ژمارە - ١٤٧سێپتامبری 2014
24
ژمارە - ١٤٧سێپتامبری 2014
مێلینا قادرپوور
نیان بداغی
کیان خانزادی
هۆنیا قادرحاجی
تەوار سادقی
زەریا ئیبراهیمی
کانی هەیکەلی
23
میران قارەمانی
لیندا فەتحی
سانا حاجی‌رەحیمی
ژمارە - ١٤٧سێپتامبری 2014
22
هه‌موو منداڵێکی که‌م‌ئه‌ندام مافی چاوه‌دێریی تایبه‌تی ،خوێندن ،فێربوون‌و په‌روه‌رده‌ی هه‌ی ه و ده‌بێ ژیانێکی شیاو و شه‌ڕافه‌تمه‌ندانه‌ی بۆ دابین بکرێ. (جاڕنامه‌ی جیهانیی مافی مندااڵن)
ژمارە - ١٤٧سێپتامبری 2014
21
سووده‌کانی ترێ ترێ ،میوه‌یه‌کی وه‌رزی هاوین ه و خواردنی ئه‌و میوه‌ی ه سوودێکی زۆری بۆ له‌شی مرۆڤ هه‌یه ،هێندێک ل ه سووده‌کانی ترێ: .1ل ه میوه‌ی ترێ دا بڕێکی زۆر ڤیتامین ، Aڤیتامین Cو ڤیتامین Bو هه‌روه‌ها پوتاسیۆم ،ئاسن ،فۆسفۆر‌و که‌لسیۆم هه‌یه. .2خواردنی ترێ بۆ ئه‌و که‌سانه باش ه ک ه که‌م خوێنن. .3بۆ به‌رگری له شێرپه‌نج ه زۆر باشه. .4بۆ ئه‌و که‌سان ه ک ه رۆماتیسمیان هه‌ی ه زۆر ب ه سووده .5خواردنی ترێ قه‌ندی خوێن ته‌نزیم ده‌کا. .6ترێ بۆ چڵک (هەوکردن)ی گەدەو ریخۆڵه‌کان زۆر باشه. .7خواردنی ترێ بۆنی ناخۆشی ده‌م الده‌با. په‌یام
ژمارە - ١٤٧سێپتامبری 2014
20
کاردەستی درووستکردنی کرمێکی ڕەنگاوڕەنگ له کاغەز
کەلوپەلی پێویست _١کاغەز ئەگەر بکرێت 2ڕەنگ یان زیاتر. _٢مقەست. _٣ماژیکی ڕەش. _٤چەسپی ئاوی یان چەسپی نەواری (لەزگه). شێوەی درووست کردنی- : 11پارچه کاغەز به مقەستەکه ببڕه به شێوەیەک که پانییەکەی 2.2سەنتیمەتر بێت و درێژییەکەشی 22سەنتیمەتر بێت. یەکێک له پارچه کاغەزەکان به شێوەی بازنه دروست بکه و کۆتاییەکانی به چەسپەکه به یەک بگەیەنه ودواتر پارچه کاغەزێکی تری ڕەنگ جیاواز به هەمان شێوه دروست بکه ،بەاڵم پێش ئەوەی 2کۆتاییەکەی به یەک بگەیەنی به ناوەڕاستی ئەو بازنەیه دا ڕەتی بکه که یەکەم جار دروستت کردوه .به هەمان شێوه ئەم کرداره دووباره و چەند باره بکەوه هەتا هەر 11پارچه کاغەزەکه بەیەکەوه دەبەستییەوه. بۆ دروست کردنی شاخی کرمەکەش 2 ،پارچه کەغەز ئاماده بکه که درێژایی هەریەکەیان 12سەنتیمەتر بێت و به دەمی مقەستەکه بڕێک بای بده بۆ ئەوەی بڕێک بچەمێتەوه و دواتر به چەسپەکه له سەرەوەی بازنەی یەکەمی بده. دەتوانن چاوی کردمەش به ماژیکی ڕەش بکێشنەوه یان له بازاڕ ئەو چاوانه بکڕن که بۆ دروست کردنی بووکه شووشه ئاماده کراون. هانا وریا
ژمار‌ه - ١٤٧خەرمانانی ١٣٩٣
19
ه كردن د‌ەنگەكان ده‌ناسن مندااڵن به‌ر له قس له نوێترین توێژینه‌وه زانستییەکاندا هاتوو ه ك ه مندااڵن به‌ر ل ه قس ه كردن هه‌وڵی ڕێكخستنی د‌ەنگەكان ده‌ده‌ن تا به ته‌واوه‌تی ئاشنای ده‌بن و دواتر هه‌وڵی قس ه كردن ده‌ده‌ن. له‌و لێكۆڵینه‌وه‌یەدا ك ه گۆڤاری «برۆسید نه‌جز» سه‌ر ب ه ئه‌كادیمیای زانستیی ئه‌مه‌ریكی باڵوی كردۆته‌وه ،هاتو ه ك ه ماوه‌یه‌كی زۆر به‌ر ل ه قس ه كردن مندااڵن پرۆڤه له‌سه‌ر چۆنیه‌تی و شێوازی قسه‌كردنیان ده‌كه‌ن .هه‌ر ل ه 9حەوتووی سەرەتای ته‌مه‌نیاندا جۆرێك له ڕاهێنان له‌سه‌ر چۆنیه‌تیی گوێگرتن و جووڵه‌كان ئه‌نجام ده‌ده‌ن و ل ه 11حەوتووشدا هه‌وڵی ده‌ربڕینی به‌شێك له‌و دەنگانەی گوێبیستی ده‌بن ،ده‌ده‌ن.
ژمارە - ١٤٧سێپتامبری 2014
فێرگەی نەققاشی
18
ژمار‌ه - ١٤٧خەرمانانی ١٣٩٣
17
هونه‌ری پشیله‌‌و رێوی رۆژێکیان پشیله‌یه‌ک ک ه خه‌ریکی پیاسه‌کردن ده‌بێ ،ل ه رێگا تووشی رێویه‌ک ده‌بێ .پشیله‌ک ه ێ ک ه ڕێوی ئاژه‌ڵێکی رۆز زیره‌که ،بۆی ه پێی وادەب لێی نزیک ده‌بێته‌و ه و ساڵوی لێ ده‌کا و ئه‌حواڵی ده‌پرسێ. رێوییه‌ک ه چاوێک ل ه پشیله‌ک ه ده‌کا‌و پێی ده‌ڵێ :ئه‌ی بێچاره! راوچیی مشک! ئه‌تۆ چۆن ئیزن ب ه خۆت ده‌ده‌ی ساڵو ل ه من بکه‌ی؟ مه‌گه‌ر ئه‌من ناناسی؟ پێم بڵێ بزانم ئه‌تۆ چه‌ند هونه‌رت ه هن؟ پشیله‌ک ه زۆر ب ه شه‌رمه‌و ه ده‌ڵێ من ته‌نیا یه‌ک هونه‌رم هه‌ی ه ئه‌ویش ئه‌وه‌ی ه کاتێک سه‌گه‌کان ڕاوم ده‌نێن ده‌توانم بچم ه سه‌ر دارێک و گیانی خۆم رزگار بکه‌م. رێوییه‌ک ه قاقایه‌کی لێدا وتی :هه‌ر ئه‌و ه ده‌زانی؟ به‌اڵم من سه‌د هونه‌رم ه هن ،من زۆرم به‌زه‌یی ب ه تۆ دادێ .پێت خۆش ه فێرت بکه‌م کاتێک سه‌گه‌کان ڕاوت ده‌نێن بتوانی ڕا بکه‌ی؟ هه‌ر له‌وکاته‌دا راوچیه‌ک ب ه خۆی و سه‌گه‌کانی په‌یدای ده‌بێ ،پشیله‌ک ه ب ه گورجێک خۆی ده‌گه‌یه‌نێت ه سه‌ر دارێک ،به‌اڵم رێویه‌ک ه تا ویستی بجووڵێ و رابکا ،سه‌گه‌کان گرتیان .له‌وکاته‌دا پشیله‌ک ه هاواری کرد و وتی هۆی کاکی رێوی! ن نه‌توانی خۆت رزگار بکه‌ی ،ئه‌گه‌ر وه‌ک من ته‌نیا ئه‌تۆ به‌و سه‌د هونه‌ری ک ه هه‌ت هۆنه‌رێکت هه‌بوای ه و ئاوا له‌خۆبایی ن ه بای ،ئێستا سه‌گه‌کان نه‌یانده‌توانی بتگرن. و :دایکی پەیام
ژمارە - ١٤٧سێپتامبری 2014
16
گۆرانیی کانی لە خەو هەستام ،دەستم دایە كتێبی چیرۆكەكەم و چوومە بەرهەیوان .لە كتێبەكەدا خوێندبوومەوە كە لە بەهاردا كانی‌یەكان شێعرو گۆرانی دەڵێن. ئەمن پێم وانەبوو كە كانی‌یەكان بتوانن گۆرانی بڵێن‌و بەخۆمم دەگوت :هەبێ و نەبێ ئەوەیان بە هەڵە لە كتێبەكەدا نوسیوە .چوومە الی دایكم و لێم پرسی :دایە وا هەیە كانی شێعر و گۆرانی بڵێ؟ دایكم پێكەنی و گوتی جا بۆ خۆت بۆ ناچیە سەركانی‌یەكەی به‌ر مااڵن ،بزانی وایە یا نا؟ بە پەلە چوومە سەر كانی .دەنگی خوڕەی ئاو لە دوورەوە دەهات .لە بن دارێك دانیشتم تا بڕێك بحەسێمەوە .خوڕەی ئاوو جریوە جریوی باڵندەكان گوێیان ئاخنیبووم .دەتگوت كەسێك پێم دەڵێ بیری لێبكەوە ،لە وەاڵمی پرسیارەكەت نزیك بوویەتەوە. لە پڕ گوتم :وایە ،شێعرو گۆرانیی كانی قەڵبەزەو خوڕەو هاژەكەیەتی. مەهسا رەحمەتی وه‌رگیڕان ل ه فارسییه‌وه :باوکی نیان
ژمارە - ١٤٧سێپتامبری 2014
بە دڵی خۆتان بمڕەنگێنن!
15
ژمار‌ه - ١٤٧خەرمانانی ١٣٩٣
14
قوتابخانە مـــن و نەشمیل ئاواڵـــین هــەردووكمان زۆر منداڵین
بـەباشی دەیــانخـوێنـم پـەڕیـــان لێ‌نادڕێنــــم
ئــەمساڵ یــەكەم ساڵمانە دەچــین بــۆ قــوتــابخانـە
مـــــامـــۆستامان زانایـە پسپـــــــۆر و شـــارەزایـە
كتێبــی نـوێمان پــێدراوە هیچی شـــەقڵی نـەشكاوە
هـــەركەس كە باش بخوێنێ خـــەاڵتــی بـــــۆ دەهێنێ
رەسوڵ سوڵتانی
13
ژمارە - ١٤٧سێپتامبری 2014
قسەی خۆش بۆ پێکەنین شێری دارستان ماوەیەک لەمەوبەر چوومە ناو دارستان‌و لەپڕدا شێرێکم لێ‌پەیدا بوو ،ئەمنی گرت‌و خواردی. ئەی ئەوەنیە زیندووی‌و ژیان بەسەر دەبەی! جا ماڵتە ئەوە ژیانە؟!
توڕەبوونی ماسیگر ر ۆژێکیان ماسیگرێک ماسییەکی گرت‌و فڕێی دایە سەر زەوی. م اسییەکەش هێندەی خۆ بۆ الی ئاوەکە هەاڵویشت تا کابرای ماسیگر توڕە ب وو ،ماسییەکەی گرت‌و خستیە ناو ئاوەکەو گوتی :دە بڕۆ دەی ئەوەن دە لە ناو ئاوەکەدا بمێنەوە تا بخنکێ ی .با فێربی جارێکی دیکە ئاوا خۆتی بۆ هەڵناوێی.
چاالکیی زۆر نازانم ب ۆ ڕ ی ش م هەمووی سپی بووە، ب ە اڵ م س ەرم هەر وەک خۆیەتی؟! لەبەر ئەو ە ی ت ۆ چ ەنەت پتر ماندوو ک ر د و ە ت ا مێشکت!
دیاریی :نارین کەنکاش
ژمار‌ه - ١٤٧خەرمانانی ١٣٩٣
12
ددان هاتنی منداڵ ددان هاتن پرۆسەیەكی گرنگە كە لەتەمەنی 6مانگی‌دا دەست پێ‌دەكا. بەاڵم ددان هاتن لەهەر كاتێكی نێوان 3بۆ 12مانگیی تەمەنیش هەر بە ئاسایی دادەنرێ‌و هەتاكوو دەگاتە نیزیكەی تەمەنی 3سااڵن . ددانەكانی پیشەوەی شەویلکەی خوارەوە یەكەم جار دەردەكەون .ددانەكانی پێشەوەی شەویلکەی سەرەوە 1بۆ 2مانگ پاش ئەوانەوەی پێشەوەی شەویلکەی خوارەوە دەردێن و هەندێک منداڵ زیاتر لەهەندێكی دیک ه نارەحەت دەبن ئەمەش لەبەر هەبوونی كزانەوە و ئاوسانی پووكیان ه پێش ئەوەی ددانەكەیان دەربێ .ئەم ناڕەحەتی و ژانه‌ش نزیكەی 5ڕۆژ پێش ئەوەی ددانیان دەربكەوێ دەیانبێ و هەركە ددانەكە ده‌ر بێ ،ئێش‌و ئازاریان نامێنێ. مندااڵن لەوانەیە قەپ لە پەنجەیان بگرن بۆ هێوركردنەوەی ئەو پەستانەی كە لەسەر ددانیان هەیە .لەوانەیە هیچ نەخۆن‌و نەخۆنەوە بەهۆی زیاتر ناڕەحەتیان كەبەهۆی خواردنەوە زیاد دەكا. بۆ ئەوەی ددانی مندااڵنمان بە هێوری بێنەوە ،باشتر ئەوەیه گەزەی الستیكی بەكاربهێنن چونكە ناڕەحەتییەكەیان كەم دەكاتەوە . زۆر وشیار و ئاگادار بن لەو دەرمان و چارەسەرە كیمیاویانەی كە بەكاری دەهێنن بۆ نەهێشتنی ئازاری دەركەوتنی ددان لە منداڵەكەت ،چونكە ئەو دەرمانانە دەبنە هۆی زیانی ڕاستەوخۆ بۆ سەر پووكی منداڵەكە ،لەگەڵ ئەوەش ئەو دەرمان و چارەسەرانە ڕاستەوخۆ دەبنە هۆی ڕاگرتنی لیكا و پێش ئەوەی فرسەتێكی بۆ بڕەخسێ تا كاریگەری هەبێ لە سەر پووك و ددانی ،زۆرێك لەو دەرمانانە دەبێتە هۆی سڕكردنی قوڕگی منداڵەكە. لە سەر شانی هەر دایك و باوكێك پێویستە هەر بارێكی نائاسایی بە سەر منداڵەكەی‌دا هات ئەوا بە زووترین كات بیگەیەنێتە پزیشكی ددان كە ئەوان شارەزان لە بواری تەندروستیی بواری مندااڵن‌دا.
ژمار‌ه - ١٤٧خەرمانانی ١٣٩٣
ئاسۆیی-: .1 .2
منداڵی تاز ه درووست بوو.
یه‌کێک ل ه پارێزگاکانی واڵتی عێراق.
ستوونی-: .1
شارێک له ڕۆژهه‌اڵتی کوردستان.
.3
سه‌وداسه‌ر ،وێڵ ب ه دوای شتێک دا.
.2
ناوی واڵتێک ه (نیشتمانی پاکی).
11
ژمارە - ١٤٧سێپتامبری 2014
10
بۆ ئه‌گه‌ر پیواز چاک ده‌که‌ین ئاو ب ه چاوماندا دێته خوارێ؟ ئێم ه ئەگەر پیواز پاك دەكەین ،ئاو به چاماندا دێت ه خوارێ ،به‌اڵم ئێو ه ده‌زانن بۆ؟ لە سووچی چاوەكانی ئێوەدا زۆر غوددەی فرمێسكیی چكۆڵە هەن كە بۆ بەرگری لە وشك بوونی چاوەكانتان فرمێسك دەدەڵێنن. بەهۆی تەپ و تۆزیان شتی بزوێنەر ئەو غوددانە لەخۆوە فرمێسك دەدەڵێنن تاكوو ئەو تەپ و تۆز و ماددە ناخاوێنانە لە چاودا بشۆنەوە .لە پیوازدا ماددەیەك بە ناوی سولفۆر هەیە كە دەبێتە هۆی بزواندنی رەشایی چاوو دەاڵندنی غوددە فرمێسكییەكە هەر بۆیە كاتێك ئێمە پیواز پاك دەكەین بە خۆمان نیە دەست دەكەین بە گریان.
ژمار‌ه - ١٤٧خەرمانانی ١٣٩٣
9
پێویستیی جوان ڕاگرتنی
که‌لوپه‌لی قوتابخانه منداڵە ئازیزەكان! ئێستا كاتی دەرس
خوێندنەوە و هەموومان
دەرچووین بۆ پۆلێكی نوێی خوێندن .جا دەبێ باش
بزانین كە كەلوپەلەكانی
قوتابخانەكەمان جوان رابگرین و ئاگامان لێیان بێ ،بۆ وێنە:
كاتێك ئێمە لە ماڵەوەین ،نابێ بە دەستی پیسەوە بچین وانەكانمان
بنووسینەوە ،چونكی دەفتەر و كتێبەكان پیس دەبن ،یان ئەگەر وانەكەمان
نووسیەوە تا كتێب و دەفتەر و ..بە جوانی نەپێچینەوە ،نابێ هەستین بچین
بۆ دەرەوە چوونكە خوشك و برا بچوكەكانیشمان حەزیان لە نووسین و وێنەكێشانەوەیە و یەكسەر هەموومان لێ خراپ دەكەن!
كاتێك وانەیەكمان تەواو كرد ،لەڕێوە كتێب و دەفتەرەكانمان دەخەینەوە
نێو جانتاکانمان ،با تا وانەیەكی دیكە نەكەونە بەرپێ و ون نەبن .لەبیرتان
نەچێ ،نابێ بە هیچ شێوەیەك الپەڕەی كتێبەكانی خۆمان بنوسین! دەفتەر جێی نووسینە ،نەك كتێبەكان مەگەر نەتان خوێندۆتەوە لەسەر الپەڕەی یەكەمی كتێبەكان نووسراوە »:پاك و خاوێنیی پەرتووك بپارێزە».
جا بۆیە پاراستنی كەلوپەلەكانی قوتابخانە نیشانەی زیرەكی ،ژیری و ،ئاقڵیی
تۆیە و ،ئاوا ،مامۆستاكانیش تۆیان خۆشتر دەوێ.
كەواتە با هەوڵبدەین كەل و پەلەكانی خۆمانمان خۆش بوێ و بیانپارێزین.
ژمارە - ١٤٧سێپتامبری 2014
8
فڕۆکەوانه‌ک ه گوتی :ببوورە ک ه ناتوانم سوارت بکەم ،خه‌تای خۆشته، ئاخر ئەتۆ کێشت زۆر زۆرە. مانگا زۆری ئه‌و قسه‌ی ه پێ‌ناخۆش بوو ،بەاڵم دواتر گوتی :شتێکم وەبیر هاتەوە ئەمن ئەو بەیانییە نەچوومەتە ئاوده‌ستێ .تۆزێک ڕاوه‌ست ه ئێستا ورگم بچووک دەبێتەوە. کاکی مانگا چوو بۆ ئاوده‌ست‌و هاتەوە ،هەستی دەکرد ورگی بچووکتر بۆتەوە ،هەر بۆیە لە فڕۆکەکەدا جێگەی بۆوەو لە تەنیشت شۆفێرەکە دانیشت‌و بەرەو ئاسمان هەڵفڕین. داڕشتنەوەی :مینا
ژمار‌ه - ١٤٧خەرمانانی ١٣٩٣
7
مانگای ورگن هه‌بوو نه‌بوو ل ه کتێبی چیرۆکه‌کاندا مانگایه‌ک هه‌بوو. ئه‌و مانگای ه لە مەزرا خەریکی لەوەڕ بوو ک ه لە پڕ شتێک بەربۆوە خوارێ! مانگا چوو بۆ الی تا بزانێ ئەو شتە قورسە چییە بەربۆتەوە .دیتی فڕۆکەیەکی تێک شکاوه‌و لە ئاسمان‌ڕا بەربۆتەوە .فڕۆکەوانەکەی دابەزی‌و گوتی :تکایە یارمەتیم بدەن ،فڕۆکەکەم لەو نێو دارانەدا حاسێ بووە. مانگای چیرۆکه‌که‌ی ئێم ه لێی چووە پێشێ‌و گوتی :ئەگەر یارمەتیت بدەم سوارم دەکەی؟ فڕۆکەوانەکە گوتی :ئەگەر چاک بێتەوە ،دوو ده‌وریشت پێ لێ ده‌ده‌م. مانگا شاخەکانی خستە ژێر فڕۆکەکەو بەرزی کردەوەو هێنایەوە دەرێ، فڕۆکەوان به‌و ه زۆر دڵخۆش بوو پاشان دەستی کرد بە چاککردنەوەی فڕۆکەکەی‌و مانگاش یارمەتیی زۆری دا تا چاکیان کردەوە. فڕۆکەوانەکە سوار بوو و بە مانگاکەی گوت :ئەتۆش وەرە سوار بە با دەورێک لێدەین ،بەاڵم فڕۆکەکە زۆر لەوە بچوکتر بوو کە مانگاکه‌ی تێدا جێ بێتەوە .ئاخر مانگاکە ورگی زۆر گەورە بوو فڕۆکەوان گوتی :دەی کێشە نییە بڕۆ لە سەربانی فڕۆکەکە سوار بە .مانگاکە خۆی هاویشتە سەربانی فڕۆکەکە ،به‌اڵم کاکی فڕۆکه‌وان هەرچی کردی نەیتوانی فڕۆکەکە ل ه عه‌رزی به‌رز بکاته‌وه ،چونکە زۆر قورس ببوو!
ف
ێ رگەی ز م ا ن ی ئی نگلیزی
ژمارە - ١٤٧سێپتامبری 2014
ساڵو منداڵەکان! له وانەی ئه مجارەماندا هەندێک شێوەو قه‌بار ه فێر دەبین. ?What shape is this ئەمه چ شێوەیەکه؟ It’s a rectangle. ئەوه چوارگۆشەیه It’s a heart. ئەوه دڵه It’s a black triangle ئەوه سێ‌گۆشەیەکی ڕەشه A small yellow star ئەوه ئەستێرەیەکی بچووکی زەرده A big red star ئەوه ئەستێرەیەکی سووری گەورەیه A green square ئەوه چوارگۆشەیەکی کەسکه It’s a red circle. ئەوه بازنەیەکی سووره کاوەی ئاهەنگەری
6
ژمار‌ه - ١٤٧خەرمانانی ١٣٩٣
5
ه هه‌رێمی کوردستان کرانه‌وه‌ی قوتابخانه‌کان ل بـــۆ مــەكتـەب وادێمەوە بــەخــوێنــــدن‌دا دێمەوە دێمـــەوە الی هـــاوڕێیان دڵخــۆش دەبمـــەوە پێیان وەرزش ،ســروود و نیگار پەیڕەو دەكـەین وەكوو پار رێزی مـامــۆستا دەگرین نمرەی زۆر باش وەردەگرین بێگـــومان قــوتــابخانە مــاڵی هـەر هەموومانە بۆیـــە دەبــێ بەچاكی رایبـــگریـن زۆر بەپاكی وەرزی مەكتەب زۆر خۆشە خوێندن سەرچاوەی هۆشە محەممەد داریاس
ژمار‌ه - ١٤٧خەرمانانی ١٣٩٣
4
رەزا سەقایی
گۆرانی‌بێژی به‌ناوبانگی لۆڕ ،ره‌زا سه‌قایی ڕۆژی 20ی خاکه‌لێوه‌ی ساڵی 1318ل ه شاری خووڕه‌م ئاباد سه‌ر ب ه پارێزگای لۆڕستان ل ه دایک بووه. سه‌قایی ب ه هۆی بارودۆخی ناله‌باری ئه‌و سه‌رده‌م ته‌نیا قۆناغی سه‌ره‌تایی خوێندنی ته‌واو کرد. هه‌ر ئه‌و کات فێری پیشه‌ی به‌رگدووری بوو ،ب ه پێی قسه‌ی دۆستان‌و هاوڕێیانی هه‌ر ل ه منداڵیه‌و ه ده‌نگێکی زۆر خۆشی هه‌بوو ب ه جۆرێک که ته‌واوی خه‌ڵکی شار ده‌یانناسی. سه‌قایی ساڵی 1343ی هه‌تاوی یه‌که‌م گۆرانیی خۆی تۆمار ده‌کا و ل ه رادیۆ دا باڵوده‌بێته‌وه .دواتر چه‌ندین گۆرانیی دیک ه ب ه ناوه‌کانی :حالو ه گنم خره ،کوش ته‌ال ،قه‌ده‌م خێر ،سیت بیارم‌و مەریەم مەریەم باڵو ده‌کاته‌وه. ساڵی 1354ب ه وتنی گۆرانیی « زندگی بی چشم تو» (لە ژیان بێ چاوەکانی تۆ) ناوبانگ ده‌رده‌کا. ساڵی 1356ب ه یارمه‌تیی موجته‌با میرزاد ه ئاوازدانه‌ری به‌ناوبانگ چه‌ند گۆرانییه‌کی دیک ه وه‌ک: «دالکه ،تفه‌نگ ،زندگی ،ژیان» ،قه‌ده‌م خێر ،دای ه دایه‌‌و مۆتۆرچی تۆمار ده‌کا ،ب ه باڵوبوونه‌وه‌ی ئه‌و گۆرانیان ه ناوبانگێکی زۆری ده‌رکرد‌و گۆرانی و مۆسیقیی لۆڕی گه‌شه‌ی کرد. سه‌قایی ساڵی 1366ل ه شه‌ڕی ئێران و عێراق ب ه سه‌ختی بریندار ده‌بێ و ناتوانێ درێژ ه ب ه کار ه هونه‌رییه‌کانی بدا .ناوبراو ساڵی 1385سه‌کته‌ی مێشک لێی ده‌دا‌و دوای چه‌ند ساڵ به‌ربه‌ره‌کانی له‌گه‌ڵ نه‌خۆشی ،ل ه 1389/4/8ماڵئاوایی ل ه ژیان ده‌کا. ئامادەکردنی :مەتین
وتەی ئ ە م ج ارەما
ن
ژمار‌ه - ١٤٧خەرمانانی ١٣٩٣
3
ساڵو ل ه مندااڵنی نیشتمان‌و هیوای دواڕۆژی کوردستان! هه‌ر وه‌ک ده‌بینن باڵوبوونه‌وه‌ی ژماره‌ی نوێی دنیای مندااڵن هاوکات ه له‌گه‌ڵ کردنه‌وه‌ی قوتابخانه‌کان‌و ده‌سپێکی ساڵێکی نوێی خوێندن .منداڵە خۆشەویستەکان هیوادارم پشووی هاوینیی ئەمساڵتان بە خۆشی‌و حه‌سانه‌و ه بەسەر بردبێ‌و خۆتان بۆ ساڵی نوێی خوێندن ئامادە کردبێ. ئازیزانم هەر وەک خۆتان دەزانن ساڵی نوێی خوێندن دەستی پێ‌کردوەو ئێوەش چەند ئەرکێک ده‌که‌وێت ه سەر شانتان‌و ئەو ئەرکانەش ئەوانەن: دەبێ هەمووتان ڕێز لە مامۆستاکانتان بگرن‌و لە کاتی وانە گوتنەوەدا بە باشی گوێیان ت بن‌و ببنە هیوای دواڕۆژی لێ‌بگرن ،چونکە ئەوان هەموو هەوڵیان ئەوەیە ئێوە فێری زانس واڵت. دەبێ خۆتان لە پاراستن‌و خاوێن ڕاگرتنی قوتابخانەو پۆلەکانتان بە بەرپرسیار بزانن، چونکە قوتابخانە ماڵی دووهەمی ئێوەیە .دەبێ لەگەڵ هاوڕێکانتان‌دا بە باشی بجووڵێنه‌وه. هەروەها ل ه گەڕانەوە بۆ ماڵەوەدا بە چاوی ڕێزەوە بڕواننە دایک‌و باوکتان ،چونکە بێ‌گومان ئەوان هەموو هەوڵ‌و هیوایان پێگەیاندنی ئێوەیە. منداڵە خۆشەویستەکان! ئێوە دەبێ ئەوەش بزانن هەموو منداڵێک حەزی لە خوێندن‌و فێر بوونە ،بەاڵم لەوانەیە لەبەر بارودۆخی ژیان‌و نەبوونی قوتابخانەو بوونی شەڕ لە واڵتەکەیان لە خوێندن بێ‌بەش کرابن ،بۆیە دەبێ ئەوانیش لەبیر نەکەن .هەروەها دەبێ هەوڵ بدەن ئه‌گه‌ر ل ه قوتابخانه‌ش ناهێڵن ب ه زمانی زگماکی واتە زمانی دایک بخوێنن‌و بنووسن ،ئێو ه ل ه ماڵه‌وه‌و ل ه ڕێگه‌ی دایک‌و باوک ،یان خوشک‌و برا گه‌وره‌کانتان فێری بن ،چونکە نووسین و خوێندنه‌و ه ب ه زمانی دایک مافی بێ‌ئەمالو ئەوالی ئێوەیەو نابێ خۆی لێ‌البدەن. ێ ک ه مندااڵنی کوردستان دوور بن لە هەموو شەڕو کێشەیەک‌و هیوادارم ڕۆژێک ب ن بخوێنن .هیوادارم لە ساڵی نوێی خوێندن‌دا لە واڵتێکی ئازادو سەربەخۆدا بە یەک زما سەرکەوتنی گه‌وره بەدەست بێنن. مینا سوڵتانزادە
2
ژمار‌ه - ١٤٧خەرمانانی ١٣٩٣
دنیای مند ا اڵ ن گۆڤارێکی مانگانه‌ی مندااڵنه ،ناوەندی
منداڵپارێزیی رۆژهەاڵتی كوردستان دەری دەكا
سه‌رن ووس هر: ش ی ال ن قور بانی فه‌ر دە ستەی نو و س ە را ئ ن :کاو ه اه هنگ هر ی، ه ا ن ا و ریا ،نێعم ه‌ت م هال، مینا س وڵتانزادە
په‌یوه‌ندی : www.facebook.com/nawendy.mndal.paryzy.kurdistan www.Kurdistanukurd.com
١٤٧
ژمار‌ه - ١٤٧خەرمانانی ١٣٩٣
1