EEN BOTSING TUSSEN CREATIVITEIT EN TECHNOLOGIE

Had u laatst een kippenvelmoment tijdens een concert van Coldplay, Bruce Springsteen, Ed Sheeran, Rammstein, David Guetta, Dimitri

Vegas & Like Mike … ? Dan is de kans groot dat technologie dit mee heeft veroorzaakt, want achter de schermen van live muziekpodia wordt techniek ingezet om het publiek te overdonderen. De touwen en lieren die de Romeinen in de Oudheid gebruikten om in het Colosseum het decor te verhuizen, zijn reeds lang vervangen door hoogtechnologische systemen.

Wie herinnert zich niet zijn allereerste muziekoptreden? Ikzelf was nauwelijks 15 en trok in mijn allerbeste plunje - denk aan combatboots, een gescheurde jeans en een hippe pet achterstevoren op het hoofd - naar een naburige gemeente. Daar organiseerden ze anno 1993 een heus rockfestival, waar onder andere de grootse Arno ten dans speelde. Een onvergetelijke gebeurtenis voor iemand die nauwelijks de puberleeftijd ontgroeid was.

Ondertussen zijn we 30 jaar later en bezoek ik wat minder frequent dit soort gelegenheden, het was dan ook eerder zeldzaam te noemen toen ik me onlangs nog eens op een concertvloer begaf. Er was evenwel een speciale reden voor, want de bekende en controversiële Duitse metalband Rammstein speelde die avond Oostende plat. Een spektakel dat 2 uur lang een trip was voor oor én oog.

Tijdens het naar huis rijden bedacht ik me hoe zeer muziekconcerten in die 30 jaar veranderd waren. Arno betrad indertijd het podium, zong een tiental liedjes … en dat was het. Prachtig in zijn eenvoud. Het contrast met het concert van Rammstein kon niet groter zijn, want daar gebeurde zo veel meer naast de muziek.

Voor de vuist weg noem ik enkele speciale effecten tijdens die kleine twee uur: een groot scherm van 5 op 9 meter met spectaculaire visuals bewoog zich voortdurend op en neer op het podium, tot 27 meter hoog. Een gitarist werd met een vlammenwerper geroosterd in een kookpot. Een ander bandlid werd via een lift van onder het podium gehaald met de nodige vuureffecten. Vuurwerk vloog voortdurend om de oren. Het publiek werd in elke uithoek vergast op een douche van zwarte confetti. De bandleden lieten zich in een rubberbootje over het publiek ‘varen’. Het ging maar door. Ook de lichtshow was onovertroffen, met bewegende stroboscopen en schijnwerpers die over het publiek schenen. Tot slot bracht een liftsysteem de band naar een platform dat bijna 30 meter boven de Oostendse renbaan uittorende. Om u maar te zeggen: het publiek verveelde zich geen nanoseconde.

Technologie zal het publiek entertainen

Ondertussen vraagt u zich misschien af of u nu wel Automation Magazine dan wel een concertrecensie in Humo aan het lezen bent, maar we komen snel ter zake. Want waarom zijn optredens zo ingrijpend veranderd in de loop der jaren? Kwatongen zouden kunnen beweren dat de internetjeugd van vandaag niet langer over een ‘attention span’ beschikt om een uur louter naar muziek te luisteren …

Wij draaien het evenwel graag om: het is de technologie die toelaat om het publiek op een andere manier te entertainen tijdens optredens. Of zoals de CEO van specialist WICREATIONS het verder in dit magazine vertelt: ‘Vroeger had je twee grote extasemomenten tijdens een optreden: eentje tijdens het opkomen van de band en eentje bij het einde. Daartussen was er een egale ruimte zonder echte piekmomenten. Vandaag is dat niet langer het geval. Grote bands en performers als Rammstein, Coldplay en Ed Sheeran huren showarchitecten in die het optreden voorzien van de meest spectaculaire

Links: Op, onder en boven een podium bevinden zich steeds meer bewegende delen. Veiligheid krijgt dan ook steeds meer aandacht in de entertainmentsector.

Links between Functional Safety Standards

61508 Generic

showelementen. Het publiek gaat dus voortdurend van piek naar piek, een continue trip tussen kippenvelmomenten.’

En wat heeft dat alles nu met Automation Magazine te maken? Simpel, het is automatiseringstechnologie die de facilitator is van deze piekmomenten. Performante drives die podiumdelen verplaatsen, nauwkeurige lineaire geleidingen waarop de lichtinstallaties zich op en neer bewegen, veilige liftsystemen die de bandleden of schermen kunnen hijsen, lieren die gekke gitaristen door het zwerk laten vliegen, … de lijst is eindeloos.

Technologie mag dan deze nieuwe mogelijkheden doen ontluiken hebben, dat betekent niet dat het ongebreideld kan toegepast worden. De creatieve geesten die in deze sector dik gezaaid zijn, durven het weleens groots te zien en dat vloekt soms met de eerder industriële benadering waarvoor veel toestellen en systemen ontworpen zijn. Veiligheid springt dan uiteraard meteen in het oog, maar er zijn bijkomende factoren waardoor werken in deze sector op zijn minst even uitdagend is als voor de ‘traditionele’ industrietakken. Elke band wil er uitspringen, wil een show met exclusieve elementen die nog nooit eerder gezien werden. Het publiek moet verbluft toekijken, er wordt een waw-effect gecreëerd. Dat leidt in de praktijk tot zeer specifieke installaties, waarvan meestal maar één stuk gemaakt wordt. Automatiseren is in deze sector daarom niet voor de hand liggend, want veelal blijft het beperkt tot het ontwikkelen van één prototype. Dat heeft uiteraard gevolgen voor de kostprijs en de veiligheidsbenadering. En er is meer.

Ondertussen werkte Europa de EN 17206 uit, die geënt is op de bekende industrienormen, om een eenvormig veiligheidsbeleid te volgen.

Bands die toeren doen vaak meerdere locaties per week aan. De installaties moeten dan ook vlot op- en afgebouwd worden.

‘The show must go on’, is ook letterlijk correct in deze branche. Er komt geen tweede kans, de installatie moét werken op het moment van de show. Bovendien liggen deze optredens al maanden op voorhand vast. Deadlines in onderling overleg opschuiven? Vergeet het maar. Daarnaast doen sommige artiesten zoals Ed Sheeran, Coldplay en Rammstein ook andere werelddelen aan. Dat betekent meestal verschillen in de vereiste veiligheidsvergunningen.

Overdimensioneren en redundantie creëren, vinden we heel vaak terug in de veiligheidsnorm.

Een veilig podium door EN 17206

In Europa was er tot voor kort zelfs geen specifieke regelgeving die veiligheid op podia als onderwerp had. Dat had tot gevolg dat de deur openstond voor schimmige praktijken en veiligheidsrisico’s. Sinds 2020 is er echter licht aan de tunnel, want toen werd de EN 17206 van kracht. Die Europese norm zorgt voor een eengemaakte benadering van veiligheid op podia. De werkwijze lijkt overigens zeer sterk op die van de richtlijnen die in de industrie van toepassing is. Het grote voordeel van een EN-norm is dat de toepassing geldt in alle 34 landen die de EN normen gebruiken (de 27 landen van de EU plus IJsland, Noord-Macedonië, Noorwegen, Turkije, Servië, Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk).

Systemen hoeven met andere woorden niet langer aangepast te worden zodra ze de grens overgaan.

Eén van de kernelementen van dit document is de invoering van ‘Use Cases’ die parameters beschrijven over hoe de apparatuur wordt gebruikt in concrete gevallen. Zo zijn meerdere van deze Use Cases vastgelegd per context (machines op de grond, machines in de lucht, hijsbewegingen, horizontale beweging, …). Op basis daarvan kunnen de diverse ontwerpeisen voor de besturing worden afgeleid. De Use Cases zijn zo een belangrijk hulpmiddel voor de specificatie van een nieuw systeem voor een locatie. Men

De veiligheidsnorm gaat uit van enkele ‘Use Cases’ vastgelegd per context (machines op de grond, machines in de lucht, hijsbewegingen, horizontale beweging,…)

Safety Functions: Upper Machinery

Zeer compact design 135 mm

Metalen kop (3.000 N Fzh)

Categorie 4 / PL e conform ISO 13849-1 / SIL3

High level coded ISO 14119

Configureerbaar door FlexFunction

Uitgebreide diagnose met IO-Link

IP69 stofvrij en vochtdicht heeft nu een instrument in handen om een systeem voor gebruik in een bepaalde omgeving te specificeren, zonder in detail te treden over welke veiligheidsfuncties bij welk veiligheidsniveau (SIL) nodig zijn.

Een eenvoudig ‘het systeem moet voldoen aan UC1vereisten volgens EN 17206’ legt de basisfuncties van het besturingssysteem en de respectieve veiligheidseisen vast. Bij het hijsen gaat dit bijvoorbeeld van UC-LSL1, dat een eenvoudige compensatielift met beperkte verplaatsing beschrijft, tot UC-LSL6, waarbij meerdere grote platforms met een gemeenschappelijke last, met hoge snelheid en met personen in de gevarenzone actief zijn. De horizontale categorie beschrijft eveneens zes categorieën, te beginnen met een enkele roterende beweging (UC-LSH1) tot en met meerdere podiumwagens die een gemeenschappelijke lading vervoeren met personen in de gevarenzone (UC-LSH6).

Ontwerpfactoren en uitsluiting van storingen

In de industrie maken we van meerdere werkwijzen gebruik om risico’s te beperken. Overdimensioneren of redundantie creëren zijn twee vaak gevolgde paden. Dit is ook het basisprincipe in de EN 17206. Maar er zijn ook verschillen in de benadering. Een goed voorbeeld daarvan vinden we in het hijsen en heffen van lasten boven mensen. In de normale hijs- en hefindustrie krijgen toestellen een maximale draagkracht mee. In de EN 17206, hoofdstuk 5.1 luidt het: ‘dit wordt bereikt door verdubbeling van de werkingscoëfficiënt in berekeningen (ontwerpen voor tweemaal de karakteristieke belasting) of door redundantie.’

Met andere woorden: een machine die 1.000 kg in de bouw mag tillen volgens de SWL benadering (Safe Working Load), kan in de entertainmentindustrie slechts tot 500 kg gebruikt worden om personen te heffen. Dezelfde benadering vinden we bij remmen. Daar waar industriële apparatuur meestal één rem heeft, wordt er in entertainment vaak van twee stuks uitgegaan om redundantie te creëren. Die combinatie van overdimensionering en redundantie vinden we heel vaak terug in deze norm.

Om te bepalen welk veiligheidsfuncties moeten gebruikt worden, is ook hier een risico evaluatie vereist. In Annex A van de norm staat een uitgebreide lijst van algemene risico’s die kunnen voortvloeien uit de inzet van machines en automatisering. Deze lijst is nauwgezet gemodelleerd naar de bekende ISO 12100: Veiligheid van machinesAlgemene beginselen voor het ontwerp - risicobeoordeling en risicobeperking. Hoewel de lijst zeer uitgebreid is, is hij niet volledig. Het is altijd mogelijk dat er nog bijkomende risico’s zijn die aangepakt moeten worden.

De bepaling van het vereiste veiligheidsniveau dat het controlesysteem moet garanderen, wordt weergegeven via de bekende SIL waarde voor individuele veiligheidsfuncties. Dit kan bereikt worden door toepassing van de diverse industrienormen (zoals IEC 61508, IEC 62061 of ISO 13849) met behulp van hun respectievelijke risicografieën. Elke individuele veiligheidsfunctie krijgt zo een minimale SIL of PL waarde. Daar hoort echter een ferme kanttekening bij. De opgesomde normen zijn uiteraard opgesteld in functie van een industriële context.

De uitdaging is dus om de te nemen maatregelen te vertalen naar systemen in een entertainmentscontext. Ook moeten diverse graadmeters die horen bij een ingezette veiligheidsfunctie opgelijst worden. Dat gaat bijvoorbeeld om factoren als reactietijd, maximale vertraging, maximale verplaatsing tot volledige stop. Daar komt nog bovenop dat de systemen ook in diverse settings moeten werken: op dag één op een renbaan aan zee, op dag twee in een voetbalstadion en op dag 3 in een concertzaal. Zeker voor dynamische belastingen is dit een heikel punt. Om bij het voorbeeld van de renbaan aan zee te blijven: een scherm van 9 op 5 over een geleiding van 27 meter hoog laten bewegen zal er gemiddeld meer windbelasting te verduren krijgen dan dezelfde installatie in een afgesloten voetbalstadion ver in het binnenland.

Expand Your Possibilities

YK1200X

Highlight Demo: YK1200X Electrical

Vehicle End-Of-Line Battery Module Handling and Function Test

Your strong and fast SCARA robot

• Up to 50 kg payload and 1200 mm arm length

• Designed for heavy use and long life

• Fastest SCARA robot for high payload and gripper handling

• Easy system integration

• Optional integrated vision system

#DiscoverYamahaRobotics

Sign

Belgische Motionbouwer Verovert De Wereld

Ed Sheeran, Rammstein, Rolling Stones, Simply Red, Bon Jovi, Genesis, Muse, Scorpions, Coldplay. Het zijn maar enkele van de klinkende namen die zich de afgelopen jaren lieten bijstaan door WICREATIONS. Dit Belgisch bedrijf uit Heist-op-den-Berg is een ware innovator in het automatiseren van podiumbewegingen. We gingen bij CEO Hans Willems op bezoek.

‘Technologie is een echte gamechanger geweest voor onze sector. Vergelijk gerust even een optreden uit pakweg de jaren ’80 met eentje van nu. Dat is een compleet andere belevenis geworden. Een muziekoptreden bestond vroeger meestal uit 2 ‘enthousiasmepieken’: bij het opkomen van de artiest op het podium en de apotheose aan het eind van het concert. Daartussen viel er vaak bitter weinig te beleven’, vertelt Hans Willems.

‘In de loop der jaren kwam eerst lichtsturing aan het oppervlak, met roterende verlichting, diverse kleuren, op maat van de muziek, stroboscopische effecten en noem maar op. In het kielzog van licht werd er ook met video volop geëxperimenteerd sinds de jaren ’80. De combinatie van beide zorgde al voor een extra pigment in de beleving van bezoekers, maar deze technieken zijn vandaag zo goed als doorontwikkeld. Beweging in al zijn facetten is dan eerder de ‘New Kid On The Block’. Dat kan heel divers zijn: een liftsysteem dat uit het podium komt, takelsystemen, lineaire bewegingen, verplaatsen van podiumdelen, bewegen en roteren van schermen en verlichting.’

‘Voor de 14-18 musical van Studio 100 lieten we zelfs al de tribunes van de toeschouwers bewegen richting de actie. In 40-45 gingen we daar nog een stap verder, met 8 tribunes van 200 personen die zich in elke richting van de studio bewogen. Elk gevaarte woog 20 ton en konden we wireless besturen. Je mag gerust stellen dat we technologie tot in het maximum benutten.’

Het Belgische WICREATIONS werkt voor de grootste bands ter wereld. Hier een zicht op de lifttoren van Rammstein.

De grote uitdaging is het omzetten van de creatieve ideeën van de artiest naar een werkbaar en veilig systeem.

Prototypes a volonté

‘Topbands en hun management beseffen dat hun publiek ook meer verwachtingen heeft op dat vlak en huren specialisten in om hun optreden uit te tekenen. Zij zijn als het ware de architecten van de show. Deze creatieve geesten kunnen dankzij motion prachtige concepten bedenken, zeker in combinatie met licht, geluid en de performance van de artiest. En dat is waar wij op de proppen komen: wij vertalen die creativiteit naar de technische realiteit. We zijn met andere woorden een ingenieursbedrijf dat quasi voortdurend prototypes maakt. En dat brengt wel enkele heel specifieke uitdagingen met zich mee. De functionaliteit bijvoorbeeld. Het gebeurt soms dat een klant - als voorbeeld - zelf de maximumsnelheid van een lineaire aandrijving opzoekt op onze site. Dan denkt hij: Ik moet 12 meter overbruggen, de aangegeven maximumsnelheid is 0,5 m/s, dus ik kan dat podiumstuk overbrengen op 24 seconden. In de realiteit moet je echter rekening houden met de acceleratie en decelleratie, het gewicht van de last en dergelijke. Daar ligt onze expertise.’

‘Maar ook veiligheid komt meer op de voorgrond. Ook wij moeten daar dezelfde stappen doorlopen en aan verplichtingen voldoen die in andere sectoren gelden. CE/ UL, mechanical safety assessment, elektrische en functionele veiligheid, opstellen van de handleiding, ook daar wij zijn aan gebonden. Bovendien moeten we dat proces telkens doorlopen als we een nieuwe samenstelling maken of een verandering aanbrengen aan een systeem.’

‘Zaken als safe stop, safe speed, safe motion, zijn niet enkel in de industrie van toepassing, ook in de specifieke veiligheidsnormen voor onze sector komen die aan bod. De IEC 17206 staat bijvoorbeeld bol van de SIL3 vereisten. Het gaat soms zo ver dat de norm al dingen oplegt die technisch nog niet haalbaar zijn!’

Halovormig scherm van 23 meter voor Ed Sheeran ‘Ik geef graag het voorbeeld van de Mathematics Tour van Ed Sheeran, waarmee de artiest nu op tournee is. De vraag daar was om een halovormig videoscherm te ontwikkelen dat verticaal kan bewogen worden. Een eerste zaak is dan om de exacte eisen op te lijsten: de diameter van het scherm van 23 meter, het gewicht van 42 ton, de verticale lengte van 23 meter waarover men het geheel wil laten bewegen, waar en wanneer moet dat scherm op- en neer bewogen worden, noem maar op.’

‘Ik hoef u niet te vertellen dat het ontwerp van dit soort systemen geen nattevingerwerk is, want de veiligheid moet uiteraard gegarandeerd zijn. Dit gaat bovendien om een wereldtournee, met telkens andere veiligheidsnormen. En daar komt nog bovenop dat deze constructies telkens zeer snel opgebouwd en afgebroken moeten kunnen worden, soms zelfs binnen de 24 uur.’

WIMOTION platform

‘Onze benadering van veiligheid kende een enorme boost dankzij de Covid19 pandemie. Op dat moment waren we de indoortournee van Genesis - de band van Phil Collins - aan het voorbereiden. Voor deze tour verzorgden we onder meer het vloersysteem en de moedergrid. Dat laatste is als het ware de structuur waarin alle motoren geplaatst worden, en die zorgt

WHEN MOTION BECOMES E-MOTION

‘Just dream big’, dat heeft Hans Willems altijd gedaan. Met een opleiding in elektromechanica, veel talent voor technisch ontwerp en innovatie, en een pak ervaring in engineering als voormalig hoofd van de ontwikkelingsafdeling bij Stageco, richtte Hans zijn firma WICREATIONS op in 2005.

‘Ik was al actief in de sector en stelde vast dat de eisen op podia steeds verder gingen en uitdagender werden. De beperkingen van gestandaardiseerde oplossingen waren een frustratie, dus bedacht ik meer geavanceerde oplossingen.’

Wat eens startte als een passie voor creativiteit en technologie, is ondertussen uitgegroeid tot een klinkende naam in de sector die projecten realiseert van A tot Z op het gebied van motion technology. De slagzin op de website van het bedrijf is niet voor niets: ‘When motion becomes e-motion.’ dat je podia zeer snel kan opbouwen en afbreken. Op dat moment hebben het WIMOTION systeem gecreëerd, waarbij we sommige bewegingen in onder brachten. Dat heeft een rechtstreekse link met veiligheid: de systemen in WIMOTION zijn gehomologeerd, beantwoorden aan de geldende veiligheidsnormen zoals de nieuwe IEC 17206 (Entertainment Industry Functional Safety) en bieden we in projectvorm aan.’

Gedurende zijn opmars in de entertainmentwereld heeft Hans Willems zich weten te omringen met specialisten op het gebied van engineering, fabricatie en automatisatie. Ondertussen werken er meer dan vijftig medewerkers bij WIcreations, zij zetten creatieve ideeën om van ontwerp naar installatie on site. Zo heeft Hans met zijn bedrijf vanuit Heist-op-den-Berg internationale faam verworven en komen aanvragen voor technische oplossingen op maat binnen van over de hele wereld.

‘Het is als het ware een logische stap richting standaardisering in de entertainmentsector, waarbij we een voortrekkersrol willen spelen. Maar ik laat liever de praktijk spreken. De deugdelijkheid van dit systeem kan niet beter worden geïllustreerd dan via onze samenwerking met Rammstein. Wie deze show bezocht krijgt een spektakel voorgeschoteld met beeld, geluid, special effects, vuurwerk en noem maar op. Centraal op het podium staat een toren van bijna 30 meter, waarover een 5 m breed en 9 m hoog

HD-videoscherm over 27 meter omhoog en omlaag beweegt. Het scherm positioneert zich via verticale geleidingen, die een windbelasting van 15 m/s mogelijk maken.’

‘Als klap op de vuurpijl - bij deze band kan dat ook letterlijk opgevat worden - creëerden we een liftplatform dat de 6 bandleden 26 m boven het hoofdpodium tilt. In totaal worden 10 Wihoist takels ingezet om het videoscherm en het bandplatform te verplaatsen. Beide kunnen bewegen met snelheden tot 0,4 meter per seconde. Onze expertise komt daarbij altijd van pas’, besluit Hans Willems. www.wicreations.com

Prg Projects Ontwikkelt Draaiende Spinit Voor Topperformers Wereldwijd

Festivals, muziektournees, vakbeurzen, sportevenementen, theaterproducties en bedrijven wereldwijd doen beroep op de expertise van PRG om hun bezoekers van de meest optimale en spectaculaire ervaring te laten genieten. Enkele namen? Onder meer Coldplay, Stromae, Metallica, Beyoncé, Bon Jovi en U2 deden al beroep op het bedrijf. Voor de topDJ Etienne de Crécy ontwikkelde PRG Projects roterende ledschermen.

Victor Claeys is project manager bij PRG en vertelt enthousiast over zijn activiteiten voor het bedrijf: ‘Ikzelf begeleid onze projecten van A tot Z, van de initiële vraag van de klant tot de oplevering. Wij stellen een design voor in functie van de wensen en het vooropgestelde budget, selecteren de correcte technologie en werken het geheel praktisch uit. Eén van onze specialiteiten is de integratie van video in installaties.

Ons klantenbestand is zeer divers. We leveren zowel aan zusterbedrijven uit onze groep als aan externe bedrijven. Uiteindelijk vinden onze producten hun weg naar alle mogelijke entertainmenttoepassingen: festivals, muziekbands, bedrijfsevenementen en noem maar op.‘

Etienne de Crécy in actie, omsingeld door de Spinits.

Roterend ledscherm voor Etienne de Crécy Een goed voorbeeld van een project is de Spinit, een ronddraaiend frame, dat ontwikkeld werd in opdracht van PRG Frankrijk. Zij hadden een specifieke designvraag gekregen voor de Space Echo Tour van de vermaarde DJ Etienne de Crécy. Stage designer Alexandre Lebrun en de artiest hadden het creatieve idee om de artiest te laten omringen door transparante schermen in een soort bewegende kooi.

We kwamen met de Spinit op de proppen, een + 180° en -180° roterende, via DMX*-aangestuurde gemotoriseerd frame, gemonteerd op een wielbasis. Dergelijke projecten zijn uiteraard maatwerk, maar dat neemt niet weg dat we ondertussen kunnen puren uit een breed arsenaal aan innovaties uit eerdere projecten. In dit geval vertrokken we bijvoorbeeld van de hoog transparante PURE10 schermen. Die werden oorspronkelijk ontwikkeld voor een tournee van U2. Bijzonder is dat deze schermen voor 70% transparant zijn. Bezoekers kunnen dus zowel genieten van de beelden die op de schermen weergegeven worden als van de optredende artiest, zonder verlies aan geluidskwaliteit.’

Specifieke noden voor een band op tournee

‘Een systeem ontwikkelen voor een industrieel bedrijf is toch nét iets anders dan hetzelfde doen voor een band die op tournee gaat. Er zijn veel meer praktische zaken om mee rekening te houden: de zeer beperkte op- en afbouwtijden, logistieke beperkingen, noem maar op. In dit geval wilden we ook een aansturing via het lichtsturingprogramma DMX. Dat is in de entertainmentsector een wijd verspreid en voor elke lichttechnicus toegankelijk systeem. Mochten we met standaard motion control oplossingen werken, dan zou het voor de operatoren veel minder evident zijn om het geheel te bedienen. Bovendien zou dat ook een pak duurder uitvallen. De aansturing via DMX betekende wel dat we componenten nodig hadden die hiermee overweg konden. Daarom kozen we voor geïntegreerde servomotoren van JVL.’

Levering via Act In Time uit Kontich

De motorkeuze verliep in overleg met de distributeur van JVL, Act In Time. Commercieel directeur Pieter Van Overbeke vertelt: ‘Bij dit type sturing krijgt elke motor een specifiek adres toegewezen. De DMX sturing verloopt vervolgens via 4 kanalen per motor: telkens één kanaal voor de snelheid, acceleratie, positie en een specifiek veiligheidskanaal voor het debuggen van fouten. Dat laatste is niet onbelangrijk, want je wil niet dat er iets verkeerd loopt, en al zeker niet tijdens een live-optreden. DMX sturing verloopt via het toekennen van een waarde van 0 tot 255. Als de bediener één complete rotatie wil creëren, stuurt hij de motor gewoon via het mengpaneel volledig uit. Voor dit type shows wordt dat evenwel op voorhand geprogrammeerd.’

‘De beweging wordt verder via een eenvoudige wormwielkast doorgestuurd naar de Spinit, waar de motion samen met de visuals en de muziek tot het prachtige eindresultaat leiden. De wormwielkast is op zich een standaarduitvoering, maar is perfect voor deze applicatie dankzij de beperkte inbouwhoogte. Op het podium valt het geheel dus niet op. Bovendien is het geheel ook zelfremmend, zodra iemand een noodstop indrukt valt het frame dankzij de frictie in de wormwielkast automatisch stil. In principe kan je er op monteren wat je wil, zolang de belasting niet te groot wordt.’

Eén van de uitdagingen was het DMX protocol dat in de entertainmentsector zeer populair is.

‘Eén van de grootste uitdagingen was voor ons het DMX protocol. In de industrie werken we meestal met protocollen die via het sturen/ontvangen principe werken, zoals Ethernet of een serieel bussysteem. DMX werkt slechts in één richting: je geeft de opdracht aan een motor, maar krijgt geen feedback of dat effectief is gebeurd.

Die eenvoud heeft overigens ook een voordeel, want om de drives aan te sturen volstaat de voeding en de koppeling met het DMX signaal, die we via een switch richting één van de motoren sturen.‘

Victor Claeys: ‘Het verhaal van de Spinit eindigde niet na de tour van Etienne de Crécy, want we hebben het ook voor een andere tour ingezet en we bieden het systeem ondertussen ook in onze verhuurcatalogus aan. Dezelfde units kunnen we bovendien ook gebruiken om andere zaken dan de ledframes laten draaien.’ www.actintime.be www.prg.com

BEWEGENDE ‘RECLAME-KROONLUCHTER’ TREKT AANDACHT

Le Chandelier - de kroonluchter - telt twaalf schermen met een totale oppervlakte van 24 m² op drie rotatieniveaus. De bewegende constructie trekt in de luchthaven van Rome de aandacht van elke reiziger.

Met een gewicht van 10 ton en toch sierlijk: ScreenFLITE® zet een nieuwe standaard als (reclame)mediasysteem voor theater - en concertpodia, luchthaven- of stationshallen, winkelcentra, bedrijven, hotels of musea.

‘Le Chandelier’ - de kroonluchter - is de naam van het spectaculaire mediasysteem dat je ziet in Terminal 3 van de luchthaven Rome-Fiumincino Leonardo da Vinci. De universele geleerde uit de Middeleeuwen zou zeker genoten hebben van het digitale reclamesysteem dat de aandacht trekt van elke passerende reiziger.

We leven in een visuele wereld met dagelijks volop ‘entertainment’ door een massa prikkels. Niet alleen op grote rockpodia worden LED-schermen ingezet om het publiek extra te laten genieten, ook de reclamesector evolueert naar een wereld met ‘dynamische’ beeld-boodschappen.

De 12 grote bewegende LED-schermen - met een totale oppervlakte van 24 m² - in de luchthaven van Rome positioneren zich - mede dankzij spelingsarme en torsiestijve planetaire reductiekasten van WITTENSTEIN alpha - met hoge precisie tot bewegende advertentieruimten in verschillende formaten. De spelingsarme planetaire reductiekasten van de WITTENSTEIN TP+ serie voldoen aan essentiële eisen van

Simtec Systems GmbH uit Braunschweig - de bedenker en fabrikant van het enorme digitale reclamesysteem.

‘De hoge torsiestijfheid van de reductiekasten minimaliseert trillingen, zelfs bij een hoge bewegingsdynamiek, en zorgt samen met de lage torsiespeling voor een optimale synchronisatie en positioneernauwkeurigheid van de afzonderlijke grote LED-schermen’, verklaart Anne Kaufmann, hoofd Digital Signage Project Management bij Simtec Systems GmbH. ‘Daarbij komt nog het ruimtebesparende ontwerp van de reductiekasten, zodat we ze ideaal konden integreren in de smalle installatieruimten van de draaiende constructie.’

Voorts stelde Simtec ook de hoogste eisen aan het ontwerp van de planetaire reductiekasten voor de kinematica met zijn 12 schermen op drie ringvormige roterende niveaus. Aangezien het systeem vrij programmeerbaar is en dus alle bewegingssequenties van de 20 vrijheidsgraden mogelijk zijn, creëerde Simtec negen verschillende karakteristieke bewegingscycli. Deze vormden de basis voor de dimensionering van de afzonderlijke reductiekasten. De cymex® 5 ontwerptool, waarin de door Simtec geprogrammeerde bewegingssimulaties werden ingelezen, bleek hierbij zeer nuttig.

ScreenFLITE® dynamiek opent nieuwe dimensies van aandachttrekkend effect

Terwijl statische LED- of billboardreclame slechts een laag perceptieniveau bereikt - en dus eerder lage omzeteffecten voor reclameaanbieders en reclameklanten - is bewegende reclame met elektronische 3D-effecten een blikvanger met een aanzienlijk hoger winstpotentieel voor alle betrokken partijen.

Met name ScreenFLITE® - de Simtec-merknaam van het interactieve reclamesysteem dat op de luchthaven van Rome is geïnstalleerd - garandeert zo’n maximaal aandachttrekkend effect. ‘We kijken instinctief naar bewegende objecten wanneer ze in ons gezichtsveld verschijnen. Onze ScreenFLITE® maakt gebruik van dit effect en brengt reclame, informatie en boodschappen in beweging en is daardoor een echte blikvanger voor voorbijgangers’, weet Bernd Kaufmann, directeur en eigenaar van Simtec.

Simtec Systems vertrouwt op TP+ reductoren Simtec Systems GmbH vertrouwt al vele jaren op aandrijftechnische oplossingen van WITTENSTEIN alpha. ‘Voortbouwend op de goede ervaring met

TPM+ servoactuatoren in vluchtsimulators, waren de TP+ spelingsarme planetaire reductiekasten uit het alpha Advanced Line portfolio en de TPMP+ roterende servoactuatoren de eerste keuze voor de uitrusting van de ScreenFLITE® kinematica’, legt Andreas Stickel, Director Business Development, uit.

Hoge uitgaande koppels en maximale snelheden en een breed scala aan overbrengingsverhoudingen kenmerken de reductiekasten en servoactuatoren, die bij uitstek geschikt zijn voor toepassingen met een hoge positioneernauwkeurigheid en een zeer dynamische cycluswerking. Voor Simtec Systems was de hoge vermogensdichtheid van de spelingsarme reductiekasten doorslaggevend: hun ruimtebesparend ontwerp combineert tegelijkertijd een torsiespeling van minder dan vier arcmin met een hoge torsiestijfheid die mogelijke trillingen bij het bewegen van de mobiele kolomstructuur van de ScreenFLITE® minimaliseert.

‘Geen enkele andere reductor kon deze eigenschappen in deze installatiegrootte bieden’, bevestigt Anne Kaufmann. Bovendien zijn de reductiekasten door hun speciale schuine vertanding aangenaam stil: zelfs bij snelheden van 3.000 omwentelingen per minuut bereiken ze hooguit gespreksvolume. ‘Kijkers in de zaal horen dus geen enkel bewegingsgeluid wanneer de ringvlakken worden gedraaid of wanneer de schaararmen worden uitgeschoven.’

Bewegingssimulaties ingelezen in cymex® 5 ontwerpsoftware

Het reclamesysteem bestaat uit drie draaiende ringen die naar believen met en tegen elkaar kunnen worden gedraaid - dankzij TP+ reductoren met een hoge dynamiek en precisie. Op elke ring zijn vier LED-schermen gemonteerd, die worden in- en uitgeschoven door schaararmen.

In totaal worden 17 TP+ reductiekasten van verschillende afmetingen en drie TPMP+ servoactuatoren gebruikt in de interactieve structuur van de ScreenFLITE® met zijn ringen, schaararmen en oneindig veel mogelijkheden voor gecombineerde bewegingen.

Simtec had simulaties gemaakt met verplaatsingsprofielen en krachten voor de negen karakteristieke bewegingscycli in deze installatie. ‘Deze werden als ASCII-bestanden geïmporteerd in de cymex® 5-ontwerptool van WITTENSTEIN alpha’, aldus Anne Kaufmann.

De reductiekasten en servoaandrijvingen van WITTENSTEIN werden vervolgens geselecteerd op basis van de door het programma berekende suggesties, wat het ontwerp sterk vereenvoudigde en bovendien zeer veilig maakt.

Hannover Messe Opnieuw Op Volle Kracht

Exposanten op de HANNOVER MESSE en organisator Deutsche Messe, tonen zich tevreden dat ’s werelds grootste industriële vakbeurs tijdens deze editie duidelijk heeft gemaakt dat technologieën voor een klimaatneutrale industriële productie nu reeds beschikbaar zijn.

De kernthema’s van HANNOVER MESSE 2023 waren onder meer kunstmatige intelligentie, waterstof, energiebeheer, geconnecteerde en intelligente productie en het nieuwe dataecosysteem Manufacturing-X (voor digitale bedrijfsmodellen bij industriële KMO’s). Meer dan 4.000 exposanten presenteerden hun oplossingen voor een verbonden, duurzame industrie en verwelkomden 130.000 bezoekers van over de hele wereld.

‘Klimaatbescherming heeft de hulp nodig van de industrie in de vorm van leverancier en gebruiker van technologieën die een CO2-neutrale productie mogelijk maken’, klonk het bij de organisatie. Beursvoorzitter Jochen Köckler: ‘Het is nog nooit zo belangrijk geweest als vandaag om kennis en ideeën te delen. De technologische oplossingen voor klimaatneutraal produceren zijn reeds aanwezig. Om het concurrentievermogen van de industrie en onze welvaart op de lange termijn veilig te stellen, moeten echter bureaucratische obstakels worden overwonnen, kansen worden aangewakkerd en transnationale samenwerkingsovereenkomsten worden gesloten.’

De internationale opkomst was dit jaar hoog: 43 procent van de bezoekers kwam uit het buitenland om te kijken hoe ze hun productie toekomstbestendig kunnen maken. Na Duitsland waren de meeste bezoekers afkomstig uit Nederland, China, Korea, Polen en de Verenigde Staten. Opvallend tijdens de vijf beursdagen: vrijwel op alle standen zag je reclame voor vacatures. De industrie is massaal op zoek naar technici. WAGO zette buiten de beurshallen een vrachtwagen neer met op de zijkant 221 redenen om bij het bedrijf te solliciteren. Naast flexibele arbeidsuren, een mooie verloning, de boodschap ‘We Love Nerds’, gezonde voeding in de bedrijfskantine en een ‘Baby Welkom’-pakket zorgen ze bij WAGO zelfs voor gratis massage-sessies.

J&M Manufacturing wint gouden Manus award 2023

Igus had dit jaar maar liefst twee beursstands: één in Hal 17 als een ‘digitale’ stand en de andere in Hal 6 als motion plastics® innovatie stand. Op 19 april vond daar de prijsuitreiking van de Manus awards plaats. In totaal ontving het bedrijf 480 inzendingen met innovatieve en ongebruikelijke kunststof glijlager-oplossingen. Het Amerikaanse bedrijf J&M Manufacturing nam de gouden Manus award 2023 mee naar huis. J&M overtuigde de jury met het duurzame en economische gebruik van smeermiddelvrije polymeerlagers in een nieuw type landbouwwerktuig. Het Franse bedrijf Aufratech won de zilveren Manus award met een exoskelet. Fiedler Maschinenbau werd derde met een telescopische hogedrukreiniger voor gemeentelijke voertuigen. Het Duitse bedrijf Rockinger Agriculture GmbH werd bekroond met de groene Manus-onderscheiding voor zijn smeermiddelvrije kogelkoppeling.

J&M Manufacturing ontving van igus 5.000 euro aan prijzengeld. Het bedrijf ontwikkelde een ploeg met een zogenaamde para-linkage kouter (= onderdeel van een ploeg). Boeren gebruiken het systeem om vloeibare stikstofmeststof in de grond te brengen voor gewassen als maïs, aardappelen en tarwe. Het probleem tot nu toe: de industriestandaard gebruikt kouters met slechts één draaipunt. Het mes zit achter het kouter en zwaait sneller uit de grond dan het blad. Hierdoor kan een deel van de stikstof vervluchtigen en verloren gaan als meststof.

Het J&M veerbelast systeem houdt het mes en het blad bij het aangrijpen op hetzelfde niveau ten opzichte van de grond, zodat er meer stikstof in de grond blijft. De ontwerpers gebruiken igus polymeer glijlagers in alle vijf kouterdraaipunten. De lagers zijn niet alleen corrosievrij in contact met vloeibare stikstofkunstmest en betrouwbaar bestand tegen oscillerende bewegingen. Ze maken ook een wrijvingsarme droge werking mogelijk zonder een enkele druppel smeerolie. Dit bespaart geld op smeermiddelen en maakt de machine uitvalbestendig.

Duurzame energiezekerheid is een prioriteit

Schneider Electric presenteerde tijdens HANNOVER MESSE een reeks nieuwe technologieën en softwareoplossingen om industrieën te helpen de wereldwijde prioriteiten van energiezekerheid, efficiënt gebruik van hulpbronnen en duurzaamheid aan te pakken. ‘We bevinden ons op een uniek moment in de geschiedenis, waar de wereldwijde doelstelling van koolstofneutraliteit parallel loopt met de behoefte om op korte termijn de energiecrisis te verzachten’, aldus Barbara Frei, Executive Vice President Industrial Automation bij Schneider Electric. ‘We hebben een ongekende kans om deze problemen aan te pakken, maar het vereist een mentaliteitsverandering en de juiste instrumenten. We moeten een holistische kijk hebben op energie-investeringen, waarbij we zowel efficiëntie als de overgang naar schone energieopwekking aanpakken.’ De innovatie bij Schneider Electric omvatte onder meer het IoT-gebaseerde, plug-and-play, open, interoperabele architectuur platform, EcoStruxure, om de efficiëntie in industrieën te stimuleren.

Ook bij Siemens lag onder het motto ‘Accelerate Transformation’ de focus op oplossingen voor een slimmere en duurzamere industrie. De bezoekers konden in Hal 9 het prototype van de Siemens 5G-infrastructuur te bekijken en meer in detail te treden over de technische specificaties. Veilige communicatie tussen operationele technologie (OT) en informatietechnologie (IT) is de ruggengraat van digitalisering in de industrie. In de procesindustrie of bij energieleveranciers zullen industriële 5G-mobiele technologie en particuliere 5G-netwerken een belangrijke rol spelen. Siemens ontwikkelt momenteel een particuliere industriële 5G-infrastructuur waarmee bedrijven hun eigen lokale 5G-netwerken kunnen bouwen.

Shaping the world of cybertronic motion

Bij WITTENSTEIN werden onder het motto ‘Shaping the world of cybertronic motion’, diverse innovaties voorgesteld zoals de nieuwe geminiaturiseerde Galaxie®-reductor met axiaal functieprincipe en het cyber® iTAS® system 2 servoaandrijfsysteem met slimme veiligheidsarchitectuur voor automatisch geleide voertuigen (AGV’s) en autonome mobiele robots (AMR’s). Veertig jaar geleden, in 1983, onthulde WITTENSTEIN ‘s werelds eerste spelingarme planetaire reductiekast op de HANNOVER MESSE. Een andere baanbrekende innovatie op het gebied van aandrijftechnologie tijdens deze periode van 40 jaar was het aandrijfsysteem Galaxie® in 2015. De geminiaturiseerde Galaxie®-reductiekast maakte nu zijn debuut op HANNOVER MESSE 2023. Met zijn kleine afmetingen en hoge totale overbrengingsverhouding is deze ultrastijve, zeer nauwkeurige tandwielkast een installatiecompatibel, technisch en technologisch superieur alternatief voor spanningsgolfversnellingsbakken van het soort dat gewoonlijk wordt gebruikt in medische en precisierobotica.

Een korte vergelijking: 40% hogere compactheid en koppeldichtheid, drie keer betere torsiestijfheid, dubbel noodstopkoppel, absolute nulspeling gedurende de gehele levensduur en een bijna 50% grotere diameter van de holle as een nieuwe prestatiedimensie in de marktcompatibele tandwielkasten van 90 mm en 110 mm. Samen met de servomotoren uit de cyber® kit line-serie van WITTENSTEIN cyber motor vormt de geminiaturiseerde Galaxie®-reductor bovendien een perfecte motor/reductor-combinatie – hoewel motoren met holle as van andere fabrikanten desgewenst ook kunnen worden geïntegreerd.

JVL lanceert compacte en krachtige servomotor in RVS JVL, producent van geïntegreerde servo- en stappenmotoren, stelde tijdens HANNOVER MESSE de uitbreiding voor van zijn roestvrijstalen geïntegreerde servomotoren met een nieuw lid: de MAC231, met een continu vermogen tot 320 W en een piekvermogen van 750 watt.

In Hal 6 ontmoeten we JVL oprichter Mads Vernon Jørgensen. Na zijn studies Elektrotechnisch Engineer aan de Universiteit in Kopenhagen, startte hij in 1990 samen met een vriend met JVL. ‘Recht uit school. We waren jong en stupid. We dachten niet na over de risico’s, maar we hadden wel enorm veel energie’, blikt Mads Jørgensen terug op die pionierstijd.

Samen met mede-eigenaar Bo Valeur Jessen bouwde hij JVL met eigen kapitaal uit. Na de productie van simpele drivers en servomotoren volgden er complexere eigen ontwerpen. In 2000-2001 bracht het familiebedrijf de allereerste geïntegreerde AC servomotor op de markt. JVL is inmiddels wereldleider in de ontwikkeling en productie van efficiënte en compacte geïntegreerde servomotoren en geïntegreerde stappenmotoren.

‘Het is niet makkelijk om geïntegreerde motoren te maken. Onze motorseries omvatten motor, encoder, aandrijfelektronica, besturingselektronica met ePLC™ en optioneel Ethernet geïntegreerd in één compacte unit’, legt Mads Jørgensen uit. ‘Alle belangrijke industriële Ethernetprotocollen zoals Profinet, EtherNet/IP, EtherCAT, SERCOS, ModbusTCP/UDP en Powerlink zijn beschikbaar. Opties zijn onder meer: absolute multiturn-encoders, STO (safe torque off, SIL3) en remmen.’

‘Onze productie vindt volledig plaats in Denemarken, allin-one, met componenten die we wereldwijd laten maken. De R&D afdeling van JVL telt inmiddels 11 ingenieurs. Onze selectie van motion control-toepassingen omvat JVL MAC motor, een serie geïntegreerde borstelloze servomotoren (tot 4500 W en 13,5 kW piek) en JVL ServoStep, een serie geïntegreerde stappenmotoren (tot 25 Nm) en voorts ook AC-servomotorcontrollers, motordrivers (DC, AC en steppers), remmen, tandwielkasten, draaitafels met holle as en HMIaanraakschermen.’

Het Deense bedrijf heeft momenteel drie eigen salesdivisies: in het Verenigd Koningrijk, de USA en in Duitsland. ‘Wij hebben schrik van niemand’, lacht Mads Jørgensen. ‘De laatste jaren noteren we groeicijfers van 20 procent. De nieuwe MAC231 is veelbelovend: dubbele kracht en extra compact. Doel is de verkoop van zo’n 5.000 stuks, voornamelijk in de sectoren van packaging, printing, labelling …’

‘Naast onze Scandinavische kwaliteit, vinden we support aan onze klanten heel belangrijk. Er gaat dus veel aandacht naar service. Voor de Benelux doet we een beroep op het Belgische Act in Time. We kiezen bewust voor een ervaren distributeur die expert is in motion control en servicegerichtheid hoog in het vaandel draagt’, aldus Mads Jørgensen. Een mooi compliment voor Guy Mertens en Pieter Van Overbeke, de eigenaars van Act in Time, die tijdens HANNOVER MESSE bij het Deense JVL op bezoek waren.

Rittal en EPLAN automatiseren kastenbouw

Op de beursstand van Rittal is het duidelijk dat de integratie met zusterbedrijf EPLAN alleen maar voordelen oplevert. ‘EPLAN zoekt mee naar oplossingen voor meer automatisering bij kastenbouw. Alles wordt voor klanten op maat gemaakt, want via de EPLAN software ontwerp je virtueel een ‘digital twin’ en controleer je zo of het project praktisch functioneel kan worden uitgevoerd’, vertelt Danny Forré, Teamleider Product Management bij Rittal.

Rittal is een Duitse fabrikant van industriële schakelkasten. De naam is afgeleid van de plaats waar het bedrijf in 1961 is opgericht – Rittershausen in Dietzhölztal. De hoofdvestiging ligt 30 km verder in Herborn (Hessen).

Zusterbedrijf EPLAN werd opgericht in 1984 en zorgt met engineering-software voor het uitvoeringsgereed maken van elektrotechnische projecten en het uitwerken van besturingstekeningen. Rittal en EPLAN maken deel uit van de Friedhelm Loh Group. De groep is wereldwijd actief met 12 productievestigingen en 95 internationale dochterondernemingen. Het familiebedrijf heeft zo’n 12.000 werknemers in dienst.

Koen Wolfcarius, de Managing Director van Rittal Belgium, toonde op HANNOVER MESSE de nieuwigheden en liet de Rittal Wire Terminal WT C10 zien. Met deze draadconfectioneringsautomaat kunnen tot 36 verschillende draden met doorsneden van 0,5 mm² t/m 6 mm² volautomatisch, zonder handmatige handelingen, worden geproduceerd.

Koen Wolfcarius: ‘In feite start alles met een human resources ‘probleem.’ De groei van een bedrijf dat kastenbouw doet, hangt af van het vinden van voldoende gekwalificeerde mensen. Maar naast de hoge loonkost, zijn er momenteel geen voldoende mensen met een technisch profiel op de arbeidsmarkt.’

‘Elk bedrijf wil zijn productie zo efficiënt mogelijk organiseren. Vroeger werd voor de functie van kastenbouwer een geschoolde electricien aangenomen. De werkgevers in die sector hebben nu een aantal criteria laten vallen, omdat technische profielen schaars zijn. Er is nu een trend om ongeschoolde, doch gemotiveerde mensen aan te nemen. Daarom worden alle bouwprocessen uiteengehaald. De moeilijke engineering wordt makkelijker gemaakt.’

‘Rittal helpt hier met een machine om de draden in een schakelkast op maat voor te confectioneren. Er is een identificatie van elke draad en de lengte van elke draad wordt meteen op maat gesneden. Er is een volledig geautomatiseerde draadverwerking inclusief doorknippen, strippen, adereindhulzen aanbrengen en labelen. Dat zal de kastenbouwer tijd besparen en zorgt ervoor dat ook nietervaren werknemers bij bordenbouw kunnen worden ingezet.’

Die voorbereiding kan bijvoorbeeld bij EPLAN gebeuren, dus weg van de productie zelf. EPLAN Smart Wiring zorgt voor software en tools om de productietekeningen en engineering vooraf te controleren. ‘Via een digital twin zorg je voor een doorgedreven voorbereiding. Hoeveel nood aan draad is er? Vooraf wordt het product digitaal ontworpen en getest. Vervolgens kan men uitvoeren volgens een perfect gemaakte engineering. De instructies zijn voor de uitvoerder(s) meteen duidelijk. Er is hier ook continu een wisselwerking. Klopt een verbinding niet? Is een draad te kort? Met een-op-een info krijg je een correcte engineering, en is er meteen een aanpassing op alle plannen en dossiers.’

‘Je stuurt de lijst naar de Wire Terminal en die zorgt dat elke draad uit het juiste materiaal bestaat en dat de beprinting voor aanduiding correct is. De Wire Terminal maakt 4 à 5 draadjes per minuut, in de juiste lengte en met aanduiding van hun functie en in de volgorde zoals op de tekening staat. Ongeacht of een geschoolde of ongeschoolde werknemer aan de slag is, men krijgt duidelijke instructies. Dat verlaagt de foutenmarge, verhoogt de efficiëntie en is kostenbesparend inzake materiaalgebruik’, besluit Koen Wolfcarius.

Produceren met biomassa wordt belangrijk Bij Festo stond de PhotoBionicCell centraal, een bioreactor die een efficiënte fotosynthese van algen mogelijk maakt. Hierdoor kan de lucht gezuiverd worden van CO2 uitstoot. Met de PhotoBionicCell demonstreert Festo een mogelijke aanpak voor de ‘industriële biologisering’ van morgen. Het bedrijf streeft naar klimaatneutraliteit en laat zich inspireren door processen uit de natuur.

Zelfs in hun natuurlijke staat zijn algen uiterst efficiënte fotosynthetizers en absorberen ze tien keer meer koolstofdioxide (CO2) dan landplanten. In bioreactoren die zijn uitgerust met geschikte sensoren, regeltechniek en automatisering, kan de efficiëntie van algen worden verhoogd tot honderd keer die van landplanten. Dit toont aan dat ze een aanzienlijk potentieel hebben voor een klimaatneutrale circulaire economie.

Als onderdeel van hun stofwisselingsprocessen produceren algen vetzuren, kleurpigmenten en oppervlakteactieve stoffen. Deze kunnen dan worden gebruikt als grondstof voor de productie van medicijnen, voedsel, plastic of cosmetica. In tegenstelling tot aardolieproducten zijn de biobased eindproducten doorgaans biologisch afbreekbaar en, in lijn met een algehele circulaire economie, altijd klimaatneutraal te recyclen. Festo verwacht dat produceren met biomassa in de toekomst aan belang zal toenemen.

Beckhoff viert 20 jaar EtherCAT

Beckhoff vierde tijdens HANNOVER MESSE dat EtherCAT reeds 20 jaar bestaat. Dit communicatiesysteem werd in 2003 op de beurs gelanceerd en heeft zich intussen bewezen als krachtige real-time Ethernet-technologie.

Beckhoff stond altijd al bekend om de krachtige besturing en de manier waarop het voortdurend prestatiegrenzen in de wereld van de automatisering heeft verlegd. De realisaties vertrekken altijd vanuit het principe van PC-gebaseerde besturingstechnologie, die het mogelijk maakt alle voordelen van een pc - met name de grote rekenkracht - rechtstreeks op de machine te benutten.

Een van de unieke verkoopargumenten van EtherCAT is dat de technologie zelf in meer dan 20 jaar nooit veranderd hoefde te worden. Het basisprotocol in de chip is altijd hetzelfde gebleven en werd enkel uitgebreid met volledig achterwaartse compatibiliteit. Hetzelfde geldt voor Safety van EtherCAT, waar ook achterwaartse compatibiliteit steeds gewaarborgd werd.

Zelfs apparaten van 100 Mbit/s kunnen nog steeds in EtherCAT G netwerken worden geïntegreerd en gebruikt Dit betekent dat een actueel EtherCAT-apparaat nog steeds werkt in een installatie van 20 jaar oud. Het betekent ook dat de EtherCAT-technologie niet tot knelpunten in de besturingsarchitectuur leidt, en voor de meeste toepassingen zal dit ook met 100 Mbit/s het geval zijn. Ook EtherCAT G biedt voldoende potentieel om probleemloos de komende 20 jaar zonder technologische verandering aan torenhoge eisen te voldoen.

Daarnaast ging bij Beckhoff veel aandacht naar het nieuwe ATRO-systeem (automation technology for robotics), een op en top flexibel, modulair systeem waarmee voor iedere toepassing de ideale robotstructuur op maat kan worden samengesteld. Gedefinieerde mechanische en elektrische interfaces maken snelle, nauwkeurige en gereedschapsloze assemblage van alle robotkinematica mogelijk. De modulaire mechanica wordt ondersteund door modulaire software die naast de robotbeweging functies biedt zoals beeldverwerking, kunstmatige intelligentie of wetenschappelijke automatisering.

ATRO kreeg een nominatie voor de Hermes Award 2023 en ontving de iF Design Award 2023. Met ATRO kunnen gebruikers bijna elk robotontwerp uit de meegeleverde modules samenstellen dat optimaal is afgestemd op hun toepassing: van een eenvoudige 1-assige roterende indexeringstafel en deltakinematica tot meerassige seriële robots.

De holistische benadering van de Beckhoff-technologie speelt een sleutelrol in gebruiksvriendelijke inbedrijfsname en bediening, net omdat de directe integratie van het robotsysteem in het op PC gebaseerde besturingsplatform de enige manier is om een werkelijk geoptimaliseerde en complete oplossing voor een machine of installatie te creëren. Hierdoor vermindert het aantal controllers dat nodig is, zelfs met meerdere robots, tot slechts één industriële pc.

De volgende HANNOVER MESSE vindt plaats van 22 tot 26 april 2024 www.igus.nl/manus www.se.com www.siemens.be www.wittenstein.biz www.actintime.be www.jvl.dk www.eplan.be www.rittal.be www.festo.be www.beckhoff.com/atro www.beckhoff.com/ethercat www.hannovermesse.de