Rozmówki norweskie ze słowniczkiem

Page 1


Tytuł oryginału: Berlitz Norwegian Phrase Book & Dictionary Przekład i adaptacja: Zuzanna Koniarz Redaktor prowadzący: Ewa Czarnowska-Fenrych, Joanna Szeligowska Redakcja: Katarzyna Sarna Korekta: Joanna Ośka, Zuzanna Byczek Okładka: PPS Zdjęcie na okładce: © Andreas Pollok/Taxi/Getty Images/Flash Press Media © /Shutterstock.com Skład i łamanie: LogoScript Produkcja: Sławomir Gajda Druk i oprawa:

© for the original edition: 2004 Berlitz Publishing/APA Publications GmbH & Co. Verlag KG, Singapore Branch, Singapore © for the Polish edition: 2010 Langenscheidt Polska Sp. z o. o., Warszawa Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej książki nie może być reprodukowana, przechowywana w systemie wyszukiwawczym ani przetwarzana w żadnej postaci za pomocą środków elektronicznych, mechanicznych, fotokopii, nagrań itp. Bez pisemnej zgody Wydawcy. Berlitz Trademark Reg. US Patent Office and other countries. Marca Registrada. Property of Berlitz Investment Corporation and used under licence by Apa Publications GmbH&Co. Verlag KG, Singapore Branch.

Langenscheidt Polska Sp. z o. o. 02-548 Warszawa ul. Grażyny 13 www. langenscheidt.pl Printed in Poland ISBN 978-83-7476-771-2


SPIS JĘZYK

TREŚCI 6

NORWESKI

7

WYMOWA PODSTAWOWE

11

ZWROTY

Powitania/Pozdrowienia Podstawowe informacje o sobie Problemy z porozumiewaniem się

11 12

Prośba o pomoc Pytania Inne przydatne słówka

13

21

ZAKWATEROWANIE W recepcji Problemy Pralnia

JEDZENIE

22 27 28

Fryzjer/Salon piękności Wyjazd Pole namiotowe

33 35 36 38 39

Napoje Skargi Rachunek Przekąski Piknik

65 67 67 68 68 70 71 72 77

Metro Statek/Prom Inne środki transportu Samochód Pytanie o drogę Parking Awarie Wypadki/Policja

PODRÓŻE Kontrola paszportowa Bagaż Gdzie...? Rezerwacja hotelowa Taksówka Samolot Pociąg Autokar Autobus/Tramwaj

29 30 31

33

NA MIEŚCIE

Lokale gastronomiczne Głodny/a? Zamawianie Śniadanie Menu

14 15 20

56 60 61 62 64

65 78 78 80 80 82 84 85 86


Bank/Kantor Wyrażenia biznesowe Na poczcie

87 89 90

Rozmowa telefoniczna Internet Wymiana pieniędzy

92 95 96

PRACA

97

Praca w Norwegii – źródła informacji 97 Szukanie pracy 98 Zawieranie umowy 100 BHP 101 Prace budowlane, wykończeniowe, instalacyjne i rzemieślnicze 103

NOWE

Prace wiejskie i ogrodnicze Kelner i barman Kucharz, piekarz, pomoc kuchenna Pielęgniarki, osoby opiekujące się małymi dziećmi i chorymi, fizjoterapeuci

SKLEPY I

123 125

Zaproszenia

129 131 133 135 139 142

U optyka Pamiątki W sklepie fotograficznym Odzież W sklepie spożywczym Sprzęt kempingowy Artykuły gospodarstwa domowego

143

126

145 146 148 149 156 157 159

161

ZWIEDZANIE Informacja turystyczna Atrakcje turystyczne Wstęp Kto?/Co?/Kiedy?

117

129

USŁUGI

Sklepy i usługi Obsługa Płacenie W aptece/W drogerii U jubilera/U zegarmistrza Kiosk W księgarni/Artykuły papiernicze i biurowe

113

123

ZNAJOMOŚCI

Przedstawianie się Pogoda

108 111

161 161 163 164

Wrażenia Kościoły Za miastem

165 166 167


ROZRYWKA

169

Kino/Teatr Opera/Balet/Koncert Życie nocne

169 171 171

Sport Sporty zimowe Na plaży

175 176 177 183

U dentysty U ginekologa Opłaty i ubezpieczenie

ZDROWIE

172 173 174

175

U lekarza Części ciała Wypadki/Obrażenia W szpitalu

183 184 185

WSKAZÓWKI

GRAMATYCZNE

186

SŁOWNICZEK

POLSKO-NORWESKI

190

WAŻNE

212

INFORMACJE

Skąd pochodzisz? Liczebniki Lata/Stulecia Pory roku Miesiące Dni tygodnia/Daty Życzenia

212 213 215 216 216 217 219

Dni świąteczne Która jest godzina? Najczęstsze skróty Napisy informacyjne Nagłe wypadki Rzeczy zgubione/kradzieże

219 220 221 222 223 224


JĘZYK

NORWESKI

Norwegia to kraj o powierzchni 324 220 km², zamieszkany przez około 4,8 miliona osób. Język norweski należy do grupy języków germańskich (odłam skandynawski). Istnieją dwie oficjalne wersje języka pisanego: bokmål bu:kmol oraz nynorsk ny:noszk. W naszych rozmówkach używamy wersji bokmål, gdyż posługuje się nią większość Norwegów – głównie mieszkańcy stolicy (Oslo) oraz wschodniej części kraju. Warto wiedzieć, że żyjący na północy Norwegii Samowie (Samer sa:mer) posługują się swoim własnym językiem (samisk sa:misk). Języki skandynawskie (norweski, szwedzki, duński, islandzki) są ze sobą blisko spokrewnione. Użytkownicy tych języków mogą się porozumieć bez większych problemów. Wyjątek stanowi język islandzki, który ze względu na geograficzne odizolowanie zachował wiele cech języka staronordyckiego. Warto również pamiętać, że większość Norwegów włada językiem angielskim.

6


WYMOWA

W Y M O W A

Samogłoski długie i krótkie W języku norweskim istnieją dwa rodzaje samogłosek – samogłoski długie i krótkie. Należy zwracać uwagę na poprawną wymowę samogłosek, gdyż może ona powodować zmianę znaczenia słowa. Jeżeli po samogłosce jest jedna spółgłoska, wtedy samogłoskę wymawiamy długo, czyli przeciągamy, np.: tak ta:k sufit. Jeśli zaś po samogłosce są dwie spółgłoski, musimy wymówić samogłoskę szybko i krótko, np.: takk takk dziękuję. Przykłady: lege mine fin pen spise

le:ge mi:ne fi:n pe:n spi:se

lekarz moje ładny piękny jeść

legge minne finn penn spisse

legge minne finn penn spisse

kłaść wspomnienie znajdź pióro (do pisania) ostrzyć

Litera

Opis wymowy

Symbol

Przykład

Wymowa

a

1. długie a 2. krótkie a

a: a

tak katt

ta:k katt

e

1. długie e 2. krótkie e

e: e

hete sette

he:te sette

i

1. długie i 2. krótkie i

i: i

vite ligge

wi:te ligge

o

1. długie o wymawiane jak polskie u 2. krótkie o wymawiane jak polskie u 3. krótkie o – często przed podwójną spółgłoską, jak polskie o 4. długie o wymawiane jak polskie o

u:

bok

bu:k

u

okse

ukse

o

komme

komme

o:

sove

so:we 7


u

y

æ

ø

å

usta ułożone jak przy gwizdaniu, w dziubek 1. długie u 2. krótkie u 3. wymawiamy jak polskie u

µ: µ u

ute kunne dum

µ:te kµnne dum

dźwięk pomiędzy polskimi głoskami i oraz y; usta zaokrąglone 1. długie y 2. krótkie y

y: y

fly bytte

fly: bytte

dźwięk pomiędzy polskimi głoskami a oraz e; usta szeroko otwarte 1. długie æ 2. krótkie æ

æ: æ

være færre

wæ:re færre

dźwięk pomiędzy polskimi głoskami o oraz e; usta zaokrąglone 1. długie ø 2. krótkie ø

oe: oe

høne sønn

hoe:ne soenn

jak polskie o 1. długie å 2. krótkie å

o: o

gråte måtte

gro:te motte

Dyftongi Dyftong to połączenie dwóch samogłosek, wymawiane jak jeden dźwięk. cześć æj hei hæj ai mai maj maj oej gøy goej fajnie owca æł sau sæł

ei ai øy au

Spółgłoski Spółgłoski w języku norweskim wymawiamy podobnie jak w języku polskim. Uwaga! Należy akcentować podwójne spółgłoski, np.: ligge ligge leżeć. 8


W Y M O W A

Inne kombinacje literowe

sz

champagne szampanje tegne tæjne geit jæjt begynne bejynne generell szenerell

szampan rysować koza zaczynać ogólny

sz

journalist szurnalist

dziennikarz

kj, ki, ky, tj

ś

ng wymawiamy jak

ng

kjeks śeks kysse śysse tjue śµ:łe konge konge

herbatnik całować dwadzieścia król

rs er

sz ær

norsk noszk er ær

skj, sj, sk (+ i, y, øy)

sz

sl

szl

skje sze: sjanse szangse ski szi: skøyter szoejter slutte szlµtte

norweski wszystkie formy osobowe czasownika być łyżka szansa narty łyżwy kończyć

ch eg g przed e, i oraz y

sz æj j

g w niektórych słowach

pochodzenia obcego wymawiamy jak sz j w niektórych słowach pochodzenia obcego wymawiamy jak sz

w słowie Kongo

Litery nieme g

nieme przed j, np.: igjen ijen znowu nieme w słowach kończących się na -ig, np.: billig billi tani

h

nieme przed j oraz v, np.: hjemme jemme w domu, hvem wem kto

t

nieme zawsze w zaimku det de to nieme zawsze w określonej formie rzeczowników rodzaju nijakiego w liczbie pojedynczej, np.: barnet ba:rne dziecko

d

zwykle nieme na końcu wyrazu, np.: med me: z zawsze nieme po n, np.: land lann kraj

v

nieme w wyrazach: selv sell samemu, halv hall pół, tolv toll dwanaście 9


Akcent W języku norweskim akcent pada zwykle na pierwszą sylabę. Zdarzają się jednak wyjątki od tej reguły. W rozmówkach zaznaczamy akcentowaną sylabę – przez podkreślenie – tylko w przypadku, kiedy akcent pada na inną sylabę niż pierwsza, np.: tilbake tilba:ke z powrotem.

Alfabet

A B C D E F G H I J

10

a: be: se: de: e: eff ge: ho: i: je:/jodd

K L M N O P Q R S T

ko: ell emm enn u: pe: kµ: ærr ess te:

U V W X Y Z Æ Ø Å

µ: we: dobbelt we: eks y: set æ: oe: o:


PODSTAWOWE

ZWROTY

PODSTAWY Tak. Nie. Proszę. (gdy kogoś o coś prosimy) Proszę. (gdy komuś coś dajemy) Dziękuję. Dziękuję bardzo.

Ja. ja Nei. næj Vær så snill. wæ:szosnill Vær så god. wæ:szogu: Takk. takk Mange takk./Tusen takk. mange takk/tµ:sn takk

Nie ma za co.

Ingen årsak./Bare hyggelig. ingen o:szak/ba:re hygli

Dobrze./Zgoda.

OK./Greit. u: ko:/græjt

P O D S T A W O W E Z W R O T Y

POWITANIA/POZDROWIENIA Polaków może dziwić, że mieszkańcy Norwegii – tak młodsi jak i starsi, znajomi oraz nieznajomi – zwracają się do siebie na ty. W urzędach, na ulicy, w autobusach, w sytuacjach formalnych i nieformalnych używają formy du dµ:. Oczywiście istnieje również forma grzecznościowa – De di:, czyli pan/pani/państwo, ale używana jest ona bardzo rzadko – jedynie w stosunku do osób dużo starszych lub takich, którym należy się szczególny szacunek. Dlatego też w naszych rozmówkach, w wersji norweskiej, stosowana jest wszędzie forma du. W Norwegii, gdy po pewnym czasie spotkamy kogoś ponownie, witamy go wyrażeniem Takk for sist! takk foszist (Dziękuję za ostatnie spotkanie!). Jeśli spotkanie miało miejsce wczoraj, mówimy Takk for i går! takk forigo:r (Dziękuję za wczorajsze spotkanie!). Jeżeli zaś żegnamy się z gospodarzami po dłuższej wizycie, możemy powiedzieć Takk for i dag! takk for ida:g (Dziękuję za dzisiejsze spotkanie!). Cześć! (na powitanie) Hei!/Hallo! hæj/halu: Dzień dobry. (rano)

God morgen. gu:morn

Dzień dobry.

God dag. gu:da:g

Dobry wieczór.

God aften./God kveld. gu:aftn/gu:kwell 11


Dobranoc. Cześć! (na pożegnanie) Do widzenia. Do zobaczenia. Miłej podróży! Powodzenia! Słucham? Przepraszam! (gdy o coś pytamy) Przepraszam!/Proszę wybaczyć!

God natt. gu:natt Ha det (bra)! ha:de(bra) Adjø. adjoe: Vi ses. wi ses God tur! gu: tµ:r Lykke til! lykke til Unnskyld?/Hva sa du? µnszyll/wa: sa: dµ Unnskyld! µnszyll Beklager. bekla:ger

GRAMATYKA – ZAIMKI OSOBOWE ja ty on/ona pan/pani

jeg du han/hun De

PODSTAWOWE

jæj dµ: han/hµn di:

my wy oni/one państwo

vi dere de De

wi: de:re di: di:

INFORMACJE O SOBIE

Jak się pan(i) nazywa? Hva heter du? wa: he:ter dµ: Nazywam się… Jeg heter … jæj he:ter Miło mi pana/panią poznać. Hyggelig å hilse på deg. hygli o: hilse po: dæj Nawzajem./Mnie również. I like måte. i li:ge mo:de Skąd pan(i) pochodzi? Hvor kommer du fra? wu:r kommer dµ: fra: Pochodzę z Polski. Jeg kommer fra Polen. jæj kommer fra: pu:ln Jestem Polką/Polakiem. Jeg er polsk. jæj ar pu:lsk Ile ma pan(i) lat? Hvor gammel er du? wu:r gammel ær dµ: Mam… lat. Jeg er … år gammel. jæj ær… o:r gammel Co pan(i) robi w Norwegii? Hva gjør du i Norge? wa: joe:r dµ: i norge Pracuję./Studiuję. Jeg jobber./Jeg studerer. jæj jobber/jæj stµde:rer Jestem hydraulikiem/pielęg- Jeg er rørlegger/sykepleier/student. niarką/studentem/studentką. jæj ær roe:rlegger/sy:keplæjer/stµdent Gdzie pan(i) mieszka? Hvor bor du? wu:r bu:r dµ Mieszkam w… Jeg bor i … jæj bu:r i: Jak się pan(i) miewa? Hvordan har du det? wu:rdan ha:r dµ: de 12


Dobrze, dziękuję.

Bra, takk. bra: takk

całkiem dobrze

ganske bra ganske bra:

nie najgorzej

ikke så verst ikke so: wæszt

fatalnie

elendig elendi

A pan(i)?

Og du? o dµ:

Bardzo dobrze, dziękuję.

Veldig bra, takk. weldi bra: takk

GRAMATYKA – PRZECZENIE W języku norweskim występują dwa przeczenia: nei næj oraz ikke ikke. Nei odpowiada polskiemu nie, natomiast ikke stosujemy zawsze wewnątrz zdania i stawiamy po czasowniku. Snakker du norsk? Czy mówisz po norwesku? snakker dµ: noszk Nei, jeg snakker ikke norsk. næj jæj snakker ikke noszk

PROBLEMY Z

Nie, nie mówię po norwesku.

POROZUMIEWANIEM SIĘ

Czy mówi pan(i) po norwesku? po angielsku po polsku po niemiecku po rosyjsku po włosku po hiszpańsku po francusku Mówię (trochę) po angielsku. Nie mówię (zbyt dobrze) po norwesku. Czy ktoś tu mówi po angielsku?

P O D S T A W O W E Z W R O T Y

Snakker du norsk? snakker dµ: noszk engelsk engelsk polsk pu:lsk tysk tysk russisk rµssisk italiensk italiensk spansk spansk fransk fransk Jeg snakker (litt) engelsk. jæj snakker (litt) engelsk Jeg snakker ikke (så bra) norsk. jæj snakker ikke (so: bra:) noszk Er det noen her som snakker engelsk? ær de nułen hæ:r som snakker engelsk

UWAGA! Jeżeli chcemy o coś zapytać, zwrócić się do kogoś o pomoc, zaczynamy zdanie od grzecznościowego przepraszam, czyli unnskyld µnszyll. 13


Przepraszam, czy może pan(i)…? mówić (trochę) wolniej

snakke (litt) langsommere snakke (litt) langsommere

to powtórzyć to przeliterować to napisać to przetłumaczyć Jak to się wymawia?

gjenta det jenta de

Czy może pan(i) pokazać to… w książce? wyrażenie zdanie słowo Chwileczkę. Zobaczę, czy znajdę to w tej książce.

Kan du peke på … i boken? kan dµ pe:ke po: … i bu:ken

Jak to się nazywa po norwesku? Co to znaczy? Czy pan(i) rozumie? Rozumiem. Nie rozumiem. Czy pan(i) wie? Wiem. Nie wiem.

PROŚBA O

stave det sta:we de skrive det ned skri:we de ne:d oversette det oweszette de Hvordan uttaler du dette? wu:rdan µttaler dµ dette

uttrykket µ:trykke setningen setningen ordet u:re Et øyeblikk. et oejeblikk Jeg skal se om jeg kan finne det i denne boken. jæj skal se: om jæj kan finne de i denne bu:ken Hva heter dette på norsk? wa: he:ter dette po: noszk Hva betyr det? wa: bety:r de Forstår du? foszto:r dµ Jeg forstår. jæj foszto:r Jeg forstår ikke. jæj foszto:r ikke Vet du? we:t dµ Jeg vet. jæj we:t Jeg vet ikke. jæj we:t ikke

POMOC

HJELP! jelp

Przepraszam, czy może mi pan(i) pomóc? 14

Unnskyld, kan du …? µnnszyll kan dµ

Pomocy! Unnskyld, kan du hjelpe meg? µnszyll kan dµ jelpe mæj


Zgubiłem/łam się. Zgubiłem/łam… bilety pieniądze paszport Nie wiem, gdzie jest/są… Nie mam… Mój bagaż zaginął. Ukradziono mi portfel.

Jeg har gått meg bort. jæj har gott mæj burt Jeg har mistet … jæj ha:r mistet billettene billettne pengene pengene passet passe Jeg vet ikke hvor … er. jæj we:t ikke wu:r… ær Jeg har ikke … jæj ha:r ikke Bagasjen min er borte. baga:szen mi:n ær burte Lommeboka mi ble stjålet. lummebu:ka mi ble stjo:let

Ukradziono mi torebkę. Veska mi ble stjålet. weska mi ble stjo:let Potrzebuję lekarza. Jeg må til legen. jæj mo: til le:gen Dziękuję za pomoc. Takk for hjelpen. takk for jelpen Wypadki/Policja → 86; Wypadki/Obrażenia → 177

PYTANIA

P O D S T A W O W E Z W R O T Y

GRAMATYKA Zadając pytanie po norwesku, stosujemy inwersję, czyli zamieniamy miejscami podmiot z orzeczeniem. W języku norweskim nie występuje partykuła czy. Jeśli chcemy uzyskać odpowiedź tak lub nie, zaczynamy pytanie od czasownika. Czy mówisz po angielsku? Snakker du engelsk? snakker dµ engelsk Ja, jeg snakker engelsk. ja: jæj snakker engelsk Nei, jeg snakker ikke engelsk. næj jæj snakker ikke engelsk

Tak, mówię po angielsku. Nie, nie mówię po angielsku.

Możemy też zacząć pytanie od zaimka pytającego, np.: hva/hvem/hvor

wa:/wem/wu:r co/kto/gdzie.

Hvor er han? wu:r ær han Han er på jobben. han ær po: jobben

Gdzie on jest? On jest w pracy.

15


Co?/Kto? Co? Kto? Co to jest? To jest… Kto to jest? Czy to jest…? To nie jest…

Hva? wa: Hvem? wem Hva er det? wa: ær de Det er … de ær Hvem er det? wem ær de Er det …? ær de Det er ikke … de ær ikke

Gdzie? Gdzie to jest? Gdzie jest/są…? Gdzie znajdę…? Gdzie dostanę…? Gdzie to się znajduje? blisko/daleko na lewo/na prawo obok hotelu tu/tam w domu w mieście/za miastem w Polsce/w Norwegii w pracy w samochodzie w szkole

Hvor er det? wu:r ær de Hvor er …? wu:r ær Hvor finner jeg …? wu:r finner jæj Hvor kan jeg få tak i …? wu:r kan jæj fo ta:k i Hvor ligger det? wu:r ligger de i nærheten/langt unna i næ:rhetn/langt µnna til venstre/til høyre til wenstre/til hoejre ved siden av hotellet we:sidnaw hutelle her/der hær/dær hjemme jemme i byen/utenfor byen i by:jen/µ:tnfor by:jen i Polen/i Norge i pu:ln/i norge på jobben po: jobben i bilen i bi:ln på skolen po: sku:ln

Kiedy? Kiedy otwierają/zamykają…? Kiedy się zaczyna/kończy…? czasami często/rzadko dzisiaj/jutro/wczoraj godzinę temu od godziny… do godziny… o godzinie ósmej potem przed/po teraz 16

Når åpner/stenger …? no:r o:pner/stenger Når begynner/slutter …? no:r bejynner/szlµtter av og til/noen ganger awotil/nułen ganger ofte/sjelden ofte/szeldn i dag/i morgen/i går ida:g/i:mo:rn /igo:r for en time siden for en ti:me si:dn fra klokka … til klokka … fra klokka… til klokka klokka åtte klokka otte etterpå etterpo: før/etter foe:r/etter nå no:


w ciągu… wcześnie/późno wkrótce wtedy za godzinę zawsze/nigdy zwykle

i løpet av … i loe:pe aw tidlig/sent ti:dli/se:nt snart snart da da: om en time om en ti:me alltid/aldri alti/aldri vanligvis wa:nliwis

Jak? Jak daleko? Jak długo? Jak dojść do…?

Hvor langt? wu:r langt Hvor lenge? wu:r lenge Hvordan kommer jeg til…? wu:rdan kommer jæj til

Jaki…? bliski/daleki ciepły/zimny ciężki/lekki czysty/brudny dobry/zły duży/mały lepszy/gorszy łatwy/trudny następny/ostatni otwarty/zamknięty pełny/pusty piękny/brzydki prawidłowy/nieprawidłowy stary/młody stary/nowy szybki/wolny tani/drogi wolny/zajęty

nær/fjern nær/fjærn varm/kald warm/kall tung/lett tung/lett ren/skitten re:n/szitn bra/dårlig bra:/do:rli stor/liten stu:r/li:tn bedre/verre be:dre/værre lett/vanskelig lett/wanskli neste/siste neste/siste åpen/stengt o:pen/stengt full/tom fµll/tum pen/stygg pe:n/stygg riktig/feil rikti/fæjl gammel/ung gammel/ung gammel/ny gammel/ny: rask/sakte rask/sakte billig/dyr billi/dy:r ledig/opptatt le:di/opptatt

P O D S T A W O W E Z W R O T Y

Dlaczego? Dlaczego? Dlatego, że… Dlaczego nie?

Hvorfor? wu:rfor Fordi … fordi Hvorfor ikke? wu:rfor ikke 17


Który? Który?/Która? Które? (liczba pojedyncza) Którzy?/Które? (liczba mnoga) Który autobus jedzie do…?

Hvilken? wilken Hvilket? wilket Hvilke? wilke Hvilken buss går til …? wilken bµss go:r til

Ile? GRAMATYKA W jezyku norweskim występują dwa określenia zaimka pytającego ile. Pytania Hvor mange? wu:r mange używamy, gdy pytamy o rzeczy policzalne, a Hvor mye? wu:r my:je, kiedy pytamy o rzeczy niepoliczalne. Jeśli pytamy o wiek, zadajemy pytanie Hvor gammel er du? wu:r gammel ær dµ: Ile masz lat?. Ile? (policzalne) Ile ma pan(i) dzieci? Ile? (niepoliczalne) Ile to kosztuje? mało (policzalne) mało (niepoliczalne) dużo (policzalne) dużo (niepoliczalne) za dużo (policzalne) za dużo (niepoliczalne) więcej/mniej więcej niż/mniej niż wystarczająco Ile ma pan(i) lat?

Hvor mange? wu:r mange Hvor mange barn har du? wu:r mange ba:rn ha:r dµ Hvor mye? wu:r my:je Hvor mye koster det?/Hva koster det? wu:r myje koster de/wa: koster de få fo: lite li:te mange mange mye my:je for mange for mange for mye for my:je mer/mindre me:r/mindre mer enn/mindre enn me:r enn/mindre enn nok nok Hvor gammel er du? wu:r gammel ær dµ

Czy mogę…? Czy mogę…? Poproszę… (w sklepie) Czy może pan(i)…? pokazać mi… 18

Kan jeg …? kan jæj Kan jeg få …?/…, takk. kan jæj fo:/takk Kan du …? kan dµ vise meg … wi:se mæj


powiedzieć mi… si meg … si: mæj pomóc mi hjelpe meg jelpe mæj wskazać mi drogę do… vise meg veien til … wi:se mæj wæjen til (po)dać mi… gi meg … ji: mæj Mogę. Det kan jeg. de kan jæj Nie mogę. Jeg kan ikke. jæj kan ikke Czy mogę panu/pani pomóc? Kan jeg hjelpe deg? kan jæj jelpe dæj

Czego pan(i) sobie życzy? Chciał(a)bym… Chcielibyśmy/Chciałybyśmy…

Jeg vil gjerne … jæj wil jærne Vi vil gjerne … wi wil jærne

GRAMATYKA – RODZAJNIKI W języku norweskim mamy trzy rodzaje: męski, żeński i nijaki. Niestety, w większości przypadków podział na grupy rodzajowe nie pokrywa się z podziałem obowiązującym w języku polskim. W języku norweskim do każdego rodzaju przyporządkowany jest inny rodzajnik, dodatkowo rodzajniki mogą być określone lub nieokreślone. Rodzajniki nieokreślone stoją przed rzeczownikiem. en e:n en gutt e:n gµtt jakiś chłopak rodzaj męski ei æj ei jente æj jente jakaś dziewczyna rodzaj żeński et et et barn et barn jakieś dziecko rodzaj nijaki Rodzajników nieokreślonych używamy, gdy wspominamy o czymś lub o kimś po raz pierwszy albo gdy mówimy o obiektach nieokreślonych. Rodzajniki określone pojawiają się na końcu wyrazu, jako jego część składowa. gutten gµtn ten konkretny, znany nam chłopak rodzaj męski jenta jenta ta konkretna, znana nam dziewczyna rodzaj żeński barnet ba:rne to konkretne, znane nam dziecko rodzaj nijaki Rodzajników określonych używamy, gdy wspominamy o czymś lub o kimś po raz kolejny albo gdy dany obiekt jest określony. UWAGA! W użyciu codziennym rodzaje męski i żeński często tworzą jeden, tak zwany wspólny, rodzaj. Stosujemy wtedy rodzajnik en zarówno dla rodzaju męskiego, jak i żeńskiego. Możemy powiedzieć ei bok albo en bok i obie formy będą poprawne (jeśli chodzi o rodzajniki nieokreślone, będą to formy boka albo boken). W naszych rozmówkach, dla ułatwienia, używane będą tylko dwa rodzaje: męski (en) i nijaki (et).

P O D S T A W O W E Z W R O T Y

19


Poproszę… (w restauracji) Potrzebuję… Rozglądam się za… Szukam… Jestem głodny/a. Chce mi się pić. Jestem zmęczony/a. Jestem śpiący/a. To (jest) ważne. To (jest) pilne.

INNE

PRZYDATNE SŁÓWKA

albo ale bardzo dla i jeszcze już może nic niestety nikt oczywiście od/do (po)przez też tylko z/bez Przedstawianie się → 123

20

Jeg vil gjerne ha en/et … jæj wil jærne ha en/et Jeg trenger … jæj trenger Jeg ser etter … jæj se:r etter Jeg leter etter … jæj le:ter etter Jeg er sulten. jæj ær sµltn Jeg er tørst. jæj ær toeszt Jeg er sliten. jæj ær szli:tn Jeg er trøtt. jæj ær troett Det er viktig. de ær wikti Det haster. de haster

eller eller men men veldig/meget weldi/me:get til/for til/for og o: ennå enno allerede allere:de kanskje kansze ingenting/ikke noe ingenting/ikke nu:łe dessverre deswærre ingen ingen selvfølgelig selfoelgli fra/til fra/til gjennom jennom også osso bare ba:re med/uten me:/µ:tn


ZAKWATEROWANIE W wielu miejscowościach turystycznych w sezonie może być problem ze znalezieniem wolnego pokoju, dlatego lepiej zarezerwować nocleg z wyprzedzeniem. W większości miast istnieją punkty informacji turystycznej (turistkontor tµristkuntu:r). Ich pracownicy pomogą w znalezieniu zakwaterowania. Usługa ta nazywa się innkvarterings-service inkwarte:ringssoerwis. Hotell hutell

Niezależnie od liczby gwiazdek, norweskie hotele słyną z wysokiego standardu. Można wybierać między luksusowymi hotelami i mniejszymi, rodzinnymi hotelikami. Śniadanie zwykle wliczone jest w cenę pobytu. Istnieje również możliwość zamówienia (pełnego lub niepełnego) wyżywienia. Większość hoteli oferuje specjalne ceny weekendowe lub wakacyjne oraz zniżki dla dzieci.

Z A K W A T E R O W A N I E

Turisthotell tµristhutell

Hotele o wysokim standardzie, w większości znajdujące się w atrakcyjnych turystycznie regionach i przeznaczone głównie dla turystów.

Høyfjellshotell hoeyfjelshutell

Luksusowe hotele położone w górach, w zimowych centrach wypoczynkowych.

Feriehus og leiligheter fe:riehµs o læjlihe:ter

Domy lub mieszkania do wynajęcia; pozwalają turystom na większą swobodę i niezależność.

Hytte hytte

Cieszące się popularnością, typowe norweskie domki letniskowe, do wynajęcia na kilka dni lub tydzień. W tego typu domkach jedzenie przygotowuje się samodzielnie. Domki różnią się standardem oraz rozmiarami. Wybór jest duży – od skromnych po dobrze wyposażone (z salonem, oddzielnymi sypialniami, kuchnią, prysznicem i toaletą).

Fjellstue fjelstµ:łe

Hotel/schronisko w górach. Dla miłośników lokalnego klimatu (dekoracja wnętrz i jadłospis). Różnią się od siebie pod względem standardu.

Pensjonat panszuna:t

Pensjonaty lub pokoje gościnne to dobra alternatywa dla mniej zamożnych turystów. Do znalezienia zarówno w miastach, jak i na wsi. Zwykle o niższym standardzie niż hotele, ale za to z miłą domową atmosferą. 21


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.