kijk anders naar beeld instructieboek + beeldbank
k j k i s r e and r a n a ld e e b
INSTRUCTIES
TIPS
BEELD
jouw boek
k i j k anders n a a r b e e l d Dit boek geeft je de nodige tips en aanwijzingen die je nodig hebt om fotografisch beeld analoog te bewerken voor een ander inzicht. Als student aan de kunstacademie leer je anders kijken naar bestaand beeld. De nadruk ligt op analoge beeldbewerking omdat dit je beter laat nadenken en analyseren vanuit de kern van een beeld. Deze instructies en tips kunnen je helpen dit kritisch toe te passen. Je maakt en zoekt je eigen beeld, vertaald het door middel van een ingreep en dat levert weer een nieuw beeld op. Deze beelden kunnen worden gebundeld tot een nieuw boek, jouw eigen beeld boek. Succes.
DOOR: LOES CLAESSENS
inhoud Waarom Waarom is analoog beeldbewerken goed voor jou? 7 Semiotiek Kort over beeldanalyseren: denotatie, connotatie 9 Stap 1 - Verzamel beeld 13 Verzamel 15 Tips 17 Voorbeelden 21 Stap 2 - Ingrijpen in beeld 25 Ingrepen 27 Kijktips 29, 37 Voorbeelden 32, 40 Inspiratie 42 Stap 3 - Het beeld benoemen 45 Benoem 47 Voorbeelden 48 Voorbeelden/Bewerkingen
In het boek zitten telkens voorbeelden van bewerkingen uitgevoerd door diverse personen als inspiratie en hulp 48 t/m 61
Knip & Plak
Gebruik het papier om op te schrijven en je beeld te plakken
63
Beeldbank
In deze bijlage zit verzameld beeld volgens de stappen van het boek, dit kan je gebruiken voor je beeldbewerking 75
05
ANDERS KIJKEN DOOR MIDDEL VAN: 1 analyse kritiek 2 verandering manipulatie metamorfose 3 referentie ander beeld 4 redeneren connotatie dennotatie
06
waarom FOTOGRAFISCH BEELD ANALYSEREN EN ANDERS BEKIJKEN KAN JE HELPEN OM UIT DE SLEUR VAN AANNAMENS, REFERENTIES EN CONNOTATIES TE KOMEN. MET DEZE INSTRUCTIES EN TIPS KIJK JE LANGER NAAR BEELD EN KOM JE STEEDS MEER TE WETEN OVER HET BEELD DOOR MIDDEL VAN DE ANALYSE. DOOR BEELD TE VERANDEREN MET BEHULP VAN VERSCHILLENDE INGREPEN VERGEET JE HET BEELD WAT JE HAD EN KOM JE OP NIEUWE INZICHTEN EN INTERESSANTE CONCLUSIES DIE JE ANDERS LATEN DENKEN EN OORDELEN. Beeldmanipulatie kan helpen je een ander zicht te geven op bestaande dingen, je mening te be誰nvloeden, en je daardoor te laten analyseren op een manier die je voorheen nooit gebruikte. Dit is als student aan een kunstacademie erg belangrijk want zo kan je op een ander niveau nieuw beeld maken en ontwerpen. Haal meer uit wat je ziet, analyseer op een ander niveau, bekijk door een andere bril, benader beeld met een ander principe. Analoge beeldbewerking is goed als beginnend beeldanalist omdat je dan beter leert nadenken en alle stappen bewuster neemt. Je kijkt meer naar de kern van een beeld en dus de inhoudelijke betekenis. Ook wordt je niet afgeleid door eenvoudige digitale ingrepen waarbij je niet ziet wat er nou precies gebeurt.
07
Semiotiek: In het moderne leven worden we overspoeld door visuele boodschappen: krantenfoto’s, reclames, nieuwsbeelden. Wij zijn gewend zulke beelden kunnen op te vatten als tekens, waarmee betekenissen worden overgedragen. De mechanismen die ten grondslag liggen aan die betekenisoverdracht zijn het studieobject van de semiotiek (ook wel semiologie genaamd). Semiotiek houdt zich bezig met theorievorming over tekensystemen en de systematische analyse van tekens en heeft in de 20ste eeuw toepassing gevonden in de meest uiteenlopende gebieden.
08
semiotiek I Het woord semiotiek is belangrijk als het gaat om het analyseren van een beeld. Het is de wijze van interpreteren waarbij de relatie tussen het beeld/de tekst en de lezer/kijker centraal staat. Het gaat niet over het maakproces, maar over het kijkproces. Dit is dus een manier van analyseren van beeld. Dit boek gaat voornamelijk over het analoog ingrijpen in beeld maar ook deze stap is een onderdeel om dit goed uit te voeren. OOK HET BEGRIP DENOTATIE EN CONNOTATIE WORDEN UITGELEGD. Hieronder staan enkele interessante BRONNEN met betrekking tot semiotiek. 20e Eeuw Roland Barthes Charles Saunders Peirce Ferdinand de Saussure Umberto Eco John Berger Hedendaags Hans Aarsman Rudy Kousbroek Erik Kessels Anke Goumans
09
CONNOTATIE DENOTATIE
10
semiotiek II Denotatie en Connotatie
Denotatie betreft de verwijzende, letterlijke vertaling van een teken/beeld. Het is niet meer dan benoemen wat je ziet in een teken. De connotatie heeft betrekking op de manier waarop het teken ge誰nterpreteerd wordt. Dit vereist kennis over wat je al weet van dat teken, je kan het vergelijken met associatie. Als het bekent is heb je vaak al een idee over het beeld en een mening. Dit valt allemaal onder connotatie. Het is anders gezegd de diepere betekenis in een beeld aan de hand van gevoelswaarde en kennis bij het interpreteren van het beeld. Voorbeeld: Een foto van een Barack Obama:
Denotatie: Connotatie:
Een licht gekleurde zakelijke man rond de 50 jaar oud Barack Obama, huidige president van Verenigde Staten van Amerika
11
STAP 1
p
e
n
Beeld verzamelen / Kiezen uit bijlage
p
STAP 2
a
Ingrijpen in het beeld
t
s
STAP 3 Het beeld benoemen
12
s t a p 1 verzamel b e e l d
1 p a t s
Deze tips zorgen ervoor dat je beeld verzameld zonder een zoekrichting of doel, waardoor je een variĂŤrende beeldbank creĂŤert, wat een interessantere beeldanalyse opleverd.
14
beeld Fotografeer De eerste 5 objecten in een straal van 1 meter Je kledingkast, je koelkast, je bureaulade De eerste 10 afbeeldingen die je vind om je heen 20 mensen op straat, in het openbaar vervoer Lopend elke minuut een object van gekozen kleur
LOCATIE Woonplaats, werkplek, dichstbijzijnde markt, bioscoop, restaurant, cafĂŠ, bibliotheek, kledingwinkel, warenhuis, openbaar vervoer, supermarkt
RICHTING 2e 1e 7e 3e 9e 15 4
verdieping rij/schap van rechts kast/rek schap van beneden boek/object wat begint met een (kies letter) afbeeldingen in dat boek/object fotograferen verschillende foto’s vanaf die plek (bijv. plafond, grond, ingang, mensen)
Tips: Gebruik voor de getallen jouw eigen of iemand anders zijn/haar:
geboorte datum maand geboorte datum dag laatste cijfer geboortje jaar
15
16
s
t
a
p
1
t i p s Hoe genereer je een database aan interessante beelden?
VERZAMEL ALTIJD: Flyers Folders Beelden van internet Mislukte foto’s Pasfoto’s Fotoboeken Foto’s van een specifiek object Foto’s van een specifiek persoon Foto’s van een specifieke locatie Ansichtkaarten Negatieven/dia’s Zelfportretten (foto/tekening) Verzamel elkE Dag: 1 advertentie 1 flyer/folder 1 pasfoto/portret 1 kaart 1 cover van tijdschrift 1 foto van krantenartikel 1 screenshot van tv/film 1 screenshot van je computer/ laptop 1 foto van je bed
FOTOGRAFEER ELKE DAG: Jezelf Je voeten Je vriend/vriendin/huisdier Je eetplek Je werkplek Je slaapplek Je reis
17
p
l
a
k
v
e
r
z
a
m
e
l
20
v
o
o
r
b
e
e
l
d
e
n
voorbeeld
21
p
l
a
k
v
e
r
z
a
m
e
l
STAP 1
p
e
n
Beeld verzamelen / Kiezen uitbijlage
p
STAP 2
a
Ingrijpen in het beeld
s
t
STAP 3 Het beeld benoemen
24
s t a p 2 ingrijpen i n h e t b e e l d
2 p a t s
Deze ingrepen zijn voorbeelden hoe je beeld kan veranderen waardoor je het anders bekijkt. Je kan zelf kiezen welke je toepast en hoeveel.
26
ingrepen Ingreep 1 ANALYSEER - Waarom, beschrijf kort waarom deze afbeelding volgens jou is gemaakt - Geef een negatieve omschrijving - Geef een positieve omschrijving - Omschrijf voor zover het lukt: ‘wie/wat/waar/wanneer/hoe’ (door wie, voor wie, wie staat erop? wat voor reden/object, locatie, wanneer, hoe is het gefotografeerd hoe is het tot stand gekomen? Ingreep 2 VERANDER - Vorm (totaal, of een kader) - Kleur(en) - Compositie: verplaats onderdelen in beeld - Structuur en/of locatie waar het beeld zich bevind - Achtergrond (context) Ingreep 3 Refereer Zoek beelden waarmee je het refereert, zowel inhoudelijk als uiterlijk Voeg beeld(en) toe in het beeld Ingreep 4 Redeneer Vervang in het beeld het onderwerp Verplaats in het beeld de locatie Verander de reden/het doel van de foto
27
2 p a t s
Deze kijktip is een hulpmiddel om gedetailleerd naar beeld te kijken en nieuwe beelden in het beeld te ontdekken. In de omslag zit ook een ‘kijk sjabloon’ die je over beelden kan leggen om ze beter te analyseren.
28
kijktip
VERANDER
v
o
o
r
b
e
e
l
d
e
n VERANDER
32
REFEREER
33
v
o
o
r
b
e
e
l
d
e
n VERANDER
34
REDENEER
35
2 p a t s
Deze kijktip is een hulpmiddel om anders naar beeld te kijken door vervorming. Probeer het uit en kijk wat je ziet, omschrijf en/of fotografeer dit.
36
kijktip
v
o
o
r
b
e
e
l
d
e
n REFEREER
40
VERANDER
41
42
i
n
s
p
i
r
a
t
i
e
B e e l d v e r z a m e l e n / K i e z e n u i t b i j l a g e
p
e
n
S TA P 1
s
t
a
p
S TA P 2 I n g r i j p e n i n h e t b e e l d S TA P 3 H e t b e e l d b e n o e m e n
44
s t a p 3 h e t b e e l d benoemen
3 p a s
t
Een niet te vergeten interessante stap na het beeld bewerken is om je beeld opnieuw te gaan analyseren. Wat heb je gedaan? Wat zijn overeenkomsten? Voeg bij elkaar passende beelden samen en creĂŤer zo nieuwe categorieĂŤn en een nieuwe beeldbank en misschien wel een nieuw boek.
46
benoem Analyseer opnieuw Bekijk al je beeld en maak groepen aan de hand van: De ingrepen Invloed van begin analyse Verandering Referentie Redenatie of Nieuw gevonden groepen Herformuleer Hoe noem je deze resultaten van ingrepen? Categoriseer Maak categorieĂŤn door de beelden samen te voegen achter elkaar. Betitel je beeldbank/boek Geef je beeldbundel een passende titel Schrijf een analyse over de nieuwe bevindingen.
EXTRA Inspireer anderen! Locatie Bedenk een plek waar jouw beelden/boek tot zijn recht komt. Waar gaat de doelgroep het lezen en eventueel opnieuw uitvoeren?
47
v
o
o
r
b
e
e
l
d
e
n VERANDER
48
49
v
o
o
r
b
e
e
l
d
e
n VERANDER
50
51
v
o
o
r
b
e
e
l
d
e
n VERANDER
52
53
v
o
o
r
b
e
e
l
d
e
n VERANDER
54
REDENEER
55
v
o
o
r
b
e
e
l
d
e
n VERANDER
56
57
v
o
o
r
b
e
e
l
d
e
n VERANDER
58
59
v
o
o
r
b
e
e
l
d
e
n VERANDER
60
61
k n i p & p l a k
k
n
i
p
&
p
l
a
k
k
n
i
p
&
p
l
a
k
k
n
i
p
&
p
l
a
k
k
n
i
p
&
p
l
a
k
k
n
i
p
&
p
l
a
k
a
n
a
l
y
s
e
beeld b a n k
Dit boek geeft je de nodige instructies en tips om analoog in te grijpen in fotografische beelden. Door deze ingrepen kan je beeld manipuleren en veranderen en dat geeft je een nieuw inzicht wat kan leiden tot interessante conclusies die je voorheen nooit had. Je haalt meer uit wat je ziet, je analyseert op een andere niveau, bekijkt vanuit een ander perspectief en benaderd beeld met een ander principe.