Hw 3

tHemA: reNoVAtie & oNderHoud

8

HoutWereld erel JaarGanG 66 – 19 aPril 2013

www.houtwereld.nl

H È t

Va k B l a D

V o o r

H o u t H a n D e l

e n

H o u t i n D u s t r i e

BeHoud eN Herstel

reNoVereN met Hout teGeNHANGer VAN BetoN lANGere GArANtietermiJNeN WeiNiG KooPlust iN HArdeNBerG meer HerGeBruiK VAN slooPHout

1302483_HOUTWERELD 08.indd 1

15-04-13 14:00

N BR U O VE CH RK U RI RE JG 20 BA 13 AR

DE 10 SLIMME RENOVATIE- / BOUWOPLOSSINGEN VAN ELEPHANT Veel problemen en faalkosten in de (renovatie)bouw kunnen worden opgelost door prefab just-in-time aanlevering of door een toepassing te standaardiseren en daardoor in een industriële productie vele malen goedkoper te maken.

Ook is het vaak mogelijk om, door op een andere manier naar een toepassing te kijken, een oplossing te bieden die kostbare en foutgevoelige montage op de bouwplaats overbodig maakt. Hieronder een greep uit onze slimme oplossingen voor wand, gevel en vlonder in hout, composiet en aluminium.

DE DEUR KOZIJN COMBINATIE

1

Compleet met afgehangen deur in gemonteerd haaks kozijn verkrijgbaar met vlakke honingraat deur, kanaalspaandeur, board paneel deur of HPL deur en tevens in 30 of 60 minuten brandwerend.

EASY SUITE SCHUIFDEURSYSTEEM

2

DE ONDERHOUDSVRIJE GEVELOPLOSSING

6

Composiet rabat, niet te onderscheiden van Ceder, maar onderhoudsvrij, FSC gecertificeerd, CE gemarkeerd en standaard brandwerend.

ACCOYA® : HET NIEUWE MILIEUVRIENDELIJKE HOUT

7

Goedkoopste schuifdeursysteem, montage in 20 minuten, pasklaar en zonder vloerprofielen (vlakke vloer).

3

Kozijn opwaardeerlatten

BRANDWERENDHEID OPWAARDEERSET VOOR BESTAANDE DEUREN EN KOZIJNEN

Extreem duurzaam en stabiel, milieuvriendelijk en in alle maten en bewerkte vormen leverbaar.

8

GOEDKOPE VLONDEROPTIES

9

DE ECHTE ANTI-SLIP OPLOSSING

Pre-fab vlonderelementen door Dekker Hout Vianen fabrieksmatig geproduceerd. Goedkoper dan montage op de bouw en beschikbaar in 20 (FSC) houtsoorten en FSC composiet.

Goedkope oplossing om in bestaande situaties 30 minuten brandwerendheid te halen.

Brandwerend deurblad

4

5

DE RENOVATIEPLINT De ideale overzetplint. Geen bestaande plinten slopen, maar gewoon eroverheen kitten of lijmen.

Eenvoudig op hoogte te maken.

100% ZEKERHEID OP RECHTE WANDCONSTRUCTIES

Goedkope oplossing met EPDM profielen vastgeclickt en verlijmd in uitgefreesde groeven van vlonder vlonderplanken.

PERFECT RECHTE METSELPROFIELEN MET LANGE LEVENSDUUR

10

De Vuren 2 en 3, maar dan gevingerlast en dus altijd recht!

facebook.com/koninklijke.dekker.1885

Houten metselprofielen omkleed met aluminium. Tweezijdig nagelbaar en eenvoudig te bevestigen op multiplex of OSB onderplaat.

@dekker_hout

Meer informatie: www.dekkerhout.nl Of bel naar 088 - 1885 100 1302483_HOUTWERELD 08.indd 2

15-04-13 14:00

iNHoud

3

sYMBolisCH We kennen allemaal voorbeelden van mooie ­ al is dat subjectief ­ maar zeker originele dingen die zijn ontstaan uit het gebruik van sloophout en gerecycled hout. Het was ontwerper Piet Hein Eek die sloophout in zijn meubel­ en interieurontwerpen ging verwerken en daarmee naam wist te maken. In zijn kielzog zitten vele populaire vakgenoten die gebruikt pallethout, steigerhout en ga zo maar door graag een nieuw leven willen geven. Het is een ware trend geworden.

Een ander fraai voorbeeld staat in deze Houtwereld. De gevels van het nieuwe gebouw van de Europese Raad in Brussel bestaan namelijk uit een lappendeken van 218 unieke gevelelementen die samen één glazen façade van circa 4.000 vierkante meter vormen. Deze elementen zijn gemaakt van gerecyclede eikenhouten kozijnen die afkomstig zijn uit diverse Europese landen. Zeer toepasselijk voor een complex dat ‘Europa’ heet en waar straks de regeringsleiders van de 27 EU­lid­ staten vergaderen.

Een hoogst origineel meubelstuk is verder de ‘verhalentafel’ die staat in de hal van het nieuwe ziekenhuis Bernhoven in Uden. Het uit gerecycled materiaal opgebouwde meubelstuk is gemaakt van stukjes hout met elk hun eigen verhaal. Producent is Herso, specialist in het vervaardigen van meubilair uit 100% afvalhout.

Ongeveer veertig mensen uit de regio gaven gehoor aan een oproep van het ziekenhuis en Herso om oude massief houten meubels in te leveren. Er kwam van alles binnen: van meubilair van dierbare overledenen tot en met een paar kerkbanken uit een kapel. Het resultaat is een tafel bestaande uit kunstig ingelegde stukken hout in allerlei kleur­ schakeringen en patronen.

Herso wordt gerund door Rik en Esther Ruigrok, die van de bezoekers de meest indrukwekkende verhalen te horen kregen. Ze werken daarom aan een boekje waar leuke, droevige en ontroerende verhalen in staan. Dit boekje krijgt straks zijn vaste plek in een vak in het midden van de tafel. En of je het nou mooi vindt of niet, symbolisch is het wel.

Marleen van Herwijnen, hoofdredacteur m.van.herwijnen@nijgh.nl ColoFon Redactie, abonnementen, advertenties en directie Nijgh Periodieken B.V. Postbus 122, 3100 AC Schiedam uitGeVer Rinus Vissers reDaCtie Marleen van Herwijnen

(hoofdredacteur) en Vincent Krabbendam Telefoon (010) 427 41 68 Fax (010) 473 99 11 E-mail: houtwereld@nijgh.nl Website: www.houtwereld.nl

redactie-secretariaat Dora Pompe (010) 427 41 60

laY-out en Druk

aDVertentie-eXPloitatie

Vaste medewerkers: Renate Rothstegge, Ries van Wendel de Joode, John van Tiggelen, Edo Beerda

José Maissan (010) 427 41 55 Irshaad Raghoebar (010) 427 41 50 adv.hw@nijgh.nl MeDia orDer

Carola Sjoukes (010) 427 41 09 MarketinG

Sonja Voois (010) 427 41 83

BasisVorMGeVinG

Inline Design, Duiven

DeltaHage bv, Den Haag

aBonneMentenserViCe

Telefoon (010) 427 41 73 (09.00-12.00) E-mail: abo@nijgh.nl Website: www.nijgh.nl aBonneMenten

Abonnement Nederland € 153,– (excl. btw), Abonnement studenten en 60+ € 84,- (excl. btw), Abonnement

16 19 22 24 31 12 THEMA: RENOVATIE & ONDERHOUD

HoutWereld erel VA K B L A D

V O O R

H O U T H A N D E L

E N

Het houten kozijn heeft profijt van een actieve verfindustrie.

eiken opnieuw Esthetische gevel met 218 unieke eikenhouten ramen.

Hardenberg 2013 Kleinere beurs trekt betere kwaliteit bezoekers.

Hout warmt beton op Woudestein-campus Erasmus Universiteit Rotterdam.

Bosberichten Inzetten op hergebruik van sloophout.

tHemA: renovatie & onderhoud Goede ideeën vormen de sleutel tot succes.

ruBrieKeN

8

JAARGANG 66 – 19 APRIL 2013

www.houtwereld.nl

H È T

Kozijnonderzoek

4 6 6 9 11

H O U T I N D U S T R I E

BEHOUD EN HERSTEL

NieuWs sPliNter Hout is...

Visie WWW

marktverkenningen

RENOVEREN MET HOUT TEGENHANGER VAN BETON LANGERE GARANTIETERMIJNEN WEINIG KOOPLUST IN HARDENBERG MEER HERGEBRUIK VAN SLOOPHOUT

©Cover: Ries van Wendel de Joode

20 Hardhout Azië 21 Naaldhout

Houtwereld 9 verschijnt op 3 mei 2013

29 ProduCtNieuWs 30 AGeNdA

voor België € 153,- Abonnement overig buitenland € 207,50, Los exemplaar € 8,50 (excl. btw).

Abonnementen gelden voor één jaar en worden zonder tegenbericht automatisch verlengd. Opzeggingen schriftelijk uiterlijk zes weken (drie edities) voor het aflopen van de abonnementsperiode.

Per 1 januari 2012 is de nieuwe wet m.b.t. de verlenging- en opzegtermijnen van abonnementen voor consumenten in werking getreden.

Dit geldt niet voor abonnementen op vakinformatie uit hoofde van uw beroep of bedrijf.

Advertentie tarieven op aanvraag.

Advertentie opdrachten dienen uiterlijk veertien dagen voor de verschijningsdatum in het bezit van de administratie te zijn.

Advertentieplaatsingen worden uitgevoerd overeenkomstig “De Regelen 2011 Stichting ROTA” Houtwereld verschijnt elke veertien dagen.

E-mailadres voor persberichten: persbericht@houtwereld.nl

© 2013 Nijgh Periodieken BV Het auteursrecht op de inhoud van dit tijdschrift wordt uitdrukkelijk voorbehouden. Overname van artikelen alleen na schriftelijke toestemming van de uitgever.

Aanvragen voor overname dienen schriftelijk te geschieden.

ISSN 0018­6732

en

oPiNie

19 aPrIL 2013 • Nummer 8 • Jaargang 66 • HoutWereld

1302483_HOUTWERELD 08.indd 3

15-04-13 14:00

4

nieuws

Failliet door stormschade Een faillissement kan tal van oorzaken hebben. Direct of indirect kan er ook natuurgeweld aan ten grondslag liggen, zo leerde men bij Timmerindustrie Batavia.

Enkele recente faillissementen in de houtsector zijn die van hard­ houtspecialist Ceko Houtimport in Oudenbosch en van timmerfabriek Snoeren Kozijnen in Kaatsheuvel.

Maar ook Timmerindustrie Bata­ via, Houtbouw Gorate en Timmer­ fabriek F. Ruiter & Zn. konden de strijd tegen de crisis niet meer aan.

Het verhaal van Timmerindustrie Batavia in Oudesluis is bijzonder, in die zin dat het faillissement het ge­ volg is van een geschil over storm­ schade aan het bedrijfspand. Ba­ tavia fabriceert en handelt in ma­ chinaal timmerwerk, bouwmateri­ alen en aannemingsmateriaal. Op 3 januari 2012 bracht een storm schade toe aan het gebouw, zo schrijft curator Bas Coelingh Ben­ nink in zijn verslag. Een deel van het dak raakte defect, waarbij as­ best vrijkwam en het probleem niet direct kon worden verholpen. Dat had weer forse schade aan machi­

nes en voorraden tot gevolg. De bedrijfsvoering werd dan ook stilgelegd.

“Timmerindustrie Batavia was ver­ zekerd tegen bedrijfsschade en schade aan inventaris en bedrijfs­ middelen. Tussen de onderneming en verzekeraar Interpolis is een geschil ontstaan over de omvang van de geleden schade. Inmiddels is de zaak voorgelegd aan een arbi­ ter die de omvang van de storm­ schade zal beoordelen. De curator wacht deze uitspraak af”, aldus Coelingh Bennink.

Hoewel Interpolis wel voorschot­ betalingen deed, waren deze niet zodanig dat Batavia aan de slag kon blijven. Deze betalingen zijn bovendien na circa zes maanden gestaakt waardoor ook de vaste lasten niet meer konden worden betaald. Omdat de arbitragezaak nog maanden kan duren is besloten het faillissement van Timmerindus­ trie Batavia aan te vragen. Een

voorzetting van het bedrijf in zijn toenmalige vorm wordt niet reëel geacht.

Houtbouw Gorate hoopt wel op zo’n voortzetting, waarbij op de hulp van een bereidwillige inves­ teerder wordt gerekend. Het be­ drijf te Wierden maakt deel uit van een bouwbedrijf. Alle hiertoe be­ horende ondernemingen kampten al jaren met teruglopende omzet­ ten en marges die onder druk ston­ den. De houtskeletbouwer en de andere Gorate-bedrijven hadden daardoor een schuldenlast van 19 miljoen euro, bij een omzet van ruim 7 miljoen euro. De afgelopen tijd werd met diverse investeerders gesproken maar tot redding van Gorate kwam het niet. De directie van het bedrijf sprak in Cobouw de hoop uit dat - onder het bewind van de curator - één van de gespreks­ partners (een groot bouwbedrijf) Gorate Houtbouw en de andere activiteiten voortzet.

kort nieuws

de periode van 2004-2011 twee tot vier keer zo veel hardhout naar China geëxporteerd als wettelijk is toegestaan.

WWF heeft exportgegevens van Rusland en importgegevens van China over de afgelopen tien jaar vergeleken en tientallen inspecties van houtkapconcessies in Oost-Rusland uitgevoerd. Een groot deel belandt uiteindelijk via China op de Europese en Amerikaanse markt in de vorm van meubels of vloeren.

men. FHG is de grootste palletproducent en het op één na grootste bedrijf voor palletpooling in Europa. Tot dusver produceert en verhandelt de groep houten pallets met FSC- of PEFC-keurmerk. Het meerderheidsbelang in C2CP betekent dat de palletportfolio wordt uitgebreid met Cradle to Cradle plastic pallets, die worden aangeboden in het poolsysteem voor de chemische industrie van FHG.

Onderzoek afrormosia

Het Maleisische houtcertificatiesysteem MTCS is tot op heden niet geaccepteerd als bewijsmiddel voor duurzaam geproduceerd hout in het Rijksinkoopbeleid.

Wilma Mansveld, staatssecretaris van I&M, vindt het belangrijk dat er snel duidelijkheid komt. “Nu de met Maleisië afgesproken implementatietermijn van twee jaar is verstreken, zal ik TPAC vragen om een oordeel over de mate waarin de in 2010 geconstateerde knelpunten zijn opgelost”, zo kondigde ze onlangs aan.

Momenteel zijn FSC International en PEFC International, met uitzondering van MTCS, geaccepteerd als bewijsmiddel voor duurzaam geproduceerd hout in het Rijksinkoopbeleid. De toetsingscommissie inkoop hout (TPAC) oordeelde in oktober 2010 dat het MTCS niet voldeed

Geen doorstart HPG

Er komt geen doorstart van het eind januari falliet verklaarde Hout & Plaat Groningen (HPG). Voormalig directeureigenaar Guus Vries licht toe: “Een goed onderbouwd ondernemingsplan, waarin een aantal kritische particuliere investeerders wel veel vertrouwen had, bleek desondanks voor de banken geen reden te zijn tot financiering van het van hun benodigde gedeelte. De huidige lage ­solvabiliteitratio’s bij de banken en het totale gebrek aan het vertrouwen in het perspectief voor onze branche verklaren hun terughoudendheid en helaas geschiedt dit op een voor ons totaal ­verkeerd moment. Wij hebben derhalve besloten om onze inspanningen voor een doorstart nu definitief te beëindigen en gaan ons focussen op een andere toekomst”.

Rusland in de fout

WWF Rusland bericht in een nieuw rapport over de omvang van illegale houtkap in het Russische Verre Oosten.

Conclusie: om te voldoen aan de massale wereldwijde vraag naar goedkope houten meubels en vloeren heeft Rusland in

In de haven van Antwerpen zijn twee ladingen van bij elkaar 40 m3 afrormosia onderschept door de Belgische overheid.

De inbeslagname geschiedde op aanwijzing van Greenpeace, die denkt dat het hout afkomstig is uit illegale kap in Congo-Kinshasa. De Dienst CITES van de Belgische overheid onderzoekt de antecedenten van de vracht. Het afrormosia in kwestie komt van houtkap­ bedrijf Tala Tina en is bestemd voor Vlaamse importeurs.

FHG in kunststof

Faber Halbertsma Groep (FHG) heeft een meerderheidsbelang genomen in Cradle to Cradle Products (C2CP) in Sittard, leverancier van hoogwaardige producten uit gerecyclede lokale kunststof reststro-

Nieuwe kans MTCS

Het bankroet van Timmerfabriek F. Ruiter & Zn. in Medemblik haalde diverse Noord-Hollandse media.

Het familiebedrijf zou een zeer moderne productiefaciliteit heb­ ben voor het maken van ramen, trappen, kozijnen en schuifpuien.

Curator Arthur Sweens verklaart in het Noordhollands Dagblad dat er met de hoeveelheid onderhan­ den werk niets mis is. “Maar de prognoses lopen niet in pas met de financiering. Dit is zonde, want ze hebben alles keurig op orde. We beraden ons op een doorstart. Dat zal niet eenvoudig zijn in deze tijden.”

Het bankroet van ARO Trappenen Kozijnenindustrie in Cruquius werd op 19 februari 2013 op eigen aangifte uitgesproken. Tot die aan­ vraag was men genoodzaakt door het eerdere faillissement van een gelieerde bouwonderneming. Van de elf mensen die er ten tijde van het bankroet in dienst waren bij ARO hebben er enkele nog een tijdje doorgewerkt om de lopende opdrachten uit te voeren, zo komt naar voren uit het eerste verslag van curator Dick Sluis. n

aan de TPAS-criteria ten aanzien van inheemse volken, omzetting van bos in andere vormen van landgebruik (con­ versie) en de eisen ten aanzien van de beschikbaarheid van kaarten.

Mansveld’s ambtsvoorganger sprak toen met het bestuur van MTCS (MTCC) af dat de geconstateerde knelpunten zouden worden weggenomen door aanpassingen in het systeem, die binnen twee jaar aantoonbaar zouden zijn geïmplementeerd (voorjaar 2013). Op 19 oktober 2011 werd het oordeel van TPAC over MTCS bekrachtigd door het College van Beroep van Stichting Milieukeur. Sindsdien is met diverse partijen in beide landen overleg gevoerd. n

PERSOnalia n Houttechnoloog Waldemar Homan is

per 1 april weg bij TNO in Delft. Dit besluit vloeit voort uit een reorganisatie binnen TNO; één van de activiteiten waar TNO mee stopt is houttechnologie. Homan gaat met zijn gezin een extensieve natuurcamping beginnen in Portugal en zet daar tevens zijn bedrijf Ephokam voort. Ten derde blijft hij beschikbaar om te adviseren over houttechnologische onderwerpen. n

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 8 • 19 APRIL 2013

1302483_HOUTWERELD 08.indd 4

15-04-13 14:00

5

markt neigt naar massieve WPC’s tijdens het negende Wood Pastic Composite-congres konden de deelnemers ‘live’ de productie van een massief hout-kunststofprofiel aanschouwen in de fabriek van Battenfeld-Cincinnati, de oostenrijkse fabrikant van extrusiemachines.

Het Britse onderzoeks­ en advies­ bureau AMI wijdde onlangs op­ nieuw een internationale confe­ rentie aan hout­kunststofcompo­ sieten. In Wenen kwamen 145 be­ zoekers uit 29 landen bijeen. Een keur aan sprekers ging in op markt­ beschouwingen, grondstoffenaan­ voer, trends aan de vraagkant en nieuwe bewerkingstechnieken.

Waar eerst de WPC­technologie werd aangedreven door fabrieken in de Verenigde Staten, is het nu Europa waar hoge groeicijfers worden gescoord: de Europese vraag naar WPC’s neemt elk jaar met tussen de 20 en 25 procent toe. Azië doet daar nog een schepje bovenop met jaarlijkse groeicijfers van 30 tot 35 procent.

Driekwart van de afzet van hout­ kunststofcomposieten betreft dek­ delen, waarbij de vraag naar mas­ sieve WPC­deckings de afgelopen drie jaar met twintig procent is toe­ genomen ten koste van de holle va­ rianten. De massieve delen kunnen namelijk zonder problemen haaks en diagonaal worden afgekort en zijn dan klaar voor gebruik, in te­ genstelling tot holle profielen die

aan de uiteinden moeten worden ingespoten met vulmiddel of afge­ dekt met kapjes. Bovendien zijn massieve WPC’s stabieler, nemen ze minder vocht op, gaan ze langer mee en lijken ze meer op echt hout.

Er werden in Wenen presentaties verzorgd vanuit de productiefir­ ma’s Trex (VS), TimberTech (VS), Werzalit (Duitsland), Rehau (Oostenrijk), LG Hausys (Zuid­ Korea), Greiner (Oostenrijk), ma­ chinefabriek Hans Weber (Duits­ land), Struktol LLC (VS), Beologic (België) en Sonae Industria (Portugal).

Bovendien gingen de aanwezigen op excursie naar Battenfeld­Cin­ cinnati. Ze zagen daar hoe de nieuwe Fiberex 114 parallel­instal­ latie massieve WPC­profielen maakte. De Belgische firma Beo­ logic had hiervoor materiaal aan­ geleverd dat voor de helft bestaat uit PVC en voor de helft uit houtve­ zels. Er werd ter plekke een paneel geproduceerd van 160 mm breed en 25 mm dik. De Fiberex­machine heeft een output van circa 500 kg/ uur en een doorvoersnelheid van 1,6 meter per minuut. n

Maar ook zijn grote hobby tennis was iets waar hij meer mee wilde doen. Ooit begonnen als geintje met een tennisbaan voor eigen gebruik in één van de houtloodsen, bouwde hij in Warmond en later ook in Zoetermeer grote, maar vooral gezellige sport- en partycentra.

Daar ontdekte hij dat er in de sportkleding alleen hele dure en hele goedkope, kwalitatief slechte merken verkocht werden. En aangezien hij voor de inkoop toch al in het Verre Oosten actief was, begon hij het merk Elefanti, later uitgegroeid tot Protest boardwear.

Hij stond echter niet alleen als een eigenzinnig ondernemer bekend; velen zullen hem herinneren om zijn humor.

Met een geintje kon hij altijd sfeer creeren en zijn speeches bij de Houttennistoernooien of andere gelegenheden deden velen huilen van het lachen. Hij laat een geweldig, financieel krachtig bedrijf na en onwaarschijnlijk veel goede herinneringen en zal ons eeuwig als inspirator bijblijven”, aldus Robbert Jan Dekker. n Op zondag 24 maart jl. is de heer

M.J. Peulen, oprichter van Machinehandel & ingenieursbureau Peulen, op 91-jarige leeftijd overleden.

Hij heeft net niet het 65-jarig bestaan op 1 april van het inmiddels reeds 24 jaar geleden door zijn zoon René Peulen overgenomen Rotterdamse bedrijf kunnen meemaken. Afgelopen vrijdag 29 maart is in besloten kring afscheid van hem genomen. n

in MeMoriaM n Op 3 april is Coen Dekker op

82-jarige leeftijd, nota bene op zijn verjaardag, overleden. “Hij is waarschijnlijk één van de meest markante en unieke ondernemers die de hout- en bouwwereld gekend heeft”, omschrijft zoon Robbert Jan Dekker.

“Op zeer jeugdige leeftijd nam hij, niet lang na de oorlog, een vrijwel geroyeerd bedrijf over van zijn overle-

den vader. Na een zeer moeilijke eerste periode, waarbij het mes van de bank(en) regelmatig op zijn keel werd gezet, wist hij het lokale Haagse houtbedrijf uit te bouwen tot een moderne, internationaal opererende houtindustrie. Vooral in de periode waarin Dekker Hout de yang (keruing uit Thailand) stijlen leverde voor de kassenbouw in het Westland floreerde de onderneming en groeide ze gestaag.

Toen in korte tijd de houten stijlen voor de kassenbouw volledig vervangen werden door aluminium profielen, gooide hij het roer om en werd succesvol met de grootschalige productie van onder andere plinten en koplatten en de import van meranti uit Maleisië voor de timmerindustrie.

In 1969 verhuisde de onderneming naar de huidige locatie in Loosduinen en snel daarna werden Dekker Hout Vianen en Dekker Hout Warmond toegevoegd als productiebedrijven. In plaats van de grootste te willen worden in het hout, koos hij er voor, toen de huizenbouw reeds afnam, om grootschalig bedrijfspanden te bouwen en te verhuren.

19 aPrIL 2013 • Nummer 8 • Jaargang 66 • HoutWereld

1302483_HOUTWERELD 08.indd 5

15-04-13 14:00

6

nieuws

Met Blank Houten Meubel dichtte Hans de Wacht (44) een gat in de markt. Maar hoe lang houdt hij zijn winkel in Eindhoven nog aan nu internetverkoop steeds belangrijker wordt?

“De toekomst: ja, dat is een gewetensvraag.

Vroeger kwam de klandizie uit de regio Eindhoven, maar dat is met het internet hele­ maal veranderd. Mijn bereik is veel groter ge­

TEKST: JOHN VAN TIGGELEN

HOUT is ...

Groter bereik

worden. Hoewel het bezoek aan de winkel misschien met wel dertig procent is verminderd, is de aan­ loop op internet acht maal zoveel geworden.

Sinds een half jaar heb ik een nieuwe website en die werkt goed.

Het vertrouwen is groot, zo merk ik. Dat mag ook wel, want de con­ sument geniet een behoorlijk grote bescherming op internet. Toch is het nog steeds zo dat veel mensen die via het internet bestellen, eerst langs komen om te kijken. Voor veel mensen is een meubelstuk toch iets waar ze een aantal jaren mee moeten doen en dan wil je dat het goed is. Een mooie tafel op maat, daar wil je lang plezier van hebben. Tegenwoordig komen de klanten zelfs uit België, helemaal vanaf de kust. Daar, en ook in Duitsland, kennen ze dit niet.

Hiervóór werkte ik in Tilburg bij een meubelverkoper. Daar was alles kant-en-klaar, terwijl veel klanten graag op maat gemaakte meubels wilden hebben. Een gat in de markt, dacht ik. In 2000 ben ik daarom met Blank Houten Meubel begonnen: zelf meubels op maat maken en wat meubels links en rechts inkopen. Met blank houten meubilair kunnen mensen zelf de

kleur aan het hout geven die ze wil­ len. De kosten zijn lager en ze kun­ nen de afwerking zelf aanpassen aan de rest van het interieur. Toch willen of kunnen veel fabrikanten hun meubels niet ongeverfd aanleveren.

Met blank hout zie je natuurlijk wel welk hout je koopt of verkoopt. Bij mij is dat veelal vuren of grenen.

De op maat gemaakte meubelstuk­ ken zijn ook vaak van eiken. Dat is mooier en steviger maar ook duur­ der. De meubels op maat maken doe ik zelf. Behalve wanneer het repeteerwerk wordt, want dat be­ steed ik uit. Ik heb een netwerk van vakmensen waar ik een beroep op kan doen.

De toekomst zal zich toch voorna­ melijk op internet gaan afspelen, denk ik. Hier zit ik op een hele goede, maar ook een dure locatie.

Internet biedt je de mogelijkheid je op een goedkopere plek te huis­ vesten met een bedrijfsruimte waar je kunt werken en waar men­ sen op afspraak langs kunnen komen. Dat maakt het allemaal flexibeler en efficiënter. Op papier adverteren doe ik al niet meer. Het gaat erom dat je goed gegoogeld kunt worden. De bedrijvigheid ver­ plaatst zich naar internet.” n

column

Realistisch naar de handel kijken

“Het weer slaat om. De lente brengt ongekende omzetten in tuinhout en bouwproducten. Marges stijgen doordat voorraden niet aan te slepen zijn. De telefoon staat roodgloeiend. Massaal wordt er geschakeld via uitzendbureaus voor extra werknemers. Bouwprognoses worden fors naar boven bijgesteld.

Architectenbureaus zitten barstensvol. De EUTR zorgt voor ongekende populariteit van het groene product hout. Staal, beton en PVC worden vervangen door hout. De handel floreert.

Het 6% BTW-tarief ontketent een ‘boom’ in de renovatie. Zzp’ers weten van gekkigheid niet meer wanneer ze nog een offerte moeten maken en werken meer dan tien uur per beschikbare dag. Schaafbanken draaien in drie shifts.

De stammenimport wordt weer herstart om maar aan de vraag te kunnen voldoen. Alle incourante partijen zijn op en er wordt bij elkaar in de computer gekeken om nog wat hout te vinden.

Zelfs voor vurenhout wordt eindelijk goed betaald en gecertificeerd plaatmateriaal is niet aan te slepen. Timmerfabrieken starten weer op, banken staan in de rij om te financieren. Alle buitenlandse banken dingen mee op de stijgende hypotheekmarkt. Starters worden overladen met aanbiedingen...

Als dit uw verwachting is: ga vooral zo door. Lacht u om deze onzinnige voorspellingen, dan is het tijd om realistisch naar de houthandel te kijken.

Brancheorganisatie CBW-MITEX verwacht dat 30% van alle (kleding)retail zal verdwijnen. In de timmerindustrie is al ongeveer 40% failliet gegaan. De hout- en bouwmaterialenhandel heeft echter nog genoeg reserves. Maar heeft het zin om te wachten tot die ook een keer op zijn, of zal iedereen ver-

standig worden en beseffen dat er gewoon fors gesneden moet worden in het aantal (vestigingen van) hout- en bouwmaterialenhandels?

Gek genoeg gebeurt er vrijwel niks. Natuurlijk is een aantal minder sterke handelaren weggevallen en zijn vestigingen uitgekleed. Er zijn er echter voor de bouwvolumes van de komende jaren natuurlijk nog veel te veel. Wie zal er als eerste handelen naar de huidige omstandigheden? Of is iedereen uiteindelijk toch bang om marktaandeel te verliezen? En dus om te bewegen?”

Splinter

n

(Deze opinierubriek wordt geschreven door een selecte en gevarieerde groep vaklieden in de houtsector)

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 8 • 19 APRIL 2013

1302483_HOUTWERELD 08.indd 6

15-04-13 14:00

7

Houtkap helpt particuliere bosbouw De particuliere bosbedrijven hebben over 2011 gemiddeld goede resultaten behaald.

Terwijl de gemiddelde opbrengsten over 2010 al 9% boven de kosten uitkwamen, is over 2011 een score van 16% bereikt. Dit staat in contrast met de resultaten in 2008 en 2009, toen de opbrengsten 10% bij de kosten achterbleven. Dat blijkt uit het LEI-jaarbericht.

De verschillen tussen de bedrijfs­ resultaten van particuliere bosbe­ drijven zijn groot. Over 2011 had 20% van de ondernemingen een positief resultaat van meer dan 100 euro per ha, maar 30% van de fir­ ma’s zat op een tekort van meer dan 100 euro per ha. De particulie­ ren die in de laatste drie jaren posi­ tief draaiden, beheren 49% van het totale areaal bos in het onderzoek.

De gunstige resultaten in 2010 en 2011 zijn vooral te danken aan ho­ gere houtopbrengsten. Zo werd de houtoogst flink vergroot: in 2010-2011 werd 3,6 m3 per ha bos geoogst, tegen gemiddeld 2,9 m3 hout per ha bos in 2001-2005.

Bovendien werden er betere prij­ zen ontvangen. In de afgelopen vijf jaar (2007-2011) lag de gemid­ delde gewogen houtprijs circa tweemaal zo hoog als in de peri­ ode 2001-2005. In die periode waren de prijzen op een zeer laag niveau (15 euro per kuub). In 2011 kwam de gemiddelde gewogen

prijs uit op circa 36 euro per ku­ bieke meter.

Biomassa uit het bos voor energie zou aanvullende opbrengsten kun­ nen genereren. In 2011 heeft

slechts een klein deel (13%) van de particuliere boseigenaren, met name de grote eigenaren, hout als biomassa verkocht. Belangrijke re­ denen om geen hout als biomassa

te verkopen zijn economisch van aard: te lage prijs en/of te hoge kosten.

De inzet van biomassahout van het bedrijf voor eigen gebruik komt vaker voor, in 2011 door 31% van de eigenaren. Anders dan bij de verkoop ligt nu het accent op de kleine eigenaren (35% gebruikt eigen hout), tegen 17% voor de grote boseigenaren. Voor de ko­ mende jaren heeft een derde van de bosbezitters plannen om hout in te zetten als biomassa, ofwel door verkoop, ofwel voor eigen gebruik.

De resultaten van de laatste jaren zijn geen garantie voor positieve resultaten in de toekomst, aldus de LEI-rapporteurs. Behalve hout­ opbrengsten zijn subsidies een be­ langrijke opbrengstenpost. Vanaf 2012 worden de vergoedingen voor het beheer verstrekt op basis van het nieuwe Subsidiestelsel Natuur- en Landschapsbeheer (SNL), dat veel lagere vergoe­ dingen toekent voor bossen met houtoogst dan de tarieven van het Programma beheer (PSN).

In dit licht zal de behoefte aan nieuwe verdienmodellen (bijvoor­ beeld voor ecosysteemdiensten) zeker toenemen, zoals op het ge­ bied van recreatie. n

PassiefBouwenKeur voor Velve-Lindenhof Bouwbedrijven Goossen Te Pas Bouw en De Groot Vroomshoop Houtbouw hebben op 11 april het certificaat ‘Gebouwd volgens PassiefBouwenKeur’ ontvangen voor het project Velve-Lindenhof in Enschede.

Het renovatie- en nieuwbouwpro­ ject van corporatie De Woonplaats telt 211 woningen, waarvan er 82 voldoen aan de eisen van Passief­ Bouw. Met die omvang is het pro­

kort nieuws 300% meer bouwhout

Het Europese Forest-based sector Technology Platform (FTP) broedt momenteel twee actieplannen uit: hoe kom je als bosbouwer tegemoet aan de eisen van de consument en wat is nodig om het gebruik van hout in de bouw te verdriedubbelen vóór het jaar 2030?

Het FTP werd in 2005 opgericht door de Europese bosbouwindustrie om als technologieplatform - en met steun van de EU - een visie op de toekomst te ontwikkelen. Sinds die tijd is ingezet op

ject het grootste PassiefHuisnieuwbouwproject dat tot nog toe is gerealiseerd.

Bij het herstructureringsproject is de keuze aan de bewoners gelaten:

renovatie of nieuwbouw. Het resul­ taat waren 25 gerenoveerde wo­ ningen en 211 nieuw te bouwen woningen. In totaal vijf woningen zijn energieneutraal en de overige

huizen hebben een EPC van 0,4.

Het project werd eerder al onder­ scheiden met het ‘Ontworpen vol­ gens PassiefBouwenKeur’. n

Europese samenwerking ten aanzien van onderzoek en innovatie. Recent vond in Barcelona de achtste bijeenkomst van het platform plaats, waaraan meer dan tweehonderd vertegenwoordigers van de bosbouwindustrie deelnamen. Naast duurzaam bosbeheer en de gunstige CO2-voetafdruk van de Europese bosbouw kwamen ook versterking van de marktpositie van de industrie en het inhaken op consumentenwensen ter sprake.

Mede vanwege het uitstekende bosbeheer in Europa en de goede rol van hout in het tegengaan van klimaatverande-

ring is het FTP een voorstander van een groter gebruik van hout. De komende tijd worden acties en methoden ontwikkeld om de bouwsector meer warm te laten lopen voor de toepassing van hout. Dit zou in de ogen van het FTP moeten leiden tot 300% meer hout in de Europese bouw per ultimo 2030.

Afrikaanse bosgebied heeft te maken met groei van de bevolking, toenemende vraag naar hout vanuit Azië, legaliteitswetgeving in de EU en de VS en met de internationale roep om duurzaamheid. De meeting vindt plaats in het kantoorgebouw van het WNF in Zeist. Centraal staat de vraag hoe men in Nederland duurzame economische ontwikkeling in het Congobekken kan stimuleren. Sprekers namens het WNF, stichting Tropenbos en Greenpeace dragen oplossingen aan en gaan in op wat er al bereikt is. De netwerkbijeenkomst duurt van 13.00 tot 18.30 uur. n

Congobekken

Het Wereldnatuurfonds en de Vereniging Tropische Bossen (VTB) verzorgen op 23 april een netwerkevent over recente ontwikkelingen inzake de bosbouw in het Congobekken. Dit rijke

19 APRIL 2013 • Nummer 8 • Jaargang 66 • HoutWereld

1302483_HOUTWERELD 08.indd 7

15-04-13 14:00

8

nieuws

Proefprojecten met ‘nieuw’ hout De activiteiten van het LKTS Consortium zijn een volgende fase ingegaan. Dit betekent dat vijftien minder bekende houtsoorten uit diverse FSC-gecertificeerde bossen in de Amazone, het Congo Bekken en Zuidoost-Azië in Nederland worden getest. Bij groen licht worden ze verwerkt in pilotprojecten.

Het LKTS Consortium bestaat uit vertegenwoordigers van Van Dam Bunnik, Dekker Hout, Precious Woods, Wijma Kampen, Lionex en SKH. De eerste fase van hun sa­ menwerking stond in het teken van het selecteren van geschikte min­ der bekende tropische houtsoorten (Lesser Known Timber Species, LKTS) voor de drie toepassingsge­ bieden bouw (kozijnen en gevelbe­ kleding), de grond- wegen- en wa­ terbouw (GWW) en het segment interieur & afbouw.

De tweede fase richt zich op het testen van de geselecteerde soor­ ten. Op dit moment zijn vijftien ver­ schillende houtsoorten uit diverse FSC-gecertificeerde bossen vanuit de Amazone, het Congo Bekken en Zuidoost-Azië op weg naar Nederland om getest te worden.

Naar verwachting worden de eer­ ste resultaten halfweg 2013 aan het consortium gepresenteerd.

Voor ieder toepassingsgebied zijn de vereiste materiaaleigenschap­ pen van het hout in kaart gebracht.

Op basis daarvan is een testpro­ gramma opgesteld waarmee aan de geldende Nederlandse bouwvoor­ schriften kan worden voldaan. Voor de toepassing kozijnen wordt aan­ gesloten bij de gangbare normen die ook voor KOMO worden ge­ bruikt. Voor het GWW-onderzoek spelen vooral sterkte en duurzaam­ heid een belangrijke rol. Voor ver­ schillende houtsoorten is al een en ander onderzocht of bekend vanuit de literatuur. Ook wordt onder an­ dere gebruik gemaakt van de ken­

BouwCenter en Imabo versmelten De 29 aandeelhouders van de Veris Bouwmaterialengroep hebben besloten om verder te gaan samenwerken onder de formulenaam Bouwcenter. Zij noemen dit een logisch gevolg van het samengaan van de backoffice-organisaties van Imabo en BouwCenter in 2006.

Bouwcenter wordt hiermee, met 86 vestigingen en een omzet van 500 miljoen euro, één van de grootste landelijke formules van bouwmaterialengroothandels van Nederland. Andries Baks, alge­ meen directeur van Veris Bouw­ mate­rialengroep, is trots op de ge­ nomen beslissing. Onder het motto “Samen sterker” ontstaan meer mogelijkheden om de kracht van

de lokale familiebedrijven te bun­ delen in een sterke formule. De naam Imabo zal in de loop van het jaar verdwijnen. Wel behoudt de familienaam van de ondernemer ook in de nieuwe huisstijl een pro­ minente positie.

Het is de bedoeling dat de nieuwe formulestrategie ook de klanten voordelen zal opleveren. Deze koers moet zorgen voor schaal­

voordelen en op termijn voor een­ duidigheid in het basisassortiment en de prijsstelling, ondersteund met onder andere een landelijke webshop. De lokale ondernemers vullen dit aan met producten en diensten die relevant zijn in hun regio.

Andries Baks: “Waar onze hande­ laren vaak al generaties lang goede relaties onderhouden met

nis van SKH, die eind vorig jaar tot het project toetrad.

Afhankelijk van de onderzoeksre­ sultaten zullen de soorten verwerkt gaan worden in uiteenlopende pi­ lotprojecten. Hiervoor worden ook de partners van FSC Nederland be­ naderd. “Tropisch FSC-hout is, in vergelijking met andere materialen, voor veel toepassingen verreweg de duurzaamste oplossing. Essen­ tieel hierbinnen is dat bestekschrij­ vers, ingenieursbureaus en archi­ tecten verder kijken dan een speci­ fieke houtsoort en zich in hun voor­ schriften vooral richten op de ei­ genschappen van het hout. Dit is dan ook een belangrijk onderdeel waar wij onze partners over voor­ lichten en bij ondersteunen”, vertelt Liesbeth Gort, directeur van FSC Nederland. n

de (middel)grote aannemerij, biedt de nieuwe strategie tevens veel voordelen voor de groeiende groep zzp’ers en kleinere bouw­ professionals. Ook gezamenlijke ontwikkelingen die niet altijd direct zichtbaar zijn, bijvoorbeeld op het gebied van ICT en logistiek, gaan onze klanten op termijn helpen hun faalkosten op de bouw te verlagen.”

“De huidige bouweconomie be­ paalt mede de planning, maar eind dit jaar zullen wij allemaal de naam Bouwcenter hanteren. Het zal tot medio volgend jaar duren totdat elke vestiging de nieuwe huisstijl heeft” aldus Andries Baks. n

‘Groene’ bolides Om het eigen ‘groene denken’ van de onderneming kracht bij te zetten, is Houtimport Kuhn in Bloemendaal sinds kort in het bezit van drie Volvo’s V60 Plug-in Hybrid. Deze Zweedse bolides voldoen aan de strengste milieu-eisen. Houtimport Kuhn biedt een ruim assortiment aan naaldhout uit Scandinavië, Finland en Rusland zoals ruw en bewerkt vurenhout, lariks, grenen en geïmpregneerd hout.

Alles is leverbaar vanuit een ruime voorraad in Beverwijk en op aanvoer.

Kuhn is FSC- en PEFC-gecertificeerd.

Op de foto vlnr Willem Schnitger, Willem Jan Hemmes en Sander Waardenburg. n

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 8 • 19 APRIL 2013

1302483_HOUTWERELD 08.indd 8

15-04-13 14:00

Visie

9

Uitbreiding van het areaal duurzaam beheerd natuurlijk bos in Afrika is nodig, maar gaat langzaam. Er moet hulp geboden worden om te zorgen dat meer bedrijven duurzaam bosbeheer zien zitten. Dit is belangrijk want deze ondernemingen beheren het bos dat we met zijn allen graag willen behouden, aldus de VISIE van ir. Tieme Wanders. Hij is werkzaam bij Form international en projectdirecteur van het Congo Basin Programma.

“Vooral nu het economisch niet mee zit, krabben veel bedrijven zich achter de oren over het vraagstuk FSC. De kosten van certificering zijn aanzienlijk en de baten zijn onzeker. De klant voelt slechts ten dele voldoende verantwoordelijkheid om mee te betalen aan het beheer door meer te bieden voor het hout. Een deel van de ondernemingen stelt het behalen van FSC-certificering daardoor liever uit, een ander deel hoopt op FLEGT. Hulp wordt geboden door het Congo Basin Programma (CBP, www. congobasinprogram.com) van het Initiatief Duurzame Handel (IDH).

Door subsidie te bieden voor een aantal activiteiten - zoals het trainen van medewerkers, het opstellen van stakeholderoverleg of voor ecologisch onderzoek in het bos - willen we de bedrijven helpen bij het behalen van hun certificaat. Het CBP werkt hierbij samen met het Global Forest Trade Network (GFTN) van WWF. Mede door de ondersteuning die het programma biedt zijn er positieve ontwikkelingen.

In Kameroen heeft SFID (Société Forestière et Industrielle de la Doumé), een dochterfirma van Rougier, haar FSC-certificaat ontvangen. Rougier was het eerste bedrijf dat een partnerschap aanging met het Congo Basin Programma. Het CBP hielp Rougier bij het behalen van het certificaat door onder andere vellingstraining en HCVFonderzoek mede te financieren. Dit certificaat is het eerste dat sinds de start van het programma (anderhalf jaar geleden) aan een deelnemer is verleend.

Een positief geluid: juist in deze economisch moeilijke tijden helpt een programma als het CBP om het aandeel gecertificeerd bos op peil te houden en te vergroten. Het CBP steunt de ondernemingen die in Afrika hun bos willen certificeren met subsidie en advies. Op dit moment wordt er bij verschillende bedrijven op een totaal oppervlak van 1,5 miljoen hectare gewerkt aan het behalen van het FSC-keurmerk.

Een verdere groep firma’s met in totaal 2,5 miljoen hectare bos heeft aangegeven interesse te hebben.

We gaan door tot eind 2015 en hopen vóór die tijd nog flink wat ondernemingen te kunnen assisteren bij het behalen van hun certificaat.

Voor het bedrijfsleven in Nederland betekent dit dat ze het programma kunnen gebruiken om hun leveranciers in Afrika te helpen en zo de houtstroom te verduurzamen. Een uitgelezen kans dus.” n

minder omzet, meer afzet de omzet van de hout- en bouwmaterialenindustrie bleek afgelopen februari bijna twee procent lager dan een jaar eerder, zo constateert het CBs. de afzet en productie per gemiddelde werkdag lagen boven het niveau van februari vorig jaar. in februari werden de producten tegen een lagere prijs verkocht.

De omzet van de hout­ en bouw­ materialenindustrie nam in febru­ ari 2013 met bijna twee procent af ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar. Op de binnenlandse markt zakte het bedrag aan verko­ pen met 2,5 procent; op de export­ markt bleef deze vrijwel gelijk.

Licht gedaalde prijzen en een werkdag minder hadden een nega­ tief effect op de omzet. De afzet per gemiddelde werkdag steeg met 3,5 procent. In sec de houtin­ dustrie werd 14 procent minder omgezet, terwijl in de bouwmate­ rialenindustrie de omzet met 3,5 procent groeide.

De producten van de hout­ en bouwmaterialenindustrie waren in februari 2013 ongeveer even duur als in februari 2012. Binnen de landsgrenzen daalden de prijzen met ruim een half procent, op de

exportmarkt stegen de prijzen licht. In de houtindustrie waren de producten anderhalf procent goedkoper; de prijzen in de bouw­ materialenindustrie bleven vrijwel gelijk. In de houtindustrie daalden de prijzen in eigen land harder dan op de exportmarkt. In de bouw­ materialenindustrie stegen de prij­ zen met één procent op de buiten­ landse markt; in Nederland bleven de prijzen zo goed als ongewijzigd.

Het productievolume per gemid­ delde werkdag van de hout­ en bouwmaterialenindustrie viel in fe­ bruari 2013 ruim acht procent hoger uit dan een jaar eerder. In de houtindustrie daalde de productie per gemiddelde werkdag met bijna acht procent, de productie in de bouwmaterialenindustrie zwol aan met ruim twaalf procent. n

FOTO: NEDEDERLANDSE HOUT COATING

‘Houtstroom vanuit Afrika verduurzamen’

kort nieuws A-label voor moso

Bamboeproducent MOSO heeft het A-label in ontvangst genomen voor haar product Bamboo X-treme. Het A-label geldt als de hoogste milieuclassificering binnen het nieuwe NL Greenlabel. Tv-tuinman Lodewijk Hoekstra en landschapsarchitect Nico Wissing lanceerden onlangs het NL Greenlabel, met als doel de footprint van de inrichting van de buitenruimte te verminderen en meetbaar te verduurzamen. Samen met ingenieursbureau Royal HaskoningDHV is het duurzaamheidslabel verder ontwikkeld.

Het NL Greenlabel toetst producten en diensten, die in de buitenruimte worden toegepast, integraal op zeven duur-

zaamheidsindicatoren: herkomst, samenstelling, productiewijze, levensduur, onderhoud, energie en einde levensduur. Deze duurzaamheidsscores worden verwerkt in een duurzaamheidspaspoort. Door extra inspanningen kan een product bovendien bonuspunten verwerven. Het keurmerk kent inmiddels veertig partners waaronder Staatsbosbeheer.

Voor haar Bamboo X-treme haalde MOSO de hoogste milieuclassificering, het A-label, binnen. Dit product wordt gepresenteerd als een duurzaam alternatief van bamboe voor tropisch hardhout in veeleisende buitentoepassingen zoals vlonderdelen, gevelbekleding en in de waterbouw. n

19 aPrIL 2013 • Nummer 8 • Jaargang 66 • HoutWereld

1302483_HOUTWERELD 08.indd 9

15-04-13 14:00

10

NieuWs

kort nieuws 50 jaar garantie

w w w.houte x .n l

Progelit is de naam van nieuwe gevelbekledingspanelen die door de firma Progé in Groenlo worden gemaakt van Medite

Kennis, ervaring, grote voorraad en een breed assortiment in o.a. de volgende houtsoorten:

WaddinxVEEn t 0182 – 615933 f 0182 – 610105 E info@houtEx.nl

Tricoya, de MDF-plaat waarvan de houtvezels zijn geacetyleerd door Accsys. Het zelf door Progé ontwikkelde houtproduct heeft het FSC-keurmerk en wordt geleverd met

• EikEn • BEukEn • kErsEn • notEn • tEak • Bangkirai • azoBE • Bilinga • MahoniE • MEranti • iroko

vijftig jaar garantie tegen rotting en schimmelvorming. Progé spreekt van onderhoudsvrije panelen met een extreem lange levensduur dankzij de behandeling met azijnzuur-

• WEstErn rEd CEdar • orEgon PinE • VurEn • grEnEn • lariks • En nog VElE andErE houtsoortEn • PlaatMatEriaal • MassiEf houtEn PanElEn

anhydride. Progelit is toepasbaar op gevels, boeiborden, balkonprofielen, dakkapellen en dergelijke. De afwerking bestaat uit een UVbestendige buitenfolie in meerdere kleuren. n

Meest uitgebreide assortiment in houten sierlijsten Blank of gegrond Ruim 100 modellen leverbaar uit voorraad Hoogwaardige kwaliteit in grenen en meranti Verkooppunt worden?

Schaverij | drogerij | TranSporT

Wij hebben interesse voor HOUTVEZEL, ZAAGSEL en RESTHOUT

UW HOUTVEZEL EN ZAAGSEL IS WAARDEVOL VOOR ONS!

Ook afkomstig van (gemelamineerd) spaanplaat, MDF, enz.

Verhuur van zaagselcontainers en leegzuigen bunkers DE LANGE B.V. – Ursem – Tel. 072-5039202 NU LEVERBAAR : (BIO) BRANDSTOFKORRELS (PELLETS)

wij staan er voor u

De Vezelpers B.V. Leeksterweg 63 a 8433 KW HAULERWIJK Tel. 0516-422022 Fax. 0516-421351 email: info@allspan.nl

IROKO Hoefweg 210 2665 LE

Bleiswijk

Telefoon +31(0)10 529 14 14

Fax +31(0)10 529 14 19

info@woodimex.nl

Nederland

www.woodimex.nl

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 8 • 19 aPrIL 2013

1302483_HOUTWERELD 08.indd 10

15-04-13 14:00

www . w o r l d w i d e w o o d

Op www.houtwereld.nl vindt u onder het kopje LINKS een lijst van websites in de houtsector. Ook publiceert Houtwereld hier dagelijks nieuwsberichten.

Aafke van de Ven-Cooijmans richtte in 2009 haar bedrijf Cooijmans Hout- en Meubelrestauratie op. Zij drijft dit atelier vanuit de Brabantse plaats Den Dungen, aldus www.cooijmans-restauratie.nl. Van de Ven-Cooijmans kiest op haar website voor de persoonlijke aanpak: op de beginpagina staat een foto van haar­ zelf aan het werk en in de korte professionele biografie valt te lezen dat zij de nodige ervaring heeft. Als zelfstandig restaurator van hout en meubels gaat zij uit van het eigen verhaal van elk ob­ ject; ze zet haar achterliggende filosofie en haar werkwijze uiteen op de site. Dat laatste wordt aangevuld met beelden: telkens is van een object in enkele foto’s te zien hoe Van de Ven-Cooijmans het object binnen kreeg en hoe het er uiteindelijk uit kwam te zien.

Een site kortom die zijn doel dient.

A1 Machines in Enter, voorheen Bramer Houtbewerkingsmachines te Vroomshoop, is online te vinden op www.a1machines.nl. Op de pagina ‘over ons’ wordt uitgelegd dat deze veranderingen een ge­ volg zijn van de groei van de onderneming: er was een nieuw on­ derkomen nodig en daarbij werd tevens voor een nieuwe naam gekozen. Het is wel ietwat vreemd dat de stukken tekst daarna over Bramer zijn opgesteld alsof het bedrijf nu nog steeds onder die naam actief is. De website zelf is zeker informatief, want het gehele aanbod staat er vermeld. Tegelijk is een bezoek aan deze pagina, vanwege de toepassing van grote grijze en witte vlakken en het ontbreken van bewegend beeld, een redelijk voorspelbaar gebeuren.

Over biomassa praten en schrijven doen we volop, maar waar kun je eigenlijk biomassawerven vinden? De nieuwe website www.biomassawerven.nl biedt antwoord op die vraag. “Biomassawerven zijn inrichtingen waar een diversiteit aan biomassastromen, inclusief organische reststromen, wordt verzameld en op bedrijfsmatige en milieuverantwoorde wijze wordt bewerkt en verwerkt. Producten van een biomassawerf zijn onder meer biobased grondstoffen, brandstoffen en compostproducten.” De website bestaat uit een kaart van Nederland, waar middels het aanvinken van voorkeuren - zoals regio en capaciteit - biomassawerven kunnen worden ge­ vonden. Dat zijn er in totaal 64. Bij elke vermelding staat een korte omschrijving alsmede een link naar de website van de werf in kwestie. Om met Urbanus te spreken: meer moet dat niet zijn. n

11

Maleisië lanceert MYTLAS Om Maleisische exporteurs alvast een soort van bewijs in handen te geven dat hun hout en houtproducten van legale herkomst zijn, en om Europese importeurs te helpen hun due diligence op orde te krijgen, heeft de Maleisische overheid het legaliteitssysteem MYTLAS ontwikkeld.

Momenteel vinden er testen plaats.

MYTLAS wordt uitgevoerd door de Malaysian Timber Industry Board (MTIB) voor specifiek exporteurs op het schiereiland Pe­ninsular Malaysia. Het nieuwe Ma­lay­sian Timber Legality Assurance System is gebaseerd op het houtlegaliteits­ systeem dat het land al heeft ont­ wikkeld in het kader van de FLEGT/ VPA-onderhandelingen.

De EU en Maleisië onderhande­ len nog immer over een vrijwillig partnerschapsakkoord (VPA) in het kader van het Europese legali­ teits-actieplan FLEGT. Het wordt zeer goed mogelijk geacht dat voor het schiereiland van Maleisië (Penin­sular Malaysia) en Sabah eerst een VPA gaat gelden en dat de deelstaat Sarawak zich daar in een later stadium bij gaat aansluiten.

Bij gebrek aan een VPA wordt er op korte termijn geen wettelijk le­

gaal FLEGT-hout vanuit Maleisië naar de Europese markt geëxpor­ teerd. Doordat echter sinds 3 maart de Europese Houtverorde­ ning (EUTR) in werking is getre­ den, die de import van louter legaal gekapt hout vereist, beschikken de Maleisische exporteurs niet over een bewijs van legaal handelen dat tegemoet komt aan de eisen van de EUTR. MYTLAS moet er nu voor zorgen dat de export van hout en houtpro­ ducten gewoon door kan gaan tot er met de EU een VPA is bereikt, waarna het de bedoeling is dat Maleisische producten met een FLEGT-vergunning een ‘Green Lane’ (automatische toegang) krij­ gen tot de EU-markt. Bedrijven die het MYTLAS-certificaat willen voeren, moeten onafhankelijke controles op legaliteit door derden ondergaan. n

kort nieuws Handmade in Belgium

Werkgeversorganisatie Unizo heeft het label ‘Handmade in Belgium’ uitgereikt aan vijf Vlaamse ambachtelijke ondernemers. Houtbewerker Jef Schrauwen (31) uit Loenhout kreeg er één voor zijn atelier waar hij authentieke voordeuren maakt. Unizo wil met deze authenticiteitslabels duidelijk maken waar de consument originele producten kan kopen. Ook wil de instantie ambachtelijke ondernemers een duwtje in de rug geven en hen helpen opboksen tegen indus­ triële concurrenten. Want de term ‘ambachtelijk werk’ is in België nog niet beschermd.

“Ik beschouw dit als een compliment en ben er zeker van dat we door dit label meer klanten krijgen”, zegt Schrauwen. “Qua concurrentie met de industriële sector is er bij ons niet veel druk. Dat komt omdat wij ons gespecialiseerd hebben in authentieke houten voordeuren, vooral

replica’s van oude exemplaren.

Vanuit die niche hebben we onze markt eigenlijk zelf gecreëerd.”

De Loenhoutse houtbewerker is de zesde generatie van zijn familie die het vak sinds 1889 uitoefent.

Jaarlijks produceert hij honderd unieke voordeuren waarvoor hij per stuk tachtig tot tweehonderd uren werkt. Bovendien werkt zijn team samen met een ambachtelijke smid, beeldhouwer, glaszetter en timmerman. “Dat is het bijzondere aan deze job: de symbiose tussen verschillende ambachten.”

De bedoeling van het ‘Handmade in Belgium’-project is dat deze eerste erkende ‘ambassadeurs’ nu zelf anderen nomineren voor het label.

“Mijn nominatie gaat uit naar Alinhout uit Antwerpen. Dat is ook een authentieke houtbewerker waar ik soms mee samenwerk”, verklapt Schrauwen. (bron: Gazet van Antwerpen). n

19 APRIL 2013 • Nummer 8 • Jaargang 66 • HoutWereld

1302483_HOUTWERELD 08.indd 11

15-04-13 14:00

12

tHemA-ArtiKel

reNoVAtie eN oNderHoud

V

an alle segmenten binnen de huidige bouwnijverheid is de renovatiesector nog de meest welvarende. dat brengt met zich mee dat veel partijen die zich eerst niet zo met het opknappen van gebouwen bezighielden, daar nu wél op duiken. met andere woorden: je kunt maar beter goede ideeën hebben als je het wil bereiken op het vlak van renovatie.

RENOVEREN = innoVeren

solebaystraat: renovatie met behoud van traditionele details.

In de Amsterdamse wijk Bos en Lommer reno­ veerde onderhoudsbedrijf Mens Zeist een mo­ numentaal wooncomplex in de Solebaystraat.

Het betreft 144 portiekwoningen met gezichts­ bepalende gevels van woningcorporatie Stad­ genoot in Amsterdam. Het pand werd in 1949 gebouwd en heeft een monumentale status.

“Het was met name de uitdaging het gebouw zo te renoveren dat de monumentale detaillering in stand bleef, terwijl er toch tal van innovaties wer­ den toegepast om de energetische prestaties te verbeteren”, vertelt Rob de Vos van Mens Zeist.

Door die energetische upgrade kunnen de wo­ ningen weer dertig tot veertig jaar mee. Mens Zeist hanteerde een strakke planning: per week werd de renovatie van vier woningen opgepakt.

In twaalf tot dertien werkdagen was het werk binnen elke woning afgerond. Daarnaast is er aan de hand van prestatieafspraken de garantie vanuit Mens Zeist dat de totale onderhoudskos­ ten voor deze woningen omlaag zullen gaan. En tijdens de verbouwing werd de overlast voor be­ woners zoveel mogelijk beperkt. Het betreft hier namelijk een renovatie van een bewoond pand.

Het is de bedoeling om de gevels van het com­ plex aan de Solebaystraat terug te brengen in hun oorspronkelijke staat. “Niet alleen hebben we de slechte erkerkozijnen, ramen en deuren vervangen, we brachten ook de details weer in de oude stijl terug. De oorspronkelijke afmetin­ gen van de glasroedeprofielen in combinatie met de dubbele beglazing vraagt om specialisti­ sche oplossingen. Ook worden de traditionele houten stolpstellen in traditionele stijl vervan­ gen”, aldus De Vos. Het was meteen duidelijk dat dit een uitdagend project zou worden.

“Vanwege die monumentale status stond vast dat de traditionele detaillering zoveel mogelijk behouden of hersteld moest worden. De stads­ deelraad was daar ook redelijk dwingend in.”

BeHouDen Dan is het handig om van meet af aan partners te hebben waar je de gehele keten HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 8 • 19 aPrIL 2013

1302483_HOUTWERELD 08.indd 12

15-04-13 14:00

13

Kunstenaarsatelier in Achtmaal: door brand veranderde restaureren in herbouwen.

mee doorloopt. “Zo zijn wij voor de kozijnen uit­ gekomen bij Verweij Houttechniek in Woerden, een bedrijf waar we al vaker mee hadden ge­ werkt. In dit geval was Verweij vanaf het begin ingeschakeld, zodat we samen aan de gestelde eisen konden voldoen. We hebben samen de de­ tails van het houtwerk ontwikkeld, getest en ter goedkeuring voorgelegd. Bovendien wisten wij op voorhand dat Verweij in staat was die traditio­ nele detaillering aan energetische verbeterin­ gen te koppelen.”

Omdat de oorspronkelijke uitstraling behouden moest blijven is er voor de kozijnen nooit een ander materiaal in beeld geweest dan hout. In de praktijk zijn alle houten draaidelen van de 144 woningen vervangen, alsmede op bepaalde plekken het kozijnwerk dat er soms slecht aan toe was. Dit bleek bijvoorbeeld in de erkers vaak het geval te zijn. De nieuwe ramen en kozijnen zijn gemaakt van technisch opgewaardeerd vu­ renhout met FSC-keurmerk, door Verweij Naaldhout NT (New Technology) genaamd. De keuze voor het juiste glas was essentieel voor de energieprestatie van de kozijnen. De isolerende beglazing heeft een U-waarde van 1,9 en een opbouw van 4-4-4. Vergeleken met enkele be­ glazing met stopverf is dit een aanzienlijke verbetering.

Ook in andere opzichten is er innovatief gehan­

deld. Zo is het dak geïsoleerd door PV-cellen in de dakbedekking te integreren. De gevelisolatie moest aan de binnenkant worden aangebracht en dit is met een maatoplossing gelukt, zodat buitengevelisolatie kon worden voorkomen, en daarmee ook aantasting van het monumentale uiterlijk. “Dit was vooral een heel leuk project om uit te voeren”, oordeelt Rob de Vos. “Ener­ zijds omdat je geacht wordt innovatief te zijn, en dat is altijd een heel fijne manier om te werken.

Niet alleen moest de traditionele detaillering worden behouden, tegelijk diende de energeti­ sche prestatie omhoog te gaan - en dit alles bin­ nen het budget en met zo min mogelijk overlast voor de bewoners. Anderzijds was dit een leuk project vanwege de intensieve samenwerking met partners als Verweij. Op die manier gebruik maken van elkaars sterke punten is een nieuwe manier van samenwerken, die er toe heeft bijge­ dragen dat dit project wat ons betreft succesvol is verlopen.”

KUNSTENAARSATELIER Beeldend kunstenaar Richard Roland Holst gaf een kleine eeuw gele­ den de opdracht tot het bouwen van een atelier op de Oude Buisse Heide in Achtmaal. Voor het ontwerp tekende Margaret Staal-Kropholler, de eerste zelfstandig opererende vrouwelijke ar­ chitect van Nederland. De kunstenaarswerk­

plaats werd in 1919 in gebruik genomen, dus dat er in april 2011 een restauratie werd afgerond door Braspenning Aannemers- en Timmerbe­ drijf uit Wernhout was niet zo vreemd. Dat het gebouwtje vrijwel direct na de oplevering in brand werd gestoken en volledig in de as werd gelegd, kwam echter als een grote schok.

“De eerste dagen na die brand waren wij toch een beetje in shock. Je werkt met hart en ziel aan de restauratie van een uniek project. Het hakt er dan wel in als iemand dat met opzet in brand steekt”, vertelt Jos Braspenning. “Er heeft iemand vastgezeten waarvan de autoriteiten met 99 procent zekerheid weten dat die per­ soon de brand heeft gesticht, maar het bewijs krijgen ze helaas niet rond.”

Al gauw werd besloten dat het atelier herbouwd moest worden. Bij de firma Braspenning waren ze er niet zeker van daar de aangewezen partij voor te zijn. “Tijdens de restauratie hadden wij al eens tegen elkaar gezegd: het is een heel mooi pand, maar ergens ben ik blij dat we het alleen maar hoeven te restaureren. Het dak lijkt wel een deken die over het gebouw heen is gedra­ peerd, wat ons erg lastig leek te bouwen.”

Opdrachtgever Natuurmonumenten wilde ech­ ter dat Braspenning het project uitvoerde. “Zij hadden vaker met dit bijltje gehakt en gaven ons een soort peptalk: jullie kunnen het. Vervolgens

19 APRIL 2013 • Nummer 8 • Jaargang 66 • HoutWereld

1302483_HOUTWERELD 08.indd 13

15-04-13 14:00

14

komen echt letterlijk uit het lokale bos waar dennenbomen zijn gekapt, van schors ontdaan, gezaagd en als daksporen gebruikt. Voor de ko­ zijnen, ramen, deuren en kopgevel is grenen ge­ bruikt. Dat geldt ook voor één van de kamers, die van binnen helemaal met grenen is bekleed.

In totaal schat ik dat er tussen de 10 en 15 kubie­ ke meter hout in het gebouw is toegepast. We hebben er aan gewerkt van september 2011 tot april 2012”, aldus Braspenning. Het gebouw is helemaal in zijn oorspronkelijke glorie hersteld en kan tegenwoordig ook worden gehuurd als vakantiehuisje.

de oorspronkelijke tekeningen vereenvoudigden het werk.

hebben wij het opgepakt en het is ons inderdaad gelukt.”

Cruciaal waren de oorspronkelijke tekeningen van Margaret Staal­Kropholler, die in het bezit zijn van het Nederlands Architectuurinstituut in Rotterdam. De aannemer kon daar kopieën van maken om mee te werken. Jos Braspenning was onder de indruk: “Hoewel Staal­Kropholler des­ tijds nog een jonge vrouw was, is het niveau van die tekeningen zo hoog dat ik dat een architect van nu nog wel eens na wil zien doen: zo enorm

gedetailleerd. Overigens bleek uit die tekenin­ gen eveneens dat de oorspronkelijke bouwers er op punten wel van waren afgeweken. Destijds was de architect natuurlijk ook niet zo goed in staat de voortgang van het project regelmatig te gaan bekijken. Hoe dan ook: met deze oor­ spronkelijke ontwerpen konden wij heel goed werken.”

“De constructie van het kunstenaarshuis is ge­ maakt van inlands douglas, gezaagd door Houthandel Van Dal in Esbeek. De daksporen

15 Jaar TimmerSelekt Doornenbal is al zijn ge­ hele bestaan een innovatief bedrijf. Recent kwam daar weer een nieuw voorbeeld van in de openbaarheid in de vorm een kozijn dat vijftien jaar lang niet geschilderd hoeft te worden.

Daarmee heeft het bedrijf van Carel Doornen­ bal als eerste deze barrière weten te slechten.

De basis voor het kozijn is niet nieuw en vormde al het uitgangspunt voor eerdere Doornenbal­ producten: de juiste houtsoort op de juiste plaats. Daardoor is ook dit kozijn opgebouwd uit meerdere houtsoorten, te weten Accoya en vuren.

Vanuit de wens altijd innovatief te zijn en de con­ currentie vóór te blijven ontwikkelde Door­ nenbal eerder al het Combi­kozijn. Dit systeem bestaat uit een stelkozijn van gevingerlast FSC­ vuren en een gevelkozijn dat in een handom­ draai in het stelkozijn klikt. In een recent inter­ view met Houtwereld gaf Carel Doornenbal al aan bezig te zijn met de ontwikkeling van een kozijn dat vijftien jaar geen onderhoud behoeft.

Nu al levert het bedrijf kozijnen met tien jaar ga­ rantie; het nieuwe product is het resultaat van het verfijnen van de details.

In het ontwerp van dat product stond men in Veenendaal voor drie uitdagingen: de delen die onder zware weersinvloeden staan dienden extra versterkt te worden, verbindingen moeten jaren­ lang onaangetast blijven en de verflaag moet van een dergelijke kwaliteit zijn dat mogelijke wer­

de binnen- en buitenzijde van het 15 jaar onderhoudsvrije kozijn.

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 8 • 19 aPrIL 2013

1302483_HOUTWERELD 08.indd 14

15-04-13 14:00

15

kingen van het kozijn worden opgevangen.

Die eerste twee problemen werden ondervan­ gen met het toepassen van het geacetyleerde Accoyahout aan de buitenzijde. Dit hout is door zijn modificering bestand tegen weersinvloeden en het krimpt en zwelt niet. Over de drie verffa­ brikanten waar testen mee zijn uitgevoerd zegt Carel Doornenbal: “Met één van hen halen we nu al het kwaliteitsniveau om vijftien jaar géén schilderwerk uit te voeren. Ongetwijfeld zal één van de twee andere producenten nog volgen.

We kiezen voor een tweecomponentenlak, met een voorcoating en een acryl aflaklaag.”

Voor de binnenkant van het kozijn kan vuren­ hout volstaan. De combinatie van houtsoorten heeft als bijkomend voordeel dat de kostprijs van het kozijn wordt gedrukt, waardoor het met andere materialen kan concurreren. De afwate­ ring en ventilatie zijn geoptimaliseerd, de ge­ bruikte kit is verbeterd en dorpelafdekkers voorkomen dat UV-straling de hoekverbindin­ gen aantast. Het kozijn kan zowel in de nieuw­ bouw als renovatie worden toegepast. Carel Doornenbal zelf is erg enthousiast: “Dit is abso­ luut een doorbraak voor de timmerindustrie.

Architecten, opdrachtgevers en aannemers kunnen nu zonder voorbehoud kiezen voor het houten kozijn, wetende dat het probleemloos een woningleven lang meegaat.”

De ontwikkeling van het kozijn bevindt zich nu in de afrondende fase, vertelt de timmerfabrikant.

“Zodra we er uit zijn met de verffabrikanten maken we proefkozijnen voor SKH, en dat ge­ beurt op korte termijn. Het testen door SKH zien we echt als een bevestiging van wat wij al weten, zoveel vertrouwen hebben we wel in dit kozijn. Tegelijk met deze testen worden er ook proefprojecten uitgevoerd. Momenteel zijn er zo’n zes gegadigden bereid om dit kozijn klein­ schalig toe te gaan passen. Dat moet nog vóór de bouwvak gaan gebeuren.”

KENNIS VERWERVEN Het Nationaal Renovatie

VAKBEURS RENOVATIE 2014

ZEER TEVREDEN De beurs Renovatie beleefde in 2012 zijn eerste editie in de Brabanthallen te ‘s-Hertogenbosch. Het ging niet zozeer om een nieuwe opzet, als wel om een aangepast concept. Libema Exhibitions hield al langer het tweejaarlijkse evenement Renovatie en Onderhoud. Het concept werd echter overgenomen door VNU Exhibitions, dat de naam van de beurs inkortte en er zijn eigen invulling aan gaf. Met succes: het evenement werd door bezoekers met een 7,5 gewaardeerd. Voor de exposanten was dan weer van belang dat tachtig procent van die gasten mede- of eindbeslisser dan wel adviseur in het aankooptraject was.

Tijdens de editie van 2012 bleek het met 7.500 bezoekers behoorlijk druk, wat niet als een verrassing kwam gezien de op dat moment gezonde renovatiemarkt. Diverse bedrijven die houten producten maken probeerden zich in Den Bosch te onderscheiden van de concurrentie. Zij waren, voor zover Houtwereld met hen in gesprek kon treden, zonder uitzondering zeer tevreden over de beurs en zijn bezoekers.

De volgende editie van Renovatie staat al op de planning, en wel van 8 tot en met 10 april 2014. Het “nationale platform voor duurzame vernieuwingen in de bouw” zal wederom in Den Bosch plaatsvinden. De beurs hanteert drie thema’s: collectief bouwmeesterschap (samenwerking), denken in levensduur (duurzaamheid) en ‘de serie van één’, wat neerkomt op het centraal stellen van bewoners en gebruikers. Website: www.renovatiebeurs.nl. n

Platform (NRP) organiseert met de TU Delft, Nyenrode en de Hogeschool Utrecht de ‘NRP Academie voor Renovatie en Transformatie’. Dit is een unieke opleiding, die is ontwikkeld in nauwe samenwerking tussen de partners van het NRP en instellingen uit het hoger en weten­ schappelijk onderwijs.

De NRP Academie richt zich op het verwerven van kennis, inzicht en vaardigheden die nodig zijn voor de innovatie van de renovatie- en trans­ formatiepraktijk. Na het volgen van de NRP Academie ontvangt de cursist een diploma van door de praktijk erkend renovatie- en transfor­ matieprofessional. Diverse gerenommeerde on­ derwijsinstellingen werken aan de opleiding samen onder verantwoordelijkheid van prof.

Vincent Gruis, hoogleraar Housing Manage­

ment aan de afdeling Real Estate & Housing van de TU Delft. De ruim zestig partners van NRP leveren zelf een belangrijke bijdrage aan deze opleiding door actuele kennis en ervaring in te brengen. Steun is er van het Nationaal Pro­ gramma Herbestemming.

De NRP Academie voorziet de renovatie- en transformatieprofessional van bagage om suc­ cesvol te opereren in een veranderend werk­ veld. Vanuit het eigen specialisme wordt de ver­ binding gemaakt met betrokkenen uit andere vakgebieden. De eenjarige opleiding richt zich op in de praktijk werkzame professionals die zich verder willen bekwamen in het vakgebied van renovatie en transformatie. De lessen star­ ten in september 2013 en eindigen eind juni 2014. Website: www.nrpacademie.nl. n

De vakbeurs Renovatie 2012 werd goed bezocht.

19 APRIL 2013 • Nummer 8 • Jaargang 66 • HoutWereld

1302483_HOUTWERELD 08.indd 15

15-04-13 14:00

16

ach t e r g r o n d

ONDERZOEK EN ONTWIKKELING

N

aarmate de eisen voor gecertificeerde verfsystemen strenger werden, ging de sector intensiever samenwerken en is de kwaliteit van de huidige timmerindustrie­ verven er ontzettend op vooruit gegaan.

Doordat het houten geveltimmerwerk nu beter is beschermd tegen invloeden van buitenaf, blijft het houten kozijn langer behouden.

KOZIJN VAART WEL BIJ ACTIEVE VERFINDUSTRIE

FOTO’S EN FIGUREN: SKH

Voorbeeld van bouwsituatie: de kozijnen staan gedeeltelijk in het water, waardoor het verfsysteem continu belast wordt door vloeibaar water.

GARANTIETERMIJN STEEDS LANGER HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 8 • 19 APRIL 2013

1302483_HOUTWERELD 08.indd 16

15-04-13 14:00

17

SKH introduceerde vier jaar geleden de na­ tionale beoordelingsrichtlijn voor het KOMOpro­ductcertificaat voor filmvormende voorlak- en ­aflaksystemen op hout. Deze BRL 0817 maakte het voor timmerfabrikanten mogelijk om onder KOMO-concept II en concept III geveltimmer­ werk en deuren te leveren aan de bouw. Voorheen was het onder KOMO alleen mogelijk om con­ cept I te leveren aan de bouw, wat betekende dat de systemen binnen zes maanden overschilderd moesten worden door de bouwschilder.

Dit leverde in de praktijk nogal eens problemen op als timmerwerk in een natte of winterse peri­ ode werd geleverd, er niet altijd even voorzich­ tig mee werd omgegaan en het vervolgens ook pas na ruim zes maanden werd overschilderd.

Het verfsysteem heeft in deze gevallen dan al dusdanig te lijden gehad dat een heel nieuw ­systeem opgebouwd moet worden (zie de foto’s 1 tot en met 4) om het timmerwerk te beschermen tegen invloeden van buitenaf.

ONDERHOUDSVRIJ De komst van de BRL 0817 maakte het mogelijk om vanuit de timmerfa­ briek, onder KOMO gecertificeerd, timmer­ werk te leveren dat reeds is voorzien van een voorlak- of aflakverfsysteem. Dit betekent dat er in de timmerfabriek onder gecontroleerde om­ standigheden een verfsysteem wordt geappli­ ceerd en gedroogd. Op de bouw hoeft de bouw­ schilder vervolgens voor een dekkend systeem geleverd onder concept II pas na 18 maanden te komen om het timmerwerk af te werken en hoeft dit ook maar met één kwastlaag te doen.

Voor een dekkend aflaksysteem in een lichte kleur geldt onder concept III zelfs een onder­ houdsvrije termijn van zes jaar.

Deze verlenging van de onderhoudsvrije termijn heeft er voor gezorgd dat de kwaliteit van de timmerindustrieverven de afgelopen jaren een enorme ontwikkeling heeft doorgemaakt. SHR in Wageningen heeft, als onafhankelijke partij, veel onderzoek uitgevoerd in opdracht van de verffabrikanten om dit doel te bereiken. Voor­ heen werden concept I grondverfsystemen ge­ test volgens de BRL 0814 en zij moesten na een kritisch droogproces bij een laagdikte van mini­ maal 80 µm een wateropname hebben van min­ der dan 400 g/m2. Tegenwoordig echter dienen de verfsystemen geleverd onder concept II en III volgens de BRL 0817 na een kritisch droogtra­ ject een wateropname te laten zien van minder dan 250 g/m2, bij doorgaans een droge laagdik­ te van ongeveer 120 µm. Een grotere laagdikte moet dus onder dezelfde kritische condities drogen, maar wel een wateropname realiseren die bijna 40% lager is.

Voorbeeld van bouwsituatie: cementresten ­worden niet opgeruimd, met als gevolg een ­continue alkalische belasting van het verfsysteem.

Voorbeeld van mogelijke schades die kunnen ontstaan doordat het verfsysteem in een vroeg stadium is blootgesteld aan extreme belasting: verfonthechting door continue vochtbelasting in een koude periode.

VOCHT EN VORST Naast de wateropname-eis zijn de eisen voor een wisselende belasting van vocht en vorst in de BRL 0817 aangescherpt. Na hetzelfde kritische droogtraject wordt het verf­ systeem blootgesteld aan zes cycli van wisselen­ de belasting van vocht en vorst.

In dit onderzoek wordt een winterse periode na­ gebootst, waarin het timmerwerk wisselend on­

19 APRIL 2013 • Nummer 8 • Jaargang 66 • HoutWereld

1302483_HOUTWERELD 08.indd 17

15-04-13 14:00

18

zochte verfsystemen zijn tegenwoordig zelfs zo ver dat er verfsystemen op de markt zijn die na een kritisch droogtraject, een wateropname laten zien van minder dan 50 g/m2, die een cu­ mulatieve wateropname in de ‘vocht­vorsttest’ hebben die onder de eis van 250 g/m2 na kriti­ sche droging blijft en die totaal geen barst­ vorming vertonen in de ‘vocht­vorsttest’. Bij deze systemen is er nauwelijks meer een verschil tussen de wateropname na kritische droging en de wateropname na vier weken doordrogen bij 20 graden Celsius en 65% relatieve luchtvochtigheid.

Voorbeeld van mogelijke schades die kunnen ontstaan doordat het verfsysteem in een vroeg stadium is blootgesteld aan extreme belasting: mogelijke gevolgen wanneer timmerwerk dat is beschadigd wordt toegepast, zonder dat dit opnieuw is voorzien van een verfsysteem.

derhevig is aan een continue vochtbelasting in de vorm van condens, regen en winterse neer­ slag en aan temperaturen beneden het vries­ punt. Wanneer de temperatuur boven het vries­ punt is en het timmerwerk vochtig is, kan er vocht opgenomen worden. Daalt de tempera­ tuur vervolgens beneden het vriespunt, dan heeft water de eigenschap uit te zetten. Blijkt in deze gevallen het verfsysteem niet flexibel ge­ noeg, dan ontstaan er barsten, waardoor het timmerwerk niet meer optimaal beschermd is.

van deze zelfde systemen, getest volgens de­ zelfde condities, ruim voldoen aan de eis voor wateropname. Ook de hechting van de verfsy­ stemen, die in eerste instantie zeer slecht (klas­ se 4­5, volgens SKH publicatie 05­01) was, kwam uiteindelijk ruim tegemoet aan de eisen uit de BRL 0817.

Net als een daling in de wateropname na kriti­ sche droging, was in de cumulatieve wateropna­ me die tijdens de ‘vocht­vorsttest’ wordt be­ paald, een duidelijke daling te zien (zie Figuur 2).

resultaten Bij de introductie van de BRL 0817 werd geprobeerd grondverfsystemen op te waarderen naar een voorlaksysteem, maar al gauw zagen ook de verfproducenten in dat dit niet de oplossing was en zijn er nieuwe verfsy­ stemen ontwikkeld. In Figuur 1 is de gemiddelde wateropname te zien van verschillende voorlak­ systemen, gedroogd volgens een kritische con­ ditie opgegeven door de fabrikant.

In deze grafiek valt op dat bij aanvang van het onderzoek de wateropname na kritische dro­ ging ver boven de eis van 250 g/m2 lag, maar dat na een jaar ontwikkeling de wateropname

HoGere BestanDHeiD Naast een fikse reduc­ tie in de cumulatieve wateropname is de flexibi­ liteit van bovenstaand systeem enorm verbe­ terd. Daar waar de systemen bij aanvang van het onderzoek nog een barstvorming van klasse 2S2 tot 5S3 vertoonden, bedroeg deze na doorontwikkeling van het verfsysteem klasse 0 tot maximaal 1S1. Op foto 5 is de ontwikkeling in de bestandheid tegen wisselende belasting van vocht en vorst, die de verfsystemen de afgelo­ pen jaren hebben meegemaakt, nog eens visu­ eel weergegeven.

De ontwikkelingen van de verschillende onder­

Garanties Mede door de hoge eisen die ge­ steld worden in de BRL 0817 zijn de ontwikke­ lingen in de verfindustrie tegenwoordig van een dusdanig niveau dat er samenwerkingsverban­ den tussen verschillende ketenpartijen (timmer­ fabriek, verfleverancier en vastgoedonderhoud) worden aangegaan waarin een garantie, op de levensduur van het geveltimmerwerk, wordt af­ gegeven van wel 25 jaar.

De steeds strenger wordende eisen voor gecer­ tificeerde verfsystemen hebben geleid tot een intensieve samenwerking tussen verschillende partijen, met als resultaat een enorme vooruit­ gang in de kwaliteit van de huidige timmerindu­ strieverven. Deels dankzij de ontwikkelingen in de verfindustrie is het houten geveltimmerwerk tegenwoordig beter beschermd tegen invloe­ den van buitenaf en wordt er bijgedragen aan het behoud van het houten kozijn. n

Figuur 1: Gemiddelde wateropname van verschillende Brl 0817 verfsystemen bij aanvang en na afronding van het onderzoek.

Visuele weergave van de barstvorming en onthechting van de ontwikkeling van Brl 0817 voor- en aflaksystemen.

Figuur 2: Gemiddelde cumulatieve wateropname van verschillende Brl 0817 verfsystemen bij aanvang en na afronding van het onderzoek.

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 8 • 19 aPrIL 2013

1302483_HOUTWERELD 08.indd 18

15-04-13 14:00

A C TUEEL

19

GERECYCLED HOUT

LAPPENDEKEN VAN EIKEN De esthetische gevels van het nieuwe gebouw van de Europese Raad in Brussel bestaan uit 218 unieke, met roestvast staal omlijste eikenhouten ramen.

D

e Europese Raad betrekt een nieuw onder­ komen aan de Wetstraat in Brussel. In dit nieuwe hoofdkwartier dat de toepasselijke naam ‘Europa’ draagt, vergaderen straks de re­ geringsleiders van de 27 EU-lidstaten. De ge­ renommeerde architect en ingenieur Philippe Samyn schetste een ontwerp dat ‘het hart van Europa herbergt’: een gebouw in de vorm van een kubus met in het midden een eivormige con­ ferentie- en vergaderruimte. Het ontwerp van de gevels is een afspiegeling van de eigenschap­ pen van de Europese Unie zoals transparantie en eenheid door diversiteit. e gevels bestaan uit een lappendeken van 218 unieke gevelelementen die samen één glazen façade van circa 4.000 vierkante meter vormen. Deze elementen zijn gemaakt van gerecyclede eikenhouten kozijnen die af­ komstig zijn uit diverse Europese landen. Van­ wege de belangrijke esthetische functie van de

G

H

et Europa-gebouw valt niet alleen op door zijn ontwerp, maar ook door de wijze waarop invulling is gegeven aan duurzaamheid. Zo is het dak bedekt met foto­ voltaïsche panelen voor de opwekking van elektriciteit. De gevelconstructie fungeert als hoogwaardige thermische schil en als akoes­ tische bescherming tegen het verkeerslawaai.

Belgo Metal en Glas Ceyssens zijn nog dit hele jaar bezig met de productie van de 218 gevel­ delen. Hierbij neemt Belgo Metal de inza­ meling van de eikenhouten kozijnen en de leve­ ring van de roestvast stalen profielen voor zijn ­rekening. Glas Ceyssens schildert de kozijnen, versnijdt en plaatst het veiligheidsglas in de ko­ zijnen en monteert deze vervolgens in de rvsprofielen. De geproduceerde geveldelen wor­ den ten slotte genummerd en opgeslagen. De elementen worden just-in-time geleverd en ge­ monteerd. n

FOTO’S: BLOEM SEALANTS

D

gevels heeft Philippe Samyn niet gekozen voor glaslatten, maar voor een kit. De kozijnen in de elementen zijn beglaasd met extra transparante ruiten uit gelaagd glas die zijn afgedicht met de duurzaam elastische afdichtingskit Renoseal van Bloem Sealants. evelbouwer Belgo Metal uit Oost-Vlaan­ deren koos voor het Nederlandse Reno­ seal, omdat het als één van de weinige kit­ ten op de markt verdraagzaam is met de in het glas aanwezige pvb-folie. Bovendien is Renoseal duurzaam elastisch waardoor zeer weinig on­ derhoud aan de gevel nodig is en de kans op vochtproblemen minimaal is. Daarbij komt dat Renoseal in alle kleuren leverbaar is, dus ook in de kleur eiken die op verzoek van de architect is toegepast. Hierdoor is er geen kleurverschil tussen het kozijn en de kit. Dit komt het uiterlijk van de gevelelementen en dus van de gevels als geheel ten goede.

19 APRIL 2013 • Nummer 8 • Jaargang 66 • HoutWereld

1302483_HOUTWERELD 08.indd 19

15-04-13 14:00

20

m a r kTv e r k e nn i ng

HARDHOUT AZIË WACHTEN OP GOED NIEUWS Nog steeds zijn vraag en aanbod met elkaar in balans. Maleisië kan voldoen aan de (geringe) vraag naar gezaagd meranti vanuit Nederland. De importeurs geven aan dat de invoering van de EUTR vrijwel geen effect heeft op de beschik­ baarheid. Zij richten zich op voorraad­ beheer en continuïteit.

FOTO: GREENWOOD INT.

D

e houtindustrie in Maleisië komt weer op gang na alle festiviteiten rondom het Chinees nieuwjaar. Door de be­ perkte vraag zorgde het feestge­ druis dit jaar slechts voor een lichte rimpeling in de aanvoer van het Maleisische hardhout. De voorraden rondhout en de hoe­ veelheden PHND-hout, die lig­ gen te drogen, zijn laag. Dit heeft niet alleen met de nieuwjaarsfes­ tiviteiten te maken. Ook het bij­ zonder lange regenseizoen heeft hier schuld aan.

Normaal gesproken zou dit lei­ den tot een opwaartse druk op de prijzen, maar de vraag is nog steeds zo gering dat daarin op dit moment weinig verandering op­

treedt. Daarbij is er ook vanuit China en India weinig vraag, zodat vanuit deze hoek geen prijsopdrij­ ving verwacht hoeft te worden. De ogen zijn nog steeds op Europa en de VS gericht. De houtexporteurs wachten op goed nieuws uit onze regio.

Maleisië heeft nog steeds niet met de EU, met het oog op de legali­ teitswetgeving FLEGT, de vrijwillige partnerschapsvereenkomst (VPA) ondertekend. Om die reden is er een Malaysian Timber Legality Assurance System (MYTLAS) in het leven geroepen. MYTLAS is be­ doeld voor exporteurs op het schiereiland Peninsular Malaysia en op Sabah zodat hun hout zonder problemen naar de EU geëxpor­

teerd kan worden. Met MYTLAS garandeert de overheid dat het hout een legale oorsprong heeft.

MONITOREN

De crisis in de Europese bouw duurt voort en men verwacht pas in 2014 een licht her­ stel. Eén van de uitzonderingen is Duitsland. Daar wordt dit jaar al een groei van 2,5% verwacht. Toch stabiliseert de crisis in Europa zich en is er sprake van een voorzichtig optimisme, hoewel er nog een lange weg te gaan is.

De concurrentie tussen de hout­ handelaren is navenant groot. De marges zijn zo klein dat er niet meer geïnvesteerd wordt, waar­ door de concurrentiepositie van het product hout ten opzichte van andere materialen zoals kunststof verslechtert. De positie van ge­ zaagd hardhout komt steeds ver­ der onder druk te staan doordat de producent van deuren en kozij­ nen in toenemende mate voor ge­ vingerlast en gelamineerd hout kiest.

De concurrentiepositie van het hardhout wordt gemonitord door de EU. Men wil weten of de imple­ mentatie van de Europese Hout­ ver­ordening, de EUTR, gevolgen heeft. Een eerste signaal is er dat deze regulering ten koste gaat van de kleine importeurs, die niet zo’n uitgebreid netwerk hebben. De grote importeurs bieden dit als extra service aan.

STABIEL Over de beschikbaar­ heid van gezaagd hardhout vanuit Azië/Maleisië zijn de meeste im­ porteurs het eens: er is nog steeds voldoende te krijgen. Een aantal geeft aan dat het een klein beetje minder is geworden, maar dat dit met de gezochte houtmaten te maken heeft. Drie duims hout le­ vert geen probleem op. Vier duims evenmin, al zou dat in de toekomst kunnen veranderen, zo vermoeden

sommigen. De verwachte invloed van de EU Houtverordening wordt niet gesignaleerd.

De prijs van dark red meranti is nog steeds redelijk stabiel. De vo­ rige maand aangekondigde ver­ hoging van de vrachtkosten ging weer eens niet door en de tarie­ ven zijn zelfs een heel klein beet­ je gezakt. Het is moeilijk voor de vervoerders om de prijzen te ver­ hogen wanneer er weinig aanbod is. Kennelijk heeft het uit de vaart nemen van een aantal schepen geen invloed gehad op de over­ capaciteit van schepen.

Hoewel de fluctuaties op de valu­ tamarkt gering zijn, hebben ze wel enige invloed. De verhouding ringit/dollar/euro is onderhevig aan kleine veranderingen, maar de marges zijn verschrikkelijk klein en elke cent telt.

CONTINUÏTEIT De onderlinge concurrentie onder de impor­ teurs is moordend. De voorraden zijn zo laag dat voorraadhouden­ de importeurs regelmatig colle­ ga’s op bezoek krijgen die bij hen komen winkelen. Continuïteit is belangrijk. Als handelaar wil je aan je klanten laten zien dat je kunt blijven leveren. En dan maar hopen dat in de toekomst, zodra het beter gaat, de klant er nog is.

De houthandelaren omschrijven de huidige toestand als zeer nij­ pend. De aanhoudende winter in Nederland zorgde ervoor dat de bouwplaatsen lang leeg bleven.

Het lijkt erop dat zelfs de renova­ tieprojecten in gevaar komen nu de woningbouwverenigingen min­ der geld beschikbaar hebben.

Voorlopig zal in deze situatie wei­ nig verandering optreden. Er ligt vrijwel niets op de tekentafels van de architectbureaus. Dus voordat de handel merkt dat er schot in de zaak komt, zijn we zo een jaar ver­ der. n

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 8 • 19 APRIL 2013

1302483_HOUTWERELD 08.indd 20

15-04-13 14:00

m a r kTv e r k e nn i ng

21

NAALDHOUT DUWEN EN TREKKEN De in eerdere Marktverkenningen besproken prijsverhogingen zijn doorgevoerd. Met de kanttekening dat er voor geschaafd Zweeds hout op prijzengebied van alles mogelijk is.

O

ndoorzichtig, chaotisch, onduidelijk: men vindt het van alles, maar naar de reden blijft het gissen. Woord­ voerders kunnen zich niet voor­ stellen dat er zagerijen zijn die niet weten dat de prijzen vrijwel overal omhoog zijn gegaan.

De schaarste in het aanbod, met name bij de boards, lijkt nog wel even aan te houden en eerder te verergeren dan minder te wor­ den. Het is geen kwestie van ‘als je maar genoeg betaalt, krijg je het wel snel’. Rekening moet wor­ den gehouden met een levertijd van minstens zes weken en een aantal zagerijen zit tot de zomer helemaal vol, zo vertellen agen­ ten en importeurs. Voor ander hout geldt overigens ook dat uit­ gegaan moet worden van langere leveringstermijnen. Een inkoper van hout voor de palletfabricage vult aan dat vers hout nog wel goed verkrijgbaar is. “Mocht de Europese economie nu gaan groeien, dan zouden er al snel grote tekorten ontstaan”, meent hij.

Er wordt volgens een agent door Nederlandse kopers nog steeds mondjesmaat gespecifi­ ceerd. “Dat was in het eerste kwartaal ook, maar het zou mij niets verbazen als er zo weinig is geconsumeerd dat de voorraden zelfs iets zijn opgelopen. Hoewel er wel activiteit heerst, is het vooral een hoop duwen en trek­ ken - en als je een offerte maakt duurt het vaak lang voordat er op gereageerd wordt.”

OPTIMISME “De vraag blijft struc­ tureel achter en de faillissementen vliegen je om de oren. Vandaag raakte weer een klant van ons bankroet. Het aantal klanten neemt verder af, de ene aanbieder doet nog gekker dan de andere en de marges staan dan ook flink onder druk”, is het commentaar van een importeur/handelaar die vooral op de aannemerij is gericht.

Enig optimisme put men nog wel uit het lage BTW-tarief voor renovatie: mogelijk stimuleert dat de vraag de komende maanden.

De vraag naar pallets is volgens een producent redelijk stabiel en in die zin is hij niet ontevreden, al blij­ ven de prijzen onder druk staan.

Voor het tweede kwartaal ziet hij geen verandering, zeker niet aan de vraagzijde. “Ik zie geen signalen die wijzen op verbetering van de macro-economische situatie.”

Al is het nog wat prematuur, de vraag of de prijzen van gezaagd/ geschaafd naaldhout zullen door stijgen, blijft zich opdringen.

Laatstgenoemde informant ver­ wacht dat niet. Volgens hem is een aantal grotere zagerijen alweer bezig te kijken of de productie op­ gevoerd kan worden. Men zou dit hout niet op de Europese markt willen afzetten, maar op markten verder weg, waardoor het één het ander zou compenseren. Een groepje woordvoerders van zage­ rijgroepen meent juist dat de za­ gerijen niet van plan zijn de pro­ ductie te verhogen en wel hun prij­ zen verder willen/moeten laten stijgen.

EXPORT GEZAAGD/GESCHAAFD NAALDHOUT NAAR NEDERLAND IN M3 Aanvoerland 2011

2012

Uitkomst

Zweden Finland Rusland Duitsland (geschaafd)

908.000 259.000 287.000

804.000 216.000 258.000

-104.000 (-11,6 %) -23.000 (-16%) -29.000 (-10%)

128.000

101.000

-27.000 (-21%)

Totaal tot nu toe beschikbaar:

EXPORT IN MILJOEN M3

-183.000 (-13%)

Exporteur

Europese landen 2011 2012

niet-Europese landen 2011 2012

Zweden Finland

7,6 3

4 3

7,4 2,8

BEETJE DOM Het zou, volgens me­ nigeen, ook wel een beetje dom zijn om net nu de prijzen opkrui­ pen, het risico te nemen de eigen glazen weer in te gooien. Dat zegt echter weinig, leert de ervaring, en echt zeker van zijn zaak is dan ook niemand. Opvallend is dat ieder­ een wijst op de betere vraag vanuit andere markten zoals de VS, China, India en Noord-Afrikaanse landen, die ook betere prijzen zou­ den betalen.

Van de meeste producerende lan­ den zijn de exportcijfers van ge­ zaagd en geschaafd naaldhout over 2012 bekend. Deze data be­ vestigen wat iedereen eigenlijk al lang wist: Europese landen impor­ teerden in 2012 minder dan in 2011, en Nederland een stuk min­ der. Overigens zijn nog niet alle statistieken beschikbaar, waaron­ der die van ruw hout uit Duitsland, hout uit de Baltische staten en uit Oostenrijk. De trend zal hierdoor niet veranderen. Het totaal uiter­ aard wel, al is nu al duidelijk dat dit

4,4 3,7

historisch laag zal zijn. De reac­ ties tot nu toe over 2013 zijn trouwens dusdanig dat ervan uit­ gegaan kan worden dat we vol­ gend jaar om deze tijd mogelijk exact dezelfde conclusie moeten trekken.

Een andere ontwikkeling die al jaren gaande is, is het verder toe­ nemen van het aandeel in de to­ tale export van met name Zweden en Finland naar niet-Eu­ ropese landen. Niet alleen het aandeel vertoont een stijgende lijn, ook in kubieke meters is goed te zien dat markten buiten Europa aantrekkelijkere klanten zijn voor houtproducerende lan­ den dan de Europese landen gezamenlijk.

Hoewel Zweden in 2012 in totaal circa 185.000 m3 meer expor­ teerde dan in 2011 (van krap 11,7 miljoen kuub naar ruim 11,8 mil­ joen m3) nam de productie in 2012 af van 16,4 miljoen tot 15,8 miljoen m3, waarmee men terug is op het niveau van 2001. n

19 APRIL 2013 • Nummer 8 • Jaargang 66 • HoutWereld

1302483_HOUTWERELD 08.indd 21

15-04-13 14:00

22

r e p o r t ag e

A

nother year, another Interieurbouw en Hout & Kunststof Vakbeurs Hardenberg.

Al zou deze volgens sommigen ook best eens in de twee jaar mogen plaatsvinden.

De beurs was namelijk in de ogen van velen opnieuw wat kleiner geworden. Desondanks wisten de vaste bezoekers het evenement weer goed te vinden en lijkt de kwaliteit van het bezoek juist iets te zijn verbeterd.

HOGERE KWALITEIt BEURSBEZOEKERS

KIJKEN, PRATEN, NIET KOPEN o­ pdrachten voortkwamen uit onze deelname.”

Het verband waarin de naam Proficol mensen te binnen moet schieten, is lijstwerk op maat. “Dat is onze kracht: op wens van de klant massief hou­ ten profielen maken, ongeacht de houtsoort, aantallen en afwerking. We hebben daarom wei­ nig standaardproducten op voorraad, maar kun­ nen momenteel wel zo’n 3.800 profielen maken. Uiteraard hebben we wel veel hout op voorraad liggen. Ayous is bijvoorbeeld een soort die zich erg goed laat bewerken tot profielen, dus dat kopen we echt per vrachtwagen in. Wij willen graag deel uitmaken van het productie­ proces dat onze klanten doorlopen. En in dat proces merken we vaak dat elke klant weer net iets anders wil, waardoor het geen zin heeft dat wij bepaalde profielen in grote voorraden be­

schikbaar houden. Nieuwe profielen vloeien dan ook uit die samenwerking voort; de profielen ontwikkelen zich op basis van de klantvraag”, aldus Willemsen.

Zijn tweede deelname aan de beurs bevalt hem vrij goed. “De bezoekersaantallen waren op de eerste dag redelijk en op dag twee een stuk beter. Omdat dag drie nu net begonnen is, wachten we nog even af. Hoe dan ook hebben we al veel goede gesprekken gevoerd.” Veel concurrenten staan er niet. Willemsen telt er slechts één, “al is dat er nog steeds één teveel.

Dat klinkt misschien hard, maar iedereen vecht momenteel voor zijn eigen toko. We moeten er­ door zien te komen. Hoewel dat ons zal lukken, moeten we er wel hard voor vechten. Deelname aan een beurs als deze helpt daarbij.”

FOTO’S: HOUTWERELD

Proficol Lijsten uit Haarle (gemeente Hel­ lendoorn) nam in 2012 voor de eerste maal deel aan de Interieurbouw en Hout & Kunststof Vakbeurs en keerde dit jaar terug. “We staan er dus nog heel fris in”, zegt Emiel Willemsen daar­ over. “Het zijn moeilijke tijden en dan zul je als bedrijf toch aan de bak moeten. Deelname aan een beurs als deze is een zeer efficiënte manier om naar buiten te treden. Je betaalt een relatief laag bedrag voor een stand waarop je echt heel veel mensen spreekt. Via die gesprekken hopen wij onze naamsbekendheid op te vijzelen. Zodat mensen, op een moment dat ze een bedrijf als het onze nodig hebben, specifiek de naam Proficol te binnen schiet. In de maanden en het jaar na de vorige editie hebben we gemerkt dat het ook zo werkt, dat er uiteindelijk toch

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 8 • 19 APRIL 2013

1302483_HOUTWERELD 08.indd 22

15-04-13 14:00

23

EEN KNALLER De Hardenbergse beurs begon voor Jan Camps van CampsHout uit Middel­ beers met een schrikmoment: “Ik stond echt even te kijken van het kleine aantal exposanten, dat leek me geen goed voorteken. We hebben echter twee prima eerste dagen gehad. Met name op de dinsdag was het enorm druk: we kwamen tegen 14.00 uur binnen, zijn op de stand gaan staan en voerden vervolgens tot 20.30 uur aan de lopende band gesprekken.

Daarbij waren de bezoekers van hoge kwaliteit.

Het rollatorgehalte ligt een stuk lager dan in voorgaande jaren. Ik ben daar erg blij mee: niet dat ik de oudere mensen niet aardig vind, maar ze zijn doorgaans niet meer in de branche actief en als ondernemer heb ik dan weinig aan ze.

Volgens de organisatie is de hogere kwaliteit van de bezoekers te danken aan een ander systeem van uitnodigen. Hoe dan ook heeft het er aan bij­ gedragen dat ik uitermate tevreden ben over deze beurs.”

Grote publiekstrekker op de stand van Camps­ Hout was het thermisch gemodificeerd essen.

“Dat is gewoon een knaller”, stelt Camps. “Er zijn wel andere methodieken voor het thermisch modificeren van essen op de markt, maar die hebben allemaal technische mankementen tot gevolg die dit product niet heeft. Het is een technisch superieur product voor een betere prijs dat ook nog eens aanspreekt met zijn uiterlijk.”

Een klein minpuntje is er volgens Camps wel, eentje die door meerdere standhouders wordt onderschreven. “Open blijven tot 22.00 uur heeft geen zin. Vanaf 21.00 uur is het hier uitge­ storven en sluiten de meeste bedrijven hun stand. Een uur eerder beginnen en stoppen zou beter zijn. Volgens de organisatie zou dat effect een uur eerder ook plaatsvinden, maar dan zou­ den we tenminste met zijn allen een uurtje eer­

der thuis zijn. Enfin, dat is echt een detail. Het doet niets af aan het feit dat ik buitengewoon te­ vreden ben.”

NAAM DOET ZIJN WERK Voor Van den Berg Hardhout uit Lopik is het de eerste deelname aan de Interieurbouw en Hout & Kunststof Vakbeurs in Hardenberg, “al deden we in Gorinchem al wel een keer mee”, vertelt Albert Oudenaarden. “We zijn nog een jong bedrijf dat zich wil profileren en daar leent zo’n beurs zich goed voor. Heel veel mensen denken wel dat ze ons kennen, maar dan denken ze aan A. van den Berg BV dat in 2005 opging in Precious Woods.

Die oude naam doet dus nog wel zijn werk en haalt ook mede mensen naar onze stand, al maken we op de stand natuurlijk direct duidelijk dat we een nieuwe onderneming zijn.”

Over de aanloop op de stand is Oudenaarden goed te spreken. “Er komen veel mensen kijken en ze stellen een hoop vragen. Tegelijk zijn er momenteel slechts weinig mensen tot kopen bereid. We zien wel de nodige senioren: men­ sen die gepensioneerd zijn maar het prachtig vinden om weer even tussen het hout te lopen.

Daarnaast zien we gelukkig ook veel mensen uit onze doelgroepen. Maar zoals gezegd: het gaat economisch gezien niet best en daardoor vallen de directe resultaten wel een beetje tegen.”

RELATIEBEURS H&M Houtbewerkingsmachi­ nes uit Sneek nam verleden jaar de activiteiten van Nico Duin Machines uit Wormerveer over.

Dit bedrijf maakte sinds 1955 standaardma­ chines en speciaalmachines voor de houtver­ werkende en -bewerkende industrie. H&M ­beschouwde die activiteiten als een goede aan­ vulling op het eigen gamma van producten en werkzaamheden. Hoewel er vorig jaar al over de

transactie werd gecommuniceerd, werd de vak­ beurs in Hardenberg aangegrepen om de bood­ schap nogmaals te verkondigen.

René Klabbers: “Om nog wat aandacht te vra­ gen voor onze overname van de activiteiten van Nico Duin Machines hebben we een opsluit­ bank in de stand gezet. Het betreft een compact exemplaar, want doorgaans zijn dergelijke ma­ chines te groot om mee te nemen naar een beurs als deze. Buiten dat is dit een relatiebeurs waar je niet even een dozijn machines etaleert.

We spreken met name een hoop klanten uit het noorden van Nederland. Met betrekking tot Nico Duin Machines: we deden al veel zaken met die onderneming, en op zeker moment kon de firma geen opvolger vinden. Als bedrijf dat eveneens zelf machines bouwt, zag men in H&M een geschikte partij om het bedrijf over te nemen. Sinds die tijd maken wij de machines van Nico Duin, en dat gaat goed.”

Toch bleek het geen slecht idee die overname nog even in herinnering te roepen. “De website met alle oude contactinformatie van Nico Duin Machines is door ons, vanwege de naamsbe­ kendheid, in de lucht gehouden. Uiteraard staat de telefoon wel doorgeschakeld naar Sneek, maar mensen denken dan niet zelden dat ze het verkeerde nummer hebben ingetoetst. Daaruit, en uit de respons van de beursbezoekers, blijkt dat veel mensen toch nog niet weten hoe het zit.

Niettemin zijn de reacties die we hier krijgen al­ lemaal positief”, aldus Klabbers.

Overigens was er wel enige twijfel over deel­ name dit jaar. “De beurs wordt toch immers steeds kleiner, ook nu weer. Uiteindelijk zijn we echter uitgegaan van het feit dat we tot op heden altijd een positieve beurs hebben ge­ draaid en dat verwachten we ook nu weer te doen. Maar het zou geen slecht idee zijn de beurs eens in de twee jaar te houden.” n

19 APRIL 2013 • Nummer 8 • Jaargang 66 • HoutWereld

1302483_HOUTWERELD 08.indd 23

15-04-13 14:00

24

ProJeCt

W

at hout allemaal voor fraais teweeg kan brengen in een renovatieproject is goed te zien op de vernieuwde Woudestein-campus van de rotterdamse erasmus universiteit.

Het kille beton van de bestaande gebouwen wordt ‘opgewarmd’ en ‘verlicht’ door Amerikaans rood eiken. Grappig is dat het beton overal de sporen van het voormalige bekistingshout draagt.

rood eiKeN oP CAmPus WoudesteiN

BETONNEN KOLOSSEN OGEN VrienDeliJker

de hoofdgang.

FOTO’S: JOHN LEWIS MARSHALL/GERARD FRISHERT

Veel studieruimten.

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 8 • 19 aPrIL 2013

1302483_HOUTWERELD 08.indd 24

15-04-13 14:00

25

Onderzoeksuniversiteit Erasmus Rotterdam is internationaal erkend voor zijn onderwijs van hoge kwaliteit. Om die reden is inmiddels ruim één op de drie studenten afkomstig uit overzee­ se landen. Aangezien de universiteit hen graag ook huisvesting van wereldklasse wil bieden, lan­ ceerde men in 2007 een masterplan om de ver­ ouderde, onsamenhangende Woudestein-cam­ pus te moderniseren en zijn capactiteit uit te breiden. De voorzieningen moesten tevens goed toegankelijk zijn en het campusgebouw diende een bruisende en aantrekkelijke plek te worden.

Momenteel beslaat Woudestein 160.000 m2 (16 hectare) en biedt zij onderdak aan circa 23.000 studenten en medewerkers.

In het masterplan is de bestaande lay-out van het universiteitsterrein op de schop gegaan. Het is tijd voor meer groen en meer open ruimten en er komen een winkelcentrum en een studenten­ paviljoen, dat momenteel in aanbouw is en het centrale punt wordt van de campus. Het com­ plete renovatie- en nieuwbouwproject wordt in 2016 afgerond.

ERFGOED Gelegen in het hart van de campus van de Erasmus Universiteit, is Monument Woude­

Rood eiken als rode draad.

stein een cluster van gebouwen die zeer herken­ bare vertegenwoordigers zijn van de grimmige betonnen ‘brutalistische’ architectuur van de jaren zestig en zeventig. De panden liggen rond­ om een plein en behoren formeel tot Rotterdam’s rijke erfgoed van hedendaagse architectuur.

Als onderdeel van het masterplan werd voor de renovatie van deze historische gebouwen van Monument Woudestein in 2004 de hulp inge­ roepen van de Rotterdamse architect Gerard Frishert. Hij kreeg als opdracht de complexen te verbeteren zonder afbreuk te doen aan hun oor­

Overal draagt het beton de sporen van bekistingshout.

19 APRIL 2013 • Nummer 8 • Jaargang 66 • HoutWereld

1302483_HOUTWERELD 08.indd 25

15-04-13 14:01

26

Onder de grote buitenoverstekken schuilt rood eiken.

spronkelijke karakter. Dat deed Frishert. Hij be­ hield de grote ramen waardoor veel daglicht naar binnen stroomt en hij ontwierp een stijlvol interieur waarbij de houten plafonds alle aan­ dacht naar zich toe weten te trekken.

Ten tijde van de bouw van Monument Wou­ destein doneerde de lokale houtindustrie grote volumes merbau dat in stroken op de plafonds werd bevestigd en een donkerbruine afwerking kreeg. De combinatie van grijs beton en zeer donker hout zorgde echter voor een sombere sfeer. Het merbau werd daarom verwijderd en maakte - in overleg met plafondspecialist Derako International - plaats voor de warme tin­ ten van het Amerikaanse rode eiken.

BINNEN- EN BUITENPLAFONDS Gebouw A werd in 2009 als eerste bouwdeel onder han­ den genomen. Het omvat alle kantoren voor de

professoren, alsmede het belangrijkste audito­ rium van de Universiteit: de aula maxima. In Gebouw A is nu 3.500 vierkante meter aan ­plafonds van massief rood eikenhout geïnstal­ leerd, inclusief de buitenplafonds die zijn aange­ bracht onder de overstekken en overdekte voetgangersgebieden.

De 15 x 70 mm grote houten lamellen zijn met behulp van clips gemonteerd op een metalen onderconstructie. Alle onderdelen zijn eenvou­ dig te demonteren, bijvoorbeeld om toegang te krijgen tot de technische installaties die eronder zijn weggewerkt. De uiteinden van de lamellen zijn met elkaar verbonden door een tong- en groefsysteem met gebruikmaking van pennen.

De warme tinten van het rode eikenhout uit de Verenigde Staten contrasteert prachtig met de gedempte grijze tinten van de betonnen ele­ menten. Doordat het beton oorspronkelijk werd gegoten in houten bekistingen, toont het opper­ vlak nog steeds de ruwe nerven van het bekis­ tingshout en de randen waar de planken zaten.

Dit komt vooral tot uiting in het hoofdatrium waar het standbeeld van Erasmus staat: hier loopt het hout van de plafonds bij wijze van spre­ ken door in de betonnen trapleuningen erboven.

Het bronzen beeldhouwwerk van Erasmus is ontworpen door Frishert en heet Desiderius Multiplex.

breken. Ruim 3.000 vierkante meter van dit hout siert de plafonds in de belangrijkste gang, het omvangrijke trappenhuis en in de auditoria en het is verwerkt onder de buitenoverstekken.

Monument Woudestein heeft door al deze ei­ kenhouten stroken ook een aantrekkelijke in­ gang gekregen, waar ingewikkelde patronen zijn gemaakt van houten lamellen die in verschil­ lende richtingen de hoeken, bochten en uitkra­ gingen volgen. Binnenin de entreehal zijn voor de studenten allerlei studieruimten gecreëerd met op maat gemaakte eiken banken. Rood ­eikenhout is tevens verwerkt in de nieuwe ­informatiebalie en in het meubilair van de koffiehoeken.

Afgezien van het standbeeld van Erasmus ont­ wierp Gerard Frishert ook nog twee glazen kunstwerken voor de hoofdentree. Eén daarvan is een drieluik van stalen frames en helder ge­ kleurd geëmailleerd glas (elk 3 x 6 meter) dat dient als scheidingswand. Het andere kunstwerk hangt in de grote gang aan de muur en bestaat uit 85 fraai gekleurde glaselementen die zijn gemonteerd op twee stalen buizen.

(Website: www.americanhardwood.org) n

TWEEDE GEBOUW Het volgende pand dat op de renovatielijst stond, was het in september 2012 heropende Gebouw C. Het beschikt over twee zalen (met 450 of 350 zitplaatsen) en tal van ruimten zodat in totaal 2.300 studenten er colleges en seminars kunnen bijwonen. Ook in Gebouw C mocht het rode eikenhout niet ont­ HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 8 • 19 APRIL 2013

1302483_HOUTWERELD 08.indd 26

15-04-13 14:01

www.interzum.com Meubelvervaardiging Interieurbouw Keulen

De toekomst begint hier.

interzum

13 t/m 16. 05. 2013 Nieuw: maandag t/m donderdag !

World’s Leading Event

Grote successen hebben één ding gemeen: liefde voor detail.

De details maken het verschil en dus ook het succes.

De interzum toont alles wat de leveranciers aan de meubelindustrie en de interieurbouw te bieden hebben. Van beslag, glas en licht, oppervlaktebehandelingen, houten materialen en natuurlijke materialen tot leer en bekleding. Als internationale toonaangevende vakbeurs opent de interzum een venster naar de toekomst. De interzum is het trefpunt van de belangrijkste spelers. Doe hier een innovatievoorsprong op en laat u inspireren.

Caberwood MDF is Europa’s oudste en originele MDF, en al bijna een halve eeuw de eerste keus van timmerlieden en meubelmakers, die de plaat waarderen vanwege zijn geschiktheid voor diverse bewerkingen en afwerkingsmogelijkheden.

Verkrijgbaar in twee varianten en in een standaard en vochtwerende uitvoering, is Caberwood MDF geschikt voor uiteenlopende interieurtoepassingen in zowel droge als vochtige omstandigheden, zoals keukens en badkamers.

Tijd en geld besparen !

Online registreren en kaarten kopen. www.interzum.com

RS Vision Expo BV Excl. Vertegenwoordiging van Koelnmesse in Nederland Weena 246, 3012 NJ Rotterdam Tel. 00 31 (0) 10 - 2064850 Fax 00 31 (0) 10 - 2019555 tickets@koelnmesse.nl www.koelnmesse.nl www.rsvisionexpo.nl

90x272-iz13-M3-NL-Houtwereld.indd 1

1302483_HOUTWERELD 08.indd 27

www.norbord.eu

21.03.13 14:37

15-04-13 14:01

IS UW HOUT EUTR CONFORM? DAT VAN ONS WEL! MIDDELS KANTOREN IN 5 WERELDDELEN CONTROLEREN WIJ DE LEGALITEIT VAN AL ONS HOUT. Rest van de wereld

EU markt

Operator/ Importeur

Handelaar

• Verbod op het • invoeren van illegaal hout • • Stelsel van zorgvuldigheidseisen

Detail‐ handelaar

Consument

Bijhouden van • Bijhouden van leveranciers leveranciers Bijhouden van klanten

DLH Nederland BV Correspondentieadres: Noorderlaan 125, 2030 Antwerpen, België, Tel.: +32 3 5426370, Fax: +32 3 5421894 info.nederland@dlh-group.com, www.dlh-nederland.com

1302483_HOUTWERELD 08.indd 28

15-04-13 14:01

ProduCtNieuWs

29

schuurmachine

Co2-negatief

imbema rhiwa introduceert de mirka deros 650CV, een lichtgewicht elektrische handpalm-schuurmachine zonder transformator.

Volgens onderzoek valt de Co2-uitstoot van Accoyahout lager uit dan die van de meeste andere bouwmaterialen. raamkozijnen van Accoya zijn nu geclassificeerd als Co2negatief gedurende hun hele levenscyclus.

Met een gewicht van 1 kg en een hoogte van 9,6 cm is de Mirka Deros twee keer zo licht en com­ pact als andere schuurmachines in zijn klasse, aldus de leverancier.

Hierdoor is de elektrische schuur­ machine ook geschikt voor het schuren van moeilijk bereikbare plekken in krappe ruimten.

Dankzij de ingebouwde borstelloze

motor heeft de Mirka Deros vol­ doende vermogen om elke klus snel te klaren. Zijn prestatie is vergelijk­ baar met een conventionele 500 W elektrische schuurmachine. Dit zorgt voor een constante snelheid, zelfs onder zware belasting. De motor is waterdicht, beschermt tegen vuil en stof en vereist zeer weinig onderhoud. Het ontbreken van een transformator en luchtslang zorgt voor extra wendbaarheid. De Mirka Deros 650CV is voorzien van een nieuw type steunschijf met een centrale luchtinlaat, waardoor de luchtstroom verbetert en het stof nog sneller afgezogen wordt.

Website: www.imbemarhiwa.nl

Betonanker en houtschroef Nieuw van HeCo-schrauben is de multi-moNti-timberConnect (mms-tC), een schroefanker en houtschroef in één. dit maakt hem interessant voor de gevelbouw, dakbouw en renovatiesector.

In het assortiment van HECO­ Schrauben zat al een schroefanker, de MULTI­MONTI genaamd. Nadat de gebruiker een gat in het beton of metselwerk heeft geboord, kan hij hem meteen ­ zonder plug, che­ misch anker of spreidanker ­ in het beton draaien. Doordat de nieuwe MMS­TC de eigenschappen van een schroefanker met een hout­ schroef samenvoegt, bevestigt hij eenvoudig en veilig houten bouw­ elementen op beton of metselwerk.

Hij kan hogere overdraagbare dwarslasten aan in vergelijking met traditionele bevestigingsmiddelen, zo stelt HECO. Bovendien zijn de overdraagbare dwarslasten niet af­ hankelijk van de dikte van het montage­onderdeel.

De TimberConnect bezit alle eigen­ schappen van de schroefdraad van de MULTI­MONTI. Zo hoeft de ge­ bruiker geen rekening te houden met een draaimomentcontrole, zijn er geen uithardingstijden nodig en mag de schroef dicht bij een rand geplaatst worden. Het eerste deel van de schroefdraad is geschikt voor de verankering in het beton en

het tweede deel (onder de schroef­ kop) is ontwikkeld voor de bevesti­ ging in hout. De kleine schroefkop kan in het hout verzonken worden.

Hierdoor is het schroefanker bruik­ baar voor alle houtdikten. De schroef is ideaal voor het bevestigen van houten constructies op massief metselwerk en beton, voor de mon­ tage van balken in het algemeen en voor het vastmaken van muurplaten op beton.

Website: www.heco-schrauben.de

Uit de nieuwste ‘cradle­to­gate’­ analyse van het geacetyleerde hout, uitgevoerd door het in klimaatver­ andering gespecialiseerde advies­ bureau Verco, is gebleken dat de CO2­uitstoot van Accoya aanzien­ lijk lager ligt dan die van de meeste andere bouwmaterialen, waaronder allerlei duurzaam geproduceerde soorten hardhout.

Verco’s CO2­update volgt op een ‘cradle­to­gate’­analyse die in 2009 werd uitgevoerd. Sindsdien, zo vermeldt het rapport, heeft de fa­ brikant van Accoya, Accsys Tech­ nologies, aanzienlijke vooruitgang geboekt met het “bijstellen van al­ lerlei productieparameters in haar continue streven de milieupresta­ ties en algehele kwaliteiten van het hout te verbeteren”.

De huidige milieu­effecten van het Accoya­productieproces werden vergeleken met die van andere veel­ gebruikte bouwmaterialen, zoals beton, PVC, staal, aluminium, MDF en multiplex, evenals allerlei duur­ zaam geproduceerde hardhout­ soorten, bijvoorbeeld azobé en rode meranti. Daaruit bleek dat de CO2­ uitstoot van Accoya, zoals momen­ teel verkrijgbaar, aanzienlijk lager is dan die van deze materialen.

Verco onderzocht tevens de moge­ lijke milieu­effecten ­ wat betreft de uitstoot van broeikasgassen ­ van Accoya gedurende de hele levens­ cyclus. Het rapport vermeldt dat de hoge sterkte­gewichtverhouding van Accoya, de onderhoudsarme ei­

genschappen gecombineerd met het hogere CO2­absorptievermo­ gen door de langere houdbaarheid en de goede recycleerbaarheid ge­ durende de levenscyclus de milieu­ vriendelijkheid van Accoya nog ver­ der kunnen versterken.

In een later door de TU Delft uit­ gevoerde ‘cradle­to­grave’ CO2­uit­ stootanalyse zijn deze levenscy­ clusaspecten meegewogen. Deze studie wijst uit dat Accoya­raam­ kozijnen gedurende de hele levens­ cyclus van het product CO2­negatief zijn. Dit is voornamelijk te danken aan de beperkte emissies in de pro­ ductiefase en de positieve CO2­ afscheidingseffecten gedurende de lange levenscyclus van dit duurzame geacetyleerde houtproduct.

Website: www.accoya.com

Komo-dak linex Prefab daksystemen te Hulst heeft als eerste het sKH-Komo attest-met-productcertificaat ‘Houtachtige dakconstructies’ verkregen.

Het nieuwe KOMO­certificaat verzekert de klant ervan dat de prefab kappen die uit de Linex­ fabriek komen voldoen aan alle eisen van het nieuwe Bouwbesluit.

Linex Prefab Daksystemen ad­ viseert, produceert en verkoopt prefab daksystemen en dakkapel­ len ten behoeve van de gehele

Nederlandse en Belgische woning­ bouwmarkt, zowel nieuwbouw als renovatie. Het bedrijf en de men­ sen hebben inmiddels meer dan twintig jaar ervaring met prefab daken en alles wat daarmee te maken heeft.

Website: www.linexprefabdak.com

19 aPrIL 2013 • Nummer 8 • Jaargang 66 • HoutWereld

1302483_HOUTWERELD 08.indd 29

15-04-13 14:01

ProbosBosbericht2013-03-HW-buiten.pdf 4-4-2013 15:53:39

30

AGENDA

MEM o

Drie Groene Dagen

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

nemers krijgen een overzicht van de 18 T/M 20 APRIL 2013 meest ontwikkelde duurzame innova­ ‘Nederlandse Restauratiebeurs 2013’ in Brabanthallen Den Bosch.

De tweede editie van de Nederlandse tieve bouwconcepten die leiden tot duur­ Website: www.restauratiebeurs.nl Jacht Manifestatie betrekt middels de zame, zeer energiezuinige en energie­ Drie Groene Dagen de ‘groene sector’ in pluswoningen. De bijeenkomsten vinden haar concept. Het event vindt plaats van 25 APRIL 2013 plaats op elf locaties in het land. In het 7 tot en met 9 juni 2013 op de Bosweide Bijeenkomst ‘Duurzaam bouwen, een kwestie van Doen: ecologische en biobased programma wordt ingegaan op de con­ in Natuurpark Berg en Bos te Apeldoorn, bouwmaterialen’ op Hogeschool Arnhem. cepten voor passiefhuis, active house, van oudsher de locatie van de bekende Website: www.energieneutraalbouwen.nl installatie-arm bouwen, concept house Bosbouwdagen. Het vizier wordt gericht omopdejachtduurzaamheidsprestatie vanzowel gebouwen van reïntegratie, reclassering, en aanpassingen aan bestaande bouw. Inleertrajecten en natuurliefhebbers, 6 T/Men10 MEI 2013 enkele uren, van 15.30 tot 18.30 uur, hobbymatig als professioneel.

‘Ligna’, internationale vakbeurs voor houtbewerkings- en bosbouwtechnologie in te bepalen, eisen geformuleerd. Deze eisen dergelijke. Dit biedt kansen voor het sorteren, wordt verteld welke afwegingen er zijn Bedrijven die actief zijn in terreinbeheer Hannover (D). zouden kunnen kap, worden uitgebreid ten en terug op de een markt brengen van om een project volgens en -inrichting, houtopbrengst, hout­bate gemaaktklaarmaken Website: www.ligna.de concept teKringloopwinkels ontwikkelen. Welke boombewerking, oplei­deze bepaaldsloophout. vanwalonderhoud, hergebruik. Het slopen wordt voor kunnen het leverde die keuze En dingen en cursussen zullen scharen 13 T/M 16 MEI 2013 gecertificeerde bedrijven danzich echter wel voordelen initiatief nemen tot eenop? oplossing door tegen welke knelpunten liepen de spre­ onder de deelnemers. Hun aanbod ‘Interzum’, internationale toeleveringsvakbeurs aan de meubelindustrie en duurder. dan ook alleen gebeuren de aan? contracten aan te gaan met de gemeente, bestaatDit uit zal bosbouwmachines, mechani­ als kers interieurbouw in Keulen (D). satie, tuin- enhetparkmachines, www.bouwlokalen.nl opdrachtgever eist, hetzij uitbescher­ hoofde vanWebsite:sociale werkplaatsen en commerciële Website: partijenwww.interzum.com mende kleding, gehoorbescherming, wettelijke eisen hetzij als gevolg van het feit zoals slopers en sorteerders. Door samenwerwegmarkeringen, jonge aanplant, wild­ 15 MEI 2013 Duurzaam bouwen datakkerzaden opdrachtgevers zich hiervoor verantwoordeze partijen kan verwach- ‘CE-markering en machineveiligheid: pure (juridische) noodzaak?’ door en dergelijke. Het event SBR en king CURtussen B&I organiseren op 27 junier naar Bijeenkomst Van sloophout gemaakte tafel in kringloopwinkel van gaatachten. gepaard seminars, internatio­ het eerste Bouwcampus Duurzaam­ delijk In met tijden van malaise in de bouw ting tot meer rendabele business casesNEN in Delft.

Stichting Schroeder in Den Haag. (foto Manon Hekman) nale zaagwedstrijden en demonstraties.

Website: www.nen.nl/trainingnoodzaakcemarkeren heidscongres in de Rijtuigenloods te zal dit vanzelfsprekend niet op vrijwillige basis gekomen worden. Hergebruik creëert op deze Amersfoort. Aan de hand van duurzame Website: www.groenedagen.nl van de grond komen. Belangrijk is dus dat alsuccesverhalen wijze werkgelegenheid, een doel dat bij 30het MEI 2013 in de bouw en GWWgebouwen:waarden beleid en praktijk’ doorer SBKbijinde Jaarbeurs sector lokale wordt bestuur duidelijkminstens hoe doorzointe­ Energiezuinige toegevoegde wanneer sloopUtrecht. vóór in het proces van sloop gevels ingezet wordt op interessantSeminar is als ‘Milieuprestatie Website: www.bouwkwaliteit.nl graal samen te werken een toekomstbe­ Ingenieursbureau Evan Buytendijk ver­ direct al gericht wordt op hergebruik. Op dit hergebruik.

Zodra sloop- of ‘Energie­ afvalhout één In Den Haag heeft stendig,positieve duurzaammilieueffecten. resultaat kan worden zorgt op 18 juni het de studiedag 1initiatief JUNI 2013 moment is cascadering op deze wijze door Een aantalSchroeder bedrijven in deveelbelovend markt gevelelementen, EPC en Pas­ eenbereikt.Stichting of zuinige enkele malen getransporteerd is (naar een ‘Dag van de Bouw’afvalbedrijven met openstelling van bouwplaatsen aan het publiek door leden van bewijst dat het ondanks de economische sief Huis’ bij het Opleidings­ c entrum weliswaar economisch afvallocatie of milieustraat) raakt deze al zo ontwikkeld met de verkoop van tweedehands Bouwend Nederland. crisis mogelijk is om te groeien. In veel Twente in Rijssen. Ter plekke wordt de onrendabel, maar samenwerking tussen sociale beschadigd dat producthergebruik onmogelijk waaronder sloophout, in een Website: www.dagvandebouw.nl gevallenbouwmaterialen, zijn deze organisaties integraal relatie gelegd tussen de prestatie-eisen aan de slag met duurzaam van passiefhuis en de prestaties van werkplaatsen, gemeente, kringloopwinkels en wordt. eigengegaan bouwmarkt, welke isbou­ gelieerd aan de 3 EN 4 JUNI 2013 wen, met als resultaat een bouwproject (houten) kozijnen, deuren en houtske­ sloopbedrijven biedt perspectief. Hier ligt een kringloopwinkel. In deze winkel biedt men ook Algemene ledenvergadering van de Europese zagerijvereniging EOS in Wenen, van hoge kwaliteit en zicht op nieuwe letbouwelementen op het gebied van Innovatie belangrijke rol voor de (lokale) overheid. En gerenoveerde en van sloophout gemaakte Oostenrijk. opdrachten. de isolatiewaarde. Inzake de kozijnen Website: Door duurzaamheid langer te om ziende verkoop de aandacht naarDuitsland de invloedvindt van In gaat naburige landen,uit zoals niet zonder eigenbelang, want de werkgelemeubels aan.niet Als het gaat vanwww.eos-oes.eu als een losstaand thema, maar integraal het glas op de isolatiewaarde van kozij­ onderzoek plaats naar nieuwe hoog technologenheid is er ook mee gediend. deuren, planken, vloeren en balken is de op te pakken en over de eigen grenzen 5 T/M 7 JUNI 2013 nen. Tevens wordt de koppeling behan­ gische waarbij een perspectiefvolle heen tetweedehandse kijken, kan hetbouwmarkt juist financieel ‘Wood2Build’, internationale vakbeurs voor houtbouw in Namen, België. deld scheidingstechnieken tussen de isolatiewaarden (enhet de hout heel aantrekkelijk zijn om te kiezen voor Website: www.wood2build.com termen Uw en Ufr) en de eisen van het ontdaan wordt van verontreinigingen zoals In algemene zin, zo is gebleken, ligt er een weg. De kennis die deze koploper opdoet is het een duurzaam bouw- of GWW-project.

Bouwbesluit, zoals de EPC. De vakmee­ oude verflagen.

Deze studie heeft dit niet rol bij overheden om het tij te waard als voorbeeld te dienen voor andere Aan bod komen onderwerpen als duur­ 5 T/M 8 JUNIbelangrijke 2013 ting is bedoeld voor bedrijfsleiders, ver­ zame waarde ‘Elmia Wood’, internationale Jönköping, Zweden. koopmedewerkers buitenbinnen­ nader in kaart gebracht, maaren waarschijnlijk keren. Tenbosbouwvakbeurs eerste zou dein marktverstorende regio’s.creëren, structuren voor samenwerking die verantwoord bouwen Website: www.elmia.se dienst, calculatoren, tekenaars en zijn deze technieken de eerste jaren (nog) niet werking van subsidies voor bio-energiecenverder helpen, toekomstscenario’s, werkvoorbereiders - allen werkzaam in Conclusies economisch toepasbaar.

Daaromofisbouw. het lastigbusinesscases, trales moeten worden onderkend. Wanneer koplopers en meer. de timmerbranche, houthandel 18 JUNI 2013 kost 435 euro.

Studiedag gevelelementen, en Passief Huis’ doorbehoort, IEB in www.sbr.nl marktomstandigheden zijn momenteel niet‘Energiezuinige hetDeelname toekomstperspectief hiervan te schetsen.Website:De afschaffing niet tot EPC de mogelijkheden Website: www.evanbuytendijk.nl Opleidingscentrum Twente te Rijssen. gunstig voor grootschalige en meer hoogBij stijgende marktprijzen voor ‘eerstehands’ zouden er ook subsidies voor hoogwaardiger Website: www.evanbuytendijk.nl

waardige recycling van sloophout door hout is het wel interessantbouwen de ontwikkelingen Zie ‘Agenda’ Energiezuinig op www.houtwereld.nl voor

doeleinden (cascadering) beschikbaar moeten

SBR organiseert van april tot en met juni een serie BouwLokalen over ‘Ener­ Richting consumentenmarkt via de gieplus bouwen en renoveren’. De deel­

zouden gedragscodes of invoering van wette-

& renoveren nader in beeld te brengen.

JUNI 2013 een complete, actuele en opsomming van afvalbedrijven afvalinzamelaars.

De27 arbeid komen, bijvoorbeeld voor de productie van ‘Bouwcampus Duurzaamheidscongres’ door SBR en CUR in Amersfoort. interessante vakbeurzen, bijeenkomsten is te duur en de marges zijn te laag. Op langere meubels uit gebruikte houtvezels. Daarnaast Website: www.sbr.nl en evenementen.

termijn, ook afhankelijk van de marktprijzen

8 T/M 10 SEPTEMBER 2013 kringloopwinkel? voor nieuw hout, belooft technische innovatie lijke eisen bij het slopen en bouwen een goede ‘Spoga & Gafa’, tuinbeurs in Keulen (D).

ADVERTEERDERSINDEX Zoals hierboven aangegeven is hergebruik van in de vorm van nieuwe zuiveringstechnieken impuls kunnen geven. Dit kan zich gaan terugWebsite: www.spogagafa.de Adverteerder Adverteerder Pag. steeds sloophout in algemene zin commercieel een oplossing te kunnenPag. bieden. Nederlandse betalen bij een toenemende vraag vanuit de 17 T/M 19 SEPTEMBER 2013 Nijgh 10 Dekker Hout 2 minder haalbaar. Daarvoor zijn de opbrengsten bedrijven zouden hiervoor aansluiting kunnen markt wanneer de recessie op haar retour is.

‘Ecobouw’, kennis- en beursevent over integraal duurzaam bouwen in de Jaarbeurs Norbord 27 DLH 28 te laag en de arbeidskosten te hoog. In zoeken bij onze oosterburen.

Utrecht.

Typhoon 28 Fetim 36sociale Website: www.ecobouw.net Vezelpers 10 Homé 35 Jaap van den Briel werkplaatsen kan dit soort werk (deels) Woodgrip 10 Houtex 10 Heeft u aankondigingen of mededelingen voor deze rubriek, gesubsidieerd uitgevoerd worden in het kader Eppo Bolhuis (consultant Belmaco B.V.) In de markt zelf zijn er meer mogelijkheden en Woodimex 10 KölnMesse 27 dan kunt u die zenden naar: houtwereld@nijgh.nl of Zwart 10 Lange, De 10 Redactie Houtwereld, Postbus 122, 3100 AC Schiedam.

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 8 • 19 APRIL 2013

1302483_HOUTWERELD 08.indd 30

15-04-13 14:01

d

n

door

Utrecht.

en van

e

Inzetten op hergebruik van sloophout Meer hoogwaardige recycling is goed voor milieu en economie, zo geeft het milieubeleid al enige jaren aan. De actuele wens om tot meer ‘cascadering’ in de houtketen te komen, bouwt inherent verder op deze propositie. Maar wat zijn de ontwikkelingen en kansen in de markt? Eind 2012 heeft Stichting Probos dit in opdracht van AgentschapNL nader onderzocht voor sloophout. Meer samenwerking tussen private en publieke partijen blijkt perspectief te bieden in een moeilijke markt.

urs

2013 nr. 3

1302483_HOUTWERELD 08.indd 31

15-04-13 14:01

ProbosBosbericht2013-03-HW-binnen.pdf 4-4-2013 15:50:10

Inzetten op hergebruik van sloophout Veel studies

Het project had als doel nieuwe mogelijkheden

stellen dat door

te verkennen voor product- en materiaalherge-

meer hergebruik

bruik met sloophout. Voor het project zijn de

van sloophout,

auteurs in gesprek gegaan met verschillende

dus door

actoren zoals ondernemers en hun vertegen-

scheiding bij de

woordigers. Er is gesproken met bedrijven die

bron, maar ook

sloophout verwerken en met potentiële

door materiaal-

afnemers. Ook is leveranciers van technologie

hergebruik vanuit

gevraagd hoe het scheiden van sloophout

de afvalketen, er

technologisch verbeterd zou kunnen worden.

nog grote

Ten slotte is er literatuurstudie verricht naar

milieuwinst te

rendabele aanwendingen van sloophout en is

behalen is ten

G

700

A

600

Hoeveelheid (in kton)

Scope van het project

g

500

g NL hergebruik

400

NL energie

300

Bui hergebruik

200

Bui energie

I

v

i

s

d

100

k 2007

2008

2009

2010

g

2011

Figuur 1. Afzetmarkten van afvalhout in de periode 2007 – 2011 in kton (cijfers Ecoplanet, Bron: Probos, 2013)

s

p

er gezocht naar potentiële afnemers in de kring

opzichte van

C

van palletproducenten, timmerfabrikanten en

verbranding voor energieproductie. Als het

direct verbrand worden, maar eerst voor

s

M

handelaren.

gaat om afvalhout gaat het in de Nederlandse

andere doeleinden gebruikt. IVAM noemt als

i

afvalketen om grote hoeveelheden. Probos

mogelijkheden onder andere producten

v

gemaakt uit composieten (kunststof-hout-

w

Y

v

De sloophoutketen

schat dat de jaarlijkse productie schommelt

MY

Onder sloophout wordt verstaan: het hout dat

tussen de 1.200 en 1.500 kton. Deze stroom

verbindingen) en het recyclen van gebruikte

E

CY

vrijkomt bij de sloop van woningen en (bedrijfs)

komt vooral voort uit bouw- en sloopactivitei-

vloerbalken. CE Delft merkt echter op dat de

h

gebouwen. Het grootste deel komt in de

ten en het afdanken van houten

subsidies op het gebruik van houtvezels voor

m

afvalketen terecht, de rest wordt direct bij de

verpakkingen1. Tot 2008 werd afvalhout voor

biomassacentrales de markt ten nadele van

s

bron geselecteerd voor hergebruik. Voor balken

een belangrijk deel geëxporteerd. Sindsdien

cascadering verstoren. Zij bepleiten subsidies

t

en goede houten vloeren ligt de tweedehands

zijn er drie grote bio-energiecentrales (BEC’s)

voor het gebruik van sloophout in “nieuwe”

e

markt open. Voor het resterende hout, wanneer

gebouwd en is de energetische toepassing

producten en materialen. Het Institute for

e

eenmaal in de afvalketen opgenomen, wordt

enorm toegenomen. Dit wordt inzichtelijk

Energy and Environmental Research te

a

onderscheid gemaakt in drie categorieën, te

gemaakt in figuur 1, waar de afzetmarkten

Heidelberg (IFEU) heeft aangetoond dat de

n

weten A-, B- en C-hout (zie kader).

van afvalhout in de periode 2007 – 2011 in

impact op het milieu van de meeste houtke-

d

kton worden gepresenteerd. Het deel dat

tens lager is naarmate er meer gebruiksstap-

wordt geëxporteerd (Bui) gaat naar

pen, ofwel cascades, zijn voordat het hout

V

bio-energiecentrales in Duitsland en België en

aangewend wordt voor energie als eindge-

w

naar spaanplaatfabrieken, voornamelijk in

bruik.

g

CM

CMY

K

Houtafval kent drie categorieën: A-hout: ongeverfd en onbehandeld hout; B-hout: niet onder A- en C- vallend hout waaronder geverfd, gelakt en verlijmd hout; C-hout: geïmpregneerd hout, zijnde behandeld hout waar stoffen al dan niet onder druk zijn ingebracht om de gebruiksduur te verlengen: gecreosoteerd hout, gewolmaniseerd hout en hout met andere gebruiksduur verlengende behandelingen.

Recycling van sloophout; een wenkend perspectief?

Bron: BVOR, 2012. Warmte uit hout: een handreiking voor

gebruik, door de auteurs ook als ‘cascadering’

initiatiefnemers van bio-energie installaties. Wageningen.

aangeduid, zorgt er voor dat houtvezels niet

1302483_HOUTWERELD 08.indd 32

België.

In een aantal onderzoeksrapporten2 wordt aangegeven dat hoogwaardige recycling van B-hout mogelijk is. Een hoogwaardiger

b 1 Boosten, M., J. Oldenburger, 2012. Op weg naar 32 PJ uit bos, natuur en de houtketen in 2020. Stichting Probos, Wageningen.

2 CE-Delft, 2012. Cascading of Biomass, 13 solutions for a Sustainable BioBased-Economy. CE-Delft, Delft., IVAM, 2010.

Milieuanalyses Bouw- en Sloopafval. Eindrapport ten behoeve

b

d

g

b

van prioritaire stromen ketengericht afvalbeleid, Amsterdam.,

o

Gärtner, S.O., Hienz, G., Keller, H., Paulsch, D., 2012. Cascading

p

Use of Wood vs. Energy from Wood – which is more Beneficial for the Environment?. IFEU- Institute for Energy and

v

Environmental Research Heidelberg, Heidelberg, 7 p.

h

15-04-13 14:01

,

.

Grote interesse bij afvalbedrijven

is, of het sloopbedrijf zelf tweedehands

omringende landen. De subsidies op duurzame

Afvalbedrijven en -inzamelaars hebben zeer

materialen verkoopt, komt het materiaal in de

energie staan zo de cascadering, wat voor

grote interesse in alternatieve verwerkingsmo-

regel wel onbeschadigd aan. Er wordt dan al

duurzaamheid een belangrijker doel is, in de

gelijkheden en afzetmarkten voor sloophout.

bij sloop en transport rekening mee gehouden

weg. Het lijkt illusoir in Europees verband te

In feite was het deze interesse die het initiatief

dat het product opnieuw verkocht gaat

bepleiten deze subsidies te verminderen, maar

vormde voor dit project. “Afval is grondstof” is

worden. Opvallend is dat dergelijke bedrijven

de keerzijde zou moeten zijn dat cascadering

in de praktijk geen loze kreet. Het vat precies

aangeven dat deze activiteit steeds minder

dan ook middels subsidies en regelgeving

samen wat veel afvalbedrijven proberen te

rendabel is geworden en dat men deze

wordt ondersteund.

doen. De afzet van vezels bij spaanplaatfabrie-

werkwijze daarom gestaag afbouwt.

Materiaalhergebruik van sloophout blijft tot

ken is de afgelopen jaren echter sterk teruggelopen, als gevolg van de crisis in de bouw-

Afzetmogelijkheden in de houtketen

op heden beperkt tot specifieke sortimenten

sector en toenemende concurrentie met

Het waarom van de moeizame afzet van

zoals balken, vloeren en deuren. De laatste

plaatmaterialen onder meer uit Azië. De

gerecycled sloophout in de houtketen wordt

jaren vindt er, naar voorbeeld van Piet Hein

verwachting is dat er de komende jaren een

duidelijk als potentieel geïnteresseerden, zoals

Eek, een toename plaats in de toepassing van

stabilisatie in het spaanplaatproductievolume

palletproducenten en timmerbedrijven, aan

sloophout in meubels. Vooral (oude) steiger-

in België en Duitsland zal optreden. Gebruik

het woord worden gelaten. Deze bedrijven

planken zijn hiervoor in trek. De vraag is echter

van houtvezels voor energie en/of warmteop-

willen in principe verse grondstof en staan

nog steeds hoe hergebruik op grotere schaal te

wekking blijft daarmee de belangrijkste markt.

afwijzend tegenover het gebruik van tweede-

stimuleren.

Een aantal afvalbedrijven en afvalinzamelaars

hands materiaal. Dit ondanks het voordeel dat

Allereerst zou al bij de sloop systematisch

heeft geprobeerd of producthergebruik

dit hout niet of nauwelijks meer werkt. Men

rekening moeten worden gehouden met

mogelijk was. Bijvoorbeeld door nog in goede

geeft de voorkeur aan schoon materiaal en

hergebruik van het hout. Daarvoor liggen er

staat verkerende pallets of balken uit de berg

klanten zouden doorgaans ook geen produc-

mogelijkheden. De sloopsector is namelijk

te halen, te sorteren en te verkopen. Dit kost

ten wensen die gemaakt zijn van tweedehands

bezig met certificering. Daarvoor zijn er met

echter veel moeite, is daarmee kostbaar en de

hout.

BREEAM-NL, zijnde een beoordelingsmethode

ervaring leert dat de verkoop moeilijk is, afgezien van verkoop van beperkte omvang in

Presswood, een bedrijf in Ermelo dat grote

niche markten, zoals voor kunst- of renovatie-

hoeveelheden A- en B-hout verwerkt tot

doeleinden.

pallets en tot klossen voor pallets, is een gunstige uitzondering. Hun techniek bestaat

Vaak moeten de spijkers e.d. uit het sloophout

eruit dat onder hoge druk houtvezels in de

worden verwijderd en de balk of plank

gewenste vorm wordt gebracht. Zij hebben

geschaafd en eventueel gezaagd worden. Veel

geprobeerd meer producten te ontwikkelen die

bedrijven hebben de ervaring dat het

met deze techniek te produceren zouden zijn,

bouw/sloopbedrijf de goede stukken hout al bij

maar dit blijkt lastig. De redenen daarvoor zijn

de bron uitsorteren en deze zelf weer

vooral de hoge kosten van mallen die gemaakt

gebruiken of verkopen. Datgene wat arriveert

moeten worden voor ieder nieuw product en

bij de verwerkers is vaak al enkele keren

de relatief hoge prijs die de grondstof heeft

overgeheveld met een kraan, waarbij het

gekregen in vergelijking met een aantal jaren

product (verder) beschadigd is geraakt. Ook dat

geleden. Dit is vooral veroorzaakt door de

vermindert de kans op hergebruik. Wanneer

toenemende gesubsidieerde afzet bij

het sloop- en sorteerbedrijf in dezelfde handen

bio-energiecentrales, zowel in Nederland als in

1302483_HOUTWERELD 08.indd 33

Houtafval (foto Mark van Benthem, Probos)

15-04-13 14:01

ProbosBosbericht2013-03-HW-buiten.pdf 4-4-2013 15:53:39

om de duurzaamheidsprestatie van gebouwen

van reïntegratie, reclassering, leertrajecten en

te bepalen, eisen geformuleerd. Deze eisen

dergelijke. Dit biedt kansen voor het sorteren,

zouden kunnen worden uitgebreid ten bate

klaarmaken en terug op de markt brengen van

van hergebruik. Het slopen wordt voor deze

sloophout. Kringloopwinkels kunnen het

gecertificeerde bedrijven dan echter wel

initiatief nemen tot een oplossing door

duurder. Dit zal dan ook alleen gebeuren als de

contracten aan te gaan met de gemeente,

opdrachtgever het eist, hetzij uit hoofde van

sociale werkplaatsen en commerciële partijen

wettelijke eisen hetzij als gevolg van het feit

zoals slopers en sorteerders. Door samenwer-

dat opdrachtgevers zich hiervoor verantwoor-

king tussen deze partijen kan er naar verwach-

delijk achten. In tijden van malaise in de bouw

ting tot meer rendabele business cases

zal dit vanzelfsprekend niet op vrijwillige basis

gekomen worden. Hergebruik creëert op deze

van de grond komen. Belangrijk is dus dat al

wijze werkgelegenheid, een doel dat bij het

vóór in het proces van sloop ingezet wordt op

lokale bestuur minstens zo interessant is als

toegevoegde waarden wanneer er bij de sloop

Van sloophout gemaakte tafel in kringloopwinkel van Stichting Schroeder in Den Haag. (foto Manon Hekman)

hergebruik. Zodra het sloop- of afvalhout één

positieve milieueffecten. In Den Haag heeft

direct al gericht wordt op hergebruik. Op dit

C

of enkele malen getransporteerd is (naar een

Stichting Schroeder een veelbelovend initiatief

moment is cascadering op deze wijze door

M

afvallocatie of milieustraat) raakt deze al zo

ontwikkeld met de verkoop van tweedehands

afvalbedrijven weliswaar economisch

Y

beschadigd dat producthergebruik onmogelijk

bouwmaterialen, waaronder sloophout, in een

onrendabel, maar samenwerking tussen sociale

wordt.

eigen bouwmarkt, welke is gelieerd aan de

werkplaatsen, gemeente, kringloopwinkels en

kringloopwinkel. In deze winkel biedt men ook

sloopbedrijven biedt perspectief. Hier ligt een

Innovatie

gerenoveerde en van sloophout gemaakte

belangrijke rol voor de (lokale) overheid. En

In naburige landen, zoals Duitsland vindt

meubels aan. Als het gaat om de verkoop van

niet zonder eigenbelang, want de werkgele-

onderzoek plaats naar nieuwe hoog technolo-

deuren, planken, vloeren en balken is de

genheid is er ook mee gediend.

gische scheidingstechnieken waarbij het hout

tweedehandse bouwmarkt een perspectiefvolle

ontdaan wordt van verontreinigingen zoals

weg. De kennis die deze koploper opdoet is het

In algemene zin, zo is gebleken, ligt er een

oude verflagen. Deze studie heeft dit niet

waard als voorbeeld te dienen voor andere

belangrijke rol bij overheden om het tij te

nader in kaart gebracht, maar waarschijnlijk

regio’s.

keren. Ten eerste zou de marktverstorende

CM

MY

CY

CMY

K

zijn deze technieken de eerste jaren (nog) niet

werking van subsidies voor bio-energiecen-

economisch toepasbaar. Daarom is het lastig

Conclusies

trales moeten worden onderkend. Wanneer

het toekomstperspectief hiervan te schetsen.

De marktomstandigheden zijn momenteel niet

afschaffing niet tot de mogelijkheden behoort,

Bij stijgende marktprijzen voor ‘eerstehands’

gunstig voor grootschalige en meer hoog-

zouden er ook subsidies voor hoogwaardiger

hout is het wel interessant de ontwikkelingen

waardige recycling van sloophout door

doeleinden (cascadering) beschikbaar moeten

nader in beeld te brengen.

afvalbedrijven en afvalinzamelaars. De arbeid

komen, bijvoorbeeld voor de productie van

is te duur en de marges zijn te laag. Op langere

meubels uit gebruikte houtvezels. Daarnaast

Richting consumentenmarkt via de kringloopwinkel?

termijn, ook afhankelijk van de marktprijzen

zouden gedragscodes of invoering van wette-

voor nieuw hout, belooft technische innovatie

lijke eisen bij het slopen en bouwen een goede

Zoals hierboven aangegeven is hergebruik van

in de vorm van nieuwe zuiveringstechnieken

impuls kunnen geven. Dit kan zich gaan terug-

sloophout in algemene zin commercieel steeds

een oplossing te kunnen bieden. Nederlandse

betalen bij een toenemende vraag vanuit de

minder haalbaar. Daarvoor zijn de opbrengsten

bedrijven zouden hiervoor aansluiting kunnen

markt wanneer de recessie op haar retour is.

te laag en de arbeidskosten te hoog. In sociale

zoeken bij onze oosterburen.

werkplaatsen kan dit soort werk (deels) gesubsidieerd uitgevoerd worden in het kader

1302483_HOUTWERELD 08.indd 34

Jaap van den Briel

In de markt zelf zijn er meer mogelijkheden en

Eppo Bolhuis (consultant Belmaco B.V.)

15-04-13 14:01

HW Ho

e

Bekantrecht (vallende en vaste breedtes) Plaathout - Verlijmde bladen Vlonderplanken - Vloerdelen Europese Houtsoorten: Europees Eiken - Fins Berken - Thermo-Berken Blank Beuken - Licht gestoomd Beuken - Essen Thermo Essen Noord-Amerikaanse Houtsoorten: Wit Eiken - Rood Eiken - Essen - Hard Maple Soft Maple - Black Cherry (Amerikaans Kersen) Black Walnut (Amerikaans - Yellow Poplar Inzetten op Noten) hergebruik van sloophout - Red Elm - Hickory etc.

Meer hoogwaardige recycling is goed voor milieu en economie, zo geeft het milieubeleid al enigeHoutsoorten: jaren aan. De actuele wens om tot meer ‘cascadering’ in de houtketen Zuid-Amerikaanse bouwt inherent verder op deze propositie. Maar wat zijn de ontwikkelinJatoba - Ipete-komen, Sucupira Preta - Cumaru - Curupay gen en kansen in de markt? Eind 2012 heeft Stichting Probos dit in opdracht van - TigerwoodAgentschapNL - Mandioqueira etc. nader onderzocht voor sloophout. Meer samenwerking tussen private en publieke partijen blijkt perspectief te bieden in een moeilijke markt.

Aziatische en Afrikaanse Houtsoorten: Merbau - Wenge - FCS Teak - Kapur etc.

-

HOMÉ HOUT B.V. 2013 nr. 3

import-export

Postbus 6200 - 4000 HE Tiel Stephensonstraat 16 - 4004 JA Tiel tel: 0344-640020 - fax: 0344-640021 www.homehout.nl - info@homehout.nl HW Homé-alternatief.indd 1 1302483_HOUTWERELD 08.indd 35

12-04-13 10:16 15-04-13 14:01

Tijd- en kostenbesparend!

Schildersbedrijf Verhoeven uit Giessen neemt de proef op de som

UniPrime FSC multiplex spaart veel tijd en geld 3 keer sneller klaar Hoeveel sneller verwerkt UniPrime FSC multiplex vergeleken met de klassieke onbehandelde Okoumé plaat? Om tot een goed vergelijk te komen zijn beide platen door een onafhankelijke partij volgens voorschrift geschilderd.

“Wij hebben graag meegewerkt aan deze proef, want eerst zien en dan pas geloven”, zegt Arwin Verhoeven, bedrijfsleider bij schildersbedrijf Verhoeven Andel BV uit Giessen. “Omdat UniPrime perfect vlak is, aan de voorzijde alleen afgelakt hoeft te worden en aan de achterzijde onbehandeld kan blijven, blijkt de totale doorlooptijd van

UniPrime een derde te zijn van de Okoumé plaat - dus 3 keer sneller klaar!”.

50% voordeliger!

Naast de tijdwinst, blijkt UniPrime ook stevig te besparen op de materiaalkosten. “We hebben tijdens de schilderproef geconstateerd dat we ruim de helft minder verf nodig hadden.

Als je het totale kostenplaatje bekijkt, blijkt dat UniPrime ondanks de hogere aanschafwaarde - 50% voordeliger uit de bus komt! Wij zijn overtuigd.”, concludeert Arwin Verhoeven.

UniPrime FSC Multiplex is een product van FrontsAndFronts.nl; een compleet programma duurzame gevelbekleding met een oplossing voor iedere smaak en situatie. Meer weten? Kijk dan op FrontsAndFronts.nl of bel 020 5805285 (Fetim Professional)

FRONTSANDFRONTS.NL Professionele gevelbekleding

massief kunststof plaat

01_Advertorial_Houtwereld_Uniprime_3xsneller_210x297.indd 1 1302483_HOUTWERELD 08.indd 36

houten gevelpaneel

cementgebonden paneel

11-04-13 10:11 15-04-13 14:01