Alton & Co
Alton & Co yanıtlıyor:
Sponsorluğunda
Maaş mı şirket karından pay mı?
“Wealth Creation” Nedir?
VAT baskınına hazır mısınız?
Yüksek değeri olan Birleşik Krallık Mülkleri
“Piyasada düşüş ve yenilgi an meselesi”
İçindekiler 4 VAT baskınına hazır mısınız? Yeni işyeri açan kişilerin en çok düştüğü hata vergisini az ödeteceğini iddia eden sözde muhasebecilere güvenmektir.
7 “Wealth Creation” Nedir? Wealth Creation olarak geçen ve Türkçesi “Birikimleri Koruma”
Ön Söz
olarak tanımlanabilir.
2015/16 dönemi ekonomik gelişmeleri medyada yarattığı dalgalanmalar ile kurumsal
8 Yüksek değeri olan Birleşik
ve bireysel hayatlarımızın da büyük bir parçası oldu. 2016 bütçesinin açıklanmasının
Krallık Mülkleri
ardından faiz ve masraf dengelerinin değişmesi, housing yardımlarındaki değişimler,
ATED adlı verilen bu yeni vergi,
“buy to let” alanındaki güncellemeler, VAT baskınları ve tabii ki vergilendirme siste-
yüksek değeri olan konutların bir şirket/kurum tarafından sahip olunması durumunda işlemeye
minde duyurulan yeni haberler… Her biri, gözlerimizi daha net ve sağlıklı bilgi alabileceğimiz kaynaklara çevirdi. Sadece 2016 bütçesi değil, Avrupa Birliği referandumuna bir ay kala AB ve İngiltere ekonomisinin tansiyonu da oldukça yükselmiş durumda.
başlıyor.
Birleşik Krallık’ın AB’den çıkması halinde ekonominin nasıl olacağı, para birimi Sterlinin
12 Şirket karından pay mı
ne yönde seyredeceği, hangi iş türlerinin zarar görüp, hangilerinin daha karlı konuma
maaş mı?
geleceği veya zarar etmeyeceği en çok merak edilen ve tartışılan konuların başında yer
“6 Nisan 2016’da yürürlüğe giren düzenlemeyle şirketten alından kazanç payına kesilecek vergi değişiyor. “
alıyor. Maliye Bakanlığının, AB’den çıkılsa da çıkılmasa da Birleşik Krallık’ı bekleyen ekonomik durgunluk sinyallerini verdiği şu günlerde, küçük-orta veya büyük işletmeler ve bireysel alanlarda “ekonomik bir rehber” aslında her birimizin başucunda aradığı bir kaynak haline geldi. Londra Gazete olarak, referanduma günler kala ekonomi ve finans
16 Pay Roll ve VAT nedir? Payroll’da size yapılan ödemeler,
gündeminde neler olduğunu, neler olabileceğini ve tüm bu gündem üzerine neler yapabileceğinizi sizler için uzman kaynaklara sorduk. Sorularınıza berraklık katması dileğiyle.
sizin vergi durumunuz, gerekiyorsa vize türünüz gibi yasal çalışma haklarınız ve statünüzün özellikleri bulunur.
20 “Piyasada düşüş ve yenilgi an meselesi” Çıkarılan işçilerin birçoğu Dorset bölgesinde yaşadığından mevcut durum yerel ekonomiye bir yumruk niteliğinde oldu.
2
Londra Finans |
Haziran 2016
Londra Gazete Ekibi
Merkez Bankası uyardı: Britanya’da Brexit büyük hasar verebilir
İ
ngiltere Merkez Bankası, Avrupa Birliği’nden ayrılması durumunda ülke ekonomisinde büyük hasar yaşanacağı uyarısında bulundu. Başbakan Cameron da sosyal medyadan yayınladığı mesajında Merkez Bankası’na hak verdi. İngiltere Merkez Bankası yaptığı günkü toplantısında politika faiz oranını oy birliği ile % 0,50’de tutma kararı aldı, bu yıl için ekonominin büyüme oranı tahminini de daha önce açıkladığı % 2,2’den % 2’ye düşürdü. Merkez Bankası Başkanı Mark Carney basın toplantısında, çok fazla yorum yapmaması beklenen referandum konusunda sürpriz biçimde çok açık konuştu. Carney, 23 Haziran’da yapılacak referandumda İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılma kararı alması durumunda (Brexit) büyümenin belirgin biçimde yavaşlayacağını, enflasyonun artacağını söyledi.
Carney, bu değerlendirmelerin duygusallıktan uzak olduğunu, Para Politikası Komitesi’nin (MPC) titizlikle h a z ı r-
ladığı analitik çalışmalara dayandığını belirtti. Para Politikası Komitesi, İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılması durumunda ayrıca poundun zayıflayacağı ve işsizliğin artacağını da öngörüyor.
İngiltere’de Merkez Bankası’nın bu çıkışına ilk destek ise Başbakandan geldi. David Cameron sosyal medyadaki mesajında, “Merkez Bankası’na hak veriyorum. Avrupa Birliği’nden ayrılık, işsizliği artırarak
büyüme oranının düşmesine neden olabilir.” ifadelerini kullandı. Öte yandan İngiltere Maliye Bakanı George Obsorne da Cameron’un bu mesajını kendi twitter sayfasında yeniden paylaştı ve Avrupa Birliği’nden ayrılmaları durumunda İngiltere’nin fakirleşeceğini savundu.
İşsizlik Oranı
B
ü y ü k ekonomilerde işsizlik oranları, dönemlere ve o dönemlerdeki grafiklere göre aslında tarihsel bir öneme sahip. Hem yaklaşan Avrupa Birliği referendumu hem de güçlenen Euro gündemlerini baz aldığımızda, Britanya’da işsizlik oranları belki de
ekonomi tarihinin en önemli safhalarından birini oluşturuyor. Ünlü istatistik şirketi Trading Economics’in haberine göre, 2016 sonuna kadar işsizlik oranının 5.20% civarlarında olması bekleniyor. TE’nin ekonometrik varsayımlarına ve istatistiklerine göre 2020’de bu oran %6.30 civarlarında olacak.
Haziran 2016
| Londra Finans
3
VAT baskınına hazır mısınız? Y
irmi yıl sonra yeniden başlayan VAT baskınlarına ne kadar hazırsınız? Bir dönem küçük ve orta ölçekli işletmelerin korkulu rüyası haline gelen VAT baskınları yeniden Birleşik Krallık’ın gündemine oturmayı başardı. Son dönemlerde küçük ve orta ölçekli işletmelere yönelik artan VAT baskınları İngiliz Maliye Bakanlığı’nın oldukça memnun bırakırken, baskına uğrayan ve zorlu bir soruşturmaya giren şirketlerin çoğunu iflasın eşiğine getirmiş durumda. Özellikle Başkent Londra’da yapılan bu denetleme baskınlarını ve şirket sahibi herkesi çok yakından ilgilendiren konuyu sadece Londra ve civarından değil İngiltere’nin farklı bölgelerinden müşterileri olan chartered accountant Münir Tatar ile konuştuk. Yaklaşık 35 yıldır muhasebecilik ve mali müşavirlik hizmeti veren Münir Tatar, orta ve küçük ölçekli işletmelere yapılan VAT baskınları karşısında şirket sahiplerinin düştükleri yanlışları, muhasebeci olduğunu iddia eden kişilerin büyük zararlara neden olan hatalarını ve herhangi bir baskında müşterilerini yüz üstü bırakan sözde muhasebeciler hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Bilindiği üzere yıllık cirosu 10.2 milyon sterline kadar olan tüm işletmelerin hesapları herhangi bir muhasebe eğitimi veya muhasebecilik yapma yetkisi olmayan kişi veya kişiler tarafından tutulabilir ve gerekli resmi evrakları yine bu kişiler tarafından imzalanabilir fakat yıllık cirosu 10.2 milyon sterlinden fazlan olan tüm şirketlerin mali hesapları ancak ve ancak chartered accountant tutulmak zorundadır. Chartered Accountant Münir Tatar sözlerine işletme sahiplerinin genellikle daha az vergi ödemek istedikleri için toplumda “az ödeten muhasebeci” olarak bilinen kişiler ile çalışmayı tercih etme hatasına düştüklerini açıklayarak başladı. Tatar, yaşanan VAT baskınları sonucunda vergi ödemekten kaçmak için yasadışı yollara başvuran işletme sahiplerinin hemen hemen tüm mal varlıklarını kaybederek iflas ettiklerini ya da gecikmiş faiz yükü ile gelen ağır vergi borçlarını ödemeye ve hapse mahkum olduklarını belirterek, bundan kesinlikle uzak durulması gerektiğini belirtti.
4
Londra Finans |
Haziran 2016
yeni işyeri açan kişilerin en çok düştüğü hata vergisini az ödeteceğini iddia eden sözde muhasebecilere güvenmektir “vErgİNİ Az ÖDETİrİm” YAlANı İngiltere vergi ve maliye sisteminden pek de haberi olmayan bazı işletme sahiplerinin; özellikle de yeni işyeri açan kişilerin en çok düştüğü hatanın vergisini az ödeteceğini iddia eden sözde muhasebecilere güvenmek olduğu söyleyen Chartered Accountant Tatar, bu düşüncenin faydasından çok zararının olduğu belirtti. Verginizi az göstereceğini iddia ederek, İngiliz vergi sisteminin boşluklarını olduğunu sanmanızı sağlayan sahte muhasebecilerin böylesi bir yeteneğe sahip olmaları durumunda küçük ve orta ölçekli işletmeler ile değil, İngiltere’nin en büyük şirketlerinde muhasebecilik yapması gerektiğini söyleyen Tatar, bu kişiler ile çalışan işletme sahiplerinin Maliye Bakanlığının hedefi nde olduğunu söyledi. İngiliz Maliye Bakanlığı vergi denetmenleri bakanlığa kayıt yaptır-
mış olan tüm muhasebecileri ve o muhasebecilerin müşterilerinin bilgilerini kontrol edebildikleri bir sisteme sahip. VAT baskınları da bu sisteme göre yapılıyor. Yani baskın ve denetimlerin büyük bir kısmı Maliye Bakanlığı sisteminde kayıtlı olmayan veya kaydı olup da bakanlık tarafından bir nevi kara listeye alınan “az ödeten muhasebeciler” ile çalışan işletme sahiplerine yönelik oluyor. Geçtiğimiz günlerde VAT baskı yapılan bir işletme sahibinin kendisini aradığını belirten Chartered Accountant Tatar, başka bir muhasebeci ile çalışan işletme sahibi ile aralarında geçen telefon diyaloğunu şöyle anlattı: “Beni arayan kişinin bir fi sh and chips dükkanı vardı ve iki tane de by to let property almıştı. Ansızın yapılan VAT baskını ile soruşturmaya girdi. Maliye Bakanlığı denetmenleri 180 bin pound değerinde kaçırılan vergi tespit etti. Çıkarılacağı mahkeme bu adamı
Munir Tatar
suçlu bulacak, muhtemelen 6 ay hapis cezası alacak ve bu 180 bin pound değerindeki vergi kaçakçılığı %100 faize maruz kalıp 360 bin pound olacak. Dolayısı ile bu adam kredi ile satın aldığı iki by to let propetry ve tüm sermayesini kaybedecek.” “NE KADAr vErgİ ÖDEmEK İSTİYorSuNuz?” Kendi kendine muhasebeci diyen insanların gün geçtikçe arttığını söyleyen Münir Tatar, sözde muhasebeci olan bu kişilerin müşterilerine “Ne kadar vergi ödemek istiyorsunuz?” gibi sorular sorduklarını belirtti. “Muhasebeci, müvekkile ne kadar vergi ödemek istediğini soruyor. Böyle soru mu olur?” diyen Tatar, iyi bir muhasebecinin ilk olarak müşterisine kanunları anlatması ve ödemesi gereken vergi tutarı ne ise onu söylemesi gerektiğini vurguladı. Tatar: “Pek tabii ki vergi kanunlarını bilirsen vergiyi düşürebilirsin. Müşteriye “Onu az yaz, bunu yazma, ben sana her şeyi yaparım” gibi laflar ederek onu kandırmak sahtekarlıktır. Bu, eğitimi olmayan bir adama, esnafa düşmanlıktır.” mÜşTErİSİNİ YÜz ÜSTÜ BırAKAN muHASEBECİlErE DİKKAT Chartered Accountant Münir Tatar, röportajımızın son bölümünde ise denetlemeye girerek VAT baskını yapılan işletme sahiplerinin muhasebecileri tarafından nasıl yüz üstü bırakıldığını anlattı. Artan VAT baskınları ile beraber bazı muhasebecilerin hizmet anlayışının değiştiğini ifade eden Tatar, VAT baskını sonrası kendilerini arayan tüm işletme sahiplerinin muhasebecileri tarafından yüz üstü bırakıldıkları şikayeti ile kendilerine geldiğini ve yardım istediklerini açıkladı. Tatar: “Mesela Kuzey Londra’da bir muhasebe şirketi var, çok ucuza muhasebecilik yapar ama adamın prensibi şudur; müvekkili incelemeye girdiği an “Al dosyanı, ben senin mali kaydını tutmam.” der. İşletme sahibinin verdiği paraya göre iş yapar ama soruşturma olduğu an müşterisinin dosyasını yollar ve ilgilenmez, “Ne halin varsa gör!” der, bu servis değildir ki.” diyerek bu gibi muhasebecilerden kesinlikle uzak durulması gerektiği söyledi. Munir Tatar & Associates Chartered Certified Accountants & Registered Auditors Adres: 32 Willoughby Road, Hornsey London N8 0JG Tel: 020 8341 9994
Haziran 2016
| Londra Finans
5
İngiltere ve AB Referendumu sonuçları ekonomiyi nasıl etkileyecek? Ticaret açığı 8 yılın en yüksek seviyesinde
2
3 Haziran’da yapılacak ve İngiltere’nin Avrupa Birliği içerisindeki kaderini belirleyecek referenduma sayılı günler kala, herkes olası sonuçlara dair senaryolar üzerine konuşuyor. BBC Türkçe’nin haberine göre, olası değişimler İngiliz ekonomisini oldukça derinden etkileyebilir. BBC Siyaset muhabiri Larry Budd, BBC News’un Instagram hesabına gönderilen sorular ve yanıtlarını derledi. Referandum bağlayıcı mı? Eğer seçmen AB’den çıkmayı seçerse İngiltere artık AB üyesi olmayacak. Ama bu hemen gerçekleşmeyecek. Referandum sonucu yasal olarak bağlayıcı değil. İngiliz parlamentosunun da 28 üyeli AB’den çıkmak için gerekli yasaları geçirmesi gerekiyor. AB’den çıkışın koşullarını müzakere etmek iki yıl ya da daha fazla sürebilir. Bu ikinci bir referendumun da önünü açabilir. Ancak İngiltere Başbakanı David Cameron bu seçeneğin masada olmadığını söyledi. Kısaca her şey biraz havada çünkü AB’den çıkış daha önce hiç yaşanmadı. Peki AB vatandaşlarının AB
6
Londra Finans |
Haziran 2016
vatandaşı olmayan eşlerine ne olacak? Eğer İngiltere AB’de kalmayı seçerse AB vatandaşlarıyla evlenen AB dışı vatandaşlar serbest hareket yasaları çerçevesinde otomatik olarak İngiltere’ye taşınamayacak. Bu Cameron’un AB ile müzakere ettiği anlaşmanın bir parçası. Eğer İngiltere AB’den çıkarsa o zaman hareket serbestisi mevcut biçimiyle uygulanmayacak. Ancak burada yaşayan insanların sınır dışı edileceğine yönelik de bir öneri yok. Eğer İngiltere AB’den çıkarsa küresel ekonomiye etkisi ne olacak? Bu harika bir soru. Eğer yanıtı bulursanız bana da söyler misiniz? Böylece ikimiz de çok zengin olabiliriz. Bu kime inandığınıza bağlı. İngiltere Maliye Bakanı George Osborne eğer AB’den çıkarlarsa küresel ekonomiye “ölümcül bir darbe” indirileceğini söylüyor. Buna karşın eski Maliye Bakanı Lord Lawson bunu “saçma” buluyor ve dünyadaki en zengin 20 ülkenin zaten AB dışında olduğunu hatırlatıyor. Sterlin ne olur? Eğer İngiltere AB’de kalma kararı verirse çok az etkilenir. Eğer çıkma kararı verirse de çok az etkilenir. Değişecek tek şey Ster-
lin’in Euro karşısındaki değeri. İngiltere’nin AB’den çıkmak için ana nedeni ne? Bu sorunun da yanıtı kimi dinlediğinize bağlı. AB’yi terk etme kampanyası yapan gruplar üç ana konuya yoğunlaşıyor: • Egemenlik: İngiltere’nin kendi yasaları ve düzenlemeleri üstünde daha fazla kontrole sahip olması • Göç: İngiltere’nin kendi sınırlarını daha fazla kontrol etmesi • Para: İngiltere AB’ye her yıl 19 milyar sterlin ödüyor İngiltere’de yaşayan AB vatandaşlarına ve AB’de yaşayan İngiliz vatandaşlarına ne olacak? Bu İngiltere’nin AB ile yapacağı anlaşmaya bağlı. Eğer İngiltere tek pazar içinde kalırsa her iki tarafın vatandaşlarının çalışmasına olanak sağlayan hareket özgürlüğü kurallarına sadık kalacak. Eğer hükümet çalışma izni sınırlamaları getirirse diğer ülkeler de aynısı yaparak İngilizlerin çalışma için vize almalarını isteyebilir. Yine de bu oldukça geniş bir soru çünkü gerçekte bu konu bireysel koşullara bağlı olacak.
İ
ngiltere’nin ticaret açığı yılın ilk çeyreğinde 13,3 milyar pounda ulaşarak son sekiz yılın en yüksek seviyesine çıktı. Ulusal İstatistik Ofisi (ONS) verilerine göre, İngiltere’de yılın ilk üç ayındaki (toplam mal ve hizmetler) ticaret açığı yaklaşık 1,1 milyar pound artarak 13,3 milyar pound oldu. Geçen yılın son çeyreğinde ticaret açığı 12,2 milyar pound seviyesindeydi. Bu yılın ilk çeyreğinde İngiltere’deki ticaret açığının, 2008 yılından bu yana en yüksek düzeyine çıktığı belirtiliyor. Analistler, ilk çeyrekte ticaret açığındaki artışın, küresel ekonomideki yavaşlamanın İngiltere üzerindeki etkisini artırmasına bağlıyor. Ülkede 23 Haziran’da yapılacak Avrupa Birliği referandumunun oluşturduğu belirsizlik atmosferi, büyüme verilerini baskılamaya devam ediyor. İngiltere’de yılın ilk çeyreğinde ekonomik büyüme, bir önceki çeyreğe kıyasla hız kesmiş ve yüzde 0,4 seviyesinde açıklanmıştı.
“Wealth Creation” Nedir? E
konomik dalgalanmalardan bahsederken çoğumuz aslında giderler üzerine yoğunlaşırız, tabii ki tüm harcamalardan bahsederken içten içe birikimlerimizi nasıl koruyabileceğimiz ve bereketlendirebileceğimiz konusu da, harcamalar söz konusu olduğunda büyük bir etken. İşte tam bu noktada, İngilizcesi Wealth Creation olarak geçen ve Türkçesi “Birikimleri Koruma” olarak tanımlanabilen prosedür, kurumları ve kişileri büyük yüklerden kurtarıyor. Peki, birikimleri korumak nedir, nasıl yapılır ve güncel ekonomik gündemde planlı programlı fi nanse yönetimi ne kadar önemlidir? Tüm bunları, uzman mali müşavir ve Accounting Direct Plus kurucularından Enver Kannur ile konuştuk. Wealth Creation tam olarak nedir? Wealth Creation, yani Türkçesiyle “birikim planlama”, insanın yaşadığı dönem boyunca birikimlerini nasıl koruyabileceği demektir ki bu da çok derin bir konudur. “Wealth” yani “varlık” yönetimi denince ilk gelen şey oturulan evi satın almaktır. Şu anda bunu yapabilmek için belli bir kazanç göstermek gerekiyor, kazanç göstermek için de kazanmanız, KDV’nizi ödemeniz lazım ki gidip ban-
Röportaj Onur Uz
kanızdan borç alıp prosedürü işletebilin. Daha çok iş yeri sahipleri için konuşmam gerekirse, en çok yapılan hata daha az KDV ve vergi vermek için kaçmaktır. Bu şekilde düşünürseniz varlık birikimi yapmanız imkânsızlaşır. Varlık için verginizi vermeniz şart. Accounting Direct Plus bu bağlamda nasıl yardımcı oluyor? Bizim görevimiz mali müşavir olarak onlara yol göstermek. Accounting Direct Plus olarak bizler, müşterilerimiz ve danışanlarımız için onların içinde bulundukları senaryoyu temel alarak çıkış yolları, planlama ve danışmanlık hizmeti sunmaktayız. Tüm hizmetlerimiz gizlilik ve güvence ile yürütülürken aynı zamanda hukuki kapsamda tam teşekkürlü danışmanlık sunmaktayız. Bu da demek oluyor ki, beraber çalıştığımız tüm müşterilerimize çizdiğimiz yol onların daha yasal, güvencede ve netlik içerisinde olmaları için tam yardımcı olmaktadır. “varlık Yönetimi yapmak istiyorsanız vergiden kaçış gibi bir seçenek yok” Varlık yönetimi için takip etmeniz gereken başlıca prosedürlerin en önemlisi verginizi vermek ve KDV’nizi ödemek ve doğru yatırımları seçmektir. Bir diğer önemli konu da,
özellikle bizim halkımız içerisinde vasiyetnamenin öneminin bilinmemesi. Şu çok önemlidir ki vasiyetname varlık birikimin en önemli unsurlarından biridir, yarın öbür gün ne olacağını bilmediğimizden eğer vasiyetname sürecine girilmediyse, aile bireyleri ne kadar kanıt sunarsa sunsun, vasiyetname sürecinde harekete geçemezler. “ınheritance tax aslında verilmemesi gereken bir vergi” Inheritance tax, yani veraset vergisinin aslında varlık birikimini doğru planladığınız takdirde vermeniz gereken bir vergi olmadığını biliyor muydunuz? Enver Kannur, doğru varlık birikimini planlayan insanların veraset vergisini vermesine gerek olmadığını savunurken bunu çok az kişinin bildiğini, varlık birikiminin huzurlu ve bereketli bir yaşamın anahtarı olduğunu belirtiyor. “Sadece kazanmak değil, kazancı tutmak ve ailenin geleceği için hazır bulundurmak” ilkesinin da altını çiziyor. 2016 bütçe planlaması varlık birikiminde hangi konuları güncelledi? Şu anda
“buy to let” için ödenen faizler masraf olarak önümüzdeki 4 yıl içerisinde gösterilemeyecek. Çoğu insan bunun için verginin yükseleceğini de teyit ediyor ki bu evet öngörülebilir bir gelişme. Buy to Let sistemi mesela 2016 bütçesinde büyük bir güncellemeye uğradı, biz Accounting Direct Plus olarak bu konuda müşterilerimizin mali takibini yaparken planlamalarında büyük titizlikle güncellemeleri de hesaba katıyoruz. Böylece 1 harcarken 100 kazanmış oluyorsunuz ileride.
Enver Kannur
Haziran 2016
| Londra Finans
7
Yüksek değeri olan
Birleşik Krallık Mülkleri
Y
üksek değere sahip olan ve ikametgah ile ilgisi olmayan mülkler genellikle şirket tanımı altında alınıyor. Bunun sebepleri arasında gizlilik (privacy) ve Birleşik Krallık veraset vergisi ile ilgili konular var. 1 Nisan 2013’ten itibaren sunulan yeni hükumet yasaları ile beraber residential tanımı altına giren mülklerin şirketler tarafından alınmasına dair kısıtlamalar getirildi. Bu yeni yasa 2 milyon GBP veya daha fazla değeri olan mülkler, 500 bin GBP değerinde olan mülkler (1 Nisan 2012 itibariyle) gibi koşullar altında karşımıza çıkıyor. ATED adlı verilen (Annual Tax on Enveloped Dwellings) bu yeni vergi, yüksek değeri olan konutların bir şirket/ kurum tarafından sahip olunması durumunda işlemeye başlıyor. Bu vergi, hem Birleşik Krallık vatandaşları hem de yabancı uyruklu şirketleri ilgilendiriyor. Mülklerin değerlerine göre yıllık vergi miktarları yandaki gibidir: vErgİNİN KoşullArı ATED vergisine sahip olmanın birkaç kriteri var: • Mülk mutlaka “dwelling” tanımı altına giren bir mesken olmalı. • Mülkün değeri 1 Nisan 2012’de £2 milyondan fazla olmalı • Mülkün mutlaka yarı veya tam olarak kurumsal bir şirket tarafından alınmış olması gerekiyor. mÜlKlErİN DEğErlENDİrİlmESİ 1 nisan 2013’te alınmış mülklerin vergi ücretlendirilmesi işbu mülklerin 1 Nisan 2012’deki değerlerine bakılarak hesaplanacak. Değerlendirme, ATED’in
8
Londra Finans |
Haziran 2016
ATED adlı verilen bu yeni vergi, yüksek değeri olan konutların bir şirket/kurum tarafından sahip olunması durumunda işlemeye başlıyor. mülk Değeri
Yıllık Tutar
£500,000’den fazla ama £1 milyondan az
£3,500
£1 milyondan fazla £2 milyondan az
£7,000
£2 milyondan fazla £5 milyondan az
£23,350
£5 milyondan fazla £10 milyondan az
£54,450
£10 milyondan fazla £20 milyondan az
£109,050
£20 milyondan fazla
£218,200 30 yıllık deneyime sahip muhasebeci Mehmet Kemal
2017/18’deki ilk beş dönüşüne dahil olacak ve 5 yılda bir yeniden değerlenecek. Profesyonel desteğin her zaman yardımcı olacağı ATED vergilerinin yanlış ödenmesi/gecikmesi durumunda HMRC cezaları devreye girecek. muAflıK vE İNDİrİmlEr Bazı mülkler ve/veya organizasyon yapıları bu vergi çeşidinden muaf tutuluyor. • “Dwelling” tanımı dışına çıkan mülkler. Örneğin öğrenci yurtları, oteller, hastaneler gibi • Gayrimenkul komisyoncuları tarafından sahip olunan mülklerde de muafl ıklar söz konusu
• Vergi ödemesine dahil olmayan kurumsal mütevelli kurumlar • Aday olarak işleyen kurumlar • Reklam amaçlı (commercial) olmak şartıyla üçüncü kişi durumunda olan bir kurum için binanın kiralanması durumunda indirim (relief) sağlanabilir. • Tarihi mülkler ve işleyen çiftlik evleri gibi yerler de indirime tabii. İndirimler mutlaka vergi gönderiminde istenmeli. Bir ilk olarak, bu sefer İngiliz olmayan kurumların 2 milyon GBP’den fazla değer eden mülkleri sahiplenmesi durumunda 5 Nisan 2013 itibariyle % 28 artan vergi durumu ortaya
çıkacak. Varolan mülkler için bir sonraki aşamalar ne olacak? Sorusu her zaman gündemde. Vergi ödeyen kurumların güncel koşullarını gözden geçirmeleri bu anlamda çok önemli. Buradaki bilgiler MKS Accountants tarafından paylaşılan bir giriş metnidir. Profesyonel destek için MKS Accountants Limited tüm sorularınız için size yardımcı olmaktan mutluluk duyacaktır. MKS Accountants Limited (formerly M Kemal & Co Limited)
Melville Court, 317 Lower Road, Surrey Quays, London, SE8 5DN Tel: 0207 2374 7245
MKS Accountants are members of the Institute of Financial Accountants the Institute of Certified Practicing accountants. We have been established for over 25 years and are based at Surrey Quays, London. We offer accounts, taxation and related services to Companies Individuals, Trusts and Overseas operations.
MKS Accountants provide a cost-effective, high value solution to meet all of your financial needs. We work hard to get to know you and your business in order to help and advise you so that you can achieve your goals. We will take away the burden placed on businesses by the Authorities and ensure you meet all the compliance demands placed upon you by the Revenue.
Haziran 2016
| Londra Finans
9
Sallantılı 2016 Bütçesi
C
hancellor’ın Kasım ayında yaptığı Sonbahar açıklamasından beri global ekonomi sallantılı geçti. Bu güvensizlik iç pazarda üretim oranına daha dikkatli yaklaşılmasına yol açtı. OBR bunun sonucu olarak geleceğe dair yaptığı tahminlerde daha mütevazi olmaya başladı. Bu dönemin bulutlarını dağıtmak ve güvenin tekrar sağlanması için Chancellor küçük teşviklere başvurdu. Küçük işletmelere uygulanan vergi indirimleri buna bir örnek. Global marketteki yavaşlamaya( Avrupa
referandumunun belirsizliğiyle birlikte) karşın böylesine teşvikler bunlardan yararlananlar için faydalı olacak gibi gözüküyor. Tüm bunlara karşın OBR’nin 5 milyar poundluk bütçe açığı tahminine karşı son dönemdeki gelişmeler tahminin 21 pounda çıkmasına neden oldu. Peki kim bu açıktan etkilenecek? Devlet bütçede kesintilere başvuracak. Vatandaşları refah harcamalarından 1.4 milyar, toplamdaysa 4-5 milyar arası kesinti
İngiltere’de Büyüme Beklentileri Aştı
İ
ngiltere ekonomisi geçen yılın son çeyreğinde yüzde 0,6 ile beklentilerin üzerinde büyüme kaydetti. İngiltere Ulusal İstatistik Ofisinin (ONS) verilerine göre İngiliz ekonomisi geçen yılın son çeyreğinde yüzde 0,5 olan beklentinin üzerine çıkarak yüzde 0,6 seviyesinde büyüme kaydetti. Son çeyrek verilerinin açıklanmasıyla İngiltere ekonomisi 2015 yılının tamamında yüzde 2,3 büyüme kaydetmiş oldu. Veriler açıklanmadan önce analistler-
10
Londra Finans |
Haziran 2016
in beklentisi geçen yıla ilişkin büyümenin yüzde 2,2 olması yönündeydi. Öte yandan İngiltere’de 4.çeyrekte cari işlemler açığı 32,7 milyar sterlin ile Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın (GSYH) yüzde 7’si seviyesine yükseldi. Geçen yılın tamamında ise cari işlemler açığı toplamda 96,2 milyar sterlin seviyesinde gerçekleşti. İngiltere’de cari işlemler açığı geçen yıl itibarıyla 1948 yılından beri en yüksek seviyesini gördü.
bekliyor. 2019-2020 gibi toplamda 6 milyonluk vergi artırımı öngörülüyor. Bu yükse çoğunlukla büyük işletmelerden kesilecek. 10 yıllık kesinti döneminin ardından ancak 2020 yılı ve sonrasında kamu yatırımları artacak. Chancellor ekonomik yavaşlama döneminin geçmesini bekleyecek, büyük değişimleri bu dönemden sonra yapacak. Bunun sonucu olarak tekrardan yatırım ve destek harcamalarına yer verilecek. Kesintiyle tekrardan güçlenecek ekonomik güç ancak 2020 yılında devreye sokulacak.
Tüm bu planlamalara karşın, ekonomi daha da kötüye gidebilir. Haziran ayında yapılacak referandumda ayrılma kararının gelmesi halinde tüm bu bilinmezlik katlanarak artacak. Avrupa birliğiyle yapılan ticaret ve yatırımlar düşebilir. Eğer referandumda çıkma kararı alınırsa Chancellor planlarını tekrardan gözden geçirmek zorunda kalabilir. *Bu yazı Tax Journal sitesinde yayınlanan bir makalenin gözden geçirilmiş halidir.
Haziran 2016
| Londra Finans
11
Şirket karından pay mı maaş mı?
Altan Kemal
“6 Nisan 2016’da yürürlüğe giren düzenlemeyle şirketten alınan kazanç payına kesilecek vergi değişiyor. “
Ş
uana kadar yönetici hissedarların şirketin karını arttırmak için sıklıkla kullandığı yol, az miktarda maaş alıp nakit dolaşımı sağlamaktı. Sonrasındaysa bu rahatlamanın sonucu olarak artan kardan gelen kazanç payını aralarında oranlayarak paylaşırlardı.
Bu taktikse böylesine şirketlerin yahut işletmelerin maaşlarını 10.600 (2015/16) gibi bir rakamda tutmaları ya da sınır olan 8.059 pound’a çekmeleri anlamına geliyordu. Vergiden kaçınan yöneticilerde böylelikle %40’lık vergi kesintisine maruz kalmadan direkt olarak kazanç payına yönelirlerdi.
12
Londra Finans |
Haziran 2016
Buysa vergi zorluklarına uğramadan kazanılan 35.000 pound anlamına geliyordu. 6 Nisan 2016’da yürürlüğe giren düzenlemeyle şirketten alınan kazanç payına kesilecek vergi değişiyor. • Paylaşımda 5.000 pound’un üzerindeki karlar vergilendirilecek. • Vergiden muaf gelir 35.060’dan sadece 16.000 pounda düşürülecek. Değişimler vergi hesaplamasında şu değişimleri getirecek: • 5000 pound’a kadar %0lık kesinti. Buysa basit taksit oranını(basic tax rate) %7.5’e düşürecek.
• Kazanç payı vergi kredisi (dividend tax credit) etkisiz olacak. İki örnek yeni düzenlemeyle maaş ve kazanç payı gelirine etki edecek vergi hesaplamasını daha iyi gösterecek. Yasa değişimi ile 2016/17 için beklenen değişimler şu şekilde düşünülüyor: • En yüksek rate: 38.1% olacak. • Ek (additional) rate’ler 38.1% • Temettü vergisi kredisi artık olmayacak • Temettü gelirinin hesaplanmasında brütleştirme olmayacak Kabaca bu değişimlerin etkisi şirketler ve yönetim kurulu üzerinde negatif. Vergiden muaf ge-
lirin sınırı epey düşüyor, kazanç payı üzerindeki vergiyi arttırıyor ve de vergi sonrası tahsisatını(post tax fund) düşürüyor. Buna rağmen aynı miktardaki maaş ile kazanç oranı karşılaştırmasında, kazanç oranından pay almak hala daha avantajlı. Bunun Maliye Bakanının bütçe felsefesini ne kadar yansıttığı hala açık değil. Altan & Co’dan Altan Kemal ile yaptığımız sohbet sonrası, aşağıdaki tablolar da Alton & Co tarafından okuyucularımızın ilgisine sunuldu. Tablolarda geçtiğimiz sene ve 2016/17 karşılaştırmalarını bulabilirsiniz.
Temettü vergisi nedir?
senetlerinin nominal değerle öl- dönem karlarına göre belirlenir. çüldüğünü bilmeniz gerekiyor ve Bu kardan vergiler ve diğer giderler bu değer borsada 1 GBP olarak be- çıkarıldıktan sonra kalan kısmın, % 20’sinden az olmamak şartıyla yatırımcısına dağıtılması olayına “temettü dağıtımı” denilmektedir. Temettü dağıtım kararı, yönetim kurulunun teklifi ile şirketin genel kurulunda alınmaktadır.
Bir işletme ortaklarının, dönem içinde elde ettiği kardan pay alma hakları vardır. Bu hakka temettü denilmektedir. Şirketlerin çıkarttığı hisse senetlerinin, ortaklara sağladığı haklardan birisidir. Bu hakka sahip olan ortaklar, dönem içerisinde elde edilen kardan kendi paylarını alırlar. Hangi ortağın kardan ne kadar pay alacağı ise hisse senedi miktarına göre belirlenmektedir. Temettü, hisse senedi olarak dağıtılmaktadır. Bunun nedeni ise işletmenin bedelsiz sermaye artırımına gitmesidir. Temettü bedelleri eklendikten sonra işletmenin değeri üzerinden ortaklara yen hisse senetleri dağıtılmaktadır. Hisse senetlerine yatırım yaptığınız sürece de, bu kardan payınızı alma hakkına sahip olursunuz. Bir örnek vererek bu hesabı daha açıklayıcı anlatmak istiyorum. Bir şirketin % 60 temettü ödeyeceğini ve elinizde de bu şirkete ait 100 hisse senedi olduğunu varsayalım. Hisse
lirtilmektedir. 1 GBP karşılığında 60 kuruş temettü alırsınız ve 100 adet hisseden de 60 GBP temettü almış olursunuz. Bu şekilde hisselerin fi yat dalgalanmalarının yanı sıra temettüden de para kazanmış olursunuz. Şirketlerin yılsonu bilançoları, temettü oranları hakkında bilgi verdiği için yatırımcıları için takip edilen verilerdendir. Bir şirketin yatırımcısına ödeyeceği kar payı, şirketlerin yıllık net
yardım alanlarında tam kalifi ye bir büro olma kalitesini sürdürmektedir. Altan Kemal hem iyi bir iş adamı olmakla beraber aynı zamanda ailesine düşkün, profesyonel bir kayakçı olmakla beraber büyük bir Arsenal hayranı ve oğullarıyla futbol maçlarına gitmeyi hobilerinden biri olarak buluyor. Bugüne dek yüzlerce küçük-orAltan Kemal Kimdir? ta boyutlu işletmeler ve büyük işletmeler ile çalışmış olan Altan Uzman bir muhasebeci olan Al- Kemal, zamanlama, güven ve hızlı tan Kemal, Birleşik Krallık’a gel- servis garantisiyle uzun yıllardır iş diği 1973 yılından itibaren işletme yerlerinin ilk tercihi olma özelliğive muhasebe alanındaki eğitimi ve ni korumaktadır. Altan & Co’nun başarılarıyla uzun yıllardır muha- benimsediği en büyük ilkeler: sebe alanında çalışmaktadır. Muhasebe danışmanlığında yıllardır • İsteğiniz ve danışma yaptığınız süregelen tecrübesi ve prestiji ile konu ile ilgili en uzman kişi/kişiler kurduğu Altan & Co, birbirinden ile görüşürsünüz. uzman muhasebecilerin bir arada • Danıştığınız her konuda sürekli çalıştığı bir danışmanlık bürosu zamanında geri dönüş ve güncelleolarak 1993 yılından beri hizmet me alırsınız. vermektedir. • Sizi ziyaret etmemizi isterseniz, severek bunu yapabiliriz. Londra merkezinde bulunan • İsteğiniz/işiniz büyük titizlikle ofi sinde 12’si tam uzman olan 26 uzman kadromuz tarafından incekişilik ekibiyle birçok farklı iş en- lenir ve yürütülür. düstrisi doğasıyla çalışan Altan • Güven ve gizlilik, temel kuralla& Co, danışmanlık servislerinde rımızdan biridir. bireysel güven, gizlilik ve hukuki gross income PA total
non-savings
dividend
total
11,000 -11,000 0
80,000
91,000 -11,000 80,000
80,000
gross income PA total
Haziran 2016
non-savings
dividend
total
10,600 -10,600 0
88,889
99,489 -10,600 88,889
30,000
| Londra Finans
13
Londra Gazete sokaklara sordu... Londra Gazete olarak, Haziran referandumuna yaklaşırken hem siz değerli okuyucularımızı bilgilendirmek hem de sokağın sesine kulak vermek için bu sayfayı hazırladık. Onur Uz
2
016 Birleşik Krallık ekonomisi için heyecanlı başladı ve daha heyecanın doruklarına yükseleceğimiz günler ise yaklaşıyor. Bütçe planlamaları ve beraberinde gelen vergi güncellemeleri, Tier 2 çalışma vizesi üzerine alınan radikal kararlar ve tabii ki olası Avrupa Birliği’nden ayrılış. Tüm bunlar birkaç ay içerisinde şimdiden yavaş yavaş İngiliz ekonomisini sarsmaya ve yenilemeye başlarken, büyükten küçüğe her boyutta şirket yatırımlarından hisselerine birçok konuda belirsizlik içerisinde. Londra Gazete olarak, Haziran referandumuna yaklaşırken hem siz değerli okuyucularımızı bilgilendirmek hem de sokağın nabzına kulak vermek için bu sayfayı hazırladık. Kuzey Londra başta olmak üzerine ziyaret ettiğimiz esnaf, çalışanlar, müşteriler ile konuştuk ve ekonomi gündemini sorduk. Elif Öz, Angel’da ufak bir cafe sahibi, yıllar önce Ankara Anlaşması ile geldiği İngiltere’de ilk dönemlerini anlatırken şunları söyledi “İlk zamanlarım oldukça karmaşa doluydu. Vergi prosedürlerinden ziyade İngiltere’de vize ile iş açmış olmak ve bunu neredeyse her sene yenilemek durumunda olmak ve çok derin maddi takipler yapıyor olmak zordu. İngiltere ekonomisi özellikle ülkede yabancıysanız çoğu zaman aleyhinize işleyebilir. Vergi vermeyen “expat” konumunda olsanız bile, bu sefer devlet yararlarından faydalanamıyor olabiliyorsunuz” derken “kısaca sabır ve gerçekten iyi bir ekonomik takip” şart dedi. AKILLI TELEFON UYGULAMALARI YARDIMCI OLUYOR Kuzey Londra sokaklarında gezerken, yolumuz bu sefer Hüseyin beyin turizm ofisine düştü. Çaylarımız konuldu, “İngiltere ekonomisi ve sizin durumunuz” der demez, yüzlerin rengi sanki hafif bir değişti. Ancak Hüseyin Bey, finanselerinin takibindeki başarısını bizimle paylaşarak belki de siz değerli okuyucularımızın da yararlanabileceğiz bir ipucu verdi. Hüseyin Bey, kişisel ve işsel gelir giderlerinin hesaplarını kendisi için kontrol eden bir asistana sahip; lakin asistan insan değil, bir cep tele-
14
Londra Finans |
Haziran 2016
fonu uygulaması. Hem kişisel hem de profesyonel ge-
neğin, hem Android hem de iOS ile uyumlu çalışan bir uygulama olarak yukarıda saydığımız tüm özellikle-
MEVCUT AVRUPA BİRLİĞİ GÜNDEMİ ESNAFI ETKİLİYOR Sabiha hanım, eşiyle beraber uzun yıllardır işlettiği hukuk ve danışmanlık servislerinde müşterilerinden ve İngiliz iş partnerleri ve çevrelerinden bir süredir duydukları soruları bizimle paylaşırken, şaşırmamak imkansız oluyor. Sabiha hanım hemen hemen her gün duyduğu “Türkiye Avrupa Birliği’ne gerçekten üye olacak mı?” sorusunu çok iyi niyetli bulmazken, medyada bunun bir kâbus olarak gösterilmesinin de İngiliz sağ kanat hareketlerinin bir malzemesi olduğunu söylerken mevcut Avrupa Birliği krizinin ekonomideki etkisinden bahsetti.
lir giderlerin finanselerinin günümüz ekonomisindeki kontrolünün zorlaştığı şu günlerde, Hüseyin bey gibi birçok kişi akıllı telefonlarınıza indirebileceğiniz ve finanselerinizi sizin için kontrol edecek uygulamalarını kullanıyor. Kendinize göre günlük cüzdan, aylık ideal bütçe ve senelik planlama fırsatları sunan bu uygulamalar, hem kalmak istediğiniz bütçe oranına göre harcamalarınız konusunda size öneri veya uyarı veriyor, hem de olası bir sınırı aşma durumunda durumu nasıl toparlayabileceğiniz konusunda önerilerde bulunuyor. Bazı uygulamalar size o gün içerisinde devam eden indirimleri ve kampanyaları haber bile veriyor. Hüseyin beyin memnuniyetini gördükten sonra, ofisimize dönüp sizler için en iyi bütçe uygulamalarının isimlerini bulduk. PocketGuard, ör-
re sahip. Size anlık bildirimler de göndererek hatırlamanız gereken ödemeler ve bütçenizdeki değişimler konusunda sizi bilgilendiriyor. Spendbook ise daha kolay arayüzü ve hızlı erişim olanaklarıyla PocketGuard ile kolayca yarışabilir. Wally adlı bir diğer program ise, daha çok iş hesaplarında kullanmaya uygun bir nitelik taşıyor. Kişisel ve iş hesaplarınız arasındaki ayrımı en iyi kavrayabilen uygulamalardan biri olmasının yanı sıra PocketGuard ve Spendbook gibi uygulamalar gibi anlık bildirimler de gönderiyor. Güncel olarak kontrol ettiğimizde bu uygulamalar ücretli gözükürken, daha basit bir ara yüz isterseniz de Spendee adlı programı bedavaya indirebiliyorsunuz. Spendee’yi, daha karışık programlardan önce kullanmak “telefon finansesi” dünyasına girmeden önce iyi bir başlangıç olabilir.
“Sadece Türkiye-AB ilişkileri eğer önümüzdeki bir İngiltere referandumu olmasa İngiltere’nin bu kadar gündeminde olmazdı. Mülteci krizini oldukça büyütmek İngiliz ekonomisinin Avrupa’da kökleşmiş ilişkilerini yok saymayı meşrulaştıramaz. Türklerin de dahil olduğu birçok AB ekonomik anlaşması şuan İngiltere ekonomisinin baş dayanaklarından biri” derken, “Ankara Anlaşması dahilinde gelen Türk çalışanların da bazı istisnalar dışında oldukça verimli ekonomik etkileri olduğu bir gerçek” diyor. Bunun üzerine Sabiha Hanıma “Peki neden Türkiye’nin AB’ye girmesi İngiltere’yi bu kadar korkutuyor?” diye sorduğumuzda kendisi şunu diyor: “Genel olarak baktığımızda Türkiye’den gelecek Türk’lerden ziyade İngiltere’nin pek gündeme getirmediği bir İngiliz göç durumu da var. Avrupa Birliği dâhilinde çalışan ve İngiliz göçü alan ülkeler gün geçtikçe çoğalıyor, İngiltere’ye gelen Avrupa’lı çalışanların da sayısı artınca aslında korkulan daha fazla İngiliz çalışan kaybetmek olabiliyor” dedi. Genel manzaraya baktığımızda, kafalardaki soru işaretleri ve gündemin karışıklığı dolayısıyla herkes rahat bir nefes almak için Haziran sonrasını, yani daha da açıkça AB referandumu sonrası olacakları bekliyor. Birçok kaynağa göre ileriki dönemlerde planları sunulacak bütçelemeler olası bir AB’den çıkış durumunda çok daha komplike hal alabilir.
Haziran 2016
| Londra Finans
15
Pay Roll ve VAT nedir? Payroll’da size yapılan ödemeler, sizin vergi durumunuz, gerekiyorsa vize türünüz gibi yasal çalışma haklarınız ve statünüzün özellikleri bulunur.
G
ün geçtikçe işçi çalıştırmanın ve çalışmanın yasal kanıtı önemli hale geliyor. Bir şirkette çalışan olarak gözükmeniz ve vergi dairesinde kaydınızın bulunmasıyla yasal olmanız için şirketinizin sizi Payroll dairesine kaydettirmesi şart. Payroll, her şirkette gerek bir departman, gerek ayrı bir ofis ya da şirketin muhasebecisi tarafından idare ediliyor olabilir. Payroll’da size yapılan ödemeler, sizin vergi durumunuz, gerekiyorsa vize türünüz gibi yasal çalışma haklarınız ve statünüzün özellikleri bulunur. Tanınmış muhasebeci Alper Kurtaran ile yaptığımız röportajda, Payroll hakkında daha detaylı bilgiler aldık. Kendisi ile röportajımızı aşağıda bulabilirsiniz. Payroll hakkında okurlarımıza bilgi verebilir misiniz? Payroll ne demektir ve neleri kapsar? Kurtaran: Örneğin bir şirketiniz varsa ve eleman çalıştırıyorsanız, sizi Payroll’a kaydetmeleri gerekmektedir. Bu sizin vergi dairesindeki durumunuzu da günceller. Eğer bu kayıt atlanırsa 10 bin sterline kadar cezai yaptırım uygulanır. Bu şart, iş yerinin küçüklüğü veya büyüklüğü ile ilgili değil, zorunlu resmi bir koşuldur. Durum böyle olunca payroll her iki taraf için de aslında işleri kolaylaştırır. Mesela haftada 16 saatten fazla çalışan bir bireye işveren özel sigorta yaptırmak zorundadır, bu yasa 1 Nisan’dan itibaren yürürlüğe girdi. Nasıl ki National Insurance vergi dairesine ödeniyor, özel sigortaya da işverenin sigortası ödeniyor. Önceki yıllarda, bu sadece büyük işletmelerin yapması gereken bir işlevken, 1 Nisan 2016’dan itibaren artık küçük işletmeler de bu yasadan sorumlu. Sigorta ile muhasebenin ortak çalışması her zaman sağlıklı olduğundan, özel sigorta girişimlerinde muhasebecilerden yardım almak yardımcı olabilir. Her ay sonu çıkan pay-slip, ödemelerin vergiler dahilinde listelendiği bir belgedir, böylelikle herhangi bir eksiğiniz veya yanlış bulduğunuz bir ödemenin izinden gidilebilir.
16
Londra Finans |
Haziran 2016
Peki özel sigortalara duyulan bu denli ihtiyaç neden? Kurtaran: Anladığım kadarıyla artık İngiliz hükumeti, National Insurance ödemesi almayı durduruyor ve özel şirketlere bağlıyor. Böylece ileride özel sektörden emekli olunduğunda emekli maaşı alınabilmesinin önü açılıyor. vAT hakkında da okuyucularımızın bilmesi gerekenleri söyler misiniz? Kurtaran: VAT, yani KDV çok önemlidir – mesela bir offl icence veya supermarket satın aldınız; aldığınız işletmenin mutlaka VAT’e kayıt olması gerekmektedir. Bu kaydın en büyük amacı alkol, sigara gibi satımı yasal sınırlarla oluşturulmuş ürünleri takibi yapılabiliyor. Kuaförler, fi sh and chips veya restoranlar VAT kaydı yaptırmaya mecbur değiller ancak bu
işletmelerin gün gelir de ciroları 82 bin sterline yaklaşırsa vergi dairesine mutlaka bunun bildirilmesi gerekir. Sadece işletmeler değil, bireyler de VAT’e kaydolmak zorunda olabilir – örneğin eğer bir kimse 10 tane ev sahibi ve senelik 200 bin sterlin gibi bir miktar kazanıyorsa VAT kaydı şarttır. Ayrıca 10-15 tane ev sahibi olan bireyin şirketleşmesi de gerekmektedir, bu da onu VAT’e kayıt olmaya iter. Bu, 77 bin ile 80 bin sterlin arası ciro yapan bireyler için de geçerlidir. VAT’nin 3 çeşidi vardır. Bunlar: nakit para ile çalışan şahıslar için, %20 üzerinden vergi ödeyenler için ve %12,5 oranında vergi ödeyenler için geçerlidir olan VAT kayıt türleridir. %12,5 vergi oranındaki VAT’yi coffee shoplara, fi sh and chips’lere ve take away’lere bağlarız. VAT’te kaydolurken yıllık ciro hesapları çok önemlidir, hangi tarz VAT
kaydı yapılacağı buradan ölçülür. Nakit paranın VAT’si banka dekontuyla gelmez çünkü para bankaya yatmamış durumdadır, ancak ele geçen nakdin önceden hesaplanmış VAT’si vardır, bu da istenilirse vergi dairesine beyan edilebilir Fakat bu çok risklidir çünkü nakit para soruşturmasında genellikle parayı taşıyan kişi potansiyel suçlu olarak görülebilir. Bankadan çıkan para, her zaman temiz olarak kabul edilir. Payroll, VAT ve daha birçok konu hakkında daha detaylı bilgi almak için: Ak Accounting and Tax Services Ltd. 481 Green Lanes, Palmers Green, London, N13 4BS Telefon: 020 7060 3088 Fax: 020 8886 0029 @: alper@akaccountancy.co.uk
Haziran 2016
| Londra Finans
17
İngiltere iş ve meslek Sektörde 5 eğilim
18
Londra Finans |
Haziran 2016
Detaylardan çıkıp, genel resme bakıldığında, İngiltere’yi bekleyen bir diğer ciddi ekonomik bulanımın altı çiziliyor. Yayınlanan raporda bu boyutta bir ekomomik düşüşün iş olanaklarını pek etkilemeyeceğiinin altında duruluyor. Bunun nedeniyse İngiliz ekonomisinin esnekliği ve kendini toplama yeteneğine dayandırılıyor. İngiliz ekonomisinin bir diğer önemli ayağı olan göçmen gücü sallantıda. Son dönemlerdeki göçmen karşıtı fi kirlerin artışıyla önümüzdeki yıllarda kabul şartları sıkılaştırılabilir.Avrupa Birliğin’den çıkma referandumunun da yaklaştığı İngiltere’de, birlikten çıkılması durumda daha kapalı bir ekonomik sisteme dönülebilir. Bu da iş olanaklarına ve dinamizme ket vuracaktır. Teknolojinin gelişimiyle ortaya çıkan makineler, bir çok işçinin iş değiştirmesine neden olacak. Bu değişimin etkilerinin daha profesyonel ve incelikli zanaat işlerine de etki edeceği öngörülüyor. Tüm bu değişimlere rağmen rapor İngiliz ekonomisinin güvenirliğine vurgu yapılarak sonlandırılıyor. Belli dönemlerde çalışmanın karşılığı olmayan ödemeler ve dönemsel çalkantılardan etkilense de, İngiliz ekonomisi hala iş olanakları açmada başarılı ve büyümeyi destekleyecek türde.
İş sayısı 2025 itibariyle 37 milyona dayanacak. Acrual and projected UK jobs growth: 1978-2025 38 36 Total Jobs (millions)
G
eçtiğimiz yıllar beraberinde bir çok değişim getirdi. Hizmet sektörünün güçlü artışına karşın imalat sanayi İngiltere’deki iş yoğunluğunun %10’unu dahi oluşturmuyor. Sağlık ve eğitim sektörleri 1970’den beri gördüğü en hızlı gelişimi yaşadı. PwC’nin Mart 2016’da yayınladığı raporda, İngiliz ekonomisinin evrimine dair birçok soru var. Peki sorulması gereken soru şu. Bu eğilim ne kadar sürecek, ya da nereye evrilecek? UK Economic Outlook’un yayınladığı rapor, İngiltere’deki mesleki değişimlere ışık tutuyor. Yayınlanan rapora göre önümüzdeki on yılda bizi bekleyecek gelişmeler şunlar: 1. İş sayısı 2025 itibariyle 37 milyona dayanacak. 2. Hizmet sektörünün hızlı büyüyen dalları: eğitim ve sağlık halihazırda bulunan iş sayısına 1 milyon daha ekleyip, 2025 itibariyle en büyük sektörler olacak. 3. Bussiness servisleri 1.5 milyon daha fazla iş yaratacak, bunun sonucu olarak da ikinci en büyük sektör olacak. Bu sıralamayı dağıtım, otel ve restoran bağlantılı işler izleyecek. 4. Üretim arenasında iş sayısı 600.00 daha düşerek 2 milyon olacak. Bu düşüş üretimi verimli bir şekilde arttıran teknolojik makinelere dayanıyor.
34 32 30 28 26 24 22 20 Jun 78 Jun 83 Jun 88 Jun 93 Jun 98 Jun 03 Jun 08 Jun 13 Jun 18 Jun 23 Source: ONS for historical data, PwC projections to 2025
Haziran 2016
| Londra Finans
19
Çıkarılan işçilerin birçoğu Dorset bölgesinde yaşadığından mevcut durum yerel ekonomiye bir yumruk niteliğinde oldu.
“Piyasada düşüş ve yenilgi an meselesi” Engin Faik Director Cornerstone Business Recovery
İ
ngiltere ekonomisi gündeminin en büyük etkenlerinden Avrupa Birliği referandumuna bir ay kala, maliye bakanı George Osborne ekonominin 1 senelik durgunluğa girebileceğini belirtti. Bir yanda Avrupa Birliği’nden çıkmanın (Brexit) sağlık hizmetleri (NHS) alanında ve gıda sektöründe büyük kriz açabileceği konuşulurken bir yandan ayrılma yanlısı olan kampanyalar ekonominin tam tersine düzeleceğini, Brexit karşıtlarının felaket tellalı olduğunu belirtmekte. Her hâlükârda, iş sahiplerinin şu gündem dâhilinde yapabilecekleri en mantıklı hareket, her ihtimale hazırlıklı olmak ve iş aktivitelerini en yüksek ve efektif düzeye çıkarmak olacaktır. Birleşik Krallığın en büyük perakendeleri bile, ekonomideki durgunluğa karşı duyarlı ve sistematik durumda, özellikle ticaret söz konusu olduğunda. BHS, gündemde işsizlik ve “işçiye gereksinim duymama” konusunda kalan en büyük isimlerden. Cornerstone Business Recovery tarafından yürütülen bir araştırmaya göre BHS’in Dorset bölgesindeki şirketinde 200’den fazla işten çıkarılma oldu. Çıkarılan işçilerin birçoğu Dorset bölgesinde yaşadığından mevcut durum yerel ekonomiye bir yumruk niteliğinde oldu. Bütün bu durumlarda karşımıza çıkan ortak tehdit alınabilecek yanlış kararlardan geçiyor. Gerek yöneticiler tarafından alınan bir karar olsun gerekse de üçüncü şahısların etkisi olsun, bu yanlış kararlar ileriyi ve tabii ki şimdiyi görememekten geçiyor. Bunlar borçlanma, HMRC’ye ödeme yapmakta gecikme ve/veya alacaklıya ödeme yapmakta gecikme/yapmama olabilir. Bütün bu senaryolardaki bir başka ortak
20
Londra Finans |
Haziran 2016
nokta da, yöneticilerin profesyonel muhasebe/fi nans danışmanlığı almıyor veya almak istemiyor olmaları. Cornerstone olarak, bu ve benzer senaryolarla karşılaşmamanız ve erkenden harekete geçerek potansiyel tehditleri ortadan kaldırmak için yıllardır süren tecrübemiz ve kalitemizle sizlere yardımcı olmaya hazırız. Az önce de bahsettiğimiz gibi, yapılan en büyük hata erkenden harekete geçmemek ve danışmanlık ihtiyacını atlamak olacaktır. Erken danışmanlığa başlama durumunda gelecekte sizi bekleyen fi nansal girintiler, para akışı ve durgunluk gibi senaryoları önceden görerek önlem alır, daha büyük tehlikelerden korunmanız sağlanır. Aynı zamanda HMRC gibi büyük alacaklar tarafından da saygınlığınız artmış olur. Cornerstone’dan Engin Faik, tam tescilli bir tasfi ye memuru olarak 25 senelik tecrübesinin de getirdiği profesyonellikle bireysel ve kurumsal danışmanlıkta birinci sınıf hizmet sunarak fi nansal gündeminizde her alanda yardımcı olmaya hazır. Eğer siz veya iş yeriniz benzer durumlardan yakınıyorsa, ücretsiz ve güvenilir servis için Cornerstone’a ulaşabilir, sorularınıza net cevaplar alabilirsiniz. Engin Faik Director Cornerstone Business Recovery e:efaik@cornerstonerecovery.co.uk t: 020 3793 3338 /020 7859 4609 f: 020 7900 6689/ 020 3793 3341 w:www.cornerstonerecovery.co.uk
136 Hertford Road Enfi eld Middlesex EN3 5AX
Engin Faik, LLB (Hons), MABRP, Solicitor
Haziran 2016
| Londra Finans
21
Finans Sektörünün ‘iyimserliği’ Azalıyor İngiliz Endüstri Konfederasyonu, ülkenin finans sektörüne ilişkin yatırımcı algısının son yıllardaki en sert düşüşünü yaşadığını açıkladı.
İ
ngiliz Endüstri Konfederasyonu (CBI) ülkenin finans sektörüne ilişkin yatırımcı algısının son yıllardaki en sert düşüşünü yaşadığını bildirdi. CBI ve PricewaterhouseCoopers (PwC) tarafından hazırlanan Finansal Hizmetler Anketi’ne göre İngiltere’de finans kuruluşlarının üst düzey yöneticileri arasındaki “iyimserlik” bu yılın ilk çeyreğinde son dört yılın en sert düşüşünü kaydetti. Toplam 104 finans kuruluşunun üst düzey yöneticisi ile yapılan ankete göre yöneticilerin sadece yüzde 14’ü geleceğe dair “iyimser” olduğunu belirtirken, katılımcıların yüzde 35’i ise “eskisine oranla daha az iyimser olduğunu” ifade etti. Ankete ilişkin değerlendirmede bulunan CBI Ekonomi Bölümü Direktörü Rain Newton Smith, “Çine’ dair endişeler, Brexit olasılığına ilişkin belirsizlikler orta-
ya ‘kusursuz bir fırtına’ çıkararak finansal hizmetler sektöründe iyimserliği yok etti.” dedi. PwC’nin İngiltere finansal hizmetler yöneticisi olan Kevin Burrowes ise, “Yılın ilk çeyreğine ilişkin anketimizin sonuçları finans sektörü üzerinde kara bulutların toplanmaya başladığını gösteriyor. AB referandumuna ve küresel ekonomiye ilişkin belirsizliklerin etkisiyle önümüzdeki çeyrek, finans sektörü için daha da zorlayıcı olacak.” ifadelerini kullandı. Başbakan David Cameron’ın, İngiltere’nin 1973 yılından beri sürdürdüğü AB üyeliğini referanduma götüreceğini ve ülkesinin AB’de kalmasından yana kampanya yürüteceğini açıklamasından sonra İngiliz siyasetinde hareketli günler yaşanıyor. Muhafazakar Parti, “Başbakanın yanında duranlar” ve “karşı çıkanlar” olarak ikiye ayrıldı.
Birleşik Krallık’ta AB referandumu 23 Haziran’da yapılacak ve halka “Birleşik Krallık AB üyesi olarak kalmalı mı, yoksa AB’den ayrılmalı mı?” sorusu yöneltilecek.
İngiltere’de Gelir Adaletsizliği Her Geçen Gün Artıyor
U
luslararası yardım kuruluşu Oxfam, İngiltere’nin son 15 yılda elde ettiği zenginliğin dörtte birinin, toplumun sadece yüzde 1’lik kısmını oluşturan ‘süper zenginlerin’ cebine gittiğini açıkladı. Merkezi Londra’da bulunan Oxfam, İngiltere’deki gelir adaletsizliğine ilişkin rapor yayımladı. Buna göre, İngiltere’de toplumun yaklaşık yüzde 1’ini oluşturan 600 bin zenginin toplam varlıkları, son 15 senede yüzde 79 artarak 2,4 trilyon sterline ulaştı. 2000 yılından bu yana İngiltere’deki toplam gelir artışının yaklaşık yüzde 26’sı, bu yüzde 1’lik kesimin cebine girdi. Ülkedeki bazı zenginler, fonlarını, vergi kaçırmak amacıyla farklı yasal
22
Londra Finans |
Haziran 2016
sistemlere sahip Cayman Adaları ve Bermuda gibi alternatif bölgelere aktarıyor. İngiltere vergilendirmede her yıl bu şekilde yaklaşık 5 milyar sterlin kaybediyor. Vergi kaçakçılarının dünyadaki çeşitli “vergi cennetlerinde” tuttukları fonların toplam hacminin, yaklaşık 170 milyar sterlin olduğu tahmin ediliyor. Oxfam Üst Yöneticisi Mark Goldring, rapora ilişkin değerlendirmesinde, “İngiltere’de nüfusun çok küçük bir kesiminin, ülkenin artan refahını tek başına silip süpürmesi doğru değil. Yoksullukla mücadele için artan refahın eşit şekilde paylaştırıldığından, herkesin adli bir pay aldığında emin olmamız gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Geleceğin işleri ve sektördeki trendler
2 Birleşik Krallık’ta kira depozitolarının en yüksek olduğu bölgeler açıklandı
7’si Londra’da N ational Private Tenans Organisation (İngiltere Kiracılar Organizasyonu) tarafından yapılan son araştırmaya göre ülkedeki kira depozito (letting fee) meblağlarının dağılımlarını belirten bir tablo oluşturuldu. Londra, York ve Manchester gibi kira gelir/gider oranlarının yüksek olduğu bölgelerde yoğunlaştırılan araştırmada kiracılar ve ev sahiplerinin gelir ve giderleri bölgelere göre karşılaştırıldı. Araştırma merkezinden Betsy Dillner, açıklamasında “kiralık ev bulma yarışı gittikçe artıyor, buna bir de emlakçıların varlığı katıldığında meblağlar oldukça değişebiliyor. Arada emlakçılar olmasa bile, kiralanan evi garantilemek (securing the room or the house) için gereken ön ödemenin meblağları bu 8 bölgede oldukça yüksek ” dedi ve devam etti: “Eğer bu depozito zorunluluğu olmasaydı, kiracılar işleri için daha düzgün ve rahat yarışabilirdi ve para birikimlerinden bir anda vazgeçmek zorunda kalmamış olurdu.” Dedi. Araştırma merkezi, depozito zorunluluğunun kaldırılmasına yönelik sunduğu anket için şimdiden 250,000 imza topladı.
Bölgeler şu şekilde sıralandı: 9. manchester Ortalama depozito: 307 GBP En yüksek depozito: 694 GBP 8. Camden, london Ortalama depozito: 345 GBP En yüksek depozito: 600 GBP 7. Ealing, london Ortalama depozito: 364 GBP En yüksek depozito: 694 GBP 6. Wandsworth, london Ortalama depozito: 368 GBP En yüksek depozito: 694 GBP 5. lambeth, london Ortalama depozito: 383 GBP En yüksek depozito: 663 GBP 4. York Ortalama depozito: 383 GBP En yüksek depozito: 663 GBP =2. Croydon, london Ortalama depozito: 435 GBP En yüksek depozito: 694 GBP =2. Bromley, london Ortalama depozito: 435 GBP En yüksek depozito: 694 GBP 1. Waltham forest, london Ortalama depozito: 461 GBP En yüksek depozito: 742 GBP
015 yılında İngiliz ekonomisi hız kesti. Buna karşılık iç pazar talebi hala büyümekte. Bu yavaşlamanın uluslararası bir boyutu var: Çin’deki ekonomik düşüş, Eurozone’daki belirsizlik, Rusya ve Brezilya’da süren ekonomik küçülme. PwC tarafından yayınlanan rapora göre önümüzdeki yıllarda GDP büyüme oranının 2.2-2.3’te olacağı öngörülüyor. Müşteri harcamaları ve yatırımlar bu rakamları mümkün kılan nihai etkenler olacak. Enfl asyon oranı geçtiğimiz yıllarda düşüktü. 2017 sonuna kadar %2’ye yükselmesi bekleniyor. Ekonomik yorumcular, ekonomik denge hakkında şüphelerini dile getirdiler. Buna karşılık Andrew Sentance müşteri harcaması ve ülkeye gelen yatırımlarla ekonominin olabildiğine stabil olduğunu iddia ediyor. Büyüme oranı %3’le G7 ülkeleri arasındaki en yüksek rakama ulaşmıştı. Fakat bu rakam 2015 itibariyle%2.2’ye indi. Ekonominin güçlü noktalarından birisi de tekrar toparlanma hızı. 2009’daki düşük noktadan sonra, hızlı bir şekilde toparlanmayı başardı. Önceki senelere göre düşük bir hızı yakalasa da G7 ülkeleri arasında hatrı sayılır bir yer aldı. Tüm bu nedenler global marketteki büyüme hızının düşmesine dayandırılabilir. GDP dünya oranı sıralamasında Japonya’dan sonra dördüncülüğe yerleşmiş durumda. Enfl asyon oranıysa global marketle senkronize bir şekilde 2015 yılı itibariyle çok düşüktü, fakat önümüzdeki yıllarda tekrardan artması bekleniyor. Raporda iç ekonomik dağılıma da değinildi. Dominant eğilim servis sektöründeki büyük artış oldu. Tüm ekonominin %80’ini temsil eden servis sektörü, son dönemlerde artışını sürdürüyor. Buna karşılık üretimde çalışanların oranı %10’un altına düşmüş durumda. İş imkanının 2015’e kadar 37 milyon’a çıkması bekleniyor. Eğitim ve sağlık sektörleriyse
çalışan sayısına 1 milyon daha ekleyerek en büyük servis olma yolunda ilerliyor. Üretim sektörü 2025 yılı itibariyle 600.000 işçi kaybederek 2 milyon’a ulaşması bekleniyor. Bu üretimin azalması anlamına gelmiyor. Makineleşme ve teknolojinin devreye sokulmasıyla işçi gücüne ihtiyaç azaldı. 150.000 iş önümüzdeki senelerde kaybedilebilir. Bu kayıpların da kamu, sosyal güvenlik ve defans alanlarında olması bekleniyor. Yayınlanan rapor büyümenin yavaşlaması konusuna nedensel de yaklaştı. Çok aktif olmayan müşteri harcamalarının neden olarak gösterildiği araştırmada, yükselen ev fi yatları, yüksek enerji ve yemek fi yatlarının müşterilerin para harcamasını engellediği iddaa edildi. Buna rağmen 2013 yılından sonra pahalılığın biraz olsun düşmesiyle tüketim tekrardan yükselişe geçti. Böylece ekonomi tekrar denge kazandı, fakat geleceğe dair en büyük risk bu dengenin çok sürmeyecek olması olarak gösteriliyor. Özellikle çok düşük faiz oranları bu olasılığı pekiştiriyor.Rapor dikkatli olmak kaydıyla İngiliz ekonomisi hakkında iyimser bir tablo çiziyor. PWC KİmDİr? Pwc toplumda güven sağlamak ve önemli problemlerin çözümünde istatistiksel destek oluşturmak amacıyla kurulan bir örgüttür. Birden fazla fi rmanın ortaklaşa başlattığı bir örgüt olan Pwc 157 ülkede danışmanlık servisi vermektedir.
Haziran 2016
| Londra Finans
23