Join 9 by Lokaalmondiaal

Join

De ballen van Dennis Storm op reis door Marokko (PAGINA 34)

7:NDC9 NDJG LDGA9 LENTE 2010

PAGINA AMAZO 'S SPECIANE L

CZeVa

VICTORIA KOBLENKO IN WONDERLAND

'De mooiste plek op aarde'

6jhigVa^

FreekVonk: 'Ik had nu dood kunnen zijn'

Leuke hobby: slangen vangen

9jWV^

VAN ZANDBAK TOT WERELDSTAD

'Een dictator is veel efficiënter'

JUNGLE BV SCOORT

. \d m \ ZY gd `d Zc de Zc

Indianen met iPhones, seks voor soja en jurken van boomschors

G^bWdZ"g^_`Ydb

Inhoud

Colofon Join is een uitgave van lokaalmondiaal en verschijnt vier keer per jaar. Je kunt 'm gratis krijgen op allerlei hogescholen en universiteiten, of zelfs thuis als je abonnee bent. De Join-redactie wordt elke keer gevormd door studenten van een opleiding journalistiek. Voor dit nummer ging een afvaardiging van Fontys Hogeschool Journalistiek Tilburg naar de Amazone.

J^i\ZkZg Zc XdcXZei Stefan Verwer

Marten Blankesteijn (23) Intellectuele overpeinzingen vanuit Rio de Janeiro

Egd_ZXiaZ^YZg Mirjam Wulff

=dd[YgZYVXi^Z

Marten Blankesteijn, Marc Broere (algemeen hoofdredacteur lokaalmondiaal)

GZYZh^\c Zc VgiY^gZXi^Z

Dorien Franken (www.dorienfranken.nl)

;did\gVÒZ

Leonard Fäustle

GZYVXi^Z

Guus Benkers, Rimmer Frissen, Karlijn van Gageldonk, Maud Gerards, Dominica Groenleer, Tim van Ham, Lyke Hendriks, Claudie Hendrikx, Simone van den Heuvel, Anoek Hofkens, Tessa van Hoof, Imke Meulenbroek, Thomas Minnaard, Johan van der Putten, Kim Raven, Jesper Remmen, Kyra van de Schans, Caroline van Schubert, Ralf Seuntjens

BZYZlZg`Zgh

Renske de Greef, Geert Jan Hahn, Dennis Storm, Maaike Timmerman

9gj`

Deltahage

EgdYjXi^Z

Stijntje Blankendaal, Niekie Kleintjens, Mirjam Wulff

9^hig^Wji^Z

Annelie Pellikaan

8ddgY^cVi^Z kVcj^i ;dcinh

Jan Hein de Gruijter, Gie Meeuwis

8dbbjc^XVi^Z Zc VYkZgiZci^Zh Anne van der Veen, Maaike Veltman

Join komt voort uit het programma Beyond (y) our World, dat mogelijk wordt gemaakt door het ministerie van VROM, NCDO, ICCO en Oxfam. Join werkt samen met de opleidingen in Rotterdam (INHolland Select Studies),Tilburg (Fontys Hogeschool), Utrecht (Hogeschool Utrecht) en Zwolle (Christelijke Hogeschool Windesheim).

–

JOIN

28 Groen én

blz

Help! Mijn man is klusser Ze ziet er eigenlijk verrassend lekker uit, die Angela Bismarchi. Blond haar. Dun. Minirokje. En hoe groot zouden die borsten zijn? E? F? ‘In allebei zit een halve liter!’, beantwoordt ze de vraag die ik nog niet gesteld had. Al 43 keer liet ze zichzelf verbouwen, en ze is er trots op. Botoxlippen, siliconentieten, liposuctiebuikje, kunstwimpers: verzin iets en de carnavalskoningin van Rio de Janeiro heeft het laten doen. Er was zelfs een week dat ze met spleetogen rondliep, omdat het carnavalsthema dat jaar ‘Japan’ was. ‘Die operaties zijn toch gratis’, grijnst ze. ‘Twee van mijn drie ex-mannen zijn plastisch chirurg. Wel zo handig.’ Ze staat inmiddels derde op de meest-verbouwde-vrouwen-wereldranglijst, maar is vastbesloten snel de koppositie in handen te krijgen. En dat wordt een eitje, want pas geleden ontdekte ze een ingreep die met grote regelmaat uit te voeren is: maagdenvlieshersteloperaties. ‘De eerste keer dat ik met iemand naar bed ging was gewoon voor de lol, en toen ik mijn huidige man – of ja, we hebben nu een soort knipperlichtrelatie – leerde kennen dacht ik: dit is de man van mijn leven, met hem wil ik weer voor het eerst naar bed gaan. Nou, toen heb ik mijn maagdenvlies dus laten herstellen. Door wie? Door hem natuurlijk!’ Ik zag ‘m voor me, haar man, die de boel ’s ochtends eerst bloedig aan elkaar moest naaien, om zijn levenswerk ‘s avonds weer even bloedig te ruïneren. Knappe jongen eigenlijk, dat-ie dat laatste nog voor elkaar kreeg met de beelden van die ochtend op zijn netvlies. Maar dat zag ik dus helemaal verkeerd, volgens Angela. ‘Het was zó romantisch! Echt, dat zou jij je vriendin ook eens cadeau moeten doen.’ Ik zou ’t met alle liefde doen, schat, maar ik ben helaas geen plastisch chirurg. Een geheel verbouwde Join ook goed?

goedkoop On tour 10

Flying Dutchman 'Gifjager' Freek Vonk is stiekem toch een beetje bang. 'Ik droom dat slangen me achterna zitten.'

10 Join op reisn

Het grootste vliegveld, het grootste pretpark, de hoogste wolkenkrabber: best leuk, zo'n almachtige sjeik.

18 Snapshot

Nieuw in Jordanië: vrouw mept man.

24 Beyond

Betaalbaar, mooi en nog interessant ook. Oost-Europa is opeens de ideale vakantiebestemming.

(Special 38 iNdiaantjes Hoe een briljant opperhoofd zijn onbetekenende stammetje met Skype, Facebook en iPhones op de kaart zette.

44 Amazone-mode

Over jurkjes van boomschors, bloemenmotiefjes van meloenpitten en hoeden van stro.

46 Seks voor soja

De regenwoudverslindende sojabusiness door de ogen van een vrachtwagenchauffeur.

))

50 Heilige paddothee

Waarom naar de kerk gaan als je ook lekker kunt spacen?

En verder 17

Het 8ste wereldwonder Victoria Koblenko over haar sprookjesstad: Bhaktapur in Nepal.

20 Groeten uit...

Van Israël tot Nieuw-Zeeland, van Siberië tot Peru: Join-lezers op reis.

Nou, toen heb ik dus mijn maagdenvlies laten herstellen. Door wie? Door hem natuurlijk!

30 Renske

Hoezo backpacken?

34 Dennis

IX]Vj! BVgiZc 7aVc`ZhiZ^_c

Joins nieuwe columnist trapt af met een potje 'longen uit mijn anus schij..' - nou ja, lees zelf maar.

Blind date

WAAR IS JOIN?

()

EEN GROEP STUDENTEN JOURNALISTIEK VAN DE WINDESHEIM HOGESCHOOL IN ZWOLLE ZIT IN APRIL TWEE WEKEN IN ZOWEL ZUID-AFRIKA ALS GHANA TER ERE VAN ONZE WK-SPECIAL DIE BEGIN JUNI IN DE WINKEL HOGESCHOLEN EN UNIVERSITEITEN LIGT. VOOR VERZOEKNUMMERTJES, TIPS EN LIEFDESBRIEVEN: JOIN@JOINMAGAZINE.NL

JOIN

–3

Welkom

Het kost vier vluchten, twee lange busreizen en een dag of drie, maar dan heb je ook wat: een verblijf bij de Surui-indianen in het Amazone-regenwoud. ‘Het is voor ons een grote eer’, begon het opperhoofd, ‘om de lichamen van onze gasten te beschilderen.’ Dus daar stonden we, even later. Met ontblote bovenlijven, en soms zelfs – als de schilder er op stond zijn meesterwerk ook aan de onderkant te voltooien – alleen in boxershort. Allemaal kregen we een eigen indiaan toegewezen, die met een kom verf (water gemixt met een vermalen vrucht), een kwast en zijn vingers aan de slag ging. We konden kiezen: óf een bescheiden streepjesschildering op

–

JOIN

de borst, óf de ‘extra speciale behandeling’. Daarbij werd het slachtoffer van top tot teen beschilderd met luipaardvlekken, inclusief een kwak verf rond de mond en een dikke streep op het voorhoofd. Maar daar hoefden we ons geen zorgen over te maken, zeiden de indianen geruststellend: ‘Over twee weken is het er weer af.’ Benieuwd naar de rest? Op pagina 35 begint de Amazone-special. q

JOIN

–5

Werelds PRINS ZOEKT VROUW

ENJOY Reis rond de wereld in vier pagina’s. Tips? Ga naar joinmagazine.nl

Hoezo honger en enge ziektes in Afrika? De Brit Simon Berry heeft de oplossing: Coca-Cola. ‘Ze kunnen er niet omheen.’ Hij zag tijdens zijn werk in Zambia het ene na het andere kind kapot gaan aan ziektes die eigenlijk vrij makkelijk te genezen waren. Maar ja, hoe bezorg je zo’n diarreepil op tijd in een Zambiaans achterafdorpje? Mission impossible – tot Simon Berry bedacht dat er één bedrijf is dat moeiteloos zelfs de meest ondoordringbare stukjes Afrika bereikt. Coca-Cola dus. Inmiddels maakt de Brit onder de naam ColaLife doosjes met medicijnen die makkelijk in een Coca-Cola-krat gestopt kunnen worden. De frisdrankfabrikant is nog niet laaiend enthousiast, maar heeft wel toegestemd in een proefproject in Tanzania. ‘Ze kunnen er niet meer omheen’, juicht Berry. ‘Soms hebben kleine ideeën grote potentie.’

TEKST MAUD GERARDS, SIMONE VAN DEN HEUVEL, KIM RAVEN, CAROLINE VAN SCHUBERT EN MAAIKE TIMMERMAN BEELD FLICKR VIA CREATIVE COMMONS

DAG

GAT IN DE MARKT Huur een vriend(in) ‘Gezocht: leuke meid die tijdens oud en nieuw wil doen alsof ze mijn vriendin is.’ Een grapje? ‘Nee’, zegt de 22jarige Chinese student Wing. ‘Veel Chinese ouders willen dolgraag opa of oma worden, en omdat ze zelf vaak maar één kind hebben moet dat ene daar dus voor zorgen.’ Wie als geslachtsrijpe Chinees zonder vriend of vrien-

–

JOIN

din aanschuift bij het traditionele familiediner rond oud en nieuw heeft dan ook iets uit te leggen. Maar de Chinezen zouden geen Chinezen zijn als ze daar niet meteen iets op zouden vinden: op allerlei websites verschijnen advertenties van jongeren die ouderlijk gezeik willen voorkomen door een actrice in te huren. Naar verluidt kun je als

man al voor 500 yuan (omgerekend 50 euro) per dag doen alsof je wel degelijk in trek bent bij de dames. De krant Global Times meldt zelfs dat een studente van de universiteit van Peking 1.000 euro bood om aan een tijdelijke partner te komen. Zonder man mocht ze tijdens de vakantie niet naar huis. Tijd voor een Nederlands filiaal?

Op 27 maart is het werelddraag-vreemdesokkendag. Fantastisch initiatief natuurlijk, al is het ons nog niet duidelijk wat de link is met het doel (aandacht vragen voor blinden).

'Meisjes op fietsen zijn mooi' Ze lopen alweer een paar weken undercover rond in Amsterdam: de Italiaanse prins Livio, prins Pita uit Samoa en de Indiase prins Shiv. Ze zijn de in Nederland onbekende sterren van het SBS 6-programma Prins Zoekt Vrouw, waarin de Hoogheden op zoek gaan naar een oer-Hollandse prinses. Dat valt nog niet mee. ‘De meisjes rijden hier allemaal op fietsen’, zegt Shiv. ‘Heel mooi. Maar toch dacht ik dat de vrouwen hier makkelijker benaderbaar waren.’ Prins Pita weet dat Nederlanders in de topvier van gelukkigste mensen staan. ‘En mijn droomvrouw is vooral heel vrolijk, dus volgens mij zit ik hier helemaal goed.’

Mannelijke voetballiefhebbers komen deze zomer dubbel aan hun trekken. Niet alleen is er een WK voetbal, ook is nu uit Brits onderzoek gebleken dat vrouwen tijdens dat toernooi gemiddeld 30% meer lingerie kopen om ook wat aandacht te krijgen.

MMMWAH

Hij is terug! Tarkan, de legendarische zanger van Simarik, gaat Turkije vertegenwoordigen op het Eurovisie Songfestival dat op 26 mei losbarst in Oslo.

REISADVIES...

April is hét moment om de Galapagoseilanden in de Stille Oceaan met een bezoekje te vereren. Schildpadjes kruipen uit hun eieren, vogels doen hun zomerdans en last but not least: het zomerseizoen begint. JOIN

–7

Werelds

In Europa

GADGET Muziek luisteren in zee? Levensgevaarlijk, want als je luchtbedje omslaat is er van die dure mp3-speler weinig meer over. Nu is er een oplossing: de Swimp3.

Waarom zou je naar de andere kant van de aarde vliegen voor een beetje natuurschoon als het om de hoek net zo mooi is? Op 14,5 uur rijden van Amsterdam (of twee uur in het vliegtuig) ligt het mooiste park van Europa: het Nationaal Park Plitvice in Kroatië. Zestien meren, negentig watervallen – veel plezier.

VERKRACHTEN Wie: Ilse van Velzen (29) | Waarom: maakte met tweelingzus Femke de documentaire Weapon of War. In jullie documentaire spreken jullie met rebellen en militairen in Congo. Ze vertellen jullie eerlijk over de tientallen vrouwen die ze hebben verkracht. Hoe is het om tegenover hen te zitten?

BEN JE ONLANGS NAAR EEN EUROPESE BESTEMMING GEWEEST WAAR IEDEREEN HEEN ZOU MOETEN? EN HEB JE EEN ADEMBENEMENDE FOTO KUNNEN MAKEN? STUUR ‘M DAN NAAR DE REDACTIE VAN JOIN, VERGEZELD VAN EEN KORTE TOELICHTING. DE BESTE INZENDING WORDT GEPLAATST.

‘In het begin zagen Femke en ik ze echt als daders, als slechte mensen. Langzaam maar zeker veranderden ze voor de camera van monsters in gewone mensen. Het bleken soms heel vriendelijke mannen te zijn. We beseften steeds meer hoe vernietigend een oorlog is en wat dat met een mens kan doen. Ik bedacht me steeds: nu kan hij gewoon met me praten, maar als ik hem aan het oorlogsfront zou tegen komen, zou hij heel andere dingen met me gedaan hebben.’

LEESVOER Schrijfster Ann de Craemer (29) :

« Ik doe wat verboden is, ik sta met blote voeten in de branding van de Perzische Golf en ik geniet, ik gooi mijn armen in de lucht, mijn lichaam trilt van hitte en vreugde en op mijn lippen proef ik zoute tranen.»

Welk verhaal is je het meest bijgebleven?

‘Een van de hoofdpersonen is een kapitein van het nationale leger in Congo. Wij leerden hem kennen als aardig en liefdevol: hij maakte zich zelfs hard voor de rechten van de vrouw. Pas na geruime tijd kwamen we erachter waar zijn gedrevenheid vandaan kwam. Hij heeft zelf in het verleden vrouwen verkracht en zijn mannen opdracht gegeven hetzelfde te doen. Je zou kunnen zeggen: al die mannen moeten de gevangenis in! Ik denk niet dat Congo daarmee geholpen is. Dan zou er geen man overblijven.’ WEAPON OF WAR IS VAN 25 TOT 31 MAART TE ZIEN TIJDENS

IN HET WESTEN KENNEN WE VOORAL HET TRADITIONELE IRAN, HET IRAN VAN DE REVOLUTIE, DE ISLAM, DE AYATOLLAHS EN DE EEUWENOUDE PERZISCHE CULTUUR. DUIZEND-EN-ÉÉN DROMEN LAAT JE OOK ACHTER DE GORDIJNEN KIJKEN: IRAN ALS EEN LAND IN VERANDERING, ALS EEN PLEK WAAR MENSEN DRINKEN, DANSEN, VRIJEN EN VOORAL HEEL VEEL DROMEN.

€ 19,95 - 176 PAGINA'S - ISBN: 9789077445143

Het ultieme vakantiegevoel komt met dit technische snufje wel heel dichtbij. Denk aan: over golven springen op de beats van Armin van Buuren, baantjes trekken met Alicia Keys of duiken met Kyteman in je oren. De Swimp3 is klein en licht. Hij wordt geleverd met speciale bandjes om hem bijvoorbeeld aan je duikbril vast te maken. Het enige wat je dan nog moet doen is even wat liedjes downloaden. Bij gebrek aan inspiratie: Walk on water (Milk Inc), Water, Water (Tommy Steel) of Waterfalls (TLC).

HELLUP

Ze zouden de komende jaren 27 miljard dollar extra uitgeven aan ontwikkelingshulp, zo beloofden de rijkste landen in 2005. Het werd slechts 6 miljard.

Welkom in Holland

‘Er zat laatst een jongen bij me in college die de hele tijd naar me aan het lachen was. Ik lachte eigenlijk automatisch terug. Hij bleef maar door-

–

JOIN

gaan, dus op een gegeven moment heb ik aan een Nederlands klasgenootje gevraagd of dat iets te betekenen had. ‘Ja duh’, zei zij. ‘Hij vindt je leuk!’ Wist ik veel. In mijn land lacht iedereen, maar hier denken mannen blijkbaar dat je meteen iets van ze wil. De mannen zijn in Nederland sowieso directer dan in Colombia. Hier hebben ze er niet zo veel moeite

mee als ze een blauwtje lopen. Bij ons vinden ze dat vreselijk. Ik ben wel een studiebol, dus erg veel vrije tijd heb ik niet. In het weekend ga ik graag naar andere steden, zoals Den Haag. Als

« Nederlandse mannen zijn niet bang voor een blauwtje »

ik in Tilburg blijf ga ik wel eens een biertje drinken met andere internationale studenten in de pub. Wat ik heb geleerd sinds ik hier woon? Dat Nederlanders niet zo laid back zijn als in Colombia. Veel verantwoordelijker en serieuzer. Ik kwam al bijna nooit te laat was, maar hier heb ik zelfs geleerd te vroeg te komen.’

STRIP LARS

HET MOVIES THAT MATTER-FESTIVAL.

Juliana Vergara (26) kwam vanuit Colombia naar Nederland om Logistics and Operations Management te studeren in Tilburg.

JOIN

–9

Flying Dutchman

EEN SLANG ISLIEF Knappe kop, vlotte babbel en een leger levensgevaarlijke slangen: Freek Vonk (27) gaat wereldberoemd worden. ‘Ik ben een stoere jongen.’ ‘Kijk hier’, roept hij. ‘Inland Taipans!’ Hij trekt een la open. De reusachtige slang komt overeind en strekt zich uit tot ooghoogte. Zijn tong komt naar buiten. ‘Dit is de giftigste slang ter wereld’, roept hij enthousiast.‘Als zij je bijt, ga je gewoon dood. Daar heb ik er negen van!’ Welkom in huize Freek Vonk – een doodgewoon rijtjeshuis in een al even doodgewone wijk in Den Haag. De buren kijken tv of spelen een potje Monopoly, terwijl hun Bekende Buurman geniet van de 71 gifslangen die in zijn huis wonen. Hij dirigeert de Inland Taipans weer in zijn la en opent een andere. Meteen breekt een enorm kabaal los.‘Een ratelslang’, zwijmelt hij. ‘Prachtig hè?’ Discovery Channel en National Geographic vechten om zijn handtekening. Hij publiceert in het gerenommeerde wetenschapstijdschrift Nature. Maakt elke maand Matthijs van Nieuwkerk gek door met een verliefde blik een of andere exotische gifslang op tafel te leggen in De Wereld Draait Door. Freek Vonk, de 27-jarige

–

JOIN

– 11

Flying Dutchman

The Venom Hunter GEBOREN OP 24 FEBRUARI 1983. OM 7 UUR 'S AVONDS IN DORDRECHT. NIET IN HET ZIEKENHUIS, GEWOON THUIS LIEFDE GEEN RELATIE POTENTIEEL VRIENDINNETJE HOEFT NIET PER SE GEK TE ZIJN OP SLANGEN, MAAR MOET WEL TEGEN EEN VREEMDE GEUR KUNNEN. 'JE DACHT TOCH NIET DAT SLANGEN NIET POEPEN?' EIGENSCHAPPEN HYPERACTIEF, FLIRT, EIGENWIJS, GEDREVEN

bioloog van de Universiteit Leiden, is hot. Op de grote wereldkaart in zijn huiskamer wijst hij aan waarhij de laatste tijd allemaal geweest is. Maleisië. Java. Arizona. Israël. Brazilië. ‘En overmorgen ga ik weer eens naar Australië.’ Wie neemt er nou 71 levensgevaarlijke gifslangen mee naar huis? ‘Vind jij het raar? Ja, hé? Ik niet. Sinds ik als jochie van 14 mijn eerste slang kocht, ben ik gefascineerd door die dieren. Ik kon urenlang kijken naar hoe hij langzaam zijn prooi benaderde en vervolgens op at.’ Wat vonden je ouders ervan? ‘Verschrikkelijk. Mijn moeder zei: “Slang er in? Ik er uit!”’ Dus toen moest je moeder het huis uit? ‘Na verloop van tijd draaide ze bij. Toen ik op mezelf ging wonen, had ik eerst zelfs slangen in mijn slaapkamer. Maar dat konden vriendinnetjes niet zo waarderen.’ Er staat nog wel een enorme vriezer in de gang. ‘Daar liggen muizen en ratten in. Voor de beestjes.’

moeten we het doen met drie sneue soortjes. In Australië vond hij na weken zoeken eindelijk zo’n fijne Inland Taipan, in Brazilië een bushmaster en in Indonesië een koningscobra, de langste slang ter wereld. Zijn ze daar ook bang voor slangen? ‘Nog banger dan jij! Je moet je voorstellen dat in Azië bijna iedereen wel familie of vrienden verloren heeft aan slangen. De medische zorg is natuurlijk veel slechter. Ze denken bijvoorbeeld dat een medicijnman met een

« Drie van de zeven nachten droom ik

over slangen. Dat ze me achter na zitten » Over elke slang die Freek uit een laatje trekt, heeft hij een bijzonder verhaal. Ze komen allemaal uit verre landen, uiteraard: in Nederland

–

JOIN

zwarte steen het gif uit het lichaam kan zuigen. En in India durven ze slangen niet eens te doden, want die zijn heilig, net als de koe.

In India sterven jaarlijks 75.000 mensen aan slangenbeten.’ En jij wil nummer 75.001 worden? ‘Nee, nee! Dat is het mooie: slangen zullen je nooit zomaar doden. Ik ben banger voor sommige mensen dan voor dieren. Ik slaap prima in de woestijn van Israël terwijl ik jakhalzen hoor huilen en ogen zie opflikkeren als ik met mijn lamp in de rondte schijn. Maar ik ben me 's nachts in de jungle een keer helemaal kapot geschrokken toen er een man met een kano voor mijn hangmat zat te vissen! Je denkt toch: als ze maar geen mes tussen mijn ribben steken. Mensen zijn onberekenbaar, dieren niet.’ Maar je bent wel een keer gebeten door een gifslang. ‘De Milos-adder uit Griekenland. Ze lag tussen de stenen, draait zich om en plop: twee

gaatjes in mijn hand. Omdat het bloed meteen stolde, wist ik dat ze met gif gebeten had.’ De bitch! ‘Bitch, bitch? Ze woont nu bij me! Ze heeft zelfs net eitjes gelegd. Ik snap haar wel, hoor. Ze lag heerlijk te zonnen op een rots en toen kwam ik haar pakken. Ik zou ook bijten als ik haar was. Gelukkig viel het uiteindelijk mee. Ik heb het goed in de gaten gehouden, maar mijn tandvlees ging niet bloeden en mijn nieren werkten nog goed. Ze heeft duidelijk niet doorgebeten.’ Neem je al je slangen mee naar huis? ‘Absoluut niet. Dat mag niet. Ik laat ze bijna allemaal weer vrij. Het gif neem ik wel terug. Daar doe ik maandenlang onderzoek mee in mijn laboratorium op de Universiteit Leiden. De slangen die ik hier thuis heb, melk ik regelmatig voor hun gif.’ Hij pakt zijn publicaties in het wetenschappelijk gerenommeerde blad Nature erbij. Wat hoop je te ontdekken? ‘Te veel om op te noemen. Het gif van slangen kan voor van alles en nog wat gebruikt worden. Medicijnen bijvoorbeeld. Ook hoop ik nog een keer tijdens mijn veldwerk echt een nieuw soort slang te ontdekken. Eén keertje heb ik net misgegrepen. Ik zag een dode slang op de weg liggen en zag ‘m aan voor een King Brown-slang. Ik reed dus nietsvermoedend weer verder. Een onderzoeker achter me heeft de dode slang wel opgepakt en toen bleek het een vaag broertje te zijn van de King Brown: nog niet ontdekt! Daar baal ik nog steeds enorm van.’ Zelf ben je inmiddels wel ontdekt. ‘Ja, nou, ja. Zo zou je het kunnen noemen. Creative Differences, een productiebedrijf uit Hollywood dat programma’s maakt voor Discovery Channel en National Geographic, ontwikkelt een serie over mij en mijn werk. De

op mensen. Dat is voor velen beangstigend. Geheel onterecht.’ Vind je dat je op Steve Irwin lijkt? ‘Niet qua uiterlijk. Maar we hebben wel een gedeelde passie. Ik keek heel vaak naar hem. Zijn enthousiasme was gigantisch en hij was heel druk – ik ook. Het verschil is wel: hij was dierentuindirecteur, ik ben wetenschapper. Ik vang de slangen sowieso, ook zonder camera. Ook vraag ik veel meer hulp aan locals. Die weten als geen ander de slangen te vinden.’ Waar droom je van? ‘Van slangen.’ Serieus? ‘Ja, echt. Drie van de zeven nachten droom ik

« Theoretisch gezien had ik nu in het ziekenhuis kunnen liggen doodgaan… » werktitel is nu Venom Hunter, vrij vertaald: gifjager. Ze willen me volgen op al mijn avonturen.’ Je wordt al de ‘nieuwe Steve Irwin’ genoemd. Hoe beroemd ga jij worden? ‘Het is helemaal niet mijn bedoeling beroemd te worden. Maar het medium tv is wel ideaal om zo veel mogelijk mensen te bereiken. Ik wil zo graag aan iedereen vertellen over slangen en begrip kweken voor ze. Mensen zijn bang omdat ze een lang lichaam, geen poten en een vreemde tong hebben: ze lijken in niets

over slangen. Dat ze me achterna zitten.’ Dus stiekem ben je toch een beetje bang? ‘Nee, echt niet. Ik ben een stoere jongen. En slangen zijn echt heel lief.’ Twee weken later: een sms’je uit Australië. ‘Het is misgegaan gisteren. Een King Brown heeft me te pakken gehad. Waarschijnlijk valt het mee, want ik heb nog nergens last van. Maar theoretisch gezien had ik nu in het ziekenhuis kunnen liggen doodgaan…’ q MAAIKE TIMMERMAN JOIN

– 13

Op reis

Het is het najaar van 1959. Ram Buxani, een dik, 19-jarig kereltje uit India, hangt aan de reling van een zeeschip. Tientallen meters onder hem dobbert de roeiboot die hem naar zijn nieuwe woonplaats zal brengen. Dat hadden ze er niet bij verteld, in die krantenadvertentie. ITL Cosmos uit Dubai zoekt office assistant, stond er. Net alsof hij wist waar Dubai lag. Natuurlijk niet. Het maakte hem ook niet uit, eigenlijk: in Bombay liep hij al maanden uit zijn neus te eten, en dat wilde hij niet. Hij wilde werk. Salaris. Trouwen. En als hij daarvoor naar Dubai moest, dan ging hij naar Dubai, hoe hard zijn broer ook riep dat hij gestoord was en dat hij in die zandbak geen enkele toekomst had. Terwijl de zee op het schip in beukt en hij zijn 140 kilo van de ladder af probeert te krijgen, begint Buxani zijn broer een beetje te begrijpen. Dat Dubai geen vliegveld heeft – tsja, kan gebeuren. Maar dat ze ook geen haven zouden hebben en dat hij zonder zwemdiploma door de Perzische Golf naar de kust zou moeten roeien, daar had hij nou ook weer niet op gerekend. Even later ploft hij in zijn bootje en vaart hij weg van het grote schip. Langzaam ziet hij zijn nieuwe woonplaats opdoemen: een dorpje dat onbeschrijflijk ver achterloopt op Bombay. Geen elektriciteit, geen verharde wegen, een stuk of 30.000 inwoners, dat was het wel. ‘Ik vond het meteen geweldig’, mijmert Buxani. ‘Het was zo’n schattig dorpje, met al die kleine huisjes.’ Hij vertelt het terwijl hij nog steeds wat ongelovig uit het raam van zijn kantoor staart, naar de talloze wolkenkrabbers aan de horizon. ‘Dat was pas vijftig jaar geleden. Moet je nu zien. Onvoorstelbaar hè?’

Kameel of Land Rover

DOLLAR DICTATOR DUBAI Van veredelde zandbak tot hypermoderne wereldstad: de witte jurken van Dubai deden het in minder dan vijftig jaar. Leve de sjeik! 14

–

JOIN

Hij kijkt naar overdekte bushokjes met airconditioning. Naar onbemande metro’s, waar ja al lang met een digitale strippenkaart kunt betalen. Naar virtuele tolpoortjes op de snelwegen. Naar de vele hijskranen die bouwen aan nóg mooiere wolkenkrabbers. Aan de grootste fontein ter wereld. Aan het grootste hotel ter wereld. De grootste dierentuin. Het grootste pretpark. De hoogste wolkenkrabber. Het grootste vliegveld. Een armoedig, middeleeuws nederzettinkje dat in een paar decennia uitgroeide tot hypermoderne miljoenenstad: het is het verhaal van Dubai. In 1966 ontdekten de plaatselijke sjeiks – die tot dat moment weinig anders hadden gedaan dan een beetje vissen en handelen – dat ze al die tijd met hun witte jurken bovenop een flinke oliebron hadden gezeten. Goed nieuws, maar meteen waren er ook zorgen: waar de leiders van buurland Saoedi-Arabië en collega-emiraat Abu Dhabi zeker wisten dat ze de komende eeuw gebakken zaten, waren de olievelden rond Dubai naar alle verwachtingen binnen veertig jaar uitgeput. Sjeik Rashid al-Maktoum, de toenmalige heerser van Dubai, zei het zo: ‘Mijn vader reed op een kameel, ikzelf rij in een Mercedes, mijn zoon rijdt in een Land Rover, mijn kleinzoon zal ook in een Land Rover rijden, maar diens zoon rijdt weer op een kameel.’ En omdat de sjeik ook zijn achterkleinkinderen een mieterse fourwheeldrive gunde, was het tijd voor topoverleg. De Arabieren kwamen met een plan dat – volgens Buxani – even eenvoudig als briljant was. Stap 1: alle belastingen op nul procent en zo min mogelijk regeltjes, zodat alle bedrijven die een vestiging in het Midden-Oosten wilden openen naar Dubai zouden komen. Stap 2:

De grootste fontein ter wereld. Degrootste dierentuin. Het grootste pretpark. De hoogste wolkenkrabber gelikte toeristische voorzieningen bouwen, zodat westerse toeristen hun vakantiedollars stuk komen slaan in het perfecte klimaat dat hun dorpje toch al heeft. ‘De enige sjeik die in mijn ogen echt iets bijzonders presteert is die van Dubai’, vindt Buxani. ‘Abu Dhabi heeft een oneindige stroom geld, op die manier kan iedereen een leuk stadje bouwen. Maar de AlMaktoums zijn briljante ondernemers. De bouw van het metronetwerk vind ik een mooi voorbeeld: om uit de kosten te komen hebben ze de namen van de metrostations geveild. De marketingwaarde van zo’n naam is natuurlijk gigantisch – elk uur komen er weer tienduizenden mensen langs station Philips, bij wijze van spreken. Door die verkooptruc is de metro waarschijnlijk vanaf de eerste dag winstgevend. Voor zover ik weet is niemand in de westerse wereld daar ooit op gekomen.’

Alles is goud Het is een ideetje uit de koker van Mohammed al-Maktoum, de zoon van Rashid en de derde Ruler of Dubai sinds de ontdekking van de olie. Officieel kwam hij aan de macht in 2006, toen zijn broer Maktoum overleed, maar feitelijk was hij al vanaf 1995 de man die Dubai het laatste zetje richting wereldstad moest geven. Met succes: onder zijn leiding explodeerde het aantal inwoners van nog geen 700.000 naar 1,7 miljoen. In dertien jaar tijd. Het zal hem zelf niet hebben verbaasd, want al zijn hele leven lang verandert alles wat Mohammed al-Maktoum aanraakt vrijwel meteen in goud. Op school was hij naar eigen zeggen gezegend met een ‘bijna fotografisch’ geheugen, aan een Engelse militaire

» JOIN

– 15

Op reis

Het 8ste wereldwonder

Ram Buxani: « In democratieën duurt het tijden voordat er iets is besloten. Politici zijn alleen maar bezig met gekozen te worden »

academie studeerde hij af met het Zwaard van Eer als de beste van zijn lichting, en op 22-jarige leeftijd was hij al minister van Defensie van de Verenigde Arabische Emiraten. Hij wil overal de beste in zijn, en wel zo snel mogelijk. Als hij in januari bedacht dat Dubai een vliegtuigmaatschappij nodig had, dan ging in oktober het eerste toestel de lucht in. Een volledig digitale overheid, waar Nederland nu nog mee worstelt, stampte Al-Maktoum aan het begin van het millennium in een jaar tijd uit de grond. Denkt hij de files op te kunnen lossen met kilometerheffing? Dan komt dat er. Een extra snelweg? Binnen een half jaar klaar. Het maakt dat Ram Buxani – aan de International University of Washington gepromoveerd op het bestuursmodel van Dubai – voorstander van de dictatuur geworden is. ‘Het is een ontzettend efficiënte en snelle manier van besturen. In democratieën duurt het altijd tijden voordat er iets besloten is. Ik ben veel in Europa en Amerika geweest, en geef het maar toe: politici zijn bij jullie alleen maar bezig met gekozen worden. En als ze gekozen zijn maken ze zich óf zorgen over de volgende verkiezingen, óf over hun eigen carrière. Dan heb ik liever iemand die snel en verstandig beslist, die later geen baantje in het bedrijfsleven of bij de Europese Unie wil, die maar één belang heeft: het belang van zijn land..’

Burj al-Arab De enorme boost die Dubai onder Al-Maktoums bewind doormaakte was vooral te danken aan zijn beslissing om de vastgoedmarkt vrij te geven voor buitenlanders. Opeens mocht iedereen die nog een zak geld over had zijn eigen opgespoten eilandje of superdeluxe appartement kopen. Resultaat: een enorme, maar dan ook echt enorme stijging van de huizenprijzen. Opeens was de waardeloze lap woestijn – al eeuwen in het bezit van de Al-Maktoums – miljarden waard. Een groot deel van dat geld investeert de sjeik, samen met bakken geleend geld, weer in zijn emiraatje. En zo kreeg Dubai opeens eilanden in de vorm van een palmboom (de grootste kunstmatige eilandengroep ter wereld), de Burj al-Arab (het hotel dat nog vierhonderd jaar volgeboekt moet zijn om quitte te spelen) en een overdekte skihal (de langste overdekte skibaan ter wereld, uiteraard). Ook die miljardengeintjes waren een goudmijn voor de sjeik: bijna elk

groot bouwproject in Dubai wordt uitgevoerd door projectontwikkelaar Nakheel, een bedrijf dat valt onder de Dubai Holding. En wie heeft 99,67 procent van de aandelen in die holding? Juist: Mohammed al-Maktoum. Via zijn BV verdient de Ruler aan nagenoeg elke activiteit in de stad. Pretpark Dubailand, de door Tiger Woods ontworpen golfbaan, bijna alle tophotels, wildwaterpark Wild Wadi, maar ook aan alle taxi’s, bussen en metro’s in Dubai. Tegelijkertijd is het doel van de operatie Geen Kameel Voor Onze Achterkleinkinderen – onafhankelijk worden van olie-inkomsten – al lang en breed geslaagd: nog geen drie procent van Dubai’s inkomsten komt tegenwoordig van de boorplatforms.

Dubailand ‘Hij maakt nauwelijks fouten’, zegt Buxani bloedserieus over de sjeik, die hij meerdere keren ontmoette. Ja, geeft de Indiër toe, er staan miljoenen vierkante meters kantoorruimte leeg. Ja, er is een schuld van tientallen miljarden dollars. En ja, de huizenmarkt is totaal ingestort. Maar het is een kwestie van tijd voor dat weer aantrekt, zegt de ondernemer. ‘We hebben hier de meest open economie ter wereld – dan is het toch logisch dat we extra harde klappen krijgen als de hele wereldeconomie onderuit zakt? Ergens is de prijscorrectie ook wel goed. De huizen waren véél te duur, en nu wordt het weer betaalbaar om hier te komen wonen. We moeten alleen nog even wachten tot buitenlanders weer geld hebben. Maar op lange termijn zijn de voorwaarden in Dubai zo gunstig dat bedrijven en werknemers altijd zullen blijven komen. Nul procent belasting, een goede infrastructuur, een centrale ligging – waarom zou je ergens anders gaan zitten?’ q MARTEN BLANKESTEIJN

Dictatortour DIT IS EEN BEWERKING UIT HET BOEK DE GROTE DICTATORTOUR, DAT NU IN DE WINKEL LIGT. MOCHT JE STUFI NOG NIET BINNEN ZIJN: JOIN GEEFT DE EERSTE VIJF MAILERS EEN EXEMPLAAR.

marten@lokaalmondiaal.net EEN GRATIS EXEMPLAAR.

–

JOIN

DE MOOISTE PLEK OP AARDE Victoria Koblenko: « In Bhaktapur is het net alsof je in een sprookjesstad bent » ‘Ik ben in totaal in 52 landen geweest, van Cuba tot Mongolië, van Libanon tot Nepal – maar de plek die het allermeeste indruk op me heeft gemaakt is Bhaktapur. Dat is een waanzinnig stadje in het oosten van de Kathmanduvallei in Nepal. Vroeger was Bhaktapur een belangrijke tussenstop op de handelsroute tussen China en India, en de tempels uit die tijd zijn goed bewaard gebleven. Er zijn geen auto’s, het is net alsof je in een sprookjesstad bent. Ik was er een jaar geleden, toen de bevolking hun oud en nieuw vierde. Op het dorpsplein trokken ze een reusachtige kar met felgekleurde wielen uit elkaar. De feestelijke gewaden, al die kleuren en – gek genoeg – ook het slachtritueel waren echt indrukwekkend. Ik had een ontzettend druk jaar achter de rug, en was naar

Zuidoost-Azië gegaan om een paar dingen voor mezelf op een rijtje te zetten. Deze plek was daar magisch voor. Ik wil zeker nog een keer terug, maar ook Iran, Jemen en Samarkand staan hoog op mijn verlanglijstje. Samarkand is nu de tweede stad van Oezbekistan, maar hoorde vroeger bij de Sovjet-Unie, waar ik vandaan kom. Ik heb gehoord dat het daar schitterend is – in de middeleeuwen was het een van de belangrijkste steden ter wereld. Zulke bestemmingen liggen me wel: ik ga liever op zoek naar het onbekende dan dat ik lig te luieren in een luxe resort. Twee jaar geleden deed ik bijvoorbeeld mee aan de Amsterdam-Singapore Cabrio Challenge, een reis van 17.000 kilometer door 14 landen in 32 dagen. Fantastische ervaring.’ q ANOEK HOFKENS

Victoria Koblenko GEBOREN OP 19 DECEMBER 1980 GROEIDE OP IN HET SOVJET-OEKRAÏNE GAAT EEN PAAR KEER PER JAAR NAAR MOSKOU EN NEW YORK, EN ZEKER VIJF KEER NAAR PARIJS

BETAALT DAT MET HEEL VEEL ACTEREN, EN VERDER WAT PRESENTEREN EN COLUMNS TIKKEN

DOET ALLES VOOR ‘CHOCOLADE EN SCHOENEN, EN HET LIEFST EEN MAN DIE ME BEIDE GEEFT'

NEE, QUA GOEIE DINGEN ZE IS AMBASSADRICE VAN NCDO (NATIONALE COMMISSIE VOOR INTERNATIONALE SAMENWERKING EN DUURZAME ONTWIKKELING)

TWITTERT NATUURLIJK! DUS GA SNEL NAAR

@VKOBLENKO

JOIN

– 17

Snapshot

AU!

De mannen vinden het maar niks, maar Arifa Bseiso mept in Jordanië vrolijk de ene na de andere vrouw kapot. Op naar de Olympische Spelen. Ze wilde een paar kilo afvallen en dacht: laat ik eens een beetje gaan boksen op de fitnessclub. Een paar maanden later stond de schattige Arifa Bseiso opeens in de ring voor een officieel gevecht tegen Ola al-Whaitat, de nationale kampioen van Jordanië.‘Ik had nog nooit een echte klap uitgedeeld of ontvangen, maar toen ze me vol op mijn neus sloeg werd ik gek. Ik kon niet geloven dat iemand mij zomaar pijn deed.’ En Arifa moet je niet kwaad maken – ook niet als je nationaal kampioen bent. Zonder pardon mepte de 25-jarige filmmaakster Ola de ring uit. ‘Boksen bleek een soort tweede natuur voor me. Ik train met meisjes die dit al jaren doen en kom eigenlijk net kijken. Het blijft vreemd dat ’t me zo

–

JOIN

makkelijk afgaat.’ Inmiddels oefent Arifa zes dagen in de week en komen zelfs de Olympische Spelen in beeld, al hebben de Jordaanse sportbobo’s het nog steeds niet zo op vrouwensporten, laat staan vrouwenboksen. Het lieve meisje met de bokshandschoenen kan er niet mee zitten. ‘Ik train het liefst met mannen, want dan hoef ik me niet druk te maken over of ik de ander pijn doe. Remmen los. Al ben ik verder wel een meisjesachtige type: ik wil graag mijn uiterlijk houden zoals het nu is. Ik besef dat ik in de ring mijn neus kan breken, maar tijdens het gevecht vergeet ik dat. Het is zij of ik. Ik stop pas met slaan als ik gewonnen heb.’ q EVA ROSSEN

JOIN

– 19

Groeten uit... Bizarre, ontroerende en hilarische belevenissen van Join-lezers op reis. Ook een mooie reis gemaakt? Mail je verhaal via onze site: joinmagazine.nl

VIETNAM

Groeten uit... ISRAËL

TEKST SUZANNE VAN GOMPEL

Extra-turbosecurity-check In het hele Midden-Oosten is het onmogelijk om leuke schoenen te kopen. Zie maar eens 1. een model vinden waar je de frutsels af kunt slopen zonder de hele schoen aan gort te helpen en 2. jouw kleur en maat te vinden als maten tussen 34 en 46 structureel ontbreken en andere kleuren dan poepgroen nooit voorradig zijn. Dus had ik mijn hoop volledig gevestigd op een rondje retail-therapy op het vliegveld van Tel Aviv. Ik ging er vanuit zonder problemen het land uit te komen, maar dan ken je de Israëli’s nog niet. Voor mensen met Arabische en Iraanse stempels voldoet blijkbaar geen enkel veiligheidspoortje. Dus werd ik meteen ontvoerd naar de extra-mega-turbo-ultrasecurity-check-room. Toekijkend hoe al je vieze onderbroeken stuksgewijs met een me-

taaldetector gescand worden, kun je niet anders dan de slappe lach krijgen. Uiteindelijk werden mijn laptop en elektrische-tandenborsteloplader zo staatsgevaarlijk bevonden dat ze met geen mogelijkheid met hetzelfde vliegtuig meekonden. En het ergste is: hun paranoia is besmettelijk. Wat ze met mijn telefoon uitgespookt hebben weet ik niet, maar alle telefoontjes en sms’jes kwamen in Israël via een raar nummer binnen. Ik was ervan overtuigd dat ik afgeluisterd werd. Nu heb ik niks te verbergen, maar ‘schatje, nog maar 5 dagen’ (tot ik je weer zie in India) kan natuurlijk ook codetaal zijn voor ‘schatje nog maar 5 dagen’ (tot we onszelf opblazen in een bus in Tel Aviv). En inderdaad, als ik ooit nog eens de behoefte krijg om mezelf op te blazen staat Israël nu bovenaan mijn shortlist.

door hij zijn been niet meer kan buigen. Dokter Hoam en zijn assistent dekken de jongen af met lakens. Eerst houden ze zijn been omhoog en spannen er een strak verband

omheen om al zijn bloed uit zijn been te laten lopen. Na het been ontsmet te hebben kan de operatie beginnen. Met een elektrisch mes – hier staat zoveel stroom op dat de huid verbrandt – snijdt dokter Hoam het bovenbeen van bijna helemaal boven tot net onder de knie open. Hij verwijdert het littekenweefsel en dan het bindweefsel, zodat hij de huid helemaal weg kan schuiven. De zijkant van het bovenbeen ligt nu helemaal bloot. We zien alle spieren en pezen en als de dokter verder gaat krijgen ook het bot. Het stukje bot wordt met hamer en beitel verwijderd. Best bizar dat je er een soort handvaardigheidsgevoel bij krijgt. Al snel heeft de dokter het stukje bot los. Dan komt de zware klus: het been moet gebogen worden. De dokter pakt het been in een soort houdgreep en leunt een aantal keren met zijn volle gewicht op het been. Dan horen we ineens hoe het spierweefsel van het bot afscheurt. Het been zit weer op zijn plaats. Dokter Hoam naait alle pezen weer aan elkaar. Over tien dagen kan de jongen weer op zijn benen staan.

Operatie met hamer en beitel Kai krijgt de kans om met eigen ogen een Vietnamese operatie te bekijken. Niet geschikt voor lezers met een zwakke maag.

–

JOIN

TEKST JELLE OLGERS (20)

ROEMENIË

TEKST MARIANNE LUITEN (21)

Las Vegas: Luie dronkenlappen Golden Globes en negerwijken

Hoogst verdacht: Nederlandse vrouw met Arabische stempels en een elektrische tandenborstel.

TEKST KAI STEVENS (22)

Na de lunch – goede timing, extra veel inhoud om uit te spugen – brengt onze tolk Van ons richting de operatiekamer van het ziekenhuis in Quy Hoa. Eenmaal in onze – te kleine want op Vietnamese maten gemaakte – ziekenhuispakjes gehesen wassen we onze handen met desinfectiemiddel en gaan we de operatiekamer in. Daar ligt de patiënt al onder narcose op de operatietafel. De jongen heeft een tijd geleden een motorongeluk gehad. Daarbij is zijn bovenbeen gebroken, en na de revalidatie is spierweefsel aan het bot gegroeid, waar-

AMERIKA

(35)

Zondag zijn Michiel en ik naar de Golden Globes geweest. We hadden geen idee waar we aan begonnen en belandden uiteindelijk met ons cameraatje bij de ingang van Beverly Hills. We zagen de limousines aan alle kanten passeren en niemand deed het raampje open, maar toen kwam het: Quentin Tarantino kwam zwaaiend langs. Echt gaaf. Toen we dachten dat er weinig meer zou komen hebben we ons doodgelachen, want de volgende mensen reden voorbij: Pierce Brosnan, Arnold Schwarzenegger, Matt Damon, Drew Barrymore, Mariah Carey, Colin Farrell, Kate Hudson, Mark Wahlberg en Cameron Diaz. Aan de overkant van de weg stonden activisten met borden als ‘We lesbians love god, but we love pussy even more’. Daarnaast hielden christenen ‘God hates fags’-spandoeken omhoog. De volgende ochtend gingen we naar Long Beach, waarbij we per ongeluk door Compton gingen. Dit is een van de gevaarlijkste ghetto’s van Amerika. De zakken drugs werden letterlijk voor mijn neus verhandeld. Afijn, veilig aangekomen in Long Beach, en we overnachten nu in een soort sexmotel. Het is een typisch motel waar moorden worden gepleegd in films, en Michiel denkt dat onze buurvrouwen prostitutees waren.

Ik kan wel zeggen dat ik weinig mensen echt gelukkig zie hier. Veel mensen moeten knokken voor hun geld, voor hun brood. Ik ben hier nu een tijdje, maar die armoede en de ellende die ik zie went nooit. Grote grijze flats, mensen die op straat leven, straten met enorme gaten, bussen en auto's die in Nederland nooit door de keuring zouden komen... Het is moeilijk om hierin te leven, in een cultuur die totaal anders is, in een maatschappij waar rechten voor de werknemer niet bestaan en waar je voor vele uren werk maar een paar centen krijgt.

Plantenbakken

Een vriend van mij zegt dat ik moet proberen het positieve er van in te zien en dat ik blij mag wezen dat ik een Nederlander ben. En gelijk heeft hij, maar dat is niet makkelijk. Ook zo grappig: krijgen ze hier geld van de EU om alles op te knappen, worden er enorm grote plantenbakken van een of ander duur steensoort geplaatst voor een ongeïsoleerde verschimmelde in elkaar stortende flat. Snappen jullie dit nou? Begin dan aan die flat, zou ik denken, en laat die lelijke plantenbakken nog maar even lelijk zijn. Het is goed om hier te zijn, om wat te betekenen voor mensen die het zo slecht hebben, maar ik kan niet zeggen dat ik hier echt gelukkig ben. Soms verlang ik best wel terug naar mijn onbezorgde lekkere leventje in Nederland.

Alcohol

Hier in Cluj begrijpen ze niet zo goed waarom ik mensen kom helpen. Iedereen heeft het moeilijk en wie wat wil moet gewoon gaan werken, denken de mensen met een baan. Voor hen kom ik mensen helpen die gewoon te lui zijn om te werken of al het geld aan alcohol verspillen en dan maar gaan bedelen op straat en daarmee hun kinderen meetrekken. Misschien zou ik het van die kant ook bekijken als ik een Roemeen was, maar gelukkig ben ik dat niet en zie ik dat deze mensen de boot nu eenmaal gemist hebben in een maatschappij die al niet echt makkelijk is.

NIEUW-ZEELAND

TEKST JANKE VERHULST (20)

Borsten voelen Janke begon als globetrotter aan haar reis door Australië en Nieuw-Zeeland, maar eindigt als boerin.

>` ]ZW ^c b^_c ]ZaZ aZkZc cd\ cddî odkZZa kgdjlZcWdghiZc VVc\ZgVVì# >` \^c\ hVbZc bZi >Vc cVVg YZ WdZgYZg^_ lVVg ]^_ bZi o^_c \Zo^c lddci# OZ ]ZWWZc oZkZci^\ `dZ^Zc Zc ilZZ hi^ZgZc! Zc ^` bdX]i ]ZaeZc bZi bZa`Zc# LVi lVh YVi aZj` :g lVh ZZc `dZ Y^Z c^Zi cVVg YZ bZa`hiVa lâYZ dbYVi oZ b^_ c^Zi `ZcYZ# LVh Zg\ \gVee^\ db iZ o^Zc# >` ]ZW ^c idiVVa Yjh oZkZci^\ kgdjlZcWdghiZc VVc\ZgVVì JOIN

– 21

Groeten uit... CURAçAO

TEKST ANNE-ROSE CORBET (19)

Groeten uit... DE SIBERIE-EXPRESS

KENIA

TEKST KIM SIKKING (23)

Michelinvrouwtje Nooit b-b-bericht vanuit de Siberië-express: imponerende toendra’s, meer muggen- Kim steppes en woestijn, steeds bedekt met een dikke laag sneeuw. bulten =Zi ^h `djY# =ZZa `djY# 9Z ZZghiZ YV\ ^c YZ igZ^c eVhhZ"

Ik ben sinds mijn aankomst in Curaçao echt geobsedeerd door muggen. Elke avond heb ik een heel ritueel met een spuitbus, een stinkkaars, een ventilator, een muggenstick en nog een spuitbus om die krengen uit te roeien! En dan verstop ik mij stilletjes onder m’n klamboe. Maar helaas: weinig resultaat. M’n benen zijn wit met rode stippen en de jeuk is niet te harden! Daarom werd ik een beetje wanhopig. Vijf maanden zóveel jeuk. Help! Totdat ik gister een praatje had met de eigenaren van het park. Het was me namelijk opgevallen dat Antillianen nooit muggenbulten hebben, en gister zag ik dat ook de Nederlandse eigenaren nergens last van hadden. Daarom kreeg ik het volgende recept: Anne-Rose, je moet véél meer gaan zonnen Het schijnt namelijk dat de zon ervoor zorgt dat je huid dikker wordt, waardoor je een soort van immuun wordt voor muggen. Vanaf vandaag start ik dan ook met een kuurtje: driemaal daags minstens een paar uur in de zon. Nu hopen dat mijn stagebegeleider daarmee instemt, haha!

–

JOIN

Jij bent – buuurp – echt een tokkie

Annemiek doet vrijwilligerswerk op Keniaanse basisscholen. Lief? Nee hoor: hartstikke asociaal, naar de plaatselijke begrippen.

gZc lZ ZZc hiVi^dc lVVg ZZc WdgY! bZi Y^\îVaZ i]Zgbd" bZiZg! ZZc iZbeZgVijjg kVc "(- \gVYZc 8Zah^jh a^Zi o^Zc# >c YZ igZ^c ldgYi [a^c` \Zhiddì! bVVg YVi ]Zaei bVVg ZZc WZZi_Z# 6a YV\Zc Zc cVX]iZc VX]iZgZZc YgVV\ ^` kg^_lZa VaaZ àZY^c\ Y^Z ^` W^_ bZ ]ZW dkZg Za`VVg ]ZZc# <Zlddc dcYZg\dZY! ilZZ eVVg VaaZhWZYZ``ZcYZ i]Zg" bdeV``Zc! b^_c he^_`ZgWgdZ`! ZZc l^_YZ h`^WgdZ`! ZZc ejaa! ilZZ kZhiZc Zc Yg^Z eVVg hd``Zc# PERU

Momenteel ben ik een boekje aan het lezen over gewoonten en etiquette in Kenia. Erg grappig, want als ik dit boekje moet geloven ben ik in de ogen van de Keniaan een ontzettende aso. Ik eet namelijk mijn bord niet altijd leeg, denk er niet altijd aan om mijn zonnebril af te zetten in gezelschap, heb niet altijd zin om gezellig terug te praten en geef als vrouw zijnde een veel te stevige hand. Maar nog belangrijker: als iets niet gaat zoals ik het wil word ik vaak wat grimmig. Hier in Kenia bereik ik daar dus echt hélemaal niks mee! Ik citeer:‘Als iets niet helemaal naar wens verloopt, zijn geduld, humor en rustig praten dé manier om dingen voor elkaar te krijgen – ongeduld werkt averechts. Hakuna matata

TEKST MARLISA HOF (26)

Knetterstoned beter worden Ik was al een week ziek toen ik een sjamaan ontmoette die zei dat hij mij kon helpen met mijn maag. De bus naar zijn huis deed er zeven uur over, en eenmaal aangekomen kwam ik tot de ontdekking dat hij niet bepaald netjes was. Wat een zooitje! Maar goed, mijn slaapkamer en mijn bed waren prima, en hij had een gewone douche. Zalig!

Dikke groene drap

Ik mocht mee naar zijn indianenkamer. Op de grond lagen allemaal dierenvellen, beelden, rare planten en klankschalen. We gingen op de grond zitten, hij pakte mijn handen en kon aan mijn energie voelen hoeveel van welk ingrediënt in het drankje moest. Het werd een dikke groene drab, übergoor! Daarna mocht ik weer naar mijn kamer om tv te kijken, want het drankje had een uur nodig om in te werken. Tijdens het tv kijken voelde ik me al wat anders worden, ik moest ineens lachen om grapjes waar ik normaal nooit om lach. Dus ik dacht al bij mezelf: oké Marlisa, dit gaat lekker!

alleen. Want zo lang zou het ‘schoonmaken’ duren. Ik dacht: en nu? Wat moet ik hier nou gaan doen? Maar tegelijkertijd voelde ik me zo raar... Omhoog gaan lukte nauwelijks, want dat was zwaar, en als ik om me heen keek was mijn zicht ook niet helemaal helder. Na die twee uur kwam de sjamaan terug. Zijn gezicht werd groot en dan klein – uiteindelijk duurde het acht of negen uur voor het uitgewerkt was. De volgende ochtend werd ik wakker en... Ik voelde me heerlijk! Geen maagpijn! Het drankje had echt gewerkt! Fantastisch! En ook mijn hoofd, mijn hoofd voelt zo rustig, heerlijk! Het was afzien, maar ik heb er absoluut geen spijt van.

TEKST ANNEMIEK KARSIJNS (22)

DUBAI

hoge gebouwen maakt Dubai erg Amerikaans. Waarschijnlijk gaan we binnenkort verhuizen naar een appartement tegenover de palmeilanden. Positief is ook dat we hier geen belasting betalen. En de voertaal is Engels, dus de aanpassing is makkelijk.”

TEKST RALF SEUNTJENS

Belastingvrij genieten

We horen hier in Nederland dat Dubai op instorten staat.

Waarom in Nederland blijven als je ook in het buitenland kunt wonen? Meis Kadhem (26) emigreerde naar Dubai. ‘Het is hier heerlijk.’

‘Er kwamen de laatste jaren zóveel wegen en gebouwen bijgekomen. Elke dag neem ik dezelfde route naar mijn werk, maar zie constant veranderingen. Dat zal nu minder worden omdat Dubai geen bouwvergunningen meer verstrekt. Alleen bestaande projecten worden afgemaakt. Zelf heb ik nergens last van: onze huur is met ongeveer 25 procent gedaald.’

Was je Nederland zat? ‘Ik riep altijd al dat ik niet eeuwig in Nederland zou blijven. Na mijn studie werkte ik bij Shell. Ik boekte daar reizen voor het management. Elke dag was het grauw en koud. Vaak was het nog donker als ik wegging en alweer donker als ik thuiskwam.’

(geen zorgen).’ Kenianen hebben dus een hoop ongeschreven regels, maar aan de andere kant hebben wij Nederlanders die natuurlijk ook. Zo zeg ik er elke keer wat van als Francis in het openbaar een keiharde boer laat, maar dat heeft dus geen enkele zin. Want dat is hier weer de normaalste zaak van de wereld. Zo zie je maar: elk land heeft zo zijn gebruiken. En wie er nou de aso is… Dat laat ik maar in het midden.

Ik voelde me zo raar...

Maar hoe kom je dan in Dubai?

aan. Hij zocht iemand die vloeiend Arabisch, Nederlands en Engels spreekt. Ik dacht er een paar dagen over na en besloot er toen helemaal voor te gaan.’

Na een uur mocht ik weer naar de indianenkamer, en kreeg ik een meditatie met klankschalen. Die muziek was prachtig! Daarna mocht ik weer gaan liggen. Hij deed iets met mijn hoofd en buik en liet me daarna twee uur

‘Ik ging er met mijn man heen op vakantie. We ontmoetten daar mensen die ons uitnodigden voor een Nederlands feest. Daar sprak ik een ondernemer, en aan het eind bood hij mij een baan als accountmanager

‘Het is hier heerlijk. We wonen op de 26ste etage van een luxe appartementencomplex. Er zitten onder meer een sportschool en een zwembad in het gebouw. Dat soort

En, bevalt het?

Kom je ooit nog terug naar Nederland?

‘Een paar keer per jaar kom ik voor familie en vrienden naar Nederland. Ik mis het niet. Wel denk ik dat het later voor mijn kinderen gezonder is om in Nederland op te groeien. Dubai is te materialistisch. Er wordt hier ook veel meer op het uiterlijk gelet. Maar voor nu genieten we nog van het leven hier.’ q JOIN

– 23

Beyond

HET PARADIJS? OOST-EUROPA De stranden zijn fantastisch, het bier is goedkoop en de vrouwen… Ja, die ook. Steeds meer Nederlanders ontdekken Oost-Europa. Of we interesse hebben in een Hongaarse hoer, vraagt de louche eigenaar van een al even verdachte club in Boedapest. De wenkbrauwen gaan omhoog. Eerste gedachte: nee. Tweede gedachte: wat zou dat kosten? ‘Tienduizend forint’, is het eerste bod van de man. Ha, zeggen wij, daarvoor hadden we net zo goed in Nederland kunnen blijven. Tienduizend forint, dat is bijna veertig euro. We dreigen verder te lopen over de legendarische Andrassyboulevard, iets wat we in eerste instantie natuurlijk al van plan waren. De lokale uitbater houdt vol. ‘Zesduizend forint.’ Geen reactie. ‘Vierduizend forint.’ We beginnen weg te lopen. ‘Tweeduizend forint’, zegt hij terwijl hij ons de weg afsnijdt. ‘Nee, dank je.’ ‘Duizend forint, mijn laatste bod. En dan voor jullie alle twee.’ In nog geen twee minuten tijd is de prijs van een lokale prostituee gedaald van veertig naar vier euro. En dan mogen we er ook nog eens allebei van genieten. Veel voor weinig: het is Oost-Europa is een notendop. Een halve liter bier voor omgerekend een euro? Ga naar Tsjechië. Roken tot je erbij neervalt? Kom naar Polen. Uit eten voor een paar knaken? Welkom in Oekraïne. Steeds meer Nederlanders ontdekken het oosten van Europa als toeristische trekpleister, zegt Wim Schutte, manager touroperating bij Djoser. Wat ten tijde van het overheersende communisme van de Sovjets nog onbegrijpelijk, arm en corrupt overkwam, is nu opeens een aantrekkelijke vakantiebestemming. En dan hebben we niet alleen over Berlijn en Praag, maar ook over Roemenië en Montenegro. Maar hoe lang blijven die topbestemmingen nog goedkoop? Nog geen twee jaar geleden publiceerde ERECO, een verzameling van Europese onderzoeksbureaus, een lijst met Europese steden die tot 2012 het sterkst zouden groeien. De toptien bestond volledig uit Oost-Europese steden: Moskou, Sint Petersburg, Vilnius, Riga, Warschau, Bratislava, Sofia, Tallinn, Boekarest en Praag, terwijl Parijs en Rome het met respectievelijk een 41e en 48e plaats moesten doen.

–

JOIN

Wat vroeger arm en corrupt overkwam, is nu opeens aantrekkelijk JOIN

– 25

Beyond Boedapest, Hongarije HOE? MET HET VLIEGTUIG, RECHTSTREEKS VANAF EINDHOVEN VOOR 35 EURO HAMSTEREN! JA, GELD ZAT OVER IN IEDER GEVAL OM JE TE VERMAKEN IN EEN VAN DE TOFSTE STEDEN VAN EUROPA. BOEDAPEST ADEMT ALLE SFEREN DIE JE WENST. MAAR GA NIET TIJDENS HET SZIGET FESTIVAL, DAN BETAAL JE JE BLAUW. AANRADERS? WE OVERNACHTTEN IN THE YELLOW SUBMARINE EN STAKEN DE STRAAT OVER OM FEEST TE VIEREN IN BAHNHOF MUSIC CLUB, ÉÉN VAN DE BETERE UITGAANSTENTEN VAN HONGARIJE. IDEALE TWEE-EENHEID, ZOU JE ZEGGEN. ZOU? TOEN WE EEN JAAR LATER TERUGKEERDEN WAREN ZE ALLEBEI GESLOTEN. JAMMER. NOG ALTERNATIEVEN? ZEKER. E-KLUB IS ERG POPULAIR, AL LIGT HET WEL EEN BEETJE BUITEN DE STAD (GA NIET LOPEN VANUIT HET CENTRUM, IK HERHAAL). UITBRAKKEN DOE JE OP MARGITSZIGET, HET GROTE RECREATIESCHIEREILAND IN DE DONAU. ANDERE TOFFE EN GOEDKOPE OPTIES IN HONGARIJE? NIET ECHT.

« Oost-Europese landen doen het economisch beter dan landen als Ierland, Spanje Griekenland en Portugal »

Het is nog maar twintig jaar geleden dat de almachtige Sovjet-Unie uiteen viel en (nieuwe) onafhankelijke landjes zichzelf moesten herontdekken. Opeens was er geen Warschaupact meer, geen grote boze baas die de regie in handen had, geen repressie. Er ontstond vrijheid in denken, doen en laten. En kapitalisme. De beïnvloeding van die moderne, westerse wereld is groter dan ooit. ‘Elke keer dat ik terug ga naar Bulgarije zie ik weer een enorm verschil met de vorige keer’, vertelt Dimitrova. ‘Steeds meer internationale ketens openen winkels, omdat de markt is gegroeid. Maar tegelijkertijd komen nu ook de nadelen: er staan nu files. Ik weet het, dat is een teken van welvaart, maar toch niet altijd even prettig.’

Plamuurlagen

Die voorspelling lijkt niet uit te gaan komen, omdat de crisis ook in Oost-Europa keihard toesloeg. Maar gek genoeg is dat de schuld van Wést-Europa, zegt Antoaneta Dimitrova, Oost-Europa-deskundige van de Universiteit Leiden.‘Als je kijkt naar de economische groei en de financiële discipline, dan doen veel Oost-Europese landen het veel beter dan landen als Ierland, Spanje en Portugal. Bulgarije, het land waar ik vandaan kom, voldoet nu bijvoorbeeld aan alle eisen om toegelaten te worden tot de euro, maar EU-landen zijn huiverig voor uitbreiding omdat Griekenland er net een zootje van heeft gemaakt.’

Enorm verschil

–

En dus kan Bulgarije voorlopig niet profiteren van de economische voordelen die de euro met zich meebrengt. Dimitrova: ‘Daar komt nog eens bij dat veel West-Europese banken filialen in het oosten hebben die belangrijk zijn voor het verstrekken van krediet. En omdat die bedrijven het moeilijk hebben, is het voor Oost-Europeanen heel moeilijk om aan een lening te komen.’ JOIN

Nee, dat is inderdaad geen pretje, al blijkt gewoon autorijden in Oekraïne ook een hele opgave. ‘Noem je dit een bumpy road?’, vraagt een medewerkster van de gemeente Lviv als we over de gaten in de weg stuiteren. ‘Dit is juist één van onze betere wegen.’ Ook de oude gebouwen die we passeren zijn nog in dezelfde staat als ze waren in de jaren zestig van de vorige eeuw. Bouwvallig? De medewerkster noemt het liever ‘historisch’. Maar langs die brede, gebarsten boulevards lopen in heel Oost-Europa vrouwen in de mooiste kleren en met afgewerkte plamuurlagen op het gezicht. Of ze op weg zijn naar de discotheek of naar de supermarkt voor twee flessen melk, dat weet niemand. Zo zien ze er altijd uit. Zij zien het kapitalisme als een zegen, en dragen dat gedachtegoed graag elk moment van de dag uit. Dankzij hen bruist de stad, en vervaagt het zwarte verleden. De Oost-Europese mentaliteit is aan het veranderen, vertelde Ovidiu Silaghi, voormalig Roemeens minister van toerisme, al eerder.

Op zijn werkkamer in het ministeriegebouw (dat overigens nog wel rook naar Nicolae Ceaucescu, maar dat terzijde) toonde hij een dik boek met honderden suggesties om je in zijn land te vermaken. Silaghi sprak daarbij over een masterplan. ‘Het lijkt er misschien op dat we nog niet zo bekend zijn als vakantieland’, vertelde de Roemeense bewindsman, ‘maar als we onze mooie plekken, zoals de Donaudelta, de Moldavische kerken en de kust bij de Zwarte Zee wat beter onder de aandacht brengen, zijn we binnen de kortste tijd jullie favoriete vakantiebestemming.’ Het lijkt een kwestie van tijd voordat de Oost-Europeanen hun Sovjetachterstand definitief goedmaken. Sterker nog, zegt Antoaneta Dimitrova, ‘Oost-Europese economieën zijn veel dynamischer dan de West-Europese. Ze lijken meer op China dan op Frankrijk en Duitsland: in die laatste landen is het moeilijk om mensen te ontslaan, maar in Oost-Europa durven mensen meer risico te nemen. Polen is dit kwartaal alweer gegroeid, en veel andere Oost-Europese landen komen volgend kwartaal uit de recessie.’ Dus geniet er nog even van dat extra biertje (of zeg maar gerust bier, want alles komt minimaal in halve liters), de bijna gratis desserts en de schitterende stranden. Zeg het maar: wil je zwemmen in de Zwarte Zee, liggen aan de Adriatische Zee of toch maar de Middellandse Zee? Om te voorkomen dat je struikelt over ingegraven Russen, raden we je aan niet naar de toeristische plekken van Bulgarije en Oekraïne (Odessa en Jalta) te gaan. Reis dan af naar Roemenië, waar de meer onbekende (lees: goedkopere) zandstranden zijn. Al is het bereik daarvan wel lastiger. Een iets duurdere (maar niet al te prijzige) variant vind je in Slovenië, dat voor een heel klein (en overbevolkt) deel aan de Adriatische Zee grenst. Maar tussen de übertoeristische badplaatsen vind je ook nog het stadje Piran. Een intiem, Venetiaans-achtig plaatsje met rotskust, en ’s avonds een sfeervol bandje op het centrum van het plein. Kijk wel uit voor katten, daar struikel je net zo makkelijk over als over de eerdergenoemde strandgangers. De grootste aanrader om rustig en goedkoop bruin te worden is echter Montenegro. De jongste staat van Europa, die in 2006 zijn grote broer Servië verstootte, heeft prachtige zandstranden. Uiteraard bekend onder de lokale Joego’s, maar voorlopig ook niet meer dan dat. Zelfs Nederlanders zul je er nauwelijks tegenkomen. En dat is toch waar iedereen van droomt als hij of zij in het buitenland is. q GEERT JAN HAHN

« Als we onze mooie plekken

wat beter onder de aandacht brengen, zijn we zo jullie favoriete vakantieland »

Poznán, Polen HOE? MET DE NACHTTREIN. RECHTSTREEKS VANAF AMSTERDAM EN UTRECHT. BOEK JE RUIM VAN TEVOREN, DAN BEN JE 29 EURO KWIJT VOOR EEN ZITPLAATS, EN 49 EURO KWIJT VOOR EEN SLAAPPLEK. AHA. NOG LEUK STAPPEN DAAR? ZEKER. MISSCHIEN WEL DE HOOFDREDEN OM NAAR POZNÁN TE GAAN, OOK WEL BEKEND ALS HET CULTURELE CENTRUM VAN POLEN. EN IN WEINIG OOST-EUROPESE STEDEN VIND JE ZOVEEL LEUKE KROEGEN EN CLUBS OP LOOPAFSTAND VAN ELKAAR.

NOEM EENS WAT? KLUB TERYTORIUM BIJVOOR

BEELD, VOOR DE POPULAIRDERE MUZIEK EN HET JONGE PUBLIEK. HELAAS IS HET BIER HIER BETREKKELIJK DUUR: EEN HALVE LITER VOOR ZEVEN ZLOTY’S, OMGEREKEND LIEFST 1,60 EURO. DAT KAN NATUURLIJK NIET.

OOK LEUK HET STALINISTISCHE CAFÉ PROLETARYAT

WAAR JE NOG KUNT ZUIPEN TERWIJL JE IN DE GATEN WORDT GEHOUDEN DOOR HANDLANGERS VAN LENIN EN STALIN. EN WAAR GAAN WE SLAPEN? DOE MAAR HET FUSION

HOSTEL. SCHIJNT HET BESTE TE ZIJN VAN HEEL POLEN. IN IEDER GEVAL BETER WAARSCHIJNLIJK DAN HET NABIJGELEGEN CINNAMON HOSTEL, WAAR ZELFS DE LICHTSTE PERSONEN DOOR HUN BEDBODEM ZAKKEN. ANDERE TOFFE EN GOEDKOPE OPTIES IN POLEN?

WARSCHAU EN GDANSK.

JOIN

– 27

Negen maakt van stoffen die erg slecht zijn voor het milieu. Toch komen er steeds meer betaalbare alternatieven op de markt, zoals de producten van Earth.line. De huidverzorgingsproducten van dat bedrijf zijn samengesteld uit natuurlijke oliën, planten- en kruidenextracten en werkstoffen die de natuurlijke kracht van de huid ondersteunen en versterken. Een fles Earth.line-bodymilk van 200 ml kost 9,95 euro en wordt niet op dieren getest. Voor dezelfde hoeveelheid lotion van Vichy ben je al 13,95 kwijt. Nog veel meer natuurlijke cosmetica is te vinden op www.truehealthshop.nl.

De 9

Zelfs Apple gaat duurzaam

leukste manieren om groen, goedkoop én hip te zijn Een beetje duurzaam doen zonder dat ’t meteen honderd euro duurder wordt – kan dat?

%& Stonede broeken Jeans van hennep

Wil je behalve ecovriendelijk zijn er ook ecovriendelijk uitzien? Dan zijn de kleren van Hempmade zeker iets voor jou. Hempmade kweekt eigen hennep en maakt daar vervolgens producten van, waaronder broeken. De hennep wordt volledig organisch verbouwd en is vele malen milieuvriendelijker dan katoen. De broeken van Hempmade zijn ideaal voor een reis naar warme oorden, maar deze harembroek is komende zomer zelfs een musthave in het regenachtige Nederland. Prijzen variëren van 79 tot 109 euro.

%' Shopping bag Make love, not trash

Oké, een plastic tas kost je niets, maar erg flatteus zijn die dingen nou ook weer niet. Ze zien er niet uit, zijn onhandig (je kent ze wel,

–

JOIN

Eco-iPhone

die koordjes die altijd om elkaar heen draaien en je pols haast amputeren) en gaan snel kapot. Tegenwoordig vind je gelukkig de meest uiteenlopende recyclebare tasjes. Je kunt ze al krijgen voor 3 euro, maar deze was te leuk om niet te plaatsen. Make love, not trash! Via makelovenottrash.com, vanaf 22 dollar.

%( Slippers

Weeskinderen tekenen designstappers Niets is fijner dan het zonnetje trotseren op een paar comfortabele teenslippers. Als die stappers dan ook nog ecovriendelijk gemaakt zijn, is het feest natuurlijk compleet. Plakkies kopen dus. Ze zijn ontworpen door Nederlands beroemdste schoenmaker, Jan Jansen. De zolen van de slippers worden gemaakt van oude autobanden, die anders worden gedumpt of illegaal verbrand. Voor 39,95 euro heb je een paar vrolijke Plakkies, waarvan de prints zijn getekend door creatieve weeskinderen uit het Zuid-Afrikaanse Durban.

Bodycare

Proefdiervrij kliederen Nog steeds worden veel beautyproducten getest op dieren en ge-

Er is hoop voor groene iPhone-liefhebbers. Producent Apple heeft patent aangevraagd op een methode waarmee iPhones en iPods kunnen worden opgeladen door zonne-energie. Wanneer de greenPhone in de winkels ligt is nog onduidelijk, maar in de tussentijd kunnen iPhone-adepten hun geweten vast sussen met een applicatie van Goodguide.com. Die ecologische consumentengids ontwikkelde een programmaatje waarmee je kunt zien wat voor troep er in een bepaald product zit, simpelweg door met je telefoon de streepjescode te scannen of de naam van het product in te typen. Sowieso is Apple de laatste tijd fanatiek bezig met het milieu. Drie jaar geleden was het bedrijf nog de favoriete pispaal van Greenpeace, maar inmiddels is Apple door diezelfde club gekroond tot bestpresterende elektronicafabrikant als het gaat om het schrappen van giftige stoffen uit het productieproces.

« Apple heeft patent aangevraagd

op een methode waarmee iPhones en iPods kunnen worden opgeladen door zonne-energie »

Jurkjes & shirts

Ook H&M is om Spijkerbroeken zijn niet de enige kledingstukken die worden gemaakt van organisch katoen. Shirts, tassen, jurkjes: het kan allemaal groen, en discounter H&M heeft dat inmiddels ook door. In haast iedere vestiging zijn producten van organisch katoen te koop, te herkennen aan het witgroene label. De producten kosten niet meer of minder dan de andere kleding van deze of een andere willekeurige winkelketen. Voor het afrekenen dus even de labels checken.

Ecofoon

Braaf bellen De eco-telefoon van Samsung (officieel Samsung S3030 Eco) is lekker goedkoop: in combinatie met een T-Mobile prepaidpakket betaal je er maar 89,95 euro voor. Bij de productie van de telefoon zijn – in tegenstelling tot alle andere belijzers – geen schadelijke chemicaliën gebruikt, en er wordt minder CO2 uitgestoten dan bij andere telefoons doorgaans het geval is.

is er in verschillende kleuren en afmetingen. Zelfs de gebruiksaanwijzing is milieuverantwoord, want het papier breekt natuurlijk af en de inkt is gemaakt op basis van soja.

OLED-tv

Groene televisie Tot slot – we kunnen het niet laten – tóch nog even een veel te duur dingetje, vooral omdat de OLED-tv platter dan plat en dus tof is. Drie millimeter dik is-ie, en nog extreem milieuvriendelijk ook. De ‘Organic Light Emitting Diodes’-tv is gemaakt van biologisch afbreekbaar plastic en heeft, in tegenstelling tot andere tv’s, geen tegenlicht nodig. Daardoor is er minder schadelijk materiaal nodig om de televisie te maken en verbruikt het apparaat minder energie. Hij is sinds kort verkrijgbaar in Europa voor een schamele 3999 euro – en als het goed is gaat die prijs na de introductie snel dalen. q MAUD GERARDS

Laptoptas

Altijd een volle accu We blijven natuurlijk verwende snotapen die van hot naar her willen rennen met hun laptopjes. Ook die dingen kunnen we nu in een groen jasje steken: de Voltac Generator is een laptoptas die ervoor zorgt dat je laptop op blijft laden, door middel van de zonnepanelen die op de tas zitten. Er zitten ook plugs bij voor onder andere je mobieltje of digitale camera. Behalve dat dit tasje groene stroom genereert via de zonnepanelen, is het ook nog gemaakt van honderd procent recyclebaar materiaal. Goedkoop is deze ecovriendelijke tas niet – ruim vierhonderd euro – maar zeker voor de reizigers onder ons een handige aankoop. De thuisblijvers hebben voor nog geen dertig euro al een laptopsleeve van afbreekbaar materiaal. De Pakuma Eco Cocoon tas

9Z dca^cZ h]de" e^c\ \j^YZ :KD WZ" ddgYZZai egdYjXiZc de b^a^Zjkg^Zc"YZa^_`]Z^Y# >c c dd\dehaV\ o^Z _Z Yjh d[ YVi `aZ" Y^c\hij`! ]VVgegdYjXi d[ YgVc`" _Z ZZc WZZi_Z ZXdad\^hX] kZg" VcilddgY ^h# lll#Zkd# Xdb

JOIN

– 29

Renske

« Je moet echt houden van

Peruaanse jongens, ze nemen meteen beertjes voor je mee en schrijven liefdesbrieven »

VRIJ WILLIG Backpacken? Da’s uit. Vrijwilligerswerk is de nieuwe trend – maar heeft dat zin? Renske de Greef ontmoet ex-weldoener Mandy Kraus. ‘Elke avond lag er wel iemand te kotsen.’ Ze wilde graag Spaans leren. Bij voorkeur in het buitenland, bij voorkeur in Zuid-Amerika, en toen zag Mandy Kraus, 21 jaar oud, die website. ‘Het was een organisatie die Spaanse lessen combineerde met vrijwilligerswerk in Cusco, Peru. Dat leek me wel leuk, naast de lessen ook nog iets nuttigs te doen, maar ik stond pas echt stil bij het idee toen ik naar een voorlichtingsdag van die organisatie ging. Meisjes die al een keer vrijwilligerswerk hadden gedaan kwamen daar vertellen over hun ervaringen. Het waren een soort hippiefiguren, ze trokken meteen hun schoenen uit en gingen in lotushouding vertellen over wat ze hadden meegemaakt.’ De verhalen van deze meisjes waren zonder uitzondering positief: de kinderen wierpen zich aan hun voeten, de locals waren gastvrij en warm. ‘Die meisjes hadden trouwens bij een heel ander project gezeten. De organisatie vond blijkbaar dat heel Zuid-Amerika hetzelfde is. Maar goed, ondanks dat hippie-gevoel dacht ik toen wel: ja, ik ga echt iets betekenen voor die kinderen.’ Een kinderopvang in Cusco: is dat toekijken hoe de kinderen gezellig

–

JOIN

met ecoline kliederen, of in het Spaans via een Elmo-pop uitleggen dat jeugdbendes verkeerd zijn? ‘Er kwamen ongeveer zestig kinderen in de leeftijd van acht tot veertien elke dag na school naar de opvang toe, meestal omdat ze thuis veel problemen hadden. Wij zelf merkten maar af en toe iets van die problemen. Dan vroeg een kind aan mij hoe oud ik was. Als ik vertelde dat ik eenentwintig was, vroegen ze of ik dan ook al kinderen had, want hun moeders waren veertien toen ze hen kregen. Of de keer dat ik met een jongetje over straat liep en we een groepje vieze zwervers zagen staan. “Kijk, dat is mijn vader”, wees het jongetje toen. Op zo’n moment wist ik niet hoe ik moest reageren, dus dan reageerde ik maar niet. Wij waren er voornamelijk om ze bezig te houden met spelletjes en kleurboeken. Niets was verplicht, we mochten onze creativiteit erop los laten. Ik ben op een gegeven moment zelf Engelse les gaan geven. Daar was een vrijwilliger voor mij mee begonnen en sommige kinderen wilden daarmee doorgaan. Ik begon met het alfabet en liedjes, maar ik weet niets van lesgeven, dus na een tijdje stond ik

daar alleen maar liedjes te zingen. De meeste kinderen waren ook al weer afgehaakt. Ze hadden heel veel behoefte aan aandacht. Ze wilden aan iemand hangen, maar ik had niet het idee dat ze per se aan míj wilden hangen. Vrijwilligers komen en gaan, en dat weten de kinderen, ze zijn het gewend.’ Hoewel het de kinderen niet echt leek uit te maken, deden de vrijwilligers uiteraard hun best zoveel mogelijk van hun opvoedkundige, empathische ik-kan-poedels-van-ballonnenvouwen-kwaliteiten te tonen. ‘Hoe de vrijwilligers met de kinderen omgingen verschilde sterk per persoon. Sommigen waren knuffelig, zoals ik, maar anderen waren meer een docent. We kregen van tevoren ook geen uitleg over hoe je met de kinderen moest omgaan. Er was maar één vrouw die bij mijn project de vrijwilligers begeleidde, een Peruaanse, en verder heb ik de mensen van mijn organisatie in totaal één keer gezien. Best vreemd.’ En ’s avonds zijn al die vrijwilligers er weer. Maar dan hun billen schuddend op de klanken van de zwoele Peruaanse panfluit.‘Ik woonde bij de opvang, waar zeker voor vijftig mensen kamers waren. Het was meer een soort hotel, er was niemand van de organisatie, en er werd heel veel gefeest. Elke avond lag er wel iemand kotsend bij de wc’s. Bij veel van de barretjes in de stad kon je één meter rum halen, en dat was heel populair. Ik ging ook vaak uit, soms ook met een aantal Peruaanse vrienden. Veel vrijwilligers kregen ook een relatie met een Peruaan. Ik niet. Je moet echt houden van Peruaanse jongens, ze nemen meteen beertjes voor je mee en schrijven je lange liefdesbrieven. Maar het zijn vooral veel

JOIN

– 31

Renske

;DID/ :ah`Z kVc <dg`jb >88D

>88D lZg`i hVbZc bZi bZchZc Zc

BVVg lZ o^_c Zg cd\ c^Zi# DcYZgkdZY^c\!

eVgi^Xja^ZgZ dg\Vc^hVi^Zh ^c dcil^``Z"

haZX]iZ \ZodcY]Z^Yhodg\! hX]ZcY^c\Zc kVc

a^c\haVcYZc VVc ZZc gZX]ikVVgY^\Z Zc

bZchZcgZX]iZc Zc dcZZga^_`Z ]VcYZa

YjjgoVbZ lZgZaY#

`dbZc cd\ hiZZYh kddg# 9VVg aZ\\Zc l^_ dch

c^Zi W^_ cZZg# :Zc WZiZgZ lZgZaY ^h bd\Za^_`# 9ZoZ hVbZclZg`^c\ ]ZZ[i kZZa de\Z"

BVVg Y^Z kZgWZiZg _Z c^Zi ^c _Z ZZci_Z#

aZkZgY# 9Z idZ\Vc\ idi ZZghiZ aZkZch" WZ]dZ[iZc odVah lViZg! bZY^hX]Z odg\!

9ZZai j dcoZ ^YZVaZc4 HVbZc lZg`Zc

dcYZgl^_h Zc kdZYhZa ^h kZgWZiZgY#

VVc ZZc gZX]ikVVgY^\ZgZ lZgZaY# >88D

L^_ ]ZWWZc bZi dcoZ eVgicZgdg\Vc^hV"

W^ZYi bd\Za^_`]ZYZc kddg eVgi^Xja^ZgZc!

i^Zh kddg bZZg lZg`\ZaZ\Zc]Z^Y Zc

hi^X]i^c\Zc! WZYg^_kZc Zc _dc\ZgZc#

ZZga^_`ZgZ ]VcYZahkddglVVgYZc \Zodg\Y#

BZZg lZiZc4 @^_` de LLL#>88D#CA Zc

>c kZZa aVcYZc ldgYZc YZ gZX]iZc kVc

ldgYi ZZc dcYZgcZbZcYZ eVgicZg ^c

bZchZc cj WZiZg WZhX]ZgbY#

^ciZgcVi^dcVaZ hVbZclZg`^c\#

internationale samenwerking

ICCO is dĂŠ interkerkelijke organisatie voor ontwikkelingssamenwerking. Zij is opgericht in 1965 en steunt ruim negenhonderd partnerorganisaties in alle continenten. ICCO vormt een alliantie met Kerk in Actie, Edukans, Prisma, Share People en Oikocredit. T (030) 692 78 11 E info@icco.nl

Join Join 9 NDJG LDGA 7:NDC9

fi Naam

ÂŤ De Peruaanse vrouw mailt nog

SPECIA LE A

CTIE

wel eens: Hallo, hoe gaat het, we missen je zo, kan je 10.000 euro overmaken? Âť

m/v

Adres:

op aarde'

Postcode:

6jhigVa^Â&#x2026;

vangen gen slan hobby: Leuke

ciĂŤnter'

dic veel effi tator is

9jWV^

Plaats:

'Een

Telefoon:

. \d m \g ZY dZ `d c Z de c

Ydb G^bWdZ"g^_`

Join is het gratis studententijdschrift over verre reizen, cultuur en de wereld

CZeVa

k oiste ple 'De mo

" "

! " !

" "

! ! " !

" "

IS # ! !

" !

IS ! " ! ! ! ! www.isonline.nl !

ones, met iPh Indianen r soja seks voo van en jurken chors booms

2010

14:47:4

11-03-

WORD NU ABONNEE EN ONTVANG IN JUNI DE WK SPECIAL VAN JOIN! WOON JE IN HET BUITENLAND? MAIL DAN NAAR JOIN@LOKAALMONDIAAL.NET VOOR MEER INFORMATIE.

Email: Geboortedatum: Knip de bon uit, stop deze in een envelop en stuur deze naar:

lokaalmondiaal, Abonneeservice Join Velperbuitelsingel 8, 6828 CT Arnhem

Âť

mooie woorden. Vaak als een vrijwilligster wegging en ze tranen met tuiten huilend afscheid nam van haar vriendje, zag ik hem â&#x20AC;&#x2122;s avonds in de bar al met een nieuwe zitten.â&#x20AC;&#x2122; En dan komt het moment dat je weer thuis bent. Ver van vrolijke muziek, zon en gekleurde doeken met lama-patroon. â&#x20AC;&#x2DC;Op dat moment was het gezellig met mijn Peruaanse kennissen, maar we hebben nu geen contact meer dus het zijn niet echt vrienden. Ik heb na mijn thuiskomst wel een tijd lang elke week een mailtje gekregen van de Peruaanse vrouw die de opvang begeleidde. â&#x20AC;&#x153;Hallo, hoe gaat het, we missen je zo, kan je 10.000 dollar overmaken?â&#x20AC;? In het begin stuurde ik nog wel een mailtje terug, dat ik de kinderen ook miste maar niet echt 10.000 dollar ging overmaken, maar na een tijd stopte ik ook daarmee. Ik hoorde van een andere vrijwilliger van het project dat zij precies dezelfde mailtjes krijgt.â&#x20AC;&#x2122; En bij de volgende voorlichtingsdag, zullen de aspirant-vrijwilligers Mandy dan zelf in lotushouding aantreffen, gloedvol vertellend over haar hechte band met alle kinderen? â&#x20AC;&#x2DC;Nee. Ik ging er met het

hippie-verhaal in mijn achterhoofd naartoe, maar uiteindelijk heb ik gemerkt dat je niks kan veranderen. Je betekent vrij weinig. Als je echt iets wilt opbouwen moet je er niet ĂŠĂŠn maand heen gaan en een beetje gezellig gaan doen met kinderen. Ze hebben natuurlijk wel mensen nodig daar en daarom is het wel goed om er heen te gaan, maar je verandert niets. Het is handig om van tevoren goed te bedenken wat je doel is, maar ook dan: je bent niet alleen. Als individu kan je niet structureel iets veranderen. Toch wil ik weer vrijwilligerswerk gaan doen, op Bali. Ik wil Indonesisch leren. Natuurlijk hoeft dat niet per se in een weeshuis, het kan ook in een bar, maar ik wil geen baan afpakken. Dan is vrijwilligerswerk een goede optie.â&#x20AC;&#x2122; q RENSKE DE GREEF IS AUTEUR VAN DE ROMAN EN JE ZIET NOG EENS WAT, OVER JONGE VRIJWILLIGERS IN AFRIKA.

JOIN

â&#x20AC;&#x201C; 33

Join HE:8>6A

Dennis Elk kwartaal in Join: de avonturen van BNN-verslaggever Dennis Storm

JE KIJKT OH ZO ZUUR NAAR MIJN...

pagina 44 LIEVER SOJA DAN GOUD

pagina 46 IK GELOOF IN HALLUCINERENDE THEE

pagina 50

MAROKKAANSE DROMEDARIS-STEAK « Een wc-hokje vol boosaardige, spinnen en slangen die loeren op mijn zachte, nietsvermoedende testikels » Het is vier uur in de nacht en ik ben klaarwakker. Normaal gesproken zou ik daar geen probleem mee hebben: ik zit in een klein tentenkamp in het Atlasgebergte van Marokko, en nergens anders zijn sterren zo schitterend als hier. Maar dat is niet de reden dat ik wakker ben. Mijn buik rommelt. En niet zo’n beetje ook. Door al dat gereis is mijn maag inmiddels wel wat gewend. Zelden heb ik nog last van lokale culinaire hoogstandjes, maar door de van dromedaris gemaakte steak die ik een paar uur geleden als een hongerig wolfje naar binnen heb gewerkt slaat zelfs mijn getrainde maag behoorlijk op hol. Rustig kruip ik onder mijn naar dood schaap ruikende deken vandaan en stommel mijn tentje uit. Wetende dat ik zo de longen uit mijn anus zal schijten besluit ik er maar het beste van te maken: in de frisse woestijnlucht naar de sterren kijken dus. Maar dan komt het besef: nog even en ik moet naar die angstaanjagende wc. Midden in het Atlasgebergte in een romantisch tentenkamp slapen is natuurlijk prachtig, maar voor

–

JOIN

luxe en comfort hoef je hier niet aan te bellen. Nu ben ik geen mietje en heb ik al in menig jungle, hostel en verrot derdewereldmotelletje geslapen, maar de onvermijdelijke situatie die ging komen doet mijn alarmbellen toch eventjes rinkelen. De wc in dit tentenkamp is namelijk een klein hokje zonder licht en alles behalve woestijngedierte-proof. Wanneer de bom in mijn maag gaat ontploffen ben ik verplicht dat kleine hokje in te gaan, vol met boosaardige padden, spinnen en slangen die zitten te loeren op dat ene moment waarop ze in mijn nietsvermoedende, zachte, geliefde en onschuldige testikels kunnen pikken, grijpen of bijten. Maar er zit niets anders op. Bewapend met een zaklamp en een hamer (excuses aan alle dierenliefhebbers voor die hamer, maar als ik moet kiezen tussen mijn ballen en een slang gaat die slang eraan) sluip ik het wc-hokje in. Terwijl de krampen in mijn buik steeds pijnlijker worden check ik met de zaklamp ieder hoekje voordat ik mijn broek uittrek. Al snel kom ik een dikke Marokkaanse woestijnpad

tegen, die ik voorzichtig het hokje uit dirigeer. Even later is zijn kleine broertje aan de beurt – tot mijn grote genoegen kom ik tijdens mijn speurtocht geen spinnen of slangen tegen. Ondertussen is de lont van de bom in mijn maag steeds korter geworden en moet ik er aan geloven. Hoe dat precies is gegaan zal ik je besparen, maar het was gek genoeg een van de fijnste momenten van de hele reis. Even later slaat de klok half zes in de ochtend: nog anderhalf uur voordat de tv-crew en ik weer aan het werk moeten. Het heeft geen zin meer om weer onder die stinkende schapendeken te kruipen. Opgelucht ga ik buiten op een bankje liggen, en terwijl de laatste sterren verdwijnen steek ik met een euforisch gevoel een peuk op. De eerste zonnestralen verwarmen mijn uitgeputte lichaam. Ik kan maar tot één conclusie komen: het was een mooie nacht. q

<dZYZbdg\Zc BVgd``d! 9Zcc^h

EV\^cV (-

OPPER HOOFD

Kleine stammetjes ontdekken de kracht van internet

Special

LEKKER DING Wat is mooi? Daar denken ze overal anders over. Waarom zouden vrouwen bijvoorbeeld hun benen scheren? Blonderen is toch ook leuk?

FEITJE

WIST JE DAT...

)',

Het Amazonewoud is net zo groot als tweederde van Amerika. Elk jaar wordt een gebied ter grootte van België omgezaagd.

... zoogdieren, 1294 vogels, 378 reptielen en 3000 vissoorten: de Amazone telt de meeste diersoorten op aarde. Onze favorieten? De roze rivierdolfijn, de reuzenotter en de geelvleugelara.

HET RAPPORT ACHTERGROND

Is dat Amazone-voedsel een beetje te vreten? Kun je stappen in de bush, en zo ja, lopen er ook nog wat leuke mannen en vrouwen rond? Kyra van de Schans zocht het uit.

Amazone

De Braziliaanse vrouwen zien er stuk voor stuk prachtig uit: ze lakken hun nagels, scheren de oksels en fitnessen continu om in hun stringbikini te blijven passen. Maar boven hun hippe splippertjes: beenharen. Blonde beenharen. ‘Dat vinden we gewoon mooierw’, verklaart Daniela Carvalho (27) uit São Paulo. “Dat blonderen is een heel karwei. Maar we doen het omdat je huid daardoor nog bruiner lijkt. En als de zon er op schijnt zie je de blonde haartjes heel mooi glinsteren.’ In vroegere tijden brouwden de dames thuis vreemde mengsels met veel citroen om hun haren blond te krijgen. Inmiddels is dat niet meer nodig: de Braziliaanse drogist ligt vol met beenhaarspoelinkjes. ‘Het is veel minder gedoe dan je benen dag in dag uit te scheren’, vertelt Daniela. En de mannen? ‘Die vinden het supersexy!’

–

JOIN

Keuken

Uitgaansmogelijkheden

GVeedgiX^_[Zg/

Kilometers uitgestrekt regenwoud en parelwitte stranden aan de oevers van de rivier. Het Amazonegebied is een paradijs op aarde. Dit beeld wordt op sommige plaatsen ruw verstoord door platgebrande, kale plekken in het landschap. Volgens het Wereldnatuurfonds verdwijnt er jaarlijks een stuk bos ten grootte van België.

Op een paar vreemde combinaties na (lees: chips op je bord terwijl je in de veronderstelling bent gebakken aardappels te hebben besteld), is het eten voortreffelijk. Naast het standaard rijst met bonen zijn vooral ‘picanha’ en ‘banana frita’ een feest voor de smaakpapillen. Het voedsel van de inheemse bevolking is niet bepaald haute cuisine. Wie bij een indianenstam verblijft kan aap, luiaard of slang voorgeschoteld krijgen.

Diehard stappers kunnen in Brazilië hun hart ophalen, want zelfs midden in het Amazonegebied weten de Brazilianen hoe ze een feestje moeten bouwen. Discotheken en bars waar je ‘s avonds met een Caipirinha in je hand kan genieten van live muziek zijn er in overvloed. Het echte nachtleven speelt zich af op straat, waar jongeren elkaar ontmoeten bij luide muziek die uit de autospeakers gonst.

Mannen

Vrouwen

Mode

)

GVeedgiX^_[Zg/

Havaianas zijn niet uit het straatbeeld weg te denken. De beroemde teenslippers zijn zelfs in het Amazonegebied in grote getale te verkrijgen. De ‘dental floss’ bikini is nog steeds een hot item op de Braziliaanse stranden en ook voor de mannen geldt hier: less is more.

De meeste Braziliaanse mannen zijn doordenkt van ZuidAmerikaans temperament. De Braziliaanse vrouwen beschuldigen hen nog wel eens ervan weinig respect te hebben voor de andere sekse. Het clichébeeld van de ‘latin lover’ komt dus aardig overeen met de werkelijkheid.

Hooggehakt paraderen ze door de straten. Braziliaanse vrouwen: ze zijn elegant, sensueel, uitbundig, recht voor hun raap en over het algemeen bijzonder geëmancipeerd. Hoge functies worden bekleed door vrouwen en ook in relaties is het duidelijk wie de broek aan heeft.

19 STUDENTEN VERSUS VEEL MEER INSECTEN Het was ons eerste avondmaal in ons onderkomen in de jungle. We zaten op de veranda te genieten van onze zelfgekookte noodles, tot er opeens een invasie van flinke kevers en torren begon. Ze kwamen van boven, van beneden: je moest je eten goed in de gaten houden. Dat wende eigenlijk vrij snel, maar toen schoot er plotseling een knaagdier over de veranda. Niets aan de hand – vast een eekhoorn. Daarna verschenen de eerste rattenstaarten boven de eettafel en was het gegil niet meer te stoppen. Alle vrouwen stonden bovenop hun stoelen en iedereen zag opeens overal staarten, ook al bleken dat in de praktijk meestal gewoon takken te zijn. Toen ook de ratten en torren het ge-

gil zat waren concludeerden we dat we het ergste in elk geval meteen gehad hadden. Meteen besloot een vogelspin dat het tijd werd om uit zijn schuilplaats te kruipen en comfortabel boven de eettafel te gaan hangen. Het werd een eerste avondmaal om nooit meer te vergeten. JOHAN VAN DER PUTTEN

FEITEN & CIJFERS Amazone Oppervlakte Ligging

Het grootste regenwoud op aarde 6,7 miljoen vierkante kilometer In Bolivia, Colombia, Ecuador, Frans-Guyana, Guyana, Peru, Suriname en Venezuela, maar het grootste deel ligt in Brazilië.

Aantal inwoners

In het Braziliaanse deel iets meer dan twintig miljoen mensen. En miljarden dieren en diertjes. En ongeveer 300.000 inheemsen

Voertaal Exportproducten Bijzonder

Portugees Soja en hout, heel veel hout De Amazonerivier is net zo lang als de afstand tussen New York en Berlijn (6.868 kilometer) JOIN

– 37

Special

INDIANEN 2.0 Een skypend, facebookend opperhoofd verovert de wereld. Al Gore en Google vinden hem fantastisch – houthakkers willen hem dood. Een oude, gerimpelde indiaan met een veer in zijn neus en een gat onder zijn lip wiegt tevreden in zijn hangmat. Even verderop bouwen zes fittere dorpsgenoten een nieuwe houten hut. Een groepje kinderen rent schaterlachend achter een paar chihuahua’s aan. Opperhoofd Almir Surui – dikke blote buik, beschilderd gezicht en een flinke verentooi – wandelt tevreden voorbij. Het leven is mooi, in de rimboe. Douchen met regenwater, slapen in een hangmat en alle tijd om te dansen en te schilderen tijdens de rituelen, zoals de Surui-indianen het al eeuwen doen. Tot zover het romantische verhaal. We zul-

–

JOIN

len maar eerlijk zijn: meestal heeft Almir (op de foto met een iPhone in zijn hand) gewoon een keurig shirt of overhemd aan, en zijn onderdanen ook. Ze wonen tegenwoordig in een verlaten kolonistendorpje, en hebben televisie en wasmachines. Jagen doen ze nauwelijks meer: vlees kun je toch ook halen in de supermarkt? Blijft lang goed hoor, in de vriezer. De christelijke missionarissen hielpen de Surui vakkundig van veel oude rituelen af, en geen enkele jongere peinst er nog over een veer door zijn neus te slaan. Ook van de rimboe zelf is steeds minder over: het Surui-reservaat, ruim 600.000 hectare groot, is

JOIN

– 39

Special

omringd door gekapt regenwoud. Nog maar veertig jaar geleden hadden de Surui-indianen geen flauw idee dat er ook nog mensen met een andere huidskleur op aarde rondliepen. En toen stonden ze opeens voor hun neus. Tientallen blanken die een weg aan kwamen leggen door hun grondgebied. Marimo, de vader van Almir, springt op uit zijn hangmat en doet alsof hij een pijl en boog vastheeft. ‘We bedreigden ze, zeiden dat ze weg moesten gaan.’

Moordenaar Het dreigement maakte weinig indruk. De indianen waren niet tegen hun blanke soortgenoten opgewassen. Niet tegen hun ziektes, niet tegen hun wapens en niet tegen de missionarissen. ‘We waren met ongeveer vijfduizend toen de blanken kwamen’, zegt Marimo. ‘Twee jaar later waren er nog maar 290 over.’ Dat er anno 2010 nog iets van de Surui en hun cultuur over is, is grotendeels te danken aan een een jongetje dat op zijn dertiende leider van het dorp werd: Almir Surui. ‘Ja, dat was jong, maar de anderen waren er blijkbaar van overtuigd dat ik talent had. Vier jaar later werd ik zelfs hoofd van de hele stam. Dat was soms wel lastig, ja. Vlak nadat ik gekozen was gebeurde er iets wat normaal nooit gebeurt: een Surui had een stamgenoot vermoord. Iedereen wilde dat ik de moordenaar ter dood zou veroordelen, maar dat weigerde ik.’ Het 17-jarige opperhoofd won de strijd: de moordenaar werd verbannen. Almir koos een opmerkelijke strategie om zijn stam te beschermen tegen nog verdere verwestering: volgens hem moesten de Surui zich niet afzonderen in het reservaat en met pijl en boog blijven doen alsof

De Google-bazen wilden een half uurtje voor hem vrijmaken. Het werden úren

ze nog in de middeleeuwen zaten, maar was het veel effectiever als ze de Braziliaanse maatschappij zouden begrijpen. En dus ging hij studeren in de grote stad, als eerste Surui. Even later vloog hij naar Washington, nog maar twintig jaar oud, om de almachtige Wereldbank uit te leggen dat het allemaal anders moest.

‘De Braziliaanse regering was de Amazone aan het verpesten met geld van de Wereldbank’, vertelt Almir. ‘Duizenden arme mensen uit de grote steden kregen een lap regenwoud, zodat ze daar gewassen konden gaan verbouwen. Niemand begreep blijkbaar dat dat een ramp was voor de indianen en voor de Amazone.’ Zonder een woord Engels te spreken kreeg hij voor elkaar dat de Wereldbank met het project stopte. Lachend: ‘En nu sponsoren ze onze initiatieven.’ Nog altijd zijn er twee Almirs: het opperhoofd dat op zijn gemakje in zijn blote buik door het dorp sjouwt, en de internationale onderhandelaar die naar Kopenhagen vliegt om met de groten der aarde te overleggen over het klimaatbeleid, die verslaafd is aan zijn iPhone, Skype en Facebook, die dikke vrienden is met de Spaanse band Manu Chao. Elke nieuwe techniek die zou kunnen helpen bij het verdedigen van zijn stam grijpt hij aan. En dus belandde hij ook bij Google, een paar jaar geleden. De grote bazen van dat concern, Sergey Brin en Larry Page, wilden na een hoop heisa wel een half uurtje voor hem vrijmaken. Het werden úren, en toen Almir weer naar buiten liep kwamen Brin en Page erachter dat ze beloofd hadden een speciale Google Earthapplicatie te maken voor de indianen.

Prins Charles In Almirs wangen verschijnen lachkuiltjes als hij eraan terugdenkt. ‘Als onze jongeren zien dat er illegaal houd gekapt wordt in het bos, dan maken ze nu foto’s en filmpjes met hun telefoons. Die staan weer in verbinding met een GPS-systeem, zodat de exacte plaats kan worden bepaald. Het materiaal wordt als bewijs aan wetshandhavers aangeboden en op internet gezet. En het is ook een goede

–

JOIN

manier om in kaart brengen welke stammen, dieren en planten in het gebied leven.’ Vasco van Roosmalen, een Nederlander die veel met Braziliaanse indianenstammen werkt, ging met Almir mee naar het Googlehoofdkwartier. ‘Er zijn veel opperhoofden die net zo ambitieus zijn als Almir, maar niemand is zo succesvol als hij. Hij krijgt alles voor elkaar.’ Prins Charles, Al Gore, de Amerikaanse soulzangeres Grace: allemaal vielen ze voor het charisma van het Surui-opperhoofd. Toch is niet iedereen in zijn dorp zielsgelukkig. De oude medicijnman Perpera zit verveeld op de veranda voor zijn huis. ‘Ik was een workaholic toen de westerlingen kwamen’, zegt hij. Hij heft zijn hand en laat hem een paar tellen in slowmotion zakken, voordat hij razendsnel de mug op zijn arm doodt. Hij ruikt aan het insect om te analyseren of hij gestoken heeft. ‘Het is bijna twintig jaar geleden dat ik voor het laatst iemand heb genezen’, gaat hij verder. ‘Steeds meer Suruí gingen naar de kerk. Ze geloofden niet meer in mij. Uiteindelijk ben ik gestopt. Ik heb me erbij neergelegd. Soms kunnen nieuwe technologieën een bijdrage zijn voor de cultuur, maar ik vind het wel jammer dat we bijvoorbeeld niet meer dansen voordat we gaan jagen. Een van de weinige dingen die nog over zijn is de traditie van het beschilderen.’ Ook vader Marimo vindt dat het leven voor de komst van de blanken ‘makkelijker’ was, maar dat blijkt vooral de mening van de stamoudsten. De Surui-jongeren vermaken zich prima: ze kijken tv of brullen mee met de Engelstalige liedjes die door de boxen knallen. En ze studeren. De 20-jarige Rubens Naraikoue Surui bijvoorbeeld. De rechtenstudent woont normaal gesproken in Porto Velho, een stad die een uur of tien reizen van het Surui-dorp verwijderd is. Rubens lijkt in alles op een Neder-

« Veel opperhoofden zijn net zo ambitieus, maar niemand is zo succesvol » Kappen nou HOUTKAP IS ÉÉN VAN DE GROTE BEDREIGINGEN VOOR HET AMAZONEWOUD. DE BRAZILIAANSE REGERING PROBEERT MET STRENGE REGELGEVING DE SCHADE ZOVEEL MOGELIJK TE BEPERKEN, MAAR DAT LIJKT NIET ECHT TE HELPEN. GREENPEACE SCHAT DAT OP DIT MOMENT TUSSEN DE 60 EN DE 80 PROCENT VAN DE HOUTKAP IN DE AMAZONE ILLEGAAL IS. VLAKBIJ HET RESERVAAT VAN DE SURUI-INDIANEN ONTDEKKEN WE EEN HOUTZAGERIJ. WAT ZOU DE BESTE TACTIEK ZIJN? OVER HET ALGEMEEN ZIJN DE HOUTZAGERS NIET ERG HAPPIG OP POTTENKIJKERS. ALS WE AANKOMEN BESLUITEN WE TOCH MAAR GEWOON TOESTEMMING TE VRAGEN. GESPANNEN WACHTEN WE AF, TERWIJL WE STIEKEM VAST WAT FOTO’S MAKEN. MAAR TOT ONZE GROTE VERBAZING HEEFT DE EIGENAAR GEEN PROBLEMEN MET ONZE AANWEZIGHEID. IN DE ZAGERIJ ZIEN WE DAT OP VEEL VAN DE STAMMEN DE LABELS ONTBREKEN DIE AANGEVEN DAT DE BOOM LEGAAL IS GEKAPT. ENORME ZAAGMACHINES DRAAIEN ONDERTUSSEN OP VOLLE TOEREN, TERWIJL GROTE TRUCKS NIEUWE LADINGEN MET HOUT AANVOEREN. DE EIGENAAR VAN DE ZAGERIJ DOET NIET VEEL OM TE VERBERGEN DAT HIJ ILLEGAAL KAPT. ‘DIT IS GEKAPT IN HET INDIANENRESERVAAT’, ZEGT HIJ. EN DAT IS DUS VERBODEN. HET IS EENVOUDIG OM HET HOUT ALS LEGAAL TE VERKOPEN. DE CONTROLES ZIJN EENVOUDIG TE OMZEILEN, DOOR HET ILLEGALE HOUT EERST NAAR EEN LEGAAL HOUTKAPGEBIED TE BRENGEN EN VAN DAARUIT GECERTIFICEERD DOOR TE VOEREN. GUUS BENKERS

» JOIN

– 41

Special

« Ik ben niet tegen winst maken, maar door te kappen verdien je maar één keer geld »

landse student: bijbaantje, studeren en feesten. Maar als hij een paar dagen vrij heeft reist de indiaan weer terug naar zijn stam. Hij hoeft dan niet uit de kleren – alleen bij speciale gelegenheden komt zijn indianenoutfit te voorschijn. ‘Het is jammer dat ik hier mijn nieuwsverslaving niet bij kan werken’, zegt hij. ‘Het is frustrerend om niet te weten wat er in de wereld gebeurt. En ik lig hier vaak veel eerder in mijn bed, omdat er ‘s avonds toch niks spannends te beleven is. Maar ik verveel me nooit. Je past je aan.’ En als hij moet kiezen tussen de saaie jungle en de bruisende stad? ‘Ik ben liever een indiaan dan een stadsjongen.’

Uitgehuwelijkt EEN SURUÍ-VROUW KAN AL UITGEHUWELIJKT ZIJN VOORDAT ZE GEBOREN IS. DAAR IS ALLEEN ONDER UIT TE KOMEN ALS DE MAN BIJ NADER INZIEN TOCH NIET ZO TEVREDEN IS MET ZIJN VANGST. DE REGEL IS IN PRINCIPE: EEN MAN TROUWT EEN MEISJE VAN TWAALF. MAAR OOK DE SURUI MAKEN WELEENS EEN UITZONDERING. DE VROUWELIJKE BEZOEKERS HADDEN AL EEN

« Ik ben gebeld door stammen in Congo en Nieuw-Zeeland, of ik hun ook wilde helpen » 42

–

JOIN

Zwanger

WAARSCHUWING GEKREGEN: PAS OP VOOR DE

Zo ook Almir, al bevindt die zich bijna vaker in de stad dan in zijn eigen dorp. Ook vandaag weer. In zijn jeep rijdt hij over het kronkelige, modderige weggetje dat van de Surui-basis naar de dichtstbijzijnde stad leidt. Het is tijd voor topoverleg. Uit de hele regio stromen opperhoofden toe voor een heuse indianenconferentie. Een beetje in kleermakerszit voor de wigwam zitten en vredespijp roken dus? Nou nee. Onder het genot van een kopje koffie laten de indianen gelikte PowerPoint-presentaties zien over hoe hun bos ervoor staat. Satellietfoto’s van jaren geleden, satellietfoto’s van nu. Conclusie: er moet snel iets gebeuren als we nog iets van dat schitterende regenwoud over willen houden. ‘Ik heb niets tegen winst maken’, zegt Almir,‘en ik snap ook dat de families van de houtkappers te eten moeten hebben, maar op deze manier verdienen we maar één keer geld. Als een heel stuk bos gekapt is, komt het niet meer terug. We moeten een plan verzinnen om structureel geld te verdienen aan de Amazone.’ En daarvoor heeft hij wel een voorstel: medicijnen.‘Wij kennen de Amazone, en in het woud liggen talloze medicijnen voor het oprapen. Mijn tweede vrouw had al drie mannen gehad voordat ze mij kreeg, maar ze raakte nooit zwanger.’Weer die lach.‘Ze was al veertig, maar dankzij onze medicijnen was het binnen een paar weken raak. We hebben ook onze eigen anticonceptiemiddelen. En er is nog veel meer: het zou me niet verbazen als het antwoord op kanker en aids ook in de Amazone ligt. Maar dan moeten westerse bedrijven met ons komen samenwerken – nu proberen ze zoveel mogelijk langs ons heen te gaan.’ Het is maar één van de manieren waarop Almir geld binnen denkt te kunnen slepen voor zijn stam. Neem de emissierechten, het systeem waarbij rijke landen die teveel CO2 uitstoten compensatie betalen aan milieuvriendelijker gebieden: zijn op dat gebied niet miljoenen te krijgen? Langzaam maar zeker gaat het succesverhaal van dat opperhoofd van dat onbetekenende rimboevolkje dat zijn stam op de kaart zette de hele wereld over. Andere onbetekenende rimboevolkjes zijn zeer geïnteresseerd in hun Braziliaanse Verlosser.‘Ik ben gebeld door stammen in Congo en Nieuw-Zeeland’, zegt Almir, ‘of ik hun ook wil helpen. En? ‘Ja, natuurlijk.’

INDIANEN, WANT DIE ZIJN ANDERS DAN WESTERSE MANNEN. MAAR DAT ZOU WEL LOSLOPEN, DACHT IK. DE EERSTE AVOND GING IK DUS OOK ZORGELOOS IN GESPREK MET DE MEDICIJNMAN VAN HET DORP. BINNEN DE KORTSTE KEREN LAG ZIJN HAND OP MIJN ARM. HIJ VINDT MIJN ZILVEREN ARMBAND MOOI, DACHT IK. EVEN LATER BLEEK DAT HIJ ME EEN CD WILDE VERKOPEN. HIJ HAD GELD NODIG, ZEI HIJ. TOEN HIJ TERUGKWAM MET EEN KETTING, DIE HIJ OM MIJN NEK SCHOOF, BEGON IK ME IETS ONGEMAKKELIJKER TE VOELEN. GIEREND VAN DE LACH MAAKTEN DE TOLKEN ME WIJS DAT IK NU ZIJN VROUW WAS. WEGWEZEN DACHT IK. EN DAT DEED IK. DE VOLGENDE OCHTEND BLEEK WAT ER ÉCHT AAN DE HAND WAS. DE MEDICIJNMAN HAD DE VROUW VAN HET STAMHOOFD OM MIJN HAND GEVRAAGD. HET GELD VAN DE CD-VERKOOP BLEEK HIJ NODIG TE HEBBEN OM MIJN HUWELIJKSCADEAU TE FINANCIEREN. EN ALS DE VROUW VAN HET STAMHOOFD HAD TOEGESTEMD? ‘DAN HAD JE EEN PROBLEEM GEHAD.’ KARLIJN VAN GAGELDONK

De rest van de wereld is gewaarschuwd: de kleine stammen komen eraan. q REDACTIE JOIN JOIN

– 43

Special

HOUT COUTURE Jurken van boomschors, hoeden van stro: al zestig jaar maakt Raimunda Frazão (89) kleding van producten uit het regenwoud. De Belgische koningin Fabiola heeft een door haar ontworpen jas. En een muts. En een tas. ‘De koningin was erg onder de indruk’, knikt de 89-jarige Raimunda Rodrigues Frazão terwijl ze achter haar loophekje aanhobbelt. ‘Niet alleen van de kleding, maar ook van het verhaal erachter.’ Even verderop wijst ze op een medaille die ze van het Vaticaan kreeg als dank voor het tafelkleed dat ze voor paus Johannes Paulus II maakte.

Bloemenmotiefjes Al zestig jaar maakt Raimunda de meest fantastische creaties van spullen die ze in het naburige Amazonewoud aantreft. Haar museum ligt er vol mee: jurken maakt ze van boomschors, voor een bloemenmotiefje naait ze pitten van watermeloenen aan elkaar, voor een prachtige hoed heeft ze alleen stro nodig. Het ziet er verrassend mooi uit, en veel minder breekbaar dan je bij natuurlijk

–

JOIN

textiel zou verwachten: als je niet beter wist zou je zo je vochtige bierglas op de replica van het pauselijke tafelkleedje zetten. De kwieke modeontwerpster woont in het centrum van Santarém, de op twee na grootste stad in het noorden van Brazilië. Op een paar honderd meter van haar huis ligt de uitgestrekte boulevard vanwaar je de Amazonerivier in de Tapajos-rivier kunt zien overlopen. Rodrigues Frazão komt er niet vaak meer. Ten eerste omdat de 89-jarige modeontwerpster niet zo soepel meer loopt, en ten tweede omdat ze wel wat beters te doen heeft: jurken maken. Met een pensioen- of AOW-leeftijd

Raimunda: « Je kunt dit niet overnemen. Ik ben een artista, een kunstenaar, daar neem je geen werk van over »

hoef je bij de ontwerpster niet aan te komen, al heeft ze haar werkwijze inmiddels wel een beetje aangepast.

Mauva Ze grinnikt. ‘Zelf gaat ik het bos niet meer in, daar ben ik te oud voor. Ik bestel het bij een kleine gemeenschap die in de buurt van de stad leeft. Een van de bewoners gaat het bos in om dunne plakken hout van een boom af te schrapen. Die vochtige repen worden tien dagen in de zon gelegd, en dan is de mauva klaar voor de naaimachine.’ Stro, veren en pitten laat ze verzamelen door kennissen. Way back, in 1972, stond ze voor het eerst op de Fashion Week in hoofdstad Brasilia. Twee jaar later deed ze op datzelfde evenement mee aan een wedstrijd: vanuit iedere Braziliaanse staat mocht een ontwerper een kledingstuk maken dat zijn of

haar eigen staat moest uitbeelden. Voor Rodrigues Frazão betekende dat de provincie Pará, maar ook haar geliefde Santarém. Voor de details van het rokje en de top gebruikte ze goud en zilver – symbool voor de twee rivieren die samen komen voor de haven van de stad. En ze won.

Artista Ruim 36 jaar later wordt de haute couture van de Amazone, gemaakt met respect voor de natuur, met uitsterven bedreigd: Rodrigues Frazão wordt vergeetachtig. En dat net nu het klimaat en het regenwoud wereldwijd eindelijk serieus genomen worden. Toch wil ze niet nadenken over een opvolger. ‘Als ik dood ga, dan gaat hij verder’, wijst ze op haar man. ‘Maar je kunt dit niet overnemen. Ik ben een artista, een kunstenaar, daar neem je geen werk van over.’ q MAUD GERARDS

250 euro MOCHT JE ZELF EEN AUTHENTIEK RAIMUNDA-JURKJE WILLEN, ZO LANG HET NOG KAN: NEEM EEN VLIEGTUIG NAAR SÃO PAULO, STAP DAAR IN EEN VLIEGTUIG NAAR MANAUS, NEEM VERVOLGENS EEN VLIEGTUIG NAAR SANTARÈM EN VRAAG NAAR RAIMUNDA RODRIGUES FRAZÃO. VERWACHT GEEN VRIENDENPRIJSJES – EEN BEETJE JURK KOST AL SNEL 250 EURO. EN JE KUNT ONDERHANDELEN WAT JE WIL, HET WORDT GEEN CENT MINDER.

JOIN

– 45

Special

Seks voor soja Soja maakt de Amazone kapot. Join reed mee met sojachauffeur Iser (67), van het regenwoud via een hoerentent naar de haven. ‘Ik wil liever sojabonen dan goud.’ Met een verse lading onbewerkte soja in de achterbak stappen we in de vrachtwagen van RomeoIser. We zijn in een dorpje dat vroeger midden in de jungle lag en nu – nu niet meer. Overal om ons heen zien we landbouwgrond, vol met soja. Het is een booming business: goed voor de economische groei, goed voor de lokale bevolking, maar minder prettig voor het regenwoud, en daarmee voor de wereld. Voor ons ligt de BR163, de 1700 km lange zandweg van Cuiabá naar de haven in Santarém. Iser maakt de vijfdaagse reis al dertig jaar. Elke keer heeft hij dertig ton soja aan boord, en elke keer ziet hij meer leeggekapte en afgebrande stukken exoerwoud langs de route. Iser kan er niet mee zitten. ‘Rondrijden is het mooiste dat er is’, roept hij.

Rookworst Binnenkort wordt de BR163 geasfalteerd om het werk van de vrachtwagenchauffeurs makkelijker te maken. Dat betekent dus nog meer export, nog meer land-

–

JOIN

bouw, nog minder regenwoud. Met dank ook aan ons Nederlanders: via onze koeien en kippen krijgen we een groot deel van de Amazonesoja op ons bord, onder andere in de vorm van Hotwings (KFC) en rookworst (HEMA). Vrolijk neuriet Iser mee met de muziek van de ingebouwde radio die boven zijn hoofd hangt. Het is een mix van gekraak, geruis en iets dat lijkt op de stem van een Braziliaanse zangeres. We zijn net een paar uur onderweg en ik vraag me al af hoe ik het hier vijf dagen ga volhouden. Mijn stoel heeft geen rugleuning, het is benauwdheid en bij het strekken van mijn benen raak ik een rol wc-papier en een gekreukte plattegrond van de Amazone. ‘Er is altijd wel iets te beleven onderweg’, roept Iser. ‘Ik heb eens twee dagen aan de kant van de weg moeten bivakkeren omdat mijn truck vast kwam te zitten. In het regenseizoen veranderen grote delen van de weg in modder, maar dat wist ik toen nog niet. Ik had geen eten en drinken en kon niets anders dan

« Er is altijd wel iets te

beleven onderweg. Ik heb eens twee dagen vastgezeten in de modder » JOIN

– 47

Special

Âť

wachten en bidden voor hulp. Mijn mobiele telefoon had daar geen bereik. Ik had geluk dat het leger na twee dagen passeerde, want veel langer had ik het niet uitgehouden. Ik heb toen ook nog malaria en knokkelkoorts opgelopen, echte rotziektes. Maar ach, dat is het avontuur van het vak.â&#x20AC;&#x2122;

Illegaal En meteen dient het volgende spektakel zich aan: in de verte doemt een van de vele controleplaatsen van de federale politie op. De agent stelt zich voor als Ximenes (38) en vraagt naar Isers papieren voor het vervoeren van de vracht. â&#x20AC;&#x2DC;Het is weer allemaal prima in orde, Romeoâ&#x20AC;&#x2122;, knipoogt Ximenes. Iser trekt op, en ik zie nog net in de achteruitkijkspiegel de vrachtwagenchauffeur achter ons uitstappen en een sprintje trekken, zĂł het regenwoud in. Twee agenten hollen er achteraan. Iser ziet het ook. â&#x20AC;&#x2DC;Dat gebeurt erg vaak. De agenten kunnen namelijk rennen wat ze willen, in het donkere bos krijgen ze hem toch nooit te pakken. Grote kans dat hij illegale goederen vervoerde of dronken achter het stuur zat.â&#x20AC;&#x2122; Zelf weet Iser wel leukere dingen te doen dan de hele avond door het oerwoud rennen â&#x20AC;&#x201C; naar Dame da Noite gaan, bijvoorbeeld. Zijn lievelingsbar. â&#x20AC;&#x2DC;Daar heb ik altijd een leuke nachtâ&#x20AC;&#x2122;, lacht hij. â&#x20AC;&#x2DC;Ik ken de meisjes, ik weet wat ze te bieden hebben en zij weten wat ik fijn vind. Soms neem ik er ook een paar mee voor onderweg. Hebben zij profijt van een gratis lift

ÂŤ Agenten kunnen rennen wat ze willen,

in het donkere bos krijgen ze hem nooit Âť en de reis wordt er dan voor mij een stuk gezelliger op. Alleen is ook maar zo alleen, hĂ¨.â&#x20AC;&#x2122; Dame da Noite â&#x20AC;&#x201C; afgebladderde muren, versleten wit tuinmeubilair â&#x20AC;&#x201C; is niet bepaald een chique tent. De aanwezige meisjes zitten verspreid door de ruimte, allemaal in een sexy pose en met een uitdagende blik. Iser kiest voor het tafeltje naast een bewusteloze vrachtwagenchauffeur en nodigt een paar dames van plezier uit om bij ons te komen zitten. Ze heten Lieandra (23) en Keila (34) en zijn formeel in dienst als serveersters. â&#x20AC;&#x2DC;We bepalen allemaal ons eigen tariefâ&#x20AC;&#x2122;, zegt

â&#x20AC;&#x201C;

JOIN

Keila, â&#x20AC;&#x2DC;Maar het minimum is 50 real (20 euro, red.) per uur. Van het totale bedrag moeten we tien procent aan de eigenaar afstaan. Ik gooi mijn prijs omhoog bij managers en directeuren, die kunnen het ook missen. Een simpele truck driver betaalt het reguliere bedrag.â&#x20AC;&#x2122; Maar het komt steeds vaker voor dat daar geen bankbiljetten aan te pas komen. Lieandra: â&#x20AC;&#x2DC;Soja wordt hier het groene goud genoemd, omdat het ontzettend waardevol is. Mijn vriendin Rita kreeg eens goud aangeboden van een vrachtwagenchauffeur, maar nam het niet aan. Zij wilde liever zeven kilo sojabonen. Dat klinkt idioot, maar die kon ze tenminste verkopen of ruilen voor eten. Goud had ze nooit ongemerkt kunnen verpatsen.â&#x20AC;&#x2122; Ook voor de chauffeurs is het een prima deal: zij mogen op een vracht van dertig ton drie procent â&#x20AC;&#x2DC;verliezenâ&#x20AC;&#x2122; zonder dat ze in de problemen komen. En het regenwoud? Iser haalt zijn schouders op. 'Iedereen in de wereld kijkt naar de Amazone. Maar zij hebben makkelijk praten. Zij hoeven er niet in te leven. De Amazone is mijn thuis, maar voor mij persoonlijk is het belangrijker dat die asfaltweg er komt.' q ANOEK HOFKENS

$% '2//434% 4%!-5)4$!').' 4%2 7%2%,$ Laat je stem gelden! Wie wordt Student of the Year 2010? Studenten.net is ook dit jaar weer op zoek naar de Student of the Year (m/v). Na een zoektocht van twee maanden kun jij vanaf 1 april je stem uitbrengen. Op www.studentoftheyear.nl/deelnemers vind je de profielen van alle deelnemers. Breng je stem uit op basis van uiterlijk of antwoorden en help jouw favoriet(en) naar de finale!

DM ITMH 6DKTVD %CD

Doe mee!

^"-#* ^ ^ JL V@MCDKDM M )',"#0#,^, 0^1!&--* RNMDM SD@LR U@M ODQRNMDM VVV NWE@LMNUHA MK VVV NWE@L @LMNU MN HA MK SQ@HKV SQ@HKV@KJDQ KV@KJ @KJDQ TTQ

Wat zit er voor jou in? Niet alleen de finalisten maken kans op prijzen, wanneer jij stemt maak je kans op twee VIPtickets voor het finalefeest op 20 mei in Amsterdam. Een avond gratis drinken in de hipste club van de stad is zo wel heel makkelijk verdiend. Breng vanaf 1 april je stem uit op www.studentoftheyear.nl en noteer 20 mei alvast in je agenda!

JOIN

â&#x20AC;&#x201C; 49

Special

« Mensen komen van overal

op aarde hiernaartoe om de thee te drinken. Hier is ons geloof ontstaan »

OH HEILIGE PADDOTHEE Je gelooft niet in God maar denkt wel dat er iets is? Kom dan ook gezellig hallucinerende thee aanbidden! Midden tussen de bomen en struiken staat een houten deurtje. ‘Klap in je handen voor de liefde’, lezen we op een begeleidend bord. Vooruit dan maar. We klappen, openen de deur en treden binnen in een waar relaxen positiviteitsparadijs, midden in de jungle. Op een grote open plek staat een enorme hut, waarin verschillende mensen nog in hun hangmat liggen te slapen. Het zijn de volgelingen van Indios Brasil, die zich ondanks zijn 26 jaar al heeft opgewerkt tot profeet. ‘Mijn geloof heeft niet zoveel regels als andere religies. Belangrijk is dat iedereen gelijk is en je van je eigen fouten moet leren.’ Natuurlijk, dat is belangrijk, maar de kern van de Comunindios-religie ligt ergens anders: bij thee drinken. Ayahuasca-thee om precies te zijn. Zelf was hij elf jaar oud toen hij de thee voor het eerst ontdekte. Het werd geen succes. ‘Ik zag een regenboog – het werd allemaal te veel voor me. Maar anderhalf jaar later probeerde ik het nog een keer, en sindsdien gaat het wél goed. ‘Als je deze thee drinkt krijg je het binnenste van jezelf te zien’, preekt Indios. ‘Je krijgt een soort visioen, een gedachte in je hoofd die je een sterk vermoeden geeft dat je iets moet gaan doen of veranderen.’ Dat klinkt als het aanbidden van paddothee, en dat is het waarschijnlijk ook. ‘Sommige mensen merken het sneller en heftiger

–

JOIN

dan anderen en sommige gebruikers voelen ook niets. Je denkt na over je fouten, je leven en je familie. Je kunt het onderwerp waar je meer over wilt voelen ook aansturen.’ Rondom de hut hebben de gelovigen een flinke Ayahuasca-plantage aangelegd. In de vorm van een ster, om het een beetje spiritueel te houden. Indios kan er geen genoeg van krijgen. ‘Elke ochtend loop ik er even langs en raak ik ze aan. Ze doen zoveel voor mij. De thee is een belangrijk element om verbonden te raken met jezelf en met de natuur.’ En denk nou niet dat hier drie Braziliaanse gekken in de rimboe kerkje zitten te spelen, zegt Indios. Dit is een wereldwijde aangelegenheid. ‘Mensen komen van overal op aarde hiernaartoe om de thee te drinken. Hier is ons geloof ontstaan, en daarom is dit de bijzonderste plek om het te drinken.’ Dat kan de Brit Marc Maybank beamen. Hij had in Engeland al eerder de thee gedronken en is naar het Mekka van de hallucinerende thee gekomen om te ervaren hoe het is om het goddelijke goedje midden in de natuur te consumeren. ‘Ik wil bewuster worden, gezond eten en tot rust komen.’ Drugs? Beslist niet, zegt hij. ‘Met drugs krijg je meer een ik-wil-me-goed-voelen-ervaring. Deze thee is anders.’ Dat blijkt: een paar koppen Ayahusca zorgden ervoor dat Marc zijn vorige woonplaats Californië verliet en ging reizen door Indië. ‘De thee vertelde me ook dat ik moest stoppen met roken en yoga moest gaan doen.’ Je kunt natuurlijk zelfs als theeaanbidder niet de hele dag in de jungle liggen. Marc loopt mee het bos in, waar zijn collega-volgelingen aan het graven zijn. Ze bouwen een klimaatverantwoord toilet.‘Dit plan komt van internet’, licht Marc toe. ‘De bedoeling is dat je hier straks van boven naar beneden poept. Beneden wordt het door de zon verhit en vervolgens in de grond verwerkt. De natuur doet dan zijn eigen werk. Dat is veel beter voor het milieu dan de wc’s die wij in het westen hebben, want wij vervuilen het water door onze ontlasting weg te spoelen. Bij hun ecologische bouwsels speelt ook de thee weer een grote rol. ‘De thee is als een leraar in het leven’, oreert Indios. Ook over de klimaatverandering is hij duidelijk. ‘Het weer blijft hetzelfde, het zijn de mensen die de natuur vergeten. Als mensen de natuur leren begrijpen komt er een betere toekomst. Je moet de energie voelen. Bij het drinken van de thee zie je je diepe problemen, maar je ziet ook de schoonheid van de wind. Dat voelt goed. Eén druppel water op een blaadje – prachtig.’ q LYKE HENDRIKS

Oh heilige paddothee DE COMUNINDO’S ZIJN AANGESLOTEN BIJ HET COUCHSURFING-NETWERK. ZO KUN JE VIA INTERNET AANGEVEN DAT JE IN ALTER DO CHÃO BIJ DEZE GEMEENSCHAP (IN EEN HANGMAT) WILT OVERNACHTEN. FILMPJES VAN WAT JE DAAR TE WACHTEN STAAT KUN JE VINDEN OP WWW. COMUNINDIOS.COM.BR. NOG MEER INFORMATIE NODIG? IN SEPTEMBER KOMT EEN AFVAARDIGING VAN DE THEEKERK WAARSCHIJNLIJK NAAR NIJMEGEN OM ZIELTJES TE WINNEN.

BLIND DATE <jjh 7Zc`Zgh '* Zc ?ZheZg GZbbZc '' b^hhZc i^_YZch ]jc YjWWZa" YViZ ^c 7gVo^a^ ZZc `Vch kddg deZc YdZa#

« Heb je ooit een

Braziliaanse kus uitgeprobeerd? »

‘Ik ben heel direct, als je wil zoenen moet je het gewoon even zeggen.’ Onze eerste kennismaking met de Braziliaanse tweeling Prisilla en Paula begint veelbelovend. Ze zijn geregeld door onze tolk, en hij heeft zijn werk goed gedaan: de dames zijn 18 jaar, dragen hoge hakken, korte rokjes en strakke topjes, en ze hebben er zin in. Onze standaard beginvragen – wat studeren jullie? – worden niet gewaardeerd. Het moet gaan over liefde. Of, beter gezegd: over onze liefde voor hen. ‘Ben je verliefd op mij?’ Jesper: ‘Nou, ik word niet zo snel verliefd.’ ‘Nu ook niet?’ ‘Uhh...’ ‘Heb je ooit een Braziliaanse kus uitgeprobeerd?’ ‘Nee, wat is dat?’ ‘Probeer het maar.’ Net op tijd komt de ober langs met het eten. Op de achtergrond klinken de romantische tonen van Sinead O’Connor. En hoe verder de avond vordert, hoe zekerder we ervan zijn dat de dates niet onze types zijn. Lastig, want Prisilla en Paula zitten al in de fase dat ze nadenken over het aantal kinderen dat ze met ons willen krijgen. Onze afwimpelkunsten worden tot het uiterste getest. ‘Je hebt hier iets zitten.’ Prisilla veegt iets van Jespers bovenlip. Ondertussen houdt ze haar hoofd naast dat van Jesper. Probeer daar maar eens uit te komen. Na terugkomst in Nederland blijkt Prisilla op haar Braziliaanse variant van Hyves foto’s van Jesper te hebben gezet. Het onderschrift? ‘Dit is mijn nieuwe vriend.’ q JOIN

– 51

nioJ 7:NDC9 NDJG LDGA9 LENTE 2010

Begin juni 2010 verschijnt de WK-special van Join, over het evenement dat Afrika voorgoed gaat veranderen. Wil je â&#x20AC;&#x2DC;m gratis thuisbezorgd krijgen? Ga naar lll#_d^cbV\Vo^cZ#ca