EDITORIAL Përshëndetje lexues të dashur, Ne po takohemi përsëri në këto ditë të ngrohta maji. Besoj se edhe ju jeni duke kaluar mirë dhe se jeni duke punuar me vullnet që të përfundoni me sukses edhe një vit shkollor. Së pari, dua të iu falenderoj për letrat që ju po na i dërgoni, mbes me shpresë se ia kemi arritur që të iu plotësojmë së paku disa nga dëshirat tuaja. Ne jemi këtu për ju, andaj dëshirat dhe kërkesat tuaja janë prioritet për ne. Por, të mos e zgjas më shumë. Si gjithmonë, jemi munduar që para jush të sjellim shumë gjëra interesante: lajme të reja nga bota e muzikës, filmit, teknologjisë moderne. Shkojmë me rend: Në këndin e shkollës së muajit, kësaj here do zë vend shkolla fillore dhe e mesme e ulët “Hasim Maliqaj”Poslishtë. Për adhuruesit e faqes së modës, kemi zgjedhur disa nga veshjet më të bukura të MTV Movie Awards 2016. Vazhdojmë më tutje me një intervistë ekskluzive me këngëtaren dhe aktoren e dashur për ju Rozana Radi. Në Mbretërinë e Kafshëve, vazhdojmë me listimin e kafshëve nga A në ZH. Filmat më të rinj nga produksioni i huaj, kurse në këndin sportiv do të keni rastin të mësoni diçka më shumë rreth shkollës së basketbollit “Golden Basket”. Ndër titujt e temave sociale veçojmë: “Nëse mund ta imagjinosh, atëherë mund ta bësh”, “Kampi rinor shumëetnik - “Rinia për sigurinë në bashkësi”” dhe “Toleranca”. I pyetëm shkollarët tanë: “Në cilën shkollë të mesme keni dëshirë të regjistroheni dhe pse?” Tek pyetësori, do të mund të lexoni përgjigjet e tyre. Por kjo nuk ështe e tëra, lajmet për të famshmit, enigmatika, Hi-Tech, e shumë të tjera janë duke pritur që ju ti lexoni andaj, shfletoni me kujdes revistën dhe të gjitha do ti gjeni. Unë vetëm dua të iu përshëndes edhe njehëre dhe të iu ofroj takim të ardhshmë në muajin qershor. Deri atëherë mirëmbetshi. Leonora
“For You” është publikim zyrtar i KFOR-it, prodhuar dhe financuar nga KFOR-i, i shtypur në Kosovë dhe shpërndahet pa pagesë. Përmbajtja nuk reflekton qëndrimin zyrtar të koalicionit apo të shteteve anëtare. KFOR-i pranon edhe i mirëpret opinionet tuaja dhe i publikon ato, por në formë të përmbledhur. Nëse kërkohet emri i shkrimtarit të mos tregohet, kjo mund të bëhet, por nuk do të publikohen letra anonime, shpifëse apo me qëllim të keq. Kryeredaktore: Leonora Shabanaj Nikshiq Gazetarë: Ali Rexha, Asmir Nikshiq, Violeta Matovic Fotografitë: Ekipi “4U” Design & Layout: Bekim Shabani Stafi editorial mund të kontaktohet në telefon: 038/503-603-2139 Letrat mund të dërgohen në adresën: HQ KFOR - Kosova Film. Revista “For You”; Strasbourg Building; 10000 Prishtinë E-mail: magazineforyou2003@gmail.com; http://www.magazineforyou.com
2 for you
23
HITECH
MBRETËRIA E K KOPERTINA: Rozana Radi MOVIEMANIA 19
4
18 2-3: Editoriali, indeksi 4-5: Shkolla e muajit: Shkolla fillore dhe e mesme e ulët “Hasim Maliqaj”; Pyetësor: Në cilën shkollë të mesme keni dëshirë të regjistroheni dhe pse? 6-7: Nëse mund ta imagjinosh, atëherë mund ta bësh! 8-9: Fashion: MTV Movie Awards 2016: Dukja në qilimin e kuq 10-11: Music Box: Rozana Radi - “I këndoj forcës së femrës” 12-13: Kampi rinor shumëetnik - “Rinia për
sigurinë në bashkësi” 14-15: Mbretëria e kafshëve: Kafshët A-Z 16-17: Poster: “Golden Basket” Prishtinë 18-19: Moviemania: The boss; Keanu; Mr. Right; The Meddler 20-21: Këndi sportiv: Shkolla e basketbollit “Golden Basket” në Prishtinë 22-23: Hi-Tech 24-25: Toleranca 26-27: RADIO KFOR 28-29: Këndi juaj ... 30: Këndi enigmatik 31-32: Letrat e lexuesve
POSTERI
MUSIC BOX:
KAFSHËVE 14
Shkolla e muajit
10
Rozana Radi
20 KËNDI SPORTIV
2-3: Editorial, index 4-5: School of the month: Primary and junior high school “Hasim Maliqaj”; Questionnaire: Where would you like to enroll in high school and why? 6-7: If you can imagine it, you can make it! 8-9: Fashion: MTV Movie Awards 2016: The red carpet’s looks 10-11: Music Box: Rozana Radi - “I sing to the power of woman” 12-13: Multiethnic youth camp - “Youth for community security”
14-15: Animal Kingdom: Animals from A-Z 16-17: Poster: “Golden Basket” Prishtina 18-19: Moviemania: The boss; Keanu; Mr. Right; The Meddler 20-21: Sports corner: Basketball school “Golden Basket” in Prishtina 22-23: Hi-Tech 24-25: Tolerance 26-27: RADIO KFOR 28-29: Your corner ... 30: Puzzle 31-32: Reader’s letters
EDITORIAL Hello our dear readers! Here we meet again on these warm days of May. I hope that you are all safe and sound and that you are making your best efforts to complete successfully one more school year. First of all, let me tell you that we are receiving lots of letters from you and I would like to thank you all for writing to us and I sincerely hope that we will manage to fulfill at least some of your wishes. The most important thing is that we will continue to be here for you and it goes without saying that your wishes and your requests will remain our top priority. Now, let’s cut the long story short. As usual, we will bring in front of you lots of interesting articles and the latest news from the world of music, cinema, advanced technology and lots of other things! Let’s see them one by one: In the “School of the Month” column, you will have the opportunity to learn something more about the EJHS “Hasim Maliqaj” in Poslishtë. In the “Fashion” column, we will bring in front of you the best looks from MTV Movie Awards 2016. Then, in the “Music Box” column, you will certainly enjoy reading an exclusive interview with a lovely singer and actress Rozana Radi. In the “Animal Kingdom” column, we continue with Animals from A to Z. As usual, you will certainly enjoy reading the pages with the latest movies from all around the world, whereas in the “Sports Corner” you will have the opportunity to read an interesting article on the Basketball School “Golden Basket”. I would also like to invite you to read the following articles, which deal with social topics, such as: “If you can imagine it, you can make it!”, “Multi-ethnic Youth Camp - “Youth for Community Security and “Tolerance”. “Where would you like to enroll in high school and why?” This was the question that we asked some of your peers and if you are curious to learn what their answers were, then please read the “Questionnaire” column. This is not all that we have prepared for you. You will also have the opportunity to read about the latest news on celebrities, hi-tech, interesting puzzles and lots of other amazing articles are waiting for you and this is why we invite you to browse carefully through the pages of the latest edition of the For You magazine and you will be able to find your favorite articles. In the end, I would like to wish you all the best and to tell you that I look forward to meeting you in June! Until then, stay well my dear friends! Leonora
‘For You’ is an official publication of KFOR, produced and financed by KFOR, printed in Kosovo and distributed freely.The contents do not necessarily reflect the official point of view of the coalition or that of any of its member states. KFOR accepts and welcomes your opinions, it will publish some of these, eventually in a condensed form. If requested the name of the writer will be withheld but no anonymous, defamatory or malicious letters will be printed. Chief Editor: Leonora Shabanaj Niksic Journalists: Ali Rexha, Asmir Niksic, Violeta Matovic Photos by: “4U” team Design & Layout: Bekim Shabani The editorial staff can be contacted on: 038/503-603-2139 Any letters can be sent at: HQ KFOR - Film City; For You magazine; Strasbourg building; 10000 Pristina; E-mail: magazineforyou2003@gmail.com; http://www.magazineforyou.com
for you 3
shkolla e muajit
SHKOLLA FILLORE DHE E MESME E ULËT “HASIM MALIQAJ”
N
ë fshatin Poslishtë në komunën e Prizrenit, rrëzë Bjeshkëve të Sharrit vetëm pak metra larg një burimi mahnitës të ujit të freskët, në një ambient që duket sikur është krijuar nga penda e një mjeshtri të letërsisë, gjendet Shkolla Fillore dhe e Mesme e Ulët (SHFMU) “Hasim Maliqaj”. Gjëja e parë që bie në sy në lidhje me këtë shkollë Drejtoresha Venera Zhubi-Shala “të vogël të madhe” është rregulli dhe pastërtia si në oborr ashtu edhe brenda shkollës. Po i themi shkollë e “vogël e madhe”, pasi ajo është një shkollë e vogël me vetëm 198 nxënës për të cilët kujdesen 14 mësimdhënës; mirëpo, në anën tjetër ajo është shkollë e madhe pasi sipas drejtoreshës Venera Zhubi-Shala çdo vit arrin që të jetë ndër shkollat më të suksesshme të komunës. “Ne çdo vit marrim pjesë në gara komunale. Shkolla jonë e ka vetëm nga një paralele për çdo vit kështu që nuk organizojmë dot gara brenda shkollës. Mirëpo, suksesi në garat komunale tregon se ne gjithmonë jemi ndër më të mirët (vendet e treta, dyta dhe të para). Në garat në nivel komunal shkolla jonë merr pjesë gjithmonë në garat për pikturë, poezi, garat e diturisë, gara sportive etj. Vlen të theksohet se në garat e poezisë e kemi zënë vendin e dytë, në garat e diturisë e kemi zënë vendin e dytë, vendin e parë, vendin e tretë, dhe sidomos gjatë katër viteve të fundit ne gjithmonë kemi qenë ndër tri vendet e para,” theksoi drejtoresha Zhubi-Shala. Ajo vazhdoi
Pyetësor
NË CILËN SHKOLLË TË MESME KENI DËSHIRË TË REGJISTROHENI DHE PSE?
Lindor Ramadani (15) Unë kam dëshirë që të regjistrohem në shkollën e mesme të mjekësisë. Unë dua që të regjistrohem në këtë shkollë të mesme sepse ajo është një shkollë shumë e mirë dhe unë kam dëshirë të bëhem dentist dhe t’iu ndihmojë njerëzve të kujdesen për dhëmbët e tyre. Unë shpresoj shumë se do të mund të regjistrohem në këtë shkollë pasi aty do të mund të përgatitem për profesionin tim të parapëlqyer. Lindor Ramadani (15) I would like to enrol in the medical high school and the reason behind it is because it is a very good school and I would like to become a dentist and help people look after their teeth. I really hope I could enrol in this school because it could prepare me professionally for my favourite future occupation.
4 for you
duke theksuar se shkolla që ajo drejton shquhet edhe për metodat e mësimdhënies pasi shumica e arsimtarëve nuk hezitojnë që kurdo që kushtet e lejojnë këtë të organizojnë orët e tyre të mësimit në natyrë. Sigurisht, kjo pritet mjaft mirë edhe nga nxënësit për të cilët dalja jashtë mureve të klasës është gjithmonë e mirëseardhur. Përkundër sukseseve të arritura drejtoresha e shkollës po ashtu theksoi se ajo si menaxhere e këtij institucioni të dijes nuk mund të jetë kurrë tërësisht e kënaqur. Sipas saj vend për përmirësim ka gjithmonë. Ndër problemet me të cilat përballet kjo shkollë ajo veçoi mungesën e hapësirës pasi aktualisht shkolla nuk ka asnjë kabinet e madje as hapësirë për të krijuar një klasë për parashkollorë. Zgjidhja e problemit do të ishte ndërtimi i një kati shtesë, gjë që do të krijonte hapësirë jo vetëm për kabinete dhe klasën e parashkollorëve por, do të mundësonte edhe zhvillimin e mësimit në një ndërrim të vetëm. “Ne tashmë e kemi bërë kërkesën për zgjerimin e objektit ekzistues dhe kemi shpresë se sivjet do të marrim një përgjigje pozitive dhe ky projekt jetik për shkollën tonë do të realizohet sa më shpejt që të jetë e mundur,” theksoi drejtoresha Zhubi-Shala. Ndërtimi i katit të dytë do të siguronte edhe rregullimin e kulmit, pasi kulmi aktual nuk e ka cilësinë më të mirë të mundshme, gjë që ndikon në cilësinë e ngrohjes dhe mirëmbajtjes së tërë objektit. Në fund drejtoresha Zhubi-Shala porositi të gjithë të rinjtë që të lexojnë sa më shumë dhe t’ia caktojnë vetes caqet që ata duan t’i arrijnë sepse me punë dhe angazhim ata do t’i arrijnë ato pa marrë parasysh se sa të pamundura mund t’iu duken ato caqe fillimisht.
Erlind Abazaj (13) Unë kam dëshirë që të regjistrohem në shkollën e mesme teknike pasi që kur të rritem dua të bëhem inxhinier. Qysh tani mua më pëlqen që të skicoj objekte të ndryshme dhe një ditë shpresoj se do të jem në gjendje që të merrem me ndërtimin e banesave, shtëpive si dhe objekteve tjera. Erlind Abazaj (13) I would like to enrol in the technical high school so that when I grow up I could become a future engineer. It is because even now I like to draw and depict different buildings and I hope that one day I would be able to work in the construction of apartments, houses and other similar buildings.
Albina Shehu (10) Kur të rritem unë kam dëshirë që të bëhem mjeke, gjegjësisht pediatre. Rrjedhimisht unë shpresoj që kur të vijë koha do të mund të regjistrohem në shkollën e mesme të mjekësisë. Arsyeja pse e dua këtë profesion është se unë gjithmonë më ka pëlqyer që t’i ndihmojë fëmijët e tjerë, dhe ky është profesioni më i mirë që ta bëjë këtë dëshirë realitet. Albina Shehu (10) When I grow up I would like to become a doctor, respectively a paediatrician. Consequently, I hope that when the right time comes I could enrol in the medical high school. The reason why I love this occupation is because I always enjoyed and liked to help other children and this is the best possible vocation to make my dream come true.
school of the month
PRIMARY AND JUNIOR HIGH SCHOOL “HASIM MALIQAJ”
P
rimary and Junior High School “Hasim Maliqaj” is located in village Poslishtë in Prizren Municipality, on the banks of Shari Mountain, only a few meters away from a breath-taking spring of fresh water, in an environment that seems to have been created by the quill of a masterful writer. The first thing that is noticed about this “small and big” school is the order and cleanliness both in the yard and inside the school building. We call it “small and big” school because it is a small school with only 198 students that are taught by 14 teachers; but on the other hand this is a big school because, according to director Venera Zhubi-Shala every year they manage to be among the most successful schools in this municipality. “Every year we participate in municipal competitions. Our school has only one class for every year, so we cannot organize internal competitions. However, our success in municipal competitions shows that we are always among the best (third, second and first places). Our school participates regularly in painting, poetry, general knowledge and sports competitions. It is worth mentioning that in the poetry competition we got second place, in general knowledge we came in second, third
Questionnaire
and even first place. In particular during the last four years we have always been among the top three,” director Zhubi-Shala said. She went on emphasizing that her school is also distinguished for the teaching methods as well, since most of the teachers do not hesitate, whenever conditions permit this, to conduct their classes out in the nature. Of course, this is also very well accepted by the students for whom going outside classrooms is always welcome. Despite the successes the school director also emphasized that as the manager of the institution of knowledge she can never be fully satisfied. According to her there is always room for improvement. Among the problems this school faces she specified the lack of space as currently the school does not have any laboratories or the space to establish a pre-school class. The solution to this problem would be the construction of an additional floor. This would create the space not only for laboratories and the pre-school class but would also enable the school to operate in one single shift. “We have already applied for the extension of our existing building and we hope that this year we shall receive a positive response and that this vital project to our school shall be accomplished as soon as possible,” director Zhubi-Shala said. The construction of the second floor would also fix the roof as the current one does not have the best quality which in turn impacts the heating quality and the maintenance of the entire building. In the end director Zhubi-Shala invited all the young people to read as much as possible and to set goals for themselves, because with hard work and dedication they will fulfil them no matter how difficult they seem to be.
WHERE WOULD YOU LIKE TO ENROLL IN HIGH SCHOOL AND WHY?
Ermal Islamaj (12) Unë dua që të regjistrohem në shkollën e mesme të mjekësisë sepse kur të rritem dua të bëhem mjek. Arsyeja pse e dua këtë profesion aspak të lehtë është sepse unë dua që t’iu ndihmojë njerëzve me shëndetin e tyre.
Elvira Krasniqi (15) Dëshira ime më e madhe është që të bëhem mësuese e matematikës, pasi kjo është lënda që më pëlqen më së shumti. Për këtë arsye unë do të regjistrohem në gjimnaz, gjegjësisht në drejtimin e shkencave natyrore. Arsyeja pse unë dua që të bëhem mësuese është shumë e thjeshtë. Unë besoj se arsimimi i gjeneratave të reja është mënyra më e mirë për të kontribuar për shoqërinë tonë. Padyshim, frymëzimi im për këtë profesion është mësuesja ime e matematikës e cila më ka ndihmuar shumë që të kem sukses në shkollë dhe në jetë.
Ermal Islamaj (12) I wish I could enrol in the medical high school because when I grow up I want to become a medical doctor. The reason why I love this vocation, which is not an easy one at all, is because I want to help people and I want to be able to maintain their good health.
Elvira Krasniqi (15) My greatest desire is to become a teacher of mathematics because this is the subject I enjoy mostly. This is why I would like to enrol in the natural sciences high school because I want to become a teacher, it is very simple. I believe that the education of new generations is the best way to contributing in our society. Undoubtedly, my inspiration for this vocation is my math teacher, who has helped me very much to be successful in the school and life.
Mejdi Kryeziu (15) Dëshira ime më e madhe është që të regjistrohem në gjimnaz, gjegjësisht në drejtimin natyror-biologji, sepse dua të mësojë për të gjitha gjallesat që jetojnë në planetin tonë. Përndryshe unë mendoj se ne duhet ta ruajmë ambientin tonë dhe duke studiuar biologjinë besoj se do të jap kontributin më të mirë në këtë drejtim. Mejdi Kryeziu (15) My biggest wish is to enrol in the high school, respectively in the natural sciences high school, department of biology because I want to be able to learn everything about all the species that live in our planet. I also think that we need to preserve our environment and studying biology would help me a lot to offer my best contribution in this regard.
for you 5
NËSE MUND TA IMAGJINOSH, ATËHERË MUND TA BËSH!
T
ash e një vit qendra Bonevet në Gjakovë është një ndër projektet më të përfolura dhe mund të themi edhe më të suksesshme në Kosovë. Gjëja e parë që e veçon këtë qendër është se ajo është një qendër jofitimprurëse e bazuar në komunitet ku njerëzit bashkohen për të shkëmbyer njohuritë dhe burimet për të krijuar. Si e tillë Bonevet është qendra e parë e këtij lloji jo vetëm në Kosovë por në tërë Ballkanin. Kurse, veçoria e dytë dhe më e rëndësishmja është se Bonevet ka krijuar në Kosovë “Makerspace-in” e parë. Ndonëse ky koncept dhe mënyrë e punës është relativisht e panjohur në Kosovë, në Evropë dhe botë “Makerspace” është mjaft i përhapur dhe tashmë Makerspace-at mund të gjenden në librari, universitete, qendra të komunitetit, organizata private, etj. Theksi kryesor tek Makerspace-at vendoset tek të mësuarit përmes shkëmbimit të përvojave dhe punës së drejtpërdrejt praktike dhe shumë pak në të mësuarit tradicional të ligjërimit. Si rrjedhojë, pothuajse të gjitha projektet e zhvilluara aty janë kombinim i përvojave dhe njohurive të fushave të ndryshme shkencore. Znjsh. Zana Nallbani, administratore në hapësirën krijuese Bonevet, na informoi se ky është një vend ku mund ta gjejnë veten të gjithë ata që kanë dëshirë për të mësuar dhe vullnet për të krijuar. “Bonevet është krijuar në fund të vitit 2014 si një nismë private e z.Vllaznim Xhiha, i cili nga përvojat e tij (udhëtimet) e ka parë që në shumicën e vendeve këto hapësira vizitohen nga të rinjtë dhe aty ata shfaqin kreativitetin e tyre, punimet e ndryshme dhe mësojnë në projekte të ndryshme. Rrjedhimisht, ai e ka parë të arsyeshme që edhe në vendin tonë të krijojë një hapësirë të tillë krijuese,” tha znjsh. Nallbani. Ajo theksoi me tutje se në Bonevet ofrohen programe që kanë të bëjnë me teknologjinë e përparuar të ditëve të sotme si qarqet dhe pllakat elektronike Arduino dhe programimi; Pastaj dizajni për modelimin 2D dhe ngritjen në 3D, përdorimin e shtypësve 3D, dhe mësimin e anatomisë së 3D printerëve; fusha e tretë, është mekanika ku ofrohen mundësi të të mësuarit për çështje të tilla si ndërtimi dhe përdorimi i të ashtuquajturave “CNC” makinerive të cilat shërbejnë për ndërtimin e projekteve, objekteve dhe modeleve të ndryshme me materiale të forta siç janë hekuri, druri etj. Drejtori ekzekutiv i kësaj qendre, z.Lekë Zherka, theksoi se krahas programeve të sipërpërmendura Bonevet është
6 for you
hapur për çdokënd duke filluar nga mosha 8 vjeçare e sipër. “Ne këtu jemi edhe për t’i mbështetur ata që nuk kanë nevojë të jenë pjesë e një klase por thjesht të përdorin ta zëmë një printer 3D apo pajisjet tjera. Në rast të printimeve 3D kushdo mund të printojë dhe objektin që u nevojitet. Kemi pasur edhe raste kur individ apo kompani kanë kërkuar nga ne që të ndërtojmë një prototip gjë që e kemi bërë, por qëllimi ynë nuk është përfitimi. Ata duhet të paguajnë vetëm filamenti gjegjësisht shpenzimet për krijimin e projektit,” theksoi z. Zherka. Gjatë vizitës tonë ne patëm kënaqësinë që të takonim edhe z.Jon Zuka, mentor për klasën e 3D modelimit bashkë me tre anëtarë vjetor të kësaj qendre Elza Krelani (17), Flatra Thaqi (17) dhe Ndue Pjetraj (14). Këta tre të fundit u shprehën se kënaqësia më e madhe e të qenit anëtarë të Bonevet ishte se aty të zgjohet kreativiteti, mësohen shumë gjëra që nuk mësohen në shkollë, ndërtohen gjëra vet duke i zhvilluar të gjithë hapat e një projekti ashtu siç veprohet në cilëndo kompani. Nga ana tjetër z.Zuka theksoi se gjëja më pozitive që ai e kishte vërejtur është se sapo u prezantohet të rinjve kjo teknologji moderne, imagjinata ua mundëson atyre që të shpikin plot metoda të reja se si mund të shfrytëzohet kjo teknologji. Si rezultat i kësaj z.Zuka theksoi se edhe ai vazhdimisht mëson nga këta të rinj dhe të reja. “Një tjetër lajm i mirë që e mësuam me këtë rast ishte se Bonevet tashmë është në bisedime që të hapin dy qendra të tilla, njërën në Prishtinë dhe tjetrën në Mitrovicën e Veriut,” theksoi znjsh. Nallbani, dhe vazhdoi: “Në Mitrovicë të Veriut kontaktet janë vendosur kryesisht përmes Ambasadave të cilat na kanë mbështetur me donacione në disa raste. Atyre u ka pëlqyer ideja dhe kanë shprehur interesim që të hapin një qendër të tillë edhe atje. Kurse, në Prishtinë jemi duke shikuar për të gjetur një hapësirë të lirë në bashkëpunim me komunën. Këtu në Gjakovë, komuna na e ka siguruar këtë objekt për dhjetë vjet falas. Ne jemi organizatë jo fitimprurëse dhe aktualisht pagesat tona janë minimale. Një ditë e anëtarësimit vjetor kushton 33 cent në ditë, kurse qiraja nuk do ta lejonte një gjë të tillë. Pra ne jemi të gatshëm që të hapim një qendër tjetër dhe jemi duke kërkuar partneritet me komunat.” Në fund personeli i kësaj qendre kishin një porosi të thjeshtë për të gjithë të rinjtë në Kosovë: “Motoja jonë është ‘Nëse mund ta imagjinosh, atëherë mund të bësh’. Prandaj, mos ngurroni që t’iu qaseni teknologjive të reja. Pra të mos kenë frikë por t’iu futen dhe t’i mësojnë që të përparojnë dhe krijojnë njohuri më të mëdha se si funksionon bota në shekullin 21-të.”
IF YOU CAN IMAGINE IT, YOU CAN MAKE IT!
D
uring the past year Bonevet centre in Gjakova has been one of the most talked about projects and we could also say the most successful one in Kosovo. The first feature of this centre is that it is a community based, non-profit centre where people gather to exchange knowledge and resources to create things. As such Bonevet is the first of its kind not only in Kosovo but the entire Balkans. The second feature and most important is that Bonevet has established the first “Makerspace” in Kosovo. Although this concept and way of work is relatively unknown in Kosovo, throughout Europe and the world, Makerspace is very popular and can now be found in libraries, universities, community centres, private organizations, etc. The main emphasis in Makerspaces is put on learning through the direct exchange of experiences and practical work and very little in the traditional learning through lecturing. Consequently, almost all of the projects developed there are a result of experiences and knowledge from various scientific fields. Miss Zana Nallbani, administrator at the Bonevet Makerspace, informed us that this is a place where all those that strive to learn and have the will to create can find themselves. “Bonevet was established at the end of 2014, as a private initiative of Mr Vllaznim Xhiha, who from his experience (traveling) saw that in most countries these spaces are visited by the youth, who get to express their creativity, work and learn through various projects. Thus he saw fit to establish a Makerspace here as well,” Miss Nallbani said. She went on to say that Bonevet offers programs that are related to modern advanced technology such as Arduino electronic boards and circuits, and programming; then
2D and 3D modelling design, use of 3D printers and learning the structure of 3D printers; the third field, is mechanics where one can learn about the construction and use of the so called CNC machines which are used to construct various objects and models from solid materials such as iron, wood, etc. Mr Lekë Zherka, the executive director of this centre, stated that in addition to the above mentioned programs Bonevet is open to everyone starting from the age of 8 and up. “We are also here to support those who do not need to be part of a class but simply need to use a 3D printer or other equipment. In case of 3D printings, anyone may come to print an object they need. We have also had cases when individuals or companies have asked us to create a prototype, which we have accomplished, but our goal is not to profit from this activity. They only had to pay for the materials that are used to create that given project,” Mr Zherka emphasized. During our visit we had the pleasure of meeting with Mr Jon Zuka, the 3D modelling class mentor and three annual members of this centre Elza Krelani (17), Flatra Thaqi (17) and Ndue Pjetraj (14). The last three mentioned, said that the greatest pleasure of being a member of Bonevet is that it induces their creativity, they learn many things that they cannot learn at school, and get to build stuff by observing all the steps that a company observes in accomplishing a project. Mr Zuka on his part emphasized that the most positive thing he had noticed is that as soon as this new technology is presented to the youth, their imagination enables them to invent many new ways to use this technology. As a result Mr Zuka said that he is also learning a lot from these young girls and boys. “The most positive news is that we are already in negotiations to open two more similar centres, one in Prishtina and the other in North Mitrovica,” Miss Nallbani stated, and went on to explain “In North Mitrovica contacts were established by various Embassies which have supported us with donations on several occasions. In turn, they liked this idea and expressed their interest in opening such a centre there as well. In Prishtina we are currently looking for available space in cooperation with the municipality. Here in Gjakova the municipality has provided us this building for free for the next ten years. We are a nonprofit organization and our fees are minimal. The daily fee is € 0.33, and if we have to pay rent this price would not be possible. We are willing to open another centre and we are seeking partnership with the municipalities.” In the end the team from this centre had one simple message for all the young people in Kosovo: “Our motto is ‘if you can imagine it, you can make it!’ Therefore, do not hesitate to approach new technologies. Don’t fear them but start learning, advancing and get a greater knowledge on how the world works in the 21st Century.”
for you 7
fashion
MTV MOVIE AWARDS 2016: DUKJA NË QILIMIN E KUQ Shumë të famshëm, shumë magjepsje, jo shumë çmime aktuale. Janë disa gjëra që duam më shumë se sa të shohim stilin e yjeve tona të preferuara duke parakaluar në qilimin e kuq dhe duke na dhuruar një shije të trendeve më të reja të modës më të nxehtë. Nga debutimi i madh i Gigi Hadid deri te Cara Delevingne mahnitëse me kompletin e ngushtë të Balmain, ne kemi renditur momentet më të rëndësishme nga ky shou. Shikoni në vazhdim si janë dukur të preferuarit tuaj.
KUSH: Kendall Jenner ÇKA: Prezantuese VESHJA: fustan të Kristian Aadnevik; bizhuteri të Lorraine Schwartz; këpucë të Dsquared2. WHO: Kendall Jenner WHAT: Presenter WEAR: Kristian Aadnevik dress; Lorraine Schwartz jewellery; Dsquared2 heels.
8 for you
KUSH: Charlize Theron ÇKA: Performaca më e mirë në kategori të femrave, Mad Max: Fury Road VESHJA: fustan, çantë dore të Alexander McQueen; bizhuteri të Solange AzaguryPartridge; këpucë të Jimmy Choo Minny.
KUSH: Gigi Hadid ÇKA: Prezantuese VESHJA: xhaketë dhe pantollona Versace; bizhuteri nga koleksioni i Anine Bing Lace Bra With Trim; dorëzat nga Doron Paloma; bizhuteri Sutra; bizhuteri Levian
WHO: Charlize Theron WHAT: Best Female Performance, Mad Max: Fury Road WEAR: Alexander McQueen dress and clutch; Solange Azagury-Partridge jewellery; Jimmy Choo Minny heels.
WHO: Gigi Hadid WHAT: Presenter WEAR: Versace jacket and pants; Anine Bing Lace Bra With Trim; Doves by Doron Paloma collection jewellery; Sutra jewellery; Levian jewellery
KUSH: Lizzy Caplan ÇKA: Prezantuese VESHJA: fustan të Sally LaPointe; çantë dore të Charlotte Olympia. WHO: Lizzy Caplan WHAT: Presenter WEAR: Sally LaPointe dress; Charlotte Olympia clutch.
KUSH: Holland Roden ÇKA: Aktore VESHJA: komplet të Christian Siriano; bizhuteri të EF Collection; bizhuteri të Effy; bizhuteri të Rachel Katz; çantë dore të Tyler Alexandra.
KUSH: Cara Delevingne ÇKA: Prezantuese VESHJA: komplet me pantollona Balmain; bizhuteri të Hoorsenbuhs; këpuca të Jimmy Choo Anouk
WHO: Holland Roden WHAT: Actress WEAR: Christian Siriano jumpsuit; EF Collection jewellery; Effy jewellery; Rachel Katz jewellery; Tyler Alexandra clutch.
WHO: Cara Delevingne WHAT: Presenter WEAR: Balmain top and pants; Hoorsenbuhs jewellery; Jimmy Choo Anouk heels
fashion
MTV MOVIE AWARDS 2016: THE RED CARPET’S LOOKS Lots of celebs, lots of glamour, not a lot of actual awards. There are few things we love more than seeing our favourite style stars hitting the red carpet and giving us a taste of the hottest fashion trends to date. From Gigi Hadid’s big bang debut to Cara Delevingne stunning in her skin-tight Balmain getup, we’ve rounded up the top fashion moments from this show. Scroll below as we give you our favourite looks.
KUSH: Jessica Chastain ÇKA: Prezantuese VESHJA: fustan të Givenchy; bizhuteri të Piaget; këpuca të Brian Atwood. WHO: Jessica Chastain WHAT: Presenter WEAR: Givenchy dress; Piaget jewellery; Brian Atwood heels.
KUSH: Brittany Snow ÇKA: Aktore VESHJA: fustan të Haney; bizhuteri të Zoe Chicco; bizhuteri të Tara Hirshberg; bizhuteri të EF Collection; çantë dore të Ethan K; Stuart Weitzman The Myex WHO: Brittany Snow WHAT: Actress WEAR: Haney dress; Zoe Chicco jewellery; Tara Hirshberg jewellery; EF Collection jewellery; Ethan K Clutch; Stuart Weitzman The Myex
KUSH: Emilia Clarke ÇKA: Preznatuese VESHJA: fustan dhe çantë dore të Miu Miu; këpuca Prada Wavy Sandal WHO: Emilia Clarke WHAT: Presenter WEAR: Miu Miu dress and clutch; Prada Wavy Sandal heels
KUSH: Halle Berry ÇKA: Prezantuese VESHJA: fustan të Noam Hanoch; bizhuteri të Sylva dhe Cie; këpuca të Jimmy Choo Xenia WHO: Halle Berry WHAT: Presenter WEAR: Noam Hanoch dress; Sylva and Cie jewellery; Jimmy Choo Xenia heels
KUSH: Daisy Ridley ÇKA: Interpretim dëpërtues, Star Wars: The Force Awakens VESHJA: fustan të Alexander Wang; bizhuteri të Eva Fehren
KUSH: Halsey ÇKA: Interpretuese VESHJA: xhaketë sportive, pantollona të shkurta të Idan Cohen; bizhuteri të Sabrina B; bizhuteri të Amanda Marmer; çantë dore të Loriblu; këpuca të LeSilla
WHO: Daisy Ridley WHAT: Breakthrough Performance, Star Wars: The Force Awakens WEAR: Alexander Wang dress; Eva Fehren jewellery
WHO: Halsey WHAT: Performer WEAR: Idan Cohen blazer, shorts; Sabrina B jewellery; Amanda Marmer jewellery; Loriblu clutch; LeSilla heels
for you 9
music box
ROZANA RADI - “I KËNDOJ FORCËS SË FEMRËS” For You: Këngët tuaja kryesisht i përkasin zhanrit të muzikës së lehtë; cilat janë porositë që ato përçojnë? Rozana: Në përgjithësi unë i këndoj dashurisë, përçoj mesazhe kundër dhunës ndaj femrave dhe në të shumtën e rasteve i këndoj forcës së femrës. For You: Çfarë mendimi keni për muzikën në Kosovë dhe çka do të ndryshonit? Rozana: Në Kosovë, mendoj që skena muzikore është OK. Gjërat ndryshojnë me kohë. For You: Dukeni shumë bukur në skenë; kush kujdeset për ju dhe për stilin tuaj? Rozana: Faleminderit. Për pamjen time kujdesem vetë. Gjithmonë mundohem të vesh gjëra që më bëjnë të ndihem rehat e mirë. For You: Nëse një ditë do të qeverisje botën, çka do të ndryshoje? Rozana: Të gjitha do ti ndryshoja. For You: Cili është filmi që e keni shikuar më shumë se një herë? Rozana: Hirushen. For You: Cilat janë dëshirat tua për llampën e Alladinit? Rozana: Kam shumë dëshi-
10 for you
ra, por njëra veçohet nga to, kërkoj nga Alladini të më mbaj larg njerëzve që shtiren si të dashur me mua.
For You: Në cilën epokë (historike) keni dëshirë të jetoni? Rozana: Më pëlqen periudha e Romës së lashtë. For You: Cili është qyteti në të cilin keni dëshirë të jetoni? Rozana: Roma. For You: Cila është gjëja e parë që e vëreni kur bisedoni me dikë? Venera: Dhëmbët. For You: Nga çka je frikësuar kur ke qenë e vogël? Rozana: Gjithmonë jam frikësuar dhe vazhdoj ende të kem frikë nga kandilat e detit. For You: A është dashuria vetëm fjalë? Rozana: Varet…. kujt i thua dashuri. For You: Nuk mund të jetoni pa…? Rozana: Pa motrën time. For You: A është Jennifer Lopez më e mirë si këngëtare apo si aktore? Rozana: Më duket se JLo është më e mirë si aktore. For You: Çka mendoni kur jeni para pasqyrës?
R
ozana Radi apo siç e quajnë me dashuri Rozi është një vajzë pa komplekse e cila tashmë ka krijuar stereotipin e një vajze që nuk e vret shumë mendjen se çfarë thonë apo mendojnë të tjerët. Është aktore, këngëtare, autore tekstesh dhe së fundit e ka dëshmuar veten si një imitatore shumë e zonja në spektaklin e fundit që po mbahet këtyre ditëve në Shqipëri, “Your Face Sounds Familiar”. Në vazhdim ju ftojmë të lexoni detaje nga jeta e kësaj këngëtare mjaft interesante, të cilat i ka shpalosur enkas për ju lexues të dashur.
Rozana: Mendoj se mund të dal jashtë edhe pa grim.
si dinë për mua dua ti mbaj për vete.
For You: Po të mos ishit këngëtare, çfarë profesioni tjetër do të kishit zgjedhur? Rozana: Jam aktore, andaj të dyja këto profesione i bëj me dëshirë.
For You: Çfarë preferoni më së shumti nga garderoba juaj? Rozana: Fustanet.
For You: Nëse do të duhej të zgjidhnit nga lista e mëposhtme, çka do të ishit: a. Të jesh një personazh negativ në një telenovelë? b. Të lani një grumbull të madh të enëve të palara? c. Të kërceni nga lart? Rozana: Të luaj rol negativ në një telenovelë. For You: Na tregoni diçka interesante që askush tjetër nuk e di për ty? Rozana: Gjërat që të tjerët Emri dhe mbiemri: Rozana Radi Data e lindjes: 06 korrik Vendi i lindjes: Tiranë Gjatësia: 1.68 m Pesha: 52 kg Ngjyra e syve: Kafe Ngjyra e flokëve: Gështenjë Ushqimi i preferuar:
For You: Me cilin personazh të përrallave mund ta krahasoni veten? Rozana: Beni Banin. For You: Përzgjedhni tre persona të famshëm që do t’i ftoje për darkë? Rozana: Sonila Meço, Adi Krasta dhe Fatos Lubonja. For You: Thuaje një këngë për vallëzim, një film prekës dhe një baladë për ta dëgjuar me dekada të tëra? Rozana: Lambada, Të mjerët dhe Valsi i tradhëtisë. Makaronat Muzika e preferuar: Jazz Këngëtarja e preferuar: Mia Martini Pija e preferuar: Vera Ngjyra e preferuar: E zeza Talenti sekret: Stilingu Sporti i preferuar: Skijimi Sportisti i preferuar: Mirjan Hakani
music box
ROZANA RADI - “I SING TO THE POWER OF WOMAN”
R
ozana Radi, or known as Rozi, is a girl with no complexes that has created the stereotype of a girl who is not paying attention what others think about her. She is an actress, signer, text writer and lately she proved herself as a very good imitator in the latest show held in Albania, “Your Face Sounds Familiar.” We invite you to read more on the life of this very interesting signer, revealed only for you. For You: Your music belong to contemporary music genre; what messages they convey? Rozana: In general, I sign to love, conveying messages against women’s violence and in most of the cases I sing on women’s strength. For You: What do you think on Kosovo’s music and what would you change there? Rozana: In Kosovo I think the music scene is OK. Things change in time. For You: You look very good in the scene; who is taking care for you look and your style? Rozana: Thank you. I take care for my look. I always try to wear stuff that makes me feel comfortable.
For You: If one day you would govern the world, what would you change? Rozana: I would change everything ;)
For You: Which movie you have watched more than once? Rozana: Cinderella. For You: What would be your wishes if you would have Aladdin’s Lamp? Rozana: I have many wishes, but one is special, I would ask from Aladdin to keep me far from people who pretend to love me. For You: In which (historical) epoch you would like to live in? Rozana: I like ancient Rome’s epoch. For You: In which city you would like to live? Rozana: Rome. For You: What is the first thing you note when speaking with someone? Rozana: Teeth. For You: What did you fear from when you were a child? Rozana: I was always afraid and am still afraid of jelly fishes. For You: Is love only a word? Rozana: It depends…what you consider love. For You: You cannot live
without…? Rozana: My sister. For You: Is Jennifer Lopez a better signer or a better actress? Rozana: I think JLo is a better actress then a signer.
For You: Tell us something interesting no one else knows about you? Rozana: Things that others do not know about me I want to keep them only for me.
For You: What do you think when you stand before the mirror? Rozana: I think I can go out without make-up.
For You: What do you like mostly from your wardrobe? Rozana: My dresses.
For You: If you would not be a signer, what would be your occupation? Rozana: I am an actor, so I do both with love. For You: If you would have to choose from the list below, what would you be? a. A negative person in a TV soap-opera? b. Wash a pile of unwashed dish? c. Jump from high ground? Rozana: Play a negative role in a soap-opera. Name and Surname: Rozana Radi Date of Birth: 06 July Place of birth: Tirana Height: 1.68 m Weight: 52 kg Eyes colour: Brown Hair colour: Hazel Preferred food: Macaroni
For You: Which story-tale person you could compare yourself with? Rozana: Bugs Benny. For You: Choose three famous persons you would invite for dinner? Rozana: Sonila Meço, Adi Krasta and Fatos Lubonja. For You: Name a dancing song, a sad movie and a ballad to listen for decades? Rozana: Lambada, the Miserables and Valsi i Tradhëtisë (Waltz of Betrayal in Kënga Magjike 2010).
Preferred music: Jazz Preferred singer: Mia Martini Preferred drink: Vine Preferred colour: Black Secret talent: Styling Preferred sport: Skiing Preferred sportsman: Mirjan Hakani
for you 11
KAMPI RINOR SHUMË-ETNIK - “RINIA PËR SIGURINË NË BASHKËSI”
L
igjërata mbi të drejtat e fëmijëve dhe policimin në bashkësi, inskenimi i shfaqjeve të shkurtra për problemet aktuale shoqërore, pingpong, bilardo, disko dhe këndim karaoke ishin vetëm disa prej aktiviteteve të cilat u zhvilluan në kampin rinor shumë-etnik - “Rinia për Sigurinë në Bashkësi”. Organizatori i këtij kampi ishte Policia e Kosovës, përmes Drejtorisë së Policisë në Bashkësi dhe Preventivë, gjegjësisht Sektorit për Parandalimin e Krimit dhe Delikuencës së të Miturve, me mbështetje nga UNDP, përmes programit FERM. Kështu për tri ditë radhazi në ambientet e Hotelit “Sharri” në Prevallë u mblodhën rreth 60 nxënës të etniteteve të ndryshme dhe përfaqësues të shkollave nga komuna e Prishtinës (Shkolla e Mesme Teknike “28 Nëntori” dhe Shkolla e Mesme Ekonomike “Hoxhë Kadri Prishtina), Gjilanit (Gjimnazi “Zenel Hajdini”), Ferizajt (Gjimnazi i Shkencave Natyrore), Shtërpcës (Shkolla e Mesme Teknike) dhe Mamushës (Shkolla e Mesme e Lartë “Ataturk”). Sipas z.Mentor Cakolli nga Policia e Kosovës, krahas zhvillimit të aktiviteteve të sipërpërmendura ajo që është edhe më me rëndësi është se gjatë këtij kampi këta nxënës u përballën me një mjedis i cili ua mundësoi atyre që të thyenin paragjykimet reciproke në aspektin etnik. “Gjatë këtyre tri ditëve këta fëmijë jetuan dhe punuan në një ambient shumëkulturor i cili kërkonte nga ata që të komunikojnë në një gjuhë të tretë. Grupet punuese përbëheshin nga fëmijë të etnive të ndryshme të cilët kishin për detyrë që nga këndvështrimi i tyre të trajtonin tema të tilla si: bashkëpunimi i ndërsjellë qytetarë-polici, përdorimi i substancave narkotike në shkollë, dhuna në mes të bashkëmoshatarëve, dhuna nga personeli arsimor, dhuna në familje, keqpërdorimi i rrjeteve sociale të komunikimit nga nxënësit etj. Rezultati për ne ishte befasues sepse këta të rinj arritën që të gjenin mënyrat që të komunikonin me sukses me njëri-tjetrin. Për këtë arsye do të kisha pasur dëshirë që e tërë shoqëria jonë të mund t’i shihte këta të rinj në veprim dhe të mësonte prej tyre se si duhet bashkuar forcat për një shoqëri të përparuar demokratike,” shtoi z.Cakolli. Të njëjtin entuziazëm ne e hasëm edhe gjatë bisedave tona me disa prej pjesëmarrësve të kampit. Baris Taç, një nxënës i komunitetit turk nga Mamusha në Kosovë mes tjerash theksoi: “Ne të rinjtë kemi shumë nevojë për organizimin e takimeve të këtilla shumë-etnike. Prandaj uroj dhe shpresoj se shumë shpejt do të na ftojnë sërish në aktivitete te tilla.” Kurse Velimir Ilic nga Shtërpca tha se ky kamp iu kishte dhënë mundësi atyre që të krijonin miqësi të reja por, edhe të mësonin më shumë rreth sigurisë në bashkësitë dhe se si ata mund të bëhen elementë aktiv në përmirësimin e sigurisë. Nga ana tjetër, Ardita Gashi tha se për mendimin e saj ky kamp i kishte ndihmuar asaj dhe të gjithë pjesëmarrësve tjerë që të mësonin se sa e rëndësishme është që të mos lejojmë që dukuritë negative si diskriminimi, jotoleranca apo urrejtja të kalojnë tek gjeneratat e reja. Jeta Tela, përfaqësuese e UNDP-së (FERM), mbase e shpjegoi më së miri arsyen e entuziazmit të këtyre të rinjve kur deklaroi: “Të rinjtë janë pjesë aktive në fushën e sigurisë, sepse siguria fillon prej nesh dhe ata janë më se të vetëdijshëm për këtë.”
12 for you
Në fund të kampit, nxënësit dhe personeli arsimor kishin vetëm një kërkesë: që të mos ndalen projektet dhe iniciativat e tilla ku të rinjtë mund të shkëmbejnë ide dhe mendime të ndryshme me bashkëmoshatarë të etniteteve të ndryshme dhe njëherit do të thyhen paragjykimet rreth kulturave, etnive apo religjioneve të ndryshme që jetojnë në Kosovë.
MULTI-ETHNIC YOUTH CAMP - “YOUTH FOR COMMUNITY SECURITY”
L
ectures on children’s rights and community policing, staging short sketches on current social problems, playing Ping-Pong and billiard, disco and karaoke night were only some of the activities that were conducted during the multi-ethnic youth camp “Youth for Community Security”. The camp was organized by the Kosovo Police through the Directorate of Community Policing and Prevention, Sector for the Prevention of Juvenile Crime and Delinquency with the support of the UNDP’s program FERM. As a result for three days around 60 students of various ethnicities and representatives of schools from Prishtina (Technical High School “28 Nëntori” and Economic High School “Hoxhë Kadri Prishtina”), Gjilani (Gymnasium “Zenel Hajdini”), Ferizaj (Natural Sciences Gymnasium), Strpce (Technical High School) and Mamusha (Senior High School “Ataturk”) got together in Sharri Hotel in Prevalla. According to Mr. Mentor Cakolli from the Kosovo Police, in addition to the above mentioned activities the most important feature of this camp is that these children faced an environment that enabled them to break their mutual ethnic prejudices. “During these three days these children lived and worked in a multi-cultural environment that required them to communicate in a third language. The work groups were comprised of children from different ethnicities who were tasked to address their point of view on topics such as: cooperation between the police and citizens, violence in schools, peer violence, abuse of social networks etc. The result surprised us because these children managed to find ways to successfully communicate with each other. I only wish if our entire society could have seen and learned from them how we should get united to create a truly democratic society,” Mr. Cakolli added. We encountered the same enthusiasm during our conversations with several participants of the camp. Baris Taç, a Turkish student from Mamusha in Kosovo, emphasized: “We, the young people, need to attend such multi-ethnic meetings. Therefore, I wish and hope that we will soon be invited to participate again in such activities”. Velimir Ilic from Strpce said that this camp had given them the opportunity to make new friends and learn more about the security in their communities as well as how they can become active in improving the security. Ardita Gashi said that in her opinion this camp was helpful for her and for all other participants to learn how important it is not to allow negative phenomena such as discrimination, intolerance or hatred to get passed on to new generations. Jeta Tela, UNDP (FERM) representative, probably explained best the reason of enthusiasm shown among these children when she said: “The youth are active in the field of security, because security starts from us and we are all very well aware of this”. At the end of this camp, both the students and their teachers had only one request: continue with these projects and initiatives in which the young can exchange their opinions and ideas with their peers from various ethnicities. Consequently, this will break prejudices about other cultures, ethnicities or religions that live in Kosovo.
for you 13
mbretëria e kafshëve
Z A T Ë H S KAF
Fakte magjepëse nga bota e disa kafshëve më mahnitëse. Duke filluar nga ngrënësi i milingonave deri te Zebrat, bota e kafshëve prej A deri në Z që do të ju sjellim me siguri se do t’ju inspirojë.
J
J - JAGUARI
aguarët janë notues të shkëlqyeshëm dhe ndihen si në shtëpi kur janë në ujë. Gjithashtu janë gjuetarë të suksesshëm në lumenjë, kapin bretkosa, breshka dhe aligatorë të vogël në ujë të cekt, apo peshqë që i kapin me shputë të këmbës përderisa vetë qëndrojnë varur mbi degë të drunjëve.
J - JAGUAR
J
Fakte për jaguarët
•Jaguari është macja më e madh në Amerikë. Gëzofi atyre u por edhe mundëson kamuflim të shkëqyeshëm arsye një ë ësht kjo dhe treg është i çmuar në rrallë. të të vërte të me janë tani arët përse jagu xhunnga e, shm •Jaguari jeton në habitate të ndry deri rre shku me sira hapë glat e dendura dhe te zonat me
aguars are excellent swimmers and are quite at home in the water. It also hunts successfully in rivers, catching frogs, turtles and kallam small alligators in the shallows, or dhe pyje swiping at passing fish while clinging to bregkont an overhanging branch. detare. një tufë. në Madje jeton përziera janë e t Tufa të ë edhe në pjes të përzier. ërve prind të hapura, por ka nevojë të lojë mbu për furnizim me ujë si dhe gjata apo mjaftueshme në formë të barishtave të esshme. suks të ti gjue për re mbo shkë e epav shkr e të mac et vetm të •Jaguari dhe leopardi janë jnë. ulëri •The jaguar is the largest mëdha të cilat nuk n stinë në deri ura vetm të hë kafs janë t wild cat in the Americas. •Meshkuj vetëm të Its coat provides excellent e mbarështimit. Femra e jaguarit i rritë e tyre deri camouflage but it is also vegjlit. Këlyshët qëndrojnë me nënën ht ualis seks janë ata viti një pas dhe prized by the fur trade, and në dy vjet ohet me this is one reason why the të pjekur, edhe pse mashkulli nuk shum re. jaguar is now very rare sukses deri të arrijë moshën katër vjeça paza të janë zezë të rë ngjy me arët indeed. •Të gjithë jagu
Facts about jaguars
•Kangurët janë të vetmet kafshë të mëdha që përdorin kërcimin si metodë primare të lëvizjes. emra e kangurit mund Kërcimi është mjet i shpejtë dhe efektiv në ruajte të përcaktojë gjininë e të energjisë për udhëtim që u mundëson atyre pasardhësve. Madje edhe mund të mbulojnë distanca të mëdha në habitatin të vonojnë ngjizjen kur faktorët ambiental në të cilin ka pak ushqim dhe ujë. mund të mos jenë të favorshëm për mbijetesë •Kangurët kanë dëgjim të shkëlqyeshëm të pasardhësve. dhe sikurse kafshët tjera janë në gjendje të lëvizin veshët e tyre në drejtime të ndryshme pa lëvizur pjesën tjetër të kokës. emale kangaroos can determine the sex of •Kangurët janë kaftheir offspring. They can even delay shë sociale që gestation when enviqëndrojnë në ronmental factors are likely grupe me to diminish the chance of së paku young surviving. 3 apo 4 individ. •Në Australi •Ekzistojnë katër lloje të kangurëve. ka •Kangurët e kuq janë Marsupialët më të mëdhenj dhe mund të rriten deri në 2 metra. Mund të arrijnë shpjetësin mbi 65 km/h - që tejkalon edhe kalin më të shpejtë të garave. Në një hap mund të kërcejnë deri në 3 m lartësi dhe 7.6 m gjatësi.
K - KANGURI
F
K - KANGAROO
F
Fakte për kangurët
14 for you
më shumë kangurë se sa njerëz. Ata janë simbol kombëtarë i Australisë dhe paraqiten nëpër vula postare, monedha dhe aeroplanë.
Facts about kangaroos
•There are four species of kangaroo. •Red Kangaroos are the largest marsupial and can grow up to 2 meters. They can reach a top speed of over 65km/h - out-pacing a top racehorse. In one leap they can jump 3m high and 7.6m long. •Kangaroos are the only large animal to use hopping as their primary method of locomotion. Hopping is a fast and energy efficient means of travelling which allows them to cover large distances in habitats where there is little food and water available. •Kangaroos have excellent hearing, and like some other animals are
Z A S L A M I AN •The jaguar lives in a variety of habitats, from dense jungle and scrubland to reed thickets and shoreline but forests. It even inhabits open country, as well as r wate of ly needs a reliable supp or s gras long of form the in r sufficient cove rocky outcrops to hunt successfully. •The jaguar and the leopard are the only big cats which do not roar. •Males are solitary animals until breeding season. It is the female who rears the young on her own. The cubs stay with the mother until they are two years old and a year later they will be sexually mature, although the male does not breed successfully until it is four years old. •All-black colored jaguars are not uncommon in a litter. Mixed litters are often born to mixed parents.
animal kingdom Fascinating facts about some of the world’s most amazing animals. From Aardvarks to Zebras our A-Z of the animal world is guaranteed to inspire.
L - MOLLËKUQJA
N
ëpër botë bestytnia thotë që është fat i keq nese vritet një mollëkuqe dhe ka mite që ndërlidhen me fatin e mirë të tyre.
L - LADYBIRD
T
dimrit si hroughout the world superstition states that it is të rritura zakonisht në gru unlucky to kill a ladybird and there pe të mëdha. Me miliona vijnë në grumb are myths surrounding uj në pjesën jugperëndimore të SHBA their good fortune. -ve ku e mbulojnë tokën si një batanije e shk ëlqyeshme. •Një mit i përbashkët tho të që numri i pikave në shpinën e insektit tregon moshën e insektit.
Fakte për mollëkuqet
Facts about ladybirds
•Ladybirds are generally •Mollëkuqet në përgjithës considered useful insects i janë konsidand one of the greatest alli eruar si insekte të dobish es of the farmer and the me dhe si një gardener as many specie nga aleatët më të mëdhe s feed on aphids or scale nj të bujqëve dhe insects, which are pests kopshtarëve pasi që shu in gardens, agricultural më specie ushqehen në afide apo ins fields, orchards, and sim ekte ilar places. tjera që janë dëmtues në They are nature’s own ‘pe st’ controlkopshte, fusha bujqësore lers and are more effectiv , e than pemishte dhe vende poisonous chemicals. të ngjashme. Ato janë •Ladybirds lay hundreds of kontrolluese eggs in the colonies of aph ids natyrore të ‘dëmand other plant-eating pes ts. tuesve’ dhe edhe When they hatch, the lad ybird më efikase se larvae immediately begin to helmet kimike. feed. By the end of its thre e•Mollëkuqet to-six-week life, the larvae may bëjnë qindra vezë në eat some 5,000 aphids. kolonitë e afideve dhe në •They are commonly yellow , orange, or scarlet with small black dëmtues tjerë që hanë bim spots on their ët. Kur win g covers, with black legs, ato çelin, larvat e mollëkuqe head and antenve nae. However, a very larg menjëher fillojnë të ushqeh e number are mostly, or en me entirely, black, grey, or bro to. Deri në fund të javës wn. së tretë Conversely, there deri të gjashtë të jetës, larv at are many small mund të hanë deri në 5,0 00 afide. beetles that •Zakonisht janë me ngjyrë të are easily verdhë, portokalli, apo e kuqe mis able to move their taken for e ndezur me pika të vogla të lad ears in different ybi rds, such zeza në mbulojat e krahve , as the tortoise beetles. directions without me këmbë të zeza, kokë Not all ladybirds have moving the rest of dhe antena. Megjithatë, një spo their head. ts - some are striped. numër i madh janë kryesi sht, •La •Kangaroos are dyb ugs in temperate areas ose tërësisht të zeza, ngj yrë usually hibernate through social animals hiri apo kafeje. Por, ka edh the e winter as adults often in larg which stay in groups bletë të vogla që lehtë gab e groups. ohe n Millions of them come tog of at least 3 or 4 indisi mollëkuqe, siç janë ble eth er in tët parts of the southwestern viduals. breshka. Jo të gjitha mollëk US A, where uqe t they cover the ground in •There are more kangaroos kanë pika - disa janë me a brilliant blanket. vija . •A common myth is that the than humans in Australia. They are the national •Mollëkuqet në zona të but number of spots a on the insect’s back indica symbol of Australia and appear on postage zakonisht bien në gjumë tes its age. të stamps, coins, and airplanes.
for you 15
moviemania
KEANU Rolet: Keegan Michael Key, Jordan Peele, Method Man, Gabrielle Union, Jason Mitchell
Regjia: Peter Atencio Zhanri: Animacion Studio: Warner Bros
Përmbajtja okët kurdisin një plan për të kthyer një mace të vjedhur duke u paraqitur si shpërndarës të drogës për një bandë të rrugës.
Sh KEANU
Cast: Keegan Michael Key, Jordan Peele, Method Man, Gabrielle Union,
Jason Mitchell Director: Peter Atencio Genre: animation Studio: Warner Bros
Synopsis riends hatch a plot to retrieve a stolen cat by posing as drug dealers for a street gang. shpërndarës të drogës për një bandë të rrugës.
F
THE BOSS
THE BOSS
Rolet: Melissa McCarthy, Peter Dinklage, Kristen Bell, Kristen Schaal, Kathy Bates, Cecily Strong Regjia: Ben Falcone Zhanri: Komedi Studio: Universal
Cast: Melissa McCarthy, Peter Dinklage, Kristen Bell, Kristen
Përmbajtja elissa McCarthy titullon The Boss një titane industriale e cila dërgohet në burg pasi që kapet për tregtim të brendshëm. Kur del e gateshme për të ndryshuar namin e vet dhe të duket si një zemërmirë, jo të gjithë që i kishte mashtruar janë të gatshëm ta falin dhe të harrojnë.
M
18 for you
Schaal, Kathy Bates, Cecily Strong Director: Ben Falcone Genre: Comedy Studio: Universal
Synopsis elissa McCarthy headlines The Boss as a titan of industry who is sent to prison after she’s caught for insider trading. When she emerges ready to rebrand herself as America’s latest sweetheart, not everyone she screwed over is so quick to forgive and forget.
M
moviemania
THE MEDDLER Rolet: Rose Byrne, Lucy Punch, Susan Sarandon, J.K. Simmons, Jerrod Carmichael, Jason Ritter Regjia: Lorene Scarafia Zhanri: Komedi Studio: Sony
Përmbajtja HE MEDDLER përcjell Marnie Minervini, një grua që së voni mbetet e ve por një optimiste e përjetshme kur ajo shkon nga New Jersey në Los Angeles për të qenë më afër vajzës së saj. E armatosur me një iPhone dhe llogari bankare të mbushur me para, Marnie vendos të gjejë shokë, të gjejë qëllimin e saj dhe mundësisht të hapet ndaj një njohjeje të re.
T
THE MEDDLER Cast: Rose Byrne, Lucy Punch, Susan Sarandon, J.K. Simmons, Jerrod Carmichael, Jason Ritter Director: Lorene Scarafia Genre: Comedy Studio: Sony Synopsis HE MEDDLER follows Marnie Minervini, recent widow and eternal optimist, as she moves from New Jersey to Los Angeles to be closer to her daughter. Armed with an iPhone and a full bank account, Marnie sets out to make friends, find her purpose, and possibly open up to someone new.
T
Synopsis MR. RIGHT fter a going Cast: Anna Kendrick, through Sam Rockwell a painful break Director: Paco up, a woman Cabezas meets a man Genre: Comedy who appears Studio: Yahoo! to be perfect Movies for her. However, as their relationship develops, she learns that he is a former hit-man. Their new, but genuine relationship is tested even further as they try to save each other after his dark past comes back to haunt him.
A
MR. RIGHT Rolet: Anna Kendrick, Sam Rockwell
Regjia: Paco Cabezas Zhanri: Komedi Studio: Yahoo! Movies
Përmbajtja as një ndarjeje të dimbshme, një grua takon një njeri që del të jetë i përkryer për të. Megjithatë, deri sa marrëdhënia e tyre fillon të forcohet, ajo kupton se ai është një vrasës. Lidhja e tyre e re, por e vërtetë, provohet mjaft mirë përderisa ata mundohen të shpëtojnë njëri tjetrin kur e kaluara e errët e tij fillon ta ndjek.
P
for you 19
këndi sportiv
SHKOLLA E BASKETBOLLIT “GOLDEN BASKET” NË PRISHTINË
P
ër Betim Berishën basketbolli është shumë më tepër se sa vetëm profesion! Basketbolli është pasioni i tij që nga fëmijëria, dhe duke qenë se ai merret me basketboll që nga mosha 12 vjeçare lirisht mund të thuhet se basketbolli është jeta e tij. Rrjedhimisht, nuk është për t’u habitur se Betimi sot është absolvent në fakultetin e shkencave të edukatës fizike, dhe aq më pak se që nga viti 2015 ai është edhe pronar dhe themelues i shkollës së basketbollit “Golden Basket” në Prishtinë. Betimi thotë se arsyeja kryesore që e ka shtyrë që të hapë këtë shkollë të basketbollit është që përvojën që ai e ka akumuluar ndër vite si një ish lojtar i basketbollit, por edhe nga studimet e tij t’ua kalojë brezave të rinj. “Kërkesa dhe dëshira ime është që këta lojtarë të rinj t’i përgatisim në mënyrën më të mirë të mundshme dhe talentin e tyre ta zhvillojmë në mënyrë që Kosova të mos kërkojë lojtarë jashtë vendit por përfaqësuesja e sidomos klubet të bazohen pikësëpari në lojtarët vendor. Kjo arrihet duke punuar në mënyrë serioze dhe profesionale me këta fëmijë që sot janë të interesuar që të fillojnë
20 for you
të ushtrojnë basketboll. Sepse numër kemi mjaftueshëm, talent kemi mjaftueshëm e vetmja gjë që na mbetet të bëjmë është të punojmë në mënyrë serioze dhe të vazhdueshme që ky potencial të mos çohet dëm,” tha z. Berisha. Mbase këtë dëshirë të tij më së miri e dëshmon edhe fakti se pagesa mujore për regjistrim në shkollën e tij kushton vetëm 15 euro në muaj. Kjo do të thotë se ky është çmimi më i ulët që ofrohet nga ndonjë prej shkollave të basketbollit në Prishtinë. Se sa i përkushtuar është z. Berisha në punën dhe qëllimet e tij e tregon edhe fakti se gjatë bisedës tonë ai theksoi se një ndër problemet kryesore me të cilat përballet basketbolli sot është komercializimi i punës me gjeneratat e reja. Me fjalë të tjera, sipas tij, ka ardhur koha që të gjithë ata që merren me stërvitjen e gjeneratave të reja të mos kenë si shtysë kryesore përfitimin ekonomik por, përgatitjen dhe shkollimin e gjeneratave të reja të basketbollit. Madje, z. Berisha shkoi edhe më tej duke theksuar se kushdo që punon me moshat më të reja duhet ta ketë të qartë se detyra e tyre nuk është thjesht që t’ua mësojnë atyre
se si luhet basketbolli. Sipas tij, të gjitha shkollat e basketbollit kanë për detyrë që t’i edukojnë këta fëmijë në frymën sportive, t’i ndihmojë ata në forcimin e lidhjeve shoqërore e përmes përvojave sportive madje edhe t’i përgatisin për jetë. Vlen të theksohet se aktualisht shkolla “Golden Basket” i zhvillon stërvitjet në tri pika në Prishtinë. Çdo të shtunë dhe të dielë nga ora 16:00 deri në orën 17:00 në sallën “1 Tetori” dhe të hënave, të mërkurave dhe të premteve nga ora 18:00 deri në orën 19:00 në “Shkollën e Gjelbër” dhe në shkollën “Nazim Gafurri”. Moshat me të cilat punohet në këtë shkollë janë nga 6 deri 15 vjeç, ndërsa stërvitjet i zhvillojnë z. Berisha së bashku me ndihmësin e tij z. Krenar Jupolli. Në fund z. Berisha i porositi të rinjtë që të merren sa më shumë me sport, cilido qoftë ai, të largohen nga dukuritë negative. “Sporti ka vlera të mëdha, cilido qoftë ai, e sidomos basketbolli. Mendoj se vetëm mësimi radhitet përpara sportit për nga rëndësia. Gjithsesi, sporti, sidomos ato ekipore si basketbolli, vetëm sa e përforcojnë edhe më shumë të mësuarit.
sports corner
BASKETBALL SCHOOL “GOLDEN BASKET” IN PRISHTINA
F
or Betim Berisha, basketball is much more than just a vocation! Basketball has been his passion since childhood, and considering that he has been active in basketball since the age of 12, one can freely say that basketball is his life. Consequently, it is not surprising that Betim today is a senior at the faculty of physical education sciences in Prishtina, and even less that since 2015 he is the founder and owner of basketball school “Golden Basket” in Prishtina. Betim says that the main reason he founded this basketball school is his wish to pass on to the new generations the knowledge he has accumulated through his years as a basketball player and during his studies. “My wish and request is that we prepare these young players in the best possible way and that we develop their talent so that Kosovo does not have to look for players abroad, but that the core of our national team and especially our professional basketball clubs is comprised by locally developed players. This is achieved only through
serious and professional work with these kids that are today interested to trainor play basketball. After all we have enough candidates, and enough talent so the only thing left to do is to work seriously and continuously so that potential is not wasted,” said Mr Berisha. Probably, this wish is best proven by the fact that the registration fee at his school costs only 15 euros per month. This means, that this is the lowest price that is offered from any of the basketball schools in Prishtina. Mr Berisha’s dedication in his work is also proven by the fact that during our conversation he emphasized that one of the main problems that basketball is facing today is the commercialism of the work with young generations. In other words, according to him, it is time that all those that train new generations should not be driven mainly by their profits but rather the preparation and schooling of the young basketball players. Mr Berisha went further by stating that whoever is working with these children should realize that their job is not to merely teach them
how to play basketball. According to him, all basketball schools are obliged to teach these children the spirit of sportsmanship, help them strengthen their social ties and through sport experiences even prepare them for their lives. It should be mentioned that currently “Golden Basket” school conducts trainings in three locations in Prishtina: every Saturday and Sunday from 16:00 to 17:00 at “1 Tetori” hall, and on Mondays, Wednesdays and Fridays, from 18:00 to 19:00 at the “Shkolla e Gjelbër” and “Nazim Gafurri” schools. The ages that this school works with are 6-15 years old, and the training sessions are conducted by Mr Berisha and his assistant Mr Krenar Jupolli. In the end Mr Berisha reminded all the young people of Kosovo to do as much sports as they can, and avoid negative phenomena. “All sports have great values and basketball in particular. I believe that only school is more important than sports. However, sports, especially team sports such as basketball, only enforce even more learning in schools.”
for you 21
hi - tech
TOP 10 PAJISJET E FUNDIT TEKNOLOGJIKE TË 2016-tës QË DUHET T’I KENI Është një botë me risi ku pothuajse për çdo muaj dëgjojmë që ka dalë diçka e re, pajisje të reja, smarfona dhe mjete të ndryshme në tërë rruzullin tokësor. Emrat e njohur janë duke garuar me qëllim që të tejkalojnë dhe ta mundin njëri tjetrin duke ofruar pajijset e tyre teknologjike të klasit më të lartë. Tutje mund të lexoni për 10 pajisjet më të reja që duhet patjetër t’i keni e që janë në modë në vitin 2016.
1. USB me 5 porte për rimbushje
E
dini që është e vështirë kur në familje keni motra e vëllezër dhe familje të madhe e keni pak porte për të rimbushur smartfonët tuaj përnjëher. Tani ka diçka emocionuese, një USB port që u jep 7 hyrje për smartfona dhe tablet. Është i thjeshtë dhe përdoret për të rimbushur smartfonët tuaj përnjëherë me një stacion të sigurtë të USB-së.
1. 5-Port USB Charging Station
Y
ou know it is difficult when you have siblings and a huge family but having little ports to charge up your smartphones all in one go. Here is something exciting, a USB port that gives you 7 slots for smartphones and tablet. Feel easy and use them to charge your phones simultaneously with safe USB charging station.
2. Skaneri portativ i dorës për dokumente 1050 DPI
K
a kaluar koha kur njerëzit duhet të përdorin skaner të mëdhenj në vendin e punës apo në shtëpitë e tyre. Tani tregu ka nxjerr skanerë protativ që lehtë mund të barten dhe punojnë për mrekulli. Ky skaner portativ, i mbartshëm është shumë i dobishëm për biznesmenët, studentët dhe udhëtarët. Në mënyrë magjike dhe digjitale konverton fotografitë me ngjyra apo bardh e zi, faturat dhe librat në skeda digjitale.
2. Handheld Mobile Portable Document scanner 1050 DPI
G
one are the times when people used to have huge scanners at their workplaces or at their homes. Now the market has introduced portable scanners that are easy to carry and work so smartly. This portable, handheld scanner is so apt for the businessmen, students and travellers. It magically and digitally converts your colour or black & white photos, receipts and books into digital files.
3. Triby – Altoparlanti i lidhur për kuzhinë
Ë
shtë një pajsije shumë argëtuese për shtëpi, me të cilën mund të bëni thirrje të lira me internet në mes të Triby-it dhe smartfonëve të familjarëve përmes aplikacionit të Triby-it dhe telefonatave të rëndomta me Bluetooth. Mund të dëgjoni muzikë me një zë fantastik dhe po ashtu mund të zgjidhni radio stacionin e dëshiruar.
3. Triby - Connected speaker for the kitchen
I
t is such a fun gadget to have at your home, now you can make free Internet calls between Triby and your family smartphones through the Triby application, and regular phone calls with Bluetooth. You can play music with fantastic sound and you can also set in the radio stations of your choice.
22 for you
vijon në numrin e ardhshëm ...
hi - tech
TOP 10 LATEST MUST HAVE TECH GADGETS OF 2016 It is a geek world where almost every month we hear about the launch and release of new gadgets, smartphones and devices from across the globe. Big brands are running a race where they want to surpass and subdue other leading brands offering their high class tech devices. Well, here you can read what top 10 latest must have tech gadgets are in fashion for the year 2016.
4. Super ora Fitbit Surge për fitnes
M
e këtë orë super të mençur tani ju mund të kontrolloni aktivietet trupore, përcillni stërvitjet dhe bëni përmbledhje të ushtrimeve; hapave, distancës, kaloritë e djegura, katet që jeni ngjitur dhe minutat aktive. Gjithashtu mund të caktoni alarmin dhe të zgjoheni me alarm të qetë. Paralajmërimi për tekst dhe thirrje shfaqet në ekranin që punon me prekje të kësaj smart-ore për fitnes.
4. Fitbit Surge Fitness Superwatch
W
ith this super smart watch now you can keep a check on your bodily activities, track workouts & view workout summaries; steps, distance, calories burned, floors climbed and active minutes. You can also set alarm and wake up with a silent alarm. Text and call notifications can appear on the touchscreen display of the fitness smart watch.
5. Makina elektronike Cameo për prerje siluete
P
ra, për t’i bërë të gjitha në mënyrë të përsorsur, asnjëherë nuk mund të bëjmë kompromis rreth cilësisë së gjërave. Kur bëhet fjalë për karakteristikat e CAMEO’s Print dhe prerjes, ajo ju ofron një përvojë mahnitëse. Me të mund të preni me saktësi skicat dhe imazhet tuaja që i keni shtypur në shtypësin tuaj në shtëpi.
5. Silhouette Cameo Electronic Cutting Machine Set
W
ell to do everything with perfection, we can never compromise on the quality of the stuff. When it comes to the CAMEO’s Print & cut feature it gives you an amazing experience. With it, you can cut precisely around the designs and images you have printed on your home printer.
6. MOXO X-1 Altoparlanti që pluskon në ajër me Wireless Bluetooth
K
y altoparlant pa tela ju mundëson që të dëgjoni muzikë nga smartfoni/tableti; muzika përcillet përmes Bluetooth-it në altoparlant. Lidhet automatikisht lehtë me smartfon/tablet. Ofroni veshëve tuaj një dëgjim qetësues dhe luksoz me këtë altoparlant portativ që pluskon në ajër.
6. MOXO X-1 Portable Wireless Bluetooth Floating Levitating Speaker
T
his wireless speaker lets you play the music on smart phone/tablet; the music will be audible from the Bluetooth speaker orb. It can easily be paired with smart phone/tablet automatically. Give your ears a soothing and lavish hearing with this portable levitating speaker.
to be continued ...
for you 23
TOLERANCA
T
oleranca është një nga fjalët që më së shpeshti përdoret në shoqëritë moderne. Në shumicën e rasteve ajo është përdorur dhe nënkupton përkufizimin e parë dhe më të thjeshtë: pranimin dhe respektimin e mendimeve, praktikave ose sjelljen e të tjerëve. Megjithatë, pavarësisht përdorimit të shpeshtë dhe me sa duket kuptimit të qartë të kësaj fjale, arritja për të pranuar atë në jetën reale është shumë e vështirë. Ndoshta kjo ka të bëjë me faktin se toleranca si koncept ka një kuptim shumë të gjerë dhe sipas shumë dijetarëve, ajo është një virtyt moral. Kjo menjëherë thekson dallimin e parë dhe më thelbësor në lidhje me tolerancën sepse toleranca nuk është dhe nuk mund të ngatërrohet me indiferencën (“si të duash”), apatinë (“kujt i bën”) ose pakujdesinë (“pse jo”). Në anën tjetër, pavarësisht faktit se a duam apo nuk duam ta pranojmë, qëndrimi se toleranca është “pranimi i ideve dhe i sjelleve të të gjithëve” është thjesht i pamundur në praktikë. Natyrisht, një qëndrim i tillë është një pikënisje mjaft e mirë dhe ideale për debate në klasa dhe auditoriume të ndryshme, por në jetën e vërtetë kjo thjeshtë nuk mund të ndodhë. Prandaj, paraqitet nevoja që të ngushtojmë pak kuptimin e fjalës tolerancë dhe ta shohim atë më në terma praktikë. Për
24 for you
shembull, kur një inxhinier ndërton një ndërtesë, një nga pyetjet që ai ka për t’u përgjigjur lidhet me tolerancën e materialeve të përdorura gjatë ndërtimit. Me fjalë të tjera, ai duhet të vërtetojë sa mund të përkulen materialet ndërtimore përpara se struktura të dëmtohet. Në këtë rast, fjala tolerancë para së gjithash nënkupton një standard të pranuar në mënyrë të përgjithshme nga të gjithë, ku çdo gjë tjetër pastaj gjykohet dhe vlerësohet në bazë të atij standardi. Në këtë aspekt shumë filozofë modernë si Michael Dusche, John Rawls dhe Michael Walzer e ndërlidhin tolerancën me respektin, barazinë dhe lirinë. Sipas tyre, toleranca duhet të shihet si një detyrë qytetare dhe morale ndërmjet individëve pavarësisht nga ngjyra e tyre, feja apo kultura. Me fjalë të tjera, toleranca është një detyrë morale që nënkupton respektin ndaj individit, si dhe respektin e ndërsjellë dhe konsideratën në mes të njerëzve. Toleranca në mes të njerëzve e bën të mundur që ata të kenë konflikte për pretendime, besime, vlera dhe ide dhe të bashkëjetojnë për aq kohë sa ata të përshtaten brenda vlerave të pranueshme morale. Një tjetër aspekt i veçantë i tolerancës është fakti se ajo është e lidhur ngusht me karakterin tonë. Kjo do të thotë se prejadhja e vlerës së tolerancës vjen nga ajo që dikush toleron dhe mënyra se si shprehen toleranca ose joteleranca. Për
shembull, fakti që ne pajtohemi me qëndrimin e gabuar që nuk është në përputhje me standartet e pranuara shoqërore dhe morale (siç është pija dhe ngasja e makinës) në asnjë mënyrë nuk nënkupton se ne jemi tolerant. Kjo është njëjtë sikurse kur dikush nuk është automatikisht jotolerant vetëm për shkak se ai kundërshton zëshëm dikë tjerë, bërtet apo edhe përjeton shpërthim emocional. Situata të tilla janë në fakt rezultat i karakterit dhe sjelleve tona. Ato janë shprehje e mungesës së mirësisë, durimit, mirësjelljes, përulësisë, dashurisë, vetëkontrollit dhe guximit. Edhe jotoleranca duhet të shprehet përmes këtyre cilësive. Nuk duhet të harrojmë se demokracia në vetvete është e ndërtuar mbi parimet e tilla si liria e mendimit dhe e fjalës, por në të njëtën kohë mbi respektin dhe mirëkuptimin e ndërsjellë. Kur e kundërshtoni dikë nuk do të thotë se jeni jotolerant. Megjithatë, ky kundërshtim duke të jetë konstruktiv, i bazuar në gjykim të shëndoshë dhe në vlera morale dhe shoqërore, por më e rëndësishmja kundërshtimi duhet të jetë i matur dhe të bëhet me dinjitet. Vetëm për shkak se kemi të drejtë në qëndrimin tonë, nuk na e jep të drejtën që të poshtërojmë të tjerët. Tek e fundit, ndoshta të qenit tolerant nënkupton se duhet të pranojmë se ne jemi të gjithë të njëjtë dhe që e gëzojmë të drejtën të jetojmë por edhe e kemi obligim të lëmë të tjerët të jetojnë njëjtë sikurse ne.
TOLERANCE
T
olerance is one of the most frequently used words in modern societies. In most cases it is used, it implies its first and most simple definition: recognition of and respect for the opinions, practices, or behaviour of others. However, despite the frequent use and apparently clear meaning, achieving such a situation in real life is very difficult. Perhaps, this is related to the fact that tolerance as a concept has a much broader meaning and according to many scholars it is a moral virtue. This immediately emphasizes the first and most essential difference regarding tolerance, because the latter is not and cannot be confused with indifference (“whatever”), apathy (“who cares”) or recklessness (“why not”). On the other hand, whether we want to accept or not, the stance that tolerance is “accepting everybody’s ideas and behaviours” is simply impossible in practice. Of course, such a stance is a very good idealistic starting point for debates in classrooms and various auditoriums, but in real life this can simply not happen. Therefore we need to narrow down a little bit the meaning of the word tolerance
and see it in more practical terms. For example, when an engineer constructs a building, one of the questions he has to answer is related to the tolerance of the materials used during construction. In other words, he should certify how much the materials should bend before the structure is damaged. In this case the word tolerance first of all implies a generally accepted standard by everyone and then everything else is judged and assessed based on that standard. In this sense many modern philosophers such as Michael Dusche, John Rawls and Michael Walzer link tolerance with respect, equality and freedom. According to them tolerance should be seen as a civic and moral duty between individuals regardless of their colour, creed or culture. In other words tolerance is a moral duty that implies the respect for the individual as well as mutual respect and consideration between humans. Tolerance between people makes possible for conflicting claims, beliefs, values and ideas to coexist as long as they fit within acceptable moral values. Another unique aspect of tolerance is the fact that it is closely connected to our character. This means that tolerance derives its value from what someone tolerates and the way tolerance or intolerance is
expressed. For example, the fact that we agree with a wrong stance that does not comply with accepted social and moral standards (such as drinking and driving) does under no circumstances mean that we are tolerant. Just as someone is not automatically intolerant just because he opposes someone loudly, screams or has emotional outbursts. Such situations are in fact a result of our character and manners. They are an expression of the lack of kindness, patience, courtesy, humility, love, self-control, and courage. Even intolerance should be expressed through these qualities. We should not forget that democracy itself is built upon principles such as freedom of thought and speech but at the same time mutual respect and understanding. Opposing something does not mean you are intolerant. However, this opposition should be constructive, based on sound judgment and moral and social values, more importantly our opposition should be mature and dignified. Just because we are right in our stance does not give us the right to humiliate others. After all, maybe being tolerant means that we acknowledge that we are all the same and we enjoy the right to live, but also the obligation to let others live just as we do.
for you 25
Ç
do familje e ka një anëtarë të sajin që është më gazmor dhe e ka për detyrë që t’i disponojë dhe bëjë për të qeshur të tjerët. Në familjen e Radio KFOR kjo detyrë i takon Gencit, të cilin ata që e dëgjojnë gjatë emisioneve të tij e njohin shumë mirë. Krahas humorit Genci dallohet nga kolegët e tij edhe për dy tipare tjera: tipari i parë është pozitiviteti i karakterit të tij kurse i dyti mjekra e kuqe e dendur si një pyll tropikal. Në vijim ju ftojmë që të lexoni intervistën e plotë me Genc Hamza, në lidhje me punën e tij në Radio KFOR. Cili është roli juaj në radio? Zakonisht luaj mesfushor por edhe pozicioni i sulmuesit më pëlqen kur më pasojnë. Sa vjet keni që e kryeni këtë punë? Qysh nga kohët e lashta para erës sonë. Në radio kam filluar të punojë në moshën 17 vjeçare në mënyrë krejt spontane në “Urban FM” bashkë me shokun tim Guximin, me të cilin këtë punë e filluam për hajgare, për qejf ose më mirë të themi për “shmek” (hahaha)... Çfarë shkollimi duhet të vijohet për të kryer këtë punë? Mbrojte nga rrezatimi, cirkusomania :P Normalisht që shkollimi ndikon në çdo vend të punës mirëpo ajo çka kërkon më së shumti moderimi është të kesh aftësi komunikimi, të
26 for you
Genci - hokatari
jesh bindës dhe i qartë, të jesh kreativ, të kesh aftësi për të zhvilluar intervista, dhe sidomos spontaniteti është ajo që e veçon çdo moderator dhe çka e dallon nga moderatorët tjerë. Si është një ditë e juaj e punës? Herë është me shi herë me diell por pjesërisht e vranët dhe me riga lokale shiu. Çka ju pëlqen më shumë tek puna juaj? Ditët e pushimit. Nëse do ta veçoje një gjë e cila të ndihmon më shumë për të pasur sukses në këtë profesion, çka është ajo? Normalisht kreditë e larta janë motivim për punë për secilin besoj :P! Pra sa më pak probleme :p I pari është komunikimi, pra mënyra se si i qasesh publikut. Përparësi është edhe zëri. Po ashtu diçka që ndikon shume është personaliteti, pasi përmes tij ju transmetoni, krijoni afërsi me publikun.
Cila është pjesa më e vështirë e punës tuaj? Kur më kërkojnë që të ndihmojë në bartjen e gjërave të ndryshme, që të ndihmojë për ta dekoruar bredhin për Vitin e Ri, dhe sidomos për ta hequr bredhin dhe dekorimet e tjera pas përfundimit të festave. Çdo punë e ka një lloj presioni në realizimin e saj, si e shpjegoni ju presionin e të qenit moderator? Jaaaa s’jom bash i Prishtinës s’di…
Sa ndikon në jetën e përditshme puna juaj? A ju ndodh që t’ju njohin në qytet për shkak të punës tuaj dhe si reagojnë në raste të tilla? Ooo, njerëzit s’po e njohin veten e lëre mua :P Ndikon po është ndjenjë e mirë kur të njohin njerëzit. Çka mendoni se e dallon punën tuaj në RADIO K4 nga puna në radiot tjera? Radiot tjera nuk më kanë mua, kjo është diferenca që e dallon dhe e veçon Radio KFOR. SIÇ PO SHIHET JAM SHUMË MODEST!
Si e vlerësoni ju punën në radio në krahasim me dy llojet e tjera të mediave (shtypin dhe televizionin)? Radio e shtyp televizionin :P Dallon shume me te dyja. Në TV e tregon një ngjarje ose lajm me pamje. Ndërsa në radio gjithçka varet nga mënyra se si përmes zërit e transmeton ngjarjen ose lajmin. Për këtë arsye besoj se është më e vështirë të jesh moderator. Ndërsa në shtyp është punë shkrimi, se sa ke aftësi, dituri dhe shkollim që të paraqesësh një tregim. A do t’ua rekomandonit të rinjve këtë profesion dhe pse? Normal që jo sepse nuk dua konkurrencë :P
Nëse do të mund të zgjidhnit nga e para a do e zgjidhnit këtë profesion sërish? Shumë gjëra në jetë do t’i ndryshoja, ndoshta :p, por sigurt që do ta filloja sërish këtë punë Cili është kujtimi juaj më i mirë/veçantë nga përvoja juaj e deritanishme e punës? Kur më është rritur rroga :p, ky ka qenë kujtimi më i mirë hahaha :P Cila është porosia juaj për të rinjtë? Për momentin nuk kam kredi në telefon që t’ju dërgojë porosi të gjithëve kështu që u lutem që të më dëgjojnë në 90.2, aty kemi shumë çka të bisedojmë.
Genci - the funny guy E
very family has a member who is more cheerful and in a way is obliged to make everyone else laugh. At the Radio KFOR family this task belongs to Genci, who is very well known to those that listen to him conducting his radio shows. Besides humour, Genci differs from his colleagues for two reasons: the first being his positive nature and the second his red and thick tropical forest beard. Below we invite you to read the interview with Genci about his work at Radio KFOR. What is your role at the radio? Usually I play as a midfielder but I also like to be a forward when they pass the ball to me. How long have you been doing this job? Since antiquity, BC. I started working as a radio DJ at the age of 17 in a very spontaneous way at the “Urban FM” together with my friend Guxim. We started working just for fun, or better said just to be “cool” (hahahahah)… What type of schooling must one attend to perform this job? Protection from radiation, circus mania… :P No doubt schooling impacts every occupation, however the most important abilities to become a radio DJ are good communication skills, being convincing and clear, creativity, ability to
conduct interviews, and in particular spontaneity. These are the traits that distinguish one radio DJ from everybody else. Describe your working day? Sometimes it is rainy and sometimes sunny, but partially overcast with local rains. What do you like the most about your job? Days off! If you would distinguish one thing that helps you the most in succeeding in this occupation, what would it be? Naturally high credits are a motivation for work for everyone I believe :p! That is the least possible problems :P! Communication comes first, the way you address the audience. Your voice is also an advantage. Another important thing is your personality, because through it you transmit emotions, create affinity with the audience. What is the most difficult part of your job? When I am asked to help carry things, to help decorate the Christmas tree and especially when I am asked to help remove the Christmas tree and other decorations after the holiday season. Every job has a certain pressure to it, how do you explain the radio DJ job?
Noooo, I am not from Prishtina exactly, I wouldn’t know… How much does your work affect your everyday life? Do people recognize you downtown because of your job and what are their reactions? Ooo, people hardly recognize themselves let alone me :P It has an impact, but it is a good feeling when people recognize you. What do you think distinguishes your work at RADIO K4 from the work in other radio stations? Other radio stations don’t have me, this is the difference that distinguishes Radio KFOR. IT IS CLEAR I HAVE NO MODESTY ISSUES! What is your assessment of working in radio compared to the other two media (press and television)? Radio presses television :P! It differs a lot from both. In TV you tell a story or news with images. In radio it all depends on your voice how you transmit the story or the news. Therefore, I
believe it is harder to be a radio DJ. In printed media it is about writing, how skilled you are, how much knowledge and schooling you have to present a story. Would you recommend this occupation and if yes why? Off course not, I don’t want any competition :P If you could start fresh would you pick this occupation again? If I could start fresh I would change a lot of things, probably :p, but most definitely I would choose to be a radio DJ again. What is your best/most special moment in your carrier so far? When I got my pay raise :p, this was best moment hahaha :P What is your message for the youth? Currently I don’t have enough credits on my phone to send messages to everybody, so please listen to me at 90.2 there we have a lot to talk about.
for you 27
Unë q jam në uhem Rigë Qe nt SHFMU ë (9) vjeç. Vij rimi dhe oj mës “Skën im d Përlep nicë, k ërbeu” në fs et në lasa e h pëlqen atin kat të viza toj dhe ërt. Mua më sha . Ë nd të shk ru bëhem rra ime ësh të që n aj vjerdizajne jë ditë re. të
NËNË Ti je h ën ti je die ë, ll ti je yll , i, që shë ndrit
S TIME
në qie ll. Ti je lu le, trënda fil, zëri yt i ëmbë l si bilbil . Ti je e ng ti je jetë jëll, , ti je lum turia v etë
Sikur p a ty të ishte kjo botë unë do , të jeto ja në një pellg m e lot. Se ti m e ti më k bëre, rijove, u kujde se për m më led hatove ua, . Buzëq es për mu hja jote a të perq kënaqesi, afoj me pë rzemë rsi. Festën tënde me dashur i ta uroj,
28 for you
dhe kë të ty ta ku poezi shtoj.
MËSU ES I DASH UR
Mësue s ç a s t i k i d a s h u r, ur do t ët d o t ë je t ë s h u h e m la m t u m më i v ë s h t ir ë ir ë , . Mësue s n a m ë i d a s h u r. . . so na më ve shumë g sove s jë r a t ë hk r e ja , na më s o v e g r im e le x im , ji t h ç k a q ë d im ë, Mësue s i das h u r. . . t ë f a le nd m ë s im e r o j, et, kës h il la t q kurrë n ë uk do t ’i h a r r m i d h e , o j. Mësue s m ë s u e i d a s h u r. . . si më i m ir i n për ty ëb ja v le n të derd otë, na më sove, n a t r e g h e n lo t ë , na har ove se rosh, s ’d o t ë a t ë d it e që d o të shkosh . Mësue s p ë r m u i d a s h u r. . . a is h e shok i m ir ë , për të thëne m e n d im e is h a e , m e t y li r ë , andaj ed v ë s h t ir h e e k a m t ë ë, të të th e m la m m ir ë . tu-
nd I am e r im i a s o n s in Q ë ig e is R m y le s il la g e M y n a m ld . I a t t e n d v o in t h e ears rbeu” ë ke to d li n n in e y I ë “Sk rade. S g H e h J t E r u the u ld li k ë, fo s. I wo le p n ic r m ë e P o f p o e n e r. n d w r it d r a w a t o b e a d e s ig y one da
MOTH Y M TO
ER
EACH T R A DE
ER
u r, e to yo eache say goodby Dear t I oment f b lu e . The m ment o o m a W il l b e in g s , r. . . e a c h e m a n y n e w t h r it in g , Dear t w s u d g an ught Yo u t a h t u s r e a d in t h a t li f e e ug Yo u t a h e k n o w le d g t ll a d An , b r in g s
oon, h e r. . . you, e the m n, r a u ar teac ul forever to u passed o e Y u D s e e th ratef at yo Yo u a r t h e s t a r I a m g , a d v is e s t h k y. s e e s r h n a t o Yo u Less u p in h in e s e, me. That s o n t o m v e r b e w it h e r w e r, W il l f o e a f lo Yo u a r w o r ld , o u , h e r. . . s ; a r t e a c a c h e r in t h e w e e t a g a le . s e A rose D s ver y a h t in o ic e st te tears o e g b in e d h Yo u r v p in g o f a n ig d T e ir in orth sh ght us, The ch I t is w ver be tau u o y il l f o r e w e s l, e u e w a ng ‘C at e an a d us th Yo u a r li f e , Showe d . e in u ld Yo u a r p in e s s it s e lf your m that you wo ap y h a d d n e A Th t le a v e . n ’t e x is ld u o w u o If y c h e r. . . d w o r ld , e a r t e a a g r e a t f r ie n I n t h is D e v li e r ld e u . I wo ears Yo u w nd of t In a po t o m e , u ld t u r n t o u o se y co , Becau One I in io n s , e my op m , h e n e it d e a m w p o m eated c o u ld Yo u c r o o k c a r e I f e lt I u, o y t o t u Yo m y s e lf is d if f ic u lt it o f m e , y o u r lo v in g Thus, e W it h to m ye to goodb . y h a c s u to To you. is e il m Yo u r s e t o m e , r P le a s u ll y ia d r I co . ce you Embra ve u c h lo W it h m y o u r d a y, on e you r a t u la t I c o n g d ic a t e de And I you. oem to p is h T
for you 29
30 for you
Tung! Dua vetëm t’ju them se jam lexues i rregullt i revistës tuaj dhe se më pëlqen shumë. Do të kisha pasur dëshirë të shkruani më shumë për sportin në përgjithësi sidomos futbollin, basketbollin apo ping pongun. Këngëtari im i preferuar është Shkëlzen Jetishi - Xeni kurse aktori im i preferuar është Adem Mikullovci. Unë i përcjell rregullisht top listat e juaja, të cilat më pëlqejnë shumë. Jeni shumë të mirë. Vetëm vazhdoni kështu. Valentin Dautaj Shkolla fillore “Dardania”Pejë
Tung, tung! Revista juaj është shumë interesante dhe unë e lexoj rregullisht. Por, do të më pëlqente shumë që të shkruanit më shumë për 50 Cent, Vin Diesel dhe 2 Pac, ju lutem shumë të ma plotësoni këtë dëshirë! Sportet që më pëlqejnë më shumë janë futbolli dhe basketbolli. Përshëndetje nga Albiani! Albian Baliu
Shkolla fillore “Hoxhë Kadri Prishtina”Prishtinë Përshëndetje! Jam një lexuese e rregullt e revistës 4U dhe më pëlqen shumë. Hobi im është tenisi kurse këngëtarja e preferuar është Dafina Zeqiri. Aktorja ime e preferuar është Selena Gomez. Kohën time të lirë e kaloj duke shikuar televizor dhe duke lexuar libra. Përshëndetje të përzemërta nga Anjesa! Anjesa Sopa Shkolla fillore “17 Shkurti”Shirokë Tung! Si gjithë bashkëmoshatarët e mi edhe unë kam idhujt e mi. Grupi im i preferuar është “Troja” pasi këngët e tyre janë vërtetë të mrekullueshme dhe kanë përmbajtje me porosi të
cilat lidhen me realitetin në Kosovë. Filmi im i preferuar është “Twin brothers” kurse aktorja ime më e dashur është Angelina Jolie. Kohën time të lirë e kaloj kryesisht duke lexuar ndërsa sporti im i preferuar është futbolli. Vetëm vazhdoni kështu! Jeni të mrekullueshëm! Getoar Buzhala Shkolla fillore “17 Shkurti”Shirokë
Nr.127
Tung! Nuk kam ndonjë gjë të veçantë për t’ju shkruar përpos që revista juaj më pëlqen shumë. Mua më
pëlqen shumë muzika dhe këngëtari im i preferuar është Sabri Fejzullahu. Ndër aktorë do të veçoja të madhin Bruce Lee dhe filmin “Babai”. Kohën e lirë e kaloj me familjen e po ashtu duke lexuar dhe vrapuar. E adhuroj atletikën. Edwin Dautaj Shkolla fillore “Dardania”Pejë
for you 31
Readers’ letters Hello! I just want to say that I am a regular reader of your magazine and I like it very much. I would like to see more articles on sports in general, especially football, basketball or tennis table. My favourite singer is Shkëlzen Jetishi – Xeni, while the favourite actor is Adem Mikullovci. I always check your top lists, which I really like them. You are very good, keep going this way. Valentin Dautaj Primary School “Dardania”- Pejë Hello! I do not have anything special to write, but to mention that I like your magazine a lot. I like
music and my favourite signer is Sabri Fejzullahu. Among best actors I would distinguish the greatest Bruce Lee and the movie “Babai” (Father). I spend my free time with my family as well as reading and running. I am mad about athletics. Edwin Dautaj Primary School “Dardania”- Pejë Hello, Hello! Your magazine is very interesting and I read it regularly. But, I would like to see you are writing more on 50 Cent, Vin Diesel and 2 Pac, please fulfil my wish. My favourite sport is football and basketball. Greetings from Albiani!
Albian Baliu Primary School “Hoxhë Kadri Prishtina”- Prishtinë Greetings! I am a regular reader of 4U magazine and I like it a lot. My hobby is tennis, and my preferred signer is Dafina Zeqiri. My favourite actress is Selena Gomez. I spend my free time watching TV and reading books. Kind regards from Anjesa! Anjesa Sopa Primary School “17 Shkurti”- Shirokë Hello! Just as my peers I have my idols too. My preferred band is “Troja” because their songs are really amazing and their
texts have messages related to Kosovo reality. My favourite movie is “Twin Brothers” and my favourite actress is Angelina Jolie. Usually I spend my time reading and my preferred sports is football. Keep up the good work! You are great! Getoar Buzhala Primary School “17 Shkurti”- Shirokë
Nr.127