کۆمه‌ڵێک بابه‌ت و نووسراوه‌ به‌بۆنه‌ی 28ی گه‌لاوێژ

Page 1


‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫الپهرهی ‪57 :‬‬

‫‪Page : 57‬‬

‫هانا بۆ رێکخراوه نێونهتهوهییهکان بهرێ و داوای هاوکاری له هێزه دێموکراتییهکانی جیهان بکا‪.‬‬ ‫شهکاوه بێ ئااڵی بهرگری و بهرخۆدانی نهتهوهیی ‪82‬ی گهالوێژ‬ ‫بۆ پێشهوه بهرهو یهکێتی و یهکڕیزی رۆڵهکانی نهتهوهی کورد و هێزه سیاسییهکانی‬ ‫مهجلیسی گشتی‬ ‫پارتی ئازادیی کوردستان‬ ‫‪ 82‬گهالوێژی ‪ 72 / 8112‬ئاگۆستی ‪8112‬‬

‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری ئهمرۆ ‪ /‬رێکهوتی ‪72 :‬ی ئاگۆستی ‪8112‬‬ ‫راگهێندراوی سپای رزگاریی کوردستان سهبارهت به ‪ 82‬گهالوێژ‬ ‫هاونیشتمانیانی بهڕێز!‬ ‫ئۆۆهمڕۆ ‪ 82‬گۆۆهالوێژی ‪ 89 ،7221‬سۆۆاڵ لۆۆه فۆۆهرمانی جیهۆۆادی خومۆۆهینی دژ بۆۆه گۆۆهلی کۆۆورد لۆۆه رۆژهۆۆهاڵتی کوردسۆۆتان‬ ‫تێئهپهڕێ‪.‬‬ ‫‪ 89‬ساڵ لهمهوبهر‪ ،‬له کاتێکا تازه حکوومهتی شا رووخابوو و دهسۆهاڵتی ڕهشۆی ئاخونۆدی لۆه ئێۆران هۆاتبووه سۆهرکار‪،‬‬ ‫له بڕیارێکی دژی مرۆڤایهتیۆدا‪ ،‬خومۆهینی ڕێبۆهری حکومۆهتی تۆازه‪ ،‬بڕیۆاری جیهۆادی دژ بۆه گۆهلی کۆورد لۆه رۆژهۆهاڵتی‬ ‫کوردستان دهرکرد‪.‬‬ ‫بڕیاری جیهادی خومهینی دژ به گهلهکهمان‪ ،‬هێندهی تر هێزهکانی رێژیمی بۆ وێۆران کردنۆی واڵت و کوشۆتنی ڕۆڵۆهکانی‬ ‫نهتهوهکهمان دڕتر کرد‪ .‬هێزهکانی رێژیم بهبێ دهسپاراستن له هی جینایهتێک‪ ،‬ههڵیانکوتایه سهر کوردستان و به ههزران کهس له خهڵکی کوردستانیان شههید و بۆه‬ ‫ههزارانیان ڕهوانهی بهندیخانهکان کرد و ئێعدامی دهستهجهمعیان وهڕێخست‪.‬‬ ‫بهاڵم ئهوهی جێی شانازیی گهلهکهمان بوو لهو کاتهدا‪ ،‬ئهوهبوو که سهرهڕای ئهوهی ئهو ههموو هێزه خۆیان تهیار کردبوو و بهههموو شێوهیهک هێرشیان دههێنایۆه سۆهر‬ ‫خاکهکهمان و دهستیان له هی جینایهتێک نهئهپاراست‪ ،‬ڕۆڵهکانی نهتهوهکهمان به یهک دهن و له ههڵوێستێکی مێژووییدا‪ ،‬بۆهگژ داگیرکهرانۆدا چوونۆهوه و شکسۆتیان‬ ‫پێهێنان و بۆ ماوهی ‪ 2‬مان رۆژههاڵتی کوردستان‪ ،‬لهژێر دهستی هێزی پێشمهرگهدا بوو‪ .‬ئهو بهرگری و بهرپهرچدانهوهیه بۆ ههمیشه لۆه الپۆهڕهکانی مێۆژووی خۆهباتی‬ ‫گهلی کورددا ئهمێنێتهوه‪.‬‬ ‫سپای رزگاریی کوردستان که لهو کاتهدا ههزاران پێشمهرگهی بۆ پاراستنی کورد و کوردستان رێکخستبوو‪ ،‬لهم ههڵوێسۆته مێژووییۆهی گهلهکۆهمان دا‪ ،‬هاوکۆات و هاوشۆان‬ ‫لهگهڵ پیشمهرگهی حیزبهکانی تری کوردستان‪ ،‬بهشداری چاالکانهی له گورزوهشاندن له هێزه داگیرکهرهکانی کۆمۆاری ئیسۆالمی ئاخونۆدی کۆرد و لۆهم رێگایهشۆدا سۆهدان‬ ‫پێشمهرگهی شههید بوون‪.‬‬ ‫ئهمڕۆ له ‪ 89‬ههمین ساڵی ئهو ڕووداوه مێژووییهدا سپای رزگاریی کوردستان‪ ،‬پا لهسهر یهکڕیزی و هاوخهباتیی نێوان ههموو هێزه سیاسۆییهکانی رۆژهۆهاڵتی کوردسۆتان‬ ‫دائۆۆهگرێ و خۆشۆۆی بۆۆۆ تێههلچوونۆۆهوهی خۆۆهباتی تونۆۆدوتۆڵ و ژیانۆۆهوهی شۆۆانازییهکانی ڕابۆۆردووی ئامۆۆاده ئهکاتۆۆهوه‪ .‬هۆۆهروهها بۆۆهمجۆره پشۆۆتیوانی خۆۆۆی لۆۆه بانگۆۆهوازی‬ ‫چاالکانی مهدهنی له ناوخۆی واڵت بۆ کۆدهنگی لهسهر رۆژی ‪ 82‬گهالوێژ‪ ،‬رائهگهێنێ‪.‬‬ ‫کۆمیتهی ساخکهرهوهی سپای زرگاریی کوردستان‬ ‫‪ 82‬گهالوێژی ‪7221‬‬ ‫‪ 72‬ئاگۆستی ‪8112‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری سپای زرگاریی کوردستان ‪ /‬رێکهوتی ‪72‬ی ئاگۆستی ‪8112‬‬


‫الپهرهی ‪56 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 56‬‬

‫له رۆژههاڵتی کوردستان تێدهپهڕێ‪.‬‬ ‫‪ 89‬ساڵ لهمهوبهر‪ ،‬لهپاش زنجیرهیهک پۆهالمار و شهڕفرۆشۆیی حاکمۆانی تۆازه بهدهسۆهاڵت گهیشۆتووی ئێۆران‪ ،‬سۆهرهنجام لۆه ‪ 82‬گۆهالوێژدا‪ ،‬خومۆهینی رێبۆهری کۆمۆاری‬ ‫ئیسالمی‪ ،‬بهدهرکردنی حوکمی جیهاد له سهر کورد ‪ ،‬شهڕ و پهالماری سهرانسهریی به دژی نهتهوهکهمان‪ ،‬راگهیاند‪.‬‬ ‫بهدووای دهرچوونی ئهو حوکمه‪ ،‬دهیان ههزار کهس له هێزهکانی ئهرتهش و پاسداری کۆماری ئیسالمی له عهرد و ئاسمانهوه به پاڵپشتی تۆ و تانک و تهیاره‪،‬‬ ‫هێرشێکی بهرباڵویان به ئامانجی داگیرکردنۆهوهی کوردسۆتانی ئۆازاد و تێکشۆکاندنی هێۆزی پێشۆمهرگهی کوردسۆتان و بهچۆکۆداهێنانی ڕۆڵۆهکانی ئۆهم خاکۆه و سۆهپاندنی‬ ‫حوکمی داگیرکهری‪ ،‬وهڕێخست‪.‬‬ ‫هێزه داگیرکهرهکانی کۆماری ئیسالمی بهپێی حوکمێ که دهرچووبوو‪ ،‬له هی تاوان و جینایهتێکی دژی مرۆڤی دهرههق بۆه ڕۆڵۆهکانی کۆورد‪ ،‬نهپرینگانۆهوه و لۆه ئاکۆامی‬ ‫ئهو هێرشه سهرانسهرییهدا‪ ،‬ههزاران مرۆڤی کوردیان به زهبری بوردومان و پهالمار و کوشتاری بهکۆمهڵ یان ههڵخستنی سێداره و رێکخستنی ئێعدامی بۆهتاک و کۆۆ‪ ،‬لۆه‬ ‫ناو برد‪ .‬ههروهها بهشێک له ئاوهدانی و کێڵگه و دار و دهوهنی واڵتهکهمانیان کرده سووتماک‪.‬‬ ‫له بهرانبهر حوکمی جیهادی خومۆهینی و هێرشۆی هێزهکۆانی بهرفهرمانیۆدا‪ ،‬ڕۆڵۆهکانی نهتۆهوهی کۆورد دامۆاو و دهستهوهسۆتان نهوهسۆتان و بۆه یۆهکگرتوویی و وهرێخسۆتنی‬ ‫بهرگری و بهرخۆدانێکی مێژوویی‪،‬الپهڕێکی دیکهی پڕ سهروهرییان خستهسهر مێژووی بهرهنگاریی نهتهوهی کورد بهرانبهر پهالماردهران و له مۆاوهی ‪ 2‬مانگۆدا‪ ،‬دهرسۆێکی‬ ‫وایان به داگیرکهران دا که سیستهمی سهرکوت و داگیرکهریی رێژیم پهکی کهوت و ههر خومهینی خۆی ناچار بوو فهرمانی راوهستانی شهڕ و بانگهوازی ئاشتی دهربکا‪.‬‬ ‫ئهو فهرمانهی خومهینی له ‪ 82‬گهالوێژدا به دژی کورد دهریکرد‪ ،‬درێژهی ئهو رێچکهیه بوو که حکومهته یهک لهدووای یهکهکانی ئێران ههر له شاکانی سۆهفهوییهوه تۆا‬ ‫قاجار و پههلهوی بۆ تووناکردنی گهلی کورد و بهتااڵن بردنی سامانی واڵتهکهی گرتبوویانه بهر‪.‬‬ ‫خۆڕاگری و کۆڵنهدانی کوردان و بهرپهرچدانهوهی داگیرکهر و حهولدان بۆ بهرقهراریی دهسهاڵتی نهتهوهییش‪ ،‬نهریتێ بوو که لۆه شۆێخی شۆڕشۆگێران شۆێخ عوبهیۆدوڵاڵی‬ ‫نههری و سهرداری گۆهورهی گۆهل سۆمکۆی شۆکاک و هۆهڵۆی سۆووری مهڵبهنۆدی لوڕسۆتان قۆهدهم خێۆر و پێشۆهوای شۆههیدی گۆهل قۆازی محهمۆهدهوه بۆهمیرات بۆۆ رۆڵۆهکانی‬ ‫نهتهوهی کورد مابووهوه‪.‬‬ ‫بۆۆهمجۆره ئهگۆۆهر ‪ 82‬گۆۆهالوێژی ‪ )7919( 7252‬سۆۆیمبولی عهقڵیۆۆهت و سیاسۆۆهتی شۆڤێنیسۆۆتی و داگیرکهرانۆۆهی رێژیمۆۆی تۆۆازه دامۆۆهزراوی کۆمۆۆاری ئیسۆۆالمیی بۆۆوو‪ ،‬بڕیۆۆاری‬ ‫بهربهرهکانی و بهرخۆدانی جهماوهریی گهلی کورد‪،‬هێمای بزوتنهوهیهکی ئازادیبهخشی نهتهوهیی و تێکۆشان له پێناو سهروهریی و دهسهاڵتی خۆیی ئهو گهله بوو‪.‬‬ ‫شهڕ و تاوانی کۆماری ئیسالمی له دژی گهلی کورد له رۆژههاڵتی کوردستان‪ ،‬له ماوهی ‪ 89‬ساڵی ڕابردوودا نهبڕاوهتهوه و درێژهی ههیه‪ .‬تێرۆری رێبهرانی گهلهکۆهمان‪،‬‬ ‫ئێعدامی رۆڵهکانی کورد له زیندانهکاندا‪ ،‬بهتااڵن بردنی سامانی نهتهوهیی کوردان‪ ،‬تێکدانی باری دیمۆگرافی ههرێمه رهسهنهکانی کوردسۆتان‪ ،‬حهولۆدان بۆۆ شۆێواندنی‬ ‫ناسنامه و کلتور و کهسایهتی کورد‪ ،‬باڵوکردنهوهی مۆاده بێهۆشۆکهرهکان‪ ،‬پهسۆتاندنی هۆهزاران کۆورد لۆه ئهشۆکهنجهگاکان و کوشۆتاری بۆهردهوامی ڕۆڵۆهکانی کۆورد لهسۆهر‬ ‫سنوورهکان‪ ،‬درێژهی ئهو حوکم و شهڕهیه که ‪ 89‬ساڵ لهمهوبهر بهسهر کورد دا سهپا‪.‬‬ ‫بهاڵم نه داگیرکردن و میلیتاریزهکردنی کوردستان و نه قوربانییه زۆر و زهوهندهکانی نهتهوهی کورد‪ ،‬بزوتنهوهی ئازادییبهخشی کوردستانی پهک نهخستووه و به هۆهموو‬ ‫ههوراز و نشێوهکانهوه‪ ،‬گهلی کورد و حیزب و رێکخراوه خهباتگێڕهکانی ‪،‬ئااڵی ئازادی و ملنهدان به زۆردارییان شهکاوه راگرتووه‪.‬‬ ‫ئهمڕۆ له دهسپێکی ‪ 21‬ساڵهی دهرچوونی حوکمی جیهاد و فهرمانی قهاڵچۆی نهتهوهکهمان له رۆژههاڵتی کوردستان‪ ،‬پۆارتی ئۆازادیی کوردسۆتان لهسۆهر ئۆهم پرێنسۆیپانه‬ ‫پێدادهگرێ‪:‬‬ ‫‪ -7‬هی دهوڵهت و حکوومهت و دهسهاڵتێکی سیاسیی که ههڵقواڵوی ئیرادهی راسۆتهقینهی خۆهڵکی کوردسۆتان نۆهبێ‪ ،‬لهسۆهر خۆاکی کوردسۆتان شۆهرعیهتی نییۆه و ڕادان و‬ ‫ههڵتهکاندنی مافی ڕهوای نهتهوهی ئێمهیه‪.‬‬ ‫‪ -8‬رێژیمی کۆماری ئیسالمی و سهرانی بڕیار بهدهستی‪ ،‬بهرپرسی ههاڵیسانی شهڕ و ههموو ئهو تاوان و جینایهتانهن که له ‪ 82‬گهالوێژی ‪ 7252‬هوه تۆا ئێسۆتا دژ بۆه‬ ‫خهڵکی کوردستان‪ ،‬خوڵقاوه‪ .‬گهلی کورد خوازیاری دادگایی کردنی بڕیاردهران و بهڕێوهبهرانی ئهو شهڕ و تاوانانه و قهرهبوو کردنهوهی زیانهکانیهتی‪.‬‬ ‫‪ -2‬بڕیاری بهرهنگاری له حاست لهشکرکێشی و دهسدرێژی هێزهکانی کۆماری ئیسالمی‪ ،‬له الیان خهڵک و هێزه سیاسییهکانی کوردستانهوه‪ ،‬بڕیارێکی دروسۆت و مێژوویۆی‬ ‫بوو و زۆر بهجێیهکه ‪ 82‬گهالوێژ به رۆژی بهرگریی نهتهوهیی بهرانبهر جیهادی خومهینی (له رۆژههاڵتی کوردستان) دابنرێ‪.‬‬ ‫‪ -4‬کێشهی گهلی کورد له رۆژههاڵتی کوردستان‪ ،‬لهگهڵ دهسهاڵتدارانی داگیرکهر و تۆتالیتێری حاکم و عهقڵیهت و سیاسۆهتی شۆڤێنیسۆتییه و پۆهیامی کۆورد بۆۆ گۆهالنی‬ ‫ئێران‪ ،‬برایهتی و پێکهوه ژیان به ئاشتی له ههرێمهکهدایه‪.‬‬ ‫‪ -5‬هۆهموو سۆاڵێ بۆۆه گشۆتی و ‪21‬یۆۆهمین سۆاڵی فۆهرمانی ئۆۆهو جیهۆاده و بۆۆهرهنگاریی کۆوردان بۆه تایبۆۆهتی‪ ،‬ببێتۆه رۆژی یۆۆهکێتی و یۆهکڕیزیی ڕۆڵۆهکانی گۆۆهلی کۆورد لۆۆه‬ ‫رۆژهۆۆهاڵتی کوردسۆۆتان و هۆۆاودهنگی و پالنۆۆی هاوبهشۆۆی هێۆۆزه سیاسۆۆییهکان بۆۆۆ لۆۆهقاودانی تاوانۆۆهکانی کۆمۆۆاری ئیسۆۆالمی دهرهۆۆهق بهگۆۆهلی کۆۆورد و راکێشۆۆانی سۆۆهرن و‬ ‫پشتیوانیی نێونهتهوهیی له پرسی کورد له رۆژههاڵتی کوردستان‪ -6 .‬نهتهوهی کورد مافی خۆیهتی بۆ پاراستنی خۆی له کوشتار و قهالچۆ‪ ،‬وێڕای پشت بهخۆ بهستن‪،‬‬


‫الپهرهی ‪55 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 55‬‬

‫دران‪ .‬قۆناخی یهكهمی ئهم كردهوه دڕندانهیه له هاوینی ‪7261‬ی ههتاویدا دهستی پێكردو له مانگی خهرمانانۆدا گهیشۆته چڵهپۆپۆهو هۆهتا پۆایزی ئۆهو سۆاڵه درێۆژهی‬ ‫كێشاو تهنانهت بهشێكیان وهرزی زستان ئێعدام كران‪ .‬بهشێكی بهرچاو لهم قوربانییانه له گۆڕه بهكۆمهڵهكاندا نێژرانو شۆوێنی نێژرانیۆان واتۆه "خۆاوهران" تۆا ئێسۆتاش‬ ‫له كهسوكاری له سێدارهدراوهكان شاردراوهتهوه‪.‬‬ ‫هاوینی ساڵی ‪ ،7261‬رێژیمی ئیسالمیی ئێران به رێبهرایهتیی ئایهتوڵاڵ خومهینی‪ ،‬دوای ههشت ساڵ شهڕی ماڵوێرانكهر لهگهڵ رێژیمی بۆهعس ناچۆار بۆوو جۆامی ژههۆر‬ ‫بخواتهوهو به شێوهیهك له شێوهكان شكستهێنانی له شهڕدا قهبووڵ بكا‪ .‬ئهوه كاریگهریی پتری لهسهر ورهی رێژیمو دڕنۆدهخوویی زیۆاتری شهخسۆی خومۆهینی دانۆا‪ ،‬هۆهر‬ ‫بۆیه له ههوڵدا بوون ئهم شكسته قهرهبوو بكهنهوه‪ ،‬بۆ ئهم مهبهستهش له فهرمانێكی رهشبیرانهدا‪ ،‬بێڕهحمانهو به دڵڕقییهكی لهڕادهبهدهر هۆهزاران الوی ئۆازادیخوازی‬ ‫لۆۆه بێۆۆدادگاكانی خۆیۆۆدا گوللۆۆهباران كۆۆرد‪ .‬هۆكۆۆاری سۆۆهرهكیی ئۆۆهم زنجیۆۆره ئێعۆۆدام كردنانۆۆه كۆۆارو كۆۆردهوهو ههرهسۆۆهێنانه یۆۆهك لۆۆه دوای یهكۆۆهكانی رێۆۆژیم بۆۆوو‪ .‬گۆۆرتنو‬ ‫ئهشكهنجهو كوشتارو قۆهتڵو بۆڕی خۆهڵك لۆه الیۆهن رێژیمۆهوه دیاردهیۆهكی نۆوێو جێگۆهی سهرسۆووڕمان نیۆه‪ ،‬ئۆهوه ‪ 21‬سۆاڵه دهسۆهاڵتدارانی ئۆهم حكوومهتۆه ئاسۆمانییه‬ ‫تۆۆانوپۆی لهگۆۆهڵ تۆۆاوانو كۆمۆۆهڵكوژی تۆۆهنراوهو بۆۆه تۆۆهواوهتی لهگۆۆهڵ ههرچهشۆۆنه دڕندهییۆۆهك ئاوێتۆۆه بۆۆووه‪ .‬ئێسۆۆتاش پۆۆاش ‪ 87‬سۆۆاڵ لۆۆه تێپۆۆهڕینی ئۆۆهم كارهسۆۆاته‪،‬‬ ‫تینوویۆۆهتیی رێژیمۆۆی كۆمۆۆاری ئیسۆۆالمی بۆۆه خۆۆوێنی بهنۆۆدكراوانی سیاسۆۆی نهشۆۆكاوهو كۆۆوڵی مرۆڤكوژییۆۆان دانۆۆهمركاوه‪ .‬ئێسۆۆتاش رۆژ نیۆۆه گۆۆرتنو ئهشۆۆكهنجهو ئۆۆازار‪ ،‬لۆۆه‬ ‫سێدارهدان‪ ،‬بێرێزیكردنو دهستدرێژیكردنه سهر بهندكراوهكان له ئێرانی ژێر حوكمی ئاخووندیدا روو نهدهن‪.‬‬ ‫رێژیم به تهما بوو بۆه پاكسۆازیكردنی زیندانۆهكان لۆه رێگۆهی ئێعۆدامكردنی بهكۆمۆهڵی ئهوانۆهوه‪ ،‬وا بنۆوێنێ كۆه پۆاش شۆهڕ لهگۆهڵ عێۆراقو كێشۆهی نێوخۆۆیی سۆهرانی‬ ‫دهسۆۆهاڵتدار‪ ،‬لۆۆه ئێرانۆۆدا هۆۆی چهشۆۆنه كێشۆۆهو ئاریشۆۆهیهك لۆۆه ئۆۆارادا نیۆۆه‪ .‬ئۆۆهوه لۆۆه حاڵێكدایۆۆه كۆۆه هۆۆهتا ئۆۆهمڕۆش رهوتۆۆی دهستبهسۆۆهركردنو بێسهروشۆۆوێن كۆۆردنو‬ ‫لهسێدارهدانی خهڵك له ژێر ناوی جۆراوجۆردا ههر بهردهوامهو‪ ،‬له بهرانبهردا چاالكانی سیاسیو مافهكانی مرۆڤ زیاتر سوورن لهسهر درێژهدانی خهبات‪ ،‬خهباتێك كۆه‬ ‫رێژیم ناتوانێ به هی شێوهیهك سهركوتو بێدهنگی بكات‪ .‬ئۆهم خهباتۆه بۆه چهشۆنێك كهوتۆتۆه سۆهر پۆێ كۆه تۆا سۆهركهوتن و دابینبۆوونی ویسۆتهكانی هێۆور نابێتۆهوه‪.‬‬ ‫لهڕاستیدا دهبێ بڵێین سهرانی رێژیم وێنایهكی ئهوتۆیان ههبوو دهنگی ئازادیخوازیو جیابیری بۆ ههتاههتایه له ئێران ك دهكهن‪ ،‬بۆهاڵم هۆهر ئۆهو گرتووخانانۆهی كۆه‬ ‫‪ 87‬سۆۆاڵ لهمهوبۆۆهر بۆۆه لهسۆۆێدارهدانی چهنۆۆد هۆۆهزار كۆۆهس چۆۆۆڵ كۆۆران‪ ،‬ئۆۆهمڕۆ هۆۆهموویان بۆۆه بهنۆۆدكردنی رۆڵۆۆه ئازادیخوازهكۆۆان ئۆۆاخنیون‪ ،‬ئۆۆهویش ئهوهیكۆۆه لۆۆهو‬ ‫گرتووخانهگهلهدا چی رووی داو بارودۆخی دهستبهسهركراوان به چ شێوهیهكه‪ ،‬به جێگای خۆی‪ .‬سهیر لهوهدایه كه قاتاڵنو بهڕێوهبهرانی قهتڵهكانی دوێنێو یهك لۆهوان‬ ‫كوشۆۆتاری زینۆۆدانیانی سیاسۆۆیی سۆۆاڵی ‪ ،61‬ئێسۆۆتا بۆۆه وهڕێخسۆۆتنی شۆۆانۆی هۆۆهڵبژاردنو شۆۆهڕی دهسۆۆهاڵتو پێشۆۆبڕكێی دهستبهسۆۆهرداگرتنی سۆۆهروهتو سۆۆامانی خۆۆهڵكو‬ ‫داكۆكیكارانی گهڕانهوه بۆ بنهماكانی خومهینیزم له هۆهوڵی بهالڕێۆدابردنی بزووتنۆهوهی مافویسۆتی خۆهڵكی ئێۆران دان‪ .‬سۆهرۆك وهزیۆری سۆهردهمی كوشۆتاری سۆاڵی ‪،61‬‬ ‫ههنووكه بۆته جڵهوبهدهستی گۆڕانو پێداچوونهوه به بنهماكانی پێكهاتنی كۆمۆاری ئیسۆالمیدا‪ .‬نۆاوبراو خوازیۆاره خۆهڵك لهمبارهیۆهوه پشۆتگیریی لۆۆێ بكۆهن كۆهچی ئۆهو‬ ‫ئێستاشی لهگهڵ بێ‪ ،‬ئاماده نهبوو لهمهڕ ئهم كارهساته بدوێو تهنانهت ئامادهش نیه پاش ‪ 87‬ساڵ داوای لێبوردن له بنهماڵهو كهسوكاری ئهو قوربانییانۆه بكۆاو بۆهم‬ ‫چهشنه ئۆقرهیان پێ ببهخشێ‪ .‬پرسیار ئهوهیه ئایا كهسێك كه ئاماده نیه دوای تێپهڕبوونی زیاتر له دوو دهیه بهسۆهر ئۆهو كارهسۆاتهدا‪ ،‬داوای لێبۆوردن لۆه بنهماڵۆهی‬ ‫قوربانیانو خهڵكی ئێران بكاو لهوانهیه ئهوه به خاڵی زێڕینی سهردهمی دهسهاڵتداریی خۆی بزانێ‪ ،‬هاتنهوهی بۆ دهسهاڵت مانای چیه؟‬ ‫بێگومان خوێنی بهناحهق رژاوی زیندانیانی سیاسیی ساڵی ‪ 61‬و هۆهموو ئۆازادیخوازانو مۆافخوازانی سهرانسۆهری ئێۆران هۆهرگیز فۆهرامۆش نۆاكرێو تۆهواوهتی پێكهاتۆهی‬ ‫كۆماری ئیسالمی لهم كوشتارهو هاوشێوهی ئهم جینایهتهدا بهشدارو تاوانبارنو‪ ،‬دهبێ به تاوان دهرههق به مرۆڤایهتی دادگایی بكرێن‪.‬‬ ‫لۆۆه بیسۆۆتویهكهمین سۆۆاڵوهگهڕی ئۆۆهم رووداوه دڵتهزێنۆۆهدا سۆۆهری رێۆۆزو كڕنۆۆۆش بۆۆۆ خۆۆهباتو خۆۆۆڕاگریی هۆۆهموو ئۆۆازادیخوازانو رزگۆۆاریخوازان دادهنۆۆهوێنین و ئۆۆهم كۆۆردهوه‬ ‫ناشیرینهی رێبهرانی كۆماری ئیسالمیی ئێران مهحكوومو ریسوا دهكهین‪.‬‬ ‫سهچاوه ‪ :‬ماڵپهری کوردستان میدیا ‪ /‬رێکهوتی ‪88 :‬ی سیپتامبری ‪8119‬‬

‫شهکاوه بێ ئااڵی بهرخۆدانی نهتهوهیی‬ ‫له بیست ونۆیهمین ساڵی فهرمانی جیهاد دژی خهڵکی کوردستان‪.‬‬ ‫ڕۆڵهکانی نهتهوهی کورد!‬ ‫کوردستانییه نیشتمانپهروهرهکان!‬ ‫‪ 82‬گهالوێژی ئهمساڵ‪ 89 ،‬ساڵی ڕهبهق بهسهر دهرچوونی فهرمانی جیهاد بهدژی خهڵکی واڵتهکهمان‬


‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫الپهرهی ‪54 :‬‬

‫‪Page : 54‬‬

‫شێوازێكی نامرۆڤانهو دوور لهئهخالقی سیاسی و شانۆی دادگای سهدكهسی كه وهبیرهێنهرهوهی دادگاكانی هیتلێر و ستالینه‪ ،‬دڵی ههر مرۆڤێكی ئازادیخواز دهههژێنن‪.‬‬ ‫دهسهاڵتێك ئهگهر باوهڕی به عهداڵهت و مرۆڤایهتی بێت چۆن دهیۆانو سۆهدان كۆهس دهكوژێۆتو تهنانۆهت تهرمهكانیشۆیان رادهسۆتی بنهماڵۆهكانیان ناكۆهنو لۆه شۆوێنێكی‬ ‫نادیاردا دهینێژنو بڕیاری قیرهتاوكردنی مهزاری ئهو مرۆڤه ئازادیخوازانه دهدهن؟ ههروا كه ههموومان دهزانین ئهم ئهشكهنجهو جینایهتانهی كه لهزیندانهكانی كۆمۆاری‬ ‫ئیسالمی بۆ نموونه‪ :‬ئێڤین‪ ،‬كههریزهك و قهزهڵ حهسۆار‪ ،‬دهخۆوڵقێن و بهسۆهر كۆوڕان و كچۆانی ئۆهم نیشۆتمانهدا دههێۆنن‪ ،‬لۆه جهسۆته و نۆاخ و دهروونۆی ئۆهوان تێپۆهڕی‬ ‫كردووهو ئێستا بۆ شكانی كهسایهتی ئازادیخوازان ههروا كه مێژووی خهڵكی كوردستانیش لهم بارهیهوه‪ ،‬ئهم وتهی موسهوی و كهڕوبی كه دهڵێن‪ :‬دهست درێژهی سێكسی‬ ‫كراوهته سهر كوڕان و كچان پشت راست دهكاتهوه‪.‬‬ ‫دهسهاڵتدارانی ئێران جینایهتی نوێی ئهم جارهیان به پهردهی رهشی مێژووی ‪ 21‬ساڵهی خۆیۆان زیۆاد كۆردو لهالیۆهكی دیكهشۆهوه‪ ،‬سۆهرههڵدانی ئۆهم بزووتنۆهوه شۆهڕی‬ ‫دهسهاڵتی له نێو سیستهمی كۆماری ئیسالمی زیاتر روون كردهوه كه ملمالنێی دهسهاڵتی لهم ‪ 8‬مانگهی رابردوودا زیاتر له هۆهر كۆات لۆه خۆۆی نیشۆان دا‪ .‬هۆهر كۆام لۆه‬ ‫باڵۆۆهكانی دهسۆۆهاڵت بۆۆۆ وهرگرتنۆۆی ئیمتیۆۆاز لۆۆه بۆۆاڵی ویالیۆۆهتی فهقیۆۆه كهوتنهتۆۆه خۆۆۆ و لۆۆهم پێنۆۆاوهدا لۆۆه هۆۆی كۆششۆۆێك دریغیۆۆان نۆۆهكرد‪ ،‬لهوانۆۆه بنهماڵۆۆهی هاشۆۆمی‬ ‫رهفسهنجانی كه ئهگهر بنهماڵهی هاشۆمی رهفسۆهنجانی خۆیۆان تێكۆهڵ ئۆهم بزووتنهوهیۆه بكۆهن‪ ،‬ئۆهوه بزووتنهوهكۆه لهبۆهر چهنۆد هۆۆ لۆهبار دهچێۆت‪ :‬یهكۆهم ئۆهوهی كۆه‬ ‫بنهماڵهی رهفسهنجانی وهك خێزانێكی سهركوتگهر و تااڵنچی ئاسهوارهمێژووییهكانی ئێران ههر له باكور و باشوورهوه بگره تۆا دهگاتۆه رۆژهۆهاڵتو رۆژئۆاوای ئێۆران‪ .‬لۆه‬ ‫ههموو تهمهنی ئهكبهری هاشمی رهفسۆهنجانیش هۆهر لۆه سۆهردهمی سۆهرۆك كۆمۆاری ههشۆت سۆاڵهی خۆیۆداو ئێستاشۆی لهگۆهڵ بێۆت‪ ،‬وهك سۆهرۆكی مهجلیسۆی خوبرهگۆان و‬ ‫ناوهندی پاراستنی بهرژهوهندییهكانی كۆماری ئیسالمی دهستی ههبووه له پهسهندكردنی یاسۆا دژهمرۆڤاییۆهكان بهسۆهرخهڵكی ئێرانۆدا‪ .‬ئێسۆتاش یۆهك مانۆ و نیۆو لۆهو‬ ‫رۆژهوه ههموان له میدیاكان ئاگادار و ههواڵیان پێ دهگهیشت كه هاشمی رهفسهنجانی له بهیاننامهیهكدا رایگهیاندووه كۆه (داوا لۆه هۆهموو گۆرو و حیۆزب و رێكخۆراوه‬ ‫سیاسی و ئایینییهكان دهكهم كه گوێ ڕاگرن بۆ فهرمایشاتی رههبهری‪ ،‬واته وتهكانی عهلی خامهنهیی)‪ .‬باشه هۆكۆاری ئۆهوهی كۆه رهفسۆهنجانی لۆهنوێژی هۆهینی چهنۆد‬ ‫حهوتووی رابردوودا باسی لهوه دهكرد كه واڵت له مهترسۆیدایه و دهبێۆت رێگۆا چارهسۆهرێكی سیاسۆی و عاقاڵنۆهی بۆۆ بدۆزینۆهوهو فۆائیزهی كچۆی و كوڕهكۆانی نۆارده سۆهر‬ ‫شهقام و هاوپشتی موسهوی و كهڕوبیان دهكرد‪ ،‬ئێستا هۆی چییه ‪ 261‬دهرهجه وهرچهرخاوهو پشتیوانی لۆه ویالیۆهتی فهقیۆه دهكۆات؟ ئۆهم ههڵسۆوكهوتهی هاشۆمی ئۆهوه‬ ‫دهسهلمێنێت كه لهسهر بهرژهوهندی خێزانی خۆی ئاماده بووه لهگهڵ خامهنهیی دهست بداته ههر چهشۆنه سۆات و سۆهودایهك و كردیشۆی و ئێسۆتا بۆۆ هۆهموان ئاشۆكرابووه‬ ‫كه ههموو دهسهاڵتداران له ریفۆرمخوازانهوه بگره تا دهگاته پاوانخوازانی نێو دهسهاڵت‪ ،‬كاتێۆك كۆه مانۆهوهی كۆمۆاری ئیسۆالمی دهكهوێتۆه مهترسۆییهوه‪ ،‬هۆهر هۆهموویان‬ ‫دهبن به قهڵغان و لهسهر مانهوهی نیزام ههر هۆهموویان كۆۆك و هاودهنۆ دهبۆن‪ .‬لهالیۆهكی دیكۆهوه پۆاش ئۆهو ریسۆواییهی كۆه دوابۆهدوای ئاكۆامی ههڵبژاردنۆهكانو ئۆهو‬ ‫ئهشكهنجهو ئیعدامو دهست درێژیه سێكسیانهی كه به كچانو كوڕانو ژنانو پیاوان لهنێو بهندیخانهكانی كۆماری ئیسالمیدا كرا‪ ،‬بۆۆ كۆهم رهنگكردنۆهوهی ئۆهم ریسۆواییانه‬ ‫لهروانگهی نێونهتهوهییهوه‪ ،‬مۆهحموود ئهحمۆهدی نۆژاد هۆات و ‪ 2‬ژنۆی بۆۆ پۆسۆتی بهرپرسۆی وهزارهتۆهكان بهمۆهجلیس پێشۆنیاركرد كۆه گۆیۆا مۆن رچهشۆكێنم و زیۆاتر لۆه‬ ‫دهوڵهتی خاتهمی بایهخ دهدهم بهژنان‪ ،‬بهاڵم زۆربهی جهماوهری رۆشنبیری كۆمهڵگای ئێران باش دهزانن كه ئهو ژنانه نهك هۆهر باوهڕیۆان بۆه ژن بۆوونی خۆیۆان نییۆه‪،‬‬ ‫نهك ههر خوازیاری دونیاییهكی نوێ نین بۆ ژنان‪ ،‬بهڵكو ئهو ‪ 2‬ژنه خۆیان له سهركوتی ژنانی ئێۆران دهسۆتیان هۆهبووه چ وهك بهرپرسۆی بهسۆیجی ژنۆانی كۆهرهج‪ ،‬چ‬ ‫وهك بهرپرسی ناوهندهكانی ئهمری بهچاكه و نههی له خراپهی كۆماری ئیسالمی دهستیان ههبووه له سهركووتی ژنان له ئێران‪.‬‬ ‫ئێستا بۆ ههمووان روونه كه رێگای رزگاری گهالنی ئێران نهك ههر لهژێر عهباكۆهی مێهۆدی كۆهڕوبی و شۆاڵه سۆهوزهكهی موسۆهویو هۆاتوو هۆاواری فۆائیزهی رهفسۆهنجانی‬ ‫نایهته دی‪ ،‬بهڵكو تاكه رێگای رزگاری و بهدهست هێنانی دێمۆكراسی بۆ ئێران هاودڵی و یۆهكگرتوویی گۆرو و رێكخۆراوه سیاسۆییه نوێخۆواز و دێمۆكراتۆهكانی شۆهقامی‬ ‫سیاسی ئێرانه‪ ،‬نه پشت بهستن به ئهو كهسانهی كه تا دۆینێ خۆیان ئازادی كوژ و خوڵقێنهری ‪82‬ی گهالوێژهكان و خاوهرانهكان بوون‪.‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری ئاستافی ‪ /‬رێکهوتی ‪71 :‬ی ئاگۆستی ‪8119‬‬

‫كوشتاری ساڵی ‪ ،61‬پهڵهیهكی رهشی نێوچاوانی رێژیم‬ ‫به فهرمانی ئایهتۆڵاڵ خومهینی‪ ،‬رێبهری رێژیمی ئیسالمیی ئێران كه له دوایین رۆژهكانی ژیانی خۆیدا دهری كردو لهڕاستیدا درێژكراوهی فهرمانی جیهادی نۆاوبراو بۆوو‪،‬‬ ‫گهورهترین كوشتاری بهكۆمهڵ ئهویش له گیراوه سیاسییهكان دهستی پێكرد‪ .‬له ماوهیهكی كورتی چهند مانگهدا چهند هۆهزار كۆهس لۆه نۆهیاران و جیۆابیرانی دهسۆهاڵتی‬ ‫ئیسالمی ‪....‬‬ ‫حهسهن سهلیمی‬ ‫به فهرمانی ئایهتۆڵاڵ خومهینی‪ ،‬رێبهری رێژیمی ئیسالمیی ئێران كه لۆه دوایۆین رۆژهكۆانی ژیۆانی خۆیۆدا دهری كۆردو لهڕاسۆتیدا درێژكۆراوهی فۆهرمانی جیهۆادی نۆاوبراو‬ ‫بوو‪ ،‬گهورهترین كوشۆتاری بهكۆمۆهڵ ئۆهویش لۆه گیۆراوه سیاسۆییهكان دهسۆتی پێكۆرد‪ .‬لۆه ماوهیۆهكی كۆورتی چهنۆد مانگۆهدا چهنۆد هۆهزار كۆهس لۆه نۆهیارانو جیۆابیرانی‬ ‫دهسهاڵتی ئیسالمی كه بهشێكی زۆریان چاوهڕوانی ئازادبوونیان دهكرد‪ ،‬له بێدادگا چهند خولهكییهكانی رێژیمدا سزای ئێعدام كردنیان بۆ دهركراو له ناكاو له سێداره‬


‫الپهرهی ‪53 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 53‬‬

‫نهپێكرا‪ ،‬نهك لهبهرئهوهی كه هێزهكه گهوره نهبوو‪ ،‬نهك لهبهرئهوهی كه بهزهییو رهفتاری ئینسانی بهههندوهرگیرا‪ ،‬مهبهستهكان نهپێكرا لهبهرئهوهی كه الیهنێكی‬ ‫بهرامبهریش ههبوو‪ ،‬لهبهرئهوهی كه ئهم الیهنی بهرامبهره بزووتنهوهیهكی بههێزی پێكهێنابوو‪ ،‬لهبهرئهوهی كه ئهم الیهنی بهرامبهره بهخۆوشیاری سیاسۆی گهیشۆتبوو و‬ ‫لهبهرئهوهی كه ئهم الیهنی بهرامبهره بڕیاری دیۆاریكردنی چارهنووسۆی خۆۆی دابۆوو‪ .‬ئۆهم الیۆهنی بهرامبۆهره كوردسۆتان بۆوو كۆه زۆرینۆهی تاكۆهكانی لۆه بزووتنهوهیهكۆدا‬ ‫لهژێر ناوی بزووتنهوهی شۆڕشگێڕانهی كوردستاندا رێكخستبوو‪ .‬بزووتنهوهیهك كه تا ههنووكهش زیندووهو تا گهیشتن به ئامانجهكانی زێندوو دهمێنێتهوه‪.‬‬ ‫هاوكات لهگهڵ هێرش بۆسهر كوردستان‪ ،‬كهشو ههوای كوردستان لۆه تۆهمرینكردنی دیموكراسۆییهوه بۆۆ بۆهرگریكردن لۆه دهسۆكهوتهكان گۆۆڕدراو وهك عهبۆدوڵاڵ موهتۆهدی‬ ‫سكرتێری كۆمهڵهی شۆڕشگێڕ دهڵێت‪ ،‬ههمووان لهسهر بناغهی دیفا له مافی ژیانو مافی مانهوهی خۆیان‪ ،‬دیفا لۆه ئۆازادیو كهرامۆهتیان‪ ،‬دیفۆا لۆه بۆاوهڕو پێناسۆیان‬ ‫دهستیان دایهدهست یهكترو بهڵێنی تهسلیم نهبوونیان دا‪.‬‬ ‫پێشتر وشهگهلێكی وهك بزووتنهوه‪،‬پێشمهرگه‪ ،‬بهرگری‪ ،‬یهكێتی‪ ،‬كۆمهڵه‪ ،‬پۆارتیزان و زور وشۆهیتر بۆوون‪ ،‬لۆه زۆر كۆهس بیسۆترابوون‪ ،‬ناسۆاندنیان بۆۆ كرابۆووو كۆهچی‬ ‫ئهمجارهیان هۆهمووان دهیانویسۆت خۆیۆان لۆهو واتانۆهدا بتوێننۆهوه‪ ،‬دهیانویسۆت ئاوێتۆهی ئۆهم وشۆانه بۆنو دهیانویسۆت خۆیۆان ببنۆه بكۆهرو كارهكتۆهری ئۆهم واتانۆه‪ .‬ئۆهم‬ ‫ویستانهش له پێداویستییهكهوه سهرچاوهی دهگرت‪ ،‬له پێداویستییهك كه ههوێنی شوناسی ئهوانی وهك مرۆڤ و وهك كورد پێكدههێنا‪ ،‬له پێداویسۆتیهك كۆه فهلسۆهفهی‬ ‫بوونی ئهوانو مانهوهی ئهوانی پێكدههێناو پێداویستیهك كه بۆهنرخترین بۆههاكانی ئۆهوانی لۆه مهحۆهكی تاقیكردنۆهوه دهدا‪ .‬بۆهڵێن نهنووسۆرا‪ ،‬كۆهچی وهك پیرۆزتۆرین‬ ‫نووسۆراوهكان خۆیدهرخسۆت‪ ،‬زهروورهتۆی تهسۆۆلیم نۆهبوون نهنووسۆرابوو‪ ،‬كۆهچی وهك زهروورهتۆۆی ههناسهكێشۆانو خۆواردن پۆارێزراو ئۆۆهم بهسۆهرهاتانه دهسۆتی پێكۆردو تۆۆا‬ ‫ئێستاش درێژهی ههیه‪.‬‬ ‫ئێسۆتاش هۆۆهموو رۆژێكۆۆی ژیۆۆانی خۆۆهڵكی ئۆۆهم دهڤۆهره‪82 ،‬ی گۆۆهالوێژهو ئۆۆهم رۆژه بۆتۆۆه ژیۆۆانی هۆۆهموو رۆژێۆك‪ .‬شۆۆۆرش الی گۆۆهلی كۆۆورد كۆتۆۆایی پێنۆۆههاتووهو تهنانۆۆهت‬ ‫بهشۆۆهكانیتری ئێۆۆرانیش دهیانهۆۆهوێ وهك كوردسۆۆتان درێۆۆژهدهری ئامانجۆۆهكانی شۆڕشۆۆی ناتۆۆهواوی ‪ 51‬بۆۆن‪82 .‬ی گۆۆهالوێژ بۆۆووه دهروازهی درێژهدانۆۆی شۆۆۆڕشو بۆۆێ گومۆۆان‬ ‫بهسهرهنجامی شیاوی خۆی دهگات‪.‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری ئاستافی ‪ /‬رێکهوتی ‪71 :‬ی ئاگۆستی ‪8119‬‬

‫پاش ههڵبژاردنی سهركۆماریی له ئێران و راڤهیهك‬ ‫ئارام‪ .‬مهریوان‬ ‫سی ساڵ لهمهوپێش لهكاتێكدا كه ئێمهی كورد لهژێر چهكمهی ئیستیبدادو سهرهڕۆیی دهسهاڵتی پاوانخوازی كۆماری ئیسالمی دهمان نااڵنۆدو دهنگۆی كۆ كراومۆان بۆههی‬ ‫كوێ نهدهگهیشت و ههموو رۆژێك باوك‪ ،‬برا‪ ،‬خوشك و دایكانمان لۆه سۆیاچاڵهكانی كۆمۆاری ئیسۆالمی یۆا لهشۆهڕی داسۆهپاوی كۆمۆاری ئیسۆالمی كۆه لۆه ‪82‬ی گۆهالوێۆژی‬ ‫ساڵی ‪ 52‬هوه دهستی پێكرد لهمهیدانی بهرگریدا‪ ،‬گیانی ئازیزانمان بهختكرد‪ ،‬هی رێكخراوهیهكی مرۆڤ دۆست به هانای ئێمه نههات و دهیانو سهدانو هۆهزاران كۆهس‬ ‫لهباشترین و بهرێزترین مرۆڤهكانی ئهم نیشتمانه ببون به قوربانی سیاسهتی چهوت و نامرۆڤانهی پاوانخوازانۆهی شۆوێنیسۆتی پۆان ئێرانیسۆت‪ .‬ئۆهم جارهیۆان بۆهناوی‬ ‫ئایین و بهرگری له فهوتانی ئیسۆالمی ویالیۆهتی فهقیۆه پۆاش سۆی سۆاڵ لهدهسۆتپێكردنی سۆهركوتی گۆهالنی بۆن دهسۆتی ئێۆرانو خۆهڵكی كوردسۆتان لۆه گۆڕهپۆانی سیاسۆی‬ ‫ئێرانۆۆدا‪ ،‬چهنۆۆدین بزووتنۆۆهوهی جۆۆهماوهری هۆۆهرجارهیان لۆۆهژێر چهنۆۆدین چۆۆهتری جیۆۆاواز وهك بزووتنۆۆهوهی خوێنۆۆدكاری‪ ،‬بزووتنۆۆهوهی ژنۆۆان‪ ،‬بزووتنۆۆهوهی كرێكۆۆاری‪،‬‬ ‫بزووتنهوهی مامۆستایان له ئێراندا سهری ههڵدا و تاههنووكهش درێژهی ههیه‪ .‬به سهدان و ههزاران كهس له ژنان‪ ،‬خوێندكاران‪ ،‬مامۆستایان و ههڵسوڕاوانی كرێكۆاری‬ ‫له گرتووخانهكانی كۆماری ئیسالمیدا بهندكراونو ماوهی زیندانی درێژخایهنیان بهسهردا سهپاوه‪ .‬ههر دهنگێكی ئۆازادیخواز و نوێخوازیۆان لۆه گۆهروودا تاسۆاندووهو هۆهر‬ ‫چهشنه ههنگاوێكی مرۆڤ دۆستانهیان بۆه نۆاوی دژایۆهتی لهگۆهڵ خۆوداو ئیمۆامی زهمۆان پێناسۆه دهكۆهن‪ ،‬بۆهاڵم بۆه خۆشۆیهوه‪ ،‬ئۆهو وشۆیارییه سیاسۆیهی كهلۆه ‪ 23‬سۆاڵ‬ ‫لهمهوپێشهوه ئێمهی خهڵكی كوردستان لێی بههرهمهندبووین‪ ،‬ئهوه ئێستا لهنێو قوواڵیی شهقامی سیاسیی ئێران و شاره گهورهكانی ئێرانهوه سهری ههڵداوه‪.‬‬ ‫بهرهی ئازادیخوازی ئێران وهك مێژوویش باس دهكات وهك بزووتنهوهیهكی خاوهن ئهزموون ههر له شۆڕشی مهشرووتهوه تادهگاته ‪88‬ی رێبهنۆدانو ئۆهو بزووتنۆهوهی كۆه‬ ‫سهرهنجی ههموو ناوهنۆده سیاسۆی و رۆشۆنبیرییهكانی جیهۆانی بۆۆ الی خۆۆی راكێشۆا و ئۆهم ئۆاخێزه جهماوهرییۆهی كۆه بۆهدهیان میلیۆۆن مرۆڤۆی كێشۆایه سۆهر شۆهقام ‪ ،‬بۆۆ‬ ‫جارێكی دیكه ههواڵی ئهم بزووتنهوه بوو به مانشێتی یهكهمی ههموو میدیا و گۆڤار و رۆژنامۆه گرینگۆهكانی گۆڕهپۆانی سیاسۆهت لۆه جیهانۆدا‪ .‬پۆاش هۆهڵبژاردنی ‪88‬ی‬ ‫جۆۆۆزهردان و ههسۆۆت پێكردنۆۆی دهنگۆۆدهران بۆۆه دزینۆۆی دهنگۆۆهكانیان لهالیۆۆهن ئهحمۆۆهدی نۆۆژاد و بۆۆاڵی دهسۆۆهاڵتی ویالیۆۆهتی فهقیۆۆهو سۆۆهرههڵدانی بزووتنهوهكۆۆهو سۆۆهركوتی‬ ‫جهماوهری بهزاڵهاتووی شاره گهورهكانی ئێران لهالیهن هێزه نیزامی‪ ،‬ئینتزامی‪ ،‬بهسیجی‪ ،‬لیباس شهخسیهكانهوه به خوێن كێشانی الوانی كوڕ و كۆ ‪ ،‬ژنۆان و پیۆاوان و‬ ‫تهنانهت الوانی كهم تهمهن و دواتر زیندانی كردنی بهفراوانی رووناكبیران‪ ،‬هونهرمهندان و خاوهن قهڵهمهكان و ههڵسوڕاوانی سیاسیی و مهدهنی و ئهشكهنجهیان به‬


‫الپهرهی ‪52 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 52‬‬

‫پڕكردهوهو تهنانهت بناخهی رۆژهكانی دواترو رووداوهكانی دواتریشی تۆمار كردهوه‪ .‬ئۆهم رۆژه بۆوو بۆه گۆڕهپۆانی كێشۆمهكێشو ملمالنێۆی‪ ،‬بۆوو بۆه خۆاڵی لێكۆدادانی دوو‬ ‫واتاو بوو به مێژوو‪ 21 .‬ساڵ بهسهر ئۆهم رۆژهدا تێپۆهڕبووه‪ ،‬كۆهچی هێشۆتا ئیۆۆاره بهسۆهر ئۆهو رۆژهدا نۆههاتووه‪ ،‬هێشۆتا پرۆسۆهی لێكۆدادانی ئۆهو دوو واتایۆه كۆتۆایی‬ ‫پێنههاتووهو هێشتا ئهم رۆژانهمان بۆ بهڕۆژ دهكاتهوه‪.‬‬ ‫ئهم رۆژه چ رۆژێك‪ ،‬ئهم رووداوه چ رووداوێك و ئهم مێژووه چۆن نووسراوهتهوه؟‬ ‫نارهزایهتی‪ ،‬راپهڕینو شۆرش له زۆر شوێنی جیهان كراوه‪ ،‬ههموو ئهم راپهڕینو ئاخێزانه خۆاوهنی كۆمۆهڵێك خۆاڵی هاوبهشۆن‪ ،‬بۆارودۆخی كۆمۆهڵگاكانی دوای راپۆهڕینو‬ ‫شۆرشیش خاڵی هاوبهشیان ههیه‪ .‬زۆربهمان راپهڕینهكهی ‪7217‬ی پاریسمان له مێۆژوودا خوێندۆتۆهوه‪ ،‬جێگۆڕگێمۆان لهگۆهڵ كۆمۆنۆارده الوهكۆانی شۆاری پۆاریس كۆردوهو‬ ‫ئافۆهرینمان بۆۆۆ ورهو جهسۆۆارهتی ئۆۆهو شۆڕشۆۆگێڕانه نۆۆاردووه‪ .‬بۆۆهاڵم ئێغۆۆراق نییۆۆه كۆۆه كۆهشو هۆۆهوای ئۆۆهو سۆۆهردهمهی كوردسۆۆتان بۆۆه پۆۆاریس بشۆۆوبهێنین‪ .‬لۆۆه كوردسۆۆتانیش‬ ‫بیرهوهری لهم چهشنه زۆرن‪ ،‬جموجۆڵی لهو شیۆه زۆرنو خاڵی هاوبهش زۆرن‪ .‬گۆڕهپانی ئهو سهردهمهی كوردستان‪ ،‬گۆڕهپانی دارهدارهكۆردنو ئۆهزموونكردنی سۆهرهتاكانی‬ ‫دیموكراسۆۆی بۆۆوو‪ ،‬هۆۆهوڵ بۆۆۆ ئامۆۆادهكردنی بهسۆۆتێنی كۆمۆۆهڵگای مۆۆهدهنی بۆۆوو‪ ،‬خهماڵنۆۆدنی ئۆۆاواتو هیۆۆوا بۆۆۆ ژیۆۆانێكی باشۆۆتر بۆۆوو‪ .‬لۆۆهو سۆۆهردهمهدا‪ ،‬مهیۆۆدان مهیۆۆدانی‬ ‫بردنهسهرهوهی خۆوشیاری سیاسی كۆمهڵگا بوو‪ ،‬مهیدانی ئامادهكردنی كۆمهڵگا بۆ دهسهاڵتێكی خۆهڵكیو دێمۆكراتیۆك بۆوو‪ ،‬مهیۆدانی تئۆۆریزهكردنی چۆهمكو واتاگۆهلێكی‬ ‫وهك چینه ئابووریو كۆمهاڵیهتییهكانو بهرژهوهندییه جیاوازو هاوبهشۆهكان بۆوو‪ ،‬مهیۆدانی باسۆكردن لۆه تۆهتبیقكردنۆی بۆهها دێمۆكراتیكۆهكانی كۆمۆهڵگای نێونهتۆهوهیی‬ ‫لهگهڵ كوردستان بوو‪.‬‬ ‫ئهو سهردهمه له زۆربهی شوێنهكانیتری ئێران باس له كۆتایی شۆڕش دهكرا‪ ،‬باس له تهواوبوونی پڕۆژهی راپهڕینی خهڵك دهكۆرا‪ .‬كۆهچی لۆه كوردسۆتان هێشۆتا سۆهرهتا‬ ‫بوو‪ ،‬هێشتا شۆڕش بهردهوام بووو باس له ماندووبوونی زیاتر بۆ گهیشتن به دهسكهوتی باشتر دهكرا‪ .‬باس له چییهتی راپهڕینی خۆهڵكو بۆاس لۆه گۆڕانكۆاری ریشۆهیی‬ ‫دهكۆرا‪ ،‬بۆۆاس لۆۆه پێداویسۆۆتی گۆۆهرهنتی كردنۆۆی مافۆۆهكانی خۆۆهڵكو بهرژهوهندییۆۆه هاوبهشۆۆهكان دهكۆۆراو بۆۆاس لۆۆه زهروورهتۆۆی درێۆۆژهی ئۆۆهو شۆڕشۆۆه تۆۆا گهیشۆۆتن بۆۆه شۆۆوێنی‬ ‫راستهقینهی خۆی دهكرا‪.‬‬ ‫بهپێچهوانه‪ ،‬له شوێنهكانیتر شۆڕشگێڕانی راستهقینهو رووناكبیرانی شۆرشۆگێڕ تۆهنیا مانۆهوه‪ ،‬سۆێكتاریزم‪ ،‬بهرچاوتۆهنگی و خیانۆهت بۆووه پێناسۆهی بهشۆێك لۆه پارتۆه‬ ‫سیاسییه ناسۆراوهكان‪ .‬پۆپۆۆلیزمی ئیسۆالمی سیاسۆی بردبوویۆهوهو بۆاس لۆه تاقانۆهبوونو دژایۆهتیكردن لهگۆهڵ هۆهموو هێماكۆانی دونیۆای شارسۆتانی دهكۆرا‪ .‬لۆه بهسۆتێنی‬ ‫ناوشیاری ئهو كاتی كۆمهڵگای ئێرانو له نهبوونی بهدیلی بههێزی سیاسی‪ ،‬ههموو ماندووبوونۆهكان بۆۆ گهیشۆتن بۆهو خواسۆتانهی كۆه شۆهڕی بۆكرابۆوو‪ ،‬كۆه ئارهقۆهی بۆۆ‬ ‫رژابووو كه خوێنی بۆ درابوو‪ ،‬له الیهن دهسهاڵتی تازه بهدهسهاڵت گهیشتوو مۆنۆپۆل كرا‪ .‬دژه شۆڕش خهریكی چهكهرهكردنو پهلوپۆ هاویشتن بۆوو‪ ،‬خۆواهر زێنهبۆهكانی‬ ‫داهاتوو هاوشان له گهڵ برا ریشداره كۆنهپهرسۆتهكانیان تێۆزابو ئهسۆیدیان بهسۆهروچاوی ژنانۆدا دهپڕژانۆدو بهگشۆتی كۆمۆهڵگا بۆهرهو دیكتاتۆرییۆهتێكی رههۆاو داخۆراو‬ ‫پهلكێش دهكرا‪.‬‬ ‫رێبهرانی تازهبهدهسهاڵت گهیشتوو‪ ،‬دهیانویست رهگهو سهرچاوهی ئهو تۆزه ئازادییهی كه له شوێنهكانیتری ئێرانیش ههبوو‪ ،‬كۆیربكهنۆهوه‪ ،‬بۆۆ ئۆهم مهبهسۆته كوردسۆتان‬ ‫دهروازه بۆۆوو‪ ،‬لهبهرئۆۆهوهی كۆۆه كوردسۆۆتان مایۆۆهی دڵگۆۆهرمی بۆۆوو‪ ،‬لهبهرئۆۆهوهی كوردسۆۆتان هۆۆهرێمی مهترسۆۆی بۆۆۆ دواڕۆژی دهسۆۆهاڵت بۆۆوو‪ .‬دهیانویسۆۆت قۆۆهاڵی پشۆۆتیوانیكهرو‬ ‫رێنوێنیكۆۆهرو ئیلهامبۆۆهخش تێكبشۆۆكێنن‪ .‬دهیانویسۆۆت هۆۆهموو ئاسۆۆهوارو دهسۆۆكهوته دێمۆكراتیكۆۆهكان بسۆۆتێننهوهو بهگشۆۆتی دهنگۆۆی ئۆۆازادایخوازی لۆۆه قۆۆازان و بهرژهوهنۆۆدی‬ ‫دروسۆتبوونی تۆوێژێكی نۆوێی ئهریسۆتۆكرات‪ ،‬بێۆۆدهن بكۆهن‪ .‬لۆهوهها حاڵهتێكۆدا‪ ،‬كوردسۆۆتان تهحۆهموول نۆهكرا‪ ،‬ههربۆیۆه هۆۆهموو ههوڵۆه ئاشۆتیخوازانهكانی گۆهلی كۆۆورد‬ ‫بهههندوهرنهگیراو فهرمانی جیهاد له دژی گهلی كورد پهسندكرا‪ .‬فهرمانی هێرشۆێك كۆه پۆێش لۆه پهسۆندكردنی‪ ،‬لۆه الیۆهن رێبۆهرانی كۆمهڵۆهوه چۆاوهڕوان دهكۆرا و لۆهو‬ ‫بارهوه وشیاری به خهڵك دهدرا‪.‬‬ ‫بهمهبهستی هێرش‪ ،‬ژووری عهمهلیات سازكرا‪ ،‬سهرمایهی مادیو مرۆیی تهرخان كرا‪ ،‬باس له نهكردنهوهی بهندی پۆتینۆهكان تۆا سۆهركوتی یۆهكجارهكی كوردسۆتان كۆرا‪،‬‬ ‫چهواشهكاری كرا‪ ،‬كایه به عهقڵی جهماوهری ئێران كرا‪ ،‬جۆشدانو بهسیجی جهماوهری لهژێر ناوی بهرگریكردن لۆه ئۆایین و لۆه ئیسۆالم سۆازدراو سۆهرهنجام هێۆرش كۆرا‪.‬‬ ‫لهدهركردنی فهرمانهكهدا هێنده پهلهكرا كه تهنانهت ههڵكهوتهی جوغرافیایی كوردستان لهبیركراو ئهم فهرمانه بۆ هێزی دهریاییش بهڕێكرا‪ .‬پهلهكرا لهبهرئهوهی كۆه‬ ‫پێیانوابوو دهبۆێ لۆه كۆاری خێۆردا پهلۆه بكرێۆت‪ ،‬ئۆهم كۆارهش بۆۆ ئۆهوان خێۆر بۆوو‪ ،‬لهبۆهر ئۆهوهی كۆه داهۆاتووی ئۆهوانو سۆهرجهمی بهرژهوهندییۆهكانی ئۆهوانی دهخسۆته‬ ‫مهترسۆۆییهوه‪ ،‬لهبۆۆهر ئۆۆهوهی كۆۆه بۆۆوونی هۆۆهرێمێكی ئۆۆازادو دێمۆۆوكراتو كۆۆراوهو ئۆۆهوهیش لۆۆهپاڵ دهسۆۆتی ئۆۆهوان دواڕۆژی ئۆۆهوانو چییۆۆهتی ئۆۆهوانی دهخسۆۆته مهترسۆۆییهوه‪،‬‬ ‫لهبهرئهوهی كه پهتای ئازادیو عهداڵهتی كۆمهاڵیهتیو زۆربههای دیكهی ئینسانی له كوردستانهوه ههنارده دهكراو سهرجهمی ئێرانی دهگرتهوه‪.‬‬ ‫لهبهسۆۆتێنی بۆۆارۆدۆخی سیاسۆۆی تایبۆۆهت‪ ،‬ناوشۆۆیاری ئۆۆهو كۆۆاتی كۆمۆۆهڵگای ئێۆۆران‪ ،‬نۆۆهبوونی حیزبۆۆی سیاسۆۆی وشۆۆیار لۆۆه ئاسۆۆتی سهراسۆۆهری كۆۆه ئۆۆهویش خۆۆۆی بهرهۆۆهمی‬ ‫دیكتاتۆرییۆۆهتی درێژمۆۆاوهی پاشۆۆایهتی بۆۆوو و بهكۆۆهڵكوهرگرتنی ئۆۆهبزاری لۆۆه مهزهۆۆهب و حازروئامۆۆادهبوونی دامودهزگۆۆای رووحانییۆۆهتی شۆۆیعه بۆۆه مزگۆۆهوت و حۆۆوجره و‬ ‫حوسهینییهكانییهوه‪ ،‬هێزێكی زهبهالح بۆ سهركوتو بۆ داگیركردنی كوردستان بهڕێكراو شوێنكهوتنی مهبهستهكان نیشانهكرا‪ .‬هێرش كراو كهچی قهت مهبهستهكان‬


‫الپهرهی ‪51 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 51‬‬

‫به پێچهوانهی شوێنهكانی تری ئێران‪ ،‬كه كۆماری ئیسالمی توانیبووی شۆڕشی خهڵك به قازانجی خۆی كۆنترۆل بكات‪ ،‬له كوردستان خهڵك بۆه هۆی شۆێوهیهك فریویۆان‬ ‫نهخوارد و رژیۆم نۆهیتوانی لۆه بۆاوهڕه ئایینیۆهكانی خۆهڵك بۆۆ فریودانیۆان كۆهڵك وهربگۆری‪ .‬لۆه كوردسۆتان خواسۆتهكان جیۆاواز بۆوون و هۆهر ئهمۆهش وایكردبۆوو خۆهڵكی‬ ‫كوردستان له سهرهتاوه بۆیان دهركهوێ كه كۆماری ئیسالمی ناتوانێ واڵمدهرهوهی خواست و داواكارییه رهواكانیان بێت‪.‬‬ ‫رژیم هێرشی كرد‪ ،‬بهاڵم له بهرامبهر ئهم هێرشهدا خهڵكی كوردستان نیشانیاندا كه بۆ وهدهسۆتهێنانی مافۆهكانی هۆهرگیز لۆه بهرامبۆهر هۆی دوژمنێكۆدا بێدهنۆ نۆابێ و‬ ‫سهردانهوێنێ‪ .‬تا ئهمڕۆكه و پاش ‪ 21‬سۆاڵ خۆهڵكی كوردسۆتان خۆهریكی درێۆژه دان بۆهم مقاومۆهت و خۆراگریهیۆه و هۆهرگیز‪ ،‬سۆهرهڕای ئۆهو هۆهموو سۆهركوت و گۆرتن و‬ ‫زیندان و ئهشكهنجه كردنه كه به درێژایی تهمهنی كۆماری ئیسالمی بوونیان ههبووه‪ ،‬ههنگاوێك له خواسته رهواكانی پاشهكشهی نهكردووه‪.‬‬ ‫له راستیدا جهنایهتهكانی كۆماری ئیسالمی لۆهكاتی هێۆرش بۆسۆهر كوردسۆتان لهوسۆهردهمهدا دهنگدانهوهیۆهیكی شۆیاوی نۆهبوو‪ ،‬میدیایۆهك كۆه پوششۆی شۆیاوی رووداوهكۆه‬ ‫بدات نهبوو‪ .‬ئهگهر ئێستا چكۆلهترین حهركهتێكی ئیعترازی لۆه ماوهیۆهكی كۆورت و لۆه رێگۆای ئۆامرازی پێشۆكهوتوی پێوهنۆدی گۆرتن دهگاتۆه بۆهر دهسۆتی رای گشۆتی نۆه‬ ‫تهنیا ئێران بۆهڵكو رای گشۆتی دونیۆاش‪ ،‬ئۆهو كۆات خۆهڵكی كوردسۆتان هۆی ئیمكۆانێكی وای بۆۆ فهراهۆهم نۆهبوو‪ .‬ئۆهوه لۆه حالێكۆدا بۆوو كۆه هیۆزی داگیركۆهر لۆه رێگۆای‬ ‫میدیاكانیهوه دهیویست به جۆرێكی تر رووخساری مهسهلهكه باس بكات و بهردهوام خهریكی چهواشهكاری بوو‪.‬‬ ‫بهاڵم ئهوهی جێگا تێرامانه و ئێستاكهش وهك خاڵێكی پۆزهتیڤ له مێژووی خهڵكی كوردستاندا ئهژمار دهكرێ ئهو یهكریزیهی خهڵكی كوردستان بوو كه له كۆتاییشۆدا‬ ‫خۆڕاگری و بهرخۆدانێكی گهوره و قابیلی ستایشی لێ كهوتهوه‪ .‬به گهڕانهوهیهك بۆۆ مێۆژووی خۆهباتی كوردسۆتان‪ ،‬دهبینۆین كۆه نۆهبوونی یۆهكریزی‪ ،‬زۆر جۆاران خهسۆاری‬ ‫گهورهی لێكهوتۆتهوه و شكستی به شوێن دا هاتووه‪ .‬ئهگهر یهكریزی له پۆاڵ بۆوونی زمۆان و خۆاك بۆه سۆێ فاكتۆهری پێناسۆهی نهتهوهیۆهك ئۆهژمار بكۆرێ ئۆهوه ‪38‬ی‬ ‫گهاڵوێژ دهتوانین بهرۆژێك دابنێین كه خهڵكی كوردسۆتان تێیۆدا جێگایۆهكیان بۆۆ رهخنۆه گۆرتن لۆه نۆهبوونی تۆهبایی و یۆهكریزی نههێشۆتوه و بۆه خۆۆراگری و دیفۆا لۆه‬ ‫خواستهكانیان مێژوویهكیان بۆخۆیان تۆمار كرد كه تا ئهمرۆكهش له ئاسمانی خهباتی رزگاریخوازانه ئهم گهلهدا دهدرهوشێتهوه‪.‬‬ ‫‪38‬ی گهالوێژ‪ ،‬كۆمهڵیك دهرس و ئهزموونی گهوهرهی ههیه كه نابێت فهرامۆش بكرێن‪ .‬لهوانه گرینگی حیزبی پێشهن و بێ ڕاڕا و دهورێك كه دهتوانێ ئهو حیزبۆه لۆه‬ ‫قۆناغه ههستیارهكانی مێژووی خهباتكارانهی نهتهویهك‪ ،‬گهلێك و چینێك بیگێڕێ‪ .‬كۆمهڵه ئهو حیزبه پێشهنگه بوو كه سهڕهڕای گۆهنجی و تهمۆهنی كۆورتی چۆاالكی و‬ ‫ئۆۆهزموونی خۆۆهباتی ئاشۆۆكرا‪ ،‬تۆۆوانی بۆۆه یارمۆۆهتی و لۆۆه بۆۆهر تیشۆۆكی تێگهیشۆۆتنێكی قۆۆوڵ و راسۆۆتهقینه لۆۆه زهرفییهتۆۆهكانی خۆۆهڵكی كۆۆورد لۆۆه الیۆۆهك و لهالیۆۆهكیتر رادهی‬ ‫كۆنهپهرست بوون و دژه گهڵ بوونی دهسهاڵتێكی ئائینی وهك دهسهاڵتی تازه پێگهیشتووی كۆماری ئیسالمی‪ ،‬بكهوێتۆه ریۆزی پێشۆهوهی خۆهڵكی كۆورد و ئۆاالی خۆۆڕاگری و‬ ‫بۆۆهرپا كردنۆۆی بزووتنهوهیۆۆهكی شۆۆكۆدار ههڵۆۆدا‪ .‬ئۆۆهوهی ئێسۆۆتا و لۆۆه چهنۆۆد سۆۆاڵی رابۆۆڕدوودا حیزبۆۆهكانی كوردسۆۆتانی رۆژهۆۆهاڵت و كهسۆۆایهتییه سیاسۆۆیو رووناكبیرهكۆۆان‬ ‫كردوویانه‪ ،‬بۆ یاد كردنهوه لهم رۆژه‪ ،‬جێگای دهستخۆشییه و بێ گومان ههوڵی زیاتریش پێویسته‪ .‬لهم سۆهردهمهدا خۆهڵكی كوردسۆتان و بۆه تایبۆهتی ئۆهو نهسۆلهی ئۆهو‬ ‫رۆژانهیان له یاده دهبێ ههوڵ بدهن یادگارییهكانی رۆژانی بهرهنگاری‪ ،‬بگوازنهوه بۆ نهسلی نوێ و سهرهڕای یاد كردنهوهی خۆڕاگری و فیداكاری ئۆهو سۆهردهمهی خۆهڵكی‬ ‫كوردستان‪ ،‬ههوڵ بدرێ دهرس له ئهزموونهكانی وهربگیردرێت‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری ئاسۆی کوردستان ‪ /‬رێکهوتی ‪75 :‬ی ئاگۆستی ‪8119‬‬

‫‪82‬‬

‫ی گهالوێژ‪ ،‬مێژووی دروستكردهوه‬

‫باران سهلیمی‬ ‫مێۆۆژووی مرۆڤایۆۆهتی پۆۆڕه لۆۆه رۆژ‪ ،‬پۆۆڕه لۆۆه رووداو و پۆۆڕه لۆۆه تۆمۆۆاركردنی رووداو‪ .‬رۆژهكۆۆان دهتۆۆوانن دووبارهبوونۆۆهوهی هۆۆهمان رۆژهكۆۆانی پێشۆۆووتر بۆۆن‪ ،‬رووداوهكۆۆانیش‬ ‫دهتوانن دووبارهبوونهوهی رووداوه ئاساییهكان بنو كهچی ههموو رووداوهكان تۆمار ناكرێن‪ .‬ههموو رۆژهكان لهیهك ناچن‪ ،‬رووداوهكۆانیش لهیۆهك نۆاچنو هۆهر رووداوێكۆی‬ ‫رۆژانۆۆهش تۆمارناكرێۆۆت‪ .‬رووداوێۆۆك تۆماردهكرێۆۆت كۆۆه ئاسۆۆایی نۆۆهبێت‪ ،‬لهبیرنهچێتۆۆهوهو مێۆۆژوو دروسۆۆتبكاتهوه‪ .‬رووداوێۆۆك تۆماردهكرێۆۆت كۆۆه سۆۆن بهسۆۆن بگوازرێتۆۆهوه‪،‬‬ ‫رۆژهكانی دواتر دروست بكاتو وهك ههوێنی بهردهوامبوونی ژیان دهوربنوێنێت‪ .‬ئهم رووداوانۆه مێۆژوون‪ ،‬بهشۆێكی زۆری ئۆهو مێژوویۆهش كێشۆمهكێشوملمالنێی بۆهردهوام لۆه‬ ‫نێوان چهوساوهو چهوسێنهره‪ ،‬هێرشو بهرهنگاربوونهوهی ئهم دوو واتایهیۆهو ئۆهو تیوهرهیۆه كۆه هۆهموو ژیۆان خهباتۆهو خۆهباتیش بڕینۆی رێگۆهی دژوار بۆۆ ئاسۆوودهبوونو‬ ‫بهختهوهربوونی مرۆڤه‪ .‬ئهم رۆژانه دهتوانێ ‪72‬ی مارسی ‪7217‬ی پاریس بێت‪ ،‬دهتوانێ ژیانو خهباتی رێبهرێكی وهك فوئادی موستهفاسوڵتانی بێۆت‪ ،‬دهتۆوانێ شۆڕشۆی‬ ‫گهالنی ئێران له ساڵی ‪ 51‬بێتو سهرهنجام دهتوانێ ‪82‬ی گهالوێژی ‪52‬ی كوردستان بێت‪.‬‬ ‫‪82‬ی گهالوێژی ‪ 52‬دهیتوانی وهك ههموو رۆژهكانی دیكهی سۆاڵ‪ ،‬رۆژێكۆی ئاسۆایی بێۆت‪ ،‬دهیتۆوانی پڕبێۆت لۆه رووداوی ئاسۆاییو دهیتۆوانێ وهك زۆربۆهی رۆژهكۆانی دیكۆه‬ ‫لهبیربكرێتهوه‪ .‬دهیتوانی له رۆژهكانی دیكه بچێت‪ ،‬تۆمارنهكرێتو نهبێته مێژوو‪ .‬كهچی ئهم رۆژه خۆی له رۆژهكانی دیكه جیاكردهوه‪ ،‬رۆژه ناتهواوهكانی پێش خۆشی‬


‫الپهرهی ‪50 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 50‬‬

‫پاساوی فتوا ئیسۆالمییهکهیان و پۆهالماره دژی ئینسۆانییهکانیان‪ .‬بۆهمجۆره لۆه هۆهموو الیهکۆهوه کوردسۆتان کهوتۆه بۆهر شۆااڵوی درندانۆهی هیۆزه چهکۆدارهکانی حکومۆهتی‬ ‫ئیسالمی و بهئاگروئاسن کهوتنه جهستهی خهڵکی خهباتکاری کوردستان‪ .‬له ههموو شۆارهکان ئیعۆدامی بهکۆمۆهڵ وهرێخۆرا و کوشتوکوشۆتاری خۆهڵکی بێتۆاوان دهسۆتیپێکرد‪.‬‬ ‫ئهم پهالمار و زۆروێژییانه بوون به ههوێنی خۆڕاگری و بهربهرهکانێیهکی شۆڕشگێڕانه له کوردستان که ههتا ئهمڕۆ درێژهی ههیه‪.‬‬ ‫زنجیرهی ئهم شااڵوه دژی ئینسانییانه که سی ساڵه درێژهی ههیه و له فتواکهی خومهینییهوه به بهردهوامی بهڕێوه دهچێت خهسارێکی مهزنی به بزوتنهوهی ئۆازادیخوازی‬ ‫گهیاندووه و کۆس و تهگهرهی گهورهی خستوهته سهر رهورهوهی رهوتی گهشه و پێشکهوتنی کۆمهاڵیهتی; به ههزاران ئینسانی فیداکار و تێکۆشۆهری ئۆهم واڵتۆه خوێنیۆان‬ ‫رژاوه‪ ،‬بۆه دهیۆۆان هۆهزار ئینسۆۆان کهوتونهتۆه بۆۆهر زهبۆری لێۆۆدان و گیۆران و بهشۆۆێکی زۆریۆش پۆۆهڕیوه و پهرتۆهوازهی ههنۆۆدهران کۆراون‪ ،‬بۆۆهاڵم قۆهت رهورهوی خۆۆۆراگری و‬ ‫درێژهدانی خهبات له دژی ملهوڕی و زۆرداری له وهستان نهکهوتووه و قهت دامودهزگاکۆانی حکومۆهتی ئیسۆالمی ئۆهوجۆرهی ئیۆدعایان دهکۆرد نۆهیانتوانی کۆمۆهڵگای ئێۆران‬ ‫بکهنه «دورگهی ئارام» بۆ بهرهوپێشبردنی ئامانجی تااڵنکارانه و بهدیهێنانی ئاواتی دژی ئینسانییان‪.‬‬ ‫دهسهاڵتی رهشی حکومهتی ئیسالمی لهم ماوهیهدا سهرهڕای ههموو دڕندهیی و جینایهتێكی بێ وێنه که لێیان وهشاوهتهوه‪ ،‬سهرهڕای ژیانێکی تاڵ و سهخت و دژوار کۆه بۆۆ‬ ‫کۆمهاڵنی خهڵکی بێدهرهتان و گهاڵنی مافخوراوی ئێرانیان سازکردووه‪ ،‬ههرگیز نهیانتوانیوه بۆ ساتێکیش سهرینی ئاسودهیی و ئهرخهیانی بخهنه ژێر سهریان و هۆهرگیز‬ ‫بۆ ساتێکیش مۆتهکهی روخانی دهسهاڵته نگریسهکهیان لهبهر چاو ون نهبووه‪.‬‬ ‫ئێستا زیاتر له سی ساڵه ئهم ڕهوتی خهبات و بهربهرهکانێیه له دژی دهسهاڵتی درندانهی حکومهتی ئیسالمی له ئاڕادایه‪ .‬هێشۆتا مۆڵهتۆه ‪ 48‬سۆهعاتییهکهی خۆمۆهینی‬ ‫بۆ (پانکردنهوهی سهری بزوتنهوهی شۆڕشگێڕانه و شکاندنی موقاومهتی خهڵکی کورد تهواو نهبووه و ئێستاش پاشی سی ساڵ ئهو ئاواتهیان بۆۆ نههاتۆتۆه دی‪ .‬خۆهڵکی‬ ‫کوردستان له درێژهی ئهم خهبات و بهربهرهکانێیهدا گهلێک رۆژگاری سهخت و تاڵیان تێپهڕاندووه‪ ،‬سهرهڕای ههموو ئۆهم دژوارییانۆه ئێسۆتا چۆاوکراوهتر لهپێشۆوو ئۆااڵی‬ ‫ئۆۆهم خهباتۆۆه ئینسۆۆانی و عادالنهیۆۆه لۆۆه دژی سۆۆڕینهوهی سۆۆتهم و نابهرابۆۆهری و هۆۆهاڵواردنی چهنۆۆد قۆۆات‪ ،‬لۆۆه دژی زۆرداری نهتۆۆهوهیی و لۆۆه پێنۆۆاو ئاشۆۆتی و ژیۆۆانێکی‬ ‫شهرافهتمهندانهی بێ چهوساندنهوه دهشهکێنێتهوه‪ .‬ئهم خهڵکه نهک ههنگاوێک بهرهو دواوه نهچووه‪ ،‬بهڵکوو خاراوتر و به ئهزمونتر لۆه هۆهموو مهیدانۆهکانی خهباتۆدا‬ ‫حزوری ههیه و به کهڵک وهرگرتن له ههموو دهرفهتهکان و لهههموو توانا و وزهرفییهتهکان بۆ درێژهدان به خهباتی عاداڵنه و بۆۆ گهیشۆتن بۆه عهداڵۆهت و سۆڕینهوهی‬ ‫ستهم و نابهرابهری تێدهکۆشێ‪.‬‬ ‫ئێستا حکومهتی ئیسالمی زیاتر له ههر کاتێک کهوتۆته بهر رق وتووڕهیی کۆمهاڵنی رهنجدیتوی ئێران و کوردستان‪ .‬سهرانسهری ئێران بۆته شانۆی نارهزایهتی دهربۆڕین‬ ‫دژ به حکومهتی ئیسالمی‪ ،‬ئێستا شوورهی پۆاڵینی موقاومهتی جهماوهری سهرتاپای حکومهتی ئیسالمی خستۆته بهر لێکباڵو بوون‪.‬‬ ‫ئێمۆه دڵنیۆاین کۆۆه هۆهموو دامودهزگاکۆۆانی رژیۆم لهبۆۆهردهم راپۆهڕینۆۆی پڕشۆکۆی جهماوهریۆدا چۆکدائۆۆهدهن و گۆهورهترین سۆۆهرکهوتنی مێژوویۆی بۆۆۆ بزوتنۆهوهی ئۆۆازادیخوازی‬ ‫لهئێران و کوردستان تۆمار دهکرێ‪ .‬ئهمه ئهزمونی بێ ئهمالوالی مێژووه و چارهنووسی نهگۆڕی ههموو دهسۆهاڵتێکی زۆردار و جیانۆهتکاره و کۆمۆاری ئیسۆالمیش بۆه هۆهموو‬ ‫فێۆ و تهڵهکهکانییۆۆهوه‪ ،‬بۆۆه هۆۆهموو دڕنۆۆدهیی و جینایهتهکانیۆۆهوه نۆۆاتوانێ خۆۆۆ لۆۆهو چارهنوسۆۆه ال بۆۆدا‪ .‬ئێمۆۆه داوا لۆۆه خۆۆهڵکی خۆۆۆڕاگری کوردوسۆۆتان دهکۆۆهین کۆۆه ‪28‬ی‬ ‫گهالوێژی ئهمساڵ واته سیههمین ساڵیادی هێرشی کۆماری ئیسالمی بۆ سهر کوردوستان بکۆهن بۆه رۆژی یهکیۆهتی و یۆهکگرتووییان و ریۆزی خهباتکارانۆهیان بهرانبۆهر بۆه‬ ‫کۆماری ئیسالمی پتهوتر بکهنهوه‪.‬‬ ‫رهوتی سوسیالیستی کۆمهڵه (فراکسیون)‬ ‫‪٨٢‬ی گهالوێژی ‪ / ١٩٢٢‬بهرابهر به‪١٢‬ی ئاگوستی ‪٨١١٣‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬مالپهری بهیان ‪ /‬رێکهوتی ‪72‬ی ئاگۆستی ‪8119‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ‪ ،‬دهرسهكان و ئهزموونهكان‬ ‫كاوه فهتاحی‬ ‫‪ 21‬سۆۆاڵ لهمۆۆهوه بۆۆهر و رێۆۆك لۆۆه دوای ماوهیۆۆهكی كۆۆورت لۆۆه دهسۆۆهاڵتدارییهتی كۆمۆۆاری ئیسۆۆالمی‪ ،‬بۆۆه فۆۆهرمانی راسۆۆتهوخۆی خومۆۆهینی‪ ،‬رێبۆۆهری ئۆۆهو سۆۆهردهمهی كۆمۆۆاری‬ ‫ئیسالمی‪ ،‬هێرشێكی ههمهالیهنه كرایه سهر كوردستان‪ ،‬كه لهو كاتهدا بههێزترین سهنگهری ئازادیخوازی له ئێراندا ئهژمار دهكرا‪ .‬ئهو سهردهمه‪ ،‬له كوردسۆتان‪ ،‬خۆهڵك‬ ‫به پێكهێنانی چهندین رێكخراوی كۆمهاڵیهتی وبه رێنوێنی رابهرانێكی ژیر و لێهاتوو تهمرینی دیموكراسییان دهكرد‪.‬‬


‫الپهرهی ‪49 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 49‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ هێمای درندهیی رژیمی ئیسالمییه و نیشانهیهکه بۆ ئیرادهی بههێزی خۆراگرانهی خهڵکی کوردستان‬ ‫‪82‬ی گهالوێژ له مێژووی خهباتی نهپساوهی خهڵکی ئازادیخواز و تێکۆشهری ئێران و کوردستاندا به رۆژێکۆی رهش‬ ‫ناسۆۆۆراوه‪ ،‬وهبیرهینۆۆۆهورهوهی جینایۆۆۆهت و رووداوگۆۆۆهلێکی تاڵۆۆۆه‪ ،‬هۆۆۆهروهها بۆۆۆه دهسۆۆۆپێکی بانگهشۆۆۆهی ئاشۆۆۆکرای‬ ‫سۆۆۆهرکوتکاری و هێرشۆۆۆی سیسۆۆۆتماتیک و ههمهالیهنۆۆۆهی دهسۆۆۆهاڵتدارانی سۆۆۆهرهرۆی ئێۆۆۆران بۆۆۆۆ سۆۆۆهر بزوتنۆۆۆهوهی‬ ‫ئازادیخوازیی و عهداڵهتویستیی خهڵکی مهینهتدیتووی ئهم واڵته دادهندرێ‪.‬‬ ‫پۆۆۆاش سۆۆۆهرکهوتنی ڕاپۆۆۆهڕینی پڕشۆۆۆکۆی جۆۆۆهماوهری لۆۆۆه رێبهنۆۆۆدانی سۆۆۆاڵی ‪1357‬دا و ڕهوینۆۆۆهوهی سۆۆۆێبهری رهشۆۆۆی‬ ‫دیکتاتۆری پاشایهتی قۆناغێکی تازه له ژیانی کۆمهڵگای ئێران و کوردستاندا دهستی پێکرد‪ .‬درگای ژیانێکی نۆوێ‬ ‫له کۆمهڵگایهکی کراوه و سهربهستدا بۆهرهورووی خۆهڵک کرایۆهوه‪ .‬ئۆهم خهڵکۆه بۆۆ یۆهکمجار و پۆاش زیۆاتر لۆه نیۆو سۆهده کهوتبوونۆه بۆهر درگانۆهی سۆهردهمێکی نۆوێ و‬ ‫دهرفهتی ههڵسووڕانێکی سهربهستانهی سیاسیۆۆ کۆمهاڵیهتی و سازکردنی ژیانێکی شیاوی ئینسانی و به دوور له ستهم و سێبهری رهشی دیکتاتۆری هاتبوه گۆڕ‪.‬‬ ‫بۆهاڵم دهسۆۆهاڵتدارانی ئیسۆۆالمی خۆهونێکی دیکۆۆهیان بۆۆۆ کۆمۆۆهڵگای ئێۆران دهبینۆۆی و پیالنێکۆۆی دیکۆۆهیان لهبنسۆهردا بۆۆوو‪ .‬ئهوانۆۆه هۆۆهر لۆه رۆژهکۆۆانی یهکۆۆهمی سۆۆهرکهوتنی‬ ‫راپهڕینی جهماوهریدا جاڕی تهواوبونی شۆرش و ئهستاندنهوهی چهک له دهست جهماوهر و گهڕاندنهوهی خهڵک بۆ ماڵهکانی خۆیان دا‪ .‬دهستیانبرد بۆۆ خۆتۆهیارکردن و‬ ‫سازکردنهوهی هێزی چهکداری سهرکوتگهر‪ .‬زمانی فێ و تهڵهکه و ههڕهشه و زهبر نواندنیان خسته کار ههتا به هۆهر جۆرێۆک کۆه بۆووه بۆهری قووڵبوونۆهوهی ڕاپۆهڕینی‬ ‫جۆهماوهری بگۆۆرن و بهرهبۆۆهره دهسۆتکهوتهکانی شۆڕشۆۆیش بخهنۆۆه ژێرپۆێ و هۆۆهر رۆژ زیۆۆاتر لۆه چاوهڕوانییۆۆهکانی خۆۆهلک بۆۆ باشۆۆتر بۆۆوونی گۆوزهران و چۆۆاکتربوونی فۆۆهزای‬ ‫کۆمهاڵیهتی و سیاسی له ناو کۆمهڵگادا کهم بکهنهوه‪.‬‬ ‫له درێژهی ئهم رهوتی کێشمهکێشه سیاسی و کۆمهاڵیهتییهدا ههموو نیشانهکان دهریان خست که خهڵکی رهنجدیده و بێبهشکراوی کوردسۆتان‪ ،‬کۆه خۆهباتی دهیۆان سۆاڵهی‬ ‫دژواری دژ به ستهمیان تێپهڕاندووه نایانهوی م به داوی دژی شۆڕشانهی دهسهاڵتدارانی تازه بدهن‪ .‬خوازیاری جۆرێکی دیکهی ژیانی سیاسۆی ۆۆۆ کۆمهاڵیۆهتین کۆه لهگۆهڵ‬ ‫بۆچۆۆوونی کۆنهپهرسۆۆتانهی دهسۆۆهاڵتداراندا یۆۆهک ناگرێتۆۆهوه‪ .‬خوازیۆۆاری قووڵکردنۆۆهوه و درێۆۆژهدان بۆۆه شۆۆۆرش و چهسۆۆپاندن و بهرینکردنۆۆهوهی دهسۆۆتکهوتهکانی شۆڕشۆۆن‪.‬‬ ‫خوازیاری نهمانی بنکهکانی سهرکوت و زۆروێژین‪ ،‬خوازیاری دهسهاڵتی راستهقینهی جهماوهری و پاراستنی ئازادییه دموکراتیکۆهکانن‪ .‬خوازیۆاری دوورخسۆتنهوهی دیۆن لۆه‬ ‫دهسهاڵتی سیاسی و سهقامگیرکردنی کۆمهڵگایهکی مهدهنی سهربهستن‪ .‬نایانهوێ جارێکی دیکه سێبهری دیکتاتۆری و زهبروزهن ۆۆ ئۆهمجار بۆه بۆهرگ و سۆیمای ئۆایینی و‬ ‫ئیسالمییهوۆۆ باڵ بهسهر کوردستاندا بکێشێت‪ .‬خوازیۆاری سۆڕینهوهی سۆتهمی نهتۆهوهیی و دامهزرانۆدنی عهداڵۆهتی کۆمهاڵیۆهتین و بۆه گشۆتی خوازیۆاری ئۆهوهن کۆه خۆیۆان‬ ‫چارهنووسۆی ژیۆانی سیاسۆی و کۆمهاڵیۆهتییان دیۆاری بکۆهن و چیتۆر رێگۆا نۆهدهن تووشۆی هۆهاڵواردن و سۆووکایهتی ببنۆهوه و کوردسۆتان ببێتۆه کۆمهڵگایۆهکی وهدواخۆراوی‬ ‫مۆڵدراو به هێزی چهکدار‪.‬‬ ‫خهڵکی کوردستان ههر لهو ماوه کهمهی که دهسۆتیان کۆهوتبوو وێۆڕای هۆهموو کۆسۆپهکان و سۆهڕهڕای هۆهموو کهموکوڕیۆهک کۆه هۆهبووبێ نیشۆانی دا کۆه دهتۆوانێ بۆه پشۆت‬ ‫بهستن به هێزی خۆی کۆمهڵگایهکی ئینسانی و ئازاد دابمهزرێنێ و بهرێوهی ببات‪ .‬لهو ماوه کورتهدا کوردستان ببوه مهکۆی ئازادی و تواندرا نمونهیهکی سۆهرکهوتوانهی‬ ‫دهسهاڵتی راستهقینهی جهماوهریی و ههوڵدان بۆ چهسپاندنی دهسهاڵتی شۆڕاکانی گهرهک و شارهکان و ههڵبژاردنی ئازاد بۆهڕێوه بچۆێ‪ .‬کۆمهڵۆه وهک هێزێکۆی سیاسۆی و‬ ‫به دهربهست نهخشێکی بهرچاوی له بهدیهێنانی تهواوی ئهو دهستکهوتانه و ههوڵدان بۆ بهرێنکردنهوهی شۆڕش و چهسپاندنی دهستکهوتهکانیدا گێڕا و وهک سۆهنگهرێکی‬ ‫قایم له دژی زۆروێژییهکانی دهسهاڵتدارانی کۆنهپهرستدا وهستایهوه‪.‬‬ ‫هۆۆهموو ئۆۆهم داوا و چاوهڕوانییۆۆه ئینسۆۆانی و عاداڵنهیۆۆه بۆۆه گۆۆهرووی دهسۆۆهاڵتدارنی ئیسۆۆالمی تۆۆاڵ بۆۆوون‪ ،‬بۆیۆۆان قۆۆووت نۆۆهدهچوو‪ ،‬نهیاندهویسۆۆت بچنۆۆه ژێربۆۆاری ویسۆۆت و‬ ‫داخوازی ئهوتۆ‪ ،‬ههر بۆیه رێگای فێڵوفهرهج و تهشقهڵهیان گرته‪ ،‬هێشتا مان و نیوێک له داتهپینی رژیمی پاشایهتی تێنهپهڕیبوو که کهوتنه بڕوبیانوو له خۆهڵکی‬ ‫کوردستان و نهورۆزی خوێناوییان بۆۆ شۆاری سۆنه بۆه دیۆاری هێنۆا و کهوتنۆه چاوسۆوورکردن و زبروزهنۆ نیشۆاندان و ههڕهشۆه کۆردن لۆه خۆهڵکی شۆڕشۆگێڕ و خۆهباتکاری‬ ‫کوردستان و ههر رۆژهی له جێگایهک و له ههر شوێنهی به بیانویهکهوه ئاوری دوژمنکارانهیان ههڵدهگیرساند‪ ،‬ههتا چۆک بۆه ئیۆرادهی یهکگرتوانۆهی خۆهڵکی مۆافخوازی‬ ‫کوردستاندا بهێنن‪.‬‬ ‫درێژهی ئهم ڕهوته سهری له ‪82‬ی گهالوێژی ساڵی ‪ 7252‬دهرهێنا که خومهینی وهک رێبهر و سۆهرۆکی حکومۆهتی ئیسۆالمی هۆهموو زمۆانی فرتوفێۆڵ و تهڵهکۆهبازی خسۆته‬ ‫ئۆۆهو الیۆۆهوه و ڕاشۆۆکاوانه و بۆۆه ئاشۆۆکرا بیچمۆۆی دژی ئینسۆۆانی حکومهتهکۆۆهی دهرخسۆۆت و فتۆۆوای جیهۆۆاد لۆۆه دژی خۆۆهڵکی کوردسۆۆتانی راگهیانۆۆد‪ .‬داوای لۆۆه هۆۆهموو هێۆۆزه‬ ‫چهکۆۆدارهکانی زهمینۆۆی‪ ،‬هۆۆهوایی و دهریۆۆایی و سۆۆپای پاسۆۆداران و سۆۆهرجهمی بۆۆهکرێگیراوان کۆۆرد « لۆۆه مۆۆاوهی ‪ 42‬سۆۆاعهتدا سۆۆهری فیتنۆۆه لۆۆه کوردسۆۆتان پۆۆان کهنۆۆهوه و‬ ‫دهسهاڵتی ئیسالمی له کوردسۆتاندا بچهسۆپێنن«‪ .‬جۆهنابی بۆهنی سۆهدری سۆهرکۆماریش فۆهرمانی بۆه ئهرتۆهش دا کۆه «تۆا کۆتۆایی هێنۆان بۆه غائیلۆهی کوردوسۆتان بۆهنی‬ ‫پۆتینهکانیان نهکهنهوه»‪ .‬ئهمانه به درۆ باڵویانکردهوه که کمونیستهکان له مزگهوتی جامێعهی سنه ژن ومندالی موسڵمانهکانیان به بارمته گرتوه و ئهمهیان کرده‬


‫الپهرهی ‪48 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 48‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ رۆژی بهرهنگاری و هاوپشتی نهتهوهیی گهلی كورد به دژی كۆماری ئیسالمی‬ ‫فواد كوردپوور‬ ‫‪82‬ی گۆۆهالوێژی ‪ 7252‬ئۆۆهو رۆژه بۆۆوو كۆۆه بۆۆه بڕیۆۆاری خومۆۆهینی وهك رێبۆۆهری دهسۆۆهاڵتی تۆۆازه وهسۆۆهركارهاتووی كۆمۆۆاری ئیسۆۆالمی‪ ،‬فۆۆهرمانی هێرشۆۆی نیزامۆۆی بۆۆۆ سۆۆهر‬ ‫كوردستان راگهیاندرا‪ .‬سی ساڵ پێش ئێستا و له كاتێكدا شۆڕشی گهالنی تینوی ئازادی و رزگاری له ئێران كهوته ژێر تهوژمی كۆنهپهرهستانهی ئیسالمی سیاسۆی شۆیعهو‬ ‫به الڕێدا چوو‪ ،‬هێرشی بێ بهزهییانهی پاسدارانی كۆماری ئیسالمی به فهرمانی خومهینی‪ ،‬هێرشێك بۆوو بۆۆ سۆهر هۆهموو دهسۆكهوتهكانی بزوتنۆهوهی مافخوازانۆهی گۆهلی‬ ‫كورد و ئاوات و ئارهزووه پهنگخواردووهكانی مێلیۆنها خهڵك له كوردستان بۆ دامهزراندنی كۆمهڵگایهكی ئازاد و دێمۆكراتێك‪ .‬بزووتنهوهیهك كه لۆه مێۆژووی پۆڕ هۆهوراز‬ ‫و نشێوی خۆێدا‪ ،‬به تێپهڕاندنی گهلێك قۆناغی سهخت و خوێناوی‪ ،‬نرخێكی گهورهو قوربانییهكی زۆری بۆ گهیشتن به ئازادی و رزگاری دانابوو‪.‬‬ ‫گهلی كورد و بزووتنهوهكهی به بێ هی تاوانێك جگه له دیفا له سهنگهری ئۆازادیخوازی وێۆڕای هێۆزه سیاسۆییه شۆرشۆگێڕهكانی‪ ،‬بۆه بڕوبیۆانوی بۆێ نۆاوهرۆك‪ ،‬كهوتنۆه‬ ‫بهر پهالماری بێ پاساوی پاسۆداران‪ .‬ئهوكاتۆهی كوردسۆتان پۆاش دامهزرانۆدنی دهسۆهاڵتی تۆازهی كۆمۆاری ئیسۆالمی وهك تاكۆه سۆهنگهری دیفۆا لۆه ئۆازادی مۆابۆوه و لۆه‬ ‫خهمڵینی دێمۆكراتێكی خۆیدا بوو‪ ،‬چی دی بۆ كۆنهپهرهستان و پاسدارانی خومهینی تهحهمول نهكرا و بڕیاری قهتڵی عام و میلیتاریزه كردنی كوردستان‪ ،‬بۆ سۆڕینهوهی‬ ‫ئهم ئهزمونهو پاشهكشه و شكاندنی بزوتنهوهی مافخوازانهی گهلی كورد دهستی پێكرد‪.‬‬ ‫ههرگیز نه هێزه سیاسییه شۆڕشگێڕ و رهسهنهكان‪ ،‬نه ژنان و خوێندكاران و كرێكاران و مامۆستایان و سهرجهم خۆهڵكی كوردسۆتان‪ ،‬خوازیۆاری شۆهڕ و مۆاڵوێرانی واڵت و‬ ‫خاكهكهیان نهبوون و نین‪ .‬ئهزموونی رێكخراوه جهماوهری و دێمۆكراتیكهكانی پاش رووخانی سیستهمی پاشۆایهتی و مانگۆهكانی ئۆهوهڵی دوای راپۆهڕین لۆه شۆارو ناوچۆه‬ ‫جۆراوجۆرهكانی كوردستان‪ ،‬سهلمێنهری ئهم راستییه مێژوییانهن‪ .‬خواسته رهواكانی گهلی كورد بو سۆهلماندنی مۆافی سیاسۆی و نهتۆهوهییان‪ ،‬بۆۆ دامهزرانۆدنی عهداڵۆهتی‬ ‫كۆمهاڵیهتی و دێمۆكراتیزه كردنی واڵتهكۆهیان و هۆهروهها خۆهباتی بۆێ پسۆانهوه لۆهم رێبۆازهدا‪ ،‬تۆهنیا ههڵوێسۆت و كردهوهیۆهك بۆوو كۆه لۆه سۆهدان هۆهزار ئینسۆان لۆه‬ ‫كوردستان به ئاشكرا دهبێندرا و تا ئێستاش رهوابوونی بهردهوامه‪.‬‬ ‫هێرشی بێ بهزهییانهی ‪82‬ی گهالوێژ بۆ سهر كوردستان‪ ،‬هێرش بوو بۆ سهر ههموو ئهو دهسكهوتانهو پێشۆێلكردنی مافۆه رهواكۆانی گۆهلی كۆورد‪ .‬زینۆدان و ئهشۆكهنجه و‬ ‫ئیعدامی به كۆمهڵ و بێڕهحمانه به درێژایی سۆی سۆاڵی رابۆردوو لۆه الیۆهن دهسۆهاڵتدارانی كۆمۆاری ئیسۆالمییهوه‪ ،‬تۆهنیا رێگۆهی سۆهپاندنی دهسۆهاڵتی رژیۆم و سۆهركوتی‬ ‫خهباتی گهلی كورد و رووبهرو بوونهوه لهگهڵ ئاشتیخوازی خهڵكی كورد بووه‪ .‬ههزاران هۆهزار خۆهباتكاری رێگۆهی رزگۆاری و رۆڵۆهكانی خۆهڵكی كوردسۆتان‪ ،‬لۆه مهیدانۆه‬ ‫جیاوازهكاندا بوونهته قوربانی ئهم داگیركارییهی رژیمی ئیسالمی ئێران‪.‬‬ ‫خاڵی مێژوویی و جێی سهرنجی ئهم بهشه له مێژووی گهلی كۆورد‪ ،‬وهسۆتانهوهو بهرهنگارییۆهكی ههمهالیهنۆهو جۆهماوهری و چهكدارنۆه بۆوو بۆه دژی ئۆهم هێرشۆه‪ .‬خۆهڵكی‬ ‫كوردستان سنگی خۆیان و رۆڵهكانیان كرد به قهلغانی گوللۆهو هۆهرگێز سۆهریان بۆۆ كۆنهپهرهسۆتی دسۆهاڵتدارانی كۆمۆاری ئیسۆالمی دانهنهوانۆدو بۆه پشۆتیوانی و رێبۆهری‬ ‫حیزبه تێكۆشهرهكانی كوردستان له بڕیارێكی نهتهوهیی و مێژوییدا‪ ،‬گهورهترین شانۆی خهبات و بهرهنگاریان له بهرانبهر ئهم هێرشهی پاسدارانی رژیم ساز كرد‪.‬‬ ‫ئێستاو پاش تێپهر بوونی سی ساڵ به سهر ساڵیادی ئهم رۆژه مێژووییهدا‪ ،‬جێگۆهی خۆیۆهتی كۆه هێۆزه سیاسۆییهكانی كوردسۆتان بۆه ناسۆاندن و رێزگۆرتن لۆهم رۆژه وهك‬ ‫رۆژی بهرهنگاری و هاوپشتی نهتهوهیی گهلی كورد له كوردستانی رۆژههاڵت‪ ،‬ههم بزوینهری حافیزهی مێژوویی گهلی كۆورد بۆن بۆۆ یۆادهوهری بۆهرهی نۆوێی خۆهباتكاران و‬ ‫ههم سهنگهری خهبات و بهرخۆدانی كۆڵنهدهرانهی خهڵكی كوردستان بهرهو یهكڕیزی و یهكگرتووییهكی بههێز رێبهری بكهن‪ .‬رێزگرتن له خوێنی شههیدانی كوردسۆتان و‬ ‫گرێدانهوهی به خوێنی ئهو الوه ئازادیخوازانهی كۆه بۆه ناحۆهق هۆهر ئێسۆتا و رۆژانۆه دهڕژێتۆه سۆهر شۆهقامهكانی تۆاران و شۆاره گۆهورهكان‪ ،‬پێویسۆته ههمهالیهنۆهتر بۆۆ‬ ‫سۆۆهلماندنی هاوخۆۆهباتی بزووتنۆۆهوهی رزگاریخوازانۆۆهی كوردسۆۆتان لهگۆۆهڵ بزوتنۆۆهوهی ئازادیخوانۆۆهی سهراسۆۆهری‪ ،‬لۆۆه سۆۆیههمین سۆۆاڵوهگهڕی ‪82‬ی گۆۆهالوێژ بێتۆۆه ئۆۆاراوه‪.‬‬ ‫خهباتی مافخوازانهی گهلی كورد له ساڵوهگهڕی ‪82‬ی گهالوێژدا پێویسته به هێز و وزهیهكی تازهوه بهرهوڕووی دێكتاتۆری سهرهڕۆی كۆماری ئیسالمی ببێتۆهوهو خۆۆی بۆۆ‬ ‫بهشداری و پشتیوانی خهباتی ههمهالیهنهو سهراسهری كه ئێستا له شاره گهورهكان له ئارادایه ئامادهتر بكات‪.‬‬ ‫بهم بۆنهوه پێویسته خهڵكی كوردستان لهم رۆژهدا دهنگی ك كراوی خۆیان به دژی سیاسهتی شهڕ و كوشۆتاری نیزامۆی دهسۆهالتدارانی ئێۆران روو بۆه كۆمۆهڵگای جیهۆانی‬ ‫بگهیۆهنن‪ .‬بردنۆۆه سۆۆهرهوهی ئاسۆۆتی وشۆیاری نهتۆۆهوهیۆۆی و وشۆۆیاری سیاسۆی بۆۆه خۆۆهباتی یهكگرتووانۆۆه‪ ،‬دهتۆوانی هۆۆهوێنی یۆۆهكگرتوویی زیۆۆاتری ریزهكۆانی گۆۆهلی كۆۆورد لۆۆه‬ ‫قۆناغهكانی داهاتووی خهبات بۆ گهیشتن به رزگاری یهكجاری مسۆگهر بكات‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری ئاستافی ‪ /‬رێکهوتی ‪79 :‬ی ئاگۆستی ‪8119‬‬


‫الپهرهی ‪47 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 47‬‬

‫هاوپشتییهكی بێوێنه لۆهنێوان كۆمۆهاڵنی خۆهڵكی كۆورد بههۆهموو الیۆهنو بیركردنۆهوه جیاوازهكانییۆهوه‪ .‬خۆهڵكی كۆورد كۆه ئۆهو سۆهردهمیش بۆههۆی مێژوویۆهكی پێشۆوتری‬ ‫بۆۆهرهنگاری تۆۆوانی بهشۆۆێوهیهكی ههمهالیهنۆۆه دهسۆۆت بكۆۆات بهرێكخسۆۆتنی خۆۆۆییو حهماسۆۆهیهكی لۆۆه بۆۆهرهنگاری لۆۆهخۆی نیشۆۆاندا كۆۆه بهحۆۆهق دهكۆۆرێ ئێسۆۆتاكه وهك هێمۆۆای‬ ‫بهرخۆدانو بهرهنگاری لهدژی داگیركاری ناوی لێ ببرێت‪.‬‬ ‫ئهوه بۆ ماوهی دوو ساڵ دهچێت كه لهالیهن هێزه كوردییهكانهوه باس لهوه دهكرێ كه ئهم رۆژه وهك رۆژێكۆی مێژوویۆی لۆه ژێۆر نۆاوی رۆژی بۆهرهنگاریو هاوپشۆتی گۆهلی‬ ‫كورد لهدژی داگیركاری كۆماری ئیسالمی ناودێر بكرێ‪ .‬بهحهق ههڵوێستێكی لهو جۆره جێگهی بایهخهو دهبێت ههمووان ههوڵی خۆیۆان بۆۆ گشۆتگیركردنی ئۆهم بیرۆكهیۆه‬ ‫بدهنو چهسپاندنی رۆژێكی وا بۆۆ گۆهلی كۆورد دهبێتۆه قورسۆاییهكی بۆههێزو لهالیۆهكی دیكهشۆهوه خسۆتنهڕووی جینایۆهتێكی دیكۆهی ههمهالیهنۆهی كۆمۆاری ئیسۆالمیش بۆۆ‬ ‫بیروڕای گشتی دهخاتهڕوو‪.‬‬ ‫كۆماری ئیسالمی كهپاش شۆڕشی ‪51‬ی گهالنی ئێران هاتهسهركار بۆ ئهوهی به جۆرێك شۆڕشهكه بارگاوی بكات به بیری وشۆكی ئیسۆالمییو ئۆهم شۆڕشۆه بۆهرهو فۆهوتانو‬ ‫لۆۆهپێناو مسۆۆۆگهر كردنۆۆی نیزامێكۆۆی دواكۆۆهوتووی ئیسۆۆالمی ببۆۆات‪ ،‬دهسۆۆتی دایۆۆه مرانۆۆدنی ئۆۆهو هیۆۆواو ئۆمیدانۆۆهی كۆۆه كۆمۆۆهاڵنی خۆۆهڵكی ئێۆۆران پۆۆێش شۆۆۆڕش بۆخۆیانیۆۆان‬ ‫وێناكردبوو‪ .‬دیاره رووی هێرشو داپڵۆسینی رژیمو تاقمه جیاوازهكانی زۆربهی گهالنی ئێرانی گرتهوه‪ ،‬بهاڵم ئهو گهلهی كه ئهساسهن دژی ئۆهم رژیمۆهو دژی ئۆهو فیكۆرو‬ ‫بۆچۆوونۆۆهی كۆۆه بۆۆهنیاز بۆۆوو لهئاسۆۆتی ئێرانۆۆدا بۆۆهكردهوهی دهربهێنۆۆێ گۆۆهلی كۆۆورد بۆۆوو لۆۆهئێران‪ .‬گۆۆهلی كۆۆورد بۆۆهحوكمی ئۆۆهوهی خۆۆاوهن ئۆۆهزمونێكی پێشۆۆتووتری خۆۆهباتو‬ ‫بهرهنگاری بووه لهدژی داگیركهرانی كوردستانو لهههمانكاتدا خاوهن بزووتنهوهیهكی بههێزی پێشكهوتنخوازانه بوو‪ ،‬دهست بۆهجێ بۆهنیازه پاونخوازایهكۆهی رژیمۆی تۆازه‬ ‫بهدهسهاڵت گهیشتووی زانی‪.‬‬ ‫بزووتنهوهی ئازادیخوازانهی گهلی كورد پاش تێكهوهپێچانی نیزامۆی پاشۆایهتی لهكوردسۆتان‪ ،‬دهسۆتی دابۆووه پێكهێنۆانی كۆمۆهڵێك رێكخۆراوهو نیهۆادی مۆهدهنی خۆهڵكییو‬ ‫كوردستان بهتهواوی بهشێوهیهكی دێمۆكراسیانه لهو ماوهیهدا بهرێوه دهچوو‪ .‬ئهمهش لهالیهكهوه ببوه هۆی ترسی دهسۆهاڵتدارانی دهمۆارگرژی ویالیۆهتی فهقیۆه كۆه چۆاوی‬ ‫دیتنی ناوچهیهكی دێمۆكراتوئازادیان نهبوو‪ ،‬لهالیهكی دیكهشهوه وهری خهباتكارانهی بزووتنۆهوهی رهوای گۆهلی كۆوردو بهگشۆتی كۆمۆهاڵنی خۆهڵكی كۆوردی بۆۆ ئامۆادهیی‬ ‫ههر رووداو هێرشێك بردبووه سهرهوه‪ .‬لهو سهردهمانهداو پاش ئهو ماوه كهمه لهدهسهاڵتی رژیمۆی ئۆایینیو پۆاش دهسۆت بۆهجێ ناسۆاندنی نۆاوهرۆكی نۆادێمۆكراتیكی ئۆهم‬ ‫رژیمه‪ ،‬بزووتنهوهی كورد به هی جۆرێك حازر نهبوو بچێته ژێر ركێفی سیاسهته دواكهوتووهكانی حاكمانی تازه بهدهسهاڵت گهیشتوو‪.‬‬ ‫به لهبهرچاو گرتنی ئهوهی باسی هات و سهرباری ئهوهی گهلی كوردو بزووتنهوهكهی بۆ بهرگرتن به ههر جۆره توندوتیژییهك خوازیاری ئۆهوه بۆوو بۆۆ دۆزینۆهوهی رێگۆه‬ ‫چارهیهكی شیاوو شارستانیانه رێگۆهی دیۆالۆگو دانیشۆتنی پێشۆنیار كۆرد‪ ،‬بۆهاڵم حاكمۆانی دژه كۆوردو دژه دێمۆكراسۆی دژی ئۆهم ههواڵنۆه وهسۆتانهوه‪ .‬هۆهر وهك پێشۆووتر‬ ‫چاوهڕوان دهكرا دژی دیالۆگو وهستانهوهو بهره بهره لێدوانی مهالكانی تازه بهدهسهاڵت گهیشتوو بۆنی خوێنو شهڕی لێدههات‪ .‬كاربهدهستانی بۆااڵی ئۆهم رژیمۆه كهوتنۆه‬ ‫داڕشتنی پرۆسهیهك بۆ بێدهن كردنو لهناوبردنی جهماوهری بهرینی كورستانو حیزبه سیاسییهكانی‪ .‬ئهم ههواڵنۆهی رژیۆم لهئۆهنجام دا لۆه هێرشۆێكی بۆهرینی نیزامیۆدا‬ ‫لهرێكهوتی ‪82‬ی گهالوێژ ساڵی ‪ 52‬دا خۆی دهرخست‪ .‬ئهم هێرشه لهزهمهنێكی دیاریكراوداو به فهرمانی راستهوخۆی خۆمهینی كه تێیۆدا بۆه راشۆكاوانه بڕیۆار بۆه هۆهر‬ ‫سێ هێزی نیزامی ئێران درا تاكوو بهههموو تواناییانهوه بزووتنهوهی كوردستانو سهرجهم بهڕێوهبهرانی ئهم بزاڤه سیاسی ‪ -‬كۆمهاڵیهتییه نوقمی خوێنوفهوتان بكهن‪.‬‬ ‫الیهنێكی دیكه ئهو راستییه بووه كه ئهم رژیمه لهتهواو هێزی راگهیاندنی خۆی كهڵكی وهردهگرت تاكوو سیمای دێمۆۆكراتیكی بزووتنۆهوهی گۆهلی كۆورد خهوشۆدار بكۆات‪.‬‬ ‫بهو چهشنه بههێندیك پۆڕهوپاگهنۆدهی درۆ و فریودهرانۆه لههۆهوڵی ئۆهوهدا بۆوو نهتۆهوهكانی دیكۆهی غۆهیری كۆورد بۆه گۆژ خۆهڵكی كۆوردا بكۆات‪ .‬بۆۆ نموونۆه لۆهو پۆهڕی‬ ‫رووههڵمااڵوییهوه باسی گرتنی چهندین ژنی موسڵمان دهكهن كه له مزگهوتی جامیعهی شاری سنه به دهستی هێزه كوردیهكانهوه گیراونو بهمهش ههستی ئۆایینی گۆهالنی‬ ‫ئێرانی خهوشدار دهكرد‪.‬‬ ‫بۆهم چهشۆنه عهقڵییۆۆهتی هێۆرش دهسۆتپێدهكاتو كوشۆۆتنوگوێنهدان بهقسۆهی بیرجیۆۆاوازان‪ ،‬جێگۆهی دیالۆگوزمۆانی لێكتێگهیشۆۆتن دهگرێتۆهوه‪ ،‬رژیمۆی بونیادگۆۆهرا بۆه بیۆۆری‬ ‫كۆنهپهرهستانه دهستی دایه قهاڵچۆكردنی خهڵكی كوردستان‪ .‬دهستیدایه وێرانكردنۆی ناوچۆهكانی كوردسۆتان‪ ،‬دێهاتوشۆارۆچكهكان‪ ،‬وێرانكردنۆی باغوبێسۆتانو كێڵگۆهكانو‬ ‫لهناوبردنی سهرچاوهكانی ژیان‪ .‬لهو سهردهمهدا‪ ،‬لهچهشنی فهرماندهكانی سهر به ئوردووگای نازیسم رژیم خهڵخاڵی رهوانهی كوردستان كردو ئهویش به بێ لێپرسۆینهوه‬ ‫و راسۆۆتهوخۆ و بۆۆه پێۆۆی بڕیۆۆاره دهرهۆۆاورده دوگمۆۆهكانی‪ ،‬دهسۆۆتی دایۆۆه بۆۆهدیلگرتنو راگواسۆۆتنو لهئاكامۆۆدا كۆمۆۆهڵێك لۆۆه تێكۆشۆۆهرترین رۆڵۆۆهكانو ئۆۆهو كهسۆۆانهی دهنگۆۆی‬ ‫ئازادیخوازیو پێكهێنانی كۆمهڵگایهكی عهداڵهتخوازانهیان سهردابوو خسته ژێر پهتی سێدارهو ئیعدام كران‪.‬‬ ‫ئۆۆهوهی ئێسۆۆتاكه وهك سۆۆومبولی دیكتاتۆرییۆۆهتو شۆۆهڕهنگێزی بۆۆۆ سۆۆهرجهم بیۆۆروڕای گشۆۆتیو تهنانۆۆهت بۆۆۆ كهسۆۆانهی كۆۆه ئۆۆهوكات لهوهههمۆۆدا بهسۆۆهریان دهبۆۆردو فریۆۆوی‬ ‫بهڵێنهكانی خومهینیان خواردبوو‪ ،‬كۆماری ئیسالمیو دهسۆهاڵتدارانییهتی‪ .‬لهالیۆهكی دیكۆهوه سۆهمبولی خۆۆڕاگریو راوهسۆتانو بۆهردهوام بۆوون بۆهدژی ئۆهو هێرشۆه بۆهرینو‬ ‫دوژمنكارانه و بزووتنهوهی بهرحۆهقو رهوای گۆهلی كۆورده‪ .‬خۆۆڕاگری خۆهڵكی تێكۆشۆهری كوردسۆتان لهبهرابۆهر ئۆهو هێرشۆهدا دهبێۆت وهك بیرهوهریۆیو لهههمانكاتۆدا وهك‬ ‫هێمایهكی ههمیشهیی له بیرو مێشكی الوانی كۆمهڵگای كوردی بمێنێتهوه‪.‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری ئاستافی ‪ /‬رێکهوتی ‪79 :‬ی ئاگۆستی ‪8119‬‬


‫الپهرهی ‪46 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 46‬‬

‫كۆهش و هۆۆهوای ئۆازاد دهرفۆۆهتێكی ئۆۆهوتۆی پێنۆهدەدا‪ ،‬تۆۆا ئۆۆهو كاتۆهی كۆۆه سۆۆروهی نهسۆیمی ئۆۆازادی لۆۆه هۆهر شۆۆوێنێكی ئێۆۆران ههسۆتی پێۆۆدهكرا‪ ،‬ئەو بە ئاسۆۆودەیی خەوی‬ ‫لێندەکەوت‪ .‬له روانگهی ئهوهوه ئازادی وهك ژههرێك وابوو كه دهڕژایه جهستهی رژیمی ئیسالمیهوه‪ .‬ئهو تهنیا بۆ چارهسهری شۆهری نێۆوان دەسۆت و پێوەنۆدەکانی خۆۆی و‬ ‫جێنشیەکانی پێی دەگوتن کە‪":‬پێوەر دەنگی خەلکە‪ ".‬خۆراگرییهكی پرژوباڵو و ناهاوئاههن له بهرانبهر هێرشی كۆنهپهرستیدا له ههموو شۆوێنێكی ئێۆران شۆكڵی گۆرت و‬ ‫رژیم نهیتوانی هی سهنگهرێك له ئاستی سهراسهریدا به ئاسانی داگیر بكات‪ .‬بهاڵم ئۆهم خۆڕاگریۆه لۆه كوردسۆتان وەهۆا جانۆانە بۆوو کە سۆەری كۆمۆاری ئیسۆالمی تێیۆدا‬ ‫لهبهرد درا‪ .‬ئهم خۆڕاگریه‪ ،‬دهنگی شۆڕشی ئێران بوو كه له كوردستانهوه دەبیسترا و به گوێی خهڵكی ههمو ئێران و جیهان دهگهیشت ‪.‬ئەو خۆراگرییە لۆه مۆاوهی كۆهمتر‬ ‫لۆۆه ‪ 2‬مانۆ دا خومۆۆهینی كێشۆۆایه پشۆۆت مێۆۆزی وتۆۆوێژ‪ ،‬تۆۆا ئۆۆهم جارههیۆۆان بۆۆه فێۆۆڵ و فریوكۆۆاری دەرفەتێکۆۆی گونجۆۆاو بهدهسۆۆت بێنێۆۆت و بڵێسۆۆهی ئۆۆاگری ئۆۆهم بزوتنهوهیۆۆه‬ ‫دامركێنێتهوه‪ .‬ئەم وتوێژە هەروەکۆوو چۆاوەروان دەکۆرا بە هۆۆی نەسۆەلماندنی هۆی بەشۆێک لە مۆافە سۆەرتاییەکانی خەلکۆی کوردوسۆتان لە الیەن رژیۆمەوە‪ ،‬بە ئاکامێۆک‬ ‫نەگەیشت‪،‬کاتێک چهند مان دواتر رژیم هەستی بە ئامادەبوون کرد سهرلهنوێ هێرشی نیزامی خۆی دهسۆت پێكۆردهوه‪ .‬لۆه مۆاوهی ئۆهم ‪ 28‬سۆاڵه دا رێگایۆهكی سۆهخت و‬ ‫دژوار تێپهڕ كرا‪ ،‬بهاڵم خهڵكی كوردستان لهم تاقی كردنۆهوه مێژووییۆه دا سۆهربهرز هاتنۆه دهرێ‪ .‬بزووتنۆهوهی عاداڵنۆه و ئازادیخوازانۆهی ئۆهم خهڵكۆه‪ ،‬توشۆی گۆهلێك‬ ‫ههوراز و نشێو بوو‪ ،‬بهاڵم "زهوی له ژێر پێی رژیم له كوردستاندا ههمیشه داغ" بوو‪ .‬شۆڕش له ئێران شكسۆتی پۆێ هۆات‪ ،‬بۆهاڵم بزوتنۆهوهی شورشۆگێرانهی كوردسۆتان لە‬ ‫شکڵ وشێوەی جۆراوجۆردا درێژهی به ژیانی خۆی دا‪ .‬بێ گومان ‪ 22‬ساڵی رابردوو‪ ،‬دهورانێكی سهخت و دژوار بووه بۆ خهڵكی كوردستان‪ ،‬بۆهاڵم نۆه بۆهو رادەیە دژوار كۆه‬ ‫ئهگهر سەریان بۆ دەسەاڵتی ئەو رژیمە دانەواندبایە توشی دەبوون‪ .‬ئهمڕۆ له ههل و مهرجێك دا یادی ‪ 28‬ساڵهی دهستپێكی ئهم خۆڕاگریه پۆڕ شۆكۆیه رێۆز لۆێ دهگۆرین‬ ‫كه تهخت و بهختی دیكتاتورهكارهكان له روژههالتی ناوهراست و باكوری ئافریقا كهوتۆته لهرزین و لهرزهی مهرگ نیشتۆته دڵۆی كۆمۆاری ئیسالمیشۆهوه و ریزهكۆانی ئۆهو‬ ‫رژیمهی شپرزه كردووه‪.‬‬ ‫ئهمرۆكه زۆریهك لهوانهی كه سهردهمێك فهرمانیان دهدا "تۆا شۆڕشۆی كوردسۆتان دانۆهمركێنن‪ ،‬پۆتینۆهكانتان لۆهپێ دهر مۆههێنن" و یۆان " چۆاوهڕوانی فۆهرمانی خومۆهینی‬ ‫بوون تا ببن بە موجاهید بۆ سهركوتی خهڵكی ئازادیخواز " و یان" بۆ ساڵمهتی ئیمام دوعایۆان دهكۆرد" و داوایۆان دهكۆرد كۆه "سۆپای پاسۆداران بۆه چۆهكی قۆورس تۆهیار‬ ‫بكرێ"‪ ،‬زۆریهك له سازماندهرانی سهرهتایی ناوهندهکانی ئیتالعاتی و ئهمنییهتی‪ ،‬سهران و دامهزرێنهرانی سپای پاسداران كه دهستیان به خۆوێنی خۆهڵكی كوردسۆتان و‬ ‫باقی شوێنهكانی دیكهی ئێران سۆووره‪ ،‬هۆهمووی ئهمانۆهی كۆه ئەوکۆات شمشۆێری دوژمنیۆان دهمۆهزهرد دهكۆردەوە و نۆهمامی سۆهرهرۆیی مهزهۆهبییان ئۆاو دهدا‪ ،‬ئێسۆتا و لەم‬ ‫دەورەیەدا خۆێان بوونهته قوربانی ئهم رژیمه و خهڵكی كوردستانیش شانازی به خهبات و خۆۆڕاگری ‪ 22‬سۆاڵی خۆیانۆهوه دهكۆهن‪ .‬خۆهڵكی كوردسۆتان كۆه ئااڵهۆهڵگرانی‬ ‫خۆڕاگری له بهرانبهر رژیمی ئیسالمی بوون‪ ،‬له رۆژی مێژویی ‪82‬ی گهاڵوێژ دا كه هێمای هاوپشتی و خۆڕاگرییه‪،‬ریز له یادی ئازیزانێك دهگرن كۆه لۆه رێگۆای ئۆازادی و‬ ‫له دیفا و له كهرامهتی ئینسانی خهڵكی ستهملێكراو و بێبهش‪ ،‬خهڵتانی خۆین بوون‪ .‬رۆژی ریزگرتن له یادی ئازیزانێكی بێ دیفاعه كۆه لۆه شۆوێنگهلێكی وهك قۆارنێ‬ ‫و قهالتان به كۆمهڵ كوژران‪ .‬رۆژی ریزگرتن لهو ئینسانه كۆمۆنیسته شهریفانهیه كه له گۆشه و كهناری ئێرانهوه به هانای خهڵكی كوردستانهوه هاتن و له دیفا لۆهو‬ ‫خهڵكهدا كه له شهڕێكی نابهرابهر لهگهڵ دوژمنێكی غهدار‪ ،‬گیانیان بهختكرد‪.‬‬ ‫ئۆۆهمڕۆ كرێكۆۆارانی كوردسۆۆتان ههڵسۆۆوڕاوانه لۆۆه بزووتنۆۆهوه سیاسۆۆی و كۆمهاڵیهتییهكانۆۆدا بهشۆۆدارن و دهوری پێشۆۆڕهو دهگێۆۆرن‪ ،‬ژنۆۆان شۆۆانازی بە خۆۆۆراگریەک دەکەن کە‬ ‫بەرانۆۆبەر بە کۆنەپەرەسۆۆتی و دهسۆۆەاڵت لۆۆه هۆۆهموو سۆۆهنگهرهكاندا کردویۆۆانە‪ .‬ئۆۆهو دروشۆم و داخوازیانۆۆهی كۆۆه كۆمۆنیسۆۆتهكان لۆۆهم كۆمهڵگایۆۆهدا هێنایۆۆانە گۆۆۆرێ‪ ،‬ئێسۆۆتا‬ ‫جهماوهری بوونهتۆهوه و بوونهتۆه هێزێکۆی مۆادی و ئهمانۆه هۆهمووی بهرهۆهمی بهشۆداری ههڵسۆوڕاوانهی خۆهڵكی كوردسۆتان لۆه خۆهباتی سهراسۆهری بۆۆ روخانۆدنی رژیمۆی‬ ‫پاشایهتی و خۆڕاگرییهكە كه له رۆژی ‪82‬ی گهالوێژی ساڵی ‪7252‬وه له بهرانبهر هێرشی رژیمی ئیسالمیدا شكڵی گرت‪.‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری پهیام سیاسی ههوالنێر ‪ /‬رێکهوتی ‪89‬ی ژووئیهی ‪8119‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ هێمای هاوپشتیی نهتهوهیی گهلی كورد‬ ‫ئهنوهر ئهسهدزاده‬ ‫بهدرێژایی مێژووی گهلی كورد‪ ،‬ئهم گهله تووشۆی كۆمۆهڵێك كارهسۆاتو نههامۆهتیی بۆووه كۆه لهقۆناغۆه جیاوازهكانیۆدا لهالیۆهن ئۆهو كهسۆانهی‬ ‫بهجۆرێك بیرۆكهی داگیركاریو دهستهمۆ كردنی گهلی كوردیان لهسهر دابووه هاتۆته ئاراوه‪ .‬برگهیهكی مێژووی گهلی كورد نابینیتهوه كۆه ئۆهم‬ ‫گهله توشی چهوسانهوهو ههوڵ بۆ لهناوبردنو فهوتاندنی لهالیهن دوژمنانییهوه نهدرابێت‪ .‬ئهگهرچی بهشێكی زۆری ئهم داگیركاریو كارهساتانهی كه بهشۆێوهی ناوبۆهناو‬ ‫بهسهر ئهم گهلهو بزووتنهوهو جواڵنهوهكانیۆدا هۆاتووه لهالیۆهن كهسۆانی پێشۆڕهوو پێشۆهنگهوه مقاوهمۆهتێكی بۆهدواوه بۆووهو ئۆهم گهلۆه شۆانازی ئۆهوهی ههیۆه هۆی كۆات‬ ‫نهبووه سهری كزیو تهسلیم بوون دابنهوێنێت‪ ،‬بهاڵم یهك لهو خۆڕاگریو حهماسانهی كه گۆهلی كۆورد دهتۆوانێ شۆانازیی پێۆوه بكۆات بۆهرهنگاری بوێرانۆهیان بۆووه لۆهدژی‬ ‫هێرشی ههمهالیهنهی ‪82‬ی گهالوێژی ساڵی ‪7252‬ی ههتاویی لهالیهن هێزه نیزامییهكانی كۆماری ئیسالمییهوه‪ .‬ئهم بهرهنگاریو خۆڕاگریییهوه بووه هۆی بنیات نانی‬


‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫الپهرهی ‪45 :‬‬

‫‪Page : 45‬‬

‫ڕێژیم ئاسان نیه‪ .‬له کوردستانیش له بهر ئهوهی که بهشی ههره زۆری خهڵک لۆهو کاتۆهی شۆهودا لۆه دهوری یۆهکتر و لۆه نێۆو ماڵۆهکانی خۆیۆانن‪ ،‬دهتۆوانن لۆه کۆاتێکی‬ ‫دیاریکراودا بچنه سهر سهربان و بۆ ماوهی نیو سهعات دروشمی مهحکوم کردنی کۆماری ئیسالمی و پشتیوانی لۆه مافۆهکانی خۆیۆان بۆدهن‪ .‬ئۆهو چاالکیۆه هۆهم لۆه توانۆای‬ ‫خهڵکی کوردستاندا ههیه و ههم دهکرێ تۆمار کرێ و له مێدیاکانهوه باڵو کرێتهوه و دهنگی کۆڵنهدهری و مافخوازی خهلکی کوردستان به گوێی ههمو دنیا بگهیهنێ‪.‬‬ ‫گۆرینی ئهو نامهیه لۆهو خاڵۆه ئهساسۆیانهدا بۆی گومۆان پشۆتیوانی جۆهماوهرێکی زۆرتۆر بۆۆ خۆۆی ڕادهکێشۆێ و پۆێش بۆهوهش دهگۆرێ کۆه سۆوننهتی نۆامۆ لهگۆهڵ کولتۆوری‬ ‫خهباتکارانهی خهڵکی کوردستان بێته نێو ئهو بزوتنهیهوه‪.‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری چاک نیوز ‪ /‬رێکهوتی ‪89 :‬ی ژووئیهی ‪8119‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ رۆژی دهستپێكردنی موقاوهمهتێكی سهربهرزانه بهرانبهر به هێرشێكی جینایهتكارانه‬ ‫‪82‬ی گهالوێژ ساڵڕۆژی دهرچوونی فهرمانی جیهادی خومهینی دژ به خهلكی كوردستانه‪ 22 .‬ساڵ لهمهوبهر و لۆه روژی ‪82‬ی گۆهالوێژ ‪ ،‬كۆمۆاری ئیسۆالمی لە کاتیکۆدا کە‬ ‫هێشتا پتر له چهند مان لۆه تهمۆهنی دەسۆەاڵتی تێپۆهڕ نۆهببوو‪ ،‬تۆهواوی ئۆهو ئیمكاناتۆهی كۆه لۆه رژیمۆی شۆاوه وهك میۆرات بۆۆی بۆهجێ مۆابوو و توانیبۆووی لۆهو مۆاوه‬ ‫كورتهدا وهگهڕیان بخات‪ ،‬له پێناو سهركوتی جهماوهرێك له كوردستان بهكاریان بێنێت كه دهیانویست له دهستكهوتهكانی شۆڕشۆی خۆیۆان بەهرەمەنۆد بۆن‪.‬كوردسۆتان لۆه‬ ‫ههلومهرجێكۆۆدا كهوتهبۆۆهر شۆۆااڵوی رژیمۆۆی ئیسۆۆالمی‪ ،‬كۆۆه دهورهیۆۆهكی چهنۆۆد مانگۆۆهی رزگۆۆاری لۆۆه كۆۆۆت وبهنۆۆدی دیكتۆۆاتۆری رژیمۆۆی پههلۆۆهوییان تهجروبۆۆه دهكۆۆرد‪ .‬حیزبۆۆه‬ ‫سیاسۆۆیهكان ئازادانۆۆه چاالكیۆۆان دهكۆۆرد‪ ،‬رێكخۆۆراوه مهدهنیۆۆهكان ورده ورده شۆۆكڵیان دهگۆۆرت‪ ،‬لۆۆه ههنۆۆدێك لۆۆه شۆۆارهكان شۆۆۆراكانی بهرهۆۆهمی خۆۆهباتی جۆۆهماوهری‪ ،‬ئۆۆهركی‬ ‫بۆۆهڕێوهبردنی كاروبۆۆاری رۆژانۆۆهی خۆۆهڵكیۆۆان بۆۆه دهسۆۆتهوه گرتبۆۆوو‪ ،‬رێۆۆژهی جۆۆورم و جینایۆۆهت لۆۆه چۆۆاو تۆۆهواوی حۆۆهیاتی رابۆۆردووی ئۆۆهم كۆمهڵگایۆۆه‪ ،‬بۆۆه النیكۆۆهمی خۆۆۆی‬ ‫گهیشتبوو‪ .‬فهرههن و ئهخالقیاتی پێشرهو رهگاژۆی كردبوو و وشیاری و شعووری سیاسی گشتی‪ ،‬به ئاستێکی باال گەیشتبو‪ ،‬ئیبتكار و خهالقیهتی جۆهماوهری بۆۆ سۆارێژ‬ ‫كردنهوهی خهساره كۆمهاڵیهتیهكان و ئهو زامانهی كه دهسهاڵتی پههلهوی له سهر جهستهی كۆمهڵگا بهجێی هێشۆتبوو‪ ،‬كۆهوتبۆە كۆار و ههسۆتی ئینسۆان دۆسۆتی و شۆور و‬ ‫شهوقی شۆڕشگێرانه سهرتاسهری كۆمهڵگای داگرتبوو‪.‬‬ ‫بهاڵم له ههمانکاتدا‪،‬نیگهرانی لهو مهترسۆیانهی كۆه لۆه كوردسۆتان و لۆه ئاسۆتی سهراسۆهریدا ههسۆتیان پێۆدهكرا‪ ،‬ورده ورده پەرەی دەسۆەند‪ .‬رژیمۆی تۆازه بۆه دهسۆهاڵت‬ ‫گهیشتوو‪ ،‬ههر له یهكهم رۆژهكانی پاش راپهرینی ‪ 88‬ی ڕێبهندان‪ ،‬هێمای دزێوی مهبهست و ئامانجی راستهقینەی خۆی به جهماوهر نیشان دابوو‪ .‬چەند مان پێشۆتری‬ ‫یهكهمین بههاری ئازادی خهڵكیان له شاری سنه شهاڵڵی خوێن كردبۆوو‪ ،‬پۆیالن گێۆری‪ ،‬ههرهشۆهو خۆهت و نیشۆان كێشۆانی بۆهردهوام‪ ،‬پشۆتگیری و بۆههێز كردنۆی تۆاقم و‬ ‫گروپی كۆنهپهرهست و پشتیوانی له پاشماوهكانی كۆنهپهرهستی دهرهبهگایهتی‪ ،‬نائهمن كردنی فهزای شارهكان له رێگۆای جێگیۆر كۆردن و دامهزرانۆدنی بنكۆهی چهكۆداری‬ ‫سهر به رژیم‪ ،‬تهواوی ئهمانه زایهڵی شوومی ئهو مهترسیانهی كه له رێدا بوون‪ ،‬به گوێی خهڵكی كوردستان دا چرپاندبوو‪ .‬لهو رۆژانهدا كۆمهڵه سهرهرای تهواوی ئۆهم‬ ‫كارشكێنی و كهندو كۆسپانەی کە ناوخۆی کوردوستاندا دەیان خسته سەر رێگای‪ ،‬هۆهوڵی دهدا خۆهڵك لۆهو ئۆهو مهترسۆیانهی كۆه لهرێۆدا بۆوون ئاگۆادار بکۆات جەمۆاوەری‬ ‫خەلک بۆ موقاوەمەت و بۆ خۆراگری بەرانبەر بە هێرشێک کە لە رێ دابوو ئاماده بكات‪.‬‬ ‫به ههر رادهیهك كه رژیمی ئیسالمی جێگا پێی خۆی له شوێنهكانی دیكهی ئێۆران پتۆهوتر دهكۆرد‪ ،‬مهترسۆی هێۆرش بۆۆ سۆهر كوردسۆتان زیۆادی دەکۆرد و هاوکۆات سۆێبهری‬ ‫رهشی ئیستبداد و کۆنەپەرەستی بەرە بەرە هەموو ئیرانی دادەپۆشی ‪ .‬ئهم مهترسۆیه لۆه چهنۆد مانۆ پۆێش رووخۆانی رژیمۆی شۆاه هۆهر لۆهو كاتۆهوه كۆه دورشۆمی "حیۆزب‬ ‫تهنیا حیزب الله‪ ،‬رێبهر تهنیا روح الله"‪،‬بوو به وێردی سهر زمان‪ ،‬ههستی پێدهكرا و دهنگی پێی ئیستبدادێكی مهزههبی ههر لهو کاتەوە دەبیسترا‪.‬‬ ‫هێرشی ‪٨٢‬ی گهالوێژی ‪7252‬ی رژیم بۆ سهر كوردستان رووداوێكی كتوپڕ نۆهبوو‪ ،‬بۆهڵكوو بهشۆێك بۆوو لۆه پالنۆهكانی خومۆهینی و هۆاوبیرانی بۆه مهبهسۆتی تێکشۆکاندنی‬ ‫شۆڕشی ئێران و ناچار كردنی جهماوهری راپهریو بۆ م كهج كردن له بهرانبهر رژیمی ئیسالمی دا‪ .‬ههر بهم هۆیهوه بوو كه ماشێنی تازهی سهركوت به خێرایی كهوتۆهوه‬ ‫كار و نه تهنیا هێزه سیاسیهكان‪ ،‬بهڵكوو تهواوی بزوتنهوه كۆمهاڵیهتیۆهكان كرانۆه ئامۆان ‪ .‬بۆه پێشۆوازی كۆردن لۆه شۆهری ئێۆران و عێۆراق‪ ،‬نۆه تۆهنیا كۆهش و هۆهوای‬ ‫كۆمهڵگای ئێرانیان میلیتاریزه كرد و شورا كرێكاریهكانیان داخست‪ ،‬بهڵكوو زۆربەی کارخانەکانیان لهكار خست و كرێكارهكانیان رهوانهی بهرهكانی شهر كرد‪ ،‬نه تۆهنیا‬ ‫دهفتهری گروپه سیاسیهكانیان له زانكۆكان كۆكردهوه‪ ،‬بهڵكوو تۆهواوی زانكۆكانیۆان داخسۆت‪ ،‬كرێكۆارانی نۆارازی و بێكاریۆان لۆه بهنۆدهر ئۆهنزهلی و ئیسۆفههان و تۆاران‬ ‫دایه بهر دهست رێژی گولله‪ ،‬هێرشۆیان كۆرده سۆهر خوزسۆتان و توركهمۆهن سۆهحرا‪ ،‬سۆوکایەتیان بە ژنۆان کۆرد و لۆهژێر چارشۆێوی رهش دا‪ ،‬یەخسۆیر کۆران و خزانۆدیاننە‬ ‫گۆشەی ماڵەکانیانەوە‪ .‬هێرش بۆ سهر كوردستان لۆه ‪82‬ی گۆهالوێژ بهشۆێك بۆوو لۆه پالنێكۆی سهراسۆهری بۆه مهبهسۆتی ئهسۆتاندنهوهی تۆهواوی دهسۆتكهوتهكانی شۆۆڕش و‬ ‫سهركوتی ئەو جەماوەرەی كه بۆ رزگار بوون له دهست سهرهرۆیی پههلهوی و بههرهمهند بوون له ژیانێكی شیاوی ئینسان راپهڕیبوون‪.‬‬ ‫جهوههری راستهقینهی حكومهتی مهزههبی‪ ،‬زهوت كردنی ئیرادهیە له ئینسان‪ .‬لهم رووهوه ئهم رژیمه ههر لهبنهڕهتۆدا لۆه گۆهڵ ئۆازادی ئینسۆان بێگانۆهیە‪ .‬خومۆهینی بۆه‬ ‫پشت بهستن به تهقیه( یان رهوا بوونی درۆ له مهزههبی شیعه) دا‪ ،‬پێویستی به دهرفهتێك بوو ههتا پایهكانی نیزامه ئیسالمیهكهی خۆی جێگیر بكات‪ .‬بهاڵم وجودی‬


‫الپهرهی ‪44 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 44‬‬

‫ئاسمانی و ئهرتهش و پاسدار هێرش کرایه سۆهر کوردسۆتان‪ .‬ئۆهو هێرشۆه لۆه گۆهڵ وهسۆتانهوه و بهربهرهکانیۆهکی کۆهم وێنۆهی گۆهلی کۆورد بۆهروڕو بۆوهوه‪ .‬لۆه سۆهرهتاوه‬ ‫هێزهکانی کۆماری ئیسالمی توانیان شۆارهکانی کوردسۆتان داگیۆر کۆهن و بنکۆه و پایگۆای خۆیۆان دامۆهزرێنن‪ ،‬بۆهاڵم زۆری نهخایانۆد کۆه لۆه ماوهیۆهکی سۆێ مانگیۆدا هێۆزی‬ ‫چهکۆۆداری خۆۆهڵک و پێشۆۆمهرگه توانیۆۆان داگیرکۆۆهرانی کۆمۆۆاری ئیسۆۆالمی لۆۆه نێۆۆو شۆۆارهکان وهدهر نۆۆێن و دیسۆۆانهوه ئۆۆازادی و دهسۆۆهاڵت بگهڕێننۆۆهوه بۆۆۆ خۆۆهڵک و هێۆۆزه‬ ‫سیاسیهکانی‪.‬‬ ‫ئیستا دوای سی ساڵ له حاڵێکدا که بناغهکانی کۆماری ئیسالمی له ئاستی سهراسهریدا کهوتۆته لهرزین‪ ،‬جێۆی خۆیۆهتی کۆه گۆهلی کۆورد کۆه هیچکۆات لۆه بهرابۆهر ئۆهو‬ ‫ڕێژیمهدا کۆڵی نهدا و له خهبات له دژی ئهو ڕێژیمه ڕانهوهستا‪82 ،‬ی گهالوێژ وهک ڕۆژی وهستانهوه و خۆڕاگری له بیر نهکا و بهو بۆنهوه چاالکی سیاسی گونجاو لۆه‬ ‫خۆی نیشان بدا‪.‬‬ ‫لهو پێوهندیۆهدا ژمارهیۆهک لۆه ڕۆنۆاکبیرانی کۆورد لۆه دهرهوهی وواڵت نامهیۆهکیان واژۆ کۆردوه کۆه تێیۆدا ‪82‬ی گۆهالوێژ وهک ڕۆژی ماتۆهمینی گشۆتی یۆان عۆهزای عمۆومی‬ ‫ناوزهد کراوه و داوا له خهڵکی کوردستان کراوه لهو ڕۆژهدا سهری سهعاتی ‪ 78‬دوو دهقیقه بێدهنگی ڕاگرن و سهردانی بنهماڵهی گیان بهخت کردوان بکهن و بچنۆه سۆهر‬ ‫گڵکۆی شههیدان‪.‬‬ ‫دیاره که مهبهستی ئهو بهڕێزانه له نوسینی نێوی خۆیان له ژێر ئهو نامهیه‪ ،‬مهحکوم کردنی کۆماری ئیسالمی و پشتیوانی له خهباتی گهلی کورده‪ ،‬بهاڵم بابزانین ئهو‬ ‫پهیامانهی که لهو نامهیهدا هاتون خزمهت بهو ئامانجه دهکهن‪.‬‬ ‫ماتهمینی گشتی‪،‬‬ ‫سی ساڵ لهوه پێش که ئهو هێرشه بهرباڵوه کرا سهر کوردستان‪ ،‬گهلی کورد دهستهوئهژنۆ دانهنیشت و ماتهمی نهگرت بهڵکو دهستی دایۆه چۆهک و چۆوه نێۆو سۆهنگهرهوه‬ ‫و له دوژمن ڕاسا‪ .‬کۆماری ئیسالمی ئهوهی له دهسۆتی هۆات کۆردی‪ ،‬دهسۆته دهسۆته الوانۆی ئیعۆدام کۆرد‪ ،‬شۆار و الدێکۆانی دایۆه بۆهر تۆۆ و خۆمپۆاره‪ ،‬کارهسۆاتی قۆاڕنێ و‬ ‫قهاڵتانی خولقاند و بهندیخانهکانی له تێکۆشهرانی کوردستان پڕ کۆرد‪ .‬لۆه بهرابۆهردا گۆهلی کۆورد حیزبۆه سیاسۆیهکانی خۆۆی بۆه هێۆز کۆرد‪ ،‬هێۆزی پێشۆمهرگه و هێۆزی‬ ‫بهرگری پێکهێنا و کۆچی مێژویی و ڕاوهستان له بهرابهر تانکهکانی تاقی کردهوه‪ .‬بۆهڵێ‪ ،‬سۆی سۆاڵ لۆهوه پۆێش لۆه جێۆی ماتۆهمین و عۆهزاگرتن وهسۆتانهوه و خۆۆڕاگری‬ ‫پیشه کرا‪ .‬ئێستا که ئهو حکومهتۆه پشۆتیوانی خۆهڵکی ئێرانیشۆی لهگۆهڵ نۆهماوه و لۆه نۆاو خۆشۆیدا کێشۆهی تونۆدی لۆێ سۆاز بۆوه و زهمینۆهی خرۆشۆانی جۆهماوهریش زۆر‬ ‫زیاتره‪ ،‬بۆچێ ڕێگهیهکی پاسیفیستی که به تایبهتی سهرچاوهی له کولتوری ئایینی شیعهدایه بخرێته پێش پێی خهڵک‪ .‬ئایا ئهوه ناحهقی لهگهڵ ئهو خهڵکه نیۆه کۆه‬ ‫له حاڵێکدا ئهوان له دژوارترین ڕۆژهکاندا کۆڵیان نهدا و غهم و پهژاره داینهگرتن‪ ،‬ئێستا که له پێش چاومان ئاسۆوی ههسۆتانهوهیهکی تۆازه دهبینۆدرێ‪ ،‬بۆێ دهنگۆی و‬ ‫ماتهمینیان پێ پێشنیار بکرێ‪ .‬ئایا ئهوه ههنگاوێک بهرهودوا بردنهوهی ئاستی خهباتکارانهی گهلێکی ڕاپهڕیو نیه‪.‬‬ ‫دوو دهقیقه بێ دهنگی‪،‬‬ ‫لهو نامهیهدا پێشنیار کراوه که لۆهو ڕۆژهدا دوو دهقیقۆه بێۆدهنگی ڕابگیۆرێ‪ .‬پرسۆیار ئهوهیۆه کۆه سۆهعات دوازدهی نیۆوهڕۆی مۆانگی گۆهالوێژ لۆه سۆهدا چهنۆدهی خۆهڵکی‬ ‫کوردستان له شوێنی گشتی و له دهوری یهکتر کۆبونهتهوه که بکۆرێ هاوکۆات دوو دهقیقۆه بۆێ دهنگۆی ڕاگۆرن‪ .‬لۆه حاڵێکۆدا کۆه بهشۆێکی بۆهرچاوی خۆهڵکی شۆارهکان لۆهو‬ ‫کاتهدا له نێو ماڵهکانیانن‪ ،‬خوێندکاران له خوێندنگه و زانستگا نین و تهنانهت دوکاندارانیش بۆۆ پشۆوی نیۆوهڕۆ هاتونۆهوه مۆاڵ‪ ،‬چۆۆن بهشۆداری ئۆهو چاالکیۆه گشۆتیه‬ ‫بکهن‪ .‬به ههمو ئهوانهوه بڵێین که به ههرحاڵ بهشێک له خهڵک دوو دهقیقه بێدهنگیان ڕاگرت‪ .‬چ پێوانهیهک ههیه بۆ ئهوهی دهرکهوێ که لۆهو کاتۆهدا بۆه ڕاسۆتی دوو‬ ‫دهقیقه بێدهنگی ڕاگیراوه له حاڵێکدا بێ دهنگی نه تۆمار دهکرێ و نه له مێدیاوه باڵو دهکرێتهوه‪.‬‬ ‫له ڕوانینی ئهو نامهیهدا ‪82‬ی گهالوێژ وهک ڕوداوێک له مێژودا کۆه کۆاتی بهسۆهر چۆوه دهبینۆدرێ‪ ،‬کۆه ئێسۆتا یۆاد لۆه شۆههیدهکانی بکرێتۆهوه و ماتۆهمیان بۆۆ بگیۆرێ‪.‬‬ ‫بۆۆهاڵم لۆۆه ڕاسۆۆتیدا ‪82‬ی گۆۆهالوێژ و ئاکامۆۆهکانی ئۆۆهو فهرمانۆۆه دژی گهلیۆۆهی خومۆۆهینی ئێسۆۆتاش هۆۆهر درێۆۆژهی ههیۆۆه‪ .‬فهرمانهکۆۆهی خومۆۆهینی هۆۆهر لۆۆه جێۆۆی خۆۆۆی مۆۆاوه‪.‬‬ ‫کوردستان ههروا داگیرکراوه‪ ،‬پایگا و بنکهکانی ئهرتهش و پاسداران ههر لۆه جێۆی خۆیۆانن‪ ،‬کوردسۆتان هۆهر ناوچۆهی ئهمنیهتیۆه‪ ،‬گۆهلی کۆوردیش هۆهر خۆهبات دهکۆا و‬ ‫کۆڵی نهداوه‪ .‬بۆیه ههر وهک نێوی ڕۆژی ماتهمین و عهزا بۆ ‪82‬ی گهالوێژ نێوێکی گونجاو نیه و نێوی ڕۆژی خۆڕاگری له گهڵ ئهو ڕوداوه گونجۆاوتره‪ ،‬بۆهو پێیۆهش لۆه‬ ‫جیاتی بێدهنگی‪ ،‬دهن ههڵبڕین و ئیعتێراز به کۆماری ئیسالمی له ساڵیادی ئهو ڕۆژهدا له جێی خۆیدایه‪82 .‬ی گهالوێژی ئهوسۆاڵ دهرفهتێکۆه کۆه ئیدیعانامۆهی گۆهلی‬ ‫کورد له دژی سی ساڵ حکومهتی کۆماری ئیسالمی و جینایهتهکانی ئهو ڕێژیمه له کوردستان بێته گۆڕێ‪.‬‬ ‫له ئێستاوه ‪ 81‬ڕۆژی ماوه بۆ ‪82‬ی گهالوێژ‪ .‬ڕوون نیه ڕهوتی ڕوداوهکان له ئێۆران و ڕهنگدانۆهوهی لۆه کوردسۆتان تۆا ئۆهو کۆات چۆۆن دهبۆێ‪ .‬بۆێ گومۆان خۆپیشۆاندان و‬ ‫هاتنه سهر شهقام له ههر کارێک دڵخوازتره‪ ،‬بهاڵم بوونی ژمارهی زۆری هێزی سهرکوتی ڕێژیم له کوردستان ڕهن بێ له ههل و مهرجی ئێستادا ڕێگر بێ لهو کاره‪.‬‬ ‫سهرنجێک بۆ ئهو ئهزمونهی خهڵکی تاران که له کاتی شهودا دێنه سهر سهربان و باڵکۆن و دروشمهکانی خۆیان دووپات دهکهنهوه دهری خست که پێش پێگرتنی بۆ‬


‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫الپهرهی ‪43 :‬‬

‫‪Page : 43‬‬

‫له بهرهبهری ‪ 82‬گهالوێژدا ‪...‬‬ ‫حسهین یهزدانپهنا‬ ‫‪ 82‬گهالوێژ رۆژی فهرمانی جیهادی خومهینی دامهزرێنهر و رێبۆهری کۆمۆاری ئیسۆالمی لۆه دژی کۆورد و رۆژی دهسۆپێکی بۆهرهنگاری‬ ‫کورد له بهرانبهر ئهو هێرشهدا‪ ،‬بۆ رۆڵهکانی نهتهوهی کورد و کوردستانییهکان رۆژێکی ناسراوه‪.‬‬ ‫بۆیۆۆۆه ئهوهنۆۆۆدهی چۆنیۆۆۆهتی تێپۆۆۆهڕکردنی ئۆۆۆهم رۆژه لۆۆۆه الیۆۆۆان کوردسۆۆۆتانییانهوه بهالمانۆۆۆهوه گرینگۆۆۆه‪ ،‬ئهوهنۆۆۆده شۆۆۆیکردنهوه و‬ ‫لێکدانۆۆهوهیمان بۆۆهالوه مهبهسۆۆت نییۆۆه؛ ئهوهنۆۆدهی ئاواتۆۆهخوازین ئۆۆهم بۆنهیۆۆه ببێتۆۆه هانۆۆدهرێک بۆۆۆ گۆۆۆڕان‪ ،‬ئهوهنۆۆده "تهفسۆۆیر"‬ ‫کردنیمان ال ئارهزوو نییه‪.‬‬ ‫بۆۆه ڕاسۆۆتی خۆۆهڵکی کوردسۆۆتان چۆۆۆن ئۆۆهم رۆژه تێپۆۆهڕ دهکۆۆهن؟ چ شۆۆتێ بیۆۆرهوهری هێرشۆۆێکی دڕندانۆۆهی سهرانسۆۆهریان ال زینۆدوو دهکاتۆۆهوه؟ بۆۆه چ شۆۆێوهیهک نۆۆهوهی نۆۆوێ‪،‬‬ ‫ئهوانهی ‪ 82‬گهالوێژیان لهبیر نایه یان ئهو دهم له دایک نهبوون‪21 ،‬ههمین ساڵوهگهڕی ئهو رووداوه ناخیۆان دههۆهژێنێ؟ ئۆهی چۆۆن کوردسۆتانیان جۆارێکی دیکۆه پۆاش‬ ‫‪ 21‬ساڵ ههروهک ئهو کات‪ ،‬یهک دهن و یهک ئیراده‪ ،‬به داگیرکهر دهڵێن "نا"؟‬ ‫ساڵی رابردوو حیزبه سیاسییهکانی کوردسۆتان لۆه نێوخۆمانۆدا‪ ،‬حۆهولێکمان دا کۆه‪ ،‬بۆه بۆنۆهی ‪ 89‬هۆهمین سۆاڵوهگهڕی ئۆهو رووداوه‪ ،‬هاودهنگییۆهک پێکبێنۆین‪ .‬تهنانۆهت‬ ‫رهشنووسی بهیاننامهیهکیش له نێوانماندا دهگهڕا‪ .‬بهاڵم ههر ئهو هۆکارانهی لهمپهڕی رێی پێوهندیی و هاوکارییهکانن بهسهر ویستی ئهو هاودهنگییهدا زاڵ بوون و هۆی‬ ‫نهکرا‪ .‬بهو حاڵهشهوه هیوا بهوهی له ‪ 21‬ههمین ساڵوهگهڕی ‪ 82‬گهالوێژدا ئهو هاودهنگییه چێ ببێ‪ ،‬لهجێ نهچوو‪ .‬ئهمساڵیش له ماوهیۆهک لهمهوبۆهرهوه جموجۆڵۆهکان‬ ‫بۆ چۆنیهتی بهرهو پیر چوونی ‪ 82‬گهالوێژ له الیان هێزه سیاسییهکانهوه دهستی پێکردوه‪ .‬پارتی ئازادیی کوردستان ‪ PAK‬یهک لهو هێزانهیۆه کۆه بۆه بایهخۆهوه لۆهم‬ ‫بهستێنهدا دهبزوێ‪.‬‬ ‫پێویسۆۆته هێۆۆزه سیاسۆۆییهکانی کوردسۆۆتان‪ ،‬چۆۆاوهڕوانی بهشۆۆێکی زۆر لۆۆه خۆۆهڵکی واڵتهکۆۆهمان بۆۆۆ هۆۆاودهنگی لۆۆهم رۆژهدا‪ ،‬وهدیۆۆی بێۆۆنن‪ 82 .‬گۆۆهالوێژ رۆژی هۆۆهموو خۆۆهڵکی‬ ‫کوردسۆۆتانه لۆۆه رۆژهۆۆهاڵتی نیشۆۆتمان و بۆۆۆ هۆۆهڵگرانی بیۆۆری نهتۆۆهوهیی و کوردسۆۆتانییش بگۆۆره یۆۆهک لۆۆه رۆژهکۆۆانی هۆۆهموو نهتۆۆهوهی کۆۆورده‪ .‬خۆۆهڵکی کوردسۆۆتان لۆۆه هێۆۆزه‬ ‫سیاسییهکانیان دهوێ‪ ،‬پێکهوه لهو رۆژهدا یهک گوتار و یهک پۆهیامی هابهشۆیان هۆهبێ‪ .‬ئێمۆه ئاواتۆهخوازین ئۆهم چاوهڕوانییۆه رهوایۆهی رۆڵۆهکانی نهتهوهکۆهمان وهدیۆی‬ ‫بێ‪.‬‬ ‫ئێمه ئاواتهخوازین هێزه سیاسییهکانی کوردستان بهو کۆدهنگییه لۆهم بۆنهیۆهدا‪ ،‬نیشۆانی بۆدهن فهرهۆهنگی سیاسۆیمان گهیشۆتووهته ئاسۆتێک کۆه خۆهڵکی کوردسۆتان لۆهوه‬ ‫دڵنیۆا دهکۆۆا کۆۆه هێۆۆزه سیاسۆۆییهکانی کوردسۆۆتان سۆۆهرهڕای هۆۆهبوونی جیۆۆاوازی و تهنانۆهت نۆۆاکۆکیی لۆۆه نێۆۆو خۆیانۆۆدا‪ ،‬لهسۆۆهر پرسۆۆه نهتۆۆهوهیی و نیشۆۆتیمانییهکان و ئۆۆهو‬ ‫بابهتانهی پێوهندیی به هاوکێشهی کورد و دوژمنهکانیهوه ههیه‪ ،‬جیاوازی و ناکۆکییهکان وهال دهنێن و خۆشهویسۆتی خۆهڵک و خۆاک و بهرژهوهندییۆه بااڵکانیۆان و یۆهک‬ ‫دهنگی بهرانبهر دوژمنان‪ ،‬کۆمان دهکاتهوه و سنووره بهرتهسکه حیزبییهکان دهبهزێنین‪.‬‬ ‫بۆیه له ههلومهرجی ئێستادا‪ ،‬تهنیا هاودهنگی و یهک ههڵوێستی هێزه سیاسییهکان دهتوانێ‪ 82 ،‬گهالوێژ به شێوهیهکی بهرباڵو بهرێتهوه نێو ناخی تاکۆهکانی کۆمۆهڵ‬ ‫و جووڵهیهکی سیاسی کۆمهاڵیهتی لێبکهوێتهوه‪.‬‬ ‫ئایا هێزه سیاسییهکانی کوردستان‪ ،‬دهتوانن چاوهڕوانی بهشێکی زۆر له خهڵکی واڵتهکهمان وهدیی بێنن و ‪ 21‬ساڵهی فهرمانی کوشتاری خومهینی بکهنه بۆنه و رۆژێۆک‬ ‫بۆ یهکگرتوویی رۆڵهکانی نهتهوهی کورد و دهمهزهرد کردنهوهی خهباتی جهماوهریی بۆ رادانی داگیر کهر له واڵتهکهمان؟ رۆژانی دادێ روونی دهکهنهوه‪.‬‬ ‫‪ 81‬گهالوێژی ‪ 77 / 8119‬ئاگۆستی ‪8119‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری رهوانیوز ‪ /‬رێکهوتی ‪77 :‬ی ئاگۆستی ‪8119‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ‪ ،‬رۆژی وهستانهوه و خۆڕاگری‬ ‫خالید سیادهت‬ ‫سی ساڵ لهوه پێش له ڕۆژی ‪82‬ی گهالوێژدا خومهینی‪ ،‬ڕێبهری ئهوکاتی ئێۆران‪ ،‬لهگۆهڵ دهرکردنۆی فۆهرمانی جیهۆاد شۆهڕێکی خوێنۆاوی لۆه‬ ‫دژی گهلی کورد دهست پێ کرد‪ ،‬شهڕێک که تا ئێستاش ههر درێژهی ههیه‪ .‬به دوای ئهو فهرمانهدا له چهند الوه به هاوکاری هێزی‬


‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫الپهرهی ‪42 :‬‬

‫‪Page : 42‬‬

‫دانشۆۆیار ‪ -‬گۆۆهالوێژ حهیۆۆدهری – گۆۆۆران ئۆۆهمیری – لوقمۆۆان فۆۆارووقی ‪ -‬لۆۆهیال محهممۆۆهدی – محهممۆۆهد خۆۆاکی – محهممۆۆهد سۆۆهییار‪ -‬مسۆۆتهفا مودهڕڕیسۆۆی – موزهففۆۆهر‬ ‫نامداری – مههین شوکروڵاڵپوور‪ -‬ناهید بههمۆهنی – نیۆدا ئێرانۆی – نگۆین شێخولئیسۆالمی – ویۆدا نیعمۆهتیان – هۆادی بوتیمۆار‪ -‬هاشۆم کۆهریمی ‪ -‬هوشۆهن خۆهتمی‬ ‫و……‬ ‫کۆمهڵهی مافی مرۆڤی کورد – ئوروپا‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری کوردستان پۆست ‪79 /‬ی ئاگۆستی ‪8119‬‬

‫به دڵی خۆش و ورهی بهرز بهرهوپیری رۆژی ‪82‬ی گهالوێژ بچین‪.‬‬ ‫عبدالله مهتدی‬ ‫بیست و ههشتی مانگی گهالوێژ له مێژووی گهلی كورد له كوردستانی ئێراندا رۆژێكی دیاره‪ ،‬رۆژێكی سهخت و‬ ‫پڕئهزموون‪ ،‬رۆژێكی جێی سهرن و دهرس لێۆوهرگرتن و‪ ،‬بهگشۆتی رۆژێكۆی جێۆی یادكردنهوهیۆه‪ .‬لۆه بیشۆت و‬ ‫ههشتی گهالوێژی ساڵی ‪7252‬ی ههتاویدا بوو كه فهرمانی هێرشێكی ههمهالیهنۆه و سۆهركوتگهرانه لهالیۆهن‬ ‫رژیمۆۆی تۆۆازه بهدهسۆۆهاڵت گهیشۆۆتووی كۆمۆۆاری ئیسۆۆالمییهوه بۆۆۆ سۆۆهر كوردسۆۆتان دهركۆۆرا‪82 .‬ی گۆۆهالوێژ رۆژی‬ ‫هێرشۆۆێكی بێپاسۆۆاو بۆۆوو‪ ،‬هێرشۆۆێك كۆۆه ئاورهكۆۆهی بۆۆه ههڵخڕانۆۆدنی ههسۆۆتی چهواشۆۆهكراوی جۆۆهماوهری بێئاگۆۆا خۆۆۆش كۆۆرا‪ ،‬هێرشۆۆێكی بێبهزهییانۆۆه كۆۆه تێیۆۆدا پۆۆهالماری‬ ‫داگیركارانۆه لهگۆۆهڵ ئیعۆۆدامی بهكۆمۆهڵی كۆۆوڕ و كۆ و پیۆرو الو و سۆۆووتاندنی تۆۆهڕ و وشۆۆك تێكۆهڵ كۆۆرا‪ ،‬هێرشۆۆێك كۆه تهنانۆۆهت سۆۆهرۆك وهزیرانۆی ئۆۆهو كاتۆۆهی كۆمۆۆاری‬ ‫ئیسالمی‪ ،‬ئاغای مێهدی بازرگان‪ ،‬به هێرشێكی بێپاساو چهواشهكارانه و نایاسایی ناوزهدی دهكات‪.‬‬ ‫‪82‬ی گهالوێژ بۆ گهلی كورد و بۆ ئهو نهسلهی كه له سهردهمی دوای شۆڕشی ئێراندا دهژیا رۆژێكی سهخت و دژوار بۆوو‪ ،‬رۆژێۆك بۆوو كۆه بۆه وتۆهی كۆاك فوئۆادی مسۆتهفا‬ ‫سۆۆوڵتانی‪ ،‬رابۆۆهڕی ناسۆۆراوی جۆۆهماوهری و سۆۆیمای گهشۆۆی موقاوهمۆۆهتی خۆۆهڵكی كوردسۆۆتان‪ ،‬گۆۆهلی كۆۆورد كهوتۆۆه بۆتۆۆهی ئۆۆهزموونێكی گۆۆهورهوه‪ .‬خۆشۆۆبهختانه گۆۆهلی كۆۆورد‪،‬‬ ‫سۆۆهرهڕای هۆۆهموو هێرشۆۆكاری و پۆۆهالمار و توندوتیژییۆۆهك‪ ،‬لۆۆهو ئهزموونۆۆه سۆۆهربهرز و سۆۆهركهوتوو هاتۆۆه دهر‪82 .‬ی گۆۆهالوێژ رۆژێكۆۆی تۆۆاڵ بۆۆوو‪ ،‬بۆۆهاڵم رۆژی تاسۆۆان و‬ ‫چۆكدادان نهبوو‪ ،‬رۆژی ترسان نهبوو‪ ،‬رۆژی راسان بوو‪ ،‬رۆژی بهرخۆدان بوو‪ ،‬رۆژی وهستانهوه و بهگژداچوونهوه بوو‪.‬‬ ‫‪82‬ی گهالوێژ رۆژێك بوو كه گهلی كورد‪ ،‬بێجگه له ژمارهیهكی كهم چڵكاوخۆر و بهكرێگیراوی رژیم‪ ،‬ههموو یهكی گرت‪ ،‬ههمووان لهسهر بناغهی دیفا له مۆافی ژیۆان و‬ ‫مانهوهی خۆیان‪ ،‬دیفا له ئازادی و كهرامهتیان‪ ،‬دیفا له باوهر و پێناسۆیان دهسۆتیان دایۆه دهسۆت یۆهكتر و بۆهڵێنی تهسۆلیم نۆهبوونیان دا‪ .‬رۆژی ‪82‬ی گۆهالوێژ رۆژی‬ ‫یهكگرتوویی و هاوخهباتیی لهشكان نههاتووی گهلی كورده‪.‬‬ ‫‪82‬ی گهالوێژی ساڵی ‪7252‬ی ههتاوی‪ ،‬وێڕای فهرمانی هێرش بۆ سهر كوردستان‪ ،‬هۆهموو ئاسۆهوارهكانی ئۆازادی لۆه تۆاران و شۆارهكانی تۆریش كهوتنۆه بۆهر پۆهالمار و‬ ‫بهكردهوه نیشان درا كه رژیمی كۆنهپهرستی كۆماری ئیسالمی نهك ههر دوژمنی گهلی كورد بهڵكوو دوژمنی ههموو ئازادی و ههموو مافێكی ئینسۆانیی خۆهڵكی ئێرانیشۆه و‬ ‫هێرشهكهی بۆ سهر كوردستان بهخهیاڵی خۆی بۆ تێكشكاندن و فهوتاندنی كوردستان وهكوو قهاڵی ئازادیخوازی و دێمۆكراسیخوازی و پێكشهوتنخوازی لۆه هۆهموو ئێرانۆه‪.‬‬ ‫رۆژی ‪82‬ی گهالوێژ رۆژی دهربڕینی هاوپشتی لهگهڵ گهلی كورد و نیشاندانی پشتگیری له ما و داخوازییهكانی ئهو گهلهشه‪.‬‬ ‫ههر بۆیهش ‪82‬ی گهالوێژ رۆژێكه بۆۆ یۆاد كردنۆهوه و رێۆز گۆرتن لۆه هۆهموو قوربانیۆانی ئۆهم هێرشۆه‪ ،‬رۆژێكۆه بۆۆ پتۆهوتر كۆردن یهكیۆهتی ریزهكۆانی گۆهلی كۆورد‪ ،‬بۆۆ‬ ‫نیشاندانی یهكڕیزی و هاوخهباتیمان‪ ،‬رۆژی وهستانهوه و خۆڕاگرییه‪ ،‬رۆژی دهربڕینی هاوپشتی لهگهڵ گۆهلی كۆورد و داخوازییۆه رهواكانیۆهتی‪ .‬بۆا بههۆهموومان بۆه دڵۆی‬ ‫خۆش و ورهی بهرز بهرهوپیری رۆژی ‪82‬ی گهالوێژ بچین‬ ‫‪2 / 8119 / 1 / 81‬ی گهالوێژ ‪7222‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری بهیان ‪ /‬رێکهوتی ‪81 :‬ی ژووئیهی ‪8119‬‬


‫الپهرهی ‪41 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 41‬‬

‫ههر شار و گوندێکی ڕۆژههاڵتی کوردستان دا که دهستیان بهسهردا گرت کۆمهڵ کوژیهکی زۆریۆان کۆرد بۆهبێ جیۆاوازی ژن و پیۆاو و کۆ و کۆوڕ و منۆداڵ تهنانۆهت سۆهدان‬ ‫منۆۆداڵی کوردانیۆۆان بۆۆه (بزمۆۆاران) کوشۆۆت!! ئۆۆهو کاتۆۆه زۆرایۆۆهتی گۆۆهل و خۆۆاکی ڕۆژهۆۆهاڵت لۆۆهژێر دهسۆۆتی (حیزبۆۆی دیمۆۆوکراتی کوردسۆۆتان و کۆمهڵۆۆهی شۆۆۆڕش گێۆۆڕی‬ ‫زهحمهتکێشانی کوردستان) دا بوو‪ .‬تێکۆشهرانی (ی‪.‬ن‪.‬ک) بهتایبهتی و تێکۆشهرانی (حیزبی شۆشیالستی کوردستان) و (پارتی شۆشیالستی کۆورد – پاسۆۆک) و هۆهرێمی‬ ‫کوردستانی (حیزبی شۆعی عێراقی) ڕهن و خوێن و گیانیان پێشکهشی گهلی قارهمان و خاک و جواڵنهوهی ڕۆژههاڵتی کوردستان کرد لهو هێرشهدا لوتی بهرزی سۆهرانی‬ ‫لهخۆبایی خومهینی و سوپا داگیرکهرهکهی شکا‪ ،‬ناچار پهنای بۆ وتووێژی سۆاختهکارانه و فێڵبازانۆه بۆرد کۆه ئۆهوه بۆه درێژایۆی مێۆژوو نۆهریتی داگیرکۆهرانی کوردسۆتان‬ ‫بووه‪ ،‬کاتێک بهوهش هیچی بۆ نۆهکرا هێرشۆی کۆورد قڕکردنۆی دهسۆتپێکردهوه تۆوانی هۆهتاکو سۆاڵی (‪ )7925‬تۆهواوی خۆاک و گۆهلی ڕۆژهۆهاڵتی کوردسۆتان بخاتۆهوه ژێۆر‬ ‫دهستی خۆی‪ ،‬ئهوهی هێنده زوو بوو به هۆکاری داگیر کردنهوهی کوردستان ئازایهتی و تواناکانی ئۆهو ڕژێمۆه کۆورد کۆوژه نۆهبوو‪ ،‬بۆهڵکو شۆهڕی کۆورد خۆۆری و خۆۆ خۆۆری‬ ‫نێوان دێموکرات و کۆمهڵه بوو که ههر له سۆاڵی (‪)7921‬وه هۆهتاوهکو کۆتۆایی (‪ )7921‬درێۆژهی هۆهبوو زۆر جۆاران ڕادهوهسۆتا بۆهاڵم لۆه سۆاڵی (‪ )7925‬بۆوو بۆه شۆهری‬ ‫سهرتا سهری ئهوهش بهڕێبهرایهتی (دکتۆر عهبدولڕهحمانی قاسملو) و (عهبدوڵاڵی موهتهدی) شۆایهنی باسۆه ڕێکخۆراوی خۆهباتی نهتهوایۆهتی و ئیسۆالمی کوردسۆتان بۆه‬ ‫ڕێبهرایهتی مامۆستا شێخ جهاللی حوسێنی بهشداری شهڕی بهرگری کورد و کوردستانیانهی کرد‪( .‬مامۆستا شێخ عێزهدینۆی حوسۆێنی) وهک تاکۆه ڕێبۆهرێکی نهتهوایۆهتی و‬ ‫ئاینی و مرۆڤایهتی گهلی کورد نهخشی بۆهرچاوی هۆهبوو لۆه یۆهکێتی ڕیزهکۆانی گۆهلی کوردسۆتان دا‪( .‬حیزبۆی دیمۆوکراتی کوردسۆتان) لۆه سۆاڵی (‪ )7945‬دامۆهزراوه‪ ،‬بۆۆ‬ ‫ڕۆشنبیرانی کورد باش ناسراوه‪ ،‬خاوهنی ههزاران ڕهنۆ و خۆوێن و گیۆان بهخشۆیوه ڕێبۆهره گۆهورهکانی کۆه گیۆان و خوێنیۆان بهخشۆیوه بۆریتین لهوانۆه‪ -7 :‬پێشۆهوا قۆازی‬ ‫محهمهدله ساڵی ‪ -8 .7941‬عهبدوڵاڵی ئیسحاقی ناسراو به ئهحمهد تۆفیۆق لۆه سۆاڵی (‪ )7911‬لۆه پایتۆهختی عێۆراق (بهغۆدا) لهالیۆهن بهعسۆیانهوه بۆێ سۆهر و شۆوێن‬ ‫کرا‪ -2 .‬دکتۆر عهبدولڕهحمانی قاسملو له ساڵی ‪ -4 .7929‬دکتۆر سادقی شهره کهندی که برای مامۆستا ههژاری شاعیره له ساڵی ‪.7998‬‬ ‫کۆمهڵهی زهحمهتکێشان له ساڵی (‪ )7969‬دامهزراوه‪ ،‬له سالی (‪ )7919‬خهباتی ئاشکرای دهستپێکردووه به ڕێبهرایۆهتی گیۆان و خۆوێن بهخشۆیو سۆهرکردهی هاوچۆهرخ و‬ ‫نوێ خوازی کرێکاران و زهحمهتکێشان و ڕۆشنبیرانی شۆڕشگێڕی ڕۆژههاڵتی کوردستان (فوئادی مستهفا سوڵتانی) که ناسراوه به (کاک فوئاد) لهههمان ساڵدا لۆه نێۆوان‬ ‫شاری (سهقز و بانه)دا گیان و خوینی بهخشیوه ههرچهنده یهکهم گیان و خوێن بهخشیوی کۆمهڵه که ڕۆژی کۆمهڵهشه (کاک حهمه حوسۆێنی کۆهریمۆی)یۆه کۆه (ئهنۆدامی‬ ‫دامهزرێنهری کۆمهڵه)یه‪ ،‬کاک شوانی قارهمان پێشهنگی پێشمهرگهکان له شاری سنه گیان و خوێنی بهخشی‪ .‬ئهوانه نمونهی سهرکردهکانی کۆمهڵه بوون‪ ،‬ئێسۆتا حیزبۆی‬ ‫دیموکرات بۆته دوو بهش (مستهفای هیجری و عهبدوڵالی حهسهن زاده) ڕێبهرایهتی دهکهن بارهگای سهرهکیان له (شاری کۆیه)ی سهربه (پارێزگای هۆهولێر)ی باشۆووری‬ ‫کوردستانه‪ .‬کۆمهڵه سێ حیزبۆی کۆمهنیسۆت و پێۆن کۆمهڵۆهی لۆێ کهوتۆتۆهوه ڕێبۆهرانی کۆمهڵۆهکان‪ -7 :‬ئیبراهیمۆی عۆهلی زاده‪ -8 .‬عهبۆدوڵاڵی موهتۆهدی‪ -2 .‬عومۆهری‬ ‫ئیلخانی زاده‪ -4 .‬عهبدوڵاڵ دلێر‪ -5 .‬سهعیدی وهتهن دۆست‪ .‬بارهگای سهرهکیان له (شاری سلێمانی) ڕۆژههاڵتی کوردستانه‪ ،‬ئهوهی ئۆهو دوو جواڵنۆهوهی بۆه الڕێۆدا بۆرد‬ ‫و پارچه پارچهی کرد شهڕه خۆ خۆریه جۆراو جۆرهکان و بیری گهوجانهی دهستهگهری و ناوچهگهری و ئێرانچێتی و کۆمهنیستی خهیاڵی دوژمۆن بۆه کۆورد و کوردسۆتانیان‬ ‫بوو‪ ،‬بیری خۆ سهپێنی و پاوان خوازی دهسهاڵتیش هۆکارێکی تری شهڕی خۆ خۆری و خنکاندنی دهن و ڕهنگی ئازادیخوازانهی دژ بهو شۆهڕه بۆوو‪ .‬ههرچهنۆده لۆه سۆاڵی‬ ‫(‪ )7919‬بۆ (‪ )8112‬پهیوهندییهکی بههێزیان لهگهڵ ڕژێمی بهعسی عێراقۆی دا هۆهبوو بۆهاڵم سۆهربهخۆیی سیاسۆیان لهدهسۆت نۆهدا‪ ،‬نۆهک لۆه دژی جواڵنۆهوهی باشۆووری‬ ‫کوردستان‪ ،‬تهنانهت له دژی ڕژێمی ئێرانیش سیخورایهتی و گهله جاشهتیان پهسهند نهکرد‪ ،‬سهدان ڕهن و خوێن و گیانیشیان به گهل و باشوری کوردستان بهخشی کۆه‬ ‫ڕژێمی بهعس به چهکی کیمیایی لێی دا به ئهنقهست‪ ،‬ئهو ڕهوشت و ناموسه ههره بۆهرزه کوردانهیۆهش لۆه (پێشۆهوا قۆازی محهمۆهد) و (فوئۆادی مسۆتهفا سۆوڵتانی)ۆۆیهوه‬ ‫وهک میۆۆرات بۆۆۆ مایۆۆهوه‪ ،‬سۆۆهری بۆۆهرزی هۆۆهڵۆی سۆۆهربهرزانهی کۆۆورد و کوردسۆۆتانیانهم بۆۆۆ گۆۆهل و خۆۆاک و ڕهن ۆ و خۆۆوێن و گیۆۆان بهخشۆۆیوانی ڕۆژهۆۆهاڵتی کوردسۆۆتان دا‬ ‫دادهنهوێنم ‪.‬‬ ‫واژۆکهران‬ ‫(به پێی پیتی ئهلف وبێ)‬ ‫ئارام چراغی – ئارام عوسمانی – ئارێز ئهندری ( ڕۆژنامۆهنووس) – ئۆارێز داراپۆوور – ئاریۆا موکریۆانی – ئۆاوات ئۆهلیار‪ -‬ئۆازاد سۆهقزی – ئیبۆراهیم کۆنۆه پۆشۆی–‬ ‫ئهحمهد عهزیزی – ئهسرین حوسۆهینی – ئهسۆعهد ڕهشۆیدی – ئهفشۆین میهرئاسۆا – ئهمجۆهد کۆهریمی – ئۆهمیر سۆهڵهواتی – ئۆهنوهر بایزیۆدی – ئۆهنوهر سۆوڵتانی –‬ ‫ئێۆۆرهج وهڵۆۆهدی‪ -‬ئۆۆهییووب ڕهحمۆۆانی (سۆۆویس) – بابۆۆا علۆۆی میهرپۆۆهروهر ‪ -‬بروسۆک ئیبۆۆراهیم ( ئاڵمانیۆۆا ) –جهعفۆۆهر تیکانتهپۆۆه – جۆۆهمی نۆۆووره – جۆۆهواد مۆۆهال ‪-‬‬ ‫حهسهن ئهییووب زاده – حهسهن دهرزی ‪ -‬حوسهین خهلیقی – خۆهلی حۆهواری نهسۆهب ‪ -‬ڕزگۆار نهاڵسۆی (بلژیۆک) ‪ -‬ڕهزا کاویۆانی – ڕوونۆاک ئۆهیازی – سۆهرههن‬ ‫چیا – سهعید شهمس – سمکؤ عهلی (نۆروێژ) ‪ -‬سیامهند موعینی – سیروان کاوسی – شاخهوان عهزیزی – شههال دهبۆاغی ‪ -‬سۆابیر شێخولئیسۆالمی – عۆار نۆادری‬ ‫– عهبدولرحمان خادمیانی – عهبدوڵاڵ عهلی (نۆروێژ) – عهتییه میعمارپوور‪ -‬عهلی ڕازدار ‪ -‬فاتی مهردوخ – کاڵێ مورادی – کامڕان ئهمین ئاوه – کهریم‬


‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫الپهرهی ‪40 :‬‬

‫‪Page : 40‬‬

‫با ‪82‬ی گهالوێژ ڕۆژی قهتڵ و عامی گهلهکهمان له یاد نهکهین‪ .‬بهیاننامهی پارتی سهربهستیی کوردستان‪.‬‬ ‫کوردستانیانی واڵتداگیرکراو‪.‬‬ ‫مانۆ و ڕۆژ نییۆه لۆه ڕۆژمێۆرهکۆۆانی سۆاڵدا کۆه پۆڕ نۆهبێت لۆۆه کارهسۆاتی جۆراوجۆۆر بۆۆ سۆۆهر‬ ‫گهلهکۆۆهمان‪ ،‬و ئۆۆهو کارهسۆۆاتانهش بێوچۆۆان بۆۆۆ سۆۆهر خۆۆاک و زێۆۆدمان بهردهوامۆۆه‪ ،‬پێویسۆۆته‬ ‫ههموومان له ئاست خۆمانهوه ئۆهو ڕۆژمێۆرو کارهسۆاتانه بکۆهین بۆه پۆهرتووکی مێژوویۆی‪ ،‬بۆۆ‬ ‫قهدرزانی و خۆڕاگری خاک ونهتهوهکهمان‪ ،‬وههروهها بیکهینه پهیامێکیش بۆ نهوهی داهاتوومان‪.‬‬ ‫‪ 82‬ی گهالوێژی ‪8621‬ی کۆوردی‪ ،‬واتۆه ‪7921‬ی زاینۆی ‪ ،‬یهکێکۆه لۆهو ڕۆژه شۆوومانهی مێۆژووی نهتۆهوه بندهسۆتهکهمان لۆه ئێۆران‪ ،‬کۆه بۆه فۆهرمانی ئایۆهتوڵال خۆمۆهینی‬ ‫ڕێبهری ئاینی کۆماری ئیسالمی ئێۆران‪ ،‬کۆه بۆه فۆهرمانی جیهۆادی کۆورد کۆافره لۆه مێۆژوودا تۆمۆار کۆراوه‪ ،‬هێرشۆی دڕندانۆه وبێبهزهییانۆهی سۆوپای پاسۆداران کرایۆه سۆهر‬ ‫ناوچهکانی ڕۆژههاڵتی کوردستان‪ ،‬و به سهدان و ههزاران کهس کوژران و بریندار کران و ڕاپێچی سیاچاڵهکانی ئهو رێژیمه دیکتاتۆره کران‪.‬‬ ‫هاواڵتیانی تامهزرۆی سهربهخۆیی یهکجاری ‪ :‬ئهگۆهر ئێمۆهی کۆورد بۆه تایبۆهت کوردهکۆانی ڕۆژهۆهاڵتی کوردسۆتان لۆه ئاسۆت ئۆهو ڕووداوه مێژوویانۆه بێۆدهن بۆین و وهک‬ ‫پێویست کاری لهسهر نهکهین‪ ،‬ئهوا ههرگیز ناتوانین له ڕووداوهکانی مێژوودا ئهزموونێک وهرگرین بۆ ئهوهی بتوانین لهو جۆره کارهساتانه به دوور بین‪.‬‬ ‫هێرشۆۆهکانی ‪82‬ی گۆۆهالوێژی ‪ 89‬سۆۆاڵ پۆۆێش‪ ،‬هێۆۆرش بۆۆۆ سۆۆهر گۆۆرو والیۆۆهنێکی تایبۆۆهتی نۆۆهبووه‪ ،‬بهشۆۆکو هێرشۆۆی سهرتاسۆۆهری بۆۆووه بۆۆۆ سۆۆهر گهلهکۆۆهمان بهمهبهسۆۆتی‬ ‫جینووسایدکردنمان‪ ،‬بۆ ئهم مهبهستهش وشهی کورد کافریان به کار هێناوه‪ ،‬بۆ ئهوهی بتوانن سهرنجی کهسانی دواکۆهوتوو پۆهیرهوانی ئۆاینی تایبۆهتی ئیمۆام خومۆهینی‬ ‫بۆ ئهم جینایهته ڕاکێشن‪.‬‬ ‫پۆۆارتی سهربهسۆۆتیی کوردسۆۆتان وهک پۆۆارتێکی نهتۆۆهوهیی خۆرهۆۆهاڵتی کوردسۆۆتان‪ ،‬داوا لۆۆه گشۆۆت کوردسۆۆتانیانی خۆشهویسۆۆت لۆۆه نۆۆاوخۆ و دهرهوهی واڵت دهکۆۆهین‪ ،‬کۆۆه لۆۆه‬ ‫وهبیرهێنانهوهی ئهم ڕۆژه تاڵهو ڕسواکردنی ڕیژیمی کورد کوژی ئێران‪ ،‬لۆه چاالکییۆهکان بهشۆداری بکۆهن وهبیۆری کۆمۆاری ئیسۆالمی ئێۆران و ڕیژیمۆهکانی داگیرکۆهرهکانی‬ ‫کوردستان بێنهوه‪ ،‬که ئێمهی کورد ههرگیز تاوانهکانی ئێوهی داگیرکهر له یاد ناکهین‪.‬‬ ‫هاوکات داوا له گشت پارت والیهنهکانی ڕۆژههاڵتی کوردستان دهکهین‪ ،‬به دوور له ههر چهشنه جیاوازییهکی سیاسی و هزری‪ ،‬ههوڵبدهن کۆمیتهیهکی هاوبۆهش بۆۆ ئۆهم‬ ‫ڕۆژه مێژووییهوه و چهندین جینایهتی دیکه پێک بێنن‪ ،‬که بتوانن له ئاست جیهاندا له سۆهر ئۆهم کردهوانۆه بۆه شۆێوهیکی زانسۆتی کۆار بکۆهن‪ ،‬و لۆه دادگاکۆانی جیهۆانی‬ ‫سکااڵ به دژی کۆماری ئیسالمی ئێران تۆمار بکهن‪.‬‬ ‫ڕسوایی بۆ کۆماری ئازادی کوژی ئیسالمی ئێران و سهربهرزی وسهرفرازی بۆ گهلی کورد‪،‬‬ ‫ههر شهکاوهبێت خهبات له پێناو سهربهخۆیی و سهربهستیی یهکجاری گهلهکهمان‪.‬‬ ‫سهرکردایهتی پارتی سهربهستیی کوردستان‪.‬‬ ‫‪٨١‬ی گهالوژی ‪ ٨٢١٣‬ی کوردی‪ ٨١١٣/٢/١٨ .‬زاینی‪.‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬مالپهری پارتی سهربهستیی کوردستان ‪ /‬رێکهوتی ‪78 :‬ی ئاگۆستی ‪8119‬‬

‫شهڕی قڕکردنی کورد لهالیهن خومهینیهوه له ڕۆژههاڵتی کوردستان‪.‬‬ ‫ڕهنجدهر دۆڵهگۆمی‬ ‫له ساڵی (‪ )7919‬دا شهڕی قڕکردنۆی کۆورد بۆه بڕیۆاری (خومۆهینی) دهسۆتی پێکۆرد‪ ،‬بۆه سۆهرۆکایهتی یهکۆهم سۆهرۆک کۆمۆاری‬ ‫ئیسالمی شیعهگهری تورک و فارسان بۆهناوی (بۆهنی سۆهدر) کۆه نۆاوی شۆهڕی جیهۆادی (خومۆهینی)یۆه‪ ،‬خومۆهینی وای نیشۆان دا‬ ‫گهلی کورد بێباوهڕه و دژی خوا و پێغهمبهر و قورئانۆه‪( .‬خۆاڵ خۆاڵی و مسۆتهفا چۆهمران و ئهنۆدازیار بازرگۆان) وهک سۆهرانی‬ ‫ڕژێمی خومهینی لهگهڵ بهنی سهدر دا به (ڕۆژههاڵتی کوردستان)ۆۆدا هاتن وهک پێشڕهوانی (سوپای خومهینی) کورد کوژ‪ ،‬له‬


‫الپهرهی ‪39 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 39‬‬

‫پشت بهستن به تهقیه( یان رهوا بوونی درۆ له مهزههبی شیعه) دا‪ ،‬پێویستی به دهرفهتێك بوو ههتا پایهكانی نیزامه ئیسالمیهكهی خۆی جێگیۆر بكۆات‪ .‬بۆهاڵم وجۆودی‬ ‫كۆهش و هۆۆهوای ئۆازاد دهرفۆۆهتێكی ئۆۆهوتۆی پێنۆهدەدا‪ ،‬تۆۆا ئۆۆهو كاتۆهی كۆۆه سۆۆروهی نهسۆیمی ئۆۆازادی لۆۆه هۆهر شۆوێنێكی ئێۆۆران ههسۆتی پێۆۆدهكرا‪ ،‬ئەو بە ئاسۆۆودەیی خەوی‬ ‫لێندەکەوت‪ .‬له روانگهی ئهوهوه ئازادی وهك ژههرێك وابوو كه دهڕژایه جهستهی رژیمی ئیسالمیهوه‪ .‬ئهو تهنیا بۆ چارهسهری شۆهری نێۆوان دەسۆت و پێوەنۆدەکانی خۆۆی و‬ ‫جێنشیەکانی پێی دەگوتن کە پێوەر دەنگی خەلکە‪.‬‬ ‫خۆراگرییهكی پرژوباڵو و ناهاوئاههن له بهرانبهر هێرشی كۆنهپهرستیدا لۆه هۆهموو شۆوێنێك شۆكڵی گۆرت و رژیۆم نۆهیتوانی هۆی سۆهنگهرێك بۆه ئاسۆانی داگیۆر بكۆات‪.‬‬ ‫بهاڵم ئهم خۆڕاگریه له كوردستان وەها جانانە بوو کە سەری كۆماری ئیسالمی تێیدا لهبهرد دا‪ ،‬ئهم خۆڕاگریه‪ ،‬دهنگی شۆڕشی ئێران بوو كه لۆه كوردسۆتانهوه دەبیسۆترا‬ ‫و به گوێی خهڵكی ههمو ئێران و جیهان دهگهیشت ‪ .‬ئەو خۆراگرییە له ماوهی كهمتر له ‪ 2‬مان دا خومهینی كێشایه پشت مێزی وتۆوێژ‪ ،‬تۆا ئۆهم جارههیۆان بۆه فێۆڵ و‬ ‫فریوكاری دەرفەتێکی گونجاو بهدهست بە دەست بێنێت و بڵێسهی ئاگری ئهم بزوتنهوهیه دامركێنێتهوه‪ .‬هەربۆیە کاتێۆک چهنۆد مانۆ دواتۆر هەسۆتی بە ئامۆادەبوون کۆرد‬ ‫سهرلهنوێ هێرشی نیزامی خۆی دهست پێكردهوه‪.‬‬ ‫له ماوهی ئهم ‪ 21‬ساڵه دا رێگای سهخت و دژوار تێپهڕ كرا‪ ،‬بهاڵم خهڵكی كوردسۆتان لۆهم تۆاقی كردنۆهوه مێژووییۆه دا سۆهربهرز هاتنۆه دهرێ‪ .‬بزووتنۆهوهی عاداڵانۆه و‬ ‫ئازادیخوازانهی ئهم خهڵكه‪ ،‬توشی گهلێك ههوراز و نشێو بوو‪ ،‬بهاڵم "زهوی ژێر پێی رژیم له كوردستان ههمیشۆه داغ" بۆوو‪ .‬شۆۆڕش لۆه ئێۆران شكسۆتی پۆێ هۆات‪ ،‬بۆهاڵم‬ ‫بزوتنهوهی شورشگێرانهی كوردستان لە شک وشێوەی جۆراوجۆردا درێژهی به ژیۆانی خۆۆی دا‪ .‬بۆێ گومۆان ‪ 21‬سۆاڵی رابۆردوو‪ ،‬دهورانێكۆی سۆهخت و دژوار بۆووه بۆۆ خۆهڵكی‬ ‫كوردستان ‪ ،‬بهاڵم نه بهو رادەیە دژوار كه ئهگهر سەریان بۆ دەسەالتی رەشی ئەو رژیمە دانەواندبایە توشی دەبوون‪.‬‬ ‫ئهمڕۆ له ههل و مهرجێك دا یادی ‪ 21‬ساڵهی دهستپێكی ئهم خۆڕاگریه پڕ شكۆیه رێۆز لۆێ دهگۆرین كۆه رژیمۆی كۆمۆاری ئیسۆالمی لۆه گێژاوێكۆی مۆهرگبار دا گرفتۆار بۆووه‪.‬‬ ‫خۆڕاگری لۆه بهرانبۆهر رژیمۆی ئیسۆالمیدا سهرتاسۆهری ئێرانۆی گرتۆتۆهوه‪ .‬ئۆهم خوۆاگریۆه‪ ،‬بالەکۆانی رژیمۆی بۆه گۆژ یۆهكتردا كۆردووه‪ .‬زۆریۆهك لهوانۆهی كۆه سۆهردهمێك‬ ‫فهرمانیان دهدا "تۆا شۆڕشۆی كوردسۆتان دانۆهمركێنن‪ ،‬پۆتینۆهكانتان لۆهپێ دهر مۆههێنن" و یۆان " چۆاوهڕوانی فۆهرمانی خومۆهینی بۆوون تۆا بۆبن بە موجاهیۆد بۆۆ سۆهركوت‬ ‫خهڵكی ئۆازادیخواز " و یۆان" بۆۆ سۆاڵمهتی ئیمۆام دوعایۆان دهكۆرد" و داوایۆان دهكۆرد كۆه "سۆپای پاسۆداران بۆه چۆهكی قۆورس تۆهیار بكۆرێ"‪ ،‬زۆریۆهك لۆه سۆازماندهرانی‬ ‫سهرهتایی ناوهندهکانی ئیتالعاتی و ئهمنیهتی‪ ،‬سهران و دامهزرێنهرانی سپای پاسداران كۆه دهسۆتیان بۆه خۆوێنی خۆهڵكی كوردسۆتان و بۆاقی شۆوێنهكانی دیكۆهی ئێۆران‬ ‫سووره‪ ،‬ههمووی ئهمانهی كه ئەوکات شمشێری دوژمنیان دهمهزهرد دهكردەوە و نهمامی سهرهرۆیی مهزههبییان ئاو دهدا‪ ،‬ئیستا و لەم دەورەیەدا خۆێان بوونهته قوربۆانی‬ ‫ئهم رژیمه و خهڵكی كوردستانیش شانازی به خهبات و خۆڕاگری ‪ 21‬ساڵی خۆیانهوه دهكهن‪.‬‬ ‫خهڵكی كوردستان كه ئااڵههڵگرانی خۆڕاگری له بهرانبهر رژیمی ئیسالمی بۆوون‪ ،‬لۆه رۆژی مێۆژوی ‪82‬ی گۆهاڵوێژ دا كۆه هێمۆای هاوپشۆتی و خۆڕاگریۆه‪ ،‬تازیۆهبار نۆابن‪،‬‬ ‫ئهوان دهزانن كه خۆێنی گیانبهختكردوانیان لهم رێگایه دا به فێرۆ نهچووه‪ ،‬ئهوان سهر بهرز و سهرفهراز‪ ،‬بۆه شۆانازی بۆهو خۆڕاگرییۆهی كۆه ئێسۆتا ئیتۆر بۆه پانتۆایی‬ ‫ههموو ئێران له ئارادایه ‪ ،‬بەرەو ئاسۆیەکی رۆشن‪ ،‬رێگای خۆیان درێژه پێدهدهن‪.‬‬ ‫ئهمڕۆ وشیاری سیاسی و كۆمهاڵیهتی له كوردسۆتان لۆه ئاسۆتێكی بۆهرز دایۆه‪ .‬كرێكۆارانی كوردسۆتان ههڵسۆوراوانه لۆه بزوتنۆهوه سیاسۆی و كۆمهاڵیهتیهكانۆدا بهشۆدارن و‬ ‫دهوری پێشڕهو دهگێرن‪ ،‬ژنان شانازی بە خۆراگرێەک دەکەن کە بەرانبەر بە کۆنەپەرەستی و دوسەالت له ههموو سنهگهرهكاندا کردویانە‪ .‬ئهو دورشم و داخوازیانۆهی كۆه‬ ‫كۆمۆنیستهكان لهم كۆمهڵگایه دا هێنایانە گۆرێ‪ ،‬ئێستا جهماوهری بوونهتۆهوه و بوونهتۆه هێزێکۆی مۆادی و ئهمانۆه هۆهمووی بهرهۆهمی بهشۆداری ههڵسۆوراوانهی خۆهڵكی‬ ‫كوردستان له خهباتی سهراسهری بۆ روخاندنی رژیمی پاشایهتی و خۆڕاگریهكە كه له رۆژی ‪82‬ی گهاڵوێژی ساڵی ‪7252‬وه له بهرانبهر هێرشی رژیمی ئیسۆالمی دا شۆكڵی‬ ‫گرت‪ .‬رێز لهم رۆژه مێژویه دهگرێن و درود دهنێرێن بۆ ههموو ئهو ئینسانه سهربهرزانهی كه لهم رێبازهدا دا گیانیان بهخت كردوو و ههروهها سهری رێز دادهنهوێنین بۆۆ‬ ‫بنهماڵهی سهربهرز و خۆڕاگری ئهوان‪.‬‬ ‫کومیتەی ناوەندی کۆمەلە‬ ‫ریکخراوی کوردوستانی حیزبی کومونیستی ئیران‬ ‫‪ ٨٢‬گەالوێژی ‪١٩٢٢‬هەتاوی ‪١٢ /‬ئوتی ‪٨١١٣‬زاینى‬ ‫سهچاوه ‪ :‬ماڵپهری کۆمهڵه ‪ /‬رێکهوتی ‪71 :‬ی ئووتی ‪8119‬‬


‫الپهرهی ‪38 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 38‬‬

‫سهركهوێ خهباتی ئازادیخوازانهی گهالنی ئێران له دژی ستهمو دیكتاتۆری‬ ‫حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێران‬ ‫دهفتهری سیاسی‬ ‫‪)8119 / 2 / 79 ( 7222 / 5 / 81‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬کوردستان میدیا ‪ /‬رێکهوتی ‪79 :‬ی ئاگوستی ‪8119‬‬

‫پهیامی كومیتهی ناوهندی كۆمهڵه به بۆنهی ‪28‬ی گهالوێژ سیههمین ساڵروژی هێرشی رژیم بۆ سهر كوردستان‬ ‫‪82‬ی گهالوێژ ساڵروژی دهرچوونی فۆهرمانی هێرشۆی خومۆهینی بۆۆ سۆهر كوردسۆتانه‪ 21 .‬سۆاڵ لهمهوبۆهر و لۆه‬ ‫ئۆاوا رۆژێكۆۆدا‪ ،‬كۆمۆۆاری ئیسۆۆالمی لە کاتیکۆۆدا کە هیشۆۆتا پتۆۆر لۆه چهنۆۆد مانۆ لۆۆه تهمۆۆهنی دەسۆۆەالتی تێپۆۆهڕ‬ ‫نهببوو‪ ،‬تهواوی ئهو ئیمكاناتهی كۆه لۆه رژیمۆی شۆاوه وهك میۆرات بۆۆی بۆهجێ مۆابوو و توانیبۆووی لۆهو مۆاوه‬ ‫كورتهدا وهگهڕیان بخات ‪ ،‬له پێناو سهركوتی جهماوهرێك له كوردستان بۆهكاریان بێنێۆت كۆه دهیانویسۆت لۆه‬ ‫دهستكهوتهكانی شۆڕشی خۆیان بەهرەمەند بن‪.‬‬ ‫كوردستان له ههلومهرجێكدا كهوته بهر شااڵوی رژیمی ئیسالمی‪ ،‬كه دهورهیهكی چهند مانگۆهی رزگۆاری لۆه كۆتوبهنۆدی دیكتۆاتۆری رژیمۆی پههلۆهوییان تهجروبۆه دهكۆرد‪.‬‬ ‫حیزبه سیاسیهكان ئازادانه چاالكیان دهكرد‪ ،‬رێكخراوه مهدهنیهكان ورده ورده شكڵیان دهگرت‪ ،‬له ههندێك له شارهكان شۆراكانی بهرههمی خۆهباتی جۆهماوهری‪ ،‬ئۆهركی‬ ‫بۆۆهڕێوهبردنی كاروبۆۆاری رۆژانۆۆهی خۆۆهڵكیان بۆۆه دهسۆۆتهوه گرتبۆۆوو‪ ،‬رێۆۆژهی جۆۆورم و جینایۆۆهت لۆۆه چۆۆاو تۆۆهواوی حۆۆهیاتی رابۆۆردووی ئۆۆهم كۆمهڵگایۆۆه‪ ،‬بۆۆه النیكۆۆهمی خۆۆۆی‬ ‫گهیشتبوو‪ .‬فهرههن و ئهخالقیاتی پێشرهو رهگاژۆی كردبوو و وشیاری و شعووری سیاسی گشتی‪ ،‬به ئاستێکی باال گەیشتبو‪ ،‬ئیبتكار و خهالقیهتی جۆهماوهری بۆۆ سۆارێژ‬ ‫كردنهوهی خهساره كۆمهاڵیهتیهكان و ئهو زامانهی كه دهسهاڵتی پههلهوی له سهر جهستهی كۆمۆهڵگا بۆهجێی هێشۆتبوو‪ ،‬كۆهوتبۆە كۆار و ههسۆتی ئینسۆان دۆسۆتی و شۆورو‬ ‫شهوقی شۆڕشگێرانه سهرتاسهری كۆمهڵگای داگرتبوو‪.‬‬ ‫بهاڵم له ههمانکاتدا‪،‬نیگهرانی لهو مهترسۆیانهی كۆه لۆه كوردسۆتان و لۆه ئاسۆتی سهراسۆهریدا ههسۆتیان پێۆدهكرا‪ ،‬ورده ورده پەرەی دەسۆەند‪ .‬رژیمۆی تۆازه بۆه دهسۆهاڵت‬ ‫گهیشتوو‪ ،‬ههر له یهكهم رۆژهكانی پاش راپهرینی ‪ 88‬ی ڕێبهندان‪ ،‬هێمای دزێوی مهبهست و ئامانجی راستهقینەی خۆی به جهماوهر نیشان دابوو‪ .‬چەند مان پێشۆتری‬ ‫یهكهمین بههاری ئازادی خهڵكیان له شاری سنه شهاڵڵی خوێن كردبۆوو‪ ،‬پۆیالن گێۆری‪ ،‬ههرهشۆهو خۆهت و نیشۆان كێشۆانی بۆهردهوام‪ ،‬پشۆتگیری و بۆههێز كردنۆی تۆاقم و‬ ‫گروپی كۆنهپهرهست و پشتیوانی له پاشماوهكانی كۆنهپهرهستی دهرهبهگایهتی‪ ،‬نائهمن كردنی فهزای شارهكان له رێگۆای جێگیۆر كۆردن و دامهزرانۆدنی بنكۆهی چهكۆداری‬ ‫سهر به رژیم‪ ،‬تهواوی ئهمانه زایهڵی شوومی ئهو مهترسیانهی كه له رێدا بوون‪ ،‬به گوێی خهڵكی كوردستان دا چرپاندبوو‪.‬‬ ‫لهو رۆژانه دا كۆمهڵه سهرهرای تهواوی ئهم كارشكێنی و كهندو كۆسپانەی کە ناوخۆی کوردوستاندا دەیان خسته سەر رێگای ‪ ،‬ههوڵی دهدا خهڵك لهو ئۆهو مهترسۆیانهی‬ ‫كه لهرێدا بوون ئاگادار بکات جەماوەری خەلک بۆ موقاوەمەت بۆ خۆراگری بەرانبەر بە هێرشێک کە لە رێ دابۆوو ئامۆاده بكۆات‪ .‬بۆه هۆهر رادهیۆهك كۆه رژیمۆی ئیسۆالمی‬ ‫جێگا پێی خۆی له شوێنهكانی دیكهی ئێران پتهوتر دهكرد‪ ،‬مهترسی هێرش بۆ سۆهر كوردسۆتان زیۆادی دەکۆرد و هاوکۆات سۆێبهری رهشۆی ئیسۆتبداد و کۆنەپەرەسۆتی بەرە‬ ‫بەرە هەموو ئیرانی دادەپۆشی ‪ .‬ئهم مهترسیه له چهند مانۆ پۆێش رووخۆانی رژیمۆی شۆاو هۆهر لۆهو كاتۆهوه كۆه دورشۆمی "حیۆزب تۆهنیا حیۆزب اللۆه‪ ،‬رێبۆهر تۆهنیا روح‬ ‫الله"‪،‬بوو به وێردی سهر زمان‪ ،‬ههستی پێدهكرا و دهنگی پێی ئیستبدادێكی رهشی مهزههبی ههر لهو کاتەوە دەبیسترا‪.‬‬ ‫هێرشی ‪82‬ی گهالوێژی ‪7252‬ی رژیم بۆ سهر كوردستان روداوێكی كتۆوپڕ نۆهبوو‪ ،‬بۆهڵكوو بهشۆێك بۆوو لۆه پالنۆهكانی خومۆهینی و هۆاوبیرانی بۆه مهبهسۆتی تێکشۆکاندنی‬ ‫شۆڕشی ئێران و ناچار كردنی جهماوهری راپهریو بۆ م كهج كردن له بهرانبهر رژیمی ئیسالمی دا‪ .‬ههر بهم هۆیهوه بوو كه ماشێنی تازهی سهركوت به خێرایی كهوتۆهوه‬ ‫كار و نه تهنیا هێزه سیاسیهكان‪ ،‬بهوڵكوو تهواوی بزوتنهوه كۆمهاڵیهتیهكان كرانه ئامۆان ‪ .‬بۆه پێشۆوازی كۆردن لۆه شۆهری ئێۆران و عێۆراق‪ ،‬نۆه تۆهنیا كۆهش و هۆهوای‬ ‫كۆمهڵگای ئێرانیان میلیتاریزه كرد و شورا كرێكاریهكانیان داخست‪ ،‬بهڵكوو زۆربەی کاخانەکانیان لهكار خست و كرێكارهكانیان رهوانهی بهرهكانی شهر كۆرد‪ ،‬نۆه تۆهنیا‬ ‫دهفتهری گروپه سیاسیهكانیان له زانكۆكان كۆكردهوه‪ ،‬بهڵكوو تۆهواوی زانكۆكانیۆان داخسۆت‪ ،‬كرێكۆارانی نۆارازی و بێكاریۆان لۆه بهنۆدهر ئۆهنزهلی و ئیسۆفههان و تۆاران‬ ‫دایه بهر دهست رێۆژی گوللۆه‪ ،‬هێرشۆیان كۆرده سۆهر خوزسۆتان و توركهمۆهن سۆهحرا‪ ،‬سۆوکایەتیان بە ژنۆان کۆرد و ژێۆر چارشۆێوی رهش دا‪ ،‬یەخسۆیر کۆران و خزانۆدیاننە‬ ‫گۆشەی مالەکانیانەوە‪ .‬هێرش بۆ سهر كوردستان لۆه ‪82‬ی گۆهالوێژ بهشۆێك بۆوو لۆه پالنێكۆی سهراسۆهری بۆه مهبهسۆتی ئهسۆتاندنهوهی تۆهواوی دهسۆتكهوتهكانی شۆۆڕش و‬ ‫سهركوتی ئەو جەماوەرەی كه بۆ رزگار بوون له دهست سهرهرۆیی پههلهوی و بههرهمهند بوون له ژیانێكی شیاوی ئینسان راپهڕیبوون‪.‬‬ ‫جهوههری راستهقینهی حكومهتی مهزههبی‪ ،‬زهوت كردنی ئیرادهیە له ئینسان‪ .‬لهم رووهوه ئهم رژیمه ههر لهبنهڕهتدا له گهل ئازادی ئینسان بێگانهیە‪ .‬خومهینی به‬


‫الپهرهی ‪37 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 37‬‬

‫گرین له مێژووی خهباتی حهقخوازانهی گهلی ئێمهدا دهژمێردرێ‪.‬‬ ‫خهڵكی ما ویستو ئازادیخوازی كوردستان!‬ ‫‪82‬ی گهالوێژی ئهمساڵ‪ ،‬سی ساڵ بهسهر فهرمانی جیهادی خومهینی به دژی خهڵكی كوردستان تێدهپۆهڕێ‪ .‬لۆهو ‪ 21‬سۆاڵهدا گۆهلی ئێمۆه لۆه خۆهباتێكی بۆهرگریو رهوادا‬ ‫گهلێك ئهزموونی بهنرخی لهپێناو بردنهپێشی ئهو خهباتۆهدا وهدهسۆت هێنۆاوه‪ ،‬ئۆهو خۆهباتو ئهزموونانۆه بۆه نرخۆی شۆههیدبوونی دهیۆان هۆهزار لۆه خۆهڵكی كوردسۆتانو‬ ‫زیندانیو دهربهدهربوونی ههزاران رۆڵۆهی تێكۆشۆهری دیكۆه تۆهواو بۆووه‪ .‬ئۆهو زیندانییانۆهی تووشۆی دهیۆان جۆۆر ئهشۆكهنجهی جهسۆتهییو رهوانۆی كۆراونو تهنانۆهت پۆاش‬ ‫تهواوبوونی دهورانی حوكمی داسهپاو بهسهریانداو ئازادبوونیان‪ ،‬شوێنهوارهكانی ئهم ئهشكهنجه جهستهییو رهوانییه ههروا لهسهریان ماوهتۆهوه‪ ،‬بۆه دهیۆان هۆهزار كۆهس‬ ‫له خهڵكی كوردستان زێدو نیشتمانی خۆیان بهجێ هێشتووهو دوور له كۆهسو كۆار لۆه واڵتۆی غهریبایۆهتیو لهوپۆهڕی بێئیمكانۆاتی بۆهاڵم لهوپۆهڕی سۆهربهرزیدا دهژیۆنو‬ ‫نرخی ئهو ئهزموونانه بووه‪ ،‬بهاڵم وهك رێبهری ههمیشه زیندوومان دوكتور قاسملوو فهرموویهتی "گهلێك ئازادیی بۆوێ دهبۆێ نرخۆی ئۆهو ئازادییۆهش بۆدا"‪ ،‬بۆهڵێ گۆهلی‬ ‫كورد فیداكارو دڵ ئاوهاڵ‪ ،‬نرخی ئهو ئازادییهی داوهو ئامادهیه له پێناو ما و ئازادییهكانیدا لهوهش زیاتر نرخ بدات‪.‬‬ ‫ئهگۆۆهر لۆۆه ‪82‬ی گۆۆهالوێژی ‪7252‬ی ههتاویۆۆدا‪ ،‬هێۆۆزه خۆۆهباتكارهكانی كۆۆورد لۆۆه پێنۆۆاو بۆۆهرگری لۆۆه نیشۆۆتماندا دهسۆۆتیان دایۆۆه بۆۆهرهنگاریی چهكدارانۆۆهو لۆۆهو مهیدانۆۆهدا‬ ‫سوارچاكیو لێهاتوویی خۆیان به پشتیوانیی كۆمهاڵنی خهڵكی كوردستان نیشان داو دهیان ئهزموونیان له ئازایهتیو لێهاتوویی تۆمار كۆرد‪ ،‬لۆه ‪ 5‬سۆاڵی رابردووشۆدا لۆه‬ ‫ساڵڕۆژی شههیدبوونی دوكتور قاسملووو لهسهر بانگهوازی حیزبی دێموكرات‪ ،‬خهڵكی كوردستان به داخستنی دووكانو بازاڕهكانیانو به كوژاندنۆهوهی چۆرای ماڵۆهكانیانو‬ ‫دهربڕینی دهیۆان ناڕهزایۆهتیی دیكۆه‪ ،‬وهكۆوو ناڕهزایۆهتیی مامۆسۆتایان‪ ،‬ژنۆان‪ ،‬كاسۆبكارانی سهرسۆنوورو‪ ...‬هتۆد‪ ،‬شۆێوهیهكی دیكۆهیان لۆه خۆهبات دهسۆت پۆێ كۆردوهو لۆهو‬ ‫مهیدانهشدا سوارچاكو چاالكنو ژمارهیهكی زۆرتر له خهڵك لهو خهباتدا بهشدارن‪.‬‬ ‫رێژیمی كۆماری ئیسالمی كه له بهچۆكداهێنانی خهڵكی كوردستاندا دهستهوهستانو دامۆاوه‪ ،‬هۆهر رۆژه بۆه تێچوویۆهكی زۆرهوه دهسۆت دهداتۆه پیالنێكۆی نۆوێ بۆه مهبهسۆتی‬ ‫الوازكردنو لهنێوبردنی خهباتی خهڵكی كوردستان‪ ،‬بهاڵم به خۆشییهوه‪ ،‬بههۆی وریایی كۆمهاڵنی خۆهڵكی كوردسۆتانهوه پیالنۆهكانی رێۆژیم یۆهك لۆهدوای یۆهك پووچۆهڵ‬ ‫دهكرێنهوهو دهبنه بڵقی سهر ئاو‪.‬‬ ‫كۆمهاڵنی بهشهره و ما ویستی كوردستان!‬ ‫ئهگهر ‪ 21‬ساڵ لهمهوپێش‪ ،‬تهنیا خهڵكی كوردستان ماهییهتی ئهم رێژیمهی ناسیبووو له دژی خهباتی دهكرد‪ ،‬ئهوا ئێستا ماهییهتی دواكهوتووانهو دژی ئینسۆانیی ئۆهم‬ ‫رێژیمه نهك تهنیا بۆ خهڵكی سهرانسهری ئێران‪ ،‬بهڵكوو بۆ كۆمهڵگای مرۆڤایهتیش دهركهوتووه‪.‬‬ ‫دوایین رووداوی گرین و جێی ئاماژه‪ ،‬شانۆی ههڵبژاردنی دهوری دهیهمی سهرۆك كۆماری له ئێرانۆدا بۆوو كۆه ئۆهم ههڵبژاردنۆه لۆه الیۆهن حیزبۆی دێمۆوكراتی كوردسۆتانی‬ ‫ئێرانهوه بههۆی نادێموكراتیك بوونو نایهكسان بوونیهوه‪ ،‬بایكوت كراو گوترا كه رێژیم مۆرهی خۆی بۆ بهناو سهرۆك كۆماریی دهستنیشۆان كۆردوه‪ ،‬هۆهر بۆیۆه بهشۆداری‬ ‫لهو ههڵبژاردنهی به بێمانا له قهڵهم دا‪.‬‬ ‫به دوای راگهیاندنی ئاكامی دهیهمین شانۆی ههڵبژاردنی سهركۆماریی كه نێزیۆك بۆه دوو مانۆ لهمۆهوپێش بۆهڕێوه چۆوو‪ ،‬شۆهپۆلێكی ناڕهزایۆهتیو قینۆی پۆهنگخواردووی‬ ‫كۆمهاڵنی خهڵكی وهزاڵههاتوو‪ ،‬تهقییهوهو به میلیۆنان كهس له خهڵك‪ ،‬دژ بۆه رێۆژیم رژانۆه سۆهر شۆهقامهكانو هۆاواری ناڕهزایۆهتیو بێزاریۆی خۆیۆان بۆه گۆوێی هۆهموو‬ ‫خهڵكی دنیادا راگهیاند‪.‬‬ ‫هاونیشتمانه بهڕێزهكان!‬ ‫ئێستا پاش ‪ 21‬ساڵ لهسهركاربوونی ئهم رێژیمه سهده نێوهڕاسۆتییهو دهركردنۆی فۆهرمانی جیهۆاد بۆه دژی كۆوردو دهیۆان پیالنۆی دیكۆه بۆه دژی ئۆهم گهلۆه‪ ،‬بۆه خۆشۆییهوه‬ ‫خهباتی خهڵكی كوردستان ههم له بواری نێوخۆییو ههم له بواری نێونهتهوهیدا بۆهڕادهی بۆهرچاو بۆهرهوهپێش چۆووهو رواڵۆهتی راسۆتهقینهی رێژیمۆی كۆمۆاری ئیسۆالمیش‬ ‫رۆژ لهگهڵ رۆژ زیاتر له بهرچاوی خهڵكی ئێرانو جیهانو كۆڕو كۆمهڵه نێونهتهوهییهكاندا دهردهكهوێ‪ ،‬رێۆژیم رۆژانۆه لهگۆهڵ قهیرانۆه جۆراوجۆرهكۆان بۆهرهوڕوو دهبۆێو‬ ‫بۆ چارهسهری ههموو ئهم قهیرانانهش‪ ،‬تهنیا رێگایهك كه پهنای بۆ بردووه سهركوتو كوشتارو زیندانیكردنو ئهشكهنجهی وهحشۆیانهی خۆهڵكی تێكۆشۆهرو ئۆازادیخوازه‪.‬‬ ‫ئۆۆۆهم شۆۆۆێوه ههڵسۆۆۆوكهوتو بیروبۆچوونۆۆۆهی رێۆۆۆژیم بۆخۆۆۆۆی پێكهێنۆۆۆهری گۆۆۆهورهترین قهیرانهكانۆۆۆه‪ ،‬هۆۆۆهر بۆیۆۆۆه ئێمۆۆۆه لۆۆۆه سۆۆۆیههمین سۆۆۆاڵیادی دهركردنۆۆۆی ئۆۆۆهم فهرمانۆۆۆه‬ ‫جینایهتكارانهیهی رێژیمی كۆماری ئیسالمیی ئێران دهرحهق به گهلی ئازادیخوازی كورد‪ ،‬ههموو كردهوهكانی دیكهی رێژیم له پێوهندی لهگهڵ سۆهركوتی ئۆازادیخوازان لۆه‬ ‫سهرانسهری ئێراندا مهحكووم دهكهینو هاودهردیی خۆمان لهگهڵ بنهماڵهی شههیدانی ئهم رووداوه دهردهبڕینو پشتیوانی له خهباتی جهماوهریی كۆمهاڵنی خهڵكی ئێۆران‬ ‫به مهبهسۆتی بهدهسۆتهێنانی ئۆازادی‪ ،‬دێموكراسۆیو مافۆه نهتهوایهتییۆهكانیان دهكۆهین‪ .‬ئێمۆه دڵنیۆاین كۆه خۆوێنی بۆه ناحۆهق رژاوی تێكۆشۆهرانی كۆوردو رهنۆ و مهینۆهتی‬ ‫ههزاران كهس له رۆڵه خهباتگێڕهكانی به فیڕۆ ناچێو سهرئهنجام رێژیمی كۆماری ئیسالمی مهحكووم به نهمانه‪.‬‬ ‫بڕووخێ رێژیمی سهركوتكهرو كۆنهپهرستی كۆماری ئیسالمیی ئێران‬


‫الپهرهی ‪36 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 36‬‬

‫بهیاننامهی دهفتهری سیاسیی حدکا‪،‬له سیههمین ساڵی دهركردنی فتوای جیهادی خومهینی له دژی خهڵكی كوردستان‬ ‫هاونیشتمانه بهڕێزهكان!‬ ‫خهڵكی خهباتگێڕو ئازادیخوازی كوردستان!‬ ‫كۆڕو كۆمهڵه بهشهردۆستهكان!‬ ‫گۆۆهلی كۆۆوردو حیزبۆۆه پێشۆۆڕهوهكهی‪ ،‬حیزبۆۆی دێمۆۆوكراتی كوردسۆۆتانی ئێۆۆران كۆۆه لۆۆه خۆۆهبات دژی رێژیمۆۆی پاشۆۆایهتیدا‬ ‫رابردوویۆۆهكی دووروو درێۆۆژو پرشۆۆنگداری ههیۆۆهو لۆۆه پێنۆۆاو بهرهوپێشۆۆبردنی ئۆۆهم خهباتۆۆهدا‪ ،‬گۆۆهلێك قوربۆۆانیی بۆۆهنرخی‬ ‫داوه‪ ،‬له شۆڕشی گهالنی ئێرانیشدا زۆر چاالكو له پێشهوهی ئهم خهباته قارهمانانهیهدا‪ ،‬به هیوای هێنانه سهركاری رێژیمێكی دێموكراتی كه لهودا‬ ‫خهڵكی سهرانسهری ئێران به ئازادیو دێموكراسیو گهلی كوردیش بهمافی رهوای خۆی شاد بێ‪ ،‬تێكۆشاو تا سۆهرئهنجام رێژیمۆی دژی گۆهلیو دژی ئۆازادیی حهمۆهڕهزا شۆا‬ ‫له ‪88‬ی رێبهندانی ساڵی ‪7251‬ی ههتاویدا رووخاو تۆماری رێژیمی شاههنشاهی له ئێراندا پێچرایهوه‪.‬‬ ‫له سبهینێی سهركهوتنی ئهم راپهڕینه شكۆدارهدا‪ ،‬گهلی كورد هیوادار بوو به مافه رهواكانی بگات‪ ،‬كهچی رێژیمی تازه بهدهسهاڵت گهیشتووی كۆمۆاری ئیسۆالمی‪ ،‬دهسۆتی‬ ‫به پیالنگێڕی دژی ئهم نهتهوه مافخوازه كردو سهرهتا له نهورۆزی ‪7252‬ی ههتاوی له شاری سنه شهڕێكی خوێناویی بهسهر خهڵكی ئهم شارهدا سهپاند كه لۆهو شۆهڕهدا‬ ‫به سهدان نهفهر له خهڵكی ئهم شاره قارهمانهیان شهاڵڵی خوێن كرد‪ ،‬زۆریشی پێ نهچوو له ‪27‬ی خاكهلێوهی ههمان ساڵدا شهڕی نهغهدهی ساز كرد‪.‬‬ ‫حیزبی دێموكرات به ناردنی چهندین وهڤد بۆ تارانو وتووێژ لهگهڵ كاربهدهستانی ئهوكاتی تاران له خومهینییهوه بگره تا بازهرگانو بهنیسهدرو‪ ...‬هتد‪ ،‬زۆری هۆهوڵ‬ ‫دا به شێوهیهكی ئاشۆتیخوازانهو دوور لۆه شۆهڕو كێشۆه‪ ،‬ویسۆتهكانی گۆهلی كۆورد بخاتۆه بۆهر نۆهزهری كاربهدهسۆتانو بۆههیوای چارهسۆهری ئۆهم كێشۆهیه هۆهوڵی دا‪ ،‬بۆهاڵم‬ ‫بهداخهوه رێژیم له باتی لهبۆهرچاوگرتنو هۆهنگۆاو هۆهڵێنان بۆۆ دابینكردنۆی ویسۆتی رهواو عاداڵنۆهی خۆهڵكی كوردسۆتان‪ ،‬تۆهپڵی شۆهڕی لێۆداو لۆه رۆژی ‪82‬ی گۆهالوێژی‬ ‫ساڵی ‪7252‬ی ههتاویدا‪ ،‬خومهینی به راگهیاندنی فهرمانی جهاد دژ به گهلی كوردو حهاڵڵكردنی گیانو ماڵی رۆڵهكانی ئۆهم نهتۆهوه مۆافخوازو ئۆازادی ویسۆته شۆهڕێكی‬ ‫نهخوازراوو نابهرانبهری بهسهر گهلی كورددا سهپاند كه تا ئێستاش له شێوهی جۆراوجۆردا بهردهوامه‪.‬‬ ‫خومهینی له فهرمانهكهیدا كه به بیانووی شهڕی پاوه‪ ،‬بهاڵم له راستیدا دژی ههموو خهڵكی كوردستان دهری كردبوو‪ ،‬دهستووری به هێزه چهكدارهكانو پۆهیڕهوانی خۆۆی‬ ‫دا تا بهرهو كوردستان وهڕێ بكهون‪ .‬لهو فهرمانهدا سهركوتكردنی گهلی كوردی به ئهركێكی شهرعیو گرنگتر له نوێژو رۆژوو داناو حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێۆران‪،‬‬ ‫حیزبی خهباتگێڕی رێگای ما و ئازادییهكانی خهڵكی كوردستانی‪ ،‬ههڵوهشاوه راگهیاند‪ .‬له چوارچێوهی ئۆهم فهرمانۆه زاڵمانهیۆهدا بۆوو كۆه هێۆزه پۆشۆتهو پهرداخۆهكانی‬ ‫رێژیمو پهیڕهوه ساویلكهو دهمارگرژهكۆانی خومۆهینی‪ ،‬هێرشۆیان كۆرده سۆهر خۆهڵكی بێۆدیفا و مۆا ویسۆتی كوردسۆتان‪ .‬هێۆزه بۆهكرێگیراوهكانی رێۆژیم لۆهژێر فهرمانۆدهیی‬ ‫چهمران به هاوڕێیهتی قازی شهرعێكی وهك خهڵخاڵی‪ ،‬دهستیان دایه قهتڵو عامی خهڵكی كوردستانو له هی كردهوهیهكی نامرۆڤانه دهستیان نهپاراست‪.‬‬ ‫له چوارچێوهی ئهو فهرمانهدا‪ ،‬سهدان الوی بێتاوانی كوردیان به دوای محاكمه چهند دهقیقهییهكانی خهڵخاڵیدا ئیعۆدام كۆرد‪ ،‬پاسۆاوی خۆهڵخاڵی بۆۆ ئۆهم كۆردهوه دژی‬ ‫مرۆڤانهیه ئهوه بووه كه ئێمه له سێدارهیان دهدهین‪ ،‬ئهگهر بێتاوان بوون دهچنه بهههشتو ئهگهریش تاوانبار بوون به سزای خۆیان گهیشتوون‪.‬‬ ‫خهڵكی خهباتگێڕی كوردستان!‬ ‫له كهشو ههوایهكی ئهوتۆی زاڵ بهسهر كوردستاندا‪ ،‬دهبوایۆه خۆهڵكی كوردسۆتانو هێۆزه خۆهباتگێڕهكانی یۆا مۆ بۆۆ ئۆهم ژێنۆسۆایده نامرۆڤانهیۆه راكێشۆن‪ ،‬یۆان بڕیۆاری‬ ‫بۆۆهرهنگاری لۆۆه دژی بۆۆدهن كۆۆه بۆۆه خۆشۆۆییهوه خۆۆهڵكی ئۆۆازاو چاونهترسۆۆی كوردسۆۆتان بۆۆه رێبهرایۆۆهتیی هێۆۆزه سیاسۆۆییهكانیو لۆۆه پێشۆۆهوهی هۆۆهموویان‪ ،‬حیزبۆۆی دێمۆۆوكراتی‬ ‫كوردسۆۆتانی ئێۆۆران‪ ،‬رێگۆۆای دووهۆۆهم واتۆۆه رێگۆۆای بۆۆهرهنگارییان هۆۆهڵبژارد‪ .‬حیزبۆۆی دێمۆۆوكرات لۆۆه راگهیهندراوێكۆۆدا‪ ،‬روو لۆۆه بیۆۆروڕای گشۆۆتیی ئێۆۆرانو كوردسۆۆتان‪ ،‬وێۆۆڕای‬ ‫روونكردنهوهی مهبهستی ئهو فهرمانه رایگهیاند كه له بهرانبهر ئهو هێرشه نامرۆڤانهو دڕندانهیهدا كۆه بۆه مهبهسۆتی قۆهاڵچۆكردنی خۆهڵكی كوردسۆتانه‪ ،‬نۆهك تهسۆلیم‬ ‫نابێ‪ ،‬بهڵكوو دهست دهداته بهرهنگاریو خهباتی ئازایانهو بهم چهشنه شهڕی بهرهنگاری له دژی هێزی هێرشكهر دهستی پێ كرد‪.‬‬ ‫لهپاش سێ مان شهڕو بهرهنگاریی ئازایانهی هێزی پێشۆمهرگهو وهشۆاندنی دهیۆان زهبۆری كاریگۆهر لۆه پهیكۆهری هێۆزه جینایۆهتكاره بێورهكۆانی رێۆژیم‪ ،‬كۆه لۆه رهوتۆی‬ ‫خهباتی خهڵكی كوردستاندا به شۆهڕی سۆێمانگه ناسۆراوهو شۆپرزهبوونی ئۆهم هێۆزه‪ ،‬خومۆهینی بۆه رواڵۆهت بۆۆ ئاشۆتبوونهوه لهگۆهڵ خۆهڵكی كوردسۆتانو لۆه بنهڕهتۆدا بۆۆ‬ ‫رێكخستنهوهی هێزهكانیو گهمارۆدانی هێزی پێشمهرگهی كوردستان‪ ،‬پهیامی ‪86‬ی خهزهڵوهری بۆ خهڵكی كوردستان نارد‪ .‬لهو پهیامهدا ئاماژه بهوه كرابوو كه ناحهزانو‬ ‫بهدخوازان‪ ،‬ئهویان خرا تێگهیاندوهو ئهو ئامادهیه له رێگای وتووێژهوه مهسهلهی كوردستان چارهسۆهر بكۆا‪ .‬حیزبۆی دێمۆوكرات وێۆڕای هێۆزه سیاسۆییهكانی كوردسۆتان‪،‬‬ ‫ئامادهیی خۆیان بۆ وتووێژو چارهسهری ئاشتیانهی مافهكانی خهڵكی كوردستان راگهیاند‪ .‬له راستیدا رۆژی ‪86‬ی خهزهڵوهر‪ ،‬رۆژی سهركهوتنی بهرهنگاریی قارهمانانهی‬ ‫خهڵكو ئێعترافی راستهوخۆی رێژیم به شكانی هێزهكانی بوو‪ ،‬ههر بۆیه ئهگهر ‪82‬ی گهالوێژ وهك رۆژی هێرشی كۆنهپهرستی بۆ سهر خهڵكی كوردستان رۆژێكۆی گرنۆ و‬ ‫خاڵی دهستپێكی خهباتی بهرگریی خهڵكی كوردستانه‪ ،‬رۆژی ‪86‬ی خهزهڵوهریش رۆژی بهچۆكداهاتنی هێزهكانی رێژیمو سهركهوتنی ئهو خهباتهیه‪ ،‬بۆیه وهك رۆژێكی‬


‫الپهرهی ‪35 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 35‬‬

‫راگهیاندنی كۆمهڵه به بۆنهی ساڵوهگهڕی ‪82‬ی گهالوێژ رۆژی بهرهنگاری گهلی كورد دژ به هێرشی كۆماری ئیسالمی‬ ‫بیست وههشتی گهالوێژی ههموو ساڵێك‪ ،‬وهبیرهێنهرهوهی الپهڕهیهكی گرین لۆه مێۆژووی هاوچۆهرخی‬ ‫خۆۆهباتی رزگاریخوازانۆۆهی خۆۆهڵكی كوردسۆۆتانی ئێرانۆۆه‪ ،‬واتۆۆه شۆۆكڵ گرتنۆۆی بۆۆهرهنگاری نهتۆۆهوهیی و‬ ‫یهكگرتووانهی سهرجهم خهڵكی كوردسۆتان‪ ،‬بهرانبۆهر بۆه هێرشۆی نیزامیۆی و داگیركهرانۆهی هێزهكۆانی‬ ‫كۆمۆۆاری ئیسۆۆالمییه كۆۆه بۆۆه فۆۆهرمانی راسۆۆتهوخۆی خۆمۆۆهینی لۆۆه ‪82‬ی گۆۆهالوێژی ‪ 7252‬هاتۆۆه ئۆۆاراوه‪.‬‬ ‫كوردسۆتان پۆاش شۆڕشۆی گۆهالنی ئێۆران لۆه سۆۆاڵی ‪ 7251‬تۆوانی بۆۆ ماوهیۆهكی كۆورت شۆنهبای ئۆۆازادی‬ ‫ههڵمژێت و به شێنهیی ههنگاو بهرهو خهمڵینی خۆی ههڵگرێت‪.‬‬ ‫ئهو سهرهدمه‪ ،‬له كاتێكدا ئیسۆالمی سیاسۆی تونۆدرهو بۆه رێبۆهری خومۆهینی بۆاڵی رهشۆی خۆۆی بهسۆهر‬ ‫هۆۆۆهموو كۆمۆۆۆهڵگای ئێرانۆۆۆدا سۆۆۆهپاندبوو‪ ،‬كوردسۆۆۆتان وهك كۆمهڵگایۆۆۆهك كۆۆۆه خۆۆۆهریك بۆۆۆوو هۆۆۆهموو‬ ‫جموجۆڵێكی كۆمهالیهتی و سیاسی فرهچهشنی له ههناوی خۆیدا پهرهوهرده دهكرد‪ ،‬بزووتنهوهیهكی سێكۆالر و پێشكهوتنخوازی لۆه كۆۆی ئۆهم جموجۆاڵنۆهدا پێگهیانۆدبوو‪.‬‬ ‫نۆۆۆاوهرۆكی پێشۆۆۆكهوتنخوازانهی بزووتنۆۆۆهوهی كوردسۆۆۆتان‪ ،‬عهداڵۆۆۆهتخوازی و بۆۆۆوونی دهنگۆۆۆه جیاوازهكۆۆۆان لهفهزایۆۆۆهكی دێمۆكراتیۆۆۆك لۆۆۆه پێنۆۆۆاو گهییشۆۆۆتن بۆۆۆه خواسۆۆۆته‬ ‫دێمۆكراتیكهكانی خهڵكی كورد‪ ،‬چی دی بۆ دهسهاڵتی تازه پێگهیشتووی كۆماری ئیسالمی تهحهمول نهدهكرا‪.‬‬ ‫فهرمانی هێرشی سهراسهری بۆ كوردستان له الیهن خومهینیهوه تهنیا لهبهر ئهوهی گوایه ژنانی موسلمان له مزگهوتی جامیعهی شاری سنه بهدی گیراون‪ ،‬زیۆاتر لۆه درۆ‬ ‫و بیانوییهكی بۆێ نۆاوهرۆك بۆۆ دهسۆتپێكی داگیركردنۆی كوردسۆتان‪ ،‬شۆتێكی دیكۆه نۆهبوو‪ .‬گوتۆاری ئاشۆتیخوازانه و دێمۆۆكراتیكی خۆهڵكی كوردسۆتان بۆه ناحۆهق لۆه الیۆهن‬ ‫پاسدارانی خومهینی و حكومهتی تازه وهسهركارهاتوی كۆماری ئیسالمی خڵتانی خۆوێن كۆرا‪ .‬لۆهم نێۆوهدا‪ ،‬هۆهزاران الو و خۆهڵكی بێتۆاوانی كوردسۆتان بۆوون بۆه قوربۆانی‬ ‫شهڕێكی نابهرابهر‪ .‬گهلی كورد وێرای هێۆزه سیاسۆییهكانی‪ ،‬ناچۆار بۆوو لۆه بڕیۆارێكی مێژوویۆی‪ ،‬بۆهرهنگاری چهكدارانۆه و نهتۆهوهیی دژ بۆه ههڕهشۆهی نۆهمان و هێرشۆی‬ ‫نیزامی كۆماری ئیسالمی ههڵبژێرێت‪ .‬ههربۆیه ‪ 82‬ی گهالوێژ‪ ،‬ساڵوهگهڕی بهرهنگاری رهوای گهلی كورده دژ به شهڕفرۆشی حاكمانی كۆماری ئیسالمی‪.‬‬ ‫تێپۆۆهر بۆۆوونی زیۆۆاتر لۆۆه سۆۆێ دهیۆۆه بهسۆۆهر دهسۆۆهالتی داسۆۆهپاوی كۆمۆۆاری ئیسۆۆالمی‪ ،‬ئێعۆۆدامی سیاسۆۆی و ئهشۆۆكهنجه و زینۆۆدانی كردنۆۆی چاالكۆۆانی سیاسۆۆی و مۆۆهدهنی نێۆۆو‬ ‫بزووتنهوهی كوردستان‪ ،‬هێشتا نهیتوانیوه ئاگری ژێر خۆڵهمێشی ئهم خهباته بكوژێنێتهوهو شوناس و گوتاری ئازادیخوازانه و ئاشتیخوازنهی خهڵكی كورد له نێۆو ببۆات‪.‬‬ ‫هاتنه ئارای بزووتنهوهی ئازادیخوازانهو دێمۆكراسیخوازانهی خهڵكی ئێران له ساڵی رابردوو دژ به دیكتاتۆری كۆماری ئیسالمی بۆهنێوی "جواڵنۆهوهی سۆهوز"‪ ،‬بۆه تۆهواوی‬ ‫سهلماندی كه خهباتی سی ساڵهی بزوتنهوهی كوردستان دژ به سیاسهتی سۆهركوتی كۆمۆاری ئیسۆالمی‪ ،‬خۆهباتێكی بهرحۆهق و رهوایۆه‪ .‬لۆه جۆهریانی ئۆهم بزووتنهوهیۆهدا‪،‬‬ ‫پشۆۆتیوانی بهشۆۆێكی بۆۆهرچاو لۆۆه هێۆۆزه سیاسۆۆییهكانی كوردسۆۆتان و لهوانۆۆه كۆمهڵۆۆه و چاالكۆۆانی سیاسۆۆی و مۆۆهدهنی و خوێنۆۆدكاری‪ ،‬هاوتۆۆهریبی مێژوویۆۆی بزووتنۆۆهوهی‬ ‫رزگاریخوازانهی خهڵكی كوردی لهگهڵ بزوتنهوهی دێمۆكراسیخوازانهی سهراسهری بۆ ههموان سهر له نوێ ئاشكرا كردهوه‪.‬‬ ‫تێپهراندنی بهشێك له هێڵه سوورهكانی بزوتنهوهی سهوز و شكاندنی تابۆی ویالیهتی فهقیه لهسهر شهقامهكان به دوپاتكردنهوهی دروشمی "مهرگ بۆۆ ئهسۆڵی ویالیۆهتی‬ ‫فهقیه" و هۆهرهوها الیۆهنگریی بهشۆێكی بۆهرچاوی ئۆهم بزوتنۆهوه فرهچهشۆنه لۆه سۆێكۆالریزم‪ ،‬بۆه شۆێنهیی رێگۆهی بۆۆ ئۆهوه خۆۆش كۆرد كۆه هۆهم لهالیهكۆهوه دیۆواری بۆێ‬ ‫متمانهیی و بهدگومانی ههڵێنجراو له سێ دهیه پڕوپاگهندهی ژههراوی كۆماری ئیسالمی به دژی كۆورد و هێۆزه سیاسۆییهكانی‪ ،‬قهڵهشۆتی گۆهوره هۆهڵبگرێت و لۆه الیۆهكی‬ ‫دیكهوه‪ ،‬كوردیش مهجالی دوپاتكردنهوهی خواسته رهواكان و دروشمهكانی خۆی بۆۆ بزوتنۆهوهی سهراسۆهری بۆۆ رهخسۆا‪ .‬ئهگۆهرچی هێشۆتا پاشۆماوهی پڕوپاگهنۆدهی دهیۆان‬ ‫ساڵهی كۆماری ئیسالمی به دژی خهڵكی كورد له زهین و كولتوری ههندێك له خهڵكانی بهشدار له بزووتنهوهی سهراسهریدا ماوه‪ ،‬بهالَ‍م بهگشتی پڕۆسۆهی پێوهنۆدی و‬ ‫لێكتێگهیشتنێكی نوێ له ئاكامی ئهم رووداوانه هاتۆته ئاراوه‪.‬‬ ‫له سیو یهكهمین ساڵوهگهری ‪82‬ی گهالوێۆژدا‪ ،‬جۆارێكی دیكۆه وێۆڕای مۆهحكومكردنی هێرشۆی درندانۆهی كۆمۆاری ئیسۆالمی بۆه دژی خۆهڵكی كوردسۆتان و بزوتنهوهكۆهی و‬ ‫پێویستی رێزگرتن له بهرهنگاری نهتهوهیی خهڵكی كوردسۆتان دژ بۆهم هێرشۆه‪ ،‬پێویسۆته لهسۆهر خۆهباتی سیاسۆی و مۆهدهنی و جۆهماوری خۆهڵكی كۆورد دژ بۆه سیاسۆهتی‬ ‫سۆۆهركوتی كۆمۆۆاری ئیسۆۆالمی جۆۆهخت بكهینۆۆهوه‪ .‬هاوكۆۆات پهرهپێۆۆدانی هاوپشۆۆتی و هاوخۆۆهباتی لهگۆۆهڵ بزووتنۆۆهوهی سهراسۆۆهری و دێمۆكراسۆۆیخوازانهی خۆۆهڵكی ئێۆۆران بۆۆۆ‬ ‫بزوتنهوهی كوردستان‪ ،‬پێویستیهكی مێژووییه له پێناو ههڵتهكاندنی تانوپۆی دیكتاتۆری ههوسارپساو له ئێستا و داهاتووی ئێراندا‪.‬‬ ‫سهركهوێت بزوتنهوهی رزگاریخوازانهی گهلی كورد‬ ‫مهرگ و نهمان بۆ رژیمی كۆنهپهرهستی كۆماری ئیسالمی‬ ‫كۆمهڵهی شۆڕشگێڕی زهحمهتكێشانی كوردستانی ئێران‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری ئاسۆی رۆژههاڵت ‪ /‬رێکهوتی ‪9 :‬ی ئاگۆستی ‪8171‬‬


‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫الپهرهی ‪34 :‬‬

‫‪Page : 34‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ‪ ،‬ڕۆژی پهرچدانهوهی مرۆڤ کوژی رژێمی کۆماری ئیسالمی‬ ‫نه بۆ بهندیخانه ! نه بۆ گیان ئهستاندن ! نه بۆ کۆماری ئیسالمی !‬ ‫خهڵکی وریا و تێکۆشهری کوردستان !‬ ‫لۆۆه سۆۆاڵه وهختنۆۆهی فتۆۆوای هێرشۆۆه شۆۆهری ئۆۆایینیی ئایۆۆهتوڵال خومۆۆهینی دژ بۆۆه خۆۆهڵکی کوردسۆۆتان (‪ 82‬ی گۆۆهالوێژی سۆۆاڵی ‪ 7252‬ی هۆۆهتاوی)‪ ،‬کۆۆه دهسۆۆپێکی شۆۆهپۆلی‬ ‫داپڵۆسین‪ ،‬سهرکوت‪ ،‬کۆکوژی و مالوێرانی و ئاوارهبوونی تێکڕایی خهڵک بوو‪ ،‬شهڕێکی تۆکمهی توندیش به سهر خهڵکی کوردستان داسهپێنرا‪.‬‬ ‫ئهم فتوایه‪ ،‬ههر نهک یهکهم کازیوهی سیاسهتی سهرکوتکهرانهی ڕژیم دژ به خهڵکی کوردستان بوو‪ ،‬بهڵکو له ڕاستیدا زاڵ بۆوونێکی ڕهبۆهقی کۆنهپهرسۆتی و دوور لۆه‬ ‫یاساییش بوو‪ ،‬که حکومهتێکی بێ بهزه و چهوت و چهپۆهڵی لۆێ سۆاز بۆوو‪ .‬حکومۆهتێک کۆه هۆهر دهنگێکۆی ئۆازادیخوازی و یهکسۆانیخوازیی بۆه زینۆدان و بهنۆد و ئۆازار و‬ ‫فهوتاندن وهاڵم دایهوه و به پشت ئهستووریی کۆنهپهرستانی ناو کۆمهڵگه‪ ،‬کپی و بێدهنگییهکی مردووخانهیی به سهر گۆشاوگۆشی ئێران دا سهپاند‪.‬‬ ‫خۆبهخشانی شێت و شهیدای ویالیهتی فهقیه له کوردستاندا جینایهتێکی ئهوتۆیان له دهست ههڵوهری که له دیرۆکی نهتهوهکانی سهر ئهم جیهانۆه دا بۆێ وێنۆه بۆووه‪.‬‬ ‫ئهوان ‪ ،‬هاودهم دهگهڵ ڕاگهیاندنی فتوای شهڕی ئایینی له الیهن ئایهتوڵاڵ خومهینی و ناردنی خهڵخاڵی مرۆڤکوژ بۆ کوردستان‪ ،‬گهن و پیریان پۆل پۆل ڕادایۆه بۆهر‬ ‫گولله‪ .‬پزیشکهکان‪ ،‬بۆرین پۆێ‬

‫و تهنانۆهت برینۆدارانی ژێۆر دهرمۆانیش لۆهم کۆکوژییۆه دهرنۆهچوون‪ .‬بۆه فۆهرمانی مۆهال حهسۆهنی و بۆهڕێوهبردنی سۆهرههن زههیرنۆهژاد‬

‫سهرۆکی ئهوکاتی لهشکهری ‪ 64‬ی ورمێ‪ ،‬له شارهکانی نهغهده‪ ،‬شنۆ‪ ،‬مههاباد‪ ،‬ورمێ و سهلماس دا شهڕیان به خهڵک فرۆشت و نیشتهجێیانی دهیۆان گونۆد و ئاواییۆان‬ ‫دایه بهر دهسڕێژی گولله؛ وێنهی زیندوویان قاڕنێ و قهاڵتانه‪ .‬هاوکات‪ ،‬له بهندیخانهی شاری تهورێزیش دهیان ڕۆڵهی کوردیان بهبێ هی سۆهرخوێندنهوه و دادگۆایی‬ ‫کردنێک ‪ ،‬له شهو دا تیرباران کرد‪.‬‬ ‫له یهکهم ڕۆژی ڕاگهیاندنی شهڕی ئایینیی ههتا ئێسۆتا‪ ،‬هۆهزاران تێکۆشۆهری کۆورد‪ ،‬لهوپۆهڕی ناجوانمێریۆدا‪ ،‬لۆه الیۆهن دادوهرانۆی مێشۆک ترشۆاوی دادهگۆهکانی کۆمۆاری‬ ‫ئیسالمیی ئێران سزای مهرگیان به سهر دا سهپاوه و شههید کراون‪ ،‬یان له ههندهران‪ ،‬بهتایبهت له کوردستانی عێراق‪ ،‬بکهرانی نادیاری کۆمۆاری ئیسۆالمی گیانیۆان لۆێ‬ ‫ئهستاندوون‪.‬‬ ‫ترۆری یهک به دوای یهکی ڕونۆاکبیران و سۆهرۆکانی سیاسۆیی خۆهڵکی کۆورد‪ ،‬وێنهگۆهلی حاشۆاههڵنهگری ئۆهم ڕهشۆهکوژییانهی دژ بۆه مۆرۆڤن و دهنگۆی دادگۆای میکونوسۆی‬ ‫ئاڵمان سهبارهت به ڕاگهیاندنی تاوانباریهتی سهرانی کۆماری ئیسالمیی ئێران لهم کوشتاره دا‪ ،‬پشت ڕاستکهرهوهی ئهم ڕاستییانهیه‪.‬‬ ‫بۆۆه تێپۆۆهڕ بۆۆوونی زێۆۆده ل ۆه سۆۆێ دهیۆۆهی ڕاگهیانۆۆدنی شۆۆهڕی ئۆۆایینی‪ ،‬ئێسۆۆتایش ئهگۆۆهر خۆۆهڵکی وریۆۆا و مۆۆافخوازی ئێۆۆران بۆۆه بۆنهگۆۆهلی جۆراوجۆۆۆر نیۆۆازی وهڕێخسۆۆتنی‬ ‫خۆنیشاندانێکی ئاشتیخوازانهیان ههبێت‪ ،‬ڕژێم بۆ چاوترساندنی خۆهڵک‪ ،‬بۆه گۆورجی چهنۆد ڕۆڵۆهی تێکۆشۆهری سیاسۆیی کۆورد لۆه دار دهدات و بۆهم چهشۆنه بۆۆ ڕاگرتنۆی‬ ‫دهسهاڵت له هی سووکایهتی و پێشێلکردنێکی مافی ئینسانی خۆ ناپارێزێت‪.‬‬ ‫ئێمه ئهو کهسانهی وا ئهم بانگهوازهمان واژۆ کردووه‪ ،‬له ساڵرۆژی ڕاگهیاندنی فتوای خومهینی (‪82‬ی گهالوێژی ‪7252‬ی ههتاوی) لهمۆهر کوشۆتاری خۆهڵکی کوردسۆتان و‬ ‫بۆ ڕاگرتنی ڕێز و خۆشهویستیمان سهبارهت به شههیدانی ڕێگای ڕزگاری و دێموکراسی و مافی مرۆڤ له کوردستان‪ ،‬ڕایدهگهیهنین که‪:‬‬ ‫ڕۆژی پێنجشهمۆ ‪ 82‬ی گهالوێژ‪ ،‬ڕێکهوتی ‪ 79‬ئاگوست کاتژمێری ‪ 78‬نیوهڕۆ به کاتی ئێران ۆ له ئۆهوروپا دا کۆاتژمێری ‪ ، 9321‬خۆهڵکی کوردسۆتان بۆه تێکۆڕای کرێکۆار‪،‬‬ ‫موچۆهخۆرانی ئیۆداری و کارمهنۆۆدانی ڕێکخۆراوه دهوڵهتیۆهکان و کۆۆهرتی تایبۆهت و سۆهرجهم چۆۆین و توێژهکۆانی کۆمهڵگۆهی کوردسۆۆتان لۆه هۆهر جۆۆێ و شۆوێنێک هۆۆهن‪ ،‬دوو‬ ‫خولهک بێدهنگی ڕابگهیهنن‪ .‬ئهمجار بۆ دانانی چهپکه گوڵ له سهر گڵکۆی گیانبهخت کردووانی ڕێگای ڕزگۆاری و سۆهردانی بنهماڵۆهکانیان ‪ ،‬ئۆهرکی نهتهوایۆهتی خۆیۆان‬ ‫بهجێ بهێنن‪ .‬ههروهها بۆ پهرچدانهوهی جنایهتهکانی کۆماری ئیسالمی و بۆ ڕاگهیاندنی یهکگرتوویی دهگهڵ بزووتنهوهی ئۆازادیخوازی و مافخوازانۆهی خۆهڵکی ئێۆران‪،‬‬ ‫له کاتژمێری ‪ 71‬ی شهو به کاتی تاران‪ ،‬به ماوهی دوو خولهک چراکانی ماڵ و شوێنی کاری خۆیان بکووژێننهوه‪.‬‬ ‫هاوواڵتییانی بهڕێز! ژنان و پیاوانی وریا و الوانی له گیان بوردووی ئێران! له ساڵهوهختینهی فتوای ئایهتوڵاڵی خومهینی دژ بۆه خۆهڵکی کوردسۆتان؛ ئێۆوهیش دهتۆوانن‬ ‫به تێکۆشانی وریایانهی خۆتان لمبۆزی دێوی دیکتاتۆڕی بلهوهز له خۆڵی ڕێگاتان وهربدهن‪.‬‬ ‫وهرن با دهست له ناو دهست و شان به شانی تێکۆشهرانی خۆڕاگری خهڵکی کوردستان‪ ،‬دهنگی هاواری ئازادی و مافخوازیمان پێکهوه تێکۆهڵ بکۆهین و هۆهتا سۆهرکهوتن و‬ ‫گهیشۆۆتن بۆۆه ئامانجۆۆه پیرۆزهکۆۆانی خۆمۆۆان نهسۆۆرهوین‪ .‬هۆۆهموومان پێکۆۆهوه و یهکۆۆدهن بڵێۆۆین کوشۆۆتن‪ ،‬تۆۆرۆر‪ ،‬ئهشۆۆکهنجه و زینۆۆدان ئیتۆۆر بهسۆۆه‪ .‬ئۆۆهمجار بۆۆه هۆۆهنگاوی‬ ‫لێبڕاوانه‪ ،‬بۆ دانان و دامهزرانی ڕژێمێکی دیمۆکراتیک و شارستانیانه و پێشڕهو‪ ،‬بهرهو پێش بچین‪.‬‬ ‫کۆمهڵهی مافی مرۆڤی کورد ‪ -‬ئوروپا‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬کوردستان پۆست ‪ /‬رێکهوتی ‪75 :‬ی ئاگۆستی ‪8171‬‬


‫الپهرهی ‪33 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 33‬‬

‫ئهو کهسانهی که له قوتابخانهکانی ئێراندا خوێندویانۆه هۆهر لۆه دهسۆتپێکی خوێندنیانۆهوه لۆه گۆهڵ مانۆا و واتۆای وشۆهی جیهۆاد ئاشۆنا دهبۆن کۆه کهی‪،‬لۆه چۆه هۆهل و‬ ‫مهرجێک‪،‬دژی کێ و له الیهن چ کهسێکهوه دهر دهکرێت‪.‬‬ ‫له قورئانی پیرۆز دا نزیک به ‪ 21‬جار ئاماژه به وشهی جیهاد کراوه که تهنیا له ‪ 6‬شوێن دا له تهنیشت جیهاد وشی شهڕ بهکار هۆاتووه‪.‬لێرهدایۆه کۆه ئهگۆهر نۆهختێک‬ ‫زهحمهت به خۆمان بدهین بۆمان دهردهکوهێ که مانای وشهی جیهاد زۆر گهورهتره لهوهی کهبهرتهسک بکرێتهوه به شهڕی نیزامی دژی دوژمن که لۆه نێۆوهرۆکی کتێبۆهکانی‬ ‫ئێراندا جهختی لهسهر دهکرێتهوه‪.‬‬ ‫لهم پێوهندییهدا پێغهمبهری ئیسالم له جیهادی نیزامی به جیهادی {اصغر}ناو دهبات وله تهنیشت ئهو جیهادهدا ئامۆاژه بۆه بهربۆهرهکانی لۆه گۆهڵ نۆهفس دهکۆات کۆه بۆه‬ ‫جیهادی {اکبر} ناوی لێ دهبات‪.‬‬ ‫ههر لهو کتێبانه دا ئاماژه بهوه دهکرێ که کافرهکان دابهش دهبن به پێن بهشهوه [‪7‬معاهد‪ 8 ،‬معابد‪ 2،‬محارب‪ 4 ،‬اه ذمه‪ 5،‬مستامنین ] که له نێوان ئهوانۆهدا حۆوکمی‬ ‫جیهاد تهنیا بۆ کافرانی موحارب {دژی خودا} رهوایه وئهوانی دیکه ناگرێتهوه‪.‬ههروهها ئاماژه بهوه دهکهن که حوکمی جیهاد کاتێک دهدرێت که گیان و ماڵی موسۆڵمانان‬ ‫کهوتبێته بهر ههڕهشه و مهترسی و لهالیهن نوێنهری خودا له سهر زهوی یان جێ نشینهکانیهوه دهر دهکرێت‪.‬‬ ‫به سرنجدان بهو خااڵنهی سهرهوه ئهم پرسیارانه له زهینی ههر خوێنهرێکدا دێنه گۆری ‪،‬بۆ وێنه‪،‬ئاخۆ خومۆهینی نوێنۆهری خۆودا لۆه سۆهر زهوی بۆوو کۆه فتۆوای جیهۆادی‬ ‫دژی نهتهوهیۆۆهک دهرکۆۆرد؟ ئایۆۆا خۆۆهڵکی کۆۆورد کۆۆافر و دژی خۆۆودا بۆۆوون کۆۆه فتۆۆوای جیهادیۆۆان لۆۆه سۆۆهر رهوا بێ؟ئایۆۆا خۆۆهڵکی کۆۆورد هێرشۆۆیان کردبۆۆوه سۆۆهر گیۆۆان و مۆۆاڵی‬ ‫موسڵمانان؟و‪......‬ودهیان ئایا و ئاخۆی دیکه که بێ گومان واڵمیان الی ههر مرۆڤێکی به ویژدان جگه له وشهی ''نه''هیچی دیکه نیه‬ ‫با بڵێین که گهورهسااڵنی کوردستان کافر بوون و حوکمی جهادیان له سهر رهوا بووکه واش نهبوو‪،‬ئهی تاوانی ئهو منداڵه ساویلکانهی که به دهستی سۆهربازانی بۆه نۆاو‬ ‫ئیسالم کوژران چی بوو؟ئاخۆ ئهوانیش دژی خودا بوون؟‬ ‫ئهی تاوانی ئهو کهسانهی که بۆ پێشگیری له کوشت و کوشتاری خهڵکهکهیان قورئان به دهست بهرهو پیری پاسدارهکان رۆستن و خۆشیان بوونه قوربانی چۆی بۆوو؟ وای‬ ‫دابنێین که کافر بوون باشه خۆ ههر هی نهبێ پهنایان بۆ قورئان هێنابوو که پێغهمبهری ئیسۆالم لۆه پهیوهندییۆهدا دهڵۆێ گۆهورهترین گونۆاح الی مۆن ئۆازار دانۆی ئۆهو‬ ‫کهسانهیه که پهنا دهبهن بۆ ئیسالم جا چ بگات به کوشتنیان‪.‬‬ ‫خهلکی کوردلهو شهڕه نابهرانبهرهدا نهک ههر هێرشیان نهکردبوه سهر هی کهس و هی خاکێک بۆهڵکوو لۆه قۆوواڵیی خۆاکی کوردسۆتان دا{سۆنه‪،‬پاوه‪،‬مهریوان و‪}...‬و بۆۆ‬ ‫دیفا له کهرامهتی خۆیزن بهرانبۆهر بۆه هێزهکۆانی رێۆژیم وهسۆتان کۆه مۆافی سروشۆتی هۆهر تۆاک‪،‬گرو و نهتهوهیهکۆه کۆه لۆه خۆۆی بارانبۆهر بۆه هێرشۆی دوژمۆن دیفۆا‬ ‫بکات‪.‬ئهو کوردانهی که بونه قوربای خۆ له شارهکانی تاران‪،‬قوم ‪،‬مهشههد و‪.....‬نهکوژران هۆهتا بڵێۆین هێرشۆیان بۆردوه بۆۆ سۆهر ‪......‬بۆهڵکوو ئۆهوان لۆه سۆهر خۆاک و‬ ‫زێدی خۆیان بوون که وهکوو داگیرکهر و هێرشبهر ههڵس و کهوتیان لهگهڵ کراو بوونه قوربانی‪.‬‬ ‫له ئاکامی ئهم هێرشهدا سهدان رۆڵهی خوێندهوار و ئۆازادیخوازی کۆورد بونۆه قوربۆانی سیسۆتمێک کۆه بۆه جۆرێۆک لۆه جۆرهکۆان دهتۆوانین بڵێۆین کۆهباجی خۆود ئاگۆاهی و‬ ‫تێگهیشتووی سیاسی خۆیان بهو رێژیمهدایهوه که له رێفراندۆمی به ناو دیاری کردنی خۆیدا له الیهن خهڵکی کوردستان و له ژێر کاریگهری رێبهرانی سیاسۆی و ئۆایینی‬ ‫خۆی دهنگی "نه"ی وهرگرتبوو‪.‬‬ ‫ئهگهر ‪ 21‬ساڵ لهمهوپێش تهنیا کوردهکان دژی ئهو سیستمه راوهستان ئێستا زۆربهی ههره زۆری خهڵکی ئێۆران ئۆهو رێژیمۆهیان قۆهبووڵ نیۆهو دهبینۆین کۆه بۆه هۆهزاران‬ ‫کهس دهرژێنه سهر شهقامهکان و دژی ئهو رێژیمه دروشم دهدهن‪.‬ئێستا ئیدی بۆ خهڵکی ئێران دهرکهوتووهکه فتوای جیهادی خومهینی دژی نهتهوی کورد که بۆوو بۆه هۆۆی‬ ‫کوشتنی سۆهدان رۆڵۆهی ئۆازادیخواز و خوێنۆدهواری ئۆهو گهلۆه نۆهک هۆهر لۆه رووی ئۆاوهز نۆهبووه بهڵکوودهرخۆهری خۆوی و سروشۆتی دڕنۆدهیی کهسۆایهتی خومۆهینی و ئۆهو‬ ‫سیستمه حکومهتییه بوو که به تااڵن کردنی دهسکهوتهکانی خهڵک و پێشکهش کردنی ههموو دهسهاڵت به ناوبراو بواری بۆ ئهنجامدانی وهها جنایهت گهلێک رهخساند‪.‬‬ ‫لێرهدایه که پێویست بوونی نیزامێکی سیکۆالر بۆۆ داهۆاتووی ئێۆران بۆه باشۆی دهردهکۆهوێ ‪،‬هۆهتا جۆارێکی دیکۆه رۆڵۆهکانی هۆی نهتهویۆهکی دیکۆهی ئێۆران نهکونۆه بۆهر‬ ‫هێرشێکی لهم چهشنه‪،‬جارێکی دیکه رۆڵهی شیرخۆری هی دایکێک نهبینین که ببێته قوربانی سیاسهتی چهپهڵ و نگریسی وهها ڕێژیمێک کۆه لۆه ژێۆر چۆهتری ئیسۆالم و‬ ‫به ناوی خودا و قورئان دهست بۆ ههموو جینایهتێک دهبهن‪.‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری كوردیش پرسپكتیڤ ‪ /‬رێکهوتی ‪76 :‬ی ئاگۆستی ‪8171‬‬


‫الپهرهی ‪32 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 32‬‬

‫سهرهتایی كه مافى ههر نهتهوهیێكه لهم گۆى زهوییهیه‪ .‬ئهو داوایهى خهڵكى كوردستانیش لهوهوه سهرچاوه دهگرێ كه به درێژایی مێژووى چهند سهدهى رابردوو كورد‬ ‫وهك گهلێكى غهواره و نامۆ و هاووهالتى دهرهجه دوو و سێ چاوى لێكراوه‪.‬‬ ‫ههرچهند نوێنهرانى كورد‪ ،‬بۆ كۆتایی بهو پێشێلكارى و نارهواییهى داگیركهران‪ ،‬داوا رهواكانى خسۆته بۆهردهم دهسۆهالتى نۆوێى خومۆهینى‪ ،‬ئۆهو داوایانۆهش بریتۆى بۆوون‬ ‫له‪ ،‬به رهسمى ناسینى مافه نهتهوهییهكانى كورد و البردنى ئهو تهبعیزانهى له دژى به كار دهبرا‪.‬‬ ‫بهالم له وهالمى داوا رهوا و بهحهق و ئاشتیخوازهكهى كورددا‪ ،‬رژیمى به ناو ئیسالمى و سهرهرۆ و له سۆهروویهوه خومۆهینى بۆه بۆمۆ و ناپۆاڵمى بۆه درندانۆهترین شۆێوه‬ ‫بهسهر ژن و منداڵ و پیر و الوی كوردستان باراند و به تۆ و تان ‪ ،‬له شارهكانى پاوه‪ ،‬سنه‪ ،‬سهقز‪ ،‬بۆكان‪ ،‬مههاباد و نهغهده و به دهیۆان جینایۆهتی وهك قارنۆاو‬ ‫قهالتان و حاجى كهند و ووسووكهندیان ئۆهنجام دا كۆه بۆه هۆهزاران كۆوردى بۆێ گونۆاح و تینۆووى ئۆازادى شۆههید كۆران و بهشۆێكى زۆریۆش ئۆاوارهى دهرهوهى سۆنوورهكان‬ ‫بوون‪.‬‬ ‫له بهرانبهر ئهم ناحهقى و درندهییهى رژیمى ویالیهتى فهقیهدا‪ ،‬گهلى كورد و هێزه ئازادیخوازهكانى بهناچار كهوتنۆه دیفۆا و لۆه هۆهموو الوه بۆهرهنگارى هێۆزه زۆر و‬ ‫پۆشتهكانى رژیم بوونهوه و بۆ ماوهى سێ مان له بهرانبهر هێرشه یۆهك لۆه دواى یهكۆهكانى رژیمۆدا دیفاعیۆان كۆرد‪ .‬بۆهالم بۆه سۆهر ئهوهشۆدا هێزهكۆانى رژیۆم توانیۆان‬ ‫بهشێكى زۆرى ناوچه ئازاد كراوهكان داگیربكهنهوه‪ .‬یهكێك لۆه هۆكۆانى ئۆهو سۆهركهوتنهى رژیۆم نۆهبوونى یۆهك ریۆزى و یۆهك ههڵویسۆتى هێزهكۆانى كۆورد و لۆه بۆهرچاو‬ ‫نهگرتنى ههل و مهرج و پێك هاتهى خهڵكى كوردستان بوو‪ .‬چهند الیهن بهرهنگارى دهكرد الیهنى دیكه ئاگربریان له بهرانبهر رژیم دا رادهگهیاند‪ ،‬یان به جێى یۆهك‬ ‫خستنى ریزهكانى خهڵك تهفرهقه و دووبهرهكی دروست دهكرا‪ ،‬بۆ نمونه (شهرى ئاغا و رهعیهت) الیهنێك دژ به دهستهیێك ئاغا و بهناو الیهنگرى رهعیۆهت و الیۆهنێك‬ ‫پشتیوانیى له دهستهێك لهئاغاكانى دیكهى دهكرد‪ .‬یان به ئاشكرا دژایهتى كردنى عهقاید و موقهدهساتى خهڵك دهكرا‪ ،‬ئهمانۆه و دهیۆان كۆارى لۆهو جۆۆره بوونۆه هۆۆى‬ ‫ئهوهى نهك ریزى خهڵك و هێزه سیاسیهكان یهك نهبن‪ ،‬بهڵكوو بهشێكى بهرچاو لهو خهڵكه بهناچارى له شۆرش دوور دهكهوتنهوه‪.‬‬ ‫لهئهنجامى موقاوهمهت و خۆراگرى پێشمهرگه و خهڵكى كوردستان و رووبهرووبوونهوهى هێزهكانى دژمن‪ ،‬خومهینى ناچار كرا‪ ،‬ئاگربهس لهگۆهڵ میللۆهتى كۆورد راگۆهێنێ‪.‬‬ ‫ئهو ههڵوێستهى خومهینى له دواى ئهوه هات كه له‪71‬ى خهزهڵوهرى ‪ ،7252‬شۆرشگێڕان و پێشۆمهرگهكانى سۆازمان و خۆهڵك هێزێكۆى گۆهورهى رژیمیۆان لهناوشۆارى بانۆه‬ ‫تێكشكاند‪ .‬دیۆاره لۆهم سۆهركهوتنه گۆهورهدا نۆاكرێ دهور و نهقشۆى رێبۆهرى فیۆداكار و بۆهوهجى گهلهكۆهمان خوالێخۆشۆبوو جۆهنابی مامۆسۆتا سۆهید جۆهالل حوسۆهینى لۆه‬ ‫بهرچاو نهگیرێ‪ ،‬دهفتهرى مامۆستا شێخ عزالدین كه لهالیهن رێبهرى زیندهیاد مامۆستا سهید جهالل الدین حوسۆهینیهوه رێبهرایۆهتى دهكۆرا و لۆه بهرانبۆهر هێرشۆهكانى‬ ‫رژیمى خومهینى دا ههر له سهرهتاوه ههڵوێستى لێبراوانۆهى هۆهبوو‪ ،‬لۆه پێچۆهكانى هۆهژدهدۆالن بۆهریان بۆه هێزهكۆانى رژیۆم گۆرت و تۆا دهروازهى شۆارى بانۆه بۆه سۆزاى‬ ‫كردوه غهیره ئینسانى و نائیسالمیانهى خۆیان گهیاندن‪ ،‬كه لهو بهرنگاریه بێ وێنهیهدا به داخهوه ‪ ٢‬پێشۆمهرگه شۆههید بۆوون‪ .‬كۆه بۆووه هۆۆى ئۆهوه خومۆهینى ئۆاگربر‬ ‫لهگۆۆهڵ كۆۆورددا رابگۆۆهیێنێ‪ ،‬بۆۆهالم راگهیانۆۆدنى ئۆۆاگربڕ لهالیۆۆهن خومۆۆهینى تۆۆهنیا پۆۆیالن بۆۆوو بۆۆه مهبهسۆۆتى خۆسۆۆازدانهوهى هێزهكۆۆانى‪ .‬ههربۆیۆۆه لۆۆهدواى خۆسۆۆازدانهوهى‬ ‫هێزهكانى رژیم جارێكى دیكه بێ بهزهییانه هێرشیان كردهوه سهر گهلى كورد‪.‬‬ ‫گهلى كورد و ئازادیخوازانى ههموو ساڵێك له یادى ‪82‬ى گهالوێژدا نهفرین دهنێرن بۆ فهرماندهران و بهرێوهبهرانى ئهو كردهوه ملهورانه و سۆالو و درود دهنێۆرن بۆۆ ئۆهو‬ ‫شههیده سوورخهالتانهى له پێناو ئازادى خاك و دژایهتى داگیركهران و دیكتاتۆران خۆیان فیدا كرد‪.‬‬ ‫لێرهدا پێویسته وهك وهفایێك بۆ گیانى پاكى شههیدانى ‪ 27‬ساڵ شهڕى داسهپاو و بۆۆ روو رهشۆى ئاخونۆدان و رژیمهكۆهیان‪ ،‬هێۆزه شۆرشۆگێرهكانى كوردسۆتان هاوكۆارى و‬ ‫نزیكى و تهبایی بكهنه بهردى بناغهى كارهكانیان‪ ،‬با لهوه زیاتر بهو پهرتهوازهییه كار نهكرێ كه تهنیا دهسهالتدارانى ئێران قۆازانجى لۆێ دهكۆهن و ئاسۆۆى رزگۆارى‬ ‫گهلهكهمان لهوه زیاتر دوا دهخا‪.‬‬ ‫بهو هیوایهى بیرهوهرى ‪82‬ى گهالوێژ هاندهرمان بێت بۆ برایهتى و تهبایی ههمیشهیی ناوماڵى كورد و هێزه ئازادیخوازهكانى‪.‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری رۆژههاڵت تایمز ‪ /‬رێکهوتی ‪88 :‬ی ئاگۆستی ‪8171‬‬

‫رهوایی دان بهکوشتاری کوردستان به در کردنی فتوایهک‬ ‫له ‪82‬ی گهالوێژی ساڵی‪7252‬ی ههتاوییدائایۆهتۆڵاڵ خومۆهینی لۆه ههڵویسۆتیکی تونۆد و دهمارگرژانۆه دافتۆوای جیهۆادی بۆه دژی نهتۆهوهی کۆورد دهرکرد‪،‬ولۆه فۆهرمانێکی‬ ‫بهپهلهدا به ههموو هێزه زهمینی‪،‬ئاسمانی و دهریاییهکانی راگهیاند که هێرش بکهنه سهر کوردستان و کۆتایی بهو ههل و مهرجه بێنن که ئۆهو بۆه کێشۆه {غائلۆه}نۆاوی‬ ‫دهبرد‪.‬سهیر لهوهدایه که کوردستان سنووری دهریایی نیه‪.‬‬ ‫به دوای ئهم فهرمانهی خومهینی بوو که کوردستان کهوته بهر هێرشی هێزهکانی رێژیم ‪.‬خومهینی بۆ چاوترسێن کردنی نهتهوهکانی دیکهی ئێران کۆهڵکی نابۆه جێۆی لۆه‬ ‫پیگهی ئایینی خۆی وهرگرت و کوشت و بڕی خهڵکی کوردستانی به دهرکردنی فتوایهک رهوایی پێ دا‪.‬‬


‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫الپهرهی ‪31 :‬‬

‫‪Page : 31‬‬

‫وهاڵمی كردوهكانیان دهدهینهوه‪.‬ئهمن به دهوڵهت‪ ،‬ئهرتهشو ژاندارمێری ڕادهگۆهینم كۆه بۆه تۆۆ و تانۆكو هۆهموو توانایانۆهوه تۆا ‪ 84‬سۆهعات دیكۆه نهچنۆه شۆاری پۆاوه‪،‬‬ ‫ههموویان به بهرپرس دهزانم‪ ،‬ئهمانه" كوردهكان" خهڵكانێكن كه ناكری له رێگای راندستانو ئاشتی یهوه‪ ،‬ههڵسووكهوتیان لۆه گۆهڵ بكۆری‪ ،‬دهبۆی لۆه گۆهڵ ئهمانۆه بۆه‬ ‫توندی ههلسووكهوت بكریو به توندیش ههلسووكهوتیان له گهڵ دهكهین" ‪ .‬بهو نێیهتۆه گۆهاڵوه هێرشۆیان كۆرده سۆهر خۆهڵكی بێۆدفا و مۆا ویسۆتی كوردسۆتان‪ ،‬ئۆهویش‬ ‫تهنیا به تاوانی كورد بوونو ئازادیخواز بوون‪ ،‬شتێك كه خومهینیو ریژیمهكهی‪ ،‬تووڕهو ههراسۆان كردبۆوو‪ .‬هۆهروهها خومۆهینی رهقو دوژمۆن یۆاتی خۆۆی لۆه كۆبوونۆهوهی‬ ‫نوینهرانی مهجلیسی خوبرهگان له ههمبهر دوكتور قاسملوو به راشكاوی دهڕبڕیو گوتی " سهد بریا هاتبایه " ‪ .‬خومهینی بۆ جێی به جێی كردنی فتوا بهد ناوهكهی خۆۆی‬ ‫چهند مۆرهی جینایهتكاری وهك مستهفا چهمران‪ ،‬سهیادی شیرازی‪ ،‬حهسۆهنی نوینۆهری خۆۆیی لۆه ئازهربایجۆانی رۆژئۆاواو خاڵخۆالی جینایۆهتكارو قهسۆابی كوردسۆتان كۆه‬ ‫دهستوری ئێعدام كردنی دهیان رۆڵهی كوردی له شارهكانی پاوه‪ ،‬سنه‪ ،‬سهقزو مهریوان له بێدادگاكانی ریژیم دا دهركرد‪ ،‬وهك بهرپرسی بهرێوهبردنی فهرمانی جیهاد له‬ ‫كوردستان دیاری كردو هاوكات هێزیكی پوشتهو پهرداختهی رهوانهی كوردستان كرد‪ .‬پاش دهرچوونی فتوای جیهادی خومهینی له دژی خۆهلكی كوردسۆتانو هێرشۆی نیزامۆی‬ ‫بهر باڵو بۆ سهر شارو گوندهكانی كوردستان‪ ،‬خهڵكی كوردو رێبهری بزوتنهوهی میللۆی ۆۆ دیموكراتیۆك‪ ،‬دوو رێگایۆان لۆه بۆهر بوویۆان دهبۆوو تهسۆلیمو گویڕایۆهڵی رێژیمۆی‬ ‫خومۆهینی بۆن‪ ،‬یۆۆان رێگۆای درێۆۆژهی خۆهباتو خۆۆڕاگری بگرنۆۆه بۆهر‪ ،‬لۆۆه ئاكۆام دا گۆهلی كۆۆورد بۆه شۆۆانازییهوه رێگۆا دووهۆهم‪ ،‬واتۆۆا رێگۆای درێۆۆژهی خۆهباتو خۆڕاگرییۆۆان‬ ‫هۆۆهڵبژارد‪ ،‬هۆۆهر بۆیۆۆه رۆژی ‪ 82‬ی گۆۆهالوێژ‪ ،‬رۆژی دهسۆۆپێكی خۆۆهباتی خۆۆۆڕاگری خۆۆهڵكی كۆۆوردو رۆژی بۆۆهرهنگاری ئازایانۆۆهی هێۆۆزی پێشۆۆمهرگهی كوردسۆۆتان لۆۆه بهرانبۆۆهر‬ ‫لهشكری نهزانیو تاریكی خومهینی یه‪ .‬له پاش سێ مان شهڕو خوَ‍ڕاگری خهلكو هێزی پیشمهرگه لۆه الیۆكو هێزهپوشۆتهو پهرداخۆهكانی ریۆژیمو بۆه چۆۆوك داهۆاتنی‬ ‫هێزهكانی ریژیمو شپرزهبوونیان‪ ،‬خومۆهینی بۆه شۆێوهیهكی ریاكارانۆهو بۆه رهوالۆهت بۆۆ دلدانۆهوهی خۆهلكی كوردسۆتان‪ ،‬بۆهاڵم لۆه راسۆتی دا بۆۆ رێكخسۆتنهوهی هێزهكۆانیو‬ ‫گهمارۆدانی هێزی پێشمهرگهی كوردستان‪ ،‬پهیامی ‪ 86‬ی خهزهلوهری بۆخهلكی كوردستان نارد‪ .‬لهو پهیامه دا ئاماژه بهو كرابوو كه ناحهزانو بهدخوزان‪ ،‬ئهویان خۆرا‬ ‫تی گهیاندوهو ئامادهیه له رێگای وتووێژهوه كێشهی خهلكی كورد چاره سهر بكات‪ .‬له مێژوویی خهباتی مافخوازانۆهی گۆهلی كۆورد دا ئهگۆهر رۆژی ‪ 82‬ی گۆهالویژ‪ ،‬رۆژی‬ ‫هێۆرش بۆۆ سۆهر خۆهلكی كوردسۆتان‪ ،‬رۆژی دهسۆپێكی خۆهباتی بۆهرگۆۆریو خۆوَ‍ڕاگۆری خۆهلكی كوردسۆتان لۆه دژی رێژیمۆی كۆمۆاری ئیسۆالمیه‪ ،‬رۆژی ‪ 86‬ی خۆۆهزهلوهر‪ ،‬رۆژی‬ ‫بهچۆك داهاتنی هێزهكانی ریژیم له بهرانبهر خهلكی خۆڕاگری كوردستان دا دهژمێردری‪،‬‬ ‫ئێستا دوای ‪ 27‬ساڵ له حالیكدا كه بناغهكانی سیستمی رێژیمی كۆماری ئیسالمی له ئاستی نێوخۆییو نێونهتهوهیی كهوتۆتۆه لۆهرزین‪ ،‬خۆهباتو خۆۆڕاگری نهتۆهوهكانی‬ ‫دیكهی ئێرانو بزوتنهوهی دیموكراسیخوازانه له ئاستی ئێراندا له ئارا دایه‪،‬جێی خۆیهتی كۆه نهتۆهوهی كۆورد لۆه كوردسۆتان ئێۆران‪ 82 ،‬ی گۆهالوێژ وهك رۆژی خۆۆڕاگری‬ ‫له مێژووی خهباتی خۆیدا سهبت بكا‪ .‬چوونكه ئهمڕۆ خهباتی رهوای گهلی كورد‪ ،‬پشت ئهستور بۆه ئۆهزموونی ‪ 27‬سۆاڵی خۆهباتو خۆۆڕاگری‪ ،‬وهشۆیارتر لۆه ڕابۆردوو‪ ،‬بۆه‬ ‫شۆۆێوازی جوراجۆۆور لۆۆه پانتۆۆایی كوردسۆۆتانی ئێۆۆران دا پۆۆهره پێۆۆداوهو هۆۆاودهنگیو پشۆۆتیوانی زیۆۆاتری نهتۆۆهوهكانی دیكۆۆهی ئێۆۆرانو بیۆۆروڕای گشۆۆتیی جیهۆۆانی بۆۆۆ الی خۆۆۆی‬ ‫راكێشاوه‪ ،‬بهاڵم رێژیمی كوماری ئیسالمی دژایهتی زۆرتری خهڵكی ئێرانو تهریك كهوتنهوهی زیاتری له ئاستی جیهانیو ناوخۆییدا پێ بڕاوه‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری خاکهلێوه ‪ /‬رێکهوتی ‪87 :‬ی ئاگۆستی ‪8171‬‬

‫‪82‬ى گهالوێژ بیرهوهریێكى تاڵ له مێژووى كورد له كوردستانى ئێران‬ ‫عهلى بههرامى‬ ‫له دواى ئهوهى نهتهوهى كورد و نیشتمانهكهى لهالیهن داگیركهرانهوه به بێ ویست و ئیرادهى خۆى دابهش كرا‪ ،‬ههسۆتى بۆه‬ ‫كهمى و ژێردهستیێكى گهوره كرد كه له پێنۆاو رزگۆارى و وهدهسۆت هێنانۆهوهى ئۆهو مافانۆهى كۆه لێۆى زهوت كرابۆوو‪ ،‬هۆهوڵ و‬ ‫تهقۆهالیێكى یۆهكجار زۆرى داوه‪ .‬ئۆۆهو گهلۆه هۆۆهموو دهمۆێ ویسۆتویه لۆۆه رێگۆهى ئاشۆۆتیانهوه بۆه مافۆهكانى بگۆۆا‪ ،‬بۆهالم كۆۆاتێ‬ ‫رێگۆۆهى ئاشۆۆتى هۆۆی ئۆۆهنجامێكى نۆۆهبووه‪ ،‬بۆۆۆ دیفۆۆا لۆۆهخۆى و وهدهسۆۆتهێنانهوهى مافۆۆهكانى پۆۆهناى بردۆتۆۆهوه بۆۆهر چۆۆهك و‬ ‫لهبهرانبهر هێزى داگیركهر و دژمندا وێستاوهتهوه‪.‬‬ ‫له مێژووى گهلى بهشخوار و ما پێشێلكراوى كورد له كوردستانى ‪...‬‬ ‫ئێراندا‪ ،‬گهلێ رۆژى تاڵ ههن كه داگیركهرانى كوردستان به بیانووى جۆراوجۆر دهست درێژیان كردۆته سهر خاك و كهرامهتى‪.‬‬ ‫یهكێك لهو رۆژه تاڵ و له بیرنهكراوانهى كه تیایدا بۆه نۆارهوا هێۆرش كرایۆه سۆهر كوردسۆتان و بۆه كۆافر دانۆانى گهلۆه مسۆوڵمانهكۆهى‪ ،‬لۆهرۆژى ‪82‬ى گۆهالوێژى سۆاڵى‬ ‫‪7252‬ى كۆچى خۆریه‪ ،‬كه خومهینى خوێنرێژ و جهنایهت پیشه فتواى دژ به گهلى كورد دا و به كافرى ناوبرد و زهوت كردنى سهر و ماڵى به حهالڵ دانا‪.‬‬ ‫له حاڵێكدا خهڵكى كوردستان زۆرینهى مسوڵمانن خومهینى ئهو فهرمانه بێ بهزهییانهى دا‪ .‬ههروهها خهڵكى كوردستان خواستهكانیان بریتى بوو له چهند داواى‬


‫الپهرهی ‪30 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 30‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژو ژینۆسایدی نامرۆڤانه ‪!.‬‬ ‫ناسر ساڵحی ئهسڵ‬ ‫به سهركوتنی شۆڕشی گۆهالنی ئێۆران و گۆۆڕانی رێژیمۆی پاشۆایی بۆه رێژیمۆی كۆمۆاری ئیسۆالمی‪ ،‬لۆه سیسۆتمی دهسۆهاڵتداری ئێۆران دا‬ ‫كهشوههواێهكی دیكه هاته كایهوه‪ ،‬ههر له سهرهتای ئهو گۆڕانكارییه دا‪ ،‬گۆڕانی بنۆهڕهتی لۆه شۆێوازی دهسۆهاڵتداری ئێرانۆدا پێۆك‬ ‫هات‪.‬‬ ‫خومهینیو دارو دهستهكهی‪ ،‬سۆهرهتا بۆهنهێنیو دواتۆر بۆه راشۆكاوی‪ ،‬هۆهنگاویان دهنۆاو رهو شۆی ئێرانیۆان خسۆتبوو ژیۆر كاریگۆهری كۆۆنترۆڵو چۆهنگی خۆیانۆهوه‪ .‬خۆهریكی‬ ‫داڕشتنی نهخشهو پالن بوون كه چۆن ئامانجه ستراتیژییهكانیان وهدیهێننو چۆنیش حیزبو رێكخراوه بهر ههلستكارهكان لۆه كۆمۆهڵگای ئێۆران دا گۆشۆهگیر‪ ،‬ههڵوهشۆاوهو‬ ‫بی توانایان بكهن‪.‬‬ ‫له الیهكی دیكهوه پێرهوانی خومینی به قایم كردنی جێگاپێی خۆیۆان‪ ،‬ورده ورده ئازادییۆه دێموكراتییۆهكانی سۆهرهتای سۆهركهوتنی شۆڕشۆیان بۆهر تهسۆك كۆردهوهو بۆه‬ ‫سهركوتو هێرش بۆ سهر گهالنی ئێران له خوزستانن توركهمهن سهحراو كوردستان كه بۆ وهدهست هێنۆانی مۆافی نهتهوایۆهتی خۆیۆان پۆێ داگۆر بۆوون دهسۆتی پێكۆرد‪ .‬لۆه‬ ‫ئاكامدا له سێبهری رهشی رێژیمی كۆماری ئیسالمی دا ئازادیخوازان و ما ویستانی نهتهوهكانی دیكهی ئێران بۆ جۆارێكی دیكۆهش سۆهركوت كرانۆهوه‪ .‬نهتۆهوهی كۆورد لۆه‬ ‫كوردستانی ئێران‪ ،‬پاش سهركوتنی شۆڕشی گهالنی ئێۆران و بۆه دهسۆهاڵت گهیشۆتنی پێرهوانۆی خومۆهینی‪ ،‬زۆر هۆهوڵی دا بۆه شۆێوهیهكی دێموكراتیۆكو ئاشۆتیخوازانهو بۆه‬ ‫دوور لهشهڕو كێشه‪ ،‬له رێگای نۆینهرایۆهتی رێبۆهری بزووتنۆهوهی میللۆی ۆۆ دێمۆۆكراتیكی گۆهلی كۆورد‪ ،‬ویسۆت و مافۆه رهواكۆانی بخاتۆه بۆهر دێۆدو نۆهزهری دهسۆهاڵتدارانی‬ ‫كۆماری ئیسالمیو شهخسی خومهینی‪ ،‬به هیوای چارهسۆهری هێمنانۆهی مهسۆهلهی كۆوردو لۆه رێگۆای دیالۆگۆهوهو لۆهو بۆاره هۆهولی زۆری دا‪ .‬بۆهاڵم دهسۆهاڵتدارانی رێژیمۆی‬ ‫كۆماری ئیسالمی له باتی له بهر چاوگرتنو ههنگاوههڵێنان بۆ دیالۆگ له گهڵ نوینهرایهتی گهلی كورد‪ ،‬بۆ دابیین كردنۆی ویسۆته رهواو عاداڵنۆهكانی‪ ،‬تۆهپڵی جیهۆادی‬ ‫له دژی كورد لێۆداو لۆه رۆژی ‪ 82‬ی گۆهالوێژی سۆاڵی ‪ 7252‬ی هۆهتاویدا‪ ،‬خومۆهینی بۆه ڕاگهیانۆدنی فۆهرمانی جیهۆاد بۆه دژی گۆهلی كۆوردو حۆهاڵڵ كردنۆی گیۆانو مۆاڵی‬ ‫رۆڵهكانی ئهم نهتهوه ئاشتیخوازو ما ویسته‪ ،‬شهڕێكی نهخوازراوو نابهرانبهری به سهر گهڵی كورد دا راگهیاند‪.‬‬ ‫له الیهكی دیكهوه له ئاستی ئێران دا به گشتیی تیپهڕینی زهمانو جێگیر بوونی دامو دهزگاكانی سهركوتو خهفهقانی حكوومۆهتی ئیسۆالمی‪ ،‬رێژیمۆی تۆازه بۆه دهسۆهاڵت‬ ‫گهیشتوو ماهییهتی خۆی دهرخستو له سهرانسهری ئێراندا ما و ئازادییهكانی كۆمهاڵنی خهلكی ئێرانی كه له پێنۆاوی دا ڕاپۆهڕی بۆوونو كۆتاییۆان بۆه تهمۆهنی رێژیمۆی‬ ‫پێشوو هێنابوو‪ ،‬كهوته بهر هێرشی هێزو گۆپال به دهستانی خومهینی‪.‬‬ ‫دیاره دوور له چۆاوهڕوانی نۆهبوو كۆه نامرۆڤانۆهترین هێۆرش بۆۆ سۆهر خۆهلكی كوردسۆتانو رێبۆهری بزوتنۆهوهی میللۆی ۆۆ دێمۆوكراتییكی ئۆهو خهلكۆه بۆی‪.‬چونكۆه خومۆهینی‬ ‫دهیزانی‪ ،‬نهتهوهی كورد له بهر زۆر هۆی مێژوویی‪ ،‬كۆمهاڵیهتیو فهرههنگیو له سهرهوهی هۆهمووان رابۆردووی شۆڕشۆگیرانه‪ ،‬زیۆاتر لۆه گۆهالنی دیكۆهی ئێۆران‪ ،‬بهرامبۆهر‬ ‫دهسهاڵتداری زۆر دارانو كۆنه پهرسۆتانه بۆهرهنگاری دهكۆاتو لۆهوه ئاگۆادار بۆوو كۆه حیزبۆی دیمۆوكراتی كوردسۆتانی ئێۆران رێبۆهرو رێكخۆهری خۆهباتی خۆهلكی كوردسۆتان‬ ‫ئێران‪ ،‬له پێناو ئازادیو دێموكراسیو مافی نهتهوایهتی دایه‪ .‬ههر بویه به ههڵگیرساندنی شهڕی شاری سۆنه كۆه لۆه یهكۆهم رۆژی جێژنۆی نۆهورۆزی پۆاش سۆهر كۆهوتن‪،‬‬ ‫واتا له نهورۆزی ساڵی ‪ 7252‬ی ههتاوی دا هێرشیكی قورسی دژ به دانیشتیوانی شاری سنه دهست پێ كرد‪ .‬له ئاكام دا شهڕێكی نهخوازراوو داسهپاو به سۆهر كۆمۆهاڵنی‬ ‫خهلكی ئهو شارهو هیزه سیاسی كانی كورد دا سهپا‪ .‬كۆه بۆه یهكۆهمین پۆیالنو یهكۆهمین پێكۆدادانو تێكهۆهڵچوونی چهكدارانۆه لۆه نێۆوان گۆهلی كۆوردو هێزهكۆانی رێژیمۆی‬ ‫خومهینی له قهڵهم دهدهرێت‪ .‬لهم جینایهته سامناكه دا كه به شهڕی "نۆهورۆزی خوینۆاوی سۆنه" ناسۆراوه‪ ،‬زیۆاتر لۆه ‪ 411‬كهسۆی خۆهلكی بۆی دیفۆاعی ئۆهو شۆاره شۆههید‬ ‫كران‪ ،‬هاوتهریبیش له گهڵ ئهم كوشتو بڕه له شاری سنه‪ ،‬پاش ‪ 27‬رۆژ له رێكهوتی ‪ 27‬ی خاكهلیوهی ‪ 7252‬ی ههتاوی دا به گهاڵیهكی له پیش دا دارێۆژراو‪ ،‬وێۆرای‬ ‫تێكدانی میتینگی چهند ههزار كهسی حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران لهشاری نهغهده‪ ،‬سهدان كهس له كوردهكۆانی ئۆهو شۆاره كۆوژرانو هۆهزاۆان كهسیشۆی مۆالوێرانو‬ ‫ئاواره كران‪.‬‬ ‫رێژیمی كۆماری ئیسالمی بهو كراهوه نامرۆڤانه‪ ،‬وهالمێكی شهڕ خوازانهی به نهتهوهی كوردو ههوله ئاشتی خوازانهكهی دایهوهو فهرمانی لهشكركشۆی بۆۆ سۆهر كوردسۆتان‬ ‫دهراو سیاسهتی ژینوسایدو كوشتو بڕی گهلی كوردیان گرته بهر‪ .‬ڕاگهیاندنی فهرمانی فتوای جیهاد له دژی گهلی كورد له الیهن خومۆهینی دامهزرینۆهرو رێبۆهری كۆمۆاری‬ ‫ئیسالمی له ‪ 82‬ی گۆهالوێژی ‪ 7252‬ی هۆهتاوی دا بۆه بیۆانووی شۆهڕی پۆاوه لهراسۆتی دا دژی هۆهموو خۆهلكی كوردسۆتان بۆوو‪ ،‬فۆهرمانێك كۆه هێزهكۆانی ئهرتۆهشو سۆپای‬ ‫پاسدارانو پهیرهوانی ساویلكهو دهمارگرژهكانی رێژیمۆی ئۆهرك دار دهكۆرد تۆا بۆهرهو كوردسۆتان وهری بكۆهون‪ .‬لۆه چوارچێۆوهی ئۆهم فهرمانۆه زالمانهیۆه دا‪ ،‬سۆهركوتكردنی‬ ‫گهلی كورد وهك ئهركێكی شهرعیو گرینگتر له نویژو روژوو دههاته ئهژمارو حیزبی دیموكراتی كوردسۆتانی ئیۆران‪ ،‬حیزبۆی خۆهباتگێری رێگۆا مۆا ئازادییۆهكانی خۆهلكی‬ ‫كوردستانی ههڵوهشاوه ڕاگهیاند‪ .‬نوسهری به ناوبانگی فهرانسهویو دۆستی دیرینی نهتهوهی كورد له كتیبی "خهباتخوازیی كورد" بهشێك لۆه فۆهرمانی جیهۆادی خومۆهینی‬ ‫بۆ سهر گهلی كورد هێناوه كه دهڵی ‪" :‬ئێمه رێبهرانی حیزبی دیموكرات دهبهینه بهر دادگاو موحاكهمهیان دهكهین‪ ،‬كوردهكان له گهورهترین كافرهكانن‪ ،‬ههر بۆیه ئێمه‬


‫الپهرهی ‪29 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 29‬‬

‫دیتمان هێزهکانی کۆماری ئیسالمی بههی جۆرێک نهێان تووانی ئامانجه گاڵوهکانیان‪ ،‬ببپێکنو شؤرشگێڕان پاشهکشهپێبکهن ‪ .‬هێزی داگیر کهر له کوردستان کهوتنه بۆهر‬ ‫پهالمارو‪ ،‬هێرشی قارهمانانی گهلهکهمانوو‪ ،‬هێزی پێشمهرگه ‪ .‬ئێمه پێشی ئهوهی ئهم هێزانۆه ‪ ،‬بتۆوانن جێگۆای خۆێۆان قۆایم کۆهن بهشۆێوهی پۆارتیزانی‪ ،‬لۆهجادهو‪،‬ناو‬ ‫شارو‪ ،‬پێگهکانیان‪ ،‬دامانۆه بهرپۆهالمارو‪ ،‬جێمۆان پۆێ لێژکردبۆوون ‪ .‬لۆه نۆاو شۆاری بانۆه جیالۆه پادگۆان نیۆروی بهسۆیجو‪ ،‬پاسۆدار‪ ،‬لهناوشۆاردا پێگۆهێان کردبۆووهوه و‪،‬‬ ‫شهوانهش بهحیساب شاریان دهپاراست‪ .‬هێرشهکانی ئێمه زۆرتر بۆسهر بنکهو بارهگاکانی پاسدارو‪ ،‬بهسیجهکانبوو‪ ،‬کۆهمتر هێرشۆمان دهبۆرده سۆهر ئهرتهشۆیهکان ‪ ،‬ئێمۆه‬ ‫ئهوهمان وهک تاکتیکێک دژی هێزهکانی ڕژێۆم بۆهکاردێناو‪ ،‬لهڕاستیشۆدا زۆر تێیۆدا سۆهرکهوتووبووین‪ ،‬چۆون کاتێۆک هێرشۆمان دهکۆرده سۆهر ئۆهو پێگانۆه نۆه پادگانوو‪،‬نۆه‬ ‫هێزی ههوایو‪ ،‬ههوانیروز‪ ،‬بهجدی دیفاعیان لهپاسداره کان نهدهکرد‪ .‬ئێمه توانیمان زهبهی زۆرکوشهنده لهوهێزانهی ڕژێم بدهین کۆه لهناوشۆاردابوون‪ ،‬تاوامۆان لێکۆردن‬ ‫خۆێان به پادگانی بانهداکردوو‪ ،‬شاریان بهجێهشت‪ .‬دوو شۆهو دوای ئۆهوهی ئۆهم هێزانۆه چوونۆه پادگۆان ئێمۆه بهچۆهکی قوسۆو ‪،‬سۆوک بۆێهکۆهمجار‪ ،‬هێرشۆمان کۆرده سۆهر‬ ‫پادگان وهزهبهێهکی زۆرمان لێدان ‪ ،‬کهبووه هۆی تێکهڵچوونی ئهرتهشیهکان لهگهڵ پاسدارو‪ ،‬بهسیجهکان‪ ،‬ئهرتهشیهکان دهێانزانی هۆکاری ئهم هێرشۆه چۆوونی ئهوانۆه‬ ‫بوو‪ ،‬بۆ پادگان خۆالسه دهمانتووانی جاروبار لهم جۆره تاکتیکانه کهڵک وهرگرین ‪ .‬بهکورتی دهتووانم بڵێم لهم ماوه کورتهی که بهشهڕی سێ مانگه نۆاودهبرێ ‪ ،‬ئێمۆه‬ ‫لهناوچۆۆهی بانۆۆه هێزکۆۆانی ڕژێمۆۆان بهتۆۆهواوی تێکشۆۆکاندبوو‪ ،‬تۆۆهنیا پادگۆۆان مۆۆابوو‪ ،‬ئۆۆهویش دووای تێۆۆک شۆۆکانی ئۆۆهو سۆۆتونهی کۆۆه لۆۆه سهدهشۆۆتهوه هۆۆاتوو‪ ،‬لۆۆه جۆۆادهی‬ ‫ههژدهدۆاڵن پێشمهرگهکانی خهبات لهگهڵیان دهرگیر بوونوو‪ ،‬زهربهێان لێدانوو‪ ،‬بهداخۆهوه چهنۆدین پێشۆمهرگهی خۆهبات گیانیۆان لهدهسۆت دا‪ .‬بۆه اڵم لۆهکاتی گهشۆتنی‬ ‫ستوونی دووژمن بۆ ناو شار دیاره تۆڵهی گهورهێان لێکراێهوهو ستونهکه بهتهواوی لهناوچوو‪ ،‬که نهقشۆی پێشۆمهرگهکانی خۆهبات زۆر بۆهرچاوبوو!! ئهمۆه ئۆهو کاتۆهبوو‪،‬‬ ‫کهئیمامی ناچار کرد جامی زههر نۆش کاتوو‪ ،‬فێڵبازانهو‪ ،‬ڕیاکارانه بۆ خۆخهالس کردن لهو جهههنهمهی بۆ هێزهکانی دروست کردبۆوو‪ ،‬بۆانگی ئاشۆتی بۆۆ گۆهلی کۆوردا؟‬ ‫بهداخهوه دهتووانم بڵێم ڕێبهرانی ئێمه بێ سێو دوو‪ ،‬لهبهیکیان گوت ڕانهوهستان هێۆزی پێشۆمهرگه ‪،‬پاشۆماوهکانی ڕژێۆم تێکوپێۆک بشۆکێنن! چۆون توانۆای ئۆهوه هۆهبوو‪،‬‬ ‫زۆرتر ڕژێم م کۆهچی داواڕهواکۆانی گهلهکۆهمان بکۆهینوو‪ ،‬فێڵۆی دووژمۆن پوچۆهڵ وهکۆهین! درووسۆت لهوکاتۆهدا کهئێمۆه بۆههێزێکی زۆرو‪،‬چۆهکی قورسۆهوه دهوری پادگۆانی‬ ‫بانهمان دابووه بهر بهخومپارهی سهدووبیست‪ ،‬پادگان هاواری لێ ههڵسابوو که ڕێگای دیکهێان نهبوو جیاله تهسلیم بوون!ههر لهو کاتۆهدا پێیۆان ڕاگهێانۆدین کۆه دهبۆێ‬ ‫هێرشهکهمان ڕاگرین! لهبیرمه بهڕێز کاک ئحمهدی عزیزی هاته المانو گوتی ڕێبهراێهتی حیزب داوای کردووه ههمو هێرشهکان ڕاگۆرن‪ .‬لێۆرهدا ئۆهو پرسۆیاره دێتۆه پۆێش‬ ‫ئهگهر بهرپرسانی ئێمه دووای تێکشکانهکانی ڕژێم‪ ،‬پهلهێان نهکرداێه و مهجالی پێشۆمهرگهێان دابۆا ههنۆدێک زیۆاتر هێزهکۆانی ئۆهنفالچی تێکۆو پێۆک بشۆکێنن! ڕهنگۆه‬ ‫بیانتووانیاێه به دهستێکی پڕترهوه واردی وتووێژو‪ ،‬دانووسۆانبن‪ ،‬بۆێۆه ئێمۆه دهبۆێ بۆۆ داهاتوومۆان هێنۆده دڵفرهوانو‪،‬خۆۆش باوهڕنۆهبین! چۆوون دیتمۆان ڕژێۆم تۆهنیا بۆۆ‬ ‫خۆئامادهکردن بۆ هێرشێکی دیکه داوای ئاشتیانکرد‪ .‬من که لهنووسراوهکانمدا که ڕووداوی مێژووی گهلی ئێمۆهن ‪ ،‬نۆام هۆهوێت بهسۆهر ڕهخنۆهو کهمووکوڕیهکانداتێپۆهڕمو‪،‬‬ ‫فهرامۆشیان کهم دهمهوێت ئهم ڕهخنهش بخهمهسهر ڕهخنهکانی پێشوم ‪ ،‬وهبڵێم بهداخۆهوه ڕێبۆهره سیاسۆیهکانمان لۆهو شۆهڕ ڕاوهسۆتانهش بۆهو جۆۆرهی کۆهدهبوو‪ ،‬کۆهڵکیان‬ ‫وهرنهگرت ‪،‬بۆنمونه ئێمه وهک حدکا‪ ،‬کهمتهرخهمیهکی زۆر کرا بهتایبهت له سنه که لهو سهردهمهدا‪ ،‬دهکرا کاری زۆری تێۆدابکراباو‪ ،‬بهشۆێکی زۆری ڕێبهراێۆهتی حیۆزب‬ ‫لهو شارهدا کاروتێکۆشانیان دهسپێکردبا ‪ ،‬زۆرتاسیری دهبوو‪ ،‬بۆ تهوازونی قوا‪ ،‬لهم ناوچهێه که بهحهق ‪ ،‬خۆهڵکێکی ڕاپۆهڕیو‪ ،‬حهماسۆی بۆوون ‪ .‬ههرچهنۆد بهرپرسۆانی‬ ‫حیزب ئێستاش دان بهوهدانانێن بۆ لهم ناوچه گرینگهی کوردستان ئاوها بێموباالتیان کرد؟ چهند ڕۆژ پێش له کورد کانۆاڵ‪ ،‬بۆهڕێز مامۆسۆتا حهسۆهنزاده لۆه وتووێژێۆک‬ ‫‪،‬له گهڵ بهڕێز مادێ ئحمهدیدا‪ ،‬له واڵمی ئهو پرسیارهی که دهگوترێ حیزب لهم ناوچهگرینگهی کوردستان کهم ناوچهێدا کهمکاری زۆری کردووه ؟ به ڕێۆز حهسۆن زاده‬ ‫له وهاڵمدا گوتی وانیه ئێمه ههر ئهوهندهمان پێدهکرا ؟به اڵم من پێمواێه ئهگهر بیان ویستبا زۆرلهوه زیۆاتر دهتوانۆدرا کۆار بکۆرێ ‪ ،‬نموونهشۆم‪ ،‬ئهوهێۆه کاتێۆک ئێمۆه‬ ‫دوای ڕاوهستانی شهڕ بههێزێکی زۆرهوه بۆ ێهکهم جار بهرهو سنه بهڕێکهوتین‪ ،‬له مهۆا بادیشۆهوه هێزێکۆی دیکۆهمان لۆه دیۆوان دهره پێۆوه مولحۆهق بۆوو‪ ،‬کۆه مامۆه غۆهنی‬ ‫بلوریان وه ک نوێنهری حیزب هاتو پێکهوه واریدی دهروازهی سنه بووین‪ ،‬ههرچهند هێزێکی ڕژێم له لهشکری ‪82‬ی کوردستان بهچهنۆد تۆانکی چۆهفتێنو‪ ،‬هێزێکۆی زۆرهوه‬ ‫ویستیان ڕێگه له ئێمه بگرن که بهتێعدادێکی زۆری پێشمهگه ‪ ،‬بهچهکی نیوه قورسو ‪ ،‬سوک له کاروانێکی ده ێان ماشێنی بهڕێ که وتبووین ‪ ،‬ناچۆاربوون ڕێگاچۆڵکۆهن‬ ‫بۆمان‪ ،‬کاتێک ئێمه گهشتینه دهروازهی شاری سنه بهڕاستی قیامهت ههڵساو ‪ ،‬ێهکپارچه خهڵکی شۆار هاتنۆه سۆهرجادهکانوو‪ ،‬کهوتنۆه گوڵبۆاران کردنۆی پێشۆمهرگهکانو‪،‬‬ ‫بهشێعاری بژی حیزبی دێموکڕات خرۆشان بهجۆرێک ئێمه پاشی چهند سهعات له ناو ئاپۆڕای خهڵکهکه تووانیمان بگهینه مهیدانی ئێقباڵ! هێشتا باشگای ئفسۆهران پۆڕ‬ ‫بو له پاسدار‪ ،‬که توشی وهحشهت هاتبوون‪ .‬کاتێک چووینه ئهو شوێنهی دهفتهری حیزبی تازه لێکرابووهوه ‪ ،‬بهههزاران خۆهڵک هاتبونۆه ئهوشۆوێنه ‪ ،‬ئارهزوێۆان دهکۆرد‬ ‫‪ ،‬پێشمهرگهکان له ئامێزبگرنوو‪ ،‬میوان داریان بکهن ‪ .‬جابۆێه من پێمواێه زۆر کهم کاری کراو قابیلی تهوجی نیه ‪ .‬له خاتیمهدا دهڵێم ‪،‬‬ ‫ئێمه ئهوکاته دهتووانین سهرکهوتووبین که ئاخرین پێگهکانی دووژمنی داگیر کهرمان لهواڵتهکۆهمان وهدهرنۆابێ! مۆن پێمواێۆه زۆری نۆهماوه ئۆهو ڕۆژه بێتهپێشۆو‪ ،‬گۆهلی‬ ‫ئێمه لهڕۆژهاڵتی کوردستان‪ ،‬جارێکی دیکه سوپای داگیر کهر له خاکو نیشتمانهکهی وهدهرنێ ‪ ،‬ئهویش به هێزی پێشمهرگهی کوردستانو ێهکڕیزی گهلهکهما وهدی دێت‪.‬‬ ‫بژی هێزی پێشمهگه باسکی بههێزی گهل‪.‬‬ ‫ساڵو بۆ شههیدانی سهربهرزی گهلهکهمان بهتایبهت سهرقافڵهی شههیدان پێشهوای نهمر‪.‬‬ ‫سهرچاه ‪ :‬ماڵپهری میدیا خهبات ‪ /‬رێکهوتی ‪81 :‬ی ئاگۆستی ‪8171‬‬


‫الپهرهی ‪28 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 28‬‬

‫برادران رزمنده ارتشی و پاسداران نیز‪ ،‬برخوردار باشیم‪" .‬‬ ‫" همچنین‪ ،‬به منظور وحدت عم و تمرکز فرماندهی‪ ،‬کلیه افراد خود را هر کجا که باشند موظف ساخته ایۆم‪ ،‬تۆا در مسۆیر پیکۆار مشۆترک ضۆد امپریالیسۆتی برحسۆ‬ ‫وظایف مکتبی خود که هرگونه خودبینی و تن نظری گروهی را محکوم کرده است‪ ،‬بی چون و چۆرا از بۆرادران پاسدارشۆان بۆر علیۆه امپریۆالیزم حمایۆت نمۆوده و حۆر‬ ‫شنوی داشته باشند‪" .‬‬ ‫[سایت زهرهبین بررسی مواض سازمان مجاهدین خلق ایران]‬ ‫"یکی از احکام جمهوری اسالمی این است که هر کس در برابر این نظام امام عادل ( منظورش خمینی است) بایستد‪ ،‬کشتن او واج اسۆت‪ .‬و زخمۆیاش را بایۆد زخمیتۆر‬ ‫کرد که کشته شود‪ ...‬این حکم اسالم است‪ .‬چیزی نیست که تازه آورده باشیم‪[ .‬سید حسین موسوی تبریزی کیهان ‪ 89‬شهریور ‪]7261‬‬ ‫حجاریان هم که از پایهگذاران دستگاه اطالعاتی و امنیتی رژیم در دههی ‪ 61‬است‪ ،‬امروز میگوید‪:‬‬ ‫‪...‬اما نکن‪ ،‬نکن فایده نداشت‪ ،‬دولت هم قدرت مهار نداشت‪ ،‬یک مرتبه اسلحه کشید و همه را کشت‪ .‬حتا گفت زخمیها را تیر خالص بزنید!‪ .‬ظهر سیخرداد بود‪ ،‬این‬ ‫را رادیو گفت‪ ،‬اسمشان را هم نپرسید که چه کسانی هستند‪ .‬توجیه شرعیاش را هم پیدا کردند‬ ‫[مقاله مسئوملیت شما چه می شود آقای سازگارا؟ ایرج مصداقی‪ ،‬برگرفته ازمصاحبه حجاریان با نشریه چشم انداز شماره ‪ 27‬اردیبهشت ‪]،7224‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری رۆژههاڵت تایمز ‪ /‬رێکهوتی ‪81 :‬ی ئاگۆستی ‪8171‬‬

‫فهرمانی جیهاد دژی گهلی کورد لهالێهن خومهینی‬ ‫فهتاح ئهحمهدی‬ ‫ساڵی ‪ 7252‬ی هۆهتاوی لۆه ڕۆژی ‪ 82‬گۆهالوێژ لهالێۆهن ئاخونۆد خومۆه ینۆی فۆهرمانی جیهۆاد دژی گۆهلی کۆورد لۆه ڕۆژهۆهاڵتی‬ ‫کوردستان ڕاگهیهندراو‪ ،‬هێرشی وهحشیانهی هێزهکانی داگیر کهری ڕژێم به هۆهمو تواناێانۆهوه پۆه المۆاری شۆارو گونۆدهکانیان‬ ‫داو‪،‬بۆ بهجێ گهێاندنی فهرمانی خومهینی جهالدو‪،‬شۆهیتان سۆفهت کۆه وتنۆه خوێنڕشۆتنی ڕۆڵۆه کۆانی گۆهلی ئێمۆه و ‪ ،‬لۆههی‬ ‫جیناێۆۆهتو‪ ،‬دڕندهێۆۆهک نۆۆه پهرمانۆۆهوهو‪ ،‬ڕشۆۆتنی خۆۆوێنی کوردیۆۆان بۆۆهڕهواو‪ ،‬حۆۆهاڵڵ دهزانۆۆی ‪ ،‬چۆۆوون ئیمۆۆامی سۆۆێزدهێان فتۆۆوای‬ ‫لهسۆۆهردابوو‪ .‬ڕژێۆۆم هۆۆهرچی لهتوانایۆۆدابوو‪ ،‬بۆۆهکاری هێنۆۆاو‪ ،‬لۆۆهوه زیۆۆاتر جیناێۆۆهتو‪ ،‬تاوانێۆۆک نۆۆهمابوو‪ ،‬ئۆۆهنجامی دهن ‪.‬‬ ‫لهمالشهوه هێزی جهماوهرو‪ ،‬سهرجهم ڕزگاری خوازانی گهلهکهمان ‪...‬‬ ‫بهو پهڕی ئیمان بهسهرکهوتنو‪ ،‬تێکشکانی هێزی داگیر کهر‪ ،‬قؤلیان لێ ههڵماڵێو کهوتنه زهربهلێدانی دووژمن‪ ،‬بۆهجۆرێک کۆه خومۆهینیو‪ ،‬دارودهسۆتهکهی چۆاوه ڕووانۆی‬ ‫ئهوهێان نهدهکرد‪ ،‬هێزهکانیۆان بکهونۆه دۆزهخێۆک کۆه ئیمۆام بۆۆی دیۆاریکردبوون وه ‪ ،‬کلیلۆی بهههشۆتی دابوونێۆو‪ ،‬چۆاوهڕووانی ئۆهوهێان نۆهدهکرد ڕۆڵۆهکانی گۆهلی کۆورد‬ ‫فیداکارانه بهرهنگاریان ببنهوهو‪ ،‬دهرسێکی باشیان بدهنێو خومهینیو دارودهستهکهی تووشی شکستو شهمهرزاری بکهن‪ .‬مۆن کۆه ێۆهک لهوانۆهبووم هۆهم بهشۆداربووم هۆهمیش‬ ‫شاهیدی ئهوهبووم چۆن کوڕی کورد چاو نهترسانه ‪ ،‬ڕووبهڕووی هێزی داگیر کهر دهبوونهوه ‪ ،‬که ههم لهباری نهفهراتو‪ ،‬ههمیش تهجهیزاتی شۆهڕ‪ ،‬جیاوازیۆهکی ئێجگۆار‬ ‫زۆرههبوو‪ ،‬بهاڵم ئیرادهی بههێزو‪ ،‬باوهڕ بهڕزگاری نیشتمان وایکردبوو‪ ،‬زۆری هێزو‪،‬چهکی مودێڕن نهیدهتووانی دهورێکی وای ههبێت!! ئهوهی مۆن تێیۆدابووم شۆهڕو‪ ،‬بۆهر‬ ‫ههڵسکاری ئێمهبوو‪ ،‬لهبهرابهر ئهو هێزه گهورههی که مستهفاچهمران فهرماندهی دهکۆرد ‪ ،‬ئێمۆه پۆێش ئۆهوهی سۆوپای داگیۆر کۆهر بگاتۆه سۆنووری بانۆه ‪ ،‬لۆه گونۆدهکانی‬ ‫بستامو‪ ،‬دووئاو ی سهرشیوی سهقز بهرهنگاریان بووینهوهو‪ ،‬تاحهدێک ئارایشی هێزهکانیانمان تێکداو ترسو لهرزێکی زۆرمان خسته ناو هێزه هێرشکارهکانیان‪ ،‬که چۆاوه‬ ‫ڕووانی ئهوهێان نهدهکرد هێزی بهرابهر‪ ،‬بتووانێ ئاوها لهموقابیلی ئۆهو سۆتونه زۆرو پڕچهکۆهدا ڕاوهسۆتێ؟ بۆهاڵم بهداخۆهوه ئێمۆهش ئۆهودهم هێزهکانمۆان سۆازماندراو و‪،‬‬ ‫ێهکگرتوونهبوو‪ ،‬دهنا ههر لهێهکهم هێرشمان بۆ سهر پاسگای بستام‪ ،‬که ڕۆژی پێشو‪ ،‬زهمینگیرمان کردبوونو‪ ،‬شهوهکهشی هێرشۆمان کردهسۆهریان‪ ،‬دهتۆووانم بڵۆێم تۆهنیا‬ ‫نۆهبوونی هۆۆاو ئاهۆۆهنگی باعیسۆۆی ئۆۆهوه بۆۆوو‪ ،‬پێگهکۆۆه داگیۆۆر نهکۆۆهین ‪ .‬بۆۆههرحاڵ لهگۆهڵ ئهوهشۆۆدا دهتۆۆووانم بڵۆۆێم داسۆۆتانێکی گۆۆهورهو‪ ،‬حێماسۆۆی بۆۆوو‪ ،‬لهوشۆۆهرایتو‪ ،‬بۆۆێ‬ ‫ئیمکانیهدا‪ ،‬که ئێمه ههمان بوو‪ .‬هێزهکانی ڕژیۆم پاشۆی چهنۆدڕۆژ شۆهڕی نابهرابۆهرو‪ ،‬خهسۆاری زۆر لۆهدووژمن ‪ ،‬وه گیۆان لهدهسۆت دانۆی چهنۆدین تێکۆشۆهرو‪ ،‬قارهمۆانی‬ ‫کورد! هێزهکانی دووژمن تووانیان بهرهو بانه بهڕێکهونو‪ ،‬شار داگیر بکهنهوه ‪ .‬بهکورتی ئهوان تووانیان لهماوهی چهند ڕۆژێکدا شارهکان داگیر کهنوو‪ ،‬هێزه کانی ئێمۆه‬ ‫کههێشۆۆتا سۆۆازمان نۆۆهدرابوونوو‪ ،‬تهنانۆۆهت ئۆۆهوهش ڕوون نۆۆهبوو‪ ،‬کۆۆێ لهگۆۆهڵ کێۆۆهو‪ ،‬ئهوانۆۆهی وابهرههڵسۆۆتی دهکۆۆهن سۆۆهربهکامه هێۆۆزن؟ جیالهوانۆۆهی وهک ئهنۆۆدامانی‬ ‫دێموکڕاتو‪ ،‬ئهوانهی وهک جهمعیه ت خۆێان ناساندبوو‪ ،‬که چهپهکانی لهخۆێی دهگرتوو‪ ،‬ئهو هێزهش که لهالێهن مامۆستا شێخجهاللی حوسهینیوه پێکهاتبوو‪،‬‬ ‫کهزۆربهی وهک هێزی بهرگریو‪ ،‬خهڵکی گوندهکانبوون‪ .‬جیالهمانه ئێمهمانان بووین که سهر بههێچکام لهم هێزانهنهبووین؟ چون وهک باسم کرد هێشتا هێزهسیاسیهکان‬ ‫بهوشێوه ئاشکراو بهرپرس نهبوون‪ .‬ئهوانهی بهرگریاندهکرد زۆرتر وهک ههستێکی کوردانهو‪ ،‬دیفا له خاکو نیشتێمان بوو‪.‬‬


‫الپهرهی ‪27 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 27‬‬

‫سهعید ‪ -‬یان لهڕێگهی فریوی هاوڕێکهیان له برلین له داو خست ‪ ،‬تا کردستان عزیز را از چن تجزیه طلبان نجات دهۆد " ! ئێمۆڕۆ مریۆده تازهکۆانی خۆمۆهینی پۆاش‬ ‫‪ 27‬ساڵ ئهزموون‪ ،‬پاش قوربانی کردنی به وتهی خۆیان زیاتر له شهش تا حهوت ههزار پێشمهرگه و ‪ 61‬تا حهفتا ههزار خۆهڵکی ئاسۆایی ئۆهوه لۆه ژێۆر کۆار تێکۆهری‬ ‫شکان و ناهۆمێدی دا سوێندی پابهند بوون به" تهواویهتی ئهرزی ئێران – ئێرانی تر له ههر ئێرانهیۆهک ‪ ،‬دانۆی بۆهڵێنی و پێشۆوازی لۆه ئۆاهی ‪ ،‬سۆازگارا ‪ ،‬نۆوریزاده‬ ‫‪،‬هۆمایون ‪ ،‬ئێالهه بۆقرات ‪ ،‬مووسهوی ‪ ،‬کهڕووبی تا نوێ کردنهوهی پێوهندی له گهڵ تودهو ئهکسهریهتی هاوبیری ئیمام! و‪..‬و‪...‬و هۆهر بکۆوژێکی کۆۆن و نۆوێ کۆورد "‬ ‫دوو پات و سهت پاته دهکهنهوه بهڵکوو له گۆڕهپانی ئێرانی عهزیز ‪ -‬ی ! داهاتوودا کورد چهند " تاها محی الدین" – ێکی تر به مێژووی خۆی زیاد بکات ‪.‬‬ ‫خوێنهری ئازیز ‪ :‬زۆر ئاساییه دڵ بهستن به بهڵێنیکانی دارو دهستهی نوری زاده و مووسهوی له نهتهوهی فهرمانڕهوا نهک ههر ههلی زیۆاتر دهڕهخسۆێنێ دوژمنۆی ئۆازادی‬ ‫کورد ‪27‬ساڵی تر به ئارهزووی خۆی له کوردستان ڕاو ڕاوێن بۆه میلۆهتی ئێمۆه بکۆا ‪ ،‬زمۆان و فهرهۆهنگی کۆوردی زیۆاتر لۆه هۆهر کاتێۆک بۆێ ڕهنۆ و هێزمۆان بۆێ هێۆز و‬ ‫تواناکانمان بێ توانا بکات بهڵکوو کاتێک هێزه خهباتکارهکانمان گیانی له خۆ بووردوویی شههیده سهربهرزهکان دهکهن به دهسمایهی کۆێ بۆهرکێی نزیۆک کهوتنۆهوه لۆه‬ ‫گهڵ ئهم یان ئهو بکوژی کۆن یا نوێ کورد بهختی ڕزگاری لهوه بێ بهخت تر دهمێنێتهوه‪.‬‬ ‫با له کۆبهندی دواییدا پێ له سهر ئهم ڕاستیه تاڵه داگرین ئهگهر جاران حێزب و الینه سهرانسهریهکانی نهتهوهی سهردهت پهرۆشی دهسۆهاڵتی تۆاران و لۆهو پێنۆاوهدا‬ ‫‪ ،‬درێژتر کردنی تهمهنی سهروهری ڕهگهزی بان دهستی فارس‪ -‬یۆان هۆهبوو ‪.‬ئۆهوه ئێمڕۆهێۆزی سیاسۆی و زۆر تۆاکی کۆورد بۆه ئاشۆکرا و بۆه شۆێوازێکی نۆوێ کوتۆهڵ گێۆڕی‬ ‫ههمان سیاسهتن ؟! و بێ پێ و پهنا پلهو پایهی خۆیان و له ئهگهری ههره باشتر دا حێزب و ڕێکخراوهکهیان له سهرووی ههر مهسڵهحهتێک تا ئاستی ملمالنێ تونۆدی‬ ‫یهکتر به قازانجی نهیار بهرهو پێش دهبهن!!‬ ‫ئهگهر تاکێکی کورد ئهم ڕێبازه بهاوێته بهر تیشۆكی تانۆهو تۆوان ‪ ،‬ئۆهوه دهچێتۆه ڕێۆزی دۆژمنۆانی حێۆزب و‪..‬ت ‪..‬د‪ .‬لههۆهمان کاتۆدا تۆاک و الینۆی سۆهر بۆه نهتۆهوهی‬ ‫فهرمانڕهوا تهنانهت ئهگهر به سهدان کورد‪ -‬یان گوله باران وئهشکهنجه کردبێ ههمدیس دهتوانن له ڕیزی دۆست و چاره سازی مهبهستهکانی ئهواندا جۆێ بگۆرن‪ .‬ڕهنۆ‬ ‫بێ بۆ ئهم بهڕێزانه ئێش و ئازاری ڕهخنه گرتنێک له ژان و زیانی جهرگ بڕی شههید کهوتنی پێشمهرگهی کوردستان زیاتر بووبێ !!!!!‬ ‫مهخابن له درێژهی ئهم ملمالنێ نالهبارهدا وێنهی ئاشکرای ڕاگهیێندراوی ئهوتۆیان لێ بیستراوه که خۆهباتی پێشۆمهرگه و کۆورد کۆوژانی خۆۆفرۆش بۆه کۆمۆاری ئێسۆالمی‬ ‫هاو سهن و کۆڕنۆش بۆ بکوژانی ناسراو وهک خهباتی مهدنی و سیاسهتی سهرکهوتوو پێناسه کراوه‪!!.‬‬ ‫مزوور= نۆکهر‪ ،‬خزمهتکاری ماڵ یا ناوهندێک بۆ ماوهیێکی دیاری کراو له بهرانبهر جیرهو خهرج ‪.‬‬ ‫تاها محی الدین‪ ،‬کۆنه کوردێکی خزمهتکاری بهعس( سهدام حسین)‪.‬‬ ‫پهراوێزهکان ‪:‬‬ ‫حزب توده در نامه مردم شماره ‪ 77‬صفحه ‪ 6‬بتاریخ ‪ 79‬اردیبهشت ‪ 7252‬در دفا خود از سپاه پاسۆداران و دادگاههۆای انقۆالب مۆی نویسۆد " دادگۆاه هۆای انقۆالب و سۆپاه‬ ‫پاسداران انقالب از مهم ترین وسیله های سرکوب ضد انقالب اند"‪ .‬این حزب در دفا از جمهوری اسالمی به رهبری خمینی در نامه مردم شماره ‪ 517‬مورخ ‪‍78‬اردیبهشۆت‬ ‫‪ 7261‬در صفحه ‪ 2‬می نویسد " حزب توده نیازی به تکرار و اثبات طرفداری همواره و بی تزلزل و حمایت صۆمیمانه خۆود از انقۆالب ضۆد امپریالیسۆتی و مردمۆی ایۆران‬ ‫به رهبری امام خمینی نمی یابد و ما این اعتقاد را نه در حر بلکه با خون و ایثارجان‪ .....‬نشان داده ایم‪".‬‬ ‫فدائیان خلق ( اکثریت) به رهبری فرخ نگهدار و جمشید طاهری پور در کار می نویسند " فدائیان خلق ( اکثریت) استوارتر از همیشۆه تحۆت رهبۆری امۆام خمینۆی علیۆه‬ ‫آمریکای جنایت کار قاطعانه می رزمند‪ ،‬این مشت محکم ماسۆت بۆر دهۆان مۆزدوران امپریالیسۆم‪ .‬هۆواداران سۆازمان هۆم دوش و همۆراه بۆا دیگۆر نیروهۆای مۆداف انقۆالب و‬ ‫مداف جمهوری اسالمی ایران‪ ،‬باید تمام هوشیاری خود را به کار گیرند‪ .‬حرکات شبکه مزدوران امپریالیسم آمریکا را دقیقا زیر نظر بگیرند و هر اطالعی از طرحهۆا و‬ ‫نقشه های جنایت کارانه جریانات به دست آوردند فورا سپاه و سازمان را مطل سازند‪.‬‬ ‫[نشریه کار اکثری شماره ‪776‬دهم تی ‪] 7261‬‬ ‫“زندان های جمهوری اسالمی مبتنی بر شکنجه نیست” در بحبوحه این رویداد هۆا و در اوج سیاسۆت شۆکوفایی جمهۆوری اسۆالمی‪ ،‬رهبۆری سۆازمان بۆه بۆاور حفۆ و تثبیۆت‬ ‫دست آورد های انقالب‪ ،‬خواستار تسلی سپاه پاسداران به سالح سنگین می شود‪.‬‬ ‫[ اکثریت شماره ‪741‬بهمن ‪] 7261‬‬ ‫مجاهدین در صفحه ‪ 747‬مجموعه مواض _ جلد دوم اطالعیه دیگری در خصوص کس آمادگی الزم در مسیر پیکار مشترک ضۆد امپریالیسۆتی درج شۆده کۆه در قسۆمتی از‬ ‫آن می خوانیم‪:‬‬ ‫" به این ترتی ‪ ،‬ما امیدواریم تا به عنوان یک سازمان کوچک انقالبی تحت فرماندهی عالی امام خمینی در خطوط ضد استعماری از هرگونه مساعدت و همکاری‬


‫الپهرهی ‪26 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 26‬‬

‫فهرمانی وهلی ئهمری مۆسڵمانان[ شێعه ]! ‪ ،‬بهرانبۆهر داخۆوازه سۆهردهمیهکانی خۆهڵکی کوردسۆتان لۆه پێنۆاوی ژیۆانی ئاسۆووده و بۆهدوور لۆه نابهرانبۆهری و کۆیلۆهتی لۆه‬ ‫نهفس و نێوهرۆکی خۆیدا درێژهی ههمان سیاسهت و ئاکاره که گهلی گورد سهدان ساڵه ههر جاره بهشێوه وله قاڵبێک دا بهرهو ڕووی بوهتهوه ‪.‬‬ ‫ههر چهند کورد پێی خۆش نیه بهسهرهاتی تاڵی ڕابردووی دوورو نزیکی خۆی له پێوهندی چۆنیهتی ههڵسوکهوتی فهرمانڕهوایانی ئێۆران و لۆه بنۆهڕهت دا ژیۆانی کوڵۆه‬ ‫مهرگی خۆی له تهنیشت یا باشتر بڵێن ژێردهسۆتی بۆهرادهران فۆارس ؟! وهرد بداتۆهوه ‪ ،‬قۆازان و زیانۆهکانی ئۆهم بۆه ئێرانۆی مانۆهوه ههڵسۆهنگێنی و زۆر جۆار لۆه هۆهر‬ ‫ئێرانیهک ئێرانیتر ! و له ههر فارس زمانێک بۆ ئهوان دڵسۆزی و پهرۆشی زیاتری دهربڕیۆوه ‪ ،‬سۆهت پۆهژاره ئۆاوڕی مۆزوور‪ -‬ێکۆی وهرزی زسۆتانی بۆه پۆێ داب و نۆهریتی‬ ‫کۆمهڵگای کوردهواری لێ نهدراوهتهوه‪!!.‬‬ ‫فهتواکهی ئیمامی هێرشکاران ‪ ،‬ڕۆح الله مووسهوی خۆمهینی تهنانهت پاش بهڕێوه چوون ‪ ،‬کوشتار و نواندنی زهبرو زهنگی بهرین له شێوازی پێشینیانی دهسۆهاڵت خۆواز‬ ‫له ئێران جیاوازی پاشکهوتوانهتری له گهڵ هێرشه هاوشێوهکانی سهدان و ههزاران ساڵ پێشی پێوه دیۆاره ‪ .‬بۆۆ وێنۆه لۆه سۆهروهختی دهسۆهاڵتی بنهماڵۆهی ههخامهنشۆی‬ ‫تا سهفهویهکانی هاوبیری ئیمام خۆمهینی! خهڵکی وهبۆهر پۆهالمار دراو دهرهتۆانی ئۆهوهیان پۆێ ڕهوا دهبینۆدرا پۆاش کۆتۆایی هێرشۆهکان ژیۆانێکی ئۆازاد تۆر لۆه دهورانۆی‬ ‫فهرمانڕهوایی دهسهاڵته ئێسالمیهکهی ئاغای خۆمهینی بۆ خۆیان دابین بکهن ‪ .‬خهڵکی لۆهو سۆهردهمانهدا لۆه زۆر ناوچۆه و مهڵبهنۆد هۆهر نۆهبێ نیۆوه سۆهربهخۆیێهک لۆه‬ ‫بهڕێوه بردنی کارو باریان پێ ڕهوا دهبیندرا‪.‬‬ ‫هۆۆهر چهنۆۆد بۆۆه پێۆۆوهری گهشۆۆهی زانسۆۆت گونجۆۆاو نیۆۆه وهزعیۆۆهتی کوردسۆۆتان لۆۆه گۆۆهڵ ڕابۆۆردووی دوور تۆۆاوتوێ بکۆۆهین ‪ ،‬دیسۆۆان بۆۆه ئۆۆهو پۆۆهڕی کهسۆۆهرهوه دهر دهکۆۆهوێ‬ ‫دهسهاڵتدارهتی ‪ ،‬ئێداره و ڕێبهری خۆماڵی وێرای تهسۆلیم کردنۆی سۆااڵنهی بۆاج و پیتۆاکێکی دیۆاری کۆراو سۆهدان سۆاڵ پۆێش لۆه کۆاتی دهسۆت وێۆڕا گهیشۆتنی ئێۆران بۆه‬ ‫زانستی پێشکهوتووی تکنیکی سهردهست و ئهتۆم نامرۆڤانهتر نهبوه ‪ .‬دهسهاڵتدارهتی ئێمارهتهکانی کوردستان ‪ ،‬ئیالهت و وێالیهته سهربه خۆکان هۆهر لۆه بادینۆان تۆا‬ ‫ئهردهاڵن و بابان بۆ خوازیارانی ئاوڕدانهوه له مێژوو نهشاراوهیه‪.‬‬ ‫نواندنی زهبروزهن به شێوازی بهربهریانهی سهدان و ههزاران ساڵ بۆهر لۆه ئێسۆتا لۆه ههمبۆهر داخۆوازی ڕهوا و سۆهردهمیانهی مۆا گۆهلێک کۆه لۆه زۆر واڵتۆی دۆنیۆا بۆه‬ ‫ئاژهڵی کێوی و خۆماڵی ڕهوا بینراوه تهنیا له الیهن ڕێبهری ئێسالمی و ئیمامی ئێرانیان !! و چهند تاکێکی ڕێبهری کۆماری ئێسالمیهوه دا نۆه بۆهزیوه ‪ ،‬ئاوڕدانۆهوهیێکی‬ ‫سهرپێی وه بیرمان دهخاتهوه که زۆرێۆک لۆه حێۆزب و ڕێکخۆراوه ئێرانیۆه بۆه نێۆو پێشۆکهوتوهکان کۆه بۆۆ ڕزگۆاری زهحمۆهت کێشۆان حۆهولیان دهدا !!! چهنۆده لۆه کێبۆهرکێ‬ ‫نهوهستاو و ههڵه ههڵ دا بوون تا له دابهزاندنی نێوهرۆکی فهرمانه خوێنبارهکهی ئاغای خۆمهینی پاش نهکهون ؟! ئهو ههڵوێستانه دهمانگێڕێتهوه بۆ ڕاسۆتیه ئاشۆکرا‬ ‫کراوهکانی زانستی ‪ :‬دی ‪ ،‬ئێن‪ ،‬ئهی له ناوهندی ماکس پالنک که له بهشی یهکهمی ئهم نووسراوهدا ئاماژهی پێدرا ‪.‬‬ ‫بهرپرسایهتی مێژوویی ئهم ڕێکخراو گهله بۆ سۆهقام گیۆر کۆردن و ڕیشۆهئاژۆتنی کۆمۆاری ئێسۆالمی لۆه نێۆو کۆمۆهڵگا جیاوازهکۆانی ئێۆران ‪ ،‬ڕێکخۆراو گۆهلێک کۆه کۆرداری‬ ‫نامرۆڤانهیان بۆ ئهوه نابێ به هاسانی پووش به سهربکرێ و جارێکیتر دهرهتانی ئهوهیان بدرێتێ قوربانی کردنی خهڵکی مۆافخواز و و دژبۆهری سۆتهم و سۆتهمگهر وهک‬ ‫پیشهیان بوه به ههر نێوێک درێژه پێ بدهن ‪ .‬له کۆتایی ئهم نووسراوهدا گۆشهیێک له ههڵوێستی ئهم مرۆڤ دۆستانه ! بۆ بیرهێنانۆهوه دهخرێتۆه پۆێش چۆاوی وهربینۆی‬ ‫خوێنهر ‪.‬‬ ‫هۆۆهڵبژاردنی ڕۆژی ‪ 82‬ی گۆۆهالوێژ [ ‪ 82‬مۆۆرداد ] سۆۆاڵڕۆژی کودیتۆۆای ئامریکۆۆایی ئێرانۆۆی وهک دهرفۆۆهتێک بۆۆۆ کۆۆهڵک وهر گرتنۆۆی هاوبهشۆۆی الینۆۆی ئۆۆایینی و ڕێکخۆۆراوه‬ ‫چهپهکانی توده و ئهکسهریهت [چریکی فێدایی]و زۆریتری وردو درشت و سازدانی لێشاوو الفاوی مرۆڤۆی و هێۆرش کردنۆی مۆهغۆل ئاسۆایان بۆۆ سهرکوردسۆتان بۆوو تۆا بۆه‬ ‫وتهی خۆیان" ئااڵی ههڵدراوی ئێسرایی لهوێدا نههێڵن "‪.‬‬ ‫پهنا بردن بۆ ئهو سیاسهته فریودهرانهیه ئاکامهکهی وهڕێ کهوتنی پتر له ههزاران نهفهر له مریدهکانی ئیمام و پۆان ئێرانیسۆته کۆان لۆه تۆوێژی چۆه و ڕاسۆتی ئۆهم‬ ‫واڵته بۆ به ناو نهجاتی کوردستان نێو دێر کرا !!! سهیرو سهمهرهیه خهڵکی وهاڵتێک به ناوی خودا له خوێن دهگهوزێنۆدرێ ‪ ،‬دارو ڵێۆرهوار و ئۆاژهڵی لۆهژێر سۆهردێڕی‬ ‫نهجات له دووکهڵ دا دهخنکێنن !‬ ‫کارتێکهری ئهو سیاسهته بهڕادهیێک دهور دهگێڕی خهڵکی مهشههد و ئهسفههان ئاو بۆ [ کهربهال‪-‬ێ ] – پاوه یهک لۆه پۆڕ ئۆاوترین مهڵبهنۆدهکانی کوردسۆتان لۆه گۆهڵ‬ ‫خۆیۆۆان دێۆۆنن ‪ (.‬لۆۆه کۆۆام قامووسۆۆی بۆۆڕوای ڕێبۆۆهرانی وێالیۆۆهتی فۆۆهقێ دا دهگۆۆونجێ بۆۆۆ فریۆۆا کۆۆهوتنی سۆۆونی مۆۆهزهوهکان – ئۆۆهوێش خۆۆهڵکی کوردسۆۆتان الفۆۆاوی مریۆۆدانی‬ ‫پۆشتهوپهرداخ ‪ ،‬تهیاره و له ژێر سێبهری تهیارهو تانک و تۆ و حجهت االسالم خهڵخاڵی دا ڕهوانهی یارمهتیدانیان بکهن ‪!.‬؟‬ ‫پاش تێپهڕ کردنی ‪ 27‬ساڵ به سهر دهسپێکی ئهم فهرمانه ملهوڕانهیۆه ‪ ،‬فۆهرمانێک کۆه چرکۆه سۆاتێک لۆهو مۆاوهدا ژیۆانی کۆورد و کوردسۆتانیانی ئاسۆووده نۆه هێشۆتوه ''‬ ‫فدائیان و پیروان خط امام" ئهو الینانه که وتهکانیان ‪ " ،‬کردستان را بخاک و خون مۆی کشۆیم " ‪ ،‬هێشۆتار لۆه گۆوێ خۆهڵکی ئێمۆه دا دهزرنگێتۆهوه‪ ،‬ئۆهوه خهریکۆه لۆه‬ ‫ڕوانگهی بهشێک له خهباتکارانی به ئهزموونی کوردستان دهوری" مههدی بهڵێن دروا " ‪ -‬ی شێعهکان بۆ چاره سهری کێشهی کورد دهگێڕن !‬ ‫ئهگهر له ساڵهکانی سهرتای شۆڕش ! حێزبی تودهی ئێران خوازیاری پڕچهک کردنی پاسداران ‪ ،‬بکوژانی خهڵکی کوردسۆتان بۆه چۆهکی قۆورس بۆوون ‪ .‬ئهگۆهر" سۆازمانی‬ ‫چریکی فێدایی – زۆربه" الوانی کوردی بۆ نێو ڕیزی بکوژانی نهتهوهکهی هاندهدا تا بهم چهشنه " همسو با امام بر علیه امپریالیزم جهانخوار مبارزهکند" !!؟ " ‪،‬ئهگهر‬ ‫سازمانی مجاهدینی خهڵق ئامادهی پێشکهش کردنی ههر جۆره یارمهتدانێک به والیهتی ئیمام بوو ‪ ،‬ئهگهر سهرتهڵهکان[نخبه] ی ئۆپۆزسونی سهرانسهری ئێران دۆکتور‬


‫الپهرهی ‪25 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 25‬‬

‫‪ ،‬م کهچ نهکردن بۆ بڕیارهکانی ئهم سهرۆکانه و دنه دانی نهیارانی ئهو دیوی سنوور [ واڵتانی دوور و نزیک ] تاوانبار دهکرێن ‪.‬‬ ‫له ئهگهرێکی ئهوتۆدا ئایا ئۆهرک و راسۆپاردهی سۆهرۆکێکی ئۆایینی کۆه خۆۆی بۆه نوێنۆهری داد و عۆهدڵی خۆودا لۆه الیێۆک و بۆژاردهی خۆهڵک بۆۆ خزمۆهت و دابۆین کردنۆی‬ ‫یهکسانی مافهکانیان له الیێکیتر ئهوهیه گوێ بداتۆه داواکۆار و دابۆین کردنۆی ئهرکۆهکانی بۆۆ نههێشۆتنی نابهرانبۆهری و سۆتهم ‪ -‬یۆان ئۆهوه بڕیۆاری کوشۆتن و پۆهالماری‬ ‫بێڕهحمانهی نههێشتنی داواکاری عهداڵهت بدات ؟ ئایا به نههێشتنی جهستهیی و بهرئهنگاری ئهوتۆ واته به له نێو بردنی مهعلوول عێلهتهکه له نێو دهچێ ؟‬ ‫خوێنهری بهڕێز ‪ :‬ڕاستی فهرمانه خوێنبارهکهی ئیمام له دوو توێ دهفتهری مێژووی ئهم ڕهگهزهدا تۆمار کراوه ؛‬ ‫‪1‬ی مانگی مارسی ‪ 8171‬له ڕێگهی تاقیکاری ‪ D .N .I‬زانستی ژنێتیک سهرکهوتنی نوێی ئاشکرا کرد ‪.‬‬ ‫زانا دۆکتۆر سڤانته ‪ svante‬له یهکهی مرۆڤ ناسی – بواری گهشهسهندن له ناوهندی ماکس پالنک ‪ [ Max planck‬الیپزیک‪ -‬ئاڵمان ] وتی ‪:‬‬ ‫" نئاندرتاڵ – ه کان به تهواوهتی له نێو نهچوون ‪ .‬بهشێکی کهم لهوان له هێندێک له ئێمهدا (مرۆڤ) زیندوو ماون"‪.‬‬ ‫ئهوه ئاکامی لێکۆڵینهوهی چوار ساڵ به ڕێبهری ناوهندی ماکس پالنۆک و بهشۆداری چهنۆدین زانکۆۆ لۆه جێهۆان دایۆه‪ .‬دهسۆکهوتهکه هۆهڵگری ‪ ،‬دی‪ ،‬ئۆێن ئۆهی [‪] D.N.I‬‬ ‫ههڵێنجراو له ئێسکهکانی کهله سهری سێ نێئاندر تاڵ [ مرۆڤی سهرهتایی ] وه دۆزراو له ئهشکهوتی (ویندیا – کرۆواسی) دهست خراوه‪.‬‬ ‫تاقیکاریهکان له مهڕ" ژن " تا ئهو جێگایه پێشکهوتنی به خۆیهوه دیتوه ‪ ،‬سهردهمی دوورو درێژی پهیۆدا بۆوونی گیانۆدارێکی دڕنۆدهی وهک بۆهبر [ بۆهور ] دهس نیشۆان‬ ‫دهکات ‪.‬‬ ‫زانستی ژنتیک یهک له لقهکانی زانستی ژیاری دهژمێردرێ که به هۆی یاسا (بنهما) و نێوهرۆک وهک ههڤی یا نیشانهکانی وهک ههڤی دوو بوونهور له ڕابۆردوو و ئێسۆتا‬ ‫ئاگادارمان دهکا‪.‬‬ ‫ژنتیکی پزشکی ‪ :‬زانستی گواستنهوهی تایبهتمهندی و خۆو خدهی کهسێک به کهسێک یان نهسڵێک به نهسۆڵێکی تۆر بۆه نۆاوی ژنتیکۆی ئێنسۆانی دهخاتۆه بۆهر دهسۆت و لۆه‬ ‫ڕاستیه نهزانراوهکان ئاگادارمان دهکا تا ئێمه بتوانین به ڕگ و ڕیشهی زۆرێک له سهرچاوه شاراوهکان له لهشی مرۆڤ و بوونهوهرانی دیکه شارهزابین ‪.‬‬ ‫له ژێر سێبهری ئهم زانستهدا سهلمێندراوه‪ ،‬ڕهگهزهکان ههر وهک له سۆهرهوه بۆاس کۆرا ڕاگۆر و ئهمانهتۆداری گواسۆتنهوهی هۆهر نۆهبێ بهشۆێک چ بۆاش یۆا ناپهسۆهند بۆۆ‬ ‫نهسڵهکانی پاش خۆیانن‪.‬‬ ‫مهبهست له ئاماژه به ئهم کورته ههواڵه له دهسکهوتی زانستی مرۆڤ ناسی ئاوڕدانهوه له جهوههر ‪ ،‬زات و سۆهرووچاوهی ههڵسۆوکهوتهکان بهرانبۆهر بۆه ههڤۆدوو ‪ ،‬بۆه‬ ‫ناخدا چوون و وردبوونهوه له ڕهگ و ڕیشهی خۆو خدهی بهربهریانه و سۆهرههڵدانهکانی جۆار نۆهجارلێرهو لۆهوێ لۆه گۆشۆه جیاوازهکۆانی ئۆهم جێهانۆه بهتایبۆهت ناوچۆه‬ ‫کهی ئێمهیه ‪.‬‬ ‫سهرههڵدانهکان زۆرجار توانیویۆهتی ئاسۆهواری پڕلۆه زیۆانی مۆهزن بخۆوڵقێنێ ‪ .‬ئاسۆارێک کۆه تۆاڵی ژیۆانی دهورانۆی سۆهرهتایی و کۆات بهسۆهرهاتوو نۆهبێ چ ئاکۆامێکی‬ ‫ئهرێنی بۆ مرۆڤایهتی و ئاسایشی گشتی تێدا بهدی ناکرێ ‪ .‬تهنیا دهسکهوتی بهڕۆژ کردنی مۆهی و حۆهزی خۆوێن ڕشۆتنی سۆهرله نۆوێ ‪ ،‬دڕنۆدهیی و بۆێ بۆهزهیی سۆنوور‬ ‫نهناس به پێچهوانهی گهشهو پێشکهوتنه کان ئاکامی بوه‪.‬‬ ‫ئهم تهشهنهکردنه توانیویهتی جارنۆه جۆار لۆه ڕوانۆدا‪-‬ی ئافریقۆا ‪ ،‬ئێۆران ‪ ،‬عێۆراق و ئهفغانسۆتان بۆه جیۆاوازییکی مۆهزنتر لۆه گۆهڵ دهوروبۆهر وزه و سۆامانی مرۆڤۆی و‬ ‫ئابووری به پانتاییکی فراوان ههڵ لووشێ و برینێکی قووڵ له جهستهی نهتهوه یا نهتهوه گهلێک له سهر گۆی زهوی به جێ بهێڵێ ‪.‬‬ ‫ئێران یهک لهو واڵتانهیه ههر نهبێ ڕهگهزێک له دانیشۆتوهکانی دهمێکۆه ڕاسۆتهوخۆ یۆا ناڕاسۆهوخۆ دهسۆهاڵتدارهتی ئێۆدارهی ناوچهکۆهیان بۆۆ خۆیۆان پۆاوان کۆردوه‪ .‬ئۆهم‬ ‫ڕهگهزه [فارس] فهخرو شانازی مێژووی تێپهڕکردن له قۆناغی یاغیگهری ئێنسان و سرن دان به جیاکردنهوهی خۆی بۆ له بهر چاو گرتن و پارێزگۆاری مۆافی مۆرۆڤ لۆه‬ ‫چهند ههزار ساڵ پێشهوه به هی خۆی دهزانێ [ باڵڤۆکی مافی مرۆڤ‪ -‬کورش ههخامهنشی –مووزهی لهندهن ] !!‬ ‫ئهگهر له وهرد دانهوهی پێشووتر گهڕێین و ڕاستیهکانی گۆڕهپانی ژیانی ‪ 27‬ساڵ له سێبهری دهسهاڵتی کۆماری ئێسالمی به سهرۆکایهتی تۆرهمهی ئهم ڕهگهزه لۆه ئێۆران‬ ‫ڕهچاو کهین ‪ ،‬ناڵیین و هاواری دهیان ملیۆن دانیشتووی جیا ڕهگهز بهرانبهر پێشێ کرانۆی کهرامۆهتی ئێنسۆانی ‪ ،‬نوانۆدنی قۆاروقینی خوێنۆاوی ڕۆژانۆه پێچهوانۆهی ئۆهو‬ ‫پێناسهیه دهسهلمێنێ ‪.‬‬ ‫‪82‬ی گهالوێژی ‪7252‬ی ههتاوی یهک لهو بهڵگه حاشا ههڵنهگرانهیه که فهتوا ههرگیز له بیۆر نۆه کراوهکۆهی ڕۆح اللۆه مووسۆهوی خۆمۆهینی لۆهم ڕۆژانۆهدا سۆهرله نۆوێ‬ ‫سهرههڵدانی ڕۆحی بێ بهزهیی بۆ خوێن ڕشتن و به واته زانستیهکهی ژیانهوهی خۆو خده دهوران بهسهرچووهکانی مرۆڤی سهرهتای مێۆژوو [ نئانۆدرتاڵ ‪ -‬ه کۆان ] ی لۆه‬ ‫دوو توێی فهعال بوونهوهی ‪ -‬ژن و ژنتیکی ئێنسانی له کرداری نهسڵی سهرهتای ههزارهی سێ له قهواغی ئێرانی ئێسالمی تۆمار کردهوه‪.‬‬ ‫ههر وهک تاقیکاریه پزشۆکیهکانی ناوهنۆدی مۆاکس پالنۆک ئامۆاژهی پێکۆردوه بۆه پۆێ ئاکۆامی ‪ D.N.I‬ژن‪-‬ی پۆارێزهری خسۆڵهته جۆربۆه جۆرهکۆان توانۆای خۆحهشۆاردانی‬ ‫سنوور نهناس و ژیانهوهی له لهشی ئێنسان پارێزراو دهمێنێ ‪.‬‬ ‫فهتوای ‪82‬ی گهالوێژی ‪7252‬بۆ پهالماردانی خهڵک وخاکی کوردستان و کهڵک وهرگرتن له ههر کهرهسهیێکی مرۆڤی و جهنگی به مهبهستی قهاڵچۆ یان سهرپێ‬ ‫نهوی کردنی کورد به کهڵک وهرگرتن له ههستی ئایینی و پان ئێرانیستی له قهراغ شهرعیهت پێ بهخشین وهک ئهرکی ههر تاکێک بۆ گوێ ڕایڵی و جێ به جێ کردنی‬


‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫الپهرهی ‪24 :‬‬

‫‪Page : 24‬‬

‫به بۆنهی تێپهڕبونی ‪ 28‬ساڵ بهسهر فهتوای جیهادی خومۆهینی رێبۆهری کۆمۆاری ئیسۆالمی ئێۆران لۆه دژی گۆهلی ئۆازادیخوازی کۆورد لۆه رۆژهۆهاڵتی کوردسۆتان و قوربۆانی‬ ‫بوونی ههزاران کهس له رۆڵهکانی نهتهوهکهمان ‪،‬به مهبهستی تێکشکانی ئیرادهی نهتهوهیی و سهرکوتی ههمهالیهنه ؛‬ ‫هاوپهیمانی ستراتێژی رۆژههاڵتی کوردستان له رێگهی ئهم راگهیهنراوه وه بانگهوازی مانگرتنی گشتی ئاراستهی کۆمهاڵنی خهڵکی کوردستان دهکات و داواکۆارین کۆه لۆه‬ ‫‪82‬ی گۆۆۆهالوێژ دا خۆۆۆهڵکی بۆۆۆه ئهمۆۆۆهگی رۆژهۆۆۆهاڵتی کوردسۆۆۆتان بۆۆۆۆ رێزگۆۆۆرتن لۆۆۆه قوربانیۆۆۆانی ئۆۆۆهم کارهسۆۆۆاته لۆۆۆه بیۆۆۆر نۆۆۆهکراوه‪ ،‬ئۆۆۆهم چۆۆۆهن خاڵۆۆۆه پێشۆۆۆنیارکراوهی‬ ‫هاوپهیمانیهکهمان رچاو بکهن؛‬ ‫‪ -7‬له رۆژی ‪82‬ی گهالوێژ دا وێڕای داخستنی دوکان و بازارهکان له چوونه دهر خۆ ببوێرن‪.‬‬ ‫‪ -8‬له رۆژی ‪82‬ی گهالوێژهوه تا ‪2‬ی خهرمانان ببێته حهفتهی بهرنگاری له دژی داگیرکاری رژیمی کۆماری ئیسالمی ئێران‪.‬‬ ‫‪ -2‬داواکارین له خهلکی کوردستان سهعاتی ‪9‬ی شهوی ‪82‬ی گهالوێژ بۆ ماوهی ‪ 5‬خولهک(دهقیقه) گڵۆ و رووناکایی ماڵهکانیان بکوژێننهوه‪.‬‬ ‫‪ -4‬ههر لهم راگهیاندراوه دا ‪ ،‬داواکارین له سهرجهم حیزب و رێکخراوه سیاسیهکانی رۆژههاڵتی کوردستان که به دهرکردنی راگهیانۆدنێکی هاوبۆهش هاوئاهۆهن لهگۆهڵ‬ ‫بانگهوازی هاوپهیمانیهکهمان داوای مانگرتنی گشتی بکهن له کۆمهاڵنی خهڵکی رۆژههاڵتی کوردستان‪.‬‬ ‫ناوهندی راگهیاندنی‬ ‫"هاوپهیمانی ستراتێژی"‬ ‫یهکێتی شۆڕشگێڕانی کوردستان‬ ‫پارتی لیبراڵ دیمکڕاتی کوردستان‬ ‫پارتی ئازادی و دیموکراسی کوردستان‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری پینوسهکان ‪ /‬رێکهوتی ‪75 :‬ی ئاب (ئاگۆست)ی ‪8177‬‬

‫فهتوای ئیمام خۆمهینی؛ سهرچاوه‪ ،‬پاڵپشت‪ ،‬کارتێکهریو ڕوانگهی ئێمڕۆی مریدهکانی‬ ‫سدێق بابایی‬ ‫زۆرێک لۆه خۆهڵکی کوردسۆتان پۆاش تێپۆهڕ بۆوونی ‪ 27‬سۆاڵ هێشۆتار نۆاتوانن ئاسۆهواری مهینۆهتبار و نهپسۆاوهی فۆهرمانی‬ ‫ئیمام خۆمهینی[!] و ڕهنگدانهوهکانی له گۆشۆه گۆشۆهی ژیۆانی ڕۆژانۆهیان دا ههسۆت پۆێ نهکۆهن ‪ .‬ئۆهم ئاسۆهوارانه هۆهموو‬ ‫کاتێک له ههناسهی ساردی دایک و بابی ڕهش پۆشی جگهرگۆشه کوژراو‪ ،‬بێوه ژنۆی مێۆرد لۆه سۆێداره ههڵواسۆراو ‪،‬الوان و‬ ‫بگره پیاوو ژنانی تهمهن ‪27‬ساڵ که ئێستاکهش ئاوات و ئارهزووی پڕ له ئازاری له دڵ قهتیس ماویان بۆۆ دیتنۆی بۆاوکی‬ ‫هی کات نهدیتوویان به حسرهتهوه دڵ – یان دهگوشێ خۆ دهنوێنن ‪.‬‬ ‫کاردانهوی زیانباری ڕۆحی ‪ ،‬دژوارتر کردنی ژیان له ههر بوارێکدا چ سیاسی یان ئابووری[وهدهرنۆان و لۆێ ئهسۆتاندهوهی پلۆه و پێگۆهی کهسۆ و کۆار‪ ،‬بهربهسۆت کردنۆی‬ ‫تێکۆشان بۆ بهدهست هێنانی بژێوی خاوو خێزان ] ‪ ،‬بێ ڕێزی و بیانوو پێگرتن به مهبهستی بێزارکردن ‪ ،‬بێ بهش کران له مۆافی وهک هۆهڤی لۆه گۆهڵ دهرو جیۆران بۆه‬ ‫تاوانی دژبۆهری سیسۆتمی ئێسۆالمی دهسۆهاڵتدار "ضۆد انقۆالب" ئهوانۆه وێۆرای گوشۆاره بۆێ کۆتاییۆهکانی ڕۆژانۆه وهک دوور خسۆتنهوه لۆه زێۆد[تهبعیۆد] تۆا هۆهر جۆۆره دهس‬ ‫درێژیهک له نامووسیهوه تا تااڵن و برۆی سهروهت و سامان به شێوهی جۆرواجۆر ههر وهها ڕێگری سۆهفهر لۆه نێۆو خۆۆی واڵت لۆهم شۆار بۆۆ ئۆهو شۆار تێکۆهڵ بۆه گوشۆاره‬ ‫پهیتاپهیتاکان بۆ سهر کهسایهتی ئهم خهڵکه بێ بهخته وهک مشتێک له خهروار خهروار نههامهتی داسهپاوی ئاسهواری فهتوای ڕۆح الله خۆمهینی دهژمێردرێ ‪.‬‬ ‫ئایا سهرچاوهی ئهم فهرمانه ههڵقواڵوی سۆز و ههستی بهرپرسایهتی مرۆڤی و بۆ پارێزگاری داد و دادپهروهری بوو؟‬ ‫ئایهتوڵاڵ ! خۆمهینی کاتی دهرکردنی فهتواکهی ههم سهرۆکی ئایینی و ههم سهرۆکی متمانه پێ بهخشراوی زۆربهی دانیشتوانی ئێران بوو‪ .‬ئهگۆهر پێوانۆه بۆۆ ڕێبۆهرێکی‬ ‫ئایینی و بهرپرسێک به پلهی یهکهمی واڵتێک ‪ :‬ڕێنوێنی ‪ ،‬ئامۆژگاری ‪ ،‬پهروهرده و یاسامهند کردنی واڵت بۆ ئاسوودهیی سهرجهم دانیشتوانهکهی بۆێ ‪ ،‬کامۆه ڕهوشۆتی‬ ‫ئهم سهرکرده دهتوانێ لهو چوارچێوهدا بگونجێ ؟‬ ‫زۆر جار بۆ پاساو دانی ڕۆحی خوێنڕێژانهی فهرمانهله کۆتایی نههاتوهکهی سهرۆکی ئاییندارانی تاران ههروهها دهسهاڵتداری گشتی واڵت دهست بۆ چهک بردنی کوردان‬


‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫الپهرهی ‪23 :‬‬

‫‪Page : 23‬‬

‫دەساڵت کەیشۆتووى کۆمۆارى ئیسۆالمى بە پێۆى زمۆارو ئۆامرێکى زانسۆتیانەو راسۆت دروسۆت و بە شۆیوەى دیکۆۆمنتى ئەرشۆیف بکرێۆۆت و بەربەرەکۆانى و خۆۆراگرى و نوانۆدنى‬ ‫داسۆۆتانە قارەمانەکۆۆانى ئەو کارەسۆۆات و شۆۆەرە نەخۆۆوازراوە کە نۆۆاوى فتۆۆواى جیهۆۆادى لێنۆۆا خەمەینۆۆى بکۆۆرێتە دەرس و چەنۆۆدین لیکۆۆۆلینەوەى لە سۆۆەر بکۆۆرى و بۆۆۆ ئەوەى‬ ‫نەوەکانى داهاتوو وەک وانە و بەشێک لە مێژووى درندەی داگیر کەران و بەشێکى بێوێنە لە خۆراگرى نەتەوەیەک لە بیرى نەکەن و سودى لیوەرگرن‬ ‫دەبیت لەم رۆژەدا هەموو ساڵێک تێکۆراى نەتەوەى کۆورد بە هەمۆوو بیۆرو باوەریەکۆانەوە لە هەر کۆوێیەکى ئەمۆدنیا هەن بە هۆر جۆرێۆک کە بۆیۆان دەکۆرێ یۆاد لەم رۆژە‬ ‫بگرن و بە تایبەت ناوەندەکانى مافى مرۆڤ و ناوەندەکانى پشتیوانى لە میللەتۆانى بندەسۆت بە شۆیوەى تەواوى لەم کارەسۆاتە ئاگۆادار بۆکەنەوە بۆۆ ئەوەى بتۆوانین ئەم‬ ‫کارەساتەى کە سى ساڵ زیترى بە سەر دا تێدەپەرى وەکو جینۆساید دژى نەتەوەیەک لە ناوەندە نێو دەوڵەتیەکاندا بناسرى‬ ‫مۆۆن پۆۆێ وایە ئەم رۆژە رۆژى خۆراگۆۆۆرى و بەرنگۆۆاربوونەوە و خوڵقانۆۆدنى داسۆۆتانى بێۆۆوینەیە لە مێۆۆژووى نەتەوەکەمانۆۆدا کە دەبێۆۆۆت بە شۆۆتنازیەکى گەرورە لە میۆۆژوودا‬ ‫بینووسینەوەو رێزى لێبگرین‬ ‫ساڵو لە شەهیدانى قارەمانى و بەشدارانى بریاردەرى رۆژى بەرەنگاربوونەوەو خۆراگرى خەڵکى کوردستان‬ ‫ئەمجەد حسێن پەناهی ‪:‬گه لی کورد له کوردسۆتانی بنۆده سۆتی‬ ‫ئێۆۆران یۆۆه کیۆۆک لۆۆه و نۆۆه تۆۆه وانۆۆه بۆۆووه کۆۆه مێژووێکۆۆی دوروو‬ ‫درێژی له خه بات بۆ سۆه ر بۆه خۆۆیی و بۆه دیهۆاتنی مافۆه ره‬ ‫واکانی خۆی هه یه له م مێۆژووه پۆڕ لۆه هۆه ورازوو نێشۆێوه دا‬ ‫زۆر روداوی تاڵ و ناخۆشی بۆه خۆێۆه وه بینیۆوه یۆه کێۆک لۆه و‬ ‫ڕوداوانه که به دوای راپه رینۆه گشۆتیه کۆه ێ خۆه لکۆی ئێۆران‬ ‫به گشتی دژ به رژیمی پاشایه تی ‪82‬ی گه الوێژه کۆه دوای ده‬ ‫رکردنی فه رمانی هێرش بۆ سه ر کوردسۆتان لۆه الیۆه ن خۆمۆه‬ ‫ینیه وه بو که ئه م شه ره له ناو کۆرو کۆمه لی کورده واریۆدا‬ ‫بۆۆۆه شۆۆۆه ری ‪٩‬مانگۆۆۆه ناسۆۆۆراوه ‪ .‬لۆۆۆه شۆۆۆکه ر کێشۆۆۆی بۆۆۆۆ سۆۆۆه ر‬ ‫کوردستان بۆ به قولی خۆیان ده رکردنی هێزی پێشمه رگۆه لۆه‬ ‫کوردستان که پیان وابۆ ئه توانن گه لی کورد بێده ن بکۆه ن‬ ‫له به رانبه ر خاسته کانیدا به الم گه لی کۆورد بۆه یۆه ک ده‬ ‫ن و یه ک هه لوێست به ره نگاری ئه م شه ره بوه وه له په ناێ ئه مه یشدا ده رسێکی مێژوویی بۆ نه وه کانی دوای خۆیان تومار کرد ئه م ئه زموونه مێژوویه کۆه‬ ‫ئێستا هه موومان شانازی پێوه ده که ین ده بێت بیکه ین به نموونه بۆ یۆه کرێۆزی ئێسۆتامان و داهۆاتویش ‪ .‬بۆه ڕاێ مۆن ده بێۆت لۆه م رۆژه دا خۆه لکۆی کوردسۆتان بۆه‬ ‫گشتی هه موو هێزه سیاسیه کان به هه ر جیاوازیکی فکری که هه یانه ئه م رۆژه بکه ن به رۆژی خۆراگری و به رخۆدان دژ به داگیرکه رانی کوردستان‪.‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری بهیان ‪ /‬رێکهوتی ‪71 :‬ی ئاگۆستی ‪8177‬‬

‫به مهبهستی مانگرتنی گشتی له یادی ‪ 28‬ساڵهی فهتوای خومهینی له دژی نهتهوهکهمان‬ ‫بانگهوازی هاوپهیمانی ستراتێژیکی رۆژههاڵتی کوردستان‬ ‫به مهبهستی مانگرتنی گشتی له یادی ‪ 28‬سۆاڵهی فۆهتوای‬ ‫خومهینی له دژی نهتهوهکهمان‬ ‫گهلی واڵت داگیرکراوی کوردستان‬ ‫کچان و کوڕانی نهتهوه خواز‬ ‫بنهماڵهی سهربهرزی شههیدان‬ ‫کۆڕ و کومهڵه مرۆڤدۆستهکانی جیهان و ئێران و کوردستان‬


‫الپهرهی ‪22 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 22‬‬

‫هەموویان باس و لێدانەوەی زۆر هەڵدەگرت و لەم دەرفەتە کورتە ناکرێ قسەیان لەبارەوە بکەین‪.‬‬ ‫بەالم ئەوەی کە گرنگە ئەوەیە لە پاش ئەو سی و چەند ساڵەدا گەلی کۆورد و حزبەکۆانی رۆژهەالت بەداخەوە بایەخیۆان بە مەسۆەلەی جیهۆاد دژی گەلۆی کۆورد نەداوە و‬ ‫هەموو ساڵێ لە کاتی یادکردنەوەکەیدا بە دەرکردنی بەیاننامەیەک باسەکە کۆتایی پۆێ هێنۆاوە‪ .‬ئەگەر گەلۆی کۆورد لە رۆژهەاڵت ئێسۆتا لە ژێۆر دەسۆەاڵتی داگیۆرکەردا‬ ‫دەچەوسێتەوە و توانای دەن هەڵبڕینی نییە‪ ،‬خۆ حیزبەکا ن ئازادن و دەتوانن لە میدیاکانی خۆیان و لە کۆۆمەڵگەی نێودەوڵەتیۆدا شۆروڤە و لێۆدانەوەیان بۆۆ کوشۆتاری‬ ‫گەلی کورد لە ‪82‬ی گەالوێژ هەبێت؟ ئەوەی کە تا ئێستا کراوە لە قەدەر مەزنی ئەو کارەساتە مێژوویە نییە کە بەسەر گەلی کورد هاتووە‪ ،‬دەبۆوایە وەک گەلۆی جۆوولە‬ ‫کە کارەساتی ه ۆلۆکاست یان بە هەموو دونیا ناساند فیلم و دیکۆمێنت و شانۆیان لەسەر کردو شۆیعر و چیۆرۆک و رۆمانیۆان لەسۆەر نووسۆی‪ ،‬بۆا ئۆێمەش بەمجۆۆرە لەسۆەر‬ ‫کارەساتی ‪82‬ی گەالوێژ بدوێین و بابەتی لەسەر بنووسین و بە نەوەی نوێی نیشان بدەین کە کۆماری جینایەتی ئیسالمی چی بەسەر گەلی کۆورد هێنۆاوە‪ .‬بۆا حیزبەکۆان‬ ‫زیاتر خۆیان ماندوو بکەن‪ ،‬با پتر لە سۆەر ئەو رووداوە تۆااڵنە ورد ببۆنەوە بۆا چیۆت بەیاننۆامە دەرنەکەن‪ ،‬پێویسۆتە حیزبەکۆان واز لە دووبەرەکۆی و دژایەتۆی یەکتۆری‬ ‫بێنن و بە هاودەنگی و هاوهەڵوێستی دۆزی گەلەکەیان بەرەو پێشەوە ببەن‪.‬‬ ‫پێویسۆۆتە لە سۆۆاڵەوەگەڕی ‪82‬ی گەالوێۆۆژدا ئەوەی لەدەسۆۆتمان دێ بۆۆۆ ناسۆۆاندنی‬ ‫جینایەتەکۆۆانی رژیمۆۆی کۆمەپەرەسۆۆتی کۆمۆۆاری ئیسۆۆالمی بۆۆیکەین‪ ،‬هەر کەس چۆۆی‬ ‫لەدەست دێ بیکا‪ ،‬نۆاڕەزایی خۆمۆان دەرببۆڕین دژ بەم تۆاوانە دژە گەلیۆیە‪ ،‬مەرج‬ ‫نییە نارەزایی دەربڕینی هەموومۆان وەک یەک بۆێ‪ ،‬گرنۆ ئەوەیە ئەم مەسۆەلەیە‬ ‫بە تاوانێکی مەزن بزانین و بۆ ناساندنی هەوڵەکانمان چڕ بکەینەوە‪.‬‬ ‫ئۆۆێمە وەک کۆمەڵێۆۆک چۆۆاالکوانی سیاسۆۆۆی و مەدەنۆۆی و رۆژنۆۆامەوان بۆۆۆ ئەمسۆۆۆاڵ‬ ‫کەمپەینێکمۆۆان وەگەڕ خسۆۆتووە بۆۆۆ ‪82‬ی گەالوێۆۆژ بە نۆۆاوی " حۆۆهوتووی بۆۆهرهنگار‬ ‫بوونهوه دژی داگیرکاری رۆژهۆهاڵتی کوردسۆتان" و پێمۆان وایە لە ‪82‬ی گەالوێۆژی‬ ‫ساڵی ‪ 7252‬دا جارێکیت رۆژهەاڵتی کوردستان لە الیەن کۆمۆاری ئیسۆالمییەوە بە‬ ‫دەرکردنی فتوایەک داگیر کرایەوە و پێویستە کۆتایی بەم داگیرکارییە بهێدرێت ‪.‬‬ ‫ئەوەی کە چ ناوێک بەو یادکردنەوەی ئەم رۆژە دابندرێت دەگەرێتەوە سەر هەست و شعووری تاکەکانی کۆمەڵگە کە چۆن لەم ڕووداوە دەڕوانن‪ ،‬هەمۆوو ئەو نۆاوانەی ئێۆوە‬ ‫پێشنیارتان کردووە لە جیی خۆیانن و دەکرێ بە رۆژی ماتهمینی كوردستان و رۆژی خۆراگری و بهرهنگابوونهوهی لەسەر دابنۆدرێت بەاڵم ئۆێمە لە کەمپەینۆی " حۆهوتووی‬ ‫بۆۆهرهنگار بوونۆۆهوه دژی داگیرکۆۆاری رۆژهۆۆهاڵتی کوردسۆۆتان" بەو قەنۆۆاعەتە گەیشۆۆتووین کە دەبۆۆێ کۆتۆۆایی بە داگیرکۆۆاری سیاسۆۆی و کلتۆۆووری و ئۆۆابووری و کۆۆۆمەاڵیەتی‬ ‫رۆژهەاڵتی کوردستان بهێندرێت و بهێڵن خەڵکی کوردستان لە ئازادی سیاسی و ئازادی و کۆمەاڵیەتی و کلتووریدا ژیان بکات و شتی بەسەردا نەسەپێنن‪.‬‬ ‫ئێمە هەوڵی خۆمان دەدەین نۆ زیاتر ئاشکرا کردنی جینایەتەکانی رژیمی ئیسالمی ئێران لە کوردسۆتان و لەسۆەر ئەو بۆاوەڕەین بە هۆاودەنگی و هاوهەڵوێسۆتی دەتۆوانین‬ ‫بە ئامانجەکانمان بگەین‪ .‬کورد دەبێ هاودەن و هاوهەڵوێست پێ لەسەر مافی ڕەوای خۆی دابگریت کە ئەویش مافی هەیە وەک هەموو نەتەوەکانی دیکە کیانی سیاسۆی‬ ‫خۆی هەبێت و خۆی بەرێوەبەری واڵتی خۆی بێت‪ ،‬با کۆتایی بە داگیرکاری کۆماری ئیسالمی لە کوردستان بێنین و هۆاو‬ ‫دەن و هاوڕا بۆ گەیشتن بە ئامان بە یەکەوە هەنگاو باوێین‪.‬‬ ‫محەمەد حەکیمی ‪:‬رۆژی ‪82‬ی گهاڵوێژ به بروای من هی کاتێک رۆژی ماتهم و شین نیه‬ ‫رۆژی ‪82‬ی گهاڵوێژ رۆژی بهرنگاری و شۆرش و خۆراگری گهڵی کورده به دژی یهکێک له دیکتۆاتۆرترین و خۆوێنرێژترین‬ ‫مرۆڤهکانی سهر زهویه‪ ،‬که له ژێر ناوی خوا و ئاییندا فهتوای هێرش بۆ سۆهر کوردسۆتانیا دهرکۆرد و فۆهرمانی جیهۆادی‬ ‫به دژی گهڵێ کورد هرکرد و دهستووریدا که له زهوی و ئاسمان و بهحرهوه هێرش بکهنه سهر کوردستان‬ ‫بهرێزان منیش له گۆهڵ ئۆهوهدام کۆه بهراسۆتی هیچۆی وا بۆۆ ئۆهو رۆژه نۆهکراوه و دهبۆوا ئۆهو رۆژه وهکۆوو رۆژی خۆۆراگری‬ ‫گهڵی کورد و هۆهروهها کلۆه دهرهوهش وهکۆوو کۆمۆهڵکۆژی بۆه جیهۆان بناسۆیندراێت بۆهاڵم بهداخۆهوه الیهنۆه سیاسۆیهکانی‬ ‫ئێمه به هی شێوهێک گوێ بهو شتانه نادهن و نهیانداوه و ئهمۆهش کارهسۆاته کۆه رێبۆهری گۆهڵی کۆورد لۆه کوردسۆتانی‬ ‫رۆژههاڵت گوێ بهم مێژووه گرنگانه نادات‬ ‫به سپاسهوه بۆ ئێوهی ئازیز من پێشنیار دهکهم وهکوو رۆژی خۆڕاگهی و بهرنگاربوونهوه بناسێنرێت زۆر باشۆتره‪ ،‬چۆنکۆا‬ ‫گهڵی کورد تا ئهمڕۆکهش ههر خهریکی موبارزه و خۆراگرییۆه نلۆه بهرامبۆهر دهسۆهاڵتێکی نگۆریش و دیکتۆاتۆری کۆمۆاری‬ ‫ئیسالمییدا‪..‬‬ ‫سۆران پااڵنى ‪:‬من پێم وایە دەبیت زیان و زەرەرەکانى ئەو کارەساتە گەورەیە کە لە راستیدا کەورەترین و درندەترین کارەسات لە هاتنە سەر کارى رژێمى تازە بە‬


‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫الپهرهی ‪21 :‬‬

‫‪Page : 21‬‬

‫لە رۆژی ‪82‬ی گەالوێژدا چ بکرێت؟ چ ناوێك بۆ ئهو رۆژه دیاری بكرێت؟‬ ‫بەیان ‪ -‬راپۆرتی تۆایبەت ‪:‬لە بەرەبەری هۆاتنی ‪82‬ی گەالوێۆژداین‪82 .‬ی گۆهالویژی رۆژی دهركردنۆی فتۆوای خومۆهینی‬ ‫دامهزرێنهری کۆماری ئیسالمی بۆ سهر رۆژهەاڵتۆی کوردسۆتانە‪ .‬سۆێ دهیۆه لهمۆهوپیش خومۆهینی بۆه دهركردنۆی فتوایۆهك‬ ‫فهرمانی كوشتنی خهلكی كوردی له ئێران دهركرد‪.‬‬ ‫پۆۆاش سۆۆێ دەیە لۆۆهو كارهسۆۆاته هۆۆهتاكوو ئیسۆۆتاش الی كوردهكۆۆان یادكردنۆۆهوهی پێویسۆۆتی بۆۆۆ نۆۆهكراوهو وهك رۆژێكۆۆی‬ ‫كارهساتباریش یادی ناكهنهوه‪.‬‬ ‫سایتی بهیان له گهڵ بهرزراگرتنی بۆه گژداچوونۆهوهی كۆورد بهرامبۆهر بۆه فتواكۆهی خومۆهینۆی دهپرسۆێت پێویسۆتە لەم‬ ‫رۆژەدا چ بکرێت و چ ناوێك بۆ ئهو رۆژه دیاری بكرێت؟‬ ‫ۆ رۆژی ماتهمینی كوردستان ؟‬ ‫رۆژی خۆراگریو بهرهنگابوونهوه ؟‬ ‫تو پێتوایه چ ناوێك بۆ رۆژی ‪82‬ی گهالوێژ ههلبژیردرێت باشتره؟‬ ‫لە الیان ماڵپەڕی "بەیان"ەوە ئەم پرسۆیارانە ئاراسۆتەی کۆمەڵێۆک لە نووسۆەر‪ ،‬مێژوونۆووس و سیاسۆەتوان‪ ،‬شۆاعیر و رۆژنامەنووسۆی رۆژهەاڵتۆی کوردسۆتان کۆراون و لە‬ ‫خوارەوە دەقی راو بۆچوونیان بەرامبەر بەو رۆژە بخوێننەوە‪.‬‬ ‫ناسر ئێرانپوور ‪:‬پێويسته ئهم ڕۆژهبکرێته هێمای و نمادی شهڕخوازی و دژايهتی خومهينی و ڕژيمهکهی له گهڵ گهلی کورد ‪.‬‬ ‫دهپرسن‪ :‬چ ناوێك بۆ ئهورۆژه دیاری بكرێت‪ :‬ڕۆژی ماتهمینی كوردستان يان رۆژی خۆراگری و بهرهنگاربوونهوه؟‬ ‫لهگهڵ ناوزهدکردنی ئهم ڕۆژه وهک ڕۆژی "ماتهمينی" نيم‪ .‬ئهم وشهيه بۆنی ئايينی لێدێ و ناتهبايه لهگۆهڵ ئۆهم هێرشۆه بهرفراوانۆه‪ .‬ڕهنگۆه "ڕۆژیشهڕفرۆشۆی حکومۆهتی‬ ‫ئيسالمی به کورد" دياری بکردرێ‪ ،‬باشتر بێ‪ .‬ئهگهر قهراروايه ڕۆژێکی ماتهمينی دياری بکهين‪ ،‬ئهوه باشتر ڕۆژی تيرۆری دوکتور قاسۆملوو وهک ئۆهم ڕۆژه ديۆاری بکۆهن‪.‬‬ ‫بێهزاد خۆشحاڵی ‪:‬رۆژی نەتەوەیی خەڵکی کوردستان گونجاوترین ناوە بۆ رۆژی ‪82‬ی گەالوێژ ‪.‬‬ ‫بە ڕای من ئەگەر بتوانین کۆدەنگییەک لە نێوان یاساناس و پارێزەرانی مافی مۆرۆڤ پێۆک بێنۆین و لەو رۆژە کە سۆەرکوتی خەڵکۆی کوردسۆتان دەسۆت پێۆدەکات هەتۆاکوو‬ ‫‪77‬ی خەرمانان کە ساڵرۆژی کۆمەڵکوژی قاڕنێیە وەک دۆسیە" جینایەتی دژ بە بەشەرییەت بکەین بە سەنەدی جینایەتی کۆمۆاری ئیسۆالمی" و "وەک بەڵگەنۆامەی حقۆوقی‬ ‫جینایی دژ بە مرۆڤ" ئەتوانین بەڵگەیەکی مێژوویی – یاسایی بۆ ئەو جینایەتە بخوڵقێنین و ئیتۆر ئیجۆازە نەدەیۆن هەر حکوومەتێۆک‬ ‫هەلسێ و ئۆپراسیۆنی بە کۆمەڵ کوشتنی کورد لە مێشک و کردەوەیدا بخاتە دەستووری کارییەوە ‪.‬‬ ‫جەمۆۆۆال نەجۆۆۆاری ‪:‬ئەوەی کە تۆۆۆا ئێسۆۆۆتا کۆۆۆراوە لە قەدەر مەزنۆۆۆی ئەو کارەسۆۆۆاتە مێۆۆۆژوویە نیۆۆۆیە کە بەسۆۆۆەر گەلۆۆۆی کۆۆۆورد هۆۆۆاتووە‬ ‫سەرەتا سپاس بۆ ئێوە کە گرنگی و بایەختان بە مەسەلەی فتوای جیهاد دژی گەلی کورد لە رۆژهەاڵتی کوردستان داوە و ئومێۆد دەکەم‬ ‫هەمۆۆوو میۆۆدیاکانی دیۆۆکەش بە بۆۆایەخەوە سۆۆەیری ئەم کۆمەڵکۆۆوژییە بۆۆکەن کە سۆۆی و چەنۆۆد سۆۆاڵێک لەو پۆۆێش بە فەرمۆۆانی خۆۆومەینی‬ ‫دیکتاتۆر بە سەر گەلەماندا سەپێدرا‪.‬‬ ‫‪ 28‬ی گەالوێژ یادکردنەوەیەکی تاڵە بۆ گەلی کورد و پەڵەیەکی رەشە بە نێوچاوانی کۆماری ئیسالمی ئێران و رێبەرەکانی‪ ،‬ئەم فەرمایە کە خۆی بە فتۆوایەکی شۆەرعی‬ ‫پێناسە دەکرد بە ناوی کۆمارێکی ئیسالمی کە تازە هۆاتبووە سۆەر کۆار و لە الیەن دامەزرێۆنەری ئەم کۆمۆارەوە فەرمۆانی جێبەجێکردنۆی درا سۆەرەتایەک بۆوو بۆۆ شۆەڕێکی‬ ‫دژخایەن لە گەڵ گەلۆی کۆورد لە رۆژهەاڵت و بۆزووتنەوەی رزگۆاریخوازی ئەم گەلە چەوسۆاوەیە کە هەر لە دامەزرانۆدنی کۆمۆاری کوردسۆتانەوە بە دەسۆتی پێشۆەوای نەمۆر‬ ‫قازی محەمەد خەباتی دەست پێکردبوو‪ ،‬بۆیە رێبەری کۆمۆاری ئیسۆالمی بەم فتۆوایە شۆەڕ لەگەڵ کۆورد و بۆزووتنەوەکەی بە حەالل و شۆەرعی لەقەلەمۆدا و بە دەرکردنۆی‬ ‫ئەم فەرمانەش کوردستان جارێکیتر داگیرکرایەوە و ئەم داگیرکارییە هەتا ئێستاش بەردەوامە و لە ئەنجامی ئەو داگیرکارییەدا کوشۆت و کوشۆتارێکی بێرەحمۆانە لە دژی‬ ‫گەلۆۆی کۆۆورد لە رۆژهەاڵتۆۆی کوردسۆۆتان وەرێخۆۆرا و بە هەزاران خەلکۆۆی بێتۆۆاوان بۆۆوونە قوربۆۆانی و ئۆۆازدیخوازانی کۆۆورد لە سۆۆێدارە دران و کۆمەڵکۆۆووژی و ڕەشۆۆە کۆۆوژی‬ ‫سەرانسۆەری کوردسۆۆتانی گۆۆرتەوە‪ ،‬پۆۆۆل پۆ ۆل الوان لە شۆارەکانی کوردسۆۆتان ئیعۆۆدام دەکۆۆران و شۆۆەڕێکی مۆۆاڵوێرانکەر بە سۆەر گەلۆۆی کۆۆورد دا سۆۆەپا و شۆۆار و دێهاتەکۆۆانی‬ ‫کوردستانی گرتەوە‬ ‫کۆماری ئیسۆالمی هەر لە سۆەرەتای دامەزرانۆدنییەوە کوردسۆتانی داگیۆر کۆرد و بە تەواوی ملیتۆاریزەی کۆرد‪ ،‬حیزبەکۆانی لە شۆارەکان وەدەرنۆا و دەسۆتی بە سۆەر نۆاوچەی‬ ‫کوردسۆتان و سۆۆامان نەتەوەییەکەیۆۆدا گۆرت‪ ،‬ئەوان بە کوشۆۆتاری بێرەحمۆۆانەی خەڵۆۆک لە گونۆدەکانی قۆۆاڕنێ و قەاڵتۆۆان ئەو پەڕی جینایۆاتی خۆیۆۆان نیشۆۆاندا کە تیایۆۆدا‬ ‫بەزەییان بە ژن و منداڵ نەهاتەوە و حورمەتی مزگەوتیۆان شۆکاند و قورئانیۆان سۆووتاند‪ ،‬ئەمە جۆگە لە ژینوسۆاید و لە نۆاوبردنی نەتەوەی کۆورد نۆاکرێ هۆی نۆاوێکی‬ ‫دیکەی لەسەردا بنێن‪ ،‬شەڕی ‪ 84‬رۆژەی سنە و کوشتاری خەڵکی ئەم شارە و لە سێدارەدانی ‪ 59‬الوی مهاباد و جینایەتەکانی خەڵخاڵی‬


‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫الپهرهی ‪20 :‬‬

‫‪Page : 20‬‬

‫قادری‪ ،‬نهجمهددین غواڵمی‪ ،‬ناسر ڕهزازی‪ ،‬ڕهشید فهیزنهژاد‪ ،‬کاڵێ ئاتهشی‪ ،‬ناهید بههمهنی‪ ،‬دوکتۆرمحهممهد ڕهحیمی‪ ،‬عهلی میهرپهروهر‪ ،‬دوکتۆرکامران ئهمین ئاوه‪،‬‬ ‫ڕهشۆۆاد مسۆۆتهفا سۆۆوڵتانی‪ ،‬ئێۆۆران نهسۆۆیمی‪ ،‬گۆۆهالوێژ حهیۆۆدهری‪ ،‬زبێۆۆده (زبۆۆێ) زهبیحۆۆی‪ ،‬مهلهکۆۆه مسۆۆتهفا سۆۆوڵتانی‪ ،‬جۆۆهمی محهممۆۆهدی (جۆۆهمی نۆۆهوهره)‪ ،‬جهعفۆۆهر‬ ‫تیکانتهپه‪ ،‬سیامهند موعینی‪ ،‬هوشهن خۆهتمی‪ ،‬ئاسۆۆ سۆاڵ ‪ ،‬شۆههال دهببۆاغی‪ ،‬سۆهدیقه نهبۆهوی‪ ،‬عهتیۆه میعمۆارپوور‪ ،‬شۆهیدا میعمۆارپوور‪ ،‬خۆهلی حۆهواری نهسۆهب‪،‬‬ ‫حهسهن دهرزی‪ ،‬مهعروو کهعبی‪ ،‬مستهفا مودهڕڕسی‪ ،‬عهبدولعۆهلی سۆهنجابی‪ ،‬ئۆازاد سۆهقزی‪ ،‬نۆادر فۆهتحی‪ ،‬کۆهریم دانشۆیار‪ ،‬ئهحمۆهد بۆههرامی‪ ،‬ئیبۆراهیم فهرشۆی‪،‬‬ ‫ڕهحیم بههرام زاده‪ ،‬ئهمیرقازی‪ ،‬جهمعییهتی کوردانی دانیشتووی فهڕهنسه‪ ،‬سیروان کاوسی‪ ،‬ماناز قورئانی‪ ،‬محهممهد ئهحمهدیان‪ ،‬سورهیا باباحاجیانی‪،‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری ئهمڕؤ‬ ‫راگهیهندراوی سازمانی خهبات به بۆنهی ‪٨٢‬ی گهالوێژ ساڵرۆژی فهرمانی جیهاد دژی گهلی كورد‬ ‫‪82‬ی گهالوێژی ساڵی ‪7252‬ی كۆچی خۆری سهرهتای قۆناغێكی تاڵ و پۆر ئۆازاره كۆه گۆهلی كۆورد لۆه سۆهردهمی دهسۆهاڵتداری‬ ‫رژیمی خومهینی تووشی هات‪82 .‬ی گهالوێژ ئهو رۆژه ‪....‬‬ ‫شوومهیه كه فهرمانی جیهاد دژی گۆهلی كۆوردی تێۆدا دهركۆرا و خومۆهینی جینایۆهتكار فۆهرمانی بۆه هێۆزه درندهكانیۆدا هێۆرش‬ ‫بهرنه سهر كوردستان و له ماڵ و ناموس و گیانی هاوهالتیانی كورد و هی جینایهتێك دهست نهپارێزن‪.‬‬ ‫لهكاتێكدا كورد دهیههویست له رێگهی ئاشتیهوه چارهسهری كێشهكانی خۆی لهگهڵ رژیم بكۆات روی راسۆتهقینهی دهسۆهاڵت بۆه‬ ‫دهركردنۆۆۆی ئۆۆۆهو فهرمانۆۆۆه درندانهیۆۆۆه بۆۆۆۆ گۆۆۆهلی كۆۆۆورد ئاشۆۆۆكرا بۆۆۆوو‪ .‬هۆۆۆهروهها بۆۆۆه لهبۆۆۆهرچاو گرتنۆۆۆی بنۆۆۆهما ئیدئۆلۆژییۆۆۆه‬ ‫دواكهوتوهكانی ئهو دهسهالته دژی مرۆڤه ههر جۆره ههولێك بۆ چارهسهری ئاشتیانه‪ ،‬لهالیۆهن دهسۆهاڵتهوه شكسۆتی پێهینۆدرا‬ ‫و تهنانهت ههوڵی ك كردنی دهنگی ئازادیخوازانهی ئهو گهله له رێگهی ئاسن و ئاور و باروت درایهوه و وهاڵمی خومۆهینی بۆۆ داوا رهواكۆانی كۆورد سۆرینهوهی یۆهكجاری‬ ‫ئهو گهله بوو‪ .‬لهدوای ئهو هێرشه‪ ،‬خهڵكی كوردستان خۆراگریێكی كهم وێنهی مێژووییان بهرێوه برد و له رێگۆهی جۆراوجۆۆر بۆهرپرچی ئۆهو حۆوكم وهێرشۆه درندانۆهیان‬ ‫دایهوه‪ ،‬بهاڵم سهرهرای ئهوهش بهداخهوه دهرئهنجامی ئهو شهڕه داسهپاوه كارهساتێكی ههژێنهری مرۆیی بوو كه تێیدا به سۆهدان ژن و منۆداڵ و گۆهن و پیۆری كۆورد لۆه‬ ‫زۆربهی شار و دێهاتهكانی كوردستان بوونه قوربانی و شههیدكران‪.‬‬ ‫لهماوهی هێرشی هێزه بهكرێگیراوهكان بۆكوردسۆتان و لۆهو قۆناغۆه سۆهخته دا پێشۆمهرگهكانی سۆازمانی خۆهبات لۆه ژێۆر رێبهرایۆهتی مامۆسۆتا سۆهیید جۆهاللی حوسۆهینی‬ ‫خۆراگری وقارهمانی كهم وێنهیان ئهنجامدا بهتایبهت له تێكشۆاندی هێۆزی گۆاردی جاویۆدان (سۆپای قۆودس) وانۆهیێكی كۆهم وێنۆهیان بۆه دهسۆهاڵتداراندا و لۆهدوای ئۆهو‬ ‫جهنگه كهم وێنهیۆه خومۆهینی ناچۆاربوو لۆه رادیۆۆ تۆاران بڵۆێ "خۆهڵكی كوردسۆتان مۆن دهنگۆی ئێۆوهم بیسۆت" و سۆهرلهنوێ بانگهشۆهی فریوكارانۆهی دیۆاڵوگ و چارهسۆهری‬ ‫ئاشتیانه بهرز بكاتهوه‪.‬‬ ‫بێ گومان به تێپهرینی ‪24‬ساڵ بهسهر ئهو كارهسات و سهردهمهدا‪ ،‬قورسایی ئۆهو فۆهتوا درندانۆهی خومۆهینی لهسۆهر شۆان و ژیۆانی خۆهڵك مۆاوه و بۆه رێگۆهی جۆراوجۆۆر‬ ‫لهالیهن كاربهدهستانی رژیمهوه تا ئێستاش كاری پێدهكرێ‪ .‬ههر لهو چوارچیوهدا ‪ ٩٣‬سۆاڵه كوردسۆتان لۆه رێگۆهی فشۆاره ئۆابووری و سیاسۆی و ئهمنیۆهتی و پۆهرهدان بۆه‬ ‫خهساره كۆمهاڵیهتیهكان له الیهن دهسهالتهوه ئهوفهتوایهی لهراست بهرێوه دهچێ‪ .‬باوهر بهوهی كه دهسهاڵت به گۆرینی مۆرهكانی لهراست خۆهڵكی كۆورد گۆۆرانی بهسۆهر‬ ‫دا بێ خهیالێكی دوور له راستی و چهواشهكارانهیه‪ .‬تهنیا رێگهی كۆتۆایی و ههڵوهشۆانهوهی ئۆهو فهتوایۆه و رزگۆاری خۆهڵكی كۆورد لهدهسۆت مهینۆهتی و بۆێ بهشۆیهكانی‬ ‫دهسهاڵت نهمانی ئهو دهسهاڵت و سیستهمه و جێگركردنی دهسهاڵتێكی دیموكراتیك و خهڵكیه‪.‬‬ ‫جێگهی دڵخۆشیه كه خهڵكی كوردستان به ئیرادهیێكی قایم بۆ گۆرانی دۆخی ههنووكهیی لهسهرانسهری كوردستان تێ دهكۆشن و سهرهرای بهرهوسهر بردنی فشاره سیاسۆی‬ ‫و ئابووری و كۆمهالیهتیهكان خهڵك زیاتر پێ لهسهر مافهكانیان دادهگرنهوه و ووشیارییهكی سیاسی بهرباڵو له ئاستی كوردستان بهرچاو دهكهوێ‪.‬‬ ‫سازمانی خهبات ی كوردستانی ئێران لهساڵیادی فهرمانی دزێوی خومهینی بۆ هێرش كردنۆه سۆهر كوردسۆتان سۆاڵو و درود دهنێۆرێ بۆۆ روحۆی پۆاكی شۆههیدان و دووپۆاتی‬ ‫دهكاتهوه كه باش بوونی دۆخی گهلی كورد به مانهوهی ئهو دهسهاڵته ههرگیز وهدی نایه و تۆهنیا چارهسۆهر هۆهوڵ و خۆهباتی ههمهالیهنۆه و هاوخۆهباتی لۆهگۆهڵ بۆاقی‬ ‫نهتهوهكانی ئێران بۆ نههێشتنی ئهو دهسهاڵته نارهوایه له وهالتی ئێرانه‪.‬‬ ‫سازمانی خهبات ی كوردستانی ئێران كومیتهی ناوهندی‬ ‫‪٨٢‬ی گهالوێژی ‪١٩٣٨‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری خهباتی کوردستانی ئێران ‪ /‬رێکهوتی ‪79 :‬ی ئاگۆستی ‪8172‬‬


‫الپهرهی ‪19 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 19‬‬

‫'ئهساسی کفر و ئیلحاد' ‪ ،‬بهجێ بهێنن‪.‬‬ ‫مستهفا چهمران ‪ -‬پهروهردهکراوی ڕێکخراوهی ئهمۆهلی لوبنۆان‪ ،‬هۆاوڕێ لهگۆهڵ ئایۆهتوڵاڵ خۆهڵخاڵی جۆهلالد و سهردهسۆتهی دیکۆهی تاقمۆه چهکۆدارهکانی رژیۆم وهربوونۆه‬ ‫کوردسۆتان و شۆهڕێکی تهواوعۆۆهیاریان بۆه سۆۆهر خۆهلکی کوردسۆتاندا – کۆۆه زوربۆهی زۆریۆۆان موسۆوڵمان بۆۆوون‪ ،‬دا سۆهپاند‪' .‬جیهۆاد'کۆۆهرانی هۆۆگری ویالیۆۆهتی فهقیۆه لۆۆه‬ ‫کوردستان تاوانی وایان بهڕێوه برد‪ ،‬که وێنۆهی لهجیهانۆدا کۆهمتر بینۆراوه‪ .‬پۆاش ئۆهوهی خومۆهینی جیهۆادی ڕاگهیانۆد ولۆه پهیوهنۆدی ئۆهم بڕیۆارهدا دهسۆته دهسۆته پیۆر‬ ‫والویان دایه بهر جوخهی ئێعدام‪ .‬دوکتۆر‪ ،‬کادیری نهخۆشخانه و برینداران لهم جینایهتانۆه جیۆاواز دانۆهنران‪ .‬لۆه نهغۆهده بۆه فۆهرمانی مۆهال حهسۆهنی و زههیرنۆهژاد‪،‬‬ ‫گوندی قاڕنا و قهاڵتان قهتڵی عۆام کۆران‪ ،‬و هاوکۆات لۆه زینۆدانی تۆهورێز دهیۆان زینۆدانی کوردیۆان شۆهوانه بۆه بۆێ هۆی موحاکهمهیۆهک ئیعۆدام کۆرد‪ .‬شۆهپۆلی کوشۆت‬ ‫وبڕوجینایۆۆاتی دژی ئینسۆۆانی رژیۆۆم ورده ورده هۆۆهموو کوردسۆۆتانی گرتۆۆهوه‪ ،‬پاسۆۆدارانی رژیۆۆم هۆۆهزاران مرۆڤۆۆی بۆۆێ تاوانیۆۆان بۆۆه بۆۆێ سۆۆڵ کردنۆۆهوه کوشۆۆت و هۆۆهموو ئۆۆهو‬ ‫جینایهتانهی وا خۆیان کردبوویان له کتێبی وانهی قوتابخانهکاندا به حیسابی گهلی مهزڵوومی کورد نووسی و دهرخواردی قوتابییهکان دا‪ ،‬بۆۆ ئۆهوهی زیۆاتر تۆووی ڕق‬ ‫و دووبهرهکی له ناو کۆمهاڵنی خهڵكدا بچێنن‪.‬‬ ‫گهلۆ ههڵبژاردنی ڕێکهوتی ‪ 82‬ی گهالوێژ بۆ ڕاگهیاندنی جیهاد دژ به خهڵکی کوردستان به ههڵکهوت بوو؟‬ ‫کۆدیتۆۆای ئیمپڕیالیسۆۆتی ئۆۆهمریکا و ئینگلیۆۆز دژ بۆۆه دهوڵۆۆهتی یاسۆۆایی موسۆۆهددیق لۆۆه ڕۆژی ‪ 82‬ی گۆۆهالوێژی ‪ 7228‬دا بۆۆهڕێوه چۆۆوو و ئۆۆهو ڕۆژه لۆۆه مێۆۆژووی خۆۆهباتی‬ ‫مافخوازانهی خهڵکی ئێراندا وهک 'ڕۆژێکی نگریس' تۆمار کراوه و ههڵبژاردنی ئهو ڕۆژهش بۆ هێرش کردنه سهر کوردستان له الیهن خومهینییهوه به ههڵکۆهوت نۆهبوو‪.‬‬ ‫خومهینی به زانیارییهوه و به ئاگاداری له چۆنایهتی کودیتای ‪ 82‬ی گهالوێژی ‪ 7228‬ئهو ڕۆژهی بۆ ڕاگهیانۆدنی 'جیهۆاد' دژ بۆه گۆهلی کوردسۆتان هۆهڵبژارد‪ .‬بۆۆ مهگۆهر‬ ‫ئهوه نهبوو که کودیتاکه ی به 'شه پاڵخه ێه كی خودایی له بنۆاگوێی موسۆهددیق' (نۆاوهرۆکی قسۆهکه) نۆاو بردبۆوو وئۆهو ڕووداوه نگریسۆهی بۆه زانیارییۆهوه تهقۆدیس‬ ‫کردبوو؟ بهڵی‪ ،‬خومهینی ئهو ڕۆژه شوومهی به ڕاگهیاندنی جیهاد دژ به کوردستان ژیاندهوه و له ئهنجامدا‪ ،‬گهلی کوردستان له ڕۆژی ‪ 82‬ی گهالوێژ دا دوو جۆار برانۆه‬ ‫کوشتارگه‪ .‬له ڕێکهوتی ڕاگهیاندنی 'جیهاد' هوه تۆا ئێسۆتا‪ ،‬حۆه فتۆه نۆهبووه الوانۆی خۆهباتگێڕی کۆورد لۆه ژێۆر ئهشۆکهنجه دا گیانیۆان بۆهخت نۆهکردبێت یۆان لۆه الیۆهن‬ ‫بێدادگه ئیسالمییهکانهوه ناجوامێرانه ئیعدام نهکرابن‪ ،‬یا خود بهکرێگیراوانی ڕژیم له دهرهوهی وواڵت‪ ،‬به تایبهت له کوردستانی عیراق‪ ،‬تیرۆریان نۆهکردبێتن‪ .‬تۆرۆری‬ ‫یهک بهدوای یهکی ڕووناکبیر و ڕێبهرانی سیاسی گهلی کورد‪ ،‬نموونهی ڕوون و لهبیر نهچووی ئهم تاوانه دژ به مرۆڤایهتییانهن و قهراری دادگای میکونوس بۆۆ مۆهحکوم‬ ‫کردنی ڕێبهرانی پلهی یهکهمی کۆماری ئیسالمی شایهدی ئهو ڕاستییهن‪.‬‬ ‫ئێمه‪ -‬ئهوانهی وا ئهم ڕاگهیاندنهمان واژۆ کردووه‪ ،‬به ههستی بهرپرسیایهتی و بۆ ڕێزگرتن له بیرهوهری ههزاران مرۆڤی کورد که بوونهتۆه قوربۆانی دهسۆتدرێژییهکانی‬ ‫ڕژیمی دژی مرۆڤی کۆماری ئیسالمی ئێران‪ ،‬خهڵکی جیهان و خاوهنی ویژدانی بهخهبهر لهم ڕاستییانه ئاگادار دهکهینهوه و بۆ ئۆهوهی بیۆرهوهری تۆاڵی ئۆهم جینایهتانۆه‬ ‫له بیر نهچێت‪ ،‬پێشنیار دهکهین که ڕۆژی ‪ 82‬ی گهالوێژ وهک ڕۆژی ماتهمینی گشتی له کوردستان ڕابگهیێنرێت‪.‬‬ ‫پێشنیاز دهکهین ئهمساڵ و ههموو ساڵێک له سهعات ‪ 78‬ی ڕۆژی ‪ 82‬ی گهالوێژ (به کاتی ئێران) دا‪ ،‬خهڵکی کوردسۆتان بۆه کرێکۆار‪ ،‬جوتیۆار‪ ،‬فهرمانبۆهری ئیۆدارات و‬ ‫ڕێکخراوه دهوڵهتی و تایبهتییهکان و ههموو توێژهکانی دیکهوه‪ ،‬له ههرکوێیهکی جیهان بوون‪ ،‬دهست له کار بکێشنهوه و دوودهقیقه بێدهنگی ڕابگرن‪ .‬پاشان بۆۆ دانۆانی‬ ‫گۆڵ‪ ،‬بچنه سهر گڵکۆی ئهوانهی وا له ڕێگهی ئازادیدا گیانیان بهخت کردووه و ههروهها بچنه چاوپێکۆهوتنی بنهماڵۆهی بۆهڕێزی شۆههیدان و بۆهم شۆێوهیه‪ ،‬یۆادی هۆهموو‬ ‫گیان به خت كردووانی ڕێگای ئازادی و مافهکانی مرۆڤ له کوردستان زیندوو ڕابگرن‪.‬‬ ‫ئێمه له گهالنی ئێران وههموو حزب و ڕێکخراوه سیاسییهکانی چاالک و ڕاگهیاندنه گشتییهکان دهخوازین دهنگیان بخهنه پاڵ دهنگی ئێمه و ئۆهم هۆهنگاوه پهسۆند بکۆهن‬ ‫و له خهلک و الیهنگرهکانیان بخوازن که هاوڕێ لهگهڵ خهڵکی کوردستان‪ ،‬ئهم ڕێزگرتنه‪ ،‬له ڕێگهی دوو دهقیقه بێدهنگی یهوه‪ ،‬بهڕێوه بهرن‪.‬‬ ‫ئۆۆازادیخوازانی سهرانسۆۆهری جیهۆۆان! ڕێکخراوهکۆۆانی داکۆکیکۆۆاری مۆۆافی مۆۆرۆڤ! ویژدانۆۆه بهخهبۆۆهرهکان! مرۆڤایۆۆهتی پێشۆۆکهوتنخواز! ئێۆۆوه لهڕێگۆۆهی پشۆۆتگیریکردنی ئۆۆهم‬ ‫بزووتنهوهی ناڕهزایی دهربڕینهوه‪ ،‬خۆتان له تهنیشت گهلێکی مهزڵوومدا دهبیننهوه که دهیان ساڵه بۆته قوربانی دهستدرێژی و ههموو چهشۆنه جینایۆهتێکی دیکۆهی دژی‬ ‫مرۆفایهتی له ئێران‪ .‬خهڵکی کوردستانیش وهک گهالنی تۆر مۆافی ئۆهوهیان ههیۆه لۆهو مافۆه ناسۆراوانهی وا لۆه جۆاڕی جیهۆانی مافۆهکانی مۆرۆڤ ومهنشۆوری ڕێکخۆراوهی‬ ‫نهتۆهوه یهکگرتووهکانۆۆدا هۆاتوون کۆۆهڵک وهربگۆرن‪ .‬هۆۆاوڕێ لهگۆهڵ خۆۆهڵکی کوردسۆۆتان لۆه ڕۆژی ماتۆۆهمینی گشۆتیدا‪ ،‬دهری بخۆۆهن کۆه مافۆۆهکانی مۆرۆ دهکرێۆۆت و دهبیۆۆت‬ ‫سهرانسهری جیهان و ههموو نهتهوهکان بگرێتهوه‪.‬‬ ‫خاوهن ئیمزاکان‪:‬‬ ‫صارم الدین صادق وزیری‪ ،‬باقر موئمینی‪ ،‬دوکتۆرحوسهین خهلیقی‪ ،‬هاشم کهریمی‪ ،‬غهنی بلووریان‪ ،‬عهزیز ماملێ‪ ،‬ئهنوهر سۆڵتانی‪ ،‬یۆسف ئهردهاڵن‪ ،‬دوکتۆر سوههیال‬


‫الپهرهی ‪18 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 18‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ''راگهیاندنی ڕۆژی ماتهمینیی گشتی له سهرانسهری کوردستان‪.‬‬ ‫له ئاکامی خهباتی قارهمانانهی گهالنی ئێران‪ ،‬و له ژێر روناکایی سیاسهتی پشتیوانی له مافی مرۆڤی جیمی کارتر له ناوهڕاستهکانی دهیهی پۆهنجای سۆهدهی پێشۆوو‪،‬‬ ‫گوشار و زهخت و زۆری سهر کۆمهڵگای ئێران تا ڕادهیهک کهمتر بووهوه و چاودێرانی داکۆکی له مافهکانی مرۆڤ مۆهودایان پێۆدرا بۆه شۆێوهیهکی بهربهسۆتکراو سۆهردانی‬ ‫زیندانهکانی ئێران بکهن‪ .‬سانسۆڕی چاپهمهنییهکان تا ڕادهیهک کهم بۆووهوه و فۆهزای نیمچۆه ئاواڵۆهی سیاسۆی دهرفۆهتی ئۆهوهی پێۆک هێنۆا کۆه داکۆکیکۆارانی مافۆهکانی‬ ‫مرۆڤ و تێکۆشهرانی سیاسی ئێران دهرهتانی دهربڕینی بیروڕای خۆیان وهدهست بخهن‪ .‬الوانی پڕ ههست و خهباتگێڕی کوردستانیش‪ -‬که لۆه مۆاوهی بیسۆت و پێۆن سۆاڵدا‬ ‫دهرفهتی ڕاگهیاندنی بیروبۆچوونی خۆیان نهبوو‪ ،‬ئهو ههلهیان قۆزتهوه و به بۆنهی جیاجیاوه له شارهکانی کوردستان دهسۆتیاندایه خۆپیشۆاندان لۆه سۆهر شۆهقامهکان‪.‬‬ ‫ئۆۆهم خۆپیشۆۆاندانانه‪ ،‬هۆۆهر لۆۆه سۆۆهرهتای کۆۆارهوه ڕهنگێکۆۆی تایبۆۆهت بۆۆه کوردسۆۆتانی هۆۆهبوو‪ .‬لۆۆه گۆۆهلێک شۆۆاری ئێۆۆران‪ ،‬بهتایبۆۆهت دوای ئۆۆهوهی خۆۆهڵکی تۆۆاران لۆۆه ڕۆژی‬ ‫تاسووعای ساڵی ‪ 7251‬دا هێزی خۆیان دهرخست‪ ،‬زوربهی کات مهالی شیعه ڕێبهرایهتی خۆپیشاندانهکانی خهڵکی به دهسۆتهوه بۆوو و لۆه ئهنجامۆدا نۆاڕهزایی دهربڕینۆی‬ ‫خهڵک ورده ورده ڕهنگێکی ئایینی به خۆیهوه دهگرت‪ .‬بهاڵم له کوردستان ناڕهزایی دهربڕینی کۆمهاڵنی خهڵک ڕهوشتێکی دیمۆکڕاتیک و ئازادیخوازانهی هۆهبوو و کچۆان و‬ ‫ژنانی کورد شان به شانی پیاوان دهنگی ئازادیخوازانهیان بهرز دهکردهوه‪.‬‬ ‫به ماوهیهکی کهم پێش ئهوهی رژیمی شایهتی بڕووخێت‪ ،‬له شاره کوردییهکاندا‪ ،‬له سهر بنهمای شۆڕای جۆربه جۆری گهڕهکهکان‪ ،‬شۆڕای شار پێک هاتن‪ .‬ئۆهم شۆۆڕایانه‬ ‫خۆپیشاندان و کۆبوونهوهی هێمنانهی خهڵکیان بهڕێوه دهبرد و پاراستنی ڕێک وپێکی کارهکانیان گرتبوه ئهستۆ‪ .‬ڕێکخراوه سیاسییهکانی کوردستان – که تا ئۆهودهم بۆه‬ ‫شێوهی نهێنی چاالکییان دهکرد‪ ،‬ورده ورده ئاشکرا بوون و دروشمی سیاسی و بهرنامه کۆمهاڵیهتییهکانی خۆیان دهبۆرده نۆاو خۆهڵک‪ ،‬بۆه چهشۆنێک کۆه لۆه ڕۆژی ڕووخۆانی‬ ‫حکوومهتی پادشاییدا‪ ،‬زوربهی شارهکانی کوردستان به دهست خهڵک و شۆڕای ههڵبژاردهی ئهوانهوه بوو‪ .‬فهزای سیاسۆی شۆارهکانی کوردسۆتان بۆه تۆهواوهتی کۆراوه بۆوو و‬ ‫هی بهربهستێکی نابهجێیان به سهردا دانهدهسهپێنرا‪ ،‬حزب و ڕێکخراوه سیاسییهکان‪‎ ،‬ڕۆژنامه و ڕاگهیاندنیان باڵو دهکردهوه و فهزایۆهکی هاسۆانگرتن وهاوشۆانی بۆه‬ ‫سهر ژینگهی سیاسیدا زاڵ بوو‪.‬‬ ‫دوا به دوای سهرکهوتنی شۆڕشی ئێران‪ ،‬دهوڵهتێکی کاتی دهسنێژی ئایهتوڵاڵ خومۆهینی و پۆهیڕهوی شۆۆڕای شۆڕشۆی ئێۆران هاتۆه کایۆهوه‪ -‬شۆۆڕایهک کۆه تێیۆدا مۆهالکان‬ ‫دوهری سهرهکییان دهبینی‪ .‬ئهندامانی شۆڕا‪ ،‬و تا ڕادهیهکیش دهوڵهتی کاتی‪ ،‬لهوه تووڕه بۆوون کۆه وهک بهشۆهکانی دیکۆهی ئێۆران‪ ،‬لۆه کوردسۆتانیش دهسۆنیاکانی ئۆهوان‬ ‫سهرهپهتی کاریان به دهستهوه نهبوو و لهبیری ئامادهسازیدا بوون بۆ گۆڕینی بارودۆخ له ناوچهکه‪.‬‬ ‫ههر ئهو ڕاستییه‪ ،‬بوو به هۆکۆاری ههاڵییسۆانی شۆهڕێک کۆه لۆه ڕۆژانۆی کۆتۆایی سۆاڵی ‪ 7251‬و سۆهرهتاکانی سۆاڵی ‪ 7252‬دا شۆاری سۆنهی خسۆته نۆاو ئۆاگر و خوێنۆهوه‬ ‫وكۆۆۆژراو و زه ره رو زیۆۆانێكی زۆری لۆۆێ کهوتۆۆهوه‪ .‬لۆۆه الیۆۆهن ئایۆۆهتوڵاڵ خومهینییۆۆهوه لیژنهیۆۆهک نێردرایۆۆه سۆۆنه‪ ،‬کۆۆه پێۆۆک هۆۆاتبوو لۆۆه ئاغایۆۆان تاڵۆۆهقانی‪ ،‬بهههشۆۆتی‪،‬‬ ‫ڕهفسهنجانی و بهنی سۆهدر؛ هاوکۆات‪ ،‬وهزیۆری نۆاوخۆی دهوڵۆهتی کۆاتییش هۆاوڕێ لهگۆهڵ وتۆهبێژی 'جهمعییۆهتی کۆوردانی مهرکۆهز' و دوو کهسۆایهتی کۆوردی دانیشۆتووی‬ ‫تاران چوون بۆ سنه و ووت وێژێکی جیددییان بۆ کۆتایی هێنان به شهڕ بهڕێوه برد‪ .‬بۆه هۆۆی ڕاوهسۆتانی نوێنۆهرانی گهلۆهوه‪ ،‬بۆهڕێوه بردنۆی شۆار کهوتۆه دهسۆت شۆۆڕای‬ ‫ههڵبژێرراوی خهڵک و بهم شێوهیه هێمنایهتی باڵی به سهر شاری سنهدا کێشایهوه‪.‬‬ ‫ڕهنگدانهوهی ههواڵهکانی کوردستان له سهرانسهری ئێراندا گهلێک بهرباڵو بوو و بوو به مایهی دڵگهرمی ئازادیخوازان و الیهنگرانی ڕاسۆتهقینهی دیموکڕاسۆی‪ .‬ڕێکخۆراوه‬ ‫چاالکهکانی کوردستان ڕێکخستن و تهبلیغاتی خۆیان له ناو کۆمهاڵنی خهڵک پهره پێدهدا و ههموو ههوڵی خۆیان له پێناو پتهو کردنی بنهماکانی دیموکراسۆی خسۆتبوه‬ ‫گۆهڕ‪ .‬بۆه داخۆۆهوه مۆهالیانی حۆاکم لۆۆه تۆاران کۆهڵکی خراپیۆۆان لۆهو فۆۆهزای هاسۆانگرتن وهاوشۆانییه وهرگۆۆرت و دهسۆتیان دایۆه نۆۆاردنی هێۆزی چۆه كۆۆدار بۆۆ کوردسۆۆتان و‬ ‫زهمینهیۆۆهکی لۆۆهباریان بۆۆۆ پێکۆۆدادانی چهکدارانۆۆه لهگۆۆهڵ خۆۆهڵکی زهحمهتکێشۆۆی کوردسۆۆتان پێۆۆک هێنۆۆا‪ .‬سۆۆهرهڕای هۆۆهموو ئۆۆهم ئامادهسۆۆازییه چهپهاڵنۆۆه‪ ،‬کوردسۆۆتان وهک‬ ‫قهاڵیهکی پتهوی دیموکراسۆی و مهشۆخهڵی بۆهگڕو تینۆی ئۆازادی سهرانسۆهری ئێۆران‪ ،‬خۆۆی دهرخسۆت و کرێکۆار و خوێنۆدکار و ڕوونۆاکبیر و هونهرمهنۆد دهسۆته دهسۆته لۆه‬ ‫شۆۆارهکانی دیکۆۆهی ئێرانۆۆهوه ڕوویۆۆان دهکۆۆرده کوردسۆۆتان‪ ،‬لۆۆهوێ نوسۆۆراوهکانیان ئازادانۆۆه بۆۆاڵو دهکۆۆردهوه و بۆچۆۆوونی خۆیۆۆان دهردهبۆۆڕی و بۆۆه گوشۆۆت و پێسۆۆت بهرهۆۆهمی‬ ‫دێمۆکراسیان ههست پێدهکرد‪.‬‬ ‫مهالیانی دهسهاڵتدار له تاران ئهم بارودۆخهیان پێ قهبووڵ نهدهکرا له بهر ئهوهی تۆا ئۆهودهم ئیتۆر لۆه هۆهموو ئێرانۆدا لۆه الیۆهک حیزبۆوڵاڵ کووچۆه و کۆۆاڵنی قۆۆرغ‬ ‫کردبوو وهی حزب و ڕێکخراوهیهک دهرهتۆانی خۆپیشۆاندانی تهنانۆهت لۆه ڕادهیۆهکی بهربهستکراویشۆدا نۆهبوو‪ ،‬لۆه الیۆهکی دیکهشۆهوه خومۆهینی بۆه هۆۆی هێنانۆه گۆۆڕێی‬ ‫'وحدت کلمه' وه‪ ،‬لۆه ڕاسۆتیدا دهرگۆای دهربڕینۆی هۆهر چهشۆنه بیروبۆچۆوونێکی داخسۆتبوو و بۆه ڕاشۆکاوی دهیگۆوت 'ئهگۆهر سۆی ملیۆۆن کۆهس بڵۆێن بۆهڵێ‪ ،‬مۆن دهڵۆێم نۆا'‬ ‫(ناوهرۆکی قسهکه)‪ .‬له بۆارودۆخێکی ئۆهوتۆدابوو کۆه خومۆهینی و هاودهسۆتهکانی سۆهرهتایان بۆۆ هێرشۆێکی گۆهورهی سۆوپایی بۆۆ سۆهر کوردسۆتان ئامۆاده کۆرد و چۆاوهڕێی‬ ‫بیانوویهک بوون بۆ ئهوهی پیالنی گاڵوی خۆیان بهڕێوه بهرن‪.‬‬ ‫سهرئهنجام‪ ،‬کۆنهپهرستان ئامادهسازیی سهرهتاییان پێک هێنا و خومهینی له ڕۆژی ‪ 82‬ی گهالوێژی ‪ 7252‬دا به شێوهی ڕهسۆمی 'جیهۆاد'ی دژ بۆه کوردسۆتانی ڕاگهیانۆد‪.‬‬ ‫ناوبراو داوای له ههموو خهڵکێکی موسوڵمان (الیهنگرانی ویالیهتی فهقیه) کرد ئهرکی شهرعی خۆیان‪ -‬واته هێرش کردنه سهر کوردستان و ههڵکهندنی‬


‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫الپهرهی ‪17 :‬‬

‫‪Page : 17‬‬

‫داگیرکۆۆاری رۆژهۆۆۆهاڵتی کوردسۆۆۆتان بناسۆۆرێ و لە مۆۆۆاوی ئەو حەوتۆۆۆوویەدا‪ ،‬هەر کەس و الیەنێکۆۆۆی کۆۆوردی هەم لە رۆژهەاڵتۆۆۆی کوردسۆۆۆتان و هەم لە هەنۆۆۆدەران بە هەر‬ ‫شێوازێکی مومکین و مەدەنیانە ئەو داگیرکاری و شەرهەڵگیرساندنانەی کۆماری ئێسالمی ئیدانە بکەن و دەنگی نارەزایەتی خۆیان دەرببڕن‪.‬‬ ‫ئێمە لە کەمپیەنی "حهوتووی بهرهنگار بوونهوه دژی داگیرکاری رۆژههاڵتی کوردستان" خوازیاری یهکێتی و یهکڕیزیی گهلی کورد له رۆژهۆهاڵتی کوردسۆتان و هۆاودهنگی و‬ ‫هاوخەباتی هێزه سیاسۆییهکان بۆۆ لۆهقاودانی تاوانۆهکانی کۆمۆاری ئیسۆالمی دهرحۆهق بهگۆهلی کۆورد و راکێشۆانی سۆهرن و پشۆتیوانیی نێونهتۆهوهیی لۆه پرسۆی کۆورد لۆه‬ ‫رۆژههاڵتی کوردستان بە پێویستیەک دەزانین‪.‬‬ ‫یادی سەرجەم شەهیدان و قوربانیانی ‪82‬ی گەالوێژ بەرز و بەرێز بێت‪.‬‬ ‫هەر شەکاوە بێت ئااڵی کوردستان‪.‬‬ ‫دەستەی بەرێوەبەرایەتی کەمپەینی "حهوتووی بهرهنگار بوونهوه دژی داگیرکاری رۆژههاڵتی کوردستان"‬ ‫شەمزین جیهانی‪ ،‬جەماڵ نەجاڕی‪ ،‬ئاسۆ پیرۆتی‪ ،‬ئەنوەر عەباسی‪ ،‬تاهیر قاسمی‪ ،‬شلێر باپیری‪ ،‬هوومەن سەعدیە‬ ‫‪ ٨٢‬گەالوێژی ‪ ١٩٣١‬ی هەتاوی‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری حدک میدیا ‪ /‬رێکهوتی ‪75 :‬ی ئاگۆستی ‪8177‬‬

‫بەیاننامە‪ :‬با رۆژی ‪82‬ی گەالوێژ بکەینە رۆژی یەکگرتوویی گەلی کورد لە رۆژهەاڵت دژی داگیرکەر‬ ‫بەیاننامەی ناوەندی پێشەوا بەبۆنەی تێپەر بوونی ‪28‬ساڵ بەسەر فتوای خومەینی دژی گەلی کورد لە رۆژهەاڵتی کوردستان‬ ‫‪ 28‬ساڵ پێش ئێستا لە رۆژی ‪٨٢‬ی گەاڵوێژی ساڵی ‪ ١٩٢١‬ی هەوتایۆدا‪ ،‬خۆومەینی رێۆبەری ئەوکۆاتی رێژیمۆی کۆمۆاری ئیسۆالمی‬ ‫ئێران لە فتوایەکی دا دژی گەلی کورد "جیهادی دژی گەلی کورد" راگەیاند و خوێنی مرۆڤی کۆوردی بۆۆ کوشۆتن حەالل کۆرد‪ .‬ئەم‬ ‫فتوایەی خۆومەینی لە کاتێکۆدا بۆوو کە مۆاوەی نزیۆک بە ‪ 6‬مانۆ بۆوو شۆرشۆی گەاڵنۆی ئێۆران بەسۆەر دیکتۆاتۆری پاشۆایەتی دا‬ ‫سەرکەوتبوو و تازە دەهات کە خەلکی ئێۆران رەنگۆی ئۆازادی بەخۆیۆانەوە ببیۆنن بەاڵم هەر زوو دیکتۆاتۆری دیۆکە بۆاڵی بەسۆەر‬ ‫ئێراندا کێشا کە تاکو ئێستاش لەگەڵ بێ ئەو دیکتاتۆریە بەناو ئیسالمیەی کۆماری ئیسالمی بەردەوامی هەیە‪.‬‬ ‫فتۆۆۆوای ‪82‬ی گەاڵوێۆۆۆژی خۆۆۆومەینی لە کاتێۆۆۆک دابۆۆۆوو کە گەلۆۆۆی کۆۆۆورد و رێکخۆۆۆراوە سیاسۆۆۆیەکانی تۆۆۆا ئۆۆۆاخرین چرکەکۆۆۆانیش لە رێگۆۆۆا چۆۆۆارەیەکی ئاشۆۆۆتیانە دەگەڕان بۆۆۆۆ‬ ‫چارەسۆەرکردنی کیشۆۆەی کۆۆورد لە رۆژهەاڵتۆۆی کوردسۆۆتان‪ ،‬بەاڵم بەدەسۆۆەاڵت گەیشۆۆتوانی تۆاران ئەوەنۆۆدەی لەدەسۆۆتیان هۆۆات تەنۆ و چەلەم و کۆسۆۆپێکی زۆریۆۆان لەبەردەم‬ ‫نوێنەرانی کورد ساز کرد کە دەچوون بۆ گفتوگۆ بۆ تاران‪.‬‬ ‫لە رۆژی ‪81‬ی گەالوێژ مەجلیسی خیبرەگان کۆبوونەوەیەکی ئەنجامدا دەربارەی رەوشی کوردستان و رووداوەکانی ناوچە کۆورد نشۆینەکان‪ ،‬رۆژی داوتۆر واتە ‪82‬ی گەالوێۆژ‬ ‫خومەینی فتوایەکی دەرکرد دژی گەلی کورد و شەرێکی مالوێرانکەری بەسەر خەلکی کوردسۆتابدا سۆەپاند‪ ،‬لە ئاکۆامی ئەو شۆەرەدا سۆهدان كۆهس بۆوون بۆه قوربۆانی و بۆه‬ ‫ههزاران كهسیش ماڵوێران بوون و ههوهها خهڵكێكی زۆر بۆ داكۆكی له ما و ئازادییهكانیان هاتنه ریزی بهرگری له خاك و نیشتمانهكهیانهوه‪.‬‬ ‫له یادی ‪ 28‬ساڵهی دهركردنی فتواكهی خومهینی دژی خهڵكی كوردستان‪ ،‬ناوەندی پێشەوا جارێكی دیكه وێڕای مهحكووم كردنی ئهو هێرشه بۆۆ سۆهر خۆهڵكی رۆژهەالتۆی‬ ‫کوردسۆۆتان ‪ ،‬هیۆۆوا خوازیشۆۆین ئۆۆهو رووداوه مێژووییانۆۆه ببێتۆۆه فاکتەرێۆۆک بۆۆۆ هۆۆهموو الیۆۆهك و هەمۆۆوو خەڵکۆۆی کوردسۆۆتانی رۆژهەاڵت کە لۆۆه داهاتووشۆۆدا بۆۆه تۆۆهبایی و‬ ‫یهكگرتوویی بهرهوڕووی ههر چهشنه نیازێكی دوژمنانه بهرامبهر گەلی کورد ببینهوه‪ .‬ههروهها داوا له هۆهموو كۆۆڕ و كۆمهڵۆه مرۆڤدۆسۆته جیهانیەکۆانیش دەکەیۆن كۆه بۆۆ‬ ‫ناساندن و دادگایی كردنی سەردەمدارانی کۆماری ئیسالمی ئێران كه لهم جینایهتهی کە بووە هۆی رشتنی خوێنی بەناهەقی گەلی کورد دەستیان هەبووە‪ ،‬هەوڵۆی خۆیۆان‬ ‫بخەنە گەڕ‪.‬‬ ‫ئۆسلۆ ۆ نۆروێژ‬ ‫‪٨٢‬ی گەالوێژی ‪72 / ١٩٣١‬‬

‫‪Aug 2011‬‬

‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری ناوەندی پێشەوا ‪ /‬رێکهوتی ‪72 :‬ی ئاگۆستی ‪8177‬‬


‫الپهرهی ‪16 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 16‬‬

‫که وا بۆ فهرمانی جیهادی خومهینی ریبهری کوماری ئیسالمی ئیران له دژی گهلی کورد به مهرگی خومهینی کوتای نههات و تاییبهت نهبۆ به کاتی دیاری کراو ‪ ،‬بهلکو‬ ‫له وساوه تاکو ئیستا بهردهوامن له کورد کوژی ‪.‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری پێنوسهکان ‪ /‬رێکهوتی ‪81 :‬ی ئاب (ئاگۆست)ی ‪8177‬‬

‫راگەیەندراوی دەست بەکار بوونی کەمپەینی "حهوتووی بهرهنگار بوونهوه دژی داگیرکاری رۆژههاڵتی کوردستان‬ ‫‪28‬ساڵ بەر لە ئسیتا لە ‪82‬ی گهالوێژدا‪ ،‬خومهینی رێبەری کۆماری ئیسالمی حوکمی جیهاد دژی گەلی کورد لە رۆژهەاڵتی کوردستان راگەیاند‪.‬‬ ‫فەرمانی جیهاد کە وەک فتوایەکی شەرعی خۆی پێناسە دەکرد بریتی بوو لە داگیرکردنی کوردستان و کوشتن و لەناوبردنی ئۆازادیخوازان و هێۆزی پێشۆمەرگەی کوردسۆتان‬ ‫و لە هەمان کاتیشدا کاولکردنی ئەو ناوچانە کە لە ژێر دەسەاڵتی هێزی پێشمەرگەی کوردستاندا بوون‪.‬‬ ‫داگیرکەرانی ئیسالمی هەموو تاوان و جینایهتێکیان دهرحهق به گەلی کورد لە رۆژهەاڵتی کوردستان ئەنجامدا و له ئاکامی ئهو هێرش و داگیرکارییەدا‪ ،‬هۆهزاران کەس‬ ‫بوونە قوربانی و کوشتاری بهکۆمهڵ و حوکمی لە سێدارەدانی ئازادیخوازانیان بهتاک و کۆ وەرێخست و لە گەڵ هەموو ئەو تاوانانەشدا شار و گوندەکانیان وێران کرد‪.‬‬ ‫فهرمانی خومۆهینی لۆه ‪ 82‬گۆهالوێژدا بۆۆ جیهۆاد دژی گەلۆی کۆورد وەک پەڵەیەکۆی رەش بە نێۆو چۆاوانی رێبەرانۆی کۆمۆاری ئیسۆالمییەوە نەقشۆی بەسۆتووە و سۆەلمێنەری‬ ‫سیاسهتی شۆڤێنیستی و داگیرکهرانهی رێژیمی تازه دامهزراوی کۆماری ئیسالمیی بۆوو بەاڵم بینیمۆان جینایەتەکۆانی کۆمۆاری ئیسۆالمی لۆه دژی گۆهلی کۆورد لۆه رۆژهۆهاڵتی‬ ‫کوردسۆۆتان‪ ،‬لە پۆۆاش ئەم حۆۆوکمە نەبۆۆڕایەوە و هەروا درێۆۆژهی هەبۆۆووە‪ ،‬لەمۆۆاوەی ئەم ‪ 28‬سۆۆاڵەدا ژمۆۆارەیەک لە رێبەرانۆۆی گەلۆۆی کۆۆورد تیۆۆرۆر کۆۆران‪ ،‬لەسۆۆێدارەدانی‬ ‫ئۆۆازادیخوازانی کۆۆورد بەردەوامۆۆی هەبۆۆووە‪ ،‬شۆۆێواندنی ناسۆۆنامه و کلتۆۆووری نەتەوەیۆۆی و بۆۆهتااڵن بردنۆۆی سۆۆامانی نهتۆۆهوهیی و هەروەهۆۆا باڵوکردنۆۆهوهی مۆۆاده هۆشۆۆبەرەکان‪،‬‬ ‫درێژهی ئەم فەرمانەیە کە بە سەر گەلی کورددا سەپا‪.‬‬ ‫لەم پەیوەنۆۆدییەدا کۆمەڵێۆۆک لە چاالکوانۆۆانی سیاسۆۆی و مەدەنۆۆی رۆژهەاڵتۆۆی کوردسۆۆتان کەمپەینێۆۆک بە نۆۆاوی "حۆۆهوتووی بۆۆهرهنگار بوونۆۆهوه دژی داگیرکۆۆاری رۆژهۆۆهاڵتی‬ ‫کوردسۆۆتان" رادەگەیەنۆۆن و هەوڵەکۆۆانی خۆیۆۆان بۆۆۆ ئاشۆۆکرا کردنۆۆی جینایەتەکۆۆانی کۆمۆۆاری ئیسۆۆالمی لە کوردسۆۆتان چۆۆڕ دەکەنەوە و داوا لە الیەنە سیاسۆۆییەکان و خەڵکۆۆی‬ ‫کوردستان دەکەن که لە ‪ 82‬گهالوێژەوە حهوتووی بهرهنگار بوونهوه دژی داگیرکاری رۆژههاڵتی کوردستان رابگەیەندرێت‪.‬‬ ‫ئێمە لە کەمپیەنی "حهوتووی بهرهنگار بوونهوه دژی داگیرکاری رۆژههاڵتی کوردستان" خوازیاری یهکێتی و یهکڕیزیی گهلی کورد له رۆژهۆهاڵتی کوردسۆتان و هۆاودهنگی و‬ ‫هاوخەباتی هێزه سیاسۆییهکان بۆۆ لۆهقاودانی تاوانۆهکانی کۆمۆاری ئیسۆالمی دهرحۆهق بهگۆهلی کۆورد و راکێشۆانی سۆهرن و پشۆتیوانیی نێونهتۆهوهیی لۆه پرسۆی کۆورد لۆه‬ ‫رۆژههاڵتی کوردستانین‪.‬‬ ‫یادی سەرجەم شەهیدان و قوربانیانی ‪82‬ی گەالوێژ بەرز رادەگرین و‬ ‫هەر شەکاوە بێت ئااڵی کوردستان‬ ‫کەمپەینی "حهوتووی بهرهنگار بوونهوه دژی داگیرکاری رۆژههاڵتی کوردستان"‬ ‫‪75‬ی ئاگۆستی ‪8177‬‬ ‫داخویانی کەمپەینی حهوتووی بهرهنگار بوونهوه دژی داگیرکاری رۆژههاڵتی کوردستان بە بۆنەی ‪82‬ی گەالوێژ‬

‫هەروەک ئاگادارن‪ ،‬فهرمانی جیهاد دژ بە گەڵی کورد کە لە الیەن یەکەم رێبەری کۆمۆاری ئیسۆالمی ئێۆرانەوە" ئۆایەتواڵ خومۆهینی" راگەیانۆدرا و ئەو فەرمۆانە نۆامرۆڤییە‬ ‫بۆۆۆوو بە هۆۆۆۆی دەسۆۆۆتپێکی ژێنۆسۆۆۆایدێکی دیۆۆۆکە و مۆۆۆاڵوێرانیەکی زۆری بۆۆۆۆ هەزاران مۆۆۆرۆڤ بە دواوە بۆۆۆوو‪ ،‬هەروەهۆۆۆا ئەو فەرمۆۆۆانە سۆۆۆەلمێنەری سیاسۆۆۆهتی شۆڤێنیسۆۆۆتی و‬ ‫داگیرکهرانهی رێژیمی تازه دامهزراوی کۆماری ئیسالمیی بوو بەاڵم بینیمان جینایەتەکانی کۆماری ئیسالمی لۆه دژی گۆهلی کۆورد لۆه رۆژهۆهاڵتی کوردسۆتان‪ ،‬لە پۆاش ئەم‬ ‫حۆۆوکمە نەبۆۆڕایەوە و هەروا درێۆۆژهی هەبۆۆووە‪ ،‬لەمۆۆاوەی ئەم سۆۆی و چەنۆۆد سۆۆاڵەدا ژمۆۆارەیەک لە رێبەرانۆۆی گەلۆۆی کۆۆورد تیۆۆرۆر کۆۆران‪ ،‬زینۆۆدانی کۆۆردن و لەسۆۆێدارەدانی‬ ‫ئۆۆازادیخوازانی کۆۆورد بەردەوامۆۆی هەبۆۆووە‪ ،‬شۆۆێواندنی ناسۆۆنامه و کلتۆۆووری نەتەوەیۆۆی و بۆۆهتااڵن بردنۆۆی سۆۆامانی نهتۆۆهوهیی و هەروەهۆۆا باڵوکردنۆۆهوهی مۆۆاده هۆشۆۆبەرەکان‪،‬‬ ‫درێژهی ئەم فەرمانەیە کە بە سەر گەلی کورددا سەپا‪.‬‬ ‫لەم پەیوەندییەدا ئێمە کۆمەڵێک لە چاالکوانانی سیاسی و مەدەنی رۆژهەاڵتی کوردستان‪ ،‬کەمپەینێک بە ناوی "حهوتووی بۆهرهنگار بوونۆهوه دژی داگیرکۆاری رۆژهۆهاڵتی‬ ‫کوردستان" مان راگەیاندووە و خوازیارین هەوڵەکانی خۆمۆان بۆۆ ئاشۆکرا کردنۆی جینایەتەکۆانی کۆمۆاری ئیسۆالمی لە کوردسۆتان چۆڕ بکەیۆنەوە‪ ،‬هەر بەم بۆۆنەش داوا لە‬ ‫سەرجەم الیەنە سیاسییەکان و راگەیاندنەکان و جەماوەری کوردستان دەکەین که لە ‪ 38‬گهالوێژەوە بە ماوەی یەک حەوتوو‪ ،‬بە حهوتووی بهرهنگار بوونهوه دژی‬


‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫الپهرهی ‪15 :‬‬

‫‪Page : 15‬‬

‫ساڵو له بوێری و خۆڕاگریی نهتهوهیی خهڵكی كوردستان‬ ‫سهركهوێ بزووتنهوهی ما خوازانهو دێموكراتیكی گهلی كورد‬ ‫كۆمهڵهی شۆڕشگێڕی زهحمهتكێشانی كوردستانی ئێران‬ ‫سازمانی خهباتی كوردستانی ئێران‬ ‫حیزبی دێموكراتی كوردستان‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری کوردستان و کورد ‪ /‬رێکهوتی ‪4 :‬ی ئاگوستی ‪8177‬‬

‫فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‪.‬‬ ‫تهوار شهریفی‬ ‫له پاش روخۆانی دهسۆتهالتی پاشۆایهتی حهمۆه رهزاشۆا بۆه خویۆو باوکییۆهوه کۆه پتۆر لۆه نیۆو سۆهده‬ ‫فهرمان رهواییهکی چهوسۆینهرو نۆاداد پۆهروهرا نۆا یهکسۆانی بۆه سۆهر شۆه ش نهتۆهوی بندهسۆتیدا‬ ‫جوگرافیۆۆای سیاسۆۆی ئیرانۆۆدا سۆۆهپاندهبوو ‪ ،‬و هاتنۆۆه ئۆۆارای کۆۆه شۆۆو ههوایۆۆهکی تارادهیۆۆهک ئۆۆازاد‬ ‫وهومید بهخش بۆ گهالنی بندهست وکار کردن له پیناو وهدسۆت کردنۆی چۆاره نووسۆی هۆهر گۆهلیک‬ ‫بهدهسۆۆت خۆۆوی ‪ ،‬مۆۆن خابۆۆهن زوری نۆۆه خایانۆۆد کۆۆه لۆۆه پیالنیکۆۆی نیۆۆوده ولۆۆه تۆۆی و هاوکیشۆۆه‬ ‫سیاسۆۆیهکان جیهۆۆان وناوچۆۆه یۆۆدا ‪ ،‬ریژیمیۆۆک ئهگۆۆهر چۆۆی بۆۆه ئایۆۆدولوژیا زور جیۆۆاواز لۆۆه ریژیمۆۆی پاشۆۆایهتی ‪ ،‬بۆۆهالم بهکردهوهسۆۆهد بهرابۆۆهر درندهتۆۆهر‪ ،‬بۆۆالی بهسۆۆهر‬ ‫جوگرافیای سیاسی ئیران و شهش نهتهوهی ئهو ناچهیهدا کیشا ‪.‬‬ ‫گهلی کورد نهک ههر له سهرتای بهدهستهوه گرتنی دهسۆتهالت لۆه الیۆهن کومۆاری ئیسۆالمی ئیرانۆه وه ‪ ،‬بۆهلکو تهنانۆهت لۆهو نیۆو سۆهده دهسۆتهالتی پههلهوییۆهکان بۆو‬ ‫ساتیکێش له بهر خۆدان و شورشی له پیناو رزگاری و گهێشتن بۆه مافۆه رهواکۆانی نهوسۆتا و‪ ،‬هۆهر لۆه گۆهل هاتنۆه سۆهر کۆاری خومۆهینی و دهسۆتوپهیوهندهکانی تۆهزادو‬ ‫دژیایه تیهکانی ریژیمی تازه پیگهیشتوو ‪ ،‬له گهل گهلی کورد ی ما خواز سهری‬ ‫ههلداو دهر ئهنجام کوماری ئیسالمی ئیران زور زوو به دانی فهتوای جیهاد له دژی کومهالنی خهلکی کوردستان ناکوک بوون ودژایه تیۆه کانیۆان لۆه گۆهل دنیۆای ئۆازادو‬ ‫دیموکراتیک دهر بهری ‪ ،‬دیاره فهتوای جیهادی خومهینی ریبهری کوماری ئسالمی ئیران ‪ ،‬بۆ بهکومهل کوژی گهلی کورد بریارهکی سهرپێی و بۆێ پیشۆینه نۆه بۆۆ ئهگۆهر‬ ‫چی سیستهمی پاشایهتی جیگای خۆ به سیستمی ئیسالمی سیاسی دابۆ ‪ ،‬بهالم سیاسهتی دژه ئازادی و دهژه ما خوازی و دژایهتی کۆهردنی نهتۆهوه بۆهن دهسۆتهکان نۆهک‬ ‫ههر گوران کاری بهسهردا نههات ‪،‬بهلکو بهشیوهیهکی چاوهروان نهکراو درندانهترو توندهو تیژتر بهرو پراکتیزه کردن دهچو ‪.‬‬ ‫لهو پیوهندییه دا گۆهلی کهۆورد لۆه چۆاو گۆهالنی دیکۆهی ئیۆران زور زوتۆر لۆه سیسۆتم ومهبسۆتی کومۆاری ئیسۆالمی ئیۆران وچونییۆهتی دهولۆهت دارییۆان تیگهیشۆتن و ‪ ،‬بۆۆ‬ ‫بهرنگار بۆنهوی ههرشی داگیرکهرانی رژیمی تازه پیگهیشتو ههر وهها بۆ پاراستهنی کهشو ههوای هیمن وتۆارادهیکی بۆهر چۆاو سۆهر بهسۆت ‪،‬کوردسۆتان هیۆزی پیشۆمهرگی‬ ‫ریک خهست ‪.‬‬ ‫بهالم به هوی نهبونی پالپهشتی دهرهکی وله راسۆتی دا نۆهبونی یۆهک ههلویسۆتی و کۆوک نۆهبونی حیۆزب والیهنۆه سیاسۆیهکانی ئۆهو کۆاتی روژهۆهالتی کوردسۆتان ‪ ،‬نۆهک‬ ‫فهتوای جیهادی خویناوی خومهینی مهبهستی خوی پیکا و خهلکانیکی زوریش به دستی جهالدانی ریژمی ترس وتوقان وسیدارو دهست دریژ کۆاری کومۆاری ئیسۆالمی ئیۆران‬ ‫خوینییان رژایه سهر ئاخو زیدی دهرینی خویان ‪ ،‬بهلکو روژ له دوای روژ رژیمی ئیران زالتهر دهبۆ بهسهر کوردستانی تازه رزگار کهراو دا ‪.‬‬ ‫ئهمرو له حالیکدا ‪/ 28/‬سال بهسهر فهتوای جیهادی ریبهری کوماری ئیسالمی ئیران بهدژی نهتهوی کورد تیهدهپهری ‪ ،‬ئهگهر دونیای دهروی کومهلگای کوردهواری نۆهیان‬ ‫ههویت خویان له راستیهکان گی کهن ‪،‬دیاره مهبهست بهتایبهتی دهولهتان و گهالنی روژئاوایۆه‪ ،‬ئۆهوه بۆهبی هۆی گومانیۆک دهبینۆین کۆه ئۆهو کارهسۆاته دهچیتۆه خۆانی‬ ‫جینوساید وئهم جینو سایدهش لهم ‪/ 28/‬سالهدا ههر بهردهوامه وئهگهر له رابردوو دا به ههزاران کهس لهیهک کات دا بهدستی مر کوژهکۆانی کومۆاری ئیسۆالمی ئیۆران‬ ‫لهسۆۆهر شۆۆهقام وکۆۆوالنی شۆۆارهکان دا دهکۆۆوژران ‪ ،‬ئۆۆهوه ههنوکۆۆه روژانۆۆه لۆۆه سۆۆهر سۆنورهکان ولۆۆه نۆۆاو بهندیخانۆۆهکان رولۆۆهکانی گۆۆهلی کۆۆورد بۆۆه نۆۆاوی کولبۆۆهرو کاسۆۆبکارو‬ ‫قاچاخچی وخوندکار وچاالکی مهدهنی وسیاسهت وان وشورشگیرو بهر ههلستکاری ئه ورژیمه یا دهکوژریت یا له سیداره دهدریت ‪.‬‬


‫الپهرهی ‪14 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 14‬‬

‫بهیاننامهی هاوبهشی سێ پارت و رێكخراوی سیاسیی رۆژههاڵتی كوردستان بهبۆنهی ‪82‬ی گهالوێژهوه‬ ‫خهڵكی خۆڕاگری كوردستان!‬ ‫حیزب و رێكخراوه سیاسییهكان!‬ ‫كۆڕو كۆمهڵه مرۆڤدۆستهكان!‬ ‫‪82‬ی گهالوێژی ئهمساڵ (‪79‬ی ئاگۆستی ‪ 28 )8177‬ساڵ بهسهر دهركردنی فۆهرمانی جیهۆادی‬ ‫"خومۆۆهینی"(رێبۆۆهری ئۆۆهو كۆۆاتی رێژیمۆۆی تۆۆازه بۆۆه دهسۆۆهاڵت گهیشۆۆتووی ئێۆۆران) دژی خۆۆهڵكی‬ ‫مۆۆا خواز و دێموكراسۆۆیخوازی كوردسۆۆتان رادهبۆۆرێ‪ .‬وهك بۆۆۆ هۆۆهموو الیۆۆهك ئاشۆۆكرایه‪ ،‬لۆۆه‬ ‫كاتێكدا رێبهرانی بزووتنهوهی مافخوازانه و دێموكراتیكی خهڵكی كوردستان ههوڵیان بۆ چارهسهری دێموكراتیۆك و ئاشۆتیخوازانهی پرسۆی كۆورد لۆه ئێۆران دهدا‪ ،‬رێژیمۆی‬ ‫تازه به دهسهاڵت گهیشتووی ئێران به پیالن گێۆڕان و دروسۆتكردنی كۆسۆ و تهگۆهره لۆه بۆهردهم دانوسۆتانهكانی نێۆوان ههیئۆهتی نوێنهرایۆهتیی گۆهلی كۆورد و دهوڵۆهتی‬ ‫ناوهندی و ههروهها به سهركوتی ئازادیخوازان و جیابیران بواری بۆ هێرشێكی ههمه الیهنه بۆ سهر خهڵكی كوردستان رهخساند‪ .‬ئهم هێرشه پاش كۆبوونهوهی مهجلیسۆی‬ ‫خیبرهگۆان لۆه ‪ 7252 / 5 / 81‬و رۆژێۆۆك دواتۆر (واتۆه ‪ )7252 / 5 / 82‬بۆۆه دهركردنۆی فتوایۆهك لۆۆه الیۆهن خومۆهینۆۆی یۆهوه دهسۆتی پێكۆۆرد و شۆهڕێكی نۆهخوازراو مۆۆاڵ‬ ‫وێرانكهر بهسهر خهڵكی كوردستاندا سهپێنرا‪ .‬له ئاكامی ئهم شهڕهدا كه به "شهڕی سێ مانگه" ناسراوه‪ ،‬سهدان كهس بوون به قوربانی و به ههزاران كهسیش مۆاڵوێران‬ ‫بوون و ههوهها خهڵكێكی زۆر بۆ داكۆكی له ما و ئازادییهكانیان هاتنه ریزی بهرگری له خاك و نیشتمانهكهیانهوه‪.‬‬ ‫خومهینی بۆ سهقامگیركردنی دهسهاڵتی خۆی‪ ،‬به دهركردنی ئهم فتوایه ویستی خهڵكی ئێران به گشتی و نهتهوه بندهستهكان(كورد و ئازهری) بۆه تایبۆهتی لۆهو كاتۆهدا‬ ‫تووشی شهڕێكی نهخوازراو بكا و پهلوپۆ بهاوێ و دهست بهسهر ههموو ناوچهكانی ئێراندا بگرێ‪ .‬بۆیه پاش ئهم فتوایه‪ ،‬شۆهڕێكی بۆهرین و ههمهالیهنۆه‪ ،‬سهرتاسۆهری‬ ‫كوردستانی گرتهوه و ئێعدام و تیربارانی به كۆمهڵی خهڵكی ئارزادیخواز و ما خوازی كورد دهستی پێكۆرد‪ .‬لۆهم پرۆسۆهیهدا بۆه سۆهدان مرۆڤۆی ئۆازادیخوازی‪ ،‬لۆه ژن و‬ ‫پیاو له پیر و الو و منداڵ به بێ هی سوچ و تاوانێك و به بێ هی دادگایی كردنێك گیانیان لێ ئهستێندرا‪ .‬ئهمهش بۆۆ رێژیمێكۆی تۆازه بهدهسۆهاڵت گهیشۆتوو كۆه تۆا‬ ‫دوێنێ الفی ئازادی و دادپهروهریی لێ دهدا‪ ،‬كهچی پاش به دهسهاڵت گهیشتنی ههر له یهكهم ههنگاودا دهستی كرد به پێشێ كردنۆی سۆهرهتاییترین مافۆهكانی مۆرۆڤ‪،‬‬ ‫بابهتێكی سهرسووڕ هێنهر بوو‪ .‬بهداخهوه ئهو كات به هۆی الواز بوونی ئامرازهكانی پێوهندی و راگهیهنی مۆدێڕنهوه كۆمهڵگهی جیهانی به گوێرهی پێویست له قۆوواڵیی‬ ‫تراژیدیاكه ئاگادار نهكرایهوه‪ ،‬بۆیه زۆربهی واڵتان و كۆڕ و كۆمهڵه نێودهوڵهتی و مرۆڤدۆستهكان له ئاست ئهم هێرشه بێدهن بوون‪.‬‬ ‫خاڵێۆك كۆه پێویسۆۆته هۆهموو الیۆهك بۆۆه چۆاوی رێۆۆزهوه سۆهیری بكۆهین‪ ،‬بۆۆهرهنگاری و فیۆداكاریی خۆهڵكی ناوچۆۆه جۆربۆهجۆرهكانی كوردسۆۆتانه لۆه ئاسۆت ئۆۆهو شۆهڕهدا كۆۆه‬ ‫بهسهریاندا سهپێنرا‪ .‬ههر له یهكهم سۆاتهكانی دهركردنۆی فتواكۆهی خومۆهینیدا خۆهڵكی كوردسۆتان قارهمانانۆه بۆهرهوڕووی پۆهالماری هێزهكۆانی رێۆژیم بوونۆهوهو مۆاڵ و‬ ‫كۆاڵن و شهقامی شارهكان كرانه سهنگهری بهرگری و داكۆكی له مافه رهواكانی گهلی كۆورد‪ .‬هۆهر لۆه ئاكۆامی ئۆهم خۆۆڕاگری و مقاومهتۆه قارهمانانۆهی خۆهڵكدا بۆوو كۆه‬ ‫شهڕهكه پاش سێ مان شكستی هێنا و خومهینی ناچار بوو م بۆ وتووێژ و دانوستان (ئهگهرچی به شێوهی كاتی و تاكتیكیش بێ) كۆهچ بكۆا‪ .‬بۆیۆه نۆاودێركردنی رۆژی‬ ‫‪82‬ی گهالوێژ وهك "رۆژی بهرهنگاری نهتهوهیی خهڵكی كوردستان" له جێ خۆیدایه‪.‬‬ ‫ئێستاكهش پاش ‪ 28‬ساڵ كه یادی ئهو رووداوه تاڵه دهكهینهوه‪ ،‬ئهگهر سهیری رووداوهكانی ناوچهكه و ئاڵوگۆڕهكۆان بكۆهین‪ ،‬دهبینۆین رهوتۆی رووداوهكۆان بۆه قۆازانجی‬ ‫ئازادیخوازان و نهتهوهبندهستهكان دهچێته پێشهوه و ئهوهی كه باوی نهماوه و گڵۆڵهی كهوتۆته لێۆژی‪ ،‬رێژیمۆه دیكتۆاتۆر و سیسۆتمه سۆهرهڕۆهكانه‪ .‬بۆۆ سۆهلماندنی ئۆهم‬ ‫راستییهش چاوخشاندنێك به سهر ئهو ئاڵۆگۆڕانهی كه واڵتانی عهرهبیی و باشووری ئهفریقایان گرتهوهو ئێستاش گهیشتۆته سوریا‪ ،‬بهسه‪ .‬له الیهكی دیكهوه له یۆادی‬ ‫‪ 28‬ساڵهی ‪82‬ی گهالوێژ"رۆژی بهرهنگاری نهتهوهیی خهڵكی كوردستان"دا‪ ،‬نابێ ئهوهمان له بیر بچێ كۆه رێژیمۆی ئێۆران وهك چۆۆن ئۆهو كۆات پۆهالماری كوردسۆتانی دا‪،‬‬ ‫ئێستاش لهو پهالمار و سیاسهته نهگریسه دهستی ههڵ نهگرتووهو به ئامرازی مۆدێڕنتر و چۆهكی پێشۆكهوتووترهوه سۆنوورهكانی هۆهرێمی كوردسۆتانی كردۆتۆه ئامۆان و‬ ‫رۆژانه به بیانووی جۆراوجۆر ههوڵ دهدا هێرش بكاته سهر گهلی كورد و بزووتنهوه دێموكراتیك و مافخوازانهكهی‪.‬‬ ‫له یادی ‪ 23‬ساڵهی دهركردنی فتواكهی خومهینی دژی خهڵكی كوردستان‪ ،‬جارێكی دیكه وێڕای مهحكووم كردنی ئهو هێرشه بۆ سهر خۆهڵكی كوردسۆتان‪ ،‬جۆهخت لۆه سۆهر‬ ‫تهبایی نێۆوان سۆهرجهم حیۆزب و الیهنۆه سیاسۆییهكان دهكهینۆهوهو هیۆوادارین ئۆهم جۆۆره رووداوه مێژووییانۆه ببێتۆه ئۆهزموونێك بۆۆ هۆهموو الیۆهك و لۆه داهاتووشۆدا بۆه‬ ‫تهبایی و یهكگرتوویی بهرهوڕووی ههر چهشنه نیازێكی دوژمنانه بهرامبهر گهلهكهمان ببینۆهوه‪ .‬هۆهروهها داوا لۆه هۆهموو كۆۆڕ و كۆمهڵۆه مرۆڤدۆسۆتهكان دهكۆهین كۆه بۆۆ‬ ‫ناساندن و دادگایی كردنی رێبهرانی رێژیمی ئێران بهگشتی و بهتایبهت ئهو تاوانبارانهی كه لهم جینایهته سامناكهدا دژی خهڵكی كوردستان دهستیان ههبووه‪ ،‬هۆهوڵی‬ ‫خۆیان بخهنه گهڕ‪.‬‬


‫الپهرهی ‪13 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 13‬‬

‫لهم رۆژهدا خاڵخالی نوێنهری ئیمامی ئومهت له کوردستان ههر له کرماشان و پاوه و نهسووهوە تا کامیاران و سنه و سۆهقز و بانۆه و مەریۆوان پۆۆل پۆۆل جەوان و پیۆر‬ ‫له مامۆستا و دوکتور و کارمهندی خهستهخانهوه تا بریندارانی شهقام و کواڵنهکانی کوردستان کۆه بۆه تۆۆ و تۆهیارهی ئۆهم داگیرکهرانۆه برینۆدار بووبۆوون‪ ،‬لۆه پشۆتی‬ ‫دهرگای داخراو له چهند چریکهدا به محاکهمهیەکی فرمایشی و نمایشیی دهیان رۆڵهی کوردستانیان گوللهباران کرد‪ .‬ئەمە لە کاتێکدایە کە رۆژنامەکانی ئێۆران هەواڵۆی‬ ‫ئەم کۆشتارەیان لەسەر خەڵکی کوردستان لەسەرتاسەری ئێران باڵو دەکۆردەوە‪ ،‬ئۆۆمەتی حیزبۆووااڵیش پوولپۆول ئامۆادەی شۆهادت دەبۆوون‪ ،‬لە هەمانکاتۆدا چە و راسۆتی‬ ‫"ئازادیخواز" و تەواو ئەرزی ئێرانیش تماشگری ئەم لەشکەرکەشیە و کۆشتارە بوون!‬ ‫شارهکانی نهغهده و شنۆ و پیرانشار و مهاباد و ورمێ و سهلماس و گوندهکانی ئهم دهڤهرهیش به دستووری مهال حهسەنی کۆنهپهرست و لشکری ‪64‬ی ورمۆێ لۆهم جنایتۆه‬ ‫بێبهش نەکران و هاوکات قارنا و قاڵتانۆیان له خۆێنۆدا گهوزانۆد‪ ،‬و لۆهژێر سۆێبهری ئۆهم لەشکرکێشۆیهدا بۆه دهیۆان لۆه رۆڵۆهکانی گۆهلی کوردیۆان لۆه گرتووخانۆهکانی‬ ‫تۆۆهورێز گوللۆۆهباران کۆۆران‪ .‬خۆۆهڵکی کۆۆورد لۆۆه شۆۆار و گونۆۆدهکانی کوردسۆۆتان لۆۆه رۆژانۆۆی گۆۆهالوێژی ‪1358‬دا بۆۆه دڵۆۆی پۆۆڕ لە خۆۆوێن و رێۆۆزی سۆۆەربەرزییەوە خاوهنداریۆۆهتی‬ ‫بهخاکسپاردنی رۆڵهکانی خۆی له ژێر سێبهری رهشی داگیرکهراندا کرد‪.‬‬ ‫ئهوه زیاتر له ‪ 33‬سال بە سەر ئەو هێرشه دڕندانهیەی کۆمۆاری ئیسۆالمی بۆۆ سۆهر خۆهڵکی کوردسۆتان تێۆدهپرێت‪ ،‬هۆهر لۆهو کاتۆهوه تۆا ئۆهمرۆ داگیرکۆهرانی کوردسۆتان‬ ‫کاریان له کوردستان سهرکوت و جنایهتە‪.‬‬ ‫به خۆشیهوه ئهمرۆ خهڵکی کوردستان هۆشیارتر و تێگهیشتووتر له جاران خهبات و تێکۆشانی خۆی دژی ئێعدام و ئهشۆکنجه و زینۆدان و ژێروژوورکردنۆی کۆنهپهرسۆتی و‬ ‫داگیرکاریی بهرهو پۆێش دهبۆات‪ .‬پۆێش هەر شۆتێک زۆریۆنەی خەڵکۆی دڵسۆۆزی کوردسۆتان تێۆدەگەن کە ئەساسۆی گرفتەکۆان لە کوردسۆتان لە داگیۆرکەرییەوەیە‪ .‬حکۆومەتی‬ ‫ناوەند حکومەتێکی داگیرکەر و بکوژ و ببڕە‪ ،‬خەڵک لە سیاسەتی سوننەتیی و نەزانینی سیاسیی و ناجیددیەتی سیاسیی تێدەگەن‪.‬‬ ‫دانیشۆۆتووانی کوردسۆۆتان لۆۆه بهرانبۆۆهر ئۆۆهم دهسۆۆتدرێژییه وهحشۆۆیگهرانهی نهتۆۆهوهی سهردهسۆۆت و نوێنهرایۆۆهتی کۆمۆۆاری ئیسۆۆالمیی ئێۆۆران یۆۆهک دهقیقۆۆهیش دهستهوهسۆۆتان و‬ ‫پاسیڤ نهبوون و ئۆهو خهباتۆه بۆه خۆشۆییهوه بۆهردهوام بۆووە و بەردەوامیۆی پۆێ دەدەیۆن‪ ،‬ئەگەرچۆی لۆه تۆاران و قۆوم و ئیسۆفهان شۆهڕ لۆه نۆاوخۆی دهسۆتهڵآتدا لهسۆەر‬ ‫چۆۆوونیەتی راگرتنۆۆی و پاراسۆۆتنی حکۆۆۆمەتی مەزهەبۆۆی یۆۆان جۆۆۆری دیکۆۆهی سۆۆهڵتهنهتتهڵهب و موجاهیۆۆد و ئێرانچۆۆی ئاجێنۆۆدای شۆۆاراوه و نابۆۆهیانکراویان تێۆۆدا ههیۆۆه‪ ،‬و‬ ‫سەرەڕای ئەوەی هەندێک الیەن لێرەولەوێ لە پێناۆ کورسی دەسەاڵتی خۆیۆان و حیزبەکەیۆان بۆۆ "رێفورمخۆواز" و “بۆزووتنەوەی سۆەوز” ئێرانۆی سۆەر و بۆاڵ و القیۆان بە‬ ‫چە و ڕاست و سەروخوارەوەدا با دەدەن‪ .‬ئەو “بزووتنەوەی سەوز” ۆی کە بەشێکی دانەبۆڕاو لە مەزهەب و ئایۆدیۆلۆژیی دەسۆەاڵتی کۆمۆاری ئیسۆالمی‪ ،‬ناتوانێۆت و نابێۆت‬ ‫بکردرێت بە ناجی ئاشتیی و ئاشتیخوازیی‪.‬‬ ‫دانیشتووانی کوردستان دهبێت درێژه به خهباتی ناسیونالیسمی ئازادیخوازانهی خۆی بۆۆ وەدەسۆتهێنانی مافەکۆانی خۆۆی بۆدات‪ .‬و لۆهو خهباتۆهدا نهخشۆی ئازادیخوازانۆه و‬ ‫دادپهروهریی و پلورالیزمی سیاسیی و حوکمهتی دیموکراتیکی خۆی دەستەبەر بکات‪.‬‬ ‫میلیتاریزهکردنی کوردستان دژ به دانیشتووانی کوردستان دهبێت له چوارچێوهی سهرکوتکردنی ستهمی نهتهوهییدا ببینرێت‪ .‬ئۆهو مهزههبسۆاالرییهی ئامۆاژهی پۆێ دهکرێۆت‬ ‫بهشێکی دیکهیه و له پلهی دووههمدا دێت‪ .‬ستهمی نهتهوهیی لهسهر شیعهمهزههب و جۆرهکانی دیکه له کوردستان ههیه و درێژهی دەبێت و کهس لهبۆهر سۆوننه نۆهبوونی‬ ‫خاتری نهگیراوە‪ ،‬گەلی کورد لەم ئەزمونە خۆێناویی خۆیدا ئەمرۆ دەڵێت نا بۆ ههبوونی دهستهاڵتی سهربازیی و سیاسیی ئێران له کوردستان‪ ،‬بۆهڵێ بۆۆ چوونۆهدهرهوهی‬ ‫سوپای داگیرکهری ئێران له کوردستان‪ ،‬بهڵێ بۆ ههبوونی حکومهتێکی دیموکراتیک و دادپهروهر لە کوردستان‪ ،‬که به میکانیزمی پلورالیزمی سیاسیی بهڕێوه بچێت‪.‬‬ ‫له یۆادی ‪ 28‬گەالۆێۆژدا داوا لۆه دانێشۆتووانی کوردسۆتان دهکۆهین سۆهربهرز و ڕاشۆکاو داوای ئۆازادیی و سۆهربهخۆیی و دامهزرانۆدنی حکومۆهتێکی دیموکراتیۆک بکۆهن‪ .‬لۆهو‬ ‫خهباتهدا ئێمه دهمانهوێت حکومهتێک له کوردستان دابمهزرێنین که پابهند به مافی مۆرۆڤ‪ ،‬بۆه ڕێزگۆرتن لۆه پرینسۆیپهکانی ئۆازادیی و دیموکراسۆیی و فرهگۆهرایی‪ ،‬بۆه‬ ‫مافی ژنان و کرێکاران و سهرجهم پێکهاتهی دیکهی ئایینی و غهیرهئایینی و عەداڵەتی کۆمەاڵیەتی بێت‪.‬‬ ‫شەکاوە بێت ئااڵی خەبات بۆ ئازادی و رزگاری لەژێردەستی و کۆیلەتی‪ .‬هێزی داگیرکهری وهحشیی و کۆنهپهرست له کوردستان بۆ دهرهوه‪.‬‬ ‫‪٨٢‬ی گەالۆێژی ‪ ١٩٣١‬هەتاوی بەرانبەر بە ‪١٢‬ی ئاگۆستی ‪.٨١١٨‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری ههڵوێست ‪ /‬رێکهوتی ‪72 :‬ی ئاگۆستی ‪8178‬‬


‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫الپهرهی ‪12 :‬‬

‫‪Page : 12‬‬

‫رۆژی ‪82‬ی گهالوێژ‪ ،‬جێگهی شانازی و سهرفرازییه بۆ خهڵکی کورد له کوردستانی رۆژههاڵت که سهریان بۆ ملهوڕییهکانی رژیم دانهنهواند و به گهوره و چکۆلهوه‪،‬‬ ‫به پیاو و ژنهوه له شهقامی شارهکان و گهرهکی دێهات دهستیان دایه چهک بۆ پاراستنی کهسایهتیی نهتهوایهتیی خۆی‪.‬‬ ‫ژیانی پێشمهرگایهتی وههبوونم له ریزهکانی کۆمهڵهدا له ساڵهکانی ‪ 7255‬وه ههتا ساڵی ‪ ، 7221‬له ئاسۆتی بهرپرسۆایهتی جۆراوجۆۆردا ‪ ،‬و خۆهبات و ههوڵۆدان بۆۆ‬ ‫میللهتی کوردی مافخوراو‪ ،‬جێگهی شانازییه بۆ من و یهكیک له خۆشترین دهورانی ژیانی سیاسیی من بووه‪ .‬له ههمانکاتدا خۆم به بهشدار و بۆهرپرس دهزانۆم سۆهبارهت‬ ‫به ههموو پێشکهوتنهکان و کهوتنهکانی کۆمهڵه تا ئهوکات که له ریزی ئهو رێکخراوهدا بووم‪.‬‬ ‫جێگهی خۆیهتی‪ ،‬جارێکی دیکه‪ ،‬یادی ههموو ئهو خهباتکارانهی که له ئهم رێگا پیرۆزهدا گیانی خۆیان فیداکرد بهرز و بهرێز رابگرین‪.‬‬ ‫بژی خهباتی رهوای خهڵکی کورد‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ویباڵگی رووانگه ‪ /‬رێکهوتی ‪71 :‬ی ئاگۆستی ‪8178‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ‪ ،‬سیوسێ ساڵ له داگیرکهریی وهحشیگهرانهی کۆماری ئیسالمیی ئێران له کوردستان‬ ‫هیرش عەلیزادە‬ ‫بەڕبەڕێتۆۆی و تەوەحوشۆۆی قۆۆرون وسۆۆتایی هۆۆهر ئهمهیۆۆه کۆۆه دەسۆۆەاڵتدارانی ئێۆۆران لۆۆه سۆۆهدەی بیسۆۆتویهک دژی گۆۆهلی کۆۆورد‬ ‫کردوویەتی و دەیکات!‬ ‫لهم رۆژهدا ‪28‬ی گەالۆێژی ‪ )1358‬به دهیان له رۆڵهکانی خهڵکی کوردستان گوللهباران کران‪.‬‬ ‫ڕووخۆانی سیسۆۆتهمی پاشۆۆایهتی لۆه ئێۆۆران کۆۆه دهبۆووا ببووایۆۆه بۆۆه خۆاڵی وهرچۆهرخان لۆۆه مێۆژووی بزووتنۆۆهوهی ئۆۆازادیخوازیی‬ ‫دانیشۆۆتووانی کوردسۆۆتان و گۆۆهالنی دیکۆۆهی بندهسۆۆت لۆۆه ئێۆۆران‪ ،‬بهداخۆۆهوه نۆۆهبوو‪ .‬نەبۆۆوونی رێکخۆۆراوی جیۆۆددی و بە هێۆۆز و‬ ‫پرۆگۆۆرام و پێۆۆڕەوی سیاسۆۆیی سۆۆەردەمیی و هاوکۆۆات بەرژەوەنۆۆدی زەلهێزانۆۆی جیهۆۆانی و نامەتیەکۆۆانی شۆۆەری سۆۆارد هۆکۆۆاری‬ ‫یەکەمی هێنانە سۆەرکاری وەحشۆیترین ڕووخسۆاری داگیۆرکەری و دیکتۆاتۆری و حکۆومەتی مەزهەبۆی لە ئێۆران بۆوو‪ ،‬کە تۆوانی دانیشۆتووانی لە سەرانسۆەری ئێۆران‪ ،‬و بە‬ ‫تایبەتی گەالنی بندەستی لەوانە گەلی کوردی‪ ،‬هاویشتە گێژاوی بێ پالنی و بێ سەروبەرییەوە‪.‬‬ ‫سەرەڕای هەبوونی دەریایەک لە فێداکاری و لێبوردویی‪ ،‬لە سەدان و هەزار ڕۆڵەی دڵگەرم و خوێنگەرم‪ ،‬لە ملوێن مۆرۆڤ کە لە دڵەوە خوازیۆاری گۆڕانکۆاریی و ڕیفۆۆرمی‬ ‫جیددی کۆمەاڵیەتیی و سیاسیی بوون‪ ،‬نەتوانرا دەستکەوتێک وەدەست بهێنرێت کە بناخەی ئاییندەی لەسەر دابڕێژرێت‪.‬‬ ‫تەنها سامانێک کە هەیە و ماوە‪ ،‬دڵسۆزیی و سۆەربەرزیی و شۆانازیی ئەو قوربانیۆانە و ئەوانەن کە ئەوکۆات لە ڕیۆزی خەباتۆدا بۆوون و ئێسۆتا بە خۆاوێنی مۆاونەتەوە‪.‬‬ ‫هەر لەبەرئەوەیە‪ ،‬سەرەڕای هەموو نەهامەتیەکان‪ ،‬دەبێت لە هەموو کاتێکدا ڕێزی بێ پایان لە خۆوێنی قوربانیۆان و فیۆداکارانی خەڵکۆی کوردسۆتان و هەمۆووی ئەوانۆی‬ ‫کە لە بەرامبەر ئەم تەوەحۆش و دواکەوتوویەدا وەستان‪ ،‬بگیردرێت‪.‬‬ ‫شادمانیی و خۆشیی دانیشتووانی کوردستان له رووخاندنی بنهماڵۆهی پههلۆهوی و دهسۆتهودایهرهکهی‪ ،‬زۆر درێۆژەی نەکێشۆا‪ .‬کە ئۆهم گهلۆه زۆڵملێکۆراوه دووبۆاره کهوتۆهوە‬ ‫بهر پهالماری شێوهیهکی دڕندهتر له دهستدرێژیی سهرکوتگەریی و لە شێوەی داگیرکەریی‪.‬‬ ‫‪28‬ی گهالوێژ سی و سێیەمین ساڵرۆژی فتوای ئایەتواڵ خومەینی بۆ سەر خاک و خەڵکی کوردستانە‪ ،‬خومەینی رابهری کۆنهپهرستی کۆماری ئیسۆالمی ئێۆران و یەکێۆک لە‬ ‫هەرە گەورەتۆۆۆرین ڕابەرانۆۆۆی جینۆسۆۆۆاید دژ بە خەڵکۆۆۆی کوردسۆۆۆتان‪ ،‬لەوێۆۆۆدایە کە بەکۆمەڵکۆۆۆوژیی دژ بە خەڵکۆۆۆی کوردسۆۆۆتان لە ژێۆۆۆر نۆۆۆاوی مەزهەب و کفۆۆۆر و سۆۆۆەر بە‬ ‫ئیمپریالیزمبووندا مۆری “حەاڵڵ” ۆی لێ دەدرێت‪.‬‬ ‫بە کۆمەڵکوشتنی خەڵک لە شارە و گۆندەکانی کوردستان و ئابڵووقەدان و پاشۆان بۆمبۆارانکردنی شۆارەکانی کوردسۆتان دەکەوێۆتە چوارچێۆوەی ئەم بە “حەاڵڵ” کۆردنەوە‪.‬‬ ‫داگیرکەر هەمیشە دەبێت هۆۆیەک و دووان و سۆیان بۆۆ بەکۆمەڵکوشۆتن و تۆقانۆدن و خەنکانۆدنی داگیرکۆراو بۆدۆزێتەوە‪ ،‬دەنۆا ناتوانێۆت درێۆژە بە داگیۆرکەرییەکەی خۆۆی‬ ‫بدات‪.‬‬ ‫لەبەرئەوەیە ‪28‬ی گهالوێژ ‪ 1358‬ۆی ههتاوی دهستپێکهری تهوهحوشی داگیرکارییە‪ ،‬ئەڵبەت بە شێوەیەکی دواکهوتوو و کۆنهپهرستانە بۆ زیۆاتر داسۆهپاندنی دهسۆهاڵتی‬ ‫رهشۆۆی خۆۆۆی بهکۆۆهڵک وهرگۆۆرتن لۆۆه دواکۆۆهوتووترین تووێژهکۆۆانی کۆمۆۆهڵگا‪ .‬فەقۆۆێ و مەال و سۆۆەید و ئۆۆایەتواڵگەل بە کەڵۆۆک وەرگۆۆرتن لە چەقۆۆۆکێش و شۆۆەڕالتان و‬ ‫ئۆپۆرتونیستگەلی جیاواز‪ ،‬توانیان کەژوهەوایەکی سیاسیی پڕ لە خەفەقان و وەحشەت ساز بکەن‪.‬‬


‫الپهرهی ‪11 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 11‬‬

‫بهدهستی هێزهكانی خومهینی شههید كرانو شهقامهكانی شاریان بهخوێنی ك و كورانی الوو ئیدی سووركرد‪.‬‬ ‫بهدوای ئهوهشدا له ‪72‬ی خهزهڵوهری ‪7259‬ی ههتاویدا هێرشیان كردهسهر گوندهكانی ئیندرقاشو وسووكهندو ‪ 52‬كهسۆیان لۆه خۆهڵكی بێۆدیفاعی ئۆهو گوندانۆه شۆهڵتان‬ ‫خوێن كردو جینایهتیان خوڵقاندهوه‪ .‬ههر لهو سهروبهندهدا هێرشیان كۆرده سۆهر گونۆدی سۆۆفیانو لۆهوێش دهسۆتیان لۆه جینایۆهت داو زیۆاتر لۆه ‪ 41‬كهسۆیان لۆه خۆهڵكی‬ ‫بێتاوانی ئهو گونده ئهنجن ئهنجن كردو دهستیان له هی نهپاراست‪ .‬بهدوای سهدانو بهڵكوو ههزاران جینایهتی دیكهیان له كوردستاندا‪ ،‬لۆه خۆهرمانانی سۆاڵی ‪7261‬ی‬ ‫ههتاویدا هێزهكانی دوژمن هێرشیان كردهسهر كوره خانهیهكو ‪ 72‬كهسیان له كرێكارانی ئهو كورهخانهیه شههید كرد‪.‬‬ ‫له درێژهی جینایهتی هێزهكانی دوژمن دا‪ ،‬له گوندهكانی قهرهگۆلو سهوزی ‪ 81‬كهسی بێتاوانیان شههید كرد كه دوانیان منداڵی ‪ 78‬سااڵنهبوون‪.‬‬ ‫لهدرێژهی بهرێوهبرده فهرمانهكهی خومهینی پیرهگورگی جهماراندا بەدوای تاوان خوڵقاندی قۆهرهگۆڵو سۆهوزیدا لۆه گونۆدهكانی دیالنچۆهرخو حۆهلبیو كویكۆانو كۆهرێزهی‬ ‫شكاكانو یوونسۆلیان ‪ 41‬كهسۆیان لۆه خۆهڵكی بێۆدیفا شۆههید كۆردو بۆۆ چهنۆدهمین جۆار بۆهدژی گۆهلی كۆورد تاوانیۆان ئهنجامۆدا كۆه پیۆره پیۆاوی ‪ 91‬سۆاڵهو منۆداڵی ‪74‬‬ ‫سااڵنهیان تێدا بوو ههر له پێش ئهوانهشدا هێزهكانی دوژمن له گوندهكانی قووشو گیچی له ناوچهی سۆمای شیمالی كوردستانو چهقۆهڵ مسۆتهفاو كورهخۆانو خۆهلیفان‬ ‫له ناوچهی نهغهده ‪ 24‬كهسیان له خهڵكی بێتاوان كوشت كه پیری ‪ 21‬ساڵهو منداڵی ‪ 71‬ساڵهی تێدا بوو‪.‬‬ ‫ههر له ئاكامی ئهو فتوا بهدناوهی خومهینی جهاڵد بوو كه له شاری مههاباد ‪ 59‬الویان لهسهر هی و خۆرایی گوللهباران كرد‪ .‬بهدوای ئۆهوهشدا لۆهماوهی چهنۆد مانۆ دا‬ ‫زیاتر له ‪ 751‬كهسی دیكهیان له شاره جیاجیاكانی كوردستان ئێعدام كردو كوردستانیان بهخوێن سوور كرد‪.‬‬ ‫جگه لهوانهش دهستیان له تیرۆرداو زۆریان له رۆڵهكانی گهلی كوردو پیشمهرگهو رێبۆهرانی تیرۆركۆردو لۆه درێۆژهی حاكمییۆهتو دهسۆتووره ناجوانمێرانهكۆهی خومۆهینیدا‬ ‫له عیراقو ئورووپادا ‪ 827‬كهسیان تیرۆر كردو ‪ 81‬كهسیشیان بریندار كرد‪ .‬بهاڵم رۆلهكان گهڵی كوردیش به تۆڵهی ئهوان زۆر زهبری بهژانیۆان لۆه دوژمۆن وهشۆاندو لۆه‬ ‫شهرهكانی پاوهدا زیاتر له ‪ 611‬كهس له هیزهكانی دوژمن كوژران‪ .‬جگه لهوهش له كاتی گرتنهوهی جادهی پیرانشۆار بۆۆ سهردهشۆت نزیۆك بۆه ‪ 4111‬كۆهس لۆه هێزهكۆانی‬ ‫دوژمن كوژران‪ .‬بهاڵم بهداخهوه له بهرامبهر ئهوهدا ‪ 411‬پێشمهرگهش شههید بوون‪.‬‬ ‫له تابلۆیانی رێگای گهنكهو بانهزێر له نزیك دارساوینو جاتراوێو سهندولوو كورانی دێموكرات له ناوچهی رهبهت ستوونهكهی سۆهیاد شۆیرازیان تۆهفرو توونۆا كۆرد كۆه‬ ‫بۆ خۆیو رێژیمهكهشی ئهوكاتو ئێستاش پێیان لهوه ناوهو جارو بار ئیستاش به فیلم نيشانى خهڵكى دهدهن‪.‬‬ ‫بهڵێ به كوردیو به كوتی لهئاكامی دهستووری جیهادی خومهینی بۆسهر كوردستان‪ ،‬كوردستان زۆری ئازار پێگهیشتو زۆری لێ بووه قوربانو نزێك به ‪ 5111‬پێشۆمهرگهی‬ ‫حیزبۆۆی دێمۆۆوكراتی كوردسۆۆتان شۆۆههید بۆۆوونو زیۆۆاتر لۆۆه ‪ 51‬هۆۆهزار كۆۆهسۆۆیش لۆۆه خۆۆهڵكی بێۆۆدیفا شۆۆههید بۆۆوو‪ .‬بۆۆهاڵم لە تۆۆهواوی شۆۆهرهكانی هێۆۆزی پێشۆۆمهرگه لهگۆۆهڵ‬ ‫هێرهشكهرانی خومهینیدا زیاتر له ‪ 851‬ههزار كهس له هێزهكانی خومهینی كوژرانو بوونه قوربانی شیاسهتی چهوتیو جگه لهوهش به ملیۆارد زهرهدی مۆاڵی بۆه دوژمۆن‬ ‫گهێندرا‪ .‬ساڵو‪ ،‬بۆ ئازادی و تف له شهرو برووخێ رێژیمی دیكتاتۆرهی كۆماری ئیسالمی كه خومهینی جهالد دای مهزراند‪.‬‬ ‫‪82‬ی گهاڵوێژی ‪7297‬ی ههتاوی له زهویه سپی دهشتی كۆی‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری گیارهن ‪ /‬ریکهوتی ‪79 :‬ی ئاگۆستی ‪8178‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ڕۆژی بهرگریی نهتهوهیی‬ ‫هاشم ڕهزایی‬ ‫ڕۆژی ‪82‬ی گۆۆهالوێژی سۆۆاڵی ‪ ،7252‬بۆۆهدوای پۆۆهیامی ” جیهۆۆادی” ئایۆۆهتوڵال خومۆۆهینی‪ ،‬هێرشۆۆێکی بۆۆهرین کرایۆۆه سۆۆهر گشۆۆت‬ ‫کوردستان‪ .‬رژیمی جمهوریی ئیسالمیی ئێران‪ ،‬لهم هێرشهدا له ههموو چهشنه چهکێک بۆ داگیرکۆردن و قۆهالچۆکردنی کوردسۆتان‬ ‫کهڵکی وهرگرت‪ .‬دادگاکانی شهر ‪ ،‬دهستیان له ئێعۆدامی الوانۆی کۆورد نهپاراسۆت و سۆهدان کیۆژ وکۆوری کوردیۆان قۆهڵخانی خۆوێن‬ ‫کرد‪ ،‬تهنانهت مافی پاراستن لهخۆ و گرتنی پارێزهریان نهدرایه‪.‬‬ ‫خۆۆۆهڵکی کۆۆۆورد لۆۆۆه کوردسۆۆۆتانی رۆژهۆۆۆهاڵت‪ ،‬کۆۆۆه بۆۆۆهدوای ڕاپۆۆۆهڕینی سۆۆۆاڵی ‪ 7251‬تۆۆۆامی ئۆۆۆازادی و دێموکراسۆۆۆییان چێژتبۆۆۆوو‪،‬‬ ‫نهیاندهویسۆت سۆێبهری رهشۆۆی ئۆهم رژیمۆه دهسۆۆتکهوته دێموکراتیکۆهکانیان لۆۆێ بسۆتێنێتهوه‪ .‬بۆۆ پهرچدانۆۆهوهی ئۆهم هێرشۆۆانه یهکۆدڵ و یهکۆدهن راسۆۆان و دهسۆتیان دایۆۆه‬ ‫پاراستن لهخۆ و مافه سهرهتاییهکانی خۆیان‪ .‬ئهم خۆراگریی و راوهستانه خاڵێکی زێرینه له مێژووی خهباتی ئهم گهلهدا‪.‬‬ ‫ئهوه ئاشکرایه که خهڵکی کوردستان‪ ،‬نه خوازیاری شهرن ونه پێیان وایه شهر رێگهچارهی مهسهلهی کۆورده‪ ،‬بۆهاڵم پاراسۆتن و دیفۆا لۆهخۆ مۆافێکی حاشۆاههڵنهگره چ‬ ‫بۆ تاک و چ بۆ نهتهوهیهک‪.‬‬


‫الپهرهی ‪10 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 10‬‬

‫به دوای ئهوهشدا له هاوینی ‪7252‬دا كه شهریان گەیانده نێو شاری پاوهو شهرێكی قورس رووی دا‪ ،‬تيمسار فەالحىو چمۆران بۆه سۆوارى كۆپتۆهر گهیشۆتنه وێو زۆريۆان‬ ‫چهكو تهقهمهنى هێنایه ئهو شارهو شهریان گۆهرمتر كۆردو رۆژی ‪ 82‬گۆهاڵوێژ خومۆهینی پۆهردهی لهسۆهر مهبهسۆتهكانیو قۆهاڵچۆ كۆردنو لۆهناو بردنۆی گۆهڵی كۆورد الداو‬ ‫فهرمانی جیهادی له دژی خهڵكی كورد دهركردو فهرمانی به "قوای سۆهگانه"داو بۆه هۆهموو هێۆزو توانایۆهوه هێۆرش بهرنۆه سۆهر كوردسۆتانو بۆه تۆهیارهو كۆپتۆهر پردێكۆی‬ ‫ئاسمانی بۆ نێو كوردستان ساز بكهنو له ماوهی شهو رۆژێكدا بیگرن كه بۆ خۆی فهرماندهی "قوای سهگانه " به دهستهوه گرت‪.‬‬ ‫خومهینیی بهدفهر بۆ بردنه سهری دهستووره شوومو فتوا بهد ناوهكهی خۆی چهندین مۆرهی جینایهتكاری وهك مستهفا چمرانو سهیادی شیرازی كه به قهسۆابی كوردسۆتان‬ ‫ناوبۆانگی دهركۆرد بۆۆووو حهسۆهنی نوێنۆۆهری خۆۆی لۆۆه ئازهربایجۆانی رۆژاواو خاڵخۆۆاڵی جینایۆهتكار كۆه دهسۆۆتووری ئێعۆدام كردنۆۆی دهیۆانو بگۆۆره سۆهدان رۆڵۆۆهی كۆوردی لۆۆه‬ ‫بێدادگاكانی رێژیمدا دهركرد‪ ،‬وهك بهر پرسی بهرێوه بردنی فهرمانی خۆی له كوردستان دیاری كردو هێزێكی زۆری رهوانهی كوردستان كرد‪.‬‬ ‫ئهم هێزانه به فرۆكهو هێلی كۆپتهرو تۆ و تانكو چهكی جۆراو جۆری دیكه هێرشۆیان هێنایهسۆهر شۆارو گونۆدهكانی كوردسۆتانو هێۆزی پێشۆمهرگهو خۆهڵكی بێۆدیفاعیان‬ ‫وهك یهك دایهبهر هێرش ‪.‬‬ ‫بهاڵم خهڵكی كوردستان بهمهبهستی پاراستنی كوردستانو مانو مهوجوودیهتی خۆیان‪ ،‬به لهخۆ بوردوویی بۆ بهرپهرچدانهوه ئهو پۆێالنو هێرشۆهی دوژمۆن خۆیۆان ئامۆاده‬ ‫كردو له یهكرێزی دا بهگژ دوژمندا چوونو زۆریان قارهمانهتی له خۆیان نیشانداو سهدان داستانی پر له سهروهریان بۆرۆڵەكانی دوای خۆیان تۆمار كرد كه ئیستا وهك‬ ‫ئهستێرهیهكی پڕ شنگدار له مێژووی كورد دا دهدرهوشێنهوه‪.‬‬ ‫لهو كاته دا رێژیم كه ئاوای دیت له ئاسمانو زهوی ڕا به فرۆكهو كۆپتهر داگژایه شار و گوندهكانی كوردستانو زۆری له خهڵكی بێۆدیفا كوشۆت ‪ .‬لۆهو كاتۆهدا بۆوو كۆه‬ ‫هێزی پێشمهرگه بەمهبهستی پاراستنی گیانی خهڵك له شارهكان دهركهوتنو بهمهبهستی زهبر وهشاندن روویان كرده شاخو چیاو گوندهكان‪.‬‬ ‫سۆۆیزده رۆژ پۆۆاش ئۆۆهوه كۆۆه خومۆۆهینی فۆۆهرمانی جیهۆۆادی دژ بۆۆه گۆۆهلی كۆۆورد لۆۆه رۆژهۆۆهاڵتی كوردسۆۆتان دهركۆۆردو دهسۆۆتووری هێرشۆۆی بۆۆه پاسۆۆدارهكانیدا هێۆۆرش بكهنهسۆۆهر‬ ‫كوردستان‪ ،‬له ‪77‬خهرمانانی ‪7252‬ی ههتاویدا هێزهكانی دوژمن گهیشتنه بهرزاییهكانی دهوروبهری گوندی قارنێو ناوچهی نهغهدەیان گرتو بهبیانووی هۆاتوچۆی هێۆزی‬ ‫پێشمهرگه بۆ ئهو گونده بهربوونه گیان خهڵكی ئاواییو پێش له ههموان مهاڵی ئهو گوندهیان كه له حاڵێكدا قورعانی مزگهوتی گونۆدی بۆه پیۆرهوه بۆرد بۆوون كوشۆتو‬ ‫بۆۆه دوای ویۆۆش دا بهربوونۆۆه ژنو منۆۆداڵو پیۆۆره پیۆۆاو و ئیۆۆدی زۆر بێبهزهییانۆۆه دهسۆۆتیان بۆۆه قۆۆهاڵچۆ كردنۆۆی ئۆۆهو گونۆۆده كۆۆردو ‪ 62‬كهسۆۆیان لۆۆه خۆۆهڵكی ئۆۆهو گونۆۆده لۆۆه‬ ‫كۆاڵنهكانی ئهو گوندهدا له خویند سوور كردو سهری هێندێك له شههیدهكانیان بریو كه چوار كۆهس لۆهو كوژراوانۆه ژنو حۆهوت كهسیشۆیان منۆاڵ بۆوو كۆه منۆاڵی چۆوار‪-‬‬ ‫پێن سااڵنهیان تێدا بوو‪ .‬یهك رۆژ دوای ئهوهش له ‪7252 / 6 / 78‬ی ههتاوی دا هێزهكانی خومهینی گهیشتنه ناو شاری مههاباد كه زۆر له خهڵكی ئهو شۆاره‪ ،‬شۆاریان‬ ‫بهجێهێشتو روویان له گوندهكانی دهوروبهری كردو زۆیش هاتنه شاری سهردهشت كه رۆژی دوایی له وێ كاك دوكتۆور قاسۆملوو قسۆهی بۆۆ خۆهڵكی شۆارو ئاوارهكۆان كۆردو‬ ‫ئۆهركی خۆهڵك و هێۆزی پێشۆمهرگهی بۆۆ بهربۆهرهكانی لەگۆهڵ دوژمۆن دهستنیشۆان كۆرد‪ .‬یۆهك رۆژ بۆهدوای ئۆهوهش دا هێزهكۆانی دوژمۆن لۆه ‪7252 / 6 / 72‬ی هۆهتاوی دا‬ ‫گهیشتنه گوندی قهاڵتانو لهوێش دهستیان له جینایهتداو ‪ 45‬كهسیان له خهڵكی بێتاوانی ئهو گوندهش شههید كرد‪.‬‬ ‫لهو سهردهمانهشدا بوو كه هێزهكانی دوژمن له رێگای بانه بۆ سهردهشتهوه بهرهو شۆاری سهردهشۆت كۆهوتن ڕێ لۆهو ماوانۆه دا لۆهو رێگایۆهدا زۆر شۆهر لهگۆهڵ هێزهكۆانی‬ ‫دوژمن كرا‪ .‬بهاڵم سهرهنجام لهژێر ئاگری توندی فانتۆو هێلی كۆپتهرهكانو تانكهكانیدا گهیشته گوندی دۆڵههرزنو بهشێكی ئۆهو گونۆدهیان ئۆاگر تێبۆهرداو خۆهڵكی ئۆهو‬ ‫گوندهو گوندهكانی دهورووبهری له ترسی هێزهكانی دوژمن كه دهستیان له كوشۆتنی ژن ومنۆداڵیش نهدهپاراسۆت ئۆاوارهی شۆوێنهكانی تۆری كوردسۆتانبوون‪ ،‬یۆهك رۆژ پۆاش‬ ‫ئهوه هێزهكان دوژمن گهیشتنه گوندی دارساوێنو دهورووبۆهری‪ ،‬بۆهاڵم لۆهوێ زۆر بۆه سۆهختی كهوتهبۆهر پۆهاڵماری شۆێرهكورانی مهڵبهنۆدی رهبۆهت كۆه هۆهر لهسۆهر پۆردی‬ ‫دووبراالنی نزیك گوندی دارساوێن زیاتر ‪ 711‬كهس له هێزهكان دوژمن كۆوژران كۆه كۆهاڵكی ‪ 15‬كۆهس لۆه پاسۆداره كوژراوهكۆان كهوتۆه دهسۆت هێۆزی پیشۆمهرگهو خۆهڵكی‬ ‫شۆرشگێرو ناچار بهرهو دواوه گهرایهوهو له دهورووبهری گوندی هۆهورازه جێگیۆر بۆوون‪ .‬بۆهاڵم چهنۆد رۆژ دواتۆر لۆه ژێۆر ئۆاگری فانتۆمۆهكانیدا كۆه بۆه ناپۆاڵم سۆهنگهری‬ ‫پیشمهرگهكانی دهكوتا‪ ،‬هێرشی كردهوەو رۆژی ‪7252 / 6 / 72‬ی ههتاوی گهیشته نێو پادگانی سهردهشتولهوێ چمران كۆبوونهوهیۆهكی بۆۆ پاسۆدارهكان پێكهێنۆا‪ ،‬بۆهاڵم‬ ‫لهو مهڵبهندهشدا كورانی دێموكرات زۆر جاران ههڵمهتیان بردهسهر هێزهكانی دوژمنو زهبریان لێدا‪ ،‬بۆه دوای ئۆهوهشدا هێزهكۆانی دوژمۆن رۆژی‪27‬ی خەرمانۆانی ‪7252‬ی‬ ‫ههتاوی بهمهبهستی گرتنی جادهی سهردهشت بۆ پیرانشار له سهردهشت دهركهوتنو كهوتن ڕێ‪ ،‬بهاڵم ئێستا چهند كیلۆمتر له شار دوور نهكهوتبوونهوه له نزیك گونۆدی‬ ‫واوان و گرژاڵ و ئیۆدی لۆهو بهراوبۆهری سهردهشۆتو رهبهتۆهوه كهوتنهبۆهر ههڵمۆهتی هێۆزی پێشۆمهرگهو نزێۆك بۆه ‪ 811‬كهسۆیان لۆێ كۆوژراو بۆه ناچۆاری بۆهرهو سهردهشۆت‬ ‫پاشهكشهیان كرد‪ ،‬بهاڵم بهداخهوه له كاتی گهرانهوهی هێزه تێكشكاوهكانی دوژمن بۆ شاری سهردهشت كادرێكی بهوهجی حیزب بهناوی جهاڵل میراوهیی كۆه بێچۆهك بۆوو‬ ‫كهوته نێویانو بهدی گیرا كه ههر به گهیشتنهوهیان بۆ پادگانی سهردهشت ئێعدامیان كرد‪.‬‬ ‫بۆهڵێ لۆه سهرتاسۆهری كوردسۆۆتان ئۆهم جینایهتۆهی دوژمۆۆن هۆهروا بۆێوهاڵم نهمانۆۆهوهو خۆهڵكی كوردسۆتانو هێۆزی پێشۆۆمهرگه دهسۆت لهسۆهر دهسۆۆت دانهنیشۆتنو بۆه هۆۆهموو‬ ‫توانایانهوه بهگژ داگیركهراندا چوونو له سهرتاسهری كوردستان شۆهرێكی كۆهم وێنۆهیان لهگۆهڵ دوژمۆن دهسۆت پێكۆرد كۆه بۆهجۆرێك بۆوو دوژمۆن لۆه زۆربۆهی شۆهرگهكاندا‬ ‫تێكشكاو پاشهكشهی كردو خومهینی دوای سێ مان له دهركردنی فهرمانی جیهادی خۆی پاشگهز بۆوهو شهری راگرت‪ .‬بهاڵم ئهوهی بۆكات كوشتنو سازماندانهوهی هێزه‬ ‫تێكشكاوهكانی بوو كه زۆری نهخایاند هێرشهكانی خۆی دهست پێكردنهوهو شهری دووههمی سنه دهستی پێکرا كه بهداخهوه زیاتر له ‪ 8411‬كهس له خهڵكی بێدیفا‬


‫الپهرهی ‪9 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 9‬‬

‫دیكتاتوری و سهرڕۆییو له پێناوی ئازادیو مافۆه نهتهوایهتییۆهكانی ئۆهو گهلۆهدا بۆوو‪ .‬دیۆاره لۆه نێۆوان ئۆهو دوو ههلومهرجۆهدا (ههلومۆهرجی سیاسۆی و گشۆتیی ئێۆران‪،‬‬ ‫كوردستان و حیزبی دیموكرات له دوای ‪82‬ی گهالوێژی ‪7228‬و ‪ ،)7252‬جیاوازیی زۆر ههبوو‪.‬‬ ‫ئهگهر له دوای ‪82‬ی گهالوێژی ‪7228‬هوه‪ ،‬رۆڵه خهباتگێڕهكانی گهلی كۆورد و تێكۆشۆهرانی حیزبۆی دیمۆوكرات‪ ،‬لۆه نێۆو بهندیخانۆهكانو لۆه دهربۆهدهری و دووره واڵتۆیدا‬ ‫نهیانهێشت كوانووی خهبات به دژی رێژیمی پاشایهتی دابمركێ و له ساڵهكانی ‪46‬و ‪41‬دا ئهم خهباتهیان به راپهڕینی چهكدارانه و پڕ له فیداكاریی خۆیۆان گهیانۆده‬ ‫چڵهپۆپه‪ ،‬له دوای ‪82‬ی گهالوێژی ‪7252‬هوه‪ ،‬كوردستان بۆ ماوهی نزیك به دوو دهیه‪ ،‬له ژێر پێی هێرشكهرانو ئینسۆانكوژانی كۆمۆاری ئیسۆالمیدا بۆوو بۆه یۆهك پارچۆه‬ ‫ئاگر‪ .‬گهلی كورد له خهبات و بهربهرهكانییهكی نابهرامبهردا كه بهشی هۆهره زۆری قورسۆایییهكهی لهسۆهر حیزبۆی دیمۆوكرات بۆوو‪ ،‬نیشۆتمانی خۆۆی كۆرد بۆه سۆهنگهری‬ ‫كۆڵنهدان و به چۆۆك دانۆههاتن لۆه بهرامبۆهر زۆرداری و دیكتۆاتوریی كۆمۆاری ئیسۆالمیدا‪ .‬خۆهباتێك كۆه ئۆهمڕۆ رهگ و پنجۆی خۆۆی بۆه نێۆو زۆرتۆرین چۆینو توێژهكۆانی‬ ‫خهڵكی كوردستان به تایبهتی رووناكبیران‪ ،‬الوان و‪ ،‬خوێندكاران و ژنان دا‪ ،‬بردۆته خوارێ و له سهرتاپای كوردستانی ئێۆران و هۆهر شۆارو بهشۆێكی ئێۆران كۆه كۆوردی‬ ‫لۆۆۆێدهژین‪ ،‬لۆۆه شۆۆكڵو شۆۆێوهی جۆراوجۆۆۆردا‪ ،‬بۆۆهرهوپێش دهچۆۆێ‪ .‬ئۆۆهو خهباتۆۆه بۆۆهرین‪ ،‬ههمووالیهنۆۆه و پۆۆڕ لۆۆه قوربانیدانۆۆه‪ ،‬باشۆۆترین و جۆۆوانترین نیشۆۆانهی زینۆۆدووییو‬ ‫نهوهستانو وریابوونهوهی گهلێكه كه تا گهیشتن به رزگاری و بهدهستهوه گرتنی چارهنووسی خۆی‪ ،‬ئۆقره ناگرێ‪ .‬هۆهر لۆهو كاتۆهدا نیشۆاندهری ئۆهو پێوهنۆدی و متمانۆه‬ ‫بێوێنه و رۆژ به رۆژ بهرباڵوترهشه كه له نێوان خهڵكی كوردسۆتانو حیزبۆی دیمۆوكرات دا ههیۆه و توانیۆوێتی بۆهردهوامیی خۆهباتی ئازادیخوازانۆه لۆه كوردسۆتانی ئێۆران‬ ‫دهستهبهر بكا‪.‬‬ ‫ئهم راستییانه دهمانبهنهوه سهر سهرچاوهیهك كه له ‪85‬ی گۆهالوێژی ‪7284‬دا شۆاهیدی لۆه دایكبۆوونی بۆووین‪ .‬دامۆهزرانی حیزبۆی دیمۆوكراتی كوردسۆتان‪ .‬كۆه وابۆوو رۆژی‬ ‫‪85‬ی گۆۆهالوێژ وهك رۆژێكۆۆی مێژوویۆۆی و وهك رۆژی دامۆۆهزرانی حیزبۆۆی دیمۆۆوكراتی كوردسۆۆتان ‪ ،‬نۆۆهك هۆۆهر بۆۆۆ ئێمۆۆه ئهنۆۆدامانی حیۆۆزب‪ ،‬بۆۆۆ خۆۆهڵكی كوردسۆۆتانیش شۆۆیاوی‬ ‫پێوهنازین و جێژن بۆگرتنه‪ ،‬شتێك كه به كۆردهوه‪ ،‬دیتوومانۆهو دهیبینۆین‪ .‬بۆهاڵم خۆشهویسۆتیی حیزبۆی دیمۆوكرات لۆه نێۆو گهلهكۆهیداو شۆانازییهكانی رابۆردووی‪ ،‬نۆابێ‬ ‫رێبهری‪ ،‬تێكۆشهرانو ئهندامانی ئهم حیزبه لهم راستییه غافڵ بكهن كه بۆ ئهوهی حیزبمان ههروا خۆشهویست بمێنێتهوه و بۆ ئهوهی ببین بهو حیزبه كۆه خهڵكهكۆهمان‬ ‫ئۆارهزووی دهكۆۆا‪ ،‬بهخۆداچوونهوهیۆۆهكی رهخنهگرانۆۆه بۆۆه كۆۆارو تێكۆشۆۆانمانداو هۆهوڵو تێكۆشۆۆانێكی ههمووالیهنۆۆه‪ ،‬جیۆۆددیو بهبهرنامۆۆه بۆۆۆ لۆۆهنێوبردنی كۆۆهم و كۆووڕی و‬ ‫ناتهواوییهكانمان‪ ،‬پێویسته‪.‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری کوردستان و کورد ‪ /‬رێکهوتی ‪2 :‬ی ئاگۆستی ‪8178‬‬

‫‪82‬ی گەالوێژ‪ .‬رۆژی فەرمانە بەدناوەکەی خومەینی‬ ‫ئەحمەد مەکاڵوەیی‬ ‫‪24‬سۆۆاڵ بۆۆهر لۆۆه ئیسۆۆتا لۆۆه ‪82‬ی گۆۆهالوێژی ‪7252‬ی هۆۆهتاویدا كە ئێسۆۆتا دوو مان ۆ بهسۆۆهر دامهزرانۆۆدنی‬ ‫حكوومۆۆهتی تۆۆازه دامۆۆهزرا دا تێنهپۆۆهڕی بۆۆوو كۆۆه ئایۆۆهتووڵاڵ خومۆۆهینی دهسۆۆتووری جیهۆۆادی بۆسۆۆهر كوردسۆۆتان‬ ‫دهركردو فتوای حهاڵڵ بوونی گیانو مۆاڵ كوردهكۆانی رۆژهۆهاڵتی كوردسۆتانی بۆۆ هێۆزه سۆهركوتكهرهكانی خۆۆی‬ ‫داو هێرشیان كرده سهر كوردستانو شهرێكی نۆهخوازراو و ماڵوێرانكۆهريان بهسۆهر گۆهلی كۆورد لۆه رۆژهۆهاڵتی‬ ‫كوردستان دا سهپاند‪ .‬ههر له سهرهتای نهورۆزی ‪7252‬ی ههتاویهوه تۆا گۆهاڵوێژی ئۆهو سۆاڵه كۆه خومۆهینی‬ ‫فتوا بهدناوهكهی دهركرد‪ ،‬رێژیم ورده ورده رێگای بۆ شهڕێكی رهسمیو ههمهاڵیەنه له كوردستان خۆش كرد‪.‬‬ ‫له نهورۆزی ‪7252‬ی ههتاوی دا هێزه سهركوتكهرهكانی رێژیم لهناو پادگۆانی شۆاری سۆنهوه بۆه هۆهموو جۆۆره‬ ‫چۆۆهكێك ناوشۆۆاری سۆۆنهو دوروبۆۆهریا وهبهردسۆۆترێژداو نزیۆۆك بۆۆه ‪ 511‬كهسۆۆیان لۆۆه خۆۆهڵكی نیشۆۆتمانپهروهو‬ ‫قارهمانی ئهم شاره كوشت كه ئهمرۆژه به نهورۆزی خوێناویی سنه ناوبانگی دهركردو كه ئیستاش رۆڵهكانی كورد ههر بهو نۆاوه ئۆهو رۆژه ناودهبۆهن و شۆههیۆدانی لەبیۆر‬ ‫نهچوونهوە لهبیر ناچنهوهو حهتمی بهمزوانه رۆژێک دادێ ئامانجیان كه رزگار بوونی كوردستان بوو‪ ،‬بێته دی‪.‬‬ ‫له درێژەی ئهم ههواڵنهی رێژیم بۆ ههاڵیساندنی شهرێكی بە تهواومانا به دژى خهڵكی كوردستان بوو كه هێزه كۆانی رێۆژیمو پاشۆماوهكانی رێژیمۆی پاشۆایهتی كۆه لۆهو‬ ‫كاتو ئیستاشدا ببوونە كار بهدهستى رێژتمی تازه دامۆهزرا لۆه ‪27‬ی خاكۆهلێوهی ‪7252‬ی هۆهتاوی دا لۆه نهغۆهده لهكاتێكۆدا دوكتۆور قاسۆملوو‪ ،‬رێبۆهری بۆهوهجی حیزبۆی‬ ‫دێمۆۆوكرات كوردسۆۆتان دهیههویسۆۆت لۆۆه متینگێكۆۆی گۆۆهورهدا پۆۆهیامی ئاشۆۆتیو برایۆۆهتیی نێۆۆوان دوو گۆۆهلی زوڵملێكۆۆراوی كۆۆوردو ئۆۆازهری رابگۆۆهێنێ‪ ،‬ئۆۆهو متینگۆۆهیان دایەبۆۆهر‬ ‫دهسترێژو شهرێكی ‪ 4‬رۆژهیان لهنیوان كوردو ئازهریدا ساز كرد كه بووه هۆی كوژرانی سهدان كهس له ههر دوو الو بەتایبهتی له كوردهكان‪.‬‬


‫الپهرهی ‪8 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 8‬‬

‫هاووالتێکی ئێرانی بۆناکرێ وله مافه سیاسی ومهدهنییهکانی بێ بهش کراوه و ئێرانی بوونیش شامیلی کورد نابێ‪ ،‬له قسه دانهبێ‪ ،‬ئهویش ئهوکاتهیه که کورد وهکوو‬ ‫'' مرزدارغیۆۆور'' پێناسۆۆه دهکۆۆرێ‪ .‬کۆۆوردی ڕۆژهۆۆهاڵت کوردبوونهکهشۆۆی بۆۆه چۆۆاوی تاوانۆۆهوه سۆۆهیردهکرێ وبۆۆه تێکۆۆدهروئاژاوهگێرودوژمنی '' تهواوییۆۆهتی عۆۆهرزی ئێۆۆران ''‬ ‫دهناسێندرێ‪.‬‬ ‫ماویهکه ئاماده کاری بۆبهستنی یهکهم کۆنگرهی نهتهوهیی کورد له ژێردهسهاڵتی حکومهتی ههرێمی کوردستان له ههولێر دهکرێ وئۆهوهش داگیرکۆهرانی نیگۆهران کۆردووه‬ ‫ولهوبهینهش دا ههم داگیرکهری تاران وههمیش ئۆپۆزیسیۆنی سهراسهرییهکهی نیگهران کردووه ولۆه ئێسۆتاوه کێچیۆان کهوتۆتۆه کۆهوڵی کۆه کۆورد باسۆی ناسۆنامه وکیۆانی‬ ‫سۆۆهربهخۆی کۆۆوردی بکۆۆا‪ .‬لۆۆه ڕۆژهۆۆهاڵتی کوردسۆۆتانیش کۆمۆۆهلێک حیزبۆۆی سیاسۆۆی وکهسۆۆایهتی فهرهۆۆهنگی ورۆژنامۆۆهوان ونوسۆۆهرو نوینۆۆهری رێکخراوهکۆۆانی ژنۆۆان والوان‬ ‫بهشداردهبن‪ .‬ئهوه دهرفهتێکی زێرینه بۆ نوینهرانی ئهحزاب وکهسایهتیهکانی سیاسی وفهرههنگی کوردی بهشۆدارله کۆۆنگرهی نهتۆهوهیی دا کۆه بۆه داڕشۆتنی سۆتراتیژیکی‬ ‫نهتۆۆهوهیی بهرژهوهنۆۆدی نهتۆۆهوهیی کۆۆورد وهسۆۆهربهرژهوهندی حیزبۆۆی خۆیۆۆان بخۆۆهن وئامۆۆانجی سیاسۆۆی وسۆۆتراتیژی کۆۆۆنگرهی نهتۆۆهوهیی کۆۆورد پشۆۆتگری لۆۆه دروسۆۆت کردنۆۆی‬ ‫ناسنامهی کوردی بێ له ههموو پارچهکانی کوردستان دا‪.‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری گیارهن ‪ /‬رێکهوتی ‪79 :‬ی ئاگۆستی ‪8172‬‬

‫مانگی گهالوێژ و بیرهوهرییه خۆشو ناخۆشهكانی‬ ‫قادر وریا‬ ‫مانگی گهالوێژ‪ ،‬ئهو مانگهیه كه ههم كۆمهڵهی ژیانهوهی كورد (ژ‪ .‬ك)ی تێۆدا دامۆهزراوه‪ ،‬هۆهم حیزبۆی دیمۆوكراتی‬ ‫كوردسۆۆتان‪ .‬ئۆۆهم دوو رووداوه هۆۆهر كامێكیۆۆان لۆۆه مێۆۆژووی گۆۆهلی كۆۆورد دا‪ ،‬جێگۆۆاو شۆۆوێنی خۆیۆۆان ههیۆۆه‪ .‬یهكۆۆهمیان‪،‬‬ ‫رووداوێكۆۆی گرن ۆ بۆۆوو‪ ،‬چونكۆۆه یهكۆۆهم ئۆۆهزموونی خۆۆهڵكی كوردسۆۆتان لۆۆهو بهشۆۆهی نیشۆۆتمانهكهیان لۆۆه پێكهێنۆۆانی‬ ‫رێكخراو و كۆمهڵهی سیاسی و خهباتگێڕو نیشتمانپهروهر دابوو و‪ ،‬توانی ببێ بۆه دهسۆمایه و بنچینۆه بۆۆ دامۆهزرانی‬ ‫حیزبێكی سیاسی و سهردهمیانه‪ .‬دووههم رووداویش‪ ،‬له یهكهم رووداو یۆهكجار گرنگتۆر بۆوو‪ .‬چونكۆه وهرچۆهرخانێكی‬ ‫له ژیانی سیاسیی بهشێكی گۆهوره لۆه نهتۆهوهی كۆورد دا خوڵقانۆد و خۆهباتی نهتهوایۆهتی و ئازادیخوازانۆهی گۆهلی‬ ‫كۆۆورد لۆۆه كوردسۆۆتانی ئێرانۆۆی خسۆۆته سۆۆهر رێڕهوێكۆۆی نهپسۆۆاوه‪ ،‬پێشۆۆكهوتنخوازانه و مۆۆۆدێڕنو‪ ،‬بۆۆوو بۆۆه سۆۆهرچاوه و‬ ‫ههوێنی رووداو و ئاڵوگۆڕی سیاسیی گرن و مێژوویی له ژیانی میللهتێك دا‪.‬‬ ‫ههروهك گوترا‪ ،‬بۆهاڵم گۆهالوێژ بیرخۆهرهوهی هێنۆدێك رووداوی تۆاڵو خوێناوییشۆه‪ ،‬كۆه لۆه هۆهمووانیان گرنگتۆر ئۆهو رووداوانۆهن كۆه هۆهر دووكیۆان راسۆت لۆه ‪82‬ی ئۆهم‬ ‫مانگهدا‪ ،‬روویان دا‪ .‬یهكهمیان كودێتای ‪82‬ی گهالوێژی ‪7228‬ی رێژیمۆی پههلۆهوی بۆه پشۆتیوانیو هاوكۆاریی ئۆهمریكاو ئینگلۆیس لۆه دژی حكوومۆهتی نیشۆتمانیی دوكتۆور‬ ‫موسهددیق‪ ،‬كه بووه هۆی لهسهركار الچوونی موسۆهددیقو‪ ،‬شۆكانو پاشهكشۆهی بزووتنۆهوهی نیشۆتمانی لۆه سهرانسۆهری ئێۆراندا‪ .‬دووهۆهم‪ ،‬راگهیانۆدنی فۆهرمان یۆا فتۆوای‬ ‫جیهاد له دژی گهلی كورد له الیهن خومهینییهوه له ‪82‬ی گهالوێژی ‪‍ 7252‬دا! بهڵێ له ‪82‬ی گهالوێژی ‪7252‬دا‪ ،‬خومهینی رێبهرو بنیاتنۆهری كۆمۆاری ئیسۆالمیی ئێۆران‪،‬‬ ‫كۆه شۆۆێلگیریو خۆۆۆڕاگریی خۆهڵكی كوردسۆۆتان لۆۆه سۆۆهر داواكردنۆی ئۆۆازادیو مافۆۆه نهتهوایهتییۆهكانیان‪ ،‬تۆۆووڕه و ههراسۆۆانی كردبۆۆوو‪ ،‬فۆهرمانی جیهۆۆادی لۆۆه دژی خۆۆهڵكی‬ ‫كوردستان دهركرد و فهرمانی به قوای سهگانهدا به ههموو هێزو توانایانهوه هێرش بهرنه سهر كوردستان و به فڕۆكه و هێلیكوپتێر پردێكۆی هۆهوایی بۆۆ نێۆو كوردسۆتان‬ ‫سازبكهن‪ ،‬له ماوهی ‪ 84‬سهعات دا بیگرن و بۆخۆشی فهرماندهیی قوای سهگانهی بهدهستهوه گرت‪.‬‬ ‫خومۆهینی بۆۆ جێبۆهجێ كردنۆی فتۆۆوا بهدناوهكۆهی خۆۆی چهنۆدین مۆۆرهی جینایۆۆهتكاری وهك مسۆتهفا چۆهمران‪ ،‬سۆهییادی شۆیرازی‪ ،‬كۆۆه بۆه قهسسۆابی كوردسۆتان ناوبۆۆانگی‬ ‫دهركردبوو‪ ،‬حهسهنی‪ ،‬نوێنهری خۆۆی لۆه ئازهربایجۆانی رۆژئۆاوا و خۆهڵخاڵیی جینایۆهتكار كۆه دهسۆتووری ئیعۆدام كردنۆی دهیۆان رۆڵۆهی كۆوردی لۆه بێۆدادگاكانی رێۆژیمدا‬ ‫دهركرد‪ ،‬وهك بهرپرسی بهڕێوهبردنی فهرمانی خۆی له كوردستان دیاری كرد و هێزێكی زۆری رهوانهی كوردستان كرد ز‬ ‫سهركهوتنی كودێتای ‪82‬ی گهالوێژ‪ ،‬له دوو بارهوه بۆ خهڵكی كوردستانی ئێرانو حیزبی دیموكرات تاڵو نۆاخۆش بۆوو‪ ،‬لهالیهكۆهوه ئۆهوانیش وهك هۆهموو خۆهڵكی ئێۆران‬ ‫جارێكی دیكه شایهدی زاڵبوونهوهی دیكتاتۆریو سهرهڕۆیی بهسهر ئهو واڵتهدا بوون و‪ ،‬خهڵكی ئێران بۆ دهورهیهكی ئهوسهر نادیار له گهیشتن به ما و ئازادییۆهكانیان‬ ‫دوور كهوتنهوه‪ .‬لهالیهكی دیكهشهوه خهباتی گهلی كورد له ئێران و تێكۆشانی حیزبی دیموكرات كه لهگۆهڵ گهشۆهكردنی بزووتنۆهوهی نیشۆتمانیی سهرانسۆهری‪ ،‬لۆه دوای‬ ‫رووخانی كۆماری كوردستانهوه به شێوهیهكی بێوێنه پهرهیان گرتبوو‪ ،‬ناچار به پاشهكشه بوون‪.‬‬ ‫بهاڵم خاڵی هاوبهشو سهرن راكێش له دوای ههر دوو ‪82‬ی گهالوێژ له كوردستان‪ ،‬بهردهوامیی خهبات و تێكۆشان لهالیهن حیزبی دیموكراتو گهلی كورد به دژی‬


‫الپهرهی ‪7 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 7‬‬

‫ههموو شێوازهکان بۆ سڕینهوه ی ناسنامهی کورد کهڵیکیان وهرگرتووه‪ .‬یهکێک له رێگاکانی تواندنهوهی نهتهوهی کورد له ناوبردنی زمانهکۆهی بۆووه وبۆه هۆهموو هێزیۆان‬ ‫ههوڵیان داوه زمانی کوردی فارسیزهبکهن وبه بیانوی پروپوچ وبێ بنهما وبێ مانا رێگربوون له بهردهم خوێندن و پهروهرده به زمانی کۆوردی لۆه خوینۆدگاکان دا‪ .‬ئۆهوه‬ ‫له کاتیكدایه که له جارنامهی جیهانی مافهکانی مرۆڤ دا بۆه ئاشۆکرا بۆاس لۆه خوێنۆدن وپۆهروهرده بۆه زمۆانی زگمۆاکی کۆراوه ودهولۆهتان ئهرکۆدارکراون کۆه ئیمکانۆاتی‬ ‫خویندن وپهروهرده بۆههموو دانیشتوانی واڵتهکهیان به بێ جیاوازی دابین بکهن‪.‬‬ ‫راستیهکی حاشاههڵنهگر ئهوهیه که کورد له ئێران وڕۆژهۆهاڵتی کوردسۆتان تۆهنیا لۆه گۆهڵ حکومۆهتی کۆمۆاری ئیسۆالمی ئێۆران تۆهره نیۆه ‪ ،‬بهڵکوولۆه گۆهڵ کولتۆورێکی‬ ‫خۆداسهپاووداگیرکهروپاوانخواز وزۆر نژادپهرهست بهرهو ڕوویه که له قالبی ئێران وئێرانی دا پێناسه بۆ ئهو واڵته له نێوخۆ ولۆه دهرهوهی سۆنورهکانی دهکۆا‪ .‬ئێستاشۆی‬ ‫لۆۆه گۆۆهڵ بۆۆێ ئێرانۆۆی یۆۆانی فۆۆارس وکۆۆه باسۆۆی ئێۆۆرانیش دهکۆۆرێ یۆۆان دهسۆۆهاڵتی فۆۆارس‪ .‬بۆۆه وتۆۆهی پۆۆان ئیرانیسۆۆتهکان '' واڵتۆۆی پۆۆارس''‪ .‬ئۆۆهو ڕوانگهیۆۆه تۆۆهنیا لۆۆه نێۆۆو‬ ‫کاربهدهسۆۆتانی کۆمۆۆاری ئیسۆۆالمی دا بۆۆهدی نۆۆاکرێ‪ ،‬بهڵکوولۆۆه نێۆۆو خۆۆهڵکی ئاسۆۆایی سۆۆهرکوچه وشۆۆهقامیش دا هۆۆهردهبینرێ وههرکۆۆه بۆۆاس لۆۆه کۆۆورد ومافۆۆهکانی دهکۆۆرێ‪،‬‬ ‫دهستهوبهجێ وشهی ''تجزیه طلبی'' له زاریان دێته دهر‪ .‬دهولهتی داگیرکهری تاران وئۆپۆزیسیۆنی خاریجی نشینی ئهو رێژیمه جۆرێک باسۆی ئێۆران وکۆورد دهکۆهن‪ ،‬وهک‬ ‫ئهوهی ههموو ئێران به ڕۆژههاڵتی کوردستانیش مڵکی بێ ئهم الوئهوالی باب وباپیریان بێ‪ .‬جۆرێک نژادپهرهستانه له ههمبهرکورد سیاسهت دهکهن که ئیۆزن بۆه خۆیۆان‬ ‫دهدهن له جیاتی کورد بیربکهنهوه وله جیاتی کورد بڕیاربدهن‪ .‬ئهوان کورد بهوه تاوانباردهکهن که گۆیا دهیههوێ ''ئێران تجزیه بکا'' و ئهوه لۆه حالێکدایۆه کۆه ئۆهوان‬ ‫داگیرکهرن وکوردیش وهکوو نهتهوهیهکی زێدونیشتمان داگیرکراوبهرگری له مان و بوونی خۆی کردووه ودهیکا وهی کاتیش هێرشی نهبردۆته سهر شۆارێکی فۆارس وتۆورک‬ ‫نشین وهی کاتیش ئیدعای خاکی هی کامیانی نهکردووه‪.‬‬ ‫ئهو شێوازه بیرکردنهوه وسیاسهت کردنه زۆرله نێوبه ناو'' ئۆپۆزیسیۆنی سهراسهری'' دژبه کۆماری ئیسالمی ئێران دابههێزه وبه راست وچۆه وئیسۆالمی لۆه گۆهڵ کۆمۆاری‬ ‫ئیسالمی ئێران هاوڕان‪ .‬ئێستاشی له گهڵ بێ یهک به ناولهو حیزبه دیموکرات وچه وپێشکهوتن خوازانه نوسراوهیهکیان له مهڕمۆهحکوم کردنۆی فۆهتوای جیهۆاد لۆه دژی‬ ‫گهلی کورد له ڕۆژههاڵتی کوردستان دهرنهکرد وبۆیهک جاریش نهمان دیت ونهمان بیسۆت کۆه تهنانۆهت کهسۆایهتێکی سیاسۆی‪ ،‬ئۆهدهبی‪ ،‬کۆمهاڵیۆهتی فۆارس لۆه سۆهرکورد‬ ‫وداوا ڕهواکهی ههڵوێستی گرتبێ وبه وێنهی '' د‪.‬ئیسماعی بێشکچی'' له سهرکورد تووشی گیران وزیندان بووبێتهوه‪ .‬زۆرله ئهحزابی بۆه نۆاو'' ئۆپۆزیسۆیۆنی سهراسۆهری''‬ ‫کۆماری ئیسالمی حهز ناکهن که کۆماری ئیسالمی به ههر قیمهتێک برووخێ وزۆرینهیان دژی هێرشی نیزامی ئامریکان بۆ سهرپێگه ئهتۆمییهکانی ئێران ویان ڕووخانۆدنی‬ ‫رێۆژیم بۆه هێۆۆزی سۆهربازی‪ .‬ئۆهو هێۆۆزه بۆه ناوسهراسۆهرییانه لۆۆه سۆهردهمی دهسۆهاڵتی سۆۆهرۆک جۆۆرج بۆوش دا بۆۆه ئاشۆکرا دژایۆهتی سیاسۆۆهتهکانی ئامریکایۆان دهکردولۆۆه‬ ‫ئاکامیش دا دیتمان که ههوڵهکانیان به قازانجی کۆماری ئیسالمی تهواو بوو‪.‬‬ ‫له دواین نهمایشی گاڵتۆه جاڕانۆهی بۆه ناوهۆهڵبژاردنی سۆهرۆک کۆمۆاری لۆه ئێرانۆدا کۆه هۆهرهی شۆێعهکان وفۆارس زمانهکانۆه پشۆتگری ههمهالیهنۆهی بهشۆێکی بۆهرچاوی‬ ‫ئۆپۆزیسیۆنی خاری نشینمان بینی که چلۆن کهوتبونه پروپاگهنده کردن بۆ جهنایهتکارێکی وهکوو هاشمی رهفسنجانی ودوای ئهوهی لۆه تهئیۆد کردنۆی ناوبراولۆه الیۆهن‬ ‫دهزگای داسهپاوی به ناو '' شورای نیگابان'' ناهومید بوون‪ ،‬ئهوجارهۆهموویان کهوتنۆه پشۆتگری کۆردن وپروپاگهنۆده کۆردن بۆۆ ئاخونۆد حهسۆهن روحۆانی کۆه یۆهکێک لۆه‬ ‫مریدانی بارهگای والیهتی فهقیی یه‪ .‬له رێگۆای تیڤۆی ورادیۆۆ وڕۆژنامهکانیانۆهوه خۆهڵکیان هۆان دهدا کۆه بۆرۆن وبهشۆداری نهمایشۆی گاڵتهجاڕانۆهی بۆه ناوهۆهڵبژاردنی‬ ‫سهرۆک کۆماری بکهن ودهن بدهن به ئاخوند روحانی بۆ ئهوهی ئێران تووشی '' پارچهپارچه بوون '' نهبێ‪.‬‬ ‫له راستیدا ههڵوێستی ئهوبه ناو ئۆپۆزیسیۆنهی کۆماری سێداره که له هی کوێ دونیا شتی واعهنتیکه نهبینراوه‪ ،‬پشتگری کردن بووله مانهوهی دیکتاتۆری وهلی فۆهقی‬ ‫وله درێژهی کردنهوه سیستمی ئاخوندساالری لۆه ئێرانۆدا‪ .‬لهوبۆه ناونهمایشۆه مهسۆخهرهی بۆه ناوهۆهڵبژاردنی سۆهرۆک کۆمۆاری لۆه ئێرانۆی ئاخونۆد لێۆدراودا‪ ،‬رۆژهۆهالتی‬ ‫کوردستانیش له نێوان ئهحزابی سیاسی ئۆپۆزیسێۆنی رێژیمی مهالیان له الیهک وکورده بۆه نۆاورێفۆرم خوازهکۆان لۆه الیۆهکی دیکۆهوه گیۆری کردبۆوو‪ .‬نۆهبوونی سیاسۆهتی‬ ‫یهک دهن ویهکگروتوو‪ ،‬وای کرد که رێژیمی ئاخوندهکان بۆ ڕاگرتنی خهڵک له ههمبهرحیزبهکاندا پروپاگهندهی زۆربکۆا وبۆه هێنانۆه مهیۆدانی کۆمۆهلێک بۆهکرێگیراوی‬ ‫خۆی خهڵک له کوردستان به رێفورم وئاڵ وگۆردڵ خۆش بکاوهانی خهڵک بدا که جوابی بایکۆتی حیزبهکان نهدهنهوه وبچن دهنۆ بۆدهن‪ .‬لۆهو نێۆوهش دا کۆورده ریفۆۆرم‬ ‫خوازهکان وژومارهیهکی دیکهش که پێشتربه ناو نوینهری خهڵک له مهجلیسی رێژیم دا بوون جۆرێک باسی حهسهن روحانیان دهکرد‪ ،‬وهکوو ئۆهوهی نۆاوبراو بۆه تایبۆهتی‬ ‫له ئاسمانهوه بۆخهڵکی ئێران بهربوبێتهوه وناجی ڕزگاری خهڵکی چهوساوه و ما خوراوی کوردستان بێ‪.‬‬ ‫حهسهن روحانیش به هاوکاری وپشتگری دووشهیتانی دیکهی گۆرهپانی سیاسهت‪ ،‬واته مهحهممهد خاتهمی وهاشمی رهفسۆنجانی ههلهکۆهی قوزتۆهوه وکهوتۆه وادهوبۆهلێنی‬ ‫دان به خهڵک ئێران وبه خهڵکی رۆژههاڵتی کوردستان وبه کورده رێفۆرم خوازهکان که له ئهگهری بوونی به سهرۆک کۆماری له کوردهکۆانیش بۆۆ پۆسۆتی وهزارهت کۆهڵک‬ ‫وهردهگرێ‪ .‬بهاڵم دیتمان دوای بوونی به سهرۆک کۆمار‪ ،‬له ژێر وادهو بهلێنیهکانی خۆی دا ونه تهنیا یهک کوردیشی له کابینهکۆهی دا نۆهکرد بۆه وهزیۆر‪ ،‬بهڵکووهۆهمان‬ ‫بیروفکری نژادپهرهستانهی نێوسیستمی کۆماری سێدارهی ئیسالمی وهبیرههمووان هێنایهوه که ئێران ''یۆهک نهتۆهوه ویۆهک زمانۆه ولۆه ئێرانۆدا ورده فهرهۆهن هۆهن''‪ .‬بۆه‬ ‫ئاشکرا سووکایهتی به نهتهوهکانی دیکه وبه زمان وفهرههن ومافهکانیان کرد‪.‬‬ ‫دوای ‪ 22‬ساڵ له دهرچوونی فهرمانی جیهاد له دژی نهتهوهی کۆورد لۆه ڕۆژهۆهاڵتی کوردسۆتان لۆه الیۆهن دهولۆهتی داگیرکۆهری فۆارس‪ ،‬کۆورد هۆهروا ژێردهسۆت وبۆێ بهشۆه‬ ‫وههروا حاشا له ناسنامه وله بوون وله خاک وله زمانی دهکرێ‪ .‬کوردی ڕۆژههاڵت له قهیرانی خۆپێناسهکردن دا دهژی‪ .‬له الیهن دهسهالتدارانی تارانهوه هی حیسابی‬


‫الپهرهی ‪6 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫بهبۆنهی ‪22‬‬

‫‪Page : 6‬‬

‫ههمین ساڵی فهتوای خومهینی‪.‬‬

‫لوقمان زەهرایی‬ ‫لۆۆه ‪82‬ی گۆۆهالوێژی ‪ 7252‬هۆۆهتاوی بهرابۆۆهر بۆۆه ‪7921‬ی زاینۆۆی ئایۆۆهتوڵال خومۆۆهینی رێبۆۆهری ئۆۆاینی تۆۆازه بۆۆه‬ ‫دهسهاڵت گهیشتووی ئێران به فهرمانێک که له ڕاگهیهنه رهسۆمیهکانی واڵت دا باڵوکرایۆهوه بۆه فۆهرمی حۆوکمی‬ ‫جیهادی بۆسهرگهلی کورد له ڕۆژههاڵتی کوردستان ڕاگهیاند وڕشتنی خوێنی‬ ‫مرۆڤی کورد وکاوڵ کردنی زێدونیشتمانی بۆه حۆهالڵ زانۆی‪ .‬دوا بۆه دوای دهرکردنۆی ئۆهو فهتوایۆه بۆه هۆهزاران‬ ‫پاسدار و بهسیجی بهکرێگیراوی چڵکاوخۆربۆبه جێ گهیاندنی فهرمانی ئیمامی مهزنیان ڕوویان لۆه ڕۆژهۆهاڵتی‬ ‫کوردستان کرد وبه ئهوپهڕی دڕندهییهوه پهالماری شاروگوندهکانیان داوبه وێنهی مۆغۆلهکان به سۆهدان کهسۆیان لۆه ناوشۆاری سۆنه قهاڵچۆکردونۆهوڕۆزی خوێناویۆان لۆهو‬ ‫شاره خوڵقاند‪ .‬دوای ئهویش شهڕی نێوان کوردوئازهرییان له نێوشاری نهغهده دا دروست کرد وزۆر دڕندانه به سهدان ژن ومنداڵ و گهورهوپیری کوردیۆان لۆه نێوئهوشۆاره‬ ‫دا قهاڵچۆکرد‪.‬‬ ‫لهشکری داگیرکهری تاران ههربهوهنده نهوهستاووهکوو گورگی هارپهالماری گوندهکانی کوردسۆتانیان داولۆه گونۆدهکانی قۆارنێ‪ ،‬قۆهاڵتان‪ ،‬قۆهرهگۆڵ‪ ،‬سۆهوزی‪ ،‬سۆهرچنار‪،‬‬ ‫ئیندرقاش‪،‬حهسهن لۆالن ودهیان شوێنی دیکهی کوردستان سهدان گوندنشینی بێ دهسهاڵت ومهزلومیان قوتلهعام کرد وبه سهدانی دیکهیان ڕهوانهی گرتوخانهکان کردوله‬ ‫وێشهوه جهنازهی ئهشکهنجه کراوئاژن ئاژن کراوی سهدان کهسیان تهحویلی بنهمالهکانیان دایهوه‪ .‬به فهرمانی خومهینی‪ ،‬ئاخوند خالخالی جهلالد کرا به حۆاکمی خۆاون‬ ‫دهسهاڵتی کوردستان وله ژێرئهمرو فهرمانی ئهودا به دهیان الوی کۆورد تیرهبۆاران کۆران‪ .‬سیاسۆهتی تیرۆروتۆقانۆدن لۆه الیۆهن تارانۆهوه بۆه سۆهر ڕۆژهۆهالتی کوردسۆتان‬ ‫داسهپێندراو ئهوسیاسهته چهپهڵه دوای ‪ 24‬ساڵ دهسهاڵتی ڕهشی ئاخونده شیعهکان هۆهروا بۆه بهرنامۆه وپالنۆهوه بۆهرێوهدهچێ وئێستاشۆی لۆه گۆهڵ بۆێ زۆرتۆرین رێۆژهی‬ ‫زیندانیه سیاسیهکانی نێوزیندانهکانی کۆماری سێدارهی ئیسالمی لۆه کۆوردان پێۆک دێ و رێۆژهی ئۆهو رۆلۆه کوردانۆه کۆه حۆوکمی ئێعۆدامیان بۆه سهرداسۆهپاوه بۆه نیسۆبهت‬ ‫شاروناوچهکانی دیکهی ئێران به چهند قات پتره‪.‬‬ ‫ناکرێ ههروا به سادهیی لهومهسهله بگوزهرێن وپێمان وابێ که ئهوه ههڵهیهکی رێبهری ئاینی واڵت یان حکومهتی کاتی ئۆهو سۆهردهم بۆووه‪ .‬لۆه راسۆتیدا ئهوسیاسۆهتهی‬ ‫کۆماری سێدارهی ئیسالمی ئێران درێژهی ههمان سیاسهتی رهزاخان ومهحهممهد رهزاشای پههلهوی بوو که ئامانجیان دروست کردنی یهک میللهت ویهک دهولهت ویۆهک ئۆااڵ‬ ‫بووله سهرحیسابی تواندنهوه وله ناوبردنی نهتهوهکانی غهیری فارس له ئێراندا‪ .‬دهتۆوانین بۆه ڕاشۆکاوی بلێۆین کۆه کۆمۆاری سۆێدارهی ئیسۆالمی ئێۆران وهکۆوو رێژیمێکۆی‬ ‫ئیسالمی له دووبوارهوه نوینهرایهتی قهومی حاکم و بااڵدهسۆتی کۆردهوه‪ .‬ههرلۆه هۆهوڵ ڕۆژی دامهزرانیۆهوه تاکووبۆه ئۆهمرۆ نوێنهرایۆهتۆی شۆیعهکانی کۆردووه بۆۆ دژایۆهتی‬ ‫سوننه مهزههبهکان وئاین ومهزههبهکانی دیکهی غهیری شۆیعهی ئێۆران وپێناسۆهیهکی تهواونژادپهرهسۆتانهی دینۆی لۆه مهزهۆهبی شۆیعه لۆه قۆالبی ''ئوممۆهتی ئیسۆالمی ''‬ ‫خستۆته ڕوو‪.‬‬ ‫به ناوی ئهوهی که ''ههموومان موسولمانین '' ئامانجدارههوڵی داوه که سۆوننه مهزههبۆهکان بخاتۆه پۆهراوێزهوه وهۆی مۆافێکی ئاینیۆان بۆۆ قایۆ نۆهبووه‪ .‬ئۆهوه هۆهم لۆه‬ ‫کوردسۆۆتان وهۆۆهم لۆۆه بهلوچسۆۆتان وهۆۆهمیش لۆۆه پارێزگۆۆای ئههوازکۆۆه بهشۆۆێکیان عۆۆهرهب زمۆۆان وسۆۆووننه مهزهۆۆهبن بۆۆه خهسۆۆتی بۆۆهرێوهچووه‪ .‬لۆه ڕوانگۆۆهی مۆۆهال شۆۆیعهکانی‬ ‫دهسهاڵتداری تاران‪ ،‬تهنیا شیعهکان موسولمانن‪ .‬ئاینهکانی دیکهش‪ ،‬وهکووئاینی یارسان وبههایی وجولهکه وئهرمهنی وئاسۆری بۆێ مۆا وبۆێ بۆهش کۆراون وهۆهر ڕۆژهی‬ ‫به بههانهیهک پهیرهوانی ئهو ئاینانه دادهپلۆسن وسووکایهتیان پێ دهکهن‪ .‬نموونهی ئاخری سوکایهتی کردن به پهیرهوانی ئاینی یارسانه‪.‬‬ ‫لۆه بۆواری سیاسۆیهوه‪ ،‬کۆمۆاری سۆێداره نوینهرایۆهتی ناسۆیۆنالیزمی ئێرانۆی کۆردووه کۆه لۆه راسۆتیدا چ شۆتێک نیۆه جگۆه لۆه دهسۆهاڵتی سیاسۆی ناسۆیۆنالیزمی فارسۆی کۆه‬ ‫ههمووئێران به هی خۆی دهزانێ وئهومافه به هی گرو وئیتنیک وقهوم ونهتهوهی دیکه نادا که له ئێراندا شهریکه دهسهاڵت بۆێ‪ .‬بۆه ئاشۆکرا دژی هۆهرجۆره حهرهکۆهت‬ ‫وخهباتێکی سیاسی ومهدهنی ما خوازانه راوهستاون وبه دڕندانهترین شێوه له دژی وهستاونهوه وبه بیانوی '' پاراستنی چوارچێوهی عهرزی ئێران'' وبهرگری لۆه دابۆهش‬ ‫بوونی ئێران خوینی به ههزارانیان ڕشتووه‪ .‬ئهو سیاسهته بۆه ئاشۆکراوبه خهسۆتی لۆه الیۆهن ئۆهحزابی سهراسۆهری بۆه نۆاو ئۆپۆزیسۆیۆنی خۆاری نشۆین پشۆتگری لێکۆراوه‬ ‫وئهوانیش هاوڕا له گهڵ رێژیمی تاران خوازیاری لۆه نۆاوبردن وداپلۆسۆینی بۆه قۆهولی خۆیۆان '' تجزیۆه طلبۆان'' بۆوون کۆه شۆامیلی کوردوبۆهلوچ وعۆهرهبی ئۆههواز بۆووه‪.‬‬ ‫قانونی ئهساسی رێژیمی مهالیان به ئاشکرا له سهربنهمای ههاڵواردن وپشت گوێ خستن وبی بهش کردنی نهتهوهکانی دیکهی غهیری فارسی ئێۆران نوسۆراوه وقۆانونێکی‬ ‫تهواودژه ئینسانی ودژه دێموکراتیکه‪.‬‬ ‫له یهک کهالم دا ناسیۆنالیزمی فارسی یانی به قهولی خۆیان ئێرانی زۆر دژه دێموکراتیک وپاوانخواز وداگیرکهره وبۆه ئاشۆکرا حاشۆا لۆه فۆره نهتۆهوهیی وفۆره کولتۆوری‬ ‫وفره زمانی ئێران دهکا‪ .‬خۆیان به میللهت پێناسه دهکهن وباقی به قهوم و زمانهکانی دیکهش به زاراوه یان بن زاراوهی زمانی فارسی پێناسه دهکهن‪.‬‬ ‫دهسهاڵتدارانی حاکم له تاران له ماوهی ‪ 24‬ساڵی رابردووه هی کات کوردیان به بهشێک له خۆیان وتهنانهت له ئێران حیساب نهکردووه وبۆئهومهبهستهش له‬


‫الپهرهی ‪5 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 5‬‬

‫قسهکهی بدۆزمهوه‪ .‬له دڵه خۆمدا دهمکوت یاخوا وابێ و ههر بریندار بوبێت و شههید نهبوبێ‪.‬‬ ‫ئێستا ئیدی برێک هێوڕ ببومهوه‪ .‬درهنگانی ئێوارێ بوو‪.‬روانیمه ئهوالو الی ژێرزهمینهکه‪ ،‬دیتم کاک محهمۆهد سۆهقزی چۆاوێکی داپۆشۆراوهو دهم وچۆاوی ئهسۆتوور بۆووه و‬ ‫بهرچاوی شین بووهتهوه‪ .‬لهوالترهوه فهوزییه خانمی خێزانی القێکی درێژکردووه و له الی بهلهکی برینێکیان بۆ پیچابوو‪.‬‬ ‫ههواڵیانم پرسی و ئهوانیش وهاڵمیان دامهوهو تێگهیشتم که کاک محهمهد چاوێکی کوێر بووه‪ .‬سۆهرهڕای برینۆداریی خۆیۆان‪ ،‬دڵخۆشۆی منیۆان داوهو کوتیۆان باوکۆت چهنۆد‬ ‫رۆژ لهوهپێش ههر بهو گولله خۆمپارهی ئێمهی بریندار کردووه‪ ،‬بریندار بووه و ئهویان به ئامبواڵنس بردووهته نهخۆشخانه‪ .‬له دایکمم پرسی دوای بریندار بوونی بابم‬ ‫هی خهبهرت لێی نیه؟ کوتی نا رۆڵه گیان خۆۆ بۆهرۆژ لهبۆهر تهقۆه و تۆۆ بۆاران کۆهس نۆاوێرێ لۆه مۆاڵ بێتۆهدهرێ‪.‬کۆاتژمێر ‪ 8‬ی شۆهو بۆوو‪ .‬بۆه دایکمۆم کۆوت دهچمۆه‬ ‫نهخۆشخانه و بابم دهبینمهوه و ئاگادارت دهکهمهوه‪.‬‬ ‫دایکۆم هۆهر دهیکۆوت ئاگۆات لۆه خۆۆت بۆی رۆڵۆه گیۆۆان‪ .‬لهگۆهڵ کۆێ دهچۆی؟ کێۆت لهگهڵۆه؟ بۆۆ ئۆهوهی تووشۆۆی دڵۆهراوکێ نۆهبێ‪ ،‬کۆوتم لۆه گۆهڵ پێشۆمهرگهکان دهچۆم‪ .‬لۆۆه‬ ‫ژێرزهمینهکه هاتمهدهرێ و له حهسارێ تێر چاوم له باخچهکهو ماڵهکان کرد‪ ،‬دهتکوت تۆازه نایۆان بینمۆهوه‪ ،‬هۆهموو الیۆهکیم پۆێ جۆوان و خۆۆش بۆوو‪ .‬شۆتیوا سۆهرنجی‬ ‫رادهکێشام که تا ئهوکات لهگهڵ ئهوهی حهوت ههشت ساڵ دهبوو لهو ماڵ و حهسارهی دابوین‪ ،‬قهت وهبهر چاوم نههاتبوون‪.‬‬ ‫له دهرکی حهسارێ چوومه دهرێ‪ ،‬به پهنا کهالوهکهیدا تیژ تێپهڕیم‪ .‬گهیشتمه شهقامی ''وهرههرامی شهرقی'' ئامبواڵنسۆهکه هۆهر لۆهوێ بۆوو‪ .‬نۆهمزانی شۆۆفیرهکهی هۆهر‬ ‫تێدایه یان نا‪ ،‬به پهله بووم دهبوو خۆم بگهیهنمه نهخۆشخانهی شار که له نیزیک'' باغی پیشاههنگی'' ههڵکهوتبوو‪ .‬بهرهو چواررێی ئازادیی وهرێکهوتم‪.‬‬ ‫لهوێوه به شهقامی '' شاپور'' دا بهرهو شارهداری رۆیشتمه خوارێ‪ .‬دیمهنی شار زۆر سهیر گۆڕابۆوو‪ .‬دهتۆوانم بڵۆێم کۆهم مۆاڵ مۆابوو شوشۆهی سۆاغی لۆه پهنجۆهرهیدامابێ‪.‬‬ ‫لهسۆۆهر شۆۆهقامو پیادهرهوهکۆۆان شوشۆۆهی شۆۆکاو و قاپۆڕهفیشۆۆهک و لۆۆهتکی گوللۆۆه تۆۆۆ و خۆمپۆۆاره عۆۆهرزی داپۆشۆۆیبوو‪ .‬دارهکۆۆانی قۆۆهراغ شۆۆهقامی شۆۆاپور زۆربۆۆهیان لۆۆق و‬ ‫پۆپهکانیان شکابوون‪ .‬لهبن هێندێک له دارهکان خوێن مهیبوو‪ ،‬پشیلهو سهگهبهڕهاڵی برسی دهمیان تێنابوون‪ .‬ئهو شهقامه کۆه سۆهردهمێک زۆر جۆوان و بۆۆن خۆۆش بۆوو‪،‬‬ ‫تۆهنیا بۆۆۆنی خۆوێن و دوکۆۆهڵ و بۆۆاڕووتی لێۆدههات‪ .‬گهیشۆۆتمه رێۆۆک بۆهرێکی '' کهوشۆۆی میللۆی'' و هۆۆهورازی سۆۆینهما '' ئاریۆا''‪ .‬زرێپۆشۆۆێک تێکشۆۆکابوو و سۆهری لۆۆه دهرکۆۆی‬ ‫قهیسهریان رۆکردبوو‪ .‬بهههورازی پێش سینهما ئاریادا بهرهو ''دوخانیات'' وهسهرکهوتم‪ .‬ئهو رێگایه نێوبڕ بۆوو‪ .‬بۆه کوچۆهی هۆوتێلی ''جامجهاننمۆا''ی سۆهید مهجیۆدیدا‬ ‫داگهڕامهخوارێ بۆ سهر شهقامی پههلهوی به پێش مهحکهمهی پێشهوایدا تیپهڕیم و پاش ماوهیهک گهیشتمه دهرکی خهسۆتهخانهی‪ .‬پێشۆمهرگهیهک لهبۆهر دهرکۆهی بۆوو‪.‬‬ ‫خۆم پێناساند و چوومه حهساری خهستهخانهی‪ .‬خهستهخانه هێندهی خهلکی بریندار لێ بوو‪ ،‬ژوورهکان پڕببوون و ساڵۆنه دوورودرێژهکۆانی پۆێش ژورهکۆانیش برینۆداری‬ ‫لێ داندرابوو‪ .‬بریندارهکان جلی شینوسپی نهخۆشخانهیان لهبهر کرابوو‪.‬‬ ‫ههروا که به پهنا برینداراندا دهڕۆیشتم و دهمڕوانی‪ ،‬دهنگێکی ناسیاو له دواوه بانگی کردم‪ .‬وهرسووڕامهوه و بۆالی دهنگهکه چووم‪ .‬بابم بوو‪ .‬نهمدهزانی له خۆشۆیان چ‬ ‫بکهم‪ .‬لێی نیزیک بوومهوه‪.‬‬ ‫دهستی چهپهی به بهنێک له ئاسنێکی پشت تهختهکهی ههاڵوهسرابوو‪ .‬لیباسۆی نهخۆشۆخانهی لهبۆهر کرابۆوو‪ .‬باوهشۆم پێۆداکرد و پرسۆیم ئۆهوه چۆت لۆێ هۆاتووه؟ وهاڵمۆی‬ ‫پرسیارهکهی نهدامهوهو لێی پرسیم‪ ،‬بۆ هاتوویهوه؟ کوتم ههواڵی بریندار بوونی تۆم پێگهیوه و ئهو ڕوو له بۆکان را هاتوومهوه‪ .‬پاشان که دڵنیا بوو پیشۆمهرگه هۆهر‬ ‫له نێو شار ماون‪ ،‬چۆنییهتی بریندار بوونهکهی بۆ گیڕامهوه‪ .‬پڕیشکی خۆمپارهی ئێسکی نێوان ئانیشک و شانی ورد کردبوو‪.‬‬ ‫دهستیان له گێ گرتبوو و له دووالوه کونێکیان له گێچهکهدا هێشتبووهوه که لهوێڕا برینهکهیان دهرمان دهکرد‪ .‬پێم کۆوت کۆه دایکۆم و منداڵۆهکان ساغوسۆاڵمهتن و جێۆی‬ ‫نیگهرانیی نیه‪ .‬کوتی بزانه ناتوانی دایکت بێنی بۆالم‪ .‬کوتم ئهو شهو؟ کوتی ئا‪ .‬کوتم به چاوان و له خهستهخانه هاتمهدهرێ‪.‬‬ ‫به پێشمهرگهکهی بهر دهرکهم گوت دهچم دایکم دێنم بۆالی بابم‪ .‬پرسۆی ماڵتۆان لۆه کوێیۆه؟ کۆوتم لۆه گۆهڕهکی ئهرمهنیانۆه‪ .‬کۆوتی دهبۆێ پهلۆهی بکۆهی رهنگۆه سۆبهینێ‬ ‫ئهرتهش بێته ناو شار‪ .‬کوتم زوو دێمهوه‪ .‬وهڕێ کهوتم‪ .‬ههر بهرێگاکهی خۆمدا گهڕامهوه ههتا الی مهیدانی مهنگوڕان‪.‬لهوێڕا بۆه کوچۆهی ناڵبهنۆداندا چوومهسۆهر و لۆه‬ ‫شهقامی وهرههرامیشهرقی هاتمهوهدهر‪ .‬له حهسارێ هێشتا نهگهیشتبوومه بهردهرکی ژێرزهمینهکهی‪ ،‬له دارێکی ههڵهنگووتم‪ .‬دایکم که ههر نهنووستبوو‪ ،‬بانگی کردم‪.‬‬ ‫کوتم دایه گیان نهنووستووی؟ کوتی جاکوا دهکرێ ئاگاداربم لهو تهقهو ههرایهدا ئهتۆ له ناو شاربیی و ئهمن بنووم؟ کوتم دایه گیان بۆابم دهیکۆوت بێۆت بۆۆالم‪ .‬کۆوتی‬ ‫ئێستا دێم‪ .‬سهرێکی ژێرزهمینهکهی داو کوتی خوشکهکانت نووستوون‪ .‬بابڕۆین‪ .‬دایکم گهیانده خهستهخانه الی بابم‪ .‬تاوێکیان له البووم ‪ .‬دایکم بۆه پۆهڕۆی تۆهڕ دهسۆت‬ ‫والقی بابمی خاوێن کردهوه‪.‬‬ ‫ماوهیهک قسهمان کرد‪ ،‬پاشان بۆابم ئیزنۆی دایۆن و لهگۆهڵ دایکۆم دیسۆان بۆهرهو ماڵۆهوه وهرێ کهوتینۆهوه‪ .‬کۆاتژمێر یۆهک ونیۆوی شۆهو گهیشۆتینهوه مۆاڵێ‪ .‬دایکۆم چهنۆد‬ ‫بابۆڵهیهکی بۆ ساز کردم و بهرێی کردم‪ .‬به کوچهکانی گهرهکی ئهرمهنیاندا بهرهو گهڕهکی مهیدانی حهیوانان وهڕێ کهوتم‪ .‬لۆه کووچۆهی ماڵۆه مۆاملێ را پهڕیمۆهوه الی‬ ‫قهنادیی (شیرنیخانهی) سهکری‪ .‬لهوێڕا بهرهو مهیۆدانی حۆهیوانان و لهوێشۆهوه بۆۆ الی گۆڕسۆتانی شۆار و لهوێشۆڕا بۆهرهو ئۆاوایی پشۆته ‪ .‬گهیشۆتمه الی بۆهرده سۆپیان‬ ‫سیوادی رۆژێ ههڵیدابوو‪.‬‬ ‫سهرچاوه ‪ :‬ماڵپهری گیارهن ‪ /‬رێکهوتی ‪81 :‬ی ئاگۆستی ‪8172‬‬


‫الپهرهی ‪4 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 4‬‬

‫خێرا ئاوڕی دهداوه و بانگی دایکی دهکرد‪ .‬دایه‪...‬دایه‪ .‬گهیشتینه رێک بهرێکی باخچهی ساوایان'' مهد کودک'' و لهوێ چهند کهس لهوانهی پێیان دهکۆوتن'' ئیمدادگۆهر''‬ ‫یارمهتیدهر به پیرمانهوه هاتن‪ .‬دوانیان ک بوون و زوو دایکی شادییان لێوهرگرتم و درێژیان کرد‪ .‬کراسهکهیان لهبهردادڕاند‪.‬‬ ‫ریخۆڵهکانی هاتبوونهدهر و دوای دڕاندنی کراسهکهی زیاتر خزانه خوارێ‪ .‬گوێم لێبوو یهک له کچهکان کووتی ئهوه ناژیی‪ .‬لۆهو مۆاوهدا شۆادی هۆهر لهپۆهنا دایکۆی رهق‬ ‫راوهستابوو‪ .‬دایکی هۆشی نهبوو‪ .‬ئیمدادگهرهکان لێیان پرسیم ئهم ژنه چی تۆیه؟ کۆوتم نایناسۆم و لۆه بۆهر مۆاڵی سۆهیداوایه تووشۆیان بۆووم‪ .‬بۆهاڵم دهزانۆم ماڵیۆان لۆه‬ ‫کوێیه له رێیه که دههاتین لێم پرسیوه و پێی کوتووم‪ .‬یهکیان کوتی ئهگهر وایه به مێرد و کهسو کارهکهی بڵێ بێن بۆ مزگهوتی سهعدی‪ .‬دهستی شۆادیم گۆرت و کچۆه‬ ‫چکۆلهکهشم له باوهش کرد و بهرهو گهڕهکی تهکیهی بابه خهلیفهی وهڕێکهوتین‪.‬‬ ‫له الی مزگهوتی سهعدی را تا سهر شهقامی زهند به بن دیواراندا هاتین و مهترسیی گوللهی راسۆتهوخۆمان لهسۆهر نۆهبوو‪ .‬الی راسۆتهی جلۆهکانی مۆن خوێنۆاوی بۆوون و‬ ‫جار جار به لهشمهوه دهنووسان‪ .‬شادی ههر ئاوڕی دهدایهوه و دهیپرسۆی دایۆه کۆهنگێ دێ؟ نۆهم دهزانۆی چیۆی پێبڵۆێم‪ ،‬هۆهر دهمکۆوت دایۆه نهخۆشۆه و دوایۆه ئهگۆهر چۆاک‬ ‫بۆۆووهوه دیتۆۆهوه بۆۆۆ التۆۆان‪ .‬منداڵۆۆه بچکۆلهکۆۆه بهسۆۆهر شۆۆانمهوه خۆۆهوی لێکۆۆهوتبوو‪.‬بۆۆه شۆۆهقامی زهنۆۆددا بۆۆهرهو دهرکۆۆی تهکیۆۆهی بابۆۆه خهلیفۆۆهی داگۆۆهڕاین‪ .‬بۆۆه گۆۆورجی بۆۆه‬ ‫شۆۆهقامهکهدا پهڕینۆۆهوه و خۆمۆۆان لۆۆه حهسۆۆاری تهکیۆۆهی هاویشۆۆت‪ .‬تهکیۆۆه دوو دهرکۆۆی ههبوو‪،‬یۆۆهکیان بهسۆۆهر شۆۆهقامی زهنۆۆددا دهکۆۆراوه ئۆۆهوی دیکۆۆهیان بۆۆهالی کۆۆۆاڵنی‬ ‫پشتهوهیدا‪ .‬له شادیۆم پرسی لێڕهڕا ماڵه خۆتان پێدهزانیی؟ به راوهشاندنی سهری تێیگهیاندم که ماڵه خۆیان پێدهزانیتهوه‪ .‬کوتم بڕۆ بابچینه ماڵه ئهنگۆ‪.‬‬ ‫وهپێشم کهوت‪ ،‬گهیشتینه بهردهرگایهکی دار‪ .‬دوانیۆوهڕۆ بۆوو‪ .‬لۆهدهرگام دا‪ ،‬پۆاش تاوێۆک دهنگێکۆی ژنانۆه لۆه دیۆوی حهسۆارێ ڕا پرسۆی کێیۆه؟ شۆادی هۆاواری کۆرد‪ ،‬داده‬ ‫بیکهوه‪ .‬بهدهنگی پێاڵوهکانیڕا دیار بوو به پهله بهرهو دهرگا دێت‪.‬‬ ‫دارهکهی پشت دهرگای کێشاوهو دهرگا کرایهوه‪ .‬کچێکی تهمۆهن شۆازده‪ ،‬حهفۆده سۆااڵن بۆوو‪ .‬بۆه نیگهرانییۆهکی زۆرهوه مندالۆه چکۆلهکۆهی لێۆوهرگرتم و لێۆی پرسۆیم ئۆهدی‬ ‫دایکم کوا؟ نهمدهزانی چیی پێبڵێم‪ .‬شادی کوتی دایه نهخۆشه خوێنی لهزگی دههات! کیژه جحێڵهکه دایه پڕمهی گریان و بهرهو قواڵیی حهسۆارێ چۆوو‪ .‬بهدوایۆدا چوومۆه‬ ‫ژوری حهسارێ و بانگم کرد‪ .‬دهنگێکی الوازی پیاوانه له بنهبانی ژێرزهمینێک ڕا پرسی کییه؟ زێنهب کچم ئهوه کێیه؟ چیی دهوێ؟ بۆالی دهنگهکه چووم‪ .‬لۆهپێش دهرکۆی‬ ‫ئهو ژێرزهمینه به بڵیندایی دهرکهکه تهلیسه خۆڵ ههڵچنرابوون‪.‬‬ ‫کهلێنێکی تهسک لهمابهینی دهرکهی ژێرزهمینهکه و تهلیسه خۆڵهکان مابۆوه‪ .‬تفهنگهکهم لهشانم هێناخوارێ و چوومه ژوورێ‪ .‬ساڵوم کرد و وهاڵمۆی سۆاڵوی دامۆهوه‪ .‬پۆێم‬ ‫کوت مامه گیان ئهمن له نیزیک ئاوایی سهیدئاوا تووشی خێزانۆت و ئۆهو دوو منداڵۆهبووم‪ .‬بۆاقی رووداوهکۆهم چۆۆن روویدابۆوو بۆۆ گێۆڕاوه‪ .‬هۆهر دهیکووت‪،‬پهکوو‪،‬پۆهکوو‪،‬‬ ‫پشتم شکا‪ .‬ئهمن بهو حاڵهم چ لهو مندااڵنه بکهم؟ به دڵێکی پڕپهرۆشهوه له ژێرزهمینهکه هاتمه دهرێ‪ .‬له حهسارێ کیژهکه لهسۆهر عۆهرزی دانیشۆتبوو‪،‬کچهچکۆلهکهی‬ ‫لهباوهش گرتبوو‪ ،‬شادیش لهتهنیشتییهوه سهری وهالی کهلهکهی کردبوو‪.‬‬ ‫نهم دهزانی چ بڵێم‪ ،‬بۆالیان چووم و دهستێکم به سهری شادیدا هێنا و ماڵئاوایم لێکردن‪.‬لهدهرکهی هاتمهدهرێ‪ ،‬لهگهڵ ئهوهی که بارهکهم سووک ببوو‪ ،‬هۆهنگاوی القۆم‬ ‫قورس ببوون والقهکانم به زهحمهت بهدوامدا دههاتن‪ .‬بیرم له منداڵه چکۆلهکه دهکردهوه که چیی بهسهر دێت؟ شادی چلۆن ئهو دیمهنۆهی برینۆدار بۆوونی دایکۆی لۆهبیر‬ ‫دهکا و زۆر پرسیاری دیکهش‪.‬بهکۆاڵنهکهدا هاتم و خۆۆم گهیانۆده کوچۆهی پشۆت '' بۆازاڕی روز'' و لۆهوێڕا بۆه خێرایۆی خۆۆم گهیانۆده گۆهڕهکی'' سهربهرداشۆی '' و بهوێۆدا‬ ‫بهرهو ژوور رۆیشتم‪ .‬بیرم له بابم دهکردهوه و نهم دهتوانی باوهڕبکهم شههید بووه و دهمگوت‪ ،‬مهحموود جوانی نهدیتووه و لێی تێکچووه‪ .‬جار جاریش که دایکی شۆادی و‬ ‫منداڵهکانیم وهبیردههاتهوه‪ ،‬کۆزهم لهجۆهرگی ههڵدهسۆتاو دڵۆم پڕدهبۆوو‪.‬بۆهدهم بیروخهیااڵنۆهوه گهیشۆتمه الی مزگۆهوتی '' سۆهید نیۆزام'' و بۆه کوچهکۆهیدا هاتمۆه سۆهر‬ ‫شهقامی ''فهرهح'' و بهرهو شهقامی ''وهرههرامی شهرقی'' وهرههرامی رۆژههاڵت چووم‪.‬له رێک بهرێکی کوچهی ''مهنسووری'' لۆه گۆهڕهکی '' ئهرمۆهنییان'' ئامبواڵنسۆێک لۆه‬ ‫نێوهڕاستی شهقامهکه راوهستابوو‪ .‬دهرکی الی شۆفیرهکهی کرابووهوه‪ .‬به پارێزهوه لێی چوومه پۆێش و دیۆتم شۆۆفیرهکهی سۆهری بۆهالی ژوری ئامبواڵنسۆهکهدا سۆووڕاندووه‪.‬‬ ‫بانگم کرد وهاڵمی نهداوه‪ .‬دهستم لهسهر شانیدانا و کوتم کاکه کاکه‪ ،‬وهاڵم نهبوو‪ .‬ههستم کرد بۆنی ئاسۆنی ژهنگۆاوی دێۆت‪ ،‬دیۆتم بۆهرپێی شۆۆفیرهکه پڕبۆووه لۆهخوێنی‬ ‫مهییو‪.‬‬ ‫دیاربوو لهمێژه شههیدکراوه و خوێنهکهی مهیوه‪ .‬بهجێم هێشت و بۆه کووچۆهی مهنسۆووریدا بۆهرهو ماڵۆه خۆمۆان لۆه الی مهیۆدانی حهسۆهنزاده و رووبۆهڕووی ماڵۆه ''خۆات‬ ‫نارنجێ'' وهرێ کهوتم‪ .‬لهسۆهر کووچۆهی خۆمۆان کهالوهیۆهکی لێبۆوو‪ ،‬گۆوێم ههڵخسۆت‪ ،‬قروسۆکهی سۆهگێک دههۆات‪ .‬بۆهپێش کهالوهکۆهیدا تێپۆهڕیم و چوومۆه نێۆو کووچۆهی‬ ‫خۆمان ‪ .‬له حهساری خۆمان چرای هی کام لۆه ماڵۆهکان نهداییسۆا‪ .‬ئێمۆه لۆهو حهسۆارهیدا چوارمۆاڵ بۆووین‪ .‬شوشۆهی پهنجۆهرهکان زۆربۆهیان شۆکابوون‪ .‬لۆه حهسۆارێ دوو‬ ‫قووڵکهی گهوره دروست ببوو‪.‬ترومپای حهسارێ له جێی خۆی بوو‪ .‬گوڵهکانی باخچهی ههڵپهرتوابوون‪.‬‬ ‫دوو لقی گهورهی داره بوزهکهی حهسارێ شکابوون بهاڵم لێ نهببوونهوهو بهسهر باخچهکهدا شۆڕببوونهوه‪.‬بهرهو ژێرزهمینۆی ماڵۆه کۆاک محهمۆهد سۆهقزی جیرانمۆان چۆووم‪.‬‬ ‫لهبهر دهرکی ئهو ژێرزهمینهش تهلیسه خۆڵ لهسهریهک ههڵچندرابوون‪ .‬تروسکاییهکی کهم هێزم لێ وهدیار کهوت‪ .‬چوومه ژورێ‪ .‬ساڵوم کرد و یهکراست چۆاوم بۆه دایکۆم‬ ‫کهوت‪ .‬کز‪،‬خهمبار و دۆشداماو له سهرووی ژێرزهمینهکه دانیشتبوو‪ .‬که چاوی به مۆن کۆهوت یۆهک پۆێ ههسۆتاو لۆه ئۆامێزی گۆرتم‪ .‬ئۆهوالوالی مۆاچ کۆردم و پرسۆی کۆهنگێ‬ ‫هاتویهوه؟ کوتم ئهوڕۆ هاتوومهوه‪ .‬لێم پرسی بابم له کوێیه؟ کوتی جارێ دانیشه ئێستا ئهویش دێتهوه‪ .‬سوکناییهکم هاتێ‪ .‬کوتم بۆکوێ چووه؟ ههستم کرد دهیهۆهوێ‬ ‫شتێکم لێ بشارێتهوه‪ .‬کوتم دایه پێم بڵێ‪ ،‬خهڵک پێیان کوتووم‪ .‬راسته؟ کوتی نهبهخودای رۆڵه ههر بڕێک دهستی بریندار بووه‪ .‬له چاوهکانیدا دهمویست راستیی‬


‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫الپهرهی ‪2 :‬‬

‫‪Page : 3‬‬

‫‪82‬ی گەالوێژ ساڵرۆژی فتوای جیهادی خومەینی دژی نەتەوەکەمانە‪ ،‬ئەو رۆژە قەت لەبیر ناکەین‪.‬‬ ‫کەمال گروێسی‬ ‫مەهاباد لەژێر بارانی ئاگردا‬

‫مانگی خهرمانانی ساڵی ‪7252‬ی ههتاویی بوو‪ .‬چهند رۆژێک بوو بۆۆ سۆهردانی خزمۆان چووبومۆه‬ ‫شۆۆاری بۆکۆۆان‪ .‬ئۆۆهو شۆۆاره وهک زۆربۆۆهی شۆۆارهکانی دیکۆۆهی کوردسۆۆتان لۆۆهژێر دهسۆۆتی پێشۆۆمهرگه و‬ ‫هیزه سیاسییهکانی کوردستاندا بوو‪.‬‬ ‫بهیانییهکی زوو له كۆارێژی (گۆهراج) مۆههاباد لۆه بۆکۆان تووشۆی هۆاواڵێکی گۆهڕهکی خۆمۆان بۆه‬ ‫ناوی مهحمود محۆاڵی بۆووم‪ .‬پۆاش چۆاک و چۆنی‪،‬هێشۆتا بۆهخیرهاتنیم تۆهواو نۆهکردبوو‪ ،‬کۆوتی‬ ‫ئۆۆهوه لێۆۆره چ دهکۆۆهی؟ کۆۆوتم بۆۆۆ؟ کۆۆوتی گوللۆۆه خۆمپۆۆاره لۆۆه حهسۆۆاری ئێۆۆوه کۆۆهوتووه و بابۆۆت شۆۆههید بۆۆووه! حهپهسۆۆابووم‪،‬نهم دهزانۆۆی چ بکۆۆهم‪ ،‬تۆۆهنیا تۆۆوانیم سۆۆواری‬ ‫مینیبووسێک بم که بهرهو ئاوایی بورهان دهچوو‪.‬‬ ‫نازانم ئهو رێگایه کهی تهواو بوو وچۆن گهیشتمێ‪ .‬له بورهان سواری جیبێک بووم و ههتا ئاوایی دۆستاڵی بهو جیبهی چووم‪ .‬له دۆسۆتاڵی را بۆه پێیۆان بۆهرهو بهسۆری‬ ‫و لهوێشهوه بهرهو ئاوایی سهیدئاوا بهرووکاری مههاباد دا داگهڕام‪ .‬برنوویهکی درێژی دارشوشهی رهقهم حهفدهم پێ بۆوو‪ .‬لهبۆهر ئۆاوایی سۆهیدئاوا تووشۆی ژنێۆک و دوو‬ ‫منداڵ بوووم‪.‬‬ ‫هۆۆهروا بۆۆهدهم رێگۆۆاوه دهن ۆ و باسۆۆی شۆۆارم لۆۆێ پرسۆۆی و کۆۆوتی مۆۆاوی سۆۆێ رۆژه لۆۆه مۆۆاڵ وهدهرکۆۆهوتووم و چووبۆۆووم بۆۆه دوای هێوهرهکهمۆۆدا کۆۆه بێۆۆت و مێردهکۆۆهم لهشۆۆار‬ ‫بهرێتهدهرێ‪ ،‬پاشان بهدهم ههناسهیهکی قووڵهوه کوتی بهناشکوری نهبێ ئهویش خۆی لۆێ بهسۆاحێ نۆهکردین‪.‬یۆهکێک لۆه منداڵۆهکان کیژۆڵهیۆهکی چۆوار‪ ،‬پێۆن سۆاالن‬ ‫دهبوو و به پێی خۆی وردهورده له پێش ئێمهوه دهرۆیشت‪ .‬منداڵهکهی دیکه به باوهشی دایکییهوه بوو‪.‬‬ ‫کاتێک گهیشتینه لێواری چۆمی ''یهرغوو'' له نیزیک پێچهکهی رێگای الچینۆێ‪ ،‬ههسۆتم کۆرد ژنهکۆه مانۆدوو بۆووه‪ .‬داوام لێکۆرد منداڵهکۆهیم بۆداتێ ئۆهمن بۆۆی هۆهڵگرم‪،‬‬ ‫کوتی بابهکهم ئاخر ئهتۆ ئهو ههموو تفهن و فیشهکدان و شتهت پێیه و بۆخۆشت دهڵێی له دۆستاڵی را به پێیان هاتووی‪ ،‬مانۆدووی و نۆابێ‪ .‬کۆوتم دایکهکۆهم ئۆهمن‬ ‫مانۆۆدوو نۆۆیم و منداڵهکۆۆهی دایۆۆه دهسۆۆتم‪ .‬ئۆۆهمنیش تفهنگهکۆۆهم لۆۆه شۆۆانی راسۆۆتهم هێنۆۆاخوار و بۆۆه الشۆۆانی چهپۆۆهم دا سۆۆهراوبن شۆۆۆڕم کۆۆردهوه و منداڵهکۆۆهم بهسۆۆهر شۆۆانی‬ ‫راستهمدادا‪ .‬کاتێک گهیشتینه راسته رێیهکه و بهرهو ناو شاری مههاباد دهچووین‪ ،‬دیتمۆان سۆهر گردهگڕویۆی پشۆت تهپۆهی قۆازی ئهرتهشۆی لێیۆهو تهقۆهش دهکۆهن‪ .‬سۆهر‬ ‫شاخی داشامهجیدیش پایهگای هێۆزه داگیرکۆهرهکانی کۆمۆاری ئیسۆالمیی ئێرانۆی لێبۆوو و لۆهوێڕا بۆه کۆالیبر ‪ 51‬و دۆشۆکه و تۆۆ و خۆمپۆاره لۆه شۆاریان دهدا‪ .‬بۆه دهنگۆی‬ ‫تهقهکان کیژۆڵهکه ترسا و دهستی به داوێنی کراسی دایکی گرت و له پهنا ویی دهڕۆیشت و بۆهدهنگی هۆهر تهقهیۆهک وێکۆدههات و بۆه چۆاوه نیگهرانۆهکانی دهیڕوانییۆه‬ ‫دهوروبهری رێگاکه‪.‬‬ ‫گهیشتینه حانۆدی دارچنارهکۆانی پۆیش'' مههۆدی کۆودک'' باخچۆهی سۆاوایان و دهمانۆدیت کۆ و کۆوڕی جحێۆڵ ههرکۆهس پهڕۆیۆهکی سۆپی لۆه باسۆکی هاالنۆدووه و یارمۆهتی‬ ‫بریندار و لێقهوماوان دهدهن‪ .‬هۆشمان ههر لهو پۆله خهڵکه بوو که له پۆهنا دیۆواری کوچهوکۆاڵنهکانۆدا بۆه ماتهماتۆه و خۆۆ کووڕکردنۆهوه و جاروبۆار بۆۆ پهڕینۆهوه لۆه‬ ‫شهقامهکان تیژ تێدهپهڕین‪ .‬لهناکاو دهنگۆی رهگبۆارێکی قهناسۆه و هۆازهی گوللۆهکان بهسۆهر سۆهری ئێمۆهدا هۆات‪ .‬کچۆه چکۆلهکۆه لهترسۆان زریکانۆدی و بۆهرهرو پێشۆهوه‬ ‫رایکرد‪.‬‬ ‫دایکی هاواری کرد‪ ،‬شادی گیان ههڵمهیه هی نیه‪ .‬تازه زانیم ئهو کیژه بچکۆله خوێنشیرنه ناوی شادییه‪ .‬شۆادی بۆه بیسۆتنی دهنگۆی چهنۆد تهقهیۆهکی دیکۆه‪ ،‬خێراتۆر‬ ‫غاریدا و یهک بهخۆشی دهیزریکاند‪ .‬دایکی لهتاوان باوی ههنگاوهکانی خوشۆتر کۆرد تۆا بگاتۆه شۆادی و هێۆوڕی کاتۆهوه‪ .‬هێشۆتا چهنۆد هۆهنگاوێکی مۆابوو دهسۆتی بگاتۆه‬ ‫دهستی شادی‪ ،‬دهنگی رهگبارێکی کورت هات‪.‬‬ ‫دایکی شادی ههر ههڵدههات بهاڵم ئهمجار ههنگاوهکانی وهک پێشوو نهدههاویشت و الترهی دهبهست‪ .‬دوای چهند هۆهنگاوێک ئۆهژنۆکانی نیشۆتنهوهو کهوتۆه سۆهر زهویۆی‪.‬‬ ‫ئهمن سهرهتا وام زانی ههڵهنگووتوه‪ .‬بهغار خۆم گهیانده الی‪ .‬شادی قامکه گهورهی دایکی گرتبوو دهیکووت دایه ههسۆته بۆا هۆهڵێین‪ .‬ئۆهمنیش بۆن پیلۆی دایکۆی شۆادیم‬ ‫گرت که ههڵی ههستێنمهوه‪ ،‬دیتم کهلهکهی الی چهپهی خوێنی لێدهچۆڕێ‪ ،‬زانیم ئهو رهگباره کورته دایکی شادی پێکاوه‪.‬‬ ‫خهڵکی نێوشار که شاهیدی ئهو دیمهنه بوون به دهسۆت راوهشۆاندن و هۆهرا کۆردن بانگیۆان دهکۆردین کۆه بۆهرهو ئۆهوان بۆڕۆین‪ .‬مهودایۆهکی ‪ 811‬میتریمۆان مۆابوو بگهینۆه‬ ‫سهری کوچهکان و له سێرهی پایهگای گردهگروێ و داشامهجیددا نهمێنین‪ .‬کهس نهیدهوێرا بێت بۆالمان‪.‬‬ ‫دایکی شادیم ههڵێنا و دهستیم خسته سهر شانم و منداڵه بچکۆلهکهم بهشانی تفهنگهکهم گرت و لهراستیدا دایکی شادیم رادهکێشا‪ .‬شادی لهپێشهوه دهرۆیشت و خێرا‬


‫الپهرهی ‪8 :‬‬

‫‪82‬ی گهالوێژ ‪ :‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‬

‫‪Page : 2‬‬

‫ناوهڕۆک‬ ‫‪82 -7‬ی گەالوێژ ساڵرۆژی فتوای جیهادی خومەینی دژی نەتەوەکەمانە‪ ،‬ئەو رۆژە قەت لەبیر ناکەین‪ ....................‬کهماڵ گروێسی ‪2 .................‬‬ ‫‪ -8‬بهبۆنهی ‪ 22‬ههمین ساڵی فهتوای خومهینی‪ ..................... .‬لوقمان زەهرایی ‪6 .........................................................‬‬ ‫‪ -2‬مانگی گهالوێژ و بیرهوهرییه خۆشو ناخۆشهكانی ‪ .................................‬قادر وریا ‪8 .............................................‬‬ ‫‪82 -4‬ی گەالوێژ‪ .‬رۆژی فەرمانە بەدناوەکەی خومەینی ‪ .............................................‬ئەحمەد مەکاڵوەیی ‪9 ....................................‬‬ ‫‪82 -5‬ی گهالوێژ ڕۆژی بهرگریی نهتهوهیی ‪ ..............................................‬هاشم ڕهزایی ‪11 ...........................................‬‬ ‫‪82 -6‬ی گهالوێژ‪ ،‬سی و سێ ساڵ له داگیرکهریی وهحشیگهرانهی کۆماری ئیسالمیی ئێران له کوردستان ‪ .....................‬هیرش عەلیزادە ‪12 ...............‬‬ ‫‪ -1‬بهیاننامهی هاوبهشی سێ پارت و رێكخراوی سیاسیی رۆژههاڵتی كوردستان بهبۆنهی ‪82‬ی گهالوێژهوه ‪14 .......................‬‬ ‫‪ -2‬فهتوای خومهینی و جینۆسایدێکی بهردهوام‪ ........................‬تهوار شهریفی ‪15 .....................................................‬‬ ‫‪ -9‬راگەیەندراوی دەست بەکار بوونی کەمپەینی "حهوتووی بهرهنگار بوونهوه دژی داگیرکاری رۆژههاڵتی کوردستان ‪16 ...................‬‬ ‫‪ -71‬بەیاننامە‪ :‬با رۆژی ‪٨٢‬ی گەالوێژ بکەینە رۆژی یەکگرتوویی گەلی کورد لە رۆژهەاڵت دژی داگیرکەر ‪ ..............‬ناوهندی پێشهوا ‪17 ..................‬‬ ‫‪82 -77‬ی گهالوێژ''راگهیاندنی ڕۆژی ماتهمینیی گشتی له سهرانسهری کوردستان ‪72 ........................................‬‬ ‫‪ -78‬راگهیهندراوی سازمانی خهبات به بۆنهی ‪28‬ی گهالوێژ ساڵرۆژی فهرمانی جیهاد دژی گهلی كورد ‪20 .......................‬‬ ‫‪ -72‬لە رۆژی ‪82‬ی گەالوێژدا چ بکرێت؟ چ ناوێك بۆ ئهو رۆژه دیاری بكرێت؟ ‪21 ......................‬‬ ‫‪ -74‬بانگهوازی هاوپهیمانی ستراتێژیکی رۆژههاڵتی کوردستان به مهبهستی مانگرتنی گشتی له یادی ‪ 28‬ساڵهی فهتوای خومهینی له دژی نهتهوهکهمان ‪23 .....‬‬ ‫‪ -75‬فهتوای ئیمام خۆمهینی؛ سهرچاوه‪ ،‬پاڵپشت‪ ،‬کارتێکهریو ڕوانگهی ئێمڕۆی مریدهکانی ‪ ..............‬سدێق بابایی ‪24 ............................‬‬ ‫‪ -76‬فهرمانی جیهاد دژی گهلی کورد لهالێهن خومهینی ‪ ..........................‬فهتاح ئهحمهدی ‪28. .....................................‬‬ ‫‪82 -71‬ی گهالوێژو ژینۆسایدی نامرۆڤانه ‪ .................. !.‬ناسر ساڵحی ئهسڵ ‪30 ...............................‬‬ ‫‪82 -72‬ى گهالوێژ بیرهوهریێكى تاڵ له مێژووى كورد له كوردستانى ئێران ‪ ...............‬عهلى بههرامى ‪31 ..........................‬‬ ‫‪ -79‬رهواییدان بهکوشتاری کوردستان به در کردنی فتوایهک ‪ ......................‬ماڵپهری كوردیش پرسپكتیڤ ‪32 .............................‬‬ ‫‪82 -81‬ی گهالوێژ‪ ،‬ڕۆژی پهرچدانهوهی مرۆڤ کوژی رژێمی کۆماری ئیسالمی ‪ .........................‬کۆمهڵهی مافی مرۆڤی کورد – ئوروپا ‪34 .............‬‬ ‫‪ -87‬راگهیاندنی كۆمهڵه به بۆنهی ساڵوهگهڕی ‪82‬ی گهالوێژ رۆژی بهرهنگاری گهلی كورد دژ به هێرشی كۆماری ئیسالمی ‪35 ......................‬‬ ‫‪ -88‬بهیاننامهی دهفتهری سیاسیی حدکا‪،‬له سیههمین ساڵی دهركردنی فتوای جیهادی خومهینی له دژی خهڵكی كوردستان ‪36 ...........................‬‬ ‫‪ -82‬پهیامی كومیتهی ناوهندی كۆمهڵه به بۆنهی ‪82‬ی گهالوێژ سیههمین ساڵروژی هێرشی رژیم بۆ سهر كوردستان ‪38 .................................‬‬ ‫‪ -84‬با ‪82‬ی گهالوێژ ڕۆژی قهتڵ و عامی گهلهکهمان له یاد نهکهین‪ .‬بهیاننامهی پارتی سهربهستیی کوردستان‪40 ..........................‬‬ ‫‪ -85‬شهڕی قڕکردنی کورد لهالیهن خومهینیهوه له ڕۆژههاڵتی کوردستان ‪ ..................‬ڕهنجدهر دۆڵهگۆمی ‪40 ..............................‬‬ ‫‪ -86‬به دڵی خۆش و ورهی بهرز بهرهوپیری رۆژی ‪82‬ی گهالوێژ بچین ‪ ...................‬عبدالله مهتدی ‪42 ....................‬‬ ‫‪ -81‬له بهرهبهری ‪ 82‬گهالوێژدا ‪ ......................‬حسهین یهزدانپهنا ‪43.................................‬‬ ‫‪82 -82‬ی گهالوێژ‪ ،‬رۆژی وهستانهوه و خۆڕاگری ‪ ..............................‬خالید سیادهت ‪43 .........................‬‬ ‫‪82 -89‬ی گهالوێژ رۆژی دهستپێكردنی موقاوهمهتێكی سهربهرزانه بهرانبهر به هێرشێكی جینایهتكارانه ‪45 .....................‬‬ ‫‪82 -21‬ی گهالوێژ هێمای هاوپشتیی نهتهوهیی گهلی كورد ‪ ...............................‬ئهنوهر ئهسهدزاده ‪46 ........................‬‬ ‫‪82 -27‬ی گهالوێژ رۆژی بهرهنگاری و هاوپشتی نهتهوهیی گهلی كورد به دژی كۆماری ئیسالمی ‪ ......................‬فواد كوردپوور ‪48 ....................‬‬ ‫‪82 -28‬ی گهالوێژ هێمای درندهیی رژیمی ئیسالمییه و نیشانهیهکه بۆ ئیرادهی بههێزی خۆراگرانهی خهڵکی کوردستان ‪49 ...............................‬‬ ‫‪82 -22‬ی گهالوێژ‪ ،‬دهرسهكانو ئهزموونهكان ‪ .....................‬كاوه فهتاحی ‪50 ....................................‬‬ ‫‪82 -24‬ی گهالوێژ‪ ،‬مێژووی دروستكردهوه ‪ .............................‬باران سهلیمی‪51 .....................................‬‬ ‫‪-25‬پاش ههڵبژاردنی سهركۆماریی له ئێرانو راڤهیهك ‪ ...........................‬ئارام‪ .‬مهریوان‪53 .......................................‬‬ ‫‪ -26‬كوشتاری ساڵی ‪ ،61‬پهڵهیهكی رهشی نێوچاوانی رێژیم ‪ ......................‬حهسهن سهلیمی ‪54 ............................‬‬ ‫‪-21‬پارتی ئازادیی کوردستان ‪ :‬شهکاوه بێ ئااڵی بهرخۆدانی نهتهوهیی‪55 ............................‬‬ ‫‪ -29‬راگهێندراوی سپای رزگاریی کوردستان سهبارهت به ‪ 82‬گهالوێژ‪57 ........................................‬‬


‫کۆمهڵێک بابهت و نووسراوه‬ ‫بهبۆنهی ‪82‬ی گهالوێژ ساڵرۆژی فهتوای خومهینی دژی گهلی کورد له رۆژههاڵتی کوردستان‬ ‫گهاڵوێژی ‪8172 :‬‬

‫کۆکردنهوه و ئاماده کردنی ‪ :‬رهحمان نهقشی‬

‫ئاگۆستی ‪8172 :‬‬


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.