afgiftekantoor: hasselt 1 - 3de afdeling - p3a9010
BelgiÍ–Belgique
driemaandelijks tijdschrift | april-mei-juni 2008
p.b. hasselt 1 12/675
20 | lente
+
in dit nummer o.a.
+
Limburgs hout onder de hamer 19 Bosgroepen in Vlaanderen Merktekens in het bos
voorwoord Beste bosbeheerder Op 16 februari vierden we samen 10 jaar Limburgse Bosgroepen. Ik wil nogmaals alle aanwezigen bedanken voor hun bijdrage aan deze geslaagde dag. Die dag kondigden de bolle buikjes van de coördinatrices van Bosgroepen Hoge Kempen, Noordoost –en West-Limburg al aan dat we het dit jaar enkele maanden zonder hen moeten stellen. We willen de jonge ouders van harte proficiat wensen met hun eerste spruit! We zetten alles in het werk om de dienstverlening van de bosgroepen op peil te houden. U kunt ons secretariaat altijd blijven contacteren. In dit nummer krijgt u een overzicht van de behaalde prijzen op onze gezamenlijke houtverkoop, die plaatsvond op 29 februari. Met het oog op de komende kapping, staan weerom heel wat gemerkte bomen in de Limburgse bossen. Op blz. 8 krijgt u een overzicht van de betekenis van deze ‘bosgraffitti’. We vragen ook even uw aandacht voor de boskrekel, één van de geadopteerde soorten uit het project ‘Gemeenten adopteren Limburgse soorten’. Onlangs ontving elke Limburgse gemeente haar actieplan met concrete beschermingsmaatregelen voor haar geadopteerde soort. Het actieplan zal er eveneens toe bijdragen dat alle burgers zich betrokken gaan voelen, en dat soortenbescherming een zaak van iedereen wordt. Zoals u misschien al weet, beweegt er recent heel wat in de bossector. Het bevoegde Agentschap is volop aan het reorganiseren, in Vlaanderen zijn ondertussen alle voorziene bosgroepen opgestart en een nieuwe groepering van houtkappers –en kopers (Unie Vlaamse Bosbouw) werd opgericht. U ziet, wij houden voor u de vinger aan de pols! Veel leesplezier! Frank Smeets gedeputeerde van Leefmilieu en Natuur
2 | ‘t Limburgs Bosbelang | 20 | lente
Limburgse Bosgroepen bestaan tien jaar Op 16 februari 2008 vierden de Limburgse Bosgroepen hun tinnen jubileum met een contactdag waarop een vierhonderdtal boseigenaars en sympathisanten aanwezig waren. De dag begon met de Algemene Vergadering van de vijf Bosgroepen. Het informatieve gedeelte van de voormiddag werd ingeleid door Lode Ceyssens, in naam van Vlaams minister van Leefmilieu Hilde Crevits. Na het welkomstwoord illustreerde een kortfilm de werking van de Bosgroepen. Dan volgde een reeks voordrachten over het gebruik en de toepassingen van hout. Marie-Jeanne Stroobants, privéboseigenaar en bestuurder van de Bosgroep Zuid-Limburg, lichtte de werking van de familiale houthandel en –zagerij toe. Filip Vanlommel stelde de werking van De Winning (vzw Groenwerk) voor. Peter Suys (De Noordboom cvba & Eurabo nv) gaf een presentatie over toepassingen van hout in de bouwsector en Bert Wierbos van Norbord nv zette de loep op de afzetmogelijkheden op lokale en internationale schaal. Gedeputeerde van Leefmilieu en Natuur Frank Smeets rondde de voormiddag af. Tijdens de lunch was er gelegenheid om de infostands te bezoeken. De tentoonstelling van Dirk Vercampt, huiscartoonist van ons tijdschrift, kende veel succes. In de namiddag konden de deelnemers kiezen uit een waaier van activiteiten: cursussen, excursies, wandelingen en lezingen. De cursussen behan-
delden onder meer het stoken van hout en het aanduiden van dunningen. De uitstapjes met de boswachters en de Rangers van het Nationaal Park Hoge Kempen vielen erg in de smaak. Wie zich wilde bezinnen over de toekomst van de Limburgse bossen vond voldoende stof in de namiddaglezingen, met thema’s als klimaatsverandering en de gevolgen voor het bosbeheer, de instandhoudingsdoelstellingen en Natura 2000, de energiebossen, het houtkwaliteitslabel FSC en de groepscertificeringen. En nu, op weg naar kristal! (foto’s: Annemie Hannosset, Eddy Daniels)
‘t Limburgs Bosbelang | 20 | lente | 3
gezamenlijke houtverkoop
Limburgs hout onder de hamer Op 29 februari 2008 vond de jaarlijkse gezamenlijke houtverkoop van de vijf Limburgse Bosgroepen plaats. Nieuw dit jaar was dat het hout voor het eerst door de overkoepelende cvba van de Limburgse Bosgroepen werd aangeboden. De balans is positief: liefst 27 loten of 7 143 kubieke meter hout gingen over de toonbank.
Van catalogus tot facturatie De houtcatalogus beschreef 42 loten, met inhoudelijke en praktische informatie, waaronder ook de kosten voor het aanduiden en opmeten van het hout. De Bosgroepen bezorgden de catalogus aan 247 door het Vlaamse Gewest erkende houtkopers, die schriftelijk – onder gesloten omslag – een bod konden doen. Met de verkopende boseigenaars werd een minimumprijs afgesproken. Per werkingsgebied was er een schouwdag, waarop de verantwoordelijke coördinator samen met geïnteresseerde kopers de loten op het terrein bekeek. Vervolgens was er een verkoopzitting, waarna de loten definitief werden toegewezen.
(foto’s: Annemie Hannosset)
De woelige houtmarkt Ook al deden heel wat verkopers een goede zaak, toch lagen de prijzen lager dan vorig jaar. Het stormhout van januari en de slechte situatie op de afzetmarkt van laagwaardig hout voor de platen- en papierindustrie zaten daar voor iets tussen, zéker voor de verkopers van naaldhout. Populieren minder populair? Op de populierenloten werd heel wat minder geboden dan de vorige jaren. Dit heeft te maken met de werking van een nieuwe groepering, vzw UVB of Unie Vlaamse Bosbouw. Deze groepeert firma’s die loofhout kopen en kappen, en reageert tegen een aantal heersende tendensen in de Vlaamse bosbouw. Voor meer informatie kan je terecht op www.uvb.be. De tabel op de volgende bladzijde geeft een overzicht van de verschillende loten met vermelding van de gemeente, de boomsoort, het totale aantal en de prijzen.
Na de hamerslag De deadline voor de exploitatie van de loten is 1 april 2009. De kwaliteit van de exploitatie primeert. Die is immers van kapitaal belang voor de bosbodem en voor de eventueel te behouden bomen. Voor informatie over herbebossing en subsidies kan je bij de Limburgse Bosgroepen terecht.
4 | ‘t Limburgs Bosbelang | 20 | lente
De ‘dienst–na-verkoop’ staat borg voor een goede afhandeling van de gezamenlijke houtop-stam-verkoop: geen mokerslag na de hamerslag.
Houtverkoop becijferd •
•
•
• •
Tien verschillende houtkopers deden een bod op minstens één lot. Acht onder hen kochten uiteindelijk minstens één lot. Eén grote koper kocht opvallend veel loten, maar ook andere firma’s zetten hun interesse in actie om. Vijftien loten werden niet toegewezen (zie NT in tabel). Deze worden later onderhands verkocht. De teller klokte af op 124 eigenaars die via de Bosgroepen hout verkochten. De loten 107, 203, 205, 211, 212, 217, 301 en 308 werden niet onmiddellijk verkocht omdat de geboden prijs te laag lag. Ze worden later onderhands verkocht.
Overzicht van de verschillende loten met vermelding van de gemeente, de boomsoort, het totale aantal en de prijzen lotnr.
naam lot
101 102 103 104 105 106 107 108
Kepkensberg Eversel Genenbos Koersel Kwaadmechelen Tessenderlo Klitsberg Busselberg
boomsoorten*
stuks/lot
m3/lot
# eig
AE, Ps, Pc 586 223,3139 1 AE, Be, Ps 2287 125,4169 3 zE, AE, AvK, Ps, Pc 1467 368,9655 7 zE, AE, Wi, Be, Ps, Pc 316 92,9970 2 zE, AE, Be, vAc, AvK, Ps 448 161,9514 1 Ps, Pc 221 89,5788 1 zE, AE, vAc, Ps, Pc, L, Ea 792 120,5286 4 zE, AE, tKa, Be, vAc, AvK, 612 191,2633 2 Ps, Pc, Ea 109 Prinsenbos zE, AE, Po, AvK, Ps, Pc, P 851 270,1141 1 201 Kinrooi Ps, Ea 357 68,5466 1 202 Neerpelt 1 Pc 249 44,1597 1 203 Bocholt AE, Ps 145 47,4120 1 204 Peer 1 zE, AE, AvK, Ps, Pc 381 165,3769 3 205 Hamont-achel 1 Ps 197 63,3540 1 206 Hamont-achel 2 Pc, L 90 62,4506 1 207 Hamont-achel 3 Ps 834 385,4626 1 208 Neerpelt 2 Ps 66 20,5047 1 209 Peer 2 Ps 85 33,6383 1 210 Peer 3 xPo 200 293,9196 1 211 Meeuwen-Gruitrode 1 Pc 269 40,4662 1 212 Meeuwen-Gruitrode 2 Ps 260 65,6114 1 213 Meeuwen-Gruitrode 3 Ps 130 28,6413 1 214 Meeuwen-Gruitrode 4 Ps 172 57,3547 1 215 Bree Be, L 109 24,5520 1 216 Maaseik AE, Be, Ps, L 2178 471,1331 8 217 Hork Ps 1569 598,0910 1 301 Riemst-HoeseltxPo, Ea 649 1 040,1938 3 Bilzen-Tongeren 302 Bilzen zE, AE, Be, tKa, xPo, zEl, Be, L266 229,1944 1 303 Bommershoven zE, AE, Be, tKa, xPo, 605 969,0764 1 Magneebos loof Es, Ed, Be, zKe, L 304 Bommershoven Ea 182 116,2411 1 Magneebos naald 305 Bommershoven xPo, Ea 121 528,2846 2 306 Rullingen zE, AE, Wi, Es, Ed, zEl 97 114,6475 1 307 Loksbergen zE, AE, Do, Ea 325 341,6147 1 308 Heers-alken-Borgloon xPo 205 702,8160 4 401 As 1 zE, AE, Avk, Ps, Pc, L 2436 786,9121 21 402 As 2 xPo 59 133,8404 1 403 As 3 Ea 648 98,9285 3 404 As 4 Ps 389 71,7800 1 405 Dilsen-stokkem zE, AE, Be, AvK, Ps, Pc, L 863 318,0175 3 406 Opglabbeek zE, AE, Ps 1632 501,6076 5 501 Vlasmeer Ps, Pc 1560 799,2837 14 502 Waard Ps 251 115,4218 3 Totaal Limburg 25 159 10 982,6643 113
BG
bod
ref prijs/m3 vr toewijzing
koper
toegewezen**
WL WL WL WL WL WL WL WL
5 045,00 0,00 8 524,00 1 850,00 3 501,00 1 810,00 1 140,00 4 092,00
24,07
Muffels Leon Muffels Leon Muffels Leon Muffels Leon Muffels Fr Goossens M Muffels Leon
DT NT DT DT DT DT NT DT
WL NOL NOL NOL NOL NOL NOL NOL NOL NOL NOL NOL NOL NOL NOL NOL NOL NOL ZL
5 605,00 1 053,00 807,00 1 000,00 3 300,00 1 565,00 1 965,00 1 1145,00 0,00 628,00 7 390,00 705,00 1 180,00 601,00 1 181,00 0,00 9 716,00 15 735,00 22 350,00
21,77 15,68 18,27 22,67 20,82 26,80 31,46 28,91 21,94 25,33 19,12 19,44 22,45 21,51 1,67 22,51 26,31 21,49
Claes Muffels Leon Muffels Fr Muffels Leon Muffels Leon Meulendijks Meulendijks Meulendijks Muffels Leon Bollen Muffels Fr Muffels Fr Muffels Leon Muffels Leon Norbord Meulendijks Bollen
DT DT DT DT DT DT DT DT NT DT DT DT NT DT DT NT DT NT NT
ZL ZL
8172,00 30 600,00
39,27 31,58
Goossens M Goossens M
I DT
23,86 21,02 23,15 21,08 10,62 22,69
ZL ZL ZL ZL ZL HK HK HK HK HK HK LD LD
DT 0,00 3301,00 10250,00 17 654,00 17808,00 0,00 0,00 1321,00 7001,00 10 706,00 18 559,00 2 350,00 239 610,0000
30,03 31,36 25,17 23,96
18,40 23,52 22,53 24,90 22,15
88 eigenaars verkochten hun hout via de Bosgroepen 7 295 m3 hout werd verkocht voor een totaal bedrag van 173 379 euro
Verklaringen *
xPo Ps Pc zE AE Be AvK L Do Ea
cultuurpopulier grove den Corsicaanse den zomereik Amerikaanse eik berk Amerikaanse vogelkers lork Douglas fijnspar
**
Wi vAc tKa P
wilg valse acacia (robinia) tamme kastanje den
DT NT I
definitief toegewezen niet toegewezen ingehouden
_ Mufels L Muffels Leon Bollen Ras Muffels Leon Muffels Leon Muffels Leon Ras Muffels Fra
NT DT DT NT DT NT NT DT DT DT DT DT
Soort in de kijker
De boskrekel
Woont deze knapperd in jouw bos? (foto: Vilda)
De boskrekel is een echt Kempens beestje. Droge bossen met zandgronden zijn z’n geliefkoosde biotoop. Deze zeldzame krekel komt bijna uitsluitend in de Limburgse Kempen voor; in de rest van Vlaanderen vind je hem bijna niet. De gemeente Meeuwen-Gruitrode ontfermde zich over deze soort in het kader van het project ‘Gemeenten adopteren Limburgse Soorten’. Via een bosbeheerplan zet de gemeente zich in om de leefgebieden van de boskrekel te verbeteren en met elkaar te verbinden. Samen met de gemeente kan ook jij, als boseigenaar, dit diertje nieuwe kansen geven. Even voorstellen De boskrekel is een insect van de krekelfamilie en wordt ongeveer 7 tot 10 mm lang. Zijn kleur is goudbruin tot bijna zwart, het halsschild is lichter van kleur. De vleugels zijn zeer kort waardoor de krekel niet kan zweven of vliegen. Van zijn achterpoten vallen vooral de brede dijen op. Zijn voelantennes zijn iets langer dan zijn lichaam. Het vrouwtje heeft in het midden een legbuis voor de eiafzet, die donkerbruin tot zwart van kleur is. De zang van de boskrekel klinkt als een heel zacht, snorrend gesjirp en is voor iemand met een geoefend, scherp gehoor goed te horen.
alleen nog langs zonnige paden en op open plekken. Maar ook in begroeide delen van heidevelden, spoorwegbermen, parken en tuinen vind je hem terug. De diertjes leven in de strooisellaag, tussen droog strooisel en dorre bladeren, waarin ze naar eten zoeken. Vooral in eikenbladeren voelt de boskrekel zich thuis. Na enige tijd in de zon gezeten te hebben, kan de boskrekel razendsnel zijn.
Van eitje over nymf naar krekel De boskrekel heeft een tweejarige levenscyclus: precies twee jaar hebben de eitjes nodig om uit te groeien tot een volwassen boskrekel. De vrouwtjes leggen kleine groepen eitjes van juli tot oktober. Pas het jaar erna, in juni en juli, komen deze eitjes uit. De nymfen, de Favoriete plekjes De boskrekel heeft het graag warm. Hij heeft dan ook een voorkeur nog niet volgroeide diertjes, zullen nog tot vier keer vervellen voorvoor zonnige bosranden en houtkanten. Dieper in het bos tref je hem aleer de herfst zijn intrede doet. Vervolgens overwinteren ze zonder
6 | ‘t Limburgs Bosbelang | 20 | lente
De boskrekel houdt van zonnige bosranden. (foto: Els Peusens)
Geef de boskrekel een kans, ook in jouw bos Enkele tips om de zeldzame boskrekel naar jouw bos te brengen: • Zorg voor mooie, open en zonnige bosranden met een rijke strooisellaag, bij voorkeur van eikenbladeren. • Zorg voor voldoende open plekken en zonnige paden in het bos. Vele kleine open plekken zijn beter dan enkele grote die ver uit elkaar liggen. • Monotone naaldhoutbossen vorm je best om tot een loofbos of een gemengd bos. • Stort geen tuinafval in de bosranden. Op aangerijkte bosbodems groeien immers bramen en brandnetels. De oorspronkelijke, typische beplanting waarin de boskrekel zich goed voelt, dreigt te verdwijnen.
verder te groeien. Dat doen ze opnieuw vanaf april-mei, om dan in juli tot een volwassen exemplaar uit te groeien. Corridors Omdat de boskrekel niet kan vliegen, is het voor het diertje niet evident om op zoek te gaan naar nieuwe leefgebieden. Grote open akkergebieden, bebouwde gebieden, maar ook zeer dichte bossen vormen barrières die de boskrekel maar moeilijk kan overbruggen. Door corridors te creëren kunnen de leefgebieden met elkaar verbonden worden. Zo zijn brede, aaneengesloten houtkanten voor de boskrekel prima stapstenen om de grote open akkergebieden over te steken. In dichte bossen kunnen open, zonnige plekken en verbrede paden een oplossing bieden. Zo ontstaat een groter, aaneengesloten leefgebied en krijgt de boskrekel meer ontwikkelingskansen. Meer informatie over het project ‘Gemeenten adopteren Limburgse soorten’ krijg je bij Els Peusens, Regionaal Landschap Kempen en Maasland, tel. 089 86 96 27, els@rlkm.be. Voor deze bijdrage willen wij haar graag bedanken.
‘t Limburgs Bosbelang | 20 | lente | 7
bosexploitatie
Betekenisvolle kleuren in het bos Een goede en efficiënte bosexploitatie vraagt duidelijke afspraken. Van de bosbeheerder verwacht men duidelijke richtlijnen zoals ‘Welke bomen moeten weg?’, ‘Welke bomen zijn toekomstbomen?’ en ‘Waar komt de ruimingspiste?’. Hiervoor bestaan speciale merktekens die met verf op de bomen worden aangebracht. Deze merktekens zijn opvallende aanduidingen voor iedereen die bij de bosexploitatie betrokken is, in het bijzonder voor de bestuurder van de oogstmachine. In het buitenland worden merktekens met succes toegepast, in Vlaanderen daarentegen worden ze niet altijd en eenduidig gebruikt. We brengen een en ander in kaart.
Verfmarkeringen in maten en kleuren De verfmarkeringen hebben verschillende maten en kleuren, met een duidelijke logica. Blauw is voor toekomstbomen, wit voor permanente markeringen en oranje (of een andere felle kleur) voor bomen die moeten worden afgezaagd. Na de exploitatie blijven dus enkel bomen met blauwe en witte markeringen over. Hoe de oogstmachine zich een weg baant Bij de exploitatie van een bos zullen ook bomen moeten sneuvelen voor de doorgang van de oogstmachine. Om de bodemschade in het bos zoveel mogelijk te beperken, wordt er steeds meer met vaste ruimingspistes gewerkt. De oogstmachines rijden dan langs eerder aangelegde tracés. De pistes zijn 3 tot 4 m breed en bevinden zich op een onderlinge afstand van 15 tot 20 m (gemeten
vanaf het midden van de piste). Dit is een handige afstand voor de machinist, die zo met zijn 10 m lange kraan alle bomen kan bereiken. Voorbehouden bomen Toekomstbomen mogen tijdens de exploitatie zeker niet beschadigd worden. Naargelang de dikte van de bomen brengt men drie tot vier blauwe stippen aan op de stam. Bij dunne bomen is een volledige, blauwe verfband aan te raden. Witte markeringen kunnen nodig zijn in oudere bossen zonder ondergroei. De bomen staan er zodanig ver uit elkaar dat er geen ruimingspistes kunnen uitgezet worden door enkel bomen te markeren die gaan gekapt worden. Twee horizontale witte strepen markeren de randbomen. Zij bakenen de ruimingspistes af. De machines passeren langs de kant van de horizontale lijnen.
De oogstmachine velt de gemerkte bomen.
Bomen voor exploitatie De bomen die zullen gekapt worden, krijgen een verfmarkering in oranje of een andere opvallende kleur zoals rood, geel of roze. Hiertoe behoren ook de bomen die de ruimingspiste uitzetten. Een schuine streep is voorbehouden voor de dunningsbomen: één langs elke kant zodat de gemerkte boom goed zichtbaar is. Voor de aanleg van de ruimingspiste worden drie merktekens voorzien. Een hoofdletter I duidt de ingang van een ruimingspiste aan, goed zichtbaar vanaf de bosweg. Het tracé van de ruimingspiste wordt uitgezet met verticale strepen op bomen die moeten gekapt worden of op zaailingen en struiken. De machinist van de oogstmachine velt de gemerkte bomen en kort ze in, waarna de machine verder rijdt over de plaats waar de boom stond. Het einde van een vaste ruimingspiste wordt aangeduid met een hoofdletter T. Voorbij dit punt wordt niet geoogst; er zijn dan ook geen machines toegelaten.
Tekst en foto’s: Robbie Goris – Inverde vzw
8 | ‘t Limburgs Bosbelang | 20 | lente
hervormingen bij het ANB
Het ANB gereorganiseerd De voorbije maanden onderging het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) een grondige reorganisatie. De afdeling Natuur en de afdeling Bos & Groen smolten samen. Natuur, bos, groen, jacht en visserij huizen nu onder één dak. Het ANB tekende een nieuwe structuur uit. Boom om te kappen
Tracé van de ruimingspiste
Nieuwe structuur Zowel de centrale diensten als de provinciale afdelingen van het ANB kregen er nieuwe afdelingen en teams bij. Het ANB telt nu vijf provinciale afdelingen - één per provincie -, met aan het hoofd de provincale directeur. Elke provinciale afdeling is onderverdeeld in ‘cellen’, zoals de cel Beheer en de cel Beleidsuitvoering. Elke provincie is opgesplitst in beheerregio’s. Vlaanderen telt er achttien, waarvan vijf in Limburg. De leiding van elke beheerregio is toegekend aan een regiobeheerder die instaat voor de planning, organisatie en opvolging van beheerwerken. Binnen de cel Beleidsuitvoering zijn in elke provincie drie teams actief: het team Advies, Vergunningen, Erkenningen en Subsidies, het team Fauna en Flora en het team Gebiedsgericht Beleid. De leiding ligt telkens bij een teamverantwoordelijke.
Opstart- en overgangsmaatregelen Op 17 december 2007 duidde de ANB-directieraad de nieuwe regiobeheerders en teamverantwoordelijken aan. Hun functie ging in per 1 januari 2008. Vanaf 1 februari was de nieuwe structuur in de provinciale afdelingen van kracht. De invulling van de nieuwe functies ging gepaard met een geleidelijke overdracht van taken, dossiers en kennis. Zo blijft de continuïteit in de dienstverlening van het ANB verzekerd. Agentschap voor Natuur en Bos Limburg • Noordwest-Limburg: Dries Gorissen • Noordoost-Limburg: Gui Winters • Oost-Limburg: voorlopig geen regiobeheerder • Zuid-Limburg: Ghislain Mees • West- en Midden-Limburg: Tom Hoebrechts VAC-gebouw Koningin Astridlaan 50 bus 5 3500 Hasselt tel. 011 74 24 50, fax 011 74 24 99 Lim.anb@vlaanderen.be
Ingang van de ruimingspiste
Geen geslaagde bosexploitatie zonder een glasheldere communicatie: goed aangebrachte merktekens op de bomen zijn in deze context goud waard. Ze zetten efficiëntie in de verf en effenen de weg naar het gewenste eindresultaat. Het is comfortabel werken voor zowel de bosbeheerder als iedereen die bij de exploitatie betrokken is, in het bijzonder de bestuurder van de oogstmachine.
‘t Limburgs Bosbelang | 20 | lente | 9
bosgroepen in vlaanderen
Bosgroepen werken gebiedsdekkend voor Vlaanderen Momenteel telt Vlaanderen vijftien erkende Bosgroepen. Met de opstart van het pilootproject Bosgroep West-Vlaanderen Zuid in oktober 2007 zijn er nu ook vier in pilootfase. De negentien Bosgroepen werken gebiedsdekkend in Vlaanderen. Elke boseigenaar in Vlaanderen kan voortaan terecht bij een Bosgroep voor raad en ondersteuning.
Gestage groei Bosgroepen zijn verenigingen van en voor bosbeheerders. Iedereen die een bos bezit, hoe klein ook, kan toetreden tot een Bosgroep. Daarmee krijgt hij recht op ondersteuning en adviesverlening voor het beheer van zijn bos. Momenteel is zo’n 35 % van alle Vlaamse bossen vertegenwoordigd in een Bosgroep, wat goed is voor een totaal van 35 000 ha, in handen van ongeveer 5 000 boseigenaars. Dagelijks sluiten zich nieuwe leden aan.
Overzicht Bosgroepen in Vlaanderen
10 | ‘t Limburgs Bosbelang | 20 | lente
Meerwaarde op het terrein De Bosgroepen proberen zo gebiedsgericht mogelijk te werken door alle eigenaars van een bepaald bosgebied samen te brengen. Ze stimuleren en informeren de boseigenaars om hun bossen goed te beheren. Door het organiseren van een gezamenlijke houtverkoop of de collectieve aankoop van nieuw plantgoed, leveren de Bosgroepen een meerwaarde op het terrein, en bekomen de boseigenaars interessantere prijzen.
De Bosgroepen in cijfers Aantal Bosgroepen: 19 Aantal erkende Bosgroepen: 15 Aantal Bosgroepen in pilootfase: 4 Aantal personeelsleden die voor de Bosgroepen werken: 19 coördinatoren, 2 adjunct-coördinatoren, 15 administratieve medewerkers en 6 arbeiders Externe arbeiders tewerkgesteld via de sociale economie: +/- 25 personen Aantal leden: +/- 5 000 Oppervlakte in beheer van de leden: +/- 35 000 ha
Compromissen in het bos De Bosgroepen richten zich niet alleen tot de boseigenaars, maar ook tot de bosgebruikers. De bossen worden immers gebruikt voor allerlei vormen van recreatie, van zacht tot zeer intensief. Om de rust en de kwaliteit in de bossen te verzekeren, zijn duidelijke afspraken en toegangsreglementen nodig. Hierin treden de Bosgroepen op als neutrale partij om een voor iedereen aanvaardbare oplossing te vinden. Meer info: www.bosgroepen.be
nieuws van de bosgroepen met succes af. Deze module vond nooit eerder in Limburg plaats. Module één focust op de werking en het gebruik van de kettingNieuw zaag. Module twee gaat over het vellen van Tijdens zijn Algemene bomen. Module drie neemt ‘moeilijke Vergadering op 16 februari bomen’ onder de loep. 2008 koos de Bosgroep Hoge Kempen een nieuwe Raad van Bestuur. Alle privéboseigenaars die de voorbije drie jaar in de raad zetelden, zijn opnieuw verkozen. Bij de gemeenten vond een wissel plaats: vanaf nu Brandhoutverkoop in zijn Zutendaal en Lanaken vertegenwoordigd. Eksel De erkenning van de Bosgroep Hoge Kempen De Bosgroep Limburgse bestrijkt drie jaar, met 2005 als start. In het Duinen organiseerde op najaar van 2008 wordt een nieuwe erkenning 19 januari 2008 een sucaangevraagd, en dit voor zes jaar. Op de cesvolle brandhoutveragenda van de Algemene Vergadering, koop. Deze kwam er na gepland op 23 september, staat de voorsteleen geslaagd experiment ling van het nieuwe beleidsplan. Ideeën van boseigenaars over de toekomst van de Bos- in 2007. Alle loten bevonden zich in het boscomplex Vlasmeer in Eksel. We telden 28 groep nemen we mee! Het uitgebreide bosbeheerplan Dilsen-Stok- loten, goed voor 345 stère hout. Het aanbod kem is goedgekeurd. De deelnemende bos- was op meerdere vlakken erg gevarieerd. Er eigenaars ontvangen een persoonlijk bericht. waren kleine loten, en omvangrijke. Er waren In het najaar van 2008 krijgt iedereen een grote, stevige bomen en tengere exemplaren. uitnodiging om actief mee te werken. Het Ten slotte was er ook een rijke keuze in oplijsten van onmiddellijk uit te voeren boomsoorten, met onder meer Amerikaanse maatregelen en subsidieaanvragen staan dan vogelkers, Amerikaanse eik, berk, inlandse eik en enkele dennen. op de agenda. De schouwdag lokte meer dan twintig belangstellenden. De houtverkoop zelf kende In schoonheid afgerond Op 15 februari werkten de vijf deelnemers een toeloop van meer dan 50 geïnteresseerde van de cursus ‘Kettingzaag’ de derde module houtkopers. De 28 loten gingen allemaal
Bosgroep Hoge Kempen
Bosgroep Limburgse Duinen
Cursus kettingzaag module 3 (v.l.n.r): Philip Wouters, Kris Hofkens (instructeur Inverde), Nico Meertens, Jons Rijcken, Eddy Cryns en Ivo Beenders. (foto: Lise Hendrick)
onder de hamer, goed voor een totaal bedrag van meer dan 4 000 euro. Een gemiddelde prijs van 12,50 euro per stère loste de verwachtingen meer dan in. Na contante betaling konden de kopers meteen aan de exploitatie beginnen. Met deze tweede brandhoutverkoop is voor de Bosgroep Limburgse Duinen het experiment voorbij: wellicht is er nu een traditie ingezet?
(foto: Tine Stevens)
Overzichtstabel op pag. 12
Bosgroep West-Limburg Tien jaar Bosgroep West-Limburg De Bosgroep West-Limburg telt zo’n 480 leden, een dertienkoppige Raad van Bestuur, en zo’n 2 050 ha bos. De Bosgroep startte als pilootproject in 1998 en kende een wissel van coördinatoren. In 2002 werd de Bosgroep een vzw, met Frank Smeets, gedeputeerde van Leefmilieu en Natuur, als voorzitter. Tot nu toe werden negen boscomplexen met beperkt beheerplan gedefinieerd. Daarnaast zijn er minstens vijftien beperkte beheerplannen opgesteld voor meer dan 200 ha privébos. Er zijn ook uitgebreide bosbeheerplannen, onder andere in Tessenderlo en Beringen. De openbare gezamenlijke houtverkopen waren goed voor 13 000 m3 hout en 165 711 euro. Heel wat hout van privéboseigenaars werd onderhands verkocht, en men sprokkelde veel brandhout bij elkaar. Tot slot: boseigenaars en sympathisanten kunnen sinds 2003 lid worden van de Bosgroep: blijvend welkom! Uitgebreid beheerplan Beringen De stad Beringen werkt aan een uitgebreid bosbeheerplan voor haar bossen, privébossen en de bossen van onder meer OCMW’s, provincie en kerkfabrieken. Na twee vergaderingen eind 2007 vonden enkelen terreinbezoeken plaats. In september worden die hervat. In het najaar begint de opmaak van het beheerplan, met de inventarisatie van de bossen als eerste actiepunt. Wie nog wil deelnemen, kan contact opne-
‘t Limburgs Bosbelang | 20 | lente | 11
nieuws van de bosgroepen prijzen brandhoutverkoop Eksel lot
opp in ha
schatting volume (stère)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
0,3435 0,3435 0,724 0,724 0,4635 0,4635 0,3285 0,3285 0,424 0,424 0,1692 0,1692 0,1692 0,2496
30 30 30 30 18 18 10 10 8 8 24 24 24 6
15
0,2496
6
16
0,2496
6
17
0,2496
6
18
0,2496
6
19
0,2496
6
20
0,287
6
21
0,287
6
22
0,287
6
23
0,287
6
24
0,287
6
25
0,287
6
26 27 28 totaal gemiddelde
0,4191 0,1245 0,1642 9,002
3 2 4 345
boomsoorten
Berk, Grove den, Am vogelkers Berk, Grove den, Am vogelkers Am eik, Am vogelkers Am eik, Am vogelkers Am vogelkers, (berk en eik) Am vogelkers, (berk en eik) Am vogelkers, (Am. eik) Am vogelkers, (Am. eik) Am vogelkers, Am eik en Zomereik Am vogelkers, Am eik en Zomereik Am eik, Am vogelkers (Grove den) Am eik, Am vogelkers (Grove den) Am eik, Am vogelkers (Grove den) Am vogelkers, Am eik en Zomereik, Berk en Grove den Am vogelkers, Am eik en Zomereik, Berk en Grove den Am vogelkers, Am eik en Zomereik, Berk en Grove den Am vogelkers, Am eik en Zomereik, Berk en Grove den Am vogelkers, Am eik en Zomereik, Berk en Grove den Am vogelkers, Am eik en Zomereik, Berk en Grove den Am vogelkers, Am eik en Zomereik, Berk en Grove den Am vogelkers, Am eik en Zomereik, Berk en Grove den Am vogelkers, Am eik en Zomereik, Berk en Grove den Am vogelkers, Am eik en Zomereik, Berk en Grove den Am vogelkers, Am eik en Zomereik, Berk en Grove den Am vogelkers, Am eik en Zomereik, Berk en Grove den Am vogekers Am vogekers Am vogekers
totaalprijs( incl. 3 % adm kost)
prijs/stère
410 330 310 340 200 170 180 200 130 65 250 250 330
13,26 10,67 10,02 10,99 10,78 9,16 17,46 19,4 15,76 7,88 10,1 10,1 13,34
70
11,32
55
8,89
65
10,51
55
8,89
70
11,32
70
11,32
55
8,89
65
10,51
65
10,51
75
12,13
90
14,55
90 60 40 75 4 165 12,47
14,55 19,4 19,4 18,19
Proficiat!
Lise Hendrick
An Pierson
12 | ‘t Limburgs Bosbelang | 20 | lente
Benjamine Bufkens
Met een jonge, gezonde ploeg kon dit vreugdevolle nieuws niet uitblijven: maar liefst drie Limburgse bosgroepcoördinatoren werden onlangs moeder. Tot september bekommeren de jonge moeders zich om hun oogappel. Ondertussen helpen de andere bosgroepcoördinatoren, bijgestaan door hun medewerkers, je verder. Ze doen hun best om alles zo vlot mogelijk te laten verlopen. Dringende zaken worden uiteraard zo snel mogelijk opgelost, maar voor de andere doen zij graag een beroep op jouw flexibiliteit en geduld. Alvast bedankt!
nieuws van de bosgroepen men met de coördinator.
Bosgroep Noordoost-Limburg Rodebandjesziekte In De Kleine Heide, een boscomplex tussen Meeuwen, Ellikom en Wijshagen, is in juli 2007 bij de Corsicaanse den een abnormale naaldverkleuring en naaldval gezien: de ‘Red band needle blight’ of rodebandjesziekte. Zo’n 20 ha is aangetast. Deze infectieziekte, die in 1954 in het Verenigd Koninkrijk voor het eerst is vastgesteld, ontstaat door een schimmel en kan bij dennen ernstige schade veroorzaken. Sinds eind jaren negentig komt ze in Europa veel meer voor. Nu is ze wereldwijd verspreid. In het Pijnven in Hechtel-Eksel was enkele jaren geleden sprake van deze ziekte, maar de vaststelling in De Kleine Heide is de eerste officiële melding in België. Bij aangetaste bomen verkleuren de oudere naalden in de vroege zomer vaak met typische roodbruine dwarsbandjes. Uiteindelijk vallen ze massaal en vroegtijdig af. Enkel de naalden van het vorige jaar blijven overeind. De bomen krijgen een ijle kroon, en groeien minder goed. Nattere lentes in combinatie met hogere temperaturen zouden verspreiding en toename van de ziekte in de hand werken. Met de huidige weersomstandigheden belooft dat niet veel goeds. Veel verweer heb je er als boseigenaar overigens niet tegen.
Aangetaste bomen in Meeuwen (foto’s: Michel Broeckmans)
‘t Limburgs Bosbelang | 20 | lente | 13
activiteitenkalender nog een persoonlijk bericht. In het najaar van 2008 zal met hen contact worden opgenomen om te bekijken welke beheerwerken Nieuwe ploeg alvast kunnen worden uitgevoerd, en welke Ook in 2008 organiseren de Limburgse BosOp 16 februari 2008 koos subsidies kunnen worden aangevraagd. groepen samen met Inverde cursussen en de Algemene Vergadering excursies voor boseigenaars en bosliefhebeen nieuwe Raad van Een halve kilometer plantsoen bers. Deze cursussen zijn dé ideale gelegenBestuur, de tweede sinds In 2007 verkocht de Bosgroep een recordaan- heid om je theoretische of praktische kennis de oprichting in 2005. Vijf tal kubieke meter hout, zowel aan de indus- over bossen en bosbeheer bij te schaven! van de acht privébosei- trie als aan particulieren. Vaak ging het om Meer informatie over de werking van Inverde genaars die reeds in de eindkappen van de Canadapopulier. en hun complete cursusaanbod vind je op Raad van Bestuur zetelden, stelden zich Anders dan bij dunningen dient zich na de www.inverde.be of via tel. 02 657 93 64. opnieuw kandidaat en zijn herkozen. De exploitatie de herbebossing aan. Waar moge- We sommen hieronder de cursussen op die gemeenten Borgloon en Kortessem verleng- lijk werd met natuurlijke verjonging gewerkt, je in 2008 nog in Limburg kunt volgen, den hun mandaat met drie jaar. De voor een maar dat volstaat zelden om een heel perceel gerangschikt volgens datum. Wil je zeker zijn erkende natuurvereniging gereserveerde te bedekken. De meeste boseigenaars kozen van een plaatsje, schrijf dan zo vlug mogelijk zetel is ingenomen door Natuurpunt Zuid- resoluut voor standplaatsgeschikte, inheem- in via ons secretariaat (tel. 011 23 83 41 of oost-Limburg. Frank Smeets, gedeputeerde se loofboomsoorten. De reden ligt voor de 011 23 73 28). van Leefmilieu en Natuur, blijft voorzitter. De hand: op de vruchtbare Haspengouwse ‘oude’ ploeg zette haar enthousiasme over op bodems boek je hiermee zeer snel resultaat. Inheemse bomen en struiken de nieuwe. De dynamiek zit erin: de Bosgroep Een vijftiental boseigenaars klopte in het Programma: aan de hand van een rijk geïllusZuid-Limburg tekent voor drie waardevolle kader van een herbebossing bij de Bosgroep treerde presentatie worden de inheemse jaren. aan voor een voorstel, een plantsoenbereke- bomen en struiken en enkele veel voorkoning, een beplanting, een subsidieaan- mende exoten besproken. De nadruk ligt op Uitgebreid bosbeheerplan vraag, ... De kwekerij leverde maar liefst een eigenschappen voor de soortherkenning, Voor de bossen van Hees in Halen is een uit- halve kilometer plantsoen aan! De bomen maar ook de standplaatskenmerken en het mogelijk gebruik komen aan bod. Tijdens gebreid bosbeheerplan goedgekeurd. Alle zitten in de grond. En nu maar groeien! een terreinexcursie oefenen we het herkendeelnemende eigenaars ontvangen hierover nen van bomen en struiken. Raad van Bestuur v.l.n.r.: Karolien Van Diest, Herman Schrijvers, Jeanne Hoogenboom, Ghislain Datum: zaterdag 31 mei 2008 d’Ursel, Frank Smeets, Chris Dictus, Leon Koopmans, Eric Smeets, Marie-Jeanne Stroobants, Pieter Organisatie: Bosgroep Zuid-Limburg
Bosgroep Zuid-Limburg
Cursussen met Inverde
Flamend, Thierry de Grunne, Jo Feytons, Willy Claes. (foto: Annemie Hannosset)
Kettingzaag – module 1 (beginners) Programma: Dag 1: theorie over de werking, het gebruik en de veiligheid van de kettingzaag. Theorie en praktijk over het dagelijks onderhoud en scherpen van de ketting. Dag 2: eenvoudige zaagoefeningen op horizontale en verticale stamstukken. Geen vellingen! Datum: zaterdag 13 en zaterdag 20 september 2008 Organisatie: Bosgroep Zuid-Limburg In februari en maart werden duizenden bomen geplant in opdracht van Bosgroep Zuid-Limburg. (foto Karolien Van Diest)
Dunningen Programma: dunnen is het sturen van de bestandsontwikkeling door een selectieve kapping. Waarom dit nuttig kan zijn, op welke manieren dunnen mogelijk is en welke gevolgen dit heeft voor het bos en zijn structuur: dat is het onderwerp van deze cursus. Tijdens de terreinexcursie oefenen we het aanduiden van dunningen in. Als ‘demomateriaal’ is er onder andere een overlangs doorgezaagde toekomstboom van 25 m. Datum: zaterdag 4 oktober 2008 Organisatie: Bosgroep Noordoost-Limburg Kettingzaag - module 2 Programma: Dag 1: theorie over het vellen van bomen. Demonstratievelling door de instructeur, gevolgd door veloefeningen door de cursisten. Dag 2: veloefeningen door de cursisten met het gebruik van hulpmiddelen.
14 | ‘t Limburgs Bosbelang | 20 | lente
Datum: dinsdag 7 en woensdag 8 oktober 2008 Organisatie: Bosgroep West-Limburg Bosexploitatie Programma: we starten met een overzicht van de meest gebruikte exploitatiemethoden zoals paarden, uitsleeptractoren en harvesters. De voor- en nadelen van de verschillende technieken passeren de revue, en ook de impact op het bos komt aan bod. De deelnemers leren ook exploitaties voorbereiden (schalmen, ruimingspistes, exploitatieplan en communicatie) en maken samen een oefening op het terrein. Datum: woensdag 29 oktober 2008 Organisatie: Bosgroep Hoge Kempen
Datum: donderdag 27 november 2008 Organisatie: Limburgse Duinen
Colofon ’t Limburgs Bosbelang 20|lente
Excursies
uitgave
We sommen hieronder de excursies op die in de zomer van 2008 gepland zijn, gerangschikt volgens datum. De beschikbare plaatsen zijn beperkt. Wil je zeker zijn van een plaatsje, schrijf dan zo vlug mogelijk in via ons secretariaat (tel. 011 23 73 28). Het volledige programma van deze excursies, samen met alle praktische informatie ontvang je na inschrijving.
De deputatie van de provincieraad van Limburg, Steve Stevaert, gouverneurvoorzitter, Marc Vandeput, Sylvain Sleypen, Gilbert Van Baelen, Frank Smeets, Hilde Claes, Erika Thijs, gedeputeerden en Renata Camps, provinciegriffier.
hoofdredactie Johan Van den Broek
coördinatie
Gereedschapsonderhoud Programma: het onderwerp van deze cursus zijn de steel en het snij- en zaaggereedschap zelf. Een overzicht van de verschillende eigenschappen van houten stelen wordt gevolgd door de theorie over het scherp maken van het snij- en zaagblad. Na demonstraties over het vervangen van stelen en het scherpen van het gereedschap volgt een grondige inoefening. Datum: vrijdag 7 november 2008 Organisatie: Bosgroep Hoge Kempen
Marche-en-Famenne Programma: Duurzaam natuurgetrouw bosbeheer ervaar je best door het te observeren in het bos. Hiervoor trekken we naar voorbeeldpercelen in Wallonië, waar we kennis maken met vooruitstrevende technieken zoals kleinschalig aanplanten, toekomstbomendunning en omvorming van homogene aanplantingen. Een bijzondere wandeling langs indrukwekkende bosbeelden! Datum: woensdag 25 juni 2008 Organisatie: Bosgroep Zuid-Limburg Prijs: ¤ 10,00 Maximum 30 inschrijvingen
Brandhoutinitiatie Programma: op deze dag kom je meer te weten over veilig en handig werken in het bos (met de kettingzaag). Verder ligt de nadruk op eigenschappen voor de soortherkenning en de bestrijding van agressieve exoten, met specifieke aandacht voor glyfosaatgebruik. We trekken daarna het bos in om de praktische kant van de zaak te bekijken.
Zoniënwoud Programma: Bezoek aan de tentoonstelling ‘Hou’t vast!’ in het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika, een bezoek aan Inverde en een wandeling in ’t Zoniënwoud. Datum: woensdag 30 juli 2008 Organisatie: Bosgroep Limburgse Duinen Prijs: ¤ 15,00 Maximum 50 inschrijvingen
Karolien Van Diest – kvandiest@limburg.be
eindredactie Rita Bogaerts – rbogaerts@limburg.be
redactiesecretariaat Annemie Hannosset – ahannosset@limburg.be
redactieraad Griet Beckers, Rita Bogaerts, Annemie Hannosset, Johan Van den Broek, Karolien Van Diest
redactie Annemie Hannosset, Benjamine Bufkens, Robbie Goris (Inverde), Lise Hendrick, Els Peusens (RLKM), An Pierson, Jan Mampaey en Karolien Van Diest.
foto cover Karolien Van Diest
cartoon Dirk Vercampt
tekstbewerking Katelijne Norga – info@pantarein.be
vormgeving & lay-out Dion Boodts, Chantal Janssens – Grafische Producties, Informatie & Onthaal, Provincie Limburg druk Drukkerij Vaes – Overpelt
postbus Limburgse Bosgroepen p/a provincie Limburg, 3de Directie Afdeling Milieu en Natuur Universiteitslaan 1, B–3500 Hasselt Tel. 011 23 83 20 bosgroepen@limburg.be www.bosgroepen.be
oplage 2 400 exemplaren
verantwoordelijke uitgever Johan Van den Broek Universiteitslaan 1, B–3500 Hasselt Deze publicatie werd gedrukt op hout- en chloorvrij kringlooppapier, zonder optische witmakers.
Kennismaking met vooruitstrevende beheertechnieken. (foto: Karolien Van Diest)
‘t Limburgs Bosbelang | 20 | lente | 15
20 | lente | in dit nummer
nuttige adressen Bosgroepen P.a. provincie Limburg Universiteitslaan 1 3500 Hasselt www.bosgroepen.be fax 011 23 83 10 Bosgroep Hoge Kempen vzw ondernemingsnummer 874 667 014 Coördinator: ir. Lise Hendrick tel. 011 23 83 23 gsm 0475 46 04 42 bosgroephogekempen@ limburg.be Secretariaat Els Windmolders tel. 011 23 73 34 Ine Houbrechts tel. 011 23 83 15 Bosgroep Limburgse Duinen vzw ondernemingsnummer 882 247 464 Coördinator: ir. Jan Mampaey tel. 011 23 83 19 gsm 0478 78 07 21
driemaandelijks tijdschrift | april-mei-juni 2008
bosgroeplimburgse duinen@limburg.be Secretariaat Tine Stevens tel. 011 23 73 82 Bosgroep Noordoost-Limburg vzw ondernemingsnummer 459 481 087 Coördinator: ir. An Pierson tel. 011 23 83 24 gsm 0473 88 53 95 bosgroepnoordoost@ limburg.be Secretariaat Patricia Rouffa tel. 011 23 83 30 Bosgroep West-Limburg vzw ondernemingsnummer 479 742 895 Coördinator: ir. Benjamine Bufkens tel. 011 23 83 29 gsm 0479 40 08 48 bosgroepwest@limburg.be Secretariaat An Olaerts tel. 011 23 73 28 Bosgroep Zuid-Limburg vzw ondernemingsnummer 874 670 378 Coördinator: ir. Karolien Van Diest tel. 011 23 83 25 gsm 0473 88 53 94 bosgroepzuid@limburg.be
voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Limburgse Bosgroepen bestaan tien jaar . . . . . . . . . . . 2
Secretariaat Annemie Hannosset tel. 011 23 83 20
gezamenlijke houtverkoop 2008 Limburgs hout onder de hamer. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 soort in de kijker De boskrekel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Agentschap voor Natuur en Bos, afdeling Limburg Woudmeester: ir. G. Mees Medewerker privébos: An Aarts Vlaams Huis Koningin Astridlaan 50/5 3500 Hasselt tel. 011 74 25 00 fax 011 74 25 39
bosexploitatie Betekenisvolle kleuren in het bos. . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 19 bosgroepen in vlaanderen . . . . . . . . . . . . . 10 nieuws van de bosgroepen Bosgroep Hoge Kempen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Bosgroep Limburgse Duinen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Bosgroep West-Limburg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Bosgroep Noordoost-Limburg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Bosgroep Zuid-Limburg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 activiteitenkalender. . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Noodnummer voor de provinciale afdeling Limburg: 7 dagen op 7 bereikbaar tel. 011 74 24 50
nuttige adressen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
De provincie is opgedeeld in 5 beheerregio’s: Noordwest-Limburg: Dries Gorissen Noordoost-Limburg: Gui Winters Oost-Limburg: voorlopig geen regiobeheerder Zuid-Limburg: Ghislain Mees West- en Midden-Limburg: Tom Hoebrechts
Websites Boseigenaars en andere bosliefhebbers vinden ook nuttige informatie op de websites van de volgende instanties: Agentschap voor Natuur en Bos: www.natuurenbos.be Vereniging voor Bos in Vlaanderen vzw: www.vbv.be Landelijk Vlaanderen vzw: www.landelijkvlaanderen.be Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek: www.inbo.be Inverde vzw: www.inverde.be Unie Vlaamse Bosbouw vzw: www.uvb.be
HamontAchel
Lommel
Waarvoor kan je terecht bij de Bosgroep? Een bos bezitten en beheren, daar komt heel wat bij kijken. Voor vragen of informatie kan je evenwel altijd te rade bij de Bosgroep. We sommen hier even op waarmee de bosgroepmedewerkers je van dienst kunnen zijn: • gratis en onafhankelijk advies over het bos en het beheer ervan (bosbouwtechnische, wettelijke, financiële en administratieve aspecten) • informatie over hoe een duurzaam bosbeheer eruit ziet, wat je wettelijke rechten en plichten zijn als boseigenaar
•
• • •
en wat de mogelijke subsidies zijn waarop je aanspraak kan maken hulp bij het invullen van kapaanvragen of het opstellen van beheerplannen kaartmateriaal adressen van houtexploitanten en boomkwekerijen coördinatie van de samenwerking tussen verschillende boseigenaars.
provincie Limburg Universiteitslaan 1 B–3500 HASSELT limburg.be
N e d e r l a nd
Neerpelt Overpelt Bocholt
A n t we r p e n
K i n ro o i
B re e
HechtelEksel
Peer
Leopoldsburg Ham
Maaseik MeeuwenG r u i t ro d e
Beringen Te s s e n d e r l o HouthalenH e l c h t e re n
Opglabbeek DilsenStokkem
HeusdenZolder
As Zonhoven
Lummen
Genk Herk-De-Stad Halen
Maasmechelen
Hasselt Diepenbeek
Zutendaal Lanaken
Nieuwerkerken A l k e n
Bilzen Ko r t e s s e m
We l l e n
Brabant
Hoeselt S i n t -T r u i d e n Borgloon
Riemst
To n g e re n
Heers
Vo e re n
Gingelom Herstappe
Luik