Tytu∏ oryginalny: Langenscheidt Deutsch-Mann / Mann-Deutsch Autorki: Susanne Fröhlich i Constanze Kleis T∏umaczenie: Karolina Weber Korekta: Jadwiga Kosmulska Opracowanie graficzne: Meißner & Reisser GbR Rysunki: Kirill Chudinskiy Ok∏adka: Gra˝yna Ficenes
Sk∏ad: Daniel Pot´ga
© for the original edition: 2005 Langenscheidt KG, Berlin and Munich © for the Polish edition: 2011 Langenscheidt Polska Sp. z o.o., Warszawa Langenscheidt Polska Sp. z o.o. ul. Gra˝yny 13 02-548 Warszawa ISBN 978-83-7727-051-6 Druk: Drogowiec-PL
Spis treÊci Przedmowa 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.
Dêwi´ki i zwroty niewerbalne Nawiàzywanie znajomoÊci CodziennoÊç K∏ótnie Dowody mi∏oÊci M´skie jednostki miar K∏amstwa Seks Dzieci, dzieci Zakupy M´˝czyzna dojrza∏y Praca Spraw, by jednak przemówi∏ Co kobieta jeszcze wiedzieç powinna Najlepsze (na koniec)
4 7 17 27 47 51 63 75 79 87 93 99 105 111 121 125
Przedmowa „Czego te baby w∏aÊciwie chcà?” – mia∏ kiedyÊ, z typowo m´skim brakiem poszanowania dla s∏owa, spytaç kolega. Jakby to by∏o takie trudne. Przecie˝ powszechnie wiadomo, ˝e kobiety pragnà tylko jednego: wreszcie zrozumieç m´ski kosmos. Podczas gdy my po prostu jasno mówimy, czego chcemy – „P∏aszcz od Gucciego!” albo „JeÊli jeszcze raz zostawisz mokry r´cznik na komodzie, to ci´ zabij´” – to, co wydobywa si´ z m´skich garde∏, pozostaje dla nas zwykle tak samo zagadkowe jak Êpiew morÊwinów.
?
Co przyk∏adowo chcà nam przekazaç, kiedy wieczorem, sapiàc, rozk∏adajà si´ na kanapie? Czy coÊ zalega im w oskrzelach? A mo˝e sàsiadka opala si´ nago na balkonie? Nie wiemy tego i nie dowiemy si´ nigdy, poniewa˝ na pytanie „Czy coÊ ci jest?” nie dostajemy ˝adnej rozsàdnej odpowiedzi (chyba ˝e jako takà potraktujemy ”Mhhm”). Stàd pewnie wzi´∏o si´ powiedzenie, ˝e „m´˝czyêni zawsze dotrzymujà (jednego) s∏owa”.
J
Warto przy tym zaznaczyç, i˝ m´˝czyzna – zgodnie z analizà brytyjskiego oÊrodka badawczego – wypowiada a˝ 12 000 s∏ów jednego dnia. To mniej wi´cej po∏owa tego, co w tym samym czasie pada z kobiecych ust (23 000 s∏ów). Ale nawet taki wynik móg∏by nas satysfakcjonowaç, gdyby m´˝czyêni u˝ywali swojego skromnego zasobu leksykalnego na przyk∏ad po to, by wyjaÊniç nam ze szczegó∏ami, co w∏a4
Przedmowa Êciwie tak bardzo w nas kochajà. Tymczasem marnujà swój i tak ju˝ skromny zapas wyrazów w miejscu pracy, na treningu albo podczas rozmów z telewizorem („Ty skoƒczony idioto, to by∏o pole karne”), by przed nami udawaç niemowy.
?
Resztki ubogiego zasobu leksykalnego pozostawiajà oczywiÊcie znacznie wi´ksze pole do interpretacji ni˝ to, które sprawdzi∏oby si´ w harmonijnym zwiàzku. I tak stanowcze „Zadzwoni´ do ciebie!” po pe∏nej mi∏osnych uniesieƒ nocy tylko w znikomym procencie sytuacji oznacza to, co my pod takà obietnicà rozumiemy: mianowicie, ˝e m´˝czyzna w ciàgu pó∏ godziny podniesie s∏uchawk´ swojego telefonu, by zarzuciç nas komplementami. A gdy twierdzi, ˝e jest powa˝nie chory, mo˝e cierpieç zarówno na zapalenie p∏uc, jak i na katar.
l
Ciàg∏e zastanawianie si´ nad tym, co m´˝czyzna w∏aÊciwie mia∏ na myÊli, wymaga czasu, który w innych okolicznoÊciach mog∏ybyÊmy wykorzystaç znacznie lepiej. Poza tym sytuacja, w której nigdy dok∏adnie nie wiemy, czego mo˝emy si´ po m´˝czyênie spodziewaç, bo ten odmawia udzielenia jakichkolwiek informacji o sobie, do przyjemnych nie nale˝y. To ma powa˝ne konsekwencje. Warto zaznaczyç, ˝e milczenie zajmuje, przed alkoholizmem, szóste miejsce na liÊcie najcz´stszych powodów rozwodów, a prawdopodobnie przyczynia si´ równie˝ do miejsca pierwszego: „Ma∏˝onkowie oddalili si´ od siebie”. 5
Najwy˝szy wi´c czas, by podjàç prób´ przeciwdzia∏ania narastajàcej fali rozwodów i rozszyfrowaç kod m´skiej mowy. Oddajàc w Wasze r´ce ten j´zykowy przewodnik, mamy nadziej´ nieco oÊwietliç te ciemnoÊci, które m´˝czyêni nazywajà komunikacjà. To, ˝e do tego celu potrzebne sà dwie autorki, ∏atwo wyt∏umaczyç:
J
Po pierwsze, konstruujàc nasz j´zykowy przewodnik, musia∏yÊmy sprostaç a˝ dwóm trudnym zadaniom – zg∏´biç j´zyk obcy, jakim pos∏ugujà si´ m´˝czyêni, ORAZ uniknàç za∏amania nerwowego.
❤ ❤
Po drugie, mog∏yÊmy wspólnie Êwi´towaç dzieƒ, w którym po raz pierwszy rozszyfrowa∏yÊmy „Naah!” prawid∏owo jako „Skarbie, naprawd´ bardzo ci´ kocham, ale mam chwilowo wa˝niejsze sprawy na g∏owie. Czy moglibyÊmy porozmawiaç nieco póêniej? Tak za cztery tygodnie?”. To poczucie triumfu dzi´ki „Przet∏umaczowi” ju˝ nied∏ugo stanie si´ równie˝ Waszym udzia∏em. Ju˝ teraz mo˝ecie Êmia∏o ch∏odziç szampana i zaprosiç najlepszà kole˝ank´. Nawet jeÊli nie mo˝emy zagwarantowaç, ˝e spodoba Wam si´ to, co tutaj t∏umaczymy – jedno jest pewne – otworzy Wam oczy!
6
Dêwi´ki i zwroty niewerbalne
e 1.
Dêwi´ki i zwroty niewerbalne
7
Dêwi´ki Czy John Wayne by∏ wielkim mówcà? Sylwester Stallone walczy∏ o pokój na Êwiecie, wyg∏aszajàc wiekopomne przemówienia? No w∏aÊnie! Dialog mi´dzy prawdziwymi m´˝czyznami nadal przebiega tak samo jak na Dzikim Zachodzie. „Jak si´ masz?” (Wyatt Earp do Doca Hollidaya) „Umieram. A co u ciebie?” (Holliday do Earpa w westernie „Tombstone”) M´˝czyêni identyfikujà si´ z superbohaterami, których wypowiedzi sà tylko nieco bardziej rozbudowane ni˝ dialogi gwiazd kina niemego. Dzi´ki temu ich zasób leksykalny widaç jak na d∏oni. Zw∏aszcza, ˝e gros s∏ów zastàpiono prostymi dêwi´kami. Podczas gdy my pierwsze j´zykowe szlify zdobywa∏yÊmy, zaczytujàc si´ w „Ani z Zielonego Wzgórza”, „Dzieciach z Bullerbyn” i „Pippi Langstrumpf”, by potem rozwinàç je dzi´ki „Przemin´∏o z wiatrem” i wspó∏czesnym romansom, m´˝czyêni wybierali „Thorgala” i „Batmana”. Takie lektury zuba˝ajà s∏ownictwo i obni˝ajà gotowoÊç do wypowiadania ca∏ych zdaƒ.
J
8
Dêwi´ki i zwroty niewerbalne Nawet jeÊli m´˝czyzna poczàtkowo trzyma si´ zasad opisanych w s∏ownikach, z biegiem lat redukuje swoje mo˝liwoÊci wypowiedzi do niezb´dnego minimum, w porównaniu z którym konwersacja w klatce goryli brzmi jak naukowa dysputa. I tak zdanie „Kocham ci´ nad ˝ycie, s∏oƒce ty moje, cukiereczku najs∏odszy!” po kilku latach przeistacza si´ w „Nygn”. Co chce przekazaç, gdy mówi „Fyyyff” albo „OA, OAHH, O-A-A-A-AH”? Tego mo˝na si´ dowiedzieç tylko dzi´ki sprawdzonej metodzie „prób i b∏´dów”. My w ka˝dym razie robi∏yÊmy to tak: do reprezentatywnej grupy m´˝czyzn kierowa∏yÊmy te same zdania (np. „Wydaje mi si´, ˝e Pana samochód si´ pali!”) – i mog∏yÊmy dzi´ki ich reakcjom („IIAAAGGGHHH”) wykonaç kawa∏ dobrej, translatorskiej roboty.
DèWI¢K
ZNA CZE NIE
YYYJAAP
zadowolenie Przyk∏ad: Jego klub pi∏karski awansowa∏ do Ligi Mistrzów!
Fyyyff
ulga Przyk∏ad: Ten kretyn dosta∏ to, na co zas∏u˝y∏! 9
YMMMFFFFF
st∏umiony gniew Przyk∏ad: Cholera, teraz to ona ma pilota!
FRRRP
odpowiedê wymijajàca Przyk∏ad: Na razie nic nie powiem. Mo˝e zapomni, ˝e obieca∏em jej te zakupy w sobot´.
HSSSS
m´ska odmiana jogi Wyt∏umaczenie: Wyglàda jak spanie, brzmi tak samo, jest jednak w rzeczywistoÊci stanem g∏´bokiej medytacji.
YAAH
duma Przyk∏ad: Nareszcie trafi∏em ogryzkiem do kosza!
H, HH, HHH
stan g∏´bokiej koncentracji, nawet jeÊli brzmi jak zapalenie krtani Wyt∏umaczenie: Dzieli go krok od rozwiàzania wielkiego problemu – przypomnienia sobie PIN-u swojego telefonu komórkowego.
HYAA
najwy˝sza ekstaza Przyk∏ad: Przydzielono mu miejsce parkingowe obok szefa!
10
Dêwi´ki i zwroty niewerbalne MMPH!
za˝enowanie Przyk∏ad: Przed zebraniem zarzàdu pomyli∏ Êwie˝o upieczonà dyrektor generalnà z sekretarkà i kaza∏ sobie podaç kaw´.
PSSZZZZZZ
znudzenie Wyt∏umaczenie: Próbuje dotknàç dolnà wargà koniuszka brody i wziàç w tym czasie g∏´boki oddech.
Gesty
❤ ❤
Nie bez powodu sztuka pantomimy zosta∏a zdominowana przez m´˝czyzn. Zamiast s∏ów wolà oni u˝ywaç swojego cia∏a jako medium. Dzi´ki temu po pierwsze – nie muszà stawaç do walki (nierównej w ich mniemaniu) z leksykalnie bardziej uzdolnionà kobietà. Po drugie, zawsze mogà póêniej powiedzieç, ˝e zostali êle zrozumiani. A po trzecie, mowa cia∏a jest znacznie bardziej bezpoÊrednia ni˝ meandry komunikacji, w których p∏awià si´ kobiety, ˝eby zbiç m´˝czyzn z tropu. W rewan˝u m´˝czyzna ka˝e kobiecie zgadywaç, robiàc czasem zupe∏nie nieprawdopodobne rzeczy. W sytuacji podbramkowej mo˝emy sobie wtedy pomóc, przyrównu11
Najlepsze (na koniec)
15.
b
Najlepsze (na koniec)
125
˚ycie z m´˝czyznà tak naprawd´ jest niezwykle proste. Nie trzeba go rozumieç. Trzeba tylko przestrzegaç nast´pujàcych regu∏:
❤ ❤
M´˝czyêni reagujà na bezpoÊrednie komunikaty, proste zdania, jasne wskazówki. Im mniej pola do interpretacji, tym lepiej. Przyk∏ad: Ona mówi: „Otworzyli nowà restauracj´ za rogiem.”. On myÊli: „Mo˝e byç!”, a nie: „Ona chce, ˝ebym jà tam zaprosi∏!”.
❤ ❤
126
M´˝czyzna zawsze musi byç pierwszy i najlepszy.
Najlepsze (na koniec)
❤ ❤
M´˝czyzna musi mieç to, co jest najwi´ksze i najbardziej spektakularne. Ta zasada odnosi si´ do samochodów tak samo, jak do wirusa grypy.
❤ ❤
M´˝czyêni robià dziwne rzeczy. Nie nale˝y si´ tym przejmowaç, a tym bardziej denerwowaç.
❤ ❤
M´˝czyêni sà odporni na narzekanie. JeÊli nie robili czegoÊ przez pierwszy rok trwania zwiàzku, nie zrobià tego równie˝ w dziesiàtym roku, nawet po wys∏uchaniu 1,543 milionów wyrzutów.
❤ ❤
Nawet jeÊli czasem wydaje si´, ˝e jest odwrotnie – tak naprawd´ m´˝czyêni nie lubià byç rozpieszczani. Dlatego nie ˝enià si´ ze swoimi matkami.
❤ ❤
M´˝czyêni sà inni – brzmi banalnie, mimo to ta zaskakujàco prosta prawda wcià˝ jest przez wiele kobiet lekcewa˝ona. Dlatego przypominamy jeszcze raz: m´˝czyêni nie sà naszymi najlepszymi przyjació∏kami, nie lubià zakupów, nie chcà przytulaç si´ przez trzy godziny pod rzàd, nienawidzà, gdy ktoÊ przeszkadza im oglàdaç telewizj´, i wolà, jeÊli podczas imprezy nie wo∏a si´ do nich przez ca∏à sal´: „Pimpusiu, tu jestem!”.
127
Dlaczego mimo wszystko doradzamy bycie z m´˝czyznà:
❤ ❤
JeÊli uwzgl´dnimy wszystko to, co zosta∏o powiedziane powy˝ej, ˝ycie z m´˝czyznà mo˝e staç si´ wspania∏ym, ekscytujàcym, d∏ugotrwa∏ym wyzwaniem – z którego przynajmniej my si´ czegoÊ nauczymy!
128