شمارە٦٦٢ روزنامەی “کوردستان”منتشر شد

‫ب سایتهای حزب دمکرات کردستان‪ ،‬روزنامە «کوردستان» در شبکە جهانی اینترنت‬ ‫و ‌‬ ‫ایمیل و تلفن بخش تشکیالت‬ ‫‪009647508578190‬‬ ‫‪Tashkilat.kdp92@gmail.com‬‬

‫‪www.kurdistanukurd.com‬‬ ‫‪info@kurdistanukurd.org‬‬ ‫‪info@kurdistanukurd.com‬‬ ‫‪www.kurdch.tv‬‬ ‫‪Hotbird:6 13 MHz 11137‬‬ ‫‪polarization: horezental-SR: 27500 - FEc : 3/4‬‬

‫انتشار اثر دیگری از احمد قاضی‬ ‫اثر دیگری از احمد قاضی در گنجه کتابخانه‌ی کردی جای‬ ‫گرفت‪.‬‬ ‫کتاب «کلیله و دمنه» که از سوی احمد قاضی از فارسی‬ ‫به کردی ترجمه شده‪ ،‬بزودی در پیشخوان کتابفروشی‌ها قرار‬ ‫می‌گیرد‪.‬‬ ‫این اثر ‪ ٣٥٠‬صفحه‌ای در شهریورماه سال جاری در مرکز‬ ‫تحقیقات کردستان‌شناسی دانشگاه کردستان رونمایی می‌شود‪.‬‬ ‫کلیله و دمنه کتابی‌است از حکایت‌های گوناگون بیشتر‬ ‫از زبان حیوانات که که در دوران ساسانی به فارسی میانه‬ ‫ترجمه شده است‪.‬‬ ‫زنده‌یاد احمد قاضی از روی ترجمه ابوالمعانی نصرالله بن‬ ‫عبدالحمید منشی‪ ،‬کلیله و دمنه را به زبان کردی ترجمه نموده‬ ‫است‪.‬‬ ‫هفدهم خردادماه سال جاری‪ ،‬احمد قاضی‪ ،‬نویسنده و مترجم‬

‫سرشناس کردستان در بیمارستان آزادی تهران درگذشت‪ .‬وی‬ ‫به هنگام مرگ ‪ ٧٩‬سال سن داشت‪.‬‬ ‫احمد قاضی دارای تألیفات و ترجمه‌هایی نظیر «باقه‌بین››‪،‬‬ ‫دستور زبان کردی به دو زبان‪ ،‬گردآوری و اصالح دیوان‬ ‫سیف‌القضات‪« ،‬ژانی گه‌ل» و خالصه تاریخ کردستان است‪.‬‬

‫به گفته این نماینده مجلس ایران در حال حاضر حجم آب‬ ‫دریاچه ارومیه از ‪ ٣٦‬میلیارد متر معکب به ‪ ٢‬میلیارد متر‬ ‫مکعب رسیده است‪.‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری ایرنا‪ ،‬او در جمع خبرنگاران گفته‬ ‫است طرح انتقال آب از گرجستان و ارمنستان‪ ،‬عمدتا به وسیله‬ ‫ایران انجام خواهد شد و برای این‌کار ایران به خریداری آب‬ ‫از این دو کشور اقدام خواهد کرد‪.‬‬ ‫آقای علی‌لو گفته است انتقال آب به وسیله سه ایستگاه‬ ‫پمپاژ‪ ،‬که ‪ ٦٠‬تا ‪ ٨٠‬متر مکعب آب را از سرچشمه‌های کرا و‬ ‫دریاچه سوان‪ ،‬به دریاچه ارومیه می‌رسانند‪ ،‬انجام خواهد شد‪.‬‬ ‫دریاچه سوان در ‪ ٦٠‬کیلومتری شمال‌شرقی ایروان‪ ،‬پایتخت‬ ‫ارمنستان‪ ،‬از بزرگ‌ترین دریاچه‌های کوهستانی آب شیرین در‬ ‫جهان است‪.‬‬ ‫خشک شدن تدریجی دریاچه ارومیه‪ ،‬هم موجی از اعتراضات‬ ‫شهروندان‪ ،‬گروه‌های فعال در زمینه محیط زیست و گروهی از‬ ‫چهره‌های سیاسی را همراه داشته‪ ،‬هم بارها در مورد تاثیرات‬ ‫زیست‌محیطی و خطرات آن برای سالمتی هشدار داده شده‬ ‫است‪.‬‬

‫کسب دو مدال طالی رقابت های یوروآسیا توسط ورزشکاران کرد‬ ‫فرید قهرمانی و میالد قریشی دو ورزشکار کرد سنندجی‬ ‫در رقابت‌های پرس سینه یورو آسیا جام گلبال ترکیه دو مدال‬ ‫طال را به دست آوردند‪.‬‬ ‫رقابت های پرس سینه یورو آسیا جام گلبال ترکیه با‬ ‫شرکت ‪ 10‬تیم به مدت دو روز در کشور ترکیه برگزار شد‪.‬‬ ‫تیم ایران کە با ‪ 50‬ورزشکار در سه رده سنی جوانان‪،‬‬ ‫بزرگساالن و پیشکسوتان در این مسابقات شرکت کردە بود‬ ‫در پایان این رقابت ها تیم ایران شش مدال طال و یک برنز را‬ ‫کسب کرد‪.‬‬ ‫در این دوره از مسابقات فرید قهرمانی و میالد قریشی دو‬

‫ورزشکار کرد موفق به کسب مدال طالی این رقابتها شدند‪.‬‬

‫اعزام یک کوهنورد مهابادی به کمپ جهانی هندوستان‬ ‫یکی از کوهنوردان جوان مهاباد با عضویت در تیم ملی‬ ‫کوهنوردی امید ایران به کمپ کوهنوردی جوانان جهان در‬ ‫کشور هندوستان اعزام می شود‪.‬‬ ‫بنابر گزارش رسید ‌ه ب ‌ه ‹›کردستان و کرد نیوز›› رضا‬ ‫فتاح قاضی پس از طی موفقیت آمیز دوره ‪ 18‬ماهه فدراسیون‬ ‫کوهنوردی و صعود زمستانی به قلل آرارات و دماوند به‬ ‫عضویت تیم ملی کوهنوردی امید کشور درآمده‌ است‪.‬‬ ‫این کوهنورد جوان مهابادی توانست در این دوره ها که با‬ ‫شرکت ‪ 14‬نفر از اعضای سابق تیم ملی امید برگزار شده بود‪،‬‬ ‫در لیست هشت نفر ورزشکار مرد اعزامی به این کمپ جهانی‬ ‫قرار گیرد و طبق برنامه ریزی های انجام شده قرار است این‬ ‫تیم در یک اردوی یک ماهه در این کمپ جهانی حضور داشته‬ ‫باشد و به شش قله با ارتفاع بیش از شش هزار متر در منطقه‬

‫هماچال هندوستان صعود کند‪.‬‬ ‫از میان تیم ‪ 10‬نفری ایران دو ورزشکار استان ارومی ‌ه‬ ‫شامل منصورعزیزی از بوکان و رضا فتاح قاضی از مهاباد‬ ‫حضور دارند‪.‬‬

‫گشایش نمایشگاه عکس لبخند زندگی در مهاباد‬ ‫نمایشگاه عکس لبخند زندگی به مناسبت روز جهانی‬ ‫عکاسی در مهاباد گشایش یافت‬ ‫این نمایشگاه شامل ‪ 40‬تابلوی عکس عکاس جوان مهاباد‬ ‫‹چیا حسنخالی› است که آثار ارایه شده در آن با موضوع‬

‫‪The Official‬‬ ‫‪Organ‬‬ ‫‪Party of Kurdistan‬‬ ‫‪The Organ‬‬ ‫‪ofDemocratic‬‬ ‫‪Kurdistan Democratic‬‬ ‫‪Party-Iran - I ran‬‬

‫‪NO:662 22 august 2015‬‬ ‫‪No: 493 5 Sep 2008‬‬

‫کالم آخر‬

‫مرداد و تاریخ نوین‌مان‬

‫آبرسانی به دریاچه ارومیه از «گرجستان و ارمنستان»‬ ‫یکی از نمایندگان مجلس ایران می‌گوید بنابر طرحی که‬ ‫مراحل مطالعاتی آن انجام شده‪ ،‬آبرسانی به دریاچه ارومیه‬ ‫که کامال در حال خشک شدن است‪ ،‬از طریق گرجستان و‬ ‫ارمنستان انجام خواهد شد‪.‬‬ ‫علی علی‌لو‪ ،‬نماینده شبستر گفته است طرح انتقال آب از‬ ‫دریای خزر به دریاچه ارومیه «توجیه ندارد»‪.‬‬ ‫او در این مورد به «آالیندگی» و «هزینه باالی» انتقال آب‬ ‫از دریاچه شمالی ایران اشاره می‌کند‪.‬‬

‫‪KURDISTAN‬‬

‫چهره و به شیوه سیاه و سفید به نمایش گذاشته شده است‪.‬‬ ‫در قالب این نمایشگاه نماهایی از لبخند در زندگی روزمره‬ ‫انسان ها در موقعیت ها و سنین مختلف با تمرکز بر چهره‬ ‫کودکان و سالمندان به تصویر کشیده شده است‪.‬‬

‫ماه مرداد هم یک یادآور مهمترین و خوشایندترین رویدادها‬ ‫در تاریخ نوین و معاصر خلق کرد در کردستان ایران است و‬ ‫هم چند رویداد تلخ و خونین را در اذهان خلقمان و مردم ایران‬ ‫زنده می‌کند‪.‬‬ ‫مرداد‪ ،‬ماهی است که جمعیت تجدید حیات کرد « ژ‪ .‬ک» (‬ ‫‪ )1942‬و حزب دمکرات کردستان ( ‪ )1945‬در آن پا به عرصه‬ ‫وجود نهادند‪.‬‬ ‫هر کدام از این دو رویداد در تاریخ خلق کرد جایگاه‬ ‫قادر وریا‬ ‫و منزلت ویژه‌ی خود را دارا هستند‪ .‬نخستین آن‪ ،‬رویداد‬ ‫برگردان‪ :‬سارم‬ ‫مهمی بود‪ ،‬زیرا نخستین تجربه‌ی مردم کردستان در این‬ ‫بخش از میهن خود در تأسیس یک تشکل و جمعیت سیاسی‬ ‫و مبارزه و میهن پرست بود و توانست به دستمایه و منشاء تأسیس یک حزب سیاسی و‬ ‫مدرن بدل گردد‪ .‬در اهمیت دومین رویداد نیز کافی است گفته شود که تحولی در حیات‬ ‫سیاسی بخش بزرگی از ملت کرد پدید آورد و مبارزه‌ی ملی و آزادیخوا‌هانه‌ی خلق کرد‬ ‫در کردستان ایران را به مسیری گسست ناپذیر‪ ،‬ترقیخواهانه و مدرن سوق داد و به منشاء‬ ‫و خمیرمایه‌ی رویدادها و تحوالت سیاسی تاریخی و مهمی درحیات یک ملت بدل شد‪.‬‬ ‫اما مرداد یادآور چند رویداد تلخ و خونین نیز هست که مهمتر از همه دو رویداد است‬ ‫که هر دو درست در بیست و هشتمین روز این ماه بوقوع پیوسته‌اند‪.‬‬ ‫نخستین آن کودتای ‪ 28‬مرداد ‪ 1332‬رژیم پهلوی علیه حکومت ملی دکتر مصدق است‬ ‫که موجب برکناری مصدق و شکست و عقب‌نشینی جنبش ملی در سراسر ایران گشت‪.‬‬ ‫دومین رویداد‪ ،‬اعالم فرمان یا فتوای جهاد علیه خلق کرد از سوی خمینی در ‪ 28‬مرداد‬ ‫‪ 1358‬بود! آری در روز ‪28‬مرداد ‪ ،1358‬خمینی رهبر و بنیانگذار جمهوری‌اسالمی ایران‬ ‫که پیگیری و مقاومت کردم کردستان در راستای احقاق خواست آزادی و حقوق ملی‌شان‪،‬‬ ‫وی را هراسان و خشمگین ساخته بود‪ ،‬علیه مردم کردستان اعالم جهاد نمود و به قوای‬ ‫سه‌گانه (‪ )1‬دستور داد تا با تمام توان به کردستان حمله کنند و توسط هلی‌‌کوپتر و هواپیما‬ ‫یک پل هوایی به کردستان ایجاد نموده و طی ‪ 24‬ساعت آنرا تسخیر نمایند و خود نیز‬ ‫فرماندهی نیروهای مسلح را برعهده گرفت‪.‬‬ ‫خمینی به منظور عملی ساختن فرمان ننگین خود چندین مهره‌ی جنایتکار چون مصطفی‬ ‫چمران‪ ،‬صیاد شیرازی ( که به عنوان قصاب کردستان شهرت یافته بود)‪ ،‬حسنی‪ ،‬نماینده‌ی‬ ‫خود در آذربایجان غربی ( استان ارومیه) و خلخالی جنایتکار که دستور اعدام ده‌ها تن از‬ ‫فرزندان کرد را در بیدادگاه‌های رژیم صادر کرد را بعنوان مسئول اجرای فرمان خویش‬ ‫در کردستان تعیین نموده و نیروی کثیری را روانه‌ی کردستان کرد‪ .‬پیروزی کودتای‬ ‫‪ 28‬مرداد از دو لحاظ برای مردم کردستان ایران و حزب دمکرات تلخ و ناخوشایند‬ ‫بود‪ .‬از سویی آنها نیز نظیر همه‌ی مردم ایران یکبار دیگر شاهد چیرگی دیکتاتوری و‬ ‫استبداد بر این کشور گشتند و مردم ایران برای دوره‌ی نامشخصی از رسیدن به حقوق‬ ‫و آزادیهایشان دور افتاده‌اند‪ .‬از سوی دیگر مبارزه‌ی خلق کرد در ایران و فعالیت حزب‬ ‫دمکرات که همگام با شکوفایی جنبش ملی سراسری‪ ،‬درپی سرنگونی جمهوری کردستان‬ ‫به شیوه‌ی بی‌نظیری گسترش یافته بودند‪ ،‬ناچار از عقب‌نشینی گردیدند‪ .‬اما نقطه‌ی اشتراک‬ ‫و قابل توجه در پی هر دو ‪ 28‬مرداد در کردستان‪ ،‬تداوم مبارزه و فعالیت ازسوی حزب‬ ‫دمکرات و خلق کرد علیه دیکتاتوری و استبداد و در راه آزادی و حقوق ملی این خلق بود‪.‬‬ ‫بدیهی است میان این دو شرایط ( شرایط سیاسی و کلی ایران‪ ،‬کردستان و حزب دمکرات‬ ‫در پی ‪ 28‬مرداد ‪1332‬و ‪ )1358‬تفاوت بسیاری وجود دارد‪.‬‬ ‫اگر بعد از ‪ 28‬مرداد ‪ ،1332‬فرزندان مبارز خلق کرد و مبارزان حزب دمکرات در‬ ‫زندانها و آوارگی و تبعید اجازه ندادند شعلەهای آتش مبارزه‌ علیه رژیم پادشاهی فروکش‬ ‫نماید و در سالهای ‪ 46‬و ‪ 47‬این مبارزه را با قیام مسلحانه و مملو از فداکاری خود به‬ ‫اوج رساندند‪ ،‬پس از ‪ 28‬مرداد ‪ ،1358‬کردستان برای مدت نزدیک به دو دهه‪ ،‬در زیر‬ ‫پای یورشگران و آدمکشان جمهوری‌اسالمی به آتشی سوزان بدل گردید‪ .‬خلق کرد در‬ ‫مبارزه و مقاومتی نابرابر که حزب دمکرات کردستان در مدیریت و پیشبرد آن نقش اول‬ ‫را داشت‪ ،‬سرزمین خود را به سنگر مقاومت و ایستادگی در مقابل زورمداری و دیکتاتوری‬ ‫جمهوری‌اسالمی بدل ساخت‪ .‬مبارزه‌ای که هرچند در شرایط فعلی به شیوه‌ی مسلحانه به‬ ‫پیش برده نمی‌شود‪ ،‬اما بدلیل آنکه حامل آرمانها و خواست مردم کردستان ایران بوده و‬ ‫ازپیشینەا‌ی مملو از افتخار و فداکاری برخوردار است‪ ،‬کماکان محبوب و مورد حمایت خلق‬ ‫کرد در این بخش از کردستان است‪ .‬به همین دلیل است که چندین بار شاهد آن بوده‌ایم‬ ‫که تحت حاکمیت جهنمی رژیم فعلی‪ ،‬این مردم به محض فراهم گشتن فرصت و مجالی‬ ‫هرچند کوچک‪ ،‬از آن بمنظور حمایت از حزب دمکرات و مبارزه‌ی آن استفاده می‌کنند‪.‬‬ ‫یکی دیگر از خاطرات تلخ مرداد ماه‪ ،‬کشتاری بود که سال ‪ 1367‬خورشیدی و پس‬ ‫از توقف جنگ میان دو رژیم ایران و عراق‪ ،‬علیه زندانیان سیاسی به‌ راه افتاد‪ .‬سرآغاز‬ ‫این کشتار که تا اواخر اسفند ماه ادامه یافت‪ ،‬به اواخر مرداد همان سال باز می‌گردد‪ .‬در‬ ‫جریان این کشتار هزاران تن از فرزندان مبارز کشور که سالها بود در زندان تحت آزار‬ ‫و شکنجه قرار داشتند‪ ،‬به قتل رسیدند‪.‬‬ ‫اما ابر تیره‌ی دیکتاتورهای شب پرست‪ ،‬نتوانست تشعشع مرداد روشنایی را برای‬ ‫همیشه پنهان بدارد‪ .‬شاه ایران که با کودتای ‪ 28‬مرداد قصد داشت رژیم خود را برای‬ ‫همیشه از چنگ جنبش ملی و آزادیخواهانه‌ی مردم ایران رها سازد‪ ،‬سرانجام پس از ‪25‬‬ ‫سال خود و رژیمش با خشم و کین فروخفته‌ی این مردم مواجه گشت و اینبار هیچ چیز‬ ‫نتوانست آنها را نجات دهد‪ .‬خمینی بنیانگذار جمهوری‌اسالمی نیز تصور می‌کرد که با‬ ‫اعالن جنگ علیه مردم کردستان در ‪ 28‬مرداد ‪ 1358‬و این لشکرکشی در عرض چند روز‬ ‫مقاومت این مردم را درهم خواهد شکست و کردستان را تحت امر و نهی خود قرار خواهد‬ ‫داد‪ ،‬با پایان د ‌ه سال آخر عمر خویش نیز‪ ،‬آرزوی خود را تحقق یافته ندید و سرانجام این‬ ‫آرزو را با خود به گور برد؛ همچنان که با کشتار زندانیان سیاسی نتوانست به تالش و‬ ‫مبارزه‌ی آزادیخواهان ایران علیه این رژیم پایان دهد‪.‬‬ ‫این جبر تاریخ است‪ .‬در نهایت تاریکی و ستم و دیکتاتوری باید از بین رفته و روشنایی‬ ‫و آزادی به پیروزی برسند‪.‬‬ ‫(*) منظور خمینی از قوای سه گانه هر سه نیروی مسلح زمینی‪ ،‬هوایی و دریایی بود‪.‬‬ ‫نامبرده آنقدر از مقاومت و ایستادگی مردم کردستان علیه رژیمش عصبانی و ناخرسند‬ ‫بود که از خود نپرسیده بود نیروی دریایی از چه طریقی باید به کردستان آمده و به جنگ‬ ‫علیه خلق کرد بپردازد‪.‬‬

‫‪7‬‬

‫‪ ٣١‬مرداد ‪ ٢٢ ١٣٩٤‬آگوست ‪2015‬‬

‫سیاسی‬

‫شامرە‪٦٦٢ :‬‬

‫مجلس و «برجام»‬

‫حسن شیخانی‬ ‫برگردان‪ :‬سروش‬ ‫در حــال حاضر ایــن بحث در ایــران‬ ‫جریان دارد که‌ آیا برجام (توافق وین)‬ ‫باید همچون الیحه‌ای به‌ مجلس داده‌شده‌ و‬ ‫در آنجا مورد بحث و بررسی قرار گیرد؟‬ ‫یا پــرونــده‌ی اتمی در حیطه‌ی اختیارات‬ ‫شـــورای امنیت ملی ایـــران بـــوده‌ و هر‬ ‫تصمیمی که‌ این نهاد اتخاد نماید‪ ،‬برای‬ ‫کلیه‌ی دم و دستگاه‌های دیگر الزم‌االجرا‬ ‫اســت؟ ایــن موضوع جنبه‌های حقوقی و‬ ‫سیاسی ـ جناحی دارد و بخشی نیز با این‬ ‫دیدگاه‌ وارد بحث مذکور می‌شوند که‌ آیا‬ ‫تصویب و یا احیانا رد برجام در مجلس‬ ‫به‌ صالح ایران است یا خیر؟‬ ‫در این خصوص نیز نظیر موارد بسیار‬ ‫دیگر یک دوالیزم به‌ چشم می‌خورد‪ .‬دولت‬ ‫و هــوادارنــش عمدتا معتقدند که‌ برجام‬ ‫به‌ تصویب مجلس نیاز نــدارد و تنها به‌‬ ‫عنوان یک گزارش به‌ مجلس داده‌شد تا از‬ ‫کلیه‌ی جوانب و جریانات آن اطالع حاصل‬ ‫نماید‪ .‬بخش کثیری از اصولگرایان بویژه‌‬ ‫جناح راست افراطی بر این امر پافشاری‬ ‫می‌کنند که‌ برجام باید به‌ عنوان یک الیحه‌‬ ‫به‌ مجلس ارائه‌ شده‌ و تنها پس از تصویب‬ ‫مجلس اجــرای آن قانونی خواهدبود‪ .‬هر‬ ‫کدام از این دو طیف نقطه‌نظرات خویش را‬ ‫براساس تعاریف حقوقی و سیاسی خود‬ ‫از برجام‪ ،‬مطرح می‌نمایند‪.‬‬ ‫م ــذک ــرات هــســت ـه‌ای ایــــران از ســوی‬

‫شــورای امنیت ملی ایــران سرپرستی و‬ ‫مدیریت شد و در چارچوب سیاست‌های‬ ‫این بنیاد‪ ،‬توافق یادشده‌ حاصل گردید‪.‬‬ ‫بعنوان نمونه‌ مکانیزم و چگونگی بازدید‬ ‫از مراکز هسته‌ای مشکوک ایران از سوی‬ ‫آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‪ ،‬پس از بحث‬ ‫و مشاوره‌ با نهادهای نظامی و امنیتی و‬ ‫با توجه‌ به‌ توان امتیازگیری ایران‪ ،‬مورد‬ ‫قبول واقــع شــده‌اســت‪ .‬حــال اگــر شــورای‬ ‫امنیت ملی ایران‪ ،‬برجام را تصویب نماید‪،‬‬ ‫در واقع عملکرد خود را مورد تأیید قرار‬ ‫داده‌اســـــت‪ .‬بــعــاوه‌ مجلس پیش از این‬ ‫توافق‪ ،‬در چارچوب یک مصوبه‌‪ ،‬بررسی‬ ‫و تصمیم گیری در خصوص برجام را به‌‬ ‫نحوی به‌ شورای امنیت ملی سپرده‌است‪.‬‬ ‫دول ــت مـی‌گــویــد ک ـه‌ بــرجــام یــک سند‬ ‫اجــرایــی اســت ک ـه‌ دو طــرف بـه‌شــیــوه‌ای‬ ‫داوطلبانه‌ به‌ تعهدات خود عمل می‌کنند‪.‬‬ ‫اگر یکی از طرفین توافق یاد شده را نقض‬ ‫کرد‪ ،‬طرف مقابل نیز حق دارد عمل کردن‬ ‫به‌ تعهدات خــود را متوقف ســازد و به‌‬ ‫وضعیت پیش از توافق بازگردد‪ .‬استدالل‬ ‫‌آنها نیز اینست که‌ اگر مجلس‪ ،‬برجام را‬ ‫از تصویب خود بگذراند‪ ،‬این امر ایران را‬ ‫از لحاظ حقوقی بیشتر پایبند می‌سازد و‬ ‫دست ایران را خواهدبست و در صورت‬ ‫نقض توافق یادشده‌ از سوی ‪ ،5+1‬آزادی‬ ‫عمل ایران را کاهش خواهدداد‪ .‬از طرف‬ ‫دیگر هر کدام از کشورهای ‪ ،5+1‬برجام‬ ‫را بعنوان یک پیمان‌نامه‌ی بین‌المللی تلقی‬ ‫می‌کنند و متن آنرا به‌ پارلمان‌های خود‬ ‫برد ‌ه و از تصویب می‌گذرانند تا ایران نیز‬ ‫چنین کند! هیأت مذاکره‌ کننده‌ی ایرانی‬ ‫می‌گوید که‌ اگر برجام بعنوان یک الیحه‌‬ ‫به‌ مجلس ارائه‌ شود‪ ،‬مجلس تنها می‌تواند‬

‫به‌ کلیت آن رأی مثبت و یا منفی بدهد و‬ ‫نمی‌تواند حتی یک ویرگول و یا جمله‌ای‌‬ ‫را تغییر دهـــد‪ ،‬زیـــرا تــوافــق بعمل‌آمده‌‬ ‫برهم خواهدخورد‪ .‬این در حالی است که‌‬ ‫پــروسـه‌ی رسیدگی به‌ لوایح در مجلس‬

‫نزدیک بە آن‪ ،‬جناح راست افراطی بویژە‪،‬‬ ‫اظهار می‌دارند مادامیکە برجام مجموعە‬ ‫تعهدات و محدودیت‌های بسیاری را بر‬ ‫ایـــران تحمیل خــواهــدکــرد‪ ،‬بمنزلەی یک‬ ‫پیمان نامەی بین‌المللی خواهدبود و تنها‬

‫بحث یا جدل سیاسی و حقوقی‌ای کە در خصوص تصویب یا عدم تصویب برجام‬ ‫در مجلس در جریان است را می‌توان نوعی بازی سیاسی و مانور سیستم نیز تلقی‬ ‫کرد‪ ،‬وگرنە تصمیم‌گیری در مورد برجام نە در مجلس‪ ،‬کە تحت نظارت خامنەای‬ ‫انجام گرفتە و می‌گیرد‪.‬‬ ‫بدین‌ترتیب اســت که‌ ابتدا مجلس کلیات‬ ‫الیحه‌ را تصویب کرده‌ و سپس جزئیات‬ ‫و بررسی قرار دادە‬ ‫آنرا مورد بحث‬ ‫و بە تصویب خواهد رساند‪ .‬در جریان‬ ‫رسیدگی بــە لــوایــح‪ ،‬مجلس حــق دخــل و‬ ‫تصرف در آنها را دارد‪.‬‬ ‫در مقابل استدالل‌های دولت و جناح‬

‫پــس از تصویب مجلس جنبەی قانونی‬ ‫بــە خــود خــواهــدگــرفــت‪ .‬البتە افـــراد و یا‬ ‫جناح‌هایی کە اساسا مخالف توافق بودند‪،‬‬ ‫هنوز هم بر موضع خود پابرجا هستند و‬ ‫از هر راهی برای عقیم ساختن این توافق‬ ‫استفادە می‌کنند‪ .‬بە عبارت دیگر بخشی‬ ‫از مناقشاتی کە در این رابطە در جریان‬

‫روزنامەی‬ ‫اســت‪ ،‬در چــارچــوب یک جــدل سیاسی ـ‬ ‫جناحی قرار گرفتە و تعریف می‌شود‪.‬‬ ‫خامنەای تاکنون نظر خود را بصراحت‬ ‫در مورد برجام ابراز نداشتە است‪.‬‬ ‫همین امر نیز زمینەی مناقشات سیاسی‬ ‫و حقوقی یاد شدە را فراهم ساختە است‪.‬‬ ‫‪ -١‬خامنەای نمی‌خواهد خرسندی خود‬ ‫را از برجام ابراز نماید‪ .‬زیرا احتماال این‬ ‫امــر بــە عــنــوان ضعف ای ــران تلقی شــود‪.‬‬ ‫او می‌خواهد بە نمایش قــدرت بپردازد‬ ‫و چنین وانمود کند کە اگر برجام عملی‬ ‫نگردد‪ ،‬اتفاقی رخ نخواهدداد‪.‬‬ ‫‪ -٢‬ایــن گفتەی خــامــنــەای کــە معلوم‬ ‫نیست برجام در ایران و آمریکا تصویب‬ ‫و یا رد شود‪ ،‬نوعی مانور ایران در مقابل‬ ‫کنگرەی آمریکا بە شمار مـی‌رود‪ .‬وگرنە‬ ‫ایــران بە صالح خود نمی‌داند کە موجب‬ ‫نقض توافق وین گردد‪.‬‬ ‫‪ -٣‬همانگونه‌ کە ابزارهای قدرت ایران‬ ‫در منطقە در کشاندن کشورهای ‪ ٥+١‬بر‬ ‫سر میز مذاکرە کارساز بود‪ ،‬بقوت خود‬ ‫باقی بودن این ابرازها در عملی شدن توافق‬ ‫وین نیز بی‌تأثیر نخواهد بود‪ .‬بە همین دلیل‬ ‫است کە خامنەای بە تــداوم سیاست‌های‬ ‫ایران در منطقە تأکید می‌ورزد‪.‬‬ ‫‪ -٤‬خــامــنــەای متأثر از فاکتورهای‬ ‫قدرت سیاسی و باندهای قدرت است‪ .‬وی‬ ‫دستکم در گفتەهای خویش بە شیوەای‬ ‫سخن می‌گوید کە مجالی برای مناقشات‬ ‫جریان های سیاسی باقی بگذارد‪ .‬بحث یا‬ ‫جدل سیاسی و حقوقی‌ای کە در خصوص‬ ‫تصویب یا عدم تصویب برجام در مجلس‬ ‫در جریان است را می‌توان نوعی بازی‬ ‫سیاسی و مانور سیستم نیز تلقی کرد‪،‬‬ ‫وگرنە تصمیم‌گیری در مورد برجام نە در‬ ‫مجلس‪ ،‬کە تحت نظارت خامنەای انجام‬ ‫گرفتە و می‌گیرد‪.‬‬

‫دمکرات و دمکراتیزاسیون دمکرات!‬

‫خالید محمدزاده‌‌‬ ‫برگردان‪ :‬ریبوار معروفزادە‬ ‫لئون اپستین (‪ ،)epstein‬متفکر سیاسی‬ ‫می‌گوید‪« :‬دوران تفکیک احزاب بر مبنای‬ ‫یافته و امــروز ‌ه باید از‬ ‫‌‌‬ ‫ایدئولوژی پایان‬ ‫دو دست ‌ه حزب سخن گفت ک ‌ه آنهم احزاب‬ ‫دمــکــراتــیــک و غــیــردمــکــراتــیــک هستند‪ .‬ب ‌ه‬ ‫عبارت دیگر مهم نیست ک ‌ه این احــزاب از‬ ‫چ ‌ه ایدئولوژی و دیدگاهی پیروی می‌کنند‪،‬‬ ‫آنچ ‌ه اهمیت اساسی دارد اینست ک ‌ه آیا این‬ ‫احزاب در رفتار و عمل سیاسی‌شان چ ‌ه در‬ ‫پیوند با جامع ‌ه و چ ‌ه در پیوند با اعضاء‬ ‫خویش‪ ،‬چقدر خــود را متعهد و ملزم ب ‌ه‬ ‫رعایت اصول دمکراتیک می‌دانند‪.‬‬ ‫ایــن گفته‌ی اپستین را مبنایی بــرای‬ ‫ارزیابی دمکراتیک بودن احزاب کردی قرار‬ ‫می‌دهیم و می‌پرسیم ک ‌ه احزاب کردی در‬ ‫چ ‌ه جایگاه و دسته‌بندی‌ای قرار می‌گیرند؟‬ ‫اگرچ ‌ه نباید فراموش کرد کە بدلیل اشغال‬ ‫کردستان توسط بیگانگان‪ ،‬ایدئولوژیک‬ ‫بودن احــزاب سیاسی و فرهنگ تحزب ک ‌ه‬ ‫برمبنای استالینی بود ‌ه و ب ‌ه بهانه‌ی مبارز ‌ه‬ ‫علی ‌ه امپریالیزم و سرمایه‌داری‪ ،‬تا مخالفت‬ ‫با مفهوم دمکراسی پیش رفت ‌ه و زمین ‌ه بحث‬ ‫پیرامون سطح دمکراسی احزاب کردی را‬ ‫فراهم نیاورده‌است‪ ،‬ولی دورانی از تاریخ‬ ‫را مشاهد ‌ه می‌کنیم ک ‌ه در آن احــزاب ب ‌ه‬ ‫اصطالح «دمکرات» تشکیل شدند و حتی‬ ‫رهبرانی را می‌بینیم ک ‌ه دمکراسی در گفتمان‬ ‫و کارکرد سیاسی آنها از اولویت و اهمیت‬ ‫بسیاری برخوردار بوده‌است‪ .‬رد پای مفهوم‬ ‫دمکراسی در کردستان ایران را باالخص در‬ ‫تشکیل حزب دمکرات بایستی جویا شد و‬ ‫پرسید آیا این حزب هـچون نامش از عملکرد‬ ‫دمکراتیکی برخوردار بودەاست‌؟‬

‫بــــدون تــردیــد حــزبــی هــمــچــون حــزب‬ ‫دمکرات در مقایس ‌ه با احزاب دیگر بیشتر‬ ‫از دمکراسی سخن گفت ‌ه تا جایی ک ‌ه دکتر‬ ‫عبدالرحمن قاسملو‪ ،‬یکی از رهــبــران این‬ ‫حزب‪ ،‬می‌گوید‪« :‬نباید ب ‌ه بهانه‌ی مبارز ‌ه‬ ‫ملی‪ ،‬مــبــارز ‌ه بــرای دمــکــراســی را نادید ‌ه‬ ‫انگاشت‪ ».‬ب ‌ه همین دلیل مسئولیت این حزب‬ ‫در نهادین ‌ه نمودن دمکراسی و آزادی درون‬ ‫حزبی و برون حزبی کمتر از مبارز ‌ه این‬ ‫حزب برای آزادسازی کردستان نیست‪.‬‬ ‫امــا تاریخ ‪ 70‬ساله‌ی ایــن فعالیت این‬ ‫حزب نشانگر اینست ک ‌ه این حزب بایستی‬ ‫را ‌ه درازی را برای نهادین ‌ه نمودن دمکراسی‬ ‫هــم در زمینه‌ی کــار ســازمــانــی و هــم در‬ ‫زمینه‌ی فرهنگ فعالیت سیاسی طی کند‪.‬‬ ‫همچنین عدم وجود رهبران دمکراسی‌خوا ‌ه‬ ‫در برخی از مراحل تاریخی این حزب‪ ،‬زیان‬ ‫بسیاری ب ‌ه سازمان وارد نموده‌ و آن را‬ ‫دچار انشعاب و رد یکدیگر نموده‌است‪ .‬ب ‌ه‬ ‫عبارت دیگر در فقدان یک ساختار حزبی‬ ‫دمکراتیک‪ ،‬بــرای محافظت از دمکراسی‬ ‫همیش ‌ه بــ ‌ه ره ــب ــران دمــکــرات‌مــنــش نیاز‬ ‫بوده‌است‪.‬‬ ‫دمکراسی تنها شعاری سیاسی برای‬ ‫فضای بیرون و یا برای حفظ حقوق ملی‬ ‫کردها در محدوده‌ی ایران نیست‪ ،‬آنچنان‬ ‫ک ‌ه در گذشته‌‪ ،‬دمکراسی برای ایران همچون‬ ‫تضمینی برای خودمختاری در کردستان‬ ‫تلقی می‌گردید‪ .‬ب ‌ه عبارت دیگر دمکراسی‬ ‫درون حزبی تضمینی بــرای حفظ تفاوتها‬ ‫نبود‪ .‬بدون شک انشعابات در تاریخ حزب‬ ‫دمــکــرات مهر تأییدی بــر نبود دمکراسی‬ ‫درون حزبی اســت‪ ،‬زیــرا در یک سیستم‬ ‫دمکراتیک حزبی‪ ،‬انشعاب معنایی ندارد و‬ ‫دمکراسی در ساده‌ترین تعریف آن بایستی‬ ‫ظرفی برای تجمع تفاوتها باشد‪.‬‬ ‫اختالفات و تفاوتهای حزب دمکرات پس‬ ‫از ‪ 70‬سال با سایر احزاب‪ ،‬دیگر این نیست‬ ‫ک ‌ه کدام ملی گراتر هستند‪ .‬حزب دمکرات‬ ‫با تشکیل جمهوری کردستان ویژگی ملی‬ ‫این حزب را تثبیت کرد و رقابت کنونی این‬

‫حزب با احزاب دیگر ــ ک ‌ه بسیاری از آنها‬ ‫غیردمکراتیک و حتی ض ‌د دمکراسی هستندــ‬ ‫‪ ،‬توسع ‌ه دمکراسی‪ ،‬آزادی و احــتــرام ب ‌ه‬ ‫حقوق‌بشر‪ ،‬آزادیهای اجتماعی و سیاسی و‬ ‫در نهایت تالش برای پایه‌گذاری یک جامع ‌ه‬

‫آزاد برمبنای احترام ب ‌ه حقوق شهروندان‬ ‫است‪ .‬ولی همه‌ی اینها تحقق نخواهدیافت اگر‬ ‫دمکراسی و احترام ب ‌ه آزادیهای اجتماعی و‬ ‫سیاسی در درون حزب ارگانیز ‌ه و نهادین ‌ه‬ ‫نشود‪.‬‬ ‫ل‬ ‫حزب دمکرات کردستان خود محصو ‌‬ ‫قفدان دمکراسی‪ ،‬آزادی و احترام ب ‌ه حقوق‬ ‫اقلیت‌ها و آزادیــهــای گروهی و فــردی در‬ ‫ایران است‪ .‬ب ‌ه عبارت دیگر حزبی ک ‌ه خود‬

‫قربانی نبود دمکراسی باشد نمی‌تواند ب ‌ه‬ ‫بازتولید سیستمی غیر دمکراتیک همت‬ ‫گمارد‪ .‬لذا از این منظر می‌توان در خصوص‬ ‫کل ساختار و فرهنگ فعالیت سیاسی این‬ ‫حزب در راستای ایجاد یک تشکل دمکراتیک‪،‬‬

‫در حدی کە تنوعات جامعە خود را با آن‬ ‫بیگانە نپندارند و از تنوعات درون حزب نیز‬ ‫حراست بعمل‌آید‪ ،‬سخن گفت‪.‬‬ ‫شاید در این مقال ‌ه فرصت آن نباشد‬ ‫تا بطور مفصل همه‌ی جنبه‌های مربوط ب ‌ه‬ ‫رابطه‌ی دمکراسی و حزب را تشریح و نقد‬ ‫کرد‪ ،‬ولی می‌توان ب ‌ه آزادی بیان‪ ،‬آزادی‬ ‫نوشتن‪ ،‬توسعه‌ی فضای انتقاد همچون‬ ‫بخشی و محصولی از دمکراسی اشــار ‌ه‬

‫نمود و از حزب دمکرات کردستان خواست‬ ‫ک ‌ه در را ‌ه حفظ و توسعه‌ی دمکراسی و‬ ‫دستاوردهای آن تالش کند‪.‬‬ ‫حــزب دمــکــرات کردستان بایستی در‬ ‫زمینه‌ی دفــاع از آزادی اندیش ‌ه و بیان و‬ ‫آزادیــهــای فــردی‪ ،‬خود را از دیگر احزاب‬ ‫متمایز و تفکیک کند‪ .‬ما در این بره ‌ه تنها‬ ‫نیاز ب ‌ه احزاب رهایی‌طلب نداریم‪ ،‬بلک ‌ه ب ‌ه‬ ‫همان انــداز ‌ه نیز ب ‌ه احــزاب آزادیــخــواه‌‪ ،‬ک ‌ه‬ ‫حافظ آزادیــهــا باشند‪ ،‬نیازمندیم‪ .‬هر دو‬ ‫تجرب ‌ه مــبــارزه‌ی ملی در کردستان عراق‬ ‫و کردستان سوری ‌ه ب ‌ه ما نشان دادنــد ک ‌ه‬ ‫احزابی ک ‌ه برای رهایی ملی مبارز ‌ه می‌کنند‪،‬‬ ‫می‌توانند ب ‌ه محدود کردن آزادیهای اجتماعی‬ ‫و سیاسی اقدام کنند‪.‬‬ ‫با توج ‌ه ب ‌ه فضای موجود کردستان ــ‬ ‫فضایی ک ‌ه مملو از خشونت و کینه‌ی سیاسی‬ ‫است ــ یک حزب هر قدر در را ‌ه پیشبرد‬ ‫مبارزه‌ی ملی تالش می‌کند ب ‌ه همان انداز ‌ه‬ ‫نیز بایستی در را ‌ه حفظ و توسعه‌ی آزادی‬ ‫ت شهروندان کرد‬ ‫و دمکراسی و احیاء کرام ‌‬ ‫همت گمارد‪.‬‬ ‫حــزب دمکرات کردستان نبایستی در‬ ‫جبهه‌ی احــزاب غیردمکراتیک قــرار گیرد‬ ‫و بهانه‌ای نیز وجود ندارد تا برای منافع‬ ‫حزبی کوچک‪ ،‬آزادیــهــای درون حزبی را‬ ‫محدود و پایمال کند‪ .‬همچنین باید متوج ‌ه‬ ‫این موضوع باشیم ک ‌ه اینک افکارعمومی‬ ‫بر رفتار و عملکرد سیاسی احزاب نظارت‬ ‫روزانـ ‌ه و دقیقی دارنــد و هر اقــدام و بیان‬ ‫غیردمکراتیکی می‌تواند ب ‌ه زیان یک جریان‬ ‫سیاسی تمام‌شود‪.‬‬ ‫حــزب دمــکــرات کردستان می‌تواند ب ‌ه‬ ‫تریبونی برای جامع ‌ه کردستان تبدیل شود‬ ‫و بــا وجــود سانسور حکومتی و حزبی‪،‬‬ ‫رسانه‌ی این حزب می‌تواند ب ‌ه روی همه‌ی‬ ‫تفاوتها و همه‌ی شهروندان گشود ‌ه باشد‪.‬‬ ‫‪ 70‬ســال مبارز ‌ه و جانفشانی ایــن حزب‪،‬‬ ‫همین تــوســعــەی آزادیـــهـــای اجــتــمــاعــی و‬ ‫سیاسی را می‌طلبد‪.‬‬

‫‪6‬‬

‫‪ ٣١‬مرداد ‪ ٢٢ ١٣٩٤‬آگوست ‪2015‬‬

‫سیاسی‬

‫شامرە‪٦٦٢ :‬‬

‫پس از هفتاد سال‬

‫کویستان فتوحی‬ ‫برگردان‪ :‬دیاکو‬

‫حــزب بر پایەی پیشرفت‌های اجتماعی‬ ‫و شــرایــط روز‪ ،‬بــویــژە پــس از انقالب‬ ‫‪ ،١٣٥٧‬حداقل در صفوف خود نتوانستە‬ ‫در حد انتظار ایدەهای بنیانگذار حزب را‬ ‫عملی گرداند و در همان حال زنان نیز‬ ‫نتوانستند نقش فعالی کە درخــور آنان‬ ‫است‪ ،‬ایفا نمایند‪.‬‬ ‫(مــطــرح کــــردن کــاســت ـی‌هــا در ایــن‬ ‫خصوص‪ .‬بدان معنا نیست کە از ارزش‬ ‫و اهمیت کارهایی کە حزب دمکرات در‬ ‫دهەهای گذشتە‪ ،‬خصوصأ در دهەی ‪٦٠‬‬ ‫خورشیدی در برخورد با ناهنجاری‌های‬ ‫اجتماعی بە انجام رساندە است‪ ،‬بکاهیم‪.‬‬ ‫در آن بــرهــە‪ ،‬حــزب دمــکــرات حاکمیت‬ ‫بخش بزرگی از کردستان را در دست‬ ‫داشــت و باجدیت بە مقابلە با آداب و‬ ‫سنن زن ستیزانە در جامعە برخواست و‬ ‫در بیداری زنان و آگاه ساختن آنان از‬ ‫حقوق خود پیگیر بود‪).‬‬ ‫با این وصف اگر ساختار حزب را‬ ‫بررسی کنیم می‌بینیم حتی در این مرحلە‬ ‫نیز حضور و نقش زنــان‪ ،‬در گــرو قید‬ ‫و بندهایی است کە آبشخور آن‪ ،‬جهان‬ ‫بینی و تفکر مردساالرانە بر جامعە است‪.‬‬ ‫هرچند حزب دمکرات در راستای اهداف‬ ‫جمهوری کردستان گام برمی‌دارد‪ ،‬ولی‬ ‫تاکنون نیز نخواستە و یا نتوانستە خود‬ ‫را از تفکر مردساالری و قید و بندهای‬ ‫مربوطە برهاند‪ .‬بدیهی است امروز هیچ‬ ‫دستاویز و بهانەای نمی‌تواند این مسألە‬ ‫را از دید روشنفکران و مدافعان برابری‬ ‫حقوق زنان و مردان پوشیدە نگە دارد‬ ‫کە حزبی ســکــوالر‪ ،‬دمــکــرات و چپ در‬ ‫قبال وضعیت زنان در جامعە و در داخل‬ ‫صفوف خود‪ ،‬مواضع و تصمیماتش در‬ ‫حد انتظار نباشد‪.‬‬ ‫البتە اگر نە همەی احزاب کردستان‪،‬‬ ‫ولی اکثریت آنها زیر ساختی مردساالرانە‬ ‫داشتە و اهمیت چندانی بە نقش زنان‬ ‫ندادەاند؛ بە همین دلیل بیشتر زنانی کە‬ ‫بە ایــن احــزاب پیوستەاند‪ ،‬تــوان درهم‬

‫گامی ارزشمند‬ ‫ح ــزب دم ــک ــرات کــردســتــان‪ ،‬دارای‬ ‫تــاریــخــی پ ــر افــتــخــار و درخـــشـــان از‬ ‫مبارزەای بی‌وقفە در راه نیل بە آزادی‬ ‫و تحقق حق تعیین سرنوشت برای خلق‬ ‫کرد است‪ .‬صفحات این مبارزە سرشار‬ ‫از دستاوردهای ارزشمند و دمکراتیکی‬ ‫است کە بر اعتبار و پرستیژ حزب در‬ ‫بین محافل و مجامع کردستانی‪ ،‬ایرانی و‬ ‫خارج از کشور افزودە است‪ .‬یکی از این‬ ‫دستاوردها کە حزب دمکرات هموارە با‬ ‫مباهات از آن یاد می‌کند‪ ،‬وجود سازمان‬ ‫زنان و حضور فعال بانوان در صفوف‬ ‫این حزب است‪ .‬تأسیس سازمان ویژەی‬ ‫زنــان‪ ،‬اولین گامی بــود کە در دورەی‬ ‫جمهوری کردستان بە هــدف بە میدان‬ ‫کشاندن زنــان در جهت کسب حقوق و‬ ‫آزادی‌هایشان‪ ،‬برداشتە شد‪ .‬اقدامی حائز‬ ‫اهمیت کە بر بافت جامعەی کردستان و‬ ‫بویژە در منطقەی مکریان بسیار اثرگذار‬ ‫بود‪.‬‬ ‫ایــنــک کــە ح ــزب دمــکــرات بمثابەی‬ ‫بــاســابــقــەتــریــن و ت ــودەای‌ت ــری ــن حــزب‬ ‫کردستان ایــران‪ ،‬پا بە هشتمین دهە از‬ ‫حیات خود نهادە است‪ ،‬با آنکە از تاریخ‬ ‫درخشانی برخورداراست‪ ،‬بدون تردید‬ ‫از جهات بسیاری بر بار مسئولیت خود‬ ‫نیز افــــزودە اس ــت‪ .‬در خــصــوص زنــان‬ ‫نیز بطریق اولــی‪ ،‬چون حزب کردستان‬ ‫نخستین حزبی بودە کە ازمنظری مدرن‬ ‫و مترقی بدان نگریستە‪ ،‬اکنون مسئولیت‬ ‫سنگینی را باید متحمل گردد‪ .‬جای دارد‬ ‫درهفتادمین سال از حیات حزب‪ ،‬نگاهی‬ ‫بە نقش زنان در صفوف حزب بیاندازیم و‬ ‫بدانیم تا چە اندازە قادر گشتە در راستای‬ ‫ایدەی جمهوری کردستان در خصوص‬ ‫زن ــان‪ ،‬گــام بـــردارد‪ .‬در پیوند بــا زنــان‪،‬‬ ‫اگــر تاریخ طوالنی حــزب را بازخوانی‬ ‫کنیم‪ ،‬قبل از هر چیز این سوأالت مطرح‬ ‫می‌شوند‪:‬‬ ‫پیشوا قاضی محمد ‪ ٧٠‬ســال پیش‬ ‫آوردن زنــان میدان مــبــارزە در همەی‬ ‫عرصەهای اجتماعی‪ ،‬سیاسی و فرهنگی‬ ‫و غــیــرە‪ ،‬مــرزهــا و ســن ـت‌هــای تقلیدی‬ ‫جامعەی کردستان را در هم شکست‪ ،‬آیا‬ ‫حزب دمکرات کە وارث و ادامەدهندەی‬ ‫راه ایشان است‪ ،‬قادر بودە این روند را‬ ‫بخوبی بە پیش برد و جهت اکتیو کردن‬ ‫زنــان‪ ،‬طرح و برنامەای ارائــە دهــد؟ آیا‬

‫شکستن قید و بند موجود و اندیشەی‬ ‫مرد ساالر را نداشتەاند‪.‬‬ ‫الزمــەی اکتیف شــدن زنــان و ایفای‬ ‫نقش آنان درهر حزبی بە اعتقادعمیق بە‬ ‫برابری زنان و مردان وابستە است و نباید‬ ‫در حد شعاری پر طمطراق بدان نگریست‪.‬‬

‫زنان تا چە اندازەای توانستەاند در حزب‬ ‫قاضی محمد فعال باشند و بر تغییر واقع‬ ‫اجتماعی و ساختار حزب تأثیر بگذارند؟‬ ‫جواب این پرسش‌ها را می‌توان با نگاهی‬ ‫گذرا بە تاریخ حزب دمکرات و نقش زنان‬ ‫در آن‪ ،‬دریافت‪.‬‬ ‫بــا اطمینان م ـی‌تــوان گفت تأسیس‬ ‫جمهوری کردستان و چگونگی ادارەی‬ ‫مناطق تحت کنترل این جمهوری‪ ،‬تأثیرات‬ ‫شگرفی بر بیداری و آگاە سازی جامعەی‬ ‫کردستان نهادە اســت‪ .‬امــا با توجە بە‬ ‫ســاخــتــار و بــافــت حــزبــی کــە مٶسس‬ ‫جمهوری کردستان بــود‪ ،‬می‌بینیم این‬

‫این عملی ساختن رٶیای جامعەای آزاد‬ ‫و پیشرفتەای اســت کە حزبی سکوالر‬ ‫و دمــکــرات و پیشرو باید بــرای ایجاد‬ ‫آن بکوشد‪ .‬بــرای تحقق بــرابــری زنــان‬ ‫و مــردان باید بە جنگ اندیشەهای زن‬ ‫ستیزانە رفت؛ ایجاد تغییر در وضعیت‬ ‫زنان و یا اهمیت دادن بە نقش آنان در‬ ‫صفوف احزاب‪ ،‬بدون انتقاد بی‌رحمانە از‬ ‫آداب و رســوم رایــج در جامعە و تفکر‬ ‫مــرد مــحــوری و در عین حــال‪ ،‬زیــر پا‬ ‫نهادن مرزهای تقلیدی(تقلید از مردان) کە‬ ‫اعتماد بە نفس را از زنان سلب کردە؛ غیر‬

‫دامەی‪:‬‬

‫ممکن است و هیچ تغییر و تحولی تنها با‬ ‫شعار و یا حتی تدوین و تصویب قانون‬ ‫بوجود نخواهد آمد‪.‬‬ ‫مصوبات حزب دمکرات‬ ‫اگر بە مصوبات حزب دمکرات در‬ ‫خصوص برابری ‪ ،‬حقوق و وظایف زنان‬ ‫بنگریم‪ ،‬شاید کمترین انتقادی بر آن وارد‬ ‫نباشد‪ ،‬ولی برای نهادینە و اجرا کردن‬ ‫تصمیمات و مصوبات مذکور‪ ،‬اهتمام و‬ ‫جدیتی در خور اهمیت مسألە الزم است‪.‬‬ ‫اگر فرهنگ مردساالری و پارەای از آداب‬ ‫و سنن منسوخ در جامعەی کردستان‪،‬‬ ‫در گذشتە سد راە پیشرفت و اعتالی‬ ‫عقالنیت فکری و فرهنگی در جامعە و‬ ‫باالخص در زنان بودە‪ ،‬در چند دهەی‬

‫این حامیان! بیشتر بسان نیرویی ضعیف‬ ‫و دنبالەرو بە حساب آمدە و خود زنان نیز‬ ‫قادر نبودەاند از این حالت بدرآیند‪ .‬برغم‬ ‫همەی موانع و مشکالت‪ ،‬زنان در جنبش‬ ‫خلق کرد شرکت داشتند و در مانیفست‬ ‫حزب نیز بر برابری حقوق زن و مرد‬ ‫تأکید شدەاست‪ ،‬اما در عرصەی عمل و‬ ‫در مناسبات درون حزبی‪ ،‬زنان همچنان‬ ‫در حاشیە هستند‪ .‬چــرا کــە مدیریت‪،‬‬ ‫تصمیم گیری و نهادهای آموزشی حزب‬ ‫نە تنها در دســت مردها بــودەانــد‪ ،‬بلکە‬ ‫اکثریت ایــن افــراد‪ ،‬نگاهی مردساالرانە‬ ‫بە زنان داشتە و حامل فرهنگی بودەاند‬ ‫کە زنــان را بمثابەی موجودی ضعیف‪،‬‬ ‫درمــانــدە و در بهترین حالت‪ ،‬پشتیبان‬

‫اخیر و در ساختار و بافت حزب‪ ،‬ارادەای‬ ‫توانمند برای مقابلە با این فرهنگ و عملی‬ ‫ساختن مصوبات حزب در این خصوص‬ ‫مشاهدە نــشــدەاســت‪ .‬بــە عبارتی دیگر‬ ‫پرورش فکری و فرهنگی افراد از سوی‬ ‫رهــبــری حــزب بــا مصوبات مــنــدرج در‬ ‫برنامەی حزب همخوان نبودەاست‪ .‬باور‬

‫مردان می‌نگرد و نە نیرویی کە می‌تواند‬ ‫رأسا در میدان حضور داشتەباشد‪.‬‬ ‫بدون تردید این مسألە بە بررسی‬ ‫زیادی نیاز دارد‪ ،‬با این وصف مشخص‬ ‫است کە شمار زنان نسبت بە مردان در‬ ‫مسئولیت‌های کلیدی حــزب بسیار کم‬ ‫است‪ .‬البتە پیداست بە دلیل دیدگاە حاکم‬ ‫بر جامعە‪ ،‬طبیعی است شمار زنان مبارز‬ ‫در حزب کمتر از مردان باشد‪ .‬با این حال‬ ‫سخن از زنانیست کە بە حزب پیوستەاند‬ ‫و سازمانی کە حزب برای زنان تشکیل‬ ‫داد؛ چرا کە این سازمان نتوانست تاریخی‬ ‫متفاوت از آنچە اینک دارد‪ ،‬پدید آورد؟‬

‫در اینکە هموارە بە زنان بە دیدەی پشتیبان و حامیان اصلی مبارزەی حق‬ ‫طلبانەی خلق کرد نگریستە شدە‪ ،‬تردیدی نیست‪ ،‬اما در عمل و در ساختار‬ ‫حزبی این حامیان! بیشتر بسان نیرویی ضعیف و دنبالەرو بە حساب آمدە‬ ‫و خود زنان نیز قادر نبودەاند از این حالت بدرآیند‬ ‫بە برابری و عدالت در میان انسان‌ها‬ ‫(بویژە برابری زنــان و مــردان) را باید‬ ‫در نوع آموزش و تکوین دستگاە فکری‬ ‫انــســان‌هــا‪ ،‬در ابــعــاد فــردی و اجتماعی‬ ‫جستجو کرد‪ .‬در چارچوب حزب و در‬ ‫مناسبات درون حزبی نیز حزب دمکرات‬ ‫اهمیت چــنــدانــی بــە آمـــوزش اندیشەی‬ ‫برابری طلبانە ندادە و لذا نتوانستە آن‬ ‫را در صفوف خود نهادینە کند‪ .‬رهبران‬ ‫حــزب دمکرات بە کــرات متذکر شدەاند‬ ‫کە بدلیل وجود جنگ با رژیم و شرایط‬ ‫ویژەی کردستان ‪ ،‬حزب نتوانستە است‬ ‫اه ــداف خــود در خصوص زنــان را در‬ ‫جامعە!! پیادە کند! اما این سخنان تا کی‬ ‫می‌توانند نسل امروز و فردای کردستان‬ ‫را قانع کنند؟‬ ‫رهبری حزب با پدیدەای کە زن را‬ ‫بــمــثــابــەی مــوجــودی ضعیف توصیف‬ ‫می‌کند‪ ،‬مقابلە نکردە است‪ ،‬بەهمین دلیل تا‬ ‫این اواخر حضور زنان در میدان مبارزە‬ ‫سیاسی و نظامی در افکار عمومی مردم‬ ‫کردستان و حتی برای برخی از فعاالن‬ ‫حزبی نیز نامأنوس بودە و یا با دیدەی‬ ‫تردید بدان نگریستە می‌شد‪ .‬لذا اینک نیز‬ ‫می‌بینیم پس از گذشت سال‌ها از حیات‬ ‫جمهوری کردستان‪ ،‬تغییر و تحوالتی کە‬ ‫در جامعەی کردستان بە وقوع پیوستە‬ ‫و مشارکت زنان درعرصەهای گوناگون‪،‬‬ ‫دست‌کم در صفوف حزب دمکرات‪ ،‬در‬ ‫مقایسە با تغییر و تحوالت و پیشرفت‌های‬ ‫جهانی‪ ،‬کمرنگ است‪ .‬درصد کم حضور‬ ‫زنان در صفوف حزب و در سطح رهبری‬ ‫گواه این امر است‪.‬‬ ‫در اینکە هموارە بە زنان بە دیدەی‬ ‫پشتیبان و حامیان اصلی مبارزەی حق‬ ‫طلبانەی خلق کرد نگریستە شدە‪ ،‬تردیدی‬ ‫نیست‪ ،‬اما در عمل و در ساختار حزبی‬

‫روزنامەی‬

‫زنان نیز ازانتقاد بدور نیستند!‬ ‫زنان در ایجاد وضعیتی کە در جامعە‬ ‫بر آنان تحمیل گشتە نقش داشتە و در‬ ‫عمل مردساالری و نابرابری موجود را‬ ‫قبول کردەاند‪ .‬در واقع هیچ کس و هیچ‬ ‫نیرویی حاضر نیست داوطلبانە دست‬ ‫از قدرت بکشد‪ ،‬مردان نیز از این قاعدە‬ ‫مستثنا نیستند و هموارە برای بقای اقتدار‬ ‫خود در قدرت در کشمکش با هم بودە‬ ‫و هرگاه دگرگونی و تغییری ‌ در هرم‬ ‫قدرت ایجاد شدەباشد‪ ،‬از روی ناچاری‬ ‫بودەاست‪ .‬در احزاب کردی‪ ،‬زنان ارادە‬ ‫تغییر این مدل کە همیشە مردها فرماندە‪،‬‬ ‫مسئول و دبیراول باشند را نداشتەاند؛‬ ‫هرچند در این خصوص نیز زنان مقصر‬ ‫اصلی نیستند‪.‬‬ ‫تغییر و تحول در این وضعیت محتاج‬ ‫برنامە ریزی و آموزش استراتژیکی است‬ ‫کە بتواند از سویی بە تغییرات بنیادین‬ ‫در جامعە و بطریق اول ــی در احــزاب‬ ‫کرد بیانجامد و از سوی دیگر ارادە و‬ ‫نیروی خودباوری را در زنــان افزایش‬ ‫دهد‪ .‬انسانی کە بە خود باوری نرسیدە‬ ‫باشد‪ ،‬قادر نخواهد بود موانع پیش روی‬ ‫را بردارد‪ .‬الزمەی تحقق برابری و توازن‬ ‫و درهم شکستن تفکر مردساالری‪ ،‬وجود‬ ‫گستردەی زنان غیور‪ ،‬آگاه و با ارادە و‬ ‫مردان مدافع حقوق برابر با زنان است‬ ‫کە متأسفانە تا کنون در احــزاب کردی‬ ‫و سازمان‌های خاص زنان چنین امری‬ ‫بە وقوع نپیوستە و تردیدی نیست برای‬ ‫نیل بە این هدف باید بسترهای مناسب‬ ‫اجتماعی نیز فراهم شود‪ .‬ایجاد آیندەای‬ ‫مــتــفــاوت‪ ،‬بــە مــبــارزەی فراگیر زنــان و‬ ‫مردان بستگی دارد و در داخل حزب نیز‬ ‫ایــن مسئولیت بر دوش تک تــک زنان‬ ‫و بطور کلی بر عهدەی اتحادیەی زنان‬ ‫است‪ .‬بە امید آنکە در هشتمین دهە از‬ ‫حیات حزب‪ ،‬مرحلەی جدیدی از مبارزەی‬ ‫در راستای برابری زنان آغاز گردد‪.‬‬

‫حزب دمکرات کردستان و‬ ‫حقوق ادیان و مذاهب‬ ‫کردستان بوده‌اند‪ .‬برای نمونه‌ داودزاد ‌ه نماینده‌ی‬ ‫یهودیان مهاباد در روز دوم بهمن ‪ 1324‬پشتیبانی‬ ‫یهودیان کردستان از جمهوری کردستان را رسما‬ ‫اعالن نموده‌ و این موضوع مربوط ب ‌ه مهاباد نیست‪،‬‬ ‫بلکه‌ تمامی یهودیان کردستان را شامل می‌شود‪.‬‬ ‫واضح است کردهای یهودی سقز‪ ،‬بان ‌ه و بوکان از‬ ‫این قاعد ‌ه مستثنی نیستند و فداکاریهای خواهران‬ ‫وبرادران کرد یهودی ما به‌ مرحله‌ای می‌رسد که ا ‌ز‬ ‫جان خود مای ‌ه می‌گذارند و برای تشکیالت مخفی‬ ‫و علنی حزب دمکرات کردستان فعالیت می‌کنند‪،‬‬ ‫خصوصا در سقز و بانه‌ ک ‌ه در سال ‪ 1321‬شمسی‬ ‫در پــی پیمان «گــلــوالن» بـ ‌ه دولــت ای ــران واگــذار‬ ‫شد ‌ه بودند و ایادی سیستم نظامی ــ امنیتی دولت‬ ‫شاهنشاهی ایــران درنهایت بی‌رحمی و خشونت‬ ‫با مــردم این دو شهر رفتارمی‌کردند‪ ....‬بی دلیل‬ ‫نیست که‌ کردهای یهودی یا ارمنی‌های مسیحی در‬ ‫مهاباد و شهرهای مختلف کردستان با همت عالی‬ ‫و دلسوزی به‌ جمهوری کردستان خدمت می‌کردند‪.‬‬ ‫جمهوری کردستان ک ‌ه از جانب حزب دمکرات‬ ‫کردستان ادار ‌ه می‌گردید مطابق اصول و قوانین‬ ‫موضوعه‌ی این حزب رفتار می‌کرد‪ .‬این اصول و‬ ‫قوانین عبارت بودند ازقوانین اساسی و حقوق بشری‬ ‫ک ‌ه درهمان سال (‪ )1324‬درکنفرانس سانفرانسیسکو‬ ‫درآمریکا‪ ،‬کشورهای جهان برای وضع آن تحت‬ ‫عنوان «منشور حقوق بشرملل متحد» در تقال بودند‬ ‫تا در سازمان نوپای «ملل متحد «همچون» ستونی‬ ‫اخالقی و زیربنایی›› جایگاهی برای آن بیابند‪.‬‬ ‫بــا ایــن اوص ــاف قــانــونــگــذاران حــزب دمکرات‬ ‫کردستان افرادی آگاه‌ و آموخته‌ و خردمند بوده‌اند و‬ ‫دانسته‌های آنها درباره‌ی وضعیت جهان آن روزگار‬ ‫به‌ روز بوده‌‪ ،‬اصول دمکراسی را بازشناخته‌اند و‬ ‫از آنها بهره‌ جسته‌اند با این قصد ک ‌ه درسیستم‬ ‫حکمرانی جمهوری کردستان کاربرد داشته‌باشند‪.‬‬ ‫ب ــرای نمون ‌ه در روزنــامــه‌ی ‹›کــوردســتــان››‬ ‫شماره‌ی ‪ 75‬مورخه‌ی یکشنب ‌ه ‪ 20‬امــرداد ‪1325‬‬ ‫صفحه‌ی ‪ ،4‬در آگهی منتشره‌ای اعالم شده‌است‪:‬‬ ‫تحت حمایت بی شائبه‌ی حضرت پیشوای معظم‬ ‫و محبوب کــردســتــان و نــظــارت وزارت فرهنگ‬ ‫(کردستان) یک دبستان برای تدریس دروس کردی‬ ‫وعبری درمهاباد افتتاح شد ‌ه و باید کودکان پسر‬ ‫و دختر در این مدرس ‌ە ســواد خواندن و نوشتن‬ ‫بیاموزند و والدین کودکان واجد شرایط درصورت‬ ‫عدم مراجعه بــرای ثبت‌نام فرزندان خــود‪ ،‬توسط‬ ‫اداره‌ی شهربانی (پلیس) دستگیرشد ‌ه و کودکان‬ ‫یادشد ‌ه تحویل مدرس ‌ه داده‌می‌شوند تا مشغول‬ ‫تحصیل شــونــد ــــ مــدیــردبــســتــان عــبــری‪ :‬سلیمان‬ ‫داودزاده‌‬ ‫یا در آگهی دیگری و در صفحەی ‪ ٤‬روزنامەی‬ ‫‹›کـــوردســـتـــان›› م ــورخ ــەی یکشنبە ‪ ٦‬امــــرداد‬ ‫‪١٣٢٥‬شمسی آقای»ثقفی» فرماندار مهاباد بە اهالی‬ ‫این شهر و حومە اعالم می‌دارد جمهوری کردستان‬ ‫ی کند با ایــن مضمون‬ ‫دستور ص ــادرەای ابــاغ م ‌‬ ‫کە ارامنەی پناهندە درکردستان (ارمنی‌های ترکیە‬ ‫درسال ‪ ١٩١٥‬میالدی توسط دولت عثمانی قتل‌عام‬ ‫شدند کە بنابە این دلیل بخشی از آنها بە کردستان‬ ‫ایــران پناهندە شدەبودند) خواستار بازگشت بە‬ ‫سرزمین مــادری خودهستند‪ ،‬اف ــرادی کە با آنها‬ ‫معاملە و دارای حساب مفتوحە هستند الزم است‬ ‫با آنها تصفیە حساب نمودە تا مشارالیهم درموقع‬ ‫مراجعت بە وطن خود معطل نمانند و دچار مشکل‬ ‫نگردند‪.‬‬ ‫ایــنــهــا چــنــد نــمــونــە از عــمــلــکــرد مــتــعــهــدانـه‌ی‬ ‫مسئوالن ردەی بــاالی جمهوری کردستان بودە‬ ‫است کە وظیفەی اجــرای احکام‪ ،‬فرامین و قوانین‬ ‫حــزب دمــکــرات کردستان را برعهدە داشتند کە‬ ‫درخورتقدیروتکریم هستند‪.‬‬ ‫اکــنــون کــە ‪ ٧٠‬ســال از آن روزگـ ــاران طالیی‬ ‫سپری می‌شود‪ ،‬هر چند کە جمهوری کردستان‬ ‫متأسفانە پس از یــازدە ماە از برپایی آن توسط‬ ‫دولـــت شاهنشاهی ایـــران ســرنــگــون گــردیــد‪ ،‬اما‬ ‫نوستالژی دورەی مذکور با بازگویی یا بازخوانی‬ ‫آنهم ‌ه روی ــداد موضوعی کە واقعیت‌های زندگی‬ ‫دورەی جمهوری کردستان را بیان می‌کنند‪ ،‬هنوزکە‬ ‫هنوزاست ما را رها نمی‌سازد و این سودا را در‬ ‫ذهن ومخیله‌ی انسان کرد می‌پروراند کە آیا آن‬ ‫روزها دوبارە ساختە می‌شوند؟‬ ‫بی‌شک پاسخ آری اســت! اما بە یک شرط و‬ ‫آن داشتن اعتماد بە نفس وارادەی محکم وایمان بە‬ ‫آزادی و دمکراسی و همچنین پاس داشتن وعالقەی‬ ‫وافر بە جمهوری کردستان از راە پایبندی بە اصول‬ ‫بنیادین و قوانین و احکام حزب دمکرات کردستان‪.‬‬ ‫زندەباد حزب دمکرات کردستان ! ‌هفتادمین‬ ‫سالگرد تأسیس حزب دمکرات کردستان گرامی و‬ ‫خجستە باد!‬

‫‪5‬‬

‫سیاسی‬

‫‪ ٣١‬مرداد ‪ ٢٢ ١٣٩٤‬آگوست ‪2015‬‬

‫شامرە‪٦٦٢ :‬‬

‫روزنامەی‬

‫حزب دمکرات و تفویض اختیارات مدیریتی به شوراها‬

‫عمر بالکی‬ ‫برگردان‪ :‬آزاد کریمی‬ ‫حزب دمکرات کردستان از همان روز‬ ‫تأسیس به حکومت مردم معتقد و همواره‬ ‫این خواسته را مدنظر داشته که باید آنها‬ ‫خود عهده‌دار اداره‌ی امور کشور خویش‬ ‫باشند‪ .‬این باور در خالل ‪ 70‬سال گذشته‬ ‫در شعار و عملکرد حزب دمکرات کردستان‬ ‫متبلور بودەاست‪.‬‬ ‫حزب دمکرات کردستان پس از برپایی‬ ‫و تالش برای پیشرفت جامعه‌ی کردستان و‬ ‫زمینه‌سازی برای اعالم جمهوری کردستان‬ ‫در روز ‪ 2‬بهمن ‪ 1324‬خورشیدی‪ ،‬مشروعیت‬ ‫خود برای تشکیل حکومت و اداره‌ی امور‬ ‫سیاسی مــردم کردستان در آینده را از‬ ‫حضور جمعیت بالغ بر بیست‌هزار نفری‬ ‫حاضر در گردهمایی عمومی در شهر مهاباد‬ ‫می‌گیرد و متقابال مردم توقعات و انتظارات‬ ‫خود از حزب دمکرات کردستان را در شش‬ ‫ماده مطرح می‌سازند و به کمیته‌ی مرکزی‬ ‫حــزب دمکرات کردستان ارائــه می‌کنند و‬ ‫به این مفتخرند که حزب دمکرات به این‬ ‫تقاضاها جامه‌ی عمل بپوشاند‪ .‬آنچه در این‬ ‫مقاله مورد نظر است ماده‌ی ‪2‬ی این بیانی ‌ه‬ ‫است که از برپایی» مجلس شورا» سخن‬ ‫می‌گوید و خواستار ایــن اســت بــرای این‬ ‫منظور تمهیدات انتخاباتی الزم در سطوح‬ ‫گوناگون جامعه لحاظ و پیشبینی گردد‪ .‬اما‬ ‫متأسفانه عمر جمهوری آنقدر کوتاه بود‬ ‫که مجال فراهم کردن زمینه‌‌های الزم برای‬ ‫برپایی این انتخابات به دست نیامد‪.‬‬ ‫پــس از فــروپــاشــی جــمــهــوری‪ ،‬حــزب‬ ‫دمکرات پا به مرحله‌ی جدیدی از مبارزه‌ی‬ ‫آزادیخواهانه‌ی خود گــذارد‪ .‬ولی هرگز از‬ ‫مبانی اعتقادی و اصولی خــود صرفنظر‬ ‫نکرد و همیشه و همگام با تالش در راستای‬ ‫آزادی‪ ،‬برای تحقق این آرزوی دیرینه‌ی خود‬ ‫کوشیده است و هنگامی که در سال ‪1357‬‬ ‫خورشیدی در پی انهدام نظام شاهنشاهی‬

‫در ایران‪ ،‬حزب دمکرات کردستان توانست‬ ‫ت علنی خود را در سطح جامعه از‬ ‫فعالی ‌‬ ‫سرگیرد‪ ،‬عده‌ی کثیری از مردم به حزب روی‬ ‫آوردند چراکه آنها به این باور پایبند بودند‬ ‫که حزب دمکرات آینه‌ی تمام نمای سیاسی‬ ‫جــمــهــوری ک ــردس ــت ــان(‪ 1324‬خــورشــیــدی)‬ ‫می‌باشد وانتظار داشتند که حــزب برای‬ ‫اداره‌ی کردستان‪ ،‬گزینه‌ی بی‌بدیل سلطه و‬ ‫حاکمیت در کردستان باشد‪ .‬از این روست‬ ‫کــه ب ــرای رفــع مشکالت و گرفتاری‌های‬ ‫روزمــره‌ی خود از قبیل مسائل اقتصادی‬ ‫و اجتماعی به پایگاه‌ها و دفاتر نمایندگی‬ ‫حزب روی می‌آورند که در درازمدت سبب‬ ‫مشغول شــدن بخش عــمــده‌ای از نیرو و‬ ‫توانایی کادرها وپیشمرگان و فعاالن حزب‬ ‫برای حل معضالت و نارسایی‌های زندگی‬ ‫مردم گردید‪ .‬این موضوع در گزارش تقدیمی‬ ‫کمیته‌ی مرکزی حزب به کنگره‌ی چهارم‬ ‫حزب دمکرات کردستان درسال ‪ 1359‬به‬ ‫روشنی منعکس شــده اســت و مضافا آن‬ ‫را گرفتاری چشمگیری برای حزب عنوان‬ ‫می‌کند و برای رفع این مشکل و اهتمام و‬ ‫توجه به این موضوع‪ ،‬از ضــرورت ایجاد‬ ‫و تأسیس شوراها سخن به میان می‌آورد‬ ‫واستدالل می کند‪:‬‬ ‫بعد از پــیــروزی انــقــاب ســال ‪1357‬‬ ‫اکثریت مــردم بویژه روستانشینان برای‬ ‫رفع و رجوع مشکالت و گرفتاری‌های خود‬ ‫به ارگانها و مؤسسات وابسته به حزب‬ ‫دمکرات کردستان روی آوردند که این خود‬ ‫گواه و دلیل باورمندی ژرف مردم می‌باشد‪،‬‬ ‫از دیگر سو ‪ -‬اما‪ -‬باید به جنبه‌های منفی‬ ‫آن برای تشکیالت حزب ما نیز ادغان کرد‬ ‫که آنها را به نوعی به سازمانهای دولتی‬ ‫مبدل ساخت و نهایتا ارگانهای حزبی ما‬ ‫قــادر بــه حــل تمامی گــرفــتــاری‌هــای مــردم‬ ‫نیستند چرا که امکانات الزم در اختیار حزب‬ ‫نیست‪ ،‬از سوی دیگر در پیشبرد وظایف‬ ‫محوله خواستار ایــن هستند که بــرای از‬ ‫میان بردن این معضل‪ ،‬کارهای روزانــه و‬ ‫امور اقتصادی مردم به « شورا»ها محول‬ ‫گردد به همین دلیل اقدام به برپایی شورا‬ ‫در روستاها و شهرهای کردستان ضروری‬ ‫و یکی از وظایف سیاسی مهم ما می‌باشد‪....‬‬

‫متأسفانه در نتیجەی جنگ تحمیلی‬ ‫جــمــهــوری‌اســامــی علیە مـــردم کردستان‬ ‫فرصت الزم در جهت برگزاری انتخابات‬ ‫دمکراتیک برای تعیین نمایندگان منتخب در‬ ‫شوراهای پیشبینی شــده‌ی حزب دمکرات‬ ‫کردستان به منظور اداره‌ی امور سیاسی‬

‫و اداری کردستان ایران از بین رفت‪ .‬با این‬ ‫اوصــاف حزب دمکرات دست روی دست‬ ‫نــگــذاشــت و در نشست کمیته‌ی مرکزی‬ ‫مــورخ ـه‌ی ‪ 1360 /4 /13‬پیشنهاد شــد تا‬ ‫اواخ ــر پاییز ‪ 1360‬در تمامی شهرها و‬ ‫روستاها و مناطق آزاد شــده‌ی کردستان‬ ‫ایـــران‪ ،‬شــوراهــای مــردمــی انتخاب شوند‬ ‫و بــرای ایــن منظور طرحی پیشنهادی با‬ ‫عــنــوان « طــرح شــوراهــا» را بــه تصویب‬ ‫رساند که در مقدمه‌ی این طرح به ضرورت‬ ‫وجودی شوراها اشاره کرده و می‌نویسد‪:‬‬ ‫در شرایط کنونی که تمامی حقوق حقه و‬ ‫طبیعی مــردم کردستان ازســوی حکومت‬ ‫ارتجاعی غصب و پایمال گردیده است و‬ ‫جــدای از تحمیل کــردن جنگ خانمانسوز‬ ‫و ویــرانــگــر بــر مـــردم کــردســتــان‪ ،‬تحریم‬ ‫اقتصادی‪ ،‬به تعطیلی کشاندن ادارات و‬

‫مؤسسات و حتی درمانگاه‌ها‪ ،‬بیمارستانها و‬ ‫مراکز آموزشی‪ ،‬امکانات زندگی عادی را از‬ ‫مردم ما سلب نموده است‪ ،‬الزم و ضروری‬ ‫است برای اداره‌ی امور داخلی و اجتماعی‬ ‫از راه تأسیس شوراهای مردمی عمال مردم‬ ‫کردستان مقدرات خود را در دست بگیرند‬

‫و بار دیگر برای خلق‌های ایــران و جهان‬ ‫روش ــن م ـی‌ســازد کــه آزادیـــخـــواه‪ ،‬مترقی‬ ‫و انقالبی اســت ومی‌تواند در تاریکترین‬ ‫روزگاران نیز تمامی موانع و گرفتاری ها را‬ ‫ازمیان برداشته و امور خود را به پیش برد‪.‬‬ ‫طــرح شــوراهــا از یــک مقدمه و هفت‬ ‫بخش و بیست و دو ماده تشکیل شده که‬ ‫دربـــاره‌ی مسائل و مفاهیم کلی‪ ،‬شرایط‬ ‫انتخابات و منتخبین‪ ،‬مراتب صالحیت‌ها و‬ ‫وظایف شوراها و امکانات اجرایی شوراها‬ ‫مطالبی راعنوان می‌کند‪.‬‬ ‫بعد از تصویب این طرح از سوی کمیته‬ ‫مرکزی حزب دمکرات در اغلب روستاها و‬ ‫مناطق آزاد شده‌ی تحت کنترل پیشمرگان‪،‬‬ ‫انتخابات یادشده انجام گرفت و شوراهای‬ ‫یادشده عمال امور اجتماعی و اقتصادی را‬ ‫در دست گرفتند و تا هنگامی که یک نیروی‬

‫اختصاصی بــرای امــور اجــرایــی شوراها‬ ‫تشکیل شده و در اختیار آنها قرار بگیرد‪،‬‬ ‫برای امور اجرایی نیروی پیشمرگ حزب‬ ‫ی رساند‪.‬‬ ‫دمکرات به آنها یار ‌‬ ‫در تبصره‌ی مــاده‌ی ‪ ،22‬بخش هفتم‬ ‫آمـــده اســـت‪ :‬تــا زمـــان ایــجــاد ای ــن نــیــرو‪،‬‬ ‫پیشمرگان حزب دمکرات کردستان ایران به‬ ‫درخواست شوراها وظایف مربوطه را به‬ ‫انجام می‌رسانند‪.‬‬ ‫اما با گسترش دامنه‌ی حمالت پی درپی‬ ‫نظامیان جمهوری‌اسالمی امکان آرامــش‬ ‫و امنیت کردستان از بین رفــت و حزب‬ ‫دمکرات و نیروی پیشمرگ تاکتیک جنگ را‬ ‫تغییر داده و به مبارزه‌ی پارتیزانی مبادرت‬ ‫کردند‪ ،‬با این ‌حال شوراها کارایی خود را‬ ‫از دست ندادند‪ ،‬در گزارش تقدیمی کمیته‌ی‬ ‫مــرکــزی بــه کــنــگــره‌ی ششم کــه حــاکــی از‬ ‫اهمیت شوراها و لزوم پشتیبانی از سوی‬ ‫نیروهای پیشمرگ آمدەاست‪:‬‬ ‫در مناطق آزاد شده‪ ،‬شوراها کماکان‬ ‫به خدمات اجتماعی محوله ادامه می‌دهند‪،‬‬ ‫در اغلب روستاهای نیمه آزاد و حتی در‬ ‫برخی آبــادی‌هــای اشغالی هــم‪ ،‬نمایندگان‬ ‫منتخب مردم در شوراهای مذکور همچنان‬ ‫بــه اجـــرای وظــایــف مــحــول شــده بــه آنها‬ ‫می‌پردازند و پشتیبانی و تقویت شوراهای‬ ‫منتخب بی‌تردید بخشی از الــزامــات مهم‬ ‫حــزب دمــکــرات و پیشمرگ اســت‪ .‬چراکه‬ ‫شوراها موانع جدی بر سر راه حاکمیت‬ ‫جمهوری‌اسالمی ایجاد نموده و همچون یک‬ ‫پایگاه برای حزب ما به شمار می‌آیند که‬ ‫حزب می‌تواند به آنها تکیه نماید‪....‬‬ ‫بی‌شک اگر جنگ تحمیلی و دیکتاتوری و‬ ‫سرکوبگری جمهوی اسالمی فرصت ایجاد‬ ‫شد ‌ه برای حزب دمکرات را از بین نمی‌برد‪،‬‬ ‫این حزب همچنانکه عمال اثبات کرده بود که‬ ‫به عقاید خود متکی بوده و سیستم اداری‬ ‫مملکت را ازطریق شوراها به پیش می‌برد‪،‬‬ ‫این موضوع را به عمل انجام شده مبدل‬ ‫می‌ساخت‪ .‬بی‌تردید اعتقاد به حکومت مردم‬ ‫و وضع قانون و ارائه‌ی طرح‌های پیشنهادی‬ ‫و انتخابات شــوراهــا دســتــآورد مهمی در‬ ‫تاریخ ‪ 70‬ساله‌ی حزب دمکرات کردستان‬ ‫به شمار می‌آید‪.‬‬

‫حزب دمکرات کردستان و حقوق ادیان و مذاهب‬

‫آزاد کریمی‬ ‫در روزنامه‌ی «کوردستان» ارگان‬ ‫رسمی حزب دمکرات کردستان شماره‌ی‬ ‫‪ 79‬مورخه‌ی سه‌شنبه ‪ 29‬امرداد ‪1325‬‬ ‫شمسی در مقاله‌ای ب ‌ه قلم سید محمد‬ ‫حمیدی تحت عنوان «مبارزه‌ی آزادی‬ ‫و دمکراسی ما وارد پنجمین سال خود‬ ‫شد» آمــاد ‌ه است‪ :‬برای اولین بار پس‬ ‫از چهار سال رویارویی در راه‌ آزادی‬ ‫و دمکراسی علیرغم هــزاران گر ‌ه کور‬ ‫و مشکالت و گــرفــتــاریــهــای اجتماعی‬ ‫و سیاسی و مــادی و معنوی‪ ،‬امــروز ‌ه‬ ‫آشکارا و در اوج قــدرت و در حالیک ‌ه‬ ‫سازمان نیروی مسلح تأسیس نمود ‌ه و‬ ‫هزاران پیشمرگ‌ را درمرزهای کردستان‬ ‫برای پاسداری از میهن مستقر نموده‌ایم‬ ‫و درشرایطی آزاد روزنام ‌ه و نشریات‬ ‫ملی و میهنی خود را ب ‌ه جهان می‌فرستیم‬ ‫و ‪ ...‬دروازه‌ی امید را برای آیند ‌ه رو ب ‌ه‬ ‫ملت کرد گشوده‌ایم‪ .‬جوهره‌ی دمکراتیک‬ ‫بــودن جمهوری کردستان بــا واگویی‬ ‫دستاوردهای پنج ساله‌ی ایجاد سازمان‬ ‫«جمعیت تجدید حیات کــرد ( ژ‪.‬کــاف)‬ ‫در سال ‪ 1321‬شمسی تا برپایی حزب‬ ‫دمکرات کردستان در ‪ 25‬امرداد ‪ 1324‬و‬ ‫اعالم جمهوری کردستان در دوم بهمن‬ ‫‪ 1324‬شمسی در البالی سطور مقاله‌ی‬ ‫مذکورمتبلور است و نویسند ‌ه در نهایت‬ ‫شادی و امیدواری دربــاره‌ی دروازه‌ی‬ ‫امید برای آینده‌ی ملت کرد می‌نویسد‪...‬‬ ‫ستودن جمهوری کردستان برای‬

‫عنصر کرد چ ‌ه فرد یا جمع برای تجربه‌ای‬ ‫سیاسی در بخشی از جهان ک ‌ه مرکز‬ ‫اغتشاش و آشوب و ناآرامی‌های تاریخ‬ ‫بود ‌ه و در عین حال گهواره‌ی تمدن‌های‬ ‫بــاســتــانــی حــیــات بــشــری بـــود ‌ه اســت‪،‬‬ ‫هنگامی معنی می‌یابد و از چارچوب‬ ‫«خودستایی» خارج می‌شود کە نگاهی‬ ‫ب ‌ه وضعیت کنونی کشورهای همجوار‬ ‫جمهوری کردستان در منطقه‌ی مکریان‬ ‫شــرق کردستان (کردستان ایــران) در‬ ‫دوران حیات جمهوری کردستان درسال‬ ‫‪ 1946‬میالدی بیاندازیم و بر وضعیت‬ ‫رقــت‌آور زندگی و آزادی و حرمت و‬ ‫کرامت انسانها تأمل کنیم‪ .‬اکنون نیز در‬ ‫کشورهای ایران‪ ،‬عراق‪ ،‬ترکیه‌ و سوری ‌ه‬ ‫و‪ ...‬انسانها ب ‌ه اشکال و انحاء مختلف‬ ‫از آزار دست و زبان و رفتارحکومت‌ها‬ ‫آسود ‌ه و آرام نیستند‪ .‬انسانیت دراین‬ ‫سرزمین‌ها با سرعتی شگفت‌انگیز و‬ ‫غیرقابل‌باور سیر قهقرایی می‌‌پیماید و ب ‌ه‬ ‫عقب بازمی گردد‪ .‬سربریدن و سوزاندن‬ ‫انسان و به‌ صالب ‌ه کشیدن (قطع دست و‬ ‫پا) و کور کردن و بریدن گوش و بینی‬ ‫(مثل ‌ه کــردن) و نفی بلد نمودن (بیرون‬ ‫رانــدن) و آواره‌ کردن‪ ،‬ربودن و خرید‬ ‫و فــروش زنــان و کــودکــان و غــارت و‬ ‫تــاراج و تجارت مواد مخدر و هرگون ‌ه‬ ‫ابـــزار قــتـل‌عــام و حبس و طــنــاب دار‪،‬‬ ‫وضع قوانین ضد بشری واجــرای این‬ ‫قوانین ظالمان ‌ه و عدم توجه‌ ب ‌ه قوانینی‬ ‫کـ ‌ه م ـی‌تــوان بـ ‌ه آنها بــرای صیانت از‬ ‫حقوق بشر استناد کرد و انجام همه‌ نوع‬ ‫کردار زشت همچون یک عرف عمومی‬ ‫به‌ این کشورها روی آورده و متأسفان ‌ه‬ ‫به‌ علت تقسیم خاک کردستان و توزیع‬ ‫منابع انسانی آن بر چهار کشور یادشد ‌ه‬ ‫و این واقعیت ک ‌ه کردها ب ‌ه بخشی از‬

‫اجتماع هر یک از این سرزمین‌ها الصاق‬ ‫و اضافه‌ گردیده‌اند و در سرنوشت آنها‬ ‫دخیل هستند‪ ،‬باید ب ‌ه آتش بدبختی و‬ ‫فالکت ایــن کشورها بسوزند وهرگا ‌ه‬ ‫بــخــواهــنــد ازچــنــبــره‌ی تــقــدیــرشــوم ایــن‬

‫جوامع قــرون وسطایی رهایی یابند با‬ ‫دالیــل سیاسی‪ ،‬نظامی و فرهنگی آنها‬ ‫را سرکوب می‌نمایند! با این توجی ‌ه ک ‌ه‬ ‫نقشه‌ی ایــن کشورها غیرقابل تغییر‬ ‫هستند و نباید تجزیه‌ شوند! جالب توج ‌ه‬

‫است ک ‌ه حداقل به‌ این حقیقت اعتراف‬ ‫می‌کنند ک ‌ه این کشورها از تک ‌ه پاره‌های‬ ‫ناشی از جنگ‌ها و رویارویی‌های خونین‬ ‫به‌ هم دوخت ‌ه شده‌اند وگرن ‌ه اگر کشوری‬ ‫یکدست و یکپارچ ‌ه و دارای بافتار‬

‫فرهنگی یکسان باشد‪ ،‬یکدل و یک زبان‬ ‫است نه‌ اینک ‌ه هر از چند گاهی گروهی‬ ‫قدرت را به‌ دست گرفت ‌ه و گروهی دیگر‬ ‫را استثمار یا منکوب نماید‪.‬‬ ‫حــزب دمــکــرات کردستان در سال‬

‫‪ 1946‬و درهنگام برپایی خود ب ‌ه این‬ ‫می‌اندیشید ک ‌ه خود را از تلون مزاجی‬ ‫سیاسی و مدیریت بی‌خردانه‌ی دولت‬ ‫ایــران رها کند‪ ،‬چرا ک ‌ه ب ‌ه این واقعیت‬ ‫واقـــف ب ــود کــە مسبب عــقــب ماندگی‬ ‫فرهنگی و ع ــدم تــوســعـه‌ی اقــتــصــادی‬ ‫و سیاسی جامعه‌ی کردستان‪ ،‬رفتار‬ ‫نامتعادل و ستیزه‌گرانه‌ی دولتهای ایران‬ ‫است‪.‬‬ ‫طبیعت دولتهای ایران هرگز نتوانست‬ ‫خود را با واقعیت‌ها و حقایق پیرامونی‬ ‫خــود تطبیق بــدهــد‪ .‬از گذشت ‌ه تــا حال‬ ‫دست اندازی و تجاوز‪ ،‬کودتا و سرکوب‬ ‫داخــلــی‪ ،‬سیستم بــــرده‌داری و اطاعت‬ ‫کورکورانه‌‪ ،‬خصومت با ادیــان مختلف‬ ‫با ده‌هــا نمونه‌ی ثبت شده‌ درتاریخ و‬ ‫همچنین فتنه‌گری و تفرقه‌اندازی درمیان‬ ‫پیروان ادیان گوناگون و تحمیل کردن‬ ‫دین و باور مذهبی خود بر مردم ازهمان‬ ‫دوران هخامنشی باستانی تا این بره ‌ه‬ ‫از زمــان کنونی بخش غیر قابل تغییر‬ ‫سیاست فرمانروایان این قسمت از جهان‬ ‫بــوده‌اســت‪ .‬امــا کردستان به‌ مثاب ‌ه یک‬ ‫واحد جغرافیایی و فرهنگی مهد تمدن و‬ ‫هنر و همزیستی مسالمت‌آمیز بوده‌است‪.‬‬ ‫شجاعت کردها درپایمردی و نستود ‌ه‬ ‫بودن آنها و ن ‌ه ناشی از جنگ افروزی یا‬ ‫منش ناسازگارانه‌ی آنها است ‪.‬‬ ‫از اینروست کە ادیان برخاست ‌ه از‬ ‫فرهنگ کردستان مانند آیین مهرپرستی‬ ‫(میترائیسم) که‌ پیران مغان سرپرستی‬ ‫آن را برعهد ‌ه داشتند و مــزدا پرستی‬ ‫کـه‌ پیامبر کردتبار «زرتــشــت» رهبر‬ ‫مــعــنــوی آن بـــود و ســایــر ادیــــان ک ‌ه‬ ‫پــیــروان آنــهــا ب ـه‌ ســرزمــیــن کردستان‬ ‫روی آورده‌ب ــودن ــد(ی ــه ــودی‪ ،‬مسیحی‪،‬‬ ‫مــنــدایــی‪ ،‬اســــام) در صــلــح و صــفــا و‬

‫آرامش در روستاها و شهرهای سراسر‬ ‫کردستان زندگی کردند و کمترین آمار‬ ‫برخوردهای خشونت‌آمیز را برای خود‬ ‫ثبت نموده‌اند‪.‬‬ ‫ب ــرای نمون ‌ه اکــنــون درکــرمــاشــان‌‪،‬‬ ‫موصل‪ ،‬کرکوک و اورمی ‌ه واربیل چندین‬ ‫فرقه‌ی مذهبی و دین‌های گوناگون (ک ‌ه‬ ‫در ذات خود می‌توانند با همدیگر دشمنی‬ ‫داشته‌باشد) وجــود دارنــد‪ ،‬امــا پیروان‬ ‫آنها در جامعه‌ی کــردی با هم زندگی‬ ‫می‌کنند‪ ،‬هــر چند ک ـ ‌ه ایــن موضوعی‬ ‫شگفت‌آور نیست‪ ،‬بلک ‌ه روح و سرشت‬ ‫و خمیره‌ی کردستان و جامعه‌ی کرد با‬ ‫این وضعیت عجین و آمیخته‌است‪ .‬این‬ ‫یک حالت غیرعادی یا یک پدید ‌ه نیست‪،‬‬ ‫بلک ‌ه هرگاه‌ در کردستان عدم سازش‬ ‫و یــا بــرخــوردی نامناسب پیش‌ آمــد ‌ه‬ ‫بــرای جامعه‌ی کردستان شگفت‌انگیز‬ ‫و غیرقابل باور بوده‌است‪ .‬هنگامی ک ‌ه‬ ‫به‌ درازای تاریخ در کیفیت و چگونگی‬ ‫تعامل با گروەهای دینی در کشورهای‬ ‫روم‪ ،‬ایــران و مصر یا اروپــای قدیم و‬ ‫مــدرن نظری می‌افکنیم درمی‌یابیم ک ‌ه‬ ‫قتل‌عام یا بی حرمتی به‌ ادیان ومذاهب‬ ‫بخش الینفک آداب و رس ــوم جوامع‬ ‫مــورد بحث بــود ‌ه و ما کردها با کمال‬ ‫افتخار ب ‌ه خود می‌بالیم ک ‌ه علیرغم تمامی‬ ‫بدبختیها و گرفتاری‌هایی از این دست از‬ ‫اعمال قبیح و شرم‌آورمبرا بوده‌ایم‪.‬‬ ‫هنگامیک ‌ه در دوره‌ی زمــامــداری‬ ‫هیتلر بر آلمان و بخش عمده‌ای از اروپا‬ ‫مشاهد ‌ه می‌شود ک ‌ه شش میلیون یهودی‬ ‫نابود می‌شوند‪ ،‬مایه‌ی ستایش و آفرین‬ ‫است که‌ یهودیان کردستان با جان و‬ ‫دل در خدمت برپایی و قوام جمهوری‬ ‫ص‪٦‬‬

‫‪4‬‬

‫‪ ٣١‬مرداد ‪ ٢٢ ١٣٩٤‬آگوست ‪2015‬‬

‫مصاحبە‬

‫شامرە‪٦٦٢ :‬‬

‫روزنامەی‬

‫مصاحبەی اختصاصی «کوردستان» با مبارز دیرین حزب و خلق استاد عبداللە حسن‌زادە‬ ‫آرش لرستانی‬ ‫برگردان‪ :‬رەوەز‬ ‫«کــــوردســــتــــان››‪ :‬آقـــای‬ ‫حسن‌زادە‪ ،‬بە عنوان سؤال اول‪،‬‬ ‫گفتە می‌شود کە حزب دمکرات‬ ‫کردستان بــرای ادارەی جامعە‬ ‫و بــرقــراری حاکمیت سیاسی‬ ‫طراحی شدە‪ ،‬آیا شما با این نظر‬ ‫موافقید؟ لطفأ نظر خود را بیان‬ ‫کنید‪.‬‬ ‫حسن‌زادە‪ :‬جــواب ایــن ســؤال‬ ‫بستگی بــە ایــن دارد کــە منظور‬ ‫از این سخن چیست‪ .‬اگر منظور‬ ‫ایــن باشد کە حــزب دمکرات فقط‬ ‫بــرای این مناسب است و بە درد‬ ‫چیز دیگری نمی‌خورد‪ ،‬من موافق‬ ‫نیستم؛ هرچند ایــن افتخاریست‬ ‫بـــــرای حـــزبـــی کـــە قـــــادر بــاشــد‬ ‫جامعەای را ادارە کند‪ .‬در واقع‬ ‫هــمــەی احــــزاب ســیــاســی ج ــدی و‬ ‫پیگیر‪ ،‬بدین‌خاطر تأسیس می‌شوند‬ ‫کە در مقطعی از زمــان‪ ،‬حاکمیت‬ ‫کشور را در دست گرفتە و جامعە‬ ‫را بر پایەی دیدگاه خود و آنچە‬ ‫را کە از این منظر‪ ،‬مصالح مردم‬ ‫می‌دانند‪ ،‬ادارە کنند‪ .‬لذا این امر‪،‬‬ ‫چندان نادر و غریب نیست و حزب‬ ‫دمکرات بدین منظور نیز تأسیس‬ ‫گشتەاست‪ .‬ولی حزب دمکرات طی‬ ‫‪ ٧٠‬سال مبارزەی خود‪ ،‬رویهمرفتە‬ ‫کمتر از سە یا چهار سال ادارەی‬ ‫بخش بسیار کوچکی از جامعە‬ ‫را در دســت داشتەاست؛ آنوقتها‬ ‫هم چه‌ مناطق تحت حاکمیتش و‬ ‫چه‌ قدرت اجرایی‌ای کە در ادارە‬ ‫امور بەکار بستە‪ ،‬محدود و اندک‬ ‫بودند‪ .‬بطور مثال حتی در دوران‬ ‫جمهوری کردستان نیز کارمندان‪،‬‬ ‫روابط اداری خود با تهران را قطع‬ ‫نکردە بودند؛ شهر مهاباد کە مرکز‬ ‫جمهوری بود در مجلس شورای‬ ‫ملی نمایندە داشــت‪ .‬در رابطە با‬ ‫سایر ادوار نیز؛ این درست است کە‬ ‫در سال‌های پس از انقالب‪ ،‬مناطق‬ ‫گستردەتری تحت تسلط پیشمرگان‬ ‫بــود‪ ،‬کە البتە نە بە تنهایی‪ ،‬ولی‬ ‫عمدتا حزب دمکرات آن مناطق را‬ ‫ادارە می‌کرد و جمهوری اسالمی‬ ‫محاصرەی بـی‌رحــمــانــەای بــر آن‬ ‫مناطق اعــمــال ک ــردەب ــود‪ ،‬بــا این‬ ‫وصــف‪ ،‬ادارات دولتی در شهرها‬ ‫در خصوص کارها و امور رسمی‪،‬‬ ‫با دولت در پیوند بودند و اینچنین‬ ‫نبود کــە حــزب دمــکــرات حاکمیت‬ ‫مطلق را در دســت داشتە باشد‪.‬‬ ‫بنابراین باعث فخر و مباهات است‬ ‫کە این حزب قادر گشتە ادارە امور‬ ‫جامعە را در دست گیرد؛ لیکن این‬ ‫حــزب تنها بدین منظور تأسیس‬ ‫نشدە است‪ ،‬بە دلیل آنکە همچنانکە‬ ‫متذکر شدم‪ ،‬حداکثر چهار سال از‬ ‫این ‪ ٧٠‬سال‪ ،‬بخشی از کردستان‬ ‫را ادارە کردە و ‪ ٦٦‬سال بقیە از‬ ‫حیات حزب صرف مبارزە مخفی‪،‬‬ ‫پیکار مسلحانە و سایر شیوە‌های‬ ‫مبارزاتی شدە است‪.‬‬ ‫«کــوردســتــان››‪ :‬اگــر فرض‬ ‫کنیم کە حزب دمکرات کردستان‪،‬‬ ‫اختصاصأ بــرای حاکمیت بر‬ ‫جامعەی کردستان طراحی شدە‬ ‫باشد‪ ،‬در آن‌ صــورت فعالیت‬ ‫ایــن حــزب دچــار اداری‌گــرایــی و‬ ‫یک‌ نوع خشکی خاص می‌شود و‬ ‫یا شدەاست کە در نتیجە نتواند‬ ‫خودش را با شرایط واقعی تطبیق‬ ‫بدهد‪ .‬اگر این گفتە را اینچنین‬ ‫بتوان تعبیر کرد‪ ،‬آیا شما با این‬ ‫نظر موافقید و یا اینکە نە‪ ،‬این‬ ‫حزب تنها تا موقعی کە جمهوری‬ ‫کــردســتــان سقوط می‌کند‪ ،‬بر‬ ‫حسب شرایط و نیازهای آن‌ زمان‬ ‫چنین ساختاری داشتە است؟‬ ‫حــســن‌زادە‪ :‬فــکــر مـی‌کــنــم در‬ ‫پاسخ بە پرسش قبلی متذکر شدم‬ ‫کە نمی‌توان گفت حــزب دمکرات‬

‫ص ــرف ــا بـــــرای چــنــیــن مــنــظــوری‬ ‫تأسیس شدەاست‪ .‬هم اینک راهکار‬ ‫اداری‌ای کە در برنامەی سیاسی‬ ‫حزب موجود است‪ ،‬برای شرایط‬ ‫زمانی‌ای است کە معلوم نیست چە‬ ‫وقت فرا می‌رسد؛ یعنی برنامەایست‬ ‫کە حــزب دمکرات می‌خواهد پس‬ ‫از آنکە مبارزەی آزادی‌خواهانەی‬ ‫ملت کــرد بــە پــیــروزی رســیــد‪ ،‬در‬ ‫جامعە پیادە گــردد‪ .‬در عین حال‬ ‫اگــر دقــت کنیم می‌بینیم برنامەی‬ ‫حــزب دمــکــرات بــە هیچوجە این‬ ‫ادارە (ادارە امور کردستان) را بە‬ ‫حزب اختصاص ندادە و آن را بە‬ ‫خواست و رأی مــردم کردستان‬ ‫ارجـــاع ک ــردەاس ــت‪ ،‬البتە در این‬ ‫خصوص دارای پیشنهاد ویــژەی‬ ‫خــوداســت‪ .‬ف ــزون بــر ای ــن‪ ،‬شاهد‬ ‫هستیم کە این حزب در عرصەهای‬ ‫مختلف‪ ،‬مبارزە کردە و توان خود‬ ‫را آزمودە است؛ من معتقدم حزب‬ ‫در حد تــوان و امکانات خــود در‬ ‫عرصەهای تشکیالتی‪ ،‬اجتماعی‪،‬‬ ‫تبلیغاتی ــ فرهنگی و دیپلماسی ــ‬ ‫سیاسی کمتر از ادارەی جامعە‬ ‫فــعــال ن ــب ــودەاس ــت؛ در زمــیــنــەی‬ ‫ادارەی امــور جامعە‪ ،‬عذر مقبول‬ ‫داشتە‪ ،‬زیــرا از امکانات وفرصت‬ ‫کافی بــرخــوردار نــبــودەاســت؛ این‬ ‫حاکمیت محلی و محبوب در همەی‬ ‫زمــیــنــەهــا کــاســتـی‌هــا و اشــکــاالت‬ ‫بسیاری داشت‪.‬‬ ‫«کوردستان››‪ :‬اگر صحبت‌های‬ ‫شما را معیار قــرار بدهیم یک‬ ‫سؤال پیش خواهد آمد‪ ،‬پرسیدە‬ ‫خواهد شد‪ ،‬بنابراین چرا جمعیت‬ ‫تجدید حیات کرد ( ژ ــ کاف)‬ ‫کە در سال ‪ ١٣٢١‬تأسیس شد‪،‬‬ ‫در سال ‪ ١٣٢٤‬بە حزب دمکرات‬ ‫کردستان تبدیل می‌شود؟ بە این‬ ‫معنی کە دو حزب همزمان وجود‬ ‫نداشتند‪ ،‬علت چیست؟‬ ‫حسن‌زادە‪ :‬در واقع من معتقدم‬ ‫این دو نە تنها دو حزب در کنار‬ ‫هم نبودند‪ ،‬حتی در هم ادغام و یا‬ ‫تبدیل بە هم نیز نشدند‪ ،‬بە دیگر‬ ‫سخن‪ ،‬جمعیت تجدید حیات کرد‬ ‫کنار گذاشتە نشدە کە حزب دمکرات‬ ‫تشکیل شـــود‪ ،‬بلکە «ژـــــ کــاف»‬ ‫تغییر نام دادە و بە حزب دمکرات‬ ‫بدل شدەاست‪ ،‬این امر در تاریخ‬ ‫ثبت شدە و برای اثبات درستی آن‬ ‫می‌توان بە اسناد و مدارک حزب‬ ‫رجوع کرد‪ .‬این کە چرا این تغییر‬ ‫نام روی داد‪ ،‬شاید دالیــل زیادی‬ ‫داشتە باشد‪ ،‬لیکن دلیلی کە من‬ ‫اینک می‌خواهم بــدان اشــارە کنم‬ ‫این است کە «ژــ کاف» بمثابەی‬ ‫ســازمــانــی صــرفــأ ناسیونالیستی‬ ‫ایــجــاد شــدە بــود؛ بطور مثال در‬ ‫بخشی از برنامەهایش آمدەاست‪:‬‬ ‫«ژــ کاف» از نظر دینی‪ ،‬پایبند بە‬ ‫اسالم است؛ پس حزبی برخاستە‬ ‫از جــامــعــەای کــە در آن اســام‬ ‫سنی و شیعە‪ ،‬مسیحی‪ ،‬یهودی‬ ‫و یــارســان وجــود دارنـــد‪ ،‬چگونە‬ ‫م ـی‌تــوانــد فــقــط بــــرای بــخــشــی از‬ ‫جامعە فعالیت کند؟ از سوی دیگر‬ ‫شاید چندان خوشایند نباشد کە‬ ‫ما شعار استراتژیک خود را تغییر‬ ‫دادیــم‪ ،‬جمعیت تجدید حیات کرد‬ ‫بسان سایر سازمان‌های سیاسی‬ ‫پیش از خــود‪ ،‬همچون تشکیالت‬ ‫«خــویــبــوون» و ح ــزب «هــیــوا»‬ ‫خواستار تشکیل کردستان بزرگ‬ ‫و استقالل آن بــود؛ ولی طراحان‬ ‫و بنیانگذاران حزب دمکرات بە این‬ ‫نتیجە رسیدند کە در آن شرایط‬ ‫(مــتــأســفــانــە هــم‌اکــنــون نــیــز) ایــن‬ ‫شعار غیر واقعگرایانە و تحقق آن‬ ‫نامحتمل است و حل معضل کرد‬ ‫در چارچوب کشورهایی کە کردها‬ ‫در آن زندگی می‌کنند محتمل‌تر‬ ‫است و جامعەی جهانی بهتر آن را‬ ‫هضم کردە و دوستان و طرفداران‬ ‫بیشتری خواهد یافت‪ ،‬لــذا شعار‬

‫استراتژیک خــود را تغییر دادنــد‪.‬‬ ‫مضافا‪ ،‬مخاطبان این برنامە همەی‬ ‫اقــشــار و طبقات جــامــعــە‪ ،‬همەی‬ ‫ایرانیان‪ ،‬کردهای سایر بخش‌های‬ ‫کردستان و حتی محافل جهانی‬ ‫بودند؛ این برنامە با نام جمعیتی‬ ‫کــە صــرفــأ بــر» کــردایــتــی» یــا بە‬ ‫عبارتی روشنتر ناسیونالیسم کرد‬ ‫تأکید دارد و حتی کلمەی کردستان‬ ‫نیز در عنوان آن گنجاندە نشدە‪،‬‬ ‫همخوانی نـــدارد‪ .‬بــە همین دلیل‬ ‫پایە‌ریزان حزب نام دمکرات را بە‬ ‫جای «ژــ کاف» برگزیدند‪ .‬هر چند‬ ‫البتە اینک نیز دو نظر متفاوت در‬ ‫مورد اینکە آیا حروف «ژــ کاف»‬ ‫خــاصــە شــــدەی «حــیــات کــرد»‬ ‫و یــا «حــیــات کــردســتــان» اســت‪،‬‬ ‫وجــود دارد‪ .‬در هر حال این نام‬ ‫با محتوای برنامەی جدید حزب‬ ‫همخوانی نداشت و لذا هم نام و‬ ‫هم برنامە و شعار استراتژیک را‬ ‫تغییر دادند‪.‬‬ ‫«کـــوردســـتـــان››‪ :‬مــوضــوع‬

‫دیگری کە عنوان شدە‪ ،‬این است‬ ‫کە تاریخ ‪ ٥٠‬سال گذشتە‪ ،‬نیم‬ ‫قــرن گذشتەی حــزب دمــکــرات‪،‬‬ ‫تاریخ انشعاب و انشقاق بودە و‬ ‫یا هست‪ .‬آیا شما با این موافق‬ ‫هستید؟‬ ‫حسن‌زادە‪ :‬فکر می‌کنم هیچ‌کس‬ ‫معتقد نیست که‌ انشعاب و انشقاق‬ ‫کاری درست و مطلوب است‪ ،‬اما‬ ‫این اجحاف و بی‌انصافی بزرگی‬ ‫است کە بگوییم تاریخ این حزب‬ ‫(انــشــعــاب و انــشــقــاق) اســــت‪ .‬از‬ ‫سویی این حزب‪ ،‬برخوردار از ‪٧٠‬‬ ‫سال مبارزە است و از دگر سو‪،‬‬ ‫زمــانــی کــە فعالین حــزب منشعب‬ ‫نیز شدەاند‪ ،‬بجز موارد استثنایی‪،‬‬ ‫هــمــگــان در راســـتـــای اهـــــداف و‬ ‫آرمــان‌هــایــشــان مــبــارزە کــردەانــد؛‬ ‫این‌گونە نبودە کە از آرمان‌های‬ ‫حزب تخطی کنند‪ .‬عــاوە بر این‪،‬‬ ‫بە کرات متهم می‌شویم کە بر سر‬ ‫مقام و کرسی و پول و منافع مالی‬ ‫با هم نمی‌سازیم؛ هیچ‌گاە چنین‬ ‫چیزی نــبــودە اســت‪ .‬بطور مثال‪،‬‬ ‫ایــنــک قــریــب ‪ ٩‬ســال اســت حزب‬ ‫دمــکــرات یــکــپــارچــە بــە دو حــزب‬ ‫تبدیل شدە است‪ ،‬دو حزب بە معنی‬ ‫واقعی کلمە؛ ولی انشعاب و جدایی‬ ‫بر سر کدام پول و مقام؟ من بار‬ ‫دیگر این عبارت را تکرار می‌کنم؛‬ ‫این دو حــزب‪( ،‬هر دو با هم) دو‬ ‫متر خاک کردستان را در اختیار‬ ‫ندارند‪ ،‬افزون بر این از هیچ ‌نوع‬ ‫امتیاز مادی نیز برخوردار نیستند‪،‬‬ ‫بنابر این کدام کرسی و مقام؟ از‬ ‫ایــن گذشتە‪ ،‬انشعاب در احــزاب‪،‬‬ ‫صرفا مختص حزب دمکرات و یا‬ ‫احــزاب و سازمان‌های کردستانی‬ ‫و ایــرانــی نیست‪ ،‬در کشورهای‬ ‫پیشرفتە نیز هستند احــزابــی کە‬ ‫منشعب می‌شوند؛ بطور مثال‪ ،‬من‬ ‫اطــاع نداشتم ولی کاک مصطفی‬

‫شلماشی گفتند کە در کشور هلند‬ ‫سە حزب دمکرات وجود دارند کە‬ ‫هر سه‌ نیز در پارلمان این کشور‬ ‫دارای نمایندە هستند‪ ،‬در یک کشور‬ ‫دمکرات‪ ،‬حزبی دمکرات نیز منشعب‬ ‫مـــی‌شـــود‪ .‬حــــزب ســوســیــالــیــســت‬ ‫فرانسە در یکی از کنگرەهایش‬ ‫(دقیق یادم نیست کدام کنگرە) تا‬ ‫ســر حــد انشعاب پیش رف ــت‪ ،‬در‬ ‫آخرین لحظە‪ ،‬پیشنهاد سازش شد‬ ‫و طرفین آن را پذیرفتند‪ .‬چنین‬ ‫مــــواردی در بــیــن هــمــەی اح ــزاب‬ ‫محتمل اســت‪ .‬بە عقیدەی من اگر‬ ‫انتقاد عــمــدەای بــە رهــبــران حزب‬ ‫دمــکــرات وارد بــاشــد‪ ،‬و بــر ایــن‬ ‫باورم کل انشعابات صورت‌گرفتە‬ ‫نیز ناشی از آن اســت‪ ،‬ایــن است‬ ‫کە ظرفیت تحمل یکدیگر و پیشبرد‬ ‫آراء و عقاید مختلف با حفظ وحدت‬ ‫تشکیالتی حزب را ندارند‪ .‬این در‬ ‫حالی است که‌ بودن افکار و آراء‬ ‫متفاوت و مخالف مایه‌ پیشرفت‬ ‫ح ــزب‌اس ــت‪ .‬در غــیــر ای ـن‌صــورت‬ ‫اگر چشم ‌وگــوش ‌بستە نظرات و‬

‫عقاید را بپذیریم از دو حالت خارج‬ ‫نیست ؛ یا اینکه‌ یک نفر همە چیز را‬ ‫می‌داند و بقیە ناآگاهند‪ ،‬یا اینکه‌ یک‬ ‫‌نفر در رأس قدرت است و دیگران‬ ‫ناچار از پیروی‌کردن هستند‪ ،‬چنین‬ ‫حزبی بە درد بخور نیست؛ ولی‬ ‫اینکە نتوانیم تفاوت‌های عقیدتی‬ ‫خــود را در چــارچــوب یــک حزب‬ ‫واحد تحمل کنیم‪ ،‬انتقادی جدی و‬ ‫بجاست که‌ بە همەی جریان‌های‬ ‫سیاسی‪ ،‬بویژە به‌ احــزاب کردی‬ ‫وارد است‪.‬‬ ‫«کوردستان»‪ :‬حزب دمکرات‬ ‫متهم می‌شود کە روند انشعاب‬ ‫بعد از دکتر قاسملو شــروع بە‬ ‫شکل‌گیری کردە است‪ ،‬آیا شما‬ ‫موافقید؟ و دوم اینکە ریشەی‬ ‫این اختالف نظرها چە عواملی‬ ‫بودەاند؟‬ ‫حسن‌زادە‪ :‬پیشینەی انشعابات‬ ‫در حــزب دمــکــرات کــردســتــان بە‬ ‫بیش از ‪ ٥٠‬سال قبل برمی‌گردد و‬ ‫قدیمی‌تر از دورانی است کە دکتر‬ ‫قاسملو در آن بە شهادت رسید‪.‬‬ ‫امسال ‪٢٦‬مین سال شهادت دکتر‬ ‫قاسملو است؛ ولی تنها یک انشعاب‬ ‫در حزب پس از دکتر قاسملو روی‬ ‫داد‪ .‬در دورەی دکتر قاسملو و پس‬ ‫از انقالب خلق‌های ایران‪ ،‬حزب در‬ ‫دو کنگرەی چهارم و هشتم دچار‬ ‫انشعاب شد؛ قبل از این دو انشعاب‬ ‫نــیــز ح ــزب بــا انــشــعــابــات دیــگــری‬ ‫مــواجــە بـــودەاســـت؛ حــتــی جنبش‬ ‫مسلحانەی سال‌های ‪ ٤٧‬ــ ‪ 46‬نیز‬ ‫کە یکی از برگ‌های زریــن تاریخ‬ ‫حــزب دمــکــرات کــردســتــان اســت‪،‬‬ ‫نتیجەی انــشــعــاب و انــشــقــاق در‬ ‫حزب بود‪ .‬کمیتەی مرکزی مخالف‬ ‫چنین حرکتی(جنبش مسلحانە) بود‪،‬‬ ‫بخشی از کــادرهــای حــزب با این‬ ‫اقــدام همگام شدند و آن را عملی‬

‫ساختند کە تنها دو یا سە نفر از‬ ‫آنــان از اعضای کمیتەی مرکزی‬ ‫بودند؛ با ین حساب نادرست‌است‬ ‫اگر چنین فرض کنیم که‌ چون این‬ ‫انشعابات در ‪ ٥٠‬سال اخیر بەوقوع‬ ‫پیوستەاند‪ ،‬بنابراین تاریخ حزب در‬ ‫همەی این سال‌ها انشعاب بود و یا‬ ‫پس از دوران دکتر قاسملو است؛‬ ‫شاید دکتر قاسملو در همەی این‬ ‫انشعابات حضور همسانی نداشتە‪،‬‬ ‫لیکن در زمان حیات ایشان حداقل‬ ‫پنج بار حزب منشعب شدە است‪.‬‬ ‫یکی از آنها تقسیم حــزب بر دو‬ ‫جریان راست و چپ بود‪ ،‬بطوری‌کە‬ ‫شخص چون دکتر قاسملو بە دلیل‬ ‫آن از عراق اخراج شد‪ .‬یکی دیگر از‬ ‫این انشعابات‪ ،‬پیدایش کمیتەای بود‬ ‫تحت عنوان «کمیتەی بازسازی»‬ ‫و در مقطع دیگری‪ ،‬کمیتەای تشکیل‬ ‫شد بە نام»کمیتەی انقالبی»؛ حتی‬ ‫در دورەی خاصی جریان سیاسی‬ ‫دیگری کە کمتر از آن یاد شدە‪،‬‬ ‫تــحــت عـــنـــوان «حــــزب دمــکــرات‬ ‫کردستان رهبری موقت» یا همان‬

‫«قیادەی موقت» سربرآورد‪ .‬این‬ ‫جریانات قبل از انقالب خلق‌های‬ ‫ایـــران در حــزب دمــکــرات پــدیــدار‬ ‫شدند‪ ،‬این درست است کە بە لحاظ‬ ‫نفرات کم بودند‪ ،‬ولی عمال وجود‬ ‫داشتند‪ .‬لــذا مسألەی انشعاب در‬ ‫حزب آنگونە نیست کە صرفا بە‬ ‫دوران پس از دکتر قاسملو ربط‬ ‫دادەشود‪.‬‬ ‫در خصوص دالیل و ریشەهای‬ ‫اخــتــاف نــظــرهــا نــیــز همچنان‌کە‬ ‫تصریح کردم‪ ،‬شاید دالیل بسیاری‬ ‫وجود داشتەباشد‪ ،‬ولی از دیدگاە‬ ‫من‪ ،‬یک مسألە بسیار حائز اهمیت‬ ‫است و آن ‌اینکە‪ ،‬ما در بین ملت‬ ‫خــودمــان نیستیم‪ ،‬رهــبــری حزب‬ ‫دمکرات و متأسفانە دیگر احزاب‬ ‫سیاسی کردستانی و حتی ایرانی‬ ‫نیز‪ ،‬خارج از کشور هستند و الجرم‪،‬‬ ‫نە آالم و درد و رنج مردم را بە‬ ‫شیوەی محسوس لمس می‌کنند و‬ ‫نە تحت فشار مــردم هستند‪ .‬من‬ ‫بدین لحاظ بە فشار مردم اشارە‬ ‫می‌کنم چــون دلــیــل مــوجــە دارم؛‬ ‫سال ‪ ١٣٥٨‬جنگ معروف بە جنگ‬ ‫سە ماهە برما تحمیل گردید‪ ،‬پس‬ ‫از پایان آن‪ ،‬هیأتی بە نام هیأت‬ ‫نمایندگی خلق کرد تشکیل شد‪ ،‬بە‬ ‫‌واقع باید اعتراف کرد فشار نخبگان‬ ‫و روشنفکران جامعەی کردستان‬ ‫باعث تشکیل هیأت مــزبــور شد‪،‬‬ ‫آنان رهبران سیاسی را برای اتحاد‬ ‫عمل تحت فشار قــرار دادن ــد؛ لذا‬ ‫هیأت نمایندگی خلق کرد از ترکیب‬ ‫حــزب دمــکــرات‪ ،‬کوملە‪ ،‬شاخەی‬ ‫کــردســتــانــی ســازمــان چریک‌های‬ ‫فدایی خلق و مرحوم شیخ عزالدین‬ ‫حسینی تشکیل گردید‪ .‬آری‪ ،‬عدم‬ ‫حضور در داخل و رکود مبارزاتی‪،‬‬ ‫چنین پیامدهای ناخوشایندی‌ را در‬ ‫پی دارد‪.‬‬

‫«کــوردســتــان››‪ :‬بــە عنوان‬ ‫آخرین ســؤال‪ :‬گفتە می‌شود ای‬ ‫کاش حزب دمکرات کردستان و‬ ‫حزب دمکرات کردستان ایران‪،‬‬ ‫جشن ‪ ٧٠‬سالگی را بە عنوان یک‬ ‫حزب و با هم برگزار می‌کردند‪،‬‬ ‫بــە نــظــر شــمــا آیـــا یــک چنین‬ ‫زمینەای آمــادە است؟ و این دو‬ ‫حزب با توجە بە فضای واقعی‬ ‫‪ ،‬در شرایط کنونی حتی اگر‬ ‫متحد شوند‪ ،‬چە کاری می‌توانند‬ ‫انجام دهند کە امروز بە عنوان دو‬ ‫حزب جداگانە نمی‌توانند آن را بە‬ ‫انجام برسانند؟‬ ‫حسن‌زادە‪ :‬مثل معروفی هست‬ ‫کە می‌گوید» اگر را با مگر تزویج‬ ‫کردند؛ از آنان بچەای شد کاشکی‬ ‫نام»؛ گفتن ای‌کاش چنین و چنان‬ ‫می‌‌شد‪ ،‬نە دردی را درمان می‌کند‬ ‫و ن ــە کــســی را خ ــوش ــح ــال؛ در‬ ‫خصوص مساعد و یــا نامساعد‬ ‫بودن زمینە هم‪ ،‬جواب آن معلوم‬ ‫است؛ اگر زمینە مساعد می‌بود‪ ،‬این‬ ‫دو حزب با هم جشن ‪ ٧٠‬سالەی‬ ‫تأسیس حزب را برگزار می‌کردند‪.‬‬ ‫در م ــورد بخش دوم ســؤال‪،‬‬ ‫ک ــە اگـــر ایـــن دو حــــزب‪ ،‬ب ــە یک‬ ‫حزب متحد تبدیل شوند چە کاری‬ ‫می‌توانند انجام دهند کە اینک قادر‬ ‫بە انجام آن نیستند‪ ،‬بر این باورم‬ ‫کار فوق العادەای نمی‌توانند انجام‬ ‫دهــنــد‪ ،‬ول ــی خــصــوصــأ بــە لحاظ‬ ‫روانی تأثیر بسزایی بر تودەهای‬ ‫مردم و جامعەی کردستان خواهد‬ ‫داشت؛ بر اعتبار و پرستیژ حزب‬ ‫در داخل و خارج از کشور خواهد‬ ‫افزود و مردم بە آیندە خوشبین‌تر‬ ‫می‌شوند‪ .‬ولــی بــرای تحقق چنین‬ ‫هــدفــی حتمأ الزم نیست ایــن دو‬ ‫حزب در هم ادغام و یکی شوند؛‬ ‫من معتقدم بە قول معروف›› راه‬ ‫دعا را گم کردەایم››‪ ،‬هم اینک در‬ ‫صحنەی سیاسی کردستان ایران‬ ‫تنها ایــن دو حــزب وجــود ندارند‪،‬‬ ‫سازمان‌های دیگری نیز هستند‪،‬‬ ‫حال از لحاظ کمی یکی بیشتر و‬ ‫یا یکی کمتر‪ ،‬مورد مناقشە نیست‪،‬‬ ‫لیکن باید همەی ما بە عنوان احزاب‬ ‫سیاسی وظایف محولەی خود را‬ ‫بە انجام برسانیم؛ تنها طریق ممکن‬ ‫و ســهـل‌تــریــن و عــمــلـی‌تــریــن راه‬ ‫ایــن اســت بر روی نقاط مشترک‬ ‫تمرکز کنیم و در میدان عمل با هم‬ ‫همکاری نماییم؛ در غیراین صورت‪،‬‬ ‫پافشاری و اصرار بر اینکە حتمأ‬ ‫باید کوملەها و یا دمکرات‌ها یکی‬ ‫شوند ما را بە جایی نخواهدرساند؛‬ ‫چراکە آزمون چند سال گذشتە این‬ ‫را بە ما گوشزد میکند‪ .‬حتی در‬ ‫مورد کوملە نیز‪ ،‬آزمون ‪ ١٥‬سال‬ ‫اخیر‪ ،‬بیانگر این امر است‪ .‬چون در‬ ‫سال ‪ ٢٠٠٠‬میالدی بود کە اولین‬ ‫انشعاب در این سازمان روی داد‪.‬‬ ‫بــدیــن تــرتــیــب اتــحــاد دوبـــارە‬ ‫حتمأ دارای تأثیر خواهد بود و بر‬ ‫اعتبار حزب می‌افزاید‪ ،‬ولی تغییر‬ ‫نوعی در نــحــوه‌ی کــار و فعالیت‬ ‫در داخل‪ ،‬تنها از طریق یکی شدن‬ ‫دو حزب و یا سە حزب بە وقوع‬ ‫نمی‌پیوندد‪ ،‬تغیرات زیادی پیرامون‬ ‫ما رخ می‌دهند کە ما بر آنها تأثیر‬ ‫کمتری داریـــم‪ ،‬خــارج از ارادەی‬ ‫ما روی می‌دهند و یا در گذشتە‬ ‫بوقوع پیوستەاند‪ .‬بدون تردید این‬ ‫تغییر و تحوالت اثرات همەجانبەای‬ ‫دارنـــد‪ .‬در مــورد تشکیل جبهەی‬ ‫متحد بین احــزاب و سازمان‌های‬ ‫کردستانی نیز بارها متذکر شده‌ام‪،‬‬ ‫تشکیل چنین جبهەای‪ ،‬حتی اگر‬ ‫هیچ تأثیری نیز بر روند رویدادها‬ ‫نداشتە باشد‪ ،‬بر روحیەی مقاومت‬ ‫و مبارزەی تودە‌های مردم اثربخش‬ ‫و امیدوار کنندە خواهد بود و نباید‬ ‫آن را دست‌کم گرفت‪.‬‬

‫‪3‬‬

‫سیاسی‬

‫‪ ٣١‬مرداد ‪ ٢٢ ١٣٩٤‬آگوست ‪2015‬‬

‫شامرە‪٦٦٢ :‬‬

‫ادامەی‪:‬‬

‫بیانیەی کمیتەی مرکزی بە مناسبت هفتادمین سالروز تأسیس حزب دمکرات کردستان‬

‫چندین بار آماج یورش گستردەی پلیس‬ ‫قــرار گرفت و صدها تن از مبارزانش بە‬ ‫زندان افتادە و متحمل حبس‌های درازمدت‬ ‫حتی اعــدام شدەاند و صدها تن دیگر از‬ ‫آنها نیز آوارەی غربت گشتە و جالی وطن‬ ‫کــردەانــد‪ .‬با اینحال در یکی از سیاه‌ترین‬ ‫دوران‌های حکومت دیکتاتوری‪« ،‬جزیرەی‬ ‫آرام» مــحــمــدرضــا شـــاه را ب ــە چــالــش‬ ‫کشیدە و بانگ «ای رقیب‪ ،‬قوم کردزبان‬ ‫همچنان پابرجاست» را بە گوش بی‌خبران‬ ‫رساندەاند‪ .‬چندین بار دچار انشقاق گشتە‬ ‫و در مقابل‪ ،‬رویــدادی چون «اتحاد مجدد‬ ‫خانوادەی بزرگ حزب دمکرات» را بە ثبت‬ ‫رساندەاست‪.‬‬ ‫کوتان سخن آنکە این حزب پیروزی‌ها‬ ‫و شکست‌های بسیاری را بە خود دیدەاست‪.‬‬ ‫امــا نــە در پــیــروزی دچــار غــرور و تکبر‬ ‫گشتە و نە در شکست‌ها بە زانو درآمدە‬ ‫و دستخوش یأس و ناامیدی شدەاست‪ ،‬هر‬ ‫پیروزی و پیشرفتی را بە پلی برای کسب‬ ‫پیروزی دیگر بدل ساختە و از هر شکستی‬ ‫درسی انقالبی آموختەاست‪.‬‬ ‫خلق آزادیخواه کرد!‬ ‫دس ــت ــاورده ــای ــی ک ــە حـــزب دمــکــرات‬ ‫کــردســتــان در طـــول هــفــتــاد ســـال حیات‬ ‫مبارزاتی خود کسب کردە‪ ،‬محصول رنج و‬ ‫فعالیت تنها یک جمع و گروه نیست‪ .‬هرچند‬ ‫در ظاهر بخش اعظم آنها متوجە رهبری و‬ ‫کادرها و اعضا و فرماندهان و پیشمرگان‬ ‫فداکار است‪ ،‬اما این افتخارات با تالش و‬ ‫همت اقشار و طبقات و گروهها و تشکل‌‌‌های‬

‫گوناگون جامعەی کردستان بدست آمدەاند‪.‬‬ ‫زنــدانــیــانــی کــە بخش اعظمی از بهترین‬ ‫ســال‌هــای عمر خــود را در سیاهچال‌های‬ ‫دو رژیم انسان‌ستیز پادشاهی و آخوندی‬ ‫بسربردەاند؛ خــانــوادەی شهدا و زندانیان‬ ‫سیاسی کە رنــج دوری و حتی از دست‬ ‫دادن عزیزانشان را بە جان خریدەاند‪ ،‬اما‬ ‫هیچگاه بە زانو درنیامدە و اجازە ندادەاند‬ ‫دشمنان آزادی احساس پیروزی نمایند؛‬ ‫آنهایی کە یک یا چند عضو بدن خود را در‬ ‫میدان رویارویی مسلحانە یا در زیر شکنجە‬ ‫از دست دادەاند؛ آنهایی کە «در راه وطن‪،‬‬ ‫بی وطن» شدەاند و رنج غربت را متحمل‬ ‫می‌شوند‪ ،‬امــا هیچگاه از یــاد و خاطرە و‬ ‫دردهــــا و آالم خــلــق و میهنشان غافل‬ ‫نبودەاند؛ زنان مبارزی کە عالوە بر سهم‬ ‫خود در مبارزە‪ ،‬بخشی از وظائف مبارزاتی‬ ‫مردان را نیز برعهدە گرفتەاند؛ روحانیون‬ ‫میهن‌پرستی کە در تلخ‌ترین سالهای استبداد‪،‬‬ ‫وظائف حزبی خود را بە انجام رساندە و‬ ‫حجرەها و مساجد را بە مدرسەای برای‬ ‫پرورش فرزندان برومند میدان مبارزە بدل‬ ‫ساختەاند و بطور کلی همەی آنهایی کە‬ ‫از هر طریق ممکن بە پیشبرد این کاروان‬ ‫پرافتخار یاری رساندەاند‪ ،‬هرکدام بە نوبەی‬ ‫خود در بخشی از افتخارات تاریخ حزب‬ ‫دمکرات سهم دارند‪.‬‬ ‫رفقای گرامی!‬ ‫حــزب شما‪ ،‬حــزب دمــکــرات کردستان‬ ‫دارای متدها و سنت‌های مبارزاتی فراوانی‬ ‫بودە و هست کە در گذشتە مایەی احترام و‬

‫اعتبار آن بودەاند و تداوم بخشیدن بە آنها‬ ‫در فعالیت آتی‌مان نیز می‌تواند بە ارتقاء‬ ‫جایگاه و منزلت حزب دمکرات و سرانجام‬ ‫پیروزی روند مبارزەی مشروع آن یاری‬ ‫رساند‪.‬‬ ‫حــزب هیچگاه یک شیوەی بخصوص‬ ‫از مــبــارزە را تنها را ه تلقی نــکــردە و‬ ‫احــتــرام ف ــراوان ــی بـــرای م ــب ــارزەی مدنی‬ ‫قائل بــودەاســت؛ فعالیت فکری و سیاسی‬ ‫و اجتماعی و بویژە نقش روشنفکران را‬ ‫حلقەی مهمی از مبارزەی آزادیخواهانەی‬ ‫ملتمان دانــســتــەاســت‪ .‬حــزب بــر ایــن بــاور‬ ‫بودەاست کە تحمیل کوچکترین عقب نشینی‬ ‫بە رژیم حاکم و کسب و تحقق هرخواست‬ ‫مردم بە مفهوم پشت سرگذاشتن مرحلەای‬ ‫از مبارزەی طوالنی مدت ما می‌باشد‪.‬‬ ‫این حزب هموارە بە حل مسالمت‌آمیز‬ ‫مسألەی کــرد و حتی حل و فصل کلیەی‬ ‫مشکالت منطقەای و بین‌المللی از طریق‬ ‫صلح‌جویانە اعتقاد داشتەاست‪ .‬اما هرگاه‬ ‫حکومت‌های سرکوبگر آنــرا ناچار از تن‬ ‫دادن بە مــبــارزەی مسلحانە کردەباشند‪،‬‬ ‫قهرمانانە از حقوق و آزادیهای خلق کرد‬ ‫دفاع کردە و در مقابل زور و فشار تسلیم‬ ‫نشدەاست‪.‬‬ ‫علیرغم آنــکــە هــمــوارە بــە حــق تعیین‬ ‫سرنوشت برای خلق کرد اعتقاد داشتەاست‪،‬‬ ‫اما بە شیوەای واقعبینانە شرایط مبارزاتی‬ ‫ملت خود را مورد تجزیە و تحلیل قرار دادە‬ ‫و شعار حل مسألەی کــرد در چارچوب‬ ‫ایــران (خــود مختاری یا فدرالیزم) را علم‬ ‫کردەاست‪.‬‬

‫فعالیتهای تبلیغی در شهرهای مختلف کردستان بمناسبت ‪ 25‬مرداد‬ ‫در شهرهای مختلف کردستان‬ ‫و ب ــرای گــرامــیــداشــت سالگرد ‪25‬‬ ‫مرداد و هفتادمین سالروز تأسیس‬ ‫حزب دمکرات کردستان فعالیتهای‬ ‫تبلیغی صورت گرفتە است‪.‬‬ ‫در اشنوی ‌ه و در استقبال از ‪25‬‬ ‫مرداد ماه مردم بە پخش تراکتهای‬ ‫تبلیغی ب ‌ه مناسبت هفتادمین سالگرد‬ ‫تأسیس حــزب دمــکــرات کردستان‬ ‫پرداختە و در ارتفاعات این منطق ‌ه‬ ‫نیز سنت دیرین ‌ه روشن کردن آتش‬ ‫در چنین روزهــایــی را ب ‌ه شیوه‌ی‬ ‫گسترد ‌ه انجام دادند‪.‬‬ ‫پخش تراکت و فعالیتهای تبلیغی‬ ‫ب ـ ‌ه ایــن مناسبت در حالیست ک ‌ه‬ ‫عوامل اطالعاتی ب ‌ه شدت در تالش‬ ‫بودند ک ‌ه از برگزاری چنین یادبودی‬

‫ممانعت کنند‪ .‬اما حامیان‪ ،‬طرفداران‬ ‫و اعــضــای حــزب بــا هــوشــیــاری و‬ ‫دلسوزی فراوانی ضمن پرداختن ب ‌ه‬ ‫فعالیتهای تبلیغی‪ ،‬یاد هفتادمین سال‬ ‫تأسیس حزب دمکرات کردستان را‬ ‫در ‪ 25‬مرداد ماه گرامی‌داشتند‪.‬‬ ‫چنین فعالیتهای تبلیغی در‬ ‫«ربط» نیز انجام گرفت ‌ه است‪ .‬این‬ ‫فعالیتها در اکثر روســتــاهــای این‬ ‫منطق ‌ه صورت گرفت‪.‬‬ ‫‌ بناب ‌ه این گزارش در شهرستان‬ ‫بان ‌ه نیز چنین فعالیتهایی صورت‬ ‫گرفت ‌ه اســت‪ .‬دیــوارهــای محله‌ها و‬ ‫مناطق بان ‌ه ب ‌ه مناسبت ‪ 25‬مرداد‬ ‫ماه شعارنویسی شد ‌ه و تراکتهای‬ ‫تبلیغاتی ب ـ ‌ه ای ــن مناسبت پخش‬ ‫شده‌است‪.‬‬

‫شهر بوکان چ ‌ه در دولت‌های‬ ‫گــذشــت ـ ‌ه و چــ ‌ه در دولـ ــت کنونی‬ ‫کمترین سهمی از عمران و توسع ‌ه‬ ‫نبرده‌ است‪.‬‬ ‫پــروژه‌هــایــی چــون سیلو هفتاد‬ ‫هــــزار تــنــی‪ ،‬ســد سیمینه رود و‬ ‫استادیوم پنج هزار نفری سالهاست‬ ‫راکد ماند ‌ه و آمار باالی بیکاری‬ ‫و کمبود آب شرب و‪ ...‬برخی دیگر‬ ‫از مشکالت ایــن شهر اســت‪ .‬آمار‬

‫سالهای گذشته خبر داد ‌ه و جمال‬ ‫خ ــس ــروی ف ــرم ــان ــدار ب ــوک ــان هم‬ ‫می‌گوید ایــن شهر در بسیاری از‬ ‫شاخص ها در وضعیت نامناسبی‬ ‫قرار دارد‪.‬‬ ‫خسروی با اشــار ‌ه به وضعیت‬ ‫اعتبارات بوکان در سال ‪ 93‬تصریح‬ ‫کــرد‪ :‬سال گذشته تنها ‪ 64‬درصد‬ ‫اعتبارات این شهرستان اختصاص‬ ‫پیدا کرد‪.‬‬

‫بحران آب در نقاط مختلف ایران‬

‫با ادام ـه‌ی بحران آبی شدیدی‬ ‫ک ‌ه دامن شهرهای مختلف ایران را‬ ‫گرفت ‌ه است‪ ،‬مقامات کشوری نیز با‬ ‫تأیید این بحران نسبت ب ‌ه گسترش‬ ‫آن هشدار داده‌اند‪.‬‬ ‫قائم مقام وزارت نیرو ایــران‬ ‫با تأکید بر بحرانی بودن وضعیت‬ ‫ذخــایــر آبــی در کشور اعــام کرد‬ ‫کــه ‪ ٥٢٠‬شهر در نقطه سربه‌سر‬ ‫موجودی و مصرف آب قرار دارند‬ ‫که در این میان شهرهای بندرعباس‪،‬‬ ‫کرمان‪ ،‬بوشهر و سنندج حادترین‬ ‫وضعیت را دارنــد‪ .‬ستار محمودی‬ ‫در مصاحبه با خبرگزاری مهر آمار‬ ‫جدیدی از بحران آب در ایران ارائه‬

‫داد کــه نــواحــی مختلف کشور را‬ ‫شامل می‌شود‪ .‬به گفته وی‪ ،‬ذخیره‬ ‫روان آب‌ها که از منابع اصلی تأمین‬ ‫آب شرب به شمار می‌آید‪ ،‬نسبت‬ ‫بــه ســال گذشته ‪ ١٣‬درصــد و در‬ ‫بلند مدت حدود ‪ ٥٠‬درصد کاهش‬ ‫یافته است‪ .‬ایران در سال‌های اخیر‬ ‫با بحران شدید خشکسالی مواجه‬ ‫بوده به طوری که برخی از مهم‌ترین‬ ‫دریــاچـه‌هــا و تــاالب‌هــای کشور از‬ ‫جمله دریاچه‌های بختگان و هامون‬ ‫و دریاچه‌ی ارومی ‌ه خشک شده‌اند‪.‬‬ ‫شــدت خشکسالی در ســال جــاری‬ ‫نیز به گونه‌ای بوده که آب ذخیره‬ ‫پشت سدهای ایران تا پایان فصل‬

‫مردم مبارز کردستان!‬ ‫هرچند در شرایط فعلی‪ ،‬کردستان ایران‬ ‫و بطور کلی همەی ایــران تحت حاکمیت‬

‫بهار نسبت به سال قبل بیش از ‪١.٣‬‬ ‫میلیارد متر مکعب کاهش یافتەاست‪.‬‬ ‫به گفته وی‪ ،‬اساسا برای چهار شهر‬ ‫بندرعباس‪ ،‬سنندج‪ ،‬بوشهر و کرمان‬ ‫در وضــعــیــت حــادتــری بــه نسبت‬ ‫شهرهای دیگر ایــران قــرار دارنــد‪،‬‬ ‫پایش‌های هفتگی انجام می‌شود‪.‬‬ ‫ستار محمودی پیش از ایــن شهر‬ ‫اصفهان و شرق تهران را نیز در‬ ‫شمار شهرها و مناطقی قرار داده‬ ‫بــود کــه وضعیت ذخــایــر آبــی در‬ ‫آنجا به مرحله حادی رسیدەاست‪.‬‬ ‫وی گفته بود که ‪ ٥٢٧‬شهر ایران به‬ ‫مرحله «تنش آبی» رسیده‌اند‪.‬‬

‫دیــکــتــاتــوری جمهوری اســامــی ســاکــت و‬ ‫خاموش بنظر می‌رسد‪ ،‬اما با اطمینان می‌توان‬ ‫گفت کە این شرایط نمی‌تواند پایدار بماند‪.‬‬ ‫ابر سیاهی کە آسمان کردستان و ایران را‬ ‫فراگرفتەاست‪ ،‬سرانجام کنار خواهد رفت و‬ ‫خورشید آزادی بر افق کشورمان پدیدار‬ ‫خواهدگشت‪ .‬حــزب دمــکــرات تجدید عهد‬ ‫می‌نماید کە با ارادەای مستحکم راه محقق‬ ‫ساختن آرمانهای شما را ادامە خواهدداد‪.‬‬ ‫بە همین دلیل امیدواریم کە نظیر همیشە‬ ‫حامی و پشتیبان آن بــودە‪ ،‬بە آن اعتماد‬ ‫کنید و راهنمای آن باشید‪ .‬این قافلە با تالش‬ ‫و کوشش همە بە مقصد خواهد رسید و‬ ‫تردیدی نیست کە در این میان سعی و همت‬ ‫شما نقش اساسی را ایفا خواهدکرد‪.‬‬ ‫در هفتادمین ســالــروز تأسیس حزب‬ ‫دمکرات کردستان ضمن عرض تبریک و‬ ‫تهنیت بە همەی مردم کردستان و دوستان‬ ‫و دلسوزان حزب‪ ،‬سالمی ماالمال از تقدیر‬ ‫و حق‌شناسی را بە روان پاک مؤسس و‬ ‫پیشوای حزب‪ ،‬شهید قاضی محمد و همەی‬ ‫یــارانــش تقدیم م ـی‌داریــم و تجدید پیمان‬ ‫می‌کنیم کە تا رسیدن بە پیروزی بە راه و‬ ‫مشی آنان وفادار باشیم‪.‬‬ ‫درود بــە روان پ ــاک هــمــەی شــهــدای‬ ‫کردستان و خانوادەهای سرفراز آنها‪.‬‬ ‫درود بــر زنــدانــیــان سیاسی‪ ،‬دالوران‬ ‫سنگر مقاومت و خانوادەهای فداکار آنان‪.‬‬ ‫درود بر مردم کردستان مستحکم‌ترین‬ ‫دژ دمکرات‪.‬‬ ‫پیروز باد حزب دمکرات کردستان در‬ ‫انجام وظائف میهنی و ملی خود‪.‬‬ ‫کمیتەی مرکزی‬ ‫حزب دمکرات کردستان‬ ‫‪ 25‬مرداد ‪1394‬‬ ‫(‪ 16‬اوت ‪)٢٠١٥‬‬

‫افزودن بخش کردی به ادبیات فارسی مقطع متوسطەی تحصیلی‬ ‫بخش کردی به کتاب ادبیات فارسی دوره متوسطه‬ ‫دوم در استان سنندج افزود ‌ه خواهد شد‪.‬‬ ‫رشید قربانی‪ ،‬مدیر کل آموزش و پرورش استان‬ ‫سنندج با اعالم این خبر گفته است‪ :‬با مجوزی که از‬ ‫وزارتخانه آموزش و پرورش دریافت کرده‌اند‪ ،‬حدود‬ ‫یک سوم از کتاب ادبیات فارسی پایه اول تا سوم دوره‬ ‫متوسطه دوم به مطالب کردی اختصاص می‌یابد‪.‬‬ ‫وی همچنین گفته که این مطالب به زبان کردی در‬ ‫دست تدوین است و پیش بینی کــرده که بــرای سال‬ ‫تحصیلی ‪ 96-95‬در کتاب ادبیات فارسی دانش‌آموزان‬ ‫استان لحاظ شود‪.‬‬ ‫اعــام ایــن مــوضــوع در حالی اســت کـ ‌ه دانشگاه‬ ‫کردستان در سنندج نیز اعالم کرد ‌ه که در سال تحصیلی‬ ‫جاری‪ ،‬این دانشگاه ظرفیت پذیرش ‪ 40‬دانشجوی زبان‬ ‫و ادبیات کردی را خواهد داشت‪.‬‬ ‫حسن روحانی در فعالیت‌های انتخاباتی خود در‬ ‫بیانیه‌ای ‪ ١٠‬مــاده‌ای وعــده داده بــود که در صورت‬

‫عقب ماندن شهر بوکان از توسع ‌ه و عمران‬ ‫بیکاری باال در بوکان در حالی است‬ ‫ک ‌ه سازمان فنی حرفه ای این شهر‬ ‫از عدم اختصاص اعتبارات به این‬ ‫سازمان علیرغم نقش آن در حوزه‬ ‫اشتغالزایی در سالهای گذشته خبر‬ ‫داده‌ است‪.‬‬ ‫خلیل جــبــاری‪ ،‬مدیر کــل اداره‬ ‫میراث‪ ،‬گردشگری و صنایع دستی‬ ‫این شهر نیز از تعطیل بودن حوزه‬ ‫مــیــراث فرهنگی و گردشگری در‬

‫بە این امر واقف بودە کە تحقق حقوق‬ ‫و آزادی‌هـــــای کــرد در چــارچــوب ای ــران‪،‬‬ ‫مستلزم همبستگی با دیگر خلق‌های ایران‬ ‫و سازمانهای سیاسی آنهاست و در این‬ ‫راه تــاش بــســیــاری بـــرای ایــجــاد روابــط‬ ‫نــزدیــک و حــتــی هم‌پیمانی بــا احــــزاب و‬ ‫سازمانهای سراسری و منطقەای ایــران‪،‬‬ ‫بعمل آوردەاست‪.‬‬ ‫ایــن حــزب هــمــوارە بــە ایــن امــر اعتقاد‬ ‫داشــتــە کــە کــرد ملتی اســت کــە در میان‬ ‫چند کشور تقسیم شــدەاســت‪ .‬لــذا در هر‬ ‫فرصتی بمنظور همکاری و هــمــدردی با‬ ‫دیگر بخش‌های کردستان تالش ورزیدە و‬ ‫بویژە در رابطە با کردستان عراق برگ‌های‬ ‫تاریخی زرین بسیاری را در این خصوص‬ ‫بە ثبت رساندەاست‪.‬‬ ‫حــزب دمــکــرات کــردســتــان از دیــربــاز‬ ‫ارزش درخوری برای دیپلماسی و تالش در‬ ‫راستای شناساندن مسألەی کرد بە جهان و‬ ‫جلب حمایت بین‌المللی بسوی مسألەی کرد‬ ‫قائل بودە و در این راه موفقیت‌های بسزایی‬ ‫کسب کــردەاســت‪ .‬بیاد داریــم کە نخستین‬ ‫کنفرانس بین‌المللی در مورد مسألەی کرد‬ ‫در پــاریــس‪ ،‬در نتیجەی تــاش و کوشش‬ ‫رهبر شهید‪ ،‬دکتر قاسملو برگزار گردید‬ ‫و بدلیل آنکە پیش از برگزاری کنفرانس‬ ‫یاد شدە ترور شد‪ ،‬این کنفرانس بە یاد و‬ ‫خاطرەی وی تقدیم گردید‪.‬‬

‫روزنامەی‬

‫رئیس جمهور شدن‪ ،‬اجازه تحصیل اقلیت‌های قومی در‬ ‫ایران به زبان مادری خود را خواهد داد‪.‬‬ ‫بر اساس اصل پانزدهم قانون اساسی جمهوری‬ ‫اسالمی زبــان و خط رسمی در ایــران فارسی است‪،‬‬ ‫اما استفاده از زبان‌های محلی و قومی در مطبوعات‬ ‫و رسانه ها و تدریس ادبیات آنها در مدارس در کنار‬ ‫زبان فارسی آزاد است‪ ،‬اما با گذشت ‪ 37‬سال هنوز این‬ ‫اصل قانون اساسی محقق نشده‌ است‪.‬‬

‫استفاده‌ی داعش از گاز شیمیایی خردل علیه پیشمرگان کرد‬ ‫مقامات نظامی آمریکا می گویند‪ ،‬نیروهای داعش‬ ‫سالح شیمیایی در اختیار دارند و در جنگ با پیشمرگان‬ ‫کرد از گاز شیمیایی خردل استفاده کرده‌اند‪.‬‬ ‫مقامات آمریکایی‪ ،‬ضمن تائید این گزارش گفته‌اند‬ ‫تمامی مــوارد در خصوص استفاده احتمالی از گاز‬ ‫خردل توسط نیروهای داعش را به دقت مورد توجه و‬ ‫بررسی قرار می‌دهند‪.‬‬ ‫بر پایه گزارش منتشر شده از سوی «وال استریت‬ ‫ژورنال»‪ ،‬نیروهای داعش‪ ،‬در دورانی که رژیم بشار‬ ‫اسد زیر فشارهای جهانی منابع سالح شیمیایی خود را‬ ‫برای انهدام به سازمان ملل تحویل می داد‪ ،‬توانستند‬ ‫مقادیر قابل توجهی از سالح‌های شیمیایی را بربایند‪.‬‬ ‫پیشمرگان کرد می گویند شواهد و مــدارک کافی‬ ‫برای اثبات استفاده نیروهای داعش از سالح شیمیایی‬

‫در عراق و سوریه به رسانه‌ها تحویل داده‌اند‪.‬‬ ‫رژیم بشار اسد‪ ،‬در سال ‪ ،٢٠١٣‬به حمله شیمیایی‬ ‫به حومه دمشق پایتخت سوریه‪ ،‬متهم شد؛ این اقدام‪،‬‬ ‫محکومیت جهانی را بدنبال داشت‪.‬‬ ‫قــرار اســت ش ــورای امنیت ســازمــان ملل دربــاره‬ ‫استفاده از این سالح شیمیایی در سوریه تحقیق کند‪.‬‬

‫مرز «سیران‌بند» بانه رسمیت می‌یابد‬

‫ایــران و اقلیم کردستان توافق کرده‌اند که مرز‬ ‫«سیران‌بند بانه» را برای تسهیل در تردد و تجارت‬ ‫میان دو طرف‪ ،‬راه اندازی کنند‪.‬‬ ‫در پی نشست ‪ 2‬روزه هیات بازرگانی و مقام های‬ ‫مرزی ایران با معاون استاندار سلیمانیه و مقام های‬ ‫اقلیم کردستان در مرز باشماق‪ ،‬طرفین راهکارهای‬ ‫توسعه مــبــادالت تجاری و مشکالت تــرددی تجار و‬ ‫همچنین بازگشایی مرز سیران‌بند بانه را مورد بحث‬ ‫و بررسی قرار دادند‪ .‬براساس توافق های بعمل آمده‪،‬‬ ‫طرفین موافقت کردند بــرای تسهیل تــردد و تجارت‬ ‫بیشتر با اقلیم کردستان هرچه سریعتر مرز سیران‌بند‬ ‫بانه راه اندازی شده و توسعه یابد‪.‬‬ ‫اقلیم کردستان یکی از مراکز مهم صــادرات کاال‬

‫بــرای کشور به شمار می رود‪ ،‬به نحوی که حجم‬ ‫مبادالت کشور با اقلیم در سال گذشته بالغ بر ‪ 7‬میلیارد‬ ‫دالر بودەاست‪.‬‬

‫‪2‬‬

‫خبر و گزارش‬

‫‪ ٣١‬مرداد ‪ ٢٢ ١٣٩٤‬آگوست ‪2015‬‬

‫شامرە‪٦٦٢ :‬‬

‫بزرگداشت شکوهمند هفتادمین سالروز تأسیس حزب دمکرات کردستان در قرارگاه دفتر سیاسی حزب‬ ‫در قرارگاه دفتر سیاسی حزب دمکرات‬ ‫کردستان و در مراسمی باشکوە‪ ،‬یاد و‬ ‫خاطرەی تأسیس حزب گرامی داشتە و با‬ ‫اهداف و آرمان‌های واالی حزب‪ ،‬مؤسسان‬ ‫و شهدای گران‌قدر آن تجدید عهد شد‪.‬‬ ‫در این مراسم کە بعدازظهرروز یکشنبە‬ ‫‪ ٢٥‬مردادماه‪ ،‬با شرکت نمایندگان احزاب‬ ‫و ســازمــان‌هــای سیاسی هــر چهار بخش‬ ‫کردستان‪ ،‬اساتید دانشگاه‪ ،‬نویسندگان و‬ ‫ادبا‪ ،‬روشنفکران و صدها تن از کادرها و‬ ‫پیشمرگان حزب برگزار شد‪ ،‬از ‪ ٧٠‬سال‬ ‫فعالیت و مبارزە و افتخارات حزب تجلیل‬ ‫بعمل آمد‪.‬‬ ‫مراسم با ســرود مــلــی››ای رقــیــب›› و‬ ‫دقیقەای سکوت بە پاس گرامیداشت شهدا‬ ‫آغــاز گــردیــد؛ سپس رفیق کمال کریمی‪،‬‬ ‫عضو دفتر سیاسی حزب‪ ،‬ضمن خیر مقدم‬ ‫گفتن بە میهمانان از رفیق خالد عزیزی‪،‬‬ ‫دبیر کل حزب دمکرات کردستان دعوت کرد‬ ‫تا بدین مناسبت فرخندە‪ ،‬بیاناتی ایراد نماید‪.‬‬ ‫رفیق خالد عزیزی در ابتدای سخنان‬ ‫خود‪ ،‬ضمن تبریک سالگرد تأسیس حزب‬ ‫دمکرات بە همەی مردم کردستان ایران‪ ،‬بە‬ ‫بحث پیرامون فلسفەی تشکیل حزب پرداخت‬ ‫و اظهار داشت‪ :‬این حزب پس از تأسیس‬ ‫و متعاقب آن تشکیل جمهوری کردستان‪،‬‬ ‫نشان داد کە بــرای ادارە کشور و تنظیم‬ ‫امور جامعە‪ ،‬تقویت احساس مسئولیت ملی‬ ‫در میان مــردم و قانونمند کــردن حقوق‬ ‫خلق کــرد در کردستان ایــران پایە ریزی‬ ‫شدەاست‪.‬‬ ‫دبیر کل حزب دمکرات کردستان با ذکر‬ ‫تاریخ پر فراز و نشیب حزب و پیکار با دو‬ ‫رژیم پهلوی و جمهوری اسالمی‪ ،‬بە پیام‬

‫اصلی حزب اشــارە نمود و تصریح کرد‪:‬‬ ‫پیام حزب دمکرات این است کە معضل یک‬ ‫ملت و حقوق ملی و خواست‌های مدنی و‬ ‫دمکراتیک آن را نمی‌توان ازطــریــق جنگ‬ ‫و کشتار حل و فصل کــرد؛ اما متأسفانە‬ ‫جمهوری اسالمی هیچگاە پیام دمکراتیک‪،‬‬ ‫آشتی‌جویانە و حق‌طلبانەی حزب دمکرات و‬ ‫رهبرانش را قبول نکرد‪.‬‬ ‫ایــشــان در ادامــــەی ســخــنــان خ ــود بە‬ ‫پرنسیپ‌های حــزب دمکرات در خصوص‬ ‫روابــط سیاسی با احــزاب سایر بخش‌های‬ ‫کردستان‪ ،‬حکومت‌های حاکم بر کردستان‬ ‫و مطرح کــردن مسألەی کــرد بین محافل‬ ‫و مجامع بین‌المللی اشــارە نمود و اظهار‬ ‫داشت‪ :‬ما بر اساس حفظ مصالح ملی‪ ،‬بر‬ ‫ایــن باوریم کە بهترین راە دفــاع از دیگر‬ ‫بخش‌های کردستان این است کە در میان‬ ‫محافل و مجامع جهانی‪ ،‬از آنان حمایت کنیم‬ ‫و در حیطەی روابط بین احزاب نیز آنان را‬ ‫بە وحدت سیاسی تشویق کنیم‪ .‬در رابطە‬ ‫با تودە‌های مردم کردستان نیز می‌کوشیم‬ ‫مردم را بە اتحاد و همبستگی ملی ترغیب‬ ‫نماییم و قطعأ‪ ،‬از دیگر بخش‌های کردستان‬ ‫هم چنین انتظاری را داریم‪.‬‬ ‫رفیق خالد عزیزی در بخش دیگری از‬ ‫اظــهــارات خــود متذکر گشت‪ :‬گرچە حزب‬ ‫دمکرات کردستان برای کسب افتخارات و‬ ‫دستاوردهایش هزینە و بهای گزافی پرداخت‬ ‫کــردەاســت‪ :‬پیشوا و بنیان‌گذار جمهوری‬ ‫کردستان بە دار کشیدە شد‪ ،‬دو دبیر کل‬ ‫حــزب از ســوی جمهوری اســامــی تــرور‬ ‫شدند‪ ،‬ده‌ها تن از اعضای رهبری‪ ،‬صدها‬ ‫کادر و هزاران پیشمرگ حزب جان خود را‬ ‫در راە آزادی ملت کرد از دست دادند؛ اما‬

‫هرگز در مبارزەی خود در راستای اعتالی‬ ‫ارزش‌ها و اصول حزب سستی نورزیدەایم‪.‬‬ ‫ما تا جایی کە امکان داشتە برای مردم خود‬ ‫در کردستان ایران تالش کردەایم و خواهیم‬ ‫کرد‪ .‬وظیفەی خود در قبال دیگر بخش‌های‬ ‫کردستان را ادا کردە و کوشیدەایم با همەی‬ ‫احزاب و سازمان‌های کردستانی و ایرانی‬ ‫مسئوالنە برخورد نماییم‪.‬‬

‫قربانی دادەاند‪ ،‬دقیقأ برای این است کە در‬ ‫یادوارەی ‪ ٧٠‬سالەی تشکیل حزب دمکرات‬ ‫متذکر شوم کە همەی ما در این حزب سهیم‬ ‫هستیم‪ ،‬همگی باهم افتخارات این حزب را‬ ‫محقق ساختیم و همگی باهم باید دوبارە‬ ‫آن را بازسازی نماییم و با حزبی متحد و‬ ‫یکپارچە بە میان تودەهای مردم کردستان‬ ‫برگردیم‪.‬‬

‫دبــیــر کــل حــزب در بخش دیــگــری از‬ ‫سخنان خود تصریح کرد‪ ،‬علیرغم افتخارات‪،‬‬ ‫دستاوردها و پرنسیپ‌های ارزشمند حزب‬ ‫دمکرات‪ ،‬این حزب امور داخلی بدون ایراد‬ ‫نبودە است؛ ما در راه سرافرازی خلق کرد‬ ‫و در مبارزە با جمهوری اسالمی حاضر‬ ‫بودیم کشتە شویم‪ ،‬بیش از پنج هزار تن‬ ‫شهید بدهیم‪ ،‬در راستای حفظ مصالح دیگر‬ ‫بخش‌های کردستان‪ ،‬از بسیاری از حقوق‬ ‫خود صرف‌نظر واز منافع حزب چشم پوشی‬ ‫کنیم؛ لیکن در ادارە امور درون حزب قابل‬ ‫انتقاد هستیم‪ .‬انتقاد از خود در حضور شما‬ ‫و مردم کردستان ایران کە برای این حزب‬

‫بحث پیرامون موقعیت و شرایط سیاسی‬ ‫کردها در اقلیم کردستان و سایر بخش‌های‬ ‫کردستان و فرصت‌های پیش روی رهبران‬ ‫ســیــاســی در ای ــن مــقــطــع‪ ،‬و خــطــراتــی کە‬ ‫دستاوردهای کردها در همەی بخش‌های‬ ‫کردستان را مورد تهدید قرار می‌دهند و‬ ‫همچنین پیام بە مردم کردستان ایــران؛ از‬ ‫جملە دیگر مباحثی بود کە دبیر کل حزب‬ ‫در بیانات خویش بدانها پرداخت‪.‬‬ ‫بە دنبال سخنان رفیق خالد عزیزی‪،‬‬ ‫اسامی احــزاب و سازمانهایی کە در این‬ ‫مراسم حاضر بــودە و یــا بدین مناسبت‬ ‫پــیــام فــرســتــادە بــودنــد قــرائــت گــردیــد کە‬

‫برگزاری سمیناری بە مناسبت ‪ ٢٥‬مرداد‬ ‫کــمــیــســیــون آمــــــوزش حــزب‬ ‫دمــکــرات کردستان در آستانەی‬ ‫‪ ٢٥‬مــرداد ماه کە مصادف است‬ ‫با هفتادمین سال تأسیس حزب‬ ‫دمکرات کردستان سمیناری را با‬ ‫سخنرانی قــادر وریــا عضو دفتر‬ ‫سیاسی حزب دمکرات کردستان‪،‬‬ ‫آرش لرستانی و وریــا رحمانی‬ ‫برگزار کرد‪.‬‬ ‫ایـــن ســمــیــنــار قــبــل از ظهر‬ ‫دوشنب ‌ه ‪ 19‬مــرداد ماه و در س ‌ه‬ ‫پــانــل بــرگــزار شــد‪ .‬در پــانــل اول‬ ‫قـــادر وریـــا ســخــنــان خ ــود را با‬

‫و عنوان داشت با همە این احوال‬ ‫حــزب دمکرات کردستان ارتباط‬ ‫خود را با مردم کردستان ایران‬ ‫همچنین حفظ کردەاست‪.‬‬ ‫در پانل دوم آرش لرستانی‬ ‫مبحث خود را با عنوان « بررسی‬ ‫ریشەهای یک جنبش» تقدیم کرد‪.‬‬ ‫آرش لرستانی با اشارە بە بستری‬ ‫کە حــزب دمــکــرات کردستان در‬ ‫زمان پیشوا قاضی محمد بوجود‬ ‫آمـــد و نــبــود حــکــومــت بــە شکل‬ ‫امروزی در ایران و کردستان بە‬ ‫سخنان خــود پــرداخــت‪ .‬لرستانی‬

‫عنوان « حزب دمکرات کردستان‬ ‫حزبی تاریخی با اهدافی معطوف‬ ‫بە آیندە» آغاز کرد‪ .‬عضو دفتر‬ ‫سیاسی حزب دمکرات کردستان‬ ‫نــاســیــونــالــیــزم و مــل ـی‌گــرایــی را‬ ‫مهمترین شــعــار حـــزب دانــســت‬ ‫و تشریح کــرد کــە ســوای سایر‬ ‫تفکرات همچون جریانات مذهبی و‬ ‫طبقاتی کە در مقطع زمانی خاصی‬ ‫از تــب و تــاب افــتــاده و فروکش‬ ‫ک ــردن ــد‪ ،‬مــوضــوع مــدنــظــر حــزب‬ ‫دمکرات کردستان کە همە طیفهای‬ ‫جامعە را در بر می‌گرفت‪ ،‬موضوع‬ ‫و مسألەی ملی و ناسیونالیستی‬ ‫بود‪ .‬قادر وریا در بخش دیگری‬ ‫از ســخــنــان خـــود ب ــە ذکـــر اهــم‬ ‫فعالیتهای حزب دمکرات کردستان‬ ‫در طول سالیان گذشتە پرداخت‪.‬‬ ‫ایشان تأسیس جمهوری کردستان‬ ‫توسط پیشوا قاضی محمد‪ ،‬جنبش‬ ‫سالهای ‪ ١٣٤٦-٤٧‬شمسی‪ ،‬دفاع‬ ‫مسلحانە بعد از انــقــاب ای ــران‪،‬‬ ‫ترور رهبران حزب را برشمردە‬

‫تــأکــیــد کــــرد کـــە هـــم تــأســیــس‬ ‫جمعیت « ژ‪ .‬کــاف» و هم حزب‬ ‫دمکرات کردستان بە دلیل نیاز‬ ‫روز بـــودە اســـت‪ .‬لــرســتــانــی بە‬ ‫بررسی ریشەهای انقالب تمدنی‬

‫و انتگراسیون مبارزات ملت کرد‬ ‫پــرداخــت‪ .‬وی تأسیس و تدریس‬ ‫در مدارس بە زبان کردی‪ ،‬نیروی‬ ‫پیشمرگ ترجمە آثــار خارجی و‬ ‫مهاجرت را از نشانەهای انقالب‬ ‫تمدنی حــزب دمــکــرات کردستان‬ ‫و از نشانەهای انقالب تمدنی در‬ ‫جمهوری کــردســتــان دانــســت‪ .‬از‬

‫سوی دیگر سخنران عنوان کرد با‬ ‫حذف کردن انواع تبعیض در ابعاد‬ ‫ملی‪ ،‬جنسیتی و زبانی و همچنین‬ ‫در حوزەهای آئینی‪ ،‬زنان و غیرە‬ ‫م ـی‌تــوان بــاور داشــت کــە جنبش‬ ‫مردمی در کردستان بە شیوەی‬ ‫نسبتأ مدرن شکل گرفتە است‪.‬‬ ‫در پانل سوم این سمینار وریا‬ ‫رحمانی مبحث خود را تحت عنوان‬ ‫« حزب دمکرات کردستان حزبی‬ ‫مردمی یا انقالبی» تقدیم کرد‪ .‬وی‬ ‫با پرسشی در این مــورد کە آیا‬ ‫حزب دمکرات کردستان خود را‬ ‫بە عنوان حزبی انقالبی یا حزبی‬ ‫مردمی تعریف می‌‌کند؟ آغــاز ب ‌ه‬ ‫سخن کــرد‪ .‬انقالبی بــودن‪ ،‬غالب‬ ‫بودن احساسات بر عقالنیت تالش‬ ‫برای برندازی حاکمیت از طریق‬ ‫مبارزە مسلحانە‪ ،‬مرکزیت مبارزات‬ ‫بیشتر در مناطق روستایی را از‬ ‫ویژگیهای شیوی مبارزەی انقالبی‬ ‫دانست‪ .‬پایگاه مردمی داشتن در‬ ‫شــهــرهــا‪ ،‬عــقــانــی بــــودن‪ ،‬شعور‬ ‫سیاسی مردم و غیرە نیز از اهم‬ ‫ویژگیهای شیوەی مبارزە مردمی‬ ‫با پایگاه شهری خواند‪ .‬رحمانی‬ ‫گفت در مقاطع مختلف مبارزاتی‬ ‫حــزب دمــکــرات کردستان از هر‬ ‫دو شیوه‌ی مبارز ‌ه جهت پیشبرد‬ ‫اهداف خود استفاده‌ کرده‌است‪.‬‬ ‫بــخــش پــایــانــی ای ــن سمینار‬ ‫جهت نقد و بررسی و سوالهای‬ ‫حاضران اختصاص یافت کە از‬ ‫ســوی سخنرانان توضیحات و‬ ‫پاسخهای مرتبط دادەشد‪.‬‬

‫روزنامەی‬ ‫عبارت بودند از‪ :‬پارت دمکرات کردستان‪،‬‬ ‫اتحادیە میهنی کردستان‪››،‬کۆما جڤاکین‬ ‫کوردستان››‪ ،‬وحــدت اسالمی کــرد‪ ،‬حزب‬ ‫کمونیست کردستان‪ ،‬حزب اتحاد دمکراتیک‪،‬‬ ‫اتحادیە روحــانــیــون‪ ،‬اتــحــاد ملی دمکرات‬ ‫کردستان‪ ،‬اتحادیە زنــان کردستان‪،‬کوملە‬ ‫زحمتکشان کردستان‪ ،‬سازمان کردستانی‬ ‫حــزب کمونیست ایــران (کوملە)‪ ،‬سازمان‬ ‫خــبــات کــوردســتــان ایــــران‪ ،‬ح ــزب رهــایــی‬ ‫کردستان‪ ،‬جنبش دمکراتیک خلق کردستان‪،‬‬ ‫حزب آیندەی کردستان‪ ،‬حزب زحمتکشان‬ ‫کــردســتــان‪ ،‬حــزب جــمــهــوری کــردســتــان‪،‬‬ ‫ادارەی عمومی مــبــارزە با خشونت علیە‬ ‫زنان و استاد ممتاز حیدری‪.‬‬ ‫در بخش دیگری از این مراسم قطعە‬ ‫شعری از ســوی شاعر مبارز کــرد ‹›بی‬ ‫بش›› دکلمە گردید و سپس پیام مشترک‬ ‫اتحادیەی زنان و جوانان دمکرات از سوی‬ ‫خانم شعلە قادری قرائت شد‪ .‬اجرای سرود‬ ‫از طــرف گــروە هنری حــزب‪ ،‬تــرانــەای با‬ ‫صدای شیرین قادری و دکلمەی شعری از‬ ‫سوی شاعر پیشمرگ احمد قادری‪ ،‬از جملە‬ ‫بخش‌های دیگر این مراسم بودند‪.‬‬ ‫در ادامــــەی مــراســم هــلــو شــیــرکــو بی‬ ‫کس فرزند شاعر نامی کرد ‹›شیرکو بی‬ ‫کس›› قطعە شعری حماسی تقدیم نمود کە‬ ‫با تشویق گرم شرکت کنندگان در مراسم‬ ‫روبرو گشت‪.‬‬ ‫در بخش پایانی مراسم ویژەی هفتادمین‬ ‫سالروز تأسیس حزب دمکرات کردستان‬ ‫هنرمندان میکاییل‪ ،‬شوان و چیا ماملی با‬ ‫اجرای چند آواز کردی‪ ،‬شرکت کنندگان در‬ ‫مراسم را بە وجد آوردنــد‪ .‬این مراسم با‬ ‫تجدید عهد با پیشوا قاضی محمد‪ ،‬بنیانگذار‬ ‫حزب دمکرات و دیگر شهدای حزب‪ ،‬خاتمە‬ ‫یافت‪.‬‬

‫برگزاری مراسم اختتامیه‌ی دوره‌ی مقدماتی‬ ‫اعضا ‌ی اتحادیه‌ی جوانان دمکرات‬ ‫اتحادیه‌ی جوانان دمکرات شرق‬ ‫کردستان ب ‌ه مناسبت پایان دوره‌ی‬ ‫مقدماتی سیاسی ــ نظامی اعضای‬ ‫خود مراسمی برگزار کرد‪.‬‬ ‫ایـــن م ــراس ــم کــ ‌ه در یــکــی از‬ ‫سالنهای اجتماعات حزب دمکرات‬ ‫کردستان برگزار شد‪ ،‬با یک دقیق ‌ه‬ ‫سکوت ب ‌ه یاد شهیدان راه آزادی‬ ‫کردستان و قرائت پیام آموزشگاه‬ ‫سیاسی ــــ نظامی حــزب دمــکــرات‬ ‫کردستان توسط حامد شریفی کادر‬ ‫آمــوزشــگــاه سیاسی نظامی حزب‬ ‫آغاز شد‪.‬‬ ‫حــامــد شریفی در ابــتــدا ضمن‬ ‫تبریک ب ‌ه مناسبت پایان این دوره‌ی‬ ‫آموزشی جوانان از خانواده‌های‬ ‫آنــان تشکر کــرد ک ‌ه ابستر ایــن را‬ ‫فــراهــم کـــردە تــا فــرزنــدانــشــان در‬ ‫ادام ـه‌ی راه آنــان دوره‌ی مقدماتی‬ ‫پیشمرگ ‌ه را بگذرانند‪ .‬وی با اشار ‌ه‬ ‫ب ‌ه دروس تدریس شد ‌ه در این دور ‌ه‬ ‫ب ‌ه بخشهای مختلف و سرفصلهای‬ ‫آم ــوزش ــی دور ‌ه اشــــار ‌ه ک ــرد ک ‌ه‬ ‫دورهای سیاسی‪ ،‬نظامی و پزشکی‬

‫بخشهای از آن بود‪.‬‬ ‫در بخش دیگری از این مراسم‬ ‫فــاطــم ـ ‌ه شــریــفــی یــکــی از شــرکــت‬ ‫کنندگان در دورە پیام این دور ‌ه را‬ ‫قرائت کرد‪ .‬شریفی ضمن اشار ‌ه ب ‌ه‬ ‫اوضــاع حاضر منطق ‌ه و کردستان‬ ‫گفت ‪ :‬بر خود الزم میدانیم ک ‌ه با‬ ‫احساس مسئولیت در قبال مردم‬ ‫خود و در دفــاع از آرمانهای ملت‬ ‫کرد از هیچ تالشی فروگذار نکنیم‪.‬‬ ‫شــریــفــی همچنین در پــیــام خــود‬ ‫پشتیبانی مجدد اتحادیه‌ی جوانان را‬ ‫از حضور پیشمرگان حزب دمکرات‬ ‫کردستان در مناطق مــرزی اعالم‬ ‫کرد‪.‬‬

‫در بخش دیگری از این مراسم‬ ‫پیشوا علیپور‪ ،‬دبیر کل اتحادیه‌ی‬ ‫جوانان در سخنانی ب ‌ه فعالیتهای‬ ‫این اتحادی ‌ه بعد از کنگر ‌ه هفت خود‬ ‫اشار ‌ه و عنوان کرد ک ‌ه اگر امروز‬ ‫در نهادها و سازمانهای بین المللی‬ ‫چون سازمان انترناسیونالیست ــ‬ ‫سوسیالیست نامی از جوانان کرد‬ ‫مطرح شد ‌ه اســت‪ ،‬مرهون زحمات‬ ‫تک تک جوانان این اتحادی ‌ه می‌باشد‪.‬‬ ‫در پــایــان بـ ‌ه اف ــراد و اعضای‬ ‫برتر این دوره‌‪ ،‬ژینو ابراهیمی‪ ،‬آرام‬ ‫بالکی و ناصر کریمی جوایزی اعطا‬ ‫گردید‪.‬‬

‫برگزاری مراسم اختتامیه‌ی دوره‌ی مقدماتی اعضا ‌ی‬ ‫اتحادیه‌ی جوانان دمکرات‬ ‫اتحادیه‌ی جوانان دمکرات شرق‬ ‫کردستان ب ‌ه مناسبت پایان دوره‌ی‬ ‫مقدماتی سیاسی ــ نظامی اعضای‬ ‫خود مراسمی برگزار کرد‪.‬‬ ‫ایـــن م ــراس ــم کــ ‌ه در یــکــی از‬ ‫سالنهای اجتماعات حزب دمکرات‬ ‫کردستان برگزار شد‪ ،‬با یک دقیق ‌ه‬ ‫سکوت ب ‌ه یاد شهیدان راه آزادی‬ ‫کردستان و قرائت پیام آموزشگاه‬ ‫سیاسی ــــ نظامی حــزب دمــکــرات‬ ‫کردستان توسط حامد شریفی کادر‬ ‫آمــوزشــگــاه سیاسی نظامی حزب‬ ‫آغاز شد‪.‬‬ ‫حــامــد شریفی در ابــتــدا ضمن‬ ‫تبریک ب ‌ه مناسبت پایان این دوره‌ی‬ ‫آموزشی جوانان از خانواده‌های‬ ‫آنــان تشکر کــرد ک ‌ه ابستر ایــن را‬ ‫فــراهــم کـــردە تــا فــرزنــدانــشــان در‬

‫ادام ـه‌ی راه آنــان دوره‌ی مقدماتی‬ ‫پیشمرگ ‌ه را بگذرانند‪ .‬وی با اشار ‌ه‬ ‫ب ‌ه دروس تدریس شد ‌ه در این دور ‌ه‬ ‫ب ‌ه بخشهای مختلف و سرفصلهای‬ ‫آم ــوزش ــی دور ‌ه اشــــار ‌ه ک ــرد ک ‌ه‬ ‫دورهای سیاسی‪ ،‬نظامی و پزشکی‬ ‫بخشهای از آن بود‪.‬‬ ‫در بخش دیگری از این مراسم‬ ‫فــاطــم ـ ‌ه شــریــفــی یــکــی از شــرکــت‬ ‫کنندگان در دورە پیام این دور ‌ه را‬ ‫قرائت کرد‪ .‬شریفی ضمن اشار ‌ه ب ‌ه‬ ‫اوضــاع حاضر منطق ‌ه و کردستان‬ ‫گفت ‪ :‬بر خود الزم میدانیم ک ‌ه با‬ ‫احساس مسئولیت در قبال مردم‬ ‫خود و در دفــاع از آرمانهای ملت‬ ‫کرد از هیچ تالشی فروگذار نکنیم‪.‬‬ ‫شــریــفــی همچنین در پــیــام خــود‬ ‫پشتیبانی مجدد اتحادیه‌ی جوانان را‬

‫از حضور پیشمرگان حزب دمکرات‬ ‫کردستان در مناطق مــرزی اعالم‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫در بخش دیگری از این مراسم‬ ‫پیشوا علیپور‪ ،‬دبیر کل اتحادیه‌ی‬ ‫جوانان در سخنانی ب ‌ه فعالیتهای‬ ‫این اتحادی ‌ه بعد از کنگر ‌ه هفت خود‬ ‫اشار ‌ه و عنوان کرد ک ‌ه اگر امروز‬ ‫در نهادها و سازمانهای بین المللی‬ ‫چون سازمان انترناسیونالیست ــ‬ ‫سوسیالیست نامی از جوانان کرد‬ ‫مطرح شد ‌ه اســت‪ ،‬مرهون زحمات‬ ‫تک تک جوانان این اتحادی ‌ه می‌باشد‪.‬‬ ‫در پــایــان بـ ‌ه اف ــراد و اعضای‬ ‫برتر این دوره‌‪ ،‬ژینو ابراهیمی‪ ،‬آرام‬ ‫بالکی و ناصر کریمی جوایزی اعطا‬ ‫گردید‪.‬‬

‫حزب دمکرات کردستان دارای متدها و سنت‌های مبارزاتی فراوانی بودە و هست‬ ‫کە در گذشتە مایەی احترام و اعتبار آن بودەاند و تداوم بخشیدن بە آنها در‬ ‫فعالیت آتی‌مان نیز می‌تواند بە ارتقاء جایگاه و منزلت حزب دمکرات و سرانجام‬ ‫پیروزی روند مبارزەی مشروع آن یاری رساند‪.‬‬ ‫«بیانیەی کمیتەی مرکزی بە مناسبت هفتادمین سالروز تأسیس حزب دمکرات کردستان»‬

‫شنبە ‪ ٣١‬مرداد ‪ 1394‬ـ ‪ ٢٢‬آگوست ‪2015‬‬

‫تأسیس جمهوری کردستان در چارچوب ایرانی دمکراتیک و فدرال‬

‫شامرە‪662 :‬‬

‫‪www.kurdistanukurd.com‬‬

‫حزب دمکرات کردستان‪ ،‬تجدید عهد می‌نماید کە با ارادەای مستحکم‌تر‬ ‫بە تالش خود در راه تحقق آرمان‌های مردم کردستان ادامەدهد‬

‫بیانیەی کمیتەی مرکزی‬

‫بە مناسبت هفتادمین‬ ‫سالروز تأسیس حزب‬ ‫دمکرات کردستان‬

‫هم‌میهنان گرامی!‬ ‫مردم مبارز کردستان!‬ ‫اعضا‪ ،‬دوستان و هواداران حزب‬ ‫دمکرات کردستان!‬ ‫‪ 70‬سال پیش در روزی چون امروز‬ ‫(‪ 25‬مرداد ‪ )1324‬حزب دمکرات کردستان‬ ‫بە ابتکار فرزند برجستەی ملت کرد‪ ،‬زندە‬ ‫یاد پیشوا قاضی محمد‪ ،‬تأسیس گردید تا‬ ‫با افتخار‪ ،‬پرچم مبارزەی آزادیخواهانەی‬ ‫خلق کرد در کردستان ایران را بر دوش‬ ‫فرزندان آن نهادە و نسل بە نسل آنرا‬ ‫بدست جمعی از فداکارترین مبارزان این‬ ‫بخش از کردستان بسپارد‪ .‬از آن هنگام‬ ‫تاکنون‪ ،‬این حزب علیرغم تمامی مشکالت‬ ‫و معضالت موجود‪ ،‬با شایستگی وظیفەی‬ ‫انقالبی خود را بە انجام رساندە و اجازە‬ ‫ندادەاست کە پرچم مبارزاتی این خلق از‬ ‫اهتزاز بازایستد‪.‬‬ ‫اگر بخواهیم بە رمز بقا و پایداری این‬ ‫حزب در میدان مملو از قربانی و فداکاری‬ ‫مبارزە بپردازیم‪ ،‬پیش از هر چیز چند‬ ‫عامل اساسی خود نمایی می‌کنند‪:‬‬ ‫نخست اینکە‪ :‬پیشوا و یارانش با‬ ‫درایت و آگاهی‪ ،‬آرمانهای تودەهای مردم‬ ‫کردستان را در برنامەی حزب دمکرات‪،‬‬ ‫مدون ساختەاند‪ ،‬بە نحویکە اکنون نیز پس‬ ‫از گذشت حدود سە ربع قرن هنوز در‬ ‫رئوس کلی آرمان کلیەی اقشار و طبقات‬ ‫میهن پرست جامعەی کردستان متبلور‬ ‫است‪ .‬دوم اینکە‪ :‬بنا بە همین دلیل ذکر‬ ‫شدە‪ ،‬حزب همەی مردم کردستان بودە‬ ‫و کلیەی تنوعات جامعە‪ ،‬این حزب و‬ ‫برنامەی آنرا‪ ،‬نماد خود و آرمانهایشان‬ ‫دانستەاند‪ ،‬هم ازاینرو از هر لحاظ بە‬ ‫حمایت از آن پرداختەاند‪ .‬سوم اینکە‪ :‬این‬ ‫حزب در جریان فعالیت خویش در انتخاب‬ ‫شعارهای مبارزاتی و تشخیص دوستان و‬ ‫دشمنان خویش دقیق و واقعبین بودەاست‪.‬‬ ‫و سرانجام اینکە‪ :‬مبارزان دمکرات از‬ ‫سختی‌های موجود برسر راه مبارزە‬ ‫هراس بدل راه ندادەاند و موانع و مشکالت‪،‬‬ ‫گامهای آنان را سست نگردانیدەاست‪.‬‬ ‫حزب ما در این راه دور و دراز و‬ ‫پرفراز و نشیب پیروزی‌های بزرگی‬ ‫را تجربە کردە و شکست‌های تلخی را‬ ‫هم متحمل گشتەاست‪ .‬مهمترین رویداد‬ ‫تاریخی مبارزرەی آزادیخواهانەی ملت‬ ‫کرد (تأسیس جمهوری کردستان) بە‬ ‫ابتکار این حزب بە واقعیت گراییدە و بنام‬ ‫این حزب بە ثبت رسیدەاست‪ .‬در مقابل‪،‬‬ ‫فروپاشی کاخ امید ملت کرد و مرگ‬ ‫سرداران خود در پای چوبەی اعدام را‬ ‫شاهد بودەاست‪.‬‬ ‫ص‪٣‬‬

‫مصاحبەی اختصاصی «کوردستان» با مبارز دیرین‬ ‫حزب و خلق استاد عبداللە حسن‌زادە‬

‫‪٤‬‬

‫حزب دمکرات و تفویض اختیارات‬ ‫مدیریتی به شوراها‬

‫‪٥‬‬

‫حزب دمکرات کردستان در مراسم پرشکوهی یاد و خاطرەی‬ ‫تأسیس خود را گرامی‌داشت و با آرمان‌های مؤسسین و شهدای این‬ ‫حزب تجدید پیمان نمود‪.‬‬ ‫در این مراسم کە بعدازظهر روز یکشنبە ‪ ٢٥‬مردادماه‪ ،‬با شرکت‬ ‫نمایندگان احزاب و سازمان‌های سیاسی هر چهار بخش کردستان‪،‬‬ ‫اساتید دانشگاه‪ ،‬نویسندگان و ادبا‪ ،‬روشنفکران و صدها تن از کادرها‬ ‫و پیشمرگان حزب برگزار شد‪ ،‬از ‪ ٧٠‬سال فعالیت و مبارزە و افتخارات‬ ‫حزب تجلیل بعمل آمد‪.‬‬ ‫در این مراسم دبیرکل حزب دمکرات کردستان‪ ،‬رفیق خالد عزیزی‬ ‫بە مناسبت هفتادمین سالروز تأسیس این حزب بیاناتی ایراد داشت‪.‬‬ ‫رفیق خالد عزیزی در ابتدا ضمن تبریک سالگرد تأسیس حزب‬ ‫دمکرات بە همەی مردم کردستان ایران‪ ،‬بە بحث پیرامون فلسفەی‬ ‫تشکیل حزب پرداخت و اظهار داشت‪ :‬این حزب پس از تأسیس و‬

‫متعاقب آن تشکیل جمهوری‌کردستان‪ ،‬نشان داد کە برای ادارە کشور‬ ‫و تنظیم امور جامعە‪ ،‬تقویت احساس مسئولیت ملی در میان مردم و‬ ‫قانونمند کردن حقوق خلق کرد در کردستان ایران پایەریزی شدەاست‪.‬‬ ‫دبیر کل حزب دمکرات کردستان با ذکر تاریخ پر فراز و نشیب‬ ‫حزب و پیکار با دو رژیم پهلوی و جمهوری‌اسالمی‪ ،‬بە پیام اصلی‬ ‫حزب اشارە نمود و تصریح کرد‪ :‬پیام حزب دمکرات این است کە‬ ‫معضل یک ملت و حقوق ملی و خواست‌های مدنی و دمکراتیک آن‬ ‫را نمی‌توان از طریق جنگ و کشتار حل و فصل کرد؛ اما متأسفانە‬ ‫جمهوری‌اسالمی هیچگاە پیام دمکراتیک‪ ،‬آشتی‌جویانە و حق‌طلبانەی‬ ‫حزب دمکرات و رهبرانش را قبول نکرد‪.‬‬ ‫گزارش مبسوط این مراسم در همین شمارەی «کوردستان»‬ ‫منتشر شدەاست‪.‬‬

‫درخواست احمد شهید از ایران برای توقف فوری مجازات اعدام‬ ‫احمد شهید‪ ،‬گزارشگر ویژه سازمان‬ ‫ملل متحد در مورد وضعیت حقوق‬ ‫بشر در ایران‪ ،‬از مقامات ایران خواست‬ ‫تا فورا حکم اخیر اعدام «محمدعلی‬ ‫طاهری››‪ ،‬بنیانگزارعرفان حلقه «عرفان‬ ‫کیهانی››‪ ،‬را متوقف کنند‪.‬‬ ‫احمد شهید‪ ،‬گزارشگر ویژه سازمان‬ ‫ملل در مورد وضعیت حقوق بشر در‬ ‫ایران‪ ،‬متذکر شد که سازمان ملل با‬ ‫مجازات اعدام تحت همه شرایط مخالف‬ ‫است‪ ،‬و یادآوری کرد که ایران یکی از‬ ‫اعضاء میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و‬ ‫سیاسی است‪.‬‬ ‫وی توضیح داد‪ :‬این میثاق از آزادی‬ ‫مذهب یا ایمان محافظت می‌کند و در‬ ‫کشورهایی که مجازات اعدام را هنوز‬ ‫لغو نکرده‌اند‪ ،‬این مجازات را تنها برای‬ ‫جدی‌ترین جرایم مجاز می‌داند و این به‬ ‫معنی جرایمی مانند قتل عمد و تنها پس‬ ‫از یک محاکمه عادالنه و رعایت سایر‬ ‫پادمان‌ها است‪.‬‬ ‫این کارشناس حقوق بشر گفت‪:‬‬

‫حقوقی که توسط قوانین بین‌المللی‬ ‫محافظت می‌شوند شامل حقوق داشتن‬ ‫و بیان باورهایی هستند که یک فرد‬ ‫ممکن است انتخاب کرده باشد‪ ،‬بدون‬ ‫توجه به اینکه این بیان از طریق‬ ‫اقدامات خصوصی و یا آموزش‌های‬ ‫عمومی صورت گرفته است‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬محکوم کردن یک فرد‬ ‫به مرگ برای بیان باورهایش غیرقابل‬ ‫قبول است‪.‬‬

‫پس از هفتاد سال‬

‫‪٦‬‬

‫دمکرات و دمکراتیزاسیون دمکرات!‬

‫‪٧‬‬

‫قرارگرفتن ایران در قعر جدول شاخص جامع آزادی انسان‬ ‫در یک بررسی جدید مؤسس ‌ە‬ ‫تحقیقاتی کاتو ک ‌ه ابعاد مختلف‬ ‫آزادی را بررسی کرد ‌ه است‬ ‫ایران در قعر جدولی قرار گرفت‪.‬‬ ‫مؤسسە تحقیقاتی کاتو در‬ ‫واشنگتن درباره شاخص ساالنه‬ ‫آزادی بشر است‪ .‬این شاخص‬ ‫جامع‌ترین مالک سنجش آزادی‬ ‫است که تابحال برای شمار فراوان کشورهای جهان‪ ،‬خلق شده است‪.‬‬ ‫شاخص بزرگ و جامع آزادی انسان در گزارش اخیر بر اساس شاخص های‬ ‫کوچکتر در زمینه آزادی فردی و اقتصادی در زمینه‌های حاکمیت قانون‪ ،‬امنیت و‬ ‫ایمنی‪ ،‬حق حرکت‪ ،‬مذهبی‪ ،‬جامعه مدنی و اجتماعات‪ ،‬بیان‪ ،‬روابط‪ ،‬اندازه دولت‪ ،‬نظام‬ ‫حقوقی و حق مالکیت‪ ،‬دسترسی به پول‪ ،‬آزادی تجارت‪ ،‬ضوابط اعتباری و کار بیان‬ ‫شده‌ است‪.‬‬ ‫از نظر این تحقیق آماری‪ ،‬هنگ‌کنگ‪ ،‬سوئیس و فنالند در صدر هستند و ایران‪،‬‬ ‫میانمار‪ ،‬جمهوری دمکراتیک و کنگو در قعر جدول قرار دارند‪.‬‬