MakeDox Catalogue 2010

Page 1


Фестивал на креативен документaрен филм Creative Documentary Film Festival 5-12 jуни 2010, Скопје 5-12 June 2010, Skopje aвгуст 2010, Патувачко кино August 2010, Travelling Cinema Куршумли-ан/ Kuršumli An Младински културен центар- Скопје/ Youth Cultural Center- Skopje Кинотека на Македонија/ Cinematheque of Macedonia

1


Фестивал на креативен документaрен филм Creative Documentary Film Festival 5-12 jуни 2010, Скопје 5-12 June 2010, Skopje

2


П а т у в а ч ко К и н о Trave l l i ng C i n e m a а в г ус т Au g u s t

3


ИСТРАЖИ ЈА МАКЕдонија... со Маке Докс

Ако случајно не сте биле во некое од дoлунаведените места или не знаете некои од долунаведените факти… или ги знаете и секогаш одново им се радувате, ако не сте од Скопје и немате изгледано барем 5 креативни документарни филмови, тогаш единствениот спас за вас е да нè посетите на некоја од годинешните дестинации на МакеДокс патувачкото кино:

Берово Спие во Малешевската котлина. Му џуборат Брегалница и деветте водопади. Го знаеме по беровскиот компир. И по тивкото Беровско Езеро. А јувелирите го знаат по горскиот кристал. Историјата, пак, го знае поради војводата Дедо Иљо Малешевски и востаникот Димитар Поп Георгиев Беровски. Богданци Најтоплиот град во Македонија. Градот на Ѓорѓи Колозов. Има млекарница и многу крави. И силни ветришта. Ништо чудно да стане и град на ветерници. Реката Луда Мара пресушува налето и не е толку луда. Уметноста во Богданци расцветува кон крајот на летото - тогаш е најубавата ликовна колонија. Вевчани Вевчанци живеат во град-држава. Имаат дури и свои пари. Велат, вредело да се гине за Вевчанските извори. Вевчани има 19 цркви. И едно глечерско езеро. А светот го знае по Вевчанскиот карневал (или Василица), стар колку и Вевчани... дури 1400 години. Велестово Охридско село. Село на иселеници. И на сирење. Еднаш годишно се претвора во уметничко село поради „Поетската ноќ во Велестово“. Културно живнува неколку дена годишно веќе 20-ина години и после пак си се залегнува во мирната крошна над Охридското Езеро. Витолиште Најголемото мариовско село. И најпустото. Го чуваат Козјак, Ниџе, Дрен и Селечка Планина. Го красат 27 цркви. И „Мариовските-мегленски средби“. Гостивар На времето секоја година се одржувал панаѓур. Дури и во турско време. Доаѓале многу трговци. Така Гостивар станал „град на гости“. Прошетајте низ гостиварската чаршија, покрај џамиите и Саат-кулата. И гледајте да биде вторник, тогаш се пазари.

4


Дојран Пред Турците, го викале Полин. Езерото се наполни, градот заживеа. Над Дојран летаат повеќе од триесет вида птици, а во Дојранско си живеат 12 ендемски животински видови. Нема риболов без кормораните и мандрите. И нема поезија без „Дојранските ракувања“. Кочани Оризот е кочанското бело злато. Затоа постојат „Кочанските денови на оризот“ во септември. Постои и Драмски аматерски фестивал во мај. Нигде на Балканот не постои поголем термален басен со врели води. Крушево Највисокиот град на Балканот. Град-музеј, град-востаник. Снег во зима, локум, целувки и дебели крушевски колбаси во секое време. А да, и топено сирење со фурнаринки. Вистинско место за авто-мото рели и параглајдерство. Витражите необично го бојат Македониумот со шарена светлина. Прилеп Луѓето си ги прилепувале куќите до калето на Крале Марко. И така Прилеп се сторил Прилеп. Родниот град на Цепенков, Ѓорче Петров, Питу, Мирче Ацев, Ченто, Блаже Конески. Нижете тутун, пробајте ширден, поседете во Св. Архангел Михаил или Зрзе. Во манастирот Трескавец живее монахот со најсјајните црни очи. Ќе ви раскаже за Златоврв. Скопје Нашата македонска метропола. Град створен за опстанување. Пален до темели, разоруван од земјотреси и поплави. Историски превирања од безбројни војски. За среќа, ни остана старата чаршија која постои и сведочи за духот на минатите времиња. Струга Античките народи ја викале Енхалон (јагула), после ја прекрстиле во Струга (премин). Низ неа минувал познатиот Виа Егнација. Ја лади Црни Дрим. И ветровите. Струга е град на браќата Миладиновци, на писателот Ристо Крле, сликарот Вангел Коџоман и револуционерот Владо Малески, автор на сценариото за првиот македонски филм „Фросина“. Домаќин е на „Струшките вечери на поезијата“ и град во кој поезијата си има и парк и мост. Прошетајте низ чаршијата, гризнете црвени пиперки и јаболка.

5


EXPLORE MAKEdonija with MakeDox

If you by any chance don’t know some of the following facts, or you know them but you are happy to be reminded of them over and over again, if you are not from Skopje and you’ve never seen at least five creative documentary films in your life, then your only way out is to pay a visit to one of this year’s destinations of the MakeDox travelling cinema:

Berovo Snugly nestled in Maleševo Valley, while the River Bregalnica and the nine waterfalls try to disturb it with their gurgling sounds. It is known for its potatoes. And the quiet Lake Berovo. Popular among jewellers for its mountain crystal. History remembers it for Voivode Dedo Iljo Maleševski and the revolutionary Dimitar Pop Gjeorgjiev Berovski. Bogdanci The hottest town in Macedonia. The birthplace of Gjorgji Kolozov. It has a dairy and lots of cows. And gusty winds: it won’t come as a surprise if, at some point in the future, it comes to be known as the town of windmills. The River Luda Mara (Mad Mara) runs dry every summer and leaves its madness behind. The art scene in Bogdanci blossoms at the end of each summer, when the most beautiful art colony operates. Vevčani The people of Vevčani live in a city-state. They even have their own currency. It’s worth dying for the Springs of Vevčani, they say. Vevčani has 19 churches. And one glacier lake. The town is renowned for its Carnival (which also goes by the name of Vasilica), as old as Vevčani itself… an amazing 1,400 years. Velestovo In the vicinity of Ohrid. A village of emigrants. And cheese. Once a year it turns into an art village for the “Poetry Night In Velestovo”. It experiences a cultural rejuvenation for those few days every year (running for 20 years already) and then everything slips back to normal in the placidity above Lake Ohrid. Vitolište The largest village in the region of Mariovo. And the most deserted one. Kozjak, Nidze, Dren and Selecka Planina are its gatekeepers. It is adorned with 27 churches. A proud host to the Cultural Gathering of Mariovo and Meglen. Gostivar In the past, a fair was organised every year, even under Ottoman rule. Many traders dropped by. And so Gostivar became “the town of guests”. Go for a walk in Gostivar’s bazaar, by the mosques and the clock tower. Be sure to go there on Tuesday, because for people it is a tradition to go to the marketplace on Tuesdays.

6


Dojran Before the Ottoman Turks came, its name was Polin. The lake was once drained, but as it started filling up with water once more, the town came alive again. Over thirty different bird species flap their wings over Dojran, while Lake Dojran is the place where 12 endemic animal species live. There wouldn’t be any fishing if it weren’t for the cormorants and the fish traps. And there wouldn’t be any poetry if it weren’t for the cultural gathering “Dojranski Rakuvanja” (Dojran Handshakes). Kočani Rice is considered Kočani’s white gold. Ergo, Kočani’s Rice Days, organised every September. There’s also the Amateur Drama Festival that takes place every May. The town has the largest thermal basin with hot springs in the Balkans. Kruševo The highest town in the Balkans. A museum town, a revolutionary town. Plenty of snow in winter, plenty of Turkish delight (lokum), meringue and thick sausages every season of the year. Oh yeah, I almost forgot, plenty of melted cheese and breadsticks as well. Just about the right place for rally racing and paragliding, too. Stained glass casts a colourful light on the Makedonium, a monument commemorating the Ilinden Uprising. Prilep People used to build their houses close to, or attach their houses more closely to, Krale Marko’s fortress. The verb prilepuva means ‘to attach’. And that’s how Prilep became Prilep. The birthplace of Cepenkov, Gjorče Petrov, Pitu, Mirče Acev, Čento and Blaže Koneski. You can string tobacco leaves, help yourself to širden (the Macedonian version of haggis), and visit the Sv. Arhangel Mihail (St. Michael) and Zrze Monasteries. There is this monk who lives in Treskavec Monastery. He has the brightest black eyes you’ve ever seen. He’ll tell you a story about Zlatovrv (the Golden Peak). Skopje Our capital. The great survivor. Burned to the ground, destroyed by earthquakes and floods. Historical upheavals and countless armies. Fortunately, the Old Bazaar is still here to bear witness to the spirit of the past. Struga During ancient times, it was known as Enchalon (eel). Later, it changed its name to Struga (passageway). The Via Egnatia ran through here. The town is cooled by the waters of Crni Drim. And the winds. Struga is the hometown of the Miladinovci Brothers, the writer Risto Krle, the painter Vangjel Kođoman and the revolutionary Vlado Maleski, who also wrote the script for the first Macedonian film, Frosina. It hosts “Struga Poetry Evenings”. A town that has a park and a bridge dedicated to poetry. Go for a walk in the bazaar, and munch on some red peppers and apples. 7


Маке Докс е организиран со помош на:

Алисиа Ферро, Анастасија Поповска, Андријана Папиќ , Бобан Петрушевски, Бранд Ферро, Божидар Јовановиќ, Душица Дамјановска, Илинденка Петрушева, Кети Кочkoва, Кире Шопов, Киријана А. Николоска, Леа Линин, Љубиша Ивановски Лепи, Марко Ѓоковиќ, Милан Тоциновски, Мојца Горогранц, Нада Николоска, Нено Петровски, Николина Неделковска, Оливер Сертиќ, Петра Селишкар, Петрула Вељановска, Русе Арсов, Самир Карахасан, Сара Ферро, Саша Павловиќ, Сашо Н. Алушевски, Софија Семенпеева, Фејми Даут… MakeDox is organized with support of: Alicia Ferro, Anastasija Popovska, Adrijana Papić, Boban Petruševski, Brand Ferro, Božidar Jovanović, Dušica Damjanovska, Ilindenka Petruševa, Keti Kočkova, Kire Šopov, Kirijana A. Nikoloska, Lea Linin, Ljubiša Ivanovski Lepi, Milan Tocinovski, Mojca Gorogranc, Nada Nikoloska, Neno Petrovski, Nikolina Nedelkovska, Oliver Sertić, Petra Seliškar, Petrula Veljanovska, Ruse Arsov, Samir Karahasan, Sara Ferro, Saša Pavlović, Sašo N. Aluševski, Sofija Semenpeeva, Fejmi Daut... 8


СОДРЖИНА /CONTENTS

ВОВЕД / FOREWORD

10

ГЛАВНА СЕЛЕКЦИЈА / MAIN SELECTION

18

НОВИ АВТОРИ / NEWCOMERS

40

МАКЕМЈУЗИК / MAKEMUSIC

66

КРАТКИ ДОКУМЕНТАРНИ ФИЛМВИ / SHORT DOX

78

МАКЕДОНСКА РЕТРОСПЕКТИВА / MACEDONIAN RETROSPECTIVE

98

НАСТАНИ / EVENTS

106

МАКЕДОКС ПРИЈАТЕЛИ, БЛАГОДАРНОСТ / MAKEDOX FRIENDS, THANK YOU

118

КОНТАКТИ, ИНДЕКС / CONTACTS, INDEX

120 9


Документарен сон на јаве, Пред повеќе од 35 години го расипав Contaflex-от на роднината ми. Зошто? Сакав да разберам како гледа „окото“ што ме фасцинираше. Го поправив и оттогаш гледам со едно око. Втората фасцинација ја доживеав пред 30-ина години во домот на моето најомилено куче од детството, кучето Калвик. Во собата каде што спиеше Калвик, Виктор чуваше најразлични видови 8мм и 16мм камери. Продолжив да гледам на едно око, но фотографиите почнаа да се движат. Кадри на минувачи, инсекти, дрва, животни, патувачи... Неповрзани слики од стварноста беа документ за еден миг и за еден простор. Потоа следуваше периодот со киноаматерите, период на истражување, период во кој љубовта прерасна во пасија кон документирањето на стварноста. Следниот 15-годишен период на професионален ангажман го провоцираше окото да Ѝ се врати на првата љубов – креативната документаристика. Во последниве 10-ина години сонувам документарен филм, работам на документарни филмови и се радувам на секој нов призвод. Се радувам на првото издание на МакеДокс, се радувам на патувачкото кино, се радувам дека документарниот филм ќе допре до секој македонски дом, се радувам дека документарниот сон се претвора во јаве. Бранд Ферро, продуцент на фестивалот

10


The documentary dream becomes a reality More than 35 years ago, I broke my cousin’s Contaflex. Why? I wanted to see how that fascinating “eye” worked. I fixed it and ever since then I have been seeing with only one eye. I lived to be fascinated again 30 years ago in the house of my favourite childhood dog Calvick. In the room where it slept, Victor kept different kinds of 8mm and 16mm cameras. I didn’t stop looking with one eye, but the photographs started to move. Shots of passers-by, insects, trees, animals, passengers… Unrelated images of the reality documented a moment, a particular space. After that I spent some time with the cinema amateurs, a period of exploration, and my love turned into a passion for documenting reality. The next 15 years of professional engagement provoked my “eye” to return to its first love – creative documentary. For the last 10 years or so, I have dreamt about documentary films, I work on documentary films, and I find pleasure in every new film product. I am truly happy about the first edition of “MakeDox”, I am happy about the travelling cinema, I am happy that documentary film will reach every home in Macedonia, I am happy to see that the documentary dream has become a reality. Brand Ferro, Festival Producer

11


ПОСТОЈАТ МАЛИ НЕШТА КОИШТО МОЖЕШ ДА ГИ СПОДЕЛИШ СО ЛУЃЕТО. МакеДокс МакеДокс е инспириран и финансиран од луѓе коишто го сакаат документарниот филм. Инспириран и финансиран со голема желба да се направи фестивал што би сакала и јас да го посетам. Петра Селишкар, селектор Упатство за употреба: Симболите под секој филм ќе ви помогнат да донесете вистинска одлука кој филм е примерен за вас.

12


THERE ARE THINGS YOU CAN GIVE TO THE WORLD. MakeDox MakeDox is inspired and financed by people who love documentary film. People with a great desire to make their own festival, the kind of festival that I would like to visit myself. Petra SeliĹĄkar www.makedox.mk User manual: Under every film there are symbols to help you make the right decision as to which films are suitable for you.

13


Драги пријатели, Пред нас е првото издание на МакеДокс фестивалот за креативен документарен филм. Со бројки: 62 филмови, 5 програми, 5 работилници, 5 автори, 1 концерт 9 во официјална селекција во Куршумли-ан 10 филмови на автори-дебитанти 7 во ретроспектива на македонски документарни кратки форми во Куршумли-ан 32 кратки за млади во Кинотеката на Македонија 5 музички во Младински културен центар 1 награда 1 концерт 1 патувачко кино и 11 општини Со равенство: (1+2 финансиери) x 16n мозочна и мускулна маса__________________________= МАКЕДОКС (N+Y пријатели и љубители на документаристиката) x Pn идеи, енергија и ентузијазам Со зборови: Дипломирав социјална работа... работам на филм.... имам потреба да разменам креативна енергија... имам мотив да влијаам врз опкружувањето... имам цел да споделам со вас документарни креации... филмови коишто ангажираат, поттикнуваат, богатат... Да ја прикажат својата реалност, идеја, порака, мисла, внатрешен крик... да ја раслојат а да не ја променат, да ја откорнат сосе корените и храбро да ù проникнат во сржта не грижејќи се за земјата и калта.... без желба да ја измијат и средат за да стане поубава... на начин којшто е само за нив својствен, силен, авторски.... да те замислат, заинтригираат, наежат... можеби и не сакајќи да те променат. Такви документарни филмови се во нашиот фокус. Повелете на МакеДокс! Киријана Алушевска Николоска Директор на фестивалот 14


Dear friends, The first edition of the Creative Documentary Film Festival “MakeDox” awaits us. In numbers: 62 films, 5 programmes, 5 lectures, 5 authors, 1 concert 9 in the official selection at Kuršumlian 9 films by newcomers 7 in the retrospective of Macedonian short documentaries at Kuršumlian 32 short films for young people in the Cinematheque of Macedonia 5 music films in the Youth Cultural Centre 1 prize 1 concert 1 travelling cinema, 11 locations Simple equation: (1+2 financers) x 16n neurons and muscle mass_____________________ (N+Y friends and fans of documentaries) x Pn ideas, energy and enthusiasm = MakeDox In words: I graduated in social work… I work in the film industry… I feel the need to exchange creative energy… I feel inspired to influence my everyday surroundings… I have a goal to share documentary creations with you… films that engage, inspire, enrich… Films that speak through their relevance, idea, message, thought, inner cry… that stratify, but do not insist on change, that dig up the roots and penetrate daringly without worrying about the soil and the dirt… that do not tend to wash it out or sort things through so that they would look better… And they do it in their own, powerful, unique way… they intrigue you, make you think, give you the shudders… they’ll maybe even change you against your will. That’s the kind of documentary films we focus on. Welcome to MakeDox! Kirijana A. Nikoloska Festival Director 15


ОРГАНИЗАТОРИ/ORGANISERS Петра Пан Филм Продакшн и Гужва Petra Pan Film Production and Guzzva ПАРТНЕРИ/ PARTNERS Кинотека на Македонија Cinematheque of Macedonia Младински културен центар- Скопје Youth Cultural Center- Skopje + МакеДокс тим MakeDox Team ДИРЕКЦИЈА НА ФЕСТИВАЛОТ/ FESTIVAL DIRECTION Директор на фестивалот/ Festival Director Киријана Алушевска Николоска/ Kirijana Aluševska Nikoloska Продуцент,Producer Бранд Ферро/ Brand Ferro Главен селектор/ Main programmer Петра Селишкар/ Petra Seliškar

16

ПРОГРАМСКИ СЕЛЕКТОРИ/ PROGRAMME SELECTORS Главна селекција/ Main Selection/Нови автори/ Newcomers Петра Селишкар/ Petra Seliškar МakeМјузик- музички докуменатрни филмови/ MakeMusic- music documentaries Саша Павлoвиќ/ Saša Pavlović Кратки документарни филмови (за деца и млади)/ Shorts Dox for Children and Youths Петра Селишкар/ Petra Seliškar Ретроспектива на кратки документарни филмови од Македонија/ Macedonain Short Dox Retrospective Илинденка Петрушева/ Ilindenka Petruševa


ПРОДУКЦИЈА/ PRODUCTION Координатор на фестивалот/ Festival Co-ordinator Николина Неделковска/ Nikolina Nedelkovska Соработници/Cooperators Оливер Сертиќ/ Oliver Sertić Леа Линин/ Lea Linin Андријана Папиќ/ Andrijana Papić Бобан Петрушевски/ Boban Petruševski Сара Феро/ Sara Ferro Нено Петровски/ Neno Petrovski Душица Дамјановска/ Dušica Damjanovska Техничко водство и проекции/Technical Management and Screenings Бранд Ферро/ Brand Ferro Божидар Јовановиќ/ Božidar Jovanović Русе Арсов/ Ruse Arsov Бобан Петрушевски/ Boban Petruševski Вангел/ Vangel AC/DC Односи со гости/ Hospitality Мојца Горогранц/ Mojca Gorogranc Односи со јавност/ Public Relations Кети Кочкова/ Keti Kočkova Новинар/ Jurnalist Влатко Галевски/ Vlatko Galevski Фацилитатор на дискусиите на кратките документарни филмови за деца и млади/ Facilitator of the disscusions for the short dox programme for children and youths Сашо Н. Алушевски/ Sašo N. Aluševski Превод на филмови и титлување/ Translation and Subtitling Нексус/ Nexus Петрула Велјановска/ Petrula Veljanovska

Кинотека на Македонија/ Cinematheque of Macedonia Андријана Папиќ/ Andrijana Papič Леа Линин/ Lea Linin Диего Вилалба/ Diego Vilalba Визуелен идентитет/ Visual Identity Анастасија Поповска/ Anastasija Popovska Софија Семенпеева/ Sofija Semenpeeva Киро Шопов/ Kiro Šopov Самир Карахасан/ Samir Karahasan Александар Семенпеев/ Aleksandar Semenpeev Веб/Web Киро Шопов/ Kiro Šopov Фестивалски фотограф Festival photographers Сашо Н. Алушевски/ Sašo N. Aluševski Фестивалски снимател/ Festival cameraman Фејми Даут/ Fejmi Daut Видео промотивни материјали Video promotional materials Вертиго/ Vertigo Милан Тоциновски/ Milan Tocinovski Марко Ѓоковиќ/ Marko Gjoković Сара Ферро/ Sara Ferro Нено Петровски/ Neno Petrovski Душица Дамјановска/ Dušica Damjanovska Бранд Ферро/ Brand Ferro Тоте/ Tote Александар Донев/ Aleksandar Donev Автор на фестивалската награда/ Author of the festival award Љубиша Ивановски Лепи Сметководство/Accounting Нада Николоска/ Nada Nikoloska 17


18


ГЛАВНА ПРОГРАМА MAIN PROGRAMME

19


Вовед

ДА СОЗДАВАМЕ ПОВЕЌЕ ДОКУМЕНТАРЦИ Веќе извесно време живеам во оваа земја во која сметам дека владее креативен хаос. И токму затоа чувствувам дека постои огромен потенцијал за исклучителна креативна документаристика. Секојдневно налетувам на приказни коишто скокаат во тебе и од нив нема бегање. И затоа се радувам што фестивалов го правиме тука, во земја толку богата со човечки дух и толку сиромашна со артефактна вистина. Во главната програма на првото издание на фестивалот донесовме 9 квалитетни, креативни и многупати наградувани документарни филмови продуцирани од Австрија, Англија, Данска, Ерменија, Италија, Либан, Норвешка, Словачка, Словенија, Србија, Холандија, Чешка, Шведска и Шкотска. Одбравме филмови коишто зборуваат за нашите заеднички проблеми, филмови коишто освестуваат и коишто ја покажуваат јасно сликата за состојбата на човековиот дух и свест. И затоа, ве поканувам сите вас коишто го сакате филмот и сте заситени од секојдневната медиумска манипулација да дојдете во Куршумли-ан и да ги погледнете овие филмови. Овие филмови се заслуга на авторите на кои од сесрце им благодарам. Креативниот документарен филм не е случајност. За него се потребни срце, храброст и многу волја. Make more Dox! Петра Селишкар Селектор на главната програма

20


Introduction

MAKE MORE DOX For some time now I have lived (on and off) in this country. Many times I call this country creative chaos, but in no time I found out this country has the biggest potential for documentary film-making. It is full of stories that are literally jumping out at you on a day-to-day basis and are difficult to run away from. I am simply pleased that we have made this festival in this country because it is a country so rich in human spirit and so poor in artifacts showing the truth. To add to the main selection we have invited 9 good creative documentary films this year. These films have already received many awards. The films come from Armenia, Austria, the Czech Republic, Denmark, England, Italy, Lebanon, Norway, Scotland, Slovakia, Slovenia and Sweden. These films talk about problems that most of us have in common, the problems that try to make us more aware of one another, the films that show a clear vision of the human spirit around the world. To all of us who love film and to all of us who are fed up with media manipulation, I warmly invite you to KurĹĄumlian. I have a strong need to thank the film-makers personally for giving me the opportunity to see the films. Creative documentary film is much more than a coincidence. It needs a heart, courage and a lot of nerve. Make more Dox! Petra SeliĹĄkar Main Programme Selector

21


АНГЛИСКИ ХИРУРГ THE ENGLISH SURGEON

Велика Британија, Украина/ United Kingdom, Ukraine 2007 93 мин/min Режисер и продуцент Director and Producer Geoffrey Smith Кинематограф Cinematography Graham Day Монтажа Editor Kathy O’Shea Тон Sound Darrell Briggs Музика Music Nick Cave and Warren Ellis Продукција Production Company An Eyeline Films and Bungalow Town Production

22


• Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • Најдобар интернационален док. филм на Хотдокс 2008/ Best International Feature DocumentaryHotdocs 2008 • Најдобар интернационален док. филм на Силвердокс 2008/ Best International Feature Documentary - Silverdocs 2008 • Најдобра експресија во интернационален док. филм на Ен Конто 2008/ Best Int. Feature Documentary Expression - En Corto 2008 • Награда од публика за најпопуларен филм на Шефилд Док Фест 2007/ Most Popular Audience Film - Sheffield Doc/Fest 2007 • Златен екран на 4 Скринс европски фестивал2008/Gold Screen- 4 Screens European Festival 2008 • Награда од публиката на Загребдокс 2009/ Audience Award- Zagrebdox 2009

Возбудлива хумана сторија за англиски неврохирург, кој 15 години бесплатно оперира во Украина. Неврохирургијата е најделикатната хируршка дисциплина, да се чепка по човечкиот мозок. Затоа англискиот доктор вели: „Оперирањето мозок е како руски рулет со два револвера“. Филмот за необичното пријателство меѓу англискиот и украинскиот хирург е исклучителен по многу нешта, пред сè, поради хуманите пораки, но и поради мачнината којашто живите слики од операцијата можат да ја предизвикаат, или деликатноста на моментот кога на пациентот треба да му соопштите дека му нема спас. „Избегнување на вистината без лажење е страшно.“ A gripping humane story about an English neurosurgeon who has been performing operations free of charge in the Ukraine for 15 years. Neurosurgery is the most delicate surgical discipline: you’re picking at the human brain. To support this assessment, the English doctor adds the comment that “Performing a surgery is a lot like Russian roulette with two guns.” This film about the unusual friendship between an English and a Ukrainian surgeon is unique in many aspects, above all because of its humane messages, but also because of how disturbing the images of an actual surgery can be, and how difficult it is to tell a dying patient that there is little hope: “Avoiding truth without lying is awful.” Geoffrey Smith Роден во Мелбурн, Австралија и отсекогаш бил фасциниран од подвижните слики. Не го држело место во „среќната земја“, па почнал да патува за да се пронајде себеси, а преку патувањата открива дека ептен сака да ги слуша приказните на другите и да раскажува. Во 1987 оди на Хаити за да помогне околу снимањето на документарец за првите избори кои во тоа време се одржувале таму по прекин од 31 година. Откако открива дека е извршен масакр врз 21 гласач во дворот на некое тамошно училиште, бива погоден и ранет. Во напорите да си го врати животот во нормала во Лондон, ја носи одлуката да го снима своето повторно враќање на Хаити со цел да го пронајде човекот од кого бил застрелан. Успешниот филм подоцна беше прикажан на Би-Би-Си и особено освојува со катарзата која ја предизвикува на платното, а која е неговата срж. Авторот е добитник на многу награди, меѓу кои и наградата на Кралското телевизиско друштво (РТС) во 2004 и 2007 година. Има направено 21 филм за најголемите телевизиски куќи во Британија, а го привлекуваат драми од современиот живот, богати со длабоки етички и морални дилеми. Неговиот последен филм, „Сторивил“, продуциран од Би-Би-Си2, е снимен во болницата на КГБ во Киев. Оригиналната музичка подлога е дело на Ник Кејв и Ворен Елис.

Born in Melbourne, Australia, and was always fascinated by the moving image. Never at ease in “the lucky country”, however, he went travelling to find himself and discovered en route a love of listening and storytelling. In 1987 he found himself in Haiti helping to make a documentary about the first election there in 31 years, but following the discovery of the massacre of twenty-one voters in a schoolyard he was shot and wounded. Struggling to put his life back together in London, he decided to film his journey back to Haiti to find the man who had so nearly killed him. This acclaimed film was subsequently shown on the BBC and is remarkable for the on-screen catharsis that it intimately portrayed. The winner of numerous awards, including an RTS in 2004 and in 2007, Geoffrey Smith has made over twentytwo films for all the major UK broadcasters and is drawn to observational real life dramas where deep ethical and moral dilemmas abound. His latest film is a BBC2 Storyville shot inside the KGB hospital in Kiev, and features an original soundtrack by Nick Cave and Warren Ellis. Одбрана филмографија/ Selected filmography: The Children of Helen House (2007), Your Life in Their Hands (2005), Danger Unexploded Bomb! (2001), The Life Saver (2000), Breath of Life (2000)

23


БУРМА ВИЏЕЈ BURMA VJ

Данска, Норвешка, Шведска, Велика Британија/Denmark, Norway, Sweden, United Kingdom 2008 90 мин/min Режисер Director Anders Østergaard Продуцент Producer Lise-Lense Møller Кинематограф Cinematography Simon Plum & The Burmese VJs Монтажа Editors Janus Billeskov-Jansen, Thomas Papapetros Тон Sound Martin Hennel Музика Music Conny Malmqvist Продукција Production Company Magic Hour Films

24


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • „Јорис Ивенс“ награда на ИДФА 2008/ Joris Ivens Prize - IDFA 2008 • Филмови што значат награда на ИДФА 2008/ Movies That Matter Award - IDFA 2008 • ДОКС: Награда на ЦПХ: Докс 2008/ DOX: Award - CPH:DOX 2008 • Награда на Амнести Интернешнл на ЦПХ: Докс 2008/ Amnesty International Award - CPH:DOX 2008 • Награда за монтажа на фестивалот „Санденс“2009/ Еditing Аward - Sundance 2009 • Номинација за Оскар за документарен филм 2010/ Best Feature Documentary Nomination - The Oscars 2010

Филм со крајно рафинирана документаристичка форма. Неверојатни автентични снимки за Бурма во 1988 и 2007 година, направени од една ТВ станица во егзил. Фрапантни слики од најголемото современо поклонение на 10.000 будистички свештеници и 100.000 граѓани во центарот на Рангун, како протест против бурманскиот генералски режим. Ова се видео документите коишто го обиколија светот со посредство на Би-Би-Си и Си-Ен-Ен. Вознемирувачки филм за борбата против еден тоталитарен режим. A film that takes a highly sophisticated documentary form. Incredible and authentic footage shot in Burma during 1988 and 2007 by an exiled TV station. Shocking images from the largest demonstration of recent times held in the centre of Rangoon and supported by 10,000 Buddhist monks and 100,000 civilians who marched against the Burmese military regime. This video footage was distributed around the world thanks to the BBC and CNN. A compelling film depicting the fight against a totalitarian regime. Anders Østergaard

Роден во 1965 година. Дипломира на Данскиот факултет за новинарство во 1991 година. За филмот „Гатачот“ ја добива наградата „Најдобар документарец“ на Меѓународниот филмски фестивал во Унзе. Сценарист и режисер е на филмот „Тинтин и јас“ (2003) и документарецот „Гасолин“, за кои добива бројни меѓународни признанија. „Бурма виџеј“ од 2008 година се закитува со следниве награди: наградата „Јорис Ивенс“ на ИДФА, наградата „Мувис дет метер“ на ИДФА (2008), наградата „Докс: Аворд и Амнести“, наградата ЦПХ:Докс (2008), како и наградата за монтажа на фестивалот „Санденс“ 2009 година. Филмот „Så kort og mærkeligt liveter“ за данскиот поет Дан Турел беше одбран да се прикажува на отворањето на ЦПХ:Докс. Андерс Остергард за првпат ја воодушеви данската кино-публика во 2006 година со „Гасолин“, документарец за најпопуларниот дански рок бенд од седумдесеттите. По своето распаѓање во 1978 година бендот станува дел од данското културно наследство. Филмот „Гасолин“ привлече бројка од 223 000 гледачи во киносалите низ Данска, што е особено голема бројка, не само за еден документарен филм, туку и за кој било друг филм.

Born in 1965. Graduated from the Danish School of Journalism in 1991. Awarded Best Documentary at Odense International Film Festival in 1999 for The Magus. Writer-director on the international award-winning Tintin et moi (2003), and the documentary Gasolin’ (2006). 2008: Burma VJ, Joris Ivens Award and Movies That Matter Award IDFA, Amsterdam, 2008 and Dox: Award and Amnesty Award, CPH:DOX, 2008, Editing Award Sundance 2009. Så kort og mærkeligt livet er, about the Danish poet Dan Turèll, was selected for the opening gala at CPH:DOX. Anders Østergaard made his first big impression on Danish cinemagoers in 2006 with Gasolin’, a documentary about a singularly popular Danish rock band from the 1970s. Following its 1978 break-up, the group became part of the Danish cultural heritage. The Gasolin’ film drew 223,000 Danes to cinemas, an exceptionally high number, not just for a documentary but by any standard. Одбрана филмографија/Selected filmography: Gasolin’ (2006), Tintin et moi (2003), Troldkarlen (1999), Gensyn med Johannesburg (1996)

25


ГРАНИЦ А BORDER

Ерменија/ Armenia 2009 82 мин/min Режисер Director Harutyun Khachatryan Продуцент Producers Harutyun Khachatryan, Gevorg Gevorgyan, Denis Vaslin Кинематограф Cinematography Vrezh Petrosyan Монтажа Editor Harutyun Khachatryan Тон Sound Anahit Kesayan Музика Music Avet Terteryan Продукција Production Company Golden Apricot FCD, Volya Films B.V.

26


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • Меѓународен филмски фестивал во Ротердам 2009/ Rotterdam IFF 2009 • Филм за отворање на „Синема ду рил“ 2009 / Opening Film - „Cinema du reel“ 2009 • Платина на Светски фестивал во Хјустон 2009 / Platinum Award -WorldFest Houston 2009 • Најдобар долгометражен филм на Meѓународниот фестивал во Сиракуза 2009/ Best Feature Documentary - Syracuse IFF 2009 • Најдобра режија на Киношок, Русија 2009/ Best Director - Kinoshok, Russia 2009 • Главна награда на Меѓународниот фестивал во Анталија 2009/ Grand Prix - Antalya IFF 2009 • Најдобар документарен филм на Меѓународниот фестивал во Гијон 2009/ Best Non-Fiction- Gijon IFF, Spain, 2009 • Награда „Дарко Батина“ на Киноателје, Горица 2009/ Darko Bratina Award - Kinoatelje, Gorica 2009

Можеби некому ќе му пречи нескриениот натурализам во овој филм. Но како што филмот одминува, сфаќате дека сè е во рамките на природниот етички кодекс на релација човек-домашно животно. Во „Граница“ е употребен несекојдневен полудокументаристички пристап, а режијата е речиси невидлива. Филмот едноставно тече онака како што камерата си ја наоѓа природната патека. Ерменија, рурален пограничен свет од крави, кози, нови утра, нови годишни времиња... и сè така... животот истекува. Исто како да сме таму...фала му на Бога што не сме! The unconcealed naturalism may be annoying to some people. But as the film’s time elapses you realise that everything falls within the natural code of ethics between humans and livestock. “Border” adopts an unusual semi-documentary approach, and the directing is almost invisible. The film rolls by as the camera takes its natural course. Armenia, a rural borderline world of cattle, goats, sunrises, new seasons … and so on and so forth… as life passes by. As if we’re there… but thank God we’re not!

Harutyun Khachatryan

Роден е во 1955 година во Алкалаки (Грузија). Во 1981 година дипломира на Катедрата за филм на Факултетот за култура во рамките на Државниот педагошки институт во Ереван, Ерменија. Работи како асистент-режисер и режисер на филмови во Ерменското документарно студио, а подоцна и во Хејфилм/Арменфилм студио. Има освоено бројни признанија на меѓународни филмски фестивали. Во 2003 година го добива признанието „Највреден уметник на Република Ерменија“ од страна на Државната награда на Ерменија. Во 2007 година ја добива холандската награда „Принц Клаус“.

Born in 1955 in Akhalkalak (Georgia). Graduated in 1981 from the Film Department of the Cultural Faculty of the Armenian State Pedagogical Institute in Yerevan, Armenia. Worked as an assistant director and filmdirector at the Armenian Documentary Studio and later at Hayfilm/ Armenfilm Studio. His films have won many prizes at various international film festivals. In 2003 he was awarded the State Premium of Armenia, Meritorious Artiste of the Republic of Armenia. In 2007 he received the Prince Klaus Award (the Netherlands) Одбрана филмографија/Selected filmography: Border (2009), Return of the Poet (2005), Documentarist (2003), The Last Station (1994), Return to the Promised Land (1991), The Wind of Emptiness (1989), White Town (1988), Kond (1987), Three Rounds from Vladimir Yengibaryan’s Life (1986), Hosted by the Commander (1985), Chronicle of a Case (1985), The Voices of the District (1981)

27


ЗБОГУМ, КАКО СТЕ? GOODBYE, HOW ARE YOU?

Србија/Serbia 2009 58 мин/min Режисер Director Boris Mitić Продуцент Producer Boris Mitić Кинематограф Cinematography Boris Mitić Монтажа Editor Aleksandar Uhrin Тон Sound Ivan Uzelac Музика Music Pascal Comelade Продукција Production Company Dribbling Pictures

28


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • Најдобар среднометражен филм на ДОКСДФ- Мексико 2009/ Best mid-length doc, DOCSDFMexico 2009 • Најдобар среднометражен док. филм - ДокМа-Марибор 2009/ Best mid-length doc, DokMaMaribor 2009 • Специјална награда на жири - Документа-Мадрид 2009/ Jury Mention, Documenta- Madrid 2009 • Главна награда на Медиавејв-Гјор, Унгарија 2009/ Grand Prix, Mediawave- Györ, Hungary 2009

Модерниот свет познава пет годишни времиња: пролет, лето, есен, зима и... војна. Смртта не убива како животот! Ако жена ти те мами со најдобриот пријател, не секирај се. Тој не ти е најдобар пријател. Овој филм е афоризмичен пачворк за лудата општествена транзиција во која повеќето луѓе се или наивни идеалисти или баксузни губитници. Пикантен, гротескен, забавен и опоменувачки филм. The modern world has five seasons: spring, summer, autumn, winter and…war. Death isn’t as lethal as life! If your wife cheats on you with your best friend, no need to worry: he is not your best friend. This film is a patchwork of aphorisms epitomising the insane transition of society, in which most people are either naïve idealists or jinxed losers. A titillating, grotesque, entertaining and cautionary film.

Boris Mitić

Роден е во 1977 год. во Лесковац. Работел како професионален новинар кога одлучува да купи камера и сам да го сними својот прв филм „Убавата Дијана“ (2003), користејќи го сопствениот компјутер за продукција. „Убавата Дијана“ го опишува животот на Ромите низ приказна за популарните ситроенови модели на возила кои Ромите ги користат за собирање отпад за рециклирање од што си обезбедуваат егзистенција. Филмот станува популарен на многу фестивали (прикажан е на повеќе од 60) и освојува 11 награди. Митиќ го режира и филмот „УНМИК Титаник“ (2004), документарец за стотина луѓе кои во текот на нешто повеќе од четири години не можеле да ја напуштат својата зграда која била под заштита на УН.

Born in 1977 in Leskovac. Mitić was working as a professional journalist when he decided to buy a camera and film his first film, Pretty Dyana (2003), on his own, using a home computer for production. The film, describing the life of the Roma through a story of the popular Citroёn car model, which they use to collect recyclable garbage for a living, became popular at festivals (over 60 in total) and received 11 awards. He also directed UNMIK Titanik (2004), a documentary about 100 people who couldn’t leave their UN- protected building for over four years. Одбрана филмографија/Selected filmography: Pretty Dyana (2004), UNMIK Titanik (2004), Goodbye, How Are You ? (2009)

29


КАКО СЕ ГОТВЕШЕ ИСТОРИЈАТА COOKING HISTORY

Словачка, Чешка, Австрија, Финска/ Slovakia, Czech Republic, Austria, Finland 2009 88 мин/min Режисер Director Péter Kerekeš Продуценти Producers Ralph Wieser, Georg Misch, Peter Kerekes, Pavel Strnad Кинематограф Cinematography Martin Kollár Монтажа Editor Marek Šulík Тон Sound Daniel Nѐmec Музика Music Marek Piaček Продукција Production Company Mischief films

30


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • Виена награда за филм на Виенале 2009/ Vienna Film Prize - Vienale 2009 • Фипресци награда од жири на Фестивалот за док. и анимиран филм во Лајпциг 2009/ The FIPRESCI jury award - International Leipzig festival for documentary and animated films 2009 • Златна Хуго награда на Меѓународниот фестивал во Чикаго 2009/ Golden Hugo award Chicago International Film Festival 2009 • Специјална награда на жирито на Хот Докс фестивалот во Торонто 2009/ Special Jury Prize - International Feature- HotDocs documentary film festival, Toronto 2009

Бритка црнохуморна документаристичка сказна за војната и храната. Една од пораките вели: „Уживај во војната! Мирот ќе биде ужасен!“. Или, ако не сте знаеле – „Војната се добива со леб, не со оружје“. Во овој „гурмански“ филмски колаж ќе откриете колку унгарски колбаси изела советската армија, каква храна сакал Јосип Броз, колку џимиринки потаманиле руските генерали... и сè така некои пикантни гастрономски статистики за воените специјалитети. A sharp, dark comedy-infused documentary tale of war and food. One of its messages is “Enjoy war! Peace will be awful!”, and, if you didn’t know this one already, another is “War is won with bread, not weapons”. In this “gourmet” film collage you will discover the number of Hungarian sausages that the Russian army has eaten, what kind of food Josip Broz enjoyed, and how much crackling has been polished off by the Russian generals… and a bunch of other spicy gastronomic statistics on military specialties.

Péter Kerekes Роден е во 1973 година во Кошице, Словачка. Во периодот од 1991 до 1998 година студира филмска режија на Академијата за музика и драмски уметности во рамките на Факултетот за филм и телевизија во Братислава. Од 1999 година предава филмска режија на истата академија. Од 2002 година е предавач на отвореното ателје за играни и документарни филмови под водство на проф. Душан Ханак.

He was born in 1973 in Košice, Slovakia. From 1991 to 1998 he studied film directing at the Academy of Music and Dramatic Arts at the Faculty of Film and Television in Bratislava. Since 1999 he has been teaching film directing at the same Academy and since 2002 he has been lecturing at the open workshop for fiction and nonfiction film with Prof. Dušan Hanák. Одбрана филмографија/Selected filmography: 66 Seasons (2003), Zuzana From 8 AM To 5 PM (2000), A Man About Book, A Book About Man (1998), Morytats And Legends Of Ladomirová (1998), About Three Days In Monastery Jasov (1997)

31


КOЦКАР THE PLAYER

Холандија/The Netherlands 2009 80 мин/min Режисер Director John Appel Продуцент Producer Carmen Cobos Кинематограф Cinematography Erik van Empel Монтажа Editor Mario Steenbergen Тон Sound Mark Wessner Музика Music Wouter van Bemmel Продукција Production Company Cobos Films BV

32


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • Најдбар холандски филм на ИДФА 2009/ Award for Best Dutch Film- IDFA 2009

Автентична и искрена приказна раскажана од неколку неизлечливи зависници од коцкањето. Оној што се обложува на коњски трки вели: „Бавни коњи и брзи жени - тоа ме чинеше многу пари“. Посетителот на казина мудрува: „Кога влегувате во казино, вие немате минато, имате само иднина!“. Закоравениот покерџија констатира: „Комарџијата соопштува дека се коцкал само ако добил“. Внимавајте, во секого од нас се крие потенцијален комарџија. An authentic and honest story recounted by several compulsive gamblers. “Slow horses and fast women have cost me a lot of money,” a horse-racing gambler admits. A regular casino visitor states rather preachily that “When you go into a casino your past is gone, only your future lies ahead.” According to the remarks of an addicted poker player, “A gambler will admit to having gambled only if he has won.” A potential gambler lurks in each and every one of us. So beware!

John Appel Џон Апел дипломира на Филмската академија во рамкитена Универзитетот во Амстердам. Работи како снимател на повеќе од 40 филма. Хонорарен предавач е на Холандската академија за филм и медиуми, работи и како советник во Холандскиот филмски фонд, бил член на жири на фестивалот ИДФА во 2000 година и на Меѓународниот филмски фестивал Карлови Вари во 2005 година. Предава на работилницата за сценаристи на фестивалот ИДФА во 2001 и 2008 година. Држи стручно предавање на фестивалот ИДФА во 2001 година. Селектор е во Хјуманистик броудкаст, работи како ментор на Меѓународниот проект за филмски режисери од Средниот Исток – „Гринхаус“ од 2006 година. Од 2000 година, партнер е во продукциската компанија ВОФ Апел и Хонигман.

John Appel graduated from the film academy at the University of Amsterdam. Photographer on more than 40 documentaries; guest lecturer at the Dutch Film Academy and Media Academy; advisor at the Dutch Film Fund; jury member of IDFA 2000 and International Film Festival Karlovy Vary 2005; tutor in the Scenario Workshop IDFA 2001 and 2008; lecturer at Masterclass IDFA 2001;commissioning editor for the Humanistic Broadcast; mentor at the International Greenhouse Project for film-makers in the Middle East (since 2006). Since 2000 a partner in the production company VOF Appel & Honigmann Одбрана филмографија/Selected filmography: There Goes My Heart (2005), Holland in Speeches (2004), The Last Victory (2003), Prince on ‘Wieringen’ (2002 ), André Hazes – She Believes in Me (1999), Farewell to the Shipper’s Quay (1995), Johnny Meijer (1993),

33


МОСТАР ЈУНАЈТЕД MOSTAR UNITED

Италија, Словенија/Italy, Slovenia 2008 73 мин/min Режисер Director Claudia Tosi Продуцент Producers Elena Filippini, Stefano Tealdi Кинематограф Cinematography Brand Ferro Монтажа Editor Rasmus Høgdall Mølgaard Тон Sound Vladimir Rakić Музика Music Daniele Rossi Продукција Production Company Stefilm production & PetraPan Production

34


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • Најдбар документарен филм на ДОКМА-Марибор 2009/ Best Feature DocumentaryDOKMA, Maribor 2009 • Селекција на ИДФА 2009/ IDFA selection 2009

Колку и да ни е позната блиската историја на нашите поранешни содржавјани и нивните судбини како последица од последните балкански крвопролевања, сепак во оваа приказна откриваме една нова, речиси неверојатна вистина: омразата не се заборава. 440 години стариот мостарски мост, секогаш спомнуван како метафора за спојувањето на два блиски но различни света (Хрватите и Муслиманите), останува само како симбол на древноста на градот Мостар, но се чини дека вистинското зближување на луѓето во него е сепак далеку од реалноста. Средната и постарата генерација гледачи лесно ќе го препознаат времето кое не толку одамна беше и нивно време. No matter how familiar we are with the recent past of our former federation brothers and their destinies shaped by recent bloodshed in the Balkans, this story still uncovers a new, almost unbelievable truth that “Hatred is something you never fail to forget.” The 440-yearold bridge in Mostar that has always been used as a metaphor for the bringing together of the two close but different worlds, the Croatian one and the Muslim one, now is only Mostar’s symbol of antiquity. The real bringing together of people, it seems, has a long way to go. Older viewers will easily be reminded of a time that, not so long ago, was their own too.

Claudia Tosi Клаудија Тоси е родена во Модена, Италија во 1970. Студирала филозофија на Универзитетот во Болоња. Автор е на документарниот филм „Приватни фрагменти од Босна“ (2004), филм што беше во официјалната селекција на УДФА (2004), на Фестивалот за човекови права „Еден свет“ во Прага (2005), на фестивалот „Де Пополи“ (2005) во Италија и ги доби престижните награди: најдобар документарен филм на Фестивалот за документарни филмови во Женева (2004) и на Медитеранскиот видео фестивал (2005). Автор е и на документарните филмови за познатите италијански личности: Чичолина, Алберто Томба, мотоциклистот Роси.

Claudia Tosi was born in Modena, Italy, in 1970. She studied philosophy in Bologna. She is the director of Private Fragments of Bosnia (2004), a film that has been selected for IDFA (2004), for the One World Human Rights festival in Prague (2005) and for the Festival de’ Popoli in Italy (2005), and won the Best Documentary award at Genova Film Festival (2004) and at Mediterraneo Video Festival (2005). She is the author of documentary films about the following famous personalities: porn star and singer Cicciolina, ski racer Alberto Tomba and motorcyclist Valentino Rossi. Одбрана филмографија/Selected filmography: Mostar United (2008), Private Fragments of Bosnia (2004)

35


НА РАБ НА СОНОТ THE EDGE OF DREAMING

Шкотска/Scotland 2009 73 мин/min Режисер Director Amy Hardie Продуцент Producers Amy Hardie, George Chignell, Doug Block, Lori Cheatle Кинематограф Cinematography Amy Hardie, Ian Dodds, Hardie Family Монтажа Editor Ling Lee Тон Sound Gunnar Oskarsson Музика Music Jim Sutherland, Gunnar Oskarsson Продукција Production Company Amy Hardie Production/Passion Pictures/ Hardworking Movies

36


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • ИДФА, Холандија 2009/ IDFA, the Netherlands 2009 • ДоксБарселона, Шпанија 2009/ DocsBarcelona, Spain 2010 • ЗагребДокс, Хрватска/ ZagrebDox, Croatia 2010 • Погледи на светот- Никозија, Кипар 2010/ “Views of the World”- Nicosia, Cyprus 2010 • Документарниот фестивал во Солун 2010/ Thessaloniki Documentary Festival, Greece 2010 • Фул Фрејм филм фестивал, САД 2010/ Full Frame Documentary Film Festival, USA 2010

Филмот е своевидна визуелна атракција за когнитивното и мистичното. Каде е границата меѓу сонувањето и јавето? Откривањата во овој филм се во правец на натприродните моќи, шаманизмот, стравот, скриените сили... сето тоа се вчудовидувачки нешта за човековиот ум и неговите граници. Гледајќи го филмот, имаме чувство дека слушаме лекција за симболите на трансформација, смртта во сонот, сонување на смртта... Можност да видиме необична ликовнонаративна ѕуница од значења и бои. A visually attractive film exploring the cognitive and the mystical. Where do dreams end and reality begin? This film penetrates into the supernatural, shamanism, fear, the hidden forces… all of which are fascinating to the human mind and its boundaries. Seeing the film, we feel that this is a lecture on transformation symbols, dying in your dreams, dreaming of death… We are provided with the opportunity to see an unusual, visually narrative rainbow full of meanings and colours.

Amy Hardie Ејми Харди е режисер и продуцент на документарни филмови. Има добиено повеќе меѓународни награди. Ејми Харди дипломира на Државниот факултет за филм и телевизија, а нејзиниот дипломски филм се закитува со наградата БП Експо за „Најдобар дипломски филм во Британија“. Заедно со Ное Мендел го основа Шкотскиот документарен институт во 2004 година. Го основа и Докспејс, чијашто основна цел е да го зголеми бројот на публиката заинтересирана за сериозниот документарец. За своите документарци таа има освоено 7 награди, а од 2003 година тие доживуваат 19 меѓународни фестивалски прикажувања, меѓу кои спаѓаат и прикажувањата на ИДФА во Холандија, Хотдокс во Канада, АИДЦ во Австралија и Санденс во САД.

Amy Hardie is a documentary director/producer with several international awards. She graduated from the National Film and Television School with the BP Expo Award for best UK graduation film. She set up the Scottish Documentary Institute in 2004 with Noe Mendelle, and Docspace, dedicated to increasing an audience for serious documentaries. Her international credentials include 7 awards for her documentaries and 19 international festival presentations since 2003, including IDFA (the Netherlands), Hotdocs (Canada), AIDC (Australia) and Sundance (the USA). Одбрана филмографија/Selected filmography: A Beginner’s Guide to Dying (2002), Belarus First Cut (1998), An Honorary Scot (1996), Running Wild (1995), Knee High (1994), Looking For Allah in England (1994), Inside the Wig (1993), Charlotte and Abi (1992), Kafi’s Story (1991)

37


СЕЛО СО ЕДЕН ЧОВЕК THE ONE MAN VILLAGE

Либан/Lebanon 2008 86 мин/min Режисер Director Simon El Habre Продуцент Producers Simon El Habre, Jad Abi-Khalil, Irit Neidhardt Кинематограф Cinematography Bassem Fayad, Marc Karam Монтажа Editor Simon El Habre Тон Sound Chadi Roukoz Продукција Production Company Beirut DC & mec film

38


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • Специјална награда од жирито на Меѓународниот фестивал во Дубаи 2008/ Special Jury Prize Documentary, Muhr Award - International Film Festival Dubai 2008 • Селекција на Берлинскиот филмски фестивал 2009/ Berlinale – Forum Section 2009 • Специјална награда на фестивалот „Еден свет“во Прага 2009/ Special Mention - One World Festival, Prague 2009 • Најдобар документарен филм (меѓ. програма) на Хот Докс во Канада 2009/ Best FeatureLength Documentary (international competition)- Hot Docs, Canada 2009

Не мора ништо да знаете за либанската граѓанска војна, но ако се дружите со главниот јунак на овој филм Семаан Ел Хабре, ќе дознаете многу работи за времето во војна и времето потоа. Тој го одбрал животот на изолација, но само привидно, зашто негов свет се мачките, кокошките, коњите, кравите и утринското кафе во нивно друштво. Неговата песна која се разлева преку прекрасните пејзажи е како вечерна молитва. Како да нема ниту мириси ниту допири, само музика и слики. Филм којшто ви ги полни подиспразнетите батерии на животот. You don’t need to know anything about the civil war in Lebanon, but if you spend some time with the leading character in this film, Semaan El Habre, you’ll learn a lot about the passage of time during war and what happens afterwards. He seems to have chosen a life of isolation, but only seemingly, because he lives in a world that he shares with cats, chickens and cows, a world where they keep him company while he’s having his morning coffee. His song, spreading across beautiful landscapes, is like an evening prayer. As if no smell or touch exists, there is only music and images. A film that recharges your life’s empty batteries. Simon El Habre Симон Ел Хабре е роден во Бејрут. Во 1998 година дипломира аудиовизуелна режија на Либанската академија за применети уметности (АЛБА), а во 2000 година дипломира филмска и видео монтажа на Феми (Париз). Од 2001 година предава визуелна и видео монтажа, како и филмска и видео монтажа на АЛБА. Режисер е на голем број реклами и телевизиски репортажи, поголемиот број од нив се направени за арапските сателитски канали МБЦ, Ал-Арабија и Ал-Џезеира. Монтажер е на кратки и документарни филмови кои се имаат закитено со бројни признанија. Симон Ел Хабре е наградуван монтажер во Либан, а меѓу другото има соработувано со Гасан Салхаб на видеото „Постхумус“ (2007) и играниот филм „1958“ (Автопортрет на минатото) (2009). Симон Ел Хабре е член на Бејрут ДЦ, културна организација која работи во областа на развојот на филмот.

Simon El Habre was born in Beirut. In 1998 he obtained his Diploma in Audiovisual Directing from the Academie Libanaise des Beaux-Arts (ALBA) and graduated from Femis (Paris) in Film and Video Editing in 2000. Since 2001 he has been teaching Video and Visual Expression as well as Film and Video Editing in ALBA. He has directed a large number of commercials and TV reportages, mainly for the Arab satellite channels MBC, al-Arabia, and al-Jazeera, and has edited award-winning short and documentary films. He is an acclaimed editor in Lebanon and worked, among others, with Ghassan Salhab on his video Posthumus (2007) and his feature film 1958 (Self Portrait Of Yesterday) (2009). He is a member of the cultural association for the development of cinema, Beirut DC. Одбрана филмографија/Selected filmography: The One Man Village (2008), Chambre 220 (2000), Insa (1999)

39


40


НОВИ АВТОРИ NEWCOMERS

41


Оваа програма ми е посебно драга затоа што знам колку е тешко да се направи филм, па макар бил и лош. Не постои никаква гаранција дека еден документарец ќе биде успешен. И затоа е тешко неговото финансирање. Добрата идеја е секогаш важна, но не значи многу доколку немате добри карактери. А тие „добри карактери“ не се секогаш расположени за снимање, па затоа е потребно многу време за да се воспостави врска со која ќе се стекне довербата. За да снимиш документарен филм, потребно е да имаш тим, треба да имаш „око“ (камерман), „уво“ (снимател на звук). Потоа, ти треба уште еден човек којшто знае да слуша и да прави добар избор (монтажер), но и да минува психоделични долги часови во барање фокус и пакување на филмот. И на крајот е, се разбира, обработката на звукот којашто може да создаде проблеми доколку за време на снимањето на ова не му се посвети соодветно внимание. А во средината на сите тие луѓе е режисерот, кој не успева секогаш да ја „режира“ реалноста околу себе, па понекогаш му доаѓа да заплаче од што му е тешко, доколку, се разбира, влегува длабоко во суштината. Сепак, мислам дека секој филмаџија знае оти нема ништо подобро од чувството кога знаеш дека си направил добар филм, филм за кој многумина долго ќе зборуваат, филм што расплакува, филм што има бројни слоеви во кои секој може да види себеси, филм што долго ти остава „вкус во устата“. Филм којшто нема на сите да им се допадне. Филм којшто ги има сите карактеристики на кромид. И затоа мислам дека наградата за најдобар филм во оваа селекција е МЛАД КРОМИД. И на крај, правењето филмови има многу заедничко со готвењето: потребни се добри состојки и малку кромид и многу консументи... За сите нови автори (NEWcomersi), правете документарни филмови (MAKE DOX) и кажете ја својата вистина за светот во кој живееме! ПРАВЕТЕ ДОКУМЕНТАРЦИ! Петра Селишкар Селектор на програмата Млади aвтори

42


This selection is especially important to me, because I am well aware of the fact that it is very difficult to make a film, even a bad one. There are absolutely no guarantees for a documentary film to become a successful film. That is why it is so difficult to finance it. Starting with a good idea is always good, but it means very little if you haven’t got great characters. The “good” characters are not always in the right mood for you to be able to film them, so it takes time to build up a relationship of trust. Of course there is also the team of filmmakers: you cannot only depend on yourself alone. There is your eye, the cinematographer, your ear, the sound recordist, and after all there is the one person who has to listen to your psychoanalytical long hours devoted to finding focus and trying to put the film together, the person who is both eye and ear, the person who knows how to listen and choose, the editor. Then there is the sound postproduction, which sometimes creates lots of problems because you did not think enough about it while filming. And there is the director in the middle, who cannot direct the reality around him or her. It is all so hard sometimes that it makes you cry, but I guess every film-maker knows that there is no better feeling than the one when you know that you have made a good film: a film that people talk about, a film that makes you cry, a film that has enough layers for everyone to see himself in it, a film that gives the taste in your mouth that stays for a while. A film that not everyone likes. A film that has all the characteristics of an onion. Therefore, I think that SPRING ONION is the best award for this selection. After all, making films is a lot like cooking: good ingredients, a little bit of onion and a lot of consumers... to all of you newcomers: MAKE DOCUMENTARIES (MAKEDOX) tell your truth about the world we live in.

Petra Seliškar Programme selector of the Newcomers programme

43


ЖИРИ THE JURY

44


Борис Митиќ Роден е во 1977 г. во Лесковац, јужна Србија. Живеел на неколку континенти, магистрирал масовни комуникации и се вратил повторно да живее во Белград. Бил во војна, пет години работел за престижни меѓународни медиуми, осознал неколку работи и решил да го посвети остатокот од својот живот на семејството, фудбалот и креативната документаристика. Неговите три филма беа прикажани на повеќе од 150 светски филмски фестивали, добија 18 награди и беа прикажани на 25 меѓународни телевизиски канали. Предавач е на филмски школи и фестивали во Европа, Кина, САД и Средниот Исток. Моментално работи на нов документарен проект кој треба да трае 5 години, а темата е „ништо“.

Boris Mitić Boris Mitić was born in 1977 in Leskovac, southern Serbia. He lived on a few continents, took a master’s degree in mass communication, resettled in Belgrade, fought a war, worked for 5 years for top-level international media, came to understand a few things and dedicated the rest of his life to his family, soccer and creative documentaries.

Игор Анѓелков Роден е во 1974 во Скопје. Дипломирал на интердисциплинарните студии по новинарство на Правниот факултет. Активно е присутен во периодиката со низа критички осврти и рецензии од областа на музиката и филмот. Во последните три години неговите текстови поврзани со седмата уметност можете да ги пронајдете во неделникот „Глобус“, а веќе седма сезона го уредува и го води филмскиот магазин „Филмополис“ на ТВ Телма.

Igor Angjelkov Born in 1974 in Skopje. Graduated from the Faculty of Law in Skopje with a degree in Interdisciplinary Journalism Studies. He has been actively involved in writing music and film reviews for the print media. In the last three years his film reviews have been published in the weekly magazine Globus. He is also the author and host of Filmopolis, a TV programme dedicated to film that has been running on Telma TV for seven years already.

Оливер Сертиќ Mедиумски активист, режисер и продуцент од Загреб. Издава и работи како уредник во печатените медиуми, на веб, радио и телевизија. Основач е на медиумскиот центар „Рестарт“, чијшто фокус се продукцијата, образованието и дистрибуцијата на социјално ангажирани документарни филмови и видеа. Програмски директор е на единственото регионално документарно кино „Докукино“, Хрватска. Режисер е на неколку кратки документарни филмови. Соработува со филмски фестивали како што се: Загрепскиот филмски фестивал, Загребдокс, Вуковарскиот филмски фестивал, Докуфест, ДОРФ во улога на лице задолжено за односи со јавност, продуцент и советник. Селектор е за филмскиот фестивал Либурниа и Супетар Супер. Учествува во првичната селекција на филмови за документарната програма на Загрепскиот филмски фестивал. Член е на програмската комисија на Филмскиот фестивал за човекови права. Коосновач е на Ревијата на аматерски филм – РАФ, Автономниот културен центар – Атак! и проектот Крос радио.

Oliver Sertić Media activist, director and producer from Zagreb. He has published and edited for the press, web, radio and TV. He is a founder of the RESTART media centre, focusing on the production, education and distribution of socially engaged documentary films and videos. He is programming director of Croatia’s only regional documentary cinema, Dokukino CROATIA. He has directed several short documentaries. He has cooperated and continues to cooperate with film festivals such as Zagreb Film Festival, ZagrebDox, Vukovar Film Festival, Dokufest and DORF as a PR, producer and advisor. He is the selector of the Liburnia Film Festival and the Supetar Super Film Festival, a pre-selector of the documentary programme for the Zagreb Film Festival, and a member of the programme committee of the Human Rights Film Festival. He is a co-founder of the Amateur Film Review – RAF, Autonomous Cultural Centre – Attack! and the Cross-radio project.

His three films were shown at over 150 festivals around the world, received 18 awards and were broadcast on 25 international TV channels. He lectures at film schools and festivals in Europe, China, the USA and the Middle East. He has started a new 5-year documentary project, Nothing.

45


БЕЛА БУЧАВА RUMORE BIANCO

Италија/Italy 2008 88 мин/min Режисер Director Alberto Fasulo Продуцент Producers Paolo Benzi, Alberto Fasulo, Alessandro Rossetto Кинематограф Cinematography Alberto Fasulo Монтажа Editors Johannes H. Nakajima, Fabio Nunziata Музика Music Riccardo Spagnol Продукција Production Company Faber film

46


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • Селекција „Широк агол” на Филмскиот фестивал во Пусан, Кореја / Wide Angle Selection- Film Festival in Pusan, Korea • Селекција на 49. Фестивал на народите во Фиренца/ Official Selection- 49th Festival dei popoli in Firenca • Специјална награда на жирито на Филмскиот фестивал во Шака, Сицилија/ Special Jury Mention- Film Festival in Sciacca, Sicily • Награда за најдобар документарен филм на Филмскиот фестивал во Искја, Италија/ Best Documentary Film - Film Festival in Ischia, Italy • Награда „Парк со венетска флора“ на Филмскиот фестивал во Еуганеа, Италија/ “Parco colli euganei” Award-Film Festival in Euganea, Italy

Тишина предизвикана од една река Долж еден пограничен регион во кој се вкрстуваат вечни тишини и скриени животни сили, протекува Таљаменто - „Царот на алпските реки”. `Рбет на еден регион којшто бил расплет и крстопат во историјата на Европа, реката е протагонист на една приказна којашто ја истражува силата на природата и нејзините можности за отпор, секојдневниот живот на мажите и жените, и нивните форми на упорност, затоа што „водата има моќ на сеќавање“. Silence caused by a river A film about the life of a river. Along a border territory where intense silences cross submerged vitalities, the River Tagliamento flows, the “king of Alpine rivers”. The river is the spine of a region (Friuli Venezia Giulia) that has been a crossroads in the history of Europe; it is the protagonist of a tale that investigates the strength of nature and the possible ways to resist it, the everyday life of men and women, and their form of obstinacy, because “water is provided with memory”.

Alberto Fasulo Алберто Фазуло е роден во 1976 година. Неговиот образовен пат започнува со изучувањето на големите мајстори на меѓународниот документарен филм. Студент по филозофија на Ка’Фоскари во Венеција, ги напушта студиите веднаш штом му се укажува можност да работи на филм. Во 2001 година е асистент по режија на Алесандро Росето во „Затворање“. По тоа првично искуство се сели во Рим со страста за документарниот филм и се зафаќа со сеопфатна едукација на тоа поле. Продуцент е на „По течението на реката“ на Г.Е.Бјанки, како и на својот мал документарен филм, „Што е тоа што се менува“, за неговиот роден крај. Во 2008 година дебитира на полето на документарниот филм како режисер на „Бела бучава“, филм дефиниран како „поетичен и конкретен“.

Alberto Fasulo was born in 1976. His first teachers were the great masters of international documentary film-making. Initially a student of philosophy at Ca’Foscari University in Venice, he dropped out after having been given the opportunity to work in film. In 2001 he was an assistant director to Alessandro Rossetto on the film Chiuscura. After this initial film experience, he moved to Rome to pursue his passion for documentary film-making and started immersing himself in the subject. He produced G. E. Bianchi’s A filo d’acqua, as well as his own documentary Cos’è che cambia, which tells the story of his home town. In 2008 he made his documentary directorial debut with Rumore Bianco, a film that has often been described as poetic and concrete.

47


ЗАЛИВОТ THE COVE

САД/USA 2009

88 мин/min Режисер Director

Louie Psihoyos Продуцент Producers

Fisher Stevens, Paula DuPré Pesmen Кинематограф Cinematography

Louie Psihoyos, Brook Aitken Монтажа Editor

Geoffrey Richman Музика Music

J. Ralph Продукција Production Company

Diamond Docs

48


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • Оскар за најдобар документарен филм, САД 2010/ Oscar for the Best Feature Documentary, USA 2010 • Награда од публиката на фестивалот „Санденс“, САД 2009/ Audience Awards - Sundance, USA 2009 • Најдобар филм на Њупорт Бич фестивалот, САД 2009/ Best Documentary Film - Newport Beach Film Festival, USA 2009 • Награда од публика на Хот Докс фестивалот, Канада 2010/ Audience award at HotDocs, Canada 2010

Можеби сé уште постои надеж за спас на животните Филмот зборува за грижата на човекот којшто го претстави делфинот како едно од најинтелигентните суштества на планетата во ТВ серијата „Флипер“. Тој тајно документира-филмува масакр на делфини во еден залив во Јапонија. Класичен, интимен трилер на група луѓе коишто се обидуваат да го спречат злосторството врз делфините. „Залив“ е овогодишен добитник на Оскар за документарен филм. Perhaps there is still time to save someone on this planet that is not human A film about the grief of someone who once presented a well-known dolphin who was the main star of the TV show Flipper and revealed to the world the fact that dolphins are extremely intelligent creatures. This same person takes us undercover to one of the coves in Japan, where dolphins are killed in great numbers. This is a classical intimate thriller of a group of people trying to stop dolphin hunting. The Cove won this year’s Oscar for the Best Documentary Film. Louie Psihoyos Луи Сајхоја (се римува со секвоја) се вбројува меѓу најдобрите светски фотографи. Фотографската кариера ја започнува во факултетските денови во „Нешнал џеографик“, каде што ќе работи цели 18 години. Како страстен нуркач и фотограф, кај него се раѓа потребата да го освести светот за исцрпувањето на најважниот извор на Земјата, водата. Има склучено договор со „Фортун магазин“ и направил стотици фотографии за други списанија, како „Смитсонијан“, „Дискавер“, „ГЕО“, „Тајм“, „Њусвик“, „Д Њујорк тајмс магазин“, „Њујорк магазин“, „Спортс илустрејтед“ и „Рок енд ајс“. Неговата работа се прикажува и на телевизиските канали „Нешнал џеографик“, „Дискавери“ и „Хистори“. Во 2005 година го формира Здружението за зачувување на океаните (ОПС) заедно со Џим Кларк. Ова непрофитно здружение поттикнува на дејствување и промени така што обезбедува квалитетни леќи преку кои публиката и медиумите можат да ги набљудуваат и убавините и уништувањето на океаните. Благодарејќи на решителноста да ја осветли темната страна на приказната, неговиот прв филм „Залив“ допира до многумина.

Louie Psihoyos (to rhyme with sequoias) is widely regarded as one of the top photographers in the world. He was hired directly out of college to shoot for National Geographic and created images for the yellow-bordered magazine for 18 years. An ardent diver and dive photographer, he feels compelled to show the world the decline of our planet’s crucial resource, water. He has been on contract for Fortune Magazine and shot hundreds of covers for other magazines, including Smithsonian, Discover, GEO, Time, Newsweek, The New York Times Magazine, New York Magazine, Sports Illustrated and Rock and Ice. His work has also been seen on the Discovery Channel, National Geographic Television and the History Channel. With Jim Clark, he created The Oceanic Preservation Society (OPS), in 2005. The non-profit organisation provides an exclusive lense for the public and media to observe the beauty as well as the destruction of the oceans, while motivating change. With his first film, The Cove, he has touched many with his unflinching view of a dark subject.

49


КРВНА ВРСКА BLOOD RELATION

Израел/ Israel 2009 75 мин/min Режисер Director Noa Ben Hagai Продуцент Producers Edna Kowarsky Elinor Kowarsky Кинематограф Cinematography Rani Einav Монтажа Editor Erez Laufer Тон Sound Ronen Nagel Музика Music Florencia Di Concilio Продукција Production Company Eden Productions Ltd.

50


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • Селекција на ИДФА, Холандија 2009/ In Competition - Feature-Length Documentary, IDFA the Netherlands 2009 • Селекција на Планет Док Ривју фестивалот во Полска 2010/ In Competition at PLANETE DOC REVIEW FF - Poland 2010 • Селекција на Љубљана док филм фестивалот, Словенија 2010/ In Competition at Ljubljana Doc Film Festival, Slovenia 2010 • Официјална селекција на Белдокс фестивалот во Србија 2010/Official Selection - BELDOCS 2010, Serbia 2010

Приказна за раздвоено семејство Израел е земја што малку ни е позната но во многу нешта потсетува на Балканот. Искрениот авторски пристап во филмот нé воведува во секојдневието на едно израелско еврејско семејство, кое има блиски роднини во Палестина. Ѕидот што ги одвојува двете земји има многу мали шанси да се „скрши“. Тој останува цврст и висок и кога од другата страна има близок член на семејството. Story of a torn-up family Israel is a place that is not very well-known to us but is in many ways similar to the Balkans. In this honest film the author takes us inside a perfect Israeli Jewish family that has a close relative in Palestine. There is very little chance of the wall that separates the two countries breaking. Even when a member of the family lives across the wall, still the wall is too strong and too high.

Noa Ben Hagai Дипломира во 2004 година на Школата за филм и телевизија „Сем Шпигел“ во Ерусалим. Постдипломските студии за филм и телевизија ги завршува во Тел Авив во 2009 година. „Крвна врска“ раскажува за разоткривањето на минатото и приказната за нејзиното разделено семејство.

She graduated in 2004 from the Sam Spiegel Film & Television School, Jerusalem, and completed her M.F.A in Film & Television Studies at the Tel Aviv University in 2009. Blood Relation is an emotional quest to uncover the past and to reveal the story of her torn-up family.

51


НА ПАТ НА УЧИЛИШТЕ ON THE WAY TO SCHOOL

Турција/Turkey 2008 81 мин/min Режисер Directors Özgür Dogan, Orhan Eskiköy Продуцент Producers Orhan Eskiköy, Özgür Dogan, Pieter van Huystee Кинематограф Cinematography Orhan Eskiköy Монтажа Editors Orhan Eskiköy, Thomas Balkenhol Тон Sound Özgür Dogan, Zeynel Dogan Продукција Production Company Pieter van Huystee Film and PERI-SAN Film

52


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • Златен портокал за најдобар филм на Филмскиот фестивал во Анталија 2009/ Golden Orange for best film - Antalya Golden Orange Film Festival 2009

Учителот не знае курдски, децата не знаат турски. Тешка мисија за учителот, голем напор за учениците... Во Турција има помеѓу 11 и 15 милиони Курди, половината не го знаат турскиот јазик... Духовита, луцидна и визуелно супериорно раскажана документарна приказна! The teacher doesn’t speak Kurdish, the pupils don’t speak Turkish. A tough mission for the teacher, a great deal of effort from the pupils. Between eleven million and fifteen million Kurds live in Turkey, half of whom do not speak Turkish. A witty and brilliant documentary story with a superior visual narrative.

Озгур Доган е роден во 1977 година во Варто, Турција. Во 2001 година дипломира на отсекот за радиотелевизија и филм на Факултетот за комуникации при Универзитетот во Анкара. Денес работи како асистент на Техничкиот универзитет на Средниот Исток, а независно работи на продукција на документарни филмови.

Özgür Dogan was born in 1977 in Varto, Turkey. He graduated from the Department of Radio-TV and Cinema, Faculty of Communication, Ankara University, in 2001. He is working as a research assistant at the Middle East Technical University and working on documentary video production independently.

Орхан Ескикој е роден во 1980 година во Истанбул, Турција. Во 2004 година дипломира на отсекот за односи со јавност на Факултетот за комуникации при Универзитетот во Анкара. Филмовите што ги снимил за време на факултетските денови забележуваат успех на бројните државни и меѓународни фестивали. Истовремено работел и на разни проекти како асистент или снимател. Во периодот од 2005 до 2007 година, работел и како експерт за видеопродукција во Центарот за учење на далечина.

Orhan Eskiköy was born in 1980 in Istanbul, Turkey. He graduated from the Department of Public Relations, Faculty of Communication, Ankara University in 2004. The films that he produced at the university have been successful in many national and international festivals. At the same time he has worked in different projects as a director’s assistant and cameraman. He worked at the Centre of Distance Education as a video production expert between 2005-2007.

53


ПЛАТИ И ЖЕНИ CASH AND MARRY

Македонија, Австрија, Хрватска/ Macedonia, Austria, Croatia 2009 76 мин/min Режисер Director Atanas Georgiev Продуцент Producers Ralph Wieser, Sinisha Juričić, Atanas Georgiev Кинематограф Cinematography Rani Einav Монтажа Editor Vladimir Gojun Музика Music Foltin Продукција Production Company Mischief Films, Nukleus (HR), Tris Film (MK)

54


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • Селекција на Европскиот фестивал на 4 екрани, Франција 2009/ Selection of 4 Screens European Festival, France 2009 • Награда на публиката и специјална награда на жирито на Филмскиот фестивал во Либурнија 2009/ Audience Award and Jury special mention - Liburnia Film Festival 2009 • Сараевскиот филмски фестивал 2009/ Documentary competition- Sarajevo Film Festival 2009 • Официјална селекција на Загребдокс фестивалот, Хрватска 2009/Official Selection - Zagrebdox, Croatia 2009

ЕУ наспроти Балканот Авторот на овој филм се обидува да најде начин како да функционира и да остане во ЕУ, која од своја страна се обидува да не ги „вдоми“ сите балкански гости. На интелигентен и хумористичен начин, еден балкански маж со својот пријател во Виена се обидува да добие работна виза и да го легализира својот престој во ЕУ. Но бракот од интерес, кој изгледал дека е најдобар начин да се дојде до ЕУ пасош, го враќа назад кај жената која му била „судена“. The EU versus the Balkans The maker of this film is trying to find a way to survive in the new European Union, which is trying hard not to invite too many unwanted guests from the Balkans. This is the smart and funny way of one Balkan man in Vienna, who with some help from his friend tries to legalise his stay in the European Union. But an arranged marriage, which seems to be the easiest way to get EU papers, brings him back home to the wife who was “meant to be”.

Atanas Georgiev Роден е во 1977 во Мазедониен. Дипломирал филмска и телевизиска монтажа на Факултетот за драмски уметности во Скопје. Работи како режисер и монтажер и живее во Прага и Скопје.

Born in 1977 in Mazedonien. Studied at the Arts Academy in Skopje, Film and TV Editing. Works as a director and editor and lives in Prague and Skopje.

55


ПОСЛЕДНИОТ ВОЗ ЗА ДОМА LAST TRAIN HOME

Кина, Канада /China, Canada 2009 87 мин/min Режисер Director Lixin Fan Продуцент Producers Mila Aung-Thwin, Daniel Cross Кинематограф Cinematography Lixin Fan Монтажа Editors Lixin Fan, Mary Stephens Музика Music Olivier Alary Продукција Production Company EYESTEELFILM

56


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • Награда за најдобар филм од Кинотеката на Квебек на Фестивалот во Монтреал 2009/ Winner of the Cinémathèque Québécoise award for best film - Montreal FF 2009 • ВПРО награда за најдобар филм на ИДФА 2009/ Winner of the VPRO IDFA award- IDFA 2009 • Селекција на ДокПоинт, Хелсинки 2010/ DocPoint- Helsinki 2010 • Селекција на фестивалот „Санденс“, САД 2010/ Sundance Film Festival, USA 2010

130 милиони кинески работници еднаш годишно патуваат во своите домови за новогодишните празници. Тоа е најголемата годишна планетарна миграција. Ќе го видите најголемиот човечки мравјалник или пчеларник на светот. А во таквата врволешница се поединечни човечки судбини, сосема слични на сите мали луѓе на земјава... Фасцинирачки филм за новиот урбан човек во Кина, визуелно атрактивен и наративно вознемирувачки. Once a year 130 million Chinese workers travel to their homes for New Year. That’s the largest seasonal migration on the planet, resembling the most enormous anthill, or rather the most enormous beehive in the world. And among the throng you get to know the individual, almost identical, stories of all humans… A fascinating film depicting the new Chinese urban man. Both visually appealing and possessing a gripping narrative.

Lixin Fan Лишин Фен е роден во Кина, каде што и израснал додека земјата се модернизирала и вртоглаво брзо напредувала рамо до рамо со светските економски сили. Како новинар во националната телевизија ЦЦТВ, патувал низ земјата и од прва рака се соочил со нееднаквоста, предизвикана од брзиот економски напредок на Кина. Токму ова го разгорело жарчето во него за документаристика и социјални прашања. „Последниот воз за дома“ е неговиот прв долгометражен документарен филм.

Lixin Fan was born in China, growing up as his country was modernising and rapidly integrating with the world. Starting off as a journalist with the national television broadcaster CCTV, he travelled the country and experienced at first hand the inequality caused by China’s rapid economic expansion. This inspired him to become a documentary film-maker with a focus on social issues. Last Train Home is his first feature-length documentary.

57


РИП: РЕМИКС МАНИФЕСТ RIP: A REMIX MANIFESTO

Канада /Canada 2008 80 мин/min Режисер Director Brett Gaylor Продуцент Producer Mila Aung-Thwin Кинематограф Cinematography Mark Ellam Монтажа Editors Tony Asimakopoulos, Brett Gaylor Продукција Production Company EyeSteelFilm

58


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • Специјална награда од публика на Фестивалот на новото кино во Монтреал 2009/ Special Jury Prize - Festival Nouveau Cinema Montreal 2009 • Награда на публиката на Вислер филмскиот фестивал, Канада 2009/ Audience Award Whistler Film Festival, Canada 2009 • Награда на публиката на ИДФА филмскиот фестивал, Холандија 2008/ Audience Award - IDFA, the Netherlands 2008

Документарец којшто ги истражува проблемите на авторските права и интелектуалната сопственост, и тоа така што и режисерот и гледачите ја ремиксуваат своја верзија на филмот. Секој што барем еднаш симнал песна или филм од интернет може слободно да се пронајде во овој динамичен документарец. Режисерот на филмот, Брет Гејлор, е веб-активистот којшто се обидува да ги пронајде и сруши ѕидовите помеѓу корисниците и производителите на уметничките содржини. Протагонист на филмот е Girl Talk, популарен американски mashup музичар, кој својата популарност ја должи на семплувањето. Идеал на моќта или, пак, магична флејта на пиратеријата? На тоа прашање, меѓу останатите, одговараат основачот на Creative Commons - Лоренс Лесиг, бразилскиот министер за култура Гилберто Гил, како и оние осудените за „пиратските злодела”. This documentary film deals with copyright and intellectual property issues, giving an opportunity to both the director and the audience to create their own remix of the film. Anyone – meaning everyone – who has at least once downloaded a song or a movie from the Internet will find this dynamic film quite intriguing. The director, Brett Gaylor, is a web activist who is trying to find and demolish the walls erected between the users and the authors of the artistic products. The role of a protagonist is given to the popular American mash-up musician Girl Talk, who wouldn’t have been so popular if it weren’t for sampling. Is it an incarnation of power or another example of piracy? This question is also addressed to the founder of Creative Commons, Lawrence Lessig, and the Brazilian Minister of Culture, Gilberto Gil, as well as to those accused of piracy. Brett Gaylor Брет Гејлор е режисер на документарни филмови и работи со новите медиуми. Стои зад OpenSourceCinema.org, заедница за видеоремикси која го продуцираше неговиот документарен филм „РИП: Ремикс манифест“. Неговото име стои и зад Homeless Nation.org, проект кој им овозможува на сите да учествуваат во интернет-културата и така да го премостат јазот во дигиталниот свет. Брет е еден од првите видеоблогери во Канада со 10-годишно искуство во работата со младите и медиумите. Тој е и еден од основачите на Канадската школа за филм и телевизија.

Brett Gaylor is a documentary film-maker and new media director. He is the creator of OpenSourceCinema.org, a video remix community that supports the production of his feature-length documentary RiP: A Remix Manifesto. He is also the web producer of the Homeless Nation.org, a project dedicated to bridging the digital divide – allowing everyone to participate in online culture. He is one of Canada’s first videobloggers and has been working with youth and media for over 10 years, and is a founding instructor of the Gulf Islands Film and Television School.

59


СЕВДАХ SEVDAH

Хрватска, Босна и Херцеговина/ Croatia, Bosnia and Herzegovina 2009 66 мин/min Режисер Director Marina Andree Продуцент Producers Darija Kulenović Gudan, Marina Andree Кинематограф Cinematography Sandi Novak Монтажа Editors Staša Čelan, Marina Andree Тон Sound Eric Bajramović Музика Music Damir Imamović Продукција Production Company Studio Dim

60


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • Награда на публиката на Сараево Филм Фестивал 2009/ Audience Award - Sarajevo Film Festival 2009 • Награда на публиката на Њујорк БХ Филм Фестивал 2009/ Audience Award - New York BH Film Festival 2009

Балкански блуз Интимно патешествие до срцето на босанската тага и среќа. Емотивно патешествие на авторката, која го бара својот исчезнат дом во последната балканска војна. Смртта на писателката и љубителка на севдалинки- Фарах, ги соединува Дамир Имамовиќ и Марина Шкоп, кои заедно го создаваат овој емотивен филм. Дамир Имамовиќ, севдах музиката, која е присутна на босанското тло повеќе од 400-тини години, ја нарекува „балкански блуз“. Balkan Blues A personal journey to the heart of Bosnian sadness and joy. Sevdah is the emotional journey back home of the author, whose home was taken away from him during the last Balkan war. The death of their friend, a writer and fan of Bosnian sevdalinka songs, Farah, has brought musician Damir Imamović and director Marina Škop together to make this emotional film. Sevdah music, which has а tradition going back over 400 years in Bosnia, is best described as the “Balkan blues”.

Marina Andree Дипломира на загрепската Академија за драмски уметности, на отсекот за монтажа во 1997 година. Четири години подоцна ја основа продукциската куќа „Студио дим“ заедно со колешката Дарија Куленовиќ Гудан. Зад себе има над 30 музички спотови, 50 телевизиски реклами и бројни корпоративни филмови. Денес работи како режисерка и продуцентка. „Севдах“ е нејзиниот прв авторски документарен филм.

She graduated from the Editing Department at the Zagreb Academy of Dramatic Arts in 1997. With her colleague Daria Kulenovich Gudan, she established the production house “Studio Dim” in 2001. She has directed more than 30 music videos, 50 television advertising spots and many corporatе films. Nowadays she works as a director and producer. Sevdah is her first directorial documentary film.

61


СЛЕПИ ЉУБОВИ BLIND LOVES

Словачка /Slovakia 2008 77 мин/min Режисер Director Juraj Lehotský Продуценти Producers Marko Škop, Ján Meliš, František Krähenbiel, Juraj Chlpík, Juraj Lehotský Кинематограф Cinematography Juraj Chlpík Монтажа Editor František Krähenbiel Тон Sound František Krähenbiel Продукција Production Company ARTILERIA

62


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • Награда Арт Синема на Канскиот филмски фестивал 2008/ C.I.C.A.E. Art Cinema Award- Cannes FF 2008 • Селекција на Фестивалот во Торонто 2008/ Official Selection of Toronto Film Festival 2008 • Селекција на Лондонскиот филмски фестивал 2008/ Official Selection of London Film Festival 2008 • Селекција на Фестивалот во Карлови Вари 2008/ Official Selection of Karlovi Vari Film Festival 2008 • Селекција на Филмскиот фестивал во Ротердам 2008/ Official Selection of Rotterdam Film Festival 2008

Актерите во овој филм се слепи, но оваа непретенциозна, шармантна и убаво пакувана приказна покажува дека „љубовта не е слепа“. Всушност, филмот е интересен микс од фикција и документарец. Иако дебитантско дело на режисерот Јурај Лехотски, снимен со низок буџет, филмот зрачи со топлина и човечност. Дека се работи за исклучително кинематографско дело покажува и податокот дека на сите 6 фестивали на кои учествувал, филмот ги освоил главните награди. Подгответе се за емоции. The actors in this film are blind, but this unpretentious, charming and beautifully put-together story shows that “Love is not blind.” In fact, this film is an interesting amalgamation of a fictional film and a documentary. Even though this is Juraj Lehotský’s film debut and a low-budget film project, it is still full of warmth and humanity. The fact that this cinematographic work has won all the major awards at the six festivals in which it took part only proves its extraordinary quality. Brace yourselves for a whirlwind of emotions.

Juraj Lehotský Во периодот од 1990 до 1994 година, студира на Вишата школа за уметност и занаети во Братислава (СУПШ) на отсекот за фотографија. Од 1995 до 2000 година, учи режија на документарни филмови на Академијата за музички уметности во Братислава (ВШМУ). Денес работи како режисер на документарни филмови, музички спотови, реклами и спотови за добротворни случувања. Во 2003 година ја добива наградата „Аурел“ за музичкиот спот за песната „Прва“ на словачката поп-група „Ноу нејм“. „Слепи љубови“ е неговото прво долгометражно остварување.

Between 1990 and 1994 he studied at the Higher Arts and Crafts School in Bratislava (SUPŠ), and specialised in photography. Between 1995 and 2000 he studied documentary film directing at the Academy of Music Arts in Bratislava (VŠMU). He is working as a documentary film director, and director of music videos, advertising spots and spots for charity directors. (Aurel 2003 Award for a music video for a song Prvá by a Slovak pop band No Name). Blind Loves is his full-length debut.

63


УКРА ДЕНИ STOLEN

САД, Австралија/ USA, Australia 2009 76 мин/min Режисер Directors Daniel Fallshaw, Violeta Ayala Продуцент Producers Daniel Fallshaw, Violeta Ayala, Tom Zubrycki, Deborah Dickson Кинематограф Cinematography Daniel Fallshaw Монтажа Editor Daniel Fallshaw Музика Music John Mcdowell Продукција Production Company UNITEDNOTIONS Film

64


Номинации и награди/ Festival Nominations and Awards • Најдобар филм на Пан-африканскиот филмски фестивал, САД 2010/ Best Feature Documentary - Pan African Film Festival, USA 2010 • Награда за најдобра монтажа и специјална награда на жирито на Док НЗ, Нов Зеланд 2009/ Best Editing and Special Jury Mention 2010 - Doc NZ, Documentary Edge Film Festival, New Zeland 2009 • Селекција на Филмскиот фестивал во Торонто, Канада 2009/ Official Selection - Toronto International Film Festival, Canada 2009 • Селекција на ИДФА, Холандија 2009/ Official Competition – IDFA, the Netherlands 2009 • Селекција на Докавив фестивалот во Израел 2010/ Official Selection- Docaviv, Israel 2010 • Селекција во „Право да се знае“ на фестивалот „Еден свет“ во Прага 2010/ Right to Know Competition - One World International Human Rights Film Festival 2010 • Селекција на Док Поинт фестивалот во Хелсинки 2010/ Official Selection - Doc Point, Helsinki Documentary Film Festival 2010 Робовладетелството е најтажната работа на овој свет Егзотичната идеја на авторите на овој филм драматично се претвора во своевиден кошмар. Приказната за обединување на едно семејство во Западна Сахара се претвора во политичка драма со големи реперкусии за авторите на филмот. Млад австралиски пар сосема случајно ја снима вџашувачката вистина дека во бегалските кампови во Западна Африка сé уште постои робовладетелство. Ова сознание за малку ќе го плателе со своите животи и тоа сé уште има големи реперкусии во нивнитe животи. Man’s enslavement of man is the saddest thing in the world What looks exotic at first glance becomes a nightmare to the authors of this film. A family reunion story in Western Sahara ends up as a political drama that places a huge responsibility on the authors. The film-makers, a young Australian couple, by coincidence end up filming the astonishing fact that slavery still exists in refugee camps in Western Sahara. This discovery almost costs them their lives and still has big repercussions for their later lives. Виолета Ајала е наградуван режисер од Боливија. Таа исто така е успешен писател и театарски уметник. Виолета студирала новинарство на Универзитетот „Чарлс Стрт“ во Австралија. Во 2007 година Виолета и Ден го снимаат „Вегетаријанец во одделот за месо“, краток филм кој е селектиран на филмскиот фестивал Тропфест. Во 2009 година нивниот прв долгометражен филм „Украдени“ ја има својата меѓународна премиера на Меѓународниот филмски фестивал во Торонто и на ИДФА, каде што е во конкуренција. „Украдени“ добива покана да учествува на повеќе од 20 престижни светски филмски фестивали. Новиот филм на Виолета е еден од десетте проекти кои беа избрани да земат учество на обуката Докстејшн на Берлиналето во 2010 година. Работи на развивање на концептот за документарен филм за Австралиската школа за филм, телевизија и радио. Има одржано стручни предавања во Националната школа за филм и телевизија во Лондон и Колеџот за уметност во Единбург. Виолета е добитник на фондот „Јан Врајман“.

Violeta Ayala is an award-winning film-maker from Bolivia. She is an accomplished writer and theatre performer. She studied journalism at Charles Sturt University in Australia. In 2007 She and Daniel Fallshaw made A Vegan in the Meat Aisle, a short drama selected for Tropfest. In 2009, their first feature film, Stolen, premiered internationally at the Toronto IFF and at IDFA in competition. Stolen has been invited to more than 20 prestigious film festivals worldwide. Her new film was one of the 10 projects selected for the competitive DocStation at the Berlinale 2010. She is developing a framework on documentary for the Australian Film Television Radio School and has given master classes at the National Film and Television School in London and the Edinburgh College of Art. She is a recipient of the Jan Vrijman Fund.

Даниел студирал визуелни комуникации на Технолошкиот универзитет во Сиднеј и Колеџот „Сент Мартинс“ во Лондон. Работел во Лондон и Германија како арт директор, а подоцна и во Италија како филмски монтажер. Во 2004 година се враќа во Австралија и се вработува во угледниот дизајн оддел во телевизијата СБС. Ден и Виолета во последниве три години работеа на својот прв долгометражен филм „Украдени“. Ден ја добива „Наградата за најдобра монтажа“ на фестивалот Докјументари Еџ во Нов Зеланд за филмот „Украдени“.

Daniel Fallshaw studied Visual Communications at the University of Technology in Sydney and St Martins College in London. He worked in London and Germany as an art director and later in Italy as a film editor. In 2004 he returned to Australia to take up a position in the respected design department at SBS Television. He and Violeta Ayala have spent the last 3 years working on their first feature film, Stolen. Recently he received the Best Editing Award at the Documentary Edge Festival in New Zealand for Stolen.

65


66


МЕЈК МЈУЗИК MAKE MUSIC

67


Во милениумот на сериозно забревтаната индустријализација на музиката, кога таа станува средство, а сè помалку повод, премиерното издание на MakeDox ги пренесува документите за појавите/феномените/искуствата/стремежите/истражувањата на авторите и артистите кои имаат што да кажат за тоа - каде во моментов оди музиката? Во 1930 година се појави првиот гитарски засилувач, создаден од едноставна потреба музиката да биде погласна, воедно и гласно појасна за аудиториумот. 80 години подоцна музиката повторно се обидува да допре до публиката, гласно и без компромис. Во нашиот случај да се обиде да ја врати музиката таму каде што и започна - во примарниот удар на тапанот додека произведува „звучни светлосни бранови“, кои познатиот космолог Чарлс Лајнвивер (Charles Lineweaver) ги нарече „најстарата музика на светот”. Тргнавме невино, како и Чарлс - се одлучивме да ги откриеме нештата коишто не можат да се видат во скромните чипови на ем-пе-3 плеерите. За тажниот, но и среќниот живот на музиката раскажуваат и прикажуваат 5-те филмови во годинешната MakeMusic селекција. Пробајте, слушајте со очи. Саша Павловиќ, селектор на МејкМјузик

68


In the millennium of seriously quickened industrialisation of music, when the music itself becomes more of a medium and less of a cause, the first edition of “MakeDox” offers a document of the emergence, the phenomena, the experiences, the tendencies and the explorations of authors and artists who have a lot to say about where music is going these days. The first guitar amplifier appeared in the early 1930s only because the music needed to be louder and clearer for the audience. Eighty years later the music tries again to reach for the audience, loudly and uncompromisingly. In our setting there is an effort to bring the music back to where it began – with the first drumbeat and the “sound light waves”, a beat that the acknowledged cosmologist Charles Lineweaver called “the most ancient music in the world”. As innocent as Charles, we set out to discover the things that cannot be seen in the modest chips of an MP3 player. The life of the music, whether sorrowful or joyful, is being told by the 5 films in this year’s “MakeMusic” selection. Try to hear it with your eyes. Saša Pavlović

69


МУГ MOOG

САД /USA 2004 72 мин/min Режисер Director Hans Fjellestad Продуцент Producers Ryan Page, Hans Fjellestad Кинематограф Cinematography Elia Lyssy Монтажа Editor Hans Fjellestad Музика Music Hans Fjellestad Продукција Production Company ZU33

70


MOOG е уникатна приказна на режисерот Ханс Фјелестад. Филмот ги донесува ликот и делото на доктор Роберт Муг, човекот чиешто име е прв синоним за аналоген синтисајзер. Вклучува сцени од доктор Муг додека соработува со различни музички уметници, кои го почитуваат како влијателна историска фигура на електронската музика. Овој филм не е приказна за развојот на електронската музика ниту, пак, може да послужи како хронолошка историја за развојот на Муг синтисајзерот. Филмот не содржи нарација, а сцените вклучуваат разговори и интервјуа употребени многу повеќе во насока на оддавање почит кон делото на Муг. Филмот е снимен во чест на педесетгодишницата од отворањето на Роберт Муг компанијата, основана во 1954 година. Приказна за алатката без која електронската музика не ќе беше тоа што е денес. Moog is a unique story told by the director Hans Fjellestad. It is a story about Dr. Robert Moog, the inventor of the analogue synthesizer. A series of scenes show Dr. Moog working with many various musical artists who respect him as an important historical figure in the world of electronic music. It is neither a film about the history of electronic music nor a chronological resume of the development of the Moog synthesizer. By interweaving sequences of conversations and interviews, the director pays respect to Moog’s invention. The film was made in honour of the fiftieth anniversary of the Robert Moog Company, founded in 1954. This is a unique story about the tool without which electronic music wouldn’t be what it is today.

Ханс Фјелестад е музичар и режисер со седиште во Лос Анџелес. Студирал музичко компонирање и импровизација во класата на Џорџ Луис на Универзитетот Калифорнија Сан Диего (УЦСД) и класично пијано во класата на Кристоф Брзуза. Фјелестад има создавано музика за филм, видео, театар, танц, а неговите музички, филмски и видео арт дела се прикажувани во САД, Канада, Европа, Јапонија, Тајван, Австралија, Нов Зеланд, Мексико, Аргентина и Бразил.

Hans Fjellestad is a musician and film-maker based in Los Angeles. He studied music composition and improvisation with George Lewis at the University of California San Diego (UCSD), and classical piano with Krzysztof Brzuza. Fjellestad has composed for film, video, theatre and dance, and has presented his music, film and video art throughout the USA, Canada, Europe, Japan, Taiwan, Australia, New Zealand, Mexico, Argentina and Brazil.

71


СРЦЕТО Е УДИРАЧКИ ИНСТРУМЕНТ THE HEART IS A DRUM MACHINE

САД/USA 2009 74 мин/min Режисер Director Christopher Pomerenke Продуценти Producers Ryan Page, Hans Fjellestad, Joe Mundo Кинематограф Cinematography Hans Fjellestad Монтажа Editor Hans Fjellestad Музика Music Steven Drozd Продукција Production Company Dreamy Draw Music, ZU33, SpeakEasy Films

72


Што е музиката? Во овој документаристички осврт врз универзалната човечка опсесија - музиката, голем број врвни уметници на денешницата се обидуваат да дадат одговор на вечното прашање. Џорџ Клинтон, Вејн Којн, Џон Фрушанте, Илајџа Вуд се само дел од многутемина коишто бреинстормираат на оваа тема. Филмот ја опфаќа „големата приказна“: од Златната плоча на „Војаџер“ и абориџинските погребни спевови до музичките терапии за мозокот и комерцијализацијата на поп музиката. Овој филм на Померанк ги поврзува уметноста и науката. Совршен спој помеѓу креативноста, биологијата и емоцијата! Music – what’s that? In this documentary review of the universal human obsession – music – many superb contemporary artists try to answer this everlasting question. George Clinton, Wayne Coyne, John Frusciante and Elijah Wood are only some of the many brainstorming in this direction. The film also talks about the “Great story”, starting with the “Golden Record” on board both Voyager spacecraft, and the aboriginal poems for funerals, as well as covering musical brain therapies and the commercialisation of pop music. With this film, Pomerenke links art and science and creates a perfect structure out of creativity, biology and emotion!

73


„ФАНК-И-ЛАСТИК“ FUNK-Y-STRETCH

Србија/Serbia 2009 88 мин/min Режисер Director Dušan Kojić Koja Продуцент Producer Dušan Kojić Koja Монтажа Editor Dušan Kojić Koja Музика Music Dušan Kojić Koja Продукција Production Company MCF

74


Белград, 2004-та. Црни Зуб тргнува во (не)возможна мисија - да создаде музика „на самото место“. Ја собира екипата и во Клубот на Факултетот за ликовни уметности организира пет ексклузивни градски џем-сешн случувања. Со стара камера ги бележи настаните коишто ги нарекува ултимативно искуство на создавање музика, без претходен договор, увежбување и аранжирање. Резултат: импровизациите успешни, содржината конкретна, доживувањето неповторливо, публиката задоволна. Мисијата - исполнета. Во филмот игра белградската рокенрол елита: Мики Ристиќ, Васил Хаџиманов, Цане, Банана, Немања Аќимовиќ, Бата Божаниќ, Жељко Николиќ, Зеркман, Мања Ѓорѓевиќ, Којот, Алек Петровиќ, Бранко Марковиќ, Соња Лончар, Дуле Петровиќ, Вуча, Раде Вулиќ, Владислав Рац, Љуба Пауниќ, Утвар, Зоја, Антон, Келе, Буца, Шваба, Бо и Која. Belgrade 2004. Crni Zub starts an (im)possible mission – making music on the scene. He gathers his people and organises five exclusive urban jam session events in the club at the Faculty of Fine Arts. He records the events with an old camera; for him these events are the ultimate experience of creating music without any previous plans, practice or arrangements. In the end the improvisations are more than successful, the content is tangible, the experience is unique, and the audience is overwhelmed. And the mission is – of course – fulfilled. The film wouldn’t have been so authentic without the Belgrade rock & roll elite starring in it: Miki Ristikj, Vasil Hadjimanov, Tsane, Banana, Nemanja Akjimovikj, Bata Bozhanikj, Zheljko Nikolikj, Zerkman, Manja Gjorgjevikj, Koyot, Alek Petrovikj, Branko Markovikj, Sonja Lonchar, Dule Petrovikj, Vucha, Rade Vulikj, Vladislav Rats, Ljuba Paunikj, Utvar, Zoya, Anton, Kele, Butsa, Shvaba, Bo and Koya.

75


ХИП-ХОП ПРИКАЗНА ОД ХРВАТСКА CROATIAN HIP HOP STORY

Хрватска/Croatia 2008 90 мин/min Режисер Director Igor Kolovrat Продуцент Producers Igor Kolovrat Кинематограф Cinematography Branimir Hainš Монтажа Editor Mislav Muretić Тон Sound Zlatan Čehić Ćeha Продукција Production Company Kilovat Sistem

76


Режисерот Игор Коловрат во својот филм се обидува што поверно да ја опише историјата на хрватскиот хип-хоп. Патува од Загреб, преку Риека и Сплит до Вараждин, разговара со најважните ликови на домашната сцена, а преку тоа се обидува на духовит начин да извлече и по некој совет за тоа како и тој да стане успешен рапер. Филмот изобилува со ретки архивски снимки, искрени сведочења на првоборците на хип-хопот, како и некои понови занимливости проследени со тон, добра музика, концерти и спотови. Сето ова го прави филмов да биде првиот вистински омаж за ова движење во Хрватска. Ренмен, Анлоџик Скил, Едо Маајка, Т.Б.Ф., Дијала, Трем11, Славен Балин, Лунар... се дел од ликовите и групите што се појавуваат во филмот. Igor Kolovrat, the director of this film, tries to paint a more authentic picture of Croatian hip hop history. He travels from Zagreb, through Rijeka and Split, to Varaždin, and talks to the most important domestic hip hop protagonists, at the same time seeking their advice, in a funny way, on how he himself can become a successful rapper. The film abounds in rare archive footage, honest testimonies of people at the forefront of Croatian hip hop, as well as some recent fun facts accompanied by tons of good music, concerts and videos, which makes this film the first real homage to this movement in Croatia. Renman, Unlogic Skill, Edo Maajka, T.B.F., Diyala, Tram11, Slaven Balin, Lunar…are only some of the protagonists and bands to have appeared in this film.

77


78


КРАТКИ ДОКУМЕНАТРНИ ФИЛМОВИ ЗА ДЕЦА И МЛАДИ SHORT YOUTH DOX

79


Нашите мали големи луѓе Не сум психолог, ниту пак педагог и не знам многу за децата. Но едноставно ги сакам децата. И знам, уште кога бев малечка многупати почувствував како на децата не им се обрнува доволно внимание. А тие се доволно големи за да разберат многу работи, но не и доволно големи за да бидат возрасни. И многу се приврзани кон родителите, кои за многу работи мислат, а за многу нешта немаат време. Денес и јас сум родител и токму затоа се обидов филмовите во оваа селекција да ги претстават децата како луѓе со свои сопствени проблеми, филмови што децата сами ги прават и филмови што, се надевам, децата ќе ги прифатат. Бидејќи документарниот филм зборува за животот околу нас, односно зборува за она што секојдневно го гледаме, ќе биде добро доколку, барем со еден од овие филмови, успееме да ја пробудиме кај децата желбата за набљудување и за разговор за нивните проблеми. Со тоа веќе ќе се најдеме на половина пат кон сите тие мали нешта до кои не успеваат да стигнат ниту родителите, ниту учителите. Се надевам дека оваа филмска програма ќе помогне да добиеме поотворени деца, кои ќе имаат свое сопствено мислење и поширок поглед кон иднината којашто никој од нас не може да ја предвиди. Мислам дека на децата им е потребен мост кој ќе ги пренесе преку ТВ-сериите кон вистинскиот живот, кој тие самите треба да си го скројат по своја мерка. Петра Селишкар

80


Our little big humans I don’t have the skills of a psychologist, and nor do I think that I have any pedagogical skills. I don’t know much about children, apart from the fact that I was a kid once myself, and I try to remember as much as I can about being a kid. I simply love kids. I remember that many times in my childhood I felt that not enough attention was given to children who are big enough to understand everything, but are still not grown up enough, and are still attached to their parents, who think about many things but don’t have enough time for most things. Because I am a parent as well, I tried my best to find films in this selection that present kids as people with their own problems, films made by children themselves, and films that I hope kids will accept. Because documentary film talks about life around us, and is not far from what we see on a day-to-day basis, I truly hope that in at least one of the films the need for observation will be awakened. Also, I hope that these films talk about the problems that kids might encounter. If I succeed with this selection we are half way to touching the little things that neither teachers nor parents have managed to touch. With these films I aim to give the children an opportunity to open up and form their own opinion and a wider spectrum of ideas for their future life, one that we can never predict. I think that a bridge is needed that can take the kids over from TV series to their own lives, which must be created by them in their own way. Petra Seliškar

81


12 ТОНОВИ ПОНИСКО 12 NOTES DOWN

Навистина интимна приказна за едно момче на кое почнува да му мутира гласот. Пее во хор, и тоа пее одлично и очигледно ужива во тоа. Но неговото тело има други планови за него. Мора да се нагласи и дека има една доза на уживање и кога гледаме што сè за него значи пеењето и уште повеќе како се справува со сето тоа. A really intimate story about a boy whose voice starts to break. He sings in a choir, something that he enjoys doing and is really good at. But his body has other things in store for him. It’s pure enjoyment to see what singing means to him and how he deals with the whole situation.

82

Данска/Denmark 2008 26 мин/min Режисер/ Director Andreas Koefoed Продуцент/ Producer Caroline Blanco Продукција/Production Company The National Film School of Denmark


А ДАМ ADAM

Чешка/Czech Republic 2009 17 мин/min Режисер/ Director Tomáš Elšík Продуцент/ Producer MgA. Miloš Terč Продукција/Production Company Private Film School in Pise

Како се станува Адам? Интимна исповед за еден транссексуален процес. Подеми и падови на една бивша жена-сегашен маж-Адам. Безмалку незамисливо обичните секојдневни нешта, кои не ги ни помислува човек, во неговиот контекст се пречки со кои се соочувал во процесот. How does one become Adam? An intimate confession about the transsexual process. The ups and downs of the former woman, now man, Adam. Almost inconceivably ordinary things that don’t even cross our minds have been obstacles that he had to surmount during the whole process.

АЈРИН IRENE

Навистина интимна приказна за едно момче на кое почнува да му мутира гласот. Пее во хор, и тоа пее одлично и очигледно ужива во тоа. Но неговото тело има други планови за него. Мора да се нагласи и дека има една доза на уживање и кога гледаме што сè за него значи пеењето и уште повеќе како се справува со сето тоа. A really intimate story about a boy whose voice starts to break. He sings in a choir, something that he enjoys doing and is really good at. But his body has other things in store for him. It’s pure enjoyment to see what singing means to him and how he deals with the whole situation.

Шкотска, Велика Британија/ Scotland, United Kingdom 2008 10 мин/min Режисер/ Director Lindsay Goodall Продуцент/Producer Kat Hebden Продукција/Production Company Scottish Documentary Institute

83


АСТРОНАУТ ASTRONAUT

Инсајдерска приказна на едно дете болно од ADHD (синдром на хиперактивност и дефицит на вниманието). Филмот не е тажна приказна или Калимеро кукање туку е реална сторија за тоа како една личност со дијагностициран ADHD синдром се справува со тоа. Кои потешкотии ги има и како се справува со нив. Малиот Јост вели дека „понекогаш морам да му правам трикови на мојот мозок...“...Голема дилема е дали да го крие од другите сето тоа или не.

Холандија/The Netherlands 2009 19 мин/min

The inside story of a child with ADHD (Attention-Deficit Hyperactivity Disorder). However, this film is not your typical sad or “life is not fair” story. It is more of a real story of how a person diagnosed with ADHD deals with this, what sort of difficulties this person runs into and how they are resolved. Little Jost says “I sometimes have to play tricks on my mind…” He faces a great dilemma: should he keep this from others or not?

Продуцент/Producer Katja Draaijer

Режисер/ Director Anneloor van Heemstra

Продукција/Production Company IJswater Films

АТОМСКАТА МРАВКА THE ATOMIC ANT

Македонија/Macedonia 2009, 30 мин/min Режисер/ Director Atanas Georgiev Кинематограф/ Cinematography Dimo Popov Продукција/Production Company БТР Телевизија

84

„Месец дена со строга диета, без вода, без сон и на крај уште добиваш и ќотек!... Зошто некој би се бавел со бокс? Особено што од боксот не се живее.“ Приказната за атомската мравка Вели Мумин е добра метафора за тоа како се третира спортот во Македонија и веројатно и не само во Македонија. Добар приказ како главниот актербоксерот на крајот го добива само ќотекот, а кајмакот и славата одат кај некој друг. A month of a strict diet, no water and no sleep, and in the end you get the crap beaten out of you! Why would anyone pursue a life of boxing? Especially given the fact that you cannot make a living as a boxer. The story about the “Atomic Ant”, Veli Mumin, is an apt metaphor for how sport is treated in Macedonia, and probably elsewhere. The main character, the boxer, gets beaten and someone else steals his thunder.


БОЖИЌ СО ТАТО CHRISTMAS WITH DAD

Навистина интимна приказна за едно момче на кое почнува да му мутира гласот. Пее во хор, и тоа пее одлично и очигледно ужива во тоа. Но неговото тело има други планови за него. Мора да се нагласи и дека има една доза на уживање и кога гледаме што сè за него значи пеењето и уште повеќе како се справува со сето тоа. A really intimate story about a boy whose voice starts to break. He sings in a choir, something that he enjoys doing and is really good at. But his body has other things in store for him. It’s pure enjoyment to see what singing means to him and how he deals with the whole situation.

Шкотска, Велика Британија/ Scotland, United Kingdom 2008 12 мин/min Режисер/ Director Connor McCormack Продуцент/Producer Sarah Tiernay Продукција/Production Company Scottish Documentary Institute

ВЕЧНИОТ СТУДЕНТ ETERNAL STUDENT

Словенија/Slovenia 2009 30 мин/min Режисер/ Director Siniša Gačić Продукција/Production Company RTV Slovenija

Документарец за еден ендем кој треба да биде под заштита на УНЕСКО! Приказната за Радио Студент од Љубљана. Урбано, модерно и замислете – СЛОБОДНО! Особено се препорачува за сите оние што заборавиле што тоа значи односно за СИТЕ! Посебна препорака за корумпираните лидери на студентските организации, за сите апатични членови на студентските сојузи, будење за сите овци во мејнстрим боја, како и кураж за овците со ретка боја. Бонус за носталгичарите - го има Стане Доланц! A documentary about an endemic species that should be under UNESCO protection! The story about Radio Student from Ljubljana. An urban, contemporary and FREE radio station. Fancy that! I strongly recommend this film to those who have forgotten what all this means, meaning everybody! I would like to recommend this film especially to all the corrupt student organisation leaders and to all the apathetic student organisation members. This is a wakeup call to the flock of narrow-minded sheep and an encouragement to the few black sheep out there. And for those of you still wallowing in nostalgia, you might enjoy the fact that Stane Dolanc is featured in the film.

85


ДАСКА PLANK

Насим сака да биде најдобар во скејт борд. Татко му смета дека треба да се насочи на сигурна иднина, а децата од соседството мислат дека скејт бордот не е за Мароканци. Но Насим знае што сака и не се откажува од својата намера. Се подготвува за важен натпревар во Холандија. Nasim wants to be the best skateboarder there is. However, his dad thinks that he should pursue a different path, while the neighbourhood kids think that skateboarding is not for Moroccans. But Nasim is determined and won’t budge an inch. He is preparing for a big competition in the Netherlands.

Холандија/The Netherlands 2009 15 мин/min Режисер/ Director Billy Pols Продуцент/Producer Marten Kuit Продукција/Production Company Hazazah Pictures

ДРОНА И ЈАС DRONA & ME

Холандија/The Netherlands 2009 19 мин/min Режисер/ Director Catherine van Campen Продуцент/Producer Joost Seelen Продукција/Production Company Zuidenwind Filmproductions

86

Шармантната приказна за Дрона ја раскажува неговиот постар брат. Дрона е едно љубопитно момче комплетно опседнато со автобуси. Не е толку насочен кон себе како нашите возачи на автобуси но сепак Дрона е аутист. Сака сè поврзано со автобуси и ги знае сите линии низ Амстердам. Приказна за едно дете, раскажана од друго дете... This delightful story about Drona is told by his older brother. Drona is a curious boy who is completely mad about buses. He is not so engrossed in himself like our bus drivers, but, after all, Drona is autistic. He likes everything bus-related and knows all of Amsterdam’s bus lines by heart. A story about a child, told by another child…


ЃУМРИ: ДВЕ ПРИКАЗНИ GYUMRI: TWO STORIES

Дајте им на неколку деца доволно услови, простор, камери и - чуда прават! Од филмов се гледа дека знаат да истражуваат и да се снајдат како најскапо платени новинари и да се занимаваат со теми коишто се толку суштински што возрасните веќе немаат софтвер за да ги забележат. Give a few kids some space, cameras and a suitable environment and they’ll work miracles. This film shows that they know how to do research, be as efficient as the highest-paid journalists, and cover topics that are so essential that adults don’t even have the right software to notice them.

Ерменија/Armenia 2009 18 мин/min Режисер/ Director SunChild Eco-Club of Gyumri Продуцент/ Producer Ruben Khachatryan Продукција/Production Company Foundation for the Preservation of Wildlife and Cultural Assets

ЕЈ… HEY…

Ерменија /Armenia 2009 20 мин/min Режисер/ Director SunChild Eco-Club of Garni Продуцент/ Producer Ruben Khachatryan Продукција/Production Company Foundation for the Preservation of Wildlife and Cultural Assets

Една комплетно неурбана и неконсумерска приказна од непрегледните висорамнини на Ерменија. За сите нас шок се комплетно мизерните услови во кои живее главниот херој-козар. Неговата приказна не е розова, но дали е неговиот живот квалитетен и исполнет - проценете сами! Бонус-филмот е снимен од деца, прецизно и соголено, како што одамна не сме виделе од многу поизвикани имиња. A story that shies away from urbanity and consumerism completely and takes us to the vast plateaus of Armenia. It comes as a shock to all of us to see how poor the living conditions of the main character, the goatherd, are. His life isn’t all roses, but whether he has a quality and fulfilling life – see for yourselves! The bonus film, shot by children, possesses a meticulousness and rawness that hasn’t been displayed in films by much more acclaimed authors.

87


ЖИВОТ ВО ДВЕ КУЌИ – ЏУЛИЈА/РЕНЕ LIVING IN TWO HOUSES – JULIA/RENÉE

Во многу меѓународни документи се зборува и се декларира заштитата на НАЈДОБРИОТ ИНТЕРЕС НА ДЕТЕТО, но во практика тоа поинаку изгледа. Во современово отуѓено општество, многу бракови се растураат, возрасните тоа го прават најчесто себично и секако на голема штета на децата, и што е најинтересно, децата често не се ни прашуваат што мислат за сето тоа. Во овие филмови се гледа целата приказна од перспектива на детето, Џулија е протагонист и коавтор во едниот, а Рене во другиот. A great many international declarations state that one should protect the best interests of the child. However, the reality is completely different. In today’s alienated societies, parents end their marriages selfishly without putting much thought into how detrimental the whole process is to children, and what is even more interesting is the fact that they don’t even seek their children’s opinion. Both of these films tell the story through the prism of the child’s viewpoint. Julia is the main character and co-author of the first film, Renee of the second one.

Холандија/The Netherlands 2009 16 мин/min Режисер/ Director Frans Bromet Продуцент/Producer Evelyne Draaijer Продукција/Production Company Bromet & Dochters

ЗАГА ДЕНА ВОДА BACKWATER

Ерменија/Armenia 2009 10 мин/min Режисер/ Director SunChild Eco-Club of ArtashavanSaghmosavan Продуцент/ Producer Ruben Khachatryan Продукција/Production Company Foundation for the Preservation of Wildlife and Cultural Assets

88

Моќна детска нарација. За тоа како сè во рајот се обоило во сиво. И небото, и земјата, и водата, и билките... или како се прави контејнер од река. Децата се капат во реката и се разболуваат. Никако некој да се сети да преземе нешто околу загадувањето на водата. Една глобална метафора снимена од деца. Браво. A powerful piece of children’s storytelling. About how heaven became all grey, the sky, the earth, the water and the plants, too… or how a river can all of a sudden become a waste dump. Children swim in it and get sick. Everybody stands idly by. A global metaphor shot by children. Well done!


ЗИМАТА НА АЛБЕРТ ALBERT’S WINTER

Приказна за баба Лејла. Лејла има речиси 90 години и е неодоливо интересна жена со богат живот зад себе. Како и сите луѓе со такво минато, држи до своето достоинство. Живее самотнички живот. Глува е. Приказна за тоа како неколку деца се обидуваат да ù пристапат и да снимат филм за неа. Баба Лејла и ним им држи лекција за пристојност. Останува прашањето дали филмов со самото тоа што е снимен го сквернави достоинството на баба Лејла или го облагородува? A story about Grandma Lejla. The almost 90-year old Lejla is an irresistibly interesting woman who has had a full life. Like any other person with such a background, she is a woman of integrity. She leads the life of a recluse. She is deaf. This is a story of how a few kids try to approach her and shoot a film about her. Grandma Lejla teaches them a lesson in politeness. The question that arises is whether making this film undermines Grandma Lejla’s integrity or ennobles it.

Данска/Denmark 2009 29 мин/min Режисер/ Director Andreas Koefoed Продуцент/ Producer Caroline Blanco Продукција/Production Company The National Film School of Denmark

ЈАВУВАЊЕ ДОМА CALLING HOME

Шкотска, Велика Британија/ Scotland, United Kingdom 2008 12 мин/min Режисери/ Directors Maria Eduarda Andrade and Marcelo Starobinas Продуцент/Producers Maria Eduarda Andrade and Marcelo Starobinas Продукција/Production Company Scottish Documentary Institute

Viva Skype! На едно ниво можеби ќе сфатите што сè мора да слушаат мрачните типчиња во замаскирани комбиња кога ви ги прислушкуваат телефонските разговори. Од друга страна, во филмов можете да ја осетите шарената палета на канали за споделување основни човечки пораки од луѓето дојдени на гурбет во ладната земја со евтини и шарени гаџети. Што сè сакаат да споделат мајка и ќерка кога се расправаат дали нарцисите се садат во февруари или март? Long live Skype! On the one hand, you realise what the creepy guys sitting in those camouflaged vans have to put up with while eavesdropping on your phone conversations. On the other, however, this film gives you the opportunity to get a taste of the wide spectrum of channels that people use to share the simplest human messages while they are making a living in a cold foreign country full of cheap and colourful gadgets. What are the things that a mother and her daughter share while arguing whether daffodils should be planted in February or March?

89


ЈАС СУМ БУГАРИН I AM A BULGARIAN

15 автори, 15 години, 15 кратки новели за Бугарија и бугарското општество во транзиција. Јас сум Бугарин е едно, познавачите на приликите во Бугарија ќе се согласат, ХРАБРО истапување и метафора на комплетниот систем, третирањето на граѓаните и особено оние што треба да се „докажат“ како Бугари. Тажно и генијално! 15 authors, 15 years, 15 short stories about Bulgaria and its society in transition. People familiar with the Bulgarian social context would agree that I Am a Bulgarian is a brave step forward and an apt metaphor for the Bulgarian system as a whole, and the way that citizens are being treated, especially those that need to “prove themselves” as Bulgarians. Sad, but brilliant!

Бугарија /Bulgaria 2008 6 мин/min Режисери/ Directors Boris Missirkov and Georgi Bogdanov Продуценти/ Producers Martička Božilova, Boris Missirkov, Georgi Bogdanov Продукција/Production Company Private Film School in Pisek

ЛИМЕНИ ДОМОВИ STEEL HOMES

Шкотска, Велика Британија/ Scotland, United Kingdom 2008 10 мин/min Режисер/ Director Eva Weber Продуценти/Producers Anna Higgs and Gavin Humphries Продукција/Production Company Scottish Documentary Institute

90

Моќна детска нарација. За тоа како сè во рајот се обоило во Слатка приказна со сентиментално метален вкус за луѓето коишто од најразлични причини не ги чуваат покрај себе нештата коишто за нив имаат некаква емоционална вредност а сепак немаат храброст да се откачат од нив. Тука се лимените домови. Можеш да си изнајмиш еден, да си ги депонираш спомените и кога ќе посакаш да си дојдеш и да копаш по нив. Еден тотално стерилен и дехуманизиран таван од куќата на баба/дедо во кој сепак се гледа дека субјектот е центарот на универзумот. Кога луѓето ги отвораат кутиите со своите спомени, заедно со старите чорапи или порцеланскиот коњ, од кутиите излегуваат цели приказни, лавини од сеќавања натопени со чувства. Мали анонимни универзуми. A sweet story that has a sentimentally metallic taste for those people who don’t cherish the things that they have, but don’t have the courage to get rid of them either. That’s when the “steel homes” come in handy. You can rent one, deposit your memories there, and revisit them whenever you like. A completely sterile and dehumanised attic in somebody’s grandparents’ house, where you can still see that the self is the centre of the universe. When people open up their memory boxes, containing their old socks or their porcelain horse figurine, whole stories come out, avalanches of memory drenched in feelings. Each of them a small anonymous universe.


МОЈА ДОЛИНА MY RAVINE

Херојот на оваа приказна е дедо Јора. Во својата долина се обидува да ги врати зеленилото и животот онака како што било пред да се уништи целиот регион. Самиот си кажува дека не е луд ама дека зборува со билките. Тој е убав пример како секој човек може да се однесува кон природата. Дедо Јора е еден сосема обичен а редок човек. The hero of this story is Grandpa Jora, who is trying to restore the vegetation and life of the region where he lives as it once was. He is not crazy, as he himself puts it, but he talks to plants. A fine example of how one should take care of the environment. Grandpa Jora is a truly extraordinary ordinary man.

Ерменија /Armenia 2009 15 мин/min Режисер/ Director SunChild Eco-Club of Sisian Продуцент/ Producer Ruben Khachatryan Продукција/Production Company Foundation for the Preservation of Wildlife and Cultural Assets

НА ПОЛА ПАТ ДО ДОМА HALF WAY HOME

Шкотска, Велика Британија/ Scotland, United Kingdom 2008 10 мин/min Режисер/ Director Paul Gray Продуценти/Producers Lili Sandelin and Douglas Dougan Продукција/Production Company Scottish Documentary Institute

Дел од илузијата на консумерската трка е дека добар, убав, удобен, посакуван живот има само во големите градови. Доколку имате информација дека имате само уште неколку години во кои имате шанса за квалитетен живот – каде би избрале да го поминете? Во отуѓениот и стерилен град или во една мала топла средина која го поттикнува суштинското во и околу вас? Една различна интимна приказна (полесно ја разбираат оние што не користат Facebook). Part of the rat race’s illusion is that big city life is better, more comfortable and more desirable. If you by any chance knew that you only have a few years left to have a good quality of life, where would you rather spend the rest of it? In the alienated and sterile big city or in a small convivial place that helps you to learn what’s most important for you and for those around you? Unlike any intimate story you’ve ever seen. Facebook users might find this difficult to understand.

91


НЕПОДНОСЛИВА БЕЛИНА НА ПОСТОЕЊЕТО THE UNBEARABLE WHITENESS OF BEING

Штета што Мајкл Џексон не го дочека ова. Или создадете слика со воспитување, образование, медиуми дека што побледа кожа имаш, тоа е подобро и индустријата секако дека веднаш ќе одговори со продукти за бледнеење на вашиот (кхм, природен) пигмент! Звучи комично но филмов во суштина ни предочува некои неподносливи бизарности на постоењето, како и една длабока шизма во наметнатите културални сфаќања, која се крши на грбот на обичниот човек во секојдневниот живот, на најразлични начини. It’s such a pity that Michael Jackson didn’t live to see this. Or perhaps I can start like this: Create an image through upbringing, education and the media that says that the whiter your skin is, the better, and the industry will immediately respond by creating a range of skin-whitening products to help you lighten your natural (clears throat) skin colour! It might seem funny, but in fact this film uncovers some unbearable singularities of being and a sharp division in the culturally imposed beliefs that the ordinary man has to bear, in many different ways.

Шкотска, Велика Британија/ Scotland, United Kingdom 2007 10 мин/min Режисер/ Director Faisal Aziz Продуцент/Producer Turan Ali Продукција/Production Company Scottish Documentary Institute

НИЕ СМЕ МОМЧИЊА WE ARE BOYS

Холандија/The Netherlands 2009 16 мин/min Режисер/ Director Tomas Kaan Продуцент/Producer Roel Oude Nijhuis Продукција/Production Company 100% Halal & VPRO

92

Приказна за другарството, растењето и што значи да се биде момче. Другарството помеѓу 12-годишниот Џим и 10-годишниот Сем и последното лето што го поминуваат заедно. Бран пријатна летна свежина. A story about friendship, growing up and young manhood. The friendship between 12-year-old Jim and 10-year-old Sam and the last summer that they spend together. A waft of fresh summer breeze.


ПАТОТ НА ВОДАТА THE WAY ОF WATER

„...чистата планинска вода (од реката) тече во селото, каде што се користи за пиење, и во селото местото каде што водата се загадува. Зошто се загадува таму?...“ Погледнете ја реката на 10, 20, 30... километри од изворот. Суперинтересно е како сите велат дека државата, тие од погоре, лошите луѓе се виновни. Одговорноста е на друго место. Вие сте во повластена позиција, можете да размислите за вашата. “Clean mountain river water runs through the village, where it’s used for drinking, and it’s being polluted at the same time. Why is it being polluted there?...” Take a look at the river 10, 20, 30 kilometres away from its source. It’s super interesting how everybody lays the blame at somebody else’s door, the bad state bigwigs.” The blame lies elsewhere. You are in a privileged position, so you can think about whether you are also the ones to blame.

Ерменија /Armenia 2009 20 мин/min Режисер/ Director SunChild Eco-Club of Noratus Продуцент/ Producer Ruben Khachatryan Продукција/Production Company Foundation for the Preservation of Wildlife and Cultural Assets

ПЕКАРИ BREADMAKERS

Шкотска, Велика Британија/ Scotland, United Kingdom 2007 10 мин/min Режисер/ Director Yasmin Fedda Продуцент/Producer Robin Mitchell Продукција/Production Company Scottish Documentary Institute

Пекарска мануфактура на лица со посебни потреби. НЕ Е вицот со полнетите пиперки! Една едноставна човечка приказна за една едноставна и човечка атмосфера со многу дух и игра. Лебот никогаш не изгледал повкусно! A bakery where people with special needs work. And no, I’m not referring to the “stuffed peppers” joke! A simple human story about a simple and humane environment with a lot of character and playfulness. Bread has never looked so delicious!

93


ПЕПЕРУТКА BUTTERFLY

Шкотска, Велика Британија/ Scotland, United Kingdom 2007 12 мин/min „Мислам дека луѓето го гледаат прво мојот албинизам а потоа мене... потоа мислат - не сакам да сум со него затоа што е различен...“ Луѓето со албинизам се стигматизирани од околината, како и сите други „различни“. “I think that people first notice my albinism, and then me. Then they are probably like ‘I don’t want to hang out with him because he’s different’…”. Albino people are stigmatised by their surroundings, like all the other “different people”.

Режисер/ Director Yulia Mahr Продуцент/Producer Sonja Henrici Продукција/Production Company Scottish Documentary Institute

ПРИКАЗНА ЗА АНА ANA’S STORY

Холандија/The Netherlands 2009 15 мин/min Режисер/ Director Nienke Eijsink Продуцент/Producer Diane Driessen Продукција/Production Company Eyethink, AVRO

94

Ана е 15-годишна ќерка на лезбејски пар. Кога една од нејзините мајки умира од рак пред две години, Ана одлучува да го запре својот пубертет за да не ù додава на болката на својата мајка. Поддршка и утеха Ана наоѓа во својот идол, поп-пејачката Бритни Спирс. Во форма на анимирано алтер-его, Бритни поминува низ пубертетот на Ана. Кога Бритни полека ја напушта адолесценцијата, момчињата од бендот Мек Флај стануваат сè поинтересни. Ќе може ли Ана конечно да каже дека е тинејџер? Fifteen-year-old Anna is the daughter of two lesbian mothers. When one of her mothers died of cancer two years ago, Anna decided to stop her puberty so she wouldn’t bother her other grieving mother even more. Anna feels supported and consoled by her idol, singer Britney Spears. As an animated alter ego, Britney acts out puberty for both of them. Now Britney’s left her adolescent life behind, and the cute boys of boy band McFly are much more interesting. Will Anna start being a teenager now?


РЕЧИСИ ПОРАСНАТ ALMOST GROWN

Современа урбана приказна. Интересно и ефикасно направена паралела помеѓу „виртуелниот“ и „реалниот“ свет. Клинецот-протагонист, сосема легитимно, ни аргументира дека виртуелниот свет е поубав. Секако, од негова перспектива на зависник од тој свет. Еден „хинт“: забележете ги стерилноста, репетицијата на елементите и совршено правите линии на архитектурата во „реалниот“ свет. An urban contemporary story that draws an interesting and efficient parallel between the “virtual” and the “urban” world. The kid in the film gives a totally legitimate argument that the virtual world is nicer. But, of course, this is his perspective and he’s hooked on this “virtual” world. A hint: notice how sterile the “real” world’s architecture is, the repetition of elements that it features and its perfectly straight lines.

Ерменија /Armenia 2009 20 мин/min Режисер/ Director SunChild Eco-Club of Noratus Продуцент/ Producer Ruben Khachatryan Продукција/Production Company Foundation for the Preservation of Wildlife and Cultural Assets

САКАМ ДОМА LET ME GO HOME

Холандија/The Netherlands 2009 15 мин/min Режисер/ Director Chiel Aldershoff Продуцент/Producers Marc Bary, Frank Hoeve Продукција/Production Company IJswater Films

Четиринаесетгодишната Сиетске била ставена во дом за деца на 7-годишна возраст по одземањето на старателството на нејзината мајка. Оттогаш наваму, таа успеала да избега од 39 посвоителни семејства затоа што одбива да го прифати фактот дека не може да живе со својата мајка. Во последниве 18 месеци таа се наоѓа во малолетнички притвор и се надева дека наскоро ќе дојде денот кога ќе може да излезе надвор. Fourteen-year-old Sietske was taken out of her mother’s custody at the age of seven. Since then, she has run away from 39 foster homes, because she refused to accept the fact that she can no longer live with her mother. Sietske has spent the last 18 months in a youth detention facility. Soon, the day will come when she will be allowed to go outside.

95


СИАВАЛ, БЕШЕ МНОГУ УПЛАШЕН SYAWAL, WAS VERY SCARED

Пред 5 години, Банда Ацех во Суматра беше уништено од цунами. Речиси 230.000 луѓе загинаа, вклучувајќи ги мајката и сестрата на 12-годишниот Сиавал. Тој и татко му ја преживуваат несреќата, но никогаш нема да ја заборават. Дома, тој отворено зборува и ги црта своите доживувања од катастрофата. Додека тој ја споделува својата траума, неговите слики „оживуваат“. На крајот, Сиавал вели: „Иако секој ден многу ми недостасува моето семејство, сепак не му се лутам на морето“. Силна поука за помирување за сите нас искажана од срцето на едно 12-годишно дете! Five years ago, Banda Aceh, Sumatra, was devastated by a tsunami. Almost 230,000 people perished, including the mother and sisters of the now 12-year-old Syawal. He survived the catastrophe, as did his father, but he will never forget the awful disaster. At home he openly talks and draws pictures of his experiences during the disaster. While Syawal talks about his trauma, images “come to life”. In the end Syawal says “Although I miss my family every day, I am not angry at the sea.” There’s a lesson to be learned from this 12-year-old boy’s heartfelt story about coming to terms with losing someone.

Холандија /The Netherlands 2009 15 мин/min Режисер/ Director Wilma Ligthart Продуценти/ Producers Milly Schloss, Wilma Ligthart Продукција/Production Company Ligthart Media Produkties

СЛУШНИ ЈА ТИШИНАТА HEAR THE SILENCE

Хрватска/Croatia 2009 20 мин/min Режисер/ Director Децата од Шипањ филм скул/ Kids of Šipanj film school Ментори/ Mentors Петра Селишкар, Бранд Ферро/ Petra Seliškar, Brand Ferro Продукција/Production Company Šipanj Film School

96

Приказна за баба Лејла. Лејла има речиси 90 години и е неодоливо интересна жена со богат живот зад себе. Како и сите луѓе со такво минато, држи до своето достоинство. Живее самотнички живот. Глува е. Приказна за тоа како неколку деца се обидуваат да ù пристапат и да снимат филм за неа. Баба Лејла и ним им држи лекција за пристојност. Останува прашањето дали филмов со самото тоа што е снимен го сквернави достоинството на баба Лејла или го облагородува? A story about Grandma Lejla. The almost 90-year old Lejla is an irresistibly interesting woman who has had a full life. Like any other person with such a background, she is a woman of integrity. She leads the life of a recluse. She is deaf. This is a story of how a few kids try to approach her and shoot a film about her. Grandma Lejla teaches them a lesson in politeness. The question that arises is whether making this film undermines Grandma Lejla’s integrity or ennobles it.


ТОЛИБУ ДИБУ ДАУЧУ TOLIBU DIBU DAUCHYU

Бугарија /Bulgaria 2009 15 мин/min Режисер/ Director Boris Despodov Повеќето од нас ќе се согласат дека глупоста е неуништлива. Не толкав број знаат колку е, всушност, заразна и лесно пренослива. Еден генијален пример за тоа. Most people would agree that stupidity is imperishable. Not many people, however, know how contagious and communicable it actually is. This film provides an outstanding example of that.

Продуценти/ Producers Martichka Bozhilova, Boris Missirkov and Georgi Bogdanov Продукција/Production Company AGITPROP and Economedia

ЌЕРКА НА МОЈАТА МАЈКА MY MOTHER’S DAUGHTER

Шкотска, Велика Британија/Scotland, United Kingom 2007 12 мин/min Режисер/ Director Saleyha Ahsan Продуцент/Producer Christeen Winford Продукција/Production Company Scottish Documentary Institute

Постои ли женско читање на Куранот? Интересна приказна за една британска новинарка, која во Авганистан е заробена под сомнение дека се занимава со шпионажа. Талибанците ја пуштаат под ветување дека ќе го прочита Куранот. Тоа резултира со еден не баш очекуван развој на настаните... Is there a female interpretation of the Qur’an? An interesting story about a British journalist who is being held captive on suspicion of being a spy. The Taliban release her, but she has to promise that she’ll read the Qur’an. The whole thing ends rather unexpectedly…

97


98


ПРОГРАМА НА МК РЕТРОСПЕКТИВА MACEDONIAN RETROSPECTIVE PROGRAMME

99


Посакувајќи му на МакеДокс долговечност и успех во мисијата за пропагирање на креативниот документарен филм, сакам да ја споделам надежта дека и во наредните изданија на овој фестивал ќе се најде простор за ретроспективи на македонското филмско документарно наследство. Годинашнава ретроспективна селекција е само една од можните! Кога во далечната 1987 година еден од првите филмски теоретичари, Болеслав Матушевски, ќе заклучи дека со појавата на филмот се родил нов историски извор, никој не предвидувал дека ќе се случи вистинска експлозија во филмското документирање на секојдневието. Денес, тие документарни филмски записи и дела го претставуваат најскапоцениот дел од светското аудиовизуелно културно наследство. Почетоците на македонската креативна кинематографија се лоцирани на самиот почеток на XX век, односно во 1905 година кога браќата Јанаки и Милтон Манаки купуваат филмска камера и ги снимаат своите документарни филмски записи ПРЕДИЛКИ, БАБА ДЕСПИНА... Во периодот меѓу двете светски војни (период на спонтана кинематографија) се појавуваат низа значајни автори и филмови меѓу кои секако предничи Арсениј Јовков и неговиот филм МАКЕДОНИЈА ВО СЛИКИ (1923). Македонскиот документарен филм, чиј континуитет (во квантитет и квалитет) се зацврсти во Втората светска војна со воспоставувањето на институционализираната кинематографија, своите ѕвездени мигови ги доживува во 60-тите, 70-тите и 80-тите години од минатиот век кога македонскиот документарец беше на самиот врв од тогашното југословенско производство со бројни награди на престижни светски фестивали. Филмската критика таа појава тогаш ја именува како Скопска документарна школа. Добро е што, можеби не со толкав интензитет, документарниот филм, и денес, претставува предизвик и за помладите филмски творци кај нас. Филмовите што ги предложив за годинешната ретроспектива (сообразена со техничките можности за проекција) претставуваат само дел од богатиот изблик на македонската документаристика. Илинденка Петрушева, филмски критичар

100


I wish “MakeDox” longevity and success in its mission to promote creative documentary films, and I would like to share my firm belief that the following editions of this festival will again include retrospectives of the Macedonian filmic heritage. This year’s retrospective selection is only one of many! When back in 1897 Boleslav Matushevski, one of the first film theoreticians, concluded that the emergence of film art was a newly born historical source, no one knew that there would be an actual explosion of filmic documentation in everyday life. Today, these documentary filmic works represent the wealth of the world audiovisual cultural heritage. Macedonian creative cinematography was born in the early years of the twentieth century, or more precisely in 1905, when Janaki and Milton, the Manaki Brothers, bought their film camera and filmed the first documentary stories “Spinners” and “Grandmother Despina”… The interwar period (a period of spontaneous cinematography) was enriched by the emergence of a number of significant authors and films, led by Arsenij Jovkov and his film “Macedonia in Pictures” (1923). Although the continuity of the Macedonian documentary film tradition strengthened both in quantity and quality in the period after World War II with the institutionalisation of cinematography, it was not until the 1960s, 1970s and 1980s that Macedonian documentary film had its heyday. It was a leader in the Yugoslavian production of that day and won numerous prestigious film festival prizes. The film critics call this phenomenon the Skopje Documentary School. Even nowadays, in our cultural surroundings, the genre of the documentary film arouses the interest of the young film authors, although this interest could be far greater. The films that I have selected for this year’s retrospective (according to the technical possibilities for film screenings) represent only a segment of the abounding Macedonian documentary achievements.

Ilindenka Petruševa, film critic

101


БЕРИЌЕТ YIELD

Македонија/Macedonia 1994 16 мин/min Режисер/Director Mitko Panov Продуцент/Producer Gorjan Tozija Кинематограф/Cinematography Dragan Salkovski Монтажа/Editor Dimitar Grbevski

Жителите од селата Цер и Штавица го реконструираат древниот обичај за поголема плодност на земјата со ритуалот за повикување до’д – Додоле. The inhabitants of the villages of Cer and Štavica perform the ancient fertility rite Dodole by praying for rain.

Македонија/Macedonia 1976 11 мин/min

ВРАНЕШТИЦ А VRANEŠTICA

Режисер и сценарист/Director and Screenplay Writer Meto Petrovski Кинематограф/ Cinematography Ljube Petkovski Монтажа/Editor Vangel Čemčev Laki Тон/Sound Gligor Popovski Вранештица, село во близината на Македонски Брод, за разлика од другите села во овој крај, со децении егзистира благодарејќи на грнчарскиот занает. Суптилен поглед во создавањето грнчарски производи. Vraneštica is a village near Makedonski Brod, and unlike the other nearby villages it has existed for decades thanks to its pottery tradition. The film subtly represents the production of pottery products.

102


ГОЛГОТА GOLGOTHA

Македонија/Macedonia 1979 16 мин/min Режисер и сценарист/Director and Screenplay Writer Meto Petrovski Кинематограф/ Cinematography Ljube Petkovski Монтажа/Editor Dimitar Grbevski Тон/Sound Gligor Popovski

Во Лесново, во злетовскиот крај од памтивек се изработуваат воденички камења од карпите на околните планини. Човекот во костец со природата! Since primeval times the people in Lesnovo, in the region of Zletovo, have made millstones out of the nearby mountain rocks. Man in a struggle with nature!

Македонија/Macedonia 1962 11 мин/min

ГРАНИЦ А BORDER

Режисер/Director Branko Gapo Сценарио/Screenplay Dimitar Solev Кинематограф/Cinematography Mišo Samoilovski Монтажа/Editor Dragomir Pankov Тон/Sound Gligor Pakovski

Границата меѓу СФРЈ/НР Македонија и НР Бугарија, според однапред договорен ден и место, се отвора за еден ден. Не се потребни никакви документи за да се видат пријателите и роднините од двете страни на границата. Тоа е уште една можност за средба или уште еден обид да се појде во потрага по разделените. Денот минува, границата повторно се затвора. The border between Yugoslav Macedonia and the Republic of Bulgaria is open for one day according to a previously made arrangement. No documents are needed in order to visit friends and relatives on both sides of the border. Therein lies the opportunity to meet family members or find missing ones. The day passes, and then the border closes.

103


ДАЕ DAE

Македонија/Macedonia 1979 17 мин/min Режисер/Director Stole Popov Сценарио/Screenplay Writer Ante Popovski Кинематограф/Cinematography Mišo Samoilovski Монтажа/Editor Dimitar Grbevski

Поетска визија за животот на Ромите-номади снимена во автентичниот амбиент на една чергарска населба спроти празнувањето на Ѓурѓовден.

Тон/Sound Gligor Pakovski

This film is a poetic visualisation of the nomadic life of the Roma people, made in an authentic ambience in one nomadic settlement just before the celebration of St. George’s Day on the 6th of May.

Македонија/Macedonia 1983 14 мин/min

ЛИКВИДАТОР LIQUIDATION

Режисер и сценарист/Director and Screenplay Writer Trajče Popov Кинематограф/ Cinematography Dragan Salkovski Монтажа/Editor Dimitar Grbevski Тон/Sound Jordan Janevski Приказна за апсурдноста на постапката за ликвидација на рудникот за азбест „Богословец“ во истоименото село. Објектите на рудникот и машините пропаѓаат, назначениот ликвидатор 17 години редовно доаѓа на работа, но никој од одговорните субјекти не се интересира за случајот. This is a story about the absurd decision to liquidate the asbestos mine in the village of Bogoslovec. Everything collapses, the machines are useless and yet the designated liquidator regularly comes to work for 17 years. However, the case doesn’t attract the attention of the persons in charge.

104


МАНАКИ АРХИВСКИ СНИМКИ MANAKI ARCHIVE FOOTAGE

Македонија/Macedonia 1905-1911 15 мин/min Автори/Authors Milton and Janaki Manaki

Колаж од најзначајните филмови на браќата Манаки меѓу кои се и „Баба Деспина“ (првиот кадар снимен на Балканот, 1905), „Предилки“, како и репортажата за посетата на турскиот султан Решад V на Солун и Битола. A collage of the most significant films of the Manaki Brothers, including Grandmother Despina (the first footage ever shot in the Balkans, 1905) and Chores (Weaving Women), as well as one film of reportage on the Turkish Sultan Mehmed V Reshad and his visit to Thessaloniki and Bitola.

The Manaki Brothers Браќата Манаки, Јанаки (1878-1954) и Милтон (1882-1964), првите филмски сниматели на Балканот, се родени во селото Авдела во близина на градот Гревена, во денешна Грција. Биле сопственици на фотографско студио. Во 1905 година браќата се селат во Битола, отвораат Ателје за уметничка фотографија. Таа година Јанаки од Лондон купил филмска камера и со тоа започнува кинематографијата на Балканот. The Manaki Brothers, Janaki (1878-1954) and Milton (1882-1964), the first cinematographers in the Balkans, were born in the village of Avdela near the town of Grevena in today’s Greece. They owned a photographic studio. In 1905, the brothers moved to Bitola and opened their well-known “Studio for Art Photography”. In that same year, Janaki bought a film camera from London, which started the life of Macedonian cinematography in the Balkans. Одбрана филмографија/Selected filmography Влашко оро/The Vlach Folk Dance Баба Деспина (1905)/Grandmother Despina (1905) Домашна работа (предилки) (1905)/Chores (Weaving Women) (1905) Манифестации по повод Младотурската револуција (1908)/Demonstrations on the Occasion of the Young Turks’ Revolution (1908) Дефиле на воен оркестар, кочии и коњаници (1908)/Military Orchestra Parade, Coaches and Cavaliers (1908) Закоп на митрополитот Емилијанос од Гревена (1911)/The Funeral of Metropolitan Emilianos of Grevena (1911) Турскиот султан Мехмед V Решад во посета на Битола (1911)/Turkish Sultan Mehmed V Reshad Visiting Bitola (1911) Турскиот султан Мехмед V Решад во посета на Солун (1911)/ Turkish Sultan Mehmed V Reshad Visiting Thessaloniki (1911) Александар Караѓорѓевиќ во посета на Битола (1912)/Alexander Karadjordjevic Visiting Bitola (1912) Пречек на грчкиот крал и на престолонаследникот Павле од страна на генерал Бојовиќ во Битола (1918)/Welcoming of the Greek King and Heir to the Throne Pavle by General Bojovic in Bitola (1918)

105


106


РАБОТИЛНИЦИ WORKSHOPS

107


Уште неколку слоеви на МакеДокс: More layers of MakeDox: 7 jуни 2010, понеделник, Куршумли-ан 17.00-18.30 РАБОТИЛНИЦА - „Опрема за спасување за документаристите од Балканот“ - Мартичка Божилова, Агитпроп и БДЦ - Бугарија Што да правите кога доаѓате од непозната земја со лимитирани или никакви национални фондови а со прекрасни приказни? Каде да одите и како да се осигурате дека вашиот документарен филм навистина ќе биде разбран надвор од границите на вашата земја? И што е потребно за една балканска приказна да стане универзална? Мартичка Божилова, продуцент од Бугарија и директор на Балканскиот документарен центар, заслужна за влезот на наградуваните „Проблемот со комарците и други приказни“ и „Коридор 8“ на фестивалите во Кан и Берлин, ќе ги сподели со вас своите знаења и трикови за тоа како да се преживее на нашиот полуостров во време на криза на документаристиката. www.agitprop.bg www.bdcwebsite.com 07 June 2010, Monday, Kuršumli An 17.00-18.30 Master Class: “Documentary Survival Kit for Balkan Documentary Film-Makers” – Martička Božilova, Agitprop and BDC – Bulgaria What to do when you come from an obscure country with limited or no national funding, but amazing stories? Where to go and how to make sure that your documentary will really be understood outside your own borders? And what does it take to make a Balkan story universal? Martička Božilova, the Bulgarian producer and director of the Balkan Documentary Centre, who managed to get the award-winning The Mosquito Problem and Other Stories and Corridor #8 to Cannes and Berlin, shares her tips and tricks on how to survive on our peninsula in times of documentary crisis. www.agitprop.bg www.bdcwebsite.com 8 јуни 2010, вторник, Јавна Соба 11.00-12.00 ПРЕЗЕНТАЦИЈА НА БАЛКАНСКИОТ ДОКУМЕНТАРЕН ЦЕНТАР Мартичка Божилова, директор на центарот- Бугарија Балканскиот документарен центар (БДЦ) е посредник во создавањето и дистрибуцијата на критички документарни филмови и социјални кампањи на Балканот. БДЦ го обединува креативниот потенцијал на филмските режисери, новинарите и медиумските претставници, ги поврзува со институциите за унапредување на човековите права и граѓанското општество и поставува меѓународни стандарди во правењето на документарните филмови и организирањето на кампањите. БДЦ е сместен во историски важна зграда во центарот на Софија, која сега целосно се реновира. БДЦ ќе поддржува три вида активности. 1. Образовна и институционална поддршка. Целна група: автори на документарни филмови, новинари, продуценти, дистрибутери и радиоспикери; Сместен во центарот на Балканот, БДЦ ќе биде пристапно место каде што ќе се обучуваат режисери од регионот според стандардите на европската филмска продукција и ќе се помагаат почетни проекти. Така, Центарот ќе придонесе кон постепено создавање генерација на професионалци, кои ќе работат според највисоките критериуми на европската аудиовизуелна индустрија, развивајќи го, притоа, потенцијалот за дистрибуција не само на регионално, туку и на меѓународно ниво; 2. Унапредување на дискусии, подигање на свеста и поголем публицитет. Целна група: балканска и меѓународна публика; Проектите на БДЦ ќе бидат поддржани со дискусии и рекламни кампањи, организирани во партнерство со граѓански организации и медиумите. Целта е да се информираат граѓаните за проблемите за кои не се зборува на јавните дискусии и да се поттикне лично активно учество во општествено критичните прашања; 3. Унапредување на интернет-соработка и меѓународна соработка Целна група: организации кои се занимаваат со човековите права, слободата на изразување, социјалната правда и граѓанските слободи, продукциски компании и професионалци во аудиовизуелниот сектор;

108


Поттикнувањето на вкрстената соработка и воспоставувањето врски меѓу земји во регионот ќе придонесе кон создавање платформа за соработка и во документарни и социјални проекти. БДЦ ќе биде виртуелно вклучен преку специјализиран веб-сајт за соработка со база на податоци за професионалците во оваа индустрија, а ќе биде задолжен и за техничките и организациските аспекти на отпочнувањето, финансирањето и дистрибуцијата на заедничките документарни проекти. 8 June 2010, Tuesday, Public Room 11.00-12.00 Presentation of the Balkan Documentary Centre Martička Božilova, director of BDC’ Bulgaria The Balkan Documentary Centre (BDC) is a mediator in the creation and distribution of critically minded documentaries and social campaigns in the Balkan region. The BDC will consolidate the creative potential of film-makers, journalists and media professionals, connect them with institutions promoting human rights and civil society, and bring the development of documentary films and campaigns up to international standards. The venue of the BDC is a historic building in the centre of Sofia, which is currently being completely renovated. It will host three intertwined lines of activities: 1) Providing educational and institutional support. Target: documentary authors, journalists, producers, distributors and broadcasters. Located in the centre of the Balkans, the BDC will be an accessible venue for training regional film-makers in the standards of European film production, and nurturing grassroots projects. Thus the centre will support the gradual bringing-up of a generation of professionals matching the highest criteria of the European audiovisual industry, with a potential for distribution not only within the region but internationally. 2) Promoting debate and increase the level of awareness and publicity. Target: Balkan and international audience. BDC projects will be supported by debates and publicity campaigns, organised in partnership with civil society organisations and the media. The aim is to inform larger segments of society about problems omitted from public discussion, and to provoke active personal involvement in critical social issues. 3) Fostering networking and international collaboration. Target: organisations dealing with human rights, freedom of speech, social justice and civil liberties, production companies and professionals in the audiovisual sector. Stimulating cross-sectored cooperation and building links between countries in the region will provide a platform for collaborations in documentary and social projects. The BDC will have its virtual doppelganger – a specialised networking web portal with a database of industry professionals, as well as providing the technical and organisational platform for initiating, funding and distributing joint documentary projects. 8 јуни 2010, вторник, Куршумли-ан 17.00-18.00 РАБОТИЛНИЦА - „На работ на сонот“ - Ејми Харди, режисер, основач на Институтот за документарен филм - Шкотска Сакате ли да навлезете подлабоко? „На работ на сонот“. Режисерката нė вовлекува во филмот на еден поинаков и необичен начин. Ова е документарен филм што нė носи во соништата на една обична жена, на една разумна, зафатена мајка на три деца, која нема време да го запамети сонуваното. Ама кога сонува, тогаш сė е ужасно и навидум вистинско, па таа се обидува да ја разбере врската помеѓу соништата и нервниот систем. Доаѓа до неочекувани и значајни резултати. По филмската проекција ќе следува 60-минутна работилница, каде што учесниците (најмногу 12) ќе можат да ги поврзат личните искуства со она што ќе го разберат од филмот. Групната работа ќе се состои од претворање на некои лични негативни чувства и стравови во приказна. Ејми Харди дипломирала на британската Национална школа за филм и телевизија, а нејзиниот дипломски филм е прогласен за најдобар во класата. Во 2004 година го основа Шкотскиот институт за документарен филм заедно со Ное Мендел и ја отпочнува иницијативата „Докспејс“ (Docspace) со цел да го зголеми интересот за сериозни документарни остварувања. Почнувајќи од 2003 година, на меѓународно ниво има освоено 7 награди за своите документарни филмови и 19 фестивалски учества, вклучувајќи ги и: холандскиот Интернационален филмски фестивал на документарни филмови (ИДФА), канадскиот „Хотдокс“, австралиската Интернационална конференција за документарни филмови (АИДЦ) и американскиот „Санденс“. Досега била член на жири на неколку фестивали, селектор на документарни програми, а водела и иновативни филмски работилници.

109


08 June 2010, Tuesday, Kuršumli An 17.00-18.00 Workshop: “Inside of the Edge of Dreaming” – Amy Hardie, Director and Founder of the Scottish Documentary Institute – Scotland Do you want to take yourself deeper inside The Edge of Dreaming? The director is offering a unique opportunity to engage with film in a new and personal way. The Edge of Dreaming is a documentary that takes us into the dreams of an ordinary woman, a rational, busy mother of three who doesn’t have the time to remember her dreams. But when they come shockingly true, she begins to explore the interface between dreams and neuroscience. The results are startling and profound. This workshop is an opportunity to bring your own experiences to the understanding gained through the film. There are a maximum of twelve places for people to take part in this 60-minute workshop the day after the screening. As a group, we will work with small irritations and fears in your own life, transforming them through story. Amy Hardie graduated from the National Film and Television School with the BP Expo Award for best UK graduation film. She set up the Scottish Documentary Institute in 2004 with Noe Mendelle, and Docspace, dedicated to increasing an audience for serious documentaries. Her international credentials include 7 awards for her documentaries and 19 international festival presentations since 2003, including IDFA (the Netherlands), Hotdocs (Canada), AIDC (Australia) and Sundance (the USA). She has been an invited international jury member and programmer for several documentary festivals, and has started new and innovative Metacinema workshops. 9 јуни 2010, среда, Куршумли-ан 13.00-14.00 РАБОТИЛНИЦА - „Балканот и јас: фудбалот како стереотип или како алатка за универзална приказна“- Клаудија Тоси, режисер - Италија Во создавањето на „Мостар Јунајтед“ си поставував неколку прашања: зошто јас како автор и режисер? Дали интернационалната јавност знае за состојбата во повоениот Мостар? Како да се навлезе во динамиката на градот без да се заплетка во политичкиот хаос? Како да се претстави едноставно без да се симплифицира? Клаудија Тоси е родена во Модена, Италија во 1970. Студирала филозофија на Универзитетот во Болоња. Автор е на документарниот филм „Приватни фрагменти од Босна“ (2004), филм којшто беше во официјалната селекција на ИДФА (2004), на Фестивалот за човекови права „Еден свет“во Прага (2005), на Фестивалот „Де Пополи“ (2005) во Италија и ги доби престижните награди: најдобар документарен филм на Фестивалот за документарни филмови во Ѓенова (2004) и на Медитеранскиот видео фестивал (2005). Автор е и на документарните филмови за познатите италијански личности: Чичолина, скијачот Алберто Томба, мотоциклистот Роси. 09 June 2010, Wednesday, Kuršumli An 13.00-14.00 Master Class: “The Balkans and Me: Football as a Stereotype or as a Tool for a Universal Story?” – Claudia Tosi, director – Italy The making of Mostar United was led by some questions: why me as an author and director? Does the international audience know about post-war Mostar? How to go deep into the dynamics of the city without being trapped in its political chaos? How to make it simple without being simplistic? Claudia Tosi was born in Modena, Italy, in 1970. She studied philosophy in Bologna. She is the director of Private Fragments of Bosnia (2004), a film that has been selected for IDFA (2004), for the One World Human Rights festival in Prague (2005) and for the Festival de’ Popoli in Italy (2005), and won the Best Documentary award at Genova Film Festival (2004) and at Mediterraneo Video Festival (2005). She is the author of documentary films about the following famous personalities: porn star and singer Cicciolina, ski racer Alberto Tomba and motorcyclist Valentino Rossi. 9 јуни 2010, петок, Куршумли-ан 17.00-19.00 РАБОТИЛНИЦА- „Што сė не можете да научите на филмска академија?“ - Борис Митиќ, режисер, продуцент - Србија Работилницата е комбинација од практични совети, кои ќе ги разјаснат креативните, организациските и финансиските предизвици во процесот на создавање креативен документарен филм. Во неа ќе добиете совети како да им пријдете на финансиерите, дефиниции на модерните модели на дистрибуција, предлози за суптилно штимање на аглите на приказната, совети како да ја изберете својата екипа или како да ги „бајпасирате“ своите креативни блокови во сценариска форма, совети за монтажа и сопствено мотивирање. Сето ова пренесено со анегдоти од лично искуство и извадоци од академски предавања и интервјуа со познати режисери и професори, како и проџвакани совети од најголемите интернет портали посветени на документаристиката.

110


Борис Митиќ е роден во 1977 г. во Лесковац. Живеел на неколку континенти, магистрирал масовни комуникации и се вратил повторно да живее во Белград. Бил во војна, пет години работел за престижни меѓународни медиуми, осознал неколку работи и решил да го посвети остатокот од својот живот на семејството, фудбалот и креативната документаристика. Неговите три долгометражни документарни филмови: „Убавата Дијана“ (2003), „УНМИК Титаник“ (2004) и „Збогум, како сте?“ (2009) се прикажани на повеќе од 150 фестивали низ светот, имаат освоено 18 награди и се емитувани на 25 меѓународни телевизии. Предава на неколку филмски академии во Европа, Кина, САД и Блискиот Исток. Моментално работи на развој на својот нов документарен проект за „Ништо“. 09 June 2010, Friday, Kuršumli An 17.00-19.00 Master Class: ”What They Don’t Teach You in Film School” – Boris Mitić, director, producer, editor – Serbia A patchwork of practical advice demystifying the creative, organisational and financial processes in contemporary documentary film-making. From tips on approaching funders to definitions of alternative models of distribution, via suggestions on fine-tuning story angles, selecting your crew or bypassing creative blocks in writing, editing or self-motivating. Illustrated both by anecdotes drawing on first-hand experience and by excerpts from the latest academic literature, including notes from master classes and interviews with renowned film-makers and tutors, as well as digested advice from major documentary-related web portals. Boris Mitić was born in 1977 in Leskovac, southern Serbia. He lived on a few continents, took a master’s degree in mass communication, resettled in Belgrade, fought a war, worked for 5 years for top-level international media, came to understand a few things and dedicated the rest of his life to his family, soccer and creative documentaries. His three films were shown at over 150 festivals around the world, received 18 awards and were broadcast on 25 international TV channels. He lectures at film schools and festivals in Europe, China, the USA and the Middle East. He has started a new 5-year documentary project, Nothing. www.dribblingpictures.com 10 јуни 2010, четврток, Куршумли-ан 17.00-19.00 РАБОТИЛНИЦА - „Имам идеја, што со неа?“ - Рада Шешиќ, режисер, продуцент, селектор, професор - Холандија Рада Шешиќ компетентно и едноставно ќе ве доближи до процесот на пополнување на формуларите кога поднесувате проект за развој на сценарио, за продукција или, пак, за дистрибуција, до некоја фондација или, пак, телевизија. Кој какви права има? Кој што треба да очекува и бара? Како се пополнува пријавниот формулар? Што е мотивација, а што визуелен третман? Што е трејлер, а што тизер? Што е тоа „пичинг“ форум? Како најдобро да се претстави еден филмски проект? Каде е важно да се учествува? Кои се фестивалските рокови и стратегии? Сето ова „спакувано“ во нешто повеќе од два часа. Многу примери, многу трејлери. И само 20 минути пауза. Рада Шешиќ е режисерка, филмски критичар и професор. Родена е во Бјеловар, Хрватска, a живеела во Сараево. Во периодот од 1990 до 1991 година живее во Индија, каде што специјализирала јужноазиска кинематографија. Од 1993 година живее во Утрехт, Холандија. Работела како филмски критичар и новинар во сараевската РТВ и во филмскиот магазин „Синеаст“. Денес е редовен соработник на двата најголеми филмски фестивали во Холандија: Интернационалниот филмски фестивал во Ротердам и Интернационалниот фестивал на документарни филмови во Амстердам (ИДФА). Член е на одборот на ИДФА фондот „Јан Вријман“ од самиот почеток, а во последните три години е и член на управниот одбор на Хуберт Балс Фондацијата. Задолжена е и за документарната програма на Сараевскиот филмски фестивал. Седум години работела како професор на Универзитетот во Амстердам, а денес е и редовен предавач на Холандскиот институт за филм (НИФ). 10 June 2010, Thursday, Kuršumli An 17.00-19.00 Master Class: “I Have an Idea; Now What?” – Rada Šešić, director, producer, programmer, professor – The Netherlands Rada Šešić will expertly lead you through the process of application procedure for a script development, production or distribution of a documentary project, whether you are applying to an international fund or to some TV broadcast station. Who has which rights? Who should expect what? Who should ask for what? How to fill in an application form? What is a Motivation and what is a Treatment? What is a Trailer and what is a Teaser? What is a Pitching Forum? How to describe a film project to show off its best quality? Where is it important to participate? What are the festival date lines and strategies? All of this is packed into two hours or so. Plenty of examples and trailers. With a 20-minute break.

111


Rada Šešić is a film maker, critic, film lecturer and curator. She was born in Bjelovar (Croatia) and has lived in Sarajevo (Bosnia and Herzegovina). In 1990/1991 she lived in India, where she specialised in South Asian cinema. She has lived in Utrecht (the Netherlands) since 1993. For some time she worked as a film critic and a journalist for Sarajevo Radio-Television and for the film magazine Sineast. Nowadays she collaborates on the programme of the two biggest film festivals in the Netherlands, IFF in Rotterdam and IDFA in Amsterdam, and has been on the selection board of the IDFA Jan Vrijman Fund since its beginning. In the last three years she has also been one of the commission members of the Hubert Bals Fund. At the Sarajevo Film Festival, she is the head of the Documentary Programme Competition. She has been teaching at the University of Amsterdam for 7 years and today she is a permanent lecturer of the Dutch Institute for Film Education (NIF). 11 јуни 2010, петок, Куршумли-ан 17.00-19.00 РАБОТИЛНИЦА - „Вовед во видео активизам“ – Оливер Сертиќ, медиски активист, продуцент и новинар од Загреб. Основач на првото доку-кино во Хрватска Проекција на домашни и странски активистички видео клипови и репортажи, кои телевизиите не сакаат да ги прикажуваат поради тоа што уредниците не се осмелуваат да ги прикажуваат: снимки од директни акции, кратки социјално ангажирани анимирани филмови и необработени видео материјали чијашто цел била да променат нешто во околината за која се снимени. Ќе зборуваме за видео активизмот, медиумите во регионов, ќе направиме презентација на центри за видео активизам од светот, а ќе се освренеме и на обидот да се направи ваков центар и во Хрватска, ќе погледнеме и некои видеа продуцирани од: Андеркарентс, Витнес, Фејд ин, Што гледаш? и Рестарт, видео материјал од некои скорешни акции организирани во Хрватска позната под името „Мали активистички приказни“. + презентација на заедницата на видео порталот на Рестарт www.restarted.hr + дополнително: Прикажување на Глобализацијата и медиумите (2002 год., Андеркарентс, Велика Британија) режисер: Пол О’Конор; со хрватски превод; времетраење: 22 минути Повеќекратно наградуван филм за влијанието на глобализацијата врз денешните медиуми. Силна и јасна приказна за искривоколчувањето на информациите, погрешното претставување и сензационализмот под маската на „објективните медиуми“. Колку се корпоративните медиуми навистина моќни, што е она што не го гледаме за она што ни го сервираат и кои се, во тој случај, алтернативните пристапи до информации. 11June 2010, Friday, Kuršumli An 17.00-19.00 Workshop: “Introduction to Video Activism” – Oliver Sertić, media activist, producer and journalist from Zagreb. Founder of the first Docu Cinema in Croatia Screening of domestic and foreign videos and reportages that haven’t been shown on TV because programme editors haven’t dared to show them: direct action footage, short socially engaged animation films, and raw video material dedicated to social change. We will talk about video activism and the regional media, present video activism centres from around the world and the attempts that have been made to establish a video activism centre in Croatia, and see videos produced by the following organisations: Undercurrents, Witness, Fade In, Što gledaš? and Restart, and watch recent action footage from Croatia collectively entitled Little Activist Stories. + a small presentation on Restart’s Community Video Portal… www.restarted.hr + a screening of Globalisation & Media (2002, Undercurrents, United Kingdom) Director: Paul O’Connor; with Croatian subtitles, duration: 22 min. This award-winning film talks about the influence of globalisation on today’s media. A strong and clear story of how information is being manipulated, twisted and made sensationalist under the mask of “objective media”. It asks how powerful the corporate media are, in reality, what actually lies behind the information that they make available, and what sort of alternative access to information there is.

112


Видео активизам

Евтините видео-камери и нивното едноставно ракување доведоа до апсолутна поплава на снимки од целиот свет, од видеозаписи на домашни забави, експериментални филмови до вистински аматерски ремек-дела. Нивното јавно пласирање на интернет се претвори во забава за целото семејство. Ова е особено важно за нас, бидејќи на тој начин директните акции, политичките протести и независните јавни граѓански иницијативи, кои тежнеат да променат нешто во заедницата, стануваат видливи за јавноста, а често и ја менуваат. Поупорните одлучуваат тие снимки да ги монтираат и да ѝ ги претстават на јавноста. Нивниот квалитет е најразличен, од неквалитетни снимки, каде што се чувствува тресењето на камерата и напати е тешко да се забележи што е прикажано, но снимки кои имаат јака порака, до сериозни документарни филмови кои се закитуваат со признанија на светски фестивали. Сите нив ги обединува големата желба „она“ што е снимено да допре до луѓето и да им изврши влијание, да ја пренесе пораката, информациите што не можете да ги видите на вести или коишто, пак, се преповршно обработени. Тие „информации од заедницата“ често се клучни за промената на јавното мислење, за хомогенизирање на критичната маса и за поттикнувањето на понатамошни акции и тоа не само во другите градови, туку и низ целиот свет. Активистичко видео Медиумите не се веќе само во рацете на владите и богатите корпорации. Иако и понатаму имаат неверојатно влијание врз јавноста, сè поевтината техничка опрема, знаењето кое е достапно преку интернетот и бескрајните можности за видео дистрибуција ни овозможуваат и самите да станеме медиуми и да ѝ го пренесеме на околината она што го мислиме. Дотолку повеќе што информациите што се во рацете на големите медиуми се исфилтрирани да им служат на интересите на оние што се рекламираат, на сопствениците и разните државно-приватни лобија, а заработката е побитна од јавниот интерес. Ако сакате на јавноста да ѝ предочите дека локалната фабрика ја загадува реката која обезбедува вода за целиот град, а сопственикот на таа фабрика е исто така сопственик на локалната телевизија, тогаш тешко дека ќе добиете целосна слика за ситуацијата и нема да може да критикувате. Во тој случај, на сцена стапуваат вашите мали камери. Покажете и малку волја за да го измонтирате сето тоа, ставете го материјалот на интернет или организирајте прикажување во локалната книжарница проследено со јавна дебата. Бидете сигурни дека ќе бидете успешни, иако можеби ќе се чувствувате „небитни“. Камерите на тој начин стануваат ненасилно оружје и алтернативно око на јавноста, а противзаконските одлуки на локалните моќници, глупавите изјави на политичарите и полициското насилство стануваат видливи, бидејќи улогата на медиумите не е само пасивно да консумираат, туку и активно да создаваат. А зошто не би го правеле тоа, кога веќе можеме. ACTIVIST VIDEO The media today is not only in the hands of governments and wealthy corporations. Even though media still has an incredible impact on the public, cheap technical equipment, the knowledge made accessible by the Internet and the endless video distribution possibilities have made it possible for us to become ‘media’ in our own right and express what’s on our minds, especially due to the fact that the information that is in the hands of the media is filtered so as to safeguard the interests of the advertisers, owners and various private and state lobbies, while revenue is more important than public interest. So if you want to show the public that the local factory is polluting the river that is the main water supplier, and you are in a situation where the factory owner is also the owner of the local TV station, it would be really hard to get the whole story and be openly critical. That’s where your small cameras come into play. The only other thing you need is to be willing to do a bit of editing of the footage and post it on the Internet or show it in the local bookshop along with a public debate. Be sure that you’ll enjoy some success, even though you may feel ‘small’. In this way, the camera becomes a non-violent weapon and an alternative public eye, making the illegal decisions of the local bosses, the stupid statements made by politicians or police violence become less invisible, because the media should not only passively consume information but also be actively involved in its creation. If this is possible, why not do it?

113


12. 6.2010, сабота, Куршумли-ан 22.00 часот КОНЦЕРТ РЕПЕТИТОР (Белград, Србија) www.myspace.com/repetitor РЕПЕТИТОР се основани есента 2005 година кога на Милена Милутиновиќ и Борис Властелица им се придружува Ана-Марија Чупин. Без премногу искуство на инструменти, веќе во 2006 почнуваат со творештво кое трае и не престанува до денес. Првата студиска снимка, синглот „ЈА“ е објавен на компилацијата – „Утрото ќе смени сė?“ и 5 недели се наоѓа на врвот на топ-листите на култното белградско радио Б92. Албумот „Све што видим је први пут“ е снимен во 2008 година во белградското студио „Дигимедиа“. Албумот е издаден кон крајот на 2008 и РЕПЕТИТОР веднаш го добива приматот – најжежок нов бенд на Балканот. Посебно добри критики добиваат за своите исклучително жестоки и енергични настапи. Женско/машко трио кое остава без здив! ЈОРДАН (ПАРИЗ/ФРАНЦИЈА) http://www.myspace.com/jordanmusic Француските чудаци без бас-гитара! Вака најкратко и најјасно би можеле да ги опишеме JORDAN. Настапуваат како трио (гитара/тапани/клавијатури). Замислете три млади момчиња, родени и пораснати во мал француски град во 80-тите и 90-тите, уживајќи во вкусот на европскиот пост-панк, на сė бучно родено на американско тло и на францускиот no-wave и арт рок.... Сето тоа спакувано и изведено од JORDAN звучи помалку lo-fi, наивно, помалку меланхолично, и пријатно ќе ве изненади. Тоа е потврдено! ТРЕЗОРС (ПАРИЗ/ФРАНЦИЈА) Tresors се дуо од Париз, формирани во 2009 година во полусон. Инспирирани од звуците и енергијата на Tortoise, The Sound, Ultravox, Zombi... и грст други.

114


12.06.2010, Saturday, Kuršumli-an 22.00 CONCERT REPETITOR (Belgrade, Serbia) www.myspace.com/repetitor Repetitor was founded in the autumn of 2005, when Milena Milutinovic and Boris Vlastelica were joined by Ana-Marija Chupin. Having little experience of playing instruments, they started making music as early as 2006, and haven’t stopped since. Their first studio recording, a single entitled “JA” (“I”) is featured in the “Morning Will Change Everything” compilation, topping the charts of cult Belgrade radio station B92 for five weeks. Their album “Sve sto vidim je prvi put” (“I See Everything For The First Time”) was recorded in 2008 in the Belgrade studio Digimedia. The album was released at the end of 2008 and Repetitor was almost immediately hailed as the hottest new band in the Balkans. The band has received glowing reviews for its incredibly intense and electrifying performances. A breathtaking (fe)male trio! JORDAN (Paris, France) http://www.myspace.com/jordanmusic The French freaks without a bass guitar! This is probably the clearest and most concise way of describing Jordan. They perform as a trio (guitar/drums/ keyboards). Imagine three lads who were born and grew up in a small French town in the 1980s and 1990s, devouring European post-punk, every piece of noise music ever to have come out of the USA, and French no-wave and art rock… all of that put together and performed by Jordan sounds a bit lo-fi, a bit naïve and a bit melancholic. You’ll be pleasantly surprised, for sure! TRESORS (Paris, France) www.myspace.com/mestresors Tresors is a Parisian duo formed in 2009 in a state of reverie. Inspired by the sounds and energy of Tortoise, The Sound, Ultravox, Zombi, and a handful of others.

115


116


117


118


БЛАГДАРНОСТ THANKS TO

Александар Донев – Мече Ален Хаџистефанов Aмир и Адил Карахасан Анѓа и Арта – Дамар Анета Кочишки Анита Гај Атанас Георгиев Благоја Неделковски Борис Дамовски Дарко Башевски Драган Маневски Толе Драги Семенпеев Ена Алушевска Иван Зајков Јовица Пановски Криси Наумовски Маја и Гешо- Вертиго Мери Аницин Пејоска Мила Станоеска Мими Ѓоргоска-Илиевска Наум Стоилковски Никола Глигоров Ненад Пуховски Павлина Проевска Пане Темов Роланд Јорданов- Дактари Слаѓана Србиновска

Снежана Ристевска Златко Стевковски Зоран Ралев Amy Hardie Andrea Prenghyová Andreas Koefoed Ann- Marrie Luccoioni Vasja Bibič Boris Mitić Carmen Cobos Chantal Bartels Christianne Rundberg Claudia Tosi Diego Villalba Ferro Dragica Seliškar Dušica Dražić Edoardo Fracchia Estty Sade Gijs Kerbosch Jernej Tovsak John Surface Jongens Zijn We Juraj Lehotsky Inja Korać Irena Taskovski Ivana Petrikova

Katarzyna Wilk Marina Andree Škop Marko Škop Maëlle Guenegues Martička Božilova Mladen Vušurović Michiel Brongers Oliver Sertić Orhan Eskikoy Ozgür Dogan Peter Schuurmans Rada Šešić Roberto Rizzo Dr. Robert Kirnag Ruben Khachatryan S.Hartog Sandrine Boo Simon El Habre Swaze Hartog Terra Ferro Seliškar Tomas Kaan Violeta Ayala Vladan Petković Vladimir Rakič Wilma Wilmaligthart

119


КОНТАКТИ/ FILM CONTATCS ГЛАВНА СЕЛЕКЦИЈА/ MAIN SELECTION BORDER Golden Apricot #3 Moskovyan str, 0001. Yerevan, Armenia tel: + 374 10 52-10-42 info@gaiff.am www.gaiff.am BURMA VJ Magic Hour Films Baldersgade 6 2200, København N Denmark tel: +45 39 64 22 84 sb@magichours.dk www.magichours.dk COOKING HISTORY Taskovski Films ltd. Prague Office Korunovacni 32 170 00 Prague Czech Republic tel: +420 233 31 38 39 irena@taskovskifilms.com www.taskovskifilms.com EDGE OF DREAMING, THE Autlook Films Trappelgasse 4/17 1040 Vienna Austria tel: +43 720 34 69 34 welcome@autlookfilms.com www.autlookfilms.com ENGLISH SURGEON, THE Restart Katanciceva 3 10000 Zagreb Hrvatska / Croatia tel/fax: +385 (0) 1 557 38 60 oliver@restarted.hr www.restarted.hr GOODBYE, HOW ARE YOU? Dribbling Pictures Bitoljska 2/II, 11030

120

Belgrade, Serbia tel:+ 381 63 7715 241 info@dribblingpictures.com www.dribblingpictures.com MOSTAR UNITED Stefilm International s.r.l Via Galliari 5 B 10125 TORINO ITALY tel: + 39 011.6680017 edoardo@stefilm.it www.stefilm.it ONE MAN VILLAGE Restart Katanciceva 3 10000 Zagreb Hrvatska / Croatia tel/fax: +385 (0) 1 557 38 60 oliver@restarted.hr www.restarted.hr PLAYER, THE Cobos Films BV Nicolaas Witsenkade 18-D 1017 ZS Amsterdam The Netherlands T: +31 (0) 20 320 3368 Carmen Cobos- ccobos@cobosfilms.nl www.cobosfilms.nl НОВИ АВТОРИ/ NEWCOMERS BLIND LOVES Artileria Drobného 23 84101 Bratislava Marko Škop: +421-903 789 198 skop@artileria.sk artileria@artileria.sk www.artileria.sk BLOOD RELATION Eden Productions Ltd. 84 Arlozorov st. Tel Aviv 62647, Israel Tel: +972-3-5273403 Fax: +972-3-5236076 info@edenproductions.co.il www.edenproductions.co.il CASH AND MARRY

Autlook Films Trappelgasse 4/17 1040 Vienna Austria tel: +43 720 34 69 34 welcome@autlookfilms.com www.autlookfilms.com COVE Delta Video d.o.o. Jove Ilica 104, 11040 Belgrade, Serbia Tel: +381 11 3989 099 Fax: +381 11 3989 292 Slavko Gnjatovic-slavko@deltavideo.rs www.deltavideo.rs LAST TRAIN HOME Cat&Docs 18 rue Quincampoix #133 F-75004 Paris, France tel: +33 1 44 59 63 53 Catherine Le Clef cat@catndocs.com www.catndocs.com ON THE WAY TO SCHOOL Pieter van Huystee Film and PERI-SAN Film Noordermarkt 37-39, 1015 NA Amsterdam, The Netherlands tel: +31 20 421 0606 info@pvhfilm.nl www.pvhfilm.nl RIP: A REMIX MANIFESTO Restart Katanciceva 3 10000 Zagreb Hrvatska / Croatia tel/fax: +385 (0) 1 557 38 60 oliver@restarted.hr www.restarted.hr RUMORE BIANCO Faber Film paolobenzi@faberfilm.it www.faberfilm.it SEVDAH Studio dim d.o.o. Ilica 159


10 000 Zagreb Hrvatska Tel: +385 (0)1 3906 277 Fax: +385 (0)1 3906 278 e-mail: dim@dim.hr STOLEN United Notions Film 4/63 Edward St, 2026 Bondi Beach NSW - Australia Violeta Ayala v@unitednotionsfilm.com Dan Fallshaw dan@unitednotionsfilm.com www.unitednotionsfilm.com КРАТКИ/ SHORTS 12 NOTES DOWN andkoef@yahoo.dk www.12notesdown.blogspot.com ADAM Private Film College Písek Lipová alej 2068 397 01 Písek Czech Republic tel.: +420 382 264 212 fax: +420 380 602 080 famo@filmovka.cz www.filmovka.cz ALBERT’S WINTER andkoef@yahoo.dk www.albertswinter.blogspot.com ALMOST GROWN Filmic michiel@filmic.nl www.filmic.nl ANNA’S STORY Eyethink Nienke Eijsink - mail@eyethink.nl tel: +31 6 28969153 www.eyethink.nl ASTRONAUT IJswater Films Kromme Mijdrechtstraat 110/4 1079 LD Amsterdam tel:+31204421760 fax:+31204421725

chantal@ijswater.nl www.ijswater.nl BACKWATER Foundation for the Preservation of Wildlife and Cultural Assets 48 Fizkulturnikneri, 0070, Yerevan, Armenia Tel: (+37410) 555 209 film@sunchild.org www.sunchild.org BREADMAKERS Scottish Documentary Institute Eca, 74 Lauriston Place Edinburgh EH3 9DF Scotland, UK tel: +44 131 221 6125 f.pretsell@eca.ac.uk www.scottishdocinstitute.com BUTTERFLY Scottish Documentary Institute Eca, 74 Lauriston Place Edinburgh EH3 9DF Scotland, UK tel: +44 131 221 6125 f.pretsell@eca.ac.uk www.scottishdocinstitute.com CALLING HOME Scottish Documentary Institute Eca, 74 Lauriston Place Edinburgh EH3 9DF Scotland, UK tel: +44 131 221 6125 f.pretsell@eca.ac.uk www.scottishdocinstitute.com CHRISTMAS WITH DAD Scottish Documentary Institute Eca, 74 Lauriston Place Edinburgh EH3 9DF Scotland, UK

tel: +44 131 221 6125 f.pretsell@eca.ac.uk www.scottishdocinstitute.com DRONA&ME Zuidenwind Filmproductions Postbus 4673 4803 ER Breda The Netherlands tel: 0031 (0)76 514 08 71 rob@zuidenwind.nl www.zuidenwind.nl ETERNAL STUDENT Sinisa Gacic sinisa.gacic@gmail.com GYUMRI TWO STORIES Foundation for the Preservation of Wildlife and Cultural Assets 48 Fizkulturnikneri, 0070, Yerevan, Armenia Tel: (+37410) 555 209 film@sunchild.org www.sunchild.org HALF WAY HOME Scottish Documentary Institute Eca, 74 Lauriston Place Edinburgh EH3 9DF Scotland, UK tel: +44 131 221 6125 f.pretsell@eca.ac.uk www.scottishdocinstitute.com HEAR THE SILENCE Petra Pan Film Production Dunajska 195 1000 Ljubljana Slovenia Tel +386 41 770 715 petra@petrapan.com www.petrapan.com HEY Foundation for the Preservation of Wildlife and Cultural Assets 48 Fizkulturnikneri, 0070, Yerevan, Armenia Tel: (+37410) 555 209 film@sunchild.org

121


www.sunchild.org I AM A BULGARIAN Agitprop 68, Budapest str., ap.1 1202 Sofia BULGARIA Tel./Fax: +359 2/983 14 11 / +359 2/987 04 17 producer@agitprop.bg www.agitprop.bg IRENE Scottish Documentary Institute Eca, 74 Lauriston Place Edinburgh EH3 9DF Scotland, UK tel: +44 131 221 6125 f.pretsell@eca.ac.uk www.scottishdocinstitute.com LET ME GO HOME IJswater Films Kromme Mijdrechtstraat 110/4 1079 LD Amsterdam tel:+31204421760 fax:+31204421725 chantal@ijswater.nl www.ijswater.nl LIVING IN TWO HOUSES: JULIA Bromet&Docters christianne@bromet.nl LIVING IN TWO HOUSES: RENÉE Bromet&Docters christianne@bromet.nl MY MOTHER’S DAUGHTER Scottish Documentary Institute Eca, 74 Lauriston Place Edinburgh EH3 9DF Scotland, UK tel: +44 131 221 6125 f.pretsell@eca.ac.uk www.scottishdocinstitute.com MY RAVINE

122

Foundation for the Preservation of Wildlife and Cultural Assets 48 Fizkulturnikneri, 0070, Yerevan, Armenia Tel: (+37410) 555 209 film@sunchild.org www.sunchild.org PLANK hazazaH Pictures Plantage Parklaan 9 1018 SR Amsterdam The Netherlands tel: +31(0)20 422 6 422 liedewij@hazazah.com STEEL HOMES Scottish Documentary Institute Eca, 74 Lauriston Place Edinburgh EH3 9DF Scotland, UK tel: +44 131 221 6125 f.pretsell@eca.ac.uk www.scottishdocinstitute.com SYAWAL WAS VERY SCARED Wilma Ligthart wilma@wilmaligthart.nl THE ATOM ANT tvbtr@tvbtr.com.mk TOLIBU DIBU DAUCHYU Agitprop 68, Budapest str., ap.1 1202 Sofia BULGARIA Tel./Fax: +359 2/983 14 11 / +359 2/987 04 17 producer@agitprop.bg www.agitprop.bg UNBEARABLE WHITENESS OF BEING, THE Scottish Documentary Institute Eca, 74 Lauriston Place Edinburgh EH3 9DF Scotland, UK tel: +44 131 221 6125 f.pretsell@eca.ac.uk

www.scottishdocinstitute.com WAY OF THE WATER, THE Foundation for the Preservation of Wildlife and Cultural Assets 48 Fizkulturnikneri, 0070, Yerevan, Armenia Tel: (+37410) 555 209 film@sunchild.org www.sunchild.org WE ARE BOYS Oosteinde 9-11 1017 WT Amsterdam tel: +31 20 6391402 contact@100procenthalal.nl www.100procenthalal.nl МАКЕМЈУЗИК/ MAKEMUSIC CROATIAN HIP- HOP STORY Restart Katanciceva 3 10000 Zagreb Hrvatska / Croatia tel/fax: +385 (0) 1 557 38 60 oliver@restarted.hr www.restarted.hr FUNK-Y-STRETCH BY BLACK TOOTH MCF Beograd flczfilm@gmail.com MOOG ZU33 Ryan Page - rpage33@yahoo.com hans@zucasa.com www.zu33.com RIP: A MANIFESTO Restart Katanciceva 3 10000 Zagreb Hrvatska / Croatia tel/fax: +385 (0) 1 557 38 60 oliver@restarted.hr www.restarted.hr THE HEART IS A DRUM MACHINE ZU33 Ryan Page - rpage33@yahoo.com www.zu33.com


ИНДЕКС/ INDEX Македонски наслови/ Macedonian titles „12 тонови пониско“ А Адам Ајрин Англиски хирург Астронаут Атомската мравка

Ј Јавување дома Јас сум Бугарин К Како се готвеше историјата Крвна врска Коцкар Л Ликвидатор Лимени домови

Б Бела бучава Бериќет Божиќ со тато Бурма виџеј

М Манаки – архивски снимки Моја долина Мостар Јунајтед Муг

В Вечниот студент Вранештица

Н На патот кон училиште На работ на сонот Неподносливата белина на постоењето Ние сме момчиња

Г Голгота Граница Границата Д Дае Даска Дрона и јас Ѓ Ѓумри: две приказни Е Eј Ж Живот во две куќи: Јулија Живот во две куќи: Рене З Загадена вода Заливот Збогум, како сте? Зимата на Алберт

П Патот на водата Пекари Пеперутка Плати и жени На половина пат до дома Последниот воз за дома Приказната на Ана Р Речиси пораснат РиП: Ремикс манифест С Сакам дома Севдах Село со еден човек Сиавал, беше многу уплашен Слепи љубови Слушни ја тишината Срцето е удирачки инструмент

Т Талибу Дибу Дајчу Ќ Ќерка на мојата мајка У Украдени Ф Фанк-и-ластик на Црниот Заб Х Хип-хоп приказна од Хрватска Англиски наслови/ English titels 12 Notes Down A Adam Albert’s Winter Almost Grown Ana’s Story Astronaut Atomic Ant, The B Backwater Blind Loves Blood Relation Border Border, The Breadmakers Burma VJ Butterfly C Calling Home Cash & Marry Christmas with Dad Cooking History Cove, The D Dae

Drona & Me E Edge of Dreaming, The English Surgeon, The Eternal Student F Funk-Y-Stretch by Black Tooth G Golgotha Goodbye, How Are You? Gyumri: Two Stories H Half Way Home Hear the Silence Heart is a Drum Machine, The Hey… Hip Hop Story from Croatia I I Am a Bulgarian Irene

R RiP: A Remix Manifesto S Sevdah Steel Homes Stolen Syawal, Was Very Scared T Tolibu Dibu Dauchyu U Unbearable Whiteness of Being, The V Vraneštica Y Yield W Way of Water, The We Are Boys White Noise

L Last Train Home Let Me Go Home Liquidator Living In Two Houses: Julia Living In Two Houses: Renee M Manaki Archive Footage Moog Mostar United My Mother’s Daughter My Ravine O One Man Village, The On The Way To School P Plank Player, The

123


IMPRESSUM Издавач/Publisher Гужва дооел/ Guzzva dooel Уредник/Editor Киријана Алушевска Николоска/Kirijana Aluševska Nikoloska Соработници/ Contributors Николина Неделковска/Nikolina Nedelkovska Леа Линин/ Lea Linin Андријана Папиќ/ Andrijana Papič Автори на синопсисите за филмовите/ Authirs of the film synopsesis Влатко Галевски/ Vlatko Galevski Синопсиси за филмовите од главната селекција Synopsises of the main selection fims Петра Селишкар/ Petra Seliškar Синопсиси за филмовите од селекција на нови автори Synopsises of the newcomers selection fims Сашо Н. Алушевски/ Sašo N. Aluševski Синопсиси за филмовите од селекција на кратки документарни филмови Synopsises of the short dox selection fims Саша Павловиќ/ Saša Pavlović Синопсиси за филмовите од селекција на музички документарни филмови Synopsises of the МакеМusic selection fims Илинденка Петрушева/ Ilindenka Petruševa Синопсиси за филмовите од македонската ретроспектива Synopsises of the Маcedonian retrospective fims Превод/Translations Леа Линин/ Lea Linin Андријана Папиќ/ Andrijana Papić Николина Неделковска/Nikolina Nedelkovska Алисиа Ферро/ Alicia Ferro Лектура/Proofreaders Сузана В. Спасовска/ Suzana V. Spasovska Мет Стаф/ Matt Stuff Графички дизајн/ Graphic Design Анастасија Поповска/ Anastasija Popovska Печати/Print Тираж/Circulation 500

124



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.