Knattspyrnulögin 2015 by KSI_Island

KNATTSPYRNULÖGIN 2014 / 2015 MERKI KSÍ - NOTKUNARLEIÐBEININGAR THE FA OF ICELAND - LOGO GUIDE

Merkið má aðeins nota í þeim litum sem hér eru tilgreindir, og á hvítum grunni. Sé merkið notað á lituðum grunni skulu hvítar línur sjást umhverfis merkið. Lögun merkisins eða litum má ekki breyta á nokkurn hátt.

Fédération Internationale de Football Association President: Secretary General:

Joseph S. Blatter Jérôme Valcke

Address:

FIFA FIFA-Strasse 20 P.O. Box 8044 Zurich Switzerland +41 (0)43 222 7777

Telephone: Fax: Internet:

+41 (0)43 222 7878 www.FIFA.com

KNATTSPYRNULÖGIN 2015-2016

Hefti þetta má ekki afrita með neinum hætti, hvorki með ljósmyndun, prentun, hljóðritun né með rafrænum hætti eða á nokkurn annan sambærilegan hátt, að hluta eða í heild, án leyfis Knattspyrnusambands Íslands.

Knattspyrnusamband Íslands Formaður: Geir Þorsteinsson Framkvæmdastjóri: Klara Bjartmarz Heimili:

Laugardalsvelli 108 Reykjavík Ísland

Sími: Fax::

510 2900

Vefsíða:

www.ksi.is

568 9793

Alþjóðanefnd knattspyrnusambanda (IFAB) Meðlimir:

The Football Association The Scottish Football Association The Football Association of Wales Irish Football Association (1 atkvæði hver) Alþjóðaknattspyrnusambandið (FIFA) (4 atkvæði)

Ábendingar um knattspyrnulögin Frávik Með samþykki viðkomandi meðlimasambands, og að því tilskildu að ekki sé hvikað frá meginreglum þessara knattspyrnulaga, má gera frávik frá lögunum vegna leikja fyrir leikmenn yngri en 16 ára, vegna knattspyrnu kvenna, vegna knattspyrnu eldri leikmanna (eldri en 35 ára) og vegna fatlaðra leikmanna. Frávik eru heimil hvað varðar eftirfarandi atriði: • stærð leikvallar

• stærð, þyngd og efni knattar • breidd milli marksúlna og hæð frá jörðu undir þverslá • leiktíma • leikmannaskipti Frekari frávik eru aðeins heimil með samþykki Alþjóðanefndarinnar (IFAB). Karlar og konur Tilvísanir í karlkyni í knattspyrnulögunum, þegar fjallað er um dómara, aðstoðardómara, leikmenn og forráðamenn, eru til einföldunar og eiga við bæði karla og konur. Opinber tungumál FIFA gefur knattspyrnulögin út á ensku, frönsku, þýsku og spænsku fyrir hönd Alþjóðanefndar knattspyrnusambanda. Komi upp ósamræmi milli orðalags hinna mismunandi tungumálaútgáfa laganna ræður sú enska. Til skýringar Lóðrétt lína á spássíu vinstra megin er til merkis um nýja lagabreytingu í útgáfunni 2013-14.

Knattspyrnulögin á íslensku:

• • • • • • • • •

• • • • • • • • • • • • • •

1962 – Útgáfa á þýðingu Sigurgeirs Guðmannssonar skv. enskri útgáfu FIFA 1957 (Universal Guide for Referees). 1970 – Útgáfa með áorðnum breytingum í janúar 1970, endurskoðuð af Helga V. Jónssyni. 1978 – Endurprentun. 1985 – Útgáfa á þýðingu Rafns Hjaltalín skv. enskri útgáfu FIFA 1984. 1987 – Endurprentun. 1989 – Endurprentun með áorðnum breytingum. 1993 – Endurprentun með áorðnum breytingum. 1996 – Útgáfa skv. enskri útgáfu FIFA 1995, byggð á eldri þýðingu Rafns Hjaltalín með áorðnum breytingum. 2000 – Útgáfa skv. enskri útgáfu FIFA 1999 og 2000, byggð á þýðingu Rafns Hjaltalín frá 1997, en þá voru verulegar breytingar gerðar á uppsetningu knattspyrnulaganna. Rafn Hjaltalín og Halldór B. Jónsson, formaður Dómaranefndar KSÍ, þýddu allar breytingar og viðbætur sem Alþjóðanefnd knattspyrnusambanda ákvað eftir þann tíma. 2001 – Útgáfa frá 2000 með áorðnum breytingum frá Alþjóðanefnd knattspyrnusambanda 2001. 2002 – Útgáfa frá 2000 með áorðnum breytingum frá Alþjóðanefnd knattspyrnusambanda 2001 – 2002. 2003 – Útgáfa frá 2000 með áorðnum breytingum frá Alþjóðanefnd knattspyrnusambanda 2001 – 2003. 2004 – Útgáfa frá 2000 með áorðnum breytingum frá Alþjóðanefnd knattspyrnusambanda 2001 – 2004. 2005 – Útgáfa frá 2000 með áorðnum breytingum frá Alþjóðanefnd knattspyrnusambanda 2001 – 2005. 2006 – Útgáfa frá 2000 með áorðnum breytingum frá Alþjóðanefnd knattspyrnusambanda 2001 – 2006. 2007 – Útgáfa frá 2000 með áorðnum breytingum frá Alþjóðanefnd knattspyrnusambanda 2000 – 2007. 2008 – Útgáfa skv. enskri útgáfu FIFA 2008 með verulegum breytingum í uppsetningu og orðalagi. Unnin af Gylfa Þór Orrasyni (GÞO). 2009 – Útgáfa frá 2008 með áorðnum breytingum frá Alþjóðanefnd knattspyrnusambanda 2009 (GÞO). 2010 – Útgáfa frá 2009 með áorðnum breytingum frá Alþjóðanefnd knattspyrnusambanda 2010 (GÞO). 2011-12 – Útgáfa frá 2010 með áorðnum breytingum frá Alþjóðanefnd knattspyrnusambanda 2011 (GÞO). 2012-13 – Útgáfa frá 2011-12 með áorðnum breytingum frá Alþjóðanefnd knattspyrnusambanda 2012 (GÞO). 2013-14 – Útgáfa frá 2012-13 með áorðnum breytingum frá Alþjóðanefnd knattspyrnusambanda 2013 (GÞO). 2014-15 – Útgáfa frá 2013-14 með áorðnum breytingum frá Alþjóðanefnd knattspyrnusambanda 2014 (GÞO).

Efnisyfirlit

Bls.

Lagagrein

6 15

1 - Leikvöllurinn 2 - Knötturinn

3 - Fjöldi leikmanna

4 - Búnaður leikmanna

5 - Dómarinn

6 - Aðstoðardómararnir

7 - Leiktíminn

8 - Upphaf leiks og leikur hafinn að nýju

9 - Knöttur í og úr leik

34 10 - Hvernig mark er skorað 36 11 - Rangstaða 37 12 - Leikbrot og óviðeigandi hegðun 41 13 - Aukaspyrnur 45 14 - Vítaspyrna 49 15 - Innkast 51 16 - Markspyrna 53 17 - Hornspyrna 55

Aðferðir til að ákveða sigurvegara leiks, eða leikja heima og heiman

Boðvangurinn

Fjórði dómarinn og varaaðstoðardómarinn

Auka-aðstoðardómarinn

Túlkun knattspyrnulaganna og leiðbeiningar til dómara

6 1. GREIN - LEIKVÖLLURINN

Yfirborð leikvallar

Leikir mega fara fram á yfirborði úr náttúrulegu efni eða gerviefni, í samræmi við mótareglur. Yfirborð leikvalla úr gerviefni skal vera grænt að lit. Þar sem notað er yfirborð úr gerviefni, hvort sem er í mótaleikjum milli landsliða á vegum sambanda innan FIFA eða í milliríkja mótaleikjum félagsliða, skal yfirborðið standast gæðakröfur FIFA um knattspyrnusvörð eða alþjóðlega staðalinn um gervigras, nema FIFA veiti sérstaka undanþágu . Merking leikvallar Leikvöllurinn skal vera rétthyrndur og merktur með línum. Línurnar tilheyra þeim svæðum sem þær afmarka. Tvær lengri útlínurnar nefnast hliðarlínur en tvær þær styttri marklínur. Miðlína, sem snertir miðpunkt beggja hliðarlína, skiptir leikvellinum í tvo helminga. Miðjumerki er sýnt á miðri miðlínu. Hringur með 9,15 m radíus er merktur umhverfis það. Setja má merki utan leikvallar 9,15 m frá hornboganum, hornrétt á mark- og hliðarlínur, til að tryggja að þessi fjarlægð sé virt þegar hornspyrna er tekin.

1. GREIN - LEIKVÖLLURINN

Stærð Hliðarlínan skal vera lengri en marklínan. Lengd (hliðarlína): Breidd (marklína):

minnst mest

90 m 120 m

minnst

45 m

mest

90 m

Allar línur skulu vera jafnbreiðar og ekki breiðari en 12 cm. Milliríkjaleikir Lengd: Breidd:

minnst mest

100 m 110 m

minnst

64 m

mest

75 m

Markteigur Tvær línur eru dregnar hornrétt á marklínu 5,5 m frá innri brún markstangar. Þessar línur ná 5,5 m inn á leikvöllinn og eru tengdar saman með línu sem dregin er samsíða marklínu. Svæðið sem afmarkast af þessum línum og marklínunni er markteigurinn.

1. GREIN - LEIKVÖLLURINN

Vítateigur Tvær línur eru dregnar hornrétt á marklínu 16,5 m frá innri brún hvorrar markstangar. Þessar línur ná 16,5 m inn á leikvöllinn og eru tengdar saman með línu sem dregin er samsíða marklínu. Svæðið sem afmarkast af þessum línum og marklínunni er vítateigurinn. Innan hvors vítateigs er sett vítamerki 11 m frá miðju milli markstanga og jafn langt frá þeim. Hringbogi með 9,15 m radíus frá hvoru vítamerki er merktur utan vítateigsins. Fánastangir Stöng með fána er sett í hvert horn og skal hún ekki vera lægri en 1,5 m og ekki oddmjó að ofan. Fánastangir má einnig setja við hvorn enda miðlínu, þó ekki nær en 1 m frá hliðarlínu. Hornbogi Fjórðungur úr hring með 1 m radíus frá hverri hornfánastöng er merktur innan leikvallarins.

1. GREIN - LEIKVÖLLURINN

Mörk Mark skal sett á miðju hvorrar marklínu.

Mark er gert úr tveimur lóðréttum markstöngum, jafn langt frá hornfánastöngum, og láréttri þverslá sem tengir þær saman að ofan. Markstangir og þverslá skulu vera úr tré, málmi eða öðru viðurkenndu efni. Lögun þeirra skal vera ferhyrnd, rétthyrnd, sívöl eða sporöskjulaga og af þeim má ekki stafa hætta fyrir leikmenn. Lengd milli markstanga er 7,32 m og hæð frá neðri brún þverslár til jarðar er 2,44 m.

2.44 m (8 ft)

7.32 m (8 yds)

1. GREIN - LEIKVÖLLURINN

Staðsetning markstanganna á marklínunni skal vera í samræmi við skýringarmyndirnar hér að neðan.

Ef lögun markstanganna er ferhyrnd (að ofan séð) skulu hliðarnar vera samsíða eða þvert á marklínuna. Hliðar markslárinnar skulu vera samsíða eða þvert á sléttuflöt markstanganna.

Ef lögun markstanganna er sporöskjulaga (að ofan séð) skal lengsti ásinn vera þvert á marklínuna. Lengsti ás markslárinnar skal vera samsíða sléttuflöt markstanganna.

Ef lögun markstanganna er rétthyrnd (að ofan séð) skal lengsta hliðin vera þvert á marklínuna. Lengsta hlið markslárinnar skal vera samsíða sléttuflöt markstanganna.

1. GREIN - LEIKVÖLLURINN

Markstangirnar tvær og þversláin skulu vera sömu breiddar og þykktar, þó ekki meira en 12 sm. Marklínurnar skulu vera sömu breiddar og markstangir og þverslá. Festa má net við mörkin og til jarðar aftan við mörkin, enda séu þau hengd vandlega upp og hindri ekki markvörðinn. Markstangir og þverslár skulu vera hvítar að lit. Til öryggis Mörk skulu fest tryggilega til jarðar. Færanleg mörk má því aðeins nota að þau uppfylli þetta skilyrði.

1. GREIN - LEIKVÖLLURINN

Leikvöllurinn

Hornfánastöng (Skylda)

Marklína Markteigur

Hliðarlína

Vítapunktur Vítabogi Miðjuhringur

Fánastöng (valkvætt) Miðlína Miðjupunktur

Vítateigur

Valkvætt merki

Marklína

Hornbogi

Hornfánastöng

Fánastöng ekki lægri en 1,5m og ekki oddmjó að ofan

Línur skulu ekki vera breiðari en 12 sm. Hornbogi

1. GREIN - LEIKVÖLLURINN

Mælieiningar í metrum

Breidd Mest 90 m

Minnst 45 m

Lengt 90 – 120 metrar

Radius: 9.15 m

9.15 m

16.5 m 11 m

9.15 m 5.5 m

9.15 m

16.5 m

7.32 m

1 m radius

5.5 m

Mælieiningar í "yards"

Width: Maximum 100 yds

Minim

um 1

00 yd

Minimum 50 yds

m 13

0 yds

Radius: 10 yds

th: M

aximu

10 yds

18 yds

Leng

12 yds

10 yds 6 yds

10 yds

18 yds

8 yds

6 yds

1 yd radius

1. GREIN - LEIKVÖLLURINN

Ákvarðanir Alþjóðanefndar Ákvörðun 1 Þar sem boðvangur er til staðar skal hann standast kröfur Alþjóðanefndarinnar sem er að finna í þeim kafla laganna sem ber heitið Boðvangurinn. Ákvörðun 2 Heimilt er að gera tilheyrandi breytingar á umgjörð marksins þar sem marklínutækni (MLT) er notuð. Breytingarnar verða að vera samkvæmt þeirri forskrift sem gefin er í "Gæðastöðlum FIFA fyrir MLT" og samkvæmt þeirri lýsingu sem gefin er upp hér að framan um "Mörk".

2. GREIN - KNÖTTURINN 15

Eiginleikar og mál Knötturinn er: • hnöttóttur

• gerður úr leðri eða öðru hentugu efni • með ummál ekki meira en 70 cm og ekki minna en 68 cm • ekki meira en 450 g og ekki minna en 410 g að þyngd við upphaf leiks • með þrýsting 0,6 – 1,1 loftþyngd (600 – 1100 g/cm2) við sjávarmál.

Skipt um gallaðan knött Ef knötturinn springur eða verður ónothæfur meðan á leik stendur: • skal leikurinn stöðvaður

• skal leikurinn hafinn að nýju með því að láta varaknöttinn falla á þeim stað þar sem upphaflegi knötturinn varð ónothæfur, nema það hafi verið innan markteigs, en í þeim tilfellum skal dómarinn láta varaknöttinn falla á markteigslínunni, sem liggur samsíða marklínunni, næst þeim stað sem upphaflegi knötturinn var þegar leikurinn var stöðvaður. Ef knötturinn springur eða verður ónothæfur við töku vítaspyrnu, eða í vítaspyrnukeppni, er hann hreyfist fram á við og áður en hann snertir einhvern leikmann eða markslá eða markstangir:

• skal endurtaka vítaspyrnuna. Ef knötturinn springur eða verður ónothæfur þegar hann er ekki í leik við upphafsspyrnu, markspyrnu, hornspyrnu, aukaspyrnu, vítaspyrnu eða innkast:

• skal leikurinn hafinn að nýju í samræmi við það. Ekki má skipta um knött meðan á leik stendur nema með samþykki dómarans.

2. GREIN - KNÖTTURINN

Ákvarðanir Alþjóðanefndar Ákvörðun 1 Til viðbótar kröfum 2. greinar eru einungis þeir knettir samþykktir til notkunar í opinberum mótaleikjum á vegum FIFA og álfusambandanna sem bera eina af eftirfarandi áletrunum:

• opinbera "FIFA APPROVED" táknið • opinbera "FIFA INSPECTED" táknið • "INTERNATIONAL MATCHBALL STANDARD" táknið

Slíkt tákn á knetti gefur til kynna að hann hafi verið prófaður opinberlega og reynst vera í samræmi við sérstakar kröfur, sem eru mismunandi fyrir hvert tákn, og til viðbótar þeim lágmarkskröfum sem fram eru settar í 2. grein. Skrá yfir viðbótarkröfur, sem eru sérstakar fyrir hvert tákn, verður að hljóta samþykki Alþjóðanefndarinnar. Stofnanir sem framkvæma prófanir eru háðar viðurkenningu FIFA. Meðlimasambönd geta einnig gert þá kröfu að í mótum á þeirra vegum séu notaðir knettir áletraðir með einhverju þessara þriggja tákna. Ákvörðun 2 Í opinberum mótaleikjum á vegum FIFA, álfusambandanna og meðlimasambandanna eru engar viðskiptaauglýsingar leyfðar á knettinum nema merki keppninnar, framkvæmdaaðila hennar og viðurkennt vörumerki framleiðandans. Mótareglur geta takmarkað stærð og fjölda slíkra merkja.

Ákvörðun 3 Heimilt er að nota knetti með tilheyrandi tæknibúnaði þar sem marklínutækni (MLT) er notuð, en þeir verða engu að síður að bera áletrunina "FIFA APPROVED", "FIFA INSPECTED" eða "INTERNATIONAL MATCHBALL STANDARD" (sjá "Ákvörðun 1").

3. GREIN – FJÖLDI LEIKMANNA

Fjöldi leikmanna Leikur fer fram milli tveggja liða. Í hvoru þeirra um sig eru ekki fleiri en ellefu leikmenn og skal einn þeirra vera markvörður. Leikur getur ekki hafist ef annað hvort liðið er skipað færri leikmönnum en sjö. Fjöldi skiptinga Opinber mót Nota má hið mesta þrjá varamenn í öllum leikjum sem leiknir eru í opinberum mótum á vegum FIFA, álfusambandanna eða meðlimasambandanna. Mótareglur skulu kveða á um hversu marga varamenn megi tilnefna, frá þremur upp í tólf hið mesta. Aðrir leikir Í leikjum A-landsliða má nota sex varamenn hið mesta. Í öllum öðrum leikjum má nota fleiri varamenn að því tilskildu að: • viðkomandi lið nái samkomulagi um hámarksfjölda þeirra

• dómarinn sé látinn vita áður en leikur hefst. Ef dómarinn er ekki látinn vita, eða samkomulag næst ekki áður en leikur hefst, er ekki heimilt að nota fleiri en sex varamenn.

3. GREIN – FJÖLDI LEIKMANNA

Framkvæmd leikmannaskipta Í öllum leikjum skulu nöfn varamanna tilkynnt dómaranum áður en leikur hefst. Sérhver varamaður sem ekki hefur verið nefndur á þeirri stundu í tilkynningu til dómara má ekki taka þátt í leiknum. Þegar varamaður kemur í stað leikmanns skal eftirfarandi skilyrða gætt: • láta verður dómarann vita áður en fyrirhuguð leikmannaskipti fara fram

• varamaðurinn kemur ekki inn á leikvöllinn fyrr en leikmaðurinn, sem hann skiptir við, er farinn út af og eftir að hafa fengið merki frá dómaranum

• varamaðurinn kemur einungis inn á leikvöllinn við miðlínu og þegar leikur hefur verið stöðvaður

• leikmannaskiptunum er lokið þegar varamaður kemur inn á leikvöllinn • frá þeirri stundu verður varamaðurinn leikmaður en leikmaðurinn sem hann skiptir við verður leikmaður sem skipt hefur verið út af

• leikmaðurinn sem skipt hefur verið út af tekur ekki frekari þátt í leiknum

• allir varamenn lúta valdsviði dómarans, hvort sem þeir koma inn á til að leika eða ekki. Leikmaður skiptir við markvörð Hvaða leikmaður sem er má skipta um stöðu við eigin markvörð að því tilskildu að: • dómarinn sé látinn vita áður en skiptin fara fram

• skiptin fari fram þegar leikur hefur verið stöðvaður.

3. GREIN – FJÖLDI LEIKMANNA

Brot og refsiákvæði Ef varamaður, eða leikmaður sem skipt hefur verið út af, kemur inn á leikvöllinn án leyfis dómara: • skal dómarinn stöðva leikinn (þó ekki strax ef varamaðurinn, eða leikmaðurinn sem skipt hefur verið út af, hefur ekki áhrif á leikinn)

• skal dómarinn áminna hann fyrir óíþróttamannslega framkomu og skipa honum að yfirgefa leikvöllinn

• hafi dómarinn stöðvað leikinn skal hann hafinn að nýju með óbeinni aukaspyrnu frá þeim stað sem knötturinn var á þegar leikurinn var stöðvaður (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu). Ef dómara er ekki tilkynnt um að varamaður, tilgreindur á leikskýrslu, hefji leik frá byrjun í stað leikmanns skal: • dómarinn leyfa varamanninum að halda áfram leik

• varamaðurinn ekki beittur neinni agarefsingu • ekki dregið úr fjölda heimilaðra skiptinga viðkomandi liðs • dómarinn tilkynna um atvikið til viðeigandi yfirvalda.

Ef leikmaður skiptir um stöðu við markvörð án undangengis leyfis dómarans: • skal dómarinn láta leikinn halda áfram

• skal dómarinn áminna viðkomandi leikmenn næst þegar knötturinn fer úr leik. Ef önnur brot eru framin á þessari lagagrein: • skulu viðkomandi leikmenn áminntir

• skal leikurinn hafinn að nýju með óbeinni aukaspyrnu tekinni af leikmanni mótherjanna frá þeim stað sem knötturinn var á þeim tíma sem stöðvað var (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu).

3. GREIN – FJÖLDI LEIKMANNA

Leikmönnum og varamönnum vikið af leikvelli Í stað leikmanns sem vísað hefur verið af leikvelli áður en leikur hefst má einungis koma einn hinna tilnefndu varamanna. Enginn má koma í stað tilnefnds varamanns, sem vikið hefur verið af leikvelli, hvort heldur áður en leikur hefst eða eftir að hann er hafinn.

4. GREIN – BÚNAÐUR LEIKMANNA

Til öryggis Leikmaður má ekki nota búnað eða klæðast neinu því sem er hættulegt honum sjálfum eða öðrum leikmönnum (þ.m.t. hvers kyns skartgripir). Lágmarks búnaður Lágmarksskyldubúnaður leikmanns samanstendur af eftirfarandi aðskildum hlutum:

• peysu eða skyrtu með ermum – ef klæðst er nærskyrtu skal litur erma vera í sama meginlit og peysan eða skyrtan

• stuttbuxum – ef klæðst er undirbuxum, stuttum eða síðum, skulu þær vera í sama meginlit og stuttbuxurnar

• sokkum – ef límband eða svipað efni er notað utan á sokkana verður það að vera sama litar og sá hluti sokkanna sem það hylur (er notað á)

• legghlífum • skóm. Legghlífar

• • •

skulu huldar algjörlega með sokkunum skulu gerðar úr gúmmíi, plasti eða álíka hentugu efni skulu veita hæfilega vörn gegn meiðslum.

Litir

• •

Liðin tvö skulu klæðast litum sem aðgreina þau frá hvort öðru og einnig frá dómaranum og aðstoðardómurunum Hvor markvörður um sig skal klæðast litum sem aðgreina hann frá öðrum leikmönnum, dómaranum og aðstoðardómurunum.

4. GREIN – BÚNAÐUR LEIKMANNA

Brot og refsiákvæði Ef brot eru framin á þessari lagagrein: • þarf ekki að stöðva leik • skal dómarinn skipa hinum brotlega leikmanni að yfirgefa leikvöllinn til að lagfæra búnað sinn • skal leikmaðurinn yfirgefa leikvöllinn næst þegar knötturinn fer úr leik, nema hann hafi þá þegar lagfært búnaðinn • skal leikmaður, sem látinn er yfirgefa leikvöllinn til að lagfæra búnað sinn, ekki koma aftur inn á nema með leyfi dómarans • skal dómarinn aðgæta hvort búnaðurinn er í lagi áður en hann leyfir honum að koma aftur inn á • má leikmaðurinn einungis koma aftur inn á leikvöllinn, þegar knötturinn er úr leik

Leikmaður sem hefur verið látinn yfirgefa leikvöllinn vegna brots á þessari grein og kemur inn á leikvöllinn án leyfis dómarans skal áminntur. Leikur hafinn að nýju Stöðvi dómarinn leikinn til þess að veita áminningu: • er leikurinn hafinn að nýju með óbeinni aukaspyrnu sem tekin skal af leikmanni mótherjanna frá þeim stað þar sem knötturinn var þegar dómarinn stöðvaði leikinn (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu).

4. GREIN – BÚNAÐUR LEIKMANNA

Ákvarðanir Alþjóðanefndar Ákvörðun 1 Lágmarksskyldubúnaður Á lágmarksskyldubúnaði leikmanna má ekki vera að finna neinar slagorð, yfirlýsingar eða tákn/myndir af pólitískum, trúarlegum eða persónulegum toga. Liði leikmanns sem ber slagorð, yfirlýsingar eða tákn/myndir af pólitískum, trúarlegum eða persónulegum toga á lágmarksskyldubúnaði sínum verður refsað af mótshaldara eða FIFA. Undirfatnaður Leikmenn mega ekki láta undirfatnað sjást sem á er að finna slagorði, yfirlýsingar, tákn/myndir, eða auglýsingar aðrar en auðkennismerki framleiðandans. Liði leikmanns sem ber slagorð, yfirlýsingar, tákn/myndir, eða auglýsingar aðrar en auðkennismerki framleiðandans verður refsað af mótshaldara eða FIFA.

5. GREIN - DÓMARINN

Valdsvið dómarans Öllum leikjum er stjórnað af dómara, sem hefur full réttindi til að framfylgja knattspyrnulögunum í sambandi við leikinn sem hann hefur verið skipaður til að dæma. Völd og skyldur Dómarinn: • framfylgir knattspyrnulögunum

• stjórnar leiknum í samvinnu við aðstoðardómarana og fjórða dómarann, þar sem við á

• sér um að allir knettir sem notaðir eru standist kröfur 2. greinar • sér um að búnaður leikmanna standist kröfur 4. greinar • er tímavörður og heldur skýrslu um leikinn • stöðvar, frestar eða slítur leiknum eftir hans eigin mati vegna hvers kyns brota á knattspyrnulögunum

• stöðvar, frestar eða slítur leiknum vegna hvers kyns utanaðkomandi truflana

• stöðvar leikinn ef leikmaður er alvarlega meiddur að hans dómi og sér um að hann sé færður af leikvelli. Leikmaðurinn má einungis koma aftur inn á leikvöllinn eftir að leikur er hafinn að nýju

• lætur leikinn halda áfram þar til knötturinn er úr leik ef leikmaður er aðeins lítillega meiddur að hans dómi

• sér um að leikmaður með blæðandi sár fari af leikvelli. Leikmaðurinn má einungis koma aftur inn á eftir að hafa fengið merki frá dómaranum, sem verður að fullvissa sig um að blæðingin sé hætt

• lætur leikinn halda áfram, þegar liðið sem brotið hefur verið á hefur af því hagnað, og refsar fyrir upphaflega leikbrotið, ef hinn ætlaði hagnaður fylgir ekki í kjölfarið

• refsar fyrir alvarlegra leikbrotið þegar leikmaður brýtur af sér með meira en einum hætti samtímis

• grípur til agarefsinga gegn leikmönnum sem gerast sekir um áminningarverð leikbrot og leikbrot sem leiða til brottvísunar. Dómaranum er ekki skylt að grípa til slíkra agarefsinga þegar í stað en verður að gera það þegar knötturinn fer næst úr leik

5. GREIN - DÓMARINN

• grípur til aðgerða gegn forráðamönnum liðs sem ekki haga sér með ábyrgum hætti og getur að eigin mati vísað þeim frá leikvellinum og næsta umhverfi hans

• fer að ráðum aðstoðardómara varðandi atvik sem hann hefur ekki séð • sér um að enginn komi inn á leikvöllinn sem ekki hefur til þess heimild • gefur til kynna hvenær hefja megi leikinn að nýju eftir að hann hefur verið stöðvaður

• sendir viðkomandi yfirvöldum leikskýrslu, sem hefur að geyma upplýsingar um hvers kyns agarefsingar sem leikmenn og/eða forráðamenn liðs voru beittir, svo og um önnur atvik sem áttu sér stað fyrir leik, meðan á leik stóð og eftir leik Ákvarðanir dómarans Úrskurðir dómarans varðandi atvik leiksins, þ.m.t. hvort mark sé skorað eða ekki og úrslit leiksins, eru endanlegir. Dómarinn getur því aðeins breytt úrskurði sínum komist hann að raun um að hann sé rangur eða fer að eigin mati eftir ráðleggingu aðstoðardómara eða fjórða dómara, enda hafi hann ekki hafið leik að nýju eða slitið leiknum.

5. GREIN - DÓMARINN

Ákvarðanir Alþjóðanefndar Ákvörðun 1 Dómari (eða aðstoðardómari eða fjórði dómari þar sem við á) verður ekki gerður ábyrgur fyrir:

• meiðslum sem leikmaður, forráðamaður eða áhorfandi verður fyrir • eignatjóni af nokkru tagi • öðru tjóni sem einstaklingur, félag, fyrirtæki, samband eða annar aðili verður fyrir, sem verður vegna eða kann að verða vegna einhverrar ákvörðunar sem hann kann að taka samkvæmt knattspyrnulögunum eða með hliðsjón af eðlilegum starfsháttum við að standa fyrir, taka þátt í og stjórna leik. Slík ákvörðun kann að vera: • ákvörðun um að ástand leikvallar eða umhverfis hans eða verður sé með þeim hætti að heimila eða heimila ekki að leikur fari fram

• ákvörðun um að slíta leik af hvaða ástæðu sem er • ákvörðun um hvort útbúnaður leikvallar sé við hæfi, sem og knötturinn • ákvörðun um að stöðva eða stöðva ekki leik vegna truflana áhorfenda eða hvers kyns vandamála á áhorfendasvæðum

• ákvörðun um að stöðva eða stöðva ekki leik til að leyfa að meiddur leikmaður sé færður af leikvelli til meðferðar

• ákvörðun um að óska eftir að meiddur leikmaður sé færður af leikvelli til meðferðar

• ákvörðun um að leyfa eða leyfa ekki leikmanni að klæðast vissum búningi eða búnaði

• ákvörðun um (sé það á hans valdsviði) að leyfa eða leyfa ekki neinum (þ.m.t. forráðamönnum liða eða leikvanga, öryggisvörðum, ljósmyndurum eða öðrum starfsmönnum fjölmiðla) að vera í næsta nágrenni leikvallarins

• sérhver önnur ákvörðun sem hann kann að taka samkvæmt

knattspyrnulögunum eða í samræmi við hlutverk hans samkvæmt ákvæðum reglna eða reglugerða FIFA, álfusambands, meðlimasambands eða deildar, sem um leikinn gilda.

5. GREIN - DÓMARINN

Ákvörðun 2 Í keppnum eða mótum þar sem skipaður er fjórði dómari, skal hann hafa hlutverk og skyldur í samræmi við leiðbeiningar Alþjóðanefndarinnar, sem er að finna í útgáfu þessari. Ákvörðun 3 Sé marklínutækni (MLT) notuð (í samræmi við viðkomandi mótareglur) ber dómaranum að prófa virkni búnaðarins fyrir leikinn. Prófanir þær sem honum ber að gera eru útlistaðar í "Handbók FIFA fyrir Prófun á Virkni MLT". Ef tæknibúnaðurinn virkar ekki samkvæmt ákvæðum handbókarinnar er dómaranum óheimilt að notast við búnaðinn og ber jafnframt að tilkynna atvikið til viðeigandi yfirvalds.

6. GREIN - AÐSTOÐARDÓMARARNIR

Skyldur Skipa má tvo aðstoðardómara. Hlutverk þeirra er að gefa eftirfarandi atriði, með fyrirvara um ákvörðun dómarans, til kynna:

• þegar knötturinn fer allur út fyrir leikvöllinn • hvort liðið eigi rétt á hornspyrnu, markspyrnu eða innkasti • þegar refsa megi leikmanni fyrir að vera í rangstöðu • þegar leikmannaskipta er óskað • þegar óviðeigandi hegðun eða hvers kyns önnur atvik eiga sér stað utan sjónmáls dómarans

• þegar leikbrot hafa verið framin og aðstoðardómararnir hafa betra sjónarhorn en dómarinn (þar með talin, við vissar kringumstæður, leikbrot innan vítateigs)

• hvort markvörðurinn hefur hreyft sig af marklínunni áður en knettinum er spyrnt, þegar vítaspyrna er tekin, svo og hvort knötturinn fer yfir línuna

Aðstoð Aðstoðardómararnir veita dómaranum einnig aðstoð við stjórn leiksins í samræmi við knattspyrnulögin. Þannig hafa þeir sérstaka heimild til að fara inn á leikvöllinn til að sjá til þess að 9,15 m fjarlægðin sé virt. Hafi aðstoðardómari ótilhlýðileg afskipti af leiknum, eða hegði hann sér á óviðeigandi hátt, skal dómarinn leysa hann frá hlutverki sínu og gefa viðeigandi yfirvöldum skýrslu um málið.

7. GREIN - LEIKTÍMINN

Leikhlutar Leikurinn stendur yfir í tvo jafna 45 mínútna hálfleiki, nema gagnkvæmt samkomulag sé um annað milli dómarans og beggja liðanna. Samkomulag um að breyta lengd beggja hálfleikja (t.d. að stytta hvorn um sig í 40 mínútur vegna slæmra birtuskilyrða) verður að gera áður en leikur hefst og verður slíkt samkomulag að vera í samræmi við mótareglur. Leikhlé Leikmenn eiga rétt á leikhléi þegar leikur er hálfnaður. Leikhlé skal ekki vara lengur en í 15 mínútur. Mótareglur skulu kveða á um lengd leikhlés. Lengd leikhlés má einungis breyta með samþykki dómarans.

Viðbótartími Sá tími sem tapast skal allur bættur upp í hvorum hálfleik fyrir sig: • vegna leikmannaskipta

• þegar metin eru meiðsli leikmanna • þegar meiddir leikmenn eru færðir af leikvelli til aðhlynningar • vegna leiktafa • vegna annarra ástæðna Dómarinn metur hver viðbótartíminn skuli vera. Vítaspyrna

Ef taka þarf, eða endurtaka vítaspyrnu, skal leiktíminn lengdur í lok hvors hálfleiks þar til vítaspyrnunni er lokið. Leikur sem hefur verið slitið Leikur, sem slitið hefur verið, skal leikinn að nýju, nema mótareglur kveði á um annað.

8. GREIN – UPPHAF LEIKS OG LEIKUR HAFINN AÐ NÝJU

Skilgreining á upphafsspyrnu Aðferðin við að hefja leikinn og hefja hann að nýju kallast upphafsspyrna: • við upphaf leiksins

• eftir að mark hefur verið skorað • við upphaf seinni hálfleiks • við upphaf hvors leikhluta í framlengingu, ef framlengt er Mark má skora rakleitt úr upphafsspyrnu. Framkvæmd

Fyrir upphafsspyrnu við upphaf leiks eða upphaf framlengingar

• varpað er hlutkesti og það lið sem vinnur hlutkestið ákveður að hvoru markinu það sækir í fyrri hálfleik

• hitt liðið tekur upphafsspyrnu til að hefja leikinn • liðið sem vinnur hlutkestið tekur upphafsspyrnu til að hefja seinni hálfleik • í seinni hálfleik skipta liðin um vallarhelming og sækja að gagnstæðu marki Upphafsspyrna

• eftir að lið skorar mark skal hitt liðið taka upphafsspyrnu • allir leikmenn skulu vera á eigin vallarhelmingi • mótherjar liðsins sem tekur upphafsspyrnuna skulu vera að minnsta kosti 9,15 m frá knettinum, þar til hann er kominn í leik

• knötturinn skal vera kyrrstæður á miðjumerki • dómarinn gefur merki • knötturinn er kominn í leik þegar honum er spyrnt og hann hreyfist fram á við

• sá sem tekur upphafsspyrnu má ekki snerta knöttinn öðru sinni fyrr en knötturinn hefur snert annan leikmanN

8. GREIN – UPPHAF LEIKS OG LEIKUR HAFINN AÐ NÝJU

Brot og refsiákvæði Ef sá sem tekur upphafsspyrnu snertir knöttinn aftur áður en knötturinn hefur snert annan leikmann:

• skal liði mótherjanna dæmd óbein aukaspyrna, sem tekin skal frá þeim stað sem knötturinn var þegar brotið var framið (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu) Ef önnur brot eru framin á þessari lagagrein: • skal upphafsspyrnan endurtekin Skilgreining á "að láta knöttinn falla" Að láta knöttinn falla er aðferð til þess að hefja leik að nýju, eftir að dómarinn hefur þurft stöðva leikinn um stundarsakir, af sérhverri ástæðu sem ekki er getið um annars staðar í knattspyrnulögunum. Framkvæmd Dómarinn lætur knöttinn falla á þeim stað sem hann var þegar leikur var stöðvaður, nema hann hafi verið innan markteigs, en þá ber dómaranum að láta knöttinn falla á markteigslínunni, sem liggur samsíða marklínunni, sem næst þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður. Leikur er hafinn að nýju þegar knötturinn snertir jörð.

8. GREIN – UPPHAF LEIKS OG LEIKUR HAFINN AÐ NÝJU

Brot og refsiákvæði Knötturinn er látinn falla á ný: • ef leikmaður snertir knöttinn áður en hann nemur við jörð

• ef knötturinn fer út fyrir leikvöllinn eftir að hafa numið við jörð, án þess að leikmaður snerti hann Ef knötturinn fer í markið: • ef knettinum er spyrnt rakleiðis í mark mótherjanna er markspyrna dæmd

• ef knettinum er spyrnt rakleiðis í mark liðs spyrnandans er mótherjunum dæmd hornspyrna

9. GREIN – KNÖTTUR Í OG ÚR LEIK

Knöttur úr leik Knötturinn er úr leik þegar: • hann hefur allur farið yfir marklínu eða hliðarlínu, hvort heldur með jörðu eða á lofti

• dómarinn hefur stöðvað leikinn Knöttur í leik Knötturinn er annars alltaf í leik, þar með talið þegar: • hann hrekkur af markstöng, þverslá eða hornfánastöng og er áfram inni á leikvellinum

• hann hrekkur af dómara eða aðstoðardómara, þegar þeir eru inni á leikvellinum

Knöttur sem hrekkur af hornfánastöng, markstöng eða markslá inn á leikvöllinn er í leik

Knöttur í leik

Knöttur í leik Knöttur í leik

Knöttur úr leik

Knöttur í leik

10. GREIN – HVERNIG MARK ER SKORAÐ

Skorað mark Mark er skorað, þegar allur knötturinn fer yfir marklínuna, milli markstanga og undir markslá, að því tilskildu að liðið sem skoraði markið hafi ekki áður brotið knattspyrnulögin.

Mark

Ekki mark Ekki mark Ekki mark

Sigurvegari Það lið sem skorar fleiri mörk í leik telst vera sigurvegari. Skori bæði lið jafn mörg mörk, eða ef ekkert mark er skorað, eru úrslit leiksins jafntefli. Mótareglur Þegar þess er krafist í mótareglum að fenginn sé sigurvegari í leik sem endar með jafntefli, eða þegar samanlögð úrslit heima og heiman eru jöfn, má eingöngu beita þeim aðferðum til að skera úr um sigurvegara sem Alþjóðanefndin hefur samþykkt: • reglunni um mörk á útivelli • framlengingu • vítaspyrnukeppnimark Marklínutækni (MLT) Nota má MLT kerfi í þeim tilgangi að staðfesta hvort mark hafi verið skorað og styðja þannig við ákvörðun dómarans. Notkun MLT er háð því að kveðið sé á um notkun hennar í viðeigandi mótareglum .

11. GREIN - RANGSTAÐA

Rangstaða Það er ekki leikbrot í sjálfu sér að vera í rangstöðu. Leikmaður er í rangstöðu ef:

• hann er nær marklínu mótherjanna en bæði knötturinn og næst aftasti mótherji Leikmaður er ekki í rangstöðu ef: • hann er á eigin vallarhelmingi eða

• hann er samsíða næst aftasta mótherja eða • hann er samsíða tveimur öftustu mótherjum Refsiverð rangstaða Leikmanni í rangstöðu er því aðeins refsað að hann taki virkan þátt í leiknum að mati dómarans, á þeirri stundu sem knötturinn snertir eða er leikið af samherja, með því að:

• hafa áhrif á leikinn eða • trufla mótherja eða • hafa hagnað af þeirri stöðu sinni Ekki refsiverð rangstaða Það er ekki refsiverð rangstaða ef leikmaður fær knöttinn rakleiðis úr: • markspyrnu

• innkasti • hornspyrnu

Brot og refsiákvæði Ef um refsiverða rangstöðu er að ræða dæmir dómarinn liði mótherjanna óbeina aukaspyrnu, sem tekin skal frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu).

12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

Fyrir leikbrot og óviðeigandi hegðun er refsað með eftirfarandi hætti: Bein aukaspyrna Bein aukaspyrna er dæmd liði mótherjanna ef leikmaður fremur eitthvert eftirfarandi sjö leikbrota með þeim hætti að dómarinn telji það ógætilegt, skeytingarlaust eða heiftarlegt:

• sparkar, eða gerir tilraun til að sparka, í mótherja • bregður, eða gerir tilraun til að bregða, mótherja • stekkur á mótherja • ræðst á mótherja • slær, eða gerir tilraun til að slá, mótherja • hrindir mótherja • tæklar mótherja Bein aukaspyrna er einnig dæmd liði mótherjanna ef leikmaður fremur eitthvert eftirfarandi þriggja leikbrota:

• heldur mótherja • hrækir að mótherja • handleikur knöttinn viljandi (nema markvörður innan eigin vítateigs) Bein aukaspyrna skal tekin frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu). Vítaspyrna Vítaspyrna er dæmd ef leikmaður fremur eitthvert fyrrgreindra tíu leikbrota innan eigin vítateigs, án tillits til þess hvar knötturinn er, enda sé hann í leik.

12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

Óbein aukaspyrna Óbein aukaspyrna er dæmd liði mótherjanna ef markvörður fremur eitthvert eftirfarandi fjögurra leikbrota innan eigin vítateigs:

• hefur vald á knettinum með höndunum í meira en 6 sekúndur áður en hann sleppir honum frá sér

• snertir knöttinn aftur með höndunum, eftir að hafa sleppt honum frá sér, og áður en knötturinn hefur snert annan leikmann

• snertir knöttinn með höndunum eftir að samherji hefur spyrnt knettinum viljandi til hans

• snertir knöttinn með höndunum eftir að hafa fengið hann beint úr innkasti sem samherji tekur Óbein aukaspyrna er einnig dæmd liði mótherjanna ef leikmaður að mati dómarans:

• leikur með háskalegum hætti • hindrar för mótherja • hindrar markvörðinn í að losa sig við knöttinn úr höndum sínum • fremur eitthvert annað leikbrot, sem ekki hefur áður verið nefnt í 12. grein, sem stöðva skal leik fyrir til að áminna eða vísa leikmanni af leikvelli Óbein aukaspyrna er tekin frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu).

12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

Agarefsingar Gula spjaldið er notað til þess að gefa til kynna að leikmaður, varamaður eða leikmaður sem skipt hefur verið út af, hafi verið áminntur. Rauða spjaldið er notað til þess að gefa til kynna að leikmanni, varamanni eða leikmanni sem skipt hefur verið út af, hafi verið vísað af leikvelli. Rauða eða gula spjaldið má einungis sýna leikmanni, varamanni eða leikmanni sem skipt hefur verið út af. Dómarinn hefur vald til að grípa til agarefsinga frá þeirri stundu sem hann kemur inn á leikvöllinn og þar til hann fer af leikvellinum eftir að hafa flautað til leiksloka. Leikmaður sem gerist sekur um áminningar- eða brottvísunarvert leikbrot, innan leikvallar sem utan, hvort sem hann brýtur gegn mótherja, samherja, dómaranum, aðstoðardómara, eða sérhverjum öðrum, verður beittur agarefsingu í samræmi við eðli brotsins. Áminningarverð leikbrot Leikmaður skal áminntur og sýnt gult spjald ef hann fremur eitthvert eftirfarandi sjö leikbrota:

• óíþróttamannslega framkomu • mótmæli með orðum eða látæði • brýtur knattspyrnulögin ítrekað • tefur að leikur geti hafist að nýju • virðir ekki tilskilda fjarlægð þegar hefja skal leik að nýju með hornspyrnu, aukaspyrnu eða innkasti

• kemur inn á, eða kemur aftur inn á, leikvöllinn án leyfis dómara • fer viljandi af leikvelli án leyfis dómara

12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

Varamaður, eða leikmaður sem skipt hefur verið út af, er áminntur ef hann fremur eitthvert eftirfarandi þriggja leikbrota:

• óíþróttamannslega framkomu • mótmælir með orðum eða látæði • tefur að leikur geti hafist að nýju

Leikbrot sem leiða til brottvísunar Leikmanni, varamanni eða leikmanni sem skipt hefur verið út af, skal vísað af leikvelli og sýnt rautt spjald ef hann fremur eitthvert eftirfarandi sjö leikbrota:

• alvarlega grófan leik • ofsalega framkomu • hrækir að mótherja eða einhverjum öðrum • hefur af liði mótherjanna mark eða augljóst marktækifæri með því að

handleika knöttinn viljandi (á ekki við um markvörð innan eigin vítateigs)

• hefur augljóst marktækifæri af mótherja, sem er á leið að marki

leikmannsins, með leikbroti sem refsað er fyrir með aukaspyrnu eða vítaspyrnu

• notar særandi, móðgandi eða svívirðilegt orðbragð og/eða látbragð • hlýtur tvær áminningar í sama leiknum Leikmaður, varamaður eða leikmaður sem skipt hefur verið út af, sem vísað hefur verið af leikvelli, verður að fara frá næsta nágrenni leikvallar og boðvangs.

13. GREIN - AUKASPYRNUR

Tvenns konar aukaspyrnur Aukaspyrnur eru annað hvort beinar eða óbeinar. Bein aukaspyrna Knötturinn fer í markið • ef knetti er spyrnt rakleitt í mark mótherjanna úr beinni aukaspyrnu, er dæmt mark

• ef knetti er spyrnt rakleitt í eigið mark úr beinni aukaspyrnu, skal liði mótherjanna dæmd hornspyrna Óbein aukaspyrna Bending Dómarinn gefur óbeina aukaspyrnu til kynna með því að rétta handlegg upp fyrir höfuð. Hann heldur handleggnum þannig uppi þar til spyrnan hefur verið tekin og knötturinn hefur snert annan leikmann eða farið úr leik. Knötturinn fer í markið Mark verður því aðeins skorað að knötturinn snerti annan leikmann áður en knötturinn fer í markið:

• ef knetti er spyrnt rakleitt í mark mótherjanna úr óbeinni aukaspyrnu, skal dæmd markspyrna

• ef knetti er spyrnt rakleitt í eigið mark úr óbeinni aukaspyrnu, skal liði mótherjanna dæmd hornspyrna Framkvæmd Hvort sem um er að ræða beinar eða óbeinar aukaspyrnur, verður knötturinn að vera kyrrstæður þegar spyrnan er tekin og spyrnandinn má ekki snerta knöttinn aftur fyrr en hann hefur snert annan leikmann.

13. GREIN - AUKASPYRNUR 41

Staðsetning aukaspyrnu Aukaspyrna innan vítateigs Bein eða óbein aukaspyrna dæmd liðinu sem er til varnar:

• allir mótherjar skulu vera að minnsta kosti 9,15 m frá knettinum • allir mótherjar skulu vera utan vítateigs þar til knötturinn er kominn í leik • knötturinn er kominn í leik þegar honum hefur verið spyrnt rakleitt út fyrir vítateiginn

• taka má aukaspyrnu, sem dæmd er innan markteigs, frá hvaða stað sem er innan hans Óbein aukaspyrna dæmd liðinu sem sækir: • allir mótherjar skulu vera að minnsta kosti 9,15 m frá knettinum þar til hann er kominn í leik, nema þeir séu á eigin marklínu milli markstanganna

• knötturinn er kominn í leik þegar honum hefur verið spyrnt og hann hreyfist • taka skal óbeina aukaspyrnu, sem dæmd er innan markteigs, frá þeim hluta markteigslínu sem liggur samsíða marklínu, á þeim stað sem næstur er brotstað Aukaspyrna utan vítateigs

• allir mótherjar skulu vera að minnsta kosti 9,15 m frá knettinum þar til hann er kominn í leik

• knötturinn er kominn í leik þegar honum hefur verið spyrnt og hann hreyfist • aukaspyrna skal tekin frá brotstað eða frá þeim stað sem knötturinn var þegar brotið átti sér stað (eftir eðli brotsins)

13. GREIN - AUKASPYRNUR

Brot og refsiákvæði Ef mótherji er nær knettinum er tilskilið er þegar aukaspyrna er tekin: • skal spyrnan endurtekin Ef knettinum er ekki spyrnt rakleitt út úr vítateignum, þegar aukaspyrna er tekin innan eigin vítateigs af liðinu sem verst:

• skal spyrnan endurtekin

Aukaspyrna tekin af öðrum leikmanni en markverðinum Ef spyrnandinn snertir knöttinn aftur (nema með höndum) eftir að hann er kominn í leik, áður en knötturinn hefur snert annan leikmann:

• skal liði mótherjanna dæmd óbein aukaspyrna sem tekin skal frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu) Ef spyrnandinn handleikur knöttinn viljandi, eftir að hann er kominn í leik, áður en knötturinn hefur snert annan leikmann:

• skal liði mótherjanna dæmd bein aukaspyrna sem tekin skal frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu)

• skal vítaspyrna dæmd ef brotið átti sér stað innan eigin vítateigs spyrnandans

13. GREIN - AUKASPYRNUR 43

Aukaspyrna tekin af markverðinum Ef markvörðurinn snertir knöttinn aftur (nema með höndum) eftir að hann er kominn í leik, áður en hann hefur snert annan leikmann:

• skal liði mótherjanna dæmd óbein aukaspyrna sem tekin skal frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu) Ef markvörðurinn handleikur knöttinn viljandi, eftir að hann er kominn í leik, áður en knötturinn hefur snert annan leikmann:

• skal liði mótherjanna dæmd bein aukaspyrna ef brotið átti sér stað utan vítateigs markvarðarins og skal spyrnan tekin frá brotstað (sjá 13. grein staðsetning aukaspyrnu)

• skal liði mótherjanna dæmd óbein aukaspyrna ef brotið átti sér stað innan vítateigs markvarðarins og skal spyrnan tekin frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu)

14. GREIN - VÍTASPYRNA

Vítaspyrna er dæmd á það lið, sem fremur innan eigin vítateigs og þegar knötturinn er í leik, eitt hinna tíu leikbrota sem bein aukaspyrna er dæmd á. Mark má skora rakleitt úr vítaspyrnu. Bætt skal við leiktímann til að láta taka vítaspyrnu í lok hvors hálfleiks og í lok hvors leikhluta í framlengingu.

Staðsetning knattarins og leikmanna Knettinum: • skal stillt upp á vítapunktinum Leikmaðurinn sem tekur vítaspyrnuna: • skal vel auðgreindur Markvörðurinn sem er til varnar: • skal snúa að spyrnandanum og vera á eigin marklínu, milli marksúlna, þar til knettinum hefur verið spyrnt Aðrir leikmenn en spyrnandinn skulu vera: • innan leikvallarins

• utan vítateigsins • aftar en vítapunkturinn • að minnsta kosti 9,15 m frá vítapunktinum

14. GREIN - VÍTASPYRNA

Framkvæmd

• Eftir að leikmennirnir hafa tekið sér stöðu í samræmi við þessa lagagrein gefur dómarinn merki um að taka megi vítaspyrnuna

• Leikmaðurinn sem tekur vítaspyrnuna skal spyrna knettinum fram á við • Hann má ekki leika knettinum aftur fyrr en hann hefur snert annan leikmann • Knötturinn er kominn í leik þegar honum hefur verið spyrnt og hann hreyfist fram á við Þegar vítaspyrna er tekin í venjulegum leiktíma, eða þegar leiktími hefur verið lengdur eftir lok fyrri eða seinni hálfleiks, til þess að láta taka eða endurtaka vítaspyrnu, skal mark teljast skorað ef knötturinn snertir, áður enn hann fer á milli markstanganna og undir þverslána:

• aðra hvora eða báðar markstangirnar og/eða þverslána og/eða markvörðinn Dómarinn ákveður hvenær vítaspyrna telst afstaðin.

14. GREIN - VÍTASPYRNA

Brot og refsiákvæði Ef dómarinn hefur gefið merki um að taka megi vítaspyrnu og eitthvað af eftirtöldu á sér stað áður en knötturinn er kominn í leik: leikmaðurinn sem tekur spyrnuna brýtur knattspyrnulögin: • leyfir dómarinn töku spyrnunnar

• ef knötturinn fer í markið er spyrnan endurtekin • ef knötturinn fer ekki í markið stöðvar dómarinn leikinn og leikurinn hefst að nýju með óbeinni aukaspyrnu til handa liðinu sem er til varnar sem tekin skal frá brotstað markvörðurinn brýtur knattspyrnulögin: • leyfir dómarinn töku spyrnunnar

• ef knötturinn fer í markið er mark skorað • ef knötturinn fer ekki í markið er spyrnan endurtekin samherji spyrnandans brýtur knattspyrnulögin:

• leyfir dómarinn töku spyrnunnar • ef knötturinn fer í markið er spyrnan endurtekin • ef knötturinn fer ekki í markið stöðvar dómarinn leikinn og leikurinn hefst að nýju með óbeinni aukaspyrnu til handa liðinu sem er til varnar sem tekin skal frá brotstað samherji markvarðarins brýtur knattspyrnulögin: • leyfir dómarinn töku spyrnunnar

• ef knötturinn fer í markið er mark skorað • ef knötturinn fer ekki í markið er spyrnan endurtekin leikmenn í báðum liðum brjóta knattspyrnulögin: • er spyrnan endurtekin

14. GREIN - VÍTASPYRNA

Ef eitthvað af eftirtöldu á sér stað eftir að vítaspyrna hefur verið tekin: spyrnandinn snertir knöttinn aftur (nema með höndum) áður en knötturinn hefur snert annan leikmann:

• er liði mótherjanna dæmd óbein aukaspyrna sem tekin skal frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu) spyrnandinn handleikur knöttinn viljandi áður en knötturinn hefur snert annan leikmann:

• er liði mótherjanna dæmd bein aukaspyrna sem tekin skal frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu) knötturinn er snertur af einhverjum utanaðkomandi á leið knattarins fram á við: • er spyrnan endurtekin knötturinn hrekkur af markverði, þverslá eða markstöngum aftur út á leikvöllinn og er þá snertur af einhverjum utanaðkomandi:

• stöðvar dómarinn leikinn • leikur er hafinn að nýju með því að dómarinn lætur knöttinn falla á þeim stað þar sem hann snerti hið utanaðkomandi, nema að snertingin hafi átt sér stað innan markteigs, en þá lætur dómarinn knöttinn falla á markteigslínunni, sem liggur samsíða marklínunni, næst þeim stað sem knötturinn var þegar leikurinn var stöðvaður

15. GREIN - INNKAST

Innkast er aðferð til að hefja leik að nýju. Innkast er dæmt mótherjum þess leikmanns sem síðast snertir knöttinn áður en hann fer allur yfir hliðarlínuna, hvort heldur með jörðu eða á lofti. Mark verður ekki skorað úr innkasti.

Framkvæmd Þegar kastarinn losar sig við knöttinn skal hann: • snúa að leikvellinum

• hafa hluta af báðum fótum annað hvort á hliðarlínu eða á jörðu utan hennar

• halda knettinum í báðum höndum • kasta knettinum úr bakstöðu og fram yfir höfuð • kasta knettinum inn frá þeim stað sem hann fór út fyrir leikvöllinn Allir mótherjar verða að vera að minnsta kosti 2 m frá þeim stað sem innkastið er tekið.

Knötturinn er í leik um leið og hann kemur inn á leikvöllinn. Eftir að hafa kastað inn má kastarinn ekki snerta knöttinn aftur fyrr en hann hefur snert annan leikmann.

15. GREIN - INNKAST

Brot og refsiákvæði Innkast tekið af öðrum leikmanni en markverðinum Ef kastarinn snertir knöttinn aftur (nema með höndum) eftir að hann er kominn í leik, áður en knötturinn hefur snert annan leikmann:

• er liði mótherjanna dæmd óbein aukaspyrna sem tekin skal frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu) Ef kastarinn handleikur knöttinn viljandi, eftir að hann er kominn í leik, áður en knötturinn hefur snert annan leikmann: • er liði mótherjanna dæmd bein aukaspyrna sem tekin skal frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu)

• er vítaspyrna dæmd ef brotið átti sér stað innan vítateigs kastarans Innkast tekið af markverðinum Ef markvörðurinn sem kastar inn snertir knöttinn aftur (nema með höndum) eftir að hann er kominn í leik, áður en knötturinn hefur snert anna leikmann:

• er liði mótherjanna dæmd óbein aukaspyrna sem tekin skal frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu) Ef markvörðurinn sem kastar inn handleikur knöttinn viljandi, eftir að hann er kominn í leik, áður en knötturinn hefur snert annan leikmann:

• er liði mótherjanna dæmd bein aukaspyrna, ef brotið var utan vítateigs markvarðarins, og skal spyrnan tekin frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu)

• er liði mótherjanna dæmd óbein aukaspyrna, ef brotið var innan vítateigs markvarðarins, og skal spyrnan tekin frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu) Ef mótherji truflar eða hindrar þann sem kastar inn á óheiðarlegan hátt: • er hann áminntur fyrir óíþróttamannslega framkomu Fyrir öll önnur brot á þessari lagagrein: • er innkastið tekið af leikmanni úr liði mótherjanna

16. GREIN - MARKSPYRNA

Markspyrna er aðferð til að hefja leik að nýju. Markspyrna er dæmd þegar knötturinn fer allur yfir marklínuna, hvort heldur með jörðu eða á lofti, eftir að hafa síðast snert leikmann liðsins sem sækir, og mark er ekki skorað í samræmi við 10. grein laganna. Skora má mark rakleitt úr markspyrnu, en eingöngu í mark mótherjanna.

Framkvæmd

• Leikmaður liðsins sem er til varnar skal spyrna knettinum frá hvaða stað sem er innan markteigsins

• Mótherjar skulu vera utan vítateigs þar til knötturinn er kominn í leik • Spyrnandinn má ekki leika knettinum fyrr en hann hefur snert annan leikmann • Knötturinn er í leik þegar honum hefur verið spyrnt rakleitt út úr vítateignum Brot og refsiákvæði Ef knettinum er ekki spyrnt rakleitt út úr vítateignum í markspyrnu: • er spyrnan endurtekin Markspyrna tekin af öðrum leikmanni en markverðinum Ef spyrnandinn snertir knöttinn aftur (nema með höndum) eftir að hann er kominn í leik, áður en knötturinn hefur snert annan leikmann:

• er liði mótherjanna dæmd óbein aukaspyrna sem tekin skal frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu)

16. GREIN - MARKSPYRNA

Ef spyrnandinn handleikur knöttinn viljandi, eftir að hann er kominn í leik, áður en knötturinn hefur snert annan leikmann:

• er liði mótherjanna dæmd bein aukaspyrna sem tekin skal frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu)

• er vítaspyrna dæmd ef brotið átti sér stað innan vítateigs spyrnandans Markspyrna tekin af markverðinum Ef markvörðurinn sem tekur spyrnuna snertir knöttinn aftur (nema með höndum) eftir að hann er kominn í leik, áður en knötturinn hefur snert annan leikmann:

• er liði mótherjanna dæmd óbein aukaspyrna sem tekin skal frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu) Ef markvörðurinn sem tekur spyrnuna handleikur knöttinn viljandi, eftir að hann er kominn í leik, áður en knötturinn hefur snert annan leikmann:

• er liði mótherjanna dæmd bein aukaspyrna, ef brotið var utan vítateigs markvarðarins, og skal spyrnan tekin frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu)

• er liði mótherjanna dæmd óbein aukaspyrna, ef brotið var innan vítateigs markvarðarins, og skal spyrnan tekin frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu) Ef önnur brot eru framin á þessari lagagrein: • er spyrnan endurtekin

17. GREIN - HORNSPYRNA

Hornspyrna er aðferð til að hefja leik að nýju. Hornspyrna er dæmd þegar allur knötturinn fer yfir marklínuna, hvort heldur með jörðu eða á lofti, eftir að hafa síðast snert leikmann liðsins sem er til varnar, og mark er ekki skorað í samræmi við 10. grein laganna. Skora má mark rakleitt úr hornspyrnu, en eingöngu í mark mótherjanna. Framkvæmd

• Knötturinn skal látinn vera innan hornbogans sem er nær þeim stað sem knötturinn fór yfir marklínuna

• Hornfánastöngina má ekki hreyfa úr stað • Mótherjar skulu vera að minnsta kosti 9,15 m frá hornboganum þar til knötturinn er kominn í leik

• Leikmaður liðsins sem sækir skal spyrna knettinum • Knötturinn er kominn í leik þegar honum er spyrnt og hann hreyfist • Spyrnandinn má ekki leika knettinum öðru sinni fyrr en knötturinn hefur snert annan leikmann Brot og refsiákvæði Hornspyrna tekin af öðrum leikmanni en markverðinum Ef spyrnandinn snertir knöttinn aftur (nema með höndum) eftir að hann er kominn í leik, áður en knötturinn hefur snert annan leikmann:

• er liði mótherjanna dæmd óbein aukaspyrna sem tekin skal frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu) Ef spyrnandinn handleikur knöttinn viljandi, eftir að hann er kominn í leik, áður en knötturinn hefur snert annan leikmann:

• er liði mótherjanna dæmd bein aukaspyrna sem tekin skal frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu)

• er vítaspyrna dæmd ef brotið átti sér stað innan vítateigs spyrnandans

17. GREIN - HORNSPYRNA

Hornspyrna tekin af markverðinum Ef markvörðurinn sem tekur spyrnuna snertir knöttinn aftur (nema með höndum) eftir að hann er kominn í leik, áður en knötturinn hefur snert annan leikmann:

• er liði mótherjanna dæmd bein aukaspyrna, ef brotið var utan vítateigs markvarðarins, og skal spyrnan tekin frá brotstað (sjá 13. grein – staðsetning aukaspyrnu)

AÐFERÐIR TIL AÐ ÁKVEÐA SIGURVEGARA LEIKS EÐA LEIKJA HEIMA OG HEIMAN

Mörk á útivelli, framlenging og vítaspyrnukeppni eru þær þrjár aðferðir sem nota má til að ákveða sigurvegara þegar þess er krafist í mótareglum að fenginn sé sigurvegari í leik sem endar með jafntefli. Mörk á útivelli Mótareglur mega kveða á um, þegar lið leika hvort gegn öðru heima og heiman, að mörk skoruð á útivelli séu talin tvöföld, ef samanlögð markatala er jöfn eftir seinni leikinn. Framlenging Mótareglur mega kveða á um að leiknir skuli til viðbótar tveir jafnir leikhlutar, sem hvor um sig skal ekki vara lengur en í 15 mínútur. Ákvæði 8. greinar eiga hér við. Vítaspyrnukeppni Framkvæmd

• Dómarinn velur markið fyrir vítaspyrnukeppnina • Dómarinn varpar hlutkesti og liðið sem vinnur hlutkestið ákveður hvort það taki fyrstu eða aðra spyrnuna

• Dómarinn heldur skrá um spyrnurnar sem teknar eru • Bæði liðin taka fimm spyrnur, með fyrirvara um skilyrði sem hér fara á eftir • Liðin skiptast á um að taka spyrnurnar • Hafi annað liðið, áður en bæði lið hafa tekið fimm spyrnur, skorað fleiri mörk en hitt liðið getur skorað, þó svo að það ljúki við allar fimm spyrnur sínar, eru ekki teknar fleiri spyrnur

• Hafi bæði liðin skorað jafn mörg mörk, eða engin mörk verið skoruð, þegar hvort lið hefur tekið fimm spyrnur, skal spyrnum haldið áfram í sömu röð þar til annað liðið hefur skorað marki meira en hitt úr jafn mörgum spyrnum

• Meiðist markvörður í vítaspyrnukeppni og hann getur ekki haldið áfram sem markvörður, má tilnefndur varamaður koma í hans stað að því tilskildu að lið hans hafi ekki notað mesta leyfilega fjölda varamanna samkvæmt mótareglum

• Með fyrrgreindri undantekningu eru aðeins þeir leikmenn lögmætir til þátttöku í vítaspyrnukeppni sem eru á leikvelli í leikslok og er framlenging þar talin með, þegar framlengt er

AÐFERÐIR TIL AÐ ÁKVEÐA SIGURVEGARA LEIKS EÐA LEIKJA HEIMA OG HEIMAN

• Hver spyrna um sig er tekin af nýjum leikmanni og allir lögmætir leikmenn verða að taka spyrnu áður en nokkur leikmaður fær að taka aðra spyrnu

• Lögmætur leikmaður má hvenær sem er skipta um stöðu við eigin markvörð í vítaspyrnukeppni

• Aðeins lögmætir leikmenn og dómararnir mega vera á leikvellinum í vítaspyrnukeppni

• Allir leikmenn skulu vera innan miðjuhringsins, nema leikmaðurinn sem tekur spyrnuna og markverðirnir tveir

• Markvörðurinn, sem er samherji spyrnandans, skal vera á leikvellinum, utan við vítateiginn þar sem spyrnurnar eru teknar og á mörkum marklínunnar og vítateigslínunnar

• Viðeigandi greinar knattspyrnulaganna og ákvarðanir Alþjóðanefndarinnar eiga við í vítaspyrnukeppni, nema annars sé getið

FRAMKVÆMD VÍTASPYRNUKEPPNI

Allir aðrir leikmenn innan miðjuhrings Engir forráðamenn,

Aðstoðardómari

þjálfarar o.s.frv. inni á leikvellinum

Spyrnandinn

Aðstoðardómari

Markvörður liðs spyrnandans

Dómari

AÐFERÐIR TIL AÐ ÁKVEÐA SIGURVEGARA LEIKS EÐA LEIKJA HEIMA OG HEIMAN

• Ef lið lýkur leik með fleiri leikmönnum en mótherjarnir, fyrir upphaf vítaspyrnukeppninnar, skal það fækka leikmönnum sínum til jafns við mótherjana og skal fyrirliðinn láta dómarann vita um nöfn og númer þeirra leikmanna sem fækkað er um. Sérhver leikmaður, sem þannig hefur verið undanskilinn frá þátttöku, má ekki taka þátt í vítaspyrnukeppninni.

• Áður en vítaspyrnukeppni hefst skal dómarinn sjá um að jafn margir leikmenn úr báðum liðum séu innan miðjuhringsins og skulu þeir taka spyrnurnar

BOÐVANGURINN

Boðvangurinn á við um leiki sem fara fram á leikvöllum þar sem er að finna ákveðið svæði með sætum fyrir forráðamenn liða og varamenn, eins og lýst er hér að neðan. Jafnvel þótt stærðir og staðsetningar boðvanga geti verið mismunandi frá einum leikvelli til annars eru eftirtalin atriði sett fram sem almennar leiðbeiningar:

• boðvangurinn samsvarar lengd svæðisins með sætunum að viðbættum einum metra við hvort enda og nær fram að einum metra frá hliðarlínu

• mælt er með því að boðvangurinn sé merktur til að skilgreina svæðið • mótareglur skulu kveða á um fjölda þeirra sem leyft er að vera í boðvangi • tilgreina skal fyrir leik hverjir megi vera á boðvangi í samræmi við mótareglur

• aðeins einn aðili í einu má koma leikrænum leiðbeiningum á framfæri • þjálfarinn og aðrir forráðamenn liðsins skulu halda sig innan marka hans, nema í sérstökum tilvikum, t.d. þegar sjúkraþjálfari eða læknir fer inn á leikvöllinn með leyfi dómarans til að meta meiðsli leikmanns

• þjálfarinn og aðrir sem eru á boðvangi skulu koma fram á ábyrgan hátt

FJÓRÐI DÓMARINN OG VARAAÐSTOÐARDÓMARINN

• Samræmist það mótareglum má skipa fjórða dómara og starfar hann við leikinn, ef einhver hinna þriggja dómaranna getur ekki haldið áfram starfi sínu, nema að vara aðstoðardómari hafi verið skipaður. Fjórði dómarinn aðstoðar dómarann hvenær sem þörf krefur

• Áður en mót hefst skal mótstjórn kveða skýrt á um hvort fjórði dómarinn taki við sem dómari leiks, ef dómarinn getur ekki haldið áfram, eða hvort fyrri aðstoðardómarinn taki við starfi dómarans og fjórði dómarinn verði aðstoðardómari

• Fjórði dómarinn aðstoðar, samkvæmt fyrirmælum dómarans, við öll umsjónarstörf fyrir leik, meðan á leik stendur og að leik loknum

• Hann skal aðstoða við leikmannaskipti meðan á leik stendur • Hann hefur vald til að skoða búnað varamanna áður en þeir fara inn á leikvöllinn. Samræmist búnaður þeirra ekki því sem knattspyrnulögin mæla fyrir, skal hann láta dómarann vita

• Hann sér um varaknetti, þegar þeirra er krafist. Þurfi að skipta um knött í leik leggur hann til annan knött, þegar dómarinn mælir svo fyrir, og tryggir þannig að tafir verði sem minnstar

• Hann aðstoðar dómarann við stjórn leiksins í samræmi við knattspyrnulögin. Dómarinn heldur engu að síður valdinu til að úrskurða um öll atriði varðandi leikinn sjálfan

• Að leik loknum skal fjórði dómarinn senda skýrslu til viðkomandi yfirvalda um hvers kyns óviðeigandi hegðun og önnur atvik sem hafa átt sér stað þar sem dómari og aðstoðardómarar sjá ekki til. Fjórði dómarinn skal láta dómarann og aðstoðardómarana vita um slíkar skýrslur

• Hann hefur vald til að láta dómarann vita um óviðeigandi framkomu þeirra sem eru á boðvangi

• Skipa má vara aðstoðardómara samkvæmt mótareglum. Eina hlutverk hans er að skipta við aðstoðardómara sem getur ekki haldið áfram starfi sínu, eða til að taka við hlutverki fjórða dómara, ef þörf krefur

AUKA-AÐSTOÐARDÓMARINN

Samræmist það mótareglum má skipa auka-aðstoðardómara til að starfa við leiki. Þeir séu virkir dómarar úr hæsta mögulega gæðaflokki. Mótareglur skulu kveða á um hvaða aðferð skuli beita ef dómarinn verður ófær um að halda áfram og þá hvort: 1. fjórði dómarinn taki við sem dómari, eða 2. æðri auka-aðstoðardómarinn taki við sem dómari og fjórði dómarinn taki hans stöðu sem auka-aðstoðardómari. Skyldur

Séu auka-aðstoðardómarar tilnefndir á leikinn skulu þeir, háð ákvörðun dómarans, gefa til kynna: • þegar allur knötturinn hefur farið út leikvöllinn yfir marklínuna.

• hvort liðið á hornspyrnu eða markspyrnu. • þegar ósæmileg hegðun eða hvers konar önnur atvik eiga sér stað utan sjónmáls dómarans.

• þegar leikbrot eru framin og auka-aðstoðardómarinn hefur betra sjónarhorn en dómarinn, sér í lagi innan vítateigsins.

• hvort markvörðurinn hreyfi sig fram af marklínunni áður en knettinum er spyrnt í vítaspyrnum og jafnframt hvort knötturinn fer yfir marklínuna.

Aðstoð

Auka-aðstoðardómurunum ber einnig að aðstoða dómarann við leikstjórnina í samræmi við Knattspyrnulögin, en lokaákvörðunin er alltaf dómarans. Hafi auka-aðstoðardómari ótilhlýðileg afskipti af leiknum, eða hegði hann sér á óviðeigandi hátt, skal dómarinn leysa hann frá hlutverki sínu og gefa viðeigandi yfirvöldum skýrslu um málið.

Túlkun knattspyrnulaganna og leiðbeiningar til dómara 2014 /2015

1. GREIN - LEIKVÖLLURINN

Merking vallar Ekki er heimilt að merkja völlinn með brotalínum eða rásum. Geri leikmaður óheimil merki á leikvöllinn með fæti sínum ber að áminna hann fyrir óíþróttamannslega framkomu. Veiti dómarinn slíku athæfi eftirtekt á meðan á leik stendur ber honum að áminna leikmanninn fyrir óíþróttamannslega framkomu næst þegar knötturinn fer úr leik. Völlinn má eingöngu merkja með þeim línum sem getið er um í 1. grein knattspyrnulaganna. Þar sem yfirlag úr gerviefni er notað er heimilt að merkja völlinn með öðrum línum svo fremi sem þær séu í öðrum lit og skýrt aðgreinanlegar frá þeim línum sem merkja knattspyrnuvöllinn. Mörk Ef þverslá fer úr skorðum eða brotnar skal leikur stöðvaður þar til hún hefur verið lagfærð eða komið fyrir að nýju á sínum stað. Takist ekki að gera við þverslána skal leiknum slitið. Ekki er heimilt að nota kaðal í stað þverslár. Takist að gera við markslána skal leikur hafinn að nýju með því að knötturinn er látinn falla á þeim stað þar sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður, nema leikur hafi verið stöðvaður innan markteigs, en þá skal dómarinn láta knöttinn falla á markteigslínunni, sem liggur samsíða marklínunni, næst þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður.

1. GREIN - LEIKVÖLLURINN

Viðskiptaauglýsingar Viðskiptaauglýsingar (liggjandi) á jörðinni skulu vera í a.m.k. 1 m fjarlægð frá línum vallarins Uppréttar viðskiptaauglýsingar skulu vera a.m.k.: • 1 m frá hliðarlínum vallarins

• jafn langt frá marklínunni og dýpt marknetsins, og • 1 m frá hliðarnetinu Hvorki raunverulegar auglýsingar né sýndarauglýsingar eru leyfðar á leikvellinum, á svæðinu inni í mörkunum á milli marklína og –neta, eða á boðvangi, eða innan við 1 m frá hliðarlínum, frá því að liðin koma inn á leikvöllinn og þar til þau hafa yfirgefið hann í hálfleik og frá því að liðin koma aftur inn á leikvöllinn og þar til að leik loknum. Að sama skapi eru auglýsingar ekki heimilar á mörkum, marknetum, fánastöngum, eða fánum þeirra, og engan utanaðkomandi búnað (myndavélar, hljóðnema o.s.frv.) má festa á þessa hluti. Einkennistákn og merki Hvort heldur um er að ræða raunverulegar eftirlíkingar eða sýndargerðir af einkennistáknum eða merkjum FIFA, álfusambanda, meðlimasambanda, deilda, félaga eða annarra aðila, eru þær bannaðar á leikvellinum, marknetunum og því svæði sem þau afmarka, mörkunum, fánastöngunum og fánum þeirra, á meðan á leik stendur.

2. GREIN - KNÖTTURINN

Aukaknettir Koma má aukaknöttum fyrir kringum völlinn til þess að nota í leik að því gefnu að þeir standist kröfur 2. greinar knattspyrnulaganna og að notkun þeirra sé undir stjórn dómara.

3. GREIN – FJÖLDI LEIKMANNA

Framgangsmáti við leikmannaskipti

• • •

Leikmannaskipti mega eingöngu fara fram þegar leikur hefur verið stöðvaður Aðstoðardómarinn gefur til kynna að leikmannaskipta hafi verið óskað Leikmaðurinn sem skipta á út af fær heimild dómarans til þess að yfirgefa

leikvöllinn, nema hann hafi þegar yfirgefið leikvöllinn af ástæðum sem falla undir ákvæði knattspyrnulaganna

• •

Dómarinn gefur varamanninum heimild til þess að koma inn á leikvöllinn Varamaðurinn bíður eftir að sá sem hann skiptir við yfirgefi leikvöllinn áður

en hann fer sjálfur inn á

•

Ekki er nauðsynlegt að leikmaðurinn sem skipt er út af yfirgefi leikvöllinn á

miðlínu vallarins

•

Í sérstökum tilvikum er hægt að neita um leyfi til þess að halda áfram með

leikmannaskipti, t.d. ef varamaðurinn er ekki tilbúinn til þess að fara inn á leikvöllinn

•

Varamaður sem ekki hefur lokið leikmannaskiptaferlinu með því að stíga

inn á leikvöllinn má ekki hefja leik með því að taka innkast eða hornspyrnu

•

Ef leikmaður, sem skipta á út af, neitar að yfirgefa völlinn heldur leikurinn

áfram

•

Ef leikmannaskipti fara fram í hálfleik, eða fyrir upphaf framlengingar, ber

að klára þetta ferli fyrir upphafsspyrnu seinni hálfleiks eða framlengingar

3. GREIN – FJÖLDI LEIKMANNA

Viðbótareinstaklingar inni á leikvellinum Utanaðkomandi aðilar Sérhver sá sem ekki er skráður á leikskýrslu sem leikmaður, varamaður eða forráðamaður liðs er talinn vera utanaðkomandi aðili, sem og leikmaður sem vísað hefur verið af leikvelli. Ef utanaðkomandi aðili fer inn á leikvöllinn: • skal dómari stöðva leikinn (þó ekki strax ef utanaðkomandi aðilinn hefur ekki áhrif á leikinn)

• skal dómari sjá til þess að láta fjarlægja hann af leikvellinum og næsta umhverfi hans

• ef dómarinn stöðvar leikinn skal hann hefja leik að nýju með því að láta knöttinn falla á þeim stað sem hann var á þeim tíma sem leikurinn var stöðvaður, nema leikur hafi verið stöðvaður innan markteigs, en þá skal dómarinn láta knöttinn falla á markteigslínunni, sem liggur samsíða marklínunni, næst þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður Forráðamenn liðs Þjálfarinn og aðrir forráðamenn liðs, sem tilgreindir eru á leikskýrslu (að undanskildum leikmönnum eða varamönnum), teljast til forráðamanna liðs. Ef forráðamaður liðs fer inn á leikvöllinn: • skal dómari stöðva leikinn (þó ekki strax ef forráðamaðurinn hefur ekki áhrif á leikinn eða ef beita má hagnaði)

• skal dómari sjá til þess að láta fjarlægja hann af leikvellinum og, sé hegðun hans óábyrg, vísa honum af leikvellinum og næsta umhverfi hans

• ef dómarinn stöðvar leikinn, skal hann hefja leik að nýju með því að láta knöttinn falla á þeim stað sem hann var á þeim tíma sem leikurinn var stöðvaður, nema leikur hafi verið stöðvaður innan markteigs, en þá skal dómarinn láta knöttinn falla á markteigslínunni, sem liggur samsíða marklínunni, næst þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður

3. GREIN – FJÖLDI LEIKMANNA

Leikmaður sem er utan leikvallar Ef leikmaður, sem hefur með leyfi dómarans yfirgefið völlinn til þess að lagfæra ólögmætan búnað eða búning sinn, til þess að fá meðhöndlun meiðsla sinna eða blæðingar, af því að búningur hans er blóðugur, eða af sérhverri annarri ástæðu, kemur aftur inn á leikvöllinn án leyfis dómara skal dómarinn:

• stöðva leik (þó ekki strax ef leikmaðurinn hefur ekki áhrif á leikinn eða ef beita má hagnaði)

• áminna leikmanninn fyrir að koma inn á leikvöllinn án leyfis • skipa leikmanninum að yfirgefa leikvöllinn ef þörf krefur (t.d. vegna brots á 4. grein knattspyrnulaganna) Ef dómarinn stöðvar leik skal hann hafinn að nýju: • með óbeinni aukaspyrnu mótherjanna frá þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður (sjá 13. grein – Staðsetning aukaspyrnu) hafi annað brot ekki átt sér stað

• í samræmi við 12. grein ef leikmaðurinn hefur gerst brotlegur við hana Ef leikmaður fer óvart út fyrir línur vallarins telst hann ekki hafa gerst brotlegur. Að fara þannig út af leikvellinum getur talist vera hluti af leikrænni aðgerð. Varamaður eða leikmaður sem skipt hefur verið út af Ef varamaður, eða leikmaður sem skipt hefur verið út af, fer inn á leikvöllinn án leyfis:

• skal dómarinn stöðva leik (þó ekki strax ef viðkomandi leikmaður hefur ekki áhrif á leikinn eða ef beita má hagnaði)

• skal dómarinn áminna hann fyrir óíþróttamannslega framkomu • skal leikmaðurinn yfirgefa leikvöllinn Ef dómarinn stöðvar leik skal hann hefja hann að nýju með óbeinni aukaspyrnu mótherjanna frá þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður (sjá 13. grein – Staðsetning aukaspyrnu).

3. GREIN – FJÖLDI LEIKMANNA

Mark skorað þegar viðbótareinstaklingur er inni á vellinum Ef dómarinn gerir sér grein fyrir því, áður en hann hefur hafið leik að nýju, að viðbótareinstaklingur hafi verið inni á vellinum þegar mark var skorað:

• skal dómarinn ekki dæma markið gilt ef:

- viðbótareinstaklingurinn var utanaðkomandi aðili sem hafði áhrif á leikinn - viðbótaeinstaklingurinn var leikmaður, varamaður, leikmaður sem skipt hafði verið út af, eða forráðamaður tengdur liðinu sem skoraði markið

• skal dómarinn dæma markið gilt ef:

- viðbótareinstaklingurinn var utanaðkomandi aðili sem ekki hafði áhrif á leikinn - viðbótareinstaklingurinn var leikmaður, varamaður, leikmaður sem skipt hafði verið út af, eða forráðamaður tengdur liðnu sem fékk á sig markið Lágmarksfjöldi leikmanna Ef mótareglur kveða á um að tilgreina beri alla leikmenn og varamenn fyrir upphaf leiks og lið hefur leik með færri en ellefu leikmenn, mega einungis þeir leikmenn sem tilgreindir eru í byrjunarliðið fylla ellefu manna hópinn er þeir mæta til leiks. Þó ekki megi HEFJA leik ef annað hvort liðið er skipað færri en sjö leikmönnum, er það lagt í hendur meðlimasambandanna að ákveða þann lágmarksfjölda leikmanna sem til þarf til þess að leikur geti HALDIÐ ÁFRAM. Það er hins vegar skoðun Alþjóðanefndar að ekki skuli halda leik áfram ef færri en sjö leikmenn eru eftir í hvoru liðinu sem er.

Ef fjöldi leikmanna liðs fer niður fyrir sjö vegna þess að einn leikmaður eða fleiri hafa yfirgefið leikvöllinn viljandi þarf dómarinn ekki að stöðva leikinn og getur beitt hagnaði. Í slíkum tilfellum skal dómarinn ekki heimila að leikur sé hafinn að nýju, eftir að knötturinn hefur farið úr leik, ef lið er ekki skipað lágmarksfjölda sjö leikmanna.

4. GREIN – BÚNAÐUR LEIKMANNA

Lágmarksbúnaður Litir: • Ef peysur beggja markvarða eru eins litar, og hvorugur þeirra hefur aðra til skiptanna, skal dómari leyfa að leikur hefjist Ef leikmaður missir af sér skó af slysni og leikur knettinum strax í kjölfarið, og/eða skorar mark, hefur ekkert leikbrot átt sér stað og markið staðfest vegna þess að hann missti af sér skóinn fyrir slysni.

Markvörðum er heimilt að leika í síðbuxum sem hluta af lágmarksbúnaði sínum. Annar búnaður Leikmanni er heimilt að notast við annan búnað en lágmarksbúnað svo fremi sem eini tilgangur búnaðarins sé að veita leikmanninum líkamlega vernd og hann skapi ekki hættu fyrir hann sjálfan eða aðra leikmenn. Dómara ber að skoða allan viðbótarklæðnað eða –búnað annan en lágmarksbúnað og staðfesta að hann sé ekki hættulegur. Nútímahlífðarbúnaður, svo sem höfuðhlífar, andlitsgrímur, hné- og handleggshlífar, gerður úr mjúku, léttbólstruðu efni, telst ekki hættulegur og er því heimill. Sé höfuðbúnaður borinn, skal hann: • vera svartur eða sama meginlitar og peysan (að því gefnu að búnaður leikmanna sama liðs sé eins)

• vera í faglegu samræmi við útlit annars búnaðar leikmannsins • ekki vera áfastur peysunni • ekki skapa neina hættu fyrir leikmanninn sjálfan eða aðra leikmenn (t.d. með því hvernig hann er festur um hálsinn)

• vera án hluta sem flagsa frá yfirborði hans (án viðhengja)

4. GREIN – BÚNAÐUR LEIKMANNA

Í ljósi tækniframfara sem hafa gert íþróttagleraugu mun öruggari, bæði fyrir þann sem ber þau og aðra leikmenn, skulu dómarar sýna umburðarlyndi gagnvart notkun þeirra, sérstaklega hvað varðar yngri leikmenn. Ef hætta skapast af einhverjum viðbótarklæðnaði eða –búnaði, sem dómari hefur skoðað fyrir leikinn og metið hættulausan, eða ef hann er notaður á hættulegan hátt í leiknum, ber dómara að afturkalla heimild til notkunar hans. Notkun rafræns samskiptabúnaðar milli leikmanna og/eða tækniliðs er ekki heimil . Skartgripir Allir skartgripir (hálsmen, hringar, armbönd, eyrnalokkar, leðurólar, gúmmíteygjur o.s.frv.) eru stranglega bannaðir og ber að fjarlægja. Notkun límbands (plástra) til að hylja skartgripi er ekki fullnægjandi. Dómurum er einnig óheimilt að bera skartgripi (að undanskildu úri eða þar til gerðs búnaðar til tímatöku leiksins). Agarefsingar Skoða ber útbúnað leikmanna fyrir upphaf leiks og varamanna áður en þeir fara inn á leikvöllinn. Ef í ljós kemur á meðan á leik stendur að leikmaður sé með ólöglegan búnað eða skartgripi skal dómarinn:

• tilkynna leikmanninum að fjarlægja beri viðkomandi hlut • skipa leikmanninum að yfirgefa leikvöllinn næst þegar leikur er stöðvaður ef hann er ófær eða ófús að fara að fyrirmælunum

• áminna leikmanninn ef hann þráast við að fara að fyrirmælunum, eða ef í ljós kemur að hann beri enn viðkomandi hlut/búnað á sér eftir að hafa verið skipað að fjarlægja hann Ef leikur er stöðvaður til þess að áminna leikmanninn skal dæma mótherjunum óbeina aukaspyrnu sem tekin skal frá þeim stað sem knötturinn var á þeim tíma sem leikurinn var stöðvaður (sjá 13. grein – Staðsetning aukaspyrnu).

5. GREIN - DÓMARINN

Völd og skyldur Dómarinn hefur heimild til þess að stöðva leikinn ef hann telur fljóðljósin ófullnægjandi. Ef aðskotahlutur, sem áhorfandi hendir inn á leikvöllinn, fer í dómarann, eða annan aðstoðardómaranna, eða leikmann, eða forráðamann liðs, hefur dómarinn heimild til þess að láta leikinn halda áfram, stöðva leikinn um stund, eða aflýsa leiknum, allt eftir alvarleika atviksins. Honum ber, í öllum tilvikum, að tilkynna um viðkomandi atvik til viðeigandi yfirvalda. Dómarinn hefur heimild til þess að sýna gul eða rauð spjöld í leikhléi og eftir að leik er lokið og einnig á meðan á framlengingu og vítaspyrnukeppni stendur, enda er leikurinn á valdsviði hans á þessum tíma. Ef dómari verður, af einhverri ástæðu, ófær um að halda leik áfram um stund getur leikurinn haldið áfram undir eftirliti aðstoðardómaranna þar til knötturinn fer næst úr leik. Ef áhorfandi blæs í flautu og dómarinn telur flautið hafa haft áhrif á leikinn (t.d. ef leikmaður tekur knöttinn upp með höndum, þar sem hann taldi að leikurinn hafi verið stöðvaður) skal dómarinn stöðva leikinn og hefja leik að nýju með því að láta knöttinn falla á þeim stað sem hann var þegar leikurinn var stöðvaður, nema leikur hafi verið stöðvaður innan markteigs, en þá skal dómarinn láta knöttinn falla á markteigslínunni, sem liggur samsíða marklínunni, næst þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður. Ef aukaknöttur eða aðskotahlutur eða dýr kemur inn á leikvöllinn á meðan leikur er í gangi ber dómaranum einungis að stöðva leikinn ef þetta hefur áhrif á leikinn. Leikur skal hafinn að nýju með því að láta knöttinn falla á þeim stað sem hann var þegar leikurinn var stöðvaður, nema leikur hafi verið stöðvaður innan markteigs, en þá skal dómarinn láta knöttinn falla á markteigslínunni, sem liggur samsíða marklínunni, næst þeim stað sem knötturinn var á þegar leikur var stöðvaður. Ef aukaknöttur eða aðskotahlutur eða dýr kemur inn á leikvöllinn á meðan leikur er í gangi án þess að hafa áhrif á leikinn ber dómaranum að láta fjarlægja hann (það) við fyrsta mögulega tækifæri.

5. GREIN - DÓMARINN

Hagnaðarreglan Dómarinn hefur heimild til þess að beita hagnaði hvenær sem leikbrot, eða brot gegn knattspyrnulögunum, á sér stað. Dómaranum ber að hafa eftirfarandi kringumstæður í huga þegar hann tekur ákvörðun um hvort beita skuli hagnaði eða stöðva leikinn:

• alvarleika brotsins: ef brotið réttlætir brottrekstur ber dómaranum að stöðvaleikinn og vísa leikmanninum af leikvelli nema að tækifæri til þess að skora mark fylgi í kjölfarið

• staðsetningu brotsins: þeim mun nær sem brotið er marki mótherjanna, þeim mun líklegra er að hagnaðurinn hafi þýðingu

• möguleikana á tafarlausri, hættulegri sókn að marki mótherjanna • flæði leiksins Taka verður ákvörðun um hvort refsa eigi fyrir upphaflega brotið á næstu sekúndum. Ef brotið réttlætir áminningu ber að veita hana næst þegar leikurinn er stöðvaður. Hins vegar er mælt með því, nema um augljósan hagnað sé að ræða, að dómarinn stöðvi leikinn strax til þess að áminna leikmanninn. Ef áminningin er síðan EKKI veitt næst þegar leikurinn er stöðvaður má ekki veita hana síðar.

5. GREIN - DÓMARINN

Meiddir leikmenn Dómarinn skal halda fast við eftirfarandi framgangsmáta þegar fengist er við meidda leikmenn:

• leik skal haldið áfram þar til knötturinn er úr leik ef leikmaður er, að mati dómarans, eingöngu smávægilega meiddur

• leikur skal stöðvaður ef leikmaður er, að mati dómarans, alvarlega meiddur • eftir að hafa ráðfært sig við leikmanninn getur dómarinn heimilað einum, eða tveimur læknum hið mesta, að koma inn á leikvöllinn til þess að meta meiðslin og til þess að sjá um að leikmaðurinn sé fluttur út af leikvellinum á öruggan og fljótan hátt

• börumennirnir skulu einungis fara inn á leikvöllinn með börur sínar eftir að dómarinn hefur gefið um það merki

• dómarinn skal tryggja að meiddur leikmaður sé fluttur af leikvelli á öruggan hátt • óheimilt er að meðhöndla meiðsli leikmanna inni á leikvellinum • sérhver leikmaður sem er með blæðandi sár verður að yfirgefa leikvöllinn Hann má ekki koma inn á aftur fyrr en dómari hefur fullvissað sig um að blæðingin hafi verið stöðvuð. Leikmaður má ekki klæðast búningi sem á eru blóðblettir

• hinn meiddi leikmaður verður að yfirgefa leikvöllinn jafn skjótt og dómarinn hefur heimilað læknunum að koma inn á leikvöllinn, annaðhvort á börunum eða fótgangandi. Ef leikmaður er ófús að hlýða því ber að áminna hann fyrir óíþróttamannslega framkomu

• hinn meiddi leikmaður má eingöngu koma aftur inn á leikvöllinn eftir að leikur hefur verið hafinn á ný

• þegar leikur er í gangi skal hinn meiddi leikmaður koma aftur inn á leikvöllinn frá hliðarlínum hans. Þegar knötturinn er úr leik getur hinn meiddi leikmaður hins vegar komið aftur inn á leikvöllinn frá öllum markalínum hans

• aðeins dómarinn hefur heimild til þess að leyfa hinum meidda

leikmanni að koma aftur inn á leikvöllinn, óháð því hvort leikurinn sé í gangi eða ekki

• dómarinn hefur heimild til þess að leyfa hinum meidda leikmanni að koma aftur inn á leikvöllinn ef annar aðstoðardómaranna eða fjórði dómarinn staðfesta að leikmaðurinn sé tilbúinn

5. GREIN - DÓMARINN

• hafi leikur ekki verið stöðvaður af öðrum ástæðum, eða ef meiðsli leikmanns eru ekki afleiðing brots á knattspyrnulögunum, skal dómari hefja leik að nýju með því að láta knöttinn falla á þeim stað sem hann var þegar leikurinn var stöðvaður, nema leikur hafi verið stöðvaður innan markteigs, en þá skal dómarinn láta knöttinn falla á markteigslínunni, sem liggur samsíða marklínunni, næst þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður

• dómarinn skal bæta við, í lok hvers leikhluta, öllum þeim leiktíma sem tapast hefur vegna meiðsla

•

hafi dómarinn ákveðið að sýna meiddum leikmanni, sem yfirgefa þarf

leikvöllinn til aðhlynningar, spjald, skal dómarinn gera það áður en leikmaðurinn yfirgefur leikvöllinn Undanþágur frá þessum framgangsmáta má einungis gefa þegar: • markvörður meiðist

• markvörður og útileikmaður hafa lent í samstuði og þarfnast tafarlausrar aðhlynningar

• leikmenn sama liðs hafa lent í samstuði og þarfnast tafarlausrar aðhlynningar • alvarleg meiðsli hafa orðið, t.d. ef leikmaður gleypir tunguna, heilahristingur, eða fótbrot Fleiri en eitt leikbrot eiga sér stað samtímis

• Leikbrot framin af tveimur leikmönnum sama liðs: - dómarinn skal refsa fyrir alvarlegasta brotið þegar leikmenn fremja fleira en eitt leikbrot samtímis - leikur skal hafinn á ný í samræmi við alvarlegasta leikbrotið sem framið var

• Leikbrot framin af leikmönnum beggja liða: - dómarinn skal stöðva leikinn og hefja leik að nýju með því að láta knöttinn falla á þeim stað sem hann var þegar leikurinn varð stöðvaður, nema leikur hafi verið stöðvaður innan markteigs, en þá skal dómarinn láta knöttinn falla á markteigslínunni, sem liggur samsíða marklínunni, næst þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður

LEIÐBEININGAR TIL DÓMARA

Staðsetningar þegar knötturinn er í leik Ráðleggingar • Leikurinn ætti að fara fram milli dómarans og aðstoðardómarans á vallarhelmingi varnarliðsins

• Aðstoðardómarinn á vallarhelmingi varnarliðsins ætti ávallt að vera í sjónlínu dómarans. Dómarinn ætti að nota vítt skálínukerfi

• Með því að staðsetja sig utan við leikinn (átakasvæðið) gerir dómarinn sér auðveldara að fylgjast með leiknum og að hafa aðstoðardómarann á vallarhelmingi varnarliðsins í sjónlínu sinni

• Dómarinn ætti að halda sig nógu nálægt leiknum (átakasvæðinu) til þess að sjá það sem fram fer, án þess þó að trufla leikinn

• "Það sem fylgjast þarf með" er ekki alltaf í nálægð knattarins. Dómarinn þarf því einnig að beina athygli sinni að: - árásargjörnum átökum einstakra leikmanna fjarri knettinum - mögulegum leikbrotum á svæðinu þangað sem leikurinn (átakasvæðið) stefnir - leikbrotum sem eiga sér stað eftir að knettinum er leikið í burtu Staðsetningar í föstum leikatriðum Besta staðsetningin er sú sem tryggir að dómarinn geti tekið rétta ákvörðun. Allar ráðleggingar varðandi staðsetningar eru grundvallaðar á líkum og verður því að aðlaga með hliðsjón af sérstökum upplýsingum um liðin, leikmennina og þróun leiksins fram að þeim tíma. Á eftirfarandi myndum má sjá grundvallarstaðsetningar sem mælt er með að dómarar nýti sér. Tilvísun í "svæði" er til þess ætluð að leggja áherslu á að sérhver sú staðsetning sem hér er mælt með á í raun við það svæði sem líklegast er að dómarinn geti nýtt sér til þess að hámarka árangur sinn. Svæðið kann að vera stærra, minna eða annarrar lögunar, allt háð því hverjar kringumstæðurnar eru hverju sinni.

LEIÐBEININGAR TIL DÓMARA

1. Staðsetning við upphafsspyrnu

2. Staðsetning við markspyrnu

LEIÐBEININGAR TIL DÓMARA

3. Staðsetning við hornspyrnu (1)

4. Staðsetning við hornspyrnu (2)

LEIÐBEININGAR TIL DÓMARA

5. Staðsetning við aukaspyrnu (1)

6. Staðsetning við aukaspyrnu (2)

LEIÐBEININGAR TIL DÓMARA

7. Staðsetning við aukaspyrnu (3)

8. Staðsetning við aukaspyrnu (4)

LEIÐBEININGAR TIL DÓMARA

9. Staðsetning við vítaspyrnu

MERKJAGJÖF DÓMARA

Bein aukaspyrna

Hagnaður

Óbein aukaspyrna

Gult spjald

Rautt spjald

MERKJAGJÖF DÓMARA

Notkun flautu Flautunnar er þörf til að: • hefja leik (í fyrri og seinni hálfleik) og eftir að mark hefur verið skorað

• stöðva leik til að:

- dæma aukaspyrnu eða vítaspyrnu - fresta eða aflýsa leik - flauta leikhluta af þegar leiktíminn er liðinn

• hefja leik að nýju við:

- aukaspyrnur þegar færa þarf varnarvegg í hæfilega fjarlægð - vítaspyrnur

• hefja leik að nýju eftir að hann hefur verið stöðvaður vegna: - guls eða rauðs spjalds sem sýna þarf vegna óviðeigandi hegðunar - meiðsla - leikmannaskipta Flautunnar er EKKI þörf til að: • stöðva leikinn til að dæma: - markspyrnu, hornspyrnu eða innkast - mark

• hefja leik að nýju eftir að dæmd hefur verið: - aukaspyrna, markspyrna, hornspyrna, innkast Flauta sem notuð er oft að ástæðulausu hefur minni áhrif þegar hennar er þörf. Þegar dómari telur sig þurfa að nota flautuna til þess að hefja leik skal hann gefa leikmönnunum það skýrt til kynna að ekki megi hefja leik fyrr en eftir að hann hefur gefið um það merki með flautu sinni. Líkamstjáning Dómari beitir líkamstjáningu til þess að: • auðvelda sér stjórnun leiksins

• auðsýna vald sitt og sjálfsöryggi Líkamstjáning felur ekki í sér: • útskýringu á ákvörðun

Völd og skyldur

AUKA-AÐSTOÐARDÓMARARNIR

Auka-aðstoðardómararnir aðstoða dómarann við stjórn leiksins samkvæmt knattspyrnulögunum. Þeir aðstoða dómarann einnig við allt það sem viðkemur gangi leiksins að beiðni og samkvæmt fyrirmælum dómarans. Þetta á almennt við um atriði svo sem: • skoðun leikvallar, keppnisknatta og búnaðs leikmanna. • mat á því hvort vandkvæði tengd búnaði leikmanna eða blæðinga hafi verið leyst. • að taka tímann og skrá hjá sér markaskorun og óviðeigandi hegðun.

Staðsetningar og samvinna 1. Almennar staðsetningar á meðan á leik stendur Staðsetning auka-aðstoðardómaranna er aftan við marklínuna.

Dómari

1Auka-aðstoðardómari 1

Auka-aðstoðardómari 22

Aðstoðardómari 2

Aðstoðardómari 1

Auka-aðstoðardómurunum er óheimilt að fara inn á leikvöllinn nema í undantekningartilfellum.

AUKA-AÐSTOÐARDÓMARARNIR

2. Markspyrna Auka-aðstoðardómararnir skulu ganga úr skugga um að knettinum sé stillt upp innan markteigsins. Ef knettinum er ekki rétt stillt upp ber auka- aðstoðardómaranum að gera dómaranum viðvart. 3. Vítaspyrna Auka-aðstoðardómaranum ber að staðsetja sig þar sem marklínan kemur saman við markteigslínuna, en aðstoðardómarinn tekur sér stöðu í línu við næst aftasta varnarmanninn. 4. Vítaspyrnukeppni Auka-aðstoðardómurunum ber að staðsetja sig þar sem marklínan kemur saman við markteigslínuna, hvor sínum megin marksins, hægra og vinstra megin við það. Hlutverk auka-aðstoðardómaranna er að gefa dómaranum til kynna hvort knötturinn hafi allur farið yfir marklínuna, á milli markstanganna og undir markslánna. 5. "Mark – ekki mark" atvik Auka-aðstoðardómarinn lætur dómarann vita þegar mark hefur verið skorað. Merkjagjöf auka-aðstoðardómaranna Auka-aðstoðardómararnir noti einungis þráðlausan samskiptabúnað og alls ekki flögg til að koma skilaboðum til dómarans. Ef þráðlausi samskiptabúnaðurinn virkar ekki nota auka-aðstoðardómararnir þar til gerðan hljóðmerkjastaut til að koma skilaboðum sínum á framfæri. Að jafnaði ber auka-aðstoðardómaranum að forðast að gefa augljósar bendingar með höndunum. Þó geta látlausar bendingar í stöku tilfellum veitt dómaranum mikilvægar vísbendingar. Meining slíkrar merkjagjafar verður að vera skýr og skal hún rædd og ákveðin á fundi teymisins fyrir leikinn.

6. GREIN - AÐSTOÐARDÓMARARNIR

Völd og skyldur Aðstoðardómararnir aðstoða dómarann við stjórn leiksins samkvæmt knattspyrnu- lögunum. Þeir aðstoða dómarann einnig við allt það sem viðkemur gangi leiksins að beiðni og fyrirmælum dómarans. Þetta á almennt við um atriði svo sem:

• skoðun leikvallar, keppnisknatta og búnaðs leikmanna • mat á því hvort vandkvæði tengd búnaði leikmanna eða blæðinga hafi verið leyst

• að fylgjast með leikmannaskiptaferlinu • að taka tímann og skrá hjá sér markaskorun og óviðeigandi hegðun Staðsetningar og samvinna 1. Upphafsspyrna Aðstoðardómararnir skulu staðsetja sig í línu við næst aftasta varnarmann.

6. GREIN - AÐSTOÐARDÓMARARNIR

2. Almennar staðsetningar á meðan á leik stendur Aðstoðardómararnir skulu staðsetja sig í línu við næst aftasta varnarmann eða knöttinn, ef hann er nær marklínunni en næst aftasti varnarmaðurinn. Aðstoðardómararnir skulu ávallt snúa að leikvellinum.

6. GREIN - AÐSTOÐARDÓMARARNIR

3. Markspyrna 1. Aðstoðardómararnir skulu fyrst aðgæta hvort knettinum sé stillt upp innan markteigs:

• ef knettinum er ekki réttilega stillt upp skal aðstoðardómarinn standa

kyrr, ná augnsambandi við dómarann og lyfta flaggi sínu 2. Þegar knettinum hefur verið rétt stillt upp innan markteigs skal aðstoðardómarinn færa sig að mörkum vítateigsins til að fullvissa sig um að knötturinn fari út úr vítateignum (í leik) og að sóknarmennirnir séu staddir utan hans:

• ef næst aftasti varnarmaður tekur markspyrnuna skal aðstoðardómarinn færa sig strax að mörkum vítateigsins

3. Að því loknu skal aðstoðardómarinn taka sér stöðu til þess að meta rangstöðulínuna, sem ávallt er forgangsatriði

6. GREIN - AÐSTOÐARDÓMARARNIR

4. Markvörður kemur knettinum í leik Aðstoðardómararnir skulu taka sér stöðu í línu við mörk vítateigsins og aðgæta hvort markvörðurinn snerti knöttinn með höndunum utan vítateigsins. Þegar markvörðurinn hefur komið knettinum í leik skal aðstoðardómarinn taka sér stöðu til þess að meta rangstöðulínuna, sem ávallt er forgangsatriði.

6. GREIN - AÐSTOÐARDÓMARARNIR

5. Vítaspyrna Aðstoðardómarinn skal staðsetja sig þar sem vítateigslínan kemur saman við marklínuna. Ef markvörðurinn fer freklega fram af marklínunni áður en knettinum er spyrnt, og mark ekki skorað, skal aðstoðardómarinn lyfta flaggi sínu.

6. GREIN - AÐSTOÐARDÓMARARNIR

6. Vítaspyrnukeppni Annar aðstoðardómaranna skal staðsetja sig þar sem markteigslínan kemur saman við marklínuna. Aðalhlutverk hans er að aðgæta hvort knötturinn fari yfir marklínuna:

• þegar knötturinn hefur augljóslega farið yfir marklínuna skal aðstoðar- dómarinn ná augnsambandi við dómarann án þess að gefa nokkurt merki

• þegar mark er skorað og ekki er augljóst hvort knötturinn hafi farið yfir

marklínuna eða ekki skal aðstoðardómarinn í fyrstu lyfta flaggi sínu til þess að ná athygli dómarans og síðan staðfesta markið Hinn aðstoðardómarinn skal staðsetja sig innan miðjuhringsins til þess að stjórna leikmönnunum sem eftir eru úr báðum liðum.

6. GREIN - AÐSTOÐARDÓMARARNIR

7. "Mark – ekki mark" atvik Þegar mark hefur verið skorað og enginn vafi leikur á þeirri ákvörðun skulu dómarinn og aðstoðardómarinn hafa augnsamband og aðstoðardómarinn síðan taka 25-30 metra snöggan sprett eftir hliðarlínunni í átt að miðlínu án þess að lyfta flaggi sínu.

6. GREIN - AÐSTOÐARDÓMARARNIR

Þegar mark hefur verið skorað, en knötturinn virðist ennþá vera í leik, skal aðstoðardómarinn í fyrstu lyfta flaggi sínu til þess að ná athygli dómarans og síðan taka venjulegan 25 – 30 metra sprett eftir hliðarlínunni í átt að miðlínu

Í þeim tilvikum sem knötturinn hefur ekki farið allur yfir marklínuna og leikur heldur áfram af eðlilegum ástæðum, enda mark ekki verið skorað, skal dómarinn ná augnsambandi við aðstoðardómarann og gefa um það óáberandi merki ef þörf krefur.

6. GREIN - AÐSTOÐARDÓMARARNIR

8. Hornspyrna Staðsetning aðstoðardómarans við hornspyrnu skal vera aftan við hornfánann í línu við marklínuna. Hann skal gæta þess að trufla ekki leikmanninn sem tekur hornspyrnuna. Hann skal gæta þess að knötturinn sé réttilega staðsettur innan horngeirans.

6. GREIN - AÐSTOÐARDÓMARARNIR

9. Aukaspyrna Staðsetning aðstoðardómarans við aukaspyrnu skal vera í línu við næst aftasta varnarmann til þess að geta metið rangstöðulínuna, sem ávallt er forgangsatriði. Hins vegar verður hann að vera reiðubúinn til þess að fylgja knettinum eftir með því að færa sig niður eftir hliðarlínunni í átt að hornfánanum sé um beint skot að marki að ræða .

6. GREIN - AÐSTOÐARDÓMARARNIR

Bendingar Almenna reglan er sú að aðstoðardómarar skuli ekki gefa nein augljós merki með höndum sínum. Hins vegar getur óáberandi merki í sumum tilvikum veitt dómaranum mikilvægan stuðning. Merkið verður að hafa skýran tilgang. Merking þess ætti að hafa verið rædd og ákveðin á undirbúningsfundi fyrir leikinn. Hlaupatækni Almenna reglan er sú að aðstoðardómarinn skuli snúa að leikvellinum við störf sín. Hann ætti að beita hliðarskrefum við styttri vegalengdir. Þetta er sérstaklega mikilvægt við að meta rangstöðu, auk þess sem það tryggir honum betri sjónlínu. Hljóðmerki ("Signal beep") Dómarar eru minntir á að hljóðmerkjakerfi telst til viðbótarmerkjagjafar sem eingöngu ber að nota þegar þörf krefur til þess að ná athygli dómarans. Aðstæður þar sem hljóðmerki getur komið að góðum notum eru m.a: • við rangstöðu

• við leikbrot (framin að baki dómarans) • við innköst, hornspyrnur eða markspyrnur (tvísýnar ákvarðanir) • þegar mark er skorað (tvísýnar ákvarðanir)

MERKJAGJÖF AÐSTOÐARDÓMARA

Leikmannaskipti

Markspyrna

Innkast fyrir sóknarmann

Innkast fyrir varnarmann

Hornspyrna

MERKJAGJÖF AÐSTOÐARDÓMARA

Rangstaða

Rangstaða á svæðinu nær

Leikbrot varnarmanns

Rangstaða á miðsvæðinu

Rangstaða á svæðinu fjær

Leikbrot sóknarmanns

MERKJAGJÖF AÐSTOÐARDÓMARA

Flaggtækni og samvinna Flagg aðstoðardómarans skal ávallt vera dómaranum sýnilegt, óupprúllað og kyrrt á hlaupunum. Þegar aðstoðardómarinn hyggst gefa merki skal hann stoppa, snúa sér að leikvellinum, ná augnsambandi við dómarann og lyfta flaggi sínu með yfirveguðum hætti (ekki í flýti eða á ýktan hátt). Flaggið á að vera eins og framlenging handleggsins. Aðstoðardómarinn skal lyfta flaggi sínu með þeirri hönd sem hann mun nota til þess að gefa næsta merki í röðinni. Ef aðstæður breytast og nota þarf hina höndina við næstu merkjagjöf skal aðstoðardómarinn skipta um hönd neðan mittis. Í hver sinn sem aðstoðardómarinn gefur til kynna að knötturinn hafi farið úr leik skall hann halda merki sínu til streitu þangað til dómarinn hefur tekið eftir því. Í hvert sinn sem aðstoðardómarinn gefur til kynna að ofsaleg framkoma hafi átt sér stað og merki hans er ekki meðtekið þegar í stað:

• skal leikur hafinn að nýju í samræmi við knattspyrnulögin (aukaspyrna, vítaspyrna o.s.frv.) hafi hann verið stöðvaður í þeim tilgangi að beita agarefsingum

• hefur dómarinn engu að síður heimild til að beita agarefsingum, þó leikur hafi verið hafinn að nýju, án þess þó að refsa fyrir brotið með aukaspyrnu eða vítaspyrnu

MERKJAGJÖF AÐSTOÐARDÓMARA

Innkast Þegar knötturinn fer yfir hliðarlínuna nálægt aðstoðardómaranum skall hann þegar gefa merki um í hvaða átt innkastið skal tekið. Þegar knötturinn fer yfir hliðarlínuna langt frá aðstoðardómaranum, og ákvörðunin um hver eigi innkastið er augljós, skal aðstoðardómarinn líka gefa þegar merki um í hvaða átt innkastið skuli tekið. Þegar knötturinn fer yfir hliðarlínuna langt frá aðstoðardómaranum, en virðist enn vera í leik eða ef aðstoðardómarinn er í nokkrum vafa, skal aðstoðardómarinn lyfta flaggi sínu til þess að upplýsa dómarann um að knötturinn hafi farið úr leik, ná við hann augnsambandi og benda síðan í sömu átt og dómarinn. Hornspyrna/markspyrna Þegar knötturinn fer yfir marklínuna nálægt aðstoðardómaranum skall hann þegar gefa merki með hægri hönd (betri sjónlína) um hvort um sé að ræða markspyrnu eða hornspyrnu. Þegar knötturinn fer yfir marklínuna nálægt aðstoðardómaranum, en virðist enn vera í leik, skal aðstoðardómarinn fyrst lyfta flaggi sínu til þess að upplýsa dómarann um að knötturinn hafi farið úr leik, og síðan gefa til kynna hvort um sé að ræða markspyrnu eða hornspyrnu. Þegar knötturinn fer úr leik langt frá aðstoðardómaranum skal hann lyfta flaggi sínu til þess að upplýsa dómarann um að knötturinn hafi farið úr leik, ná við hann augnsambandi og fylgja síðan ákvörðun dómarans. Aðstoðardómarinn má jafnframt gefa strax til kynna hvort um sé að ræða markspyrnu eða hornspyrnu ef ákvörðunin er augljós.

100 MERKJAGJÖF AÐSTOÐARDÓMARA

Rangstaða Fyrsta aðgerð aðstoðardómarans eftir ákvörðun um refsiverða rangstöðu er að lyfta flaggi sínu. Síðan notar hann flaggið til þess að sýna hvar á vellinum leikbrotið átti sér stað. Sjái dómarinn ekki flagg hans þegar í stað skal aðstoðardómarinn halda því á lofti þar til dómarinn hefur veitt því eftirtekt eða þangað til v arnarliðið hefur augljóslega náð valdi á knettinum. Lyfta skal flagginu með hægri hönd til þess að tryggja aðstoðardómaranum betri sjónlínu inn á leikvöllinn. Leikmannaskipti Þegar leikmannaskipti fara fram ber fjórða dómaranum í fyrstu að upplýsa aðstoðardómarann um það. Aðstoðardómarinn gefur síðan dómaranum merki næst þegar knötturinn fer úr leik. Ekki er nauðsynlegt að aðstoðardómarinn hlaupi að miðlínu þar sem fjórði dómarinn sér um leikmannaskiptaferlið. Ef fjórði dómari starfar ekki við leikinn skal aðstoðardómarinn aðstoða við leikmannaskiptaferlið. Í slíkum tilfellum ber dómara að bíða þar til aðstoðardómarinn hefur að nýju tekið sér rétta stöðu áður en hann lætur hefja leik að nýju.

MERKJAGJÖF AÐSTOÐARDÓMARA

101

Leikbrot Aðstoðardómarinn skal lyfta flaggi sínu og gefa til kynna þegar leikbrot eða óviðeigandi hegðun á sér stað á nærsvæði hans eða þar sem dómarinn sér ekki til. Við allar aðrar kringumstæður skal hann bíða og vera reiðubúinn að gefa sitt álit ef þörf krefur. Í slíkum tilfellum skal aðstoðardómarinn upplýsa dómarann um hvað hann hafi séð og heyrt og hvaða leikmenn hafi komið við sögu. Áður en aðstoðardómarinn gefur merki um að leikbrot hafi verið framið skal hann ganga úr skugga um að:

• leikbrotið hafi verið framið utan sjónlínu dómarans eða að skyggt hafi verið á sjónlínu dómarans

• dómarinn myndi ekki hafa beitt hagnaðarreglunni hefði hann séð leikbrotið Þegar leikbrot eða óviðeigandi hegðun á sér stað skal aðstoðardómarinn: • lyfta flaggi sínu með sömu hönd og hann mun nota til þess að ljúka merkjagjöfinni, en þannig gefur hann dómaranum skýrt til kynna á hverjum hafi verið brotið

• ná augnsambandi við dómarann • veifa flagginu lítillega fram og til baka (enn forðast að beita við það ýktri eða óhóflegri hreyfingu)

• nota hljóðmerki ("beep-signal") ef þörf krefur Aðstoðardómarinn skal beita "bíða og sjá tækninni" og leyfa leiknum að halda áfram og ekki lyfta flaggi sínu ef það er í hag liðsins sem brotið var á. Í slíkum tilfellum er mjög nauðsynlegt að aðstoðardómarinn nái augnsambandi við dómarann.

102 MERKJAGJÖF AÐSTOÐARDÓMARA

Leikbrot utan vítateigs Þegar leikbrot eru framin utan vítateigs (nálægt markalínum vítateigsins) skal aðstoðardómarinn ná augnsambandi við dómarann til þess að aðgæta hvar dómarinn er staðsettur og til hvaða ráða hann hefur gripið. Aðstoðardómarinn skal standa í línu við vítateigslínuna og lyfta flaggi sínu ef þörf krefur. Í hraðaupphlaupstilfellum ætti aðstoðardómarinn að vera fær um að gefa upplýsingar svo sem um hvort leikbrot hafi verið framið eða ekki og hvort leikbrotið hafi átt sér stað innan eða utan vítateigs, sem ávallt er forgangsatriði, og til hvaða refsinga beri að grípa. Leikbrot innan vítateigs Þegar leikbrot er framið innan vítateigs, utan sjónlínu dómarans, sérstaklega ef það á sér stað nálægt aðstoðardómaranum, skal aðstoðardómarinn fyrst ná augnsambandi við dómarann til þess að aðgæta hvar dómarinn er staðsettur og til hvaða ráða hann hefur gripið. Ef dómarinn hefur ekki hafst neitt að skal aðstoðardómarinn lyfta flaggi sínu og nota hljóðmerki og síðan færa sig greinilega niður eftir hliðarlínunni í átt að hornfánanum. Hópögranir Þegar hópögranir eiga sér stað er aðstoðardómaranum sem nær er heimilt að koma inn á leikvöllinn til þess að aðstoða dómarann. Hinn aðstoðardómarinn skal jafnframt fylgjast með og skrá hjá sér upplýsingar um einstök atvik. Samráð Við ákvörðun agarefsinga getur augnsamband og óáberandi merkjagjöf aðstoðardómara með hönd sinni til dómara í vissum tilfellum verið fullnægjandi. Þegar dómari þarf hins vegar að ráðfæra sig ítarlega við aðstoðardómara er aðstoðardómaranum heimilt að koma 2 – 3 metra inn á leikvöllinn ef þörf krefur. Í samræðum sínum skulu dómarinn og aðstoðardómarinn báðir snúa sér að leikvellinum til þess að koma í veg fyrir að aðrir heyri tal þeirra.

MERKJAGJÖF AÐSTOÐARDÓMARA

103

Tilskilin fjarlægð Þegar aukaspyrna er dæmd nálægt hliðarlínu í námunda við aðstoðardómarann er honum heimilt að fara inn á leikvöllinn til þess að hjálpa til við að tryggja að varnarmennirnir séu staðsettir í 9,15 metra fjarlægð frá knettinum. Í slíkum tilfellum ber dómaranum að bíða þar til aðstoðardómarinn er kominn aftur í rétta stöðu áður en hann lætur hefja leik að nýju.

104 7. GREIN - LEIKTÍMINN

Viðbótartími vegna leiktafa Leikur stöðvast iðulega af fullkomlega eðlilegum ástæðum (t.d. við innköst, markspyrnur). Eingöngu skal bæta upp tíma sem þannig tapast þegar slíkar tafir eru óhóflegar. Fjórði dómarinn gefur til kynna þann lágmarksviðbótartíma sem dómarinn hefur ákveðið að bæta við í lok síðustu mínútu hvors hálfleiks. Sú tilkynning um viðbótartíma gefur ekki til kynna nákvæmlega hve mikið er eftir af leiktímanum. Bæta má við viðbótartímann, telji dómarinn þess þörf, en aldrei stytta hann.

8. GREIN – UPPHAF LEIKS OG LEIKUR HAFINN AÐ NÝJU

105

Dómari lætur knöttinn falla Sérhver leikmaður (þar með talinn markvörðurinn) má reyna að vinna knöttinn. Það er ekki gerð krafa um neinn lágmarks- eða hámarksfjölda leikmanna til að freista þess að vinna knöttinn er dómarinn lætur hann falla. Dómarinn hefur ekki heimild til þess að ákveða hver má og hver ekki freista þess að vinna knöttinn þegar hann lætur knöttinn falla.

106 9. GREIN – KNÖTTURINN Í OG ÚR LEIK

Knötturinn snertir annan en leikmann inni á leikvellinum Ef knötturinn, þegar hann er í leik, snertir dómarann eða aðstoðardómara, sem er um stundarsakir inni á leikvellinum, skal leik haldið áfram vegna þess að dómarinn og aðstoðardómararnir eru hluti leiksins.

10. GREIN – HVERNIG MARK ER SKORAÐ

107

Ekki mark Ef dómari hefur gefið til kynna að mark hafi verið skorað áður en knötturinn hefur farið allur yfir marklínuna og gerir sér síðan strax grein fyrir mistökum sínum skal leikur hafinn að nýju með því að dómari lætur knöttinn falla á þeim stað sem hann var þegar leikur var stöðvaður, nema leikur hafi verið stöðvaður innan markteigs, en þá skal dómarinn láta knöttinn falla á markteigslínunni, sem liggur samsíða marklínunni, næst þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður. Marklínutækni (MLT)

Megin forsendur MLT • MLT á eingöngu við um marklínuna og er eingöngu notuð til þess að ganga úr skugga um hvort mark hafi verið skorað eða ekki.

• MLT kerfið verður að vera í samræmi við "Gæðastaðla FIFA fyrir MLT". • Ábendingin um að mark hafi verið skorað verður að berast strax og staðfestast sjálfkrafa innan einnar sekúndu.

• Ábendingin um að mark hafi verið skorað skal berast í gegnum MLT kerfið eingöngu til dómarateymisins (með titringi og sýnilegu merki í úr dómarans). Forskrift og kröfur til MLT Ef MLT er notað í mótaleikjum ber mótshöldurum að ganga úr skugga um að kerfið standist þær kröfur sem settar eru fram í "Handbók FIFA fyrir Prófun á Virkni MLT". Handbók þessi verður að hafa hlotið samþykki Alþjóðanefndarinnar (IFAB). Hinar mismunandi útfærslur þeirra fyrirtækja sem bjóða upp á MLT þurfa að hafa hlotið staðfestingu óháðrar prófunarstofu sem sannreynt hefur nákvæmni og virkni búnaðarins í samræmi við prófunarhandbókina.

108 11. GREIN - RANGSTAÐA

Skilgreiningar Í samhengi við 11. grein knattspyrnulaganna um rangstöðu gilda eftirfarandi skilgreiningar:

• "nær marklínu mótherjanna" merkir að einhver hluti höfuðs, búks eða fóta leikmanns sé nær marklínu mótherjanna en bæði knötturinn og næst aftasti mótherji. Handleggirnir eru ekki taldir með í þessari skilgreiningu

• "að hafa áhrif á leikinn" þýðir að leika knettinum eða snerta hann eftir sendingu eða snertingu samherja

• "að trufla mótherja" þýðir að hindra mótherja í því að leika knettinum eða vera fær um að leika honum með því að vera greinilega fyrir í sjónlínu mótherjans eða með því að sækja að mótherja til þess að reyna að vinna knöttinn

• "að hafa hagnað af þeirri stöðu sinni" þýðir að leika knetti: (i) sem hrekkur til hans eða tekur stefnubreytingu til hans af markstöng, þverslá eða mótherja, eftir að hafa verið í rangstöðu (ii) sem tekur stefnubreytingu, hrekkur eða er leikið til hans eftir viljandi björgun mótherja, eftir að hafa verið í rangstöðu Leikmaður í rangstöðu sem fær knöttinn til sín frá mótherja, sem leikur knettinum viljandi (nema eftir viljandi björgun), telst ekki hafa haft hagnað af þeirri stöðu sinni.

11. GREIN - RANGSTAÐA 109

Brot Þegar refsiverð rangstaða á sér stað skal dómarinn dæma óbeina aukaspyrnu sem tekin skal frá þeim stað sem hinn brotlegi leikmaður var á þegar knettinum var síðast leikið til hans af samherja. Sérhver varnarmaður sem yfirgefur leikvöllinn án heimildar dómara, af sérhverri ástæðu, skal talinn vera staðsettur á eigin marklínu eða hliðarlínu hvað varðar mat á rangstöðu allt þar til knötturinn fer næst úr leik. Ef leikmaðurinn yfirgefur leikvöllinn viljandi skal hann áminntur næst þegar knötturinn fer úr leik. Það er ekki leikbrot í sjálfu sér ef sóknarmaður stígur út fyrir leikvöllinn til þess að sýna dómaranum að hann sé ekki virkur þátttakandi í sóknaraðgerðinni. Ef dómarinn telur hins vegar að hann hafi yfirgefið leikvöllinn af takstískum ástæðum og hafi þannig haft ósanngjarnan hagnað af endurkomu sinni inn á leikvöllinn, skal dómarinn áminna leikmanninn fyrir óíþróttamannslega framkomu. Leikmaðurinn verður að spyrja dómarann leyfis til að fá að koma aftur inn á leikvöllinn. Ef sóknarmaður stendur kyrr milli markstanganna inni í markinu þegar knötturinn fer í markið skal staðfesta markið. Ef sóknarmaðurinn hefur hins vegar truflandi áhrif á mótherja sinn skal dæma markið af og leikmaðurinn áminntur fyrir óíþróttamannslega framkomu og leikur síðan hafinn að nýju með því að dómarinn lætur knöttinn falla á þeim stað sem knötturinn var, nema leikur hafi verið stöðvaður innan markteigs, en þá skal dómarinn láta knöttinn falla á markteigslínunni, sem liggur samhliða marklínunni, næst þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður.

110 11. GREIN - RANGSTAÐA

Að hafa áhrif á leikinn

1 Rangstaða

(A) GK

Markvörður Varnarmaður Sóknarmaður Dómari Stefna knattarins Stefna leikmannsins

Sóknarmaður í rangstöðu (A), sem hefur ekki áhrif á mótherja, snertir knöttinn. Aðstoðardómarinn skal lyfta flaggi sínu þegar leikmaðurinn snertir knöttinn.

Að hafa áhrif á leikinn Ekki rangstaða

(A) GK

Markvörður Varnarmaðu Sóknarmaður Dómari Stefna knattarins Stefna leikmannsins

Sóknarmaður í rangstöðu (A), sem ekki hefur áhrif á mótherja, snertir ekki knöttinn. Ekki má refsa leikmanninum fyrir rangstöðu þar sem hann snerti ekki knöttinn.

11. GREIN - RANGSTAÐA

111

Að hafa áhrif á leikinn

GK Ekki rangstaða

Markvörður

(A)

Varnarmaður Sóknarmaður Dómari Stefna knattarins

(B)

Stefna leikmannsins

Sóknarmaður í rangstöðu (A) hleypur í átt að knettinum og réttstæður samherji hans (B) hleypur einnig í átt að knettinum og leikur honum. Ekki má refsa leikmanni (A) fyrir rangstöðu þar sem hann snertir ekki knöttinn.

Að hafa áhrif á leikinn

GK Rangstaða

Markvörður Varnarmaður Sóknarmaður

(A)

Dómari Stefna knattarins Stefna leikmannsins

Refsa má leikmanni í rangstöðu (A) áður en hann leikur eða snertir knöttinn ef enginn réttstæður samherji hans á, að mati dómarans, möguleika á því að leika knettinum.

112 11. GREIN - RANGSTAÐA

Að hafa áhrif á leikinn

GK Markspyrna

(2)

Markvörður Varnarmaður

(1)

Sóknarmaður Dómari Stefna knattarins Stefna leikmannsins

Sóknarmaður í rangstöðu (1) hleypur í átt að knettinum og snertir hann ekki. Aðstoðardómarinn skal gefa merki um "markspyrnu"

Að trufla mótherja

6 Rangstaða

GK (A)

Markvörður Varnarmaður Sóknarmaður Dómari Stefna knattarins Stefna leikmannsins

Sóknarmaður í rangstöðu (A) er fyrir sjónlínu markvarðarins. Hann telst vera í refsiverðri rangstöðu vegna þess að hann hindrar mótherja sinn í að leika knettinum eða vera fær um að leika honum.

LAW 11 RANGSTAÐA

Að trufla mótherja

GK Ekki rangstaða (A) Markvörður Varnarmaður Sóknarmaður Dómari Stefna knattarins Stefna leikmannsins

Sóknarmaður í rangstöðu (A) er hvorki fyrir í sjónlínu markvarðarins né að sækja að mótherja til þess að reyna að vinna knöttinn.

Að trufla mótherja

GK Ekki rangstaða Hornspyrna Markvörður

(A)

Varnarmaður Sóknarmaður

(B)

Dómari Stefna knattarins Stefna leikmannsins

Sóknarmaður í rangstöðu (A) hleypur í átt að knettinum án þess að hindra mótherja í að leika knettinum eða vera fær um að leika honum. (A) er ekki að sækja að mótherja til þess að reyna að vinna knöttinn.

113

114

11. GREIN - RANGSTAÐA

Að trufla mótherja

GK Rangstaða

(A)

Markvörður Varnarmaður Sóknarmaður

(B)

Dómari Stefna knattarins Stefna leikmannsins

Sóknarmaður í rangstöðu (A) hleypur í átt að knettinum og hindrar þannig mótherja (B) í að leika knettinum eða vera fær um að leika honum með því að sækja að honum til að reyna að vinna knöttinn. (A) sækir að mótherja (B) til þess að reyna að vinna knöttinn.

Hafa hagnað af stöðu sinni

Rangstaða (B) Markvörður Varnarmaður Sóknarmaður Dómari

(A)

Stefna knattarins Stefna leikmannsins

Sóknarmaður (B) telst vera í refsiverðri rangstöðu með því að leika eða snerta knött sem tekur stefnubreytingu, hrekkur eða er leikið til hans eftir viljandi björgun markvarðarins, eftir að hafa verið í rangstöðu þegar knötturinn var síðast snertur eða honum leikið af samherja.

11. GREIN - RANGSTAÐA

Hafa hagnað af stöðu sinni

Rangstaða

Markvörður Varnarmaður Sóknarmaður

(A)

Dómari Stefna knattarins Stefna leikmannsins

Skot samherja (A) að marki hrekkur af markverðinum. Leikmaður (B) er réttstæður og leikur knettinum. (C), sem er í rangstöðu, er ekki refsað þar sem hann hagnaðist ekki á þeirri stöðu sinni, enda snerti hann ekki knöttinn.

Hafa hagnað af stöðu sinni

Ekki rangstaða

GK (C)

Markvörður Varnarmaður

(B)

Sóknarmaður Dómari

(A)

Stefna knattarins Stefna leikmannsins

Sóknarmaður (B) telst vera í refsiverðri rangstöðu þar sem hann leikur eða snertir knött sem tekur stefnubreytingu, hrekkur eða er leikið til hans eftir viljandi björgun leikmanns varnarliðsins (C) eftir að hafa verið í rangstöðu þegar knötturinn var síðast snertur eða honum leikið af samherja.

115

116

11. GREIN - RANGSTAÐA

Hafa hagnað af stöðu sinni

Rangstaða (B) Markvörður Varnarmaður Sóknarmaður Dómari

(A)

Stefna knattarins Stefna leikmannsins

Skot samherja (A) hrekkur til sóknarmanns (B) eða tekur stefnubreytingu til hans af mótherja. (B) er refsað fyrir að leika eða snerta knöttinn eftir að hafa áður verið í rangstöðu.

Hafa hagnað af stöðu sinni

14 Ekki rangstaða

Markvörður

(B2) (C)

Varnarmaður Sóknarmaður

(B1)

Dómari Stefna knattarins

(A)

Stefna leikmannsins

Sóknarmaður (C) í rangstöðu, án þess að trufla mótherja, þegar samherji hans (A) sendir knöttinn á réttstæðan leikmann (B1) sem hleypur í átt að marki mótherjanna og sendir knöttinn (B2) á samherja (C). Ekki ber að refsa sóknarmanni (C) þar sem hann var réttstæður á þeirri stundu sem knötturinn var sendur til hans.

12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

117

Grundvallarforsendur leikbrots Eftirfarandi forsendur þurfa að vera fyrir hendi til þess að um leikbrot geti verið að ræða: • það verður eingöngu framið af leikmanni

• það verður eingöngu framið inni á leikvellinum • það verður eingöngu framið á meðan knötturinn er í leik

Ef dómarinn stöðvar leikinn vegna refsiverðs athæfis sem framið er utan leikvallarins (á meðan knötturinn er í leik) skal leikur hafinn að nýju með því að láta knöttinn falla á þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður, nema leikur hafi verið stöðvaður innan markteigs, en þá skal dómarinn láta knöttinn falla á markteigslínunni, sem liggur samsíða marklínunni, næst þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður. Ógætilegt, af skeytingarleysi, með heiftarlegum hætti Leikmaður telst fara fram með "ógætilegum" hætti þegar hann sækir að mótherja án nærgætni eða tillitssemi eða ef hann sýnir ekki aðgát.

• Ekki er þörf á frekari refsingu ef leikbrot telst hafa verið framið með ógætilegum hætti Leikmaður telst fara fram "af skeytingarleysi" þegar hann tekur ekkert tillit til þeirrar hættu sem hann skapar mótherja sínum og afleiðingum hennar.

• Leikmaður sem leikur af skeytingarleysi skal áminntur

Leikmaður telst fara fram með "heiftarlegum hætti" þegar hann beitir langt umfram nauðsynlegu afli og skapar mótherja sínum þar með hættu á meiðslum.

• Leikmanni sem leikur með heiftarlegum hætti skal vísað af leikvelli Að hrinda mótherja Að hrinda leikmanni er aðferð við að reyna að vinna knöttinn með því að beita líkamlegri snertingu þegar knötturinn er í leikfæri, án þess að nota handleggi eða olnboga. Það telst leikbrot ef leikmanni er hrint: Það telst leikbrot ef leikmanni er hrint:

• með ógætilegum hætti • af skeytingarleysi • meið heiftarlegum hætti

118 12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

Að halda mótherja Að halda mótherja felur m.a. í sér að koma í veg fyrir að hann komist framhjá eða í kringum með því að nota hendurnar, handleggi eða líkamann. Dómarar eru minntir á að grípa strax til aðgerða og taka fast á brotum þar sem leikmönnum er haldið, sérstaklega þegar þau eru framin innan vítateigs við hornspyrnur og aukaspyrnur. Við þessar kringumstæður: • skal dómarinn aðvara hvern þann leikmann sem heldur mótherja áður en knötturinn er kominn í leik

• skal dómarinn áminna leikmanninn ef hann heldur mótherjanum áfram áður en knötturinn er kominn í leik

• skal dómarinn dæma beina aukaspyrnu eða vítaspyrnu og áminna leikmanninn ef brotið á sér stað eftir að knötturinn er kominn í leik Ef varnarmaður byrjar að halda mótherja utan vítateigs, en heldur því áfram eftir að leikurinn hefur borist inn í teig, skal dómarinn dæma vítaspyrnu. Agarefsingar

• Áminna ber leikmann fyrir óíþróttamannslega framkomu ef hann heldur mótherja í því skyni að koma í veg fyrir að hann nái valdi á knettinum eða nái að koma sér í ákjósanlega stöðu

• Vísa ber leikmanni af leikvelli ef hann hefur af mótherja upplagt marktækifæri með því að halda honum

• Ekki er þörf á frekari agarefsingum í öðrum tilfellum þar sem um er að ræða að mótherja sé haldið Leikur hafinn að nýju

• Dæmd skal bein aukaspyrna á þeim stað sem leikbrotið átti sér stað (sjá 13. grein – Staðsetning aukaspyrnu), eða vítaspyrnu ef brotið átti sér stað innan vítateigs

12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

119

Knötturinn handleikinn Að handleika knöttinn felur í sér viljandi aðgerð leikmanns til að snerta knöttinn með hendi eða handlegg. Dómarinn skal hafa eftirfarandi atriði í huga:

• hreyfingu handarinnar í átt að knettinum (ekki knattarins í átt að hendinni) • fjarlægð milli mótherjans og knattarins (óvænt sending/skot) • Staðsetning handarinnar þarf ekki endilega að merkja að um brotlegt athæfi sé að ræða

• að snerta knöttinn með aðskotahlut sem haldið er í hendinni (klæði, legghlíf o.s.frv.) telst vera leikbrot

• að henda aðskotahlut í knöttinn (skó, legghlíf o.s.frv.) telst vera leikbrot Agarefsingar Við vissar kringumstæður ber að áminna leikmann fyrir óíþróttamannslega framkomu er hann handleikur knöttinn viljandi, t.d. þegar leikmaður:

• handleikur knöttinn viljandi til þess að koma í veg fyrir að mótherji nái valdi á honum

• reynir að skora mark viljandi með hendi Hins vegar skal leikmanni vísað af leikvelli ef hann hefur af mótherja mark eða upplagt marktækifæri með því að handleika knöttinn viljandi. Sú refsing er ekki komin til vegna þeirrar aðgerðar leikmannsins að handleika knöttinn viljandi heldur þeirri óásættanlegu og ósanngjörnu íhlutun sem kom í veg fyrir að mark væri skorað. Leikur hafinn að nýju

• Dæmd skal bein aukaspyrna á þeim stað sem leikbrotið átti sér stað (sjá 13. grein – Staðsetning aukaspyrnu), eða vítaspyrna Utan eigin vítateigs gilda sömu ákvæði um markvörðinn er hann handleikur knöttinn og sérhvern annan leikmann. Markvörður getur aldrei talist sekur um að handleika knöttinn innan eigin vítateigs þannig að það leiði af sér beina aukaspyrnu eða um óviðeigandi hegðun fyrir þá sök að handleika knöttinn. Með því að handleika knöttinn getur hann hins vegar hafa gerst sekur um ýmis leikbrot sem refsa ber fyrir með óbeinni aukaspyrnu.

120 12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

Brot markvarða Markvörðum er ekki heimilt að halda knettinum lengur í höndum sér en í sex sekúndur. Markvörðurinn telst hafa vald á knettinum þegar:

• knötturinn er milli handa hans eða milli handar og einhvers annars snertiflatar (t.d. jarðar eða líkama hans)

• hann heldur á knettinum í lófa sér með útréttum handlegg • hann slær honum niður eða hendir honum upp við útspark Þegar markvörður hefur náð valdi á knettinum í höndum sér er mótherja óheimilt að gera atlögu að honum. Markverði er ekki heimilt að snerta knöttinn með höndum innan eigin vítateigs við eftirfarandi kringumstæður:

• ef hann snertir knöttinn aftur með höndum eftir að hafa sleppt honum frá sér og knötturinn hefur ekki snert einhvern annan leikmann: - markvörðurinn telst hafa vald á knettinum með því að snerta hann með einhverjum hluta handar eða handleggs, nema ef knötturinn hrekkur óvart af honum, t.d. eftir að hann hefur varið skot - að hafa vald á knettinum felur m.a. í sér þegar markvörður blakar knettinum viljandi

• ef hann snertir knöttinn með höndum eftir að samherji hefur spyrnt knettinum til hans viljandi

• ef hann snertir knöttinn með höndum eftir að hafa fengið hann rakleiðis úr innkasti sem samherji tekur Leikur hafinn að nýju

• Dæmd skal óbein aukaspyrna á þeim stað sem leikbrotið átti sér stað (sjá 13. grein – Staðsetning aukaspyrnu)

12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

121

Brot gegn markvörðum

• Það telst leikbrot ef leikmaður hindrar markvörðinn í að losa sig við knöttinn úr höndum sínum

• Refsa ber leikmanni fyrir að leika með háskalegum hætti ef hann sparker, eða gerir tilraun til að sparka, knettinum þegar markvörðurinn er að losa sig við hann úr höndum sínum

• Það telst leikbrot að hamla gegn hreyfingum markvarðarins með því að standa í vegi fyrir honum á ódrengilegan hátt, t.d. við töku hornspyrnu Að leika með háskalegum hætti Leikmaður sem reynir að leika knettinum þannig að hætta sé á að einhver meiðist (þ.m.t. hann sjálfur) telst vera að leika með háskalegum hætti. Þetta á sér stað þegar mótherji er nærstaddur og kemur í veg fyrir að sá geti leikið knettinum af ótta við meiðsli. Klippu- eða hjólhestaspyrna er heimil að því gefnu að hún skapi ekki hættu fyrir mótherja að mati dómarans. Háskaleikur felur ekki í sér neina líkamlega snertingu milli leikmanna. Sé um líkamlega snertingu að ræða telst það vera athæfi sem refsa ber fyrir með beinni aukaspyrnu eða vítaspyrnu. Þegar um líkamlega snertingu er að ræða ber dómaranum jafnframt að íhuga gaumgæfilega miklar líkur á því að einnig hafi verið um óviðeigandi hegðun að ræða. Agarefsingar

• Ef leikmaður leikur með háskalegum hætti í "eðlilegri" atlögu ber dómaranum ekki að beita neinum agarefsingum. Ef atlagan er gerð með augljósri hættu á meiðslum ber dómaranum að áminna leikmanninn

• 'Ef leikmaður hefur af mótherja upplagt marktækifæri með því að leika með háskalegum hætti ber dómaranum að vísa leikmanninum af leikvelli

122 12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

Leikur hafinn að nýju • Dæmd skal óbein aukaspyrna á þeim stað sem leikbrotið átti sér stað (sjá 13. grein – Staðsetning aukaspyrnu)

• Sé um snertingu að ræða hefur annars konar leikbrot verið framið sem refsa ber fyrir með beinni aukaspyrnu eða vítaspyrnu. Að hindra framrás mótherja Það telst vera að hindra framrás mótherja að færa sig í hreyfilínu hans til þess að hindra, stöðva, hægja á eða þvinga fram stefnubreytingu hans þegar knötturinn er í leikfæri hvorugs leikmannanna. Allir leikmenn eiga rétt á sinni stöðu inni á leikvellinum, þannig að það að vera fyrir mótherja telst ekki jafngilda því að færa sig fyrir hann. Heimilt er að skýla knettinum. Leikmaður sem staðsetur sig á milli mótherja og knattarins af leiktæknilegum ástæðum er ekki að fremja neitt leikbrot að því gefnu að knötturinn sé í leikfæri og hann noti ekki handleggi sína eða líkama til þess að halda mótherjanum frá sér. Sé knötturinn í leikfæri hans er mótherja heimilt að hrinda leikmanninum með löglegum hætti (öxl-í-öxl). Dómari bíður með að hefja leik til þess að sýna spjald Þegar dómari hefur tekið ákvörðun um að sýna spjald, hvort sem um er að ræða vegna áminningar eða brottvísunar, skal leikur ekki hafinn að nýju fyrr en að því ferli loknu.

12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

Áminningar fyrir óíþróttamannslega framkomu

123

Þegar leikmaður er áminntur fyrir óíþróttamannslega framkomu geta kringumstæður verið mismunandi, t.d. ef leikmaður:

• fremur, af skeytingarleysi, eitthvert þeirra sjö leikbrota sem leiða til beinnar aukaspyrnu

• brýtur af sér í þeim leiktæknilega tilgangi að hindra, eða koma í veg fyrir, vænlega sókn

• heldur mótherja í þeim leiktæknilega tilgangi að toga mótherja frá knettinum eða að koma í veg fyrir að mótherji komist að knettinum

• handleikur knöttinn til þess að koma í veg fyrir að mótherji nái valdi á knettinum eða geti hafið sókn (að undanskildum markverði á eigin vítateig)

• handleikur knöttinn til þess að reyna að skora mark (óháð því hvort tilraunin heppnist eða ekki)

• gerir tilraun til þess að villa um fyrir dómaranum með því að gera sér upp meiðsli eða láta líta út fyrir að brotið hafi verið á sér (uppgerð)

• skiptir um stöðu við markvörð á meðan á leik stendur eða án þess að fá til þess lefi dómara

• sýnir leiknum óvirðingu með hegðun sinni • leikur knettinum á leið sinni af leikvelli eftir að hafa fengið leyfi til þess að yfirgefa leikvöllinn

• kallar til mótherja til þess að trufla hann á meðan á leik stendur eða þegar leikur er u.þ.b. að hefjast að nýju

• gerir óheimilar merkingar á leikvöllinn • notar viljandi bragð til þess að leika knettinum til eigin markvarðar, meðan knötturinn er í leik, með höfði, brjósti, hné o.s.frv. og reynir þannig að komast í kringum lögin, óháð því hvort markvörðurinn snertir knöttinn með höndunum eða ekki. Brotið felst í því að leikmaðurinn sé þannig að reyna að komast í kringum bæði bókstaf og anda laganna og skal leikur hafinn að nýju með óbeinni aukaspyrnu

• notar viljandi bragð til þess að leika knettinum til eigin markvarðar og reynir þannig að komast í kringum lögin við töku aukaspyrnu (eftir að leikmaðurinn hefur verið áminntur skal síðan endurtaka aukaspyrnuna)

124 12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

Marki fagnað Þó leikmanni sé heimilt að fagna vel eftir að mark hefur verið skorað mega fagnaðarlætin ekki ganga úr hófi fram. Hófleg fagnaðarlæti eru heimil, en æfð fagnaðarlæti eru óæskileg ef þau leiða til óhóflegra leiktafa og því ber dómaranum að grípa til aðgerða í slíkum tilfellum. Áminna ber leikmann sem: • að mati dómarans hefur við ögrandi, háðslegt eða æsandi látæði

• klifrar upp á vallargirðingu til þess að fagna eftir að mark hefur verið skorað • klæðir sig úr keppnistreyjunni eða setur hana yfir höfuð sér • hylur höfuð sitt eða andlit með grímu eða einhverju sambærilegu Það telst ekki áminningarvert leikbrot í sjálfu sér að yfirgefa leikvöllinn til þess að fagna marki, en mikilvægt er að leikmennirnir snúi aftur inn á leikvöllinn eins fljótt og mögulegt er. Dómarar skulu bera sig að með fyrirbyggjandi hætti og beita heilbrigðri skynsemi er þeir fást við fagnaðarlæti vegna marka. Mótmæli með orðum eða látæði Leikmaður sem gerist sekur um að mótmæla úrskurði dómara (með orðum eða látæði) skal áminntur. Fyrirliði liðs nýtur engrar sérstakrar stöðu eða forréttinda samkvæmt knattspyrnulögunum hvað þetta varðar, en hann ber vissa ábyrgð á hegðun liðs síns.

12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

125

Tafið að leikur geti hafist að nýju Dómurum ber að áminna leikmenn sem tefja að leikur geti hafist að nýju með brögðum eins og að:

• taka aukaspyrnu frá röngum stað í þeim eina tilgangi að neyða dómarann til þess að skipa fyrir um endurtekningu

• virðast ætla að taka innkast en eftirláta það skyndilega einum samherja sinna • spyrna knettinum í burtu, eða bera hann í burtu í höndum sér, eftir að dómari hefur stöðvað leik

• tefja óhóflega við töku innkasts eða aukaspyrnu • tefja för sína af leikvelli við leikmannaskipti • storka til áreksturs með því að snerta knöttinn viljandi eftir að dómari hefur stöðvað leik Endurtekin leikbrot (síbrot) Dómurum ber að vera stöðugt á varðbergi gagnvart leikmönnum sem brjóta lögin hvað eftir annað. Þeim ber sérstaklega að vera þess meðvitaðir að jafnvel þó leikmaður fremji nokkrar mismunandi tegundir leikbrota beri samt sem áður að áminna hann fyrir að brjóta lögin hvað eftir annað. Hvorki er um að ræða neinn tiltekinn fjölda leikbrota þegar "síbrotum" telst náð, né að um sé að ræða sérstakt mynstur leikbrota – þetta er eingöngu spurning um dómgreind sem beita verður í samhengi við árangursríka leikstjórn.

126 12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

Alvarlega grófur leikur Leikmaður telst hafa gerst sekur um alvarlega grófan leik ef hann sækir að mótherja með heiftarlegum hætti, eða af ruddaskap, er hann reynir að vinna knöttinn þegar hann er í leik. Refsa ber fyrir tæklingu, sem stofnar öryggi mótherja í hættu, sem um alvarlega grófan leik sé að ræða. Sérhver sá leikmaður sem reynir að vinna knöttinn með því að stökkva að mótherja með heiftarlegum hætti, að framan, frá hlið eða að aftan, með öðrum fæti jafnt sem báðum, og stofnar þannig öryggi mótherja í hættu, telst hafa gerst sekur um alvarlega grófan leik. Ekki ber að beita hagnaðarreglunni í tilfellum þar sem um er að ræða alvarlega grófan leik nema að við blasi augljóst tækifæri til þess að skora mark. Dómaranum ber að vísa leikmanninum, sem gerðist sekur um alvarlega grófan leik, af leikvelli næst þegar knötturinn er úr leik. Vísa ber leikmanni af leikvelli, sem gerst hefur sekur um alvarlega grófan leik, og hefja síðan leik að nýju með beinni aukaspyrnu frá þeim stað sem leikbrotið var framið (sjá 13. grein – Staðsetning aukaspyrnu) eða vítaspyrnu (ef brotið var framið innan vítateigs hins brotlega).

12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

127

Ofsaleg framkoma Leikmaður telst hafa gerst sekur um ofsalega framkomu ef hann kemur fram við mótherja af heift eða ruddaskap þegar ekki er um að ræða baráttu um knöttinn. Hann telst einnig hafa gerst sekur um ofsalega framkomu ef hann kemur fram við samherja, áhorfanda, starfsmenn leiksins, eða sérhvern annan, af heift eða ruddaskap. Ofsaleg framkoma getur átt sér stað jafnt innan vallar sem utan og hvort sem knötturinn er í leik eða ekki. Ekki ber að beita hagnaðarreglunni í tilfellum þar sem um er að ræða ofsalega framkomu nema að við blasi augljóst tækifæri til þess að skora mark. Dómaranum ber að vísa leikmanninum, sem gerðist sekur um ofsalega framkomu, af leikvelli næst þegar knötturinn er úr leik. Dómarar eru minntir á að ofsaleg framkoma leiðir oft til hópmótmæla/ögrunar og því ber þeim að freista þess að afstýra slíku með virkri íhlutun. Leikmanni, varamanni, eða leikmanni sem skipt hefur verið út af, og gerst hefur sekur um ofsalega framkomu, skal vikið af leikvelli.

128 12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

Leikur hafinn að nýju • Ef knötturinn er ekki í leik skal hefja leik að nýju í samræmi við fyrri ákvörðun

• Ef knötturinn er í leik og brotið átti sér stað utan leikvallar:

- og ef leikmaðurinn er þegar utan vallar þegar hann fremur brotið, skal leikur hafinn nýju með því að láta knöttinn falla á þeim stað sem hann var þegar leikur var stöðvaður, nema leikur hafi verið stöðvaður innan markteigs, en þá skal dómarinn láta knöttinn falla á markteigslínunni, sem liggur samsíða marklínunni, næst þeim stað sem knötturinn var á þegar leikur var stöðvaður - og leikmaðurinn yfirgefur leikvöllinn til þess að fremja brotið, skal leikur hafinn að nýju með óbeinni aukaspyrnu frá þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður (sjá 13. grein – Staðsetning aukaspyrnu)

• Ef knötturinn er í leik og leikmaðurinn fremur brot innan leikvallar: - gegn mótherja, skal leikur hafinn að nýju með beinni aukaspyrnu frá brotstað (sjá 13. grein – Staðsetning aukaspyrnu) eða vítaspyrnu (ef innan vítateigs liðs þess brotlega) - gegn samherja, skal leikur hafinn að nýju með óbeinni aukaspyrnu frá brotstað (sjá 13. grein – Staðsetning aukaspyrnu) - gegn varamanni, eða leikmanni sem skipt hefur verið út af, skal leikur hafinn að nýju með óbeinni aukaspyrnu frá þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður (sjá 13. grein – Staðsetning aukaspyrnu) - gegn dómara eða aðstoðardómara, skal leikur hafinn að nýju með óbeinni aukaspyrnu frá brotstað (sjá 13. grein – Staðsetning aukaspyrnu) - gegn öðrum einstaklingi, skal leikur hafinn að nýju með því að láta knöttinn falla á þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður, nema leikur hafi verið stöðvaður innan markteigs, en þá skal dómarinn láta knöttinn falla á markteigslínunni, sem liggur samhliða marklínunni, næst þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður

12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

129

Leikbrot sem fela í sér að hlut (eða knettinum) er kastað Ef knötturinn er í leik og leikmaður, varamaður eða leikmaður sem skipt hefur verið út af, kastar hlut að mótherja eða öðrum einstaklingi af skeytingarleysi, skal dómari stöðva leikinn og áminna hinn brotlega. Ef knötturinn er í leik og leikmaður, varamaður eða leikmaður sem skipt hefur verið út af, kastar hlut að mótherja eða öðrum einstaklingi með heiftarlegum hætti, skal dómari stöðva leikinn og vísa hinum brotlega af leikvelli fyrir ofsalega framkomu. Leikur hafinn að nýju

• Ef leikmaður, innan eigin vítateigs, kastar hlut að mótherja sem stendur utan vítateigsins, skal dómari hefja leik að nýju með beinni aukaspyrnu sem tekin skal af liði mótherjanna frá þeim stað sem hluturinn lenti á, eða hefði lent á, mótherjanum

• Ef leikmaður, utan eigin vítateigs, kastar hlut að mótherja sem staddur er innan vítateigsins, skal dómari hefja leik að nýju með vítaspyrnu

• Ef leikmaður, innan leikvallar, kastar hlut að einhverjum sem staddur er utan leikvallar, skal dómari hefja leik að nýju með óbeinni aukaspyrnu frá þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður (sjá 13. grein – Staðsetning aukaspyrnu)

• Ef leikmaður, utan leikvallar kastar hlut að mótherja sem staddur er innan leikvallar, skal dómari hefja leik að nýju með beinni aukaspyrnu sem tekin skal af liði mótherjanna frá þeim stað sem hluturinn lenti á, eða hefði lent á, mótherjanum, eða með vítaspyrnu (ef innan vítateigs þess brotlega)

• Ef varamaður eða leikmaður sem skipt hefur verið út af, utan leikvallar, kastar hlut að mótherja sem staddur er innan leikvallar, skal dómari hefja leik að nýju með óbeinni aukaspyrnu sem tekin skal af liði mótherjanna frá þeim stað sem knötturinn var þegar leikur var stöðvaður (sjá 13. grein – Staðsetning aukaspyrnu)

130 12. GREIN – LEIKBROT OG ÓVIÐEIGANDI HEGÐUN

Mark eða upplagt marktækifæri haft af liði mótherjanna Tvö leikbrot, sem leiða til brottvísunar, felast í því að hafa af mótherja upplagt marktækifæri. Ekki er nauðsynlegt að slík leikbrot eigi sér stað innan vítateigs. Ef dómarinn beitir hagnaði við upplagt marktækifæri og mark er skorað strax í kjölfarið, þrátt fyrir að mótherji hafi handleikið knöttinn eða brotið á annan hátt af sér, má ekki vísa hinum brotlega af leikvelli en hugsanlega má áminna hann. Dómurum ber að velta fyrir sér eftirfarandi kringumstæðum þegar þeir taka ákvörðun um hvort vísa beri leikmanni af velli fyrir að hafa af liði mótherjanna mark eða upplagt marktækifæri:

• fjarlægðinni milli brotstaðar og marksins • líkunum á að halda, eða ná, valdi á knettinum • stefnu leiksins (sóknaraðgerðarinnar) • staðsetningu og fjölda varnarmanna • leikbrotið sem verður til þess að hafa af mótherja augljóst marktækifæri getur hvort heldur sem er verið brot sem kallar á beina eða óbeina aukaspyrnu

13. GREIN - AUKASPYRNUR 131

Framkvæmd Knötturinn er í leik þegar honum hefur verið spyrnt og hann hreyfist. Heimilt er að taka aukaspyrnu með því að lyfta knettinum með öðrum fæti eða báðum samtímis. Það telst tilheyra leiknum að þykjast ætla að taka aukaspyrnu til þess að villa um fyrir mótherjum. Ef dómarinn telur hins vegar að í því felist óíþróttamannsleg framkoma ber að áminna viðkomandi leikmann. Ef leikmaður, sem tekur aukaspyrnu með löglegum hætti, spyrnir knettinum viljandi í mótherja í þeim tilgangi að fá knöttinn aftur, að því gefnu að það sé hvorki gert á ógætilegan, skeytingarlausan eða heiftarlegan hátt, skal dómarinn leyfa leiknum að halda áfram. Endurtaka skal óbeina aukaspyrnu ef dómarinn vanrækir að rétta handlegg upp fyrir höfuð til merkis um að aukaspyrnan sé óbein og knettinum síðan spyrnt rakleitt í markið. Hin upprunalega óbeina aukaspyrna upphefst ekki við mistök dómarans. Fjarlægð

Ef leikmaður ákveður að hraðtaka aukaspyrnu og mótherji, sem er innan við 9,15m frá knettinum, kemst inn í sendinguna skal dómarinn leyfa leiknum að halda áfram. Ef leikmaður ákveður að hraðtaka aukaspyrnu og mótherji, sem er nálægt knettinum, hindrar hann viljandi í að taka aukaspyrnuna, skal dómarinn áminna hinn brotlega leikmann fyrir að tefja að leikur geti hafist að nýju. Ef varnarlið tekur aukaspyrnu innan eigin vítateigs og einn eða fleiri mótherjar eru enn innan vítateigsins, vegna þess að varnarmaðurinn ákveður að hraðtaka spyrnuna, og mótherjarnir höfðu ekki tíma til þess að koma sér út fyrir vítateiginn, skal dómarinn leyfa leiknum að halda áfram.

132 14. GREIN - VÍTASPYRNA

Framkvæmd Gabbhreyfingar í atrennunni að töku vítaspyrnu til þess að villa um fyrir mótherjum teljast tilheyra leiknum. Hins vegar eru gabbspyrnur, eftir að atrennunni er lokið, óheimilar og skulu meðhöndlaðar sem brot á 14. grein knattspyrnulaganna og sem óíþróttamannsleg framkoma og skal viðkomandi leikmaður því áminntur. Undirbúningur fyrir töku vítaspyrnu Dómaranum ber að ganga úr skugga um að eftirfarandi skilyrði séu uppfyllt áður en vítaspyrnan er tekin:

• skýrt komi fram hvaða leikmaður taki spyrnuna • knettinum sé réttilega stillt upp á vítaspyrnumerkinu • markvörðurinn sé á marklínunni á milli markstanganna og snúi að spyrnandanum

• samherjar spyrnandans og markvarðarins séu: - utan vítateigsins - utan vítateigsbogans - aftan við knöttinn l

14. GREIN - VÍTASPYRNA

133

Brot – eftir að flautað hefur verið og áður en knötturinn er kominn í leik

Niðurstaðan Brot fyrir að fara inn í vítateiginn

Sóknarmaður Varnarmaður Báðir

Mark

Spyrnan endurtekin

Ekki mark

Óbein aukaspyrna

Mark

Spyrnan endurtekin

134 15. GREIN - INNKAST

Framkvæmd - brot Dómarar eru minntir á að mótherjar mega ekki staðsetja sig nær en 2m frá þeim stað sem innkastið er tekið. Gerist þess þörf ber dómaranum að aðvara þá leikmenn sem ekki virða þessa fjarlægð áður en innkastið er tekið og í framhaldinu áminna viðkomandi ef þeir vanrækja að færa sig í tilskilda fjarlægð. Leikur skal hafinn á ný með innkasti. Ef leikmaður, sem tekur löglegt innkast, kastar knettinum viljandi í mótherja til þess að fá knöttinn aftur, að því gefnu að það sé hvorki ger með ógætilegum, skeytingarlausum eða heiftarlegum hætti, skal dómarinn leyfa leiknum að halda áfram. Ef knötturinn fer rakleitt í mark mótherjanna úr innkasti skal dómarinn dæma markspyrnu. Ef knötturinn fer rakleitt í mark kastarans skal dómarinn dæma hornspyrnu. Ef knötturinn snertir jörðina áður en hann fer inn á leikvöllinn skal innkastið endurtekið af sama liði frá sama stað, að því gefnu að það hafi verið tekið með löglegum hætti. Ef innkastið er ekki tekið með löglegum hætti skal það endurtekið af liði mótherjanna.

16. GREIN - MARKSPYRNA

135

Framkvæmd - brot Ef leikmaður, sem tekið hefur markspyrnu með löglegum hætti, leikur knettinum viljandi aftur eftir að knötturinn hefur farið út fyrir vítateiginn, áður en annar leikmaður hefur snert hann, skal honum refsað með því að dæma óbeina aukaspyrnu frá þeim stað sem leikmaðurinn snerti hann öðru sinni (sjá 13. grein – Staðsetning aukaspyrnu). Ef hann hins vegar snertir knöttinn með höndum ber að refsa honum með því að dæma beina aukaspyrnu, auk agarefsingar ef þurfa þykir. Ef mótherji fer inn í vítateiginn áður en knötturinn er kominn í leik og varnarmaður brýtur á honum, skal markspyrnan endurtekin, en hugsanlega ber engu að síður að áminna eða vísa varnarmanninum af leikvelli eftir eðli brotsins.

136 17. GREIN - HORNSPYRNA

Framkvæmd - brot Dómarar eru minntir á að mótherjar verða að halda sig í a.m.k. 9,15m fjarlægð frá hornboganum þangað til knötturinn er kominn í leik (nýta má viðbótarmerki utan leikvallar til aðstoðar í þessu sambandi). Gerist þess þörf ber dómaranum að aðvara þá leikmenn sem ekki virða þessa fjarlægð áður en hornspyrnan er tekin og í framhaldinu áminna viðkomandi ef þeir vanrækja að færa sig í tilskilda fjarlægð. Ef spyrnandinn snertir knöttinn öðru sinni áður en annar leikmaður hefur snert hann skal dæmd óbein aukaspyrna sem tekin skal af liði mótherjanna frá þeim stað sem seinni snertingin átti sér stað (sjá 13. grein – Staðsetning aukaspyrnu). Ef leikmaður, sem tekur hornspyrnu með löglegum hætti, spyrnir knettinum viljandi í mótherja í þeim tilgangi að fá knöttinn aftur, að því gefnu að það sé hvorki gert með ógætilegum, skeytingarlausum eða heiftarlegum hætti, skal dómarinn leyfa leiknum að halda áfram. Knötturinn skal látinn vera innan hornbogans og telst kominn í leik þegar honum hefur verið spyrnt og þarf því ekki að vera kominn út fyrir hornbogann til þess að vera í leik. Myndin sýnir nokkrar réttar og rangar staðsetningar.

RÉTT

RÖNG

AÐFERÐIR TIL AÐ ÁKVEÐA SIGURVEGARA LEIKS EÐA HEIMA OG HEIMAN LEIKJA 137

Vítaspyrnukeppni Framkvæmd

• Vítaspyrnukeppni telst ekki hluti sjálfs leiksins • Eingöngu má skipta um vítateiginn þar sem vítaspyrnukeppnin fer fram ef markið þar eða yfirborð vallarins verður ónothæft

• Þegar allir til þess hæfir leikmenn hafa tekið vítaspyrnu er ekki áskilið að taka þurfi spyrnurnar í sömu röð og í fyrstu umferðinni

• Hvort lið um sig er ábyrgt fyrir því að velja leikmenn til þátttöku í vítaspyrnukeppninni úr hópi þeirra sem voru inni á vellinum í lok leiksins og í hvaða röð þeir taka spyrnurnar

• Ekki má skipta inn á varamanni í vítaspyrnukeppni nema um sé að ræða markvörð sem hefur orðið fyrir meiðslum

• Ef markverðinum er vísað af leikvelli á meðan á vítaspyrnukeppninni stendur skal hann leystur af hólmi af leikmanni sem var inni á vellinum í lok leiksins

• Á meðan á vítaspyrnukeppni stendur er heimilt að áminna, eða vísa af leikvelli, leikmanni, varamanni eða leikmanni sem skipt hefur verið út af

• Í vítaspyrnukeppni ber dómaranum ekki að slíta leiknum þó leikmönnum annars liðsins hafi fækkað niður fyrir sjö

• Ef leikmaður meiðist, eða er vísað af leikvelli, á meðan á vítaspyrnukeppni stendur og lið hans verður þannig einum leikmanni fáliðaðra, ber dómaranum ekki að fækka spyrnendum í liði andstæðinganna. Einungis er áskilið að tala spyrnenda sé jöfn við upphaf vítaspyrnukeppni

138

REGLUR ALÞJÓÐANEFNDAR KNATTSPYRNUSAMBANDA (IFAB)

Á fundi sínum 13. Janúar 2014 voru staðfest ný lög fyrir IFAB . Nálgast má lögin í enskri útgáfu á FIFA.com á pdf-formi.

139

140

ALÞJÓÐANEFND KNATTSPYRNUSAMBANDA (IFAB)