Event BTG (5G) toont boeiende business

5G aan het begin van een mooie toekomst

█ Tekst: Joost Heessels

Een kleine honderd leden van BTG trof elkaar onlangs voor het eerst na lange tijd voor een BTG event over 5G, waarin aandacht was voor de laatste ontwikkelingen en een aantal use cases. Locatie was de lounge van T-Mobile in Galgenwaard, het voetbalstadion van FC Utrecht, waar de operator ook een Innovation Center heeft. De bezoekers kregen interessante presentaties van Petra Claessen, Jos Maccabiani (Innovation Quarter), Toon Norp (TNO) en Richard Marijs (T-Mobile). De mogelijkheden van 5G voor de zakelijke markt komen langzaam op gang, maar bieden op termijn veel perspectief, zo bleek tijdens de bijeenkomst.

Na een korte intro over alle lopende activiteiten en plannen van de BTG van Petra Claessen, introduceerden Harry Vermeulen namens BTG en Peter Gijzenberg, bij gastheer T-Mobile Head of Business Partner Sales, de sprekers. Van hen beet Jos Maccabiani – Senior Business Developer Digital Technology – InnovationQuarter het spits af.

Initiatieven in Zuid-Holland

InnovationQuarter is een initiatief vanuit de publiek-private organisatie Economic Board Zuid-Holland (EBZ) en werkt als regionale ontwikkelingsmaatschappij aan het duurzaam versterken én innoveren van de economie van de provincie. Zo worden nieuwe technologieën als 5G, AI, machine learning en IoT verbonden met verregaand gedigitaliseerde clusters en thema’s zoals de Rotterdamse haven, de Greenport, E-health en Smart City. Denk aan veilig gebruik van Big Data, IoT en datadelen, maar ook de uitrol van glasvezel voor de toepassing van 5G. Maccabiani en zijn collega’s helpen vanuit InnovationQuarter bijvoorbeeld met het vinden van partners, het ontwikkelen van business cases, het tot stand komen van fieldlabs of projectfinanciering. Zo zijn via het initiatief: ‘5G-Innovatie in Zuid-Holland’ onder meer diverse stimuleringsregelingen, fieldlabs en innovatieprojecten opgezet. Waaronder het DoIoT Fieldlab in Delft, waarbij BTG ook intensief is betrokken. Hieronder ressorteren initiatieven als The Green Village fieldlab voor duurzame innovatie in de stedelijke omgeving. En ook Unmanned Valley, een fieldlab voor sensor gerelateerde technologieën en toepassingen. Verder de Duurzaamheidsfabriek (Industry 4.0) en TomatoWorld (data-driven growing).

Voorbeelden van innovatie

Tijdens de sessie liet hij in rap tempo een aantal innovatieve use cases de revue passeren, waarbij 5G-technologie is ingezet bij innovaties. De projecten kunnen experimenteren op de 3,5 GHz band op 5G, wat dankzij de lage latency écht nieuwe mogelijkheden biedt voor innovatie. Vandaar dat we in veel van de projecten drones, robots en ook sensoren tegenkomen. Een aansprekende case was de ontwikkeling van VR-handschoenen, die gekoppeld aan een VR- bril ook met de hand bewegingen kan simuleren. Hiermee trainen bijvoorbeeld Volkswagen en

Defensie hun mensen in (de)montage procedures. In een heel andere omgeving, die van de kassen, observeren camera’s planten 24/7 terwijl ze groeien. Slimme software telt en meet vruchten, knoppen, groeisnelheid, temperatuur van de plant en allerlei andere zaken. En weer een heel andere case toonde een toepassing voor mensen met een gehoorbeperking die geen toegang hebben tot een gehoorapparaat; een bedrijf dat software heeft ontwikkeld die normaal in gehoorapparaten zit om geluid te processen rekening houdend met je persoonlijke gehoorbeperking en waarmee je van iedere internet-connected device een ‘gehoorapparaat’ kunt maken.

Private networking

De tweede spreker was Richard Marijs, Technology Strategy and Architecture bij T-Mobile Nederland. Hij zoomde in op de ontwikkelingen rond private netwerken, die na de lancering van 5G extra in de belangstelling staan. Marijs ziet een groeiende vraag in Nederland, maar ook in Duitsland, waar in de maakindustrie veel gebruik wordt gemaakt van private networking. “Er zijn al veel private gsm netwerken in Nederland. Soms lost men het op met wifi-netwerken. Er is door de komst van 5G de mogelijkheid om dergelijke netwerken zelf in te richten en te beheren. Als techneut vind ik het prachtig wat er gebeurt. Wij zien mogelijkheden om dit As a Service naar de markt te brengen.” Het optuigen van een dergelijk privaat netwerk gaat niet vanzelf, weet Marijs. “Denk aan zaken als security, encrypties, toestellen die geport moeten worden.” Bijkomende uitdaging voor de operators is dat klanten graag een private netwerk willen zónder vaste operator. “Dan kun je denken aan een private netwerk met een eigen spectrum en daarnaast publieke roaming. Dat is voor ons niet zo moeilijk om te faciliteren. Dan kun je daarbinnen werken met zaken als eSIM, VoLTE, eigen PBX en voice over wifi.” De ontwikkelingen staan nog wel in de kinderschoenen, en als Marijs vraagt hoe interessant dit is voor de Nederlandse markt, valt even een ongemakkelijke stilte in de zaal.

Uitrol van 5G releases

Na Marijs spreekt Toon Norp – Senior Business consultant TNO. Hij gaf een toelichting op de status van standaarden en trends en ontwikkelingen mede vanuit internationale commissies met betrekking tot 5G-standaarden. Norp is intensief betrokken bij de ontwikkeling en uitrol van standaarden binnen 5G. Zo zit hij in de Raad van Bestuur van de 5G IA. Een publiek privaat samenwerkingsverband van de Europese telecomsector en onderdeel van het Europese Horizon 2020. Verder is hij actief binnen de wereldwijde organisatie 3GPP, waar hij voorzitter van 3GPP SA1 was. 3GPP is medeverantwoordelijk voor de invulling van de releases binnen 5G. Hiermee komen de 5G features commercieel beschikbaar. “Release 15 is nu uitgerold. Bij de releases die op korte termijn volgen kun je bijvoorbeeld van UE- naar UE-relay communiceren zonder tussenkomst van een zendmast of een draadloze operatiekamer opzetten. Zodat je hires-beelden kunt downloaden en bekijken zonder dat je last hebt van YouTubende bezoekers elders in het ziekenhuis. Door de ultrakorte latency kun je bijvoorbeeld ook denken aan het scannen van de vracht op een containerschip nog voor het de haven binnenvaart, de inzet tijdens grote events of aan talloze toepassingen in automotive.” Het waren maar enkele van de voorbeelden die Norp liet zien, gekoppeld aan de releases die er aan komen. Waarbij iedereen wel met smart wacht op de komst van de 3,5 GHz-bandbreedte in Nederland.

Aan de vooravond

Duidelijk is dat we pas aan de vooravond staan van alle innovaties die 5G te bieden heeft. BTG zal haar leden ook in de toekomst blijven informeren over de laatste ontwikkelingen. Na afloop werd nog lang nagepraat over al deze innovaties tijdens de informele borrel in de sfeervolle business-lounge van T-Mobile.