12. Фестивал на креативен документарен филм
12.МакеДокс
Фестивал за креативен документарен филм
19-26 август 2021
Содржина
Што сега? Земја во Фокус: Украина Жирија и награди на „МакеДокс“ Главна програма Нови автори Кратки документарци Студентски документарци Програма за деца и млади МакеДокс + Слоевите на „МакеДокс” „МакеДокс” фамилија Индекс на филмови Импресум
ШТО СЕГА?
Ги менуваме лисјето, но корените никогаш. Кога тие се длабоки, стравот од ветерот и бурата не постои. Ги наводнуваме редовно и затоа секоја година имаме прекрасни нови лисја. Секој нов лист, нова приказна. Гранките дебели 12 години ни ги бранува глобалната бура која стана дел од сечија приказна. И дури копнееме да видиме како се разлистуваат крошните другде, неминовно се прашуваме накаде одиме – секој одделно и сите заедно. Но, прво мора да се сетиме каде бевме – и да им се навратиме на корените за да се потсетиме што ни даде сила да стигнеме дотаму. Оловниот покрив на Куршумли-ан под кој усно се вкрстувале приказните на трговците во 16 век денес е небесниот свод под кој треперат приказни на опнато платно – приказни што секојпат го носат човека од истото гледалиште на други места. Ќе продолжиме ли да го гледаме светот од истото место откако ќе се спушти платното? Ќе учиме ли од туѓите бури и суши? Ќе научиме ли дека крошната надземи не може да опстане без крошната подземи? Ќе се осмелиме ли да го одредиме правецот во кој ќе се движиме отсега? Кога ако не сега? Кој ако не ние?
4
#ШТОСЕГА
МАКЕДОКС УЖИВАЊЕ СО УКРАИНЦИ! „Buffalo Soldier In the heart of Carpathians“, така си потпевнува еден од јунаците во еден од украинските документарни филмови кои оваа година „МакеДокс“ - Фестивалот на креативен документарен филм со големо уживање ги одбра како дел од програмата „Земја во фокус“, оваа година посветена на Украина. И навистина, во последните неколку години, Украинците како вистински војници напредуваат на светската документаристичка мапа, правејќи сѐ посилен пробив на фронтот на најважните светски фестивали за документарен филм, освојувајќи многубројни награди и големи симпатии од филмската критика и публика со својата најнова документаристичка продукција, секако поддржана со засилена промоција од најзначајниот украински фестивал за документарен филм Docudays UA Интернационален документарен филмски фестивал за човекови права (International Human Rights Documentary Film Festival) и Украинскиот институт. Тоа, пред сѐ, го потврдува документарниот филм „Дождов никогаш нема да запре“ на режисерката Алина Горлова, кој на IDFA - Интернационалниот документарен филмски фестивал во Амстердам во 2020 година ја освои наградата за најдобар дебитантски филм, со кој оваа година ќе ја отвориме и програмата „Земја во фокус: Украина“ на „МакеДокс“. Филмот ја води публиката на едно моќно визуелно
8
патување низ бескрајниот круг на војната и мирот, во кој 20-годишниот Сулејман, бегалец од Сирија во Украина, се соочува со нов воен конфликт каде што се обидува во незапирливиот и болен циклус на војна и мир да си обезбеди некаква си иднина, макар и со мали моменти на среќа и радост. Филмот е снимен во црно-бела техника, а камерата е водена од брилијантната рака на директорот на фотографија Вјачеслав Цвјетков (Viacheslav Tsvietkov), кој се потпишува и како директор на фотографија на документарниот филм „The Earth Is Blue as an Orange“ кој во 2020 година доби награда на филмскиот фестивал „Санденс“ и беше прикажан на „МакеДокс“. Потоа украинското филмско патешествие планираме да го продолжиме што е можно подалеку, во срцето на Карпатите со филмот „Колку подалеку - толку подобро“ на режисерката Гана Ларошевич (Ganna Iaroshevych), која преку филмскиот портрет на 33-годишниот Германец Михаил, просперитетно младо момче од богато германско семејство кое ја напушта Германија и доаѓа да живее во украинските Карпати, борејќи се против исчезнувањето на еден од загрозените видови биволи, ни раскажува приказна за алтернативниот начин на живот во близина на животни и во согласност со природата и во крајна линија, приказна за тоа кој како си ја сфаќа слободата, тема што станува сѐ порелевантна за многу луѓе на Земјинава топка. Од таму ќе се преселиме во друго село на Карпатите
ЗЕМЈА ВО ФОКУС: УКРАИНА
каде што ќе се соочиме со магичниот свет на фотографиите на жената Параска Плитка-Хорицвит (Paraska Plytka-Horytsvit) во филмот „Портрет на заднината на планините“ на режисерот Максим Руденко (Maksym Rudenko), која 30 години ги фотографирала лицата и местата во селото во кое живеела, создавајќи мистериозна врска меѓу сегашноста и минатото, која се огледува во нејзините фотонегативи случајно пронајдени од некои уметници од Киев во 2015 година. Потоа ќе прошетаме и до селото на Олена кое се наоѓа на борбената линија во Донечката област, моментално наречена „Сива зона“, со филмот „Синап во градините“ на режисерот Пјотр Армијановски (Piotr Armianovski) каде што во градината каде што таа го поминала своето детство сега брат ѝ сади синап за да ја заштити од нараснатиот плевел. Таа лежејќи таму на бодликавата трева се потсетува на мирните времиња кога кајсиите, црешите, крушите и многу други плодови беа поголеми и повкусни, доловувајќи ни еден носталгичен свет од безгрижното детство кој сепак треба да нѐ потсети на вистинските човекови вредности и живот. А ќе го посетиме и малото гратче Мариупол каде што по Втората светска војна живеат родителите на режисерката Зоја Лактионова (Zoya Laktionova) на краткиот филм „Територијата на празни прозорци“ и ќе се најдеме на територија каде што последиците од војната со Русија и распаѓањето на фабриката во која тие работеле ќе имаат носечка улога во нивниот понатамошен живот.
на режисерот Роман Бордун (Roman Bordun) и „„Тато ѝ е брат на мама“ на режисерот Вадим Илков (Vadym Ilkov) чии ликови се жители на овие украински градови каде што тие секојдневно се борат со доброто и злото, човечноста и суровоста, милосрдието и рамнодушноста и против потребата од уништување на архитектонското културно наследство од социјализмот, сѐ со цел да се задоволи алчноста на суровиот капитализам, кој како да сака целиот свет да го претвори во еден огромен трговски центар. Овие приказни се повеќеслојни, на моменти калеидоскопски раскази, во кои главните јунаци ѝ се прикажуваат на публиката како луѓе што постојано живеат во некоја контрадикторна реалност во која ранливоста и силата, светлината и сенката, маката и радоста како хармонично да живеат на ист простор. Ова се хероите на новата документаристичка сцена на Украина денес, кои ја повикуваат публиката во една креативна борба и проактивно учество во нивните филмски остварувања, за и ние, уживајќи во нивниот херојски чин, да станеме дел од него и да ја стекнеме „Славата на хероите!“, извик што често ќе го слушаме како одекнува од филмското платно додека се во тек документарните филмови на програмата „Земја во фокус“, оваа година посветена на Украина. Затоа да уживаме додека можеме... во дружба со Украинците и нивните херојски дела! Петрула Вељановска
Понатаму целосно ќе се претопиме во градската атмосфера на современите украински градови како Киев, Одеса и Лавов преку документарните филмови „Не грижи се, вратите ќе се отворат“ на режисерката Оксана Карпович (Oksana Karpovych), „Боја на фасадата: сина“ на режисерот Олекси Радински (Oleksiy Radynski), „Божествени“
ЗЕМЈА ВО ФОКУС: УКРАИНА
9
RO M AN B O RD U N
Режија: Roman Bordun Сценарио: Roman Bordun Камера: Roman Bordun Монтажа: Roman Bordun Звук: Roman Bordun Музика: Roman Bordun Продукција: Roman Bordun
Украина / 2019 / 60’
БОЖЕСТВЕНИ Божественнi / The Diviners
Главните ликови во филмот се жители на модерните украински градови Киев, Одеса и Лавов. Нивната стварност е повеќеслојна, ненакитена, лишена од недвосмислени интерпретации за доброто и злото, човечноста и суровоста, хуманоста и рамнодушноста. Оваа приказна е калеидоскоп што го прикажува секој од нас: праведните, безобѕирните, смешните, наивните. Искрените.
10
ЗЕМЈА ВО ФОКУС: УКРАИНА
Избрана филмографија: Моќ и вистина/ Power & Truth (2020) Јас, робот/ I, Robot (2019) Фестивали и награди: Berlin Revolution Film Festival - Grand Prix, Germany (2021), Astra Film Festival, Romania (2020), Ji.hlava IDFF, Czech Republic (2019)
O L EKSIY RADY NSKI
Сценарио: Oleksiy Radynski Камера: Max Savchenko, Oleksiy Radynski Монтажа: Mykola Bazarkin, Oleksiy Radynski Звук: Andriy Borysenko Музика: Dispersive Light Продукција: Lyuba Knorozok
Украина / 2019 / 22’
БОЈА НА ФАСАДАТА: СИНА Колiр фасаду: Синiй / Façade Colour: Blue
Флоријан Јуриев е архитект што ја напуштил работата пред десетици години за да ги развие своите визионерски идеи за музиката на бојата. На 90-годишна возраст, тој е решен да ѝ се врати на својата прва професија и да вдахне нов живот во своето архитектонско ремек-дело на кое му се заканува уништување.
Избрана филмографија: Циркулирање/ Колообіг/ Circulation (2020) Филм за Киев. Прва епизода/ Київський фільм. Перший епізод/ The Film of Kyiv. Episode One (2017) Одрон/ Зсув/ Landslide (2016) Луѓето што дојдоа на власт/ Люди, які прийшли до влади/ People Who Came to Power (2015) Интеграција/ Інтеграція/ Integration (2014) Фестивали и награди: Docudays IFF, Ukraine (2020), Molodist IFF, Ukraine (2019), Kyiv International Short Film Festival - Audience Award, Ukraine (2019), Oberhausen IFF, Germany (2019), Artdocfest, Latvia (2019)
ЗЕМЈА ВО ФОКУС: УКРАИНА
11
AL INA GO RLOVA
Сценарио: Alina Gorlova, Maksym Nakonechnyi Камера: Vyacheslav Tsvetkov Монтажа: Olha Zhurba, Simon Mozgovyi, Alina Gorlova Звук: Vasyl Yavtushenko Музика: Goran Gora, Serge Synthkey Продукција: Maksym Nakonechnyi Копродукција: Ilona Bicevska, Patrick Hamm
Украина, Латвија, Германија, Катар / 2020 / 104’
ДОЖДОВ НИКОГАШ НЕМА ДА ЗАПРЕ This Rain Will Never Stop
Моќно, визуелно маѓепсувачко патување низ бескрајниот циклус на војна и мир на човештвото. 20-годишниот Андриј Сулејман се обидува да си обезбеди одржлива иднина додека се справува со човечките жртви во воениот конфликт. Од сириската граѓанска војна до конфликтот во Украина, постоењето на Андриј е одредено од навидум вечниот тек на животот и смртта.
Избрана филмографија: Без јасни знаци/ No Obvious Signs (2018) Невидлив баталјон/ Invisible Battalion (2017) Колодни Јар. Интро/ Kholodny Yar. Intro (2016) Бабушка/ Babushka (2014) Првиот чекор в облаци/ The First Step in the Clouds (2012) Фестивали и награди: IDFA- Award for Best First Appearance, Netherlands (2020), Festival Dei Popoli- Best Feature Length, Italy (2020), DocuDays UACurrent Time Award, Ukraine (2021) Las Palmas International Film Festival- Golden Lady Harimaguada Award, Spain (2021), goEast Festival of Central and Eastern European Film- Golden Lily Award for Best Film, Germany (2021)
12
ЗЕМЈА ВО ФОКУС: УКРАИНА
GANNA IARO SH EV YC H
Сценарио: Ganna Iaroshevych Снимател: Serhii Kireiev Монтажа: Kateryna Ptashka Звук: Pavlo Berezin Музика: Panivalkova Продукција: Tabor Production, Mental Drive
Украина / 2021 / 71’
КОЛКУ ПОДАЛЕКУ – ТОЛКУ ПОДОБРО Май далеко – май добре / As Far as Possible
Михел e Германец чијшто сон е да води едноставен живот далеку од цивилизација. Тој живее во украинските планини и се грижи за загрозени видови животни – речните биволи. Десет години откако живее како самотник, Михел се вљубува во Вера, жена од неговиот роден град во Германија, која има две мали деца од претходна врска. Михел се сели назад во Германија и се обидува да основа ново семејство со Вера. Покрај сè, Михел мора да одлучи – дали вреди да го жртвува сонот за љубов?
ЗЕМЈА ВО ФОКУС: УКРАИНА
Избрана филмографија: Болница/ Госпіталь/ Hospital (2014) Дијана/ Діана/ Diana (2015) Каде е нашиот дом?/ Де наш дім?/ Where's our home? (2015) Една година во Изум/ Рік в Ізюмі/ One year in Izum (2015) Фестивали и награди: Docudays UA - Andrii Matrosov Award, Ukraine (2020)
13
O KSANA KARP OV YCH
Сценарио: Oksana Karpovych Камера: Christopher Nunn Монтажа: Lessandro Socrates, Dominique Sicotte Звук: Simon Gervais Продукција: Ina Fichman, Judith Plamondon
Канада / 2019 / 75’
НЕ ГРИЖИ СЕ, ВРАТИТЕ ЌЕ СЕ ОТВОРАТ Не хвилюйся, двері відчиняться / Don’t Worry, the Doors Will Open
Снимена во летните и зимските сезони во „електрички“ - типични советски патнички возови кои го поврзуваат главниот град на Украина, со малите провинциски градови, оваа филмска приказна нè кани да патуваме заедно со маргинализираните патници и продавачи од работничката класа. Следејќи низа луѓе од еден мрачен вагон во друг, од станица до станица, од сабајле до вечер, филмот нè вовлекува во секојдневните животни маки на луѓето од една постсоветска држава.
14
ЗЕМЈА ВО ФОКУС: УКРАИНА
Избрана филмографија: Привремено/ Тимчасово/ Temporary (2017) Изгубено-најдено/ Втрата. Знахідка/ Lost (2015) Фестивали и награди: Hot Docs, Canada (2020), RIDM - New Visions Award, Canada (2019)
M AX RU D ENKO
Сценарио: Max Rudenko Снимател: Max Rudenko Монтажа: Petro Tsymbal Звук: Oleg Golovyoshkin Музика: Sviatoslav Luniov Продукција: T.T.M. (Ukraine)
Украина / 2019 / 85’
ПОРТРЕТ НА ЗАДНИНАТА НА ПЛАНИНИТЕ Портрет на тлі гір / A Portrait on the Background of Mountains
Една фотографка веќе триесет години го документира животот на селаните среде Карпатите. Откако таа умира, под нејзиниот кревет е најдена кутија со илјадници негативи. Започнува едно мистично патување кое ги поврзува минатото и сегашноста. Преку автентичните прикази за животите на луѓето од планината, филмот ги раскажува животните приказни во еден заборавен крај од Карпатите.
ЗЕМЈА ВО ФОКУС: УКРАИНА
Selected Filmography: Издигнување/Elevation (2021) Помеѓу волкот и песот/ Between the Wolf and the Dog (2008) Го направив она што го сакав/ I did what I wanted (2008) Festivals and Awards: Carpathian Mountain International Film Festival - Grand Prix, Ukraine (2020), Docudays UA, Ukraine (2019), Festival de Cinema de Alter do Chão, Brazil (2020), OKO International Ethnographic Film Festival, Ukraine (2020)
15
PIOT R ARM IANOVSKI
Сценарио: Piotr Armianovski Камера: Piotr Armianovski Монтажа: Piotr Armianovski Звук: Sergiy Kulbachny Музика: Yazz Ahmed Продукција: Piotr Armianovski
Украина / 2018 / 37’
СИНАП ВО ГРАДИНИТЕ Гірчиця в садах / Mustard in the gardens
Олена оди дома, во селото што е во првите редови на „сивата зона“ во регионот Донецк, каде што го има поминато детството. Во градината, нејзиниот брат има посадено синап за да го спречи коровот да допре до градината на соседите. Девојката легнува во боцкавата трева и се присеќава колку големи и вкусни биле кајсиите, црешите, крушите...
Избрана филмографија: Господин Тадеуш/ Pan Tadeus/ Mr. Tadeusz (2020) Народен музеј Авдиивка/ Народний музей Авдіївки/ People’s Museum of Avdiivka (2018) Јас и Мариупол/ Я і Маріуполь/ Me and Mariupol (2017) Рударски приказни/ Шахтарські історії зі сходу і заходу/ Miner’s Stories (2016) Фестивали и награди: Docudays - Andriy Matrosov Award, Ukraine (2018)
16
ЗЕМЈА ВО ФОКУС: УКРАИНА
VADY M IL KOV
Сценарио: Vadym Ilkov Снимател: Vadym Ilkov Монтажа: Vadym Ilkov Звук: Borys Peter, Andriy Rohachov Продукција: Garmata Film
Украина / 2018 / 76’
ТАТО И Е БРАТ НА МАМА Тато - мамин брат/ My Father is my Mother's Brother
Толик е уметник и пејач кој сам се грижи за својата петгодишна внука Катја. Нејзината мајка Ања има психолошки проблеми, невработена е и живее од социјална помош. Биолошкиот татко на Катја е заминат и Толик станува вистински татко на малото девојче – затоа Катја вели: „Мајка ми е сестра на татко ми“. Уметноста на Толик е поврзана со личната слобода и сексуалната отвореност. Тој живее од повремени хонорари, времето го поминува во забави, во галерии и ноќни клубови. Преку Катја неговиот свет се полни со секојдневни обврски на самохран родител: хранење, читање бајки пред спиење, играње... Во меѓувреме, Ања продолжува да ја губи врската со реалноста – нејзината болест неповратно напредува.
ЗЕМЈА ВО ФОКУС: УКРАИНА
17
ZOYA L AKT IO NOVA
Сценарио: Zoya Laktionova Снимател: Zoya Laktionova Монтажа: Zoya Laktionova Звук: Andrii Borysenko Продукција: Zoya Laktionova
Украина / 2020 / 10’
ТЕРИТОРИЈА НА ПРАЗНИ ПРОЗОРЦИ Територія пустих вікон/ Territory of Empty Windows
Војна и напуштена животна средина се две теми кои го проникнуваат секојдневјето на жителите на Мариупол. Втората светска војна и локалната фабрика се причините поради кои семејството на Зоја се преселило во Мариупол. Војната со Русија и еколошките последици од работата на фабриката играат огромна улога во нејзиниот иден живот.
18
ЗЕМЈА ВО ФОКУС: УКРАИНА
Избрана филмографија: Диорама/ Діорама/ Diorama (2018) Светилник/ Маяк/ Lighthouse (2020) Festivals and Awards: Docudays UA, Ukraine, (2020) Molodist IFF, Ukraine (2020)
RO M AN B O NDARCH U K
Сценарио: Idea - Dar’ya Averchenko, Roman Bondarchuk Камера: Roman Bondarchuk Монтажа: Roman Bondarchuk, Kateryna Gornostai Звук: Borys Peter Музика: Borys Peter Продукција: VFS Films Копродукција: SOUTH, Taskovski Films
Украина, Латвија, Германија / 2015 / 85’
УКРАИНСКИ ШЕРИФИ Українські шерифи / Ukrainian Sheriffs
Украинското знаме стои како птица на автомобилот на двајца пријателски настроени „шерифи“ назначени од градоначалникот на село во Јужна Украина. Еден итар џаболебар. Еден човек што става анаконда во шупата на својата жена. Евромајдан пристигнува и насекаде има луѓе што сакаат да избегнат војска. Жителите на градот се капат во ладна вода и се смеат, но дали нивната лојалност е поделена? Овие шерифи ве носат во својата авантура...
ЗЕМЈА ВО ФОКУС: УКРАИНА
Избрана филмографија: Турнеја низ пуста земја/ Wasteland Tour (2019) Областа Дикси/ Dixie Land (2016) Евромајдан. / Euromaidan. Rough Cut (2014) Велипонеделник/ Radunytsia (2007) Festivals and Awards: IDFA- Special Jury Award, Netherlands (2015)
19
Жири за наградата КРОМИД - за најдобар филм во главната програма
АД ЕЛ КОХ УТ
ЕД И М А ОТУОКОН
ХЕ ЛЕ ХА НСЕ Н
Родена во Прага во 1981, Адел има завршено нова историја и историја на уметност со фокус на филмот на Универзитетот „Хајнрих Хајне“ во Дизелдорф и на Универзитетот во Цирих. За време на студиите, во 2004 и 2005, работи како помошник режисер на долгометражни и сериски формати во Чешката телевизија. Во 2008, станува асистент по проектен менаџмент на „Штајн промоушн“ и мастер-студиите за културолошка историја и менаџмент во културата во Лудвигзбург. Од 2008 до 2010, раководи со односи со јавноста на ДОК.фест. Во 2010, станува асистент на фестивалското раководство и ги презема задачите околу финансиската и проектната координација. Од 2010, таа е траен член на програмскиот комитет, а од 2012, Адел е одговорна за спонзорствата и партнерската комуникација. Од 2015 до 2017 ја води канцеларијата на Кунстареал во Минхен и е заменик генерален директор на ДОК. фест Минхен од 2016.
Едима е искусен специјалист за комуникации, експерт за реформи во креативниот сектор и хуманитарец и аналитичар на конфликти со повеќе од 25 години искуство. Во последната деценија, таа е соосновач на Фондацијата „Ладима“, непрофитна организација основана со цел да придонесе за поправање на големите родови нерамнотежи во филмската, ТВ и индустријата за содржини низ Африка. Преку програми за обука и вмрежување, „Ладима“ се стреми кон унапредување, поврзување и инклузија. „Ладима“ негува работа која зрачи со позитивност, беспрекорност и интегритет. Низ Африка, Едима работела во креативниот сектор, обезбедувајќи советодавни услуги и услуги за програмско управување на организации како „Африексимбанк“, ДВ академија, пазарот ДИСКОП, Интернационалниот филмски фестивал во Занзибар, Интернационалниот филмски фестивал во Кејп Таун и Филмскиот пазар во Најроби.
Новинарка и режисерка на многубројни телевизиски документарни филмови. Од 2011 до 2016 била застапничка за документарни филмови во Данскиот филмски институт. Од 2011 година е застапничка за документарни филмови во „Филмфонд норд“ (Filmfond Nord) во Северна Норвешка.
ЖИРИ
21
Жири за наградата МЛАД КРОМИД - за најдобар филм на нов/а автор/ка
М АР И ОН Ш МИТ
КРИСТИН КАМДЕСУ
ВИКТОРИЈА ЛЕШЧЕНКО
Марион е независен проектменаџер и консултант за поединци и организации. Нејзино стручно поле е проект-менаџмент и организациски развој за секторот на меѓународни документарни филмови, уметност и развој. Марион е кодиректорка на Европската асоцијација на документарни филмови (Documentary Association of Europe - DAE) и соосновач на DOX BOX e.V., каде што вршела повеќе функции до април 2020 и била проектна директорка на Меѓународната конференција на документарни филмови во 2018 и 2019 година. Марион е консултант на одделот за филм на ДВ академијата (DW Akademie) и со своето знаење има придонесено за проекти на Гете институтот (Goethe-Institut) и за „Елбарламент“ (elbarlament GmbH). Мерион е дел од бордот на неколку организации од светот на филмот и е дел од иницијативи што се борат против расизмот, се залагаат за еднаквост, достоинствени услови за работа и застапеност во филмскиот и НВО секторот, како и општеството во целост.
Како поранешна адвокатка и филмска финансиска банкарка, Кристин ја отвори ALEGRIA PRODUCTIONS во 2001. Оттогаш има повеќе од 60 документарни филмови дистрибуирани низ светот, меѓу кои се и: „Five Broken Cameras“, на Емад Бурнат (Emad Burnat) и Гај Давиди (Guy Davidi), кои добиваат награда за режија на „Санденс“ во 2012, номинација за „Оскар“ во 2013 и интернационалната награда „Еми“ во 2013, потоа „Форман vs. Форман“, дел од „Класиката на Кан“ (Cannes Classics) во 2019. Покрај тоа што била потпретседателка на Здружението на ТВ-продуценти во Франција USPA помеѓу 2014 и 2018 и претседавачка на Nipkow жирито, таа била номинирана за најдобра уметничка директорка од страна на фестивалот FIPADOC во 2018.
Јас сум сонувач, создавач и спојувач. Имам единаесетгодишно искуство во проекти и управување со тимови, како и создавање и раководење со културни настани. Студирав културолошки студии на универзитетот Kyiv-Mohyla. Влегов во светот на филмските фестивали преку Kyiv IFF “Molodist”. Таму работев од 2007 до 2011 како главен уредник, директор на продукција, а подоцна и како координатор на филмски програми. Во 2010 му се придружив на тимот на Docudays UA International Human Rights Documentary Film Festival, каде што во 2019 бев унапредена во програмски директор. Области што ме интересираат во моментов се документарниот филм, психологија и психотерапија, образование преку интернет, спорт, вкусна храна и растење кактуси.
ЖИРИ
23
Жири за наградата СЕЧКАН КРОМИД - за најдобар краток филм
И ВАН А ТОДО Р О В ИЌ
МАЈА НОВА КОВИЌ
М ИКЕ ЛЕ СИНИ
Ивана Тодоровиќ е режисерка на кратки, општествено-ангажирани филмови во Белград и Њујорк. Нејзиниот игран филм „Кога сум дома“ (2020, Белград) освојува повеќе награди, како наградата за најдобар наративен краток филм и најдобар интернационален режисер на Независните женски филмски награди во Лос Анџелес, наградата за најдобар режисер на „Џели фест“ при Американскиот филмски институт, наградата за најдобар женски филм на Фестивалот за независни кратки филмови во Лос Анџелес, филмската награда за најдобар студентски филм на Фестивалот „Short to the Point“ во Букурешт итн. Филмот се прикажувал на Филмскиот фестивал во Бруклин и на изложбата „Принципот на миграција“ во галеријата на Њујоршката фондација за уметност. Документарните филмови „Кога бев момче, бев девојче“, „Мајка од Харлем“, „Рапрезент“ и „Секојдневјето на децата Роми во блок 71“ се прикажувани на повеќе од 150 интернационални филмски Филмовите имаат освоено повеќе од 20 награди, Во моментов, Ивана го завршува новиот документарен филм и работи на нов игран филм.
Маја Новаковиќ е магистер по историја на уметност и работи на својот докторат на тема „Поетиките на наследство во делата на Сергеј Парајанов“. Работи како помлад истражувач во Математичкиот институт на Српската академија на науките и уметностите. Нејзино филмско деби е „А сега се спушта ноќта“, кој има освоено над 40 награди на повеќе од 100 фестивали. Алумни е на „Сараево талентс“.
Микеле Сини работел во областа на меѓународната соработка и хуманитарна помош во Латинска Америка од 2005 до 2014. Во 2010 го продуцира својот прв документарен филм “Books and Cloud” на Пјерпаоло Џароло во Перу. Во 2014 се враќа во Сардинија и оттогаш има многубројни ангажмани во секторот на филмската продукција, како на асистент на продукција на “Perfidia” на Bonifacio Angius, “Ovunque proteggimi” на Bonifacio Angius, “La Stoffa dei sogni “ на Gianfranco Cabiddu, “Loro” на Paolo Sorrentino,“Catch 22” на George Clooney, итн. Исто така, работел и како координатор на продукција, менаџер на локации и супервизор на филмовите на “Era d’estate” на Fiorella Infascelli, “Mi chiedo quando ti mancherò“ на Francesco Fei, “I Giganti” на Bonifacio Angius, “Scallop” на Paul Marshall, итн. Сини работел и како менаџер на локации за повеќе компании како Apple, Moto Guzzi Grimaldi Lines, Ermes, Easy jet и други.
ЖИРИ
25
Жири за наградата КОКАРЧЕ - за најдобар студентски филм
П И Т Е Р ЗА К
ЈУЛИЈА КОВА ЛЕ НКО
Питер Зах е роден во 1960 во Грац. Студирал медиуми, социологија и етнологија на Универзитетот КарлФранценс. Во 1984 бил еден од основачите на филмското списание „Блимп“. Од 1990 живее и работи во Берлин како автор, режисер и директор на фотографија. Има работено како снимател за ОРФ и како монтажер за ВДР. Во 1999 тој работел и на сценариото и како извршен продуцент на филмот на Саша Валц, “Allee der Kosmonauten“. Питер има работено на многубројни долгометражни документарци, како што се: документарецот “Malli – Artist in Residence“, номиниран за најдобар австриски филм во 1994, “Gestern Mitte Morgen“ (1995), филм за младешкиот уметнички живот во квартот Мите во Берлин по падот на ѕидот, “Der Abendlaender” (2000), есејски документарец за Хелмут Ајсендл, “Die Netzarbeiter” (2000), за старт-ап компаниите во Берлин, потоа “The City Named Desire“ во 2007/08, “Bohemia Is Greek to Me“ (2013), “Brezmejno“ (2016) и “Life Is Bigger“ (2018).
Јулија Коваленко е филмска критичарка и програмска уредничка на Фестивалот „Docudays UA IHRDFF“ во Киев. Предавала на Катедрата за културолошки студии и историја на уметност на Националниот политехнички универзитет во Одеса. Во 2017, докторирала во областа на културолошките студии. Од 2015 до 2017, била програмска директорка во независната кинотека „Инотеатар“ (Inotheatre) во Одеса, каде што ја водела специјалната програма за украинска уметничка кинематографија „Ние сме тука“. Како филмска критичарка, својата работа ја објавува во украински и интернационални весници („Korydor“, „LB.ua“, „Filmar.online“, „Cineticle“, „La Furia Umana“ итн). Помеѓу 2016 и 2018 била уредничка на списанието „Синетикл“, посветено на уметничката кинематографија. Во 2019, станува дел од програмскиот тим на „Docudays UA“. ЖИРИ
ИНГИБЈОРГ Х А ЛДОРСДОТИ Р Ингибјорг студирала теорија и историја на филм и уметност на Универзитетот во Исланд пред да почне да работи на Интернационалниот филмски фестивал во Рејкјавик каде што останала неколку години во улога на фестивалски, програмски и координатор на билетарница. Има работено на неколку филмски програми, а нејзината последна позиција на фестивалот била менаџер на продукција.Во 2019, Ингибјорг и нејзините колеги го основале Исландскиот документарен филмски фестивал – „АјсДокс“. Таа е директорка на фестивалот уште од неговото прво издание и е дел од фестивалскиот комитет за избор на програмата. „АјсДокс“ е единствениот филмски фестивал во Исланд кој се фокусира на интернационални документарни филмови и има за цел да донесе креативни документарци на локал-ниот пазар и во иднина да прерасне во креативно средиште за сите филмаџии. 27
Жири за наградата ЕТИЧКИ ИДЕИ - за филм со најдобри етички идеи
КРИСТИНА ГОРОВСКА
ТАНКРЕ Д РИВИЕ Р
А ЦО ПА ЛИТОВ
Кристина Горовска е родена во Скопје во 1983 година. Има дипломирано филозофија на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“, како најдобар студент од сите 12 институти при Филозофскиот факултет. За ваквиот успех ѝ била доделена наградата „26 јули“ од британската фондација „Франк Манинг“. Таа е една од организаторките на првиот Анархо-феминистички фестивал на Балканот, кој се случува во Скопје во 2005 година. Во 2013 година учествува како изведувач и е дел од авторскиот тим кој го пишува текстот за театарскиот перформанс „Skrip Inc“ (во Љубљана, Словенија), со кој настапува на повеќе еминентни театарски фестивали. Покрај работата во неколку бендови, од 2007 до 2020 година членува во Бернајс пропаганда и е автор на текстови, музика, дизајн на албумските омоти и на концептот за видеопроекциите од живите настапи на бендот, со кој има издадено неколку студиски албуми и има отсвирено повеќе од 800 концерти.
Танкред Ривиер (1989) се фокусира на теоретско и креативно пишување. Во последниве неколку години, покрај истражувањето за докторатот по компаративна литература на Универзитетот во Париз и објавување поезија и есеи, тој работи на пишување и развивање документарни филмови во соработка со различни продукциски компании во Париз и Марсеј. Исто така, бил дел од „Синефаж“ заедно со продуцентот Виктор Еде во 2020.
Ацо Палитов е роден во 1965 година во Скопје. Од 1994 до 2003 работел како уредник во документарните редакции во телевизиите Сител, Телма и Канал 5. Автор е на над 50-ина документарни проекти. Палитов учествувал и бил наградуван на 10-ина телевизиски и филмски фестивали во Европа. Од 2003 работи како независен продуцент и режисер на документарни проекти.
ЖИРИ
29
M AIT E AL B ERDI
Сценарио: Maite Alberdi Камера: Pablo Valdés Монтажа: Carolina Siraqyan Звук: Boris Herrera, Juan Carlos Maldonado Музика: Vincent van Warmerdam Продукција: Micromundo Producciones Копродукција: Motto Pictures, Sutor Kolonko, Volya Films, Malvalanda, ITVS, American Documentary | POV, SWR, EOdocs
Чиле / 2020 / 90’
АГЕНТОТ КРТ El Agente Topo / The Mole Agent
Кога едно семејство ќе почне да се грижи за состојбата на мајката во пензионерски дом, приватниот истражувач Ромуло го најмува Серхио, 83-годишен старец кој станува нов жител – и крт во домот. Серхио се обидува да ја балансира својата задача со сè поголемата вклученост во животот на дел од станарите на домот.
Избрана филмографија: Бог/ Dios/ God (2019) Возрасните/ Los niños/ The Grown-Ups (2016) Јас не сум од тука/ Yo no soy de aquí/ I am Not From Here (2016) Време за чај/ La once/ Tea Time (2014) Пропаганда/ Propaganda/ Propaganda (2014) Фестивали и награди: Cinema Eye Honors - The Unforgettables Award and Outstanding Achievement in Original Music Score, USA (2021), Academy Awards, USA (2021), Festival de Cine de Lima - Audience Award, Peru (2020), Festival de San Sebastián Audience Award for Best European Film, Spain (2020)
32
ГЛАВНА ПРОГРАМА
V IKTO R KO SSAKOVS KY
Камера: Viktor Kossakovsky, Egil Håskjold Larsen Монтажа: Viktor Kossakovsky, Ainara Vera Звук: Artyom Busel, Alexander Dudarev, Alexandr Jeygalo Продукција: Anita Rehoff Larsen Копродукција: Susan Rockefeller
Норвешка, Швајцарија, Иран / 2020 / 93’
ГУНДА Gunda / Gunda
Оваа приказна нè потсетува дека ја делиме планетата со милијарда други животински видови. Низ средби со една маторица, две остроумни крави и сензационалната еднонога кокошка, Косаковски трогателно го возобновува нашиот морален универзум, потсетувајќи нè на суштинската вредност на животот и мистериите што ги крие животинската свест, вклучително и нашата.
ГЛАВНА ПРОГРАМА
Избрана филмографија: Акварела/ Aquarela (2018) Семето на шампионот/ Graine de champion (2016) Деца спортисти: Варичела/ Sports Kids: Varicella (2015) Демонстрација/ Demonstration (2014) Фестивали и награди: Dublin International Film Festival - Best Cinematography Award, Ireland (2021), Sofia International Film Festival - Best Documentary Film, Bulgaria (2021), Stockholm Film Festival - Best Documentary Film, Sweden (2021)
33
H EL ENA T ŘEŠT ÍKOVÁ
Сценарио: Helena Třeštíková Камера: David Cysař Монтажа: Jakub Hejna Звук: Richard Müller Продукција: Kateřina Černá, Pavel Strnad (Negativ Film Productions) Копродукција: Alena Müllerová (Czech Television)
Чешка Република / 2020 / 66’
ЕНИ Anny
Таа никогаш не е нерасположена. Ени има три возрасни деца, двапати се развела и работи како портирка во тоалет. На 46 години, почнува да заработува како улична проститутка за да направи поубава божиќна прослава за внуците. Филмот минува низ 16 години од животот на една необична жена чии очи се секогаш вперени во небото наместо во земјата. Трага по љубов, им пркоси на лошиот касмет и болеста, минувајќи низ тешкотиите со отсечен хумор и практичност.
34
ГЛАВНА ПРОГРАМА
Избрана филмографија: Форман против Форман/ Forman vs. Forman (2019) Брачна приказна/ A Marriage Story (2017) Проколната убавина/ Doomed Beauty (2016) Баксуз/ Mallory (2015) Катка/ Katka (2010) Фестивали и награди: IDFA, Netherlands (2020), Dok.fest Munich Main Award, Germany (2021), Docpoint Helsinki, Finland (2021), Docpoint Tallinn, Estonia (2021), IFF Sofia, Bulgaria (2021)
PIOT R STASIK
Сценарио: Piotr Stasik Камера: Piotr Stasik Монтажа: Dorota Wardeszkiewicz Звук: Pawel Uszynski Музика: Matthieu Safatly, Hania Rani Продукција: Running Rabbit Films Joanna Ronikier
Полска / 2020 / 52’
ПОИНАКВИ СОСТОЈБИ НА СВЕСТА Odmienne Stany Swiadomosci / Altered States of Consciousness
Поетско патување во длабочините на мисловниот свет на луѓето со аутизам и Аспергеров синдром. Каде се наоѓаат границите во нашиот ум и до кој степен културата ни ги заробува, па дури и гасне креативноста и љубовта во секојдневјето? Запознајте ги овие аутистични луѓе од различна возраст, секој од нив е посебен свет во потрага по својот личен пат во светот.
ГЛАВНА ПРОГРАМА
Избрана филмографија: 21 x Њујорк/ 21 x New York (2016) Дневник од едно патување/ Diary of Journey (2013) Последните ден од летото/ The Last Day of the Summer (2010) 7 x Москва/ 7 x Moscow (2005) Фестивали и награди: Krakow Film Festival, Poland (2020) EnergaCAMERAIMAGE, Poland (2020)
35
F IRO U Z EH KH O SROVANI
Сценарио: Firouzeh Khosrovani Камера: Mohammad Reza Jahanpanah Монтажа: Farahnaz Sharifi, Rainer Maria Trinkler, Jila Apachi Звук: Alireza Nekulal Музика: Peyman Yazdanian Продукција: Fabien Olivier Greenberg for Antipode Films, Bård Kjøge Rønning for Antipode Films Копродукција: DV Films, Rainy Pictures
Норвешка, Швајцарија, Иран / 2020 / 81’
РЕНДГЕНСКА СНИМКА НА ЕДНО СЕМЕЈСТВО Radiograph of a Family / Radiograph of a Family
Јас сум производ на борбата помеѓу традицијата и модернизацијата во Иран. За мојата религиозна мајка, животот во Европа беше предизвик. Мојот татко, пак, потекнуваше од либерално и секуларно семејство. Тој беше љубител на културата, уметноста и класичната музика. Кога се родив, се преселивме од Швајцарија назад во Техеран каде што револуцијата испреврте сè наопаку. Мајка ми си изгради нов идентитет: стана религиска активистка, училишна директорка и тренираше за во војска. Татко ми тивко седеше во омилениот стол и го слушаше Бах. Мајка ми го цензурираше минатото, додека татко ми сонуваше за поинаква иднина.
36
ГЛАВНА ПРОГРАМА
Избрана филмографија: Прослава на должноста/ Fest of Duty (2014) Занимање: Документарист/ Profession: Documentarist (2014) Архива на Истокот/ The Archive to East/ L’archivio a oriente (2012) Груба монтажа/ Rough Cut (2008) Фестивали и награди: IDFA- Best Feature-Length Documentary & Best Creative Use of Archive Award, Netherlands (2021), Göteborg Film Festival, Sweden (2021) Human Rights / Human Wrongs Film Festival, Norway (2021), FIPADOC, France (2021), Oslo Films From The South -The Silver Mirror Audience Award, Norway (2020)
SALO M É JASH I
Сценарио: Salomé Jashi Камера: Goga Devdariani, Salomé Jashi Монтажа: Chris Wright Звук: Philippe Ciompi Музика: (Music Supervisor) Celia Stroom Продукција: Mira Film, CORSO Film, Sakdoc Film
Швајцарија, Германија, Грузија / 2021 / 92’
СКРОТУВАЊЕ НА ГРАДИНАТА Motviniereba / Taming the Garden
Еден влијателен и анонимен човек развива едно необично хоби. Купува прастари дрвја од заедниците покрај грузискиот брег, некои од нив високи колку 15-катници, ги искоренува за да ги прибере во својата градина. Пресадувањето дрвја од толкави димензии го запустува пејзажот околу нив, а луѓето што живеат таму се присилени да се приспособат на потресните околности. Портрет на потребите и вредностите во денешното грузиско општество, со осврт кон присилната миграција како тема во која т.н. „искоренување“ е повеќе од обична метафора.
ГЛАВНА ПРОГРАМА
Избрана филмографија: Кулата/ The Tower (2018) Светкавата светлина на зајдисонцето/ The Dazzling Light Of Sunset (2016) Бакмаро/ Bakhmaro (2011) Водачот е секогаш во право/ The Leader Is Always Right (2010) Без коментар/ Speechless (2009) Фестивали и награди: Ficmec - Festival Internacional De Cine Medioambiental De Canarias- Best Documentary Feature Award, Spain (2021), Sundance Film Festival, USA (2021), Berlinale, Germany (2021), Cinéma du réel, Switzerland (2021), DOK.fest Münich, Germany (2021)
37
M O H AM ED EL AB O U DI
Финска, Франција, Мароко / 2020 / 78’
УЧИЛИШТЕ ЗА НАДЕЖ
Сценарио: Mohamed El Aboudi Камера: Hannu-Pekka Vitikainen, Marita Hällfors, Päivi Kettunen Монтажа: Lizi Gelber, Florence Bresson, Mohamed El Aboudi, Mikko Sippola Звук: Pietari Koskinen, Kirsi Korhonen, SoundeFilm Музика: Richard Horowitz & Andrew Silagy Продукција: Illume Ltd Копродукција: Bellota Films, La Prod, Vulcan Productions
Toiveiden koulu / School of Hope
Интимен и шармантен портрет на оптимизмот во најсуровите средини. Во пространството на пустината источно од планината Атлас во Мароко, сезонскиот дожд и снег порано го издржувале добитокот, но сега сушата се чини дека никогаш нема да заврши. Едвај може да се види понекој страк трева, а семејствата патуваат пеш со километри за да земат вода од една каллива дупка во земјата. И сепак, децата радо јаваат магариња и велосипеди или пешачат низ карпести предели до „училиштето за надеж“ изградено од глина.
38
ГЛАВНА ПРОГРАМА
Избрана филмографија: Нетизен Мо/ Netizen Mo (2016) Танц на одметниците/ Dance of Outlaws (2012) Борба на судбината/ Fight of Fate (2010) Народот на Хелсинки/ City Folk Helsinki (2007) Внатре/ Во офсајд/ Inside/Offside (2006) Фестивали и награди: Tampere Film Festival- Special Prize, Finland (2021), Docpoint, Finland (2021), Hot Docs, Canada (2021), DOK. fest Munich, Germany (2021), FIPADOC, France (2021)
GERO VO N B O EH M
Сценарио: Gero von Boehm Камера: Uli Fischer, Alexander Hein, Sven Jakob-Engelmann, Pierre Nativel, Pauline Pénichout, Marcus Winterbauer Монтажа: Tom Weichenhain Звук: Elie Aufseesser, Marco Zachalsky, Moritz Springer, Hardy Hergt Продукција: Lupa Film Копродукција: Monarda Arts, ZDF/3sat
Германија / 2020 / 89’
ХЕЛМУТ ЊУТН: ЛОШИТЕ И УБАВИТЕ Helmut Newton: The Bad and the Beautiful / Helmut Newton: The Bad and the Beautiful
Јасно е дека жените се во центарот во делата на легендарниот фотограф Хелмут Њутн. Ѕвездите на неговите најпознати портрети и модни едиторијали – од Ана Винтур до Грејс Џоунс, од Шарлот Ремплинг до Изабела Роселини – конечно го даваат своето видување за животот и делото на контроверзниот гениј. Портрет од портретираните. Провокативен, неконвенционален, субверзивен, неговиот приказ на жените сè уште го поставува прашањето: дали тие се субјекти или објекти?
Избрана филмографија: Фара Диба Палави: Последната царица/Farah Diba Pahlavi: Die letzte Kaiserin/ Farah Diba Pahlavi: The Last Empress (2018) Егзодус? – Историја на Евреите во Европа/ Exodus? - Eine Geschichte der Juden in Europa/ Exodus? – A History of the Jewish People in Europe (2018) Хенри Милер – пророк на страста/ Henry Miller - Prophet der Lüste/Henry Miller – Prophet of Lust (2017) По трагите на обединувањето/ Auf den Spuren der Einheit/ On the Trail of Unity (2015) Изабела Роселини – Од животот на една пеперуга/ Isabella Rossellini - Aus dem Leben eines Schmetterlings/ Isabella Rossellini – From the Life of a Butterfly (2010) Фестивали и награди: DOK.fest Munich, Germany (2021), Berlinale, Germany (2020), Stockholm Film Festival, Sweden (2020)
ГЛАВНА ПРОГРАМА
39
NIKO L A IL IĆ, CO RINA SCH W INGRU B ER I LIĆ Сценарио: Nikola Ilić, Corina Schwingruber Ilić Камера: Nikola Ilić, Corina Schwingruber Ilić, Pablo Ferro Živanović Монтажа: Myriam Flury Звук: Vladimir Rakić, Ivan Antić Музика: Heidi Happy Продукција: Franziska Sonder for Dschoint Ventschr Filmproduktion AG
Швајцарија / 2021 / 78’
ДИДА Dida
Пред петнаесет години Никола заминува од Србија за да го следи своето срце во Швајцарија. Оттогаш неговиот живот е поделен помеѓу две земји и три жени: неговата мајка Дида, неговата баба и неговата сопруга. Мајката има потешкотии во учењето и отсекогаш била зависна од неговата баба. Како што бабата старее, така Белград го повикува Никола назад дома. Не може да ја разочара мајка си, но исто така не сака ниту да се откаже од животот во Швајцарија. Ова го соочува со една морална дилема: Како може да ѝ помогне на мајка си да живее самостоен живот без да го изгуби сопствениот? Топол и забавен документарен филм за еден син кој се обидува да влезе во кожата на неговата баба.
42
НОВИ АВТОРИ
Избрана филмографија: Nikola Ilić Ракијада/ Rakijada (2016) Уште еден ден во Египет/Just Another Day in Egypt (2015) Кантонот Југославија/ Kanton Jugoslawien/ Canton of Yugoslavia (2013) На аголот/ Kod Ćoška (2013) Corina Schwingruber Ilić И од пиле млеко/ All Inclusive (2018) Во шумата/ Ins Holz/ In the Woods (2017) Уште еден ден во Египет/Just Another Day in Egypt (2015) На аголот/ Kod Ćoška/ On the Corner (2013) Копање - тони страст/ Baggern - Tons of passion/ Excavating - Tons of Passion (2013) Фестивали и награди: Visions du Réel, Switzerland (2021), Molodist Kyiv International Film Festival, Ukraine (2021)
AL INA GO RLOVA
Сценарио: Alina Gorlova, Maksym Nakonechnyi Камера: Vyacheslav Tsvetkov Монтажа: Olha Zhurba, Simon Mozgovyi, Alina Gorlova Звук: Vasyl Yavtushenko Музика: Goran Gora, Serge Synthkey Продукција: Maksym Nakonechnyi Копродукција: Ilona Bicevska, Patrick Hamm
Украина, Латвија, Германија, Катар / 2020 / 104’
ДОЖДОВ НИКОГАШ НЕМА ДА ЗАПРЕ This Rain Will Never Stop
Моќно, визуелно маѓепсувачко патување низ бескрајниот циклус на војна и мир на човештвото. 20-годишниот Андриј Сулејман се обидува да си обезбеди одржлива иднина додека се справува со човечките жртви во воениот конфликт. Од сириската граѓанска војна до конфликтот во Украина, постоењето на Андриј е одредено од навидум вечниот тек на животот и смртта.
Избрана филмографија: Без јасни знаци/ No Obvious Signs (2018) Невидлив баталјон/ Invisible Battalion (2017) Колодни Јар. Интро/ Kholodny Yar. Intro (2016) Бабушка/ Babushka (2014) Првиот чекор в облаци/ The First Step in the Clouds (2012) Фестивали и награди: IDFA - Award for Best First Appearance, Netherlands (2020), Festival Dei Popoli - Best Feature Length, Italy (2020), DocuDays UACurrent Time Award, Ukraine (2021), Las Palmas International Film Festival - Golden Lady Harimaguada Award, Spain (2021), goEast Festival of Central and Eastern European Film- Golden Lily Award for Best Film, Germany (2021)
НОВИ АВТОРИ
43
AICH A M ACKY
Сценарио: Aicha Macky Камера: Julien Bossé Монтажа: Karen Benainous Звук: Abdoulaye Adamou Mato Музика: Dominique Peter Продукција: Clara Vuillermoz for Point du Jour - Les films du balibari Копродукција: Tabous production, Corso films
Нигерија, Франција, Германија / 2021 / 82’
ЗИНДЕР Zinder
Во градот Зиндер во Нигерија, во сиромашната област Кара-Кара која порано била реон на лепрозните, царува култура на насилство во банди. Група млади се обидуваат да се ослободат од ова насилство, трудејќи се да основаат семејство и да изградат живот за себе, наместо да завршат во затвор. Ejша Маки, која доаѓа од Зиндер, го снима нивното секојдневје, поделено помеѓу нивните банди и семејства. Откриваме колку вешто се справуваат со животните предизвици и сведоци сме на нивната желба да се ослободат од овој циклус на насилство низ кој се изградени нивните идентитети.
44
НОВИ АВТОРИ
Избрана филмографија: Јалово дрво/ L’arbre sans fruit/ The Fruitless Tree (2016) Јас и мојата тенкост/ Moi et ma maigreur/ Me and My Thinness (2015) Да знаеш како да си го наместиш креветот/ Savoir faire le lit/ Know How to Make the Bed (2014) Фестивали и награди: Visions du Réel - Switzerland (2021), CPH:DOX - Copenhagen, Denmark (2021), DOK.fest, Munich, Germany, (2021)
NAT H AN GRO SSM AN
Камера: Nathan Grossman Монтажа: Hanna Lejonqvist, SFK, Charlotte Landelius Звук: Andreas Andersson, Calle Buddee Roos Музика: Jon Ekstrand, Rebekka Karijord, Johan Johnson Продукција: Cecilia Nessen, Fredrik Heinig
Шведска / 2021 / 98’
ЈАС СУМ ГРЕТА I Am Greta
Приказна за тинејџерската климатска активистка Грета Тунберг, раскажана преку впечатливи и досега невидени снимки. Почнувајќи од нејзиниот самостоен училишен штрајк пред Шведскиот парламент, камерата го следи подемот на Грета, срамежлива ученичка со Аспергеров синдром, чие влијание се шири насекаде во светот, придружувајќи ја на нејзиното неверојатно патување со едрилица преку Атлантскиот Океан за да зборува на Самитот за климатска активност на ООН во Њујорк.
НОВИ АВТОРИ
Избрана филмографија: Златан за Шведска, со времето/ Zlatan - för Sverige i tiden/ Zlatan- For Sweden - With the Times (2018) Живо месо/ Köttets lustar/ Live Flesh (2017) Фестивали и награди: 77th Venice International Film Festival, Italy (2020), Toronto International Film Festival, Canada (2020), Filmfest Hamburg, Germany (2020)
45
AL EX AND RA PIANEL L I
Сценарио: Alexandra Pianelli Камера: Alexandra Pianelli Монтажа: Alexandra Pianelli Звук: Alexandra Pianelli Музика: Olaf Hund Продукција: Quentin Laurent
Франција / 2020 / 78’
КИОСК Le Kiosque / The Kiosk
Видео дневник снимен од Александра, млада уметница дојдена да за да ѝи’ помогне на мајка си која води киоск за весници во едно париско шик маало. Исполнувајќи си го сонот од детството да си игра продавачка, таа го открива бизнисот за продавање весници и ги запознава муштериите. Сега Александра седи зад касата на киоскот, како што седеле членовите од нејзиното семејство во последните сто години. Но печатените медиуми се во криза и одеднаш играта изгледа покомплицирано од она што го очекувала.
46
НОВИ АВТОРИ
Фестивали и награди: Sheffield DocFest, UK (2021), Champs Elysées Film Festival, France (2020)
NATAL IJA Y EF IM KINA
Сценарио: Natalija Yefimkina Камера: Axel Schneppat, Konrad Waldman Монтажа: Nicole Fischer, Lucia Gerhardt, Markus Schmidt, Barbara Toennieshen Звук: Alexey Antonov, Ivan Arapov Продукција: TamTam Film
Германија / 2020 / 93’
ЛУЃЕТО ОД ГАРАЖИТЕ Garagenvolk / Garage People
Во постсоветска Русија постои еден феномен покрај леденото рибарење, матрјошките и вотката, а тоа се гаражните населби. Иако однадвор личат на негостопримливи лимени шупи, гаражите често им нудат бегство на мнозина Руси, повеќето од нив мажи. На ова место, собирачот на отпад Илја си наоѓа производи, Роман одгледува препелици, Павел прави скулптури од светци, а Виктор има додадено четири подземни ката во последните десетина години. Овде може да се најде сѐ и сѐ изгледа возможно.
НОВИ АВТОРИ
Фестивали и награди: One World Prague, Czech Republic (2021), DocPoint Helsinki, Finland (2021), IDFA, Netherlands (2020), Doc Aviv, Israel (2020), Berlinale, Germany (2020)
47
M ARIJA Z IDAR
Сценарио: Marija Zidar Камера: Latif Hasolli Монтажа: Uroš Maksimović, Co-editor: Mariana Kozáková Звук: Miloš Drobnjaković, Julij Zornik, Jovo Kljajić Музика: Dimitrije Vasiljević Продукција: Vertigo Копродукција: RTV Slovenia, Dera Film, Film House Baš Čelik, Seagull Entertainment
Словенија, Србија, Црна Гора, Косово / 2021 / 82’
ПОМИРУВАЊЕ Odpuščanje / Reconciliation
Осумнаесетгодишна девојка е убиена во жолчна семејна расправија во албанските планински краишта. Нејзиниот ужален татко е растргнат поради притисокот од локалниот бискуп и претседателот на една НВО од главниот град, не само за да му прости на затворениот убиец и неговата фамилија, како христијанин, туку и да се помири со нив – како што налага древниот племенски код, Канун. Трогателен и прониклив приказ на патријархално општество затечено помеѓу заостанатото минато и неизвесната сегашност.
48
НОВИ АВТОРИ
Избрана филмографија: Контрабандитите на идентитетот/ Tihotapci Identitete/ The Contrabandits of Identity (2016) Фестивали и награди: CPH:DOX - Next:Wave Award, Denmark (2021), One World FF, Czech Republic (2021)
DIANE SARA B O U ZGARROU T H O M AS JENKO E Сценарио: Diane Sara Bouzgarrou, Thomas Jenkoe Камера: Thomas Jenkoe Монтажа: Théophile Gay-Mazas Звук: Diane Sara Bouzgarrou, Pierre Armand Музика: Jay Gambit Продукција: Jean-Laurent Csinidis
Франција, Катар / 2020 / 80’
ПОСЛЕДНИОТ ДИВЈАК The Last Hillbilly / The Last Hillbilly
Неуки дивјаци, сиромашни и насилни. Брајан Ричи многу добро знае што мисли остатокот од САД за населението во апалачкиот регион. Сепак, овој интимен портрет покажува дека навидум едноставниот живот е далеку од едноставен. На планините во Кентаки, Ричи размислува за убавината на природата, за љубовта кон неговите деца и реткоста на неговиот животен стил. Пред три генерации, дивјаците биле своеглави пионери, но рудниците на јаглен ставиле крај на овој начин на живот.
НОВИ АВТОРИ
Избрана филмографија: Не се сеќавам на ништо/ I Remember Nothing (2017) Младата девојка/ Le femme enfant (2011) Фестивали и награди: IndieLisboa, Portugal (2021) Hong Kong International Film Festival, Hong Kong (2021), Belfort Entrevues Film Festival, France (2020), Torino Film Festival - Best International Documentary Film, Italy (2020), IDFA - Best First Documentary (2020)
49
M IGU EL EEK
Сценарио: Miguel Eek, Aina Calleja Cortés Камера: Jordi Carrasco Монтажа: Aina Calleja Cortés Звук: Carlos Novoa, Rubén Pérez, Sergio Testón Продукција: Mosaic, Miguel Eek, Marta Castells, Virginia Galán Копродукција: IB3, Nacho Tejedor
Шпанија / 2020 / 77’
ПРВАТА ЖЕНА La Primera Mujer / The First Woman
На Ева ѝ е дозволено да ја напушти психијатриската установа во која живеела цели шест години. По долг период на чекање, добива место во една населба со потпомогнати живеалишта. Ева ги прави првите чекори кон „нормалниот“ живот за кој копнее: да најде работа, да заработи личен приход, да ја посети мајка си... па дури и да се заљуби. Останува доследна и на својата главна цел: да се поврзе со синот над кој го изгубила старателството пред 20 години и да го замоли за прошка.
50
НОВИ АВТОРИ
Избрана филмографија: Скорешните последни дни/ Coming Soon Last Days (2020) Град на мртовци/ City of the Dead (2019) Животот и смртта на архитектот/ Life and Death of an Architect (2017) Божествен живот/ Divine Life (2015)
M AT T H EW SO M ERV IL LE
Сценарио: Mira Furlan Камера: Dan McCrum Монтажа: Gorjan Atanasov Звук: Rick Blything Музика: Robin Schlotermeier Продукција: 2021 Копродукција: Ortak Films (mk)
Велика Британија, Северна Македонија / 2021 / 74’
САВА Sava
„Сава“ е речен документарен филм и 990-километарско патување низ земјите што некогаш беа обединети под закрила на Југославија. Во овој филм, природата има глас (Мира Фурлан) и во разговор со нејзините луѓе, тие ја истражуваат заплетканата релација помеѓу границите, водата и нацијата.
НОВИ АВТОРИ
Избрана филмографија: Човекот молец/ Mothman (2018) Фоита/Foita (2016)
51
Велика Британија / 2020 / 19’
E14 E14
Студија за човечкото однесување во најгусто населената и прекумерно развиена станбена област во Велика Британија за време на пандемијата од коронавирусот. Камерата ѕирка преку прозорецот во првите две недели од изолацијата и го открива феноменот на празните станови.
PEIMAN ZEKAVAT Сценарио: Peiman Zekavat Камера: Peiman Zekavat Монтажа: Nick Bridge Звук: Rob Szeliga Продукција: Sanam Jehanfard
Избрана филмографија: Фестивали и награди: Зборувајќи во име на мртвите/ Speak- Hot Springs Documentary Film Festiing for the Dead (2019) val, USA (2021), Dok Leipzig, Germany Тимбо/ Timbo (2017) (2021), Busan International Short Film Festival, Korea (2021), FIPADOC, France (2021), Indy Shorts International Film Festival, USA (2021)
Шпанија / 2020 / 15’
ДАХЛА: ФИЛМОТ И ЗАБОРАВОТ Dajla: Cine y olvido / Dakhla: Cinema and Oblivion
Животот тече во Дахла, еден од камповите на бегалците Сахрави во јужен Алжир, заборавен 45 години. Монотонијата ја разбива прославата на филмскиот фестивал „Фисахара“. Настанот завршува, животот (и заборавот) продолжуваат.
ARTURO DUEÑAS HERRERO Сценарио: Arturo Dueñas Herrero Камера: Álvaro Sanz Pascual Монтажа: Arturo Dueñas Herrero Звук: Miguel Sánchez González Продукција: La Esgueva Films
54
Избрана филмографија:
Блиц сеќавања/ Los destellos de la memoria/ The Flashes of the Memory (2020) Изградени земји/ Tierras construidas/ Built Lands (2019) Мисија: Сахара/ Misión: Sahara/ Mission: Sahara (2016) Корсари/ Corsarios/ Corsairs (2015)
КРАТКИ ДОКУМЕНТАРЦИ
Фестивали и награди:
Moscow Shorts ISFF - Best Documentary Short Film, Russia (2021), Eurasia International Monthly Film Festival - Best Documentary, Russia (2021), Milan International Short Film Festival - Best Documentary and Best Editing, Italy (2021), Festival Villa del Cine - Best International Short Film, Colombia (2020), Festival de Cine de Madrid PNR - Best Short Film PNR, Spain (2020)
Полска / 2021 / 15’
ЗАТВОРЕНИКОТ The Prisoner
Една ноќ со поранешен осуденик на улиците на Ванкувер. Инспирирано од стилот „синема верите“.
LUKAS GIERANCZYK FILIP DRZEWIECKI Сценарио: Lukas Gieranczyk Камера: Lukas Gieranczyk Монтажа: Filip Drzewiecki Звук: Franciszek Kozlowski Продукција: Lukas Gieranczyk, Filip Drzewiecki
Избрана филмографија: Брифинг/ Odprawa/ The Briefing (2018)
Швајцарија / 2020 / 18’
ИГРАТА Das Spiel / The Game
ROMAN HODEL
Свирче. Трибините на стадионот грмнуваат. Играчите луто протестираат. Коментаторите ја следат акцијата на теренот. Среде сето тоа се наоѓа судијата. Целиот стадион гледа во него. Одлуката е негова. Преку судијата Федаи Сан ги искусуваме подемите и падовите на фудбалската игра, на тоа што значи да бидеш почитуван на теренот и да ја насочиш енергијата кон целиот стадион.
Сценарио: Roman Hodel Камера: Lukas Gut Монтажа: Rolf Hellat, Roman Hodel Звук: Oscar Von Hoogevest Продукција: Franziska Sonder
Избрана филмографија: Сина светлина/ Bluelight (2014)
КРАТКИ ДОКУМЕНТАРЦИ
Фестивали и награди:
Venice International Film Festival, Italy (2020), Toronto International Film Festival, Canada (2020), Hamptons International Film Festival, Canada (2020), Internationale, Sulmona International Film Festival - Best Documentary Short & Best Editing, Italy (2020)
55
Ерменија / 2019 / 12’
ИСКРИ НА СОНЦЕТО Embers of the Sun
ZAREH TJEKNAVORIAN Сценарио: Zareh Tjeknavorian Камера: Vahagn Ter Hagopian Монтажа: Alina Tjeknavorian Звук: Alina Tjeknavorian Музика: Urthona Продукција: Living Antiquity/ Analogue Films
Патување во духовните предели на праисториска Ерменија и повикување на духот на еден древен свет претставен преку споменици со мистериозно потекло. Естетиката на аналогното видео го изразува вонземското присуство на спомениците и нуминозната, застрашувачка убавина во просторот. Истовремено лиричен документарен филм и археолошка научна фантастика,- апокалиптична визија за иднината во минатото. Избрана филмографија: Приказни од Воркута/ Vorkuta Tales (2017) Елегија во светлина/ Elegy in Light (2016) Тигранакерт: Ерменска одисеја/ Tigranakert: An Armenian Odyssey 2007 Непријател на народот/ Enemy of the People (1998)
Фестивали и награди: Psychedelic Film and Music FestivalBest Visionary Short, USA (2021), Rassegna internazionale del cinema archeologico, Italy (2019)
Шпанија / 2021 / 17’
МАГЛА Brétema / Mist
По небројни патишта од прашина, магли и ридови, наследниците на филозофијата на Дејвид Торо си наоѓаат своја населба. Три генерации што го слушнале повикот на дивината ритмички одат во ист правец за повторно да се поврзат со природата.
GEMA MIGUEZ RODRIGUEZ Сценарио: Gema Miguez Rodriguez Камера: Josué López Vaz Монтажа: Gema Míguez Rodríguez, Josué López Vaz Звук: Gema Míguez Rodríguez, Josué López Vaz Продукција: Gema Míguez Rodríguez
56
КРАТКИ ДОКУМЕНТАРЦИ
Полска / 2020 / 11’
МАСКИ И ЛУЃЕ Maski i ludzie / Masks and Men
PAWEL LOZINSKI Сценарио: Pawel Lozinski Камера: Pawel Lozinski Монтажа: Bartlomiej Piasek, Piotr Wojcik Звук: Pawel Lozinski Продукција: HBO Europe Копродукција: Łoziński Production, IDFX
Минувањето на времето во текот на пандемијата стана мојата личност. Светот застана, заедно со камерата на мојот балкон. Гледам делче од светот во еден кадар и посебен отсечок од времето во кој сите се најдовме. Внимателно ја слушам ненадејната тишина. Но забавениот живот продолжува да тече под мојот балкон. Нови ликови се движат како на сцена. Им поставувам прашања на луѓето кои не можам самиот да си ги одговорам – што ќе биде следно? Избрана филмографија: Фестивали и награди: Немаш поим колку многу те сакам/ Norwegian Short Film Festival, Norway You Have No Idea How Much I Love You (2021) (2006) Верка/ Werka (2014) Татко и син/ Father and Son (2013) Татко и син на патување/ Father and Son on a Journey (2013) Инвентар/ Inventory (2013)
Бразил, Шпанија / 2019 / 12’
МЕСО Carne / Flesh
Живо, полуживо, средно печено и добро испечено. Низ интимни и лични приказни, пет жени споделуваат искуства поврзани со своето тело, од детството до староста.
CAMILA KATER Сценарио: Camila Kater, Ana Julia Carvalheiro Камера: Samuel Mariani Монтажа: Samuel Mariani Звук: Xabier Ferreiro, Julia Teles, Luis Felipe Labaki Музика: Sofia Oriana Infante, Julia Teles Продукција: Chelo Loureiro, Livia Perez
Фестивали и награди: Locarno Film Festival, Switzerland (2019), Toronto International Film Festival, Canada (2019), Hamptons International Film Festival, Canada (2019), Philadelphia Film Festival, US (2019)
КРАТКИ ДОКУМЕНТАРЦИ
57
Италија / 2021 / 12’
НЕ ЗАБОРАВАЈ МЕ Non ti scordar di me / Forget Me Not
Гилда е средовечна жена, мајка и сопруга. Еден ден сфаќа дека има проблеми со местење на масата- први симптоми на Алцхајмер. Стадиумите на болеста стануваат низа слики на работ на заборавот.
FABIO MARIN GIUSEPPE PETRUZZELLIS Сценарио: Fabio Marin, Giuseppe Petruzzellis Камера: Francesco Saverio Valentino, Giuseppe Petruzzellis Монтажа: Giuseppe Petruzzellis Звук: Davide Saggioro, Giuseppe Petruzzellis Музика: Wang Fan, Yaprak Kurtsal Продукција: Aplysia
Избрана филмографија: Индиско течение/Indian Flow (2011) Фјумара Д’арте/ Fiumara d’Arte (2010) Индустриски залив/ Industrial Bay (2009) Луд живот/ Vida Loca/ The Crazy Life (2007)
Филипини, Велика Британија / 2020 / 19’
ОНИЕ ШТО ЧЕКААТ Those Who Wait
STEPH BEESTON Камера: Steph Beeston Монтажа: Lisa Cazzato Vieyra Звук: Adam Woodhams Музика: Ben Price Продукција: Steph Beeston
58
Како да се живее кога си опкружен со смрт? Тони секојдневно се соочува со ова прашање. Нарекувајќи ја гробницата Манила Норт свој дом и работејќи како чувар на мавзолеј повеќе од триесет години, животот помеѓу мртвите за него не само што е нормален, туку и неопходен за да преживее. Сонувајќи дека еден ден ќе може да ја остави Манила Норт зад себе, Тони напорно работи за да обезбеди пристоен живот за своето растечко семејство. Но како што поминува времето, изгледите за живот надвор од гробницата полека избледуваат. Фестивали и награди: Ethnocineca Film Festival - International Short Award, Austria (2020), Cheap Cuts Documentary Film Festival - London Emerging Award, UK (2020)
КРАТКИ ДОКУМЕНТАРЦИ
Полска / 2020 / 19’
ПАРЧЕНЦЕ РАЈ Trochę Raju / A Little Bit of Paradise
Приказна од линијата меѓу реалното и бајките. Во едно зафрлено катче во една метропола, едно семејство им го открива својот свет на гледачите и споделува моменти од своите животи нераскинливо поврзани со природата што ги опкружува.
ANDRZEJ CICHOCKI Сценарио: Andrzej Cichocki Камера: Andrzej Cichocki Монтажа: Hubert Pusek, Andrzej Cichocki Звук: Krzysztof Kicior Музика: Pawel Gorniak Продукција: Munk Studio – Polish Filmmakers Association Копродукција: Unlimited Film Operations, Limes Avenue Produkcja Filmowa
Фестивали и награди: DFA, Netherlands, (2020), FIPADOC, France (2021), FICMEC Festival Internacional de Cine Medioambiental de Canarias, Tenerife (2021), Krakow Film Festival- Best Short Documentary, Poland (2021), Pärnu Film Festival, Estonia (2021)
Португалија / 2021 / 26’
ТАЛИЈА Tália / Talia
Наталија е 75-годишна португалска занаетчика која се мачи да ја сочува уметноста на правење рогозини. Уште кога била млада, живеејќи во сиромашно време и место. рогозината за неа била јадрото од еден едноставен начин на живот. Животот и занаетот на Талија се испреплетуваат и спојуваат во магично-реалистичен свет.
DAVID GOMES PEDRO CRUZ Сценарио: David Gomes, Pedro Cruz Камера: David Gomes Монтажа: David Gomes, Pedro Cruz Звук: Pedro Cruz Продукција: David Gomes, Pedro Cruz Копродукција: CM Albergaria-a-Velha, CLDS 3G Albergaria-a-Velha
Избрана филмографија: Збогум на реката (2017)/ Farewell to the River (2017)
КРАТКИ ДОКУМЕНТАРЦИ
59
Шпанија / 2020 / 11’
ТЕЛАТА Os Corpos / The Bodies
ELOY DOMÍNGUEZ SERÉN Сценарио: Eloy Domínguez Serén Камера: Eloy Domínguez Serén Монтажа: Eloy Domínguez Serén Звук: Juan Carlos Blancas Музика: Juan Carlos Blancas Продукција: Filmika Galaika
Во Галиција, најсеверозападниот дел од Шпанија, секоја година се одржува една од најстарите форми на карневал. Во текот на неколку дена се распоредени повеќе паради на „фелос“ и „пелиќерос“, два типа карактери облечени во специфични костими, со впечатлива маска и колан нанижан со крупни клопотарци. „Фарапада“ е уште една традиција во која учесниците се напаѓаат со партали намачкани со кал. Необичните прослави, осветлени со факли и придружени со тапани, нѐ внесуваат во древниот пагански ритуал, снимен само десет дена пред првиот потврден случај на ковид-19 во регионот.
Германија / 2020 / 28’
ХОТЕЛ „АСТОРИЈА“ Hotel Astoria / Hotel Astoria
ALINA CYRANEK FALK SCHUSTER Сценарио: Alina Cyranek Камера: Falk Schuster Монтажа: Alina Cyranek Звук: Florian Marquardt Музика: Florian Marquardt Продукција: Alina Cyranek & Falk Schuster / hug films Копродукција: MDR 60
Лајпциг, СРГ, 1980-ти: Хотел „Асторија“ е едно магично, речиси свето место. Тука се среќаваат бизнисмени, проститутки, елитата на Социјалистичката партија, а одвреме-навреме и обични луѓе. Но јастогот, лососот и кавијарот не се секогаш на мени – и екстраваганцијата познава граници. А Штазите секогаш будно следат сè. Сеќавањата на поранешниот персонал и гостите ни се пренесени преку архивски снимки и анимација. Постојаните двосмислености ни покажуваат дека различните историски искуства можат да коегзистираат и дека постојат сиви зони помеѓу пропагандата и реалноста. Бидејќи вистината е секогаш спорна. Фестивали и награди: DOK Leipzig, Germany (2020), IDFA, Netherlands (2020)
КРАТКИ ДОКУМЕНТАРЦИ
Северна Македонија / 2021 / 26’
ЦВЕЌИЊА НА ВОДАТА Цвеќиња на водата / Flowers of the Water
Приказна за Ратка, жена што својата љубов спрема животот и уметноста ја преточува во правењето цветни аранжмани преку кои си ја обезбедува егзистенцијата. Една летна ноќ, во скопската долина настапува катастрофална бура и домот на Ратка е сериозно оштетен. Првите денови по бурата и деновите што следуваат ги прикажуваат природните циклуси и новиот почеток.
TANJA BALAC Сценарио: Tanja Balac Камера: Kiril Shentevski Монтажа: Kiril Shentevski Звук: Kiril Shentevski, Sergej Sarchevski Музика: Aleksandar Pejovski, Duke Bojadziev, Vlado Manchevski Продукција: Kiril Shentevski, Tanja Balac
Канада / 2019 / 18’
ЏУКЕЛИ Clebs / Mutts
Во прифатилиштето за кучиња-скитници во Мароко, времето застанало за 750-те животни кои чекаат посвојување. Нивните животи следат една прецизна, еднолична рутина.
HALIMA OUARDIRI Сценарио: Halima Ouardiri Камера: Anna Cooley Монтажа: Xi Feng Звук: Bruno Pucella Продукција: Halima Ouardiri
Избрана филмографија: Берберска свадба/ Berberian Wedding (2013) Моктар/ Mokhtar (2010) Фустанот/ La robe/ The Dress (2009) КРАТКИ ДОКУМЕНТАРЦИ
Фестивали и награди:
Berlinale - Crystal Bear, Germany (2020), FICFA - Best Canadian Short, France (2020), Festival International du Film Francophone de Namur - International Jury Prize, Belgium (2020), Rendez-vous Québec Cinéma - Best Short Documentary Film, Canada (2020), Cinema Under the Stars - Student Favourite Award, USA (2020)
61
Естонија / 2021 / 28’
ШЕПНУВАЧ НА ВИНИЛИ Muusika, mida ma veel ei tea / Vinyl Whisperer
Собирач на винили опремен со енциклопедиско знаење и нескротена страст за ретка музика, тргнува на пат да ги најде најретките грамофонски плочи од советската ера.
ALEKSANDR HEIFETS Сценарио: Aleksandr Heifets Камера: Taavi Arus, Aleksandr Heifets, Madis Ligema, Margus Talvik Монтажа: Aleksandr Heifets Звук: Indrek Soe Музика: Various Продукција: Well Well Копродукција: Taiga Film
62
Избрана филмографија:
Фестивали и награди:
Border Youth/ Noored piiril (2019) Beat Film Festival, Russia (2021) Младина на границата/ Noored piiril/ Border Youth (2019) Војна на здодевните ѕидови/ Sõda igavatele seintele/ War on Boring Walls (2019) Прием/ Vastuvõtt/ Reception (2018) Иванден/ Jaanipäev/ St. John’s Day (2017) Платноград/ Lõuendilinn/ Canvascity (2015)
КРАТКИ ДОКУМЕНТАРЦИ
Белгија / 2020 / 15’
ВЕЌЕ НИКАДЕ НЕ СЕ ЧУВСТВУВАМ КАКО ДОМА I Don’t Feel At Home Anywhere Anymore / I Don’t Feel At Home Anywhere Anymore
Меланхолична, но духовита приказна за патувањето во Пекинг на една студентка по уметност, која е во странство веќе десет години. Престојот со семејството целосно покажува колку животот во странство ја направил откорнатик.
VIV LI Сценарио: Viv Li Продукција: Viv Li Избрана филмографија: All Our Night (2019) She Dyes Her Hair Pink (2019)
Фестивали и награди: IDFA, Netherlands (2020), Docudays UA, Ukraine, (2021), Leiden Shorts, Netherlands (2021), Filmfest Dresden, Germany (2021), Beijing International Short Film Festival, China (2020)
Италија / 2020 / 7’
КРАЈО/ЛИК Land/Scape / Land/Scape
MICHAL KRAWCZYK Сценарио: Michal Krawczyk and Giulia Lepori Продукција: Michal Krawczyk and Giulia Lepori
Англискиот збор за „пејзаж“ – „landscape“ – e сочинет од два дела: „land“, од староанглискиот „lond, land“ со значење „земја, почва“ и „-skap“, поврзано со зборот „shape“ од староанглискиот „scieppan“, со значење „да создава, да обликува“. Оваа приказна ни прикажува соработка помеѓу луѓето и магарињата во пермакултурата на центарот Тар до Линг, во долината Сагана (Сицилија, Италија), каде што земјата се обновува низ човечките и вончовечките еколошки заемодејствија. Избрана филмографија: Во природниот пчеларник/ In the Natural Apiary (2021) Плевел/ Yuyos (2018)
66
СТУДЕНТСКИ ДОКУМЕНТАРЦИ
Фестивали и награди: Kinesthesia Film Festival, UK (2021), OpenEyes Film Fest Marburg, Germany (2021), Regard Bleu Ethnographic Film Festival, Switzerland (2020), Festival de Cine FENACIR, Mexico (2020)
Германија / 2021 / 18’
ОКЕАН An Ocean / An Ocean
PAUL SCHEUFLER Сценарио: Paul Scheufler Камера: Jakob Grasböck Монтажа: Daria Wörmann Звук: Eva Perháčová Продукција: Film University Babelsberg KONRAD WOLF
Дневна борба за опстанок помеѓу минатото и погледот кон океанскиот хоризонт. Треперењето во вратот на Маркус започнува кога тој ќе се приближи до сликите што го прогонуваат 49 години. Оди со моторот накај дома, на југ, колку што е можно подалеку од минатото. Сликите надоаѓаат без предупредување. Отпрвин, со трпки во вратот, а потоа треперењето се шири низ целото тело на Маркус. Злоупотребувањето се случило пред повеќе од 45 години, но Маркус дури сега успева да го преточи во зборови. Фестивали и награди: Docudays UA - Best Short Film, Ukraine (2021), FiSH - Best Short Film, Germany (2021), Leiden Shorts, Netherlands (2021), Fünf Seen Filmfestival, Germany (2021), Achtung Berlin, Germany (2021)
Хрватска / 2020 / 78’
СИ БЕШЕ ЕДНАШ ЕДНА МЛАДОСТ O Jednoj Mladosti / Once Upon a Youth
Триесет години по неочекуваната смрт на својот најдобар пријател, режисерот се обидува да го реконструира неговиот живот и нивното пријателство, користејќи фотографии и видеоматеријал што пријателот го снимил во минатото.
IVAN RAMLJAK Сценарио: Ivan Ramljak Камера: Marko Čaklović Монтажа: Ivor Šonje Звук: Borna Buljević Продукција: Matej Merlić
Избрана филмографија:
Мезостајун/ Mezostajun/ Mezostajun (2018) Дом на борците/ Home of the Resistance/ Dom boraca (2018) Бродовите и понатаму не се враќаат/ Ships Still Don’t Come Ashore/ Brodovi i dalje ne pristaju (2017) Киноостров/ Islands of Forgotten Cinemas/ Kino otok (2016)
СТУДЕНТСКИ ДОКУМЕНТАРЦИ
Фестивали и награди: Dokufest - Best Balkan Documentary Award, Kosovo (2020), Trieste Film Festival - OBC Transeuropa Award, Italy (2020), Days of Croatian Film Grand Prix, Croatia (2020), Poitiers Film Festival - Grand Prix, France (2020) 67
Германија / 2021 / 29’
СИГУРИМИ Sigurimi / Sigurimi
LUIGJINA SHKUPA Сценарио: Luigjina Shkupa Камера: Teresa Renn Монтажа: Sophie Oldenbourg Звук: Andrew Mottl Музика: Karim Shalaby Продукција: HFF München
Од 1944 до 1990 година, Албанија страдаше од диктатурата на Енвер Хоџа, кој ја претвори земјата во изразито изолирана, сталинистичка, антиревизионистичка и комунистичка држава. Во тоа време комунистите изградија 750 000 бункери ширум земјата: во градови, во дворови, на гробишта, како и на игралишта. По комунизмот, бункерите беа користени на различни начини од страна на граѓаните на Албанија: станаа пицерии, барови, музеи и хостели. Избрана филмографија: Национален театар на Албанија/ National Theatre of Albania (2020) Пукај и биди тивок/ Shoot and stay quiet (2019) Сеаре/ Seare (2017)
Фестивали и награди: Dokufest, Kosovo (2021)
Либан / 2020 / 31’
СОВРШЕНАТА СЛИКА / The Perfect Picture
HALA EL KOUCH Сценарио: Hala El Kouch Камера: Michel Labaky Монтажа: Hala El Kouch Звук: Nanor Baghdassarian Музика: Emir Diab Продукција: Nanor Baghdassarian and Hala El Kouch
68
Може ли еден трауматичен настан да биде смртоносниот удар кој ја подрива замислата за совршеното семејство? Режисерката организира терапевтска сесија за да ги соочи своите родители со еден трауматичен настан, интервјуирајќи ги во тек на пет дена. Но, таа сфаќа дека мигот кој „сменил сè“ за неа, всушност, немал толкаво влијание врз нејзините родители. Разговорот тргнува во неочекуван правец.
Избрана филмографија:
Фестивали и награди:
Краткотраен егзил/ Short Term Exile (2019) IDFA, Netherlands (2020), Hot Она што се случува дома останува дома/ What Happens at Home Stays at Home (2019) Docs, Canada (2021), Gabès Интерлудиум / Interlude (2018) Cinema Fen, Tunisia (2021) Обид и грешка/ Trial and Error (2018) Рибарење надвор од морето/ Fishing Out of the Sea (2017)
СТУДЕНТСКИ ДОКУМЕНТАРЦИ
Франција / 2020 / 20’
СТОРГЕТНИЈА Storgetnya / Storgetnya
HOVIG HAGOPIAN Сценарио: Hovig Hagopian Фотографија: Hovig Hagopian Монтажа: Lucie Brux Звук: Hayk Israelyan, Benoît Gargonne, Sylvain Adas Музика: Vardan Harutyunyan Продукција: Astrig Chandèze-Avakian
Ереван, главниот град на Ерменија. 230 метри под земја, мажи и жени одат во рудникот за сол Аван со цел да дишат полесно. Физичките активности и здравствените советувања го одредуваат ритамот на безвремениот свет на оваа подземна клиника, каде што се вкрстуваат животи и се раскажуваат приказни.
Фестивали и награди: FIPADOC, France (2021), IDFA, Netherlands (2020), Clermont ISFF, France (2021), Go Short, Netherlands (2021), Docaviv, Israel (2021)
СТУДЕНТСКИ ДОКУМЕНТАРЦИ
69
Естонија / 2021/ 28’
А УТРЕ ЌЕ ДОЈДЕ РАЈОТ Homme Saabub Paradiis / For Tomorrow Paradise Arrives
Светот е поплавен со отпад од храна, па за да ги спасат животната средина и иднината на своите деца, младите мајки одлучуваат да си ги прехранат фамилиите со тоа што ќе го ископаат од депониите на џиновските супермаркети.
ANNA HINTS Сценарио: Anna Hints Камера: Erik Põllumaa Монтажа: Marion Koppel Звук: Ekke Västrik Музика: Ann Reimann Продукција: Stellar Film
Избрана филмографија:: Корени: со мама во манастирот/ Juured: Emaga kloostris/ Roots: With Mum At The Monastery (2018) Светите природни места во Естонија/ Eesti looduslikud pühapaigad/ Estonian Natural Sacred Grounds (2015) Плима/ Tide (2014) Приказната на Тиу/ Tiiu’s Story (2014) Месо и коски/ Lihast ja luust/ Flesh and bone/ (2013)
Шпанија / 2021 / 29’
АНИМА АНИМАЕ АНИМАМ Anima Animae Animam / Anima Animae Animam
Признание на луѓето што ги посветиле животите на тоа да ја споделат својата душа со оние што никогаш ја немале. Луѓето што ги давале своите гласови на предмети кои имале многу да кажат. Признание на кукларите, на кои поради нивната професија не им било дозволено да бидат закопани на гробиштата бидејќи се сметало дека немаат душа.
JULIETA GASROC JOSÉ (PUTXA) PUCHADES MARTÍNEZ Сценарио: Julieta Gasroc, José Puchades (Putxa), David Maqueda, Marc Costa Камера: Marc Costa Монтажа: Marc Costa Звук: Alba Vega, Jorge Da Rocha, David Maqueda Музика: Jean Du Voyage, Lisa Madsen, Rober Gonzalez, Arnaud Spicq, Daniel Lopez Продукција: Julieta Gascón Roque, José Antonio Puchades Martínez, David Maqueda Pavo 72
ПРОГРАМА ЗА ДЕЦА И МЛАДИ
Норвешка / 2018 / 13’
ВАНДА Wanda / Wanda
Ванда со трчање бега во шумата. За среќа, има добро друштво. Животот на Ванда е исполнет со судири дома и на училиште, и таа бега во својот фантастичен свет. Но проблемите растат, и доаѓа помош од едно неочекувано место за да ја натера да соочи со реалноста.
DENISE HAUSER Продукција: Klipp &amp, Lim Media AS
Мексико / 2020 / 22’
ВО ЕДИНАЕСЕТ A Los Once / At Eleven
CAROLINA ADMIRABLE GARCÍA
Најдобрите пријателки Иса и Зои се на единаесетгодишна возраст. Во своите видеодневници, тие ни раскажуваат за промените и избувнувањата што доаѓаат кога човек се наоѓа на прагот од тинејџерството. Хумористичен поглед на едно пријателство кое изобилува со смеа и невиност. Сведоштво за едно пријателство, за растењето и истражувањето на сите придружни авантури.
Сценарио: Carolina Admirable García, Aldo Alejandro Ter-veen Calderón Камера: María Fernanda Islas Montero Монтажа: Aldo Alejandro Ter-veen Calderón Звук: Zahira Aldana Ramírez Продукција: Nancy Samara Guerrero Miranda
Фестивали и награди: IDFA, Netherlands (2021), Festival de cine de Morelia, Mexico (2021), EBS International Documentary Festival, Korea (2021), Festival de cine Austral, Brazil (2021)
ПРОГРАМА ЗА ДЕЦА И МЛАДИ
73
Северна Македонија / 2020 / 11’
КИНО „МОРТУС“ Кино „Мортус“ / Cinema “Mortus”
ИВАНА ЦВЕТАНОСКА
Времеплов низ скопската киносцена, а за нејзините најсветли денови говорат сведоштвата на двајцата филмофили, Илинденка Петрушева и Влатко Галевски. Преку коктел анегдоти сервиран со доза носталгија, тој ја рефлектира иронијата на состојбата во која киносалите се оставени денес.
Сценарио: Ивана Цветаноска Снимател: Антонио Мисиркоски, Матеа Козовски Монтажа: Оливер Милески Звук: Леон Шумански Продукција: MakeDox Film School
Норвешка / 1987 / 9’
МАГИЧНИОТ ЧАС Den Magiske Tiden / The Magic Time
Филм инспириран од културата, историјата, легендите и сказните на народот Сами. Приказна за патувањето на едно младенче ирвас кое израснува во зрел, бел ирвас кој, според Сами културата, исто така претставува шаман.
KINE AUNE Продукција: Kinefilm As Копродукција: Qvisten Animation
74
ПРОГРАМА ЗА ДЕЦА И МЛАДИ
Норвешка / 2017 / 10’
НАЈПРОСЕЧНАТА РИБА НА СВЕТОТ Verdens mellomste fisk / The World’s Middlest Fish
Ингеборг е девојче што ужива да лови риба. Како и секојпат, таа се пријавува на годишниот натпревар во ловење риба. Оваа година Ингеборг фаќа риба со необично средна големина. Всушност, таа ја има фатено рибата со најпросечна големина на светот. Ингеборг и нејзината риба стануваат медиумска сензација. Но што ќе се случи кога рибата ќе добие на тежина?
CATHINKA TANBERG Продукција: Mikrofilm
Шпанија / 2020 / 29’
НЕВИДЛИВОТО ЧУДОВИШТЕ El Monstruo Invisible / The Invisible Monster
JAVIER FESSER GUILLERMO FESSER
Таткото на Аминодин е секогаш насмеан, велејќи дека „среќните луѓе живеат подолго“. Затоа, осумгодишната Аминодин ја има најубавата насмевка додека работи во депонијата Папандаја, каде што живее со своето семејство. Нејзиниот братучед Алиман, од друга страна, го има изгубено своето семејство кога во градот Марави почнале да паѓаат бомби од небото.
Сценарио: Javier Fesser, Guillermo Fesser Снимател: Jairo Iglesias Монтажа: Antonio Frutos, Pablo Mas Звук: Armando Ciudad, Charly Schmuckler Музика: No No Продукција: Luis Manso
ПРОГРАМА ЗА ДЕЦА И МЛАДИ
75
Норвешка / 2009 / 6’
ПО РИБА СО СЕМ Isfiske / Fishing with Sam
Рибарењето на Северниот Пол знае да биде предизвик. Некои имаат повеќе среќа од другите, а баксузите можеби треба да си ја сменат рибарската стратегија од корен.
ATLE T. BLAKSETH Продукција: Spooking the Horses
Северна Македонија / 2020 / 21’
ПОСЛЕ МАРКО После Марко / After Marko
Приказната ги прикажува сите закани врз критично загрозениот балкански рис, луѓето што се залагаат за неговиот опстанок и предизвиците со кои се соочуваат. Дали може да му се стави цена на природно национално богатство од непроценлива вредност во еден екосистем?
МИЛА МАКАРОВСКА Сценарио: Мила Макаровска Снимател: Оливер Милески Монтажа: Леон Шумански Музика: Ади Имери Продуцент: MakeDox Film School
76
ПРОГРАМА ЗА ДЕЦА И МЛАДИ
Русија / 2020 / 22’
СЕНКИ ОД ТВОЕТО ДЕТСТВО Shadows of Your Childhood / Shadows of Your Childhood
KуќаКуќатанагласени од случајните искри на газиената ламба. За малата Стеша темнината нуди пат кон еден друг свет кој е истовремено застрашувачки и чудесен. Делчиња од нејасни сеќавања, гласови и блескања на светлината – овие се треперливите сензации на детството и тие остануваат со нас засекогаш.
MIKHAIL GO ROBCHUK Сценарио: Mikhail Gorobchuk Снимател: Mikhail Gorobchuk Монтажа: Mikhail Gorobchuk Звук: Dmitry Nazarov Музика: Domenico Scarlatti, J. S. Bach Продукција: Ekaterina Vizgalova, Irina Kalinina, Vladislav Shuvalov
Избрана филмографија: Катја и Стефани. Портрет во внатрешноста/ Katya and Stephanie. Portrait in the Interior (2018) Јанкер/ Janker (2017) Здивот на тундрата/ The Breath Of The Tundra (2012)
Фестивали и награди: Tampere Film Festival - Best Documentary, Finland (2021), Russian Film Festival “Window to Europe” Special Prize, Russia, (2020), Visions du Réel, Switzerland (2020), EnergaCAMERIMAGE, Poland (2020)
Норвешка / 2014 / 8’
СРЦЕТО НА ХЕРМАН Hermans Hjerte / Herman’s Heart
ANNE KRISTIN BERGE Продукција: AN-Imation
Херман живее мирно и хармонично со своето кадифено мече на големо дрво опкружено со прекрасна градина. Една вечер доаѓа неочекуван и за Херман, непожелен посетител. Кога Херман го исфрла посетителот надвор, се случува бура и тој сфаќа дека мора да оди во спасувачка мисија по него. Го следиме патувањето на Херман низ густа магла сè додека на крајот не сфати дека во срцето има место за сите, така што маглата се чисти.
ПРОГРАМА ЗА ДЕЦА И МЛАДИ
77
Швајцарија / 2021 / 23’
СУНИ ЕКОЛ suñu ekool / suñu ekool
Откако петнаесет години престојувал во Швајцарија, печалејќи на градилиште, „Боуба“ се враќа во Сенегал за да помогне во градењето на иднината на својата татковина.
ARON MARTY MARIA BÄNZIGER Сценарио: Andi Bänziger Камера: Aron Marty Монтажа: Aron Marty Звук: Aron Marty Музика: Philip Bartels Копродукција: Andi Bänziger
Избрана филмографија: Транзиција – „Ксбук ало?“/ Übergang - „Xbuk Alo?“/ Transition - “Xbuk Alo?” (2019)
Фестивали и награди: South African International Documentary Festival, South Africa (2021), International Ethnofilmfestival, Croatia (2021), International Festival of Cinema and Audiovisual of Burundi, Burundi (2021), Kinosaray Positive Film Festival, Ukraine (2021), OKO International Ethnographic Film Festival, Ukraine (2021)
Србија / 2021 / 77’
СЦЕНИ ОД ЖИВОТОТ НА ЕДНА ЏУКЕЛА Prizori iz života džukca / Life of a Mutt
TANJA BRZAKOVIĆ Сценарио: Tanja Brzaković Фотографија: Boško Đorđević, Aleksandar Kalezić, Tanja Brzaković Монтажа: Branka Pavlović, Irena Domazetović, Mina Nenadović, Jelena Bosanac, Srđan Mitrović-Hitch Звук: Miloš Drobnjaković Музика: Janja Lončar Продукција: Nebojša Miljković
78
Автентични и интимни приказни од перспективата на бездомни кучиња. Преку комбинацијата на документарен материјал, рачно цртана анимација и коментар, се движиме низ различни жанрови и документарни форми, фикција и анимација, давајќи им глас на нашите тивки херои. Инспирацијата доаѓа од древни индиски, руски и британски приказни. Комбинирајќи седум сцени во една животна приказна – од раѓање до повторно раѓање, стануваме сведоци на нивната достоинствена борба за преживување.
Избрана филмографија: Фестивали и награди: Кинезите ќе дојдат/ The Chinese Will FEST, Serbia, 2021 Come (2017) Јовица и неговите заби/ Jovica and His Teeth (2015) Светот на Јелена/ Jelena’s World (2008) ПРОГРАМА ЗА ДЕЦА И МЛАДИ
Норвешка / 2019 / 8’
ТАТО Pappa / Dad
ATLE BLAKSETH EINAR DUNSÆD
Исклучителен, облечен во костум и вратоврска, таткото се појавува на прозорецот една вечер со подарок за својот син. Тато е силен и смел – ги ослободува животните од заробеништво, победува на трки со својот ултрабрз автомобил, нурка во длабочините на океанот. Таткото е волшебник кој може магично да се појави и да исчезне. Филмшто зборува за силниот копнеж на детето по својот отсутен татко.
Продукција: Gimpeville AS
Норвешка / 2016 / 11’
УД Е ЈАЈЦЕ Odd er et Egg / Odd is an Egg
KRISTIN ULSETH Продукција: Qvisten Animation
Седумгодишниот Уд е толку загрижен дека ќе си ја скрши главата што целиот негов живот е во застој. Животот му е обележан од стравот што би можело да му се случи на училиште или во училишниот двор. Еден ден ја запознава Гун, девојчето-пчелка. Таа е истовремено и бестрашна и среќна во животот. Преку средбата со Гун, животот на Уд е превртен наопаку и најнеочекувано од сè, тој е ослободен од сите грижи.
ПРОГРАМА ЗА ДЕЦА И МЛАДИ
79
Шпанија / 2020 / 21’
УЛИС Ulysses / Ulisses
JOAN BOVER Сценарио: Joan Bover, Javier G. Lerín Камера: Toni Payeras Монтажа: Jaume Carlos Moranta Звук: Miquel Llinàs, Tolo Prats, Xavier Antich Музика: Tolo Prats Продукција: Joan Bover
На 19 ноември, 1980, уловено е бебе орка во водите на Исланд. Го крстиле Улис. Своето заробеништво го започнал во воден парк во Тарагона и повеќе од десет години бил една од ѕвездите на зоолошката во Барселона. Конечно, во 1994, бил пренесен во „Морскиот свет“ во Сан Диего (САД), каде што Улис продолжува да кружи во базен.
Избрана филмографија: Кајоко/ Kyoko (2018)
Фестивали и награди: FICMEC, Spain (2021), MECAL PRO Festival of Short and Animated Films, Spain (2021), Festival de Cinema de Menorca, Spain (2020), International Festival IbizaCineFest, Spain (2020)
Северна Македонија / 2021 / 46’
УМЕТНОСТ НАД УМЕТНОСТИТЕ Уметност над уметностите / Art of All Arts
ДАВИД СТОЈАНОВСКИ Сценарио: Давид Стојановски Снимател: Петар Тргачевски Монтажа: Леа Димитрова Звук: Наум Кутлешовски Дизајн: Филип Иванишевиќ Музика: Горан Трајкоски Продукција: MakeDox Film School
80
Филмот нѐ води низ приказна за допирот на човековата гола душа со Првоуметникот. Исполнување на уметноста, која во себе ги содржи сите уметнички видови, совршено испреплетени, непретопени, преобразени во нивната суштина. Рапер, музичар и поранешен новинар ги отелотворуваат даровите што ги поседуваат и ја менуваат нивната природа. Гледаме како преку долготрпеливоста и истрајноста денес ни сведочат за Уметноста над уметностите.
ПРОГРАМА ЗА ДЕЦА И МЛАДИ
Норвешка / 2014 / 8’
УТРИНСКАТА ПТИЦА И МУРМЕЛТОН ОДАТ НА ЗИМУВАЊЕ Morgenfugl Og Murmeldyr På Vinterferie / Morningbird And Murmelton On Winter Holiday
ANNETTE SAUGESTAD HELLAND
Лето е, а надвор истура дожд. Матилде се досадува. Да беше зима, сега ќе снежеше! Матилде сака веднаш да појде на зимување. Утринската птица и Мурмелтон се доволно малечки за да појдат на зимување во замрзнувачот. И сето тоа се претвора во авантура.
Продукција: Mikrofilm AS
Норвешка / 2009 / 10’
УЧИЛИШТЕН КОНЦЕРТ Elevkonsert / Pupil’s Concert
Еван ќе ја свири Бетовеновата „За Елиза“ на училишниот концерт. Но тој се досадува кога треба да вежба и наместо тоа, си мечтае како си прави своја музика.
JAN OTTO ERTESVAAG Продукција: Pang Produksjoner AS
ПРОГРАМА ЗА ДЕЦА И МЛАДИ
81
ШТО ТОЧНО РАБОТАТ ПРОДАЖНИТЕ АГЕНТИ Мастерклас со Хајно Декерт Краток вовед во тоа што треба да правите со завршениот документарец со филмот „Медена земја“ како пример.
Хајно студирал право, а потоа дипломирал на Deutsche Film und Fernsehakademie Berlin (DFFB) во Берлин. Во 1991 година, ја основа продукцијата Ma. ja.de. Filmproduktions GmbH. Од 2003 година, тој е извршен директор на Deckert Distribution, негова сопствена светска дистрибутивна компанија за документарни филмови. Тој е партнер и со Blinker Filmproduktion во Келн и со светската дистрибутивна компанија Pluto Films. Хајно досега има продуцирано над 120 филмови со режисери како Сергеј Лозница, Виктор Косаковски, Аи Ваиваи и Томас Хајзе. Во 2018 година премиерно прикажува два филма во Кан, „Донбас“ (Donbas) од Сергеј Лозница и „Крис Швајцарецот“ (Chris The Swiss) од Ања Кофмел, на кој е копродуцент. Истата година работи на „Адам и Евелин“ (Adam & Evelyn) од Андреас Голдстајн и
84
на „Акварела“ (Aquarela) од Виктор Косаковски, обата премиерно прикажани во Венеција. Во 2019 година, успешната фестивалска турнеја на „Хеимат е простор во времето“ (Heimat Is A Space In Time) на Томас Хајзе започнува со наградата „Калигари“ на Берлиналето. Филмот е номиниран и за Германската филмска награда во 2020 година. Во 2020 година, копродукцијата на Ma.ja.de. „Пештерата“ (The Cave) од Ферас Фајад добива номинација за Оскар. Во 2021 година, „Невидливи побарувања“ (Invisible Demonds) од Рахул Јаин беше премиерно прикажан во Кан. Хајно е член на Германската и на Европската филмска академија и член на „Ампас“.
МАКЕДОКС+
МАКЕКОПРОДОКС ФОРУМ #3 Тешко е човек да не се вљуби во МакеДокс. Во неговата локација, филмовите и луѓето. По деветгодишното искуство како филмски застапнички за документарни филмови во Данска и Норвешка, логично беше да го споделиме нашето знаење и среќна сум што ќе научам за начинот на кој функционира Балканот. Исто така, ја модерирам и мрежата составена од клучни фигури во балканските филмски агенции и центри, па привилегија е да се биде заедно со група која сака да разменува, иновира и работи во полза на создавање најдобри услови за филмаџиите и филмовите во иднина - Хеле Хансен
МакеКоПроДокс форумот е форум чијашто главна цел е развој на стратешки план за зголемување на копродукциите на документарните филмови меѓу балканските земји. Форумот вклучува претставници од 12 регионални филмски агенции, документарни здруженија, документарни професионалци и 10 проекти во различни фази на продукција избрани преку отворен повик. Во пресрет на економската криза, културниот сектор и филмската индустрија најчесто се најпогодени од кратењето на буџетот. Само доколку се дејствува солидарно преку зголемување на регионалните копродукции, ќе се овозможи поголем број финансирани проекти на Балканот во рамки на редуцираните фондови. Првиот форум за копродукција на документарни филмови се одржа на 10. „МакеДокс“ во 2019 година, а вториот во рамки на 11. издание во 2020 година. Нашата цел со овој проект е првпат да воспоставиме нов здружен сектор на Балканот, како единствен начин да се амортизираат последиците од кризата. За време на онлајн сесиите, ќе ги претставиме проблемите со кои регионалните земји редовно МАКЕДОКС+
Модератори: Хеле Хансен (поранешна филмска застапничка за документаристика во Норвешкиот и Данскиот институт) Бриџид O’Шеа (Документарно здружение на Европа) Зејнеп Ѓузел (Документарно здружение на Европа)
се соочуваат поради кризата и ќе се обидеме да изнајдеме можни начини за надминување, потенцирајќи ги неконкретизираните регулативи поврзани со поддршка на развојот и продукцијата на документарните филмови. Поради неизвесноста на владините мерки во однос на пандемијата од ковид-19, третото издание на МакеКоПроДокс форумот ќе се одржи онлајн, со присуство на модераторите во Скопје. & Youth Cultural Center Skopje. Форумот е организиран и поддржан од: МакеДокс, Филмска агенција на Република Северна Македонија, Институт „Гете“, Скопје и Младинскиот културен центар, Скопје. 85
ПРОГРАМА ЗА ДЕЦА И МЛАДИ
Колку детската реалност се разликува од реалноста на возрасните и како тие гледаат на светот? Дали детската љубопитност и чувство за престројување и преименување на нештата ќе го спаси и возрасниот човек од чувството на тежина, колапс, изгубеност? Прашања кои се доста важни за да знаеме што поточно се врти низ тие мали, но паметни и луцидни глави. Поставувајќи наводно наивни прашања, тие често нè доведуваат до состојба во која сфаќаме дека немаме одговор, дека не е сè завршено, дека треба да продолжиме, да бараме, да креираме, да си играме... Затоа, МакеДокс и оваа година со особено внимание дел од фестивалската програма им ja посвети на децата и младите. Одбравме неколку детски документарни кратки филмови во комбинација со кратки анимирани филмови со врвен квалитет, кои овој пат ни пристигаат далеку од север, од Норвешка.
86
Се надеваме дека вака искреираната детска програма од документарни и анимирани филмови, од кои дел добивме во соработка со Амбасадата на Кралството Норвешка и Норвешкиот Филмски Институт ќе го задоволат љубопитното детско око. Според нас, тоа е најискрениот критичар кој нè поттикнува во иднина сè повеќе да го развиваме детскиот визуелен свет со цел нивните идеи, желби и потреби да станат дел од реалноста, па макар само и од онаа реалност на филмското платно. Затоа, мили деца и големи и мали, бидете љубопитни, гледајте филмови, и отворете го прозорецот кон својата креативна реалност!
МАКЕДОКС+
ДОКУ-МУАБЕТИ ПОД СМОКВА
Денот стивнува, а ако за миг се стивне и умот, па го поведе и телото, ќе слушнете што вели оџата пеејќи на јазик, за многумина од нас неразбирлив. Што вели? Да забавиме, да оставиме, да го олесниме чекорот што лепи по скопската калдрма низ чаршијата, додека итаме кон анот за да ја прелажеме горештината среде август. Одеднаш, олеснување. Зад тешките камени ѕидини нѐ прегрнува ладовина, мислата се избиструва, тече вода во центарот... Добро е. Се слуша детско кикотење и понекој заскитан кучешки лаеж. Часот е неколку минути пред 18. Значи, рано е за проекција, сѐ уште е ден, но време е за муабет, да поприкажеме и да се чуеме... Седнати во круг, за миг замолчуваме, тука сме сите и може да почнеме. Во воздухот се шири летен повеј на турски чај, дива смоква и лубеница. Лажичката замешува, ја топи коцката шеќер, ѕвекотот го означува почетокот на дискусијата. Зборуваме за
МАКЕДОКС+
ликови кои живеат осаменички среде планини, ледени пустини и океани, па за некои други кои живеат среќни среде несреќа, па на ред доаѓаат новите форми на комуникација и технологија, па лудоста да снимаш кога сите ти велат дека не треба, па некој ги кажува маките кога снименото се изгубило, па друг зборува за радоста кога на филмското платно видел дека сето бесмислено имало смисла... Сонувачи и сонувачки, и оваа година ќе муабетиме под сенката на нашата смоква. Да живееме и да раскажуваме!
87
НОЌНИ ПРИКАЗНИ
Ноќните приказни се она место што зборовите не можат да го искажат, па оставаме музиката да зборува. По цел ден работа или уживање во филмови, преживување лични приказни, да здивнеме сите, и анот со нас. Откако ќе се затемни платното, на менито служиме хот-спот директно до чувствата, да ги преиспитаме, да ги нахраниме, да ги споделиме, да ги пуштиме да дивеат... Доаѓа на ред нашата верзија на Шехерезада и 1001 ноќ – приказни пред да си кажеме добра ноќ. И додека се слушаат гитара, уд, ќемане, хармоника, ако човек доволно внимателно се заслуша, можат да се чујат сите приказни раскажани во темните одајчиња на анот, сите авантури, незгоди, фалбаџиски лаги и тешки к’смети. И сите оние што свиреле тука од радост, мерак, од мака, за ќеф или корка леб и конак. Се гледаме во ноќта, во приказните...
88
МАКЕДОКС+
ПАТУВАЧКО КИНО MАКЕДОКС
Магаренцето на „МакеДокс“ годинава ќе си киниса кроце по главната артерија која го обединува истокот. Ќе мине низ бои и мириси на Брегалничкиот слив кои ги опиваат сите сетила, низ старите буки кои уживаат во бесконечната симфонија на шумот од водопадите синхронизиран со птиците. Магаренцето ќе го започне своето патешествие во грлото на изгаснатиот вулкан забележан и во Хомеровата „Илијада“, полецка по средновековните мостови меѓу кулите ќе го распне платното за првата проекција под ѕвездите. Ќе помине и до најстарата неолитска населба кај Славе Македонски, но и до населеното место во „каменестото корито“ кое е прогласено за град од скоро, во новиов милениум. Магаренцето ќе раскажува приказни, но и ќе збира, стари и нови, како онаа за печалбарот Кочо, кој го шверцувал белото злато во утробата на гуски. Бујрум на размена на приказни под ѕвездите во Осоговието, трпеза од шумски боровинки и капини, дружби со мирис од мајчина душица и кантарион каде што можеби ќе ни се вкрстат патиштата и со некоја срна или муфлон.
92
СЛОЕВИ НА МАКЕДОКС
МРЕЖА НА ДОКУМЕНТАРНИ ФЕСТИВАЛИ
Нема подобар момент од овој за да се отпочне нова соработка со веќе препознаени европски фестивали од Германија, Франција, Шпанија. Фестивалите се простор каде што се слави животот и се раѓа креативноста, каде што се разменуваат мислења и идеи и никнуваат соработки. Без фестивалите, филмаџиите не би можеле да си ја запознаат публиката. Со оглед на тоа што филм не се прави прекуноќ, филмските фестивали се важни зашто го препознаваат успехот на режисерот и го заокружуваат филмскиот процес. Токму затоа е неопходно да се градат и негуваат силни фестивалски врски, а уште повеќе во време на општествена криза. Сега треба да се држиме поцврсто, да си помагаме едни на други и да ја поддржиме филмската уметност. Во моментов, една таква мрежа е токму Мрежата на документарни фестивали која ни помага да го извлечеме најдоброто од новите форми на фестивалите со кои се соочуваме изминатите две години и да ја свртиме новата реалност во наша корист. И не само тоа. Ни овозможува и да соработуваме со документарни филмаџии од далечни краишта, кои ќе ги запознаат европските стварности со сите нивни разлики. СЛОЕВИ НА МАКЕДОКС
Documentary Film Festival Network
Мрежата на документарни фестивали се оформи спонтано, меѓу германскиот „Док.фест Минхен“, францускиот „Фипадок“ од Биариц, шпанскиот „ДоксБарселона“ и нашиот „МакеДокс“, кои решија да здружат креативни сили и разни фестивалски искуства за да можат да ги прикажат на белото платно различните реалности од Франција, Шпанија, Германија и Балканот, и тоа пред публика која ретко има можност да види нешто такво. Токму затоа ќе прикажуваме филмски приказни локално, но и отаде границите за да стигнеме до публиката во руралните и други урбани средини. Преку оваа соработка се зајакнуваат нашите фестивалски маркети и се отвораат можности за копродукција на документарни филмови. Затоа во форумот „КоПроДокс“, ќе ги вклучиме сите три фестивали, а во дискусиите под смоквата ќе го отвориме прашањето „Што сега?“, осврнувајќи се кон документарните фестивали во Европа, каде следниот логичен чекор би бил размена и прикажување на филмовите од секоја земја и меѓусебно гостување.
93
ЕДУКАЦИЈА СО МАКЕДОКС
Поддржувачи:
Настани: „МакеДокс во училница“ го воведе документарниот филм во формалното образование. Со помош на Националната фондација за демократија (НЕД) издадовме два прирачници со 19 креативни документарни филмови за наставници во средните училишта во Северна Македонија. Денес го применуваат вкупно 140 обучени наставници по социологија и граѓанско образование во 80 средни училишта низ Северна Македонија преку кои, од 2013 година наваму, секоја учебна година допираме до најмалку 30 000 ученици. „Ние сме визуелни! Едукација и визуелизација на човековите права“ е приказна во два дела. Во првиот нè интересираше како да ги доближиме филмовите до наставниците и учениците на возраст од 12 до 16 години, па со поддршка од Извршната агенција за едукација, аудиовизуелни уметности и култура на Европската Унија (ЕАЦЕА) публикувавме комплет од 12 документарни филмови и прирачник за работа со нив во формалното и неформалното образование. Минатата година го завршивме и вториот дел од оваа приказна: обучивме 139 наставници и членови на здруженија кои оваа програма ја спроведуваат во 114 училишта и здруженија во 56 градови и села низ земјата. Приказната ја заокруживме на крајот на 2017 година со меѓународната конференција „Аудиовизуелно образование - иднина или сегашност“ на која дојдоа стотина учесници, меѓу кои и 80 наставници и ученици, за да ги споделат искуствата и потребата од аудиовизуелни содржини во образованието. Младинските филмски клубови е приказна која почнавме да ја раскажуваме заедно со Младинскиот образовен форум. Медиаклубовите во Скопје, Битола, Ресен, Дебар, Гевгелија, Куманово, Велес, Кичево, Неготино, Струга, Тетово и Кратово беа првите каде што никнаа мали киносали и пространи форуми за муабет. Денес, младешките хоризонти се растегнуваат, а цврстите ставови омекнуваат ко сечкан кромид во загреано тавче и во уште неколку младински здруженија низ Македонија. ставови омекнуваат ко сечкан кромид во загреано тавче и во уште неколку младински здруженија низ Северна Македонија.
94
СЛОЕВИ НА МАКЕДОКС
Поддржувачи:
Настани: „АКТив“ е регионална школа за креативен документарен филм за младите од Босна и Херцеговина, Косово, Северна Македонија и Србија. Од оваа фантастична приказна која досега двапати ја раскажавме заедно со босанскиот „Право људски“ и косовскиот „ДокуФест“, изртија 11 кратки документарни филмови потпишани од 30 АКТивци. Четвртиот расад на „Докуникулци“ го засадивме лани. Докуникулци е проект наменет за образување и филмско описменување на младите, поточно на средношколци на возраст од 15 до 19 години. Намерата на овој проект е да им се понуди на младите, на еден неформален начин, надвор од училиштата, програма преку која тие не само што ќе се запознаат со основите фази на создавање документарен филм, туку и практично ќе ги искусат. Понесен од идејата за активно учество на младите во создавањето на нови културни вредности, овој проект ги препознава и спојува слабите точки кога станува збор за достапноста на културата кај младите и дава можност за нови културни иницијативи во кои младите ќе бидат главните двигатели. Преку четирите сесии организирани за време на Патувачкото кино, филмскиот фестивал и есенско-зимскиот период, младите стекнуваат знаења и вештини во документаристиката под менторство на членови од креативниот тим на „МакеДокс“ и докажани докупрофесионалци од странство. Крајниот продукт се три краткометражни документарни филмови продуцирани од млади за младите, кои пренесуваат пораки до пошироката публика и истовремено ја поттикнуваат младата публика проактивно да се приклучи кон градењето на културната сцена Со „МакеДокс во кино“ досега споделивме 75 извонредни документарни приказни со приближно 15 000 ученици од основните училишта во Скопје.
СЛОЕВИ НА МАКЕДОКС
95
ДИСТРИБУЦИЈА „МУВИНГ ДОКС“
БДДМ
Во 2017 година, „МакеДокс“ стана дел од Moving Docs – партнерство создадено заради заедничка дистрибуција на документарци низ цела Европа. Поддржано од Програмата на Европската комисија за поддршка на културниот и аудиовизуелниот сектор „Креативна Европа“ (Creative Europe) како нова иницијатива на Европската документарна мрежа (EDN), ова партнерство има за цел да креира иновативни стратегии за опфаќање што поразновидна публика и да ѝ овозможи на публиката од урбаните и руралните делови од Европа да ужива во редовни прикажувања на документарни филмови преку разновидни медиуми и платформи.
Најубавите документарни приказни заслужуваат да патуваат, а докупубликата заслужува да ги слушне. Затоа, заедно со „Рестарт“ (Хрватска), „Слободна зона“ и „Делта видео“ (Србија), „ДокуФест“ (Косово), „Андерхил фест“ (Црна Гора), „Демиург“ и „Петра Пан“ (Словенија) ја создадовме Балканската документарна дистрибутивна мрежа (БДДМ).
ПАРТНЕРИ ВО MOVING DOCS, ПОКРАЈ „МАКЕДОКС“, СЕ: Against Gravity – Poland ARTE – France Autlook Film Sales – Austria Berlin Documentary Film Club – Germany CineDoc – Greece Demiurg Distribucija – Slovenia Doc Lounge – Sweden DocPoppies, Docs Barcelona – Spain Doc.Fest Munich – Germany DOXBiO – Denmark European Documentary Network – Denmark Five Stars Film Distribution – Serbia Lemesos International Documentary Festival – Cyprus Film and Campaign и New Notions Cinema from the United Kingdom One World Human Rights Film Festival – Czech Republic Rise and Shine Cinema – Germany Take One Action Film Festivals – United Kingdom Taskovki Films – Bosnia and Herzegovina 96
www.restartlabel.net www.freezonebelgrade.org www.dokufest.com www.makedox.mk www.underhillfest.me www.deltavideo.rs www.demiurg.si www.petrapan.com
КАФЕ И КРОМИД Нашето платно честопати знаеме да го оптегнеме на некоја ливада, во некоја библиотека, игралиште, ново или старо кино, а и во некое дворче. Лани започнавме соработка со мултимедијалниот простор „Кафе и филм Котур”, во чие мени ќе најдете ,,Кафе и кромид”. Досега проектиравме 5 документарни филмови, а во иднина очекувајте уште многу ,,Кафе и кромид” дружби.
СЛОЕВИ НА МАКЕДОКС
ИНДЕКС НА ФИЛМОВИ А А утре ќе дојде рајот Агентот крт Анима Анимае Анимам Б Божествени Боја на фасадата: сина В Ванда Веќе никаде не се чувствувам како дома Во единаесет Г Гунда Д Дахла: филмот и заборавот Дида Дождов никогаш нема да сопре Е E14 Ени З Затвореникот Зиндер И Играта Искри на сонцето Ј Јас сум Грета К Кино „Мортус“ Киоск
Колку подалеку – толку подобро Крајо/Лик Л Лошиот и убавиот Луѓето од гаражите М Магичен час Магла Маски и луѓе Месо Н Најпросечната риба на светот Не грижи се, вратите ќе се отворат Не заборавај ме Невидливото чудовиште О Одмор Океан Оние што чекаат П По риба со Сем Помирување Портрет на заднината на планините После Марко Последниот дивјак Првата жена Променети состојби на свеста Р Рендгентска слика на едно семејство
Сигурими Синап во градините Скротување на градината Совршената слика Срцето на Херман Сторгетнија Суни екол Сцени од животот на една џукела Т Талија Тато Тато и’ е брат на мама Телата Територија на празни прозорци У Уд е јајце Украински шерифи Улис Уметност над уметностите Утринската птица и Мурмелтон во зима Училишен концерт Училиште за надеж Х Хелмут Њутн: Лошите и убавите Хотел „Асторија“ Ц Цвеќиња на водата Џукели Ш Шепнувач на винили
С Сава Сенки од твоето детство Си беше еднаш една младост
СЛОЕВИ НА МАКЕДОКС
97
МАКЕДОКС ФАМИЛИЈА 2021
Алисија Ферро, Александра Стојановска, Анастасија Поповска, Ангела Стојановска, Андријана Папиќ Манчева, Бранд Ферро, Бранко Аврамовски, Валентино Апостоловски, Васил Манчев, Владан ЦаричиќЦар, Галина Страчкова, Горјан Атанасов, Грација Атанасовска, Дарко Набаков, Димитар Шопов, Доријан Миловановиќ, Дориан Кривичич Поповски, Драган Мишевски, Душица Лазова, Ена Алушевска, Иван Алушевски, Игор Делов, Илинденка Петрушева, Јелена Белиќ, Кира Ѓорѓиеска, Киро Шопов, Киријана А. Николоска, Кирил Шентевски, Коста Нечовски, Леа Димитрова, Лена Манчева, Магда Ориѓанска, Марија Ангеловска, Мартин Иванов, Малик Кривичич Поповски, Миа Ферро, Нада Николоска, Наташа Шопова, Нил Ферро Селишкар, Павле Игновски, Петар Крстевски, Петра Селишкар, Петрула Вељановска, Рамона Кочишка, Русе Арсов, Самир Карахасан, Сара Ферро, Сашо Н. Алушевски, Сирма Шопова, Стела Поповска, Терра Ферро Селишкар, Тони Димков И сите прекрасни волонтер(к)и... 98
СЛОЕВИ НА МАКЕДОКС
ИМПРЕСУМ
Издавач: МакеДокс За издавачот: Павле Игновски Уредничка: Магда Ориѓанска Соработници: Дарко Набаков, Петрула Вељановска Превод: Грација Атанасовска, Душица Лазова, Магда Ориѓанска Лектура: Сузана В. Спасовска Графичко уредување и прелом: Наташа Шопова Aрт дирекција и графики: Самир Карахасан Печати: ПроМедиа Тираж: 400 ISBN- 978-608-66051-4-8 СЛОЕВИ НА МАКЕДОКС
99
Партнери Partners
Пријатели на МакеДокс Makedox Friends
Медиумски покровители Media coverage
МАЛКУ ПОИНАКУ