6
6
RUM-DA-DA, DU
M-TA-DUM-TA!
ВО РИТАМ НА ЖИВОТОТ/IN THE RHYTHM OF LIFE 1
2
3
СОДРЖИНА/ CONTENTS ПОЗДРАВ/GREETINGS
7
НАГРАДИ/AWARDS
9
ЖИРИЈА НА МАКЕДОКС 2015/JURIES AT MAKEDOX 2015
13
ФИЛМОВИ НА МАКЕДОКС ОД А ДО Ш/MAKEDOX FILMS FROM A TO Z КРАТКИ ДОКУМЕНТАРЦИ/SHORT DOX
25
65
МАКЕДОНСКИ ДОКУМЕНТАРЦИ - ПРЕМИЕРИ/MACEDONIAN DOX – PREMIERES
77
ВО СОРАБОТКА СО КИНОТЕКАТА НА МАКЕДОНИЈА/IN COLLABORATION WITH THE CINEMATHEQUE OF MACEDONIA МАКЕДОКС +/MAKEDOX +
87
93
ПАРТНЕРИ НА МАКЕДОКС/MAKEDOX PARTNERS 122 ПРИЈАТЕЛИ НА МАКЕДОКС/MAKEDOX FRIENDS 122 МАКЕДОКС ФАМИЛИЈА/MAKEDOX FAMILY ИМПРЕСУМ/IMPRESSUM
130
131
5
Се здруживме зашто верува(в)ме дека споделувањето мали нешта го прави животот голем, зашто сака(в)ме да создадеме нешто ново и слоевито, да го надминеме сопственото постоење. Па во урбаното си направивме детокс, среде мермерот најдовме природа. И така, низ годините, додека спиевме по шатори и се бањавме во Преспанското, додека гледавме метеорски дожд и јадевме козјо сирење, додека се веселевме на мекици и тагувавме за Питу, станавме фамилија – фамилија што постојано расте. Ама се случи и уште нешто. Навлекувајќи се на документарното уште повеќе, вака или онака секој од нас си пушти и понекое коренче ил‘ солза, фрли понекоја лушпа, си ги разоткри слоевите – стана кромид. „А кромидот во кромид расте!“ Така порасна и годинешниот, во ритамот на рум-да-да, дум-та-дум-та! Добре дојдовте на „МакеДокс“!
6
Поздрав/ Greetings
We gathered because we believe(d) that sharing small things makes life big, because we want(ed) to create something new and multi-layered, greater than our own existence. So we detoxed our body and minds amidst the city and found nature in the middle of the marble jungle. As the years rolled by, we slept in tents and bathed in the Prespa Lake, we watched meteor showers and savored goat cheese, we celebrated our babies’ arrivals and sorrowed over Pitu – and we became a family, a constantly growing one. But something else happened as well. As we grew more addicted to the documentary story, one way or the other each of us took roots or shed a tear, threw away their skins or revealed their layers – and became an onion. “And an onion grows within an onion”. This year’s grew in the rhythm of rum-dada, dum-ta-dum-ta! Welcome to MakeDox!
7
8
Награди/ Awards 9
КРОМИД - за најдобар филм во меѓународната натпреварувачка програма ONION AWARD – for the Best Film in the International Competition Program
МЛАД КРОМИД – за најдобар филм на нов автор YOUNG ONION AWARD – for the Best Film by First or Second-Time Director
10
КОКАРЧЕ – за најдобар филм за деца и млади ONION SEED AWARD – for the Best Film for Children and Youth
НАГРАДА ЗА ФИЛМ СО НАЈДОБРИ ЕТИЧКИ ИДЕИ BEST MORAL APPROACH AWARD – for the Film with Best Moral Approach
11
12
ЖИРИЈА НА МАКЕДОКС 2015 JURIES AT MAKEDOX 2015 13
Жири за наградата „Кромид“/ Onion Award Jury Томас Балмеш По дипломирањето на париската Висока школа за кинематографски студии, Томас Балмеш ја основа својата продуцентска компанија „ТБЦ“ во 1992 година, на 23-годишна возраст и оттогаш работи како независен режисер и продуцент на документарни филмови. Документарниот филм „Зад облаците“ на италијанскиот режисер Микеланџело Антониони е неговото прво продуцентско остварување. Во 1996 година го режира својот првенец „Хотел Босна“. Раскажувајќи ја приказната за кениските мировници на ООН во Босна, тој се занимава со надмоќноста на западната култура. Потоа следуваат „Бургер за махараџите. Луди крави, свети крави“, филм за кризата со лудите крави од индиска перспектива и „Госпелот според Папуанците“ (2000). Неговиот „Пристојна фабрика и отштети“ е уште познат и како „Колку вреди твојот живот?“. Визуелно фантастичниот „Бебиња“ го отвори третото издание на „МакеДокс“ во 2012 година, а неговиот последен филм „Среќа“ ја освои наградата „Кокарче“ за најдобар филм за деца и млади на минатогодишното издание на „МакеДокс“. Покрај тоа, Балмеш редовно држи предавања и мастер-класови во Франција и пошироко.
Thomas Balmès Graduating from the École supérieure d’études cinématographiques (ESEC), Thomas Balmès established
14
his production company TBC in 1992, at the age of 23, and has been working as an independent director and producer of documentary films ever since. His first production is the documentary film “Beyond the Clouds” by the Italian director Michelangelo Antonioni. He directed his first documentary film Bosnia Hotel in 1996. Telling the story of U.N. Kenyan peacekeepers in Bosnia, he tends to particularly address the supremacy of the Western culture. Then followed “Maharajah Burger“; “Mad Cows“; “Holy Cows“, a film about the mad cow crisis as seen from the Indian perspective, and “The Gospel according to the Papuans“ (2000). Widely broadcasted and awarded were also his “A Decent Factory and Damages“, a.k.a. “How Much Is Your Life Worth?“ His documentary, the visually stunning “Babies“, opened the third edition of MakeDox in 2012. His latest film “Happiness” (2014) won the Onion Seed Award for the Best Film for Children and Youth at the 5th edition of MakeDox. Balmès is regularly invited to conduct lectures and master classes in France and abroad.
Лејла Дедиќ Родена во Босна и Херцеговина, Лејла Дедиќ живее, студира и работи во Лондон цели 20 години. Во 1997 година дипломира на лондонскиот Универзитет „Саут Бенк“ во областа на медиумите и општеството. Лејла има 18-годишно работно искуство во медиумскиот
сектор: продукција, постпродукција и радиодифузија. Има работено во добротворната организација на БиБи-Си за медиумска акција, која ги користи медиумите и комуникациските технологии за намалување на сиромаштијата и за унапредување на човековите права во земјите во развој. Од 2011 година работи како продуцент во „Ал џезира Балканс“, а во последните две години е одговорна за преземање, дистрибуција и копродукција на регионалните документарни филмови.
куќа „Стефилм“ заедно со Елена Филипини и Стефано Теалди. Од 1998 година наваму, има напишано сценарија за неколку кратки документарни филмови кои се потоа снимени во Италија и пошироко, а се вклучил во нивното снимање и како продуцент и/или корежисер. Од 2000 година активно води лаборатории за пишување сценарио и продукција, главно низ Италија, а како продуцент ги обучува и следи новите автори чии дела ги продуцира „Стефилм“.
Lejla Dedić
Edoardo Fracchia
Born in Bosnia and Herzegovina, Lejla Dedić lived, studied and worked in London for 20 years. In 1997 she graduated in Media and Society at the South Bank University in London. She has 18-years-long experience working in the media sector: production, post-production and broadcasting. She worked in BBC World Service Trust/Media Action that uses media and communications to help reduce poverty and promote human rights in developing countries. Since 2011, Lejla has been given a role of Producer in Al Jazeera Balkans. In the last two years she has been responsible for the Acquisitions and Co-productions of the regional documentaries.
Edoardo Fracchia was born in 1953 in Turin where he graduated in medicine in 1979. In 1984, together with Elena Filippini and Stefano Tealdi, he founded Stefilm. Since 1988 he has written several scripts for short documentary films that were shot in Italy and around the world, and followed them up as a line producer and/or co-director. Since 2000 he runs writing and production labs (Documentary in Europe, Docu Regio, Zelig School, Raccontare l’Avventura-Trento Film Festival, Lab Media - Milano, Bottega Finzioni-Bologna, Scuola Holden). As a producer he trains and follows most of Stefilm productions’ first directors.
Едоардо Фракија Едоардо Фракија е роден во 1953 година во Торино, каде што дипломира на Факултетот за медицина во 1979 година. Во 1984 година ја основа продуцентската
15
Жири за наградата „Млад кромид“ / Young Onion Award Jury Бурхан Ѓун Бурхан Ѓун е плоден театарски и филмски глумец, режисер, драматург, театарски предавач, филмски тутор и адвокат за авторски права. Роден е во 1981 година во Анталија каде што завршува основно и средно училиште. Дипломира на Правниот факултет на Универзитетот во Истанбул во 2005 година, по што запишува магистерски студии на Факултетот за ликовни уметности – отсек филм и телевизија на Универзитетот во Мармара, каде што денес држи предавања за авторските права во областа на филмот. Тој е сопственик на правно друштво и правен советник и генерален секретар на Здружението на продуценти и на Здружението на телевизиски и филмски продуценти на Турција (TESİYAP). Има снимено неколку кратки филмови и документарци како што се: „Управување со играчите од режисерска позиција“ (2015), „Нигерискиот мајстор Муса“ (2015), „Ѝ велам на мојата тојота“ (2013), „Останав дома“ (2012), „Фалсификатор“ (2010), „Брод од хартија“ (2010), „Здив“ (2007) и „Невино момче“ (2006).
Burhan Gün Burhan Gün is a prolific theatre and cinema actor, director, play writer, theatre teacher, cinema tutor and copyright lawyer. He was born in Antalya in 1981 where he completed primary and secondary education. He graduated from the Faculty of Law, Istanbul University in 2005 and completed his
16
Master studies at the Fine Arts Faculty of Cinema and Television, Marmara University where he regularly holds lectures in Cinema Copyright Acts today. Owner of a law firm, he is also a legal advisor and secretary general of the Producer’s Association and Television and Cinema Producer’s Association of Turkey (TESİYAP). He has shot short movies and documentaries including “Player Management from Director’s Eye” (2015), “Nigerian Master Musa” (2015), “I Tell My Toyota” (2013), “I Stayed at Home” (2012), “Falsifier” (2010), “Paper Ship” (2010), “Breath” (2007) and “Innocent Boy” (2006)
Ева Стефани Ева Стефани е режисерка на документарни филмови и визуелна уметница. Моментално работи како доцент на Отсекот за филмски студии при Универзитетот во Атина и како визитинг-професор на Слободниот универзитет во Берлин. Студира филм и антропологија во Париз, Лондон и Њујорк (Школа „Варан“, Њујоршки универзитет, Национална филмска школа) и докторира на атинскиот универзитет „Пантеон“. Авторка е на „10 написи за документарното“, објавена во 2007 година и уредничка на серијалот „Филмски студии“ на атинската компанија „Патакис паблишинг“. Прикажувајќи различни луѓе на исклучително поетичен и прониклив начин, нејзините филмови
претставуваат своевидни етнографски портрети за подемите и падовите на човечкиот живот. „Капачи“ (2008), „Колку е часот?“ (2007) и „Кутија“ (2004) се нејзините најнови филмски остварувања.
Eva Stefani Eva Stefani is a documentary filmmaker and a visual artist. She currently works as an assistant professor of Cinema Studies at the University of Athens and as a visiting professor at Freie University in Berlin. She studied cinema and anthropology in Paris, London and New York (Ecole Varan, New York University, National Film School) and holds a PhD from Panteion University, Athens. She is the author of “10 texts on Documentary”, published in 2007, and is the head of the Film Series at Patakis Publishing Company, Athens. Capturing different people in a very poetic and insightful way, her films can be considered as ethnographic portraits focused on the highs and lows of human life. “Bathers” (2008), “What Time Is It?” (2007) and “The Box” (2004) are the most recent titles in her filmography.
Пабло Ферро Живановиќ Пабло Ферро Живановиќ е роден во 1974 година во Белград. Пораснат во филмско семејство, опкружен со филмови и филмаџии, тој почнува да го истражува светот на филмот веднаш по завршување на средното образование. Најпрво, учи режија во приватниот Центар за визуелна комуникација „Квадрат“, каде што ќе сфати дека сака да биде филмски снимател и ќе ја открие својата пасија за документарната форма. По студиите на Државниот факултет за драмски
уметности, на Отсекот за филмска и ТВ камера, почнува да работи на разни филмски и ТВ форми и жанрови. Тој е голем филмски сладокусец и уште пострастен филмаџија. Денес, Пабло главно снима документарни филмови. Меѓу филмските наслови на кои работел како снимател се: „Наследство“ (2015), „Ѕидот на смртта и сето тоа“ (2015), „Додека летаа на Месечината“ (2014), „Зацелување“ (2014), „Анплагд“ (2013), „И велосипедистите се луѓе“ (2013), „Ѕвездата е родена“ (2010), „Село без жени“ (2010) и „Слобода или ништо“ (2008).
Pablo Ferro Živanović Pablo Ferro Živanović was born in 1974 in Belgrade. Raised in a film family in a film environment, he started delving into filmmaking right after high school. At first, he was studying film directing at the private Center for visual communication “Kvadrat”. It was there that he discovered his main vocation – director of photography, as well his passion for documentary. Following his studies at the State Faculty of Dramatic Arts - Film and TV Camera Department, he started working on various film and TV forms and genres. A great film lover but even more passionate filmmaker, Pablo is nowadays working mostly on documentary films. His filmography as a DoP includes the following titles “The Legacy” (2015), “Wall of Death and All That” (2015), “While They Were Flying to the Moon” (2014), “The Healing” (2014), “Unplugged” (2013), “Bicyclists are People Too” (2013), “A Star is Born” (2010), “Village Without Women” (2010), “Freedom or Nothing” (2008).
17
Жири за наградата „Кокарче“/ Onion seed Award Jury Ана Алексовска Ана Алексовска е родена во Скопје каде што дипломира на универзитетите ЕСРА и „Св. Кирил и Методиј“, стекнувајќи се со знаења од областа на филмската режија и француската книжевност. Посебен успех доживеа со краткометражниот филм „Аларм“ кој беше прикажан на десетици меѓународни филмски фестивали. Освен со филм, таа се занимава и со книжевен превод.
Ana Aleksovska
Ana Aleksovska is born in Skopje where she graduated from the University of Audiovisual Arts, European Film Academy, ESRA Paris - Skopje - New York and the University “Ss. Cyril and Methodius”, acquiring knowledge in the areas of film directing and French literature. Her particularly successful film “Alarm” has been screened at many international film festivals. Literary translation is her other field of interest.
18
Илија Цветковски По завршувањето на средното образование во родното Неготино, Илија Цветковски студира на Националната школа за архитектура во Монпелје, по што се запишува на Факултетот за аудиовизуелни уметности – ЕСРА во Скопје, на катедрата за филмска и ТВ режија. Во 2012 година го режира својот првенец, краткометражниот филм „Душан“, а моментално работи на својот прв долгометражен документарен филм „Музејот на Дионис“.
Ilija Cvetkovski After finishing high school in his hometown of Negotino, Ilija Cvetkovski starts his studies at the National Superior Architecture School of Montpellier and then enrolls at the Skopje-based University of Audiovisual Arts – ESRA, in the department of cinema and TV directing. In 2012 he directs his debut, the short film “Dushan”. Currently he is working on his first feature documentary film titled “The Museum of Dionysus”.
Иван Ивановски Иван Ивановски (роден 1983 година) дипломира вајарство на ФЛУ во Скопје во 2008 година, а во 2013 година ја завршува Академската програма за режија на ФАМУ, Република Чешка. Има изложувано скулптури, цртежи, инсталации, слики и видео во Македонија и пошироко. Во 2010 година ги поставува скулптурите „Луѓе-птици“ во Градскиот парк. Работи на филм и анимација. Дел од неговите филмови се претставени, а некои и наградени на различни регионални и меѓународни филмски фестивали: „Конзо“ (2013), „Народен фронт 12“ (2012) и „Внатре“ (2009). Добитник е на наградата „Денес“ за најдобар млад ликовен уметник во 2014 година.
Ivan Ivanovski Ivan Ivanovski (b. 1983) is a sculpture graduate from the Faculty of Fine Arts in Skopje (2008). In 2013 he finished the Academy Preparation Programme (APP) at the Film and TV School (FAMU), Czech Republic. Since 2006 he takes part in exhibitions in Macedonia and abroad (10 solo and around 20 group exhibitions of sculptures, drawings, paintings, video and multimedia). In 2010 he installed the sculptures “Bird people” in the Skopje City Park. He works with film and animation as well, and part of his short animated films have been shown and awarded at national and international film festivals: “Konzo” (2013), “Naroden front 12” (2012) and “Inside” (2009). In 2014 he received the “Denes” Award for Best Young Visual Artist.
19
Жири за наградата за Eтички идеи/ Moral Approach Award Jury Дамир Никшиќ Дамир Никшиќ е босански уметник чии видеа, инсталации и перформанси неретко се занимаваат со ориентализмот, расата и политиката. Благодарение на својот постколонијален пристап кон Западниот Балкан, тој ја истражува психопатологијата на колонизацијата и на етно, културната и крос-културната психологија in situ. Неговите дела се изложувани многупати низ Европа и САД, и тоа во сараевскиот Музеј на современата уметност „Арс аеви“, црногорскиот Национален музеј во Цетиње, Музејот „Флеш арт“ во Треви, белградскиот Центар за културна деконтаминација, Националниот музеј во Шчеќин, Националната галерија во Скопје, Центарот за уметност во Кјото, Центарот за современа уметност „Палацо Папес“ во Сиена, Бруклинската академија за музика, Националната уметничка галерија во Варшава, Салата на уметноста во Талин, Филмскиот фестивал во Локарно, Музејот „Лудвиг“ во Будимпешта, Музејот МУМОК и Музејот на современа уметност „Палата Лихтенштајн“ во Виена, Музејот на современа уметност во Сан-Етјен, прашкиот Документарен центар на современа уметност, како и на 50. Венециско биенале.
Damir Nikšić Damir Nikšić is a Bosnian-born artist whose work in video, installation, and performance often addresses
20
Orientalism, race and politics. His postcolonial approach to the Western Balkans led him to explore psychopathology of colonisation and ethno, cultural and cross-cultural psychology in situ. His work has been exhibited in a variety of venues throughout Europe and the US, including the Ars Aevi Museum of Contemporary Art, Sarajevo; National Museum of Montenegro, Cetinje; Trevi Flash Art Museum, Trevi; Center for Cultural Decontamination, Belgrade; National Museum, Szczecin; National Gallery, Skopje; Kyoto Art Center, Kyoto; Palazzo Papesse Centre for Contemporary Art, Siena; Brooklyn Academy of Music, New York; Zacheta National Gallery of Art, Warsaw; Tallin Art Hall, Tallin; Locarno Film Festival, Locarno; Ludwig Museum, Budapest; Sammlung Essl, MUMOK Museum, Pallais Lichtenstein Museum of Modern Art, Wien; The Museum of Modern Art of Saint-Etienne Metropole, DOX Centre of Contemporary Art, Prague and the 50th Venice Biennial.
Миха Задникар
Широко познат како културен активист денес, Миха Задникар (роден 1962 година) го почнува својот животен пат како новинар, есеист, колумнист, уредник, теоретичар и радиски работник во раните осумдесетти години на минатиот век. Завршува средно музичко (кларинет), по што се стекнува со диплома по социологија на културата и културна антропологија/етнологија на Факултетот за уметности во Љубљана каде што повторно ќе се врати во 1992 година како предавач по социологија на музиката
во следните десет години. Во доцните осумдесетти, Задникар го продлабочува своето знаење за филмска музика на „Синема е музика сешнс“ во Тренто, Италија под менторство на бројни истакнати професори и музичари, меѓу кои и Енио Мориконе. Почетоците за пишување во полето на класичната музика ќе му отстапат место на интересот за музиката во немиот филм, авангардното и импровизацијата, експерименталните и алтернативните пристапи, што ќе го направи Задникар исклучително поткован познавач и есеист. Како соработник и главен уредник на магазинот „Екран“, активен и во љубљанскиот Музеј на филмот и театарот, тој ќе даде голем придонес за формирањето на новиот институт на Кинотеката на Словенија и речиси десет години успешно ќе ја води програмата „Кино-уво“ (1994 - 2005 год.), поканувајќи голем број гости и уметници од разновидниот музички спектар. Задникар работи и на правењето и промовирањето на новата музика за новооткриениот филм „Кога бев мртов“ на Ернст Лубич од 1916 година, што ќе ја смести Кинотеката на Словенија меѓу најинтересните филмски архиви во средината на деведесеттите години. Во 1993 година ја добива престижната награда „Жупанчич“ од Љубљана. Денес е особено познат по новата, експериментална, авангардна, слободна и импровизирана музика што ја доближува до јавноста во интимниот простор на клубот „Громка“ на „Метелкова“.
Miha Zadnikar Nowadays basically a cultural activist, Miha Zadnikar (b. 1962) started his journalistic, essayistic, columnistic, editorial, theoretical and radio broadcasting path deeply in the 1980s. He finished music high school (clarinet) and holds a B.A. in Sociology of Culture and Cultural Anthropology/ Ethnology (Faculty of Arts, University in Ljubljana) where he would lecture in Sociology of Music from 1992 to 2002. In the late 1980s Zadnikar improved his film music knowledge in Italy under the mentorship of many eminent professors and composers including Ennio Morricone. Starting his writings in the field of classical music, he later dedicated himself more to (silent) film music, avant-garde, improvisation and experimental and alternative approaches, becoming a profound scholar and essayist. As a collaborator and editor-in-chief of the Ekran magazine and active in Film and Theatre Museum of Ljubljana he has been very present in co-establishing the new institute of Slovenska kinoteka and has successfully led its Cinema-Ear programme (1994-2005). Zadnikar collaborated in making and promoting new score to the re-discovered Ernst Lubitsch silent motion picture picture “Als ich tot war” (“When I Was Dead”, 1916) that put Slovenska kinoteka among the most interesting film archives of the mid 90’s. He has received the prestigious Župančič Prize of the Ljubljana Municipality in 1993 and has also been known for presenting new, experimental, avant-, free, unbound and improvised music in the intimate setting of Klub Gromka, AKC Metelkova.
21
Елена Христова Елена Христова е вокалистка во македонската музичка група „Баклава“, која од 2005 година до денес има издадено три албуми: „Многу ми недостасуваш“ (2011 г.), „Калемар“ (2008 г.) и „Баклава“ (2005 г.), а со неколку песни учествува и во саундтракот на филмот „Трето полувреме” на македонскиот режисер Дарко Митревски. Данска, Шпанија, Франција, Германија, Чешка, Белгија, Романија, Турција, Србија и Италија биле повеќепати дел од нејзините концертни турнеи. Членува и во групата „Баба Зула“ од Истанбул, а заедно со Горан Трајковски, инаку член на култните „Анастасија“ и „Мизар“, го издадоа заедничкиот проект „Биоскопија“ во 2011 година. Елена Христова свири на кавал, ут и дајре. Покрај музиката, ја влечат и антрополошките истражувања и документарните филмови.
Elena Hristova Elena Hristova is the vocalist of the Macedonian band “Baklava” that has released three albums since 2005 – “I Miss You Very Much” (Me Mankas Mucho, 2011), “Kalemar” (2008) and “Baklava” (2005) – and has also contributed with couple of songs to the soundtrack of the Macedonian feature film “The Third Half” by Darko Mitrevski. Denmark, Spain, France, Germany, the Czech Republic, Belgium, Romania, Turkey, Serbia and Italy are only some of the visited places on “Baklava”’s concert map. Elena Hristova is also a member of the Istanbul-based band “Baba Zula”. Together with Goran Trajkovski, member of the Macedonian cult bands “Anastasia” and “Mizar”, they have released their joint project “Bioscopia” in 2011. She plays the flute, the lute and the tambourine. Besides music, she is drawn to and very much invested in anthropological research and documentary films.
22
Во конкуренција и за награда за Етички идеи/ In competition for Moral Approach Award
23
24
ФИЛМОВИ НА МАКЕДОКС ОД А ДО Ш/MAKEDOX FILMS FROM A TO Z 25
23.06. ВТОРНИК / TUESDAY 19.00
Сценарио/Script: Siniša Gačić Режисер/Director: Siniša Gačić Снимател/Photography by: Siniša Gačić, Jan Perovšek, Jakob Weidner, Maksimilijan Sušnik, Ayelen Magnin Монтажа/Editing: Zlatjan Čučkov Тон/Sound: Boštjan Kačičnik Музика/Music: Damir Avdić Продукција/Production: Miha Černec, Anja Vrdlovec (Tramal Films Production) Филмографија/Filmography: „Борба за“/A Fight For (2014) „Мако“/Mako (2013) „До каде“/Where to (2013) „Купи ме!“/Buy me! (2011) „Засекогаш студент“/Student forever (2009) Фестивали, награди и номинации/Festivals, Awards and Nominations: Vesna Award for Best Feature Film, Slovenian Film Festival, Slovenia (2014)
26
БОРБА ЗА/ BOJ ZA/A FIGHT FOR
2014 85’ Словенија/Slovenia
Синопсис: Еден месец по окупацијата на Волстрит, по примерот на „Окупирај го
Волстрит“,
група
демонстранти
поставуваат
шатори
пред
Љубљанската берза. Критичноста кон претставничката демократија и глобалниот финансиски капитализам ги обединува под слоганот „Никој не нè претставува нас“. Во отсуство на други општествени алтернативи, пред Берзата постепено се раѓа камп каде што сечиј глас се слуша, а различностите сплотуваат. По првиот бран на еуфорија, големата идеја за директна демократија се судрува со современиот поединец, па се појавува антагонизам, сличен на оној во системот против кој се борат. Приказната за словенечката верзија на популарното движење ја раскажуваат неколку „кампери“ кои и покрај неколкуте порази, веруваат дека е можен поинаков свет.
Synopsis: A month after the Wall Street occupation, a number of protesters follow the example and set up their tents in front of the Ljubljana Stock Exchange. The protesters are united in the critique of representative democracy and global financial capitalism under the slogan “Nobody represents us”. In absence of other social alternatives, a community starts to emerge in the camp in front of the stock exchange where everyone has an equal say, and everyone is united in their diversity. After the initial euphoria, the great idea of direct democracy clashes against the contemporary individual; antagonisms surface, similar to those of the system which the protesters fight against. The story about the Slovenian version of the Occupy movement is portrayed with the stories of a few of protagonists who, despite several defeats, do not lose hope in a different world.
27
22.06. ПОНЕДЕЛНИК / MONDAY 23.00
Сценарио/Script: Ulrich Seidl, Veronika Franz Режисер/Director: Ulrich Seidl Снимател/Photography by: Martin Gschlacht Монтажа/Editing: Christoph Brunner Тон/Sound: Ekkehart Baumung Продукција/Production: Ulrich Seidl Film Produktion Копродукција/Coproduction: ORF (Film/Fernseh-Abkommen), coop99 filmproduktion, WDR Филмографија/Filmography: „Во подрумот“/In the Basement (2014) „Трилогија РАЈ: Надеж, Вера, Љубов“/PARADISE Trilogy: Hope, Faith, Love (2012) „Импорт-експорт“/Import Export (2007) „Браќа, ајде да бидеме весели“/Brothers, Let Us Be Merry (2006) „Нашиот татко“/Our Father (2004) „Исусе, знаеш“/Jesus, You Know (2003) „Кучешки денови“/Dog Days (2001) „Модели“/Models (1998) „Животинска љубов“/Animal Love (1995) „Добри вести“/Good News (1990) Фестивали, награди и номинации/Festivals, Awards and Nominations: Award for Best Central & Eastern European Documentary, Jihlava International Documentary Film Festival, Czech Republic (2014) Venice Film Festival, Italy (2014) CPH:DOX, Denmark (2014) Zurich Film Festival, Switzerland (2014)
28
Festival du Nouveau Cinéma de Montréal, Canada (2014) London Film Festival, UK, (2014) Seville European Film Festival, Spain (2014) Ljubljana International Film Festival, Slovenia (2014) Maryland Film Festival, USA (2014)
ВО ПОДРУМОТ/ IM KELLER/IN THE BASEMENT
2014 85’ Австрија/Austria
Синопсис: „Секој го има, а речиси никој не го покажува“ важи и за подрумите. Подрумите во Австрија се место каде што се поминува слободното време, каде што човек може да биде сам со себе, со својата пасија, хоби или опсесија. Но, во колективната свест, подрумите се и темни, страшни места. Тргнувајќи од малку познатиот факт дека Австријците поминуваат поголем дел од времето во подрум отколку во дневната соба, преку неколку приказни раскажани на истовремено смешен и тажен начин, режисерот ни го прикажува подрумот како огледало на човечката душа.
Synopsis: “Almost everyone has one but almost no one reveals theirs” can also be said for basements. The basement in Austria is where one spends one’s leisure time, where one can be with oneself, alone with one’s passions, hobbies and obsessions. But in the collective unconscious, the basement is also a place of darkness, a place of fear. Having in mind the less known fact that Austrians generally spend more time in the basement of their home than in their living room, the director writes this film essay using several both funny and sad stories to delve into the underground of the human soul.
29
21.06. НЕДЕЛА / SUNDAY 19.00
Сценарио/Script: Alex Gibney Режисер/Director: Alex Gibney Снимател/Photography by: Maryse Alberti Монтажа/Editing: Lindy Jankura Музика/Music: Fela Anikulapo-Kuti Продукција/Production: Jack Gulick, Alex Gibney (Jigsaw Productions, Knitting Factory Entertainment, okayplayer, Okayafrica) Филмографија/Filmography: „Скиентологијата и затворот на убедувањето“/Going Clear: Scientology and the Prison of Belief (2015) „Во потрага по Фела“/Finding Fela (2014) „Лагата на Армстронг“/The Armstrong Lie (2013) „Ние крадеме тајни: Приказната за Викиликс“/We Steal Secrets: The Story of Wikileaks (2013) „Парк авенија: Пари, моќ и американскиот сон“/Park Avenue: Money, Power and the American Dream (2012) „Mea Maxima Culpa: тишина во куќата на Бога“/Mea Maxima Culpa: Silence in the House of God (2012) „Фаќајќи го пеколот“/Catching Hell (2011) „Клиент 9: Подемот и падот на Елиот Шпицер“/Client 9: The Rise and Fall of Eliot Spitzer (2010) „Гонзо: животот и работата на д-р Хантер С. Томсон“/ Gonzo: The Life and Work of Dr. Hunter S. Thompson (2008) „Такси до темната страна“/Taxi to the Dark Side (2008) „Крајот не се гледа“/No End in Sight (2007) „Енрон: Најпаметните момци во собата“/Enron: The Smartest Guys in the Room (2006)
30
Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: Sundance Film Festival, USA (2014) Sydney Film Festival, Australia (2014) Sheffield Doc/Fest, United Kingdom (2014) San Sebastian Film Festival, Spain (2014) Trinidad and Tobago Film Festival (2014) Way Out West Film Festival, Sweden (2014) Jecheon International Music & Film Festival, South Korea (2014) Athens International Film Festival, Greece (2014) Bergen International Film Festival, Norway (2014) Rio Film Festival, Brazil (2014) In-Edit Barcelona, Spain (2014) In-Edit Madrid, Bilbao, Pamplova, Spain (2014) Ludwig Film Forum/Braunschweig Film Festival, Germany (2014)
ВО ПОТРАГА ПО ФЕЛА/ FINDING FELA
2014 119’ САД/USA
Синопсис: Оваа филмска приказна дава фасцинантен увид во контроверзниот живот на нигерискиот гениј Фела Кути кој се прославува со својот оригинален афробит, изразувајќи ги од сцената личните револуционерни ставови против нигериската влада во 70-тите и 80тите години на минатиот век. Разоткривајќи го истовремено како мудар и наивен, богат и сиромашен, обожаван и омразен, но несомнено жилав и храбар, филмот зборува за огромното политичко влијание на Фела, кое и ден-денес пулсира преку бројни активистички движења, како и за неговата музика чија хипнотизирачка моќ ни малку не избледела низ годините.
Synopsis: This film story gives a fascinating insight into the controversial life of the Nigerian genius Fela Kuti who gains popularity thanks to his original Afrobeat while expressing onstage his revolutionary political opinions against the dictatorial Nigerian government of the 1970s and 1980s. Revealing him at the same time as wise and naïve, rich and poor, adored and hated but also as undoubtedly resilient and courageous, the film brings us closer to Fela’s immense political influence that many current political movements have found inspiring, and to his music whose hypnotizing power hasn’t faded away at all.
31
22.06. ПОНЕДЕЛНИК / MONDAY 21.00
Сценарио/Script: Maite Alberdi Режисер/Director: Maite Alberdi Снимател/Photography by: Pablo Valdés Монтажа/Editing: Juan Eduardo Murillo, Sebastián Brahm Тон/Sound: Boris Herrera Музика/Music: Miguel Miranda Продукција/Production: Clara Taricco (Micromundo Producciones) Филмографија/Filmography: „Време за чај“/La once (Tea Time) (2014) „Пропаганда“/Propaganda (2014) „Деца“/Los niños (Children) (2013) „Дали памтиш“/Do you remember (2013) „Спасител“/El salvavidas (The Lifeguard) (2011) „Фризерки“/Las peluqueras (The Hairdressers) (2007) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: ZagrebDox, Croatia (2015) Miami International Film Festival, USA (2015) Documenta Madrid, Spain (2015) EDA Award for Best Female-Directed Documentary, IDFA, Netherlands, 2014 Santiago International Film Festival (2014)
32
ВРЕМЕ ЗА ЧАЈ/ LA ONCE/TEA TIME
2014 70’ Чиле/Chile
Синопсис: Секој месец се вадат колачи, се става шлаг на слатките, се вари чај. Пет постари жени си муабетат за сенешто – старите времиња, актуелни трачеви, сопрузите (живи или не), фудбал... и така уште од средно. Шеесетте години стануваат шеесет и една, шеесет и две и некоја од нив ќе почине. Свесни за суровата реалност што ја носи времето, тие не само што си тераат со муабетите, туку и си наоѓаат нова друшка за пиење чај. Прекрасно раскажана приказна за универзалните прашања на женскоста и за вистинското пријателство меѓу овие жени кои низ годините сфатиле дека нивната поврзаност ќе трае до крајот на животот.
Synopsis: Every month cookies are laid out, whipped cream is put onto the pastries and tea infusers bob in the teapot. Five older women chit-chat about everything - old days, gossip, their husbands (dead or alive), soccer… and they’ve been doing it ever since high school. Sixty years become sixty-one, sixty-two and sometimes one of the friends passes away. Faced with the crude reality of time, they do not only continue their meetings, but also replace each passing woman with a new friend. A wonderfully told story about the universal themes of femininity and true friendship between these women who have made it clear, over all these years that their bond would last as long as they are alive.
33
25.06. ЧЕТВРТОК / THURSDAY 23.30
Сценарио/Script: Tiha K. Gudac Режисер/Director: Tiha K. Gudac Снимател/Photography by: Eva Kraljević, Tamara Cesarec, Srđan Kovačević, Tiha K. Gudac Монтажа/Editing: Dragan von Petrović Тон/Sound: Ivan Zelić Музика/Music: Dubravko Robić Продукција/Production: Nenad Puhovski (Factum) Филмографија/Filmography: „Голи“/Naked Island (2014) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: Amnesty International Slovenia Award for Best Documentary, Ljubljana Documentary Film Festival, Slovenia (2015) Central European Initiative Award, Trieste International Film Festival, Italy (2015) Special Mention in Documentary Competition, Sofia International Film Festival, Bulgaria (2015) One World International Human Rights Documentary Film Festival, Czech Republic (2015) Vilnius Film Festival “Kino Pavasaris”, Lithuania (2015) Golden Medal for Best Director, Audience Award and Golden Medal for Best Production, Belgrade Documentary and Short Film Festival, Serbia (2015)
34
Heart of Sarajevo for Best Film in Documentary Competition, Sarajevo Film Festival, Bosnia and Herzegovina (2014) Special Mention in Documentary Category, Zagreb Film Festival, Croatia (2014) International Documentary and Short Film Festival DokuFest, Kosovo (2014) DOK.incubator Award (2012)
ГОЛИ/ GOLI/NAKED ISLAND
2014 75’ Хрватска/Croatia
Синопсис: Пред шеесетина години исчезнува еден човек. По четири години, дома се враќа сосема друг човек, а со него и една тајна што пече и боли. Прва почнува да поставува прашања неговата внука, инаку режисерка на филмот, која уште како мала сакала да разбере зошто дедо ѝ имал лузни по телото. Но тој ќе почине пред кому било да му ја раскаже целата приказна. Овој филм е истражување втемелено на урнатините од минатото, мозаик составен од траги од семејни фотографии и интимни сведоштва на блиски луѓе кои на едно место ќе ги обединат Голи Оток и последиците што овој остров на скршени души ќе им ги остави во наследство на цели три генерации.
Synopsis: Some sixty years ago, a man went missing for four years. He returned back a changed man carrying along a painful secret. It was his granddaughter, also the director of this film, who first started asking questions, wanting to find out what lay hidden beneath her grandfather’s scar covered body ever since childhood. However, he died without revealing the entire story to anyone. Naked Island is an investigation built upon the ruins of the past, a mosaic made of clues – family photos and intimate testimonies of a tight-knit group of people who were brought together by the same place, an island of broken souls, and consequences that this place left on three generations.
35
25.06. ЧЕТВРТОК / THURSDAY 21.30
Сценарио/Script: Želimir Žilnik Режисер/Director: Želimir Žilnik Снимател/Photography by: Miodrag Milošević, Orfeas Skutelis Монтажа/Editing: Vuk Vukmirović Тон/Sound: Filip Vlatković Музика/Music: Meho Puzić, Gabriella Benak i Milan Nenin Продукција/Production: Sarita Matijević (Playground Production) Филмографија/Filmography: „Пирика на филм“/Pirika on Film (2013) „Една жена - еден век“/One Woman – One Century (2011) „Старото школо на капитализмот“/The Old School of Capitalism (2009) „Кенеди се жени“/Kenedi is Getting Married (2007) „Кенеди: изгубено и најдено“/Kenedi: Lost and Found (2005) „Кенеди се враќа дома“/Kenedi Goes Back Home (2003) „Каде плови овој брод“/Wanderlust (2000) „Задник од мрамор“/Marble Ass (1995) „Тито по втор пат меѓу Србите“/Tito po drugi put medju Srbima (1993) „Како се калеше челикот“/The Way Steel Was Tempered (1989) „Сите ѕвезди“/Sve zvezde (1985) „Драгољуб и Богдан“/Dragoljub i Bogdan (1982) „Мајстори“/Placmajstori (1978) „Жените доаѓаат“/Žene dolaze (1972) „Црн филм“/Crni film (1971) „Рани радови“/Early Works (1969)
36
„Невработени луѓе“/The Unemployed (1968) „Мали пионери, ние сме вистинска војска, секојдневно никнуваме како зелената трева“/Pioniri maleni, mi smo vojska prava, svakog dana ničemo ko zelena trava (1967) „Журнал за младината на село зиме“/Žurnal o omladini na selu zimi (1967) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: Award for Best Feature Documentary, Belgrade Festival of Documentary and Short Feature Film, Serbia (2015) Award of the Federal Foreign Office for Cultural Diversity, goEast Film Festival, Germany (2015) ZagrebDox, Croatia (2015)
ДНЕВНИК_СЕРБИСТАН/ LOGBOOK_SERBISTAN
2015 94’ Србија/Serbia
Синопсис: Бегајќи од војните и бедата во Северна Африка и Средниот Исток, нелегални имигранти и баратели на азил се сместуваат во центри за бегалци во Србија. Филмот го следи периодот на нивната адаптација на животот во Србија, полн предизвици, иако најчесто нивната крајна дестинација се земјите од Европската унија. Оваа доку-драма фрла светло на социо-политичкиот контекст во кој доаѓаат до израз вредноста на (нивниот) човечки живот, нивната борба, мака и судбина.
Synopsis: Illegal migrants and asylum-seekers are housed in refugee centers in Serbia following dramatic flights from the war and destitution gripping areas in North Africa and the Middle East. These people must pass through a complex period of adaptation to life in Serbia, though in most cases their aim is to arrive in countries within the European Union. This incisive docu-drama highlights the socio-political context in which they show their individual worth, in the process becoming protagonists with whom viewers can identify and whose struggles through adversity and whose fates they can understand.
37
22.06. ПОНЕДЕЛНИК / MONDAY 19.00
Сценарио/Script: Rodrigo H. Vila Режисер/Director: Rodrigo H. Vila Снимател/Photography by: Hans Bonato, Mariano Cuneo Монтажа/Editing: Luciano Origlio Музика/Music: Diego Vila Продукција/Production: Rodrigo H. Vila, Guillermo Rossi, Sabina Sigler (Cinema 7 Films) Филмографија/Filmography: „Делириум“/Delirium” (2014) „Амапола“/Amapola (2013) „Мерседес Соса, гласот на Латинска Америка“/ Mercedes Sosa, the Voice of Latin America (2013) „Иста љубов, исти права“/The Same Love, the Same Rights” (2012) „Седумте животи на генерал Перон“/The Seven lives of General Perón (2012) „Заговорот на нацистите во Латинска Америка“/The Nazi´s Conspiracy in Latin America (2011) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: Best Documentary Award, Argentine Film Critics Association (2014) Audience Award for Best Documentary, Latin American Biarritz Festival, France (2014) International Film Festival, Colombia (2014) International Film Festival, Mexico (2014) Cinesud International Festival, France (2014) FIFA, Canada (2014) DOCS Barcelona Festival, Spain (2014) Audience Award, Panama Film Festival, Panama (2013)
38
IDFA, Netherlands (2013) Best Edition Award, Cine Ceará Film Festival, Brazil (2013) Audience Award for Best Documentary, Sydney Latin Film Festival, Australia (2013) Rio International Film Festival, Brazil (2013) International Music & Film Festival, Korea (2013) NY Documentary Film Festival, USA (2013) Habana Film Festival, Cuba (2013) San Diego Latino Film Festival, USA (2014)
МЕРСЕДЕС СОСА, ГЛАСОТ НА ЛАТИНСКА АМЕРИКА/MERCEDES SOSA, LA VOZ DE LATINOAMERICA/MERCEDES SOSA, THE VOICE OF LATIN AMERICA 2013 93’ Аргентина/Argentina
Синопсис: Пред половина век, кога беше многу млада и сè уште непозната за светот, Мерседес Соса ги скрши тогашните актуелни клишеа и заедно со уште четворица други млади уметници го состави т.н. Манифест на новата песна. Покрај милионите продадени плочи, илјадниците одржани концерти низ светот, редиците обожаватели и безбројните зломисленици, Мерседес Соса остави и неверојатно наследство. Преку досега невидени архивски материјали, уметнички пристап и сведоштва на неколку меѓународно познати имиња за значењето на оваа жена за политичката и музичката историја на Латинска Америка, ова документарно остварување нè води на интимно патување во светот на Соса. Згора на тоа, ни ја приближува идеологијата на една уметница којашто ги надминала границите на музиката и станала една од највлијателните личности на 20 век.
Synopsis: Almost fifty years ago, when she was very young and unknown, Mercedes Sosa broke the mould by drafting, together with other four young artists, the so-called “Manifesto del Nuevo Cancionero” (The New songbook Manifesto). Apart from the millions of records she sold, the thousands of concerts she made all over the world, her countless fans and detractors, Mercedes Sosa left behind an indelible legacy. With exclusive archive materials, an artistic construction and several international artists giving their testimony about Mercedes Sosa’s importance for Latin America political and musical history, this documentary is an intimate journey into Mercedes Sosa’s world. Moreover, it shows the ideology of an artist who went beyond the borders of music to become one of the most influential personalities of the 20th century.
39
24.06. СРЕДА / WEDNESDAY 23.30
Сценарио/Script: Joshua Oppenheimer Режисер/Director: Joshua Oppenheimer Снимател/Photography by: Lars Skree Монтажа/Editing: Niels Pagh Andersen Тон/Sound: Henrik Garnov Музика/Music: Seri Banang, Mana Tahan, Composer, E. Sambayon, Rege Rege Продукција/Production: Signe Byrge Sørensen Копродукција/Coproduction: Piraya Film AS, Making Movies Oy Филмографија/Filmography: „Погледот на тишината“/The Look of Silence (2014) „Чинот на убивање“/The Act of Killing (2012) „Снимки за глобализацијата“/The Globalisation Tapes (2003) „Целата историја за продажбата на Луизијана“/The Entire History of the Louisiana Purchase (1997) „Местата што научивме да ги викаме дома“/These Places We Learned to Call Home (1997) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: Grand Jury Prize, Venice Film Festival, Italy (2014) European Critics Prize (FEDEORA) for Best European and Mediterranean Film, Venice Film Festival, Italy (2014) Critics Prize (FIPRESCI) for Best Film, Venice Film Festival, Italy (2014) Online Critics Prize (Mouse d’Oro) for Best Film, Venice Film Festival, Italy (2014) Human Rights Nights Award, Venice Film Festival, Italy (2014)
40
Best World Documentary (Cinephile Prize), Busan International Film Festival, South Korea (2014) Grand Prize (DOX Award), CPH:DOX, Denmark (2014) Best Documentary, Denver Film Festival, USA (2014) Prize of the Danish Arts Council (2014) Don Quixote Prize, Tromsø International Film Festival, Norway (2015) Audience Award, Angers Premiers Plans, France (2015) True Life Fund Recipient, True/False Film Festival, USA (2015) Peace Film Award, Berlin International Film Festival, Germany (2015) Robert Prize for Best Documentary, Danish Film Academy Awards (2015) Bodil Prize, Danish Film Critics’ Award for Best Documentary (2015) Audience Award, Festival Favorite, SXSW Film Festival, USA (2015)
ПОГЛЕДОТ НА ТИШИНАТА/ THE LOOK OF SILENCE
2014 98’ Данска, Индонезија, Норвешка, Финска, Обединетото Кралство/ Denmark, Indonesia, Norway, Finland, United Kingdom
Синопсис Преку кадрите од фантастичниот филм „Чинот на убивање“ на Опенхајмер, преживеаните членови на едно семејство дознаваат како бил убиен нивниот син за време на геноцидот во Индонезија во 1965 година, но и кој го убил. Камерата го следи најмладиот син, оптометристот Ади, кој решава да ја прекине задушувачката магија на потчинетоста и теророт и прави нешто незамисливо во општество каде што и понатаму власта е во рацете на убијците: тој се соочува со луѓето што го убиле брат му и додека им го проверува видот, бара од нив да ја признаат одговорноста за стореното. И така го прекинува 50-годишното владеење на тишината. Додека „Чинот на убивањето“ ги открива последиците за сите кога секојдневната реалност се гради врз терор и лаги, „Погледот на тишината“ истражува што значи да се живее во таква реалност.
Synopsis: Through Oppenheimer’s footage in his fantastic “The Act of Killing”, a family of survivors discovers how their son was murdered during the 1965 Indonesian genocide, as well as the identities of the killers. The film camera closely follows the youngest son, an optometrist named Adi, who decides to break the suffocating spell of submission and terror by doing something unimaginable in a society where the murderers remain in power: he confronts the men who killed his brother and, while testing their eyesight, asks them to accept responsibility for their actions, thus breaking the 50-years ruling of the silence. The “Act of Killing” exposed the consequences for all of us when we build our everyday reality on terror and lies. The “Look of Silence” explores what it is like to be a survivor in such a reality.
41
24.06. СРЕДА / WEDNESDAY 22.00
Сценарио/Script: Amanda Rose Wilder Режисер/Director: Amanda Rose Wilder Снимател/Photography by: Amanda Rose Wilder Монтажа/Editing: Robert Greene Тон/Sound: Amanda Rose Wilder Продукција/Production: Jay Craven, Robert Greene, Amanda Rose Wilder Копродукција/Coproduction: Caitlin Mae Burke Филмографија/Filmography: Approaching the Elephant (2014) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: The Best International Film Award, DocAviv, Israel (2015) Maysles Brothers Documentary Award, Belfast Film Festival, Northern Ireland (2015) Nomination for Truer Than Fiction Award, Film Independent Spirit Awards, USA (2015) Nomination for Debut Feature, Cinema Eye Honors (2015) Rotterdam International Film Festival, Netherlands (2015) Nomination for CPH:Dox Award, Denmark (2014) Emerging Cinematic Vision Award, Camden International Film Festival, USA (2014) Festival de Rio, Brazil (2014) Best Film Not Playing at a Theater Near You, MoMA, USA (2014)
42
ПРИСТАП КОН ПРОБЛЕМОТ/ APPROACHING THE ELEPHANT
2014 89’ САД/USA
Синопсис Училиштето „Теди МекАрдл“ во Њу Џерси е 262-то радикално слободно училиште во светот – првото е отворено во Барселона во 1901 година. Таму часовите се незадолжителни, правилата се гласаат, а учениците и учителите имаат еднаков глас. И, секако, анархијата демне од секое ќоше. Режисерката е таму од почетокот до крајот на училишната година и со камерата „фаќа“ прекрасни црно-бели кадри од учениците и учителите кои стекнуваат другарства, ја истражуваат околината и жестоко дебатираат за кршењето на правилата. Но едно единствено немирно дете е доволно за да се претвори сè во хаос. Ќе успее ли експериментот? Можна ли е демократија?
Synopsis: The Teddy McArdle Free School in New Jersey is the 262nd radical free school in the world since the first one opened in Barcelona in 1901. There classes are voluntary, rules are set by vote and teachers and pupils have an equal voice. And anarchy, of course, lurks at every corner. Wilder’s attentive camera is there from the beginning of the school year to its end, capturing the children and the teachers in vital and beautiful black and white images as they form relationships, explore their surroundings and intensely debate rule violations. But a single, unruly child is all it takes to make everything falter. Will the experiment succeed? Can democracy really work?
43
23.06. ВТОРНИК / TUESDAY 21.00
Сценарио/Script: Eva Tomanová Режисер/Director: Eva Tomanová Снимател/Photography by: Petr Koblovský, Jiří Krejčík, Michal Vojkůvka, Patrik Balónek Тон/Sound: Petr Kapeller, Richard Müller Продукција/Production: Jiří Konečný (Endorfilm) Филмографија/Filmography: „Секогаш заедно“/Always Together (2014) „Во сенката на черепите“/Ve stínu lebek (In the Shadow of the Skulls) (2011) „Водење љубов на чешки начин“/České milování (2009) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: International Documentary Film Festival Amsterdam (IDFA), Netherlands (2014) DOK Leipzig, Germany (2014)
44
СЕКОГАШ ЗАЕДНО/ STÁLE SPOLU/ALWAYS TOGETHER
2014 75’ Р. Чешка/Czech Republic
Синопсис Роден во предградие на Пилсен, Петр бил градски човек на студии по кибернетика во Прага. Таму ја запознал Симона, родена во богата населба во Прага, која студирала чешки јазик и историја на истиот универзитет. Денес, тие се заедно веќе 25 години и имаат девет деца. Живеат во самонаправена куќа на ливада во Бохемиската шума без водовод и стандардна бања или тоалет. Ова е моќна приказна за семејство кое решило да живее поинаку од мнозинството, не сакајќи да ја жртвува слободата за цивилизација. Ова е приказна за луѓе на кои љубовта и заедништвото им значат повеќе од материјалната сигурност. Дали нивниот начин на живот е утопија што се граничи со мазохизам или, пак, напротив, пример што треба сите да го следиме? Што мислат децата за тоа? Каков навистина е животот со човек кој го користи своето
Synopsis:
семејство за да експериментира со животните стилови?
Born on the outskirts of Pilsen, Petr was an urban man who went on to study cybernetics in Prague. His wife Simona grew up in a rich neighborhood in Prague and was studying Czech language and history when she met him. Today, they have been together for 25 years and have nine children. They live in a self-made house on a meadow in the Bohemian Forest with no running water, no standard bathroom or toilet. This is a powerful story about a family who has decided to live a different life than the majority, relying on their own resources, rather than sacrificing their freedom to civilization. It is a story of people to whom love and mutuality mean more than material security. Is their approach a utopia bordering on masochism or, on the contrary, the right way to go? And what do the children think about it? What’s life like with a man who has used his own family for his lifestyle experiments?
45
21.06. НЕДЕЛА / SUNDAY 19.30 23.30
Сценарио/Script: Magnus Gertten, Jesper Osmund Режисер/Director: Magnus Gertten Снимател/Photography by: Adam Makarenko, Caroline Troedsson, and others Монтажа/ Editing: Jesper Osmund Тон/Sound: Audun Røstad, Jørgen Meyer Музика/Music: Hans Appelqvist Продукција/Production: Lennart Ström, Magnus Gertten (Auto Images) Копродукција/Coproduction: Joakim Strand, Lars Säfström, Dag Hoel (Film i Skåne, SVT, DHF, IKON) Филмографија/Filmography: „Секое лице има име“/Every Face Has a Name (2015) „Илјада парчиња“/Tusen bitar (2014) „Пристаниште на надежта“/Hoppets hamn (2011) „Сонцето во твоите очи“/Solen i ögonen (2008) „Љубов на далечина“/Long Distance Love (2008) „Моето срце Малме – дел 3: 1961 - 1974“/Mitt hjärtas Malmö – volym 3 1961–1974 (2006) „Тркалајќи се постојано“/Rolling Like a Stone (2005) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: The Angelos Award, Göteborg International Film Festival, Sweden (2015) FIPRESCI Аward for Best International Documentary, Thessaloniki Documentary Festival, Greece (2015) Minneapolis St. Paul International Film Festival, USA (2015) Tempo Documentary Festival, Sweden (2015)
46
СЕКОЕ ЛИЦЕ ИМА ИМЕ/ EVERY FACE HAS A NAME
2015 76’ Шведска/Sweden
Синопсис На 28 април 1945 година, бродови со преживеани од германските концентрациони логори се закотвуваат на пристаништето во Малме. Новинарски екипи ги фотографираат и ги документираат нивните први чекори во слободата. Денес, 70 години подоцна, благодарение на истражувањата на режисерот, преживеаните ги гледаат овие фотографии за првпат, се препознаваат. И повторно ги доживуваат среќата, збунетоста и несигурноста што ги почувствувале тој неверојатен ден кога животот за нив почнал одново. Ова е филм за комплексниот момент на ослободувањето. И за сите безимени кои и денденес бегаат низ светот, принудени да ги напуштат домовите и родните огништа, исто како и во таа 1945 година кога шведското пристаниште било претесно за едночудо лица без имиња.
Synopsis: On April 28, 1945, ferries with survivors from the German concentration camps arrive at the harbor of Malmö. As the survivors take their first steps in freedom, news teams film them. Now, 70 years later, thanks to the meticulous research of the film director, the survivors see this footage for the first time and recognize themselves. They relive the happiness, confusion and insecurity of that extraordinary day when life began again. This is a film about the complex moment of liberation. And about all those nameless persons that nowadays still run across the world, forced to leave their home countries, as it happened back in 1945 when the Swedish harbor was too small to fit all those faces without names.
47
24.06. СРЕДА / WEDNESDAY 19.00
Сценарио/Script: The Riahi Brothers Режисер/Director: The Riahi Brothers Снимател/Photography by: Mario Minichmayr, The Riahi Brothers, Dominik Spritzendorfer, Olivia Wimmer Монтажа/Editing: Nela Märki, David Arno Schwaiger Тон/Sound: Atanas Tcholakov, Abe Dolinger, Hjalti Bager-Jonathansson, Manuel Grandpierre, Nils Kirchhof, William Franck Продукција/Production: Golden Girls Filmproduktion & Filmservices GmbH Копродукција/Coproduction: Mira Film GmbH Филмографија/Filmography: „Секојдневен бунт“/Everyday Rebellion (2013) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: Horizonte Award, 5 Seen Filmfestival, Germany (2014) Audience Award, Biografilmfestival, Italy (2014) CIVIS Online Media Prize, CIVIS (2014) Most Valuable Documentary of the Year Award, Cinema for Peace, USA (2014) Interactive Awards Finalist, SXSW, USA (2014) Politiken Audience Award, CPH:DOX, Denmark (2013) Ben Award for Best Transmedia Project, B3 Biennale Frankfurt, Germany (2013) ARTE Pixel Pitch Award for Best Cross-Media Project, UK (2012)
48
СЕКОЈДНЕВЕН БУНТ/ EVERYDAY REBELLION
2013 118’ Австрија, Швајцарија, Германија/Austria, Switzerland, Germany
Синопсис Што им е заедничко на њујоршкото „Окупирај го Волстрит“, протестите на шпанските „Незадоволни“ и Арапската пролет? Постои ли врска меѓу борбата на Иранското движење за демократија и ненасилниот бунт во Сирија или, пак, помеѓу украинските гологради активистки на „Фемен“ и една исламска култура како Египет? И што имаат Србија и Турција со сето ова? Филмот ги проучува последиците во современото и рапидно менливо општество каде што секојдневно се смислуваат нови форми на протест за да се предизвика моќта на диктатурите, а понекогаш и на глобалните корпорации. Давајќи им глас на сите оние коишто решаваат да се обидат ненасилно да го сменат насилниот систем, филмот ја качува на пиедестал креативноста на ненасилниот отпор и граѓанската непослушност.
Synopsis: What does the Occupy movement in New York have in common with the Spanish Indignados protests or the Arab Spring? Is there a connection between the struggle of the Iranian democracy movement and the nonviolent uprising in Syria and what is the link between the Ukrainian topless activists of Femen and an Islamic culture like Egypt? And to top it off, what do Serbia and Turkey have to do with all this? The film studies the consequences of a modern and rapidly changing society where new forms of protest are invented every day to challenge the power of dictatorships and sometimes also global corporations. By giving voice to all those who decide not to use violence to try changing a violent system, the film praises the richness of peaceful protest and civil disobedience – a real tribute to the creativity of the nonviolent resistance.
49
20.06. САБОТА / SATURDAY 21.00
Сценарио/Script: Juliano Ribeiro Salgado, Wim Wenders, David Rosier Режисер/Director: Wim Wenders, Juliano Ribeiro Salgado Снимател/Photography by: Hugo Barbier, Juliano Ribeiro Salgado Монтажа/Editing: Maxine Goedicke, Rob Myers Тон/Sound: Régis Muller Музика/Music: Laurent Petitgand Продукција/Production: David Rosier Копродукција/Coproduction: Amazonas images, Solares delle arti Филмографија/Filmography: Wim Wenders „Солта на Земјата“/The Salt of the Earth (2014) „Пина“/Pina (2011) „Снимање во Палермо“/ Palermo Shooting (2008) „Не доаѓај тропајќи“/Don’t Come Knocking (2005) „Земја на изобилство“/Land of Plenty (2004) „Душата на човекот“/The Blues Series: The Soul of a Man (2003) „Ода за Келн“/Ode to Cologne (2002) „Хотел од милион долари“/The Million Dollar Hotel (2000) „Буена Виста соушл клаб“/Buena Vista Social Club (1998) „Крај на насилството“/The End of Violence (1997) „Зад облаците“/Beyond the Clouds (1995) „Лисабонска приказна“/Lisbon Story (1994) „Далеку, а толку блиску!“/ Faraway, So Close! (1993) „До крајот на светот“/Until The End of the World (1991) „Дневник за градовите и облеките“/Notebook on Cities and Clothes (1989) „Небото над Берлин“/Wings of Desire (1987) Juliano Ribeiro Salgado „Солта на Земјата“/The Salt of the Earth (2014) „Една ноќ“/Une nuit (2012)
50
„Науру, напуштен остров“/Nauru, An Island Adrift (2009) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: Academy Awards Nomination, USA (2015) César Award for Best Documentary Film, France (2015) Un Certain Regard Jury Prize, Cannes Film Festival, France (2014) François Chalais Award - Special Mention, Cannes Film Festival, France (2014) Prize of the Ecumenical Jury - Special Mention, Cannes Film Festival, France (2014) Audience Choice Award, Abu Dhabi Film Festival, United Arab Emirates (2014) Audience Award, San Sebastian International Film Award, Spain (2014) Telluride Film Festival, USA (2014)
СОЛТА НА ЗЕМЈАТА/ THE SALT OF THE EARTH
2014 110’ Франција, Бразил, Италија/France, Brazil, Italy
Синопсис По четириесет години поминати во патувања низ целиот свет кои ќе го „наградат“ со сведоштва на некои од најважните настани во нашата понова историја, фотографот Себастијао Салгадо сега тргнува во потрага по недопрени простори, дива флора и фауна и величествени пејзажи, во рамки на еден голем фотографски проект посветен на убавината на нашата планета. Со него тргнуваат и неговиот син Жулијано и познатиот Вим Вендерс.
Synopsis: After 40 years spent in travelling through the continents and witnessing some of the major events of our recent history, the photographer Sebastião Salgado is now embarking on the discovery of pristine territories, of wild fauna and flora, and of grandiose landscapes as part of a huge photographic project, which is a tribute to the planet’s beauty - followed by the film camera of his son Juliano and Wim Wenders.
51
20.06. САБОТА / SATURDAY 23.00
Сценарио/Script: Angeliki Aristomenopoulou Режисер/Director: Angeliki Aristomenopoulou Снимател/Photography by: Stelios Apostolopoulos, Michalis Aristomenopoulos Монтажа/Editing: Yuri Averof Тон/Sound: Persefoni Miliou Продукција/Production: Anemon Productions Копродукција/Coproduction: Unicorn Films, Australia/Lizette Atkins Филмографија/Filmography: „Семејна работа“/A Family Affair (2014) „Номадска душа“/Wandering Soul (2010) „Кројцберг 36“/Kreuzberg 36 (2009) „Три свадби“/3 Weddings (2008) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: Los Angeles Greek Film Festival, USA (2015) San Francisco Greek Film Festival, USA (2015) Award for Best Documentary, Hellenic Film Academy, Greece (2015) Thessaloniki Documentary Festival, Greece (2015) Brunswick Music Festival, Australia (2015) FIPA DOR Grand Prize, International Festival of Audiovisual Programmes, France (2015)
52
СЕМЕЈНА РАБОТА/ MIA OIKOGENEIAKI YPOTHESI/ A FAMILY AFFAIR 2014 87’ Грција/Greece
Синопсис Ова е интимен портрет на најпознатиот музички клан во Грција – фамилијата Ксилурис. Доловувајќи го начинот на кој музиката се пренесува од татко на син, па на внуци, филмот ги открива опивната моќ на нивниот ритам и тајната што ги држи сите заедно и така ни ја доближува вибрантната традиционална критска музика. Следејќи ја приказната на овие музичари како неуморно настапуваат низ светот, филмот покажува дека традицијата не е секогаш наследено бреме што треба да се носи.
Synopsis: This is an intimate portrait of Greece’s most famous musical clan, the unique Xylouris family. Capturing how music is passed on from father to son to grandchildren, the film camera discovers the electrifying power of their music and the sacred ties that hold the family together, bringing us closer to the vibrant tradition of Cretan music. Following these musicians as they ceaselessly perform across the world, this film story proves that tradition is not always a family weight to carry.
53
25.06. ЧЕТВРТОК / THURSDAY 19.30
Сценарио/Script: Bärbel Jacks Режисер/Director: Bärbel Jacks Снимател/Photography by: Tobias Corts Монтажа/Editing: Georg Michael Fischer Тон/Sound: Andreas Kickel, Christoph Käsbauer, Sean O’Neil Музика/Music: Edgar Unterkirchner Продукција/Production: David Kunac (Final Frame) Копродукција/Coproduction: Graf Filmproduktion Филмографија/Filmography: „Со цртање против заборавот“/Drawing against Oblivion (2014) „Баерн!“/Bayern! (2013) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: Festival of Tolerance, Croatia (2015) DOK.fest Munich, Germany (2015) Gold World Medals for Best Documentary, Best Cinematography and Best Original Music, New York Festivals, USA (2015)
54
СО ЦРТАЊЕ ПРОТИВ ЗАБОРАВОТ/ ZEICHNEN GEGEN DAS VERGESSEN/ DRAWING AGAINST OBLIVION 2015 67’ Германија, Австрија/Germany, Austria
Синопсис „Што се случи со децата коишто спиеја во погрешната колепка, која е нивната приказна?“, прашува Манфред Бокелман, австриски уметник роден во 1943 година. Со јаглен на јутено платно, тој создава портрети и симболично ги ексхумира ликовите на безбројните деца и млади кои биле убиени од нацистите и кои потоа изчезнале во архивите како статистички бројки. Уметникот нè води на патување до концентрациониот логор во Аушвиц и во Америка за да се запознаеме со децата од тоа време, деца кои го преживеале холокаустот. Филмот го слика хоророт предизвикан во име на расизмот без притоа да бара виновници. И тоа, без очекуваните архивски снимки, што го прави посебен за документарен филм што се занимава со ова минато.
Synopsis: „What happened to the children who laid in the wrong crib, what is their story?”, asks Manfred Bockelmann, an Austrian artist born in 1943. Using charcoal on burlap, he creates portraits and symbolically exhumes the personalities of countless children and teenagers who were murdered by the Nazis and disappeared in the archives as a mere statistical number. Seen with the eyes of the artist, the film embarks on a journey to the Auschwitz concentration camp and the US to meet children from those times, Holocaust survivors. The film visualizes the horrors inflicted in the name of racist mania without looking for perpetrators. Furthermore, it does not use the expected-to-be-seen archival footage, which makes it quite unique for a documentary dealing with this particular past.
55
25.06. ЧЕТВРТОК / THURSDAY 22.00
Сценарио/Script: Nicolas Wadimoff Режисер/Director: Nicolas Wadimoff Снимател/Photography by: Joseph Areddy Монтажа/Editing: Jean-Daniel Schneider Тон/Sound: Carlos Ibanez Diaz, Niels Barletta Продукција/Production: Nicolas Wadimoff, Séverine Pisani, David Furrer Копродукција/Coproduction: Jean Golinelli Production, Alegria Production, Radio Télévision Suisse, SRG SSR Филмографија/Filmography: „Спартанци“/Spartans (2014) „Операција ’Либертад’“/Opération Libertad (2012) „Договор“/L’Accord (2005) „Ајшин – сè уште живи во Газа“/Aisheen – Still Alive in Gaza (2009) „Илегалци“/Clandestins (1997) „Златните ракавици на Акра“/Les gants d’or d’Akka (1992) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: Robert Drew Verite Award, AmDocs, USA (2015) Prix de Soleure, Solothurn Film Festival, Switzerland (2015) Montreal International Film Festival, Canada (2015) Festival international de cinéma Visions du Réel, Nyon, Switzerland (2015) Buenos Aires Festival Internacional de Cine Independiente (BAFICI), Argentina (2015)
56
СПАРТАНЦИ/ SPARTIATES/SPARTANS
2014 80’ Швајцарија, Франција/Switzerland, France
Синопсис „Спартанци“ е филмски портрет на Иван Сорел, млад шампион во мешани боречки вештини од северните делови на Марсеј. Иван води свој клуб каде што ја споделува страста за овој прилично потценет спорт во Франција. Но тој е многу повеќе од строг учител. За повеќето млади од неговото соседство, тој е вистински пример, способен да им вдахне храброст и надеж кога се чини дека општеството сосема ги заборавило.
Synopsis: “Spartans” paints a portrait of Yvan Sorel, a young mixed-martial-arts champion from the northern districts of Marseille. Yvan founded a club where he teaches and shares his passion for a sport that is truly underrated in France. But he is not only a strict task master who sometimes improvises the roles of mentor and philosopher. To many of the youngsters in his neighborhood, he is a true role model capable of inspiring courage and hope when no other reference points exist.
57
26.06. ПЕТОК / FRIDAY 21.00
Сценарио/Script: Ivan Gergolet Режисер/Director: Ivan Gergolet Снимател/Photography by: Ivan Gergolet, David Rubio Монтажа/Editing: Natalie Cristiani Тон/Sound: Havir Gergolet, Francesco Morosini Музика/Music: Luca Ciut Продукција/Production: Igor Prinčič (Transmedia) Копродукција/Coproduction: David Rubio (Imaginada Films), Miha Černec (Staragara) Филмографија/Filmography: „Играјќи со Марија“/Dancing with Maria (2014) „Правејќи архео филм“/Making Archeo Film (2011) „Отвор“/Ouverture (2010) „Прашина“ /Dust (2009) „Збирката на Медеја“/Medea's Collection (2008) „Кога огновите ќе прегорат“/When Fires Burn Out (2005) „Акрополис“/Akropolis (2005) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: Civitas Vitae prossima Award, Venice Film Festival, Italy (2014)
58
ТАНЦУВАЈЌИ СО МАРИЈА/ DANCING WITH MARIA
2014 75’ Италија, Аргентина, Словенија/Italy, Argentina, Slovenia
Синопсис Марија Фукс е страсна танчарка од Аргентина. Во своето студио сместено во срцето на Буенос Аирес, отворено буквално за сите, Марија им ги пренесува знаењето и страста на своите ученици, помагајќи му секому да ги надмине сопствените ограничувања, макар биле физички или умствени, и да ги претвори во предност. По години и години поминати во учење и експериментирање со својот танцувачки метод втемелен на внатрешниот ритам и симбиозата со музиката, Марија најпосле се соочува со својот последен ученик, можеби и „најтешкиот“. Со самата себеси, и тоа на 90-годишна возраст. Најпосле, ќе треба да се обиде да ја надмине последната пречка – ограничувањата на сопственото остарено тело.
Synopsis: Maria Fux is a passionate Argentinian dancer. Welcoming literally all kinds of people in her studio located in the heart of Buenos Aires, Maria passes on her knowledge and passion to her students, helping each and every one of them to overcome their limits – physical or mental - and transform them into opportunities. After having spent her life teaching and experimenting with her dance method based on internal rhythms and symbiosis with music, Maria now has to face her final student, perhaps the most difficult - herself, at the age of ninety. Finally, she has to try to overcome the last barrier – the limitations of her own aged body.
59
23.06. ВТОРНИК / TUESDAY 23.00
Сценарио/Script: Hanna Polak Режисер/Director: Hanna Polak Снимател/Photography by: Hanna Polak Монтажа/Editing: Marcin Kot Bastkowski Тон/Sound: Kristian Eidnes Andersen Музика/Music: Jonas Struck Продукција/Production: Danish Documentary Production, Hanna Polak Films Копродукција/Coproduction: HBO Europe Филмографија/Filmography: „Ќе дојде нешто подобро“/Something Better to Come (2014) „Љубов и глупости“/Love and Rubbish (2012) „Децата од железничката станица Ленинградски“/ The Children of Leningradsky (2004) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: Viktor Award for Best Documentary Film in Main Competition, DOK.fest, Germany (2015) Alpe Adria Cinema Award for Best Documentary Film, Trieste Film Festival, Italy (2015) 3rd Bremen’s Favorite Award, Favorites Film Festival, Germany (2015) Special Jury Award in Main Competition, IDFA, Netherlands (2014) Special Mention, ZagrebDox, Croatia (2015) One World Festival, Czech Republic (2015)
60
Helsinki Documentary Film Festival DocPoint, Finland (2015) Tempo Documentary Festival, Sweden (2015) True/False Festival, USA (2015) Thessaloniki International Film Festival, Greece (2015) Art Doc Festival, Russia (2014)
ЌЕ ДОЈДЕ НЕШТО ПОДОБРО/ SOMETHING BETTER TO COME
2014 110’ Данска, Полска/Denmark, Poland
Синопсис Ова неверојатно 13-годишно интимно патување се случува во едно од најзапустените урбани места во светот: големата депонија на само 20 километри од московскиот Црвен плоштад. Луѓе што некогаш биле лекари, пилоти, камионџии и едукатори, денес ја делат истата судбина. Но, иако животот е безмилосен и страшен, заедничката беда како да го поттикнува најдоброто во нив. Камерата ја следи 11-годишната Јула, која без проблем би можела да се дружи со обичните тинејџери во градот: таа експериментира со шминка и фарби за коса, пробува алкохол и цигари, се заљубува. Го губи татка си, забременува, го дава детето на посвојување. Но, не престанува да сонува за она што ќе дојде – живот далеку од депонијата.
Synopsis: This extraordinary, thirteen-year-long personal journey is set in one of the bleakest urban places in the world: a large “svalka” (garbage dump) just 13 miles away from Red Square in Moscow. People that were once doctors, pilots, truck drivers and educators now share the same fate. And although life is grim and dismal, their common misery seems to also bring out the best in them. The camera follows the eleven-year-old Yula who could easily mingle with other regular teenagers: she experiments with makeup and dyes her hair, tries alcohol and cigarettes, falls in love. She loses her father, gets pregnant and gives her child up for adoption. But keeps on dreaming about all that is to come – a life far away from the junkyard.
61
21.06. НЕДЕЛА / SUNDAY 21.00
Сценарио/Script: Christian Braad Thomsen Режисер/Director: Christian Braad Thomsen Снимател/Photography by: Bente Petersen, Dick Brüel, Gregers Nielsen Монтажа/Editing: Grete Møldrup Тон/Sound: Christian Braad Thomsen, Dino Raymond Hansen, Jan Juhler Музика/Music: Peer Raben, Joachim Witt Продукција/Production: Christian Braad Thomsen (Kollektiv Film ApS) Филмографија/Filmography: „Фасбиндер – да се љуби без барања“/Fassbinder – to love without demands (2015) „Тага за Монмартр“/Blues for Montmartre (2011) „Мерилин Мазур: Кралица на перкусиите“/Marilyn Mazur: Queen of Percussion (2006) „Свенд Аге Мадсен – да се сведочи за луѓето“/Svend Åge Madsen - To Testify People (2002) „Мортен Корч: ти си моето сонце“/Morten Korch: You Are My Sunshine (1999) „Синиот монах“/The Blue Monk (1998) „Цветови на сеќавањето“/Flowers of Memory (1991) „Личноста што ја сакаш“/The One You Love (1980) „Соништата не пуштаат глас кога умираат“/Dreams Don’t Make Noise When They Die (1979) „Деца на агонијата“/Children of Agony (1977) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: Berlin International Film Festival, Germany (2015)
62
ФАСБИНДЕР - ДА СЕ ЉУБИ БЕЗ БАРАЊА/ FASSBINDER – AT ELSKE UDEN AT KRAEVE/ FASSSBINDER – TO LOVE WITHOUT DEMANDS 2015 109’ Данска/Denmark
Синопсис Комбинирајќи ги личните сеќавања со добро одбрани парчиња од досега невидени снимени интервјуа, режисерот создава интимен, искрен и емотивен портрет на Рајнер Вернер Фасбиндер (1945 - 1982) со кого првпат се запознава на премиерата на Фасбиндеровиот „Љубовта е постудена од смртта“ на Берлиналето во 1969 година. Со 60 филмови напишани и снимени за само 14 години, Фасбиндер е најплодниот режисер во филмската уметност воопшто. Пред камерата на Томсен, налик на „камионџија со бебешко лице којшто не спиел од раѓање“, како што ќе напише „Гардијан“, Фасбиндер најотворено зборува за повоениот Холивуд – неговата прва љубов, психоанализата, љубовта, бракот, децата и лудилото.
Synopsis: Mixing well-chosen excerpts from previously unseen interview footage with his own memories, the director creates an intimate, revealing and rather sentimental portrait about Rainer Werner Fassbinder (1945-1982) whom he met for the first time at the premiere of his first film “Love is colder than death” at the Berlinale in 1969. With 60 cinema and TV films written and directed in only 14 years, Fassbinder is the most productive director in film history. In front of Thomsen’s camera, looking like “a baby-faced trucker who hasn’t slept since the womb”, as “The Guardian” puts it, Fassbinder is more open than ever talking about postwar Hollywood, which was his first love, and psychoanalysis, love, marriage, children and madness.
63
64
КРАТКИ ДОКУМЕНТАРЦИ/ SHORT DOX 65
21.06. НЕДЕЛА / SUNDAY 23.30
Сценарио/Script: Michael Johnston Режисер/Director: Michael Johnston Продукција/Production: Michael Johnston Филмографија/Filmography: „Да се биде поет“/To Be A Poet (2014) „Пет дена со Дејв“/Five Days With Dave (2014) „Пљачка“/Loot (2013) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: Thin Line Documentary Festival, USA (2015) Byron Bay International Film Festival (2015) Best Short Film Award, Tasmanian BOFA Film Festival, Australia (2014) Sound & Image Challenge Worldwide, Macao, People’s Republic of China (2014)
66
ДА СЕ БИДЕ ПОЕТ/ TO BE A POET
2014 2’43’’ Австралија/Australia
Синопсис Абрахам Нук пристигнал во Австралија како бегалец од Судан без да знае ниту еден збор на англиски. Денес, тој е амбициозен говорник и поет. Ова е кратка приказна за миграцијата во денешно време.
Synopsis: Abraham came to Australia as a Sudanese refugee unable to read, write or speak a word of English. Now, he is an aspiring spoken word artist and poet. A wonderful glimpse into modern-day migration.
67
22.06. ПОНЕДЕЛНИК / MONDAY 21.00
Сценарио/Script: Jason Tippet Режисер/Director: Jason Tippet Тон/Sound: Patrick Janssen Музика/Music: Nick Thorburn Продукција/Production: THESAURUS FILMS Филмографија/Filmography: „Мојата девојка Розмари“/My Gal, Rosemarie (2015) „Само младите“/Only the Young (2012) „Томсон“/Thompson (2009) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: True/False Film Fest, USA (2015) HotDocs, Canada (2015)
68
МОЈАТА ДЕВОЈКА РОЗМАРИ/ MY GAL, ROSEMARIE
2015 16’ САД/USA
Синопсис Некаде на периферијата на Лос Анџелес, Розмари и Реј си го живеат животот во стан преполн со отпадоци собрани во изминатите 50 години брак. Социјалната помош им стигнува само за киријата, па Реј собира лименки за да присобере некој денар и за да може, меѓу другото, да ѝ ја исполни желбата на Розмари за нејзиниот 90-ти роденден: оброк во нејзината омилена бургерџилница.
Synopsis: Somewhere on the outskirts of Los Angeles, Rosemarie and Ray pass time in an apartment packed and cluttered with the detritus of a half century of marriage. With their meager social security checks gone straight to covering rent every month and nothing in savings, Ray collects cans to get a little cash together so he can grant Rosemarie her one and only 90th birthday wish: a trip to “In N Out” for hamburgers.
69
22.06. ПОНЕДЕЛНИК / MONDAY 23.00
Сценарио/Script: Paulina Skibińska Режисер/Director: Paulina Skibińska Снимател/Photography by: James Stolecki Подводни сниматели/Underwater photography by: Adam Wasiak, Gregory Zubowicz, Krzysztof Wiszniewski, Peter Czechowski, Arkadiusz Ostrowski Монтажa/Editing: Catherine Boniecka Тон/Sound: Katarzyna Szczerba Продукција/Production: Studio Munk SFP Филмографија/Filmography: „Објект“/Object (2015) „Амалска работа“/Czarna robota (2012) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: Special Jury Prize, Sundance Film Festival, USA (2015) Special Jury Prize for Bridging the Gap Between Experimental and Documentary Filmmaking, Nashville Film Festival, USA (2015) Diploma of Merit in the Documentary Film Category, Tampere Film Festival, Finland (2015)
70
ОБЈЕКТ/ OBIEKT/OBJECT
2015 14’ Полска/Poland
Синопсис „Објект“ ни го приближува подводното истражување на креативен и апстрактен начин. Дејството се одвива во два света – во ледена пустина и под вода, а приказната ја раскажуваат членовите на спасувачкиот тим, нуркачот кој влегува под замрзната водна површина и обичните луѓе што чекаат на брегот.
Synopsis: “Object” is a creative and abstract image of an underwater search. The action takes place in the dimensions of two worlds – ice desert and underwater. The story is told from the point of view of the rescue team, of the diver entering the underwater all covered by ice, and of the ordinary people awaiting on the shore.
71
23.06. ВТОРНИК / TUESDAY 21.00
Сценарио/Script: Simon Lereng Wilmont Режисер/Director: Simon Lereng Wilmont Снимател/Photography by: Lars Skree, Simon Lereng Wilmont Монтажа/ Editing: Michael Aaglund Музика/Music: Asger Baden & Peder Продукција/Production: Monica Hellström (Final Cut for Real) Копродукција/Coproduction: Malin Hübner, Tobias Janson, Anita Rehoff Larsen Филмографија/Filmography: „Шампион во мечување“/The Fencing Champion (2014) „Чикара, синот на сумо-борачот“/Chikara, the Sumo Wrestler’s Son (2013) „Патувајќи со господинот Т.“/Travelling with Mr. T (2012) „Директорот на студентскиот дом“/Dormitory Master (2009) „Над земја, под небо“/Above the Ground, Beneath the Sky (2008) „Патувањето на Рамона“/Ramona’s Journey (2004) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: BUFF Official Selection, Sweden (2014) Taiwan International Children′s TV & Film Festival, People’s Republic of China (2014) Toronto International Film Festival Kids, Canada (2014) Buster Filmfestival, Denmark (2014) International Documentary Film Festival Amsterdam, Netherlands (2013)
72
ЧИКАРА - СИНОТ НА СУМО-БОРАЧОТ/ CHIKARA - SUMO BRYDERENS SØN/ CHIKARA - THE SUMO WRESTLER’S SON 2013 25’ Данска/Denmark
Синопсис Десетгодишниот Чикара е сумо-борач, еден од најдобрите во клубот. Неговиот татко е поранешен професионален шампион во сумо кој има големи очекувања од него. Работата му одзема многу време, па со Чикара се заедно само за време на тренинзите. Големиот годишен шампионат во сумо се наближува, а сè што сака Чикара е да победи и да го направи татка си горд.
Synopsis: The 10-year-old Japanese boy Chikara is a sumo wrestler, one of the best in his club. He is the son of a former professional sumo champion, so the expectations to Chikara are very high. Chikara’s father is working a lot so their only time together is when they train sumo. The big annual Sumo Championship is coming up, and it means everything to Chikara to win and make his father proud.
73
23.06. ВТОРНИК / TUESDAY 23.00
Сценарио/Script: Simon Lereng Wilmont Режисер/Director: Simon Lereng Wilmont Снимател/Photography by: Simon Lereng Wilmont Монтажа/ Editing: Michael Aaglund Тон/Sound: Kjetil Mørkа Музика/Music: Uno Helmersson Продукција/Production: Monica Hellström Weston (Final Cut for Real) Копродукција/Coproduction: Story AB, Sant & Usant AS Филмографија/Filmography: „Шампион во мечување“/The Fencing Champion (2014) „Чикара, синот на сумо-борачот“/Chikara, the Sumo Wrestler’s Son (2013) „Патувајќи со господинот Т.“/Travelling with Mr. T (2012) „Директорот на студентскиот дом“/Dormitory Master (2009) „Над земја, под небо“/Above the Ground, Beneath the Sky (2008) „Патувањето на Рамона“/Ramona’s Journey (2004) Фестивали, награди и номинации/ Festivals, Awards and Nominations: International Documentary Film Festival Amsterdam, Netherlands (2014)
74
ШАМПИОН ВО МЕЧУВАЊЕ/ ÆGTEMESTEREN/THE FENCING CHAMPION 2014 27’ Данска/Denmark
Синопсис Младиот Рубен е исклучително талентиран мечувалец. По низа големи успеси во родната Данска, време е да се покаже на меѓународно ниво. Но, покрај неспорно големиот талент, Рубен има и голема мана: секојпат кога ќе изгуби, толку се вознемирува и потоа не може добро да мечува. Кога мечува, Рубен сака не само да победи, туку и да научи како да го контролира својот темперамент, зашто само така може да стане светски шампион.
Synopsis: Young Ruben is a hugely talented fencer. At the top of his game in his homeland Denmark, now it’s time for him to compete on the international level. But despite his undoubtedly great talent, Ruben has also got a major failing: whenever he loses, he gets so upset that it’s almost impossible for him to perform well afterwards. So, every time he pulls out the fencing sword, he strives not only to win but also to learn how to control this temper – because without that, it would be difficult to become an international fencing champion.
75
76
МАКЕДОНСКИ ДОКУМЕНТАРЦИ - ПРЕМИЕРИ/ MACEDONIAN DOX – PREMIERES 77
25.06. ЧЕТВРТОК / THURSDAY 19.00
Сценарио/Script: Aleksandar Spasoski Режисер/Director: Aleksandar Spasoski Снимател/Photography by: Roland Vuckovic, Samir Ljuma, Bobi Dojcinovski, Aleksandar Spasoski Монтажа/ Editing: Martin Ivanov Тон/Sound: Aleksandar Gorgevic Музика/Music: Aleksandar Spasoski, Husref Said traditional Calgii orcestra Продукција/Production: Аleksandar Spasoski, Milan Mihajlovic Филмографија/Filmography: „Бродот што никогаш не поминал“/The Ship that Never Passed (2014) „Технологијата пенетрира во традицијата“/ Technology Penetrates Tradition (2009)
Фестивали, награди и номинации/Festivals, Awards and Nominations: Watch Out! Tetovo Film Festival, Macedonia (2015)
78
БРОДОТ ШТО НИКОГАШ НЕ ПОМИНАЛ/ THE SHIP THAT NEVER PASSED
2014 44’ Германија, Македонија/Germany, Macedonia
Синопсис: „Бродот што никогаш не поминал“ е документарен филм за звучната инсталација која македонскиот уметник Александар Спасоски ја поставува во 2013 година во Минхен, на мостот Вителсбахер на реката Исар. Произведувајќи звук на бродска сирена на место каде што не се одвива воден сообраќај, тој сака да ја поттикне имагинацијата на публиката, која преку звучниот стимул ќе си визуелизира брод што поминува, но и да види како звукот ќе влијае врз оние кои се подалеку од реката. Филмот е единствениот опиплив документ од ова еднодневно искуство кој на хумористичен начин го прикажува развивањето на проектот, тешкотиите со кои се соочил уметникот барајќи дозволи од институциите во Баварија и техничките предизвици при изградбата на конструкцијата. Во 2012 година оваа инсталација беше поставена и во Скопје.
Synopsis: “The Ship That Never Passed” is a documentary film about the sound installation made by the Macedonian artist Aleksandar Spasoski in 2013 in Munich, at the river Isar under the bridge of Raichenbachbrücke. Reproducing the sound of a real ship horn at a place with no water-traffic, the artist wanted to stimulate the audience’s imagination as if a real ship was passing by, as well as to see how the sound would affect other people who are out of the location focus. The film document is the only existing part of this one-day act, using great humor to show the development of the project, the difficulties that the artist faced to get permissions from the Bavarian city offices and the technical challenges while building the construction. “The ship that never passed” was also performed in 2012 in Skopje.
79
25.06. ЧЕТВРТОК / THURSDAY 19.00
Сценарио/Script: Igor Hristov Режисер/Director: Igor Hristov Снимател/Photography by: Igor Hristov Монтажа/Editing: Cvetelin Jolov Музика/Music: Plamen Zafirov, Kliment Dichev, Boris Nenov, Martin Roots Продукција/Production: Salta Film Production Филмографија/Filmography: „Живот во движење“/Traffic Life (2015) „Без наслов“/Untitled (2012) „Глуварче“/Dandelion (2009) „Дете на океанот“/Ocean’s Child (2007) „Јадро“/Nucleus (2005) „Март“/March (2005) „Февруари“/February” (2003) „Влез“/Entrance(2002) „За Зорба“/For Zorbas (2002)
80
ЖИВОТ ВО ДВИЖЕЊЕ/ TRAFFIC LIFE
2015 25’ Шпанија, Бугарија, Македонија/Spain, Bulgaria, Macedonia
Синопсис: Филмот следи шест различни жонглери кои своето шоу го прават на семафорите во Санта Круз, главниот град на островот Тенерифе. Така, овие уметници успеваат да најдат простор за изразување на едно нестандардно место како што е центарот на улицата. Со својот перформанс, тие ја прескокнуваат бариерата на капитализмот и во исто време ги развеселуваат луѓето наоколу.
Synopsis: The film follows six different jugglers that perform at traffic lights in Santa Cruz, the capital of Tenerife. By doing so, they manage to find space to express themselves at unusual places. Their performance enables them to simultaneously overcome the barriers of capitalism and cheer up the people around them.
81
25.06. ЧЕТВРТОК / THURSDAY 19.00
Сценарио/Script: Sandra Gjorgieva Режисер/Director: Sandra Gjorgieva Снимател/Photography by: Marko Dimitrievski, Kristijan Karadzovski Монтажа/ Editing: Sandra Gjorgieva Музика/Music: Trajko Simonovski Продукција/Production: Jovana Mishkovska (FDA Skopje)
82
ЗЕЛЕНИ ЅИДОВИ, ЦРНА ХРАНА/ GREEN WALLS, BLACK FOOD
2015 16’ Македонија/Macedonia
Синопсис: Морничава приказна за животот и условите на студентите во Студентскиот дом „Гоце Делчев“ во Скопје. Некогаш елитно место за живеење, а денес сосема запуштен. Најтрагично е што студентите што живеат таму молчат, се плашат и не се борат за своите права.
Synopsis: This is a creepy short story about the living conditions of students at the Student dormitory “Goce Delchev” in Skopje. Once an elite living place, nowadays it is a completely neglected building. The most tragic thing, though, is that the students living there keep their mouths shut out of fear and don’t fight for their rights.
83
25.06. ЧЕТВРТОК / THURSDAY 19.00
Сценарио/Script: Gorjan Atanasov Режисер/Director: Gorjan Atanasov Снимател/Photography by: Kristijan Karadzovski, Branko Avramovski Монтажа/Editing: Gorjan Atanasov Тон/Sound: Sashko Potter Micevski Музика/Music: Ivo Mitkovski Филмографија/Filmography: „На велосипед“/OnBike (2015) „Мице диск-џокеј“/Mice Disc-Jockey (2014) „Гневот на жените“/The Wrath of Women (2013) „Завеса“/Curtain (2013)
84
НА ВЕЛОСИПЕД/ ON BIKE
2015 16’ Македонија/Macedonia
Синопсис: Краток документарен филм за моќта на велосипедот, проблемите на велосипедистите во Скопје и нивната борба за права и простор слободно да возат низ градот преку ненасилни активности и организирање на „Критична маса“.
Synopsis: A short documentary about the power and use of the bicycle, the problems of the bicyclists and their fight for space and rights to ride freely in Skopje through organizing Critical Mass and other non-violent action.
85
86
ВО СОРАБОТКА СО КИНОТЕКАТА НА МАКЕДОНИЈА/ IN COLLABORATION WITH THE CINEMATHEQUE OF MACEDONIA 87
21.06. НЕДЕЛА / SUNDAY 21.00
Сценарио/Script: Slavko Janevski Режисер/Director: Jovo Kamberski Снимател/Photography by: Branko Mihajlovski Продукција/Production: Vardar Film - Skopje Филмографија/Filmography: „Комитска легенда“/The Legend of Komitadji (1955) „Приказна за нашите дни“/The Story of Our Days (1954) „Пастеризирано млеко“/Pasteurized Milk (1953) „Миравска свадба“/Wedding in Miravci (1953) „Градинар“/The Gardener (1953) „Свилен конец“/Silk Thread (1951)
88
КОМИТСКА ЛЕГЕНДА/ THE LEGEND OF KOMITADJI
1955 16’ Македонија/Macedonia
Синопсис: Отпорот и борбата на македонскиот народ против турското ропство, предадени преку народните ора „Тешкото“ и „Комитското“. Филмот содржи и доста играни елементи.
Synopsis: The Macedonian resistance and struggle for freedom against the Ottoman oppression translated through the traditional dances “Teshkoto” and “Komitskoto”. The film contains a lot of fictional elements.
89
20.06. САБОТА / SATURDAY 20.30
Сценарио/Script: Trajche Popov Режисер/Director: Trajche Popov Снимател/Photography by: Ljube Petkovski Продукција/Production: Vardar Film - Skopje Филмографија/Filmography: „Ликвидатор“/Liquidator (1983) „Пресуда“/The Verdict (1977) „Свадба на шарпланинецот“/The Shar Planina Sheepdog’s Wedding (1970) „Довикување на пролетта“/Hailing of the Spring (1968) „Македонска крвава свадба“/Macedonian Blood Wedding (1967) „Тито меѓу нас“/Tito among Us (1962) „Птици и риби“/Birds and Fishes (1961) „Шарпланинецот Мургош“/The Shar Mountains Sheepdog Murgosh (1960) „Жито за народот“/Wheat for People (1947) „Ритам и звук“/Rhythm and Sound (1955) „По долината на реката Вардар“/Along the Vardar Valley (1950)
90
РИТАМ И ЗВУК/ RHYTHM AND SOUND
1955 20’ Македонија/Macedonia
Синопсис: Народни игри од Македонија во изведба на КУД „Танец“ од Скопје.
Synopsis: Macedonian traditional dances performed by the folklore musical ensemble “Tanec” from Skopje.
91
92
МАКЕДОКС + MAKEDOX + 93
94
РАБОТИЛНИЦИ/ WORKSHOPS
РАБОТИЛНИЦА ЗА МУЗИЧКО ИНТРО Ритми има безброј, ритми има сегде. Водени од годинешниот рум-да-да-дум-та-дум-та, „МакеДокс“ и словенечкиот композитор и хармоникаш Братко Бибич ги повикуваат сите филмски и музички потковани и чисто љубопитни ентузијасти да создадат и снимат своја оригинална музика за воведната секвенца од култниот филм на Ѕига Вертов од 1929 година „Човекот со филмска камера“. Избраните музички парчиња ќе бидат прикажани или изведени во живо пред почетокот на секоја филмска приказна во Куршумли ан.
MUSIC INTRO WORKSHOP Rhythms are countless, rhythms are all around us. Holding this year’s rhythm Rum-da-da-dum-ta-dum-ta, MakeDox and the Slovenian accordion composer and performer Bratko Bibič invite all film and music literates and simply curious enthusiasts to compose and record their original music to the introduction sequence of Dziga Vertov’s seminal film “Man with a Movie Camera” (1929). The best soundtracks will be shown or performed in live prior to each festival screening at Kurshumli An.
95
РАБОТИЛНИЦА ЗА РИТАМ Ерата на немиот филм е предвесник на многубројните различно инспирирани и предизвикани интеракции помеѓу музиката и филмот. Низа основни техники и пристапи во немиот филм му претходат на претопувањето на филмот, музиката, гласовите и звуците во т.н. „аудиовизуелен“ сплет.
Наменета е за сите љубопитни музичари, композитори, Еден од најзначајните филмски
режисери, монтажери, тон-мајстори, диџеи, вљубеници
режисери во историјата на документарниот филм
во визуелната и перформативната уметност и во
воопшто, кој успешно ги реди филмските кадри
документарната форма. Покрај скокотливиот теориски
според музички закони уште во времето на немиот
дел, учесниците ќе можат одблизу да видат како тече
филм, е Ѕига Вертов. Поставувајќи математички
целосниот работен процес на група одбрани музичари
регулирана музичка конструкција и така поттикнувајќи
кои под уметничкото водство на Едуардо Раон и Тони
визуализација на звуците кај гледачот, тој создава
Китановски ќе (на)прават нова музичка подлога за
„визуелна симфонија“ како во случајот на неговиот
„Ентузијазам. Симфонијата на Донбас“ на Ѕига Вертов.
култен филм „Човекот со филмска камера“ (1929 г.). Неговиот следен филм „Ентузијазам. Симфонијата на
Работилницата ќе заврши на 25 јуни 2015 година во
Донбас“ (1931 г.) концептуално ја истражува врската
Куршумли-ан со премиерно прикажување на филмот
меѓу монтирањето, музиката и звукот и станува првиот
и изведба на компонираната филмска музика во
советски авангарден звучен филм. Токму затоа, од тука
живо. Иста таква премиерна изведба ќе се одржи и
тргнува и годинешната Работилница за ритам.
во Кинотеката на Словенија во Љубљана, во првата половина
на
октомври
2015
година,
по
повод
Работилницата за ритам е замислена како петдневна
20-годишнината од постоењето на нејзината програма
повеќеслојна
„Кино-уво“ (Кино-ухо).
шема
на
повторливи
практични
активности, предавања и продлабочена дискусија со Братко Бибич, Едуардо Раон и Миха Задникар за
Завршниот настан на работилницата е во организација
различните сложени интеракции меѓу документарниот
и
филм
Македонија, Кинотеката на Словенија и Младинскиот
и
музиката
и
за
улогата
документарниот филм воопшто.
96
на
звукот
во
копродукција
на
„МакеДокс“,
културен центар – Скопје.
Кинотеката
на
Кратки биографии на менторите
етнологија на Факултетот за уметности во Љубљана каде што повторно ќе се врати во 1992 година како
Братко Бибич (роден 1957 година) се вбројува меѓу првите композитори и хармоникаши во Европа, кој уште од своите почетоци во раните 70-ти години неуморно потврдува дека „не постои помалку
или
повеќе
вреден
инструмент, туку само помалку или повеќе иновативен музичар“. Од раните 80-ти години, Бибич е дел од меѓународната музичка сцена, концерти
одржувајќи низ
Европа,
стотици Северна
Америка и Индија и појавувајќи се во низа самостојни, мултимедиски и експериментални музички проекти. Пишува и филмска музика. Учествувал во уредувањето на кинотечната програма на Студентскиот културен центар во Љубљана, како и во продукцијата на низа експериментални и алтернативни кратки филмови кои подоцна ќе бидат препознаени како авангардата на словенечкиот филм од тој период. Од 2000 до 2005 година, Бибич продуцира филмска сага во три дела за историјата на словенечкиот филм. Насловен „Во семејната градина“, филмот содржи огромен број собрани и монтирани филмски фрагменти пронајдени
предавач по социологија на музиката. Во доцните 80-ти, Задникар го продлабочува своето знаење за филмската музика во Италија под менторство на бројни истакнати професори и музичари, меѓу кои и Енио Мориконе. Почетоците во
пишувањето
во
полето
на
класичната музика ќе му отстапат место на интересот за музиката во немиот филм, за авангардното и импровизацијата, експерименталните и алтернативните пристапи, што ќе го направи Задникар исклучително поткован познавач и есеист. Како соработник и главен уредник на магазинот „Екран“, активен и во љубљанскиот Музеј на филмот и театарот, тој ќе даде голем придонес за формирањето на новиот институт на Кинотеката на Словенија и речиси десет години успешно ќе ја води програмата „Кино-уво“ (1994 - 2005 год.). Задникар работи и на правењето и промовирањето на новата музика за новооткриениот филм „Кога бев мртов“ на Ернст Лубич од 1916 година, што ќе ја смести Кинотеката на Словенија меѓу најинтересните филмски архиви во средината на 90-тите години. Во 1993 година ја
во Филмскиот архив на Словенија.
добива престижната награда „Жупанчич“ од Љубљана.
Широко познат како културен активист денес, Миха
авангардна, слободна и импровизирана музика што
Денес е особено познат по новата, експериментална,
Задникар (роден 1962 година) го почнува својот животен
пат
како
новинар,
есеист,
колумнист,
ја доближува до јавноста во интимниот простор на клубот „Громка“ на „Метелкова“.
уредник, теоретичар и радиски работник во раните 80-ти години на минатиот век. Завршува средно музичко (кларинет), по што се стекнува со диплома по социологија на културата и културна антропологија/
97
Тони Китановски е композитор и гитарист од Македонија. Десетте години што ќе ги помине во Бостон, благодарение на целосната стипендија од „Беркли“, ќе го збогатат со уникатни и екстремни музички откритија коишто несомнено се одразуваат врз неговиот музички светоглед и развој. Работел и свирел со џез-легенди како Чарли Маријано и Грег Хопкинс, а на сцена има настапено и со „Секс моб“ на Дерек Тракс и Стив Брнстин. Во последно време е најпознат по својата тековна соработка
со
ромскиот
дувачки
оркестар „Черкези“. Соработувал и со Македонската филхармонија, а неодамна и со оркестарот „Биг бенд“ на Словенечкото радио. Китановски пронаоѓа инспирација и по враќањето во Европа, каде што ги заменува егзотичните звуци на
Иако учел за харфа, Едуардо Раон на сцена „распакува“ калеидоскопски багаж од современа, експериментална, етно, поп, ретро, рок и електронска музика. Овој Португалец со живеалиште во Љубљана досега има направено многу соработки, а неретко оди и на соло-турнеи.
Неодамна
компонира
и во Кинотеката на Словенија ja изведе в о живо новата музика за филмовите „Невозможното“ за ретроспективата на Силван Жорж, збирката анимирани филмови на Емил Кол, „49 муви“ на Пјере Ебер, „Текстот на светлината“ на Стен Брекеџ, „Кукла“ на Ернст Лубич и „Метрополис“ на Фриц Ланг. Во 2013 година го сними својот деби албум.
мултикултурното шаренило во Бостон со подеднакво фасцинантната балканска разновидност на музички бои комбинирани во антички, византиски и источни ритми. Изведба на „Ентузијазам. Симфонијата на Донбас“ на „МакеДокс“ Идеја и музичка продукција: Братко Бибич Концепт: Братко Бибич, Петра Селишкар, Едуардо Раон и Тони Китановски Нова оригинална музика и текст: Едуардо Раон Харфа и електронска музика: Едуардо Раон Тромбон: Владан Дробицки Перкусии: Виктор Филиповски Тон-мајстор: Ален Хаџи Стефанов Асистент на тон-мајстор: Иван Антиќ Нарација: Терра Ферро Селишкар Продуценти: Бранд Ферро и Петра Селишкар („МакеДокс“) Во копродукција со: Кинотека на Македонија, Кинотека на Словенија и МКЦ – Скопје
98
RHYTHM WORKSHOP/ WORKSHOW The silent film era marks the very beginning of manifold, differently motivated and caused interactions between film and music. Many fundamental silent film techniques and strategies precede the mix of film, music, voices and noises into the so-called “audio-vision” complex. One of the most special film directors in the history of documentary film in general is Dziga Vertov, best known for his approach to organizing the film material according to musical laws during the silent film period. By building a mathematically regulated music construction and suggesting the visualization of sounds, he creates a “visual symphony” as in the case of his seminal film “Man with the Movie Camera” (1929).
His next film “Enthusiasm. The Symphony of Donbass”
selected musicians who will make a new live soundtrack
(1931) conceptually explores the relationship between
to Dziga Vertov’s film “Enthusiasm: Symphony of the
editing, music and sound and becomes the first Soviet
Donbass” under the artistic leadership of Eduardo Raon
avant-garde sound movie. As well as the focal point of
and Toni Kitanovski.
this year’s MakeDox Rhythm Workshop. The workshop will be followed by a work-show Conceived as a five-day free-of-charge multi-layered
i.e. Macedonian premiere screening & live music
repeated pattern of practical activities, lectures and
performance of the workshop results within MakeDox on
thorough discussions with Bratko Bibič, Eduardo Raon
25 June 2015. The same work-show will have its Slovenian
and Miha Zadnikar, the Rhythm Workshop will allow
premiere in the first half of October 2015 at the Slovenian
participants to explore the diverse complex interactions
Cinematheque in Ljubljana, on the occasion of the 20th
between documentary films and music and the role of
anniversary of the SC Cinema Ear program.
sound in documentary films in general. The work-show is jointly organized and coproduced It is open to all musicians, composers, directors, editors,
by MakeDox, the Cinematheque of Macedonia, the
sound designers, DJs, cinema and performance artists
Cinematheque of Slovenia (Cinema-Ear Program) and
and documentary film lovers interested to take part and
the Youth Cultural Center – Skopje.
learn also through the work-in-process of invited and
99
Mentors’ biographies
and holds a B.A. in Sociology of Culture and Cultural Anthropology/Ethnology (Faculty of Arts, University in
Bratko Bibič (b. 1957) ranks among the first accordion composers and performers in Europe who has been constantly proving, ever since his beginnings in the early 1970s, that “there’s no such thing as more or less respectable instrument, only more or less innovative musicians”. From early 1980s on, Bratko Bibič has been mainly engaged in the international music scene, appearing at hundred concerts in Europe, North America and in India as well as in many solo, multimedia and experimental music projects. Bibič has also composed music for film. He was actively engaged in the production of the film screening program in Ljubljana-based Student Cultural Center as well as of experimental and alternative short films later on recognized as an “avant-garde” of the Slovenian film of that period. From 2000 to 2005, Bibič produced a three-part film “saga” about the history of Slovenian film. Titled “In the Family Garden”, the film is a compilation of a huge amount of edited film fragments
Ljubljana) where he would lecture in Sociology of Music from 1992 to 2002. In the late 1980s. Zadnikar improved his film music knowledge in Italy under the mentorship of many eminent professors and composers including Ennio Morricone. Starting his writings in the field of classical music, he later dedicated himself more to (silent) film music, avant-garde, improvisation and experimental and alternative approaches, becoming a profound scholar and essayist. As a collaborator and editor-in-chief of the Ekran magazine and active in Film and Theatre Museum of Ljubljana he has been very present in co-establishing the new institute of Slovenska kinoteka and has successfully led its Cinema-Ear programme (1994-2005). Zadnikar collaborated in making and promoting new score to the re-discovered Ernst Lubitsch silent motion picture “Als ich tot war” (“When I Was Dead”, 1916) that put Slovenska kinoteka among the most interesting film archives of the mid 90’s. He has received the prestigious Župančič Prize
found in the Slovenian Film Archive.
of the Ljubljana Municipality in 1993 and has also been
Nowadays basically a cultural activist, Miha Zadnikar
unbound and improvised music in the intimate setting of
(b. 1962) started his journalistic, essayistic, columnistic, editorial, theoretical and radio broadcasting path deeply in the 1980s. He finished music high school (clarinet)
known for presenting new, experimental, avant-, free, Klub Gromka, AKC Metelkova. Toni Kitanovski is a composer and a guitar player from Macedonia. The ten-year period spent in Boston, thanks to a full Berkley scholarship, enriched him with unique and extreme musical discoveries that now shape the color in his musical voice. He has worked and performed with jazz legends like Charlie Mariano and Greg Hopkins
100
and has joined Derek Trucks and Steve Bernstein’s Sex
Although he has a classical harp education, Eduardo
Mob on stage but lately he’s best known for his ongoing
Raon’s kaleidoscopic baggage brought onstage consists
collaboration with the gypsy brass band Cherkezi. He
of contemporary, experimental, ethnic, noise, pop, retro,
has also collaborated with the Macedonian Symphony
rock and electronic music. Portuguese musician living
and recently also with the Slovenian Radio Big Band
nowadays in Ljubljana, he has many collaborations
Orchestra. Moving back to Europe after ten years in
but also tours solo. More recently he has composed
America required some adaptation but also inspired
and performed live soundtracks at the Slovenian
him to substitute the exotic sounds of the multi-cultural
Cinematheque for the following films “L’Impossible”
fabric of Boston with equally intriguing Balkan variety of
for Sylvain George’s retrospective, a collection of Émile
musical colors based on modes and rhythms of antiquity,
Cohl’s animated films, “49 Flies” by Piérre Hebért, “Text
byzantine and eastern traditions.
of Light” by Stan Brakhage, “Die Puppe” by Ernst Lubitsch and “Metropolis” by Fritz Lang. In late 2013 he made his solo debut with the album “The Drive for Impulsive Actions” released by the Lisboa based label SHHPUMA.
“Enthusiasm: Symphony of the Donbass” live at MakeDox Idea and music production: Bratko Bibič Conception: Bratko Bibič, Petra Seliškar, Eduardo Raon and Toni Kitanovski New original music and additional text: Eduardo Raon Harp & electronics: Eduardo Raon Trombone: Vladan Drobicki Drums & percussions: Viktor Filipovski Sound recordist & mix: Alen Hadzi Stefanov Assistent sound recordist & mix: Ivan Antić Voice over: Terra Ferro Seliškar Producers: Brand Ferro and Petra Seliškar (MakeDox) In coproduction with: Macedonian Cinemateque, Slovenian Cinemateque and MKC Skopje
101
ВОРК-ШОУ: МИНУВАЈЌИ НИЗ БАЛКАНОТ „Минувајќи низ Балканот“ е проект меѓу уметноста и науката, развиен од „Рдеча ракета“ и Филмскиот архив на Австрија во соработка
со
разни
културни
институции
низ Југоисточна Европа. Идејата е да се претставуваат неми филмови за или снимени во Југоисточна Европа со изведба на современа музика во живо. Надополнувајќи ги филмските снимки од Филмскиот архив на Австрија со материјали од збирките на другите регионални филмски архиви, проектот ја промовира размената на кинематографски записи и нивното јавно прикажување и така придонесува за сеопшто прифаќање на заедничката историја. На ова „патување низ Балканот“, кое започна во април 2014 година на австрискиот филмски фестивал „Кросинг Јуроп“ во Линц, се придружува и Кинотеката на Македонија, која го чува целокупниот и од неодамна дигитално реставриран филмски опус на браќата Манаки. Работејќи според претходно развиени скици, музичкиот перформанс е дело на „Рдеча ракета“ (или Црвена ракета), електро-акустично дуо составено од Маја Осојник и Матија Шеландер. Како меѓународно активни музичари и композитори од Виена, тие, меѓу другото, компонираат нова музика за неми филмови (по барање на Филмскиот архив на Австрија) и досега имаат настапувано во Австрија, Швајцарија, Чешка, Словачка, Унгарија, Словенија, Хрватска, Србија, Германија и Јужна Кореја. Карл Врачко работи како кустос и издавач во областа на филмот и музиката. Од 2006 година работи во Филмскиот архив на Австрија и е директно вклучен во проектот „Минувајќи низ Балканот“. Шестото издание на „МакеДокс“ ќе биде збогатено со проекцијата на „Приказната на браќата Манаки“ според текст на филмскиот критичар и есеист Илинденка Петрушева и во музичка придружба на „Рдеча ракета“. Во рамки на „Минувајќи низ Балканот“, шестото издание на „МакеДокс“ ќе биде збогатено со проекцијата на „Приказната на браќата Манаки“ со музичка придружба во живо.
102
WORK-SHOW: TRAVERSING THE BALKANS
A historical road movie, “Traversing the Balkans” is a project between art and science developed by «Rdeča Raketa» in cooperation with the Filmarchive Austria and various cultural institutions in Southeastern Europe. The idea is to present silent films dealing with or originating from Southeastern Europe accompanied with live contemporary music. Complementing film recordings from the Filmarchiv Austria with materials from the collections of other regional film archives, the project promotes the exchange of cinematographic documents and their public viewing, and thereby advances the process of coming to terms with the shared history. This “traveling project”, first shown in April 2014 at the Crossing Europe Film Festival in Linz, has been joined by the Cinematheque of Macedonia whose archive holds the complete collection of Manaki Brothers' films, digitally restored since recently. The musical performance is based on previously developed compositional sketches and given by Rdeča Raketa (Red Rocket), an electro-acoustic duo of Maja Osojnik and Matija Schellander. As internationally active musicians based in Vienna, they compose, among other things, new music for silent movies (comissioned by the Filmarchiv Austria) and have so far performed in Austria, Switzerland, Czech Republic, Slovakia, Hungary, Slovenia, Croatia, Serbia, Germany and South Korea. Karl Wratschko works as a curator and publisher in film and music. He works at the Filmarchiv Austria since 2006 and is engaged with a couple of projects including “Traversing the Balkans”. Within “Traversing the Balkans”, the sixth MakeDox edition will be enriched with a screening of “The Manaki Brother’s Story” and a new music performance. Идеја и музичка продукција: Братко Бибич Концепт: Братко Бибич, Петра Селишкар, Бранд Ферро, Маја Осојник и Матија Шеландер Нова оригинална музика: Маја Осојник и Матија Шеландер („Рдеча ракета“) Тон-мајстор: Ален Хаџи Стефанов Асистент на тон-мајстор: Иван Антиќ Текст: Илинденка Петрушева Нарација: Александар Донев Продуценти: Бранд Ферро и Петра Селишкар („МакеДокс“) Копродукција: Кинотека на Македонија, Младински културен центар – Скопје Поддршка: Амбасадата на Австрија во Македонија, Бундесканцлерамт - Австрија
Idea: Bratko Bibič Conception: Bratko Bibič, Petra Seliškar, Brand Ferro, Maja Osojnik & Matija Schellander Music and audio designe: Maja Osojnik & Matija Schellander (Rdeča Raketa) Sound recordist & mix: Alen Hadzi Stefanov Assistent sound recordist & mix: Ivan Antić Text: Ilindenka Petruševa Voice over: Aleksandar Donev Producers: Brand Ferro and Petra Seliškar (MakeDox) Coproduction: Cinematheque of Macedonia, Youth Cultural Center – Skopje Support: Austrian Embassy in the Republic of Macedonia, Bundeskanzleramt Österreich
103
ДОК-МУАБЕТИ ПОД СМОКВАТА Сенка во која ќе уживате, лица што најверојатно никогаш повторно
нема
да
ги
видите,
приказни
што
ќе
ги
прераскажувате, крошна што сигурно нема да ја заборавите. Дојдете во нашето волшебно катче, подалеку од спомениците и градската врева, дојдете на док-муабети под смоквата!
DOC TALKS UNDER THE FIG TREE A shadow you’ll enjoy in, faces you’ll probably never see again, a green crown you’ll dream of often, stories you’ll tell over and over every now and then. Join us in our magical nook, away from the statues and the city noises - join us for Doc talks under the fig tree!
104
МАКЕДОКС НОЌИ Годинава, пулсираме во ритам! А ритми има безброј! Дојдете на филм и останете потоа - за да нè носи ритамот на „МакеДокс“! Рум-да-да, дум-та-дум-та! За крај на годинешната фестивалска дружба ќе свири музиката од аргентинскиот филм „Танцувајќи со Марија“ во изведба на композиторот и пијанист Лука Циут заедно со Бојан Илковски (виолина), Симон Поповски (виолина), Марко Виденовиќ (виола), Паскал Краповски (виолончело), Иван Бејков (бас), Катерина Бачевска (флејта) и Тони Китановски (гитара).
MAKEDOX NIGHTS This year, rhythm is all we think about! And the sea of rhythms is endless! Come and take your daily docudose and stay afterwards – let the MakeDox rhythm carry us away! Rum-da-da, dum-ta-dum-ta! The celebration of life and rhythm will culminate on the closing night with the film soundtrack of the Argentinean “Dancing with Maria” performed live by the composer and pianist Luca Ciut along with Bojan Ilkovski (violin), Simon Popovski (violin), Marko Videnovic (viola), Paskal Krapovski (cello), Ivan Bejkov (bass), Katerina Bachevska (flute) and Toni Kitanovski (guitar).
105
106
107
ФОТО-ИЗЛОЖБА: ЕХО Танцот на Шива го создал светот и оттогаш вселената пулсира по ритамот на неговите струни. Сите сме струни и вибрации и струните се насекаде околу нас - пулсираат во ритамот на вселената, па и ние со нив. Играме во вселената и вселената танцува во нас. Но, музиката не е единствената уметност која го превиткува времето. И фотографијата, уште од самите свои почетоци, е фасцинирана од времето, од пулсот, од повторувањето, од срцата на луѓето, од темпото на градот. Ритамот е движењето на енергијата во и околу нас. Ритамот може да се опише како темпирано движење низ просторот; лесно, поврзано со патот по кој окото го следи правилниот распоред на мотиви. Или како пулс од играта или очите на оние што се на фотографијата. Или како воденичко тркало и момче на него, неговата радост и неговата мака. Може да се обидуваме да го опишуваме со многу зборови но, доживувањата се она што се памти. Од фотографиите на изложбата се восприема со очи, но се доживува со срце! Од старите фотографии од прилепската чаршија, од страницата на стар Прилеп (oldprilep.com), од тапаните на „Мајовци“, од разбојот на мајсторот на македонската фотографија Благоја Дрнков, која љубезно ни ја отстапи неговиот внук Дејан Личеноски, како и од современите урбани игри на Јака Бабник - пулсира силно РУМ-ДАДА, ДУМ-ТА-ДУМ-ТА! Класичните философи велат дека човечкиот живот во сите свои манифестации бара хармонија и ритам. Ритамот е игра и се игра во ритам. Секоја од овие фотографии е мала етида, заедно се холографска симфонија на еден универзум кој пулсира. Диригент и публика е набљудувачот! РУМ-ДА-ДА, ДУМ-ТА-ДУМ-ТА!
108
PHOTO EXHIBITION: AN ECHO Shiva’s dance has created the world and the universe pulsates in the rhythm of its strings ever since. All we are is strings and vibrations strings are everywhere, pulsating in the rhythm of the universe, so we pulsate along. We dance in the universe, the universe dances within us. But music is not the only art that bends time. Photography, too, since its very beginnings, is fascinated with time, with pulse, with repetition, with people’s hearts and urban tempos. Rhythm is how the energy moves within and around us. Rhythm can be described as a timed movement through space; an easy connected path along which the eye follows the repeated layout of motives, or as a pulse seen in the dance or in the eyes of those in the photograph, or as a treadmill and a boy on top of it, with his joy and hardship. We can try to describe it as much as we want, but experiences are what matters. One can see it in the exhibited photographs, too, but feel it only with one’s heart! As when going through the old photographs of the Prilep’s Old Bazar or on Old Prilep’s photo website (oldprilep.com), as when hearing the drums of the Majovci band, as when seeing the art of the master of Macedonian photography Blagoja Drnkov, kindly provided by his nephew Dejan Lichenoski, or that of Jaka Babnik’s modern urban games – RUM-DA-DA, DUM-TA-DUM-TA is strongly pulsating. Classical philosophers argue that harmony and rhythm is what human life seeks for in all its manifestations. Rhythm is moving, we move in rhythm. Each of these photographs is an etude, a holographic symphony of a pulsating universe while the spectator is a conductor and an audience at the same time. RUM-DA-DA, DUM-TA-DUM-TA!
109
ПРОЕКТИ НА МАКЕДОКС/ MAKEDOX PROJECTS
ПАТУВАЧКО КИНО „МакеДокс“ патува уште од самиот почеток. Преку бесплатни проекции на отворено, патувачкото кино на „МакеДокс“ секое лето ја шири магијата на документарниот филм низ руралните краишта на Македонија, придонесувајќи за културната децентрализација во земјата. Во изминатите пет години, патувачкото кино застана и го отвори филмското платно во дури 36 населени места: Витолиште, Прилеп, Дојран, Кочани, Богданци, Лазарополе, Вевчани, Гевгелија, Кавадарци, Штип, Берово, Двориште, Ратево, Русиново, Владимирово, Блатец, Пехчево, Панчарево, Ресен, Стење, Царев Двор, Езерани, Подмочани, Грнчари, Сливница, Љубојно, Долно Дупени, Крушево, Журче, Жван, Единаковци, Слепче, Смилево, Бабино, Сопотница и Слоештица. А годинава, пак, со поддршка од Агенцијата за филм на Република Македонија, ќе се упати кон регионот Дебарца.
MAKEDOX TRAVELING CINEMA MakeDox travels from the very beginning. Every summer, the MakeDox Traveling Cinema spreads the documentary film magic in the rural areas of Macedonia through free-of-charge open-air screenings, contributing to the cultural decentralization in general. In the last five years the Traveling cinema has stopped and set the film screen in 36 smaller cities and villages throughout the country: Vitolishte, Prilep, Dojran, Kochani, Bogdanci, Lazaropole, Vevchani, Gevgelija, Kavadarci, Shtip, Berovo, Dvorishte, Ratevo, Rusinovo, Vladimirovo, Blatec, Pehchevo, Pancharevo, Resen, Stenje, Carev Dvor, Ezerani, Podmochani, Grnchari, Slivnica, Ljubojno, Dolno Dupeni, Krushevo, Zhurche, Zhvan, Edinakovci, Slepche, Smilevo, Babino, Sopotnica and Sloeshtica. This year, supported by the Macedonian Film Agency, it will head for the region of Debarca.
110
111
ОБРАЗОВНА ПРОГРАМА НА МАКЕДОКС/ MAKEDOX EDUCATIONAL PROGRAM Образовна програма за деца и млади Уште од првата година на своето постоење, „МакеДокс“
им се обраќа на децата и младите преку посебна фестивалска програма од кратки документарни форми. Во текот на изминатите пет години, „МакеДокс“ значително го разви овој сегмент, реализирајќи ги следниве четири програми:
Educational Program for Children and Youth
Ever since its beginning, MakeDox talks to children and youth through specially selected short dox film program. Over the past five years, MakeDox has significantly developed the educational segment by organizing the following four programs:
112
„МакеДокс“ во кино Програма наменета за ученици од основното образование (од четврто до деветто одделение) која се состои од организирани училишни проекции на внимателно избрани документарни филмови направени за или од деца и млади. Во изминатите пет години, преку оваа програма „МакеДокс“ им претстави 75 извонредни документарни приказни на
приближно
образование,
10.000
поучувајќи
ученици ги
за
во
основното
демократијата,
човековите права, медиумските вештини и филмската култура. Сите проекции беа проследени со дискусија за филмовите, филмската култура и писменост на учениците.
MakeDox in Cinema Targeting primary school pupils (from 4th to 9th grade), MakeDox in Cinema is consisted of organized school screenings of carefully chosen documentaries created by or dedicated to children and youth. In the past five years MakeDox has told 75 exceptional documentary films to nearly 10.000 pupils in primary education, teaching them informally about democracy, human rights, media skills and cinema culture. Each film screening is accompanied by a discussion about the film itself, cinema culture and film literacy among pupils.
113
„МакеДокс“ во училница
The MakeDox Classroom project focuses on the use
of documentary films in formal and informal civic and
е проект кој има за цел да
media education as well as the development of relevant
ја поттикне употребата на
educational materials that facilitate understanding and
документарни филмови во
provide answers to the questions raised by the films.
формалното и неформалното
In 2011 and 2012, members of the MakeDox team
образование, како и развојот
explored and worked on the use audiovisual content
на едукативни материјали кои ќе го
in formal and informal education. As a result, by the
олеснат разбирањето на темата и прашањата што
end of 2012 MakeDox has developed and produced its
овие филмови ги отвораат.
first educational toolkit, titled “MakeDox in Classrom”,
Во текот на 2011 и 2012 година, дел од тимот
consisting of 15 films and a handbook on the use of
на „МакеДокс“ ги истражуваше и се обучуваше
documentaries in high-school curricula during classes in
за користење на аудиовизуелни содржини во
Civic Education and Sociology.
формалното и неформалното образование. Како
The quality of the project and the highly positive
резултат, кон крајот на 2012 година го изготви и објави
acceptance and evaluation of the pilot phase justify
својот образовен првенец „МакеДокс во училница“
the positive recommendation from both the Ministry of
- едукативен сет составен од 15 документарни
Science and Education and the Bureau for Development
филмови и прирачник за работа со нив, приспособен
of Education for its implementation in all high schools in
за наставата по социологија и граѓанско образование
the country.
во средните училишта во Република Македонија.
In
Благодарение
на
високиот
квалитет,
2013/2014
MakeDox
managed
to
train
122
широката
Sociology and Civic Education teachers who have been
прифатеност и позитивната евалуација во пилот-
implementing this program in 62 high schools located in
фазата на проектот, Министерството за образование
25 Macedonian cities.
и наука и Бирото за развој на образованието го одобрија неговото спроведување во сите средни училишта низ земјата. Во текот на 2013/2014 година, „МакеДокс“ успеа да обучи 122 професори по социологија и граѓанско образование коишто ја спроведуваат оваа програма во 62 средни училишта во 25 градови во Македонија.
114
MakeDox in Classroom
Ние сме визуелни!
We Are Visual!
„Ние сме визуелни! Едукација и визуелизација
We are Visual! Education and Audio-Visualization of
на човековите права“ е партнерски проект меѓу „МакеДокс“, „Студиорум“ од Скопје, „Документ“ од Глазгов,
Нирнбершкиот
меѓународен
филмски
фестивал за човекови права и филмскиот фестивал „Филмови кои значат“ од Амстердам, кој има за цел да ги унапреди човековите права во образованието преку употреба на документарни филмови. Наменет за формални и неформални едукатори, како и за ученици на возраст од 12 до 16 години, проектот настојува да ја збогати наставната програма преку креативната употреба на документарни филмови во актуелизирањето на човековите права и општествено важните прашања. „Ние сме визуелни!“ нуди образовен пакет за наставници и други едукативни чинители. Пакетот се состои од прирачник за работа, ДВД со 12 документарни
филмови
и
аудиовизуелна
веб-
платформа. Првиот дел од овој проект беше поддржан од Извршната агенција за едукација, аудиовизуелни уметности и култура (ЕАЦЕА) на Европската унија.
Human Rights (WAVE) is a partnership project among MakeDox, Studiorum (Skopje), Dokument (Glasgow), NIHRFF (Nuremberg) and Movies that Matter (Amsterdam) that aims to promote human rights education by using documentary film. By targeting both formal and informal educational agents, as well as students aged 12-16, the project strives to enrich the curriculum by creative and participatory use of documentary films in teaching human rights and issues of social concern. We are Visual! offers a Human Rights Audiovisual Educational
Toolkit
for
teachers,
facilitators
and
educational agents. It consists of a Teaching Manual, an Audio-Visual Teaching DVD with 12 documentary films, and an audiovisual web-platform. The first part of this project was supported by the Education, Audiovisual and Culture Executive Agency (EACEA). More about the project at: http://www.we-are-visual. org
Повеќе за проектот на: http://www.we-are-visual.org
115
Младински филмски клубови Во 2015 година, како дел од образовната програма, „МакеДокс“ го започна проектот „Младински филмски клубови“ во соработка со Младинскиот образовен форум (МОФ) и со поддршка на Националната фондација за демократија од Вашингтон. Еднаш месечно, во 12 младински клубови на МОФ (Скопје, Битола, Ресен, Дебар, Гевгелија, Куманово, Велес, Кичево,
Неготино,
Струга,
Тетово
и
Кратово),
„МакеДокс“ и МОФ ја споделуваат ризницата на креативни документарни филмови и заедно со младите си го пробиструваат умот, си го изоструваат сетилото за убаво и секако, муабетат на теми важни за нив.
Youth Film Clubs In 2015, as part of its Educational program, MakeDox started organizing Youth Film Clubs in collaboration with the Youth Educational Forum (YEF) and with support from the National Endowment for Democracy (Washington). Once a month, in 12 YEF youth clubs throughout the country (Skopje, Bitola, Resen, Debar, Gevgelija, Kumanovo, Veles, Kichevo, Negotino, Struga, Tetovo and Kratovo), MakeDox and MOF unveil the treasury of creative documentary films and together with the young viewers clear their minds, sharpen the sense of beauty and of course, discuss about topics relevant to the young population.
116
Регионална школа за креативен документарен филм „АКТив“
ACTive Creative Documentary Film School
Замислена како заедничка креативна и искуствена
Designed as a collaborative, creative and experiential
образовна
за
educational program, the regional Creative Documentary
креативен документарен филм „АКТив“ има за цел
програма,
Film School ACTive immerses young people from Bosnia
да ги воведе младите луѓе од Босна и Херцеговина,
and Herzegovina, Kosovo, Macedonia and Serbia in the
Косово, Македонија и Србија во универзумот на
creative documentary film universe.
креативниот документарен филм. Преку групни
Through group discussions, film screenings, master-
дискусии,
и
classes and filmmaking in small groups, ACTive serves
снимање филмови во мали групи, менито на „АКТив“
creative documentary film for breakfast, lunch and
нуди документарен филм за појадок, ручек и вечера.
dinner.
Рецептот за „АКТив“ го смислија неколку фестивалски
The recipe for ACTive was made by creative documentary
организации и филмаџии од Балканот и Европа –
film passionate and devoted organizations and film-
„Студиорум“ (Скопје), „Право људски филм фестивал“
makers from the Balkans and Europe – Studiorum
(Сараево),
„МакеДокс“
(Skopje), Pravo Ljudski Film Festival (Sarajevo), DokuFest
(Скопје) – кои на тој начин неуморно и „гурмански“ го
(Prizren) and MakeDox (Skopje) – who tirelessly and
збогатуваат регионалниот пејзаж на новите медиуми
“gastronomically” enrich the regional landscape of new
и документарната форма.
media and documentary film.
филмски
Регионалната
проекции,
„ДокуФест“
школа
мастер-класови
(Призрен)
и
The first ACTive school was organised in 2013 in „АКТив“ за првпат беше организирана во 2013
Prizren with support from Balkan Trust for Democracy.
година во Призрен со поддршка од Балканскиот
The eight-day exploring and working in the informal
фонд за демократија. Осумдневното истражување и
creative film laboratory resulted with five short
работење во летната неформална креативна филмска
films that traveled to festivals all around the world.
„лабораторија“ резултираа со пет кратки филмови кои потоа беа прикажани на многу фестивали низ светот.
The second one will be again held in Prizren at the end of
Следното издание на „АКТив“ ќе се одржи кон крајот на
August 2015 with the support of the National Endowment
август 2015 година во Призрен, овој пат со поддршка
for Democracy.
од Националната фондација за демократија. More abouth the project at: Повеќе за „АКТив“ на: http://we-are-visual.org/active
http://we-are-visual.org/active
117
ДИСТРИБУТИВНА ПРОГРАМА НА МАКЕДОКС Настојувајќи да ја поттикне и развие дистрибуцијата на креативни документарни филмови во Македонија и така да придонесе за поголема циркулација на документарните филмови од регионот во Македонија и обратно, „МакеДокс“ се приклучи кон основањето регионална документарна дистрибутивна мрежа. Оваа платформа, попозната како Балканска документарна дистрибутивна мрежа (БДДМ), има за цел да ја зголеми и подобри дистрибуцијата на креативните документарни филмови во балканскиот регион. Членови на БДДМ се: „Рестарт“/Либурнија филм фестивал (Загреб, Хрватска), Фонд Б92/Филмски фестивал „Слободна зона“ (Белград, Србија), Филмскиот фестивал „ДокуФест“ (Призрен, Косово), Фестивалот на креативен документарен филм „МакеДокс“ (Скопје, Македонија), Фестивалот на документарен филм „Андерхил фест“ (Подгорица, Црна Гора), Дистрибуција „Делта видео“ (Белград, Србија) и Дистрибуција „Демијург“ (Љубљана, Словенија). Во 2015 година, БДДМ го реализира проектот „Докувизија“. „Докувизија“ е партнерски проект на Балканската документарна дистрибутивна мрежа (БДДН) којшто ја користи моќта на документарниот филм за да создаде отворена културна и искуствена платформа. Комбинирајќи културни, уметнички и образовни активности, „Докувизија“ споделува квалитетна уметничка/филмска содржина, создава публика и поттикнува јавна дебата и граѓанско учество на потенцијалната публика во шест балкански градови: Скопје, Подгорица, Призрен, Загреб, Белград и Љубљана. Во рамки на „Докувизија“ ќе се одржат пет синхронизирани проекции на социјално ангажирани филмови во шесте градови, придружени со јавни дискусии и нивни пренос во живо. „Докувизија“ е поддржан од Фондот за уметност и култура за Балканот.
www.restartlabel.net
www.freezonebelgrade.org
www.underhillfest.me
118
www.dokufest.com
www.deltavideo.rs
www.makedox.mk www.demiurg.si
MAKEDOX DISTRIBUTION PROGRAM Striving to incite and develop the distribution of creative documentary films in Macedonia and thus contribute to the circulation of documentary films from the region in Macedonia and vice versa, MakeDox co-founded a regional documentary distribution network. This platform, better known as Balkan Documentary Distribution Network (BDDN), aims at both increasing and improving the circulation of creative documentary films throughout the Balkans in general. BDDN members are: RESTART label/Liburnia Film Festival (Zagreb, Croatia), FOND B92/FREE ZONE film festival (Belgrade, Serbia), DokuFest Film Festival (Prizren, Kosovo), MakeDox Creative Documentary Film Festival (Skopje, Macedonia), UnderhillFest Documentary Film Festival (Podgorica, Montenegro), Delta Video Distribution (Belgrade, Serbia) and Demiurg Distribution (Ljubljana, Slovenia). In 2015, BDDN has initiated the project Dokuvision. Dokuvision is a partnership project of the Balkan Documentary Distribution Network (BDDN) that intends to use the power of documentary film to create a participatory cultural and experiential platform. Combining cultural and art activities with educational aspects, Dokuvision shares quality art/film content, contributes to audience building and stimulates public debate and civic participation among the potential regional audience in 6 cities in the Balkans: Skopje, Podgorica, Prizren, Zagreb, Belgrade and Ljubljana. Dokuvision will enable five synchronized screenings of socially engaged documentary films in the six cities, which will be followed by public discussions through live streaming. Dokuvision is supported by the Balkans Arts and Culture Fund (BAC) - ArtAngle - Balkans Culture Development.
119
ИНДЕКС НА ФИЛМОВИ Б
К
С
БОРБА ЗА, 26
КОМИТСКА ЛЕГЕНДА, 88
СЕКОГАШ ЗАЕДНО, 44
БРОДОТ ШТО НИКОГАШ НЕ ПОМИНАЛ, 78
М
СЕКОЈДНЕВЕН БУНТ, 48
В
МЕРСЕДЕС СОСА, ГЛАСОТ НА ЛАТИНСКА АМЕРИКА, 38
СОЛТА НА ЗЕМЈАТА, 50
ВО ПОДРУМОТ, 28
МОЈАТА ДЕВОЈКА РОЗМАРИ, 68
СЕКОЕ ЛИЦЕ ИМА ИМЕ, 46
ВО ПОТРАГА ПО ФЕЛА, 30 ВРЕМЕ ЗА ЧАЈ, 32
Н НА ВЕЛОСИПЕД, 84
Г ГОЛИ, 34
O ОБЈЕКТ, 70
Д ДА СЕ БИДЕ ПОЕТ, 66
П
ДНЕВНИК_СЕРБИСТАН, 36
ПОГЛЕДОТ НА ТИШИНАТА, 40 ПРИСТАП КОН ПРОБЛЕМОТ, 42
Ж ЖИВОТ ВО ДВИЖЕЊЕ, 80
ЗЕЛЕНИ ЅИДОВИ, ЦРНА ХРАНА, 82
СО ЦРТАЊЕ ПРОТИВ ЗАБОРАВОТ, 54 СПАРТАНЦИ, 56 Т ТАНЦУВАЈЌИ СО МАРИЈА, 58 Ќ ЌЕ ДОЈДЕ НЕШТО ПОДОБРО, 60 Ф ФАСБИНДЕР - ДА СЕ ЉУБИ БЕЗ БАРАЊА, 62
Р РИТАМ И ЗВУК, 90
З
СЕМЕЈНА РАБОТА, 52
Ч ЧИКАРА, СИНОТ НА СУМО -БОРАЧОТ, 72 Ш ШАМПИОН ВО МЕЧУВАЊЕ, 74
120
INDEX OF FILMS А
G
R
A FAMILY AFFAIR, 52
GREEN WALLS, BLACK FOOD, 82
RHYTHM AND SOUND, 90
ALWAYS TOGETHER, 44
I
S
APPROACHING THE ELEPHANT, 42
IN THE BASEMENT, 28
SOMETHING BETTER TO COME, 60
A FIGHT FOR, 26
SPARTANS, 56 C
L
CHIKARA – THE SUMO WRESTLER’S SON, 72
LOGBOOK_SERBISTAN, 36
Т
TEA TIME, 32
М
THE FENCING CHAMPION, 74
DANCING WITH MARIA, 58
MERCEDES SOSA, THE VOICE OF LATIN AMERICA, 38
THE LEGEND OF KOMITADJI, 88
DRAWING AGAINST OBLIVION, 54
MY GAL, ROSEMARIE, 68
THE SALT OF THE EARTH, 50
E
N
EVERYDAY REBELLION, 48
NAKED ISLAND, 34
EVERY FACE HAS A NAME, 46
O
F
OBJECT, 70
FASSSBINDER – TO LOVE WITHOUT DEMANDS, 62
ON BIKE, 84
D
THE LOOK OF SILENCE, 40 THE SHIP THAT NEVER PASSED, 78 TO BE A POET, 66 TRAFFIC LIFE, 80
FINDING FELA, 30
121
ПАРТНЕРИ НА МАКЕДОКС/MAKEDOX PARTNERS
ПРИЈАТЕЛИ НА МАКЕДОКС/MAKEDOX FRIENDS
f supported by the European Union
ACDC
122
www.restartlabel.net www.freezonebelgrade.org www.dokufest.com www.makedox.mk www.underhillfest.me www.deltavideo.rs www.demiurg.si
123
124
125
www.restarted.hr / www.dokukino.net / www.restartlabel.net / www.liburniafilmfestival.com
126
127
UF! 6. UNDERHILLFEST 4 - 12. JUN, 2015. CNP, BAÅ TA SOUL II SOUL www.underhillfest.me
128
27.10. 1.11. 2015 129
МАКЕДОКС ФАМИЛИЈА/ MAKEDOX FAMILY Алисија Ферро/Alicia Ferro, Александра Стојановска/Aleksandra Stojanovska, Анастасија Поповска/ Anastasija Popovska, Андријана Папиќ Манчева/Andrijana Papik Mancheva, Амир Карахасан/ Amir Karahasan, Атанас Георгиев/Atanas Georgiev, Бобан Петрушевски/Boban Petrushevski, Божидар Јовановиќ-Боле/Bozhidar Jovanovik-Bole, Бранд Ферро/Brand Ferro, Бранко Аврамовски/ Branko Avramovski, Вера Спировска/Vera Spirovska, Видан Христовски/ Vidan Hristovski, Влатко Галевски/Vlatko Galevski, Влада Димовски/ Vlada Dimovski, Влатко Христовски/Vlatko Hristovski, Галина Страчкова/Galina Strachkova, Дарко Набаков/Darko Nabakov, Доријан Миловановиќ/ Dorijan Milovanovik, Ѓорги Клинчаров/Gjorgi Klincharov, Емилија Петреска/Emilija Petreska, Ена Алушевска/Ena Alushevska, Иван Антиќ/Ivan Antic, Ивана Васева/Ivana Vaseva, Иво Бару/Ivo Baru, Илинденка Петрушева/Ilindenka Petrusheva, Јана Коленц/Jana Kolenc, Катерина Сековска/Katerina Sekovska, Кети Кочкова/Keti Kochkova, Киро Шопов/Kiro Shopov, Киријана А. Николоска/Kirijana A. Nikoloska, Кирил Шентевски/Kiril Shentevski, Леа Линин/Lea Linin, Љубиша Ивановски-Лепи/ Ljubisha Ivanovski-Lepi, Магда Ориѓанска/Magda Origjanska, Марко Ѓоковиќ/ Marko Gjokovik, Мартин Иванов/Martin Ivanov, Матјаж Штрукел/Matjaž Šhtrukelj, Миа Ферро/Mia Ferro, Мојца Горогранц/Mojca Gorogranc, Нада Николоска/Nada Nikoloska, Наташа Шопова/Natasha Shopova, Наташа Штрукељ/Natasha Šhtrukelj, Нена Николиќ/Nena Nikolik, Николина Неделковска/ Nikolina Nedelkovska, Нил Ферро Селишкар/Nil Ferro Selishkar , Пабло Ферро/Pablo Ferro, Павле Игновски/Pavle Ignovski, Петра Селишкар/Petra Selishkar, Петрула Вељановска/Petrula Veljanovska, Русе Арсов/Ruse Arsov, Самир Карахасан/Samir Karahasan, Сандра Јовановска/Sandra Jovanovska, Сара Ферро/Sara Ferro, Сашо Н. Алушевски/Sasho N. Alushevski, Терра Ферро Селишкар/Terra Ferro Selishkar, Тони Димков/Toni Dimkov, Феjми Даут/Fejmi Daut, Златко Манчевски/Zlatko Manchevski. и сите прекрасни волонтери.... And all wonderful volunteers... 130
ИМПРЕСУМ/ IMPRESSUM
Издавач/Publisher: МакеДокс/MakeDox За издавачот/For the Publisher: Киријана А. Николоска/Kirijana A. Nikoloska Уредник/Editor: Андријана Папиќ Манчева/Andrijana Papik Mancheva Соработник/Contributor: Николина Неделковска/Nikolina Nedelkovska Супервизор/Supervisor: Илинденка Петрушева/Ilindenka Petrusheva Превод/Translation: Андријана Папиќ Манчева/Andrijana Papik Mancheva Лектура/Proofreading: Сузана В. Спасовска/Suzana V. Spasovska Графички дизајн/Graphic Design: Анастасија Поповска/Anastasija Popovska, Наташа Шопова/Natasha Shopova, Киро Шопов/Kiro Shopov Фотографии/Photos: Сандра Јовановска/Sandra Jovanovska, Сашо Н. Алушевски/ Sasho N. Alushevski, Фил Лампрон/Phil Lampron, Илона Олехлова/lona Olehlová Печати/Print: ПроМедиа доо Скопје/ProMedia doo Skopje Тираж/Circulation: 400 ISBN-978-608-65309-9-0
131
6
6