ανοιχτά δεδομένα
Οι φορείς της δημόσιας διοίκησης, μπορούν να επαναχρησιμοποιούν και να διασυνδέουν τα ανοιχτά δημόσια δεδομένα με αποτελέσματα τη σημαντική μείωση του κόστους λειτουργίας τους και την παροχή καλύτερων υπηρεσιών προς τους πολίτες.
Που βρίσκεται η Ελλάδα σε σχέση με τα Ανοιχτά Δεδομένα;
Άννα Καρακωνσταντή
Λειτουργεί επίσης ο ιστοχώρος data.gov.gr που παρέχει πρόσβαση σε όλα τα δημόσια δεδομένα όλων των φορέων της ελληνικής κυβέρνησης. Τέτοια σύνολα δεδομένων μπορεί ενδεικτικά να απορρέουν από τις ακόλουθες θεματικές ενότητες: οικονομικά στοιχεία, προμήθειες, αποφάσεις του κράτους, φορολογία και εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, περιβάλλον, οικοδομική δραστηριότητα, επενδύσεις, πολιτισμός και τουρισμός, εκπαίδευση και έρευνα, τιμές προϊόντων και υπηρεσιών, αποτελεσματικότητα των δημοσίων υπηρεσιών. Ήδη στο κεντρικό αποθετήριο διατίθενται περισσότερα από 2000 σύνολα δεδομένων (www. data.gov.gr/stats). Επίσης, έχει ολοκληρωθεί η απολογιστική ετήσια έκθεση για τη διάθεση και περαιτέρω χρήση των ανοικτών δεδομένων από τους υπόχρεους φορείς της δημόσιας διοίκησης για το 2015 (www.data.gov.gr/pages/annualreport).
Γραφιστική Μελέτη
Η Ελλάδα εφαρμόζει την Οδηγία της ΕΕ 2013/37 «σχετικά με την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα», κάνοντας όμως παράλληλα ακόμη πιο τολμηρά βήματα σε σχέση με το κείμενο της οδηγίας για το άνοιγμα των δημοσίων δεδομένων και την ενίσχυση της διαφάνειας. Περισσότερο συγκεκριμένα, έχει καθιερωθεί, σύμφωνα και με τις διεθνείς δεσμεύσεις της χώρας στο πλαίσιο του Open Government Project (OGP), η αρχή της εξ ορισμού ανοιχτής διάθεσης και περαιτέρω χρήσης της δημόσιας πληροφορίας.
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ
Ανοιχτά Δεδομένα: τι είναι; Όταν μιλούμε για Aνοιχτά Δεδομένα, εννοούμε τα στοιχεία και τις πληροφορίες που παράγουν και διαθέτουν οι φορείς της δημόσιας διοίκησης και τα οποία είναι προσβάσιμα σε όλους, με ελάχιστους ή καθόλου νομικούς, τεχνικούς ή οικονομικούς περιορισμούς.
Κατηγορία
Γεωχωρική πληροφορία
Ταχυδρομικοί κώδικες, χάρτες (κτηματολογικοί, τοπογραφικοί, θαλάσσιοι, διοικητικών ορίων κ.λπ.)
Γεωσκόπηση και περιβάλλον
Δορυφορικά και επιτόπια δεδομένα (παρακολούθηση του καιρού, της ποιότητας του εδάφους και των υδάτων, της κατανάλωσης ενέργειας, των επιπέδων εκπομπών κ.λπ.)
Παράδειγμα 2: Με βάση το οδικό δίκτυο και σε συνδυασμό με Ανοιχτά Δεδομένα, όπως θέση υπηρεσιών υγείας, θέση σχολείων, θέση δημόσιων υπηρεσιών, δρομολόγια αστικών συγκοινωνιών, συντελεστές δόμησης, επίπεδα μόλυνσης ατμόσφαιρας και ηχορύπανσης μπορούν να αναπτυχθούν εφαρμογές για τη λήψη αποφάσεων σε σχέση με αστικές περιοχές.
Ποιοι μπορούν να ωφεληθούν από τα Ανοιχτά Δεδομένα;
Συγκοινωνίες
Ωράρια δημόσιων συγκοινωνιών (όλων των μέσων μεταφοράς) σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, οδικά έργα, πληροφορίες οδικής κυκλοφορίας κ.λπ..
Στατιστικά στοιχεία
Εθνικά, περιφερειακά και τοπικά στατιστικά δεδομένα με βασικούς δημογραφικούς και οικονομικούς δείκτες (ΑΕγχΠ, ηλικία, υγεία, ανεργία, εισόδημα, εκπαίδευση κ.λπ.)
Επιχειρήσεις
Μητρώα εταιρειών (κατάλογοι εγγεγραμμένων εταιρειών, δεδομένα ιδιοκτησίας και διοίκησης, ισολογισμοί κ.λπ.)
Ανοιχτά Δεδομένα Vs Προσωπικά δεδομένα; Το άνοιγμα των δημοσίων δεδομένων γίνεται με απόλυτο σεβασμό στην προστασία των προσωπικών δεδομένων. Ο νόμος τελεί υπό την επιφύλαξη του ν. 2472/1997 για την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ενώ τίθεται και ειδική απαγόρευση για τη δημόσια διάθεση των δεδομένων, όταν αυτή προσκρούει στις απαγορεύσεις της νομοθεσίας για την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Πώς μπορούν να αξιοποιηθούν τα Ανοιχτά Δεδομένα; Τα Ανοιχτά Δεδομένα αν διασυνδεθούν μπορούν κυρίως να χρησιμεύουν σε δύο τομείς: στη διαφάνεια της διαχείρισης της δημόσιας πληροφορίας, στην καινοτομία και στην επιχειρηματικότητα, μέσω της δημιουργίας χρήσιμων υπηρεσιών με βάση τα δημόσια δεδομένα.
Τι είδους δεδομένα μπορούν να είναι ανοιχτά; Ενδεικτικά παραδείγματα παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα:
Παραδείγματα συνόλων δεδομένων
Παράδειγμα 1: Με βάση το οδικό δίκτυο και σε συνδυασμό με Ανοιχτά Δεδομένα, όπως δρομολόγια αστικής συγκοινωνίας, στοιχεία κίνησης οχημάτων στους δρόμους και θέση/ώρες λειτουργίας μνημείων/μουσείων/αρχαιολογικών χώρων μπορεί μια εταιρία να φτιάξει εφαρμογή, μέσω Internet, κινητών τηλεφώνων κ.α., που θα προτείνει διαδρομή για μετάβαση από μια περιοχή στην άλλη και με προτάσεις για επισκέψεις σε χώρους ενδιαφέροντος. Τέτοιες εφαρμογές βοηθούν την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Οι πολίτες. Ανοιχτά Δεδομένα σημαίνουν περισσότερο ενημερωμένους πολίτες και λιγότερες άκαρπες επισκέψεις στις δημόσιες υπηρεσίες για ενημέρωση. Ειδικά οι ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού υποστηρίζονται σημαντικά από τη χρήση ανοιχτών δεδομένων. Χαρακτηριστικά, η διάθεση στοιχείων προσβασιμότητας μειώνει τα εμπόδια για εργασία, ταξίδια και τουρισμό για ανθρώπους με κινητικά προβλήματα. Ομοίως, η ψηφιακή διάθεση των δημόσιων πληροφοριών σε ανοιχτά πρότυπα επιτρέπει την ευχερή μετατροπή σε κώδικα Braille για εκείνους που αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης. Οι επιχειρήσεις, ιδίως οι νεοφυείς και όσες δραστηριοποιούνται στον τομέα των νέων τεχνολογιών, έχουν την απαραίτητη πρώτη ύλη, ώστε να αναπτύξουν υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας.
ανοιχτά δεδομένα
Οι φορείς της δημόσιας διοίκησης, μπορούν να επαναχρησιμοποιούν και να διασυνδέουν τα ανοιχτά δημόσια δεδομένα με αποτελέσματα τη σημαντική μείωση του κόστους λειτουργίας τους και την παροχή καλύτερων υπηρεσιών προς τους πολίτες.
Που βρίσκεται η Ελλάδα σε σχέση με τα Ανοιχτά Δεδομένα;
Άννα Καρακωνσταντή
Λειτουργεί επίσης ο ιστοχώρος data.gov.gr που παρέχει πρόσβαση σε όλα τα δημόσια δεδομένα όλων των φορέων της ελληνικής κυβέρνησης. Τέτοια σύνολα δεδομένων μπορεί ενδεικτικά να απορρέουν από τις ακόλουθες θεματικές ενότητες: οικονομικά στοιχεία, προμήθειες, αποφάσεις του κράτους, φορολογία και εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, περιβάλλον, οικοδομική δραστηριότητα, επενδύσεις, πολιτισμός και τουρισμός, εκπαίδευση και έρευνα, τιμές προϊόντων και υπηρεσιών, αποτελεσματικότητα των δημοσίων υπηρεσιών. Ήδη στο κεντρικό αποθετήριο διατίθενται περισσότερα από 2000 σύνολα δεδομένων (www. data.gov.gr/stats). Επίσης, έχει ολοκληρωθεί η απολογιστική ετήσια έκθεση για τη διάθεση και περαιτέρω χρήση των ανοικτών δεδομένων από τους υπόχρεους φορείς της δημόσιας διοίκησης για το 2015 (www.data.gov.gr/pages/annualreport).
Γραφιστική Μελέτη
Η Ελλάδα εφαρμόζει την Οδηγία της ΕΕ 2013/37 «σχετικά με την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα», κάνοντας όμως παράλληλα ακόμη πιο τολμηρά βήματα σε σχέση με το κείμενο της οδηγίας για το άνοιγμα των δημοσίων δεδομένων και την ενίσχυση της διαφάνειας. Περισσότερο συγκεκριμένα, έχει καθιερωθεί, σύμφωνα και με τις διεθνείς δεσμεύσεις της χώρας στο πλαίσιο του Open Government Project (OGP), η αρχή της εξ ορισμού ανοιχτής διάθεσης και περαιτέρω χρήσης της δημόσιας πληροφορίας.
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ
Ανοιχτά Δεδομένα: τι είναι; Όταν μιλούμε για Aνοιχτά Δεδομένα, εννοούμε τα στοιχεία και τις πληροφορίες που παράγουν και διαθέτουν οι φορείς της δημόσιας διοίκησης και τα οποία είναι προσβάσιμα σε όλους, με ελάχιστους ή καθόλου νομικούς, τεχνικούς ή οικονομικούς περιορισμούς.
Κατηγορία
Γεωχωρική πληροφορία
Ταχυδρομικοί κώδικες, χάρτες (κτηματολογικοί, τοπογραφικοί, θαλάσσιοι, διοικητικών ορίων κ.λπ.)
Γεωσκόπηση και περιβάλλον
Δορυφορικά και επιτόπια δεδομένα (παρακολούθηση του καιρού, της ποιότητας του εδάφους και των υδάτων, της κατανάλωσης ενέργειας, των επιπέδων εκπομπών κ.λπ.)
Παράδειγμα 2: Με βάση το οδικό δίκτυο και σε συνδυασμό με Ανοιχτά Δεδομένα, όπως θέση υπηρεσιών υγείας, θέση σχολείων, θέση δημόσιων υπηρεσιών, δρομολόγια αστικών συγκοινωνιών, συντελεστές δόμησης, επίπεδα μόλυνσης ατμόσφαιρας και ηχορύπανσης μπορούν να αναπτυχθούν εφαρμογές για τη λήψη αποφάσεων σε σχέση με αστικές περιοχές.
Ποιοι μπορούν να ωφεληθούν από τα Ανοιχτά Δεδομένα;
Συγκοινωνίες
Ωράρια δημόσιων συγκοινωνιών (όλων των μέσων μεταφοράς) σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, οδικά έργα, πληροφορίες οδικής κυκλοφορίας κ.λπ..
Στατιστικά στοιχεία
Εθνικά, περιφερειακά και τοπικά στατιστικά δεδομένα με βασικούς δημογραφικούς και οικονομικούς δείκτες (ΑΕγχΠ, ηλικία, υγεία, ανεργία, εισόδημα, εκπαίδευση κ.λπ.)
Επιχειρήσεις
Μητρώα εταιρειών (κατάλογοι εγγεγραμμένων εταιρειών, δεδομένα ιδιοκτησίας και διοίκησης, ισολογισμοί κ.λπ.)
Ανοιχτά Δεδομένα Vs Προσωπικά δεδομένα; Το άνοιγμα των δημοσίων δεδομένων γίνεται με απόλυτο σεβασμό στην προστασία των προσωπικών δεδομένων. Ο νόμος τελεί υπό την επιφύλαξη του ν. 2472/1997 για την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ενώ τίθεται και ειδική απαγόρευση για τη δημόσια διάθεση των δεδομένων, όταν αυτή προσκρούει στις απαγορεύσεις της νομοθεσίας για την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Πώς μπορούν να αξιοποιηθούν τα Ανοιχτά Δεδομένα; Τα Ανοιχτά Δεδομένα αν διασυνδεθούν μπορούν κυρίως να χρησιμεύουν σε δύο τομείς: στη διαφάνεια της διαχείρισης της δημόσιας πληροφορίας, στην καινοτομία και στην επιχειρηματικότητα, μέσω της δημιουργίας χρήσιμων υπηρεσιών με βάση τα δημόσια δεδομένα.
Τι είδους δεδομένα μπορούν να είναι ανοιχτά; Ενδεικτικά παραδείγματα παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα:
Παραδείγματα συνόλων δεδομένων
Παράδειγμα 1: Με βάση το οδικό δίκτυο και σε συνδυασμό με Ανοιχτά Δεδομένα, όπως δρομολόγια αστικής συγκοινωνίας, στοιχεία κίνησης οχημάτων στους δρόμους και θέση/ώρες λειτουργίας μνημείων/μουσείων/αρχαιολογικών χώρων μπορεί μια εταιρία να φτιάξει εφαρμογή, μέσω Internet, κινητών τηλεφώνων κ.α., που θα προτείνει διαδρομή για μετάβαση από μια περιοχή στην άλλη και με προτάσεις για επισκέψεις σε χώρους ενδιαφέροντος. Τέτοιες εφαρμογές βοηθούν την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Οι πολίτες. Ανοιχτά Δεδομένα σημαίνουν περισσότερο ενημερωμένους πολίτες και λιγότερες άκαρπες επισκέψεις στις δημόσιες υπηρεσίες για ενημέρωση. Ειδικά οι ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού υποστηρίζονται σημαντικά από τη χρήση ανοιχτών δεδομένων. Χαρακτηριστικά, η διάθεση στοιχείων προσβασιμότητας μειώνει τα εμπόδια για εργασία, ταξίδια και τουρισμό για ανθρώπους με κινητικά προβλήματα. Ομοίως, η ψηφιακή διάθεση των δημόσιων πληροφοριών σε ανοιχτά πρότυπα επιτρέπει την ευχερή μετατροπή σε κώδικα Braille για εκείνους που αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης. Οι επιχειρήσεις, ιδίως οι νεοφυείς και όσες δραστηριοποιούνται στον τομέα των νέων τεχνολογιών, έχουν την απαραίτητη πρώτη ύλη, ώστε να αναπτύξουν υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας.