1
2
Nevenka Pupek KOROZIJA
3
4
(U)DAH BOJE
Da bi bio stvaran, svet Nevenke Pupek mora da bude koloritan. Njene bravurozne minijature
u
paleti
su
najrazličitijih
boja,
otkrivajući već na početku zbirke i Nevenkuslikara koja najpre oboji život, a onda ga oživi dahom i tako egzotičnu, dovršenu sliku ponudi čitaocu.
Ova
slikarsko-poetska
simbioza,
ubedljiva u oba segmenta, čini da se među njenim pesmama od po tek nekoliko stihova, osećamo kao u kakvim oživljenim svetovima, spasenim njenom energijom i moći, a koji su bili blizu kraja i propasti. Da je „pesnik nalik Bogu“ potvrđuje ova hrvatska pesnikinja svakim svojim stihom i snagom kojom stvara svoje svetove. Osim rečenih boja, njen česti motiv jesu i pluća – pluća kao znak života: i onda kada su umorna, i kad su od kamena ili trava, i kad ćute zaustavljenim
krikom,
ona 5
su ipak
„noćni
zmajevi od nevidljive vatre“. I ta vatra u poeziji Nevenke Pupek, taj dah, toliko snažan u svakoj pesmi kao da joj je poslednji, najupečatljiviji je osećaj. Svesna je prolaznosti stvari, ali se sa njom
ne
miri.
Svesna
ograničenja
i
propadljivosti ljudskoga tela, ona se protiv toga bori
neuništivom
snagom
duha
i
daha.
Respektabilna je posvećenost s kojom ona tvori svoje stihove. Iako na momente izgleda kako joj je to, kao i čitav život, muka, taj snažni plamen koji joj ne dozvoljava da sve u životu postane „korozija“, obećava da će ona ovako sjajne pesme pisati do svog zaista poslednjeg daha.
Todora Škoro
6
ŠARENE ZAKRPE ZA MOJE VENE
7
8
Ĺ ARENE ZAKRPE ĹĄarene zakrpe za moje vene zaustave te na tren a onda opet sve se uskovitla i nestane
9
U PLAVOJ
živ zazidan u plavoj sanjaš blistave gradove dok vrijeme probavlja tvoje škripave kosti
10
HLADAN MELEM hladan melem boje na prstima pozdravlja noć ispod moje kože
11
OSTACI DANA ostaci dana kao vlažno lišće na pločnicima mijenjaju boju dok se tiho ne raspadnu
12
PRSTIMA PRLJAVIM OD BOJE kad otvoriš vrata stihovi pobjegnu iza namještaja kao kukci
moja nova slika se suši izmičeš se da ne okrznem tvoju košulju prstima prljavim od boje
moja nova slika se suši najveći kukci iza nje spavaju
13
TRAGOVI DANA TITRAJU crvena se zaključala u crnu
tragovi dana titraju na čvorovima mraka
14
KAO DIVLJE ŽIVOTINJE Slike noću Zavijaju bojama Kao divlje životinje
Zatvaram vrata Da me ne ugrizu Crvenim zubima Crnog sjaja
Neuklopljena Moja plava spava Stogodišnjim snom
15
SUŠE SE I BLIJEDE na mojim prstima ostaci boje srca suše se i blijede otpadaju kao komadići krede kojima će netko pisati po pločnicima
16
JESEN DOLAZI IZNUTRA jesen dolazi iznutra iz vena stopala dok stojiš na svetom komadu asfalta
17
CRNA SLIKA crna slika živi u krošnji čeka prvu zelenu mekanog lišća da dodirne njeno lice
18
TUGA POSTAJE NEKAKO KIČASTA svjetlost je napukla
mjerim vrijeme u venama moj mozak je gusta pjena
dan miriše na dim i kakao
tuga postaje nekako kičasta
19
BRŠLJAN sigurna sam u tamnozelenoj
oko mene kao bršljan raste melankolija
obavija se već 200 godina
20
PO PLOČNICIMA CALVINOVOG GRADA moji prsti isparavaju u besplatnoj predstavi nestajanja a boje na slici ima sve više i više cijedi se po pločnicima Calvinovog grada koji poznaje samo odlaske
21
FOSFOR premazujem fosforom stihove od tamne tvari
osvjetljavam stazu kroz mrkli dan
22
NEKOLIKO OGLODANIH KOSTIJU moju desnu ruku odgrizla je nova slika dok u njeno srce tiskala sam noćas crvenu iz tube
nekoliko oglodanih kostiju pozdravilo je jutro
23
IZVAN OVE PJESME izvan ove pjesme mogućnost je uzela kist obojila ranjivost postojano zelenom
moja nova slika mene je danas objesila na svoj zid
24
IZREZANI KOMADI MENE tvoj prostor ispunjava tišina izrezani komadi mene nečujni boje promukle od pjevanja
25
26
POD SUNCOBRANOM SKUČENIH MISLI
27
28
POD SUNCOBRANOM pod suncobranom skučenih misli žena od pijeska dotiče sjaj lovora oprezno
29
VJETAR KOJI NE PRESTAJE vjetar koji ne prestaje i glavobolja dok najlon vrećice lete iznad krovova a more u zraku stavlja upitnike na moje dosadne istine
30
KAO GOLEMI MRAVI gledam kako odlaze u koloni kao golemi mravi dani koji lome moja rebra jedno za drugim ne bi li iščupali moja pluća sklupčana u pjesmi
31
NEKOLIKO CVRČAKA čekam da bura otpuše sve osim ništa i dan se zatvori s nekoliko cvrčaka
32
UNEDOGLED daleko ispod mene jutra i podneva jednako blijede gomilaju se pa nestaju noć se obavija oko mene unedogled
33
CESTE NEDOSTAJANJA moja koža je prozirna
od srca prema srcu blješte i buče ceste nedostajanja jezivog velegrada koji raste i nestaje istovremeno
34
NA TVOM DLANU na tvom dlanu od praha sam otpuhni višak stisni šaku čvrsto nakratko da osjetim privid kamena
35
FRIZURA misli poput hobotnice sjede na mojoj glavi čudovišna frizura koja guta češljeve
36
U SUPROTNOM SMJERU netko je zamijenio slike na mojim zidovima doveo moje stvari u savršen red netko je ubrzao vrijeme u suprotnom smjeru
37
PODNE ME RAZBILO podne me razbilo komadići leda padaju na vruć beton korisna sam: hladim grad
38
BIZARNO KRDO
probijam se polako kroz dan misli puštam ispred sebe moje bizarno krdo ovaca čudovišta
39
TVOJA GLAVA JE MJESEC tvoja glava je mjesec
hodaš plafonom jedva pomičeš kapke soba se okreće brže od vrtuljka tvoje srce je od čistog mraka
40
KOROZIJA boje dana prodiru do kostiju
izgubljena u ljetu zastala sam usred pjesme usred koraka udisaja
korozija ništa drugo se ne događa
41
BLATNJAVE I PUNE RUPA dan mi je oteo misli kao dugo željenu igračku noć mi ih je vratila blatnjave i pune rupa
42
NA KLUPI NAGRIŽENOJ HRĐOM na klupi nagriženoj hrđom u napuštenom parku zatočena ljetom pišem priču o stablu
43
VIDIM SVOJE LICE u zoru zalijevam cvijeće u vrtu vidim svoje lice na prozoru kuće upitno lice koje se pita koja je od nas dvije prava
44
NEPREKIDNI PRAZNICI moje misli
na neprekidnim praznicima sunčaju se na plažama od sitnih upitnika
45
46
PRAZNINE IZMEĐU MINUTE I MINUTE
47
48
PRAZNINE praznine između minute i minute meka glina pod mojim prstima ljepljivim od stvarnosti
49
UDAH-IZDAH za udah-izdah tražim mjesta melankolične ljepote zaustavljenog vremena moja pluća su od kamena
50
ZAGLAVLJENA zaglavljena u rečenici mekih riječi jastuka drijemam cijeli dan
51
SLOMLJENE GRANE smijem se
tugu sam sklonila od zime i mraza zajedno s ostalim biljkama u loncu moje rijeÄ?i na marginama kao slomljene grane paralizirane Ä?ekaju kraj svijeta
52
NAJBOLJE MOGUĆE cesta tjera ostatke noći brzinom budi zimska polja
stižeš u grad svjetla se gase svijet izgleda najbolje moguće
53
KAO ZIMSKI DAN mir sjedi nadohvat ukočene ruke usporava pluća kao zimski dan
54
NIKADA SVA OVDJE osvježavam sebe netraženjem smisla nikada sva ovdje pijem stvarnost iz malih čaša
55
U OLUPINI ŠUTNJE u olupini šutnje puzim kroz sate dan se raspada od soli i ozona
56
ONO NADOHVAT iz vidnog polja kad pobjegne ono nadohvat izmigolji opet ti spavaj danima bez stanke dok umorna pluća ne postanu prazna
57
PRODRMAJ PRAZNINU pojačaj tišinu do daske prodrmaj prazninu razgibaj vrijeme
pleši svoj unutarnji ples
58
IZLIVENA RAVNINA izlivena ravnina tmurnog jutra savija riječi u kružnice
59
DAN JE U DANU dan je u danu slika u slici mali kvadrat nagovještaj crvene iznad crnog stabla
60
AKVARIJ gusto ulje straha pliva na vodi dana stišava svjetlost
na dnu akvarija spiralna sam u maloj školjci od bakra
61
APATIJA
apatija sjedi pored mene kuham jaču kavu još jednu moji pokreti su nečujni ona poput divlje životinje hrani se svibanjskim jutrima ne mičem se čekam da se nasiti
62
KAO STONOGE riječi gmižu kao stonoge po glasnicama od kamena
vrat se izdužuje do uličnih svjetiljki
63
U MUZEJU ŠUTNJE u muzeju šutnje izlažem svoja pluća: narančasti mramor zaustavljenih krikova
64
NOĆNI ZMAJEVI moja plućna krila: noćni zmajevi od nevidljive vatre
65
66
PEKMEZ OD RAZBIJENOG STAKLA
67
68
SUTRA ĆU DISATI sutra ću disati danas nemam vremena kiselim oblutke
kuham pekmez od razbijenog stakla
69
PJESMA JE POKIPJELA pjesma je pokipjela zagorjele su riječi šutnju hranim sirovim komadima misli
70
UMORNA u stotine dijelova pluća su se raspala krhka prozirna toliko puta lijepljena umorna
možeš li mi posuditi ljepilo otporno dovoljno jako?
(tišina)
oblaci su raskošni lijepo je ostati među mravima bez daha zauvijek umorna
71
KISELINA USAMLJENOSTI
kiselina usamljenosti oÄ?istila je kosti od zadnjih komada mesa
bijelo bijelo
reci mi koje je boje krv
72
NI SLUČAJNO OBIČNA JESEN ni slučajno obična jesen:
nemir koji donosi i list crnog kolaž papira razderi strah razreži izađi na kišu pjesma: zagrizi me pojedi sumrak
73
TEČEM TAMOM napravila sam sebe od vode s plućima od trava bez srca tečem tamom moje kosti od bijele svjetlosti lome se na granici noći i dana
74
BESPOMOĆNOST ne bacaj bespomoćnost recikliraj!
sumnjom oblikuj je u raskoš
75
NIZ ULICE moja glava je od leda čeka proljeće da otopljena poteče niz ulice
76
KOMAD JUTRA komad jutra protrljam dlanovima
limunasti miris otvara dan
77
GULIM KORU SRCA gulim koru srca
imam oštar nož za tanke kriške
tvoj tanjur je napunjen
sa stropa se cijedi rakija
78
KAO ŽLICA ŠEĆERA dan se rasuo kao žlica šećera po napuklom staklu tvog lica
79
ŠTO ĆU S NJIMA? svjetovi se raspadaju
smirujem polja koracima pogledom oslikavam nebo
svjetovi se raspadaju neprestano
sakupljam ostatke brižno ih spremam
pitam se što ću s njima?
80
BIOGRAFIJA Rođena u Zagrebu 1969. godine. Bilježi životne pojave riječima i bojom. Priče i pjesme objavljene su joj u časopisima, zbirkama i zbornicima. Izlaže svoje slike i stihove. Objavila e-zbirku poezije „Nedovršena”, 2012.
81
Sadržaj
(U)DAH BOJE .......................................................... 5 ŠARENE ZAKRPE ZA MOJE VENE ....................... 7 ŠARENE ZAKRPE ............................................... 9 U PLAVOJ ...........................................................10 HLADAN MELEM ................................................11 OSTACI DANA ....................................................12 PRSTIMA PRLJAVIM OD BOJE.........................13 TRAGOVI DANA TITRAJU .................................14 KAO DIVLJE ŽIVOTINJE ....................................15 SUŠE SE I BLIJEDE ...........................................16 JESEN DOLAZI IZNUTRA ..................................17 CRNA SLIKA .......................................................18 TUGA POSTAJE NEKAKO KIČASTA ................19 BRŠLJAN.............................................................20 PO PLOČNICIMA CALVINOVOG GRADA.........21 FOSFOR..............................................................22 NEKOLIKO OGLODANIH KOSTIJU ...................23 IZVAN OVE PJESME ..........................................24 IZREZANI KOMADI MENE .................................25 POD SUNCOBRANOM SKUČENIH MISLI ............27 POD SUNCOBRANOM .......................................29 82
VJETAR KOJI NE PRESTAJE ............................30 KAO GOLEMI MRAVI .........................................31 NEKOLIKO CVRČAKA........................................32 UNEDOGLED ......................................................33 CESTE NEDOSTAJANJA ...................................34 NA TVOM DLANU ...............................................35 FRIZURA .............................................................36 U SUPROTNOM SMJERU..................................37 PODNE ME RAZBILO .........................................38 BIZARNO KRDO .................................................39 TVOJA GLAVA JE MJESEC ...............................40 KOROZIJA ...........................................................41 BLATNJAVE I PUNE RUPA................................42 NA KLUPI NAGRIŽENOJ HRĐOM .....................43 VIDIM SVOJE LICE.............................................44 NEPREKIDNI PRAZNICI.....................................45 PRAZNINE IZMEĐU MINUTE I MINUTE ...............47 PRAZNINE...........................................................49 UDAH-IZDAH.......................................................50 ZAGLAVLJENA ...................................................51 SLOMLJENE GRANE .........................................52 NAJBOLJE MOGUĆE .........................................53 83
KAO ZIMSKI DAN ...............................................54 NIKADA SVA OVDJE ..........................................55 U OLUPINI ŠUTNJE ...........................................56 ONO NADOHVAT ...............................................57 PRODRMAJ PRAZNINU .....................................58 IZLIVENA RAVNINA ...........................................59 DAN JE U DANU .................................................60 AKVARIJ ..............................................................61 APATIJA ..............................................................62 KAO STONOGE ..................................................63 U MUZEJU ŠUTNJE ...........................................64 NOĆNI ZMAJEVI .................................................65 PEKMEZ OD RAZBIJENOG STAKLA....................67 SUTRA ĆU DISATI..............................................69 PJESMA JE POKIPJELA ....................................70 UMORNA .............................................................71 KISELINA USAMLJENOSTI ...............................72 NI SLUČAJNO OBIČNA JESEN .........................73 TEČEM TAMOM..................................................74 BESPOMOĆNOST..............................................75 NIZ ULICE ...........................................................76 KOMAD JUTRA ...................................................77 84
GULIM KORU SRCA...........................................78 KAO ŽLICA ŠEĆERA..........................................79 ŠTO ĆU S NJIMA?..............................................80 BIOGRAFIJA ...........................................................81
85
86
Nevenka Pupek KOROZIJA Izdavač IA Nova POETILA Milentija Popovića 32А/15 Novi Beograd - Beograd Telefon: +381 61 720 62 70 Za izdavača: Milomir Bata Cvetković Glavni i odgovorni urednik: Milomir Bata Cvetković Tehnički urednik: Milica Joksimović Dizajn: Lazar Janić Tiraž Neograničeno Elektronsko izdanje www.novapoetika.com novapoetika@gmail.com
87
88