Ervaringen delen
Aardig doen
Een taak uitvoeren
Jan van den Dool
Jezelf presenteren
Duistere zaakjes
Samen spelen en werken
Lezen is leuk en soms ook spannend. En je kunt veel dingen ontdekken. Bijvoorbeeld wat kinderen doen in moeilijke situaties. Wat kiezen ze, en hoe loopt dat af? Je kunt met de hoofdpersonen meeleven en denken: wat zou ik nu zelf doen?
Een keuze maken
Opkomen voor jezelf
Duistere zaakjes Jan van den Dool
Omgaan met ruzie
Stefan heeft op zaterdag een baantje in de winkel van André. Onverwacht zegt André dat hij niet meer hoeft te komen. Hij geeft Stefan vier trommeltjes Arnhemse meisjes. Maar zitten er wel Arnhemse meisjes in? Samen met Iris komt Stefan allerlei duistere zaakjes op het spoor waarin André een grote rol speelt. Door hun moed en slimheid kunnen Iris en Stefan de politie helpen maar André verdwijnt spoorloos. Een waargebeurd verhaal, spannend en vol onverwachte wendingen!
AVI 9+/E7/Plus Met illustraties van Hester van der Grift
Bestelnummer 5117
11014_Duistere zaakjes_cover.indd 1
10-06-11 10:46
Inhoud 1. Handvaardigheid
5
2. Een bedrijfsongeval?
12
3. Arnhemse meisjes
18
4. Sudoku
20
5. Echolocatie
27
6. Sipke
33
7. Een kleine jongen
37
8. De Graanhoeve
43
9. Ingebroken
49
10. Een sms’je
56
11. Ontvoerd
63
12. Oh! Lieve! Wat gebeurt er?
68
13. Hij kan niet ver zijn
76
14. In de stad
85
15. Met jou? Altijd!
94
11014_Duistere zaakjes_avi9+_v2.indd 3
10-06-11 10:51
11014_Duistere zaakjes_avi9+_v2.indd 4
10-06-11 10:51
1. Handvaardigheid ‘Dat ziet er goed uit, Stefan, daar kun je mee voor de dag komen.’ Stefan glimt. Op de werkbank liggen de triplex lichaamsdelen van een clown. Een kop met bolhoed, armen, benen en een lijf. De leraar, mijnheer Van Rooyen, geeft hem een klap op zijn schouder. ‘Het komt helemaal goed met jou. Heb je al een paar kleuren in gedachten? Of vind je hem zo mooi genoeg? Stefan kijkt de leraar aan. ‘Gewoon triplex? Nee, rood, groen en blauw. En vrolijke ogen en een rode neus.’ ‘Goed zo, maar eerst…?’ ‘Maar eerst?’ ‘O nee, ik zie het al,’ zegt de leraar, ‘de gaatjes op de scharnierpunten zitten er in. Heb je de goede maat?’ ‘Drie millimeter.’ ‘Oké, nu eerst kijken of de koperen opsluitbusjes erin passen, dan kun je ze er na het schilderen definitief inzetten. Ga je gang. Maar wacht,’ bedenkt hij zich, ‘we gaan eerst naar meneer Boender, kan nog net voor de pauze.’ Voor ze het lokaal uitgaan, kijkt mijnheer Van Rooyen de klas rond. ‘Jullie kunnen vooruit, we zijn zo terug.’ ‘Dat is maar goed ook,’ zegt Max als de deur achter hen dicht is, ‘het is zo pauze, en ik heb geen zin om ook in de pauze nog in dit werkhol te zitten.’ Hij kijkt de klas rond. ‘Hoorden jullie dat, jongens? “Rood, groen en blauw…,”’ doet hij Stefan na, ‘slijmbal! Eigenlijk moeten we dat verwende jongetje eens een lesje leren.’
5
11014_Duistere zaakjes_avi9+_v2.indd 5
10-06-11 10:51
6
11014_Duistere zaakjes_avi9+_v2.indd 6
10-06-11 10:51
Hij loopt naar de werkplek van Stefan en legt de houten onderdelen op elkaar. ‘Weet jij geen leuk geintje?’ vraagt hij aan Dani, die naast Stefan zit. ‘Een klodder lijm tussen je lippen,’ zegt Dani. Iedereen schiet in de lach. Max kijkt hem vernietigend aan. ‘Goed idee!’ zegt Fabian, ‘alles aan elkaar plakken.’ ‘Oké!’ grijnst Max. ‘Dat is gemeen!’ zegt Esmée, ‘jullie zijn gewoon jaloers. Kinderachtige jongetjes!’ Max kijkt haar aan. ‘O, jongens, Esmée weer hoor. Zij moet zo nodig Stefan beschermen. Pak jij even een tubetje secondelijm, Fabian?’ Fabian schrikt. Daar had hij niet op gerekend. ‘Het was maar een idee, hoor...’ ‘Ja, maar wel een heel goed idee.’ Max kijkt naar Fabian. ‘Durf je niet?’ ‘Nou, rustig maar.’ Langzaam loopt Fabian naar de kast waar allerlei spullen in liggen. Iedereen is stil. Ze weten dat niemand zonder toestemming in die kast mag komen. Esmée bijt op haar lip. Dani, die met zijn eigen werk bezig is, houdt de spullen van Stefan in de gaten. Als het nodig is, zal hij voor hem opkomen. Die lijm komt er niet tussen! Fabian pakt de knop van de deur en trekt er aan. ‘Op slot!’ Het klinkt of hij er blij mee is. Snel verbetert hij zichzelf. ‘Wat een pech!’ ‘Nou, je weet waar de sleutel ligt,’ zegt Max. Nu wordt het nog spannender. ‘Die heeft Van Rooyen altijd in zijn zak,’ zegt Fabian. ‘Niet altijd,’ zegt Max, ‘hij ligt ook vaak in de la van zijn bureau, dat weet jij ook wel. Tweede la rechts.’ Esmée kan zich niet meer inhouden.
7
11014_Duistere zaakjes_avi9+_v2.indd 7
10-06-11 10:51
‘Fabian, laat je niet gebruiken. Zelf durft hij niet!’ Fabian twijfelt even maar loopt door en trekt de la open. Ja, daar ligt de sleutel. Hij baalt. Vlug schuift hij hem onder wat papieren en knalt de la dicht. ‘Ik zie geen sleutel.’ Dan klinkt de bel voor de pauze. ‘Oké, we bedenken nog wel wat,’ zegt Max. Dani is de laatste die het lokaal uitgaat. Anders gaat de deur altijd op slot tijdens de pauze… Hij treuzelt, maar gaat toch de anderen achterna. Op het plein kijkt hij rond. Ineens staat Stefan naast hem. ‘Hoi, Dani, ga je nog iets leuks doen in de vakantie?’ ‘Niet dat ik weet. Schaatsen misschien.’ ‘En jij?’ ‘In elk geval werken.’ ‘Wérken? Wat voor werk?’ ‘O, klusjes voor iemand in een winkel.’ ‘Bij jullie in de buurt?’ ‘Ja, een paar straten verder, in het centrum. Maar jij gaat schaatsen? Waar?’ ‘Op de plas, achter ons huis.’ ‘Alleen, of heb je broers en zussen?’ ‘Eén zus.’ Dani kijkt Stefan aan. ‘Maar die is blind.’ ‘O.’ Het blijft even stil. ‘Kan ze helemaal niet zien?’ ‘Nee, niets.’ ‘Was ze al blind toen ze werd geboren?’ ‘Ja.’ ‘Hoe oud is ze?’ ‘Veertien.’ ‘Komt het nog goed?’
8
11014_Duistere zaakjes_avi9+_v2.indd 8
10-06-11 10:51
‘Nee.’ Stefan zucht. ‘Erg voor haar.’ ‘Ja, maar ze is eraan gewend. Zullen we gaan voetballen?’ Na de pauze gaat iedereen weer verder met zijn of haar werkstuk. Stefan pakt een opsluitbusje en drukt het in een van de gaatjes. Hè? Het gat is veel te groot. Het busje zit er los in. Hoe kan dat nou? Hij probeert een ander gat. Ook te groot. Alle gaten zijn te groot. Ineens ziet hij wat. Er ligt houtboordsel op de werkbank. Dat kan niet! Hij had alles opgeruimd. Voor je aan het volgende begint, eerst de rommel opruimen, zegt mijnheer Van Rooyen altijd. En dat heeft hij gedaan, zeker weten! Er heeft iemand aan zijn werk gezeten! Nijdig kijkt hij op. ‘Meneer.’ De leraar komt naar hem toe. ‘Is er iets?’ ‘De gaten zijn te groot…’ ‘Dan heb je een te grote boor gebruikt.’ ‘Dat kan niet, drie millimeter! Voor de pauze was ik ermee klaar, en nu ligt er weer boordsel…’ Mijnheer Van Rooyen bekijkt de busjes en dan de gaatjes. ‘Ja, die zijn te groot, geen drie maar vijf millimeter. Weet je zeker dat je de goede boor had?’ ‘Zeker weten. En daarna alles opgeruimd.’ ‘En de boormachine?’ Stefan kijkt naar Dani. ‘Aan Dani gegeven. Hij had hem ook nodig.’ ‘En toen?’ ‘Toen… moesten wij naar Boenders, eh, meneer Boenders.’ Mijnheer van Rooyen kijkt de klas rond. ‘Iedereen alles neerleggen.’ Meteen leggen ze allemaal hun spullen voor zich op de werkbank. Met mijnheer Van Rooyen valt niet te spotten. Je kunt met hem lachen, maar hij laat zich niet in de maling nemen. Streng kijkt hij rond.
9
11014_Duistere zaakjes_avi9+_v2.indd 9
10-06-11 10:51
‘Wie heeft er aan het werkstuk van Stefan gezeten?’ Het blijft stil. ‘Dat dacht ik wel, flink genoeg om iets uit te halen, maar te laf om het te erkennen.’ Max wijst naar de plek waar Dani staat. ‘Daar ligt de boormachine, met het boortje er nog in.’ Iedereen kijkt. Ook mijnheer Van Rooyen. Hij kan niet geloven dat Dani er iets mee te maken heeft. Hij kijkt hem aan en wijst naar de boor. Dani schrikt. Iedereen in de klas kijkt naar hem. Hij wordt vuurrood en kan bijna niet uit zijn woorden komen. ‘Heb jij die boor gebruikt?’ vraagt mijnheer Van Rooyen ‘Ja mmmeneer.’ ‘Wat voor maat boor zit er in?’ ‘Vijf mi-mi-mi-llime-meter, meneer.’ De leraar kijkt hem streng aan. ‘Wanneer heb jij hem voor het laatst gebruikt?’ ‘Voor de pppauze…’ ‘Wat moest je boren?’ Dani wijst naar het werkstuk waar hij mee bezig is. ‘Een gaatje, meneer.’ Iedereen schiet in de lach. Dani voelt zich kwaad worden. Het is niet eerlijk! Hij hééft het niet gedaan! Dit is gemeen! ‘Ik heb het niet gedaan!’ zegt hij. ‘Wie dan wel?’ ‘Dat weet ik niet! Maar ik niet!’ ‘Oké, na de les praten we verder,’ zegt de leraar. Dani buigt zijn hoofd en zegt niets meer. Ook Stefan baalt. Hij kan heus wel tegen een geintje, maar dit? Waarom? En wie? Hij kijkt naar Dani. Die is helemaal van streek. Stefan gaat naast hem staan. ‘Weet jij wie het heeft gedaan?’ Dani ziet dat de leraar op hen let. Hij haalt zijn schouders op. ‘Ik in elk geval niet.’ Hij kijkt Stefan aan. ‘Geloof je me?’ Stefan zegt niets, hij twijfelt.
10
11014_Duistere zaakjes_avi9+_v2.indd 10
10-06-11 10:51
Ervaringen delen
Aardig doen
Een taak uitvoeren
Jan van den Dool
Jezelf presenteren
Duistere zaakjes
Samen spelen en werken
Lezen is leuk en soms ook spannend. En je kunt veel dingen ontdekken. Bijvoorbeeld wat kinderen doen in moeilijke situaties. Wat kiezen ze, en hoe loopt dat af? Je kunt met de hoofdpersonen meeleven en denken: wat zou ik nu zelf doen?
Een keuze maken
Opkomen voor jezelf
Duistere zaakjes Jan van den Dool
Omgaan met ruzie
Stefan heeft op zaterdag een baantje in de winkel van André. Onverwacht zegt André dat hij niet meer hoeft te komen. Hij geeft Stefan vier trommeltjes Arnhemse meisjes. Maar zitten er wel Arnhemse meisjes in? Samen met Iris komt Stefan allerlei duistere zaakjes op het spoor waarin André een grote rol speelt. Door hun moed en slimheid kunnen Iris en Stefan de politie helpen maar André verdwijnt spoorloos. Een waargebeurd verhaal, spannend en vol onverwachte wendingen!
AVI 9+/E7/Plus Met illustraties van Hester van der Grift
Bestelnummer 5117
11014_Duistere zaakjes_cover.indd 1
10-06-11 10:46