50
2017
NEDERLANDS INSTRUCTIE Doelen Uw leerlingen lezen bij het onderdeel Nederlands een tekst over vogelgriep. Ze bepalen de tekstsoort, kijken naar koppen en bepalen hoe zij de tekst kunnen gebruiken voor een werkstuk. Bij het onderdeel Burgerschap onderzoeken zij hoe de regels rond illegaal vuurwerk in elkaar zitten. Referentieniveaus Niveau 2F: kan informatieve teksten lezen, waaronder schoolboek en studieteksten (voor taal- en zaakvakken) en het alledaagse nieuws in de krant. Niveau 2F: kan tekstsoorten benoemen. Kan de hoofdgedachte in eigen woorden weergeven.
Instructie van de les Nederlands – Introductie Uw leerlingen gaan deze les aan de slag met het artikel ‘Tok in je hok’ op pagina 4/5 van 7Days. De leerlingen lezen de tekst oriënterend en grondig. Burgerschap – In deze les lezen uw leerlingen het artikel ‘Illegaal vuurwerk wordt steeds gevaarlijker’ op pagina 4/5 van 7Days. Ze onderzoeken wat de regels zijn rond illegaal vuurwerk en geven hun mening over stellingen rond illegaal vuurwerk. Nieuwspuzzel – De nieuwspuzzel is een kruiswoordpuzzel met woorden uit het nieuws.
Verwerking Uw leerlingen maken de lesbrief.
Afsluiting (5 minuten) Bespreek de antwoorden van de lesbrief. Liepen uw leerlingen ergens tegen problemen aan? Vraag uw leerlingen wat zij deze les hebben geleerd.
50 2017
HOOFDDOEL LEZEN Deze les lees je een tekst oriënterend en grondig, voorspel je het onderwerp en denk je na over koppen en tekstsoort.
NEDERLANDS ‘Tok: in je hok!’ A
Lees het artikel ‘Tok in je hok’ op pagina 4/5 van 7Days oriënterend.
B
Voorspel het onderwerp van het artikel ‘Tok in je hok’. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
C
Schrijf op wat je al over dit onderwerp weet. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
D
Wat verwacht je over het onderwerp te weten te komen? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
E
Lees het artikel ‘Tok in je hok’ op pagina 4/5 van 7Days nu grondig.
F
Wat voor soort tekst is ‘Tok in je hok’? A interview B recensie C nieuwsbericht D informerende tekst
G
Klopte je verwachting bij vraag D? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
H
Wat is het deelonderwerp van alinea 3? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
I
Waarom heeft de schrijver die kop van alinea 3 zo gekozen, denk je? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
J
Bedenk een andere, passende kop bij alinea 3. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
K
Stel dat je een werkstuk maakt over vogels. Welke informatie uit de tekst zou je kunnen gebruiken? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Maak je eigen nieuwsquiz! Stap 1 I
Kies een artikel uit 7Days.
Stap 2 I
Bedenk een meerkeuzevraag over het onderwerp van het artikel.
Stap 3 I
Maak een kaartje. Zorg ervoor dat op elk kaartje staat: - De titel van het artikel en het paginanummer. - Jouw vraag. - Het goede antwoord op de vraag en drie foute antwoorden (afleiders). - Wat het goede antwoord is.
Stap 4 I
Maak meerdere kaartjes.
Stap 5 I
Speel het spel met je klasgenoten! De spelregels staan hieronder.
Spelregels
Maak drietallen en spreek met elkaar af wanneer het spel is afgelopen. Als alle kaartjes op zijn? Na 5 minuten? Leg jullie kaartjes bij elkaar en schud ze. Leg de kaartjes op een stapel. Eén iemand is spelleider. Hij of zij pakt het eerste kaartje en leest de vraag hardop voor. Let erop dat je vertelt op welke pagina in 7Days het antwoord te vinden is. De twee anderen proberen zo snel mogelijk het antwoord op de vraag te vinden. Weet je het antwoord? Steek dan één hand in de lucht. De spelleider geeft de beurt aan de degene die het eerst zijn of haar hand in de lucht heeft gestoken. Hij of zij mag het antwoord geven. De spelleider controleert het antwoord. Is het antwoord goed? Dan krijgt degene die het goede antwoord heeft gegeven één punt. De volgende ronde is iemand anders spelleider. Wie verdient er nu een punt? En wie heeft er aan het eind van het spel de meeste punten? Zorg er samen voor dat iedereen steeds om de beurt spelleider is.
HOOFDDOEL BURGERSCHAP In deze opdracht onderzoek je hoe de regels rond illegaal vuurwerk in elkaar zitten.
BURGERSCHAP ‘Illegaal vuurwerk wordt steeds gevaarlijker’ A
Lees het artikel ‘Illegaal vuurwerk wordt steeds gevaarlijker’ op pagina 4/5 van 7Days.
B
Ga jij vuurwerk afsteken met oud en nieuw? Zo ja, wat voor vuurwerk? Zo nee, waarom niet? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
C
Wat zijn de straffen voor het afsteken of bezitten van illegaal vuurwerk? Je mag internet gebruiken. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
D
Wat is een taakstraf? En een HALT-straf? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
E
Hoe kun je erachter komen of vuurwerk illegaal is? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
F
Ben je het EENS of ONEENS met de volgende stelling? Leg je antwoord uit.
‘Het is de taak van ouders om te voorkomen dat hun kinderen illegaal vuurwerk afsteken.’ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… G
Ben je het EENS of ONEENS met de volgende stelling? Leg je antwoord uit.
‘Voor het afsteken van illegaal vuurwerk moet je altijd een gevangenisstraf krijgen’ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
NIEUWSPUZZEL
HORIZONTAAL 2. Rico Verhoeven is een bekende … (pag. 5) 9. Welk illegaal vuurwerk komt de politie het meest tegen? (pag. 4/5) 10. Een Britse journalist maakte zijn neprestaurant populair met … (pag. 14) 11. Wat is de laagste straf voor het bezitten van illegaal vuurwerk? (pag. 4/5) 12. Trump praat over een nieuwe … naar de maan. (pag. 7) 13. Welke besmettelijke ziekte werd afgelopen weekend ontdekt op een eendenboerderij in Flevoland. (pag. 4/5) 14. In wat voor woningen leven mensen in de Chinese stad Hong Kong? (pag. 15) VERTICAAL 1. In de film The Force Awakens lopen meerdere … door elkaar. (pag. 19) 3. Earth Guardians klagen de Amerikaanse overheid aan omdat die volgens hen te weinig doet tegen de … (pag. 6) 4. Hoe heet de uitdaging waarbij je je gezicht in de sneeuw drukt? (pag. 2) 5. Welke sport beoefende de Franse stuntman Nathan Paulin dit weekend in Parijs? (pag. 14) 6. Rylan Kindness uit het Australische Brisbane heeft een … ontwikkeld. (pag. 11) 7. In Californië woeden momenteel ernstige … (pag. 8) 8. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat mannen meer lijden aan de gevolgen van … dan vrouwen. (pag. 7)
49 2017
NEDERLANDS ‘
A X B Eigen antwoord leerling. C Eigen antwoord leerling. D Eigen antwoord leerling. E X F Antwoord D is juist: informatieve tekst. G Eigen antwoord leerling. H Vogels moeten voorlopig in hun hok gehouden worden. I
Waarschijnlijk omdat de tekst eigenlijk doorloopt, de vraagstelling volgt op de laatste zin van alinea 2.
J
Eigen antwoord leerling. De andere alinea’s hebben een kop met een vraag. Deze kop bevat daarom idealiter ook een vraag, waar de alinea antwoord op geeft. De eerste regel van de tekst moet bij een andere kop waarschijnlijk wel gewijzigd worden.
K Eigen antwoord leerling.
BURGERSCHAP ‘Illegaal vuurwerk wordt steeds gevaarlijker’ A X B Eigen antwoord leerling. C De straffen variëren; een geldboete, taakstraf, maar ook een gevangenisstraf is mogelijk. Een slachtoffer kan ook schadevergoeding eisen (en toegewezen krijgen). Deze informatie is te vinden op de sites: https://www.om.nl/onderwerpen/jaarwisseling/ en https://www.politie.nl/themas/vuurwerk.html.
D Bij een taakstraf moet iemand onbetaald een bepaalde taak uitvoeren, bijvoorbeeld schoonmaken. Een HALT-straf bestaat uit:
Gesprekken tussen jongere, ouders en een Halt-medewerker. Eventuele schade vergoeden. Aanbieden van excuses. Maken van leeropdrachten. Soms ook een werkopdracht.
Informatie hierover is te vinden op https://www.halt.nl/halt-straf/hoe-werkt-de-halt-straf/. E Illegaal vuurwerk is al het vuurwerk dat je niet in de legale handel en binnen de vastgestelde verkoopdagen in Nederland kunt kopen. Meer informatie over hoe je illegaal vuurwerk kunt herkennen staat hier: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/vuurwerk/vraag-enantwoord/hoe-weet-ik-of-vuurwerk-illegaal-is. F en G Eigen antwoord leerling. Ter beoordeling leerkracht.
NIEUWSPUZZEL