skil1 by PHUTH

แบบฝกทักษะ วิชา หลักการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร! ง 21243 ชั้นมัธยมศึกษาป*ที่ 1 เรื่อง เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร!

เลมที่ 1 วิเคราะห!

ออกแบบ เขียนโปรแกรม

นางสาวพุทธวดี สุขสินธารานนท! โรงเรียนกําแพงเพชรพิทยาคม อําเภอเมือง จังหวัดกําแพงเพชร สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาการมัธยมศึกษา เขต 41 สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

เลมที่ 1 เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร แบบฝกทักษะการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร วิชา ง 21243 หลักการเขียนโปรแกรมเบื้องต+น

. .

คํานํา

แบบฝกทักษะการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร วิชา ง 21243 ชั้นมัธยมศึกษาป/ที่ 1 เลมที่ 1 เรื่อง เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร เป0นนวัตกรรมที่จัดทําขึ้นเพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียนเรื่อง การออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาป/ที่ 1 ประกอบด+วย คําชี้แจงการใช+ คําแนะนําในการใช+สําหรับนักเรียน แบบทดสอบกอนเรียน เนื้อหา แบบฝกทักษะ และ แบบทดสอบหลังเรียน กิจกรรมในแบบฝกทักษะจะเรียงลําดับจากงายหายาก นักเรียนจะได+ฝกกระบวนการศึกษาอยาง เป0นระบบ เป0นขั้นตอน หวังวาแบบฝกทักษะการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร วิชา ง 21243 หลักการเขียนโปรแกรม เบื้องต+น เลมที่ 1 เรื่อง เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร จะชวยพัฒนาทักษะการ ออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร สงเสริมการเขียนโปรแกรม และการประยุกตใช+ในการพัฒนาโปรแกรม ได+เป0นอยางดี ขอขอบคุณผู+ที่ให+ความชวยเหลือทุกทานที่ได+กรุณาแนะนําชี้แนะแนวทางการปรับปรุงจนแบบฝก ทักษะการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอรนี้สําเร็จ ลุลวงมีประสิทธิภาพเป0นอยางดี

พุทธวดี สุขสินธารานนท

. .

สารบัญ

หน+า คํานํา คําชี้แจง คําแนะนําในการใช+สําหรับนักเรียน สาระและมาตรฐานการเรียนรู+ แบบทดสอบกอนเรียน ผังงาน ความหมายและประโยชนของผังงาน ประเภทของผังงาน ความหมายของสัญลักษณที่ใช+ในผังงาน หลักเกณฑการเขียนผังงาน ลักษณะของโครงสร+างในการเขียนผังงาน ตัวอยางการเขียนผังงาน แบบฝกทักษะที่ 1 ความหมาย ประโยชน ประเภท ? แบบฝกทักษะที่ 2 จํากันได+บ? แบบฝกทักษะที่ 3 จําได+ ใช+เป0น ? แบบฝกทักษะที่ 4 จะไปทางไหนดี ? แบบฝกทักษะที่ 5 พวกเดียวกัน ? แบบฝกทักษะที่ 6 ขั้นตอนการทําไขเจียว แบบฝกทักษะที่ 7 มาวางแผนการซักผ+าวันหยุดกันเถอะ ? แบบฝกทักษะที่ 8 พื้นที่สามเหลี่ยม แบบฝกทักษะที่ 9 คํานวณหาคา y จากสมการ แบบฝกทักษะที่ 10 ใชหรือไม เฉลยแบบฝกทักษะ แบบทดสอบหลังเรียน เฉลยแบบทดสอบกอนเรียน – หลังเรียน บรรณานุกรม

1 2 3 4 7 9 10 13

19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 38 40 42

. .

คําชี้แจง

1. แบบฝกทักษะการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร เรื่อง เครื่องมือสําหรับการออกแบบ โปรแกรมคอมพิวเตอร ประกอบด+วย ข+อสอบกอนเรียน เนื้อหาเรื่อง เครื่องมือสําหรับการออกแบบ โปรแกรมคอมพิวเตอร แบบฝกทักษะและข+อสอบหลังเรียน ใช+พัฒนาทักษะการการออกแบบโปรแกรม คอมพิวเตอร 2. แบบฝกทักษะการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร เรื่อง เครื่องมือสําหรับการออกแบบ โปรแกรมคอมพิวเตอร ต+องอานความรู+ให+เข+าใจกอนทําแบบฝกทักษะ 3.แบบฝกทักษะนี้จะมีสาระ มาตรฐาน ผลการเรียนรู+ที่คาหวัง จุดประสงค สอดคล+องกับแผนการ จัดการเรียนรู+ มีคูมือในการใช+แบบฝกทักษะ เนื้อหา และกิจกรรมของแบบฝกทักษะแตละเลมจะสมบูรณ ในตัวเอง ผู+เรียนสามารถใช+ด+วยตนเอง 4.การจัดกิจกรรมการเรียนรู+สามารถใช+กระบวนการกลุมเพื่อให+เกิดความรวดเร็ว นักเรียนมีความ กระตือรือร+น 5.กิจกรรมในแบบฝกทักษะมี 5 แบบฝกดังนี้ แบบฝกทักษะที่ 1 ความหมาย ประโยชน ประเภท ? แบบฝกทักษะที่ 2 จํากันได+บ? แบบฝกทักษะที่ 3 จําได+ ใช+เป0น ? แบบฝกทักษะที่ 4 จะไปทางไหนดี ? แบบฝกทักษะที่ 5 พวกเดียวกัน ? แบบฝกทักษะที่ 6 ขั้นตอนการทําไขเจียว แบบฝกทักษะที่ 7 มาวางแผนการซักผ+าวันหยุดกันเถอะ ? แบบฝกทักษะที่ 8 พื้นที่สามเหลี่ยม แบบฝกทักษะที่ 9 คํานวณหาคา y จากสมการ แบบฝกทักษะที่ 10 ใชหรือไม ? 6.ผู+เรียนสามารถประเมินตนเองด+วยการตรวจเฉลยและแนวคําตอบในเลมเพื่อดูการพัฒนาตนเอง

. .

คําแนะนําในการใช6สําหรับนักเรียน แบบฝกทักษะการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร เรื่อง เครื่องมือสําหรับการ ออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร เป0นแบบฝกทักษะที่จัดทําขึ้นเพื่อให+นักเรียนมี ความรู+ ความเข+าใจ เรื่อง เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร

1. 2 3 4 5 6 7 8 9

• ศึกษาบทนํา เพื่อทราบจุดประสงคการเรียนรู+ • ทําแบบทดสอบกอนเรียน จํานวน 10 ข+อ ลงในกระดาษคําตอบ • ศึกษาความหมาย เนื้อหา ความรู+ ให+เข+าใจ • ทําแบบฝกทักษะที่ 1 ถึงแบบฝกทักษะที่ 10 ตามลําดับ • ทําแบบทดสอบหลังเรียน จํานวน 10 ข+อ ลงในกระดาษคําตอบ • ตรวจคําตอบแบบทดสอบกอนเรียน หลังเรียน จากเฉลยท+ายเลม • บันทึกคะแนนลงในตารางบันทึกคะแนน • นักเรียนต+องมีความซื่อสัตยตอตนเอง ไมเปNดเฉลยดูกอน • เมื่อนักเรียนใช+แบบฝกทักษะเรียบร+อยแล+วนําเก็บเข+าที่ในสภาพเดิม เลมที่ 1 เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร แบบฝกทักษะการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร วิชา ง 21243 หลักการเขียนโปรแกรมเบื้องต+น

. .

เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร! สาระสําคัญ

ผลการ เรียนรู6ที่ คาดหวัง

การเขียนผังงานเป0นการ ถายทอดความเข+าในที่ได+จาก ขั้นตอนการวิเคราะหงานให+อยูใน รูปภาพหรือสัญลักษณ ผู+ที่เขียน โปรแกรมจะสามารถเข+าใจลําดับ ขั้นตอนการเขียนโปรแกรมได+ อยางรวดเร็วและงายขึ้น ผังงาน ยังชวยให+งายตอการตรวจสอบ ความถูกต+องของลําดับขั้นตอนใน วิธีการประมวลผล ออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร ด+วยผังงานได+

สาระที่ 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร เข+าใจ เห็นคุณคา และใช+กระบวนการ เทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบค+นข+อมูล การเรียนรู+ การสื่อสาร การแก+ปOญหา การทํางาน และอาชีพอยางมี ประสิทธิภาพ ประสิทธิผล และมีคุณธรรม มาตรฐาน ง 3.1

จุดประสงค! การเรียนรู6

สาระ การเรียนรู6

1.บอกความหมายและประโยชนของผังงานได+ 2.จําแนกประเภทของผังงาน 3.บอกความหมายของสัญลักษณที่ใช+ในผังงานได+ 4.นําสัญลักษณไปใช+ได+อยางถูกต+องตามหลักเกณฑการเขียนผังงาน ได้ 5.บอกลักษณะของโครงสร+างในการเขียนผังงานได+

1.ความหมายและประโยชนของผังงาน 2.ประเภทของผังงาน 3.ความหมายของสัญลักษณที่ใช+ในผังงาน 4.หลักเกณฑการเขียนผังงาน 5.ลักษณะของโครงสร+างในการเขียนผังงาน เลมที่ 1 เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร แบบฝกทักษะการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร วิชา ง 21243 หลักการเขียนโปรแกรมเบื้องต+น

. .

แบบทดสอบกอนเรียน คําชี้แจง

ให+นักเรียนเลือกคําตอบที่ถูกที่สุดเพียงคําตอบเดียว แล+วทําเครื่องหมาย กากบาท ( ) ลงในกระดาษคําตอบ

1. การทํางานในข+อใดไมเกี่ยวกับผังงาน ก. เครื่องมือสําหรับแสดงขั้นตอนการทํางาน ข. เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร ค. เครื่องมือสําหรับแสดงการวางแผนการดําเนินกิจกรรม ง. เครื่องมือสําหรับจําแนกการทํางานของระบบงาน 2. ข+อใดไมใชประโยชนของผังงาน ก. ใช+สําหรับทบทวนขั้นตอนการทํางานเพื่อหาข+อผิดพลาดของการทํางาน ข. เป0นสื่อกลางในการติดตอประสานความคิดระหวางผู+ใช+กับผู+เขียนโปรแกรม ค. ถายทอดแนวความคิด ด+วยสัญลักษณ เพื่อใช+ในการประกอบการเขียนโปรแกรม ง. ใช+เป0นเครื่องมือในการปฏิบัติข+อตกลงรวมกันไมสามารถเปลี่ยนแปลงแก+ไขในระหวางการทํางาน 3. ข+อใดเป0นความหมายของผังงานระบบ ก. ผังงานแสดงขั้นตอนการทํางานของระบบคอมพิวเตอรทั้งหมด ให+เห็นภาพรวมของการทํางาน ข. ผังงานแสดงรายละเอียดของขั้นตอนการทํางานใด ๆ อยางละเอียด ค. ผังงานที่สามารถนําไปใช+ในการเขียนโปรแกรมได+ทันที ง. ผังงานแสดงขั้นตอนการจัดกิจกรรม ให+กับนักเรียน 4. ข+อใดเป0นความหมายของผังงานโปรแกรม ก. ผังงานแสดงขั้นตอนการทํางานของระบบคอมพิวเตอรทั้งหมด งหมด ให+เห็นภาพรวมของการทํางาน ข. ผังงานแสดงรายละเอียดของขั้นตอนการทํางานใด ๆ อยางละเอียด ค. ผังงานที่สามารถนําไปใช+ในการเขียนโปรแกรมได+ทันที ง. ผังงานแสดงขั้นตอนการจัดกิจกรรม ให+กับนักเรียน เลมที่ 1 เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร แบบฝกทักษะการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร วิชา ง 21243 หลักการเขียนโปรแกรมเบื้องต+น

. .

5. ข+อใดตอไปนี้จัดไมถูกต+อง ก.

ข.

ค.

ง.

6. เครื่องหมายในข+อใดใช+สําหรับการเริ่มต+น หรือสิ้นสุด ก. ค.

ข. ง.

7. ข+อใดตอไปนี้ใช+ลูกศรแสดงทิศทางไมถูกต+อง ก.

ค.

ข.

ง.

8. ข+อใดเรียงลําดับขั้นตอนการบวกเลข 2 จํานวนได+ถูกต+อง (1) รับคาตัวเลข 2 จํานวน เก็บไว+ในตัวแปร A และ B (2) บวกเลข 2 จํานวนเก็บเก็บไว+ในตัวแปร C (3) เปรียบเทียบตัวเลขที่เก็บไว+ในตัวแปร A และ B (4) แสดงข+อมูลในตัวแปร C ก. (1) (2) (3)

ข. (1) (2) (4)

ค. (2) (3) (4)

ง. (1) (3) (4)

9. ข+อใดไมใชหลักเกณฑการเขียงผังงาน ก. หนึ่งสัญลักษณแทน 1 คําสั่ง ข. เส+นเชื่อมโยงระหวางสัญลักษณต+องมีทิศทาง ค. การเขียนคําอธิบายภายในผังงานควรเขียนด+วยข+อความที่สั้น ๆ และเข+าใจงาย ง. สัญลักษณจุดเริ่มต+น จุดตอ จุดสิ้นสุด และทางเลือกในการตัดสินใจ มีทิศทางเข+าและออกเพียงหนึ่ง แหงเทานั้น 10.ข+อใดเป0นลักษณะของโครงสร+างควบคุมการทํางานของผังงาน ก. โครงสร+างควบคุมแบบลําดับ ข. โครงสร+างควบคุมทําซ้ํา ค. โครงสร+างควบคุมแบบทางเลือก ง. โครงสร+างควบคุมแบบอัตโนมัติ เลมที่ 1 เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร แบบฝกทักษะการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร วิชา ง 21243 หลักการเขียนโปรแกรมเบื้องต+น

. .

สาระสําคัญ การเขียนผังงานเป0นการถายทอดความเข+าในที่ได+จาก ขั้นตอนการวิเคราะหงานให+อยูในรูปภาพหรือสัญลักษณ ผู+ที่เขียนโปรแกรมจะสามารถเข+าใจลําดับขั้นตอนการเขียน โปรแกรมได+อยางรวดเร็วและงายขึ้น ผังงานยังชวยให+งาย ตอการตรวจสอบความถูกต+องของลําดับขั้นตอนในวิธีการ ประมวลผล

. .

ผังงาน (Flowchart)

เป0นวิธีการออกแบบโปรแกรมที่เกาแกและรู+จักกัน แพรหลายปกตินักเขียนโปรแกรมจะใช+ผังงานเพื่อการ ออกแบบโปรแกรม หรือนํามาใช+เพื่อชวยในการเขียนโปรแกรม และมีความจําเป0นมากสําหรับผู+ที่เริ่มศึกษาเกี่ยวกับการเขียน โปรแกรม ผังงานไมได+ใชเฉพาะกับงานเขียนโปรแกรมเทานั้น แตจะนํามาใช+กับการทํางานในรูปแบบที่มีการกําหนดลําดับ ขั้นตอนในแตละกิจกรรมที่ชัดเจนแนนอน ก็สามารถนําผังงาน ประยุกตใช+ได+ทั้งสิ้น รวมถึงกิจกรรมที่เกี่ยวข+อกับการ ดําเนินชีวิตประจําวันของเรา

ตัวอยางผังงานการใช6งานตู6โทรศัพท!สาธารณะ คําอธิบาย เริ่มต+น

จริง

เท็จ

1) ยกหูโทรศัพท 2) หยอดเหรียญ 3) กดเบอรโทรศัพท 4) สนทนา 5) สัญญาณร+องเตือน 6) ตรวจสอบวา ต+องการสนทนาตอหรือไม จริง หยอดเหรียญเพิ่ม แล+วไปทําซ้ําข+อ (4) เท็จ วางหูโทรศัพท จบการทํางาน

รูปที่ 1 ผังงานการใช+ตู+โทรศัพทสาธารณะ เลมที่ 1 เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร แบบฝกทักษะการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร วิชา ง 21243 หลักการเขียนโปรแกรมเบื้องต+น

. .

ตัวอยางผังงานการจับไม6สั้นไม6ยาว 3 ครั้ง คําอธิบาย เริ่มต+น 1) เลือกจับไม+ 2) ตรวจสอบผลการจับไม+ ไม+สั้น เสียงเงิน 100 บาท ไมยาว ได+เงิน 100 บาท 3) ตรวจสอบ ถ+าจับครบ 3 ครั้ง ไมครบ กลับไปทําซ้ําข+อ(1) ครบ จบการทํางาน

รูปที่ 2 ผังงานการจับไม+สั้นไม+ยาว 3 ครั้ง ถ+าได+ไม+ยาวให+ได+เงิน 100 บาท ถ+าได+ไม+สั้นให+เสียเงิน 100 บาท

. .

ผังงาน

ผังงานหมายถึง เป0นแผนภาพที่แสดงลําดับขั้นตอนการทํางานของโปรแกรม ตั้งแต จุดเริ่มต+นจนถึงจุดสิ้นสุด ด+วยการนําเสนอผานสัญลักษณ ที่เป0น มาตรฐานเพื่อให+สื่อความหมายเข+าใจตรงกัน ผังงานเป0น ตัวแทน แนวความคิด เพื่อแสดงลําดับขั้นตอนการทํางานในแต ละกิจกรรม ให+มีความเป0นรูปธรรมมากขึ้น ทําให+งาย ตอการทําความเข+าใจ

นํามาใช+เพื่อถายทอดแนวความคิด ความเข+าใจที่ได+จากการ วิเคราะหงาน ด+วยการใช+สัญลักษณที่มีความเป0นสากลและ สื่อความหมายได+ดี ทําให+เข+าใจลําดับขั้นตอนการทํางาน รวมถึงความสัมพันธระหวางขั้นตอนปฏิบัติตาง ๆ เพื่อให+ ผู+เขียนโปรแกรมสามารถนําไปประกอบการเขียนโปรแกรมได+

ประโยชน!ของผังงาน

นํามาใช+เพื่อการทดสอบหรือทบทวนขั้นตอนการทํางาน เพื่อหาข+อผิดพลาดในขั้นตอนการทดสอบ รวมถึงนํามา เป0นเอกสารประกอบโปรแกรมเพื่องานบํารุงรักษาและใน นํามาใช+เป0นสื่อกลางในการติดตอ การประสานความคิดระหวางผู+ใช+กับ กรณีที่โปรแกรมมีความจําเป0น ต+องปรับปรุงเปลี่ยนแปลง ผู+เขียนโปรแกรม หรือผู+เขียนโปรแกรม ผู+เขียนโปรแกรมที่เข+ามารับงานตอจากผู+เขียนโปรแกรม เดิมสามารถนําผังงานที่มีอยูเดิมมาใช+เพื่อการปรับปรุง กับนักวิเคราะหระบบงายและสะดวก แก+ไขโปรแกรมได+

ยิ่งขึ้น

. .

ประเภทของผังงาน

ผังงานระบบ (System Flowchart) เป0นผังงานที่นํามาใช+เพื่อแสดงขั้นตอน การทํางานของระบบทั้งหมดในลักษณะแบบ กว+าง ๆ ด+วยการแสดงเฉพาะตัวชิ้นงานของ ระบบ วาต+องทําอะไรบ+าง โดยไมด+วยแสดง รายละเอียดวางานนั้น ๆ ต+องทําอยางไร ซึ่ง ผังงานระบบโดยปกติจะเกี่ยวข+องกับงานใน ภาพรวมทั้งหมด ไมวาจะเป0นสื่ออุปกรณ เครื่องมือ คอมพิวเตอร และบุคคล

ผังงานโปรแกรม (Program Flowchart) ผังงานประเภทนี้ จะแสดงรายละเอียดขั้นตอนการ ประมวลผลในคอมพิวเตอร โดยจะมีการลําดับ ขั้นตอนการทํางานอยางละเอียด และผู+เขียน โปรแกรมสามารถนําไปใช+ประกอบการเขียน โปรแกรมตอไป

ผังงานสามารถแบงออกเป0น 2 ประเภทใหญ ๆ คือ ผังงานระบบ (System Flowchart) และ ผังงานโปรแกรม (Program Flowchart) เลมที่ 1 เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร แบบฝกทักษะการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร วิชา ง 21243 หลักการเขียนโปรแกรมเบื้องต+น

. .

ตัวอยางผังงานระบบ

คําอธิบาย เริ่มต+น 1) นําเข+าข+อมูลทรานแซกชั่น 2) ตรวจสอบรายการ กรณีมีปOญหา แสดงรายงานข+อผิดพลาด 3) เพิ่มข+อมูลทรานแซกชั่นที่ตรวจสอบแล+ว 4) จัดเรียงข+อมูล 5) เพิ่มข+อมูลทรานแซกชั่นที่ตรวจสอบแล+ว 6) อับเดตข+อมูล นําแฟgมข+อมูลหลัก อับเดดข+อมูล แสดงรายงานทางการเงิน

รูปที่ 3 ผังงานระบบเกี่ยวกับการจัดการข+อมูลทางการเงิน

. .

ตัวอยางผังงานโปรแกรม โปรแกรม คําอธิบาย เริ่มต+น 1) รับคะแนน 2) ตรวจสอบ ถ+าคะแนนมากกวาหรือเทากับ 50 จริง แสดงข+อความวา “ผาน” เท็จ แสดงข+อความวา “ไมผาน” จบการทํางาน

รูปที่ 4 ผังงานแสดงการตรวจสอบคะแนน ถ+าคะแนนมากกวาหรือเทากับ 50 ให+แสดงข+อความทางจอภาพ วา “ผาน” ถ+าได+น+อยกวา 50 ให+แสดงข+อความทางจอภาพ วา “ไมผาน ไมผาน”

. .

สัญลักษณ!ของผังงาน ผังงานจัดเป0นเครื่องมือที่ได+รับความนิยม ในการนํามาใช+ ออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร เพื่อทราบถึงขั้นตอนการประมวลผล การเขียนผังงานจําเป0นต+องเรียนรู+เกี่ยวกับภาพสัญลักษณโดยสัญลักษณ แตละสัญลักษณจะมีความหมายและการใช+งานเฉพาะ เมื่อต+องการเขียน ผังงาน ก็สามารถทําได+ด+วยการนําสัญลักษณเหลานั้นมาเรียงลําดับเป0น ขั้นตอนการทํางานโดยมีลูกศรเป0นตัวเชื่อมระหวางสัญลักษณ สําหรับการออกแบบจะเขียนสัญลักษณ จากบนลงลาง มีการวางลําดับ ขั้นตอนที่ถูกต+อง และสามารถสื่อสารเข+าใจตรงกัน สัญลักษณที่นํามาใช+ใน การออกแบบโปรแกรมพื้นฐานมีดังนี้

ตัวอยางสัญลักษณใช+สําหรับการออกแบบผังงานพื้นฐาน เลมที่ 1 เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร แบบฝกทักษะการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร วิชา ง 21243 หลักการเขียนโปรแกรมเบื้องต+น

. .

สัญลักษณ!สําหรับ การใช6งานพื้นฐาน (Basic Symbols)

สัญลักษณ!

การเขียนผังงานจะต+องใช+ภาพสัญลักษณตาง ๆ นํามาเรียง ตอกันเพื่อแสดงลําดับการทํางานสัญลักษณมาตรฐาน ที่เรียกวาสัญลักษณ ANSI (American National Standards Institute) สัญลักษณที่ควรทราบมีดังนี้

ชื่อ

คําอธิบาย

Terminal

สัญลักษณใช+บอกการเริ่มต+น และการสิ้นสุดการทํางาน ของโปรแกรม

ตัวอยางทิศทางการใช6งาน เริ่มต+น

จบการทํางาน

Flow line

ลูกศรแสดงทิศทางการ ทํางานของโปรแกรมและ การไหลของข+อมูล

Process

สัญลักษณแสดงการทํางาน หรือประมวลผลการทํางาน

Decision

สัญลักษณแสดงการตัดสินใจ โดยเขียนนิพจนทิศทางออก จากสัญลักษณมีสองทางคือ จริง (True) และเท็จ (False)

Display

แสดงผลออกทางจอภาพ

C=A+B

“error”

. .

สัญลักษณ!

ชื่อ

คําอธิบาย

connection

จุดเชื่อมตอภายใน

Module

ตัวอยางทิศทางการใฃ6งาน

สัญลักษณแสดงโปรแกรม ยอย หรือการทํางานยอย

Document

สัญลักษณแสดงผลลัพธออก ทางเครื่องพิมพ

Input / Output

สัญลักษณแสดงการนําเข+า หรือแสดงผล

Off-page connector

สัญลักษณจุดเชื่อมตอใน หน+าอื่น

Manual Input

สัญลักษณรับข+อมูลทาง แปgนพิมพ

Remark

เป0นสัญลักษณของหมาย เหตุ ใช+อธิบายสวนของผัง งานเพิ่มเติม

ฟฟฟฟ ฟฟฟฟ ฟฟฟฟ

. .

หลักเกณฑ!การเขียนผังงาน เพื่อให+เป0นมาตรฐานเดียวกัน การเขียนผังงานควรมีลักษณะดังนี้

จะต+องเขียนโดยใช+ สัญลักษณตาง ๆ ที่ถูกต+องตาม มาตรฐานที่กําหนดไว+

2. 2. สัญลักษณหรือภาพหนึ่งจะต+อง แทนหนึ่งคาสั่งเทานั้น

3. 3. ควรเขียนผังงานให+จบภายใน หน+าเดียว ถ+าเขียนมากกวาหนึ่ง หน+าต+องใช+สัญลักษณในการ เชื่อมตอจุดระหวางหน+า

6. 6. การเขียนอธิบายขั้นตอนการ ทํางานโดยเรียงลําดับกอนหลัง ดังนี้ (1) กําหนดคาเริ่มต+น ให+กับตัวแปร (2) Input คือ การรับ ข+อมูลเข+า (3) Process คือ ขั้นตอน การประมวลผลหรือคํานวณ (4) Output คือ การ แสดงผลลัพธหรือคาตัวแปรที่ได+ จากการประมวลผล

4. 4. ทุกสัญลักษณที่เขียนจะต+องมีทิศ ทางเข+าและออกเพียงหนึ่งแหง เทานั้น ยกเว+นสัญลักษณ จุดเริ่มต+น จุดตอ จุดสิ้นสุด และทางเลือกใน การตัดสินใจ

5. 5. การใช+สัญลักษณจุดเริ่มต+นและ จุดสิ้นสุด จะต+องมีเพียงอยางละ หนึ่งแหงเทานั้น ยกเว+นการเขียน ในลักษณะเพิ่มเติมที่เป0นโมดูล (Module) หรือโปรแกรมยอย (Subprogram) ซึ่งเป0นสวนหนึ่ง ของผังงาน จึงจะสามารถสร+าง ขึ้นมาใหมเพื่อเป0นจุดบอกการ เริ่มต+นและสิ้นสุดของโมดูลหรือ โปรแกรมยอยนั้น ๆ

ยังมีตอ... เลมที่ 1 เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร แบบฝกทักษะการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร วิชา ง 21243 หลักการเขียนโปรแกรมเบื้องต+น

. .

หลักเกณฑ!การเขียนผังงาน (ตอ) 7. 7. ทิศทางการเขียนผังงาน ควร เรียงลาดับจากบนลงลางหรือจาก ซ+ายไปขวาเทานั้น

14.

14. ควรเขียนชื่อผังงาน ชื่อผู+เขียน วันที่เขียน และหมายเลขหน+า รวมทั้งเขียนผังงานให+สะอาด เรียบร+อย

13.13. ในบางกรณีอาจใช+ สัญลักษณหมายเหตุ (Remark) เพื่ออธิบายสวนของผังงาน เพิ่มเติมเพื่อความเข+าใจ และ อธิบายกระบวนการตาง ๆ ของ อัลกอริทึมที่ได+ออกแบบเอาไว+

12.12. คําอธิบายภายในผังงานควร เขียนด+วยข+อความที่สั้น ๆ และ เข+าใจงาย

8. 8. ไมควรเขียนขั้นตอนการทางาน แบบข+ามลาดับ สลับไปมาแบบ ยุงยาก และไมมีเส+นทิศทางโยงไป มาตัดกัน

9. 9. ควรมีการทดสอบผังงานกอนที่ จะนาไปเขียนโปรแกรม

10.10. ควรเขียนหัวลูกศรกํากับทิศ ทางการไหลของข+อมูลเสมอ

11.11. ไมควรปลอยทิ้งเส+นการไหลของข+อมูล (Flow Line) เอาไว+เฉย ๆ โดยไมได+มีการ เชื่อมตอระหวางขั้นตอนหนึ่งไปสูอีก ขั้นตอนหนึ่ง

. .

โครงสร6างการควบคุมการทํางานของผังงาน ลักษณะของผังงานมีธรรมชาติของการทํางานตามโครงสร+างการควบคุม 3 ลักษณะคือ

โครงสร6างการควบคุม

แบบลําดับ

แบบทางเลือก

แบบทําซ้ํา

ทางเลือกทางเดียว ทางเลือกสองทาง เราจะได+เรียนเนื้อหานี่ อยางละเอียดในเลมที่ 2 คะ

ทางเลือกหลายทาง แบบ if ซ+อน if

ทําซ้ําตามจํานวนที่ระบุ ทําซ้ําแบบเงื่อนไขเป0น จริง ทําซ้ําจนเงื่อนไขเป0นจริง

ทางเลือกหลายทาง แบบ case

. .

ตัวอยางผังงานที่ 1 ผังงานแบบลําดับ ถ+าหากเราต+องการให+คอมพิวเตอรทํางานเป0นเครื่อง คิดเลข โดยรับข+อมูล A และ B เข+าไปจากนั้น แสดงผลบวกออกมาเราสามารถเขียนเป0นผังงานได+ ดังนี้

คําอธิบายผังงาน เริ่มต+น 1.รับคา A, B 2.ประมวลผล A+B เก็บไว+ในตัวแปร C 3.แสดงคา C ออกทางหน+าจอ จบการทํางาน

รูปที่ 5 ผังงานรับข+อมูล A,B นํามาบวกแล+วเก็บไว+ในตัวแปร C แล+วแสดงทางจอภาพ

. .

ตัวอยางผังงานที่ 2 ทางเลือกและทําซ้ํา ผังงานในการจับไม+สั้นไม+ยาวสามครั้ง ถ+าได+ไม+ยาวได+เงิน 100 บาท ถ+าได+ไม+สั้น เสียเงิน 100 บาทสามารถเขียนได+ดังนี้

คําอธิบายผังงาน เริ่มต+น 1.เลือกจับไม+ 2.ตรวจสอบ ถ+าจับได+ไม+สั้น จริง เสียเงิน 100 เท็จ ได+เงิน 100 3. ตรวจสอบ ถ+าเลนครบ 3 ครั้ง เท็จ กลับไปทําซ้ําข+อ 1 จริง จบการทํางาน

รูปที่ 6 ผังงานแสดงการจับไม+สั้นไม+ยาว เลมที่ 1 เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร แบบฝกทักษะการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร วิชา ง 21243 หลักการเขียนโปรแกรมเบื้องต+น

. .

แบบฝกทักษะ

. .

แบบฝกทักษะที่ 1

ความหมาย ประโยชน! ประเภท ?

คําชี้แจง ให+นักเรียนสรุปความเรือ่ ง ผังงาน เป0นแผนภาพความคิด (Mind Mapping) ตามหัวข+อที่กําหนดให+

ความหมาย

ประโยชน 1.นํนํามาใช+ถายทอดแนวความคิด ลําดับขั้นตอนการทํางาน 2.นํนํามาใช+เป0นสื่อกลางในการติดตอ ประสานความคิดระหวางผู+ใช+กับ ผู+เขียนโปรแกรม 3.นํนํามาใช+ทดสอบทบทวนขั้นตอน การทํางาน

ผังงาน

แผนภาพที่แสดงลําดับ ขั้นตอนการทํางานของโปรแกรม ตั้งแต จุดเริ่มต+นจนถึงจุดสิน้ สุด ด+วยการนําเสนอผาน สัญลักษณมีมาตรฐานเข+าใจ

ประเภท 1.ผังงานระบบ (System System Flowchart) เป0นผังงานในภาพรวม ของงาน 2. ผังงานโปรแกรม (Program Flowchart) เป0นผังงานแสดง ขั้นตอนการทํางานของโปรแกรม คอมพิวเตอร

. .

จํากันได6บ ?

แบบฝกทักษะที่ 2 คําชี้แจง

ให+นักเรียนเติมตัวอักษรแทนชื่อเครื่องมือผังงานให+ถูกต+องตามปgายที่กําหนดให+

D F C H

่มต6น/จุดสิ้นสุด A จุดเริTerminal B แสดงผลจอภาพ Display ตัดสินใจ C Decision

D E

G I

โปรแกรมยอย Module

การประมวลผล Process

รับ / แสดงผล Input / Output

H รับข6อมูลทางแปjนพิมพ!

B J

จุดเชื่อมตอภายใน Connection

Manual Input

จุดเชื่อมตอระหวางหน6า Off-page page Connector

J แสดงผลทางเครื่องพิมพ! Document

. .

จําได6 ใช6เปoน ?

แบบฝกทักษะที่ 3 คําชี้แจง

จับคูข+อความตอไปนี้ให+ตรงกับสัญลักษณของโฟลวชารต

ก

ข

จ

ฉ

พวกเรารู้คะ่ ว่า คุณทําได้ อยูแ่ ล้ ว .....

ค

ง ช

........

1.วันนี้ฝนตกหรือไม

........

2.เดินไปโรงเรียน

........

3.แสดงคาตัวแปร x ออกทางจอภาพ

........

4.รัรับข+อมูลตัวอักษร เก็บไว+ในตัวแปร

........

5.แสดงชื่อออกทางกระดาษ

........

6.พื้นที่สามเหลี่ยม= 0.5 * สูง * ฐาน

........

7.โปรแกรมยอยสํ โปรแกรมยอยสําหรับการหาจํานวนเฉพาะ

........

8.รัรับคาตัวเลขทางแปgนพิมพ จัดเก็บในตัวแปร x

........

9.กําหนดให+ x มีคาเทากับ 10

........

10. คะแนนมากวา 30 ใชหรือไม

ซ

. .

จะไปทางไหนดี ?

แบบฝกทักษะที่ 4 คําชี้แจง

ข+อใดตอไปนี้ใช+ลูกศรได+ถูกต+อง ใสเครื่องหมายถูก ( ) ถ+าผิดให+ใสเครื่องหมายผิด( )

(1)................

(2)................

(3).................

(4)................

(5).................

(6)..................

(7).................

(9) .................

(10).................. (11)................ (12)................

(13)..............

(14)................

(8).................

(15)............... (16)..............

. .

แบบฝกทักษะที่ 5

พวกเดียวกัน?

คําชี้แจง ให+นักเรียนจัดกลุมเครื่องมือสําหรับการออกแบบตอไปนี้ โดยแบงออกเป0น กลุมรับข+อมูล กลุมแสดงผล กลุมประมวลผล และกลุมอื่น ๆ

รับข6อมูล

ประมวลผล

แสดงผล

อื่น ๆ

. .

แบบฝกทักษะที่ 6

ขั้นตอนการทําไขเจียว?

คําชี้แจง ให+นักเรียนเรียงลําดับขั้นตอนการทํางานตอไปนี้ให+ถูกต+อง

ใสไขที่ปรุงแล+วลงใน น้ํามัน

เริ่มต+น

ตอกไขใสถ+วยใส เครื่องปรุง จัดเตรียมวัสดุอุปกรณ ตีให+เข+ากัน กลับด+านรอจนกวาไขจะ สุขแล+วยกขึ้นใสจาน ใสน้ํามันลงกระทะ ตั้งไฟ ให+น้ํามันร+อน จบการทํางาน

. .

แบบฝกทักษะที่ 7

มาวางแผนการซักผ6าวันหยุดกันเถอะ?

คําชี้แจง ให+นักเรียนเรียงลําดับขั้นตอนการทํางานตอไปนี้ให+ถูกต+อง

ถ+าฝนไมตก จริง เริ่มต+น

ถ+าฝนไมตก เท็จ ..........

ซักผ+า ตากผ+า

..........

รอจนกวาผ+าจะแห+งแล+ว เก็บผ+า นอนอานหนังสือ

ตรวจสภาพอากาศ

จบการทํางาน

. .

แบบฝกทักษะที่ 8

พื้นที่สามเหลี่ยม

คําชี้แจง ให+นักเรียนเขียนลําดับขั้นตอนการทํางาน และ ผังงานตอไปนี้ให+ถูกต+อง

เขียนลําดับขั้นตอนการทํางาน และ ผังงาน การคํานวณหาพื้นที่สามเหลี่ยม โดยมีสูตรการคํานวณดังนี้ พื้นที่สามเหลี่ยม (area) = 0.5 * ความสูง (high) * ความยาวฐาน (base)

เริ่มต+น ............................................................. ............................................................ ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... จบการทํางาน

. .

แบบฝกทักษะที่ 9

คํานวณหาคา y จากสมการ

คําชี้แจง ให+นักเรียนเขียนลําดับขั้นตอนการทํางาน และ ผังงานตอไปนี้ให+ถูกต+อง เขียนลําดับขั้นตอนการทํางาน และ ผังงาน การคํานวณหาคา y โดยมีสมการคํานวณดังนี้ y = (2 * x * x) + (2 * x) + 3

. .

แบบฝกทักษะที่ 10 คําชี้แจง

ใชหรือไม ?

ให+นักเรียนใสเครื่องหมายถูก ( ) หน+าข+อที่เป0นไปตามกฎเกณฑการเขียนผังงาน และใสเครื่องหมายผิด ( ) หน+าข+อที่ไมเป0นไปตามกฎเกณฑการเขียนผังงาน

.................1. การเขียนผังงานจะต+องเขียนโดยใช+สัญลักษณตาง ๆ ที่ถูกต+องตามมาตรฐานที่กําหนดไว+ เทานั้น .................2. อาจใช+สัญลักษณหนึ่งสัญลักษณ แทนคําสั่งหลาย ๆ คําสั่งได+. .................3. ถ+าเขียนผังงานไมจบภายในหน+าเดียว ต+องใช+สัญลักษณในการเชื่อมตอจุดระหวางหน+า .................4. การใช+สัญลักษณจุดเริ่มต+นและจุดสิ้นสุด จะต+องมีเพียง 1 สัญลักษณเทานั้นภาพใน ผังงาน. .................5. ทุกสัญลักษณที่เขียนจะต+องมีทิศทางเข+าและออกเพียงหนึ่งแหงเทานั้น ยกเว+นสัญลักษณ จุดเริ่มต+น จุดตอ จุดสิ้นสุด และทางเลือกในการตัดสินใจ .................6. การเขียนอธิบายขั้นตอนการทางานโดยเรียงลําดับกอนหลัง ดังนี้ (1) กําหนดคาเริ่มต+น ให+กับตัวแปร (2) Input คือ การรับข+อมูลเข+า (3) Process คือ ขั้นตอนการประมวลผลหรือคํานวณ (4) Output คือ การแสดงผลลัพธหรือคาตัวแปรที่ได+จากการประมวลผล .................7. ทิศทางการเขียนผังงาน จะเขียนอยางไรก็ได+ไมจํากัดทิศทาง ขอให+อานแล+วเข+าใจก็พอ. .................8. ไมควรเขียนขั้นตอนการทางานแบบข+ามลําดับ สลับไปมาแบบยุงยาก และไมมีเส+นทิศทาง โยงไปมาตัดกัน .................9. ควรทดสอบผังงานกอนที่จะนาไปเขียนโปรแกรม .................10. ต+องเขียนหัวลูกศรกํากับทิศทางการไหลของข+อมูลเสมอ .................11. ไมควรปลอยทิ้งเส+นการไหลของข+อมูล (Flow Line) เอาไว+เฉย ๆ โดยไมได+มีการเชื่อมตอ ระหวางขั้นตอนหนึ่งไปสูอีกขั้นตอนหนึ่ง .................12. คําอธิบายภายในผังงานควรเขียนด+วยข+อความที่สั้น ๆ และเข+าใจงาย .................13. การอธิบายสวนของผังงานเพิ่มเติมเพื่อความเข+าใจ ให+ใช+สัญลักษณหมายเหตุ (Remark) .................14. ควรเขียนชื่อผังงาน ชื่อผู+เขียน วันที่เขียน และหมายเลขหน+า รวมทั้งเขียนผังงานให+สะอาด เรียบร+อย

. .

เฉลยแบบฝกทักษะ

. .

แบบฝกทักษะที่ 1

ความหมาย ประโยชน! ประเภท ?

คําชี้แจง ให+นักเรียนสรุปความเรื่อง ผังงาน เป0นแผนภาพความคิด (Mind Mind Mapping) Mapping ตามหัวข+อที่กําหนดให+

ความหมาย

ผังงาน

. .

แบบฝกทักษะที่ 2

จํากันได6บ ?

คําชี้แจง ให+นักเรียนเติมตัวอักษรแทนชื่อเครื่องมือผังงานให+ถูกต+องตามปgายที่กําหนดให+

D C F H

่มต6น/จุดสิ้นสุด A จุดเริTerminal B ตัดสินใจ C Decision

D E

G I

จุดเชื่อมตอภายใน Connection

โปรแกรมยอย Module

การประมวลผล Process

รับ / แสดงผล Input / Output

H รับข6อมูลทางแปjนพิมพ!

B J

แสดงผลจอภาพ Display

Manual Input

จุดเชื่อมตอระหวางหน6า Off-page page Connector

J แสดงผลทางเครื่องพิมพ! Document

. .

จําได6 ใช6เปoน ?

แบบฝกทักษะที่ 3 คําชี้แจง จับคูข+อความตอไปนี้ให+ตรงกับสัญลักษณของโฟลวชารต

ก

ข

จ

ฉ

พวกเรารู้คะ่ ว่า คุณทําได้ อยูแ่ ล้ ว .....

ค

ง ช

ซ

....ฉ....

1.วันนี้ฝนตกหรือไม

...ข.....

2.เดินไปโรงเรียน

...ค.....

3.แสดงคาตัวแปร x ออกทางจอภาพ

...ข.....

4.รัรับข+อมูลตัวอักษร เก็บไว+ในตัวแปร

....จ....

5.แสดงชื่อออกทางกระดาษ

...ข.....

6.พื้นที่สามเหลี่ยม= 0.5 * สูง * ฐาน

....ซ....

7.โปรแกรมยอยสํ โปรแกรมยอยสําหรับการหาจํานวนเฉพาะ

...ง.....

8.รัรับคาตัวเลขทางแปgนพิมพ จัดเก็บในตัวแปร x

....ข....

9.กําหนดให+ x มีคาเทากับ 10

....ฉ....

10. คะแนนมากวา 30 ใชหรือไม

. .

แบบฝกทักษะที่ 4

จะไปทางไหนดี ?

คําชี้แจง ข+อใดตอไปนี้ใช+ลูกศรได+ถูกต+อง ใสเครื่องหมายถูก ( ) ถ+าผิดให+ใสเครื่องหมายผิด( )

(1)...... ..........

(2)...... .......... (3)....... .......... (4)........ .........

(5)...... ...........

(6)....... ...........

(7)...... ........... (8).......... ........

(9) ........ .........

(10)...... ............

(11)...... .......... (12)........ ........

(13)....... ........

(14)....... .........

(15)..... .......... (16)..... .........

. .

แบบฝกทักษะที่ 5

พวกเดียวกัน ?

รับข+อมูล

ประมวลผล

แสดงผล

อื่น ๆ

. .

แบบฝกทักษะที่ 6

ขั้นตอนการทําไขเจียว?

คําชี้แจง ให+นักเรียนเรียงลําดับขั้นตอนการทํางานตอไปนี้ให+ถูกต+อง

ใสไขที่ปรุงแล+วลงใน น้ํามัน

เริ่มต+น

ตอกไขใสถ+วยใส เครื่องปรุง

จัดเตรียมวัสดุอุปกรณ

ตอกไขใสถ+วยใสเครื่องปรุง ตีให+เข+ากัน

ตีให+เข+ากัน ใสน้ํามันลงกระทะ ตั้งไฟให+น้ํามันร+อน กลับด+านรอจนกวาไขจะ สุขแล+วยกขึ้นใสจาน ใสน้ํามันลงกระทะ ตั้งไฟ ให+น้ํามันร+อน

ใสไขที่ปรุงแล+วลงในน้ํามั กลับด+านรอจนกวาไขจะสุขแล+วยกขึ้นใสจาน จบการทํางาน

. .

แบบฝกทักษะที่ 7

มาวางแผนการซักผ6าวันหยุดกันเถอะ?

คําชี้แจง ให+นักเรียนเรียงลําดับขั้นตอนการทํางานตอไปนี้ให+ถูกต+อง

ถ+าฝนไมตก จริง เริ่มต+น

ถ+าฝนไมตก เท็จ

ตรวจสภาพอากาศ เท็จ ..........

ซักผ+า ตากผ+า

จริง .......... ฝนไมตก

นอนอานหนังสือ

ซักผ+า ตากผ+า

รอจนกวาผ+าจะแห+งแล+ว เก็บผ+า

รอจนกวาผ+าจะ แห+งแล+วเก็บผ+า

นอนอานหนังสือ

ตรวจสภาพอากาศ

จบการทํางาน

. .

แบบฝกทักษะที่ 8

พื้นที่สามเหลี่ยม

เริ่มต+น 1. รับคา high , base ............................................................. 2. area = 0.5 * high * base ............................................................ 3. แสดง area ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... จบการทํางาน

เริ่มต+น high , base area = 0.5 * high * base area จบการทํางาน

. .

แบบฝกทักษะที่ 9

คํานวณหาคา y จากสมการ

เขียนลําดับขั้นตอนการทํางาน และ ผังงาน การคํานวณหาคา y โดยมีสมการคํานวณดังนี้ y = (2 * x * x) + (2 * x) + 3

เริ่มต+น 1. รับคา x ............................................................. 2. y = (2 * x * x ) + (2 * x ) + 3 ............................................................ 3. แสดง y ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... จบการทํางาน

เริ่มต+น x y = (2 *x* x) + (2*x) + 3 y จบการทํางาน

. .

แบบฝกทักษะที่ 10 คําชี้แจง

ใชหรือไม ?

....... ......1. การเขียนผังงานจะต+องเขียนโดยใช+สัญลักษณตาง ๆ ที่ถูกต+องตามมาตรฐานที่กําหนดไว+ เทานั้น ....... .........2. อาจใช+สัญลักษณหนึ่งสัญลักษณ แทนคําสั่งหลาย ๆ คําสั่งได+. ....... ......3. ถ+าเขียนผังงานไมจบภายในหน+าเดียว ต+องใช+สัญลักษณในการเชื่อมตอจุดระหวางหน+า ........ . .....4. การใช+สัญลักษณจุดเริ่มต+นและจุดสิ้นสุด จะต+องมีเพียง 1 สัญลักษณเทานั้นภาพใน ผังงาน. ........ ....5. ทุกสัญลักษณที่เขียนจะต+องมีทิศทางเข+าและออกเพียงหนึ่งแหงเทานั้น ยกเว+นสัญลักษณ จุดเริ่มต+น จุดตอ จุดสิ้นสุด และทางเลือกในการตัดสินใจ ........ ......6. การเขียนอธิบายขั้นตอนการทางานโดยเรียงลําดับกอนหลัง ดังนี้ (1) กําหนดคาเริ่มต+น ให+กับตัวแปร (2) Input คือ การรับข+อมูลเข+า (3) Process คือ ขั้นตอนการประมวลผลหรือคํานวณ (4) Output คือ การแสดงผลลัพธหรือคาตัวแปรที่ได+จากการประมวลผล ......... . ....7. ทิศทางการเขียนผังงาน จะเขียนอยางไรก็ได+ไมจํากัดทิศทาง ขอให+อานแล+วเข+าใจก็พอ. ....... .....8. ไมควรเขียนขั้นตอนการทางานแบบข+ามลําดับ สลับไปมาแบบยุงยาก และไมมีเส+นทิศทาง โยงไปมาตัดกัน ......... ....9. ควรทดสอบผังงานกอนที่จะนําไปเขียนโปรแกรม ......... ....10. ต+องเขียนหัวลูกศรกํากับทิศทางการไหลของข+อมูลเสมอ ....... ......11. ไมควรปลอยทิ้งเส+นการไหลของข+อมูล (Flow Line) เอาไว+เฉย ๆ โดยไมได+มีการเชื่อมตอ ระหวางขั้นตอนหนึ่งไปสูอีกขั้นตอนหนึ่ง ....... .....12. คําอธิบายภายในผังงานควรเขียนด+วยข+อความที่สั้น ๆ และเข+าใจงาย ...... ......13. การอธิบายสวนของผังงานเพิ่มเติมเพื่อความเข+าใจ ให+ใช+สัญลักษณหมายเหตุ (Remark) ...... ......14. ควรเขียนชื่อผังงาน ชื่อผู+เขียน วันที่เขียน และหมายเลขหน+า รวมทั้งเขียนผังงานให+ สะอาด เรียบร+อย

. .

แบบทดสอบหลังเรียน คําชี้แจง ให+นักเรียนเลือกคําตอบที่ถูกที่สุดเพียงคําตอบเดียว แล+วทําเครื่องหมาย กากบาท ( ) ลงในกระดาษคําตอบ

1. ข+อใดไมใชประโยชนของผังงาน ก. ใช+สําหรับทบทวนขั้นตอนการทํางานเพื่อหาข+อผิดพลาดของการทํางาน ข. เป0นสื่อกลางในการติดตอประสานความคิดระหวางผู+ใช+กับผู+เขียนโปรแกรม ค. ถายทอดแนวความคิด ด+วยสัญลักษณ เพื่อใช+ในการประกอบการเขียนโปรแกรม ง. ใช+เป0นเครื่องมือในการปฏิบัติข+อตกลงรวมกันไมสามารถเปลี่ยนแปลงแก+ไขในระหวางการทํางาน 2. การทํางานในข+อใดไมเกี อใดไมเกี่ยวกับผังงาน ก. เครื่องมือสําหรับแสดงขั้นตอนการทํางาน ข. เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร ค. เครื่องมือสําหรับแสดงการวางแผนการดําเนินกิจกรรม ง. เครื่องมือสําหรับจําแนกการทํางานของระบบงาน 3. ข+อใดเป0นความหมายของผังงานโปรแกรม ก. ผังงานแสดงขั้นตอนการทํางานของระบบคอมพิวเตอรทั้งหมด ให+เห็นภาพรวมของการทํางาน ข. ผังงานแสดงรายละเอียดของขั้นตอนการทํางานใด ๆ อยางละเอียด ค. ผังงานที่สามารถนําไปใช+ในการเขียนโปรแกรมได+ทันที ง. ผังงานแสดงขั้นตอนการจัดกิจกรรม ให+กับนักเรียน 4. ข+อใดเป0นความหมายของผังงานระบบ ก. ผังงานแสดงขั้นตอนการทํางานของระบบคอมพิวเตอรทั้งหมด ให+เห็นภาพรวมของการทํางาน ข. ผังงานแสดงรายละเอียดของขั้นตอนการทํางานใด ๆ อยางละเอียด ค. ผังงานที่สามารถนําไปใช+ในการเขียนโปรแกรมได+ทันที ง. ผังงานแสดงขั้นตอนการจั อนการจัดกิจกรรม ให+กับนักเรียน

. .

5. ข+อใดตอไปนี้จัดไมถูกต+อง ก.

ข.

ค.

ง.

6. เครื่องหมายในข+อใดใช+สําหรับการเริ่มต+น หรือสิ้นสุด ก. ค.

ข. ง.

7. ข+อใดตอไปนี้ใช+ลูกศรแสดงทิศทางไมถูกต+อง ก.

ค.

ข.

ง.

ข. (1) (2) (4)

ค. (2) (3) (4)

ง. (1) (3) (4)

. .

39 เฉลยแบบทดสอบกอนเรียน 1.

10.

เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน 1.

10.

. .

กระดาษคําตอบ วิชาหลักการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร! ง 21243 ชั้นมัธยมศึกษาป*ที่ 1 เรื่อง เครื่องมือสําหรับการออกแบบโปรแกรมคอมพิวเตอร! ชื่อ.........................................................เลขที่...............ชัน้ มัธยมศึกษาป*ที่ ......

แบบทดสอบกอนเรียน ข+อ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

(ก) (ก) (ก) (ก) (ก) (ก) (ก) (ก) (ก) (ก)

คําตอบ (ข) (ข) (ข) (ข) (ข) (ข) (ข) (ข) (ข) (ข)

(ค) (ค) (ค) (ค) (ค) (ค) (ค) (ค) (ค) (ค)

แบบทดสอบหลังเรียน ข+อ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

(ง) (ง) (ง) (ง) (ง) (ง) (ง) (ง) (ง) (ง)

(ก) (ก) (ก) (ก) (ก) (ก) (ก) (ก) (ก) (ก)

คําตอบ (ข) (ข) (ข) (ข) (ข) (ข) (ข) (ข) (ข) (ข)

น้ําหนักคะแนน

1 10

2 10

(ง) (ง) (ง) (ง) (ง) (ง) (ง) (ง) (ง) (ง)

คะแนนรวม

แบบฝกที่

(ค) (ค) (ค) (ค) (ค) (ค) (ค) (ค) (ค) (ค)

3 10

4 10

5 10

6 10

7 10

8 10

9 10

10 10

คะแนนที่ได6

. .

บรรณานุกรม จุฬาลักษณ ถาไชยลา. การเขียนโปรแกรมบนระบบGUI. สืบค+นวันที่ 21 เมษายน 2556. จากเว็บไซต URL : http://www.sttc.ac.th/~computerbc/backup/elearning/ GUI/mat.html. ฝ‡ายตําราวิชาการคอมพิวเตอร. หลักการออกแบบและเขียนโปรแกรมเบื้อต6น. กรุงเทพฯ : ซีเอ็ดยูเคชั่น, 2555. ธนาวุฒิ ประกอบผล. การเขียนโปรแกรมเบื้องต6นด6วยภาษา C. กรุงเทพฯ : ซัคเซส มีเดีย, 2554. ธีรวัฒน ประกอบผล. การเขียนโปรแกรมบนระบบปฏิบัติการเท็กโหมด (ภาษาซี). กรุงเทพฯ : ซัคเซส มีเดีย, 2550. สาถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสาร ชั้นมัธยมศึกษาป*ที่ 2 . กรุงเทพฯ : สกสค., 2554. เอกพันธุ คาปOญญโญ. หลักการออกแบบและพัฒนาโปรแกรม. กรุงเทพฯ : บริษัท ซัคเซส มีเดีย จํากัด , 2549.

. .