Automation Magazine nr 220 (NL)

THE LARGEST PROFESSIONAL COMMUNITY IN INDUSTRIAL AUTOMATION

Driemaandelijks tijdschrift van InduMotion vzw – 50e jaargang Juni - juli - augustus 2020. Afgiftekantoor Turnhout – P309959

220 JUNI 2020

11.000 SUBSCRIBERS

DOSSIER

‘Grijpertechnologie’ p19 – Hoe pak ik de heropstart van een installatie aan? p27 – Stel u kandidaat voor de Automation Magazine Award p38 – Onze technologiesector draait aan 75 procent

Snellere en eenvoudigere weg naar een betere machine: met XTS Voordelen van XTS: Circulaire beweging Flexibel modulair systeem Individueel bewegende movers

Gebruikersvoordelen: Geminimaliseerde voetafdruk Software-matig configureerbaar Verbeterde beschikbaarheid Verhoogde productie Kortere doorlooptijd tot afgewerkt product

www.beckhoff.be/xts Overal ter wereld moeten fabrikanten steeds meer geïndividualiseerde producten aanbieden – met machines die de voetafdruk verkleinen en tegelijkertijd de productiviteit verbeteren. Dit wordt mogelijk gemaakt door het XTS eXtended Transport System in combinatie met PC- en EtherCAT-gebaseerde besturingstechnologie. De hoge mate van ontwerpvrijheid maakt nieuwe machineconcepten voor transport, handling en montage mogelijk. In de roestvrijstalen hygiënische versie is de XTS ideaal voor gebruik in de farmaceutische en voedingsmiddelenindustrie.

Vrije installatiepositie Compacte constructie Vrij te kiezen geometrie Weinig mechanische onderdelen en systeemcomponenten

EDITO DOOR HUGUES MAES / VOORZITTER INDUMOTION

OUT OF OFFICE? Automation Magazine stuurt elke donderdag naar een groot deel van onze abonnees een digitale nieuwsbrief. Als je dan een aantal keer antwoordberichten ontvangt met de boodschap dat Persoon X de strijd tegen Covid-19 heeft verloren, dan brengt dit de impact van het cononavirus heel erg dichtbij.

Inmiddels zullen velen onder u iemand kennen uit de lange lijst van de nu meer dan 9.500 dodelijke slachtoffers in ons land.

Naast het menselijke leed is er de schokgolf in onze economie. Beeldbellen, hekgesprek, huidhonger, lockdown, social distancing, bubbel, raamdez-vous, zorgapplaus, voucherdwang, snotterschaamte, … het zijn allemaal nieuwe woorden die het coronavirus heeft geïntroduceerd in onze Nederlandse taal. Ook het woord ‘afstandseconomie’ zit in dat rijtje.

Werken achter plexiglas, of op een grotere afstand, of gewoon thuis. Het is nu allemaal de norm geworden. Corona zorgt ervoor dat we ons werk anders zijn gaan organiseren.

Vergaderingen of sociale contacten via Microsoft Teams, Webex Meetings, Skype, Zoom, Google Meet … zijn volledig ingeburgerd. Hebben we nog een kantoor nodig?

Qua efficiëntie, invloed op mobiliteit en milieu, kunnen er voordelen zijn aan deze afstandseconomie. Maar de kans is groot dat de coronacrisis wereldwijd zorgt voor een rem op investeringen en een stijging van risicopremies op bedrijfsschulden en activa. Bedrijven (en ook gezinnen) zullen minder snel schulden aangaan. Banken kiezen voor een conservatieve positie.

‘Never waste a good crisis.’ Onze overheid en de bedrijven beslissen nu of het terug ‘business as usual’ is, of zijn er bijvoorbeeld andere manieren om klanten te bezoeken of hen van dienst te zijn? Wat is het gevolg van de permanente toename van het belang van e-commerce voor uw bedrijf?

Wat doen we met het nieuwe wantrouwen tegenover langeafstandsreizen?

De overheid beseft dat strategische activiteiten (medisch materiaal, geneesmiddelen, telecom, internet, energieinfrastructuur) beter beschermd moeten worden. En

bedrijven zien een deuk in de globale productieketens. Ze leren dat men inzake componenten en onderdelen niet langer afhankelijk mag zijn van één leverancier. Waarom geen productie terughalen naar onze streken en regionale waardeketens bouwen? Dit alles ondersteund met digitalisatie en robotisering.

Corona geeft Industrie 4.0 mogelijk een boost en maakt de wereld meer digitaal. Zelfs een ‘oubollig’ beroep als de notaris past zich aan, want via een digitale volmacht geeft u een notariële medewerker de toelating om een akte in uw plaats te ondertekenen. Sinds enkele maanden beschikken de notarissen over een beveiligd videoconferentiesysteem, en zo moet u bij de verkoop van een woning niet meer naar de notaris van de tegenpartij, maar kan elk bij zijn eigen notaris de akte ondertekenen. Net zoals bij een huwelijkscontract of een schenking, dat kan voortaan allemaal digitaal.

Het is ook digitaal dat de leden van InduMotion nu met elkaar in contact blijven. De ontbijtvergadering is noodgedwongen afgelast, maar op dinsdag 16 juni wordt er samen online een nieuwe ledenbijeenkomst gehouden. InduMotion heeft met Agoria ook beslist om INDUMATION.BE, de grootste industriebeurs in ons land, meteen uit te stellen naar februari 2022. Op 4 maart 2021 is er wel een speciale INE-editie. U leest hierover meer in dit blad.

Automation Magazine hoopt van harte dat u en uw medewerkers deze moeilijke periode goed doorstaan. Het is niet evident om met deze onbekende situatie om te gaan, maar allemaal samen moet dit lukken.

Keep it safe!

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 3

SimpliďŹ ed Motion Series Ongecompliceerde bewegingen, gemakkelijk te bedienen Eenvoudige positionerings-en bewegingstaken kunnen nu ook heel gemakkelijk elektrisch worden gerealiseerd. De SimpliďŹ ed Motion serie is ideaal voor zowel eenvoudige bewegingen tussen mechanische eindposities met een beperkt aantal parameters.

Intelligente Connectiviteit www.festo.be/sms

4

COLOFON & INHOUD

INDUMOTION InduMotion vzw is de beroepsfederatie voor bedrijven gespecialiseerd in industriële automatisering en aandrijftechnieken (elektrisch, hydraulisch, mechanisch en pneumatisch), die als producent, officiële invoerder of verdeler op de Belgische markt actief zijn.

P3 EDITO Out of office?

Lid van het Europees comité CETOP.

P5 INHOUD

vzw InduMotion Provinciesteenweg 9 – 3150 Haacht BTW BE0431 258 733 Secretariaat: Gerda Van Keer, tel. +32 471 20 96 73 gerda.vankeer@indumotion.be info@indumotion.be

P6 DOSSIER Grijpertechnologie: Is grijpen de

vergeten uitdaging in automatisering?

P14 Acrogrip onderzoekt grijper-oplossingen

RAAD VAN BESTUUR Hugues Maes (SMC): Voorzitter Bart Vanhaverbeke (Voith Turbo) : Ondervoorzitter Marcel De Winter (Service-Hydro): Secretaris-generaal Guy Mertens (Act in Time): Penningmeester Vincent De Cooman (WITTENSTEIN): Bestuurder Luc Roelandt (Stromag): Bestuurder Jo Verstraeten (Festo): Bestuurder

P18 FESTO: Een kameleontong voor industriële

automatisering

P19 CASE STUDY: Hoe pak ik de heropstart van

TOEZICHTHOUDERS Adriaan De Potter (Protec) Maciej Szygowski (Doedijns Fluid Industry)

een installatie aan?

P22 INTERVIEW Pascal Kemps en Johan Van den

LEDEN 2020 ABFlex Group – Act in Time – Asco – ATB Automation – Atelier Du Nord – Atlas Copco Compressors – AVD Belgium – Aventics – Bauer Gear Motor – BCI Elektromotoren – Beckhoff – Boekholt Transmissions – Brammer – CC Jensen – Clippard Europe – CQS Technologies – Dana SAC Benelux – Doedijns Fluid Industry – E-PLAN – ERIKS – Euregio Hydraulics –Esco Drives – Festo Belgium – Focquet – Gearcraft – Habasit – HANSA-FLEX – Hupico – Hydac – Hydroflex Hydraulics – Hydraumec International – Hydrauvision – igus – KTR Benelux – LDA – LM Systems/Linmotion – Luteijn Hydraulics – Metal Work België – MGH – Motix – NORD Drivesystems – Norgren/IMI-Precision – Optibelt – Pall Belgium – Parker Hannifin Benelux – Phoenix Meccano – Pirtek – Protec – REM-B – Renold PLC – Rexroth – Rittal – Rotero Belgium – Service Hydro – SEW-Eurodrive Belux – Siemens – SKF Belgium – SMC Belgium – Stäubli – Stromag – Sumitomo (Hansen Industrial Transmissions) – Tas L & Co – Testo – Vameco – Van de Calseyde – Vansichen – VB Parts Hydraulic – VDP Automation – Vialec – Voith Turbo – WEG Benelux – WITTENSTEIN – WTS Hydraulics – YASKAWA Benelux

Bulck van databot-pionier TeRoCo

P24 Rittal lanceert vijf nieuwe power distribution units P25 REM-B wordt ‘certified excellence partner’

van Bosch Rexroth

P27 Stel u kandidaat voor de Automation

Magazine Award

P28 INTERVIEW Nele Union, site manager bij

Vandemoortele: ‘Altijd een voorloper geweest

in informatisering en automatisering.’

P31 Cobot Yaskawa wint Red Dot Award AUTOMATION MAGAZINE Automation Magazine is een driemaandelijkse uitgave van de beroepsfederatie InduMotion vzw. Het verschijnt in maart, juni, september en december.

REDACTIE redactie@automation-magazine.be www.automation-magazine.be ADVERTEREN Jean-Charles Verwaest, tel. +32 475 44 57 91 publiservice@automation-magazine.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Hugues Maes vzw InduMotion Provinciesteenweg 9 – 3150 Haacht info@indumotion.be www.indumotion.be REDACTIECOMITE René Decleer, Ludo De Groef, Marcel De Winter, Hugues Maes, Guy Mertens, Patrick Polspoel, Roger Stas, Maxime Vansichen.

SECRETARIAAT Gerda Van Keer, tel. +32 471 20 96 73 gerda.vankeer@indumotion.be info@automation-magazine.be REALISATIE Magenta Uitgeverij Designcenter De Winkelhaak Lange Winkelhaakstraat 26 2060 Antwerpen info@magenta-uitgeverij.be

LAY-OUT Ruth Vanvelthoven / Caroline van Dam www.brontosaurus-graphics.be OPLAGE 8.300 ex. NL + 2.700 ex. FR De advertenties en artikelen in Automation Magazine worden ter goedkeuring voorgelegd aan het redactiecomité.

Alle advertenties die betrekking hebben op technieken en producten voor industriële automatisering komen in aanmerking voor publicatie.

De artikelen en nieuwsberichten zijn door de redactie geselecteerd. Zij verschijnen gratis en bevatten geen publiciteit. De auteurs zijn verantwoordelijk voor hun teksten.

Automation Magazine wordt uitgegeven door InduMotion vzw. Een abonnement op dit vaktijdschrift is gratis en u kan dit aanvragen via het InduMotion secretariaat: gerda.vankeer@indumotion.be. Conform de Europese GDPR-wetgeving stellen wij u in kennis dat Automation Magazine hiervoor uw naam, bedrijf (optioneel) en adres bewaart. Deze informatie wordt nooit met derden gedeeld. U kan uw gegevens altijd via Gerda Van Keer opvragen en laten aanpassen of verwijderen.

Automation Magazine paraît aussi en français. © InduMotion 2020 Coverfoto © www.smc.be

P33 SMC en ABN werken samen voor een

maximale uptime chillers

P35 Corona 4.0 P36 SIEMENS 1 JAAR MINDSPHERE P38 AGORIA Technologiesector draait aan

75 procent

P39 INDUMATION.BE kiest voor beursdatum

in 2022

P42 BECKHOFF voor een dynamische en

nauwkeurige positionering

P43 WERMA lanceert een SignalSET

voor wachtrijen

P44 PRODUCTEN P49 TECHTELEX P50 AFSLUITER AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 5

IS GRIJPEN

AUTO

Het correct grijpen van stukken is een belangrijk onderdeel van automatisering.

6

DOSSIER DOOR SAMMY SOETAERT

N DE VERGETEN UITDAGING IN OMATISERING?

Het grijpen van stukken is het voorbije decennium uitgegroeid tot één van de meest uitdagende facetten in automatisering. Kleine series en meer varianten leiden tot een groeiende diversificatie en dat vereist vaak een specifieke aanpak van de end-of-arm-tooling, zoals dit weleens genoemd wordt. Een praktische leidraad aan de hand van enkele pertinente vragen leidt u doorheen dit proces.

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 7

Welke taak moet er worden uitgevoerd? Dit is meteen een belangrijke vraag die ook het type grijper zal bepalen, want grijpen kan voor meerdere toepassingen worden ingezet. Wij onderscheiden drie hoofdgroepen: • Het opnemen en verplaatsen, zoals het geval in vele logistieke en pick & place toepassingen. Verplaatsen kan hierbij diverse vormen aannemen: een lineaire beweging, roteren, omhoog, omlaag of zijwaarts bewegen. Ook de snelheid kan zeer divers zijn en binnen één applicatie verschillend zijn, bijvoorbeeld traag opnemen, vervolgens de lineaire verplaatsing sneller uitvoeren en eindigen met een vertraging bij het naderen van de eindlocatie.

• Het opnemen en vervolgens een taak uitvoeren. Denk bijvoorbeeld aan een dopje dat eerst moet opgepakt worden en vervolgens op een flacon moet aangedraaid worden.

• Het opnemen en verleggen om het stuk een correcte positionering te geven voor verdere verwerking. Toepassingen zijn bijvoorbeeld het binpicken, waarbij de grijper willekeurige stukken uit de bak haalt en deze vervolgens met dezelfde oriëntatie op een transportband legt.

Wat moet er gegrepen worden?

Slechts weinig grijpers zijn pure ‘off-the-shelf’ oplossingen.

In de meeste gevallen zal het nodig zijn om de grijper aan te passen aan de eigenschappen van de op te nemen stukken.

Hier zijn meerdere factoren die meespelen in de keuze.

De omvang is een eerste en wellicht de meest voor de hand liggende factor, want die bepaalt de grootte van de grijper. In theorie staan er geen noemenswaardige beperkingen op de grootte van een grijper, al zal dit wel repercussies hebben op de mogelijke techniek (zie verder) die kan ingezet worden.

De vorm is een tweede factor. Een kubusvormig stuk is makkelijker te grijpen met een tweepuntsgrijper (zie verder).

Ovalen of ronde stukken zijn dan weer gebaat bij een driepuntsgrijper.

‘In de meeste gevallen zal het nodig zijn om de grijper aan te passen aan de eigenschappen van de op te nemen stukken.’

8

Het gewicht bepaalt mee met de omvang van de grijper en de benodigde energietoevoer. Naast het grijpen is dit ook belangrijk om het stuk te verplaatsen.

De oppervlaktestructuur tot slot kan belangrijk zijn om het materiaal van de grijper te bepalen. Een ruw oppervlak zal minder opneemkracht vergen dan een gladde structuur.

Ook binnen eenzelfde productcategorie kunnen stukken onderling sterk verschillen. Een lading bananen die moet verwerkt worden zal stukken bevatten die het volledige stadium van rijpheid - en dus zachtheid - omvatten. Een grijper met een grote kracht zal de rijpe bananen pletten, een grijper met te weinig kracht zal wellicht de zwaardere bananen niet kunnen opnemen.

Die onderlinge verschillen brengen ons tot bij het belang van de wrijvingsfactor van de grijper. Dat kunnen we terug illustreren met een voorbeeld. Stel dat we een glas willen opnemen, dan hebben we niet alleen de kracht nodig voor de tilbeweging, maar zal die exacte kracht ook tijdens de beweging moeten gehandhaafd blijven om te weerstaan aan de gravitatie, zo niet zal het glas vallen.

De exacte grootte van die benodigde kracht hangt af van de wrijvingsfactor van de grijper. Dat is met name belangrijk bij grijpers waarop de eindklant zelf nog een specifieke rubberen of metalen hulpstuk op moet monteren. Elke stof heeft een andere wrijvingsfactor, dus de dimensionering van de grijper hangt hier eveneens van af.

Welke factoren zijn er belangrijk in uw proces?

Naast de verschillen in het product moet u zich ook de vraag stellen wat er na het grijpen moet gebeuren. Een grijper die perfect appels kan opnemen, kan ongeschikt blijken om ze vervolgens op een geordende manier in een karton te positioneren.

De gewenste cyclustijd en herhaalbaarheid bepalen mee aan welke specificaties het grijpersysteem moet voldoen. Het opgetelde gewicht van het stuk en de grijper, de snelheid

DOSSIER Vacuümgrijpers zijn ideaal voor plaatvormige materialen zoals karton, metaal- en houtpanelen en zonnepanelen.

waarmee de grijper moet sluiten en openen en de versnelling waaraan het geheel moet werken bepalen eveneens de G-kracht waaraan de installatie blootgesteld wordt. Als de machine niet geschikt is om die krachten te weerstaan, kan de nauwkeurigheid in het gedrang komen. Om dat te voorkomen kan het systeem robuuster - lees duurder - moeten uitgevoerd worden.

Omgevingsfactoren worden weleens over het hoofd gezien.

Een gebroken ei heeft uitgezonderd wat opruimwerk weinig gevolgen. Dat is bij chemische stoffen helaas niet het geval.

Ook voor de grijper zelf vereisen de applicaties die zich buiten het ‘normale’ spectrum betreft wat meer aandacht. Te hoge of lage temperaturen, mogelijke contaminaties met stof en chemische invloeden nopen tot waakzaamheid. Zo worden hydraulische grijpers niet in voeding of cleanrooms gebruikt.

Tot slot komt ook persoonsveiligheid steeds meer op de voorgrond nu robots uit hun hekwerk breken en de collaboratieve kant op gaan. Veiligheid is één van de factoren die wel eens over het hoofd gezien worden. Een veilige grijper die ingezet wordt bij een traditionele robot kan niet zomaar als veilig beschouwd worden in een cobotapplicatie. Het is telkens het complete systeem dat moet geanalyseerd worden.

De combinatie van een veilige cobot met een veilige grijper kan dus een onveilige installatie opleveren!

Welke technologie is beschikbaar?

Voor we een aantal grijperuitvoeringen loont het zeker de moeite om even de energietoevoer te bekijken, want die bepaalt voor een stuk de karakteristieken van de grijper.

Pneumatisch Starten doen we met de pneumatische grijpers, want die vertegenwoordigen de grootste groep. Patrick Gijbels van SMC licht toe: ‘De opbouw is relatief eenvoudig, maar tegelijkertijd robuust. Net als bij een klassieke cilinder doet perslucht een zuiger op en neer bewegen. Via een mechanisch overbrengingsmechanisme worden de vingers van de grijpers uit of in elkaar geduwd, bijvoorbeeld via een tandheugelsysteem. Door hun eenvoudige opbouw zijn pneumatische grijpers over het algemeen goedkoop en makkelijk te ontwerpen. Ze zijn bijvoorbeeld populair in snelle repetitieve toepassingen.’

Daar staat tegenover dat lucht - die karakteristiek op een druk van 5 bar werkt - zich iets moeilijker laat controleren en dat heeft op zijn beurt gevolgen voor de precisie van de uitgeoefende kracht en snelheid. Niet elk object is ook gebaat bij een druk van enkele bar. Om toch breekbare stukken te kunnen grijpen kan gebruik gemaakt worden van een reduceerventiel om de kracht binnen de perken te houden.

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 9

Vacuüm Wie plaatvormige structuren wil heffen en verder weinig vereisten heeft over het plaatsingsproces, kan beroep doen op vacuümgrijpers. De onderdruk in de zuigers van de vacuümgrijper zorgen voor de vastzetting en het verder transport. Meestal wordt daarbij gebruik gemaakt van afgedichte vacuümbalken waarop zuignappen gemonteerd worden. Over het algemeen vinden we dit soort grijpers terug bij plaatachtige en minder zware producten: karton, papier, licht plaatmateriaal in de houtsector. Let er hier wel op dat de afdrukken van de rubber van de zuignappen geen vlekken nalaat op het transportstuk. Een zonnepaneel of glazen voorwerp is hier een goed voorbeeld van.

Elektromechanische grijpers Een tandriem, tandheugel of kogelomloopspindel worden het vaakst ingezet om elektromechanische grijpers te bewegen.

De aandrijving gebeurt meestal via een servomotor. Dit type van grijper kan nauwkeurig zowel op afstand als kracht aangestuurd worden. De beweging van deze grijpers kan eveneens bij de meeste robots vanuit de robotsturing aangestuurd worden, als een extra as. De terugkoppeling van de positie en kracht verloopt makkelijk. Dat opent bijkomende mogelijkheden, zoals het geleidelijk sluiten rond werkstukken.

Zo kunnen ook onderdelen met diverse vormen makkelijk gegrepen worden.

Bij pneumatische uitvoeringen zijn al deze mogelijkheden minder evident. Ook terugkoppeling van de positie verloopt makkelijk.

Hydraulisch Hydraulische grijpers zijn in de afgelopen jaren wat van het voorplan verdwenen in de traditionele roboticagrijpers. Enkel

Een tweepuntsgrijper is ideaal voor rechthoekige stukken.

10

bij de zware toepassingen zoals in de auto-industrie en de recyclage komen we ze wel nog eens tegen. De werkwijze is wat vergelijkbaar met die van de pneumatische grijper, al maken we hier uiteraard gebruik van de hydraulische vloeistof die de robot gebruikt om de grijpers te bewegen.

Grijpertypes De uitvoering van de grijpers zelf is verder eveneens divers.

Zie hiervoor de taxonomie die door Arcogrip (zie verder) werd uitgewerkt. We bespreken hieronder enkele populaire uitvoeringen.

Parallelle grijpers staan in een vaste hoek tegenover elkaar, zijnde 180° tegenover elkaar bij uitvoeringen met 2 vingers (tweepuntsgrijpers) en 120° bij uitvoeringen met 3 vingers (driepuntsgrijpers). Stukken die over 2 parallelle kanten beschikken kunnen met de eerste uitvoering gegrepen worden, terwijl de drievingerige uitvoering voor cilindrische stukken kan ingezet worden.

Hoekgrijpers (angular grippers) zijn dan weer interessanter voor stukken met een ongelijke structuur. Ze zijn over het algemeen wat goedkoper dan parallelle uitvoeringen, maar voor de draaibeweging kunnen wel extra componenten vereist zijn. Ook radiaalgrijpers kunnen we onderbrengen in dit gamma. Zij hebben het voordeel dat ze zeer snel hun bewegingen kunnen uitvoeren.

Balggrijpers zijn al een tijd beschikbaar, hierbij wordt een grijphuls uit silicium gebruikt om zich in of rond een stuk op te blazen tot de contouren van het stuk bereikt worden. Zo kunnen bijvoorbeeld glazen en flessen op een veilige manier gegrepen worden.

Een driepuntsgrijper is dan weer beter voor ronde vormen.

DOSSIER

Bij hoekgrijpers bewegen de vingers rond een roterende as.

De meest recente toevoeging aan het gamma grijpers is de groep adaptieve of flexibele grijpers. Deze passen zich automatisch aan het op te nemen product aan. Hier zijn diverse benaderingen mogelijk, gaande van op de markt verkrijgbare systemen tot conceptuele uitvoeringen waarvan het gebruik nog in de onderzoekfase zit.

We zien onder meer ‘robothanden’ met vingers die zich als een echt hand rond elk mogelijk stuk plaatst, maar ook de reeks van Festo die op bewegingen uit het dierenrijk zijn gebaseerd, zijn bekend.

opgenomen worden. Hier dient opgemerkt te worden dat dit niet volledig contactloos is, aangezien de grijper meestal het voorwerp moet raken om voldoende kleefkracht te creëren.

Bij SMC zien we ook een pneumatische uitvoering van een contactloze grijper. Patrick Gijbels legt uit: ‘Er wordt gebruikt gemaakt van een wervelwind principe om de contactloze grijpbeweging te realiseren. Zo wordt als het ware een ‘minitornado’ gecreëerd, waarin centraal een vacuüm ontstaat waardoor het stuk vastgegrepen wordt.’

Appels kunnen bijvoorbeeld met flexibele grijpers gegrepen worden, ook al vertoont de batch onderlinge verschillen in gewicht en vorm. Die werkwijze kan dankzij drukopnemers en/of visiontechnologie verder geperfectioneerd worden.

Zo kan de knijpkracht aangepast worden op basis van drukopnemers, de visiontechnologie kan de grijper dan weer laten voorpositioneren -zoals de grijphoek aanpassen- om het grijpproces te faciliteren.

Extra functionaliteiten We haalden het al eerder aan, maar een interessante evolutie om volgen is de combinatie van diverse technologiën in grijpsystemen. Denk bijvoorbeeld aan sensortechnologie, die ongekende mogelijkheden opent op het vlak van veiligheid, terugkoppeling en compensatie van trillingen. Die evolutie vertaalt zich in het toevoegen van modules, waardoor we stilaan mogen spreken over grijpersystemen in plaats van grijpers. Over welke modules gaat dit nu?

Ook “contactloze grijpers” willen we hier aanhalen. Bij elektrische grijpers wordt daarbij gebruik gemaakt van elektromagnetisme, waarmee metalen voorwerpen kunnen

Feed through: Feed through modules zijn een eerste groep. Bij moderne robots zijn de krachten en trillingen vaak enorm. Als deze

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 11

overgebracht worden op de grijper, staat de deur wagenwijd open voor verkeerde grijpacties. Een feed through module zal de energie - elektrisch, hydraulisch of pneumatisch doorvoeren naar de grijper op een meer geordende manier.

Meet en beschermingsmodules: Voor sommige applicaties - denk bijvoorbeeld aan de diamantindustrie - is een zeer nauwkeurige opname en/of plaatsing van het werkstuk nodig om bewerkingen te kunnen uitvoeren. Door een meetmodule met krachtopnemers kan op elk moment een meting uitgevoerd worden van de aanwezige krachten in het proces. Via terugkoppeling via een snelle dataverbinding en eenzelfde meting voor alle robotassen, kan zo op elk moment het exacte robotpad gedefinieerd worden. Dat laat toe om voor elk stuk exact hetzelfde bewerkingspatroon te realiseren.

Ook voor bescherming kan men bepaalde modules toevoegen. Daarin zijn bijvoorbeeld gewichtsdetectoren in verwerkt die bij overbelasting een signaal naar de robotbesturing kunnen sturen. Ook compensatoren -zie verder- zijn een mogelijkheid om een veiliger werking te garanderen.

Snelwisselmodules: Wie een systeem heeft met meerdere grijpers zal beamen dat het wisselen van de grijpers tijdsintensief kan zijn. Door te werken met een geautomatiseerde snelwissel kan dat opgelost worden. Het ‘locken’ verloopt via een piston die de grijper vastzet aan de snelwissel. Dat gebeurt onder het oog van een sensor die voortdurend de status van de lock doorgeeft om de veiligheid te garanderen.

Bij de grijperwissel zit een piston die bij het docken van de grijper het geheel vastzet. Er wordt bovendien gewerkt met sensoren die de status van de lock verifiëren. Er kan worden nagegaan of er een tool aanwezig is, of de tool klaar is om gelocked te worden en of de tool goed vastgegrepen werd.

Pas als de sensor zijn fiat geeft, wordt verdergegaan en kan de robot zijn picking uitvoeren Compenserende modules: Niet alleen trillingen en schokken bemoeilijken het grijpproces, ook de stukken zelf kunnen onderlinge fluctuaties in de positionering vertonen die een impact hebben op de grijpbeweging. Bovendien kunnen die fluctuaties ook de robot of het werkstuk beschadigen. Om ze te kunnen verwerken kan gebruik gemaakt worden van een compensatormodule, waarbij via een veersysteem het product als het ware gezocht wordt voor het opgenomen wordt.

De compensator zal er voor zorgen dat de grijper het stuk juist grijpt, door de verandering in positionering over te brengen en te compenseren. Er zijn compensatoren die deze aanpassing enkel in het X/Y vlak uitvoeren, maar evengoed zijn andere uitvoeringen beschikbaar die compenseren in XYZ, een hellingshoek of rotatie kunnen compenseren. Deze werkwijze is met name interessant voor breekbare en/of zware werkstukken. In het eerste geval om breuk van het stuk te voorkomen, in het tweede geval om de robot en grijper te beschermen.

GRIJPEN VAN EEN BREEKBAAR STUK ZONDER BESCHADIGING Een interessant voorbeeld van Oriental Motor toont hoe we technologie kunnen inzetten om een grijpactie te perfectioneren.

Guy Mertens van Act in Time legt uit : ‘We zien hieronder proefbuisjes die moeten getransporteerd worden van A naar B. Door de mogelijk gevaarlijke inhoud mogen zij absoluut niet breken tijdens deze actie. Dat houdt meteen een tegenstelling in: de proefbuizen moeten stevig vastgegrepen worden zodat ze niet kunnen ontsnappen uit de grijpvingers, maar tegelijkertijd mag die uitgeoefende kracht niet té sterk zijn om het proefbuisje niet te breken. Daarnaast is ook de nauwkeurigheid van de plaatsing zeer belangrijk, want de 12

minste verschuiving in het X-Y vlak kan er voor zorgen dat het proefbuisje niet past in de voorziene opening. Verschuivingen in het Z-vlak zouden er dan weer toe leiden dat het buisje van te hoog gelost wordt, wat ook weer een kans op breuk geeft.’

Oplossing met dubbele tandheugel De oplossing kwam in dit geval van een elektrisch gestuurde stappenmotor met een dubbele tandheugel (rack & pinion) systeem voor de vingers. Dat laat toe om ze tegelijkertijd in- en uit te bewegen met een herhaalnauwkeurigheid van +/-0.02 mm. Dat is meteen ook de minimumresolutie van elke stap, die wel naar boven kan aangepast worden in functie van de applicatie. Daarnaast kunnen ook aangepaste vingers

DOSSIER

gebruikt worden als stukken dat vereisen. De sturing kan via diverse stuursignalen uitgevoerd worden over Ethernet/ IP, EtherCAT, pulsingang via RS485 of pulsingang/stored data. Die laatste werkwijze werd ook in dit specifieke geval toegepast, omdat de gebruiker naast de pulsingang ook de status van de besturing wil monitoren via een RS485 netwerk.

De ‘stored data’ driver waarvan sprake is in staat om 256 vooraf geprogrammeerde beweegacties op te slaan.

Door te werken met een ‘push motion’ systeem kan het koppel van de stappenmotor beperkt worden. Dit laat toe in stappen van 1% de grijpkracht van de vingers te bepalen.

Als we dit gegeven nu combineren met de mogelijkheid tot opslaan van beweegacties, dan kunnen we een zeer nauwgezette grijp-, verplaats- en absolute posities bepalen voor het grijpsysteem. In dit concrete geval (zie afbeelding): een zeer snelle verplaatsing richting de proefbuizen, bij het benaderen toenemend vertragen en vervolgens het traag opnemen. De grijpkracht kan zo ingesteld worden dat het ideaal evenwicht tussen veilig opnemen en breukloos werken kan bereikt worden, onafhankelijk van de diameter van het proefbuisje. De terugkoppeling verloopt via een ingebouwde absolute encoder die de afmetingen van het stuk kan verifiëren zodat men zeker is dat het juiste product aanwezig is.

Het grijpen van proefbuisjes is een enorme uitdaging, omdat de grijpkracht zeer fijn afgeregeld moet zijn.

Om dat te garanderen wordt gebruik gemaakt van een stappenmotor met voorgeprogrammeerde stappen.

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 13

ACROGRIP ONDERZOEKT GRIJPER-OPLOSSINGEN Sinds een tweetal jaren beschikken we in België over een specifiek onderzoekscentrum rond grijpers. De doelgroep van dit project omvat Vlaamse eindgebruikers en integratoren uit 3 sectoren: de maakindustrie, de voedingssector en de logistieke/distributiesector.

We vroegen bezieler Prof. dr. ing. Karel Kellens, van de KU Leuven campus Diepenbeek, naar de achtergrond van de oprichting: ‘We merkten in onze vakgroep dat we veel vragen kregen van eindgebruikers rond grijptechnologie. Hun automatiserings- en robotprojecten lopen vaak goed, tot ze aan de grijpers komen. Die specifieke taak oplossen kost vaak enorm veel tijd en geld als je het helemaal zelf moet uitzoeken. Daarom zijn we sinds 2018 met Acrogrip begonnen, dit in het kader van een VLAIO Tetra project. Daarin werken we samen met een uitgebreide groep technologieleveranciers, integratoren en eindgebruikers. Die laatste groep 14

eindgebruikers is zeer divers met onder meer bedrijven uit zowel de maakindustrie als de voedings- , recyclage- en logistieke sector.’

‘We proberen hen via 3 wegen te helpen: een eerste facet is het aanbieden van een taxonomie van de grijpertypes (zie afbeelding) en hen wegwijs te maken in de aanbieders van elke techniek.’

‘Een tweede onderdeel is een industriële proeftuin waar we een zeer breed palet aan grijpers ter beschikking hebben voor tests. Die kan de gebruiker uittesten op een aantal industriële robots, enkele cobots en een deltarobot die hier opgesteld staan. Ook andere componenten uit de end-of-arm tooling zijn beschikbaar, zoals krachtkoppelsensoren en visiesystemen.

Eindgebruikers en integratoren kunnen hier met hun eigen product testen welke oplossing het best past.’

DOSSIER ‘Momenteel werken we aan de derde pijler in onze werking, dat is de ontwikkeling van een online selectietool. Gebruikers kunnen er alle gegevens over hun product, omgeving en applicatie invoeren en krijgen vervolgens een mogelijke oplossing aangereikt. Als academische entiteit dragen wij uiteraard onze neutraliteit hoog in het vaandel. We geven dus advies zonder enige commerciële inmenging.’

Automation Magazine: De eindgebruikers die bij jullie terecht komen, hebben die al een traject van trial-and-error achter de rug?

Professor Kellens: ‘Dat varieert. Sommige bedrijven zijn al maanden of zelfs jaren bezig om een beweging goed te krijgen. Anderen willen overschakelen van manuele arbeid naar een automatische werkwijze, maar weten totaal niet hoe dat aan te pakken. Nog anderen hebben zelf al een oplossing in gedachten, maar willen die bij ons eerst uittesten voor ze investeren. De technologie gaat enorm snel vooruit, sommige spelers komen om de twee maanden met nieuwe producten op de markt. Als bedrijf is het quasi onmogelijk om te oordelen of die nieuwe zaken al voldoende robuust zijn voor hun toepassing. Wij proberen dat samen met hen uit te zoeken.’

Grijpers zijn zelden een ‘off-the-shelf’ oplossing, maar vergen maatwerk.

Automation Magazine: hoe delen jullie de grijpers in? Welke types onderscheiden jullie?

Professor Kellens: ‘Wij delen de taxonomie van grijpprincipes en bijhorende grijpers typisch op in 2 grote groepen: de conventionele (harde) en de flexibele (zachte) grijpers.

We hebben deze taxonomie opgesteld op basis van zowel een uitgebreide industriële technologiereview als academische literatuurstudie en ter verificatie voorgelegd aan een 30-tal bedrijven. Het zijn allemaal grijpers met een payloadrange van een paar honderd gram tot ongeveer 15kg die je kan toepassen op standaard robotopstellingen.

Sommige principes zijn reeds zeer sterk ingeburgerd op de werkvloer, andere zitten nog eerder in de onderzoeksfase.

Uiteraard zal de toepasbaarheid van de verschillende grijpprincipes en beschikbare systemen sterk afhangen van de beoogde toepassing. Denk aan de cobots, waarbij andere veiligheidsissues spelen.’

Automation Magazine: We zien in de maakindustrie een evolutie naar kleinere reeksen, met gespecialiseerde stukken.

Welke gevolgen heeft dat voor de grijpers?

Professor Kellens: ‘Dat speelt op meerdere vlakken een rol. Een eerste punt is de toepasbaarheid van de grijper voor meerdere producten binnen eenzelfde productgroep: gelijkaardige producten met diverse afmetingen, een ander gewicht of een licht andere vorm. Een snelle en liefst geautomatiseerde instelbaarheid van de grijper vormt hier de sleutel.’

‘Een tweede punt is het aanpassen van de grijper aan producten die compleet anders zijn. Hoe kan je een grijper ontwikkelen die deze variëteiten kan grijpen?

Naast klassieke (snel)wisselsystemen voor grijpers wordt er voor dit soort toepassingen in een 2-tal richtingen gekeken: enerzijds het toepassen van een reeks sensoren (kracht, druk, AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 15

Acrogrip stelde een taxonomie op met enerzijds de conventionele grijpers ....

‘Momenteel werken we aan de derde pijler in onze werking, dat is de ontwikkeling van een online selectietool. Gebruikers kunnen er alle gegevens over hun product, omgeving en applicatie invoeren en krijgen vervolgens een mogelijke oplossing aangereikt.

Als academische entiteit dragen wij uiteraard onze neutraliteit hoog in het vaandel. We geven dus advies zonder enige commerciële inmenging.’

visie… ), al dan niet geïntegreerd in de contactvlakken van de grijper, om de grijper als het ware gevoel en/of ogen te geven en zodoende zelf regelbaar te maken. Uiteraard vergroot dit de complexiteit van de opstelling. Anderzijds is er de laatste jaren ook een trend waar te nemen richting het gebruik van ondergeactueerde (zachte) grijpers welke bij contact de vorm aannemen van het te grijpen object. Voorbeelden hiervan zijn te vinden bij jamminggrijpers of zachte vingers uitgevoerd met één of meerdere balgen. Aandachtspunten voor dit soort grijpers blijven de robuustheid (aantal cycli) en herhaalbaarheid.’

Automation Magazine: Welke evoluties ziet u in de grijptechnologie?

Professor Kellens: ‘We komen van een situatie waarin robots zeer repetitief werken en waarbij de producten op een geordende manier aangevoerd worden. Grijpers hadden dus ook een eerder eenvoudige repetitieve functie. De integratie van krachtkoppelsensoren en visiesystemen in grijpers laat toe om ook in minder statische omgevingen robots in te zetten. Ook een ‘chaotische’ aanvoer van 1 of meerdere gekende producten vormt dus steeds minder een probleem. Dat opent nieuwe mogelijkheden, bijvoorbeeld voor de recyclageindustrie. Daar is een enorme diversiteit aan producten, dankzij o.a. visiesystemen worden ook dit soort applicaties toegankelijker voor de inzet van robots.’

‘Waar tot voor kort voornamelijk rigide producten gemanipuleerd werden is er de laatste jaren ook een steeds grotere vraag naar het geautomatiseerd manipuleren van vervormbare en kwetsbare producten, denk hierbij bijvoorbeeld aan de voedings-, composiet- en textielsectoren.

Ook voor dit soort toepassingen komen de hierboven opgelijste technieken weer in beeld. Bekend voorbeeld hiervan is de aardbeiplukrobot van Octinion, waarbij de aardbeien onbeschadigd geplukt worden en niet meteen verwerkt tot confituur.’

16

DOSSIER

... en anderszijds de flexibele grijpers.

‘Ik wil eindigen met een zeer belangrijke tip voor eindgebruikers en integratoren: begin op tijd na te denken over de grijper. We zien soms zaken waarbij een machine quasi van A tot Z afgewerkt is, en dat men vervolgens vastloopt bij de grijper. Dat kan voorkomen worden door de grijper al van in het begin mee te nemen in de ontwikkeling. Het is zelfs aan te raden om vanaf het product te starten en van daaruit de oplossing uit te werken. Bekijk welke productvarianten er zijn, ontwikkel de benodigde grijpbewegingen en vertrek vervolgens pas naar buiten toe.’

Grip-It Die benadering zien we ook terug bij Grip-It. Dat is een team van Festo dat vanuit Nederland specifieke grijpprojecten aanneemt. Jurgen Bastiaansen staat ons daar te woord: ‘We beschikken bij Festo dan wel over diverse off-the-shelf oplossingen, maar toch werden we geconfronteerd met enorm veel vragen om advies van onze klanten. Wij stellen ook vast dat ze vaak starten met een standaardgrijper en van daaruit werken richting een oplossing voor hun applicatie. Ze proberen dan met kleine aanpassingen een standaardgrijper geschikt te maken voor hun specifieke toepassing.’

ook denken aan de verdere afhandeling van het product. De vraag die we ons daarbij stellen is: hoe kunnen de producten aangeboden worden aan de volgende stap in het proces zodat dat de grijpinstallatie geen nadelige gevolgen heeft voor het totaalplaatje van de klant.’

Automation Magazine: Welke producten houden de grootste uitdaging in?

Jurgen Bastiaansen: ‘Vlees is moeilijk om te grijpen. Dat los je niet in en een handomdraai op. Je hebt niet enkel een moeilijk product, maar ook de extra voorwaarden rond schoonmaken vanuit die sector maken het vinden van een bevredigende oplossing niet eenvoudig.’ www.acrogrip.be www.actintime.be www.smc.be www.festo.com www.schunk.com www.vansichen.be

‘Dat is evenwel niet altijd de beste werkwijze. Ons team is opgericht om eveneens via een ‘outside-in’ werkwijze te werken. Dat betekent dat we vertrekken vanuit het product: We bekijken hoe dit het best kan opgenomen worden via grijptechnologie en hoe we het product het best kunnen transporteren.’

‘Belangrijk is dat men het complete proces in het achterhoofd houdt. Een grijper kan perfect geschikt zijn om een product op te nemen, maar ongeschikt om het vervolgens te transporteren aan de gewenste snelheid. Het proces na het grijpen is minstens even belangrijk, vandaar dat we in het Grip-It centrum ook fysiek testen uitvoeren om aan te tonen dat onze uitgewerkte oplossing werkt, met de gewenste snelheid, versnelling en vertraging. Bovendien moeten we

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 17

FESTO EEN KAMELEONTONG VOOR INDUSTRIËLE AUTOMATISERING Werkstukken grijpen zoals een kameleontong : het werkingsprincipe van de adaptieve vormgrijper DHEF van Festo volgt de functie van de tong van een kameleon. De grijper kan daarom objecten met verschillende vormen vastgrijpen, verzamelen en afleveren zonder manuele ombouw. Festo ontving hiervoor dit jaar de internationaal gerenommeerde iF Design Award en de Red Dot Design Award.

De iF design award is een van de belangrijkste design awards ter wereld. Hij erkent ontwerpprestaties in alle disciplines: product-, verpakking-, communicatie- en serviceontwerp, architectuur en interieurontwerp en professionele concepten.

Met een Red Dot behoor je tot de beste in design en business.

De internationale ontwerpwedstrijd, de “Red Dot Design Award”, richt zich tot iedereen die zijn economische activiteit wil laten onderscheiden door middel van ontwerp.

Het volgende werkingsprincipe overtuigde de jury van de twee gerenommeerde ontwerpprijzen. De siliconen kap van de adaptieve vormgrijper DHEF plaatst zich bijna over elke vorm van een grijpobject heen. Dit zorgt voor een strakke pasvorm. De elastische silicone past zich nauwkeurig aan veel verschillende geometrieën aan.

In combinatie met een pneumatische aandrijving grijpt de adaptieve vormgrijper veilig en met weinig energie.

Grijpt vormeloze, ronde en gevoelige voorwerpen veilig vast In tegenstelling tot de klauwgrijpers die tegenwoordig op de markt zijn en die alleen bepaalde componenten kunnen vastpakken, is de adaptieve vormgrijper zeer flexibel. Hij kan zelfs componenten met vrije vormen en ronde geometrieën grijpen. Omdat hij geen scherpe randen heeft, is hij ook ideaal voor gebruik met gevoelige objecten zoals luchtmondstukken of applicatiestrips. De grijper kan in principe meerdere onderdelen, zoals noten uit een schelp, in één beweging oppakken.

Zo kan de bionische grijper bijvoorbeeld worden gebruikt voor de handling van kleine onderdelen in de klassieke machinebouw, in de elektronicaof automobielindustrie, in toevoereenheden voor verpakkingsinstallaties, voor mens-robot interactie bij montagetaken of voor prothetische supplementen in de medische techniek.

Siliconenmembraan en robotinterface De grijper is een praktische automatiseringscomponent. Hij is uitgerust met een elastisch siliconenmembraan, dat flexibel

18

en buigzaam is en onder druk staat met perslucht, en met een gestandaardiseerde robotinterface met geïntegreerde luchtaansluitingen. De sensorgroef voor standaardsensoren voor positiedetectie en de bajonetsluiting voor eenvoudige vervanging van de kap dragen ook hun steentje bij.

De natuur als rolmodel De unieke combinatie van kracht en vormsluiting van de tong van de kameleon kan worden waargenomen bij het jagen op insecten. Als de kameleon zijn prooi in het vizier heeft, laat hij zijn tong als een elastiekje uitbreken. Net voordat de punt van de tong het insect bereikt, trekt het in het midden terug terwijl de randen naar voren blijven bewegen. Hierdoor past de tong zich aan de vorm en grootte van de betreffende prooi aan en kan deze stevig omsluiten. De prooi kleeft aan de tong en wordt binnengehaald zoals met een vislijn. Het Festo Bionic Learning Network en onderzoekers van de Universiteit van Oslo hebben van deze observaties geprofiteerd om een ​​ prototype te ontwikkelen onder de naam “FlexShapeGripper.” www.festo.be

HEROPSTART DOOR SAMMY SOETAERT

Installaties even onbelast laten draaien laat toe om mogelijke problemen vooraf te onderscheppen.

Bij pneumatica in de installatie zijn de aandachtspunten beperkt, al kan de heropstart van een ontluchte machine een gevaar opleveren.

HOE PAK IK EEN HEROPSTART VAN EEN INSTALLATIE AAN? Elke onderhoudsmanager zal bevestigen dat het heropstarten van een installatie hem of haar weleens slapeloze nachten bezorgt. Visioenen van drooglopende pompen wisselen zich af met nachtmerries van heet aanlopende motoren en lege olievoorraden. Hoe pakken we dat het best aan?

Dat we de voorbije weken ons enkel in het kader van de essentiële verplaatsingen op de weg mochten begeven, leidde er bij ondergetekende toe dat zijn blitse werkwagen even op stal mocht ten faveure van de geblokte gezinswagen. Een uitgelezen moment om even alles weer op orde te zetten van de journalistenwagen, want die maalt op jaarbasis nogal wat kilometers af.

Toen ik het olieniveau weer op peil bracht, lijstte ik even op wat de gevolgen zouden zijn mocht ik niets doen met mijn wagen en deze situatie een aantal maanden zou duren: • De bandenspanning zou geleidelijk dalen; • Het rubber van de banden op het grondvlak zou te lijden hebben onder weken voortdurende belasting; • De accu zou kunnen leeglopen omdat er altijd wel ergens ECU’s (Electronic Control Units) zijn die stroom vragen, ook al is de wagen niet in gebruik; • De remschoenen van de handrem zouden kunnen verkleven, waardoor de auto immobiel wordt; • Ook roestvorming zou de werking van de remmen negatief kunnen beïnvloeden; • Vuil in de resterende brandstof zou kunnen bezinken in de tank; • Ook de oliekwaliteit zou stelselmatig dalen.

Mijn lijstje groeide gestaag aan en is wellicht verre van volledig. Ondertussen weet u ongetwijfeld waar we naartoe willen: ook in een bedrijf is zomaar heropstarten niet aan de orde en zelfs risicovol. Er bestaat in de onderhoudswereld zelfs een speciale term om het proces van afsluiten van systemen

met de bedoeling om ze in de toekomst terug op te starten aan te duiden: mothballing. Dat verwijst uiteraard naar de praktijk uit een niet zo ver verleden om kledij te voorzien van ‘motteballen’ om ze later in min of meer draagbare staat terug te kunnen aantrekken.

Heropstart begint bij correct afsluiten Het voordeel van een geplande shutdown - zoals vele bedrijven die kenden sinds halfweg maart - is dat het afsluitproces geordend kon verlopen. Motoren konden probleemloos stilgelegd worden, robots vielen stil zonder stukken aan de arm en de spanning kon overal veilig afgesloten worden. Dat staat in schril contrast met een ongeplande shutdown, waarbij toch wat veiligheidsaspecten onder druk kunnen staan. Bovendien was de voorbije periode ook beperkt in de tijd, toch voor machines. De meeste onderdelen kunnen prima enkele weken stilliggen. Toch zijn er enkele aandachtspunten het vermelden waard.

Tijdens de afsluitperiode Elke periode van stilstand - gepland of ongepland - bevat een kans om onderhoudstaken op machines uit te voeren die niet mogelijk zijn tijdens het normale bedrijf van de installatie. Dat vormt een ideale opportuniteit om de grotere onderhoudsstaken wat vroeger in te plannen, alle bevestigingspunten te controleren, personeel extra op te leiden en de complete installatie te analyseren op mogelijke pijnpunten. Toestellen die iets stroever draaien kunnen even van naderbij bekeken worden en afgesteld of uitgelijnd worden indien nodig.

Op middellange termijn betreft is het aan te raden cruciale delen te beschermen tegen stof en ander vuil en de machines veilig af te grendelen waar nodig. Denk ook aan bescherming tegen corrosie. Het op temperatuur houden van de ruimtes kan hier toe bijdragen. Een stilstand is ook de ideale periode om zaken te controleren die zich in moeilijk te bereiken AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 19

Inverters by Mitsubishi

ontdek meer op : www.esco.be of bel naar : 02 717 64 60

20

HEROPSTART locaties bevinden, zoals kabels en hun verbindingen onderaan een machine, of kabels die zich op bewegende onderdelen bevinden.

Heropstarten Het heropstarten houdt sowieso altijd een zeker risico in, daarom is het aan te raden om alle machines waar mogelijk geleidelijk en gefaseerd in te schakelen en dit proces onder nauwgezette visuele en auditieve supervisie te laten verlopen.

Bij installaties met een inherent veiligheidsrisico kan er indien nodig ook een veiligheidsaudit plaatsvinden om de mogelijke risico’s beter in te schatten.

Elektromotoren Voorzichtigheid is sowieso altijd geboden bij de opstart van elektromotoren. Controleer vooraf of de smering van de motor nog voldoende is, of de lagers nog in goede conditie zijn en alle kabelverbindingen nog van goede kwaliteit zijn.

Bij toestellen met frequentieregelaars is het raadzaam om ook de communicatiekabels te controleren. Deze zijn wat dunner en gevoeliger dan voedingskabels en kunnen sneller slijtage vertonen. Kijk ook na of de ventilatoren nog voldoende aantrekken, zodat warmte-ontwikkeling vermeden wordt.

Pneumatica Bij pneumatica zijn de aandachtspunten wat beperkter, al geven we wel enkele veiligheidstips mee. Zo kan de heropstart van een ontluchte machine een gevaar opleveren omdat de cilinders plots kunnen wegschieten. De meeste cilinders werken voor hun snelheidsregeling op basis van het uitlaatsmoringprincipe. Dat vereist wel de aanwezigheid van een wachtend luchtkussen, maar als dat ontbreekt door de stilstand van de machine kunnen de cilinders een schok creëren bij de opstart. Dat kan preventief opgelost worden door de installatie van softstartventielen.

Het is aan te raden om de volledige pneumatische lijn eerst een halfuur te laten draaien, zodat de installatie overal goed op druk komt voor er effectief mee gewerkt wordt. Verder blijven de ‘normale’ onderhoudstaken hier uiteraard gelden: de persluchtkwaliteit bewaken door geregeld nazicht van de filters bijvoorbeeld en lekken opsporen en afdichten.

Pompen Bij pompen kan drooglopen leiden tot extreme opwarming van de pomp en een te grote radiale belasting. Dat leidt op zijn beurt tot mogelijke uitval. Draai uw pompen dus nooit droog!

Een standaard centrifugaalpomp is -anders dan volumetrische pompen- niet in staat om lucht te verpompen en is meestal niet zelfaanzuigend. Deze moeten dus opgegoten worden om te kunnen werken. Bij uitvoeringen die wel zelfaanzuigend zijn kan de lucht wel eerst uit het systeem gehaald worden, maar bij een heropstart wordt best nagegaan of er wel degelijk nog voldoende vloeistof in de pomp zit. Er is altijd kans dat dichtingen lekken of dat er ergens een barst in het pomplichaam voorkomt.

Hydraulische installaties Bij langere tijd is het nuttig om een olieanalyse te laten uitvoeren. Hydraulische minerale olie heeft een reeks van additieven om de conditie van de olie te bewaren, maar die kunnen tijdens het gebruik degenereren. Er kunnen zich bij langere stilstand ook concentraties van bacteriën ontwikkelen.

Ervaren technici kunnen aan de hand van reuk en kleur al een redelijke diagnose stellen.

AIs de olietank voorzien is van een beluchter met waterabsorptie, kan dit ook eenvoudig vastgesteld worden aan de hand van de kleur van de inhoud van de waterabsorbeerfilter. Bijna alle hydraulisch/elektrische stuurschuiven zijn uitgerust met een pin op de kern van de bobijn zodat de stuurschuif manueel kan bediend worden om deze terug gangbaar te maken. Dit dient te gebeuren voor de groep wordt opgestart.

Als de hydraulische pompen boven het oliepeil worden gevoed zou de aanzuig bij stilstand leeg kunnen lopen waardoor de hydropomp droog zou kunnen opstarten met fatale gevolgen.

Opgieten van de pomp voor opstart is dan noodzakelijk.

Zorg ook dat het systeem in drukloze vrijloop staat voor het opstarten. Laat de groep drukloos draaien tot de olie de bedrijfstemperatuur heeft bereikt. Het is ook raadzaam om de filters vervroegd na te zien. Zo kan de productie veilig worden opgestart.

Bij langere stilstand is het nuttig om de hydraulische olie te laten analyseren.

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 21

FAST BEATS BIG: SNEL EN BETAALBAAR SCHAKELEN NAAR DE AUTOMATISATIE VAN MORGEN

Door een crisis met een zware en langdurige impact als die van het coronavirus kan de vertwijfeling toeslaan. Ook bij professionals. Toch is het ook nu belangrijk om vooruit te blijven kijken en te durven bouwen aan de toekomst.

De huidige context is een uitgelezen kans om in te zetten op meer efficiëntie en automatisatie. Dat weten ook Pascal Kemps en Johan Van den Bulck van de Herentalse databot-pionier TeRoCo. ‘Bedrijven die vandaag in staat zijn om snel, flexibel en duurzaam te automatiseren, hebben morgen een streepje voor op de concurrentie.’ Een gesprek met Pascal Kemps en Johan Van den Bulck.

De coronacrisis creëert verschillende uitdagingen voor industriële en logistieke spelers. Welke uitdagingen zien jullie?

‘In de eerste plaats ligt bij veel bedrijven de supply chain helemaal ondersteboven. Klanten gaan op een andere manier werken en ook de toelevering staat op z’n kop. De ene leverancier kan binnen twee weken leveren, de andere pas na een maand. De standaard workflow is zoek, en daarmee ook de (kosten)efficiëntie. Zeker de volume-industrie zit wat dit betreft met de handen in het haar.’

‘Ten tweede komt bij tal van spelers de digitale transformatie tot een halt. Investeringen in nieuwe digitale oplossingen worden on hold gezet. Veel van hen hadden voor de komende jaren nochtans een uitgebreide IT-planning opgesteld, vaak ten koste van een snelle implementatie, maar die plannen worden nu van tafel geveegd. Deze les zal veel 22

ondernemingen in de toekomst flexibeler doen inspelen op hun digitale noden.’

‘Ten slotte zijn er gevolgen voor de administratie. Deze berust bij veel bedrijven tot op vandaag op een aaneenschakeling van verschillende manuele processen gekoppeld aan een veelvoud van systemen. Er wordt getracht om deze intern te koppelen maar dat is zelden mogelijk. Excel excelleert nog steeds. Waar manuele processen voor de crisis nog vlot verliepen, is dit nu een ware nachtmerrie. Door het uiteenlopen van lever- en opstarttermijnen is de regelmaat verdwenen. In plaats van in het administratieve proces na te gaan of de leveringen kloppen, moet men nu alles opnieuw gaan uitrekenen. Dit creëert een extra workload. Zelfs met lage ordervolumes nadert voor velen het breekpunt. De druk op de administratieve processen is enorm.’

Deze druk zet aan tot denken, niet?

‘Zeker en vast. Bij tal van bedrijven wordt nog veel geprint en geklasseerd in mappen. Denk maar aan een doordeweekse CMR (vrachtbrief ) of leveringsnota. Nu veel medewerkers thuis werken, stopt de papiermolen met draaien. Geen enkele medewerker zal die grote volumes thuis door het huistuin-en-keukenprintertje duwen. Bedrijven die tot vandaag eerder blind bleven voor het digitale, zijn dus genoodzaakt om elektronisch een oplossing te vinden. In die zin zijn de uitdagingen van nu een springplank voor de automatisatie van morgen. Dat is positief. Bovendien kan veel personeel nu thuis ongestoord werken. Geen praatjes meer aan de koffiezet

INTERVIEW van corona ligt dit gevoelig. Gelukkig biedt soms eenvoudige technologie zoals een QR-code een oplossing. De chauffeur kan zijn locatie of de status van de vracht rapporteren. Zo worden volledig contactloze leveringen mogelijk. Dergelijke oplossingen maken nu aan sneltempo hun intrede.’

Welke rol heeft technologie met het oog op meer efficiëntie in de toekomst?

‘Er is vandaag heel veel technologie op de markt om het verschil te maken. Er zijn oplossingen waarop bedrijven kunnen rekenen om, zonder al te diep in de buidel te tasten, hun efficiëntie later te bevorderen. Met TeRoCo en de ontwikkeling van databots zetten we hierop in. Databots zijn virtuele assistenten die met behulp van nieuwe technologieën zoals RPA (robotic process automation), ML (machine learning) en NLP (natural language processing), grote hoeveelheden data uit systemen kunnen halen en verwerken.

Ze helpen bedrijven om repetitieve taken en “manuele” systeemintegraties uit handen te nemen van hun werknemers.

Administratieve taken zoals douaneformaliteiten worden zo volledig geautomatiseerd. Net zoals de datafeeds tussen je ERP en je nieuwe e-CMR.’

Vlnr: Johan Van den Bulck en Pascal Kemps.

of uitgebreide rookpauzes. Je hoort dan ook van velen dat dit wonderen doet voor de productiviteit.’

Welk effect heeft de extra administratie op de brainpower van de medewerker?

‘Door de grote druk op de administratieve processen is extra mankracht nodig. Dit terwijl er net veel tijdelijke werkloosheid moet worden ingeroepen omdat de operaties op een lager tempo draaien. Omdat het administratief werk onvermijdelijk is om alles draaiende te houden én geleidelijk weer te normaliseren wordt de brainpower binnen bedrijven dus onderbenut. Over planning, business of strategie kan op dit moment vaak te weinig worden nagedacht, net terwijl die expertise nu broodnodig is om concrete oplossingen te zoeken en zich toekomstgericht voor te bereiden op het postcoronatijdperk. Bedrijven moeten daarom bij de juiste mensen werk uit handen nemen zodat hun expertise en ervaring ingezet kunnen worden daar waar ze toegevoegde waarde creëren. Bovendien draagt dit ook bij aan de jobtevredenheid van het personeel.’

De boodschap is niet bij de pakken blijven zitten?

‘Snelheid is essentieel, zeker op vlak van IT. ‘Fast beats big’. De bedrijven die sterker uit de crisis komen, zijn de bedrijven die zich nu reeds technologie eigen maken om zich sneller en duurzaam aan te passen. Hoe sneller de transformatie, hoe groter de kansen op overleven. CMR-documenten bijvoorbeeld.

Papier is hier nog altijd de standaard in de transportindustrie.

Ze worden handmatig ingevuld en doorgegeven. In tijden

Wat betekent dit voor de rol van de medewerker?

‘Databots vervangen medewerkers niet maar zijn complementair. Er ontstaat een synergie tussen beiden.

Klassieke software gaat mogelijke problemen of gewoonweg negeren en doorwerken of vastlopen. Een databot niet.

Een databot werkt zijn taken af terwijl de medewerker zijn expertise en brainpower optimaal inzet. Wanneer de databot tegen een probleem botst, zet hij dit in een lijstje voor de medewerker om op een later tijdstip na te kijken. Je kan het vergelijken met een juniormedewerker of stagiaire die een seintje geeft wanneer hij of zij even niet verder kan. In tegenstelling tot klassieke systemen zijn databots dus heel flexibel.’

Hoe vlot verloopt de integratie van een databot?

‘Een databot is binnen vier à vijf weken operationeel.

Bovendien raakt de implementatie van databots niet aan bestaande systemen en is programmeerwerk volledig overbodig. Op die manier bieden we de snelheid die bedrijven vandaag nodig hebben om meteen te schakelen.’

Hoe vertaalt dit zich naar een meerwaarde en efficiëntiewinst voor de toekomst?

‘De winst uit zich op drie manieren. Ten eerste is er de productiviteitswinst door de automatisering, businesscontinuïtiet en de kleinere foutmarge. Ten tweede is een technologie als databots de perfecte manier om medewerkers reeds vandaag te laten wennen aan automatisatie en hen te tonen hoe integratie werkt. Ten derde kan je je zelf razendsnel heruitvinden, ondanks je eventuele legacy-nachtmerrie. Door hen een aantal noodzakelijke stappen te laten nemen op vlak van automatisering en procesintegratie, plaatsen databots bedrijven in de cockpit met zicht op meer efficiëntie in de toekomst.’

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 23

RITTAL RITTAL LANCEERT 5 NIEUWE POWER DISTRIBUTION UNITS Rittal, wereldwijd toonaangevende systeemleverancier voor onder andere kastsystemen, stroomverdeling en IT-infrastructuur, lanceert vijf nieuwe uitvoeringen in haar gamma van stroomverdeelsystemen of PDU’s (Power Distribution Units). Deze intelligente stroomverdeelsystemen dienen als energie-efficiënte oplossingen voor de extreem hoge eisen op het vlak van stroomvoorziening en een betere bescherming van de hard- en software van moderne datacenters.

Het is geen geheim meer dat in de komende jaren datavolumes exponentieel zullen groeien. Moderne datacenters en serverrooms huisvesten een groot deel van deze volumes en honderdduizenden euro’s aan hard- en software. De stroomkosten lopen al snel in de tienduizenden euro’s per jaar. Het is dus niet verwonderlijk dat de vraag naar energiezuinige oplossingen toeneemt en er naar een oplossing gezocht wordt om de bedrijfszekerheid te garanderen.

Lagere beheerskost Ieder datacenter stelt zijn eigen, specifieke eisen aan de stroomverdeling. Daarom heeft Rittal vijf nieuwe, compacte PDU’s geïntroduceerd: de PDU Basic, PDU metered, PDU metered +, PDU switched en PDU managed. De verschillende modellen hebben elk een eigen toepassingsgebied en verschillende gemeenschappelijke kwaliteiten. PDU’s werden initieel op de markt gebracht door de stijgende vraag naar een eenvoudig te monteren en compacte stroomvoorziening in het rack. De PDU basic levert een robuuste en compacte basisstroomverdeling voor de IT-omgeving. De contactdoosstrook laat zich eenvoudig aansluiten en is direct klaar voor gebruik. Deze eenvoudige configuratie en flexibiliteit vertalen zich meteen in een lagere beheerskost.

Bescherming hard- en software De nieuwe PDU’s bieden bovendien een antwoord aan de nood om de vaak zeer dure hard- en software in moderne datacenters en serverrooms te beschermen. Naast de betrouwbare bescherming tegen onbevoegd gebruik door de afdekking van ongebruikte uitgangen, maakt de PDU metered het ook mogelijk om via een ethernetaansluiting een overzichtelijke webinterface te beheren. Hierdoor kunnen

24

de vermogensgegevens van een compleet IT-rack bewaakt worden. De PDU metered + gaat een stap verder met de mogelijkheid om niet enkel het vermogen per fase te meten, maar ook per steekplaats. Met de PDU switched kunnen afzonderlijke uitgangen dan weer via een webinterface in- en uitgeschakeld worden.

‘De nieuwe reeks PDU’s biedt heel wat functionaliteiten.

Zo kan een alarm bijvoorbeeld signaleren wanneer een bepaalde drempel aan stroomverbruik wordt overschreden’, zegt Koen Van Hende, Product Manager bij Rittal Belgium.

‘De verantwoordelijke kan de noodzakelijke wijzigingen doorvoeren, zowel ter plaatse als vanop afstand. Zo kan een onverwachte uitval voorkomen worden en wordt beschadiging van hard- of software vermeden.

Andere sensoren monitoren dan weer de temperatuur, luchtvochtigheid, toegangscontrole, ...’

Minimaal stroomverbruik Speciaal ontwikkeld voor de high-end IT-racks, biedt de PDU managed een stroomverdeling met energiemeeten bewakingsfuncties voor elke afzonderlijke uitgang.

Deze functionaliteiten maken van de PDU’s ‘intelligente contactdozen’. Niet alleen de spanning, stroom en het effectief en schijnbaar vermogen kunnen gemeten worden, maar ook het energieverbruik. Bovendien houden de bistabiele relais het stroomverbruik van de PDU zelf zo minimaal mogelijk.

‘Een laag energieverbruik begint met een optimaal berekende stroomvoorziening”, vertelt Koen Van Hende. “Er kan een analyse gemaakt worden door per steekplaats het energieverbruik te meten. Loopt dit te hoog op, dan kan de klant zich afvragen of de stroomkosten van het huidige toestel opwegen tegen de kosten van de aanschaf van een nieuw, meer energiezuinig toestel. Zo helpen onze intelligente stroomverdeelsystemen om de energie-efficiëntie in het datacenter te bewaken en het effectief stroomverbruik van datacenters te optimaliseren.’

De vijf nieuwe PDU’s zullen beschikbaar zijn vanaf 1 mei 2020.

De reeks zal ook tentoongesteld worden op de stand van Rittal tijdens Infosecurity.be, de ICT-vakbeurs, op 9 en 10 september 2020 in Brussels Expo.

REM-B

REM-B HYDRAULICS UIT BEERSE OFFICIËEL ‘CERTIFIED EXCELLENCE PARTNER’ BOSCH REXROTH Sinds begin april 2020 mag REM-B Hydraulics zich “certified excellence distribution partner” van Bosch Rexroth noemen. De ervaren hydraulica specialist uit de Kempen wordt zo een officiële verdeler van Bosch Rexroth hydraulische componenten en wisselstukken, dit zowel voor de industriële als mobiele markt.

Door deze samenwerking verstevigt REM-B Hydraulics, reeds 35 jaar een leidinggevende speler in de Belgische hydraulieksector, haar positie als hydraulica specialist en versterkt ze haar band met één van ’s werelds gekendste en meest gerenommeerde merken.

Gedurende een periode van ongeveer een jaar heeft REM-B Hydraulics alle stappen op weg naar het gecertificeerde partnerschap succesvol doorlopen. Het certificeringsproces omvatte verschillende fasen, gaande van een voorselectie, naar evaluatie en uiteindelijk implementatie. Potentiële partnerbedrijven worden in alle fasen geauditeerd door Bosch Rexroth zelf. Een competentiemeting en het opstellen van het opleidingsplan maken onder andere deel uit van het intensieve selectieproces.

Na de diverse selecties en audits was het voor Bosch Rexroth duidelijk dat REM-B Hydraulics uit Beerse de geknipte partner was om mee in zee te gaan. Uiteindelijk rondde het bedrijf uit Beerse alle fasen succesvol af.

Beide partijen werken reeds tientallen jaren nauw samen en het partnerschap mag gezien worden als de kers op de taart voor alle inspanningen van REM-B Hydraulics met betrekking tot de commercialisering en het in de markt zetten van de Duitse hydrauliekgigant. REM-B Hydraulics werkt reeds sinds z’n ontstaan met Bosch Rexroth producten en deze producten hebben dan ook voor de gemotiveerde en zeer goed opgeleide werknemers geen geheimen.

Deze nauwe samenwerking past binnen de filosofie en strategie van REM-B Hydraulics om een blok te vormen tegen de toestroom van minderwaardige kopij producten die de markt overspoelen.

Bosch Rexroth en REM-B Hydraulics hebben beiden veel vertrouwen in de toekomst en kijken uit naar verdere verdieping van de samenwerking als trotse partners.

REM-B Hydraulics is zowel “certified excellence partner” voor de mobiele als industriële hydrauliek. Dit zijn twee aparte entiteiten bij de Duitse technologiespecialist. Bij REM-B kan U voor beiden items terecht.

Met deze intensieve samenwerking zet Bosch Rexroth een mooie stap naar een sterk partnerschap met gegarandeerde Bosch Rexroth kwaliteit en spelen beide partijen in op de vraag naar klantvriendelijke en kwalitatieve goede oplossingen voor de Belgische markt.

Als één van ‘s werelds leidende en meest toonaangevende leveranciers van aandrijf- en besturingstechnologieën, garandeert Bosch Rexroth efficiënte, krachtige en veilige bewegingen in machines en systemen van elke omvang. Het bedrijf bundelt wereldwijde knowhow op het gebied van mobiele toepassingen, fabrieksautomatisering, machinebouw en engineering.

Bosch Rexroth biedt zijn klanten hydraulische technologie, elektrische aandrijf- en besturingstechnologie en lineaire bewegings- en assemblagetechnologie, inclusief software en interfaces met het ‘Internet of Things’. Bosch Rexroth heeft vestigingen in meer dan 80 landen en de ongeveer 31.000 medewerkers hebben in 2019 een omzet verwezenlijkt van circa 6,2 miljard euro. www.rem-b.com https://www.boschrexroth.com/ AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 25

ALLES - op één plek!

Vind snel en eenvoudig uw producten online!

26

» 24/7 online bestellingen plaatsen

» Downloads van CAD-bestanden

» Beheer uw bestellingen

» Gegevensbladen en handleidingen

» Bekijk uw bestelgeschiedenis

» Productconverter

» Prijs & beschikbaarheid

» Brochures en catalogi

» Online configuratoren

» Technische ondersteuning

Meer informatie: norgren.com

STEL U KANDIDAAT VOOR DE AUTOMATION MAGAZINE AWARD Welke persoon, organisatie of bedrijf stapt in de schoenen van Lieven Scheire? De populaire wetenschapsjournalist won vorig jaar niet alleen ‘De Slimste Mens ter Wereld’quiz, maar ook de Automation Magazine Award 2019. Hij kreeg deze Award overhandigd tijdens een InduMotionbijeenkomst in het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika in Tervuren.

Heeft u, uw organisatie, uw kennisinstelling of uw bedrijf zich recent verdienstelijk gemaakt op het gebied van hydraulica, pneumatica, aandrijftechnieken en/of industriële automatisering? Dit magazine zoekt een winnaar voor de tweede editie van de Automation Magazine Award.

De vzw InduMotion is de beroepsfederatie voor bedrijven gespecialiseerd in industriële automatisering en aandrijftechnieken (elektrisch, hydraulisch, mechanisch en pneumatisch), die als producent, officiële invoerder of verdeler op de Belgische markt actief zijn. InduMotion is ontstaan na de samensmelting van FIMOP en Belgitrans en de federatie blijft groeien.

Automation Magazine Day is uitsluitend toegankelijk voor de leden van InduMotion vzw.

Uw kandidatuur stellen voor de Automation Magazine Award kan via gerda.vankeer@indumotion.be en is mogelijk tot 1 augustus 2020. Er zijn geen verdere formaliteiten vereist. www.indumotion.be

InduMotion is ook de uitgever van Automation Magazine en organiseert jaarlijks de Automation Magazine Award.

Automation Magazine is in België het grootste en meestgelezen vakblad over industriële automatisering en aandrijftechnieken. Naast 11.000 abonnees wordt Automation Magazine ook verspreid via hogescholen en technische universiteiten.

Door ons een e-mail te sturen, kan u nu deelnemen aan de editie 2020 van de Automation Magazine Award. Naast een originele robottrofee ontvangt de winnaar een diner voor twee personen in een sterrenrestaurant, inclusief vervoer. Inschrijven kan via een e-mail naar gerda.vankeer@ indumotion.be met daarin een korte uitleg waarom u denkt in aanmerking te komen voor deze Automation Magazine Award.

Het is de redactieraad van dit vakblad die de winnaar zal selecteren. De prijsuitreiking gaat door op de jaarlijkse Automation Magazine Day – de zevende editie van dit event vindt plaats in de historische Handelsbeurs in Antwerpen met gastspreker Thierry Geerts, CEO van Google België en auteur van het boek ‘Digitalis – Hoe we onze wereld kunnen heruitvinden.’ Dit alles onder voorbehoud van de ontwikkelingen in de strijd tegen Covid-19.

Vlnr: Techondernemer Peter Hinssen, InduMotion-voorzitter Hugues Maes en winnaar Lieven Scheire.

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 27

‘ALTIJD EEN VOORLOPER GEWEEST IN INFORMATISERING EN AUTOMATISERING’ NELE UNION IS ALS SITE MANAGER VANDEMOORTELE VERANTWOORDELIJK VOOR STRATEGIE, BUDGET, VEILIGHEID EN PERSONEELS- EN AUTOMATISERINGSBELEID 28

INTERVIEW DOOR SAMMY SOETAERT

We zien in recente jaren een lichte stijging in het aandeel vrouwen in technische beroepen. Dertig jaar terug was dat evenwel verre van een evidentie. Bij Vandemoortele in Izegem kon Nele Union vanop de eerste rij die evolutie meemaken.

Wij brengen haar boeiende verhaal, van haar aankomst in een ‘mannenbastion’ in 1990, tot het binnenrijven van een Factory of the Future Award in 2020.

Maar starten doen we met een beknopte geschiedenisles over Vandemoortele, een bedrijf met wortels die teruggaan tot de 19de eeuw. Nele Union: ‘De site in Izegem is al sinds de oprichting in 1899 de bakermat van de huidige groep. De wereldwijde expansie - met een omzet van liefst 1,4 miljard - startte in de vruchtbare West-Vlaamse grond, aanvankelijk met het persen en raffineren van oliën voor de zeep- en veevoederproductie. In de jaren dertig van de vorige eeuw kwam er een belangrijke omschakeling toen men begon met de productie van bulkoliën voor menselijke voeding.

Na de tweede wereldoorlog produceerden we sinds 1951 ook margarine, in de loop der jaren kwamen daar onder meer frituurvetten, sojaproducten en diepvriesproducten voor bakkerijen bij. De afdeling in Izegem produceert vandaag margarine en frituurvetten. Het is momenteel de grootste fabriek van onze groep en wellicht de grootste margarinefabriek in Europa.’

het zogenaamd Minimum Disease Level programma, waar een methode werd ontwikkeld om konijnen op een zeer hygiënische manier en ziektevrij te kweken. Maar na zes maand hing Vandemoortele terug aan de lijn met de vraag of ik nog geïnteresseerd was om daar van start te gaan. Gezien mijn voorkeur voor menselijke voeding heb ik niet getwijfeld.

Het was duidelijk een goede keuze, anders zou ik hier 30 jaar later niet meer zitten.’

‘Ik oefen hier sinds enkele jaren de functie van site manager uit. Dat houdt in dat ik de strategie van deze fabriek bepaal in lijn met het beleid van de groep, dat ik verantwoordelijk ben over het budget van de site en er voor zorg dat ons personeel veilig en in optimale omstandigheden kan werken. Ook ben ik verantwoordelijk voor het personeels- en automatiseringsbeleid. Het is daarbij de bedoeling dat ik de vooropgestelde KPI’s voor deze fabriek haal.’

‘Toen ik een jaar later in aanmerking kwam voor een functie in de productie, waar ik 50 mannen zou aansturen, doken die terughoudendheid en twijfels opnieuw op. Seksisme op de werkvloer zit er toch nog steeds wat ingebakken. Als je met techniekers spreekt zijn ze soms verwonderd als ze ontdekken dat ik weet hoe een centrifugaalpomp werkt of dat ik het verschil ken tussen een bol- en een vlinderkraan. Dat is zeker niet slecht bedoeld van hen en ze zijn zich daarvan zelfs niet bewust, maar het is wel markant.’

‘Ik had al van kindsbeen af een grondige interesse in alles wat met voeding, dieren en biologie te maken heeft. Toen ik na het middelbaar mijn keuze moest maken, wees het toenmalige PMS mij op de richting landbouwingenieur, dat is de huidige opleiding bio-ingenieur. Dat was een logische keuze, want het was een combinatie van mijn twee favoriete onderwerpen: dieren en planten.’

‘Ik ben afgestudeerd in 1989. Dat was een uitdagende periode om werk te zoeken, zelfs voor technische profielen was er weinig werk. Ik heb toen meerdere sollicitatiebrieven geschreven, waaronder ook naar Vandemoortele. Verder dan de wervingsreseve ben ik in eerste instantie toen niet geraakt.

Hoewel mijn grootste interesse naar de menselijke voeding ging, kon ik wel meteen aan de slag bij Versele Laga, een grote fabrikant van dierenvoeding. Daar werd ik ondergebracht in

‘In die periode stond men nog zeer argwanend tegenover vrouwen in technische beroepen. Er waren enorm veel vooroordelen, zelfs tijdens mijn selectieprocedure heb ik dat sterk ervaren. Ik heb liefst zeven sollicitatiegesprekken moeten voeren voor ze me aangenomen hebben. Pas achteraf heb ik vernomen wat de reden was: sommigen twijfelden of het wel een goed idee was om een vrouw aan te nemen als hoofd van het labo.’

‘Ik heb vaak het gevoel gehad dat je als vrouw in een technisch beroep beter moet zijn dan een man in dezelfde functie, al merk ik toch heel veel beterschap de laatste 10 jaar.

Ondertussen zijn er binnen Vandemoortele al een 7-tal sites met een vrouwelijke plant manager. Een mooie anekdote illustreert die positieve evolutie: Onlangs namen we een mannelijke maintenance manager aan en zijn reactie luidde: ‘ik ben blij dat ik eens aan een vrouw mag rapporteren.’ Dertig jaar geleden was dat ondenkbaar.’

‘Vrouwen moeten ook zelf voor de figuurlijke spiegel durven staan. Als ik een vrouwelijke collega uit een team een promotie voorstel, is de reactie weleens ‘Nele, zal ik dat wel aankunnen?’ Ik heb die reactie nog nooit uit de mond van een man gehoord. Vrouwen twijfelen vaker aan hun eigen AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 29

capaciteiten en doen over het algemeen wat langer over een beslissing omdat ze voortdurend afwegingen maken.

Maar laat wel duidelijk zijn dat ik geen voorstander ben van positieve discriminatie. Als wij mensen aannemen is dat voor hun capaciteiten, niet omwille van hun geslacht.’

‘Vandemoortele is altijd een voorloper geweest in onze sector als het over automatisering en informatisering gaat.

Zo waren we de eerste binnen de voedingssector om SAP te implementeren. Ook waren we dertig jaar geleden een pionier om te werken met een systeem voor automatische aansturing op fabrieksniveau. Dat was zelfs zodanig performant dat we het pas onlangs moesten vervangen, we schakelen nu over naar het MES systeem van Siemens.’

‘Ook robotisering is hier al 25 jaar sterk ingeburgerd. Als ik ons vergelijk met andere voedingsbedrijven, hebben wij in verhouding toch weinig manueel werk. We zijn wel nog zoekende in het datacaptatieverhaal. Als we ons oor te luister leggen op vakbeurzen, zoeken we specifiek naar integratoren die goede cases kunnen voorleggen, terwijl zij zelf op zoek zijn naar bedrijven die goede cases hébben. We blijven daar wat op onze honger zitten.’

‘We denken soms onterecht dat we als bedrijf meer zouden moeten doen, maar als we vergelijken met andere bedrijven - en zeker in de voedingssector - dan staan we best wel ver.

En daar mogen we best trots op zijn. Vandemoortele is een echt ingenieursbedrijf. Energie-efficiëntie, veiligheid en kostenbewustzijn zijn hier geen loze woorden. Dat heeft ook een zekere keerzijde, want die focus op ons eigen

Nele Union ontving voor Vandemoortele de Factory of the Future Award.

30

proces, op het altijd zelf willen oplossen had ook ergens iets protectionistisch. Het oplossen van problemen en het continue zoeken naar verbetering was een evidentie, maar men vond het niet nodig om daar ook mee uit te pakken. In recente jaren hebben we daar een mooi parcours afgelegd. We zijn trotser geworden op onze realisaties en het winnen van een Factory of the Future Award dit jaar is daar de exponent van.”’

‘Een belangrijke pijler in dit verhaal is de menselijke factor.

Allerlei technisch hoogstaande snufjes installeren is compleet zinloos als je de werknemers niet meeneemt in je verhaal.

We werken bijvoorbeeld met dashboards met datacaptatie, waarbij operatoren onmiddellijk gewaarschuwd worden bij een foutmelding, waarop ze hun snelheid kunnen raadplegen en hun afvalhoeveelheid kunnen zien. Ook bij het verpakken helpt technologie onze werknemers. Zo worden de producten continu gewogen en wordt automatisch bijgestuurd als het gewicht niet goed zit. Vroeger moest dat allemaal manueel gecontroleerd worden.’

‘Het voorlopige orgelpunt komt er in de vorm van een cobot die vlootjes in de machine brengt. Dat was vroeger een manuele, repetitieve taak. We hebben een ergonoom die taak laten analyseren en samen met onze engineeringsafdeling en met medewerking van onze lijnoperatoren hebben we deze oplossing uitgedokterd. We vermijden dat een werknemer een zeer repetitieve taak moet uitvoeren, maar tegelijkertijd laat deze werkwijze toe om de productie van die machine wat op te voeren. We beogen altijd die win-win situatie. Enkel op deze manier garandeer je duurzame tewerkstelling.’

YASKAWA HC10DT IP67 COLLABORATIEVE ROBOT WINT RED DOT AWARD De Red Dot jury heeft beslist om de HC10DT IP67 collaboratieve robot te bekronen als winnaar van de ‘Red Dot Award: Product Design 2020.’ Dit betekent dat Yaskawa één van de winnaars is in de meest gerenommeerde ontwerpwedstrijd ter wereld.

De HC10DT IP67 is zowel stof- als waterdicht en heeft food grade smering in alle aandrijvingen. Dankzij de IP67beschermingsklasse kan de 6-assige robot zelfs worden gebruikt in veeleisende omgevingen zoals in de foodindustrie waar hij wordt blootgesteld aan bijvoorbeeld vuil of vloeistoffen. Alle media doorvoer zoals elektra en eventueel perslucht loopt volledig intern door de cobot waardoor een volledig “clean line” ontwerp is gerealiseerd.

Net als het basismodel HC10DT, combineert de nieuwe IP67variant ook het beste van twee werelden: het verenigt de

stabiliteit en hoge bewegingssnelheden van een industriële robot met de veilige beperking van de contactkrachten tussen operator en robot, waardoor echte Human Robot Collaboration (HRC) mogelijk wordt ). Als robot met krachtbeperking kan de HC10DT IP67 ingezet worden volgens de technische specificatie ISO TS15066. Het vereist daarom geen aanvullende beschermingsmaatregelen, zodat de installatie op een uiterst flexibele manier kan worden uitgevoerd. Zoals alle cobots van de Yaskawa HC serie kan ook de HC10DT worden geprogrammeerd en bediend via de intuïtieve en gebruiksvriendelijke Smart Pendant.

Red Dot CEO Professor Dr. Peter Zec over de prijswinnaars ‘De winnaars van de Red Dot Award hebben bewezen dat ze uitstekende producten hebben gemaakt die het waard zijn om een prijs te winnen. De producten overtuigden de jury niet alleen door hun esthetiek, maar ook dankzij hun onvergelijkbare functionaliteit. Met hun ontwerpen stellen de prijswinnaars nieuwe normen in hun branche. Ik wil hen oprecht feliciteren met hun succes’, aldus professor Dr. Peter Zec, oprichter en CEO van Red Dot. De ‘Red Dot Award: Product Design’-wedstrijd biedt ontwerpers en fabrikanten van over de hele wereld een platform om hun producten te laten beoordelen. In 2020 deden ontwerpers en bedrijven uit 60 landen mee met meer dan 6.500 producten in de competitie. De internationale jury bestaat uit ervaren experts uit verschillende disciplines en komt al zo’n 65 jaar bijeen om de beste ontwerpen van het jaar te selecteren. Het beoordelingsproces duurt meerdere dagen en is gebaseerd op twee essentiële criteria: de juryleden testen alle inzendingen om niet alleen de esthetiek maar ook de gebruikte materialen, het vakmanschap, de oppervlaktestructuur, ergonomie en functionaliteit te beoordelen.

De HC10DT IP67 cobot is winnaar van de Red Dot Award 2020. De cobot vereist geen aanvullende beschermingsmaatregelen.

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 31

Expertise – Passion – Automation

Maak het meetbaar met SMC druk- en flowschakelaars • Een uitgebreide reeks Breed portfolio voor talrijke vloeistoffen • Eenvoudige controle Drie schermen met twee kleuren om de instelwaarde te bepalen • Eenvoudig programmeren Instellen in drie eenvoudige stappen • Haal meer uit uw sensor Geavanceerde functies voor een betere en eenvoudiger bediening

DIENSTBAARHEID

RESPECT

DESKUNDIGHEID

AANDACHT

CONTINUÏTEIT

EERGEVOEL

www.smc.be

2019-05-AD japanese style fr.indd 1

28/05/19 10:50

AANDRIJVING IS VAN NORD! DE NIEUWE IE5+ MOTOR MIJN

Het nieuwe niveau van energiebesparing: IE5+ Compact en hygiënisch ontwerp Constante hoge efficiëntie over de gehele vermogensrange

NORD Drivesystems Belux | Tel. +32 (0)3 484 59 21 | belgium@nord.com 200224_advertentie_NL_210x140mm.indd 1

32

www.nord.com 25-2-2020 14:58:28

SMC & ABN

Jo Nelissen, CEO van ABN (l.), en Hugues Maes, CEO van SMC België (r.) willen zorgen voor de snelste service in de business.

SMC EN ABN SLAAN HANDEN IN ELKAAR VOOR MAXIMALE UPTIME CHILLERS Vanuit haar Japanse filosofie van klantgericht denken beperkt SMC er zich niet toe om de meest precieze chillers te leveren aan de maakindustrie. Ook de service-time is belangrijk.

‘We begrijpen heel goed dat chillers vitaal zijn in elk productieproces en dat onze klanten naast kwaliteit vooral ook continuïteit willen’, aldus Hugues Maes, CEO van SMC België.

‘Daarom dat wij al een eigen, nabije hersteldienst hebben ingericht in Eindhoven en wij onlangs onze magazijncapaciteit in Wommelgem hebben uitgebreid, voor de zeldzame gevallen dat een van onze chillers uitvalt of onderhoud nodig heeft.’

en reparatie- of vervangingssnelheid anderzijds’, stelt Jo Nelissen, CEO van ABN. ‘Omdat we ons verantwoordelijk voelen voor de totale uptime van een proces, beperken we ons trouwens niet tot de chillers van SMC, al hebben die uit ervaring onze voorkeur. Op basis van die genoemde analyse ontwikkelen wij, naargelang het geval, een onderhouds-, interventie- en backupplan. Daarbovenop zetten we dan een monitoringssysteem op zodat we onderhoud, reparatie of vervanging kunnen gaan voorspellen, waardoor er helemaal geen ongeplande downtime ontstaat.’

Sommige chillers zijn niet essentieel in het proces en kunnen off-site hersteld worden, maar een heel aantal zijn kritisch. Om daar op in te spelen heeft SMC nu een samenwerkingsverband afgesloten met ABN, de specialist in koeling en heating die er prat op gaat de snelste service in de business te geven.

‘Onze chillers zijn volledig gebouwd op dat preventieprincipe doordat ze beschikken over uitgebreide monitoringsoftware waarbij de klant, wij of bijvoorbeeld ABN het chillerproces vanop afstand kunnen instellen, uitlezen, bedienen en analyseren’, vult Hugues Maes aan. ‘De software helpt ook bij het detecteren en verhelpen van mogelijke problemen in het proces en zorgt zo voor een verlengde levensduur van de chiller.’

Geen ongeplande downtime ‘Wij kunnen snel zijn omdat we eerst een risico-analyse maken, waarbij we kijken naar kriticiteit, uitvalkans enerzijds

Voor meer informatie: www.abn.be www.smc.be AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 33

CORONA 4.0

Exclusief dealer RADICON BENZLERS® reduktoren Dealer DAVID BROWN® reduktoren

De geschiedenis leert dat grote veranderingen in een maatschappij vaak tot stand komen als een reactie op een belangrijke gebeurtenis of crisis. De redactieraad van Automation Magazine zet in een analyse de vele vragen en uitdagingen op een rij waarmee de coronacrisis ons confronteert.

Want hoe gaan we onze bedrijven aanpassen aan de nieuwe situatie die de coronaplaag heeft gecreëerd? Is er een nieuw tijdperk voor Sales aangebroken, want welke relatie hebben we nog met leveranciers en klanten? Hoe gaan we onze diensten en producten aanpassen aan de nieuwe marktgegevens?

Kan u ons vertellen wat Industrie 4.0 (de veelgebruikte Duitse marketingterm) tot net voor de coronacrisis, heeft veranderd in het gedrag van u of uw bedrijf in de omgang met klanten of elkaar? Waarschijnlijk kunnen de meesten onder ons het antwoord kwijt op een sigarettenblaadje! Velen onder ons hebben de technologische mogelijkheden voornamelijk ingezet voor bedrijfs- en productieprocessen, maar de laatste ontwikkelingen op gebied van online communicatie hebben we onvoldoende benut. Van buitenaf zou een blik op onze industrietak zelfs de indruk kunnen wekken dat we meer verkopers zijn van technologie, dan gebruikers van technologie.

Het coronavirus en de bijhorende door de overheid opgelegde maatregelen, hebben de tijd rijp gemaakt voor verandering.

Na twintig jaar discussie over ‘telewerken’, hebben we nu op korte tijd conferentiesystemen als Skype, Teams, Webex, Zoom … leren gebruiken. Ook teleonderwijs staat hier mogelijk voor een grote doorbraak. Bedrijven die succesvol zijn met videomeetings zullen thuiswerk en videoconferencing stimuleren. Het is nu meer samenwerken en tegelijk meer zelfwerkzaam (en zelfredzaam) zijn.

þ

Alle motoren - reduktoren - ven�latoren

þ

OMRON® Servomotoren - Drives

þ

OMRON® Frequen�esturingen

þ

Alle herstellingen

þ

Speciale wijzigingen in eigen werkplaats

þ

Grote voorraad, snelle service

þ

Motoranalyse - uitlijnen - uitbalanceren

Gentstraat 187

B-8770 INGELMUNSTER

Tel: +32 (0) 51 30 49 73

34

+32 (0) 51 30 98 63

www.bci.be info@bci.be

De coronacrisis duwt enkele bestaande trends een versnelling hoger. Zo is de opmars van de online economie (e-commerce) duidelijk en is er een ‘deglobalisering’, met het inkorten en diversifiëren van aanvoerketens. Investeren, produceren en consumeren krijgen een meer regionale invalshoek.

Dankzij ‘digitale disruptie’ zijn bedrijven met een hoge graad van automatisering beter bestand zijn tegen een crisis.

Dat is alvast op korte termijn het geval, omdat er minder afhankelijkheid is van mensen. Maar bij een dalende vraag en/of een beperktere materiaaltoelevering zal alsnog de productie moeten worden verlaagd of stilgelegd. Ook kan het onderhoud van machines wellicht niet doorgaan.

Voor Sales zijn de kaarten dooreengeschud. De sales engineer gaat alleen nog de baan op als het noodzakelijk is (en niet oplosbaar via online meetings) en als dit veilig kan. Collega’s van de buitendienst mogen bij dringende

CORONA 4.0 en belangrijke zaken terug klanten gaan bezoeken als ze zich hier zelf comfortabel mee voelen en mits in acht name van de veiligheidsregels (social distancing en het dragen van een mondmasker). Klantbezoeken kunnen enkel na de uitdrukkelijke toestemming van de klant. Afspraken kunnen best schriftelijk (via e-mail) worden bevestigd, zodat de veiligheidsregels langs beide kanten duidelijk zijn en men aan de bedrijfspoort niet wordt tegengehouden. Een duobezoek met zowel een buiten- als binnendienst collega is niet toegestaan. Het draait allemaal rond ‘bubbels.’

Op het vlak van efficiëntie, mobiliteit en het klimaat zijn er ook belangrijke gevolgen. Mogelijk had u tijdens de coronacrisis minder meetings en dus een minder volle agenda.

Alleen de écht noodzakelijke besprekingen verliepen via het ‘beeldbellen.’ Ze duurden aanzienlijk korter dan de uren die soms voor meetings zijn ingepland. Los van de reistijd die je uitspaart. Geen nutteloze vergaderingen meer, noch lawaaierige collega’s die u van uw werk afleiden. Gevolg: een hogere efficiëntie en productiviteit. We leren nu hoe fijn het is om ook rustig zelf aan het werk te zijn.

Vervolgens is er het aspect mobiliteit. Wanneer iemand in buitendienst voor de verkoop 25 % van zijn reizen met de wagen zou omzetten in het gebruik van videoconferenties voor het afhandelen van routinezaken met klanten. Dan resulteert dit in ongeveer 10.000 km per jaar minder op de weg. In tijd uitgedrukt, aan 70 km per uur, betekent dit een theoretische efficiëntie verbetering van circa 7.5%. Er zijn al dikke management handboeken volgeschreven voor een veel kleiner rendement! De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) is overigens in

haar aanbevelingen voor België geen fan van ons huidig mobiliteitsbeleid, inclusief het fiscaal aspect hiervan. Dat minder verkeer op de weg het klimaat ten goede komt is een open deur intrappen.

Bedrijven beseffen nu ook dat een geglobaliseerde productie zorgt voor afhankelijkheid en kwetsbaarheid.

Handelsoorlogen, protectionisme en een wereldwijde lockdown onderstrepen de kwetsbaarheid van internationale aanvoerketens. Vooral de grote afhankelijkheid van productieland China, het werken met minimale voorraden en ‘just in time’-levertijden, maken bedrijven erg kwetsbaar.

Het antwoord hierop is een ‘deglobalisering’: aanvoerketens dichter bij huis brengen (‘onshoring’ in het jargon), diversifiëren en automatiseren (om de loonkost naar beneden te krijgen). Aanvoerketens moeten robuuster worden.

Eenzelfde onderdeel kan in verschillende (buur)landen tegelijk worden gemaakt, een extra kost maar zo garandeer je een betrouwbaardere aanvoerketen. Ook de 3D-printingbedrijven zien hier veel toekomstige groei. Als ondernemingen hun bevoorrading lokaler willen houden, is daarin meer plaats voor 3D-geprinte onderdelen.

‘Never waste a good crisis.’ We leven in uitdagende tijden!

Bedrijven en ook organisaties zoals InduMotion, moeten deze situatie gebruiken om te herbronnen. Automation Magazine wenst u veel succes bij het oplossen van de vele problemen die deze crisis veroorzaakt. Indien u antwoorden heeft die onze lezers kunnen inspireren, dan mag u ons contacteren via redactie@automation-magazine.be.

BEURSKALENDER (alle data onder voorbehoud) 2020 15-17 september: EMPACK, Utrecht NL 7-8 oktober: Pumps & Valves, Maintenance, Antwerp Expo BE 8 oktober: ABISS, Kortrijk Xpo BE 13-15 oktober: MARITIME INDUSTRY, Gorinchem NL 19-24 oktober: INTERMAT, Villepinte FR 20-24 oktober: EURONAVAL, Bourget FR 26-28 oktober: OFFSHORE ENERGY, Amsterdam NL 28-29 oktober: EMPACK - Logistics & Automation, Mechelen BE 17-19 november: METS TRADE, Amsterdam NL 24-26 november: SPS, Nürnberg DE 8-11 december: Automatica, München DE 2021 23-27 februari: METPACK, Essen DE 4 maart: Indumation Network Event XL, Kortrijk Xpo BE 24-25 maart: M+R 2021 - Maintenance - Worksafe, Antwerp Expo BE 24-26 maart: Machineering 2021, Brussels Expo BE

25 maart: INTERPACK, Düsseldorf DE 29-31 maart: Maintenance NEXT - EuroMaintenance, Rotterdam NL 12-16 april: Hannover Messe, Hannover DE 18-20 mei: Electronics & Applications, Utrecht NL 19-20 mei: Maakindustrie Expo (MIX) Noordoost, Hardenberg NL 2-3 juni: Vision, Robotics & Motion, Veldhoven NL 22-24 juni: ELECTRIC/HYBRID Marine, Amsterdam NL 24-27 juli: Foire de LIBRAMONT, Libramont BE 08-12 september: MATEXPO, Kortrijk XPO BE najaar: WOTS, Utrecht NL oktober: ABISS, Kortrijk Xpo BE 02-05 november: EUROPORT, Rotterdam NL 23-25 november: SPS, Nürnberg DE 2022 2-4 februari: INDUMATION.BE, Kortrijk Xpo BE 9-10 februari: Prototyping + MNE, Kortrijk Xpo BE maart: Technishow - ESEF Maakindustrie, Utrecht NL 04-10 april: BAUMA, München DE AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 35

Een jaar na de lancering van MindSphere World België wordt de organisatie uitgebreid naar de andere Beneluxlanden.

‘ECOSYSTEMEN VAN MORGEN DOEN GRENZEN VAN VANDAAG VERDWIJNEN’ Een jaar na de lancering van de Belgische tak van MindSphere World volgt er een mooie uitbreiding richting Nederland en Luxemburg. Siemens-topman Thierry Van Eeckhout heeft de eer om als eerste voorzitter te fungeren van MindSphere World Benelux. We contacteerden hem voor een toelichting bij zijn aanstelling en informeerden naar zijn visie over de uitdagingen waar we vandaag voor staan.

Thierry Van Eeckhout: ‘Ik zie momenteel 2 zeer sterke trends in de industrie. We krijgen vooreerst spectaculair veel vragen -uit alle takken van de industrie- rond IoT en nieuwe ecosystemen.

Daarnaast stellen we ook vast dat ‘silosystemen’ – één speler die probeert alle facetten van uw productie in huis te hebbenhet moeilijker krijgen om te overleven. Als machinebouwer of componentenleverancier kan je niet langer naast de complete waardeketting of het ecosysteem van je klant kijken. Zij hebben nood aan een duurzaam, innovatief platform met een grotere openheid. Dat zal nodig zijn om de uitdagingen van de toekomst aan te kunnen. Wij denken dat dit enkel mogelijk is in een platform waarop meerdere grotere spelers geënt zijn, wat duidelijk het geval is bij MindSphere World.’

Pay-per-use zal doorbreken ‘Als we kijken naar evoluties en innovaties, dan zien we dat technologie soms geremd wordt door externe factoren.

Kijk bijvoorbeeld naar elektrische wagens: die technologie is volledig klaar, maar de implementatie van de innovatie wordt opgehouden door de batterijtechnologie die nog niet helemaal op punt staat. Ook op IoT-niveau zien we een remmende factor, hier is er investeringsonzekerheid die bij sommige bedrijven een volledige doorbraak in de weg staat.

Die technologie is nochtans wel helemaal klaar.’

‘Wij zijn overtuigd dat we morgen naar pay-per-use systemen

36

gaan. De technologie is voorhanden, maar de onzekerheid vertraagt de intrede. Daarom moeten we volop nadenken over onze toekomstige businessmodellen. Vandaag ligt het risico bij de aankoop van een installatie louter bij de eindklant en de verkoper. Iedereen die een component of onderdeel levert van een machine wordt als het ware ontslagen van alle zorgen eens zijn factuur betaald is. Als de output van de eindklant daalt omdat er een defect optreedt, zit hij met de gebakken peren. We zullen er moeten mee leren leven dat we als leverancier van componenten ook een andere benadering zullen moeten ontwikkelen, waarbij we ook op een andere manier zullen factureren. In die nieuwe waardestromen zou het kunnen dat die eenmalige facturatie zal vervangen worden door een geleidelijke facturatie, op basis van de prestaties van de machine. Als componentleveranciers er zelf baat bij hebben dat de machine van de klant optimaal blijft draaien, krijg je een compleet andere benadering van de onderlinge relaties.’

‘Financiële instellingen moeten betrokken worden’ ‘Die nieuwe businessmodellen creëren ook andere financiële stromen, daarom willen we ook financiële instellingen en federaties betrekken bij MindSphere World. Zo heeft men in MindSphere World Duitsland onlangs alle CFO’s uitgenodigd van hun lidbedrijven en in samenwerking met Deutsche Bank hebben ze daar gebrainstormd over de mogelijke financiële stromen die dankzij pay-per-use en vergelijkbare systemen kunnen ontstaan. Dergelijke systemen daarbij moeten gebruik maken van IoT. Het is de onmisbare enabler voor deze nieuwe businessmodellen.’

‘Vandaag stellen wij al vast dat financiële instellingen steeds meer vragende partij worden om meer transparantie te krijgen rond de prestaties en conditie van machines, zodat ze beter hun investeringen kunnen monitoren. Er zijn ook binnen onze

SIEMENS MindSphere Benelux organisatie gesprekken met die sector opgestart.’

Uitbreiding buiten de industrie ‘We kijken daarnaast ook naar andere sectoren voor interessante uitbreidingen. Drie sectoren zijn daar voor de hand liggend: de energiesector, gebouwentechnologie en de infrastructuursector.

In de energiesector heeft Ores -de Waalse tegenhanger van Eandis- al zijn energiemeters geconnecteerd met MindSphere en er apps voor ontwikkeld. Ook met quasi alle andere spelers in de water- en elektriciteitssector zijn we daar volop in gesprek. In de gebouwentechnologie kunnen we HVAC, alarminstallaties en domotica-installaties connecteren

VERSCHIL MINDSPHERE EN MINDSPHERE WORLD MindSphere is het open, cloud-based IoT platform van Siemens. MindSphere connecteert machines, producten en installaties en stelt deze data ter beschikking van zijn gebruikers. Bovenop dit platform zorgen applicaties voor geavanceerde analyses om uit deze data concrete informatie en nieuwe inzichten te halen. Doordat verschillende bedrijven hun analyses en connectoren integreren op hetzelfde platform zijn eindgebruikers in staat om hun volledige productieomgeving te connecteren en deze te analyseren met applicaties vanuit verschillende expertise gebieden. Maar ook machinebouwers en integratoren profiteren hiervan. Zij missen vaak de mensen en middelen om aan de hand van complexe cloud services zelf een oplossing op te zetten die naast schaalbaar ook goed beveiligd is. Door het gebruik van een IoT platform vervalt deze ontwikkelingskost en tijd en kunnen zij zich focussen op het analyseren van de data en zo nieuwe services aan hun klanten aanbieden.

MindSphere World is de open gebruikersorganisatie die werkt met deze systemen en is dus geen eigendom van Siemens of van een andere speler die lid is van MindSphere World. Internationaal zijn er een 150-tal bedrijven aangesloten uit alle mogelijke takken van de industrie en daarbuiten: machinebouwers, componentleveranciers, app-ontwikkelaars, systeemintegratoren, academische spelers en financiële instellingen.

via MindSphere en daar apps voor ontwikkelen. In de infrastructuur kijken we vooral naar alles wat met mobiliteit te maken heeft.’

Thierry Van Eeckhout, Vice President for Sales Digital Industries bij Siemens, is aangesteld als voorzitter.

van start gegaan met MindSphere World Benelux. Enkele spelers in onze groep zijn Benelux georiënteerd en bovendien zitten we ook met gelijkenissen in het IT-luik.

Ook de verkoopsorganisatie van MindSphere is een Benelux organisatie. De situatie rond Covid heeft de intro in de Nederlandse markt helaas wat vertraagd, maar we zien toch mooie voordelen in de uitbreiding. Zo zie ik daar onder meer veel potentieel in appontwikkeling.’

‘Als MindSphere World Benelux mogen we een gezonde ambitie koesteren. Het zou mooi zijn mochten we als Benelux organisatie iets kunnen presenteren waarvan de rest van de wereld opkijkt. Ik kijk met veel waardering naar de openheid waarmee Duitsers samenwerken met elkaar. Dat zit niet echt in onze mentaliteit, daar kunnen we nog stappen zetten. We moeten niet onderdoen in technologiekennis, maar wie alles nog alleen wil doen zoals vroeger zou wel eens van een kale reis kunnen terugkomen. Durf naar buitenkomen met een probleem waar je mee worstelt, deel je informatie en vorm allianties. Die barrière moeten we in België nog over.’

MindSphere World Benelux is de lokale organisatie van MindSphere World. Er zijn vergelijkbare initiatieven in onder meer Duitsland, Japan, USA en China. Op de vorige editie van Indumation werd de Belgische pijler gelanceerd. Een jaar later werd die geografisch uitgebreid tot de Benelux. Die cluster telt momenteel 13 leden: Actemium, ATS, Avercon, Cloostermans, Engie Fabricom, Festo, Innovation Unplugged, Rittal, Sick, Siemens, Thomas More, Vandecapelle, en Yazzoom.

De stap van België naar Benelux was een logische evolutie.

Thierry Van Eeckhout: ‘Sinds enkele maanden zijn we

MindSphere connecteert machines, producten en installaties en stelt deze data ter beschikking van de gebruiker.

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 37

AGORIA

TECHNOLOGIESECTOR DRAAIT AAN 75% De heropstart op 4 mei van de bedrijven die behoren tot de niet-cruciale bedrijfssectoren en niet-essentiële diensten, heeft in de technologische industrie voor een forse stijging van het activiteitsniveau gezorgd in vergelijking met een maand eerder.

Activiteitsgraad • Voor de technologische industrie in het totaal bedroeg het activiteitsniveau begin mei 75%, in vergelijking met 56% begin april en 50% in de 2de helft van maart.

• In de ICT-sector benaderde het activiteitsniveau begin mei de 90%, na in de vorige maand tot 75% te zijn teruggevallen. Telewerk heeft er een zeer groot aandeel.

• Bij de industriële activiteiten is de herneming het meest uitgesproken in de automobielsector waar de activiteit begin mei op ongeveer 67% lag tegenover nauwelijks 7% begin april. Volvo Cars was 100% opgestart. DAF, Audi, Van Hool, Volvo Group … bouwen de productie meer geleidelijk op.

• Ook de bouwtechnologiebedrijven hadden hun activiteit begin mei sterk opgedreven tot 72%.

• De heropstart verloopt meer geleidelijk bij de bedrijven actief in producten, technieken en diensten voor de installatie, het onderhoud en de exploitatie van gebouwen, infrastructuur en industrie. Dit als gevolg van de restricties op toegang tot sites en werven, beschikbaarheid van werknemers en uitstel van niet-essentieel onderhoud bij klanten.

• In de sector lucht- en ruimtevaart is de herneming minder uitgesproken en bleef het activiteitsniveau begin mei op 40 % steken. Daar spelen ook structurele zaken.

De voornaamste factoren die het activiteitsniveau beperken: • 72 % vermeldt onvoldoende vraag i.p.v. 67 % in april.

• Respecteren van social distancing blijft op de activiteit wegen maar iets minder: 35 % i.p.v. 39 %.

• De bevoorrading van grondstoffen en onderdelen verbetert van 40 % naar 33 % maar blijft dus een issue. Een meer Europees gecoördineerde relance zou dit kunnen verhelpen.

• Beschikbaarheid van werknemers is sterk verbeterd: die

38

beperking daalt van 38 % naar 23 %.

• Beschikbaarheid van beschermmiddelen speelt 20 % van de bedrijven parten.

Wat de vooruitzichten voor het 2de semester betreft, zien de ondernemers in de technologische industrie de activiteit progressief toenemen tot 86 % in het derde kwartaal (juli - september) en 90% in het vierde kwartaal (oktober - december). Een volledig herstel in alle deelsectoren zit er tegen eind 2020 nog niet in: • Telecom en ICT zien een bijna compleet herstel van de activiteit in het tweede semester. E-health -bedrijven blijven het wel zeer moeilijk hebben omdat de financiering van de normale gezondheidsactiviteiten door de coronacrisis zeer sterk onder druk komt.

• Ook bouwtechnologiebedrijven zien een snel herstel en een verdere doorbraak van innovatieve technologie. Ook de EU-commissie verwacht dat na een sterke daling van de investeringen in de bouw in 2020 er een volledig herstel komt in 2021.

• Industriële activiteiten van de technologische industrie die ook voor de coronacrisis al voor uitdagingen stonden, zoals de automobiel en luchtvaart, zien een trager herstel en een lager activiteitsniveau.

Dat de activiteit zich al in het tweede semester niet volledig herstelt, wijten de ondernemers in de technologische industrie in eerste instantie aan een ongunstige evolutie van de vraag op de markten (66 %). Daarnaast verwacht men dat het coronavirus ook in het tweede semester leidt tot een moeilijke toegang tot klanten en verstoorde commerciële relaties zowel in binnen- als buitenland. Ook de beschikbaarheid van medewerkers en de flexibiliteit ervan blijft volgens 30% moeilijk.

Agoria baseerde zich voor de bovenstaande cijfers op een bevraging tussen 5 en 8 mei bij een representatieve steekproef van 335 technologiebedrijven met samen zo’n 92.000 werknemers. Deze bedrijven vertegenwoordigen samen 30 procent van de werkgelegenheid en omzet in de technologische sector in België.

INDUMATION

INDUMATION.BE KIEST VOOR BEURSDATUM IN 2022 De afgelopen weken en maanden werden we voortdurend geconfronteerd met uitgestelde vakbeurzen. Sommige onder hen - Hannover Messe bijvoorbeeld - werden zelfs al 2 keer verdaagd, eerst naar de zomer en vervolgens naar volgend jaar. In onze sector kon het Indumation Networking Event (INE) begin maart nog nét doorgaan in de Leuvense Brabanthal, maar ‘grote broer’ INDUMATION. BE van 2021 schuift wel een volledig jaar op naar 2022.

Industrialfairs (organisator van oa. INDUMATION.BE, Machineering, INE, ABISS en Prototyping MNE) besliste, samen met de belangrijkste technologiebedrijven, vertegenwoordigd binnen de federaties Agoria en InduMotion, om de timing van de twee techno-industriële automatiseringsevents INE en INDUMATION.BE te heroriënteren.

Een aantal technologiebedrijven gaven immers aan dat de geplande datum van INDUMATION.BE 2021, namelijk begin februari te vroeg kwam om optimaal van de heropleving

van de conjunctuur in het post-coronatijdperk te kunnen genieten. Voorts werd benadrukt dat een deelname aan een vakbeurs als INDUMATION.BE niet alleen grote budgettaire inspanningen, maar ook een grondige en lange voorbereiding vergt. Bovendien brengt INDUMATION.BE, de grootste industriebeurs in ons land, meer dan 10.000 bezoekers en 1.200 standmedewerkers bij elkaar en momenteel zijn de vormvereisten voor een dergelijk grootschalig event in deze aparte tijden nog niet formeel vastgelegd. Om INDUMATION. BE verder succesvol te laten groeien, moeten alle criteria perfect samenvallen, dus ook de timing.

Het feit dat INDUMATION.BE en Machineering qua timing eveneens heel snel op elkaar volgen - voor veel exposanten in hetzelfde boekjaar - versterkte het idee om deze langetermijnbeslissing te nemen, in het belang van zowel de markt, de exposanten, de bezoekers als de toekomstgerichte configuratie van de 5 beurzen van Industrialfairs.

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 39

Concreet betekent dit dat de 6e editie van INDUMATION. BE - de snelst groeiende automatiseringsvakbeurs van de Benelux - verschuift naar 2, 3 en 4 februari 2022.

Bij de exposanten en bezoekers is er echter wel een vraag naar een kleinschaliger automatiseringsevenement in de loop van 2021. Daarom organiseert Industrialfairs op 4 maart 2021 een speciale editie van Indumation Network Event XL. Het concept, namelijk een 1-dags VIP-event met een strikt beperkt, hoogkwalitatief bezoekerspubliek, blijft behouden, maar als locatie wordt er ditmaal voor Kortrijk Xpo geopteerd.

Heel wat exposanten maakten al hard dat ze zullen deelnemen aan deze INE XL-editie. Door de kleinschalige insteek staat nu al vast dat dit event uiteraard Covid-19-compliant zal zijn.

De beurs Machineering2021, die enkele weken later - meer bepaald op 24, 25 en 26 maart 2021 - plaatsvindt, en dit met een kleinere spoeling van 6.000 bezoekers over 3 dagen, komt hierdoor volledig tot haar recht als dé Belgisch vakbeurs voor geavanceerde engineering- en maaktechnologie.

Door deze herschikking vinden de tweejaarlijkse netwerkevents INE en Prototyping MNE nu elk ook in een ander jaar plaats, wat door de sector als positief ervaren wordt.

ABISS, de jaarlijkse netwerksummit voor de gedigitaliseerde industrie, behoudt haar datum en periodiciteit: afspraak dus op 8 oktober 2020 in Kortrijk Xpo voor de volgende editie.

de onzekerheid is dat niet evident. We willen vermijden dat we onze standhouders onnodig op kosten jagen met een annulering. Daarom kiezen we voor zekerheid en beslisten we op de voorziene editie van 2021 meteen op te schuiven naar 2, 3 en 4 februari 2022.’

‘We zijn ons evenwel bewust van het belang van ontmoeting in onze sector. Daarom zullen we volgend jaar éénmalig een editie van Indumation Networking Event XL laten plaatsvinden. Dat zal voor één keer in Kortrijk zijn en slechts gedurende 1 dag zijn, op 4 maart. Het beperkte karakter van INE laat ook toe om dat te organiseren zoals het hoort in Covid-19 tijden.’

‘Wat betreft Machineering, dat staat later in 2021 op de agenda. Die beurs gaat gewoon door zoals gepland. Die nieuwe periodiciteit vermijdt voortaan dat de bedrijven die zowel op INDUMATION.BE als Machineering staan, in hetzelfde boekjaar beide beurzen moeten opnemen. Ons event Abiss vindt plaats op 8 oktober van dit jaar. Wij houden hiervoor de vingers aan de pols, al is het koffiedik kijken. We nemen sowieso alle nodige voorzorgen en zijn in afwachting van de richtlijnen vanuit de overheid bezig met een veilige voorbereiding. Ook hier kunnen we desnoods werken met tijdslots, beperking in het aantal bezoekers en met Expert Classes die via livestream kunnen gevolgd worden.’

‘Fysieke ontmoeting met beperkingen’ Automation Magazine vroeg aan organisator Karl D’haveloose van Industrialfairs naar het hoe en waarom van deze herschikking.

Karl D’haveloose: ‘We leven in zeer onduidelijke tijden, want niemand kan voorspellen hoe het virus zich verder zal ontwikkelen. Dat zorgt voor ongerustheid, niet enkel over de gezondheid maar ook over de economie. Als beursorganisator voor de industrie worden wij met beide facetten geconfronteerd. De fysieke ontmoeting is hét grote pluspunt van vakbeurzen. Het laat toe om op zeer korte tijd nieuwe contacten te leggen en de banden met bestaande contacten aan te halen. Net die fysieke ontmoeting is heel moeilijk als er een epidemie aan de gang is. Het zou kunnen dat we in de toekomst rekening zullen moeten houden met beperkingen. Ik denk bijvoorbeeld aan het werken met tijdslots en reserveringen mocht dat nodig zijn.’

‘Daarnaast - maar minstens even belangrijk - is er de economische pijler. Wij hebben als organisator van INDUMATION.BE uiteraard zelf een risico in deze tijden, maar we hebben ook een verantwoordelijkheid tegenover de standhouders. Een vakbeurs van dergelijke omvang - meer dan 10.000 bezoekers - brengt een grote investeringskost mee voor hen: de standruimte, standpersoneel, de catering en logistiek, noem maar op. De beslissing over hun aanwezigheid moest in de komende maanden genomen worden, maar door 40

‘We nemen sowieso alle nodige voorzorgen en zijn in afwachting van de richtlijnen vanuit de overheid bezig met een veilige voorbereiding.’

Karl D’haveloose (Industrialfairs)

INDUMATION

Thierry Van Eeckhout

Marc Cortois

Marc Lambotte

Hugues Maes

Gesteund door Agoria en InduMotion De federaties Agoria en InduMotion en de exposanten van INDUMATION.BE staan unaniem achter deze beslissing en maken zich alvast op om hun klanten in levende lijve terug te ontmoeten op donderdag 4 maart 2021 tijdens op INE XL in Kortrijk Xpo. Dat deze herschikking door de exposanten en federaties wordt gesteund, blijkt ook uit volgende testimonials: Marc Lambotte, topman van Agoria: ‘Uitzonderlijke tijden eisen uitzonderlijke beslissingen. De INDUMATION.BE-beurs zou in 2021 tien jaar bestaan, maar jammer genoeg zal ze het komend jaar niet plaatsvinden.

De gezondheid van standhouders en bezoekers komt op de eerste plaats en daarom is deze verschuiving voor Agoria de enige juiste, maatschappelijk verantwoorde beslissing.

Als federatie van de technologie ligt deze beurs ons nauw aan het hart en blijven we de succesvolle initiatieven INE en INDUMATION.BE vol enthousiasme steunen. We kijken er naar uit samen met u de draad op te pikken op de nieuw aangekondigde data.’

Hugues Maes, voorzitter van InduMotion: ‘Als voorzitter van InduMotion doet het me pijn aan het hart dat de INDUMATION.BE-beurs in 2021 niet zal kunnen doorgaan, maar we steunen deze verstandige beslissing volledig. De gezondheid van standhouders en bezoekers komt op de eerste plaats en daarom is dit voor onze federatie de

enige juiste beslissing. We blijven als mede-initiatiefnemer van de beurs natuurlijk volledig achter het concept van zowel INE en INDUMATION.BE staan en spreken als federatie natuurlijk onze onvoorwaardelijke steun uit voor de volgende edities.’

Thierry Van Eeckhout, Vice President for Sales Digital Industries bij Siemens: ‘Wij vinden het uiteraard heel jammer dat INDUMATION. BE 2021 niet zal doorgaan, maar staan 100% achter deze beslissing, die de enige juiste vormt in deze bijzondere tijd. Wij zullen de live-ervaring van de technologische hoogstandjes en innovaties, en de interactie met de bezoekers zeker missen, maar zullen - samen met de andere marktspelers - ervoor zorgen dat we er in 2022 dubbel zo sterk staan. INDUMATION. BE is nog steeds dé unieke opportuniteit om de rol die de industrie in België en in de wereld speelt, te tonen.’

Marc Cortois, General Manager van WAGO BeLux: ‘Veiligheid voor mens en omgeving is een absolute kernwaarde van WAGO. Wij steunen dan ook deze logische beslissing maar blijven volledig achter de organisatie en het concept INDUMATION.BE staan en kijken nu reeds uit naar de volgende editie!’

Voor meer informatie kunt u bij het team van INDUMATION.BE terecht: indumation@industrialfairs.com AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 41

De servodrive AX8000 kan dankzij zijn snelle loop van 16 µs een zeer nauwkeurig motion profiel neerzetten.

VOOR EEN DYNAMISCHE EN NAUWKEURIGE POSITIONERING Een volledig en modern gamma aan aandrijftechniek voor zelfs de meest dynamische positioneringstaken.

Dat is waar Beckhoff motion control in een notendop voor staat. De recentste toevoegingen, XTS en Xplanar, bewijzen bovendien dat de automatiseringsspecialist de vinger aan de pols houdt. Beckhoff gaat voor innovatieve oplossingen die inspelen op de nood aan meer flexibiliteit om sneller te kunnen schakelen en die besparen op ruimte en installatiekosten.

Beckhoff Automation beschikt over alle mogelijke hardware om de best mogelijke motion control oplossing in functie van uw toepassing te krijgen. Support engineer Koen Kerkhofs: ‘De servomotoren AM8000, AM8500, en AM8800 zijn door de keuze in flensmaat, lengte, wikkelingen en opties bijvoorbeeld verkrijgbaar in meer dan 10.000 configuraties. Zo wordt elke motor ongeveer maatwerk. Andere sterkhouders in het gamma zijn de servodrives AX5000 AX8000 die dankzij hun snelle loops (respectievelijk 62,5 µs of 16 µs) een zeer nauwkeurig motion profiel kunnen neerzetten.’

42

Het gamma wordt verder aangevuld met onder meer stappenmotoren, lineaire actuatoren, gearboxen ... Ook naar de software om alles aan te sturen hoeft u niet verder te zoeken. ‘Die volledigheid is een absolute troef voor bedrijven die alles uit een hand willen. Bovendien staat elk van onze componenten garant voor een hoge snelheid en nauwkeurigheid. Maar we gaan er ook prat op een systeem aan te bieden dat open is in alle richtingen. De software- en hardwarecomponenten kunnen perfect gecombineerd worden met andere merken.’

Oplossingen voor minder montagekosten en meer ruimte Om machinebouwers steeds de hoogst mogelijke performantie te bieden zet Beckhoff Automation sterk in op innovatie. ‘Belangrijk is dat onze nieuwigheden onze klanten geld en ruimte helpen besparen. Iets wat we bewezen hebben als pionier in ‘one cable’ technologie. Er is dan maar één kabel meer nodig voor de aansturing van de motor en de signalen van de feedback.Iets wat onze klanten bijzonder op prijs wisten te stellen. Meer dan 90% wordt nu zo verkocht’, aldus Kerkhofs.

BECKHOFF Een ander mooi voorbeeld daarvan zijn de motoren met geïntegreerde servodrives die in de loop van het jaar beschikbaar zullen worden. Ze hebben nog steeds dezelfde flensmaat maar zijn iets langer aan de achterzijde waar de servodrive past. ‘In de kast hoeft er dan enkel nog een voedingsmodule te komen die verbonden wordt met een verdeelkast die de motoren dan met een kabel van alles voorziet. Zo kan er weer worden bespaard op bekabeling, kastruimte en montagetijd. Dat is waar onze klanten naar op zoek zijn.’

Meer vrijheid voor meer flexibiliteit Twee opvallende nieuwkomers op afgelopen beurzen waren het eXtended Transport System en Xplanar. ‘XTS is een modulair systeem dat in feite opgebouwd is uit motormodules. De klant kan er in alle vrijheid zijn eigen traject mee samenstellen. Omdat de movers werken op basis van

permanente magneten hebben ze geen vermogen nodig. Een oplossing die al tot veel mooie projecten geleid heeft, ook in België.’

Een doorontwikkeling van het XTS systeem is de flying motion van Xplanar. ‘De lineaire verplaatsingen zijn hierin uitgebreid tot volledig vrije en contactloze bewegingen in de X, Y-richting en zelfs in beperkte mate in de Z-richting. Er zijn bovendien verschillende trajecten mogelijk, zodat gebruikers alle vrijheid krijgen binnenin hun productie. De modulaire tegels die als basis dienen kunnen bedekt worden met een folie, wat ze perfect maakt voor toepassing in de farmaceutische, elektronica- of voedingsindustrie. En zoals het Beckhoff betaamt, volstaat ook hier één kabel voor de sturing’, besluit Koen Kerkhofs. www.beckhoff.be

De Xplanar maakt volledig vrije en contactloze bewegingen in de X- en Y-richting en zelfs in beperkte mate in de Z-richting mogelijk binnen uw productie.

Het eXtended Transport System bestaat in feite uit motormodules waar gebruikers in alle vrijheid hun eigen traject mee kunnen samenstellen.

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 43

WERMA CROWD MANAGEMENT SIGNALSET SYSTEEM VAN WERMA andere openbare gebouwen waar toegangscontrole nodig is om de gezondheid en veiligheid van het personeel en het publiek te waarborgen.

Trek nog meer aandacht In veel situaties is het noodzakelijk om het optisch signaal te versterken met een akoestisch signaal. De nieuwe combinatie 240 biedt hier een optimale oplossing: het vermogen en de duurzaamheid van de ingebouwde LED in combinatie met een zeer luidruchtige zoemer. Met zijn 3400 Hz gepulste toon en 85 dB volume kan de beacon nog meer aandacht trekken.

Groen licht - veilig om binnen te komen De set bestaat uit een draadloos bedienbare signaaltoren met een rood en groen licht, geïnstalleerd buiten aan de ingang. Een personeelslid binnen bestuurt een draadloze afstandsbediening om de lichten te veranderen van rood naar groen of omgekeerd, met een extra indicatiebord met daarop “Kom binnen” of “Even wachten”.

De Corona-pandemie heeft ons allemaal in een uitzonderlijke situatie geplaatst. Ons dagelijks leven is op zoveel verschillende manieren veranderd en we moeten elke dag nieuwe uitdagingen aangaan. De hoogste prioriteit is nu de gezondheid en veiligheid van de bevolking. Zowel overheid als bedrijven kijken naar alle mogelijke manieren om de verspreiding van het virus te beheersen.

WERMA kan een belangrijke bijdrage leveren met de introductie van het Crowd Management SignalSET Systeem.

Dit systeem biedt controle over de toegang tot bijvoorbeeld supermarkten, kleine retailers, tandarts- en dokterspraktijken en maakt zo de naleving van lokale regels voor “social distance” mogelijk.

Klaar voor onmiddellijk gebruik met “plug and play” Het systeem is zeer eenvoudig en snel te installeren. Het enige wat u hoeft te doen is de signaaltoren in een stopcontact buiten steken. Als er geen buitenaansluiting beschikbaar is, kan een optionele kit worden geleverd met een USBaansluitelement. Deze kan dan gevoed worden met een standaard USB-powerbank.

De toren kan worden geïnstalleerd met behulp van een haakse beugel die aan een muur bevestigd is. Andere montagemogelijkheden zijn beschikbaar. De signaaltoren kan ook worden uitgerust met een zogenaamd vocaal element, een eenvoudig mp3-apparaat voor het afspelen van klant-specifieke audiofiles zoals gesproken tekst, muziek of signaaltonen.

Voor al uw vragen rond dit systeem kan u terecht op +32 9 220 31 11 of info@wermabenelux.com www.wermabenelux.com

Crowd management: snel, eenvoudig en eenduidig ​​ De overheid en de gezondheidsautoriteiten adviseren om een ​​veilige sociale afstand van minimum 1,5 meter tussen personen te bewaren. Dit vereist een zekere mate van organisatie van klanten, die winkels, praktijken en in feite alle openbare gebouwen willen betreden. WERMA, fabrikant van signalisatie, biedt een eenvoudig te installeren oplossing met zijn draadloze SignalSET. Het is de optimale oplossing voor crowd management en toegangscontrole.

Het systeem geeft de wachtende personen, aan de ingang van de winkel of het gebouw aan of het toegestaan is om binnen te komen, rekening houdend met het aantal mensen dat mogelijk al binnen is.

Het product is niet alleen ideaal voor supermarkten, maar ook voor kleinere retailers, apotheken, dokterspraktijken en talloze 44

De SignalSET geeft duidelijk aan of het veilig is om het gebouw binnen te gaan of niet.

PRODUCTEN

RVS HAAKSE TANDWIELKASTEN VAN TANDLER Tandler staat bekend om zijn hoogwaardige en betrouwbare haakse tandwielkasten. Kenmerkend voor een tandwielkast van Tandler is onder andere een hoge rondloopnauwkeurigheid en standaard lage tandflankspeling.

Afhankelijk van de bouwgrootte is de tandflankspeling standaard < 6 of 7arcmin. Afhankelijk van de toepassing is naar wens tot 1arcmin mogelijk.

Al geruime tijd heeft Tandler een RVS lijn speciaal voor de “food industry”. Uiteraard zijn deze RVS tandwielkasten ook uitermate geschikt voor andere vochtige toepassingen. Omdat hygiëne in de voedingsmiddelenindustrie erg belangrijk is, kan er gekozen worden welke zijden van de haakse tandwielkast voorzien moet worden van montagegaten. Hierdoor komen er geen onnodige gaten in de kast te zitten waarin zich ongewenst vuil kan ophopen.

De RVS tandwielkasten van Tandler zijn standaard voorzien van “food grade” smering overeenkomstig met de NSF H1 norm. Ze zijn verkrijgbaar in 5 bouwgroottes in verschillende uitvoeringen.

Wilt u meer weten over de tandwielkasten?

Neem dan contact op via tandler@atbautomation.eu

SMC INTRODUCEERT LEIDINGFILTERS VOOR HOOGSTE LUCHTZUIVERHEID SMC introduceert een nieuwe serie leidingfilters voor persluchttoepassingen waarbij een hoge zuiverheidsgraad vereist is. De filters omvatten een complete reeks producten voor filtratie van vaste deeltjes en verwijdering van waterdruppels en olie. SMC voldoet met haar leidingfilters aan de normen ISO 8573-1:2010 en ISO 12500.

Het hoofdlijnfilter verwijdert zowel vaste deeltjes als waterdruppels. Er is geen apart filter meer nodig voor het verwijderen van waterdruppels. Daardoor is de inbouwruimte kleiner en de installatietijd korter. De compacte SMCserie bestaat uit een hoofdlijnfilter (AFF), fijnfilter (AM) en microfijnfilter (AMD). De filtratiegraad is respectievelijk 1μm, 0,1μm en 0,01μm. De producten dragen bij aan een lager energieverbruik (een drukval van 5 kPa of minder).

De flowcapaciteit is met 20% toegenomen tot 14,5 m³/min.

Bovendien is de serie aangevuld met een 80D-model dat een flowcapaciteit van 11 m³/min levert. Een ‘element service indicator’ behoort tot de standaard uitrusting.

Wanneer de filters uit de serie worden gecombineerd, is zuiverheidsklasse ISO 8573-1:2010[1:-:2] haalbaar. ISO 85731:2010 kwantificeert de zuiverheidsklasse van de perslucht op basis van de mate van verontreiniging en de hoeveelheid vaste deeltjes, water en olie in de perslucht. Het toepassen van ISO 8573-1:2010 maakt de gebruiker bewust om de juiste leidingfilters te installeren. ISO 12500 specificeert daarnaast certificeerbare testcondities, zoals inlaattemperatuur, ingangscondities van olie en water en ingangsdruk, zodat de hoogste luchtzuiverheid altijd door SMC kan worden gegarandeerd. www.smc.be AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 45

PRODUCTEN

DE R+W AIC INTELLIGENTE KOPPELING R+W biedt een nieuwe generatie lamellenkoppelingen met een geïntegreerd sensorsysteem. Deze intelligente R+W koppeling met de naam “AIC” is een standaardkoppeling, maar verbeterd dankzij een geïntegreerd sensorsysteem dat het mogelijk maakt om koppel, snelheid, acceleraties, trillingen en optioneel axiale krachten te meten. De meetgegevens worden direct vanaf de koppeling verwerkt via een chip waarmee de informatie via Bluetooth naar een mobiel toestel kan worden verzonden. Met behulp van verschillende schaalbare diagrammen kunt u de gemeten gegevens in real time volgen en indien nodig een back-up maken.

SERVICE VIA NORD APP VOOR MOBIEL GEBRUIK NORD DRIVESYSTEMS gaat mobiel: met de NORDCON APP en de NORDAC ACCESS BT Bluetooth stick heeft de aandrijfspecialist een mobiele inbedrijfstellings- en serviceoplossing voor alle NORD aandrijvingen gecreëerd.

De NORDCON APP en de NORDAC ACCESS BT bieden een mobiele inbedrijfstellings- en serviceoplossing voor alle NORD aandrijvingen.

De NORDCON APP en de NORDAC ACCESS BT Bluetooth stick voor alle elektronische componenten van NORD worden gebruikt voor aandrijfmonitoring via een dashboard, aandrijfanalyse via een handige oscilloscoopfunctie en aandrijfparametrering van NORD aandrijfsystemen. De op het dashboard gebaseerde visualisatie kan worden gebruikt voor aandrijfmonitoring en foutdiagnose.

Met een helpfunctie en snelle toegang tot parameters is het monitoren van aandrijvingen eenvoudig en gemakkelijk. In stand-alone bedrijf kan de NORDAC ACCESS BT ook worden gebruikt voor back-up en herstel van aandrijfparameters. De NORDCON APP en NORDAC ACCESS BT zijn beschikbaar voor alle NORD aandrijfelektronica en kunnen worden gebruikt met decentrale frequentieomvormers en kastomvormers zoals de nieuwe NORDAC PRO SK 500P. De NORDAC ACCESS BT wordt gebruikt als link tussen het mobiele eindapparaat en de app. De Bluetooth stick wordt direct op de frequentieomvormer gebruikt. Gebruikers hebben dus in de praktijk toegang tot de schijfdata en houden volledig controle. De NORDAC ACCESS BT kan ook zonder de app worden gebruikt, bijvoorbeeld om parameterdata op te slaan.

Als de frequentieomvormer beschadigd is of als de aandrijving moet worden vervangen, kunnen de oorspronkelijke parameters eenvoudig worden geüpload vanaf de stick.

Parameteroverdracht tussen een aandrijving en een pc is ook mogelijk. De app is beschikbaar voor iOS en Android besturingssystemen in de App Store of in Google Play. www.nord.com

46

Met deze intelligente koppeling biedt R+W als eerste een nauwkeurige, gebruiksvriendelijke en veelzijdige oplossing voor de draadloze overdracht van meetgegevens. Deze koppeling voldoet aan de doelstellingen van een IoT (Internet of Things): op basis van de verzamelde en verwerkte gegevens kunnen de productieprocessen optimaal worden aangepast aan de eisen en wordt de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van de installatie vergroot. Zo kunt u het dynamische gedrag van uw transmissieketen monitoren, analyseren en verbeteren. Naast de lamellenkoppelingen (LP2/LP3/LP4) kan deze nieuwe technologie ook worden geïntegreerd in andere koppelingen van het R+W gamma zoals tussenassen (ZA/ZAE/EZ2) en koppelbegrenzers (STF). www.vdpautomation.com

/300 mm G7: 52 µm/30 0 mm

PLANEETROLSPINDELS VAN LTK Een planeetrolspindel- systeem omvat een gewervelde of geslepen spindel met een van draagrollen voorziene moer.

De speciale driehoekige geometrie van de schroefdraad is een bijzonder kenmerk van dit systeem. Door de vorm van het contactoppervlak en het groot aantal planeten worden er zeer hoge draaggetallen bekomen. Toepassingen vindt men bij persen. Als vervanging voor hydraulische cilinders, en andere industriële toepassingen met hoge belastingen. De spindeldiameter is beschikbaar van diameter 16 tot 100 mm., met een spoed van 5 tot 15 mm. De spindel kan tot een lengte van 5500 mm vervaardigd worden. En dit in verschillende nauwkeurigheidsklassen. De planeetspindels van LTK zijn snel leverbaar. www.vansichen.be

YAMAHA MOTOR LANCEERT DE SCARA-ROBOTS YK610XE-10 EN YK710XE-10 Yamaha Motor Europe heeft de toevoeging aangekondigd van de modellen YK610XE-10 (armlengte 610 mm) en YK710XE-10 (armlengte 710 mm) aan haar robotserie SCARA YK-XE. De twee nieuwe modellen, beschikbaar op de markt sinds 16 april, mikken op de snelheid en de efficiëntie van de bestaande YK-XE serie. Allebei bieden ze hoge prestaties met een payload van maximum 10 kg en een standaard cyclustijd van 0,39 seconden voor het model YK610XE-10 en 0,42 seconden voor het model YK710XE-10, vandaar de toegenomen productiviteit. De betaalbare prijs van deze modellen helpt bovendien hun gebruikers een meer performante en winstgevende productie te bereiken.

Met de YK400XE-4 (armlengte 400 mm) die vorig jaar werd gelanceerd, telt de YK-XE serie voortaan drie modellen.

Het uitgebreide productassortiment dekt ook andere toepassingen dan montage, transport en sortering … van kleine componenten zoals in smartphones en PC’s, tot grotere zoals huishoudelijke apparaten en auto’s. Yamaha Motor heeft meer dan 40 jaar ervaring op het gebied van SCARA-robots sinds de plaatsing van het allereerste model in één van onze fabrieken in 1976. Inmiddels werd het productengamma uitgebreid en omvat het vandaag high-end apparatuur.

Dankzij de verschillende alternatieven die we aanbieden, kunnen klanten modellen kiezen die het best voldoen aan hun specifieke behoeften om hun productiesites te optimaliseren en tegelijk hun investeringskosten te verlagen. https://fa.yamaha-motor-im.de/

s: G5: 23 µm/30 0 mm G7: 52 µm/30 0 mm

PRODUCTEN

PRIJSDALING MITSUBISHI FREKWENTIEREGELAARS Van eenvoudige snelheidsregeling tot komplexe highend aansturing van asynchrone en permanent magneet synchroonmotoren heeft Mitsubishi, dankzij zijn uitgebreide gamma, de geschikte oplossing voor uw applikatie. Het gamma, beschikbaar vanaf 100 W, met voedingsspanning 230 VAC mono, 3 x 230 VAC en 3 x 400 VAC is sinds kort qua vermogen uitgebreid tot meer dan 1 MW. Ook voor 690 VAC vereisten heeft Mitsubishi nu oplossingen tot 1,5 MW. Talrijke extra uitbreidingsmodules naar feedback (encoder, resolver, ...), extra I/O en/of industriële bussystemen (Profibus DP, Profinet, Ethercat, Ethernet/IP, Modbus RTU, Modbus TCP, ...naast de Mitsubishi netwerken CC-link, CC-link IE Field, SSCNET) zijn beschikbaar om deze frekwentieregelaars te integreren in uw toepassing. Ook voor koppel- en positioneerregelingen of geïntegreerde PLC-funktionaliteit voor standalone toepassingen heeft Mitsubishi de geschikte toepassing.

Recent heeft men vanuit Mitsubishi een gevoelige prijsdaling doorgevoerd op de frekwentieregelaars vanaf 30 kW en hoger. Bij deze hogere vermogens wordt het body (vermogen) en brain (stuurkaart) principe toegepast waardoor de frekwentieregelaar snel kan aangepast worden in funktie van uw toepassing. 4kwadrantsregelaars en -oplossingen, IP55 modellen, watergekoelde regelaars ... vervolledigen verder het gamma.

De nodige toebehoren naar EMC-filters, DC- en AC-spoelen teneinde de harmonischen te beperken, dU-dT filters en sinusfilters, remeenheden en remweerstanden vullen het gamma verder aan. Ook voor de nodige afzekering van de frekwentieregelaars via automaten, MCCB, motorbeveiligers,... kan U beroep doen op Mitsubishi produkten.

Als Mitsubishi Electric partner sinds meerdere jaren, beschikt Esco Drives N.V. over de nodige kennis, ervaring en technici om U alle nodige ondersteuning te bieden naar selectie, parametrage, programmering en/of indienststelling van de Mitsubishi frekwentieregelaars. Naast een lokale voorraad in het magazijn te Diegem, kan Esco Drives N.V. ook terugvallen op een heel uitgebreidde voorraad in Duitsland. Standaard beschikken de regelaars over een fabrieksgarantie van 3 jaar na produktiedatum. www.esco.be

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 47

VANSICHEN

Foto vlnr: Gunter Ziel en Pieter Vansichen

VANSICHEN NEEMT HET DUITSE SIMKON OVER Met de overname van het Duitse SimKon krijgt het Limburgse Vansichen Linear Technology er een vestiging bij in de grootste machinebouwmarkt van Europa. Dit is een belangrijke stap in het internationale groeitraject van het Hasseltse bedrijf.

zijn klanten extra knowhow in huis én extra capaciteit om grotere projecten te realiseren. ‘De dienstverlening van beide bedrijven zal daardoor alleen nog maar meer uitgebreid worden’, aldus Maxime Vansichen. www.vansichen.be

Voor de implementatie van de internationale groeistrategie van Vansichen Linear Technology is de overname van SimKon een belangrijke, maar vooral ook logische stap. ‘Een kans moet je grijpen wanneer die zich voordoet, want dat we internationaal willen groeien in robottracks en lineaire systemen hebben we nooit onder stoelen of banken gestoken. Dankzij de overname krijgen we vaste voet aan grond in Duitsland, dé grootste machinebouwmarkt in Europa’, reageert Maxime Vansichen, Managing Director van Vansichen Linear Technology.

Het Duitse bedrijf SimKon G. Ziel GmbH, gevestigd in Hilchenbach (op zo’n 100 km ten oosten Keulen), is sinds 1998 een specialist in robottracks. SimKon heeft 6 medewerkers in dienst en heeft een omzet van ongeveer 1,5 miljoen euro. SimKon is eveneens ingeburgerd in de Duitse automobielsector, wat een toegevoegde waarde is voor Vansichen. Bovendien bezitten ze een ISO9001-certificaat.

SimKon zal op zijn huidige locatie blijven werken met de bestaande medewerkers. De huidige zaakvoerder, Gunter Ziel, zal samen met Pieter Vansichen het bedrijf leiden.

De naam blijft grotendeels behouden, er wordt enkel ‘by Vansichen’ aan toegevoegd aan het nieuwe logo in dezelfde stijl met het Vansichen-logo. ‘We hebben in Vansichen Linear Technology een betrouwbare overnemer gevonden.

Dankzij de overname kunnen wij ons productportfolio enorm uitbreiden. Zo bieden we nu ook een breed gamma van lineaire systemen aan. Vanaf nu behoren air tracks, XYZ-Gantry systemen, cleanroom tracks, … ook tot het aanbod’, bevestigt Gunter Ziel. Voorts haalt SimKon voor

fa.yamaha-motor-im.de/ discover

YK-XE Series Take the next level IAL SPECER OFF

#DiscoverYamahaRobotics

48 005448_RZ_FA_Ad_Automation_Belgium_SCARA_SPC_90x130mm.indd 1

05.05.20 11:12

TECHTELEX Beursorganisator Easyfairs Nederland gaat events volgens de ‘1,5 meter-samenleving’ inrichten. Hiermee beoogt de organisator op een verantwoorde manier evenementen vanaf september weer te laten plaatsvinden. Er wordt onder meer gedacht aan zogeheten ‘time slots’ voor bezoekers en een verruiming van de gehele beursindeling. ‘Door het coronavirus hebben wij al meer dan 30 events noodgedwongen moeten verplaatsen of annuleren. De gevolgen zijn enorm. Niet alleen voor ons, maar ook voor onze exposanten, bezoekers, partners en leveranciers. Wij verwachten dat de 1,5 meter-samenleving voorlopig de norm blijft en daarom gaan wij aan de slag om onze events op die manier in te richten’, verklaart Jeroen van Hooff, CEO van Easyfairs Nederland. Voorts bekijkt Easyfairs de mogelijkheden tot een verruiming van beursindelingen, zoals bredere gangpaden, meer ruimte creëren op plekken waar voorheen drukkere bezoekersstromen waren en aangepaste inrichting van de kennistheaters (www.easyfairs.nl). Ook Febelux – de Belgische beroepsfederatie van de LiveCom Industry – publiceerde een nota met de bedoeling proactief mee na te denken over een veilige heropstart van nationale en regionale beurzen en congressen.

Ons land heeft jaarlijks zo’n 77.000 evenementen. Een recente studie van Febelux geeft aan dat er ongeveer 80.000 medewerkers tewerkgesteld worden in de meer dan 500 bedrijven in de deelsector Beurzen en Congressen. Het merendeel van deze bedrijven zijn KMO’s. Het volledige verlies van de beurzen- en congressector in ons land tussen begin maart en eind juni door de coronacrisis bedraagt nu reeds 110 miljoen euro. (www.febelux.com) PM Komponenten NV it Deinze maakt deel uit van de industriële groep Phoenix Mecano AG. Vanaf nu zal PM Komponenten dan ook de naam Phoenix Mecano dragen. De Phoenix Mecano groep is een wereldspeler op vlak van behuizingen en industriële componenten. De groep streeft een kostenbesparende productie van nicheproducten na die tot het vlotte verloop van de processen en verbindingen in de machineindustrie en industriële electronica bijdraagt. Phoenix Mecano- producten worden onder meer gebruikt in de mechanische engineering, regeltechniek, medische technologie, ruimtevaarttechnologie, alternatieve energie en verzorgingssectoren. Vanuit het atelier in Deinze levert Phoenix Mecano zowel standaard- als specifieke componenten en volledige systeemoplossingen aan industriesectoren zoals bijvoorbeeld telecommunicatie, machinebouw, chemie, automobiel en automatiseringstechnologie. Enkel de naam wijzigt, want hetzelfde team van experts bij PM Komponenten blijft aan boord. Het ondernemingsnummer, de bankrekeningnummers, de contactpersonen en alle telefoonnummers blijven behouden. Het bedrijf is voortaan te vinden via de website: www.phoenix-mecano.be.

In navolging van de maatregelen in de strijd tegen Covid-19 heeft Mikrocentrum de vakbeurs Vision, Robotics & Motion verplaatst naar 2 en 3 juni 2021. De huidige ontwikkelingen en de onzekerheid die dit voor het welzijn van alle betrokkenen met zich meebrengt zijn de redenen voor dit besluit. Het concept, de opzet van de beursvloer en de beoogde thema’s in het lezingenprogramma blijven, voor zover mogelijk, gewaarborgd. (www.vision-robotics.nl) ERIKS ondersteunt haar klanten met co-engineering en faciliteert hoge industriestandaarden om op aanvraag onderdelen te 3D-printen. ERIKS, aanbieder van technische componenten en diensten voor de industriële sector, werkt samen met Ultimaker, wereldleider op het gebied van desktop 3D-printen. ERIKS breidt met deze samenwerking de productiecapaciteit voor haar OEM- en MRO-klanten verder uit.

Dankzij de inzet van verschillende Ultimaker S5 Pro Bundles kan ERIKS haar klanten verder ondersteunen bij het sneller, beter en makkelijker ontwerpen, ontwikkelen en printen van industriële componenten. Een speciale Clean Manufacturing Facility bij ERIKS in Alkmaar biedt EC1935/2004 productie aan klanten van ERIKS die voedselveilige onderdelen nodig hebben.(www.eriks.be) Uit een analyse van de Nationale Bank en het Federaal Planbureau blijkt dat de Belgische economie in 2020 met liefst 8 procent zal krimpen. Dat komt overeen met een klap van 45 miljard euro verlies. De overheidsinstellingen hebben het over een krimp van 4 procent in het eerste kwartaal en zelfs 15 procent in het tweede kwartaal. Het volledige getal van 8 procent in 2020 is vier keer meer dan de krimp in het jaar na de bankencrisis (2009). Als gevolg van de coronaschok zal het begrotingstekort oplopen tot 7,5 procent van het bbp (in 2019 was dat tekort 1,8 procent). De Nationale Bank en het Federaal Planbureau zien de Belgische schuldgraad (in 2019 was deze voor het eerst in acht jaar onder de 100 procent gedaald) nu stijgen tot 115 procent. De koopkracht van de gezinnen zal beperkt dalen, tot 1,5 procent, dankzij steunmaatregelen zoals tijdelijke werkloosheid. De daling van de Belgische consumptie is geschat op 5,7 procent, als gevolg van de verplichte sluitingen bij horeca en winkels. Prognoses gewagen daarna van een periode van geleidelijk herstel over negen maanden, en deze groei zal ook in 2021 aanhouden. De totale schade aan de Belgische economie zou uiteindelijk 60 miljard euro bedragen, zo is becijferd.

Dit beeld van een technologiebeurs is voortaan verleden tijd.

AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020 / 49

AFSLUITER SPEAKERS’ CORNER VOOR EXPERTS UIT DE TECHNIEK

HERSTEL DOOR R&D, INNOVATIE EN INFRASTRUCTUURBELEID De tekorten aan mondmaskers, reagentia en andere beschermende materialen in ons land hebben helaas veel te maken met de gebrekkige bestuurskwaliteit.

België had een pandemieplan Griep in 2006 waarin werd opgenomen dat we tientallen miljoenen mondmaskers in voorraad dienden te houden. Die werden echter enkele jaren geleden vernietigd zonder hen te vervangen. Toen midden januari de wereld kennis kreeg van een groot aantal nieuwe coronagevallen in Wuhan, legden de Duitse autoriteiten onmiddellijk grote voorraden reagentia aan. Helaas ontbreekt het in dit land aan reactiesnelheid en alertheid. Vooraleer België zich begon te organiseren, was de internationale markt in deze materialen volledig ontregeld.

Zelf spreek ik al jaren over het feit dat globalisering excessen heeft opgeleverd. Ik hanteer daarbij het beeld van de 90% globalisering. Na corona komt misschien 10% van de globalisering niet terug, maar welke 10% zal dat zijn? We moeten niet blind zijn voor de baten van de globalisering: deze heeft sterk bijgedragen aan het reduceren van de armoede voor miljarden mensen. Er zijn echter ook nefaste effecten die opgevangen dienen te worden.

Elk land heeft een bandbreedte nodig om zijn eigen groeistrategie te bepalen. Ook ontwikkelde economieën zoals de Amerikaanse of de Europese. De kwetsbaarheid van productieketens moet in kaart worden gebracht met specifieke aandacht van onze maatschappij voor de afhankelijkeid van China voor kritische activiteiten. We spreken bij Itinera van de nieuwe preventiesamenleving die rekening houdt met recurrente crisismomenten, financiële crisis, pandemie, geopolitieke crisissen waarbij de overheid terug meer focust op haar kerntaken.

Risicoanalyse is essentieel. Een globale voedselaanvoer zorgt ervoor dat een land als België net minder kwetsbaar is door de globalisering inzake voedselbevoorrading.

Reflectie rond strategische voorraden en bevoorradingsplichten dringt zich op. Het pijnpunt is ook dat de leveranciers van bovenvermelde items hun productiecapaciteit niet snel kunnen vermenigvuldigen en dit heeft weinig te maken met hun locatiekeuzes. De wet kan ook voorschrijven dat het geneesmiddelenagentschap verantwoordelijk is voor voldoende bevoorrading. Dit betekent ook niet dat elk land een eigen fabricatie van mondmaskers dient te hebben maar bijvoorbeeld wel dat textielbedrijven betaald worden voor flexibele productielijnen die omgeschakeld kunnen worden bij pandemie naar dergelijke productie.

De nieuwe economie moet uitgaan van herstelprioriteiten, en vervolgens van goed doordachte strategische keuzes, met het ook op de vrijwaring en de herstart van de reële motoren van welvaartscreatie. Dat vergt een beleid dat niet geïnspireerd is door gevestigde belangen maar kijkt naar R&D, innovatie en infrastructuurbeleid.

We moeten relocatie van essentiële elementen uit de maakindustrie overwegen, onder meer inzake medische materialen of geneesmiddelen, en moeten dit doen in een Industrie 4.0-omgeving. Daarin zijn milieu-, energie- en klimaatoverwegingen geïntegreerd. Nieuwe evenwichten zijn nodig maar geen protectionisme. Dit vergt een visie op de echte strategische se ctoren voor het land, naast een kritische analyse van de “supply chain”, die kwetsbaarder is gebleken dan voorheen vermoed werd. En tenslotte moeten sommige sectoren, zoals de ICT en data-industrie, zorgen voor economische veiligheid, waarvoor echte duurzame doelstellingen moeten worden ontwikkeld.

Ivan Van de Cloot is hoofdeconoom van de denktank Itinera en bekend opiniemaker.

50 / AUTOMATION MAGAZINE MAART 2020

ATB Automation Mechanics Motion Control

Digital Enterprise â&#x20AC;&#x201C; Thinking industry further!

Driving the digital transformation by integrating automation, software, and cutting-edge technologies.

siemens.be/industrie