Nru 13,773
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
Spettaklu
Jibdew jaslu l-artisti
Il-Premju San :wanni XXIII g[at-Tjubija din is-sena mar g[and Samuel Cutajar – tfajjel ta’ 10 snin li g[en lill-[abib tieg[u Jordan Farrugia. Samuel kien deskritt b[ala tifel b’qalb kbira u li bl-im;iba tieg[u wera kemm hu [abib ta’ veru. Il-President ta’ Malta Marie Louise Coleiro Preco spjegat kif Samuel g[en lil Jordan f’affarijiet pratti/i ta’ kuljum u sostniet kemm Samuel g[andu m[abba kbira g[all-[abib tieg[u (Ritratt> Martin Agius)
Seba’ snin [abs wara li nstab [ati ta’ feriti gravi Pasqualino Cefai, li fi tmiem ;uri l-;img[a li g[addiet ma nstabx [ati tal-attentat ta’ qtil ta’ Joseph Portelli waqt seduta fl-Awla tal-Qorti ta’ G[awdex sentejn ilu, i]da li nstab [ati ta’ feriti gravi fuq il-vittma b’14-
il daqqa ta’ mus, intbag[at seba’ snin [abs. Is-sentenza ng[atat fil-Qorti lbiera[ millIm[allef Michael Mallia , [amest ijiem wara l-verdett tal-;urija. L-Im[allef Mallia ddikjara li
Cefai ma jist[oqqlu l-ebda [niena g[ax kien ilu bi problemi mal-Li;i minn meta kellu 16-il sena u minn dakinhar ’l hawn, kull sentejn kellu xi ka] il-Qorti dwar [a;a jew o[ra. L-akku]at itterrorizza lil G[awdex, qal l-
Im[allef, u l-Qorti dejjem kienet [anina mieg[u. I]da minkejja dan, Cefai kompla blaggressjonijiet u l-bullying blu]u tal-vjolenza biex jil[aq lg[anijiet tieg[u. g[al pa;na 2
Ilbiera[, bdew jaslu Malta lmu]i/isti li se jkunu qed jag[mlu interpretazzjonijiet differenti fl-ispettaklu Pan the Goat God, fost l-o[rajn il-flawtista Taljana Federica Lotti, il-vjolinista Nadine Galea u l-pjanista Tricia Dawn William. Ara pa;na 7
L-Iraq
Aktar bliet ta[t attakk Il-militanti Islami/i fl-Iraq komplew jifirxu l-attakki tag[hom lejn aktar bliet, fi triqithom lejn il-kapitali Bagdad. Matul il-;urnata talErbg[a, huma wkoll taw bidu g[al attakk fuq ir-raffinerija ta’ Baiji, l-akbar wa[da fl-Iraq. Dan fl-istess [in li l-Iran ma eskludiex li jibg[at t-truppi flIraq. Ara Pa;na 15
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
2
LOKALI
L-akku]at itterrorizza lil G[awdex minn pa;na 1
Cefai ng[ata sentenza ta’ pri;unerija ta’ [ames snin talli kkaw]a feriti gravi fuq Portelli u sitt xhur talli kiser il-libertà provi]orja. Fil-konfront tieg[u, ;ew implimentati wkoll sena u nofs pri;unerija talli b’dan il-
ka] kiser il-kundizzjonijiet ta’ sentenza sospi]a li kien ing[ata f’April 2012. B’hekk, b’kollox, l-imputat se jkun qed iservi total ta’ seba’ snin [abs, filwaqt li ;ie kkundannat ukoll i[allas issomma ta’ 6,000 ewro. Il-:img[a li g[adda, wara
madwar tmien sig[at ta’ deliberazzjoni, li bdew il-{amis, il;urati lanqas kienu sabu lillG[awdxi mi]-}ebbug [ati li kkaw]a feriti gravi fuq lAvukat Kevin Mompalao, i]da sabuh [ati li kkaw]alu feriti [fief. Cefai nstab [ati wkoll li kka;una ferita [afifa fuq Marixxal tal-Qorti u [ati wkoll li u]a arma bla li/enzja talKummissarju tal-Pulizija. Meta ;ara l-ka], f’:unju 2012, lakku]at u l-vittma kienu filQorti ta’ G[awdex f’kaw]a bejniethom dwar ]ew; trakkiji-
– L-Im[allef Michael Mallia
et li kienu ;ew sekwestrati favur il-vittma biex dan jit[allas dak li kellu jie[u ming[and l-akku]at. Is-sentenza f’dan il-;uri ma ng[atatx il-:img[a stess g[ax fuq talba tad-Difi]a, kellhom ikomplu jinstemg[u aktar xhieda. Fil-fatt, fil-jiem li g[addew xehed fil-Qorti l-psikjatra Anton Grech, li invista lil Cefai diversi drabi qabel u wara li se[[ il-ka]. Id-Difi]a tellg[et ukoll biex tixhed lil omm Cefai, Tere]a, li qalet li Portelli t[allas ming[and binha 12,000 ewro u li kien
baqa’ biss ftit mijiet ta’ ewro x’jit[allsu. Minkejja l-appelli tad-Difi]a min[abba li Cefai kellu problemi b’sa[[tu, g[ax fost l-o[rajn kien ibati minn depressjoni, lIm[allef qal li din mhix sku]a bi]]ejjed g[all-im;iba talakku]at g[ax minkejja li ng[ata soluzzjoni, injoraha u g[a]el laggressjoni. G[aldaqstant, qal lIm[allef fis-sentenza tieg[u, Cefai jist[oqqlu l-e[rex piena u ma tist[oqqlu l-ebda [niena g[ax hu ma weriex [niena malvittmi tieg[u.
Il-Kelliem tal-PN Joe Cassar li kien akkumpanjat minn Paul A. Attard, li g[al snin twal serva b[ala Direttur tal-Edukazzjoni, qal li l-lingwa hi parti importanti mill-identita` ta’ pajji]na g[ax tag[milna dak li a[na
{tie;a ta’ policy dwar il-lingwa fl-edukazzjoni Malta te[tie; policy dwar illingwa fl-edukazzjoni u b[alissa delegazzjoni mill-Language Policy Unit tal-Kunsill talEwropa qed tfassal rapport dwar is-sitwazzjoni tat-tag[lim tallingwi fil-pajji]i Ewropej, fosthom Malta. Il-Professur Charles Mifsud responsabbli mill-Arti u lLingwi fil-Fakulta` talEdukazzjoni qal dan il-biera[ waqt laqg[a li Joe Cassar, il-kelliem tal-Partit Nazzjonalista dwar l-Edukazzjoni kellu ma’ delegazzjoni mill-Kunsill talEwropa. Din id-delegazzjoni qed tag[mel Country Report dwar itTag[lim tal-Lingwi fil-pajji]i Ewropej. Il-Professur Charles Mifsud kien qed jakkumpanja lid-delegazzjoni tal-Kunsill talEwropa. Il-laqg[a saret fid-Dar ?entrali u d-delgazzjoni talKunsill tal-Ewropa tmexxiet
minn Philia Thalgott li ng[aqdet mal-Kunsill tal-Ewropa fl-1979. Fl-a[[ar 20 sena iddedikat ruhha biex tkabbar il-programmi li huma mmexxija mit-Taqsima tal-Policy tal-Lingwi tal-Kunsill tal-Ewropa. Dawn jinkludu li]vilupp ta’ website u pubblikazzjonijiet u l-a[[ar programm li kkordinat kien dwar lintegrazzjoni lingwistika g[al immigranti adulti u l-g[odda g[at-tag[lim tal-lingwa Romani. Joe Cassar li kien akkumpanjat minn Paul A. Attard, li g[al snin twal serva b[ala Direttur tal-Edukazzjoni, qal li l-lingwa hi parti importanti mill-identita` ta’ pajji]na g[ax tag[milna dak li a[na. Hu fakkar li Malta tipprattika l-bi-lingwi]mu, ji;ifieri l-Malti u l-Ingli] u anke l-multilingwi]mu fejn tinkora;;ixxi wkoll it-tliet u r-raba lingwa. Imma g[ad hemm ftit nies fisso/jeta` li ju]aw lingwa wa[da biss.
Dwar l-impatt tas-social media, Joe Cassar qal li dan qed iwassal biex ikun hemm tibdil fil-mod kif wie[ed jesprimi ru[u u anke kif tinkiteb il-lingwa u dan qed jo[loq sfida ;dida. Lesperti tal-Kunsill tal-Ewropa jistg[u jg[inu lil pajji]na f’din lisfida. Joe Cassar qal li l-edukazzjoni minn dejjem kienet wa[da millprijoritajiet ewlenin tal-Partit Nazzjonalista flimkien maxxog[ol, l-ekonomija u s-sa[[a. Id-delegazzjoni tal-Kunsill tal-Ewropa kienet tinkludi wkoll lil Professur Jean Claude Beacco li hu responsabbli millWorking Group tal-Kunsill talEwropa dwar l-immigranti adulti u l-lingwi, Dr Lid King li hu r-Rapporteur u Marisa Cavalli, g[alliema, ri/erkatri/i u espert indipendenti li ta[dem fit-Taqsima tal-Policy talLingwi tal-Kunsill tal-Ewropa, fl-Italja.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
3
LOKALI
Provi li madwar 400 xufier tat-trasport pubbliku huma membri tal-U{M Waqt konferenza tal-a[barijiet il-biera[ li g[aliha kienu pre]enti numru ta’ xufiera talMalta Public Transport Services Limited membri tal-U{M, ilunion ;abet provi li g[andha madwar 400 xufier membru minn total ta’ 670 xufier talkumpanija. Josef Vella, is-Segretarju :enerali tal-U{M ta rendikont tal-korrispondenza bejn ilU{M, il-Malta Public Transport Services, il-Ministru g[atTrasport Joe Mizzi u d-Direttur tax-Xog[ol u r-Relazzjonijiet Industrijali. Minn din il-korrispondenza [are; li l-U{M g[andha l-ma;;oranza tal[addiema membri u dan kien ikkonfermat ukoll mill-Ministru Joe Mizzi li kien ikkwotat millU{M li qal “We called your bluff u ;ibtu l-provi”. Josef Vella qal li l-U{M hi lesta li ssir il-verifika midDirettur tax-Xog[ol u rRelazzjonijiet Industrijali skont ix-xewqa tal-[addiema jew li ssir votazzjoni mill-[addiema fejn jiddikjaraw liema union tirrappre]entahom fil-kumpanija. Hu qal li g[all-ewwel darba kumpanija tal-Gvern mhix ta//etta li ssir il-verifika u qed ikun hemm tkaxkir tas-saqajn u theddid fuq il-[addiema li qed jobdu d-direttivi tal-U{M, u anke qed jidda[[al sens ta’ bi]a’ fost il-[addiema. Is-Segretarju :enerali tal-U{M qal li g[al xi ra;uni aktar minn 100 isem ta’ xufiera li ssie[bu filU{M u li l-lista tag[hom
Manwel Mallia kkonferma li kemm ilu l-Korp tal-Pulizija ta[t idejh, 61 pulizija ;ew re-instated
Mistennija jinbidlu l-kriterja biex wie[ed jid[ol fil-Korp tal-Pulizija G[all-ewwel darba kumpanija tal-Gvern mhix ta//etta li ssir il-verifika u qed ikun hemm tkaxkir tas-saqajn
intbag[tet b’posta re;istrata lillkumpanija, baqg[u ma tni]]lux fi/-check-off tal-kumpanija u g[alhekk il-mi]ata ma nqatetilhomx mill-paga tag[hom. Josef Vella qal li din hi theddiha g[ad-demokrazija trejdunjonistika [ielsa g[ax il-GWU qed tag[mel pressjoni fuq ilGvern biex ma jimxix malpro/ess normali f’/irkostanzi b[al dawn. Hu fakkar li xi ;img[at ilu lGWU talbet li ssir verifika dwar min jirrappre]enta lil ma;;oranza tal-[addiema fl-MIA u din ilverifika saret bla ma n[olqu problemi u rri]ulta li l-GWU ma kellhiex il-ma;;oranza tal[addiema membri. Josef Vella appella lill-Gvern biex ikun imparzjali u j[alli lil [addiema jag[]lu huma lil minn jirrappre]entahom fil-Malta
Public Transport Services. Hu qal li jekk il-GWU qed issostni li l-U{M g[andha biss 20 xufier tat-trasport pubbliku membri tag[ha, m’g[andhiex g[alfejn tib]a li ssir verifika mid-Direttur tax-Xog[ol u r-Relazzjonijiet Industrijali jew li ssir votazzjoni mill-[addiema. Josef Vella qal li l-Gvern qed ju]a xufiera u coaches tal-kuntrattur b[ala strike breakers u dan qed jiswa l-eluf ta’ ewro kuljum mit-taxxi tal-poplu Malti u G[awdxi. Intant tard ilbiera[ filghaxija il-U{M ir/eviet stedina ming[and il-Ministru Mizzi sabiex illum issir laqg[a bilaterali biex tinstab soluzzjoni g[al din is-sitwazzjoni. Il-U{M g[alhekk issospendiet temporanjament l-azzjonijiet industrijali b’;est ta’ rieda tajba.
Il-Gvern mistenni jbiddel ilkriterja me[tie;a biex wie[ed jid[ol fil-Korp tal-Pulizija. Uffi/jalment, skont il-Ministru Manwel Mallia, li hu responsabbli mill-Korp tal-Pulizija, dan se jsir biex jimtlew postijiet vojta li hemm fil-Korp. Madanakollu, skont l-informazzjoni li g[andu In-Nazzjon, dawn il-bidliet se jsiru apposta biex il-Gvern ikun jista’ jda[[al numru ta’ pulizija ;odda u ja;evola lil numru ta’ persuni u jag[tihom impjieg fil-Korp, anke jekk sa issa, qatt ma la[qu l-kriterji stipulati fl-applikazzjoni biex wie[ed jid[ol pulizija. Kien fil-Parlament li lMinistru Manuel Mallia, kkonferma, wara li saritlu mistoqsija mid-Deputat Nazzjonalista /ensu Galea, li mhux qed ji;i esklu] li jinbidlu dawn il-kriterji. Fost il-kriterji li hemm b]onn biex wie[ed jid[ol fil-Korp tal-
Pulizija llum hemm /ertu livell ta’ edukazzjoni, fejn fost lo[rajn, isiru interview u anke testijiet fi]i/i. Issa, dawn, kif implika l-Ministru Mallia, jistg[u jinbidlu. Sadanittant, fi twe;iba o[ra g[al mistoqsija ta’ /ensu Galea, Manwel Mallia kkonferma li kemm ilu l-Korp tal-Pulizija ta[t idejh, 61 pulizija ;ew re-instated, ji;ifieri minkejja li kienu spi//aw mill-Korp bi]-]mien, re;g[u dda[[lu. Il-ma;;oranza assoluta minnhom, ji;ifieri 44, huma Kuntistabbli, i]da hemm o[rajn f’karigi g[olha, fost l-o[rajn, 12-il sur;ent, 2 Ma;;uri, 2 Spetturi u Supretendent. Dawn ukoll, skont l-informazzjoni li g[andna, [afna minnhom idda[[lu fuq insistenza tag[hom stess, wara li kienu mweg[da li jer;g[u jid[lu filKorp tal-Pulizija qabel l-a[[ar elezzjoni, jekk jirba[ il-Partit Laburista.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
4
LOKALI
L-akku]at spara tliet tiri mill-qrib
Argument fuq kamera di;itali eskala tant li wassal g[al dan l-omi/idju
Ir-ra;el li qatel lil missier issie[ba tieg[u fil-Kalkara, f’Ottubru li g[adda spara tliet tiri mill-qrib. Il-vittma ntlaqat darbtejn f’idu l-leminija u darba fis-sinsla ta’ dahru. Dan [are; mix-xhieda talespert ballistiku l-Brigadier Maurice Scicluna hekk kif kompliet il-kumpilazzjoni kontra Gregorio Scicluna ta’ 52 sena mill-Kalkara, li qed ji;i mixli bil-qtil ta’ Joseph Caruana ta’ 61 sena. Scicluna mag[ruf b[ala ‘ilGoodie’, qed jiffa//ja total ta’ 11-il akku]a. L-aktar serja fosthom hi ta’ omi/idju u jinsab mixli wkoll bl-attentat ta’ qtil tal-ekssie[ba tieg[u g[al disa’ snin, Simone Caruana ta’ 27 sena, kif ukoll ta]-]ew;t ibniet tag[hom il-kbar, wa[da ta’ tlieta u l-o[ra ta’ [ames snin, u li kka;una ;rie[i serji fuq Simone Caruana u binthom l-o[ra ta’ tliet snin. Fil-Qorti di;à kien [are; kif fis-26 ta’ Ottubru, 2013 kien se[[ il-ka] u li qabel il-koppja kienu qeg[din jiffa//jaw lil xulxin il-Qorti fuq il-kustodja tat-tfal. Dakinhar tal-in/ident Simone Caruana kienet [adet littfal biex jaraw lil missierhom. Kien hemm argument fuq kamera di;itali bejn il-koppja, u kien hemm li allegatament lakku]at [are; arma tan-nar u spara lil missierha u dan wara li kienu ;ew fl-idejn. Missier Simone kien instab mejjet filbit[a. Il-Brigadier Calleja qal filQorti li l-vittma kien sofra minn tliet tiri ta’ senter. It-tir li laqat lill-vittma fis-sinsla ta’ dahru kien sparat minn distanza ta’ 40 /entimetru.
Ir-raba’ tir kien laqat lillkarozza li kienet ipparkjata barra mid-dar. Is-senter kien instab imkisser f’]ew; bi//iet u abbandunat, u dan f’attentat li jkun mo[bi u ma jinstabx.
It-tir li laqat lill-vittma fis-sinsla ta’ dahru kien sparat minn distanza ta’ 40 /entimetru L-espert forensiku Joseph Mallia, qal li l-marki tas-swaba’ nstabu fuq l-arma li qatlet lillvittma u espert ie[or qal li nstabu marki fuq il-;isem u l[wejje; tal-akku]at. L-esperta tad-DNA Marisa Cassar, qalet li d-demm tal-omm u l-bint instab fejn il-bieb ta’ barra. Il-ka] ikompli nhar il-:img[a meta d-difi]a u l-Prosekuzzjoni se jag[mlu s-sottomissjonijiet tag[hom fuq il-libertà provi]orja. L-Ispetturi Keith Arnaud, Chris Pullicino u Robert Said Sarreo qed imexxu l-prosekuzzjoni. Il-Prosekuzzjoni akku]at lil Scicluna wkoll li f’xi [in bejn is-7.00 p.m. tas-7 ta’ April 2003 u l-5.30 a.m. tal-g[ada, ikkommetta serq ta’ senter tattip Winchester, munizzjon u o;;etti o[rajn fosthom air rifle minn garaxx fi Triq Agustino Said f’{a]-}abbar. L-Avukati Michael and Lucio Scriha qeg[din jidhru g[allakku]at.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
5
PARLAMENT
G[andhom ikunu evitati ]balji biex verament jit[ares il-wirt storiku Il-wirt storiku hu wirt talpoplu kollu u g[alhekk g[andu jkun im[ares b’kull mod u filwaqt li ji;u evitati ]balji tal-passat, g[andu jintla[aq qbil dwar il-mod kif dan il-[arsien ikun effettiv. Din kienet is-sustanza taddiskussjoni li saret fis-seduta talParlament ilbiera[ meta kienet diskussa mozzjoni mressqa millOppo]izzjoni li saret fid-dawl tal[ru; ta’ permess g[al ]vilupp biswit it-tempji Ta’ {a;rat fl-Im;arr. Id-Deputat Nazzjonalista Ryan Callus qal li l-mozzjoni kienet imnebb[a mill-permess ma[ru; mill-MEPA g[al bini biswit it-tempji ta’ {a;rat flIm;arr, Malta. Dawn huma tempji li jmorru lura sa 5600 sena u g[alhekk mhumiex biss wirt storiku Malti i]da wirt storiku dinji. Il-[ru; ta’ permess g[al dan l-i]vilupp qanqal diskussjoni dwar i]-]oni g[all-i]vilupp. Ryan Callus qal li mhux minnu li fl-2006 l-art inkwistjoni dda[let fil-konfini ta’ ]vilupp. Dawn l-artijiet kienu identifikati fl-1989 u sa dakinhar prattikament seta’ jsir kwalunkwe ]vilupp. Jekk il-Gvern fl-2006 ma ne[[iex dik iz-zona mizzona ta’ ]vilupp, kien hemm nuqqas anke mill-Oppo]izzjoni ta’ dak i]-]mien li ma ;ibditx lattenzjoni. Ir-responmsabbilta’ tal-[arsien tal-wirt storiku mhux biss fuq il-Gvern i]da hu responsabbilta’ ta’ kul[add. L-importanti hu li min g[andu r-responsabbilta’ llum jitg[allem milli]balji tal-img[oddi biex ma jirrepetux ru[hom. Ryan Callus qal li biex dan li]ball ma jer;ax ikun ripetut, ilMEPA g[andha telenka t-tempji li g[andna f’pajji]na u tidentifi-
ka l-artijiet li fuqhom ma jistax jin[are; permessi g[all-i]vilupp. Id-Deputat Nazzjonalista staqsa jekk l-art in kwistjoni f’Ta’ {a;rat ;ietx esproprjata peress li wara li ;iet ippre]entata l-mozzjoni, il-Gvern qal li kien se jesproprja l-art. Hu qal li saret pressjoni fuq l-Oppo]izzjoni biex il-mozzjoni ma ti;ix ippre]entata, i]da l-politiku jrid jerfa’ r-responsabbilta’ tieg[u u jara li j[ares dak li hu ta’ interess nazzjonali. Ryan Callus qal li saru diversi tentattivi quddiem il-MEPA biex il-permess ikun revokat. Dawn it-tentattivi ma tawx ir-ri]ultat mixtieq u g[alhekk l-unika triq li kien fadal kienet dik ta’ mozzjoni filParlament. Id-Deputat Nazzjonalista appella lis-Sovrantendenza talWirt Kulturali biex tkun assertiva meta tintalab pariri dwar proposti ta’ ]vilupp. Ryan Callus qal li t-tne[[ija ta’ deterrent li kien hemm kontra min jabbu]a u jwettaq ]vilupp fuq bini skedat, se jag[milha aktar fa/li g[al min irid jabbu]a. Lanqas ma jaqbel mal-proposta li qed issir mill-Gvern biex ikun hemm revi]joni tal-bini skedat wara g[axar snin. Id-Deputat Nazzjonalista ?ensu Galea qal li dak li qed ikun propost g[al Ta’ {a;rat g[andu japplika wkoll g[al kull sit storiku ie[or li g[andu pajji]na. Hu semma numru ta’ siti stori/i li qorob lejhom li]vilupp u wissa biex ma jibqg[ux ikunu ripetuti l-i]balji tal-passat. Id-Deputat Laburista Silvio Parnis qal li l-Kunsill Konsultattiv g[an-Nofsinhar ta’ Malta qed jiddiskuti proposti
Il-mozzjoni kienet imnebb[a mill-permess ma[ru; mill-MEPA g[al bini biswit it-tempji ta’ {a;rat fl-Im;arr
g[all-[arsien ta’ siti stori/i finna[a t’isfel ta’ Malta. Is-Segretarju Parlamentari Michael Falzon spjega //irkostanzi li wasslu g[al dan ilka]. Hu qal li z-zona indikata t[alliet fi]-]ona ta’ ]vilupp anke wara ]ew; revi]jonijiet. Il-permess g[all-bini n[are; wara li appell li sar mill-Kunsill Lokali tal-Im;arr ma ntlaqax. Kellhom isiru wkoll diversi tibdiliet g[allpjanti ori;inali. Michael Falzon qal li jemmen li hu d-dover ta’ kul[add li jkunu protetti l-eluf ta’ snin fi storja li g[andu pajji]na. Meta fehem ilkwistjoni tal-ka], il-Gvern ma ddejjaq xejn jipprote;i s-sit. Michael Falzon esprima qbil mal-proposta ta’ Ryan Callus biex ikun hemm ftehim dwar siti li g[andhom ikunu m[arsa u ma jkunx permess ]vilupp li jag[mel [sara.
Jinstabu nisa u tfal li huma rappurtati nieqsa fil-:ermanja Il-Pulizija qed tinvestiga ssejba ta’ grupp ta’ nisa :ermani]i u uliedhom f’G[awdex wara li ;ew rappurtati nieqsa fil-:ermanja. L-investigazzjonijiet [adu lkorsa tag[hom nhar it-Tlieta meta tfajjel :ermani] instab jimxi wa[du f’g[alqa f’Marsalforn. It-tifel qal li hu kien qed jg[ix ma’ nies o[rajn
Il-koppja qalet li qed tag[ti kenn g[al nisa msawta f’appartament f’Marsalforn. Il-Pulizija fil-post fejn [adet lit-tifel instabu tliet nisa u l[amest itfal tag[hom, li kienu rappurtati nieqsa fil-:ermanja. Huma kienu qed jg[ixu f’appar-
tament ma’ koppja mi]]ew;a. Il-koppja qalet li qed tag[ti kenn g[al nisa msawta. Il-Pulizija qed tinvestiga dan il-ka] bl-g[ajnuna tal-awtoritajiet :ermani]i.
Il-MEPA g[andha telenka t-tempji li g[andna f’pajji]na u tidentifika l-artijiet li fuqhom ma jistax jin[ar;u permessi g[all-i]vilupp Il-Vi/i Kap Nazzjonalista Mario de Marco qal li ‘il hinn mill-kliem g[andu jkun hemm azzjonijiet konkreti biex verament il-wirt storiku ta’ pajji]na jkun im[ares. Fil-[arsien tal-wirt storiku hu me[tie; li s-so/jeta’ ti;;ieled kontra l-elementi tan-natura, kontra t-trapass ta]-]mien u kontra l-i]vilupp. Biex ikun hemm dan il-[arsien il-pajji] jin[tie; irri]orsi finanzjarji, ir-ri/erka u nnies im[arr;a biex iwettqu dan il-[arsien b’mod professjonali. Mario de Marco qal li ma g[andnix in[arsu biss lejn ittempji u knejjes u postijiet o[ra simili b[ala wirt storiku. Hemm
ukoll il-qalba ta’ /erti r[ula li joffru wirt li g[andu jkun im[ares. Jin[tie;u [afna inizjattivi u in/entivi finanzjarji, biex /erti djar fil-qalba tal-ir[ula jkunu restawrati u jkunu abitabbli. Il-Ministru Owen Bonnici tkellem dwar l-istorja tat-tempji Ta’ {a;rat kif ukoll dwar isSovraintendenza dwar ilPatrimonju Malti biex irrapportat dwar il-[arsien li g[andu jkun hemm. Il-Ministru sostna li ma kienx diffi/li g[all-Gvern li jidde/iedi li jesproprja l-art in kwistjoni g[aliex fehem l-importanza storika tas-sit.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
6
LOKALI
Maltco Lotteries> L-investiment fil-Horizon System qed i[alli ri]ultati inkora;;anti L-investiment li l-kumpanija Maltco Lotteries g[amlet fixxhur li g[addew fil-Horizon System – sistema fil-[wienet ta’ Maltco f’Malta u G[awdex li tof-
fri l-aktar informazzjoni a;;ornata dwar futbol u ti;rijiet ta]-]wiemel – qed t[alli ri]ultati mill-aktar inkora;;anti. Matul il-jiem tat-Tazza tad-
Dinja li qed tintlag[ab b[alissa fil-Bra]il, bosta [wienet ta’ Maltco Lotteries f’Malta u G[awdex qed jibqg[u miftu[in sa tard billejl biex joffru lil dawk
interessati l-possibbiltajiet li jittantaw xortihom fil-log[ob U*BET tal-futbol relatat matTazza tad-Dinja. Il-kumpanija qed tissokta
tag[mel aktar investiment biex i]jed [wienet tag[ha mxerrdin ma’ Malta u G[awdex ikollhom is-sistema Horizon System [alli b’hekk dawk li jkunu interessati li jittantaw xortihom, ikollhom ilfa/ilitajiet li ja;;ornaw lilhom infushom mal-aktar informazzjoni re/enti rigward il-log[biet li jkunu se jintlag[bu. Il-kumpanija Maltco Lotteries, li bdiet topera fil-g]ejjer Maltin fl-2004 u li matul din is-sena qed ti//elebra l-g[axar anniversarju tag[ha f’Malta, fis-snin li g[addew kitbet storja kbira ta’ su//ess fil-kamp tal-privatizzazzjoni. B’kollox f’Malta u f’G[awdex il-kumpanija g[andha aktar minn 240 [anut. Kelliem g[all-kumpanija f’kumment qal li hi l-missjoni talkumpanija li toffri l-a[jar servizzi possibbli lil dawk li jkunu jixtiequ jittantaw xortihom. “Grazzi kbira wkoll tmur g[as-sidien tal[wienet li qed jibqg[u jservu lillklijenti tag[hom sa tard billejl. Ilkumpanija se tippremja lil dawn is-sidien li qed jag[mlu dan lisforz.” Hu qal li direttament u indirettament il-kumpanija tipprovdi xog[ol lil mijiet ta’ [addiema u g[alhekk il-[in kollu tag[mel sforz qawwi biex i]]omm flog[la livelli l-kwalità tal-prodotti tag[ha.
Kritika dwar il-policy ta’ binjiet g[oljin L-NGO ambjentali Flimkien g[al Ambjent A[jar qalet, fi stqarrija, li d-de/i]joni millAwtorita’ Maltija g[all-Ambjent u l-Ippjanar (MEPA) u l-Gvern biex tkun approvata policy ;dida dwar binjiet g[oljin, ikkontradixxiet ir-rakkomandazzjonijiet tal-konsulent innifsu tal-Gvern. Il-FAA iddeskriviet il-policy b[ala wa[da mhux sostenibbli u qalet li, peress li hawn [afna proprjetajiet vojta, il-gvern g[andu jag[ti in/entivi g[all-i]viluppaturi u g[all-investituri biex jiffokaw fuq ix-xog[ol li ;enwinament hu me[tie;, b[all-i]vilupp mill-;did, ir-retrofitting, irrestawr u l-manifattura. Flimkien g[al Ambjent A[jar qalet li flg[a;la biex jog[;ob lis-settur tal-i]vilupp, il-gvern g[a;;el b’mod irresponsabbli u introdu/a policy li taffettwa b’mod permanenti, mhux biss il-kampanja ta’ Malta i]da wkoll is-sa[[a u lg[ajxien tan-nies.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
7
LOKALI
Id-direttur artistiku u mu]ikali ta’ ‘Pan The Goat God’, Ruben Zahra, flimkien mal-vjolinista Nadine Galea waqt il-preparamenti g[all-ispettakli tal-:img[a u s-Sibt
Kollox lest g[all-ispettaklu ‘Pan The Goat God’ Kull min g[andu g[al qalbu lmu]ika, ]gur li qed jistenna lispettaklu ‘Pan The Goat God’ li se jsir g[ada u s-Sibt f’{a;ar Qim. Dan l-ispettaklu qed ji;i organizzat mill-Partit Nazzjonalista fl-okka]joni tal50 anniversarju mill-kisba talIndipendenza ta’ Malta li qed jitfakkar din is-sena. Ilbiera[, bdew jaslu Malta lmu]i/isti li se jkunu qed jag[mlu interpretazzjonijiet differenti f’dan l-ispettaklu, fosthom il-flawtista Taljana
Federica Lotti, il-vjolinista Nadine Galea u l-pjanista Tricia Dawn Williams. Interessanti l-fatt li dan lispettaklu se jsir fit-Tempji ta’ {a;ar Qim. Dan g[aliex fil-jiem tar-rappre]entazzjonijiet se jkun ]mien is-solistizju tas-sajf, ji;ifieri l-itwal ;urnata tas-sena. Dan minbarra l-fatt li g[ada, l20 ta’ :unju, huwa wkoll Jum il-Mu]ika. Id-direttur artistiku u mu]ikali ta’ dan l-ispettaklu huwa Ruben Zahra, li hu wkoll il-kompo]itur
ta’ ‘Pan The Goat God’, meta kien kitibha u ppre]entaha g[allewwel darba sitt snin ilu. Issa, dan l-ispettaklu, se jkun qed ji;i ppre]entat f’kuntest ;did, b’mod spe/jali g[all-fatt li se jsir f’{a;ar Qim, li hu l-post li minnu nnifsu se joffri esperjenza ;dida lill-udjenza li se tattendi. Dan g[aliex it-Tempju se ji;i trasformat g[al dan l-ispettaklu. I]-]effiena f’dan l-ispettaklu se tkun Arlette Mangion, waqt li l-karattru ta’ Pan se jkun interpretat minn Adrian Azzopardi.
Attività f’jum is-solstizju u f’jum il-mu]ika Ix-xog[ol hu maqsum f’sitt xeni u f’kull xena, kull min jattendi, se jkun jista’ jara dimensjoni differenti tal-karattru. ‘Pan The Goat God’ hu m]ewwaq ukoll b’video-art tal-artist Austin Camilleri, li permezz talfilmati jo[loq karattri virtwali fin-narrattiva ta’ Pan, li se tkun ta’ Manuel Cauchi. Dan l-ispettaklu qed ji;i orga-
nizzat minn Kumitat apposta, li hu mmexxi minn Charles Stroud, li twaqqaf mill-Partit Nazzjonalista, biex jorganizza numru ta’ attivitajiet fil-50 anniversarju mill-Indipendenza. Il-biljetti g[a]-]ew; serati, kemm g[al ta’ g[ada kif ukoll g[al tas-Sibt, jistg[u jinxtraw mid-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista u jiswew €15.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
9
LOKALI
Il-bini tal-Belleview qed jitwaqqa’ wara li minn fuqu g[addiet storja twila li ratu jibdel kemm il-darba l-iskop g[aliex kien hemm
Il-Belleview> 42 sena ta’ storja u memorji Investiment ta’ €7 miljun mill-GS Superstore Jerome Caruana Cilia Kien forn tal-[ob], nightclub, ristorant, kafetterija, post tal-
coffee mornings u sa[anistra sala tat-ti;ijiet. Il-Belleview filMellie[a kien sar sinonimu malMaltin, b’eluf ta’ nies, min g[al ra;uni u min g[al o[ra ]aruh xi darba jew o[ra. I]da kif jg[idu, xejn mhu g[al dejjem, u mill-bidu ta’ din il;img[a l-kumpless beda jitwaqqa’ biex l-eks bini talBelleview issa se jag[mel lispazju g[al investiment ;did li da[let g[alih il-kumpanija GS Superstore, li s-sidien tag[ha huma fost l-o[rajn l-istess propjetarji tal-GS Supermarket tanNaxxar, ix-Shopwise ta’ {al Qormi u l-kumpless Shoppers fil-Mellie[a stess. F’dan il-pro;ett, il-bini talBelleview se jitwaqqa’ kompletament u se jinbidel f’Supermarket u appartamenti lussu]i. In-Nazzjon [adet il-kummenti tal-a[wa Darren u Kevin Vella dwar l-istorja tal-Belleview li din is-sena g[alaq 42 sena mille]istenza tieg[u. L-a[wa Vella huma t-tielet ;enerazzjoni talfamilja li kellha f’idejha lBelleview u li sal-lum g[adhom jipprattikaw l-istess seng[a, dik
tal-[elu. “Il-Belleview infeta[ fl-1972 u l-ewwel tie; kien sar fl-1973. Filfatt l-ewwel tie; kien ta’ missieri u ommi li sar fit-28 ta’ Awwissu 1973,” qal Kevin Vella. Huma spjegaw kif dan il-post intu]a g[al bosta attivitajiet varji. “Min forn biex na[mu l[ob] sa sala tat-ti;ijiet. IlBelleview kien jintu]a g[al diversi affarijiet,” qal Kevin Vella. Kevin u Darren [aduna wkoll lura fil-memorji u l-esperjenzi li kellhom tal-Belleview flimkien ma missierhom Twanny u nannuhom }aren, wie[ed millewwel tliet diretturi talBelleview. “Il-Belleview inbena minnannu }aren u minn [utu Charlie u Fredu. Il-post beda jopera b[ala sala tat-ti;ijiet, imbag[ad forn, wara kafetterija u bar u wara anke infeta[ b[ala ristorant. B[ala forn baqg[et tiffunzjona sa l-a[[ar anke b[ala bar u kafetterija. Filfatt is-sala dan l-a[[ar kienet tintu]a g[allcoffee mornings,” sostna Kevin Vella. “Min mindu konna tfal dejjem konna nkunu l-Belleview ni;ru ma’ missieri. Filfatt a[na tista’
tg[id li komplejna bis-seng[a tal-familja, dik li nag[mlu l[elu.” Kevin spjega kif g[al xi ]mien il-Belleview kien iforni l-[ob] g[al Malta kollha waqt l-istrajk tal-furnara. “Il-Belleview kien ukoll iforni l-[ob] g[al madwar Malta kollha. Dan qed ng[idu meta kien sar l-istrajk tal-furnara. Filfatt f’dak il-perjodu kienu jo[or;u jqassmu l-[ob] madwar Malta bil-pulizija mag[hom.” }gur li l-Belleview huwa post li se jibqa’ fil-memorja tal-a[wa Vella. “Se jifdal memorji sbie[ [afna li ma ninsewhom qatt. Illum il;urnata kull ma baqalna r-ritrattti fuq xiex niffukaw. Pero’ g[andna memorji sbie[ [afna tal-Belleview,” qal Darren Vella ma’ dan il-;urnal. Dan il-;urnal tkellem ukoll ma’ Joe Muscat, li kien idoqq mal-grupp Flame, u li g[al madwar 20 sena s[a[ kien idoqq filBelleview. Hu tkellem dwar lesperjenzi tieg[u f’dan il-post u fisser in-nostal;ija li g[andu issa li qed jarah jitwaqqa’. “Issa li qed nara l-Belleview titwaqqa’ qed in[oss nostal;ija kbira. Il-grupp Flame konna ndoqqu regolari hemm g[al
Il-Belleview infeta[ fl-1972 u l-ewwel tie; kien sar fl-1973 madwar 20 sena. Is-sala kienet tkun ippakkjata bin-nies sabiex isegwu x-xows tag[na. G[andi memorji sbie[ tal-post,” qal Muscat. Issa, imma, se tibda pa;na ;dida g[al dan il-post. Ray Mintoff hu s-sid il-;did tal-Belleview u wie[ed middiretturi tal-kumpanija tal-GS Superstore. Hu spjega x’se jsir minn dan il-bini. “Pjanajna illi
nag[mlu supermarket fuq ]ew; sulari u kafetterija. Fuq se jkun hemm appartamenti residenzjali u anke car-park,” qal Mintoff. F’kummenti ma In-Nazzjon Mintoff qal ukoll li dan ilpro;ett meta jitlesta se jkun qed i[addem mas-60 ru[ b’investiment ta’ madwar 7 miljun ewro. Il-pro;ett mistenni li jitlesta bejn l-a[[ar tas-sena 2015 u lbidu tas-sena 2016.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
10
OPINJONI
Is-saltna tad-dritt f’so/jetà demokratika Bejn so/jetà hekk imsej[a /ivilizzata u wa[da meqjusa b[ala mhux /ivilizzata spiss issib id-differenza fis-saltna tad-dritt, ji;ifieri r-rispett lejn il-li;i minn kul[add. Ir-rispett lejn il-li;i ma jfissirx biss li ma ji;ux imwettqa reati kriminali minn dawk fil-poter i]da jfisser ukoll li dawk fl-og[la karigi tal-pajji] ikunu xorta su;;etti g[all-iskrutinju pubbliku. Skrutinju li jsir bl-aktar mod rigoru] u stabbilit fil-li;i permezz tal-bosta istituzzjonijiet ta’ pajji]na, inti]i sabiex jassiguraw li jkun hemm dawk i/-checks and balances me[tie;a sabiex ji;i evitat l-abbu] tal-poter. L-Ombudsman
Istituzzjoni ferm importanti hija dik tal-Ombudsman, istituzzjoni li tinstab imferrxa madwar lUnjoni Ewropea u fejn sa[ansitra f’/erti pajji]i, b[al Spanja, l-isem tal-istituzzjoni wa[du, Defensor del Pueblo (Difensur tal-Poplu), jindika l-importanza tal-funzjoni ta’ dan l-uffi//ju. Huwa g[alhekk ta’ t[assib kbir meta f’Malta din l-istituzzjoni qed
tkun su;;etta g[al bosta sfidi kbar mill-awtoritajiet. Fil-Parlament xi ;img[at ilu kellna ministru li bl-ebda mod ma’ ddejqet tinfexx f’attakk sfrenat fuq din l-istituzzjoni. Attakk li tant kien a[rax li sforza lil din listituzzjoni tirrea;ixxi. Issa din listituzzjoni tant sabet ru[ha daharha mal-[ajt li kienet kostretta ddur lejn istituzzjoni o[ra, u dan biex sempli/ement twettaq ilfunzjoni investigattiva tag[ha. Huwa ta’ g[ajb li donnu l-Partit Laburista qed jag[ti l-impressjoni li mhuwiex konvint minn dan luffi//ju. U wie[ed hawn jistaqsi g[aliex. G[aliex il-Partit Laburista j[oss daqshekk xetti/i]mu lejn din l-istituzzjoni? X’hemm li qed idejjaq lillPartit Laburista daqshekk fil[idma tal-uffi//ju talOmbudsman? G[aliex il-Partit Laburista donnu mhuwiex komdu bil-ver]joni Maltija tal-uffi//ju tad-Defensor del Pueblo? Huwa normali f’demokraziji o[ra li istituzzjoni stabbilita u li g[andha rrispett ta’ kul[add tisfa hekk sfidu/jata mill-partit fil-Gvern?
X’hemm li qed idejjaq lill-Partit Laburista daqshekk fil-[idma tal-uffi//ju tal-Ombudsman^ G[aliex il-Partit Laburista donnu mhuwiex komdu bil-ver]joni Maltija tal-uffi//ju tad-Defensor del Pueblo^ Angelo Micallef angelo.micallef@gmail.com
18 vs 16 Dan l-a[[ar,
il-Ministru talEdukazzjoni Evarist Bartolo qal li jemmen li l-età tal-edukazzjoni obbligatorja g[andha tog[la g[al tmintax-il sena. Proposta li ming[ajr tlaqliq nistqarr qbil mag[ha u nawgura li l-Ministru Bartolo jasal sabiex tassew jimplimentaha. Nemmen li din il-proposta g[andha sservi b[ala pass ’il quddiem fl-edukazzjoni. Naturalment ukoll, pass li g[andu jittie[ed bi pro/ess ta’ konsultazzjoni u blaktar mod meqjus sabiex ji;i
assigurat li jinkisbu l-a[jar ri]ultati possibbli. Naturalment ikun ]ball jekk wie[ed ja[seb li din il-proposta wa[edha ssolvi l-problemi kollha. Filwaqt li l-proposta tal-Ministru hija wa[da po]ittiva, je[tie; li tkun akkumpanjata minn politika serja b’direzzjoni /ara u stabbilita. Politika li trid tkun [ielsa minn kull interess politiku parti;jan. Ikun ]ball ukoll jekk wie[ed ja[seb li din il-proposta xxejjen limportanza ta’ investiment kapitali fl-edukazzjoni permezz talbini ta’ fa/ilitajiet edukattivi ;odda u titjib f’dawk pre]enti. Jalla hawnhekk il-Ministru juri listess sens ta’ impenn u [e;;a. B[alissa l-attenzjoni tad-dinja
tinsab fuq il-log[ob tat-Tazza tadDinja li qed isir fil-Bra]il. Log[ob li s’issa /ertament nissel tbissima fuq wi// il-partitarji Taljani, Olandi]i, :ermani]i, Bra]iljani u Ar;entini u forsi daqsxejn t[assib fost il-partitarji Ingli]i, Spanjoli u Portugi]i. Jalla dejjem jirrenja spirtu po]ittiv g[aliex fuq kollox, itTazza tad-Dinja g[andha tkun festa ta’ solidarjetà umana bejn popli minn kull na[a tad-dinja. Il-valuri tal-isport, l-integrità, lonestà, l-isportsmanship u lugwaljanza huma kollha valuri li g[andhom jirrenjaw mhux biss flistadji tat-Tazza tad-Dinja i]da /ertament fost kull wie[ed u wa[da minna li nsegwu b’tant passjoni l-log[ob.
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
www.maltarightnow.com
11
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Li;i g[al tal-qalba, u li;i g[all-bqija Ir-rabta li a[na /-/ittadini g[andna mal-istat hi, fl-essenza tag[ha, rabta ta’ ugwaljanza. A[na kollha /ittadini ndaqs. Kollha rridu nobdu l-istess li;ijiet u kollha rridu n[allsu t-taxxi dovuti. Dawn huma d-dmirijiet tag[na lejn l-istat, ikun qed imexxih min ikun qed imexxih, anke jekk ma nkunux naqblu mieg[u. U min-na[a l-o[ra, g[andna d-drittijiet li ngawdu mill-istat – indaqs ukoll – il-[arsien li nippretendu mill-istat ladarba a[na ta[t l-istess li;ijiet u n[allsu ttaxxi.
Politika differenti Aktar u aktar issa li g[andna gvern li ma wettaqx il-weg[da tieg[u li jiggverna bi stil differenti, hemm b]onn tassew li lpajji] ikollu e]empju ta’ partit li anke mill-Oppo]izzjoni, iwettaq il-politika b’mod differenti. L-a[bar tal-PN li se jwaqqaf l-attivitajiet tradizzjonali filka]ini hi pass fid-direzzjoni ttajba. M. Agius Is-Swieqi
aktar sens f’[inijiet u fi ;ranet meta l-Gozo Channel tkun qed t[addem shuttle service. Dan g[andu wkoll ikun applikat g[az-zoni fejn il-karozzi jkunu qed jistennew fil-kju biex jitilg[u fuq il-vapur. Dan ]gur li mhux xi investiment kbir, i]da li jkun utli [afna biex ikompli jg[olli l-kwalità tas-servizz tat-trasport bejn i]]ew; g]ejjer. M. Micallef Il-Mosta
Il-[niena mal-o[rajn Wa[da mill-opri tal-[niena li tana :esù hi din: “Imberkin dawk li j[ennu g[ax huma jsibu [niena”. Sa[[a li t[enn ma’ kul[add fil-[ajja, u din l-aktar li wie[ed japprezzaha meta jkollu b]onn min i[enn g[alih, u jag[tih xi g[ajnuna li jkollu b]onn. Il-Papa Fran;isku jg[id li f’id wa[da n[ossu li g[andna npattuha lil xi [add, u f’id wa[da n[ossu li g[andna n[ennu, u din tal-a[[ar g[andha tirba[ f’[ajjitna. Din il-[a;a l-Papa wrieha fi Pjazza San Pietru, meta mar u bies wi// ra;el mimli msiemer. Fil-[ajja ta’ San Fran;isk t’Assisi nsibu li meta hu kien
L-ugwaljanza – kisba tal-popli liberi fuq sekli s[a[ L-ugwaljanza – /ittadini kollha ndaqs ta[t l-istess li;ijiet, bl-istess dmir li j[allsu t-taxxi u bl-istess dritt ta’ [arsien mill-istat – hi kisba li l-pajji]i demokrati/i u liberi g[amlu fuq mijiet ta’ snin. U jekk din l-ugwaljanza tinkiser, inkunu morna sekli lura.
Su;;eriment lill-Gozo Channel
Li;i li [add ma jista’ j[ebb g[al [add, wisq anqas g[al pulizija Hawn li;i li suppost tg[odd g[alina lkoll – li [add ma jista’ j[ebb g[al [add, u wisq anqas jista’ j[ebb g[al pulizija waqt il-qadi ta’ dmirijietu. Din hi li;i tant importanti li l-Parlament Malti g[adu kemm [arrax il-pieni tag[ha. Imma mhux g[al kul[add. Ra;el i[ebb g[al erba’ pulizija f’g[assa, imma l-akku]i jaqg[u wara telefonata G[ax sena ilu, ra;el da[al fl-g[assa ta’ {a]-}abbar u [ebb g[al sur;ent u tliet kuntistabbli. Il-pulizija [ar;u akku]i kontrih. U nafu kemm il-pulizija ssegwi ka]i b[al dawn b’qawwa. Imma f’dal-ka], ir-ra;el /empel lil xi [add x[in kien l-g[assa; xahrejn wara, lakku]i kontrih ;ew sospi]i, u sitt xhur wara, ;ew irtirati g[alkollox.
Nitla’ ta’ sikwit G[awdex, u fl-era di;itali li ng[ixu fiha, ta’ min li fit-terminal ta/?irkewwa f’Malta u dak talIm;arr f’G[awdex, xi mkien prominenti fejn ji;bed l-g[ajn tal-passi;;ieri, ikun hemm monitor li juri x[in se jkun ittluq tal-vapur li jmiss. Dan l-a[[ar kont mg[a;;el u sibt biss nota tal-[inijiet talvapuri wara li qg[adt infittex [afna fejn din tista’ tkun. Dan is-su;;eriment jag[mel
Inugwaljanza – li;i g[al tal-qalba u o[ra g[all-bqija Din hi l-inugwaljanza li qed tin[oloq minn min wieg[ed li Malta tkun ta’ kul[add indaqs. Mhux biss tal-qalba qed ja[tfu l-flus li a[na n[allsu f’taxxi, mhux biss il-[arsien tal-istat mhux jing[ata lil kul[add indaqs, imma wkoll issa l-li;i ma tg[oddx g[al tal-qalba waqt li tg[odd – u e[rex – g[all-bqija.
25 sena ilu f’In-Nazzjon
Mhix l-ewwel darba – sena ilu waqa’ ka] dwar talba g[al tix[im ta’ €60 miljun U din mhix l-ewwel darba. G[ax sena ilu kellna ka] li fih akku]a mill-aktar gravi dwar talba g[al tix[im ta’ 60 miljun ewro – mhux importanti kontra min, l-importanti l-gravità tal-akku]a u ta’ dak li ;ara wara – waqg[et qisu qatt ma kien xejn. :uri pervers kontra min wasal g[all-konklu]joni lo;ika ta’ nd[il politiku Kul[add seta’ jasal g[all-konklu]joni ta’ nd[il politiku biex din lakku]a waqg[et, u x[in wasal g[all-istess konklu]joni l-Kap talOppo]izzjoni, il-Gvern organizza ;uri pervers kontra Simon Busuttil fejn l-im[allfin huma d-Deputati Laburisti.
g[addej fuq ]iemel, liebes ta’ kavallier, u ra wie[ed im;iddem, [ass ;o fih li g[andu jiskartah, i]da sema’ vu/i tg[idlu, “jekk verament trid tkun suldat ta’ Kristu, irba[ lilek innifsek u mur bus lil dak l-im;iddem. Fran;isku hekk g[amel, u dak il-[in huwa [ass fer[ kbir ;ewwa qalbu g[ax verament iltaqa’ ma’ Kristu. Hemm tliet waqtiet meta a[na niltaqg[u ma’ :esù f’[ajjitna, u dawn huma meta naqraw il-Kelma t’Alla, fl-Ewkaristija u meta n[ennu g[all-proxxmu. Dawn it-tlieta jridu jkunu f’[ajjitna jekk verament irridu nag[rfu lil :esù. Jalla nkunu dejjem sensittivi g[all-[ti;iet tal-o[rajn, lesti dejjem sabiex in[ennu g[alihom u nag[mluhom, spe/jalment dawk tal-familji tag[na, u dawk li xi darba g[amlulna xi deni, u ta’ dan hemm il-premju etern, il-:enna. C. Caruana San :wann
L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex.attard@media.link.com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ’l isfel fil-pa;n
Il-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Eddie Fenech Adami qal fl-indirizz tieg[u lill-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista li l-g[aqda statutorja ta’ bejn ilGeneral Workers’ Union (GWU) u l-Partit So/jalista hi l-akbar g[adu g[all-i]vilupp tal-[addiema u allura tal-progress tal[addiema. Tkellem ukoll dwar il-politika tal-Gvern ta’ konsultazzjoni, il-[idma g[al xog[ol permanenti u produttiv, u l-produttività li tfisser it-tkattir tal-;id.
Inugwaljanza fi stat fejn hawn min b’telefonata ja[rab minn akku]i gravi Din hi l-gravità ta’ dak li qed ji;ri mhux biss fil-korp li jista’ ju]a l-vjolenza le;ittima fuqna /-/ittadini – il-pulizija – imma fi stat fejn m’g[adniex /ittadini ndaqs imma hawn min ja[rab akku]i gravi b’telefonata u l-li;i tkun biss g[all-bqija. Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
12
X’NARA U X’NISMA’
X’Qalilna l-G[asfur Meta pulizija kadett allegatament ta bil-ponn lil superjur tieg[u ➤ Minn ]mien g[al ]mien lG[asfur jisma’ b’xi storja u qabel ma ji;i hawn u jirrakkuntaha lillqarrejja, i[alli ftit ]mien jg[addi
biex jara jekk ikunx hemm ]viluppi. Xi tliet ;img[at ilu, e]attament is-Sibt, 31 ta’ Mejju, l-G[asfur kien qieg[ed f’diskoteka popolari fix-Xlendi, G[awdex. G[all-[abta ta’ nofsillejl, numru ta’ kadetti tal-pulizija, ji;ifieri pulizija li g[adhom qeg[din jag[mlu l-kors, instemg[u jkantaw l-innu talLabour f’dan il-post pubbliku. Meta pulizija o[rajn li kienu qeg[din xog[ol ippruvaw iwaqqfuhom, inqalg[et ;lieda bejn dawn il-pulizija u l-kadetti. L-G[asfur jixtieq kieku jkun jaf, jekk hux veru li wie[ed minn dawn il-kadetti bl-inizjali ta’ F.A., beda jag[ti bil-ponn lil sur;ent tas-CID. Dan mhux kollox, g[aliex lG[asfur sar jaf li dan il-kadett bully ;ie arrestat. “Id-diffikultà tieg[i,” qalilna l-G[asfur, “hi jekk sarx rapport u tte[dux passi kontra dan i]-]ag[]ug[. Tg[id veru dak li smajt? Intervjena xi ‘alla’ minn fuq biex ma jitte[dux passi kontra F.A.?” qalilna l-G[asfur. “Din l-istorja tfakkarni,” kompla l-G[asfur, “f’dak il-pulizija fis-sakra li wara l-mar/ ta’ filg[odu tal-festa ta’ San :or; fir-Rabat, G[awdex, kwa]i sena ilu, kien da[al lg[assa u fil-pre]enza ta’ numru ta’ uffi/jali tal-Pulizija kien g[amel storbju s[i[ u sa[ansitra kisser it-telefown. “Dak ukoll baqg[u ma tte[dux
passi kontrih? Issa donnha saret normali din il-[a;a. Donnu kemm ilhom immexxija mill-iktar Kummissarju tal-Pulizija serju li qatt kellha Malta, /joè Pietru P a w l Zammit, ilpulizija saru jag[]lu kontra min jie[du passi u kontra min le. O[ra simili hi l-istorja ta’ ra;el li attakka erba’ pulizija flG[assa ta’ {a] - }abbar sena ilu. “L-akku]i li kienu [ar;u kontrih, lewwel ;ew sospi]i u wara twaqqg[u kompletament. Pietru Pawl Zammit, b[ala l-iktar Kum-missarju serju li hu, kien wieg[ed lil ;urnal lokali li se jag[ti spjegazzjoni, i]da sal-lum ma smajna xejn. G[ax f’dalpajji] taf kif sirna?” temm lG[asfur, “b[al dawk l-annimali tal-istorja ;or-razzett fejn xi w[ud huma iktar indaqs minn o[rajn!” Residenti fil-Fgura rrabjati wa[da sew g[all-Kunsill ➤ Dan l-a[[ar l-G[asfur kien qieg[ed fi Triq Louis Schikluna, il-Fgura, fejn xi ;img[a qabel
kienu saru xi xog[lijiet millKorporazzjoni g[as-Servizzi tal-Ilma. L-G[asfur qalilna li r-residenti ta’ din it-triq kienu [u;;ie;a wa[da jgergru g[aliex minn ;ottarmak, wara li saru x-xog[lijiet imsemmija kien baqa’ [iere; lilma, tajn u [mie; g[al kwa]i ;img[a s[i[a. “Mhux ta’ b’xejn kienu inkwetati r-residenti ta’ din it-triq,” qalilna l-G[asfur, “g[ax sa[ansitra l-eks-
il-[sarat, talli issa li taparsi rran;awhom, [olqu [sara u periklu ikbar. “G[ax il-[addiema,” qalilna l-G[asfur, “x[in lestew mix-xog[ol li kellhom jag[mlu, [allew [afna [mie; u tajn mat-triq kollha u kellhom ikunu l-istess residenti biex naddfu t-triq.” “G[ax l-elezzjoni tal-Kunsill Lokali g[adha ’l bog[od,” instemg[et tilmenta residenta. “Ara kieku qorbot l-elezzjoni,” qab]et mara o[ra, “kieku kollha ji;u j[abbtu l-bieb biex nag[tuhom il-vot, u bil-pika bejniethom min lest l-iktar jag[mel qalbu per]uta g[all-;id talFgura.” L-G[asfur ftakar li lKunsill Lokali tal-Fgura hu mmexi minn ma;;oranza kbira Laburista u ]gur li dawn ir-residenti g[alihom kienu qeg[din igergru. I]da resident ie[or li ma nafx kemm kien ilu ji;bor [mie; u ilma, dar fuqhom u qalilhom, “tinkwetawx, kollox jasal, u l-elezzjoni tal-Kunsill tasal ukoll. Imbag[ad inkunu a[na li nid[ku l-a[[ar, g[ax min jid[ak l-a[[ar jid[ak l-a[jar.” Kummenti irresponsabbli... ➤ Is-s[ana bdiet
Kunsillier fil-Kunsill Lokali talFgura, Charles Agius, irrimarka li qrib fejn kien qed jo[ro; l-ilma hemm imqieg[da cables high tension tad-dawl. Dan naturalment jista’ jo[loq periklu serju, apparti iktar [sara.” L-G[asfur komplielna li sema’ lir-residenti jilmentaw li mhux talli kienu ilhom xhur igergru fuq
tag[mel mhux [a]in u jumejn o[ra jibda uffi/jalment l-ista;un tas-sajf b’dak kollu li j;ib mieg[u. Fost l-o[rajn, [afna temp bnazzi bi/-/ans li i]jed immigranti irregolari jaslu f’pajji]na. Li din il-problema saret problema serja, ma jmerih [add, i]da dan l-a[[ar f’pajji]na donnu qam ferment ta’ mibeg[da lejn dawn in-nies, li wara kollox ma ja[tux,
g[ax kulma qed jag[mlu hu li ja[arbu minn pajji]hom b’riskju serju g[al [ajjithom biex jippruvaw xortihom xi mkien f’art o[ra. “Tal-mist[ija,” qalilna lG[asfur, “li tara kummenti fuq Facebook ta’ Maltin b[alna li jinstigaw il-pushbacks. Din ilmibeg[da mhix ]gur karatteristika tag[na l-Maltin, imma b[alma jg[idu: l-g[awi [u l-;enn, u le]empju jkaxkar. Tiftakru xi sena ilu l-Prim Ministru Joseph ilbully twebbel bil-pushback biex ming[alih tal-Ewropa jqumu u jxommu l-kafè.” Din il-mibeg[da lejn dawn innies, li wara kollox huma bnedmin b[alna u bla [tija, tikkuntrasta bil-qawwi ma’ dak li qalet il-President ta’ Malta Marie Louise Coleiro Preca meta dan la[[ar kienet qieg[da tindirizza seminar fuq l-isfidi tal-immigrazzjoni. “Fost l-o[rajn,” fakkarna l-G[asfur, “il-President qalet li l-ospitalità li a[na l-Maltin mag[rufin g[aliha hija valur universali li g[andna ng[adduh lil kull min je[tie; il-protezzjoni, g[ax b[ala bnedmin ma nistg[ux ma nag[tux kas tat-tbatija interna ta’ dawn l-umani b[alna. Fuq it-tfal ta’ dawn l-immigranti, il-President qalet li t-tfal ji;u minn fejn ji;u jibqg[u tfal li g[andhom dritt mhux biss g[al futur a[jar, imma wkoll dritt li jgawdu t-tfulija.” Wara li [aseb ftit, l-G[asfur qalilna, “Iktar jag[milni kburi li jien Malti diskors b[al dan talPresident Marie Louise Coleiro Preca, li jibqa’ jfakkar l-ospitalità li a[na mag[rufin g[aliha, milli [afna diskors im]ewwaq b’mibeg[da li la jag[mel ;id lil min jing[ad u inqas u inqas lil min jg[idu.” Jalla tul dan is-sajf, nu]aw mo[[na ming[ajr ma nag[lqu qalbna quddiem sitwazzjonijiet ta’ dawn l-umani li jbatu, ji;ri x’ji;ri.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
13
PA:NA 13
Pa;na 13
Lil hinn mis-sa[na tal-ballun... kur]itajiet, seksik, g[ajdut, fatti mo[bija... u aktar mi;bura minn Joe Mikallef
Plejers tat-tim Kroat inqabdu bil-patata barra! Mela fil-Bra]il il-paparazzi g[andhom g[atx kbir g[al ritratti esklussivi... naturalment tal-plejers li qed jilag[bu! Imma mhux lakemm tiltaqa’ ma’ ritratt tajjeb... u darba jkun hemm, allura... festa s[i[a! Kif ;ara aktar kmieni din il-;img[a fi Praia do Forte meta plejers tal-Kroazja, waqt li kienu fil-kumpless tag[hom waqt [in il-mistrie[... inqabdu bla [wejje;... Iva, bil-patata barra! Ir-ritratti spi//aw pubblikati mal-erbat irjie[ tal-globu... Il-plejers Kroati [adu g[alihom bil-kbir... tant li ma jridux ikellmu aktar lill-;urnalisti! Il-kow/ Niko Kovac [are; g[onqu g[alihom... la fil-[in liberu tag[hom...?! ■ Il-plejers Ingli]i ttantati minn brunette bla [wejje;!
L-istejjer minn wara l-kwinti waqt il-Mundjal huma galor! Mela aktar kmieni din il-;img[a tfajla ta’ ftit aktar minn g[oxrin sena u li l-identità tag[ha baqg[et mhix mikxufa, marret tallo;;ja fil-kumpless f’Rio fejn qed joqog[du l-plejers tat-tim nazzjonali Ingli]... Sa hawn ma ;ara xejn [a]in... L-affarijiet ]garraw meta din, minn [in g[al [in, bdiet tixref fil-gallarija tag[ha bla [wejje;... Naturalment biex tattira l-attenzjoni. Le, mhux talmanager Roy Hodgson, imma ta’ xi plejer Ingli]! Fi ftit tal-[in kellhom jintervjenu membri tas-sigurtà... U x’sar mit-tfajla... Alla wa[du biss jaf!
Kantanta :ermani]a, kittieba tal-mu]ika, ]effiena u mudella... storja ta’ su//ess fix-xena tad-divertiment fil-:ermanja. Jisimha Mandy Grace Capristo – hi s-sie[ba tal-midfielder :ermani] Mesut Ozil li jilbes ukoll il-flokk ta’ Arsenal. G[andha 24 sena. Mandy Grace Capristo, imwielda f’Mannheim f’Baden-Wurttemberg minn missier Taljan u omm :ermani]a, tg[id li l-istorja ta’ m[abba bejnha u bejn Mesut Ozil bdiet is-sena l-o[ra. Tistqarr li g[andha g[atx kbir g[al aktar su//essi. Id-dinja tax-show business tid[kilha u hi [ajjitha. Sa /ertu punt Mesut Ozil hu ta’ daqqa t’id kbira... Bosta jistaqsu: Imma kif dawn l-istilel tal-ballun g[andhom b[ala sie[ba stilla tas-sbu[ija?!... It-twe;iba hi immedjata... g[ax kull par g[al paru! ■ MANDY GRACE CAPRISTO
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
14
ANALI}I
Inkomplu nsa[[u ‘l-Partit Nazzjonalista f’G[awdex Matul din il-;img[a, il-Partit Nazzjonalista se j]omm tliet elezzjonijiet interni g[all-formazzjoni ta’ tliet organi importanti fi [dan l-istrutturi tal-Partit, li huma: 1. 13-il membru distrettwali fl-E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista; 2. Rappre]entant tal-Kumitati Sezzjonali fil-Kumitat amministrattiv tal-Partit; 3. Twaqqif ta’ Kumitat Re;jonali g[al G[awdex. Dawn l-elezzjonijiet se jsiru nhar il-:img[a, 20 ta’ :unju flUffi//ju tal-PN Ta’ Sannat, G[awdex, bejn it-3pm u d-9pm, u nhar is-Sibt, 21 ta’ :unju 2014 fid-Dar ?entrali, Tal-Pietà bejn l10am u s-7pm. Dawn huma frott ta’ mi]uri ;odda li ;ew inklu]i fl-istatut il;did tal-Partit Nazzjonalista. Statut, li ;ie m;edded minn Kummissjoni mwaqqfa apposta, appuntata mill-Kap tag[na Simon Busuttil u li kienet ta[t ilPresidenza tad-Deputat Francis Zammit Dimech. Xog[ol iebes u delikat
Bi//a xog[ol iebsa u delikata [afna li di;à kellna l-opportunità li nitkellmu fuqha ftit tax-xhur ilu, u li issa se nibdew ingawdu millfrott tag[ha. Ovvjament dawn il-karigi se jimtlew minn numru sabi[ ta’ membri tal-Partit li g[o;obhom jitfg[u n-nomina tag[hom g[alihom. Dan minnu nnifsu juri [e;;a u determinazzjoni li filPartit g[andna nies lesti li jwie;bu g[as-sej[iet li jag[mel ilPartit minn ]mien g[al ]mien u li f’qalbhom g[andhom l-im[abba u l-fervur li jg[inu lill-Partit b’sa[[ithom kollha. Prosit! Dan hu ta’ ;ie[ u sodisfazzjon g[all-Partit Nazzjonalista, li minkejja t-tentattivi ta’ tixrid ta’ bi]a’ fost il-poplu, spe/jalment fost l-impjegati tal-Gvern, li jiddubbaw xi transfer jew li ma jing[atawx il-promozzjoni li jkunu jimmeritaw, dawn huma suldati tal-azzar u li je]er/itaw iddritt tal-libertà u d-dritt talespressjoni tag[hom bla bi]a’ u bla ma j[allu min jintimidahom. Il-bibien miftu[in g[al kul[add Din hi l-ewwel darba li g[al dawn l-elezzjonijiet il-Partit feta[ il-bibien mhux biss g[all-membri tal-kumitati tieg[u jew g[allmembri tal-Kunsill :enerali tieg[u imma g[at-tesserati kollha tal-Partit. Dan pass ’il quddiem li fil-prattika jpo;;i lill-Partit Nazzjo-nalista aktar miftu[, u aktar Partit
Euchar Mizzi mizzieuchar@gmail.com
G[awdex g[andu b]onn ta’ dixxerniment tal-policies politi/i attwali. Politika li trid tiddiversifika ru[ha skont i]-]minijiet u t-trends tal-;urnata
L-isfidi huma kbar. It-triq hija wa[da g[at-telg[a. Il-Partit huwa determinat li miexi fit-triq li kien qabad, anzi, se j]id il-[idma tieg[u fuq il-kuntatt man-nies, [idma mifruxa mal-pajji] kollu kemm hu, b’G[awdex inklu] tan-nies. Wirja o[ra ta’ demokrazija li mhux ippritkata biss imma mpo;;ija fil-prattika. Issa sta g[at-tesserati li jersqu ’l quddiem u jag[mlu u]u minn dan il-privile;; u att ta’ fidu/ja li lPartit qed jg[addi lill-membri kollha tieg[u. Sfidi kbar quddiemna L-isfidi huma kbar. It-triq hija wa[da g[at-telg[a. Il-Partit huwa determinat li miexi fit-triq li kien qabad, anzi, se j]id il-[idma tieg[u fuq il-kuntatt man-nies, [idma mifruxa mal-pajji] kollu kemm hu, b’G[awdex inklu]. U la semmejt lil G[awdex, taj-
jeb ng[idu li G[awdex g[andu b]onn ta’ dixxerniment tal-policies politi/i attwali. Politika li trid tiddiversifika ru[ha skont i]]minijiet u t-trends tal-;urnata. Dan huwa e]er/izzju li g[andu jibda minnufih issa li se jkollna listrutturi tal-Partit kollha f’posthom. Is-sajf li ;ej g[andu jkun ]mien ta’ [idma kwieta però ppjanata u studjata bis-sens u skont is-sinjali u l-messa;;i li lpoplu bag[tilna fl-a[[ar ]ew; elezzjonijiet. Di;à ninsabu fit-triq it-tajba, pro/ess delikat u li huwa wie[ed long-term u g[alhekk jie[u ]-]mien biex ise[[. G[all-grazzja t’Alla u grazzi g[all-[idma siewja u [abrieka talKap tal-Partit u tat-‘Team tatTmexxija’, il-Partit irnexxielu
jakkwista t-tielet si;;u fl-Elezzjoni tal-Parlament Ewropew. G[an li minkejja li kien wie[ed diffi/li, irnexxielna nil[quh fl-ewwel opportunità li kellna b[ala Partit. Id-distakk ma rnexxilniex inni]]luh b’mar;ini a//ettabbli g[alkemm ni]el b’elfejn vot. I]]mien tar-riparazzjoni kien wie[ed qasir [afna. Il-we;g[at kienu kbar biex jitfejqu hekk malajr. Mill-banda l-o[ra l-politika talGvern attwali g[adha ma bdietx ta[dem b’mod serju imma kienet g[adha g[addejja b’kampanja elettorali g[all-elezzjoni talParlament Ewropew. Issa millba;it li ;ej nibdew naraw l-istil veru tat-tmexxija, meta l-Gvern se jg[addi g[as-sitwazzjoni politika finanzjarja u industrijali reali u vera, ta’ pajji]na. {idma impenjattiva f’G[awdex Lura g[all-[idma tal-Partit f’G[awdex. Issa li g[andna lkumitati sezzjonali mwaqqfa flir[ula kollha tal-g]ira – erbatax-il
wie[ed li fihom qed jimmilitaw mhux inqas minn 150 membru, mag[hom in]idu wkoll ilKumitat Re;jonali li se jitwaqqaf nhar il-:img[a li ;ej, il-Partit qed ikun jiffun]jona ‘in full’ b’laqg[at mensili fl-ir[ula kollha u b’laqg[a re;jonali kull [mistax
jew anke kull ;img[a jekk ikun hemm il-b]onn. Mag[hom se jkompli g[addej bil-laqg[at tieg[u l-ELCOM, kumitat li xog[lu hu li jara li lPartit ikollu l-preparamenti kollha f’posthom g[al kull eventwalità ta’ elezzjoni li tista’ ti;ri fil-pajji], mhux biss elezzjoni ;enerali li normalment ti;i darba kull [ames snin imma anke elezzjonijiet talKunsilli Lokali li kif nafu ji;u kull sentejn fejn nofs. Il-Kunsilli j;eddu mandat ta’ erba’ snin, sakemm dan it-terminu ma jinbidilx. G[alhekk f’Marzu li ;ej suppost li se jkollna l-elezzjonijiet ta’ nofs il-Kunsilli Lokali ta’ Malta u G[awdex. B[ala parti mix-xog[ol talELCOM, hemm ukoll it-tfittxija ta’ kandidati ;odda minn fost persuni serji u integri sabiex il-poplu jkollu g[a]la ta’ persuni denji minn fejn jag[mel l-g[a]la tieg[u. Dan apparti li mbag[ad ikun irid jg[addi din il-lista lillKummissjoni tal-Partit sabiex huma jidde/iedu dwar l-g[a]la finali tag[hom. Ma’ dawn jibqa’ dejjem ixxog[ol ta’ preparamenti o[ra li jikkon/ernaw it-tqassim tal-voti kif ukoll g[all-organizzazzjoni s[i[a li trid tassigura ‘smooth running’ g[al jum l-elezzjoni u anke g[all-pro/ess ;ust u trasparenti tal-g[add tal-voti sat-t[abbir tar-
ri]ultat tal-elezzjoni partikulari. F’G[awex, b[al f’Malta, ilpoplu bag[at diversi messa;;i, xi [a;a li kull partit irid jag[ti ka] tag[ha jekk verament irid li jimxi ’l quddiem. Fost il-messe;;i li ta, il-poplu qed jg[id li g[alkemm huwa japprezza l-pro;etti u lprogress kbir li saru fil-pajji], ilmerti ta’ dan jispi//a kollu meta lindividwu jinqalag[lu xi b]onn personali g[alih jew g[all-familja tieg[u. :id u progress U jekk dan il-b]onn jew pja/ir, sejja[lu li trid, ma jing[atax lilu, sar kemm sar ;id u progress, li minnu ]gur li gawda b’xi mod hu u familtu, dan jintesa kollu u dde/i]joni finali tkun ‘ma nivvutawx’! Mela allura minn dan jo[ro; li g[andna naqdu lill-poplu fil-b]onnijiet li jkollu. Dan huwa ta’ importanza kru/jali g[all-futur tal-Partit. Messa;; ie[or hu li l-poplu jrid lill-kandidati jmorru g[andu fiddar tieg[u jkellmuh u jisimg[uh.
Issa veru li mhux possibbli li tmur g[and kul[add, u veru wkoll li hemm min jibg[at g[alik hu, imma xorta jirri]ulta li jkunu jridu li tmur t[abbtilhom il-bieb u jekk ma tmurx, dawn jie[du fastidju u ma jo[or;ux jivvutaw. Dan, il-Partit Laburista jafu sew. Imma a[na nqasna [afna f’din il-linja. Il-poplu wriena wkoll ix-xewqa li jridu w/u[ ;odda. Dan mhux b’disprezz lejn dawk li taw servizz kbir lill-Partit, imma huwa fenomenu li f’kull elezzjoni jridu jaraw u/u[ ;odda u preferibbilment ]g[a]ag[. Dan huwa rilevanti g[alina kemm f’Malta u wisq aktar f’G[awdex. Messa;; ie[or talpoplu tag[na hu li wara ]ew; le;i]laturi jkun irid jibdel g[assempli/i ra;uni li jixba’ jara l-istess u/u[ u jkun irid jipprova w/u[ ;odda. Did-dawl ta’ dawn il-messa;;i, ejjew na;;ornaw il-politika tag[na g[al wa[da attwali, kredibbli u effettiva, biex ner;g[u nag[mlu lil G[awdex tal-Partit Nazzjonalista.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
15
A{BARIJIET TA’ BARRA
Il-militanti jkomplu javvanzaw L-IRAQ
Ir-residenti ta’ Bagdad, ilkapitali tal-Iraq, qed ja[]nu likel hekk kif il-militanti I]lami/i qed ikomplu javvanzaw lejn il-kapitali. Ilbiera[ fil-mira tal-offensiva tal-militanti kien hemm ir-raffinerija ta]-]ejt ta’ Baiji, madwar 200 kilometru bog[od minn Bagdad. Din hi wkoll lakbar raffinerija ta]-]ejt filpajji]. Fl-istess [in kibret il-possibbiltà ta’ intervent militari dirett tal-Iran fil-kunflitt fl-Iraq. Ir-raffinerija ta’ Baiji tissuplixxi s-suq intern tal-Iraq bilpetrol g[all-karozzi kif ukoll biex jit[addmu l-impjanti talelettriku. F’dawn l-a[[ar ;ranet ilPrim Ministru tal-Iraq Nouri al-Maliki ke//a diversi uffi/jali g[olja fil-militar hekk kif lArmata tal-Iraq qed tikkrolla quddiem il-militanti I]lami/i li huma tal-istess grupp li qed ji;;ieled kontra r-re;im talPresident Bashar al-Assad fis-
Sirja, dak tal-ISIS. Il-militanti huma mill-ferg[a I]lamika Sunnita filwaqt li lma;;oranza fost il-popolazzjoni fl-Iraq u l-Iran huma ta’ twemmin Xiita. Il-militanti issa waslu wkoll sa Baquba, anqas minn 100 kilometru bog[od minn Bagdad filwaqt li fitTramuntana lbiera[ matul il;urnata kien qed ikompli l;lied f’Tal Afar. L-ISIS qed thedded li tkompli tavvanza sa Bagdad kif ukoll Kerbala u Najaf, ]ew;t ibliet imqaddsa g[ax-Xiiti. Dan hekk kif il-militanti qed ji;;ieldu wkoll madwar Samarra, fit-Tramuntana ta’ Bagdad u fejn hemm santwarju importanti tax-Xiiti. Hassan Rouhani, il-President tal-Iran, wissa li l-Iran kien lest jag[mel dak kollu li jista’ biex jipprote;i dawn il-postijiet sagri. It-Tlieta hu semma petizzjonijiet minn Iranjani li qalu li kienu lesti jmorru
ji;;ieldu fl - Iraq biex jip prote;u l - postijiet imqaddsa tag[hom fejn kull sena eluf kbar ta’ Iranjani jmorru f’pelegrina;;. Hemm ukoll t[assib g[all[addiema barranin li qed ja[dmu fl-impjanti ta]-]ejt flIraq. L-Ambaxxata Torka f’Bagdad qed tinvestiga rapporti li grupp ta’ [addiema Torok kienu fost 60 persuna li n[atfu minn militanti [dejn Kirkuk. Di;à kien hemm 15-il Tork li n[atfu minn Dour fejn kienu qed jg[inu fil-kostruzzjoni ta’ sptar u 80 o[ra li kienu n[atfu f’Mosul, fost dawn diplomati/i. Hemm ukoll t[assib fl-Indja wara li g[ebu 40 [addiem Indjan li kienu qed ja[dmu f’Mosul. Barra minn hekk hemm 46 infermiera Indjani blukkati fl-isptar ta’ Tikrit u f’diversi zoni f’idejn il-militanti fejn kien hemm g[add ta’ Indjani ja[dmu.
Suldat I]raeljan waqt it-tfittxija g[at-tliet ]g[a]ag[ Lhud f’Hebron, fix-Xatt tal-Punent (ritratt> EPA)
Tkompli t-tfitxija g[as-subien Lhud L-I}RAEL
Il-President Palestinjan Mahmoud Abbas kellu kliem iebes fil-konfront ta’ dawk responsabbli g[all-[tif tat-tliet ]g[a]ag[ Lhud – Eyal Yifrach, Gil-Ad Shaer u Naftali Frenkel – mix-Xatt tal-Punent. Abbas qal li dawk responsabbli riedu jag[mlu [sara lillpoplu Palestinjan. Hu qal li dawn i]-]g[a]ag[ g[andhom jin[elsu u kien flinteress tal-Palestinjani li jkollhom koordinazzjoni fil-qasam tas-sigurta ma’ I]rael g[aliex
dan kien ig[in fil-protezzjoni tal-Palestinjani wkoll. Abbas qal ukoll, li la darba jinstabu r - responsabbli , il Gvern tieg[u kien se jassigura li j[allsu g[al dak li g[amlu. Abbas g[amel dawn il-kummenti waqt il - Konferenza Islamika tal - Ministri tal Affarijiet Barranin fejn g[amilha /ara wkoll li kellu ebda interess li jer;a’ jkun hemm Intifada – rewixta Palestinjana – o[ra g[aliex fla[[ar mill-a[[ar kien il-poplu
Palestinjan li kien se jispi//a jbati. Sadattant il-Prim Ministru I]raeljan Benjamin Netanyahu qal li fost dawk li kienu arrestati mit-truppi I]raeljani, kien hemm xi w[ud li kienu n[elsu biex jin[eles is-suldat I]raeljan Gilad Shalit. Sal-biera[ hu stmat li 240 persuna kienu arrestati mill-forzi tas-sigurta I]raeljani b’rabta mal-g[ajbin tat-tliet ]g[a]ag[, fosthom /ittadin Amerikan, b[al-lum ;img[a.
SPANJA> L-istatwa ta’ Cibeles f’Madrid bil-bandiera Spanjola fl-isfond, bi t[ejjija g[all-proklamazzjoni tar-Re Felipe VI, illum, li se jie[u post missieru, ir-Re Juan Carlos, li abdika lbiera[ (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
Aktar e]ekuzzjonijiet L-ISTATI UNITI Fl-Istat Amerikan ta’ Georgia saru l-e]ekuzzjonijiet ta’ xi [absin. Dan wara li f’April kienu twaqqfu wara li e]ekuzzjoni li saret f’Oklahoma marret [a]in. L-ikkundannat kien Marcus Wellons li kien stupra u qatel tifla ta’ 15-il sena fl-1989. Hu nqatel permezz ta’ injezzjoni letali. Ftit wara John Winfiled ing[ata l-piena tal-mewt f’Missouri wara li kien instab [ati tal-qtil ta’ ]ew; nisa. Sig[at wara kien imiss lil John Ruthell Henry biex jinqatel permezz ta’ injezzjoni letali. Wara l-intoppi fl-e]ekuzzjoni f’Oklahoma, disa’ e]ekuzzjonijiet kienu sospi]i. Dan min[abba
ta[lita [a]ina tad-droga li ting[ata biex jinqatel l-ikkundannat. Dan wara li l-kumpaniji Ewropej li jipprodu/u d-droga li tintu]a fl-injezzjoni letali ma komplewx ibig[u din id-droga lill-Istati Uniti peress li tintu]a g[all-piena kapitali. L-awtoritajiet f’Oklahoma, Missouri u bliet o[ra fejn jintu]a dan it-tip ta’ piena kapitali qed jirrifjutaw li ji]velaw minn fejn qed i;ibu d-droga li qed tintu]a fl-injezzjoni letali. Issa diversi kkundannati g[all-mewt qed jisfidaw lillawtoritajiet dwar is-segretezza li hemm madwar id-droga li qed tintu]a.
L-I}VIZZERA> Parti mill-fiera internazzjonali tal-arti li g[adha kemm fet[et f’Basel. Fiha qed jipparte/ipaw aktar minn 300 gallerija tal-arti minn madwar id-dinja (ritratt> EPA)
T[assib dwar in-nemus FRANZA L-awtoritajiet Fran/i]i m[assbin dwar marda relattivament ;dida g[al Franza li tinfirex permezz tan-nemus. Dan wara li kienu rappurtati diversi ka]i ta’ infezzjonijiet bil-virus mag[ruf b[ala chikungunya. Dan il-virus jikkaw]a sintomi simili g[all-influwenza u f’ka]i rari, il-mewt. Il-virus jinfirex mill-;dim tan-nemus. S’issa din il-marda kienet tinstab biss fit-territorji Fran/i]i fil-Karibew u l-O/ean Indjan imma aktar kmieni dan ix-xahar
l-awtoritajiet Fran/i]i [abbru li kienu kkonfermati 47 ka] filpajji]. I]da dawn kollha kienu spi//aw infettati waqt btajjel f’Martinique u Guadaloupe. Madankollu, dan qed iqanqal t[assib li l-virus irabbi l-g[eruq fi Franza partikolarment minnemusa mag[rufa b[ala Tiger Mosquito li qed tinfirex filpajji]. Tant hemm t[assib fi Franza dwar dan in-nemus li l-awtoritajiet bdew kampanja biex ira]]nu l-popolazzjoni tag[hom.
L-INDJA> Tfajjel flimkien ma’ g[assies fil-kamp tar-refu;jati ta’ Naisingpara Bru fl-Istat ta’ Tripura. F’dan il-kamp hemm nies ta’ nisel Bru li kienu [arbu minn vjolenza etnika f’Mizoram fl-1997 (ritratt> EPA)
Programm ta’ spjuna;; mo[bi fl-ismartphones I?-?INA
Skont st[arri; li sar minn ditta spe/jalizzata :ermani]a, ditta mag[rufa ta’ smartphones ?ini]i nstab li fihom g[andhom software tal-ispjuna;; mag[ruf a[jar b[ala spyware. Dan inkixef mill-G Data Software bba]ata f’Bochum fil:ermanja u l-ismartphones huma Star N9500 mag[mula fi/-?ina. Dan hu mudell ibba]at fuq isSamsung Galaxy S4 imma jinbieg[ g[al prezz ir[as madwar iddinja. Skont Thorsten Urbanski, kelliem g[all-A G Data, il-kumpani-
ja tieg[u xtrat mudell Star N9500 minn fuq l-internet biex tinvestiga l-prodott. Dan wara li kien hemm diversi lmenti minn sidien ta’ dan il-mudell fil-:ermanja li ssuspettaw li xi [a;a ma kinitx sew fih. Intqal li fih hemm mo[bi software li jippermetti li xi [add ie[or jisraq l-informazzjoni personali li jkun hemm fuq l-apparat. Hemm ukoll programmi sigrieti li jippermettu li wie[ed i/empel bilmo[bi minn fuq dak l-ismartphone ming[ajr ma jinduna s-sid. Urbanski qal li l-programmi li
hemm mo[bija jippermettu wkoll li jintu]aw il-kamera u l-mikrofonu tieg[u ming[ajr il-kunsens tas-sid. Instab li l-informazzjoni li kienet qed tinsteraq kienet qed tintbag[at lejn server ibba]at fi/?ina. Kemm G Data Software kif ukoll ;urnalisti o[ra ppruvaw isibu minn jipprodu/i dawn lismartphones fi/-?ina imma rnexxilhomx. Smartphones ta’ dan it-tip jinbieg[u kemm fil[wienet madwar id-dinja kif ukoll minn fuq l-internet.
IL-:ERMANJA> Il-kantant Ingli] Billy Idol waqt kun/ert fiz-Zitadell Spandau fil-kapitali Berlin. Il-kantant veteran jinsab fuq tour dinji qabel il-[ru; ta’ album ;did tieg[u wara nuqqas ta’ g[axar snin (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
17
A{BARIJIET TA’ BARRA
Proposta ta’ waqfien mill-;lied L-UKRAJNA
Il-President tal-Ukrajna Petro Poroshenko ppropona li lArmata Ukrena tieqaf milloffensiva militari kontra r-ribelli fil-Lvant tal-Ukrajna. Dan biex jag[ti /ans lir-ribelli j/edu l-armi [alli mbag[ad jid[ol fis-se[[ pjan ta’ pa/i. Poroshenko [abbar dan wara telefonata mal-President Russu Vladimir Putin wara sensiela ta’ in/identi serji fil-;lied fil-Lvant tal-Ukrajna. I]da l-osservaturi fakkru li Poroshenko g[amel stqarrijiet simili fil-passat imma qatt ma ;ara xejn. In-Nazzjonijiet Uniti wissiet din il-;img[a li tul dan l-a[[ar xahar, is-sitwazzjoni kienet qalbet g[all-ag[ar fir-re;jun ta’ Donetsk u Luhansk. Rapport tan-NU ]vela li kienu ]diedu l-ka]i ta’ [tif u qtil ta’ nies /ivili f’dawn iz-zoni.
L-AFGANISTAN> Bowser ta]-]ejt g[at-truppi tan-NATO li spi//a f’attakk tat-Taliban f’Jalalabar. Fl-attakk tal-anqas ]ew; nisa nqatlu u sitt persuni o[ra ndarbu (ritratt> EPA)
Sodisfazzjon wara rejd fil-Libja L-ISTATI UNITI
Tqanqal sodisfazzjon fl-Istati Uniti wara li truppi spe/jali Amerikani wettqu rejd sigriet fil-Libja u qabdu lil Ahmed Abu Khattala, il-bniedem li hu mifhum li kien il-mo[[ wara l-attakk fuq il-bini diplomatiku Amerikan f’Benga]i fl2012. F’dak l-attakk kien inqatel lAmbaxxatur Amerikan Christopher Stevens. Il-Libjan issa jinsab abbord il-bastiment Amerikan USS New York li qed iba[[ar fil-Mediterran, qabel ma jittie[ed lejn l-Istati Uniti. Jirri]ulta li Abu Khattala nqabad nhar il-{add fil-periferiji ta’ Benga]i u uffi/jali Amerikani qalu li [add ma ndarab fir-rejd, la min-na[a talmilitar Amerikan u lanqas millpopolazzjoni /ivili. L-attakk li kien sar fl-2012 kien su;;ett ta’ [afna kritika g[all-amministrazzjoni talPresident Barack Obama. I]da anki g[all-arrest ta’ Abu Khattala nqalg[et polemika g[aliex kien hemm politi/i Amerikani li riedu li jin]amm fi Guantanamo Bay u mhux jg[addi pro/ess f’qorti /ivili. Il-linja politika tal-amministrazzjoni ta’ Obama hi li meta
Amerikana wara l-attakk. Rapporti fl-Istati Uniti qalu li r-rejd kien ilu sena ji;i ppjanat u fih [adu sehem ukoll membri
Ahmed Abu Khattala
jkun possibbli, dawk responsabbli ta’ terrori]mu g[andhom ji;u stmati ta’ kriminali u jintbag[tu lejn Guantanamo Bay, li Obama kien wieg[ed li se jag[laq. Abu Khattala hu meqjus b[ala mexxej ewlieni tal-Ansar al-Sharia, grupp militanti I]lamiku u hu l-ewwel persuna arrestata b’rabta mal-attakk tal2012. Abu Khattala, li g[andu 42 sena, qatt ma n[eba u fil-fatt ta diversi intervisti lill-media
tal-FBI. Obama fakkar li l-arrest ta’ Abu Khattala g[andu jservi b[ala tifkira li meta l-Istati
Uniti tg[id li se ]]omm lil xi [add responsabbli g[al xi reat li wettaq, dak ma jkunx kliem biss.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
18
A{BARIJIET TA’ BARRA
L-ITALJA> Tfal jilag[bu f’[ofra kkaw]ata mill-maltemp li f’dawn l-a[[ar ;ranet [akem lill-belt kapitali Ruma. Il-maltemp ikkaw]a g[arg[ar fi/-/entru storiku ta’ Ruma fosthom f’Via dei Fori Imperiali. Il-maltemp [akem lill-Italja kollha u mistenni jkompli sa tmiem il-;img[a (ritratt> EPA)
G[adab wara attakk brutali FRANZA Il-President Fran/i] Francois Hollande kkundanna bil-qawwa attakk brutali fuq ]ag[]ug[ ]ingaru f’subborg ta’ Pari;i. Folla nies attakkat lit-tifel ta’ 16-il sena fi Pierrefitte-sur-Siene wara li nies tal-lokal qalu li kien responsabbli g[al serq li kien qed isir fl-in[awi. Wara, it-tifel, li bid-daqqiet intilef minn sensih, t[alla fi trolley ta’ supermarket. Hu issa jinsab f’kundizzjoni kritika fi sptar. Hu kien residenti f’kamp ta]]ingari fl-in[awi. Hollande qal li ma kien hemm ebda ;ustifikazzjoni g[al attakk simili u ried li jsir dak kollu possibbli biex ir-responsabbli jinqabdu. Il-pre]enza fi Franza ta’ eluf ta’ ]ingari mill-Ewropa talLvant hi kwistjoni ta[raq filpajji], partikolarment wara li fis-sajf tal-2010, il-President ta’ dak i]-]mien, Nicolas Sarkozy, ordna t-tne[[ija tal-kampijiet ta]-]ingari fil-pajji] g[aliex qal li kienu kalamita g[allkriminalità. Minn mindu fl-2012 telg[u fil-poter is-So/jalisti, dawn komplew b’din il-politika u eluf minnhom qed ikunu deportati, spiss lejn ir-Rumanija. Fl-istess
{allewh g[al mejjet fi trolley ta’ supermarket [in, gruppi g[ad-drittijiet talbniedem wissew li qed ikun hemm ]ieda fl-attakki kontra ]]ingari. I]-]ag[]ug[ vittma tal-attakk kien identifikat biss b[ala Darius. Intqal li grupp ta’ r;iel mg[ammda marru u [atfuh millkamp ftit sig[at wara li kienet saret serqa. Hu mbag[ad inqafel f’kantina fejn issawwat brutalment. Skont it-tobba, hu jinsab filperiklu tal-mewt u tpo;;a f’koma biex jippruvaw isalvawlu [ajtu. Skont is-Sindku ta’ Pierrefitte-sur-Siene, it-tifel kien in;abar mill-Pulizija diversi drabi min[abba sensiela ta’ serqiet f’housing estate fil-qrib. Hu kien wasal ma’ grupp ta’ madwar 200 ]ingaru madwar tliet ;img[at qabel l-attakk. Issa kien rappurtat li dawn i]]ingari [arbu mill-in[awi wara l-attakk brutali.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
19
MADWARNA
Via Pulchritudinis> Wirja ta’ arti sagra Fl-okka]joni tal-festa talMadonna Ta’ Pinu //elebrata fit22 ta’ :unju, bejn l-20 ta’ :unju u s-26 ta’ Lulju 2014, fil-Mu]ew Dar Karmni Grima, fl-G[arb, qed tittella’ wirja ta’ arti sagra bl-isem Via Pulchritudinis: ItTriq tas-Sbu[ija. Il-kuratur ta’ din il-wirja huwa Dun Charles Cini SDB. L-artisti li qed jie[du sehem huma Martin Attard, Noel Attard, John Martin Borg, Amedeo Brogli (Taljan), Austin Camilleri, Paul Camilleri Cauchi, Anthony Caruana, Justin Falzon, Manuel Farrugia, Sergio Favotto (Taljan), Loreta Grech, John Grima, Vincent Mangani, Daniel Scerri, Frank Schemnri, George Scicluna u Paul Stellini. L-g[an prin/ipali ta’ din ilwirja huwa li jing[ata spazju lil dawn l-artisti biex jesponu ssbu[ija tal-arti sagra, u fl-istess [in jin;abru fondi g[all-Pro;ett tas-Santwarju Ta’ Pinu li g[adu kemm inbeda f’dawn l-a[[ar xhur. Dan il-pro;ett ;ie ma[sub biex ikompli jkabbar il-fa/ilità li s-Santwarju Ta’ Pinu jissokta jkun post ta’ ser[an il-qalb g[al dawk kollha li j]uruh. Il-pro;ett jinvolvi l-bini ta’ parke;; (li di;à beda) u ta’ /entru tal-vi]itaturi, ir-restawr taz-zuntier tas-Santwarju billi jitpo;;ew fuqu l-g[oxrin Misteru tar-Ru]arju, id-Dar talIrtiri, u t-t[awwil ta’ si;ar bibli/i (sa issa di;à t[awlu madwar 150 si;ra) tul l-G[olja Ta’ G[ammar
fejn tinsab il-Via Sagra, flimkien mar-restawr ta’ dawn l-istatwi. Ta’ min ifakkar li g[al dan ilpro;ett, is-Santwarju Ta’ Pinu jrid ja[seb biex jipprovdi l-fondi ne/essarji kollha, u mhux minnu li s-Santwarju g[andu xi fondi Ewropej g[al dan il-pro;ett. Il-fondi Ewropej kienu nkisbu mis-Santwarju Ta’ Pinu biex sar ir-restawr ta’ g[axar pitturi ta’ :u]eppi Briffa u g[ar-restawr tad-Dar ta’ Karmni Grima, pro;ett li ng[alaq u llum din iddar hija miftu[a b[ala mu]ew. In/i]joni
}gur li attrazzjoni o[ra filwirja Via Pulchritudinis se tkun l-In/i]joni tal-Kwadru talMadonna Ta’ Pinu. Din lin/i]joni saret mill-artist Justin Falzon f’edizzjoni limitata ta’ 99 kopja. Kull kopja hija stampata fuq karta bajda Magnani u kull wa[da hi nnumerata isfel nett fuq ix-xellug u ffirmata bil-lapes mill-artist innifsu isfel fuq inna[a tal-lemin. Id-daqs tal-karta hu ta’ 35x50/m waqt li d-daqs tal-pjan/a tar-ram li fuqha saret l-in/i]joni hu ta’ 22x31/m. L-artist ju]a ]ew; kwalitajiet differenti ta’ teknika: l-in/i]joni u s-softground. Il-Mu]ew Dar Karmni Grima li fih qed tittella’ din il-wirja jkun miftu[ g[all-pubbliku mitTlieta sas-Sibt mid-9am sal4pm, u l-{dud u fil-festi pubbli/i mid-9am san-12.30pm.
In/i]joni mill-isba[ li turi l-kwadru tal-Madonna Ta’ Pinu
L-International Ocean Institute joffri l-Bor]a ta’ Studju Elisabeth Mann Borgese 2014 L-International Ocean Institute (IOI) qieg[ed jer;a’ joffri l-Bor]a ta’ Studju Elisabeth Mann Borgese (EMB Bursary) li tikkonsisti f’somma ta’ 3,500 ewro li jistg[u jintu]aw biex jitkomplew studji ta’ ri/erka fuq perijodu ta’ sena. Il-Bor]a ta’ Studju 20142015 se ting[ata lil persuna wa[da jew tim ta’ ri/erka wie[ed li qed jag[mlu studji jew ri/erka postgraduate flUniversità ta’ Malta fi studji li g[andhom x’jaqsmu malo/ean, mal-ba[ar jew malqasam marittimu. L-istaff jew l-istudenti g[andhom ikunu re;istrati mal-Università ta’ Malta fejn issir ir-ri/erka floqsma rilevanti.
Il-Bor]a ta’ Studju EMB twaqqfet mill-International Ocean Institute b[ala mezz biex jintwera rikonoxximent lil Malta b[ala l-pajji] li jospita lill-IOI, u talli jilqa’ l-Kwartieri :enerali tal-IOI u jipprovdi lfa/ilitajiet g[all-istaff u uffi//ji. Il-Bor]a ta’ Studju tikkostitwixxi wkoll f’g[arfien u rikonoxximent ie[or g[ar-rwol ta’ E Mann Borgese, fundatri/i tal-IOI, u g[all-kisbiet konsiderevoli tag[ha; il-Bor]a ta’ Studju hija ffinanzjata permezz tal-IOI. Aktar informazzjoni u l-formoli tal-applikazzjoni jistg[u jinkisbu billi tintbag[at email lill-Kwartieri :enerali tal-IOI fuq ioihq@ioihq.org.mt jew info@ioihq.org.mt. Id-
data tal-g[eluq g[all-applikazzjonijiet hija l-:img[a 18 ta’ Lulju 2014. Min ikun ing[ata din il-Bor]a ta’ Studju g[andu, meta jintemm il-perijodu, jippre]enta lill-IOI sommarju jew diskors dwar il-kisbiet mir-ri/erka ffinanzjata. Dan jista’ jkun eli;ibbli biex ikun ippubblikat fl-Ocean Yearbook tal-IOI u jista’ wkoll jifforma l-ba]i g[al pre]entazzjoni pubblika li ssir b[ala parti mi/-/elebrazzjoni tal-Jum Dinji tal-O/ean (World Ocean Day Celebration) tal-IOI, fit-8 ta’ :unju ta’ wara, jew f’xi okka]joni o[ra meqjusa adattata mill-IOI. Rebbie[a pre/edenti talBor]a ta’ Studju EMB mill-
Min ikun ing[ata din il-Bor]a ta’ Studju g[andu, meta jintemm il-perijodu, jippre]enta lill-IOI sommarju jew diskors dwar il-kisbiet mir-ri/erka ffinanzjata 2010 [admu fuq diversi oqsma ta’ ri/erka fil-;eografija, il;enetika tal-konservazzjoni, illi;i marittima u l-in;inerija f’dak li g[andu x’jaqsam malistudji tal-ba[ar u dawk marittimi fl-Università ta’ Malta. Xog[ol li sar qabel iffoka fuq zoni protetti tal-ba[ar f’Malta li dwarhom saru proposti sabiex dawn ji;u mmani;;jati millpartijiet interessati; il-;bir ta’ dejta ;enetika dwar il-murruna b’sitt gar;i (bluntnose six gill
shark), Hexanchus Griseus, bilg[an li jsir xog[ol fuq il-preservazzjoni tal-ispe/i; l-istudju talkun/ett tal-istat tal-i]bark filkuntest tal-li;i ta’ migrazzjoni u r-rabta tag[ha ma’ prin/ipji mi;bura fil-Konvenzjoni tanNazzjonijiet Uniti dwar il-Li;i tal-Ba[ar, u aktar re/enti, studju dwar ener;ija minn sorsi li ji;;eddu, b’mod partikulari lestrazzjoni tal-ener;ija mitthermocline tal-o/ean permezz tal-ener;ija mir-ri[.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
20
?INEKRITIKA
Joe Calleja - jocal@me.com
THE TWO FACES OF JANUARY
Tg[allmu sew ming[and Alfred Hitchcock Direzzjoni> Hossein Amini< {in> 94 minuta< ?ert.> 12< KRS Tiskanta kif g[addew dawn is-snin kollha (kwa]i 35 sena) mill-mewt tieg[u, u tiskanta kif g[adu sal-lum jg[allem lil kull min irid ja[dem u jipprodu/i thrillers li j]ommuk bl-istil uniku li ‘s-surmast tat-tensjoni’ kien sar tant famu] u popolari g[alihom. Issa mess lill-kittieb IranjanIngli] Hossein Amini f’din lewwel esperjenza tieg[u wara l-kamera, wara li ilu jimpressjona fil-kitba ta’ scripts tajbin, fosthom g[al Jude u The Wings of the Dove, li adatta minn xog[lijiet teatrali jew kotba, b[alma huwa dan itthriller ori;inarjament miktub minn Patricia Highsmith, li kienet kitbet ir-rakkonti ta’ Mr. Ripley, u l-klassiku Strangers on a Train li kien idderie;a lmibki Hitchcock.
B[as-soltu mill-kitba tag[ha wie[ed isib storja dwar kompromess morali li jwassal g[al, appuntu, tensjoni tipika ‘Hitchcockjana’ li tinbena gradwalment. Il-koppja Chester u Colette (Viggo Mortensen u Kirsten Dunst) tinsab vaganza f’Ateni tal-1962. Hemm dawn jiltaqg[u ma]]ag[]ug[ simpatiku Amerikan Rydal (Oscar Isaac) li biex jaqla’ xi [a;a kien qed ja[dem ta’ gwida turistika, min[abba wkoll li kien jaf diversi lingwi, filwaqt li kien qed jinnamra ma’ turista ]ag[]ug[a sinjura (Daisy Bevan). Dan l-a[[ar fatt ma jfixklux milli jix[et g[ajnejh fuq Colette, li tkun ferm i]g[ar minn Chester (li jidher li kellu flus kemm irid), filwaqt li din
Rydal (Oscar Isaacv) ja[seb li sab pri]a tajba fil-koppja Chester u Colette (Viggo Mortensen u Kirsten Dunst) imma ma jkunx e]attament hekk f’The Two Faces of January
ukoll tinteressa f’Rydal.
ru[ha
Imma waqt li hi u Chester qed jin[abbu, i[abbat il-bieb tal-kamra tal-lukanda fejn kienu, u ma’ wi//u Chester isib investigatur privat li jg[idlu li kien qed ja[dem g[all-klijenti li jg[idu li Chester qarraq bihom u [adilhom flejjes kbar qabel [arab ma’ Colette lejn l-Ewropa ta[t isem falz. Issa l-investigatur jheddu b’pistola li ried il-flus li seraq lill-klijenti tieg[u, imma waqt ;lieda fil-kamra tal-banju, idditektiv ja[bat rasu mal-vaska tal-banju u jmut. Hekk kif kien qed ikaxkar ilkatavru g[all-kamra tad-ditektiv, jasal Rydal li, ming[ajr ma
jinduna li d-ditektiv mejjet, jg[in lil Chester ida[[lu filkamra, u dan tal-a[[ar jikkonvin/ih ja[rab mil-lukanda u minn Ateni billi jiftiehmu fuq [las. Minn hawn ’il quddiem ittensjoni tibda dejjem tielg[a, hekk kif Chester jibda jissuspetta li Colette u Rydal qed jittraduh, u jibdew jinkixfu sigrieti li t-tliet protagonisti kienu jippruvaw jostru. Re;ija mill-aqwa ta’ Amini, f’film li j]ommok, b’ambjentazzoni b’fotografija millisba[ ‘ma[sula’ bix-xemx, mu]ika kumplimentari u atturi attraenti.
Se jintwera wkoll ‘The Fault in our Stars’ Nhar il-{add fl-Eden Century San :iljan se jkun hemm il-preview ta’ The Fault in our Stars imnebba[ mill-ktieb bestseller ta’ Josh Boone. Dwar dan il-film nikteb fit-tul ;img[a o[ra. Illum ng[id
biss li jittratta dwar ;rajja ta’ m[abba bejn ]ew; ]g[a]ag[ milquta mill-marda kiefra tal-kan/er, interpretati minn Shailene Woodley u Ansel Elgort. (KRS: ?ert. 15)
L-aqwa films f’Malta Bejn il-11 u l-15 ta’ :unju – KRS) 1. (1) Maleficent 2. (–) 22 Jump Street 3. (2) X-Men: Days of Future Past 4. (4) Edge of Tomorrow 5. (–) Blended
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
21
?INEKRITIKA GRACE OF MONACO
Xejn ma kienet [rafa sabi[a Direzzjoni> Oliver Dahan< {in> 103 minuti< ?ert.> PG< KRS Dan il-film jibda bi kwotazzjoni ta’ Grace Kelly li f’nofs is-seklu l-ie[or, ta’ 26 sena kienet abbandunat karriera brillanti f’Hollywood biex i]]ew;et lill-Prin/ep ta’ Monaco: “L-idea tal-[ajja tieg[i b[ala [rafa sabi[a hija hi stess [rafa.” Dan juri mill-ewwel l-iskop li l-producers riedu jil[qu bil-film. Dak li juru li altru milli kienet [rafa sabi[a l-;rajja tag[ha! Nicole Kidman tibbrilla filparti ta’ Grace li minkejja li rre;ista Alfred Hitchcock kien baqa’ ji;ri warajha biex ta[dem fil-film Marnie, anki wara li kienet i]]ew;et lill-prin/ep (Tim Roth), din ippreferiet lim[abba u ]-]wie; aktar milli lkarriera. Dan minkejja li, skont il-film, i]-]ew; mi]]ew;in saru jafu sew lil xulxin wara ]-]wie;, g[alkemm forsi r-re;ista Dahan
seta’ da[al aktar fil-fond u ddettall kif waslu biex i]]ew;u u dwar il-[ajja privata, mi]]ew;a tal-koppja. Pere]empju mkien ma jissemma li trattat li kien sar fl-1918 bejn Franza u l-Prin/ipat ta’ Monaco, kien jg[id li jekk ilPrin/ep Ranieri ma jkollux eredi, Monaco kien jer;a’ jispi//a jittie[ed lura minn Franza. I]da meta mar fl-Istati Uniti wara li kien iltaqa’ ma’ Kelly waqt il-Festival ta’ Cannes, kien /a[ad li mar hemm biex jipproponi lil Grace, jew li kien qed ifittex sie[ba biex ifittex ji]]ewwe; u jkollu t-tfal. Tlett ijiem wara talab lil Grace ti]]ew;u u din a//ettat millewwel. Din l-g[a;la kellu jkollha effett fuq il-[ajja mhix nieqsa minn kunflitti interni fi]]wie; li wassal g[at-twelid ta’
Grace (Nicole Kidman) ma’ ]ew;ha l-Prin/ep Ranieri (Tim Roth) fi Grace of Monaco
tliet ulied: Caroline, Albert u Stephanie. Minflok, ir-re;ista Dahan ipprefera jikkon/entra l-aktar fuq l-intri//i fil-familja Grimaldi g[al min jil[aq flok Ranieri, il-[ajja lussu]a f’dik ilblata-pajji] ;enna g[al min ried jiskarta t-taxxi ta’ Franza, u lkri]i politika ma’ Franza ta’ De Gaulle li ried ja[taf lura lil
Monaco, fejn hawn storikament mhux e]att. Ir-re;ista Fran/iz (li kien tana bijografija o[ra, ferm superjuri g[al din dwar Edith Piaf) jixxala fil-lussu ta’ kostumi, ambjentazzjoni mill-isba[ ta’ dawk is-sittinijiet, u g[add ta’ karattri kkuluriti b[al Hitchcock, Maria Callas u Onassis.
Kidman hawn turi li mhix sabi[a biss, imma g[andha mumenti drammati/i, b[addiskors (fittizju) tag[ha dwar ilvaluri umanitarji, is-sewwa u l;ustizzja, fil-pre]enza tal-ikbar mexxejja ta’ dak i]-]mien, minn ta’ quddiem nett De Gaulle, li b’konsegwenza tieg[u, suppost li hu ma baqax jinsisti li jrid lura lil Monaco.
HEAVEN IS FOR REAL
Il-fidi minn g[ajnejn tifel ta’ erba’ snin Direzzjoni> Randall Wallace< {in> 99 minuta< ?ert.> U< KRS Sakemm ma jqajmux xi tip ta’ kontroversja, il-films ibba]ati fuq ir-reli;jon ftit li xejn huma popolari – l-aktar g[ax ma jsibux studio ewlieni biex jo[or;uh, u lanqas ismijiet kbar g[all-cast. Dan il-film jidher li g[andu kollox minn dan. Xorta wa[da, però, na[seb li se jkollu jaffronta l-istess sfidi ta’ films reli;ju]i o[ra, u dan mhux minn ambjenti laj/i jew ‘infidili’ biss. Dan g[aliex il-film hu bba]at fuq ktieb best seller fl-Amerika li missier kiteb dwar ]jara li ibnu ta’ erba’ snin qal li g[amel fil-;enna waqt li kien qed ji;i operat. Ktieb li ;ie kkritikat ferm minn ambjenti Kattoli/i, hekk li kien hemm min sa[ansitra wasal biex xe[et suspetti li rrakkont seta’ kien ispirat u mbuttat minn Satana nnifsu! Il-film jirrakkonta dak li g[addiet minnu familja f’belt ]g[ira, Imperial, f’Nebraska. Ilfamilja tkun dik ta’ Todd Burpo (Greg Kinnear), qassis Protestant tal-Knisja Metodista
Weslejana. Dan kien predikatur popolari, li biex jaqla’ xi [a;a x’jiekol kien ibig[ bibien ta’ garaxxijiet – meta [afna drabi minflok jit[allas tax-xog[ol kienu jag[tuh xi [a;a g[allknisja, b[al tapiti – imma kien ukoll pumpier voluntier u wkoll kow/ tal-lotta! Fil-bidu tal-film narawh kuntent ferm f’familja ideali fer[ana li kienet tikkonsisti wkoll f’martu Sonja (Kelly Reilly) li ma ta[dimx biex tie[u [sieb il-familja u d-dar, u ]]ew; uliedu, Cassie, u ]-]g[ir ta’ erba’ snin Colton (Connor Corum). Jidher li minkejja lproblemi finanzjarji, il-familja kienet fer[ana u mag[quda. Imma f’daqqa wa[da donnha tibda sse[[ kri]i wara o[ra lil din l-imsejkna familja. L-ewwel Todd jikser ri;lejh waqt li jkun qed jilg[ab il-futbol, u malli din tibda tg[addilu jkollu attakk ikrah tal-;ebla! Dan però ma jkun xejn meta mqabbel mad-deni qawwi li ja[kem li/-/kejken Colton li
Todd (Greg Kinnear) jibqa’ mbellah meta ibnu Colton (Connor Corum) jg[idlu li ra lil nannuh ”meta mar il-;enna” f’Heaven is for Real
hekk kif je[duh l-isptar isiru jafu li kien se ji;i operat b’ur;enza min[abba appendi/ite. Mhux hekk biss. Ittobba ftit ikollhom tama li t-tfajjel jista’ jsalva. Imma jkunu ]baljati g[ax l-operazzjoni tirnexxi. Imma issa Colton jibda jirrakkonta kif waqt l-operazzjoni hu “tar” lejn is-sema, anzi, e]attament sab ru[u fil-;enna, fejn iltaqà ma’ :esù, u fost o[rajn ma’ nannuh li qatt ma rah) u o[tu li qatt ma la[qet twieldet, g[ax mietet f’;uf ommha! Dan kollu j[awwad lil Todd li ma setax jemmen li ibnu, allura,
miet u rxoxta (avolja hu qassis, bniedem ta’ fidi), u ]gur sema’ b’ka]i o[ra ta’ nies li minn ]mien g[al ]mien, isostnu li kellhom dik li blIngli] tissejja[ “near death experience”. Teknikament il-film hu ma[dum tajjeb, u filwaqt li linterpretazzjonijet mhumiex kollha perfetti, Kinnear jikkonvin/i b[ala bniedem mifni biddubji, u /-/kejken Corum f’din l-ewwel interpretazzjoni tieg[u jimpressjona (g[alkemm hu kellu sitt snin mhux erbg[a meta [adem il-parti – f’Lulju jag[laq seba’ snin). Li mhux /ar fil-film huwa l-
messa;; li jrid iwassal. Suppost l-idea li l-;enna verament te]isti – u b’hekk jikkonferma twemmin ta’ mijiet ta’ snin – g[andha ;;ib tama u fara; lil dawk kollha li jsiru jafu bl-esperjenzi ta’ Colton. Minflok jidher li l;rajjiet tat-tfajjel inisslu fihom diqa, anki rabja! G[all-inqas sa tmiem-il film. Hawn mhux il-lok fejn wie[ed jid[ol fil-fond ta’ dan kollu, imma min jinteressah aktar dan, allura forsi jsib interessanti l-kritika dwar il-ktieb f’dan il-link: http:##www.discerningtheworld.com#2012#01#2 4#heaven-is-for-real-this-storyis-not##more-10708.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
22
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 22>00 23>25
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Club 90 Qawwi u S[i[ Newsdesk (r) Wavelength(r).
Il tunnel della libertà - Rete 4, 16>35
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 06:55 - Good Luck Charlie 07:20 - That’s So Raven 07:45 - The Suite Life on Deck 08:05 - Dog With a Blog 08:30 - Shake It Up! 08:55 Austin & Ally 09:15 - A.N.T. Farm 09:40 - Good Luck Charlie 10:05 The Suite Life on Deck 10:25 -
Austin & Jessie & Ally All Star New Year 10:50 - That’s So Raven 11:15 - Hannah Montana 11:35 - Hannah Montana 12:00 - Wizards of Waverly Place 12:25 - Wizards of Waverly Place 12:45 - A.N.T. Farm 13:10 – Jessie 13:35 - Dog With a Blog 14:00 - Good Luck Charlie 14:25 Liv & Maddie 14:50 - Gravity Falls 15:05 - Mickey Mouse 15:10 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 15:35 - A.N.T. Farm 16:00 - Dog With a Blog 16:20 - Good Luck Charlie 16:45 - Liv & Maddie 17:10 - Jessie 17:30 - Austin & Ally 17:55 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 18:20 - Violetta 19:05 - Liv & Maddie 19:30 – Jessie 19:50 - Dog With a Blog 20:15 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 20:40 - Austin & Ally 21:00 - Shake It Up! 21:25 A.N.T. Farm 21:50 - Good Luck Charlie 22:10 – Wolfblood. Nickelodeon 07:05 -
The Penguins of Madagascar 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 - Umizoomis 09:10 Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Zack and Quack 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 Winx Club 11:40 - Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 iCarly 12:55 – Victorious 13:20 Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 - Rocket Monkeys 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - SpongeBob SquarePants 19:40 Victorious 20:05 – iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:20 Avatar: The Legend of Aang 21:45 Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar.
Jim Jam 07:00 - Nouky
& Friends 07:05 Woody Buddies 07:15 – Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:37 - Fluffy Gardens 07:45 – Jarmies 08:00 – Kipper 08:10 - Kipper 08:20 What’s The Big Idea? 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 - Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 0:50 - See the Sea 10:55 -Nouky & Friends 11:00 - Woody Buddies 11:10 - Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 - James the Cat 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 - Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 What’s The Big Idea? 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:40 - Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 - James the Cat 14:00 - Snapatoonies 14:25 - My Animal Friends 14:40 See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 15:07 - Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 – Igloo-Gloo 17:00 Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Monkey See, Monkey Do 17:45 - Connie the Cow 17:55 - Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 What’s The Big Idea? 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 - James the Cat 20:15 – Kipper 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Woody Buddies 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 Kipper 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends.
Film drammatiku Taljan li n[adem fl-1984 b’re;ija ta’ Enzo Monteleone u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Kim Rossi Stuart, Antonia Liskova, Paolo Briguglia u Viktor Dénes. L-istorja hi ambjentata f’Berlin fl-1961 u tiffoka fuq ]ew; studenti Taljani li jg[inu [bieb tag[hom :ermani]i biex jaqsmu min-na[a ta’ din il-belt g[all-o[ra. TVM 07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:15 – DOT EU 11:30 – Paqpaq lifestyle 12:00 - A[barijiet# rapport tattemp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 – TVPM 16:00 – A[barijiet 16:05 – Teleshopping 16:20 – Madwarna 16:30 – Teleshopping 16:50 - Monsuno 17:20 - Xpla[[mal[ajt 17:35 – Waqtiet 17:40 - Teleshopping 18:00 - A[barijiet 18:10 - Paqpaq on test 19:00 - Merlin 19:15 - FIFA Preview Show 20:00 A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 - Fifa World Cup 2014 21:00 – Uruguay vs England 22:55 - Fifa World Cup 2014 24:00 – Japan vs Greece 02:00 - Fifa World Cup 2014. TVM 2 07:00 – News 09:00 – TVAM 11:00 – Australia vs Netherlands 13:00 – Spain vs Chile 15:00 – Cameroon vs Croatia 17:00 – Niskata (r) 18:00 – Colombia vs Costa D’Ivoire 19:45 - Fifa World Cup 2014 20:45 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:50 – Boxing 22:50 - Paqpaq motor sports 23:20 - News in English. One
07:00 – Mad-Daqqa t’ghajn(r) 07:30 ONE News 07:45 – Mad-Daqqa t’ghajn..ikompli 08:30 - ONE News 08:50 – Liquorish Daily Snippet 09:00 - Sieg[a }mien 10:15 – Teleshopping 12:30 ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 – Teleshopping 16:30 – Fil-k/ina ma’ Malcolm 17:00 - Teleshopping 17:30 ONE News 17:35 - Liquorish Daily Snippet 17:45 – Aroma Kitchen 19:30 ONE News 20:15 – Zona Dinija 2014 21:45 – Ilsien in-Nisa 23:30 - ONE News. Smash 07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 TSN Teleshopping 13:10 – A Year to Remember 15:10 – 1046 Music 16:10 Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 - Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 – Documentary 20:30 – Il parlament tal-poplu 21:30 – CNI 22:00 – A[barijiet 22:30 Motordrome. Raiuno 06:45 - Unomattina Estate 06:48 - Che tempo fa 06:49 - Unomattina Estate 07:00 - TG 1 07:10 - Unomattina Estate 07:30 - TG 1 L.I.S. 07:35 - Parlamento Telegiornale 07:36 - Unomattina Estate
07:50 - Che tempo fa 07:52 - Unomattina Estate 08:00 - TG 1 08:23 - Che tempo fa 08:25 - Unomattina Estate 09:00 - TG 1 09:04 - Unomattina Estate 09:30 TG1 Flash 09:35 - Unomattina Estate Dolce casa 09:55 - Che tempo fa 10:00 - TG 1 10:05 - Unomattina Estate 10:30 - Unomattina Estate Sapore di Sole 11:25 - Don Matteo 3 - I segreti del cuore - In amore non è mai troppo tardi 13:30 - Telegiornale 14:00 - TG1 Economia 14:05 – Soap. Legàmi 15:00 - Un medico in famiglia 8 - Chi trova un amico - Nel sole 16:50 - Parlamento Telegiornale 17:00 - TG 1 17:10 - Che tempo fa 17:15 - Estate in diretta 18:50 - Reazione a Catena 20:00 - Telegiornale 20:35 Campionati Mondiali di Calcio 2014 21:00 - Campionati Mondiali di Calcio 2014: Uruguay – Inghilterra 21:45 Campionati Mondiali di Calcio 2014 23:00 - Tg1 60 Secondi 23:05 - Notti mondiali 01:00 - TG1 Notte 01:30 - Che tempo fa 01:35 - Campionati Mondiali di Calcio 2014: Sintesi Uruguay – Inghilterra 02:20 - Mondiale Replay. Raidue 07:30 - Jake e i pirati dell’Isola Che Non C’è - Divertimento... su due ruote! Corsa alla montagna senza picco 08:00 -
Extreme Football Troppi impegni per Gioele 08:25 - Revenge Sabotaggio 09:05 - Le Sorelle McLeod - Vinca il migliore 09:45 - Le Sorelle McLeod Una serata in città 10:30 - Tg2 Insieme 11:20 - Il nostro amico Charly Un caso per Maren 12:10 - La nostra amica Robbie Relitti pericolosi 13:00 - TG2 Giorno 13:30 - TG 2 Costume e Società 13:50 - Medicina 33 14:00 - Detto Fatto Mix 15:30 - The Good Wife - Squadra vincente 16:05 - The Good Wife Curatore fallimentare 16:55 - TG 2 Flash L.I.S. 16:58 - Meteo 2 17:00 - Dribbling Mondiale 17:45 - TG 2 18:15 - Il commissario Rex E tutto ricomincia 19:05 Il commissario Rex E tutto ricomincia 2? p 20:00 - Diario Mondiale 20:35 - TG2 21:00 - LOL :-) 21:10 - Elementary L’angelo della morte – Sabotaggio 22:45 - Due uomini e mezzo - Herpes Junior Nove dita magiche 23:30 - TG 2 23:45 Razza Umana Magazine 00:35 Parlamento Telegiornale 00:45 - Hawaii Five-0 01:35 - Meteo 2 01:40 - Ama il tuo nemico. Raitre 07:00 - TGR Buongiorno Italia 07:30 - TGR Buongiorno Regione 08:00 – Agorà 10:00 - Speciale cinema in Tv Cinema d’oggi 10:10 - Film. L’uomo dalla maschera di ferro 11:00 - TG3 Minuti 11:10 - Film. L’uomo dalla
maschera di ferro 11:55 - Meteo 3 12:00 - TG3 12:25 - TG3 Fuori TG 12:45 Pane quotidiano 13:10 - Il tempo e la Storia Giovinezza!! Il Fascismo e i giovani 14:00 - TG Regione 14:18 - TG Regione Meteo 14:20 - TG3 14:49 Meteo 3 14:50 - TGR Piazza Affari 14:55 - TG3 LIS 15:00 - Terra nostra 2 15:50 - Film. Il lungo duello 17:40 - Geo Magazine 2014 18:55 - Meteo 3 19:00 TG3 19:30 - TG Regione 19:53 - TG Regione Meteo 20:00 - Blob 20:10 - Ai confini della realtà Una freccia verso il Sole 20:35 - Un posto al sole 21:05 Film. Pane, amore e gelosia 22:55 Ritratti Delia Scala 00:00 - TG3 Linea notte 00:10 - TG Regione 00:13 - TG3 Linea notte 01:00 - Meteo 3 01:05 - RES Storie del XX Secolo: Gli anni 1922 1940: dalla marcia su Roma all’attacco all’Inghilterra 01:35 - La Musica di Raitre Dall’Auditorium Parco Della Musica di Roma. Canale 5 06:00 –
Prima pagina 07:54 – Traffico# Borse e monete# Meteo.It # Tg 5 08:46 – Viva Cuba 11:00 – Forum 13:00 – Tg 5 # meteo.It 13:41 – Beautiful 14:10 – Cuore ribelle 14:44 – Uomini e donne e poi 16:10 – Le tre rose di Eva 17:01 – Una Nuova fidanzata per papa’ 18:50 – Il Segreto 20:00 – Tg 5 # Meteo.It 20:40 – Paperissima sprint estate 21:11 – il Commissario Zagaria 23:45 – Matrix 01:31 – Tg 5 # Rassegna # Meteo.It 02:01 – Paperissima sprint estate 02:35 – Uomini e donne e poi Italia 1 06:35 –
Hercules 07:30 - Xena principessa guerriera 08:25 – A-Team 09:30 – Deadly 60 10:45 – Man eaters 11:50 – La furia della natura 12:25 – Studio apert # Meteo.It 13:02 – Sport mediaset 14:05 – I Simpson 14:55 – Nikita 16:40 – The O.C.I. 18:30 – Studio aperto # Meteo.It 19:20 – Person of Interest 21:10 – Wild oltrenatura 00:35 – The Hitcher 02:25 - Studio aperto -La Giornata. Rete 4 07:20 – Miami vice 08:15 – Hunter 09:40 – Carabinieri 10:45 – Ricette all’Italiana -Estate 11:30 - Tg 4 # Meteo.It 12:00 – Detective in corsia 12:55 – La signora in giallo 14:00 – Lo sportello di forum 15:30 – Hamburg distretto 21 16:37 – Il tunnel della liberta 18:55 – Tg 4 19:35 – Ieri e oggi in TV 19:55 - Tempesta d’amore 20:30 – Il Segreto 21:15 – Vi presento Joe Black 00:44 – Settimane e 1#2 – La conclusione.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
23
TV#RADJU F Living 07:00 -
Teleshopping 08:00 - Hin Ghal Kollox 10:00 - Bejnietna 12:00 Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 Jien u Int 18:00 - Teleshopping 20:30 Duggan 21:30 - Sfera 23:30 - F Living Show 01:30 - Teleshopping Xejk 07:30 - Just for Laughs 07:45 - Total Request Show 09:45 – Football Daily 09:50 - Shout Out 10:00 - Love and Romance 10:45 – Tele Market Deals 11:45 - Just for Laughs 12:00 - Frux (r) 13:30 - The 80s 14:00 - Mill-Italia (r) 15:00 - The 90s 15:30 – Tele Market Deals 16:30 - Hits 16:50 - Shout Out 17:00 – Audio video clips 17:45 Maltese Music 18:00 - Total Requests Show (live) 20:00 - Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 - Frux 21:55 – Football Daily 22:00 - Xi {lomt 23:00 – Video Clips 23:45 – Tele Market Deals. La 5
06:55 – My Life 07:45 – Centovetrine 08:10 – Televendita media shopping 08:30 – Beautiful 08:55 Televendita media shopping 09:15 – Vivere 09:50 - Tempesta d’amore 10:45 – Beautiful 11:15 – Centovetrine 12:10 - Non ditelo alla sposa 13:05 – Gossip Girl 14:00 – Open Space 14:05 - Una mamma per amica 15:00 - Che Trucco 15:30 – My beautiful dog 16:00 – So you think you can dance 16:50 Non ditelo alla sposa 18:00 – Find My family Australia 18:20 - Extreme makeover home edition 19:20 – Gossip Girl 20:15 – Open Space 20:20 – Una mamma per amica 21:10 – The vampire diaries 23:05 - Uomini e donne e poi 00:25 - So you think you can dance 01:20 - Extreme makeover home edition
. Go stars 08:10 - The Debt, 10:05 - The Three Stooges, 11:40 - Oblivion, 13:45 Cloudy with a Chance of Meatballs 2, 15:20 - United, 17:00 - Diaz: Don’t Clean Up this Blood, 19:00 - The Hunters, 20:30 - The Office, 21:00 - Cast Away, 23:20 W.E., 01:15 - Twelve Monkey.
Melita More 09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Amazing Race 12:00 - SMASH 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 Grey’s Anatomy 14:30 - VEEP 15:00 Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 – Dallas 17:15 – Psych 18:15 Days Of Our Lives 19:00 - Chicago Fire 19:45 - Glee 20:30 Suburgatory 21:00 – Supernatural 21:45 - True Blood 22:45 - The Mentalist 23:30 - Chicago Fire 00:15 – Spartacus 01:15 - Suits BBC Entertainment 06:55 - Green Balloon
Club 07:20 Nina and the Neurons 07:35 - Mr Bloom’s Nursery 07:55 - Boogie Beebies 08:10 - Green Balloon Club 08:35 - Twenty Twelve 09:05 - The Café 09:30 - The Job Lot 09:55 EastEnders 10:25 - Doctors 10:55 Only Fools and Horses... 11:25 - Big Cat Diary 11:50 - Lark Rise to Candleford 12:40 - Twenty Twelve 13:10 - The Café 13:35 - The Job Lot 14:00 - EastEnders 14:35 - Doctors 15:05 - Only Fools and Horses... 15:35 Big Cat Diary 16:00 - Twenty Twelve 16:30 - The Weakest Link 17:15 - Lark Rise to Candleford 18:05 - EastEnders 18:35 - Doctors 19:05 - Outca sts 20:00 - My Family 20:30 - The Café 21:00 Ashes to Ashes 21:50 - Waking the Dead 22:40 - Getting On 23:10 - BBC Electric Proms MGM Channel 08:00 Chains of Gold 09:35 Little Man Tate 11:15 One More Chance 12:45 The Alamo 15:25 Race for the Yankee Zephyr 17:15 Predator: The Quietus 18:50 Real Men 20:15 Tank Girl 22:00 The Great Escape Diva Universal 06:55 - Kojak 07:55 - Miss Marple 09:38 - Great Women 09:50 - Ironside 10:50 - Ironside 11:45 - Great Women 11:55 - Agatha Christie’s Marple 13:40 - Great Women 13:50 - ER 14:50 Mr Selfridge 15:50 - Quincy, M.E. 16:45 Great Women 16:55 - Agatha Christie’s Marple 18:43 - Great Women 18:50 – JAG 19:50 - Quincy, M.E. 20:50 Great Women 21:00 - Agatha
Christie’s Marple 22:45 - Great Women 23:00 - McBride: The Chameleon Murder. Discovery Channel 06:50 - Auction Hunters: Allen’s Got Balls 07:15 - Born Survivor: Bear Grylls: Red Rock Country 08:10 - Man, Woman, Wild: Louisiana 09:05 - Gold Divers: 10 Pounds of Gold 09:55 Extreme Engineering: World’s Tallest Skyscraper 10:50 - How It’s Made 11:15 - How It’s Made 11:40 - Wheeler Dealers: Renault Alpine A310 12:35 Dallas Car Sharks: Real Rat Rod 13:05 Dallas Car Sharks: What a Drag 13:30 FantomWorks 14:25 - Yukon Men: No Quarter 15:20 - Yukon Men: Turf War 16:15 - Yukon Men: Wolf Invasion 17:10 - Auction Kings: Gangster Terraplane; Electro Shock Game 17:40 - Storage Hunters: Rhinestones and Thrones 18:05 - Auction Hunters: Without a Chute 18:35 - Baggage Battles: NYC Transit 19:00 - How It’s Made 19:30 - How It’s Made 20:00 Baggage Battles: Atlanta 20:30 Baggage Battles: New Jersey 21:00 Container Wars: Israeli Angst 21:30 The Liquidator: Up In Smoke 22:00 Garage Gold: Pinball Pains 22:30 Storage Hunters: Claws For Cash 23:00 - Strip the City: Underground City:
London
07>00 09>00 10>00 12>00 13>30 14>00 14>05 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.10 20>40 21>30 21>35 23>00
Sport fuq il-Cable
Discovery World 06:50 - Chasing Classic Cars 07:15 Chasing Classic Cars 07:45 - Greatest Human Achievements 08:35 Download: The True Story of the Internet 09:30 - I Shouldn’t Be Alive 10:20 - History Cold Case 11:10 – Weaponology 12:05 - Inventions That Shook the World 12:55 - Out of the Wild: Venezuela 13:50 - Welcome to Rio 14:45 Greatest Human Achievements 15:40 – Weaponology 16:35 - I Shouldn’t Be Alive 17:25 - Inventions That Shook the World 18:20 - Bush Pilots 19:10 Curiosity 20:05 - Chasing Classic Cars 20:30 - Chasing Classic Cars 21:00 - Bush Pilots 21:55 - Crime Scene Wild 22:50 - Most Evil 23:45 Curiosity.
Eurosports 1 10:30 - Inside World Touring Cars 11:00 - UEFA Youth League Football 12:30 - FIFA Under 17 World Cup Football 13:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 15:00 - UEFA Youth League Football 16:00 - WATTS 17:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 18:30 - FIFA Under 17 World Cup Football 20:00 - UEFA Youth League Football 21:00 - Champions League World’s Strongest Man 22:00 - Fight Club Eurosports 2 07:00 - UEFA
Vi presento Joe Black
– Rete 4, 21>15
NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien NET News (ikompli) Flimkien Telebejg[ Teeny Break Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News Raplay - Tazza tad-Dinja Mitqlu Deheb NET News (ikompli) Mitqlu Deheb NET News
Claire Forlani u Brad Pitt (it-tnejn fir-ritratt), kif ukoll Anthony Hopkins, huma l-atturi ewlenin f’dan il-film Amerikan tal-1998. Meta Bill Parrish jag[laq 65 sena, ikollu ]jara minn persuna misterju]a. Din il-persuna ma toqg[odx iddur mal-lew]a u mal-ewwel tg[id min hi? Id-dehra tkun wa[da sabi[a, i]da...
U#21 International Championship Futsal 08:00 - UEFA U#21 International Championship Futsal 09:00 - Eurocup Basketball 10:00 - Freestyle Skiing 10:45 WATTS 11:00 - UEFA U#21 International Championship Futsal 12:00 - UEFA U#21 International Championship Futsal :Live 13:30 UEFA U#21 International Championship Futsal 14:00 - UEFA U#21 International Championship Futsal :Live 15:30 - UEFA U#21 International Championship Futsal 16:00 - UEFA U#21 International Championship Futsal :Live 17:30 UEFA U#21 International Championship Futsal 18:00 - UEFA U#21 International Championship Futsal :Live 19:30 - WATTS 19:45 - GTA Next Level 20:00 - Scottish International Open Bowls 22:00 Arm Wrestling 22:30 - PBA Bowling 23:30 World
Championship Series Table Soccer GO sports 1 07:00 - Best of Rugby 2013 #2014 09:00 - Best of Football 2013 #2014 11:00 - PGA European Tour - Irish Open - Day 1 (part 1):Live 14:00 Best of Football 2013 #2014 16:00 PGA European Tour - Irish Open Day 1 (part 2):Live 19:00 - Trans World Sport # 1416 20:00 Football’s Greatest 20:30 - The Championships – Wimbledon Official Film 2010 21:30 PGA European Tour - Irish Open – Day . GO sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 08:30 - Best of Football 2013 #2014 12:30 - The Championships – Wimbledon - John McEnroe 13:30 Best of Football 2013 #2014 17:30 FIFA Futbol Mundial #474 18:00 2014 US Open - Day 4 00:30 - Best of Rugby 2013 #2014 02:30 Football’s Greatest . GO sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 10:30 - Best of Football 2013 #2014 12:30 - Best of Football 2013 #2014 14:30 - The Championships – Wimbledon - John McEnroe 15:30 Best of Football 2013 #2014 19:30 FIFA Futbol Mundial #474 20:00 2014 US Open - Day 4.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
24 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI
Il-{amrun
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-
KLASSIFIKATI permess Class B. ?emplu 77200983.
Limiti tar-Rabat
}EW: tomniet art bil-veduta tal-ba[ar u tal-kampanja. ?emplu 99428000.
Paola
MAISONETTE arju] [afna, f’area kwieta, b’]ew; kmamar tas-sodda, salott, k/ina, kamra tal-banju u bit[a. ?emplu 99428000.
TWELLIJA
Il-{amrun
{ANUT tal-la[am fi Triq {al Qormi, kbir u jista’ jintu]a g[al affarijiet o[ra. ?emplu 99847820. AVVI}I
Fniek g[all-ikel
?EMPLU 21809761 wara l-4 p.m. jew 27807314 wara 8 p.m.
G[al kull xog[ol
XOG{LIJIET ta’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini, ftu[ ta’ [itan bi travi tal[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa talkonkos u xorok, nirran;aw u nduru fejn ikun hemm [sara fissoqfa, gallarijiet, travi b’materjal apposta, qlug[ ta’ madum, kmamar tal-banju, tibjid, kisi, ]ebg[a, tik[il, dawl u ilma. B’esperjenza kbira u xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz filpront.
Tiswijiet
TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705. G{ALL-BEJG{
G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
25
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
9
9
10
11
12
13
14
IT-TEMP Xemxi VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ {afif g[al moderat mill-Majjistral li jsir moderat g[al ftit qawwi BA{AR Moderat IMBATT Ftit li xejn TEMPERATURA L-og[la 28˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.4mm Xita mill-1 ta’ Settembru 508.7mm IX-XEMX titla’ fis-05.45 u tin]el fit-20.21
Il-[amest ijiem li ;ejjin
15
16
IL-{AMIS L-og[la 29˚C L-inqas 20˚C
IL-:IMG{A L-og[la 28˚C L-inqas 20˚C
IS-SIBT L-og[la 29˚C L-inqas 19˚C
IL-{ADD L-og[la 30˚C L-inqas 20˚C
IT-TNEJN L-og[la 31˚C L-inqas 20˚C
UV
UV
UV
UV
UV
9
9
9
9
10
Temperaturi fi bliet barranin 17
Mimdudin> 5. }ifna (5) 6. Parti fil-;isem minn ta[t l-g[onq sa fuq l-istonku (5) 7. A[bar (5) 10. {sieb imfassal dwar bosk Emma (5) 11. Insetti li jattakkaw l-aktar billejl (5) 12. ?angaturi (5) 14. Qattus (5) 16. Li g[andha tog[ma tajba u ta’ palat li jing[o;ob (5) 17 u 18. Diskors moq]ie] (5, 5) 18. Ara 17
18
Weqfin> 1. Annimali li naraw spiss fil-btie[i (6) 2. Jekk titlifha, ma tirra;unax (6) 3 u 9. L-istudju xjentifiku tal-korpi /elesti (11) 4. Nitolbu bil-Latin (6) 8. Utilità (5) 9. Ara 3 12. Mo[[u jil[aqlu (6) 13. Tal-i]g[ar daqs me[tie; jew possibbli (6) 14. :mig[ b[ala ti]jin fl-ilbies (6) 15. Mag[qudin b’fehma wa[da (6)
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5 u 6. Bekkamorti; 7. Stira;10. Stann; 11. Trakk; 12. Gotta; 14. :wann; 16. Son]a; 17. Jisqi; 18. Perit. Weqfin> 1. Ibbies; 2, 9 u 14. Bastun ta’ San :u]epp; 3. {maret; 4. Sibtek; 8 u 12. Kanta glorja; 13. Amorin; 15. Novità.
Sudoku Bejn [afifa u moderata: qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.
Soluzzjoni Sudoku
It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 28˚ xemxi, Al;eri 25˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 18˚C imsa[[ab, Ateni 29˚C imsa[[ab, Li]bona 21˚C imsa[[ab, Berlin 24˚ xemxi, Brussell 18˚C imsa[[ab, il-Kajr 34˚C xemxi, Dublin 23˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 22˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 23˚C ftit imsa[[ab, Milan 20˚C imsa[[ab, Istanbul 27˚C ftit imsa[[ab, Londra 20˚C xemxi, Madrid 29˚C xemxi, Moska 11˚C imsa[[ab, Pari;i 21˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 23˚C ftit imsa[[ab, Ruma 24˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 29˚C xemxi, Tripli 30˚C xemxi, Tune] 29˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 25˚C xemxi, Zurich 23˚C xemxi, Munich 22˚C ftit imsa[[ab, St. Petersburg 12˚C ftit imsa[[ab
Tag[rif Id-Djarju tal-President ta’ Malta g[al-lum il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014 Il-President u s-Sur Preca jitilqu g[al ]jara l-Marokk biex
jattendu g[al 25 laqg[a annwali ta’ Crans Montana Forum ospitat mill-Islamic Educational, Scientific and Cultural Organization (ISESCO). Kumitat Amministrattiv Paceville Il-Kumitat Amministrattiv Paceville se jorganizza l-Laqg[a tal-Kumitat fl-Uffi//ju Amministrattiv tal-Kunsill, nhar itTnejn, 23 ta’ :unju 2014 fl-10 a.m. Tberik ta’ orgni Fil-Knisja Parrokkjali talMadonna tal-Karmnu, ilBalluta, f’jum is-Solennità talQalb ta’ :esù, il-:img[a, 27 ta’ :unju 2014, fis-7 p.m. se jsiru t-tberik u l-inawgurazzjoni tal-orgni (pipe organ) tal-knisja. Kul[add mistieden. Servizz mill-Fratellanza tal-Immakulata Kun/izzjoni tal-Imqabba fil-Qrendi Il-Fratellanza tal-Immakulata Kun/izzjoni tal-Parro//a talImqabba se tirre/iproka sservizz tal-Fratellanza talB.V.M. ta’ Lourdes fil-
pur/issjoni solenni ta’ nhar ilfesta tal-Madonna tal-:ilju flImqabba, billi se tie[u sehem fil-pur/issjoni ta’ nhar il-festa tal-Madonna ta’ Lourdes mattoroq tal-Qrendi nhar il-{add, 29 ta’ :unju 2014 li to[ro; fis7.15 p.m. mill-Knisja Parrokkjali tal-Qrendi. Festa tal-Qalb ta’ :esù Il-festa tal-Qalb ta’ :esù filParro//a tal-Balluta, se ssir il{add, 29 ta’ :unju 2014. Fis-6 p.m. ji;i //elebrat l-G[asar, fis6.30 p.m. quddiesa mill-
Provin/jal Patri Alexander Vella O.Carm., u wara to[ro; ilpur/issjoni b’:esù Ewkaristija mill-Knisja Parrokkjali talMadonna tal-Karmnu, li tintemm bil-Barka Sagramentali fil-Kappella :esù l-{abib.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
26
SPORT
LUTTU
L-isport Malti jsellem il-memorja ta’ Teddie Borg L-isport Malti jinsab f’luttu hekk kif ilbiera[ t[abbret ilmewt ta’ Teddie Borg mag[ruf sew fil-kamp sportiv lokali. Sa minn eta’ ]g[ira Borg kien attiv f’diversi dixxiplini sportivi, fosthom il-futbol fejn lag[ab b[ala gowlkiper ma’ Rabat Ajax; u t-tlielaq tal-muturi. Madanakollu Teddie Borg jibqa’ mag[ruf l-aktar g[allkontribut kbir tieg[u fil-qasam tal-ibburdjar. Ta[t id-direzzjoni tieg[u dan l-isport kiber filpopolarita` tieg[u f’pajji]na fejn anki organizza diversi tlielaq presti;ju]i ta’ livell internazzjonali. Teddie Borg kien in[atar
membru tal-bord tal-Kunsill Malti g[all-Isport f’Marzu 2013 u ta kontribut qawwi fl-organizzazzjoni tar-Regatta. Matul il-karriera sportiva tieg[u Teddie Borg dejjem imbotta t-talent Malti u rrappre]enta lil pajji]na f’diversi okka]jonijiet b[ala l-awtorita` fuq is-su;;ett tal-Ibburdjar. Kien il-bniedem li bl-appo;; tal-Power Boat P1, waqqaf ilFederazzjoni Maltija talPowerboats. Teddie Borg kien ;urnalist attiv, pijunier ta’ programmi sportivi u wkoll kontributur fuq diversi gazzetti lokali u kien reba[ l-unur tal-Uffi/jal tas-
Sena fl-G[a]liet Sportivi Nazzjonali. Fost dawk li kienu minn talewwel li sellmu l-memorja ta’ Teddie Borg kien hemm Chris Said, Segretarju Parlamentari g[ar-Ri/erka, l-Innovazzjoni, ]]g[a]ag[ u l-Isport flimkien mal-bord tad-diretturi u l-impjegati tal-Kunsill Malti g[allIsport. Robert Cutajar f’isem il-Partit Nazzjonalista b[ala kelliem responsabbli mi]-}g[a]ag[ u sport ukoll wassal il-kondoljanzi lill-familja ta’ Borg waqt li rrikonoxxa l-[idma li Borg g[amel tul [ajtu f’risq l-isport f’pajji]na.
Anke l-President u l-Bord tadDiretturi tal-Kumitat Olimpiku Malti, ing[aqdu mal-Asso/jazzjonijiet Nazzjonali tal-isport affiljati biex iwasslu l-kondoljanzi lill-familja Borg. Il-KOM fakkar il-figura ta’ Teddie Borg b[ala bniedem li permezz tal-isport kattar l-ideal sportiv f’bosta setturi kemm f’dak amministrattiv, ;urnalistiku, organizzattiv u wisq aktar fit-tixrid ta’ kultura sportiva f’bosta oqsma tas-so/jeta` Maltija. L-G[aqda :urnalisti Sport li tag[ha Borg kien membru, wkoll uriet is-sog[ba tag[ha g[al din it-telfa.
Teddie Borg
WATERPOLO
FUTBOL LOKALI
NISA
San :iljan jirb[u bi ftit sforz
Tibda l-Euro Cup
Malta tilg[ab fl-I]landa
Stewart Said Jiksbu t-tielet reb[a San :iljan Allcare...............10 Exiles Ferretti. ......................2 (3-1),(1-1),(3-0),(3-0) San :iljan baqg[u f’ras ilklassifika ta’ Grupp B meta b’wirja tajba g[elbu lil Exiles Ferretti 10-2. San :iljan kienu fil-kmand tal-partita u kkontrollaw il-partita mill-bidu u bi ftit sforz komplew ikabbru sattmiem. G[al Exiles din kienet
wirja di]appuntanti meta sa[ansitra minn g[axar okka]jonijiet ta’ ra;el aktar ma skorjaw fl-ebda attakk. Fuq l-attakk Exiles bdew ikunu tattikament [a]in u bdew jag[lqu lilhom infushom biex San :iljan bdew jakkwistaw ilballun u jo[or;u fuq l-attakk. San :iljan bnew vanta;; ta’ ]ew; gowls sal-mistrie[ liema vanta;; komplew ikabbruh fittielet sessjoni bi tliet gowls ming[ajr risposta biex baqg[u jiskorjaw sat-tmiem. Minn na[a tag[hom Exiles kienu fqar wisq fl-attakk tant li fl-a[[ar ]ew; sessjonijiet ma rnexxilhomx isibu x-xibka. San :iljan: D. Camilleri, C. Spiteri Debarro, A. Galea, Ka. Galea (2), K. Dowling, M. Zammit (1), A. Radovic (1), A. Bianchi, Ke. Galea (1), Z. Kovacic (2), P. Fava, D. Zammit (3), J. Sammut Exiles: I. Bugeja, J. Rizzo Naudi, S. Vassallo, D. Pace Lupi, G. Katonas, S. Galea Pace, J. Spiteri Staines (1), K. Griscti, L. Sekulic, P. Borg (1), B.
Lanzon, N. Portelli, K. Lanzon Referees: Mario Dalli. Kirk Denver Reb[a fa/li
Marsaxlokk Fischer ..............6 Sirens Ritter Sport. .............15 (1-3),(1-3),(4-5),(0-4)
Kif mistenni Sirens Ritter Sport kisbu reb[a meritata b’reb[a ta’ 15-6 fuq Marsaxlokk Fischer. It-tim ta’ Rath kien a[jar mill-avversarji u r-reb[a qatt ma kienet f’dubju. B’din irreb[a Sirens sa[[ew posthom fit-tieni post ta’ Grupp B filwaqt li Marsaxlokk ;arrbu t-tielet telfa minn daqstant partiti. Sirens ]ammew pass kostanti matul il-partita meta reb[u ssessjonijiet kollha biex baqg[u j]idu l-vanta;; b’Marsaxlokk ikunu ftit dg[ajfa biex jag[mlu reazzjoni effettiva. G[alihom spikkaw it-Taljan Presciutti awtur ta’ [ames gowls filwaqt li Csaba Kiss sab ixxibka tlett darbiet. Minn na[a lo[ra spikka b[as-soltu ]]g[a]ug[ Ungeri] Bence Fulope bi tliet gowls. Marsaxlokk: A.Xuereb, A. Agius, B. Fulope (3), A. Galea (1), G. Zammit, C. Bugeja (2), M. Fenech, S. Xerri de Caro, A. Mifsud, O. Frick, A. Arrigo, D. Borg Millo, M. Scerri Sirens: N. Grixti, Z. Mizzi, C. Presciutti (5), G. Pace (1), M. Grech (1), C. Kiss (3), M. Caruana, D. Cutajar (1), J. Napier (2), E. Aquilina (2), G. Merten, A. Sammut, M. Pisani Referees: Peter Balzan, Massimo Angileri
Illum fis-Centernary Stadium fis-7 p.m. se jing[ata bidu g[allista;un tal-futbol Malti bil-Euro Challenge Cup, turnament kwadrangulari li fih jie[du sehem il-klabbs li se jilag[bu filkompetizzjonijiet tal-UEFA. It-turnament iservi b[ala preparazzjoni g[al dawn ilklabbs li fihom ikunu jistg[u jaraw il-plejers il-;odda jew dawk li g[andhom g[al prova.
L-ewwel fl-azzjoni se jkunu Hibernians u Sliema Wanderers, ]ew; timijiet li se jie[du sehem fl-Europa League waqt li g[ada fl-istess [in jltaqg[u i/Champions Valletta u B’Kara. Ma’ Sliema llum mistenni jag[mel ir - ritorn , il - captain Malti Michael Mifsud waqt li Hibs se jkunu ming[ajr Ryan Camilleri li sie[eb lil Valletta.
It-tim nazzjonali Malti tannisa mmexxi minn Pierre Brincat jinsab l-I]landa fejn illum se jilg[ab it-tmien log[ba tieg[u minn Grupp 3 ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-dinja tan-nisa u g[adu ming[ajr punt. Il-log[ba li tibda fit-8 p.m. u ttim Malti g[andu bi//a xog[ol ferm diffi/li wara li f’pajji]na kien tilef 8-0.
Schembri fil-:ermanja L-attakkant internazzjonali Malti Andre` Schembri beda l-avventura l-;dida tieg[u ma’ FSV Frankfurt fil-:ermanja li jilag[bu fit-Tieni Divi]joni tal-Bundesliga. Schembri sie[eb lil dan il-klabb wara sta;un po]ittiv li kellu ma’ Omonia Nicosia f’?ipru. Ma’ Frankfurt, Schembri se jkun qed ja[dem mal-kow/ Benno Mohlmann li kien il-kow/ tieg[u ma’ Eintracht Braunschweig bejn l-2007 u l-2009. Dan hu t-tielet klabb :ermani] g[al Schembri wara li lag[ab ukoll ma’ Zeist Jena.
PREMIER LEAGUE
Man City jibdew g[and Newcastle I/-Champions Ingli]i Manchester City se jibdew jiddefendu t-titlu b’log[ba g[and Newcastle United fl-ista;un 2014-15. L-ewwel patiti tal-Kampjonat huma fi tmiem il-;img[a tas-16 ta’ Awwissu u t-tim promoss ta’ Burnley jibda kontra Chelsea. Id-debutt tal-manager Louis van Gaal ma’ Manchester
United se jkun f’Old Trafford kontra Swansea waqt li Ronald Koeman u Southampton se j]uru lil Liverpool. Tottenham jibdew il-[ajja ta[t Mauricio Pochettino b’derby kontra West Ham u manager ie[or ;did filPremier, Alan Irvine, jibda ma’ West Brom kontra Sunderland. Arsenal rebbie[a tal-FA Cup jilqg[u lil Crystal Palace.
Il-programm tal-ewwel jum. Arsenal v Crystal Palace Burnley v Chelsea Leicester v Everton Liverpol v Southampton Man Utd v Swansea Newcastle v Man City QPR v Hull Stoke v Aston Villa WBA v Sunderland West Ham v Tottenham
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
27
SPORT GRUPP D
Suarez mistenni jirritorna g[all-isfida mal-Ingilterra Illejla fid-9pm, f’Arena de Sao Paulo, f’Sao Paulo tintlag[ab log[ba de/i]iva bejn l-Urugwaj u l-Ingilterra u ]-]ew; timijiet ma jistg[ux ifallu jekk be[siebhom ikomplu javanzaw g[allfa]i li jmiss. It-tnejn tilfu lewwel log[ba u telfa o[ra tfisser li jkollhom itemmu [esrem lavventura tag[hom fil-Bra]il. LIngli]i tilfu 2-1 kontra l-Italja u kontra kull mistenni, l-Urugwaj kien meg[lub 3-1 mill-Costa Rica. L-attakkant tal-Urugwaj Luis Suarez g[andu jirritorna u dan jaf ikun theddida kbira g[addifi]a Ingli]a. Suarez temm lista;un b[ala l-aqwa skorer filPremiership Ingli] b’31 gowl u d-difensuri Ingli]i jafu l-qawwa ta’ dan il-plejer li g[andu jibda quddiem flimkien ma’ Cavani, attakkant ie[or ta’ stoffa protagonista ma’ PSG. Suarez tilef lewwel log[ba kontra l-Costa Rica min[abba li kien g[adu qed jirkupra minn operazzjoni. “Il-plejers Ingli]i nafhom kollha g[ax lg[abt kontrihom jew mag[hom. Huma plejers millaqwa imma naf ukoll id-difetti tag[hom u infurmajt lil s[abi dwarhom,” qal Suarez. Tajjeb wie[ed jinnota li minbarra Cavani u Suarez l-Urugwaj g[andhom anke lil Diego Forlan, plejer li erba’ snin ilu kien ivvutat b[ala l-aqwa plejer tal-edizzjoni tal-Afrika t’Isfel. Il-kow/ nazzjonali Ingli] Roy Hodgson mistenni jibda bl-istess 11-il plejer li lag[bu kontra lIngilterra i]da wara l-kritika li ir/ieva, Rooney x’aktarx se jibda minn po]izzjoni aktar /entrali. Minkejja li ipprovda l-assist g[all-uniku gowl tal-Ingli]i, Rooney kellu log[ba kwieta. Il-midfielder Alex OxladeChamberlain jista’ jkun fost issostituti wara li rkupra minn injury li sofra f’partita ta’ [biberija jiem qabel bdiet it-Tazza tad-Dinja.
L-attakkanti tal-Urugwaj Forlan u Luis Suarez u l-midfielders Ingli]i Lampard u Gerrard li kollha jafu tajjeb lil xulxin
“Minkejja t-telfa kontra lItalja irridu na//ertaw li nilag[bu bl-istess mod kontra lUrugwaj. Kontra t-Taljani konna kemmxejn sfortunati. Tlifna //ansijiet u l-avversarji [aduhom. Il-log[ba kontra l-Urugwaj se tkun log[ba diffi/li u de/i]iva imma dawn huma t-tip ta’ partiti li kull plejer jo[lom li jilg[ab. Ilfatt li l-Urugwaj tilfu b[alna ma jbiddel xejn fil-mod li bih se naffrontaw il-log[ba,” qal lattakkant Sturridge. Bla dubju telfa tkun disfatta kbira. L-Urugwaj ]gur li jridu jilag[bu a[jar milli kienu kontra l-Costa Rica. Erba’ snin ilu t-tim
mill-Amerika t’Isfel wasal sassemifinali u fil-fa]i tal-gruppi mhux biss ma kienx tilef log[ba i]da lanqas ;arrab gowl. Din iddarba l-affarijiet huma differenti g[at-tim ta’ Oscar Tabarez. Reb[a g[all-Ingilterra llum, tkun tfisser li b’reb[a o[ra fuq Costa Rica jikkwalifikaw, waqt li l-Urugwaj jekk jirba[ illum ikun irid ukoll reb[a fuq l-Italja. Jekk il-partita tintemm draw u Costa Rica jitilfu kontra l-Italja, allura ]-]ew; timijiet jibqg[u bi/-/ans. Imma jekk xi [add minnhom jiitlef illum, allura bie xjibqa’ jittama jrid li l-Italja tirba[ kontra Costa Rica g[ada
waqt li hu (t-tim tellief) jirba[ la[[ar log[ba. S’issa, ]-]ew; timijiet iltaqg[u 10 darbiet bis-Sud Amerikani jirb[u erba’ darbiet filwaqt li l-Ingli]i reb[u tliet konfronti.
Formazzjonijiet probabbli: Urugwaj (4-4-2): Muslera,
Lugano, Godin, Fucile, Caceres, Rios, Gargano, Stuani, Rodriguez, Suarez, Cavani Ingilterra (4-2-3-1): Hart, Johnson, Cahill, Jagielka, Baines, Gerrard, Henderson, Sterling, Welbeck, Sturridge, Rooney
Grupp D Ri]ultati
Italja v Ingilterra Urugwaj v Costa Rica Ingilterra v Urugwaj Italja v Costa Rica Italja v Urugwaj Costa Rica v Ingilterra Costa Rica Italja Ingilterra Urugwaj
2-1 1-3
L R D T F K Pt 1 1 1 1 1 0 1 0
0 0 3 1 3 0 0 2 1 3 0 1 1 2 0 0 1 1 3 0
L-Ingilterra wie[ed mill-aqwa timijiet f’din l-edizzjoni – Jose Mourinho Il - manager ta ’ Chelsea Jose Mourinho qal li minkejja li beda b ’ telfa , t - tim Ingli] s ’ is sa kien wie[ed mill - aqwa tim ijiet f ’ din l - edizzjoni tat Tazza tad - Dinja . L - Ingilterra bdew l - impenji b ’ telfa 2 -1 kontra l - Italja u g[ada ma jisg[ux jitilfu kontra l Urugwaj jekk iridu jg[addu g[all - fa]i li jmiss . Mourinho qal , “ Il - log[ba bejn it - Taljani u l - Ingli]i
kienet wa[da tal - og[la livell . It - teknika tal - plejers ta] - ]ew; timijiet u l - intensita ` li lag[bu biha kienet impressjonanti . “ Wara telfa hu ovvju li kul[add jipprova jsib id - difet ti u l - i]balji imma wie[ed irid jg[id ukoll li l - Italja kellha wirja tajba . Anke l - Ingli]i lag[bu tajjeb u insejt meta rajt l - Ingilterra tilg[ab daqshekk tajjeb f ’ turnament ma;;uri ,” ]ied jg[id Mourinho .
Il - kow/ Portugi] tkellem ukoll dwar l - attakkant Wayne Rooney u qal , b[al [afna o[rajn , li jemmen li Rooney g[andu jilg[ab f ’ po]izzjoni aktar /entrali biex ikun perikolu] . “ Na[seb li meta Rooney jilg[ab mal - ;enb ikun inqas perikolu] . Madankollu , kul tant ikun hemm b]onn li ple jer jissagrifika ru[u g[at - tim u f ’ dak il - ka] Rooney ta l -
massimu . Ma rridux ninsew li Rooney kien importanti fil gowl li skurjaw l - Ingli]i ,” qal l - eks kow/ ta ’ Real Madrid . Maradona xettiku L - eks plejer le;;endarju Diego Maradona qal li hu xet tiku dwar i/ - /ansijiet li g[andha l - Ar;entina li tirba[ it - Tazza tad - Dinja . It - tim ta ’ Sabella beda l - impenji tieg[u b ’ reb[a 2 -1 kontra l - Bo]nija -
Herzegovina imma l - wirja ma kinitx wa[da impressjonanti . F ’ kummenti li ta Maradona qal , “ It - tim li rajna jilg[ab kontra l - Bo]nija m ’ huwiex tim li kapa/i jirba[ it - Tazza tad - Dinja . Kont qed nistenna xi [a;a a[jar . It - tim g[andu potenzjal biex jirba[ imma l log[ob irid ikun a[jar . Messi ma jistax jibqa ’ jirba[ kull log[ba wa[du ,” qal Maradona .
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
28
SPORT
GRUPP C
L-Ivory Coast ifittxu kwalifikazzjoni storika Illum fil-belt ta’ Brasilia fis6pm l-Ivory Coast se jkunu qed ifittxu li jiksbu kwalifikazzjoni storika g[all-fa]i tal-a[[ar 16 tat-Tazza tad-Dinja meta jilag[bu kontra l-Kolombja. Fl2006 u fl-2010 l-Ivorjani ;ew eliminati mill-fa]i tal-gruppi u din id-darba qeg[din b’/ans tajjeb li jg[addu g[all-fa]i li jmiss wara li fl-ewwel log[ba reb[u 21 kontra l-:appun. Madankollu, se jkunu qed jilag[bu kontra tim li b[alhom, b’reb[a, jkun kwa]i /ert minn post fil-fa]i li jmiss. IlKolombjani reb[u l-ewwel 3-0 kontra l-Gre/ja, anke jekk kienu ming[ajr Falcao u Guarin. Falcao mhux qed jie[u sehem fit-Tazza tad-Dinja min[abba injury li sofra ma’ Monaco, imma jinsab pre]enti maliskwadra filwaqt li l-midfielder Guarin kien sospi] g[all-ewwel log[ba u kontra l-Ivory Coast se jkun disponibbli g[al-log[ob u mistenni jibda mal-ewwel 11. “Wie[ed jista’ jqis din illog[ba b[ala finali. Nemmen li min jirba[ il-log[ba jkun fil-fa]i li jmiss,” qal il-kow/ tal-Ivory Coast, Sabri Lamouchi. Tul dawn l-a[[ar snin l-Ivorjani dejjem kien tim li kul[add stenna ferm aktar minnu imma dejjem
iddi]appunta, spe/jalment fitTazza tan-Nazzjonijiet Afrikani. Filwaqt li l-Ivory Coast se jkunu qed jipprovaw jg[addu g[all-ewwel darba mill-fa]i talgruppi, il-Kolombja se tkun qed tipprova tikkwalifika g[at-tieni darba fl-istorja tag[ha. Dan ilpajji] s’issa [a sehem f’erba’ edizzjonijiet tat-Tazza tad-Dinja u kien fl-1990 meta g[addew g[all-fa]i tal-a[[ar 16. “Kontra l-Gre/ja wrejna li a[na ma niddependux minn /erti plejers. Kulmin jilg[ab jag[ti l-massimu tieg[u u ninsabu fidu/ju]i li kontra l-Ivory Coast inkomplu minn fejn [allejna kontra l-Gre/ja,” qal il-kow/ tal-Kolombja Jose Pekerman. Hu mistenni li g[al darba o[ra, fuq quddiem jibda Teofilo Gutierrez, awtur ta’ wie[ed mittliet gowls kontra l-Gre/ja. Il-plejer tal-Ivory Coast Arthur Boka mistenni jitlef illog[ba wara li we;;a’ kontra l:appun. L-attakkant ta’ Ivory Coast Didier Drogba, g[al darba o[ra mistenni jibda fuq il-bank u ma tkunx sorpri]a jekk jid[ol fit-tieni taqsima b[alma g[amel kontra l:appun. Mill-a[[ar 13-il log[ba, lKolombja tilfu biss wa[da u
Il-Kolombjani Gutierrez u Zuniga, tnejn mill-plejers li jistg[u jo[olqu proplemi kbar g[al Ivory Coast
dan juri x’bi//a xog[ol iebsa se jkollhom l-Afrikani biex jirb[u. Din se tkun l-ewwel darba li dawn i]-]ew; pajji]i se jkunu qed jilag[bu kontra xulxin.
Formazzjonijiet probabbli> Kolombja (4-2-3-1): Ospina, Armero, Zapata, Yepes, Zuñiga, Guarín, Aguilar, Ibarbo, Rodríguez, Cuadrado,
Gutiérrez
Ivory Coast (4-2-3-1):
Barry, Aurier, Zokora, Bamba, Djakpa, Tiote, Die, Gervinho, Toure, Kalou, Bony
GRUPP C
Il-:appun preparat biex jelimina lill-Gre/ja It-tamiet tal-:appun g[al din it-Tazza tad-Dinja jinsabu mdendla b’xag[ra wara telfa 2-1 ma’ Ivory Coast fl-ewwel log[ba u issa jridu bilfors jie[du xi [a;a mill-isdfida mal-Griegi li jinsabu fl-istess ilma tag[hom meta t-tnejn jiltaqg[u f’Natal f’nofsillejl. It-tim ta’ Alberto Zaccheroni [a l-inizjattiva f’dik it-telfa imma ma kienx kapa/i j]omm it-tliet punti kontra l-’Iljunfanti’. Zaccheroni jaf li g[andu abbundanza ta’ talent biex jattakka u se jkollu jibba]a fuq ilkapa/ita` tal-attakkanti tieg[u biex jinfed id-difi]a Griega li wkoll tilfu 3-0 mal-Kolombja. Il-Griegi jafu li l-qawwa tag[hom hi fid-difi]a u g[alhekk se jkunu qed jibba]aw fuq dan id-dipartiment biex jissuperaw lill-:appun. Makoto Hasebe kien qed ibati minn injury qabel it-turnament u kienet [asda meta deher ji;i mibdul f’nofs it-tieni taqsima fit-telfa kontra Ivory Coast. Hotaru Yamaguchi g[andu jer;a’ jibda fil-midfield
Kostas Mitroglou hu kapa/i jag[mel [sara lil kwalunkwe tim fil-;urnata tieg[u u Fernando Santos jista’ j[ares lejn dan l-attakkant b[ala mezz kif isib it-triq g[al-lasta :appuni]a, spe/jalment jekk jadotta s-sistema tal-kontraattakk. Madankollu l-moral tal-plejers wara l-ewwel telfa jista’ jkun baxx u t-tim je[tie; iwettaq rimonta mmedjata inkella jissogra li j;arrab it-tieni telfa minn daqstant partiti. Madankollu l-:appun g[andu l-plejers biex ikisser id-difi]a Griega u jibda favorit li jikseb reb[a minima.
Il-:appuni] Keisuke Honda, il-plejer li jista’ jag[mel id-differenza kontra l-Gre/ja
g[alkemm mieg[u jista’ jkollu lil Yasuhito Endo f’nofs ilground. Hiroshi Kioytake jista’ g[al darb’o[ra jkun sfurzat jibda fuq il-bank wara li kontra Ivory Coast ma kellux sehem.
Il-kow/ tal-Gre/ja Fernando Santos jista’ jag[mel numru ta’ bidliet mit-tim li tilef 3-0 kontra l-Kolombja. Kostas Mitroglou aktarx jie[u post Thefanis Gekas fl-attakk mill-bidu, waqt li Ioannis
Fetfatzidis jista’ jibda minflok Dimitrios Salpingidis. Giorgos Karagounis da[al b[ala sostitut fl-a[[ar minuti tat-telfa kontra l-Kolombjani imma llum aktarx ikollu jer;a’ jikkuntenta ru[u fuq il-bank.
Formazzjonijiet probabbli> :appun (4-2-31):Kawashima, Uchida, Yoshida, Morishige, Nagatomo, Yamaguchi, Endo, Kagawa, Okazi, Honda, Osako Gre/ja (4-5-1): Karnezis, Torosidis, Holebas, Manolas, Sokratis, Fetfatzidis, Kone, Maniatis, Katsouranis,
Mitroglou
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
29
SPORT GRUPP H
Kerzhakov ipatti g[all-i]ball ta’ Akinfeev u jsalva punt RUSSJA .................................1 KOREA T’ISFEL .................1 Russja: Akinfeev, Eshchenko, Kombarov, Faizulin, Berezoutski, Ignashevitch, Samedov, Glushakov (Denisov 72’), Kokorin, Shatov (Dzagoev 59’), Zhirkov (Kerzhakov 71’) Korea t’Isfel: Jung Sungryong, Lee Yong, Yun Sukyoung, Ki Sung-yeung, Hong Jeong-ho (Hwang Seok-ho 72’), Kim Young-gwon, Lee Chungyong, Hamn Kook-young, Park Chu-young (Lee Keun-ho 56’), koo Ja-cheol, Son Heung-min (Kim Bo-kyung 84’) Imwissija: Shatov (R); Sungyueng, Ja-Cheol, Heung-min (KI) Skorjaw: Lee Keun-ho 68’ (KI); Kerzhakov 74’ (R) Referee: Nestor Pitana (AR:) Ir-Russja ta[t it-tmexxija ta’ Fabio Capellio rkupraw minn gowl minn ta[t biex salvaw draw di]appuntanti 1-1 kontra lKorera t’Isfel fi Grupp H b’gowl tas-sostitut Aleksandr Kerzhakov li b’hekk patta g[ali]ball tal-gowlkiper sie[bu Afinkeev li kien g[en filvanta;; Korean. B’dan il-gowl Kerzhakov la[aq lil Vladimir Beschastnykh b[ala l-aqwa skorer ta’ kull
]mien g[ar-Russja b’26 gowl. Il-Korea t’Isfel kienu marru minn fuq minn xutt mill-bog[od ta’ sostitut ie[or Lee Keun-ho, li [arab minn idejn il-gowlkiper Igor Akinfeev. Ironikament kien il-gowlkiper Korean li aktar kmieni matul il-partita deher f’diffikulta` jikkontrolla u ja[taf il-ballun. Ir-Russi kellhom aktar pussess kmieni fil-log[ba imma kienu wisq suxxettibbli g[all-kontraattakki. L-ewwel /ans wasal g[al Korea t’Isfel fl-ewwel 25 miunta meta l-attakkant ta’ Bayer Leverkusen Son Hueng-min ;era mill-midfield sa tarf ilkaxxa imma spara g[oli meta kien ta[t pressjoni. Ir-Russi [ar;u bil-pjan sinonimu ma’ Capello li jduru maddifi]a Koreana imma kien wara nofs sieg[a li l-log[ba nfet[et u bdew jin[olqu /-/ansijiet fejn fit-32 miunta freekick qawwi ta’ Ignashevich kien salvat minn Sung-ryong. Ir-risposta Koreani kienet qawwija meta fl-34 minuta xutt ta’ Koo kien imxellef u l-ballun melles il-lasta. Ir-Russi [olqu l-ewwel attakk tat-tieni taqsima b’corner wara minuta imma bir-ras Berezutski, laqat in-na[a ta’ barra tax-xibka. Il-Koreani malajr qabdu rritmu u l-captain Koo fil-50 miunta ra lil Akinfeev jaqla’
Il-gowlkiper Russu Akinfeev kellu tort kbir fil-vanta;; tal-Korea t’Isfel meta [alla l-ballun ja[rablu u jispi//a fix-xibka
mill-angolu gowl /ert u mbag[ad l-istess gowlkiper ta’ CSKA Moscow salva fuq Ki u fuq freekick imxellef ta’ Suk-Young. Wara li Jung [are; itajjar fuq ras Kokorin minn corss ta’ Kombarov, il-gowlkiper Russu ra s-serata diffi/li tieg[u tinbidel fi [mar il-lejl meta dak li deher ballun fa/li, mbaram minn idejh u spi//a fix-xibka fuq xutt ta’ LEE KEUN-HO fit-68 minuta. Tliet minuti wara li sabu ru[hom minn ta[t, Capello
Capello jirrifjuta li jwa[[al f’Akinfeev
Igor Akinfeev iddisprat bl-i]ball tieg[u
Il-kow/ tar-Russja Fabio Capello irrifjuta li jitfa’ l-[tija tad-draw 1-1 fuq il-gowlkiper Igor Akinfeev li rregala lvanta;; lill-Korea t’Isfel. Ilkow/ Taljan qal li dan kien ]ball sfortunat u kuntent li ttim wettaq reazzjoni. “ Il - gowlkipers jistg[u jag[mlu ]balji b[al kull plejer ie[or u llum dan l-i]ball g[amlu gowlkiper kbir b[al Akinfeev. Fortunatament konna kapa/i npattu g[alih. Lg[abna log[ba solida u sodisfatt bil-prestazzjoni. Il-plejers irrea;ixxew tajjeb wara lewwel gowl u kien l-a[jar rigal ta’ g[eluq snini li setg[u jag[tuni. Anke jekk finalment in[ossni xi fit di]appuntat g[ax stajna anke rba[na. “Fil-bidu konna ftit batuti u ma lg[abniex il-futbol solitu tag[na. Madankollu xorta
konna perikolu]i ming[ajr qatt ma konna fl-aqwa tag[na. B[ala tim il-Koreani g[amlu affarijiet tajbin, spe/jalment fejn jid[ol pussess,” qal Capello li lbiera[ g[alaq 68 sena. Il-kow/ tal-Korea Hong Myung-bo qal li l-impatt li [alla s-sostitut Lee Keun-ho kontra r-Russja kien pjanat wara li l-attakkant ta’ Sangju Sangmu feta[ l-iskor bil-kompli/ita` tal-gowlkiper Russu. “Ma rba[niex imma g[andna g[alfejn inkunu kuntenti biddraw. Kienet l-ewwel log[ba tal-kompetizzjoni u l-ewwel log[ba dejjem diffi/li. Kuntent b’dak li rajt. Il-plejers taw l-a[jar tag[hom kemm fis-sens tattiku kif ukoll fi]iku,” qal Myung-bo li issa jipprepara g[al kontra lAl;erija.
da[[al lil KERZHAKOV u wara biss tliet minuti li kien ilu fil-ground, l-istess plejer kiseb id-draw meta kkonkluda fixxibka wara ta[wida quddiem illasta minn azzjoni mibdija minn sostitut ie[or Dzagoev g[al 1-1. Anke f’dan il-gowl ilgowlkiper Korean deher li seta’ kellu wkoll ftit mit-tort. Dan ir-ri]ultat jikkuntenta laktar lill-Bel;ju li jinsbau wa[edhom fl-ewwel post wara reb[a fuq l-Al;erija.
Grupp H
Bel;ju v Al;erija Russja v Korea t’Isfel Korea t’Isfel v Al;erija Bel;ju v Russja Korea t’Isfel v Bel;ju Al;erija v Russja Bel;ju Russja Korea t’Isfel Al;erija
L R D T F K Pt 1 1 1 1
Il-wirja ta’ [ajti Il-gowlkiper Messikan Guillermo Ochoa sejja[ ilprestazzjoni tat-tim tieg[u fiddraw 0-0 kontra l-Bra]il b[ala “Il-wirja ta’ [ajti”. Ochoa li g[andu 28 sena kien l-istilla fittim ta’ Miguel Herrera fillog[ba minn Grupp AS f’Fortaleza. “ Kienet log[ba diffi/li [afna kontra l - Bra]il f ’ darhom . Meta smajna l g[ajjat tal-folla konna nafu li ridna nirduppjaw l - isforzi . Fortunatament it-tim ta wirja difensiva mill-aqwa u l-grupp kollu reba[ dan il-punt prezzju]. Na[seb li kienet il-wirja ta’ [ajti b’saves tajbin kontra l-Bra]il f’Tazza tad-Dinja u la[jar li stajt nitlob.” Il-gowlkiper iddeskriva s-save fuq Neymar b[ala l-aktar diffi/li. “Kien l-aktar save diffi/li g[aliex kien e]att mallasta.” Miguel Herrera, kow/ talMessiku qal li t-tim wera li
2-1 1-1
0 0 2 1 3 0 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 0 0 1 1 2 0 1
- Ochoa
kapa/i jilg[ab kontra kull avversarju. “Kienet log[ba bilan/jata u ttim wera li ninsabu lesti g[al kollox. G[amilna log[ba kbira kontra avversarji kbar, in-nies tag[hom u l-istadium tag[hom.” Il-kow/ tal-Bra]il Luiz Felipe Scolari xejn ma kien impressjonat bit-tim li jmexxi. Ma kienx ri]ultat tajjeb u b’reb[a konna ng[addu. Irridu nirrispettaw lit-timijiet l-o[ra. Ma kinitx kwistjoni li ridna nevolvu. Ilna nilag[bu hekk 20 log[ba. Irridu nifhmu li qed nilag[bu kontra timijiet tajbin,” qal Scolari. L-attakkant Bra]iljan Fred qal li [add m’g[andu jkun sorpri] li l-Bra]il naqas milli jiskorja kontra l-Messiku. “Stennejna log[ba diffi/li. Fl-2013 irba[nilhom b’gowl wie[ed. Illum kienet log[ba aktar miftu[a u ma skorjajniex. Irrid nifra[ lillgowlkiper tag[hom g[as-saves mirakolu]i li g[amel.”
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
30
SPORT
L-Awstraljan Oliver Bozanic fl-azzjoni bejn l-Olandi]i De Jong (xellug) u Vlaar (lemin)
GRUPP B
L-Olanda fit-tieni fa]i wara battikata AWSTRALJA .......................2 OLANDA ...............................3 Awstralja: Ryan, Davidson, Cahill (Halloran 69’), Spiranovic, Leckie, Oar (Taggart 77’), Jedniak, McKay, McGowan, Wilkinson, Bresciano (Bozanic 51’) Olanda: Cillessen, Vlaar, De Vrij, Martins Indi (Depay 45’), Blind, De Jong, Janmaat, De Guzman (Wijnaldum 78’), Van Persie (Lens 87’), Sneijder, Robben Imwissija: Cahill (A), Van Persie (O) Skurjaw: Robben 20’, Van Perise 58’, Depay 68’ (O), Cahill 21’, Jedinak (pen) 54’ Referee: Djamel Haimoudi (AL:) L-Olanda sar l-ewwel tim li
g[adda g[all-fa]i li jmiss meta g[eleb lill-Awstralja 3-2 f’log[ba mill-isba[ mimlija emozzjonijiet. Wara li l-Olanda kienu g[elbu lil Spanja 5-1, kienet mistennija reb[a komda fuq l-Awstralja imma dawn offrew sfida denja u kienu sfortunati li ma [adux imqar draw minn dan il-konfront. Din kienet it-tieni telfa g[all-Awstralja wara dik kontra /-?ile. Il-kow/ tal-Olanda Van Gaal beda bl-istess 11 li reb[u kontra Spanja filwaqt li l-Awstralja g[amlu ]ew; tibdiliet mil-log[ba kontra /-?ile. I]-]ew; timijiet [ar;u jfittxu lgowl u wara kwarta l-Awstraljan Bresciano g[adda lejn Leckie li ra x-xutt tieg[u imxellef minn De Vrij. Fl-20 minuta l-Olanda marru fil-vanta;; permezz ta’
Arjen ROBBEN li g[amel [arba tipika minn kwa]i nofs ilgrawnd, evita lid-difensur Wilkinson u g[eleb lillgowlkiper Ryan g[at-tielet goal personali fit-turnament. Imma l-partitarji Olandi]i kien g[adhom qed ji//elebraw meta wasal id-draw Awstraljan anqas minn minuta wara. Kien Tim CAHILL li b’volley spettakolari bix-xellug sammar fix-xibka. G[al Cahill dan kien it-tieni gowl f’din l-edizzjoni wara dak kontra /-?ile. Reazzjoni Olandi]a meta minn azzjoni ta’ corner, Vlaar ra x-xutt tieg[u jmur barra. Mal-ftu[ tat-tieni taqsima lAwstraljani [asdu lid-dinja meta marru sa[ansitra fil-vanta;;. Pass ta’ Bozanic mess ma’ id Janmaat u r-referee Al;erin
Haimoudi ordna penalty. Millmetru nkariga JEDANIK li po;;a lit-tim ta’ Ange Postecoglou fil-vanta;; g[allewwel darba f’din il-log[ba. Imma b[alma se[[ fl-ewwel taqsima waslet risposta immedjata Olandi]a u din id-darba kien Robin VAN PERSIE li g[amel liskor indaqs. Il-plejer ta’ Man Utd g[eleb innasba tal-offside u spara xutt li ma ta l-ebda /ans lil Ryan isalva biex anke hu skurja t-tielet gowl tieg[u f’din l-edizzjoni. It-tim ta’ Van Gaal kompla jattakka u ]ew; minuti wara kien Robben li ittanta xotrih imma Ryan salva bla diffikulta`. 10 minuti wara wasal il-gowl de/i]iv meta DEPAY skurja b’xutt minn barra l-kaxxa bilgowlkiper Ryan ikollu wkoll xi 11-il
FIL-QOSOR
Maradona ma jit[alliex jid[ol fil-Maracana L-eks stilla Ar;etina Diego Maradona ma t[alliex jid[ol g[al-log[ba bejn l-Ar;entina u lBo]nija fil-Maracana meta pprova jid[ol flimkien ma’ ibnu Diego Fernando li g[andu sena. “Ma [allewnix nid[ol bl-ebda mod anke jekk kelli u wrejt ilpress card tieg[i,” qal Maradona li sostna li din kienet azzjoni mmirata apposta. “Hemm differenza bejn li ma tistax tid[ol u li
ti;i m/a[[ad milli tid[ol b’mod intenzjonat kif ;ara lili,” qal Maradona li tenna li kien kostrett jirritorna l-lukanda u jara l-log[ba fuq it-televi]joni. Waqt il-programm tieg[u ‘De Zurda’ Maradona qal pubblikament li kien se jipprova jer;a’ jmur jara lill-Ar;entina. F’reazzjoni g[al dan il-FIFA spjegat li ma kinitx taf bil-ka] li ma r/eviet l-ebda nformazzjoni
ming[and l-uffi/jali tas-sigurta`. Skont il-FIFA, il-ka] jista’ jkun li Maradona ‘sempli/iment ]balja minn fejn kellu jid[ol.’ Imut mal-gowl tal-Bel;ju Eluf ta’ Bel;jani huma mdorrijin jo[or;u ji//elebraw avveniment importanti fil-pjazza prin/ipali fi/-/entru tal-Kapitali Brussell. Imma r-rimonta talBel;ju fir-reb[a 2-1 fuq l-
Al;erija nbidlet fi tra;edja meta partitarju ta’ 41 sena miet ka;un tal-feriti gravi li sofra wara li waqa’ minn fuq statwa fejn kien tela’ biex ji//elebra. Huwa ttie[ed l-ipstar u miet ftit wara. F’Antwerp, fil-Bel;ju wkoll, ]ew; partitarji kienu aktar fortunati meta telg[u ma scaffolding ta’ knisja u ma setg[ux jin]lu qabel issej[et l-g[ajnuna talpumpiera.
ftit mit-tort. Minkejja l-isforzi a[[arin tal-Awstralja l-Olandi]i ddefendew tajjeb lejn l-a[[ar biex [adu t-tliet punti u l-kwalifikazzjoni. Ta’ min jinnota li Tim Cahill u Robin van Persie se jitilfu l-partita li jmiss wara li t-tnejn ;ew murija t-tieni karta safra tag[hom. Van Persie se jitlef il-log[ba kontra /-?ile filwaqt li Cahill kontra Spanja u probabbilment ma jer;ax jilg[ab aktar f’Tazza tadDinja peress li g[andu 34 sena u ma jidhirx li t-tim tieg[u se jilg[ab ir-raba’ log[ba.
Log[ob g[al-lum Grupp C 18.00
Estadio Nacional Brasilia Kolombja v Ivory Coast Referee: Howard Webb (ING)
Grupp D
21.00 Arena Corinthians Sao Paulo Urugwaj v Ingilterra Referee: Carlos Velasco Carballo (SPA)
Grupp C
24.00 Estadio das Dunas Natal :appun v Gre/ja Referee: Joel Aguilar (SLO)
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
31
SPORT GRUPP B
Spanja imne]]a’ mit-titlu mondjali SPANJA ..................................0 ?ILE........................................2 Spanja: Casillas, Azpilicueta, Javi Martinez, Sergio Ramos, Jordi Alba, Alonso (Koke 46’), Busquets, Silva, Iniesta, Pedro (Cazorla 76’), Diego Costa (Torres 64’) ?ile: Bravo, Medel, Silva, Jara, Isla, Aranguiz (Gutierrez 64’), Diaz, Mena, Vidal, Alexis, Vargas Imwissija: Vidal (?), Alonso (S), Skurjaw: Vargas 19’, Aranguiz 43’ Referee: Mark Geiger (USA) I/-champions tad-dinja Spanja sfaw eliminati mill-fa]i tal-gruppi tat-Tazza tad-Dinja meta l-biera[ tilfu 2-0 kontra /-?ile. Bla dubju, qabel ma bdiet it-Tazza tad-Dinja [add ma stenna li Spanja, champions kemm tad-dinja kif ukoll talEwropa, kienu se jtemmu l-avventura tag[hom daqshekk malajr filBra]il. Bir-reb[a kontra Spanja, /?ile, flimkien mal-Olanda, g[addew g[all-fa]i li jmiss u issa l-log[ba bejn dawn i]-]ew; pajji]i se tiddetermina min jirba[ il-grupp u jilg[ab kontra r-runner-up ta’ Grupp A. Il-wirjiet li kellhom Spanja f’din l-edizzjoni kienu deludenti g[alla[[ar u [arsa lejn l-istatistika turi li f’]ew; partiti Spanja qalg[et total ta’ seba’ gowls u skurjaw biss wie[ed, minn penalty. Dan lammont ta’ gowl li qalg[u hu daqs kemm qalg[u Spanja fit-12-il log[ba pre/denti fit-Tazza tadDinja. Wie[ed jista’ jg[id li assistejna g[al tmiem ta’ era ta’ plejers li tul dawn l-a[[ar tmien snin iddominaw ix-xena internazzjonali. }gur li fil-midja Spanjola l-kow/ Del Bosque se jkun ikkritikat g[all-fatt li lag[ab lil Casillas u lil Diego Costa, ]ew; plejers li naqqsu milli juru l-log[ob li huma mag[rufin g[alih. Casillas lag[ab ftit matul lista;un ma’ Real Madrid u kienu [afna dawk xetti/i dwaru filwaqt li Costa, wara sta;un mill-aqwa ma’ Atletico Madrid kellu injuries lejn l-a[[ar tal-ista;un u [afna kienu kontra l-fatt li Del Bosque xorta sejja[lu biex jifforma parti milliskwadra. G[al log[ba tal-biera[, Del Bosque g[amel xi tibdiliet millewwel log[ba kontra l-Olanda u [alla barra lil Pique u lil Xavi. Mill-bidu tal-ewwel taqsima deher li /-?ile ma kinux se joqg[odu lura u dawn [ar;u jfittxu l-gowl kmieni. Wara 20 minuta dan ilgowl wasal meta Aranguiz g[amel [arba tajba minn fuq in-na[a tallemin u tefa’ pass fil-kaxxa li sab
Grupp B
Spanja v Olanda 1-5 ?ile v Awstralja 3-1 Awstralja v Olanda 2-3 Spanja v ?ile 0-2 Awstralja v Spanja Olanda v ?ile L R D T F K Pt Olanda ?ile Awstralja Spanja
2 2 2 2
2 2 0 0
0 0 0 0
0 8 3 6 0 5 1 6 2 3 6 0 2 1 7 0
lil VARGAS li ikkontrolla l-ballun u mill-vi/in g[eleb lil Casillas g[al skor ta’ 1-0. Erba’ minuti wara waslet lewwel reazzjoni ta’ Spanja meta Diego Costa waqqa` ballun lil Xabi Alonso imma l-plejer ta’ Real Madrid ra x-xutt tieg[u jmur ferm g[oli. Tliet minuti wara Spanja [asbu li kienu ;abu d-draw imma x-xutt ta’ Diego Costa [abat mal-;enb tax-xibka u ta l-illu]joni tal-gowl. Wara dan i/-/ans ftit kienu lokka]jonijiet fejn it-timijiet impenjaw lill-gowlkipers avversarji u tliet minuti minn tmiem lewwel taqsima wasal it-tieni gowl ta/-?ile. Fit-42 minuta Alonso waqqa` lil Sanchez barra l-kaxxa. L-istess Sanchez ra l-free kick dirett tieg[u jkun salvat minn Casillas b’mod kemmxejn difettu] u mir-rebound ARANGUIZ po;;a l-ballun fix-xibka g[al skor ta’ 2-0. Hekk kif bdiet it-tieni taqsima Spanja mal-ewwel [ar;u fuq l-attakk biex inaqqsu d-distakk u l-ewwel /ans wasal g[and Diego Costa li da[al fil-kaxxa imma xxutt tieg[u kien devjat minn dufensur g[al corner, corner li minnu l-Ispanjoli naqqsu milli japprofittaw. Minn hawn ‘ il quddiem I/-?ile ikkontrollaw b’fa/ilita` kbira u bdew idawwru l-ballun kif iridu. Nofs sieg[a mit-tmiem Del Bosque da[[al lil Torres jilg[ab minflok Diego Costa imma dan ma [alla l-ebda impatt. Lejn la[[ar minuti /-?ile sa[anistra kellhom /ans i]idu mal-iskor imma l-attakkanti tag[hom tilfu /ansijiet banali. Din kienet l-ewwel darba fi 11-il log[ba li /-?ile reb[u kontra Spanja. Fl-10 konfronti pre/edenti l-Ispanjoli kienu reb[u tmienja filwaqt li tnejn minnhom kienu spi//aw fi draw. Din kienet ukoll l-ewwel darba sa mill-2006 li Spanja tilfet ]ew; partiti konsekuttivi. Issa Spanja jmissha tilg[ab kontra l-Awstralja u din il-partita se tkun biss formalita` g[ax i]]ew; timijiet huma di;a’ eliminati. Minn Settembru li ;ej issa Spanja jibdew jilag[bu fir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[all-Euro 2016 fejn se jkunu qed jippruvaw jiddefendu t-titlu li reb[u fl-2012.
Kontra kull mistenni Spanja ;ew eleminati b’]ew; telfiet konsekuttivi
Ippruvajna minn kollox biex nirb[u – Cahill L-attakkant Awstraljan Tim Cahill sostna li t-tim tieg[u g[amel minn kollox biex jirba[ kontra l-Olanda i]da l-affarijiet ma ;ewx kif xtaqu. L-Olanda g[addiet g[all-fa]i li jmiss meta g[elbet lill-Awstralja 3-2 u g[al darba o[ra l-Awstraljani re;a’ kellhom wirja ferm po]ittiv minkejja t-telfa. “Kellna log[ba mill-aqwa. Konna studjajna sew lill-avversarji tag[na u konna konvinti li stajna nirb[ulhom. Nemmen li llog[ba ta’ llum kien mument uniku g[all-futbol Awstraljan g[ax mil-llum ‘il quddiem se nkunu aktar rispettati,” qal Cahill. Cahill skurja wie[ed mi]]ew; gowls kontra l-Olanda u ]gur li l-gowl tieg[u se jibqa’ mfakkar b[ala wie[ed millaqwa li ;ew skurjati f’din ledizzjoni. “Il-mod li bih ni]el il-ballun aktar kienet tkun xi [a;a normali li kieku ikkontrollajtu u d[alt bih fil-kaxxa imma jekk trid tirba[ trid tirriskja u jien hekk g[amilt u fortunatament x - xutt [ari;li perfett,” qal l-eks plejer ta’ Everton. G[al Cahill dan kien il - [ames gowl fil - karriera tieg[u fi tliet edizzjonijiet tatTazza tad-Dinja.
Queiroz se j[alli lill-Iran Il-kow/ tal-Iran Carlos Queiroz ]vela li kif tintemm itTazza tad-Dinja se j[alli l-kariga. Il-kow/ Portugi] ;edded ilkuntratt tieg[u fil-bidu ta’ dan ix-xahar imma f’kummenti li ta qal li mhux se jibqa’ jmexxi lit-
tim min[abba restrizzjonijiet finanzjarji. “Wara t-Tazza tad-Dinja se n[alli l-kariga ta’ kow/. Diri;enti tal-FA talbuni biex nibqa’ u wrew interess kbir g[alija imma nemmen li m’hemmx bi]]ejjed g[ajnuna min-na[a tal-Gvern min[abba nuqqas ta’ flus. Il-pro;ett li g[andi f’mo[[i impossibbli na[dem fuqu jekk m’hawnx flus disponibbli”, spjega Queiroz. L-Iran bdew l-impenji bi draw ta’ 0-0 kontra n-Ni;erja u issa jmisshom jilag[bu kontra lAr;entina. Wenger f’Balotelli
interessat
Rapporti fil-;urnali Ingli]i qalu li l-manager ta’ Arsenal Arsene Wenger jixtieq jakkwista lill-attakkant Taljan Mario Balotelli. Hu mifhum li nhar is-Sibt Wenger se jiltaqa` mal-a;ent tal-plejer, Mino Raiola biex flimkien jipprovaw
Il-kow/ tal-Iran Carlos Queiroz
jil[qu ftehim dwar it-trasferiment. Il-Gunners lesti joffru ssomma ta’ 31 miljun ewro g[allplejer ta’ Milan. B[alissa Wenger jinsab il-Bra]il fejn qed jikkummenta dwar il-partiti tatTazza tad-Dinja fuq stazzjon televi]iv Fran/i]. Jekk Balotelli jag[]el li j[alli lil Milan, ilGunners ikun it-tieni klabb Ingli] fil-karriera tieg[u wara li lag[ab ma’ Manchester City. Raiola ma /a[adx dawn lispekulazzjonijiet u qal li kollox hu possibbli.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 19 ta’ :unju, 2014
32
SPORT
Kul[add iridha!! It-Tazza tad-Dinja li qed tintlag[ab b[alisa fil-Bra]il, kul[add iridha u kul[add irid jirba[ha, minn plejers, kow/is sa partitarji. Emma Allen, artitista li tispe/jalizza fl-arti mpittra fuq il-;isem (body art) tant tqis itTazza tad-Dinja b[ala simbolu ikoniku madwar id-dinja kollha, li riedet tara jekk kienetx kapa/i tirrappre]entaha fit-tpin;ija tag[ha. “Kont ilni nipprova nipperswadi l-[bieb biex jummudellaw g[alija imma kienu qed ji;u offi]i u dde/iedejt li nipprova nag[milha fuqi nnifsi,” qalet lartista ba]ata Londra li t-trasformazzjoni tag[ha [adet madwar sag[tejn. Ir-ritratti tag[ha issa tpo;;ew fuq l-internet u rawhom mijiet ta’ eluf. Fost dawk li esprimew l-ammirazzjoni tag[hom kien hemm l-eks plejer ta’ Arsenal, Ian Wright, li sa[ansitra po;;a r-ritratti fuq it-Twitter tieg[u. Veru ka] li t-Tazza tad-Dinja hi fenomenu u avveniment uniku li jaffaxxina u jattira linteress anke ta’ dawk li l-futbol b[ala sport xejn ma jinteressahom.
Emma Allen qabel bdiet l-opra tag[ha
Emma nofs triq mix-xog[ol tag[ha
Emma Allen tinbidel fit-Tazza tad-Dinja
Pele` we[el fit-traffiku u tilef l-ewwel taqsima media•link Il-partita bejn l-organizzaturi Bra]il u l-Messiku [olqot kon;estjoni enormi ta’ traffiku madwar il-pajji] kollu, wisq aktar f’Fortaleza fejn intlag[bet.
Anke l-le;;endarju Pele`, tliet darbiet Champion tad-Dinja nqabad fit-traffiku. “G[allewwel darba kelli nisma lewwel taqsima ta’ log[ba talBra]il minn karozza fuq ir-
radju. Konna mwa[[lin fit-traffiku,” qal Pele` lill-istazzjon O Globo. Fortunatament g[alih ma tantx tilef wisq g[aliex il-log[ba ntemmet 0-0. Ir-ritratt juri l-Avenida
Atlantica max-xatt popolari ta’ Capocabana f’Rio de Janeiro fejn eluf ta’ partitarji kienu qed jattendu l-FIFA Fan Fest biex jaraw il-partita minn Grupp A fuq screens ;ganteski.
COMMUNICATIONS
SEBA’ SNIN {ABS WARA LI NSTAB {ATI TA’ FERITI GRAVI Miller
19 – 6 – 2014