2018
Samen voor gelijke kansen
1
Light for the World wil bijdragen aan een wereld die recht doet aan mensen met een handicap. Het VN-verdrag inzake de Rechten van Mensen met een Handicap is onze leidraad. Mensen met een handicap behoren tot de meest gemarginaliseerde groepen in ontwikkelingslanden. Zij vormen het hart van en geven richting aan ons werk.
Inhoudsopgave Voorwoord 6 Samenvatting 2018
8
Resultaten 2018
9
Hoogtepunten 2018
12
1. Over ons
14
2. Onze programma’s
26
3. Ondertussen in Nederland
64
4. Onze organisatie
74
5. Verantwoordingsverklaring
86
6. FinanciĂŤn
90
7. Jaarrekening
94
Bijlage 1: SWOT Analyse
122
Voorwoord ‘Dus jíj denkt dat wij deze school voor jou gaan aanpassen?’ Deze vraag sloeg de dromen en ambities van de Cambodjaanse tiener Sreymom aan diggelen. Als baby was ze vanaf haar middel verlamd geraakt. Dit weerhield Sreymom er niet van om naar school te gaan en te dromen van een toekomst waarin ze op eigen benen zou staan. Toen ze beroepsopleidingen in haar woonplaats bezocht, bleken ze geen van allen toegankelijk te zijn voor een rolstoel. Op haar vriendelijke verzoek of het mogelijk was alle lessen op de begane grond te volgen, volgde hoongelach. Wat dacht ze zelf? Jaren later, in september 2018, ontmoet ik Sreymom, nu een jonge vrouw. Ze heeft zojuist de leiderschapstraining voor vrouwen met een handicap gevolgd in Pnom Phen, de hoofdstad van Cambodja. ‘Ik zag geen vrouwen met beperkingen of problemen’, vertelde ze, ‘maar ik zag meisjes en vrouwen met talenten!’ De training versterkte haar zelfvertrouwen, en opende haar ogen voor wat wél mogelijk is. Nu benadert ze in Pursat, haar woonplaats, families, en adviseert hen hoe ze om kunnen gaan met hun gehandicapte kind. En Sreymom motiveert ouders hun kind vooral wél naar school te sturen. Een paar maanden training veranderde een uitgesloten, jonge vrouw in een rolmodel. Dit jaarverslag doet er verslag van hoe Light for the World in 2018 wereldwijd aan de weg timmerde, om duizenden kinderen, jongeren en volwassenen met een handicap zoals Sreymom een eerlijke kans te geven.
6
In 2018 stond Light for the World aan de basis van vele initiatieven, waarin mensen met een handicap het voortouw namen. Zo hadden jongeren met een handicap een centrale rol in onze innovatie-labs waar we oplossingen testen voor concrete problemen, en trainden we jongeren om bedrijven en hulporganisaties te benaderen. Totaal bereikten we in onze inclusieprojecten 5.305 mensen. Daarnaast breidde Light for the World het aantal partnerschappen met organisaties, bedrijven en overheden flink uit naar 84. Op deze wijze zorgen we ervoor dat brede programma’s voor vaktraining, werk, onderwijs, gezondheidszorg en noodhulp toegankelijk en inclusief worden. Tenslotte droeg Light for the World eraan bij dat 19.292 mensen kwalitatief goede oogzorg ontvingen, oogartsen opgeleid werden, en overheden uitgedaagd werden om bij te dragen aan oogzorg. Light for the World bereikte veel in 2018, maar werd ook geconfronteerd met tegenslag. We sloten het jaar af met een fors tekort. De inkomsten bleven helaas achter bij onze verwachtingen, terwijl we door ontwikkelingen en kansen in onze donorlanden meer uitgaven dan we hadden begroot. In dit verslag leest u hoe bestuur en organisatie zich gezamenlijk ingezet hebben om de oorzaken van dit tekort in beeld te krijgen en adequaat op te vangen. Het tekort kon opgevangen worden vanuit
de reserves. In 2019 werken we volgens een nieuwe begrotingssystematiek die ons beter inzicht geeft in de financiĂŤle resultaten. We hebben er daarom ook alle vertrouwen in dat dit verlies eenmalig is. In december 2018 werd bekend dat onze voorzitter Menno van Hulst vanwege zijn gezondheid zijn functie moest neerleggen. De organisatie is dankbaar voor zijn inzet voor een inclusieve samenleving wereldwijd in de afgelopen acht jaar. Dankzij uw bijdrage (en die van duizenden donateurs, fondsen, bedrijven en overheden) kon Light for the World projecten, zoals de leiderschapstraining waar Sreymom aan deelnam, realiseren. Het is een zegen dat zovelen hun middelen toevertrouwden aan Light for the World. Ook het komende jaar spannen we ons in om dat vertrouwen waar te maken. Dank voor uw steun! Wij wensen u veel leesplezier.
Dicky Nieuwenhuis
7
Samenvatting 2018 Light for the World ontving in 2018 3.245.636 euro aan inkomsten, en besteedde 3.257.211 euro, inclusief Voorlichting, binnen programma’s voor inclusieve ontwikkeling en oogzorg in negen landen. Light for the World Nederland gelooft dat ieder mens geschapen is naar Gods beeld en wil daarom bijdragen aan een wereld die recht doet aan mensen met een handicap. Al onze programma’s en diensten zijn gericht op duurzame en systematische veranderingen bij organisaties en overheden, maar tegelijkertijd ook op directe impact en betere leefomstandigheden voor mensen met een handicap. In onze aanpak staat het aanreiken van praktische oplossingen, samenwerking en leiderschap van mensen met een handicap centraal. In 2018 werkten we samen met 8 inclusie-adviseurs en 84 lokale partnerorganisaties in 9 landen. In drie van deze landen werken we nauw samen met Light for the World International. Op deze wijze zorgden we ervoor dat 84 (inter)nationale organisaties inclusief gingen werken, we 5.305 jongeren en volwassenen hebben bereikt via ons inclusie-programma’s, 1.062 jongeren en volwassenen toegang tot vaktraining en werk kregen, en 19.292 personen goede oogzorg ontvingen.
8
Het werk van Light for the World werd in 2018 mogelijk gemaakt door 8.496 personen, 229 kerken, 56 bedrijven, 49 Nederlandse fondsen en 3 internationale fondsen. We ontvingen bijdragen uit 10 nalatenschappen. Daarnaast ontvingen we vanuit overheden aanvullende financiering.
Resultaten 2018
5.305
mensen bereikt met inclusie-programma’s, waarvan:
691
4.948
mensen met een visuele beperking
mensen getraind op inclusie*
586 mensen met een gehoorbeperking
84
3.268
organisaties waarmee we hebben samengewerkt
mensen met een fysieke beperking
524 mensen met een verstandelijke beperking
* Gelijke kansen voor iedereen op cultureel, sociaal, politiek en economisch gebied
19.292
mensen bereikt binnen oogzorg-programma’s
236 mensen met een psychosociale of andere beperking
9
4
229
11
20
scholen die actie voerden
actieve vrijwilligers en ambassadeurs
56
bedrijven
kerken bij ons werk betrokken
acties door vrijwilligers gedaan
57
opticiens
Light for the World is een ANBI, bezit het keurmerk van het Centraal Bureau Fondsenwerving, en is ISO-gecertificeerd.
10
€ 3.245.636 totaal inkomsten in 2018
€ 3.257.211 besteed aan doelstellingen
€ 1.111.623
€ 42.146
€ 66.964
€ 976.319
giften van particulieren
giften van bedrijven en ondernemers
giften van kerken
giften van stichtingen en vermogensfondsen
€ 11.565
€ 1.700
€ 4.950
€ 24.847
optiekbranche
giften van scholen
diverse ontvangsten
ontvangsten uit levering van diensten
€ 154.012
€ 259.050
€ 189.075
€ 403.387
giften van internationale fondsen
subsidies van overheden
EO Metterdaad
verbonden organisaties zonder winststreven
11
Hoogtepunten 2018 Hoera! Het jaar is feestelijk begonnen met het 35 jarige jubileum van Light for the World. In ons kantoor onthullen we een foto van Martien en Jenny Cozijnsen, die in 1982 ‘Dark & Light Blindcare’ oprichtten. Jenny Cozijnsen, (oud-) bestuursleden en vrijwilligers zijn aanwezig bij dit feestelijke moment.
jan
feb
De samenwerking tussen Light for the World en ZOAVluchtelingenzorg in het Noorden van Uganda is in volle gang. Doel: 10.000 kinderen - inclusief kinderen met een handicap - weer naar school! Tijdens ons bezoek aan één van de scholen staan we oog in oog met ouders en kinderen die maar liefst 14 km hadden gelopen. Voor het eerst is er een school die ook hun kind met open armen ontvangt.
12
Onze collega Yetnebersh uit Ethiopië ontvangt de Right Livelihood Award – ook wel de alternatieve Nobelprijs genoemd - vanwege haar inzet voor rechten van mensen met een handicap. Ook in Nederland trekt dit de aandacht: Trouw, Reformatorisch Dagblad en EO Visie interviewen haar. Ze strijdt voor de rechten van mensen met een handicap wereldwijd.
mrt
apr
April staat helemaal in het teken van ons 35-jarig jubileum. Tijdens een event met donateurs, vrijwilligers en partners deelt onze collega Ambrose zijn verhaal en gaf een mini-workshop gebarentaal. Tweede Kamerlid Anne Kuik sprak namens het CDA over haar betrokkenheid bij ontwikkelingssamenwerking en nog vele andere bijzondere verhalen kwamen aan bod.
Het bedrijf Maas en Hagoort, verlichtingsspecialist, gaat een meerjarige samenwerking met Light for the World aan! Omdat ze afgelopen jaar hun 70-jarige bestaan vierden, willen ze de komende jaren 70 jongeren met een handicap steunen om een eigen bedrijf op te zetten.
mei
jun
Tweede Kamerleden bezoeken Uganda. Eén van hen, Chris Stoffer (SGP), trekt een paar dagen op met Light for the World-collega Ambrose. Stoffer is onder de indruk van een kerkdienst voor dove mensen en van onze inzet om jongeren met een handicap richting werk te helpen.
Denk niet in problemen, maar in oplossingen! Boeren met een handicap in Cambodja ontwerpen tijdens het Agrilab van Light for the World materialen die het werk op het land vereenvoudigen. Nu kunnen ze sneller en makkelijker hun werkzaamheden uitvoeren!
jul
aug
Light for the World is op televisie! Samen met EO Metterdaad, Red een Kind en Medair Nederland voeren we actie voor Zuid-Soedan.
Ieder jaar komen onze collega’s van over de hele wereld samen om samen te praten over inclusie van mensen met een handicap. Dit jaar was de Inspire Week niet anders. Vijf dagen lang bouwden we aan plannen om de programma’s van Light for the World verder te verbeteren.
sept
okt
Tijdens de Justice Conference sprak onze ster-spreker Ambrose voor een zaal vol met publiek – in gebarentaal! Bezoekers van de Justice Conference konden bij ons langskomen en een boodschap achterlaten voor Fofo en Noël. Twee sterke en inspirerende jongeren met een handicap.
Fractievoorzitter van de ChristenUnie, Gert-Jan en zijn vrouw, Rianne Segers zijn ambassadeur geworden! Gert-Jan: “Kinderen met een handicap zijn een licht voor de wereld en soms hebben ze net een klein duwtje nodig om zelf ook volledig te schijnen. Wij zetten ons daar van harte voor in als ambassadeurs van deze mooie organisatie.”
nov
dec
In december vragen we speciaal aandacht voor meisjes met een handicap. Zij hebben een grotere kans om misbruikt te worden en kunnen vaak niet naar school toe. Deze maand vragen wij speciaal aandacht voor deze kwetsbare meiden, zodat zij een kans krijgen op school en vakonderwijs.
13
Hoofdstuk 1
Over ons Light for the World werkt aan een wereld waarin mensen met een handicap een eerlijke kans krijgen op onderwijs en werk. Dat doen we samen met mensen met een handicap ĂŠn in verbinding met iedereen die onze idealen deelt, zowel in Nederland als wereldwijd.
14
Hoe het begon Oogarts Martien Cozijnsen en zijn vrouw Jenny hielden van reizen. Tijdens deze reizen werden zij geraakt door de situatie waarin kinderen met een visuele beperking leefden. “Wij konden niets anders doen dan in beweging komen,” vertelde Martien later. Zo ontstond de stichting Dark & Light Blindcare. Op 16 december 1982 richtte het echtpaar Cozijnsen de stichting op. De Bijbelse opdracht in Mattheüs 25 was voor Martien en Jenny hierbij een belangrijke drijvende kracht en vormt nog steeds de grondslag voor het werk van onze stichting. De eerste projecten waren gericht op oogzorg en inclusief onderwijs in Thailand. In de loop der jaren is de omvang en diversiteit van het werk gegroeid, is er meer aandacht gekomen voor rechten van mensen met een handicap en het belang van een inclusieve samenleving.
“Ik verzeker jullie: alles wat jullie gedaan hebben voor een van de onaanzienlijksten van mijn broeders of zusters, dat hebben jullie voor mij gedaan”
Mattheus 25:40
Light for the World Nederland is een zelfstandige organisatie gebleven, maar verbindt zich aan de missie en visie van het internationale organisatie en werkt op programma-niveau veel samen.
Missie Wij willen bijdragen aan een wereld die recht doet aan mensen met een handicap. Het VN-verdrag inzake de Rechten van Mensen met een Handicap is onze leidraad. Mensen met een handicap behoren tot de meest gemarginaliseerde groepen in ontwikkelingslanden. Zij vormen het hart van en geven richting aan ons werk. • W ij stimuleren dat mensen met een handicap de regie over hun eigen leven krijgen. • W ij willen belemmeringen wegnemen die een gelijkwaardige participatie in de weg staan. • W ij zijn toegewijd aan het verbeteren van oogzorg, het stimuleren van inclusief onderwijs, revalidatie binnen de gemeenschap, rechten van mensen met een handicap, levensonderhoud en inclusie van mensen met een handicap. • W ij richten ons hierbij in het bijzonder op gemarginaliseerde groepen en vrouwen en kinderen.
Visie Onderdeel van de Light for the World-familie
Wij geloven in een samenleving met gelijke kansen voor iedereen op cultureel, sociaal, politiek en economisch gebied.
Op 1 januari 2012 werd de naam Dark & Light veranderd in Light for the World. De reden hiervoor was dat de stichting zich aansloot bij Light for the World International; een samenwerkingsverband van meerdere Europese organisaties met dezelfde doelen.
15
Kernwaarden Betrokken Wij geloven dat ieder mens is geschapen naar Gods beeld. Daarom kunnen wij ons niet afzijdig houden wanneer de rechten van mensen met een handicap niet worden nageleefd. Wij zijn niet alleen adviseur of trainer, maar zetten ons met hart en ziel in tegen uitsluiting van mensen met een handicap. Wij willen een rolmodel zijn voor diversiteit en inclusie en willen grenzen verleggen waar mogelijk.
Doelgericht We streven naar effectieve oplossingen en hoge kwaliteit. We richten ons op duurzame en systematische veranderingen en tegelijkertijd ook op directe impact en betere leefomstandigheden voor mensen met een handicap.
Samenwerking Onze ambitie ligt in samenwerking. Inclusie kan alleen worden bereikt door samen te werken met andere betrokken partijen. We vertellen anderen niet wat ze moeten doen, maar zoeken samen naar de beste oplossing binnen de context. Dit doen we door een open, eerlijke en constructieve houding aan te nemen in de relatie met onze samenwerkingspartners.
16
gezamenlijke programma’s, training en advies, lobby en beleidsbeïnvloeding en leren en delen. Het Changemodel laat zien hoe de verschillende elementen elkaar versterken. De vijf processen van het Change-model interacteren met elkaar. Bevindingen van het ene proces zijn van invloed op de activiteiten in het andere proces.
capacity
Joint programm es
innovation zone
Lo
bb
rning & shar Lea ing
collaboration
Training & advi ce
y & advocacy
commitment
Werkwijze en strategische keuzes Beleidsplan Het beleid en de doelstellingen voor de organisatie zijn verwoord in het beleidsplan ‘Making disability inclusion work’. Het beleidsplan schetst de strategische kaders voor de jaren 2016-2020. De strategie richt zich in toenemende mate op inclusie van mensen met een handicap binnen algemene ontwikkelingsprogramma’s.
Disability Inclusion Lab Innovatie is belangrijk om relevant te blijven in een veranderende wereld, maar innovatie is ook nodig om barrières te doorbreken die participatie van mensen met een handicap blokkeren. Wanneer de stichting onderzoek doet naar inclusie in economische ontwikkeling, blijkt het aantal gedocumenteerde ervaringen beperkt. Daarom worden in Labprogramma’s getallen en ervaringen op het gebied van inkomen, voedselzekerheid, vaktrainingen, werk, microfinanciering, ondernemerschap en waardeketenontwikkeling gedocumenteerd. Lab-programma’s kennen een specifiek ontwerp en implementatietraject. Lab-programma’s echter, gaan niet uit van een oplossing vooraf, maar van een vraagstuk dat opgelost moet worden. Door middel van onderzoek, experimenteren, testen en het monitoren van resultaten, wordt duidelijk wat wel en niet werkt en waarom. Van deze opgebouwde kennis kunnen andere organisaties profiteren. De Lab-programma’s zijn zodanig opgebouwd dat zij voorzien in nieuwe publicaties, trainingsmaterialen en -technieken en bewijsvoering voor lobby en advocacy.
Light for the World ziet zichzelf als aanjager van maatschappelijke veranderingen ten bate van mensen met een handicap in ontwikkelingslanden. Deze rol vervult de stichting graag en met passie. Dat doen wij op verschillende manieren: Via het Disability Inclusion Lab,
17
Gezamenlijke programma’s “Alleen ga je sneller, maar samen kom je verder”. Inclusie van mensen met een handicap in ontwikkelingsprogramma’s vereist de opbouw van capaciteit en daar is doorgaans veel tijd voor nodig. Daarom zoekt Light for the World samenwerking met andere organisaties om samen op zoek te gaan naar pragmatische oplossingen voor vraagstukken. Gezamenlijke programma’s vergroten de kans dat op de lange termijn meer mensen met een handicap worden bereikt, ook als Light for the World zich terugtrekt. Samenwerking biedt het beste van twee werelden: de sectorale kennis van de ontwikkelingsorganisatie en de technische expertise op het gebied van inclusie van Light for the World. Het voorkomt tevens dat Light for the World een eigen structuur voor de implementatie op alle niveaus moet opzetten, wat relatief duur is. Bovendien bevordert een programma voor mensen met en zonder handicap de natuurlijke interactie tussen beide groepen. In elk gezamenlijk programma zit een standaard aantal activiteiten zoals onderzoek, training, coaching en lobby.
Training en advies Light for the World heeft een divers team van Disability Inclusion Advisors en Specialisten in Cambodja, India, Kenia, Ethiopië, Mozambique, Nederland, Tanzania, ZuidSoedan en Uganda.
18
Het team van specialisten en adviseurs van Light for the World staat klaar om landelijke en regionale ondersteuning te bieden over de inclusie van mensen met een handicap, zoals trainingen en hands-on advies. Light for the World heeft ook specialisten die beschikbaar zijn om innovatieve processen te ondersteunen, ‘good practices’ te verzamelen, onderzoek te doen en monitoring systemen op te stellen. Naast het team van adviseurs en specialisten, ontwikkelt Light for the World de expertise van Disability Inclusion Facilitators: Jongeren met een handicap die het bewustzijn kunnen vergroten over de inclusie van mensen met een handicap bij NGO’s en bedrijven. Daarnaast geven ze trainingen, advies en geven ze ondersteuning. In 2018 hebben we de eerste Disability Inclusion Academy in Uganda georganiseerd. De eerste groep is geselecteerd en getraind. In totaal waren dit 25 Disability Inclusion Facilitators. In 2019 willen we deze aanpak ook in Tanzania en Zuid-Soedan gebruiken. De meeste trainingen en adviezen die Light for the World aanbiedt, vinden plaats in gezamenlijke programma’s met NGO’s, zoals Plan International, Dorcas en ZOA. Maar Light for the World biedt ook training en advies op aanvraag.
Light for the World heeft Red een Kind voor een langere periode ondersteund om kinderen met een handicap te betrekken in hun gemeenschapsprogramma’s. Door de jaren heen heeft Red een Kind grote stappen gezet om inclusie te bevorderen. Tegenwoordig zijn kinderen met een handicap opgenomen in het wereldwijde sponsorprogramma van Red een Kind. Dat is een geweldig resultaat! “We waarderen de training en het advies dat wij hebben gekregen van Light for the World zeer. De Light for the World adviseur in Uganda heeft ons een goede training en coaching gegeven aan onze partnerorganisaties. We kunnen altijd de Light for the World medewerkers bereiken voor advies, ze zijn altijd open en sympathiek. De tools en boeken van Light for the World zijn erg behulpzaam. We gebruiken ze vaak!”
Marga Baaijens
Adviseur Kind Ontwikkeling, Red een Kind
Lobby Voor het creëren van een meer toegankelijke en inclusieve samenleving is publieke bewustwording, politieke wil en inclusief beleid nodig. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken financiert grote ontwikkelingsprogramma’s. Het is van belang dat het ministerie haar partnerorganisaties aanspreekt op de toegankelijkheid van deze programma’s, zoals projecten voor seksuele- en reproductieve gezondheid, voedselzekerheid en werkgelegenheid. Ook ambassades spelen hierin een belangrijke rol. Daarnaast kan Nederland als lid van de Verenigde Naties en de Europese Unie, in internationale fora, oproepen tot structurele aandacht voor inclusie en rechten van mensen met een handicap.
19
Leren en delen Binnen het Lab worden voortdurend nieuwe methodieken ontwikkeld. De stichting wil begrijpen hoe mensen met een handicap kunnen meedoen in de maatschappij, welke aanpak wel en niet werkt. Wat is de impact van het werk en waarom werkt het op die manier? Door structureel meer aandacht te geven aan onderzoek en documentatie, wordt nieuwe kennis uit experimenten verzameld en gedeeld met de wereld. Hiermee wordt gebouwd aan mechanismes voor onderzoek en monitoring van het werk. Samen met de partnerorganisaties worden leerdoelen geformuleerd en gezocht naar antwoorden in de programma’s die worden uitgevoerd. Onderzoek heeft weinig nut als de uitkomsten niet worden gedeeld. Daarom is het documenteren een belangrijk onderdeel van het proces van leren en delen. Nieuwe informatie die voortkomt uit experimenten wordt vertaald naar richtlijnen en handleidingen en vindt haar weg naar publicaties en artikelen om te delen met anderen. Er wordt actief gezocht naar connecties met netwerken en organisaties om geleerde lessen te delen, resultaten te vergelijken en elkaars werk te versterken.
Mensen met een handicap nemen de lead Light for the World wil dat mensen met een handicap hun eigen leven in handen hebben. Wij hebben als doel om de levens van mensen te beïnvloeden, zodat ze zelfstandig zijn, toegang hebben tot onderwijs, gezondheidsdiensten, werk en de gemeenschap, en dat hun levensomstandigheden verbeterd wordt.
20
Hoe is het om op je tiende doof te worden? “Ik zat al op school voordat ik doof was, maar voor mijn dove vrienden was dat nooit een optie,” vertelt onze collega Ambrose Murangira aan Oneworld.nl. Ambrose weet hoe het is om horend te zijn, maar ook hoe het is om met een gehoorbeperking te leven. Daar maakt hij gebruikt van tijdens zijn werk als Disability Inclusion Advisor. Volgens Ambrose is inclusie van mensen en vooral kinderen met een handicap nog te erg afhankelijk van NGO’s. “Ik zie mezelf niet als een gehandicapt persoon. Ik leef onafhankelijk en kan gaan en staan waar ik wil. Ik voel me echter wel gehandicapt wanneer ik in een omgeving ben zonder communicatiemogelijkheden voor mij, wanneer er geen rekening met me wordt gehouden of als er geen faciliteiten zijn. De definitie van gehandicapt zijn is dus echt afhankelijk van de faciliteiten die er zijn,” aldus Ambrose in OneWorld.nl.
Bron: OneWorld.nl, 2018.
Sinds 2016 zijn we gemotiveerd om onszelf volledig in te zetten om ontwikkelingshulp programma’s van andere organisaties inclusief te maken voor mensen met een handicap. We bieden hulpmiddelen aan en stimuleren de samenwerking met gehandicaptenorganisaties. Wij geloven dat onze aanpak een betekenisvolle impact achterlaat. We willen zoveel mogelijk mensen met een handicap bereiken.
We werken met een team van Disability Inclusion Advisors, waarvan een aantal zelf ook een handicap hebben. Ze weten zelf hoe het is om buitengesloten te worden en hoe ze juist betrokken kunnen worden bij de gemeenschap. We willen andere organisaties de weg wijzen en zelf een inclusieve organisatie zijn. De aanwezigheid in de landen waar we werken, maakt een enorm verschil in onze impact. Hierdoor kunnen we op lange termijn partnerschappen met organisaties aangaan en het helpt ons om veel kennis op te doen van het land en de gewoontes van het volk te leren kennen. De adviseurs krijgen steun van het team van specialisten in Nederland, die onze kennis vastleggen. Ze doen grondig onderzoek zodat we meer kennis hebben en bieden ondersteuning voor innovatie, trainingen en faciliteiten aan.
Sinds 2016, het eerste jaar van ons huidige strategische plan, zien we een aantal trends. Het aantal programma’s dat we ontwikkelen samen met andere ontwikkelingsorganisaties groeit hard. Ook zien we dat het aantal partnerschappen - dat we momenteel opbouwen in de landen waar we werken -groeit. Hierdoor kunnen we meer organisaties en hun medewerkers trainen en coachen in het inclusief maken van hun ontwikkelingsprogramma’s voor mensen met een handicap. Deze twee trends zijn positief, omdat het de kans op blijvende impact vergroot.
21
Casus
Innovatie voor inclusie Inclusie zit in de vaten van onze organisatie. Tijdens de eerste drie jaar van ons programma EmployAble in Ethiopië waren er bepaalde groepen die wij nog niet bereikten. Een van deze groepen is ‘blinde jongeren’. Van de 448 jongeren die meedoen aan de vakopleiding, heeft 14% een visuele beperking. Een paar daarvan zijn blind. Light for the World wil weten waarom zij nog niet meedoen aan het programma en oplossingen voor hen zoeken, zodat ze ook een kans krijgen op vakonderwijs en werk. Onze eerste stap was om partners te betrekken bij ons Lab. Partners waarmee wij samenwerken zijn Ethiopian Center for Disability and Development, centra voor technisch- en beroepsonderwijs, de universiteit van Addis Ababa en de Ethiopian National Association of the Blind. Samen met deze groep partners hebben we het probleem geanalyseerd en de oplossing ontwikkeld en getest. We hebben verhalen verzameld van blinde jongeren in het EmployAble programma, zodat we begrijpen wat hun behoeften zijn en wat problemen zijn waar zij dagelijks tegenaan lopen.
22
“De leraren weten niet hoe zij ons les moeten geven. Ze zeggen dat wij langzaam zijn en de lessen niet oppakken. Soms zijn de lessen te lang om ze te begrijpen. Het is moeilijk, want wij moeten luisteren en alles in onze geheugens stoppen. Zodat we het later kunnen uitvoeren,” vertelt een blinde deelnemer van het EmployAble programma. Vervolgens hebben we de problemen geanalyseerd en geïdentificeerd van de blinde jongeren. Uit de co-creatie sessie ontstonden prototypes; er zijn aangepaste hulpmiddelen en machines bedacht. Verschillende groepen met drie studenten, een blinde student, een leraar en iemand van onze partners bedachten samen hulpmiddelen die blinde jongeren in het klaslokaal kunnen gebruiken. De belangrijkste uitkomst is niet dat machines aangepast moeten worden, maar dat de begeleiding vanuit docenten cruciaal is en veel meer ondersteunend kan zijn. Na de co-creatie sessie kregen de blinde jongeren vertrouwen in zichzelf. Doordat zij in de sessies de leiding hadden, weten ze dat ze iets kunnen bereiken ongeacht hun handicap.
Waarom partnerschappen op langere termijn zinvol is ZOA Uganda vroeg Light for the World in 2016 om advies over het betrekken van mensen met een handicap in hun programma voor vaktraining werkgelegenheid en ondernemerschap in de regio Acholi, in het noorden van Uganda. Drie jaar later zien we de volgende resultaten: • ZOA werkt nog steeds concreet aan het betrekken van mensen met een handicap binnen haar projecten. Dit blijkt uit het feit dat drie nieuwe programma’s voor werk en inkomen in Nwoya (Noord-Uganda) doelstellingen hebben voor het opnemen van personen met een handicap. • In alle 6 instellingen voor beroepsopleiding werden belangrijke veranderingen doorgevoerd, variërend van het maken van een hellingbaan bij de ingang van het gebouw, tot het aanpassen van hun beleid voor het werven van personeel.
• In totaal hebben 248 jongeren met een handicap geprofiteerd van de beroepsopleiding en worden zij ondersteund bij het vinden van werk. Dit betekent dat ZOA, haar Ugandese partner CCF en de centra voor beroepsopleiding de capaciteit hebben om jongeren met een handicap op te nemen in hun programma’s en diensten. Niet alleen in dit specifieke project, maar ook voor nieuwe programma’s die zij ontwikkelen. Dat is waar Light for the World naar op zoek is: een blijvende impact op de organisaties waarmee we samenwerken, zodat mensen met een handicap zelfvertrouwen krijgen, hun levensomstandigheden verbeteren en respect ontvangen vanuit hun omgeving.
23
24
Casus
AgriLab: Toegankelijke landbouw In Cambodja is er veel landbouw; maar liefst 80% van de bevolking woont op het platteland. Maar toch worden mensen met een handicap vaak uitgesloten van landbouwactiviteiten. Werken op het land is lastig door fysieke uitdagingen. Ze hebben ook geen hulpmiddelen waarmee ze het werk makkelijker maken. Het is moeilijk voor de boeren met een handicap op hun familie te onderhouden. Samen met onze belanghebbenden hebben we gekeken naar wat de situatie is van mensen met een handicap in Cambodja. Samen met lokale partners, boeren, Engineers Without Borders Cambodia en Massey University uit Nieuw-Zeeland brachten we het probleem in kaart. De eerste stap was om tijdens twee bijeenkomsten betaalbare hulpmiddelen voor mensen met een handicap te ontwikkelen. Samen met landbouwgemeenschappen in Kampong Chhang en Pursat hebben we de oorzaak van de problemen boven water gehaald en oplossingen ontwikkeld. Tijdens de eerste bijeenkomst waren 91 mensen aanwezig, waarvan 42% van de deelnemers in Kampong Chhang een beperking heeft. Tijdens de tweede bijeenkomst wilden we meer boeren uitnodigen. 90% van de deelnemers in Pursat had zelf een beperking.
Tijdens de bijeenkomsten hebben de boeren aangegeven dat ze tegen vijf obstakels aanlopen, namelijk: 1. De verspreiding van rijstplanten is niet efficiĂŤnt en vereist extra werk voor mensen met een handicap. 2. Mensen met een fysieke beperking, met name rolstoelgebruikers, kunnen geen belangrijke landbouwactiviteiten uitvoeren zoals ploegen. 3. M ensen met een fysieke beperking vinden het moeilijk om gereedschap te dragen en om te werken op hun velden als het nat of modderig is. 4. Mensen met een visuele beperking vinden het moeilijk om kippen te voeden en verzorgen, omdat de hokken moeilijk te vinden zijn. 5. Het is voor rolstoelgebruikers moeilijk om dagelijks water van bron tot boerderij te dragen en te vervoeren om hun gewassen water te geven. Aan de hand van deze problemen hebben ze vijf prototypes ontwikkeld voor op het land, zoals een rijstzaaimachine, een toegankelijk ploegwagen, een aangepast kippenhok, een gemotoriseerde oogstwagen en een watertransportwagen. De prototypes worden getest door de boeren. Zo wordt het werken in de landbouw makkelijker en toegankelijker gemaakt voor mensen met een handicap.
25
Hoofdstuk 2
Onze programma’s
26
Doelen en Resultaten Programma’s In het kader van het beleidsplan 2016-2020 ‘Making disability inclusion work’ heeft Light for the World concrete doelstellingen verwoord. De doelstellingen zijn primair gericht op inclusie van mensen met een handicap binnen algemene ontwikkelingsprogramma’s.
Doel 1
Doel 3
Walk the talk: Light for the World als katalysator en innovator bij inclusie van mensen met een handicap.
Pleiten voor inclusief donorbeleid.
Doel 4 Doel 2 Door middel van partnerschappen met Light for the World Nederland maken ontwikkelingsactoren (zoals maatschappelijke organisaties, overheidsinstituten en particuliere bedrijven) hun programma’s en diensten inclusief voor mensen met een handicap.
Versterking van de stem- en adviesvaardigheden van mensen met een handicap.
27
Resultaat 2018
1
2
3
4
Doel 2018
Aantal nieuwe publicaties over inclusie van mensen met een handicap
5
Aantal uitgevoerde consultancies bij andere organisaties
28
Gemeenschappelijke programma’s met internationale ontwikkelingshulporganisaties
6
Aantal partnerschappen met lokale en internationale organisaties op het gebied van inclusie
84
15
Aantal personen dat is getraind in het betrekken van mensen met een handicap
194
*
Beleidsverandering bij Ministerie van Buitenlandse Zaken rondom inclusie in ontwikkelingssamenwerking
5
10
Aantal programma’s geïmplementeerd met gehandicaptenorganisaties
11
9
Aantal samenwerkingen met lokale gehandicaptenorganisaties in lobby
13
15
7
30
4
* dit is een nieuwe indicator
28
29
Thematische gebieden Verschil maken in het leven van mensen met een handicap in ontwikkelingslanden. Dat is wat Light for the World wil bereiken. We doen dat door oplossingen te ontwikkelen die niet alleen op korte termijn een verandering teweeg brengt (bijvoorbeeld het beschikbaar stellen van hulpmiddelen zoals rolstoelen of computerapplicaties), maar ook op de langere termijn. Daarom ontwikkelen we methodes en producten waarmee we andere organisaties helpen hun programma’s inclusief te maken. Daarnaast testen we die in een aantal projecten door middel van labs. Dit doen wij binnen de volgende aandachtsgebieden:
Inclusieve noodhulp Mensen met een handicap zijn een kwetsbare groep bij natuurrampen en conflicten. Bovendien is de kans groter dat mensen bij humanitaire crises gehandicapt raken door oorlogs-gerelateerd geweld of gebrek aan toegang tot medische voorzieningen. Niet alle noodhulporganisaties zijn zich echter bewust van wat ze kunnen doen om huisvesting, sanitair of voedselverstrekking in vluchtelingenkampen toegankelijker te maken. We richten ons op samenwerking met noodhulporganisaties in landen waar we aanwezig zijn, zoals Zuid-Soedan en Uganda.
30
Inclusieve economische ontwikkeling Verreweg het grootste deel van mensen met een handicap volgt geen beroepsopleiding, laat staan dat ze werk kunnen vinden of een eigen bedrijf kunnen starten. Een eigen inkomen verwerven is essentieel om een zelfstandig leven te kunnen leiden. Light for the World investeert daarom in het toegankelijk en inclusief maken van instellingen voor beroepsonderwijs. Daarnaast gaan we in gesprek met bedrijven en microfinancieringsinstellingen hoe zij hun diensten toegankelijk kunnen maken. Tenslotte investeren we in projecten die de ondernemers- en leiderschapsvaardigheden van jongere met een handicap versterken. Zo bouwen ze zelfvertrouwen op. Het grootste deel van de projecten van Light for the World bevindt zich binnen dit thematische gebied.
Inclusief lokaal bestuur In veel landen zijn lokale autoriteiten verantwoordelijk voor het verlenen van basisdiensten aan burgers. Dat kan op provincie-, districts- of dorpsniveau zijn. Dat zou in ieder geval het geval moeten zijn. Echter, in veel gevallen zijn mensen met een handicap onzichtbaar voor lokale autoriteiten. Het is belangrijk om mensen met een handicap een stem te geven zodat ze beter gehoord worden wanneer plannen op lokaal niveau worden gemaakt. We werken op dit thematische gebied in vijf programma’s in vijf landen.
Inclusieve gezondheidszorg Goede gezondheidszorg moet voor iedereen beschikbaar zijn, altijd en overal. In de landen waar Light for the World actief is, is dit ideaal meestal nog ver verwijderd. Dit raakt juist vrouwen en meisjes met een handicap: goede seksuele voorlichting en zorg rond de bevalling is voor hen niet beschikbaar, met alle (soms dramatische) gevolgen van dien. Ook oogklinieken zijn vaak niet ingericht op het bieden van zorg aan mensen met een handicap. Binnen dit thema werken we samen met 15 organisaties in 5 landen. We richten ons met name op seksuele en reproductieve gezondheidsrechten, ooggezondheid en verwaarloosde tropische ziekten.
31
Onze producten en publicaties Inclusion game Inclusie van mensen met een handicap zou geen zwaar onderwerp moeten zijn, maar energie en enthousiasme moeten opleveren! Vanuit die gedachte ontwikkelde Light for the World de Inclusion game. De game helpt medewerkers in de gezondheidszorg om de barrières voor mensen met een handicap te identificeren en om zelf met praktische oplossingen te komen. We zijn begonnen met het ontwikkelen van onze eerste game voor de gezondheidssector. We hebben deze game gebruikt en getest in Ethiopië, Mozambique, Rwanda en Vietnam. Omdat de game met groot enthousiasme door de lokale facilitators werd ontvangen in deze landen, hebben we besloten om de game beschikbaar te maken voor alle professionals in de gezondheidssector. In 2019 zijn we van plan een vergelijkbaar spel te maken voor centra die gericht zijn op technisch beroepsonderwijs. De game kan gratis worden gedownload via: www.inclusiongame.org
Het Lab Het Lab is opgericht door Light for the World als een ruimte voor NGO’s, organisaties voor mensen met een handicap, overheden en bedrijven om samen te komen om inclusiewerkzaamheden op het gebied van handicaps te ontwikkelen. De stakeholders bedenken praktische oplossingen om de obstakels te overwinnen die voorkomen dat mensen met een handicap gelijkwaardig deelnemen aan de ontwikkeling en de samenleving. In deze labs hanteren we de Social Innovation Lab methode.
32
Deze methode brengt verschillende stakeholders bij elkaar, die samen een specifiek probleem of uitdaging onderzoeken en nieuwe oplossingen ontwikkelen en testen. We zagen dit jaar een aantal mooie ontwikkelingen binnen de Labs. In Uganda is de 12.4% campagne goed van de grond gekomen. Er zijn veel grote bedrijven aangehaakt die zich hebben gecommitteerd om mensen met een handicap in dienst te nemen. Er hebben 2 studenten van Frugal Innovation Centre stage gelopen. Zij hebben de app voor bedrijven verder helpen ontwikkelen. In Cambodja is een tweede ronde van het AgriLab afgesloten. Ook hier hebben 3 studenten zich ingezet. Zij hebben zich gericht op het verder ontwikkelen van de rijstverdeler, die het voor boeren met een motorische of visuele handicap makkelijker maakt om rijst te zaaien en te planten. We hebben nu een methode en een handleiding voor participatief ontwerp wat we ook in andere projecten gaan toepassen. Binnen het project EmployAble hebben we labs in Rwanda, Ethiopië en Kenia. In Rwanda zijn goede resultaten met een snelle opleiding van dove jongeren die geen gebaren taal kennen, waarna ze worden geplaatst als leerling op een leerwerkplek. In Ethiopië is gewerkt met vakopleidingen voor het toelaten van blinde jongeren. Hier zij we aan de slag gegaan met het aanpassen van machines.
De twee Labs in Kenia gericht op mensen met een verstandelijke beperking en mensen met psychosociale beperkingen zijn opgeschaald, dankzij een financiële bijdrage van Voice (een fonds van het ministerie van Buitenlandse zaken). De twee labs richten zich op verbeteren van werk en inkomsten voor deze twee groepen.
Publicaties
In de AgriLab in Cambodja en bij de Lab voor mensen met psychosociale beperking in Kenia hebben promovendi onderzoek gedaan binnen onze programma’s. Naast wetenschappelijke artikelen voor beiden, heeft dit in Cambodja ook geresulteerd in Participatory Design Handbook: Inclusive Agriculture Cambodia 2018. Ook voor Cambodja hebben wij eind 2018 nog een rapport gepubliceerd over inclusief werk: Scaling Up Inclusive Employment.
Om gedegen werk te leveren, doen we graag onderzoek voor en binnen onze programma’s. Dit heeft in 2018 geleid tot verschillende publicaties. Zo hebben wij in Plan Mozambique geadviseerd bij het toegankelijk maken van kleuterscholen, en de lessen die wij in dat programma hebben geleerd zijn opgeschreven in de publicatie Including Children with Disabilities in Preschool Education. Aan het begin ons programma Every Life Matters hebben collega’s Judith Baart en Florence Taaka onderzoek gedaan naar de problemen waar mensen met een handicap tegen aan lopen als ze naar het gezondheidscentrum willen. Dit onderzoek is gepubliceerd in Disability, CBR and Inclusive Development Journal. In Oeganda, waar wij in noodhulp werken, hebben wij een handboek gepubliceerd die professionals ondersteunt bij het uitvoeren van toegankelijke noodhulp. Dit is The Resource Book: Disability Inclusion in Humanitarian Aid.
33
De landen waarin we werken
Nepal EthiopiĂŤ
India Kenia
Laos
Zuid-Soedan
Cambodja Uganda
Bangladesh
Tanzania
Rwanda Mozambique
34
IndonesiĂŤ
Cambodja 3.062
mensen met een handicap bereikt
Samen met het Cambodjaanse Rode Kruis maakten we video’s over verkeersveiligheid. Daarnaast gaven we met hen een succesvolle workshop aan de particuliere sector over het verkeersveiligheidsprogramma met CRC.
Een tweede groep van vrouwen met een handicap vanuit heel Cambodja nam deel aan ons leiderschapsprogramma. Deze vrouwen maken een verschil en bieden hulp aan andere vrouwen met een handicap in hun gemeenschap. Hun zelfvertrouwen en kracht is enorm toegenomen. Ze breiden nu hun lokale netwerk uit.
Er zijn tientallen trainingen gegeven aan andere ontwikkelingsorganisaties over de bewustwording en inclusie van mensen met een handicap.
27 jongeren met een handicap gaan naar reguliere universiteiten met behulp van ons onderwijsprogramma.
35
Onze aanpak De meeste mensen met een handicap in Cambodja wonen op het platteland. Voor hun opleiding en gezondheid zijn ze grotendeels afhankelijk van de diensten die de overheid in hun gemeenschap levert. In 2017 en 2018 identificeerden DDSP en Light for the World de behoeften van mensen met een handicap via een actieonderzoeksprogramma in 522 dorpen in de provincie Pursat. Hun behoeften werden vervolgens op verschillende niveaus van de overheidsdiensten besproken, zodat er praktische en duurzame oplossingen werden gevonden. Het openstellen van de communicatiekanalen en het bieden van feedbackmogelijkheden bleek enorm succesvol te zijn.
We werden steeds meer benaderd voor advies en consultatie door NGO’s en de overheid, en namen kortetermijn consultancy-opdrachten aan. We zijn doorgegaan met de ontwikkeling van het inclusieve trainingscentrum in Pursat en aanverwante diensten. Dit biedt belangrijke leermogelijkheden voor mensen met een handicap en zal een brug slaan naar werk. Dit jaar hebben we vanuit ons team in Cambodja ook advies gegeven aan organisaties in Laos, Myanmar en IndonesiÍ.
Samen met Engineers Without Borders en andere partners hebben we nieuwe prototypen kunnen ontwikkelen voor hulpmiddelen voor inclusieve landbouw. Boeren met een handicap staan centraal in het ontwerpproces. Met betrekking tot inclusieve werkgelegenheid hebben we ons geconcentreerd op het ontwikkelen van materialen en werkwijzen voor jobcoaching, samen met de Cambodjaanse partner EPC. Om de impact te vergroten, willen we samenwerken met reguliere organisaties. We doen dit momenteel met het Cambodjaanse Rode Kruis in hun verkeersveiligheidsprogramma. We hebben ook opleidingsmogelijkheden aangeboden voor geĂŻnteresseerde ontwikkelingsmedewerkers. Daarnaast ontwikkelden we technische hulpmiddelen voor inclusie van mensen met een handicap in Khmer.
36
David Curtis
Disability Inclusion Advisor Cambodja
“Dankzij het project Safe Travels ben ik vrijwilliger geworden voor het Rode Kruis. Mijn man heeft zijn rechterbeen verloren bij een verkeersongeval. Hij moedigt me steeds aan om aan anderen te vertellen hoe belangrijk verkeersveiligheid is en dat mensen met een handicap het recht hebben om erbij te horen.” Ze vertelt verder; “Wij konden helaas geen kinderen krijgen. We hebben toen een jongen geadopteerd die inmiddels niet meer bij ons woont. We zorgen nu voor onze twee kleinkinderen. Mijn man werkte in de bouw totdat hij in 2010 een verkeersongeval kreeg met zijn motorfiets. De verwondingen hebben ertoe geleid dat zijn been uiteindelijk geamputeerd moest worden. Vanwege zijn handicap hebben we het financieel niet breed. We zijn ook vrienden kwijtgeraakt. Mijn man maakt tegenwoordig visfuiken waar we wat geld mee verdienen. Ik heb geleerd dat een verkeersongeval je leven totaal op de kop kan zetten. Het kan iedereen overkomen. Daarom maak ik mij sterk voor betere verkeersveiligheid. Ik vind dat de overheid er meer geld in moet steken.”
Sok Poeun (59)
37
India 130
organisaties getraind in inclusief werken
We bereikten meer dan 150 mensen met een handicap via verschillende ontwikkelingshulporganisaties en andere instituten.
38
We trainden de federatie van vrouwen in Assam in inclusie van mensen met een handicap. Dit heeft ertoe geleid dat meer dan 25 vrouwen met een handicap toegang kregen tot overheidsdiensten, zoals het sociale zekerheidsstelsel.
We hebben een relatie opgebouwd met de VN Volunteers. Zij zijn een netwerk van jonge vrijwilligers die op nationaal niveau onder andere de inclusie van mensen met een handicap promoten.
Onze aanpak Wij werkten in India samen met partners van ICCO in het Civic Engagement Alliance-programma. We adviseerden verschillende partnerorganisaties, zoals Bethany Society, hoe zij succesvol overheden en maatschappelijke organisaties kunnen adviseren in de inclusie van mensen met een handicap. Deze aanpak heeft ons goede resultaten opgeleverd! Een voorbeeld hiervan is de ontwikkeling van de organisatie World Vision: dankzij Light for the World hebben zij mensen met een handicap in hun lokale programma’s kunnen betrekken. Zo worden mensen met een handicap nu bijvoorbeeld ook betrokken bij hun voedselprogramma in NoordoostIndia.
Murali Padmanabhan
Gender & Disability Inclusion Advisor
39
“De training van Light for the World was een eye-opener voor mij en Presca. Het had een blijvende impact op ons. We hebben allebei besloten dat we actie gaan ondernemen om inclusie te bevorderen. We namen allebei een time-out van onze dagelijkse activiteiten. We kregen meer dan 30 verschillende mensen met een handicap in beeld die nog niet waren geregistreerd bij een overheidsinstelling. Ondertussen hadden we ook ontdekt dat de overheid een eenmalige toekenning van 5000 roepie biedt aan personen met een handicap. Om die te krijgen moeten ze echter beschikken over een verplichte identiteitskaart. Het kostte ons 6 maanden om 12 van de 30 mensen te helpen. Onze strijd om de resterende 18 te helpen is nog steeds gaande. We hebben goede hoop dat we binnenkort succes zullen boeken.“
Chandravati Chandravati en Presca zijn twee leiders die lid zijn van de federatie van vrouwen in Assam. Ze helpen mensen met een handicap met het verkrijgen van hun (grond)rechten. Light for the World trainde hen op het gebied van inclusie.
40
Kenia 3.399
mensen met een handicap bereikt
We bereikten 30 belangenvertegenwoordigers van vrouwen met een handicap en leerden hen vaardigheden om voor hun rechten te pleiten.
We hebben een trainingshandleiding ontwikkeld over inclusieve facilitering, en lobby en pleitbezorging voor onze Keniaanse partner UDPK.
We hebben 2.879 vrouwen met een handicap en hun families getraind in pleitbezorging, sociale verantwoordelijkheid, gender- en vrouwenrechten en burgerbetrokkenheid.
We hebben 55 microondernemers geselecteerd om deel te nemen aan het InBusiness-programma.
We hebben 10 business developmentserviceproviders getraind en ingezet die zullen helpen bij de implementatie van het InBusiness-programma.
41
Onze aanpak Het InBusiness-programma is een innovatief initiatief dat micro-ondernemers met een handicap in Kenia in vier districten ondersteunt. Dit doen we in Kakamega, Kisumu, Uasin Gishu en Nakuru. We bieden mensen met een handicap diensten om hun bedrijf op te zetten, we bieden hen contacten aan met bedrijven met oog op contractering en geven hen de mogelijkheid voor mentorschap. De bedrijven groeien niet alleen hierdoor, maar ze creĂŤren ook banen. Via het project willen we 720 micro-ondernemers bereiken in drie jaar tijd. Voornamelijk richten we onszelf op vrouwen, jongeren en mensen met een handicap. Dit project wordt geĂŻmplementeerd in samenwerking met strategische partners, waaronder Kenia Private Sector Alliance (KEPSA), Netherlands Business Hub en BoP Innovation Services Ltd. We voeren ook het pleitbezorgings- en capaciteitsopbouwend project Amplify Voices for Women with Disabilities uit. Dit doen we in samenwerking met United Disabled Persons of Kenya en de Federation of Women Lawyers in Kenya. Via dit project ondersteunen we UDPK bij het geven van trainingen voor trainers, die vervolgens de peer-adviseurs trainen. De peer-adviseurs trainen weer honderden vrouwen met een handicap in de projectlocaties en helpen een monitoring- en evaluatiekader voor het project te begrijpen en implementeren.
42
Fredrick Ouko
Disability Inclusion Advisor
Collins Ouma Otieno woont in Kenia en is gezond geboren. Na zijn geboorte is hij al vrij snel naar zijn tante verhuis in Nairobi. Toen hij in Nairobi woonde, kreeg hij ernstige malaria en werd hij doof. Zijn verzorgers hadden echter niet in de gaten dat hij doof was, dus stuurde ze hem naar een reguliere school. Daarnaast brak hij zijn been door een ongeluk op het spoorrails, toen hij nog op het basisonderwijs zat. Omdat er geen goede medische aandacht aan werd besteed, bleef zijn been beschadigd. Later hoorde hij over het EmployAble programma tijdens een bijeenkomst met andere jongeren met een handicap. Hij kreeg al snel een verzoek om een van de bijeenkomsten van EmployAble bij te wonen. Collins: ‘’Ik voelde me echt thuis toen ik tijdens die bijeenkomst met 30 andere dove jongeren zat.’’ Collins besloot om een opleiding te volgen tot pottenbakker. In het begin van de opleiding was hij nog erg onzeker en angstig, maar later begon hij het vak erg leuk te vinden. Hij maakt inmiddels kleine potten zelf en streeft ernaar zijn werk nog perfecter te verrichten. Hij vertelt: ‘’Voordat ik hier kwam dacht ik dat het nooit mogelijk was om een baan te krijgen. Deze training heeft me echter geholpen om mijn baanmogelijkheden in zicht te krijgen. Doordat ik deelneem aan EmployAble kan ik misschien een baan krijgen en zo een eigen pottenbakkerij beginnen.’’
Collins Ouma Otieno 43
Mozambique 7.916
mensen bereikt met oogzorg
De ‘Lessons Learned’ publicatie over inclusie van kinderen in samenwerking met Plan Mozambique, werd gepubliceerd.
44
Leidinggevenden van 6 overheidsinstellingen in Mozambique werden getraind in het inclusief maken van gezondheidsdiensten. 5 gezondheidscentra weten nu hoe ze personen met een handicap kunnen identificeren door de juiste vraagstelling. Zo werden 1.113 patiënten met een handicap bereikt, waaronder 550 vrouwen en meisjes en 563 mannen en jongens.
We gaven inclusie-trainingen aan lokaal personeel van Plan Mozambique in het nieuwe inclusieve gezondheidsprogramma.
We waren succesvol in het adviseren van SOS Mozambique wat betreft de manier waarop zij mensen met een handicap kunnen meenemen in hun programma’s. Daarnaast hebben we een nieuw inclusief beroepsopleidingsprogramma opgezet samen met ontwikkelingshulporganisatie AIFO.
Onze aanpak Light for the World International is sterk aanwezig in Mozambique. Zo is er een kantoor gevestigd in Beira en worden er allerlei programma’s uitgevoerd op gebied van (oog) gezondheidszorg, inclusief onderwijs, revalidatie in lokale gemeenschappen en lobby. Twee programma’s zijn gericht op inclusieve gezondheidszorg, waarvan één in samenwerking met Plan Mozambique. Toegang tot gezondheidszorg voor personen met een handicap, met name vrouwen en meisjes, is een grote zorg. Deze programma’s voorzien daarom in deze belangrijke behoeftes. We zijn blij dat we de samenwerking met Plan Mozambique kunnen voortzetten.
Pedro Safrão
Disability Inclusion Advisor
Voor maar liefst 5 provincies in Mozambique hebben we aanzienlijke financiële steun kunnen geven aan het uitgebreide ooggezondheidsprogramma. Samen met onze collega’s van Light for the World International bieden we ook ondersteuning bij inclusieve beroepsopleiding in de opleidingscentra van Young Africa in Beira en Dondo. Tenslotte adviseerden wij organisaties en overheidsinstellingen in het Buzi- district in de provincie Sofala op gebied van inclusie.
45
Zaida is een jongedame van 18 jaar. Ze werd geboren met een misvorming van haar beide benen. Vanwege haar beperking geloofde haar familie niet dat ze naar school kon gaan. Light for the World geeft in samenwerking met ons partner Plan Mozambique onder andere gezinstrainingen en voorlichting aan ouders van kinderen met een handicap. Zaida en haar familie volgden een van deze trainingen. Sindsdien gaat Zaida regelmatig naar een van ECCE centra waar ze haar helpen vaardigheden te ontwikkelen.
46
Ze vertelde dat ze eindelijk een doel heeft in haar leven. Ze heeft al geleerd haar naam te schrijven - iets waar ze ongelooflijk trots op is. Zaida is een rolmodel in haar familie en is van plan om ervoor te zorgen dat haar broer, die kortgeleden is geboren met een handicap, al vroeg in zijn leven toegang heeft tot onderwijs, zodat hij niet dezelfde belemmeringen zal ervaren als zij destijds.
Zaida
Credits: Plan Mozambique
Uganda 866
mensen met een handicap bereikt
DEL en SEE Acholiprojecten werden met succes uitgevoerd. We worden door verschillende belanghebbenden benaderd over inclusief onderwijs.
Via het ‘Make 12,4% work’ programma brachten we 28 hulporganisaties, 28 bedrijven, 8 overheidsinstellingen en 7 DPO’s bij elkaar. 33 hebben zich aangemeld voor het programma. Met één gezamenlijk doel: jongeren met een handicap aan het werk krijgen. Het programma ontving veel aandacht in de media, en kreeg de president van Uganda op bezoek.
47
Onze aanpak 2018 was een jaar waarin we ons Make 12,4% Work project in Uganda verder ontwikkelden met behulp van de financiering van het Big Lottery Fund. Meer dan 90 vertegenwoordigers van overheidskantoren, het parlement, onze Make 12.4% Work ambassadeurs, jongeren met een handicap, verschillende organisaties en de media waren aanwezig bij de officiele start van het project. Het aantal deelnemers van het Make 12.4% Work project is de afgelopen maanden enorm gegroeid. Onze Disability Inlcusion Facilitators zijn erg druk geweest. Ze zijn naar meer dan 50 bijeenkomsten geweest met verschillende bedrijven en ontwikkelingshulporganisaties. Maar liefst 26 organisaties hebben zich naar aanleiding van de bijeenkomsten aangemeld voor het project. De deelnemers van het project zijn naar trainingen, Disability Assessments en sessies over het betrekken van mensen met een handicap geweest. Er is steeds meer vraag naar het Make 12.4% Work project en naar de diensten van onze Disability Inclusion Facilitors. Daarom zijn we met het volgende idee gekomen: de Disability Inclusion Academy. In november 2018 hebben we de academie in Noord-Uganda opgestart. We hebben een groep van 26 Disability Inclusion Facilitators getraind en verspreid over de verschillende regio’s in Noord-Uganda.
48
In december 2018 hebben we een nieuw onderdeel toegevoegd bij het Make 12,4% Work project: het stageprogramma. We hebben 9 stageplaatsen aangeboden bij verschillende deelnemers van het project. De bedrijven ontvangen trainingen op het gebied van werkvoorbereiding en aanpassingen op de werkplek. De stagiairs worden op hun werkplekken begeleid en gemonitord door een team van Disability Incusion Facilitators. De vaardigheden- en onderwijsprojecten van jongeren met een handicap in samenwerking met ZOA zijn afgerond. In het vaardigheidsproject werden 248 jongeren met verschillende beperkingen opgenomen in formele en informele vaardighedentrainingen en begeleid in werk. 34 scholen en 293 kinderen met een handicap in verschillende gebieden in NoordUganda zijn ondersteund met het onderwijsproject. Bij beide projecten voorziet Light for the World, ZOA van deskundige informatie over het betrekken van mensen met een handicap, zodat jongeren en kinderen met een handicap ook bij de projecten betrokken worden. Aan zeven Civic Engagement Allience (CEA) partners hebben we in samenwerking met ICCO deskundige informatie gegeven over de inclusie van mensen met een handicap. We hebben ons vooral gericht op de inclusie van mensen met een handicap in de landbouw. Mensen met een handicap krijgen toegang tot landbouw, zaden en markten. We willen ervoor zorgen dat de lobby en pleitbezorgingsprojecten inclusief zijn. Vier van de zeven CEA-partners zijn meer inclusief als organisatie, omdat zij veranderingen hebben doorgevoerd. FAPAD, gevestigd in Noord-Uganda, voerde bijvoorbeeld een beleid in voor de inclusie van mensen met een handicap.
Kantoren worden aangepast, personeel en directie worden getraind in het betrekken van mensen met een handicap en mensen met een handicap worden aangenomen. 2018 was verder het jaar waarin we partners werden met Plan Finland en Plan Uganda. In het programma My Body My Future bieden we technische expertise op het gebied van inclusie van mensen met een handicap. Het project richt zich op het beĂŤindigen van kinderhuwelijk door het veranderen van normen, houdingen en het gedrag. Juridische en politieke raamwerken worden aangepakt en economische en sociale vangnetten worden aangepakt. Het project is in 7 districten van Noord-Uganda uitgevoerd. Jongeren zorgen ervoor dat kind huwelijken beĂŤindigd worden. Light for the World zorgt ervoor dat ten minste 10% van de deelnemers jongeren met een handicap zijn en dat de nadruk niet alleen op vertegenwoordiging, maar ook op actieve deelname ligt.
Tanzania Eind 2018 werd een nieuwe Disability Inclusion Advisor ingezet in Tanzania.
Francis Gugu
Disability Inclusion Advisor
Anneke Maarse
Disability Inclusion Advisor
Ambrose Murangira
Disability Inclusion Advisor
49
50
“Mijn naam is Komakech Daniel en ik ben 25 jaar oud. Samen met mijn gezin woon ik in Okariye Bi, in het Pader district. Ik kweek tomaten. Ik had vorig jaar 1736 tomatenplanten. Vorig jaar was er echter een pest. Helaas heeft de pest veel planten vernietigd.” “Soms zien mensen mij niet als een normaal persoon. Ze begrijpen niet dat ik ook gewoon meedoe in de maatschappij. Ze zeggen: ‘Je kunt beter thuis blijven zitten en niets doen’. Ik ben het daar totaal niet mee eens. Ik heb toch mijn handen, benen en mijn hersens gekregen om te kunnen functioneren!’’ “Mijn leven is nu beter dan een paar jaar geleden. Soms ga ik naar de stad en kleed ik me aan om anderen te imponeren. Ik wil dat iedereen me opmerkt. Ik heb veel geleerd van ACOT, een training die Light for the World biedt om mensen met een handicap een bedrijf te helpen runnen. Ik hoop terug te gaan naar de training en meer te leren, want dit is wat ik graag doe.’’
Komakech Daniel (25)
51
Zuid-Soedan 2.471
mensen met een handicap bereikt
49 jongeren met een handicap zijn ingeschreven en afgestudeerd voor een beroepsopleiding aan 5 centra.
52
Meer dan 1500 mensen met een handicap profiteren van het programma dat belangenvertegenwoordigers sterker maakt door middel van trainingen, radioprogramma’s en lobbycampagnes.
16 medewerkers van organisaties werden getraind over het betrekken van mensen met een handicap.
In Juba is een werkgroep van mensen met een handicap opgericht met steun van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en het Internationale Rode Kruis (ICRC).
In 2018 werd de tweede fase van het woordenboek voor gebarentaal gelanceerd en werden 500 gebaren verzameld.
Onze aanpak De situatie in Zuid-Soedan bleef in 2018 overweldigend. Maar liefst 2,3 miljoen mensen in Zuid-Soedan hebben hulp nodig volgens een schatting van UNHCR. Veel hebben een handicap. Light for the World streeft naar gelijke rechten van mensen met een handicap. Dit doen wij in ZuidSoedan door interventies over blijvende en inclusieve ontwikkelingshulp. Met als doel om de noodhulp van andere organisaties te beïnvloeden, zodat zij ook mensen met een handicap betrekken bij hun programma’s.
Sophia Mohammed
Disability Inclusion Advisor
Het Skills for Work-programma voeren we samen met Dorcas en Edukans uit in West-Bahr El-Ghazal. We ondersteunen jongeren bij het ontwikkelen van hun vaardigheden, het vinden van een baan of het opstarten van een bedrijf. Light for the World zorgt ervoor dat jongeren met een handicap deel uitmaken van het programma. We hebben interventies ontwikkeld op het gebied van oogzorg, inclusief onderwijs, gemeenschapsgerichte revalidatie, levensonderhoud en rechten van mensen met een handicap in Centraal-Equatoria (Juba), WestEquatorie (Mundri) en West-Bahr El Ghazal (Wau en Kuajok).
53
Abraham Opi Varikosi is 20 jaar oud en lijdt aan knikkebolziekte. Het begon in 2013, toen hij 15 jaar was. Hij heeft last van stotteren en een tik waardoor zijn ogen om de paar minuten sluiten. Als hij zijn anti-epilepsiemedicijnen inneemt, kan hij soms een maand geen aanvallen hebben. Maar de medicijnen zijn duur en niet altijd beschikbaar Vaak kan hij een aanval voelen aankomen, dan begint hij te trillen. Soms valt hij neer op school en dan kan hij zich niks herinneren van wat hij daarvoor geleerd heeft. Na een aanval is hij moe en laat zijn geheugen hem vaak in de steek. Door de ziekte gaat het niet goed op school. Dit zit hem dwars, want hij wil later voor een ontwikkelingsorganisatie werken. Daarom ondersteunt Light for the World mensen zoals Abraham om goed te kunnen functioneren in het dagelijkse leven door middel van het project ‘Revalidatie en Inclusie’. We bieden hen behandelingen aan tegen epilepsie en knikkebolziekte en voorzien hen van medicatie. Zo worden mensen als Abraham toch in staat gesteld om hun dromen te verwerkelijken.
54
EmployAble en Every Life Matters Wij hebben twee programma’s in meerdere landen die worden uitgevoerd in samenwerking met onze partnerorganisaties in Ethiopië, Rwanda, Kenia en Mozambique. Deze programma’s zijn opgezet om nieuwe innovaties te bevorderen. Ook streven wij ernaar op deze manier een impact te hebben op lange termijn. Light for the World heeft bij de aansturing van programma’s de leidende rol. We blikken terug op wat wij afgelopen jaar hebben geleerd tijdens de programma’s en Every Life Matters.
55
EmployAble 780
mensen met een handicap bereikt
Wij hebben in totaal 1234 jongeren met een handicap gemobiliseerd en beoordeeld
750 jongeren hebben een training gevolgd (beroepsen bedrijfsontwikkeling)
56
4 microfinancieringsinstellingen zijn getraind in de inclusie van mensen met een handicap
4 Lab’s werden in gang gezet om meer te weten te komen over training en werkvoorziening voor jongeren met verschillende handicaps
423 jongeren hadden een stageplek bemachtigd
148 jongeren hebben een opleiding voor bedrijfsontwikkeling gevolgd
“Ik kan niet veel zien door mijn visuele beperking. Ik bleef altijd thuis, omdat ik niet naar buiten wilde gaan. Ik kan zien, maar niet zo scherp en veel als anderen dat wel kunnen,” vertelt Eric uit Rwanda. “Ik werd vroeger gepest. Ze zeiden dat ik blind was en dat ik niet zulke goede ogen als hen heb. Ik schaamde me en voelde me eenzaam.” Eric werd benaderd door Light for the World om deel te nemen aan het EmployAble programma. “Ik was enorm blij toen ik mocht beginnen met de opleiding lassen. Wanneer ik thuis kom, voel ik mezelf fijn en heb ik zin om de volgende dag weer te werken. Doordat ik hulp krijg en heb geleerd dat het normaal is dat dingen fout kunnen gaan, ben ik zelfverzekerder geworden. Van de een op de andere dag besloot ik om niet meer naar de pestkoppen te luisteren. Ik accepteerde mezelf zoals ik ben. Zij zien mij nu ook als een gelijk persoon en waarderen mij.”
Eric
57
Wat we hebben geleerd In het EmployAble programma volgen jongeren met een handicap inclusieve vaktraining volgen en zoeken ze naar inclusief werk. Light for the World helpt vakscholen om hun gebouwen en opleidingen open te stellen voor alle studenten, ook die met een handicap. De school gaat de uitdaging aan om inclusieve stages en leer-werk trajecten te vinden bij bedrijven en instellingen. Daarnaast zoekt Light for the World ook leer-werkplekken bij vakmensen die leerlingen opleiden tot timmerman, schoenmaker of een ander beroep. Wat de hebben geleerd, is dat studenten zelf hun opleiding kiezen die aansluit bij hun belangstellingen. Zo zijn ze maximaal gemotiveerd. Daarnaast moet de opleiding ook aansluiten bij de vraag in de markt naar specifieke vaardigheden. Scholen, docenten, leerlingen met een handicap en werkgevers hebben veel ideeën die hen vaak in de weg zitten voor een succesvolle schoolloopbaan. Training, voorlichting en ‘het gewoon doen’ helpen om te ontdekken dat leerlingen met een beperking een vak kunnen leren en uitoefenen. Vaak zijn wel aanpassingen nodig om gebouwen toegankelijk te maken of lessen te kunnen volgen. Het blijkt meestal niet zo ingewikkeld als gedacht, waardoor jongeren met en zonder beperking echt samen een opleiding kunnen volgen. Het vormen van groepen helpt jonge mensen met een vaktraining om in aanmerking te komen voor krediet en hulp van overheden om een eigen bedrijf op te zetten.
58
Stages, leer-werk trajecten en praktijkopleidingen zijn een goede manier om te ontdekken dat jongeren met een handicap geschikt zijn voor de meeste beroepen. Werkgevers gaan zo op een heel andere manier tegen hen aankijken en ontdekken dat jongeren met een beperking super gemotiveerd zijn om hun kansen te benutten. Het helpt wanneer jongeren in het begin van hun werktijd regelmatig begeleiding krijgen om problemen op te lossen of twijfels te bespreken. Ook collega’s en werkgevers kunnen op die manier leren om te werken met hun nieuwe medewerker.
Zinayida Olshanska
Disability Inclusion Advisor
Every Life Matters 2.069
mensen met een handicap bereikt
In Rwanda hebben 872 patiënten met een handicap de 6 gezondheidscentra bezocht, in Ethiopië hebben totaal 125 patiënten met een handicap de 2 gezondheidscentra bezocht en in Mozambique hebben in totaal 1112 patiënten met een handicap de 6 gezondheidscentra bezocht.
Onze workshop ‘leren en delen’ heeft ertoe geleid dat alle stappen duidelijk zijn die moeten worden genomen voor de ontwikkeling van inclusieve gezondheidscentra.
We hebben 8 externe adviseurs getraind. Deze adviseurs zijn ook lid geworden van de besturingscommissie van het Every Life Mattersprogramma
4 gezondheidscentra hebben overheidsfondsen ontvangen om de toegankelijkheid van hun gebouwen te verbeteren.
We hebben een presentatie gehouden tijdens de International Family Planning Conference in Rwanda. Onze presentatie werd zeer goed beoordeeld met veel aandacht voor onze lessen.
59
“Mijn naam is Julian Rubayiza en ik ben 45. Ik woon in het district Muhanga en heb 3 kinderen en een vrouw. Ik ben blind. Ik verloor mijn zicht toen ik vijf was vanwege pokken. Ik kom al 10 jaar naar het Shyogwe Health Center, voornamelijk voor oogbehandeling. Ik moest vaak naar huis en de volgende dag heel vroeg in de ochtend terugkomen omdat ik niet vooraan de rij kon komen. Waren we langer aan het wachten omdat we een handicap hadden?” Light for the World bracht hier verandering in. Ons project ‘Every Life Matters’ helpt ziekenhuizen en andere publieke instanties om meer disability inclusive te worden. Julian vertelt: “De diensten zijn aanzienlijk veranderd. Nu hoef ik niet meer in de brandende zon in de rij te blijven staan wachten op de dienst. Ze testen mijn ogen, geven me wat medicijnen en ik ga meteen naar huis. Ik ben niet de enige die betere service krijgt, zelfs sommige vrienden van mij die gehandicapt zijn en naar dit gezondheidscentrum komen zeggen dat de service nu heel goed is. Het is een wonder voor mij!”
Julian Rubayiza (45)
60
Wat wij hebben geleerd Mensen met een handicap hebben drie keer meer kans om geen gezondheidszorg te ontvangen. Ook zijn ze drie keer vaker slachtoffer van fysiek, emotioneel en seksueel misbruik. Mensen met een handicap lopen niet alleen tegen deze obstakels aan, maar er zijn veel vooroordelen over deze kwetsbare groep. Voornamelijk in de gezondheidszorg. Met ons programma Every Life Matters willen we ervoor zorgen dat mensen met een handicap toegang krijgen tot gezondheidzorg.
Zinayida Olshanska
Disability Inclusion Advisor Wat we in 2018 hebben geleerd, is dat we partnerschappen moeten sluiten met lokale gehandicaptenorganisaties en organisaties die zichzelf inzetten voor de inclusie van mensen met een handicap. Zodat we gezamenlijk diensten kunnen ontwikkelen voor mensen met een handicap. Er moet een plan worden gemaakt om de houding over inclusie van gezondheidsmedewerkers en organisaties aan te passen. Gezondheidsmedewerkers worden getraind op de identificatie van mensen met een handicap. Er wordt onder andere ook een plan gemaakt voor noodzakelijke aanpassingen van de toegankelijkheid in gezondheidscentra, zodat deze inclusiever worden.
61
Samenwerkingspartners Kenia
Uganda
Ethiopië
UDPK, BoPInc, Netherlands Business Hu
Advance Africa, African Evangelistic Entreprise (AEE), Aridland Development Programme (ADP), Church of Uganda Teso Dioceses Planning and Development Office (COU TEDDO), Facilitating for Peace and Development (FAPAD), ICCO Central & Eastern Africa, Pentecostal Assemblies of God (PAG), NET Foundation, ZOA Uganda, NUDIPU, RAHU, Christian Counseling Fellowship (CCF), Ker Kwaro Acholi and Lango Traditional Kingdom, Plan Uganda, Public Policy Institute (PPI) en UWOPA
Ayaana Plc, DEC, EKHC-DC, , FC, HUNDEE, ICCO Ethiopia, OSRA, WKHC-TDA, Grarbet Tehadiso Mahber, Ethiopian Center for Disability and Development (ECDD), KMG Ethiopia, Plan Ethiopia, Professional Alliance For Development (PADet)
Mozambique Central Hospital of Beira and DPS Sofala, DPS Cabo Delgado, DPS Niassa, DPS Tete, DPS Zambezia, Young Africa, AJUDEC, Cruz Vermelha de Mocambique (CVM), DPCGAS Sofala, ESMABAMA, KUPHDZANA, Pressao Nacional de Direitos Humanos (PNDH), Radio Comunitária do Buzi, Serviços Distritais das Actividades Económicas (SDAE) Buzi, Serviços Distritais de Educação Juventude e Technologia (SDEJT) Buzi, Serviços Distritais de Saúde, Mulher e Acção Social (SDSMAS), Plan Mozambique
62
Zuid-Soedan Sudan Evangelical Mission (SEM)
Bangladesh
India
Civil Society Association for Scaling Up Nutrition (CSA for SUN), Helvetas, ICCO Bangladesh, Nijera Kori, The Leprosy Mission Bangladesh (TLM-Bangladesh)
ICCO India, Save the Children India, SRIJAN, Voluntary Action Network India (VANI), Voluntary Health Association of Assam (VHAA), Bethany Society
Cambodja
Laos
Disability Development Services Program (DDSP), Cambodian Red Cross
Gender Development Association (GDA), Plan Laos, Promotion of Family Health Association (PFHA)
IndonesiĂŤ Pusat Rehabilitasi Yakkum
63
Hoofdstuk 3
Ondertussen in Nederland
64
Doelen en Resultaten Fondsenwerving en Communicatie Samen met organisaties, particulieren, kerken en anderen delen we onze droom van gelijke kansen voor mensen met een handicap. Hun bijdragen en gebeden zorgden voor een grote impact op de kinderen, jongeren en volwassenen in onze programma’s. Onze plannen voor 2018 waren ambitieus, niet alle doelstellingen zijn gehaald. Tegelijkertijd wisten we 20 van de 26 doelen wél te realiseren. Per doelgroep ziet u hier in hoeverre de doelstellingen 2018 zijn behaald.
Particuliere donateurs (tot €500)
Middle, high en major donors
behaald gedeeltelijk niet behaald
Doel 2018
Resultaat 2018
3 keer een journaal met een brief
3 keer
2 mailings
2 keer
Wervingscampagne 250 nieuwe donateurs
Wervingscampagne voor donateurs
Beoordeling
Onderzoek doen naar het geefgedrag Onderzoek opbouw en geefgedrag van de top 1000 donateurs en het donateursbestand opstellen van een donor journey
1 mailing middle en high donors
1 mailing
Persoonlijk contact met grote gevers
Persoonlijk contact 40 grote gevers
Onderzoek naar potentiele nieuwe donateurs
Geen actie, focus op bestaande contacten
Bezoek 2 charity desks
Vanwege focus verplaatst naar 2019
65
Stichtingen, Nederlandse en internationale fondsen
Bedrijven
Optiek industrie
66
Doel 2018
Resultaat 2018
Benaderen actieve en niet actieve stichtingen
Actieve en een aantal niet actieve stichtingen zijn benaderd.
Ontwikkel nieuwe maatwerk projectbeschrijvingen
Afhankelijk van de giftvraag zijn maatwerk projectbeschrijvingen gemaakt.
Bezoek aan 10 stichtingen
Stichtingen zijn bezocht
Onderzoek naar nieuwe stichtingen
Vanwege gebrek aan capaciteit verplaatst naar 2019
Ontwikkel strategisch plan bedrijven
Strategisch plan bedrijven
Persoonlijke benadering bedrijven en netwerken
Bestaande relaties en nieuwe bedrijven zijn persoonlijk benaderd
Start samenwerking met 20 bedrijven
Samenwerking met 5 nieuwe bedrijven
Ontwikkel nieuwe actie/event
Actieweek verplaatst naar december, start gemaakt nieuwe campagne 2019
Persoonlijke benadering bedrijven en netwerken
Diverse opticiens en producenten zijn bezocht
Actieweek opticiens
Actieweek opticiens
Mailing opticiens
Mailing opticiens en oogartsen
Beoordeling
Kerken
Subsidies
Doel 2018
Resultaat 2018
Mailing kerken
Mailing kerken
Vrijwilligers inzetten voor acties kerken
Vrijwilligers hebben diverse acties in kerken georganiseerd.
Offertes schrijven voor 2018 subsidie en lange termijn subsidie
23 voorstellen geschreven, waarvan 9 nog in behandeling zijn.
Ontwikkelplan voor lokale subsidie
Vanwege lage capaciteit is dit doorgeschoven naar 2019
Beoordeling
Inkomsten per relatie Door de steun van organisaties, kerken, particulieren en vele anderen zijn we dichter bij onze droom van gelijke kansen voor mensen met een handicap gekomen. Hun bijdrage heeft een grote impact gehad op de levens van kinderen, jongeren en volwassenen met een handicap. We zijn erg dankbaar dat bij de meeste doelgroepen de inkomsten stabiel zijn gebleven of gegroeid. We hebben ons gefocust op groei bij grote gevers en bedrijven door een persoonlijke benadering. Met slimme en goedkope middelen hebben we stabiliteit behouden bij particulieren en groei bij kerken kunnen bereiken. Nalatenschappen zijn moeilijk te voorspellen. Dit jaar viel dit fors lager uit dan voorgaande jaren.
67
Inkomsten per type relatie 2017
2018 begroot
2018 realisatie
Groei ‘17/’18 (%)
Groei ‘17/’18 (absoluut in euro's)
527.961
550.000
515.209
-2%
-12.752
380.000
435.000
549.773
45%
169.773
114.328
400.000
154.000
35%
39.672
1.025.691
950.000
900.735
-12%
-124.956
8.348
86.000
42.146
405%
33.798
23.070
35.000
11.565
-50%
-11.505
1.825
20.000
425
-77%
-1.400
Kerken
55.029
75.000
66.963
22%
11.934
Scholen
2.469
1.000
1700
-31%
-769
Legaten en nalatenschappen
352.252
70.000
38.556
-89%
-313.696
Subsidies
140.643
130.000
259.050
84%
118.407
60.991
100.000
189.075
310%
128.084
301.833
400.000
403.387
34%
101.554
Particulieren (inclusief machtiging gevers en schenkingen) Middle, high, major donors (particulieren) Internationale fondsen Nederlandse fondsen Bedrijven Optiekbranche Service Clubs
EO Metterdaad Verbonden organisaties zonder winststreven
68
Aantal gevers en gemiddelde gift per type relatie
Gemiddelde gift 2018
Aantal 2018
2
Internationale fondsen
€ 77.000
49
Nederlandse fondsen
€ 18.382
99
Middle, high, major donors
€ 5.553
10
Nalatenschappen
€ 3.856
56
Bedrijven
€ 753
4
Scholen
€ 425
1
Service Clubs
€ 425
Kerken
€ 292
Opticiens
€ 203
Particulieren
€ 61
229
57
8.496
69
Giften Particuliere donateurs (tot 500 euro) Dit jaar voelden we ons gesteund door giften van 8.500 unieke donateurs. Dit zijn mensen die in 2018 minimaal 1 donatie hebben gedaan. De totale inkomsten zijn stabiel te noemen, gezien de daling van slechts 2%. Deze stabiliteit komt doordat de gemiddelde gift is gestegen met 11%. Het aantal mailings aan donateurs is gelijk gebleven, de boodschap is echter meer afgestemd op de specifieke gever. Ook is ingezet om de verhalen van de mensen uit de programma’s te vertellen.
Met onze meisjescampagne hebben we specifiek middle en high donors benaderd om een gezamenlijk doel te verwezenlijken. Deze campagne is erop gericht om in totaal 750 jongeren met een handicap een opleiding te laten volgen en een baan te laten vinden. De campagne loopt nog tot halverwege 2019. Om de betrokkenheid van deze groep donateurs te verhogen, hebben wij in oktober een relatie-diner georganiseerd. Hierbij waren in totaal 46 externe gasten aanwezig. Met behulp van vrijwilligers en bedrijven is het diner vrijwel kosteloos gerealiseerd.
Middle, high en major donors (hoofdzakelijk particulieren)
Stichtingen, Nederlandse en internationale fondsen
Door persoonlijk contact mochten we dit jaar een groei zien van 45% aan inkomsten van donateurs die jaarlijks € 500 of meer geven. Deze 99 personen zijn zeer belangrijk voor ons. Ze zijn vaak al lange tijd betrokken bij ons werk, voelen een sterke connectie met mensen met een handicap en de landen waar we in werken. Tevens zorgen ze met hun donaties voor 17% van onze inkomsten.
Ook dit jaar hebben bijna 50 Nederlandse stichtingen en fondsen een belangrijke bijdrage geleverd aan de projectfinanciering. Twee stichtingen hebben vanwege het missen van de match met de huidige programma’s geen financiering kunnen geven. Verder kan gesteld worden dat de stichtingen een lange termijnrelatie hebben en stabiel geven.
Dit jaar is ingezet op een meer persoonlijke benadering van high en major donors. Dit zijn mensen die € 5.000 of meer geven. Door een inventarisatie van de behoeften en persoonlijke gesprekken kunnen we samen beter interesses en hulpvraag op elkaar afstemmen.
70
De inkomsten van internationale fondsen is 35% gegroeid ten opzichte van 2017, maar is achter gebleven bij de verwachtingen. Inkomsten hiervoor waren te ambitieus ingeschat, deels te vroeg ingeboekt en deels bestemd voor projecten die niet begroot waren. De verwachting is dat we hier de komende jaren in zullen groeien. Wel zullen we inkomsten en uitgaven binnen deze categorie nauwgezetter inplannen en monitoren.
Dit jaar hebben twee internationale fondsen ons Inbusiness en EmployAble programma mede mogelijk gemaakt: Argidius en Leopold Bachmann Foundation. Daarnaast ontvangen we zowel financiering door lokale fondsen in de projectenlanden zelf en via onze samenwerking met Light for the World International en ontwikkelingsorganisaties. Zo werken wij met het Liliane Fonds samen op ons programma EmployAble en ontvangen wij financiering van hen. We hebben goede resultaten geboekt in samenwerking en financiering vanuit Groot-Brittannië via Light for the World International. Dit was het resultaat van sterke communicatie met en de goede positie van Light for the World UK .
Bedrijven Dit jaar is een nieuwe strategie ontwikkeld op samenwerking met bedrijven. Gestart is met een inventarisatie bij bestaande en niet actieve donerende bedrijven. We zijn erg blij dat we met nieuwe bedrijven een lange termijn relatie mochten starten in 2018, wat resulteerde in een groei van 405% inkomsten ten opzichte van 2017. Dit is het resultaat van gefocuste persoonlijke benadering. Deze bedrijven zijn ook zeer betrokken op ons werk. Ervaring heeft geleerd dat het bouwen van een relatie met bedrijven een lange termijn en persoonlijke aanpak vraagt. Behoeftes van bedrijven voor lang termijn donatie zijn maatwerk en vergt de nodige tijd. In augustus hebben we een brainstorm georganiseerd waarin 3 bedrijven waren vertegenwoordigd. Hierin is een opzet gemaakt voor een benadering van bedrijvennetwerken. Deze opzet wordt in 2019 verder ontwikkeld.
Optiek industrie De inkomsten vanuit de optiekindustrie vielen in 2018 tegen, met een daling van 50% inkomsten. Hier zijn drie redenen voor te noemen. Een aantal grote donaties zijn gestopt, omdat bij een aantal bedrijven de donatieverantwoordelijkheid is verplaatst van Nederland naar hun internationale kantoor. Tevens hebben wij, op verzoek van een aantal opticiens, de actieweek van oktober naar december verplaatst, omdat in oktober het relatief rustig is bij opticiens. Dit heeft ertoe geleidt dat een deel van de inkomsten pas in 2019 binnen kwamen. Tot slot hebben we dit jaar niet geïnvesteerd in een nieuwe campagne met nieuwe betaalmethode voor opticiens. Dit staat voor 2019 op de planning. We zijn echter zeer dankbaar voor de 57 optiekzaken die dit jaar ons werk onder de aandacht van hun klanten hebben gebracht en ons financieel hebben gesteund.
Service clubs Dit jaar is niet actief contact gezocht met service clubs. In 2019 wordt dit wel opgepakt.
Subsidies In 2018 ontving Light for the World subsidie van het Ministerie van Buitenlandse Zaken vanuit het meerjarenprogramma ‘Civic Engagement Alliance’ waar ICCO de trekker in is. Verder waren er beperkte financieringsmogelijkheden via het Ministerie van Buitenlandse zaken.
71
Kerken Dit jaar hebben we een groei van ruim 20% kunnen zien aan inkomsten van kerken. Dit komt mede doordat in december kerken actief benaderd om aandacht te besteden aan de campagne van Light for the World voor meisjes met een handicap. Kerken hebben dit positief opgepakt en collectes gehouden. In een aantal kerken is hier een presentatie aan gekoppeld. Door het jaar heen zijn er ook speciale acties gehouden door kerken voor het werk van Light for the World, zoals een bazar of een zangavond.
Vrijwilligers / Stagiaires Onze 8 vrijwilligers en 3 ambassadeurs hebben dit jaar niet stilgezeten! Samen hebben ze 20 acties gedaan. Ook hielpen ze bij evenementen als ons jubileum-event, relatie-event en The Justice Conference.
“Ambrose vond ik fantastisch! Wat leuk om eindelijk een keer iemand in gebarentaal te zien spreken. Zelf gebruik ik thuis gebarentaal om met mijn broertje te communiceren, waardoor ik dit echt te gek vond!”
Een bezoeker van The Justice Conference
72
Tijdens piekmomenten hebben we verder nog kunnen werken met zeker 10 tijdelijk inzetbare vrijwilligers. Dat allemaal omdat ze hetzelfde doel hebben als wij: Gelijke kansen voor mensen met een handicap. Een greep uit de activiteiten: • Er zijn lezingen gegeven aan ouderenbonden en vrouwenverenigingen over het werk van Light for the World en de positie van blinden in ontwikkelingslanden. • Er worden mobieltjes ingezameld die geld opleveren. • Er zijn zang-events georganiseerd, er is een presentatie gegeven in een kerk en er is op fairs gestaan. • Vrijwilligers posten regelmatig ons werk op sociale media. • Concerten zijn georganiseerd. Tjaco van der Weerd liet iedereen genieten van zijn prachtige orgel improvisatie. Tjaco werd op zijn zevende blind: “Buiten spelen werd wel lastig, daarom begon ik piano te spelen”. • We hebben op verschillende markten gestaan en verkochten daar spullen voor mensen met een handicap. Momenteel is een van onze vrijwilligers alweer druk bezig met het organiseren van een zang-evenement voor Light for the World. “Ik hoop dat dit uitgroeit tot een dierbare traditie!” laat zij ons weten.
73
Hoofdstuk 4
Onze organisatie
74
Organogram Board
Executive Director
Coordinator Marketing & Communication
Marketing & Communication officer
sr. Relations Manager
Head Programmes
9 Disability Inclusion Advisors 7 in the South 2 in the Netherlands Programme Assistant
Support Unit Human resources officer Administrator Office manager Project secretary Quality management
Head Research, Engagement & Development
4 Specialists Disability Rights Research & Documentation Business Development Training & Learning Proposal writer
Pool of associate consultants
75
Doelstellingen en Resultaten binnen de organisatie Doel 2018
Systemen en processen
Interne samenwerking
Human resources, team development
76
Resultaat 2018
Salesforce geïmplementeerd, goede Implementatie Salesforce, versterking start gemaakt in CRM, programmamanagement informatie systeem, en fondsenwervingdatabase. ontwikkeling organisatie-dashboard Organisatie-dashboard nog niet op orde. Agenda Management Team, helderheid over Go/No Go’s
Helderheid over go/no go’s en agenda management team is uitgevoerd.
Opzet ‘communities of practice’: geïntegreerde projectmatige aanpak rond gezamenlijke doelen.
Eerste stappen zijn gezet: er is nu een geïntegreerd overleg rond thema Youth, skills & work. Verdere projectmatige aanpak moet nog concreet handen en voeten krijgen.
Versterken samenwerking team: interne bijeenkomsten met externe input, teamdag in kader van jaarplan
Interne bijeenkomsten met externe input en een teamdag in kader van jaarplan hebben plaatsgevonden.
Feedback geven en ontvangen in team verder ontwikkelen
Eind 2018 in gang gezet in kader van een teamontwikkelingstraject, onder begeleiding van externe adviseur
Beoordeling
Kwaliteitsmanagement
Financieel management
Doel 2018
Resultaat 2018
Vernieuwen ISO-certificering
Nieuwe ISO-certificering gekregen.
Klantentevredenheidsonderzoek
Uitgesteld naar 2019 in verband met een product review (waarbij ook stakeholders betrokken worden)
Verbetering van financieel management systeem: Match inkomsten en uitgaven; Verdere ontwikkeling business model (kostendekking producten en uren)
Start gemaakt in aansluiting boekhoudkundig systeem (Exact Online) en management informatie systeem (Salesforce). Begroting 2019 aangepast wat betreft match inkomsten-uitgaven, en inzichtelijk maken kostendekking projecten. Zie verder paragraaf FinanciĂŤn.
Besluitvorming met betrekking tot toekomstige huisvesting
Besloten dat verhuizen op dit moment niet opportuun is.
Beoordeling
Huisvesting
behaald gedeeltelijk niet behaald
77
Ontwikkelingen in de organisatie 2018 was een turbulent jaar voor Light for the World. De implementatie van het nieuwe managementinformatiesysteem, achterblijvende inkomsten ten opzichte van de begroting en wisselingen in het fondsenwervingsteam legden een stevige druk op de organisatie. Tegelijk wist het team (in samenwerking met partners) een stevig programma neer te zetten, een nieuwe fondsenwervingsstrategie te ontwikkelen, en een kwaliteitsslag in financieel management in gang te zetten.
Personeel De stichting hanteert een eigen rechtspositieregeling. Voor de beloning worden de salarisschalen van de CAO Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening gevolgd. Op basis van het jaarlijkse functioneringsgesprek met de medewerker wordt besloten over de eventuele toekenning van een volgende trede in de salarisschaal. Medewerkers kunnen in een persoonlijk ontwikkelingsgesprek aangeven waarop zij willen groeien, en hoe dit past bij de ambities van de organisatie. In het jaar van verslaglegging zijn twee medewerkers voor 50% gedetacheerd bij andere organisaties, is van één medewerker het jaarcontract niet verlengd, en is met een medewerker een vaststellingsovereenkomst gesloten. Verder zijn 4 nieuwe medewerkers (totaal 2,6 FTE) gestart, allen binnen het team fondsenwerving.
78
Omdat Light for the World geen ondernemingsraad heeft, is er vier keer per jaar een teambijeenkomst, waarin ontwikkelingen in de organisatie worden gedeeld, en zo nodig inbreng wordt gevraagd voor besluiten die het personeel aangaan. Een personeelsvertegenwoordiging heeft minimaal één keer per jaar een gesprek met een delegatie van het bestuur.
Ziekteverzuim Het verzuimpercentage als gevolg van ziekte is door de arbodienst berekend op 1,98%.
Nevenfuncties De directeur is voorzitter van theater De Fransche School (Culemborg). Daarnaast is zij bestuurslid van de Dutch Coalition on Disability and Development en PerspActive.
Kwaliteit In het streven naar optimale kwaliteit in de dienstverlening, hecht de stichting grote waarde aan de ISO9001 en Partos9001 certificering. In het verslagjaar is een extra inspanning geleverd om te voldoen aan de nieuwe ISO9001:2015 norm. De interne audit en de externe audit zijn succesvol doorlopen, waarmee is voldaan aan de nieuwe norm.
Kerncijfers HRM Planning
Realisatie per 31/12/2018
FTE
15,8 FTE
15,2 FTE
Disability Inclusion Advisors
8 FTE
8,5 FTE
Vrijwilligers
Geen planning
8
Ambassadeurs
Geen planning
3
Ziekteverzuimpercentage
Geen planning
1,98%
Norm
2018
2017
2016
% vrouwelijke werknemers
50%
60%
53%
47%
% medewerkers met een handicap
10%
6%
6%
7%
79
Klachten en signalen De stichting hecht grote waarde aan een goed functionerende klachtenprocedure. Klachten zijn een signaal en een kans om de dienstverlening te verbeteren. Alle belanghebbenden kunnen een klacht indienen, van donateur tot ontvanger van hulp. In het verslagjaar is er een klacht uit de projectlanden ontvangen. In totaal ontving Light for the World 9 signalen en klachten. Het betrof de volgende zaken:
Aantal
Opvolging
Sollicitatieprocedure
2
Sollicitatieprocedure aangescherpt
Bedanken giften
2
Procedure voor bedanken giften is in 2018 geĂŤvalueerd en meer op maat ingericht.
Website (toegankelijkheid en online doneren)
3
Technische problemen zijn opgelost.
Betrokkenheid ambassadeur
1
In 2018 is een nieuwe strategie m.b.t. ambassadeurs opgezet, waarin signalen van deze ambassadeur zijn meegenomen.
1
Klacht betrof een voormalige partner van Light for the World (zie toelichting bij paragraaf integriteitsbeleid)
Integriteit
80
Gedragscodes en Integriteitsbeleid Light for the World onderschrijft de gedragscode van branchevereniging Partos. Deze gedragscode betreft zowel het communicatie- als fondsenwervingsbeleid, als beleid ten aanzien van samenwerking met lokale partners en mensen uit de doelgroep. Zowel donateurs als mensen uit onze doelgroep kunnen erop vertrouwen dat wij eerlijk en transparant te werk gaan, volledige en betrouwbare informatie delen en mensen met respect benaderen. In 2018 heeft Partos, naar aanleiding van incidenten van seksueel overschrijdend gedrag bij ontwikkelingsorganisaties, een aantal wijzigingen in de Gedragscode doorgevoerd. Dit was reden voor Light for the World om (samen met de internationale zusterorganisatie) het eigen integriteitsbeleid tegen het licht te houden. Anti-corruptie beleid, beleid ten aanzien van kindveiligheid en voorkomen van seksueel overschrijdend gedrag vallen hieronder. De conclusie was dat het beleid op papier goed geregeld is, en dat dit helder gecommuniceerd wordt richting partners, medewerkers en consultants. Tevens werkt Light for the World met een externe vertrouwenspersoon, waar misstanden gemeld kunnen worden. Het ‘levend houden’ van deze codes behoeft echter wel aandacht. Light for the World hecht hieraan, aangezien ze met een doelgroep werkt waarbij de kans op misbruik fors hoger is dan gemiddeld. Hoe dit beter kan, zal in 2019 besproken worden met de internationale Light for the World-familie.
In 2018 ontvingen we één melding van corruptie van een medewerker van een partner in één van onze partnerlanden. Het ging om het bedrag van ca. 3800 euro (USD 4334). Light for the World heeft direct maatregelen getroffen richting de betreffende medewerker, en belanghebbenden geïnformeerd.
Netwerken Light for the World participeert in diverse netwerken die waarde toevoegen voor de organisatie in Nederland en ons internationale werk. Light for the World Nederland is lid van de volgende netwerken:
Light for the World International Strategische partner bij het bereiken van onze missie en visie met betrekking tot ontwikkeling van inclusie. Huurt daarnaast Light for the World Nederland in als trainer en adviseur binnen haar programma’s.
Coöperatie van NGO’s om te investeren in inclusieve jeugdwerkgelegenheid in het Zuiden
81
Netwerk van christelijke Europese NGO’s in ontwikkelingssamenwerking. Platform met gelijkgestemde partners, dat meerwaarde levert op het terrein van samenwerking en beleidsbeïnvloeding waar Liover inclusie van handicaps
Global Business and Disability Network ILO Netwerk dat gefaciliteerd wordt door de International Labour Organization (ILO) voor NGO’s en bedrijfsleven Over disabilityinclusion. GBDN ondersteunt het opzetten van business & disability netwerken in diverse landen.
Wo=men Netwerk van Nederlandse NGO’s die pleiten voor gendergelijkheid
De Normaalste Zaak Nederlands netwerk van MKB-ondernemers en grote werkgevers om te bouwen aan een inclusieve arbeidsmarkt.
82
Branchevereniging van Nederlandse ontwikkelingsorganisaties
Prisma Vereniging van christelijke Nederlandse NGO’s in ontwikkelingssamenwerking
Decent Jobs for Youth Alliantie van meerdere partners binnen en buiten de Verenigde Naties, die strategieën en interventies identificeren en bevorderen om de uitdaging van de jeugdwerkgelegenheid aan te pakken
Nederlandse en Europese coalitie voor organisaties die zich inzetten voor mensen met een handicap in ontwikkelingslanden. Relevante netwerken in het kader van beleidsbeïnvloeding.
Blik vooruit
Donor als partner
In 2016 startte Light for the World haar nieuwe werkwijze. Naast een aantal ‘klassieke’ hulpprojecten ging Light for the World diensten en producten aanbieden aan andere hulporganisaties, bedrijven en overheden. Het doel: zoveel mogelijk kinderen, jongeren en volwassenen met een handicap laten participeren in ontwikkelingsprogramma’s, en organisaties helpen om inclusief te werken. De nieuwe aanpak beschreef Light for the World in haar meerjarenstrategie 2016-2020 ‘Making disability-inclusion work’
Light for the World beschouwt zowel individuele donateurs als grotere donoren, fondsen en bedrijven als partner. Zonder hen zou Light for the World haar werk niet kunnen doen.
Drie jaar later zien we dat Light for the World een sterke positie heeft opgebouwd als expertise-organisatie, en als dusdanig ook wordt herkend door collegaorganisaties in Nederland, Europa en de negen landen waar de organisatie programma’s implementeert. Op deze wijze weet Light for the World met bescheiden inzet van middelen grote impact te bereiken. Tegelijkertijd heeft Light for the World ook geconstateerd dat de strategie bijsturing behoeft. Allereerst is in de strategiewijziging onvoldoende rekening gehouden met de verbinding met de achterban. Ten tweede vraagt het aansturen van een expertise-organisatie een ander financieel model en een zakelijker werkwijze en cultuur. Beiden zullen in 2019 ruime aandacht krijgen. Concreet ligt de focus in 2019 daarom op de volgende zaken:
De komende jaren zal aandacht zijn voor het vinden van nieuwe donoren, die zich aangesproken weten door innovaties voor een inclusieve samenleving. Daarnaast zal Light for the World actiever een verbinding leggen tussen wensen van supporters en donoren en het werk in de praktijk. Zo verwachten we beter aan te kunnen sluiten bij de wensen en idealen van diverse doelgroepen. Concreet doen we dit door investeren in op-maat communicatie met donateurs, meer focus op persoonlijk relatiebeheer en meer ruimte voor inbreng in programma’s.
Thermometer in onze diensten en producten 2020 is het laatste jaar van het nieuwe beleid van Light for the World. Voor we de strategie voor 2021 herijken en verder ontwikkelen, willen we nagaan hoe de producten en diensten door gebruikers (met name NGO’s) ervaren worden. Daarnaast wordt gekeken naar effectiviteit en kosten-baten analyse. Op deze wijze willen we de komende jaren andere hulporganisaties en bedrijven nóg beter ten dienste zijn om hun programma’s inclusief te maken voor mensen met een handicap.
83
Disability Inclusion Academy
Focus landen en producten
Het netwerk van adviseurs, coaches en trainers in de landen waar Light for the World werkt is beperkt. Tegelijk neemt de vraag vanuit diverse organisaties fors toe. Daarom investeert Light for the World in training van young potentials, onder andere in Uganda, Tanzania, Zuid-Soedan en Cambodja. Doel is dat deze jongeren op termijn ingehuurd kunnen worden als Disability Inclusion Facilitator, bijvoorbeeld in het ondersteunen van NGO’s bij het inclusief maken van een vaktraining, of in het benaderen van bedrijven om hun deuren open te zetten voor werknemers met een handicap. Het merendeel van de deelnemers aan de Inclusion Academy zijn jongeren met een handicap. Op deze wijze geven we concreet vorm aan een belangrijk principe van Light for the World: ‘mensen met een handicap in the lead zetten.’
Light for the World Nederland is een relatief kleine organisatie, die in negen landen actief is, tientallen organisaties adviseert en diverse producten test en ontwikkelt. In 2019 zullen we kritisch naar ons portfolio kijken, en besluiten hoe we meer focus aan kunnen brengen. Daarin zal de samenwerking met het internationale netwerk van Light for the World een belangrijke rol spelen.
Youth, skills & work Jongeren met een handicap een kans bieden op een zelfstandige toekomst via training en werk. Dat blijft een belangrijke focus van Light for the World de komende jaren. We richten ons op samenwerking met netwerken en partners die zich onderscheiden op dit thema. Een belangrijke vraag daarbij is of het mogelijk is om binnen programma’s die op grote schaal werken op-maat diensten te bieden voor jongeren met een handicap. Light for the World zal in deze partnerschappen expertise in producten inbrengen die ontwikkeld zijn binnen programma’s als EmployAble, InBusiness en Livelihood Improvement Challenge.
84
Aanscherpen business model In 2018 zette Light for the World een verbetering van haar financiële processen in gang. Dit zal in 2019 voortgezet worden. Daarnaast licht Light for the World haar financiële structuur door, met name de kostenstructuur, en de aansluiting tussen inkomsten en uitgaven. Dit zal, gecombineerd met strategische keuzes ten aanzien van producten, projecten en landen, leiden tot een aanscherping van het business model van Light for the World. Uitkomsten hiervan zullen verwerkt worden in begroting 2020.
DNA Light for the World Eind 2019 zullen we in samenspraak met diverse stakeholders de identiteit van Light for the World aanscherpen en verwoorden. Hierin zullen zowel de christelijke waarden, als de betekenis van inclusie een plaats krijgen. Het ‘Light for the World DNA’ traject zal een identiteitsdocument en concrete handelingskaders opleveren.
85
Hoofdstuk 5
Verantwoordingsverklaring Light for the World werkt met het bestuurdirectie-model. Het bestuur heeft de taken voor beleidsvoorbereiding en beleidsuitvoering gedelegeerd aan de directeur. De directietaken en bevoegdheden zijn uitgewerkt in het directiereglement.
86
Ons bestuur In 2018 vonden een aantal wisselingen in het bestuur plaats. Begin 2018 traden Stephan Bol en Jacqueline Kool aan als nieuwe bestuursleden, en vulden daarmee de twee vacatures die eind 2017 waren ontstaan met het vertrek van Frans Lion en Bert van der Herberg. In de loop van 2018 verliet Johan Weseman na vier jaar het bestuur. Zijn plaats werd opgevuld door Annet Lukkien. Gezien het voorziene vertrek van de voorzitter in 2019 is eind 2018 Sander van Bellen aangetreden als bestuurslid en beoogd voorzitter.
In januari 2019 is Menno van Hulst onverwacht terug getreden vanwege gezondheidsredenen, en is de benoeming van Sander van Bellen als nieuwe voorzitter vervroegd naar maart 2019. In de tussentijd heeft Marjan van Dasselaar als interim-voorzitter gefunctioneerd. Het bestuur en het team zijn Menno dankbaar voor zijn inzet en leiderschap in de afgelopen jaren.
Tabel 4.1 Samenstelling bestuur per 31-12-2018 Naam, woonplaats, functie
(Neven)functies
In bestuur
Herbenoembaar Aftredend
Dhr. Ir. M.J. van Hulst, Amersfoort, Voorzitter
Directeur Partijbureau ChristenUnie
2012
2016 – 2020
2019
Mw. Mr. M.J. van Dasselaar, Ede, Secretaris
Zelfstandig juridisch adviseur
2010
2014 - 2018
2022
Dhr. S. Bol, Waddinxveen, Lid
Manager Marketing & Communicatie Lelie Zorggroep
2018
2022 - 2026
2030
Dhr. Drs. Th. van Stuijvenberg, Utrecht, Lid
Managing partner VSB, Business Recovery & Co.
2015
2019 - 2023
2027
Mw. Drs. J.C. Kool, Utrecht, Lid
Kennismanager Disability Studies Nederland
2018
2022 - 2026
2030
Dhr. Mr. T.J.P. Folmer, Apeldoorn, Penningmeester
Fiscalist HZW accountants en belastingadviseurs Veenendaal
2015
2019 - 2023
2027
Dhr. S. RA. van Bellen
CFRO a.s.r. Inkomen
2018
2022-2026
2030
Mw. A. Lukkien
Adviseur inclusie Hoofd Humanitarian AID Dorcas
2018
2022-2026
2030
87
Bezoldiging directie De directeur wordt bezoldigd conform schaal 14 van de arbeidsvoorwaardenregeling (tabel 4.2). Het bedrag is ruim onder de maximumnorm die in de beloningsregeling van GDN is vastgelegd. Deze regeling is gebaseerd op de - door de commissie Wijffels opgestelde - Code Goed Bestuur voor Goede Doelen. De berekende BSD-score komt uit op 350. Het jaarinkomen is lager dan het maximum volgens deze BSD-score.
Bezoldiging bestuursleden Bestuursleden ontvangen geen bezoldiging, maar kunnen een vergoeding ontvangen voor gemaakte reiskosten. Een regeling daarvoor is door het bestuur vastgesteld.
Tabel 4.2 Directiebezoldiging Directiebezoldiging Mw. D.J. Nieuwenhuis Functie: Directeur Dienstverband
bepaald
Aard (looptijd)
36
Parttime percentage Periode
Brutosalaris/vergoeding
72.059
Vakantiegeld
5.005
Eindejaarsuitkering
6.459
Pensioenlasten
9.025
Totaal bezoldiging 2018
Het bestuur heeft in 2018 vijf keer vergaderd, waarvan vier reguliere vergaderingen en één strategische sessies met twee externe sprekers. Het jaarverslag en de jaarrekening 2017 zijn goedgekeurd alsmede de begroting en het jaarplan voor 2019.
Totaal bezoldiging 2017 (vanaf 15 juli)
88
1/1 – 31/12
Jaarbezoldiging
Bestuursagenda
De kwaliteitsverbetering van de financiële processen van Light for the World heeft veel aandacht gevraagd van het bestuur. Daarnaast gaf het bestuur de directeur opdracht om een identiteitsdocument in 2019 te ontwikkelen.
100
92.548 39.895
Zelfevaluatie bestuur Het bestuur voerde in maart 2018 de jaarlijkse zelfevaluatie uit. Hier kwamen verbeterpunten uit met betrekking tot de inrichting van de agenda van vergaderingen, en sturingsinformatie voor het bestuur.
Directie-evaluatie
Accountant
Het jaarlijkse evaluatiegesprek met de directeur heeft plaatsgevonden.
Het bestuur laat een externe accountant de financiën van de organisatie controleren, om zo haar bestuurlijke taken goed uit te kunnen voeren. In 2018 voerde With Accountants de jaarlijkse controle uit. Daarnaast voerde de accountant in opdracht van het bestuur een onderzoek uit naar de kwaliteit van de financiële processen van Light for the World en de rol van het bestuur en de financiële commissie daarbinnen (zie hoofdstuk financiën).
Financiële commissie De financiële commissie werd in 2018 gevormd door Ir. M.J. van Hulst, mr. T.J.P. Folmer en drs. Th. van Stuijvenberg. De commissie adviseert het bestuur inzake financiële voorstellen van de directie, en geeft haar mening over financiële rapportages, jaarbegroting en jaarrekening. De financiële commissie vergaderde in 2018 drie keer, allen in aanwezigheid van de accountant.
Risicobeheersing Het bestuur analyseert jaarlijks met de organisatie de belangrijkste risico’s en onzekerheden waarmee de organisatie wordt geconfronteerd. In 2018 is deze analyse onderdeel geweest van een analyse naar de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen (SWOT) van Light for the World. Deze analyse is te vinden in bijlage 1. Tevens zijn hierin de maatregelen ter beheersing van de risico’s opgenomen (zie de kolom ‘vertaling naar strategie 2019’). Het bestuur heeft geconcludeerd dat de financiële risico’s die de organisatie liep in 2018, zowel aanpassingen in het financieel management als organisatiestrategie vroegen. Het bestuur verwacht dat hiermee de belangrijkste risico’s zijn afgedekt. Zie verdere toelichting in hoofdstuk 4 Blik vooruit, hoofdstuk 6 Financiën en de SWOT-analyse.
89
Hoofdstuk 6
FinanciĂŤn Dankzij de bijdragen van fondsen, overheden en donateurs kunnen wij het verschil maken in duizenden mensenlevens. Die middelen willen we zoveel mogelijk ten goede laten komen aan onze projecten. Light for the World bereikte hierin veel in 2018, maar werd ook geconfronteerd met tegenslag. We sloten het jaar af met een fors tekort, 623.668 euro. De inkomsten bleven helaas achter bij onze verwachtingen, terwijl we door ontwikkelingen en kansen in onze donorlanden meer uitgaven dan we hadden begroot. In dit hoofdstuk leest u hoe bestuur en organisatie zich gezamenlijk ingezet hebben om de oorzaken van dit tekort in beeld te krijgen en adequaat op te vangen. Het tekort kon opgevangen worden vanuit de reserves. In 2019 werken we volgens een nieuwe begrotingssystematiek die ons beter inzicht geeft in de financiĂŤle resultaten. We hebben er daarom ook alle vertrouwen in dat dit verlies eenmalig is.
90
Inkomsten De inkomsten van Light for the World zijn in 2018 licht gestegen ten opzichte van 2017: 112.981 euro, maar lagen in totaal 151.364 euro onder de begroting. Dit laatste kwam met name doordat diverse posten te ambitieus waren begroot, of contracten later gerealiseerd werden dan gepland. In vergelijking met 2017 heeft Light for the World het niveau van eigen fondsenwerving goed op peil weten te houden. Met name bij grote gevers wisten we groei te creĂŤren. Ook bij particulieren was de laatste maanden van het jaar een positieve trend zichtbaar. Daarnaast investeerde EO-Metterdaad meer dan we hadden voorzien. Deze groeicategorieĂŤn waren allen te danken aan een gerichte investering in actief relatiebeheer. Wat betreft subsidies en inkomsten uit verbonden organisaties zonder winsstreven wisten we een groei te realiseren ten opzichte van 2017, met name door nauwe samenwerking met Light for the World International. Verder ontvingen we meer inkomsten vanuit Buitenlandse Zaken voor de samenwerking binnen de Civic Engagement Alliance.
Er waren ook forse tegenvallers, die een belangrijk deel van het tekort van 2018 verklaren. Optiekzaken doneerden minder, wat te maken heeft met een late actie in 2018 (waarvoor giften in 2019 binnenkomen). Inkomsten vermogensfondsen en stichtingen namen af. Door personeelswisselingen ontbrak de capaciteit om alle stichtingen actief te benaderen. Inkomsten vanuit internationale fondsen kwamen trager op gang dan verwacht. Tenslotte ontvingen we een laag aantal legaten.
Uitgaven De totale uitgaven van 3.862.051 euro werden in 2018 voor 76% besteed aan projecten voor inclusieve ontwikkeling, versterking van rechten van mensen met een handicap en oogzorg wereldwijd. Hiervan is 356.888 euro meer uitgegeven dan begroot, vanwege nieuwe contracten met internationale donoren voor projecten die niet waren opgenomen in de begroting. Op de posten beheer en administratie en voorlichting en bewustwording is respectievelijk 12.654 en 36.649 euro meer uitgegeven dan begroot. Oorzaken hiervoor hangen samen met onvoorziene, incidentele uitgaven in verband met personeelswisselingen en investering in financieel management.
91
Verbetering financieel management In reactie op het tekort, heeft de organisatie in 2018 een aantal maatregelen getroffen: • Het bestuur heeft de accountant van de organisatie gevraagd een onderzoek te doen naar het proces van begroten, en de bestuurlijke en uitvoerende rol van bestuur en directie daarin. De conclusie: Light for the World dient haar financieel management beter aan te laten sluiten op de nieuwe wijze van werken met diverse donoren en consultancy, en een strakker systeem voor begroten, monitoring en rapportage op te zetten; • Het begrotingsproces is volledig herzien, waardoor het risico op een te ambitieuze inschatting van inkomsten fors is verkleind; • Het proces voor kostenbeheersing en toezeggingen is doorgelicht en eind 2018 volledig gedigitaliseerd. Er wordt actief geïnvesteerd in kostenbewustzijn van het team; • Vanaf eind 2018 investeert Light for the World permanent in versterking van financiële controle, door een financiële controller in te huren. Die speelt een actieve rol in de maandelijkse controle van inkomsten en uitgaven, en in het checken van complexe contracten met donoren; • Sinds 2018 heeft de verbinding tussen bestemde inkomsten en uitgaven een belangrijke plaats in de financiële monitoring. Daarnaast sturen we gerichter op volledige dekking van overheadkosten en uren van het team.
92
Op deze wijze heeft Light for the World op korte termijn de nodige maatregelen getroffen om goed grip te krijgen op inkomsten en uitgaven. Daarnaast heeft het bestuur begin 2019 de directeur gevraagd om een vernieuwd model voor de organisatie te ontwikkelen, waarbij de expertise-functie financieel zelfstandig kan draaien, de inkomsten verder groeien, en de organisatie nog meer focus in haar werkzaamheden aanbrengt. Dit moet een duurzaam financieel model voor de komende jaren opleveren. In de begroting 2020 zullen de consequenties hiervan vertaald worden.
Reservepositie De continuïteitsreserve van Light for the World heeft een omvang van 1.397.143 euro. Dit sluit aan bij de norm die door het bestuur is vastgesteld, namelijk een bedrag dat de vaste lasten van de organisatie voor circa 1 jaar dekt. De overige reserves zijn vrijgevallen. Dit heeft te maken met verandering van beleid (reserve noodhulp en investeringen kansrijke trajecten) en snellere besteding van de reservering instandhoudingsreserve dan voorzien (vanwege extra investering in fondsenwerving). Daarnaast zijn deze reserves ook ingezet als dekking voor het tekort in 2018.
Normpercentages
Begroting 2019
Light for the World wil dat alle donaties ten goede laten komen aan het doel waar het voor bestemd is: een bijdrage aan een inclusieve wereld en kwalitatief goede oogzorg. Om haar werk goed en professioneel te kunnen doen, is het ook nodig om te investeren in fondsenwerving en kwaliteitsversterking van de organisatie. Daarom hanteert Light for the World normpercentages. Hieronder de realisatie van deze normen, inclusief een vergelijking met de benchmark van het Goede Doelen Nederland voor kleine fondsenwervende instellingen (< 5 miljoen). Het overzicht laat zien dat Light for the World in 2018 ruim binnen de eigen norm is gebleven (met uitzondering van beheer en administratie), en beter scoort dan de benchmark. Het hoge percentage besteed aan doelstellingen (84,3%) laat zien dat de uitgaven in 2018 grotendeels ten goede zijn gekomen aan projecten voor inclusieve ontwikkeling en oogzorg.
De begrote inkomsten stijgen in 2019 naar ruim 3,6 miljoen euro. De begrote lasten in 2019 zijn 3.648.859 euro. De stijging ten opzichte van 2018 heeft voornamelijk te maken met contracten met diverse internationale en institutionele donoren, waar harde toezeggingen onder liggen. De overige inkomsten zijn conservatief ingeschat, op basis van een uitgebreide risico-inventarisatie van diverse fondsen en donoren.
Norm
2017
2018
Benchmark**
% kosten fondsenwerving
15%
13,9%
14,3%
14%
% kosten beheer en administratie
2,5%
3,9%
3,8%
7%
% besteed aan doelstelling
82,5%
82,8%
84,3%
78%
** Benchmark Feiten & Cijfers Goede Doelen 2017, Goede Doelen Nederland, categorie kleine organisaties (< 5 miljoen euro)
93
Hoofdstuk 7
Jaarrekening
94
7.1 Balans per 31 december
ACTIVA
31-12-2018 €
31-12-2017 €
31-12-2018 €
31-12-2017 €
1.397.143
1.400.000
Instandhoudingsreserve
-
305.555
Reserve noodhulp
-
50.000
Reserve investeringen kansrijke trajecten
-
193.000
1.397.143
1.948.555
11.659
83.915
364.573
376.839
364.573
376.839
Projectverplichtingen
89.085
39.162
Belastingen en sociale lasten
67.562
56.495
Crediteuren
13.880
102.482
200.356
81.559
93.550
108.055
464.433
387.754
2.237.808
2.797.063
PASSIVA
Vaste activa
Reserves en fondsen
Materiële vaste activa
Reserves
Gebouwen
71.754
77.383
Inventaris en automatisering
109.929
70.365
Vervoermiddel
981
2.943
182.664
150.691
Continuïteitsreserve
Financiële vaste activa Kapitaaldeelnamen
25.000
25.000
Fondsen
25.000
25.000
Bestemmingsfondsen
Vlottende activa
Voorzieningen
Vorderingen
Uitkeringsverplichting
Te ontvangen projectbijdragen
381.943
Te vorderen uit nalatenschappen
20.000
Overige vorderingen en activa
159.215
13.528
561.158
488.474
Liquide middelen
1.468.986
2.132.898
Totaal activa
2.237.808
2.797.063
121.498 Kortlopende schulden 353.448
Vooruitontvangen bedragen Overige kortlopende schulden
Totaal passiva
95
7.2 Staat van baten en lasten
Realisatie 2018 €
Begroting 2018 €
Realisatie 2017 €
1.111.623
1.055.000
1.260.213
53.710
121.000
31.418
Subsidies van overheden
259.050
130.000
140.643
Baten van verbonden organisaties zonder winststreven
403.387
400.000
301.833
Baten van andere organisaties zonder winststreven
1.388.494
1.636.000
1.393.974
Som van de geworven baten
3.216.264
3.342.000
3.089.441
24.847
50.000
38.640
4.525
5.000
4.574
3.245.636
3.397.000
3.132.655
2.948.415
2.644.393
2.250.039
308.796
272.147
293.127
3.257.211
2.916.540
2.543.166
459.230
455.667
410.809
145.610
132.956
101.533
3.862.051
3.505.163
3.055.508
Saldo voor financiële baten en lasten
-616.415
-108.163
77.147
Saldo financiële baten en lasten
-7.253
2.000
7.798
-623.668
-106.163
84.945
Baten Baten van particulieren Baten van bedrijven
Baten als tegenprestatie voor de levering van diensten Overige baten Totaal baten Lasten Besteed aan doelstellingen Participatie van mensen met een handicap in ontwikkelingslanden Voorlichting
Werving Wervingskosten Beheer en administratie Kosten van beheer en administratie Som van de lasten
Saldo van baten en lasten
96
7.3 Resultaatbestemming
Realisatie 2018 â&#x201A;Ź
Realisatie 2017 â&#x201A;Ź
-2.857
-
-305.555
-191.970
Reserve noodhulp
-50.000
-
Reserve investeringen kansrijke trajecten
-193.000
193.000
-551.412
1.030
-72.256
83.915
-623.668
84.945
Resultaatbestemming reserves ContinuĂŻteitsreserve Instandhoudingsreserve
Resultaatbestemming fondsen Bestemmingsfondsen Totaal
97
7.4 Kasstroomoverzicht
2018 â&#x201A;Ź
2017 â&#x201A;Ź
Totaal baten
3.245.636
3.132.655
Totaal lasten
3.869.304
3.047.710
-623.668
84.945
34.146
14.571
-589.522
99.516
-260.445
-56.691
Te vorderen nalatenschappen
333.448
-318.448
Overige vorderingen activa
-145.687
945
Mutatie voorzieningen
-12.266
-120.432
Projectverplichtingen
49.923
6.837
11.067
1.507
-88.602
102.482
Vooruitontvangen bedragen
118.797
81.559
Overige kortlopende schulden
-14.506
-14.253
-8.271
-316.494
-597.793
-216.978
Kasstroom uit operationele activiteiten
Overschot/tekort Afschrijvingen Cash-flow Mutaties in Te ontvangen projectbijdragen
Belastingen/sociale lasten/pensioenen Crediteuren
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten
98
7.4 Kasstroomoverzicht (vervolg)
2018 €
2017 €
-66.119
-58.574
Desinvesteringen in materiële vaste activa
-
-
Investeringen in financiële vaste activa
-
-
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten
-66.119
-58.574
-663.912
-275.552
2.132.898
2.408.450
-663.912
-275.552
1.468.986
2.132.898
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa
Totale kasstroom Saldo liquide middelen begin Totale kasstroom Saldo liquide middelen eind
99
7.5 Overzicht lastenverdeling
Bestemming
Doelstelling Participatie van mensen met een handicap in ontwikkelingslanden â&#x201A;Ź
Voorlichting
2.040.085
-
Publiciteit en communicatie
-
151.478
Directe kosten fondsenwerving
-
-
797.019
138.039
Huisvestingskosten
16.864
2.921
Kantoor- en algemene kosten
74.009
12.818
Afschrijvingen
20.438
3.540
2.948.415
308.796
â&#x201A;Ź
Lasten Subsidies en bijdragen
Personeelskosten
Totaal lasten
100
7.5 Overzicht lastenverdeling (vervolg)
Bestemming
Werving baten, beheer en administratie Werving baten €
Beheer en administratie €
Totaal 2017 €
Begroot 2017 €
Totaal 2016 €
1.765.000
1.488.544
Lasten Subsidies en bijdragen
-
- 2.040.085
Publiciteit en communicatie
-
-
151.478
128.500
117.448
Directe kosten fondsenwerving
152.946
-
152.946
176.000
180.357
Personeelskosten
268.750
127.767
1.331.576
1.275.521
1.140.407
5.687
2.703
28.175
23.650
23.240
24.955
11.864
123.646
83.700
90.941
6.892
3.276
34.146
52.792
14.571
459.230
145.610
3.862.051
3.505.163
3.055.508
Doelbestedingspercentage van de baten: Bestedingen aan doelstellingen/totale baten
100,4%
85,4%
81,0%
Doelbestedingspercentage van de lasten: Bestedingen aan doelstellingen/totale lasten
84,3%
82,8%
83,2%
Wervingspercentage baten: Wervingskosten/som van de geworven baten
14,3%
13,9%
13,1%
Kosten beheer en administratie: Kosten beheer en administratie/totale lasten
3,8%
3,9%
3,3%
Huisvestingskosten Kantoor- en algemene kosten Afschrijvingen Totaal lasten
101
7.6 Grondslagen van waardering en van bepaling van het resultaat Algemene grondslagen De jaarrekening is opgesteld conform Richtlijn 650 “Fondsenwervende Organisaties” zoals opgeno-men in de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving. Doel van deze Richtlijn is inzicht te geven in de kosten van de organisatie en besteding van de gelden in relatie tot het doel waarvoor die fondsen bijeengebracht zijn. De jaarrekening is opgesteld in Euro’s. Vergelijkende cijfers De vergelijkende cijfers over 2017 zijn waar relevant aangepast om vergelijkbaarheid met het ver-slagjaar mogelijk te maken. Consolidatie Het bestuur van Stichting Light for the World Nederland is eveneens het bestuur van Stichting Open Oog. In de jaarrekening van Stichting Light for the World Nederland zijn geen geconsolideerde cijfers opgenomen waarin het resultaat en het vermogen van Stichting Open Oog zijn betrokken omdat de betekenis van deze stichting op het geheel te verwaarlozen is.
Grondslagen van waardering Algemene grondslagen van waardering Voor zover niet anders vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen de geamortiseerde kostprijs.
102
Valutaomrekening Een transactie in vreemde valuta wordt bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen de functionele valutakoers op transactiedatum. Monetaire balansposten in vreemde valuta worden omgerekend tegen de functionele valutakoers op balansdatum. Koersverschillen die optreden bij de afwikkeling dan wel de omrekening van monetaire posten in vreemde valuta worden verwerkt in de staat van baten en lasten. Materiële vaste activa De materiële vaste activa benodigd voor de doelstelling en voor de bedrijfsvoering worden gewaar-deerd tegen de verkrijgingsprijs verminderd met de op basis van de geschatte gebruiksduur bepaalde afschrijvingen, met inachtneming van een eventuele restwaarde. De afschrijvingen bedragen een percentage van deze verkrijgingsprijs. Vorderingen, liquide middelen, schulden en overlopende activa en passiva De vorderingen, liquide middelen, schulden en overlopende activa en passiva zijn opgenomen tegen geamortiseerde kostprijs; waardering geschiedt onder aftrek van een voorziening wegens oninbaar-heid, gebaseerd op een individuele beoordeling van de vorderingen. Projectverplichtingen zijn opgenomen op basis van een besluit ter zake, welke schriftelijk is kenbaar gemaakt aan de ontvanger van de subsidie en worden ten laste gebracht van het boekjaar waarin de projectactiviteiten dienen te worden uitgevoerd door de uitvoerende projectpartner.
Reserves en fondsen Reserves betreffen gelden ter vrije besteding van de Stichting. Door het bestuur kunnen doelreserves worden aangehouden voor aanwending aan een specifiek doel.
Lasten Financiële baten en lasten betreffen de op de verslagperiode betrekking hebbende renteopbrengsten en –lasten.
Fondsen betreffen gelden die besteed moeten worden in het kader voor de doelstelling waarvoor deze ter beschikking zijn gesteld. Dit betreft het niet bestede deel van in de baten opgenomen ge-oormerkte donaties en andere fondsen.
Personeelsbeloning Salarissen en sociale lasten worden toegerekend aan de verslagperiode waarin deze verschuldigd zijn, in overeenstemming met de arbeidsovereenkomsten.
Voorzieningen Voorzieningen worden opgenomen als waarschijnlijk of vaststaand is dat een verplichting zich gaat voordoen maar waarvan de omvang of het tijdstip van uitstroom van middelen niet bekend is.
Grondslagen van resultaatbepaling Algemene grondslagen van resultaatbepaling Het resultaat is bepaald als het verschil tussen de baten en alle hiermee verbonden kosten en andere aan het verslagjaar toe te rekenen lasten, met inachtneming van de hiervoor vermelde waarderings-grondslagen. Baten De baten zijn gevormd door alle aan het verslagjaar toe te rekenen opbrengsten.
De Stichting heeft aan haar personeel een pensioen toegezegd op basis van middelloon. De pensioenregeling is ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds Pensioenfonds Zorg en Welzijn. De over het boekjaar verschuldigde premies worden als kosten verantwoord. Voor per balansdatum nog niet betaalde premies wordt een schuld opgenomen. De risico’s voor prijsindexatie en beleggingsrendement kunnen mogelijk leiden tot aanpassing van de toekomstige bijdragen aan het Pensioenfonds Zorg en Welzijn. Deze risico’s komen niet tot uitdrukking in een in de balans opgenomen voorziening. In geval van een tekort bij het Pensioenfonds Zorg en Welzijn heeft de stichting geen verplichting tot het doen van aanvullende bijdragen anders dan toekomstig hogere premies.
Nalatenschappen worden opgenomen in het verslagjaar waarin de omvang van de nalatenschap be-trouwbaar kan worden vastgesteld, derhalve indien de betaling is aangekondigd. Voorschotten wor-den verantwoord in het boekjaar waarin zij worden ontvangen. Giften in natura worden gewaardeerd tegen de reële waarde.
103
Momenteel is sprake van een tekort in het pensioenfonds Pensioenfonds Zorg en Welzijn. Het fonds heeft een dekkingsgraad van 101,3% ultimo 2018 (2017: 101,1%). De vereiste dekkingsgraad die bereikt moet worden bedraagt 124,3%. Pensioenfonds Zorg en Welzijn heeft een herstelplan ingediend bij de Nederlandsche bank. Hierin staat dat de dekkingsgraad in 2027 weer op het vereiste niveau kan zijn. Hiertoe verhoogt Pensioenfonds Zorg en Welzijn de premie gedurende de herstelperiode en de pensioenen worden niet volledig verhoogd. Ieder jaar wordt het herstelplan geactualiseerd en ter goedkeuring voorgelegd aan DNB. Kostentoerekening De personeelskosten, huisvestingskosten, kantoor- en algemene kosten en afschrijvingen zijn verdeeld over de doelstelling, werving baten en beheer en administratie.
104
7.7 Toelichting op de balans - materiële vaste activa De mutaties in de materiële vaste activa zijn in het hierna volgende schema samengevat: Vervoermiddelen
Totaal
€
Inventaris & automatisering €
€
€
Aanschafwaarde
187.593
185.374
9.810
382.777
Cumulatieve afschrijvingen
-110.210
-115.009
-6.867
-232.086
77.383
70.365
2.943
150.691
-
66.119
-
66.119
Afschrijvingen
-5.629
-26.555
-1.962
-34.146
Desinvestering
-
-
-
-
Afschrijvingen Desinvestering
-
-
-
-
-5.629
39.546
-1.962
31.974
Aanschafwaarde
187.593
251.493
9.810
448.896
Cumulatieve afschrijvingen
-115.839
-141.564
-8.829
-266.232
71.754
109.929
981
182.664
Gebouwen
Stand per 1 januari 2017
Mutaties boekjaar 2017 Investeringen
Stand per 31 december 2017
De afschrijvingen zijn berekend op basis van de volgende jaarlijkse afschrijvingspercentages: Gebouwen (exclusief grond) 3% Inventaris 10 - 25% Vervoermiddel 20%
105
7.8 Toelichting op de balans - financiële vaste activa
2018 €
2017 €
Kapitaaldeelname PerspActive
25.000
25.000
Saldo per 31 december
25.000
25.000
Financiële vaste activa
Dit betreft een deelname via Co-Prisma in de Coöperatie ICCO U.A. in verband met het ontvangen van overheidssubsidie.
7.9 Toelichting op de balans - vorderingen 2018 €
2017 €
Te ontvangen bijdragen
148.084
2.977
Nog te ontvangen rente
550
1.789
Overige vorderingen en activa
Vorderingen ter zake van pensioenen
429
Waarborgsommen Vooruitbetaalde bedragen Overige vorderingen Saldo per 31 december
1.428 9.772
5.272
809
1.633
159.215
13.528
Een voorziening voor oninbaarheid wordt niet noodzakelijk geacht.
106
7.10 Toelichting op de balans - liquide middelen
2018 â&#x201A;Ź
2017 â&#x201A;Ź
254
603
1.330.487
1.650.190
138.245
482.105
1.468.986
2.132.898
Liquide middelen Kas Spaarrekening Rekening-courant banken Saldo per 31 december
De liquide middelen zijn vrij opneembaar.
107
7.11 Toelichting op de balans - reserves
2018 €
2017 €
1.400.000
1.400.000
-2.857
-
1.397.143
1.400.000
Continuïteitsreserve Saldo per 1 januari Mutatie volgens resultaatbestemming Saldo per 31 december
De continuïteitsreserve wordt gevormd voor dekking van risico’s op korte termijn en om zeker te stellen dat ook in de toekomst aan verplichtingen kan worden voldaan en is bepaald op € 1.400.000 met een bandbreedte van € 100.000. De grondslag hiervoor bedraagt een door het bestuur goedgekeurde onderbouwing van drie elementen: • benodigd voor werkkapitaal • benodigd voor financiering van vaste activa • aanhouden van buffers voor mogelijke tegenvallers op basis van een risicoanalyse Bestemmingsreserves Eind 2017 waren er – naast de continuïteitsreserve – diverse bestemmingsreserves opgenomen: • instandhoudingsreserve € 305.555 • reserve noodhulp € 50.000 • reserve investeringen kansrijke trajecten € 193.000 Eind 2018 zijn deze bestemmingsreserves niet meer nodig en daarmee nihil eind 2018. Enerzijds vanwege snellere ontwikkelingen in 2018 dan gepland ten aanzien van de instandhoudingsreserve. Anderzijds vanwege wijziging in beleid ten aanzien van de reserve noodhulp en reserve investeringen kansrijke trajecten.
108
7.12 Toelichting op de balans - fondsen
2018 €
2017 €
83.915
-
-72.256
83.915
11.659
83.915
Bestemmingsfondsen Saldo per 1 januari Mutatie volgens resultaatbestemming Saldo per 31 december
Dit betreft een bestemmingsfonds voor projecten waar de geoormerkte baten hoger zijn dan de bestedingen in het boekjaar.
7.13 Toelichting op de balans - voorzieningen
Uitkeringsverplichting Saldo per 1 januari Dotatie Uitkeringen Saldo per 31 december
376.839
402.271
8.036
-5.474
-20.302
-19.958
364.573
376.839
Deze voorziening is gevormd naar aanleiding van een ontvangen nalatenschap. Light for the World heeft de verplichting op zich genomen om geld uit te keren aan de erfgenamen van deze nalatenschap. De uitkering is afhankelijk van diverse voorwaarden, waaronder indexatie op basis van het ConsumentenPrijsIndexcijfer. De voorziening is gebaseerd op een actuariële berekening. De rekenrente bedraagt 3,471% (2017: 2,989%) gebaseerd op sterftetabel GM/GBV 2011-2016 methode SRA.
109
7.14 Toelichting op de balans - kortlopende schulden
2018 â&#x201A;Ź
2017 â&#x201A;Ź
67.562
56.495
Reservering vakantiegeld inclusief sociale lasten
41.479
33.691
Reservering vakantiedagen
31.214
25.850
Overlopende passiva
20.857
48.514
Saldo per 31 december
93.550
108.055
Belastingen en sociale lasten Af te dragen loonheffing en sociale lasten Overige kortlopende schulden
110
7.15 Toelichting op de balans - niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen Meerjarige financiële verplichtingen Voor de huur van het kantoor is een huurovereenkomst aangegaan. Het totaal van de huurtermijnen dat na balansdatum vervalt bedraagt ca. € 9.900. Voorwaardelijke vorderingen Indien partners toegekende projectgelden niet geheel besteden in de betreffende projectperiode is sprake van onderbesteding. Light for the World Nederland heeft dan het voorwaardelijke recht deze gelden terug te vorderen. Per balansdatum is geen betrouwbare schatting te maken van deze onderbestedingen. Onderbestedingen worden, na vaststelling en nadat dit is kenbaar gemaakt aan de partner, in de regel verrekend met de volgende toegezegde projectperiode. Meerjarige rechten Ultimo 2018 zijn er meerjarige giften toegezegd in de vorm van een schenkingsakte of overeenkomst periodieke gift. Dit resulteert in de volgende toegekende giften voor de komende jaren: Jaar: 2019 2020
Toegezegde giften € 822.223 € 693.883
111
7.16 Toelichting op de baten - baten van particulieren
Realisatie 2018 €
Begroting 2018 €
Realisatie 2017 €
Particulieren
308.765
550.000
306.940
Machtigingen
147.997
-
147.661
High donors
549.773
435.000
380.000
Schenkingen
62.448
-
73.360
Legaten en nalatenschappen
42.640
70.000
352.252
1.111.623
1.055.000
1.260.213
42.146
86.000
8.349
11.565
35.000
23.069
53.710
121.000
31.418
Baten van particulieren
7.17 Toelichting op de baten - baten van bedrijven
Baten van bedrijven Bedrijven Optiekzaken
112
7.18 Toelichting op de baten - subsidies van overheden
Realisatie 2018 €
Begroting 2018 €
Realisatie 2017 €
Subsidies van overheden Europese Unie via samenwerking met Dorcas
-
7.974
24.781
-
MinBuza Nederland in samenwerking met ICCO Ethiopië
-
23.189
MinBuza Nederland in samenwerking met ICCO Nepal
-
39.808
MinBuza Nederland in samenwerking met ICCO Uganda
55.584
25.448
MinBuza Nederland in samenwerking met ICCO India
29.700
-
MinBuza Nederland in samenwerking met ICCO Bangladesh
36.591
-
MinBuza Nederland in samenwerking met UDPK Kenia
31.461
13.325
80.933
25.360
-
5.539
MinBuza Nederland in samenwerking met ICCO
MinBuza Finland in samenwerking met Plan Mozambique USAID in samenwerking met NUDIPU Uganda
259.050
130.000
140.643
7.19 Toelichting op de baten - baten van verbonden organisaties zonder winststreven
Baten van verbonden organisaties zonder winststreven Stichting Light for the World International Stichting Light for the World België Stichting Light for the World Tsjechië
367.928
300.000
301.833
35.459
50.000
-
-
50.000
-
403.387
400.000
301.833
113
7.20 Toelichting op de baten - baten van andere organisaties zonder winststreven
Realisatie 2018 â&#x201A;Ź
Begroting 2018 â&#x201A;Ź
Realisatie 2017 â&#x201A;Ź
Fondsen en stichtingen
826.319
890.000
925.692
Internationale vermogensfondsen
154.012
400.000
114.328
100.000
100.000
100.000
66.963
75.000
55.029
1.700
1.000
2.469
425
20.000
1.825
189.075
100.000
60.991
-
-
95.000
50.000
50.000
-
1.388.494
1.636.000
1.393.974
Baten van andere organisaties zonder winststreven
Stichting De Lichtboei Kerken Scholen Serviceclubs EO Metterdaad Norad Stromme Liliane fonds
7.21 Toelichting op de baten - baten als tegenprestatie voor de levering van diensten
Baten als tegenprestatie voor de levering van diensten Training en advies
114
24.847
50.000
38.640
24.847
50.000
38.640
7.22 Toelichting op de lasten - subsidies en bijdragen
Realisatie 2018 €
Begroting 2018 €
Realisatie 2017 €
Subsidies en bijdragen Bijdragen aan projecten partners Eigen projecten Koersverschillen projectbetalingen
1.349.043
772.129
694.012
723.169
-2.970
-6.754
2.040.085
1.765.000
1.488.544
De eigen projecten 2018 bestonden voor € 199.150 uit Every Life Matters en € 494.862 projecten Light for the World Nederland.
115
7.23 Toelichting op de lasten - bijdragen aan projecten partners
Realisatie 2018 €
Begroting 2018 €
Realisatie 2017 €
Bijdragen aan projecten partners Bangladesh
-
58.044
18.464
36.459
Cambodja
279.246
188.294
Ethiopië
150.000
50.500
Zuid-Soedan
158.550
176.749
2.000
2.000
Congo
100.000
-
Mozambique
133.000
-
Employable
260.185
199.053
InBusiness Argidius
104.012
-
My Body, My Future
80.933
-
UPSA en Light for the World International
62.653
61.031
1.349.043
772.129
1.349.043
774.192
-
-2.063
1.349.043
772.129
Indonesië
India
Bruto subsidies en bijdragen Vervallen projectverplichtingen
116
7.24 Toelichting op de lasten - personeelskosten
Realisatie 2018 â&#x201A;Ź
Begroting 2018 â&#x201A;Ź
Realisatie 2017 â&#x201A;Ź
934.368
912.376
786.451
Doorbelaste salariskosten
141.939
137.920
-
Sociale lasten
92.723
98.845
111.315
Pensioenlasten
36.789
42.000
71.968
Reiskosten buitenland
47.875
50.000
53.837
-
-
23.642
77.882
34.380
42.977
1.331.576
1.275.521
1.140.407
Personeelskosten Salarissen
Werving en selectie Overige personeelskosten
Het gemiddeld aantal werknemers gedurende het boekjaar 2018 bedroeg 16,6 (2017: 13,1). De bestuurders ontvangen geen bezoldiging voor hun werkzaamheden. In het verslagjaar zijn geen leningen, voorschotten en garanties verstrekt aan bestuursleden. De directiebezoldiging is te vinden in hoofdstuk 5 van dit jaarverslag.
117
Vastgesteld en goedgekeurd te Veenendaal op 8 mei 2019
Drs. S.R. van Bellen Mr. M.J. van Dasselaar Voorzitter Secretaris Mr. T.J.P. Folmer Penningmeester
Drs. A.N. Lukkien Lid van het bestuur
Dhr. S. Bol Lid van het bestuur
Mw. J. Kool Lid van het bestuur
Drs. Th. van Stuijvenberg Lid van het bestuur
Mw. D.J. Nieuwenhuis Directeur
118
ACCOUNTANTS IN NON-PROFIT
Stichting Light for the World Nederland Postbus 672 3900 AR VEENENDAAL
CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT
Aan: het bestuur van Stichting Light for the World Nederland Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2018 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2018 van Stichting Light for the World Nederland gecontroleerd. Naar ons oordeel geeft de in dit jaarverslag opgenomen jaarrekening voor het jaar geëindigd op 31 december 2018 een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Light for the World Nederland, te Veenendaal per 31 december 2018 en van het saldo van baten en lasten over de periode 1 januari 2018 tot en met 31 december 2018 in overeenstemming met de in Nederland geldende RJ-Richtlijn 650 Fondsenwervende organisaties. De jaarrekening bestaat uit: 1. 2. 3.
de balans per 31 december 2018 met een balanstotaal van € 2.237.808; de staat van baten en lasten 2018 met saldo van baten en lasten van negatief € 623.668 (tekort); en de toelichting met een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
De basis voor ons oordeel Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden vallen. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de sectie ‘Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening’. Wij zijn onafhankelijk van Stichting Light for the World Nederland te Veenendaal, zoals vereist in de Verordening inzake de Onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening Gedrags- en Beroepsregels Accountants (VGBA). Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen andere informatie Naast de jaarrekening en onze controleverklaring daarbij, omvat het jaarverslag andere informatie, die bestaat uit:
het voorwoord tot en met hoofdstuk 6 (waarin opgenomen het bestuursverslag); de bijlage 1 SWOT Analyse/DISC.
119
ACCOUNTANTS IN NON-PROFIT
-2-
Op grond van onderstaande werkzaamheden zijn wij van mening dat de andere informatie met de jaarrekening verenigbaar is en geen materiële afwijkingen bevat en alle informatie bevat die op grond van de in Nederland geldende RJ-Richtlijn 650 Fondsenwervende organisaties vereist is. Wij hebben de andere informatie gelezen en hebben op basis van onze kennis en ons begrip, verkregen vanuit de controle of anderszins, overwogen of de andere informatie materiële afwijkingen bevat. Met onze werkzaamheden hebben wij voldaan aan de vereisten in de Nederlandse Standaard 720. Deze werkzaamheden hebben niet dezelfde diepgang als onze controlewerkzaamheden bij de jaarrekening. Het bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van de andere informatie, waaronder het bestuursverslag, in overeenstemming met de in Nederland geldende RJ-Richtlijn 650 Fondsenwervende organisaties. Beschrijving van verantwoordelijkheden met betrekking tot de jaarrekening Verantwoordelijkheden van het bestuur voor de jaarrekening Het bestuur is verantwoordelijk voor het opmaken en getrouw weergeven van de jaarrekening in overeenstemming met de in Nederland geldende RJ-Richtlijn 650 Fondsenwervende organisaties. In dit kader is het bestuur verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die het bestuur noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude. Bij het opmaken van de jaarrekening moet het bestuur afwegen of de stichting in staat is om haar werkzaamheden in continuïteit voort te zetten. Op grond van genoemd verslaggevingsstelsel moet het bestuur de jaarrekening opmaken op basis van de continuïteitsveronderstelling, tenzij het bestuur het voornemen heeft om de stichting te liquideren of de activiteiten te beëindigen of als beëindiging het enige realistische alternatief is. Het bestuur moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de stichting haar activiteiten in continuïteit kan voortzetten, toelichten in de jaarrekening. Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel. Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle materiële fouten en fraude ontdekken. Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fouten of fraude en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op ons oordeel. Een meer gedetailleerde beschrijving van onze verantwoordelijkheden is opgenomen in de bijlage bij onze controleverklaring. Was getekend te Amersfoort, 8 mei 2019. WITh accountants B.V. Drs. J. Snoei RA
Bijlage.
120
ACCOUNTANTS IN NON-PROFIT
Bijlage bij onze controleverklaring over de jaarrekening 2018 van Stichting Light for the World Nederland te Veenendaal In aanvulling op wat is vermeld in onze controleverklaring hebben wij in deze bijlage onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening nader uiteengezet en toegelicht wat een controle inhoudt. Wij hebben onze accountantscontrole professioneel kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen. Onze doelstelling is om een redelijke mate van zekerheid te verkrijgen dat de jaarrekening vrij van materiële afwijkingen als gevolg van fouten of fraude is. Onze controle bestond onder andere uit:
het identificeren en inschatten van de risico’s dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fouten of fraude, het in reactie op deze risico’s bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle-informatie die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van de interne beheersing; het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden. Deze werkzaamheden hebben niet als doel om een oordeel uit te spreken over de effectiviteit van de interne beheersing van de entiteit; het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door het bestuur en de toelichtingen die daarover in de jaarrekening staan; het vaststellen dat de door het bestuur gehanteerde continuïteitsveronderstelling aanvaardbaar is. Tevens het op basis van de verkregen controle-informatie vaststellen of er gebeurtenissen en omstandigheden zijn waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de stichting haar activiteiten in continuïteit kan voortzetten. Als wij concluderen dat er een onzekerheid van materieel belang bestaat, zijn wij verplicht om aandacht in onze controleverklaring te vestigen op de relevante gerelateerde toelichtingen in de jaarrekening. Als de toelichtingen inadequaat zijn, moeten wij onze verklaring aanpassen. Onze conclusies zijn gebaseerd op de controle-informatie die verkregen is tot de datum van onze controleverklaring. Toekomstige gebeurtenissen of omstandigheden kunnen er echter toe leiden dat een stichting haar continuïteit niet langer kan handhaven; het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichtingen; het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacties en gebeurtenissen.
Wij communiceren met het bestuur onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante bevindingen die uit onze controle naar voren zijn gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in de interne beheersing.
121
Bijlage 1
SWOT Analyse Light for the World heeft samen met het team en bestuur een SWOT-analyse uitgevoerd op organisatieniveau die de basis heeft gevormd voor de richting van het jaarplan en de begroting 2019. Risicoâ&#x20AC;&#x2122;s en beheersmaatregelen zijn hier eveneens in verwerkt.
122
SWOT Organisatie Sterktes
Zwakten
Vertaling naar strategie 2019
Organisatie met een onderscheidend en uniek profiel: gebaseerd op christelijke waarden, werkend vanuit een rechtenbenadering, met expertiserol op het terrein van inclusie van mensen met een handicap.
• Naamsbekendheid is laag • Financiële systeem en processen nog niet aangepast aan vernieuwingen in de organisatie; match inkomsten en uitgaven niet op orde • Hoge werkdruk en te weinig focus.
• Kwaliteitsverbetering financiële systemen en monitoring, Inclusief match inkomsten en uitgaven; • Aanscherping business model Light for the World: Hoe scherpere keuzes maken in ontwikkeling producten en diensten, hoe dekking projecten verbeteren? • Ontwikkelen van goede organisatieplanning en betere Aansluiting processen fondsenwerving en programma’s
Kansen
Bedreigingen
Vertaling naar strategie 2019
• Identificatie (d.m.v. uitvoering • Wet van de remmende • Strategische connective met diverse ‘inclusie-netwerken’ in voorsprong: andere organisaties product review) van productNederland kunnen zich eveneens gaan markt combinaties die het meest • Positie richting christelijke specialiseren als expert voor kansrijk zijn; inclusie van mensen met een • Ontwikkelen ‘Light for the World achterban versterken (waar Light for the World niche-positie heeft). beperking in ontwikkelingslanden. DNA’ (identiteitsdocument) op basis daarvan verdere positionering richting inclusienetwerken en christelijke achterban uitwerken.
123
SWOT Programs & Partnerships; Research & Development Sterktes
Zwakten
Vertaling naar strategie 2019
• Ontwikkelen producten via ‘social lab methode’ blijkt effectief; • ‘Blended approach’ -waarin praktisch advies, leren en documentatie en inzet van geteste tools worden ingezetblijkt goed te scoren bij partners; • Erkenning van de expert-rol van Light for the World groeit bij externe stakeholders; • Light for the World’s aanpak -waarin advies, leren en documentatie gecombineerd worden- werkt goed in doorvertaling naar beleidsbeïnvloeding
• Gestandaardiseerde methode om diensten en producten van Light for the World te evalueren ontbreekt. • Marketing en sales producten • Samenwerking programma’s en fondsenwerving • Samenwerking met private sector en kennisinstellingen
• Uitvoering ‘product review’ van alle producten endiensten (met betrokkenheid van externe stakeholders),die een eerste stap vormt naar een gestandaardiseerde werkwijze wat betreft evaluatie; • Processen fondsenwerving en programma’s integreren rond gezamenlijke doelstellingen;
Kansen
Bedreigingen
Vertaling naar strategie 2019
• Steeds strengere eisen van • Groeiende aandacht bij diverse actoren voor inclusie: brede institutionele donoren ontwikkelingsorganisaties, private sector en institutionele fondsen;
124
• Analyse van strategische partners (gebaseerd op product teview en vernieuwd business model) • Investeren in goede marketing producten en diensten Light for the World
SWOT Fondsenwerving en Communicatie Sterktes
Zwakten
Vertaling naar strategie 2019
• Loyale groep donateurs • Sterk netwerk stichtingen en vermogensfondsen
• Verbinding tussen organisatieprioriteiten en die van donoren • Afname ongelabelde inkomsten • Website niet up-to-date
• Analyse van wensen donoren, en van dekking projecten In eerste helft 2019, doorvertaling in begroting 2020 • Meer gepersonaliseerde benadering van donoren, zowel Online als in persoonlijk contact; • Upgrade website
Kansen
Bedreigingen
Vertaling naar strategie 2019
• Trend werken in consortia waarbij • Hoge competitie tussen NGO’s toegevoegde waarde helder moet zijn; • Groeiende groep welgestelde ouderen in de samenleving; • Wens persoonlijke betrokkenheid bij goede doelen.
• Positioneren richting kansrijke consortia
125
Contactinformatie Light for the World Nederland Postbus 672 3900 AR Veenendaal 0318 - 58 63 58 info@lightfortheworld.nl www.lightfortheworld.nl @lftwnl facebook.com/lightfortheworld Vormgeving: ZOUT design & communicatie
126