Ba arwy Oggrodu 4-5/201 4 14
Bar arwy y Ogro O odu u
N Nume er 4-5/20 014 - Wio osna 2014 kw wiecie eń-m maj 20 014 barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Sttrona 1
Barwy Ogrodu 4-5/2014
Numer 4-5/2014 Spis treści
Barwy ogrodu i domu Kwiecień i maj w ogrodzie Roślina
miesiąca
–
klon
4 palmowy
japoński
i
klon
7
Barwy ogrodów w podróży Ogrody w Polsce: zieleń miejska – nie tylko Łazienki w Warszawie
10
Ogrody na świecie – klony egzotyczne w Korei, Japonii, na Węgrzech i w Polsce 15 Wiem więcej! Kilka
słów
o
owadopylnych
www.barwyogrodu.blogspot.com
roślinach
wiatropylnych
i
20
Strona 2
Ba arwy Oggrodu 4-5/201 4 14
Na a począt ątek: O Barw wach O Ogrodu u wiosn ną 201 14 Mo oi Drod dzy! Od 2 2009 ro oku prow wadzę zapiski ogrodow we na moim blogu: 2014 ro www.barwyog grodu.blo ogspot.co om. Od stycznia s oku wyda aję ten miesię ęcznik, a w nim m moje artykułły ogrod dnicze sk kierowan ne do szerszzego gron na czytelników. W Wiosna 2 2014 rok ku jest ba ardzo zm mienna, na ajpierw zzaskoczy yła nas bardzzo szybkiim przyjjściem i wysoką tempera aturą, dzzięki cze emu w kwietniu wege etacja rozzpoczęła a się błyskawiczniie, a wczeesne wio osenne kwiaty ekwitły. W maju, na odm y rozkwiitły i szy ybko prze mianę, dn ni były chłodn niejsze, bardziej deszczo owe, a koniec k maja zask koczył na as falą powod dzi i zarraz po nich: n letn nich upałłów. Rośśliny pow woli, w swoim s tempiie, konty ynuują wzrost w i kwitnie enie. Zie eleń już nie jestt taka wczessna, jask krawa jak k w kwiietniu, powoli p przyzwyczzajamy się s do bujno ości roślin n w ogrod dach. nałym m miesiącem m do od dwiedzan nia ciekawych Maj jestt doskon ogrod dów. Przy ygotowałam dwiie opowieści: altternatyw wny spaccer po Trakccie Króle ewskim w Warsszawie, czyli nie e tylko Łazienkii oraz opowiieść o klonach palmow wych w europe ejskich ii orienta alnych ogrod dach.
Po ozdraw wiam! Magda
barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Sttrona 3
Ba arwy Oggrodu 4-5/201 4 14
Bar rwy ogr rodu i domu – kwiiecień i maj w ogrod odzie Kwiecień i maj to niezw wykle kwieetne miessiące. Tru udno pow wiedzieć, k które z kolejnych kwiaatów cieszzą oczy najbardzieej. W kwie etniu rad dość dają kwiaty cebulo owe: tulip pany, narrcyzy, sz achownicce pojawiające sięę jak kollorowe plamyy między m młodymi lliśćmi byllin.
barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Sttrona 4
Ba arwy Oggrodu 4-5/201 14
barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Sttrona 5
Ba arwy Oggrodu 4-5/201 4 14
Przeło om kwiettnia i ma aja to czaas niezap pominajek k, które ttworzą ra adosne poduchy na wsszystkich rabatach h. W zestaawieniu z z tulipanaami w pro ostych, zdecyd dowanych h koloracch tworząą cudną kompozyc k cję na rabbacie, któ óra tak napraw wdę jest rrabatą różżaną! Stopniiowo wio osenne kw wiaty przeekwitają, przychod dzi momeent uspok kojenia szaleń ństwa kolo orów, a o ogród jestt zielony. Na rabata ach królu ują zielone liście liliowcców, peon nii, irysów w i lilii, któ óre zakwiitną na po oczątku laata.
Maj to o czas bardzo natężżonej praccy w ogro odzie. W k każdym tyygodniu k kosimy trawniik, nawo ozimy, podlewam my, przyccinamy, robimy r kkanciki wzdłuż w brzegó ów rabat i tak bez k końca…
barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Sttrona 6
Ba arwy Oggrodu 4-5/201 4 14
Barw wy ogrod du i do domu – Rośliina mie iesiąca Klony y orien ntalne Myśląc o krzewach klonów w w ogrodaach orientaalnych czę ęsto łączym my je we wspólną w nieform malną grup pę tzw. „klonów pallmowych”, nie zawszze zwracajjąc uwagę na ich faktyczną pozycjęę systemattyczną. Są to bowiem m przedsta awiciele róóżnych gattunków, które m mają podob bne, choć niie identyczzne wymag gania środo owiskowe, cco może prrzełożyć się na n nasze zadow wolenie z p posadzenia ich w ogro odzie. Wśród wielu dosttępnych od dmian różn nych gatun nków klonó ów, w ogroodach orien ntalnych sadzone są odmiany trzecch gatunkóów: klonu palmoweg go (Acer ppalmatum)), klonu japońsk kiego (Acerr japonicum m) i klonu S hirasawy ((Acer shirasshawanum)).
Czym rróżnią się tte gatunki i który wyybrać do n naszego og grodu? Klon jaapoński – uznawany u jest za wzgględnie naajbardziej odporny o z wymienion nych. W większeej części Po olski powin nien dobrz e zimowaćć. Warto pa amiętać, że klon japoń ński jest wyższyy, dorasta do kilku metrów m w wysokości (do ( 10m), a jego gaałązki malo owniczo zwieszaają się nadaając roślinie piękny poochylony p pokrój.
barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Sttrona 7
Ba arwy Oggrodu 4-5/201 4 14
Klon palmowy – niektóre odmiany w wymagają troskliweg go zabezppieczenia na n zimę, szczegó ólnie w zim mniejszych h regionach h i w uprawie pojem mnikowej. Ten gatun nek jest niższy (3‐5 metrrów) o zde ecydowaniee bardziej poziomycch gałązkacch, a jego blaszki liściowee są głębiejj powcinan ne. Klon Sh hirasawy m ma pokrój zzbliżony doo klonu pallmowego, a ale zazwycczaj szerokie, mało wcięte, jasnozielone blaszki liściowe. O Osiąga wyso okość 5‐10 m. Wszysttkie wymieenione gattunki klon nów mają wiele ciekawych oddmian, z których niektórre są dostępne w naszych sklep pach. Zdecy ydowanie, n najtrudniejjsze w utrzzymaniu są sadzonki pocho odzące z cie eplejszych krajów. Wybierrając odmianę do naszego n oogrodu kieerujemy siię zazwycczaj jej walorami w dekoraccyjnymi, a więc skupiiamy się naa kolorach ii formach b blaszki liściiowej. Dodatkowo, zwróćm my uwagę,, że więk kszość odm mian klonó ów może mieć innyy kolor młodych m wiosennych listkó ów, liści do ojrzałych i lliście przeb barwiających się jesieenią. Na przełomie nia i paździeernika liście jednego kklonu mogąą mienić się ę wszystkim mi koloram mi! wrześn
Aby cieeszyć się kllonami orientalnymi w naszym ogrodzie, dobrze jesst wybrać dla d nich właściw we stanowiisko: z dob brą glebą i dobrym drrenażem, n niezbyt nassłonecznion ne, gdyż wiele odmian barw wnych możże być przyypalanych w w ostrym ssłońcu. Dobbrym miejsscem dla odnego lub b strumien nia, zapew wniające w wysoką willgotność nich sąą okolice oczka wo barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Sttrona 8
Ba arwy Oggrodu 4-5/201 4 14
powietrrza. Przy odpowiedn o nim zimow wym zabezzpieczeniu możliwa jjest także uprawa klonów w w dużych pojemnika ach.
P Przykłado owe dostępne w P Polsce od dmiany kolorowyc ych klonó ów orrientalny ych Kolor liści zie elony borrdowy wielob barwny różżowy Liście powciinane
Odmiana O Osakazu uki Atropurrpureum, Garnet, S Skeeter’s B Broom, Sh herwood Flame Katsura a, Orange Dream Butterfly, Asahi Z Zuru, Ukig gumo, Deshojo Taylor Dissectu um Garn et, Disseectum Nig grum, Piixie, Dissectum, Crimson n Queen,, Crimson n Princesss, Inabaa Shidare e, Beni Komach hi
barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Sttrona 9
arwy Oggrodu 4-5/201 4 14 Ba
Barwy Ogr rodów w pod dróży – zieleń ń miejsska: sp pacer szlakiiem cie ekawycch ogro odów w Warsszawie e czy yli niee tylko Łazien nki Łazien nki Króleewskie są s punkttem obo owiązkow wych chyyba wszy ystkich wyciecczek odw wiedzający ych stoliccę. Jest to o ciekawy y i pięknyy park, którego k części obecnie są rewittalizowan ne. W blisskiej oko olicy Łazieenek jestt także kilka sspokojnieejszych i interesują i ących mieejsc, które warto p polecić ró ównież warszaawiakom. Uciekaając z głównych ulic Warrszawy możnaa poczućć się jaak w małym m miasteeczku. Wy ystarczy zzejść z tra asy Alej Ujazdo owskich i dojść d do osiedlla tzw. domkó ów fińskiich. Te m małe, drew wniane domecczki toną ą w zieleeni, spra awiając idylliczne wrażżenie. Jużż niewiele e osób pamięta, że jest to p pozostało ość po sporym m osiedlu u domów w podarow wanych zaraz po II wojnie w św wiatowej przez Finlan ndię, a przzeznaczon nych pierw wotnie dla budowniczzych Pałłacu Kultury i Nauki.. Przezz lata osiedle to utrzym mywało charakkter cie ekawej enklaw wy, zam mieszkałejj przez nietuzzinkowe osoby związan ne ze środow wiskiem aartystyczn nym. W oostatnich llatach czę ęść domkóów opusttoszała, inne wyburzono, a plany p wł adz miaasta wskazują naa ich prrzyszłe wykorrzystanie jako ośro odka wydaarzeń kullturalnych h. ą jest tu najpiękn niej. W Właśnie wiosną bujnej zieleni, n nawet opu uszczone domki wygląd dają jak z z innego świata, innego miejsca i innego o czasu. barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Stro ona 10
Ba arwy Oggrodu 4-5/201 4 14
Kolejn nym przysstankiem na naszeej zielonejj wycieczzce jest Paark Ujazd dowski. Jest to o rozległy park mie ejski, którry w ostatnich lata ach przeszzedł grun ntowną renow wację, dzięęki której przywróccono mu dawną św wietność.
Wokółł rozległeego staw wu odtwo orzono ró óżnorodn ne nasadzzenia tw worzące ciekaw we kompo ozycje. Zn najdziemyy tutaj dyw wany z ba arwinka, p paprocie,, hosty, a takżee kwitnącce wiosną ą pełniki, lletnie języ yczki i liliiowce. Waarto podp patrzeć te pom mysły, gd dyż dosko onale uzu upełniająą kompozzycje u sttóp wiek kowych drzzew. Kloony, brzzozy i gło ogi twoorzą cieniste c zak kątki, któóre wcale nie są mo onotonne.. Przestrzenna mo ozaika li ści o ró óżnych kszztałtach, faktura ach i odcieniach zieleni tworzy t fan ntastycznyy kob bierzec. Przzez główn wną część parku aleją przzechodzim my kassztanowcców. Tak kże te drzzewa rzu ucają tak k duży barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Stro ona 11
Ba arwy Oggrodu 4-5/201 4 14
cień, żże stworzenie przzy nich rrabaty może m wyd dawać sięę trudne. Kręta żwirow wa ścieżk ka prowad dzi nas jeednak przzez bogate zestawyy cieniolu ubnych kalin, m miodunek k, bodziszzków, ułu udek, berg genii.
W mieejscach bardziej b słoneczny s ych czekaają na nas radosnee krzewy y azalii wielko okwiatow wych.
barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Stro ona 12
Ba arwy Oggrodu 4-5/201 4 14
Kontyn nuujemy spacer prrzez park k dochodząc do tzw w. ogrodów w sejmow wych.
Przech hodzimy zzapleczem m Sejmu, przy którrym mijam my nowe,, wielokollorowe nasadzzenia. Wzzdłuż ska arpy park k jest starrszy, zosta ał bowiem m utworzzony w czasie powojen nnej odbu udowy W Warszawy. Młodzież z okoli cznych szzkół w ramacch czynów w społeczznych od dgruzowy ywała i porządkow p wała ten teren, który przed wojną w był gęsto zaabudowany. Terazz, po półł wieku, wśród zarośli można zauważy yć trochęę zapom mniane monument m talne kam mienne ławki, donice, betonow we klomb by. W taamtych czasach c bbyło to bardzo b populaarne miejsce potań ńcówek i spacerów w. Aby sprrostać tym m potrzeb bom, w parku zbudow wano kilka kręgów w tanecznych, gdzie odbyywały się ę takie spotkaania. Obecn nie jest to raczej pa ark spoko ojny, leżący na ubo oczu, a prrzez to cichszy i dość zarośnięty. Wartto wspo mnieć, że ż w ro oku 195 55 z okazji V Międzyynarodow wego Festtiwalu Młłodzieży i Studenttów, w paarku stwo orzono Aleję P Przyjaźni, gdzie delegacje p poszczególnych krrajów possadziły św wierki. Aleja pozostałła do dzziś, a ów wczesna młodzie eż to dzzisiejsi emeryci spędzaający czass na ławeczkach occienionych przez ta amte świeerki.
barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Stro ona 13
Ba arwy Oggrodu 4-5/201 4 14
Spacerrując daleej możem my skierow wać się ku u Wiśle lu ub powróócić do ce entrum Warszzawy i daalej na Sta are Miastto, przech hodząc prrzez kolejjne parkii, które niegdyyś nazyw wano „Cią ągiem Pieeszych”. Po drodze skorzzystać mo ożna z kafejek,, jadłodajjni, które e stały się popularn ne zu upełnie współczześnie. O Opisany spacer może być b ciekaawą węd drówką nie ty ylko przyyrodniczą ą, ale także przypom minającą różne z istotne wyd darzenia najnowszej histoorii Warszzawy.
barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Stro ona 14
Ba arwy Oggrodu 4-5/201 4 14
Ba arwy Oggrodów w w pod odróży – klon ny orieentalne e w Kore ei, Jap ponii, n na Węggrzech i w Po olsce Opisyw wana przzeze mnie e klony jaapońskie i palmow we w nasszych ogrrodach rzadko o kiedy ossiągają ta akie rozm miary jak w w swojej o ojczyźniee. W ogrod dach w Korei widziałam m bardzo o rozrośn nięte okazy, zwyklle gładkiee, zielono olistne. Moim zdaniem m dosko onale haarmonizow wały z bogatym mi zdobieniami tradyccyjnych bu udynków w przy którrych rosły y.
Ich delikatne gaałązki two orzą niesaamowity rysunek, dając jed dnocześnie e cień i osłonęę przed ulewnym u deszczem m. Spaceru ując pom między drzzewami miałam m wrażenie, że rosną on ne samee, bez żaadnych wysiłków w w ogrodniczych, naturaalnie zach howując in nteresująący, rozłożżysty pokrój. Jest to o doskonaały przyk kład, że zzielone od dmiany klonów k sąą wystarcczająco dekoraacyjne i saamodzielnie mogąą grać pierrwszoplan nową rolęę w ogrod dzie. barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Stro ona 15
Ba arwy Oggrodu 4-5/201 4 14
W Japo onii klony y japońsk kie tworząą bardzo g gęste zaro ośla w lassach wilgo otnych, górzysstych reggionów. Jest to naaprawdę interesu ujące, gdyy widzi się s jak różno orodne sąą ich natu uralne, nieskrępowanee formy. Klony i rosną ą tutajj bujnie swobodnie, os iągają rozzmiary spory ych drzzew i nie spe przyk kuwają ecjalnie niczyjjej uwaagi. W wielu miejscach, przzy drogacch i w parka ach dla urozma aicenia nudne ego klon nowego się krajob brazu dosadza odmia any purp purowe. Spacer pomię ędzy maałymi domami pozwolił mi je dnak zau uważyć, także okazy strzyżon ne, w formie perfekccyjnych bo onsai.
barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Stro ona 16
Ba arwy Oggrodu 4-5/201 14
barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Stro ona 17
Ba arwy Oggrodu 4-5/201 4 14
Wyobrrażam so obie, jak niesamow wicie wy yglądają te t miejscca jesieniią, gdy klony zaczynaają się przebarwi p iać. Miałłam niesspodziewaaną możżliwość zobaczzenia teggo widow wiska będ dąc w cieepłym pa aździernikkowym dniu d w japońsskim ogro odzie na w wyspie św w. Małgorzzaty w Bu udapeszciie.
barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Stro ona 18
Ba arwy Oggrodu 4-5/201 4 14
Czy trzzeba coś d dodawać?? Kolory liści mówią same za siebie… …
Możnaa szukać klonów w w ich ojczzyźnie, można m w krajach k leeżących bliżej, b a możnaa odwiedzić Arborretum SG GGW w Rogowie. W W Arboreetum rośn nie ok. 150 ró óżnych gaatunków i odmian kklonów, sstanowiąccych Kolekkcję Naro odową.
barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Stro ona 19
arwy Oggrodu 4-5/201 4 14 Ba
Wieem wię ęcej! w o rośllinach w wiatrop pylnych h i owad dopylny ych Kiilka słów Wiosn na jest okrresem inttensywneego pylenia roślin, co może przyczyn niać się do uciąążliwych objawów w alergiczn nych. Patrząąc na kwiaty i kw wiatostanyy roślin ozdobnyc o ch warto zaobserw wować przysttosowaniaa do różn nego spo osobu zap pylania. U U roślin iiglastych,, jak u sosny, kwiatosttany męskkie mają postać małych h szysze eczek, z których h przy nawet delikatn nych pow wiewach wiatru wysypują się niiewielkie ziarenka pyłku, rozpocczynając p podróż doo kwiatosstanów żeńskich. Każd de ziaren nko pyłk ku ma dwie k komory powietrzn e zmniejsszające jego ciężar. Wiele gatunków roślin jest ow wadopylny ych. W ty ym przyp padku ziarenka pyłku są ciężkie, posklejjane i niee podróżu ują samod dzielnie, aale przeno oszone są przeez owady y. Aby zachęcić owady do odw wiedzin kwiaty y przygottowują dl a nich ne ektar, a inform mują o sw woich zaasobach wabiąc w gości kolorowy ymi płatkkami okw wiatu i intenssywnym zzapachem m. Na poniższym zdjęciu u widać ziarna pyyłku złottokapu, które są zupełłnie inacczej zbud dowane niż py yłek sosny y. Uwaln niane masowo od d połowy y maja, przeno oszone wiatrem w ziiarna pyłłku sosny y mogą prrzemierzaać odległo ości do 100 k km i szczęśliwie nie n są aleergenami.. Niekorzystne dziiałanie na nasz organiizm mogąą mieć nie estety pyłłki leszczyn, olchy y, wierzbyy, topoli, b brzozy, a takżee traw. barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Stro ona 20
Ba arwy Oggrodu 4-5/201 4 14
O Auttorce: Moją pasją od d wielu llat jest o ogrodnicctwo. Od 2 2006 ro oku tw worzę p przydom mowy ogród d w pob bliżu Wa arszawyy. Jak kaażdy ogrod dnik zmagam siię z tru udnościami i rosną jak odnosszę suk kcesy. Rośliny R szalon ne albo o umierrają z nieznan nego powo odu… Zapisuję swo oje dośw wiadczen nia, słucham zm mieniam m sw wój og gród innycch, nieustająco… Z wyk kształcenia jeste em biolo ogiem, i choć za awodow wo zajmu uję się wielo oma akttywnościiami, naajwiększzą przyjjemnośćć spraw wia mi wiedzy botaniczn nej. pogłęębianie w W wo olnych chwilach c h, jeśli n nie zajm muję się ogrodem m, podrróżuję. Blisko o, daleko o, bardzo o daleko o… Barwy mojeggo ogrod du i refleeksje z podróży p y znajdziiecie w moich m kacjach i na moich blogaach. publik Zapraaszam do o kontak ktu: barw wy.ogrodow@gm mail.com m Nastę ępny nu umer jużż w czerrwcu! Teksst i zdjęciaa: Magda BarwyOg grodu Wszelkie praawa autorskiee zastrzeżone e
barwyogro odu.blogsp pot.com www.b
Stro ona 21