ZABAVNA MATEMATIKA za ~etvrti razred osnovne {kole ~etvrto izdawe autori
Aleksandra Stefanovi}, dr Simeon Marinkovi}, Slavica Markovi}
ilustrovala
Neda Doki}
ilustrovacija na korici
Ivan Pejki}
recenzenti
urednik lektor likovni urednik priprema za {tampu
doc. dr Arif Zoli}, Matemati~ki fakultet u Beogradu Vesna Rikalo, nastavnik razredne nastave O[ „Ru|er Bo{kovi}“ u Beogradu Svjetlana Petrovi} mr Aleksandra Markovi} Du{an Pavli}
CIP – Katalogizacija u publikaciji Narodna biblioteka Srbije, Beograd
Dragica Din~i} 37.016:51(075.2)
izdava~
Kreativni centar Gradi{tanska 8 Beograd Tel./faks: 011/ 38 20 464, 38 20 483, 24 40 659 www.kreativnicentar.rs
za izdava~a {tampa tira` copyright
STEFANOVI], Aleksandra Zabavna matematika : za ~etvrti razred osnovne {kole / [autori Aleksandra Stefanovi}, Simeon Marinkovi}, Slavica Markovi} ; ilustrovala Neda Doki}]. ‡ 4. izd. ‡ Beograd : Kreativni centar, 2009 (Beograd : Publikum). ‡ 127 str. : ilustr. ; 22 × 24 cm. – (Kreativna {kola)
mr Qiqana Marinkovi}
Podatak o autorima preuzet iz kolofona. ‡ Tira` 10.000.
Publikum
ISBN 978-86-7781-470-0 1. Marinkovi}, Simeon, 1941 [autor] 2. Markovi}, Slavica, 1967 [autor]
10.000
COBISS.SR-ID 156689676
Ÿ Kreativni centar, 2009
Ministar prosvete Republike Srbije odobrio je izdavawe i upotrebu ovog uxbenika u okviru uxbeni~kog kompleta za matematiku u ~etvrtom razredu osnovne {kole re{ewem broj 650-02-00155/2008-06.
128
ZABAVNA MATEMATIKA za ~etvrti razred osnovne {kole
[TA SMO NAU^ILI U TRE]EM RAZREDU 1. U svakom redu napi{i naziv geometrijske figure ili tela datog na slici. M
2. Pravim linijama spoj redom stotine prve hiqade.
100
1 000
200 400
300 500
2
900 700
800
600
3. Premesti jedno palidrvce i dobi}e{ ta~nu jednakost.
4. Ako ta~no re{i{ ove zadatke i oboji{ slova u kqu~u, dobi}e{ odgovor na pitawe: Koji tata ra|a decu, a mama ne ra|a?
746 + 154
824 – 112
956 – 768
345 + 286
294 – 175
488 – 299
400 – 298
259 + 368
555 – 466
516 –77
288 46 377 52 + 33
439
422
631
513
712
M
V
O
A
R
626
627
189
119
219
B
S
K
I
P
423
900
800
89
87
U
K
E
O
N
796
788
188
202
102
W
T
I
D
C
5. Ko se krije na ovoj slici?
124 216
850
372 : 3 =
316 · 3 =
864 : 4 =
89 · 6 =
475 : 5 =
160 · 5 =
888 : 8 =
283 · 2 =
210 : 10 =
550
930
860
215 · 4 =
111
521
95
948 566 700
21 534
800
121 3
6. Izra~unaj i oboj odgovaraju}a poqa. (156 + 259) : 5 = =
152
972 : 4 + 88 =
330
=
331
156
775 – 169 · 3 = =
330
841 – h = 256
585 256 80
h=
83
h · 5 = 780 h=
58 268
7.
Ako ta~no re{i{ zadatke i unese{ slova iz kqu~a, dobi}e{ re~. a) Automobil ide brzinom od 100 km na ~as. Koliko }e pre}i za 15 minuta? RA^UN:
RE[EWE:
b) Od 186 ovaca u stadu 1 su crne, a ostale su bele. Izra~unaj koliko u stadu ima belih ovaca. 6 RA^UN:
RE[EWE:
v) Zbir dva broja je 30. Ako prvi uve}amo tri puta, zbir }e biti 48. Koji su to brojevi? RA^UN:
Prvi broj je:
155 255 R 4
E
19
21
25
18
9
M
O
B
K
D
Drugi broj je:
8. Ozna~i ta~an odgovor znakom
, kao {to je zapo~eto.
poluprava zatvorena kriva linija du` izlomqena linija otvorena kriva linija zatvorena izlomqena linija 9. Oboj crvenom bojom sve du`i koje su paralelne sa du`i AV, a plavom bojom du`i koje su normalne na AV.
10. • Koliko je du`i na slici? Zaokru`i slovo ispred ta~nog odgovora. D a) 4 A
E
b) 6 C
v) 8 g) 10
A
V
B • Napi{i sve du`i koje su normalne na du` AS. .............................................................................
11. Utvrdi koliko kojih figura ima na ovoj slici. Dobi}e{ re~.
6 12 3
4
5
1
M
R
D
O
E
S
5
12. Re{i zadatke i upi{i slova iz kqu~a. Ako ta~no re{i{, dobi}e{ odgovor na pitawe: [ta je najbeqe na svetu? Ra~un: A
•
................................................... ...................................................
1. Iz ta~ke A nacrtaj kvadrat ~iji je obim 12 cm. Izra~unaj du`inu wegove stranice a.
...................................................
a=
P
cm
Ra~un:
•
2. Iz ta~ke P nacrtaj jednakostrani~ni trougao ~iji je obim O = 12 cm. Izra~unaj wegovu stranicu a.
................................................... ................................................... ...................................................
a=
cm
Ra~un: ...................................................
3. Iz ta~ke M nacrtaj pravougaonik ~ija je du`ina a = 3 cm 5 mm i obim O = 12 cm. Izra~unaj wegovu {irinu b.
................................................... ...................................................
•
................................................... ...................................................
M
...................................................
b=
6
2 cm
4 cm
R
A
2 cm 5 mm 3 cm 5 mm
N
S
3 cm
D
cm
mm
13. Jedinice za merewe du`ine oboj crvenom bojom, jedinice za merewe mase `utom, a one za merewe zapremine te~nosti plavom bojom. g
mm
cm
cl
km
hl
h
dl
m
t
min.
l
kg
dm
Dopuni slede}u re~enicu. Ostale su neobojene jedinice za merewe ................................................ 14. Ankica je ro|ena 15. septembra 1996. godine, Marija 15. IX 1997. godine, a Sowa 16. 9. 1996. godine.
15. Izrazi u odgovaraju}im jedinicama mere.
Najstarija je ..................................................................................... Najmla|a je ........................................................................................ Kog datuma po~iwe SEPTEMBAR {kolska godina? P U S ^ P S N
.........................
dl
.........................
cl
2l
.......................................................
4
5
6
7
1
2
3
8
9
10
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Koji je to dan u nedeqi? .......................................................
.........................
l
.........................
dl
1 hl
Kog datuma po~iwe jesen? .......................................................
Koji je to dan u nedeqi? .......................................................
16. Dopuni do 1 m. 3 dm
17. Popuni tabelu kao {to je zapo~eto. 2 dm 6 cm
100 cm 450 mm
70 cm 8 mm
1 kg
1 kg 2
1 000 g
...........
1 kg 10 g
...........
1 kg 5 g
...........
1 kg 4 g
...........
g
7
18. Re{i ukr{tenicu. VODORAVNO: A è
2 m 15 cm – 12 dm =
V è
1 km – 452 m =
\ è
1 hl – 25 l =
@ è
Tre}ina bureta je 82 l.
I è
Puno bure je l. 1 prestupne godine je dana 2 Deqenik je 400, delilac 100.
V ê 155 : x = 31 x= G ê Kolika je 1 od 287? 7 D ê 1 000 – x = 118 x =
Koliki je koli~nik?
\ ê 127 · x = 889
L è
1 l – 1 dl =
dl
E ê 1 km – 455 m =
Q è
180 min. =
h
Z ê 342 l + 258 l =
M è
730 dana = proste godine 1 od 4 hl 5 l = l 9 Jedan sabirak je 124, drugi je
K è
N è W è
cm m
l
P è Autobus ide 86 km na ~as.
R è S è
B ê Marko je izvadio 183 kg krompira.
x= m hl
J ê 45 min + 2 h 15 min. = a Luka 1 m 52 cm. Koliko su ukupno visoki?
Umawenik je 512, a umawilac 8 puta
W ê 221 · 1 · 2 =
mawi. Kolika je razlika?
O ê Auto ide 180 km na ~as.
cm.
Koji broj, kada ga pomno`i{ sa 8, 1t – 436 kg =
kg
cm
N ê Zoran je u{tedeo 146 dinara,
Koliko je Marko u{tedeo?
Mira je sko~ila udaq 2 m 18 cm.
h
Q ê Maja je visoka 1 m 18 cm, Ana 1 m 28 cm,
30 min.?
km
kg
krompira izvadio Luka?
a Marko 3 puta vi{e.
daje 496? To je broj ] è
cm
Koliko je pre{ao za
To je T è
A ê 3 dm + 62 cm =
Luka je izvadio 3 puta vi{e. Koliko je
tri puta ve}i. Koliki je zbir?
8
USPRAVNO:
Za koliko }e pre}i 18 km? P ê x : 2 = 207 x = R ê 1 od 414 je 9 S ê x · 7 = 182 x = ] ê Sedmina od 35 je
dinara
min.
A
B
@
V
Z
G
D
\
I
L
Q
J
M
O
W
R
E
K
N
P
S
T
]
19. Ako ta~no re{i{ zadatke, sazna}e{ kakva je matematika. re{ewe
• Proizvod brojeva 302 i 3 smawi 6 puta.
slovo
Ra~un: ................................................................................................................................................................
• Od broja koji na mestu stotina, desetica i jedinica ima cifru 8 oduzmi polovinu sledbenika broja 527. Ra~un: ................................................................................................................................................................
• Koli~nik brojeva 196 i najmaweg parnog broja uve}aj za proizvod istih brojeva. Ra~un: ................................................................................................................................................................
KA
BAV
[A
NA
RA
ZA
DI
1
624
491
490
660
151
195 9