EEN KWESTIE VAN BELEVING

IN EARLINE MAGAZINE PUBLICEERDEN WE EEN ARTIKEL

VAN KLINISCH NEUROPSYCHOLOOG EN CONSULTANT

GELUIDSBELEVING OLAV WAGENAAR, GETITELD ‘EEN KWESTIE VAN BELEVING’, WAARIN DE ERVARING VAN OORSUIZEN CENTRAAL STAAT. WIJ VROEGEN JUDITH VEEN, EIGENAAR VAN HEART2HEAR, NAAR HAAR VISIE OP GELUIDSBELEVING. DIT ARTIKEL SCHREEF JUDITH SPECIAAL VOOR EAR@LINE.

Geluid zal iedereen op verschillende wijze beleven. Een open deur? Wellicht. Maar weet je ook waar dit mee te maken heeft? Waardoor de beleving van geluid verschillend wordt ervaren? Allereerst heeft dit te maken met de omgeving waarin je bent. Is het een veilige omgeving? Met andere woorden voldoen de inrichting en de activiteiten aan jouw verwachting? Is het voorspelbaar? En heb jij de controle over het geluid? Een simpel voorbeeld is de radio terwijl je werkt.

Als jij ‘m aanzet op je favoriete zender met de bedoeling een saai klusje te veraangenamen, is dat een heel andere ervaring dan wanneer je collega de radio zonder overleg aanzet terwijl jij geconcentreerd werkt. Ook al is het op jouw favoriete zender.

Soundscape

Wat ook van invloed is op de beleving, is de oorsprong van geluid. Over het algemeen worden geluiden uit de natuur, zoals het tikken van de regen, een bruisende waterval of het breken van de zeegolven, geassocieerd met en beleefd als ontspanning. En de geluiden die veroorzaakt worden door dieren kunnen een gevoel van nabijheid en verbondenheid geven. Afhankelijk van eerder opgedane ervaring kan die beleving veranderen. Denk maar eens aan een blaffende hond. Is jouw ervaring een blaffende hond die al kwispelend niet kan wachten totdat je dichterbij bent om te aaien, te spelen en te stoeien? Of heb je een ervaring met een blaffende hond die op je af kwam en begon te grommen?

In het laatste geval kan de beleving emoties zoals angst of stress oproepen. En in het eerste voorbeeld zal de blaffende hond mogelijk emoties oproepen zoals vertedering, blijdschap of plezier.

Dan heb je ook nog geluiden die veroorzaakt worden door of geassocieerd worden met het menselijk handelen. Hierbij kun je denken aan het geluid van een vliegtuig, telefoon of lift. Eenvoudigweg zou je kunnen zeggen dat het geluid door de mens wordt waargenomen in de akoestische omgeving. Dit wordt ook wel soundscape genoemd, een geluidslandschap.

Boem Boem

Je kunt ook spelen met de beleving van geluid. Dat doet Philip Vermeulen met zijn indrukwekkende installatie

Boem BOem in museum Voorlinden.

Boem BOem is een percussie-instrument van monumentale proporties, waarmee Vermeulen verschillende speelse composities laat horen. De akoestische installatie bestaat uit twee opgevoerde tennisbalmachines die een stroom ballen met een meedogenloze snelheid tegen twee houten klankkasten laat knallen. We hebben het hier over een snelheid van zo’n 150 kilometer per uur. Hij speelt daarbij met het spanningsveld tussen verleiding en angst, met de instinctieve drang tot zelfbehoud én zelfvernietiging. Je kunt aan de zijkant staan of juist tussen de vuurlinies van de twee tennisbalmachines. Daar kun je het geweld en het geknal van de tennisballen het meest intens ervaren. En dat wilde ik. Het meest intens ervaren! Dus ging ik tussen de vuurlinies van de twee tennisbalmachines staan. Maar zelfvernietiging heeft bij mij wel een grens; vooral als het gaat over mijn gehoor. En daarom draag ik gehoorbescherming. Het museum bood gehoorkappen aan bij de ingang van de ruimte.

En toch droeg niet iedereen gehoorbescherming. ‘Wat gek’, dacht ik nog. Met zo’n introductie over snelheid, kracht en vernietiging.

Een Kwestie Van Beleving

Het bordje bij de deur gaf het volgende aan:

VEILIGHEIDSMAATREGELEN is: ‘de emotionele ervaring van het hier en nu’.

• Kinderen onder de 12 jaar zijn alleen toegestaan onder begeleiding van een volwassene.

• Houd kleine kinderen aan de hand.

• Volg altijd de instructies van onze medewerkers.

• Blijf in de aangewezen vakken (let op: een bal kan incidenteel afwijken).

• Gebruik gehoorbescherming indien gewenst.

Alhoewel dat een cirkelredenering lijkt - want wat is dan ervaring? brengt ons dat toch een stapje verder, want een emotionele ervaring kan positief, neutraal of negatief zijn. Beleving is echter niet louter een aan- of afwezigheid van een emotie.

Het staat op zijn minst in samenhang met een gedachte of interpretatie (cognitie) en, niet onbelangrijk: met het lichaam.

Volgens een, eind jaren 80, gepubliceerd neurocognitief model van emotionele gewaarwording (Lane, 1987, 1990) dat 5 niveaus van emotionele verwerking onderscheidt, is het lichaam de eerste noodzakelijke stap in het ontstaan van een beleving. De beleving ontwikkelt met het individu van een onbewuste emotionele verwerking (waarbij men dus enkel bewust is van lichamelijke sensaties of ‘spanning’; niveau 1) naar een steeds bewustere emotionele ervaring. Niveau 2 zou dan een gedragsmatige uiting zijn van die lichamelijke spanning: toenadering van, of verzet tegen het aangename of onaangename, maar nog zonder bewuste, verbaliseerbare emotionele argumenten. Op het hoogste niveau 5 zou men in staat zijn tot fijnzinnige differentiatie in emoties van zichzelf én anderen en zelfs verschillende emoties tegelijkertijd kunnen ervaren. Let wel: Alleen op niveau 5 kan de beleving worden gemanipuleerd van negatief naar neutraal of positief (of vice versa). Dat is klinisch relevant. In de dagelijkse praktijk hebben we helaas

Ik realiseer me nu dat bezoekers niet weten wat ze kunnen verwachten. Ze bevinden zich in de rustige en veilige omgeving van Museum Voorlinden. En gaan dan naar een belevenis die spannend is volgens de folder en het bordje bij de deur. Maar ze weten niet wat ze daarvan moeten verwachten. Goede voorlichting is hierbij essentieel zodat mensen controle kunnen hebben over de geluidservaring en hun gezondheid. Zoals het dragen van oordoppen met carnaval. Daar is door de media welverdiend aandacht aan besteed met positief resultaat.

In die zin was het wel raar dat de deur werd gesloten nadat iedereen welkom was geheten. Pas hierna zetten de kunstenaar en de medewerkers van het museum de gehoorkappen op terwijl de bezoekers eenmaal binnen dit niet meer kunnen. Als je het mij vraagt weegt gezondheid zwaarder dan de fascinatie over beleving van geluid. Dus Museum Voorlinden: iedereen ontvangt gehoorbescherming en draagt deze tijdens de fantastische beleving van geluid door Philip Vermeulen.

Lees Hier Het Interview

U Hebt Het Goed Gehoord

DE GOED HOOR-WEKEN 2023 ZIJN EEN FEIT!

IN 2022 IS OPTITRADE RETAILGROEP IN SAMENWERKING MET LOYALTY LAB EN JILL MARKETING GESTART MET LANDELIJKE CAMPAGNES VOOR ZELFSTANDIGE AUDICIENS. DE REDACTIE VAN EARLINE GING IN GESPREK MET PIM FÖSTER, DIRECTEUR OPTITRADE RETAILGROEP, OVER HET BELANG EN DE KRACHT VAN DE JUISTE MARKETING ÉN OVER DE GOED HOOR-WEKEN DIE IN MEI 2023 VAN START GAAN.

“Voor zelfstandige audiciens is het moeilijk om op te boksen tegen de marketingslagkracht van de ketens. Dankzij collectieve marketingbudgetten en een team dat zich daarmee bezig kan houden, kunnen ketens zich duidelijk profileren en positioneren in hun verzorgingsgebied. Het is niet zo dat zelfstandige audiciens niet zouden willen investeren in marketing, maar het ontbreekt hen vaak aan de tijd en kennis om dit op een effectieve manier te doen. Onze missie is zelfstandige audiciens het zo gemakkelijk mogelijk maken, door hen direct in te laten stappen in een marketingcampagne die lokaal inzetbaar is, maar een landelijke uitstraling heeft. Onze GOED HOOR-campagne is gericht op zowel het werven van nieuwe klanten als het uitnodigen van bestaande klanten om langs te komen voor een controle”, legt Pim Föster uit.

www.optitrade.nl/goed-hoor-weken