สร้างบุญปรับจิต ปรับชีวิตให้เป็นสุข สรรค์สาระ : กฤษดา รามัญศรี บรรณาธิการสาระ : ศักดิ์สิทธิ์ พันธุ์สัตย์ พิสูจน์อักษร : อรัญ มีพันธ์ บรรณาธิการศิลปะ : อนุชิต คำซองเมือง ออกแบบปก : ธิติ สัคคะวัฒนะ ออกแบบรูปเล่ม : ธิติ สัคคะวัฒนะ ภาพประกอบ : สมควร กองศิลา, ชิชกาน ทองสิงห์
ขอให้สนใจในเรื่องธรรมทาน “ธรรมทานนั้นมีผลมากกว่าทาน อื่น จริงๆ วัตถุทานก็ช่วยกัน แต่เป็นเรื่อง มีชีวิตอยู่รอด อภัยทานก็เป็นเรื่องมีชีวิต อยูร่ อด แต่มนั ยังไม่ดบั ทุกข์ มีชวี ติ อยูร่ อด อย่างเป็นทุกข์น่ะมันดีอะไร เขาให้มีชีวิต อยู่ แต่เขาได้รับทุกข์ทรมานอยู่ นี้มันดี อะไร มั น ดี อ ะไร เมื่ อ รอดชี วิ ต อยู่ แ ล้ ว
มันจะต้องไม่มีความทุกข์ด้วย จึงจะนับว่าดีมีประโยชน์ ข้อนี้สำคัญ ด้วยธรรมทาน มีความรู้ธรรมะแล้วรู้จักทำให้ไม่มีความทุกข์ รู้จัก ป้องกันไม่ให้เกิดความทุกข์ รู้จักหยุดความทุกข์ที่กำลังเกิดอยู่ ธรรม ทานจึงมีผลมากกว่าในลักษณะอย่างนี้ มันช่วยให้ชีวิตไม่เป็นหมัน วัตถุทานและอภัยทานช่วยให้รอดชีวิตอยู่ บางทีก็เฉยๆ มันสักว่ารอด ชีวิตอยู่เฉยๆ แต่ถ้ามีธรรมทานเข้ามาก็สามารถช่วยให้มีผลดีถึงที่ สุดที่มนุษย์ควรจะได้รับ เพราะฉะนั้น ขอให้สนใจในเรื่องธรรมทาน การให้ธรรมทาน มีจิตใจอยู่เหนือกิเลส ไม่ประกอบไปด้วย กิเลส มันก็ไม่มีปัญหา มันก็เสวยความสุขชนิดที่ไม่เกี่ยวกับกิเลส ดั ง นั้ น จึ ง เห็ น ได้ ว่ า เป็ น ของเหนื อ กว่ า เพราะฉะนั้ น ขอให้ ทุ ก คน พยายามให้ธรรมทาน คือทำให้บุคคลอื่นมีธรรมะ แล้วก็จะได้ผล ชนิดที่ละเอียด ลึกซึ้ง ประณีต ประเสริฐยิ่งกว่าให้วัตถุทาน นี่พูดไม่กลัวอดว่าคนจะเลิกให้ทาน แล้วก็จะมาให้ธรรมทาน กั น เสี ย หมด พระจะไม่ มี อ ะไรฉั น ก็ ไ ม่ ก ลั ว ขอบอกความจริ ง ว่ า
ในธรรมทานนั้นมันยังมีผลมากกว่าวัตถุทานอยู่นั่นเอง”
คำนำ “ทำอย่ า งไรถึ ง จะทำให้ ใจเป็ น สุ ข ?” เมื่ อ ถามคำถามนี้ หลายคนคงตอบว่า ไปเที่ยวน้ำตก ทะเล ห้างสรรพสินค้า ร้องเพลง ดูภาพยนตร์ ปลูกต้นไม้ หรือแม้กระทั่งทำบุญ เป็นต้น แต่รู้ไหมว่า
แค่การทำใจให้สงบ ความทุกข์ก็จะลดลง ความสุขก็สามารถเข้ามา แทนที่ได้ ดังคำที่พระธรรมสิงหบุราจารย์ (หลวงพ่อจรัญ ิตธมฺโม) ได้กล่าวไว้ว่า “ความสุขที่แน่นอนและแท้จริงนั้น เกิดจากการทำใจให้ สบาย ทำใจเป็นปกติ ถ้าจิตใจเราปกติดีแล้ว จิตจะไม่เศร้าหมอง จิตผ่องใส ใจสะอาด เราถึงจะสบายอกสบายใจ ความสุขจึงเกิด จากการชำระใจอย่างแน่นอนที่สุด” แล้วเราจะทำใจให้เป็นสุขได้อย่างไร ? หนังสือ “สร้างบุญ ปรับจิต ปรับชีวิตให้เป็นสุข” เล่มนี้มีคำตอบให้กับทุกท่านแล้ว เพี ย งท่ า นอ่ า นอย่ า งตั้ ง ใจหลายๆ รอบ คิ ด ทบทวนหลายๆ หน
เชื่อแน่ว่าท่านจะพบหนทางการสร้างสุขโดยไม่ยากเย็น หวังเป็นอย่างยิ่งว่าท่านจะได้รับประโยชน์จากหนังสือเล่มนี้ และแบ่งปันให้กับผู้อื่นต่อไป าตุ จิรํ สตํ ธมฺโม ขอพระสัทธรรมของพระผู้มีพระภาคเจ้าจงดำรงอยู่สิ้นกาลนาน กฤษดา รามัญศรี โปรดใช้เล่มนี้ให้คุ้มสุดคุ้ม & อ่านแล้ว -> แบ่งกันอ่านหลายท่านนะจ๊ะ
อ่านสิบรอบ ระดมสมองคิดสิบหน ฝึกฝนปัญญา พัฒนาการประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน จิตรู้เท่าทันสรรพสิ่ง ฉลาดใช้ เฉลียวคิด ชีวิตจักสนุก สงบ เย็น สำนักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ ปรารถนาให้ทุกครอบครัวมีความสุข
สร้างบุญปรับจิต ปรับชีวิตให้เป็นสุข๑ ขอเจริ ญ พรท่ า นอุ บ าสกอุ บ าสิ ก า
ทุกท่าน วันนีเ้ ป็นวันพระ ขึน้ ๑๕ ค่ำ เดือน ๕ เป็นวันที่เราแสวงหาพระ สร้างบุญสร้างกุศลให้รู้จักคุณค่าของเราที่มี บุญวาสนา ให้รู้จักบุญ รู้จักคุณค่าของบุญและคุณประโยชน์ที่จะพึง ได้จากการกระทำของเรา ทุก ๆท่าน ถึงวันพระควรแสวงหาพระเอามาไว้ประจำใจของ ท่าน เช่น ในวันพระญาติโยม อุบาสกอุบาสิกาก็มาบำเพ็ญกุศล สร้าง บุญสร้างกุศลให้มีความสุขความเจริญในจิตใจของท่านนั่นเอง
การสร้างบุญนั้นไม่ยาก
บุญคือความสุข เป็นความสุขที่เกิดจาก การชำระจิตใจให้หมดจด ปราศจากความสกปรกเศร้าหมอง จิตใจแจ่มใส ใจก็สะอาดหมดจด นี่แหละถึงจะเรียกว่า ความสุขเกิดจากบุญที่สร้าง ที่เรามาสร้างบุญหมายความว่า ไม่ใช่เอาสตางค์มาทำบุญ เพราะอย่างนี้เรียกว่าการบำเพ็ญทาน บริจาคทาน ถวายสังฆทาน การอุทิศ แต่ยังไม่พบความสุขที่แน่นอนและแท้จริง ๑
คัดจากพระธรรมเทศนาเรื่อง “ความสุข” โดยพระธรรมสิงหบุราจารย์ : หนังสือกฎแห่งกรรม
วิปัสสนาสื่อวิญญาณ (ตอนที่ ๘)
4
สร้างบุญปรับจิต ปรับชีวิตให้เป็นสุข
สุขภายนอกเจือปนทุกข์ จึงเป็นสุขชั่วคราว ความสุขที่แน่นอนและแท้จริงนั้น เกิดจากการทำใจให้สบาย ทำใจเป็นปกติ ถ้าจิตใจเราปกติดีแล้ว จิตจะไม่เศร้าหมอง จิตผ่องใส ใจสะอาด เราถึงจะสบายอกสบายใจ ความสุขจึงเกิดจากการชำระใจ อย่างแน่นอนที่สุด
ไม่ใช่ความสุขที่เกิดจากการไปเที่ยว ความสุขเกิดจากอบายมุข เล่นการพนัน หาความสนุกในสังคม และการดื่มสุรายาเมา เพราะความสุขประเภทนี้ มันเจือปนด้วยความทุกข์ ไม่ใช่ความสุขที่แน่นอนและแท้จริง เป็นความสุขที่ได้ชั่วคราว บางคนติดสุรายาเมา ถึงเวลาก็ต้อง บ่ายหน้าไปเข้าในวงสุรา ถือว่าเป็นความสุขของเขา เพราะเขาคิดว่า ความสุขที่แท้จริงเกิดจากการดื่มสุรายาเมา ก็ถูกต้องของเขา แต่ถ้า พิจารณาโดยปัญญาแล้วจะพบว่ามีแต่การเพิ่มทุกข์ หาความสุขที่
แท้จริงไม่ได้ กลับไปเจอความสุขที่เจือปนด้วยความทุกข์ ความสุขที่เกิดจากกิเลส ไม่ใช่ความสุขแท้จริง...
อบายมุข นำทุกข์มาให้ บริษัท สำนักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำกัด 5
สุขแท้จริงนั้นอยู่ที่ใจ สุขที่แท้จริงจะได้จากการที่เรามาบำเพ็ญกุศล เจริญภาวนา ทำใจให้สบาย ชำระใจให้สะอาด ตั้งสติสัมปชัญญะไว้ที่จิต บางคนก็ น่าเสียดาย คนโง่ชอบเอาจิตไว้ที่ปาก นึกจะพูดก็พูดมาก พูดอะไร
ไม่มีเหตุไม่มีผล
ส่วนคนฉลาดชอบเอาจิตไว้ที่ใจ กำหนดจิตพระกรรมฐาน เป็นการพัฒนาจิต เป็นบัณฑิตผู้มีความฉลาด สามารถแก้ปัญหา จึงจะรู้ว่าความทุกข์เป็นประการใด
มีธรรมะเป็นเกราะในใจ กิเลสก็ทำอะไรไม่ได้
ท่านจะรู้ว่าความสุขที่ผ่านมาแล้ วมันเจือปนด้วยความทุกข์ นานาประการ หาความสุขที่แท้จริงแน่นอนไม่ได้ ความสุขจากการไปเที่ยวก็เป็นความสุขที่นักเที่ยวเขาชอบ ความสุขจากการดื่มสุรา ถึงเวลาก็ไปดื่มสุรายาเมาก็เป็นความสุขที่ เขาชอบ ความสุขจากการเข้าบ่อนไปเล่นการพนัน แก่อายุตั้ง ๗๐๘๐ ปีแล้ว คืนยันรุ่งยังสู้ไหว คือเล่นไพ่ตอง ไม่ปวดไม่เมื่อยตรงไหน เลย เพราะมันเป็นความสุขสำหรับประเภทนั้น แต่มันมีความทุกข์ ตามมาทีหลังโดยไม่ทราบ โดยไม่เข้าใจนั่นเอง
6
สร้างบุญปรับจิต ปรับชีวิตให้เป็นสุข
รักษาศีล เจริญภาวนา คือทางแสวงหาสุขแท้ ท่านสาธุชนทัง้ หลาย ความสุขทีพ่ ระพุทธเจ้าสอนนัน้ ไม่ใช่ความ สุขที่ชอบ ที่ย้อมใจ เป็นกิเลสนานาประการที่เราชอบไปตามอบาย
ปากทางแห่ ง ความเสื่ อ มโทรมและหายนะ ซึ่ ง จะเกิ ด ขึ้ น กั บ เราใน ภายหลัง การจะหาความสุขที่แน่นอนและถูกต้องนั้นยากอยู่ ถ้าโยม อุบาสกอุบาสิกาในวันธรรมดาก็รกั ษาศีล ๕ ให้บริสทุ ธิ์ ถึงวันธรรมสวนะ ก็รกั ษาอุโบสถ อุโบสถมีกำหนดองค์ ๘ ประการ เรียกว่า กายกรรม ๓ วจีกรรม ๔ มโนกรรม ๓ เป็นต้น ก็ได้จากการชำระใจทัง้ นัน้
ถ้าเรามารักษาอุโบสถในวันธรรมสวนะ เจริญกุศลภาวนา แล้วจิตใจของท่านจะสดชื่น แต่ถา้ ท่านมารับอุโบสถศีลกับพระ แล้วนัง่ ทีศ่ าลาวัดเฉยๆ ไม่ทำอะไร จะเรียกว่ารักษาอุโบสถได้อย่างไร มันไม่สด มันกลับแห้งแล้งน้ำใจ มานั่งเฉยๆ แล้วจิตใจท่านจะมีความสุขไหม ท่านจะไม่มีความสุขเลยนะ
บริษัท สำนักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำกัด 7
รู้บุญ รู้บาป ก็เข้าถึงความสุขได้ มานั่งสมาธิอยู่ได้ ไม่สนุกหรอก ไปเที่ยวกันดีกว่าเพื่อน
การทำสมาธิไม่สนุก แต่สงบนะ นายลองฝึกดูสิ
บุญ แปลว่า ความสุข ทุกคนรู้จักความสุขความทุกข์ รู้บุญ
รู้บาปด้วยกันทั้งนั้น แต่การจะสร้างฐานของบุญสร้างฐานของบาป
ก็ไม่รู้เหตุที่มาของบุญ ไม่รู้เหตุที่มาของบาป เลยทำไปอย่างนั้นเอง แล้วท่านจะไปได้อะไรเล่า แล้วไม่มีความสุขด้วย ถ้าคนไหนไร้ความ สุข คนนั้นไร้บุญขาดวาสนา วาสนาจะไม่นำส่งผล กุศลจะไม่ช่วย ท่าน ถึงคราวม้วยก็จะม้วยมรณา ไม่มีโม่งมาช่วย เทวดาก็ไม่ช่วยด้วย
ถ้าท่านมีความสุขตลอดต้นชนปลาย ท่านจึงจะมีวาสนา วาสนาได้จากบุญแท้จริง ถ้าบุญเจือปนด้วยความทุกข์แล้ว ท่านจะไร้วาสนา ท่านจะไร้เหตุผล สร้างกุศลไม่ขึ้น ทำมาหากินก็ไม่ได้เงินได้ทอง
มีหนีส้ นิ ผูกพันมากมาย ค้าขายได้เงินทองมากมายแต่กเ็ ก็บเงิน ไม่อยู่ รั่วไหลไปหมด มีแต่ความทุกข์ ความยาก ความลำบากตลอด รายการ ออกมาในรูปนีท้ งั้ นัน้ แล้วท่านจะไปเรียกร้องบุญทีไ่ หน 8
สร้างบุญปรับจิต ปรับชีวิตให้เป็นสุข
จะพบสุขแท้ ต้องแก้ที่ทำฐานดี ถ้าท่านมีความสุขจากการชำระใจ พัฒนาจิตให้โปร่งใส ไม่มี กิเลสเจือปนแล้ว ท่านจะพบความสุขที่ได้จากการบำเพ็ญให้เป็นไป ไม่ใช่นั่งอุโปสะถังๆ ศาลาพังไปหลายหลังก็ยังไม่ไปทางเหนือทางใต้ มานั่งเฝ้าศาลาวัด แล้วมาทะเลาะกันตามวัด เป็นอุบาสกอุบาสิกาไม่แท้ มาหาเรือ่ งกับพระและเณร มาหาเรือ่ งกับวัด ก็มอี ยูม่ ใิ ช่นอ้ ย ความสุขแท้ต้องได้จากการเจริญพระกรรมฐานที่พระพุทธเจ้า ทรงสอนว่า
การกระทำให้ฐานดี ฐานเกาะอยู่ที่งาน อย่าทิ้งงานและหน้าที่ โปรดกรุณารับผิดชอบตัวเอง พึ่งตัวเอง ช่วยตัวเอง สอนตัวเองให้ได้ ฐานของท่านจะดี ท่านจะมีปัญญา นี่ตรงนี้เรียกว่า “กรรมฐาน” เป็นการสร้างผลงานให้แก่ชีวิตท่านเอง มิใช่คนอื่นทำให้
หมั่นฝึกสติเพิ่มความแข็งแรง ให้ฐานของจิต นะจ๊ะ
ฝึกสติวันละนิด ฐานของจิตจะมั่นคงนะครับ
บริษัท สำนักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำกัด 9
สุขภายนอกเทียบสุขภายในไม่ได้
ความสุขภายใน อยากได้ต้องปฏิบัติเองนะจ๊ะ
บุญนี้ทำให้กันไม่ได้ บางคนมีความสุขจากการ
ไปเที่ยวกลางวัน กลางคืน เที่ยวโต้รุ่ง บางคนมีความสุขจากการเจริญกุศลภาวนา บางคนมีความสุขจากการสวดมนต์ไหว้พระ เกิดความสุขของเขาเองโดยปัจจัตตัง รู้ได้ด้วยตัวของเขาเอง คนอื่นรู้ไม่ได้
ในเมื่อเป็นเช่นนี้แล้ว ไหนเลยเราจะไปทำให้เขาเกิดความสุข ได้ ทำให้กันไม่ได้หรอก เราเป็ น พ่ อ เป็ น แม่ มี ลู ก ก็ อ าศั ย ได้ เ พี ย งชั่ ว คราว ยกแบก
ยกหามให้เราเท่านั้น ช่วยในเมื่อเขามีชีวิตอยู่ และพ่อแม่มีชีวิตอยู่ แต่บางครั้งก็ไม่ช่วย ลูกประเภทนี้มีมากมาย จะไปพึ่งลูกที่ไหนเล่า แลเหลียวก็เปลี่ยวกาย เขาแยกไปมีครอบครัวของเขา จะมาช่วยเรา อย่างไรเล่า ถ้าท่านหวังจะพึ่งลูกเขย ลูกสะใภ้ ลูกชาย ลูกสาว ท่าน จะผิดหวังนะ เลี้ยงลูกเอาบุญเถิด อย่าเอาคุณตอบแทนเลย ท่านจะ ผิดหวัง ท่านจะเสียใจจนกระทั่งตาย ตายแล้วท่านจะไปนรก การพิมพ์หนังสือธรรมะแจกเป็นธรรมทาน เป็นการสร้างบุญบารมีทดี่ ที สี่ ดุ
และมีผลานิสงส์มากมายทั้งในชาติปัจจุบันและชาติหน้า ตัดเคราะห์กรรม
ให้สิ้นสุด ก่อให้เกิดปัญญาแก้ปัญหาได้ทุกอย่าง สาธุ สาธุ สาธุ 10 สร้างบุญปรับจิต ปรับชีวิตให้เป็นสุข
อยากให้ลูกดี ต้องปลูกฝังความดีให้ลูก คุณพ่อคุณแม่สมัยนี้ ไม่เหมือนคุณพ่อคุณแม่สมัยเก่าที่มีคุณธรรมสูง เลี้ยงลูกรักลูกอย่างดีที่สุด ปลูกฝังลูกอย่างดี ทั้งมีวิชาการ มีหลักฐานทุกคน
ก่อนลูกจะไปมีสามีภรรยา อาชีพทางทำนาก็หานา หาไถ
หาวัว หาควาย ให้ลูกพร้อมประกอบวิชาชีพการงานของเขา ปลูก เรือนหอให้ลูกด้วย ให้มีเหย้ามีเรือน ไม่แชเชือนแต่ประการใด ลู ก มี ธุ ร กิ จ การค้ า ก็ ส ร้ า งร้ า นค้ า สร้ า งธุ ร กิ จ ให้ ลู ก จะได้ ไ ป ประกอบอาชีพการงานของเขา นี่หน้าที่ของพ่อแม่ที่ดี ลูกเป็นข้าราชการ เรียนวิชาการมารองรับราชการต่างพระเนตรพระกรรณของพระราชา พ่อแม่ต้องช่วยให้ลูกมีหลักฐานใน ครอบครัว โดยเป็นราชการด้วยกัน จะได้ร่วมแรง ร่วมรัก ร่วมสมัครสมานในราชการด้วยกัน มีหน้าที่การงานคล้ายคลึงกัน มีเกียรติยศ ชื่อเสียงคือลูกเป็นราชการ แต่บางคนก็เสียชื่อเสียงในวงราชการ
ก็มีอยู่มิใช่น้อย โบราณเขาเตรียมให้ลูกพร้อม ลูกสาวก็ให้มีเหย้าเรือนที่ดี ได้ สามีเป็นที่พึ่งพาอาศัยกันได้ จะมีลูกเขยก็เป็นลูกเขยที่ดี ไม่ใช่ลูกขาย มีลูกสะใภ้ก็เป็นลูกสะใภ้ที่ดี เป็นนางกวัก กวักเงินกวักทองเข้าบ้าน มากมายก่ายกอง บริษัท สำนักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำกัด 11
ทำบุญมาก แต่ตายไปกลับเป็นเปรต การเจริญกุศลภาวนาต้องการการเตรียมพร้อมในตัวเอง มือสอง เท้าสอง สมองหนึ่งเป็นที่พึ่ง แล้วเตรียมให้พร้อมตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป เตรียมพร้อมอย่างไร เรามาเข้าวัด ไม่ใช่มาเฝ้าศาลาวัดอุโปสะถังๆ
ศาลาพังไปหลายหลังไม่ไปทางเหนือทางใต้จนบัดนี้ ท่านจะได้ความสุขจากการรักษาอุโบสถหรือ ถ้าท่านไม่พัฒนาจิต หมั่นพัฒนาจิต เตรียมชีวิตให้พร้อม ในขณะที่ยังมีโอกาสนะจ๊ะ
อาตมาเคยเล่าให้โยมฟัง คนแก่จนอายุ ๘๖ ปีแล้ว ทอดกฐิน ตั้งหลายโครม ทอดผ้าป่าไปหลายร้อยโครม แล้วมานั่งรักษาอุโบสถ ดังที่กล่าวมาแล้วถึง ๓๐ ปีเศษ ตั้งแต่เป็นรุ่นสาว แก่แล้วก็มานั่งอีก แต่ตายไปเป็นเปรตเสียได้ ตายไปเป็นเปรตเพราะเหตุใด ทำบุญเก่ง ไม่น่าตายไปเป็นเปรต แต่ก็ตายเป็นเปรตด้วยอำนาจโลภะ 12 สร้างบุญปรับจิต ปรับชีวิตให้เป็นสุข
ตายพร้อมใจทุกข์ ไม่ได้ขึ้นสวรรค์ คุณยายเป็นเศรษฐี มีลกู หลายคน และให้สมบัตลิ กู ไปหมดแล้ว ทุกคน แต่อาศัยอยู่กับลูกสาวคนเล็ก ซึ่งสามีเป็นเศรษฐีมีโรงน้ำแข็ง โรงสี เป็นต้น ต่อมาลูกเขยเล่นการพนันจนสมบัติหมด ต้องขายร้านขายโรง ขายไร่ ข ายนาจนสิ้ น เนื้ อ ประดาตั ว กลั ว เขาจะยื่ น ฟ้ อ งล้ ม ละลาย
ลูกสาวจึงขอความช่วยเหลือจากคุณแม่ คุณแม่ก็ไม่มีทุนแล้ว เพราะ ทอดกฐินมาก ถึงมีก็ไม่พอใช้หนี้ จึงขึ้นไปหาลูกชายคนโตที่เชียงใหม่
ขอสมบัติที่มอบให้แล้วคืนเพื่อนำมาช่วยลูกสาวคนเล็ก ลูกชายและ ลูกสะใภ้ก็ยินดีคืนให้ กลับมามอบให้กับลูกสาว ลูกสาวก็มอบให้สามี แต่สามีกลับนำไปเล่นการพนันต่อ เพราะหมอดูที่วัดหนึ่งบอกว่า
เล่ น แล้ ว จะรวยมหาศาล เดื อ นหน้ า รวยแน่ ๆ เลยหมดไม่ มี เ หลื อ
คุ ณ ยายก็ เ สี ย ใจจนเป็ น โรคหั ว ใจวายตาย ตายแล้ ว กลั บ ไม่ ไ ป สวรรค์ กลับไปทุคติ เป็นเปรต ทำจิตให้สงบก่อนตาย ปิดทางอบายได้ บริษัท สำนักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำกัด 13
โลภในบุญ ก็ไม่พ้นเป็นเปรต อาตมาไปทำธุระที่บางมะยม อำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี ใกล้ บ้ า นกำนั น ไข่ เด็ ก สาวอายุ ๑๖ ปี ร้ อ งหวี ด หวาดขึ้ น มาว่ า ผี เข้ า
เด็ ก คนนี้ ไ ม่ รู้ ป ระวั ติ คุ ณ ยายและไม่ รู้ จั ก อาตมาด้ ว ย อาตมาไปดู
ถามไปถามมาก็รู้ว่าคุณยายนี่เอง มาบอกว่าอดหมากเหลือเกิน และ มาบอกความลับที่ตายไปเพราะเสียใจ ลูกเล่นการพนันหมด
เคยถวายหมากพระเวลาทอดกฐินทอดผ้าป่าทุกครั้ง แต่คราวนี้ไม่ได้กินหมาก ไปเป็นเปรตเที่ยวขอเขากินตามบ้าน บุญที่ทำนั้นจะได้ต่อภายหลัง ต้องใช้หนี้กรรมหนักคืออำนาจโลภะนี้ก่อน
นี่อาตมายืนยัน เพราะไปเจอเด็กที่ผียายคนนี้ไปเข้า ถามพ่อ แม่เด็กว่ารู้จักตระกูลนี้ไหม ก็ไม่รู้จัก แต่ทำไมบอกได้หมดว่าลูกชาย คนโตชื่ออะไร ลูกสาวคนเล็กชื่ออะไร เด็กมันจะรู้ได้อย่างไร ขอฝาก ญาติโยมไปคิดโดยทั่วหน้ากัน ค่อยๆ อ่าน ค่อยๆ คิด คราคิดติดขัด หยุดพักสักนิด มิต้องเร่งอ่านให้จบ หนังสือเล่มนี้อยู่ในมือท่าน โปรดอ่านแล้วอ่านอีก จักเข้าใจทีละนิด อีกไม่นานท่านจักเชื่อมโยงสรรพความคิด สัมมาทิฐิ สรรพธรรมที่ท่านได้สั่งสมมาจากการศึกษาปฏิบัติ จักนำท่านสู่ความพ้นทุกข์ได้ทีละนิด 14 สร้างบุญปรับจิต ปรับชีวิตให้เป็นสุข
ก่อบุญในใจ ตายไปจะได้ไม่เป็นเปรต
อย่าลืมบุญกรรมจากการกระทำของคุณยาย รักษาอุโบสถนี่ ดิ่งเลย ทั้งวันไม่คุยกับใคร มานั่งเฝ้าศาลา พระเทศน์ก็ติดกัณฑ์เทศน์ ไม่พัก แต่ไม่รู้ว่าบุญคือความสุขจากการชำระใจ
คุณยายสวดมนต์ก็เก่ง แต่ไม่ปฏิบัติธรรม แล้วบุญที่ทำจะได้หรือ ตอบว่า “ได้” แต่บาปมาก่อน เพราะอำนาจโลภะจึงไปเป็นเปรตก่อน พอหมดเวรกรรมจากเปรตจึงไปสวรรค์ต่อภายหลัง
ตอนทีค่ ณ ุ ยายป่วยด้วยความเสียใจ อดข้าวอดปลามาเดือนเศษ อาตมาไปเยี่ยม ๒ ครั้ง ชวนมานั่งกรรมฐาน คุณยายบอกว่านั่งไม่ได้ ไม่สบายใจเสียแล้ว แก่แล้ว เมื่อก่อนนี้ตอนที่อินทรีย์ยังดีก็ไม่สนใจ กรรมฐานเลย สนใจแต่วา่ ใครจะมาบอกบุญ ไม่เคยขัดเลย ต้องทำทุกวัน จึ ง หาความสุ ข ไม่ ไ ด้ ตายไปเป็ น เปรต เดี๋ ย วนี้ ยั ง ไม่ ไ ปผุ ด ไปเกิ ด
แต่ประการใด ยังทรมานอยู่ด้วยอำนาจของโลภะ นี่เรื่องนี้อาตมา ประสบมาด้วยตนเอง
หนังสือส่งเสริมการอ่าน เพื่อสร้างสรรค์สังคมให้สงบสุข ยามสำนึกผิดคิดถึงกรรมชั่วที่เคยหลวมตัวทำ หนังสือเล่มนี้ช่วยท่านได้ ยามอยากแนะนำให้ผู้อื่นทำกรรมดี อ่านแล้วอย่าลืมสั่งสมบุญ เพิ่มบุญเพื่อลดกรรมร้ายขยายกรรมดี ให้มีสุขครบล้านคน บริษัท สำนักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำกัด 15
เอาพระไว้ที่ใจ แล้วความสุขจะกว้างขึ้น
ขอสรุปใจความว่า บุญแปลว่าความสุข ความสุขจะได้จาก ไหน ไม่ใช่มาตั้งสังฆทานนะ อย่างนี้เรียกว่าทำทาน บริจาคทานได้
แต่ไม่มีศีล ภาวนาไม่มี ไม่ครบนะ ได้แต่ทานธรรมดา ไปสร้างศาลา
กี่ ร้ อ ยหลั ง ไปทอดกฐิ น กี่ ร้ อ ยวั ด ก็ ไ ด้ แต่ โ ยมจะไม่ พ บความสุ ข ที่
แท้จริง มีแต่ความสุขเจือด้วยความทุกข์ เหมือนคุณยายผู้นั้น ที่โยมได้มาเจริญพระกรรมฐานในวันนี้ โยมจะได้พบพระที่ใจ ประเสริฐ พระไม่ใช่ที่นั่งอยู่บนอาสน์สงฆ์ อย่างนี้เรียกว่าพระสงฆ์ องค์เจ้า แต่เอาพระมาไว้ในใจ พัฒนาจิตให้ถึงพระ โยมใจประเสริฐ เมื่อใดล้ำเลิศเมื่อนั้น จิตสงบใจสบายถึงจะมีความสุข เป็นความสุข
ที่ไม่เจือปนด้วยความทุกข์ เพราะจิตใจไม่เศร้าหมอง ไม่สกปรกลามก อีกต่อไป มันมีความหมายอย่างนี้
คนที่ฆ่าตัวตายน่ะทำบุญให้ก็ไม่ถึง ต้องนั่งกรรมฐานแผ่เมตตาให้อย่างเดียวเท่านั้น เหมือนคนที่เวรกรรมหนัก ห้ามเยี่ยมห้ามประกัน ฝากของไปให้กินก็ไม่ได้รับ ถ้ามีลูกหรือญาติฆ่าตัวตาย ต้องเจริญพระกรรมฐาน อุทิศกุศลให้เท่านั้นจึงจะได้รับผล ใจขาดธรรม จำต้องทนทุกข์ 16 สร้างบุญปรับจิต ปรับชีวิตให้เป็นสุข
ทำบุญด้วยสติ จะได้ไม่หลงบุญ ทำอะไรด้วยความศรัทธานะโยมนะ แล้วทำด้วยความเคารพ ทำด้วยจิตสงบ ทำให้ถูกต้อง และใช้โยนิโสมนสิการ คือใช้สติปัญญาก่อนที่จะทำบุญสุนทาน หรือจะบำเพ็ญประโยชน์ให้แก่ใคร บางคนมานั่งกรรมฐานร้องไห้นึกถึงบุญคุณคน ถ้ามีคุณธรรมจะรู้จักคุณค่าของบุญ
เด็กคนหนึ่งมานั่งกรรมฐานได้ ๗ วัน บอกขอกราบลาจะไป ช่วยคุณแม่คุณพ่อขายของ เมื่อก่อนไม่เคยช่วยเลย กลับไปได้สักพัก พาแม่ ม าเข้ า กรรมฐาน แม่ ไ ม่ เ คยเข้ า วั ด ลู ก นำแม่ ม าเข้ า วั ด เป็ น
อภิชาตบุตร แม่ไม่มีทานให้แม่บำเพ็ญทาน แม่ไม่มีศีลให้แม่บำเพ็ญ ศีล แม่ไม่มีภาวนาให้แม่มาสวดมนต์ไหว้พระปฏิบัติธรรม จะได้ไป สวรรค์นิพพาน ต่อมาไม่ช้านานก็พาเตี่ยมานั่งได้ ๗ วัน กลับไปนำ ญาติพี่น้องมาหมด นี่ที่วัดนี้เป็นตัวอย่าง หมั่นทำบุญ ต้องทำอย่างมีสตินะจ๊ะ แต่อย่าหลงในบุญนะลูก ค่ะ
บริษัท สำนักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำกัด 17
ใจที่สะอาด จะสามารถบรรจุความดีได้มากขึ้น
ท่านทั้งหลาย เมื่อคนเราเกิดความสุขแล้วจะนึกถึงกัน
คนที่ไม่มีความสุขจากการชำระใจ จะไม่คิดถึงใครเลย แม้แต่ตัวเองก็ยังไม่คิดถึง ถ้ามีคุณค่าของคน มีบุญเมื่อไร ชำระใจให้หมดจด ใจสบายไม่เศร้าหมอง แล้วจะนึกถึงตัวเอง สงสารตัวเอง
ขอบใจนะหลาน ให้มีความเจริญก้าวหน้า ในชีวิตนะจ๊ะ
พวกเราขอให้คุณตาคุณยาย มีสุขภาพแข็งแรงนะคะ
ความกตัญญู จักช่วยชูให้ชีวิตก้าวหน้า
เมื่อก่อนนี้เคยเล่นการพนันก็ขอเลิก เคยดื่มเหล้าก็ขอเลิก เคยเที่ ย วเสี ย เงิ น เสี ย ทองเลิ ก หมด จะรวบรวมเงิ น ทองไว้ เ ลี้ ย ง ครอบครัว ไว้ให้ลูกเรียนหนังสือ ไว้ให้คุณพ่อคุณแม่ที่แก่เฒ่าไม่มีคน เลี้ยงดู คนไหนมีความสุขแล้วจะนึกถึงคุณ เรียกว่ากตัญญูกตเวทิตา ธรรม จะระลึกถึงแม่ก่อนระลึกถึงพ่อก่อน เมื่อก่อนนี้คุณยายด่า
ก็ชอบบ่น พอมานั่งกรรมฐานนึกถึงคุณยายเลย ที่ด่าว่านะถูกแล้ว
ด่าให้เราดี เลยกลับไปนอนกับยาย ซื้อผ้าซื้อผ่อนไปให้คุณยาย 18 สร้างบุญปรับจิต ปรับชีวิตให้เป็นสุข
รู้ทุกขณะจิต พิชิตความทุกข์ ท่ า นทั้ ง หลายที่ ม าเจริ ญ กรรมฐานนี้ ขอให้ เ จริ ญ จริ ง ๆ กายานุปัสสนาสติปัฏฐาน กายยืน เดิน นั่ง นอน เหลียวซ้าย แลขวา คู้เหยียด ให้เอาสติยัดเข้าไป พอสติดีแล้ว สัมปชัญญะเกิด นี่แหละ การชำระใจให้ ห มดจด มี ส ติ สั ม ปชั ญ ญะพั ฒ นาจิ ต พั ฒ นาที่ ไ หน
จิตเกิดทางตาพัฒนาที่ตา จิตเกิดทางหูพัฒนาที่หู จิตเกิดทางจมูก พัฒนาที่จมูก จิตเกิดที่ปากที่ลิ้นรับรสก็พัฒนาที่ปากที่ลิ้น
ตั้งสติไว้ตลอดรายการ การรับรู้ร้อน หนาว อ่อน แข็ง ก็พัฒนาที่จิต ที่กายในรูปธรรมนามธรรมนั่นเอง จิตก็ดีไม่เศร้าหมอง จะพบความสุขที่แน่นอน ไม่เจือปนด้วยความทุกข์อีกต่อไป
จะกลับไปหาพ่อแม่ ขออโหสิกรรมที่คิดไม่ดีกับพ่อแม่ คิดไม่ดี กับครูบาอาจารย์ คิดไม่ดีกับพี่ๆ น้องๆ จะไม่เอาอีกแล้ว เอาน้ำไป
ขันหนึ่งเอาดอกมะลิโรย กายกัมมัง วจีกัมมัง มโนกัมมัง โยโทโส
ว่าโทษทัณฑ์ใดความผิดอันใดที่ข้าพเจ้าพลั้งเผลอสติไป ด้วยกายก็ดี ด้วยวาจาก็ดี ด้วยใจก็ดี ทั้งต่อหน้าและลับหลัง ขอให้คุณพ่อคุณแม่ คุณปู่คุณย่า คุณตาคุณยาย คุณพี่คุณน้อง อโหสิกรรมให้ด้วย แล้วก็ เอาน้ำรดมือรดเท้า บางคนไม่เข้าใจ เอาไปรดหัวเสียเปียกหมดเลย บริษัท สำนักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำกัด 19
ทำผิดให้แก้ไข เป็นหนี้บุญคุณใครให้ทดแทน ที่ จั ง หวั ด สิ ง ห์ บุ รี นี้ เ อง สงกรานต์ ไ ปสาดน้ ำ เขา จนรถ มอเตอร์ไซค์หลบ รถคว่ำตายเลย และตัวเขาเมื่อสามปีก่อนก็รถคว่ำ ตายไปแล้ว อีกคนหนึ่งเอาน้ำแข็งไปขว้างตาเขาบอด ต้องไปควักที่ กรุงเทพฯ บัดนี้ตัวเองก็ตาบอดตาใส บอดทั้งสองข้างเลย ทรมาน อย่างร้ายกาจ ถ้ามีธรรมเขาจะไม่ทำเลย หนุ่มสาวมาวัดเอาน้ำสาด กันในวัด หลวงพี่เณรหลวงพี่พระก็เอาสายยางต่อให้เสร็จ แล้วก็สาด กันสนุกไปเลย พระเณรก็บาปไปด้วย เป็นจำเลยที่หนึ่ง เป็นหนี้สงฆ์ ไม่พัก เอาน้ำพระมาใช้ อาตมาเห็นกับตาเลย แต่ไม่ใช่ที่วัดนี้
น่าจะไปขอขมาต่อพระรัตนตรัยที่เราหมิ่นประมาทไป ขอสมาลาโทษต่อคุณพ่อคุณแม่ที่เราล่วงเกิน ขอสมาลาโทษต่อแม่พระคงคาที่เราถ่ายมูลลง ขอสมาลาโทษต่อแม่พระธรณี ที่ไม่เคยว่าอะไรเลยเมื่อเราถ่ายมูล คูถ อาจม แม่พระพายชายพัดเอ่ย เราร้อนมาท่านก็พัดให้เราเย็น กตัญญูกตเวทิตาธรรม
ปริยัติ รู้จัก, ปฏิบัติ รู้จริง, ปฏิเวธ รู้แจ้ง ดำรงชีวิตตามพระสัทธรรมเช่นนี้ มีผลทำให้เป็นคน รู้ดี ทำดี มีคุณภาพ (จริงหรือไม่ ? ใคร่พิจารณา)
20 สร้างบุญปรับจิต ปรับชีวิตให้เป็นสุข
กตัญญู คือเครื่องหมายแห่งความดี
อาตมาสอนเด็ก
นะโม ทุนหลักคือกตัญญูนะลูกนะ นอบน้อมกตัญญู เชิดชูระเบียบ เรียบด้วยวินัย หนูจงตั้งใจศึกษา นำพาพ้นทุกข์ เป็นสุขอนันต์ เป็นหลักสำคัญ คุณหนูจำใส่ใจ
ถ้าเห็นครูเหยียบหัวครูตลอดรายการ รับรองเป็นใหญ่เป็นโต ไม่ได้ ไม่ต้องอะไร พระสารีบุตร อุปติสสปริพาชก เห็นพระอัสสชิ แล้วเลื่อมใส ถามว่ามีธรรมอะไร บวชที่สำนักไหน พระอัสสชิตอบว่า เกิ ด ขึ้ น ตั้ ง อยู่ แปรปรวน ดั บ ไป จงไปหาครู บ าอาจารย์ เ อาเอง
เท่านี้ ยังลืมบุญคุณไม่ได้ คือพระสารีบุตรหันหน้าไปทางทิศที่ครูบาอาจารย์อยู่ เจอบ้าน เจอป่า เจอภูเขาก็ไหว้ พระพุทธเจ้าถูกพระภิกษุ ฟ้องจึงสอบสวน พระสารีบุตรบอกว่าเป็นที่อยู่ของครูบาอาจารย์สอนหนังสือ ข้าพระพุทธเจ้าจึงไหว้ครู ไม่ใช่ไหว้ภูเขา ที่ไหว้ท่าน้ำเพราะบ้านของ ข้าพระพุทธเจ้าอยู่ทางนั้น และท่าน้ำก็มีประโยชน์แก่ข้าพระพุทธเจ้า มาก พระสารีบุตรจึงมีปัญญาเทียมเวหาคล้ายคลึงกับพระพุทธเจ้า
มียศศักดิเ์ ป็นถึงอัครสาวกของสมเด็จพระชินสีหศ์ าสดาสัมมาสัมพุทธเจ้า หนังสือเล่มนี้ เมื่ออ่านแล้วโปรดแนะนำให้ผู้อื่นได้อ่าน เพื่อบำเพ็ญทานบารมีแก่ตนให้มีสุข ตัดเวรกรรมหมดสิ้นโดยเร็ว...สาธุ
บริษัท สำนักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำกัด 21
หมั่นเจริญกุศลภาวนา นำพาชีวิตพบความสุข คนที่เห็นแก่ตัวไม่ระลึกถึงพระคุณของครูอาจารย์และพ่อแม่ ใช้ไม่ได้ แค่นั้นเอง ดีกว่านี้ไม่ได้แน่ๆ
ถ้าท่านเจริญกุศลภาวนาจิตใจท่านจะสบาย สงบ เกิดผลคือความสุขที่แท้แน่นอนและแท้จริง ไม่เจือปนด้วยความทุกข์อีกแล้ว จะมีแต่ความเจริญรุ่งเรืองวัฒนาสถาพร ต่อไปในอนาคตถึงลูกหลานของท่าน ตรงนี้ซิบุญ
ถ้าเราเกิดความสุขแท้จริงเมื่อใดจะนึกถึงแม่ นึกถึงพ่อ นึกถึง ครูบาอาจารย์ นึกถึงอุปกรณ์ใช้สอยประจำวัน ถ้วยโถโอชาม แก้วน้ำ ร้อน แก้วน้ำชา อุปกรณ์ต่างๆ ที่ให้ความสะดวกสบายแก่เรา เราจะ ไม่ลืมพระคุณมันเลย จะรักษามันไว้ ขอบคุณค่ะ ยินดีด้วยนะครับ หมั่นทำดีให้เป็นนิสัย หมั่นฝึกใจให้สงบ 22 สร้างบุญปรับจิต ปรับชีวิตให้เป็นสุข
มีสุขแล้วอย่าลืมความกตัญญู นอกจากจะไม่ ลื ม พระคุ ณ คนแล้ ว จะไม่ ลื ม พระคุ ณ สั ต ว์
ที่ เ ลี้ ย งไว้ จะไม่ ลื ม พระคุ ณ ชาติ ภู มิ มาตุ ภู มิ บ้ า นเกิ ด ของตน
แหล่งให้เกิดวิชา แหล่งให้เกิดสภาพชีวิตคือความดี จะย้อนกลับ
คืนรังคืนบ้านเก่าที่ช่วยเหลือ จะไม่ลืมพระคุณเครื่องอุปกรณ์ใช้สอย ที่พ่อแม่หามาให้ หรือผู้มีพระคุณมอบหมายมาให้
อีกประการหนึ่ง จะไม่ลืมพระคุณมือสอง เท้าสอง สมองหนึ่งเป็นที่พึ่ง พ่อให้หัวใจ แม่ให้น้ำเลือดน้ำเหลืองแล้ว จะต้องเร่งรัดพัฒนาให้ยิ่งใหญ่
คนสมัยนี้มักลืมกัน ครูอาจารย์ก็ไม่สนิทกัน ต่างคนต่างอยู่
ไม่ต้องรู้กัน พ่อแม่ก็ไม่สนิทกัน เจ็ดวันเจอลูกครั้ง บางทีลูกไปเรียน พ่อไปทาง แม่ไปทาง กลับมาไม่เจอกัน จึงไม่รักกัน จบธรรมบรรยายจ้า โลกปัจจุบันผู้คนเริ่มห่างไกลธรรมะออกไปทุกที ทำให้ต้องประสบปัญหาและทุกข์ มากมาย เลี่ยงเชียงขอเป็นสื่อกลางปลุกกระแสธรรมให้คนหันมาสนใจศึกษาและใช้ธรรมะกัน ให้มากๆ โดยเริ่มจากตัวเรา คนใกล้เคียง พยายามฝึกการใช้ธรรมะในชีวิตประจำวันให้เกิด สันติสุขแก่ตน คนรอบข้าง และขยายออกไปสู่สังคมโลก บริษัท สำนักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำกัด 23
สวดมนต์สงบจิต พิชิตความทุกข์ การสวดมนต์ลดความทุกข์ได้อย่างไร ? ความทุ ก ข์ เ กิ ด ขึ้ น ที่ ค วามคิ ด ของเรา แต่ เ มื่ อ เราสวดมนต์
สมาธิของเราจะจดจ่ออยู่กับบทสวด ทำให้ไม่สามารถคิดเรื่องที่เรา ทุกข์ใจได้ สมองจะว่าง จะเกิดความสบายในจิตใจ และทำให้เราเกิด ปัญญาในการแก้ปัญหาต่างๆ ได้ จะสวดมนต์บทไหนดี ? บทสวดมนต์แต่ละบทให้อานิสงส์แตกต่างกันไป เช่น บท โพชฌังคปริตรมีอานุภาพทำให้หายเจ็บป่วยได้ หรือแม้กระทั่งในบท สวดมนต์บทเดียว เช่น บทพาหุง ในแต่ละวรรคก็ให้อานิสงส์แตกต่าง กั น เพราะฉะนั้ น จะเลื อ กสวดเฉพาะบทที่ ช อบ บทที่ ท ำให้ เ กิ ด อานุภาพในด้านต่างๆ หรือสวดทุกบทก็ได้ ควรปฏิบัติตัวอย่างไรทั้งก่อนสวดมนต์ ขณะสวดมนต์ และ หลังสวดมนต์ ? การสวดมนต์นั้นสามารถสวดได้ทุกที่ทุกเวลา ไม่ว่าจะเป็น ขณะอาบน้ำ ขณะเดินทางไปทำงานก็สามารถสวดได้ แต่สิ่งที่ควรทำ ก่อนสวดมนต์ก็คือ ทำตัวให้สบายทั้งภายในและภายนอก ภายใน
ก็คือทำจิตใจให้สบาย ภายนอกก็คือสวมเสื้อผ้าที่สบาย หาสถานที่ที่ สงบ เป็นต้น ขณะสวดมนต์ให้มีสมาธิจดจ่ออยู่กับบทสวด ถ้าอยู่ใน ห้องพระที่บ้านหรืออยู่วัดควรสวดแบบออกเสียง เพราะการสวด
ออกเสียงเป็นการบริหารปอดอย่างหนึ่ง และหลังสวดมนต์ควรแผ่ เมตตา แผ่ส่วนกุศลซึ่งเป้นการแบ่งปันผลความดีที่ได้ทำมา และควร ทำสมาธิเพื่อให้จิตมีพลังเข้มแข็ง เกิดปัญญาสามารถนำไปใช้แก้ไข ปัญหาได้ 24 สร้างบุญปรับจิต ปรับชีวิตให้เป็นสุข
๑. บทบูชาพระรัตนตรัย
อิมินา สักกาเรนะ พุทธัง อะภิปูชะยามิ. อิมินา สักกาเรนะ ธัมมัง อะภิปูชะยามิ. อิมินา สักกาเรนะ สังฆัง อะภิปูชะยามิ. ข้าพเจ้าขอบูชาอย่างยิ่ง ซึ่งพระพุทธเจ้า ด้วยเครื่องสักการะนี้. ข้าพเจ้าขอบูชาอย่างยิ่ง ซึ่งพระธรรม ด้วยเครื่องสักการะนี้. ข้าพเจ้าขอบูชาอย่างยิ่ง ซึ่งพระสงฆ์ ด้วยเครื่องสักการะนี้. บุคคลที่ควรบูชา ได้แก่ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ พ่อแม่ ครูอาจารย์ การบูชาแบ่ง ออกเป็น ๒ ประเภท คือ การบูชาด้วยวัตถุสิ่งของ เช่น ดอกไม้ ธูป เทียน ข้าวปลาอาหาร
เสื้อผ้าอาภรณ์ การดูแลเอาใจใส่ เป็นต้น และการบูชาด้วยการปฏิบัติตามคำสั่งสอน คือ ไม่ทำ ชั่วทำแต่สิ่งดี ในการบูชาทั้ง ๒ ประเภทนั้น พระพุทธเจ้าทรงสรรเสริญการบูชาด้วยการปฏิบัติ
ตามคำสอนว่าเป็นยอดของการบูชาที่ควรปฏิบัติอย่างยิ่ง
บริษัท สำนักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำกัด 25