Beschrijving van de marktsituatie in 1982 door Jos Lindhout (derde generatie

1982 het jaar van de waarheid

Jos Lindhout: Bouwwereld 1982

Wat een periode van groei ligt er achter ons in de bouw. Na de oorlogsjaren kwam, +/- 1950 en na het rampjaar 1953, de

bouw langzaam op gang. Tegen uitgekookte prijzen en eenvoudige ontwerpen kwamen de eerste volkswoningen tegen

aantrekkelijke huurprijzen op de markt. Het aanbod kwam zowel van gemeentelijke als van semi-overheidsinstanties.

Ook pensioenfondsen droegen hun steentje bij tot een beter woongenot en het oplossen van het enorme woningtekort.

In de oorlogsjaren was er niet gebouwd en veel vernietigd. De jonge paren stonden te dringen voor een woning. Op enkele economische depressies na ging het bouwen vanaf 1955 tot +/- 1980 in hoog tempo voort. Woningbouwproductie van 110.000 tot 120.000 stuks per jaar was geen uitzondering. Naarmate ook de welvaart groeide werden ook de gestelde eisen aan de woningen groter. Grondprijzen stegen, speculaties namen toe. Lonen van bouwvakkers stegen in snel tempo tot grote hoogte door gebrek aan vakbekwame mensen.

We leefden zo zachtjesaan in een periode waarin we dachten dat de bomen tot in de hemel reikten. Alles kon tegen hoge koopprijzen en hoge tot zeer hoge huren. We leefden toch in een groei-economie.

Tot in 1973 een internationale oliecrisis ontstond.

Het Nederlandse volk kwam tot het besef, incl. de overheid, dat we toch wel wat erg royaal met de geldmiddelen ‘waren omgegaan.Er werden nog krampachtige pogingen gedaan, de economie die door enorme prijsstijgingen van olieproducten een geweldige teruggang had ondervonden, en die door onze aardgasschat niet kon worden gecompenseerd, op te vijzelen. We kwamen in een luilekkerland terecht. De afgelopen jaren waren we al een van de beste landen ter wereld wat onze sociale uitkeringen betrof. Nu kwam ook de subsidiepot in beweging, vermogens werden door overheid beschikbaar gesteld om de dreigende werkloosheid vooral in de bouw te onderdrukken. Er werd een beroep gedaan door de overheid op de kapitaalmarkt tegen extreem hoge rentes. Huren, wonen en verhuren werd aan banden gelegd. Voor de belegger steeds minder aantrekkelijk o.a. door beperking van zakelijke vrijheden, tal van verplichte voorschriften, door de overheid. Door het hoge rendement op de kapitaalmarkt was het helemaal niet interessant om te beleggen in huizen (rente kapitaalmarkt 10 tot 13%, opbrengst met alle pijn en ellende huurwoning +/- 4 à 5%). Interesse van de grote belegger daalde en de particulier kon de hoge hypotheekrente niet opbrengen. Resultaat: binnen 1½ jaar stortte gehele bouwwereld in elkaar. Woningbouw verminderde sterk, nieuwbouw van fabrieken stagneerde door slechte economische toestand en hoge rentekosten. De geldkist van de overheid was tot op de bodem geledigd.

Eindresultaat: Zeer verontrustende toestanden in bouwwereld. +/- 60.000 bouwvakkers werkloos. 1981 nog geen goede vooruitzichten op korte termijn voor 1982. Verlies van vakbekwame mensen door overgaan naar ander beroep. Veel bouwbedrijven die financieel het loodje moeten leggen. Voor de bouwwereld zal 1982 het jaar van de waarheid worden. Vele bedrijven zullen verdwijnen. Slechts de sterken zullen overleven en de tijd krijgen om betere jaren af te wachten. Hetzelfde geldt voor bedrijven die zeer nauw bij de bouwwereld zijn betrokken, bijv. stucadoors en schildersbedrijven, timmerfabrikanten en vele andere.