KOW 13_05_Layout 1 7/30/13 5:42 PM Page 1
Regio Bommelerwaard-Tielerwaard-Maasdriel-Land van Maas en Waal-Arnhem Misc Mischien ischhie ienn weet weet jij hhet et nog nno og wel, w wel el,, de de eerst keer alleen allee n fietsen. fietse fietsenn. Dat was was leuk. leuk. Zonder Zo Zond nder er zijwieltjes, zijw zij wieltjes ieltjes,, niet niet m meer eer ac ach hterop b bij ij pap papa a Dat achterop of mama. mama. Maar ma Maar je kunt kun untt natuurlijk nnat atuu uurlij rlijkk niet niet overal overal zomaar zom zo maar naar nnaa aarr of toe ffietse ietsen. n. Om er nno ou voor voor te zor zorg gen dat dat er ggee eenn ongelukken ong ngel eluk ukke kenn fietsen. nou zorgen geen ggebeuren, ebeure ren, n, zijn zijn er verkeersregels vverkeersre erkeersreggels b be edac achht, waar waar iedereen ied ie deree ereenn zich zich bedacht, aann moet aa moet hho oud udeen. Oo O ok staan staan er verkeersborden vver erkkeers eersb bor ord den la lang ngss de de weg. weeg. w houden. Ook langs Een regels borden E en aantal aanntal van aa vva an deze deze re reg gels eenn b bor ord den hebben hheebb bbeen we we voor vvoo oorr jjullie ullie op een een rijtje ggezet ezet iin nd dee Verkeerskrant Verkeers erkeerskkra rannt “Ki “Kind nd Op Op Weg”. Weg”. “Kind wilt “Kind Op Op Weg” Weg” is een een bonte b bo onte verzameling vverza erzam meli eling ng van van alles w va wat at jij w wil iltt weten over kinderen vanaf w etenn o ete ver het het verkeer, vverkee erkeerr, bestemd bestemd beste md vvoor oor kki ind ndere erenn vva anaf 8 jaar. jaarr. jaa Zo krant geschiedenis Z o kun kun jij in in deze deze kra kran nt alles leze lezenn oover ver d dee ggesc eschhie ied denis weg vvan an verkeers vverkeersbrigadiers, erkeersb bri riggadiers iers,, fiets ffietsvoorzieningen ietsvvoorzie oorzienning ngeen op d dee w we eg een n natuurlijk verkeersregels. Verder nat atuu uurlijk rlijk ook d dee vver erkkeersre eersreggels els.. V erd er der vind vviind jij hier: hhier ier:: handige off je ffiets orde hand ndiige tips hhoe oe je kunt kun untt controleren conntrolere co trolerenn o iets iin n or ord de is is,, hoe hoe worden wor w ord den verkeersborden verkkeers ver eersb bor ord den gemaakt, ggeemaa aakkt, voorrangsafspraken voorrang voorra ngsa saffspra sprakken en over en alles o ver verkeer verkeer en en milieu. m milie ilieuu. Heb jij d da an no nnog og vragen, vvra raggen, dan da dan kun kun jij natuurlijk nnat atuu uurlij rlijkk Heb dan altij d no nnog og terec terech ht b bij ij jo jouu ouders oud uders ers of of leerkracht. leerkkrac leer rachht. altijd terecht Wij wensen weense w senn jou jou veel veel leesplezier! leesplezier ! Wij De Uitgever Uitggever Uit De
2013 2014
Uitgave: MG Media BV
T 040 – 711 38 77 F 040 – 711 38 78
Sint Antoniusstraat 3 5552 LM Valkenswaard
E info@mgmedia.nl I www.mgmedia.nl
Oplage: 10.000 stuks 5 Gebruikte bronnen: VVN, Stichting Verkeersbrigadiers Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Hoewel deze uitgave met de grootst mogelijke zorg is samengesteld kan de uitgever zich niet aansprakelijk stellen voor eventuele fouten en daaruit voortvloeiende consequenties.
KOW 13_05_Layout 1 7/30/13 5:43 PM Page 2
AARDAPPELGROOTHANDEL VAN DEN BOGERT B.V. Korenstraat 15-17 - 5321 GV Hedel T 073 – 599 20 51 I F 073 – 599 43 25
veel n e r e d n i k e Wij wensen d rsgids. e e k r e v e z e d succes met
KOW 13_05_Layout 1 7/30/13 5:43 PM Page 3
3
De eerste verkeersbrigadiers kwamen er in 1947. Dat is al bijna zestig jaar geleden! In die tijd kwam er steeds meer verkeer en daardoor ook steeds meer verkeersongelukken. Vooral kinderen werden hier het slachtoffer van. Politie'&!* (" * * ' (" &'*'&& (* * hierover erg veel zorgen. Hij wist dat er in de Verenigde Staten al jeugdverkeersbrigadiers waren die jonge kinderen hielpen bij het oversteken van straten. De schoolpatrols werden die genoemd. Politieman Sterk heeft daarop samen met de politieman Cohen de verkeersbriga (" * !* ' (" &'* !%($#(" * (*((" (* brigadiers droegen een witte koppelriem en een stopbord. Eerst werden alleen jongens ingeschakeld als verkeersbrigadiers maar al snel daarna mochten de '( ( *## *'(( #(! * ! ("(* ( (!* volgden met het aanstellen van verkeersbrigadiers.
Gouda in 1948, Den Haag, Utrecht, Maastricht en ook Heerlen in 1949. In Nederland zijn nu 38.000 volwassenen en 17.000 jeugdbrigadiers. In wel 400 gemeenten zijn ze actief. En wel 1558 scholen hebben brigadiers. De provincie met de meeste verkeersbrigadiers is Brabant met 13.000 verkeersbrigadiers en op de tweede plaats staat Limburg met 8000 verkeersbrigadiers. Overijssel neemt met 7000 verkeersbrigadiers de derde plaats in en de laatste in de rij is Flevoland met maar 20 verkeersbrigadiers.
(*$(" ( (" !% *)( % $(" ((" " %& (" * staan vaak met een volwassene, omdat *$( %("* * & ("* (*& *((!* *( ("* een voetgangersoversteekplaats met brigadiers, die aan het oversteken zijn of willen gaan oversteken, stop dan.
Zo zit dat met verkeersbrigadiers:
* *("*$(" ((" " %&
diers zijn, steek je bij hen over. Steek pas over als de verkeersbrigadier zegt dat dat mag. Er zijn altijd twee verkeersbrigadiers. Steek tussen hen over.
Verkeerbrigadiers zijn geen agenten van (* # ( * ( * ( (!* (*((!*speciale opleiding*%($# % * * (* # ( *)(*'&%* al vanaf je tiende verkeersbrigadier worden. De burgemeeste stelt verkeersbrigadiers aan en zorgt voor een speciale oranje jas, die je moet dragen en een stopbord. Ook zorgt de gemeente voor
Hier vind je informatie over uitritten, voorrangsafspraken en rechtdoor op dezelfde weg
Voorrangsafspraken Meer weten over voorrangsafspraken? Lees dan verder. Afspraken +*)(*'&%*$##"%&&!*& * (* (* maken krijgt met iemand die achteruit rijdt. +*)(*'&%*$##"%&&!*& * (* (* maken krijgt met iemand die uit een uitrit komt rijden. Rechtdoor op dezelfde weg gaat voor. +*)(*'&%*$##"%&&!*& * (* oversteekt bij een oversteekplaats voor voetgangers (zebrapad). +* ( !(* # *%&& *$##"*%"# (* bocht. +* * (* * (%" (!* * (* bushalte? Dan moet je hem voor laten gaan. +* ('&! * (*#$(" (( * * (* voetgangersoversteekplaats moet je voor laten gaan. +*)(*'&%*$##"%&&!*& *("* iemand van een parkeerplaats weg wil rijden. +* #'* (* *((!* " *# * ! ( *)(*'#( * ( ("((!* voor laten gaan.
Afspraken bij een zebrapad +* * (*# *((!* ( "& & *#$("
steekt, mag je voorgaan. +* ( * (*!&&"*((!* ( "& & * toe, dan moet je voetgangers die (willen) oversteken, voor laten gaan. Nog meer afspraken +*)(*'&%*$##"%&&!*& *((!* auto achter komt rijden. +*)(*'&%*$##"%&&!*& *((!*& #* wil inparkeren of wegrijden van een parkeerplaats. +*)(*'&%*$##"%&&!*& * ('&! * uit een uitrit komt rijden +*)(*'#( *((!* * (* * (* halte wegrijdt, voor laten gaan. +* ! (!*(!*'(! (!* (* ( * kunnen lopen, moet je voor laten gaan als zij willen oversteken. +*)(*'#( *$##""&!% $#(" %(!* voor laten gaan (dat zijn politie, brandweer en ambulance met blauw zwaailicht en sirene). +* #'* (* *((!* " * &!* moet je iedereen van links en van rechts voor laten gaan.
Rechtdoor op dezelfde weg gaat voor Voorrang bij kruispunten Meestal heb je te maken met bestuurders van links en van rechts. De afspraak is: geef voorrang aan bestuurders van rechts. Op dezelfde weg Maar soms ben je met iemand op dezelfde weg en krijg je ook met elkaar te maken. Nu geldt de afspraak: rechtdoor op dezelfde weg gaat voor. Voor bestuurders en voetgangers De afspraak ‘rechtdoor op dezelfde weg gaat voor’ geldt voor bestuurders ĂŠn voor voetgangers. Let op! Ook de #( (! * *( "# (!*(!* *(
paden die gescheiden langs een weg liggen, horen bij die weg. Daar geldt de afspraak dus ook!
Voorrang bij uitritten Wat is een uitrit? Een uitrit is geen echte straat. Maar er kan wel verkeer uitkomen. Voorbeelden van uitritten +* (* %&!%* *((!* ! +* (* %&!%* *((!*%&"&%(* of de oprit voor een garage. +* (* %&!%*$&!*((!*(" +* (* %&!%*$&!*((!* &" (("
plaats. +* (* %&!%*$&!*((!* * '* zone, als je daarbij over een drempel komt. +* (!* &! (% * Bij een uitrit gelden de volgende voorrangsafspraken: +*)(*'&%*$##"%&&!*& * ('&! * uit een uitrit komt rijden. +* #'* (* ( * *((!* " * Dan moet je iedereen van links en van rechts voor laten gaan.
KOW 13_05_Layout 1 7/30/13 5:43 PM Page 4
KOW 13_05_Layout 1 7/30/13 5:43 PM Page 5
5
#"! ! ! ! 4 3442140/1.-4,+1-4/*4)+-4(41-'& *%)4-14(41-'1,$4#%%"401-4+'4 veiliger als je het wel doet. "! ! ! ! 4 344!%4(41-'1,4/*401-4 1"& * + 0-14(41-'*%)$4% '4)%-4 er is. 4 344 / )4/*411,4- 11& "+ 0-+, 1,4(41-'*%)4 zoveel mogelijk rechts. "! ! !
14(41-''-"// 4+'4#11'-% 4"//) 4 /#'4'-%%-41"411,4(41-'4+,4 1-1& 1,) 4 /#'4'-%%-4// 401-4(41-'& padbord bij de strook. 4 344 + )4 14,%%'-41 %%"4/*4 )14(41-''-"// 41,4 14#/1-4 er even uit, ga dan achter 1 %%"4(41-'1, 4 344 + )4% 0-1"41 %%"4% '4)14 (41-''-"// 4,+1-4 "11)4 1& noeg is om naast elkaar op te rijden. 4 344 + .4 / 11 4#/ 1 + 4+,4 )14(41-''-"// 4 344 /"-11"4 + 401-4 +, '4%.& slaan niet voor naar het midden van de weg. 4 344 + 4 /1)4% 0-1"/#4% '4 14 eruit moet om bijvoorbeeld in te halen. 4. Een onderbroken streep ! ! ! ! strook 4 344 '401-4,/)+ 4+'$4#/ 1,4
5.
4
6. 4
"! 4
4
"! 4 9. 4
auto's over de streep en /*4)14(41-''-"// 4"+ )1, 4 Fietsers mogen als het nodig +'$4% -+ )4 +-4)14(41-''-"// Een doorgetrokken streep ! ! ! ! strook 344 -/ '4#/ 1,4,+1-4+,4)14 (41-''-"// 4 /#1, 4 +1-'1"'4 mogen als het nodig is, % -+ )4 +-4)14(41-''-"// De oversteekplaats ! ! 344 -11 4*%'4/ 1"4% '401-4 veilig kan. Zijn er stoplicht1, 4 + 4)%,4-/ 04% -+ )4 /1)4 uit of auto's wel echt stoppen. ! !
344214 %%-4+,401-4#+))1, of rechts staan als je rechtdoor wilt. 344 '4 14 +, '%.4 + -$4 ,4 14 je het beste links in het vak opstellen. ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! 344 / )4 / 11 4#/ 1 + 4 rechts op de weg. Een vluchtheuvel voor ! 344!%4% 11,4/*4)14 0-& heuvel als het echt kan. Dus niet als de vluchtheuvel al helemaal vol staat met %,)1"14(41-'1"' 4
10. Een voorsorteervak voor ! 4 344214#% 4,+1-4+,4)14 //"& sorteervakken gaan rijden als er rechts van de weg een (41-'*%)4/.4(41-''-"// 4+' 4 344 '41"4 10% 14 //"& sorteervakken voor auto's ook voorsorteerstroken voor (41-'1"'4 + ,$4#/1-4 14 1& bruik maken van de voor'/"-11"'-"/ 1,4 //"4(41-'1"' 4 344 '4 14 1 " + 4#%% -4 %,4 de voorsorteervakken of voorsorteerstroken moet je de kant op gaan, die de pijl aanwijst. 4 344 '4 14 1 " + 4#%% -4 %,4 de voorsorteervakken, dan moet je rechts in het voorsorteervak blijven. 4 344 /)"%4 14,%%'-411,4)//"& getrokken streep rijdt, mag je niet meer van voorsorteervak wisselen. 4 344 +1-'4+,4)14 //"'/"-11"& vakken achter elkaar. ##"! ! ! 4 344 /4 "+ 4 14% '4(41-'1"4,+1-4 te maken met het autoverkeer. Dat is veilig en je hoeft niet te wachten op auto's. 12. Eenrichtingsstraat met ! ! ! 4 344 1-4 /1)4/*4-1 1, + 1"' 4
13. Fietsenklemmen 4 344 1-4% -+ )4/*4)%-4 14(41-'4 niet schuin hangt in een (41-'1, 1#$4)//")%-40+ 4 bijvoorbeeld aan een kant %%"4 1*% -4+' 4214 ,-4 daar een slag van in je wiel krijgen. 14. Fietsenstalling 4 344 ,411,4 1-%% )14(41-'1,& stalling loop je minder kans )%-4 14(41-'4 1'-/ 1,4 /")- 4 1-4 14 14(41-'4,+1-4+,411,4 stalling? Let er dan extra /1)4/*4)%-4 14(41-'4 1+ + 4 op slot is. 15. Rechtsaf vrij door rood 4 344 + 4011 4 /1)4 +- 4 344!11.4 //"%, 4%%,4+1)1"& een waar je met het afslaan mee te maken krijgt. 4 344 %% 4 ,4 1401-4 1'-14 % 0-1"41 %%"4 %%,4(41-'1,
Hier vind je een lijst met punten waarmee Het is heel belangrijk om af en toe je ! ! ! ! "! ! ! ! ! ! goed moment. 1. Probeer na elkaar je voor- en achterrem +- 4 1" 1,4)+14 /1) 4 2. + 4/.4 14'- "4,+1-4-14 %% 4'-%%- 4 1,& ' /--14 + .4 14 "/1+1, 4214 ,+1 ,4#/ 1,4 niet tegen het stuur aankomen. 3.4 +14 11-$4'-%%-4// 4 14 %)1 4 1 4-14 %% 4!%4/*4 14(41-'4 +--1, 4 /" 4)%-401-4 midden van je voet op de trappers is. '4)14-"%**1"4 1,1)1,4+'$44#/1-4 14 11,4 bijna gestrekt zijn.
'4 14/*4 14 %)1 4 +-$4#/1-4 14,1-4#1-4 je voeten bij de grond komen. 4. Hoe zit het met je bagagedrager? Heb 14 /1)14',1 +,)1"'4/.411,4(41-'-%'$4)+14 stevig vastzit aan je bagagedrager? 5.4 214' 0// -%'4#/1-4 14% -+ )4% 0-1"/*4 14(41-'4 ,,1,4#11,1#1, 411,4" % 4 mag ook. 6.4 + 4/.4 14 %,)1,4 /1)4/* 1*/#*-4 + ,4 en niet te veel afgesleten zijn. Hangt de ketting niet te slap en zitten de handvatten vast? 7. Doet je bel het? 8. Zorg voor trappers met een stroef
oppervlak. Zo glijden je voeten niet van de trappers. 9. Controleer ten slotte of je voor- en achterlicht het doen. En heb je een "/)14% 0-1""1 41 -/"$4 1 14-"%**1"& "1 41 -/"1,41,4 + "1 41 -+1 4
KOW 13_05_Layout 1 7/30/13 5:43 PM Page 6
KOW 13_05_Layout 1 7/30/13 5:43 PM Page 7
7
Oversteken is op zichzelf niet zo moeilijk, maar wel als je met een drukke weg te maken hebt. Dan kan oversteken wel eens levensgevaarlijk zijn! Hieronder zie je een aantal tips hoe jij veilig kunt oversteken. Zo steek je over bij geparkeerde auto’s ,+*)('+&%$+#"+!"' "" #"+ )( ,+ %$ +( +" +%" #+% +#"+ )(+ %) + %"+ % + dan misschien wegrijden. ,+ +" +%" #+% +"" + )(+ %) + (('+$"+ naar een andere plek om over te steken. ,+ %)+" + %" #+% +#"+!"' "" #"+ )( + Ga dan tussen de geparkeerde auto’s staan, en kijk goed naar allebei de kanten. ,+*)"" + " )+" + )%!+( " + +$"+ "% %!+ kunt oversteken. Zo steek je over bij een zebrapad ,+*)('+ (( +#"+ )("' #+( + +#"+ ) ,+ +$"+('+"" + "& ' #+( " )"" ) + !+ je voorgaan. ,+ +$"+('+ ")+ "& ' #+ % )+( " )" " +" + er al vlak voor bent, mag je voorgaan. ,+ %$ +!("#+ (( # )+$"+ ")+ "& ' #+('! )
Misschien vind je het af en toe vervelend, dat er zoveel verkeersborden zijn. De ene ) )+ !+$"+ +#" "+ )+ %")+% + +") " + bij een andere straat moet je voorrang geven. En in sommige straten mag je hele + %")+ +") " + ( + %$ + +#%"+&( #" + " + (( +$( + (( +$( + "% %! "%# + )+ de borden vertellen veel in het verkeer. #(( + +$%$+ "% %!+('+"" + +") ' #+ rijden zonder bang te zijn, dat er ineens een auto aankomt. En rijd je in een een % )% ! ) ) + + +") " + " + +&"%#"+ kanten in mogen, dan weten automobilisten dat ze voor jou moeten oppassen. Zeg het met tekens Op verkeersborden staan tekens. Soms staan er getallen of woorden bij. Een teken op een verkeersbord noem je een pictogram. "+ %")+ + ")+' )$"+% +"" +((!(' !+ wat ermee bedoeld wordt. Niet alle landen gebruiken dezelfde tekens. In Europa zijn de vormen en kleuren van de borden hetzelfde, maar een auto op een bord kan overal weer net een beetje anders zijn. Te veel borden Borden zijn belangrijk. Toch zijn er in ons land te veel borden. Denk maar eens mee.
,+*) '+' + ")+ "& ' #+('+ +" + % + aan komt of ‌ als je zeker weet dat de )( +& ( " +" + +") " + (!+!" kelijk voor je kunnen stoppen! Zo steek je over bij een kruispunt ,+*)('+ (( +#"+ )("' #+( + +#"+ ) ,+ %" +"" +' ) + +$"+!("#+ + "+ kanten kunt kijken. ,+ %$ +"" )+ + "+ )" + %$ +(( + achterom. ,+*)"" + " )+" + )%!+( " + als je veilig kunt oversteken. Zo steek je over bij verkeersbrigadiers ,+ +" + " "" & %! #%" + %$ + )"" +$"+ bij hen over. ,+*)"" +' +( " + +#"+ " "" & %! #%" + zegt dat dat mag. ,+ + %$ + )%$#+) ""+ " "" brigadiers. Steek tussen hen over.
+" +&%$+"" + "" + )%!+ % ' )+ een stopbord staat, zullen er toch maar weinig mensen echt stoppen. Dat stopbord kan best weg. Of stel je eens een straat voor waar een parkeerverbod geldt, maar waar nooit gecontroleerd wordt en iedereen gewoon parkeert. Tja, dan slaat zo’n bord nergens op. De laatste jaren proberen verkeerskundigen alleen borden te plaatsen, waar
")+" )+ (#%!+% + #" + %" +#"+ " " + door de bomen het bos (bord) niet meer. 35.000 Fietspadborden Niemand weet hoeveel verkeersborden " +% +( + #+ %$ + "" +# )+ ")+" + ( ) "))" #+ "" + %$ + + ")+&( #+ "+ (")+ %" + +") " + "&&" + "+ ")+!"' ( beerd te tellen. Het zullen er zo’n 35.000 zijn... Er is een reden waarom niemand weet hoeveel borden er zijn. Sommige borden worden door de gemeente geplaatst. #" "+&( #" + ( #" +#(( +#"+' ( % %"+ geplaatst. En er zijn borden die door het rijk geplaatst worden. En die gemeenten, de provincies en het rijk weten niet van elkaar hoeveel ze er overal neergezet heb&" + + "+ + + +"%!" +!"&%"#+ % )"
Zo steek je over bij voetgangerslichten ,+*)('+&%$+ ")+ (")! !" % ) ,+ " + (")! !" % )+ "" )+) ""+ " " + rood en groen. In de lichten zie je een plaatje van een voetganger. ,+ + ")+ % )+ ((#+% +# +$"+('+#"+ ('+ en wacht je tot het licht groen is. Is er geen knop, dan wacht je gewoon af. ,+ + ")+ % )+! (" +% + %$ +$"+"" )+ + de ene en dan naar de andere kant. ,+ +" + %" #+#(( %$#) + )"" +$"+ )%!+ over. ,+ + ")+ % )+)%$#" + ")+( " )" " +('+ rood springt, loop je door en ga je niet terug.
Kijk hier is
Ik mag hier niet
Pas op voor
Ik moet hier
Zo worden verkeersborden gemaakt In Nederland staan vijf verkeersbordenfabrieken. Verkeersborden zijn van aluminium. Uit heel grote platen worden in de fabriek #"+&( #" +('+ )+!" %') + % % +% + heel geschikt voor verkeersborden, want het roest namelijk niet. De randen van de borden worden omgebogen. Zo zijn ze niet zo scherp en de borden worden er steviger van. Gekleurde randen worden er in de fabriek opgespoten. Figuurtjes en tekens niet. Die staan op grote stickers van heel dun aluminium, waarin prismaatjes geslepen zijn. Die prismaatjes zorgen ervoor dat het licht van een koplamp teruggekaatst wordt, zodat je het bord heel goed ziet. Vroeger zaten er vaak lampjes boven de borden. Die zijn nu niet meer nodig.
KOW 13_05_Layout 1 7/30/13 5:43 PM Page 8
TIES DE GOEIJ SCHEEPVAART V.O.F. e Wij wensen d ucces s l e e v n e r e d kin r! in het verkee Korenstraat 16 – 5321 GV Hedel T 06 – 53 17 34 14 I E info@caan.nl
AARDBEIENKWKERIJ VAN UITERT B.V.
MB KOELTECHNIEK B.V.
BOMMELWOK
MESTHANDEL EN CONTAINERVERHUUR G. EN J. VAN LEEUWEN
Wordragensestraat 13a – 5324 JL Ammerzoden T 073 – 599 73 65 Steenweg 2-4 – 5301 HL Zaltbommel T 0418 – 51 61 09 / www.bommelwok.nl
BOUWKUNDIG BURO CEES VOGEL Koestraat 12 – 5334 LJ Velddriel T 06 – 22 90 06 75 / www.bbceesvogel.nl
DELIFLOR HOOGVELD B.V.
Sarskampseweg 6 – 5314 CH Bruchem T 0418 – 64 47 70 / www.deliflorhoogveld.nl
GEERT CRETIER SCHILDERWERKEN Julianastraat 4 – 5331 BJ Kerkdriel T 0418 – 63 20 16 / 06 – 55 77 19 49
GVW MOULD & DIE SERVICES B.V. De Hoef 4 – 5311 GH Gameren T 0418 – 56 20 11 / www.artooling.com
HILDEBRAND PAPIER
Postbus 2093 – 5300 CB Zaltbommel T 073 – 599 54 88 / www.hildebrandpapier.nl
Postbus 56 – 5324 ZH Ammerzoden T 073 – 599 17 30 / www.mbkoeltechniek.nl
Kolkweg 1 – 5314 LN Bruchem T 06 – 54 73 15 98 / www.gjvanleeuwen.nl
PLOMP EN ZN. BV
Industrieweg 22 – 4181 CB Waardenburg T 0418 – 65 19 11 / www.plospan.nl
PREVENTIEF - ERKENDE EHBO/BVO OPLEIDINGEN Postbus 69 – 5324 ZH Ammerzoden T 073 – 599 32 37 / www.preventief.com
RUBENS ADVOCATUUR
Florastraat 91 – 6657 AR Boven-Leeuwen T 0487 – 54 06 46 / www.rubensadvocatuur.nl
RYNO METAAL B.V.
Wordragensestraat 1a – 5324 JL Ammerzoden T 06 – 53 80 37 99 / www.rynometaal.nl
KOOIJMAN BLOEMEN EN PLANTEN
SCHILDERS- EN AFWERKINGSBEDRIJF VAN DEN BERG & DEN HAAN
KORDES BOUW V.O.F.
SMD TRANSPORT
KURSTJENS B.V.
TECHNISCH BUREAU O. VAN ZANTEN
LEMM TECH
VAN WOEZIK SCHILDERWERKEN
Kruispad 8 – 5306 AN Brakel T 0418 – 67 27 22 / E kooijman.w@wxs.nl Houtsestraat 24 – 6655 AR Puiflijk T 0487 – 50 62 71 / www.kordesbouw.nl Postbus 41 – 5320 AA Hedel T 073 – 599 66 08 / F 073 – 599 60 81
Didamseweg 87 – 6902 PD Zevenaar T 0316 – 34 55 50 / www.allesoprolletjes.nl
MARBLE SYSTEMS
Middelstraat 2 – 5314 NA Bruchem T 06 – 10 26 13 14 / www.marblesystems.nl
Meergraaf 19 – 4011 GE Zoelen T 0344 – 68 20 72 / E info@schildersbedrijfzoelen.nl Postbus 24 – 5328 ZG Rossum T 0418 – 66 47 66 / www.smd-rossum.nl Kooihoek 10 – 5306 AR Brakel T 0418 – 67 12 82
Scharenburgsestraat 6 – 6655 KE Puiflijk T 06 – 15 37 03 34 / www.jcvanwoezikschilderwerken.nl
KOW 13_05_Layout 1 7/30/13 5:43 PM Page 9
9
Minder verkeer is beter Minder verkeer blijft de beste oplossing. Want minder verkeer betekent ook minder lawaai en meer ruimte voor de natuur en het sparen van de kostbare energiebronnen. Maar wie weet, gebeurt het nog wel eens vanzelf, als steeds meer mensen gaan internetten vanaf hun thuiscomputer! Vaak lijkt het zo te zijn, dat hoe prettiger iets voor je is, hoe slechter het is voor het milieu. Denk maar aan verwarming op je kamer, lekkere ijskoude cola uit de koelkast, een walkman op batterijen, in de zomer naar de overdekte ijsbaan en in de winter naar het overdekte zwembad. Voor het verkeer van nu geldt dat al helemaal! Verschillende milieuproblemen Milieuproblemen zijn er in kortweg vier soorten. De uitlaatgassen van auto's zorgen voor luchtverontreiniging. Verkeer zorgt ook voor (te veel) lawaai. Ongeveer een derde van alle Nederlanders heeft daar regelmatig last van. Het verkeer neemt een heleboel plaats in. In ons overvolle landje gaan al die wegen, tunnels en parkeerplaatsen ten koste van de natuur. En ten slotte komt er een keer een eind aan de aardolie wat bijna al het verkeer in grote hoeveelheden gebruikt. Vieze uitlaatgassen Vroeger veroorzaakte het verkeer geen milieuproblemen. Met lopen, rijden op paardenkoetsen en zeilen is niks mis. Dat veranderde toen in de 19e eeuw de motor uitgevonden werd.
Met de komst van de auto kwamen steeds meer giftige uitlaatgassen in de lucht. En die uitlaatgassen zorgen onder andere voor zure regen en het broeikaseffect. Bossen sterven, het leven in meren sterft en het hele klimaat op aarde verandert. Wat wil jij? Natuurlijk is er wel iets aan al die milieu-problemen te doen. Maar denk eens aan jezelf. Jij gaat ook liever met de trein naar -,+*,,)-,+(,'+&,%+$*+#"!! +(!*+ ! +,$* + ,+ +, ,* + *+-$-+#! + + liever de bus, als je naar sport moet en het regent dat het giet. En jij vliegt ook liever naar dat warme vakantieland in plaats van drie dagen in een bus te moeten zitten... Want dat zou namelijk de beste oplossing zijn: veel minder verkeer op de weg en in de lucht! Jammer genoeg hebben maar weinig mensen daar zin in. Een katalysator inbouwen in de uitlaat kan helpen. De uitlaatgassen zijn dan veel schoner. Nieuwe auto's hebben gelukkig allemaal al een katalysator. Het zou ook schelen als automobilisten rustiger zouden rijden. Dat scheelt namelijk brandstof. En als er meer &,%,*+&!',* + !*+ ,) ,*+! +*$, + +"!*%+$*+ ,+ +",+ ,+ !!* + Een nadeel daarvan is weer, dat de aanleg van wegen ten koste gaat van de natuur. En dat autorijden nog weer prettiger wordt, waardoor nog meer mensen met de auto gaan.
Elk jaar wordt in een groot aantal gemeenten in Nederland de Autovrije Dag gehouden. Een aantal straten of een heel centrum is dan afgesloten voor auto’s. Voor ÊÊn dag is het stil op straat en kunnen kinderen en in Europa is dan de Autovrije Dag. Veiligheid en een schoon milieu ,*+ ,"!*%'$- ,+', ,*+( '+ ,+ ('$-,+ Dag is een schoon milieu. De groene natuur en een schone lucht zijn dan vooral om van te genieten. Natuurlijk levert ÊÊn dag per jaar niet echt veel op. Veel mensen willen dan ook het liefst elke maand een autovrije dag. Door een autovrije dag daalt ook het aantal verkeersslachtoffers. Ieder slachtoffer is er een te veel! Ten slotte is ,+ ('$-,+ !%+ + , ," + +! bilisten te laten zien dat het leven zonder auto ook heel leuk kan zijn en je op nieuwe $ ,, *+ ',*% + ,+ !!'+,,* +", ,'+' $%+ aan, zegt de organisatie. Autoloze zondagen in 1973 Bijna dertig jaar geleden, in 1973, was in Nederland de oliecrisis. Omdat Nederland $*+ $,+ $- + '! "+ , * ,+ ,%,*+ ,+ '! $ ,+ landen, weigerden die landen nog langer olie te verkopen aan ons land. Er dreigde dus al snel een groot brandstoftekort. De regering Den Uyl kondigde daarom een aantal energiemaatregelen af. Het advies om de gordijnen dicht te doen en de
verwarming wat lager te zetten, hielp te weinig. Daarom ging de benzine op de bon en werden er autoloze zondagen ingesteld. De eerste was op 4 november 1973. Daarna volgden er nog zeven. De autoloze zondagen waren voor veel mensen een groot succes. Paardrijders stalden hun paarden in Zwolle aan parkeermeters. Jongeren uit ,"(,,*+ $," ,*+,,*+#$ *$ + #+ &,,+ van de drie rijbanen van de rijksweg tus ,*+ ,' ! +,*+ $# " + *+ +(!*+ ,+ ,* ,*+%,* +(!*+ ,+' + , + +, ,*+,*+ het wandelen. Bijna iedereen vond dat er vaker autoloze zondagen moesten komen. Opnieuw: de Autovrije Zondag Lange tijd keek iedereen terug naar ‘die leuke autoloze zondagen’. Telkens probeerden actiegroepen ze opnieuw in te voeren.
,, +"$,#+ ! + #+*$, + $ + ,*+ ('$-,+ Zondag in Veenendaal pakte zelfs helemaal verkeerd uit, want veel dagjesmensen kwamen uit andere plaatsen met de auto een kijkje nemen! Toch lukte het uiteindelijk , + + !* ,"$- + (,'",%+ ('$-,+ Zondag) om samen met Milieudefensie een , ,+ ('$-,+ * !%+ $ + ,+' ,#,* + ,+ eerste vond plaats op 19 september 1999
en was een groot succes. In 2000 was de &,, ,+ ('$-,+ * !% + ,*+*! ,*+,'+ al meer dan 90 plaatsen aan deel. Doordat het autoverkeer sinds 1973 heel erg is toegenomen zijn meer mensen voorstander (!*+,,*+! ('$-,+ !% + $* ,"$- + , ,*+ + etsers en wandelaars weer eens de ruimte. Eindelijk kunnen kinderen weer eens veilig op straat spelen. Eindelijk is er eens geen verkeerslawaai en stank van uitlaatgassen. In heel Europa ('$-,+ !%,*+$ +*$, +$, +(!*+ , ,'"!* + alleen. In andere Europese landen was de autovrije dag er al een jaar eerder zelfs: op 22 september 1998. Het idee kwam van de Franse minister van milieu Dominique Voynet. Zij wilde mensen laten zien dat het leven in een stad prettiger is zonder auto’s overal om je heen. Ondertussen hebben 13 Europese landen het Handvest ( '+ ,+ ' #, ,+ ('$-,+ !%+ * ,' , end. Zij moeten zich daardoor houden aan ,#!!" ,+!) #'! ,* + ,+ ' #, ,+ ('$-,+ dag is een groot succes. In 2000 deden er al 760 gemeenten mee. Dat betekende dat zo’n 70 miljoen mensen van een dag autovrije rust konden genieten.
1 0
KOW 13_05_Layout 1 7/30/13 5:43 PM Page 10
KOW 13_05_Layout 1 7/30/13 5:43 PM Page 11
KOW 13_05_Layout 1 7/30/13 5:43 PM Page 12