Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 4
31/08/2017 15:16
hoe het begOn...
PJ O T R M Ü L L E R B O E K V O O R M O
5
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 5
31/08/2017 15:16
Vrijdagmiddag. De rust in mijn atelier in de oude brandweerkazerne op de Ruijterkade wordt bruut onderbroken door een verschrikkelijk, onmogelijk te negeren geluid‌
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 6
31/08/2017 15:16
Verdomme!
PJ O T R M Ü L L E R B O E K V O O R M O
Ik haat dit. Ik haat het om gestoord te worden in mijn werk. Dat je niet weet wie zich aan de andere kant van de lijn bevindt. Ik word er paranoïde van.
Meestal laat ik de telefoon dus overgaan, maar deze keer besluit ik op te nemen.
Het is de leverancier van een steen die woensdag vanuit Italië bezorgd zou worden...
Si?
7
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 7
31/08/2017 15:16
Signore Müller, het spijt mij zeer, maar de chauffeur is vanwege familieomstandigheden weggeroepen. Hij kan de steen pas volgende maand leveren. Maar we kunnen u wel een àndere steen leveren…
Hoe bedoelt u, een àndere steen? Ik heb deze steen speciaal uitgekozen! Zijn jullie soms gek geworden?
Maar signore Müller, u begrijpt het n...
Ik heb geen tijd voor deze onzin! Die steen is woensdag hier, anders betaal ik niet!
Ach, weet u wat, u zoekt het maar fijn uit met die steen van u!
Jezus, zo kan ik toch niet verder met werken!
Verdomme, het is alweer uur!
vijf
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 8
31/08/2017 15:16
PJ O T R M Ăœ L L E R B O E K V O O R M O
Zal je net zien, juist als je een taart in de oven wilt zetten...
9
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 9
31/08/2017 15:16
Kom, we gaan aan de reis beginnen.
Hebben we niks beters te doen? Reis?
Pas jij nou maar op en daal voorzichtig af, het kan hier glad en ruw zijn aan het begin van de grot. Ik heb je over mijn leven verteld, nu ga ik je het verhaal van mijn beelden vertellen.
Verdorie, Mo heeft zijn mobiel thuis laten liggen. En hij weet zich geen raad zonder dat ding‌
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 24
31/08/2017 15:17
Zo, daar zijn we dan. Achter deze deur begint mijn beeldhouwersleven.
Bedoel je die rare kunst van jou, papa?
Hihi.
Welja, lach er maar om. Nou ja, het is mijn allereerste werk. Zo goed is dat inderdaad niet.
“Dit is mijn eerste…
PJ O T R M Ü L L E R B O E K V O O R M O
…van de Rietveld. Zelf vond ik het allemaal zéér erotische vormen, haha! Ze zijn geënt op Brancusi. Het is een leerproces geweest, ik was nog heel erg beïnvloedbaar.”
…professionele werk.
25 Eindexamenwerk...
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 25
31/08/2017 15:18
Wanneer je met abstracte vormen werkt, heb je altijd die tweestrijd: wanneer precies is iets abstract? Kan figuratief óók abstract zijn?
Kom op, we gaan verder. Vooruit in de tijd, een niveautje hoger. Letterlijk en figuurlijk.
Waar heeft hij het nou weer over?!
Met die vraag ben ik een tijd lang bezig geweest. Wanneer de gedachte abstracter is dan de vorm, vind ik beeldhouwen als kunstvorm te concreet. Muziek bijvoorbeeld vind ik veel abstracter. Kun je me een beetje volgen?
Maar goed. In het eerste jaar na de Rietveld begon ik te onderzoeken wat steen nou eigenlijk helemaal voor mij betekent. Waarom kan monolitische steen er bijvoorbeeld niet uitzien alsof je het over je been buigt?
O, dit is de afdeling jeugdzondes! ‘Kijk mij eens goed kunnen hakken!’
Al deze beelden zijn opgedragen aan vriendinnetjes. Ach ja, ik was nog jong. Het kunstenaarsschap is zó romantisch in de ogen van sommige jonge meiden.
Dat grote grijze beeld links is opgedragen aan Charlotte. Het is een klassieke contrapposto, een standbeen-speelbeen, die ik op een abstracte manier heb uitgevoerd.
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 26
31/08/2017 15:18
O ja, da’s waar ook. Dit beeld heb ik opgedragen aan Els. Tot aan dit beeld had ik behoorlijke last van stress en migraine, omdat ik tegen de zin van mijn ouders was ingegaan. Het is toen – ik was vijf-, zesentwintig – gelukkig meteen aangekocht door de gemeente Amsterdam voor het gigantische bedrag van 30.000 gulden en op het Koningsplein geplaatst, op de brug tegenover de Universiteitsbibliotheek. Het was voor mijn ouders het bewijs dat ik toch een goede keus had gemaakt. Men vond het toen trouwens een behoorlijk seksueel getint beeld.
Zeg dat wel! Het lijken net twee neukende pakjes kauwgom! PJ O T R M Ü L L E R B O E K V O O R M O
Omhoog, naar de volgende zaal. Dit beeld is gemaakt in opdracht van de gemeente Amsterdam voor de Bijlmermeer. Het staat er nog steeds. De Bijlmermeer was toen nog een nieuwe stadswijk en ik vond dat ik volledig abstract moest kunnen werken.
27
Pfft… jij met je abstracte kunst…
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 27
31/08/2017 15:18
“Ik worstelde in die tijd nog steeds met het materiaal. Deze sinusoïde vorm is uit één stuk steen gehakt – ik was jong en wilde bewijzen hoe virtuoos ik was met hamer en beitel.”
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 28
31/08/2017 15:18
“Uiteindellijk werd het beeld in de Bijlmermeer geplaatst. Een criticus merkte op: ‘Hij behandelt marmer als stopverf.’ Dat was een pijnlijk maar leerzaam moment.”
29
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 29
31/08/2017 15:18
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 30
31/08/2017 15:18
31
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 31
31/08/2017 15:18
Het huiskamertempeltje rechts is geïnspireerd door Indiase tempeltjes, maar het werd uiteindelijk meer en meer een beeldhouwwerk. Niet verwonderlijk voor een beeldhouwer, hahaha!
Bovenin het tempeltje zijn twee nissen met daarin retorten met een vroeg-christelijke tekst, een palindroom van vijf woorden. Die vond je vroeger op deuren, voor christenen een teken dat er andere christenen in het huis woonden.
Al die kloostervakanties in mijn jeugd heb ik goed gebruikt in mijn beelden!
Het witte beeld hierboven dat naast het huiskamertempeltje staat was onderdeel van een beeldhouwsymposium in Italië. Ik moest op de parkeerplaats van Fanano een beeldhouwwerk maken voor publiek. Nou, dat is iets wat ik nooit meer doe. Ik kreeg er zo de pest in dat ik een Mariakapelletje ben gaan maken, in een dorp dat al vol stond met Mariakapelletjes. Toen ik uitlegde wat mijn werk betekende, viel dat niet goed. Voor hen grensde het aan blasfemie.
Deze kleine terracotta werken hieronder zijn een soort voorlopers van de grote werken voor het Europees Keramisch Werkcentrum.
Het Europees Keramisch Werkcentrum had een nieuwe vestiging in Den Bosch, en voor de opening hadden ze een gezelschap van internationale kunstenaars uitgenodigd, die al dan niet met klei hadden gewerkt. Ik in elk geval niet. Ik vind klei als beeldhouwer maar een rare substantie: het is zacht, je doet er iets mee, het blijft zacht, behalve als je het gaat bakken. Maar goed, ik was er nou eenmaal en ik mocht met een onbeperkte hoeveelheid klei aan de slag. Toen heb ik dit gemaakt, een werk van 5 meter breed en 1.50 meter hoog. Nou ja, ik heb het niet helemaal zelf gemaakt… mijn Noorse assistent Frank draaide de losse onderdelen van klei. Het kostte me wel elk uur een heel brood om de maag van die Noor te vullen, anders had hij de kracht niet om die 1.50 meter hoge beelden te maken op zijn draaischijf.
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 42
31/08/2017 15:19
Die beelden zien er wankel uit…
MO! NEE!
Grapje, papa!
Ik schrok me dood, jongen!
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 43
43
31/08/2017 15:19
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 44
31/08/2017 15:19
45
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 45
31/08/2017 15:19
Dat soort grapjes zijn niet leuk, Mo.
Als er iets met die beelden gebeurt, dan raak je mij ook. Die beelden zijn kwetsbaar, zoals de relatie tussen twee mensen die veel van elkaar houden.
Het doet me denken aan die keer dat we in Parijs waren, toen je nog klein was en je plotseling van ons wegrende.
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 46
Dat weet ik niet meer...
31/08/2017 15:20
“We kochten een broodje in Rue Muller bij een Algerijn, vlakbij de Sacré-Coeur. Het waren de lekkerste baguettes die we ooit in Parijs hadden gegeten.”
Vast en zeker, hè, Mo?
PJ O T R M Ü L L E R B O E K V O O R M O
Goddelijk! Dat moet wel door de straatnaam komen, hahaha!
47
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 47
31/08/2017 15:20
Mo?
Hé, Mo! Waar ga jij nou heen?
MO?!
Pak me dan!
kom me maar halen!
Wel verd… Hé! Hier blijven jij! Pjotr! Straks raken we hem kwijt!
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 48
31/08/2017 15:20
Daar gaat Mo! De Sacré-Coeur in!
Zoek me dan als je kan…
Excuse me, have you seen a little boy with short brown hair and a blue T-shirt?
“Ik liep door naar de Place du Tertre, waar kunstenaars de Sacré-Coeur schilderen voor de toeristen.”
PJ O T R M Ü L L E R B O E K V O O R M O
“We waren je kwijt.. De Sacré-Coeur is een doolhof, en die dag barstte het van de toeristen. Je moeder en ik waren bezorgd. Hoe konden we je terugvinden?”
49
Excusez-moi, mais peutêtre vous avez vu mon petit fils? Il s’appelle Mo. Il s’est enfui!
Boek Pjotr Muller Lecturis NL/ENG DEF.indd 49
31/08/2017 15:20