Het Regionaal Landschap Lage Kempen wil ons waardevolle landschap zoveel mogelijk behouden en kansen geven zodat we er in de toekomst nog meer van kunnen genieten. We doen dit samen met de Vlaamse overheid, de
p.2
Provincie, natuurverenigingen, boeren, jagers, toeristische organisaties en 15 gemeenten.
p.3
LANDSCHAPSKRANT
NUMMER 15 - JAARGANG 7 - ZOMER 2010
Parken in de kijker
Een dag uit het leven van ons landschapsteam t e h n e k a m zij ! r e i o o m p landscha
Gezocht
wandelaars
m/v
WIN! ‘Zonderik’
Open Monumentendag:
geschenkpakket
Exclusief bezoek aan de Genaderse Watermolen
p.4
sep tember 20
12
Genaders molen e Houthal en
10
In de Genaderse Watermolen in Houthalen-Helchteren kan je heerlijk tafelen, maar de molen verbergt ook een (water)rijke geschiedenis. Driehonderd jaar geleden bouwden drie generaties molenaarsfamilies eigenhandig een metershoge aarden dijk, om de Laambeek naar een nieuwe beek om te leiden, zodat de molen kon draaien. Hoe en waarom zij -in de weinig comfortabele omstandigheden van toen- zo’n monumentaal werk uitvoerden kom je te weten tijdens Open Monumentendag op 12 september. Voor één uitzonderlijke keer neemt een ervaren gids je tijdens een 3 km lange wandeling mee langs verborgen plekjes rond de molen en doorheen een gebied dat anders niet toegankelijk is voor het publiek. Er zijn geleide wandelingen om 14u., 15u. en 16u. maar je kan tussen 10u. en 18u. ook vrij wandelen met het gratis foldertje (met wandelroute) dat je aan het vertrekpunt aan de Genaderse molen kan afhalen. De hele namiddag kan je daar terecht voor een hapje, drankje, infostands en randanimatie.
© Frans Van Bauwel
p.3
Een dag uit het leven van ons landschapsteam in de parken van De Wijers In het hart van Limburg liggen De Wijers: een uniek gebied met maar liefst 1.175 vijvers. De regio heeft een enorme rijkdom aan natuur en cultuurhistorisch erfgoed en is tegelijk een toeristische topregio met heel wat recreatiemogelijkheden. 14 partners hebben de handen in elkaar geslagen om de De Wijers duurzaam verder uit te bouwen.
Op stap met wandelpeter Marc in Bosland
HAMONT-ACHEL
NEERPELT
LOMMEL OVERPELT
Gezocht: wandelaars m/v
BOCHOLT
En daarvoor hebben we ook jouw hulp nodig! In de ‘Blauwe parel’, die om de beurt bij elke partner staat, kan je jouw wensen, ideeën of dromen voor de Wijers posten. In september staat de Blauwe parel bij het Regionaal Landschap Lage Kempen. Stuur ons jouw idee, droom of wens via info@rllk.be en wie weet worden jouw dromen voor De Wijers werkelijkheid!
en cultu ur natuu r mens
IN FO
Lage Kempen Regionaal Landschap Grote Baan 176 3530 Houthalen-Helchteren T 011 78 52 59 info@RLLK.be
I Tessenderlo I Zonhoven I Neerpelt I Overpelt Lommel I Lummen I Leopoldsburg I I Houthalen-Helchteren I Heusden-Zolder Hamont-Achel I Hechtel-Eksel I Halen I Ham I Beringen I Bocholt
p Lage Kempen maakt
Regionaal Landscha
PEER MAASEIK MEEUWEN-GRUITRODE
BERINGEN TESSENDERLO
OPGLABBEEK HEUSDEN-ZOLDER
in: het landschap mooier
De vele parken in De Wijers zijn een prima manier om dit vijverrijke gebied te ontdekken. Je kunt er wandelen, genieten van de rust én de inwendige mens versterken, bijvoorbeeld met een lekker streekbier zoals Zonderik of Ter Dolen. Net als het omringende landschap hebben deze grote parken zorg nodig. Dankzij de steun van de Vlaamse Overheid, afdeling Ruimte en Erfgoed, en de provincie Limburg, die LSM middelen investeert, zijn er Landschapsteams aan het werk. Deze ploegen van sociaal economiebedrijf De Winning zijn gespecialiseerd in natuuren landschapszorg én in zorg voor hun arbeiders, die onder deskundige begeleiding van een ploegbaas werkervaring opdoen.
DILSEN-STOKKEM
HOUTHALEN-HELCHTEREN AS
LUMMEN
ZONHOVEN MAASMECHELEN
GENK HALEN
HERK-DE-STAD
DIEPENBEEK
ZUTENDAAL LANAKEN
NIEUWERKERKEN
ALKEN
BILZEN HOESELT
SINT-TRUIDEN
RIEMST
BORGLOON TONGEREN HEERS GINGELOM
VOEREN HERSTAPPE
-> Inschrijven via info@rllk.be of tel 011 78 52 59.
de blauwe parel
Enthousiaste wandelpeters- en meters zijn al jarenlang de ogen en oren van het Regionaal Landschap op onze wandelpaden. Zij melden ons eventuele problemen, gaande van sluikafval tot ontbrekende wandelpalen. Elk wandelgebied heeft een hoofdwandelpeter die alles in goede banen leidt. In het Lommelse Kattenbos is dat Marc Huysmans. Marc: “Mijn vrouw en ik zijn verwoede wandelaars en we kennen de wandelingen in Lommel op ons duimpje. Daarom heb ik mij kandidaat gesteld als wandelpeter voor Kattenbos. Trouwens, vlakbij Kattenbos staan mijn schapen en ezel en dus moet ik toch vaak in de buurt zijn. Op de informatievergadering van RLLK hoorden we wat er zoal verwacht wordt. Elk wandelgebied wordt regelmatig gecontroleerd en wij geven alle problemen door aan RLLK om ze op te lossen. Klein afval raap ik gewoon zelf op en dat gooi ik in de vuilnisbak op de parking. In andere gevallen wordt de stadsdienst van Lommel verwittigd. Kleine herstellingen aan de wandelpalen kunnen we ook zelf doen. Elke hoofdwandelpeter kreeg een rugzakje met een voorraad pijltjes en een schroevendraaier.”
Stewart
Jos
Guido
Marc maakt als hoofdwandelpeter de planning op voor zijn wandelpeters. Hij zorgt ervoor dat de wandelingen mooi verdeeld zijn. “Het fijnst van al is als je de wandelingen afwisselend in een ander seizoen kan doen en niet steeds dezelfde routes moet bewandelen.” Wandelaars spreken onze wandelpeters ook wel eens aan. Soms is dat maar goed ook. “In Kattenbos loopt ook een GR-wandelroute en ik werd aangesproken door wandelaars die de rood-witte streepjes volgden. Bij hun vraag ‘hoe ver het nog was?’ moest ik toch even lachen. De GR is immers een Europees netwerk van langeafstandpaden van meer dan 80.000 km… Dan is het leuk om die mensen verder te helpen. Ik geef sowieso met veel plezier uitleg aan wandelaars die ik tegenkom.” dromen tussen bomen
Nieuw: alle wandelroutes in Limburg op één website!
© Frans Van Bauwel
René
Milan
“Ooit kwam ik wandelaars tegen die per ongeluk de rood-witgestreepte GR-route stapten in plaats van de lokale wandelroute. Ze vroegen hoe ver het nog was, maar de GR is honderden km’s lang!”
Wil jij ook helpen om onze wandelroutes picobello in orde te houden? Schrijf je dan in op onze infoavond voor nieuwe wandelpeters en meters op 20 september om 20u, in de kantoren van RLLK, Grote Baan 176, Houthalen-Helchteren.
HASSELT
WELLEN
EK • DO E BE LE EF • ON TD
WWW.RLLK.BE
HECHTEL-EKSEL LEOPOLDSBURG HAM
KORTESSEM
© Frans Van Bauwel
n een mooier land Hier wordt gewerkt aa
schap!
ons nieuwe werfbord
KINROOI
BREE
Ontdek leuke filmpjes van het landschapsteam in actie op onze facebookpagina! Je vindt de link op onze website www.facebook.com/lagekempen
Met de steun van:
Vanaf nu is er maar één adres voor al wie in Limburg wil wandelen. Op www.wandeleninlimburg.be vind je alle kwalitatieve wandelroutes van de drie Limburgse regionale landschappen met digitaal kaartje, praktische info en foto’s. Bovendien kan je met de handige zoekmachine dé perfecte wandelroute opsnorren. Kortom: wie wil wandelen, neemt een kijkje op www.wandeleninlimburg.be!
www.wandeleninlimburg.be
p.04 | Planten van hier
Planten van hier? Veel bomen en struiken in ons land zijn ingevoerd uit verre landen en zijn minder goed aangepast aan ons klimaat. ‘Planten van hier’ of autochtone planten stammen rechtstreeks af van bomen en struiken die na de laatste ijstijd ons landschap vormden. Deze planten hebben zich eeuwenlang aangepast aan onze lokale groeiomstandigheden en zijn bijgevolg perfect afgestemd op hun omgeving. Zo kunnen vogels en insecten precies op het juiste moment smullen van de bessen en zaden. Met Planten van hier maak je je tuin mooier én diervriendelijker! De drie Limburgse regionale landschappen hebben de handen in elkaar geslagen om deze kostbare planten te vermarkten.
Landbouwers kopen nu extra voordelig ‘Planten van hier’ Als landbouwer heb je er alle baat bij om te kiezen voor planten van hier. Ze zorgen voor schaduw voor dieren en gewassen én je krijgt extra subsidie bij de aanplant van een haag, heg of houtkant die bestaat uit autochtoon plantgoed (= planten van hier), als je bij de Vlaamse Landmaatschappij een beheerovereenkomst ‘kleine landschapselementen’ afsluit. Opgelet: deze aanvraag moet tegen 30 september 2010 bij de VLM toekomen. Je kan dan planten in het voorjaar van 2010. Het Regionaal Landschap doet er nog een schepje bovenop en zorgt in het voorjaar van 2010 éénmalig voor een gezamenlijke aankoop van autochtone bomen en struiken aan extra voordelige prijzen. Landbouwers die een aanvraag voor een beheerovereenkomst afsluiten vóór 30 september worden persoonlijk op de hoogte gebracht van deze plantenverkoop.
Wit + Panto n
e: 228
C
Wit + C
=0 M
=100
Y=5 K
=40
Voor meer info over het afsluiten van een beheerovereenkomst neem je contact op met de bedrijfsplanner van de VLM: Davy Noelmans - davy.noelmans@vlm.be of 011/29 87 00.
Tip voor particulieren
© R LH
Een houtkant met Planten van hier heeft alleen maar voordelen.
Lijsterbes
©
RLH
Als particulier kan je natuurlijk ook ‘Planten van hier’ bestellen. Natuurpunt Limburg houdt dit najaar een grote plantenverkoop, met autochtone bomen en struiken aan voordeelprijzen. Hou je brievenbus in de gaten of kijk op de website www.natuurpuntlimburg.be. Sommige gemeenten geven trouwens extra subsidies wanneer je ‘Planten van hier’ gebruikt voor de aanleg van een haag of houtkant. Neem hiervoor contact op met de milieudienst van jouw gemeente.
Europees Fonds voor Plattelandsontwikkeling. Europa investeert in zijn platte land.
Spork
WEDSTRIJD Win een Zonderik geschenkpakket De Wijers heeft er een bijzonder streekproduct bij: de Zonderik! Dit Zonhovens plezierbier is een stevige tripel, gemaakt met een fijne kruidensamenstelling, zoals koriander, komijn, karwij en honing. De Zonderik Tripel is een goudblond degustatiebier. De Dubbele Donkere is uitermate geschikt is om mee te kokkerellen. Naast het bier heeft Zonderik een heel gamma aan lekkernijen. Wat dacht je van bier-ijs, honing en bierworstjes. Kortom: In de Wijers weten ze wat lekker is! Wist je trouwens dat de Zonderik zijn naam dankt aan de Zonderikbeek die op de grens ligt tussen Heusden-Zolder en Zonhoven? Maak kans op een heerlijk geschenkpakket. Los de puzzel op en bezorg ons het juiste antwoord vóór 30 september 2010 via info@RLLK.be of naar RLLK, Grote Baan 176, 3530 Houthalen-Helchteren.
1 2 3 4 5 6 7 8
Ik zorg ervoor dat de wandelroutes er netjes uitzien Op zondag 12 september is het… De ploegbaas van het landschapsteam Naam van de sterkste arbeider van het landschapsteam Park in Heusden-Zolder Stiltegebied in Tessenderlo Kwaliteitslabel voor Autochtone planten Zonhovens plezierbier 1 2 3 4 5 6 7 8 © Frans Van Bauwel
De winnaar van de vorige Landschapskrant was Jos Gielen uit Overpelt. Hij kreeg zijn prijs toegestuurd.
COLOFON Deze krant wordt twee maal per jaar gratis verspreid op 120.000 exemplaren. Volgende uitgave: winter 2010. V.U. Frank Smeets, Regionaal Landschap Lage Kempen vzw, Grote Baan 176, 3530 Houthalen-Helchteren. tel. 011/78 52 59. E-mail: info@RLLK.be, www.RLLK.be Redactie en foto’s: RLLK. Ontwerp: www.seegersgombeer.be. Druk: Moderna. Gedrukt op milieuvriendelijk papier.
Deze landschapskrant kwam tot stand met de steun van de Vlaamse Gemeenschap, het Agentschap voor Natuur en Bos en het Agentschap voor Ruimte en Erfgoed, Europa, de provincie Limburg en de gemeenten Beringen, Bocholt, Halen, Ham, Hamont-Achel, Hechtel-Eksel, Heusden-Zolder, Houthalen-Helchteren, Leopoldsburg, Lommel, Lummen, Neerpelt, Overpelt, Tessenderlo en Zonhoven.