Open Source Software เพื่อการจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส
Open Source Software เพือ ่ การจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส โครงการบริการวิชาการแกชุมชน โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2 เรื่อง “จัดการตูเก็บเอกสารแบบอิเล็กทรอนิกสไดอยางไร” หองประชุม 8110 ชั้น 8 สํานักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ วันที่ 27 กุมภาพันธ พ.ศ. 2551
บุญเลิศ อรุณพิบูลย • นักวิชาการ • ศูนยบริการความรูทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี (STKS: Science and Technology Knowledge Services) • สํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงชาติ (สวทช./NSTDA) • boonlert@nstda.or.th • http://www.stks.or.th • http://www.stks.or.th/boonlert
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
1
Open Source Software เพื่อการจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส
ประวัติการทํางาน • นักวิชาการ • หัวหนางานพัฒนาเนื้อหาสาระดิจท ิ ัล • หัวหนางานวิชาการ • หัวหนางานสนับสนุนทางเทคนิค • เจาหนาที่ระบบคอมพิวเตอร • ศูนยเทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกสและคอมพิวเตอรแหงชาติ (เนคเทค) 2537 - 2550
ทานรูจ ก ั /เคยไดยน ิ หรือไม • • • • • •
SquirrelMail Joomla Mambo Linux Moodle Atutor
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
• Blog (Web log) • Wiki
2
Open Source Software เพื่อการจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส
Open Source Software • ซอฟตแวรโอเพนซอรส • ซอฟตแวรตนฉบับรหัสเปด – เปดเผย Source Code
• ซอฟตแวรฟรี • ซอฟตแวรเสรี • OSS
ทําไหม OSS คือทางเลือก • กฏหมายลิขสิทธิ์ • กฏหมายการกระทําความผิดทางคอมพิวเตอร พ.ศ. 2550 • งบประมาณจัดซือ ้ จัดหาซอฟตแวร ครุภณ ั ฑ คอมพิวเตอร
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
3
Open Source Software เพื่อการจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส
การกระทําความผิดอื่นๆ • การสงขอมูลหรือจดหมายอิเล็กทรอนิกสโดย ปกปดหรือปลอมแปลงแหลงที่มา มาตรา 11 • การกระทําซึ่งกอใหเกิดผลกระทบตอความ มั่นคง มาตรา 12 • การจําหนาย/เผยแพรชุดคําสั่งที่ใชในการ กระทําผิด มาตรา 13 • การเผยแพรเนื้อหาอันไมเหมาะสม มาตรา 14
การกระทําความผิด • สปายแวร (Spyware) • Sniffer • การใชชุดคําสั่งในทางมิชอบ (Malicious code) เชน Viruses, Worms, Trojan horses • Spamming • การโพสต หรือนําเขาขอมูล • การตัดตอภาพ
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
4
Open Source Software เพื่อการจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส
บทลงโทษ ฐานความผิด
โทษจําคุก
โทษปรับ
ไมเกิน 6 เดือน
ไมเกิน 10,000
มาตรา ๖ ลวงรูมาตรการปองกัน
ไมเกิน 1 ป
ไมเกิน 20,000
มาตรา ๗ เขาถึงขอมูลโดยมิชอบ
ไมเกิน 2 ป
ไมเกิน 40,000
มาตรา ๘ การดักขอมูลคอมพิวเตอร
ไมเกิน 3 ป
ไมเกิน 60,000
มาตรา ๙ การรบกวนขอมูลคอมพิวเตอร
ไมเกิน 5 ป
ไมเกิน 100,000
มาตรา ๑๐ การรบกวนระบบคอมพิวเตอร
ไมเกิน 5 ป
ไมเกิน 100,000
มาตรา ๕ เขาถึงคอมฯ โดยมิชอบ
บทลงโทษ ฐานความผิด
โทษจําคุก
โทษปรับ
-
ไมเกิน 100,000
ไมเกิน 10 ป
(และ) ไมเกิน 200,000
3 - 15 ป
60,000 - 300,000
มาตรา ๑๒ เปนเหตุใหเสียชีวิต
10 – 20 ป
-
มาตรา ๑๓ จําหนาย/เผยแพรชุดคําสั่ง
ไมเกิน 1 ป
ไมเกิน 20,000
มาตรา ๑๔ เผยแพรเนื้อหาไมเหมาะสม
ไมเกิน 5 ป
ไมเกิน 100,000
มาตรา ๑๑ สแปมเมล มาตรา ๑๒(๑) กอความเสียหายแกขอมูล มาตรา ๑๒(๒) กระทบความมั่นคง
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
5
Open Source Software เพื่อการจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส
ความจําเปน • คอมพิวเตอร 1 เครื่อง 30,000.00 – ระบบปฏิบต ั ิการ 5,000.00 – ซอฟตแวรออฟฟศ 15,000.00 – ซอฟตแวรสรางเอกสาร PDF 20,000.00 – ซอฟตแวรงานกราฟก 20,000.00 – ซอฟตแวรบีบอัดขอมูล 8,000.00 – ซอฟตแวรดูภาพ และมัลติมีเดีย 8,000.00
ความเปนจริงในปจจุบัน ซอฟตแวรผี CD เถื่อน
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
6
Open Source Software เพื่อการจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส
ความจําเปน • ระบบงานตางๆ – Hardware – Software • คาพัฒนาระบบ • คาบํารุงรักษา
– เงินเดือน
มุมมอง/ทางเลือกใหม
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
7
Open Source Software เพื่อการจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส
มูลคาซอฟตแวร • • • • • •
Linux SIS/TLE OpenOffice.org GIMP PDF Creator 7-Zip Xn-View, InfanView
ฟรี ฟรี ฟรี ฟรี ฟรี ฟรี
เชื่อถือไดมากเพียงใด • Community ขนาดใหญ – http://www.sourceforge.net
• ยึดมาตรฐาน • ระบบเปด • หนวยงานของประเทศทีใ่ หการสนับสนุน
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
8
Open Source Software เพื่อการจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส
ศูนยเทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส และคอมพิวเตอรแหงชาติ NECTEC www.nectec.or.th
SIPA : www.sipa.or.th สํานักงานสงเสริมอุตสาหกรรมซอฟตแวรแหงชาติ
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
9
Open Source Software เพื่อการจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส
NECTEC • ประหยัดงบประมาณคาใชจายซอฟตแวร 200 ลานบาท • ลดความเสี่ยงการตรวจจับการละเมิด ลิขสิทธิซ ์ อฟตแวร • สงเสริมการมีคุณธรรม จริยธรรมดานไอซีที
การดําเนินการของเนคเทค • สงเสริมการใช OSS/Freeware – บนระบบปฏิบัติการ Microsoft Windows • จัดทําสื่อเผยแพรเพื่อสงเสริมการใชงาน OOo และ OSS/Freeware – คูมือ/สื่อเรียนรูอ อนไลน (http://elearning.nectec.or.th)
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
10
Open Source Software เพื่อการจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส
OSS/Freeware • OpenOffice.org
•MS Office
• XnView, IrfanView
•ACDSee
• GIMP
•PhotoShop
• 7-Zip, IZarc
•Winzip
• Dia
•Visio
• LexiTron
•Thai Dictionary
OSS/Freeware • Joomla, Mambo
•Dreamweaver
• FileZilla
•WinFTP
• FreeMind
•MindManager
• LearnSquare, Moodle •e-Learning Solution • GreenStone
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
•Digital Library
11
Open Source Software เพื่อการจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส
ใช OSS อยางไรบาง Server * * * * *
ระบบเว็บไซต ระบบอีเมล ระบบบริหารสํานักงาน ระบบ KM ชุมชนออนไลน
Client * ซอฟตแวรสํานักงาน * ซอฟตแวรบริการ * ซอฟตแวรเฉพาะดาน
การใชงานจริง • Server-based – ระบบปฏิบัตก ิ าร Linux – พัฒนาเว็บไซตดวย CMS เชน Joomla, Mambo แทนการ จางพัฒนา – พัฒนาระบบ Workgroup/KM/Calendar ดวย E-Groupware แทนการจางพัฒนา – พัฒนาระบบ E-Library ดวย CDS/ISIS และ WebLIS – พัฒนาระบบ Digital Library ดวย Greenstone – พัฒนาระบบ Repository ดวย DSpace
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
12
Open Source Software เพื่อการจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส
ซอฟตแวรประจําเครื่อง • 7-Zip
โปรแกรมบีบ/อัดไฟล
• IrfanView
โปรแกรมแสดงภาพ
• GIMP
โปรแกรมตกแตงภาพ
• OpenOffice.org
จัดการงานสํานักงาน
• Mozilla FireFox
Web Browser
ใชยากจริงหรือ • ความเคยชินทําใหรูสึกวา “ยาก”
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
13
Open Source Software เพื่อการจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส
สงเสริมอยางไรใหไดผล • นโยบายการไดมาของซอฟตแวรของหนวยงาน – ลดการซือ ้ – สนับสนุนโอเพนซอรส • ตองกําหนดยุทธศาสตรของการเผยแพร โดยมี หนวยงานที่สนับสนุนอยางแทจริง • มีความพรอมเกีย ่ วกับการพัฒนาบุคลากร
กรณีศึกษา “สวทช.” • สวทช. เปนองคกรทีย ่ กเลิกการใช SW เถื่อน • ใชแนวทางสายกลางในการเลือกใช SW อยางเหมาะสม • จัดเงินอุดหนุนการจัด OSS Club และจัดกิจกรรม สนับสนุน • ประกาศใช OpenDocument Format ภายใน สวทช. • บุคลากร สวทช. ตองรู OOo ภายใน 1 ป โดยการศึกษา ผาน e-Learning • ติดตัง้ OOo ทุกเครื่องภายใน สวทช. 28
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
14
Open Source Software เพื่อการจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส
แนวทางสายกลาง • สนับสนุนการใช SW อยางเหมาะสมกับ ลักษณะงาน • สงเสริมการใช OSS และ Freeware ที่ ทํางานบน Windows
29
OSS Club • สรางพันธมิตรทั้งภายในและภายนอกองคกร – NECTEC + NSTDA + EGAT + SIPA – SETEC + ODP + ISS + NSS + ... • OSS Club ที่มีทม ี งานจากทุกศูนยฯ ภายใน สวทช. • จัดทําสื่อประชาสัมพันธที่เปนรูปธรรม • จัดหา Help desk เพื่อการตอบสนองที่รวดเร็ว
30
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
15
Open Source Software เพื่อการจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส
พันธมิตรรวมทาง • ศูนยเทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกสและคอมพิวเตอรแหงชาติ (NECTEC) • สํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงชาติ (NSTDA) • สํานักงานสงเสริมอุตสาหกรรมซอฟตแวรแหงชาติ (SIPA) • การไฟฟาฝายผลิตแหงประเทศไทย (EGAT) • การบินไทย (Thai Airways) • อุตสาหกรรม SME • ภาควิชาบรรณารักษศาสตร มหาวิทยาลัยเชียงใหม
31
OSS & การจัดการเอกสาร อิเล็กทรอนิกส • OpenOffice.org – เอกสารงานพิมพ กระดาษคํานวณ สื่อนําเสนอ – เอกสาร PDF – Flash Presentation
• Microsoft Office / Application อืน ่ ๆ+ PDF Creator – เอกสาร PDF
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
16
Open Source Software เพื่อการจัดการเอกสารอิเล็กทรอนิกส
OSS & การจัดการเอกสาร อิเล็กทรอนิกส • XnView + GIMP + DIA + FreeMind – รูปภาพ ภาพวาด ผังไดอะแกรมตางๆ
• LearnSquare, ATutor, Moodle – E-Learning Solution
• CMS – Web site ตางๆ
ความชวยเหลือ • • • • • • • • • •
http://www.stks.or.th http://www.stks.or.th/elearning http://elearning.nectec.or.th http://www.nectec.or.th http://www.thaiopensource.org http://converttle.nectec.or.th http://docs.google.com http://www.etcommission.go.th/ http://wiki.nectec.or.th/nectecpedia/index.php/LAWS คูมือทั้งที่เปนรูปเลมและออนไลน
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
17
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล โครงการบริการวิชาการแกชุมชน โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2 เรื่อง “จัดการตูเก็บเอกสารแบบอิเล็กทรอนิกสไดอยางไร” หองประชุม 8110 ชั้น 8 สํานักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ วันที่ 27 กุมภาพันธ พ.ศ. 2551
บุญเลิศ อรุณพิบูลย • นักวิชาการ • ศูนยบริการความรูทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี (STKS: Science and Technology Knowledge Services) • สํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงชาติ (สวทช./NSTDA) • boonlert@nstda.or.th • http://www.stks.or.th • http://www.stks.or.th/boonlert
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
1
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
ประวัติการทํางาน • นักวิชาการ • หัวหนางานพัฒนาเนื้อหาสาระดิจท ิ ัล • หัวหนางานวิชาการ • หัวหนางานสนับสนุนทางเทคนิค • เจาหนาที่ระบบคอมพิวเตอร • ศูนยเทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกสและคอมพิวเตอรแหงชาติ (เนคเทค) 2537 - 2550
ทรัพยากรดิจท ิ ล ั • Source documents come in a variety of formats, and are converted into a standard XML form for indexing by “plugins.” Plugins distributed with Greenstone process plain text, HTML, WORD and PDF documents, and Usenet and E-mail messages.
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
2
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
แผนที่
จดหมาย
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
3
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
บันทึก
รูปภาพ
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
4
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
อื่นๆ • • • •
วิทยานิพนธ อีเมล ไฟลดิจท ิ ัลจากโปรแกรมตางๆ Learning Objects
ทรัพยากรดิจิทล ั และซอฟตแวร • Digital Library • E-Library • IR
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
Greenstone Koha Dspace
5
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
หลากหลาย Metadata • General Metadata Standards for Resource Discovery – Dublin Core – Darwin Core – Document Metadata – Web Metadata • Multimedia Metadata Standards – NISO NISO Z39.87-2002 Technical Metadata for Digital Still Images – EXIF – DIG35 Specification – MPEG-7
หลากหลาย Metadata • Metadata Standards for Museum Cataloguing – Research Libraries Group (RLG) – Metadata Encoding and Transmission Standard (METS) – Categories for the Description of Works of Art • Intellectual Property Rights and Electronic Commerce Standards – INDECS (Interoperatibility of Data for Electronic Commerce Systems) – MPEG-21 – Digital Object Identifier (DOI) – ISO/TC 46/SC 9 (the Information Resources Subcommittee of the International Organization for Standardization Technical Committee for Information and Documentation Standards)
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
6
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
หลากหลาย Metadata • Educational Metadata Standards – Dublin Core Education Working Group – GEM (Gateway to Educational Materials) Metadata Element Set – IMS Global Learning Consortium (IMS) – Canadian Core Learning Resource Metadata Protocol (CanCore Protocol) – IEEE LTSC-LOM
Greenstone • 1 ในทางเลือกสําหรับ ความตองการที่ หลากหลายทั้ง – ฟอรแมต – Metadata
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
7
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
Institutional Repository - IR • [A] university-based repository is a set of services that a university offers to the members of its community for the management and dissemination of digital materials created by the institution and its community members1
Institutional Repository - IR • A depository of the intellectual product created by faculty, research staff, and the students of an institution • Accessible to end-users both within and outside of the institution with few if any barriers to access2
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
8
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
คุณลักษณะของการเปน IR • เนื้อหาที่เปนดิจิทัล (Digital content) • การเนนงานที่สรางโดยสมาชิกของสถาบัน (Institutionally define) • เนื้อหาทางวิชาการ (Scholarly content) • การสะสมเพิม ่ พูน และความยั่งยืน (Cumulative and perpetual) • การทํางานรวมกันไดและการเขาถึงแบบเปด/ แบบเสรี (Interoperable and open access)
ทําไมตองสราง IR • ทําใหเกิดระบบการรวบรวม สงวนรักษา และเผยแพร “เนื้อหา” ทางวิชาการ • เปนเสมือนตัวชี้วัดของคุณภาพทาง วิชาการของมหาวิทยาลัย หนวยงานวิจัย โดยมุงที่รวมเอางานทางปญญาของ มหาวิทยาลัย หนวยงานวิจัยมาไวในที่ เดียวกันและสามารถเขาถึงได
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
9
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
ทําไมตองสราง IR • เปนการสงวนรักษาทรัพยสินทางปญญา ในรูปดิจท ิ ัล • เปนเสมือนพื้นฐานของกระบวนทัศนใหม ในการพิมพผลงานทางวิชาการ • เปนการสื่อสารทางวิชาการ (scholarly communication) • เปนการจัดการความรู • เปนการสนับสนุนเรื่องการเขาถึงโดยเสรี
กระบวนทัศนใหมในการผลิต ผลงานทางวิชาการ •
In science and medical fields, much of the intellectual output and value of an institution’s intellectual property is diffused through thousands of scholarly journals
•
In theory, institutional repositories will form part of a global system of distributed interoperable repositories that will become centers for scholarly publishing. ( Richard Johnson past Director of SPARC)
•
This model unbundles many of the functions inherent in current models of scholarly communication that characterizes academic journal publishing. (Clifford Lynch, Coalition for Networked Information)
•
Institutional repositories will drive fundamental changes to current publishing models dominated by large journal publishers that have both the power and incentive to maintain the status quo. (Richard Johnson)
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
10
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
Institutional Repository Software • Open Source Software • Commercial software
OSS • ePrints
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
• University of Southampton • 2000 • Perl, OAI-PMH
11
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
OSS • DSpace
• MIT + HP Lab • 2002 • Java, OAI-PMH, Handle system, Long term preservation
OSS • CDS Invenio
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
• CERN • PHP, Perl, OAIPHM
12
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
OSS • Fedora – Flexible • University of Virginia and Extensible Cornell Digital Object University and Repository Architecture • OAI-PMH
OSS • ARNO – Academic Research in the Netherlands Online
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
• University of Amsterdam, University of Tilburg, University of Twente • 2003 • Perl
13
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
OSS • I-Tor
• Netherlands Institute for Scientific Information • 2002 • Java
OSS • PKP – Public Knowledge Project
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
• University of British Columbia (Canada) • 1998 • OAI-PMH
14
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
Commercial software • DigiTool from ExLibris • Symposia from Innovative Interfaces
DSpace • เกิดขึน ้ มาเพื่อจัดการกับผลงานวิจัยและ ผลงานทางวิชาการโดยการเก็บไวในคลัง เก็บ (repository) เพื่อที่จะไดเผยแพร ไดมากขึ้นกวาเดิม เขาถึงไดตลอดเวลา และจัดเก็บถาวร แตอยูบนพื้นฐานทีใ่ ช งานงาย มีการมุงเนนไปที่การสรางระบบ การผลิตที่มีคุณภาพ (production quality system)
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
15
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
Dspace Model • Distributed Model – True Self Archiving - Individual faculty upload and manage their own scholarly output - Used by MIT
Dspace Model • Semi-distributed Model – Assigns management responsibility to organizational units (research units, academic departments) – These units a assist faculty their content (papers) – Used by the University of California eScholarship system
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
16
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
Dspace Model • Semi-Centralized Model - Repository sites can be set up for any university unit - The library uploads papers on the faculty’s behalf - Used by Cal Tech
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
17
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
โครงสรางโดยทั่วไป Communities Collections Items
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
18
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
19
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
20
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
21
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
IR ในประเทศไทย • Chulalongkorn University Intellectual Repository – CUIR คลังปญญาจุฬาเพื่อประเทศไทย • Mahidol University Institutioanl Repository Database – Mahidol – IR ฐานขอมูลงานวิจย ั และผลงานวิชาการ บุคลากร มหาวิทยาลัยมหิดล
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
22
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
คลังปญญาจุฬาเพื่อประเทศไทย Chulalongkorn University Intellectual Repository – CUIR http://cuir.car.chula.ac.th
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
23
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
ฐานขอมูลงานวิจัยและผลงาน วิชาการ บุคลากร มหาวิทยาลัยมหิดล Mahidol University Institutioanl Repository Database – Mahidol – IR http://mulinet2.li.mahidol.ac.th/gsdl/index.php
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
24
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
http://kids-d.org:8080/dspace • Knowledge, Imagination, Discovery and Sharing • Kids D แบงกันรู รวมกันคิด
คลังเอกสารดิจท ิ ล ั • จะใชโปรแกรมตัวไหนก็ได แตควรเปน OAIPHM • จะมีโครงสรางหรือการจัดการอยางไร
ขึ้นอยูก บ ั หนวยงาน แตที่สําคัญตองมีเม ตาดาตาที่อธิบายลักษณะของงานและ สามารถคนหาได
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
25
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
นโยบายและการบริหารจัดการ (1) • ตองอาศัยเวลา การวางแผน และความรู ดานเทคนิค • ไมประสบผลสําเร็จ – นโยบายผูบริหาร – การบริหารงานที่ลมเหลว – การไมมีศักยภาพในการจัดการ – ปญหาดานเทคนิค
นโยบายและการบริหารจัดการ (2) • เก็บเอกสารประเภทใด มีวิธีการอยางไร • รายงานที่กําลังดําเนินการวิจัย รายงาน การวิจัย รายงานการประชุม • การแสดงผลงานทางวิชาการ • วิทยานิพนธ • หนังสือ • บทความที่ผานการประเมิน ฯลฯ
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
26
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
นโยบายและการบริหารจัดการ (3) • ตองเปนผลงานที่ผลิตโดยประชาคมนั้น • ผลงานที่สงตองเปนดิจท ิ ัลเทานั้น • ผลงานนั้นตองเปนผลงานทางวิชาการ หรือวิจัย • ไมมีปญหาเรื่องลิขสิทธิ์
นโยบายและการบริหารจัดการ (4) • • • • • • •
กําหนดสิทธิตาง ๆ ใครมีสิทธิสงผลงาน (submitter) ใครมีสิทธิเขาถึงผลงาน ใครเปนผูค วบคุมการสงผลงาน (submission) ใครเปนผูค วบคุมผลงานในระยะยาว ใครเปน reviewer ใครเปน metadata auditor
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
27
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
IR Examples • http://wiki.dspace.org/index.php//D spaceInstances
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
28
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
http://www.dspace.org /
Reference Lynch, Clifford A. “Institutional repository : essential infrastructure for scholarship in the digital age.” ARL 226 (February 2003): 1-7. [On-line]. Available: http://www.arl.org/newsltr/226/ir.html. Visited: 15/07/2005 17.50. Johnson, Richard. Institutional Repositories: Partnering with Faculty to Enhance Scholarly Communication, D-Lib Magazine, November 2002. Prudlo, Marion. “E-archiving : an overview of some repository management software tools.” Ariadne 43. [Online]. Available: http://www.ariadne.ac.uk/issue43/prudlo/intro.html. Visited: 15/07/2005 18.02.
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
29
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
Reference “DSpace : preserving digital data for the ages.” HP Labs : News. (August 2003). [On-line] Avialable: http://www.hpl.hp.com/news/2003/july_sept/dspace.ht ml. Visited: 01/09/2005. 20.40. Smith, MacKenzie. [et al.]. “DSpace : an open source dynamic digital repository.” D-Lib Magazine 9, 1 (January 2003). [On-line]. Available: http://www.dlib.org/dlib/january03/01smith.html Visited: 24/04/2005 21.30 Garfinkel, Simson. “MIT DSpace explained.” [On-line] Available: http://technologyreview.com/articles/05/07/issue/featu re_mit.asp. Visited: 22/06/2005 9.25.
Reference Bass, Michale J. [et al.]. “DSpace- a sustainable solution for institutional digital asset services – spanning the information asset value chain: ingest, manage, preserve, disseminate. Internal reference specification. Technology & Architecture. [On-line] Available: www.dspace.org/technology/architecture.pdf Visited: 22/06/2005 10.40. MacKenzie, Smith [et al.].”DSpace: a year in the life of an open source digital repository system” Crow, Raym. “The case of institutional repositories: a SPARC position paper.” [On-line]. Available: http://www.arl.org/sparc/IR/ir.html Visited: 05/09/2005 10.39
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
30
การประยุกตใช DSpace เพื่อจัดเก็บทรัพยากรดิจิทัล
ความชวยเหลือ • • • • • • •
http://www.stks.or.th http://www.stks.or.th/elearning http://dspace.mit.edu/ http://www.greenstone.org/ http://www.koha.org/ http://www.oss4lib.org นางสาวสุภาพร ชัยธัมมะปกรณ STKS
โครงการสัมมนาวิชาการเพื่อชุมชน ครั้งที่ 2
31