EDITORIAL Përshëndetje lexues të dashur, Si gjithmonë, ne vazhdojmë të jemi të përpiktë në takimin tonë me ju. Shpresoj se edhe kësaj radhe kemi arritur që në këto ditë vjeshtore me shi të ju sjellim pak ngrohtësi me numrin më të ri të revistës sonë. Edhe këtë muaj, për ju kemi përgatitur informacione nga të gjitha fushat, lajme të reja nga bota e muzikës, filmit, teknologjisë e shumë e shumë risi tjera. Por do të shkojmë me rend: Flasim për shkollën fillore dhe të mesme të ulët “Ukshin Miftari” në Skivjan, komuna e Gjakovës. Në faqet e modës, çdo gjë që ishte në trend këtë “2016 MTV VMA”. Në mbretërinë e kafshëve edhe këtë muaj vazhdojmë me renditjen e kafshëve sipas alfabetit. Filmat më të rinj nga produksioni i huaj: “Moana”, “Max steel”, dhe “Trolls”. “Përfundon EURO 2016, stacioni i radhës: Botërori RUSI 2018”, është artikulli i cili mbulon faqet e sportit këtë muaj. Pyetëm shkollarët tanë “Çfarë po bëni ju për të mbrojtur ambientin?” Se çfarë u përgjigjën ata, mësoni nga pyetësori ynë. Si gjithmonë, as kësaj radhe nuk i lëmë anash të arriturat më të reja në fushën e teknologjisë moderne. Po ashtu ju do të mund të lexoni për “Drunjtë”, “Ta mbrojmë natyrën” dhe shumë artikuj të tjerë. Por kjo nuk është e tëra, duhet ta shfletoni me kujdes të gjithë revistën që të argëtoheni sa më shumë. Unë ju uroj lexim të këndshëm, suksese në shkollë dhe të gjitha të mirat në jetë. Deri në takimin tonë të ardhshëm, mirëmbetshi. Leonora
“For You” është publikim zyrtar i KFOR-it, prodhuar dhe financuar nga KFOR-i, i shtypur në Kosovë dhe shpërndahet pa pagesë. Përmbajtja nuk reflekton qëndrimin zyrtar të koalicionit apo të shteteve anëtare. KFOR-i pranon edhe i mirëpret opinionet tuaja dhe i publikon ato, por në formë të përmbledhur. Nëse kërkohet emri i shkrimtarit të mos tregohet, kjo mund të bëhet, por nuk do të publikohen letra anonime, shpifëse apo me qëllim të keq. Kryeredaktore: Leonora Shabanaj Nikshiq Gazetarë: Ali Rexha, Asmir Nikshiq, Violeta Matovic Fotografitë: Ekipi “4U” Design & Layout: Bekim Shabani Stafi editorial mund të kontaktohet në telefon: 038/503-603-2139 Letrat mund të dërgohen në adresën: HQ KFOR - Kosova Film. Revista “For You”; Strasbourg Building; 10000 Prishtinë E-mail: magazineforyou2003@gmail.com; http://www.magazineforyou.com
2 for you
MBRETËRIA E K
Kopertina: BEYONCÉ MOVIEMANIA 4 18
19
2-3: Editoriali, indeksi 4-5: Shkolla e muajit: SHFMU “Ukshin Miftari” në Skivjan; Pyetësor: Çfarë po bëni ju për të mbrojtur ambientin? 6-7: Ta mbrojmë natyrën! 8-9: Fashion: Këto pamje nga mbrëmja “2016 MTV VMA” padyshim që do të futen në historinë e modës 10-11: Music Box: Beyoncé - Supervasha 12-13: Miku i mirë shihet në ditë të vështira!
14-15: Mbretëria e kafshëve: Kafshët A-Z 16-17: Poster: Beyoncé 18-19: Moviemania: Max steel; Trolls; Moana 20-21: Këndi sportiv: Përfundon EURO 2016, stacioni i radhës: Botërori Rusi 2018 22-23: Hi-Tech 24-25: Drunjtë 26-27: RADIO KFOR 28-29: Këndi juaj ... 30: Këndi enigmatik 31-32: Letrat e lexuesve
S
EDITORIAL Greetings dear readers,
POSTERI 23
HI-TECH
KAFSHËVE
14
SHKOLLA E MUAJIT 10
Këndi sportiv: Rusi 2018
As usual, we continue to be punctual in our meeting with you. I hope that this time we have managed in these rainy autumn days to bring you a little warmth with our newest edition of our magazine. This month too, we have prepared information from all areas, novelties from the world of music, film, technology and many other innovations. But we will tackle them slowly: We will talk about the Elementary and Junior High School “Ukshin Miftari”, in Skivjan, municipality of Gjakova. Fashion corner covers everything that was trendy during this year ’s “2016 MTV VMA”. Animal Kingdom continues with five new animals according to the alphabet. Newest films from foreign production are: “Moana”, “Max steel” and “Trolls”. “EURO 2016 is over, next station: World Cup RUSSIA 2018” is the article that covers the sport pages this month. We asked our school students: “What are you doing to protect the environment?” As always you can also read about the latest technological novelties. You may also want to read the articles “Trees” and “Let’s protect the environment”. This, however, is not all you have to carefully browse the entire magazine so you could have a lot of fun. I wish you a pleasant reading, success at school and all the best in our life. Until our next encounter, all the best! Leonora
Drunjtë 2-3: Editorial, index 4-5: School of the month: EJHS “Ukshin Miftari” in Skivjan Questionnaire: What do you do to protect the environment? 6-7: Let’s protect the nature! 8-9: Fashion: These 2016 MTV VMA looks will definitely go down in fashion history 10-11: Music Box: Beyoncé Superwoman 12-13: A friend in need is a friend indeed!
14-15: Animal Kingdom: Animals from A-Z 16-17: Poster: Beyoncé 18-19: Moviemania: Max steel; Trolls; Moana 20-21: Sports corner: EURO 2016 is over, next stop: World Cup in RUSSIA 2018 22-23: Hi-Tech 24-25:Trees 26-27: RADIO KFOR 28-29: Your corner ... 30: Puzzle 31-32: Reader’s letters
‘For You’ is an official publication of KFOR, produced and financed by KFOR, printed in Kosovo and distributed freely.The contents do not necessarily reflect the official point of view of the coalition or that of any of its member states. KFOR accepts and welcomes your opinions, it will publish some of these, eventually in a condensed form. If requested the name of the writer will be withheld but no anonymous, defamatory or malicious letters will be printed. Chief Editor: Leonora Shabanaj Niksic Journalists: Ali Rexha, Asmir Niksic, Violeta Matovic Photos by: “4U” team Design & Layout: Bekim Shabani The editorial staff can be contacted on: 038/503-603-2139 Any letters can be sent at: HQ KFOR - Film City; For You magazine; Strasbourg building; 10000 Pristina; E-mail: magazineforyou2003@gmail.com; http://www.magazineforyou.com
for you 3
shkolla e muajit
SHFMU “UKSHIN MIFTARI” NË SKIVJAN
Q
Drejtori, z. Isuf Stojkaj
ë nga viti 2000, në Shkollën Fillore dhe të Mesme të Ulët “Ukshin Miftari” në fshatin Skivjan të komunës së Gjakovës mësimi zhvillohet në një ndërrim të vetëm. Kjo gjendje vjen si rrjedhojë e faktit se dikur aty i zhvillonin mësimet nxënësit nga katër fshatra: Skivjani, Osek Hyla, Planqori dhe Dujaka. Me kalimin e kohës, krijimi i shkollave të pavarura në fshatrat Osek Hylë dhe Planqor e reduktoi dukshëm numrin e nxënësve në shkollën e Skivjanit. Sidoqoftë, përkundër humbjes së një pjese të mirë të nxënësve të saj, kësaj shkolle i mbeti objekti i ndërtuar në vitin 1982 me gjithsejtë 3600 metra katrorë, ku sot i zhvillojnë mësimet 270 nxënës nga niveli parashkollor deri në klasën e nëntë.
Pyetësor
ÇFARË PO BËNI JU PËR TË MBROJTUR AMBIENTIN?
Fjona Selimaj (11) Unë kontribuoj në mbrojtjen e ambientit duke i hedhur mbeturinat gjithmonë në vendin e caktuar. Në këtë mënyrë unë përpiqem që të sigurojë një mjedis sa më të pastër për të gjithë ne. Mjedisi i pastër është parakusht për një jetë të shëndetshme. Fjona Selimaj (11) I make a contribution in protecting the environment by always disposing the waste/garbage in a designated place. In this way, I try to provide a better and cleaner environment for all of us. A clean environment is a prerequisite for a healthy life.
4 for you
Sipas drejtorit, z.Isuf Stojkaj, për sa i përket hapësirës, ndërtesa i plotëson kushtet si është më së miri për zhvillimin e procesit mësimor. Ajo që mbetet për t’u rregulluar është përmirësimi i kushteve teknike si për shembull sigurimi i lidhjes së internetit për tërë objektin. “Hapësira e mjaftueshme për zhvillimin e mësimit dhe për të punuar në një ndërrim të vetëm është një përparësi e madhe për ne. Krahas numrit të mjaftueshëm të dhomave të mësimit, ne i kemi edhe katër kabinete, bibliotekën e shkollës dhe fushat e hapura sportive. Pengesa më e madhe aktualisht është mungesa e mjeteve didaktike dhe sidomos internetit në tërë objektin pasi kjo pamundëson përdorimin e teknologjisë moderne në të gjitha lëndët. Në kushtet aktuale vetëm kabineti i fizikës ka qasje të përhershme në internet. Rrjedhimisht, vetëm në këtë lëndë fëmijët mund t’i shfrytëzojnë burimet ‘online’ për punë praktike. Mirëpo, ne shpresojmë se shumë shpejt i tërë objekti shkollor do të ketë qasje në internet,” shtoi z.Stojkaj. Një tjetër zhvillim pozitiv në këtë shkollë është se sivjet shkolla e ka siguruar ngrohjen qendrore. Në fakt, e tërë infrastruktura për ngrohje qendrore është vendosur vite më parë. Mirëpo, ajo nuk mund të shfrytëzohej pasi që shpenzimet ishin të papërballueshme për shkollën sepse, kaldajat që u vendosën asokohe shfrytëzonin naftën si lëndë djegëse. Falë investimeve nga drejtoria komunale për arsim,
Florjan Malushaj (13) Në shkollën tonë i kushtojmë shumë rëndësi mbrojtjes së ambientit. Për këtë arsye ne shpesh organizohemi dhe i mbledhim mbeturinat që janë në oborrin e shkollës. Kështu, duke e pastruar shkollën tonë çdo vit ne kontribuojmë në mbrojtjen e ambientit. Florjan Malushaj (13) We pay great attention to the protection of environment in our school. This is why we often organise to collect garbage in the schoolyard because I believe that the deed of cleaning and removing garbage from our school on annual basis helps us contributing in the protection of environment.
sivjet kaldajat e naftës janë zëvendësuar me kaldaja të drurit, një lëndë djegëse kjo shumë më e lirë. Krahas kushteve në shkollë, z.Stojkaj u shpreh shumë krenar edhe me punën që zhvillohet aty. Në lidhje me këtë ai tha: “Unë jam në krye të kësaj shkolle që nga viti 1995. Kur merren të gjitha parasysh, më duhet ta theksoj se krenaria ime më e madhe janë nxënësit, kolektivi por, edhe vet komuniteti ynë. E fillova me fëmijët pasi puna, angazhimi por, mbi të gjitha disiplina e tyre e bën shumë më të lehtë punën tonë. Në garat e ndryshme të dijes që organizohen në nivel komunal dhe kombëtar disa herë kemi fituar medalje dhe mirënjohje. Këtu do ta veçoja suksesin që nxënësit tanë e arritën vitin e shkuar në garat për njohuritë mbi komunikacionin. Në këto gara që u mbajtën në Prishtinë shkolla jonë e zuri vendin e parë”. Në fund z.Stojkaj i porositi të gjithë nxënësit që të mësojnë dhe punojnë sa më shumë. Mirëpo, ai nuk harroi që t’ua rikujtonte prindërve dhe mësimdhënësve se e kanë për detyrë që t’i mbështesin fëmijët në kërkimin e tyre drejt dijes dhe përparimit.
Bajram Rragami (14) Pas dhjetëra njësive mësimore që i kemi zhvilluar për ambientin, ne si nxënës të kësaj shkolle mundohemi që këto mësime t’i zbatojmë në praktikë. Përpjekjet tona janë duke u shpërblyer pasi që, së bashku me këshillin e mësuesve tanë, ne tashmë i kemi organizuar disa aksione për pastrimin e mjedisit jo vetëm brenda shkollës por, edhe në tërë fshatin tonë. Bajram Rragami (14) Following dozens of teaching units that we have developed on the environment, we try as students of this school to translate these lessons into practice. Our efforts are being rewarded as the teachers and students’ council have already organised several actions to clean the environment both, inside the school, respectively the schoolyard and throughout the village.
school of the month
EJHS “UKSHIN MIFTARI” IN SKIVJAN
Since 2000, lessons in Elementary and Junior High School “Ukshin Miftari” in village Skivjan, Gjakova municipality, are conducted in one shift. This, because in the past this school was attended by students from four villages: Skivjan, Osek Hyle, Planqor and Dujake. In time, the construction of new schools in villages Osek Hyle and Planqor significantly reduced the number of students in Skivjan. Despite losing a good part of its students this school, however, did inherit the school building constructed in 1982 with 3600 square meters, which is now attended by only 270 students, from preschool to ninth grade. According to school principal, Mr Isuf Stojkaj, as far as space is concerned the school building meets all the requirements for conducting the teaching process. Only
Questionnaire Laurent Malushaj (13) Ne si nxënës duhet të kujdesemi sa më mirë për ambientin, ta ruajmë dhe ta mbrojmë atë. Pas shumë këshillash nga arsimtarët tanë, mendoj se jemi duke përparuar në këtë drejtim. Deri tani, ne jemi organizuar disa herë dhe e kemi pastruar oborrin e shkollës dhe fshatin tonë. Laurent Malushaj (13) As students, we should better take care of the environment, namely to preserve and protect it. What helped us are the many advices given by our teachers because we are making a progress in this regard. We have organised several actions so far and we have cleaned the schoolyear and our village.
technical conditions, like the internet connection need to be solved. “Having enough space to teach and work in one single shift is a great advantage for us. Along with enough classrooms, we also have four labs, a school library and outdoor sport fields. Right now what we really need is to set up the internet acces for the entire building, because without it, we cannot use modern technology in all subjects. Currently, only the Physics lab has a permanent internet connection. So, only in Physics students can use ‘online’ sources for practical purposes. But, we hope that soon enough the entire school building will have internet access,” Mr Stojkaj said. Another positive development in this school is that this year the school will have central heating. In fact, the central heating system was installed earlier, but it was too expensive to use it because it was oil based. Thanks to investments from the municipal education department, this year the oil-based heating system was replaced with a wood based heating system, which is much cheaper. Mr Stojkaj is also very
proud with the teaching efforts in the school. In relation to this he said: “I am in charge of this school since 1995. When all factors are taken into consideration, I have to underline that I am very proud with our students, teachers as well as the community itself. I said students first because, their work, engagement, and above all, their discipline make our job much easier. In different knowledge competitions organized in both municipal and national levels we have been awarded many medals and certificates. I would like to mention here the success of our students last year’s traffic rules competition. This competition took place in Prishtina and our school took first place.” Finally, Mr Stojkaj invited all students to keep learning and working hard. However, he also reminded both parents and teachers that it up to them to support the children in their quest for knowledge and progress.
WHAT DO YOU DO TO PROTECT THE ENVIRONMENT? Urtina Rragomaj (13) Ta ruajmë mjedisin do të thotë ta ruajmë shëndetin! Unë si nxënëse e kësaj shkolle jam përgjegjëse që të kontribuojë për ruajtjen e pastërtisë së ambientit në shkollën tonë. Për këtë arsye, me shumë dëshirë kam marrë pjesë në nismat tona të ndryshme për mbrojtjen e ambientit. Urtina Rragomaj (13) Protecting the environment means maintaining the health! As s student of this school, I am responsible to contributing in preservation a clean environment in our school. This is why I have willingly participated in our various initiatives that were launched for protection of the environment.
Anduena Fetahaj (14) Ambienti është një pasuri që duhet ruajtur! Ne si nxënës të kësaj shkolle, detyrë primare e kemi që ta ruajmë mjedisin pavarësisht nëse ndodhemi në rrugë, në shtëpi, në shkollë apo kudo tjetër. Për këtë qëllim, ne i kemi organizuar disa aksione për pastrimin e shkollës dhe fshatit tonë. Sidoqoftë, unë besoj se është me rëndësi që së pari t’i vetëdijesojmë njerëzit për këtë çështje sepse, vetëm atëherë ata mund ta kuptojnë rëndësinë e ruajtjes së pastërtisë së ambientit. Anduena Fetahaj (14) The environment is an asset that must be preserved! As students of this school, we have a primary duty to preserve the environment whether we are out in the streets, at home, at school or anywhere else. This is why, we have organised several actions to clean the school and our village. However, I believe that it is important first of all to raise awareness of people on this issue because only then one could understand the importance of preserving and protecting the environment.
for you 5
TA MBROJMË NATYRËN!
P
akujdesia dhe neglizhenca e njeriut shpesh e vë në pikëpyetje mbijetesën e planetit Tokë dhe disa nga problemet më të mëdha me të cilat shoqëria po përballet sot, është kujdesi për ekologjinë dhe mjedisin. Ekzistojnë shumë organizata që punojnë për këto çështje dhe kryejnë aksione të ndryshme në lidhje me këtë, megjithatë ato kanë nevojë për ndihmë në mënyrë që të mund të arrihen rezultate më të mira dhe më efikase. Se cila është situata në veri të Kosovës sa i përket mbrojtjes së mjedisit dhe cila është rëndësia e ruajtjes së ekosistemit, janë disa nga pyetjet që ne ia parashtruam Marija Mijacic-it, përfaqësuese e Institutit për Zhvillimin Ekonomik të Territorit (InTER) dhe menaxhere e projektit “Dialogu për politikat publike dhe aktivitetet e zhvillimit për përmirësimin e mbrojtjes së mjedisit”. Ajo, për revistën tonë, tha se problemet më të mëdha në fushën e ekologjisë janë zbatimi i dobët i ligjit, mungesa e kapacitetit administrativ për zbatimin e ligjit dhe menaxhimi i projekteve në fushën e mbrojtjes së mjedisit, mungesa e instrumenteve të qëndrueshme financiare për të financuar projektet “e gjelbërta” dhe mungesa e infrastrukturës për të përmbushur standardet e Bashkimit Evropian. “Nuk ekziston një rrjet i fortë i institucioneve që kontribuon në përmirësimin e mbrojtjes së mjedisit, përfshirë edhe sanksionet për të gjithë individët, të cilët me veprimet e tyre, ndikojnë negativisht në mjedisin. Kur bëhet fjalë për mbeturinat, numri i deponive ilegale është i madh dhe ato zakonisht janë të vendosura në afërsi të lumit Ibër. Sa i përket bujqësisë, edhe në këtë aspekt ekzistojnë probleme që lidhen me fragmentimin e tokës, ndotjen e ujit dhe tokës për shkak të përdorimit joadekuat të kemikaleve të bujqësisë (plehut dhe pesticideve), erozionit të tokës, konsolidimit të tokës etj”, shpjegon Mijacic-i. Ajo shtoi se studimi i kryer nga InTER në periudhën janar - gusht 2016 që ka të bëjë me legjislacionin në fushën e mbrojtjes së mjedisit në Kosovë dhe ndikimin në zhvillimin ekonomik lokal, përfshin 4 fusha: mbeturinat, bujqësinë, lumenjtë dhe liqenet dhe pylltarinë. “Përqindja e prerjes ilegale të pyjeve në pjesën veriore të Kosovës është gati 95%, duke shkaktuar kështu dëm të madh në ekosistemin e pyjeve. Disa nga pasojat kryesore janë degradimi i tokës pyjore, erozioni, zvogëlimi i lirimit të oksigjenit, shkatërrimi i biodiversitetit, rreziku nga përmbytjet dhe zjarret pyjore”, tha Mijacic. Ajo tha se projektet në fushën e mbrojtjes së mjedisit duhet të përcaktohen si projekte me prioritet për komunat, mirëpo diçka e tillë kërkon edhe
6 for you
ofrimin e kushteve dhe klimën e favorshme të biznesit në nivelin lokal në mënyrë që të joshen sipërmarrësit që do të fillonin biznesin në sektorin e mbeturinave dhe bujqësisë. “Mbrojtja e Marija Mijacic mjedisit dhe rritja ekonomike janë të pandashme dhe politikat publike në këtë fushë luajnë rol vendimtar në krijimin e vendeve të punës dhe inkurajimit të investimeve. “Gjelbërimi i ekonomisë” zvogëlon kostot mjedisore nëpërmjet përdorimit më efikas të burimeve, përderisa përdorimi i teknologjive të pastra kontribuon në krijimin e vendeve të reja të punës dhe e çon përpara ekonominë dhe krijon konkurrencë”, përfundon Marija Mijacic-i. InTER do të vazhdojë të angazhohet në projekte që kanë të bëjnë me zhvillimin e kapacitetit lokal në mënyrë që të përmirësohet mbrojtja e mjedisit dhe të ofrohet një zhvillim më i mirë shoqëror dhe ekonomik në pjesën veriore të Kosovës. Ata premtojnë se do të përpiqen të avokojnë këtë në mënyrë që t’i kushtohet vëmendje më e madhe “projekteve të gjelbërta” dhe t’i bëjnë ato pjesë të grupit të projekteve me prioritet, të cilat do të mund të kontribuonin në përmirësimin e gjendjes së mjedisit.
InTER u themelua në vitin 2006 si një organizatë jofitimprurëse, e pavarur dhe joqeveritare, e krijuar me një mision të caktuar për të promovuar dhe çuar përpara zhvillimin e qëndrueshëm territorial dhe socio-ekonomik të Ballkanit Perëndimor. Fusha kryesore e punës së InTER është ofrimi i mbështetjes në fushën e vlerësimit dhe hartimit të politikave në aspektin e zhvillimit territorial, mbështetjes së ngritjes së kapaciteteve të institucioneve të sektorit publik, sektorit privat dhe organizatave të shoqërisë civile. InTER po zbaton disa projekte në pjesën veriore të Kosovës dhe këto projekte përfshijnë hulumtimin në fushën e mbrojtjes së mjedisit, funksionimin e qeverive vendore dhe investimet në këto komunat, si dhe projektet që kanë të bëjnë me zhvillimin e turizmit në komunën e Zubin Potokut (“Outdoor In” është një nismë shumë e suksesshme, e lançuar në vitin 2013, që ka për qëllim zhvillimin e turizmit aktiv në zonën Kollashinit të Ibrit).
LET’S PROTECT THE NATURE!
H
uman carelessness and neglect often bring the survival of planet Earth into question, and some of the biggest problems society faces today are care for ecology and the environment. There are many organizations working on these issues and which carry out various actions in relation to that, but they also need help to achieve better and more efficient results. What is the situation in northern Kosovo in terms of environmental protection and how to understand the importance of preserving the ecosystem are some of the questions we’ve asked Marija Mijacic, a representative of the Institute for Territorial Economic Development (InTER) and manager of the project “Dialogue on public policies and development activities to improve environmental protection”. She said for our magazine that the biggest problems in the field of ecology are weak law enforcement, lack of administrative capacity for law enforcement and management of projects in the field of environmental protection, the lack of viable financial instruments to finance “green” projects, and the lack of infrastructure to meet European Union standards. “There is no strong network of institutions that would contribute to the improvement of the environmental protection and no sanctions for all individuals who negatively affect the environment with their actions. When it comes to waste, the number of illegal landfills is enormous and they are most often located in the immediate vicinity of river Ibar. As for agriculture, there are also problems related to land fragmentation, water and soil pollution due to inadequate use of agrochemicals (fertilizers and pesticides), soil erosion, land consolidation, etc.,” explains Mijacic. She added that the study conducted by InTER in the period January–August 2016 is about the legislation in the field of environmental protection in Kosovo and the impact on local economic development, and includes 4 subjects: waste, agriculture, rivers and lakes, and forestry.
“The percentage of illegal wood cutting in the north of Kosovo is as much as 95%, thereby causing great harm to the forest ecosystem. Degradation of forest land, erosion, reduction of oxygen emission, destruction of biodiversity, increasing risk of floods and forest fires are some of the main consequences,” said Mijacic. She said that projects in the field of environmental protection should be set as priority projects of municipalities, but it is also necessary to provide conditions and a favorable business climate at the local level in order to attract entrepreneurs who would begin to conduct business in the waste and agriculture sector. “Environmental protection and economic growth can go hand in hand, and public policies in this area play a crucial role in creating jobs and encouraging investment. “Greening the economy” reduces environmental costs through the more efficient use of resources, while the use of cleaner technologies contributes to the creation of new jobs and gives impetus to the economy and to the creation of competitiveness,” concludes Marija Mijacic. InTER will continue to engage in projects related to the development of local capacities to improve the environmental protection and socio-economic development in the north of Kosovo. They promise they will make efforts to advocate for greater attention to be paid to the “green projects” and to place them into a group of priority projects, which could contribute to improving the state of the environment.
InTER was founded in 2006 as a nonprofit, independent non-governmental think-tank with the mission of promoting and advancing sustainable socio-economic territorial development in the countries of the Western Balkans. The primary field of work of InTER is to provide support in the field of assessment and policy-making, territorial development, support the building of capacities of public and private sector institutions as well as civil society organizations. InTER is implementing several projects in the North of Kosovo and these include research in the field of environmental protection, the functioning of local governments and investment in these municipalities, as well as projects related to the development of tourism in the municipality of Zubin Potok (Outdoor In is a very successful initiative, launched in 2013 to develop active tourism in the area of Ibarski Kolasin).
for you 7
fashion
KËTO PAMJE NGA MBRËMJA “2016 MTV VMA” PADYSHIM DO TË FUTEN NË HISTORINË E MODËS
Kurdo që mbahet mbrëmja e ndarjes së çmimeve “MTV VMA”, ne nuk mund të rezistojmë së shikuari televizorin, të hapim sytë dhe të presim që të ndodh rasti i ardhshëm madhështor dhe madje edhe goxha modern. Mbi të gjitha, kjo është mbrëmja ku Lil’ Kim me shumë stil paraqiti një pamje shumë të çuditshme, ku Britney Spears veshi një gjarpër, si dhe ku gjithçka shkon me stil. Andaj nuk jemi dhe aq të befasuar kur mbrëmja e 2016-s ofroi të njëjtën gjë. Më poshtë mund të lexoni momentet e stileve në qilimin e kuq që edhe njëherë na lanë me gojë hapur, duke filluar nga pamja prej një engjëlli e Beyonce-s deri tek Naomi Campbell. Disa gjëra vërtet nuk ndryshojnë! BEYONCE Lërjani Mbretëreshës Beyonce për të thënë diçka me veshjen e saj në qilimin e kuq. Këngëtarja, e cila performoi në ceremoninë e “2016 MTV VMA”, bëri që njerëzit të kthenin kokat e tyre për të parë fustanin e saj të tejdukshëm dhe të stolisur e me pupla. BEYONCE Leave it to Queen Bey to make a statement on the red carpet. The singer, who performed at MTV VMA’s 2016, turned heads in a striking sheer embellished gown and feathers.
BEYONCE dhe BLUE IVY Beyonce dhe vajza e saj Blue Ivy, që i gjason shumë asaj, ecën dorë për dore përderisa hynin brenda ceremonisë të mbushur plot me yje. BEYONCE AND BLUE IVY Beyonce and her mini-me Blue Ivy walked the red carpet handin-hand as they made their way inside the star-studded event.
8 for you
NICKI MINAJ Ajo është tronditëse! Reperja Nicki Minaj la njerëzit me gojë të hapur me një fustan të kaltër, të ngushtë dhe të tejdukshëm, si dhe me të çara kudo. NICKI MINAJ She’s electric! Rapper Nicki Minaj made jaws drop in a figure-hugging cut-out sheer blue dress.
TAYLOR MARIE HILL Modelja Taylor Marie Hill i tregoi në publik këmbët e saj të gjatë e veshur me një fustan me të çarë të madhe. TAYLOR MARIE HILL Model Taylor Marie Hill showed off her long legs in a high-slit dress.
KIM KARDASHIAN Duke i qëndruar besnike formës së saj, Kim Kardashian zbuloi vijat e saj të lakuara e të famshme, duke veshur një fustan të ngushtë e të tejdukshëm dhe me flokë me sa dukej të lagura. KIM KARDASHIAN True to form, Kim Kardashian revealed her famous curves, sporting a figurehugging sheer dress and what appears to be wet hair.
ASHELY GRAHAM Modelja me përmasa më të mëdha Ashely Graham shkëlqeu në qilimin e kuq në një fustan të tejdukshëm e të stolisur. ASHELY GRAHAM Plus-size model Ashely Graham smoldered on the red carpet in a sheer embellished dress.
BRITNEY SPEARS Kanë kaluar afro 10 vite, që nga performanca e Britney Spears-it në mbrëmjen e ndarjes së shpërblimeve të “MTVsë”, mirëpo kësaj radhe princesha e muzikës pop u kthye me mjaft bujë. Ylli i muzikës pop u kthye në skenë me albumin e saj të nëntë “Glory”, që është lëshuar në treg më 26 gusht. BRITNEY SPEARS It’s been nearly 10 years since Britney Spears performed at the MTV VMAs and the pop princess made quite the comeback. With her ninth studio album “Glory” set to release on Aug. 26, the pop star returned to the stage.
AMBER ROSE Gjersa Amber Rose njihet për pamjen e saj të guximshme në qilimin e kuq, modelja e cila u shndërrua në një nikoqire të programeve televizive, u vesh me shumë stil, me kostum pantallonash. AMBER ROSE While Amber Rose is known for her daring red carpet looks, the model turned talk show host kept things classy in a pantsuit.
fashion
THESE 2016 VMA LOOKS WILL DEFINITELY GO DOWN IN FASHION HISTORY
Whenever the MTV VMAs roll around, we can’t help but stare at our screen, wide-eyed and waiting for the next major, and likely pretty kooky, fashion moment to occur. After all, this is the same show where Lil’ Kim rocked a pasty, Britney Spears wore a snake, and pretty much anything goes in terms of style. So we weren’t too surprised when 2016’s event offered more of the same. Read through for the red carpet style moments that made our jaws drop once again, from Beyoncé’s angel-like ensemble to Naomi Campbell. Some things truly never change! HAILEE STEINFELD Aktorja Hailee Steinfeld veshi një fustan të shkurtë shumëngjyrësh para se të dilte në skenë në mbrëmjen e “MTV VMA”. HAILEE STEINFELD Actress Hailee Steinfeld donned a multi-colored mini dress before speaking on stage at the MTV VMA’s.
FUTURE Reperi Future në qilimin e kuq ishte i veshur shumë “cool” dhe me shije para se të hipte në skenë për të kënduar këngën e tij.
FIFTH HARMONY Anëtaret e grupit muzikor “Fifth harmony”, Normani Kordei, Dinah Jane, Ally Brooke, Camila Cabello dhe Lauren Jauregui, arritën në mbrëmjen për ndarjen e çmimeve “MTV Video Music Awards”. FIFTH HARMONY Normani Kordei, Dinah Jane, Ally Brooke, Camila Cabello and Lauren Jauregui, of Fifth Harmony arrive at the MTV Video Music Awards.
MICHAEL PHELPS dhe NICOLE JOHNSON FUTURE Fituesi i Rapper Future kept medales things cool and së artë classy on the red olimpike carpet before hitting Michael the stage to perform Phelps dhe his song. e fejuara e tij Nicole Johnson ishin plot buzëqeshje në qilimin e kuq në mbrëmjen e ndarjes së shpërblimeve video muzikore të MTV-së. MICHAEL PHELPS AND NICOLE JOHNSON Olympic gold medalist Michael Phelps and fiance Nicole Johnson were all smiles on the red carpet at the 2016 MTV Video Music Awards.
ALICIA KEYS Para se të hipte në skenë për të prezantuar, vajza nga Nju Jorku, Alicia Keys, doli në qilimin e kuq me një fustan të kuq deri në tokë. ALICIA KEYS Before hitting the stage to present, New York native Alicia Keys took the red carpet in a red floor-length dress.
NAOMI CAMPBELL Mbretëresha e pistës së modës, Naomi Campbell shtoi pak shkëlqim në qilimin e kuq, meqë kishte vënë një buzëkuq të kuq me një fustan ngjyrë të bruztë e me të çarë të madhe. NAOMI CAMPBELL Runway royalty Naomi Campbell added a touch of sparkle to the red carpet, donning glittery red lipstick teamed with a high-slit mint dress.
NICK CANNON AND HEIDI KLUM Nick Cannon dhe modelja Heidi Klum pozuan sëbashku në qilimin e kuq. NICK CANNON AND HEIDI KLUM Nick Cannon and model Heidi Klum posed on the red carpet together.
for you 9
music box
Beyoncé Knowles është një artiste me çmime të shumta muzikore “platinum Grammy”, e vlerësuar për vokalin, videot dhe shfaqjet e saj të drejtpërdrejta emocionuese. Para jush kemi paraqitur disa fakte interesante, që ndoshta nuk i keni ditur për Beyonce-n, këngëtaren, gruan dhe nënën, që ka arritur majat e toplistave.
Emri i saj i plotë është Beyoncé Giselle Carter-Knowles. Ajo u lind më 4 shtator të vitit 1981 në Hjuston të Teksasit. Ajo emërua sipas pas emrit të vajzërisë së nënës së saj. Her full name is Beyoncé Giselle Carter-Knowles. She was born September 4, 1981 in Houston, Texas. She was named after her mother’s maiden name. Talenti i Beyonce-s u zbulua në moshën 8 vjeçe në një orë vallëzimi, kur mësuesi i saj ishte duke kënduar një këngë dhe ajo e përfundoi atë këngë duke i arritur të gjitha notat e larta muzikore.
Her debut album Dangerously in Love, earned her five Grammys.
Beyoncé’s singing talent was discovered at the age of 8 in a dance class, when her teacher was singing a song and she finished it hitting all the high notes.
Nëna e saj është një stiliste flokësh dhe dizenjatore e quajtur Tina Beyonce. Babai i saj është një menaxher incizimesh (disqesh) i quajtur Mathew Knowles.
Në moshën 8 vjeçe, në një audicion, ajo takoi anëtaret e grupit të saj të ardhshëm “Destiny’s child”, Kelly Rowland dhe LaTavia Robertsonin, atosë bashku me tri vajza të tjera u bënë pjesë e grupit të quajtur “Girl’s Tyme”.
Her mother is a hairstylist and a costume designer named as Tina Beyonce. Her father is a record manager named as Mathew Knowles
At 8 she met her future Destiny’s child band mates Kelly Rowland and LaTavia Robertson in an audition, they were placed with three other girls as part of the all-girl group Girl’s Tyme
Si e re, ajo fitoi një garë këndimi të shkollë me këngën “Imagine” të John Lennon. As a young girl, she won a school singing competition with John Lennon’s “Imagine”
Ajo është një person bujar. Beyonce iu bashkua bashkanëtares së më hershme të grupit muzikor “Destiny’s child”, Kelly Rowland-it, për të krijuar fondacionin “Survivor Foundation”, që u ofron ndihmë viktimave të fatkeqësive natyrore. She is a generous person. Beyoncé joined former Destiny’s Child bandmate, Kelly Rowland, to create the Survivor Foundation, which provides relief to victims of natural disasters.
10 for you
Albumi i saj debutues, “Dangerously in love”, i solli asaj pesë shpërblime “Grammys”.
“Jersey Shore” është programi i saj i preferuar televiziv, gjersa filmi “A star is born” është filmi i saj i parapëlqyer. “Jersey Shore” is her favorite television show. “A Star is Born” was her favorite movie of all time.
Ajo u martua me reperin Jay-Z, më 4 prill të vitit 2008. She married rapper, Jay-Z, on April 4, 2008.
music box Beyoncé Knowles is a multi-platinum, Grammy Award-winning recording artist who’s acclaimed for her thrilling vocals, videos and live shows. Here are some interesting things you may not have known about the chart-topping, Grammy winning singer, wife and mother - Beyoncé.
Në vitin 2010, “Guinness World Records” e emëruan atë dhe bashkëshortin e saj si çifti më i fuqishëm e me më së shumti të ardhura, pasi që po atë vit ata fituan 122 milion dollarë amerikanë. In 2010, Guinness World Records named them the Highest Earning Power Couple, after earning $122 million that year.
Njoftimi i Beyonce-s për shtatëzëninë e saj e futi atë në Librin e Ginisit (Guinness book of records) për titullin me më së shumti “tweets” në sekond. Beyoncé’s pregnancy announcement earned the Guinness World Book of Records title for most tweets per second.
Turneu i saj i parë solo ishte në vitin 2004. Her first solo tour was in 2004.
Në shtator të vitit 2010, revista “People” e emëroi atë si “Gruan më të bukur në botë”. In September 2010 she was named The World’s Most Beautiful Woman by People magazine.
Vajza e parë e çiftit, Blue Ivy Carter, u lind më 7 janar të vitit 2012. Dy ditë më pas Blu u bë personi më i ri që është futur në toplistat “Billboard”, meqë të qarat e saj u incizuan në këngën “Glory” të Jay-Z.
Motra e saj, Solange, gjithashtu është një këngëtare e suksesshme. Her sister, Solange, is also a successful singer.
The couple’s first daughter, Blue Ivy Carter, was born on Jan. 7, 2012. Two days later Blue became the youngest person to land on the Billboard charts, as her cries were recorded on the Jay-Z track “Glory.”
Beyoncé shërbeu si ambasadore për Ditën Ndërkombëtare Humanitare në vitin 2012. Beyoncé served as ambassador for the 2012 World Humanitarian Day.
Pas suksesit të këngës së saj të famshme “Irreplaceable” në verzionin spanjisht, Beyoncé vendosi që të lëshojë albumin e saj “B’Day” edhe në spanjisht, duke bashkëpunuar edhe me Shakira-n për këngën e saj “Beautiful Liar”. Following the success of the Spanish version of her hit song Irreplaceable, Beyoncé decided to release a Spanish version of her album “B’Day,” even collaborating with Shakira on her song Beautiful Liar.
Beyonce qëndron prapa zërit të personazhit Mbretëresha Tara (Queen Tara) në filmin e ri të animuar “Epic”. She plays the voice of Queen Tara in the new animated film Epic.
Në filmin “Goldmember” të Austin Powers, Beyonce luajti rolin e Foxxy Cleopatra, një grua e bukur dhe tërheqëse e vitetve të 70-ta. Beyoncé played Foxxy Cleopatra, a 70s bombshell, in Austin Powers in Goldmember.
for you 11
ÇDO NDIHMË ËSHTË E MIRËSEARDHUR! harxhohen shumë shpejt dhe zëvendësimi i tyre vetëm se shton shpenzimet e buxhetit të kufizuar në bazë të së cilit funksionon shkolla e jonë”. Në anën tjetër, drejtoresha e shkollës fillore dhe të mesme të ulët “Hasim Maliqaj” në fshatin Poslishtë, zonja Venera Zhubi-Shala theksoi se problemi me të cilin ajo përballet në lidhje me blerjen e artikujve të tillë si topa për shkollën është i lidhur me numrin e vogël të nxënësve që shkolla e ka. “Ne jemi një shkollë e vogël dhe ende kemi probleme me ndërtesën tonë të shkollës siç është mungesa e hapësirave të mjaftueshme, kemi nevojë për kulm të ri, por edhe fusha sportive ka nevojë për investim shtesë. Fakti që kemi vetëm 198 nxënës do të thotë se ne posedojmë një buxhet shumë të vogël. Siç edhe mund Nënkoloneli Volker Thomas dhe Venera Zhubi - Shala ta dini, buxheti i shkollës është i ndarë në përputhje me numrin e nxënësve që e ka. as donacioneve të bashkëpunimit civilo-ushtarak Kjo, nga ana tjetër, do të thotë se ne kemi më pak para për të që u bënë gjatë majit të vitit 2016, mediet e KFORshpenzuar në materiale didaktike, duke përfshirë edhe topat. it vazhduan këtë shtator me një aksion simbolik të donacioneve në disa shkolla të Kosovës. Edhe pse donacionet Prandaj, jemi shumë të lumtur për këtë donacion pasi që na mundëson që të përdorim fondet në dispozicion, në materialet përbëheshin kryesisht nga materiale promovuese të medieve e tjera të rëndësishme”, shtoi zonja Zhubi-Shala. të KFOR-it (Revista “For You” dhe Radio KFOR), të tilla si Nënkoloneli Volker Thomas theksoi në emër të KFORgjësende të futbollit, basketbollit, volejbollit, sete të ndihmës it se kjo organizatë mbetet e përkushtuar që të ndihmojë së parë dhe bluza sportive, reagimet e drejtorëve të shkollave dhe mbështesë edukimin e gjeneratave të reja pasi që që kanë pranuar këto materiale dëshmuan se gjestet modeste ata janë e ardhmja e Kosovës. Prandaj, investimi në si këto janë mëse të mirëseardhura. Numri i përgjithshëm i arsimimin e tyre është mënyra më e mirë për të siguruar shkollave që i vizituam ishte pesë, shkolla fillore dhe e mesme e ulët “Mitrush Kuteli” në Prishtinë, shkolla fillore dhe e mesme një të ardhme të ndritshme dhe të begatshme për të gjithë njerëzit në Kosovë. Komandanti i Detashmentit të e ulët “Hasim Maliqaj” në fshatin Poslishtë të komunës së Përbashkët Rajonal të Jugut, Gerhard Friedl mori pjesë Prizrenit, shkolla fillore “Vuk Karaxhiq” në fshatin Soçanicë në takimin me drejtorin e shkollës në Poslishtë, i cili të komunës së Leposaviqit, shkolla e mesme e bujqësisë në gjithashtu theksoi se arsimimi i duhur është pjesa jetësore fshatin Leshak dhe shkolla fillore “Radosh Tosiq” në fshatin e ndërtimit të një shoqërie të vërtetë demokratike. Sipas Osojan të komunës së Istogut. tij, kjo është arsyeja që KFOR-i do të vazhdojë në çdo Pas pranimit të këtij donacioni modest, z.Besim Korça, mënyrë të mundshme të mbështesë shkollat në Kosovë. drejtor i shkollës fillore dhe të mesme të ulët “Mitrush Kuteli” në Prishtinë, tha se ai është shumë i lumtur dhe mirënjohës që KFOR-i vazhdon të mbështesë në mënyrë aktive shkollat në Kosovë, qoftë përmes donacioneve të tilla ose edhe përmes produkteve si Revista “For You”. Në lidhje me këtë të fundit, z.Korça theksoi se përveç informimit dhe zbavitjes, kjo revistë ka ndihmuar shumë nxënësit e tij edhe për të praktikuar dhe për të përmirësuar shkathtësitë e tyre të gjuhës angleze. Sa i përket donacionit, z.Korça shtoi se: “Edukata fizike është elementi kyç në programet tona shkollore dhe materialet shpenzuese si topat janë shumë të rëndësishëm sepse numri i përgjithshëm i nxënësve tanë në këtë shkollë është 525 veta SHFMU “Hasim Maliqaj” - Poslishtë dhe kjo nënkupton se artikujt e tillë
P
12 for you
A LITTLE HELP GOES A LONG WAY On the other hand Mrs. Venera Zhubi-Shala, principal of EJHS in Poslishte emphasized that the problem she faces in relation to purchasing items such as balls for the school is related to the small number of students the school actually has. “We are a small school, and we still have issues with our school building such as lack of sufficient space, we need a new EJHS “Mitrush Kuteli” - Prishtinë roof and the sport field needs some investments fter the CIMIC donations that were conducted as well. The fact that we have only 198 students means during May 2016, this September KFOR media that we have a very small budget. As you probably know continued with a symbolic action of donations to the school budget is allocated in accordance with the several schools throughout Kosovo. Although donations number of students. This, in turn, means that we have mainly consisted of promo materials of KFOR media (For You Magazine and RADIO KFOR) such as footballs, less money to spend on didactic materials, including balls. We are, therefore, very glad for this donation as it basketballs, volleyballs, first aid kits and sport t-shirts, enables us to use the available funds in other important the reactions from the principals of the receiving schools materials” Mrs. Zhubi-Shala added. proved that modest actions like these are more than On behalf of KFOR, Lt. Col. Volker Thomas, welcome. In total 5 schools were visited – Elementary emphasized that KFOR remains dedicated to try and and Junior High School (EJHS) “Mitrush Kuteli” in help the education of new generations as they are the Prishtina, EJHS “Hasim Maliqaj” in village Poslishte in future of Kosovo. Thus, investing in their education is Prizren Municipality, Primary School “Vuk Karadzic” in the best way to ensure a bright and prosperous future village Socanica in Leposavic Municipality, Agricultural for all the people in Kosovo. The meeting with the school High School in Lesak and Primary School “Rados Tosic” principal in Poslishte was attended by the JRD South in Osojane, Istog Municipality. Commander Gerhard Friedl. He also emphasized, on Upon receiving this modest donation, Mr. Besim his part, that proper education was the building block for Korca, principal of EJHS “Mitrush Kuteli” in Prishtina, a truly democratic society. Which is why, according to said that he was very glad and thankful that KFOR him, KFOR will continue to support schools throughout continues to actively support schools in Kosovo, be it Kosovo in every way possible. through such donations
A
or even products like For You Magazine. In relation to the later, Mr. Korca stressed that besides informing and entertaining, this magazine has helped a lot of his students to practice and improve their English language skills as well. As for the donation itself, Mr. Korca added that: “Physical education is a key element in our curricula, and expendable materials such as balls are very important, because our school has 525 students in total. This means that such items are used up pretty fast and replacing them only adds costs to the already tight budget our school operates on”.
LTC Volker Thomas and Besim Korça
for you 13
mbretëria e kafshëve
Z A T Ë H S KAF
Fakte magjepëse nga bota e disa kafshëve më mahnitëse. Duke filluar nga ngrënësi i milingonave deri te Zebrat, bota e kafshëve prej A deri në Z që do të ju sjellim me siguri se do t’ju inspirojë.
Facts about Sea Turtle
tit S - Breshka e de she e qua jtur
Bre shk a e deti t ose ndry të kon susqe pi i fajk oit ësh të në gjen dje tjera të hë kafs moj ë sfun gjer ë, që për . hëm janë të helm ues
•The Hawksbill Turtle is one of the smallest spet on Hawksbill Turtles are able to feas cies of turtle. It is s that are toxic to other animals. nge spo characterized by a narrow, pointed beak and a beautiful patterned shell, them up and return to the sea and it inhabits the leaving their eggs behind. The warm, tropical coastline waters eggs will remain buried for of the world’s oceans. around 60 days until they hatch. •Turtles leave the sea to lay their •Coral reef sponges are the eggs on the beach. They will Hawksbills primary source a hole, choose a spot, dig of food. They also eat sea lay their eggs, anemones, mollusks, jellyfish cover and are known to be opportunistic predators. •Their beautiful gold and brown patterned shells, also known as “tortoiseshell”, are hunted and sold illegally on the black market. They are used to create ornamental products and valuable jewelry.
S - Sea Turtle (Hawksbill)
qëndrojnë të groposura për afro 60 ditësh derisa ato të çelin. •Sfungjerët e shkëmbinjve koralorë janë burimi primar ushqimor i •Breshka e detiti (Hawksbill) breshkave të detit. Ata gjithashtu është një nga speciet më të hanë anemonë deti, molusqe, vogla të breshkave. Ajo veçohet kandil deti dhe janë të njohur të për nga sqepi i saj i ngushtë dhe jenë grabitqarë oportunistë. me maje dhe për nga zhgualli •Zhguajt e tyre të bukur me me dezen të bukur, gjersa ajo dezene ngjyrë ari dhe të kaftë, banon në ujërat e brigjeve të gjithashtu njihen edhe si zhguall ngrohta e tropikale të oqeaneve “tortoiseshell”, të cilat janë pre të botës. e gjuetisë ilegale dhe •Breshkat largohen nga deti shiten ilegalisht për të pjellë vezë në plazh. Ato në tregun e zi. zgjedhin një vend, gërmojnë aty, Ato njëkohëë, grop i pjellin vezët e tyre në atë sisht përdoren pas më dhe i mbulojnë vezët për të krijuar kthehen në ujë duke i lënë vezët produkte dekoruese e tyre në plazh. Vezët do të dhe stoli të çmuara.
Fakte rreth breshkave të detit
S - Pulëbardha
Pulëbardhat mësojnë, mbajnë mend e madje edhe përcjellin sjelljet e tyre tek të tjerët, si për shembull i bijnë këmbëve në grup për të imituar rreshjet e shiut dhe për të mashtruar krimbat e tokës të dalin në sipërfaqe.
S - Seagull
Seagulls learn, remember and even pass on behaviors, such as stamping their feet in a group to imitate rainfall and trick earthworms to come to the surface.
14 for you
Fakte rreth pulëbardhave
•Pulëbardhat janë prindër të vëmendshëm dhe të kujdesshëm. Mashkulli dhe femra çiftohen për tërë jetën dhe ndërrohen gjatë ngrohjes së vezëve, si dhe gjatë të ushqyerit dhe mbrojtjes së zogjve të tyre. •Pulëbardhat kanë një repertoar të ndërlikuar dhe tejet të zhvilluar për komunikim, që përfshin një varg vokalizimesh dhe lëvizjesh trupore. •Pulëbardhat mund të pinë si ujë deti ashtu dhe ujë të freskët. •Kthetra e vogël që kanë lart në pjesën e lartë të këmbës ua mundëson atyre që të ulen dhe të qëndrojnë në parvazë të lartë pa i marrë era.
Facts about seagulls
•Seagulls are attentive and caring par-
ents. The male and female pair for life and they take turns incubating the eggs, and feeding and protecting the chicks. •Gulls have a complex and highly developed repertoire for communication which includes a range of vocalizations and body movements. •Seagulls can drink both fresh and salt water. •A small claw halfway up their lower leg enables them to sit and roost on high ledges without being blown off.
animal kingdom
ANIMALS A-Z
S - Gjarpri
Gjersa rrëshqasin rreth e rrotull për qindra miliona vjet, gjarpë rinjtë janë aq të vjetër sa që kanë ekzistu ar edhe kur dinosaurët bredhnin në Tok ë!
Fakte rreth gjarpërinjve
•Gjarpërinjtë, si gjithë zva rranikët e tjerë, janë gjakëftoh të, që do të thotë se temper atura e trupit të tyre ndrysh Slithering around for hun on dreds of millions varësisht nga temperatu of years, snakes are so ra old that they exe ambientit të tyre, e jo si isted when dinosaurs roa med the Earth! kafshët gjakënxehtë, tem peratura e të cilëve mbete te njëjtë. Gjarpërinjtë që jeto në mot më të ftohtë bien jnë në letargji gjatë dimrit, me që përndryshe do të ishte shumë ftohtë për ta për të mbijetuar. •Gjarpërinjtë nuk mund të kafshojnë ushqimin e tyre, andaj për të ngrënë gjah më të ma dh, ata zhvendosin nofullë n e tyre për të gëlltitur tërë ushqimin. •Për shkak të metabolizmit të ngadaltë të tyre, gjarpërinjt ë nuk kanë nevojë të hanë aq shpesh sa kafshë t e tjera. Kobra “King” (mbret) mund të qëndrojë pa ngrënë për muaj të tërë. •Gjarpërinjtë përdorin gjuhën e tyre për të nuhatur. •Lëkura e gjarprit nuk rrite t proporcionalisht me trup in ashtu si tek njerëzit. Për çdo vit, gjarpë rinjtë e ndërrojnë lëkurën e tyre për 3-6 herë, për të mundësuar rritjen e tyre të mëtutjesh me. Ky proces zakonisht zgjatë disa ditë . •Gjarpërinjtë me dy koka nuk janë vetëm krijesa mitike, ato mund të ekzistojnë në raste të rralla! Shu më shpesh dy kokat luftojnë kundër njëra-tjetrës
S - Snake
për ushqim, pavarësisht që ndajnë të njëjtin trup.
Facts about snakes
•Snakes, like other reptiles , are cold-blooded. This me ans that their body temperature changes in acc ording to the temperature of their environment, unlike warm-bloode d animals whose temperatu re remains constant. Snakes which live in colder climates will therefore hibern ate in winter as it would otherwise be too cold for them to survive. •Snakes cannot bite their foo d so in order to eat large pre y, they will unhinge their jaw to swallow the foo d whole. •Because snakes have a slow metabolism rate, they don’t have to eat as often as other animals. The King Cobra can go months without having to eat. •Snakes use their tongue to smell. •A snake’s skin does not gro w with the body the same way it does in humans. Each year, snakes will shed their skins 3-6 tim es to allow for further growth. This pro cess usually lasts for a few days. •Two-headed snakes are not just mythical creatures - the y can occur on rare occasio ns! Often the two heads will figh t each other for food despite sharing the same body.
gjendet në pemë ai rrethon trungun e pemës dhe ngjitet sa më shumë tek zhvoshku me trupin e tij. •Ketrat janë kafshë tejet të besueshme, si dhe janë nga kafshët e pakta të egra që do të hanin nga dora e një njeriu. •Ketrat janë gjallesa tejet inteligjente. Ata janë të njohur për të përpunuar gropa me ushqim jo të vërtetë për Ketrat komunikojnë me njëri-tjetrin përmes të mashtruar të tjerët. Groposjet zërimeve të ndryshme dhe aromës që shëne pavërteta shërbejnë si truk për jojnë. Ata gjithashtu përdorin bishtin e tyre si hajdutët e mundshëm, si ketrat e një pajisje sinjalizuese, duke e tkurrur atë kur tjerë ose zogjtë, në mënyrë që ata janë në ankth, për të njoftuar ketrat e tjera të mendojnë që ata kanë groposur për rrezik të mundshëm. ushqimin e tyre rezervë aty. Cilido vëzhgues që mendon ta marrë atë Squirrels communicate with each other grumbull ushqim, atëherë do të through various vocalizations and scent përqendërohet në vendin ku marking. They also use their tails as a signalështë gropa e pavërtetë, ing device, twitching it when uneasy to alert duke i mundësuar other squirrels of potential danger. kështu ketrit të groposë ushqimin në një vend tjetër të sigurt.
S - Ketri
S - Squirrel
Fakte rreth ketrave
•Në botë ekzistojnë rreth 265 specie të ketrave. •Kur një ketër është i frikësuar dhe ndihet që është në rrezik, së pari ai nuk lëviz. Nëse gjendet në tokë, atëherë vrapon tek pema më e afërt dhe gjitet për siguri, gjersa nëse
Fascinating facts ab out some of the world’s most amazing animals. Fro m Aardvarks to Zebras our A-Z of the animal world is guara nteed to inspire.
•When a squirrel is scared and feels that it is in danger, it will at first remain motionless. If it is on the ground, it will run to a nearby tree and climb to safety, and if it is already in a tree it will circle the trunk and press up against the bark tightly with its body. •Squirrels are very trusting animals, and are of the very few wild animal species which will eat out of a person’s hand. •Squirrels are extremely intelligent creatures. They are known to put on elaborate bogus food burying displays to deceive onlookers. The fake burials are to trick potential thieves, such as other squirrels or birds, into thinking that they have stored their food stock there. Any observers planning on taking the stash will then focus on the bogus burial site, allowing the squirrel to bury the real stash elsewhere safely.
Facts about squirrels
•There are over 265 species of squirrel worldwide.
for you 15
moviemania MOANA Rolet: Dwayne Johnson Regjia: Ron Clements, John Musker Zhanri: Animacion Studio: Disney
Përmbajtja ë botën antike të Oqeanit Pacifik jugor të Oqeanisë, Moana, një navigatore e lindur, vendos të lundorjë në kërkim të ujëdhesës së famshme. Gjatë udhëtimit të saj të pabesueshëm, ajo bashkohet me heroin e saj, gjysmë-zotin legjendar Maui, për të përshkuar oqanin e hapur në një rrugëtim me shumë aksion, me ballafaqime të shumta me krijesa detare, botë që të lënë pa frymë dhe folklor antik.
N
MOANA Synopsis n the ancient South Pacific world of Oceania, Moana, a born navigator, sets sail in search of a fabled island. During her incred-
I
Cast: Dwayne Johnson Director: Ron Clements, John Musker Genre: Animation Studio: Disney
MAX STEEL Rolet: Ben Winchell, Ana Villafañe, Andy Garcia,
ible journey, she teams up with her hero, the legendary demi-god Maui, to traverse the open ocean on an action-packed voyage, encountering enormous sea creatures, breathtaking underworlds and ancient folklore.
Maria Bello Regjia: Stewart Hendler Zhanri: Aksion Studio: Warner Bros
Përmbajtja ax Steel” na jep tregimin për një të ri, Maxwel McGrath dhe shoqëruesin alien Steel që ka aftësi për t’i kombinuar fuqitë speciale turbo-energjike për të krijuar një superhero sensacional Max Steel. Filmi na sjell një hero pozitiv dhe që pëlqehet nga fëmijët, e që tërheq për punën ekipore me turbo-ngarkesa, të qeshura dhe miqësi.
“M
18 for you
moviemania TROLLS Cast: Anna Kendrick, Justin Timberlake, Gwen Stefani, James Corden, TROLLS
Kunal Nayyar, Ron Funches Director: Mike Mitchell, Walt Dohrn Genre: Animation Studio: DreamWorks
Synopsis he film will be a grand scale musical comedy centring on how the ‘Trolls’ came into their vibrant and colourful hair.
T
Rolet: Anna Kendrick, Justin Timberlake, Gwen Stefani, James Corden, Kunal Nayyar, Ron Funches Regjia: Mike Mitchell, Walt Dohrn Zhanri: Animacion Studio: DreamWorks
Përmbajtja y film është kryesisht një komedi muzikore që në vëmendje ka se si ‘Troll-ët” kanë bërë flokët e tyre të gjallëruara dhe shumëngjyrëshe.
K
MAX STEEL Cast: Ben Winchell, Ana Villafañe, Andy Garcia, Maria Bello Director: Stewart Hendler Genre: Action Studio: Warner Bros
Synopsis
“M
ax Steel” tells the story of teenager Maxwell McGrath and alien companion Steel who can combine special turbo-energy powers to generate sensational superhero Max Steel. The storyline centres on bringing a positive and relatable hero to kids, drawing upon turbo-charged teamwork, laughter and friendship.
for you 19
këndi sportiv
PËRFUNDON EURO 2016,
M
e të përfunduar Kampionati Evropian në futboll, vëmendja e adhuruesve të sportit më masiv në mbarë botën filloi të zhvendosej drejt fillimit të kualifikimeve për Kampionatin Botëror i cili do të mbahet në vitin 2018 në Rusi. Për futbollistët dhe popullin e Kosovës këto kualifikime do të mbahen mend gjatë pasi që në këto kualifikime Kosova nuk do të jetë vetëm vëzhguese por, për herë të parë në histori ajo është pjesëmarrëse e barabartë me kombëtaret e tjera të Evropës dhe botës. Në turneun final që do të zhvillohet në Rusi do të garojnë gjithsejtë 32 kombëtare, 31 prej të cilave do të zbulohen përmes ndeshjeve kualifikuese kurse kombëtarja e 32-të është ajo e nikoqirit (Rusisë) e cila si organizatore kualifikohet drejtpërdrejt. Këto 32 kombëtare vijnë nga 6 konfederata ose zona të ndryshme: Afrika, Azia, Amerika Veriore dhe Qendrore dhe Karaibet, Amerika Jugore, Evropa dhe Oqeania. Në përfundim të ndeshjeve kualifikuese nga secila konfederatë do të kualifikohen një numër i caktuar i kombëtareve. Nga Evropa (UEFA) do të kualifikohen 13 kombëtare, nga Afrika (CAF) 5, nga Azia (AFC) 4.5, nga Amerika Veriore dhe Qendrore
20 for you
STACIONI I RADHËS: BOTËRORI RUSI 2018
dhe Karaibet (CONCACAF) 3.5, nga Amerika e Jugut (CONMEBOL) 4.5 dhe nga Oqeania (OFC) 0.5 skuadra. Konfederatat të cilat i kanë të ndara vendet jo të plota në fund të kualifikimeve duhet të zhvillojnë ndeshje shtesë me ekipe nga zonat tjera. Kështu, fituesi i grupit të Oqeanisë do të luajë kundër ekipit të pestë nga zona e Amerikës Jugore. Kurse vendi i katërt nga CONCACAF luan me fituesin e rundës së katërt nga AFC. Sigurisht, vëmendja jonë është e përqendruar në kualifikimet në kuadër të UEFA-së ku garon edhe Kosova. Kësaj radhe në kuadër të
UEFA-së do të garojnë gjithsejtë 54 skuadra të cilat janë të ndara në 9 grupe me nga gjashtë skuadra secila. Nëntë fituesit e secilit prej grupeve kualifikohen drejtpërdrejt kurse, tetë ekipet e dyta do të ndahen me short në çifte për të zhvilluar rundin e dytë. Fituesit e këtyre ndeshjeve do të përcaktojnë katër skuadrat tjera që do të kualifikohen për në Rusi. Ndeshjet e para kualifikuese tashmë janë zhvilluar dhe përfaqësuesja e Kosovës e nisi mjaft mirë pasi që barazoi si mysafire me Finlandën. Siç edhe shumica prej jush tashmë e dinë Kosova është në Grupin I së bashku me Islandën, Turqinë, Kroacinë, Finlandën dhe Ukrainën. Duhet theksuar se për shkak se asnjë prej stadiumeve të Kosovës nuk i plotëson kushtet për zhvillimin e ndeshjeve gjatë këtyre kualifikimeve, Kosova do t’i zhvillojë ndeshjet e saj në stadiumin “Loro Boriqi” në Shkodër. Shpresa se ndeshjet e fundit kualifikuese do të mund të zhvilloheshin në Prishtinë u shua pas kërkesave që UEFA dhe FIFA ia dorëzuan Kosovës në lidhje me standardet që duhet t’i plotësojë stadiumi në Prishtinë, i cili është në renovim e sipër.
EURO 2016 IS OVER,
O
nce the European Football Championship was over, the attention of the fans of the most popular sport in the world switched towards the qualifications for the World Cup that will be held in 2018 in Russia. For the football players and people of Kosovo these qualifications shall be remembered for a long time, because for the first time in history Kosovo shall not be a mere spectator but rather an equal participant along other national teams from Europe and the world. In total 32 teams shall compete in the final tournament in Russia. 31 of them shall be revealed after the qualification games, whereas, the 32nd team is the host (Russia), who get qualified automatically. The 32 finalists come from 6 different confederations or zones: Africa, Asia, Europe, North, Central America and Caribbean, Oceania and South America. Upon the conclusion of all the qualifying matches in accordance with the already allocated berths a set number of teams from each zone shall qualify for the final tournament. From Europe (UEFA) 13 teams, Africa (CAF) 5 teams, Asia (AFC) 4.5 teams, North, Central America and Caribbean (CONCACAF) 3.5, South America (CONMEBOL) 4.5 teams and Oceania (OFC) 0.5 teams. The confederations with uneven allocated
sports corner
NEXT STOP WORLD: CUP IN RUSSIA 2018
berths shall have additional games with teams from other zones. The winner of the Oceania zone shall play against the fifth placed team in the CONMEBOL zone. Fourth placed team from CONCACAF zone meets the winner of the fourth round of the AFC zone. Of course we are most interested about the qualifications within the UEFA, were Kosovo is also competing. This time around there is 54 teams in total, divided in 9 groups with 6 teams each. The nine winners of their groups qualify directly to Russia and eight of the second teams with the most points accrued are then drawn against each other for a
second round of games. The four winners of these games shall determine the remaining four slots that get to go to Russia. The first qualifying games have already been played and the Kosovo team started well after drawing away to Finland. As most of you probably know already, Kosovo is in Group I together with Iceland, Turkey, Croatia, Finland and Ukraine. It should be mentioned that none of the stadiums in Kosovo meet the criteria to host any of the qualification games. Therefore, Kosovo shall play all its home games at “Loro Boriqi� stadium in Shkodra, Albania. Hopes that any of the last games could be held in Prishtina were quashed after UEFA and FIFA handed over their demands in relation to the standards the currently under construction stadium in Prishtina should meet.
for you 21
hi - tech
PAJISJET ME MË NDIKIM TË TË GJITHA KOHËRAVE
M
Teknika që e ka ndryshuar përgjithmonë mënyrën se si ne jetojmë, punojmë dhe zbavitemi
endoni për pajisjen pa të cilën nuk mund të jetojmë. Telefoni i mençur të cilin ju vazhdimisht e kontrolloni. Kamera, e cila është pjesë e itinerarit në çdo pushim tuajin. Televizioni që shërben si portal për shikuar diçka për qejf dhe për t’u zbavitur me ndonjë lojë. Secila prej këtyre pajisjeve ka ndikimin e vet në një model që ndryshoi përgjithmonë rrjedhën e teknologjisë. Kemi të bëjmë me ato pajisje që ne i kemi paraqitur në këtë listë të pajisjeve më me ndikim të të gjitha kohërave. Disa prej tyre, siç është “Sony’s Walkman”, ishin të parat të llojit të tyre. Të tjerat, të tilla si iPod, bartën idenë e jashtëzakonshme në rrjedhën kryesore. Disa prej tyre ishin të passuksesshme në aspektin komercial, megjithatë patën ndikim, përderisa disa prej tyre përfaqësojnë koncepte të reja emocionuese, të cilat nuk janë testuar ende.
Pajisja në formë të syzeve “Google Glass”
Printeri “Makerbot Replicator”
Kompjuter me kokë të montuar relativisht fuqishëm, i cili ofron sinjale të rëndësishme për të ardhmen e teknologjisë së mirë. Qelqi tregoi se dizajnerët që kanë punuar në pajisjen informatike, e cila mund të vishet, përballen me një sërë supozimesh dhe sfidash të ndryshme. Për shembull, qelqi u lehtësoi përdoruesve të regjistrojnë video në mënyrë të lehtë, gjë që detyroi disa restorante, bare dhe kinema të mos i lejojnë kësaj pajisjeje të kryejë këtë veprim.
Printeri “Makerbot Replicator” nuk ishte as i pari as më i miri për përdoruesin e nivelit 3-D. Megjithatë, ishte modeli që bëri që për herë të parë teknologjia të jetë gjerësisht e arritshme. Replikatori përdori teknologjinë e ngjyrës së printerit për të nxjerrur plastikë të nxehtë që mori formën tridimensionale si vepra arti, pjesë mekanike dhe më shumë.
Makerbot Replicator
The Makerbot Replicator was neither the first nor the best consumer-level 3-D printer. But it was the model that made the technology widely accessible for the first time. The Replicator used inkjet printer-like technology to extrude hot plastic that took three-dimensional form as artwork, mechanical parts and more.
Google Glass
The relatively powerful head-mounted computer provided important signals for the future of wearable technology. Glass showed that designers working on computing devices that are worn face a different set of assumptions and challenges. Glass, for example, made it easy for users to surreptitiously record video, which led some restaurants, bars and movie theaters to ban the device.
Mjeti transportues “Segway”
Mjeti transportues “Segway”, sado reklamë që i është bërë dhe sado simulues që ka qenë, është shembulli përcaktues i transportit “të teknologjisë bashkëkohore”, një skuter elektrik i dizajnuar për të
22 for you
bërë ecjen e zakonshme të duket demode. Ndikimi simmbolik i “Segway” ka tejkaluar në masë të madhe suksesin e tij komercial.
Segway
The Segway, as hyped and as mocked as it has been, is a defining example of “last mile” transportation, an electric scooter designed to make walking obsolete. The Segway’s symbolic impact greatly exceeded its commercial success. (burimi: http://www.times.com)
hi - tech
THE MOST INFLUENTIAL GADGETS OF ALL TIME
T
The tech that forever changed the way we live, work, and play
hink of the gear you can’t live without: The smartphone you constantly check. The camera that goes with you on every vacation. The TV that serves as a portal to binge-watching and -gaming. Each owes its influence to one model that changed the course of technology for good. It’s those devices we’re recognizing in this list of the most influential gadgets of all time. Some of these, like Sony’s Walkman, were the first of their kind. Others, such as the iPod, propelled an existing idea into the mainstream. Some were unsuccessful commercially, but influential nonetheless. And a few represent exciting but unproven new concepts.
Pianoja digjitale “Yamaha Clavinova”
Droni “DJI Phantom”
Pianoja popullore digjitale “Yamaha” përputhi pamjen dhe kompaktësinë e një pinoje të lartë (një piano më e vogël dhe më e shkurtër) me cilësi moderne të një sintetizuesi modest. Me një veprim të përshtatshëm të ponderuar të pianos dhe me mundësi të shfrytëzimit të mençur të hapësirës, kjo pajisje është bërë element kryesor për prindërit që kërkojnë të sjellin në shtëpitë e tyre muzikalitet që nuk kërkon mirëmbajtje dhe nuk do të keni nevojë ta akordoni apo inkorporoni atë në ekonominë familjare, gjegjësisht pa sakrifikuar ngastra të mëdha të hapësirës së shtëpisë.
Yamaha Clavinova Digital Piano
Yamaha’s popular digital piano married the look and compactness of a spinet (a smaller, shorter upright piano) with the modern qualities of a modest synthesizer. With a plausibly pianistic weighted action and space-saving footprint, it’s become a staple for parents looking to bring maintenance-free musicality, you never have to tune it, into households, all without sacrificing huge swathes of living space.
Kompjuteri “Raspberry Pi”
“Raspberry Pi” është kompjuter me vetëm një kokë. Kompjuteri “Pi” nuk është i paraparë të zëvendësojë kompjuterët e përdritshëm dhe përdoret nëpër klasët në mbarë botën për t’i ndihmuar studentët të mësojnë shkathtësitë kompjuterike. Me tetë milionë kompjuterë “Pi” të shitur vitin e kaluar, gjasat janë mjaft të mëdha se Mark Zuckerberg i së ardhmes do të ketë zhvilluar shkathtësitë e tij ose të saj të para pikërisht me një kompjuter të tillë.
(Source: http://www.times.com)
Dronët e vegjël shumë shpejt do të bëjnë transportimin e dërgesave tona, do të regjistrojnë ndejat tona familjare dhe do t’ju ndihmojnë reaguesve të parë të gjejnë njerëzit e bllokuar në një fatkeqësi. Tani për tani, ato janë kryesisht pajisje zbavitëse për të apasionuarit dhe videofotografët. Kompania kineze “DJI” krijon formacionin më popullor në botë “Phantom”. Përsëritja e pajsjes së fundit, “Phantom 4, përdor të ashtuquajturin vizion të kompjuterit për të parë dhe shmangur pengesat dhe nuk kërkon ndërhyrje të njeriut. Kjo u lehtëson shumë punën pilotëve rishtarë dhe i bën dronët më të kapshëm se kurrë.
DJI Phantom
Small drones may soon be delivering our packages, recording our family get-togethers and helping first responders find people trapped in a disaster. For now, they’re largely playthings for hobbyists and videographers. Chinese firm DJI makes the world’s most popular, the Phantom lineup. Its latest iteration, the Phantom 4, uses so-called computer vision to see and avoid obstacles without human intervention. That makes it easier for rookie pilots to fly one, making drones more accessible than ever.
Raspberry Pi
The Raspberry Pi is a single-board computer. Not meant to replace everyday computers, the Pi is being used in classrooms worldwide to help students learn programming skills. With eight million Pi’s sold as of last year, the odds are decent that the next Mark Zuckerberg will have gotten his or her start tinkering with one.
for you 23
N
ëse do të mundoheshim që me një fjalë të vetme të përshkruajmë shoqërinë moderne atëherë padyshim që shpejtësia do t’i afrohej tejet shumë këtij përkufizimi. Të gjithë ne duam të jemi gjithnjë e më të shpejtë, ne duam rrjet më të shpejtë, vetura më të shpejta, aeroplanë dhe anije më të shpejta, e kështu me radhë. Kjo shpejtësi të cilën ne e kërkojmë në jetën tonë vjen me një çmim tejet të lartë pasi që për të arritur atë ne jemi të detyruar t’i shfrytëzojmë të gjitha burimet natyrore në një shkallë të paparë më herët. Aq sa duket se ne kemi harruar se sa të rëndësishme janë disa burime të cilat gjatë gjithë jetës së tyre nuk lëvizin vendit; gjithnjë me kusht që njerëzit të mos shkojnë dhe t’i heqin që aty. Është ironike se përderisa ne kërkojmë gjithnjë e më shumë shpejtësi në jetën tonë, gjërat statike si pemët (pyjet) janë thelbësore për ekzistencën e vet njerëzimit. Padyshim, të gjithë ne i mbajmë mend leksionet e biologjisë për fotosintezën, ose me fjalë të tjera, procesin gjatë të cilit drunjtë thithin dioksidin e karbonit dhe prodhojnë oksigjen. Pra, pyjet janë pastrueset e ajrit që ne e thithim. Nuk është e mundur që në këtë kohë kur ngrohja globale dhe shkatërrimi i shtresave të ozonit janë kaq të përfolura, ne ende të mos jemi të vetëdijshëm se sa e rëndësishme është mbrojtja e pyjeve. Sigurisht, shëndeti i pyjeve kërkon prerjen e kontrolluar, e cila njëkohësisht përcillet me ripyllëzimin. Problemi qëndron te prerja e pakontrolluar që çon deri te shkatërrimi i mijëra hektarëve të pyjeve pa kurrfarë kriteri dhe ç’ është më e keqja pa e siguruar ripyllëzimin. Një thënie e vjetër thotë se mjafton që e mira të mos bëjë asgjë që e keqja të sundojë. Heshtja jonë çdo herë që ne e
24 for you
shohim shkatërrimin e pyjeve tona nuk është asgjë tjetër përpos një miratim i maskuar i cili na mundëson që ne të vazhdojmë t’ia hedhim fajin dikujt tjetër për këtë dhunim ndaj nënës natyrë. Nëse për të rritur një fëmijë të shëndoshë nevojitet një fshat i tërë, atëherë nuk ka asnjë dyshim se për të rritur një pemë nevojitet tërë shoqëria. Shumëkush mund të thotë se mbrojtja e pyjeve është punë për të rriturit, por kjo nuk është aspak e vërtetë. Nëse nuk e besoni atëherë pyeteni veten këtë: sa prej jush dhe sa persona që ju i njihni mund të krenohen se e kanë mbjellë një fidan të vetëm gjatë gjithë jetës së tyre? Nga ana tjetër jam i sigurt se të gjithë keni qenë në një situatë të tillë që keni blerë ujë në shishe dhe më pas gjysmën e atij uji e keni hedhur në mbeturina. Po sikur ta ujitni një pemë apo fidan para se ta hidhni shishen. Të jeni të sigurt se një veprim i tillë nuk kalon pa u vënë re. Nuk duhet të harrojmë se pyjet përbëhen nga drunjtë dhe secili dru pa marrë parasysh se ku është i mbjellë është i vlefshëm. Kujdesi për drunjtë duhet të fillojë që nga lagjja ku ju jetoni. Mbjellja e një fidani apo ujitja e një druri janë aktivitete që nuk kërkojnë shumë kohë, para apo mund. E tëra që nevojitet është vetëdijesimi se drunjtë janë të rëndësishëm dhe ne të gjithë duhet dhe mund të kontribuojmë. Fundja, drunjtë nuk ikin askund ata qëndrojnë në një vend ashtu siç e kanë bërë për shekuj të tërë. Le të shpresojmë se njerëzimi do t’i lejojë që të vazhdojnë ta bëjnë këtë edhe në të ardhmen.
I
f we would try to describe modern society in one single word then no doubt speed would come very close to this definition. We all want to be faster and faster, we want faster networks, faster cars, faster airplanes and ships, the list goes on. The speed we seek for in our lives comes at a high price though. In order to achieve it we must use all our natural resources at an extremely large scale, never seen before. As if we have somehow forgotten how important some resources that stand still during their entire lifecycle are; provided that humans don’t remove them. It’s ironic that while we seek more speed in our lives, static objects like trees (forests) are vital for the existence of mankind itself. For sure, we all remember the biology lessons on photosynthesis, or in other words the process during which trees absorb carbon dioxide (CO2) and produce oxygen. So, trees clean the air we breathe. It is not possible that at a time when global warming and the destruction of ozone layers are discussed globally, we are still not aware how important forest protection is. Of course, the proper development of forests requires controlled cutting of woods which is then followed by the immediate reforestation. The problem lies with the uncontrolled illegal wood cutting which results in the destruction of thousands of hectares of forests. To make matters even worse in these cases no reforestation is provided. There
is an old saying that the only thing necessary for the triumph of evil is that good men do nothing. Our silence evry time we witness the destruction of our forests is nothing else but a masked approval that enables us to blame on someone else for this violation of Mother Nature. If it takes a village to raise a child, then there is no doubt that it takes the whole society to raise a tree. Many may argue that forest protection is a grownups thing. This, however, is far from the truth. If you don’t believe that ask yourselves this: how many of you and how many of the people you know can claim to have planted a single sapling during their entire lives? On the other hand, you have all for sure bought bottled water and then thrown away always half of it. What if you would instead water a tree before you throw away the bottle? It is guaranteed that such actions are not in vain. We must not forget that forests are made of trees and each tree no matter where it is planted is important. Care for trees must commence in your neighbourhood. Planting saplings or watering trees are activities that don’t require much time, money or efforts from you. All it takes is the awareness that trees do matter and we all can and should contribute. After all, it’s not like the trees are going to run away they stand still in one place as they have done for centuries. Let’s hope that we shall allow them to do that in the future as well.
for you 25
Fillojeni ditën me një espresso, me Espresso Lounge!
“Espresso Lounge” ky është
emisioni me të cilin të gjithë dëgjuesit e RADIO KFOR-it e fillojnë çdo ditë të javës. Karakteristikat kryesore të këtij emisioni katër orësh, i cili fillon në orën 8:00 të mëngjesit dhe përfundon në mesditë, janë muzika aktuale nga skena muzikore mbarë botërore dhe informacionet më të rëndësishme nga Kosova dhe bota. Sa i përket muzikës, mund të thuhet se Espresso Lounge është platforma që u paraprinë të gjitha radiove tjera në Kosovë pasi që në të lansohen këngët më të reja të padëgjuara në ndonjë stacion tjetër. Kurse, larmia e informacioneve e bën këtë emision të përshtatshëm për të gjitha moshat.
26 for you
Vlen të theksohet se ky është një ndër emisionet më jetëgjata të RADIO KFORit, ndonëse ndër vite ai ka pësuar ndryshime qoftë sa i përket prezantuesve ashtu edhe formatit. Mirëpo boshti kryesor gjithmonë ka qenë dhe mbetet kombinimi i muzikës më të re me informacionet aktuale. Në kuadër të Espresso Lounge janë përfshirë edhe informacionet rreth furnizimit të qytetarëve me ujë të pijshëm dhe energji elektrike, gjendjen në komunikacion si dhe situatën e përgjithshme në aeroportin e Prishtinës. Të gjitha këto informata sigurohen nga lidhjet e drejtpërdrejta me përfaqësuesit zyrtar të institucioneve përkatëse duke siguruar kështu informacion të dorës së parë për këto fusha jetike.
Aktualisht, ky emision prezantohet, në mënyrë të alternuar, nga tri prej prezantueseve më me përvojë të kësaj radioje Mina, Ella dhe Dita për të cilat keni pasur mundësinë që të lexoni në numrat e mëparshëm të revistës tonë. Mina thotë se për të zgjimi herët dhe nisja e ditës me emisionin e parë që i drejtohet publikut është një kënaqësi e veçantë. “Ajo që unë kërkojë të arrijë përmes zërit tim në programin e mëngjesit është që publiku njëkohësisht të argëtohet dhe të informohet. Mirëpo, mbi të gjitha unë mundohem të transmetojë tek ata energji pozitive për një ditë sa më të mbarë dhe më të këndshme kudo që dëgjuesi ynë të ndodhet,” shton mes tjerash Mina. Kurse, prezantuesja
tjetër, Ella, thotë se ky emision është i veçantë për të pasi që ai karakterizohet nga fryma e tij gjallëruese. “Çdo emision që zgjat katër orë duhet të ketë gjallëri dhe të përmbush kërkesat e publikut për argëtim dhe informim, përndryshe, nuk do të mund të mbijetonte. Espresso Lounge e arrin këtë frymë pikërisht përmes muzikës më të re dhe këngëve që së pari bëhen hite tek ne e më pas lëshohen nga të gjitha radio stacionet tjera në Kosovë,” shtoi ajo. Prandaj, nëse keni dëshirë që të dëgjoni muzikën më të re dhe më të mirë në të njëjtën kohë që informoheni për të rejat e fundit, atëherë Espresso Lounge është pikërisht ajo për çka keni nevojë.
Start your day with an espresso, with Espresso Lounge! “Espresso Lounge”
is the show that all RADIO KFOR listeners start every day of their week with. The main features of this show, which starts at 8 AM and ends at noon, are the newest music from all over the world and the most important information from Kosovo and the world. As far as the music is concerned one may say that Espresso Lounge is the platform that leads the way for all other radio stations in Kosovo, because this is where the newest songs are launched before they are played by the other stations. Whereas, the diversity of the information it serves to its listeners makes this show suitable for all generations. It should be mentioned that this is one of the longest lived shows in RADIO KFOR, although, it underwent many changes through the years in relation to both its hosts
and format. However, its backbone has always been and continues to be the perfect combination of the newest music and latest information. Espresso Lounge also provides information about the water and electricity supply, traffic conditions and the general situation at the Prishtina Airport. All this information is obtained through direct phone conversations with the official representatives of all the relevant institutions, thus ensuring first-hand information about these vital topics. Currently the show is hosted alternately by Mina, Ella and Dita, three of the most experienced hosts whom we presented in the previous issues of our magazine. Mina says that waking up early and starting the day with the first show that is dedicated to the audience gives her very special satisfaction. “What I seek to achieve through my voice in the morning show is to both entertain and inform my audience, but above
all, I strive to transmit positive energy for a bright start of the day for all our listeners wherever they may be,” Mina adds. Ella, on the other hand says that this show is special to her because it is characterized by an invigorating spirit. “Every show that lasts four hours needs zest and to fulfil the public’s demands for entertainment and information, otherwise it wouldn’t survive. Espresso Lounge achieves this spirit through the latest music and songs that become hits first in our show and then are played by the other radio stations in Kosovo,” she added. Therefore, if you want to listen to the newest and best music at the same time you get the latest news, then Espresso Lounge is ‘just what the doctor has ordered’.
for you 27
PËRSE VJESH T STINA MË E M A ËSHTË IRË? jeshta
mirësev je të nxjerr n vjeshtë. Ësh të x është s kapelat haketat, pallto koha e duhur tina ime Të gjith për t, p ë çizmet, r m ag t’u bë ë stinës. shnëdë jethet nga pe e preferuar. Poashtu rë gati për nd shallat dhe m rr o ë ngjyrës rys hen në t ë të bërë he një vep dhe bimët kakao të shtë kohë e pë himin e ër arti s të zhve dhe bien në to rk ri n t x n e ë h h shura d të u oxha kë. Ajo më dhe nde ryer për he kri zbuluar zjen e z rehatisë k. Kjo stinë k pamjen të lëndueshm jon degë ri jar,n jo e, duke e vërtetë përfaqë kohë sh grohtësisë dh n një ndjenë të son cik n e u ë m n re ë e mirë to fle lin e bu nerimit pim, pe kur të h . Gjithashtu për të s ktimit. Është dh shkim, umbjes hkuar n vera. G e rifillimin me p ë tj r e , regje të marr ë kamtër ku m të jeth ë rrugë shpërbë et dhe degët ardhur pranë- me fam und të kaloni apo çka e vdeku hen dhe il m je do o m dhe han ra në to përdore b i ushqim ente të bukura kë n si fara ëhen pjesë e të dheut, q mirë. dhe ple fillon të Është p ë hë nx lotë fes unë e d ehet. Ka shum atëherë kur m ta V je s hta ës ua vjes oti ë arësy htë është m e Është k htë stina me ë e mira n dhe përse m përse më së s thimi m , por ja e e hu Shtriga disa pre ndojë që ve (Hall nxitim në shko mti festa. j llë, Dita oween), tyre. Pemët meve d e Dit nd he është e normalisht Kri a e FalenderiKëtu në ryshojnë ngjy shtlindje mbushu rën Prishtin r vetëm t. Por n këto jan ë, të theks uk m ë uara. S të gjitha stinë t janë itna e p është s festa me kara e festa të rreg shumë ra k u ti e te n llta, n a g r v jelbë erës fa për të q nxehtë, jeni të rr enë fale miljar. Kjo dimri sh r, vera është s është e th n u d ar me n erues d humë umë kohë e jerëzit he të pë përplotë i ftohtë dhe vje e tuaja, të rkryer për të n që i doni. Ësh shta me ngjy d të s ry ra h lueshm shuar toni ng verdhë e. Veça të mrekuldhe të la jyrat portokall zbukurimet nërisht panjës i, të rgoni qir mendo pemë jan ni për k injët aro kuqe dhe të kuqe ë me plotë ngjy t e o h matik. T k ë e n n , të verd e i ra, kalua kalu ë hë kombin koni pë r, kujtimet e p ar gjatë vitit, ç im të të të artë dhe k ë rp a rb a a ra s d hkëta d drejt yja stinë ës Edhe n he shihtë e pë ve. Kjo jë arsye vitit të ri dhe rk e të bërë përse i mocion ryer pë shkaku foto r dua fes u iu tat është es. piktores grafi të buku hani aq shqimit. Në p ra ë ke dhe m rg ir ji ë th siku ësi nuk për të k kësaj s ar kohë do të alutine kra r gjatë np hasuar me pjes nuk ësh ërjashta. Asgjë ën tjetë të më re r të vitit Vjeshta laksues dhe rifr . eskues e nu e se sa më e m k është sitna soditja irë e vit e natyrë it nga të gjitha sd peisazh stinët tj it që na he era, p or është rrethon . stina m p ë ik toreske Moti ës htë i pë dhe më e bukur rkryer Me ulje në ne dasham se jeni aturave temperirës të q , nuk ës ë jashtë s htë e htëpisë ndrimit vështirë . Ka të bëjë për t’i me fam thënë m ilje ushqim irë in dhe k n, ri u pafsh k jimin e u jt imeve. im verës d he Olisa B ek Shkolla a fi “Nazim llore Gafurri” Prishti në
V
28 for you
fort, of com t e s n e a t e s a s n . I t ’s a g r e a n crea s e a s o a n d r e f le c t io h in g , g o o n u is f o h , t y g m e r r in a w camp e whe o ls g e o y g t il t im e a n y t h in e w it h f a m r ip o r t im y t li road t a u end q can sp good food. t a ll the and e son. A ts a e s oliday e lidays ourit cked h sh, plan o v a d h p fa n t f a s y o o s u s all is m om the tree It’s full one of the m k to school r d work fr n is oloure e and se bac r c m e u io tu lt th c u leaves u f ’s A and o s bar into m There g . r te e s a in g n e n u iv e o r a g g s u c ch f re la nks sea . It e tr st full o d, famll away revealing th nts en, Tha ju e fa t w o d o n ll n e a , a s it’s H se volv of art ranche It also repre as. But very in ason to able b tion Christm these are all a se r e a n vulner underneath. is e . This s, reg days; s n li s y y r o o lo a e s h ded by f d n a li n o e e sc ycle urrou ed ho ing s c s r tr e l p n e s e b fu c ti e d to ily nd rfect tim a beau owth once th d leaves an nkful, a love. It’s a pe add a a r th e g e d te e b r , a tegr and . The ple you r decorations nd around ground disin hich are a the peo e w up you comes olours , th il n e so ce change and yellow c andles. To es o th n h f to c o o n r t a r r te c b la pa , red ted rtilizer ther. rn into orange e spice scen what you’ve and tu seeds and fe warmer wea ll th r, t a u e o y fa s e ast pull ou’ve used a welcomes th s why I love ut er the p memories y rd v o k n b o in , ld e th th rwa the co e many reas best season rough, look fo ther ar the been th ether and to no ’s it A There r. k a I thin g ye de tog y in a it h c m w r the . x e w d an and ys is fo rly as t a fe w a s e d ju li n o e a r h to the t nea here a n I love rally won’t ea r o s lo a o e e c r r a e ange sons n ou gen ees ch a, all the sea on is very food. Y ing this seaso The tr s n a ti r e h f u s o d is r r g t d s te P in o e r in r o p in g the the w to Here The s t, d t. o e n h t r e t o a y r n r pa ve ifice n is n comp very ap e summer is Autum of f magn y o r. a ll e fu y th ll is the time green, especia w the fall e best es are ld and llo only th of all four very co he maple tre d, golden ye ut re f .T year, o but it’s also colours ith colours of mbinations o s n o o s w c sea on is ic and and vibrant is seas beaust scen ve h o T m . e th th lo g bo l if you for takin s and beautifu oors. It’s perfect to o h p td u enic being o family, tiful sc ing time outut o b n a a c ll spend a g ating Nothin nate and cre d o doors. e fo v nd reju ing ies. relax a memor enjoy n a th more sureka and the nature Olisa B llore . y r e n e c a fi gs i” Shkoll roundin Gafurr “Nazim r e inë eath Prisht The w t c e f r a e is p mper ooler te saying With c , in d olling mer an tures r m u s to e It y . do ’s goodb thing to ts, d r a h ot a jacke fall is n out the epahello to me to break nd hats in pr ti a t s It’s a grea scarve eason. boots, ge in s rt n a h coats, c for the t time to sta ration c e perfe also th ot cocoa, h making t in g a f ir e h g li d an f ir e in t h e h is T . e p la c
S THE I N M UTU WHY A ASON? SE BEST
F
for you 29
30 for you
Tung, tung! Përshëndetje të përzemërta për stafin editorial të revistës më të mirë në Kosovë. Jeni të mrekullueshëm. Këngëtari im i preferuar është Justin Bieber kurse kënga të cilën me ëndje e dëgjoj është “Sytë e Zi”. Aktorja ime e preferuar është Lusiana Lopilato. Më pëlqejnë posterat dhe çdo gjë që ka të bëj me muzikën, filmat, teknologjinë, Kosovën. Jeni më të mirët. Vetëm vazhdoni. Erza Suma Shkolla fillore “Ilaz Thaqi” - Hani i Elezit
Shkolla e fillore “Kadri Bistrica” - Mitrovicë
Tung, Përshëndetje të përzemërta. Unë jam Leotrimi. Revista juaj më pëlqen shumë. Kisha pas dëshirë që të shkruani për këngëtaren më të bukur shqiptare Elvana Gjata dhe për jetën e saj. Do të doja të shkruanit diçka për Tom Cruise dhe filmat e tij. Poashtu kishte me qenë mirë nëse do të publikonit posterin e tij. Ju falenderoj qëtani. Leotrim Hetemi
Përshëndetje nga Arditi, Quhem Ardit Mustafa dhe jam nga Mitrovica. Revista juaj më pëlqen shumë e sidomos rubrika e enigmës. Do të doja që të shkruanit për jetën dhe punën e Michael Schumacher. Ëndrra ime është që një ditë të bëhem si ai. Të gjitha të mirat. Ardit Mustafa Shkolla fillore “Kadri Bistrica” Mitrovicë
Tung! Vërtet më pëlqen revista juaj dhe kisha pasur dëshirë të shkruani më shumë për volejboll. Bendi im i preferuar është “Winx”. Sa i përket aktoreve, aktorja ime e preferuar është Teuta Krasniqi kurse sporti im i preferuar është volejbolli. Kisha pasur dëshirë që ta botoni një poster të Cristiano Ronaldo-s. Gjithë të mirat për ju. Qëndresa Bekteshi Shkolla fillore “Kadri Bistrica” Mitrovicë
Tung, tung! Po ju shkruaj për herë të parë. Revista juaj është shumë interesante, por unë kisha dashur të ketë më shumë fjalëkryqe dhe enigma të tjera. Këngëtarja ime e preferuar është Rita Ora por më pëlqen edhe muzika e bendit “Winx”. Aktorët e mi të preferuar janë Angelina Jolie dhe Brad Pitt. Kisha pasur dëshirë të botoni një poster të Shakirës në një nga numrat e ardhshëm të revistës suaj. Përshëndetje nga Dhurata! Dhurata Hetemi Shkolla fillore “Kadri Bistrica” Mitrovicë
Nr.130
Përshëndetje, Kam pasur fatin që revistën For You ta kem në duart e mia rregullisht. Ju përgëzoj për punën e mirë që po bëni. Uroj që revista juaj t”i kaloj kufijtë e Kosovës dhe të gjendet në duart e secilit tinejxherë anë e mbanë botës. Jeni shumë të mirë. Kjo ishte e tëra nga unë. Edona Aliu Shkolla fillore “Kadri Bistrica” Mitrovicë
Tung, Unë jam Arbresha dhe vij nga Mitrovica. Revistën tuaj e lexoj rregullisht dhe më së shumti më pëlqen rubrika e pabesueshme por e vërtetë. Do të doja që në numrin e ardhshëm të shkruani për jetën e këngëtares Genta Ismajli dhe poashtu të publikoni një poster nga ajo. Hobi im është tenisi. Ju dua shumë. Arbresha Hetemi Shkolla fillore “Kadri Bistrica” Mitrovicë
for you 31
Readers’ letters Hello, I would like to extend my warmest greetings to the editorial office of Kosovo’s best magazine. You guys are wonderful. My favourite singer is Justin Bieber and the song that I gladly listen to is “Black Eyes”. My favourite actress is Luisana Lopilato. I love posters and everything about music, movies, technology, Kosovo. You rock. Keep up the good work. Erza Suma Elementary School “Ilaz Thaqi” Hani i Elezit Hi, My warmest greetings; my name is Leotrim. I love your magazine so much. I would kindly ask you to write something about the life of the prettiest Albanian singer Elvana Gjata. I would also ask you to write something about Tom Cruise and his movies. I would be grateful if you could publish his poster. Thank you in advance. Leotrim Hetemi
Elementary School “Kadri Bistrica” - Mitrovica Greetings, I have had the opportunity to read the For You magazine on a regular basis. I congratulate you for the good work you perform. I hope your magazine passes Kosovo’s borders and lies in the hands of every teenager across the world. You are really good. That’s all from me Edona Aliu Elementary School “Kadri Bistrica” - Mitrovica Greetings from Ardit, My name is Ardit Mustafa and I’m from Mitrovica. I love your magazine, especially the puzzle corner. I would ask you to write about the life and work of Michael Schumacher. My dream is to become like him one day. All the best from: Ardit Mustafa Elementary School “Kadri Bistrica” - Mitrovica
Hello, I am Arbresha and I come from Mitrovica. I read your magazine regularly and I mostly like the column: incredible but true. I would like if in the next edition you could write something about the life of singer Genta Ismajli and also publish a poster of her. My hobby is tennis. I like you very much. Arbresha Hetemi Elementary School “Kadri Bistrica” - Mitrovica Hi! I really like your magazine and I would like if you could write a bit more about volleyball. My favourite band is “Winx”. When it comes to actors and actresses, my favourite one is Teuta Krasniqi and my favourite sport is volleyball. I would ask you to publish a poster of Cristiano Ronaldo. All the best to you! Qëndresa Bekteshi Elementary School “Kadri Bistrica” - Mitrovica
What’s up! This is the first time I am writing to you. Your magazine is very interesting, but I would like it if you could include more crosswords and other puzzles. My favourite singer is Rita Ora, but I also like the music of “Winx” band. My favourite actors are Angelina Jolie and Brad Pitt. I would ask you to publish a poster of Shakira in one of the following editions of your magazine. Greetings from Dhurata! Dhurata Hetemi Elementary School “Kadri Bistrica” - Mitrovica
Nr.130