OSCAR September 2013 by Koninklijke Schouwburg

magazine

DEN HAAG

{Een goed stuk trekt niet zomaar aan je voorbij}

Anne Wil Blankers Grande dame van het toneel

N 1. o

september 2013.

In de. artiestenfoyer. Jochem Myjer: 'Helemaal in paniek. door Paul van Vliet'l

Thema

esteaktederplek Th bij uit om te

Eric & Beau. Schneider. Ervaring om. nooit te vergeten. Oude rot tegenover jonge hond.

Eerste Engelstalige Shakespeare. Festival in Nederlandl

metamorfose

stoelen, zelfde ambiance

tekst daphne browne & alphons verhallen fotografie rio van der oest & mieg rasenberg

nieuwe

De Grote Zaal van de Koninklijke Schouwburg is afgelopen zomer grondig gerenoveerd. In juli en augustus hebben we onder meer alle 700 stoelen vervangen door fonkelnieuwe. Door het vele gebruik en het daardoor verminderde zitcomfort waren onze stoelen hard aan vervanging toe. De nieuwe zitplaatsen bieden u weer optimaal zitcomfort. Zo is het zitvlak langer en geven deze stoelen uw rug een betere ondersteuning.

Nieuw tapijt

Verder hebben we de beenruimte verbeterd op het eerste balkon en nieuw tapijt gelegd. De 700 nieuwe stoelen werden zo geplaatst dat ook de zichtlijnen zijn geoptimaliseerd. Omdat er van oudsher grijze stoelen in de Koninklijke Schouwburg horen, hebben we er bewust voor gekozen om onze typisch grijsbruine stoelen te behouden.

De nieuwe stoelen lijken veel op de oude, omdat we gebruik hebben gemaakt van dezelfde leverancier. De Grote Zaal is dus compleet vernieuwd, maar heeft nog steeds de uitstraling en ambiance die u gewend bent. 

04 THEMA

Theater is de plek waar verhalen al generaties lang worden gedeeld. Delen zit in ons bloed.

10 pagina

Investeren in levensgeluk Onlangs viel mijn oog op een artikel over de beïnvloeding van levensgeluk. Alle onderzoeken daarnaar wijzen uit dat investeringen in unieke ervaringen en betekenisvolle ontmoetingen ons levensgeluk vergroten. Mensen die geld uitgeven aan een ervaring halen daar een diepere bevrediging uit dan uit een investering in materiële zaken. Niet alleen op het moment zelf, maar ook in de tijd die volgt op de investering. Een van de genoemde oorzaken is dat we ons meer verbonden voelen met anderen. Bij een ervaring komt meestal immers contact met andere mensen kijken. Wanneer ik na een voorstelling kan nagenieten en napraten met medebezoekers, blijft de avond me vaak nóg langer bij. Het bijzondere van theater is ook dat het ruimte biedt voor persoonlijke interpretatie. Iedereen beleeft een voorstelling op zijn of haar eigen manier. Het delen van die ervaringen levert vaak inspirerende, ontroerende en verrijkende inzichten op. In de Koninklijke Schouwburg gebeurt dit dagelijks en daar zijn we trots op. Want wat is er nou mooier dan een steentje bijdragen aan uw levensgeluk? Daarom bieden we u ook dit seizoen weer met veel plezier de mooiste voorstellingen in onze unieke schouwburg. Wacht dus niet te lang met gelukkiger worden en kom uw geluk met ons delen! Hedwig Verhoeven Zakelijk Directeur Koninklijke Schouwburg Den Haag PS Steek uzelf niet in de schulden om ervaringen te krijgen. Onderzoek wijst uit dat geldzorgen een van de grootste dompers op levensgeluk is. Gelukkig blijft ons aanbod ook dit nieuwe seizoen betaalbaar: kaarten zijn al verkrijgbaar vanaf 5 euro!

dubbelINTERVIEW

Eric en Beau Schneider samen op toneel:

'We zijn aan elkaar gewaagd'

pagina

36 pagina

IN DE ARTIESTENFOYER

Paul van Vliet over Jochem Myjer: 'Hij is volstrekt origineel'

inhoud pagina

pagina

Nieuws pagina

15 19

KS Historie pagina

Paagman op de planken pagina

Seizoensoverzicht 2013-2014 pagina

Bestel online! pagina

Ik ga zékâh naar… pagina

Shakespeare Festival

De Theatertip pagina

pagina

Interview met Anne Wil Blankers Column Wende Snijders Opera pagina

Inleidingen in de KS pagina

Jonge gasten pagina

Vrienden van de KS en het NT

En, hoe was het?

Bij Baantjer is de hele zaal getuige van een moord. pagina

met festivals

pagina In hogere

sferen

Van De Betovering tot Crossing Border

Buurman & Buurman beginnen voor zichzelf De meeuw De Kleine Blonde Dood Madame Rosa Adèle in reprise

COLOFON uitgave Koninklijke Schouwburg Den Haag concept en realisatie RedactiePartners drukwerk Koninklijke De Swart oplage 12.000 coverfoto Carli Hermès facebook www.facebook.com/KoninklijkeSchouwburgDenHaag twitter twitter.com/ksdenhaag Druk- en zetfouten voorbehouden © september 2013

ks nieuw

ks nieuws

Publiek siert programmaboekje

Kaarten in cadeauverpakking

Wist u dat u uw kaarten voor de voorstelling ook in een cadeauverpakking kunt bestellen? Deze is zowel aan de kassa als online te koop voor € 3. Tijdens het online bestellen kunt u de cadeauverpakking aanklikken. De kaarten worden dan in de speciale verpakking, die door de brievenbus past, verzonden.

In april lanceerde de KS haar nieuwe programmaboekje. Het boekje, met een volledig overzicht van het nieuwe seizoen en een uitgebreide agenda, is nog steeds verkrijgbaar in de KS. Voor de cover van het boekje werd het publiek van de voorstelling De Bonbonnière Tour op de foto gezet. Sara en Joke Passchier herkenden zichzelf en ontvingen als dank twee kaarten voor een voorstelling in het nieuwe seizoen.

Premières in de ks Ook dit seizoen kiest een aantal producenten ervoor om hun voorstellingen in première te laten gaan in de mooiste schouwburg van Nederland. Naast de genodigden en pers hebben we meestal ook een beperkt aantal kaarten in de vrije verkoop. Wees er snel bij om zo’n unieke avond mee te maken, dit seizoen bijvoorbeeld bij: Peace of Me (11-9-2013) Levenslang theater (22-9-2013) Haar naam was Sarah (3-10-2013) De ideale man (19-10-2013) The Rape of Lucrece (19-11-2013) De Kleine Blonde Dood (9-12-2013) Madame Rosa (21-12-2013) On Golden Pond (19-1-2014) De Storm (22-2-2014)

Vrienden en voordelen

Onze Vrienden van de KS vormen een hechte groep toneelliefhebbers met een gezamenlijke missie: het ondersteunen van een rijke Haagse toneeltraditie. Met de steun van de Vrienden investeren wij met ons huisgezelschap het NT in jong talent, toneeleducatie en het toegankelijk maken van toneel voor jong en oud. De voordelen voor onze Vrienden zijn dit seizoen uitgebreid met gratis toegang tot alle inleidingen in de KS (zie ook pagina 34) én een gratis kopje koffie bij een diner in Theater Brasserie Wasserman.

7 Groot krijgt Johan Kaart Prijs

Acteur/cabaretier Paul Groot heeft 1 juli jl. de Johan Kaart Prijs voor het seizoen 2012-2013 in ontvangst genomen. De jury over de keuze voor Groot: "In de productie Adèle heeft Paul Groot laten zien dat hij veel aspecten van het theatervak tot in de finesses beheerst." Adèle is op donderdag 2 en vrijdag 3 januari 2014 opnieuw te zien in de KS. Zie ook pagina 8.

Grote Zaal ziet licht

Kijkt u voor de voorstelling ook graag naar de prachtige schildering en kroonluchter op ons plafond? Vanaf dit seizoen zijn ze nog beter te bewonderen door de bijdrage van M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting aan onze nieuwe plafondverlichting.

In mei: Claudia de Breij

Claudia de Breij staat op donderdag 22 en vrijdag 23 mei 2014 in de KS! Dit werd pas bekendgemaakt tijdens de zomer en daarom staat het niet in ons programmaboekje. Sinds maandag 2 september zijn de kaarten voor de voorstelling van Claudia de Breij te koop op onze website en aan de kassa.

s nieuws Stempelen in het Paradijs

Dit seizoen zijn de peutervoorstellingen in het Paradijs nóg leuker! Alle kinderen kunnen per bezoek een stempel sparen en ontvangen bij het zesde bezoek een leuk cadeautje. De stempelkaarten zijn verkrijgbaar bij de kassa.

Op 30 april 2014 viert de Koninklijke Schouwburg haar 210e verjaardag! En omdat zo'n bijzondere verjaardag niet onopgemerkt voorbij mag gaan, organiseert de KS een feestprogramma waaraan ook bezoekers deelnemen. Meer informatie over de verjaardag van de KS maken we bekend via de website en social media.

www.facebook.com/KoninklijkeSchouwburgDenHaag twitter.com/ksdenhaag

Tekst: elke smelt

Jarig! De ks wordt 210!

ks nieuw

ks nieuws

‘Vrouw met ballen’ in reprise

Sanne Wallis de Vries en Paul Groot delen niet alleen de kleedkamer, maar ook hun liefde voor theaterdiva Adèle Bloemendaal. Ze maakten over hun muze een alom geprezen voorstelling, die begin 2014 wegens succes terugkeert in de KS.

Wie Paul Groot (1967) is (stem)acteur, tekstschrijver en cabaretier. We kennen hem vooral van Kopspijkers (2001) en Koefnoen (vanaf 2004). Dit seizoen is hij te zien als Lord Farquad in Shrek de musical en in de voorstelling Adèle. Wat Groot: “Adèle gaat – u raadt het al – over een van de grootste theaterpersoonlijkheden die Nederland kent: Adèle Bloemendaal. Ze is een recht voor zijn raap vakvrouw met gouden zinnen en een supervrouwelijk theaterfenomeen met mannelijke energie. Adèle is een vrouw met ballen.” Waar “In de Grote Zaal van de KS natuurlijk!” Waarom “Omdat Adèle een rijke bron is met een indrukwekkend repertoire. Bij de première in Utrecht zat ze in de zaal. Doodzenuwachtig waren we, maar nadat haar eerste schaterlach de zaal vulde, wist ik dat het goed zat.”

tekst kim chaigneau fotografie leo van velzen

Wanneer Adèle is te zien op donderdag 2 januari en op vrijdag 3 januari. Beide voorstellingen starten om 20.15 uur. Kaarten zijn te koop via www.ks.nl of 0900-3456789 (10 cpm). Hoe “Sanne en ik kruipen in de huid van de theaterdiva, maar we verschijnen bijvoorbeeld ook ten tonele als hallucinatie van haar vriend Hugo van Montfrans, die optrad als travestiet. Ik kan wel zeggen dat het een verrassende voorstelling is met het beste uit dertig jaar Adèle: oude en nieuwe liedjes, verhalen, monologen en sketches. Het wordt lachen en u wordt ontroerd.” Meer Adèle? Ga dan naar onze Facebook-pagina voor filmpjes en quotes. www.facebook.com/KoninklijkeSchouwburgDenHaag

Met wie deel jij je gerechten het liefst?

events

“Met mijn gasten natuurlijk, maar vooral met mijn gezin, familie en vrienden. Ik ben vaak van huis en dan is het extra fijn om thuis te eten. Heerlijk met zijn allen aan de keukentafel eten, vormen mijn mooiste momenten.”

Welke gerechten deel je graag?

“Koude soep (bij mooi weer!) en salade met gamba’s en oesters erbij. Alles in grote schalen op de keukentafel, zodat iedereen lekker kan pakken.”

kwaliteit in weinig tijd

“Ik deel meer met gasten dan enkel het serveren van gerechten, want ik probeer ook een advies en een gevoel mee te geven. Mensen die weinig tijd hebben, adviseer ik om één gerecht te nemen en in de pauze terug te komen voor het dessert. Dat waarderen ze.”

Smeets: “De voorstelling wacht op nie-

Charme en dynamiek

mand. Dat is spannend, want een uur voordat het doek opgaat, komen er nog gasten binnen. Ze hebben in de file gestaan, zijn hongerig en kijken op de klok. Dan is het onze taak om de tijdsdruk weg te nemen, de gasten culinair te verwennen en ze ontspannen de zaal in te krijgen.”

“Koken in de Koninklijke Schouwburg heeft sowieso veel charme en dynamiek. Het is telkens opnieuw opbouwen en ‘restaurantje spelen’. Allemaal in korte tijd waarin we zeer daadkrachtig moeten zijn. Ik heb geen grote brigade, dus moeten we slim werken - met minder handelingen

Eten in een Koninklijke ambiance

Theater Brasserie Wasserman heeft een eigen ingang aan de rechtervleugel van de Koninklijke Schouwburg. Rondom veel voorstellingen worden 2- en 3-gangenmenu's geserveerd vanaf € 27,50. De menu's bestaan uit internationale gerechten, klassiekers, biefstukken, salades, pasta's en vegetarische gerechten. Ook serveren wij een dagschotel à € 19,50. Voor reserveringen kunt u bellen met: 070-3565356 of mailen naar: wasserman@ks.nl.

Het restaurant is vanaf 17.00 uur geopend. Op zondagmiddag kunt u vanaf 13.00 uur gebruikmaken van de lunch (vanaf € 19,50) en de High Tea (€ 19,50). Theater Brasserie Wasserman is ook af te huren voor privé- of zakelijke events; te denken aan een High Tea, High Wine, diner of borrel tot maximaal 50 personen. Catering in de schouwburg is mogelijk vanaf 20 tot 700 personen. Kijk voor meer informatie op www.ks.nl

- om de gerechten snel op tafel te krijgen.” “Kwaliteit staat hoe dan ook voorop. De keuken draait op verse en hoogwaardige producten. Ik kook graag in de seizoenen. Is het de tijd van het jaar voor aardbeien, dan zet ik ze op de kaart. Ons menu wisselt regelmatig omdat ik variatie wil bieden.”

Een dipje

“Theatergasten moet je geen zwaar eten voorzetten. Iedereen kent het gevoel dat je na een stevige maaltijd een ‘dipje’ krijgt. Dat wil je voorkomen bij mensen die naar een voorstelling gaan. Ik gebruik daarom geen vette sauzen, maar leef me wel uit met groenten en vis. Gasten reageren bijna altijd positief op onze gerechten. Als ze bij het afscheid zeggen: ‘het was heerlijk, we hebben genoten’ en ontspannen de zaal inlopen, ben ik een gelukkig mens.” 

tekst pascal van wessel fotografie rio van der oest

Met Theater Brasserie Wasserman serveert de Koninklijke Schouwburg een totaalbeleving. Chef-kok Marc Smeets geeft een kijkje in de keuken.

tekst: jolien van der kleij fotografie: leo van velzen

10 thema delen

delen is geven, leven en overleven

11 Sint-Maarten en Jezus Christus deden het ruimhartig en Robin Hood kon er ook wat van. Delen. De verhalen zijn nog altijd bekend, omdat ze van generatie op generatie worden doorverteld. En met de opkomst van social media kreeg delen er een nieuwe dimensie bij. Wat drijft ons toch?

Uit recent onderzoek in de Verenigde Staten blijkt dat kleuters van 3 jaar oud al weten wat samen delen is, al doen ze het op die leeftijd nog liever niet. Pas op 7-jarige leeftijd passen we de regels van het delen in de praktijk toe. Vanaf dan gaat het hard: cadeaus, etentjes, liefde, updates op Twitter en Facebook. Delen lijkt de norm. De Griekse filosoof Aristoteles wist al waarom. In een vriend of vriendin met wie we kunnen delen, vinden we ‘een tweede ik’. Iemand op wie we gevoelens die we voor onszelf voelen, kunnen projecteren. Emoties en verhalen delen geeft een gevoel van saamhorigheid, een van onze universele basisbehoeftes als mens. Aldus de beroemde psycholoog Abraham Maslov in zijn Piramide van Maslow.

goed en kwaad

Niet gek dus dat de basis van theater, de plek waar verhalen bij uitstek worden gedeeld, al in de tijd van het oude Griekenland ligt. En hoe cliché de goeden vaak overwinnen en de slechteriken steeds ten onder gaan in vele overleveringen; het heeft allemaal nut. Dat toont de evolutionaire psychologie. Het publiek gebruikt die verhalen om er belangrijke informatie over het leven uit te halen. Over voedsel, liefde, gevaren, familie, enzovoort. Overleven en reproduceren is het motto. Het begint al bij ouders die hun grut wijze lessen leren. Het overdragen van verhalen is dus essentieel voor het voortbestaan van de mensheid. Maar met welk doel delen hedendaagse theatermakers hun verhalen eigenlijk?

een illusie delen

“Delen doet me denken aan mijn katholieke achtergrond”, vertelt Chris Nietvelt, actrice in De meeuw van Toneelgroep Amsterdam. “Broederlijk delen en geven aan je naasten. Als actrice deel ik geen geld of spullen, maar een illusie. Mijn intimiteiten, gevoeligheden en denkwijzen. Met de mensen die een kaartje kopen voor de voorstelling. Om te delen zijn namelijk meerdere mensen nodig.” Nietvelt: “Een voorstelling kan alleen bestaan als er een publiek is dat het stuk beleeft. Dat vind ik iedere keer weer bijzonder: Het publiek in de zaal bestaat uit allemaal individuen die stuk voor stuk besloten om vanavond naar deze voorstelling te gaan. Toch werd ik niet actrice omdat ik per se iets wilde delen. Mensen bereiken en ontroeren, dat wil ik. Ik bied iets aan en hoop dat ik daarmee iemand prikkel. Dat ik iemand even stil laat staan bij of juist iets in beweging breng. Ja, misschien is dat toch delen.” 

12 (3+)

buurman & buurman beginnen voor zichzelf!

Jelle Kuiper

met Martin Hofstra en Dennis Stroucken

wanneer wo 23 en do 24 okt – 14.00 en 16.00

waar Grote Zaal

tarieven Jeugd: € 15 Volwassenen: € 17,50

aanstekelijke lach

William Spaaij, die onder meer schitterde in Shrek de musical en Ramses, speelt dit seizoen de hoofdrol in De Kleine Blonde Dood (die in première gaat in de KS). “Bij delen denk ik aan geven”, vertelt Spaaij. “Dat en zelf genieten is de reden dat ik op het podium sta. Het is een wisselwerking met het publiek. Vroeger liet ik mijn tevredenheid afhangen van de zaal. Waren ze stil? Dan vonden ze ’t vast niet leuk. Terwijl je van de meest stille zalen achteraf de grootste complimenten krijgt. Soms heb je één vrouw in het publiek met een aanstekelijke lach, dan gaat de hele zaal mee. Terwijl ik denk: zo lekker gaat het niet. Nu ik ouder word, beïnvloedt me dat minder. Ik geniet steeds meer op het podium.”

‘dit wil ik delen’

Producent Jelle Kuiper was als kind gefascineerd door de animatieserie Buurman & Buurman op televisie. Jaren later dacht hij: dit wil ik delen op het toneel. “Eigenlijk was ik verbaasd dat dat nog niet was gedaan. Ik geloofde echt dat het zou werken. De Tsjechische makers, acteurs, decorontwerpers en de rest gelukkig ook. Iedereen zei: ‘leuk, doen we!’ Door dat wederzijdse enthousiasme en nauwe samenwerking stond de voorstelling er binnen een jaar. De eerste was zo’n succes dat er nu een tweede voorstelling is: Buurman & Buurman beginnen voor zichzelf! ” Kuiper schreef zelf het scenario. “De buurmannen hebben geen geld, maar wel zin in kip, patat en appelmoes. Ze hebben een appelboom, dus bouwen ze een appelmoesmachine. Het wordt gespeeld door twee fantastische mimeacteurs. Zij dragen de voorstelling. Het valt of staat met details. Een val mag je niet

‘Ik stond te

huilen als een klein kind’

fotografie martin kers

Gelukkig! Buurman & Buurman komen terug in het theater. De Buurmannen eten al dagen appels van hun eigen boom. Eigenlijk zouden ze weleens een lekker kippetje lusten, maar het geld is op... Met liedjes van taalkunstenaar Ivo de Wijs.

van tevoren zien aankomen en het mag niet te flauw worden. Timing is alles.”

rode wangen

Kuiper: “Waar je bij bekende duo’s altijd een dom en een slim type hebt, zijn Buurman & Buurman volledig gelijkwaardig. Ze hebben nooit ruzie. Het is een duo tegen alle theaterwetten in. Omdat de acteurs zo goed zijn, is de voorstelling ook leuk voor volwassenen. Voor kinderen is Buurman & Buurman vaak hun eerste theaterervaring. Ze zitten gillend op hun stoelen en rennen na afloop uitgelaten en met rode wangen de zaal uit. Dat vind ik zo leuk om te zien.” De Kleine Blonde Dood is zwaarder op de hand, zou je zeggen. Maar Spaaij bestrijdt dat. “Hoewel het gaat over een kind dat sterft, brengen we eigenlijk het tegenovergestelde. Het gaat over liefde, vaderliefde en humor. De ijkpunten in ons leven, die

De meeuw

De meeuw is het ultieme liefdesdrama, geregisseerd door internationaal vermaard regisseur Thomas Ostermeier. Het stuk der stukken over theater en over de wrijving tussen een groep jonge, aanstormende kunstenaars en de oudere, succesvolle generatie. met Hélène Devos, Janni Goslinga, Hans Kesting, Hugo Koolschijn, Chris Nietvelt, Alwin Pulinckx, Bart Slegers en Eelco Smits

waar Grote Zaal wanneer ma 21 en di 22 okt om 20.15 tarieven Van € 5 tot € 31,50

tegen ‘Dit duo gaat

William Spaaij

alle theaterwetten in’

we allemaal delen. Dat is de grote truc: juist niet in het drama duiken. Je speelt nooit letterlijk wat je voelt. Dan wordt het basaal. Zo is er de scène waarin Micky wordt verwekt. Waar dus de daad op het podium plaatsvindt. Maar dan komt Micky zelf het podium op en vraagt: ‘is dit het moment waarop ik word gemaakt?’ Beladen en grappig tegelijk.”

verborgen verlangens

fotografie govert de roos

De meeuw van Tsjechov gaat over een moeizame moederzoonrelatie. Chris Nietvelt speelt moeder Arkadina. “Het gaat over verborgen verlangens en niet geuite frustraties, dus de personages delen wel een bloedband maar nauwelijks emoties.” Totaal anders dan Nietvelts eigen leven. “Binnen de kring van mijn geliefden deel ik alles. Met mijn man, kinderen en enkele dierbare vrienden ben ik bereid om alles oneindig te delen wat ik maar te delen heb. Maar ook met mijn collega’s deel ik een flink deel van mijn leven. Ups en downs. We eten samen, douchen samen, reizen samen, zoeken samen, ruziën samen en schitteren samen.”

fotografie jan versweyveld

Spaaij herkent dat. “Tijdens een theaterseizoen maak je een halfjaar of een jaar lang deel uit van elkaars leven. Door het werk dat we doen en de spanning die erbij komt kijken, is dat misschien nog intensiever dan bij een ander soort collega’s. Na afloop van mijn allereerste theaterproductie stond ik dan ook te huilen als een klein kind. Nu ik zelf al bijna een ouwe rot in het vak ben, word ik steeds nuchterder. Nu denk ik: tijd voor een nieuw avontuur.” 

de kleine blonde dood

Tien jaar na het overlijden van een van Nederlands meest gelezen schrijvers, Boudewijn Büch, komt zijn internationale bestseller De Kleine Blonde Dood naar het theater. Een aangrijpende musical over een vader en zijn kind. met William Spaaij, Frans van Deursen e.a. waar Grote Zaal wanneer zo 8 en ma 9 (première) dec, di 25 feb – 20.15

Chris Nietvelt

tarieven Van € 12,50 tot € 38

hoo Speel zelf de

fdrol

www.ksevents.n

ouwburg? h c S e jk li k in n o roeten in de K g e b n te s a g w het Paradijs u r te a e h rt e Wilt u ook ld o z n e foyers, bar e rs e iv d l, a a Z te Onze Gro s, inspirerende e ti p e c re te n a g ties voor ele een toevoeging g a ra zijn unieke loca g n re e is n meer. Wij orga n e n te sprekers, s e m o rs k e n iv e d e t e bij m n or onze contacte o d t n e m e n e v e r naar de e e rm fo aan uw in f o n e . Kom eens kijk n te s ie rt a n e rs acteu 356 53 48. 0 7 0 / l .n s k @ ia events mogelijkheden v

h c s i r o f u Ebij thuiskomst

de theatertip

In deze rubriek helpen we het publiek met het kiezen van een geschikte voorstelling.

Lilian Smit @liliansmit

Wat een leuke verrassing: 'n uitnodiging van @KSDenHaag om de voorstelling Levenslang theater bij te wonen. In de vernieuwde Grote Zaal.Top!

Lilian Smit @liliansmit @KSDenHaag Ik vond het zó prachtig.

Diepgang, emoties, verdriet, verluchtigd met een mooi chanson. Topprestatie van alle acteurs/actrices.

Lilian Smit deelt haar theaterervaringen graag via Twitter. “Na een bezoek aan de schouwburg ben ik vaak helemaal euforisch. Dat wil ik graag iedereen laten weten.” Speciaal voor OSCAR geeft deze kenner een theatertip. welke voorstelling raadt u de KS-bezoekers aan?

Lilian Smit: “De voorstelling waar ik dit seizoen het meest naar uitkijk is Welkom in het bos, omdat Pierre Bokma daarin speelt. Ik ben een enorme fan van Pierre. Vorig seizoen ben ik wel vier keer naar De Verleiders geweest! Daarnaast is Welkom in het bos van Alex van Warmerdam; dat kan niet missen toch?”

nog eentje?

“Ik kijk ook uit naar Baantjer. Ik heb nog nooit een aflevering van de televisieserie gezien, maar ben toch zo benieuwd hoe ze het op toneel gaan brengen. Ik vind het soms heel verrassend hoe een stuk met relatief weinig decor tot leven kan komen.”

wat vindt u eigenlijk het leukste van theaterervaringen delen op Twitter?

“De reacties die ik krijg op mijn tweets. Er reageren vooral veel medetoneelliefhebbers op mijn berichten. Met een enkeling heb ik zelfs regelmatig contact. Het onderwerp toneel gaat ons zo aan het hart dat het zorgt voor een connectie. Ook als we niet samen naar een voorstelling zijn geweest, delen we graag onze ervaringen. Twitter is daar een ideaal middel voor.’’

waar leiden enthousiaste tweets toe?

tekst & fotografie rio van der oest

“Bij mij zorgt het ervoor dat ik nog vaker naar het theater ga, ook al heb ik de meeste voorstellingen al geboekt in de voorverkoop. Het leuke is dat we het er dan dagen later nog even over kunnen hebben op Twitter.”

wie volgt u allemaal op Twitter en waarom?

“De Koninklijke Schouwburg natuurlijk, toneelgroepen en acteurs. Het is fijn en leuk om op de hoogte te zijn van het hele proces voorafgaand aan een voorstelling. Dat brengt iets extra’s met zich mee als je uiteindelijk naar de voorstelling zit te kijken. Je weet dan namelijk wat er is gebeurd tijdens de ontwikkeling. Een goed voorbeeld hiervan zijn de foto’s tijdens de repetities die regelmatig gedeeld worden via social media. Die geven een kijkje achter de schermen van het repetitieproces en dat zie je anders nooit.” 

agendaitems

Welkom in het bos - do 27 & vr 28 februari 2014, 20.15 uur in de Grote Zaal Baantjer – ma 2 & di 3 december 2013, 20.15 uur in de Grote Zaal

dubbelinterview

Gescheiden door een halve eeuw toneelgeschiedenis

Vader samen in & zoon

Levenslang theater

maandag 16 & di 17 september 20.15 zondag 22 september 15.30 (première) vrijdag 4 & za 5 oktober 20.15 zondag 6 oktober 15.30 dinsdag 31 december 19.00 Kaarten zijn verkrijgbaar vanaf € 5

quotes van collega’s

Yvonne Keuls “Alle rollen die Eric Schneider speelde, staan rechtop in mijn hart. En nu is daar zijn zoon Beau, die de Eric van tóén is.” Huub Stapel “Hoe vaak krijg je de kans een toneelreus en zijn zeer getalenteerde zoon te aanschouwen? Grijp die kans!” Paul van Vliet “Voor mij is Eric Schneider een leven lang theater. Nu met zijn zoon een paar apart. Het lijkt me fascinerend om hem samen met zijn zoon op toneel te zien. Ik kom zeker kijken, voor de zoveelste keer.”

Moeder Will van Kralingen had het idee toen ze haar zoon voor het eerst zag spelen. Ze hoorde in zijn stem die van zijn vader en zei meteen: ‘jullie moeten echt een keer samen op het toneel’. De actrice, die in haar leven zoveel onvergetelijke rollen speelde, stierf vorig jaar, maar haar plan wordt nu uitgevoerd. Eric en Beau Schneider staan samen in Levenslang theater.

halve eeuw voorsprong

Beau (25) staat dus op het grote podium waar zijn vader letterlijk al een leven lang theater maakt. Eric (79) heeft een unieke voorsprong van ruim een halve eeuw, maar, zegt hij: “We hebben het voordeel dat we elkaar al een leven lang kennen, dus we weten wat we aan elkaar hebben. En voor mij is iedere voorstelling altijd weer de eerste. Dus we gaan gelijk op.”

de uitdaging. Zeker tegenover zijn vader op het toneel in een rol van een oude rot in het vak tegenover een jonge hond. Met een leven achter je en voor je. Met en zonder bagage. En dat in de kleedkamer, achter de schermen.” “Beau en ik zijn aan elkaar gewaagd. Ik dacht toen ik zijn eerste reacties zag bij het lezen van de teksten: ‘ik zal mijn handen nog vol aan hem hebben’. En dan bedoel ik niet alleen Beau zelf, maar de jonge acteur in de voorstelling. Het is een fascinerend scherp geschreven, soms hilarisch dubbelportret. Als een spiegelgevecht. Maar het is ook een dubbele ode aan het theater, in een waaier van gespeelde scènes uit bekende stukken.”

‘Bij Beau tintelt

hetin talent zijn genen’

“Toen Will en ik vorig jaar Beau zagen spelen in een stuk van Pinter als afstudeervoorstelling van de Toneelschool, herkenden we het beste van onszelf in hem”, vervolgt Eric. “We hadden tranen in onze ogen. Beau is een kind van twee toneelspelers, het talent tintelt in zijn genen. En als dat overspringt, dan zie je en voel je het.”

met en zonder bagage

“Vanaf de eerste dag dat we met Levenslang theater voor ons zaten, viel ik van de ene verbazing in de andere. Beau pakte het op en kon ermee uit de voeten. Zo is hij, altijd nieuwsgierig naar iets nieuws en genietend van de voorpret van

tussen duel en duet

“De voorstelling is een stevige klus en een spannende ontdekkingstocht. Het zou mooi zijn om straks voor het publiek de twee acteurs een eigen stem te geven: tussen duel en duet. Als ons dat lukt, als we daar uitkomen, dan gebeurt er wellicht iets wat ik de magie van theater noem.”

kind aan huis

Beau: “Wat mij meteen een goed gevoel gaf, is dat het stuk in de kleedkamer speelt. Ik was er kind aan huis, zag mijn ouders altijd voor en na de voorstelling tussen de spelers. Het was alsof ik erbij hoorde. Iedereen om me heen was voor mij kunstenaar en dat vond ik de normaalste zaak van de wereld. Op het podium stonden ze voor het publiek een verhaal te vertellen.” “De kleedkamer is dus bekend terrein. Later zat ik natuurlijk in de zaal bij de voorstellingen van Will en Eric. Meestal in de Koninklijke Schouwburg, ja. Daarom is het heel bijzonder om daar nu zelf te staan.” 

tekst jan paul bresser fotografie piek

De première is zondagmiddag 22 september in de Koninklijke Schouwburg. Vader en zoon leven ernaartoe: “We spelen voor Will. Zij is erbij als we hier in première gaan.” Het is dan ook geen toeval dat er gerepeteerd en gespeeld wordt in de KS. Beau, opgegroeid in Den Haag, vindt het bijzonder om hier te staan waar Will zoveel avonden schitterde. Eric speelde er met het jubileum van de schouwburg voor het laatst met haar samen.

‘Eric speelt het

liefste beide rollen’

thuis in de ks

Eric Speelde samen met Will van Kralingen onder regie van Eric Vos ter ere van het 200-jarig bestaan van de KS. In 2010 was Eric vijftig jaar bij het toneel. Dat werd gevierd in de Koninklijke Schouwburg met een reprise van de bekroonde voorstelling Gloed. Een bronzen hoofd van Eric is te bewonderen in de KS.

Speciale OSCAR-lezersactie: gratis borrelarrangement

(bestaande uit Hollandse oude kaas, Provençaalse olijven en vers gebrande vliespinda's) na afloop van de alle voorstellingen van Levenslang theater* in september en oktober. Bestel uw kaarten telefonisch of aan de kassa onder vermelding van 'OSCAR lezersactie' en u ontvangt een gratis ticket voor dit smakelijke borrelarrangement. * m.u.v. de première op zondag 22 september

Foto gemaakt door Will van Kralingen

Beau Komt uit Den Haag, zat op jeugdtheaterschool Rabarber en groeide op in de kleedkamers van het Appeltheater en de Koninklijke Schouwburg. Hij liep stage bij Orkater en stond één keer eerder op het podium van de KS (in 2012 met Breaking the news). Studeerde af aan de Amsterdamse toneelschool in 2012.

Eric leest zoon Beau voor uit De Tovernaarsleerling in 1991

nieuwe energie

“Ik groeide op bij mijn moeder, en zag hoe enthousiast ze naar een voorstelling toeleefde. Ik heb zoveel mooie rollen van haar gezien. Met mijn vader heb ik een sterke band. Hij heeft zoveel bijzonders laten zien met alles wat hij in zich heeft. En iedere keer bracht hij dat weer geestdriftig en met nieuwe energie. Ook nu met mij. ‘Wat lijk je toch steeds meer op Eric,’ zei mijn moeder, ‘speel toch een keertje samen.’ Nou, dat moet ik dus maar eens proberen. Mijn debuut tegenover mijn vader op het toneel van de Koninklijke Schouwburg, waar Will en Eric zoveel gespeeld hebben. Ik moet het opnemen tegen vijftig jaar toneelervaring.” “Als Eric het script in handen krijgt, overziet hij het stuk in een oogopslag, heeft hij het toontje meteen ingevuld en speelt hij het liefst beide rollen. Ik heb nogal wat in te halen. Maar het is net alsof dat geen rol speelt. Het is een nieuw begin, ook voor hem.”

Shakespeare en GTST

“Vijftig jaar geleden speelde hij Hamlet en veroverde het theaterpubliek. En ik doe dat nu als Tim Loderus in Goede Tijden Slechte Tijden voor een heel ander publiek. Er is een wereld van verschil tussen Shakespeare en GTST. Misschien mag je dat helemaal niet met elkaar vergelijken. Maar er zijn dagelijks wél twee miljoen kijkers! En Hamlet? Wie zal het zeggen. Je weet het maar nooit.” Later zegt Eric over Beau: “Die jongen trekt eigenwijs zijn eigen plan. Maar geloof me, hij komt vast en zeker een keer bij Hamlet uit.” 

ks historie

De Koninklijke Schouwburg kent prachtige historische verhalen en daarom gaat deze rubriek terug in de tijd.

vloer

Vorstelijke Maar weinig mensen weten dat in de KS een vloer ligt waar vroeger vorsten op liepen. De Koning Willem I foyer op de eerste verdieping beschikt namelijk over parket dat ooit in Paleis Lange Voorhout – het werkpaleis van koningin Juliana – lag.

Bij de laatste renovatie van de KS, tussen 1997 en 1999 onder leiding van architect Charles Vandenhove, kwamen onder andere de drie foyers op de eerste verdieping aan bod. Vooral het uiterlijk van de vroegere koffiekamer (de huidige Koning Willem I foyer) werd uitvoerig besproken. Deze salon moest worden opgefrist en een unieke uitstraling krijgen en daar was iets speciaals voor nodig. Toenmalig directeur Hans van Westreenen opperde dat een bijzondere parketvloer de foyer de gewenste allure kon meegeven. De projectleider wist wel 'iets'. De vraag was alleen of de vloer nog bestond.

parket uit de balzaal

krakend pand

Met de nieuwe bestemming in zicht, begon de zoektocht naar het parket. Deze eindigde in een vochtige kelder van een krakend pand aan de Prinsegracht. Simon Kamper van de Stichting Behoud Waardevol Erfgoed had de partij weten te redden uit de dreigende acute ontruiming van een in de problemen geraakt pakhuis. De vloer bleek bij de verhuizingen wel ettelijke meters te zijn verloren. Daarom ligt hij nu met een neutrale rand als een tapijt in het midden van de foyer. Maar het is gelukt: de oude paleisvloer heeft de vroegere koffiekamer de gewenste unieke uitstraling gegeven. 

tekst rio van der oest fotografie mieg rasenberg

Hij doelde op de oude parketvloer uit de balzaal van het voormalig Koninklijk Paleis aan het Lange Voorhout. Die vloer werd verwijderd toen het paleis in 1991/1992 (nadat Juliana het in '91 had verkocht aan de Staat der Nederlanden) werd verbouwd tot museum. Een voorwaarde van Monumentenzorg was echter dat de vloer bewaard zou blijven en er een nieuwe bestemming moest worden gezocht. De tegels werden opgeslagen in de kelders van het Gemeentemuseum, maar toen ook dit gebouw moest worden gerestaureerd verloor men de tegels uit het oog.

paagman op de planken

Boekhandel Paagman is een begrip in Den Haag en omstreken. Speciaal voor deze OSCAR vertelt Sandra Pelz, medewerker van de boekhandel, over haar favoriete boek of schrijver van dit moment.

wild van

'bad guy' wilde

Sandra Pelz werkt als verkoopadviseur in ‘Villa Paagman’, de speciale boekenafdeling voor kinderen. Ook naast haar baan bij Paagman blijkt ze een echte boekenwurm. Ze is lid van twee leesclubs en vindt het heerlijk om over boeken te praten. Wat Sandra deelt met de KS is haar belangstelling voor het werk van Oscar Wilde, een van haar favoriete schrijvers. Vanaf oktober brengt het Nationale Toneel de voorstelling De ideale man, een bewerking van de theatertekst van Oscar Wilde, op de planken. Sandra is razend benieuwd hoe dat eruit komt te zien. “Oscar Wilde was zo moedig”, begint ze. “Hij stond bekend als een excentrieke dandy en schreef boeken die tot grote schandalen leidden, bijvoorbeeld The picture of Dorian Gray. De opvoering van zijn toneelstuk Salome werd zelfs verboden. Maar het kon hem niks

schelen. Hij deed het gewoon en dat vind ik prachtig. Wat me ook intrigeert, is dat hij dingen zo mooi kan zeggen, maar dat deze dingen dan eigenlijk vreselijk blijken te zijn. Dat wekt spanning op. Daardoor val je voor de charmes van deze bad guy.” Wat verwacht je van de voorstelling in de KS? “Bij een bewerking van Wilde vind ik het erg belangrijk dat de sfeer goed wordt neergezet. Het moet kloppen. De hoofdpersoon is iemand die alles kan maken. Aan de ene kant moet je voor hem vallen en kunnen smullen van zijn foute karakter. Aan de andere kant

moet je goed kunnen zien hoe hij op zijn plek wordt gezet en dat hij niet zomaar kan denken dat regels niet voor hem gelden. Bijzonder is hoe tijdloos deze tekst uit 1895 is. Er zijn nog altijd mensen die denken dat regels niet voor hen gelden.” Wat is voor jou het belangrijkste verschil tussen het lezen van een boek en het kijken naar een toneelstuk? “Mijn moeder speelde vroeger altijd toneel. Ik vond het altijd zo knap en moedig om te zien hoe zij zich kon geven. Als ze daar stond, was ze een ander persoon. Als ik tegenwoordig in het theater zit, heb ik altijd weer dat gevoel van toen. Ik voel me dan weer klein, een beetje kind, en voel meteen ook weer die spanning van destijds. Kijken naar toneel geeft gewoon een heel andere beleving. Je bent even weg van het alledaagse en je komt betoverd weer naar buiten.” 

21 Meer boekbewerkingen in de ks

Aadje Piraatje

Marjet Huiberts (4+)

zo 22 september & zo 19 januari

De Gruffalo

Julia Donaaldson (3+)

zo 6 oktober & zo 5 januari

Erik of het klein insectenboek

Godfried Bomans (8+)

zo 5 januari

Alleen op de wereld

Hector Malot (8+)

za 15 & zo 16 maart

Dribbel

Eric Hill (2+)

zo 30 maart

Pluk van de Petteflet

Annie M.G. Schmidt (4+)

do 1 & vr 2 mei

Haar naam was Sarah

(Tatiana de Rosnay)

wo 2 & do 3 oktober

Het Proces

(Kafka)

vr 25 oktober

Familie

(Maria Goos)

do 31 oktober t/m za 2 november

Het stenen bruidsbed

(Harry Mulisch)

do 7 t/m za 9 november

De kleine blonde dood

(Boudewijn Buch)

zo 8 & ma 9 december

De donkere kamer van Damokles

(Willem Frederik Hermans)

wo 22 t/m za 25 januari

De Passievrucht

(Karel Glastra van Loon)

do 13 maart

De Prooi

( Jeroen Smit)

8 x in de grote zaal De ideale man van het

Nationale Toneel is te zien van di 15 t/m za 19 oktober en van do 28 t/m za 30 november in de Grote Zaal van de Koninklijke Schouwburg.

tekst daphne browne fotografie rio van der oest

di 29 & wo 30 april & wo 4 t/m za 7 juni

22 2013

SEPTEMBER 2013

Seizoensoverzicht 2013-2014

Levenslang theater Museumnacht 19.00 uur Haags UIT Festival 11.00 uur WO 11 sep Peace of me (première) 19.30 uur DO 12 & 14 sep Peace of me 19.30 uur MA 16 & 17 sep Levenslang theater (try-out) 20.15 uur Uitverkocht! WO 18 - 21 sep Even Geduld Aub! ZO 22 sep Levenslang theater (première) 15.30 uur ZO 22 sep Aadje Piraatje (4+) * 10.00 uur ZO 22 sep Aadje Piraatje (4+) * 11.15 uur Uitverkocht! WO 25 - 28 sep Even Geduld Aub! 20.15 uur ZO 29 sep Zondag in Den Haag met Paul van Vliet 15.30 uur ZA 7 sep

Zo 8 sep

Op deze pagina vindt u het complete programma van de Koninklijke Schouwburg voor theater seizoen 2013 - 2014. Ons programma bestaat uit een gevarieerd aanbod voor iedereen. Wij brengen opnieuw een seizoen vol toneel in de breedste zin van het woord, maar ook cabaret, muziektheater en natuurlijk de leukste voorstellingen voor kinderen vanaf 2 jaar. Informatie Heeft u vragen of opmerkingen over het programma of over het bestellen van kaarten? Dan kunt u telefonisch contact opnemen met onze kassamedewerkers van dinsdag t/m zaterdag van 13.00 tot 17.00 uur via 0900 - 345 67 89 (10 cpm).

• Z ondag, maandag en feestdagen: vanaf 1 uur voor aanvang van de voorstelling. Onze website Op www.ks.nl vindt u uitgebreide informatie over de voorstellingen evenals een overzicht van alle prijzen en rangen. Ook kunt u op onze website het laatste nieuws en eventuele wijzigingen in ons programma vinden. Dineren U kunt voorafgaand aan deze voorstelling dineren in Theater Brasserie Wasserman in de Koninklijke Schouwburg.

Openingstijden kassa • Dinsdag t/m zaterdag: 16.00 uur - aanvang voorstelling (18.00 uur indien geen voorstelling).

Alle voorstellingen spelen in de Grote Zaal. Voorstellingen met een * ster zijn te zien in het Paradijs. Voorstellingen die in de Foyer van de Schouwburg plaatsvinden hebben ** sterren.

OKTOBER 2013

NOVEMBER 2013

Haar naam was Sarah (voorpremière) 20.15 uur Do 3 okt Haar naam was Sarah (première) 20.15 uur vr 4 & 5 okt Levenslang theater 20.15 uur vr 4 & 5 okt Dinner with Dad * 18.30 uur ZO 6 okt Levenslang theater 15.30 uur ZO 6 okt De Gruffalo (3+) * 10.00 uur ZO 6 okt De Gruffalo (3+) * 11.15 uur DI 15 - 18 okt De ideale man (try-out) 20.15 uur ZA 19 okt De ideale man (première) 20.15 uur ZA 19 - 27 okt Festival de Betovering * ZO 20 okt Zondag in Den Haag met Paul van Vliet 15.30 uur MA 21 & 22 okt De meeuw 20.15 uur WO 23 & 24 okt Buurman & Buurman (3+) 14.00 uur WO 23 & 24 okt Buurman & Buurman (3+) 16.00 uur VR 25 okt Het Proces 20.15 uur ZO 27 okt Zondag in Den Haag met Paul van Vliet 15.30 uur MA 28 & 29 okt Carnage 20.15 uur WO 30 okt Vreugdetranen drogen snel 20.15 uur DO 31 okt Familie - Maria Goos 20.15 uur

Even Geduld Aub! DECEMBER 2013

wo 2 okt

ZO 1 dec Zondag in Den Haag

met Paul van Vliet 15.30 uur Baantjer 20.15 uur WO 4 DEC Fellini 20.15 uur VR 6 DEC Médée 20.15 uur ZA 7 DEC De Goede mens v. Sezuan 20.15 uur ZO 8 DEC Keetje Clown (3+) * 10.00 uur ZO 8 DEC Keetje Clown (3+) * 11.15 uur ZO 8 DEC De Kleine Blonde Dood (voorpremière) 20.15 uur MA 9 DEC De Kleine Blonde Dood (première) 20.15 uur DI 17 - 20 DEC Madame Rosa (try-out) 20.15 uur ZA 21 DEC Madame Rosa (première) 20.15 uur ZO 22 DEC Liesje gaat een blokje om... (3+) * 10.00 uur ZO 22 DEC Liesje gaat een blokje om... (3+) * 11.15 uur WO 25 & 26 DEC Madame Rosa 14.00 uur VR 27 & 28 DEC Madame Rosa 20.15 uur ZO 29 dec Zondag in Den Haag met Paul van Vliet 15.30 uur DI 31 DEC Levenslang theater 19.00 uur

De ideale man

MA 2 & 3 DEC

Mogadishu Familie - Maria Goos Zondag in Den Haag met Paul van Vliet WO 6 NOV Yentl - Vera Mann DO 7 - 9 NOV Het stenen bruidsbed ZO 10 NOV Gezocht Konijn (3+) * ZO 10 NOV Gezocht Konijn (3+) * ZO 10 NOV Zondag in Den Haag met Paul van Vliet DI 12 NOV Circus Kribbe Freek de Jonge DO 14 - 16 NOV Crossing Border Festival DI 19 NOV - 1 dec Shakespeare Festival: Women of Will * DI 19 NOV The Rape of Lucrece (première) WO 20 & 21 NOV The Rape of Lucrece VR 22 NOV Mogadishu ZA 23 NOV Een ijskoud wonder (8+) ZO 24 NOV Zondag in Den Haag met Paul van Vliet MA 25 - 27 NOV Médée DO 28 - 30 NOV De ideale man VR 1 & 2 NOV

20.15 uur

ZO 3 NOV

15.30 uur 20.15 uur 20.15 uur 10.00 uur 12.00 uur 15.30 uur 20.15 uur 19.00 uur

20.15 uur 20.15 uur 20.15 uur 19.30 uur 15.30 uur 20.15 uur 20.15 uur

Madame Rosa

JANUARI 2014

FEBRUARI 2014

MAART 2014

Sanne Wallis de Vries en Paul Groot in Adèle 20.15 uur ZA 4 JAN Garland en Minnelli 20.15 uur ZO 5 JAN De Gruffalo (3+) * 10.00 uur ZO 5 JAN De Gruffalo (3+) * 11.15 uur ZO 5 JAN Erik of het klein insectenboek (8+) 14.00 uur MA 6 & 7 JAN Sonneveld 20.15 uur VR 10 & 11 JAN Carnage 20.15 uur ZO 12 jan Zondag in Den Haag met Paul van Vliet 15.30 uur DI 14 JAN De man die het wist 20.15 uur VR 17 JAN Powervrouwen Een revue van nu 20.15 uur vr 17 jan Me And The Bard Shakespeare Sonnets * 20.30 uur ZA 18 JAN On Golden Pond (voorpr.) 20.15 uur ZO 19 JAN Aadje Piraatje (4+) * 10.00 uur ZO 19 JAN Aadje Piraatje (4+) * 11.15 uur ZO 19 JAN On Golden Pond (première) 14.00 uur WO 22 - 25 JAN De donkere kamer van Damokles 20.15 uur ZO 26 jan Zondag in Den Haag met Paul van Vliet 15.30 uur WO 29 JAN Spuitsneeuw Alex Klaassen 20.15 uur DO 30 & 31 JAN Madame Rosa 20.15 uur

Madame Rosa 20.15 uur Madame Rosa 14.00 uur ZO 2 FEB Brammetje Boterhammetje (2+) * 10.00 uur ZO 2 FEB Brammetje Boterhammetje (2+) * 11.15 uur DI 4 - 6 FEB Ashton Brothers - Treasures 20.15 uur ZA 8 FEB O jardim (Ervaar daar hier) 20.15 uur ZO 9 feb Zondag in Den Haag met Paul van Vliet 15.30 uur ZO 16 FEB Molletje Bim (3+) * 10.00 uur ZO 16 FEB Molletje Bim (3+) * 11.15 uur DI 18 - 21 FEB De Storm (try-out) 20.15 uur ZA 22 FEB De Storm (première) 20.15 uur ZO 23 feb Zondag in Den Haag met Paul van Vliet 15.30 uur DI 25 FEB De Kleine Blonde Dood 20.15 uur DI 25 FEB Opera Story * 20.30 uur WO 26 FEB De Winter van Kapitein Winokio (3+) 14.00 uur DO 27 & 28 FEB Welkom in het Bos Alex van Warmerdam 20.15 uur

APRIL 2014

MEI 2014

Do 2 & 3 JAN

1 - 5 APR

De Storm

20.15 uur

ZO 6 APR Zondag in Den Haag

met Paul van Vliet Liefde half om half DO 10 APR De Pelikaan VR 11 & 12 APR Lang en gelukkig (8+) ZO 13 APR Stapel! (2+) ZO 13 APR Stapel! (2+) ZO 13 APR Lang en gelukkig (8+) MA 14 & 15 APR Julius Caesar WO 16 & 17 APR Madame Rosa VR 18 & 19 APR De Storm ZO 20 APR De Storm MA 21 APR Een ei met een staartje (4+) * MA 21 APR Een ei met een staartje (4+) * MA 21 APR Carmen (7+) Frank Groothof WO 23 & 24 APR Little Voice DI 29 & 30 APR De Prooi MA 7 & 8 APR

Zondag in Den Haag

ZO 2 MRT

De Storm ZA 1 FEB

ZO 2 FEB

Pluk van de Petteflet (4+) * DO 1 & 2 MEI Pluk van de Petteflet (4+) * ZA 3 MEI Tick Tick Boom! ZO 4 MEI De Stofhappers (3+) * ZO 4 MEI De Stofhappers (3+) * WO 7 MEI Last Resistance - Wende ZA 10 MEI La Paloma ZO 11 MEI La Paloma DI 13 & 14 MEI De Verleiders - De val van een super-man DO 15 MEI Buiten Schot Diederik van Vleuten VR 16 MEI Op de bodem ZA 17 MEI Platonov ZO 18 MEI Harig Hondje (2+) ** ZO 18 MEI Harig Hondje (2+) ** ZO 18 mei Zondag in Den Haag met Paul van Vliet WO 21 MEI Hamlet vs. Hamlet DO 22 & 23 MEI Claudia de Breij ZA 24 MEI Gejaagd door de wind ZO 25 mei Zondag in Den Haag met Paul van Vliet VR 30 MEI Putting it together ZA 31 MEI On Golden Pond

10.00 uur 11.30 uur 14.00 uur 20.15 uur 20.15 uur

Harrie en twee meesters JUNI 2014

DO 1 & 2 MEI

15.30 uur 20.15 uur 20.15 uur 19.00 uur 10.00 uur 11.15 uur 14.00 uur 20.15 uur 20.15 uur 20.15 uur 14.00 uur

Harrie en twee meesters 20.15 uur Trollenjong (4+) * 10.00 uur ZO 2 MRT Trollenjong (4+) * 11.30 uur ZO 2 mrt Zondag in Den Haag met Paul van Vliet 15.30 uur DI 11 MRT Oresteia 20.15 uur WO 12 MRT Knock Out - Percossa 20.15 uur DO 13 MRT De Passievrucht 20.15 uur DO 13 MRT Pip Utton - Dickens * 20.30 uur VR 14 MRT Dido & Aeneas, Liefde en Hel 20.15 uur ZA 15 MRT Alleen op de wereld (8+) 19.30 uur ZO 16 MRT Gezocht Konijn (3-5 jr.) * 10.00 uur ZO 16 MRT Gezocht Konijn (3-5 jr.) * 12.00 uur ZO 16 MRT Alleen op de wereld (8+) 14.00 uur DI 18 & 19 MRT Danton’s Dood 20.15 uur DO 20 - 22 MRT Madame Rosa 20.15 uur DI 25 & 26 MRT Afterparty 20.15 uur ZO 30 MRT Dribbel (2+) 14.00 uur MA 31 MRT Jaloezieën & Een sigaar uit eigen doos 20.15 uur ZA 1 MRT

2014 23

ZO 1 JUN

14.00 uur

WO 4 - 7 JUN DI

10 JUN

On Golden Pond De Prooi De Entertainer

16.00 uur 20.15 uur 10.00 uur 11.15 uur 20.15 uur 20.15 uur 15.30 uur 20.15 uur 20.15 uur 21.00 uur 20.15 uur 11.00 uur 14.30 uur 15.30 uur 20.15 uur 20.15 uur 20.15 uur 15.30 uur 20.15 uur 20.15 uur

On Golden Pond

De Prooi

De Entertainer

14.00 uur 20.15 uur 20.15 uur

el bestonline!

Op onze website www.ks.nl vindt u naast het volledige overzicht van ons programma ook aanvullende informatie over de voorstelling, de acteurs, nieuwtjes en alle prijzen per rang. Ook aanvullingen of wijzigingen in het programma delen we via onze website met u. Indien u kaarten voor een voorstelling heeft aangeschaft waarbij later een wijziging plaatsvindt, ontvangt u persoonlijk bericht. Het is daarom erg belangrijk om uw contactgegevens zo volledig mogelijk in te vullen en goed te controleren.

bestelformulier

In deze OSCAR vindt u geen bestelformulier. Via onze website www.ks.nl kunt u namelijk veel gerichter uw bestelling plaatsen. U kunt uw eigen plaats in de zaal uitkiezen en ons kassasysteem rekent precies voor u uit hoeveel uw bestelling kost. Bovendien vindt u hier de meest actuele informatie, foto’s, recensies en trailers van de voorstellingen. Uw kaarten worden na betaling automatisch naar u toegestuurd. Op onze website ziet u ook in een oogopslag bij welke voorstellingen wij inleidingen aanbieden. Voor slechts € 2,50 kunt u voorafgaand aan de voorstelling genieten van een introductie door een vakspecialist.

De Storm

Harrie en twee meesters

Baantjer

Wilt u toch liever gebruikmaken van een bestelformulier?

Deze kunt u afhalen aan onze kassa tijdens de openingstijden, of downloaden en afdrukken via www.ks.nl. Ook kunt u het formulier telefonisch aanvragen via 0900-3456789 (10 cpm). Ons retouradres voor verzending: Korte Voorhout 3, 2511 CW, Den Haag, t.a.v. kassa.

Mogadishu On Golden Pond

cadeauverpakking

Wist u dat u uw kaarten ook in een speciale cadeauverpakking kunt bestellen? Deze is zowel aan de kassa als online te koop voor € 3. Bij het online bestellen kunt u de cadeauverpakking aanklikken. De kaarten worden dan in deze speciale verpakking, die door de brievenbus past, verzonden.

De Entertainer

ik ga zékâh naar...

In deze rubriek vragen we bekende en minder bekende Hagenaren om een voorstelling te kiezen uit het aanbod van de Koninklijke Schouwburg.

n a uueenrm Bmet hang naar nostalgie

Parlementair verslag gever Frits Wester is een buurman van de Koninklijke Schouw burg. Zijn televisiestudio staat er om de hoek. Wester is dan ook regelmatig in de KS te vinden. Naar welk stuk gaat u zeker?

“Naar Zondag in Den Haag met Paul van Vliet. Ik ken Paul doordat we weleens samen in televisieprogramma’s zitten. Hij heeft me persoonlijk uitgenodigd.”

Gaat u vaak naar de KS? “Ja, ik heb er al heel wat voorstellingen gezien in allerlei verschillende genres.. Mijn televisiestudio staat 200 meter van de KS af, dus ik kom er elke dag. langs. Ik werk al 30 jaar in Den Haag en vind de Koninklijke Schouwburg. een van de mooiste gebouwen van de stad. De plek is prachtig, zo bij het. Lange Voorhout en het Binnenhof. Alleen jammer van dat lelijke pand van. de Amerikaanse ambassade ertegenover.” Wat betekent 'delen' voor u? “Delen loopt als een rode draad door mijn leven. Politiek nieuws, ervaringen,. anekdotes; ik deel mijn verhalen graag. Met de kijkers van RTL Nieuws, met. het publiek als ik een lezing geef of met vrienden en familie. Volgens mijn. moeder doe ik dat al van jongs af aan. Ik vind het leuk om anderen mee te. nemen in actualiteiten of geschiedenis. Of op de boot voor een zeiltochtje.”

“Maar ik wil nog veel meer zien dit seizoen. Ik wil naar Baantjer met Peter Tuinman, een goede vriend van me. En naar Welkom in het bos, omdat Hadewych Minis daarin speelt. En On Golden Pond met Bram van der Vlugt. Geregisseerd door Peter Tuinman en met teksten van Paul van Vliet. Ik ga vaak naar een voorstelling omdat ik de makers ken. Of ik mijn mening na afloop durf te geven? Als ik het echt niets vind, zeg ik het. Maar dat komt eigenlijk nooit voor.” 

tekst jolien van der kleij fotografie hans vissers

Waarom deze voorstelling?

“Paul kan geweldig zingen en hij schrijft prachtige teksten. Hij stopt humor en ernst in één show. Dat vind ik knap. Als klein jongetje keek ik samen met mijn ouders naar hem op televisie. Prachtig vond ik het. Ik herinner me typetjes als Majoor Kees en Brammetje. In Zondag in Den Haag speelt Paul oud en nieuw werk, dus misschien komen ze wel langs. Een hang naar nostalgie? Ja, zo kun je het wel noemen.”

{advertentie}

en? hoe was het...

‘Liesje kwam een naakte slak tegen’

Gasten van de Koninklijke Schouwburg recenseren een voorstelling die ze hebben bezocht.

Zoldertheater het Paradijs is om de week op zondagochtend een peuter paradijs. Kinderen vanaf 3 jaar kun nen hier dan de leukste voorstellingen zien. Sterre Riesebosch (3) en Nino van der Schatte Olivier (3) zagen bij voorbeeld Liesje gaat een blokje om van Sesamstraat-actrices Lot Lohr en Renee Menschaar. En, hoe was het? Nino en Sterre in koor: “Leuk!” Wat vond je het leukste van de voorstelling? Sterre: “Liesje!” Wat gebeurde er dan allemaal met Liesje? Sterre: “Liesje ging een blokje…, uh, om! En onderweg kwam ze een vlinder tegen, en een slak.” Nino: “Een naakte slak!” Sterre: “Ja, een naakte slak! En ook nog twee vogels die het moeilijk vonden om te vliegen, maar wel heel mooi konden zingen. Maar nu ga ik weer tekenen, daag!”

Krista van der Schatte Olivier, de moeder van Nino: “Ja. Ik kreeg de kaartjes van een vriendin die wel vaker gaat. Zelf kom ik hier ook regelmatig, zowel in de Grote Zaal als het Paradijs, maar dan voor de volwassenenvoorstellingen. Ik vind het goed dat er voorstellingen gemaakt worden voor heel jonge kinderen. Zo leren peuters op jonge leeftijd al om te kijken naar theater. Deze voorstelling was origineel gemaakt en sloot goed aan bij de beleving van de kinderen.” Komen jullie nog eens terug?

liesje met kerst De speciale ‘kerstversie’ van Liesje gaat een blokje om (3+) is op zondag 22 december te zien in het Paradijs om 10.00 uur en 11.15 uur. Kijk voor alle peutervoorstellingen op zondagochtend op www.ks.nl

Krista: “Jazeker, want dit is de ideale zondagochtendbesteding. De kinderen zijn toch vroeg wakker en voor het middagslaapje zijn we weer thuis. Van bezoekjes aan kindervoorstellingen in een ander theater weet ik dat er bij de kinderen na hun middagslaapje vaak ineens weer flarden van de voorstelling terugkomen. Dan kennen ze ineens het liedje uit hun hoofd of praten ze nog dagen lang over wat ze op het podium gezien hebben. Erg leuk is dat.” 

tekst daphne browne fotografie rio van der oest

Was dit de eerste keer dat Sterre en Nino naar een peutervoorstelling in het Paradijs kwamen?

tekst daphne browne fotografie keith pattison

festival

De liefde

voor Shakespeare net iets anders delen

De KS, STET The English Theatre en Het Vijfde Bedrijf organiseren van 19 november tot en met 1 december 2013 het eerste Engelstalige Shakespeare Festival in Nederland, het The Hague Shakespeare Festival. Deze editie, Women of Will, beziet Shakespeare vanuit vrouwelijk perspectief. Elske van Holk, zakelijk leider van STET, en Sarah de Bruijn van het Vijfde Bedrijf, producenten van het festival, vertellen.

29 Hoe ziet het eerste Shakespeare Festival eruit?

Van Holk: “Alle voorstellingen hebben een net iets andere kijk op Shakespeare, zoals The Impromptus, korte stukken die de onbeschreven woorden en gedachtes van de rijke personages uit het werk van Shakespeare tot uitdrukking brengen. Deze korte stukken van het jonge Haagse gezelschap het Vijfde Bedrijf gaan in première tijdens het festival en zijn gebaseerd op Richard III, Hamlet en King Lear. Ook het razend populaire stuk Lady M, dat geïnspireerd is op een bijrol in Macbeth, wordt getoond.” Waarmee wordt het festival geopend?

“Met het prachtige sonnet The Rape of Lucrece in de Grote Zaal. Dit dramatische gedicht wordt – anders dan anders – gebracht op muziek. Het is een van de eerste stukken die in de Royal Shakespeare Company’s Studio is ontwikkeld. De kern van het festival is de voorstellingenreeks The Women of Will van Tina Packer en Nigel Gore uit de Verenigde Staten. In het eerste festivalweekend worden de vijf stukken gespeeld in Het Paradijs. Aan de hand van verschillende vrouwelijke personages uit het totale oeuvre van Shakespeare nemen Tina en Nigel hun publiek mee en delen met hen hoe Shakespeare zich in de tijd ontwikkelde. Een fantastische manier om Shakespeare net iets anders (weer) te leren kennen. Na afloop krijgen de bezoekers die alle voorstellingen hebben bijgewoond een door Tina en Nigel getekend ‘diploma’ mee. Een ervaring om nooit te vergeten.”

verder op het The Hague Shakespeare Festival

• I n de KS staan zogeheten huilhokjes opgesteld. Dit is het project Stille Tranen van Annemarie de Bruijn, waarin in vijfminutenfilmpjes Shakespeare-vrouwen hun stille verdriet met ons delen. •U niek in het festival is ook dat het Londense jeugdgezelschap Infinite Jest komt met een kindervoorstelling van Much Ado about Nothing voor 5- tot 10-jarigen. •U iteraard is er ook een uitgebreid educatieprogramma verbonden aan dit festival dat zowel in scholen als in de KS gehouden wordt en waarin de verschillende voorstellingen zijn opgenomen voor diverse leeftijdscategorieën. •E en ander bijzonder element is de leiderschapsworkshop van MIT Sloan gastdocent Henriëtte Koomans op basis van Shake speare-teksten. Jonge managers uit het bedrijfsleven komen een middag lang hun leiderschapsvaardigheden analyseren en uitbreiden dankzij deze inspirerende workshop. • Het festival eindigt met het regisseursweekend, waarin vier verschillende regisseurs, Brits en Nederlands, aan het werk gaan met dezelfde Shakespeare-scène. Het resultaat van deze regieontmoeting zal in een openbare voorstelling het festival afsluiten. De openbare presentatie daarvan sluit het festival op 1 december af. • Verschillende ruimtes in de Koninklijke Schouwburg zullen tijdens het festival gebruikt worden voor de voorstellingen, workshops, lunches en diners, hetgeen ieder bezoek een extra dimensie geeft. Houd voor het volledige programma onze website in de gaten. Wijzigingen voorbehouden.

Wat verwachten jullie van het festival en de toekomst ervan? “Wij denken dat we met dit prachtige programma veel mensen zullen aanspreken – of je nou een Shakespeare-liefhebber bent of (nog) niet! Shakespeare net iets anders dan anders delen met ons publiek, is ons motto. Onze ambitie is dat dit festival jaarlijks terugkomt in Den Haag en het internationale theatergezicht van deze stad mee gaat bepalen. Het zal dan onderdeel worden van de Engelstalige Shakespeare Festivals, die over de hele wereld plaatsvinden.”

programma

dinsdag 19 november Opening festival met Impromptu en The Rape of Lucrece woensdag 20 november The Rape of Lucrece donderdag 21 november Lunch met Impromptu The Rape of Lucrece vrijdag 22 november Start festivalweekend: The Complete Journey

Ontvangstborrel met Impromptu Women of Will: The Warrior Women zaterdag 23 november Much ado about Nothing Women of Will: New knowledge Lady M for Tea Diner met Impromptu Women of Will: Underground or telling the truth

zondag 24 november Women of Will: Chaos is Come Again Lunch met Impromptu Women of Will: The maiden Phoenix dinsdag 26 november Lunch met Impromptu Women of Will ‒ overview woensdag 27 november Lady M

donderdag 28 november Lunch met Impromptu Women of Will – overview vrijdag 29 november Lady M zaterdag 30 november Lunch met Impromptu Lady M for Tea Women of Will – overview zondag 1 december Brunch met Impromptu Presentatie regieontmoeting

Granddaeme wordt Madame Rosa

interview

In december 2013 is het 50 jaar geleden dat actrice Anne Wil Blankers (1940) debuteerde bij de Haagsche Comedie, de voorloper van het Nationale Toneel in Den Haag. Ze viert het jubileum met de indringende voorstelling Madame Rosa. Een gesprek met de grande dame van het Nederlandse toneel. 50 jaar toneel

“Toneel betekent heel veel in mijn leven. Het heeft me veel geluk, plezier en voldoening gegeven en ik ben er wijzer van geworden. Per rol verdiep je je namelijk in de omstandigheden, persoonlijkheid, psychologische achtergronden en het verleden van je personage. De afgelopen 50 jaar heb ik veel ervaring opgedaan en met veel mensen mogen samenwerken. Hierdoor ontwikkelde ik een eigen manier van de dingen aanpakken. Ook ouder worden heeft mijn werk beïnvloed.”

toen en nu

van

het kamp overleefde. Na de oorlog komt ze in de prostitutie terecht en op latere leeftijd begint ze een pension voor kinderen van jonge prostituees. Daar ontwikkelt ze een bijzondere relatie met de Algerijnse jongen Momo, haar lieveling. Maar Rosa is als de dood dat hij weggaat en probeert dat moment uit te stellen. Dan komt inderdaad de dag dat Momo's vader aan de bel trekt om hem op te halen... Meer vertel ik niet, hoor!”

teken

“Het Nationale Toneel (regisseur Theu Boermans) en mijn impresariaat (Senf Theaterpartners) zagen, onafhankelijk van elkaar, mij voor zich in de rol van Rosa. Ik zag dat als een teken. Toen ben ik het boek gaan lezen en heb ik de film gezien met Simone Signoret. Ik heb die indrukken ook direct weer losgelaten. Ik wil dit prachtige verhaal namelijk, samen met Theu, op mijn eigen manier vertellen. De diepte van het stuk is intrigerend. De twee werelden van jong en oud en verschillende generaties maken het een mooie uitdagende rol en voorstelling.”

‘Het mooie

toneel

“In de tijd van de Haagsche Comedie speelden we stukken 100 tot 150 keer. We stapten in de bus en konden in het hele land rekenen op een vaste bezoekersschare, die speciaal voor de Haagse Comedie kwam. Tegenwoordig hebben mensen misschien een minder goed beeld van wat ze van een gezelschap kunnen verwachten. Er is veel te kiezen en men beslist minder in de voorverkoop. Wat hier wel mooi aan is, is dat toneel meer bij het dagelijks leven is gaan horen, het is nu ingebed. Toch blijft een bezoek aan het toneel, zeker in de Koninklijke Schouwburg, een bijzonder uitje. Ik hoop dat bezoekers dat ook zo blijven zien. Je komt hopelijk anders uit een voorstelling dan je erin gaat. Een goed stuk trekt niet zomaar aan je voorbij.”

Theu Boermans

“Ik verwacht veel van Theu. Hij heeft een eigen manier van regisseren, doet veel voor en laat echt zíén hoe hij het wil hebben. Natuurlijk maak ik hier, als acteur, een eigen vertaling van. Maar de regisseur mag van mij heel ver gaan, zolang ik maar goed begrijp waarom hij het op een bepaalde manier wil zien; dan stap ik in dat bootje en ga ik meeroeien. Ik heb Theu nog lesgegeven op de Toneelschool in Maastricht. In dat opzicht heb ik diezelfde rol dus ook naar hem toe gehad! Ik vind het dan ook heerlijk en bijzonder dat hij mijn jubileum wil regisseren. Met Madame Rosa willen we allebei een droom waarmaken.”

“Er zijn stukken die veel losmaken bij het publiek. Soms komen bezoekers na de voorstelling naar ons toe of schrijven ze een brief. Als acteur moet je hier voorzichtig mee omgaan. Ik speel een rol en kan mensen niet altijd van het advies voorzien dat zij van mij vragen. Ik kan ze hooguit doorverwijzen. Het mooie van toneel is dat het zo tastbaar is. Er is een echte aanwezigheid, in tegenstelling tot bijvoorbeeld film.”

hoogtepunt

“Hét hoogtepunt uit 50 jaar carrière kan ik je niet geven. Ik heb heel erg gehouden van Elektra, De kleine zielen, Shirley Valentine, Liefdesbrieven en Wilhelmina. Dit zijn allemaal brede verhalen, met verschillende lagen. Liefdesbrieven bijvoorbeeld gaat over een periode van 70 jaar tijd, vanaf de kleuterschool. Deze tijd met alle ontwikkelingen in een rol samenbrengen, is prachtig.”

Madame Rosa

“Madame Rosa heeft dat ook in zich. Het gaat over een joodse vrouw die

Koninklijke Schouwburg

“Madame Rosa doet bijna vijftig theaters aan, maar de Koninklijke Schouwburg is me heel, heel dierbaar. Ik ben hier begonnen en vind het een feest om er mijn vijftigjarig jubileum te vieren met dit stuk. Het is een prachtige schouwburg met een prachtige akoestiek. Daar komen alle dingen die ik in de Koninklijke Schouwburg heb meegemaakt en de herinneringen aan alle mensen die ik er heb leren kennen, nog bij. Ik voel me bevoorrecht om hier te staan.” 

Madame Rosa het Nationale Toneel

Première 21 december in de Koninklijke Schouwburg, Den Haag van 17 december tot en met 7 mei 2014 te zien in heel Nederland

tekst eline van lelyveld en elke smelt fotografie carli hermès (unit cma)

is dat het zo tastbaar is’

Strijder in de

column

Wende Snijders (1978) is een Nederlandse zangeres en singer-songwriter. Dit seizoen theatertoert ze met haar nieuwe voorstelling Last Resistance. Op woensdag 7 mei staat ze in de Koninklijke Schouwburg.

schijnwerpers Terwijl ik dit schrijf, duurt het nog ongeveer 308 dagen en twintig minuten voordat ik op mag in de Koninklijke Schouwburg. Ik zit nu in de zogenaamde ‘sponsfase’ voor Last Resistance The Theatre Sessions. Met ogen op schotels, oren op stelen, voelsprieten en smaaktentakels beweeg ik me door de dagen, op zoek naar zo veel mogelijk inspiratie voor de voorstelling. Tijdens het schrijven van het album Last Resistance liet ik me inspireren door allerlei soorten strijders. Denk aan Jeanne d’Arc, Arjuna (Bhagavad Gita), Odysseus, Nelson Mandela en Don Quichot. Voor de theatervoorstelling onderzoek ik verder wat strijdvaardigheid betekent. Waar vecht een mens voor? Wanneer vecht je door? Wanneer laat je los? Wanneer geef je op? Wat is overgave? Wat betekent strijdvaardigheid? Wanneer word je moe? Wanneer verhard je?

bang om moe te worden

Ik zie mensen soms moe worden en dat maakt me angstig. Ik ben bang om moe te worden. Ik ben bang dat de nieuwsgierigheid afneemt. Hoe ontstaat nieuwsgierigheid en hoe blijf ik nieuwsgierig? Hoe houd ik een open vizier? Hoe blijf ik luisteren? Wat is angst? Op mijn album staat het nummer Devil’s Pact. De duivel roept mij, verleidt me om me ergens in te verliezen, verleidt me om niet te voorzichtig te zijn. De duivel staat voor de donkere kant, voor iets waar ik bang voor ben. Ik kan kiezen om naar die angst te kijken en wellicht zie ik dat de angst een dogma blijkt te zijn. Wat komt daarvoor in de plaats?

fotografie miron zownir

verleidelijke vraagtekens

last resistance

Volgens mij is de kunst van nieuwsgierig blijven dat ik me altijd zal laten verleiden door vraagtekens, dat ik de dingen blijf durven zien zoals ze zijn, dat ik me daarin durf te verliezen - ook al is dat soms vermoeiend. Dat is in mijn ogen revolutionair, dat is strijdvaardig te noemen, dat is een kern van levenslust.

Last Resistance van Wende Snijders is op woensdag 7 mei te zien in de Grote Zaal van de Koninklijke Schouwburg.

Boven alles wil ik dat de voorstelling Last Resistance een pleidooi voor die levenslust is, een pleidooi voor overgave, om open te blijven, om altijd te blijven dansen, zowel in het donker als in het licht. 

Kaarten zijn beschikbaar vanaf € 10,25 en verkrijgbaar via www.ks.nl of 0900-3456789 10cpm.

Wende Snijders Singer-Songwriter

Opera

opera

komt thuis

Met zijn nieuwste productie Médée brengt Haags operagezelschap OPERA2DAY een hommage aan de Franse opera. Artistiek leider Serge van Veggel bespreekt de lange geschiedenis van opera in de KS. Serge van Veggel: “Als nieuw, in Den Haag geworteld operagezelschap hebben we het oog op de toekomst, maar voelen we ons gestut door een groots verleden. Nergens voelen we dat meer dan in die fabuleuze grote zaal van de Koninklijke Schouwburg. In 1804 werd dit gebouw niet als paleis voor Willem V, maar als paleis voor de Opéra Comique in gebruik genomen, op initiatief van de burgerij. Na jarenlange omzwervingen langs kaatsbanen en schermscholen kreeg de opera eindelijk een thuis.”

inspirerend verleden

“In de 115 jaar erna klonken er meerdere malen per week opera’s in de Koninklijke Schouwburg. De zaal werd geroemd om de combinatie van gesproken tekst en gezongen muziek, toen gebruikelijk in de Franse opera. Dit verleden inspireerde ons tot de keuze voor misschien wel hét meesterwerk van die traditie, Médée van Cherubini. Waar Callas het werk beroemd maakte in de Italiaanse versie keren wij in de KS - voor het eerst in Neder-

land - terug naar de oorspronkelijke Franse versie. Geïnspireerd door de avontuurlijke instelling van de componisten en theatermakers van toen, maken wij een versie voor onze tijd.”

warm bad

“Met Médée in de Koninklijke Schouwburg komt de Franse opera een beetje thuis. En het krijgt er een warm welkom. Dit ervoeren wij namelijk al in onze eerdere twee producties Agrippina en Don Giovanni op deze plek. Van technici tot directie, voor ons was het hele team een warm bad van ervaring en gedrevenheid.” “Het publiek - dat Don Giovanni het gemiddelde rapportcijfer 8,6 gunde - heeft laten zien dat het mee wil op opera-avontuur. We hopen dat deze operavlam op het podium en in de zaal een lopend vuurtje wordt. Daarbij worden twee producties er drie; vier bezoekers er acht en wordt 1804 ineens 2013.”  Don Giovanni door OPERA2DAY i.s.m. Juventus Lyrica (regie Ana D'Anna, foto Lilian Morsia)

Médée

Médée is te zien van maandag 25 november tot en met woensdag 27 november en op vrijdag 6 december in de Grote Zaal van de Koninklijke Schouwburg. Kaarten zijn beschikbaar vanaf € 5,25 en verkrijgbaar via www.ks.nl of 0900-3456789 10cpm.

ks inleidingen

Bent u nieuwsgierig hoe een voorstelling tot stand komt? Of welke keuzes een regisseur allemaal moet maken? Of wilt u weleens achter de schermen kijken en acteurs ontmoeten? Het kan allemaal bij de KS. Ons team van vaste inleiders biedt u ook dit seizoen weer een unieke kijk op de voorstellingen in ons bijzondere huis.

Unieke kijk op een voorstelling

even voorstellen

Al onze inleiders zijn ervaren theater wetenschappers met een eigen specialiteit, vertelmethode en achtergrond. Wij stellen ze graag aan u voor:

Eva van Vessem

Sara van der Kooi

Eva (1982) studeerde Theaterwetenschappen en Filosofie. Na haar studies werkte ze onder andere bij Het Zuidelijk Toneel en Toneelgroep Amsterdam als assistentdramaturg. Haar voorliefde gaat uit naar het klassieke repertoire toneel, maar ze is zeker ook geïnteresseerd in alles wat daarbuiten valt.

Sara (1978) is freelance dramaturg, tekstschrijver en theaterjournalist. Na haar studie Algemene Letteren en Theaterwetenschap werkte ze als tekstschrijver o.a. voor het Nationale Toneel, Theater Frascati en Huis en Festival aan de Werf. Sinds enkele jaren is ze redactielid van vakblad TheaterMaker en recensent voor Theaterkrant.nl.

35 Inleidingen seizoen 2013-2014

De inleidingen beginnen standaard om 19.30 uur Kaarten kosten € 2,50 en zijn verkrijgbaar aan de kassa of via www.ks.nl. Voorafgaand aan de volgende voorstellingen biedt de KS inleidingen aan: haar naam was sarah

Tom Jansen e.a. - wo 2 okt de ideale man

het Nationale Toneel - wo 16 okt, do 28 nov de meeuw

Toneelgroep Amsterdam - ma 21 okt het proces

Toneelgroep Oostpool - vr 25 okt vreugdetranen drogen snel

Ro theater - wo 30 okt familie

Maria Goos - do 31 okt het stenen bruidsbed

het Nationale Toneel - do 7 nov the rape of lucrece

Royal Shakespeare Company Studio - wo 20 nov médée

OPERA2DAY - ma 25 nov fellini

Noord Nederlands Toneel - wo 4 dec de goede mens van sezuan

Toneelgroep Maastricht - za 7 dec madame rosa

Tyche van Bommel

Tyche (1977) is presentator en interviewer. Daarvoor werkte ze in de marketing en communicatie, maar sinds ze bij toeval haar passie vond is ze op het podium te vinden in de culturele sector. Het liefst brengt Tyche het publiek al in de sfeer van wat er staat te gebeuren, zodat de bezoekers met de juiste energie de zaal in gaan.

Ninke (1986) is schrijfster en dramaturge en heeft een grote voorliefde voor taal op een podium. Een mooi verhaal, een goed lied, poëzie. Ze verdiepte zich tijdens haar studies Theaterwetenschap en Writing for Performance in veel theaterteksten en voorstellingen en neemt u graag mee in de wereld achter de tekst in uw programmaboekje!

de donkere kamer van damokles

Victor Löw e.a. - wo 22 jan o jardim

CiaHiato - za 8 feb de storm

het Nationale Toneel - wo 19 feb, wo 2 apr oresteia

Noord Nederlands Toneel - di 11 mrt dido and aeneas

Barok Opera A’dam - vr 14 mrt danton’s dood

Toneelgroep Amsterdam - di 18 mrt de pelikaan

Toneelgroep Amsterdam - do 10 apr julius caesar

Het Zuidelijk Toneel - ma 14 apr de prooi

het Nationale Toneel - di 29 apr platonov

NT Gent - za 17 mei

Hamlet vs. Hamlet

Toneelgroep Amsterdam - wo 21 mei de entertainer

Toneelgroep Amsterdam - di 10 jun

tekst daphne browne fotografie ks

Ninke Overbeek

het Nationale Toneel - di 17 dec, do 30 jan, do 20 mrt

de wijze zoon

zijn charismat cabaretvader

Jochem Myjer staat in september 2013 acht keer voor een uitverkochte Grote Zaal met Even Geduld Aub! En Paul van Vliet is vijftien keer te zien met Zondag in Den Haag met Paul van Vliet. Deze voorstelling kreeg afgelopen seizoen de hoogste publiekswaardering van de KS-bezoekers. Wat vinden de cabaretiers eigenlijk van elkaar?

Jochem Myjer over Paul vanVliet:

tekst elke smelt fotografie anp & hollandse hoogte

“Ik was tien jaar en ging naar de schouwburg in Zutphen. Halverwege de pauze stond Paul van Vliet in een stofjas het toneel schoon te vegen. Ik was helemaal in paniek: ‘we moeten zitten, hij is al begonnen!’ Bleek dat dat erbij hoorde. Het was een typetje van hem. Wij draaiden thuis altijd Paul van Vlietplaten. Vond ik prachtig.” levende legende “Paul ademt charisma. Als hij opkomt, houdt de hele zaal van deze man. Hij heeft zo'n rust en podiumervaring dat je niet anders kan dan meegezogen worden. We hebben een keer een gala gehad met alleen maar cabaretiers en hun partners. Het moeilijkste publiek op aarde. Paul ging na lang aandringen van ons op het podium staan en iedereen was ontroerd. De man is in ons vak een levende legende. Als je na zoveel jaren nog steeds uitverkochte zalen hebt, mensen ontroert en laat bulderen van het lachen, dan zegt dat genoeg over je statuur.” “Daarnaast bewonder ik Paul omdat hij mij helpt met de shows. Hij geeft tips als ik vastzit in de try-outfase en heeft gouden adviezen voor de toekomst. Daar ben ik hem dankbaar voor. Ik hou van hem. Als artiest, als mens en als cabaretvader.”

in de artiestenfoyer

In deze rubriek laten we twee artiesten, die dit seizoen in de KS spelen, over elkaar aan het woord.

ische

Paul van Vliet over Jochem Myjer:

“Ik zag Jochem voor het eerst in PePijn en dacht meteen: ‘daar heb je er weer een!’ Eens in de zoveel tijd komt er iemand het toneel op waardoor je recht in je stoel gaat zitten. Ik vond hem een nieuw, spectaculair talent. Een ongepolijste diamant die ooit zou schitteren.” de grootste kolder “Jochem is volstrekt origineel, lijkt op niemand. Er is er onvervreemdbaar maar een van. Hij mengt de grootste kolder met diepe ernst en hij benut het toneel met alle technische mogelijkheden. Hij heeft personality om de grootste zalen te kunnen bespelen en is sociaal en nieuwsgierig. Hij heeft wat de Amerikanen noemen ‘the talent to be loved’, dat is zeld zaam. Ik houd van hem als van een zoon.” wijzer en sterker “Bezoekers van de KS moeten zijn voorstelling Even Geduld Aub! zien omdat ze zichzelf kunnen vergeten bij een show die van grote klasse, snel, grappig, dynamisch en origineel is. Na zijn ziekte heeft Jochem zichzelf teruggevochten. Hij staat er nu wijzer en sterker.” “Wat ik tegen Jochem wil zeggen? Blijf jezelf. Luister niet naar mensen die je willen veranderen of die zeggen dat je moet vernieuwen. Luister naar je hart en voed je talent. Niet alles wat nieuw is, is goed, maar wat goed is, is altijd nieuw.”

theatertip

De Cock en de moord in de KS

tekst pascal van wessel fotografie hans vissers

Hoe deel je, als schrijver, meer met het publiek dan vlijmscherpe dialogen? Peter Römer vond het antwoord na een lange broedtijd. In de theaterversie van Baantjer maakt hij het publiek getuige van een moord. “Niemand mag weg voordat de zaak is opgelost.”

The Making Of... een commercial

Om het publiek warm te maken voor de voorstelling namen de drie hoofdrolspelers eind juni een spannende commercial op in de KS. De commercial is te zien bij RTL. Een sfeerimpressie van de opnames.

39 Römer was jaren scenarioschrijver en producent van de succesvolle televisieserie Baantjer, waarin zijn vader Piet excelleerde als De Cock (met cee-oo-ceekaa). Vader - die overleed op 17 januari 2012 - en zoon spraken jaren geleden al over de theaterversie die lag te weken in Peters hoofd. “Pa wilde graag het podium op als De Cock, maar hij begreep ook dat de toneelversie anders moest zijn dan de tv-serie. Het duurde ‘even’ voordat het kwartje viel en ik die andere dimensie voor me zag.”

zaal is plaats delict

Die ‘andere dimensie’ is een hoofdrol voor het publiek. “De zaal is getuige van een moord”, legt Römer uit. “We zetten de plaats delict af met linten en niemand mag weg voordat de moord is opgelost. Iedereen die iets gezien heeft, dat waardevol kan zijn voor het onderzoek van De Cock en Vledder mag dat melden. Maar in plaats van de moordenaar aan te wijzen, kun je natuurlijk ook lekker op het puntje van je stoel de voorstelling bekijken.” Toen Römer zijn schrijfdoorbraak had, was er geen houden meer aan. Hij zette het script binnen een maand op papier. “Ik schrijf lopend. Wandelend door de stad en de duinen tik ik de tekst in mijn hoofd. Eenmaal thuis schrijf ik het in één keer op.” “Bij dit script vond ik vooral het uitdenken van zes mogelijke verschillende eindes pittig”, gaat hij verder. “Het was als schaken. Je moet twaalf zetten vooruit denken, maar ik kwam bij de eindes vaak niet verder dan de tiende zet. Toen was het een paar dagen niet zo gezellig thuis, haha.”

geliefde buitendam

Römer staat in de voorstelling van Niehe van Lambaart Theaterproducties op de planken als commissaris Buitendam. Zo ook maandag 2 en dinsdag 3 december als Baantjer de KS omtovert tot een crimescene. “Erg leuk om te doen. Ik verbaasde me erover hoe geliefd Buitendam was in de tv-serie. Blijkbaar waarderen mensen het dat hij de enige is die opstaat tegen de eigenwijze De Cock.” Met Peter Tuinman als De Cock - “hij was bij iedereen favoriet om mijn vader op te volgen” - en Mike Weerts als Vledder heeft de voorstelling volgens Römer veel te bieden. “Zeer goede acteurs en elke avond wordt anders. Door het publiek zo actief bij het stuk te betrekken, delen we een unieke belevenis. Als ik dat niet had bedacht, had ik Baantjer niet naar het theater gebracht.” 

40 jonge

gasten

kriebels

Creatieve

voor de kleintjes

tekst daphne browne fotografie triodus

Met regelmatig familievoorstellingen in de Grote Zaal en een tweewekelijks peuterparadijs bezorgt de Koninklijke Schouwburg ook de jongste bezoekers theaterkriebels. Het blijkt een succes, met volle zalen en een samenwerking met kinderopvangorganisatie Triodus tot gevolg. “Over kunst en cultuur kunnen we als volwassenen heel ingewikkeld doen. Voor kinderen is het allemaal een stuk simpeler: van nature lopen ze over van creativiteit”, zegt Simon Hay, pedagoog bij Triodus. De Haagse kinderopvangorganisatie (ruim 55 locaties) organiseert komend seizoen onder meer workshops rondom kindervoorstellingen in de KS. De activiteiten sluiten aan bij de belevingswereld van de jonge bezoekers.

in vrijheid kiezen

Volgens Hay is het essentieel dat kinderen de kans krijgen om gebruik te maken van hun eigen creativiteit: “In onze opvangcentra krijgen ze daar alle kans toe. Ze kunnen in alle vrijheid

kiezen hoe zij hun fantasieën willen vormgeven. Onze medewerkers nemen dan een volgzame houding aan: zij letten op wat de kinderen doen, vervolgens reageren ze op de ideeën van elk kind en hanteren ze die als uitgangspunt van de begeleiding.”

nieuwe ervaring

Het opdoen van zo veel mogelijk verschillende ervaringen is volgens Hay belangrijk voor kinderen. “Je laat hun een breder perspectief van de maatschappij zien. Eigenlijk is dit hetzelfde principe als voor volwassenen; theater biedt ‘food for thought’. Bij kinderen geeft het een nieuwe ervaring die de ontwikkeling en fantasie prikkelt.”

Kijk voor een uitgebreid overzicht van alle familievoorstellingen op www.ks.nl/voorkinderen

bewegende schaduw

Hay deelt het liefst ‘gesprekken’ met de kinderen uit de opvang: “Je moet ze uitdagen, maar vooral niet pushen. Als kinderen voor het eerst ontdekken dat ze een schaduw hebben, vraag ze dan wat ze denken dat het is. Waarom beweegt je schaduw met je mee? Waar komt je schaduw vandaan? Op deze manier kan een kind zichzelf ontplooien en zelf de wereld ontdekken.” “Een kind heeft wel honderd manieren om te denken, te spelen, te praten en te leren”, vervolgt Hay. “En die honderd manieren zijn allemaal even waardevol. Kinderen ontdekken bij ons in alle vrijheid de wereld, in eigen tempo en op eigen kracht. Die ontdekkingstocht vinden we veel belangrijker dan de eindbestemming.”

triodus in de ks

Een aantal BSO-centra van Triodus bezocht in januari 2013 de voorstelling Nijntje in de KS waarbij Triodus workshops en activiteiten organiseerde die perfect aansloten bij de belevingswereld van de jonge bezoekers. Komend seizoen organiseert de KS samen met Triodus bijzondere activiteiten rondom familievoorstellingen. Te beginnen bij Buurman & Buurman op woensdag 23 en donderdag 24 oktober. Meer informatie en kaarten vindt u op ks.nl

Hartsvriendin deelt

vriend worden 41

theater met iedereen

Marijke Orie (54) is vriend van de Koninklijke Schouw burg en het NT. Of beter gezegd: hartsvriendin. “Het ge bouw, de sfeer en de verrassing bij iedere voorstelling. Dat gevoel wil ik delen.”

Vaker en leuker

“Hoe vaker je gaat, hoe leuker het wordt”, vindt Orie. “Ik zie zoveel thema’s langskomen. Ieder gezelschap benadert het weer anders. Het is niet alleen mijn inhaalslag op theatergebied. Het prikkelt ook mijn interesse in cultuur, literatuur en geschiedenis. Ik zie moderne boekbewerkingen, politiek geëngageerde voorstellingen, stukken uit 1700 en alles daartussen. Die culturele verdieping maakt het nog leuker.”

Vriendenwand

“Als ik ’s avonds naar een voorstelling ga, sta ik vaak even bij de ‘Vriendenwand’. Daar vertel ik bezoekers dat ze Vriend van de KS en het NT kunnen worden. Soms vind ik het lastig op iemand af te stappen, maar eigenlijk reageert iedereen goed. Dat komt omdat ik het echt uit enthousiasme doe. Theaterbezoek is leuk en gezellig. Je kleedt je mooi aan en eet lekker wat van tevoren. Mensen worden gelukkig van het theater, daar ben ik van overtuigd. De meest gehoorde vraag: Wat heb ik eraan om vriend te worden? Nou, je wordt uitgenodigd voor de seizoenspresentatie, hebt voorrang op de beste plaatsen en je steunt natuurlijk de schouwburg. Als je vaker dan één keer per jaar komt, is het al de moeite waard.” 

de voordelen op een rij:

Vriend van de KS en het NT worden, kost € 50 en biedt u allerlei voordelen:

• Als eerste kaarten bestellen voor de mooiste plaatsen in de zaal • Toegang tot de jaarlijkse seizoenspresentatie • Gratis toegang tot inleidingen voorafgaand aan voorstellingen in de Koninklijke Schouwburg • Gratis kopje koffie bij een diner in Theater Brasserie Wasserman • Elkaar ontmoeten in de Vriendenfoyer • Kans op premièrekaarten, bijwonen van openbare repetities en andere Vriendenacties • Stemmen op genomineerden Guido de Moor Prijs • U steunt de ontwikkeling van acteer- en regietalent en toneeleducatie op scholen Ga naar www.ksnt.nl/vrienden

tekst jolien van der kleij fotografie hans vissers

De vriendschap tussen Marijke en de KS bloeide pas laat op. “Als kind ging ik nooit naar het theater. Ik bezocht de KS een paar jaar geleden voor het eerst. Een fantastische ontdekking. Nu maak ik een inhaalslag”, vertelt Orie. “Vrienden, familie, buren, sportgenoten. Ik sleep iedereen mee. Niet dat ik iemand wil pushen hoor, alleen maar mijn enthousiasme delen. En dat werkt. Ze gaan steeds vaker, ook zonder mij.”

wegens

succes geprolongeerd

programma

Zondag in Den Haag met Paul van Vliet is een show met oud en nieuw materiaal van Paul van Vliet. Met Den Haag, de stad waar hij is geboren en getogen, als rode draad. Een mix van humor, persoonlijke liedjes, gekke types en indringende verhalen.

met

Paul van Vliet en meesterpianist Klaas van Dijk

waar

Grote Zaal

wanneer

zo 29 sep, 20 okt, 27 okt, 3 nov, 10 nov, 24 nov, 1 dec, 29 dec, 12 jan 2014, 26 jan, 9 feb, 23 feb, 2 mrt, 6 apr, 18 mei, 25 mei 15.30

tarieven

Van € 23 tot € 29,75

hoogste ardering

groot wegens

succes dit seizoen 16 x terug in de ks!

publiekswa in '12/'13 (cijfer 8,8)

ook te boeken met: diner/high tea/borrel

festivalsferen 43

Festivals in de Koninklijke Schouwburg

seizoen 2013/2014:

Haags Uitfestival

Zondag 8 september

Festival de Betovering

Zaterdag 19 t/m zondag 27 oktober

tekst daphne browne fotografie crossing border

Crossing Border Festival

Vrijdag 15 & zaterdag 16 november

Shakespeare Festival Women of Will

Dinsdag 19 november t/m zondag 1 december

De Koninklijke Schouwburg is naast een prachtige en locatie voor toneel-, muziek- en cabaretvoorstelling l ook een populaire festivallocatie. Jeugdtheaterfestiva de Betovering, het gloednieuwe internationale Shakespeare Festival en natuurlijk het befaamde Crossing Border Festival vinden hier allemaal plaats.

eptember s 2 2 , 7 1 , 6 1 : a Speeldat ember c e d n e r e b to k Ook in o

r e t a e h t g n a l s Leven

r e d i e n h c S u a met Eric en Be EzERSactiE! -l R a c S O E l ia SpEc

alle voorstelt na afloop van en em r.* ng rra la Gratis borre ember en oktobe theater in sept ng la ns R. ve ca le OS n lingen va gina 18 in deze informatie op pa Kijk voor meer

Ga naar onze website voor een volledig overzicht van alle voorstellingen en bestel snel uw kaarten! *M.u.v. de première op zondag 22 september