Join BEYOND YOUR WORLD
In Moskou bepalen ze zelf wel wanneer het regent (PAGINA 17)
ZOMeR 2010
18
PAGINA 'S WKSPECIA L
Mexico
DeNNIs stORM VeRZUIPt Stomdronken de zee in
Oeganda
Wat doet een Playmate inAfrika?
'Een vrouw moet op een olifant lijken'
zo wint aFrika Het wk
Hoe toverdokters voetbalwedstrijden beslissen
JOIN_10final.indd 1
E in ige Ind n on bed es ri iĂŤ? jf
Voetbal
19-05-10 16:51
Inhoud
Colofon
Joiniseenuitgavevanlokaalmondiaalenverschijnt vier keer per jaar.Je kunt 'm gratis krijgen op allerlei hogescholen en universiteiten, of zelfs thuis als je abonnee bent. De Join-redactie wordt elke keer gevormd door studenten van een opleiding journalistiek. Voor dit nummer ging een afvaardiging vanHogeschoolWindesheimZwollenaarGhanaen Zuid-Afrika.
Uitgever en concept Stefan Verwer
Projectleider Boris van Westering
Hoofdredactie Marten Blankesteijn, Marc Broere (algemeen hoofdredacteur lokaalmondiaal)
Artdirectie en vormgeving Dorien Franken, Edwin Duinkerken
Fotografie Leonard Fäustle, Emmanuel Quaye
Redactie Esperanza Claasen,Jikke Douwes,Anne Dumont, MarijnGerretsen,WenckeHoijtink,LiesbetHulshof, Daniël de Jonge, Manon van Ketwich,Jelte Koopmans, Hanne Koops, Matthijs Matser, Emma Pot, AstridPriester,PeterRuiter,AstridSlootweg,Laura Spoelstra, Madelon Tijdink, Noortje Vennegoor, Marleen te Walvaart
Medewerkers Eveline Gillot,Renske de Greef,Olaf Koens,Dennis Storm, Newsha Tavakolian, Maaike Timmerman
Druk
Deltahage
Productie MaaikeVeltman,BorisvanWestering,Paula'sTours and Transfers (Zuid-Afrika), Face2Face (Ghana)
Distributie Boris van Westering
Coördinatie vanuit Windesheim Martin Bons, Paul Werkman
Communicatie en advertenties Maaike Veltman Join komt voort uit het programma Beyond (y)our World,dat mogelijk wordt gemaakt door hetministerie vanVROM,NCDO,ICCO en Oxfam.Join werkt samenmetdeopleidingeninRotterdam(INHolland SelectStudies),Tilburg(FontysHogeschool),Utrecht (HogeschoolUtrecht)enZwolle(ChristelijkeHogeschool Windesheim).
2
–
Marten Blankesteijn (23) Hoofdredacteur van Join en bijna selfmade miljonair
Het WK winnen was nog nooit zo makkelijk 'Geloof je in juju?', vroeg ik aan een flinke Ghanees. Een bulderende lach volgde. 'Hahaha. Nee, natuurlijk niet.' Om daar tien seconden later, nog nahikkend, met een ernstig gezicht aan toe te voegen: 'Maar het werkt wel.' Mocht je je WK-voorspellingen al ingevuld en ingeleverd hebben: bel de organisator nú even op dat je over een uur met een nieuw briefje komt. Verderop in deze Join staat namelijk het verhaal van Afrikaanse juju-, voodoo- en sangoma-experts die al láng hebben uitgedokterd hoe het WK gaat lopen. De een slacht kippen om tot zijn verhelderende inzicht te komen, de volgende verbrandt auto's en de derde slaapt zoveel mogelijk om in dromenland alvast de wedstrijden van de volgende dag te zien. Een grap? Nee. Geen enkele voetballer zal toegeven dat-ie een juju-dokter heeft bezocht om met behulp van een paar dode kippen en een magische spreuk ervoor te zorgen dat hij in de komende wedstrijd het eerste doelpunt maakt, maar spreek een willekeurige Afrikaan erover aan en een onafgebroken stortvloed aan voorbeelden komt voorbij. Niet alleen over de uitslag voorspellen, maar over de uitslag beïnvloeden. Een voetbalteam dat vlak voor een belangrijke wedstrijd neerstort? Geen toeval. Een kip begraven onder de middencirkel en daarna winnen? Geen toeval. Voor de wedstrijd al weten welke speler je in de rust moet wisselen? Geen toeval. Dankzij die magie weten wij nu dus wie het WK gaat winnen, met als gevolg dat we ons de komende tijd kapot gaan vervelen. Gelukkig wordt dat leed ruimschoots gecompenseerd: we hebben het complete redactiebudget voor de volgende editie van Join geïnvesteerd bij een lokaal wedkantoor. Dus rest de vraag: wat zullen we straks eens met dat geld gaan doen? Een Join-special vanaf de maan? Een eiland in de vorm van de letters JOIN voor de kust van Dubai? Een paar privévliegtuigen zodat we voortaan om bijdehante aswolken heen kunnen vliegen? Uiteraard denken we daarbij ook aan onze lezers: de volgende Join krijg je gratis!
Een eiland in de vorm van de letters JOIN voor de kust van Dubai?
Tot siens, Marten Blankesteijn
join
JOIN_10final.indd 2
19-05-10 16:51
28 'hollanders zijn blz
goed in drugs' On tour 10
Flying dutchman 'Iedereen denkt altijd dat een playmate de hele dag in haar blote kont rondloopt en aan wilde orgies meedoet.'
14 Join op reisn
18
Je weet niets van dolfijnen, maar krijgt in Mexico opeens een baan als dolfijnentrainer aangeboden. Doen?
Snapshot Illegaal rappen in Iran.
24 Beyond
Weermannen in Moskou riskeren een boete als ze verkeerde voorspellingen doen. Communisme verleer je niet.
38 WK-Special 38 de afrikaanse glazen WK-bol Waarom Nederland alleen kans maakt als Van Bronckhorst thuis blijft en koningin Beatrix meer gaat bidden.
44 Onze eerste interland
Elf Join-studentes voetballen tegen het Ghanese vrouwenvoetbalteam. 'Wij willen óók naar Europa.'
46 Maar wat heb je eraan?
Van een WK organiseren word je rijk, dachten de Zuid-Afrikanen. Inmiddels weten ze wel beter.
44
50 Takkeherrie Gaat de vuvuzela het WK verpesten? 'Kijken naar wedstrijden is onmogelijk.'
En verder 17
het 8ste wereldwonder Veronica-presentatrice Lauren Verster aanbidt de Colombiaanse jungle.
20 groeten uit...
Van Chili tot China, van Rusland tot Australië: Join-lezers op reis.
30 Renske
Stage lopen in het Verre Oosten? Begin voor jezelf!
34 dennis 51
'Zo, hij leeft nog', hoorde ik iemand zeggen. Ze moesten eens weten.
Blind date
WaaR IS JOIN?
10
34
eeN GROeP stUDeNteN JOURNALIstIek VAN De UtReCHtse sCHOOL VOOR JOURNALIstIek ZIt DeZe ZOMeR IN BRAZILIË OM eeN MOOIe BRAZILIË-sPeCIAL IN eLkAAR te kNUtseLeN. HUN ARtIkeLeN VeRsCHIJN BeGIN sePteMBeR IN De HeRFsteDItIe VAN JOIN. VOOR MeeR INFO, tIPs OF LIeFDesBRIeVeN: JOIN@LOkAALMONDIAAL.Net
join
JOIN_10final.indd 3
–3
19-05-10 16:51
4
–
join
JOIN_10final.indd 4
19-05-10 16:51
Welkom
Leuk, zo'n wedstrijdje voetballen tegen een paar Zuid-Afrikanen, dachten de Join-verslaggevers in Zuid-Afrika. Tot die tegenstanders opeens in Feyenoord-tenue het veld op kwamen lopen. daar sta ik dan als ras-ajacied. Op een hobbelig veld midden in de Zuid-afrikaanse township Tembisa in Johannesburg, klaar om af te trappen voor een ‘vriendschappelijke’ wedstrijd. Best lastig, tegen elf Zuid-afrikanen in Feyenoord-outfit. Ik was met zes andere studenten journalistiek naar Zuid-afrika gekomen om artikelen te schrijven voor de WK-special van Join (zie pagina 35!), terwijl elf andere klasgenoten afreisden naar ghana om te rapporteren over wat dat evenement betekent voor andere afrikaanse landen. In het kader
van research naar de voetbalomstandigheden op het afrikaanse continent besloten we een oefenpotje tegen een lokaal team te spelen. Conclusie 1: het veld is bepaald geen biljartlaken. Conclusie 2: de bal is zeker niet van derbystar. We komen snel achter, maar maken met geweldig Europees positiespel gelijk. dat hogeschoolvoetbal duurt niet lang: als de scheids na een half uur affluit staat er een 5-3 eindstand op het scorebord. voor Feyenoord. Eén lichtpuntje: scoren tegen Feyenoord blijft natuurlijk lekker. q peter rUiter
join
JOIN_10final.indd 5
–5
19-05-10 16:51
Werelds Reis rond de wereld in vier pagina’s. Tips? Ga naar joinmagazine.nl tekst manon van ketwich, anne koops, matthijs matser, emma pot, madelon tijdink, maaike timmerman, noortje vennegoor
boeken maar! Nieuw: vrouw reist! Een paspoort aanvragen, tickets boeken en lekker naar het buitenland – ondenkbaar, voor vrouwen uit Koeweit. Ze moesten altijd een man vragen om toestemming, want pappie, broerlief of echtgenoot was de enige die de reispapieren in orde kon maken. Daar komt nu verandering in. Het hoogste hof van het olieemiraatje heeft besloten dat vrouwen voortaan zelfstan-
dig paspoorten mogen aanvragen. De 21-jarige Yasmin Awad uit Koeweit vindt het geweldig. Ze woont in Salmiya en studeert tandheelkunde. 'Echt super! Het was altijd een enorm gedoe om alle formulieren te krijgen: toestemming hier, dan weer daar. Dat wordt nu een stuk eenvoudiger. Afgezien daarvan ben ik ook trots. Trots dat ik het nu ook helemaal alleen zou kunnen doen!' Toch is ze nog niet van plan
een reis naar het buitenland te boeken. 'In Koeweit zijn genoeg dingen te doen. Ik ga graag met vriendinnetjes naar een motorshow of kamperen op een camping.' Dat mocht dus al wel? 'Ja joh! Binnen Koeweit reizen we al jaren zelfstandig. Het is hier lang niet zo streng als in Saudie-Arabië: we hebben stemrecht en mogen autorijden. We worden echt niet onderdrukt hoor. Ik voel me helemaal vrij.'
groot nieuws chillen
De rustigste plek op aarde is een ijsplateau op Antarctica. Ridge A ligt op 4.000 meter hoogte. Er zijn nooit orkanen, geen aardbevingen, en zelfs geen onweer of wind. Eén nadeel: het is er zeventig graden onder nul. 6
–
De droom van de kleingeschapen man kan werkelijkheid worden op het Indonesische eiland Papoea. Maar goed voor je carrière is 't niet. Mocht je als Indonesische man niet helemaal tevreden zijn met de lengte van je jongeheer, dan kun je een carrière als politieagent wel vergeten. Indonesiërs die een penisvergroting hebben ondergaan worden ongeschikt verklaard, omdat het vergrote geslachtsdeel volgens een politiechef een belemmering zou zijn tijdens trainingen. Zonde, want vooral op Papoea zijn uitstekende vergrotingstechnieken ontwikkeld. Door het kleine zaakje samen met wat jeukende bladeren in een peniskoker te doen 'zwelt het geslacht op alsof het is gestoken door een bij', vertelt een deskundige. Je moet er wat voor over hebben.
join
JOIN_10final.indd 6
19-05-10 16:51
festivalzomer 'Dat weekend wil iedereen rockster zijn' 22 festivals, 16 landen, en dat allemaal in 98 dagen. Een toerist betaalt voor zo'n grapje al gauw 25.000 euro, maar Diederik van Zessen – Join-lezers van het eerste uur kennen hem nog van de Botswana-special –krijgt deze zomer gewoon betaald voor het maken van zijn droomtrip. Van Spanje tot Finland, van Servië tot Schotland. 'Ik kwam op het idee omdat ik vorig jaar op
afgeperst
Voor het achtste jaar op rij is de persvrijheid afgenomen verbeterd.Vijf op de zes mensen wonen in een land waar media worden gecensureerd geholpen door de staat.
Lowlands was en daar besefte dat eigenlijk geen enkele popjournalist wist waar hij mee bezig was. Het mooie van festivals is dat je opeens 50.000 mensen tegenkomt die helemaal gelijkgezind zijn. Dat is natuurlijk niet echt zo, maar dat ene weekend wel: dan wil iedereen alleen maar rockster zijn, muziek luisteren en seks hebben. In de media gaat het wel altijd over die feestende massa, maar de journalisten staan
niet ín die massa. Zonde.' De 22-jarige verslaggever schrijft over zijn reis voor Spits en is dagelijks te horen op Kink FM , de zender waar hij ook een eigen programma heeft. 'Uiteindelijk moet iedereen zeker jaloers zijn, maar ik ga natuurlijk wel 98 dagen volledig naar de tering. Alhoewel, wil je nog een primeurtje? Ik heb een barter gesloten met Durex: ik krijg gratis honderd condooms van ze!'
25.000.000 Koffer kwijtgeraakt? Je bent niet de enige. Zo' n 25 miljoen koffers raken elk jaar zoek op de luchthavens. De kans dat je bagage niet tegelijk met jou op je bestemming aankomt is 1,1 procent.
reisadvies
Liefhebbers van een bloedig potje natuurlijke selectie opgelet: in de Zuid-Afrikaanse Valsbaai vindt de komende maanden de jaarlijkse battle tussen de grote witte haai en de plaatselijke zeeleeuwenkolonie plaats. Meestal winnen de haaien. join
JOIN_10final.indd 7
–7
19-05-10 16:51
In Europa
Werelds
Waarom naar de andere kant van de aarde vliegen voor een beetje natuurschoon als het om de hoek net zo mooi is? Op 21 uur rijden van Amsterdam ligt de enige woestijn van Europa – een gebied dat zo mooi is dat Clint Eastwood liever dáár zijn westerns opnam dan in Amerika. Op naar Spanje dus. Op naar de Desierto de Tabernas.
BeN Je ONLANGs NAAR eeN eUROPese BesteMMING GeWeest WAAR IeDeReeN HeeN ZOU MOeteN? eN Is Je FOtO ADeMBeNeMeND, Gek, eIGeNZINNIG, AUtHeNtIek OF ABNORMAAL? stUUR 'M DAN NAAR De ReDACtIe VAN JOIN, VeRGeZeLD VAN eeN kORte tOeLICHtING. De Beste INZeNDING WORDt GePLAAtst.
leesvoer Schrijfster Barbara Demick:
« Het donker heeft zo zijn voordelen. Vooral als je tiener bent en verkering hebt met iemand met wie je niet gezien mag worden. 's Nachts is het een koud kunstje om het huis uit te glippen. » HAND IN HAND IN HET DONKER BESCHRIJFT DE ONMOGELIJKE LIEFDE TUSSEN MI-RAN EN JUN-SANG IN HET COMMUNISTISCHE EN DICTATORIALE NOORD-KOREA. DE RELATIE IS GEDOEMD TE MISLUKKEN OMDAT HAAR FAMILIE NIET LOYAAL IS AAN HET REGIME, EN DAT IS IN NOORD-KOREA NIET ERG HANDIG.
€ 19,95 - 320 paginas - ISBN: 9789029080989
Welkom in Holland
Tien maanden geleden kon Jean-Ives Martijn (21) nog lekker wildplassen op Bonaire. En toen moest hij voor een studie naar Zwolle. 'Grrr, wat vond ik het koud! Ik kwam tijdens de zomer in Nederland, dus nu weet ik dat de temperatuur nog meeviel, maar zon enorme kou had ik nooit verwacht. En het is ook zo grijs hier, heel anders dan op Bonaire. Daar
8
–
is het bijna altijd zonnig en rond de dertig graden. Ik vind Nederland heel erg druk. Op Bonaire kent iedereen elkaar, mensen zijn socialer en niemand heeft last van elkaar. Dat is in Nederland wel anders. Hier leef je veel meer op elkaars lip. In de steden lijken de mensen altijd haast te hebben, iedereen loopt langs elkaar heen. Ik heb het idee dat iedereen alleen maar met zichzelf bezig is, wat an-
deren doen boeit ze niet. Het leven in Nederland is wel goed geregeld, alleen door die regels verlies ik de vrijheid die ik op Bonaire wel had. Hier mag je niet op straat drinken, niet dronken achter het stuur zitten en moet je atijd een gordel om. Ik
« Je mag hier niet dronken achter het stuur zitten! »
begrijp wel dat die regels nuttig zijn, maar ik ben ze niet gewend. Net zoals dat je in Nederland een boete krijgt als je op straat plast, dat kun je je op Bonaire echt niet voorstellen! En je moet hier natuurlijk overal voor betalen. Toen ik een bakje friet bestelde vroegen ze heel aardig aan me of ik wat saus erbij wilde. Ik zei ja, maar ik moest ook direct meer betalen. Dat zal je op de Antillen niet gebeuren.'
join
JOIN_10final.indd 8
19-05-10 16:51
gadget De hele dag met een camera om je nek? Niet handig. En dus was de piepkleine Flip een groot succes. Nu is er een opvolger: de Flip Video Ultra HD.
uitverkoren Wat gaat de rest van de wereld merken van de Nederlandse verkiezingen? 'Onze hulp heeft bijzonder weinig opgeleverd.'
In Nederland komt-ie binnenkort in de winkels. Haast? Dan moet je 'm uit Amerika laten komen. (Zwemfanaten kunnen trouwens beter de Kodak-kopie van de Flip nemen: de Kodak Playsports kan ook onder water filmen.)
sail awaY
Ze is 16 jaar, maar zeilde op haar gemakje zeven maanden rond de wereld. Na 210 dagen was Jessica Watson weer in Sidney. de wereld van lars
hallo vvd-Kamerlid Edith Schippers. Wat gaat er internationaal gebeuren als de Pvda in de regering komt en de vvd niet? 'We hebben een wereldwijde crisis. Mensen, overheden, banken: iedereen leefde op krediet. Die rekening betalen we nu. We moeten onze financiën weer op orde brengen. En dat gaat met de PvdA niet lukken.' hallo harm Evert Waalkens van de Pvda. U gooit ons geld weg! 'De VVD wil het ontwikkelingsbudget halveren en alleen nog noodhulp geven, maar ik kan me niet voorstellen dat ze dat echt menen. De PvdA wil zich houden aan internationale afspraken en onze verantwoordelijkheden ten opzichte van ontwikkelingslanden nemen.' hallo mevrouw Schippers, hebt u zich al bedacht? 'Nee. Wij doen veel meer dan alleen noodhulp, we richten op ons op de economische ontwikkeling van die landen. Ik ken geen ontwikkelingsland dat erbovenop gekomen is dankzij ontwikkelingshulp. Jij wel?' hallo meneer Waalkens, kunt u ons even helpen? 'Er zijn heel veel successen. Zeventig procent van alle projecten slaagt, in het ene land natuurlijk beter dan het andere. Maar ik ga geen keuze maken uit landen die er bovenop gekomen zijn dankzij ontwikkelingshulp. Ontwikkelingshulp is maar een klein onderdeel.' We komen er niet helemaal uit, mevrouw Schippers. 'De landen die het goed doen hebben dat te danken aan handel en goed beleid. Onze hulp heeft bijzonder weinig opgeleverd. Daarom zeggen we: stop daarmee. Geef deze landen écht perspectief door de handelsbarrières af te breken, zodat ze zichzelf kunnen ontwikkelen.' Een coalitie met vvd én Pvda wordt moeilijk, meneer Waalkens. 'We zijn het met de VVD eens dat het op fronten effectiever, transparanter en professioneler kan. Maar dat lukt niet als je zomaar het budget halveert. Ik hoop dat bij hen het verstand zal zegevieren.'
Hij is net zo klein als een mobiele telefoon, maar maakt filmpjes die zo op een bioscoopscherm kunnen worden vertoond. Daarnaast is-ie ook nauwelijks kapot te krijgen: verschillende recensenten testten het apparaatje in de sneeuw en op grote hoogte, maar zelfs een skiër die behoorlijk hard onderuit ging terwijl hij aan het filmen was kon zijn val in HDkwaliteit terugkijken. Ten opzichte van de vorige versie van de Flip heeft de Ultra HD een hogere resolutie en een grotere harde schijf, waardoor je nu twee uur kunt opnemen in plaats van één.
join
JOIN_10final.indd 9
–9
19-05-10 16:51
Flying Dutchman
BIMBO IN DE BUSH Blond, dun en dikke tieten: de 29-jarige Meike Schulte werd in 2007 verkozen tot Playmate van het Jaar. En wat doet een model wanneer ze even niet poseert? Juist: aids bestrijden en boeken schrijven. Ze gooide maandverband naar leraren. Ze schold haar stiefmoeder verrot. Ze werd uit huis geschopt. Ze had de verkeerde vrienden. ‘Ik was totaal onhandelbaar’, zegt ze zelf. Het was een jaar of twaalf geleden. Meike Schulte was zeventien jaar, en haar vader – een deftige, burgerlijke arts – kon niet meer aanzien hoe zijn ooit zo schattige dochter veranderde in een oppervlakkig kreng. En dus gaf hij haar, nadat ze tegen alle verwachtingen in tóch nog haar havo-diploma had gehaald, een lijst met Afrikaanse landen waar ze via een uitwisseling heen zou kunnen gaan. De boodschap was duidelijk: wegwezen, en kom maar terug als je weer normaal kunt doen. Het was een van de weinige ideeën van haar vader waar dochterlief niet tegen protesteerde. ‘Ik dacht: ik ga lekker naar Zuid-Afrika. Dat is zo ver mogelijk van Europa af.’ Zou de brave Schulte senior twaalf jaar later tevreden zijn met het resultaat van de tijdelijke verbanning van zijn dochter?
10
–
join
JOIN_10final.indd 10
19-05-10 16:51
» join
JOIN_10final.indd 11
– 11
19-05-10 16:51
Flying Dutchman
»
De nu 29-jarige Meike werkt drie nachten per week in een Belgische nachtclub, ze poseert af en toe voor blootbladen en heeft een relatie met de Belgische proftennisser Kristof Vliegen. En vader? In een Amsterdams café haalt Meike Schulte haar schouders op. ‘Hij zegt er nooit wat over’, zegt ze met Vlaamse tongval. ‘Ja, toen ik Playmate van het Jaar werd, zei hij: ‘Ik hoorde dat je in Playboy hebt gestaan’.‘Dat heb ik ook gehoord’, zei ik ik, en daarna was het gesprek weer over.’ Maar denk nou niet dat ze een leven vol drank, seks, Hugh Hefners en Playboy Mansions heeft, lacht ze. ‘Iedereen denkt altijd dat een playmate de hele dag in haar blote kont rondloopt en aan wilde orgies meedoet, maar daar klopt niets van.’ Ze heeft er niet eens tijd voor: sinds die ene reis naar Zuid-Afrika heeft ze wel wat beters te doen. ‘Daar ging de knop om. Ik zag zoveel leed bij de gastfamilies waar ik zat, dat ik eindelijk besefte hoe bevoorrecht ik was. Sinds ik weer thuis ben doe ik hartstikke braaf, heb ik vier studies afgerond en doe ik in België en Oeganda heel veel vrijwilligerswerk.' En nu ligt er ook nog een boek van deze blonde bimbo in de winkels. Niet echt wat je verwacht van iemand die bloot op de cover van de Playboy prijkt. ‘Nee, dat klopt. Mensen zijn vaak erg verbaasd als ze horen dat ik elk jaar met 7.000 euro spaargeld naar Oeganda ga om daar voorlichting over aids te geven en mensen te helpen, dat ik maandenlang in een hutje zonder stroom en stromend water zit. Ze vragen vaak: wat doet een Playmate in een ontwikkelingsland? Ik zeg dan: wat doet een ontwikkelingswerker in de Playboy?’
tuurlijk was het wel eventjes spannend om de eerste keer bij een shoot alles uit te trekken, maar ik heb me niet geschaamd. Die fotografen zijn zo professioneel, ze zien natuurlijk de hele dag tieten. En toevallig was het een fotograaf die ook vaak voor Playboy werkte. Hij legde het contact.’
« Ze denken dat ik dom ben, maar ik vind het wel leuk als ze me onderschatten. » Wat doet een ontwikkelingswerker in de Playboy? ‘Ik hou wel van dat rebelse en ben altijd wel in voor avontuur en extremiteiten. Een vriendin van me die in dezelfde nachtclub werkt was al playmate, en die sleepte me een keer mee naar een fotowedstrijd voor een kalender. Na-
12
–
En nu denkt iedereen: Meike Schulte, da’s toch die domme bimbo uit de Playboy? Moet ik daar een boek van lezen? ‘Ze denken dat ik dom ben, ja, maar ik heb vier studies achter de rug: accountmanagement, marketingmanagement, international business en Chinese economie.’
Maar ja, dat staat niet onder die foto’s. ‘Nee, maar ik vind het ook wel leuk als ze me onderschatten, dan kan ik ze nog aangenaam verrassen. Kijk, een baan van negen tot vijf is gewoon niets voor mij, veel te saai en eentonig. Tijdens stages heb ik het wel eens moeten uitproberen, maar dat was verschrikkelijk. Het werk in de discotheek en die fotoshoots geven me de financiële vrijheid om me de rest van de week bezig te houden met het schrijven van boeken en geld inzamelen voor Kifad, die stichting waar ik voor werk. En ik hoop dat ik mijn Playboy-carrière een beetje in kan zetten voor het aidsprobleem in Afrika.’ Wat vinden ze in Oeganda van je Playboyavonturen? ‘Geen idee. Ik heb het daar nooit verteld. Ze zouden nooit begrijpen dat je voor je lol in
join
JOIN_10final.indd 12
19-05-10 16:51
zo’n blad gaat staan. Bovendien zou ik daarmee toch een beetje het verkeerde signaal afgeven. In Oeganda ben ik hulpverlener en pleit ik voor condoomgebruik. Ik probeer ze te vertellen dat je niet met iedereen het bed in moet duiken…’ doen ze dat dan? ‘Ja! Hun libido is veel groter dan dat van ons. Het is daar heel normaal om seks te hebben als iemand je bijvoorbeeld een lift heeft gegeven. Ook tijdens het uitgaan is iedereen heel lijfelijk, vaak zie je dat twee mensen er even tussen uit knijpen om op de wc seks te hebben. Het is echt ongelooflijk. Vooral mannen neuken in het rond. Dat is ook een van de grootste oorzaken van het aidsprobleem.’ En jij probeert hun dan uit te leggen dat ze daarmee op moeten houden? ‘Ja, maar dat werkt niet echt. Mannen lopen eigenlijk meteen weg als het over seksuele voorlichting gaat. Ze denken dat aids een vrouwenkwaaltje is. Zelf als ze nog maar veertig kilo wegen, ontkennen ze gewoon dat ze aids hebben. Vrouwen zijn toegankelijker. Ook al begrijpen ze er soms helemaal niets van. Zo heb ik een keer met een stok voorgedaan hoe je een condoom om moet doen. Toen ik later aan een vrouw vroeg of het gelukt was vertelde ze dat het prima was gegaan: ze had een stok met een condoom er omheen in de hoek van de kamer gezet en daarna uitstekende seks gehad met haar echtgenoot. Tsja, dan merk je hoe weinig ze weten. Je moet echt bij het begin beginnen.’ In je boek beschrijf je hoe moeilijk het is om iets voor elkaar te krijgen. Jullie vertellen dat ze condooms moeten gebruiken, en vlak daarna zegt de vrouw van de president op tv dat ze dat vooral niet moeten doen, en zo gaat het keer op keer. Word je er niet moedeloos van? ‘Soms wel. Dan denk ik: waar doe ik het voor?
veel te klein. Andersom is het net zo: ik voldoe absoluut niet aan het schoonheidsideaal. Afrikaanse mannen houden van grote, stevige vrouwen. Ze zeggen altijd: een vrouw moet op een olifant lijken. ' Wel even wennen zeker? 'Ja, maar in positieve zin. Ik vind het eigenlijk wel relaxed om niet nagefloten te worden door bouwvakkers. In januari ga ik weer twee maanden.’ Wat vindt je vriend daarvan? ‘Hij reist als tennisser natuurlijk ook veel, maar hij is altijd heel bezorgd om mijn gezondheid. Ik sta er op dat hij een keer meegaat. Hij is een luxeleventje gewend, dus het zal heel confronterend worden voor hem. Hij
« Afrikaanse mannen zeggen altijd: een vrouw moet op een olifant lijken. » En? ‘En dan probeer ik het van geval tot geval te bekijken en besef ik: als ik al kan bereiken dat één kindje opgroeit met de juiste kennis en dus geen aids krijg, dan is dat al de moeite waard. Het blijft wel lastig, want het is gewoon best een taboe om over seks te praten.’
wil niet, maar hij heeft er niet veel over te zeggen eigenlijk. Hij kan niet goed omgaan met armoede en zieke mensen, maar ja... De wereld vergaat niet als je aids hebt, dat probeer ik iedereen juist te vertellen. Je kunt werken, samenleven met je man en gezinnetje hebben. Als je maar goed voor jezelf zorgt.' q Maaike tiMMerMan (23) GinG VoriG jaar Voor join
hoe versieren de mannen je daar dan? ‘Ik hou me daarvan afzijdig, want ik ben daar niet om seks te hebben. Ik vind de Afrikaanse mannen sowieso niet aantrekkelijk, ze zijn
naar indonesiË. inMiddels is ze aFGestudeerd, werkt ze Voor Hart Van nederland en Maakt ze op duBieuze wijze carriÈre Bij join (iets Met de HooFdredacteur, zeG Maar).
join
JOIN_10final.indd 13
– 13
19-05-10 16:51
hou je van vis? Ja? AANGENOMEN! Foto's maken van dolfijnen in de Mexicaanse zon - het leek Eveline ‘mister Bean’ Gillot de ideale reisbaan. Tot ze opeens gevraagd werd om die Flippers dan ook maar te gaan trainen. 14
–
join
JOIN_10final.indd 14
19-05-10 16:51
Op reis
In het Spaans wordt er naar me geschreeuwd: ’Klaar? Open het hek!’ Ik sjor het ijzeren geval omhoog. ‘Abrela, ahorita!’ De dolfijnen vliegen onder het hek door, en dan laat ik het hek met vrijwel dezelfde vaart naar beneden vallen. Een hoge piep en een schampend geluid volgen. Mijn hart stopt even als ik het water achter de laatst gepasseerde dolfijn rood zie kleuren.. Vijf minuten later zit ik aan de rand van het zwembad bij mijn dolfijn, wier rugvin en buik bloeden dankzij het door mij slecht vastgezette hek. De tranen stromen uit mijn ogen wanneer ik met jodium de wonden schoonmaak. ‘Het spijt me dolfijn, ik hou van je dolfijn.’ Ik wilde naar Mexico, want Mexico bruist. Mexico is ruig, Mexico leeft. In Mexico eten ze met hun handen en laten jonge mannen vanaf hun zestiende een zwarte snor staan. Elke avond luisteren ze naar snerpende vioolmuziek en kijken ze naar sensueel dansende vrouwen, die tegelijkertijd tequila zuipen als bootwerkers. In Mexico steekt men de draak met de dood, drinken ze bier tegen de kater en worden kinderen geboren met een noodtempo waar de club van Rome stante pede een alarmerend proefschrift over zou schrijven. Na mijn afstuderen tapte ik een volle zomer biertjes in een Amsterdams café om een klein budgetje bij elkaar te schrapen. En toen vloog ik naar Puerto Vallarta, district Jalisco, land Mexico.
Zon, water en dolfijnen Tot 1963 was Puerto Vallarta maar een onbeduidend slaapstadje aan de oceaan. Maar toen kwam John Huston met zijn filmploeg naar de stad om The Night of the Iguana op te nemen. Naast de lokale bevolking schudde dat ook de rest van de wereld wakker, en zo werd Puerto Vallarta ineens een toeristische trekpleister. Tegenwoordig telt Puerto Vallarta 165.800 inwoners en ontvangt het ruim vijf miljoen bezoekers per jaar. Het plan was dat ik als fotografe in een dolfijnencentrum in Nuevo Vallarta (een splinternieuw hoteldorp) zou gaan werken. Het centrum, waar dagelijks shows met een van de grootste dolfijnensoorten worden gehouden, draait naast de entreeprijs voornamelijk op de foto’s die het aan de overwegend Amerikaanse en Canadese toeristen verkoopt. Klonk mij als een puik plan in de oren: beetje in de zon foto’s maken van vrolijke gringo’s met dolfijnen en er nog geld mee verdienen ook. Maar toen kreeg ik vlak voor mijn vertrek een mailtje: dat ze bij het dolfijnencentrum eigenlijk een nieuwe dolfijnentrainer nodig hebben. Of dat niet wat voor mij zou zijn? Een beetje melig maar toch ook best nerveus had ik twee weken later een sollicitatiegesprek met de Grote Dolfijnenbaas. Of ik van dolfijnen hield? ‘Ja, tuurlijk.’ Kun je zwemmen? ‘Ik heb mijn A- en B-diploma…’ En hou je van vis? ‘Onwijs.’ Een week later kon ik beginnen. In een trainerspakje – natuurlijk veel te krap door de gezelligheid van de zomer – begon ik aan mijn eerste dagen als dolfijnentrainer. Wit en
In Mexico kijken ze naar sensueel dansende vrouwen, die tegelijkertijd zuipen als bootwerkers. zwetend was ik in de eerste weken vooral een assistent en bestonden mijn dagen uit handdoeken halen, observeren, de gasten vermaken en heel veel visbakken wassen. Gezien het feit dat mijn Spaanse vocabulaire uit niet meer dan zes woorden bestond, begreep ik uiteraard niets van de grappen die tijdens de zeepgevechten in het vishuis (meestal om mij) gemaakt werden, laat staan dat ik iets begreep van de supervisor die elke morgen het plan van de dag aan ons uitlegde. Na een kleine twee maanden begon de eerst zo klunzige Hollandse (ik werd al gauw liefkozend mister Bean genoemd) haar draai steeds meer te vinden. Klunzig bleef ik: ik verloor mijn grote teennagel door een infectie, mijn benen werden open gebeten door een van de dolfijnen, mijn handen en voeten werden door het chloor en zout droog als schuurpapier. Maar ik begon de dolfijnen steeds meer door te krijgen, net als de manier van training. En belangrijker: ik begon van de dolfijnen te houden.
Adem happen Drie maanden later deed ik al shows. Mijn Spaans was aanzienlijk verbeterd en mijn trainerspakje stond met bruine benen en iets minder vet toch een stuk professioneler. De dolfijnen en ik werden vrienden, of soms ook helemaal niet. Want als ze niets willen doen, dan doen ze ook helemaal niets. Sta je daar, tot je middel in het water, tussen de verwachtingsvolle blikken van de dolfijnenliefhebbers, zonder dolfijn. ‘Eeh, and now it’s time to rub the trainer’s belly!’ Tijdens een avonddienst – een van de twee zwangere dolfijnen had net een baby geworpen en moest dag en nacht in de gaten worden gehouden – moest ik de nieuwe moeder en potentiële mamadolfijn in de gaten te houden. Op een schrijfblok hield ik bijvoorbeeld bij wanneer moeder en baby boven kwamen om naar adem te happen. Onwijs schattig, maar na een werkdag van dertien uur vielen
» join
JOIN_10final.indd 15
– 15
19-05-10 16:51
Op reis
« Nuna eet niet omdat Due
gisteren met Karina heeft gesekst en daar is ze gewoon heel erg verdrietig en jaloers om »
»
mijn ogen al gauw bijna dicht. Tot ik opeens klaarwakker was. 'Maar dat is een babystaart!’, zei ik hardop tegen mijzelf (dat doe je na een werkdag van dertien uur). Uit de buik van de zwangere dolfijn bungelde een grijzig flippertje. Als de sodemieter de veearts bellen! En de Grote Dolfijnenbaas en wat trainers. Nadat de dolfijn anderhalf uur kermend rond had gezwommen, verscheen ineens een diepdonkere wolk in het bad. En een piepklein dolfijntje zwom naar het oppervlak voor zijn eerste ademhaling.
Stemmingswisselingen Hoe meer ik van dierentraining begon te begrijpen, hoe lastiger het werd. Er bleek een groot spanningsveld te liggen tussen de veeartsen en de trainers. Twee fruitsapdrinkende jonge dierendokters bekeken de gesteldheid van de dolfijnen het liefst op een therapeutische manier: ‘Nuna eet niet omdat de alfaman Due gisteren met Karina heeft gesekst en daar is ze gewoon heel erg verdrietig en jaloers om.’ De trainers werden er gek van. Nuna eet niet, want ze heeft geen honger, klaar. Dan maar wat minder vis vandaag. Omdat de dokters zeer strikt op de diëten zijn en alles wordt doorgebrieft naar de Grote Baas, begonnen de trainers stiekem vis weg te gooien om de ‘stemmingswisselingen’ van Nuna en haar collega’s geheim te houden. In Mexico geldt vaak: bij slecht nieuws, vooral je kop houden. Meer en meer werd duidelijk dat niet zozeer de trainers de dolfijnen trainden, maar dat het vooral omgekeerd was. Na een paar weken was ik al overtuigd van het feit dat de meeste dolfijnen een stuk intelligenter zijn dan de trainers (mijzelf incluis) en dat het elke dag een moderne survival of the fittest is. Wie is er scherper vandaag, het dier of de mens? Een opwindend spel, elke keer weer, dat met een groots wederzijds respect gespeeld werd.
Eens moesten we een ernstige zieke dolfijn vangen om bloed te prikken en het lichaam te onderzoeken. Ik zag, door mijn eigen bescheiden tranen heen, de bikkelharde Julio, stoere Ricky en cynische Pancho de dolfijn vasthouden en liefkozen alsof het hun kind betrof. Pancho fluisterde zachte woorden, Julio drukte onophoudend kussen op de fluweelzachte huid, Ricky telde met overslaande stem de ademhalingen. Ik begreep, als eerder niet echt overtuigde dierenfan, eindelijk de buitengewone onvoorwaardelijke liefde waar een trainer me eerder over vertelde. Zes maanden na mijn aankomst zit ik nog steeds bij de dolfijnen. Toch neem ik de komende weken afscheid van de dieren, de droge huid, de felle zon, het zoute water en het toeristenvee. Een nieuw avontuur ligt op de loer. Foto’s ga ik maken, alsnog, bij verschillende tours van hetzelfde Avonturenbedrijf. Meer plekken bezoeken, veel leren, goed luisteren en de mooiste dingen proberen vast te leggen. Over Mexico kan ik nog niet zo gek veel vertellen. Maar mijn reis is ook pas net begonnen. q eVeline Gillot (22) GinG Voor Het eerste nuMMer Van join naar oeGanda. MoMenteel woont ze saMen in MeXico, Het reisland waar ze letterlijk en FiGuurlijk VerlieFd op werd.
Maar wist je dat... - dolFijnen een NAVeL heBBen? natUUrlijk! het Zijn immers Zoogdieren. wetenschappers heBBen Uitgevonden dat dolFijnen aFstammen van een landZoogdier
(ongeveer vijFtig miljoen jaar geleden) dat verdacht veel weg heeFt van een CHIHUAHUA.
- na een goeie DOLFIJNeNVRIJPARtIJ staan tandaFdrUkken tot Bloedens toe in de lichamen gegriFt.
- dolFijnen NOOIt sLAPeN? Ze moeten altijd wakker Blijven omdat Ze vrijwillig ademhalen. wat inhoUdt dat Ze Bij Zinnen moeten Zijn wanneer Ze voelen dat Ze een nieUwe hap lUcht nodig heBBen. als Ze ZoUden slapen Zoals wij ZoUden Ze VeRDRINkeN. Ze rUsten doordat Ze hUn ZenUwstelsel deels kUnnen Uitschakelen.
- dolFijnen een heel jaar lang ZWANGeR Zijn? Ze krijgen maar een BaBY tegelijkertijd en die Zogen Ze rUim twee jaar lang.
- hUn Beeld van ons een soort RÖNtGeNFOtO is? wanneer mensen nerveUs Zijn in het water en hUn hart sneller klopt, kUnnen Ze dat Zien.
16
–
join
JOIN_10final.indd 16
19-05-10 16:51
Het 8ste Wereldwonder
DE MOOISTE PLEK OP AARDE Lauren Verster: « De jungle van Colombia is een paradijs. Je komt er niemand tegen. » 'voor de tv-programma's lauren verslaat en Fobiac heb ik al erg veel reizen gemaakt. van alle plaatsen die ik gezien heb, is de jungle van Colombia voor mij de mooiste. het is een waar paradijs. het bijzonderste vind ik dat het zo onbewoond is. Kilometers aan jungle, kilometers aan natuur. vooral het rauwe van de natuur vond ik heel speciaal. In Nederland ben je gewend dat er altijd wel iets staat, maar hier was niets. Ik kwam vorig jaar in die jungle terecht doordat ik bezig was met een reportage over de Colombiaanse drugshandel. Ik ging mee met de Junglas, een Colombiaanse politie-eenheid die ervoor moet zorgen dat cocaïnefabrieken in de jungle opgeblazen worden. Er zijn daar namelijk veel boeren die middenin de jungle cocaïnevelden hebben. vervolgens wordt er van de bladeren
vloeibare cocaïne gemaakt in een tijdelijk opgezet fabriekje. Wanneer de Junglas een tip krijgen over waar zich een fabriek bevindt, gaan ze er op af en blazen ze de fabriek op. Erg tof om mee te maken. Tijdens het maken van mijn reizen ben ik ongelooflijk veel bang geweest. Een beetje adrenaline vind ik wel lekker, maar als ik ergens zit waarvan ik denk: dit gaat niet goed, dan is dat echt wel doffe ellende. als ik een plaats moet kiezen waar ik graag naartoe wil, dan is dat andalusië in Spanje. Ik ben er wel vaker geweest, maar het blijft een van de mooiste plaatsen. Ik vind Spanje sowieso fantastisch. daarnaast zou ik nog graag naar Buenos aires willen: dé stad. Wanneer ik daar ben, ga ik dikke, vette biefstukken eten!' q laUra spoelstra stUdeert joUrnalistiek in
Lauren Verster GeBOReN op 27 april 1980
morten anderson
GROeIDe OP in den Bosch. 'de perFecte stad om op te groeien.' WeRkte AL op haar Zeventiende als vrijwilligster Bij de lokale omroep. VINDt ZichZelF geen ‘dare devil’, ondanks dat anderen dat misschien wel denken. DeNkt dat nederland misschien wel het Beste land is waar je kUnt wonen. 'je kUnt er gewoon over straat, er is geen oorlog en je kUnt de opleiding kieZen die je wilt.' steUNt AL JAReN een organisatie die opkomt voor eZels in nood in derdewereldlanden.
Zwolle en ging voor deZe join mee op reis naar ghana.
join
JOIN_10final.indd 17
– 17
19-05-10 16:52
Snapshot
BETRAPT!
Zingen: verboden. YouTube: verboden. Zingen en een filmpje daarvan op YouTube plaatsen: héél erg verboden. Maar de Iraanse rapster Salome gaat lekker door. Kroegen, clubs, concerten, Facebook, Hyves en YouTube: in Iran is het allemaal niet toegestaan. Toch stikt Teheran van de hippe bandjes, getalenteerde ontwerpers en... hiphoppers. Salome (26) is de bekendste vrouwelijke rapper van Iran. Haar teksten gaan bijvoorbeeld over het conflict tussen Israël en de Palestijnen, of over moslimstereotypes.
18
–
Op deze foto maakt ze zich klaar voor een nieuwe videoclip. Zoals zoveel jongeren beschikt ze over speciale software om de digitale censuur te omzeilen. Ze droomt van een echt optreden in Iran, het liefst in het Azadistadion. 'Daar kunnen 120.000 mensen. Dat lijkt me geweldig.' q newsHa taVakolian is een iraanse FotoGraFe en eX-ViVa-coluMniste.
join
JOIN_10final.indd 18
19-05-10 16:52
join
JOIN_10final.indd 19
– 19
19-05-10 16:52
Groeten uit... Bizarre, ontroerende en hilarische belevenissen van Join-lezers op reis. Ook een mooie trip gemaakt? Mail je verhaal via onze site: joinmagazine.nl
zuid-afrika
rusland
tekst geert jan hahn (24)
Kom hier met die wodka Wie in Rusland gaat studeren heeft twee dingen nodig: incasseringsvermogen en drank. Daar zit ik dan. Een fles Russische champagne, die ik voor honderd roebel had gekocht in de supermarkt en al enkele dagen onaangeroerd op een plank stond, heb ik inmiddels maar aangebroken. Huisgenoot Stef en ik zeggen santé en willen een toost uitbrengen. Op ons. Dat we de hel die Rusland soms kan zijn maar zullen overleven. Werkelijk alles dreigt in ons Petersburgse studentenonderkomen naar de klote te gaan. Het slot is gesloopt, de koelkast leeggeroofd en het koude water wordt elke dag uren afgesloten. Dan is daar nog mijn bed, waar iemand op ging zitten bij het voeteneind en er doorheen zakte. En het regent ’s nachts in de
kast, als de bovenburen op de zeventiende de kranen weer eens laten lopen. We analyseren verder. Wat vinden we, na anderhalve maand van Sint Petersburg? Mooi, prachtig, maar ook vies. Moskou? Hetzelfde. En daar slaan ze homo’s in elkaar. De metro? Uitstekend vervoersmiddel. Lekker snel, wagonnetjes volgen elkaar binnen drie minuten op. Maar Tsjetsjenen zijn overal. We schenken onszelf een nieuw glas in. Wederom toosten we. Op elkaar, op de avond, , op de hond van Stef. Want drinken zonder toosten is als bier zonder wodka: dat kan niet. Dat brengt ongeluk. Stef nipt aan het glas. 'Vannacht zal het wel weer gaan regenen.'
tiek (de arme man is nog geen 1.60 lang) terug dat ik helaas met vrienden in Kaapstad was en dat ik met hen zou gaan stappen. Je raadt het al: hij wist nog wel een paar goede clubs, de eigenaren waren vrienden van hem waren en het leek hem zo leuk om ons mee uit te nemen. Gratis. Met een Maserati. It was an offer I couldn’t refuse. En de rest ook niet trouwens. Geweldige avond gehad wederom, maar ik ging verstandig op tijd naar huis. De volgende dag begonnen de problemen pas goed. Ik had de nacht ervoor al een paar slaap-lekker-sms’jes gekregen, maar de volgende ochtend kreeg ik na goeiemorgen-
smsjes ook allerlei telefoontjes en mails waarin ik werd uitgenodigd om: a. Mee te gaan naar Namibië; b. Mee te gaan naar Thailand; c. Mee te gaan naar North Sea Jazz in Kaapstad als zijn VIP-date. Niet meer leuk. Dus dat heb ik hem op vriendelijke wijze medegedeeld via de mail. Gelukkig reageerde hij heel relaxt en maakte hij allerlei excuses, en heb sindsdien heb ik niets meer van hem gehoord. Wow. Had niet verwacht dat ik hier serieus een miljonair aan de haak zou kunnen slaan. Gadverdamme!
tekst nienke Boekraad (23)
Who wants to be a millionaire? Voor degenen die het onderstaande verhaal niet geloven: er zijn ten minste negen getuigen! Afgelopen donderdag hadden we een feestje. Nu hebben we dat hier wel vaker, maar dit was anders: het was bij een miljonair thuis, in Kaapstad. Het was fantastisch: een zwembad, Maserati’s voor de deur en meer drank dan in de Gall&Gall en Mitra’s bij elkaar. Het was heel gezellig. De volgende ochtend zijn we na een ontstellende hoeveel jus en cola lekker op het strand gaan liggen. Topdag dus. Maar weer thuis begon het. Ik kreeg een sms’je van de miljonair. Of ik met hem wilde dineren die avond, zou hij héél leuk vinden! Ik dacht dat het een grapje was, want ik had hem mijn nummer niet gegeven, maar toen belde een gemeenschappelijke kennis of ik de sms wel had ontvangen. Huh?! Ik stuurde natuurlijk gevleid doch diploma-
20
–
join
JOIN_10final.indd 20
19-05-10 16:52
Groeten uit... sYriË
tekst dorien
china
tekst sietZe vermeUlen (25)
Mickey Mouse Het ideale bijbaantje en zijn club regeren 't land Op naar Damascus. Volgens de inwoners de langst non-stop bewoonde stad ter wereld, dus dat belooft wat! Damascus heeft een grote ommuurde oude stad met daarin talloze kleine straatjes en heel veel marktjes en nog meer moskeen. En het leukst om hier te doen, en dat hebben we dan ook zeker wel gedaan, is lekker rondlopen en een beetje verdwalen. Genietend van alle geuren en kleuren liepen we over de spice market toen we opeens... dropjes vonden! Wat blijkt: de Syriërs zijn daar ook dol op! 's Avonds zijn we met twee Syrische kerels thee gaan drinken. Zij konden ons wat dingen vertellen over Syrië en de maatschappij. Maar zodra het maar enigszins over de president ging, begonnen ze op fluistertoon over Mickey Mouse te praten. Het duurde even voordat we doorhadden waar ze het daadwerkelijk over hadden. AlAssad, de president, werd dus Mickey Mouse genoemd, en de regering werd dan the Club, waar wij al grappend The Mickey Mouse Club van maakten. Blijkt dus dat je overal op je woorden moet letten, want iedereen kan bij de Secret Police zitten of 'contactjes hebben'. Kritiek hebben op de president kan je letterlijk je kop kosten.
Het uitgaansleven is hier bizar. Zo hebben Koen en ik een baantje genomen in de hipste club in Xiamen, Louis One. Ons werk: aanwezig zijn, drinken en dansen. Onze beloning: gratis whisky en vijftien euro. Bij de eerste dag werken werd duidelijk dat de helft van alle bezoekers in de club is ingehuurd als figurant en dus helemaal niets betaalt. De dienst eindigt om twee uur 's nachts, waarna we naar de club ernaast gaan: 1801. Ook daar betalen we niets; we krijgen alle drank van Chinezen die met ons als westerse maatjes een goede indruk maken op Chinese vrouwen. Terug naar Quanzhou, waar het nachtleven niets verschilt van Xiamen. Behalve dat nog meer Chinezen onze aandacht wilden en dus de whisky nog sneller werd bijgevuld. Rondom ons hotel draaide de Chinese 24-uurseconomie ook op volle toeren: kraampjes met barbecue, maïs, water en noodlesoep bezetten de stoep, waarlangs tientallen slapeloze chinezen wandelden. In China hoef je nooit honger te hebben.
Nooit tandenpoetsen Als ik nog honger had, verdween dat de volgende ochtend. Tijdens het tandenpoetsen in de badkamer op de gang werden mijn telefoon, camera en portemonnee gestolen uit mijn kamer. Mijn paspoort en iPod lagen er nog, de politie was in twee minuten ter plaatse en een verklaring voor de verzekering werd snel opgesteld (wel in het Chinees natuurlijk). Maar het veilige gevoel in China was verdwenen. Althans, het veilige gevoel dat ik in Xiamen altijd heb gehad.
australiË
tekst armanda (21)
Kangeroogeddon Het is zes uur 's ochtends en je rijdt met 90 kilometer per uur door Australië. Niets aan de hand, tot...
We reden naar Perth, ik zat achter het stuur en uit het niets verscheen er een kangaroo in m'n koplampen, vlakbij. Ik weet het zelf niet meer, maar blijkbaar gilde ik, want Saskia werd wakker werd en gilde mee. Die arme kangaroo! Direct na de impact reden we over de kangaroo heen en begon de auto te hoppen. Deuk in de voorkant, rechter koplamp stuk, radiator lek... Fijn! join
JOIN_10final.indd 21
– 21
19-05-10 16:52
BOERIN ZOEKT LAND KOM NU IN ACTIE! KIJK OP NIZA.NL
Foto: Marielle van Uitert
Meer weten? Ontdek het op Nederlands jongste internetmagazine! www.verspers.nl
Advertentie Join.indd 1
21-08-2008 17:05:51
WANTED!
DE GROOTSTE TEAMUITDAGING TER WERELD
Is schrijven jouw passie? Lijkt het je te gek als jouw artikelen door duizenden studenten per dag worden gelezen? Word dan redacteur bij Studenten.net! Studenten.net houdt studerend Nederland elke dag op de hoogte van
en alle andere zaken die studenten bezig houden. Vind jij het leuk om je mening te ventileren en uitgebreide opiniestukken te schrijven? Interview je graag celebrities en politici? lezers delen? Dat kan allemaal als redacteur bij Studenten.net!
5 en 6 juni 2010 Veluwe / Ede
Doe mee!
Wil jij ook schrijven voor de grootste online studentencommunity van Nederland? Stuur dan een mailtje met je motivatie en een aantal door jou geschreven artikelen naar regina@studenten.net. Wie weet doe jij straks unieke schrijfervaring op bij de leukste studentensite van Nederland! 0
1 DOEL: 30.00 > 100 km wandelen n KINDEREN NAAR SCHOOL sonen > teams van 4 personen www.oxfamnovib.nl www.oxfam amnov no ib.nl /trailw /trailwalker lwalk alker > 30 uur
adv_oproep_join.indd 1
JOIN_10final.indd 22
11/5/2009 11:02:10 AM
19-05-10 16:52
Groeten uit... chili china
tekst clariska smit (21)
Rare jongens, die Chinezen
tekst anne camphUijsen (23)
Voldemort dies! Naar welke uithoek van de wereld je ook gaat: vroeg of laat kom je Nederlandse boeken tegen. Zo ook Anne Camphuijsen, die meteen een filosofisch vraagstuk ontdekt.
In ieder hostel vinden we leuke boeken, met als hoogtepunt een paar Nederlandse Harry Potters ergens in the middle of nowhere in Chili. Bij nummer vijf waren er helaas iets van vijftig pagina’s uitgescheurd. Best grappig eigenlijk, bij een spannend boek het plot eruit halen. Of in het midden heel groot ‘Voldemort dies!’ te schrijven. Anyway, boekentip van de week: Are you experienced, van William Sutcliffe. Had als main question: wat doen backpackers in godsnaam de hele dag? Goede vraag. zuid-korea
tekst sanne spelder (25)
Ze houden er hier in China wat bizarre gewoonten op na. De drie opvallendste:
Doet u mij maar een octopusje
1. Hoezo afspraak?
Nee, dit berichtje gaat niet over mannen! Ik wil jullie vertellen over mijn heldhaftigste etentje tot nu toe. Mijn collega's vonden dat het tijd werd voor de lokale delicatesse, namelijk: levende octopus! Nou ben ik sowieso niet zo'n fan van het eten van levende dingen, maar zo'n bewegend, slijmerig geval met zuignappen stond al helemaal niet hoog op de verlanglijst. Uiteraard liet ik me niet kennen en ben ik gewoon meegegaan naar het octopusrestaurant. Daar kregen we inderdaad als voorafje een bord met in stukjes gehakte krioelende tentakels voorgeschoteld. Met je stokjes zo'n ding oppakken bleek nog niet al te makkelijk, maar als er eenmaal eentje zich aan je stokje heeft vastgezogen kun je ‘m met een beetje sesamolie eten. Qua smaak is het niet al te bijzonder, maar de ervaring van een bewegende tentakel die zich aan je gehemelte vastzuigt is des te specialer. Goed kauwen is een must, want anders loop je het risico dat de octopus wraak neemt door lekker aan de binnenkant van je slokdarm te gaan hangen en dat moet je natuurlijk niet hebben. Heel fijn dat een Koreaan vlak voor ik begon met eten een verhaal vertelde over iemand die op deze manier is overleden. Na het voorgerecht kregen we als hoofdge-
De mensen hier zijn geen vroege vogels! Wij waren inmiddels (zoals in onze vorige reislanden) gewend dat ze rond 7 uur ’s morgens hun winkels, restaurants en cafés openen, maar hier gaan ze pas open wanneer ze er zin in hebben! Ook gaan winkels gewoon even dicht als meneer de eigenaar heeft bedacht dat hij toch even iets anders moet doen. Zelfs als je een afspraak hebt, kan je dus zomaar ineens voor een potdichte deur staan.
2. Hoezo naar de wc? Ook doen de Chinese kindertjes hier overal hun behoefte. Hun beentjes worden door pap of mam omhoog gehouden, een zakdoekje wordt op straat gelegd en knallen maar. Goed dat ze hun kinderen zindelijk willen maken, maar is dit de manier?
3. Hoezo 10? Ze tellen hier niet zoals wij met de vingers, zij tellen tot negen met één hand (vijf vingers gebruiken ze dus) en voor nummer tien maken ze met hun beide wijsvingers een kruis. Dit is soms wel even wennen en kan tot mooie misverstanden leiden.
recht... wéér een hele pan vol met krioelende tentakeltjes. Jippie! Gelukkig ging de pan op tafel op het vuur en werd er een lekker pittig rood sausje bij gegooid, waardoor de octopusjes al snel stopten met bewegen. Voor de mensen onder jullie die lid zijn van de Partij voor de Dieren: nee, dit is geen grove mishandeling van de octopus, die is allang dood, maar het duurt nogal lang voordat de tentakels dat doorhebben. Wat rijst erbij en je hebt een prima maaltijd. Beetje vreemd, maar best lekker!
join
JOIN_10final.indd 23
– 23
19-05-10 16:52
hET REgENT PaS alS WIJ daTWIllEN De langste files, de wildste nachtclubs, de slimste straathonden en de onvoorspelbaarste burgemeester – welkom in Moskou. Ruim drie jaar geleden verhuisde ik naar Moskou. Met twee vrienden huurden we een appartement, ik kwam als laatste met een koffer vol spullen uit Nederland over. De eigenaar had al zijn Sovjetmeubilair laten staan. ‘Toch jammer dat er geen piano is’, liet ik als grap vallen toen ik het dofgroene bloemetjesbehang van dichtbij bekeek en me probeerde voor te stellen dat ik daar het komende jaar mee zou moeten samenleven. Ik nam een douche, pakte wat spullen uit en nog geen uur later stonden er drie mannen met een piano voor de deur. Mijn nieuwe huisgenoten kwamen niet bij van het lachen. De chauffeur moest ik zo'n dertig euro betalen en het ding hoefde alleen nog maar gestemd te worden. In de Sovjet-Unie was er een tekort aan vanalles, behalve piano's. En dus zijn er genoeg mensen die er nu vanaf willen. Via internet heb je alles binnen een uur voor de deur staan. Tegen het einde van de Sovjet-Unie woonde er misschien vier miljoen mensen in Moskou. Mijn vriendin Natasja kan zich dat nog goed herinneren. ‘De straten waren schoon, de stad was overzichtelijk. Het was groen, mensen zeiden nog 'hallo' tegen elkaar op straat. En het allerbelangrijkste: er waren geen files.’Terwijl er de afgelopen twintig jaar ontzettend veel auto's in de stad zijn gekomen is er amper een extra weg neergelegd. De files zijn monsterlijk. Op een dag zes uur in de file staan is geen uitzondering. Soms nemen complete voetbalteams de metro om toch nog op tijd bij een wedstrijd te komen. Moskou is een stad van gelukszoekers. Russen, maar vooral ook Azerbeidzjanen, Georgiërs, Kirgiezen, Kazachen en Tadzjieken kopen voor 500 dollar een oude Lada en beginnen als taxichauffeur. En terwijl er steeds meer auto's kwamen kregen de afgelopen jaren ook de projectontwikkelaars vrij spel. De oude kerkjes, parkjes, tsaristische woningen en kleinere Sovjetflats in het centrum moesten plaats maken voor kantoorruimte en appartementencomplexen voor de nieuwe rijken. Er wonen nu meer dan 16 miljoen mensen in Moskou, meestal in de enorme buitenwijken waar het bouwbedrijf van de echtgenote van burgemeester Joeri Loesjkov flats van dertig etages of meer uit de grond stampt. Probeer maar eens een afspraak te maken in zo'n buitenwijk.‘Ik zie je bij metrostation Tsjertanova’, zegt iemand dan. ‘Je moet de uitgang nemen die het dichtst bij is wanneer je uit het centrum komt,
»
24
–
Moskou is inmiddels de enige stad met een monument voor straathonden.
join
JOIN_10final.indd 24
19-05-10 16:52
Beyond
join
JOIN_10final.indd 25
– 25
19-05-10 16:52
« Club Zona choqueert,
speelt in op uw angsten en verstoort uw gemoedstoestand. » meest gewiekste honden forenzen tussen verschillende stadsdelen, en ze hebben zich de regels van het drukke verkeer eigen gemaakt. Ze glippen door de controlepoortjes en stappen over waar nodig. De Moskovieten hebben een haat-liefde-verhouding met de beesten. Veel mensen laten speciaal etensrestjes voor ze achter. Zelfs in de koude winter zien ze er niet ondervoed of mager uit.
Fotomodel
»
26
–
en dan met de roltrap naar links. Dan kom je op de Simferopelse boulevard en moet je rechts aanhouden tot je bij de Tsjernomorski-boulevard komt. Die moet je schuin oversteken, en dan de tweede afslag links de Jaltastraat in. Ben je er nog?’ Iedereen met een afspraak loopt met grote vellen papier vol aantekeningen door de buitenwijken. ‘Dan moet je bij de polikliniek een hek door, dan kom je bij het derde gebouw en moet je de achterdeur hebben. Daar bel je aan bij nummer 94, en dan is het de derde deur op de zevende verdieping.’ Wat dat betreft kun je in Moskou maar beter hond zijn. De duizenden Moskouse straathonden leven in parken en ondergrondse metrotunnels. Ze schuilen bij ventilatieschachten en zijn zo aangepast aan het leven in de grote stad dat je ze af en toe in de metro tegenkomt. De
Hardlopers vinden de honden – die volgens wetenschappers weer kenmerken van wolven beginnen te krijgen – over het algemeen wat minder sympathiek. Viktor Sjisjkin (29) rent iedere avond langs de Moskou-rivier in het zuidoosten van de stad. ‘Hier is het prettig joggen, het is een van de weinige plaatsen in de stad waar de lucht schoon is en waar je geen honden tegenkomt.’ Jaarlijks worden er duizenden Moskovieten gebeten door straathonden – vooral hardlopers zijn de klos.‘Ik ga sindsdien de deur niet uit zonder een worstje of stukje kaas op zak. Dat houdt de honden meestal wel op afstand.’ In 2002 voelde het 22-jarige fotomodel Joelia Romanova zich dusdanig bedreigd door een straathond dat ze het beestje met een mes om het leven bracht. Duizenden voorbijgangers die het hondje iedere dag tegenkwamen waren zo geschokt dat er geld werd ingezameld voor een standbeeld, dat vier jaar geleden werd onthuld op de plek van het incident. Het fotomodel is opgenomen in een kliniek, maar Moskou is ondertussen de enige stad ter wereld met een monument voor straathonden, zoals de stad in zoveel opzichten volstrekt uniek is. Neem het nachtleven. Ook al zie je het niet aan de oppervlakte, achter de façades en onder de eerste verdiepingen van grote delen
join
JOIN_10final.indd 26
19-05-10 16:52
Beyond Xxxxxx
van het centrum zijn de bizarste nachtclubs te vinden. Je moet ergens aankloppen, soms een portier een wachtwoord influisteren en plots kom je in een voormalige wijnfabriek terecht waar experimentele dj's voor duizenden waanzinnige jongeren draaien. Dag of nacht, alles is vierentwintig uur per dag geopend. Van boekwinkels tot supermarkten. Moskou speelt met zijn verleden, bijvoorbeeld in Club Zona. In de Stalin-tijd was ‘zona’ de benaming voor de Goelag-strafkampen waar van 1929 tot 1953 meer dan 14 miljoen mensen naar getransporteerd werden en waar de meesten overleden. De waarschuwing op de website van de nachtclub liegt er dan ook niet om. ‘Wie de vrije artistieke omgeving van Club Zona betreedt stelt zichzelf bloot aan zware housemuziek, een avant-garde interieur en artistieke vrijheid. Zona choqueert en speelt in op uw angsten, verstoort uw gemoedstoestand en dwingt tot nadenken. Maar zij die de Zona overleven zijn de helden van de nacht.’
VIP-zaal Dat belooft wat. Er zijn vijf zalen met verschillende thema's, op hoogtijdagen passen er zo'n 5000 feestgangers in. Wie naar binnen wil moet eerst op een luchtplaats wachten, wordt gefouilleerd en loopt over een gang waaronder spierwitte ratten kruipen. In stalen gevangeniskooien brengen schaarsgeklede meisjes bierpullen langs. ‘Je moet het zien als een soort thema’, zegt ‘nachtmanager’ Arthur. ‘Sommige mensen kunnen er om lachen, anderen hebben het niet eens in de gaten.’ Behalve een grote dansvloer en een paar kleinere zaaltjes met verschillende stijlen muziek is er op de vierde verdieping een ‘VIP-zaal’. Halfnaakte meisjes dansen er in kooien, groepen vrienden laten de schalen met gerechten, flessen drank en waterpijpen aandragen. Achterin is een labyrint aan kleine kamertjes. ‘Alleen God weet wat hier
Weermannen op de stadstelevisie riskeren een boete wanneer ze verkeerde voorspellingen doen.
gebeurt’, lacht hij. Maar dat is dan ook het enige waar het Opperwezen zich in Moskou mee bezig mag houden: net als in het communistentijdperk bepalen de regenten wat goed voor de mensen is. In april duwde de burgemeester een vijftienjarenplan voor de stad door de strot van de gemeenteraad. Demonstraten werden, zoals altijd, door de oproerpolitie in elkaar geslagen. Ruimte voor groen, wandelpaden, fietsstroken, parkeerplaatsen of enige vorm van urban development is er niet. Zelfs het weer ligt niet meer in Zijn handen: ook die taak is uitbesteed aan de burgemeester. Tijdens feestdagen laat het stadsbestuur een aantal oude vrachtvliegtuigen met een giftig mengsel van aluminiumzuren de lucht in gaan. Wolken verdwijnen als sneeuw voor de zon en vallen een paar honderd kilometer verder met bakken uit de hemel. Weermannen op de stadstelevisie riskeren een boete wanneer ze verkeerde voorspellingen doen. Maar zo rechtlijnig als de politiek is, zo vrijgevochten zijn de inwoners. In Moskou durft niemand een dag vooruit te denken. Wat er vandaag is, moet vandaag uitgegeven worden. Het is er eigenlijk alle dagen feest. Alleen moet je wel weten waar, en zorgen dat je niet in de file staat. q olaF koens (24) Vertrok jaren Geleden op eiGen GeleGenHeid naar rusland en is er sindsdien niet Meer weG te slaan.
join
JOIN_10final.indd 27
– 27
19-05-10 16:52
Negen
De 9 essentiële tips voor een carrière als drugsbaron.
Waarom nog studeren als je ook makkelijk aan geld kunt komen? 'Het is nog steeds enorm lucratief.'
01 Schaam je niet
02 Begin als smokkelaar
We geven het meteen toe: het edele beroep van drugshandelaar heeft te kampen met een wat negatief imago. Want drugsmannetjes, dat zijn vooral arme, zielige mensen die geen andere keus hebben. Toch? Nou nee. Damián Zaitch, professor Criminaliteit aan de Universiteit Utrecht, deed jarenlang onderzoek naar drugsmokkel en concludeert dat dit een groot vooroordeel is. ‘Natuurlijk zitten ze er tussen, die laagopgeleide mensen die in de financiële problemen zitten en daarom gaan smokkelen. Maar het is echt een misverstand te denken dat het alleen door armoede komt. Het zijn vooral normale, hoogopgeleide mensen zoals jij en ik. Ze hebben al veel geld en willen steeds maar meer en meer verdienen. Het is gewoon een enorm lucratieve branche.’ Kortom: de ideale bijbaan voor de ambitieuze student.
Vanuit Nederland is het ingewikkeld om in één klap uit te groeien tot gezaghebbende drugsbaron, dus een tussenstapje is vereist. Drugssmokkel dus – zie het als een stage. Het is een erg creatief beroep, vertelt Robert van Kapel van de Koninklijke Marechaussee.‘Smokkelaars worden steeds inventiever. Ik sta er echt van te kijken wat ze allemaal bedenken. Het zit in rozen, keramiek, colablikjes, kokosnoten en zelfs in potjes sambal. Laatst vonden we drugs geïmpregneerd in spijkerbroeken en tachtig kilo cocaïne in kunstvoorwerpen. Ook lossen ze weleens cocaïne op in rum, omdat ze denken dat dat niet te detecteren is. Maar geloof me: ook dat onderscheppen we.’
Perfect voor hoogopgeleiden
28
–
En wees creatief
03 Doe niet té creatief
Heilig zand
Probeer het ook weer niet te overdrijven. Van Kapel: ‘Er was eens een priester uit Bolivia die zich niet wilde laten fouilleren vanwege zijn geloofsovertuiging. Later troffen we drie zakken ‘heilig zand’ onder zijn priesterjurk aan. Zo noemde hij het althans.’ De wijze les die je hieruit kunt trekken: gedraag je zo gewoon mogelijk. Voor-
join
JOIN_10final.indd 28
19-05-10 16:52
beelden van wat wél werkt? Daarvoor moeten we weer naar professor Zaitch: ‘Cocaïne uit Latijns-Amerika zit vaak in fruit en fruitsap, dat komt regelmatig in grote hoeveelheden binnen in de Rotterdamse haven zonder dat de douane het opmerkt. Die smokkelaars zijn heel professioneel, meestal weten alle crewleden en de kapitein van de zending.’
04 Ken je grenzen Maximaal tachtig bolletjes
Slik niet teveel bolletjes, als je voor die methode kiest. De gemiddelde coketransporteur heeft veertig tot tachtig bolletjes in zijn lichaam, en meer dan dat is niet verstandig. ‘Wij hebben een keer meegemaakt dat iemand 268 bolletjes had geslikt’, vertelt Van Kapel.‘Ik moet toegeven: dat was ook wel een heel grote man, maar dan nog is het onvoorstelbaar. Hij had gewoon twee kilo cocaïne in zijn lijf! Daar wordt helemaal niemand vrolijk van.’
05 Doorgroeien
Van de straat naar de top Zelfs na een succesvolle periode als smokkelaar ben je niet zomaar klaar voor de functie van drugsbaron.‘Smokkel gebeurt door twee groepen’, zegt Zaitch. ‘Er zijn de smokkelaars en de opdrachtgevers. Die laatste, dat zijn de bazen, de baronnen die de financiële risico’s durven te nemen. En smokkelaars zijn onder te verdelen in kleine smokkelaars – vaak vrouwen – en de professionelere mensen, die dichter bij de baas staan. Het komt voor dat je in positie stijgt, maar het is heel moeilijk om uit te groeien tot baron. Voetvolk ben je, als smokkelaar.’
« Het zit in rozen, keramiek, colablikjes, kokosnoten en zelfs in potjes sambal. Laatst vonden we tachtig kilo cocaïne in kunstvoorwerpen »
06 Begin voor jezelf Eerst in Nederland
Maar geen nood: als je stage er op zit heb je sowieso meer dan genoeg geld om je eigen distributienetwerk in Nederland op te zetten. Dat is een erg interessante markt: ons land is na Spanje de grootste drugsimporteur ter wereld. Slechts een klein deel (tien procent) snuiven, roken of slikken we zelf op. Zaitch: ‘Wat overblijft, gaat via ons land naar de rest van Europa. Nederland is dus vooral een doorvoerland.’
van tijd voordat je doorbreekt in de eredivisie van de drugshandel: Zuid-Amerika. Neem een lesje topografie en volg de cursus ‘ik durf van de gebaande paden af te wijken’. Drugsroutes zijn namelijk zo veranderlijk als de pest en daar kun je als drugskoerier maar beter goed van op de hoogte zijn. Zo komt opium al lang niet meer uit Thailand, maar uit Afghanistan. Bovendien is de handelsroute Colombia-Caribisch gebied-Europa wel heel erg jaren ’90. De hippe drugssmokkelaar reist tegenwoordig via Brazilië of West-Afrika.
07 Koester je vijand 09 Cashen maar Stem CDA!
Het klinkt tegenstrijdig, maar ze gaven het allemaal toe, onlangs op een bijeenkomst van Nederlandse wietkwekers: iedereen in de drugssector stemt CDA. Waarom? ‘Hoe strenger de drugshandel wordt aangepakt, hoe minder aanbod er is. De vraag blijft hetzelfde, dus reken maar uit: bij een harde aanpak stijgt de prijs. En daar doen we het natuurlijk voor’, doceerde een drugshandelaar die om begrijpelijke redenen liever niet met zijn naam in dit blad wilde.
08 Multinational Spoedcursus topografie
Nu je ook een succesvolle eigen onderneming op je cv hebt staan is het een kwestie
Het grote geld
Emigreer naar Colombia of Peru en word drugsbaron. In deze landen kan je stinkend rijk worden met de export van cocaïne naar het westen. Reken maar uit: één kilo cocaïne kost in Colombia 2500 euro. Zodra diezelfde kilo de Rotterdamse haven heeft bereikt, isie ineens 27.000 euro waard. ‘Het is dus geen probleem als vier smokkelpogingen mislukken’, vertelt dr. Zaitch. ‘Als die vijfde keer slaagt, ben je dubbel en dwars uit de kosten. Sterker nog: je maakt enorme winst.’ En wie dat geld in hun zak steken? Inderdaad: heel vaak gaat het om Nederlanders. ‘De beste drugsbaronnen komen hier vandaan’, stelt Zaitch. ‘Wij denken altijd aan buitenlanders, maar we zijn hier zelf zó goed in. Het zijn vaak Nederlandse ondernemers die in Zuid-Amerika wonen.’ Succes!
join
JOIN_10final.indd 29
– 29
19-05-10 16:52
Renske
'na een TijDje onTDeKTen Ze DaT iK ooK WinDjes LaaT' Hij komt uit Staphorst, is pas 25 jaar, maar heeft al een eigen bedrijf aan de andere kant van de wereld. Peter van Weerden: 'Vaak weet een Nederlandse student meer dan een Indonesische manager.' 'In het derde jaar van mijn studie Commerciële Economie moest ik een half jaar stage lopen. Ik wilde naar het buitenland, naar Azië: daar gebeurt het, daar is economische ontwikkeling en groei. Bovendien wilde ik ook iets spannends. Uiteindelijk kwam ik terecht in Shanghai. Dat was zo gaaf, alles kan daar nog. Ik had een appartement op de 23e verdieping dat uitkeek over de stad – het expatleven is heerlijk. Ik had iemand die elke dag voor me kookte, leerde nieuwe mensen kennen en had feestjes op de ambassade.’ Toen hij weer terug was in Nederland en een bedrijf zocht om op af te studeren, wilde hij dus opnieuw naar Azië. ‘Ik had een mooie aanbieding van Lacoste in Nederland, maar Nederland is toch niet zo spannend. Thailand, India en China had ik al gezien, Singapore was te duur en Japan minder interessant omdat het al meer ontwikkeld is. Dus ik ging naar Jakarta, Indonesië.’ Het begin was niet zoals in Shanghai. ‘Daar werd ik opgehaald van het vliegveld en kreeg ik een prachtig appartement. In Indonesië was het allemaal meer houtje-touwtje, ik moest veel zelf doen. Ik schrok ook,
30
–
er was veel meer armoede. Het was duidelijk anders dan in China.’ Maar al snel voelde hij zich meer op zijn gemak. ‘Op termijn weet je waar je het lekkerste biertje kunt drinken en begin je de taal te leren. Dan wordt het leuk. Ik werkte bij een HR-consultancy bedrijf en had goed contact met mijn baas. Op een gegeven moment dacht ik: waarom gaat het hier niet zoals in Shanghai? Dat je studenten hier naartoe haalt en ze goed begeleidt? Ik stelde het mijn baas voor. Hij moest er een tijd over nadenken, maar vond het toen wel spannend. We zijn samen een businessplan gaan schrijven voor een bedrijf dat álles voor Nederlandse studenten zou regelen: van de stageplek tot huisvesting.’ De eerste student haalde Peter nog hoogstpersoonlijk van het vliegveld, maar al gauw bleek het niet meer bij te benen. Steeds meer Nederlandse jongeren meldden zich aan voor een avontuurlijke stage en de Indonesische bedrijven hingen continu bij Peter aan de lijn om nog zo’n superstudent te krijgen. ‘Ja, het gaat leuk. We runnen het samen, mijn vroegere baas daar, ik vanuit Neder-
join
JOIN_10final.indd 30
19-05-10 16:52
« Soms sleurden
Indonesischemeisjes, me mee, zo van: jij gaat vanavond met mij naar huis. » land. Je kunt een hele hoop met internet en de telefoon. Hij heeft me één keer opgebeld: ‘Peter, we need you.’ Het lukte hem niet een fatsoenlijk appartement te huren. Dat mocht niet mis gaan en dus ben ik meteen in het vliegtuig gesprongen. Binnen twee dagen was het geregeld en kon ik weer terug.’
Corruptie Peter praat over Indonesië alsof hij ermee zou willen trouwen. Wat is er eigenlijk zo leuk aan Jakarta? ‘Jakarta is een ongepolijste diamant. Het is lekker weer, relaxed en je kunt veel met weinig geld. Mensen zijn geïnteresseerd en aardig, bovendien is het heel veilig. Maar Jakarta is ook druk, chaotisch. Je moet wel een doorzetter zijn, eigen inzet tonen. Er is hier veel corruptie. Alles gaat via vriendendiensten, deals maak je met de mensen die je kent. Dat is soms frustrerend. Gelukkig heb ik via mijn partner nu ook een netwerk. De visumaanvragen gaan bijvoorbeeld een stuk sneller als je iemand bij de Immigratiedienst kent.’ Je moet je bewust zijn van die andere mentaliteit. ‘Indonesiërs houden zich niet altijd aan de afspraken. Bij Indonesische bedrijven slapen ze op hun bureau of nemen ze de telefoon op tijdens vergaderingen. Ze hebben weinig ambitie. Onze eerste student kwam bij zo’n kantoor te werken, zonder airco, aan een krap bureautje. Nu gaan de studenten vooral naar grote multinationals.’ Naar een bedrijf waar je mensen leert kennen om ‘s avonds mee te karaoke-en in de Sportsbar dus. ‘Het expat-leven: alles kan. In Nederland moet je een auto hebben, daar pak je de taxi. Je gaat eens een weekendje naar Bali. join
JOIN_10final.indd 31
»
– 31
19-05-10 16:52
FOTO: Elske van Gorkum (ICCO)
Word gratis abonnee!
ICCO werkt samen met mensen en
Maar we zijn er nog niet. Ondervoeding,
particuliere organisaties in ontwikke-
slechte gezondheidszorg, schendingen van
lingslanden aan een rechtvaardige en
mensenrechten en oneerlijke handel
duurzame wereld.
komen nog steeds voor. Daar leggen wij ons niet bij neer. Een betere wereld is mogelijk. Maar die verbeter je niet in je eentje.
Deze samenwerking heeft veel opgeleverd. De toegang tot eerste levensbehoeften zoals water, medische zorg,
Deelt u onze idealen? Samen werken
onderwijs en voedsel is verbeterd.
aan een rechtvaardigere wereld. ICCO
Wij hebben met onze partnerorganisa-
biedt mogelijkheden voor particulieren,
ties voor meer werkgelegenheid en
stichtingen, bedrijven en jongeren.
eerlijkere handelsvoorwaarden gezorgd.
Meer weten? Kijk op WWW.ICCO.NL en
In veel landen worden de rechten van
wordt een ondernemende partner in
mensen nu beter beschermd.
internationale samenwerking.
internationale samenwerking
link naar de wereld
ICCO is dé interkerkelijke organisatie voor ontwikkelingssamenwerking. Zij is opgericht in 1965 en steunt ruim negenhonderd partnerorganisaties in alle continenten. ICCO vormt een alliantie met Kerk in Actie, Edukans, Prisma, Share People en Oikocredit. T (030) 692 78 11 E info@icco.nl
Join Join YOUR BEYOND
WORLD
IS er licht in de duisternis? IS de aarde plat? IS 2015 al in zicht? IS ongelijkheid verleden tijd? IS er leven na de dood? IS de vakantieliefde duurzaam? IS Jemen toe aan de pil? IS er geld genoeg? IS er een dokter in de zaal? IS iedereen van de wereld? IS het lot b epaald? IS de wereldverbeteraar nog levensvat baar? IS er nog wat van te maken? IS de lunch gratis? IS de boer vogelvrij? IS de toerist welkom? IS de migrant nodig? IS microkrediet de oplossing? IS er hoop op verzoening? IS het leven oneerlijk verdeeld? IS Afrika nog te redden? IS de mens verwend? IS het klimaat neutraal? IS er licht in de duisternis? IS de aarde plat? IS 2015 al in zicht? IS ongelijkheid verleden tijd? IS er leven na de dood? IS de geld genoeg? IS er een dokter in de zaal? IS iedereen van de wereld? IS het lot bepaald? IS de wereldverbeteraar nog levensvat baar? IS er nog wat van te maken? IS de lunch gratis? IS de boer vogelvrij? IS de toerist welkom? IS de migrant nodig? IS microkre diet de oplossing? IS er hoop op verzoening? IS het leven oneerlijk verdeeld? IS Afrika nog te redden? IS de mens verwend? IS het klimaat neutraal? IS er licht in de duisternis? IS de aarde plat? IS 2015 al in zicht? IS on gelijkheid verleden tijd? IS er leven na de dood? IS de geld genoeg? IS er een dokter in de zaal? IS iedereen van de wereld? IS het lot bepaald? IS de IS is hét maandblad over internationale samenwerking. wereld verbeteraar Het staat boordevol bijzondere initiatieven in ont wikkenog levensvat baar? IS de lunch gratis? IS lingslanden. IS is een uitgave van NCDO, de Nationale de boer vogelvrij? IS Commissie voor Internationale Samenwerking en Duurzame de toerist welkom? IS er nog wat van te Ontwikkeling. Nieuwsgierig? Kijk op www.isonline.nl maken? IS de wereld- en meld je aan voor een gratis abonnement.
Join is het gratis studententijdschrift over verre reizen, cultuur en de wereld
fi
specia le a
ctie
f wel len ze zel 17) INA ou bepa In Mosk het regent (PAG r wannee
18
PAGINA'S WKSPECIAL
2010 ZOMER
Naam
m/v
Adres:
STORM DENNISPT VERZUI zee in
Mexico
ken de Stomdron
Postcode:
Oeganda
et een Wat doate Playm a? inAfrikuw moet op 'Een vroant lijken' een olif
en s te mak terdam: uit Ams geld niet nkrekening!” van Zijl Moniek Ba mag mijn . negeren een ASN tbuiting echten ondsmensenr de “Met ui . En dus heb ik vakb en, gen die ning gev regelen ernemin rdige belo r mensen n aan ond hebben rechtvaa ds mee t verdiene
De ASN
Bank is
geregistr
eerd bij
de Autoritei
t Financiël
e Markten
(AFM) en
heeft een
vergunni
32
bij de ASN
Bank is
e deposito
garanties
telsel van
Plaats:
s erdokter Hoe tovlwedstrijden voetbasen beslis
toepassin
g.
Telefoon:
E in igen Ind b on ed es rijf ië?
ook n die een ben. Stee geen cen ing die bedrijve den heb alreken Bank wil juist in andighe een beta De ASN uw geld s idsomst k. Met steert de arbe r. Of zoal ASN Ban Zij inve en goe bij de rom ove geld kennen liever Stap daa als dat vrijheid kzaken saldo. maar niet mensen hun ban over het g rente, of door daarom geeft krijg graa tsbare gebieden s rente zegt: “Ik kwe nog een strie in Zijl het indu van ” 80. Bank. uilende Moniek 0800-03 is met verv ben ik bij de ASN of bel gratis verdiend rom ank.nl en. Daa w.asnb uit te buit op ww en? Kijk Meer wet
INT ZO WIK AFR WAK HET
Voetbal
10 16:50
19-05-
het wettelijk
word nu abonnee en ontvang in Juni de wk special van Join!
ng van de
Nederlan
dsche Bank
–
N.V. Op
tegoeden
van klanten
.indd
0cover
JOIN_1
5
Email: Geboortedatum: Knip de bon uit, stop deze in een envelop en stuur deze naar:
lokaalmondiaal, Abonneeservice Join Velperbuitelsingel 8, 6828 CT Arnhem
join
JOIN_10final.indd 32
19-05-10 16:52
Beyond
« Ik voetbalde daar
vaak met de directeur van Fortis, en ik borrelde met de baas van ING. »
»
»
Ik voetbalde vaak met de directeur van Fortis, en borrelde met de baas van ING.’ Toch bestaat ook de andere kant, een kant waar iets meer vuilnisbelten en sloppenwijken in voor komen. ‘De meeste Indonesiërs moeten rondkomen van 200 euro per maand. Ik zie ook die kant, ik ben bijvoorbeeld naar Borneo gegaan om meer het echte Indonesië te bekijken. In de binnenstad zie je veel bedelende gehandicapten. Schrijnend, maar je moet het je niet teveel aantrekken, je kunt niet een heel volk rijk maken. Ik geef wel eens wat, en als de kerel met saté’s langskomt valt hij ook regelmatig in de prijzen. Zo zorg je voor meer welvaart. En zo’n saté is vaak lekkerder dan in de beste restaurants.’
De sjaak Hij is blank, pas 25 jaar en steekt met zijn 1,85 waarschijnlijk een halve meter boven alle Indonesiërs uit. Respecteerden ze hem wel? Of maakten ze grapjes over hoe ze zijn schoenen wilden gebruiken als reddingsbootjes? ‘Als je blank bent, ben je voor Indonesiërs meteen ‘mister’ en lopen ze twee keer zo hard voor je. Dat is op werkgebied wel handig. Na een tijd gaat die nederigheid er wel af, dan ben je gewoon iemand die ook wel eens een windje laat. De welvarender Indonesiërs weten net zoveel als wij, die hebben in het buitenland gestudeerd. Maar vaak weet een Nederlandse student meer dan een Indonesische manager. Daar moet je voorzichtig mee zijn. Je
mag ook nooit openlijk boos worden, je moet iemand apart nemen en het uitleggen. Ja, als je haast hebt ben je de sjaak. Maar iedereen is ontzettend vriendelijk. Ik heb een hele hoop vrienden gemaakt. En natuurlijk krijg je als blanke jongen ook veel aandacht van meisjes. Soms word je echt aan je arm meegesleurd, zo van: jij gaat met mij naar huis. Op Facebook kreeg ik elke dag weer vriendschapverzoeken van Indonesische meisjes. Toen negentig procent van mijn Facebook-vrienden bestond uit Indonesische meisjes ben ik maar gestopt met ze accepteren. Ik denk niet dat ware liefde tussen een Nederlandse jongen en een Indonesisch meisje bestaat, ik heb het teveel fout zien gaan. Mijn advies aan de jongens is ook dat ze een beetje op hun spullen moeten letten als ze met een meisje mee gaan.’ Het woord spannend lijkt een leitmotiv in Peters leven. Lachend: ‘Ja, ik hou van spanning. Ik ben een avonturier. Ik zou graag in Indonesië willen wonen, maar ik heb al vijf jaar een relatie en mijn vriendin wil in Nederland blijven. Ze wil dichtbij haar familie zijn en op de fiets naar hockey kunnen. Mijn bedrijf groeit, maar ik ben er niet bij. Gelukkig is er in Nederland ook genoeg spanning. Ik ben net afgestudeerd, heb een goedbetaalde baan, en met mijn bedrijfje in Indonesië verdien ik genoeg geld om een paar keer per jaar daarheen te kunnen. Toch een fijne manier om goedkoop op vakantie te gaan.’ q renske de GreeF (26) HeeFt Bij nrc.neXt aaF Brandt corstius opGeVolGd als coluMnist, waardoor ze Geen tijd Meer HeeFt oM Boeken te scHrijVen. GelukkiG liGt Haar laatste juweeltje, en je ziet noG eens wat, noG in de winkel.
join
JOIN_10final.indd 33
– 33
19-05-10 16:53
Dennis Elk kwartaal in Join: de avonturen van BNN-verslaggever Dennis Storm
EEN MEXICAANSE BIJNA-DOODERVARING « Als de zee je heeft moet je niet tegenstribbelen maar je
laten leevoeren. Maar ik was te bang om me daaraan te wagen. »
Kacheltje lam loop ik over straat tijdens mijn laatste nacht in Cancún, Mexico. de gehele avond ging de drank naar binnen als kouwe mellek op zondagochtend. het was inmiddels half acht ’s ochtends. Een kwartier eerder werd ik als laatste de lapdancebar uitgezet omdat ze gingen sluiten. ‘Nu al!?’ Ik had nog helemaal geen zin om weg te gaan en over die vlucht naar huis maakte ik me ook niet druk. ‘Nog nooit heb ik een vlucht gemist en dat zal me ook nooit gebeuren’, roep ik altijd als iemand zeurt dat ik maar beter kan gaan. al wandelend besefte ik dat ik nog helemaal niet in de zee gezwommen had tijdens de reis door Mexico. dat kan natuurlijk niet! Toen ik bij mijn hotel aankwam rende ik dan ook direct door naar het strand, gooide mijn kleren uit en dook à la david hasselhoff de zee in. als een kind zo blij sprong en dook ik in de hoge golven. Maar opgaande in de zee besefte ik niet dat ik behoorlijk aan het afdrijven was en steeds dieper de zee in werd getrokken. Toen ik voor de zoveelste keer een golf in dook en weer boven kwam merkte ik dat er geen bodem meer onder mijn voeten was!
34
–
als een gek begon ik richting de kust te zwemmen, maar ik kwam geen meter, zelfs geen centimeter dichterbij. Opeens schoot een wijze les van vroeger door mijn hoofd: als de zee je heeft moet je niet tegenstribbelen maar je laten meevoeren. Uiteindelijk schijn je dan vanzelf weer op een punt in zee te komen waarvandaan je terug kan zwemmen. Maar ik was te bang om me daaraan te wagen. deze zee kende ik niet en ik kon ook niet inschatten hoever ik de zee in getrokken zou worden. Mijn geest was dan wel nuchter, mijn lichaam was nog stomdronken. Met alles wat ik in me had begon ik naar de kust te zwemmen, waar ik inmiddels vijftig meter vandaan was. alle oerkrachten liet ik los en als ik dacht dat ik echt niet meer kon haalde ik toch weer ergens wat kracht vandaan. dat overkwam me drie keer. voor mijn gevoel duurde het uren en ineens... halleluja! Ik voelde zand onder mijn voeten en kon wel janken van geluk! Kotsend kwam ik het strand op om daarna naar mijn kleren te kruipen. Ik wilde, sterker nog: ik moest wel naar mijn hotelkamer gaan om nog wat te slapen en mijn koffers
te pakken, maar zodra ik bij het strandbedje aankwam viel ik in een diepe slaap. Een paar uur later werd ik bruut wakker gemaakt door een amerikaanse gast van een jaar of twintig. ‘Yo! Your phone has been ringing for half an hour dude!’. voorzichtig tilde ik mijn hoofd op. Ik was uitgeput. Mijn buik en gezicht zaten vol met strepen en striemen van het harde strandbedje. Toen ik rechtop ging zitten zag ik overal mensen liggen, zwemmen en volleyballen. daar zat ik dan in mijn boxer. Mijn telefoon ging weer af en ik greep snel naar mijn broek. ‘gozer! Waar de fuck ben je? We moeten echt nu weg!’, hoorde ik david, de regisseur, door de telefoon schreeuwen. ‘Ik geef je vijf minuten en dan gaan we. Met of zonder jou.’ als een speer rende ik naar het hotel, propte ik al mijn spullen in een tas en rende ik naar de crew. ‘Zo! hij leeft nog’, hoorde ik iemand zeggen. 'Je moest eens weten!’, dacht ik bij mezelf. Never missed a flight. q
Salut, Dennis
join
JOIN_10final.indd 34
19-05-10 16:53
Join SPECIAL
wie wordt wereldkaMpioen?
pagina 38
GHanese Vrouwen Vs. studentes
pagina 44
VuVuzela dreiGt Het toernooi te Verpesten
pagina 50
Pagina 46
wordt Hij er Beter Van? De voor- en nadelen van een WK in Afrika
JOIN_10final.indd 35
join
– 35
19-05-10 16:53
Special
lekker ding Wat is mooi? Daar denken ze overal anders over. Wat is er eigenlijk mis met een sexy bouwvakkersdecolleté?
wist Je dat...
88
... procent van de Oranje-supporters die naar Zuid-Afrika afreizen man is? En als ze dan toch in Zuid-afrika zijn, zegt een derde van de supporters ook nog wel iets anders van het land te willen zien dan voetbal en bier.Vooral safari is populair.
het rapport Ja, het voetbal is daar straks vast in orde, maar is er verder nog wat te beleven in Zuid-Afrika? Goeie clubs? Lekker eten? Leuke mannen en vrouwen? Jikke Douwes zocht het uit.
Gezelligheid
Rapportcijfer: Wat bij ons gezien wordt als een ordinaire bouwvakkerspleet, is in Afrika dé dresscode in de clubs. Bij vrouwen welteverstaan. Meisjes persen hun billen in strakke broeken en rokjes, die net iets te klein zijn. De bilspleet wordt niet verhuld door een string of onderbroek, nee, je kunt er van boven zo inkijken. En dat doen de Afrikaanse mannen dan ook graag. Schuddend staan de meisjes voor ze. De één buigt nog dieper voorover dan de ander. Tikje ordinair voor Nederlandse begrippen, maar in Ghana is deze seksuele manier van dansen heel gewoon. 'Zo laten de vrouwen zien dat ze de man respecteren', vertelt de 23-jarige Romeo. Hij heeft totaal geen moeite met de bouwvakkerdecolletés. 'Ik ben een man', zegt hij lachend. 'Wij houden daar nou eenmaal van.'q liesBet HulsHoF
36
–
5
Keuken
Rapportcijfer:
8
Uitgaansmogelijkheden
Rapportcijfer:
7,5
de sfeer in Johannesburg, het epicentrum van het WK, is vaak wat gespannen en alleen over straat gaan is over het algemeen geen goed idee. Bovendien vraag je je constant af of je mobiele telefoon en je camera nog wel veilig in je tas zitten – en daar word je zelf ook een tikje gespannen van.
Een echte aanrader is het traditioneel Zuid-afrikaanse gerecht ‘bobotie’. Een gehaktschotel met ei, melk en kerrie. Maar mocht je nou van het ‘wat de boer niet kent dat vreetie niet’-genre zijn, dan kun je altijd nog naar strand Blauwberg. daar kun je terecht voor een broodje kroket, frikadel of een patatje oorlog.
veel mensen en veel drank voor weinig geld: in Johannesburg kun je helemaal los gaan. Een van de leukste en drukste plekken is Seventh Street. de bediening daar is ontzettend aardig en je hoeft je drank nooit zelf te halen. Ideaal voor de luie hooligans onder ons.
Bezienswaardigheden
Mannen
Vrouwen
Rapportcijfer:
Rapportcijfer:
7
Johannesburg bruist niet van de toeristische attracties. Maar als je het echte afrika wilt zien, ben je er wel op de juiste plek. Zo is Soweto tegenwoordig een echte toeristentrekker geworden. het is het grootste en dichtstbevolkte township van Zuid-afrika. Niemand weet precies hoeveel mensen er wonen, maar naar schattig één tot drie miljoen mensen. Een plek waar je dus beter niet kunt verdwalen.
6,5
de eerste inwoners van Zuidafrika werden ook wel de Bosjesmannen genoemd. Nou is deze term momenteel niet meer helemaal van toepassing, maar toch moet je er af en toe stiekem aan denken. Tijdens het uitgaan is bijvoorbeeld minstens de helft van de mannen zo dronken dat ze niet meer kunnen staan. Speciaal uit de rimboe gekomen om voor het eerst een biertje te drinken?
Rapportcijfer:
7
Wie mooi wil zijn, moet pijn lijden. Bijna elke afrikaanse vrouw heeft een hoofd vol vlechtjes waar ze minstens een middag voor heeft gezeten. Zonder pijn gaat dit niet. Ook maar eens proberen dus. Ondergetekende zat twee uur met de tanden op elkaar en tranen in haar ogen op een krukje, maar dan heb je ook wat.
join
JOIN_10final.indd 36
19-05-10 16:53
feitJe
Een luipaard met een groen afrokapsel is de officiele mascotte van het WK. Hij heet Zakumi. 'Za' staat voor Zuid-Afrika en 'kumi' voor de tien lokale talen die daar gesproken worden. didier drogba
'TijD vooR een aFRiKaanse KaMPioen!' Wie twijfelt aan het belang van het WK voor Afrika moet even met Didier Drogba babbelen. ‘Voetbal heeft de kracht om mensen over de hele wereld te verenigen’, stelt de vedette van Ivoorkust. ‘Afrika wordt gezien als het continent waar honger heerst, geweld aan de orde van de dag is en vreselijke ziekten woeden. Het WK geeft ons een uitgelezen kans om mensen een ander Afrika te laten zien.’ Zelf bezweerde de Chelsea spits – uitgeroepen tot Afrikaans voetballer van het jaar – de burgeroorlog in zijn vaderland door na een wedstrijd van Ivoorkust op de knieën te gaan en zijn landgenoten te vragen op te houden met dat geweld.‘Stel je eens voor wat het zou betekenen
voor de mensen in mijn land en in heel Afrika als Ivoorkust het WK won. Het zou een van de grootste sportmomenten aller tijden zijn… en wij kunnen de helden zijn die het waarmaken… Het wordt tijd dat een Afrikaans team de WK-beker pakt.’ Nog niet overtuigd? Ga naar pagina 46!
FEITEN & CIJFERS WK
32 nationale voetbalteams, 64 wedstrijden en 25 speeldagen
Locaties
Negen Zuid-Afrikaanse steden, vooral rond Johannesburg
Klussen maar
Er worden vijf nieuwe stadions gebouwd en vijf bestaande gerenoveerd. De finale wordt gespeeld in Soccer City in Johannesburg. De overige stadions bevinden zich in Kaapstad, Durban, Bloemfontein, Port Elizabeth, Nelspruit, Polokwane, Rustenburg en Pretoria
Publiek
Het WK trekt naar verwachting 289.000 overzeese, 115.000 Zuid-Afrikaanse en 48.000 Afrikaanse bezoekers. Naast deze bezoekers zullen er ook nog ruim 125.000 toeristen komen join
JOIN_10final.indd 37
– 37
19-05-10 16:53
Special
» 38
–
join
JOIN_10final.indd 38
19-05-10 16:53
GeHeiM wapen Wie wordt wereldkampioen? Wij in elk geval niet, zeggen Afrikaanse toverdokters. Tenzij Giovanni van Bronckhorst en koningin Beatrix hun best gaan doen. Op het eerste gezicht lijkt hij een doodnormale man. Spijkerbroek, keurig overhemd, vriendelijke kop – niets gevaarlijks, spiritueels of eigenaardigs. Is dit de man die ons kan vertellen wie het WK gaat winnen? ‘Ja hoor, dat kan ik’, zegt de 65-jarige Bab’umthethwa. Hij leidt ons zijn huis in Johannesburg binnen. De magie blijkt zich te hebben verzameld in de slaapkamer van huize Bab’umthethwa: enge maskers met roodgeschilderde tanden, doeken, potten met gedroogde kruiden, een staf – met zijn gereedschap is in elk geval weinig mis. Zoals het een goede waarzegger betaamt heeft Bab’umthethwa door dat we nog niet erg overtuigd zijn. En dus onderwerpt hij
onze tolk Mandi aan een gratis proefsessie. Bab’umthethwa zegt een gebed op, schudt een paar schelpen door elkaar en gooit ze over een matje. Hij pakt wat schelpen op en begint in de Zulu-taal tegen Mandi te praten. ‘Er zijn grote problemen geweest met je familie. Je ouders mochten niet trouwen van hun ouders. Die voorouders werken de familie nog steeds tegen, waardoor je ongelukkig bent. Toch?’ Mandi bevestigt schuchter dat dat allemaal waar is. Bab’umthethwa kijkt ons triomfantelijk aan. Zie je nou wel dat ik de juiste man ben? In het ene land heet het juju, in het vol-
join
JOIN_10final.indd 39
– 39
19-05-10 16:53
Special
»
gende land voodoo en weer ergens anders gris gris, maar overal op het Afrikaanse continent helpen toverdokters hun samenleving met de meest uiteenlopende problemen. Mensen genezen, ‘strijders beschermen’, toekomst voorspellen: ze kunnen het allemaal. Regelmatig wordt die gave ook gebruikt voor voetbalwedstrijden - en dan blijft het niet bij de uitslag voorspellen. Want waarom zou je vrede hebben met de toekomst als je ‘m ook een beetje kunt beïnvloeden? Zo liep een wedstrijd tussen Egypte en Burkina Faso al ruim voor het beginsignaal uit de hand. Eerst probeerden de supporters van Burkina een varken het hotel van de het Egyptische team in te smokkelen. Ze wisten het zeker: als het beest door de achteruitgang weer uit het gebouw zou waggelen, dan zou Burkina Faso de wedstrijd winnen. Helaas hadden de Egyptische supporters al verwacht dat hun tegenstanders zoiets uit zouden willen halen, en werd het varken meteen het hotel weer uitgebonjourd. Door de voorkant, uiteraard. Toen was het dus tijd voor een nieuw plan. Deze keer zou een staart van een dier in het vijandelijke kamp gelegd worden, maar wéér verpestte een alerte Egyptenaar de missie. Tijd voor een andere operatie was er niet meer, en dus won Egypte de wedstrijd met 2-0. Soms vindt de magische strijd ook óp het veld plaats. Tijdens een recente interland tussen Benin en Togo kregen de Beninezen de bal maar niet in het vijandelijke doel, hoe goed ze ook speelden en hoeveel kansen ze ook creëerden. Tot een mariboe opeens het veld oprende en het houten amulet in het doel van de Togolozen weghaalde. Een paar minuten later stond het 3-0. Waarom wij daar in Europa nooit iets van gemerkt hebben? Dat kan elke Afrikaan je uitleggen: omdat die magische krachten de oceaan niet over kunnen steken. En dit WK is het eerste evenement waar meerdere Afrikaanse landen veel westerse en oosterse teams op hun
Volgens de geruchten willen duizenden toverdokters Afrikaans succes regelen.
40
–
grondgebied ontvangen. Over de gevolgen daarvan wordt al druk gespeculeerd. Volgens de geruchten zouden duizenden toverdokters uit heel Afrika samen willen werken om ervoor te zorgen dat een Afrikaans land wereldkampioen wordt.
Schelpen Onze eerste wie-wordt-wereldkampioensessie met Bab’umthethwa blijkt erg eenvoudig. ‘Ik heb een speelschema nodig’, zegt hij. ‘Wanneer ik de teams hoor, dan krijg ik daar een bepaald gevoel bij.’ Bab’umthethwa kan niet lezen, en dus lezen wij één voor één de deelnemende landen op. De sangoma sluit zijn ogen, die hij pas weer opent als we ‘Italië’ zeggen. ‘Ja! Italië! Italië wordt wereldkampioen. Ze winnen de finale van Frankrijk, net als vier jaar geleden.’ En Nederland dan? Bab’umthethwa schudt zijn hoofd. ‘Nederland gaat niet ver komen. De poulefase overleven ze net, maar daarna is het snel afgelopen.’ We willen graag weten waarom. De sangoma kijkt bedenkelijk en schudt zijn schelpen nog eens door elkaar. Er verschijnt een soort speelveld. ‘Het komt door jullie nummer vijf. Hij is de zwakste schakel. Jullie aanval is erg goed, maar die linksback…’ Giovanni van Bronckhorst dus? Voordat we bondscoach Bert van Marwijk op de hoogte brengen van deze alarmerende waarschuwing willen we nog een aantal collega’s van Bab’umthethwa raadplegen. Hoe denken ze bijvoorbeeld in West-Afrika over onze kansen? Twee jaar geleden was een Ghanese toverdokter even wereldnieuws. Hakeem heet hij, al noemt hij zichzelf consequent ‘profeet Hakeem’. CNN maakte er ‘Hakeem the chicken man’ van – nogal oneerbiedig natuurlijk. Hakeem slacht geen kippen. Hakeem verbrandt geen auto’s. Nee, Hakeem slaapt. In zijn dromen ziet de forse Ghanees hoe de wedstrijd zal verlopen. ‘Coaches willen vaak niet naar me luisteren. Ik moet ze soms adviseren om een sterspeler niet op te stellen, omdat ik heb gezien dat hij een blunder zal maken. Dat willen ze niet doen, omdat de supporters en de journalisten boos zullen worden als een van de beste spelers niet meedoet. Ze verliezen blijkbaar liever.’ Zijn internationale doorbraak beleefde Ha-
join
JOIN_10final.indd 40
19-05-10 16:54
keem tijdens de Afrika Cup die in Ghana plaatsvond. Bij elke wedstrijd van zijn land zat hij op de tribune, met een witgeverfd gezicht, een bont gewaad en een kip in zijn handen. Dierenrechtenorganisaties werden woedend toen ze zagen dat Hakeem het beest ondersteboven aan de poten vasthield. Maar daar kon Hakeem weinig aan doen: ‘Dat stond voor de uitslag van de wedstrijd die ik voorspeld had: 2-0. En het werd ook 2-0.’
Fetish priests Bij FC Anointed, een clubje uit de derde divisie van Ghana, wordt Hakeem door voorzitter Matthew op handen gedragen. Bij een oefenwedstrijd van de club, op een hobbelig keihard veld zonder ook maar één sprietje gras, komen Matthew en Hakeem een half uur voor het einde van de wedstrijd aanrijden in de witte jeep van de voorzitter. ‘Hoeveel staat het?’, vraagt Matthew.‘2-1 voor Anointed’, antwoorden we. De twee schreeuwen het uit. ‘Hij zei het! Hij zei het!’, roept de voorzitter. ‘Vanochtend zei Hakeem: we winnen vanmiddag met 2-1.’ Hakeem loopt vol bravoure naar de rand van het veld. ‘Degene die nog een doelpunt maakt krijgt 5.000 euro van me!’ Er wordt niet meer gescoord. ‘Ik had mijn hele leven al dromen en visioenen over wedstrijden’, zegt Hakeem als de spelers zich in een minibusje aan het omkleden zijn. ‘Maar ik wist niet of het waar was. Ik ontdekte dat het echt een gave was toen hoge fetish priests steeds vaker om mijn adviezen begonnen te vragen. Als zij zeggen dat het klopt, dan klopt het.’ Voorzitter Matthew geeft toe dat hij de meeste van Hakeems adviezen opvolgt – en als het echt een belangrijke wedstrijd is roept hij nog wel eens meer krachten in. ‘We zouden eigenlijk mensen moeten offeren’, zegt Mat-
« In Europa had ik teamgenoten die
wekenlang dezelfde boxer droegen. »
thew. ‘Maar dat kunnen we niet maken, al weet ik zeker dat het op sommige plekken wél gebeurt. Wij hebben ervoor gekozen om in plaats daarvan auto’s te verbranden. Maar je bent nooit zeker van je zaak. We hebben een keer twee mooie auto’s verbrand maar toch de wedstrijd verloren. Waarschijnlijk had de tegenstander dus nóg meer offers gebracht.’ Hakeem maakte zich onsterfelijk toen hij voorspelde dat Ghana het WK voor spelers onder de 20 jaar zou winnen door topfavoriet Brazilië in de finale te verslaan met een penalty. Zo geschiedde. Toch kan Hakeem niet leven van zijn glazen bol, zien we als we meegaan naar zijn huis. Het is een kamer van hooguit tien vierkante meter. Omdat de elektriciteit weer eens is uitgevallen doet de ventilator het niet. De temperatuur in de kamer stijgt tot een graad of veertig. In de hoek ligt een zompige matras, zijn werkterrein. Wat vertellen zijn dromen hem over het WK? Hakeem lacht. ‘Dat is nu nog te ver weg. Meestal krijg ik pas één of twee nachten vantevoren beelden van een wedstrijd. Ik kan het wel proberen, maar dan moet je wel betalen.
Droombaan sangoma worden is geen kwestie van trUcjes leren: je kUnt die carriÈrestap alleen maken als je daartoe wordt opgeroepen door een van je vooroUders. dat geBeUrt meestal in een droom. ‘ik Ben al vanaF mijn Zestiende sangoma’, vertelt de 65-jarige BaB’Umthethwa. ‘ik werd gedoopt in de rivier, en toen werd ik opeens heel erg Ziek. toen Zag ik een van mijn vooroUders, en die Zei dat ik sangoma moest worden.’
hoe precies geveriFieerd wordt oF die vooroUderdroom daadwerkelijk heeFt plaatsgevonden is ondUidelijk, maar het staat als een paal Boven water dat je ZUlke tekenen niet moet negeren. BaB’Umthethwa: ‘als je weigert, dan ZUl je langdUrige lichamelijke oF psYchische klachten krijgen. al hoeF je ook weer niet direct met sangoma te Beginnen – dat mag ook wat later. meestal ga je vanaF je Zes-
»
tiende op een speciale sangoma’school.’
join
JOIN_10final.indd 41
– 41
19-05-10 16:54
CNN noemde Hakeem the chicken man. Zelf noemt hij zich liever profeet Hakeem. 42
–
join
JOIN_10final.indd 42
19-05-10 16:54
Special
« Het komt door jullie koningin. Zij moet naar de kerk gaan en veel bidden. » »
Hoeveel? 500 euro. Is dat teveel? Hoezo? Jullie verdienen hier toch ook geld mee?’ Een kwartier onderhandelen later zijn we er nog steeds niet uit. ‘Ik kan jullie alleen zeggen dat er een Europees land in de finale gaat komen. Bel me anders maar tijdens het WK, misschien dat ik dan meer kan vertellen.’
My sniff! Terug in Zuid-Afrika hebben we meer succes. Op nog geen tien minuten lopen van sangoma Bab’umthethwa ontmoeten we Emanuelle Nkosinathi, beter bekend als sangoma Mkhulli. De 33-jarige spiritueel genezer eist dat we onze schoenen uittrekken voor we zijn hut instappen. ‘Dat moet om contact te maken met de voorouders’, legt hij uit. In de hut is het donker. Alleen een klein gloeilampje zorgt ervoor dat we elkaar nog kunnen zien. Mkhulli kleedt zich om en vraagt daarna waarvoor we komen. De wereldkampioen? Hij pakt een rieten kleed waar ‘I love my family’ op staat en grijpt naar een zak met schelpen. Eén ding kan hij niet vinden. ‘Mijn sniff. Ik moet mijn sniff hebben. Anders kan ik geen contact krijgen.’ Hij loopt weg, om even later samen met zijn moeder terug te komen. Moeders legt uit waar ze het spul gelaten heeft, en inderdaad: daar is de sniff. Het blijkt een potje kruiden waar hij regelmatig aan moet snuiven. Mkhulli gooit zijn schelpen op de mat en staart er een tijdje naar. ‘Dit is de wereldkaart’, zegt hij. ‘Er wordt zeker geen Afrikaans land wereldkampioen. Daar liggen niet genoeg schelpen. De wereldbeker gaat weer naar Europa. Een Zuid-Europees land. Portugal, Spanje of Italië.’ Dat ligt aardig in de lijn van wat Bab’umthethwa ons eerder vertelde. En hoe zit volgens deze waarzegger dan met het perspectief van Oranje? ‘Ze zullen tweede in de poule worden’, zegt Mkhulli.‘En daarna liggen ze eruit.’ Deze sangoma weet niet zeker of we daar Giovanni van Bronckhorst de schuld van moeten geven. ‘De zwakke plek ligt wel aan de linkerkant, maar zo te zien iets meer naar voren.’ Nee, de aanstaande vroege uitschakeling is te wijten aan een vrouw.‘Het komt door jullie koningin. Ze moet naar de kerk gaan en heel veel bidden voor het nationale elftal. Als ze dat doet, dan zullen jullie kans maken. Het spijt me, meer kan ik er niet van maken.’ Maar is er nog iets wat we kunnen doen? ‘Ja hoor’, grijnst hij. ‘Zorgen dat de hele Nederlandse selectie hier langskomt.’
principe: zo’n ritueel geeft een speler zelfvertrouwen. Voetballers zijn vaak onzeker. Als een geluksboxershort of juju een voetballer zelfverzekerder maakt is dat toch prima?’ Zelf moet Pelé niets hebben van welk bijgeloof dan ook. ‘Als ik juju of zoiets nodig zou hebben, dan ben ik zelf blijkbaar niet goed genoeg. Wiens verdienste is het als ik scoor? Die van de juju-dokter of die van mij? Dat is ook waarom geen enkele speler toe zal geven dat hij in juju gelooft: als je juju gebruikt heb denkt iedereen dat je zelf niet genoeg talent hebt.’ En of het nou dankzij zwarte magie is of niet – Afrikaanse landen maken kans op de wereldtitel, zegt de voormalig Afrikaans voetballer van het jaar. ‘Toen ik in het nationale team speelde was niets geregeld. We moesten een paar uur voor de wedstrijd naar de speelstad toevliegen, omdat er geen geld was voor hotels. En dan vlogen we vaak ook nog met allerlei overstappen, om de kosten te drukken. Tegen de tijd dat we arriveerden in het stadion waren we helemaal gesloopt. Tegenwoordig worden de Afrikaanse voetbalbonden professioneel gerund, is er genoeg geld en zijn de faciliteiten dus goed. Het gat tussen ons en de wereldtop is veel en veel kleiner geworden. Op 2002 na zijn alle WK’s gewonnen door een land van hetzelfde continent als het organiserend land.’ Lachend: ‘Volgens die cijfers hebben we dus helemaal geen hulp van boven nodig.’q esperanza claasen (23), jikke douwes (20), peter ruiter (22), laura spoelstra (23)
Boxershort Aan de rand van een Ghanees voetbalveld hoort Abédi Pelé onze verhalen licht spottend aan. Pele is de beste voetballer die Ghana ooit kende: de aanvallende middenvelder won onder meer de Champions League met Olympique Marseille in 1992. ‘Juju hoort bij Afrikaanse mensen’, zegt hij. ‘Veel spelers zijn ermee opgegroeid en gaan er dus mee door – ze geloven er nou eenmaal in. Maar ja, toen ik in Europa voetbalde had ik teamgenoten die wekenlang dezelfde boxer droegen omdat ze daarin gescoord hadden. Of die per se eerst hun linkerschoen aan moesten trekken en dan pas de rechter. Het is hetzelfde
JOIN_10final.indd 43
join
– 43
19-05-10 16:54
Special
ghana vs. holland Terwijl de mannen zich opmaken voor het WK trainen de Ghanese vrouwen voor de Afrika Cup. Eerste test: wij. We zuchten diep als we de veters van onze gympies nog eens goed vast knopen. Met tegenzin zetten we onze grote zonnebrillen af. Elf atletische, grote vrouwen staan voor ons. Hun bijnaam: The Black Queens. Ze lachen spottend als we zeggen dat hun elf Nederlandse tegenstanders slechts tien minuten tegen ze willen spelen. Waarom geen negentig? Beide aanvoerders lopen even weg om te onderhandelen over de lengte van onze eerste interland. Als de Nederlandse gedelegeerde terugkomt bij de rest van het team ontstaat grote paniek. Twee keer een kwartier?! Slechts vijf van ons hebben weleens een balletje getrapt. De rest bestaat uit hockeymeisjes, dansmeisjes, tennismeisjes, badmintonmeisjes en (nog problematischer) paardrijmeisjes. The Black Queens trekken zich daar niets van aan. Pas na de 1-0, de 2-0 en de 3-0 passen ze het tempo ietsje aan. Wij zijn kapot, snakken naar water. De zon brandt op onze hoofden. Het is 35 graden, maar het voelt als 45. We kunnen ons geluk niet op als het eindsignaal klinkt. De stand: 5-0. Geweldig! Als we liggen uit te puffen komen onze tegenstanders bij ons zitten. Ze verklappen dat ze de opdracht hadden gekregen de bal maar één keer aan te raken. Bovendien is hun geheime wapen niet aanwezig. Wie dat is? ‘We dromen allemaal van een carrière in Europa’, vertelt Anita. ‘Maar dat is bijna onmogelijk. Scouts kijken alleen naar mannen. Maar één van ons is het wel gelukt: Florence Okoe. Zij voetbalt nu in Duitsland. We zijn heel trots op haar.’ De 25-jarige Florence groeide op in de hoofdstad Accra. Haar moeder wilde dat ze goed
zou presteren op school, maar Florence ging liever buiten voetballen. Afgelopen zomer werd ze na een voetbaltoernooi met het nationale elftal benaderd door de Duitse club Tennis Borrusia Berlin. Of ze per direct naar Duitsland wilde verhuizen om als prof te komen voetballen? Naturrlijk! We bellen Florence op. Ze woont in een ap-
« We dromen allemaal van
een carrière in Europa. Maar dat is bij onmogelijk. Scouts kijken alleen naar mannen. »
44
–
join
JOIN_10final.indd 44
19-05-10 16:54
d
partement in Berlijn en is best eenzaam, vertelt ze.‘Het is lastig om iets te ondernemen of mensen aan te spreken, omdat ik de taal niet spreek. Ik voel me vaak alleen en mis mijn familie en vrienden ontzettend. Ik bel ze om de twee dagen en dan ben ik blij om hun stemmen weer te horen.’ Ondanks het gemis heeft Florence nog altijd het gevoel in een droom te zijn beland. ‘Ik heb heel mijn leven gewacht op dit moment. Ik twijfelde geen seconde toen ze me het aanbod deden. De faciliteiten zijn hier zoveel beter. In Ghana speel ik op een hobbelig zandveld maar in Duitsland liggen de velden er strak bij. Alles is gewoon beter hier. De trainer, de coach, de kleding, de voetbalschoenen… Zelfs de bal is hier veel moderner!’ Zo ook het geld: Florence kan zich in Berlijn volledig concentreren op het voetballen. ‘In Ghana moest ik fulltime werken bij de immigratiedienst om
in leven te blijven. Nu ben ik eindelijk profvoetballer.’ Haar moeder heeft haar inmiddels vergeven dat ze als kind voor de bal koos. ‘Ze is ontzettend trots op me. Ze zei meteen tegen me dat ik deze kans moest grijpen.’ Toch lijkt de droom van Florence als een zeepbel uit elkaar te spatten door de slechte prestaties van haar team. ‘We zijn net gedegradeerd. En dat zou zomaar kunnen betekenen dat mijn contract niet wordt verlengd. Dan moet ik terug naar Ghana. Dat zou verschrikkelijk zijn. Zo had ik het me niet voorgesteld. Maar ja, dan kan ik in ieder geval zeggen dat ik in Europa heb gespeeld.’ In de zomer gaat Florence hoe dan ook eventjes terug naar Ghana. Ze zal samen met de andere Black Queens strijden om de Afrika Cup. ‘Ik hoop dat we een goede prestatie kunnen neerzetten, maar ik ben
sowieso blij dat ik al mijn teamgenoten weer zie.’ Dat gevoel is wederzijds. Aan de kant van de lijn in Accra kletsen Anita en haar teamgenoten nog steeds over hun Florence. ‘We missen haar ontzettend.’ En als ze nou niet terug kan naar Tennis Borrusia Berlin? ‘Dat zou heel naar zijn voor haar’, zegt Anita. Dan, met een knipoog: 'Maar wij kunnen d'r goed gebruiken.’ q anne duMont
join
JOIN_10final.indd 45
– 45
19-05-10 16:54
Special
heTWK DaT aFRiKa GaaT veRanDeRen Wat heb je eigenlijk aan het organiseren van een WK? Geld? Nee, integendeel. Trots? Misschien. ' We willen laten zien dat Afrika's tijd gekomen is.' Het ziet er hypermodern uit en is gigantisch groot: het Nelson Mandelastadion in Port Elizabeth. Het stadion heeft een capaciteit van 48.000 toeschouwers en is na jaren hard werken eindelijk klaar. Een van de bouwvakkers kijkt tevreden naar zijn werk: ‘Het wereldkampioenschap zorgt voor geld en investeerders.’ Een jonge vrouw die langsloopt knikt instemmend: ‘Het hele land wordt schoongemaakt en er worden nieuwe huizen gebouwd.’ Bijna dagelijks vroegen Zuid-Afrikanen de afgelopen jaren aan elkaar: wat is jouw plan in 2010? Appartementen verhuren, worstjes en maïspudding verkopen, vlaggen weven van kralen in de kleuren van alle 32 deelnemende landen… De bouwvakker weet het zeker: ‘Het is een win-winsituatie. Ook al wint Zuid-Afrika het WK niet, dan nog winnen we miljoenen aan geld.’ Dat was jarenlang de algemene overtuiging. ‘Het geld komt eraan’, juichte een uitzinnige Zuid-Afrikaanse massa nadat FIFA-president Sepp Blatter bekend maakte dat het WK richting Johannesburg zou komen. In 2007 signaleerde de Britse sportauteur Simon Kuper dat in
46
–
Zuid-Afrika ‘het geloof bestaat dat in 2010 de rijke mensen zullen landen en de Zuid-Afrikanen gered worden van de ondergang.’ Maar hoe dichter ze bij 2010 kwamen, hoe minder zeker van hun zaak de Zuid-Afrikanen werden. Langzaam drong door dat zo’n WK helemaal niet zo lucratief is. Zuid-Korea, dat samen met Japan gastheertje speelde tijdens het WK van 2002, is nu nog steeds de aannemers die de indrukwekkende stadions bouwden aan het afbetalen. Bovendien worden die bouwwerken nauwelijks meer gebruikt.
Verboden Zo ging het met elke organisator – nog nooit is aangetoond dat een WK een land welvarender maakt – en zo zal het dus waarschijnlijk ook met Zuid-Afrika gaan. De Zuid-Afrikaanse eredivisie trekt gemiddeld 5.000 bezoekers per wedstrijd, terwijl het kleinste in aanbouw zijnde stadion 40.000 voetbalfans kan herbergen. Hoe moeten die stadions ooit rendabel worden? En net als elk groot
»
join
JOIN_10final.indd 46
19-05-10 16:54
« Het beeld dat Europeanen van ons
op televisie zien is dat van oorlog, honger, dood en ellende. Maar we hebben ook plezier. » overheidsproject in welk land dan ook overschrijden ook de WK-investeringen ruimschoots het bedrag dat ze hadden moeten kosten volgens de begroting. Het bouwen en verbouwen van de stadions zou bijvoorbeeld 530 miljoen euro kosten, maar inmiddels lijkt het uit te draaien op minstens het dubbele – en dat zijn alleen nog maar de stadions. Tegelijkertijd zijn ook de dromen van veel kleine Zuid-Afrikaanse ondernemers gesneuveld door de regels die wereldvoetbalbond FIFA oplegt. Zo is het verboden om het jaartal 2010 op souvenirs te vermelden en is het zo goed als onmogelijk om dicht in de buurt van de stadions te komen om te proberen de handelswaar aan fans te verkopen. Hotels en appartementjes zitten tegen de verwachting in nog helemaal niet vol. De forse prijzen die de ondernemers handenwrijvend hanteerden gaan in razend tempo omlaag in de hoop toch nog wat klandizie te scoren.
Geld? Verrassend? Nee. Tijdens het vorige WK, in Duitsland, zette de detailhandel minder om dan het jaar daarvoor. Het aantal hotelovernachtingen in hotels veranderde niet. In Frankrijk, dat in 1998 aan de beurt was, zagen onderzoekers hetzelfde patroon. Ongetwijfeld profiteerden er hier en daar wat personen en bedrijven, maar het WK was toch vooral een feestje dat het organiserende land als geheel bakken met schuld bezorgde. Maar, werpt Chelsea-voetballer en Ivoriaan Salomon Kalou tegen, wie zegt dat het om geld gaat? ‘Het WK levert Afrika niet zozeer financiële winst op, maar wel een andere beeldvorming. Het beeld van Afrika dat Europeanen op televisie zien is de verdrietige kant van ons continent, dat van oorlog, honger, dood en ellende. Maar Afrika is ook een continent waar mensen veel plezier hebben en gastvrij zijn. Die kant van Afrika moeten we laten zien!’ join
JOIN_10final.indd 47
»
– 47
19-05-10 16:54
Special
»
Dat is een argument dat steeds vaker genoemd wordt. Voor het eerst wordt een evenement van deze omvang in Afrika georganiseerd. Voor het eerst is de hele wereld te gast ín Afrika, niet om te helpen of te vertellen hoe het moet. Voor het eerst kan Afrika laten zien dat het een volwaardig onderdeel van de wereld is. Natuurlijk zijn de Zuid-Afrikanen trots dat zij de Afrikaanse primeur hebben – maar dat geldt ook voor de rest van het continent. In Ghana, een land dat zesduizend kilometer van Zuid-Afrika ligt (gelijk aan de afstand Nederland-Kazachstan), lijkt het alsof de inwoners denken dat zij zelf het WK gaan organiseren. De Ghanese Hugo Borst, Karl Tufuoh, zei het zo: ‘Alle Afrikanen gaan iets rechter lopen als Didier Drogba weer een prachtig doelpunt heeft gemaakt.’ Toen de Ghanese jongeren vorig jaar het WK voor spelers jonger dan twintig jaar wonnen, werden door heel Afrika vreugdevuren ontstoken. En zo zal het ook gaan met dit WK. Wordt dit wereldkampioenschap een succes, in sportieve en organisatorische zin, dan is het een succes voor het hele continent.
Regenboognatie Als er één land is dat weet hoe belangrijk een groot sportevenement kan zijn voor de samenleving, dan is het Zuid-Afrika wel. Vlak nadat Nelson Mandela in 1994 aan de macht kwam organiseerde het land het WK rugby, een typische blankensport. Mandela omhelsde het toernooi, en daarmee het morrende blanke deel van de bevolking. Toen de Zuid-Afrikaanse Springboks het WK ook nog eens wonnen was de regenboognatie een feit. Blanken, zwarten en kleurlingen: iedereen vierde feest. Met elkaar. ‘Sport heeft de kracht om de wereld te veranderen’, zei Mandela onlangs. ‘Sport kan mensen inspireren en verenigen op een unieke manier. Wij voelen ons bevoorrecht en nederig dat Zuid-Afrika de eer is toebedeeld het eerste Afrikaanse gastland te zijn.’ Het WK voetbal heeft in potentie nog veel meer maatschappelijke betekenis dan een WK rugby, al was het maar omdat voetbal over het hele Afrikaanse continent de belangrijkste sport is. De
Nelson Mandela: « Sport heeft de kracht om de wereld te veranderen. » 48
–
macht van voetballers is nergens groter: het bekendste voorbeeld daarvan is de rol die George Weah speelde tijdens de burgeroorlog in Liberia in de jaren negentig. Wat bijna dertig vredesconferenties niet voor elkaar kregen, lukte de voetballers wel: de geweren zwegen als het nationale elftal speelde.‘George Weah is het grote voorbeeld van alle Afrikaanse voetballers’, zegt oud-Feyenoorder Salomon Kalou.‘Hij heeft zijn land iets goeds gebracht. Ook in ons land brak een paar jaar geleden een burgeroorlog uit tijdens het noorden en het zuiden. De laatste kwalificatiewedstrijd voor het WK in Duitsland werd op ons initiatief in het noorden van het land gespeeld, in een gebied dat in handen was van de rebellen. De vrede kwam terug dankzij het voetbal.’ Een dergelijke impact wordt ook verwacht van dit WK. Die hooggestemde verwachtingen werden het best verwoord door de vroegere Zuid-Afrikaanse president Thabo Mbeki: ‘Wij willen zorgen dat geschiedschrijvers op een dag zullen terugkijken naar het WK van 2010 als een moment waarop Afrika opstond en een resoluut einde maakte aan eeuwen van armoede en conflict. Wij willen laten zien dat Afrika’s tijd gekomen is!’ De lat ligt hoog. q ReDACtIe JOIN, Met DANk AAN De MAkeRs VAN Het BOek AFRICA UNIteD.
Tr
join
JOIN_10final.indd 48
19-05-10 16:54
as-ad-
Foto: Simone Scholtz/ Twenty Ten
Beleef het WK op z’n Afrikaans in het Tropenmuseum en het Tropentheater Van 11 juni tot en met 22 augustus transformeren het Tropenmuseum en het Tropentheater tot voetbalstadion. In de interactieve tentoonstelling Afrika scoort! beleef je de Afrikaanse sfeer van het WK voetbal door de ogen van Afrikaanse journalisten. In de tentoonstelling staan fanartikelen, foto’s en achtergronden van de Afrikaanse teams. Er is een Afrikaans sportcafe met voetbal op groot scherm, een wall of fame met dagelijks wisselende foto’s en filmbeelden van Afrikaanse journalisten uit de zes deelnemende Afrikaanse landen. Voor jong en oud is er een newscorner en een groot tafelvoetbalspel om zelf actief te worden en elk doelpunt wordt beloond met mooie filmbeelden. Het Tropentheater wordt een Afrikaans sportcafé met gratis toegankelijk programma. Op groot scherm worden (Afrikaanse) wedstrijden en alle finales live vertoond. Voorafgaand aan de wedstrijden zijn er voorbeschouwingen, talkshows en films die het voetbal in Afrika laten zien. Het Soeterijncafé tapt Zuid-Afrikaanse biersoorten en er wordt regelmatig een Afrikaanse ‘Braai’ maaltijd geserveerd. Voor het volledige programma, openingstijden en details check www.afrikascoort.nl
Tropenmuseum
as-ad-185x240-04.indd 1
JOIN_10final.indd 49
Afrika scoort! vindt plaats in het kader van Twenty Ten (www.roadto2010.nl). Andere partners zijn: lokaalmondiaal, World Press Photo, Free Voice, KitPublishers en Africa Media Online. Afrika scoort! wordt mede mogelijk gemaakt door de Nationale Postcode Loterij en NCDO.
Het theaterprogramma is gratis toegankelijk voor iedereen. Ben je onder de 18 jaar? Dan kun je voor € 11,- met de seizoenskaart 6 keer naar het museum. De Afrikaanse ‘Braai’ maaltijd kost € 12,50 pp.
Tropentheater
www.afrikascoort.nl 12 juni - 22 augustus
11-05-10 17:10:32
19-05-10 16:54
nu! sneL! ooRDoPjes! 'De oorverdovende vuvuzela maakt een geluid dat het midden houdt tussen dat van een misthoorn en dat van een olifant.' ‘Je moet gewoon je lippen tuiten en blazen’, roept een van de orkestleden me toe. Ik schaam me dood. Waarom komt er geen geluid uit? Ik blaas toch? Pedro staat er op dat ik blijf oefenen: ik kan natuurlijk geen verhaal schrijven over een instrument dat ik zelf nog nooit bespeeld heb. Vooruit dan maar. Het lijkt niet veel meer dan een eenvoudige, plastic toeter, die vuvuzela. Van oorsprong is het het instrument van de Zulu’s (zie kader), en nog altijd is de toeter megapopulair onder de Zuid-Afrikaanse zwarte bevolking. Vooral tijdens voetbalwedstrijden blazen de Afrikanen er vrolijk op los. Dat moeten ze natuurlijk helemaal zelf weten, maar nu de crème de la crème van de voetbalwereld op de koffie komt is het Zuluinstrument opeens onderwerp van forse kritiek. ‘Het leidt tot grote irritatie’, schreef De Telegraaf bijvoorbeeld. ‘De oorverdovende vuvuzela produceert een geluid dat het midden houdt tussen dat van een misthoorn en het getrompetter van een woedende olifant. Het maakt het kijken naar de wedstrijden in de stadions en het luisteren naar het wedstrijdcommentaar op televisie voor velen vrijwel onmogelijk.’ 'Musicman' Pedro Espi-Sanchis (57), oprichter van het vuvuzela-orkest waar ik nu even deel van uitmaak, is het langdurige gezeik over
50
–
join
JOIN_10final.indd 50
19-05-10 16:54
Special
BLIND DATE de toeter meer dan zat, en stichtte om die reden dit toeterensemble. Met name de buitenlandse bezoekers in Zuid-Afrika wil hij wat van het Afrikaanse erfgoed meegeven. ‘Ik wil laten zien dat de vuvuzela ook een mooie kant heeft, en dat je er prachtige muziek mee kunt maken.’ Ik krijg een voorproefje. Voor de zekerheid heb ik oordopjes meegenomen (want een heleboel vuvuzelas bij elkaar, dat moet een nachtmerrie zijn), maar ik sta versteld. Hoezo herrie? Het klinkt prachtig! Het orkest gebruikt vuvuzela's van verschillende lengtes. Iedere lengte geeft een andere toon aan. Hoe langer de toeter, hoe lager de toon.
Digitale dirigent Hoe kan zo’n mooi instrument zoveel kritiek te verduren krijgen? ‘De manier waarop de vuvuzela op dit moment wordt gebruikt tijdens voetbalwedstrijden is om te huilen’, zegt Pedro. ‘Er is totaal geen samenhang en niemand houdt maat. Maar ik denk dat er een wereld opengaat als de voetbalsupporters meer samen zouden spelen.’ Het WK is een perfecte kans om tegen alle verwachtingen in te laten zien hoe vuvuzela’s echt klink, vindt de orkestleider. En daarvoor heeft hij een plannetje: er moeten verschillende kleuren plastic vuvuzela's komen en iedere kleur heeft dan een eigen toon. Door middel van een groot scherm in het stadion kan worden aangegeven welke kleur aan de beurt is om te blazen. Met zo’n digitale dirigent kunnen voetbalwedstrijden uitgroeien tot gigantische openluchtconcerten. Terug naar het orkest. Een van de vuvuzela-speelsters, Mandi Simelane, legt me uit dat ik mijn lippen zo strak moet tuiten dat het me echt kracht kost om te blazen. Mijn lippen zitten nu helemaal ín de toeter. Dit kan toch niet de bedoeling zijn? Eerst nog maar even smeren met wat balsem: blazen op de vuvuzela is een aanslag op je lippen! Mandi moedigt me aan. ‘Kom op! Het is een manier om je gevoelens te uiten!’ Ik snap opeens waarom de vuvuzela zo populair is onder de zwarte bevolking: hoe dikker je lippen, hoe beter je kunt blazen. En dan, opeens, lukt het. Ik krijg de slag te pakken. Met enige moeite blaas ik zelfs – ja, het is mogelijk! – een melodie. Pedro droomt intussen verder over zijn stadionorkest met tienduizenden vuvuzelaspelers. Alleen is de kans dat het allemaal gaat lukken klein: de FIFA moet nog overtuigd worden, en de tijd dringt. Wat gebeurt er als hij zijn plannetje niet uit kan voeren? Beteuterd: ‘In dat geval adviseer ik de Nederlandse supporters oordoppen mee te nemen. Een gehoorbeschadiging is niet onwaarschijnlijk.’ q laura spoelstra (23)
Zulu-uitvinding de aFrikaanse vUvUZela is een traditionele ZUlU-hoorn. de ZUlU’s Zijn, met ongeveer tien miljoen, de grootste etnische groep in ZUidaFrika. de vUvUZela werd in eerste instantie geBrUikt als speeltje voor kleine kinderen. eind jaren negentig nam het instrUment in popUlariteit toe onder voetBalsUpporters. een BedrijF Zag de potentie en prodUceerde een grote hoeveelheid vUvUZela's. het werd een sUcces. de aFrikaanse Bevolking kocht het instrUment massaal in.
Daniël de Jonge test hoe Nederlandse mannen liggen bij ZuidAfrikaanse vrouwen.
Na heel veel gelach komt het rapport. « Ze vindt je hot! » Ze is een vrij forse tante, een beetje het type met wie je gaat praten om haar mooiere vriendinnetje jaloers te maken. Maar ze ziet er verder alleraardigst uit. veel armbanden en nette kleren. Pas als haar vriendinnen even naar de wc zijn, durf ik haar aan te spreken. Ze is 23 jaar en heet Maruschka Cameron. Klinkt erg Russisch, maar toch is ze een echte Zuid-afrikaanse, lacht ze. We kletsen wat. Bijvoorbeeld over dat je in Zuid-afrika stroom aan een loket moet kopen en dat je in Nederland legaal op straat mag blowen. ‘Really? That’s crazy!’ als haar twee vriendinnen terugkomen, gaan die discreet aan een ander tafeltje zitten. Maruschka en ik bestellen nog wat te drinken. Ze vertelt dat ze een Xhosa-afstammeling is, een volk dat met klikgeluiden communiceert. Maar Maruschka is een wel heel verre afstammeling en kan de bijzondere taal niet spreken. Na een tijdje vraag ik of ik haar ‘Mar’ mag noemen. Ja, als ik dat wil. haar vriendinnen hebben er inmiddels genoeg van en komen er weer bij. Eén van de vriendinnen, Trezinia garcia, kan het alleen maar over eten hebben. Of we al een keer ‘slap chops’ hebben geprobeerd. Slap chops? Wat zijn dat? Slappe patat! aha, ‘slap chips’, zeg ik. het wordt tijd voor het grote moment. Ik moet even ophoepelen, zodat twee klasgenoten met mijn date kunnen evalueren. Na heel veel gelach komt het rapport: ‘Ze vinden je hot, daniel.’ daar doe je het uiteindelijk voor. Tussen mij en Maruschka is het uiteindelijk niets meer geworden. Maar ik ga nog wel een keer slap chops eten. q daniel de jonGe join
JOIN_10final.indd 51
– 51
19-05-10 16:54
Moniek van Zijl uit Amsterdam:
“Met uitbuiting mag mijn geld niets te maken hebben. En dus heb ik een ASN Bankrekening!” De ASN Bank wil geen cent verdienen aan ondernemingen die de mensenrechten negeren. Zij investeert uw geld juist in bedrijven die een rechtvaardige beloning geven, vakbondsvrijheid kennen en goede arbeidsomstandigheden hebben. Steeds meer mensen regelen daarom hun bankzaken liever bij de ASN Bank. Met een betaalrekening die ook nog eens rente geeft over het saldo. Stap daarom over. Of zoals Moniek van Zijl het zegt: “Ik krijg graag rente, maar niet als dat geld verdiend is met vervuilende industrie in kwetsbare gebieden of door mensen uit te buiten. Daarom ben ik bij de ASN Bank.” Meer weten? Kijk op www.asnbank.nl of bel gratis 0800-0380.
De ASN Bank is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en heeft een vergunning van de Nederlandsche Bank N.V. Op tegoeden van klanten bij de ASN Bank is het wettelijke depositogarantiestelsel van toepassing.
JOIN_10final.indd 52
19-05-10 16:54