10 minute read
VOOR IEDEREEN
VOOR iedereen
EEN Het Leger des Heils heeft ruim 200 locaties door heel Nederland. Van het hoofdkwartier PLEK in Almere tot de dagopvang in Terneuzen, van de buurthuiskamer in Roermond tot het korpsgebouw in Delfzijl. Wat gebeurt er eigenlijk precies in al die gebouwen?
tekst/Geke van Wijnen beeld/Tirza Beekhuis
49 LOCATIES[ ]
Korpslocatie
Een korpslocatie is een combinatie van een kerk en een buurthuiskamer. Op zondag zijn er samenkomsten, en ook doordeweeks zijn er ook allerlei activiteiten, zoals kinderclubs en gebedsgroepen.
120 LOCATIES[ ]
Buurthuiskamer
De buurthuiskamer is er voor iedereen. Er zijn er nu 120 en de komende jaren komen er alleen maar meer bij. Vrijwilligers creëren een veilige, gezellige plek waar buurtbewoners terecht kunnen voor een kop koffie, een goed gesprek, praktische hulp of een doorverwijzing naar professionele hulp.
[ 1 LOCATIE] Hoofdkwartier Vanuit het hoofdkwartier in Almere wordt de landelijke organisatie Leger des Heils geleid. Er wordt leiding gegeven aan de eenheden Welzijns- en Gezondheidszorgen en het Kerkgenootschap. Ook vind je er dienstverlenende afdelingen zoals Human Resourches, Fondsenwerving en Communicatie.
[ 1 LOCATIE] Hospice Hospice Rozenheuvel is een specialistisch verpleeghuis waar mensen worden opgenomen die aan het einde van hun leven zijn gekomen. Soms verblijven er ook ernstig zieke mensen om hen te kunnen helpen met pijnbestrijding. Alle zorgverleners en vrijwilligers hebben als doel om de laatste fase van iemands leven zo prettig mogelijk in te vullen.
17 LOCATIES[ ]
Gezinshuis
In een gezinshuis worden kinderen opgevangen die al veel hebben meegemaakt en niet bij hun ouders kunnen wonen. De situatie in een gezinshuis lijkt op een pleeggezin, alleen worden er meer kinderen tegelijk opgenomen en is één van de ouders hulpverlener: een soort professionele opvoeder.
De stichting Leger des Heils Jeugdbescherming en Reclassering heeft veertien kantoren in heel Nederland. Vanuit die kantoren werken onze collega’s die gezinnen, jongeren en ex-gedetineerden begeleiden. Het kantoor wordt gebruikt om gesprekken te voeren en als uitvalsbasis om mensen te bezoeken.
Kantoren van Jeugdbescherming en Reclassering
[
14
LOCATIES
]
19
LOCATIES
]
Dag- en nachtopvanglocaties
Het Leger des Heils heeft verschillende soorten locaties voor mensen zonder dak boven hun hoofd. Locaties voor dagopvang heten ‘Hier en nu’, nachtopvang heet ‘Van de straat’ en de locaties die beide bieden heten DNO (Dag en Nacht Opvang).
Verpleeghuis
Het Leger des Heils heeft veel ervaring met mensen met multi-problematiek: kwetsbare mensen die bijvoorbeeld én verslaafd zijn geweest, psychiatrische problemen hebben en een sociaal netwerk missen. Deze mensen kunnen vaak nergens terecht wanneer ze oud worden. Het Leger vangt hen op in gespecialiseerde verpleeghuizen. Maar het Leger des Heils heeft ook ‘gewone’ verpleeghuizen voor mensen zonder multi-problematiek.
[ 7 LOCATIES]
[19 LOCATIES]
50|50-workcenter
In een 50|50-workcenter krijgen mensen die lang geen werk hebben gehad de kans om te re-integreren. In de workcenters worden allerlei mooie dingen gemaakt, zoals fietsen en houten tafels. Ook wordt er groente verbouwd in moestuinen. Lees meer op legerdesheils.nl/participatie.
Domus
In een Domus wonen mensen die anders dak- en thuisloos zouden zijn (domus is Latijn voor ‘huis’). De meeste bewoners hebben verslavings- en/of psychiatrische problematiek. In de Domus krijgen ze structuur en begeleiding, zodat ze een passende dagindeling kunnen maken. Het uiteindelijke doel is zo zelfstandig mogelijk kunnen deelnemen aan de samenleving.
25 LOCATIES[ ]
[ 1 LOCATIE]
Verslavingskliniek
De Wending is niet zo maar een afkickkliniek. Hier helpt het Leger mensen met een lichte verstandelijke beperking niet alleen om van hun verslaving af te komen, maar proberen zij ook hun leven weer op de rit te krijgen. Zo wordt er naast hulpverlening voor verslaving bijvoorbeeld ook GGZ en schuldhulpverlening aangeboden.
107 LOCATIES[ ]
Kledingwinkels en ReShare Stores
Het Leger des Heils zamelt al kleding in sinds 1885. Tegenwoordig zijn we de grootste textielinzamelaar van Nederland. De verzamelde kleding gaat naar de Reshare Stores [10 locaties], tweedehandskledingwinkels [97 locaties] of wordt gerecycled. Kijk op pagina 69 voor alle ReShare Stores.
Jimmy wordt door Garrick geknipt bij de kappersbakfiets:
tekst/Wilfred Hermans beeld/Peter de Krom
dubbelportret
EFFE LUCHTEN, IK VOEL ME
GEHOORD EN BEGREPEN’
lee van 35 euro per week, geld voor een kapper schiet erbij in. “Ik heb het weleens zelf geprobeerd met een bot scheermesje, maar toen liep ik erbij alsof ik zojuist had gevochten met een wilde boskat. Daarom ben ik zo blij dat het Leger des Heils ons een kans gee om er netjes bij te lopen, als je dat zelf wil. Na het knippen voel ik me altijd een ander mens. Méns, ja, en geen zwerver meer. Nu heb ik nog een ruige baard en m’n haar zit slordig. Daarom droeg ik net een pet en vertoonde ik me voorheen minder op straat. Als ik straks klaar ben, gaat m’n pet af en loop ik er weer zo trots als een pauw bij. Ik durf weer op mensen af te stappen, maar ik merk ook dat mensen eerder op míj afstappen als ik er netjes uitzie. Als mijn koppie straks weer gedaan is, wil iedereen met me praten.”
Het knippen is een vorm van liefdadigheid, zegt Jimmy. Iets waar hij – a omstig van het kamp – in zijn leven weinig van hee meegekregen. “Niemand van het kamp hee de afgelopen jaren gevraagd hoe het met me gaat. Maar als ik bij het instroomhuis binnenloop, is het: ‘Hé Jimmy! Alles goed, jongen? Waar ben je zoal mee bezig?’ Het is belangrijk dat ik m’n verhaal kan doen.”
Knippen werkt therapeutisch
Zo’n goed gesprek is een gouden bijvangst van Garricks kappersinitiatief gebleken. Jimmy: “Bij Garrick kan ik m’n hart e e luchten, ik voel me gehoord en begrepen. Dát is liefde.” Garrick knikt enthousiast, terwijl zijn tondeuse vrolijk doorsnort en Jimmy een metamorfose ondergaat. “Die woorden doen me goed, en het is ook wederzijds. Ik voel me verbonden met Jimmy, en gelijkwaardig. Voor mijzelf is dit werk haast therapeutisch, ik leer heel veel van de mensen die ik knip. Hoe je met obstakels in het leven omgaat, jezelf staande houdt, ondanks grote problemen. Jimmy is altijd positief, dat bewonder ik. En ik weet zeker dat hij me direct helpt als ik bij hem zou komen met een probleem met m’n brommer.”
Naarmate Jimmy’s knip- en scheerbeurt verder vordert, wordt zijn glimlach steeds breder. Hier zit daadwerkelijk een ander mens. Hij is z’n wilde haren kwijt, maar blaakt weer van zelfvertrouwen. “Ik ga straks maar even een praatje maken met de vakkenvullers in de supermarkt. De vrouwelijke dan, hè.”
49
Kleren maken de man, maar vlak een fris kapsel ook niet uit, zegt Jimmy, en hij kan het weten. Garrick is zijn begeleider in het instroomhuis aan de Zeeburgerdijk – onderdeel van de opvang voor dak- en thuislozen in Amsterdam – en als Garrick zijn knipkunsten vertoont, gebeuren er wonderen. “Als mijn koppie straks weer gedaan is, wil iedereen met me praten.”
immy (41) en Garrick (40) leerden elkaar ruim tien jaar geleden kennen bij de daklozenopvang waar Garrick begeleider was. Ze verloren elkaar uit het oog toen Jimmy via het Leger des Heils een huis kreeg. Dat ze elkaar jaren later weer ontmoetten – dit keer bij het instroomhuis – gaf Garrick dubbele gevoelens. “Enerzijds betekende dit dat Jimmy blijkbaar weer hulp nodig had. Anderzijds was het gewéldig om elkaar weer te zien, want Jimmy is zo iemand die je bijblijft.” Jimmy werkt op dit moment bij een scooterbedrijf, waar z’n zwarte handen van getuigen. Prachtig werk, vindt Jimmy, want er is altijd wat te doen, en je maakt mensen blij. Er zit een trieste reden achter zijn terugkomst bij het Leger, vertelt ‘ie. “Door het overlijden van m’n vader ging het met met mij bergafwaarts. Ik onttrok me aan de zorgverlening en kwam op straat te staan. Eigen schuld… Zo kwam ik bij het instroomhuis terecht.”
Liefdevolle aai over de bol
We lopen vanuit het instroomhuis naar een viaduct vlakbij. Garrick parkeert er zijn kappersfiets, waarover later meer. Deze plek is ideaal voor z’n mobiele kappersstudio, want je zit altijd droog en hebt de ruimte. Hij geeft Jimmy, die inmiddels heeft plaatsgenomen, een snelle, liefdevolle aai over z’n bol en zet de kappersspullen klaar. “Zo zo, je hebt een extra accuutje bij je?”, zegt
jJimmy, alsof zijn aanstaande coupe een pittige klus gaat worden. “En ook nog een heggenschaar, zeker?” Hij heeft er zichtbaar zin in en weet al precies hoe hij z’n kapsel wil: gemillimeterd, overloopie en een ringbaardje, netjes getrimd. Het knippen gebeurt meestal op initiatief van Garrick, vertelt Jimmy. “’Tijd voor een knipbeurtje!’, zegt ‘ie dan. Hij is de enige die aan m’n haar mag komen. En Hanoch.”
Kapperszaak op wielen
Hanoch Limahelu is Garrick’s collega bij het Leger des Heils. In 2017 besloten ze hun hulpverleningsaanbod uit te breiden en ontstond het lumineuze idee om deelnemers te gaan knippen. Eerst moest er een kapperscursus gevolgd worden en met hulp van externe partijen werd een speciale kappersbakfiets ontworpen, zeg maar: een kapperszaak op wielen. Je klapt de stoeltjes uit, en kunt aan de slag; in kerken, buurthuizen, net waar er behoefte aan is. Vooralsnog knippen ze alleen mannen, net als de doorgewinterde barbiers, en onder daklozen is die groep ook het grootst. Het aanbieden van een knipbeurt als onderdeel van de reguliere hulpverlening bleek een groot succes, zowel voor het personeel als voor de klant. Garrick: “Ik combineer twee passies in één baan, dat is zo tof! Eerder deed ik dat met salsa; ik heb op hoog niveau salsa gedanst en op een gegeven moment zette ik tijdens het werk gewoon een muziekje aan en begon te dansen. Langzamerhand zag je mensen ontdooien en begonnen ze mee te doen. Hetzelfde zie ik bij het knippen gebeuren. Ik heb een man geknipt die tot die tijd letterlijk geen woord sprak, mede vanwege een taalbarrière. Na de eerste knipbeurt begon ‘ie opeens te praten!”
Ander mens
Ook op Jimmy heeft een uurtje knippen grote invloed. Hij
EFFE LUCHTEN, IK VOEL ME
GEHOORD EN BEGREPEN’
leeft van 35 euro per week, geld voor een kapper schiet erbij in. “Ik heb het weleens zelf geprobeerd met een bot scheermesje, maar toen liep ik erbij alsof ik zojuist had gevochten met een wilde boskat. Daarom ben ik zo blij dat het Leger des Heils ons een kans geeft om er netjes bij te lopen, als je dat zelf wil. Na het knippen voel ik me altijd een ander mens. Méns, ja, en geen zwerver meer. Nu heb ik nog een ruige baard en m’n haar zit slordig. Daarom droeg ik net een pet en vertoonde ik me voorheen minder op straat. Als ik straks klaar ben, gaat m’n pet af en loop ik er weer zo trots als een pauw bij. Ik durf weer op mensen af te stappen, maar ik merk ook dat mensen eerder op míj afstappen als ik er netjes uitzie. Als mijn koppie straks weer gedaan is, wil iedereen met me praten.” Iets waar hij – afkomstig van het kamp – in zijn leven weinig van heeft meegekregen. “Niemand van het kamp heeft de afgelopen jaren gevraagd hoe het met me gaat. Maar als ik bij het instroomhuis binnenloop, is het: ‘Hé Jimmy! Alles goed, jongen? Waar ben je zoal mee bezig?’ Het is belangrijk dat ik m’n verhaal kan doen.”
Knippen werkt therapeutisch
Zo’n goed gesprek is een gouden bijvangst van Garricks kappersinitiatief gebleken. Jimmy: “Bij Garrick kan ik m’n hart effe luchten, ik voel me gehoord en begrepen. Dát is liefde.” Garrick knikt enthousiast, terwijl zijn tondeuse vrolijk doorsnort en Jimmy een metamorfose ondergaat. “Die woorden doen me goed, en het is ook wederzijds. Ik voel me verbonden met Jimmy, en gelijkwaardig. Voor mijzelf is dit werk haast therapeutisch, ik leer heel veel van de mensen die ik knip. Hoe je met obstakels in het leven omgaat, jezelf staande houdt, ondanks grote problemen. Jimmy is altijd positief, dat bewonder ik. En ik weet zeker dat hij me direct helpt als ik bij hem zou komen met een probleem met m’n brommer.”
Naarmate Jimmy’s knip- en scheerbeurt verder vordert, wordt zijn glimlach steeds breder. Hier zit daadwerkelijk een ander mens. Hij is z’n wilde haren kwijt, maar blaakt weer van zelfvertrouwen. “Ik ga straks maar even een praatje maken met de vakkenvullers in de supermarkt. De vrouwelijke dan, hè.”
