ledenblad
01 2012
scheids. be
INHOUD 1 foto’s cover: www.facebook.com/Fotograaf.Jiri.Bergs
2 inhoud cognitieve gedragstherapie
3 jonge scheids droomt al van eerste klasse
4 KBVB gaat tv-beelden gebruiken colofon
5 overleden scheids uitgenodigd voor interlands in topvoetbal kan je je twijfels niet uiten
6 einde van de heren scheidsrechters
7 Argentijnse gevangenen worden scheidsrechter UEFA degradeert Gumienny
8
Cognitieve gedragstherapie bij scheidsrechters in het Belgisch voetbal Ik ben Mathias Van Acker, laatste jaarstudent van de opleiding Bachelor in de Toegepaste Psychologie aan de Howest te Brugge. Voor mijn laatste jaar moet ik een bachelorproef maken. Mijn onderwerp gaat over cognitieve gedragstherapie bij scheidsrechters in het Belgisch voetbal. Het doel van mijn Bachelorproef is om scheidsrechters beter te wa p e n e n t e g e n n e g a t i e ve kritiek en tegen het maken van "fouten". Hierbij had ik graag een enquete afgenomen van zoveel mogelijk scheidrechters. Liefst van de verschillende niveaus (van jeugd tem JPL). Kan U mij helpen met het bereiken van zoveel mogelijk scheidrechters? Anderzijds zou ik U nog iets willen vragen. Is het mogelijk om informatie op te zenden met betrekking tot psychologische begeleiding die scheidsrechters de dag van vandaag krijgen. Dan denk ik aan initiatieven rond nabesprekingen, work-shops/ cursussen, effectieve begeleiding, en dergelijke meer. Kortom psychologische begeleiding. Hopend op een positief antwoord. REACTIES kan u sturen naar: info@scheids.be
mooie Frank 2/8
Jonge scheids droomt al van eerste klasse DE APPEL VALT NIET VER VAN DE BOOM
De vader, grootvader en ooms van Stef Theuwissen hanteerden allemaal het fluitje. Stef heeft nu ook de microbe te pakken en floot zondag de wedstrijd Godsheide-Kuringen. Zijn pa Eric was er grensrechter.
Stef was amper vijf jaar toen hij al tussen de lijnen liep bij LutlommelVV, waar ook zijn pa was aangesloten als scheidsrechter. Tot zijn 15de speelde hij voetbal en toen gaf hij er de brui aan. Toen wist hij zeker wat hij wou, en dat verraste niemand: scheidsrechter worden. Hij volgde de nodige cursussen en de examens legde hij telkens met succes af. Zijn debuut kwam er op Lindelhoeven. Snel had hij de microbe helemaal te pakken en nu werkt hij hard om zijn droom waar te maken. Als 17-jarige floot Stef vorig seizoen in vierde Provinciale zijn eerste wedstrijd. Vader Eric was verwonderd over de manier waarop hij die wedstrijd in goede banen had geleid. Nu als 18-jarige promoveerde hij dit seizoen naar derde provinciale. Leergierig als Stef is weet hij zich op elke wedstrijd voor te bereiden. Daarom kijkt hij ook altijd uit naar de dinsdagavond trainingen voor scheidsrechters. Daar voelt hij zich in zijn sas en hij is niet bang van een inspanning.
D-day Onlangs was het voor hem dan ook D-day. Hij mocht de wedstrijd Godsheide-Kuringen in derde provinciale leiden, terwijl vader Eric er actief was als grensrechter.' 'De partij verliep prima en zonder problemen. De drie gele kaarten waren terecht. Ik kreeg felicitaties na de wedstrijd en dat doet je wel wat. Papa had aan de rust een beetje bijgestuurd en gezegd dat ik op bepaalde dingen moest letten.'
'Dat mag een jongensdroom zijn, maar ik heb er alles voor over om het zover mogelijk te schoppen. EĂŠn zaak is voorlopig zeker: als pa er na dit seizoen een punt achter zet wegens wat fysieke ongemakjes, is hij verzekerd van de opvolging en heb ik er wellicht een supporter en chauffeur bij.' 'Ik heb nog een rijbewijs en moet al eens op ma of opa een beroep doen voor de verplaatsingen. Dus: mijn volgende opdracht is zo snel mogelijk een rijbewijs te halen.'
'In vierde Provinciale zijn er geen grensrechters en dan heb je alles zelf in handen, maar in derde niet. Daar moet je constant je grensrechters in het oog houden. Dit was mijn vijfde wedstrijd in derde dit seizoen en het smaakt naar meer.' 'Toch weet ik dat ik nog ontzettend veel te leren heb. Mijn doelstelling is om volgend jaar tweede provinciale te halen, als alles meezit. Als scheidsrechter moet je ambitieus zijn en daarom droom ik ervan ooit door te stoten naar eerste nationale.' 3/8
voetbalbond gaat tvbeelden gebruiken om agressie op het veld tegen te gaan
Het bondsparket van de Koninklijke Belgische Voetbalbond KBVB start vanaf de volgende speeldag in de Pro League (14-15 januari) met het analyseren van de wedstrijdbeelden van alle wedstrijden die op tv worden uitgezonden. Op die manier wil het bondsparket overtredingen bestraffen die aan het oog van de scheidsrechter ontsnapten. Dat meldden de Pro League en de KBVB maandag in een gezamenlijke mededeling. De scheidsrechter en zijn assistenten kunnen niet alles zien wat er op het veld gebeurt en het valt nog al te vaak voor dat er overtredingen gebeuren die niet opgemerkt en dus ook niet bestraft worden. Tot nu toe maakte het bondsparket slechts sporadisch gebruik
van de tv-beelden om achteraf nog een speler te sanctioneren. Om die willekeur tegen te gaan, vroegen de eersteklassers zelf tijdens de raad van bestuur van de Pro League om de systematische analyse van de wedstrijdbeelden in te voeren. 'Acties van agressie die niet door de scheidsrechter werden opgemerkt tijdens de wedstrijd zelf, zullen vanaf nu op een systematische manier door het bondsparket beoordeeld worden. Met ingang van volgende speeldag zal het bondsparket elke wedstrijd die op tv wordt uitgezonden volledig analyseren, net als de samenvattingen van desbetreffende wedstrijden.' 'Elke actie waarbij de fysieke integriteit van de tegenspeler geschaad wordt, en die niet door de scheidsrechter tijdens de wedstrijd zelf werd beoordeeld, zal gemeld worden. Daarnaast zullen ook de scheidsrechtercontroleurs die op de wedstrijd aanwezig zijn direct of indirect het bondsparket informeren indien ze van dergelijke acties getuige waren', luidde de mededeling.
scheids.be ofo l o c
n
ledenblad 01/2012 - januari 2012 - vu hans.schepens@scheids.be
LID WORDEN Wenst u lid te worden van scheids.be, dan heeft u keuze uit de volgende drie mogelijkheden: ‣Brons (GRATIS): Je ontvangt 12 keer per jaar een e-mail met een Pdf-versie van scheids.be. ‣Zilver (15 €): Je ontvangt 12 keer per jaar via de post een zwart-witversie van scheids.be. ‣Gold (25 €): Je ontvangt 12 keer per jaar via de post een fullcolorversie van scheids.be
4/8
nieuw buiten s land
Overleden scheidsrechter uitgenodigd voor interlands De wereldvoetbalbond FIFA heeft een pijnlijk fout gemaakt. De organisatie selecteerde Auwalu Barau als scheidsrechter voor enkele internationale duels in 2012, maar de man blijkt al overleden te zijn. De Nigeriaanse scheidsrechter werd eerder dit jaar door zijn land voorgedragen voor de FIFA omdat men hoopte dat Barau zou genezen van een ziekte. De onfortuinlijke ref overleed echter. Op de dag van zijn dood zette de FIFA echter Barau op de lijst van internationale FIFAscheidsrechters. Nigeria mag echter geen vervanger meer selecteren voor Barau volgens de regels van de FIFA.
Jef Brouwers sportpsycholoog komt terug op de mislukte zelfmoordpoging van een lijnrechter. In Zuid-Afrika, waar hij met de Belgische hockeyploeg op stage is, kreeg sportpsycholoog Jef Brouwers telefoon van Robert Jeurissen na de mislukte zelfmoordpoging van een lijnrechter. Dat gebeurde voor de aftrap van de wedstrijd TubekeBrussels in tweede klasse. “Dit incident is een samenvatting van excessen in het leven van één persoon, niet van een systeem dat vierkant loopt”, duidt de 66-jarige voormalige scheidsrechter die al jaren samenwer kt met de Belgische scheidsrechters. Brouwers vindt dat de centrale scheidsrechterscommissie goed bezig is, zelfs een voortrekkersrol speelt in de wereld. “Met pedagoog Chris Bellon hebben ze een goeie manager voor de scheidsrechters. Hij werkt goed samen met Robert Jeurissen. Binnenkort komt er extra begeleiding vo o r d e i n t e r n a t i o n a l s e n d e scheidsrechters die promoveren van derde naar tweede en van tweede naar eerste, en wordt er gezocht naar
Jef Brouwers: In topvoetbal kan je je twijfels niet uiten
mensen die de waarnemers in de provincies kunnen begeleiden.” “Dit incident heeft niets met voetbal te maken, maar vooral met de grote chaos in het leven van die man. Voetbal is niet de oorzaak geweest van wat hij wilde doen. Hij heeft wel gebruikgemaakt van het debat dat de laatste weken in en rond het voetbal hangt, en van het incident met de Duitse scheidsrechter. Hij heeft het medium voetbal en de mediabelangstelling gebr uikt om a a n d a c h t t e v r a g e n vo o r z i j n persoonlijk probleem. Bij kopieergedrag krijg je ideeën via de buitenwereld, maar de kiem ligt elders.” Dat zo’n man zijn probleem niet vooraf besprak met zijn collega’s in de kleedkamer, vindt Brouwers logisch. “Ik denk niet dat scheidsrechters hun zwakheden bespreken met collega’s. Er is heel veel concurrentie. In het topvoetbal kan je sowieso je twijfels niet uiten, daar moet je sterk zijn. Het is net hetzelfde als voor CEO’s in bedrijven: it’s lonely at the top, en het wordt er steeds eenzamer. Op die plaats heb je nog weinig mensen die je kan vertrouwen. Je hebt een relatie nodig met iemand die met kennis van zaken het probleem screent. Dat is wat ik al jaren doe. Ik zie wel in mijn beroep dat de toppers het langst wachten met de screeningtesten. Hoe beter ze hun zwakheden kunnen verbergen, hoe meer ze zichzelf in de problemen brengen. Ik heb anderzijds mensen gezien, ook scheidsrechters, die, net omdat ze makkelijker hun problemen komen voorleggen en met mijn opmerkingen iets doen, verder geraakt zijn dan men hen ooit had voorgespiegeld.” “Alleen is het aan de individuele scheidsrechters zelf om naar mij toe te stappen”, zegt Brouwers. “Bij de algemene sessies krijgen ze mijn kaartje, maar ik dring me niet op.” Dat 5/8
men het vaak niet doet, heeft te maken met macht. “Een scheidsrechter is gedurende 90 minuten de machtigste man op het terrein. Macht is prettig, en als je iets prettig vindt, kan je daar te veel van gebruiken. Tot je met een andere macht geconfronteerd wordt waar je geen impact op hebt: die van de quoteringen, bijvoorbeeld, en dan heb ik het niet over de cijfers in de pers, maar over de interne quoter ingen die beslissen over promotie en degradatie bij scheidsrechters.”
Einde van de heren scheidsrechters
De grootste verandering zit 'm in de scheidsrechter zelf! Hij wordt vervangen door de huidige vierde man. Die kijkt alleen maar op de monitor. Vier camera's bestrijken het hele veld. Hij bekijkt razendsnel herhalingen. Als het moet drukt hij op een knop en klinkt er een fluitje vanuit de stadionspeakers. Desnoods spreekt hij door een microfoon of het een directe vrije trap is of een indirecte vrije trap. En als de wedstrijd inclusief alle extra tijd is afgelopen, klinkt de fluit opnieuw vanuit de stadionspeakers.
De scheidsrechter heeft zijn langste tijd gehad. De revolutie werd zichtbaar met de laatste knieval van Sepp Blatter. Omdat de vijfde en zesde man meer dan frequent kou stonden te lijden op die vermaledijde achterlijn, ging Blatter overstag en kondigde aan dat camera's op de achterlijn geen taboe meer waren. Maar als de camera's eenmaal op de doellijn staan gericht, blijft het daar niet bij. Dan gaan we ons afvragen of ze ook op de zijlijn gericht kunnen worden. Volgend experiment! Is dat eenmaal ingeburgerd, dan gaan we verder met de onstuitbare opmars van de elektronische hulpmiddelen.
We hebben de assistent-scheidsrechters en de doellijnvlaggers al geloosd, nu is het de beurt aan een nieuwe functionaris. Wat gaat hij doen? Heel simpel: de daadwerkelijke speeltijd bijhouden! De praktijk van het tijdrekken heeft geen zin meer. Sterker nog, iedereen in het stadion kan real-time meekijken of de vijfde man het wel goed doet.
Per wedstrijd heb je dus nog maar twee (!) officials nodig. De man achter de monitoren en de man die de speeltijd bijhoudt. Een fikse besparing op de loonkosten dus! En geen club kan nog beweren dat ze door de arbitrage zijn benadeeld. Natuurlijk kan dit niet op elk niveau. Maar een gokje: in de hele eredivisie kunnen echte camera's het werk doen. In de eerste divisie en verder hangt het van het budget af van de club of ze er met echte camera's of met webcams gaan werken. Een webcammetje kost tegenwoordig tien euro? Maar de echte sta-in-de-weg blijft natuurlijk
Blatter zelf. Als hij er niet had gezeten, en de ideeën van Platini waren ingevoerd, dan was deze column niet van toepassing geweest.
6/8
Argentijnse gevangenen worden scheidsrechter In de gevangenis van de Argentijnse stad La Plata hebben twintig gedetineerden hun diploma als vo e t b a l s c h e i d s re c h t e r o n t v a n g e n . D e mogelijkheid om 'scheids' te worden, is onderdeel van een rehabilitatieprogramma. De voormalige internationale scheidsrechter Luis Olivetto steunde het initiatief. Twintig gedetineerden kunnen na hun vrijlating genieten van een kans als professionele voetbalscheidsrechter. 'Wij hebben altijd geloofd dat sport kan helpen in de sociale reïntegratie van gedetineerden. Sport is een recht en deze opleiding kan hen helpen werk te vindens eens ze vrij zijn', sprak Alejandro Rodriguez, sportverantwoordelijke van de provincie Buenos Aires, op de plechtigheid.
UEFA degradeert Gumienny De UEFA heeft Serge Gumienny, in België de opvolger van Frank De Bleeckere, gedegradeerd van Elite Development naar de First-categorie. De Bleeckere zat in de hoogste Elite-categorie. Serge Gumienny kreeg in Europa twee mindere noteringen, weet HLN. Het gevolg is dat de 39-jarige ref wellicht kan fluiten naar een EK of WK, omdat hij dicht bij de 45 jaar is. “Ik vreesde voor dit scenario: als ik de plek van Frank De Bleeckere bij de Elite niet kreeg, dat ik dan zou degraderen. Blijkbaar vindt de UEFA dat ik me niet voldoende ontwikkeld heb”, aldus Gumienny.
7/8
mooie Frank Frank De Bleeckere hield het ook in zijn laatste wedstrijd op Zulte Waregem redelijk ingetogen. Ogenschijnlijk had hij zijn aangeboren ijdelheid ferm onder controle en liep hij er weer lichtjes bij als in brons gegoten. Dat standbeeldachtige heeft hij altijd gehad. Zelfs in felle strijd ontkoppeld van emotionele grimassen. Beetje een catwalkfluiter. Wel een prachtige carrière: ook voor de FIFA en de UEFA zo niet het mooiste dan toch het braafste jongetje van de klas. Daarnaast had Frank het talent om zich haast geheel onthecht altijd in te kunnen vleien bij hogere instanties. Na zijn laatste groepstraining aan het Sportkot in Leuven trakteerde hij zijn collega-scheidsrechters op een paar flessen cava. Waarom geen Tettinger, Frank? Zo'n afscheid mag toch iets kosten? Voor een keer? Het surrogaatdrankje strookte wel met zijn karakter: altijd iets nabootserig, nooit eens groots en meeslepend uitpakken. Niet met teksten en gebaar, niet met familiaire idylles. Het bleef hooguit bij wat cinema in de marge. Toch had hij respect, bij spelers en collega's. De onovertroffen arbiter Pierluigi Collina noemde hem zelfs absolute top. Altijd toegewijd en buiten het veld niet gespeend van menselijke charme. De Bleeckere heeft het Belgische voetbal zeker een internationaal cachet gegeven. Geen geringe verdienste als inwoner van een kreupele voetbalnatie. Alleen al bij het betreden van het veld zag je een soort soevereine lijflustigheid bij deze scheids. Nimmer underdog. Ik heb het weleens coiffeurgedrag genoemd, maar dat was te kort door de bocht. Er is natuurlijk niets mis met mensen die van hun lichaam houden. Voetballers doen niet anders, waarom een scheidsrechter dan niet. De Bleeckere was kampioen public relations. Tot polemiek liet hij zich niet verleiden. Hij ging zelfs nooit in debat. Zijn fluit bleef onweerspreekbaar. Bekentenissen van schuld en spijt waren uiterst schaars, vrijwel onbestaanbaar. En het moet gezegd: hij bleef loyaal aan zijn assistenten. Ook weer op Zulte waar een zuiver doelpunt werd afgevlagd. Ik zag hem graag bezig, maar iets stond een roes van sympathie in de weg. Ik denk omdat hij mij toch iets te gelikt was. Ik miste naturel en nederigheid. De hitte van de mens bleef schuilgaan achter de starheid van de arbiter. Eén keer heeft hij gereageerd op een column. Althans zijn vrouw stuurde een corrigerende mail. Ik had hem een N-VA-etiket toegedicht. Daar kon hij niet mee leven. Hij had op volbloed liberalen gestemd, liet hij ongegeneerd weten. Ook nog met naam en toenaam. Ik proefde de felheid van een partijtijger. Arbiters hebben het de laatste tijd moeilijk. Vuile vis voor het oprapen. Ze krijgen de ordinairste verwijten over zich heen. Frank De Bleeckere heeft daar minder onder geleden. Er ontstond toch meestal iets van chemie tussen hem en de tribunes, al heeft ook hij enkele dramatische dieptepunten gekend. Ik had het hem van harte gegund dat hij de WK-finale in Zuid-Afrika had mogen fluiten. Hij had er zeker de autoriteit voor. Uiteindelijk werd gekozen voor de miskleun Howard Webb. Maar ook die nederlaag incasseerde de Belg grootmoedig. Met zijn 47 Champions Leaguematchen heeft hij trouwens niet te klagen. De Bleeckere verdient een topfunctie in leidinggevende arbiterkransjes. Dat zal ook wel gebeuren, want als volleerd politicus kent zijn behaagzucht geen grenzen. Wat natuurlijk ook kan, is dat hij door Dirk Bikkembergs tot de catwalk wordt geroepen. In tijdsbesteding scheelt het weinig. Frank stond de afgelopen jaren ook al iedere ochtend minstens anderhalf uur voor de spiegel. Niet één haartje van zijn wenkbrauwen heeft ooit de run meegemaakt van de ene zestien naar de andere, van de cornervlag naar de penaltystip. Zelfs zweetdruppels waren niet toegestaan in het gezicht van Frank De Bleeckere.