شمارە ٦٥٤ روزنامەی “کوردستان” چاپ و منتشر گردید

‫ب سایتهای حزب دمکرات کردستان‪ ،‬روزنامە «کوردستان» در شبکە جهانی اینترنت‬ ‫و ‌‬ ‫‪www.kurdistanukurd.com‬‬ ‫‪info@kurdistanukurd.org‬‬ ‫‪info@kurdistanukurd.com‬‬ ‫‪www.kurdch.tv‬‬ ‫‪Hotbird:6 13 MHz 11137‬‬

‫ایمیل و تلفن بخش تشکیالت‬ ‫‪009647508578190‬‬ ‫‪Tashkilat.kdp92@gmail.com‬‬

‫‪polarization: horezental-SR: 27500 - FEc : 3/4‬‬

‫موفقیت عکاس کرد در جشنوارە عکس « آن» تهران‬ ‫عکاس جوان مهابادی جایزه‌ی اول‬ ‫جشنوارەی عکس «آن» را کسب کرد‪.‬‬ ‫بناب ‌ه گزارش سایت کردستان و کرد‪،‬‬ ‫میکائیل بایزیدی‪ ،‬هنرمند عکاس شهر‬ ‫مهاباد که‌ در جشنوارەی «آن» در‬ ‫تهران شرکت کرد ‌ه بود‪ ،‬موفق ب ‌ه کسب‬ ‫جایزه‌ی نفر اول جشوارە شد‪ .‬در این‬ ‫جشنوارە ک ‌ه با حضور ‪ 300‬هنرمند‬ ‫عکاس از شهرهای مختلف ایران منجمل ‌ه‬ ‫تهران‪ ،‬خراسان جنوبی و خراسان‬

‫شمالی‪ ،‬گلستان‪ ،‬مازندران و ارومی ‌ه‬ ‫برگزار شد‪ 1400 ،‬عکس هنرمندان ب ‌ه‬ ‫رقابت گذاشت ‌ه شد ‌ه بود ک ‌ه یک عکس‬ ‫این هنرمند کرد جایز ‌ه نخست را دریافت‬ ‫کردە و ‪ 7‬اثر دیگر این هنرمند نیز بە‬ ‫عنوان اثر برگزیدە انتخاب شدند‪ .‬کسب‬ ‫مقام اول توسط میکائیل بایزیدی هنرمند‬ ‫مهابادی در این جشنوارە در حالی‬ ‫است ک ‌ه وی سال گذشت ‌ه نیز در همین‬ ‫جشنوارە مقام دوم را کسب کرد ‌ه بود‪.‬‬

‫سه ‌میلیون و ‪ 332‬هزار و ‪ 597‬تن‌کاال از‬ ‫طریق پایانه «پرویزخان» به کشور وارد‬ ‫شده است کە پس از بندرعباس دومین مرز‬ ‫فعال زمینی کشور بود‪ .‬بە گفتەی این مقام‬ ‫مسئول ترانزیت سه میلیون و ‪ 330‬هزار و‬ ‫ن کاال‪ ،‬ورود و خروج ‪ 233‬هزار و‬ ‫‪ 159‬ت ‌‬

‫الزم ب ‌ه ذکر است ک ‌ه عکسهای این‬ ‫هنرمند کرد در شهر مهاباد و روستای‬ ‫« دێبوکر» گرفته‌ شده‌ است‪.‬‬

‫‪ 947‬مسافر و همچنان جابجایی پنج‌میلیون‬ ‫و ‪ 900‬هزار مسافر از دیگر فعالیتهای است‬ ‫کە در این مرز انجام گرفتە است‪ .‬این در‬ ‫حالیست کە طبق سخنان استاندار کرماشان‬ ‫مشکل بیکاری در استان از سابقه‌ای بیش‬ ‫از ‪ 30‬سال برخوردار است و در طول این‬ ‫سالها همواره جزء استانهای اول تا سوم‬ ‫بیکاری در کشور بوده است‪ .‬ابراهیم رضایی‬ ‫بابادی با انتقاد از عدم پرداختن ریشەایی‬ ‫بە مشکل بیکاری در استان گفتە « اینکه‬ ‫اعتبار کافی وجود ندارد نمی‌تواند دلیل قانع‬ ‫کننده‌ای برای کار نکردن جهت ایجاد اشتغال‬ ‫جوانان باشد»‪.‬‬

‫ک هنرمند در ایالم‬ ‫جلوگیری از برگزاری مراسم یادبود ی ‌‬ ‫نیروهای امنیتی حکومت اسالمی ایران‪ ،‬مانع از برگزاری‬ ‫مراسم یادبود یکی از هنرمندان موسیقی کردی در دانشگاه‬ ‫پیام‌نور شهرستان ایالم شدند‪.‬‬ ‫به گزارش ماف نیوز‪ ،‬جمعی از دانشجویان کرد دانشگاه‬ ‫پیام‌نور ایالم درصدد برگزاری مراسم یادبود هنرمند‬ ‫ارمنی‌االصل کرددوست‪“ ،‬آرام تیگران” بودند که با ممانعت‬ ‫نیروهای امنیتی و حراست دانشگاه روبرو گردید‪.‬‬ ‫مسئوالن حراست دانشگاه پیام نور ایالم به این دانشجویان‬ ‫اعالم داشته‌اند در صورت برگزاری هرگونه مراسمی جهت‬ ‫یادبود این هنرمند ارمنی‪ ،‬با آنها برخورد خواهد شد‪.‬‬ ‫چند سال پیش نیز در شهرستان خوی در استان ارومیه‪،‬‬ ‫از برگزاری مراسم سالگرد فوت وی‪ ،‬ممانعت به عمل آمده‬ ‫بود‪.‬‬ ‫هنرمند آرام تیگران سال ‪ 1914‬در یکی از شهرهای‬

‫کردنشین در ترکیه متولد و با آوازهای موسیقی اصیل کردی‬ ‫خدمت بزرگی به مبارزات آزادی‌خواهانه‌ی مردم کردستان‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫وی اواسط مردادماه سال ‪ 88‬بر اثر مرگ مغزی چشم از‬ ‫جهان فروبست‪.‬‬

‫کاهش سن زنان سرپرست خانوار در کنار افزایش سن ازدواج‬ ‫تعداد زنان زیر ‪ 18‬سالی که سرپرست خانوارند‪ ،‬افزایش‬ ‫یافته است‪،‬این درحالی است که میانگین سن ازدواج در کشور‬ ‫کماکان باال می‌رود‪.‬‬ ‫آمارها در ایران از پدیده‌ی اجتماعی تازه‌ای خبر می‌دهند‪.‬‬ ‫در حالی که طبق آمار رسمی سازمان ثبت احوال کشور‪،‬‬ ‫میانگین سن ازدواج زنان و مردان ایرانی باال رفته است‪ ،‬سن‬ ‫زنان سرپرست خانوار کاهش داشته و به زیر ‪ 18‬سال رسیده‬ ‫است‪.‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری دولتی «ایلنا» تعداد زنان سرپرست‬ ‫خانواری که کمتر از ‪ 18‬سال سن دارند و تحت پوشش «کمیته‬ ‫ن‬ ‫امداد « به سر می‌برند‪ ،‬از همیشه بیشتر شده است‪ .‬در عی ‌‬ ‫حال ‪ ۴‬درصد مجموع زنان سرپرست خانوار ایرانی در حال‬ ‫حاضر زیر ‪ 18‬سال سن دارند‪.‬‬ ‫یکی از دالیلی که این پدیده را موجب شده‪ ،‬باال رفتن‬ ‫آمار طالق و به‌ویژه «طالق توافقی» در کشور است‪ .‬سازمان‬ ‫ثبت احوال کشور می‌گوید بیشترین طالق‌ها در ایران میان‬ ‫زوج‌هایی رخ می‌دهد که هر دو بین ‪ 20‬تا ‪ 25‬سال سن دارند‪.‬‬ ‫با این‌حال عالیه شکربیگی‪ ،‬مدیر کارگروه «زنان و‬ ‫خانواده» در «انجمن جامعه‌شناسی ایران» به ایلنا گفت که‬ ‫رشد طالق تنها عامل کاهش سن زنان سرپرست خانوار‬ ‫نیست‪ .‬شکربیگی گفت‪:‬عواملی همچون فوت همسر یا بیکاری‬ ‫همسر هم باعث می‌شود که زنان به‌رغم سن کم ناچار شوند‬ ‫سرپرستی خانوار را برعهده بگیرند‪.‬‬ ‫این جامعه‌شناس تاکید کرد که در مواردی نیز این زنان‬ ‫همسری دارند که مصداق «بدسرپرست» محسوب می‌شود‬

‫‪The Official‬‬ ‫‪Organ‬‬ ‫‪Party of Kurdistan‬‬ ‫‪The Organ‬‬ ‫‪ofDemocratic‬‬ ‫‪Kurdistan Democratic‬‬ ‫‪Party-Iran - I ran‬‬

‫‪NO:654 21 april 2015‬‬ ‫‪No: 493 5 Sep 2008‬‬

‫کالم آخر‬ ‫روز میالد پیشوا‪،‬‬ ‫مناسبتی ملی و انقالبی‬

‫پرویز خان دومین پایانە مرزی فعال ایران در بیکارترین استان کشور‬ ‫اگرچە مرز پرویز خان در کرماشان بە‬ ‫دلیل شرایط مناسب جهت ترانزیت زمینی‬ ‫کاال در ایران بە رتبەی دوم کشور بعد از‬ ‫بندرعباس رسید اما این مهم هیچ کمکی بە‬ ‫رشد تصاعدی بیکاری استان نکردە است‪.‬‬ ‫بە گزارش ایسنا مدیرکل حمل و نقل‬ ‫و پایانه‌های استان کرماشان گفتە است کە‬ ‫سهم پایانه‌ مرزی پرویزخان در ترانزیت‬ ‫ورودی کشور ‪ 26‬درصد در سال ‪٩٣‬‬ ‫بودە است‪ .‬بهمن خسروانی اظهار کردە‪ :‬با‬ ‫توجه به انجام این ‌حجم ترانزیت در پایانه‬ ‫«پرویزخان»‪ ،‬این پایانه در سال ‌گذشته‬ ‫توانست عنوان دومین مرز فعال کشور را به‬ ‫خود اختصاص دهد‪ .‬به گفته وی سال‌گذشته‬

‫‪KURDISTAN‬‬

‫و بنابراین زنان خود وادار می‌شوند که مسئولیت خانواده را‬ ‫برعهده بگیرند‪.‬‬ ‫شهین‌دخت موالوردی‪ ،‬معاون رئیس‌جمهور در امور زنان‬ ‫و خانواده‪ ،‬پیش از این اعالم کرده بود که بیش از ‪ 80‬درصد‬ ‫زنان سرپرست خانوار در ایران بیکارند و فقر زنان سرپرست‬ ‫خانوار را شدیدتر و جدی‌تر از دیگر گروه‌های زنان دانسته‬ ‫بود‪.‬‬ ‫مریم مجتهدزاده‪ ،‬رئیس «مرکز امور زنان و خانواده» تابع‬ ‫نهاد ریاست‌جمهوری نیز وعده داده بود که در سال ‪1393‬‬ ‫زنان سرپرست خانوار در اولویت استخدام در نهادهای دولتی‬ ‫قرار خواهند گرفت و تضمین داده بود که ساعات کاری این‬ ‫زنان از ‪ ۴۴‬ساعت در هفته به ‪ 36‬ساعت کاهش یابد‪ .‬اما این‬ ‫وعده هنوز تحقق نیافته است‪.‬‬

‫‪ 11‬اردیبهشت ‪ ( 1279‬اول ماه مه ‪) 1900‬‬ ‫درکردستان ایران شخصی دیده به جهان گشود‬ ‫که بعدها و در دهه‌ی پنجم حیاتش‪ ،‬چنان تأثیری‬ ‫بر تاریخ ملت خود برجای گذارد که طی مدت‬ ‫کوتاهی روند این تاریخ و سرنوشت ملت خویش‬ ‫را تغییر داد‪.‬‬ ‫قادر وریا‬ ‫قاضی محمد که پیش از عضویت در جمعیت‬ ‫برگردان‪ :‬سروش‬ ‫ژ‪ .‬کاف ( تجدید حیات کرد) و حزب دمکرات‬ ‫کردستان‪ ،‬در شهر مهاباد شخصیت برجسته و‬ ‫تأثیرگذاری بود‪ ،‬از هنگامی که به جمعیت ژ‪ .‬کاف پیوست‪ ،‬از زمینه و‬ ‫فرصتی برخوردار گشت که بتواند نقش برجسته‌‌ای در حیات سیاسی‬ ‫ملتش ایفا نماید‪ .‬قاضی محمد بر مبنای جمعیت ژ‪ .‬کاف‪ ،‬حزب دمکرات‬ ‫کردستان را تأسیس نمود و آنرا به چنان نیروی سیاسی‌ای بدل ساخت‬ ‫که از سویی مردم کردستان ایران را حول برنامه‌ها و آرمانهای خود‬ ‫گردآورد و از سوی دیگر آن را به نماینده‌ی ملت کرد در گفتگو و‬ ‫مذاکره با آذربایجان و اتحاد جماهیر شوروی و طرف‌های دیگر تبدیل‬ ‫نماید‪ ،‬تا از تشکیل یک دولت کردی در این منطقه حمایت کنند‪.‬‬ ‫این تنها سرشناس بودن و پایگاه مذهبی و اجتماعی وی و خانواده‌اش‬ ‫نبود که به ارتقاء نقش قاضی محمد در جمعیت ژ‪ .‬کاف و حزب دمکرات‬ ‫کردستان یاری می‌رساند‪ .‬خردمندی و آگاهی سیاسی و عمومی این‬ ‫شخصیت و باورها و رفتارهای انسانی و متمدنانه و دمکراتیک وی‬ ‫موجب گشته بود که اقشار مختلف مردم و دوستان آذربایجانی و‬ ‫خارجی‪ ،‬رهبر و شخصیت مسئول و مورد اعتمادی را در صدر و در‬ ‫برابر خود مشاهده نمایند‪.‬‬ ‫قاضی محمد در مدت کوتاه ریاست‌جمهوری خود چنان درخشید که‬ ‫پرتو و تشعشع آن به شیوه‌ی اعجاب آوری زمان و مکان را درنوردید‪.‬‬ ‫حاکمیت کردی‌ای که پیشوا قاضی محمد ریاست آن را برعهده داشت‪،‬‬ ‫در مدت ‪11‬ماه حیات خود‪ ،‬تحت رهبری و تأثیرات اندیشه و سیاست‬ ‫این شخصیت‪ ،‬چنان نمونه‌ی واال و درخشانی از زمامداری را به نمایش‬ ‫گذارد که تأثیرات آن هنوز هم بر روی آزادیخواهان و مبارزان کردستان‬ ‫باقی‌مانده و به منشأ و سرچشمه‌ی الهام سیاسی ملتش بدل گشتەاست‪.‬‬ ‫پیشوا قاضی محمد اگر در دوران حیات سیاسی خود و در اوج‬ ‫قدرت و رهبری‪ ،‬منشاء اتحاد و همبستگی مردم و رمز مردود شمردن‬ ‫ستم ملی و فراخوان برای تشکیل یک دولت کردی بود‪ ،‬شهادتش نیز‪،‬‬ ‫حامل پیامی بود که عدم عقب‌نشینی و فراموش نکردن آرمان رهایی‬ ‫را دربرداشت‪ .‬وی با دفاع شجاعانه و تاریخی خود در بیدادگاه رژیم‬ ‫پادشاهی و با گام نهادن سرفرازانه به سوی چوبه‌ی دار دشمنان‪،‬‬ ‫همراە با تمامی دستاوردها و مبانی سیاسی و دمکراتیک غنی‌ای که از‬ ‫طریق جمهوری کردستان و در مدت زمان کوتاه حاکمیت خود خلق‬ ‫نمود‪ ،‬نه‌تنها خود‪ ،‬بلکه بخش حساسی از تاریخ ملت خویش را نیز‬ ‫سربلند کرد‪.‬‬ ‫تجلیل از ‪ 11‬اردیبهشت‪ ،‬روز میالد پیشوا قاضی محمد‪ ،‬از سویی‬ ‫به مفهوم تجلیل از رهبری است که منشاء بسیاری از افتخارات و‬ ‫دستاوردهای تاریخ معاصر ملتمان بودەاست‪ .‬به عنوان مثال‪ :‬تأسیس‬ ‫حزب دمکرات کردستان‪ ،‬باسابقه‌ترین حزب کردی‪ ،‬تأسیس جمهوری‬ ‫کردستان‪ ،‬نخستین حاکمیت مدرن ملی‪ ،‬پا به عرصه‌ی وجود نهادن‬ ‫پرچم کردستان‪ ،‬تشکیل نیروی پیشمرگ و چندین دستاورد دیگر‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر گرامیداشت یادو خاطره‌ی میالد پیشوا قاضی محمد‪ ،‬نشانگر‬ ‫وفاداری به آرمانهایی است که این رئیس‌جمهور جان خود را در راه‬ ‫آنها فداکرد؛ تأکید بر راه و خط مشی‌ای است که پیشوای شهید دربرابر‬ ‫ملت خود قرار داد‪ ،‬راه رهایی از ستم و مشی رها زیستن و آزاد زندگی‬ ‫کردن‪.‬‬ ‫نباید به سادگی از کنار یکصدو پانزدهمین سالروز پیشوا قاضی‬ ‫محمد( یازدهم اردیبهشت ماه سال جاری) بگذریم‪ .‬درداخل کشور و‬ ‫تحت حاکمیت دشمنان آرمانها و اهداف پیشوای رهبر و راهنما‪ ،‬باید‬ ‫روز میالد این بزرگمرد همچون یک مناسبت ملی و انقالبی باشکوه‬ ‫هرچه تمام‌تر گرامی داشته شود‪ .‬در دیگر بخش‌های کردستان و در هر‬ ‫جایی که کردها در آن زندگی کرده و به سر می‌برند‪ ،‬بزرگداشت این‬ ‫مناسبت و تجلیل از افکارو اندیشه و پیام و مواضع و رهنمودهای این‬ ‫شخصیت تاریخی‪ ،‬باید یک وظیفه‌ی ملی تلقی گردد‪.‬‬ ‫بگذار روان رئیس‌جمهور شهیدمان‪ ،‬پیشوا قاضی محمد در بلندای‬ ‫تاریخ‪ ،‬شاد و شاهد باشد که ملتش با تقدیر و حق شناسی‪ ،‬راه او که‬ ‫راه رهایی خودشان است را ادامه می‌دهد‪.‬‬

‫‪7‬‬

‫سیاسی‬

‫‪ ٣١‬فروردین ‪ ٢١ ١٣٩٣‬آوریل ‪2015‬‬

‫شامرە‪٦٥٤ :‬‬

‫روزنامەی‬

‫رؤیای امپراطوری ایرانی در یمن‬ ‫با «طوفان قاطعیت» آشفتە شد‬

‫آزاد کریمی‬ ‫در هنگامەی جنگ داعش در تکریت و‬ ‫موصل در عراق‌‪ ،‬اسکادران هوایی متشکل‬ ‫از ســعــودی و چهار کشور عربی خلیج‬ ‫فارس همراە با بسیاری از کشورهای عربی‬ ‫بە جز عراق‌‪ ،‬سوریە و لبنان بە پایگاەهای‬ ‫شبه نظامیان حوثی در شمال و جنوب یمن‬ ‫حملە کردند‌‪ .‬حوثی‌ها یک گروە شبە نظامی‬ ‫منسوب بە زیدی‌های استان صعدە در یمن‬ ‫هستند‪ .‬این منطقە ‪ ٢٤٣‬کیلومتر از صنعا‬ ‫پایتخت یمن فاصلە دارد‪‌.‬‬ ‫«حــســیــن حــوثــی» بــنــیــانــگــذار ایـــدەی‬ ‫«وحــدت مذهبی زیــدی» بــود‌‪ .‬او همچنین‬ ‫بە روش خمینی شــروع بە تبلیغات علیە‬ ‫کشورهای غربی نمود‌‪ ،‬بە جز حسین حوثی‬ ‫یکی از نمایندگان زیدی مذهب پارلمان یمن‬ ‫بــە نــام «بــدر‌الــدیــن حــوثــی» در سال‌های‬ ‫دهەی هشتاد کە دبیر کل حزب «الحق»‬ ‫نیز بود‌‪ ،‬ایدەی برپا کردن یک دولت زیدی‬ ‫مذهب در یمن را مطرح کردە بود‌‪ .‬پس از‬ ‫اینکە مشخص شد جمهوری اسالمی ایران‬ ‫مشغول اقــدامــات تحریک‌آمیز درمنطقە‬ ‫صعدە می‌باشد و زیدی‌ها را علیە دولت‬ ‫مــرکــزی یمن م ـی‌شــوران ـد‌‪« ،‬علی عبداللە‬ ‫صالح» رئیس جمهور وقت یمن کە خود‬ ‫یک زیدی مذهب سکوالر است و از سال‬ ‫‪ ١٩٧٨‬تا ســال ‪ ٢٠١٢‬رئیس جمهور یمن‬ ‫بودە است‪ ‌،‬فرمان حملە بە مواضع حوثی‌ها‬ ‫را صادر نمودە و در سپتامبر سال ‪٢٠٠٤‬‬ ‫«بدرالدین حوثی» و چند تن از همفکران‬ ‫وی را کشت‪‌.‬‬ ‫ماجرای حوثی‌های یمن از ‪ ٢٠٠٤‬بە بعد‬ ‫در رسانەهای گروهی جهان بازتابی نسبی‬

‫ادامەی‪:‬‬

‫داشتە و این گروە مسلح زیدی کە کشور‬ ‫خود را اینچنین بە لبەی پرتگاە کشاندەاند‪،‬‬ ‫بە جز چند شعارعلیە آمریکا واسرائیل‪ ،‬در‬ ‫برگیرندەی هیچ ایدئولوژی سیاسی خاصی‬ ‫و دارای برنامەای مشخص برای برپا کردن‬ ‫دولت مورد نظر خود نیستند‪‌.‬‬ ‫ایدەی حزب «الحق» برای رسیدن بە‬ ‫قدرت همان ایدەی کالسیک اسالم سیاسی‬ ‫می‌باشد‌‪ .‬پیداست ایــدەی اســام سیاسی‬ ‫پیشتر در کشورهای عربی نیز تجربە شدە‬ ‫است مانند‌‪ :‬اخوان‌المسلمین درمصر‪ ،‬امل‬ ‫درلبنان و بعدا اندیشەی جمهوری اسالمی‬ ‫درمذهب شیعەی دوازدە امامی در ایران‬ ‫کە پس از انقالب ‪ ١٣٥٧‬در ایران از سوی‬ ‫خمینی مطرح شدە و در یک رفراندوم و‬ ‫پس از رأی‌گیری از مردم نهایتا بە حکومت‬ ‫تبدیل گردید‪‌.‬‬ ‫البتە اسالم سیاسی قبال نیز از سوی‬ ‫علی شریعتی و چند نویسندەی شیعەی‬ ‫ایــرانــی مانند جــال آل احــمــد‪ ،‬بــررسـی‌ و‬ ‫تحلیل شدە بود و آنها مطالبی دربارەی آن‬ ‫نوشتە و بە چاپ رساندە بودند‪‌.‬‬ ‫حزب‌اللە‌‪ ،‬حماس‪ ،‬الشباب‌‪ ،‬بوکوحرام‌‪،‬‬ ‫گروە ابو سیاف و الحق حزب حوثی‌های‬ ‫یمن و حتی القاعدە‪ ،‬جملگی گروەهای مسلح‬ ‫شبە نظامی اسالمگرا هستند و ســودای‬ ‫برپایی دولــت اســامــی را در کشورهای‬ ‫خــویــش در ســر دارنــــد و نــکــتــەی جالب‬ ‫اینجاست کە همگی آنها از نظر مالی و‬ ‫اعتبار معنوی بە دیگر کشورهای اسالمی‬ ‫وابستە هستند‪‌.‬‬ ‫آنچە برای نمونە در مورد حوثی‌های‬ ‫شمال یمن گفتە می‌شود نشان دهندەی این‬ ‫حقیقت است کە آنها از سوی ایران ــ بطور‬ ‫مستقیم و یا غیر مستقیم ــ حمایت می‌شوند‬

‫دولت رانتی‬

‫بر ‪ 100‬میلیارد دالر بــرآورد شده‌ است‪.‬‬ ‫بدین جهت این دولتهای رانتی هستند که‌‬ ‫مسئول آوردن «بالی نفت» به‌ خاورمیانه‌‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫دولت رانتی و بی کفایتی‬ ‫بی کفایتی یکی از ویژگیهای اصلی‬ ‫دولتهای رانــتــی اســت‪ .‬درآم ــد نفت ابتدا‬ ‫مــوجــب تشکیل اقــتــصــادی م ـی‌شــود که‌‬ ‫تولیدکننده‌ نیست‪ ،‬ک ـه‌ ایــن هــم موجب‬ ‫پدیدآمدن یک دولت فاسد و متعاقبا یک‬ ‫جامعه‌ فاسد می‌شود‪ .‬در اینجا منظور از‬ ‫فساد اینستکه‌ کسی از درآمدی برخوردار‬ ‫باشد که‌ برای آن زحمت چندانی نکشیده‌‬ ‫و کاری انجام نداده‌است‪ .‬همچنین درآمد‬ ‫بـــاالی فـــروش نفت مــوجــب م ـی‌شــود که‌‬ ‫بخشهای دیگر همچون بخش کشاورزی‪،‬‬ ‫بازرگانی‪ ،‬ماشین سازی و ‪ ...‬توان رقابت‬ ‫با بخش نفت را نداشته‌ باشند و این بخشها‬ ‫به‌ حاشیه‌ رانده‌ شوند‪ .‬بدین ترتیب درآمد‬ ‫نفت در دراز مدت موجب پدیدآمدن یک‬ ‫اقتصاد تک محصولی می‌شود و صنعت‬ ‫نفت به‌ بزرگترین بخش اقتصادی تبدیل‬ ‫خواهدشد‪ .‬دولت رانتی انگیزه‌ی چندانی‬ ‫بــرای تشویق مــردم به‌ تحرک اقتصادی‬ ‫و پدید آوردن یک اقتصاد ملی متنوع و‬ ‫چند محصولی ندارد‪ ،‬بدلیل آنکه‌ از پولهای‬ ‫بـــادآورده‌ نفت بهره‌مند مـی‌شــود‪ .‬دولت‬ ‫رانتی با کنترل بخش نفت به‌ سادگی قادر‬ ‫به‌ کنترل کل اقتصاد خواهدبود‪ .‬دولت‬

‫رانتی همچنین به‌ توزیع ثروت میان افراد‬ ‫و گروه‌هایی مـی‌پــردازد که‌ حامی دولت‬ ‫هستند‪ .‬بطور مثال بین سالهای ‪ 1950‬تا‬ ‫‪ ،1970‬تعداد زیادی از مردم در کشورهای‬ ‫صادرکننده‌ نفت در خاورمیانە توسط‬ ‫دولتهای رانتی استخدام شــده‌ بودند و‬ ‫پول دریافت می‌کردند‪ ،‬بدون آنکه‌ مالیاتی‬ ‫بدهند‪ .‬بدین ترتیب بسیاری از شهروندان‬ ‫در این کشورها یاد گرفته‌اند که‌ کار نکنند‬ ‫و درآمد داشته‌ باشند‪ .‬همچنین بر مبنای‬ ‫گــزارش ســازمــان شفافیت بین‌الملل‪ ،‬در‬ ‫سال ‪ ،2014‬عراق‪ ،‬یمن و لیبی از جمله‌‬ ‫فاسدترین کشورهای جهان بوده‌اند‪ .‬بدین‬ ‫ترتیب میان درآمــد نفت‪ ،‬دولت و جامعه‌‬ ‫یک رابطه‌ تشکیل می‌شود‪ :‬از سویی دولت‬ ‫به‌ تولید محصوالت نخواهد پرداخت و به‌‬ ‫درآمد نفت تکیه‌ خواهد نمود و از سوی‬ ‫دیگر جامعه‌ از تحرک اقتصادی بازخواهد‬ ‫ایستاد و به‌ دولت وابسته‌ خواهد شد‪.‬‬ ‫دولت رانتی و فقدان دمکراسی‬ ‫دولتهای رانتی خاورمیانه‌ از یک سیستم‬ ‫سیاسی دمکراتیک بــرخــوردار نیستند‪.‬‬ ‫بطورکلی همه‌ دولتهای رانتی خاورمیانه‌‬ ‫از تجربه‌ی استعماری رنــج بــرده‌انــد و‬ ‫متأثر از دخالتهای خارجی و باالخص‬ ‫دخالتهای غرب بوده‌اند‪ .‬این استعمار راه‌‬ ‫را برای تشکیل سیستمهای تک حزبی و‬ ‫خانواده‌های سلطنتی باز نمود‪ .‬به‌ همین‬ ‫جهت بسیاری از این دولتها پیش از آنکه‌‬ ‫به‌ یک دولت رانتی تبدیل شوند‪ ،‬دولتهایی‬

‫تا کە تحریک شــدە وعلیە دولــت مرکزی‬ ‫یمن شورش کنند‪ .‬برکسی پوشیدە نیست‬ ‫کە زیدی‌ها تنها در استان صعدە درشامل‬ ‫یمن زندگی می‌کنند و آنها تبعەی کشور‬ ‫یمن هستند‌‪ ،‬سرزمینی باستانی با تاریخی‬ ‫کهن‌‪ .‬آنها دارای کشور خود می باشند و‬ ‫تاکنون یک شورش زیدی در یمن را برای‬ ‫خود یک ضــرورت ندانستەاند‌‪ .‬بە هرحال‬ ‫حزب الحق با ایدەی مخالفت با آمریکا و‬ ‫اسرائیل تأسیس شدە و بعدا بە رویکردی‬ ‫خشونت آمیز در گفتار و رفتار گرایش پیدا‬ ‫کــردە و رویارویی هدفمندانەاش با غرب‬ ‫را در داخل مرزهای خود برپا کردەاست‌‪.‬‬ ‫آنــچــە در تــاریــخ زیــدی‌هــا ثــبـت‌ و ضبط‬ ‫شدە است حاکی از پراکنگی و عدم اتحاد‬ ‫آنها می‌باشد‌‪ .‬آنها تاکنون نیز بە صورت‬ ‫عشیرەای و قبیلەای زندگی می‌کنند و فاقد‬ ‫تجربەی دولتمداری مدرن هستند‪ ،‬هرچند‬ ‫بعنوان یک فرد اهل یمن در قدرت مشارکت‬ ‫داشتەاند‪ .‬برای نمونە علی عبدللە صالح با‬ ‫یک کودتای نظامی از سال ‪ ١٩٧٨‬تا ‪٢٠١٢‬‬ ‫بــرای مدت ‪ ٣٤‬سال فرمانروای بالمنازع‬ ‫یمن بودەاست‪‌.‬‬ ‫از ســال ‪ ١٩٦٢‬کــە جمال عبدالناصر‬ ‫نــیــروی نظامی بــە یمن گسیل کــرد و تا‬ ‫تجزیەی یمن بە دو بخش شمالی و جنوبی‬ ‫و مشارکت هر دو یمن در ‌«جنگ سرد»‬ ‫در میان دو جبهەی «ســرمــایــەداری» و‬ ‫«کمونیستی» و اتحاد دوبارەی آنها پس از‬ ‫فروپاشی شوروی در سال ‪ ،‌١٩٩١‬کنترل و‬ ‫ادارەی یمن در هر حالت چە قبل از تجزیە‬ ‫و چــە پــس از آن و چــە در زمــان اتحاد‬ ‫دوبارە‌‪ ،‬در دست کمونیست‌های وابستە بە‬ ‫شوروی و سکوالر‌های وابستە بە جبهە‌ی‬ ‫غرب بودەاست و پس از اتحاد دوبارە در‬

‫سال ‪ ، ١٩٩١‬علی عبداللە صالح بە عنوان‬ ‫رئیس جمهور»یمن متحد» کە مورد تأیید‬ ‫آمریکا و کشورهای هــم پیمان او بــود‌‪،‬‬ ‫قــدرت را در یمن در دســت گــرفـت‌‪ .‬علی‬ ‫عبداللە صالح یک زیدی سکوالر یعنی یک‬ ‫دولتمرد یمنی مخالف دخالت دین در دولت‬ ‫و اصوال ضد ایدەی «اسالم سیاسی» بود‌‪.‬‬ ‫از اینرو موضوع تبعیض و جدایی مذهبی‬ ‫و دینی در سیستم دولتی و حکومتی یمن‬ ‫منتقی بود‌‪ .‬اما در پی سقوط صدام حسین‬ ‫و بــە قــدرت رســیــدن شیعیان درعـــراق و‬ ‫بەدست گرفتن ابتکارعمل جمهوری اسالمی‬ ‫شیعەی ایــران در عــراق‌‪ ،‬این کشور یعنی‬ ‫ایــران گام بزرگی در جهت تحقق رؤیای‬ ‫امپراتوری شیعە در خاورمیانە برداشت‬ ‫کە هیچ پدیدەای یــارای نفی کــردن آن را‬ ‫نداشتە نباشد‌‪ .‬بە هر حال شرانگیزی‌های‬ ‫ایران دربحرین‌‪ ،‬شمال عربستان و جنوب‬ ‫لبنان و حمایت این کشور از دولت «علوی‬ ‫ــ بعثی» سوریە درمقابل اپوزیسیون سنی‬ ‫مذهب در ایــن کشور و همچنین تحریک‬ ‫کــردن حوثی‌های یمن کە در ابتدا چنین‬ ‫می‌نمود در جهت ایــذاء و آزار عربستان‬ ‫سعودی اســت کە دارای مــرز مشترک با‬ ‫یمن و استان صعدەی عمدا زیدی‌نشین‬ ‫می‌باشد‪ ،‬ولی اکنون مشخص گردیدە این‬ ‫بازی‌ها مقدمەی اجرای یک نقشەی ماهرانە‬ ‫و هدفمندانە است برای برپایی یک دولت‬ ‫شیعە در یمن و تکرار سناریوی تجزیەی‬ ‫یمن اینبار بــا دخــالــت مستقیم ای ــران کە‬ ‫جهموری اسالمی آنرا طرح‌ریزی و مدیریت‬ ‫می‌کند‪‌.‬‬ ‫جایگاە یمن در جغرافیای سیاسی از‬ ‫اهمیت بسیاری برخورداراست‪ ،‬بە این دلیل‬ ‫کە کنترل دریای سرخ را از طریق تنگەی‬

‫تمامیت‌خواه‌ و غیردمکراتیک بودند‪ .‬اما‬ ‫دستیابی به‌ درآمــد نفت‪ ،‬تمامیت‌خواهی‬ ‫و نــظــامـی‌گــری را در مــیــان ایــن دولتها‬ ‫تقویت نموده‌است‪ .‬عربستان‪ ،‬کویت‪ ،‬قطر‬ ‫و بحرین نمونه‌ی کشورهایی هستند که‌‬ ‫سیستم سیاسی آنها پادشاهی بــود کە‬ ‫بعدها و بویژە پس از افزایش درآمدهای‬ ‫نفتی آنها از ده ـه‌ هفتاد قــرن بیستم به‌‬ ‫بعد بە دولتهای پادشاهی رانتی تبدیل‬ ‫شدند‪ .‬دولتهای رانتی در خاورمیانە تالش‬ ‫می‌کنند تا رأی مردم را بخرند و آنهایی‬ ‫کـه‌ رأی خــود را نمی‌فروشند‪ ،‬سرکوب‬ ‫می‌کنند‪ .‬دولتهای رانتی نه‌ تنها برای خرید‬ ‫رأی شهروندانشان تالش می‌کنند‪ ،‬بلکه‌ به‌‬ ‫خرید حمایت سیاسی و نظامی بین المللی‬ ‫نیز اقـــدام می‌کنند‪ .‬همکاری و نزدیکی‬ ‫تاریخی آمریکا و عربستان نمونه‌ خوبی‬ ‫است از اینکه‌ چگونه‌ یک دولت رانتی با‬ ‫بکارگیری قدرت اقتصادی خود می‌تواند‬ ‫اق ــدام بـه‌ خرید حامی بین‌المللی نماید‪.‬‬ ‫عربستان برای آمریکا هم یک بازار بزرگ‬ ‫فروش اسلحه‌ و هم یک تأمین کننده‌ بزرگ‬ ‫انرژی است‪ .‬بطور مثال‪ ،‬آمریکا تنها در‬ ‫سال ‪ ،2010‬تعدادی جنگنده‌ را به‌ بهای‬ ‫‪ 60‬میلیارد دالر به‌ عربستان فروخته‌است‪.‬‬ ‫آمریکا در مقابل منافع اقتصادی‌ای که‌ از‬ ‫عربستان بدست م ـی‌آورد‪ ،‬از این کشور‬ ‫حمایت امنیتی‪ ،‬نظامی و سیاسی می‌کند‬ ‫و چشم بر دیکتاتوری و پایمال نمودن‬ ‫حقوق بشر در این کشور می‌بندد‪.‬‬ ‫نتیجه‌ گیری‬ ‫برخورداری از نفت بطور اتوماتیک و‬ ‫حتمی به‌ فالکت و بدبختی منجر نخواهد‬ ‫شد‪ ،‬ولی استفاده‌ نادرست از درآمد نفت‪،‬‬ ‫موجب فالکت خواهد شد‪ .‬دولت رانتی با‬

‫استفاده‌ از توان اقتصادی خود برای کنترل‬ ‫جامعه‌ و پدیدآوردن شهروندانی منزوی و‬ ‫غیر فعال استفادە می‌کند‪ .‬همچنین دولت‬ ‫رانــتــی دولــتــی باکفایت نیست‪ ،‬چــرا که‌‬ ‫درگیر برنامه‌ریزی و تحرک اقتصادی‬ ‫چندانی نیست‪ .‬در درازمــــدت دولتهای‬ ‫رانتی خاورمیانه‌ به‌ سه‌ طریق ممکن است‬ ‫با چالش روبرو شوند‪ :‬قانون مانع کنترل‬ ‫دولت بر ذخایر نفت و چگونگی مصرف‬ ‫درآمــد نفت بشود که‌ ایــن امــر در فقدان‬ ‫نهادهای دمکراتیک و یک پارلمان دمکراتیک‬ ‫بسیار دشوار است‪ .‬دوم‪ ،‬جمعیت کشور‬ ‫آنچنان افزایش یابد که‌ دولــت نتواند به‌‬ ‫خرید رأی مردم بپردازد‪ .‬به‌ عبارت دیگر‬ ‫تــوان اقتصادی دولــت در مقابل جمعیت‬ ‫کشور تنزل پیدا کند و سوم‪ ،‬بها و جایگاه‌‬ ‫نفت در بازارهای جهانی کاهش یابد‪.‬‬

‫‪Angrist, Michele Penner. “Party‬‬ ‫‪Systems and Regime Formation in‬‬ ‫‪the Modern Middle East: Explaining‬‬ ‫‪Turkish Exceptionalism,” published‬‬ ‫‪by PH.D. Program in Political‬‬ ‫‪Science of the City University of‬‬ ‫‪2004 New York, on‬‬ ‫‪Anushiravan.‬‬

‫‪Ehteshami,‬‬ ‫‪from‬‬

‫‪above:‬‬

‫‪“Reform‬‬

‫‪politics of participation in the oil‬‬ ‫‪in‬‬

‫‪monarchies,”published‬‬

‫‪2003‬‬

‫‪by Wiley on behalf of the Royal‬‬ ‫‪Institute of International Affairs‬‬ ‫‪“Oil-led‬‬ ‫‪Political,‬‬

‫‪by 2007 published on January‬‬ ‫‪CODRL Stanford‬‬ ‫‪“A‬‬

‫‪Theory‬‬

‫‪Gray,‬‬

‫‪Matthew.‬‬

‫‪of Late Rentienism in the Arab‬‬ ‫‪States of The Gulf,” published‬‬ ‫‪by Center for 2011 on November‬‬ ‫‪International and Regional Affairs‬‬ ‫‪Georgetown University School of‬‬ ‫‪.Foreign Service in Qatar‬‬ ‫‪Algazeera Report. “US Confirms‬‬ ‫‪bn Saudi Arm Deal,” published 60$‬‬ ‫‪2010 ,October 20 on‬‬ ‫‪“What‬‬

‫‪Canada‬‬

‫‪Compete.‬‬

‫‪Norway did with its oil and we‬‬ ‫‪2013 ,16 didn’t,” published on May‬‬ ‫‪.on The Global And Mail‬‬ ‫‪Countries 10 Nagraj, Aarti. “Top‬‬ ‫‪Oil‬‬

‫‪World’s‬‬

‫‪Biggest‬‬

‫‪The‬‬

‫‪with‬‬

‫‪,13 Reserves,” published on April‬‬

‫منابع‪:‬‬

‫‪the‬‬

‫«بــاب‌الــمــنــدب» دراخــتــیــار دارد و دارای‬ ‫مرزهای دریایی با چند کشور آفریقایی‬ ‫اســت و همچنین سواحل جنوبی یمن بە‬ ‫اقیانوس هند منتهی می‌شود‌‪ .‬از اینرو ایران‬ ‫از راە کنترل یمن می‌تواند نیروی دریای‬ ‫آمریکا مستقر در دریای سرخ و همچنین‬ ‫جنوب اسرائیل و گلوگاە اقتصادی اردن‬ ‫یعنی خلیج عقبە را مورد تهدید قرار بدهد‬ ‫و از دیگر ســو مصر و کــانــال سوئز و‬ ‫عربستان سعودی را تماما با حمالت خود‬ ‫بە چالش بکشد‪‌.‬‬ ‫از این جهت است کە یمن و قضیەی‬ ‫حــوثــی‌هــای اس ــت ــان صــعــدە و همچنین‬ ‫یورش‌های القاعدە در استان حضرموت ــ‬ ‫کە موضوع موجودیت آن نیز بە رویەی‬ ‫دیگر اسالمی سیاسی ازنــوع بنیادگرایی‬ ‫سنی وابستە است و مبحث آن در این مقالە‬ ‫نمی‌گنجد ــ «صلح و امنتیت جهانی» را بە‬ ‫شکلی کم سابقە مورد تهدید قرار دادەاست‌‪.‬‬ ‫ایران در این رویارویی نقش مستقیم دارد‬ ‫و درصدد است با دست‌اندازی در هر جای‬ ‫دنیا کە ممکن است‪ ،‬از راە تحریک «قضیەی‬ ‫شیعە‌گری افراطی» صلح و امنیت جهانی‬ ‫را بە خطربیاندازد‌‪ .‬این ســودای خطرناک‬ ‫ایران برای جهان غرب و کشورهای عربی‬ ‫غیر قابل تحمل اسـت‌‪ ،‬از اینرو با تمامی‬ ‫قــوا هم از لحاظ سیاسی و نظامی و هم‬ ‫از طریق دیپلماتیک بە مواجهە با جمهوری‬ ‫اسالمی و زیــدی‌هــای رادیــکــال همدستش‬ ‫پرداختند و همگام با جنگ علیە حوثی‌ها کە‬ ‫در عملیات نظامی «طوفان قاطعیت» نمود‬ ‫پیداکرد‌‪ ،‬اخیرا در شورای امنیت سازمان‬ ‫ملل متحد نیز قطعنامەای مبنی بر تحریم و‬ ‫محاصرەی اقتصادی ــ نظامی گروە شبهە‬ ‫نظامی حوثی وابستە بە جمهوری اسالمی‬ ‫ایران صادر شد‪ ،‬کە این امر خواب و خیال‬ ‫جمهوری‌اسالمی را بــرای تبدیل شدن بە‬ ‫امپراتوری اقیانوس‌ها را آشفتە کردەاست‪‌.‬‬

‫‪Terry.‬‬ ‫‪Social,‬‬

‫”‪Consequences,‬‬

‫‪Karl,‬‬

‫‪Development:‬‬ ‫‪economic‬‬

‫‪and‬‬

‫‪.on Gulf Business 2013‬‬ ‫‪Arabia‬‬ ‫‪Largest‬‬

‫‪“Saudi‬‬ ‫‪as‬‬

‫‪India‬‬

‫‪IHS‬‬

‫‪US,‬‬

‫‪on‬‬

‫‪published‬‬

‫‪March‬‬

‫‪,7‬‬

‫‪Report.‬‬

‫‪for‬‬

‫‪Market‬‬

‫‪2015‬‬

‫‪HIS‬‬

‫‪Replaces‬‬ ‫‪Defense‬‬

‫”‪Says,‬‬ ‫‪http://‬‬

‫‪Study‬‬ ‫‪from:‬‬

‫‪press.ihs.com/press-release/‬‬ ‫‪aerospace-defense-terrorism/‬‬ ‫‪saudi-arabia-replaces-india‬‬‫‪-largest-defence-market-us-ihs‬‬ ‫“‪Saudi Arabia Becomes world’s‬‬ ‫‪top arms importer,” published on‬‬ ‫‪from: http://www. 2015 ,9 March‬‬ ‫‪-buzzfeed.com/sheerafrenkel/the‬‬ ‫‪most-corrupt-countries-in--23‬‬ ‫‪the-world#.fc1KZd4NJ‬‬

‫‪6‬‬

‫سیاسی‬

‫‪ ٣١‬فروردین ‪ ٢١ ١٣٩٣‬آوریل ‪2015‬‬

‫شامرە‪٦٥٤ :‬‬

‫روزنامەی‬

‫در حاشیە سفر رئیس‌جمهور ترکیە بە ایران‬ ‫عزیز معروفی‬ ‫برگردان‪ :‬هاوری‬ ‫با وجــود تمامی فشار‌ها و تهدیدات‬ ‫تعدادی از گروەها و مهرەهای منتسب‬ ‫بە سپاەپاسداران و سخنگوی کمیسیون‬ ‫امنیت ملی و سیاست خــارجــی مجلس‬ ‫شــورای اســامـی‌‪ ،‬رجــب طیب اردوغ ــان‪،‬‬ ‫رئیس جمهور ترکیە بهمراە هیأتی متشکل‬ ‫از‌‪ :‬وزیــر خــارجـە‌‪ ،‬وزیــر اقتصاد‌‪ ،‬وزیر‬ ‫انرژی و منابع و مشاور “میت” در سفری‬ ‫یک روزە وارد ایران شدند‌‪ .‬چند روز قبل‬ ‫از این سفر‌‪ ،‬گروەها و مهرەهای دولت‬ ‫و سپاه پاسداران و ‪ ٦٥‬نفر از نمایندگان‬ ‫مجلس با ارسال نامەای بە حسن روحانی‬ ‫(رئیس جمهور رژیم‌) خواستار منع ورود‬ ‫اردوغان بە کشور شدە و از وی خواستند‬ ‫این سفر را کنسل کردە و یا بە تعویق‬ ‫بیاندازد‌‪ .‬اما اروغان این سفر را بە تعویق‬ ‫نیانداخت و مسرانە و در زمان مشخص‬ ‫آن را انجام دا ‌د و در کــاخ سعدآباد با‬ ‫حسن روحانی و همچنین علی خامنەای‬ ‫مالقات کرد‌‪.‬‬ ‫اعتراض بە چنین سفری بمنظور اعالم‬ ‫خشم و نفرت بە سخنان چند روز گذشتە‬ ‫اردوغان درخصوص ایران بود‌‪ .‬اردوغان‬ ‫چە سخنانی را بیان کردە بود‌؟ تهدید و‬ ‫اعتراض بە چە دلیل‌؟ اردوغــان در روز‬ ‫س علنا حمایت و پشتیبانی خود را‬ ‫‪٢٦‬مار ‌‬ ‫نسبت بە حملە عربستان و هم‌پیمانانش بە‬ ‫حوثی‌های یمن و کشتار آنها اعالم کرد‬ ‫و همچنین بە صراحت ایران را بە دخالت‬ ‫در امور داخلی کشورهای یمن‌‪ ،‬سوریە‬ ‫و عراق متهم نمود‌‪ .‬نامبردە اظهار داشت‌‪:‬‬ ‫“ما از مداخله عربستان حمایت می‌کنیم‪.‬‬ ‫ترکیه ممکن است ارسال کمک لجستیکی‬ ‫بر اساس تغییر وضعیت را مد نظر قرار‬ ‫دهــد‌‪ ،‬ای ــران سعی در شکار داعــش در‬ ‫منطقه دارد تا خود جای آن را بگیرد”‬ ‫تهدید و اعتراض افــراد و مهرەهای‬ ‫ط مشی حکومتی‬ ‫رژیــم ای ــران کــە بــا خـ ‌‬ ‫انجام گرفتە‌‪ ،‬دقیقا بە این منظور است تا‬ ‫بە دشمنان نشان دهند کە رژیم ایران بە‬ ‫سیاست صدور انقالب و همچنین تأسیس‬ ‫هالل شیعە در خاورمیانە پایبند است و‬ ‫بە آسانی تسلیم مواضع سنی‌ها نمی‌شود‪.‬‬ ‫این بخشی از وضعیت و حساسیت‌های‬ ‫این دیدار بودەاست‌‪.‬‬

‫بخشی دیگر این است کە این دیدار‬ ‫پس از نشست‌های لوزان و توافق ایران‬ ‫و کشورهای ‪ ١+٥‬بر سر برنامەی اتمی‬ ‫جنگ طلبانە ایــران انجام پذیرفت‪ ،‬رژیم‬ ‫ایران کە خود را پیروز گفتوگوها و توافق‬ ‫ن مـــی‌داد‌‪ ،‬در تــاش بــود تا‬ ‫لـــوزان نشا ‌‬ ‫افکار عمومی داخلی و خارجی را نسبت‬ ‫خ واقعیت‌ها گمراە سازد و خود‬ ‫بە سرن ‌‬ ‫را همچون پیروز نشان دادە و ناکارآمد‬ ‫شدن برنامەهای هستەای خود را بمانند‬ ‫موفقیتی در دیدگاە دشمنان و یاران نشان‬ ‫دهد‌‪.‬‬ ‫تــرکــیــە و ایـــــران‌‪ ،‬جـــزو دو کــشــور‬

‫تمامی منافع مشترک بــا ایـــران‌‪ ،‬دارای‬ ‫منافع ویژەای در مناطق سنی نشین بودە‬ ‫و نمی‌تواند بە آسانی از نفوذ ایــران بە‬ ‫کشورهای همسایە چشم‌پوشی کند‌‪.‬‬ ‫اردوغان در این سفر با همتای ایرانی‬ ‫خ ــود مــشــکــات مــنــطــقــەای و جــهــانــی را‬ ‫ارزیابی کر ‌د و دورنگاهی هم بە وضعیت‬ ‫یمن‌‪ ،‬عراق و سوریە و تمامی فرصت‌های‬ ‫ت و از همە مهمتر‬ ‫همکاری فی‌مابین داش ‌‬ ‫در کاخ سعدآباد برای بار دیگر مسائل‬ ‫مربوط بە کرد و کردستان را کە از دیرباز‬ ‫وجود داشتەاند مورد بحث قرار داد‌‪.‬‬ ‫سفر اردوغان بە ایران بە دو دلیل از‬

‫جزء آن کشورهایی بود کە در شورای‬ ‫امنیت ملل‌متحد علیە هر گونە تحریمی‬ ‫علیە ایــران موضع گیری می‌کرد‌‪ .‬جدای‬ ‫از این آ‌‪.‬ک‪‌.‬پ‪ ،‬حزب قدرتمند ترکیە کە‬ ‫ستون قدرت خود را بر مبنای مذهب و‬ ‫اقتصاد بنانهادە‪ ،‬سرمایەگذاری‌های خود‬ ‫را بر توافق ایران و کشورهای ‪ ١+٥‬و لغو‬ ‫تحریم‌های اقتصادی بر ایــران پی‌ریزی‬ ‫کــردە و بــرای اینکە از فرصت‌ها برای‬ ‫افزایش روابط اقتصادی و انرژی بهرەمند‬ ‫شــود‌‪ ،‬بــدون هــراس از تهدیدات توانست‬ ‫سفر خودرا تحمیل کند‌‪.‬‬ ‫دوم‪ ،‬مسائل مربوط بە کرد و کردستان‬

‫حائز اهمیت و پر حاشیە و پر نزاع در‬ ‫خاورمیانە هستند‌‪ .‬ایران خود را همچون‬ ‫محافظ و پشتیبان تمامی شیعیان جهان‬ ‫قلمداد می‌نما‌ید و در ایــجــاد آشــوب و‬ ‫درگــیــری و ایــجــاد نــفــاق مــیــان شیعە و‬ ‫سنی کە عربستان‌‪ ،‬مص ‌ر و ترکیە علمدار‬ ‫آن هستند‌‪ ،‬بی‌مهابا عمل می‌کند‌‪ .‬ایــران‌‪،‬‬ ‫کشورهای ســوریـە‌‪ ،‬یمن و عــراق را بە‬ ‫جــوالنــگــاهــی بـــرای اهــــداف و مناسبات‬ ‫خــود تبدیل کــردە اس ـت‌‪ ،‬بطوری کە هر‬ ‫کجا جنگ و آشوب وجود داشتە باشد‪،‬‬ ‫حضور ای ــران بەچشم م ـی‌خــورد‌‪ .‬لیکن‬ ‫باوجود تمامی تهدیداتی کە بە آنها اشارە‬ ‫شد‌‪ ،‬اردوغــان بە ایران سفر کرد تا غیر‬ ‫مستقیم موجودیت خود را بە ایران نشان‬ ‫دادە و این پیام را برساند کە باوجود‬

‫اهمیت خاصی برخوردار است‌‪:‬‬ ‫اول‌‪ :‬در زمینە اقتصادی‌‌‪ ،‬انــرژی و‬ ‫بازرگانی‌؛ سال گذشتە قــرار بود میزان‬ ‫مبادالت بازرگانی و اقتصادی میان دو‬ ‫کشور‌‪ ،‬بە ‪ ٣٠‬میلیارد دالر برسد‪ ،‬اما‬ ‫بدلیل تأثیر محاصرە اقتصادی بر ایران‬ ‫این مقدار بە نیمی از میزان پیش‌بینی شدە‬ ‫نرسید‪ %٩٥ .‬از صادرات ایران بە ترکیە‬ ‫شــامــل گــاز طبیعی مـی‌بــاشـد‌‪ ،‬اردوغـــان‬ ‫خواستار تخفیف قیمت گاز وارداتــی از‬ ‫ایــران بــودە و همچنین دو کشور از آن‬ ‫پس معامالت بازرگانی خود را از طریق‬ ‫دالر انجام ندهند و بجای آن لیرە ترکیە‬ ‫و تومان ایران را بکار گیرند‌‪ .‬در نتیجە‌‪،‬‬ ‫محاصرات اقتصادی بر ایران برای ترکیە‬ ‫نیز ثمربخش نبودە‌‪ ،‬بەهمین دلیل ترکیە‬

‫و مبارزات شناختە شدەی کردها کە از‬ ‫دیرباز وجــود دارد‌‪ .‬در وضعیت آشفتە‬ ‫مــنــطــقـ ‌ە و کــشــمــک ـش‌هــای بــی‌حــد‌ومــرز‬ ‫خــاورمــیــانـە‌‪ ،‬در سرزمینی کــە مــاالمــال‬ ‫ب و درگیری و تشنج می‌باشد‌‪،‬‬ ‫از آشــو ‌‬ ‫مسألە کردها بە فاکتوری نیرومند مبدل‬ ‫گشتە اســت‌‪ ،‬فاکتور حائز اهمیتی کە از‬ ‫کنترل کشورهای منطقە و بویژە ایران‬ ‫و ترکیە خارج شدە و دامنگیر آنان نیز‬ ‫شــدەاس ـت‌‪ .‬مسألە کــردهــا در کردستان‬ ‫عراق و سوریە بە نحوی پیشرفت داشتە‬ ‫و توانستە حمایت کشورهای بین‌المللی را‬ ‫ی کە باعث خشم و ناراحتی‬ ‫جلب کند‪ ،‬امر ‌‬ ‫ایـــن دو کــشــور شـــدەاســـت‌‪ .‬حــمــات و‬ ‫همکاری‌های آمریکا و متحدانش در جنگ‬ ‫علیە داعش در کردستان عراق و کوبانی‬

‫دولت رانتی‬

‫ریبوار معروفزادە‬ ‫دولت رانتی به‌ دولتهایی گفته‌ می‌شود‬ ‫که‌ بخش قابل توجهی از درآمــدشــان را‬ ‫از راه‌ کمکهای مالی خارجی یا از طریق‬ ‫فروش منابع زیرزمینی (باالخص نفت و‬ ‫گــاز) تأمین می‌کنند‪ .‬کشورهایی همچون‬ ‫عراق‪ ،‬عربستان سعودی‪ ،‬ایران‪ ،‬الجزایر و‬ ‫قزاقستان از جمله‌ کشورهایی هستند که‌‬ ‫تا حد زیادی به‌ درآمد حاصل از فروش‬ ‫نفت و گــاز متکی هستند‪ .‬مصر و اردن‬ ‫از جمله‌ کشورهایی هستند که‌ به‌ کمکهای‬ ‫مالی خارجی تکیه‌ دارنــد‪ .‬درآمد خارجی‬ ‫هنگفت این توانایی را به‌ دولتهای رانتی‬ ‫داده‌اس ــت که‌ تاحدی از جامعه‌های‌شان‬

‫مستقل باشند و بدون توجه‌ به‌ خواست‬ ‫شــهــرونــدان‌شــان‪ ،‬برنامه‌های سیاسی و‬ ‫اقتصادی خود را دنبال کنند‪ .‬همچنین این‬ ‫دولتها از طریق توزیع پول و ثروت میان‬ ‫همه‌ یا برخی از شــهــرونــدان‌شــان‪ ،‬برای‬ ‫حفظ قدرت خویش تالش می‌کنند‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر بیشتر شهروندان دولتهای رانتی‪،‬‬ ‫مالیات نمی‌دهند و به‌ همین جهت انگیزه‌ی‬ ‫کمتری برای شرکت در پروسه‌ی سیاسی‬ ‫و بوجود آوردن یک دولت پاسخگو دارند‪.‬‬ ‫اگــرچـه‌ کشورهای صادرکننده‌ نفت در‬ ‫خاورمیانه‌ از سطح توسعه‌ و مشارکت‬ ‫سیاسی متفاوتی برخوردارند‪ ،‬اما همه‌ی‬ ‫آنها از نبود دمکراسی‪ ،‬نسبت باالی فساد‬ ‫و نبود یک دولــت پاسخگو رنج می‌برند‪.‬‬ ‫در این مقاله‌ نگاهی به‌ برخی از ویژگیهای‬ ‫منفی دولتهای رانتی در خاورمیانه‌ که‌‬ ‫متکی به‌ صــادرات نفت هستند‪ ،‬خواهیم‬

‫انداخت‪.‬‬ ‫بالی نفت‬ ‫نــفــت م ــایــه‌ی بــدبــخــتــی نــیــســت‪ ،‬ولــی‬ ‫اس ــت ــف ــاده‌ی نـــادرســـت دولــتــهــا از نفت‬ ‫موجبات بدبختی برخی از کشورها را‬ ‫فــراهــم آورده‌اســــــت‪ .‬ای ــن تفکر ک ـه‌ نفت‬ ‫باعث توسعه‌نیافتگی کشورها می‌شود‪،‬‬ ‫میان بسیاری از مــردم خاورمیانە رایج‬ ‫است‪ .‬کارشناسان رابطه‌ی معکوس میان‬ ‫برخورداری از نفت و دمکراسی را «بالی‬ ‫نفت» نام نهاده‌اند‪ .‬بطور مثال رشد تولید‬ ‫ناخالص ملی کشورهای عضو اوپــک از‬ ‫سال ‪ 1965‬تا ‪ ،1998‬رشد منفی ‪ %1.3‬بوده‌‬ ‫است ولی تولید ناخالص ملی کشورهای‬ ‫کمتر توسعه‌ یافته‌ یا در حال توسعه‌ که‌‬ ‫درآمــد کمتری داشته‌اند‪ ،‬بطورکلی رشد‬ ‫مثبت ‪ %2.2‬تولید نــاخــالــص ملی بــوده‌‬ ‫اســت‪ .‬ایــن نشان مـی‌دهــد کـه‌ کشورهای‬

‫عضو اوپــک در این سالها اگرچه‌ درآمد‬ ‫هنگفتی از صــادرات نفت داشته‌اند‪ ،‬ولی‬ ‫اقتصادشان رکود کرده‌است‪ .‬البته‌ می‌توان‬ ‫از درآمد نفت به‌ شیوه‌ی درست استفاده‌‬ ‫نمود‪ .‬کشورهایی همچون کانادا‪ ،‬نروژ و‬ ‫آمریکا ذخایر نفتی قابل توجهی دارند و‬ ‫در عین حال نیز از یک سیستم سیاسی‬ ‫دمکراتیک و پاسخگو برخوردارند‪ .‬وقتی‬ ‫از سال ‪ 1960‬به‌ بعد‪ ،‬نفت در نروژ کشف‬ ‫شــد‪ ،‬پارلمان ایــن کشور قوانینی را در‬ ‫خصوص نفت تصویب نمود تــا درآمــد‬ ‫حاصل از فــروش نفت در دراز مدت به‌‬ ‫ســود شهروندان تمام شــود‪ .‬بطور کلی‬ ‫پارلمان نروژ از طریق قانون از دسترسی‬ ‫دولت به‌ درآمد نفت و مصرف آن در هر‬ ‫برنامه‌ی اقتصادی و سیاسی جلوگیری‬ ‫نمود‪ .‬اکنون نروژ براساس معیار سازمان‬ ‫ملل متحد یکی از کشورهایی هست که‌‬

‫مؤید این واقعیت می‌باشد‌‪.‬‬ ‫ترکیە و ایران بخش اعظم کردستان‬ ‫را اشغال کردەاند‪ ،‬بهمین دلیل در اوضاع‬ ‫و احــوالــی کــە مناسبات دو کــشــور بە‬ ‫پرتشنج‌ترین حالت خود هم می‌رسد‌‪ ،‬نباید‬ ‫از ایــن امــر هم غافل شد کە آنــان برای‬ ‫ممانعت و متوقف کــردن رونــد مبارزات‬ ‫کردها و بە نابودی کشاندن آن آمادەاند با‬ ‫هم توافق کنند و همچنانکە کە در گذشتە‬ ‫هم نشان‌دادەاند‌‪ ،‬بە ایجاد نفاق و دشمنی و‬ ‫ایجاد آشوب در میان صفوف ملت تقسیم‬ ‫شدە کردها پناەببرند‌‪ .‬در این خصوص‬ ‫می‌توان بە چند مورد اشــارە کرد‪ .‬سال‬ ‫‪ ١٩٧٤‬دقیقا زمانی کە رژیــم پهلوی در‬ ‫ایران روابط حسنە و محکمی با مبارزات‬ ‫کردستان عراق داشت‪ ،‬با توافق با رژیم‬ ‫بعث عراق کە بە توافق‌نامە الجزایر شهرت‬ ‫دارد‌‪ ،‬مبازرات این بخش از کردستان را‬ ‫کە در سطح وسیعی در جریان بود دچار‬ ‫شکست کردند‌‌‪ .‬دوم‪ :‬سال ‪ ٢‌ ٠١٢‬آنزمان‬ ‫اردوغان نخست وزیر ترکیە بود‌‪ ،‬در پی‬ ‫ی (‌معاون رئیس‬ ‫پناە دادن طــارق هاشم ‌‬ ‫جمهوری عـــراق)‌‪ ،‬نــوری مالکی نخست‬ ‫وزیر وقت عراق را بە تفرقەافکنی میان‬ ‫شیعە و سنی و عمیق‌ترکردن اختالفات‬ ‫مــذهــبــی و تبعیض علیە ســنـی‌هــا متهم‬ ‫کرد‌‪ .‬یک سال بعد انگیزەی واقعی‌تر این‬ ‫تهدیدات را روشن ساخت و اظهار داشت‪:‬‬ ‫“دلیل مخالفت من با شما این بود کە شما‬ ‫کاری کردید کە کردهای شمال عراق بە‬ ‫فکر استقالل باشند‌“‪.‬‬ ‫سفر اردوغـــان بە ایــران و دیــدار با‬ ‫مقامات ردە باالی رژیم‌‪ ،‬بە اختالفات و‬ ‫کشمکش‌های دو کشور پایان نمی‌دهد‌‪ .‬این‬ ‫دو کشور دیدگاەهای کامال متفاوتی نسبت‬ ‫بە سوریە و عــراق دارنــد‌‪ ،‬چراکە ایــران‬ ‫خود را پرچمدار شیعە و اقتدار “‌صفوی”‬ ‫و ترکیە نیز خود را وارث “‌امپراتوری‬ ‫عثمانی‌“ و متحد مهم سنی‌ها می‌دان ‌د و‬ ‫لذا هر دو در منطقە سیاست‌ها و اهداف‬ ‫خود را بە پیش می‌برند و در تالش‌اند‬ ‫حداالمکان بە منافع یکدیگر ضربە وارد‬ ‫نکنن ‌د و همیشە با در نظر گرفتن شرایط‬ ‫منطقە و بین‌المللی حاضرند بر سر مسألە‬ ‫کردستان با هم معاملە و توافق کردە و‬ ‫اختالفات خود را کنار بگذارند‌‪ .‬درست‬ ‫است اکنون اوضاع منطقە مبهم و پیچیدە‬ ‫است‪ ،‬اما نباید نسبت بە مسائل بی‌تفاوت‬ ‫بودە و دست روی دست گذارد‪.‬‬

‫توانسته‌ اســت بهترین سطح زنــدگــی و‬ ‫رفاه‌ را برای شهروندان خود تأمین کند‪.‬‬ ‫بــطــور کلی کشورهایی ک ـه‌ از نهادهای‬ ‫دمکراتیک بهره‌مند بودند‪ ،‬قبل از اینکه‌ از‬ ‫نفت بهره‌مند شوند‪ ،‬توانسته‌اند از درآمد‬ ‫نفت به‌ درستی استفاده‌ کنند‪ .‬اما دولتهای‬ ‫رانتی در خاورمیانه‌ از درآمد نفت استفاده‌‬ ‫نموده‌اند تا قــدرت خود را حفظ کنند یا‬ ‫به‌ تعقیب ایده‌ها و برنامه‌هایی دست بزنند‬ ‫که‌ از حمایت مردمی بــرخــوردار نیست‪.‬‬ ‫بطور مثال کشور عربستان سعودی در‬ ‫سال ‪ 2014‬بزرگترین خریدار سالح در‬ ‫جهان بوده‌ است‪ .‬این کشور تنها در سال‬ ‫‪ 6.4 ،2014‬میلیارد دالر را بــرای خرید‬ ‫اسلحه‌ صرف نموده‌ است‪ .‬در همین سال‬ ‫کشورهای عربستان سعودی و امــارات‬ ‫متحده‌ عــربــی بــا هــم بیشتر از مجموع‬ ‫کشورهای اروپای غربی برای دفاع نظامی‬ ‫خرج نموده‌اند‪ .‬همچنین جمهوری اسالمی‬ ‫ایران سالها برای دستیابی به‌ سالح اتمی‬ ‫تالش نمود‪ ،‬هزینه‌ی این برنامه‌ی اتمی بالغ‬ ‫ادام ‌ه ص‪7‬‬

‫‪5‬‬

‫سیاسی‬

‫‪ ٣١‬فروردین ‪ ٢١ 1393‬آوریل ‪2015‬‬

‫شامرە‪٦٥٤ :‬‬

‫روزنامەی‬

‫مباحث مهم پلنوم دوازدهم (‪)1‬‬

‫هفتادمین سالروز تأسیس حزب دمکرات کردستان‬ ‫قادر وریا‬ ‫برگردان‪ :‬سروش‬ ‫در خــال روزهـــای ‪ 13‬ــــ ‪ 11‬آوریــل‬ ‫‪ 24( 1015‬ــ ‪ 22‬فروردین ما ‌ه ‪ )1394‬پلنوم‬ ‫دوازدهــم کمیته‌ی مرکزی منتخب کنگره‌ی‬ ‫‪ 15‬حزب دمکرات کردستان برگزارگردید‪.‬‬ ‫در این پلنوم مباحث مهمی مطرح شدند ک ‌ه‬ ‫هر کدام از آنها ب ‌ه نوبه‌ی خود حائز اهمیت‬ ‫بــود ‌ه و باید بطور جداگان ‌ه مــورد بحث و‬ ‫کنکاش قــرار گیرند تا توصیه‌ها و پیام‌ها‬ ‫و رهنمودها ب ‌ه شیوه‌ی بهینه‌ای مشخص‬ ‫گردید ‌ه و در پرتو آنها‪ ،‬فعالیت روزانـه‌ی‬ ‫خود را ب ‌ه پیش ببریم‪ .‬در این سلسل ‌ه مقامات‬ ‫تالش می‌شود تا هر بار یکی از مباحث این‬ ‫پلنوم مورد تأمل و بحث قرار گیرد‪.‬‬ ‫هفتادمین سالروز تأسیس حزب دمکرات‬ ‫کردستان‪:‬‬ ‫در کردستان اعــم از تمامی بخشهای‬ ‫آن هیچ حزب سیاسی‌ای وجود ندارد ک ‌ه از‬ ‫حزب دمکرات کردستان پر سابقه‌تر باشد‪.‬‬ ‫این حزب در ‪ 25‬مرداد ماە آینده‌‪ ،‬هفتادمین‬ ‫ســال حیات خــود را پشت سر گذاشت ‌ه و‬ ‫وارد هفتاد و یکمین سال فعالیت خویش‬ ‫می‌گردد‪.‬‬ ‫هفتاد سال فعالیت و مبارز ‌ه و پیگیری‬ ‫و تداوم بر سر راه و آرمان آزادیخواهانه‌ی‬ ‫ملی و ترقیخواهانه‌‪ ،‬بویژ ‌ه آنک ‌ه این فعالیت‬ ‫و تـــداوم‪ ،‬محصول فــداکــاری فــرزنــدان و‬ ‫حمایتهای بیدریغ مــردم هم باشد‪ ،‬مایه‌ی‬ ‫افتخار است‪ .‬حزب دمکرات کردستان حق‬ ‫دارد نسبت ب ‌ه دارابودن طوالنی ترین تاریخ‬ ‫جنبش ملی و انقالبی کرد‪ ،‬ب ‌ه خود ببالد‪ .‬اما‬ ‫بهتر خواهد بود که‌ این حزب در آستانه‌ی‬ ‫این مناسبات و در هفتادمین سالروز فعالیت‬ ‫خــود‪ ،‬تنها به‌ برگهای زریــن و نقاط قوت‬ ‫تاریخ خویش توج ‌ه نکند‪ .‬جا دارد ضمن‬ ‫پرداختن ب ‌ه تمامی موفقیتها و افتخارات‪،‬‬ ‫ناکامیها و ضعفهای تاریخ خود را نیز مورد‬ ‫تأمل قرار دهد‪.‬‬

‫تاریخ هفتاد ساله‌ی حزب باید مشوق‬ ‫رهبران‪ ،‬مبارزان‪ ،‬فعاالن و هــواداران این‬ ‫حــزب باشد تا در پی پاسخ ب ‌ه مجموع ‌ه‬ ‫سوأالت جدی و مهم نیز باشند‪ .‬ب ‌ه عنوان‬ ‫نمونە از خود بپرسند چگون ‌ه است ک ‌ه پس‬ ‫از هفتاد سال مبارزه‌ی این حزب و تغییر‬ ‫دو رژیم سیاسی از بسیاری لحاظ متفاوت‬ ‫از یکدیگر در ایــران‪ ،‬هنوز تغییری جدی‬ ‫در دیدگا ‌ه حاکمیت ایــران در قبال کردها‬ ‫ایــجــاد نگشت ‌ه و ملت کــرد در ایــن کشور‬ ‫هنوز ب ‌ه حداقلی از حقوق خود نیز دست‬ ‫نیافته‌است؟ حقوقی ک ‌ه این حزب برای ملت‬ ‫کرد در کردستان ایران می‌خواهد‪ ،‬سنگین‬ ‫و نسنجید ‌ه هستند یا عیب کار در نحوه‌ی‬ ‫مــبــارز ‌ه و فعالیت در راســتــای تأمین این‬ ‫خواستها می‌باشد؟‬ ‫در بخش اعظم تاریخ این حزب‪ ،‬رهبری‬ ‫و بخش علنی و کارگرترین آن‪ ،‬در تبعید و‬ ‫ب به ‌اتفاق اعضای این حزب و‬ ‫اکثریت قری ‌‬ ‫خود حزب نیز در داخل ایران و کردستان‬ ‫ایران ب ‌ه شیوه‌ی مخفیان ‌ه و سری فعالیت‬ ‫کرده‌اند‪ .‬هرچ ‌ه این شرایط بــدرازا کشید ‌ه‬ ‫شــده‌اســت‪ ،‬تأثیر حــزب بر جامع ‌ه کمتر و‬ ‫مشکالت داخلی حزب و موانع موجود بر‬ ‫سر را ‌ه فعالیت آن افزایش یافته‌است‪ ،‬لذا‬ ‫سؤال دیگر آنستکه این وضعیت تا کی ادام ‌ه‬ ‫خواهد داشت؟ و چگون ‌ه می‌تواند تغییر پیدا‬ ‫کند؟ باید سؤال دیگری را نیز ب ‌ه این سؤاالت‬ ‫افزود‪ :‬تاریخ این هفتاد سال‪ ،‬اگر از سویی‬ ‫تاریخ مبارز ‌ه و مقاومت بهترین فرزندان‬ ‫یک ملت علیه اشغالگران سرزمین‌شان و‬ ‫ناقضان ابتدایی‌ترین حقوق ملی و انسانی‬ ‫آنهاست‪ ،‬از سوی دیگر این تاریخ ماالمال از‬ ‫رقابتهای درونی‪ ،‬عدم تساهل و انشقاق و از‬ ‫میدان بدر کردن و تخریب چهره‌‌ها و انرژی‬ ‫و پتانسیل و توانمندیها بدست یکدیگر است‪.‬‬ ‫در ادامه‌ی همین سؤال‪ ،‬برای افراد زیادی‬ ‫سؤال مهمتر این است کە حزبی کە بە همت‬ ‫وحدت‌طلبانش توانست در پنجاهمین سال‬ ‫حیات خود‪ ،‬اتحاد خویش را مجددا بدست‬ ‫آورد و با هر حکمت و مشکلی ک ‌ه بود برای‬ ‫مدت ‪ 10‬سالی این وحدت صفوف را حفظ‬

‫کرد‪ ،‬در آستانه‌ی شصتمین سال حیات خود‬ ‫سرنوشت خویش را بدست مخالفان اتحاد‬ ‫و انسجام سپرد و یک بار دیگر تخم انشقاق‬ ‫دیگری در آن پاشیدە شد و سرانجام برای‬ ‫بار دیگری دچار دوپارگی و انشقاق گردید‪.‬‬ ‫حال کە این حزب هفتادمین سال حیات خود‬ ‫را پشت سر می‌گذارد‪ ،‬آیا می‌توان ادعا کرد‬ ‫کە دمکراتها در تمامیت خود‪ ،‬با عظمت و‬ ‫قواره‌ی تاریخ خود همخوانی دارند و بدین‬ ‫زودیــهــا قــادر خواهند بــود آرزوی مــردم‬ ‫کردستان را ک ‌ه عبارتست از وحدت صفوف‬

‫اصلی‌ترین علمدار قضیەی مشروع ملت‬ ‫کرد در ایران شناخته‌می‌شود‌‪ .‬این تاریخ و‬ ‫پیشینە‪ ،‬محبوبیت بی‌نظیری را برای حزب‬ ‫در میان ملت خویش و اعتبار ویــژەای را‬ ‫برای حزب در خارج از چارچوب ملت خود‬ ‫ب ‌ه ارمغان آورده‌است‪ .‬همه‌ی اینها و نیرویی‬ ‫کـ ‌ه بـ ‌ه شــیــوه‌ای عملی و بالقوه بــا حزب‬ ‫دمکرات همرا ‌ه است‪ ،‬سرمایه‌ی بزرگی است‬ ‫برای فعالیت سیاسی در کردستان ایران و‬ ‫منطق ‌ه و جهان‪ ،‬مشروط بر آنک ‌ه دمکراتها‬ ‫مجددا یک حزب متحد را با تأمین ظرفیت‬

‫مجدد حزب دمکرات‪ ،‬تحقق بخشند؟‬ ‫آتیه‌ی حزب دمکرات و پی ریــزی یک‬ ‫آینده‌ی سیاسی نوین برای مردم کردستان‬ ‫ایران ‪ ،‬در گرو ب ‌ه خود آمدن و سازماندهی‬ ‫مجدد خویش از سوی پرچمداران و وارثان‬ ‫این تاریخ دور و دراز و یافتن پاسخ مناسبی‬ ‫برای سؤاالت فوق است‪.‬‬ ‫هفتاد ســال تــاریــخ حــزب‪ ،‬هفتاد سال‬ ‫م ــب ــارزه‌ و فـــداکـــاری رهـــبـــران‪ ،‬کــادرهــا‪،‬‬ ‫پیشمرگان و اعضای این حزب‪ ،‬هفتاد سال‬ ‫فعالیت سیاسی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬اجتماعی و هفتاد‬ ‫سال فعالیت در شهرها و کوهستانها‪ ،‬در‬ ‫داخــل زندانها و در تبعید‪ ،‬در سنگرهای‬ ‫پیشمرگی و در مجامع و محافل دیپلماتیک‪،‬‬ ‫حزب دمکرات را ب ‌ه شهر ب ‌ه شهر و منطق ‌ه‬ ‫ب ‌ه منطق ‌ه و روستا ب ‌ه روستای کردستان‬ ‫ای ــران گــر ‌ه زده‌اســـت‪ .‬هفت ده ـ ‌ه اســت ک ‌ه‬ ‫حــزب دمــکــرات بعنوان نخستین مــدافــع و‬

‫همراهی با یکدیگر و تفاهم و درس گرفتن‬ ‫از خسارات و اشتباهات گذشته‪ ،‬بنیان نهند؛‬ ‫مشروط بر آنک ‌ه نیرو و توان خود را ب ‌ه‬ ‫جای بهدردادن در اختالفات و کشمکشهای‬ ‫درونــــی‪ ،‬ب ـ ‌ه پاسخگویی ب ـ ‌ه مــعــضــات و‬ ‫سؤاالت و انتظاراتی اختصاص دهند ک ‌ه از‬ ‫خارج از حزب و در میان جامع ‌ه و در عصر‬ ‫حاضر متوجه‌ی آنها می‌گردد‪.‬‬ ‫‪ 10‬سال پیش هنگامی ک ‌ه ب ‌ه استقبال‬ ‫شصتمین سالروز تأسیس حزب دمکرات‬ ‫می‌رفتیم ‪ ،‬با اطــاع از نیات و تالشهایی‬ ‫ک ـ ‌ه در جــریــان کــنــگــره‌ی ســیــزدهـ ‌م و در‬ ‫پی ایــن کنگر ‌ه در راســتــای عقیم ساختن‬ ‫س و‬ ‫وحدت‌صفوف و اتحاد حــزب احسا ‌‬ ‫مشاهد ‌ه کرد ‌ه و نسبت ب ‌ه آن رنج می‌بردم‬ ‫‪ ،‬همین گفته‌های فعلی خود را با لحنی ک ‌ه‬ ‫با فضای آن زمان همخوانی داشت‪ ،‬ابراز‬ ‫داشــت ـه‌بــودم‪ .‬اکــنــون نیز همین گفته‌ها را‬

‫تکرار می‌کنم‪ ،‬ب ‌ه امید آنک ‌ه آنهایی ک ‌ه آن‬ ‫هنگام سرمست از چیرگی بر رفقای خود‪،‬‬ ‫گوش شنیدن این گفته‌ها را نداشتند‪ ،‬اکنون‬ ‫و در پی مشاهد ‌ه آثــار زیانبار ایــن گون ‌ه‬ ‫«پیروزی‌ها» و مغرورشدنها‪ ،‬کمی ب ‌ه خود‬ ‫آمــد ‌ه و بــدور از تعصب و کوته‌بینی‌های‬ ‫آنزمان‪ ،‬ب ‌ه این پیام توجه‌ نمایید‪:‬‬ ‫«حزب دمکرات در شرایطی ب ‌ه دهه‌ی‬ ‫دیگری از مبارز ‌ه گام می نهد ک ‌ه تحوالت‬ ‫و رویدادها در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای‬ ‫در راستای پیشبرد مبارزه‌ی آزادیخواهان ‌ه‬ ‫و رشــد جنبشهای خــواهــان دمــکــراســی و‬ ‫فدرالیزم و حقوق بشر می‌باشد‪ .‬رژیم ایران‬ ‫نیز در زمــره‌ی رژیمهایی اســت ک ‌ه جهت‬ ‫ایــجــاد تغییر و تحول تحت فشار داخلی‬ ‫و خــارجــی زیـــادی اس ــت‪ .‬حــزب دمــکــرات‬ ‫کــردســتــان بــا داشــتــن گذشته‌ی پرافتخار‬ ‫و محبوبیت و نفوذ فــراوان در بین مردم‬ ‫کــردســتــان‪ ،‬بــا تــجــارب غنی و سرمایه‌ی‬ ‫معنوی و با اتخاذ شعار مناسب و امروزی‪،‬‬ ‫بـــدون تــردیــد قـــادر خــواهــدبــود در آغــاز‬ ‫ده ـه‌ی هفتم از عمر خویش نقش بزرگی‬ ‫در مسائل سیاسی ملت و کشور ایفا کند‬ ‫و این جز با حفظ دستاوردهای گذشت ‌ه و‬ ‫بویژ ‌ه حفظ وحدت‌صفوف خویش و امیدوار‬ ‫نمودن مبارزان خود ب ‌ه آینده‌ی حزب میسر‬ ‫نخواهدشد‪.‬‬ ‫حـــزب دمـــکـــرات در مــقــاطــع مختلف‬ ‫حــیــات سیاسی خــویــش ثــابــت کــرده‌اســت‬ ‫ک ‌ه در سطحی از مسئولیت و شایستگی‬ ‫سیاسی قرار دارد ک ‌ه انتظارات بجای مردم‬ ‫کردستان را بــرآورد ‌ه سازد‪ .‬در آستانه‌ی‬ ‫ورود ب ‌ه شصتمین سالگرد تأسیس خود نیز‬ ‫می‌تواند بار دگر با ثابت کردن این واقعیت‬ ‫بهترین عیدی را بە تودەهای میلیونی مردم‬ ‫کردستان کە دلهایشان برای مبارزات حزب‬ ‫دمکرات می‌تپد‪ ،‬اهدا کند‪)*( .‬‬ ‫(*) « کردستان›› شمارە ‪٣١ ،٤١٥‬‬ ‫خرداد ‪ ،١٣٨٤‬مقالەی‪›‹ :‬بسوی شصتمین‬ ‫سالگرد تأسیس حزب»‌‌‌ ‌‬

‫تفاهم‌نامه‌ی «لوزان»‪ ،‬پیروزی اتمی یا خالصی از بحران اقتصادی‬

‫عمر بالکی‬ ‫برگردان‪ :‬آزاد کریمی‬ ‫اخیرا پس از توافق طرفهای مذاکره‬ ‫کننده‌ی پــرونــده‌ی اتمی ایــران در لــوزان‬ ‫سویس بر سر ایجاد زمینه‌ای با هدف‬ ‫رسیدن به یک توافق اصولی دربــاره‌ی‬ ‫مــوضــوعــات اصــلــی مــــورد مــنــاقــشــه در‬ ‫قضیه‌ی فعالیت‌های هسته‌ای ایران که مورد‬ ‫پسند تمامی طرفهای درگیر باشد‪ ،‬بدنبال‬ ‫مراجعت هیأت مذاکره کننده‌ی ایرانی‪ ،‬در‬ ‫برخی از شهرها و نواحی ایران مردم به‬ ‫پایکوبی و ابراز شادمانی پرداختند‪.‬‬ ‫دولت جمهوری‌اسالمی شادی مردم را‬ ‫«نشانه‌ی رضایت ملت از موفقیت هیأت‬ ‫مذاکره کننده‌ی ایرانی» تعبیر کرد‪ .‬پرسش‬ ‫اینجاست آیــا شــادی وخوشحالی بــرای‬ ‫پــیــروزی دولــت ایــران در مــذاکــرات اتمی‬ ‫بوده است یا این ابراز احساسات ناشی از‬ ‫ایجاد امیدواری در جهت رفع تحریم‌های‬ ‫اقتصادی و رهایی از وضعیت ناهنجار‬ ‫اقتصادی است که در خصوص پرونده‌ی‬ ‫اتمی بر آنها تحمیل شدەاست؟‬ ‫همانطور که می‌دانیم حدود ‪ ١٢‬سال‬ ‫است کشمکشی میان غرب و ایران آغاز‬ ‫شده و تاکنون در پایتخت‌های ‪ ١٢‬کشور‬ ‫مختلف‪ ،‬مــذاکــرات دامــن ـه‌داری در اینباره‬ ‫انجام شدەاست‪.‬‬ ‫هدف غرب در این مذاکرات جلوگیری‬ ‫از دستیابی ایران به سالح اتمی است چرا‬ ‫که واقعیت آنستکە مطابق اصول و قوانین‬

‫جمهوری‌اسالمی و گفتەها و اظــهــارات‬ ‫رهــبــران ایــن نظام‪ ،‬رژیمی از ایــن دست‬ ‫قابل اعتماد نیست تا بتواند دارای سالح‬ ‫اتمی باشد و از دیگر سو‪ ،‬ایران‪ ،‬براساس‬ ‫باورها واصول اعتقادی یادشده می‌خواهد‬ ‫«ام‌القرای جهان اسالم» تحت لوای مذهب‬ ‫شیعه‌ی معتقد بــه والی ــت مطلقه‌ی فقیه‌‬ ‫باشد و از بدو تأسیس جمهوری‌اسالمی‬ ‫و رسیدن به قــدرت در ایــران‪ ،‬برنامه و‬ ‫پالن صــدور انقالب به خــارج ازمرزهای‬ ‫ایران یکی از اصول بنیادین و سنگ‌بنای‬ ‫سیاست خارجی جمهوری‌اسالمی بوده و‬ ‫تداوم این سیاست نه‌تنها باعث پیشرفت‬ ‫ایران و اعتالی سطح معیشت مردم نشده‪،‬‬ ‫بلکە بویژە در دو سه سال اخیر به علت‬ ‫سرپیچی جــمــهــوری‌اســامــی از قوانین‬ ‫مرتبط با ممنوعیت غنی سازی اورانیوم‬ ‫بــر مبنای توافقات بین‌المللی و احتمال‬ ‫دستیابی قریب‌الوقوع ایران به سالح اتمی‪،‬‬ ‫تحریم‌های اقــتــصــادی متعددی ازســوی‬ ‫آمریکا و اتحادیه‌ی اروپا و شورای امنیت‬ ‫ســازمــان ملل متحد و چند کشور دیگر‬ ‫علیه‌ ایران وضع شد و این تحریم‌ها تأثیر‬ ‫مستقیمی بر وضعیت زندگی مردم بر جای‬ ‫گذاشتەاست‪.‬‬ ‫در حیات بشری دیرزمانی است این‬ ‫موضوع که اقتصاد زیربنای ایجاد جوامع‬ ‫مختلف می‌باشد‪ ،‬اصل اثبات شدەای است‪.‬‬ ‫به همین دلیل می‌توانیم بگوییم کە اغلب‬ ‫گرفتاری‌های داخلی هر جامعه‌ای ریشه‬ ‫در وضعیت اقتصادی نابسامان آن دارد‪.‬‬ ‫بــیــکــاری‪ ،‬ط ــاق‪ ،‬اعتیاد بــه م ــواد مخدر‪،‬‬ ‫انــحــرافــات اخــاقــی وحتی قتل و سرقت‬ ‫رابطەی مستقیمی با وضعیت نابسامان‬

‫اقتصادی دارد که مسئولیت بی‌واسطه‌ی‬ ‫آن بر گرده‌ی سیستم فرمانروایی و دولتی‬ ‫آن کشور استواراست‪.‬‬ ‫همانطور که اشــاره شد محاصره‌ی‬ ‫اقــتــصــادی غـــرب عــلــیـه‌ ایـــــران ب ــه علت‬ ‫روی ــاروی ــی ای ــن کــشــور بــا آنــهــا بــر سر‬ ‫مسأله‌ی هسته‌ای و دستیابی به سالح‬ ‫اتمی و همچنین هزینه‌ی گــزاف به سبب‬ ‫دخالت‌های جمهوری‌اسالمی و نظریەی‬ ‫صدورانقالب به خارج از مرزهای ایران‪،‬‬ ‫بر مردم و کشورایران تحمیل شده است و‬ ‫از سوی دیگر سیاست‌های غلط اقتصادی‬ ‫در‪٣٦‬ســـال گذشته‌‪ ،‬اقتصاد ایــران را به‬ ‫سمتی کشانده که این کشور توانایی الزم‬ ‫برای صادرات و واردات و تأمین مایحتاج‬ ‫اولیه‌ی زندگی مردم را از دست‌بدهد‪.‬‬ ‫ب ــرای نمونه بــهــای ری ــال ایــرانــی در‬ ‫مقابل ارزهای خارجی به اندازه‌ای سقوط‬ ‫کــردەاســت کــه ت ــوان خــریــد م ــردم عــادی‬ ‫برای تهیه‌ی لوازم اولیه‌ی زندگی روزانه‬ ‫تقلیل یافته وآنها را دچــار مشکل نموده‬ ‫اســت و از دیگرسو نــاپــایــداری وضعیت‬ ‫امــنــیــتــی جــمــهــوری‌اســامــی مــوجــب عــدم‬ ‫ســرمــای ـه‌گــذاری بــان ـک‌هــا و شــرکــت‌‌‌هــای‬ ‫خارجی و ســرمــایـه‌داران در ایــران شدە‬ ‫و ایــن به یکی از عوامل مهم بــاال رفتن‬ ‫آمار بیکاری روزافــزون تبدیل شدەاست‪،‬‬ ‫چنانچه ای ــران در رده‌بــنــدی آمــار بــاالی‬ ‫بیکاری درکشورهای مختلف جهان‪ ،‬مقام‬ ‫اول را از این حیث دارا‌می‌باشد‪ .‬در حالی‬ ‫که ایران کشوری ثروتمند و دارای منابع‬ ‫سرشار طبیعی جهت کشاورزی و مقادیر‬ ‫معتنابهی از معادن زیرزمینی اســت که‬ ‫اگر یک دولت دمکراتیک و مردمی اداره‌ی‬

‫امور را در دست داشتەباشد‪ ،‬می‌تواند با‬ ‫بهره‌وری این ثروت‌های خدادی در جهت‬ ‫ایجاد امنیت شغلی و اشتغال‌زایی گام‌های‬ ‫اساسی بردارد‪.‬‬ ‫همانطور که پیشتر ذکر گردید اقتصاد‬ ‫هر کشور معرف میزان ثبات قــدرت آن‬ ‫مملکت است‪ .‬ازاینروست هرگاه وضعیت‬ ‫اقتصادی به دلیل سیاست‌های غلط دولت‬ ‫دچــار نابسامانی می‌گردد‪ ،‬آمــار بیکاری‬ ‫سیر صــعــودی می‌پیماید و هنگامی که‬ ‫دامنه‌ی بیکاری از حدود معمول متعارف‬ ‫فــراتــر مـــی‌رود بــر معیشت م ــردم تأ‌ثیر‬ ‫مستقیم می‌گذارد و به تبع آن آمار طالق‬ ‫و اختالفات خانوادگی افزایش می‌یابد و‬ ‫هنگامی که زوجین به علت وضعیت دشوار‬ ‫اقتصادی با جدایی و طالق مواجه می‌شوند‬ ‫و اولین قربانی این وضعیت ناهنجار نیز‬ ‫کــودکــان هستند کــه درجــامــع ـه‌ای بــا این‬ ‫وضعیت بحرانی به سرنوشتی ناگوار و‬ ‫نامعلوم دچارمی‌شود‪.‬‬ ‫جــــدای از ایــــن‪ ،‬وضــعــیــت پیچیده‌ی‬ ‫اقــتــصــادی پیش آمـــده‌ی کــنــونــی‪ ،‬فقر و‬ ‫بی‌بضاعتی را گسترش داده و بیماری‌های‬ ‫اجتماعی نظیر اعــتــیــاد بــه م ــواد مخدر‪،‬‬ ‫فــســاداخــاقــی و ســرقــت و جــیـب‌بــری در‬ ‫جامعه اشاعه می‌یابد که متأسفانه به دلیل‬ ‫سیاست‌گذاری اشتباه جمهوری‌اسالمی در‬ ‫اداره‌ی کشور انواع مصائب و گرفتاری‌ها‬ ‫گریبانگیر مردم ایران شدەاست و مردم‬ ‫از این وضعیت نابسامان خسته‌ و ناالن‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫و سرانجام اینکه جای خود دارد این‬ ‫پرسش دوباره مطرح شود که با اوضاع‬ ‫به‌هم ریخته‌ی جامعه‌ی ایــران از دیدگاه‬

‫اقتصادی و اجتماعی‪ ،‬مــردم ایــران حق‬ ‫دارند به این دلخوش باشند که نمایندگان‬ ‫دولــت در مذاکره با دنیای غرب بر سر‬ ‫مسأله‌ی هسته‌ای به پیروزی دست یافته‌اند‬ ‫یا از ایــن جهت به پایکوبی و شادمانی‬ ‫می‌پردازند که می‌پندارند ممکن است با‬ ‫تفاهم هسته‌ای ایــران و کشورهای‪، ٥+١‬‬ ‫محاصره‌ی اقتصادی علیه ایران برداشته‬ ‫شده و درهای امید به روی مردم ایران‬ ‫گشوده شــود و آن وقــت جانی تــازه بر‬ ‫پیکر اقتصاد نابسامان و وضعیت معیشتی‬ ‫مردم دمیده شود و از این وضعیت بحرانی‬ ‫اقتصادی که در نتیجه‌ی سیاست‌های غلط‬ ‫جمهوری‌اسالمی بوجود آمده است‪ ،‬رهایی‬ ‫یابند‪.‬‬ ‫شاید شق دیگری درمــیــان باشد‪ ،‬از‬ ‫ایــن منظر که هم مسئوالن ایرانی و هم‬ ‫نــمــایــنــدگــان کــشــورهــای ‪ ٥+١‬اظــهــارات‬ ‫متناقض ابرازمی‌دارند و هر کدام از آنها‬ ‫تعابیر متفاوتی از بیانیه‌ی سیاسی لوزان‬ ‫را بــرای اطــاع عمومی ارائــه‌ می‌کنند تا‬ ‫جاییکە حتی علی خامنه‌ای می‌گوید‪ :‬به من‬ ‫تبریک می‌گویند درحالی که هیچ خبری‬ ‫نیست!‬ ‫اینطور می‌نماید کــە وی از روی ـه‌ی‬ ‫مذاکرات و نتیجه‌ی حاصله از آن ناراضی‬ ‫باشد‪ ،‬چراکه دستیابی به سالح اتمی مطمح‬ ‫نظر وی بوده است و این خواستەی وی‬ ‫عملی نشدەاست‪ .‬ولی برداشت مردم چیز‬ ‫دیگری است و درست برعکس خامنه‌ای‬ ‫آرزو دارنــد کە پایان مذاکرات منتهی به‬ ‫گشودن فضایی باشد که از این وضعیت‬ ‫اقتصادی ناهنجار رها شوند‪.‬‬

‫‪4‬‬

‫سیاسی‬

‫‪ ٣١‬فروردین ‪ ٢١ ١٣٩٣‬آوریل ‪2015‬‬

‫شامرە‪٦٥٤ :‬‬

‫روزنامەی‬

‫یک روز برای طبیعت‪ ،‬فرصتی دوباره به زندگی‬

‫کویستان فتوحی‬ ‫برگردان‪ :‬آزاد کریمی‬ ‫طبیعت جاییست که زندگی درآن‬ ‫جریان دارد‪ .‬زندگی انــســان‪ ،‬حیوان‪،‬‬ ‫درخت‪ ،‬گل و گیاه و هر نوع جانداری‬ ‫کــه روی زمــیــن وجـــود دارد بــە آن‬ ‫وابستە اســت‪ .‬اگــر حیات را دوســت‬ ‫داریــم و بــدان عشق م ـی‌ورزیــم‪ ،‬باید‬ ‫طبیعت و زیستگاه خود را نیز دوست‬ ‫داشته و مانند خود از آن حراست و‬ ‫نگه‌داری کنیم‪ .‬حفاظت از محیط زیست‬ ‫وظیفه‌ی انسانها است‪ .‬عشق ورزیدن‬ ‫به وطن تنها در شعارهای پر زرق و‬ ‫برق خالصه نمی‌شود تا با برداشتن‬ ‫بیرق آن‪ ،‬درباره‌ی گذشته‌ی پرافتخار‬ ‫مــبــارزه و مقاومت خویش در برابر‬ ‫اشغالگران سرزمین خود سخن برانیم‪،‬‬ ‫این تنها جنبه‌ای از عشق به مهین است‪.‬‬ ‫هر فردی اگر واقعا دوستدار سرزمین‬ ‫خود بودە و طالب آن باشد که وطن‬ ‫خود را از زیــان و مخاطره‌ی دشمن‬ ‫دور نــگــاه بــدارنــد‪ ،‬بــایــد دارای حس‬ ‫وظیفەشناسی و احــســاس مسئولیت‬ ‫باشد و بداند کە « محیط زیست» و‬ ‫طبیعت پیرامون آن بخشی ازسرزمین‬ ‫او هستند و آن را از زباله و خس و‬ ‫خاشاک که دشمن اکوسیستم هستند‪،‬‬ ‫محافظت کند‪.‬‬ ‫اگر اینطور بپنداریم که حفاظت از‬ ‫محیط زیست وظیفه‌ی حکومت ودولت‬ ‫و آن بخش از سیستم اداری و سلطه‬ ‫اســت کــه کنترل بــودجــه و ثـــروت و‬ ‫سامان کشور را در دست دارد‪ ،‬شانه‬ ‫خالی کــردن از زیــر بــار یک وظیفه‌ی‬ ‫مهم و اساسی انسانی می‌باشد‪ .‬بی‌شک‬ ‫این درست است کە حفظ محیط زیست‬ ‫در وهله‌ی اول از جملە وظائف اداری‬ ‫آنــهــا اس ــت‪ ،‬امــا هــر ف ــردی از جامعه‬

‫همگی ما بــرای خود و خانوادە و‬ ‫عزیزانمان آرزوی داشتن زیستگاهی‬ ‫زیبا‪ ،‬آرام و پاک را داریم و طالب آن‬ ‫هستیم کە گهگاه پس از خستگی مفرط‬ ‫ناشی از شلوغی و سنگینی محیط کا‬ ‫و زندگی روزمره‪ ،‬به دامان طبیعت پناه‬ ‫برده و از زیبایی‌های آن لذت ببریم‪.‬‬ ‫مخصوصا در فصل بهار که هنگام‬ ‫گشت و گذار و لذت بردن از زیبایی‌های‬ ‫طبیعت است‪ .‬حال که اینطوراست باید‬

‫مملکت و انسانها تبعات منفی به همراه‬ ‫داشتەباشد‪ .‬بە عنوان مثال پرت کردن‬ ‫یک کیسه‌ی زباله‌ی پالستیکی شاید یک‬ ‫چیز معمولی به نظر بیاید و اینطور‬ ‫انگاشته شود که تأثیرات منفی چندانی‬ ‫بر روی زمین ندارد‪ ،‬اما اگر بدانیم که‬ ‫همان کیسه‌ی زباله‌ی ظاهرا ناچیز چه‬ ‫تأثیر مخربی بر روی جانداران دیگر‬ ‫می‌گذارد‪ ،‬هرگز مرتکب این کار زشت‬ ‫نمی‌شویم‪ ،‬چرا که تجزیه‌ی همان نایلون‬

‫زیست مفاهیم و خصایلی پسندیده‬ ‫و معرف مسئولیت‌پذیری انسانی و‬ ‫میهنی می‌باشد که چند سالی است در‬ ‫کردستان ایران و در بین مردمان آگاه‬ ‫و مخصوصا در میان فــعــاالن مدنی‬ ‫و طــرفــداران محیط زیست آغازشده‬ ‫و خوشبختانه مــی‌رود تــا در تمامی‬ ‫شهرها و روستاها به عنوان بخشی از‬ ‫فرهنگ کالن اجتماعی توسعه یابد‪.‬‬ ‫راەانـــدازی کمپین‌ها و فعالیت‌های‬

‫این حق را برای طبیعت و تمامی اجزای‬ ‫آن روا بداریم که اگر به ما زیبایی و‬ ‫آرامش می‌بخشد‪ ،‬بر مااست که با او‬ ‫مهربان باشیم و آن را از زشتی‌ها و‬ ‫پلشتی‌هایی که با دست خود می‌سازیم‪،‬‬ ‫دورنگه‌بداریم‪.‬‬ ‫حفاظت از محیط زیــســت واژەی‬ ‫زیــبــایــی اســت کــه بــه گــوش بسیاری‬ ‫از مــا آشــنــاســت‪ .‬ازایــنــرو آشنایی با‬ ‫ایــن واژە یــک مسئولیت و وظیفه‌ی‬ ‫انسانی و میهن‌دوستانه برای همگی ما‬ ‫ایجاد می‌کند‪ .‬اگر به راههای حفاظت‬ ‫از محیط زیست و طبیعت اطرافمان‬ ‫نظری بیاندازیم‪ ،‬ممکن است وظیفه‌ی‬ ‫ما به عنوان « فرد»‪ ،‬ساده و کوچک‬

‫بی‌اهمیت ده‌ها سال به طول می‌انجامد‬ ‫و همراه با آلودگی آبهای زیرزمینی و‬ ‫زشت نمودن سیمای طبیعت چه بسا‬ ‫باعث مرگ ومیر جانداران بسیاری نیز‬ ‫باشد‪.‬‬

‫طرفداران و دوستداران محیط زیست‬ ‫پاک‪ ،‬جلوگیری از سوزاندن درخت‌ها‬ ‫و مراتع و جنگلها‪ ،‬رهاسازی پرندگان‬ ‫وحشی‪ ،‬شکستن تفنگ‌های شکاری و‬ ‫تعاون و همکاری دسته جمعی با هدف‬ ‫نگه‌داری از تفریحگاهها و اماکن عمومی‪،‬‬ ‫بــرگــزاری مجالس و گردهمایی‌های‬ ‫جمعی برای اطالع رسانی بە مردم‪ ،‬از‬ ‫بین بردن قلیانها و‪ ...‬همگی بە مفهوم‬ ‫بنانهادن فرهنگ پسندیده‌ای است که‬ ‫خوشبختانه در بسیاری از شهرها و‬ ‫نواحی کردستان ایران به مثابه‌ی یک‬ ‫وظیفه‌ی ملی و میهنی به شمار می‌آید‪.‬‬ ‫هر روزه خبرهایی درباره‌ی فعالیتهایی‬ ‫ازایـــن دســت در شــهــری‪ ،‬نــاحــیـه‌ای و‬ ‫بخشی از این سرزمین منتشر می‌شود‪.‬‬ ‫شاید اینطور به نظر برسد که در این‬ ‫دوره‌ی پر از جنجال و هیاهوهای جنگ‬ ‫طلبانه و کشتار‪ ،‬این کارها کوچک به‬ ‫شماربیایند‪ ،‬اما همین فعالیت‌ها است که‬ ‫فرهنگی را می‌سازد تا انسانها آینده‌ی‬ ‫روشـــن و درخــشــانــی بـــرای خـــود و‬ ‫فرزندانشان ترسیم کنند و دیگر نگران‬ ‫خطرات ناشی از آلوده شدن آب و هوا‬ ‫نباشند‪ .‬اگر فعالین و دوستداران محیط‬ ‫زیست در کردستان بە شیوەی کنونی‬ ‫در این راستا بکوشند و آنرا توسعه‌‬ ‫دهند‪ ،‬اگر رسانه‌های گروهی کردستان‬ ‫همکار و راهنمای مردم برای نهادینه‌‬ ‫کــردن فرهنگ «حفظ محیط زیست»‬ ‫باشند‪ ،‬مطمئنا جامعه‌ی کردستان ایران‬ ‫ازآیــنــده‌ای روش ـن‌تــر و درخشنده‌تر‬ ‫برخوردارخواهدبود و یقینا خــود را‬ ‫بــرای پیشرفت‌های بیشتر و بزرگتر‬ ‫آماده‌ خواهدکرد‪.‬‬

‫کــردســتــان میهن و سرزمین‬ ‫زیبای ما است و پاسداری از زیبندگی‬ ‫آن وظیفه‌ی اخالقی فرد فرد این مرز‬ ‫و بوم است‬

‫کردستان ایران و یک رسم زیبا‬ ‫طبیعت و محیط زیــســت تمیز و‬ ‫آراستە‪ ،‬نشانگر آگاهی و هوشیاری‬ ‫اجتماعی یک جامعه‌ی متمدن است‪.‬‬ ‫جامعه‌ی مترقی به پیش‌زمینه‌ی فرهنگی‬ ‫و فــکــری نیازمند اســـت‪ ،‬کــه فرهنگ‬ ‫حفاظت و نگهداری محیط زیست از‬ ‫جنبه‌های این پیشگامی فرهنگی است‬ ‫که جامعه را برای نمود آن هدف نهایی‬

‫طبیعت دوستی و صیانت از محیط زیست مفاهیم و خصایلی پسندیده و معرف مسئولیت‌پذیری انسانی و‬ ‫میهنی می‌باشد که چند سالی است در کردستان ایران و در بین مردمان آگاه و مخصوصا در میان فعاالن مدنی و‬ ‫طرفداران محیط زیست آغازشده و خوشبختانه می‌رود تا در تمامی شهرها و روستاها به عنوان بخشی از فرهنگ‬ ‫کالن اجتماعی توسعه یابد‬ ‫مؤظف است در این امر مهم مشارکت‬ ‫و همکاری داشتەباشد‪.‬‬

‫شکل‌گیری شخصیت کــودکــان تعیین‬ ‫کننده‌ای دارد‪ .‬آنچه‌ کە کودکان تاکنون‬ ‫شاهد آن بوده‌اند نامهربانی بزرگترها‬ ‫بــا طبیعت و جـــانـــداران بــوده‌اســت‬ ‫و ایـــن مــنــش نـــادرســـت را از آنــهــا‬ ‫آموخته‌اند‪ .‬مخصوصا حیوان آزاری از‬ ‫شاخصه‌های منفی موجود در فرهنگ‬ ‫ما می‌باشد‪ .‬از اینرو مادران می‌توانند‬ ‫نقش بسزایی در ایجاد فرهنگ طبیعت‬ ‫دوستی و همچنین تربیت نسلی مهربان‬ ‫با زیستگاه‌ و جانداران ایفا کنند‪.‬‬ ‫حفاظت از محیط زیست امــروزه‬ ‫یــکــی از مهمترین اصـــول توسعه‌ی‬ ‫جهانی به‌ شمار می‌آید و به‌ مشارکت‬

‫به نظر بیاید‪ ،‬امــا درعین حــال بجای‬ ‫نــیــاوردن آنها‪ ،‬می‌تواند بــرای آتیه‌ی‬

‫و اساسی مهیا می‌سازد‪.‬‬ ‫طبیعت دوستی و صیانت از محیط‬

‫وظیفه‌ و نقش زنان‬ ‫هــمــانــنــد ســایــر نــقــاط ج ــه ــان‪ ،‬در‬ ‫کردستان نیز‪ ،‬کــودکــان در رابطە با‬ ‫زمــیــن‪ ،‬آســمــان و ســایــر مــوجــودات‬ ‫دارای رفــتــاری پــاک و سالم هستند‪،‬‬ ‫امــا ب ـه‌ محض ب ــزرگ شــدن بسیاری‬ ‫از آنها متأسفانه با محیط زیست و‬ ‫طبیعت درمی‌افتند‪ .‬رفتار بزرگترها در‬

‫مستقیم و آگــاهــی جامعه‌ نــیــازدارد‪.‬‬ ‫زنان به‌ دلیل اینکه‌ نقش بیشتری در‬ ‫اداره‌ی خانواده‌ و تربیت و تعلیم اطفال‬ ‫دارند‪ ،‬مانند یک نیروی مؤثر‪ ،‬همچنانکه‌‬ ‫می‌توانند نگهبان و پاسدار فرزندانشان‬ ‫باشند‪ ،‬توانایی این را نیز دارند نگهبان‬ ‫و محافظ محیط زیست باشند و این‬ ‫منش نیکو و پسندیده‌ را به‌ نسل‌های‬ ‫آینده‌ منتقل سازند‪.‬‬ ‫افــراد مخصوصا والدین می‌توانند‬ ‫بسته‌ بــه ‌وســع خــود در ایــن زمینه‌‬ ‫حامل یک نقش مسئوالنه‌ باشند‪ .‬آنها‬ ‫می‌توانند نسلی را برای این سرزمین‬ ‫پ ــرورش بدهند کـه‌ دوســتــدار طبیعت‬ ‫باشد و به‌ آن احترام بگذارد و همراه‬ ‫بــا حفاظت خــود از برخی جــانــداران‬ ‫خطرناک‪ ،‬با آنها رفــتــاری مهربانانه‌‬ ‫و دوستانه‌ داشتەباشند‪ .‬اینها را باید‬ ‫مانند یک خصوصیت بــارز و زیبای‬ ‫انسانی به‌ حساب آورد‪ .‬بزرگترها در‬ ‫مقابل طبیعت و سایر اجــزای وابسته‌‬ ‫به‌ آن مسئول هستند‪ .‬امنیت و آسایش‬ ‫تنها حق انسانها نیست‪ ،‬بلکه‌ جانداران‬ ‫و طبیعت نیز دارای این حق هستند که‌‬ ‫مورد احترام و تکریم واقع شوند‪.‬‬ ‫جریانی که‌ در کردستان ایران و از‬ ‫سوی فعاالن مدافع محیط ‌زیست آغاز‬ ‫شده‌است باید مبارزه‌ای میهنی وانسانی‬ ‫شمردە شود‪ .‬بخصوص آن بخشهایی‬ ‫از جامعه‌ که‌ به‌ رسانەهای گروهی و‬ ‫کانالهای تلویزیونی دسترسی دارند و‬ ‫بدون هیچ بهانه‌ای نباید از فعالیتهای‬ ‫مربوط بە «حفظ محیط زیست» به‌‬ ‫مثابه‌ یک وظیفه‌ی فرهنگی غافل باشند‬ ‫و باید آنرا بخشی از مبارزه‌ و کوشش‬ ‫خـــود بــپــنــدارنــد‪ .‬کــردســتــان میهن و‬ ‫سرزمین زیبای ما است و پاسداری از‬ ‫زیبندگی آن وظیفه‌ی اخالقی فرد فرد‬ ‫این مرز و بوم است‪.‬‬ ‫امــیــد اســـت رونــــد «حــفــظ محیط‬ ‫زیست» به‌ فرهنگی عمومی تبدیل شود‬ ‫و تمامی آحاد جامعە آن را وظیفه‌ای‬ ‫ملی‪ ،‬میهنی و انسانی خود بشمار آورند‬ ‫و نسلهای بعدی این سرزمین بدور از‬ ‫بیماریهایی که‌ غالبا ناشی از آلودگی‬ ‫آب و هوا هستند‪ ،‬آینده‌ای روشــن و‬ ‫درخشان و پاک در انتظارشان باشند‪.‬‬

‫‪3‬‬

‫سیاسی‬

‫‪ ٣١‬فروردین ‪ ٢١ 1393‬آوریل ‪2015‬‬

‫شامرە‪٦٥٤ :‬‬

‫روزنامەی‬

‫روز روزنامەنگاری کردی و برآوردی مختصر‬

‫مصطفی معروفی‬ ‫برگردان‪ :‬مسعود رواندوست‬ ‫‪ ٢٢‬آوریل ‪ ١٨٩٨‬اولین شمارە‬ ‫«کــوردســتــان» نخستین روزنــامــە‬ ‫کردی از سوی مقداد مدحت بدرخان‬ ‫در شهر قاهرە مصر منتشر گردید‪.‬‬ ‫‪ ١١٧‬سال از این تاریخ گذشتە است‪.‬‬ ‫انتشار این روزنامە از لحاظ سیاسی‬ ‫و فرهنگی دارای اهمیت ویژەایست؛‬ ‫در این مدت روزنامەنگاری کردی‬ ‫در عــرصــەهــای گــونــاگــان خدمات‬ ‫زیــادی بە ملت کرد کردەاست‪ ،‬اما‬ ‫موانع و مشکالت زیادی نیز پیش رو‬ ‫دارد‪ .‬اگرچە سرنوشت این روزنامە‬ ‫نیز از سرنوشت ملت تکە تکە شدە‬ ‫کرد جدا نبود‪ ،‬اما سرآغازی گردید‬ ‫بر روند روزنامەنگاری کردی کە‬ ‫تاکنون بدون داشتن دولت و کشور‬ ‫مستقل خود‪ ،‬ادامە دارد‪.‬‬ ‫در ای ــن مــقــالــە از دو دیــدگــاه‬ ‫بــە رون ــد روزنــامــە نــگــاری کــردی‬ ‫نگریستە شدە است؛ اول‪ ،‬تأثیرات‬ ‫مثبتی کــە روزنــامــەنــگــاری کــردی‬ ‫بر شرایط سیاسی و روشنفکری‬ ‫کردی داشتە و دارد‪ ،‬دوم‪ ،‬موانع و‬ ‫کمبودهایی کە روزنامەنگاری کردی‬ ‫با آن روبروست‪.‬‬ ‫از لحاظ فرهنگی روزنامەنگاری‬ ‫کــردی تأثیر بسیار مثبتی بر ملت‬ ‫کرد داشتە است‪ .‬اگر نگوییم اولین‬ ‫روزنامە کردی‪ ،‬اولین گام در جهت‬ ‫نوشتن نثر کردی است‪ ،‬میتوان گفت‬ ‫کە جزو اولین قدمها در این عرصە‬ ‫اس ــت‪ .‬تــا آن زم ــان زب ــان نگارش‬ ‫کــردهــا همچون بــســیــاری از ملل‬ ‫دیگر زبان شعر بود‪ .‬شعر وظیفە‬ ‫بازگوکردن همە مسائل را برعهدە‬ ‫داشــت؛ مسائل فلسفی‪ ،‬اجتماعی‪،‬‬ ‫سیاسی و تــاریــخــی و داســتــان و‬ ‫‪ ...‬با زبان شعر بیان می‌شدند‪ .‬با‬

‫پیشرفت جامعە دیگر نمی‌شد همە‬ ‫چیز بە زبان شعر باشد‪ ،‬زیرا هم‬ ‫دشــــوار اســـت‪ ،‬هــم تنها از دســت‬ ‫شاعران بر‌می‌آمد‪ .‬لذا بیان کردن‬ ‫مسائل سیاسی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬اجتماعی‪،‬‬ ‫اقتصادی و علمی و رساندن اخبار‬ ‫و رویدادها نیازمند زبان نثر بود‪.‬‬ ‫شـــروع رونـــد روزنــامــەنــگــاری بە‬ ‫معنای شروع یا حداقل توسعە نثر‬ ‫بود‪.‬‬ ‫انــتــشــار روزنـــامـــە کــــردی در‬ ‫زمانیکە ســرکــوب و انــکــار وجــود‬ ‫کردها سیاست غالب تجزیەگران‬ ‫کــردســتــان بــود‪ ،‬کمک فــراوانــی بە‬ ‫تثبیت زبــان کــردنــی نــمــود‪ .‬زبانی‬ ‫کە تنها بعد کالمی داشتە باشد یا‬ ‫تجزیە می‌شود یان از بین می‌رود‪،‬‬ ‫حال اگر در جهت از بین بــردن و‬ ‫آسمیلە کردنش نیز تالش شود‪ ،‬این‬ ‫تهدید چند برابر خواهدشد‪ .‬زبان‬ ‫با نوشتن ثبت می‌شود‪ .‬بی جهت‬ ‫نیست کە در جاییکە دشمنان ملت‬ ‫مشکلی بــا ســخــن گفتن بــە زبــان‬ ‫کردی ندارند‪ ،‬با نوشتن و تحصیل‬ ‫زبان کردی مشکل دارند‪ .‬در چنین‬ ‫شرایطی روزنــامــەنــگــاری بە زبان‬ ‫کردی‪ ،‬توانستەاست در این زمینە‬ ‫بسیار مفید و مٶثر باشد‪.‬‬ ‫در زمینە تــاریــخ‪ ،‬بخش اعظم‬ ‫تاریخ ملت کرد یا بدست بیگانگان‬ ‫نگارش شدە یا از سوی دشمنانش‪.‬‬ ‫روزنامەنگاری کردی توانستەاست‬ ‫هـــم بـــە مــنــبــعــی ت ــاری ــخ ــی بـــرای‬ ‫نــوســیــنــدگــان ک ــرد ب ــدل شـــود‪ ،‬هم‬ ‫قلمهای بسیاری پــرورش دهــد کە‬ ‫خود‪ ،‬تاریخ ملت کرد را بنویسند‪.‬‬ ‫در زمانیکە کــرد دارای دولت‬ ‫و کــشــور مستقلی نیست کــە هم‬ ‫میهنان کرد را بە هم مرتبط سازد‪،‬‬ ‫روزنــامــەنــگــاری کــردی تا حــدودی‬ ‫نقش پــل ارتــبــاطــی بین بخشها و‬ ‫مناطق مختلف کــردســتــان را ایفا‬ ‫نــمــود‪ .‬بسیار دی ــدە شــدەاســت کە‬ ‫روزنامەای از بخشی از کردستان‬ ‫بە بخش دیگری بردە شدە و دست‬ ‫بە دست گشتەاست‪.‬‬

‫از هــــمــــە مـــهـــمـــتـــر ای ــن ــک ــە‬ ‫روزنامەنگاری خود پایە و مبنای‬ ‫زمینەهای دیگر ارتباطات و حتی‬ ‫نوشتن کتاب است‪ .‬رادیو‪ ،‬تلویزیون‬ ‫و امروزه سایتهای اینترنتی کمابیش‬ ‫مبنای کار خود را بر روزنامەنگاری‬ ‫بنانهادەاند‪ .‬این رسانەها نیز بە دلیل‬ ‫بهرەبرداری از تکنولوژی پیشرفتە‬ ‫تأثیر بسزایی بر جامعە کردستان‬ ‫داشـــتـــە و مـــرزهـــای ســیــاســی و‬

‫هستند کــە افــکــار احـــزاب سیاسی‬ ‫کــرد را بــە کــردهــا و غیر کردها‬ ‫رساندەاند‪ .‬بنابراین روزنامەنگاری‬ ‫کــردی تریبون همە رنگ نیروهای‬ ‫سیاسی کرد بودەاست‪.‬‬ ‫روزنامەنگاری کردی حتی در‬ ‫کشورهایی کە خواندن و نوشتن بە‬ ‫زبــان کــردی ممنوع است ــ هرچند‬ ‫هیچگاه جای تحصیل سیستماتیک‬ ‫را نمی‌گیرد ــ امــا تا حــدودی این‬

‫آنها تقسیم شدەاست چنان آزاد و‬ ‫دمکراتیک نیستند کە نویسندگان‬ ‫کــرد و روشــنــفــکــران کــرد بتوانند‬ ‫بــا اســتــفــادە از ایــن آزادی وظیفە‬ ‫حرفەای خود را بە انجام برسانند‪.‬‬ ‫مــــشــــکــــل بــــــــــــزرگ دیــــگــــر‬ ‫روزنامەنگاری کردی‪ ،‬فقدان زبانی‬ ‫واحد و منسجم یا زبان استاندارد‬ ‫اســــت‪ .‬عــــاوە ب ــر ایــنــکــە در هر‬ ‫منطقەای کە مجال انتشار روزنامە‬

‫ایدئولوژیک را درنوردیدەاند‪ .‬اگر‬ ‫زمانی روزنامە کردی می‌توانست‬ ‫سر خوانندە یان حامل خود را برباد‬ ‫دهد‪ ،‬امروزه دیگر روزنامە سوار بر‬ ‫امواجی است کە بە سختی می‌توان‬ ‫سد راه آن شد‪.‬‬ ‫در زمانیکە کردها هیچگاه معتقد‬ ‫نبودەاند کە از راه سالح حقوقشان‬ ‫را محقق سازند و از روی اجبار و‬ ‫تنها برای دفاع از خویش دست بە‬ ‫سالح بردەاند و هنگامیکە سانسور‬ ‫و نبود آزادی فعالیت سیاسی صدای‬ ‫جنبش آزادیخواهانە کرد را خاموش‬ ‫کــردە‪ ،‬این بخش احظم روزنامەها‬

‫خالء را پر کردەاست‪ ،‬خصوصا در‬ ‫بین قشر بزرگساالن‪.‬‬ ‫اگر بە موضوع موانع و مشکالت‬ ‫پیش روی روزنــامــەنــگــاری کردی‬ ‫بپردازیم‪ ،‬متأسفانە علیرغم تاریخی‬ ‫نسبتا طوالنی‪ ،‬هنوز در این زمینە‬ ‫موانع و مشکالت جدی وجود دارد‪:‬‬ ‫پیش از هرچیز کرد دارای دولت‬ ‫و کشور مستقل نیست کە روزنامە‬ ‫بــە شــیــوەای روزانـ ــە و مــرتــب در‬ ‫ســراســر کــردســتــان پخش شــود و‬ ‫روزنامەنگاری وظیفە حرفەای خود‬ ‫را بە معنای کلمە بە انجام برساند‪.‬‬ ‫کشورهایی نیز کە کردستان در بین‬

‫فــراهــم مــی‌گــردد‪ ،‬بیشتر بــە زبــان‬ ‫آن منطقە نوشتە م ـی‌شــود‪ ،‬حتی‬ ‫روزنامەهای کردی کە امکان چاپ‬ ‫و انتشار می‌یابند از اصول زبانی‬ ‫واحد تبعیت نمی‌کنند و حداقل بە دو‬ ‫گویش‌نگاشت ‌ە می‌شوند‪.‬‬ ‫ت ــا ب ــە امـــــروز ی ــک روزن ــام ــە‬ ‫کردی وجود ندارد کە بە تمام معنا‬ ‫روزنامەای باشد کە بدون در نظر‬ ‫گرفتن گروه یا ایدئولوژی سیاسی‪،‬‬ ‫منعکس کنندە منافع کلی ملت کرد و‬ ‫نقاط مشترک مردم کردستان با همە‬ ‫تفاوتهای مذهبی‪ ،‬زبانی و منطقەای‬ ‫باشد‪ .‬روزنامەنگاری کــردی فعال‬

‫تفاهم هسته‌ای لوزان‪ ،‬آرامش قبل از طوفان‬

‫آرش لرستانی‬ ‫بیانیه‌ی سوئیس که به تفاهم هسته‌ای‬ ‫لوزان نیز معروف است چهارچوب توافقی‬ ‫را مشخص کرد که باید به برنامه‌ی جامع‬ ‫اقدام مشترک در ‪ 10‬تیرماه بیانجامد‪ .‬اما‬ ‫حقیقت امــر و خروجی نشست لــوزان دو‬ ‫متن و دو روایت متفاوتی است که هر کدام‬ ‫از طرفین آن را به عنوان تفاهم‌نامه ارائه‬ ‫داده‌اند و همین امر باعث شده که قضاوت‬ ‫دربــاره‌ی درستی یا نادرستی هر کدام از‬ ‫روایتهای آمریکا یا جمهوری‌اسالمی برای‬ ‫م ــردم ایـــران یــا جــامــعـه‌ی جهانی بسیار‬ ‫دشوار شود‪.‬‬ ‫اگـــــر بــــه واکـــنـــشـــهـــای کـــشـــورهـــا و‬ ‫سازمانهای مختلف نسبت به تفاهم‌نامه‌ی‬ ‫فوق نگاه کنیم‪ ،‬خواهیم دید سازمان ملل‬ ‫متحد‪ ،‬آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‪ ،‬ایاالت‬ ‫متحده‌ی آمریکا‪ ،‬انگلیس‪ ،‬فرانسه‪ ،‬روسیه‪،‬‬ ‫آلمان‪ ،‬چین‪ ،‬ترکیه‪ ،‬جمهوری آذربایجان‪،‬‬ ‫ایتالیا‪ ،‬عربستان ســعــودی‪ ،‬عــراق‪ ،‬عمان‪،‬‬ ‫قطر‪ ،‬استرالیا‪ ،‬اتریش‪ ،‬کره‌ی جنوبی و حتی‬ ‫حزب الله لبنان واکنش مثبت نشان داده و‬ ‫بسیاری از مقامات حکومتی چون حسن‬ ‫روحانی رئیس جمهور‪ ،‬علی اکبر هاشمی‬ ‫رفسنجانی رئیس تشخیص مصلحت نظام‪،‬‬ ‫علی الریجانی رئیس مجلس شورای اسالمی‪،‬‬ ‫صادق آملی الریجانی رئیس قوه‌ی قضائیه‪،‬‬ ‫محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه‪ ،‬علی‬ ‫اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی‪،‬‬ ‫آیت الله امامی کاشانی خطیب نماز جمعه‬ ‫تهران‪ ،‬حسن فیروز آبادی رئیس ستاد کل‬

‫نیروهای مسلح‪ ،‬محمد علی جعفری فرمانده‬ ‫سپاه پاسداران نیز با ابــراز خوشحالی و‬ ‫حتی در پاره‌ای از موارد با پیام تبریک از‬ ‫تفاهم‌نامه‌ی فوق دفاع کرده‌اند‪.‬‬ ‫سوال مهمی که به ذهن خطور می‌کند‬ ‫این است که علت این همه شادی و رضایت‬ ‫چیست در حالی که حتی بنابه اعتراف و‬ ‫اذعــان طرفین مــذاکــره تنها تفاهمی برای‬ ‫مشخص شــدن چــهــارچــوب تــوافــق بدست‬ ‫آمدەاست و این تفاهم جنبه‌ی حقوقی ندارد‪،‬‬ ‫از طرفی دیگر اصل تفاهم‌نامه‌ی مطرح شده‬ ‫از جانب آمریکا با نسخه‌ی جمهوری‌اسالمی‬ ‫یکسان نیست‪ .‬بنابراین شاید فهمیدن علت‬ ‫شــادی بسیاری کشورها و حتی مقامات‬ ‫جمهوری‌اسالمی و نگرش درست به اصل‬ ‫ک‬ ‫قضیه بتواند به درک صحیح موضوع کم ‌‬ ‫و یاری فراوان برساند‪.‬‬ ‫اگر به شروع بهار عربی که از طرف‬ ‫جمهوری‌اسالمی بــیــداری اسالمی نامیده‬ ‫شد تا وضعیت امــروز منطقه نگاه کنیم‪،‬‬ ‫همواره شاید شاهد کشمکش و تقابل دو‬ ‫ایده و دو عملکرد گوناگون و حتی متضاد‬ ‫بــوده‌ایــم و هستیم‪ .‬اولین حالت‪ ،‬تمایل و‬ ‫مــشــارکــت گــســتــرده‌ی مـــردم در جنبشی‬ ‫است که خواسته‌اند و یا می‌خواهند کشور‬ ‫خود را به سمت دمکراسی سوق داده و‬ ‫حکومتی ملی برقرار کنند و دومین حالت‬ ‫اقدامات عوامل خارجی است ( خواه حمایت‬ ‫جمهوری‌اسالمی در جهت مصادر ‌ه و یا‬ ‫تحریف انقالب کشورهای منطقه باشد و‬ ‫یا اقدامات غرب خصوصا آمریکا در جهت‬ ‫همسو‌سازی اعتراضات مردم در راستای‬ ‫تأمین منافع خود) که به دنبال اعمال نفوذ‬ ‫و یا گسترش محدوده‌ی نفوذ خود هستند‪.‬‬ ‫به عبارتی دیگر مردم خاورمیانه به دنبال‬ ‫گذار از دیکتاتوری و برقراری صلح پایدار‬

‫و پیشرفت بــوده در حالی کــه قدرتهای‬ ‫غربی خصوصا آمریکا و از طرفی دیگر‬ ‫جمهوری‌اسالمی ایــران به عنوان قدرتی‬ ‫منطقه‌ای در جهت انحراف این خواسته‌ها‬ ‫عمل می‌کنند‪ .‬تداخل و انطباق منافع در‬ ‫خاورمیانه بین جمهوری‌اسالمی و آمریکا‬ ‫باعث تشدید بحرانهایی شده است که آمریکا‬ ‫را مجبور کرد عکس‌العملی جدی نشان داده‬ ‫و موضعی فعال اتخاذ کند‪ .‬بنابراین پروژه‌ی‬ ‫غنی‌سازی اتمی ایران که چندین سال پیش‬

‫عنوان مثال جمهوری‌اسالمی در برخی از‬ ‫کشورها به حکومت مرکزی برای سرکوب‬ ‫اعتراضات کمک کــرده و در برخی دیگر‬ ‫با تقویت و حمایت از گروههای مخالف‬ ‫در صــدد پیشبرد منافع خــود بــودەاســت‪.‬‬ ‫البته جمهوری‌اسالمی ایــران پس از طرح‬ ‫تشکیل هالل شیعی‪ ،‬اقدامات فراوانی برای‬ ‫شــک ـل‌دهــی‪ ،‬انسجام‌بخشی و حمایت از‬ ‫گروههای تروریستی متنوع در سراسر دنیا‬ ‫انجام دادەاســت به طــوری که بسیاری از‬

‫عالوه بر سیاست یک بام و دو هوایی که طرفین مذاکره در پیش گرفته‌اند‬ ‫ــ این حالت نشان دهنده‌ی پیچیده بودن بیش از حد مذاکره و سخت بودن شرایط‬ ‫توافق نهایی است به طوری که حتی تا آخرین دقایق پایانی این آشفتگی و حساسیت‬ ‫دیده می‌شود ــ نمی‌توان پیش‌داوری کرد و خوش‌بین بود و شاید این تفاهم‌نامه تنها‬ ‫آرامش قبل از طوفان باشد و اتفاقات غیرمنتظره‌ی ناگواری رخ دهد‬ ‫از بهار عربی موجب اختالف و حساسیت‬ ‫در ســازمــان ملل متحد شــده بــود توسط‬ ‫آمریکا در صــدر حمالت و عامل اصلی‬ ‫تحریمها قرار گرفت و جنگ فرسایشی بر‬ ‫سر مــحــدوده‌ی نفوذ در خاورمیانه میان‬ ‫آمریکا و جمهوری‌اسالمی نیز زیر پوشش‬ ‫« خطر دستیابی ایــران به ســاح اتمی «‬ ‫به وقوع پیوست‪ .‬جمهوری‌اسالمی ایران نیز‬ ‫با گسترده کردن دامنه‌ی جنگ در عراق‪،‬‬ ‫سوریه‪ ،‬لبنان و کشورهای حوزه‌ی خلیج‬ ‫فــارس وضعیت فوق را بحرانی‌تر کرد و‬ ‫هزینه‌ی این اختالف را برای خود و آمریکا‬ ‫بسیار بــاال بــرد‪ ،‬بــه طــوری کــه ایــن جنگ‬ ‫بە یک قمار دو طرفه تبدیل شدەاست‪ .‬به‬

‫کشورها به دلیل ترس از اقدامات تروریستی‬ ‫جمهوری‌اسالمی و یا گروههای وابسته‌اش‪،‬‬ ‫سعی می‌کنند در برابر جمهوری‌اسالمی‬ ‫ای ــران اعــام موضع نــکــرده و حتی وارد‬ ‫روابط گسترده اقتصادی نشوند‪.‬‬ ‫در هر صورت اعالم تفاهم مشترک میان‬ ‫غرب خصوصا آمریکا و جمهوری‌اسالمی‬ ‫ایران شاید به دلیل ایجاد روزنـه‌ی امیدی‬ ‫برای کشورهای منطقه و امنیت جهانی باشد‬ ‫با این امید که این تخاصم ویرانگر به تعامل‬ ‫سازنده تبدیل شود‪ .‬اما نشانه‌ها حاکی از‬ ‫آن است که تا ‪ 10‬تیرماه باید صبر کرد و‬ ‫نتیجه‌ی نهایی را دید‪.‬‬ ‫مهم‌ترین عالئم و سیگنالهایی که شادی‬

‫مسیری طوالنی در پیش دارد تا بە‬ ‫استانداردهای کار روزنامەنگاری‬ ‫برسد‪.‬‬ ‫روزنــامــە کــردی بە دلیل اینکە‬ ‫کامال بە زندگی روزمرە مردم گرە‬ ‫نخوردە و بە بخشی از زندگیشان‬ ‫بــدل نــشــدەاســت‪ ،‬اگــر از سوبسید‬ ‫حزب یا سازمانی سیاسی استفادە‬ ‫نکند‪ ،‬قــادر نیست روی پــای خود‬ ‫بایستد‪ .‬روزنامەای کە حمایت مالی‬ ‫داشتە باشد‪ ،‬وابستگی سیاسی نیز‬ ‫خواهد داشت و در نتیجە نمی‌تواند‬ ‫همچون روزنــامــەای حــرفــەای کار‬ ‫کند و همە آن چیزهایی را منتشر‬ ‫کند کە مردم حق دارند از آن آگاه‬ ‫باشند‪.‬‬ ‫بخش عظیمی از روزنامەنگاری‬ ‫کردی از دو جهت مشکل سیاسی‬ ‫دارد؛ یا بخشی از رسانە و تبلیغات‬ ‫احــــزاب هستند کــە بــە کــمــبــود و‬ ‫نواقص آن اشارە شد‪ ،‬یا از سوی‬ ‫دولتهای حاکم بر کردستان ممنوع‬ ‫هستند‪ .‬آن روزنامەهای کــردی‌ای‬ ‫نیز کە در ایــران و ترکیە منتشر‬ ‫می‌شوند در بهترین حالت امکان‬ ‫طــرح مسائل اجتماعی و ادبــی را‬ ‫دارند و در نهایت این دولتها فضایی‬ ‫برایشان ایجاد می‌کنند کە ناچار بە‬ ‫توقف شوند‪ ،‬بە همین دلیل در بین‬ ‫آنان نیز روزنامەای نمی‌توان یافت‬ ‫کە دارای سابقە و تاریخی طوالنی‬ ‫باشد‪.‬‬ ‫عــاوەبــرایــن بخش اعــظــم ملت‬ ‫کرد سرنوشت خویش را در دست‬ ‫ندارد و مجبور است بە زبان دوم‬ ‫تحصیل کــنــد‪ ،‬بــا ایــنــحــال زب ــان و‬ ‫فرهنگ خویش را حفظ کردەاست‬ ‫کە در این مــورد ملت کرد مدیون‬ ‫روزنامەنگاری اســت‪ ،‬زمینەای کە‬ ‫سنگ بنایش عبارت است از روزنامە‬ ‫«کوردستان» کە با دستان توانای‬ ‫مقداد مدحت بدرخان بنیان نهادەشد‪.‬‬ ‫دستی توانمند زیربنای تاریخ تا بە‬ ‫امروز ‪ ١١٧‬سالەی روزنامەنگاری‬ ‫را بنانهاد‪ ،‬دەستی توانا یا دستانی‬ ‫توانا نیز الزم است راه را برایش‬ ‫هموار سازند و آن را پیش برند‬ ‫و بە استانداردهای روزنامەنگاری‬ ‫حرفەای برسانند‪.‬‬

‫زودهنگام را از بین برده و خطر بحرانی‌تر‬ ‫شــدن وضعیت را نشان می‌دهد کنگره‌ی‬ ‫آمریکا و دولت اسرائیل از طرفی و واکنش‬ ‫محتاطانه‌ی علی خامنه‌ای و سخنانش پس‬ ‫از تفاهم‌نامه‌ی هسته‌ای از طرفی دیگر‬ ‫است‪ .‬البته عباس عراقچی در مصاحبه‌ی‬ ‫تلویزیونی اشاره کرد تمامی مذاکرات میان‬ ‫دولت یازدهم و کشورهای غربی صورت‬ ‫گرفتەاست و در این مذاکرات نظر مجلس‬ ‫شورای اسالمی لحاظ نشدەاست‪ ،‬به عبارتی‬ ‫دیگر یعنی جمهوری‌اسالمی ایران از اهرم‬ ‫مجلس شورای اسالمی در برابر کنگره‌ی‬ ‫آمریکا در صورت نیاز استفاده خواهد کرد‪.‬‬ ‫عالوه بر سیاست یک بام و دو هوایی‬ ‫که طرفین مذاکره در پیش گرفته‌اند ــ این‬ ‫حالت نشان دهنده‌ی پیچیده بودن بیش از‬ ‫حد مذاکره و سخت بــودن شرایط توافق‬ ‫نهایی است به طــوری که حتی تا آخرین‬ ‫دقــایــق پایانی ایــن آشفتگی و حساسیت‬ ‫دیده می‌شود ــ نمی‌توان پیش‌داوری کرد‬ ‫و خوش‌بین بــود و شاید ایــن تفاهم‌نامه‬ ‫تنها آرامش قبل از طوفان باشد و اتفاقات‬ ‫غیرمنتظره‌ی ناگواری رخ دهد‪.‬‬ ‫اما در نهایت یک حقیقت غیرقابل انکار و‬ ‫آشکار وجود دارد و آن عقب‌نشینی حاکمیت‬ ‫جمهوری‌اسالمی خصوصا ولی فقیه از خط‬ ‫قرمزهای ابتدای انقالب ‪ 1357‬مانند شعار‬ ‫دشمنی با آمریکاست‪ ،‬به طوری که شخص‬ ‫رهبر در سخنرانی پس از تفاهم‌نامه‌ای که‬ ‫در جمع مداحان داشت‪ ،‬امکان همکاری و‬ ‫گفتگو در سایر زمینه‌ها با آمریکا را منتفی‬ ‫ندانست و آن را منوط به عملکرد صادقانه‌ی‬ ‫آمریکا در پرونده‌ی هسته‌ای خواند‪ .‬یعنی‬ ‫همان طــور که در شعار « نه شرقی‪ ،‬نه‬ ‫غربی‪ ،‬جمهوری‌اسالمی» سیستم حاکم‬ ‫ایران‪ ،‬روسیه ــ شوروی سابق ــ که نماد‬ ‫شرق بود را به عنوان دوست و هم‌پیمان‬ ‫پذیرفت‪ ،‬آمریکا که مظهر غرب است نیز‬ ‫در راه تابوشکنی علنی و عبور از خط‬ ‫قرمزهای حکومتی است‪.‬‬

‫‪2‬‬

‫خبر و گزارش‬

‫‪ ٣١‬فروردین ‪ ٢١ ١٣٩٣‬آوریل ‪2015‬‬

‫خالد عزیزی‪:‬‬

‫شامرە‪٦٥٤ :‬‬

‫روزنامەی‬ ‫کە جمهوری اسالمی ایران تاکنون هیچگونە‬ ‫استعدادی جهت حل مسألەی کرد از خود‬ ‫نشان نــدادە و بر این پایە حزب دمکرات‬ ‫کردستان نیز مصمم است کە مبارزات خود‬ ‫را از همەی جهات و در راستای مسألەی‬

‫برای فعالیتهای سیاسی و مدنی در کردستان ارزش قائلیم‬

‫خالد عزیزی دبیر کل حــزب دمکرات‬ ‫کــردســتــان در ی ــک ســمــیــنــار ســیــاســی ــ‬ ‫ی تأکید کرد کە حزب دمکرات با‬ ‫تشکیالت ‌‬ ‫نگاهی ارزشی بە فعالیتهای سیاسی و مدنی‬ ‫فعاالن کرد در کردستان ایران می‌نگرد‪.‬‬ ‫دبیر کل حــزب دمکرات کردستان در‬ ‫سمینار سیاسی ــــ تشکیالتی‌ای کــە روز‬ ‫یکشنبە سی ام فــروردیــن مــا ‌ه با حضور‬ ‫صــدهــا تــن از کـــادر و پیشمرگان حزب‬ ‫تشکیل شدە بود با اشارە بە مباحث مطرح‬ ‫شدە در پلنوم ‪ ١٢‬حزب دمکرات کردستان‪،‬‬ ‫بە بیان دیدگاههای حزب نسبت بە مسائل‬ ‫و مــوضــوعــات مــربــوط کــرد در ایـــران و‬ ‫کردستان پرداخت‪.‬‬ ‫خــالــد عــزیــزی در خــصــوص تفاهم‬ ‫کشورهای ‪ ٥+١‬با ایران در مورد مسألەی‬ ‫اتمی گفت « از دیدگاه ما این توافق پایان‬ ‫کــار نــبــودە و هــنــوز مشخص نیست کە‬ ‫پایبندی طرفین چگونە میتواند بە بستر و‬ ‫پایەی توافق تبدیل شــود و مهمتر از آن‬ ‫چە ضمانتی برای پایبند بودن ایران بە این‬ ‫تفاهم‌نامە وجــود خواهد داشــت‪ .‬دبیر کل‬ ‫حزب دمکرات کردستان در این بخش از‬ ‫سخنانش تأکید داشت کە از دیدگاه حزب‬

‫دمکرات کردستان مسألەی اتمی ایران در‬ ‫ارتباط با قدرتهای جهانی هیچ ارتباطی با‬ ‫مسألەی دمکراسی‪ ،‬حقوق بشر‪ ،‬حقوق ملت‬ ‫کرد‪ ،‬مطالبات اصلی مردم کردستان مانند‬ ‫مسألەی زندگی و حقوق و آزادیهای آنان‬ ‫نداشتە و بە این خاطر سیاست و تصمیمات‬ ‫حزب منوط بە نتایج نشستها و تفاهمها‬ ‫نخواهد بود‪ ،‬اما اگر نتیجەی این تفاهمها‬ ‫موجب تغییراتی بە نفع جنبش مردم ایران‬ ‫شود در آن شرایط حزب دمکرات از این‬

‫فرصتها استفادە خواهد کرد‪.‬‬ ‫خالد عزیزی گفت وظیفەی خود می‌دانیم‬ ‫کە در دیــدار با مقامات کشورهای طرف‬ ‫در پروندەی هستەای ایران ب ‌ه آنها بگوییم‬ ‫کە حاکمیت ایران ب ‌ه هیچوجە قابل اعتماد‬ ‫نــبــودە و در عقالنیت ســیــاســی حاکمان‬ ‫ایران احتمال کارشکنی‪ ،‬فریبکاری‪ ،‬بدقولی‬ ‫و خالف عهد بخشی از فرهنگ سیاسی‬ ‫جمهوری اسالمی می‌باشد‪.‬‬ ‫دبیر کل حزب دمکرات کردستان در‬

‫بخش دیگری از سخنانش عنوان کرد کە‬ ‫حاکمیت ای ــران بــا بحرانسازی در سایر‬ ‫کشورها پیگیر این مسألە می‌باشد کە نقش‬ ‫و جایگاه خود را در مقام کشوری کە در‬ ‫مسائل منطقەایی همچون کنشگری سیاسی‬ ‫بودە و هم مانند بخشی از حل بحرانها بر‬ ‫جامعەی جهانی و منطقەای تحمیل کند‪،‬‬ ‫همچنان بحرانها و مسائل و معضالت‬ ‫داخلی کشور را با آن پردە پوشی نماید‪.‬‬ ‫خالد عزیزی در ادامەی بحث خود گفت‬

‫مبارزات ملی کرد ادامە دهد‪.‬‬ ‫ایــشــان در بخش دیــگــری از سخنان‬ ‫خــود گفت « حــزب دمــکــرات کردستان با‬ ‫نگاهی حاکی از تقدیر و ارزش فراوان بە‬ ‫فعالیتهای فعاالن سیاسی و مدنی نگریست ‌ه‬ ‫و تأکید کرد کە حزب از فعالیتهای آنان در‬ ‫حوزەهای اجتماعی‪ ،‬ادبی و زیست محیطی‬ ‫حمایت خواهد کرد‪.‬‬

‫دیدار دفتر سیاسی حزب دمکرات کردستان و‬ ‫پارت دمکرات کردستان‬ ‫حزب دمکرات کردستان و پارت دمکرات کردستان در دیداری دوستان ‌ه‬ ‫ب ‌ه بحث و رایزانی در مــورد مهمترین مسائل روز کردستان و منطق ‌ه‬ ‫پرداختند‪.‬‬ ‫روز سه‌شنب ‌ه ‪ 25‬فروردین ماه ‪ 94‬هیأت دفتر سیاسی حزب دمکرات‬ ‫کردستان ب ‌ه سرپرستی خالد عزیزی‪ ،‬از مقر دفتر سیاسی پارت دمکرات‬ ‫کردستان دیدار و از سوی هیأت میزبان ب ‌ه سرپرستی فاضل میرانی‪ ،‬دبیر‬ ‫دفترسیاسی پارت دمکرات کردستان مورد استقبال قرار گرفت‪.‬‬ ‫در ابــتــدای ایــن دیــدار دبیر دفتر سیاسی پــارت دمــکــرات کردستان‬ ‫ضمن ابراز خوشحالی از دیدار و نشست مجدد با رهبری حزب دمکرات‬ ‫کردستان ب ‌ه بحث در خصوص مهمترین رخدادهای اخیر عراق و حکومت‬ ‫اقلیم کردستان مانند جنگ داعش و مسائل مهم دیگر پرداخت‪ .‬میرانی با‬ ‫اشار ‌ه ب ‌ه عقب نشینیهای داعش از بسیاری از مناطقی ک ‌ه اشغال کرد ‌ه بود‬ ‫پیروزی و موفقیت نیروهای پیشمرگ ‌ه را برشمرد و تأکید کرد تا زمانیک ‌ه‬ ‫داعش از شهر موصل بیرون راند ‌ه نشود حکومت اقلیم کردستان احساس‬ ‫آرامش و آسایش نخواهند کرد‪.‬‬ ‫مشکالت فی‌مابین بغداد و کردستان و دالیل بروز این تنش‌ها از دیگر‬ ‫بخش سخنان دبیر کل پارت دمکرات کردستان بود ک ‌ه عنوان داشت اقداماتی‬ ‫در راستای حل این مشکالت برداشت ‌ه شدە است‪ .‬وی عنوان کرد ک ‌ه نباید‬

‫دیدار هیأت حزب دمکرات کردستان‬ ‫با رئیس پارلمان کردستان‬ ‫ه ــی ــأت ــی از حـــــزب دمـــکـــرات‬ ‫کــردســتــان ب ــە ســرپــرســتــی خــالــد‬ ‫عزیزی دبیر کل حزب از پارلمان‬ ‫کردستان دیدار و با رئیس پارلمان‬ ‫کردستان دکتر یوسف مالقات کرد‪.‬‬ ‫روز دوشــنــبــە ‪ ٣١‬فــروردیــن‬ ‫مــاه ‪ ٩٤‬هیأتی از حــزب دمــکــرات‬ ‫کــردســتــان ب ــە ســرپــرســتــی خــالــد‬ ‫عزیزی دبیر کل حــزب و ابراهیم‬ ‫زیوەیی نمایندەی حزب در هولیر از‬ ‫پارلمان کردستان دیدار و از سوی‬ ‫دکتر یوسف محمد‪ ،‬رئیس مجلس‬ ‫مورد استقبال قرار گرفت‪.‬‬ ‫در ایـــن دیــــدار مــوضــوعــاتــی‬ ‫مرتبط بــا کــردســتــان‪ ،‬خاورمیانە‬ ‫و شــرق کردستان مــورد بحث و‬ ‫گفتگو قرار گرفت‪ .‬وضعیت کنونی‬ ‫اقلیم کــردســتــان و مشکالت پیش‬ ‫روی آن‪ ،‬لزوم حفظ دستاوردهای‬ ‫اقلیم کردستان بە مثابە دستاوردی‬ ‫ملی و میهنی برای تمامی بخشهای‬ ‫کــردســتــان‪ ،‬لــــزوم تــــداوم تعامل‬ ‫مسالمت آمیز کرد با سایر ملیتهای‬ ‫مقیم در اقلیم کردستان‪ ،‬پیگیری‬ ‫راه حل گفتگو و دیالوگ جهت رفع‬ ‫مشکالت پیش رو در کردستان با‬ ‫حــاکــمــان کــردســتــان چندین بخش‬ ‫دیگر از موضوعات صحبت در این‬

‫نشست بودند‪.‬‬ ‫خالد عزیزی در ایــن دیــدار با‬ ‫توجە بە شرایط کنونی کردستان‬ ‫بر لزوم اتحاد میان احزاب جنوب‬ ‫کردستان و رئیس مجلس با رئیس‬ ‫حکومت اقلیم کردستان تأکید کردە‬ ‫و ابــراز امــیــدواری کــرد کە تجربە‬ ‫حکومت اقلیم کردستان بە مدلی‬ ‫برای سایر بخشهای کردستان نیز‬ ‫بدل گردد‪.‬‬ ‫گفتنیست در پایان این دیدار‬ ‫هــر دو کــانــال خبری « ڕووداو»‬ ‫و « ک ن ن» بــا دبیر کــل حزب‬ ‫دمــکــرات کردستان مصاحبەهایی‬ ‫ترتیب دادند‪.‬‬

‫مقاومت و پایداری مردم کردستان را در برابر سیاست نفتی حکومت اقلیم‬ ‫کردستان در ارتباط با حکومت بغداد را مانند فاکتور مهمی نادیده‌ گرفت‪.‬‬ ‫مسأل ‌ه ریاست حکومت کردستان‪ ،‬توافق میان ایران و قدرتهای جهانی‬ ‫بر سر مسأله‌ی اتمی از سایر مباحث فاضل میرانی بود‪.‬‬ ‫در ادام ‌ه دبیر کل حزب دمکرات کردستان ب ‌ه ارائ ‌ه نقط ‌ه نظرات و نگرش‬ ‫و مواضع حزب دمکرات کردستان در مورد این مسائل پرداخت‪.‬‬ ‫خالد عزیزی ضمن یادآوری آمادگی حزب خود برای شرکت در جنگ‬ ‫علیە داعش در سال گذشت ‌ه و دفاع از خاک اقلیم کردستان تأکید داشت ک ‌ه‬ ‫ما در تمامی میادین سیاسی و غیر ‌ه بە دفاع از دست آوردهای حکومت‬ ‫اقلیم کردستان پرداختە و آن را از اهم وظایف خود دانستەایم‪.‬‬ ‫ایشان تأکید کرد ک ‌ه ما در دیدار و نشست‌های خود با تمامی نیروهای‬ ‫سیاسی کردستان عراق بر اتحاد و همبستگی میان این نیروها تأکید‬ ‫داشته‌ایم‪ .‬وی در ارتباط با تفاهم‌نام ‌ه لــوزان در میان ایــران و گروه‬ ‫کشورهای ‪ 1+5‬این توافق را در راستای منافع و خواست مردم و همچنان‬ ‫کاهش تنشهای بین المللی برشمرد و عنوان کرد ک ‌ه حزب ما همیش ‌ه خطاب‬ ‫به‌ مردم کردستان تأکید داشته‌ ک ‌ه ب ‌ه امید حمله‌ی نظامی خارجی ب ‌ه ایران‬ ‫و از میان برداشتن دیکتاتورهای رژیم ایران نباید مبارزات مستقیم با این‬ ‫رژیم دیکتاتور را فراموش کرد و در همین راستا همیش ‌ه مردم را ب ‌ه آن‬

‫ادامەی‬

‫سمت تشویق کرد ‌ه ک ‌ه از تمامی ظرفیتها و فرصتهای پیش آمد ‌ه در داخل‬ ‫خاک ایران جهت مبارزات جهت احقاق حقوق خود تالش کنند‪.‬‬ ‫دبیر کل حزب دمکرات کردستان با اشار ‌ه ب ‌ه اوضاع ویژه‌ی در منطق ‌ه‬ ‫و در راستای تداوم بر سر دفاع از امنیت اقلیم کردستان امید خواست ک ‌ه‬ ‫نتایج نشست و تالشهای پارت دمکرات کردستان و سایر نیروهای سیاسی‬ ‫در راستای هموار کردن قوانین مربوط ب ‌ه حکومت اقلیم کردستان هر چ ‌ه‬ ‫زودتر ب ‌ه نتیجه‌ی مطلوب برسد‪ .‬خالد عزیزی در بخش دیگری از سخنان‬ ‫خود ب ‌ه موضوعاتی مرتبط با شرق کردستان و حزب دمکرات کردستان‬ ‫پرداخت‪.‬‬

‫اطالعی ‌ه ب ‌ه مناسبت اختتام پلنوم دوازد‌هم کمیته‌ی مرکزی حزب دمکرات کردستان‬

‫اما در عین حال پلنوم بر این اعتقاد بود ک ‌ه‬ ‫مراحل پس از توافق و همچنین رویدادهایی که‌‬ ‫جمهوری اسالمی در داخل کشور و طی یکی‬ ‫دو سال آینده‌ در رابطه‌ با انتخابات و آینده‌ی‬ ‫‹› رهــبــری نــظــام›› در پیش دارد‪ ،‬می‌توانند‬ ‫ص ـف‌آرایــی و چالشهای ت ــازه‌ای را در میان‬ ‫جناحهای رژیم‪ ،‬بدنبال داشته‌باشند‪ .‬از طرف‬ ‫دیگر همانگونه‌ که‌ شاهدیم‪ ،‬تالشی جدی در‬ ‫راستای مقابله‌ با نفوذ و پیشروی‌های بیشتر‬ ‫رژیــم در منطقه‌ در جریان اســت که‌ آخرین‬ ‫نمونه‌ی آن هم‌پیمانی کشورهای عربی و منطقه‌‌‬ ‫علیه‌ حوثی‌های تحت حمایت ایــران در یمن‬ ‫است‪ .‬همه‌ی اینها مؤید این واقعیت است که‌ اگر‬ ‫از سویی در رابطه‌ با پرونده‌ی اتمی‪ ،‬توافقی‬ ‫در راه‌ است که‌ لزوما بسود مقاصد ناسالم‬ ‫رژیم نمی‌تواندباشد‪ ،‬از سوی دیگر‪ ،‬رژیم چه‌‬ ‫در داخــل و چه‌ در سطح منطقه‌ با مجموعه‌‬ ‫مشکالت و چالشهای جدی‌ای مواجه‌ است‪ .‬به‌‬ ‫همین دلیل آجندای مبارزه‌ی آزادیخواهانه‌ی‬ ‫مــردم ایـــران باید بــا ســود جستن از کلیه‌ی‬ ‫فرصتها و بسترهایی که‌ می‌تواند در هر دو‬ ‫زمینه‌ شکل بگیرد‪ ،‬ســازمــان داده‌شــــود‪ .‬در‬ ‫بخشی از کار دوازدهمین پلنوم کمیته‌ی مرکزی‬ ‫حــزب دمــکــرات کــردســتــان‪ ،‬اوض ــاع کردستان‬ ‫ایــران و شرایط فعالیت و مــبــارزه‌ در داخل‬ ‫کشور‪ ،‬با توجه‌ به‌ وضعیت یادشده‌‪ ،‬مورد بحث‬ ‫قرار گرفت‪ .‬در این بخش‪ ،‬پلنوم با عنایت به‌‬ ‫مشکالت موجود بر سر راه‌ مبارزه‌ی مدنی‪،‬‬ ‫تالش و فعالیت نخبگان سیاسی و مدنی کرد‬

‫در داخل کشور را ارزشمند توصیف کرد و‬ ‫مجموعه‌ راهکارهایی را در زمینه‌ی گسترش‬ ‫سعی و همت این افراد و نیز تالش در راستای‬ ‫به‌ میدان آوردن و در میدان نگه‌داشتن مردم به‌‬ ‫شیوه‌های گوناگون و در رابطه‌ با موضوعاتی‬ ‫که‌ برای حقوق و آزادیهای مردم کردستان حائز‬ ‫اهمیت هستند‪ ،‬مورد بحث و تبادل نظر قرارداد‪.‬‬ ‫در همین بخش‪ ،‬کمیته‌ی مرکزی حزب دمکرات‬ ‫کردستان ضمن ی ــادآوری حضور و فعالیت‬ ‫یک سال گذشته‌ی پیشمرگان حزب دمکرات و‬ ‫‹›مدافعان شرق کردستان›› و تجلیل و تقدیر از‬ ‫دستاوردهای این حضور و فعالیت در راستای‬ ‫احیای روحیه‌ی مبارزاتی در داخل کشور‪ ،‬بستر‬ ‫و کیفیت تداوم این گونه‌ فعالیتها را در آینده‌‬ ‫مــورد بررسی ق ــرارداد‪ .‬بخش دیگری از کار‬ ‫پلنوم دوازدهم کمیته‌ی مرکزی به‌ بحث پیرامون‬ ‫همکاری میان حزب دمکرات کردستان و دیگر‬ ‫نیروهای کردستان اختصاص یافته‌بود‪ .‬در این‬ ‫بخش‪ ،‬ضمن ارزیابی مناسبات حزب دمکرات با‬ ‫دیگر نیروهای کرد در کردستان عراق‪ ،‬ترکیه‌‬ ‫و سوریه‌ و تکرار پیام وحدت‌صفوف و تفاهم‪،‬‬ ‫به‌ نحو ویــژه‌ای به‌ تالشهایی توجه‌ شده‌بود‬ ‫ک ـه‌ در راســتــای ایــجــاد چــارچــوب و مبنایی‬ ‫بــرای فهم متقابل و همکاری میان نیروهای‬ ‫سیاسی کردستان ایــران در جریان هستند و‬ ‫در ایــن رابــطـه‌ بـه‌ دفتر سیاسی توصیە شد‬ ‫تالش‌هایی کە در این رابطە آغاز کردە است‬ ‫را ادامــە ده ـد‌‪ .‬آخرین بخش کــار دوازدهمین‬ ‫پلنوم کمیتەی مرکزی بە مجموعە بحث‌های‬

‫داخلی و تشکیالتی اختصاص یافتە بــود‪ .‬در‬ ‫این بخش ضمن توجە بە مجموعە جوانبی از‬ ‫امور حزب طی چند ماە گذشتە‌‪ ،‬تصمیمات و‬ ‫توصیە‌هایی در این خصوص و بمنظور عمل‬ ‫کردن بە آنها در آیندە بە تصویب رسید‌‪ .‬در‬ ‫همین بخش‪ ،‬تالش و فعالیت‌ اعضاء و هواداران‬ ‫حزب دمکرات بمنظور کمک مالی بە حزب‌‪ ،‬ارج‬ ‫نهادە شد و پلنوم در این رابطە تقدیر و سپاس‬ ‫صمیمانەی خود را بە تشکیالت حزب بویژە در‬ ‫خارج از کشور اعالم داشت‌‪ .‬آخرین بخش پلنوم‬ ‫دوازدهم کمیتەی مرکزی حزب دمکرات بە تهیە‬ ‫مقدمات دو رویداد مهم سیاسی و تشکیالتی کە‬ ‫در سال جدید‌‪ ،‬پیشروی حزب دمکرات هستند‌‪،‬‬ ‫اختصاص یافتە بود‌‪ ،‬یعنی هفتادمین سالروز‬ ‫تأسیس حــزب دمــکــرات و بــرگــزاری کنگرەی‬ ‫شانزدهم‌‪ .‬در رابطە با کنگرە‌‪ ،‬راهکار الزم جهت‬ ‫گام برداشتن بسوی برگزاری این کنگرە از‬ ‫تصویب گذشت و پلنوم بدین منظور‌‪ ،‬کمیتەای‬ ‫را برای آمادەسازی مقدمات برگزاری کنگرەی‬ ‫شانزدهم تعیین کرد و اقدامات و وظائفی کە این‬ ‫کمیتە باید طی ماە‌های آیندە بە انجام برساند را‬ ‫مشخص ساخت‌‪.‬‬ ‫حزب دمکرات کردستان‬ ‫دفتر سیاسی‬ ‫‪ ٢٥‬فروردین ‪١٣٩٤‬‬ ‫(‪ ١٤‬آوریل ‪)٢٠١٥‬‬

‫گرامیداشت یکصد و پانزدهمین سالروز‬ ‫میالد پیشوای گرانقدر کرد‬ ‫تجلیل از ‪ 11‬اردیبهشت‪ ،‬روز میالد پیشوا قاضی‬ ‫محمد‪ ،‬به مفهوم تجلیل از رهبری است که منشاء‬ ‫بسیاری از افتخارات و دستاوردهای تاریخ معاصر‬ ‫ملتمان بودەاست‪ .‬گرامیداشت یادو خاطره‌ی میالد پیشوا‬ ‫قاضی محمد‪ ،‬نشانگر وفاداری به آرمانهایی است که این‬ ‫رئیس‌جمهور جان خود را در راه آنها فداکرد‪ .‬بە همین‬ ‫دلیل باید روز میالد این بزرگمرد همچون یک مناسبت‬ ‫ملی و انقالبی‪ ،‬باشکوه هرچه تمام‌تر گرامی داشته شود‪.‬‬ ‫ص‪٨‬‬ ‫سشنبە ‪ 31‬فروردین ‪ 1394‬ـ ‪ 21‬آوریل ‪2015‬‬

‫تأسیس جمهوری کردستان در چارچوب ایرانی دمکراتیک و فدرال‬

‫شامرە‪654:‬‬

‫‪www.kurdistanukurd.com‬‬

‫اعتراض سراسری معلمان کردستان ایران‬ ‫نشانگر قاطعیت و قدرتمند بودن ارادەی مبارزەی مدنی در کردستان‬ ‫اطالعی ‌ه‬

‫به‌ مناسبت اختتام پلنوم‬ ‫دوازد‌هم کمیته‌ی مرکزی‬

‫روز روزنامەنگاری کردی و برآوردی مختصر‬

‫حزب دمکرات کردستان‬ ‫طی روزهای ‪ ٢٢‬الی ‪ ٢٤‬فروردین ما ‌ه‬ ‫‪ ١٣٩٤‬خورشیدی (‪١١‬تا ‪ ١٣‬آوریل ‪٢٠١٥‬‬ ‫میالدی) رهبری منتخب کنگره‌ی پانزدهم‬ ‫حزب دمکرات کردستان‪ ،‬دوازدهمین پلنوم‬ ‫خود را با شرکت اعضای اصلی و علی‌البدل‬ ‫و مشاورین کمیته‌ی مرکزی و مشاورین‬ ‫دفتر سیاسی برگزار نمود‪.‬‬ ‫پلنوم با رعایت یک دقیق ‌ه سکوت در‬ ‫گرامیداشت یاد و خاطره‌ی شهدای راه‬ ‫رهایی کردستان کار خود را آغاز کرد‪.‬‬ ‫سپس گزارش سیاسی کمیته‌ی مرکزی‬ ‫ک ‌ه تحلیلی بود از اوضاع سیاسی جهان‬ ‫و آخرین رویدادها و تحوالت مربوط ب ‌ه‬ ‫ایران و منطق ‌ه و ارزیابی شرایط فعلی و‬ ‫دورنمای مبارزه‌ی خلقمان در پرتو این‬ ‫شرایط از سوی آقای خالد عزیزی‪ ،‬دبیرکل‬ ‫حزب دمکرات کردستان تقدیم شد‪.‬‬ ‫در ابتدای گزارش سیاسی‪ ،‬ضمن‬ ‫یادآوری و پرداختن ب ‌ه مهمترین تحوالت‬ ‫سیاسی جهان در فاصل ‌ه زمانی میان دو‬ ‫گردهمایی رهبری حزب‪ ،‬پلنوم یکبار دیگر‬ ‫موضع منطقی و واقعبینانه‌ی پیشین حزب‬ ‫در خصوص عدم چشمداشت برخوردی‬ ‫رادیکال از سوی جهان با جمهوری اسالمی‬ ‫و همچنین گره‌ نزدن روند مبارز ‌ه و فعالیت‬ ‫حزب بە نتایج این پروس ‌ه را درست و‬ ‫اصولی ارزیابی کرد‪ .‬ب ‌ه اعتقاد پلنوم کمیته‌ی‬ ‫ی‬ ‫مرکزی‪ ،‬علیرغم بهره‌برداری حلیه‌گرانە‌ ‌‬ ‫رژیم کە می‌کوشد در رابط ‌ه با حل و فصل‬ ‫موضوع هسته‌ای بعمل آورد‪ ،‬حل و فصل‬ ‫ن خاطر سودمند است ک ‌ه‬ ‫این موضوع بدی ‌‬ ‫عرص ‌ه مانور رژیم را در چارچوب امنیتی‬ ‫جهان از طریق دسترسی ب ‌ه سالح اتمی‬ ‫در کوتا ‌ه مدت محدود می‌سازد و دیگر‬ ‫بیش از این‪ ،‬توج ‌ه جامعه‌ی جهانی ب ‌ه دلیل‬ ‫این مسأله‌‪ ،‬از موضوعاتی ک ‌ه برای مردم‬ ‫ی دمکراسی و‬ ‫ایران اساسی تر هستند‪ ،‬یعن ‌‬ ‫حقوق بشر و حقوق تشکلهای این کشور ب ‌ه‬ ‫انحراف کشیده‌ نشود‪.‬‬ ‫بدون تردید پلنوم این واقعیت را از‬ ‫نظر دور نداشت ک ‌ه حصول توافقی در‬ ‫ل و فصل پایدار‬ ‫این رابط ‌ه ب ‌ه مفهوم ح ‌‬ ‫این پروند ‌ه نخواهد بود‪ ،‬زیرا اساسا رژیم‬ ‫جمهوری اسالمی یک رژیم قابل اعتماد و‬ ‫مسئولیت‌پذیر نیست و این امکان کماکان‬ ‫وجود دارد ک ‌ه از این پس نیز از این‬ ‫موضوع همچون ابزاری برای ب ‌ه انحراف‬ ‫کشاندن باصطالح ‹›غرور ملی›› ایرانیان‬ ‫و پارامتری برای باز بودن دست آن در‬ ‫سرکوب داخلی و آشوبگریهای منطقه‌ای‪،‬‬ ‫بهره‌برداری نماید‪.‬‬ ‫ص‪2‬‬

‫‪٣‬‬

‫تفاهم هسته‌ای لوزان‪،‬‬ ‫آرامش قبل از طوفان‬

‫‪٣‬‬

‫یک روز برای طبیعت‪،‬‬ ‫فرصتی دوباره به زندگی‬

‫‪٤‬‬

‫معلمان مدارس و آموزشگاه‌های اکثر شهرهای هر چهار‬ ‫استان کردستان ایران‪ ،‬در اعتراض بە شرایط کاری و نقض‬ ‫حقوق‌شان‪ ،‬در مقابل ادارەی آموزش و پرورش شهرهای‬ ‫خود گردآمدند‪.‬‬ ‫روز پنجشنبە ‪ 27‬اردیبهشت ماه‪ ،‬معلمان مدارس و‬ ‫آموزشگاه‌های اکثر شهرهای کردستان علیە تبعیض و‬ ‫بی‌عدالتی در سیستم آموزش و پرورش و بی‌کفایتی مدیران‬ ‫این ادارە و وزارت مربوطە‪ ،‬اقدام بە برپایی یک تجمع اعتراضی‬

‫نمودند‪ .‬شرکت‌کنندگان در این تجمع خواستار رسیدگی بە‬ ‫مشکالت معلمان بعنوان قشر فرهنگی جامعە‪ ،‬گشتند‪.‬‬ ‫اسفند ماه گذشتە نیز شاهد اعتراض سراسری معلمان‬ ‫ایران بودیم‪ .‬آن هنگام نیز نظیر اعتراضات ‪ 27‬اردیبهشت‬ ‫ماه‪ ،‬معلمان شهرهای کردستان بە شیوەای یکپارچەتر و‬ ‫گستردەتر از معلمان دیگر شهرهای ایران بە خیابان آمدند‪.‬‬ ‫این امر نیز نشانگر قاطعیت و نیرومندی ارادەی مردم در‬ ‫پیشبرد مبارزەی مدنی در کردستان ایران است‪.‬‬

‫آمریکا‪ :‬سرکوب زنان در دوران ریاست جمهوری روحانی بیشتر شده است‬ ‫پس از اینکه ایران در رأی‌گيری‬ ‫شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان‬ ‫ملل‪ ،‬به عضويت هیأت اجرایی نهاد زنان‬ ‫سازمان ملل متحد انتخاب شد‪ ،‬آمریکا‬ ‫اعالم کرد که عضویت ایران در این نهاد‪،‬‬ ‫«کامال نادرست» است‪.‬‬ ‫بنا به گزارش خبرگزاری رویترز‪54 ،‬‬ ‫کشور عضو شورای اقتصادی اجتماعی‬ ‫سازمان ملل متحد با برگزاری یک نشست‬ ‫درباره نامزدهای عضویت در نهاد زنان‬ ‫برای کرسی‌های غیررقابتی منطقه آسیا ‪-‬‬ ‫اقیانوسیه این سازمان که در سال ‪2010‬‬ ‫با هدف برابری جنسیتی و قدرتمند کردن‬ ‫زنان تاسیس شده‪ ،‬رأی‌گیری کردند‪ .‬از‬ ‫میان ‪ 53‬عضو حاضر در رأی‌گیری‪،‬‬ ‫ساموا و امارات متحده عربی با ‪ 53‬رای‪،‬‬ ‫ترکمنستان با ‪ ،52‬پاکستان با ‪ 49‬و ایران‬ ‫با ‪ 36‬رأی توانستند به عضویت هیأت‬ ‫اجرایی نهاد زنان سازمان ملل متحد‬ ‫انتخاب شوند‪.‬‬

‫پس از اینکه ایران با کمترین رأی‬ ‫توانست در این هیأت عضو شود‪،‬‬ ‫سامانتا پاور‪ ،‬سفير آمريکا در سازمان‬ ‫ملل متحد‪ ،‬با انتشار بیانیه‌‌ای گفت که آراء‬ ‫کم ایران‪ ،‬شاهدی است بر نگرانی‌های‬ ‫عميقی که کشورهای عضو سازمان ملل‬ ‫نسبت به عضویت ایران در هيأت نهاد‬ ‫زنان سازمان ملل‪ .‬وی تأکید کرد که‬ ‫طی مدت اخیر‪ ،‬سرکوب زنان و فعاالن‬ ‫ایرانی علی‌رغم ریاست جمهوری حسن‬ ‫روحانی بیشتر شده است‪ .‬در حالی که‬ ‫ایران از اول ژانویه سال ‪ 2016‬به مدت‬ ‫سه سال عضو نهاد زنان سازمان ملل‬ ‫شده‪ ،‬وضعیت حقوق زنان در این کشور‬ ‫رضایت‌بخش نیست‪ .‬بنا بە این گزارش و‬ ‫باوجود احتمال لغو یا تعلیق تحریم‌های‬ ‫اقتصادی علیه ایران پس از توافق درباره‬ ‫پرونده هسته‌ای این کشور‪ ،‬تحریم‌هایی‬ ‫که مربوط به نقض حقوق بشر در ایران‬ ‫است‪ ،‬باقی خواهند ماند‪.‬‬

‫مباحث مهم پلنوم دوازدهم (‪)1‬‬

‫‪٥‬‬

‫تهدید خانواده‌‌های یارسان کرماشان و همدان‬ ‫خانواده‌ی دو تن از پیروان آیین‬ ‫یارسان “اهل حق” که در سال ‪1392‬‬ ‫دست به خودسوزی زدند‪ ،‬تهدید و‬ ‫از برگزاری مراسم سالگردشان در‬ ‫سالن‌های سطح شهر منع شدند‪.‬‬

‫به گزارش ماف نیوز‪ ،‬مامورین‬ ‫امنیتی ایران در شهرستانهای‬ ‫کرماشان و همدان‪ ،‬به خانواده‌‌های‬ ‫دو پیرو آیین یارسانی به نامهای‬ ‫“نیکمرد طاهری” و “حسن رضوی”‪،‬‬ ‫تاکید کرده اند که با آرامش و عدم‬ ‫دعوت از مردم و بدون حضور بر‬

‫مزار آنان مراسم را برگزار نمایند و‬ ‫همچنین خانواده‌ی آنان از برگزاری‬ ‫مراسم سالگرد در سالن‌های سطح‬ ‫شهر منع شده‌اند‪.‬‬ ‫بناب ‌ه این گزارش نیروهای امنیتی‬ ‫نیز فعاالن و متنفذین یارسان را تهدید‬ ‫کرده‌اند که خشم و اعتراضات مردم‬ ‫یارسان را کنترل و آنها را از هرگونه‬ ‫تجمع اعتراضی منع نمایند‪.‬‬ ‫الزم ب ‌ه یادآوری است دو تن‬ ‫از پیروان یارسانی بنام های حسن‬ ‫رضوی از یارسانیهای همدان و‬ ‫نیکمرد طاهری از شهر صحنه‬ ‫کرماشان‪ ،‬در تاریخ ‪ 11‬و ‪ 15‬خرداد‬ ‫ماه سال ‪ 1392‬خورشیدی‪ ،‬در‬ ‫اعتراض به ظلم حکومت به پیروان‬ ‫این دین خود را در برابر فرمانداری‬ ‫همدان به آتش کشیده بودند‪.‬‬