Portfolio by Laura Rijsbosch

PORTFOLIO Laura Rijsbosch 2006 - 2011

De opbouw van het portfolio gaat niet van goede naar slechte projecten, van kleine naar grote schaal, maar volgt chronologisch het proces dat ik doorheen mijn universitaire opleiding doorlopen heb. Het begint met de eerste ontwerpopdracht in mijn eerste jaar en eindigt met een korte beschrijving van mijn thesis.

1. Meetingpoint Arenberg

2. Woning te Heverlee

3. InfraStructuur

4. Transferium Bodart

5. Ontwerpende stadsanalyse Anderlecht

6. Wonen in stedelijke context Anderlecht

7. Complex programma te Damascus

8. Stedelijke ingreep Lelijke Plekjes

9. Thesis Water Urbanism Hanoi 3

1. Meetingpoint Arenberg Begeleider: Ghislain Lams Locatie: Arenbergkasteel, Heverlee, België

Opdracht: “ontwerp binnen een opgelegde structuur van kolommen en platen een ontmoetingsruimte”. Programma: Cafetaria, tentoonstellingsruimte, buitenruimte, bergruimte, sanitaire cel Aandachtspunten: licht, structuur, materialiteit, leesbaarheid en zuiverheid van planopbouw, oppervlaktebepaling, sfeer

snede

plan niveau 1 inplantingsplan

CONCEPT Het ontwerp richt zich op de bestaande ginkoboom op het terrein. De boom vormt het centrum van het cafétaria. Omgeven door kolommen en een gevel die volledig uit glas is opgebouwd, gaat de centrale ruimte een directe relatie aan met de omgeving. Twee kleinere volumes met rode bakstenen gevels, worden eraan gekoppeld. In het kleinste wordt de bar geïnstalleerd, terwijl de grootste ruimte plaats biedt aan de tentoonstellingsruimte, de sanitaire voorzieningen en een meer intiemere zitruimte op een hoger niveau. 4

plan grondniveau

2. Woning te Heverlee Begeleidster: Sarah Flebus Locatie: Groenveldstraat, Heverlee, België

Opdracht: Ontwerp van een rijwoning op een lege kavel in een residentiële woonwijk voor een jong gezin met 2 kinderen, meisje van 5 jaar en jongen van 2 jaar. De ouders werken allebei.

inplantingsplan

CONCEPT Aansluitend bij de linkerbuur en vertrekkend van de nood aan een carport dient de vorm zich aan. Door schuivingen met de verdiepingen tov elkaar worden interessante ruimtes en doorzichten gecreëerd. Het gelijkvloers staat door middel van vides in nauw contact met niveau eronder. Het gelijkvloers heeft een uitkraging, waardoor het mogelijk is om licht van bovenaf binnen te laten. De verschuiving van het dak maakt een terras mogelijk en de verlaging van de grond creërt een soort patio, die via een hellingsbaan contact maakt met de straat. Dit geeft als resultaat dat verschillende ruimtes en omgevingen op een aangename manier met elkaar verbonden worden. 6

Detail 4

niveau 2

niveau 1

niveau 0

niveau -1

langse snede AA

dwarse snede BB

3. InfraStructuur Begeleiders: Francis Catteeuw en Joke Vermeulen Locatie: Kasteel van Arenberg, Heverlee, België Ontwerp ism Pierre Eyben, Charlotte Jager, Ka Man Hün

Opdracht: Tafelpoot, tafelblad, “in situ” Uitvoering: op ware grootte en presentatie via plooifolders

TAFELBLAD EN TAFELPOOT De eerste twee deelopdrachten focussen op het ontwerpen van een draagstructuur. Met een maquette op schaal 1/1 worden draagstructuren ontworpen. Elk ontwerpteam krijgt daarvoor de onderdelen van een IKEA LACK bijzettafeltje. Voor de deelopdracht “tafelpoot” wordt een onderstructuur ontworpen zodat het tafelblad op hoogte een last kan dragen. Voor de deelopdracht “tafelblad” wordt een overspanning ontworpen tussen de poten die eveneens een last kan dragen. Beide hebben een materiaal restrictie. Voor één wordt er met houten latjes gewerkt, voor de ander karton.

Opdracht: Tafelpoot, tafelblad, “in situ” IN SITU De derde opdracht focust op de samenhang tussen gebouw, publieke ruimte en een ingreep. Met een op ware grootte en in situ uit te voeren “installatie” in het kasteel van Arenberg wordt een concrete “omgeving” door middel van een ontwerp ge(her)structureert en gereorgaiseerd.

4. Transferium Bodart Begeleider: Karel Vandenhende Locatie: Bodartparking, Heverlee, BelgiĂŤ

Opdracht: Ontwerp van een transferium met foyer, seminariezalen, polyvalente zaal, tentoonstellingsruimte, cafĂŠtaria, parkeerplaatsen en busstop

10 m

0 2 4

10 m

5. Ontwerpende stadsanalyse Anderlecht Begeleider: Brecht Verstraete Locatie: Kanaalzone, Anderlecht, België Ontwerp ism Stefanie Dens, Katrien Janssens en Julie Lindemans

Opdracht: Uitwerking van een master- en inrichtingsplan voor het gebied omsloten door spoorlijn, kanaal en woonwijk ‘t Rad in Anderlecht, Brussel. Programma: 280 woningen, min. 4 typologiëen en een Jongeren Ontmoetingscentrum

CONCEPT Het INTEGREREN van het bestaande met het nieuwe met als streefdoel een globale open herwaardering van de kwaliteiten van de omgeving. De site krijgt vorm door het SCHEIDEN van snelle en trage CIRCULATIE. De meest PUBLIEKE zone is gelegen aan de KADE en te bereiken via een PAD van AANEENGESLOTEN OPENBARE RUIMTEN. De OOST-WESTORIENTATIE van de gestapelde gebouwen zorgt voor een optimale bezonning en groene, kwalitatieve tuinen.

BEGRENZING

ZONERING

CIRCULATIE 012 5

10 m 17

PERCEEL AFBOUWEN Private tuinen gecombineerd met collectieve tuin

Afbakening perceel door TORENS op kop Besloten binnenplein gelegen aan erfstraat combineren met publiek voorplein

%& 4$)*JOUFSBDUJF NFU UVJOXJKL JOUFHSBUJF CFTUBBOEF XPOJOHFO QBTTBHFT UPFLPNFO FO WFSUSFLLFO

Interactie verschillende hoogtes

Publiek PLEIN/PASSAGE Wachten op de bus/doorsteek naar kanaal

50&("/( 505 56*/ 1"3,*/(

De zone is AUTOVRIJ, de middelste strook is te bereiken via de parking of de autovrije VERHOOGDE SPEELSTRAAT.

XJTTFMFOE UXBBMG FO [FWFOUJFO NFUFS %F

%& ,&3/ PPTU XFTUPSJFOUBUJF XBSNF [VJEFS[PO CVJUFOSVJNUF QFS XPOJOH BVUPWSJKF HSPFOF XPPO[POF

FFSE PQ EF QBSLJOH FSPOEFS

Opeenvolging van stroken afwisselend 12 en 17 meter. De AFMETINGEN zijn gebaseerd op de parking eronder. Door de oost-west oriĂŤntatie heeft iedereen een goede BEZONNING SEQUENS van GEBOUWEN Toren (16 verdiepingen) als VISITEKAARTJE; alsuiten van het plein

%& ,"%& JOUFSBDUJF NFU LBOBBM QVCMJFLF [POF BDUJWJUFJUFO FO +0$ WJTJUFLBBSUKF PQ LPQ TJUF

4 volumes uit elkaar getrokken; creĂŤeren van EIGEN BUIITENRUIMTE, open naar kade toe De volumes van het JONGERENCENTRUM zijn bewust LAAG gehouden om zo meer interactie met de buitenruimte te verkrijgen.

012

10 m

6. Wonen in stedelijke context Anderlecht Begeleider: Brecht Verstraete Locatie: Kanaalzone, Anderlecht, België

Opdracht: Individuele uitwerking van een cluster van (een 50-tal) gestapelde woningen (één of meerdere gebouwen) uit het ‘inrichtingsplan/masterplan’. Om een aanlokkelijk alternatief te bieden voor het ‘buitenwonen’, wordt gestreefd naar een typologische verruiming van het bestaand woningpatrimonium.

012 5

gezinswoning met tuin, 2 varianten mogelijk

10 m

woon-werk appartement

Concept woningtypologiën Een basismodule van telkens twee rijwoningen met daarop twee appartementen. Tussenin is er een circulatieas met aan één zijde plaats voor nog een één gevel appartement. Door speling met de hoogten worden interessante mogelijkheden gecreëerd.

hoekappartement met royaal terras richting zuiden 20

Eén-gevelappartement, 2 varianten mogelijk

Concept Het lange gebouw staat in relatie met het park in het zuiden en de verhoogde binnenstraat in het oosten. Het bakent het park af met een opvallende kop, waardoor een natuurlijke toegang tot het publieke park wordt gecreĂŤerd. In het volume worden insnedingen gemaakt om het gebouw dichterbij het schaalgevoel van de omgeving te krijgen. Bovendien kan er een grote diversiteit aan typologiĂŤn worden aangeboden.

5m 21

Gevel hoofdzakelijk bekleed met baksteen. Houtaccenten verrijken de gevel bij de terrassen en zijgevels en zorgen voor een spel van lijnen over de gevel. De dakrand is afgewerkt met glanzend roestvaststaal, waardoor bij felle zon het grillige dakpatroon opvalt.

De uitkraging van 8 tot 11 m is mogelijk gemaakt door een stijf raster bestaande uit 3x5 I-profielen verbonden door 5 verticale I-profielen en 5 horizontale I-profielen. Deze vaste structuur is stevig verankerd in de grond.

7. Complex Programma te Damascus Begeleider: Jean-Paul Jaccaud Locatie: Damascus, Syrië Ontwerpvak aan de EPFL in Lausanne

Opdracht: Ontwerp van een gebouw met een complex programma in het centrum van de stad Damascus. Het ontwerp zoekt naar een antwoord op de verschillende invloeden die vandaag de dag in de stad zich voordoen. Het complexe programma stimuleert de zoektocht naar een mogelijke rol van een cultureel gebouw op schaal van de stad. Programma: studentenresidentie (200 kamers), appartementen (1 a 2 kamers, 100-tal), publieke buitenruimte, cultureel centrum met 2 auditoria, cafétaria, restaurant, fitness, zwembad

Circulatie CONCEPT Ontwerp van een uitnodigende ontmoetingsplaats in het drukke Damascus Het gebouw bevindt zich in het centrum van Damascus. Door zich te richten naar de hoofdstraat in het noorden en de sequens van bouwblokken in het zuiden te volgen, vervolledigt het de stedelijke structuur. Het binnenplein is geïnspireerd op de patio’s van de traditionele gebouwen in het oude centrum. Dit is het hart van het project. Vanuit het plein is er toegang tot de diverse functies van het complexe programma. Het pad van publiek naar privaat verloopt langs diverse buitenruimten. Elke ruimte heeft een eigen sfeer, functie en doelpubliek.

a-a

b-b

a 0 0 2 4

c-c

10 m

Referentiebeeld van patio in de traditionele Syrische bouwstijl 26

WoningtypologiĂŤen De centrale patio en dubbelhoge ruimten functioneren als semi-publieke buitenruimten en circulatieassen naar de appartementen.

Studentenresidentie Centraal liggen de gemeenschappelijke ruimten, verlicht en verlucht door 2 patioâ&#x20AC;&#x2122;s. Rondom liggen de kamers met een raam in de gevel.

8. Stedelijke ingreep Lelijke Plekjes Begeleider: Ward Verbakel Locatie: Wevelgem, België

Opdracht: Focus ligt op de thematiek van de lelijke stedelijkheid in de perifere conditie van de Kerkdorpen. Er wordt een stelling geformuleerd over het omgaan met open ruimte met een hoge graad van onbepaaldheid in het halfverstedelijkte weefsel. Dit ruimtelijke concept wordt doorvertaald in een in diepte uitgewerkte ingreep en via een wildcard gepresenteerd.

Ontwerp ism Piet Noben

RUIMTELIJK CONCEPT Vanuit de betekenisproblematiek van de kerk van Dom Hans Van der Laan voor de wijk, wordt de dispersiteit van de wijk zichtbaar. In plaats van een centrum naast de kerk met al de openbare functies eromheen, liggen de functies verspreid over de wijk. De wijk heeft een specifiek weefsel, een hiërarchie van straten eindigt in doodlopende straten. Echter enkel doodlopend voor auto’s, verder kijkend zijn er groene passages, onbebouwde percelen en voetpaden die deze pijpenkoppen met elkaar verbinden. De kwaliteiten van deze plekken zijn niet gekend.

Plaats waar mensen samenkomen

Structuur van de wijk, doodlopende straten

Groene passages, verbinden van doodlopend

Karakter van de plekken

open

gesloten

INGREEP Door een tijdelijke ingreep, een stelling, verplaatsbaar ism de chiro van Wevelgem, komen de plekken één voor één centraal te liggen in het geheugen van de bewoners. Hun potentieel komt tot uiting. Een doorgang wordt zichtbaar, een podiumplek geopenbaard en de wijk als geheel wordt overzienbaar.

Een panorama

Een nieuwe verbinding

Een podium voor de wijk

9. Thesis Water Urbanism Hanoi Begeleiders: Kelly Shannon, Guido Geenen Locatie: Yen So, Hanoi, Vietnam Thesis ism Stefanie Dens

The thesis is a component of the Water Urbanism Thesis Studio. The thesis is split up in several booklets. The first 2 booklets consist of the research done by the whole studio together which focuses on the concept of resilience in 4 cities with a water specific context. The next booklets focus on the cities separately. Through design research, Arequipa (Peru), Tainan (Taiwan), Can Tho (Vietnam) and Hanoi (Vietnam) are included in the debate.

Hanoi, the 1000 year old capital of Vietnam, was found in a bend of the Red River, and has developed hand-in-hand with an extensive dyke system. Nowadays, due to swift urbanisation and the predictions of climate change, Hanoi’s water challenges are on the rise. The hypothesis is that a hybrid dyke that integrates engineering, urban design and management can convert these challenges into an opportunity to deal with the contemporary –often urban- floods and droughts. Dykes can become new hybrid structures that work across scales and disciplines.

;%8)6 96&%2-71

83;%6(7 6)7-0-)28 ()7-+2 463437%07 ;EXIV YVFERMWQ MR E KPSFEP GLERKMRK GSRXI\X 1EWXIV SJ %TTPMIH 7GMIRGIW ERH )RKMRIIVMRK %VGLMXIGXYVI

%YXLSVW 7XIJERMI (IRW &EWMP (IWGLIIQEIOIV 4MIVVI )]FIR 1MGLMIP +IPHSJ .IVSIR 4VSZSSWX 0EYVE 6MNWFSWGL %PI\ERHIV 7QIHXW 8LMFEYX :MWWIV )ZIP]RI ;EYXIVW 4VSQSXIV 4VSJ (V /IPP] 7LERRSR 'S TVSQSXIV 4VSJ (V &VYRS (I 1IYPHIV 4VSJ +YMHS +IIRIR

-28)62%8-32%0 '%7) 789(-)7 1EWXIV SJ %TTPMIH 7GMIRGIW ERH )RKMRIIVMRK %VGLMXIGXYVI

Red River Delta

Hanoi

Yen So

To research on the hypothesis the thesis focuses on the dykes in the area of YEN SO, a case study area sized 8 by 12 km and being the lowest area in the southern periphery of Hanoi. Because of its lowest location, it acts as indispensable water collector for the city. As the city grew over history, the soil couldnâ&#x20AC;&#x2122;t absorb the heavy rainfall any longer, giving rise to many lakes in Yen So. This process of growing water bodies is on the hold nowadays, due to Hanoiâ&#x20AC;&#x2122;s swift growth that is claiming the lakes for building purpose, resulting in heavy water problems as there was the city flood of 2008. With the building of the Yen So Pumping Station in 2000, Yen So became the engineered heart of Hanoi, a key element in its water management. The thesis starts with a CROSS SCALE ANALYSIS, zooming in and out with relation to the Yen So area and its dykes. This way each chapter deals with a different scale: the first chapter takes into account the scale of the Red River Delta, the following ones deal with scale of Hanoi, Yen So and the floodplain of Yen So, while the last chapter ends with a specific look on the dyke. Parallel to the research a DESIGN has developed which concludes the series of booklets. The proposed design projects focus on the scale of the floodplain and its dyke system and on the concepts of resilient design.

Floodplain

Dyke

LANDSCAPE OF MEANDERS The Red River has changed dramatically over time. Previously the river flow was completely different than it is today. In the Holocene period the river bed of the Red River changed over the years. The river was a part of the DYNAMICAL PLAY OF NATURE. When settlements started to develop in the floodplain, people tried to control the water flow by the construction of numerous dykes and hydraulic works.

Because off th B the ddyke k system t andd th the diff difference iin ttopography, h th the water t iin th the city it iis nott able bl tto ddrain i off ff naturally t ll ttowards d the th river. i

Van Giang

Bat Trang

Phuong Thanh Tri

Yen My

Yen So

Tang Cao

Phuong Liet

YEN SO STUDIED AREA

To completely understand the fabric of the studied area, a DETAILED ANALYSIS at seven representative URBAN TISSUES, sized 400 by 400 metres, is made. Rather than trying to study the whole area, the focus on the tissues will achieve a more detailed analysis. The urban tissues are STRATEGICALLY CHOSEN to get a good representation of the whole area. Factors as the transformation of the urban landscape over time and the role of the water are taken into consideration. DIFFERENT ISSUES are handled. For all tissues the public space and structure of the city are investigated. Furthermore, a closer look is given to the transformation of the area over time, the importance of connectivity for economical activities, the different ways of constructing the urban space and houses and the relation with topography. 34

CONNECTIVITY PHUONG THANH TRI Little houses are situated at the roads next to the dyke. The dyke itself doesnâ&#x20AC;&#x2122;t play an important role in the commercial activities although the fact that the dyke is the main road. This is because the dyke works on a bigger scale and the shops are more focussed on the local needs. The ground level of some shops in the outside dyke area is 0.5 meters higher than the road level to resist flooding.

YEN SO The principal streets are occupied by small market stalls. People on motorbikes stop in front of the stands and buy the goods they need. Some of the hawkers are established in the covered market. Remarkable is the fact that the role of the water bodies is minimal. The location of the shop is completely road-based. The water is neglected.

water irrigation canal 0 0.1

0.5

1km

FLOODPLAIN Bordered by the dykes that form the gates to the floodplain, the booming rhythm of the city is left behind, making place for a landscape in which time is set by the river. Meandering through the landscape, it is the river that draws topography flood after flood by leaving several centimetres of fertile soil behind. In this area colourful mosaics of agricultural plots are nested in the pleats of the landscape that is subjected to the lateral moves of the river. Furthermore the floodplain is characterized by a varied NETWORK of water bodies, canals, farming roads and ferries.

This engineering mechanism pumps the waste water from the city over the dyke. The water flows without purification via a canal in the Red River.

Concrete canals are put in place along the agricultura fields to be able to control the water stream for the agricultural activities. 36

high way dyke 0 0.1

main road sub road 0.5

farming road ferry route

0.0

0.5

1km

The ferry brings local people straight from one side to the other side of the Red River. Farmers on bikes with baskets full of harvest use the ferry to go to the city to sell their goods.

The subdyke is a concrete road, located 8 metres above sea level. People on motorbikes or bikes use it to go in the direction parallel with the river.

The farming roads cross the floodplain along the fields. These roads are approximately 1 metre higher than the surrounding agriculture. 37

Red River Delta as a sponge - Efficient use of tributaries, branches, lakes and irrigation canals to soak up the excessive water

CONCLUSION Titled “hybrid dykes in Yen So”, the thesis’s AIM was to integrate the current logics of water management, infrastructure, urbanisation and landscape by re-thinking the concept of the dyke, and putting forward the hypothesis that a HYBRID DYKE could be the key to this aim. Through the process of analysing and designing the current water management and the massive city pressure turned out to be the two dominant players of the game, rendering the hybrid dyke only a small part of the solution. Thus, the main ANSWERS to the current water issues were not TO BE FOUND on the scale of the dyke itself, but on the SCALE OF THE WHOLE RED RIVER DELTA. In a context that has survived for almost 1000 years with the concept of resistance in ways of building dykes and hardening edges to protect itself, the big gesture for Hanoi is NOT TO PROPOSE AN ALTERNATIVE DYKE SYSTEM. The BIG GESTURE is to take into account the current resistant strategy of the dykes and to COMBINE them with a more resilient strategy that sets free and makes smart use of the zones the water has nowadays. Mapping the city on a larger scale, the floodplain occurs as a BIG VOID in the urban tissue. Acknowledging the above named water issues, it seems that the role of the dyke has been turned inside out and that the dyke seems to protect the river bed from being urbanised more than it is protecting the city from being flooded. However, the dyke is not sufficient for this task. Settlements are arisen in the floodplain area, taking away room for the water. Therefore, the outcome of the thesis is to PROTECT THE LITTLE SPACE THE RIVER HAS LEFT in between the dykes. Though we are not able to give more room to the river in a strict sense, we are able to prevent room from the river to be taken away.

The floodplain as a void in the urban tissue 38

The DESIGN will focus on the questions of HOW TO PREVENT room being taken away from the river, how to set free the floodplain from further urbanisation and how to make it a common tread amongst the inhabitants of Hanoi. In order to do so, a shift in mind is needed, as dykes nor policies have been able to prevent the floodplain from being urbanised in the fringes of the city. MENTAL MAPPING THE FLOODPLAIN INTO THE MIND, the little space that is left for the river becomes a common tread.

DESIGN - Reconnecting Hanoi with the River

3911

River and its riverside

CONTEXT Previously, water was of great importance in the life of Vietnamese people, they were used to live with the water. However, last decades due to strong urbanisation and the construction of a wide road network, the relation with the water faded away. Finding back the HARMONY BETWEEN RIVER AND CITY is the starting point of the design.

DESIGN STRATEGY In this context, a strategy of putting a new layer of ACCESIBILITY while preserving the identity can restore the relation between city and water.

Harbours

Roads connecting dyke with rvier

By mapping the structure of the landscape and adding some punctual interventions, the accessibility of the area can be increased to give the people the possibility to visit the characteristics, making the area more known and admired. The implementation of different HARBOURS, connecting religious heritage, traditional villages and beautiful landscapes, includes the RIVER in a wider network. A last element of this network is the strengthening of the CONNECTION between dyke and water, in the form of roads which are still accessible during high water level. These roads can also serve as evacuation axes during flooding. To examine the possibilities of this network a strategic site in the Yen So area is elaborated.

Overview of network 40

Cultural values of the floodplain pagoda, temple cemetery administration market sport facility

Strategic site in the Yen So area

Strategic site in the Bend of the River In the north, the Yen So Pumping station and its canal create a strong axe going towards the water. In the south the road from the dyke ends at an old religious complex next to the water. Both the Pumping Station as the religious complex are ATTRACTIVE BUILDINGS to visit. Implementation of two HARBOURS at the end of the axes gives the possibility to reach the places from the water. Further enjoy is found walking along the water, where cane fields provide a beautiful landscape. The design can be read as THREE STRATEGIC PROJECTS. Two fixing points worked out as potential harbours and a third project of possible interventions along the waterside.

cconnecting co onnnnecting Southern Hanoi with w the river

public water park

re-establishing the religious complex co 42

Connecting Southern Hanoi with the river The creation of a harbour and quays designed as a viewing platform to overlook the floodplain

Public Water Park Two different interventions are proposed, derived from the different topographical feature. north

south

plan of floating platform

plan of pier section of floating platform

Re-establishing the religious complex Focus on the upgrade of the forgotten religious complex next to the water