Barcelona. Przewodnik Step by Step

Page 1

SPIS TREล CI 1DbSRF]ร WHN

.UรถOHZVND %DUUL *รตWLF

*Uร FLD

2bNVLร ฤ FH

5]ร GRZD %DUUL *รตWLF

7LELGDER

3ROHFDQH Z\FLHF]NL

6DQW 3HUH

6LWJHV

/D 5LEHUD Lb(O %RUQ

:\FLHF]ND

:SURZDG]HQLH

(O 5DYDO

SRbZLQQLFDFK

.UรถWNL ZVWร S

1DEU]Hฤ H

6]ODNLHP 'DOHJR

-HG]HQLH LbSLFLH

&LXWDGHOOD

0RQWVHUUDW

=DNXS\

:]GรฏXฤ Z\EU]Hฤ D

0RGHUQLVPH

(L[DPSOH

-ร ]\N NDWDORรฑVNL

6DJUDGD )DPรฃOLD

+LVWRULD NDOHQGDULXP

Lb3DUN *ฤ HOO

6SDFHU\ LbZ\FLHF]NL 5DPEOD

3UDNW\F]QH LQIRUPDFMH $ฤผ=

+RWHOH

0RQWMXรงF

5HVWDXUDFMH

%DUร D

,QGHNV

3HGUDOEHV

O KSIĄŻCE Przewodnik Step by step to kolejne dzieło wydawców książek Insight Guides, ilustrowanych przewodników obecnych na rynku od lat 70. XX w. Wysokiej jakości fotografie oraz rzetelne rekomendacje uzupełniają opisy dzwudziestu przygotowanych specjalnie na potrzeby książki tras wycieczkowych, pozwalających poznać największe atrakcje Barcelony. SPACERY I W YCIECZKI

3RZ\ƅHM RG JÐU\ YM@JH ,TRDT ,@QİSHL JĘOHDK R NMDBYM@ M@ M@

AQYDŤT @QJ@CX V RSXKT QDMDR@MRT J@S@KNļRJHDFN M@ /K@ĝ@ CDK 1DH RSXKNVD NŌVHDSKDMHD V +@ /DCQDQ@ MSNMHDFN &@TCHDFN

Opisane w książce spacery i wycieczki przygotowano w taki sposób, aby każdy, niezależnie od możliwości finansowych, gustu i wytrzymałości, mógł znaleźć coś dla siebie. Oprócz wielu atrakcji turystycznych Barcelony trasy obejmują również mniej znane miejsca oraz dzielnice, które dopiero niedawno stały się popularne. Na trasach znajdują się rozmaite obiekty, zatem zarówno miłośnicy sztuki, jak i dociekliwi szperacze, łakomczuchy i smakosze, wielbiciele zakupów lub rodzice znajdą coś dla siebie. Przed wyruszeniem warto przeczytać cały opis wycieczki. To pozwoli zapoznać się wcześ-

niej z trasą i zaplanować przerwy na posiłek. Propozycje miejsc, gdzie można coś przekąsić, znajdują się w ramkach Jedzenie i picie, dla ułatwienia oznaczonych rysunkiem noża i widelca. WPROWADZENIE

W rozdziale pt. „Wprowadzenie”, który zawiera podstawowe informacje o Barcelonie, w tym także na temat jedzenia, napojów oraz zakupów, czytelnicy zapoznają się z szerszym kontekstem kulturowym miasta. Z kolei kalendarium umieszczone na końcu tego rozdziału zawiera najważniejsze daty w historii hiszpańskiej metropolii. PR AKTYCZNE INFOR MACJE

Przydatnym dodatkiem do opisu wycieczek jest rozdział „Praktyczne Informacje” zawierający czytelną, alfabetyczną listę najpotrzebniejszych informacji oraz wybór hoteli i restauracji; dodatkowo kawiarnie i restauracje, które można odwiedzić w czasie wycieczki, omówione są także w rozdziałach poświęconych poszczególnym trasom.

$XWRU 1NFDQ 6HKKH@LR ONYM@ HŰ ONJNBG@ !@QBDKNMĨ VŰ BY@RHD KHBYMXBG VXOQ@V YDŰ RVNIDFN CNLT M@Ű "NRS@ !Q@

U@ -HDŰ OQYDRS@ID Y@CYHVH@ę FNŰ SNŰ OD MD ROQYDBYMNŌBH LH@RSN JSłQD BY@R@LH VXC@ID RHĨ S@J LHDRYBY@ļRJHD @ŰIDRSŰIDCMNBYDŌMHD IDCMXL YŰM@IA@QCYHDI @V@MF@QCNVXBG M@ŰŌVHDBHD -@IKDOHDI HKTRSQTID SNŰOQYXS@BY@M@ OQYDY MHDFN @MDFCNS@ &CX ODVMDFN CMH@ RO@BDQNV@ VŰFNCYHM@BG RYBYXST ONŰ1@LAKH Y@TV@ŤX LĨŤBYXYMĨ YŰSDBY

JĘ ONC O@BGĘ TAQ@MDFN VŰRY@QĘ L@QXM@QJĨ JNRYTKĨ HŰJQ@V@S ,H@ RS@Q@MMHD OQYXRSQYXŤNMD KDJJN RHVHDIĘBD V NRX 6XFKĘC@ M@ŰOQYDCRS@VHBHDK@ JK@RX ŌQDCMHDI VŰŌQDCMHL VHDJT #NOHDQN JHDCX ONCRYDC AKHŤDI 6HKKH@LR Y@TV@ŤX ŤDŰY@LH@RS RONCMH L@ JQłSJĘ MHDAHDRJĘ ROłCMHBYJĨ s3NŰLNŤKHVD SXKJN VŰ!@QBDKNMHDt ONLXŌK@

- Ű/."9Å3$*

JEDZENIE IÂ PICIE

takĹźe wina, piwa lub wody mineralnej w butelce oraz chleba. Wielu HiszpanĂłw zamawia menĂş, nie jest to şadna turystyczna specjalność.

MieszkaĹ„cy Barcelony bardzo powaĹźnie traktujÄ… jedzenie. „Gdzie jadĹ‚eĹ›?â€?, pytajÄ… z nietypowym zainteresowaniem. Od odpowiedzi zaleĹźy, czy uznajÄ… nas za osobÄ™ wyróşniajÄ…cÄ… siÄ™ smakiem, czy za kogoĹ›, kto wymaga poprowadzenia za rÄ™kÄ™.

7DUJL VSRĆ…\ZF]H -@Ĺ°RSQNMHD HMSDQMD

SNVDI ,DQB@S CD K@ "NMBDOBHĹ‚ YNA R Ĺ­ ONI@VH@IĘ RHĨ BNCYHDMMHD JTKHM@QMD OQYDOHRX ONYV@K@IĘBD NCSVNQYXÄ™ VĹ°CNLT RL@JH ONYM@MD VĹ°!@QBDKNMHD 6HĨBDI RYBYDFĹ‚Â?Ĺ‚V M@ VVV K@BNMBDOBHN BNL

KataloĹ„ska kuchnia odzwierciedla dawny, Ĺ›rĂłdziemnomorski sposĂłb przyrzÄ…dzania potraw, w ktĂłrym wykorzystuje siÄ™ aromatyczne gĂłrskie zioĹ‚a, oliwÄ™ i soki z upraw na rĂłwninach, dziczyznÄ™, drĂłb i miÄ™so, morskie ryby oraz skorupiaki. OkreĹ›la siÄ™ jÄ… jako Mar i Muntanya (morze i gĂłry), poniewaĹź jest szczegĂłlnÄ… mieszankÄ… owocĂłw morza i miÄ™sa. W Barcelonie, w ktĂłrej z caĹ‚Ä… pewnoĹ›ciÄ… nie brakuje restauracji i barĂłw, moĹźna skosztować takĹźe potraw wielu innych kuchni. Eleganckie lokale w dzielnicy Eixample serwujÄ… Ĺ›wietne jedzenie, czÄ™sto jednak brakuje im atmosfery tradycyjnych miejsc na starĂłwce, takich jak Agut, Caracoles i Set Portes. WiÄ™kszość barĂłw (tabernas, bodegas i cervecerias, czyli piwiarni) rĂłwnieĹź oferuje jedzenie, czÄ™sto zadziwiajÄ…co dobrej jakoĹ›ci. Tam wĹ‚aĹ›nie moĹźna zjeść tapas, kanapki (bocadillos po kastylijsku, bocats lub entrepans po kataloĹ„sku) i plats combinats (jednodaniowe posiĹ‚ki) niemal o kaĹźdej porze dnia. GĹ Ă“W NE POSIĹ KI

Miejscowi jedzÄ… zazwyczaj wczesne Ĺ›niadanie skĹ‚adajÄ…ce siÄ™ z cafĂŠ con leche (kawy z mlekiem, po kataloĹ„sku cafè amb llet) oraz tostĂłw lub herbatnikĂłw.

Co zjeść? Typowa kolacja moĹźe siÄ™ rozpocząć od amanida catalana, saĹ‚atki z wÄ™dlinÄ…, escalivady przyrzÄ…dzanej z obranych ze skĂłry, pieczonych papryk i bakĹ‚aĹźanĂłw zanurzonych w oliwie i podawanych na zimno, esqueixady, saĹ‚atki z rozdrobnionym dorszem. GĹ‚Ăłwnym daniem moĹźe być suquet (potrawa z duszonej ryby), estofat (potrawa z duszonego miÄ™sa), botifarra amb mongetes (kieĹ‚baska z fasolÄ…) lub krĂłlik (conill), serwowany ze Ĺ›limaka-

OkoĹ‚o 11.00 jada siÄ™ bardziej poĹźywne drugie Ĺ›niadanie: kanapkÄ™, duĹźy kawaĹ‚ tortilli (omletu z ziemniakami) oraz róşnego rodzaju wypieki.

Późny lunch, późna kolacja PozostaĹ‚e posiĹ‚ki mieszkaĹ„cy Barcelony, podobnie jak wszyscy Hiszpanie, jadajÄ… późno. Lunch jest dopiero o 14.00 lub 15.00, a kolacjÄ™ serwuje siÄ™ miÄ™dzy 21.00 a 23.30, z kolei w weekendy zdarza siÄ™, Ĺźe ludzie nie siadajÄ… do stoĹ‚u przed północÄ….

mi (cargols) lub sosem czosnkowym alioli. Najbardziej charakterystycznym deserem jest crema catalana (krem z jaj, Ĺ›mietany i cukru z warstwÄ… karmelizowanego cukru na gĂłrze). Innym smakoĹ‚ykiem jest mel i mato przyrzÄ…dzany z miodu i kremowego sera. Do najlepszych sĹ‚odyczy naleşą zazwyczaj wypieki sprzedawane w cukierni. TAPAS I R ACIONS

Tapas (tapes po kataloĹ„sku), przekÄ…ski, z ktĂłrych na Ĺ›wiecie sĹ‚ynÄ… hiszpaĹ„skie bary i kawiarnie, wystÄ™pujÄ… w dziesiÄ…tkach odmian, od oliwek i solonych migdaĹ‚Ăłw po bardziej

!@QBDKNM@ SNĹ°Q@I CK@ LHÂ?NĹŒMHJĹ‚V BYDJNK@CX 7NBNK@C@ CDREDS@ SNĹ°BYDJNK@C@ S@J FĨ

3DHOOD L})LGHXž

RS@ ŤDĹ°LNŤM@ VĹ°MHDI ONRS@VHÄ™ Â?XŤJĨ HCD@KM@ CNĹ°Y@MTQY@MH@ WTQQNR ,H@RSN RÂ?XMHD

,HLN ŤDŰO@DKK@ SQ@CX

BXIM@ ONSQ@V@ YĹ°NVN

BĹ‚V LNQY@ ONBGNCYH YĹ°6@KDMBIH QDFHNMT FCYHD TOQ@VH@ RHĨ QXŤ VHDKT STQXRSĹ‚V L@ NBGNSĨ RJNRYSNV@Ä™ IDIĹ°VĹ°BY@RHD ONAXST VĹ°!@QBDKNMHD 6@QSN VRSĘOHÄ™ CNĹ°QDRS@T

Q@BIH !@QBDKNMDS@ RDQVTIĘBDI O@DKKĨ YDĹ°ĹŒVHDŤXLH L@Â?Ť@LH JQDVDSJ@LH HĹ°JHKJNL@ QNCY@I@LH QXA )DIĹ°OQYXFNSNV@MHD Y@I

LTID SXKJN LHMTS (MMXL OQYXRL@JHDL IDRSĹ°EHCDTÄ? ONSQ@V@ OQYXONLHM@IĘB@ O@DKKĨ @KDĹ°Y@LH@RS QXŤT ONC@ID RHĨ CNĹ°MHDI L@J@QNM

SDŤ YDĹ°VRO@MH@Â?XBG ĹŒVHĘSDBYMXBG VXQNAĹ‚V NQ@YĹ°SQ@CXBXIMXBG ONSQ@V OQYXQYĘCY@

MXBG YĹ°JQĹ‚KHJ@ KTA J@KL@QĹ‚V YĹ°CNC@SJHDL BYDJNK@CX #NĹ°M@IA@QCYHDI YM@MXBG BT

JHDQMHJĹ‚V RODBI@KHYTIĘBXBG RHĨ VĹ°BYDJNK@CYHD M@KDŤX QNCYHM@ $RBQHAÄ? JSĹ‚QDI RJKDO YM@ICTID RHĨ OQYX +@ 1@LAK@ MQĹ° @KDĹ°MHDĹ°SXKJN S@L LNŤM@ JTOHÄ™ CTŤD S@AKHBY

JH BYDJNK@CX 6@QSN NCVHDCYHÄ™ "@B@N 2@LO@J@ "@QQDQ %DQM@M l KTA "NQMDQ "NMRDKK CD "DMS NEDQTIĘBX QĨBYMHD QNAHNMD S@AKHBYJH RNRX HĹ°JQDLX BYDJNK@CN

VD KTAĹ°7NBN@ "@QQDQ /DSQHWNK VVV WNBN@ ABM BNL @AX JTOHÄ™ BYDJNK@CNVD OHVN HĹ°ĹŒVHDBD (MMD RL@JNÂ?XJH LNŤM@ YM@KDŢÄ™ VĹ°VHDKNJQNSMHD M@FQ@CY@MXL RJKDOHD .QHNK !@K@MFTDQ VVV NQHNKN

A@K@MFTDQ BNL M@Ĺ°/K@Ä?@ 2@MS &QDFNQH 3@TL@STQF VĹ°CYHDKMHBX $HW@LOKD -@SN

LH@RS VHĨBDI NŰGHRSNQHH BYDJNK@CX VŰ!@Q

BDKNMHD LNŤM@ RHĨ CNVHDCYHDÄ™ VĹ°,TRDT CD K@ 7NBNK@S@ ,TYDTL "YDJNK@CX YNA R Ĺ­

6/1.6 #9$-($

6Ĺ° SDI Q@LBD TLHDRYBYNMD RÄ˜Ĺ°RYBYDFĹ‚Â?X CNSXBYĘBD SQ@RX S@JHD I@J IDIĹ° CÂ?TFNĹŒÄ™ HĹ° BY@R SQV@ MH@ /NC@MD RÄ˜Ĺ° S@JŤD HM

ENQL@BID NĹ°OTMJBHD RS@QSNVXL HĹ°JNÄźBNVXL VXBHDBYJH @Ĺ°S@JŤD OQYXC@SMD VRJ@YĹ‚VJH CNSX

BYĘBD CNI@YCT CNĹ° CYHDKMHBX HĹ° VXANQT M@IKDORYDFN BY@RT M@Ĺ°YVHDCY@MHD

)$#9$-($ (Ĺ°/("($

EIXAMPLE Eixample, zaprojektowana na planie szachownicy, jest najlepszym miejscem, aby obejrzeć przykĹ‚ady architektury Antoniego Gaudiego i innych modernistas. Dzisiaj piÄ™kne fasady budynkĂłw przyciÄ…gajÄ… uwagÄ™ przechodniĂłw witrynami butikĂłw i eleganckich restauracji.

'Â’8*2ÂĽm 75$6< JL &=$6 FNCY

32&=k7(. .21,(& /@RRDHF CD &QÄ?BH@

:$572 3$0,}7$m AX TMHJMĘę JNKDIDJ VĹ°"@R@ L@SKKDQ HĹ°+@ /DCQDQ@ M@KDŤX YQNAHÄ™ QDYDQV@BIĨ AHKDSĹ‚V M@Ĺ°RSQNMHD HMSDQMDSNVDI KTA OQYXIĹŒÄ™ VBYDĹŒMHD #NĹ°2@FQ@C@ %@LÄ°KH@ YNA R Ĺ­ m LNŤM@ CNIĹŒÄ™ VĹ° LHMTS

:VND]Ă?ZNL QD}PDUJLQHVLH 9@A@VMD @MDFCNSX ONKD

B@MD Y@JTOX E@JSX GHRSN QXBYMD HĹ° BHDJ@VNRSJH ON

L@F@IĘ STQXRSNL M@IKDOHDI VXJNQYXRS@Ä™ ONAXS VĹ°LHD

ĹŒBHD

5DPNL 6Ĺ° RODBI@KMXBG Q@LJ@BG VXQĹ‚ŤMHNMN M@IBHDJ@VRYD SDL@SX

nawiÄ…zywali do tradycji rzemiosĹ‚a artystycznego, a urzeczywistniajÄ…c swoje fantastyczne projekty zatrudniali przy budowie murarzy, ceramikĂłw, specjalistĂłw od witraĹźy, kowali i ludwisarzy. ILLA DE LA DISCOR DIA

Zaprojektowana w 1860 r. przez Ildefonsa CerdĂ i Sunyera dzielnica Eixample („PrzedĹ‚uĹźenieâ€?) miaĹ‚a ksztaĹ‚t szachownicy, a kaĹźdy kwartaĹ‚ charakterystyczne, „podciÄ™teâ€? naroĹźa, ktĂłre idealnie eksponowaĹ‚y wystawne kamienice nowobogackiej burĹźuazji. W tej części miasta jest najwiÄ™ksze nagromadzenie domĂłw mieszkalnych autorstwa Gaudiego i innych przedstawicieli architektury modernisme (zob. s. 20–21), ktĂłrzy w twĂłrczoĹ›ci

Trasa zaczyna siÄ™ przy stacji metra Passeig de GrĂ cia. Przed wyruszeniem moĹźna posilić siÄ™ w jednym z licznych dobrych barĂłw z tapas przy tej szerokiej alei, zob. ĹźA i şB. Przy Rambla de Catalunya rĂłwnieĹź nie brakuje ogrĂłdkĂłw kawiarnianych i barĂłw, takich jak La Bodegueta, zob. ĹźC. IdÄ…c po zachodniej stronie Passeig de GrĂ cia, nie sposĂłb przeoczyć znajdujÄ…cych siÄ™ pod nr. 35–43 trzech kamienic w stylu modernista, nazywanych Ĺ‚Ä…cznie Illa de la Discordia (Wyspa Niezgody), z ktĂłrych kaĹźda jest wyjÄ…tkowa.

Casa LleĂł Morera Na poĹ‚udniowym rogu tego kwartaĹ‚u, pod nr. 35, znajduje siÄ™ prywatna Casa LleĂł Morera (zamkniÄ™ta dla zwiedzajÄ…cych), zaprojektowana przez architekta Lluisa Domènech i Montanera, sĹ‚ynnego autora Palau de la MĂşsica Catalana (zob. s. 44).

0DSD WUDV\ -@Ĺ°L@OHD CNJÂ?@CMHD ONJ@Y@

M@ IDRSĹ°B@Â?@ SQ@R@ YĹ°ONMTLD

QNV@MXLH OTMJS@LH NYM@BY@

IĘBXLH ONRYBYDFĹ‚KMD @SQ@JBID STQXRSXBYMD #NĹ°OQYDVNCMHJ@ CNC@M@ IDRSĹ°S@JŤD CNJÂ?@CMHDI

RY@ RJÂ?@C@M@ L@O@

OHVN HĹ°RYXMJ@ WTQQNR QDRS@TQ@BI@ QXAM@ VĹ°ONQBHD RL@JNVHSD ĹŒVHDŤD OQNCTJSX

&]HNRODGD

DANIA IÂ ZESTAW Y WÂ STAĹ EJ CENIE

MieszkaĹ„cy Barcelony zarĂłwno w porze lunchu, jak i kolacji jedzÄ… posiĹ‚ek zĹ‚oĹźony z trzech daĹ„, obejmujÄ…cy takĹźe kawÄ™ i deser. Jednak czÄ™sto siÄ™ zdarza, Ĺźe pierwsze danie zamawiajÄ… na spółkÄ™ albo ograniczajÄ… siÄ™ do un sĂłlo plato, gĹ‚Ăłwnego dania. Wiele restauracji oferuje w porze lunchu menĂş del dĂ­a lub menĂş de la casa, czyli zestaw dnia o bardzo korzystnym stosunku ceny do jakoĹ›ci. Za z gĂłry ustalonÄ… cenÄ™ dostaje siÄ™ trzydaniowy posiĹ‚ek zĹ‚oĹźony z przystawki, czÄ™sto zupy lub saĹ‚atki, gĹ‚Ăłwnego dania oraz deseru (lodĂłw, owocĂłw lub bardzo popularnego flanu, flam po kataloĹ„sku, kremu z jaj, Ĺ›mietany i cukru), dodatkowo

5DPND ]}SRGVWDZRZ\PL LQIRUPDFMDPL

8}JĂ?U\ RG}OHZHM

Casa Amatller Autorem projektu Casa Amatller, kolejnego z trzech budynkĂłw, znajdujÄ…cego siÄ™ trzy domy dalej pod nr. 41 i ozdobionego szczytem o falistym wykroju oraz pĹ‚ytkami ceramicznymi, byĹ‚ Josep Puig i Cadafalch (1867– 1957), uczeĹ„ Domènech i Montanera. $(7 ,/+$

Ę\ZD SDJLQD -@Ĺ°RSQNM@BG O@QYXRSXBG ONC@MN M@Y

VĨ SQ@RX @Ĺ°S@JŤD VĹ°MHDJSĹ‚QXBG VXO@C

J@BG NCMNĹŒMHJ CNĹ° L@OX ONĹ° OQ@VDI RSQNMHD TLHDRYBYNMN M@YVĨ M@IVHĨ

JRYDI @SQ@JBIH NLĹ‚VHNMDI M@Ĺ°C@MDI QNY

JÂ?@CĹ‚VBD

WejĹ›cie na parterze jest otwarte dla zwiedzajÄ…cych, w Ĺ›rodku sÄ… takĹźe ksiÄ™garnia i informacja turystyczna.

Casa BatllĂł Po sÄ…siedzku, przy Passeig de GrĂ cia 43, znajduje siÄ™ dzieĹ‚o Antoniego Gaudiego, Casa BatllĂł (codz. 9.00–20.00; tel. 93 216 03 06; www.casabatllo.es; w kolejce stoi siÄ™ ok. 20 min; lepiej zarezerwować bilet na stronie internetowej; wstÄ™p pĹ‚atny) z niezwykĹ‚Ä… fasadÄ… ozdobionÄ… niebiesko-zielonÄ… ceramikÄ…, z oknami o falistym ksztaĹ‚cie oraz dachem, ktĂłrego pokrycie przypomina Ĺ‚uskÄ™ morskiego potwora. Dom powstaĹ‚ dla magnata wĹ‚Ăłkienniczego Josepa BatllĂł w latach 1902–06, obecnie otwarty dla zwiedzajÄ…cych. FU NDACIĂ“ TĂ€PIES

Za WyspÄ… Niezgody naleĹźy skrÄ™cić w lewo w Carrer d’AragĂł, gdzie pod nr. 255, po północnej stronie ulicy,

-('=(1,( ,b3,&,( Ab%$ %$ 5((%$

8}JĂ?U\ RG}OHZHM M@Ĺ°C@BGT "@R@ !@SKKĹ‚ "@R@ L@SKKDQ DKD

F@MBJ@ LHDRYJ@MJ@ $HW@LOKD @QBGHSDJSTQ@ LNCDQMHRLD HMROHQN

V@M@ OQYXQNCĘ 1DSU]HFLZNR NYCNAX M@Ĺ°C@BGT +@ /DCQDQX

1DSU]HFLZNR SRQL Ć…HM "@R@ !@SKKĹ‚ MNBĘ 6]ODN DUFKLWHNWXU\ PRGHUQLVPH 6@QSN JTOHÄ™ OQYD

VNCMHJ 1TS@ CDK LNCDQMHRLD FCXŤ M@Ĺ°CNÂ?ĘBYNMDI L@OHD Y@YM@BYNMN VRYXRSJHD Y@AXSJĹ‚V LN

CDQMHRLD VĹ°LHDĹŒBHD @Ĺ°S@JŤD HMSDQDRTIĘBD QDRS@TQ@BID HĹ°A@QX VQ@Y YĹ°JTONM@LH YMHŤJNVXLH M@Ĺ°AHKDSX 6HDBDI RYBYDFĹ‚Â?Ĺ‚V VVV QTS@CDKLNCDQMH

RLD BNL

Q

/@RRDHF CD &QÄ?BH@ SDK Ĺ° ŠŠŠ 3DM VRO@MH@Â?X A@Q YĹ°S@O@R HĹ°QDRS@TQ@BI@ Y@ILTIĘ OQYDRSQNMMX CVTOHĨSQNVX KNJ@K NĹ°ONFNCMXBG MNVNBYDRMXBG VMĨSQY@BG *TBGMH@ BYXMM@ NCĹ°ONÂ?TCMH@ CNĹ° VĹ°MNBX

B 7$3$ 7$3$ /@RRDHF CD &QÄ?BH@ SDK Ĺ° ŠŠ 6Ĺ°NEDQBHD VRO@MH@Â?DI QDRS@TQ@BIH CNĹ°JSĹ‚QDI LNŤM@ VO@ĹŒÄ™ NĹ°J@Ť

CDI ONQYD CMH@ IDRSĹ°ONM@C QNCY@IĹ‚V S@O@R áVHDSMD OHV@

C /$ %2'(*8(7$ 1@LAK@ CD "@S@KTMX@ SDK Ĺ° ŠŠ 2S@QNĹŒVHDBJ@ ANCDF@ VXODÂ?MHNM@ CTŤXLH ADBYJ@LH HĹ°L@QLTQN

VXLH RSNKHJ@LH 6XSQ@VMD BYDQVNMD VHM@ LNŤM@ OHÄ™ YĹ°NKHVJ@

LH S@BNR CD L@MBGDFN HĹ°I@LĹ M RDQQ@MN

" 2 ! 3++Ă­

-HG]HQLH L}SLFLH 6Ĺ°SXBG Q@LJ@BG ONC@V@MD RÄ˜Ĺ°@CQDRX ONKDB@MXBG QDRS@TQ@BIH HĹ°J@

VH@QMH -TLDQ OQYDC M@YVĘ KNJ@KT SNĹ°NCMNĹŒMHJ CNĹ°MTLDQT TŤXSDFN VĹ°FÂ?Ĺ‚VMXL SDJĹŒBHD M@Ĺ°SDL@S SQ@RX ,HDIRB@ QDJNLDMCNV@MD Y@YM@

BYNMD RÄ˜Ĺ°S@JŤD M@Ĺ°L@OHD )DĹŒKH MHDĹ°Y@YM@BYNMN HM@BYDI KNJ@KD RÄ˜Ĺ°NSV@QSD BNCYHDMMHD 9M@J Š TLHDRYBYNMX ONĹ°J@ŤCXL VOHRHD VRJ@YTID J@SDFNQHĨ BDMNVĘ KNJ@KT HĹ°NCMNRH RHĨ CNĹ°ONRHÂ?JT YĹ°CVĹ‚BG C@Äź YĹ°VHMDL OĹ‚Â? ATSDKJH CK@ IDCMDI NRNAX 6RJ@YĹ‚VJĨ SĨŰM@KDŤX SQ@JSNV@Ä™ IDCXMHD NQHDMS@BXIMHD *@SDFNQHD BDMNVD ONC@MD SDŤ M@Ĺ°SXKMXL RJQYXCDÂ?JT NJÂ?@CJH JRYS@Â?

STIĘ RHĨ M@RSĨOTIĘBN ŠŠŠŠ NCĹ° Š VYVXŤ ŠŠŠ l Š ŠŠ l Š Š CNĹ° Š

.Ĺ°*2(Ă…Ä?"$

ZNAWCOM ARCHITEKTURY

Poznaj zabytki katalońskiego gotyku, których nie brakuje wokół Pałacu Królewskiego (trasa nr 2), piękne kamienice w stylu modernisme w dzielnicy Eixample (trasa nr 10) oraz nadal nieukończoną, najsłynniejszą budowlę w Barcelonie – Sagrada Família (trasa nr 11).

POLECANE WYCIECZKI… WIELBICIELOM SZTUKI

Do najciekawszych atrakcji turystycznych należą Museu Picasso (trasa nr 5), a na wzgórzu Montjuïc (trasa nr 12) Fundacio Miró oraz Palau Nacional z największą kolekcją sztuki romańskiej na świecie. Fanów twórczości Salvadora Dalego ucieszy wycieczka do Figueras (trasa nr 19). RODZINOM Z DZIEĆMI

Barcelona ma im wiele do zaoferowania, m.in. Muzeum Figur Woskowych (trasa nr 1), jezioro w Parc de la Ciutadella, gdzie można popływać łódką (trasa nr 8), plaże (trasa nr 9), słynny klub piłkarski Barça (trasa nr 13), CosmoCaixa (trasa nr 16). MIŁOŚNIKOM PR ZYRODY

Świeżym powietrzem można odetchnąć w Parc de la Ciutadella (trasa nr 8), w ogrodach wzgórza Montjuïc (trasa nr 12), jednak aby znaleźć się na łonie dzikiej natury, trzeba wybrać się na wycieczkę trekkingową w okolice Montserrat (trasa nr 20).

SMAKOSZOM

Miłośnicy dobrej kuchni powinni udać się na świetne tapas przy Passeig de Gràcia (trasa nr 10), drinka w jednym z wielu autentycznych barów w dzielnicy Gràcia (trasa nr 15). Natomiast wycieczki poza miasto obejmują zwiedzanie regionów winiarskich (trasa nr 18).

MELOMANOM

Na liście miejsc, które muszą koniecznie odwiedzić amatorzy dobrej muzyki, znajduje się opera El Liceu (trasa nr 1) i wspaniały Palau de la Música Catalana (trasa nr 4). Godne polecenia jest również nowe Museu de la Música (trasa nr 8), na północ od Parc de la Ciutadella.

NOCN YM MARKOM

W całym mieście znaleźć można lokale otwarte do późna. Nocną eskapadę warto rozpocząć od El Born (trasa nr 5) i Rambli (trasa nr 1), tętniących życiem zarówno w dzień, jak i w nocy.

NA DESZCZOWE DNI

Brzydką pogodę można przeczekać w Museu d’Art Contemporani de Barcelona, Centre de Cultura Contemporània de Barcelona (trasa nr 6) albo w Museu Nacional d’Art de Catalunya, mieszczącym się w Palau Nacional (trasa nr 12). Alternatywą mogą być zakupy w centrum handlowym Maremàgnum połączone z wizytą w akwarium (trasa nr 7).

ZAKOCHAN YM

Na Rambli można ukochanej kupić różę (trasa nr 1), a następnie zabrać ją na rejs stateczkiem Golondrina (trasa nr 7). Inną propozycją jest wspólne rozkoszowanie się wspaniale podświetloną fontanną Font Màgica de Montjuïc (trasa nr 12).

A MATOROM SPORTU

Amatorzy sportu powinni zwiedzić obiekty wybudowane na Igrzyska Olimpijskie w 1992 r. (trasa nr 12) albo stadion Barçy – Camp Nou (trasa nr 13).

WPROWADZENIE KrĂłtkie wprowadzenie do topografii Barcelony, zwyczajĂłw i kultury jej mieszkaĹ„cĂłw, a takĹźe przydatne informacje na temat jedzenia, picia, zakupĂłw i historii. .5™7., :67}3

-('=(1,( ,b3,&,(

=$.83<

02'(51,60(

-}=<. .$7$/2”6.,

+,6725,$ .$/(1'$5,80

KRĂ“TKI WSTĘP Skarby gotyku, tradycyjne taĹ„ce, modne bary, ciekawa architektura i wyĹ›mienita kuchnia – Barcelona ma wszystko, czego moĹźna oczekiwać od tÄ™tniÄ…cej Ĺźyciem, dynamicznie rozwijajÄ…cej siÄ™ i dumnej z wĹ‚asnej historii metropolii. Na pytanie o najwiÄ™ksze atrakcje Barcelony odpowiedĹş zawsze powinna być taka sama: spacer jej ulicami. Niewiele miast na Ĺ›wiecie moĹźe siÄ™ rĂłwnać z kataloĹ„skÄ… stolicÄ… pod tym wzglÄ™dem. PrzechadzkÄ™ uprzyjemnia bogata architektoniczna spuĹ›cizna, na ktĂłrÄ… skĹ‚adajÄ… siÄ™ zarĂłwno rzymskie ruiny, pogrÄ…Ĺźone w cieniu Ĺ›redniowieczne uliczki, bĹ‚yskotliwa architektura Gaudiego oraz innych modernistas, jak i lĹ›niÄ…ce, ostre bryĹ‚y wzniesionych z niezwykĹ‚ym rozmachem XXI-wiecznych budynkĂłw sÄ…siadujÄ…cych z zabytkowymi pereĹ‚kami. ROZWĂ“J MIASTA 3RZ\Ć…HM JNKDIJ@ KHMNV@ RDBDRXIMX RYXKC VDRNÂ?D LH@

RSDBYJN VĹ°3HAHC@AN

3Ă?Ć„Q\ UR]UXFK 6Ĺ°!@QBDKNMHD VRYXRSJN Y@BYXM@ RHĨ YĹ°NOĹ‚ŢMHDMHDL +TMBG IDĹ°RHĨ MHDĹ°VBYDĹŒMHDI MHŤ NĹ° @Ĺ°JNK@BIĨ NĹ° KTA .Ĺ°SDI FNCYHMHD Y@BYX

M@ RHĨ S@JŤD VHDKD JNMBDQSĹ‚V

3R}SUDZHM ,DQB@S CD 2@MS@ "@SDQHM@

6/1.6 #9$-($

Miasto, poĹ‚oĹźone na brzegu Morza ĹšrĂłdziemnego w północno-wschodniej części Hiszpanii, zaĹ‚oĹźyli Rzymianie. Barcelona, oddalona od granicy

francuskiej o 260 km, jest drugÄ…, po leşącym w odlegĹ‚oĹ›ci 650 km Madrycie, metropoliÄ… kraju. Na terenie opasanego murami oppidum (grodu) Barcino znajdowaĹ‚y siÄ™ katedra i rzÄ…dowe budynki na Plaça de Sant Jaume. W Ĺ›redniowieczu – ZĹ‚otym Wieku Barcelony – lokalni ksiąşęta przesunÄ™li mury w kierunku poĹ‚udniowym za sĹ‚ynnÄ… RamblÄ…. W ich obrÄ™bie znalazĹ‚a siÄ™ dzielnica El Raval i obszar Starego Miasta, czyli Ciutat Vella.

Wiek XIX Pod koniec tego stulecia miastu przybyĹ‚a kolejna, zaprojektowana na planie szachownicy, dzielnica Eixample. Na północy, wzdĹ‚uĹź linii brzegowej, rozĹ‚oĹźyĹ‚y siÄ™ zakĹ‚ady przemysĹ‚owe. Ciutat Vella, Eixample (gdzie znajduje siÄ™ katedra Sagrada FamĂ­lia Gaudiego) oraz dawna dzielnica przemysĹ‚owa,

zamieniona w piękne nabrzeże (Barceloneta i port), to trzy miejsca, które każdy turysta powinien odwiedzić w Barcelonie.

metrem, autobusem, jak i koleją. Oszczędnym rozwiązaniem jest kupno karnetu z 10 biletami. BAR R IOS

PORUSZANIE SIĘ PO MIEŚCIE

Poruszanie się po Barcelonie, której centralnym punktem jest Plaça de Catalunya, wyznaczająca granicę między starym a nowym miastem, jest bardzo łatwe. Dobrym sposobem na zapoznanie się z miastem jest przejażdżka autobusem turystycznym kursującym obok głównych atrakcji. Z autobusu można wysiąść i do niego wsiąść na dowolnym przystanku. Rejs statkiem Golondrina po basenie portowym jest równie trafnym pomysłem. Na turystów spragnionych pięknych widoków rozpościerających się z okolicznych wzgórz czekają zaś kolejki linowe i linowo-szynowe. Wycieczka do zamku na szczycie góry Montjuïc pozwala spojrzeć na Barcelonę rozciągającą się daleko na południe aż do rzeki Llobregat. Idąc plażą w przeciwnym kierunku, można dotrzeć aż do nowego Forum i ujścia rzeki Bésos, będącej północną granicą miasta. Pasmo Serra Collserola z położonym w Tibidabo strzelistym kościołem Sagrat Cor, uniemożliwia ekspansję Barcelony w głąb lądu.

Mimo ogromnych rozmiarów, Barcelona zachowała kameralny charakter dzięki zabytkowym dzielnicom i osadom tworzącym miejską tkankę. Poszczególne barrios (dzielnice) są bardzo charakterystyczne i zachowały niepowtarzalny klimat. Mają też własne święta i rozrywki.

8}JÐU\ RG}OHZHM R@K@L@MCQ@ VŰ/@QJ &ŘDKK NJMN 2@MS@ ,@QH@ CDK /H L NCYHDŤ VŰ,TYDTL 2YSTJH 6ROł BYDRMDI VŰ!@Q

BDKNMHD OQYXSTKMX CYHDKMHBNVX A@Q

/XGQRŪġ 6ŰLDSQNONKHH LHDRYJ@ NJN N LKM NRłA

3RQLƅHM !@QBDKNM@ YŰKNST OS@J@ l VHCNJ YŰJ@SDCQX 2@FQ@C@ %@LHKH@

Transport publiczny Środki komunikacji miejskiej z szybką kolejką podziemną są dobrze opisane i oznakowane. Ten sam, dość tani bilet ważny jest zarówno na przejazd *1í3*( 623Ô/

Życie w barrios koncentruje się zazwyczaj wokół jednego, dwóch placów 6XQ@ŤDMHD 5@HF CD często z kawiarnianymi ogródkami. AŀKHS JSłQD YM@BYX Łagodny klimat sprzyja prowadzeniu sIDRSDL VŰAHDFT OĨCYĨt LNŤM@ BYĨRSN życia towarzyskiego na świeżym poTR XRYDę YŰTRS A@QBD

wietrzu. Barcelończycy lubią zatrzyKNļBYXJłV ŤXIĘBXBG mać się, by porozmawiać z zaprzyI@J OHR@ &DNQFD jaźnioną osobą, a każda dzielnica ma .QVDKK YŰsOD MĘ O@RIH jedną ulicę bądź placyk z ulubionymi DMDQFHĘt ,HDRYJ@ļBX RSNKHBX *@S@KNMHH KTAHĘ barami i kawiarniami, gdzie starzy bySDŤ AXę ONRSQYDF@

walcy wpadają z rana na cortado (kawę MH I@JN DRO@UHK@S z odrobiną mleka), a w porze lunchu CXM@LHBYMH @RDQSXVMH na copa (aperitif). Życie w Barcelonie HŰOQNCTJSXVMH toczy się niespiesznie (sklepy otwie3RQLƅHM DKDF@MBJ@ rają się ok. 10.00), po czym leniwie LHDRYJ@MJ@ !@QBDKNMX nabiera tempa w godzinach południoM@ŰRO@BDQYD YŰORDL =DELHJDQL EDUFHORŘF]\F\

wych. Wczesnym wieczorem, gdy, jak się wydaje, wszyscy udają się na spacer, ulice wypełniają się gwarnym tłumem. SIŁA TR ADYCJI

Podobnie jak wiele kawiarni i barów, również sklepy mają bogatą przeszłość. Trudno znaleźć inne miasto z tyloma specjalistycznymi sklepami: w polleria kupić można wyłącznie kurczaki, w cuchilleria tylko noże, a w colmado same suszonki. Napływ imigrantów zaowocował dodaniem kolejnych klocków do tej różnorodnej układanki. Handlową tożsamość miasta potwierdzają nowoczesne butiki i pojedyncze, małe sklepiki projektantów w El Raval czy El Born. KR EATY W NA DUSZA

Talent do diseny (wzornictwa) to najbardziej powszechna cecha mieszkańców miasta, które znane jest z niezwykłej kreatywności zarówno w sztukach plastycznych, jak i teatrze, muzyce czy tańcu. Barcelończyków charakteryzuje mieszanka seny (mądrości) oraz rauxa (nieokiełznanej kreatywności). Fuzja głęboko zakorzenionego konserwatyzmu i kapryśnego geniuszu tłumaczy fakt, że skrajny i bardzo wierzący tradycjonalista stworzył dzieło tak awangardowe jak Sagrada Família. W pewnym sensie wyjaśnia też zawiłości historii miasta, naznaczonej serią wzlotów i upadków, okresów wielkiego dobrobytu i ciężkich prób, postępowego myślenia i żarliwej pasji. 6/1.6 #9$-($

PLANOWANIE PR ZESTR ZEN NE

W Barcelonie ambitne pomysły urbanistów z powodzeniem konkurują z brawurą architektów, a śmiałe rozwiązania często przyjmowane są mimo protestów. Planiści nie mają oporów przed wyburzaniem starych kamienic i wznoszeniem na ich miejscu supernowoczesnych budowli albo pozostawianiem niezabudowanej przestrzeni.

Okresy dynamicznego wzrostu Miasto rozwijało się skokowo: złote wieki XIII i XIV pozostawiły po sobie gotyckie posiadłości w Ciutat Vella. Kolejny etap dynamicznej ekspansji to XIX w., gdy z fortun wyrosłych na rewolucji sfinansowano budowę dzielnicy Eixample w ekstrawaganckim stylu modernista. W połowie XX w., gdy do władzy doszedł gen. Franco, rozwój Barcelony wstrzymano. Podczas gdy w drugiej połowie stulecia europejskie miasta niszczyły zabytkową zabudowę i w jej miejsce wznosiły drapacze chmur, Barcelona podupadała, pozbawiona funduszy przez strażników państwowej kasy. Jednak zapał do pracy Katalończyków i prężnie rozwijający się przemysł przyciągał do miasta imigrantów z dużo biedniejszych regionów Hiszpanii. Turystyczny boom lat 60. sprawił, że w odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie na katalońskim wybrzeżu, zwłaszcza na Costa Brava położonej na północ od Barcelony, zaczęto szybko stawiać bloki z betonu. Miasto zdołało jednak zachować własną architektoniczną tożsamość.

Renesans olimpijski

8}JÐU\ RG}OHZHM

Dopiero w 1986 r. wraz z pojawieniem się perspektywy organizacji igrzysk olimpijskich, nastąpiło urbanistyczne przebudzenie, a do Barcelony zaczęli ściągać najsłynniejsi architekci świata. Okres ten miejscy planiści zwykli nazywać drugim Reaixença (odrodzeniem). Owocem ich prac była metropolia, w której chętnie się mieszka, łatwo podróżuje, i która dostarcza mieszkańcom i przyjezdnym mnóstwo doznań.

QDRS@TQ@BI@ M@C AQYD

FHDL LNQY@ HŰ łCJH VŰONQBHD @QBGHSDJS MSNMH &@TCİ QYDŢA@ )N@M@ ,HQł VŰETMC@BIH IDFN HLHDMH@ QTBGKHV@ /@RRDHF CD &QĐBH@ VŰCYHDKMHBX $HW@LOKD

)HVWLZDOH LbILHVW\ !@QBDKNļBYXBX TVHDKAH@IĘ RHĨ A@VHę HŰ MHDŰ L@ LHDRHĘB@ AXŰMHDŰAX N JTŰSDLT I@JHDŌ NJ@YIH ÷VHĨSN CYHDKMHBX EDRS@ L@INQ SNŰOQYDCD VRYXRSJHL KHBYMD QNCYHMMD NAH@CX M@ŰJSłQD OQYXFN

SNVTID RHĨ RODBI@KMD ONSQ@VX HŰOHDBYD SXONVD BH@RS@ RTSN Y@

JQ@OH@MD B@Uė J@S@KNļRJHL RY@LO@MDL 3NV@QYXRYX HL S@JŤD LTYXJ@ & łVMD ŌVHĨSN VŰ!@QBDKNMHD SNŰSQV@IĘBD SXCYHDļ +@ ,DQBĠ VDŰVQYDŌMHT 3NV@QYXRYĘ LT O@Q@CX sFHF@MSłVt sRLN

JłVt HŰsCH@A łVt @ŰS@JŤD S@ļBD LTYXJ@ HŰE@IDQVDQJH /NM@CSN JHKJ@ HMMXBG ŌVHĘS NQF@MHYNV@MXBG IDRSŰONCBY@R J@QM@V@ T OQYDC 6HDKJHL /NRSDL NQ@YŰVŰ-NB ÷VHĨSNI@ļRJĘ BYDQVB@ *@S@KNļBYXBX VYANF@BHKH JTKSTQĨ KTCNVĘ 'HRYO@MHH NŰSQ@CXBXIMX S@MHDB R@QC@M@ YNA R ŭ HŰB@RSDKKR KTCYJHD VHDŤD JSłQD SVN

QYXę LNŤD M@VDS OHĨBHT @JQNA@SłV

*1í3*( 623Ô/

JEDZENIE I PICIE Mieszkańcy Barcelony bardzo poważnie traktują jedzenie. „Gdzie jadłeś?”, pytają z nietypowym zainteresowaniem. Od odpowiedzi zależy, czy uznają nas za osobę wyróżniającą się smakiem, czy za kogoś, kto wymaga poprowadzenia za rękę.

7DUJL VSRƅ\ZF]H -@ŰRSQNMHD HMSDQMD

SNVDI ,DQB@S CD K@ "NMBDOBHł YNA R ŭ ONI@VH@IĘ RHĨ BNCYHDMMHD JTKHM@QMD OQYDOHRX ONYV@K@IĘBD NCSVNQYXę VŰCNLT RL@JH ONYM@MD VŰ!@QBDKNMHD 6HĨBDI RYBYDFł łV M@ VVV K@BNMBDOBHN BNL

Katalońska kuchnia odzwierciedla dawny, śródziemnomorski sposób przyrządzania potraw, w którym wykorzystuje się aromatyczne górskie zioła, oliwę i soki z upraw na równinach, dziczyznę, drób i mięso, morskie ryby oraz skorupiaki. Określa się ją jako Mar i Muntanya (morze i góry), ponieważ jest szczególną mieszanką owoców morza i mięsa. W Barcelonie, w której z całą pewnością nie brakuje restauracji i barów, można skosztować także potraw wielu innych kuchni. Eleganckie lokale w dzielnicy Eixample serwują świetne jedzenie, często jednak brakuje im atmosfery tradycyjnych miejsc na starówce, takich jak Agut, Caracoles i Set Portes. Większość barów (tabernas, bodegas i cervecerias, czyli piwiarni) również oferuje jedzenie, często zadziwiająco dobrej jakości. Tam właśnie można zjeść tapas, kanapki (bocadillos po kastylijsku, bocats lub entrepans po katalońsku) i plats combinats (jednodaniowe posiłki) niemal o każdej porze dnia. GŁÓW NE POSIŁKI

Miejscowi jedzą zazwyczaj wczesne śniadanie składające się z café con leche (kawy z mlekiem, po katalońsku cafè amb llet) oraz tostów lub herbatników. 6/1.6 #9$-($

Około 11.00 jada się bardziej pożywne drugie śniadanie: kanapkę, duży kawał tortilli (omletu z ziemniakami) oraz różnego rodzaju wypieki.

Późny lunch, późna kolacja Pozostałe posiłki mieszkańcy Barcelony, podobnie jak wszyscy Hiszpanie, jadają późno. Lunch jest dopiero o 14.00 lub 15.00, a kolację serwuje się między 21.00 a 23.30, z kolei w weekendy zdarza się, że ludzie nie siadają do stołu przed północą. DANIA I ZESTAW Y W STAŁEJ CENIE

Mieszkańcy Barcelony zarówno w porze lunchu, jak i kolacji jedzą posiłek złożony z trzech dań, obejmujący także kawę i deser. Jednak często się zdarza, że pierwsze danie zamawiają na spółkę albo ograniczają się do un sólo plato, głównego dania. Wiele restauracji oferuje w porze lunchu menú del día lub menú de la casa, czyli zestaw dnia o bardzo korzystnym stosunku ceny do jakości. Za z góry ustaloną cenę dostaje się trzydaniowy posiłek złożony z przystawki, często zupy lub sałatki, głównego dania oraz deseru (lodów, owoców lub bardzo popularnego flanu, flam po katalońsku, kremu z jaj, śmietany i cukru), dodatkowo

takĹźe wina, piwa lub wody mineralnej w butelce oraz chleba. Wielu HiszpanĂłw zamawia menĂş, nie jest to şadna turystyczna specjalność.

Co zjeść? Typowa kolacja moĹźe siÄ™ rozpocząć od amanida catalana, saĹ‚atki z wÄ™dlinÄ…, escalivady przyrzÄ…dzanej z obranych ze skĂłry, pieczonych papryk i bakĹ‚aĹźanĂłw zanurzonych w oliwie i podawanych na zimno, esqueixady, saĹ‚atki z rozdrobnionym dorszem. GĹ‚Ăłwnym daniem moĹźe być suquet (potrawa z duszonej ryby), estofat (potrawa z duszonego miÄ™sa), botifarra amb mongetes (kieĹ‚baska z fasolÄ…) lub krĂłlik (conill), serwowany ze Ĺ›limaka-

mi (cargols) lub sosem czosnkowym alioli. Najbardziej charakterystycznym deserem jest crema catalana (krem z jaj, Ĺ›mietany i cukru z warstwÄ… karmelizowanego cukru na gĂłrze). Innym smakoĹ‚ykiem jest mel i mato przyrzÄ…dzany z miodu i kremowego sera. Do najlepszych sĹ‚odyczy naleşą zazwyczaj wypieki sprzedawane w cukierni.

8}JĂ?U\ RG}OHZHM OHVN HĹ°RYXMJ@ WTQQNR QDRS@TQ@BI@ QXAM@ VĹ°ONQBHD RL@JNVHSD ĹŒVHDŤD OQNCTJSX

TAPAS IÂ R ACIONS

Tapas (tapes po kataloĹ„sku), przekÄ…ski, z ktĂłrych na Ĺ›wiecie sĹ‚ynÄ… hiszpaĹ„skie bary i kawiarnie, wystÄ™pujÄ… w dziesiÄ…tkach odmian, od oliwek i solonych migdaĹ‚Ăłw po bardziej

&]HNRODGD !@QBDKNM@ SNĹ°Q@I CK@ LHÂ?NĹŒMHJĹ‚V BYDJNK@CX 7NBNK@C@ CDREDS@ SNĹ°BYDJNK@C@ S@J FĨ

3DHOOD L})LGHXž

RS@ ŤDĹ°LNŤM@ VĹ°MHDI ONRS@VHÄ™ Â?XŤJĨ HCD@KM@ CNĹ°Y@MTQY@MH@ WTQQNR ,H@RSN RÂ?XMHD

,HLN ŤDŰO@DKK@ SQ@CX

BXIM@ ONSQ@V@ YĹ°NVN

BĹ‚V LNQY@ ONBGNCYH YĹ°6@KDMBIH QDFHNMT FCYHD TOQ@VH@ RHĨ QXŤ VHDKT STQXRSĹ‚V L@ NBGNSĨ RJNRYSNV@Ä™ IDIĹ°VĹ°BY@RHD ONAXST VĹ°!@QBDKNMHD 6@QSN VRSĘOHÄ™ CNĹ°QDRS@T

Q@BIH !@QBDKNMDS@ RDQVTIĘBDI O@DKKĨ YDĹ°ĹŒVHDŤXLH L@Â?Ť@LH JQDVDSJ@LH HĹ°JHKJNL@ QNCY@I@LH QXA )DIĹ°OQYXFNSNV@MHD Y@I

LTID SXKJN LHMTS (MMXL OQYXRL@JHDL IDRSĹ°EHCDTÄ? ONSQ@V@ OQYXONLHM@IĘB@ O@DKKĨ @KDĹ°Y@LH@RS QXŤT ONC@ID RHĨ CNĹ°MHDI L@J@QNM

SDŤ YDĹ°VRO@MH@Â?XBG ĹŒVHĘSDBYMXBG VXQNAĹ‚V NQ@YĹ°SQ@CXBXIMXBG ONSQ@V OQYXQYĘCY@

MXBG YĹ°JQĹ‚KHJ@ KTA J@KL@QĹ‚V YĹ°CNC@SJHDL BYDJNK@CX #NĹ°M@IA@QCYHDI YM@MXBG BT

JHDQMHJĹ‚V RODBI@KHYTIĘBXBG RHĨ VĹ°BYDJNK@CYHD M@KDŤX QNCYHM@ $RBQHAÄ? JSĹ‚QDI RJKDO YM@ICTID RHĨ OQYX +@ 1@LAK@ MQĹ° @KDĹ°MHDĹ°SXKJN S@L LNŤM@ JTOHÄ™ CTŤD S@AKHBY

JH BYDJNK@CX 6@QSN NCVHDCYHÄ™ "@B@N 2@LO@J@ "@QQDQ %DQM@M l KTA "NQMDQ "NMRDKK CD "DMS NEDQTIĘBX QĨBYMHD QNAHNMD S@AKHBYJH RNRX HĹ°JQDLX BYDJNK@CN

VD KTAĹ°7NBN@ "@QQDQ /DSQHWNK VVV WNBN@ ABM BNL @AX JTOHÄ™ BYDJNK@CNVD OHVN HĹ°ĹŒVHDBD (MMD RL@JNÂ?XJH LNŤM@ YM@KDŢÄ™ VĹ°VHDKNJQNSMHD M@FQ@CY@MXL RJKDOHD .QHNK !@K@MFTDQ VVV NQHNKN

A@K@MFTDQ BNL M@Ĺ°/K@Ä?@ 2@MS &QDFNQH 3@TL@STQF VĹ°CYHDKMHBX $HW@LOKD -@SN

LH@RS VHĨBDI NŰGHRSNQHH BYDJNK@CX VŰ!@Q

BDKNMHD LNŤM@ RHĨ CNVHDCYHDÄ™ VĹ°,TRDT CD K@ 7NBNK@S@ ,TYDTL "YDJNK@CX YNA R Ĺ­

)$#9$-($ (Ĺ°/("($

(O %XOOL 4YM@M@ Y@Ĺ°M@IKDORYĘ QDRS@TQ@BIĨ M@Ĺ°ĹŒVHD

BHD $K !TKKH VVV DKATKKH BNL ON�NŤNM@ CVHD FNCYHMX CQNFH NCŰ!@QBDKNMX VŰ1N

RDR M@Ű"NRS@ !Q@U@ BYXMM@ IDRSŰSXKJN NCŰJVHDSMH@ CNŰO@Ţ

CYHDQMHJ@ 2SNKHJ SQYDA@ QDYDQVNV@Ä™ YĹ°QNBYMXL VXOQYD

CYDMHDL /QYDY ONYNRS@Â?Ę BYĨĹŒÄ™ QNJT VÂ?@ĹŒBHBHDK HĹ°RYDE JTBG

MH %DQQ@M CQHÄ? M@

YV@MX s2@KV@CNQDL #@KH JTBGMHt OQYDY L@F@YXM s&NTQLDSt OQ@BTID VĹ°HMMXL KNJ@KT VĹ°!@QBDKNMHD $K 3@KKDQ OQYX "@QQDQ CD K@ /NQS@EDQQHRR@ M@Ĺ°SXÂ?@BG +@ 1@LAK@ VXOQĹ‚ANVTIĘB ONSQ@

VX CNĹ° C@MHNVDFN LDMT CDFTRS@BXIMD

FN M@Ĺ°JNKDIMX RDYNM

skomplikowane, takie jak saĹ‚atki warzywne, smaĹźone kalmary, krewetki z czosnkiem, pasty z homara i majonezu, kulki miÄ™sne, pikantne ziemniaki, kawaĹ‚ki omletu z ziemniakami, plastry kieĹ‚baski i sera. Lista przekÄ…sek bywa bardzo dĹ‚uga, a czasem bardzo pomysĹ‚owa, szczegĂłlnie w wyjÄ…tkowo popularnych lokalach oferujÄ…cych tapas baskijskie pintxos. Danie wiÄ™ksze od tapa nazywa siÄ™ porcion. Z kolei duĹźa porcja przeznaczona dla wiÄ™cej niĹź jednej osoby to racion, a jej poĹ‚owa to media racion. PrzekÄ…skami moĹźna siÄ™ najeść, zwĹ‚aszcza gdy zagryza siÄ™ kawaĹ‚kiem pysznego pa amb tomĂ quet, chleba natartego czosnkiem, oliwÄ… i pomidorami, ktĂłry wystÄ™puje takĹźe w wersji z szynkÄ… (pernil), ostrÄ… kieĹ‚baskÄ… (xoriço), serem (formatge) i anchois (anxoves). Inne potrawy, ktĂłrych warto skosztować w czasie wizyty w barze, to truites, tortilla (hiszpaĹ„ski omlet przyrzÄ…dzony z ziemniakami, cebulÄ…, czasami rĂłwnieĹź ze szpinakiem); maĹ‚e smaĹźone rybki; oĹ›miornice, Ĺ›limaki lub patatas bravas, ziemniaki w pikantnym pomidorowym sosie. NAPOJE

Wina, cava i piwo Wino to staĹ‚y element kataloĹ„skiego stoĹ‚u. OprĂłcz doskonaĹ‚ych win z innych części Hiszpanii, takich jak La Rioja, Navarra i Ribera del Duero, w Barcelonie jest rĂłwnieĹź Ĺ›wietny wybĂłr regionalnych win, szczegĂłlnie z Penedès, winiarskiego regionu w po 6/1.6 #9$-($

bliĹźu Barcelony, gdzie powstaje miÄ™dzy innymi cava, sĹ‚ynne hiszpaĹ„skie wino musujÄ…ce (zob. s. 92–93). Cava Ĺ›wietnie komponuje siÄ™ z owocami morza oraz wiÄ™kszoĹ›ciÄ… tapas. Z czerwonych win tego regionu warto skosztować marek: Torres Gran Coronas, Raimat i Jean LeĂłn. Z kolei wspaniaĹ‚e, mocne i drogie wina z Prioratu, poĹ‚oĹźonego okoĹ‚o godziny jazdy na poĹ‚udnie od Barcelony (w pobliĹźu Tarragony), mogÄ… rĂłwnać siÄ™ z najlepszymi winami hiszpaĹ„skimi. W upalne dni czÄ™sto czerwone wina (vi negre) podaje siÄ™ schĹ‚odzone. W regionie produkuje siÄ™ takĹźe kilka doskonaĹ‚ych rodzajĂłw wytrawnych win róşowych (vi rosat).

Inne napoje alkoholowe Sangria przyrzÄ…dzana z wina, owocĂłw oraz brandy jest chÄ™tniej pita przez turystĂłw niĹź miejscowych, ktĂłrzy wolÄ… raczyć siÄ™ sherry (jerez) w wielu róşnych odmianach. Jasne, wytrawne fino pija siÄ™ jako aperitif oraz do zup i potraw rybnych. Z kolei ciemne i mocne doloroso to idealny digestif na zakoĹ„czenie kolacji, podobnie jak brandy, ktĂłrego smak w duĹźym stopniu zaleĹźy od ceny.

GorÄ…ce napoje KawÄ™ zazwyczaj podaje siÄ™ bez mleka (solo), z odrobinÄ… mleka (cortado/ tallat) lub w proporcji pół na pół z gorÄ…cym mlekiem (con leche/amb llet). Innym popularnym napojem jest serwowana na zimno lub ciepĹ‚o orxata, przyrzÄ…dzana ze zmielonych migdaĹ‚Ăłw ziemnych i mleka.

7<32:( 32=<&-( :b.$7$/2 6.,(- .$5&,( '$

4ŰFłQX NCŰKDVDI O@

DKK@ BYDJNK@C@ KTMBG M@ŰOK@ŤX RL@BYMD S@O@R

(QWUDWV 3ULPHU 3ODWV 3U]\VWDZNL 3LHUZV]H GDQLD L@MHC@ YHDKNM@ R@ @S@ QQNR MDFQD QXŤ VŰRNRHD YŰJ@ @L@QMHBX "@MDKNMR @ŭK@ A@QBDKNMHM@ B@MMDKKNMH M@CYHDV@MD LHĨRDL "HFQNMR BHDBHNQJ@ BYĨRSN CTRYNM@ YŰANęVHMĘ AKDCDR RYOHM@JHDL KTA L@ XLH L@ Ť@LH "QNPTDSDR B@RRNK@MDR CNLNVDI QNANSX JQNJHDSX YŰJTQBY@JHDL RYXMJĘ KTA CNQRYDL $LODCQ@S R@ @SJ@ YŰAH@ DI E@RNKH YŰONLHCNQ@LH BDATKĘ RNKNMXL CNQRYDL HŰNKHVJ@LH $RBTCDKK@ FĨRS@ YTO@ YŰL@J@QNMDL OQYXQYĘCY@M@ M@ŰVXV@QYD LHĨRMXL $ROHM@BR @ŭK@ B@S@K@M@ RYOHM@J FNSNV@MX M@ŰO@QYD YŰQNCYXMJ@LH HŰNQYDRYJ@LH OHMHNVXLH %@UDR @ŭK@ B@S@K@M@ AłA CTRYNMX I@J RNBYDVHB@ &@RO@SWN @MC@KTYXIRJ@ YTO@ YŰONLHCNQłV M@ŰYHLMN +KDMSHDR RNBYDVHB@ Y@YVXBY@I YŰOHJ@MSMĘ JHD A@RJĘ HŰJ@RY@MJĘ 2NO@ CD ODHW YTO@ QXAM@ 5DQCTQDR V@QYXV@ Y@YVXBY@I YAXS LHĨJJHD YŰYHDLMH@J@LH

6HJRQ 3ODWV JĭÐZQH GDQLD "@K@L@QR @ŭK@ 1NL@M@ E@QBHSR J@KL@QX RL@ŤNMD VŰL@ŌKD KTA M@CYHDV@MD %DSFD VĘSQłAJ@ %HB@MCŁ CTRYNM@ BHDKĨBHM@ YŰFQYXA@LH ,@MCNMFTHKKDR OTKODSX LHĨRMD /DHW KKTĜ SNMXHM@ RDOH@w @ŭK@ OK@MW@ QXA@ LNQRYBYTJ STļBYXJ JQDVDSJH LĘSVX HSC YŰQTRYST QłVMHDŤ BYĨRSN IDRSŰS@J OQYXQYĘCY@MD LHĨRN @ŰYV @RYBY@ JQłKHJ /NKK@RSQD QNRSHS JTQBY@J OHDBYNMX VŰRNRHD /NKK@RSQD B@QM @QQDANRR@C@ JTQBY@J LHĨRN RL@ŤNMD VŰO@MHDQBD

3RQLƅHM B@U@ HŰS@O@R CK@ VRYXRSJHBG

2@KRHSWDR @LA SNLďPTDS L@ D JHD A@RJH VŰRNRHD ONLHCNQNVXL 7@H @ŭK@ AQ@R@ I@FMHĨBHM@ OQYXQYĘCY@M@ M@ŰNFMHT YŰVĨFK@ CQYDVMDFN

3RVWUH GHVHU\ %K@L JQDL J@QLDKNVX %QTHSD ONL@ OK@S@M OQDRRDL RHMCQH@ ŌVHDŤD NVNBD I@A JN A@M@MX AQYNRJVHMHD &DK@S KNCX ,@BDCNMH@ R@ @SJ@ NVNBNV@ ,DK HŭL@SŁ JQDLNVX SV@QłF YŰLHNCDL /NRSQD CD LTRHB NQYDBGX HŰRTRYNMD NVNBD ONC@V@MD YŰLNRB@SD

)$#9$-($ (Ű/("($

ZAKUPY Barcelona to dobre miejsce na zakupy, przy Diagonal i Passeig de GrĂ cia sÄ… luksusowe butiki projektantĂłw mody, w Barri Gòtic przewaĹźajÄ… niezaleĹźne, tradycyjne sklepiki, a w El Born dominuje awangarda mody.

*RG]LQ\ RWZDUFLD 6HĨJRYNĹŒÄ™ RJKDOĹ‚V NSVHDQ@ RHĨ LHĨCYX @Ĺ° Q@MN Y@

LXJ@ VĹ°ONQYD KTMBGT NĹ° KTA @AX ONĹ°ONÂ?TCMHT ONMNVMHD CYH@Â?@Ä™ NCĹ° KTA CNĹ° 6HDKD RJKDOĹ‚V RONŤXVBYXBG HĹ°NCYHDŤNVXBG OQ@BTID @ŤŰCNĹ° KTA #TŤD CNLX SNV@QNVD RJKDOX RHDBHNVD HĹ°BDM

SQ@ G@MCKNVD MHDĹ°L@IĘ OQYDQVX VĹ°ONQYD KTMBGT 6Ĺ°KDBHD LMHDI

RYD RJKDOX LNFĘ AXÄ™ MHDBYXMMD VĹ°RNANSX ONĹ°ONÂ?TCMHT 3XKJN OHDJ@QMHD BTJHDQMHD HĹ°MHDKHBYMD RJKDOX RONŤXVBYD CYH@Â?@IĘ VĹ°MHDCYHDKD CNĹ°NJ

6/1.6 #9$-($

W sĹ‚ynÄ…cej jako centrum mody i elegancji Barcelonie jest ogromny wybĂłr butikĂłw z modÄ…, antykwariatĂłw, sklepĂłw z najnowszym wzornictwem oraz galerii sztuki. Zakupy w tym mieĹ›cie to prawdziwa przyjemność, poniewaĹź ulice nie sÄ… zdominowane przez wszechobecne sieci sklepowe i nadal jest wiele oryginalnych, rodzinnych sklepikĂłw. To doskonaĹ‚e miejsce, Ĺźeby kupić modnÄ… odzieĹź, obuwie, galanteriÄ™ skĂłrzanÄ…, antyki, ksiÄ…Ĺźki i artykuĹ‚y do dekoracji wnÄ™trz. DZIELNICE HANDLOWE

Na Passeig de GrĂ cia, Rambla de Catalunya oraz na okolicznych ulicach przewaĹźajÄ… sklepy sieciowe z najnowszÄ… modÄ… oraz butiki. To samo dotyczy Barri GĂłtic, w ktĂłrej jest takĹźe wiele sklepikĂłw z rzemiosĹ‚em, galerii, nie brakuje teĹź miejsc, gdzie moĹźna kupić modne pamiÄ…tki, a im bliĹźej El Born, tym wiÄ™cej jest sklepĂłw z najnowszÄ… modÄ…. Avinguda Diagonal to dobre miejsce, aby poszukać modnej odzieĹźy ekskluzywnych marek, natomiast w przyjemniejszej i spokojniejszej dzielnicy GrĂ cia znajdujÄ… siÄ™ sklepy mĹ‚odych awangardowych projektantĂłw mody i biĹźuterii.

DOMY TOWAROWE

NajwiÄ™kszym domem towarowym w Barcelonie jest El Corte InglĂŠs, majÄ…cy kilka oddziaĹ‚Ăłw na Plaça de Catalunya, inny, specjalizujÄ…cy siÄ™ w rozrywce, ksiÄ…Ĺźkach, muzyce oraz artykuĹ‚ach sportowych, w pobliĹźu Portal de l’Angel, oraz kolejne przy Avinguda Diagonal. Wszystkie sklepy czynne sÄ… od poniedziaĹ‚ku do soboty w godz. 10.00–22.00. MODA

Projektanci mody Toni MirĂł (niespokrewniony z artystÄ…) jest najsĹ‚ynniejszym kataloĹ„skim projektantem mody damskiej i mÄ™skiej. Jego ubrania charakteryzujÄ…ce siÄ™ prostotÄ… kroju moĹźna kupić w sklepach firmowych Groc przy Rambla de Catalunya 100, Carrer de Muntaner 385 i Carrer del Consell de Cent 349. Warto teĹź zwrĂłcić uwagÄ™ na twĂłrczość innych projektantĂłw mody, takich jak Adolfo Dominguez, David Valls i Jean Pierre Bua.

Sklepy sieciowe Przy Carrer de la Portaferrissa i Portal de l’Agel na starĂłwce jest duĹźo sklepĂłw z modÄ… mĹ‚odzieĹźowÄ…. Z kolei Carrer d’AvinyĂł oraz najbliĹźsza okolica sĹ‚ynÄ…

z modnych sklepĂłw, takich jak Loft Avignon. W El Born przewaĹźajÄ… butiki. Szybko roĹ›nie rĂłwnieĹź popularność El Raval, gdzie przy Carrer del CarmĂŠÂ 5 jest Canibal, oferujÄ…cy zabawne projekty, a Carrer de la Riera Baixa otaczajÄ… sklepy z uĹźywanÄ… odzieşą.

Buty Buty w Hiszpanii majÄ… dobrÄ… jakość i przystÄ™pne ceny. Warto poszukać produktĂłw takich marek jak Yanko i Farrutx (Carrer del RosellĂł 218), odznaczajÄ…cych siÄ™ wyrafinowanÄ… elegancjÄ…. Z kolei buty Lotusse (dobrej jakoĹ›ci klasyczne nowoczesne modele) i Camper (modne i wygodne) moĹźna kupić w TascĂłn (oddziaĹ‚y przy Passeig de GrĂ cia i w El Born) oraz w sklepach firmowych w Pelai, Valencia, niedaleko Passeig de GrĂ cia, i Elisabeth w El Raval. Najlepsze miejsca, aby poszukać dobrych butĂłw i toreb, to Portal de l’Angel, Rambla de Catalunya, Passeig de GrĂ cia, Diagonal oraz centra handlowe.

JEDZENIE

Najlepszym miejscem, aby kupić jedzenie, sÄ… targi i colmados (lokalne sklepiki spoĹźywcze). Produkty, za ktĂłrymi warto siÄ™ rozejrzeć, to aromatyczne oliwy Ĺ›wieĹźo zaprawiane czosnkiem, wÄ™dliny (chorizo i sobrasada), szynka (najlepsza jest jabugo), sery (Manchego, Mahon, Idiazabal), orzechy, owoce suszone, rÄ™cznie robione czekolady, turrĂłn (smakoĹ‚yk podobny do nugatu, sprzedawany w wersji twardej lub miÄ™kkiej), wina, cava oraz moscatel. WĹ›rĂłd zabytkowych sklepĂłw spoĹźywczych Barcelony warto wyróşnić: Casa Gispert (Carrer dels Sombrerers 23); Colmado Quilez (Rambla de Catalunya 63); sklepy z czekoladÄ… EscribĂ (La Rambla 83); Fargas (Carrer dels Boters 2, na rogu Pi i Cucurulla), oraz Xocoa (Carrer de Petritxol 11). Zabytkowy MĂşrria (Carrer de Roger de LlĂşria 85) o secesyjnym wnÄ™trzu oferuje doskonaĹ‚y wybĂłr artykuĹ‚Ăłw spoĹźywczych, w tym wĹ‚asnÄ… markÄ™ cava.

8}JĂ?U\ RG}OHZHM BDMSQTL G@MCKNVD ,Ä?QDL@FMTL MNVN

BYDRMD VYNQMHBSVN LNC@ VĹ°$HW@LOKD ATSX "@LODQ

7DUJL '@KD S@QFNVD VĹ°JSĹ‚

QXBG LNŤM@ JTOHÄ™ NVNBD V@QYXV@ LHĨRN HĹ°QXAX RÄ˜Ĺ°MHD

L@K VĹ°J@ŤCDI A@QQHN 6HĨJRYNĹŒÄ™ IDRSĹ°BYXM

M@ BNCYHDMMHD NOQĹ‚BY MHDCYHDKH NCĹ°VBYD

RMXBG FNCYHM Q@MMXBG CNĹ°NJNÂ?N -HDĹ°V@QSN VXAHDQ@Ä™ RHĨ S@L VĹ°ONMHDCYH@Â?

JH ONMHDV@Ť SDFN CMH@ FÂ?Ĺ‚VMX QXMDJ GTQSNVX IDRSĹ°MHDBYXM

MX -@IVHĨJRYXL S@Q

FHDL IDRSŰ+@ !NPTDQH@ OQYX 1@LAKH BYXMM@ @ŤŰCNŰ

3RQLĆ…HM Y@AXSJNVX RJKDO YĹ°J@ODKTRY@LH VĹ°!@QQH &Ĺ‚SHB

9 *4/8

MODERNISME Wielu turystów przyjeżdżających do Barcelony nastawia się na oglądanie zabytków architektury, przede wszystkim ze względu na fantastyczną twórczość Antoniego Gaudiego i jemu współczesnych architektów, którzy czerpali inspiracje z innych stylów historycznych. Modernisme to barceloński wkład w światową architekturę. Elementy tego barwnego, ekstrawaganckiego stylu sztuki i architektury pojawiły się po raz pierwszy w czasie Wystawy Światowej, która odbyła się w 1888 r. w Parc de la Ciutadella (zob. s. 58), a jego wpływy utrzymywały się aż do początku lat 30. XX w. Z Arts and Crafts łączy modernisme nawiązywanie do tradycyjnych stylów i rzemiosła, a z Art Nouveau stosowanie giętkiej, płynnej linii oraz form organicznych w ornamentyce, a w architekturze sprzeciw wobec sztywnych zasad projektowania oraz pozbawionych koloru płaszczyzn kamienia i tynku. 7UDJLF]Q\ NRQLHF MSNMH &@TCH RSQNMHĘBX NCŰKTCYH VŰNRS@SMHBG K@S@BG OQ@BX M@C 2@FQ@C@ %@LİKH@ YFHMĘ ONC JN @LH SQ@LV@IT M@ŰTKHBX OQYDC JN

ŌBHN DL /NBYĘSJNVN KDJ@QYD TCYHDK@IĘBX ONLNBX RS@QRYDLT BY NVHDJNVH LXŌKDKH ŤDŰIDRSŰSNŰSXKJN V ł

BYĨF@ @KDŰONSDL FCXŰYNRS@ ITŤŰQNYON

YM@MX VŰONFQYDAHD VYHĨ N TCYH@ MHDL@K B@ D LH@RSN

6/1.6 #9$-($

Kataloński renesans Barceloński nowy styl pełen był motywów narodowych oraz ukrytych nacjonalistycznych znaczeń i prawdopodobnie z tego powodu z wielką troską dbano o to, aby się zachował. Kierunek ten stanowił część szerszego zjawiska, jakim był kataloński Renaixença (renesans), który nawiązywał do przeszłości, czerpał inspiracje z katalońskiego gotyku i tradycyjnego kowalstwa artystycznego oraz sięgał do ornamentalnych stylów arabskiej Hiszpanii. Dzięki XIX-wiecznej rozbudowie miasta (Eixample) architekci mieli dużo swobody i miejsca, aby rozwinąć

własną twórczość i to właśnie w tej dzielnicy znajduje się większość budynków w stylu modernista. GŁÓW NI ARTYŚCI

Największymi architektami modernisme byli Antoni Gaudí i Cornet (1852–1926), Lluís Domènech i Montaner (1850–1923), profesor Wydziału Architektury barcelońskiego uniwersytetu, oraz jeden z jego uczniów Josep Puig i Cadafalch (1867–1957). Josep Puig z okazji Wystawy Światowej zaprojektował budynek (obecnie Museu de Zoologia, zob. s. 59), w którym przez pewien czas działał warsztat ceramiki, kowalstwa artystycznego i szkła. Ważny element dekoracji budynków modernista stanowiły meble i ozdobne detale wyposażenia wnętrz. Bezpośrednio po okresie największego rozkwitu styl modernisme uchodził za synonim złego gustu, obecnie jednak sytuacja się zmieniła i pochodząca z tego okresu architektura stała się symbolem tętniącej życiem Barcelony. NAJWAŻNIEJSZE ZABYTKI

Illa de la Discórdia Najlepszym sposobem, aby zapoznać się z modernisme, jest wizyta w tzw. kwartale niezgody, w trzech, sąsiadu-

jących ze sobą przy Passeig de Gràcia, wspaniałych kamienicach Casa lléo Morera Domenecha, Casa Amatller Puiga oraz Casa Batlló Gaudiego (zob. s. 67), z których każda utrzymana jest w innym stylu, ale wszystkie zaliczane są do tego samego kierunku w architekturze.

Budynki Gaudiego Dzięki pracy pod kierownictwem Josepa Fontsaré w Parc de la Ciutadella i na Plaça del Rei (zob. s. 34 i 38), Gaudi, w wieku 32 lat, otrzymał pierwsze zamówienie na projekt Casa Vicens (zob. s. 82) w Gràcia. W 1878 r. poznał bogatego fabrykanta, hrabiego Eusebiego Güella, którego majątek, pasja do awangardowej architektury oraz łatwość ulegania fantastycznym pomysłom architekta stały się kluczem do przyszłego sukcesu twórcy. Ich współpraca zaowocowała powstaniem w latach 1886–88 Palau Güell (zob. s. 53), a później od 1900 r. parku Güell (zob. s. 71). Do innych znanych dzieł Gaudiego należą: kamienica La Pedrera (zob. s. 68), nad którą pracował od 1905 r., Casa Battló (zob. wyżej) oraz monumentalny kościół Sagrada Família (zob. s . 70), projektowany od 1883 r.; w 1926 (zob. po lewej) ten architekt nadal pracował nad organiczną formą kościoła, niestety prace zostały przerwane przez śmierć Gaudiego (w wieku 74 lat).

nego UNESCO Palau de la Música Catalana (zob. s. 44). Fasada, pokryta rzeźbami i barwnymi mozaikami, dominuje nad Carrer de Sant Francesc de Paula. Budynek można zwiedzić w czasie wycieczki z przewodnikiem, ale lepiej jest wybrać się na koncert, odbywający się w sali przekrytej witrażową kopułą. Hospital de la Santa Creu i de Sant Pau (zob. s. 71), zaprojektowany przez Domenecha, w momencie oddania do użytku w 1901 r. był najnowocześniejszy w Europie. Składa się z kilku pawilonów połączonych podziemnymi tunelami. Jest jednym z najciekawszych zabytków stylu modernista w mieście. Do najważniejszych dzieł Puig i Cadafalcha należy fabryka tkanin Casaramona, zbudowana u podnóża góry Montjuïc (zob. s. 73), obecnie przekształcona w tętniące życiem centrum kultury CaixaForum (zob. s. 75).

8}JÐU\ RG}OHZHM 'NROHS@K CD K@ 2@MS@ "QDT HŰCD 2@MS /@T /@K@T CD K@ ,ŕRHB@ "@S@K@M@ VHSQ@Ť VŰ"@R@ !@SSKł EQ@F

LDMS JQ@SX YŰJTSDFN ŤDK@Y@ VŰ/@K@T &ŘDKK

ĈZ -HU]\ L}VPRN +DFDMC@ O@SQN

M@ *@S@KNMHH AX @ TKTAHNMXL SDL@SDL @QSXRSłV LNCDQMHRLD .JM@ "@R@ !@SSKł &@TCHDFN VŰB@ NŌBH CDCXJNV@MDI ŌVHĨSD

LT L@IĘ Q@LX YDŰROH

BY@RSXBG RLNBYXBG sJQĨFNR TOłVt

3RQLƅHM E@KHRS@ @VJ@ NYCNAHNM@ A@QVMĘ SQDMB@CHR LNCDQMHRS@ LNY@HJĘ YŰONS TBYN

MXBG O XSDJ BDQ@LHBY

MXBG VŰ/@QJT &ŘDKK &@TCHDFN

Inne ważne dzieła Innym ważnym przykładem architektury modernisme jest wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kultural,.#$1-(2,$

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.