46_ by kw7d - Issuu

Dit werkboekje is van:

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Begrijpend lezen

p. 2 - 10

Je leert deze week antwoorden op jouw vragen te vinden in de tekst. Je kunt de vragen en antwoorden in een woordveld opschrijven en/of het antwoord in de tekst onderstrepen, zodat je snel kunt zien waar jij het antwoord op jouw vraag gevonden hebt.

Woordenschat Je leert deze week nieuwe woorden rondom het thema vallende sterren aan de hand van het artikel ‘Sandra over vallende sterren’ op pagina 5 van Kidsweek.

Zelfstandig werken Deze week leer je meer over overstromingen en luchtvervuiling. Op pagina 16 vind je de nieuwspuzzel.

p. 11

p. 12 - 16

Nieuws voor de leerkracht

Begrijpend lezen ~ UITLEG

Strategie 4: Welke vragen heb ik?

o o o

Welke vragen heb ik over dit onderwerp? Welke antwoorden op mijn vragen vind ik in de tekst? Zijn er nog vragen onbeantwoord? Hoe kan ik de antwoorden opzoeken?

Begrijpend lezen ~ STAPPENPLAN

Vragen bedenken bij een tekst.

Wat is het onderwerp van de tekst? Schrijf het onderwerp in het midden van je woordveld.

2 Welke vragen heb ik over dit onderwerp? Schrijf een paar vragen op. Laat een beetje ruimte vrij onder de vragen om de antwoorden op te schrijven.

3 Lees de tekst. Welke antwoorden op mijn vragen vind ik in de tekst? Schrijf die antwoorden onder de vragen.

4 Zijn er nog vragen onbeantwoord? Hoe kan ik verder zoeken? Bijvoorbeeld door de antwoorden op te zoeken in een informatief boek of op internet. Of is het slim om het aan iemand te vragen?

5 Zoek de antwoorden op en schrijf ze onder de vragen.

vraag: … antwoord: …

onderwerp vraag: … antwoord: …

vraag: … antwoord: …

Begrijpend lezen ~ Niveau A Lees het artikel ‘Precies gelijk de lucht in’ op pagina 15 van Kidsweek. a

Bekijk het woordveld hiernaast. Kidsweek heeft vier vragen over het onderwerp van de tekst bedacht.

Kijk in de tekst of je het antwoord op deze vragen kunt vinden. Onderstreep in de tekst waar jij het antwoord op de vraag leest.

Schrijf de antwoorden onder de vragen in het woordveld hiernaast.

Bedenk een vraag over het onderwerp van de tekst waarop het antwoord niet in de tekst staat. ………………………………………………………. ……………………………………………………….

……………………………………………………….

Waar wordt het WK trampolinespringen voor de jeugd dit jaar gehouden?

Hoe noem je het als twee personen precies tegelijk trampolinespringen?

trampolinespringen Hoe komt het dat Cas en Jouke niet zo vaak samen kunnen trainen?

Wat kun je winnen als je in de finale van het WK trampolinespringen voor de jeugd staat?

Je leert bij deze opdracht meer over de nevelpanter.

Opdracht 2

Bekijk het schema hieronder. Denk jij dat de zinnen WAAR of NIET WAAR zijn? Zet een kruisje in de kolom. WAAR

Werk samen met een klasgenootje. a

NIET WAAR

Opdracht 3

Waarom is het zo bijzonder dat de fotograaf midden op de dag foto’s maakte van de familie Borneose nevelpanters? ……………………………………………………………………………………………………………

Er leven nog ongeveer 5000 nevelpanters in het wild.

……………………………………………………………………………………………………………

Nevelpanters sluipen vaak overdag rond.

……………………………………………………………………………………………………………

De nevelpanter werd tien jaar geleden ontdekt.

De nevelpanter is een zeldzame panter.

De nevelpanter heet zo, omdat hij wolkjes op zijn donkere vacht heeft.

Lees nu het artikel ‘Perfect panterplaatje’ op pagina 11 van Kidsweek.

Kijk in het schema bij vraag a. Klopte jouw voorspelling? Kleur de zinnen die waar zijn groen en de zinnen die niet waar zijn rood.

Onderstreep in de tekst waar jij de antwoorden gevonden hebt.

Beantwoord de vragen hieronder. vraag 1: Op welk eiland werd de foto van de nevelpanters gemaakt? ……………………………………………………………………………………………………………………………

vraag 2: Hoe voelt de fotograaf van de foto zich? ..……………………………………………

Wat zou de regering van Indonesië volgens jullie kunnen doen om de nevelpanter te beschermen? …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………

KLAAR-OPDRACHT

WWWWWH Kies een klasgenootje dat ook klaar is met alle vragen. Ga allebei op zoek naar een artikel in Kidsweek dat je aanspreekt. Kies allebei een ander artikel. Bedenk bij jouw gekozen artikel 6 vragen die met de volgende woorden beginnen: Wie? Wat? Waarom? Waar? Wanneer? Hoe? Allebei 6 vragen bedacht? Beantwoord dan de vragen van jouw klasgenootje. En hij of zij die van jou.

Begrijpend lezen ~ Niveau B

Lees het artikel ‘Snakken naar schone lucht in India’ op pagina 8 van Kidsweek. a

Kijk in de tekst of je het antwoord op deze vragen kunt vinden. Onderstreep in de tekst waar jij het antwoord op de vraag leest.

Schrijf de antwoorden onder de vragen in het woordveld hiernaast.

Bedenk een vraag over het onderwerp van de tekst waarop het antwoord niet in de tekst staat.

……………………………………………………….

Bekijk het woordveld hiernaast. Kidsweek heeft vijf vragen over het onderwerp van de tekst bedacht.

……………………………………………………….

Waardoor ontstaat luchtvervuiling?

Wat is de hoofdstad van India?

Hoe wordt luchtvervuiling ook wel genoemd?

luchtvervuiling Wat zijn gevolgen van luchtvervuiling? Wat zijn oplossingen waardoor de luchtvervuiling in New Delhi hopelijk verminderd wordt?

Je leert bij deze opdracht meer over vallende sterren.

Bekijk het schema hieronder. Denk jij dat de zinnen WAAR of NIET WAAR zijn? Zet een kruisje in de kolom.

Een bedrijf in China gaat vallende sterren namaken. Vallende sterren zijn stukjes steen die verbranden op aarde. Een vallende ster noem je ook wel een meteoor.

Als stukjes steen verbranden in de dampkring, ontstaat er een lichtspoor.

Lees nu het artikel ‘Sandra over vallende sterren’ op pagina 5 van Kidsweek. b

NIET WAAR

Kijk in het schema bij vraag a. Klopte jouw voorspelling? Kleur de zinnen die waar zijn groen en de zinnen die niet waar zijn rood. Onderstreep de zinnen in de tekst waar jij de antwoorden gevonden hebt. Hoe ontstaan vallende sterren? ………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………….

Opdracht 3

Leg uit hoe het bedrijf de vallende sterren wil namaken. ………………….… ………………………………………………………………………………………………………………

Je moet vroeg opstaan om een vallende ster te zien. Binnenkort kun je vallende sterren bestellen.

Werk samen met een klasgenootje. a

WAAR

Opdracht 2

……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… b

Zijn jullie het EENS of ONEENS met de stelling van de week? Leg uit. ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………

KLAAR-OPDRACHT

Begrijpend lezen ~ Niveau C

Lees het artikel ‘Schaap herkent Baaah-rack O-bèh-ma’ op pagina 10 van dit lesboekje.

Bekijk het woordveld hiernaast. Kidsweek heeft vier vragen over het onderwerp van de tekst bedacht.

Kijk in de tekst of je het antwoord op deze vragen kunt vinden. Onderstreep in de tekst waar jij het antwoord op de vraag leest.

Schrijf de antwoorden onder de vragen in het woordveld hiernaast.

……………………………………………………….

Hoe trainden de onderzoekers de schapen zodat ze een beroemdheid konden herkennen?

In hoeverre kunnen de schapen de beroemdheden herkennen als de foto van opzij is genomen?

luchtvervuiling Waardoor kunnen schapen handig zijn om hersenziekten van mensen te begrijpen?

De onderzoekers hebben schapen genetisch aangepast, waardoor ze de ziekte van Huntington krijgen. Wat hopen de onderzoekers hiermee te bereiken?

Bij deze opdracht leer je meer over slangengif. a Bekijk het schema hieronder. Denk jij dat de zinnen WAAR of NIET WAAR zijn? Zet een kruisje in de kolom.

NIET WAAR

Steve Ludwin komt uit Amerika. Steve Ludwin spuit zichzelf al meer dan veertig in met slangengif. Het eerste huisdier van Steve Ludwin was een hond. Steve Ludwin denkt dat hij jonger en fitter wordt van het ingespoten slangengif. Wetenschappers hopen een tegengif te ontdekken door stofjes in het lichaam van Steve Ludwin te onderzoeken. Steve Ludwin wil zo snel mogelijk stoppen met het inspuiten van slangengif, omdat experts aangeven dat het levensgevaarlijk is.

Lees nu het artikel ‘Bedankt slangenman!’ op de voorpagina van Kidsweek. b

Werk samen met een klasgenootje. a

WAAR

Opdracht 2

Kijk in het schema bij vraag a. Kleur de zinnen die waar zijn groen en de zinnen die niet waar zijn rood. Onderstreep in de tekst waar jij de antwoorden gevonden hebt. Wetenschappers vinden het levensgevaarlijk wat Steve Ludwin doet. Waarom zijn ze toch blij met hem? ………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………….

Opdracht 3

Wat vinden jullie van Steve Ludwin’s experiment? Leg uit. …………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………….

Vind je dat wetenschappers van het experiment van Steve Ludwin gebruik mogen maken? Leg jullie antwoord uit. ………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………….

KLAAR-OPDRACHT

Schaap herkent Baaah-rack O-bèh-ma

Door Charlotte Goldhoorn - Na acht jaar Amerikaans presidentschap herkennen de meeste mensen Barack Obama wel op een foto. Maar hoe zit dat met schapen? Die lezen geen krant, kijken geen tv en zitten niet op internet. Toch konden de schapen in een Brits onderzoek de oud-president in de meeste gevallen foutloos aanwijzen. En dat zegt iets over een menselijke hersenziekte.

Niet alle schapen zullen Barack Obama op een foto herkennen. Maar je kunt de dieren er wel in trainen. Dat ontdekten onderzoekers aan de universiteit van Cambridge in een studie met acht schapen. Eerst lieten ze de proefdieren kiezen tussen een zwart scherm en de foto van een beroemdheid, namelijk Obama, actrice Emma Watson, acteur Jake Gyllenhaal of nieuwslezeres Fiona Bruce. Wanneer het schaap naar de foto liep, werd het beloond met eten. Daarna werd het zwarte scherm vervangen door een afbeelding van een voorwerp, zoals een lantaarn of een helm, en daarna door een foto van een gezicht dat leek op dat van de beroemdheid. In de laatste fase waren de schapen in staat om in acht van de tien gevallen de celebrity aan te wijzen en de onbekende persoon te negeren. Maar kunnen schapen de beroemdheden ook nog herkennen als de foto van opzij is genomen? Daar hadden de grazers iets meer moeite mee maar ook dat lukte in twee derde van de gevallen. Uiteindelijk werd ook nog bekeken of de herkauwers in staat waren een foto van hun herder te verkiezen boven die van een vreemde. Ook daarin slaagden ze in 70% van de gevallen. Ziekte van Huntington Door de uitkomsten van dit onderzoek en eerdere studies blijken schapen handige dieren om hersenziektes bij mensen te bestuderen. Een voorbeeld daarvan is de ziekte van Huntington, die delen van de hersenen aantast. ‘We hebben met onze studie laten zien dat schapen goed zijn in gezichten herkennen, vergelijkbaar met mensen en apen’, zegt professor Jenny Morton,

die het onderzoek leidde, in een persbericht van de universiteit. ‘Schapen leven lang en hebben een brein dat qua grootte en complexiteit lijkt op dat van sommige apen. Daardoor kunnen ze handig zijn om hersenziekten te begrijpen die zich langzaam ontwikkelen en cognitieve vaardigheden aantasten.’ Om daar meer over te weten te komen, onderzoekt het team van Morton nu schapen die genetisch zijn aangepast waardoor ze de ziekte van Huntington krijgen. ‘We kunnen de schapen nieuwe behandelingen geven en onze tests gebruiken om te meten hoe goed ze het doen na verloop van tijd’, zegt Morton tegen The Guardian. ‘Als een behandeling aanslaat, zou je verwachten dat er geen verschil te zien is in hoe snel een gezond schaap leert en een schaap met de ziekte. We willen weten hoe de ziekte begint zodat we kunnen nadenken over hoe we het kunnen voorkomen.’ Op Sevendays.nl/schaap zie je een video van het experiment met de schapen.

Woordenschat

Lees het artikel ‘Sandra over vallende sterren’ op pagina 5 van Kidsweek.

Opdracht 1

a Wat is een vallende ster? A Een stuk steen die in een baan rond de zon vliegt. B Het lichtspoor van stukjes steen die verbranden in de dampkring. C Het lichtspoor van metalen bolletjes die verbranden in de dampkring. D Stukjes steen die verbranden in de dampkring en op de aarde vallen. b Welk woord in de tekst is een synoniem voor vallende ster?

e Een satelliet gaat vallende sterren namaken. Op welke foto zie je een satelliet?

…………………………………………………………………………………………………. c

Een vallende ster is een natuurverschijnsel. Wat zijn nog meer natuurverschijnselen? Kleur de goede antwoorden. vulkaanuitbarsting

orkaan

papier

d De dampkring is een dikke laag van verschillende gassen die om de aarde hangt. Teken om de aarde hiernaast een dampkring.

regenboog

Nieuwsplaatsen

Een bedrijf in Japan gaat vallende sterren namaken. Omcirkel of kleur het land Japan in het kaartje hieronder.

Opdracht 2

KLAAR? Maak jouw eigen speciale Kidsweekwoordenschrift. Zoek de betekenis van de moeilijke woorden van deze week op en schrijf ze met de betekenis in je schrift.

Zelfstandig werkkaart 1 ~

Lees het artikel ’Je kunt er ook mee op vakantie’ op pagina 6/7 van Kidsweek.

Opdracht 1 b c d

Noem 2 problemen met water die genoemd worden in het artikel. Wat is een ander woord voor ontwerp? A idee B design C contact Wat kun je doen om water schoon te maken?

Opdracht 2

Lees de tekst en de afbeeldingen op pagina 13 hiernaast. a Kijk naar de afbeeldingen hieronder. Op welke afbeelding zie je een dam en op welke afbeelding zie je een dijk?

Waardoor overstroomde Nederland vroeger vaak? Noem 3 bouwwerken die overstromingen tegengaan. Waarom gaan de schuiven van een waterkering alleen dicht bij storm en springvloed, denk je? Wat zou je doen als er een overstroming was in je straat?

Hoe komt het dat een ding zinkt of blijft drijven? Kleur de 3 redenen die in de tekst worden genoemd groen. drijfkracht van het water

.…………………………………………..

regenval

vorm van het ding

gewicht van het ding windkracht

Welke dingen hieronder blijven drijven, denk je? Kleur die voorwerpen rood. Tip: probeer dit thuis of op school eens uit! aardappel

B ……………………………………….

Opdracht 3

Lees tekst 2 op pagina 13 hiernaast.

luchtdruk

Wereldoriëntatie

veer

steen

schelp

stukje piepschuim

Aluminiumfolie is gemaakt van metaal. Toch blijft het drijven. Leg uit hoe dit komt.

Afbeeldingen

TEKST 1

Overstromingen

Oosterschelde

Een deel van Nederland ligt lager dan het water. Daardoor overstroomde het land vroeger vaak. Om overstromingen tegen te gaan, bouwden mensen verhogingen langs de kust. Die verhogingen noemen we dijken. Op 31 januari 1953 raasde een zware storm over Nederland. Het water kwam heel hoog te staan. Dijken braken door en het land werd overspoeld met zeewater. Huizen en stallen liepen onder. 1.836 mensen verdronken en ook veel dieren stierven. Deze overstroming wordt de ‘Watersnoodramp’ genoemd.

Al voor deze ramp was een plan bedacht om grote overstromingen te voorkomen. Na de ramp werd het plan snel uitgevoerd. Dijken werden verhoogd. Inhammen van de zee (zeearmen) werden afgesloten met dammen. Sommige zeearmen kregen een dam met schuiven, een waterkering. Die schuiven gaan dicht bij storm en heel hoog water. Op andere dagen blijven de schuiven open en kan het water gewoon de zeearm in blijven stromen. Zo blijft het water in de zeearm zout. En kunnen schepen onder de waterkering door blijven varen.

Drijven en zinken

De Oosterschelde is een zeearm in de provincie Zeeland. Daar staat één van de grootste waterkeringen in Nederland.

TEKST 2

Hoe komt het dat het ene voorwerp blijft drijven en het andere niet? Dat heeft verschillende redenen. Het gewicht van een voorwerp is belangrijk. Als iets zwaarder is dan water, dan zinkt het. Een spijker zinkt bijvoorbeeld, omdat metaal zwaarder is dan water. Maar ook de vorm van het voorwerp is belangrijk. Metaal kan bijvoorbeeld wel blijven drijven als je het dun uitrolt. Dit komt door de oppervlaktespanning. De kleinste deeltjes van water trekken elkaar heel hard aan en vormen eigenlijk een soort vlies op het water. Als je iets op het water legt, dat het vlies doorprikt, zoals een stuk metaal, dan zinkt het. Iets wat het vlies niet doorprikt, blijft drijven. Dingen blijven ook drijven, doordat het water terugduwt. Dat noem je de drijfkracht van water.

Die exotische soorten worden exoten genoemd. Ze

Zelfstandig werkkaart 2 ~ Natuur

Lees het artikel ‘ Snakken naar schone lucht in India’ op pagina 8 van Kidsweek. a Wat is het onderwerp van de tekst?

kolencentrales

b c d e

luchtvervuiling

Opdracht 1

Opdracht 3

smog in India

Wat is smog? Wat is de oorzaak van de vieze lucht in China? Wat gaan ze doen tegen de vieze lucht? Wat kun je nog meer doen tegen luchtvervuiling? Bedenk twee dingen.

Opdracht 2

Lees tekst 1 op pagina 15 hiernaast. a Wat halen wij uit de lucht die we inademen? b Waarom is het goed dat we zuurstof inademen? c Hoe zorgt je lichaam ervoor dat de koolstofdioxide uit je lichaam gaat? d Werk samen met een klasgenootje. Hoe vaak ademen jullie in een minuut in en uit? Tel eerst het aantal bij je klasgenootje. Wissel daarna de rollen om.

Lees tekst 2 op pagina 15 hiernaast. a Op welke foto hieronder zie je luchtvervuiling? Kleur het goede vakje.

b c d e

Wat is een voordeel van broeikasgassen? Wat is een nadeel van broeikasgassen? Wat kun jij doen om de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan? Werk samen met een klasgenootje. Bedenk zoveel mogelijk dingen! Teveel broeikasgassen zorgen voor luchtvervuiling. Teken in het tekenvak hiernaast een poster waarmee je mensen oproept om iets te doen tegen luchtvervuiling.

Stop luchtvervuiling!!

Lucht

TEKST 1

TEKENVAK

Wist je dat we in 24 uur wel meer dan 8000 liter lucht in en uit ademen? Gelukkig maar, want wij halen zuurstof uit de lucht. De longen, het hart en de bloedvaten zorgen ervoor dat de zuurstof naar de rest van het lichaam vervoerd wordt. Het lichaam zet de zuurstof om in energie. Daardoor kunnen we de hele dag bewegen en leuke dingen doen. Bij het gebruik van zuurstof in het lichaam ontstaan ook afvalproducten, zoals koolstofdioxide. Door uit te ademen zorgt je lichaam ervoor dat de koolstofdioxide weer naar buiten gaat.

TEKST 2

Broeikasgassen

De lucht om ons heen noemen we de dampkring. In de dampkring komen broeikasgassen voor. Dat is fijn, want broeikasgassen zorgen ervoor dat de warmte van de zon wordt vastgehouden op aarde. Hierdoor blijft de aarde warm. Wist je dat zonder broeikasgassen de gemiddelde temperatuur op aarde -18 graden Celsius zou zijn? Brrr..!

Teveel broeikasgassen De laatste jaren zijn er veel meer broeikasgassen in de dampkring gekomen. Dit komt vooral door onszelf. We stoten namelijk veel meer broeikasgassen uit dan vroeger. Denk maar eens aan de uitlaatgassen van auto’s, vliegtuigen en fabrieken. Dit noemen we luchtvervuiling. Probleem! Doordat er steeds meer broeikasgassen op de aarde komen, wordt het op aarde steeds warmer. Dat heeft nare gevolgen! Als het warmer wordt smelt namelijk het ijs op de polen. Hierdoor stijgt de zeespiegel en kunnen er meer overstromingen ontstaan.

Nieuwspuzzel

HORIZONTAAL 3. Van welke dieren komt het gif waarmee de Amerikaan Steve Ludwin experimenteert? (pag. 1) 8. In het spel Falling Ballz schiet je met … allemaal cirkels, vierkanten en driehoeken weg. (pag. 23) 9. Bij welke sport moet je zorgen dat je alles op precies hetzelfde moment doet? (pag. 15) 10. Welke dieren zijn door Britse wetenschappers getraind in het herkennen van beroemdheden? (pag. 11) 12. Hoe wordt de luchtvervuiling in New Delhi genoemd? (pag. 8/9) 13. Welk vak moeten kinderen vanaf groep 5 volgens Yannick uit Maastricht krijgen? (pag. 6/7) VERTICAAL 1. De uitvinding CaBo is een …. die blijft drijven. (pag. 6/7) 2. Tijdens de Global Children’s Designathon dachten kinderen wereldwijd na over oplossingen voor …. (pag. 6/7) 4. Onder welk apparaat legde kunstenaar Arie van ’t Riet dode dieren en insecten? (pag. 19) 5. Wat deelt de Amerikaanse Tyler uit aan de politie? (pag. 8/9) 6. Een cagner is een Catalaans beeldje in een … houding. (pag. 14) 7. Hoeveel spelers uit het Marokkaanse nationale voetbalelftal zijn in Nederland geboren? (pag. 15) 11. De film De Club van Sinterklaas & Het Gouden Hoefijzer is alweer de … film van de Club van Sinterklaas. (pag. 17)

Jaargang 9, week 46, 16 november 2017 Kidsweek in de Klas is een uitgave van Uitgeverij Young & Connected BV Eindredactie Femke Ruiter Redactie Susan Schaeffer, Linde te Koppele, Marinde Hurenkamp Contact mail naar lezersservice@kidsweek.nl of bel 020-6304707 van ma t/m vrij tussen 9.00 -17.00 uur Druk Rodi Media, Diemen Bezorging PostNL Copyright 2017, Kidsweek in de Klas. Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd door middel van enige methode of vorm dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de directeur. De inhoud van Kidsweek in de Klas is auteursrechtelijk beschermd. Eventuele rechthebbenden die wij niet hebben kunnen achterhalen, verzoeken wij contact op te nemen met de uitgeverij.