www.media.link.com.mt
Numru 12,920
€0.45
Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
Il-Prim Ministru f’laqg[a mat-tfal ilbiera[ filg[axija fuq il-Fosos tal-Floriana fejn illejla jift[u l-attivitajiet organizzati mill-PN biex jitfakkar is-47 anniversarju millkisba tal-Indipendenza li jil[qu l-qofol tag[hom nhar it-Tlieta bil-mass meeting (Ritratt> Martin Agius)
Malta impenjata li tibqa’ taqdi r-rwol umanitarju tag[ha ■ Illejla jift[u l-festi tal-Indipendenza fuq il-Fosos Malta tinsab impenjata li tibqa’ taqdi l-obbligi u r-rwoli umanitarji tag[ha fil-kri]i tal-pajji]i G[arab f’mument meta l-pa/i fil-Mediterran tinsab fuq quddiem fl-a;enda internazzjonali. Dan sostnieh il-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista f’diskors waqt it-tnedija tat-tessera l-;dida tal-PN g[al din is-sena f’attività li saret ilbiera[ filg[axija fil-{amrun b[ala parti mill-
attivitajiet tal-PN g[all-Indipendenza. G[al din lattività attendew is-Segretarju :enerali tal-PN Paul Borg Olivier, Ministri, Deputati u uffi/jali tal-Partit. Din it-tessera hi dedikata lill-eks Vi/i Prim Ministru u eks Vi/i Kap tal-PN Guido de Marco. Il-Prim Ministru qal li l-messa;; li l-PN jemmen fil-pajji] u hu kburi bil-pajji] hu wie[ed xieraq
propju f’mument meta d-dinja hi f’nofs kri]i internazzjonali li qed tolqot lill-pajji]i kollha. Din il-krizi, sostna l-Prim Ministru, hi wa[da li laqtet b’mod partikolari lill-pajji]i li mag[hom Malta tag[mel il-kummer/. G[alhekk, minkejja ssa[[a tal-ekonomija Maltija, anki Malta kienet effettwata minn din il-kri]i. g[al pa;na 2
L-Etjopjana ttorturata mill-familja ta’ Gaddafi g[all-kura f’Malta minn Daniela Bartolo
Swejga Mullah, il-mara Etjopjana li kienet tie[u [sieb it-tfal ta’ iben Muammar Gaddafi, Hannibal u martu Alina waslet Malta lbiera[ waranofsinhar biex ting[ata l-kura fl-Isptar Mater Dei. Fl-a[[ar xahar listorja ta’ Mullah ;ibdet lattenzjoni tad-dinja u talmedia internazzjonali hekk kif l-istazzjon Amerikan CNN kien ]vela l-istorja makabra ta’ kif Mullah, spi//at mismuta g[ax
irrifjutat li tobdi l-ordni li ssawwat lil wie[ed minn ulied Hannibal Gaddafi g[ax kien qed jibki. L-inizjattiva li Swejga Mullah tin;ieb Malta kienet tal-Gvern Malti li meta sema’ bl-a[bar g[amel ilkuntatt biex din l-Etjopjana tkun tista’ tin;ieb Malta biex tkompli ting[ata l-kura ur;enti g[all-;rie[i serji li g[andha. Swejga se tkun qed ting[ata l-kura ta[t ilkonsultent Malti Francis
Darmanin fl-Isptar Mater Dei. Fost it-trattament li se ting[ata hemm dak g[all[ruq, fosthom skin grafting. Hu mifhum li Swegja se tkun qed ting[ata kura psikolo;ika wkoll. Wara li mart Hannibal Gaddafi samtitha bl-ilma jag[li, Mullah kienet instabet fil-villa ta’ iben Gaddafi mitluqa g[all-mewt. Wara li ttie[det l-isptar minn wie[ed mill-gwardji, il-koppja Gaddafi kienet identifikat
fejn kienet u ;arritha lura lejn darha. Kemm il-gwardja li g[enha kif ukoll it-tobba li kkurawha ;ew mhedda li jintbag[tu l-[abs. IN-NAZZJON tkellem ma’ Dan Rivers, il-;urnalist tasCNN li sabha u li kien ]vela l-istorja tag[ha. Hu jirrakkonta kif wara li kkrolla r-re;im hu sab lil Swejga f’rokna, b’;rie[i infettati u dg[ajfa [afna g[al pa;na 32
Swejga Mullah mal-wasla f’Malta
IN-NAZZJON Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
2 Lokali
Il-Prim Ministru waqt attività fil-{amrun iniedi t-tessera l-;dida tal-PN li se tkun dedikata lil Guido de Marco (Ritratt> Martin Agius)
Titnieda tessera ;dida f’;ie[ Guido de Marco minn pa;na 1
IT-TEMP
UV INDEX
8
IT-TEMP ftit imsa[[ab b’waqtiet xemxin VI}IBBILTÀ tajba IR-RI{ [afif mill-Grigal li jsir varjabbli liktar mit-Tramuntana g[all-Majjistral IL-BA{AR [afif IMBATT ftit li xejn TEMPERATURA l-og[la 30˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 0.1 mm IX-XEMX titla’ fis-06.44 u tin]el fis-19.11
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
IL-:IMG{A L-og[la 30˚C L-inqas 22˚C
IS-SIBT L-og[la 31˚C L-inqas 21˚C
IL-{ADD L-og[la 30˚C L-inqas 21˚C
IT-TNEJN L-og[la 29˚C L-inqas 21˚C
IT-TLIETA L-og[la 29˚C L-inqas 21˚C
UV
UV
UV
UV
UV
8
8
8
8
7
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn il-bliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Al;eri 30˚C xemxi, Amsterdam 18˚C xemxi, Ateni 32˚C xemxi, Li]bona 28˚C ftit imsa[[ab, Berlin 17˚C imsa[[ab, Brussell 17˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 32˚C xemxi, Dublin 16˚C imsa[[ab, Kopen[agen 16˚C imsa[[ab, Frankfurt 19˚C ftit imsa[[ab, Milan 29˚C xemxi, Istanbul 25˚C xemxi, Londra 19˚C xemxi, Malta 30˚ xemxi, Madrid 30˚C xemxi, Moska 17˚C imsa[[ab, Pari;i 20˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 29˚C xemxi, Ruma 28˚C xemxi, Tel Aviv 30˚C xemxi, Tripli NA, Tune] 31˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 21˚C ftit imsa[[ab, Zurich 20˚C xemxi, Munich 17˚C xemxi, Stokkolma 12˚C imsa[[ab, San Pietruburgu 15˚C xita
Lawrence Gonzi tkellem dwar il-kri]i fid-dinja G[arbija u qal li sa sena ilu [add ma kien ja[seb li se tin[oloq din il-kri]i. Flazzjonijiet kollha tieg[u lGvern hu konxju millimpjiegi tal-Maltin fil-Libja u n-negozju bejn i]-]ewg pajji]i. Il-Gvern se jkun attent g[aliex l-in/identi filLibja g[adhom ma ntemmux. Dwar ir-rwol ta’ Malta filkri]i tal-pajji]i G[arab, ilPrim Ministru qal li dan kien u g[adu jkun apprezzat millpajji]i kollha. Minkejja dawn l-isfidi, qal il-Prim Ministru, il-pajji] kompla jikseb ri]ultati po]ittivi fis-setturi li l-aktar huma importanti. Fuq quddiem fost dawn hemm ixxog[ol, l-edukazzjoni u lekonomija. Fl-edukazzjoni Malta hi klassifikata fost la[jar g[axar pajji]i fid-dinja waqt li l-banek Maltin huma klassifikati fost l-aqwa erbg[a fid-dinja.
Il-Kap tal-PN ikkritika lillOppo]izzjoni g[all-proposta li Malta g[andha tibba]a lekonomija fuq dik ?iprijotta meta l-fatti issa huma li dan il-pajji] ukoll g[andu kri]i. Dawn kienu pariri ]baljati bilkbir ta’ Joseph Muscat, sostna l-Kap tal-PN. Meta tkellem dwar ittnedija tat-tessera l-;dida lPrim Ministru semma r-rwol ta’ Guido de Marco b[ala Ministru g[all-Affarijiet Barranin u qal li Gudio de Marco wettaq rwol mill-aktar importanti mhux biss biex ipo;;i lil Malta fejn jixirqilha internazzjonalment i]da wkoll biex pajji]i b’konflitti bejniethom, partikolarment ilPalestina u l-I]rael, jersqu lejn xulxin. Sadattant qabel din l-attività l-Prim Ministru ]ar l-a[[ar preparamenti fuq il-palk prin/ipali u d-diversi stands madwar il-Fosos tal-Floriana li jinkludu stands talmovimenti, area tat-tfal u diversi stands mtellg[a mill-
Kumitati Sezzjonali tal-PN madwar Malta u G[awdex li jbig[u kull xorta ta’ ikel u xorb. Il-Prim Ministru kien akkumpanjat mis-Sinjura Kate Gonzi, is-Segretarju :enerali tal-PN Paul Borg Olivier u uffi/jali o[ra tal-PN u tkellem ma’ diversi [addiema li kienu g[addejjin bl-a[[ar irtokki. Wara din il-mawra qasira, il-Prim Ministru [a sehem f’laqg[a ta’ djalogu mat-tfal li staqsewh diversi mistoqsijiet f’su;;etti varji. Mis-sa[[a u sigurtà fuq il-post tax-xog[ol, sa mistoqsijiet personali dwar kemm hu diffi/li x-xog[ol tieg[u b[ala Prim Ministru u l-films favoriti tieg[u. L-attivitajiet fuq il-Fosos se jkunu m]ewqa bid-diskussjoni politika, ir-rokna tat-tfal, lispettaklu kull filg[axija fuq il-palk prin/ipali u l-Konkors Kanzunetta Indipendenza. I//elebrazzjonijiet jil[qu l-qofol tag[hom bil-mass meeting indirizzat mill-Prim Ministru nhar it-Tlieta li ;ej.
B[al-lum 25 sena
F
il-Partit Laburista kienet qed tirrenja firda kbira wara l-g[a]la tas-slogan g[all-kampanja elettorali li kien ‘Jien g[all-Pa/i u l-Progress’. I]-]ew; fazzjonijiet ewlenin kienu dik tas-Segretarju :enerali Marie Louise Coleiro Preca appo;;jata fost l-o[rajn minn Karmenu Mifsud Bonnici u Alfred Sant u dik ta’ kontriha. Il-kwistjoni bdiet meta saru bidliet drasti/i fidDipartiment tad-Divertiment Popolari li kien immexxi minn Phyllis Mercieca. Sadattant kienet se ssir attività fil-Marsa, li g[aliha l-Partit Laburista kien se ju]a studenti mill-iskejjel, g[alliema u kif ukoll xi tag[mir. Fost dawk li kienu qed jg[inu kien hemm Anna Calleja, mart ilkummentatur sportiv John Calleja, kif ukoll Joe Galea u Stephen Ciantar. A[bar o[ra kienet dwar l-istudenti talIskola tal-Biedja Danny Cremona li telg[u l-Ungerija akkumpanjati millMinistru Joe Debono Grech, u meta ;ew lura g[addew mill-VIP Lounge, ming[ajr [add ma //ekkjalhom ilbagalji.
Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
32 Lokali
L-Ambaxxata Maltija fi Tripli [ielsa mill-periklu
Il-media lokali kif ukoll dik internazzjonali li segwew il-;rajja ta’ din il-mara Etjopjana b’interess kbir mal-wasla tag[ha f’Malta, u li issa se ting[ata l-kura f’pajji]na fuq inizjattiva tal-Gvern Malti (Ritratt> Michael Ellul)
Tama ta’ [ajja ;dida minn pa;na 1
f’kumpless fuq bajja privata li kienet tg[ix fiha l-familja Gaddafi qabel [arbet f’post sigriet. Rivers jispjega kif [a lil Swejga l-isptar g[all-kura. Hu qal kif numru ta’ pajji]i offrew li jg[inu lil Swejga imma hi g[a]let li ti;i Malta peress li kienet offruta l-kura, arran;amenti diplomati/i kif ukoll possibbiltà t’edukazzjoni. Vanessa Frazier, millUffi//ju tal-Prim Ministru spjegat kif kien hemm
diffikultà biex Swejga tin;ieb Malta peress li din ma kellhiex passaport. G[alhekk kellhom isiru arran;ament biex jin[ar;u d-dokumenti ne/essarji. Peress li m’hemmx aktar Ambaxxata Etjopjana fil-Libja, saru arran;amenti biex jin[are; passaport millAmbaxxata ta’ dan il-pajji] fil-Kajr, fl-E;ittu minn fejn issa se jkun qed jintbag[at Malta biex Swejga jista’ jkollha identità mill-;did. It-titjira minn Misrata kienet tal-Gvern Malti u infatti Swejga n;abet mad-
delegazzjoni Maltija mmexxija minn Transport Malta li marret il-Libja biex tg[in lil-Libja tibni linfrastruttra tag[ha. Dan biex wara aktar minn tmien xhur ta’ kunflitt, dan il-pajji] jer;a’ jibni sistema ta’ portijiet, ajruporti u trasport li jag[milha possibbli li lpajji] iqum lura fuq saqajh. Fi vja;; li [a madwar [ames sig[at, hi kienet emozzjonata [afna hekk kif g[alqet il-kapitlu f’[ajjitha li qattg[et b[ala ‘skjava’ talfamilja Gaddafi biex issa
tibda [ajjitha mill-;did. Malwasla tag[ha fl-Ajruport Internazzjonali Malti, Swejga kienet ippre]entata bil-fjuri u dehret mill-aktar kommossa. Minn hemm ittie[det l-Isptar Mater Dei, li b[alissa jinsab ta[t si;urtà massima biex Swejga tkun tista’ ting[ata la[jar kura mit-tim mediku Malti lil hinn mil-lenti talcameras. Swejga tinsab Malta b[ala ka] umanitarju. G[adu mhux mag[ruf jekk hi hix se tapplika g[all-istatus ta’ refu;jat.
L-Air Malta t[ejji biex ittir lejn Tripli Il-linja nazzjonali tal-ajru l-Air Malta qed ta[dem biex f’qasir ]mien ter;a’ tibda ttir lejn il-kapitali Libjana Tripli b’mod regolari. L-Air Malta se t[abbar l-iskeda tag[ha e]att wara li jifta[ mill-;did l-ajruport g[al-linji tal-ajru kummer/jali. Fl-a[[ar xhur il-linja
nazzjonali tal-ajru wettqet pro/ess li permezz tieg[u sar monitora;; tas-sitwazzjoni kemm fi Tripli kif ukoll f’Benga]i. Fi stqarrija l-Air Malta qalet li saru wkoll kuntatti ma’ diversi imprendituri Libjani, u meta jkollha l-permess se tibda ttir minnufih lejn il-Libja kif
kien isir regolarment qabel faqqa’ l-kunflitt. L-Air Malta qed ta[dem mill-qrib mal-Gvern u ma’ uffi/jali Libjani biex tissorvelja mill-qrib din issitwazzjoni. Fl-istqarrija qalet ukoll li l-ewwel prijorità tibqa’ s-sigurtà talpassi;;ieri, l-ekwipa;; u l-
ajruplani. L-Air Malta, fl-istess stqarrija, laqg[et ukoll b’mod po]ittiv id-de/i]joni li jer;g[u jibdew jin[ar;u lvisas mill-ambaxxata fi Tripli wara li dan is-servizz kien ;ie trasferit temporanjament lejn itTune]ija.
L-Ambaxxata Maltija fi Tripli n[elset mill-periklu bl-g[ajnuna ta’ tim mibg[ut apposta u mag[mul minn tekni/i mill-Forzi Armati ta’ Malta. Membri millExplosives Ordnance Disposal (EOD) marru lLibja abbord il-patrol boat P61 tat-Taqsima Marittima tal-FAM l-Erbg[a. Hekk kif trakkaw malmoll fil-Port ta’ Tripli, is-sitt suldati Maltin mit-Tielet Re;iment tal-FAM intlaqg[u minn Nader Salem Rizzo. It-tfittxija g[al xi materjal splussiv fuq is-sit tal-Ambaxxata Maltija mxiet tajjeb [afna u ;iet konklu]a. Il-patrol boat P61, bi skorta ta’ suldati mis-C Special Duties Company talEwwel Re;iment tal-FAM u membri mir-Rapid Deployment Team, [alliet ilba]i tag[ha f’Xatt it-Tiben lErbg[a wara li wasslet it-tim tal-EOD, imbag[ad ba[[ret fuq ir-rondi tag[ha. It-tim tal-EOD tal-FAM ta lezzjonijiet dwar l-g[arfien fl-isplussivi lill-[addiema tal-Ambaxxata Maltija u talKonsulat. Din l-inizjattiva fl-isforz biex jing[ata t-ta[ri; sa[[et ukoll l-g[arfien tal-istaff diplomatiku dwar tali theddid, filwaqt li jassigura li jittie[du l-azzjonijiet me[tie;a f’ka] li t-theddid ji]viluppa u jkun jinvolvi splussiv jew munizzjon li ma jkunx [a. Intant fi triqithom lura Malta, is-suldati Maltin [adu l-opportunità u ffa/ilitaw ilmoviment ta’ ]ew; /ittadini Libjani u li wie[ed minnhom jinsab ferut b’tir ta’ arma tan-nar f’dahru. IlLibjan ferut qed ikun trasportat abbord il-patrol boat P61 biex jing[ata l-kura fl-Isptar Mater Dei. L-ekwipa;; tal-P61 u ttim tal-EOD tal-FAM jinsabu qawwijin u s[a[ mistennija jaslu Malta kmieni dalg[odu.
IN-NAZZJON II-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
4 Lokali
Skema ;dida g[al barranin li jixtru propjetà Malta Il-Ministeru tal-Finanzi, l-Ekonomija u l-Investiment [abbar l-iskema riveduta ta’ in/entivi inti]i biex jattiraw persuni barranin ta’ valur g[oli li jixtiequ jixtru propjetà f’Malta u jikkontribwixxu g[all-ekonomija. L-iskema l-;dida t[abbret mill-Ministru tal-Finanzi, lEkonomija u l-Investiment Tonio Fenech u [adet post l-iskema ta’ residenza permanenti li kienet sospi]a f’Jannar li g[adda. Tonio Fenech spjega li l-iskema pre/edenti ma kinitx qed tattira nies li jistg[u jikkontribwixxu lejn l-ekonomija, anzi pjuttost bil-kontra. “ Dan g[aliex il-parametri tag[ha setg[u jwasslu g[al abbu]i tant li min ;ie f’din l-iskema, kien hemm irriskju li ji;i dipendenti fuq l-istat fosthom sa[[a u edukazzjoni b’xejn u bi stipendju g[al edukazzjoni terzjarja.” Anki l-iskema nnifisha, kompla l-Ministru Tonio Fenech, ma kellhiex l-impatt ma[sub g[aliex minn madwar 6,000 propjetà li nbieg[u lill-barranin f’dawn l-a[[ar tliet snin, inqas minn 200 fil-fatt inbieg[u ta[t l-iskema ta’ residenza permanenti. G[aldaqstant, kienet
tin[ass bidla fil-politika ta’ din l-iskema, kif spjega listess ministru f’kumment lil IN-NAZZJON. “{assejna li l-iskema g[andha tinbidel g[aliex flisfond ekonomiku pre]enti, ma nattirawx biss dawk li ji;u pajji]na b[ala turisti imma wkoll biex jikkontribwixxu g[al attività ekonomika akbar tal-pajji].” “L-iskema hi inti]a g[al dawk meqjusa b[ala highnet worth individuals fuq livell internazzjonali li qed jaslu post fejn jixtiequ huma jkollhom residenza fuq kriterji stabbiliti b[al taxxa li jridu j[allsu u li jkunu koperti g[al b]onnijiet medi/i fost o[rajn.” Fost it-tibdil hemm dak li t-taxxa minima li tit[allas minn dawn l-individwi titla’ minn €4,600 g[al €20,000, li l-propjetà mixtrija tkun b’valur minimu ta’ € 400,000 minflok €116,000. Dawn il-persuni g[andhom iqattg[u minimu ta’ tliet xhur residenti
f’Malta. G[al persuni li ji;u barra mill-Unjoni Ewropea, izZona Ekonomika Ewropea (In-Norve;ja, l-I]landa u Liechtenstein) u l-I]vizzera, dawn huma obbligati li j[allsu bond ta’ €500,000 u €150,000 g[al kull dipendent biex ikopru spejje] potenzjali ta’ natura so/jali, ewlenin fosthom kura medika. Dan il-[las i]da ma japplikax jekk l-applikant mhux se japplika g[al residenza permanenti f’Malta. John Huber mill-Kamra tal-Kummer/, l-Industrija u l-Intrapri]a qal li hu ta’ sodisfazzjon li fl-a[[ar tne[[iet l-in/ertezza li kien hemm bis-sospensjoni tal-iskema pre/edenti. “Il-Kamra tal-Kummer/ hi kuntenta ferm li fl-a[[ar tne[[iet l-in/ertezza u issa g[andna skema b’sett ta’ regoli. Ir-regoli l-;odda huma ferm iktar stretti minn dawk ta’ qabel però hemm g[an warajhom li ji;u persuni ta’ /ertu kwalità u nis-
Il-poplu qed igawdi minn pro;etti li g[amel il-PN fil-Gvern Il-poplu llum qed igawdi minn investimenti kbar li saru matul is-snin b’mod partikolari fl-edukazzjoni u fixxog[ol. Minn dan l-investiment gawda wkoll in-nofsinhar ta’ Malta fejn kull pro;ett li sar, sar minn gvernijiet immexxija mill-Partit Nazzjonalista. Dan qalu l-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi meta nhar lErbg[a filg[axija tkellem waqt attività so/jali fil-Birgu b[ala parti mi/-/elebrazzjonijiet fl-okka]joni tas-47 anniversarju tal-Indipendenza. Il-Prim Ministru rrefera g[al ]jarat li saru fil-postijiet tax-xog[ol u qal li minn dawn jirri]ulta li hemm diversi imprendituri ]g[ar li qed igawdu l-investiment tag[hom grazzi g[all-impenji li da[lu g[alihom gvernijiet nazzjonalisti. Fost o[rajn
hemm imprendituri ]g[ar li kienu fost l-ewwel studenti flMCAST li twaqqfet g[axar snin ilu. Hemm o[rajn li qed igawdu minn g[ajnuniet differenti li jammontaw g[al aktar minn €180 miljun. Lawrence Gonzi qal li minkejja l-maltemp li jinsab g[addej madwarna, innegozju f’pajji]na g[adu g[addej kif g[adu g[addej ixxog[ol g[all-[addiema tag[na. Hu g[al dan il-g[an li gvernijiet nazzjonalisti investew bil-kbir fl-edukazzjoni bil-bini ta’ skejjel ;odda Minn dan l-i]vilupp gawda wkoll in-nofsinhar ta’ Malta fejn fost pro;etti o[ra hemm il-pro;ett ta’ Smart City u issa anke campus ;did talMCAST li se jkun kbir daqs università. Minkejja dan kollu, lOppo]izzjoni tibqa’ tikkritika.
Tikkritika l-edukazzjoni meta f’rapport internazzjonali rri]ulta li fl-edukazzjoni, Malta tinsab fl-g[axar post fid-dinja. Il-Prim Ministru qal li lOppo]izzjoni trid ta[bi wkoll il-maltemp li hawn madwar pajji]na b’diffikultajiet ekonomi/i fl-Ewropa u diffikultajiet politi/i fl-Afrika ta’ Fuq. Il-Kap Nazzjonalista sejja[ lill-poplu biex ikompli jag[ti sehmu g[aliex is-su//essi miksuba huma ri]ultat tal[idma tal-poplu kollu. Lawrence Gonzi qal li ssu//ess tal-pajji] jinkora;;ixxi lill-Gvern ikompli jinvesti fl-edukazzjoni. Il-Prim Ministru qal li lfesti tal-Indipendenza g[andhom iservu ta’ mezz biex ilpoplu jag[raf is-su//essi tieg[u u jkompli ja[dem g[al i]jed titjib.
peraw li tkun su//ess g[al Malta u g[all-membri tag[na.” “L-iskema pre/edenti setg[et tat lok g[al abbu]i, spe/jalment minn persuni li ;ejjin barra mill-pajji]i talUE,” qal Huber, “Din liskema tindirizzahom u a[na b[ala Kamra tal-Kummer/ [dimna mill-qrib malMinistru g[ax fl-a[[ar milla[[ar ma rridux nies li ji;u hawnhekk li jabbu]aw missistema i]da persuni li j[allu impatt ekonomiku tajjeb g[al Malta.” Applikazzjonijiet g[alliskema l-;dida, fuq [las ta’ € 6,000 jistg[u jsiru biss permezz ta’ professjonisti b[al avukati, nutara, prokuraturi legali u professjonisti fil-qasam finanzjarju. Konvenji li kienu ffirmat ta[t l-iskema l-antika salErbg[a 14 ta’ Settembru jistg[u japplikaw ta[t liskema l-;dida u l-propjetà li nxtrat ta[t il-kriterji antiki se tkun a//ettata ta[t l-iskema l-;dida.
Ian Castaldi Paris
Jirri]enja l-President tal-Kulle;; tal-Kunsilliera tal-PN
In-Nutar Ian Castaldi Paris irri]enja mill-kariga ta’ President tal-Kulle;; tal-Kunsilliera tal-Partit Nazzjonalista b’effett millbiera[. F’ittra li bag[at lill-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi, Ian Castaldi Paris sostna li din id-de/i]joni wasal g[aliha wara ]mien ta’ riflessjoni dwar il[idma tieg[u f’dan ilkulle;; u min[abba ra;unijiet personali. Ian Castaldi Paris hu s-Sindku tal-Kunsill Lokali ta’ {al Lija.
}ieda ta’ 12% fis-safar tal-Maltin fl-ewwel seba’ xhur L-ammont ta’ Maltin u G[awdxin li siefru fix-xahar ta’ Lulju ]died b’6.4 fil-mija meta mqabbel mal-istess xahar tas-sena l-o[ra. Fuq lewwel seba’ xhur, bejn Jannar u Lulju, is-safar talMaltin ]died bi 12 fil-mija, fejn kienu aktar minn 166,722 dawk li siefru. ?ifri pubblikati lbiera[ mill-Uffi//ju Nazzjonali talIstatistika (NSO) jikkonfermaw li f’Lulju biss dawk li siefru kienu 34,233, li jfisser 90 fil-mija minnhom ]aru pajji]i fl-Unjoni Ewropea. Is-safar lejn pajji] tal-UE ]died b’2,219 (8 fil-mija) u dan kien ri]ultat ta’ ]ieda fin-numru ta’ Maltin li siefru lejn ir-Renju Unit u l:ermanja. L-aktar destinazzjoni popolari tibqa’ l-Italja g[alkemm naqqset xi ftit mill-popolarità tag[ha malMaltin, segwita mir-Renju Unit, Franza u l-:ermanja. L-istess statistika tal-NSO turi wkoll li minn dawk li
siefru f’Lulju, il-ma;;oranza kienu persuni ta’ bejn it-22 u l-44 sena. Fl-istess xahar kompliet ukoll it-tendenza ta’ tnaqqis fis-safar lejn destinazzjonijiet barra l-UE. B’kollox f’Lulju kien hemm 3,506 persuni li marru barra l-UE. Kien hemm ukoll ]ieda fin-numru ta’ dawk li siefru g[al ;urnata biss, li b’kollox kienu 4,273. Meta wiehed i[ares lejn sena s[i[a jirri]ulta li flewwel seba’ xhur i/-/ifri huma inkora;;anti ferm, anke meta wiehed iqabbel massnin pre/edenti. Is-safar talMaltin bejn Jannar u Lulju ]died kemm meta imqabbel mas-sena l-o[ra, u anke meta wie[ed iqabbel mal-2009. 57 fil-mija tal-Maltin matul din is-sena g[a]lu lItalja u r-Renju Unit b[ala id-destinazzjonijiet preferiti g[as-safar taghhom. Flewwel seba’ seba xhur 89 fil-mija tal-Maltin siefru lejn pajji]i tal-UE, waqt li 18,304 marru f’pajji]i o[ra.
IN-NAZZJON Il-:im;[a, 16 ta’ Settembru, 2011
Lokali 5
Il-Kummissarju Potocnik ifa[[ar il-Politika Nazzjonali tal-Ambjent minn Matthew BONETT
Il-Kummissarju Ewropew dwar l-Ambjent Janez Potocnik fa[[ar il-Politika Nazzjonali dwar l-Ambjent li nieda l-Gvern fil-jiem li g[addew u qal li l-pass li jmiss, dak tat-twettiq tag[ha se jkun l-aktar wie[ed diffi/li. Hu qal dan ilbiera[ hekk kif beda ]jara ta’ jumejn f’pajji]na. Waqt konferenza tal-a[barijiet ilbiera[ waranofsinhar, Potocnik spjega li wa[da mill-akbar sfidi li qed tiffa//ja l-Ewropa b[alissa hi dik talbijodiversità, fejn l-Unjoni Ewropea qed ta[dem id f’id man-Nazzjonijiet Uniti biex tin[oloq strate;ija komuni. Hu qal ukoll li l-Unjoni Ewropea qed ta[dem biex tib]a’ g[ar-ri]orsi li huma skarsi g[al xi pajji]i, u biex tag[mel dan, is-sena d-die[la se tkun dedikata lill-ilma, waqt li s-sena 2013 se tkun dedikata g[all-arja, fejn hu mistenni li ssir revi]joni talpolitika dwar l-arja tal-Unjoni Ewropea. Potocnik spjega wkoll li b[alissa, l-Ewropa hija ffukata fuq il-[olqien talpostijiet tax-xog[ol, fi ]mien ta’ ri/essjoni li qed t[alli effetti kbar. G[alhekk, sostna li hu importanti li l-postijiet tax-xog[ol li qed jin[olqu ma jag[mlux [sara lill-ambjent, i]da jsa[[uh. Fost it-temi li tqajmu kien hemm dawk dwar il-ka//a u l-insib. Fil-kummenti tieg[u lKummissarju Ewropew qal li l-perjodu tal-ista;uni talka//a u l-insib li hawn f’Malta jinsabu fl-og[la livell li jistg[u jil[qu u ma jistg[ux ji]diedu. Mistoqsi minn INNAZZJON dwar issitwazzjoni f’Malta f’dak li g[andu x’jaqsam mal-ka//a u l-insib, Potocnik spjega li dde/i]joni dwar dan [aditha lQorti Ewropea tal-:ustizzja, fejn spjegat li l-ka//a u l-insib
Il-Kummissarju Ewropew Potocnik (lemin) esprima s-sodisfazzjon tieg[u g[all-fatt li Malta hi l-ewwel pajji] fil-Mediterran, u fost l-ewwel fl-Ewropa, li tittratta d-drena;; qabel dan jintrema l-ba[ar (Ritratt> Michael Ellul )
jistg[u jsiru i]da b’mod ristrett [afna, u ta[t kundizzjonijiet stretti. Hu spjega li d-de/i]jonijiet talQorti ma jistg[ux jinbidlu kull sena skont it-talbiet talka//aturi u n-nassaba. Minkejja dan, sostna lKummissarju Ewropew, ilKummissjoni qed tanalizza numru ta’ rapporti li ppre]entat il-federazzjoni talka//aturi u numru ta’ g[aqdiet biex ji;i determinat jekk is-sistema li qed tintu]a hix bi]]ejjed. Hu qal li lKummissjoni Ewropea tinsab sodisfatta mill-kwoti u lmetodolo;ija li qed ju]a lGvern Malta f’dan il-qasam. Sadanittant, ilbiera[ filg[odu, il-Kummissarju Ewropew kellu ]ew; laqg[at separati mal-Prim Ministru Lawrence Gonzi fil-Ber;a ta’ Kastilja, kif ukoll ma’ Mario de Marco, is-Segretarju
Parlamentari g[all-Ambjent, it-Turi]mu u l-Kultura. Fi]-]ew; laqg[at, iddiskussjoni kienet iffukata fuq is-sitwazzjoni ambjentali f’pajji]na, kif ukoll il-perjodu ta’ konsultazzjoni li b[alissa jinsab fih pajji]na, dak dwar l-abbozz tal-Politika Nazzjonali dwar l-Ambjent li tnieda l-;img[a li g[addiet. Fil-fatt, Mario de Marco ppre]enta kopja ta’ dan labbozz lil Potocnik, li i]da spjega li kien di;à rah fuq issit elettroniku tal-Gvern fejn jinsab dokument disponsibbli g[all-konsultazzjoni pubblika. Il-Kummissarju Ewropew fa[[ar din il-politika u qal li politika b[al din, ji;ifieri aktar integrata u b’appro// [olistiku, hija ideali g[at-tip ta’ politika tal-lum. Hu qal li wara din ti;i finalizzata, ikun imiss l-aktar pass diffi/li, dak tal-implimentazzjoni.
Hu spjega wkoll li b[alissa, l-Ewropa hija ffukata fuq il[olqien tal-postijiet taxxog[ol, fi ]mien ta’ ri/essjoni li qed t[alli effetti kbar. G[alhekk, sostna Potocnik, hu importanti li l-postijiet taxxog[ol li qed jin[olqu ma jag[mlux [sara lill-ambjent, i]da jsa[[uh. Potocnik esprima ssodisfazzjon tieg[u g[all-fatt li Malta hi l-ewwel pajji] filMediterran, u fost l-ewwel flEwropa, li tittratta d-drena;; qabel dan jintrema l-ba[ar. Min-na[a tieg[u, il-Prim Ministru esprima ssodisfazzjon tieg[u g[a]-]jara tal-Kummissarju Ewropew responsabbli mill-qasam talambjent, wie[ed mill-pilastri tal-Gvern fl-a[[ar snin. Hu fakkar, li sa mill-2004, ilGvern [adem biex 20% talfondi li pajji]na jgawdi minnhom tal-Unjoni
Ewropea, jintefqu kollha fissettur ambjentali. Hu sa[aq li wa[da mill-akbar problemi li jsib pajji]na f’dan il-qasam hi l-popolazzjoni kbira u nuqqas ta’ xi ri]orsi li hawn f’dawn il-g]ejjer. Mario de Marco spjega li pajji]na qed jinvesti u jin/entiva l-investiment filqasam ambjentali u dak talener;ija. Hu semma fost lo[rajn, l-iskema biex jinxtraw pannelli fotovoltaji/i, li minnha gawdew bejn 6% u 8% tal-popolazzjoni Maltija. Hu qal ukoll li l-Gvern qed ja[dem biex jestendi l-Power Station ta’ Delimara, u jinstalla interconnector ma’ Sqallija, biex ti;i l-ener;ija minn hemm. Pre]enti g[a]-]ew; laqg[at kien hemm il-Rappre]entant Permanenti Malti fi Brussell Richard Cachia Caruana, u lKap tal-Uffi//ju talKummissjoni Ewropea f’Malta Martin Bugelli. FilBer;a ta’ Kastilja, qabel illaqg[a mal-Prim Ministru, Potocnik iffirma fil-ktieb talvi]itaturi. Fi]-]jara tieg[u f’pajji]na, li bdiet nhar l-Erbg[a, Potocnik kellu laqg[at o[ra ma’ g[aqdiet mhux governattivi li jispe/jalizzaw fis-settur talambjent, kif ukoll ]ar irriserva naturali tas-Simar. Dalg[odu, mistenni jag[mel ]jara G[awdex fejn se jkollu laqg[a mal-Ministru g[al G[awdex Giovanna Debono. Din ma kenitx l-ewwel ]jara ta’ Potocnik f’pajji]na. Fl-2009, meta kien g[adu Kummissarju Ewropew g[ax-Xjenza u r-Ri/erka, kellu laqg[at mal-President ta’ Malta George Abela, malPrim Ministru Lawrence Gonzi, kif ukoll ma’ George Pullicino, il-Ministru tarRi]orsi u l-Affarijiet Rurali.
Approvati parke;; ta[t l-art u zoni kummer/jali f’Pender Place L-Awtorità Maltija g[all-Ambjent u l-Ippjanar (MEPA) ilbiera[ approvat l-applikazzjoni g[all-bini ta’ parke;; ta[t l-art u l-kostruzzjoni ta’ zoni kummer/jali, kif ukoll irrestawr u alterazzjonijiet f’Mercury House f’Pender Place. Din id-deci]joni kienet posposta fi smig[ pubbliku ie[or f’Awwissu min[abba o;;ezzjonijiet li kienu saru mill-kumpanija tat-
telekomunikazzjoni GO li hi sid talExchange Buildings li jinsabu finnofs tas-sit. Rappre]entanti mill-kumpanija GO kienu argumentaw li, filwaqt li l-outline permit kien approva xxog[ol ta’ tisbi[, il-permess attwali kien jinkludi struttura ta’ erba’ sulari madwar il-binja tag[ha. Wara diskussjoni li saret waqt laqg[a lbiera[, il-Bord tal-MEPA
approva l-pro;ett, bil-membri kollha vvotaw favur [lief Franco Montesin, id-Deputat Chairman tal-Bord. F’diskussjoni o[ra, il-MEPA approvat ukoll it-twaqqig[ ta’ strutturi ta’ batching plant biex minflokhom jinbena park industrijali g[all-intrapri]i ]g[ar u medji f’{al G[axaq. Dan il-Park hu wie[ed minn sitt parks industrijali g[allSMEs identifikat mill-MEPA fl-
SME subject plan li kien approvat f’Lulju tal-2004. Fl-ewwel sular ta[t l-art se jinbnew g[axar im[a]en u li se jkopru medda ta’ 1,870 metru kwadru. Il-kumplament taz-zona se jkun riservat g[all-parke;; ta’ 131 vettura, liema spazju jkopri medda ta’ 7,471 metru kwadru. Fil-livell tat-triq mistennija jinbnew 20 garaxx industrijali.
IN-NAZZJON II-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
6 Lokali
Kburin b’pajji]na g[ax Nemmnu f’Pajji]na ‘Kburin b’Pajji]na g[ax Nemmnu f’Pajji]na’ hi t-tema mag[]ula mill-Partit Nazzjonalista g[all-festi tal-Indipendenza ta’ din is-sena. It-tema tirrappre]enta l-fidu/ja tal-Partit Nazzjonalista f’pajji]na u fil-poplu Malti. Fl-eqqel talkri]i ekonomika u finanzjarja internazzjonali, kri]i li ;abet ekonomiji kbar u b’sa[[ithom g[arkupptejhom, Malta rnexxielha to[loq ix-xog[ol u tkattar linvestiment. Dan ma se[[x b’kumbinazzjoni i]da bis-sa[[a ta’ ]ew; ingredjenti ewlenin: Gvern g[aqli mmexxi mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi li [a de/i]jonijiet tajbin u serji, mhux populisti, biex nassiguraw li pajji]na jibqa’ kompetittiv; u l-[ila tal-poplu Malti li g[al darb’o[ra wera li quddiem sfida mhux i/edi u jaqta’ qalbu i]da jag[mel [iltu
biex isarraf il-kri]i f’opportunità. Illum Malta g[andha l-[ames linqas rata ta’ qg[ad fl-UE u lekonomija Maltija fit-tieni kwart tas-sena kibret bl-aktar rata mg[a;;la minn fost il-pajji]i kollha tal-UE. Il-Partit Nazzjonalista j[ares lejn dawn ilkibiet b[ala ra;uni bi]]ejjed biex flimkien in[arsu lejn il-;ejjieni b’kura;; – ;ejjieni mimli sfidi, mhux l-inqas min[abba li lekonomija dinjija g[adha qed t[oss l-impatt tal-kri]i kif ukoll kaw]a tat-taqlib politiku fid-dinja G[arbija; i]da g[ax Kburin b’Pajji]na u Nemmnu f’Pajji]na, il-Partit Nazzjonalista konvint li flimkien inkomplu neg[lbu lmew; tal-isfidi l-;odda.
IN-NAZZJON Il-:im;[a, 16 ta’ Settembru, 2011
Lokali 7
Mil-lejla jibdew l-attivitajiet tal-PN Fuq il-Fosos Mil-lum il-:img[a 16 ta’ Settembru sat-Tlieta 20 ta’ Settembru l-Partit Nazzjonalista se jorganizza [amest ijiem ta’ divertiment g[all-familja kollha Fuq ilFosos, il-Floriana. {amest ijiem li jfakkru, kif jixraq, is-47 sena mill-kisba tal-Indipendenza. Se jkun hemm sensiela ta’ diskussjonijiet bis-sehem tal-
Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi; diversi stands tal-ikel u xorb; il-Konkors Kanzunetta Indipendenza; area g[at-tfal; log[ob; kant u [afna aktar divertiment. G[al aktar tag[rif dwar ilprogramm tal-attivitajiet talPartit Nazzjonalista ara wkoll pa;na 3 fejn hemm il-kalendarju tal-attivitajiet
Id-diskussjoni llejla, bissehem tal-Prim Ministru Lawrence Gonzi, il-Vi/i Prim Ministru Tonio Borg, Ministri u Deputati tal-Partit Nazzjonalista se tiffoka fuq il-qag[da fil-Libja llum. F’din id-diskussjoni se jie[du sehem /ittadini Libjani li jg[ixu Malta u li se jirrakkontaw l-esperjenza tag[hom dwar dak li g[addejja minnu l-Libja b[alissa biex il-poplu Libjan jikseb il-[elsien tieg[u. L-iskop ta’ din iddiskussjoni hu biex ikun hemm rabtiet ;odda bejn ilpoplu Malti u l-poplu Libjan fid-dawl tal-kisba tal-[elsien tieg[u. Din id-diskussjoni tibda fis-7.30 p.m.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
8 Opinjoni Nhar l-Erbg[a Malta tfakkar is-47 anniversarju tal-Indipendenza. Jum storiku g[al pajji]na i]da wkoll jum li fet[ilna l-bibien bera[ g[all-i]vilupp politiku, so/jali u ekonomiku li sal-21 ta’ Settembru 1964 kien jiddependi mill-barrani. Meta wie[ed iqis ta[t liema /irkustanzi l-Partit Nazzjonalista fil-gvern idde/ieda li jitlob lIndipendenza ta’ Malta mir-Renju Unit jifhem il-fidu/ja li l-Mexxej Nazzjonalista, u Mexxej tal-Gvern ta’ dak i]]mien, :or; Bor; Olivier, kellu fil-poplu Malti. Fidu/ja li g[addieha lis-su//essuri tieg[u Eddie Fenech Adami u Lawrence Gonzi li meta kien hemm il-b]onn ma ddejqux jie[du de/i]jonijiet iebsa i]da ta’ fejda g[al pajji]na.
L-INDIPENDENZA> Att ta’ fidu/ja fil-poplu Malti L-istorja ma tinbidilx. Tista’ ti;i interpretata i]da fl-a[[ar mill-a[[ar tibqa’ l-istorja ta’ dak li jkun twettaq u li jkun ;ie re;istrat biex jibqa’ hemm g[al min ji;i wara. Meta fl-1 ta’ Marzu 1964 :or; Borg Olivier irritorna minn Londra u [abbar li kien se jsejja[ referendum dwar l-Indipendenza ftit kienu dawk li wrew fidu/ja li dan ir-referendum kien ser ikun su//ess. Ma nist[ix ng[id li jien kont wie[ed minn dawk li ma kellix fidu/ja f’ri]ultat favorevoli ta’ dan ir-referendum. Dan g[ax pajji]na kien dak i]]mien fi kri]i ekonomika mill-aktar prekarji. Il-;id nazzjonali flok jikber kien qed ji/kien. Il-qg[ad kien la[aq l10,000. L-emigrazzjoni minn pajji]na kienet qed tmiss l10,000 fis-sena. Ukoll jekk il[tija ta’ dan kollu ma kienx ilgvern Malti g[aliex is-sensji minn mas-Servizzi Ingli]i kien qed jag[tihom il-gvern Ingli], kif ji;ri dejjem, tal[a]in li jkun qed isir je[el ilgvern tal-;urnata. Aktar u aktar meta dan ikun da[al wara [akma ta’ gvern kolonjali u allura l-poplu jkun qed jistenna [afna minnu. Minkejja dan kollu, :or; Borg Olivier ma qatax qalbu. Ried li d-de/i]jonijiet li kien [a dwar l-Indipendenza ta’ pajji]na jkunu konfermati mill-poplu. Kellu fidu/ja s[i[a fil-poplu. Fil-ftit ]mien li kien hemm bejn it-t[abbira tar-referendum u l-jum li fih sar ir-referendum [dimna bla heda u r-referendum intreba[ b’iktar voti milli l-PN ;ab flelezzjoni tal-1962. :or; Borg Olivier wera li kellu fidu/ja fil-poplu u l-poplu rrikambja din il-fidu/ja fih. Il-kisba tal-Indipendenza ;abet mag[ha ]vilupp qawwi f’pajji]na. Bejn l-1964 u l1971 ]ew; gvernijiet immexxija minn :or; Borg Olivier biddlu lil Malta millejl g[an-nhar. L-infrastruttura nbniet mill-;did b’Power Station moderna fil-Marsa, impjanti tad-desalanizzazzjoni tal-ilma ba[ar biex ikun tajjeb g[ax-xorb; portijiet ;odda; toroq ;odda; sptar ;did f’G[awdex; Università ;dida, MCAST; skejjel sekondarji u tekni/i u skejjel primarji ;odda. Il-qag[da ekonomika tant marret g[all-a[jar li l-
minn Joe M. ZAHRA
emigrazzjoni naqset sew kif naqas il-qg[ad u l-esperti bdew ibassru li ma kienx se jkun hawn f’pajji]na [addiema bi]]ejjed biex ja[dmu fil-pro;etti li kienu qed ji]viluppaw. Eddie Fenech Adami m’g[amilx g[ajb lil :or; Borg Olivier. Dan ukoll da[al fil-gvern f’qag[da ekonomika [a]ina ka;unata minn gvern Laburista li f’16-il sena li mexxa lill-pajji] ]ied il[addiema fis-settur pubbliku g[al 45% ta’ dawk kollha ja[dmu. Li naqqas il[addiema fis-settur privat. Li fis-sena ta’ qabel l-elezzjoni tal-1987 qabbad fis-settur pubbliku mad-9,000 [addiem. Kien ukoll Gvern li kisser linfrastruttura ta’ pajji]na b’impjanti tal-elettriku ma’ jla[[qux mad-domanda; b’sis-
L-Indipendenza ta’ pajji]na tibqa’ l-ikbar kisba li qatt g[amel il-poplu Malti
Terminal ;did, Port {ieles, toroq ;odda. Pajji]na re;a’ beda jing[ata xejra moderna. I]da l-gvern ta’ Fenech Adami jin]el fl-istorja g[all[idma tieg[u biex Malta ssie[bet fl-Unjoni Ewropea. Bi//a xog[ol mhux fa/li meta wie[ed iqis li kellna ekonomija dipendenti [afna mill-istat u li allura riedet ti;i ristrutturata. I]da Fenech Adami ma qatax qalbu. Wettaq dak kollu li kien me[tie; biex Malta setg[et tapplika g[as-s[ubija fl-UE u
Il-kisba tal-Indipendenza ;abet mag[ha ]vilupp qawwi f’pajji]na tema ta’ ilma li ma kinitx adegwata u ta’ kwalità inferjuri; b’sistema ta’ telekomunikazzjoni tat-tielet dinja; b’sistema tad-drena;; li ma kinitx tla[[aq mal-[ti;iet talpajji] tant li [afna bajjiet fejn jg[umu n-nies kien tni;;su; b’nuqqasijiet f’kollox. Il-gvern ta’ Fenech Adami da[al g[al [idma b’kura;; u determinazzjoni. Irristruttura l-infrastruttura b’bini ta’ power station ;dida f’Delimara; bena bi]]ejjed impjanti tar-reverse osmosis biex ikollna ilma bi]]ejjed u ta’ kwalità tajba u wettaq pro;ett vast ta’ distribuzzjoni tal-ilma. Is-sistema tat-telefon inbidlet g[al wa[da kompletament di;itali. Inbena Air
sussegwentament ting[aqad ma’ din l-Unjoni kbira ta’ pajji]i Ewropej. Jekk Eddie Fenech Adami jin]el fl-istorja b[ala lmexxej Malti li se[ibna flUnjoni Ewropea, Lawrence Gonzi li segwa lil Fenech Adami b[ala mexxej tal-PN u Prim Ministru ta’ Malta jin]el fl-istorja b[ala l-bniedem li se[ibna fiz-zona ewro. Anke dan il-pass ma kienx wie[ed fa/li g[aliex is-s[ubija fizzona ewro ;;ib mag[ha /erti mi]uri ibsin li fost affarijiet o[ra jirregolaw l-i]bilan/ talGvern u d-dejn nazzjonali. Biss g[al darb’o[ra mexxej ie[or nazzjonalista wera li kellu fidu/ja fil-poplu. Malta kienet pajji] fejn il-qalba mil-
lira Maltija g[all-ewro saret bl-fa/ilità u bla skossi. Tant li pajji]i o[rajn li riedu jissie[bu f’din iz-zona talbu lg[ajnuna tag[na! Dan kollu jikkuntrasta biss[i[ ma’ dak li g[amlu lLaburisti f’kull okka]joni. Nie[du l-Indipendenza. Mintoff, wara li ried jintegrana mar-Renju Unit, qaleb l-g[ajta tieg[u favur lIndipendenza. I]da meta lPartit Nazzjonalista fil-Gvern talab l-Indipendenza, Mintoff u l-Partit tieg[u ma waqfux jag[mlu l-bsaten fir-roti. Dan se[[ anke meta l-House of Commons kienet se tiddiskuti l-Att dwar l-Indipendenza ta’ Malta. Hu mag[ruf li dak i]]mien sar minn kollox biex ilPartit Laburista Ingli] jostakola dan il-pro/ess. I]da fl-a[[ar mill-a[[ar lIndipendenza ta’ Malta ;iet approvata. Is-s[ubija ta’ Malta flUnjoni Ewropea hi xi [a;a iktar re/enti u g[alhekk [afna jiftakru l-ostakli kbar li lPartit Laburista mmexxi minn Alfred Sant g[amel g[al din is-s[ubija. Beda billi fl-20 xahar li g[amel fil-Gvern bejn l-1996 u l-1998, fost lewwel mi]uri li [a kien hemm dik li ffri]a l-applikazzjoni ta’ Malta g[as-s[ubija fl-UE. Biex imbag[ad meta tilef l-elezzjoni tal-1998 u lGvern Nazzjonalista re;a’ attiva l-applikazzjoni Alfred Sant g[amel kampanja ta’ bi]a’ biex dan il-pass ma
jse[[x. Kul[add jiftakar ilmass meetings ta’ Alfred Sant fejn il-lista tal-azjendi li kienu ser ifallu bis-s[ubija ta’ Malta fl-UE kienet titwal minn jum g[all-ie[or. Kif kul[add jiftakar li darba sar ir-referendum dwar is-s[ubija, li ntreba[ minn dawk li vvutaw IVA, Alfred Sant [are; jg[id li reba[ hu. Riedet tkun ilfidu/ja li Eddie Fenech Adami g[andu fil-poplu Malti li b’de/i]joni storika sejja[ elezzjoni fi ]mien ftit jiem mir-ri]ultat tar-referendum. Elezzjoni li l-PN reba[ u li ssi;;illat s-s[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea. Il-Laburisti jopponu kollox. Opponew ukoll g[as-s[ubija ta’ pajji]na fiz-zona ewro. I]da grazzi g[all-[idma talGvern Nazzjonalista mmexxi minn Lawrence Gonzi sse[ibna fiz-zona ewro wkoll. Niftakar kien hemm deputat Laburista li stqarr li bilfidu/ja ma niklux. Ma naqbel xejn! Bil-fidu/ja fil-poplu tasal biex issolvi kull problema. Meta ma jkollokx fidu/ja fil-poplu u tibda tqisu daqs li kien makku li se jinbela’ mill[ut il-kbir allura ma tasal li tag[mel xejn. Il-mexxejja tal-Partit Nazzjonalista, g[ax huma Nazzjonalisti u allura jemmnu fil-poplu u l-aspirazzjonijiet tieg[u dejjem waslu. LIndipendenza li rba[na fil-21 ta’ Settembru 1964 tibqa’ likbar kisba li qatt g[amel ilpoplu Malti.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Iva kburin Is-47 anniversarju mill-kisba tal-Indipendenza ta’ Malta din is-sena se jkun /elebrat fi ]mien partikulari. }mien li fih pajji]na jinsab f’nofs ]ew; realtajiet li qed ng[ixu u t-tnejn li huma g[andhom importanza massima kemm g[al pajji]na min[abba l-po]izzjoni ;eografika tag[na, kif ukoll g[ad-dinja kollha. Politika /ara dwar il-Libja u de/i]jonijiet b’g[aqal g[all-kri]i ekonomika internazzjonali
Id-dinja kollha g[andha [arsitha fuq na[a wa[da tal-kosta tag[na biex issegwi kull ]vilupp li g[addej minnu l-pajji] ;ar tag[na – il-Libja u lpoplu Libjan li fl-a[[ar xhur qam kontra r-re;im dittorjali u rnexxielu jwarrab mill-poter lil Gaddafi, g[alkemm g[adu ji;;ieled biex ine[[i g[alkollox lil dan ir-re;im kif g[adha g[addejja t-tfittxija g[ad-dittatur li [akem lill-poplu g[al 42 sena s[a[. Sitwazzjoni ftit biss bog[od minn artna li xejn mhi fa/li, i]da li bl-appo;; internazzjonali l-Kunsill Nazzjonali Transitorju Libjan qieg[ed isa[[a[ ilfidu/ja b[ala l-gvern il-;did Libjan. Fuq in-na[a l-o[ra tal-g]ejjer tag[na g[addej taqlib u inkwiet ie[or kbir li hu importanti daqskemm hu importanti li l-Libja tikseb l-istabbiltà u l-pa/i tag[ha. Inkwiet li qed jo[loq instabbiltà ekonomika fid-dinja kollha. Xenarju inkwetanti g[al pajij]na aktar u aktar meta wie[ed isegwi mill-qrib u janalizza dak li qieg[ed ji;ri f’pajji]i li huma msie[ba tag[na kemm fl-Unjoni Ewropea kif ukoll fiz-zona ewro. It-twissijiet kontinwi tal-Unjoni Ewropea u isti-
tuzzjonijiet internazzjonali dwar il-qag[da ekonomika dinjija, u l-prekawzjonijiet li l-pajji]i kollha jridu josservaw biex is-sitwazzjoni ma tiggravax, i;eg[luna nibqg[u b’par idejn sodi u g[ajnejna miftu[in biex nie[du l-a[jar de/i]jonjiet li jkunu ta’ g[aqal u jissarrfu f’;id g[all-poplu tag[na. Ix-xenarju internazzjonali u anke dak fil-qrib tag[na, hu ta’ [afna t[assib. Is-sehem tag[na fittfassil tal-politika Ewropea hu kru/jali u l-vu/i tag[na hi wkoll ta’ importanza. Vu/i li qed tie[u [afna ener;ija, li i]da qed nag[tuha bil-qalb u b’determinazzjoni g[aliex a[na kburin b’pajji]na u nemmnu fil-poplu tag[na. Kburin li minkejja lmew; internazzjonali rnexxielna nindirizzaw l-isfidi u mhux hekk biss, i]da ksibna wkoll ri]ultati li jag[mlulna kura;;. Malta rnexxielha wkoll li f’dawn i]-]minijiet mill-aktar diffi/li g[all-ekonomija dinjija tag[raf tkun ta’ solidarjetà bil-fatti mal-poplu Libjan li g[addej minn [afna tbatijiet. Malta serviet ta’ pont importanti fl-evakwazzjoni tal-[addiema barranin li [arbu hekk kif faqqg[et il-gwerra /ivili kontra rre;im ta’ Gaddafi. Baqg[et isservi b[ala /entru ta’ g[ajnuna umanitarja. Minn Malta twasslu tunnellati kbar ta’ g[ajnuna umanitarja lejn il-Libja minn diversi pajji]i u organizzazzjonijiet internazzjonali. Twasslu lura mijiet ta’ refu;jati fi vja;;i li organizza l-Gvern Malti minn Tripli lejn il-Libja. Malta kienet minn tal-ewwel li rrikonoxxiet il-Kunsill Nazzjonali Transitorju Libjan u b’rikonoxximent, il-Prim Ministru tal-Libja l-;dida ]ar Malta l-g[ada tas-summit importanti li sar f’Pari;i dwar l-i]vilup-
pi fil-Libja. Issa wkoll il-Gvern Malti beda lpro/ess biex l-Ambaxxata ter;a’ tifta[ il-bibien tag[ha fi Tripli u l-investituri Maltin jer;g[u jibdew it-triq lejn l-investiment mill-;did fil-Libja. Fl-istess waqt, il-Gvern Malti g[araf jibqa’ jirrispondi u jie[du de/i]jonijiet b’g[aqal biex jilqa’ g[all-mew; ekonomiku u finanzjarju li kompla ji]died fl-a[[ar xhur. Filwaqt li aktar pajji]i anke qrib tag[na b[alma hi l-Italja, komplew jie[du mi]uri kbar ta’ awsterità biex jevitaw il-falliment ekonomiku, pajji]na baqa’ b’[arstu mitfug[a fuq lappo;; lill-industrija Maltija biex i[ares ix-xog[ol, lill-investituri, lil min i[addem, lin-negozji ]g[ar u medji, filwaqt li jkun ta’ solidarjetà ma’ min l-aktar li qed jintlaqat mill-effetti li qed ikollu pajji]na wkoll kaw]a tal-kri]i internazzjonali. Ir-ri]ultati li ksibna jag[mlulna kura;;
G[andna biex in[ossuna kburin li l-livell talqg[ad hu fost l-anqas fl-Ewropa, li l-ekonomija tag[na baqg[et turi tkabbir, li komplew jin[olqu limpjiegi, li s-settur tal-banek baqa’ sod, u li l-pajji] [a de/i]jonijiet importanti biex ikompli jinvesti fissa[[a, fl-edukazzjoni u fl-ambjent hekk kif [arisna wkoll fuq l-industrija tat-turi]mu li baqg[et kolonna importanti tar-ritmu ekonomiku ta’ pajji]na. Iva, kburin b’dan kollu g[ax ir-ri]ultati ksibniehom flimkien mal-poplu, mal-Kunsill Malti g[all-I]vilupp Ekonomiku u So/jali (MCESD), u mal-[addiema li fehmu l-politika tal-Gvern favur ix-xog[ol u mhux dik mibnija fuq is-sussidji. A[na poplu li g[andu biex ikompli jemmen fih innifsu g[ax kapa/i jkompli j;ib ir-ri]ultati.
KMB, Sant u Muscat fl-istess keffa Meta Joseph Muscat [are; bit-twemmin tieg[u li l-g[an a[[ari ji;;ustifika l-mezzi li bih dan l-g[an jista’ jintla[aq, qalilna bil-miftu[ x’se tkun it-tattika tieg[u qabel l-elezzjoni li jmiss. Muscat ma kienx sin/ier ma’ s[abu fit-tellieqa g[attmexxija tal-Partit Laburista, a[seb u ara kemm se jikkonfondi jekk ma jkunx sin/ier mal-poplu Malti u G[awdxi, basta jie[u l-poter f’idejh. Il-PL g[andu tradizzjoni moq]ie]a fejn jid[ol innuqqas ta’ serjetà u n-nuqqas ta’ sin/erità. It-tra;edji li kienu wasslu g[all-qtil ta’ Raymond Caruana, [amsa u g[oxrin sena ilu, kellhom b[ala l-ba]i tag[[om il-politika tal-qerq, kif kienet inkixfet fl-ag[ar forma tag[[a bil-frame-up politiku ta’ Pietru Pawl Busuttil. Ng[id tradizzjoni g[ax wara li Mintoff [alla wkoll ir-riedni tat-tmexxija, xorta wa[da, kemm Karmenu Mifsud Bonnici kif ukoll Alfred Sant kienu ju]aw id-dilettanti]mu u l-kliem fil-vojt b[ala g[odod politi/i. Nafu sewwa x’kienu jg[idu kemm KMB kif ukoll Sant dwar x’kien se ji;rilna jekk ‘alla [ares qatt ning[aqdu mal-Ewropa’. Il-
Salvu FELICE PACE sfelicep@go.net.mt
gideb, il-manipulazzjoni, lesa;erazzjonijiet - dawn intu]aw kontinwament biex ming[alihom jirb[u l-argument. Il-partnership kien proposta finta. Jid[ol fix-xena b[ala Kap tal-PL Joseph Muscat u wara [afna kliem sabi[ kif il-partit kien se jinbidel, mhux biss dan ma se[[x, i]da Muscat qed jag[mel l-istess b[al KMB u Sant, billi jg[id li jrid, ming[ajr ma jag[ti lebda ra;uni lo;ika jew fattwali. Din rajnieha firreazzjoni tieg[u dwar ir-rapport ta’ Moody. Qal li mhux grazzi g[all-gvern ta’ Gonzi li l-qg[ad mhux ag[ar milli hu, g[ax f’pajji]i o[rajn kien
l-intervent tal-gvern li salva l-intrapri]i, filwaqt li f’Malta huma l-intrapri]i li salvaw lekonomija. Gidba mill-bidu sal-a[[ar. Niftakar laqg[a li kellna mal-Prim Ministru, ma’ Tonio Fenech u Mario de Marco f’Ta Sannat hekk kif kien beda jberraq, u dawn spjegawlna fid-dettall kif flimkien ma’ Malta Enterprise kienu qed jidentifikaw l-intrapri]i li kienu se jintlaqtu mir-re/essjoni internazzjonali, jitkellmu mag[[om, jg[inhuom b’mod li l-g[ajnuna tissarraf aktar tard f’investimenti u espansjoni, u b’hekk isalvaw limpjiegi u jilqg[u g[allmew; qawwi li kien se jolqotna. Din hi l-verità. Ilgvern ta’ Gonzi salva limpjiegi g[ax [aseb kmieni, g[ax iddiversifika s-sussidji li kienu qed imorru fi bwiet il-barrani u baqa’ jag[ti in/entivi biex ji;i aktar investiment minn barra, kif fil-fatt se[[. Joseph Muscat, fula maqsuma ma’ KMB u Sant fejn tid[ol in-nuqqas ta’ sin/erità u l-manipulazzjoni. Lest li jigdeb b’mod sfa//at basta jil[aq l-g[anijiet tieg[u. Sant g[adha ma tistax
Fi ]mien il-Laburisti, pajji]na kien wasal fi tra;edji. Inqatel Raymond Caruana u sar ‘frame up’ fuq Pietru Pawl Busuttil
tin]illu li l-poplu Malti, wara li ried jippruvah, qalftu ’l barra g[al dejjem. U ma jistax ja[firha lill-poplu li vvota favur is-s[ubija u tella’ gvern biex jara li r-rieda tieg[u ti;i attwata. Issa ji;i jo[ro; bilfantasija li xi fazzjoni ta’ Gaddafi taw flus lill-Partit Nazzjonalista g[all-kampanja tieg[u biex Malta tissie[eb mal-Unjoni Ewropea. U dan fl-istess [in li Leo Brincat kien qed jg[id lill-Ministru Libjan Shouki Muhammed Ghanem (11 ta’ Di/embru 2002) li ‘l-ossessjoni talgvern dwar is-s[ubija ta’ Malta fl-UE kienet qed
tfixkel ir-relazzjonijiet tag[[a mal-Libja’. Mhux kul[add jaf li Gaddafi kien kontra li Malta tissie[eb fl-UE, kif kien kontra li n-NATO tibqa’ Malta. Il-PL dejjem lest li jitfa’ l;ebla u ja[bi idu. Hekk jag[mlu meta jispjegaw l-atti vjolenti tas-snin 70 u 80. Hekk jippruvaw ja[bu dak li dawwar il-PL, f’GaddafiPL. I]da ]-]ejt jitla’ f’wi// l-ilma u ftit ftit il-fatti qed juru kemm KMB, Sant u Joseph Muscat g[andhom a;enda qarrieqa. La huma sin/iera mag[hom infushom u lanqas mal-poplu.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
10 Opinjoni#Ittri
.
Bhac-Cirasa ?ikku u Marija… {adt gost ner;a’ niltaqa’ ma’ ?ikku, Marija u binhom Godwin tal-Pulena Restaurant, Marsalforn, G[awdex. {bieb antiki u [bieb ta’ veru. Dis-sena, ?ikku kellu lopportunità jer;a’ jaqbad ftit ma’ ommi. Biex jinkiha, beda jg[idilha li kien sejjer id-disco ma’ waitress ]g[ira li filwisg[a, kienet ti;i t-tifla tattifla tat-tifla ta’ bintu. Ommi, minn Mario b[as-soltu, ma [allithiex g[allGALEA mel[a. Bdiet tg[idlu li hu ]magat u li postu issa hu f’San Vin/enz. Minn hawn inselli g[al ?ikku, Marija, Godwin u l-istaff kollu tal-Pulena.
Conrad Spiteri In-nurses Maltin tilfu kollega. Conrad Spiteri, nurse ta’ 30 sena, mar jing[aqad mal-{allieq. Conrad kien nurse ddedikat. Kien ja[dem fl-Isptar Monte Carmeli. Kien ma[bub minn s[abu u kull min kien jafu. Inklu] il-pazjenti. Li kienu g[al qalbu [afna. Bniedem kwiet, imma qalbu tajba. Kull meta mort narah l-Isptar, avolja batut, kien jurik li japprezza. Kien jaf li ma tantx kien hemm tama g[all-marda li [akmitu. Imma kien jimpressjonani. G[ax kellu /erta kalma u pa/i mieg[u nnifsu. Minn hawn irrid ner;a’ nsellem u nwassal il-kondoljanzi sin/ieri tieg[i lill-qraba kollha ta’ Conrad, fosthom lil martu Antoinette u lil binthom Aurora ta’ tliet snin u lil Tony, missier Conrad li minbarra li hu nurse, hu wkoll [abib antik tieg[i. Tabil[aqq, kif kiteb xi [add fuq il-facebook … “Il-Mulej re;a’ sejja[ nurse ie[or fil-:enna biex jindukrana.” Is-sliem Conrad. Strie[ fil-pa/i u grazzi ta’ kollox.
Mog[o] f’Mount Carmel… F’Lulju kont mistieden g[as-serata tal-Premju {addiem tas-Sena tal-Isptar Monte Carmeli. Serata sabi[a li ssir kull sena. Hija serata li tag[ti ;ie[ lill-[addiema ddedikati ta’ dan l-isptar. Kemm ili responsabbli mill-qasam tas-sa[[a mentali, dejjem attendejt g[al din is-serata. Dis-sena l-organizzaturi [adu [sieb ilestu sorpri]a. :abu atturi li permezz tag[hom spjegaw il-mixja tal-kura tal-mard mentali f’Malta. Biex issir din ir-re-enactment, kellhom b]onn annimali b[al ]wiemel u mog[o]. Meta tlajt fuq il-palk biex nitkellem, jien ma kont naf b’xejn dwar dan. Biss f’daqqa wa[da, fil-vi/in bdew jinstemg[u mog[o] jg[ajtu. G[all-ewwel ippruvajt ninjorahom. Imma [a;a tal-iskantament, kif bdejt nitkellem jien, ilmog[o] fet[ulha. Jien nipprova ng[olli le[ni biex nitfi lg[ajjat tal-mog[o], u huma jg[ajtu aktar minni. Waqt li kont qed nitkellem, bdejt nhewden kif kienu spi//aw Mount Carmel dawn l-imbierka mog[o]. U x’kienu qed jag[mlu hemm? Immur hemm ta’ spiss u qatt ma rajt jew smajt mog[o]. Ovvjament, sa dak il-[in kont g[adni ma naf xejn bir-reenactment li kellha ssir. Nistqarr li l-g[ajjat tal-mog[o] kien se jifqag[ni nid[ak. Bdejt nipprova nikkon/entra fuq id-diskors li kont ippreparajt u nibqa’ serju. Imma l-kor ta’ mog[o] jg[ajtu warajja, la waqaf u wisq anqas batta. Anzi ]died. Indunajt li l-udjenza pre]enti, b[ali, kienu qed jissaportu milli jinfaqg[u jid[ku. F’daqqa wa[da [arist lejn in-nies u b’le[en mill-aktar serju g[edtilhom: “Sinjuri tafu g[alfejn qed jg[ajtu dalmog[o]? G[ax indunaw li fuq il-palk tela’ bodbod jitkellem.”
Benedetta Bianchi Porro Na[seb ftit hawn min sema’ b’din it-tfajla li mietet fit-23 ta’ Jannar, 1964 u li l-Papa :wanni Pawlu II iddikjara venerabbli f’Di/embru, 1993. Din kienet xebba li g[addiet il-[ajja tag[ha ta’ 28 sena, dejjem marida serjament b’marda terminali, b’tumuri li jeqirdu n-nervituri, i]da li ;arrbet is-sofferenzi b’rassenjazzjoni liema b[alha. Kienet tg[id li ma hemmx x’tag[mel - tafda f’Alla. Dejjem a//ettat is-salib tag[ha bl-akbar rassenjazzjoni li kienet tg[a;;eb lit-tobba u lil dawk ta’ madwarha. B’danakollu dejjem kienet ixxerred il-fer[. Fi /kunitha, il-marda di;à kienet la[qet f’ri;lejha, tant li meta kienet l-iskola, meta tifel sej[ilha “l-immankata”, [uha mar jie[u sodisfazzjon i]da hi waqqfitu u qaltlu li kien qal ilverità. Darb’o[ra hi kienet studenta tal-medi/ina, meta resqet g[al e]ami orali u professur staqsieha xi mistoqsijiet. Hi qaltlu biex jiktibhomlha g[ax kienet marida. Il-professur sabbat il-karti u ke//ieha. {afna mis-sentimenti tag[ha dehru fil-mod tal-g[ajxien
tag[ha ma’ [biebha u fil-kitbiet tag[ha. Fl-ittri lill-[bieb tag[ha kienet turi l-esperjenza li qed tg[ix kontinwament filpre]enza ta’ :esù Kristu. Meta [aduha Lourdes fl1962, [dejha fil-Grotta kien hemm xebba pparalizzata, ta’ 22 sena, jisimha Marija. Benedetta qaltilha “Marija, ara, il-Madonna qieg[da hawn. Kellimha.” U Marija f’daqqa wa[da qamet fuq ri;lejha u b’g[a;eb ta’ kul[add bdiet miexja qalb ilwheelchairs tal-morda. Benedetta fer[et wisq b’dan il-miraklu. Ma [asset ebda dispja/ir li l-miraklu ma sarx mag[ha. Hi baqg[et fil-pa/i u [alliet ru[ha f’idejn ilMadonna. Baqg[et tg[id li lMadonna mlietha bl-ispirtu qaddis. Jing[ad li meta kienet flisptar, fl-1963, l-infermiera indunat li Benedetta kienet f’estasi. Fil-marda tag[ha bosta kienu jmorru jarawha u hi baqg[et dejjem fer[ana u tg[id li t-triq lejn is-sema hi dejqa. Baqg[et sal-a[[ar waqt talmarda tfa[[ar lil Alla. Il-jiem tieg[i huma iebsa, i]da
[elwin. Hi mietet fir-ra[al ta’ Dovadola fl-Emilia Romagna u g[al bosta hi ispirazzjoni ta’ kura;; u fer[ waqt is-sofferenzi terribbli tal-mard, g[ax dejjem emmnet fil-pre]enza ta’ Kristu u fil-[ajja ta’ dejjem. Il-Papa pre]enti f’April 2010 f’laqg[a ma’ Kummissjoni Biblika fakkar il-[tie;a li m’g[andniex ninsew li hemm il-[ajja ta’ dejjem tistenniena.
Lorenzo Zahra
Il-Marsa
Grazzi tal-offerta li bg[attuli fl-Indja G[adni kif ir/evejt issomma ;eneru]a ta’ €1,500 mill-Mission Fund tal-Mosta biex tmur g[all-bini ta’ skola u hostel fil-villa;; ]g[ir ta’ Baghmara fl-Indja, fejn it-tfal tribali qed jattendu l-iskola f’g[arix kbir tal-[axix miftu[ g[all-elementi kollha u bilqieg[da fl-art. Wara xi problemi waqt ilbini, ix-xog[ol issa miexi b’ritmu mg[a;;el u jekk ilflus ikomplu ji;u, nittamaw li ]-]ew; binjiet – l-iskola u lhostel - ikunu lesti fi ftit xhur o[ra. G[alhekk ninkura;;ikom biex tkomplu tg[inu; il-[las tag[kom ikun
kbir kemm fl-art bis-sodisfazzjon tal-g[otja – “A[jar tag[ti milli tir/ievi,” kif ukoll fisSema kif iggarantihielna :esù stess. Il-kumitat tal-Mission Fund ja[dem bil-kif [alli ji;bor fondi biex jg[inu l-[afna pro;etti fl-artijiet tal-missjoni madwar id-dinja. Id-dedikazzjoni tag[hom jist[oqqilha ;ie[, g[ax ming[ajr lg[ajnuna tag[hom, [afna pro;etti ma kinux jitwettqu. I]da huma wkoll g[andhom b]onn l-g[ajnuna tag[kom billi tibag[tu l-kontribuzzjoni tag[kom ta’ flus. I]da ja//ettaw ukoll bolli u]ati.
Ikkuntattjawhom fuq: Mosta Mission Fund HSBC (numru tal-kont 061 197 448 050) BOV (numru tal-kont 163 007 98019) APS (numru tal-kont 200 008 207 62) BANIF (numru tal-kont 000 879 631 01) Jew id[lu fis-sit www.missionfund.org.mt. Jien ili na[dem l-Indja 61 sena u be[siebni nkompli sakemm inparpar! Grazzi [afna u l-Bambin iberikkom.
Fr Anton Scerri S.J. L-Indja
Prosit lill-midja PN Ippermettili nifra[ lill-midja PN ta’ dak it-tag[rif kollu li qed tag[tini dwar il-Labour fi ]mien Gaddafi, il-flus g[all-propaganda u o[rajn kollox minn ta[t u Malta ti]fen fin-nofs ming[ajr [add ma jaf xejn, basta tal-PL kuntenti b’li g[amlu. Possibbli li dawn l-affarijiet il-PL ma jaf xejn dwarhom, jew irid ja[bi kollox anki L-ittri f’din il-pa;na
min-niesu, g[ax kieku kellem li Sceberras Trigona li kien mid[la ta’ Gaddafi kien jg[idlu kollox — imma biex ma jinkixfux borom baqa’ kollox ba[[ u mistur mill-PL. Veru li meta tkun qieg[ed ta[dem bil-qerq kontra niesek u ssallabhom kif g[amel Gaddafi, fl-a[[ar tasal tieg[ek kif waslet tieg[u, ;ie e]iljat
L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), bil-fax (numru 2124 2886 — Attn. Alex Attard) jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt. L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-de-plume ma jkunux ippubblikati u l-Editur i]omm iddritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.
minn pajji]u, [adulu flusu, biex issa niesu jistg[u li g[all-quddiem ikunu jistg[u jg[ixu fil-libertà u jkollhom pajji] ;did. Issa veru li talLabour inqatg[alhom l-g[atx bil-per]ut li xi darba jer;g[u jistiednu lil Gaddafi f’pajji]na u jo[dulu b’idejh.
G. Busuttil
In-Naxxar
{ajku - 330 minn Oliver Friggieri T[abbatx i]]ejjed fuq qalb li di;à ng[alqet g[ax twe;;a’ idek.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
A[barijiet ta’ Barra 11 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt ID-DANIMARKA
Elezzjoni ddominata bl-inkwiet dwar l-ekonomija Id-Dani]i lbiera[ ivvutaw f’elezzjoni ;enerali fejn b[ala issue ewlenija hemm l-istat tal-finanzi nazzjonali u meta t-t[assib – u r-rabja — tal-elettorat rigward lekonomija qed jiddominaw fuq kollox. Fil-fatt, id-Danimarka – pajji] membru tal-Unjoni Ewropea i]da mhux tazzona ewro irre;istrat l-ag[ar ri]ultati ekonomi/i mitTieni Gwerra ’l hawn; bla[[ar st[arri; jindika sfida iebsa lill-koalizzjoni ta//entru lemin f’Kopenhagen li ilha fil-poter g[al dawn lg[axar snin. Dan meta l-liberali-konservattivi tal-Blokk Blu, immexxi mill-Prim Ministru Dani] Lars Lokke Rasmussen, iddependew fuq il-Partit tal-Poplu Dani] (DPP) biex jixprunaw le;islazzjoni millParlament. Intant, id-de/i]joni ri/enti tad-Danimarka (membru talftehim ta’ Schengen) biex ter;a’ timponi l-kontrolli mal-fruntiera se[[et wara lpressjoni tad-DPP: it-tielet lakbar partit fil-Parlament. Madankollu, is-sitwazzjoni tal-finanzi tissupera kwalunkwe kunsiderazzjoni o[ra, bil-kri]i ekonomika tirri]ulta fi ‘]bilan/i u pronostiku negattiv’ fost idDani]i u bil-banek tal-pajji] ukoll i[abbtu wi//hom maddiffikultajiet. Min-na[a tag[ha, Helle Thorning-Schmidt, li tmexxi
l-Blokk l-A[mar flOppo]izzjoni, akku]at lil Rasmussen talli naqas milli jkattar l-i]vilupp u li (anki) ppermetta ]ieda fl-i]bilan/. Thorning-Schmidt qed tesi;i aktar infiq min-na[a tal-Gvern u biex kull [addiem ja[dem tnax-il minuta aktar fil-;urnata fuq il-ba]i li sieg[a ]ejda ta’ produttività fil-;img[a tg[in tixpruna l-i]vilupp tadDanimarka. Min-na[a tieg[u, il-Prim Ministru Rasmussen jinsisti fuq il-mi]uri tal-awsterità u biex tintemm is-sistema g[all-irtirar kmieni mixxog[ol bl-iskop li dDanimarka ssir aktar kompetittiva fl-eqqel tal-kri]i dinjija. F’ka] ta’ reb[a g[ax-xellug, Helle Thorning-Schmidt – b[ala l-Kap tas-So/jal Demokrati/i — hi favorita li til[aq b[ala l-ewwel Prim Ministru mara tadDanimarka. Filwaqt li ma da[lux ri]ultati konkreti sal-[in li morna g[all-istampa ]vol;iet tellieqa ferm missielta bejn il-blokki rivali ‘tal-Blu’ u l-{omor; b’tala[[ar jidhru jgawdu vanta;; ]g[ir skont exit poll bikri. Il-vot g[all-i]g[ar gruppi politi/i inklu]i s-So/jal Liberali ta/-/entru u l-parlamentari ta’ Greenland u lG]ejjer Faroe – jista’ anki jkun de/i]iv g[all-formazzjoni tal-Gvern ;did f’Kopen[agen.
IT-TURKIJA
Aktar diskors iebes fil-konfront tal-I]rael Il-Prim Ministru Tork Tayyip Erdogan qal li pajji]u jista’ ‘fi kwalunkwe [in’ jibg[at il-vapuri talgwerra fl-ib[ra Mediterranji tal-Lvant u li I]rael ma jistax jag[mel ‘kulma jrid’ fiz-zona spe/ifika. Id-diskors ta’ Erdogan, f’Tunis, kompla jixpruna lgwerra bil-kliem mal-I]rael li ilu g[addej mill-2010 meta disa’ attivisti Torok li kienu fuq il-vapur Mavi Marmara tilfu [ajjithom waqt rejd minn commandos I]raeljani li riedu ja//ertaw l-imblokk navali (u attwali) fuq il-Medda ta’ Gaza. Intant, Erdogan spe/ifika li ‘l-I]raeljani ma jistg[ux jag[mlu li jridu fil-Lvant tal-Mediterran u li (l-I]rael) g[andu jara x’inhuma dde/i]jonijiet tat-Torok fuq dan is-su;;ett.’ Mistoqsi jekk it-Turkija hix lesta tipprote;i lil kwalunkwe ‘vapuri talg[ajnuna’ li jintbag[tu filfutur, Erdogan wie;eb li ‘fuq il-punt tan-navigaz-
zjoni fl-ib[ra internazzjonali, it-Torok jistg[u ja//ertaw protezzjoni f’kull [in g[all-vapuri tag[hom li jmorru lejn bnadi anki lil hinn minn Gaza.’ It-twissijiet tat-Turkija ng[ataw fi ]mien meta lI]rael qed ja[seb biex jie[u vanta;; mill-in[awi offshore g[all-produzzjoni talgass fiz-zona u li ;ew skoperti ri/entement. It-tragward hu su;;ett g[al s[ubija ma’ ?ipru u meta t-Torok jirrikonoxxu biss l-entità ?iprijotta-Torka li ilha te]isti mill-1974 fitTramuntana tal-g]ira. Il-Ministeru I]raeljan g[all-Affarijiet Barranin ma kkummentax dwar l-istqarrijiet ta’ Erdogan b’kelliema f’:erusalemm isostnu ‘limportanza tar-relazzjonijiet ma’ Ankara. Dan meta Erdogan di;à qal li s-sena lo[ra kien ra ‘ba]i g[al gwerra’ mal-I]rael min[abba lka] Mavi Marmara u fejn sa[aq li t-Turkija ppreferiet li ta;ixxi ‘bil-pa/enzja’.
Il-konferenza fi Tripli...jidhru mix-xellug g[al-lemin, il-President Sarkozy, Mustafa Abdel Jalil, Mahmoud Jibril u l-Prim Ministru Cameron (Reuters)
IL-LIBJA
Cameron u Sarkozy mog[tija mer[ba ta’ eroj Il-Prim Ministru Britanniku David Cameron u l-President ta’ Franza Nicolas Sarkozy ]aru l-Libja fejn ing[ataw mer[ba ta’ eroj u fejn fuq kollox spikkat il-weg[da konkreta g[al ‘aktar g[ajnuna’ lillKunsill Transitorju Nazzjonali li [a post ir-re;im ta’ Muammar Gaddafi fi Tripli. Tliet ;img[at biss wara li rribelli anti-Gaddafi – blg[ajnuna tal-ajruplani tanNATO — [atfu l-kontroll fi Tripli, id-dinja setg[et tara lfilmati ta’ Cameron u Sarkozy, it-tnejn bi tbissima kbira, qed jie[du b’idejn il-Mexxejja talkoalizzjoni tal-Libjani li ng[aqdet kontra r-re;im antik tal-pajji]. Intant, Cameron u Sarkozy (li ]aru wkoll il-pazjenti u lmidruba fi sptar) indirizzaw konferenza tal-a[barijiet fi Tripli fejn il-Prim Ministru provi]orju tal-Libja Mahmoud Jibril esprima ‘l-grazzi millqalb g[all-impenn storiku ta]]ew; mexxejja Ewropej b’risq il-Libja’. L-appo;; tar-Renju Unit u Franza g[ar-rewwixta kontra Gaddafi kien strumentali g[assehem tal-Istati Uniti u ta’ xi Gvernijiet G[arab fi ]mien meta l-gwerra /ivili Libjana mhux dejjem dehret li kellha tispi//a favorevoli g[ar-ribelli. Fid-diskorsi tal-biera[, Cameron u Sarkozy it-tnejn wieg[du l-appo;; militari kontinwu kontra s-sostenituri armati ta’ Muammar Gaddafi li g[adhom sal-lum qed imexxu f’numru ta’ bliet Libjani. Lanqas ma naqas l-impenn biex isibu lil Gaddafi u membri o[rajn tal-eks re;im Libjan li huma mfittxija g[al delitti kontra l-umanità – b’Sarkozy se jqajjem il-kwistjoni manNi;er, ;ar tal-Libja u eks kolonja Fran/i]a li ftit tal-jiem ilu a//ettat lil wie[ed minn ulied id-dittatur Libjan.
Min-na[a tieg[u, David Cameron qal li l-[idma g[al Libja [ielsa trid tkompli ‘meta Gaddafi g[adu ma[rub u meta fadal bnadi tal-Libja ta[t ilkontroll tieg[u. Sadattant, ilPM Britanniku insista li g[alkemm hu kburi bir-rwol ta’ pajji]u, ‘ir-rivoluzzjoni hi tal-Libjani u ta’ [add aktar’. Cameron imbag[ad esprima vot ta’ fidu/ja personali fitTmexxija ;dida tal-Libja li qal ‘issuperat l-ag[ar tbassir’ minbarra li [e;;e; biex gruppi differenti ta’ Libjani jkunu inklu]i fl-amministrazzjoni ;dida. U skont Cameron, l-inizjattiva kon;unta li pajji]u u Franza qed imexxu llum finNazzjonijiet Uniti tista’ tfisser li Londra ‘wa[edha’ tirrilaxxa l-ekwivalenti ta’ dsatax-il biljun dollaru f’assi tal-Libja. Dan minbarra l-g[ajnuna ‘di;à lesta’ f’impenji g[all-kura tassa[[a u lejn id-di]arm. Fil-konferenza tkellem anki l-Kap tal-Kunsill Transitorju Libjan Mustafa Abdel Jalil li sa[aq li l-alleati ewlenin talLibja jistg[u jistennew trattament ippreferut fi ftehim futur li jista’ jirrigwarda ]-]ejt u rrikostruzzjoni ta’ pajji]u. Filwaqt li insista li ma se[[ l-ebda ftehim ‘minn qabel’ mar-Renju Unit u Franza bliskop li dawn jappo;;jaw irrewwixta kontra Gaddafi, Jalil qal li ‘l-Libjani se japprezzaw l-isforzi tal-alleati u li (irRenju Unit u Franza) se jing[ataw prijorità f’sistema li tibba]a fuq it-trasparenza’. Intant, pajji]i o[ra li g[amlu l-kummer/ ma’ Gaddafi – b’mod notevoli r-Russja u /?ina – kienu esprimew t[assib li l-attitudni bierda tag[hom fil-konfront tar-ribelli talKunsill Libjan setg[et ‘tiswiehom’ mil-lat ekonomiku. U filwaqt li Jalil tenna xxewqa biex il-kuntratti, ’l qud-
diem, jing[ataw skont l-a[jar interessi tal-Libja, ma jeskludix li xi kuntratti ‘ffirmati ma’ Gaddafi u li jirriflettu element ta’ korruzzjoni personali’ jistg[u jkunu riveduti. Dan meta Jalil qed jittama wkoll li ji;u onorati numru ta’ kuntratti e]istenti. Aktar tard fil-jum, Cameron u Sarkozy qabdu ajruplan minn Tripli g[al Benga]i fejn ]bruffat ir-rewwixta antiGaddafi, bil-Prim Ministru Britanniku jis[aq li l-i]viluppi tal-a[[ar xhur g[andhom imorru ‘jer;a’ lil hinn milLibja’ – bir-referenza x’aktarx li talludi g[as-Sirja u pajji]i o[ra tar-re;jun. Fil-pre]ent, il-Kunsill Libjan qed iwieg[ed biex ja[tar Gvern ‘aktar inklussiv’ fi kwistjoni ta’ jiem, i]da Abdel Jalil mhux lest li jiddikjara lLibja b[ala [ielsa sakemm ilqawwiet tieg[u jkunu [adu tterritorju s[i[ ta[t idejhom. Fi ]viluppi o[ra, Muammar Gaddafi – li ilu ma jidher filpubbliku minn :unju – bag[at ittra fejn sejja[ biex il-Kunsill tas-Sigurtà tan-Nazzjonijiet Uniti tipprote;i Sirte — il-belt fejn trabba u li g[adha f’idejn il-Libjani leali g[alih – minn lhekk imsej[a ‘atro/itajiet tanNATO’. L-ittra nqrat fuq l-istazzjon tat-televi]joni Arrai li hu bba]at fis-Sirja u meta sal-lum l-ibliet mi]muma mill-fanati/i ta’ Gaddafi qed ikomplu jisfidaw lit-tmexxija ;dida minkejja l-;img[at ta’ assedju. L-a[[ar rapporti qabel morna g[all-istampa kkwotaw lill-istazzjon Al Jazeera fissens li qawwiet tal-Kunsill Transitorju Libjan ‘da[lu flin[awi ta’ Sirte mill-Punent u n-Nofsinhar tal-belt’. Ma ng[atawx dettalji u wara li listess militar kien irnexxielu jwettaq avvanzi kbar matul iljum.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
12 A[barijiet ta’ Barra IL-BEL:JU
Resqin lejn Gvern wara xhur ta’ in/ertezza Il-partiti politi/i tal-Bel;ju qalu li rnexxielhom jeg[lbu ostakolu sinifikanti flimpenn lejn il-formazzjoni ta’ Gvern ;did, u wara [mistax-il xahar ta’ in/ertezza li segwew l-a[[ar elezzjoni g[all-Parlament fi Brussell. Wara sig[at twal ta’ ta[ditiet li ntemmu fissig[at bikrija tal-{amis, il-Kapijiet tat-tmien partiti [abbru ftehim dwar il-konfini elettorali li fost o[rajn ji]blokka kwistjoni li ilha s-snin to[loq id-di]gwid bejn il-politi/i Bel;jani li jitkellmu l-Fran/i] jew l-Olandi]. Sadattant, Alexander De Croo, li jmexxi lLiberali Fjammin (li kienu waqqg[u l-Gvern pre/edenti talli ma rnexxilux isolvi din ilkwistjoni) qal li t-tmien partiti issa rnexxielhom jissuperaw l-akbar ostaklu filpolitika Bel;jana u li ‘kollox jinsab f’postu biex jibdew tassew it-ta[ditiet g[al koalizzjoni.’ Min-na[a tieg[u, is-So/jalista Elio Di Rupo, li jitkellem bil-Fran/i], qal li l-ftehim jippermetti g[al negozjati i]da skont hu g[ad fadal [afna xi jsir. L-istess Di Rupo – li ;ie mitlub mir-Re Albert II tal-Bel;ju biex jifforma Gvern – enfasizza li g[ad iridu jkunu diskussi varjetà ta’ issues u meta sig[at qabel kien anki qed iwissi dwar ‘sta;nar serju’. Ir-Re Albert, li g[andu rwol importanti filformazzjoni ta’ koalizzjonijiet fil-Bel;ju, qata’ [esrem il-btajjel tieg[u fi Franza min[abba ssitwazzjoni politika serja u proprju fil-bidu tal;img[a kien [e;;e; lil Di Rupo biex jikkonkludi t-ta[ditiet mill-aktar fis. Intant – u minkejja l-a[[ar ]blokk importanti – hu probabbli li l-Bel;ju se jkollu jistenna g[al xi ;img[at biex ikollu Gvern ;did. Il-Bel;ju ilu minn :unju tal-2010 (meta saret l-a[[ar elezzjoni g[all-Parlament) ibati minn sta;nar politiku, bil-partiti rivali involuti fil-kwistjoni lingwistika jfallu kemm-il darba minn ftehim rigward l-istruttura futura talpajji]. Fil-pre]ent, il-Bel;ju qed jitmexxa minn amministrazzjoni provi]orja li g[andha lil Yves Leterme b[ala Kap. Intant Leterme, din il-;img[a, ]vela li g[andu jitlaq sal-a[[ar tas-
Elio Di Rupo…‘il-[idma g[adha ’l bog[od minn mitmuma’
sena u fejn qed ja[seb biex jie[u kariga malOECD. Hu minnu, imbag[ad, li l-Bel;ju spi//a kritikat mis-swieq finanzjarji min[abba sitwazzjoni ta’ dejn pubbliku ekwivalenti g[al 96 fil-mija tal-prodott annwali – kif ukoll min[abba n-nuqqas ta’ amministrazzjoni li kapa/i tiffunzjona bis-s[i[ u twettaq ir-riformi strutturali. Dan meta l-a;enziji Standard & Poor’s u Fitch it-tnejn heddew li jaqtg[u r-rating talkreditu g[all-Bel;ju (b[alissa stabbilit b[ala AA+), fejn sostnew li n-nuqqas ta’ Gvern fi Brussell qed itellef l-isforzi lejn ilpre]entazzjoni ta’ ba;it f’wie[ed mill-aktar Stati taz-zona ewro li qed ibati ta[t il-pi] taddejn.
IZ-ZONA EWRO
G[adha ‘integrali’, i]da t-t[assib dwar il-Gre/ja ma jonqosx Minkejja li l-Mexxejja ta’ Franza u l-:ermanja qablu ma’ Ateni fis-sens li lGre/ja tifforma parti ‘integrali’ miz-zona ewro, xorta fadal it-t[assib li lGre/ja tista’ tonqos millobbligi tag[ha b’rispett g[all-biljuni tal-ewro li [adet b[ala self ta’ emer;enza ming[and listituzzjonijiet internazzjonali. Dan minkejja li l-Gvern So/jalista Grieg immexxi mill-Prim Ministru George Papandreou re;a’ insista blimpenn li jissodisfa l-pjani kollha g[at-tnaqqis tali]bilan/ (tal-Gre/ja) skont la[[ar ftehim li huma konnessi ma]-]ew; pakketti tal-g[ajnuna konsekuttivi mag[rufa b[ala bailouts. Papandreou, il-President ta’ Franza Nicolas Sarkozy u l-Kan/illier tal-:ermanja Angela Merkel iddiskutew iz-zona ewro waqt sensiela ta’ telefonati – bil-kumment po]ittiv dwar il-Gre/ja jkun inti] biex jikkalmaw isswieq finanzjarji li qed jirriflettu t-t[assib dwar ilfinanzi tal-Griegi. Sadattant, hemm anki spekulazzjoni li l-Gre/ja g[ad tista’ tkun kostretta li t[alli zzona ewro, i]da kelliem g[all-Gvern f’Ateni insista li ‘minkejja l-a[[ar g[ajdut estensiv, il-:ermanja, Franza u l-Gre/ja enfasizzaw limportanza tal-is[ubija Griega f’din iz-zona’.
Madankollu, Sarkozy u Merkel wissew li hi essenzjali g[all-Gre/ja li timxi e]att mal-impenji talprogrammi g[all-bailout jekk trid li l-ekonomija tag[ha, xi darba, tirritorna fit-triq tal-i]vilupp. F’Mejju tal-2010, lUnjoni Ewropea u l-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF) qablu li jag[tu self ta’ emer;enza ekwivalenti g[al 110 biljun ewro lillGre/ja u li g[adha qed tir/ievi llum. Sadattant, f’Lulju li g[adda, intla[aq ftehim biex il-Gre/ja tibbenefika minn tieni fond (bailout) ta’ 109 biljun ewro i]da dan g[ad irid ikun ratifikat millParlamenti ta’ diversi stati membri taz-zona ewro. Il-Gre/ja, dan ix-xahar, suppost tir/ievi l-ammont li jmiss tal-fondi ta’ emer;enza (mill-ewwel ftehim) g[alkemm dan jiddependi mill-ispetturi talUE, l-IMF u l-Bank ?entrali Ewropew li jridu jaqblu li Ateni qed tla[[aq ‘kif suppost’ mal-qtug[ fl-infiq u mal-programmi talawsterità. L-inkwiet jibqa’ li lispetturi jidde/iedu li lGre/ja ‘waqg[et lura’ flimpenji u ming[ajr il-fondi tal-emer;enza, il-Gvern So/jalista Grieg ma jil[aqx jirrispetta l-pagamenti fuq id-dejn li jridu jsiru sa nofs ix-xahar id-die[el.
Tbassir li l-i]vilupp ‘qed javvi/ina sta;nar’ Il-Kummissjoni Ewropea bassret li l-i]vilupp ekonomiku fiz-zona ewro g[andu ‘kwa]i jieqaf’ matul it-tieni parti tas-sena, i]da tibqa’ fidu/ju]a li ‘g[andhom jevitaw ritorn g[al ri/essjoni’. Madankollu, ilKummissjoni naqqset binnofs ir-rata tat-tbassir ori;inali g[all-perijodu Lulju-Settembru, u fejn li]vilupp mistenni ji]died b’sempli/i 0.2 fil-mija.
Fl-istess [in huwa mbassar li r-rata ta’ ]vilupp g[az-zona ewro g[all-a[[ar tliet xhur tal-2011 se tin]el minn 0.4 fil-mija (skont ittbassir inizjali) g[al 0.1 filmija biss. Il-Kummissjoni Ewropea qalet li s-sitwazzjoni hi dovuta g[all-problemi fisswieq finanzjarji li kkaratterizzaw dawn ixxhur tas-sajf – u minbarra ‘t-tnaqqis fid-domanda’ minn barra l-Ewropa.
Merkel kontra l-euro bonds Il-Kan/illier tal:ermanja Angela Merkel /a[det minnufih g[allkun/ett tal-bonds g[azzona ewro u li qed jissemma b[ala ‘soluzzjoni’ g[all-kri]i taddjun attwali. Fil-fatt Merkel qed tg[id li l-euro bonds huma ‘kompletament ]baljati’ u li ma ssolvix il-problemi g[az-zona ewro blinizjattivi li jag[mlu d-dejn b[ala xi [a;a ‘kollettiva’. Sadattant, Olli Rehn, b[ala l-Kummissarju tal-
UE responsabbli millAffarijiet Ekonomi/i u Monetarji, jistenna li sala[[ar tax-xahar tittie[ed rakkomandazzjoni li tevita sitwazzjoni ‘ina//ettabbli’ fejn il-Gre/ja ma taqdix limpenji finanzjarji fuq iddejn akkumulat. Ir-rakkomandazzjoni partikolari trid issir ming[and l-istituzzjonijiet finanzjarji internazzjonali, bil-Gre/ja te[tie; tikkonvin/i lis-sie[ba tazzona ewro li qed ta[dem bil-g[aqal fuq l-awsterità.
IL-:IMG{A ❚ 16
TA’
SETTEMBRU, 2011 ❚ NUMRU 18
L-ITALJA: Benniena infinita ta’ storja...
Koordinazzjoni Joe MIKALLEF - joe.mikallef@media.link.com.mt
kultura, arkitettura u arkeolo;ija NAPLI> Il-belt mimlija arti u storja pa;na 14 u 15
I?-CINQUE TERRE> Ikel, mu]ika u sbu[ija naturali pa;ni 16 u 17
SILHOUETTE> Perla fost il-cruise liners pa;na 19
NAPLI:
14
IL-:IMG{A ❚ 16
TA’
SETTEMBRU, 2011
Il-belt mimlija arti u storja
minn Fr. Reno MUSCAT OP renosop@gmail.com
Meta wie[ed ikun qed idur il-belt ta’ Napli bla ma jrid jinteba[ bl-g[add ta’ knejjes li jinstabu f’din il-belt antika u sabi[a. Forsi wie[ed jistaqsi kif f’Napli nsibu dawn il-knejjes kollha. Tajjeb niftakru li g[al bosta snin din il-belt kienet imperu. Ma rridux na[sbu fuq Napli u fuq l-Italja tallum imma rridu n;ibu quddiem g[ajnejna s-sitwazzjoni qabel l-unifikazzjoni talItalja, fl-1861, meta allura Napli kienet il-kapitali tarrenju ta]-]ew; Sqalliji (Regno delle Due Sicilie). F’din il-belt kapitali bosta ordnijiet reli;ju]i kif ukoll id-djo/esi [asbu biex jibnu knejjes sbie[ u jimlewhom bl-aqwa opri tal-arti. Illum dawn il-knejjes huma ;ojjelli ta’ arti li jirrakkuntaw ukoll storja glorju]a. Ejjew naraw ftit xi w[ud mill-aktar knejjes popolari li nsibu f’din ilbelt meravilju]a, knejjes li g[enu sabiex din il-parti talbelt issir wirt tal-umanità, iddikjarata mill-UNESCO fl1995. Ma nistg[ux nibdew jekk ma nsemmux lil San Gennaro u d-Duomo ddedikat lilu sewwasew fi//entru tal-belt. Biex ng[idu s-sewwa, dan il-katidral huwa ddedikat lill-Assunta imma l-ebda Naplitan ma jg[idlek dan g[ax kul[add jafu b[ala d-Duomo ta’ San Gennaro.
Il-kjostru ta’ Santa Kjara
Dan il-katidral huwa mibni fuq il-fdalijiet ta’ ]ew; knejjes qodma u nbena fis-seklu tlettax. Minbarra l-bosta opri artisti/i li nsibu hawnhekk insemmu biss il-kappella ta’ San Gennaro fejn insibu bosta opri tal-arti kemm b[ala pittura kif ukoll b[ala skultura fil-fidda. F’din ilkappella hemm mi]muma laktar relikwja g[a]i]a g[anNaplitani, l-urna bid-demm ta’ San Gennaro li jdub kull l-ewwel Sibt ta’ Mejju u fid19 ta’ Settembru waqt li ji;i esibit lill-pubbliku. Meta dan id-demm ma jdubx in-Naplitani jemmnu li jkun ;ej l-inkwiet fuq belthom. Fa//ata ta’ din ilkappella nsibu kappella o[ra sabi[a fejn fiha hemm il-fdal ta’ Santa Restituta. F’dan ilkatidral hemm ukoll l-oqbra tal-Papa Inno/en] IV u tasSultan Karlu l-Ewwel ta’ Napli. It-te]or ta’ San Genanro jing[ad li huwa rikk aktar mill-Crown Jewels u mit-Te]or tal-Kzar tar-Russja u wie[ed jista’ j]uru liberament. Mhux bog[od wisq millkatidral insibu l-Knisja ta’ San Paolo Maggiore. Din hija knisja Barokka mibnija fuq il-fdal ta’ tempju pagan iddedikat lil Dioskuri. Fl1538 din il-knisja g[addiet f’idejn it-Teatini, ordni ta’ kanoni/i regulari mwaqqfa minn San Gejtanu. Dawn bnew mill-;did din il-knisja
Skultura fl-ir[am fil-Kappella San Severo
fil-forma li g[andha llum. Din il-knisja nlaqtet millbombi tal-Alleati fl-1943. Dakinhar intilfu bosta affreski antiki u minkejja li l-knisja
re;g[et inbniet, il-[sara artistika mitlufa hija wa[da irreparabbli. Xorta wa[da g[ad fadal fiha bosta opri talarti li mhux ta’ min jitlef l-
Il-Knisja Gesù Nuovo
okka]joni li jarahom. Ta[t din il-knisja nsibu l-kripta sabi[a li fiha l-fdal ta’ San Gejtanu.
g[al pa;na 15
IL-:IMG{A ❚ 16
TA’
15
SETTEMBRU, 2011
Belt li g[adha tgawdi l-istorja San Fran;isk de Paola fi Piazza Plebbiscito
minn pa;na 14
Il-qabar huwa tal-ir[am abjad mill-isba[. F’din ilkripta jista’ wkoll isir quddies fuq il-qabar ta’ dan ilqaddis. Quddiem San Paolo Maggiore nsibu l-Ba]ilika ta’ San Lorenzo Maggiore. Hija knisja sabi[a li mhux ta’ min ma j]urhiex. L-istil arkitettoniku tag[ha huwa wie[ed xi ftit differenti mill-knejjes l-o[ra li semmejna sa issa imma hemm bi//iet ta’ arti Rinaxximentali li jkun dnub li wie[ed jg[addi minn hemm bla ma jarahom. Mhux bog[od wisq insibu l-Ba]ilika ta’ San Domenico Maggiore. Din hija wa[da mill-aktar knejjes importanti mill-punt storiku u artistiku. Hija knisja kbira [afna u fiha g[add ta’ kappelli laterali. F’kappella minnhom insibu s-salib li jing[ad li kellem lil San Tumas ta’ Akwinu. Issaqaf tal-knisja huwa talinjam u g[andu stil tassew sabi[. Fis-sagristija tal-knisja nsibu l-fdalijiet tas-sovrani Aragoni]i. Interessanti l-fatt li f’din is-sagristija nsibu midfun lil Richard Luke Concanen, l-ewwel isqof Kattoliku ta’ New York. Ilknisja hija msebb[a b’g[add kbir ta’ opri artisti/i. Qrib [afna ta’ San
Il-kappella ta’ San Gennaro fil-Katidral ta’ Napli
Domenico nsibu l-kappella mag[rufa b[ala ta’ Sansevero. F’din il-kappella Barokka nsibu numru kbir ta’ opri artisti/i fosthom skultura fl-ir[am. Ma nistg[ux ma nsemmux l-istatwa ta’ Cristo Velato. Minkejja /-/okon talkappella l-g[add ta’ opri artisti/i huwa kbir [afna.
Qrib ukoll insibu l-Knisja ta’ Santa Kjara, knisja Gotika li jmiss mag[ha g[andha kjostru mill-isba[ li ta’ min i]uru. Ftit passi bog[od insibu l-Knisja Del Gesù Nuovo. Knisja kbira u sabi[a ddedikata lit-Trinità imma mag[rufa b[ala Gesù Nuovo. Hija knisja Barokka mimlija skultura,
pittura u opri o[ra tal-arti. Lir[am interzjat li nsibu f’din il-knisja jixhed b’liema devozzjoni kienu j]ommu d-dar ta’ Alla n-Naplitani. F’din ilknisja nsibu l-fdalijiet ta’ San Giuseppe Moscati, it-tabib qaddis. Insibu wkoll mu]ew dwar dan il-qaddis ta’ ]mienna.
Ma nistg[ux in[allu barra lKnisja ta’ San Fran;isk ta’ Paola. Din il-knisja tag[mel parti mill-palazz irjali li jinsab sewwasew quddiem ilknisja fi Piazza Plebbiscito. Din il-knisja neoklassika nbniet mir-Re Federiku lEwwel b[ala [ajr lil dan ilqaddis talli re;a’ [a f’idejh irrenju u tag[mel parti millpalazz irjali, anzi hija l-knisja tal-palazz. Hija mibnija forma tonda u l-koppla tag[ha hija g[olja 53 metru. Fiha jsiru bosta ti;ijiet u jekk wie[ed ikun ixxurtjat bi]]ejjed jista’ jinzerta xi tie; meta jkun hemm u jid[ol i]urha. G[amilna mixja ta’ mhux aktar minn kilometru u nofs, jew tnejn, imma dak li ]orna [adna lura sekli s[a[. Dawn huma ;ojjelli ta’ arti u storja. B’kull pass li wie[ed jag[mel f’dawn il-knejjes ikun qieg[ed jg[ix l-istorja. Kull fejn taqa’ [arstu jsib xi opra li warajha minn jaf kemm-il storja, kemm-il le;;enda, kemm-il weg[da hemm mo[bija. Napli, il-belt li darba kienet il-kapitali ta’ imperu, illum g[adha tista’ tifta[ar li g[andha dawn il;ojjelli ta’ storja u arti, ;ojjeli li l-kliem ma jistax ifissirhom u l-kitba tista’ tnaqqsilhom mill-glorja tag[hom g[ax huma wisq sbie[ biex tiddeskrivihom.
16
17
IL-:IMG{A ❚ 16 TA’ SETTEMBRU, 2011
La Spezia u Abbundanza ta’ ikel, mu]ika, /-Cinque Terre: sbu[ija naturali u [afna iktar
minn Marion ZAMMIT marion.zammit@media.link.com.mt
Hi belt ]g[ira b’popolazzjoni ta’ madwar 100,000, it-tieni l-ikbar firre;jun ta’ Liguria. G[andha faxxinu partikulari, sbu[ija naturali imma wkoll wirt kulturali mill-iktar g[ani, ukoll fejn jid[lu l-ikel u lmu]ika. Dan is-sajf kelli lopportunità nqatta’ erbat ijiem fiha u fi r[ula ]g[ar ta’ madwarha li jag[mlu mag[ha, fosthom i/-Cinque Terre, g[all-okka]joni talg[eluq tal-g[axar edizzjoni tal-Festival Paganiniano di Carro f’nofs Awwissu li jag[ti dak il-valur mi]jud lil destinazzjoni li di;à ti;bdek. La Spezia hi belt mibnija mal-ba[ar i]da b’kuntrast ma’ Malta, fit-temperaturi g[olja ta’ Awwissu, xorta tibqa’ t[addar. Minkejja li matul il-;urnata ttemperatura titla’ xi ftit, filg[axijiet tkun friska u pja/evoli tant li [afna drabi wie[ed irid i]omm ;akketta [afifa mieg[u biex jilqa’ g[all-kes[a. I/-/entru storiku hu
wie[ed tipiku, b’toroq dojoq fil-parti l-kbira tag[hom pedonali li jwasslu g[allistazzjon tal-ferrovija li jg[aqqad lil La Spezia mhux biss ma/-Cinque Terre imma wkoll mal-bqija tal-Italja, b’ferroviji express anke minn Ruma. Biex wie[ed jil[aq i/Cinque Terre g[andu ]ew; possibbiltajiet ta’ mezzi pubbli/i – il-ferrovija li twasslek f’Riomaggiore fi ftit minuti, u wkoll il-ba[ar, bi vja;; panoramiku li b’kollox jie[u ftit sig[at, hekk kif mill-port ta’ La Spezia jitilqu dg[ajjes b’mod regolari [afna lejn dawn il-[ames ‘artijiet’ – Riomaggiore, Manarola, Corniglia (l-unika ‘art’ mill[amsa li fiha d-dg[ajsa ma tiqafx), Vernazza u Monterosso al Mare, u qabilhom, Porto Venere, ilkoll meqjusa patrimonju dinji mill-UNESCO fl-1997. L-iktar li ppreferejt fosthom huma Riomaggiore u Monterosso al Mare, l-
ewwel u l-a[[ar ir[ula li taqbad fiz-zona meqjusa b[ala park nazzjonali. Ittnejn li huma pittoreski ferm, b’toroq dojoq u sqaqien li jistednuk tesplorahom, b’kuluri jg[ajtu fil-bini li madankollu jmorru ferm ma’ xulxin, im]ewqa minn fjuri, pjanti u diversi qsari tal-basilico genovese ([abaq b’weraq ]g[ir), b’veduti mill-isba[ u bi [dura impressjonanti hekk kif i/Cinque Terre b[ala zona hi mag[rufa ferm g[all-kwalità tal-g[eneb li tipprodu/i g[all-inbid abjad. Sabi[a ferm ukoll, b’veduti tal-kartolini, ilpassi;;ata li wie[ed jista’ jag[mel matul Via dell’Amore li tg[aqqad lil Riomaggiore ma’ Manarola, u li matulha [afna ma[bubin iqieg[du katnazzi b[ala simbolu tal-im[abba li tg[aqqad lill-koppja. Monterosso al Mare, minna[a l-o[ra, hi mfittxija liktar min[abba li hi din l-
Dehra ta’ wa[da mill-bajjiet f’Monterosso al Mare, wa[da mi/-Cinque Terre
Dehra ta’ wa[da mill-bajjiet f’Monterosso al Mare, wa[da mi/-Cinque Terre
Ikel tipiku ta’ din iz-zona, sgabei (fin-na[a ta’ fuq tar-ritratt) u frittelle (fil-parti ta’ isfel tar-ritratt)
‘art’ li toffri l-a[jar bajjiet biex wie[ed jg[um fihom, g[alkemm anke hawnhekk il-k/ina ta’ Liguria ma tonqosx. Porto Venere uffi/jalment ma jag[milx parti mi/Cinque Terre però ftit huma dawk li jie[du d-dawra biddg[ajsa u ma jiqfux fih. Hu port imdaqqas, fejn ilmodern jg[ix mal-antik, im[ares mill-kappella Medjevali ddedikata lil San Pietru mperr/a fuq il-blat, u ta[tha, mad-dawra talpeni]ola, il-famu]a Grotta di Byron, l-g[ar minn fejn il-
poeta Ingli] kien jg[um sa Lerici, it-tarf l-ie[or tal-port. Porto Venere hu mekka turistika, b’g[add ta’ ristoranti matul parti sostanzjali tax-xtajta, bi promenade mkenni mis-si;ar matul il-bqija u b’toroq dojoq mimlija karattru filparti l-antika. B’karattru [elu wkoll huma l-in[awi relattivament ]g[ar ta’ Bonassola, fejn sar wie[ed mit-tliet kun/erti finali tal-Festival Paganiniano di Carro, u anke l-istess Carro, ir-ra[al ]g[ir minn fejn ori;inat il-
familja tal-vjolinist, kompo]itur u kitarrist ;enju, Niccolò Paganini, li twieled f’:enova fl-1782. Dan ilfestival, li ji;i organizzat kull sena biex ifakkar u jag[ti ;ie[ lil wild din l-art, hu opportunità e//ellenti biex wie[ed jiskopri din izzona minn lenti differenti, anke b’rabta ma’ turi]mu kulturali. (ara Check-In pa;na 18) Minbarra d-dehriet ta’ se[er li tippre]enta La Spezia u z-zona ta/-Cinque Terre, din in-na[a tal-Italja hi mag[rufa ferm ukoll
g[all-k/ina tag[ha, ibba]ata l-iktar fuq l-u]u tal-Pesto Genovese f’dak kollu li tista’ timma;ina, fosthom ittestaroli li huma tradizzjonali tal-post u llasagna, imma wkoll ilfamu]i sgabei li kelli lopportunità nduq flokka]joni tal-a[[ar kun/ert tal-Festival Paganiniano di Carro – toqlija mag[mula minn dqiq u [mira, moqlija deep-fried fi]-]ejt ta]]ebbu;a, li mag[hom tin]el g[asel felli pan/etta li tin[all bis-s[ana tat-toqlija – u lfrittelle, toqlija o[ra bil-bajd
u [axix inkella bil-basal u ssalvja, ]ew; tipi ta’ ikel tradizzjonali mfittxija ferm tant li n[atfu, bin-nies tg[affe; fuq xulxin biex til[aq wa[da, kull darba li bdew jin[ar;u ja[arqu millk/ina! Bejn l-ikel, il-mu]ika ‘Paganiniana’ u d-dehriet sbie[ ta’ dawn l-in[awi, ilverdett finali fuq La Spezia, bi/-Cinque Terre u l-Festival Paganiniano di Carro, hu wie[ed li mill-iktar po]ittiv. Destinazzjoni fi ]mien tassena u bi programm ta’ min jirrakkomandahom!
Il-’bank tal-im[abba’ f’nofs Via dell’Amore, li fuqu g[add ta’ ma[bubin ta’ kull età jie[du ritratt ta’ tifkira
18
IL-:IMG{A ❚ 16
TA’
SETTEMBRU, 2011
Festa ta’ mu]ika mill-aqwa f’art Paganini minn Marion ZAMMIT marion.zammit@media.link.com.mt
Bejn l-14 ta’ Lulju u l-14 ta’ Awwissu fl-ir[ula li jag[mlu parti mill-belt ta’ La Spezia fir-re;jun ta’ Liguria, fit-Tramuntana tal-Italja, kull sena jsir il-Festival Paganiniano di Carro, organizzat mill-g[aqda Società dei Concerti ONLUS bilg[an li tfakkar u tag[ti ;ie[ lil Niccolò Paganini, il-;enju mu]ikali mwieled f’:enova fit-tieni nofs tas-seklu tmintax minn familja li ori;inat mir-ra[al ]g[ir ta’ Carro. Hu festival interessanti ferm, li din is-sena g[alaq g[axar snin, b’numru ta’ artisti internazzjonali li [adu sehem fih u li interpretaw, anke f’livelli e//ezzjonali, mu]ika ta’ Paganini imma wkoll ta’ diversi kompo]ituri o[rajn, anke kontemporanji. Minnu nnifsu joffri esperjenza unika g[all-fatt li l-festival hu wie[ed li ji//aqlaq minn post g[al ie[or, bilkun/erti jsiru fi btie[i, swali, kappelli antiki li m’g[adhomx konsagrati, fi pjazez u anke fil-bini ta’ palazzi li jafu ftit snin mhux [a]in, u li ji//aqilqu minn La Spezia stess g[all-iktar in[awi maqtug[a g[alihom b[al Porciorasco fiz-zona Val di Vara. Il-festival jinkludi wkoll wirjiet u anke ta[didiet mu]ikolo;i/i, li jag[mlu minn dan l-avveniment annwali xi [a;a iktar sinjura u anke spe/jalizzata. It-tliet kun/erti li attendejt g[alihom, fil-jiem li wasslu g[al tmiem il-festival fl-14 ta’ Awwissu, g[enu ferm biex l-esperjenza f’La Spezia u fi/-Cinque Terre tkun wa[da ferm iktar kompluta minn kull lat. In-natura tal-festival tie[u
lill-udjenza minn max-xtajta sal-muntanji, b’postijiet a//essibbli ferm, o[rajn ftit inqas fa/li biex til[aqhom g[alkemm b’mezzi privati organizzati tajjeb tasal ukoll, b[al fil-ka] ta’ Porciorasco – borgo fl-in[awi ta’ Val di Vara, illum di]abitat [lief g[al ]ew;t idjar, li minkejja li b’festival b[al dan jista’ jing[ata ftit importanza, forsi mhuwiex l-iktar ideali g[al kun/ert ta’ filg[axija min[abba n-nuqqas ta’ a//essibbiltà komda u anke lkes[a fina li t[oss f’dawn lin[awi muntanju]i. Madankollu l-[sejjes talvjolin tal-Koreana Dami Kim, it-tieni klassifikata fit53 edizzjoni tal-Premio Paganini di Genova (l-ewwel premju ma ng[atax) fl-2010, akkumpanjata minn Valentina Messa fuq ilpjanu, pattew bil-kbir g[allkes[a tas-serata tant li ludjenza numeru]a li [onqot il-bit[a tal-palazz ?inkwe/entesk baqg[et trid iktar mill-vjolinista ]ag[]ug[a u mill-pjanista li akkumpanjatha. ?erta li jekk bit[a b[al din ti;i msebb[a b’dawl adegwat u patio heaters tin[oloq atmosfera iktar komda u ma;ika, l-istess kif jista’ jsir jekk il-bini abbandunat tal-madwar jissebba[, imqar bi ftit dawl artistiku, g[all-okka]joni. It-tieni kun/ert, b’attendenza wkoll numeru]a, kien dak fuq arpa tal-1818 minn Lisetta Rossi f’kappella dekonsagrata quddiem ilba[ar f’Bonassola, u]u tajjeb ferm ta’ post b’karattru u storja f’bajja mill-iktar pittoreska. Il-kun/ert finali, li g[alaq bil-kbir din l-g[axar ediz-
Il-palk armat g[all-kun/ert finali li g[alaq l-g[axar edizzjoni tal-Festival Paganiniano di Carro, li sar fil-pjazza prin/ipali ta’ Carro
zjoni tal-Festival Paganiniano di Carro sar filpjazza prin/ipali ddedikata lil San Lawrenz f’Carro, irra[al minn fejn ori;inat ilfamilja Paganini. Kun/ert e//ellenti li ra lid-duo Domenico Nordio, vjolinist, u lill-pjanista Andrea Bacchetti, jippre]entaw g[a]la s[i[a ta’
Eluf ta’ katnazzi mwa[[lin ma’ xatba g[olja matul Via dell’Amore, b’g[add ta’ messa;;i ta’ m[abba mwa[[lin mag[hom
kompo]izzjonijiet, mill-klassiku g[all-kontemporanju, f’dan li kien l-a[[ar programm g[at-tour tag[hom madwar il-pajji], li ntlaqa’ b’mod e//ezzjonali mill-pubbliku pre]enti li kien qieg[ed jixxala f’din il-festa delizzju]a ta’ mu]ika tant li rregalah b’g[axar minuti ta’ applaws, re/iprokat minn
tliet bi//iet “bis”. Il-Festival Paganiniano di Carro g[andu potenzjal kbir li, bi ftit irqaqat, ikompli jikber, isa[[a[ ismu u jikseb iktar popolarità mhux biss flItalja imma anke barra millpajji] fosthom anke fost itturisti Maltin li j]uru dawn lin[awi f’dan i]-]mien tassena.
}ew;t iqlub iffurmati minn katnazzi fil-bidu tar-rotta pedonali Via dell’Amore
IL-:IMG{A ❚ 16
TA’
19
SETTEMBRU, 2011
CELEBRITY SILHOUETTE
-
Perla fost il cruise liners minn Mario GRECH
L-industrija tal-cruise liners fid-dinja qed tkompli ssir aktar sofistikata u minn ]mien g[al ]mien qed ikunu mnedija bastimenti kbar u mill-isba[ li qed ikomplu jag[mlu dan is-settur wie[ed mill-i]jed e//itanti. {olqa ;dida fil-katina twila ta’ cruise liners fiddinja hi l-bastiment state-of-the-art Celebrity Silhouette tal-grupp Celebrity Cruises li hu ba]at f’Miami fl-Istati Uniti. Celebrity Silhoutte hu cruise liner ;did fjamant li hu r-raba’ wie[ed fil-grupp Celebrity Cruises li jaqa’ fil-kategorija ta’ Solstice Class b’kostruzzjoni millkumpanija kbira :ermani]a Meyer Werft li g[andha esperjenza vasta fil-kostruzzjoni ta’ dan it-tip ta’ infrastruttura ;ganteska fuq il-ba[ar. It-tliet cruise liners l-o[ra f’din il-kategorija operati minn Celebrity Cruises huma Celebrity Solstice, Celebrity Equinox u Celebrity Eclipse. Hu programmat li ssena d-die[la, f’Novembru, ikun varat il-[ames cruise liner f’din il-kategorija – is-Celebrity Reflection li x-xog[ol fuqu fit-tarzna :ermani]a g[addej ;mielu. Tajjeb jing[ad li l-linja Celebrity Cruises twaqqfet fl-1988 mill-Grupp Grieg Chandris. Fl-1997 Celebrity Cruises ing[aqdet mal-kumpanija kbira Royal Caribbean International u hekk twaqqaf ilGrupp Royal Caribbean Cruises Ltd. li llum g[andu ta[t il-kappa tieg[u l-cruise liners tas-Celebrity, tarRoyal Caribbean International, Azamara Club Cruises, Pullmantur Cruises u s-CDF – Croisieres de France. Fid-dawl ta’ dawn il-fatti, u biex wie[ed jirrealizza l-kobor tal-Grupp Celebrity Cruises, kien imniedi bil-kbir il-cruise liner Celebrity Silhouette li attwalment wie[ed jista’ jiddeskrivih b[ala /-/irasa fuq ilkejk. B’investiment qawwi u impressjonanti ta’ 750 miljun dollaru Amerikan, dan g[andu tunnella;; gross ta’ 122,000. Hu bastiment mifrux fuq tul ta’
315-il metru u wisa’ ta’ 36.8 metru. Dan il-cruise liner kapa/i j;orr sa 2,850 passi;;ier u 1,500 membru tal-ekwipa;;. L-imma;inazzjoni wara l-kostruzzjoni ta’ bastiment b[al dan hi enormi u r-ri]ultati jidhru abbord bil-fa/ilitajiet, is-servizzi u l-kumditajiet li joffri lil dawk kollha li jag[]lu li jqattg[u vaganza fuqu. Dan il-cruise liner g[andu sensiela impressjonanti ta’ ristoranti mill-aqwa li jservu kull tip ta’ ikel – varjetajiet ta’ pizza u g[a;in, la[mijiet ta’ kull tip u varjetà ta’ [ut, ikel Mediterranju, Asjatiku u minn diversi k/ejjen o[ra... kull ristorant joffri esperjenza indimentikabbli. Fl-istess ristoranti wie[ed jista’ jesperjenza wkoll inbejjed u xorb mill-aqwa g[all-gosti tieg[u. Lil hinn minnhom i]da abbord dan il-bastiment wie[ed isib ukoll numru sabi[ ta’ bars – kemm ;ewwa, kif ukoll fid-decks ta’ fuq fil-ftu[ qrib ilpixxina u g[all-frisk. Bla dubju ta’ xejn, [afna u [afna jasso/jaw cruise liner lussu] b[al dan ma’ abbundanza ta’ ikel kwalitattiv u xorb. :ranet twal li ma jintemmu qatt g[ax il-[ajja abbord ma’ tiqafx u toffri l-[in kollu xi [a;a g[all-gosti ta’ kul[add. Imma apparti mir-ristoranti u l-bars miftu[a sa minn filg[odu kmieni, abbord is-Celebrity Silhouette wie[ed isib g[add ta’ fa/ilitajiet o[ra – il-pixxini mg[ammra b’kollox, deck enormi mdawra b’pista fejn wie[ed jista’ jag[mel ftit e]er/izzju – xi mixja jew ;irja, gym mg[ammar b’dak kollu li wie[ed jo[lom li jsib f’gym modern immexxi minn instructors kwalifikati li jg[inu lil dak li jkun ja[raq ftit mill-kaloriji li jkun qed i;emma’, fa/litajiet ta’ indoor games hekk kif wie[ed isib table-tennis u fa/ilitajiet o[ra, u spa mg[ammra b’kollox – inklu] b’tim bravu ta’ nies li jkomplu jag[mlu vaganza fuq is-Celebrity Silhouette wa[da indimentikabbli. I]da s-Celebrity Silhouette jinkludi wkoll fa/ilitaji-
et innovattivi g[all-a[[ar b[al-Lawn Club fejn fih, apparti milli wie[ed jista’ jqatta’ ftit [in ta’ rikreazzjoni fuq il-[axix, jista’ jag[]el ukoll li jmur jiekol f’ristorant mill-aqwa – il-Lawn Club Grill – fejn sa[ansitra jag[]el il-la[am li jkun jixtieq jiekol u jsajru hu stess f’ambjent mill-isba[ u mill-aktar avventuru]. U xi ng[idu g[as-serati mill-aqwa u tal-og[la livell abbord dan il-bastiment? Kull lejla hi kkaratterizzata minn wirjiet mill-aqwa fit-teatru prin/ipali. Ilprotagonisti ta’ dawn il-wirjiet huma artisti familjari g[all-a[[ar ma’ produzzjoni ta’ Broadway jew inkella fid-dinja ta/-/irku. Il-kun/erti live joffru spettaklu ta’ mu]ika, ]fin u ta[lita ta’ kuluri li juru lill-udjenza kemm it-ta[lita artistika hi wa[da tal-og[la kwalità li toffri esperjenza mill-aqwa fi tmiem jum ta’ divertiment li i]da jer;a’ ji//ar;ja l-batterija g[all-[ajja ta’ billejl abbord. G[ax tul l-iljieli l-[ajja abbord hi viva/i daqs il[ajja matul il-;urnata, bil-casino kollu kuluri u avventuri li jattira [afna nies li jittantaw xortihom fid-diversi log[ob li joffri. Fil-qrib hemm numru ta’ bars b’temi differenti, u[ud b’temi romanti/i, o[rajn b’mu]ika viva/i, o[rajn b’mu]ika ta’ ]minijietna u o[rajn b’mu]ika li te[odna lura g[as-snin sebg[in, tmenin u disg[in. Kollox idur mal-kumdità li wie[ed jistenna li se jsib fil-kamra tieg[u abbord is-Celebrity Silhouette. Il-kmamar huma komdi u spazju]i g[all-a[[ar. Huma mg[ammra wkoll b’[afna fa/ilitajiet ma[suba biex ikomplu jag[mlu l-vaganza ta’ dak li jkun wa[da mill-isba[ u indimentikabbli. Vaganza li filverità matulha ma tistrie[ assolutament xejn u l-veru vaganza tkun tridha appena tirritorna g[ar-rutina tassoltu. Dan daqskemm il-[ajja abbord is-Celebrity Silhouette hi wa[da tal-[olm. Aktar tag[rif dwar is-Celebrity Silhouette u cruises o[rajn jista’ jinkiseb ming[and Executive Holidays billi //emplu 21226124.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
TV#Radju 21 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt ;None:
.
FIL-QOSOR
SIMPATI?I
• INSIEME PER CASO (La 7 21>10) - Film
}ew; episodji
komiku Amerikan li n[adem fl-2002 li l-isem ori;inali tieg[u hu Unconditional Love. Il-protagonista hi mara ta’ mezz’età (Kathy Bates, fir-ritratt tidher ma’ Rupert Everett) li naraw x’ji;ri meta tmur g[allfuneral tal-kantant preferit tag[ha.
NET Television 13>10
• GALANTUOMINI (Raitre 21>05) – Film drammatiku Taljan tal2008 b’re;ija ta’ Edoardo
Winspeare li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Donatella Finocchiaro li tidher fir-ritratt. Im[allef ikun mar lura Lecce wara numru ta’ snin fl-Italja ta’ Fuq, u hemm isib lillmara li dejjem [abb. Wara jsir jaf li issa din il-mara tifforma parti minn organizzazzjoni kriminali. • VU?I MISSJUNARJA (Radju Marija 21>00) - Il-programm tal-lum se jlaqqag[na ma’ Rachele Agius, soru Dumnikana ta’ kongregazzjoni Maltija mwaqqfa minn Carolina Cauchi f’Ottubru tal-1889. Tag[ti tag[rif dwar il-[idma ta’ din il-Kongregazzjoni fl-Italja, fl-Ingilterra, fl-Awstralja, fi Sri Lanka u fil-Pakistan. Tag[ti wkoll l-esperjenza personali tag[ha f’dan l-a[[ar pajji].
Mill-Erbg[a 5 ta’ Ottubru se jibdew jintwerew l-episodji l;odda tas-sensiela ferm segwita Simpati/i. Sadanittant b[alissa qed jintwerew l-episodji ta’ qabel. Illum se nkunu nistg[u naraw ]ew; episodji. Fl-ewwel wie[ed naraw lil Joe (Hermann Bonaci, fir-ritratt malkelba Dame) jiftakar fi tfulitu meta kien i[obb kultant ]mien jiekol kannol. Jitwebbel li jag[mel l-istess u jie[du d-dar. I]da... Fit-tieni episodju naraw li minn Chicago ji;i [abib ta’ Jason u dan fi ]mien li jkun se joqg[od Malta jkun qieg[ed fid-dar talfamilja Cassar...
IN-NAZZJON Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
22 TV#Radju
06>00 07>00 07>15 07>40 07>50
Radio 101Breakfast Club A[barijiet (ikompli) Radio 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) Radio 101 Breakfast Club (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00 u fid-09>00)
09>30
Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Programm ta’ Qari T[abbilxmo[[ok.ron A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>00 17>55 18>00 18>15 18>45 19>15 21>00 23>00
Radju Malta • 93.7 FM 06:00 - L-G[odwa t-Tajba 07:00 - A[barijiet, 07:05 - (ikompli) LG[odwa t-Tajba (jinkludi 07:30 Mill-:urnali Lokali, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet filqosor, 08:05 Mill-Media Internazzjonali) 08:30 – Familja Wa[da (jinkludi 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:30 - Tifkiriet 13:30 - Qari tar-Rumanz 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 – Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin ta’ lA[barijiet 18:15 – Sehemna flEwropa mill-MEUSAC 19:00 Nwar 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari tar-Rumanz (r) 20:30 – Wirtna 21:00 - BBC News 21:05 – MillParlament 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Xi qrajt, xi smajt 22:10 Ru]arju 22:30 - Nice ’N Easy 23:30 - Classic Hits. ONE Radio • 92.7 FM 06:00 – ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 ONE News) 10:00 – Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik) 11:45 - ONE News 12:00 – Angelus 12:05 - Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem 12:30 – Qrib Xulxin 13:15 - Bla Kantuniera 13:45 - ONE News 14:00 – Maltin Biss 14:30 - Radjudramm 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 – Jack… bini 17:00 - Rush Hour 17:45 - ONE News 19:00 - Sport Action 19:15 – ONE Weekend 19:45 - ONE News 20:15 – Collage 20:45 – Xalata Rock 21:45 - ONE News 22:00 Fr Colin u l-{bieb 24:00 – Sentimentali G[alik. RTK • 103 FM) 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 G[alina Lkoll (11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:12 - L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 13:00 - RTK Qosor 13:05 – Afternoon Favourites (jinkludi 14:00 BBC News) 15:00 - RTK Qosor 15:05 – LG[a]la Tieg[i u Tieg[ek 16:00 BBC News 16:05 – Il-Pol] ta/?ittadin 16:40 - Headlines 17:00
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mare Mare Il-Festa Tag[na Xandira diretta minn Fuq il-Fosos Fuzzbox - George Galea Newsdesk (r)
- RTK Bulettin 17:12 – IlKantant Mistieden (jinkludi 18:00RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 – LG[a]la Tieg[i u Tieg[ek 21:00 – Bir-Rispett Kollu 22:00 – IlQaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 - Ripetizzjonijiet. Campus FM • 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Biex Hekk Jibqg[u Mag[na 10:00 - Bioneers 10:30 – Talking Books 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-:urnali 13:30 – Aroma 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 – Mit-Tromba 20:00 –
Mhux Kelma Bejn Tnejn 21:00 - BBC World Service.
Radju Marija • 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 11:00 - Van;elu {aj 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l-Erwie[ 13:00 Shalom 14:30 – Qari tar-Rumanz 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Il-Muftie[ tal-G[erf 16:00 – Swi// 17:00 – Il-{ajja vera 17:30 - Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - Nixxieg[a Dumnikana 19:30 – Vexillum 20:00 - Alla G[ani fil-{niena 20:30 – Qari ta’ Rumanz (r) 21:00 - Vu/i Missjunarja 22:00 – {udni f’Idejk 23:30 – Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 Kompjeta. Bay Radio • 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast with Drew 10:30 - Simon Pisani 13:30 – Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 - A[barijiet 18:40 – Dance Top 20 20:00 – Paul Oakenfold 22:00 - Miss Roberta 24:00 – Defected in the House. Bastjani]i FM • 95 FM 06:30 - Ru]arju 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 Is-Sibt Flimkien 10:00 - Mill-{bieb g[all-{bieb 12:00 - Mill-Pinna tas-Surmast (mar/i) 14:30 - Saturday Hits 16:00 - Gospel Mix 17:00 -
Music Generation Weekend 18:00 - Beat Zone 22:15 Ru]arju.
Smash Radio • 104.6 FM 07:30 - Commander Jay 11:00 Radio Motordrome 15:00 Funky Town 16:30 - DJ My Kill 18:30 - Xtravadance.
TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 11:00 - Teleshopping 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:05 - PM 13:00 - KC (ep. 33) 14:00 Teleshopping 15:00 - A[barijiet 15:05 - I]-}ona 16:40 - Sa[[tek l-Ewwel 16:45 - Teleshopping 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 -
A[barijiet g[al Dawk Neqsin mis-Smig[ 18:05 - Mill-Bieb il:ewwa 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 - Mal-Karba tas-Sireni 21:15 - Short Film Festival 22:30 - Emotions 23:00 - L-A[barijiet# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 23:10 A[barijiet bl-Ingli] 23:15 F’Salib it-Toroq (ep. 33). ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:30 - ONE News
07:45 Videos Mu]ikali lokali 08:00 Lilliput 08:30 - ONE News 08:50 - Nuni 09:45 - Mad-Daqqa t’G[ajn (r) 10:45 - Teleshopping 11:30 - {ajjiet 11:45 - Telepoplu 12:05 - Ieqaf 20 Minuta 12:30 Teleshopping 13:00 - Lilliput (r) 13:30 - ONE News 13:40 Teleshopping 14:10 - Midinbin (ep. 21) 15:00 - Teleshopping 15:30 - Ftit Minn Kollox 17:30 ONE News 17:40 - Telepoplu 18:00 - Better Living Sajf 19:05 - Telepoplu 19:30 - ONE News 20:15 - La Morna Morna 20:30 Girls at work 22:30 - DJ vision 23:15 - ONE News 23:45 - I Wine (r) 00:15 - Stejjer Qosra (r) 00:45 - {ajjiet (r) 01:00 - ONE News 01:30 - Ftit Minn Kollox (r). Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - 1046 Music 12:50 - Teleshopping 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:20 - MEP u Int 19:30 {abbejtek (r) 20:30 - Maltin fl-Ispazju 22:00 - News. Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1
fis-07:00, fit-08:00, fid-09:00 u fl-10:00) 11:00 - Tg 1 11:05 Occhio alla spesa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 Verdetto finale (attwalità) 15:15 - La vita in diretta 16:50 - Tg Parlamento 17:00 - Tg 1 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 Soliti ignoti 21:10 - I migliori anni 23:35 - TV 7 00:35 L’appuntamento - scrittori in tv 01:05 - Tg 1 notte 01:45 Sottovoce. Raidue • melita 151 • GO Plus 202 07:00 - Cartoons 10:30 - Tg 2 punto.it estate 10:50 - Tg 2 medicina 33 10:55 - Tg 2 nonsolomoda 11:00 - Tg 2 sì, viaggiare 11:05 - Tg 2 Eat Parade 11:10 Tg 2 e...state con costume 11:25 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 Tg 2 e...state con costume 13:50 - Tg 2 Eat Parade 14:00 - Italia sul due 16:15 - Ghost Whisperer - presenze (TF) 17:40 - Life Unexpected (TF) 17:45 - Tg 2 flash 17:50 - TG sport 18:15 Tg 2 notizie 18:45 - Numb3rs (TF) 19:35 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - L’ultima parola 23:10 - Tg 2 notizie 23:25 - Il tulipano d’oro. Film 2003 01:10 - Tg Parlamento 01:30 - Italia sul due. Raitre • melita 152 • GO Plus 203 08:00 - La storia siamo noi 09:00 - I basilichi. Film ’63 10:20 Cominciamo bene 12:00 - Tg 3 sport 12:25 - Tg 3 fuori tg 13:00 - Condominio terra 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr piazza affari 14:55 - Tgr speciale ambiente Italia ‘Puliamo il mondo’ 15:15 - The Lost World (TF) 16:00 - Cose dell’altro Geo 17:40 - Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:15 - Sabrina, vita da strega (TF) 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 Galantuomini. Film 2008 23:05 Tg regione 23:10 - Tg 3 linea notte estate 23:45 - Blu notte... misteri italiani 00:50 - Cult Book 01:20 - Aprirai 01:40 - Les antiquites de Rome. Film ’91.
Canale 5 • melita 154 • GO Plus 2005 08:00 - Tg 5 mattina 08:40 Mattina cinque 10:00 - Tg 5 - ore 10 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine 14:45 - Un matrimonio per papà 2. Film 2001 16:30 - Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:40 - Paperissima Sprint 21:20 - Sangue caldo 23:30 - Matrix 01:30 - Tg 5 notte 02:00 Paperissima sprint. Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 07:00 - Starsky & Hutch (TF) 08:05 - Hunter (TF) 09:55 - R.I.S. 2 - delitti imperfetti (TF) 10:50 Fornelli d’Italia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo (TF) 13:50 - Il tribunale di Forum 15:35 - The Majestic. Film 2001 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - Quarto grado 23:45 - False verità. Film 2005 01:30 - Tg 4 night news. Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 08:20 - Cartoons 10:25 - Una 06:50 - Cartoons 08:55 - Nini (TN) 09:55 - Urban Legends 10:25 - Cooler Facts 10:55 Paradise Lost 11:55 - Spose Extralarge 12:25 - Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 Cartoons 15:00 - Big Bang Theory (TF) 15:35 - Chuck (TF) 16:30 - Glee (TF) 17:25 Cartoons 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - CSI: Miami (TF) 21:10 - Colorado 24:00 - Vita Smeralda. Film 2005 02:00 - GP de Aragona. La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:45 - Coffee Break 10:30 - Le vite degli altri 11:25 - Chiamata d’emergenza 12:30 - Cuochi e fiamme (r) 13:30 - Tg La 7 13:55 - I tre della croce del sud. Film ’63 16:05 - La 7 doc 17:30 - L’Ispettore Barnaby 19:30 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 Otto e mezzo 21:10 - Insieme per caso. Film 2002 23:30 - Tg La 7 23:45 - The Cell. Film 2000.
IL TULIPANO D’ORO
Jemmen li r-Re se j]ew;u lil bintu Raidue 23:25
Dan il-film ta’ avventura Fran/i] li n[adem fl-2003 b’re;ija ta’ Gérard Krawczyk hu filfatt remake ta’ film li kien in[adem lura fl-1952. F’dan ta’ issa naraw b[ala atturi protagonisti lil Vincent Perez, Penelope Cruz (firritratt) u Didier Bourdon. Fanfan, li jkun i[obb [afna n-nisa, ji;i m[ajjar jid[ol fl-armata tar-Re Lwi;i XV billi jkun im;ieg[el jemmen li b’hekk ir-Re ]gur ikun dispost li j]ew;u lil wa[da mit-tfal tieg[u...
IN-NAZZJON Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
TV#Radju 23 Education 22 • melita 22 # 104 10:00 - Ta[t l-Art 10:30 Bijografiji 11:30 - Hawn Ta[t Jinsab 12:00 - 60+ 13:00 Kenn il-Ba[[ara 13:30 - MalKarba tas-Sirena 14:00 - IlMisteri tal-Bombli tal-Fu[[ar 15:00 - Vaganza f’{al Bla Ras 15:30 - EU Kids 16:00 - Profs Kabuna 16:30 - Ra[al Twelidi 17:00 - It-Te]ori tan-Nanna 17:30 - Eco Kids 18:00 Faxxikli 18:30 - Ktieb Miftu[ 19:00 - Naturalment Tag[na 19:30 - Uliedna 20:00 - Sieg[a tal-Kittieb 21:00 - Vignettes 21:30 - Lenti fuq Ilsienna 22:00 - A[barijiet fil-Qosor 22:05 378 23:00 - Restawr 23:30 Linji Lokali. Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Int u Darek (r) 09:30 Drama 10:15 – Kollox ma’ Kollox 12:00 - Favourite Link 12:05 - Kont Taf? 12:15 Favourite News 12:30 - Drama 13:00 - Malja 15:00 Teleshopping 16:00 – Dnd (r) 18:00 - Favourite Link 18:05 Kont taf? 18:15 - Favourite News 18:30 - Ashram 20:00 Favourite Link 20:05 - Kont Taf? 20:15 - Favourite News 21:00 - Nies B[alna 23:00 Link 23:05 - Kont taf? 23:15 Favourite News. Calypso Music TV • GO Plus 107 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[all-Maltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music. La 5 • melita 162 12:20 - Extreme Makeover Home Edition 13:15 - Dharma & Greg 14:05 - Privileged (TF) 14:55 Dawson’s Creek (TF) 15:40 Settimo Cielo 17:15 - La tata (sitcom) 18:10 - Dawson’s Creek (TF) 18:55 - Privileged (TF) 19:45 - Grey’s Anatomy (TF) 20:30 - Extreme Makeover Home Edition 21:10 – Funny Money - Come fare i soldi senza lavorare. Film ’96 23:20 Charm School. BBC Entertainment • melita 300 • GO Plus 301 07:10 - Poetry Pie 07:20 Balamory 07:40 - The Roly Mo Show 07:55 - Me Too! 08:15 Jackanory Junior 08:30 - Poetry Pie 08:40 - Last of the Summer Wine 09:40 - The Weakest Link 10:25 - Coast 11:25 - Doctors
11:55 - EastEnders 12:25 Casualty 13:20 - Last of the Summer Wine 14:20 - Coast 15:20 - The Weakest Link 16:10 - Doctors 16:40 - EastEnders 17:10 - Casualty 18:00 - Coast 19:00 - The Weakest Link 19:45 - Doctors 20:20 - Robin Hood 21:05 - True Dare Kiss 22:00 After You’ve Gone 22:30 Gavin and Stacey 23:00 - Two Pints of Lager and a Packet of Crisps 23:30 - The Weakest Link. TCM • melita 310 • GO Plus 701 06:30 - East of Eden. Film ’55 (PG) 08:40 - Maverick 11:10 Captain Horatio Hornblower. Film ’51 (U) 13:30 - Maverick 16:00 - Dressed to Kill. Film ’45 (U) 17:25 - The Buccaneer. Film ’58 (U) 19:50 - The Goonies. Film ’85 (PG) 22:00 - Payback. Film ’99 (15). MGM Movies • melita 312 • GO Plus 702 06:30 - Remembrance. Film ’96 (PG) 08:00 - .com for Murder. Film 2001 09:35 - Chance of a Lifetime. Film ’91 11:10 - Salt and Pepper. Film ’68 (PG) 12:50 - Road Rage. Film ’99 14:15 Memories of Me. Film ’88 (12) 15:55 - Seven Hours to Judgement. Film ’88 (15) 17:25 - Inherit the Wind. Film ’99 19:15 - High Noon. Film 2000 20:45 - MGM’s Big Screen 21:00 - The Passage. Film ’79 (X) 22:40 - The Dirty Dozen: The Fatal Mission. Film ’88 (PG). Diva Universal • melita 313
Rosemary and Thyme 07:55 The Casebook of Sherlock Holmes 08:55 - Rex: A Cop’s Friend 09:55 - Wolff’s Turf 10:55 - Cento Vetrine 11:25 Cento Vetrine 11:55 - Rex: A Cop’s Friend 12:55 - Dallas 13:55 - Wolff’s Turf 14:55 Wolff’s Turf 15:55 - Dallas 16:55 - Wolff’s Turf 17:55 JAG 18:55 - Rex: A Cop’s Friend 19:53 The Visiting Hours 20:00 - Dallas 21:00 - Agatha Christie’s Poirot 22:50 - Great Women 23:00 - JAG. Discovery Channel • melita 400 • GO Plus 501 07:15 - Deadliest Catch: A Frozen Finish 08:10 Mythbusters: Dive to Survive 09:05 - Extreme Engineering: Peru Dam and Tunnel 10:00 How Do They Do It?: Armoured Cars, Lifts and Cheese 10:30 Destroyed in Seconds 10:55 Ultimate Survival: Ring of Fire 11:50 - Chop Shop 12:45 - Fifth Gear 13:40 - American Chopper: Chesapeake Energy Bike 14:35 -
Dirty Jobs: Blueberry Connoisseur 15:30 - Deadliest Catch: Get ’Em Back Safe! 16:25 - Mythbusters: Spy Car Escape 17:20 - Extreme Engineering: Peru Dam and Tunnel 18:15 - Ultimate Survival: Ring of Fire 19:10 How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 20:05 - The Gadget Show 20:35 - The Gadget Show 21:00 - An Idiot Abroad: Jordan 21:55 - Extreme Engineering: Coaster Build-Off 22:50 - Time Warp: Dry Ice Bomb 23:15 Time Warp: Fuel Girls 23:45 Mythbusters: Spy Car Escape. Melita Movies • melita 801 10:00 - Monsters vs Aliens. Film 2009 10:30 - Alvin and the Chipmunks: The Squeakqul. Film 2009 12:00 - Delgo. Film ’83 13:30 - X-Men. Film 2000 15:12 - Hollywood Buzz 15:35 - Knight and Day. Film 2010 17:25 - Lakeview Terrace. Film 2008 19:10 - Marmaduke. Film 2010 20:37 - Hollywood Buzz 21:00 - Cyrus. Film 2010 22:30 - Devil's Mistress. Film 2008. Melita More • melita 802 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - S#*! My Dad Says 11:30 - Gossip Girl 12:15 - Chuck 13:00 Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 Fringe 16:00 - Brothers and Sisters 16:45 - Top Gear 17:50 Mike & Molly 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Chuck 19:45 - Fringe 20:30 - Glee 21:15 Gossip Girl 22:00 - Top Gear 23:05 - The Mentalist 23:50 S#*! My Dad Says 00:15 - Game of Thrones 01:20 - Mike & Molly 01:50 - Bored To Death. Biography Channel • melita 411 08:00 - Conmen Case Files: Carl Hildebrandt 09:00 - Phil Silvers 10:00 - Sidney Poitier 11:00 Lorraine Kelly’s Big Fat Challenge 12:00 - Snapped: Women Who Kill: Kelly Forbes 13:00 - Parking Wars 13:30 Hardcore Pawn: The Big Bet 15:00 - Sidney Poitier 16:00 Snapped: Women Who Kill: Kelly Forbes 17:00 - Conmen Case Files: Carl Hildebrandt 18:00 - Lorraine Kelly’s Big Fat Challenge 20:00 - Parking Wars 20:30 - Hardcore Pawn: The Big Bet 21:00 - Celebrity Ghost Stories: Deborah Gibson, Joey Pantoliano, Kimberly Locke, Willie Garson 22:00 Paranormal State: Supernatural Seduction 22:30 - Paranormal State: Do Bad Things 23:00 Psychic Detectives: Man Behind the Mask 23:30 - Psychic Detectives: Seeing Double.
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel • melita 450 • GO Plus 400 08:10 - Jungle Junction 08:20 - The Hive 08:30 Handy Manny 08:40 - Imagination Movers 09:05 - The Suite Life of Zack and Cody 09:35 Phineas and Ferb 09:50 - Good Luck Charlie 10:15 - Phineas and Ferb 10:35 - The Suite Life on Deck 11:00 - Wizards of Waverly Place 11:25 - Sonny With a Chance 11:45 - Good Luck Charlie 12:10 - Hannah Montana 12:30 - The Suite Life on Deck 12:55 - Wizards of Waverly Place 13:20 - The Suite Life on Deck 13:55 Good Luck Charlie 14:20 - Phineas and Ferb 14:45 - Fish Hooks 15:10 - Shake it up 15:35 Jake and Blake 16:00 - Wizards of Waverly Place 16:25 - Good Luck Charlie 16:50 - Fish Hooks 17:15 - The Suite Life on Deck 17:45 - The Suite Life on Deck 18:35 - Johnny Kapahala: Back on Board 20:05 - Fish Hooks 20:15 - Sonny With a Chance 20:35 - Good Luck Charlie 21:00 Shake it up 21:25 - The Suite Life on Deck 21:50 - Sonny With a Chance.
Cartoon Network • melita 453 • GO Plus 404 08:00 - Ben 10 08:30 -
The Amazing World of Gumball 09:00 Regular Show 09:30 Johnny Test 10:00 Chop Socky Chooks 11:00 - Hero: 108 12:00 - Fantastic Four: World’s Greatest Heroes 13:00 - Chop Socky Chooks 14:00 - Hero: 108 15:00 - Ben 10: Ultimate Alien 15:30 - Generator Rex 16:00 Battle Force 5 16:30 - Chowder 17:00 - Ben 10 17:30 - Johnny Test 18:00 - The Amazing World of Gumball 18:30 - Regular Show 19:00 Transformers Prime 19:30 - Battle Force 5 20:00 - Bakugan: Gundalian Invaders 20:30 - Generator Rex 21:00 - The Amazing World of Gumball 21:30 - Regular Show 22:00 - Fantastic Four: World’s Greatest Heroes.
06>30
NET News
09>30
Chit Chat
10>30
Teleshopping
12>10
Kontra l-{in
12>45
Kompendju
13>10
Simpati/i
14>00
NET News
14>05
Teleshopping
15>00
NET News
15>05
Missjoni
16>15
Teleshopping
17>00
Chit Chat (r)
18>00
NET News
18>10
Kaxxa Jan
19>45
NET News
20>30
Mill-:uf sal-Iskola
21>20
Lift
21>30
NET News
21>32
U/u[
23>00
NET News
Sport fuq il-Cable Eurosport • melita 600 • GO Plus 801 08:30 - Inside WTCC 09:00 WATTS 11:00 - Eurogoals 11:10 - Brazilian Masters Snooker 12:30 - Brazilian Masters Snooker 15:30 European Champ. Equestrian 16:30 - European Champ. Equestrian: Madrid (live) 18:00 - Eurogoals 18:10 - European Champ. Equestrian: Madrid (live) 20:00 - Brazilian Masters Snooker: Day 2 (live). Go Sports 1 • GO Plus 851 07:00 - Serie A 2011-12: Rd 2 Milan v Lazio 09:00 - Barclays PL: Week 5 - Fulham v Blackburn R. 11:00 - Scottish PL: Rd 7 - Highlights 11:30 Euro 2012 Qual.: England v Wales 13:30 - PGA - Vivendi Trophy with Seve Ballestros Day 2 (live) 17:30 - Fifa Futbol Mundial 18:00 - Barclays PL: Week 5 - Wolves v Tottenham H 20:00 - Samsung Diamond League - Memorial Van Damme (live) 22:00 - Barclays PL: Week 6 - Preview 22:30 - Euro 2012 Qual.: Russia v Rep of Ireland 00:30 - PGA - Vivendi Trophy with Seve Ballestros Day 2. Go Sports 2 • GO Plus 852 07:00 - Vincennes Horseracing 08:00 - PGA - Vivendi Trophy with Seve Ballestros. Day 1 12:00 - Samsung Diamond League - WeltKlasse Zurich 14:00 - Euro 2012 Qual.: Scotland v Lithuania 15:55 Serie A 2011-12: Rd 2. Milan v Lazio 17:55 - Trans World Sports 18:55 - Rolex Spirit of Yachting 19:25 - Barclays PL: Week 6 - Preview 20:05 RaboDirect Pro12 2011-12. Rd 3. Ulster v Cardiff (live) 22:05 - Roma Channel. Malta Sports 1 • melita 701 19:00 - UEFA Champions League: Weekly Magazine 19:30 - La Liga: Preview. Bundesliga: 19:55 - Preview 20:30 - SC Freiburg v VfB Stuttgart (live). UEFA Champions League: MD1: 22:30 Barcelona v AC Milan (r) 00:15 - Benfica v Man. Utd (r). Malta Stars • melita 614 08:00 - National Hockey League: Rabat v White Hart (r) 09:20 - BOV PL: Birkirkara v Valletta (r) 11:45 - Malta Rugby Football Union: Kavallieri v Overseas (r) 13:10 - ASA Water Polo Champ.: 1st
Div. Playoffs: Sliema v Neptunes (r) 14:35 - Malta Handball Assoc.: Women's K#O F.: Aloysians v La Salle (r) 15:55 - Melita GFA 1st Div.: Victoria Hotspurs v San Lawrenz (r) 17:45 - Malta Rugby Football Union: Kavallieri v Overseas (r) 19:15 - ASA Water Polo Champ.: 1st Div. Playoffs: Sliema v Neptunes (r) 20:40 - BOV PL: Birkirkara v Valletta (r) 23:05 Melita GFA 1st Div.: Victoria Hotspurs v San Lawrenz (r) 00:55 - MRC - Local Horseracing 2011: Meeting 23 (r). Football Stars 1 • melita 615 08:00 - Bundesliga: Werder Bremen v Hamburg (r) 09:50 npower Champ.: Coventry City v Derby County (r) 11:35 - La Liga: Real Sociedad v Barcelona (r) 13:25 Bundesliga: 1FC. Koln v 1FC. Nurnberg (r) 15:20 - La Liga: Valencia v Atletico Madrid (r) 17:10 - npower Champ.:
Coventry City v Derby County (r) 19:00 - UEFA Champions League: Weekly Magazine 19:30 - La Liga: Preview. Bundesliga: 19:56 - Preview 20:30 - SC Freiburg v VfB Stuttgart (live). 22:35 - npower Champ.: Coventry City v Derby County (r) 00:25 - Bundesliga: SC Freiburg v VfB Stuttgart (r). Football Stars 2 • melita 616 08:15 - Bayern Munich TV 11:15 - Barca TV 14:15 Bundesliga: Werder Bremen v Hamburg (r) 16:10 - La Liga: Real Sociedad v Barcelona (r) 18:00 - Bayern Munich TV 21:00 - Barca TV 00:00 Bayern Munich TV. All Stars • melita 617 12:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 13:50 - T3 Triathlon: Dusseldorf (r) 14:15 - Skateboarding: Vans Downtown Showdown (r) 14:35 - WMRT: Short Highlights Korea 15:05 - Airpower11: Steiermark (r) 16:00 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 17:05 - NBA: LA Lakers @ LA Clippers (r) 19:15 - WWE: RAW 20:05 Skateboarding: Vans Downtown Showdown (r) 20:25 - WMRT: Short Highlights - Korea (r) 20:55 - Regatta: Golden Blades Russia 21:45 - NBA: LA Lakers @ LA Clippers (r) 23:55 WWE: RAW (r) 00:45 Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
24 Klassifikati PROPRJETÀ
Bu;ibba
APPARTAMENT fit-tielet sular lest minn kollox, kbir [afna u spazju]. Open plan living u dining, k/ina fitted, box room, ]ew; kmamar talbanju, tliet kmamar tas-sodda doppji, terrazzin quddiem u ie[or wara. Parti mill-bejt u bl-u]u tal-lift. Prezz €129,000. ?emplu 79808405 jew 79957951.
{al Luqa
APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tas-sodda, k/ina/living/sitting, utility. Prezz jibda minn €104,821 (Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.
Il-{amrun
DAR isfel u fuq fil-qalba tal{amrun. ?emplu 99259063.
I]-}urrieq, Bubaqra
TERRACED house kbira, erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, washroom, ]ew; terraces, ]ew; kmamar talistudju, kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz €338,000. ?emplu 99422082.
Marsaxlokk
FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.
Proprjetà
U artijiet g[all-i]vilupp.
?emplu 99473354 jew 21387082.
Tignè Seafront
APPARTAMENT kbir fuq medda ta’ 125sqm, b’veduta impekkabbli, bil-lift, tliet kmamar tas-sodda, u spazju ta’ karozza wa[da. ?emplu 99422082.
VETTURI
Ford Fiesta
MUDELL ‘97. ?emplu 79203041.
Range Rover
CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5000 negozjabbli. ?emplu 79456174.
Renault Scenic
PETROL 1.6 16v 2002 b’mileage baxx, f’kundizzjoni perfetta, dejjem servisjata g[and Kinds, full extras u dejjem iggaraxxjata. Prezz mitlub €7500 negozjabbli. ?emplu 99527477.
AVVI}I
G[al kull tip
TA’ XOG{OL ta’ madum tal-art u tal-[ajt, kisi bil-;ibs, ]ebg[a, tik[il, graffiato, gypsum boards u parquet. ?emplu 79091057.
G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’
soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 79803496.
G[al xog[ol ta’ printing
DIGITAL printing, offset u letter press, na//ettaw ukoll ordnijiet ta’ kalendarji g[assena 2012 b’daqs ta’ 30cm x 43cm, morru g[and Paul Bonnici, Bonnici’s Printing Press, 3 Triq Melita, il-Belt
Valletta, pbonnici@bon niciprintingpress.com
Nixtri
GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.
Ni]barazza
NI}BARAZZA djar u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa 5 sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.
Nutara
INFITTEX xog[ol ta’ nutara ma’ nutar jew ditta legali. ?emplu 79737974.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble-dryers, dishwashers, dehumidifiers u
Il-[ajja sabi[a> Ta’ min jg[ixha!
Id-droga teqridhielek. Dan ng[idu mill-esperjenza Tixtieq l-g[ajnuna^ ?empel 21237935
microwaves. Nag[tu, stimi b’xejn minn qabel bla [las u sitt xhur garanzija fuq kollox. Servizz il-;urnata kollha, blir[as prezzijiet. ?emplu 21447763, 21499183, 99478634 jew 99447763.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
FRIDGES, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata /emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{
Combination machine
SINGLE PHASE radial armsaw, chiselmorters. ?emplu 21388856 jew 99195464.
G[amara antika
TLIET settijiet ta’ sitt si;;ijiet kull wie[ed ta’ g[amara antika ma[duma Franza. Kollha ;ew irkantati fil-Bel;ju. ?emplu 99471549.
House sale
L-g[amara u l-mobilja kollha g[all-bejg[. K/ina ta’ Fino u l-appliances tal-k/ina u bieb tal-oak solid. G[amara ta’ Joinwell Regency Style u po]ambrella. Mejda tonda kbira. Unit kbir. Rails u purtieri talog[la kwalità. Ballavostri solid tal-mahagony . U fa//ata b’sitt bibien ta’ walkin wardrobe. Kollox f’kundizzjoni tajba. ?emplu 99471425.
Mejda tonda
TAL-a[mar mastizz. Dijametru ta’ metru, [xuna ta’ 3cm u b’erba’ saqajn. Kundizzjoni perfetta. Prezz €250. ?emplu 21246324 jew 99808522.
Mejda tal-pranzu
Kompluta b’sitt si;;ijiet, gi]er tal-ilma tal-elettriku, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet talinjam, tapit kbir a[dar bil-
kannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.
Mudell
TAT-TEATRU Rjal tal-;ebel mag[mul bl-idejn. Daqs ]ew; metri b’metru. ?emplu 79312397.
Tombla sheets
B’numri kbar u kuluri differenti, prezzijiet spe/jali li jibdew minn 55c (ta’ ewro) skont kemm tordna. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and BONNICI’S PRINTING PRESS (Pawlu Bonnici) – 3 Triq Melita, ilBelt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie; e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprint ingpress.com
Yorkshire Terrier Puppies
RAZZA ]g[ira, ra;el u mara. ?emplu 79246867, 21246867 jew 27246867.
KOMPJUTERS
Tlift
ID-DATA tal-kompjuter tieg[ek? Qed tinkwieta g[ax ma tafx kif se ;;ib lura d-data li hi ferm importanti g[alik? Mela /empel malajr 99422082.
JIN{TIE:U
Cleaners
PART TIME (g[al filg[odu biss). ?emplu Ir-Rokna Restaurant#Pizzeria Paceville 21384060 bejn id-9.30 a.m. u l-11.30 a.m. u bejn il-5.30 p.m. u s-7.30 p.m.
Delivery Person
FULL TIME, Complete Supplies Ltd l-Imrie[el. Minn 21 sena ’l fuq. Ibag[tu CV fuq stores@completesup plies.com.mt
Nies
BIEX jarmaw ix-shutters f’xog[ol ta’ kostruzzjoni. ?emplu 99820145 jew 99407214.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
Passatemp 25
Tisliba
Mimdudin>5. Riforma (5) 6. Min ja[dem fl-g[elieqi (5) 7. Kittieb (5) 10. Bnadi (5) 11. Hu f’idejk (5) 12. Ma tax g[alkollox (5) 14. Im/aqlaq sew il-ba[ar (5) 16. Ir-raba’ parti (5) 17. {a pja/ir, issodisfa ru[u (5) 18. G[arraq int (5)
Weqfin>1. Minfu[in bihom infushom (6) 2. Ta xebg[a (6) 3. Issogra (6) 4. Ferrag[ (6) 8. Qisu jien, jixbahni (5) 9. Po;;ewk fejn ma tidhirx (5) 12. Ta [jiel x’g[andu jsir (6) 13. Imbor;a, mela sax-xfar (6) 14. Gerrem, mag[ad bil[oss (6) 15. Tag[laq billi dda[[al ittapp (6)
Super Sudoku mill-1 sat-12 Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 4 kaxxi bi 3 nnumri kollha mill-1 sat-12.
Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>- 5. Provi; 6. Salvi; 7. Sport; 10. Taret; 11. Meraq; 12. Wiret; 14. }ifen; 16. }birr; 17. Eqlel; 18. Dwana. Weqfin>- 1. Oppost; 2. u 13. Rispettabbli; 3. Estrem; 4. Miftuq; 8. }rara; 9. {rafa; 12. Widdeb; 14. }grada; 15. Newwa[.
Karozza meravilju]a! M’g[andhiex [a;a wa[da li tiffunzjona…
DRAUGHTS
Soluzzjonijiet
Super Sudoku L-g[a]la f’idejh
Kollox g[andu postu u kull [a;a g[al postha. Dan ifisser li kull [a;a fid-dinja g[andha l-funzjoni tag[ha. Kliem li ma tridux jixxerred, tg[idux. Dan ifisser li [afna minnies mhumiex kapa/i j]ommu sigriet.
Karmnu xtaq jixtri jumper g[all-mara. Hawn fuq narawh quddiem vetrina j[ares lejn g[axar jumpers. Idde/ieda li jixtri wie[ed minnhom. Da[al fil-[anut u xtara wie[ed. Sid il-[anut ge]wirhulu ;o bor]a. Dawk li baqa’, jidhru fil-parti ta’ ta[t. Minn dawk immarkati bl-ittri hawn fuq, liema wie[ed g[a]el isSur Karm?
Karmnu g[a]el il-jumper bl-ittra ‘b’
Qwiel Maltin
L-g[a]la f’idejh
Jirba[ l-abjad
:ib il-bord tad-draughts u qieg[ed id-dammi e]att kif jidhru hawn fuq. Imissu jilg[ab l-abjad. Kif jista’ dan jirba[ il-log[ba f’sitt mossi?
Abjad: 11 – 6, Iswed: 21 x 14; Abjad: 30 – 27, Iswed: 9 x 18; Abjad: 27 x 11, Iswed: 14 x 7; Abjad: 3 x 12, Iswed: 18 x 27; Abjad: 12 – 7; Iswed: 2 x 11; Abjad: 7 x 30, u jirba[.
Jirba[ l-abjad
IN-NAZZJON Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
26 Avvi]i PN
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN {’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. fl-
AVVI}I POLITI?I L-ISLA. Is-Segretarju tal-
Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m., u l{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m.
{AL QORMI. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri talKumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;).
SAN :ILJAN. Membri talKumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.
CAROLINE GALEA. Il-{bieb
ta’ Caroline Galea qed jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 4 ta’ Ottubru f’Villa Arrigo. Ikun hemm tombla u /-/ans li tirba[ [afna rigali. Trasport provdut mill-postijiet tas-soltu, u g[all-biljetti u informazzjoni tistg[u //emplu 99843564 jew 99491069.
AVVI}I O{RA SAN PAWL IL-BA{AR. Il-
Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-bar flUffi//ju PN tal-lokalità. Dawk interessati g[andhom jag[mlu kuntatt mal-President fuq 99456411 jew mas-Segretarju fuq 99404292. Il-Kumitat Sezzjonali PN jirriserva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik laktar vanta;;u]a.
Kumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ tesseri ;odda.
{A}-}EBBU:. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a li qed jilqa’ offerti g[al xog[ol ta’ restawr fuq il-fa//ata talUffi//ju PN. Biex ji;bru linformazzjoni me[tie;a, il-kuntratturi interessati g[andhom jikkuntattjaw lill-Uffi/jali talKumitat fuq 99892179 jew 99225810.
AVVI}I SO?JALI
SAN :WANN. Il-Kumitat
I}-}URRIEQ. Membri tal-
ROBERT ARRIGO. Il-{bieb
ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Pasta Lunch, Tombla u Te, il-{add, 25 ta’ Settembru f’Villa Arrigo, in-Naxxar. Prezz €6 u g[all-biljetti tistg[u //emplu 23285000 jew milluffi//ji.
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar tal-Uffi//ju PN qed jitmexxa ta[t management ;did. Ji;i servut ikel g[all-individwi kif ukoll gruppi. G[al aktar infomazzjoni tistg[u //emplu 79707826.
IL-MOSTA. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li l-
Kuntatt mal-attivisti u membri Kumitati Sezzjonali PN 1981-1987 Bi preparazzjoni g[all-attivitajiet li se jsiru fix-xhur li ;ejjin il-Partit Nazzjonalista qed ji;bor informazzjoni dwar persuni li kienu membri tal-Kumitati Sezzjonali bejn l-1981 u l-1987. Min kien membru ta’ Kumitat Sezzjonali f’dawn i]-]minijiet hu mitlub jag[ti l-informazzjoni a;;ornata tieg[u billi j/empel 25965314 jew 99424945.
Il-Moviment Nisa Partit Nazzjonalista se jorganizza Coffee Morning nhar it-28 ta’ Settembru f’Villa Arrigo, in-Naxxar. G[all-biljetti /emplu 99473932 u jistg[u jinxtraw ming[and il-helpers tas-soltu. Trasport provdut u jitlaq mill-postijiet tas-soltu. Prezz> €5.50 Il-Prim Ministru se jattendi g[al din l-attività.
bar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità re;a’ jinsab miftu[ kuljum ta[t management ;did.
TAL-PIETÀ. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità issa qed jitmexxa minn management ;did. Qed ikunu servuti appetizers u jintwera l-football live. Qed ikunu organizzati ikliet, fosthom fenkati, la[am ta]-]iemel u majjal mimli. G[all-bookings tistg[u //emplu 99298312 jew 21244956. Il-bar qed ikun miftu[ kuljum mill-5 p.m. ’l quddiem u l-{add anke filg[odu.
TAS-SLIEMA. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li qed jilqa’ offerti g[all-kiri tal-Bar talUffi//ju PN tal-lokalità. Kull min hu interessat jista’ jikkuntattja lill-President tal-Kumitat Sezzjonali PN Sliema fuq 99824277. Il-Kumitat jirri]erva ddritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik l-aktar vanta;;u]a.
IL-G}IRA. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità issa jinsab miftu[ ta[t management ;did.
TONIO BORG. Il-Vi/i Prim
Ministru u Vi/i Kap tal-PN Tonio Borg jilqa’ lill-pubbliku fluffi//ju tieg[u f’Birkirkara bejn it-8 a.m. u l-10 a.m. G[al appuntament tistg[u //emplu 22042235 jew 21232873.
DAVID AGIUS. Min jixtieq jil-
taqa’ ma’ David Agius jista’ jag[mel dan ming[ajr b]onn ta’ appuntament kull nhar ta’ Tnejn wara l-4 p.m., f’187 Triq Santa Katerina {’Attard jew /emplu 79423101 jew 21417507 g[al appuntament fil-;ranet l-o[ra. David Agius hu Deputat g[as-7 Distrett ({a]-}ebbu;, {adDingli, ir-Rabat, l-Im;arr u lImtarfa) u g[all-11-il Distrett ({’Attard, {al Balzan, il-Mosta u l-Imdina).
ROBERT ARRIGO. Robert
Arrigo jav]a li qed jiltaqa’ ma’ kull min jixtieq jiltaqa’ mieg[u, kuljum bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-uffi//ju tieg[u, 60 Triq Depiro, Tas-Sliema. ?emplu 23285000 jew 79492885.
JASON AZZOPARDI. Jason
Azzopardi qed jiltaqa’ mal-kostitwenti tieg[u, fl-uffi//ju 26, Triq Bormla, Paola. G[al appuntament /emplu 22985100 jew 22985104.
JOE CASSAR. Joe Cassar jixtieq jav]a li qed jiltaqa’ mal-kostitwenti tas-7 Distrett (ir-Rabat, {a]-}ebbu;, {ad-Dingli, lIm;arr u l-Imtarfa) u tal-11-il Distrett ({’Attard, {al Balzan, ilMosta u l-Imdina) kull nhar ta’ Tnejn u {amis bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. G[al appuntament tistg[u //emplu 22992418. MARIO DE MARCO. Mario de
Marco qed jiltaqa’ mal-pubbliku kull nhar ta’ {amis mill-4 p.m. sal-5.30 p.m. fl-uffi//ju tieg[u, 9 Brittania House, Triq l-Ifran, ilBelt Valletta u bejn il-5.30 p.m. u t-8 p.m. fl-uffi//ju tieg[u, 833 Triq il-Kbira San :u]epp, il{amrun. G[al appuntament /emplu 21255265 jew 22915022.
Uffi//ju PN.
IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99804642.
BIRKIRKARA. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u l-11 a.m. fl-
Uffi//ju PN.
BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. {AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. flUffi//ju PN. FLORIANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038. G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. {AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567. L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382. L-ISLA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273985. IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733. {AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895466. L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979. L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852. L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu fuq 99440603. IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507. IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. fl-Uffi//ju PN. IN-NAXXAR. Kull nhar ta’ :img[a bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222. RA{AL :DID. G[al assistenza tistg[u //emplu 98890488 jew 79224165. TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633. IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529. SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086. SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7.30 p.m. u t-8.30 p.m. fl-Uffi//ju u ‘Dar il-{addiem’. G[al aktar informazzjoni tistg[u tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt. IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL TARXIEN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225033. VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225810. I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN.
Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
27 TBA{{IR
Attività ta’ tba[[ir g[a]-]g[a]ag[ Il-programm tal-KMS ‘Summer on the Move’, li hu sponsorjat minn Kellogg’s, g[adu kif temm ilkors introduttorju tat-tba[[ir g[a]]g[a]ag[. Wie[ed mill-korsijiet sar fil-Bir]ebbu;a Sailing Club (BSC), u rre;istra total impressjonanti ta’ 42 parte/ipant dan is-sajf. Il-parte/ipanti kienu introdotti g[al dan l-isport permezz taddinghy Optimist u gradwalment kienu promossi g[all-RS Feva, skont l-età, il-pi] u l-esperjenza. Issessjonijiet ta’ kull ;img[a kienu mmirati b[ala introduzzjoni ba]ika g[al [iliet pratti/i kif ukoll b’tag[lim ta’ kif jinqara t-temp u lelementi tieg[u b[alma huma lqawwa u d-direzzjoni tar-ri[. “Il-programm tat-tba[[ir g[a]]g[ar jifforma l-pedament korrett ta’ kif wie[ed g[andu jba[[ar. Hekk kif il-parte/ipant jil[aq il-livell sodisfa/enti ta’ esperjen]a, tag[lim u kunfidenza, jg[addi LOKALI
Tifta[ l-iskola tal-coaching Coerver L-iskola tal-coaching Coerver qed tilqa’ l-applikazzjonijiet g[at-tieni sena konsekuttiva tag[ha. Coerver hi organizzazzjoni indipendenti u mhi relatata ma’ ebda klabb jew skola privata. Din l-iskola g[andha diversi programmi li jg[inu lit-tfal ji]viluppaw f’diversi oqsma fil-football b[alma huma ddribbling, passing u tattika. Coerver g[andha tliet programmi spe/ifi/i: ‘Mighty Mites’, ‘Development’ u ‘Advanced’. Il-programm ‘Mighty Mites’ hu g[al subien u bniet ta’ bejn [ames u tmien snin u ssessjonijiet ikunu kull nhar ta’ Tlieta fil-5.30 p.m. fil-Kulle;; ta’ Santa Katarina f’Pembroke u jdumu 75 minuta. Il-programm ‘Development’ hu mmirat g[al bniet u subien bejn id-disa’ u 13-il sena u ssessjonijiet ta’ dan il-programm isiru kull nhar ta’ Erbg[a u :img[a fil-5.30 p.m. fil-Kulle;; ta’ Santa Katarina f’Pembroke. Intant, il-programm ‘Advanced’ hu g[al bniet u subien ta’ bejn l-10 u t-12-il sena. Kull programm idum 12-il ;img[a u kull min hu interessat g[andu jikkuntattja lidDirettur tal-Iskola, Claude Chetcuti fuq 79442447 jew jibg[at email fuq claude@ coervermalta.com jew i]ur issit www.coervermalta.com
g[all-fa]i ;dida – dik li jba[[ar fuq l-RS Feva, li tifla[ ]ew; persuni. Dan il-process iservi b[ala introduzzjoni g[all-kun/ett ta’ teamwork, li hu fundamentali fl-isport tat-tba[[ir,” qal Joseph Briffa, kow/ tal-KMS g[at-tba[[ir u Rear Commodore tal-Bir]ebbu;a Sailing Club. “Dan il-mod joffri l-possibbiltà li ;enitur jista’ jba[[ar flimkien ma’ wliedu, u b’hekk ikun qed jin[oloq [in ta’ kwalità malfamilja u t-tfal f’ambjent divertenti u tajjeb g[as-sa[[a.” Kull xahar il-ba[[ara ]g[a]ag[ qed ikunu mog[tija l-opportunità biex je]aminaw u jipprattikaw il[iliet il-;odda li tg[allmu f’kompetizzjoni. Dan isir permezz tas-sistema Portsmouth Yardstick Handicap, fejn dg[ajjes ta’ velo/ità u qlug[ differenti jistg[u jikkompetu fuq [in korrett. Din is-sistema tg[in biex i]omm lill-ba[[ara ffukati u jistinkaw biex iba[[ru taj-
jeb, lil hinn mill-po]izzjoni li jinsabu fil-flotta. “Filwaqt li ninkura;;ixxu l-element kompetittiv, a[na nemmnu li l-valuri ta’ sodifazzjon u pja/ir ming[ajr periklu li wie[ed jie[u meta jba[[ar huma ferm iktar importanti mir-reb[ ta’ tlielaq u tazzi,” ]ied jg[id Briffa. Organizzat mill-Kunsill Malti g[all-Isport, il-programm tal-KMS ‘Summer on the Move’ hu sponsorjat mill-Kellogg’s, il-kumpanija ewlenija fid-dinja li tipprodu/i //ereali g[all-kolazzjon, g[allewwel darba b[ala parti millimpenn kontinwu tag[ha li tippromwovi l-benefi//ji ta’ dieta bilanj/ata, flimkien ma’ stil ta’ [ajja attiva u b’sa[[itha. KMS se tifta[ dalwaqt g[arre;istrazzjonijiet g[all-programm il-;did ta’ Skolasport 2011-2012. Iktar dettalji jit[abbru dalwaqt fuq is-sit www.sportsmalta.org.mt
I]-]g[a]ag[ ba[[ara qed ilestu l-armar u ji//ekkjaw li /-/wiemi qeg[din marbutin sew b[ala parti mit-t[ejjijiet biex iba[[ru millbajja ta’ San :or; ta[t id-direzzjoni tal-kow/is tag[hom
IN-NAZZJON Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
28 Sport TI:RIJIET TA}-}WIEMEL
Major Chaleonnais favorit fil-klassi Premier Minn L-aktar ti;rija importanti li ssir illejla fil-korsa tal-Marsa se tkun riservata g[al ]wiemel mill-klassi Premier. Din se tag[mel parti mit-38 laqg[a tal-ista;un fuq seba’ ti;rijiet, b’wahda minnhom tkun ukoll g[al ]wiemel ponijiet. Itti;rija tal-klassi Premier se tkun is-sitt wa[da, tibda fid9.05pm u b[all-kumplament tat-trott se ssir fuq distanza qasira ta’ 2140m. Erbatax se jkunu ]-]wiemel miktuba g[at-ti;rija Premier. Dawn huma Arifant, Uncle Sund, Podium, Livi Cantona, Keelan, id-debuttant Dani] Troy Boshoeve, ]iemel gdid iehor Franciz Mig[ty, Gentle Way, Kakisis, Niarpan, Major Chaleonnais, debba debuttanta }vedi]a Solid Lady Spin, Play On Me u Loulou du Lamee. Misjuq minn Charlo’ Debono, Major Chaleonnais jibda favorit li jakkwista l-hames reb[a tassena minn Kakisis (Johan Axisa) u Loulou du Lamee (Charles Camilleri). Qabel ilwaqfa tas-sajf, Major Chaleonnais reba[ finali Kenneth Vella
Plejers tat-tim tal-Ma/edonja ji//elebraw ir-reb[a fuq is-Slovenja, liema reb[a fissret kwalifikazzjoni g[as-semifinali tal-kampjonati Ewropej tal-basketball
BASKETBALL
Spanja u l-Ma/edonja fis-semifinali Il-holders Spanja u t-tim sorpri]a talMa/edonja bbukkjaw posthom fis-semifinali tal-kampjonati Ewropej tal-basketball wara li g[elbu lill-avversarji rispettivi tag[hom. Biss dawn g[addew g[al din il-fa]i b’mod ferm differenti minn xulxin g[ax filwaqt li Spanja ddominat kontra s-Slovenja, ilMa/edonja [adet kedda kontra l-Litwanja, ilpajji] li qed jorganizza dawn il-kampjonati. Dawn i]-]ew; timijiet issa jaffrontaw lil xulxin illum filwaqt li r-rebbie[ tal-partita bejn ir-Russja u s-Serbja jilg[ab kontra r-rebbie[ tal-partita bejn Franza u l-Gre/ja.
Iddominat Spanja, li reb[et l-ewwel titlu Ewropew fl2009, [ar;et rebbie[a bi skor ta’ 86-64 kontra s-Slovenja f’dik li kienet l-aqwa partita s’issa g[al dan it-tim f’din l-edizzjoni. Spanja kienu 35-31 minn fuq sa tmiem lewwel taqsima u fl-a[[ar fa]i skurjaw diversi punti biex issi;illaw din ir-reb[a. Pau Gasol ta’ Spanja kellu partita mill-aqwa fejn g[amel total ta’ 26 punt. B’din ir-reb[a, it-tim Spanjol ikompli jittama li jikseb it-tieni titlu konsekuttiv fi ]mien sentejn.
Sopri]a
Qabel ma beda dan it-turnament [add qatt ma basar li l-Ma/edonja se telimina tim wara lie[or i]da dan fil-fatt sar u issa t-tim g[andu //ans li jikkwalifika anke g[all-Olimpjadi ta’ sena o[ra li se jsiru f’Londra. Il-Ma/edonja kisbet post fis-semifinali wara li reb[et partita e//itanti bi skor ta’ 67-65 kontra s-Slovenja. Re;a’ kien Lester Bo McCalebb li kien strumentali g[at-tim ta’ Ma/edonja b’23 punt i]da Vlado Ilijevski li kiseb il-gowl drammatiku 11-il sekonda mit-tmiem li fisser kwalifikazzjoni. “Dan hu mument storiku g[at-tim tag[na. Qatt ma kont emozzjonat daqshekk fil-karriera tieg[i. Tajna risposta lil kull min kritikana u lil kull min ma emminx fil-potenzjal tat-tim. G[allbidu [add ma ta kasna i]da issa nazzjon s[i[ jinsab warajna,” qal il-plejer ta’ Ma/edonja. Il-Litwanja, champions fl-2003 issa jridu joqog[du attenti biex ma jitilfux posthom millOlimpjadi tal-2003. Eluf ta’ partitarji fil-Ma/edonja //elebraw dan is-su//ess fit-toroq tal-belt kapitali Skopje wara li raw il-partita fuq big screens f’din il-belt.
FORMULA 1
L-ista;un mhux se jsir pur/issjoni – Button, McLaren Is-sewwieq tal-McLaren, Jenson Button qal li minkejja li Vettel tar-Red Bull hu kwa]i /ert mit-titlu, l-ispettaklu tal-Formula 1 mhux se jintemm. Jekk Vettel jirba[ il-Grand Prix ta’ Singapore ji;i inkurunat champion g[attieni sena konsekuttiva meta jkun fadal [ames tlielaq. “M’hemmx /ans li xi [add ie[or jirba[ it-titlu. Madankollu, l-ista;un mhux se jsir pur/issjoni g[ax a[na
s-sewwieqa dejjem irridu nirb[u u nista’ nassigura li lemozzjonijiet mhux se jieqfu hekk kif Vettel jirba[ ittitlu,” qal Button. Button iddeskriva lemozzjoni li wie[ed ikollu meta jirba[ Grand Prix b[ala wa[da mill-isba[ fil-karriera ta’ sewwieq u hija g[alhekk li dan se jag[mel minn kollox biex ji;bor kemm jista’ jkun punti qabel jintemm l-ista;un. Button attwalment jinsab
quddiem sie[bu talMcLaren, Lewis Hamilton u fatt interessanti hu li Hamilton qatt ma spi//a wara s-sewwieq li jkun flistess tim tieg[u. “Na[seb il-fatt li t-titlu se jkun mirbu[ aktar se jaffettwa lill-midja milli lilna s-sewwieqa. Min-na[a tag[na se nibqg[u nag[mlu dak li dejjem g[amilna, ji;ifieri nsuqu biex nirb[u,” temm jg[id is-sewwieq Ingli].
ewlenija waqt il-kampjonati sajfin. Il-laqg[a tal-lum tinkludi wkoll ti;rijiet g[al ]wiemel tat-trott mill-klassi Gold, Silver, Bronze u Copper u ti;rija g[al ]wiemel ponijiet. L-ewwel ti;rija tal-klassi Copper tibda fis-7pm. .
Tbassir
I ti;rija. Klassi Copper. Win – Loulou de la Rose. Place – Matin du Loir, Kenor Celeste. II ti;rija. Klassi Bronze. Win – Opimus. Place – Naja du Tija, Omega des Arpents. III ti;rija. Klassi Silver. Win – Flying As. Place – Cross Country FC, Hulot. IV ti;rija. Klassi Ponijiet. V ti;rija. Klassi Silver. Win – November Oaks. Place – CJ Blueeyedkissed, Mezio Josselyn. VI ti;rija. Klassi Premier. Win – Major Chaleonnais. Place – Kakisis, Loulou du Lamee. VII ti;rija. Klassi Gold. Win – She’s Dreamlike. Place – Neptune Williams, Obscur de Busset.
TAZZA TAD-DINJA TAR-RUGBY
L-Istati Uniti tikseb l-ewwel reb[a L-Istati Uniti kisbet l-ewwel reb[a fit-Tazza tad-Dinja, liema reb[a waslet kontra rRussja bi skor ta’ 13-6 filpartita minn Grupp C. L-Amerikani kienu tilfu fiddebutt tag[hom kontra lIrlanda. Fattur li g[en lill-Istati Uniti biex tikseb din ir-reb[a kien il-fatt li dan it-tim hu mdorri jilg[ab f’livelli og[la minn dak li huma mdorrijin jilag[bu fih ir-Russi. It-tim Russu [a 24 sena biex ikkwalifika g[al Tazza tadDinja u minkejja li t-tim Russu prova minn kollox, ilqawwa tal-Istati Uniti kienet wa[da li r-Russi ma kellhomx risposta g[aliha. Minkejja li kienu huma li marru fil-vanta;;, ir-Russi ma g[arfux jiddefendu l-vanta;; u
aktar ma g[adda [in, lAmerikani bdew jikkontrollaw il-partita b’mod komdu. Kien Wyles lll-Amerikani fil-vanta;;, liema vanta;; kompla j]id grazzi g[all-gowls permezz tal-a[wa Suniula. Liskor seta’ kien wie[ed akbar favur l-Amerikani li kieku dawn ma tilfux il-penalties li ng[ataw favurihom. Din ir-reb[a li kisbu lAmerikani turi li l-plejers g[elbu t-tensjoni u l-emozzjonijiet li kellhom fl-ewwel partita li ntlag[bet proprju fl-10 anniversarju tal-attakki terroristi/i tal-11 ta’ Settembru fuq il-World Trade Centre. Intant, illum tintlag[ab ilpartita bejn il-pajji] li qed jorganizza t-turnament, New Zealand u l-:appun.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
Sport 29 KUMMENTI WARA L-PARTITI TA?-CHAMPIONS LEAGUE
Draw kien ri]ultat ;ust Id-draw ta’ 1-1 bejn Man City u Napoli kien wie[ed ;ust. Hekk qal il-kow/ ta’ Man City, Roberto Mancini, li kienet lewwel darba tieg[u mat-tim minn Eastland minn kemm ilu kow/ ta’ dan it-tim. I]-]ew; timijiet kellhom diversi okka]jonijiet u l-iskor seta’ kien akbar kieku l-lasta ma /a[[dtix li]-]ew; timijiet. “Kien ri]ultat xieraq. A[na lg[abna tajjeb fl-ewwel taqsima imma forsi ppruvajna nkunu wisq perfetti. {allejna [afna spazju lill-avversarji li kienu perikolu]i [afna meta operaw bil-kontrattakki. Qabel il-log[ba [assejt li l-plejers tieg[i kienu nervu]i u nittama li ladarba g[amilna d-debutt tag[na, issa nikkalmaw,” qal Mancini. Man City fil-kampjonat qed jiskurjaw [afna gowls li qed jg[inuhom i]ommu l-ewwel post ma’ Man Utd. Dwar dan, Mancini qal, “Impossibbli li f’kull partita niskurjaw erba’ jew [ames gowls. Napoli ddefendew tajjeb. Irridu nkunu velo/i meta jkollna l-ballun f’saqajna u dan m’g[amilniehx fit-tieni taqsima.” Intant, il-President ta’ Napoli, Aurelio De Laurentis, qal li draw fl-Etihad Stadium jiswa daqs reb[a. “Kul[add qal li Man City se jag[tuna battikata u jumiljawna i]da dan ma kienx il-ka]. {asra li g[amilna xi ]balji ]g[ar li tellfuna /-/ans li nirb[u,” qal De Laurentis. Sodisfatt kien ukoll il-kow/ tat-tim, Walter Mazzarri, li qal li jemmen li l-fatt li Napoli ma rduppjawx l-iskor meta ;ihom i/-/ans kien il-fattur li wassal g[al dan id-draw. “Fl-ewwel
Il-kow/ ta’ Man City, Roberto Mancini
taqsima, minbarra li skurjajna, iddefendejna tajjeb u kien biss fit-tieni taqsima li naqqasna rritmu, madankollu kuntent [afna bid-draw,” temm jg[id Mazzarri. Kontra Benfica dejjem diffi/li – Ferguson, kow/ Man
Utd “Il-partiti kontra Benfica, spe/jalment dawk barra minn darna, minn dejjem kienu diffi/li u delikati.” Hekk qal ilkow/ ta’ Man Utd wara li /champions Ingli]i spi//aw bi draw ta’ 1-1 kontra Benfica filPortugall. “Il-fatt li qlajna gowl u rkuprajnieh kien po]ittiv. Lg[abna tajjeb fl-ewwel nofs sieg[a tat-tieni taqsima u nemmen li f’dak il-perijodu stajna [adna t-tliet punti. Kien fl-a[[ar kwarta li batejn i]da bis-sa[[a tal-goalkeeper Lidegaard (li kien qed jimla post DeGea) bqajna fil-partita. Wara kollox, kien
ri]utlat ;ust,” qal il-kow/ Sko//i]. Il-kow/ ta’ Benfica, Jorge Jesus qal li minkejja li l-avversarji tag[hom kellhom aktar pussess tal-ballun, dan ilpussess ma [oloqx periklu sostanzjali g[at-tim tieg[u. “Konna tattikament dixxiplinati. Konna nafu li se naffrontaw plejers ta’ esperjenza kbira b[alma huma Giggs (l-awtur tal-gowl) u Fletcher. Punt f’darna kontra Man Utd mhux ri]ultat perfett imma rridu nammettu li Utd huma l-favoriti li jirb[u dan ilgrupp u nittama li nkunu a[na li nikkwalifikaw mag[hom,” temm jg[id Jesus. G[addejjin minn fa]i diffi/li – Gasperini, kow/ Inter Intant, sorpri]a fit-tieni jum tal-ewwel ;urnata ta/Champions League kienet ittelfa ta’ Inter f’darhom 1-0 kontra t-Torok ta’ Trabzonspor. Dwar dan il-kow/ ta’ Inter,
-Mancini, kow/ Man City
Gasperini, qal li t-tim jinsab g[addej minn fa]i diffi/li u kull plejer irid jag[mel sforz u jwettaq reazzjoni malajr kemm jista’ jkun. “Konna a[jar minn nhar il-{add (Inter tilfu 4-3 kontra Palermo) i]da xorta ma waslitx ir-reb[a. Il-{add lg[abna bi tliet difensuri u skurjajna tliet gowls, illum lg[abna b’erbg[a u ma skurjajniex, ji;ifieri t-telf mhux qed jasal min[abba din ilkwistjoni tattika. Ta’ min ifakkar ukoll li qlajna gowl li beda minn offside. Matul il-preseason il-plejers ftit kellhom /ans jit[arr;u kollha f’daqqa u rridu ]-]mien biex namalgamaw.” Dawn kienu l-ewwel kummenti ta’ Gasperini wara lewwel telfa tieg[u fl-Ewropa ma’ Inter u t-tielet konsekuttiva minn meta n[atar kow/ (vs Milan, vs Palermo). Intant, il-kow/ ta’ Trabzonspor, Gunes, qal li t-tim tieg[u qatt ma mar l-Italja blintenzjoni li jiddefendi i]da biex jilg[ab il-log[ba tieg[u. “Anke kieku tlifna ma konniex inqisuha b[ala telfa g[ax kellna prestazzjoni tajba. Iddifi]a u l-goalkeeper tag[na kienu f’forma mill-aqwa llum. Il-fatt li qeg[din fil-qu//ata ta’ dan il-grupp se jag[tina spinta fil-moral u rridu nibqg[u nilag[bu hekk mhux biss biex nikkwalifikaw i]da anke biex nirrappre]entaw bl-a[jar mod ilfootball Tork f’din il-kompetizzjoni.” Id-difi]a s-sigriet tassu//ess tag[na – Heynckes,
kow/ Bayern Munich Il-kow/ ta’ Bayern Munich, Jupp Heynckes, qal li l-qawwa
tad-difi]a tal-klabb :ermani] hi l-ba]i tar-reb[ u jemmen li sakemm din tkompli //a[[ad lill-avversarji milli jiskurjaw jasal is-su//ess. “L-ewwel [a;a fil-football g[alija hi li ta//erta li jkollok difi]a tajba g[ax din trebb[ek l-unuri. Stajna g[alaqna l-partita qabel i]da l-importanti li waslu l-punti,” qal Heynckes wara li Bayern g[elbu 2-0 lil Villarreal fi Spanja. Ta’ min jinnota li Villarreal kienu ilhom tmien partiti konsekuttivi jirb[u f’darhom f’dik li hi Champions League filwaqt li Bayern issa ilhom tmien partiti ma jaqilg[u gowl u skurjaw 21. :barna l-punti minn grawnd diffi/li – Karanka,
assistent kow/ Real Madrid Real Madrid reb[u bi skor minimu ta’ 1-0 barra minn darhom kontra t-tim Kroat ta’ Dinamo Zagreb. Dwar dan l-assistent kow/ ta’ Real, Karanka, qal li kull min [aseb li Real se jkollhom partita diffi/li kien ]baljat. “Dinamo kienu motivati [afna llejla, spe/jalment min[abba l-fatt li g[andhom partitarji li jag[tuhom kura;; kbir. :barna tliet punti minn grawnd kumplikat. Irridu nibqg[u nirb[u g[ax ir-reb[ jg[inek tirba[ aktar.” Karanka kien qed jimla post il-kow/ Mourinho li qed jiskonta s-sospensjoni li ng[ata millUEFA matul dawn l-a[[ar xhur. Il-goalkeeper Casillas la[aq irrekord ta’ 577 partita ma’ Real biex sar is-sitt l-aktar plejer li qatt libes il-gear ta’ Real, flimkien mal-le;;endarju Camacho.
FOOTBALL
Gaddafi qered ukoll l-isport Libjan Gaddafi mhux biss /a[[ad lill-poplu Libjan milli jkollu d-drittijiet tieg[u i]da /a[[ad ukoll li]vilupp tal-isport f’dan il-pajji] fl-Afrika ta’ Fuq. Ir-ra;uni prin/ipali hi li hu kien jib]a’ mill-fatt li l-atleti li jiksbu su//ess jie[du wisq attenzjoni, attenzjoni li hu kien jippreferi li ting[ata lilu. Tant hu hekk li kien hemm anke ]mien meta lkummentaturi tal-log[ob tal-football kienu ordnati biex ma jg[idux l-isem ta’ xi plejer partikulari i]da jg[idu biss in-numru tieg[u. F’intervista wara l-waqg[a tar-re;im ta’ Gaddafi, Nabil Elalem, Kap E]ekuttiv talKumitat Olimpiku Nazzjonali Libjan, qal li g[al snin twal, l-atleti u l-uffi/jali tal-isport kellhom jiffa//jaw sitwazzjonijiet ta’ korruzzjoni, nuqqas ta’ appo;; finanzjarju u restrizzjonijiet fejn jid[ol l-ivvja;;ar. “Ma kellux grazzja mal-atleti li jiksbu su//ess. Gaddafi ma kien jaf xejn dwar sport. Kien lest jonfoq miljuni ta’ liri f’armi jew biex xi nies jiktbu innijiet favurih i]da ma kienx jonfoq sold g[all-isport,” spjega Elalem. Elalem g[adu kemm in[atar f’din il-kariga wara li wie[ed mit-tfal ta’ Gaddafi, Moham-med Gaddafi, [alla l-pajji] min[abba l-attakki tarribelli matul dawn l-a[[ar xhur. Il-familja ta’ Gaddafi u dawk kollha vi/in tieg[u, ba]ikament, kellhom kontroll fuq kull settur fis-so/jetà u b’hekk kienu jgawdu numru kbir ta’ privile;;i u kuntratti lussu]i.
“Il-problema prin/ipali kienet li kul[add kien ifittex gwadann personali. Kien hemm [afna korruzzjoni fejn jid[lu kuntratti u nies bla skola kienu jing[ataw karigi importanti f’istituzzjonijiet kbar. Kienu ji;u inkarigati biss g[ax jafu lil Muammar (Gaddafi),” ]vela Elalem. Tifel ie[or ta’ Gaddafi, bl-isem ta’ Saadi, kien jilg[ab il-football u Elalem spjega kif dan kellu poter kbir f’dan l-isport fil-pajji]. Saadi, g[al xi ]mien kien ukoll il-kap tat-tim nazzjonali Libjan. “Mhix l-ewwel darba li wie[ed kien jir/ievi telefonata ming[and Saadi jew rappre]entant tieg[u u ji;i ordnat biex ma jilg[abx f’partita spe/ifika.” Issa li ;ie fi tmiemu r-re;im ta’ Gaddafi, hemm tama kbira li l-isport f’dan il-pajji] iqum fuq saqajh u Elalem jittama li l-mexxejja l-;odda talpajji], kif ukoll il-Kunsill Transitorju Nazzjonali jag[tu aktar attenzjoni lill-isport. Ir-reb[a li kisbet il-Libja ftit tal-;img[at ilu fuq il-Mozambique f’partita football kienet l-ewwel log[ba li lag[ab it-tim nazzjonali sa minn meta bdew l-attakki tar-ribelli. Barra minn hekk, Elalem jemmen ukoll li lisport jista’ jibdel ir-reputazzjoni li g[andha lLibja, li ;eneralment ti;i asso/jata mal-‘[a]en’ ta’ Gaddafi. Fl-a[[ar kummenti tieg[u Elalem qal li jittama li waqt l-Olimpjadi ta’ sena o[ra li se jsiru f’Londra, jkun hemm madwar disa’ atleti jirrappre]entaw lil dan il-pajji].
Partitarji Libjani ji//elebraw bil-bandiera l-;dida tan-nazzjon wara li t-tim nazzjonali reba[ partita ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tan-Nazzjonijiet Afrikani kontra l-Mozambique aktar kmieni matul dan ix-xahar
IN-NAZZJON Il-:img[a, 16 ta’ Settembru, 2011
30 Sport KAMPJONAT BOV PREMIER
Mistennija reazzjoni ta’ Floriana u Birkirkara Wara l-[asda ta’ ;img[a ilu, Floriana u Birkirkara llum jittamaw li jirritornaw g[arreb[ biex ikomplu jsegwu littlieta ta’ fuq. Il-Greens kienu [ar;u telliefa bi skor ta’ 1-0 kontra Sliema filwaqt li jum qabel, Birkirkara kienu ;ew umiljati minn Hibernians bi skor ta’ 3-0. Floriana llejla se jaffrontaw lil {amrun, tim li s’issa g[ad g[andu biss punt fil-klassifika. {amrun fil-fatt, kisbu dan luniku punt ;img[a ilu meta spi//aw fi draw ta’ 1-1 kontra Tarxien. Floriana se jkollhom nieqes lill-goalkeeper William Amamoo li tke//a fit-telfa kontra l-Wanderers li issa telg[u fit-tieni post ma’ Hibernians b’sena punti, tnejn
ta[t il-leaders Valletta li g[andhom disg[a. Min-na[a ta’ Birkirkara, dawn iridu jwettqu reazzjoni wara t-telfa ta’ 3-0 kontra Hibs u jridu jag[mlu dan kontra Mqabba. Dawn tal-a[[ar kisbu l-ewwel reb[a fil-kampjonat kontra Marsaxlokk u mhux biss kisbu tliet punti i]da g[amlu dan b’g[axra min-nies. Dan ir-ri]ultat ]gur se j]id ilmoral tat-tim ta’ Clive Mizzi li jittama li jibni fuq din ilprestazzjoni kontra t-tim Karkari]. I]-]ew; timijiet, Birkirkara u Floriana jinsabu bl-istess punti fil-klassifika u jridu jkunu ]guri li ji;bru lpunti biex ikunu f’po]izzjoni tajba ladarba jinqasmu l-punti qabel ma tibda l-fa]i ta/Championship Pool, dejjem
jekk dawn jid[lu mal-ewwel sitt timijiet. Intant, g[ada f’Kordin, Hibernians se jippruvaw ikomplu jibnu fuq il-wirjiet ta’ dawn l-a[[ar ;imag[tejn. Huma kisbu sitt punti minn ]ew; partiti b’reb[iet fuq Marsaxlokk u Birkirkara u wie[ed jistenna li jiksbu tlieta o[ra kontra Balzan. Balzan salvaw draw proprju fl-a[[ar minuti kontra Mosta fi tmiem il-;img[a li g[addiet u jridu jtejbu fuq din il-wirja jekk be[siebhom ji;bru xi punti kontra t-tim motivat ta’ Mark Miller. Fit-tieni partita tas-Sibt, Sliema jaffrontaw lil Marsaxlokk u din se tkun partita li fiha l-Wanderers se jippruvaw i]ommu l-pass ma’
Valletta u Hibernians filwaqt li Marsaxlokk iridu jwie;bu g[attelfa 2-0 mhux mistennija li sofrew kontra Mqabba. Il-{add, il-leaders Valletta, li s’issa huma l-uniku tim b’punti massimi, jilag[bu kontra t-tim neo-promoss li jinsab fil-qieg[, Mosta. It-tim ta’ Zerafa mhux mistenni jkollu problemi biex ji;bor it-tliet punti u wie[ed irid jara hux se tkun din il;img[a meta l-attakkant Michael Mifsud jiskurja lewwel gowl tieg[u bil-gear Belti. Fil-partita ta’ qabel, Qormi jaffrontaw lil Tarxien. Filwaqt li Qormi se jittamaw li jirritornaw g[ar-reb[ wara ttelfa ta’ 3-1 kontra Valletta. L-akkwist il-;did ta’ Qormi, l-attakkant Daniel Nwoke
mhux se jiddebutta f’din ilpartita i]da x’aktarx f’dik kontra {amrun fit-23 ta’ Settembru. L-attakkant li jasal Malta nhar it-Tnejn li ;ej se ji;i rre;istrat mal-MFA matul dik il-;img[a kif ukoll pre]entat lill-partitarji filgrawnd tal-klabb nhar lErbg[a, 21 ta’ Settembru.
Il-Programm Illum Ta’ Qali 6pm – Mqabba v Birkirkara 8pm – {amrun v Floriana G[ada Kordin 5pm – Hibs v Balzan Y. 7pm – Sliema v Marsaxlokk Il-{add Ta’ Qali 5pm – Qormi v Tarxien R. 7pm – Mosta v Valletta FOOTBALL
Redknapp ma ji/[adx l-ispekulazzjonijiet Il-kow/ ta’ Tottenham, Harry Redknapp, ma /a[adx l-ispekulazzjonijiet li jista’ jin[atar kow/ nazzjonali talIngilterra. Madankollu, hu qal ukoll li jekk l-Ingilterra tirba[ l-edizzjoni tal-Euro 2012 fissajf li ;ej ikun diffi/li li ja//eta din il-kariga. “Nie[u gost jekk lIngilterra tirba[ il-Euro u flistess waqt nawgura lil kull min ikollu kura;; jie[u post Fabio Capello wara li jkun g[adu kemm mexxa lit-tim g[al dan is-su//ess li ilu tant mistenni,” beda biex qal Redknapp. Capello se jitlaq lit-tim Ingli] wara l-Euro 2012 u huwa g[alhekk li qed jittama li jsellem lill-pajji] bl-a[jar mod u fl-istess [in ikompli j]id mal-unuri li reba[ filkarriera tieg[u. Rigward l-ispekulazzjonijiet li Redknapp jista’ jimla l-post vakant li j[alli Capello, Redknapp qal, “Qatt ma tkellimt mal-FA Ingli]a, qatt ma smajt xejn ming[andhom. Minkejja li qatt ma offrejt biex inkun kow/ tat-tim hu ovvju li tkun diffi/li li nirrifjuta jekk xi darba din (lFA) titlobni biex immexxi littim,” spjega Redknapp. Intant, kow/ ie[or li tkellem dwar il-futur tieg[u kien it-Taljan Marcello Lippi li ]vela li lest biex jirritorna g[ax-xog[ol i]da li hu ]gur hu li mhux se jmexxi klabb Taljan. Fost l-offerti li g[andu quddiemu Lippi qal li hemm ukoll ]ew; timijiet nazzjonali.
Harry Redknapp