RUIM BAAN VOOR EEN INCLUSIEVE SAMENLEVING Jaarverslag 2015
voor bestrijding van vermijdbare blindheid voor inclusie van mensen met een handicap
JAARVERSLAG 2015
2
RUIM BAAN VOOR EEN INCLUSIEVE SAMENLEVING
INHOUDSOPGAVE
WOORD VOORAF
5
SAMENVATTING 6 1. DOELSTELLING, BELEID EN STRATEGIE
8
2. PROGRAMMA’S
12
3. FONDSENWERVING
28
4. COMMUNICATIE MET BELANGHEBBENDEN
30
5. BESTUUR EN ORGANISATIE
32
6. FINANCIËN
38
7. VOORUITBLIK
50
3
JAARVERSLAG 2015
4
WOORD VOORAF
WOORD VOORAF Het afgelopen jaar hebben we veel energie gestoken in het strategische plan voor de jaren 2016-2020. Het is een ambitieus plan met een heldere visie geworden. De stichting wil in toenemende mate werken aan innovatieve projecten. Wij willen dat mensen met een handicap een eerlijke kans krijgen om actief te worden op alle niveaus in de samenleving. Het VN-verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap is daarvoor een prima vertrekpunt. Wij zoeken actief naar samenwerking met andere organisaties om zoveel mogelijk mensen in de doelgroep te bereiken met effectieve en duurzame oplossingen. Een woord van dank gaat uit naar alle trouwe donateurs, vrijwilligers, medewerkers en lokale partnerorganisaties. Samen maken we het verschil voor de meest kwetsbaren in deze wereld! Menno van Hulst, voorzitter
5
JAARVERSLAG 2015
SAMENVATTING Doelstelling, beleid en strategie We hebben geconcludeerd dat de inclusie van mensen met een beperking een belangrijk aandachtsgebied is waar een groeiende vraag naar is en waar nog veel kennis op moet worden ontwikkeld. De aanpak van LIGHT FOR THE WORLD om andere organisaties te trainen en te adviseren werpt vruchten af. We hebben kunnen aantonen dat we een grotere impact hebben als we reguliere organisaties helpen om hun programma’s toegankelijk te maken. We bereiken op
deze meer indirecte manier uiteindelijk veel meer mensen met een handicap dan als we ons zouden richten op specifieke en exclusieve projecten voor gehandicapten. Een van de verschuivingen die gaat plaats vinden is dat we ons minder zullen richten op financiering van (meer traditionele) projecten van lokale organisaties en meer op samenwerking in programma’s van andere organisaties. De rol die LIGHT FOR THE WORLD gaat oppakken is die van trainer en adviseur van de internationale en de lokale organisaties.
Programma’s De steun aan oogzorgprogramma’s in Afghanistan en Indonesië is succesvol afgebouwd. Binnen het thema Onderwijs en revalidatie wordt nadrukkelijker samenwerking gezocht met overheden. De resultaten daarvan zijn al zichtbaar in Bangladesh en Zuid-Soedan. Het handboek gebarentaal voor Zuid-Soedan nadert haar voltooiing. Werk en inkomen wordt een steeds belangrijker werkgebied voor LIGHT FOR THE WORLD. Het EmployAble project in Ethiopië, Kenia
Over het jaarverslag Het jaarverslag is opgesteld conform Richtlijn 650 voor fondsenwervende instellingen. Deze richtlijn dient te worden gevolgd door houders van het CBF-keurmerk. In de Richtlijn zijn de aanwijzingen voor het jaarverslag uitgebreid en in overeenstemming gebracht met de ‘Code Goed Bestuur voor Goede Doelen’. Met betrekking tot de jaarrekening zijn er modellen voor de balans, de staat van baten en lasten en de kostenverdeelstaat. De basis van de cijferpresentatie ligt in de kostenverdeelstaat waarin de voorkomende kostensoorten verdeeld worden naar bestemmingen. De bestemmingen zijn opgedeeld in drie hoofdgroepen, te weten: Doelstelling, Werving baten en Beheer en administratie. Verder zijn in de Richtlijn 650 diverse voorschriften opgenomen, bijvoorbeeld inzake de bezoldiging van bestuur en directie of de wijze waarop het eigen vermogen moet worden gepresenteerd en toegelicht. • Dit jaarverslag is uitsluitend beschikbaar in de Nederlandse taal. • Om kosten te besparen en de milieubelasting te verminderen wordt een gedrukt exemplaar uitsluitend toegezonden aan degenen die daar expliciet om hebben gevraagd. • De samenvatting is beschikbaar in grootletterdruk, braille en gesproken woord.
6
SAMENVATTING
en Rwanda gaat haar laatste jaar in en er zijn waardevolle lessen geleerd. De aansluiting van beroepsopleidingen op de arbeidsmarkt zal extra aandacht krijgen. Om de lobby binnen Nederland te versterken zijn we een nieuwe vorm van samenwerking gestart met organisaties die dezelfde visie hebben. Wanneer het VNverdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap wordt geratificeerd, zullen we ervoor blijven lobbyen dat de Nederlandse overheid en ambassades hier concrete actieplannen voor uitwerken.
Communicatie met belanghebbenden Een mooie opsteker dit jaar waren de uitzendingen van EO Metterdaad over ons werk in Papoea en DR Congo. Het Nederlands Dagblad publiceerde enkele artikelen over het project in Rwanda. We hebben bij de Tweede Kamer met succes een bijzondere procedure aangevraagd over het VNverdrag, wat uiteindelijk mede bepalend is geweest voor het instellen van een inclusiefonds door minister Ploumen. Het ontwikkelen van een gebarentaal voor Zuid-Soedan werd in diverse media belicht.
Fondsenwerving De AD-ID-alliantie, waarin LIGHT FOR THE WORLD participeert, is niet geselecteerd voor het Strategisch Partnerschap van de Nederlandse overheid. Uiteraard was dit een grote teleurstelling, omdat hierdoor een aanzienlijke subsidie voor de projecten vervalt met ingang van 2016. Het Inclusiefonds is een nieuw subsidiekader dat kansen biedt voor LIGHT FOR THE WORLD. De projecten passen goed binnen de doelstellingen van het fonds. Voor het werven van grote giften is een senior relatiebeheerder aangesteld. Zij heeft veel tijd geïnvesteerd in het onderhouden van contacten met donateurs. De resultaten hiervan bieden perspectief op de langere termijn.
Bestuur en organisatie Het bestuur heeft afscheid genomen van de bestuursleden Wynia, Kaemingk en Van der Hoeven. Toegetreden zijn de leden Folmer, Wesemann en Van Stuijvenberg. Hiermee is het bestuur weer op volle sterkte. De ziekte van de directeur en de waarneming door de adjunct directeur hebben de nodige aandacht gehad van het bestuur. De opheffing van de confederatie en het opzetten van LIGHT FOR THE WORLD International en de consequenties voor LIGHT FOR THE WORLD Nederland zijn uitvoerig besproken. Daarnaast heeft het bestuur zich bezonnen op de nieuwe strategie voor de jaren 20162020. Dit jaar is de Partos9001 certificering verkregen. Dit is een aanvulling op ISO9001 met
specifieke eisen voor de sector ontwikkelingssamenwerking.
Financiën De totale baten zijn ongeveer € 100.000 lager dan vorig jaar en komen uit net onder de € 4,0 miljoen. De besteding aan de doelstelling en de overige lasten zijn ruim € 500.000 lager dan vorig jaar. Als gevolg hiervan ontstaat er dit jaar een overschot van ongeveer € 125.000 in plaats van een tekort in 2014. Baten uit donaties en giften nemen iets af, maar dat is dit jaar ruimschoots goedgemaakt door een hogere opbrengst uit nalatenschappen. Van de totale lasten ter grootte van € 3,8 miljoen is € 3,1 miljoen besteed aan de doelstelling. Het bestedingspercentage is 86,6% en dat is lager dan vorig jaar. De kosten van beheer en administratie zijn gedaald naar 2,2% en de kosten voor fondsenwerving zijn gestegen naar 14,2%. Beide percentages blijven binnen de intern vastgestelde norm.
7
JAARVERSLAG 2015
1. DOELSTELLING, BELEID EN STRATEGIE DOELSTELLING Het hoofddoel van de stichting is het bijdragen aan een wereld waarin recht wordt gedaan aan mensen met een handicap. Daarbij vormt het ‘Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap’ de leidraad. Mensen met een handicap behoren tot de meest gemarginaliseerde groepen in met name ontwikkelingslanden. De belangen van mensen met een handicap in ontwikkelingslanden vormen het hart van en geven richting 8
aan het werk van de stichting. De stichting tracht haar doel te bereiken door: • te stimuleren dat mensen met een handicap in ontwikkelingslanden de regie over hun eigen leven krijgen. • het bevorderen van een gelijkwaardige maatschappelijke participatie van mensen met een handicap in ontwikkelingslanden. • zich te richten op het verbeteren en bevorderen van (oog)zorg, revalidatie, inclusief onderwijs, de rechten
van mensen met een handicap in ontwikkelingslanden, hun mogelijkheden te voorzien in levensonderhoud en hun inclusie in de maatschappij. De stichting heeft verder tot doel het verrichten van al wat met het bovenstaande verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn. De stichting richt zich hierbij in het bijzonder op gemarginaliseerde groepen, vrouwen en kinderen.
DOELSTELLING, BELEID EN STRATEGIE
Relevantie van de doelstelling
Keten- en productverantwoordelijkheid
Het World Report on Disability1 becijfert dat 15% van de wereldbevolking een handicap heeft. Van dat aantal woont maar liefst 80% in ontwikkelingslanden2. In ontwikkelingslanden bestaat een sterk verband tussen armoede en handicaps. Mensen die in armoede leven hebben vaak geen toegang tot medische zorg. Daardoor raken zij ziek of gehandicapt. Mensen met een handicap hebben vaak geen toegang tot onderwijs en werk. Daardoor blijven zij arm. Via ontwikkelingsprojecten wordt armoede bestreden, maar mensen met een handicap worden onvoldoende bereikt via deze programma’s. Het VN-verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap bepaalt echter (artikel 32) dat internationale ontwikkelingsprogramma’s toegankelijk moeten zijn voor mensen met een handicap. Hieraan ontleent LIGHT FOR THE WORLD de relevantie van haar doelstelling, namelijk expertise opbouwen en delen met andere organisaties teneinde zoveel mogelijk mensen in de doelgroep te bereiken met effectieve en duurzame oplossingen.
LIGHT FOR THE WORLD ziet zichzelf als een unieke schakel in de keten van gever tot ontvanger van hulp. Door het geven van trainingen, het participeren in relevante netwerken en als partner betrokken te zijn bij programma’s van derden wordt voortdurend aandacht gevraagd voor het ‘inclusief’ maken van ontwikkelingssamenwerking. Met ‘inclusief’ wordt bedoeld dat mensen met een handicap beter bereikt worden via reguliere ontwikkelingsprogramma’s. LIGHT FOR THE WORLD wil met haar expertise aanjager zijn van inclusieve ontwikkelingsprogramma’s. Deze rol vervullen wij graag en met passie.
1 http://www.who.int/disabilities/world_ report/2011/en/
2 http://data.parliament.uk/writtenevidence/ WrittenEvidence.svc/EvidenceHtml/5715
Veranderingstheorie Om de veranderingstheorie om te zetten in resultaten, werkt LIGHT FOR THE WORLD zowel in geselecteerde partnerlanden als op internationaal niveau, gericht op gezondheidszorg, onderwijs en inkomen met een specifieke focus op: • oogzorg en preventie van blindheid; • toegang tot inclusief onderwijs; • duurzame bronnen van inkomen voor mensen met een handicap; • revalidatie als strategie in meerdere sectoren; • het ondersteunen van mensen met een handicap in hun lobby voor maatschappelijke verandering;
• het veranderen van systemen en het ondersteunen van organisaties voor inclusie van mensen met een handicap. De paragraaf hieronder beschrijft de veranderingstheorie van LIGHT FOR THE WORLD International en hoe Nederland, als geassocieerd lid, daaraan bijdraagt. De veranderingstheorie bestaat uit vier puzzelstukken. De stukken zijn een combinatie van acties specifiek voor mensen met een handicap en generieke acties (de horizontale lijnen), en toegang tot programma’s en maatschappelijke veranderingen (de verticale lijnen). Dit leidt tot vier combinaties: • acties specifiek voor mensen met een handicap in programma’s; • versterken van de positie van mensen met een handicap in de maatschappij; • betrekken van mensen met een handicap in ontwikkelingsprogramma’s; • wegnemen van belemmeringen in de maatschappij. Alle vier de puzzelstukken zijn nodig en versterken elkaar om ervoor te zorgen dat mensen met een handicap gelijkwaardig kunnen deelnemen aan de maatschappij. Acties specifiek voor mensen met een handicap en generieke acties zijn beide nodig voor een inclusieve samenleving waarin mensen met een handicap gelijkwaardig 9
JAARVERSLAG 2015
participeren op cultureel, sociaal, politiek en economisch gebied. Specifieke acties zijn nodig voor specifieke behoeften van mensen met een handicap. Deze specifieke behoeften moeten worden erkend om participatie in programma’s mogelijk te maken. Het ontwikkelen van een uniforme gebarentaal voor ZuidSoedan is daar een voorbeeld van. Deze gebarentaal draagt bij aan de inclusie van dove kinderen in het onderwijs. Het versterken van de positie van mensen met een handicap is ook een interventie die bijdraagt aan de inclusie in ontwikkelingsprogramma’s. Het ondersteunen van gehandicaptenorganisaties is daar een voorbeeld van. Mensen met een handicap die zich bewust zijn van hun rechten, die zelfvertrouwen hebben en die zich verenigd hebben, zijn in staat om toegang tot ontwikkelingsprogramma’s en het wegnemen van barrières af te dwingen. Wanneer zij deelnemen aan programma’s en de drempels zijn weggenomen, versterkt dat hun positie, niet alleen in psychologisch opzicht, maar ook economisch en sociaal. Wanneer mensen met een handicap toegang krijgen tot voorzieningen, hetzij specifiek of via reguliere programma’s, vergroot dat hun zelfvertrouwen. Tegelijkertijd draagt hun participatie bij aan het wegnemen van drempels in de 10
maatschappij. Daarnaast is het proces van sociale verandering nodig voordat mensen met een handicap toegang krijgen tot programma’s. De vooroordelen over mensen met een handicap moeten ten positieve veranderd worden voordat zij toegang krijgen tot ontwikkelingsprogramma’s. LIGHT FOR THE WORLD Nederland is gespecialiseerd in de kwadranten gericht op generieke acties: het betrekken van mensen met een handicap in alle ontwikkelingsprogramma’s en het wegnemen van barrières in de maatschappij. Momenteel is er een overweldigend aanbod van programma’s en kennis inzake specifieke
Figuur 1.1 Veranderingstheorie
diensten voor mensen met een handicap. Wij waarderen de ontwikkeling van deze diensten, tegelijkertijd zien we een gebrek aan kennis op het gebied van inclusie van mensen met een handicap in reguliere diensten en ontwikkelingsprogramma’s. Daarom ligt onze focus op dat laatste.
VISIE, MISSIE EN KERNWAARDEN Visie Wij geloven in een samenleving met gelijke kansen voor iedereen op cultureel, sociaal, politiek en economisch gebied.
Missie Wij willen bijdragen aan een wereld die recht doet aan mensen met een handicap. Het
DOELSTELLING, BELEID EN STRATEGIE
VN-verdrag inzake de Rechten van Mensen met een Handicap is onze leidraad. Mensen met een handicap behoren tot de meest gemarginaliseerde groepen in ontwikkelingslanden. Zij vormen het hart van en geven richting aan ons werk.
Kernwaarden Betrokken Wij zijn toegewijd aan mensenrechten, inclusie en participatie. Wij geloven dat ieder mens is geschapen naar Gods beeld. Daarom kunnen wij ons niet afzijdig houden wanneer de rechten van mensen met een handicap niet worden nageleefd. Wij zijn niet alleen adviseur of trainer, maar zetten ons met hart en ziel in tegen uitsluiting van mensen met een handicap. Wij willen een rolmodel zijn voor diversiteit en inclusie en willen grenzen verleggen waar mogelijk. Doelgericht We streven naar effectieve oplossingen en hoge kwaliteit, voortbouwend op de sterke punten van de organisatie. We richten ons op duurzame en systematische veranderingen, maar tegelijkertijd ook op directe impact en betere leefomstandigheden voor mensen met een handicap. Samenwerking Inclusie kan alleen worden bereikt door samen te werken met andere betrokken partijen.
We vertellen anderen niet wat ze moeten doen, maar zoeken samen naar de beste oplossing binnen de context. Dit doen we door een open, eerlijke en constructieve houding aan te nemen in de relatie met onze samenwerkingspartners. Wij staan open voor nieuwe ontwikkelingen in ons werkgebied. We ontwikkelen nieuwe ideeën, testen nieuwe methoden en schalen die op wanneer ze succesvol blijken.
BELEID EN STRATEGIE Dit jaar is veel energie gestoken in het ontwikkelen van een nieuwe strategie. De eerste stappen zijn gezet door een denktank die aan de slag is gegaan met de vraag: waar kunnen wij als organisatie de meeste toegevoegde waarde hebben binnen het werkveld van ontwikkelingssamenwerking en het verbeteren van de situatie van mensen met een handicap. De denktank heeft geconcludeerd dat de inclusie van mensen met een handicap een belangrijk aandachtsgebied is waar een groeiende vraag naar is en waar nog veel kennis op moet worden ontwikkeld. De aanpak van LIGHT FOR THE WORLD om andere organisaties te trainen en te adviseren werpt vruchten af. We hebben kunnen aantonen dat we een grotere impact hebben als we reguliere organisaties helpen om hun programma’s toegankelijk te maken. We bereiken op deze meer indirecte manier
uiteindelijk veel meer mensen met een handicap dan als we ons zouden richten op specifieke en exclusieve projecten voor gehandicapten. De denktank heeft zijn ideeën geformuleerd in een visiedocument. Dit document is besproken in de bestuursvergadering in april. De consequenties voor projecten en fondsenwerving zijn doorgesproken. Een van de verschuivingen die gaat plaats vinden is dat we ons minder zullen richten op financiering van (meer traditionele) projecten van lokale organisaties en meer op samenwerking in programma’s van andere organisaties. De geformuleerde visie heeft geresulteerd in een meerjarenstrategie 2016-2020. Deze strategie is onder leiding van een externe consultant uitvoerig doordacht met medewerkers van LIGHT FOR THE WORLD. Uit onderzoek van Motivaction is gebleken dat wij met deze strategie een unieke positie creëren ten opzichte van andere ontwikkelingsorganisaties. De meerjarenstrategie is door het bestuur aanvaard in de vergadering van december.
11
JAARVERSLAG 2015
2. PROGRAMMA’S Tabel 2.1 Projectenlijst
Projectnummer
Land
Thema
0264-5of5-IAM
Afghanistan
Oogzorg
45.996
0305-2of2-Serve
Afghanistan
Oogzorg
206.718
0329-1of1-Saint Raphaël
DR Congo
Oogzorg
126.500
0251-5of6-Grarbet
Ethiopië
Oogzorg
60.000
0321-1of1-L-N
Indonesië
Oogzorg
42.406
0324-1of2-CMA
Zuid-Soedan
Oogzorg
118.400
0324-1of2-ECSS&S
Zuid-Soedan
Oogzorg
21.379
0324-1of2-L-SS
Zuid-Soedan
Oogzorg
61.078
0324-1of2-L-SS
Zuid-Soedan
Oogzorg
13.639
12
Budget in Euro
PROGRAMMA’S
Projectnummer
Land
Thema
Budget in Euro
0324-1of2-SEM
Zuid-Soedan
Oogzorg
37.019
0214-5of5-Serve
Afghanistan
Onderwijs en revalidatie
59.174
0261-5of6-CDD
Bangladesh
Onderwijs en revalidatie
45.878
0261-5of6-CSF
Bangladesh
Onderwijs en revalidatie
25.000
0302-2of4-CDD
Bangladesh
Onderwijs en revalidatie
23.555
0292-2of3-Krousar Thmey
Cambodja
Onderwijs en revalidatie
83.780
0318-2of2-Gayo
Ethiopië
Onderwijs en revalidatie
40.000
0292-2of3-L-N
Nederland
Onderwijs en revalidatie
9.756
0208-6of6-Caritas Nepal
Nepal
Onderwijs en revalidatie
14.177
0252-5of5-L-SS
Zuid-Soedan
Onderwijs en revalidatie
432.855
0313-2of2-L-N
Zuid-Soedan
Onderwijs en revalidatie
140.580
0322-1of1-L-SS
Zuid-Soedan
Onderwijs en revalidatie
35.118
0325-1of1-ECS ed
Zuid-Soedan
Onderwijs en revalidatie
80.018
0325-1of1-L-SS
Zuid-Soedan
Onderwijs en revalidatie
68.487
0325-1of1-SEM
Zuid-Soedan
Onderwijs en revalidatie
133.269
0300-2of3-ABC
Cambodja
Werk en inkomen
68.905
0316-2of2-L-N
Nederland
Werk en inkomen
318.896
0261-5of6-L-N
Bangladesh
Lobby en training
4.500
0328-1of1-L-N
Cambodja
Lobby en training
39.622
0331-1of2-L-KHM
Cambodja
Lobby en training
34.261
0333-1of1-CBRNE
Ethiopië
Lobby en training
20.000
0224-5of6-Maya Thomas
India
Lobby en training
2.000
0332-1of1-L-N
India
Lobby en training
13.771
0296-3of3-L-N
Nederland
Lobby en training
100.000
0327-1of1-L-N
Oeganda
Lobby en training
71.043
0326-1of1-L-SS
Zuid-Soedan
Lobby en training
25.448
0330-1of1-KFN
Nepal
Noodhulp
10.000
0334-1of1-KFN
Nepal
Noodhulp
40.000
0253-5of5-L-N
Nederland
Overig
60.000
0254-5of5-L-N
Nederland
Overig
30.000
0320-1of1-L-N
Nederland
Overig
18.000
13
JAARVERSLAG 2015
2.1 OOGZORG Dit jaar werden oogzorgprojecten in ZuidSoedan, Afghanistan, Indonesië, Ethiopië, Democratische Republiek Congo en Cambodja gesteund. Door middel van deze projecten hervonden duizenden mensen het licht in de ogen of werd voorkomen dat zij blind zouden worden zonder uitzicht op genezing. Partnerorganisaties in de genoemde landen werken op professionele manier in vaak moeilijke omstandigheden aan zichtgevende en zichtbesparende behandelingen. 14
Staar is nog altijd verantwoordelijk voor ruim de helft van alle blindheid in de wereld, in het bijzonder in ontwikkelingslanden. Daarnaast zijn de infectieziektes trachoom en rivierblindheid in de armere gebieden nog volop aanwezig. Mensen die blind worden kunnen niet meer in hun inkomen voorzien en zijn afhankelijk van hun omgeving. Daarmee legt blindheid niet zelden een dubbel beslag op families: een kostwinner valt
weg en een gezinslid moet voorzien in de behoeften van de blinde en kan daardoor niet meer naar school of bijdragen aan het gezinsinkomen. Studies hebben aangetoond dat mensen die een staaroperatie ondergingen al binnen een jaar 30% hogere inkomsten hadden dan tijdens hun periode van blindheid. Daarmee is een staaroperatie, die € 35 € 50 kost, een van de meest effectieve middelen om mensen uit absolute armoede te redden. Volgens een gedegen
OOGZORG
berekening door PwC heeft blindheidsbestrijding in een periode van tien jaar een positief effect van ruim 840 miljard dollar op de wereldeconomie. Uiteraard is voorkomen van blindheid net zo belangrijk. Om dat te bereiken worden de infectieziekten trachoom en rivierblindheid bestreden door middel van verspreiding van medicijnen en het uitvoeren van operaties om de gevolgen van trachoom op oogleden van mensen te keren.
Resultaten Partnerorganisaties in Afghanistan opereerden 5.093 patiënten aan staar en overige oogproblemen en behandelden 88.660 patiënten voor alle voorkomende oogziekten. Zij trainden drie oogartsen en 32 technici in het middenkader. 545 ander medisch personeel ontvingen training in het doen van oogtesten en het herkennen van oogziekten, zodat zij patiënten kunnen verwijzen naar specialistische hulp.
In Zuid-Soedan verzorgden Sudan Evangelical Mission (SEM), Episcopal Church of South Sudan (ECS) en het overheidsziekenhuis in Rumbek primaire oogzorg, terwijl partner Christian Mission Aid (CMA) met een rondreizend team enkele malen per jaar trachoom- en staaroperaties ter plekke uitvoerde bij ieder van de partners. Daarnaast verzorgde een samengesteld team oogbehandelingen in een aantal vluchtelingenkampen in Zuid-Soedan. 322 staaroperaties werden verricht en 14.657 andere oogbehandelingen vonden plaats. 223 mensen ontvingen een ooglidoperatie ter voorkoming van blindheid door trachoom, terwijl 322 mensen andere oogoperaties ondergingen. 27.630 maal ontvingen patiënten een dosis antibiotica ter bestrijding van trachoom en rivierblindheid. 1.424 mensen ontvingen brillen voor lezen of veraf zien en konden zo weer met helder zicht door het leven en hun werk voortzetten. Ruim 4.100
mensen ontvingen antibiotica om de gevaarlijke oogziekte rivierblindheid te stoppen. In Indonesië is de samenwerking met tien ziekenhuizen in het oosten van het land in een afrondende fase. LIGHT FOR THE WORLD is meer dan tien jaar betrokken geweest met het opbouwen van capaciteit om oogzorg te verlenen in dit onderbedeelde deel van Indonesië. Na een aantal jaren van intensieve training en infrastructuur versterken zijn de ziekenhuizen nu in een fase waarin zij met het nieuw opgebouwde gezondheidszorgprogramma van de overheid zelf patiënten moeten gaan behandelen. In het afgelopen jaar steunde LIGHT FOR THE WORLD nog de centrale organisatie. De ziekenhuizen draaiden op eigen kracht het oogzorgprogramma en ontvingen nog logistieke en administratieve steun. Zij opereerden ruim 1.000 mensen aan staar terwijl meer dan 10.000 mensen andere
Tabel 2.2 Resultaten oogzorg
Onderwerp
Doelstelling
Resultaten
241.304
343.200
560
603
Verstrekken brillen
6.040
6.549
Distributie Mectizan
3.000
4.148
1.200.000
805.097
12.680
17.536
Oogonderzoek/-behandeling Doorverwijzingen
Distributie Zithromax Oogoperaties
15
JAARVERSLAG 2015
oogzorg ontvingen. De centrale overheid is langzamerhand aandacht gaan besteden aan oogzorg in het basispakket van gezondheidszorg en aan een meer evenwichtige spreiding van oogzorg door het land. Voordat ons programma startte was oogzorg vooral weggelegd voor mensen in het meer verstedelijkte westen van het land en voor mensen die het konden betalen. Dit programma heeft aangetoond dat er ook vraag is naar oogzorg op het platteland en dat het mogelijk is om daar zorg te verlenen aan mensen die er minder voor kunnen betalen. De ziektekostenverzekering van de overheid maakt het voor steeds meer mensen mogelijk aan staar geopereerd te worden en andere oogproblemen te laten behandelen. Het programma van onze partners, gesteund door LIGHT FOR THE WORLD heeft een bijdrage geleverd aan deze wijziging. In Ethiopië zette LIGHT FOR THE WORLD de steun voort aan het programma van Grarbet Tehadiso Mahber. Ruim 220.000 mensen ontvingen een oogbehandeling; 805.000 mensen ontvingen antibiotica om de infectieziekte trachoom te stoppen; 2.680 mensen ondergingen een staaroperatie en meer dan 7.580 mensen werden met andere oogoperaties weer op weg geholpen.
16
In Cambodja ondersteunt LIGHT FOR THE WORLD de revalidatieorganisatie Association of the Blind in Cambodia. In het kader van revalidatie zorgde onze partner voor de operatie van 200 mensen met oogproblemen, terwijl de gezamenlijke partners ongeveer 200 kinderen met slechtziendheid voorzagen van de noodzakelijke brillen en andere optische instrumenten om met succes naar school te kunnen gaan. In het oosten van de Democratische Republiek Congo (het voormalige Zaïre) voerde het ziekenhuis Sint Raphael met steun van LIGHT FOR THE WORLD 1.266 oogoperaties uit en ondergingen 16.117 mensen een andere oogbehandeling. In totaal ontvingen in 2015 ruim 17.000 mensen een oogoperatie via LIGHT FOR THE WORLD, daarmee werd de doelstelling van ruim 12.000 ruim overschreden. Ruim 1,1 miljoen mensen onderging een andere vorm van oogbehandeling. Dit is wat minder dan de doelstelling van ruim 1,4 miljoen. De voornaamste oorzaak daarvan is dat een programma voor massale verdeling van antibiotica in Ethiopië voor minder mensen beschikbaar was dan aanvankelijk gepland. Het aantal overige behandelingen was juist hoger dan gepland. Al
met al een resultaat om trots op te zijn!
Leer- en verbeterpunten In Afghanistan is de afgelopen jaren waardevolle ervaring opgedaan met zelffinanciering van de oogzorg. Ondanks de algemene armoede is het mogelijk gebleken om een toenemend deel van de oogzorg te financieren uit bijdragen van patiënten, waarbij degenen die zich slechts een kleine of geen eigen bijdrage kunnen veroorloven toch van goede zorg verzekerd blijven. Het model verdient verdere bestudering om ook toegepast te worden in andere landen. In Indonesië is de afgelopen jaren de financiering, die in toenemende mate van overheidswege beschikbaar komt, ook naar oogzorg uitgebreid. Daarom is de steun aan het oogzorgprogramma in stappen afgebouwd. In landen waar door oorlog en andere problemen de overheid uiterst zwak is en voorlopig geen rol kan spelen in het versterken van de oogzorg, zal steun vanuit het rijkere westen nog wel een tijd nodig zijn om zorg te verlenen aan mensen. Blind zijn - er is een grote groep mensen die helaas niet meer ziende kan worden - hoeft niet het einde te zijn van een menswaardig bestaan. In de
OOGZORG
loop der jaren heeft LIGHT FOR THE WORLD zoveel mensen kunnen helpen om via revalidatie hun leven weer op te pakken, dat er een boodschap van hoop is voor alle mensen, niet alleen diegenen die het zicht terugkrijgen of van wie het licht in de ogen gespaard kon worden door behandeling. In toenemende mate wint het inzicht terrein dat leven met een handicap betekent: iedereen kan aan de maatschappij deelnemen, wanneer de rechten van mensen met een handicap worden gerespecteerd.
Vooruitblik De samenwerking met Perdhaki in IndonesiĂŤ wordt na 2015 beĂŤindigd. Het programma staat in toenemende mate op eigen benen. Na 2015 stopt LIGHT FOR THE WORLD ook met de steun aan projecten in Afghanistan om zich meer te concentreren op een beperkt aantal landen voor wat betreft oogzorg, en dan vooral in Afrika.
17
JAARVERSLAG 2015
2.2 ONDERWIJS EN REVALIDATIE Alle kinderen hebben recht op onderwijs, ook kinderen met een handicap. LIGHT FOR THE WORLD zet zich in voor inclusief onderwijs; ervoor zorgen dat scholen toegankelijk worden voor kinderen met een handicap. Zo maken zij kans op onderwijs in de buurt van hun eigen huis. Dit houdt onder andere in dat leerkrachten worden getraind in het aanpassen van hun lesmaterialen en methodieken, om kinderen met een handicap mee te kunnen nemen in 18
hun klas. Onlosmakelijk verbonden met het aanbieden van onderwijs, is het leveren van revalidatiediensten. Deze diensten zijn gericht op het verbeteren van communicatiemogelijkheden, de zelfstandigheid, en de mobiliteit. Zo kunnen simpele hulpmiddelen, zoals een vergrootglas voor iemand met slechtziendheid, de toegang tot onderwijs en uiteindelijk werk vergemakkelijken.
Resultaten Het afgelopen jaar hebben wij in zes landen gewerkt aan het verbeteren van toegang tot onderwijs en revalidatie. In Cambodja is gewerkt aan het trainen van docenten en overheidsmedewerkers in het herkennen en begeleiden van kinderen met slechtziendheid in de klas. Hierdoor was het mogelijk dat meer dan 100 kinderen naar een reguliere bassischool in hun eigen dorp gingen en niet meer thuis zitten,
ONDERWIJS EN REVALIDATIE
zoals zo vaak gebeurt als er geen goede begeleiding is. Een belangrijke gebeurtenis was dat de hoofddocent van onze partner Krousar Thmey, een van de top tien finalisten is geweest voor de Global Teacher Prize - een internationale prijs voor de beste docent die in Dubai is uitgereikt. Dit heeft tot veel media aandacht geleid voor onderwijs voor leerlingen met een handicap, en veel trots in Cambodja voor ‘hun’ docent!
het bevorderen van inclusief onderwijs. Zij hebben materiaal ontwikkeld in braille en op MP3 spelers voor jongeren met een visuele handicap, alsook speciale materialen voor studenten met een intellectuele en auditieve handicap. Vijf master trainers hebben vervolgens met leraren samengewerkt om hen te begeleiden in het lesgeven. Hierdoor konden 507 scholieren en studenten met een handicap gewoon studeren.
Door het inzetten van bussen en boten die door het land reizen om mensen in afgelegen gebieden te bereiken, hebben in Bangladesh 10.803 mensen met een handicap revalidatiediensten ontvangen. 20 lokale ambachtslui zijn getraind in het ontwikkelen van hulpmiddelen, waardoor mensen minder afhankelijk worden van hulp van buiten om hulpmiddelen te krijgen. Door deze diensten zijn levensomstandigheden verbeterd, en mogelijke secundaire afwijkingen voorkomen.
In Zuid-Soedan werken wij samen met het Ministerie van Onderwijs aan het ontwikkelen van inclusief basisonderwijs voor het land. Ons doel is een nationaal inclusief onderwijs beleid te ontwikkelen, en ook de eerste docenten te trainen hierop. Hoewel er ook dit jaar veel bedreigingen waren in het land, en veel onzekerheid rondom vredesafspraken, is er veel bereikt. Zo is een eerste versie van het inclusief onderwijs plan voorgelegd aan het Ministerie van Onderwijs en we hopen dat deze begin 2016 wordt goedgekeurd. Tevens is de training voor docenten getest en verbeterd en hebben 286
Onze partner Serve heeft in Afghanistan hard gewerkt aan
leerkrachten training ontvangen op het gebied van inclusief onderwijs. LIGHT FOR THE WORLD werkt in Zuid-Soedan in verschillende vluchtelingenkampen. 2.517 mensen met een handicap zijn bereikt en hebben ondersteuning of revalidatie ontvangen. 195 kinderen met een handicap hebben toegang gekregen tot basisonderwijs. Daarnaast wordt er gewerkt aan het ontwikkelen van een gebarentaal voor ZuidSoedan, en zijn 210 nieuwe gebaren opgenomen in het gebarenwoordenboek. Een belangrijk proces waarbij doven van verschillende etnische groepen bij elkaar worden gebracht om één standaard taal te ontwikkelen! In Ethiopië heeft Gondar Universiteit gewerkt aan het opleiden van fysiotherapeuten. Door te werken aan de kennis en vaardigheden van veldwerkers, gezondheidswerkers en fysiotherapeuten, kunnen er meer kinderen met fysieke handicaps bereikt worden.
Tabel 2.3 Resultaten onderwijs en revalidatie
Onderwerp Onderwijs voor kinderen met een handicap Mensen bereikt met revalidatiediensten Trainen van veldwerkers, leraren en medisch personeel
Doelstelling
Resultaten
771
798
32.344
41.637
2.803
3.020 19
JAARVERSLAG 2015
Daarnaast heeft het opleiden van de gezondheidswerkers ook geleid tot betere opsporing van kinderen met een handicap (de gemiddelde leeftijd bij het eerste contact is gezakt van 9,2 in 2013 tot 5,5 in 2015). Dit is zeer belangrijk, aangezien een eerdere identificatie van een handicap betekent dat iemand sneller en effectiever geholpen kan worden. Daarnaast heeft samenwerking van LIGHT FOR THE WORLD met Gayo Pastoral Development Initiative er toe geleid dat, onder andere, 225 mensen met een handicap thuis revalidatie ontvingen en 84 mensen een hulpmiddel kregen.
Leer- en verbeterpunten Het blijft moeilijk om in conflictgebieden, zoals ZuidSoedan en Afghanistan, het werk uit te voeren. Door de gevaren in de regio zijn veel mensen met de juiste kennis en de benodigde onderwijsachtergrond vertrokken naar het buitenland. Het personeel ter plekke werkt hard, maar er is een gebrek aan kennis en middelen. Het is belangrijk om aandacht te hebben voor wat er lokaal beschikbaar is. Door lokale middelen te gebruiken zijn mensen minder afhankelijk van hulp van buiten.
20
Vooruitblik 2015 was het laatste jaar dat LIGHT FOR THE WORLD de projecten in Afghanistan ondersteunde. Vanaf 2016 gaan zij zelfstandig verder. Ook het programma met Child Sight Foundation is dit jaar afgelopen. In de komende jaren zal sterker worden ingezet op de samenwerking met onze andere partner in Bangladesh, Centre for Disability in Development, om de aanpak in samenwerking met de overheid te versterken. Begin 2016 hopen wij het gebarenwoordenboek voor Zuid Soedan af te hebben en te kunnen verspreiden, alsook goedkeuring te krijgen van het Ministerie van Onderwijs voor het inclusief onderwijs plan.
ONDERWIJS EN REVALIDATIE
21
JAARVERSLAG 2015
2.3 WERK EN INKOMEN Met een eigen inkomen is iemand niet langer afhankelijk van anderen. Toegang tot werk en inkomen biedt niet alleen economische zelfstandigheid, maar doet het zelfvertrouwen en aanzien in de gemeenschap groeien. Daarom wordt geïnvesteerd in programma’s waarbij mensen met een handicap toegang krijgen tot leningen, vaktrainingen en de arbeidsmarkt. Zo kunnen zij, net als ieder ander, de mogelijkheid krijgen om een eigen bedrijf te beginnen, stage te lopen of een 22
dienstverband te krijgen.
Resultaten In Kenia, Rwanda en EthiopiĂŤ wordt binnen het EmployAble programma gewerkt aan het verbeteren van toegang tot vakopleidingen voor jongeren met een handicap. In die landen wordt samengewerkt met technische en agrarische opleidingsinstituten. Het afgelopen jaar hebben zes vakopleidingen hun gebouw en opleidingen meer toegankelijk gemaakt en hun docenten
getraind om jongeren met een handicap les te kunnen geven, waardoor nu 254 jongeren met een handicap een training konden volgen. Ook hebben dit jaar 75 jongeren een baan gevonden, zowel in loondienst, als door het opzetten van een eigen onderneming. In Cambodja heeft partnerorganisatie Association for the Blind Cambodia (ABC) weer hard gewerkt zodat mensen met een handicap een eigen inkomen kunnen
WERK EN INKOMEN
verwerven. Zo zijn er weer publieke fora georganiseerd om mensen en medewerkers van microfinancieringsinstanties nader tot elkaar te brengen. Hierdoor konden uiteindelijk 18 mensen met een handicap een lening krijgen om hun eigen inkomen genererende activiteiten mee op te starten. Daarnaast zijn er nu, met drie nieuwe groepen er bij, in totaal 24 zelfhulpgroepen in het gebied waar ABC werkt. De 260 leden van deze groepen leggen elke maand een klein beetje geld in en kunnen zo als groep geld sparen, dat vervolgens weer wordt verdeeld onder de leden. Hiernaast wordt er veel gedaan aan lobby en bewustwording inzake de rechten van mensen met een handicap. Het resultaat hiervan is dat mensen met een handicap toegang krijgen tot registraties om te stemmen, geboortecertificaten, en ID kaarten - belangrijke documenten om mee te kunnen doen in de samenleving.
Leer- en verbeterpunten De aansluiting zoeken tussen een vakopleiding en een baan of onderneming na afloop, vraagt aandacht. Uiteindelijk is, hoe
leuk een opleiding ook is, het einddoel om een eigen inkomen te kunnen verdienen. Er wordt de komende tijd uitgezocht of er door middel van stages en carrière coaching een betere aansluiting kan worden gemaakt tussen de opleiding en de arbeidsmarkt. Daarnaast moet er meer met werkgevers worden samengewerkt, zodat zij zich bewust zijn dat ook jongeren met een handicap veel te bieden hebben als werknemer.
Vooruitblik Na 2016 zal onze samenwerking met partner ABC aflopen. Na ruim een decennium van ondersteuning door LIGHT FOR THE WORLD, zullen ook zij zelfstandig verder gaan. Het EmployAble programma in Kenia, Rwanda en EthiopiĂŤ is voor LIGHT FOR THE WORLD een leerprogramma, waar wij experimenteren met wat de beste manier is om jongeren met een handicap eerst een opleiding en vervolgens een werkplek te laten bemachtigen. Het komende jaar zal er dus wederom veel aandacht worden besteed aan geleerde lessen en gekeken worden naar wat wel en wat niet lijkt te werken voor de jongeren.
Tabel 2.4 Resultaten werk en inkomen
Onderwerp Vaktraining/inkomensgenerende activiteiten voor mensen met een handicap
Doelstelling
Resultaten
746
649
23
JAARVERSLAG 2015
2.4 LOBBY EN TRAINING Gelijkwaardige deelname van mensen met een handicap aan de samenleving is nog lang niet vanzelfsprekend. Zij lopen tegen allerlei barrières aan. Het vergt daarom een enorme inspanning om bewustwording te vergroten bij overheden, scholen en bedrijven over de rechten van mensen met een handicap. Het is belangrijk om, via training en publicaties, praktische handvatten te bieden voor de manier waarop deze instanties beter rekening kunnen houden met toegankelijkheid.
24
Onze partners doen dit in hun projecten. Zij spreken (lokale) overheden en instanties aan op de noodzaak en mogelijkheden voor inclusie. LIGHT FOR THE WORLD doet dit zelf, buiten de projecten om, ook. Wij bieden training aan andere ontwikkelingsorganisaties: hoe kunnen zij zorgen dat binnen hun programma’s mensen met een handicap ook de kans krijgen om mee te doen, bijvoorbeeld: zorgen dat een school die gebouwd wordt toegankelijk is. Ook kaarten wij het onderwerp
aan bij het Ministerie van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Wij vinden het belangrijk dat met de ontwikkelingsprogramma’s die onze overheid financiert ook mensen met een handicap bereikt worden. Vaak worden zij nog (onbewust) uitgesloten van hulp. Door andere spelers binnen de ontwikkelingssector te stimuleren om rekening te houden met handicaps en barrières, hopen we dat steeds
LOBBY EN TRAINING
meer mensen met een handicap op grotere schaal kansen krijgen om mee te doen in de samenleving. Want ‘inclusie’ kunnen we niet alleen!
Resultaten Mensen met een handicap staan sinds 2015 steeds duidelijker op de politieke agenda in Nederland. In de Tweede Kamer vond het debat over de ratificatie van het VN-verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap plaats. Tijdens dit debat zijn verschillende moties aangenomen waarin kamerleden het Ministerie van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking opriepen meer gerichte aandacht te hebben voor gelijke kansen voor mensen met een handicap in het buitenlandbeleid. Hier is gehoor aangegeven door Minister Ploumen. Eerder in 2015 ondersteunde zij ook het voorstel van de Kamer om een Inclusiefonds (‘VOICE’) in te stellen. Belangenorganisaties van en voor mensen met een handicap en andere gemarginaliseerde groepen kunnen bij dit fonds een project
indienen. Hier ging uiteraard een langer traject van lobby, gesprekken met kamerleden en ambtenaren vooraf. Dit deden wij in samenwerking met gelijkgestemde ontwikkelingsorganisaties. Ook de publicatie ‘Leave No One Behind’, waarin LIGHT FOR THE WORLD het voortouw heeft genomen, speelde een belangrijke rol in dit proces. Op internationaal niveau hebben we bijgedragen aan de formulering van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen 2030; dé nieuwe ontwikkelingsagenda waarin alle landen prioriteiten voor de komende 15 jaar hebben afgesproken. Mensen met een handicap zijn hierin genoemd als een belangrijke groep die in de afgelopen jaren nog teveel is achtergebleven en dus extra aandacht verdient. In onze partnerlanden hebben we lobby initiatieven van partners ondersteund. Zo vond in Dhaka een nationale conferentie plaats over hoe er rekening kan worden gehouden met mensen met een handicap bij rampen, zoals in het geval van watersnood. In Oeganda
zijn persoonlijke verhalen van mensen met een handicap in afgelegen gebieden verzameld en geanalyseerd, zodat de barrières waar zij tegenaan lopen teruggekoppeld kunnen worden aan beleidsmakers. Tot slot vonden in Vietnam, Tanzania, Oostenrijk en Nederland trainingen plaats om de capaciteit van andere organisaties op het gebied van inclusie te vergroten.
Leer- en verbeterpunten Om de lobby binnen Nederland te versterken zijn we in 2015 een nieuwe vorm van samenwerking gestart met organisaties die dezelfde visie hebben voor inclusie als LIGHT FOR THE WORLD. Het duurde even voordat onze neuzen echt dezelfde kant op stonden, maar door goede communicatie en coördinatie begon deze samenwerking toch al gauw haar vruchten af te werpen! Nu is het onze taak om binnen specifieke onderwerpen (zoals noodhulp, handel, vrouwenrechten) een strategie uit te zetten en met het Ministerie tot actieplannen te komen, die daadwerkelijk leiden tot betere kansen voor
Tabel 2.5 Resultaten lobby en training
Onderwerp Campagnes voor de rechten van mensen met een handicap Mensen bereikt met lobby boodschap over de rechten van mensen met een handicap
Doelstelling
Resultaten
39
41
1.410.262
811.764
25
JAARVERSLAG 2015
mensen met een handicap.
Vooruitblik Lobby en training krijgen een steeds grotere rol binnen ons werk. Nederland zal in 2016 het VN-verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap ratificeren. Artikel 32 van dit verdrag gaat specifiek over de verantwoordelijkheid van de overheid om via internationale samenwerking wereldwijd bij te dragen aan een inclusieve samenleving. Wij zullen ervoor blijven lobbyen dat de Nederlandse overheid en ambassades hier concrete actieplannen voor uitwerken. Zij worden uitgenodigd om gebruik te maken van onze expertise en netwerk. We zullen partners in het Zuiden blijven betrekken in onze lobby en hen vooral ook versterken in de lobby en training in hun eigen land.
26
LOBBY EN TRAINING
27
JAARVERSLAG 2015
3. FONDSENWERVING Binnen fondsenwerving worden de volgende doelgroepen onderscheiden: • particulieren; • kerken; • optiekbranche; • bedrijven; • serviceclubs; • stichtingen en vermogensfondsen; • institutionele donoren.
Particulieren De bestaande particuliere achterban wordt maximaal zes maal per jaar schriftelijk 28
benaderd met een donatieverzoek op basis van postvoorkeuren en giftgedrag. Gezien het verloop in het donateursbestand is tevens budget vrijgemaakt voor de werving van nieuwe donateurs. In overleg met het communicatiebureau is een aantal tijdschriften geselecteerd voor het meezenden van een fondswervende brief. Dit heeft geresulteerd in nieuwe donateurs, maar minder dan verwacht. De investering weegt niet op tegen het
behaalde resultaat. Met het communicatiebureau zal worden geëvalueerd welke keuzes moeten worden gemaakt om de resultaten te verbeteren. Voor het werven van grote giften is een senior relatiebeheerder aangesteld. Zij heeft veel tijd geïnvesteerd in het onderhouden van contacten met donateurs. De resultaten hiervan zijn op korte termijn niet direct zichtbaar, maar bieden wel perspectief op de langere termijn.
FONDSENWERVING
Qua inkomsten kijken we terug op een goed jaar. Het aantal donateurs neemt licht af, maar de gemiddelde gift stijgt en het resultaat is positief beïnvloed door enkele nalatenschappen en incidentele grote giften.
Kerken Dit jaar is een selectie van Protestantse en daaraan verwante kerken in het voorjaar en het najaar schriftelijk benaderd. Doel daarvan is om bij diaconieën aandacht te vragen voor de doelstellingen van de stichting. Het aantal kerken dat een gift overmaakt blijft ongeveer gelijk, maar dit jaar zijn er geen grote plaatselijke acties georganiseerd. Verwacht wordt dat de kalender voor de Veertigdagentijd tot meer respons vanuit de kerken zal leiden.
Optiekbranche De stichting wordt trouw gesteund door enkele honderden opticiens die een donatiebusje op de toonbank hebben, of meedoen aan de jaarlijkse actie. Daarnaast zijn er enkele grote winkels en producenten die jaarlijks aan substantieel bedrag overmaken en zich daarmee ‘member’ van de stichting mogen noemen.
Bedrijven We hebben meer ingezet op het ontwikkelen van partnerschappen met bedrijven. Hieruit zijn enkele zeer kansrijke initiatieven ontstaan die het
volgende jaar een vervolg krijgen. Er werden voornamelijk giften ontvangen van een aantal bedrijven dat de stichting jaarlijks steunt.
Serviceclubs Dankzij samenwerking met Rotary Club ‘Op Seyst’ kon dit jaar een mooi bedrag opgehaald worden voor betere oogzorg in Zuid-Soedan en Ethiopië. De Rotary Club organiseerde een concert met het Autunno Ensemble. Voorafgaand aan het concert werd een benefietdiner gehouden.
Stichtingen en vermogensfondsen De inkomsten vanuit stichtingen en vermogensfondsen zijn opnieuw een belangrijke bron van financiering gebleken voor de projecten. De meeste toekenningen zijn gedaan door stichtingen waarmee een langdurige relatie is opgebouwd. Er zijn met succes enkele nieuwe fondsen benaderd. De inkomsten zijn ongeveer gelijk aan vorig jaar.
Institutionele donoren Begin 2015 werd duidelijk dat de AD-ID-alliantie, waar LIGHT FOR THE WORLD in participeert, niet is geselecteerd voor het Strategisch Partnerschap van de Nederlandse overheid. Uiteraard was dit een grote teleurstelling, omdat hierdoor een aanzienlijke subsidie voor de projecten vervalt met ingang van 2016. Later in het jaar kwam er
echter een nieuw subsidiekader toen het Innovatiefonds werd omgezet in een Inclusiefonds door minister Ploumen. LIGHT FOR THE WORLD heeft samen met andere partijen intensief lobby gevoerd om dit mogelijk te maken. Het Inclusiefonds biedt nieuwe kansen. De projecten van partners van LIGHT FOR THE WORLD passen prima bij de doelstellingen van het fonds, zodat gedeeltelijke financiering in de toekomst zeker tot de mogelijkheden behoort. Eén programma met financiering van de Europese Commissie werd gecontinueerd, namelijk een capaciteitsopbouw- en revalidatieprogramma in Bangladesh met partner CDD. Dit is een ambitieus programma waarmee meer dan 30.000 mensen met een handicap kunnen revalideren en meer dan 100 organisaties ondersteund worden. Het afgelopen jaar is gewerkt aan 19 nieuwe voorstellen. Hiervan krijgen acht voorstellen geen vervolg om uiteenlopende redenen. Twee projecten zijn goedgekeurd, namelijk voor inclusief vakonderwijs in ZuidSoedan in samenwerking met Dorcas en een programma voor inclusief onderwijs in Oost-Afrika in samenwerking met ADD International. De andere voorstellen zijn nog in behandeling.
29
JAARVERSLAG 2015
4. COMMUNICATIE MET BELANGHEBBENDEN De stichting hecht grote waarde aan een goede communicatie met belanghebbenden. Daarmee wordt gedoeld op partijen die een belang hebben bij de stichting, zowel aan de gevende als de ontvangende kant. Daarin worden de volgende partijen onderscheiden: • het brede publiek; • donateurs; • lokale partnerorganisaties.
HET BREDE PUBLIEK Het is een statutaire doelstelling 30
om bij het Nederlandse publiek aandacht te vragen voor de leefsituatie van mensen met een handicap in ontwikkelingslanden. Naarmate het bewustzijn over de problematiek toeneemt, zal dat een positieve uitwerking hebben op het draagvlak voor het werk van de stichting. Diverse middelen worden hiervoor ingezet: • het geven van presentaties; • het aanwezig zijn op evenementen; • het plaatsen van advertenties;
• het verzenden van persberichten; • het plaatsen van artikelen op website en sociale media. Een mooie opsteker dit jaar waren de uitzendingen van EO Metterdaad over ons werk in Papoea en DR Congo. Het Nederlands Dagblad publiceerde enkele artikelen over het project in Rwanda. Het ontwikkelen van een gebarentaal voor ZuidSoedan werd in diverse media belicht.
COMMUNICATIE MET BELANGHEBBENDEN
Voor het eerst waren we partner van de Week van het Christelijke boek, waarmee we landelijk aandacht konden vragen voor het belang van braille voor mensen met een visuele handicap in ontwikkelingslanden. Zowel voor de Veertigdagentijd als de Adventperiode is een serie overdenkingen geschreven die o.a. via een mobiele app gevolgd kon worden. Hiermee werd tevens aandacht gevraagd voor het werk van de stichting. Uit het Charibarometer onderzoek is gebleken dat de naamsbekendheid is gedaald ten opzichte van het vorige jaar. De inspanningen om bij een breder publiek bekend te worden zijn dus nog niet voldoende succesvol gebleken.
DONATEURS
worden gedownload en er is een gedetailleerd overzicht van alle lopende projecten. Een donateur kan zijn gift voor een specifiek project bestemmen.
Klachten Bedanken en rapportage Voor iedere gift van € 100 of hoger wordt een persoonlijke bedankbrief verzonden. Giften van € 450 of hoger worden gekoppeld aan een specifiek project. De donateur ontvangt dan een gedetailleerde rapportage over de besteding van de gift.
Jaarverslag Het jaarverslag is een belangrijk middel voor het afleggen van verantwoording aan donateurs en is via de website te downloaden. De samenvatting is beschikbaar in grootletterdruk, braille en gesproken woord om de toegankelijkheid zo hoog mogelijk te maken.
Journaal Particuliere donateurs ontvangen drie keer per jaar het ‘Journaal’. Het magazine bevat informatie over actuele internationale ontwikkelingen, bereikte resultaten en verhalen uit de projecten. Ook prikkelt het blad donateurs om op diverse manieren in actie te komen. De digitale nieuwsbrief is twaalf keer verzonden.
Internet De website wordt regelmatig voorzien van actuele informatie. Via de website kan o.a. het beleidsplan en het jaarverslag
ieder telefoongesprek actief aangeboden. Donateurs kunnen hun postvoorkeuren laten aanpassen tijdens het gesprek.
Interactie en feedback Bij iedere mailing wordt de donateur geïnformeerd over hoe de postvoorkeuren kunnen worden aangepast. De voorkeur van de donateur wordt gerespecteerd om de verzending van ongewenste post tot een minimum te beperken. Ook bij telefonische werving staat respect voor de donateur voorop. De gesprekken hebben een positief en vrijblijvend karakter. Uiteraard wordt het ‘recht-van-verzet’ en het ‘bel-me-niet-register’ tijdens
Klachten hebben betrekking op uiteenlopende onderwerpen zoals telefonische onbereikbaarheid, het ongewenst ontvangen van post, de toonzetting van een telefoongesprek etc. De klachten zijn conform de klachtenprocedure afgehandeld.
LOKALE PARTNERORGANISATIES Er wordt nauw samengewerkt met lokale partnerorganisaties voor de uitvoering van projecten. Dat schept wederzijdse verwachtingen. De lokale partnerorganisatie verwacht een betrouwbare donor. De stichting verwacht een professionele partnerorganisatie die gemaakte afspraken nakomt en daadwerkelijk het verschil maakt voor de doelgroep. Om dit proces te waarborgen worden gemaakte afspraken contractueel vastgelegd en bewaakt in een informatiesysteem. Eventuele afwijkingen in rapportage of betalingen worden gesignaleerd en opgevolgd. De lokale partnerorganisatie kan een klacht indienen conform de daarvoor opgestelde procedure. Daar is in het verslagjaar geen gebruik van gemaakt.
31
JAARVERSLAG 2015
5. BESTUUR EN ORGANISATIE BESTUUR Bestuursverslag In de verslagperiode is afscheid genomen van de bestuursleden Wynia, Kaemingk en Van der Hoeven. Toegetreden zijn de leden Folmer, Wesemann en Van Stuijvenberg. Hiermee is het bestuur weer op volle sterkte. De werving van bestuursleden 32
was een open proces, waarbij kandidaten met een handicap uitdrukkelijk zijn opgeroepen om te reageren.
jaarverslag en de jaarrekening 2014 zijn goedgekeurd alsmede de begroting en het jaarplan voor 2016.
Het bestuur is vier keer in vergadering bijeen geweest, waarbij uiteenlopende financiĂŤle, organisatorische en strategische onderwerpen de belangrijkste agendapunten waren. Het
De vier confederatieleden hebben samen nagedacht over de vraag of het confederatiemodel nog het juiste model is voor de Europese organisatie. Uiteindelijk is
BESTUUR EN ORGANISATIE
besloten om een internationale organisatie op te richten: LIGHT FOR THE WORLD International. LIGHT FOR THE WORLD Oostenrijk en Tsjechië worden direct lid van deze internationale organisatie. LIGHT FOR THE WORLD Nederland en België worden geassocieerd lid. Dit betekent dat deze leden verantwoordelijk blijven voor programma’s die zij beheren. De andere twee leden dragen hun programmaverantwoordelijkheid over aan de internationale organisatie. In oktober heeft de oprichtingsvergadering plaatsgevonden. Na de oprichting zijn LIGHT FOR
THE WORLD Duitsland en Zwitserland toegetreden als lid. Dit zijn organisaties met een lokaal bestuur, maar zonder staf. Deze leden ondersteunen de fondsenwerving in deze landen. In de toekomst zullen de landenkantoren in Ethiopië, Burkina Faso, Mozambique en Zuid-Soedan ook lid worden. LIGHT FOR THE WORLD Nederland krijgt de verantwoordelijkheid om een expertise centrum op het gebied van inclusie op te richten. Deze wordt deels gefinancierd vanuit LIGHT FOR THE WORLD International.
Een ander belangrijk thema was de herbezinning op de strategie en de vaststelling van het strategische plan voor de jaren 2016-2020. In de bestuursvergadering is het strategische plan goedgekeurd.
Directie-evaluatie Vanwege arbeidsongeschiktheid van de directeur is het functioneren van de interim directeur beoordeeld door een delegatie van het bestuur. Van het gesprek is een verslag gemaakt en besproken in het bestuur. Het bestuur prijst de constructieve samenwerking met de interim directeur en stelt vast
Tabel 5.1 Samenstelling bestuur
Naam, woonplaats, functie
(Neven)functies
In bestuur
Herbenoembaar
Aftredend
Dhr. ir. M.J. van Hulst, Amersfoort, Voorzitter
Directeur Partijbureau ChristenUnie
2012
2016 - 2020
2024
Mw. mr. M.J. van Dasselaar, Ede, Secretaris
Zelfstandig juridisch adviseur
2010
2014 - 2018
2022
Dhr. L.J. van der Herberg, Baarn, Lid
Gepensioneerd, VP Marketresearch
2009
2013 - 2017
2021
Dhr. drs. Th. van Stuijvenberg, Utrecht, Lid
Managing Partner VSB 2015 Business Recovery & Co
2019 - 2023
2027
Dhr. dr. F. Lion, Nijmegen, Lid
Gepensioneerd oogarts
2006
2010 - 2014
2018
Dhr. drs. J. B. Wesemann, Houten, Lid
Gepensioneerd adviseur 2015 disability
niet > 3 jaar
eind 2018
Dhr. mr. T.J.P. Folmer, Apeldoorn, Penningmeester
Fiscalist HZW accountants en belastingadviseurs Veenendaal
2015
2019 - 2023
2027
33
JAARVERSLAG 2015
dat hij zijn nieuwe functie goed heeft opgepakt. De directeur en de interim directeur hebben geen nevenfuncties.
Zelfevaluatie De Code Goed Bestuur voor goededoelenorganisaties is voor het bestuur uitgangspunt. De bestuurlijke onderwerpen, zoals die in de Code worden genoemd (doelstelling, besteding middelen, fondsenwerving, omgaan met vrijwilligers en functioneren van de organisatie) zijn, voor zover van belang, gedurende het kalenderjaar 2015 tijdens de bestuursvergaderingen concreet aan de orde geweest. De bestuurlijke zelfevaluatie heeft plaatsgevonden in december 2015. De ziekte van de directeur en de waarneming door de adjunct directeur hebben de nodige aandacht gehad van het bestuur. De opheffing van de confederatie en het opzetten van LIGHT FOR THE WORLD International en de consequenties voor LIGHT FOR THE WORLD Nederland zijn uitvoerig besproken. Daarnaast heeft het bestuur zich bezonnen op de nieuwe koers, zoals uiteindelijk is vastgelegd in het meerjarenstrategie.
Samenstelling en benoeming Het bestuur streeft naar een multidisciplinaire samenstelling. Naast een algemeen profiel voor de leden van het bestuur zijn er specifieke profielen voor onder meer een juridisch deskundige, een financieel deskundige en deskundigen op het gebied van oogheelkunde, marketing en ontwikkelingssamenwerking. Wanneer een vacature ontstaat, zoeken bestuursleden op basis van de profielschets in eigen netwerken naar geschikte kandidaten. De profielschets wordt ook op de website geplaatst, zodat de vacature feitelijk open staat voor iedereen. Wanneer een geschikte kandidaat is gevonden wordt deze tijdens een reguliere bestuursvergadering benoemd.
Bezoldiging Bestuursleden ontvangen geen bezoldiging, maar kunnen een vergoeding ontvangen voor gemaakte reiskosten. Een regeling daarvoor is door het bestuur vastgesteld.
Bestuursmodel Het bestuur heeft in de verslagperiode gefunctioneerd volgens het ‘instructiemodel’,
met dien verstande dat de directeur van het bestuur een vergaande algemene volmacht heeft gekregen voor de dagelijkse leiding van de stichting, de beleidsvoorbereiding en beleidsuitvoering. De volmacht is ten behoeve van derden ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. De directietaken en bevoegdheden zijn uitgewerkt in het directiereglement. Hierin is tevens vastgelegd voor welke zaken de directie voorafgaande toestemming nodig heeft van het bestuur en hoe het bestuur geïnformeerd moet worden zodat het in staat is zijn controlerende bevoegdheden uit te oefenen. Per vergadering is aangegeven welke stukken er besproken worden zodat een adequate risicobeheersing mogelijk is. Het bestuur stelt het beleid vast, geeft hieraan richting en houdt toezicht op de uitvoering. Het bestuur heeft de eindverantwoordelijkheid voor het besturen van de rechtspersoon. Intern is afgesproken dat het bestuur de aan de directeur gemandateerde taken niet zelf zal uitoefenen en niet lichtvaardig zal terugnemen. Bij deze structuur zijn de juridische verhoudingen duidelijk,
Tabel 5.2 Kengetallen
Omschrijving
norm
2015
2014
2013
Percentage vrouwelijke werknemers
50%
50%
50%
50%
Percentage medewerkers met een handicap
10%
6%
13%
6%
34
BESTUUR EN ORGANISATIE
Figuur 5.1 Organigram
terwijl de directie voldoende armslag heeft om de stichting te leiden.
ORGANISATIE Personeel De personeelsomvang van het kantoor in Nederland bedroeg per 31 december 2015 13,95 fte. In het personeelsbeleid is vastgelegd dat bij gelijke geschiktheid de voorkeur wordt gegeven aan kandidaten met een handicap.
Beloning De stichting hanteert een eigen rechtspositieregeling. Voor de beloning worden de
salarisschalen van de CAO Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening gevolgd. Op basis van het jaarlijkse functioneringsgesprek met de medewerker wordt besloten over de eventuele toekenning van een volgende trede in de salarisschaal.
Ziekteverzuim Het ziekteverzuim is door de arbodienst becijferd op 8,76%, wat aanzienlijk hoger is dan de 3,32% van 2014. Dit wordt verklaard door het feit dat twee medewerkers voor langere tijd hun werkzaamheden niet volledig konden uitoefenen.
kunnen medewerkers aangeven welke opleidingsbehoefte zij hebben. Vervolgens beslist de directie welke aanvragen worden gehonoreerd binnen het vastgestelde budget.
Bezoldiging directie De directeur wordt bezoldigd conform schaal 14 van de arbeidsvoorwaardenregeling (tabel 5.3). Het bedrag is ruim onder de maximumnorm van 158.000 euro die in de beloningsregeling van VFI is vastgelegd. Deze regeling is gebaseerd op de - door de commissie Wijffels opgestelde Code Goed Bestuur voor Goede Doelen.
Opleidingen In functioneringsgesprekken 35
JAARVERSLAG 2015
Vrijwilligers De inzet van vrijwilligers is zeer waardevol. Eén vrijwilliger assisteert bij administratieve werkzaamheden op kantoor. Twee vrijwilligers verzorgen presentaties en een andere vrijwilliger organiseert zangavonden. Verder wordt een beroep gedaan op een groep vrijwilligers voor evenementen.
Kwaliteit Er wordt grote waarde gehecht aan een professionele bedrijfsvoering waarbij de kans op fouten, fraude en verstoring van processen zo laag mogelijk wordt gehouden. Voor dat doel is een kwaliteitshandboek in gebruik. Het systeem voldoet aan de ISO9001:2008 norm voor kwaliteitsmanagementsystemen. Conform het auditplan is in augustus een interne audit uitgevoerd. De geconstateerde opmerkingen en tekortkomingen zijn uitgewerkt in ‘Maatregelen ter verbetering’. De kwaliteitscoördinator ziet er op toe dat de gewenste verbeteringen worden gerealiseerd. In september is de externe audit uitgevoerd en daarbij zijn geen tekortkomingen geconstateerd. De ISO-certificering is met een jaar verlengd. Dit jaar is eveneens de Partos9001 certificering verkregen. Dit is een aanvulling op ISO9001 met specifieke eisen voor de sector ontwikkelingssamenwerking.
36
Tabel 5.3 Bezoldiging
G. Th. ten Hove
directeur
Dienstverband
Onbepaald
Aard (looptijd)
36
Parttime percentage Periode
100 1/1 - 31/12
Bezoldiging Brutosalaris/vergoeding
84.846
Vakantiegeld
6.720
Eindejaarsuitkering
7.606
Sociale lasten
9.233
Pensioenlasten Uitkering ziekengeld Totaal bezoldiging 2015
10.917 -61.637 57.685
M. Nederveen
Interim directeur
Dienstverband
Onbepaald
Aard (looptijd)
36
Parttime percentage Periode
100 1/5 - 31/12
Bezoldiging Brutosalaris/vergoeding
42.668
Vakantiegeld
4.980
Eindejaarsuitkering
6.074
Sociale lasten
6.158
Pensioenlasten
5.950
Totaal bezoldiging 2015
65.830
Totaal bezoldiging 2014
118.240
BESTUUR EN ORGANISATIE
CBF-Keur De stichting hecht groot belang aan het hebben van het CBFKeur. Het is een indicatie voor (potentiĂŤle) donateurs dat de kosten voor fondsenwerving binnen de vastgestelde norm blijven. Dit jaar heeft een hertoetsing plaatsgevonden en het keurmerk is voor een periode van drie jaar verlengd.
Onderdeel van de bedrijfsvoering is het toetsen van leveranciers op hun beleid voor duurzaam ondernemen.
Duurzaam ondernemen De stichting streeft naar duurzame ontwikkeling. Daarbij past ook een duurzame bedrijfsvoering. Medewerkers moeten zich bewust zijn van de milieubelasting die zij veroorzaken en actief bijdragen om deze milieubelasting waar mogelijk te verminderen. Een interne commissie adviseert de directie inzake milieubesparende maatregelen. Zo zijn er dit jaar nieuwe tochtstrippen geplaatst en alle TL-balken zijn vervangen door een zuiniger alternatief. Op kantoor wordt uitsluitend nog UTZ gecertificeerde koffie genuttigd. Er ligt een voorstel bij de directie om een interne opslag op vliegtickets in te stellen, waarmee de aanschaf van zonnepanelen kan worden gefinancierd. Verder bezint de directie zich op welke bank de juiste keuze is uit oogpunt van duurzaam ondernemen. Dit jaar zagen we een flinke afname in het aantal vliegkilometers (-47%) en het papiergebruik op kantoor (-13%) ten opzichte van een jaar eerder. 37
JAARVERSLAG 2015
6. FINANCIËN Ook dit jaar is er hard gewerkt om voldoende financiële middelen te werven om de doelstellingen van de stichting te realiseren. Het meerjarenplan en de tussentijdse evaluaties zijn daarin leidend. Een uitdaging is de afnemende steun van de Nederlandse overheid. Deze ontwikkeling was voorzien en daarom is extra ingezet op het vinden van alternatieve bronnen van financiering voor de projecten. De stichting heeft daarin successen geboekt, zoals het verkrijgen van een bijdrage van de Noorse overheid. 38
De totale baten zijn ongeveer € 100.000 lager dan vorig jaar en komen uit net onder de € 4,0 miljoen. De besteding aan de doelstelling en de overige lasten zijn ruim € 500.000 lager dan vorig jaar. Als gevolg hiervan ontstaat er dit jaar een overschot van ongeveer € 125.000 in plaats van een tekort in 2014.
Baten
uit grote donoren nam eveneens flink toe. De werving bij internationale vermogensfondsen liet daarentegen een daling zien. De werving van bestemde fondsen bleef ruim achter bij de begroting. We zien dat stichtingen en vermogensfondsen minder te besteden hebben nu het rendement op beleggingen onder druk staat.
Baten uit donaties en giften nemen iets af, maar dat is dit jaar ruimschoots goedgemaakt door een hogere opbrengst uit nalatenschappen. De opbrengst
Baten uit acties van derden zijn gedaald. De bijdrage van Licht für die Welt Oostenrijk nam af. Opvallend is de negatieve
FINANCIËN
opbrengst van Strømme foundation. De reden hiervoor is dat hun bijdrage rechtstreeks is overgemaakt aan Zuid-Soedan, terwijl het programma niet is uitgevoerd. De verplichting tot terugboeking is nu als schuld opgenomen op de balans. Het bedrag subsidies van overheden bleef gelijk.
Besteding Van de totale lasten ter grootte van € 3,8 miljoen is € 3,1 miljoen besteed aan de doelstelling. Het bestedingspercentage is 86,6% en dat is lager dan vorig jaar. De projecten in Filipijnen, Indonesië en Nigeria zijn afgebouwd. Daarnaast kon in Zuid-Soedan fors minder worden besteed dan gepland. De kosten van beheer en administratie zijn gedaald naar 2,2% en de kosten voor fondsenwerving zijn gestegen naar 14,2%. Beide percentages blijven binnen de intern vastgestelde norm. Het kostenpercentage fondsenwerving valt ruim binnen de norm van 25% die door het CBF wordt gehanteerd. De
stijging van het percentage voor fondsenwerving wordt verklaard door het aantrekken van een extra medewerker, terwijl de totale baten uit fondsenwerving niet significant zijn gestegen.
Resultaat en reserves De stichting streeft ernaar om inkomsten en uitgaven met elkaar in balans te brengen. Het huishoudboekje beweegt zich dus binnen smalle marges. Het batig saldo dit jaar bedraagt ongeveer € 125.000. Dit bedrag wordt toegevoegd aan de reserves. De stichting heeft een continuïteitsreserve van € 1,5 miljoen. Volgend jaar zullen we de reserve opnieuw berekenen op basis van de cash flow van de organisatie, de benodigde reserve voor opvang van risico’s en de minimaal benodigde reserve bij discontinuïteit.
Kostentoerekening De directe kosten van fondsenwerving zijn voor 20% toegerekend aan de doelstelling vanwege voorlichting en voor 80% toegerekend aan de werving van baten
uit eigen fondsenwerving. De personeelskosten, huisvestingskosten, kantoor- en algemene kosten en afschrijving zijn verdeeld over de doelstelling (71,7%), eigen fondsenwerving (17,2%), werving subsidies (4,2%) en beheer en administratie (6,9%).
Treasurybeleid De middelen van de continuïteitsreserve en andere tijdelijk beschikbare middelen worden uitsluitend belegd op een spaarrekening of depositorekening van banken in Nederland. Met deze middelen worden baten gerealiseerd die ten goede komen aan het werk van de projecten en wordt het risico van verlies op de hoofdsom welhaast uitgesloten.
Realisatie versus begroting De baten en lasten wijken op diverse punten af van de begroting. Opvallend zijn de lagere baten uit eigen fondsenwerving en acties van derden. Eveneens opvallend is de teruggelopen besteding aan de doelstelling. Deze zaken zijn eerder in dit hoofdstuk reeds toegelicht.
Tabel 6.1 Percentages
Omschrijving Besteed aan doelstelling (Bestedingen aan doelstellingen/totale lasten)
Kostenpercentage fondsenwerving (Eigen fondsenwerving/baten eigen fondsenwerving)
Kostenpercentage beheer & administratie (Kosten beheer en administratie/totale lasten)
norm
2015
2014
2013
90,0%
86,6%
89,9%
88,8%
15,0%
14,2%
10,6%
13,5%
3,0%
2,2%
2,6%
2,6% 39
JAARVERSLAG 2015
VERKORTE JAARREKENING
40
VERKORTE JAARREKENING
41
JAARVERSLAG 2015
42
VERKORTE JAARREKENING
43
JAARVERSLAG 2015
44
VERKORTE JAARREKENING
45
JAARVERSLAG 2015
46
VERKORTE JAARREKENING
47
JAARVERSLAG 2015
48
VERKORTE JAARREKENING
49
JAARVERSLAG 2015
7. VOORUITBLIK We zien een groeiende aandacht voor inclusie van gemarginaliseerde groepen, waaronder mensen met een handicap. Dit is onder andere zichtbaar in de Werelddoelstellingen die in de plaats komen van de millenniumdoelstellingen. Waar de millenniumdoelstellingen nergens expliciet verwezen naar mensen met een handicap, benoemen de Werelddoelstellingen expliciet de noodzaak om de situatie van mensen met een handicap te verbeteren, op verschillende 50
terreinen zoals onderwijs en inkomen. LIGHT FOR THE WORLD heeft de afgelopen jaren ervaring opgedaan met het adviseren van organisaties die zich niet exclusief op mensen met een handicap richten. We hebben geleerd dat alleen training niet volstaat: om ontwikkelingsprogramma’s inclusief te maken is een verandering van attitude binnen reguliere ontwikkelingsorganisaties nodig. Organisaties zullen hun beleid moeten aanpassen,
bewustwording van medewerkers moeten verhogen, de kennis van specifieke behoeften van mensen met een handicap moeten verbeteren en de vaardigheden moeten krijgen om de toegankelijkheid van hun diensten te verbeteren binnen hun dagelijkse werkzaamheden. LIGHT FOR THE WORLD heeft juist op deze terreinen van inclusie en organisatieverandering ervaring opgedaan. Tegelijkertijd merken we op dat er nog veel kennisontwikkeling
VOORUITBLIK
nodig is, binnen de sector van ontwikkelingssamenwerking alsook binnen het veld van ondersteuning en participatie van gehandicapten. De hoofdthema’s waar wij ons op zullen richten zijn: participatie op de arbeidsmarkt, toegankelijke reproductieve gezondheidszorg, verbetering van rechten van vrouwen met een handicap en verbetering van de toegang tot noodhulp voor mensen met een handicap. Omdat op deze terreinen nog veel vragen onbeantwoord zijn, zullen wij ruimte houden in onze aanpak om te experimenteren en te innoveren. Dit betekent nieuwe werkwijzen uitproberen in samenwerking met andere organisaties, reflecteren en leren van fouten en de methodes die wel blijken te werken omzetten in modellen en adviesprogramma’s. Dit is de innovatie zone (zie figuur 7.1). De lessen van wat wel en niet werkt zullen worden ingezet voor de lobby in Nederland, in ontwikkelingslanden en internationaal. De nieuwe methodes en technieken zullen worden gebruikt om nieuwe trainingen te ontwikkelen, bijvoorbeeld voor specifieke sectoren zoals werk en inkomen. De opgedane kennis zal worden gedeeld in de leerplatformen waarin wij participeren. En de oplossingen die wij hebben gevonden voor problemen rond inclusie zullen worden ingezet in de programma’s van collega
organisaties. Op gebied van fondsenwerving blijven we ons richten op de relatie met vermogensfondsen en particulieren. De vermogensfondsen willen projectbeschrijvingen met concrete doelstellingen en budgetten ontvangen en tijdens en na de implementatie heldere rapportage over resultaten en uitgaven. Participatie van mensen met een handicap is het focus gebied, waar revalidatie en oogzorg onderdeel van kunnen zijn. In de communicatie met de particuliere achterban zullen we ons meer richten op mensen die ervaringsdeskundige zijn: een familielid, vriend of kennis met een handicap of om een andere
reden een passie hebben voor dit onderwerp. Sociale media zullen een steeds belangrijker platform worden om te werken aan bewustwording en verbreding van onze achterban. We schromen niet om boodschappen van medestanders te delen die inclusie in Nederland en/of daarbuiten promoten. Naast de fondsenwerving voor onze eigen projecten concentreren we ons meer op fondsenwerving in consortia voor grotere programma’s gericht op mensen in armoede. LIGHT FOR THE WORLD beheert in zulke gevallen het deelbudget voor verbeterde toegang voor mensen met een handicap. Omdat de toegang tot de arbeidsmarkt een centraal
Figuur 7.1 Change model
51
JAARVERSLAG 2015
thema is, zullen we meer gaan samenwerken met bedrijven. Voor de lobby in Nederland zullen we samenwerken met organisaties die verenigd zijn binnen DCDD. Voor lobby in Europa en bij de VN ondersteunen we LIGHT FOR THE WORLD International en werken we samen met IDDC en belangengroepen voor mensen met een handicap. In 2016 starten we met de implementatie van het strategisch plan. Omdat de nieuwe strategie andere competenties vereist zullen we veel aandacht besteden aan capaciteitsopbouw van medewerkers en partnerorganisaties. We streven ernaar in veel landen nauwer samen te werken met LIGHT FOR THE WORLD International.
52
VOORUITBLIK
53
JAARVERSLAG 2015
54
55
Colofon
Adresgegevens
Bankgegevens
Concept en ontwerp
Vendelier 13
IBAN NL10 INGB 0000 0001 31
Fotografie: LIGHT FOR THE WORLD
3905 PB Veenendaal
BIC INGBNL2A
Opmaak: Stefanie Gielen
Postbus 672 3900 AR Veenendaal
Stichting LIGHT FOR THE WORLD Nederland is ingeschreven in het
Statutaire naam Stichting LIGHT FOR THE WORLD
T +31 (0) 318 - 58 63 58
stichti足ngenregister van de Kamer van
Nederland gevestigd te Zeist d.d.
F +31 (0) 318 - 58 63 59
Koophandel te Utrecht onder nummer
16 december 1982.
E info@lightfortheworld.nl
41180500.
I www.lightfortheworld.nl @lftwnl facebook.com/lightfortheworld
Jaarverslag 2015 van LIGHT FOR THE WORLD Nederland