2011_10_24

www.media.link.com.mt

Numru 12,952

€0.45

It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

Is-suq intern u n-negozji ]-]g[ar huma /-/avetta biex l-ewro jsalva

Malta vi/in il-Libja f’dan il-kapitlu ;did

minn Matthew BONETT fi Brussell

■ Il-qtil ta’ Gaddafi ma kienx il-mod kif kellu jibda jirrikon/ilja ru[u l-pajji]

Il-mexxejja tas-27 pajji] tal-Unjoni Ewropea, ilbiera[ iltaqg[u fi Brussell f’wie[ed mill-aktar summits importanti fl-istorja tal-UE, hekk kif bdew diskussjonijiet dwar il-Gre/ja u s-sitwazzjoni finanzjarja li dan il-pajji] jinsab fiha, kif ukoll il-futur tal-munita ewro.

L-ewwel laqg[a, dik bejn is-27 mexxej tal-pajji]i tal-UE, bdiet g[all[abta tal-10am u baqg[et sejra sal5pm, biex wara, bdiet laqg[a bejn is17-il mexxej tal-pajji]i fiz-Zona-Ewro.

Fi tmiem l-ewwel laqg[a, f’kummenti lill-;urnalisti, il-Prim Ministru Malti, Lawrence Gonzi spjega li sar progress sostanzjali biex jintla[aq ftehim dwar soluzzjoni finanzjarja, i]da g[ad baqa’ [afna x’ji;i diskuss qabel ikompli ssummit nhar l-Erbg[a li ;ej.

Fost is-soluzzjonijiet li ;ew diskussi waqt is-summit tal-biera[, hemm ittis[i[ tas-suq intern tal-UE kif ukoll kif se ji]diedu l-in/entivi biex innegozji ]-]g[ar u l-medji jimpjegaw aktar nies. Dwar dan, il-Prim Ministru spjega li l-President tal-Kummissjoni Ewropea, José Manuel Barroso, ta pre]entazzjoni dwar in-negozji ]-]g[ar u l-medji, li se twassal biex fis-summit li jmiss jitressaq rapport bi proposti aktar konkreti.

Il-Prim Ministru qal li Malta qablet ma’ dawn il-proposti dwar kif il-[idma tan-negozji ]-]g[ar u l-medji tit[affef, i]da mhux biss, peress li lKummissjoni Ewropea qed t[ejji wkoll in/entivi g[an-negozji micro biex huma wkoll ikunu kompetittivi.

Il-Prim Ministru spjega li waqt issummit ing[atat importanza lillpolitika ekonomika, it-tkabbir ekonomiku, kif ukoll il-kompetittività.

F’intervent li g[amel waqt dan issummit, il-Prim Ministru spjega li hu importanti li l-pajji]i kollha tal-UE jibqg[u iffukati fuq it-tkabbir ekonomiku, g[ax il-kri]i finanzjarja ti;i meg[luba biss jekk tittejjeb ilkompetittività. g[al pa;na 2

– il-Prim Ministru

Kif il-poplu Libjan sab lappo;; ta’ Malta waqt l-eqqel tal-kunflitt fil-Libja, il-poplu Libjan issa se jsib lil Malta biex tassistih f’din l-avventura ;dida tieg[u fi tmiem l-era tat-tmexxija minn Muammar Gaddafi u dawk ta’ madwaru.

Malta se tkun qed tag[mel dan permezz ta’ g[ajnuna fledukazzjoni, it-tmexxija talintrapri]i, kif ukoll biex ilLibja ssa[[a[ ir-rabtiet internazzjonali tag[ha.

Hekk sostna l-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista, Lawrence Gonzi waqt intervista li xxandret ilbiera[ fuq Radio 101 meta kien qed jitkellem dwar l-a[[ar ]viluppi filpajji] ;ar ta’ Malta, il-Libja, li wasslu g[at-tmiem ta’ aktar minn tmien xhur ta’ taqbid f’attentat li Muammar Gaddafi u dawk ta’ madwaru Il-Kunsill Nazzjonali Transitorju Libjan f’/erimonja li saret f’Benga]i ilbiera[ ma’ jibqg[ux bil-kontroll u liddikjara uffi/jalment il-Libja b[ala pajji] [ieles, wara kunflitt ta’ tmien xhur li wassal g[at-tmiem ta’ 42 sena tar-re;im ta’ Gaddafi (Ritratt> Reuters) poter fil-Libja.

Il-Prim Ministru nnota b’sodisfazzjon li Malta g[andha potenzjal li tkompli tikber fir-rabtiet tag[ha malLibja kemm mill-aspett diplomatiku u politiku kif ukoll mill-aspett ekonomiku.

Il-Gvern provi]orju tal-Libja Dan kien tassew jum importanti Hu semma fost l-o[rajn itiddikjara l-pajji] b[ala uffi/jalment g[al-Libja wara li eluf ta’ /ittadini [ieles wara d-dittatorjat ta’ Muammar tilfu [ajjithom jew indarbu waqt xhur tama li l-Libja ;dida tibda tirrispetta l-Konvenzjonijiet Gaddafi, li kien ilu fis-se[[ millta’ rippressjoni vjolenti tal-poplu.

1 969.

Intant, ir-rivoluzzjoni popolari li bdiet Internazzjonali dwar idDrittijiet tal-Bniedem, u li Id-dikjarazzjoni saret fil-belt ta’ fi Frar kontra Gaddafi u l-eqreb b’kuntrarju g[al dak li l-Libja Benga]i, fejn xhur ilu bdiet irsostenituri tieg[u, ]vol;iet fi gwerra rivoluzzjoni kontra r-re;im Libjan u /ivili fuq skala assoluta u ntemmet il- ta[t ir-re;im ta’ Gaddafi kienet tag[mel, lfejn g[exieren ta’ eluf ta’ nies in;abru ;img[a l-o[ra bil-mewt tad-dittatur, immigrazzjoni illegali ma biex jisimg[u d-diskorsi stori/i ta’ nhar il-{amis, fl-in[awi ta’ Sirte. tintu]ax b[ala arma politika.

Mustafa Abdul Jalil u mexxejja o[ra tal-Kunsill Transitorju Nazzjonali.

Ara wkoll pa;na 10 g[al pa;na 5

{ielsa wara 42 sena

Terremot fit-Turkija Terremot li rre;istra ’l fuq minn sebg[a fuq l-Iskala Richter [alla bejn 500 u elf mejta fix-xlokk tal-pajji]

Ara pa;na 11

Rugby New Zealand reb[u t-tieni titlu mondjali fl-istorja tag[hom wara li g[elbu lil Franza 8-7 fil-final Ara pa;na 16

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

2 Lokali

Is-summit ikompli nhar l-Erbg[a banek privati g[andhom jitilfu 21% tal-ammont li sellfu lill-Gre/ja. I]da rrapporti li [ar;u fl-a[[ar jiem, u li g[amlu referenza g[alihom ukoll waqt issummit, fosthom ir-rapport tat-Troika – ji;ifieri talKummissjoni Ewropea, ilBank ?entrali Ewropew u lFond Monetarju Internazzjonali.

Dwar dan, f’kummenti sSibt filg[axija wara laqg[a bejn il-mexxejja tal-partiti fi [dan il-Partit Popolari Ewropew, il-Prim Ministru Malti sostna li jkun xi jkun ilper/entwal li jsir qbil dwaru, hu importanti li xejn ma jkun impost fuq is-settur privat.

F’dawk li huma biss indikazzjonijiet, jidher li lbanek Maltin mhux se jkollhom b]onn ta’ aktar kapital b[ala garanzija g[allpossibbiltà ta’ falliment filGre/ja. Hu mifhum li l-banek Maltin m’g[andhomx [afna espo]izzjoni fil-Gre/ja, g[allkuntrarju ta’ numru ta’ banek Fran/i]i u :ermani]i. Il-Prim Ministru spjega li s-sistema bankarja Maltija hi b’sa[[itha, u dan jixhduh irri]ultati tal-istress tests li saru fl-a[[ar xhur.

Sadattant, il-Ministri talFinanzi, f’laqg[a li spi//at tard is-Sibt filg[axija, la[qu ftehim dwar irrikapitalizzazzjoni tal-banek, fejn ;ie miftiehem li l-banek Ewropej g[andhom b]onn

minn pa;na 1

B’rabta ma’ dan, Malta u]at diversi fondi strutturali li tipprovdi l-UE biex jin[olqu aktar postijiet tax-xog[ol.

Minkejja dan, hu mifhum li g[adu ma je]istix qbil dwar il-mod kif se jkun qed jissa[[a[ il-Mekkani]mu ta’ Stabbiltà Ewropea, hekk kif hemm il-bi]g[a li pajji]i kbar b[all-Italja u Spanja jkollhom b]onn jutilizzaw dan ilmekkani]mu. Jekk dan ikun il-ka], is-somma ta’ €440 biljun li ntla[aq qbil dwarha f’Lulju li g[adda, ma tkunx bi]]ejjed, u g[alhekk, g[addejjin diskussjonijiet biex dan il-mekkani]mu jissa[[a[ minn issa. Sa issa, dan il-mekkani]mu kien kru/jali biex salvaw pajji]i b[all-Irlanda u l-Portugall.

Dwar dan, g[adu ma je]istix qbil bejn il-:ermanja u Franza, l-akbar ]ew; ekonomiji fl-UE, u g[alhekk wie[ed jistenna li l-Kan/illier :ermani], Angela Merkel u lPresident Fran/i], Nicolas Sarkozy ikollhom aktar ta[ditiet, biex waqt is-summit tal-Erbg[a jintla[aq il-qbil.

Diskussjoni o[ra li bdiet ilbiera[ u mistennija li tittie[ed de/i]joni dwarha nhar l-Erbg[a hi l-per/entwal tal-ammont li l-banek privati se jkunu mitluba jitilfu millammont li sellfu lill-Gre/ja.

Fl-a[[ar summit, fil-21 ta’ Lulju li g[adda, il-mexxejja tal-pajji]i tal-UE ftehmu li l-

madwar €108 biljun f’kapital ;did biex ikunu protetti kontra aktar the]]i]iet finanzjarji, b[alma ;ara fla[[ar xhur fil-Gre/ja. Dawn il-flus se jkunu pprovduti minn investituri kummer/jali, gvernijiet nazzjonali u l-fond tal-bailout tal-UE. Il-laqg[a bejn il-Ministri tal-Finanzi tal-UE [adet madwar g[axar sig[at, hekk kif warajha saret ukoll laqg[a mhux-ippjanata bejn ilMinistri tal-Finanzi taz-ZonaEwro.

Waqt is-summit tal-biera[ ;ew diskussi temi o[rajn lil hinn mill-politika ekonomika tal-UE, fosthom dak li qed ise[[ fix-xena internazzjonali. Fost l-o[rajn, saret riferenza g[all-[elsien tal-Libja, pass li l-pajji]i Ewropej [admu [afna g[alih.

Fil-fatt, Franza u l-Ingilterra taw is-sehem tag[hom biex ti;i approvata r-ri]oluzzjoni tan-no-fly zone tanNazzjonijiet Uniti, waqt li Malta kienet kru/jali flevakwazzjonijiet tal[addiema mil-Libja, kif ukoll biex tasal l-g[ajnuna umanitarja u medika. Millbidu nett tar-rivoluzzjoni filLibja, Malta kienet millewwel pajji]i fid-dinja li g[amlet il-po]izzjoni tag[ha /ara. Il-Prim Ministru spjega li Malta trid tkun ukoll protagonista fit-twelid taddemokrazija f’dan il-pajji] fil-vi/in tag[na.

Il-Prim Ministru flimkien ma’ Helle Thorning-Schmidt, il-Prim Ministru tad-Danimarka, li ;iet eletta fl-a[[ar ;img[at (Ritratt> DOI)

Fil-laqg[a tal-biera[ saret ukoll pre]entazzjoni dwar illaqg[a li jmiss tal-G20, li se ssir f’Cannes, Franza, ixxahar li ;ej, kif ukoll kien hemm qbil dwar il-po]izzjoni ta’ leader li g[andha l-UE fittema tal-bidla fil-klima.

Issemmiet ukoll it-Tune]ija, fejn ilbiera[ kienet qed issir lelezzjoni, Spanja fejn fl-a[[ar jiem il-grupp terroristiku ETA [abbar li temm il-;lieda vjolenti tieg[u li bdiet 50 sena ilu, kif ukoll it-Turkija, fejn ilbiera[ stess se[[ terremot li [alla numru ta’ persuni ming[ajr djar.

Fost l-affarijiet li ;ew de/i]i waqt il-laqg[a talbiera[, hemm li meta ji;i biex jintg[a]el President ie[or tal-

Kunsill Ewropew, biex jie[u post Herman van Rompuy, se jkun qed jintg[a]el President g[as-Summit tal-pajji]i fizZona-Ewro, biex ikun hu, minflok il-President talKunsill Ewropew, li jmexxi llaqg[at taz-Zona-Ewro.

Minkejja dan, g[alissa se jibqa’ jmexxi s-summit tazZona-Ewro Herman van Rompuy.

Id-diskussjonijiet mistennija li jkomplu nhar l-Erbg[a waqt it-tieni summit, fi Brussell.

Dakinhar hu mistenni li jintla[aq qbil fuq pakkett komprensiv dwar kif lEwropa g[andha tiffa//ja lqag[da ekonomika u finanzjarja b’miri ambizzju]i, li i]da jkunu reali.

IT-TEMP

UV INDEX

4

IT-TEMP ftit jew wisq imsa[[ab, b’waqtiet xemxin, li jsir imsa[[ab, bil-possibbiltà tax-xita filg[axija VI}IBBILTÀ tajba IR-RI{ [afif mil-Lvant IL-BA{AR [afif IMBATT ftit li xejn TEMPERATURA l-og[la 22˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 4.7mm Xita mill-1 ta’ Settembru 69.5mm IX-XEMX titla’ fis-07.15 u tin]el fis-18.18

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

B[al-lum 25 sena IT-TNEJN L-og[la 22˚C L-inqas 17˚C

IT-TLIETA L-og[la 22˚C L-inqas 17˚C

L-ERBG{A L-og[la 23˚C L-inqas 18˚C

IL-{AMIS L-og[la 23˚C L-inqas 17˚C

IL-:IMG{A L-og[la 23˚C L-inqas 17˚C

UV

UV

UV

UV

UV

4

4

5

4

4

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn il-bliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Al;eri 26˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 13˚C xemxi, Ateni 21˚C imsa[[ab, Li]bona 21˚C xemxi, Berlin 12˚C xemxi, Brussell 15˚C xemxi, il-Kajr 26˚C ftit imsa[[ab, Dublin 12˚C bix-xita, Kopen[agen 10˚C xemxi, Frankfurt 10˚C xemxi, Milan 13˚C ftit imsa[[ab, Istanbul 18˚C ftit imsa[[ab, Londra 19˚C xemxi, Malta 21˚ ftit imsa[[ab, Madrid 19˚C imsa[[ab, Moska 07˚C bix-xita, Pari;i 17˚C xemxi, Bar/ellona 20˚C ftit imsa[[ab, Ruma 21˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 26˚C imsa[[ab, Tripli 26˚C ftit imsa[[ab, Tune] 26˚C xemxi, Vjenna 07˚C imsa[[ab, Zurich 07˚C im/ajpar, Munich 06˚C xemxi, Stokkolma 11˚C xemxi, San Pietruburgu 07˚C imsa[[ab

F

i sforz biex jippruvaw jonf[u lil Karmenu Mifsud Bonnici, “lorizzont” u Xandir Malta g[amlu u]u minn artiklu li kien ippubblikat fil-Financial Times. Partijiet minn dan l-artiklu b’xi mod setg[u jkunu interpretati li jag[tu vanta;; lil Karmenu Mifsud Bonnici, i]da [allew barra numru ta’ referenzi g[all-politika li kien imexxi biha Mintoff. L-osservaturi qalu li l-artiklu kienu img[oddi minn sorsi So/jalisti li riedu jnessu ]-]minijiet ta’ Mintoff b[ala mossa elettorali.

A[bar o[ra kienet dwar grupp ta’ [addiema So/jalisti li kienu ddi]appuntati bil-mod kif kienet qed titmexxa tTaqsima tal-Gvern tal-GWU, u kienu qed i[ejju biex jiffurmaw union ;dida. Kull sforz li kien sar minn dan il-grupp biex jinbidlu /erti karigi fil-union ma kienx irnexxa. Sadattant, is-Segretarjat {addiema tal-PN organizza ri/eviment fl-okka]joni tal-irtirar mix-xog[ol ta’ Raphael Muscat minn Ra[al :did, li kien attiv fl-istess Segretarjat u kien impjegat fit-Tarzna.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

Lokali 5

Muscat seta’ talab lill-Kummissarju biex jinvestiga l-korrispondenza minn pa;na 1

Waqt l-intervista fuq Radio 101, il-Prim Ministru qal li

kien ikun [afna a[jar li kieku d-dinja rat lil Muammar Gaddafi jg[addi minn pro/ess indipendenti ta’ ;udizzju. Dan hekk kif qalu l-mexxejja talKunsill Transitorju Libjan, inklu] waqt i]-]jara tag[hom f’Malta, wara din irrivoluzzjoni, je[tie; li l-Libja tibda bi pro/ess ta’ rikon/iljazzjoni nazzjonali.

Hu ]ied li dan mhux il-mod kif pro/ess ta’ rikon/iljazzjoni jibda. “{assejt sens ta’ dispja/ir meta rajt ix-xeni ta’ kif inqabad u nqatel Gaddafi,” kompla l-Prim Ministru, Lawrence Gonzi.

Il-Prim Ministru esprima ttama li l-Libja ta’ wara l-era ta’ Gaddafi tkun wa[da mibnija fuq is-Saltna tad-Dritt, prin/ipji essenzjali g[all-bini ta’ pajji] demokratiku. Hu ]ied li t-triq g[ad-demokrazija fil-Libja mhux se tkun wa[da fa/li; imma hu esprima t-tama li l-mexxejja l-;odda tal-Libja u dawk ta’ warajhom jimpenjaw ru[hom lejn dan.

Dan biex stejjer ta’ [ruxija li l-poplu Libjan g[ex fl-a[[ar snin ikunu stejjer tal-passat.

Il-Prim Ministru fakkar li sa mill-bidu nett ta’ dan ilkunflitt, Malta kienet dejjem vi/in tal-Libja u l-po]izzjoni tag[ha g[amlitha /ara meta kienet fost l-ewwel erba’ pajji]i li rrikonoxxew lillKunsill Transitorju Libjan b[ala l-interlokutur le;ittimu tal-poplu Libjan. Hu semma kif fir-raba’ jum ta’ dan ilkunflitt twil, Malta laqg[et i]]ew; piloti li g[a]lu li ja[arbu u ji;u Malta minflok jobdu listruzzjonijiet li ng[ataw mirre;im ta’ Gaddafi u jisparaw fuq i/-/ittadini Libjani.

Il-Prim Ministru qal li minkejja l-apprezzament ta’ numru ta’ mexxejja ta’ pajji]i fid-dinja, l-aqwa apprezzament huwa dak talindividwi li jaraw lill-qraba tag[hom jer;g[u jiksbu lura

sa[[ithom grazzi g[all-kura li ng[ataw mill-ispe/jalisti, mittobba u l-infermiera flisptarijiet f’Malta.

Il-Prim Ministru Malti qal li l-komunità internazzjonali kienet grata g[all-[idma ta’ Malta waqt dan il-kunflitt, b’mod partikulari fil-kontroll tal-ajruplani li g[addew millispazju tal-ajru Malti, fosthom il-Prim Ministru Ingli], David Cameron u l-Ministru talAffarijiet Ingli], William Hague. Il-Prim Ministru g[amel referenza wkoll g[allaqg[a li hu kellu masSegretarju tal-Istat Amerikan, Hillary Clinton. Hu spjega kif waqt din il-laqg[a saru wkoll diskussjonijiet dwar aktar rabtiet bejn Malta u l-Isati Uniti.

Waqt l-intervista saret referenza wkoll g[a]-]jara talKummissarju tal-Unjoni

Dwar il-qag[da talekonomija fl-UE, il-Prim Ministru qal li b[ala g]ira, Malta mhix maqtug[a millbqija tad-dinja. Hu fakkar anki kif sentejn ilu, meta faqqg[et il-kri]i ekonomika fl-Istati Uniti, xi kumpaniji f’Malta ;ew affettwati b’mod negattiv tant li l-Gvern Malti kellu jg[in lil dawn il-kumpaniji biex isalvaw u biex il[addiema Maltin ikunu jistg[u j]ommu l-impjieg tag[hom.

Hu ]ied li Malta ti;i affettwata aktar u aktar meta l-kri]i tkun fl-Ewropa.

Dwar il-kri]i finanzjarja filGre/ja, il-Prim Ministru qal li wara snin ta’ defi/it kbir, ilGre/ja f’daqqa wa[da sabet ru[ha f’po]izzjoni fejn trid t[allas il-flus kollha. Il-Prim Ministru qal li l-qag[da ekonomika [a]ina tal-Gre/ja wasslet biex l-ebda bank ma

korrispondenza bejn il;urnalista tal-RTK Sabrina Agius u l-Kap talOppo]izzjoni, Joseph Muscat, il-Prim Ministru ddeskriva la;ir tal-Kap tal-Oppo]izzjoni b[ala tal-mist[ija u b[ala test ie[or li Joseph Muscat falla.

Hu staqsa g[aliex il-Kap talOppo]izzjoni staqsa lillIspeaker dwar il-ka] talpubblikazzjoni ta’ korrispondenza bejnu u l;urnalista. Il-Prim Ministru fisser kif billi mar g[and lIspeaker tal-Kamra, Joseph Muscat mar g[and xi [add li fil-verità ma jistax jinvestiga.

Li kieku ried li tassew xi [add jinvestiga l-allegazzjonijiet tieg[u, il-Kap talOppo]izzjoni kien imur g[and il-Kummissarju tal-Pulizija, kompla l-Prim Ministru, li ]ied ukoll li ladarba [a l-ka] quddiem l-Ispeaker tal-Kamra

Lawrence Gonzi sa[aq li bl-a;ir tieg[u, Joseph Muscat mhux qed ikun konsistenti g[ax filwaqt li jattakka lill-individwi li mhux qed ikunu imparzjali, fl-istess [in hu qed jipprova jpo;;i lill-;urnalisti li jag[mlu dak li jg[id hu fi kmamar tal-a[barijiet indipendenti Ewropea, Johannes Hahn, responsabbli mill-politika re;jonali tal-Unjoni Ewropea.

Waqt din i]-]jara, ilKummissarju Hahn qal li Malta m’g[adhiex iktar meqjusa b[ala re;jun inqas ]viluppat i]da b[ala re;jun ta’ transizzjoni fi triqtu biex jil[aq pajji]i u re;juni ]viluppati. B’ri]ultat li dan se jfisser li aktarx se jkun hemm tnaqqis fl-allokazzjoni ta’ Malta fil-Budget li jmiss talUE. Il-Prim Ministru sa[aq li dan hu /ertifikat li Malta g[amlet passi ’l quddiem fisseba’ snin li ilha membru talUE. Minkejja dan, Malta qed targumenta li b[al ma g[amlet fil-passat, l-UE tapplika filka] ta’ Malta sistema transitorja, fejn l-a;;ustament fl-allokazzjoni tal-fondi jkun gradwali.

jrid isellef lill-Gre/ja. Hu g[alhekk li biex il-Gre/ja ma tfallix, il-kapijiet tal-UE ng[aqdu, u bl-approvazzjoni tal-Parlamenti rispettivi tag[hom qablu li jsellfu l-flus lill-Gre/ja. Il-Prim Ministru assigura li s-self qed jing[ata b’numru ta’ kundizzjonijiet, inklu] bl-img[ax, kif ukoll li l-Gre/ja tkompli tie[u akar mi]uri ta’ awsterità biex ilflus imsellfa ji;u mroddin lura.

Il-Prim Ministru wissa li sstiwazzjoni fl-ekonomija Ewropea hi kritika [afna u g[alhekk je[tie; li Malta tibqa’ kawta biex is-su//ess u t-tkabbir ekonomiku li g[amlet ma jtirx mar-ri[ min[abba /irkustanzi mhux fil-kontroll tag[ha.

B’referenza g[all-ka] ta’ pubblikazzjoni ta’

u u]a l-privile;; parlamentari, Joseph Muscat ma jkollux iwie;eb g[ad-domandi talpubbliku, fosthom biex jispjega kif minkejja lallegazzjonijiet tieg[u u kuntrarju g[all-istampi li pprova jpin;i, kien hemm kmamar o[ra tal-a[barijiet li kellhom l-e-mails. Hu ]ied li s-sistema hi kkontrollata.

Lawrence Gonzi sa[aq li bla;ir tieg[u, Joseph Muscat mhux qed ikun konsistenti g[ax filwaqt li jattakka lillindividwi li mhux qed ikunu imparzjali, fl-istess [in hu qed jipprova jpo;;i ;urnalisti li jag[mlu dak li jg[id hu fi kmamar tal-a[barijiet indipendenti. Il-Prim Ministru sostna li dan l-a;ir min-na[a tal-Kap tal-Oppo]izzjoni jfakkar fi]-]minijiet meta kull min kien jazzarda jmur kontra

l-Gvern So/jalista tassebg[inijiet u t-tmeninijiet kien ji;i attakkat.

B’referenza g[all-iskambju ta’ xi emails bejn il-Kap talOppo]izzjoni u l-;urnalista fit-18 ta’ Settembru, il-Prim Ministru Gonzi sa[aq li filwaqt li hu kien qed jiltaqa’ mal-mexxejja l-;odda talLibja, jie[u sehem fil-festi talIndipendenza u j[ejji ru[u g[all-intervent ta’ Malta flAssemblea :enerali tanNazzjonijiet Uniti, Joseph Muscat kien qed jibg[at lemails.

Il-Prim Ministru esprima ddi]appunt tieg[u g[all-fatt li lKap tal-Oppo]izzjoni [e;;e; lil impjegata tmur kontra min jimpjegaha.

Il-Prim Ministru qal li test ie[or li fih qed ifalli l-Kap talOppo]izzjoni hu b’rabta malpolitika tal-Partit Laburista.

Hu esprima d-di]appunt tieg[u li Joseph Muscat qed jittratta l-politika ta’ Malta b[ala log[ba. Il-Prim Ministru ]ied li fil-kuntest tal-maltemp ekonomiku fl-Ewropa u lkumplament tad-dinja, Malta ma tistax toqg[od tilg[ab log[ob politiku, li l-Prim Ministru ddeskriva b[ala tattfal i]-]g[ar. Hu ]ied li waqt li Joseph Muscat irid ikompli jilg[ab dan il-log[ob, hu se jkompli jie[u d-de/i]jonijiet fl-interess tal-pajji].

Waqt l-intervent tieg[u, ilPrim Ministru tkellem ukoll dwar ir-riforma tat-trasport pubbliku, li hi weg[da filprogramm elettorali. Hu qal li l-progress sar fuq sistema ta’ trasport pubbliku fejn il-Gvern kien jag[ti sussidju. Il-Prim Ministru qal li filwaqt li g[ad hemm punti li g[andhom ji;u irfinuti, il-liberalizzazzjoni tattrasport pubbliku qed t[alli lfrott tag[ha. Hu qal li l-Gvern qed jirrikonoxxi li r-riforma saret b’mod drastiku u qed ikompli jindirizza t-t[assib tal-membri tal-pubbliku, anki permezz tal-introduzzjoni tarrotot il-;odda mis-6 ta’ Novembru li ;ej.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

Lokali 3

L-a;ir ta’ Muscat ina//ettabbli f’demokrazija – il-PN

Il-Partit Nazzjonalista, fi stqarrija kkundanna bilqawwa l-gideb li rrikorra g[alih il-Partit Laburista dwar il-Prim Ministru, fi stqarrija li [are; ilbiera[ filg[axija.

Il-PN g[amilha /ara li flintervista li xxandret ilbiera[ filg[odu fuq Radio 101, il-Prim Ministru ma qal xejn minn dak li ivvinta l-PL fl-istqarrija tieg[u.

Biex ikompli jog[dos fle]er/izzju tan-nuqqas ta’ etika, il-PL attribwixxa kliem lill-Prim Ministru li dan ma qalhomx. Il-PN qal li dan juri l-livell baxx li qed jin]el aktar fih il-PL immexxi minn Joseph Muscat.

Bil-kontra ta’ dak li ivvinta l-PL fl-istqarrija tieg[u, il-Prim Ministru qal li jekk kien hemm ksur ta’ li;i g[andhom jittie[du lpassi, u li l-Kap talOppo]izzjoni messu mar g[and il-Pulizija. Il-Prim Ministru ]ied li l-fatt li Joseph Muscat ma marx g[and il-Pulizija jikxef kif

ja[dem il-Kap talOppo]izzjoni. Il-PN staqsa x’]amm lil Muscat milli jag[mel dan.

Il-PN qal li l-PL qieg[ed jipprova jivvinta x’suppost qal il-Prim Ministru biex ine[[i l-attenzjoni minn fuq dak li kiteb il-Kap talOppo]izzjoni fl-emails lill;urnalista. Mill-emails jo[ro; kif il-Kap talOppo]izzjoni jimmanipula l-media u j[e;;e; i]]lealtà. Dawn mhumiex a//ettabbli f’demokrazija.

Il-PN qal li g[al Joseph Muscat, il-poter jigi lewwel u qabel kollox.

Sadattant, fi stqarrija separata, l-Uffi//ju tal-Prim Ministru /a[ad li linformazzjoni li kellha lgazzetta The Times dwar ilka] tal-emails bejn ilMexxej Laburista, Jospeh Muscat u l-;urnalista talRTK waslitilhom ming[and Kastilja. L-Uffi//ju talPrim Ministru /a[ad ukoll l-allegazzjoni li l-emails f’dan il-ka] ing[ataw minnu lil Net Television.

}ag[]ug[ mill-Iklin fil-periklu tal-mewt }ag[]ug[ ta’ 29 sena millIklin jinsab fil-periklu li jitlef [ajtu wara li kien involut f’in/ident tat-traffiku fi Triq l-Imdina, {al Qormi, fissig[at bikrin tal-biera[ filg[odu.

Mill-investigazzjonijiet preliminari tal-Pulizija jirri]ulta li ]-]ag[]ug[ tilef il-kontroll tal-vettura tieg[u tat-tip Smart Passion.

Fil-post issej[u l-membri mid-Dipartiment talProtezzjoni ?ivili, li [ar;u li]-]ag[]ug[ mit-tifrik,

filwaqt li tim ta’ paramedi/i, li ;ew f’ambulanza, tawh lewwel g[ajnuna qabel ma twassal g[al i]jed kura flIsptar Mater Dei. L-ewwel ri]ultati medi/i wrew li ]]ag[]ug[ jinsab f’kundizzjoni gravi u filperiklu tal-mewt.

Il-Ma;istrat tal-g[assa Doreen Clarke kienet infurmata bil-ka] u [atret diversi esperti biex jg[inuha fl-inkjesta. L-ist[arri; talPulizija dwar dan il-ka] g[adu g[addej.

Il-Kummissarju tal-UE g[all-Agrikoltura se j]ur Malta Il-Kummissarju Ewropew g[all-Agrikoltura u l-I]vilupp Rurali, Dacian Ciolos se jkun f’Malta nhar il-:img[a g[al ]jara uffi/jali.

Fi]-]jara tieg[u, hu se jiltaqa’ mal-Ministru g[arRi]orsi u l-Affarijiet Rurali Malti, George Pullicino.

Ciolos, li hu Rumen, se jkun qed jipparte/ipa wkoll filWorld Food Day, f’Ta’ Qali.

Skont l-informazzjoni li g[andu dan il-;urnal, Ciolos se jkun qed i]ur xi bdiewa wkoll f’G[awdex. Din hi l-ewwel le;i]latura ta’ Ciolos b[ala Kummissarju Ewropew filKummissjoni ta’ José Manuel Barroso. Fil-passat, huwa serva b[ala Ministru tal-Agrikoltura u l-I]vilupp Rurali fir-Rumanija.

Din se tkun l-ewwel ]jara ta’ Ciolos f’Malta.

L-attrazzjonijiet stori/i u kulturali li hemm fil-Floriana kienu miftu[in g[all-pubbliku fl-attività “:enna ta’ :onna”, li saret ilbiera[ – attività li matulha l-pubbliku kellu l-opportunità j]ur id-diversi ;onna li hemm f’din il-lokalità, flimkien ma’ binjiet stori/i u postijiet o[ra ta’ interess pubbliku. U[ud minn dawn il-postijiet mhumiex miftu[in g[all-pubbliku u g[alhekk “:enna ta’ :onna” serviet biex il-pubbliku seta’ j]ur dawn il-postijiet. Fost l-attrazzjonijiet spe/jali f’din l-edizzjoni ta’ “:enna ta’ :onna” kien hemm il-ftu[ g[all-ewwel darba g[all-pubbliku tal-istazzjon tal-ferrovija tal-Floriana. Dan l-istazzjon kien l-uniku stazzjon tal-ferrovija li kien ta[t l-art. G[all-benenfi//ju tal-pubbliku, il-Kunsill Lokali organizza wkoll xi tag[rif biex il-pubbliku jkun jista’ jikseb informazzjoni dwar il-wirt storiku tal-lokal.

(Ritratt> Michael Ellul)

IN-NAZZJON It-Tnejn 24 ta’ Ottubru, 2011

4 Lokali

L-ebda proposta konkreta ta’ Joseph Muscat g[al G[awdex Meta kien qed jindirizza lg[eluq tal-Konferenza Re;jonali tal-PL f’G[awdex, il-Kap tal-Oppo]izzjoni, Joseph Muscat, ma kellu l-ebda proposta g[all-g]ira ta’ G[awdex u qal biss li l-PL g[andu proposti kontroversjali g[al dan ir-re;jun. F’diskors ta’ kwa]i sieg[a, Joseph Muscat mhux biss ma offriex proposti lejn G[awdex i]da ma offra l-ebda soluzzjoni g[all-isfidi li g[andhom l-G[awdxin.

Dan sostnieh il-PN fi stqarrija li fiha qal li dan in-nuqqas ta’ soluzzjonijiet g[all-isfidi li g[andu Ghawdex illum kien ikkonfermat minn dak li qal id-Deputat Mexxej Laburista Toni Abela, ilbiera[, li sostna li l-Partit Laburista g[ad irid ifassal pjan vijabbli g[al G[awdex.

Din tikxef l-ipokrezija tal-

PL li l-uniku g[an tieg[u hu biss li jirba[ l-elezzjoni. Waqt il-konferenza spikkat ukoll ilkontradizzjoni bejn dak li qal id-Deputat Mexxej Laburista An;lu Farrugia u dak li qal ilKap tal-Oppo]izzjoni. Filwaqt li Joseph Muscat qal li l-PL qieg[ed iwieg[ed ix-xog[ol g[all-G[awdxin f’G[awdex, min-na[a l-o[ra, An;lu Farrugia qal li G[awdex g[andu jkun dak il-post li fih il-Maltin isibu xog[ol g[alihom.

Il-PN qal li l-Kap talOppo]izzjoni naqas milli jg[id x’inhuma d-de/i]joniet kontroversjali tieg[u biex jin[oloq ix-xog[ol f’G[awdex u x’effett dawn se jkollhom fuq lG[awdxin.

Il-Mexxej Laburista qal li hemm suspetti dwar id-dikjarazzjoni tal-Gvern li

SmartCity issa m’g[andhiex obbligazzjonijiet li to[loq limpjiegi propju min[abba kwistjoni dwar pumping station. Min kien jag[mel dawn id-dikjarazzjonijiet g[andu jin]amm responsabbli u g[andu jag[ti rendikont lillpoplu.

Hu qal li l-Gvern nefaq biss 6% fuq Eko-G[awdex, minkejja li l-Gvern wieg[ed li se jonfoq €25 fi tliet snin. Dan, minbarra l-moll ta/-?irkewwa, li ilu g[addej 15-il sena, i]da g[adu mhux lest.

Fi stqarrija, il-Gvern qal li lKap tal-Oppo]izzjoni re;a’ rrepeta l-i]balji tad-Deputat Luciano Busuttil, minkejja li l{amis stess dan ing[atat spjegazzjoni dwar l-i]balji li g[amel.

Dakinhar stess, il-Gvern ippubblika stqarrija fejn wera kemm id-Deputat Laburista kien ]baljat f’dak li kien qieg[ed jg[id.

Il-Ministeru g[allInfrastruttura, it-Trasport u lKomunikazzjoni qal li l-

Mexxej Laburista, Joseph Muscat, u l-gazzetta tieg[u re;g[u kkonfermaw li jekk ikun fil-Gvern, mhux se j[allas g[all-propjetà privata li jie[du u j[allu lis-sidien isaffru.

Dan ikkonfermawh hekk kif tka]aw bil-Gvern g[ax qabel ma beda l-bini ta’ SmartCity Malta, [allas biex ;iet esproprijata l-art u biex jag[ti alternattiva lill-fabbriki li kienu g[adhom qed joperaw biex ikomplu bix-xog[ol tag[hom.

Li ma qalx Joseph Muscat hu li jekk il-pro;ett ta’ SmartCity ma jirnexxix, din lart se ter;a’ tg[addi f’idejn ilGvern u bi ]vilupp ta’ uffi/ini fuqha. Il-PL nesa wkoll li SmartCity Malta t[allas il-kera ta’ dik l-art f’Rika]oli – klaw]ola li l-Oppo]izzjoni kienet ivvutat favuriha wkoll.

Il-Ministeru tenna li lklaw]ola dwar l-impjiegi fi SmartCity ma setg[etx tiskatta g[ax il-Gvern g[adu ma wettaqx l-a[[ar weg[da li kellu hu f’dan il-kuntratt – dak li ti]]arma l-pumping station li

– il-PN

hemm f’Wied G[ammieq. Lapplikazzjoni g[adha pendenti quddiem il-MEPA, i]da blebda mod ma jfisser li l-kuntratt ma jorbotx lill-investituri fi SmartCity Malta biex ikomplu bil-pro;ett tag[hom u jo[olqu n-numru ta’ imjiegi mwieg[ed.

Dan ikkonfermah ilbiera[ stess, Fareed Abdulrahman, ilKap E]ekuttiv ta’ SmartCity Malta, waqt il-programm “LIstampa Kollha”, imxandar fuq Radju Malta – il-pro;ett qieg[ed “ahead of schedule ” u huma perswa]i li l-investiment li g[amlu sa issa bi flushom ma sarx g[alxejn.

Fi stqarrija o[ra, ilMinisteru g[al G[awdex, isSegretarjat Parlamentari g[allKonsultazzjoni Pubblika, lAssistent Parlamentari filMinisteru g[al G[awdex qal li mhux veru li d-Deputati talGvern ivvutaw kontra li lKamra tal-Kummer/ G[awdxija tissie[eb fil-Kunsill Malti g[all-I]vilupp Ekonomiku u So/jali (MCESD).

Fl-istqarrija ntqal li l-unika mozzjoni dwar l-MCESD li qatt ittie[ed vot dwarha filParlament kienet emendata mill-Gvern biex tirrifletti l[sieb tieg[u li d-djalogu so/jali g[andu jitwessa’ bi qbil mal-imsie[ba so/jali, b’konsultazzjoni, kif dejjem isiru laffarijiet fl-MCESD. Il-Gvern hu favur li aktar organizzazzjonijiet jag[tu sehemhom flMCESD, tant li f’ittra mibg[uta f’Awwissu 2010 ippropona lill-imsie[ba so/jali biex jikkunsidraw id-d[ul ta’ aktar imsie[ba fil-Kunsill talMCESD, inklu] il-GBC. Barra minn hekk, fil-bidu ta’ din il-le;i]latura, il-Gvern waqqaf il-Kumitat Re;jonali g[al G[awdex fi [dan lMCESD.

IN-NAZZJON It-Tnejn 24 ta’ Ottubru, 2011

6 Lokali

Jitnieda l-Malta Open Dance Festival

Id-dilettanti tal-karozzi kkonkorrew bi [;arhom g[all-Gran Prix tal-Imdina, ilbiera[ – attività li laqqg[et sewwieqa Maltin kif ukoll barranin, partikularment mir-Renju Unit.

F’dan l-avveniment [adu sehem 60 sewwieq u l-ma;;oranza tal-vetturi kienu tat-tip Jaguar.

Xi /elebritajiet li attendew il-Gran Prix tal-Imdina kienu Michael Quinn, neputi tal-fundatur tad-ditta Jaguar, Sir William Lyons, u Giles English, ko-fundatur tad-ditta Ingli]a dinjija Bremont. Ir-rotta kienet twila ftit aktar minn ]ew; kilometri, u bdiet minn ta[t l-Imdina g[at-triq li twassal g[all-istazzjon, g[all-bypass tal-Imtarfa, imbag[ad fid-direzzjoni lura g[all-Imdina. Fost il-karozzi li ;ibdu l-attenzjoni tal-entu]jasti kien hemm Capri, Rolls Royce, Aston Martin, MG, Alfa Romeo, Fiat, Mini Minor, Fiesta, Triumph Herald u fuq kollox diversi mudelli ta’ Jaguar. (Ritratt> Michael Ellul)

Din is-sena mistennija ]ieda fl-iljieli li jqattg[u tturisti f’Malta f’xhur li ssoltu jkunu batuti. Dan qalu Clyde Puli, is-Segretarju Parlamentari g[a]}g[a]ag[ u l-Isport, f’konferenza stampa li saret ilQawra fid-Dolmen Hotel, fejn tnieda l-Malta Open Dance Festival.

Hu fakkar kemm l-isport jikkontribwixxi g[allekonomija Maltija u qal li liskema ta’ g[ajnuna li introdu/a l-Gvern sentejn ilu biex ji]diedu l-iljieli li jqattg[u t-turisti f’Malta kienet su//ess kbir. Is-sena li g[addiet, it-turisti qattg[u madwar 42,000 lejl f’Malta, li fissru €2.5 miljun g[allekonomija Maltija.

Il-parte/ipanti barranin fil-Malta Open Dance

Festival, li [a jkun organizzat mill-Malta Dance and Dance Sport Council bejn it-18 u l-20 ta’ Novembru, mistennija jqattg[u 300 lejl f’Malta. Godfrey Gatt, ilPresident ta’ dan il-Kunsill, f’kumment li ta lil dan il;urnal qal li dan il-festival hu opportunità kbira g[a]]effiena Maltin biex jikkompetu kontra ]effiena barranin.

Semma ukoll li wa[da mill-attrazzjonijiet ewlenija g[al dan il festival se tkun ]ew; koppji professjonali Taljani li huma fost l-aqwa f’dan l-isport. Fost i]-]fin differenti mistenni jkun hemm il-Freestyle (li jinkludi l-Hip Hop u l-Jazz), Ballroom, Latin American, Tango Ar;entin u anki }fin g[all-Gruppi.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

Lokali 7 OPEN DAYS – ID-DISA’ EDIZZJONI TAL-:IMG{A EWROPEA TAR-RE:JUNI U L-IBLIET

Vu/i akbar lill-Kunsilli Lokali fid-de/i]jonijiet u l-politika tal-UE ■ L-ambjent, ]vilupp ekonomiku sostenibbli, l-miri Ewropa 2020 u l-proposti tal-Kummissjoni Ewropea g[all-politika ta’ koe]joni, it-temi ewlenin minn Keith MICALLEF

Ir-reazzjonjiet tal-delegazzjoni Maltija Matul dawn l-attivitajiet IN-NAZZJON tkellem ma’ ]ew; rappre]entanti tad-delegazzjoni Maltija, dwar l-impressjonijiet tag[hom ta’ dan l-avveniment u r-relevanza tieg[u g[all-kuntest Malti.

DAMANAKI, Maria il-Kummissarju g[all-Affarijiet Marittimi u s-Sajd u Johannes Han, il-Kummissarju g[all-Politika Re;jonali f’wie[ed mill-workshops li saru (Ritratt> P.Mascart. UE)

Fil-jiem li g[addew fi Brussell, e]attament bejn l-10 u t-13 ta’ Ottubru saret iddisa’ edizzjoni tal-:img[a Ewropea tar-Re;juni u lIbliet, mag[rufa wkoll b[ala ‘Open Days’. Dan l-avveniment annwali organizzat millKumitat tar-Re;jun li j[addan fih Kunsilli Lokali u o[rajn re;jonali mis-27 pajji] tal-UE rappre]entati minn 344 membru jservi ta’ opportunità tajba biex ikun hemm qsim ta’ informazzjoni u skambju ta’ esperjenzi. B’kollox attendew madwar 6,000 rappre]entant minn madwar 200 re;jun.

Fl-edizzjoni ta’ din is-sena kien hemm xejn inqas minn 111-il workshops bit-temi ewlenin ikunu l-i]vilupp sostenibbli, l-ambjent, lener;ija u l-miri Ewropa 2020 li huma miri ambizzju]a flambjent u l-ener;ija alternattiva. Kienet ukoll opportunità tajba biex rappre]entanti lokali jressqu l-opinjoni tag[hom fuq il-proposti li g[amlet dan l-a[[ar ilKummissjoni Ewropea dwar il-Politika ta’ Koe]joni li tid[ol fis-se[[ fl-2014. Lespressjoni ‘politika ta’ Koe]joni’ tkopri qafas politiku ta’ solidarjetà fil-livell Ewropew li jissarraf f’mijiet

ta’ eluf ta’ pro;etti kullimkien fl-Ewropa li jibbenefikaw mill-g[ajnuna ta’ ]ew; Fondi Strutturali: il-Fond Ewropew ta’ }vilupp Re;jonali (FE}R) u l-Fond So/jali Ewropew (FSE) u l-g[ajnuna tal-Fond ta’ Koe]joni.

Strate;ija dwar il-miri Ewropa 2020 fuq livell lokali IN-NAZZJON kien pre]enti g[al dan l-avveniment u

segwa workshop partikulari li kien jittratta l-mod kif re;juni partikulari indirizzaw l-isfida li jintla[qu l-miri Ewropa 2020 fuq livell lokali jew re;jonali. Ba]ikament dawn il-miri huma li titnaqqas iddipenenza fuq ener;ija mi]]ejt u l-fuels u minflok ikun hemm ]ieda fl-ener;ija nadifa u dik minn sorsi li ji;;eddu b[al xemx, ir-ri[, il-ba[ar u anki l-iskart.

Rappre]entanti minn Murcia u Valencia fi Spanja, Mazowia fil-Polonja u re;jun fl-Ungerija spjegaw il-[idma tag[hom f’dan il-qasam.

B’mod ;enerali g[alkemm ;ejjin minn kuntesti differenti din il-[idma kienet tikkonsisti fi pro;etti bil-fondi strutturali tal-UE. Dawn kienu jinkludu pro;etti favur ener;ija alternattiva, kampanji edukattivi fl-iskejjel, in/entivi fit-taxxa

g[al min jie[u mi]uri favur lambjent, u in/entivi u titjib fit-trasport pubbliku biex jonqos it-tni;;is mill-karozzi private. B’mod ;enerali kienet enfasizzata s-s[ubija bejn ilGvern u l-privat f’diversi inizjattivi.

Diversi aspetti ta’ din il[idma jixbhu lil dawk li qed jitwettaq f’Malta jew millKunsilli Lokali jew millGvern min[abba d-daqs ;eografiku ta’ pajji]na. Fost dawn hemm sensiela ta’ inizjattivi fosthom l-in/entivi fittaxxa, u mi]uri favur ener;ija alternattiva g[all-industrija u anki g[al skop domestiku, irriforma fit-trasport pubbliku u anki l-inter connector bejn Malta u Sqallija. G[alkemm xi w[ud mill-pro;etti huma fuq skala nazzjonali, jidher /ar li l-inizjattivi li qed isiru f’Malta huma fl-istess linja, u dan jawgura tajjeb li pajji]na jil[aq il-miri ambizzju]i talEwropa 2020. Hemm ukoll ilPolitika Nazzjonali dwar lAmbjent li ti;bor fiha sensiela twila ta’ prin/ipji li semmew fid-diskussjonijiet. Fl-istess [in kienet enfasizzata ukoll limportanza li jkun hemm konsultazzjoni pubblika, biex irresidenti u dawk direttament involuti j[ossuhom parti minn dawn l-inizjattivi.

Michael Cohen, il-Kap tad-Delegazzjoni Maltija u s-Sindku tal-Kalkara “Din hi wa[da millakbar attivitajiet li jorganizza kull sena l-kumitat tar-re;juni, li fiha jkunu involuti mhux biss lawtoritajiet lokali i]da wkoll numru ta’ NGOs. Dan hu mod konkret kif jit[addem il-prin/ipju tassussidjarjetà fejn qed ikunu involuti l-istess nies li se jintlaqtu direttament mid-de/i]jonijiet important li jittie[du mill-UE. Mag[na wkoll g[andna rappre]entanti tal-MEUSAC li g[andha rwol importanti fir-relazzjonijiet bejn Malta u lUE. Fost l-aktar temi importanti hemm il-prijoritajiet li l-UE g[amlet g[all-2020. Aspett important diskuss kien dak talakkomodazzjoni so/jali, u dan hu importanti biex fil-ba;it tal-UE li jibda fl2014 dan ikun aspett li

jing[ata prijorità.

Diskussjoni o[ra importanti kienet il-mod kif lanzjani jin]ammu attivi fis-so/jetà. Mis-s[ubija fl-UE b’sodisfazzjoni ng[id li g[amilna numru ta’ rapporti fosthom dwar il-politika marittima fejn issemma’ wkoll is-sajd tat-tonn u li rnexxielna n;ibu tliet konferenzi importanti. Dan kollu jikkonferma li lparte/ipazzjoni ta’ Malta fil-Kumitat tar-Re;juni hi wa[da attiva.”

Malcolm Mifsud, ilKap tad-delegazzjoni Maltija tal-PPE u sSindku tal-Pietà “ Minkejja li ;ejjin

minn re;juni minn 27 pajji] differenti tinduna li [afna drabi l-problemi u l-isfidi li niffa//jaw huma l-istess. Fost dawn hemm l-ambjent u li]vilupp sostenibbli, issitwazzjoni finanzjara u kif din qed tolqot re;juni partikulari fl-aktar pajji]i milquta anki l-problema tal-qg[ad f’re;juni partikulari. Fost l-o[rajn iddiskutejna l-problema tal-immani;;jar taliskart, li f’Malta wkoll hi tema attwali, l-u]u ta’ ener;ija alternattiva, u anki t-trasport pubbliku.”

Il-Kumitat tar-Re;juni – xi /ifri ■ Il-Kumitat li l-assemblea tal-UE tarrappre]entanti lokali u re;jonali twaqqaf fl1994, u j[addan 344 membru, li huma rappre]entanti eletti fil-livell re;jonali jew lokali, minn 27 Stat Membru tal-UE ■ Il-Kumitat g[andu 15-il qasam ta’ poli-

tika li dwarhom hemm l-obbligu li ji;i kkonsultat. Dawn ji;u ttrattati fi [dan sitt kummissjonijiet temati/i ■ Il-Kumitat jiltaqa’ f’[ames sessjonijiet plenarji fis-sena u jfassal bejn 50 u 60 opinjoni

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

8 Opinjoni

Ti;i f’ilsien in-nies!

Il-fra]i ‘ti;i f’ilsien in-nies’ hi wa[da qadima li normalment ting[ad b[ala prekawzjoni lil xi [add bittama li joqg[od attent g[al g[emilu li ma jmorrux in-nies jg[idu bih u jxandruh malpajji] kollu. Ukoll barra millpajji], jasal l-eku ta’ min jaqa’ f’ilsien in-nies, g[ax ilma;;oranza jibag[tu l-a[barijiet lil nieshom imsefrin.

Kif nafu, meta wie[ed jaqa’ f’ilsien in-nies, [oll xag[rek u ;ib i]-]ejt (fra]i o[ra). Miskin hu min jaqa’ f’ilsien in-nies g[ax jilag[bu bih u jixxuttjawh aktar minn ballun waqt partita futbol.

I]da hemm diversi ra;unijiet g[ax taqa’ f’ilsien in-nies.

Tista’ taqa’ f’ilsien in-nies g[ax tag[mel xi [a;a [a]ina li ma tkunx mistennija minnek, b[al serq, droga, feriment serju, fejn tissemma fl-a[barijiet u probabbli li l-Pulizija tie[u passi kontra tieg[ek.

Ti;i f’ilsien in-nies jekk tidde/iedi li to[ro; g[all-elezzjoni, fejn g[alkemm ma tkun qed tag[mel xejn [a]in, madankollu l-avversarji jibdew jerfg[ulek salibek u jfittxulek fir-razza g[al xi [a;a difettu]a biex jg[ajruk biha. Din hi [a;a ferm [a]ina u kundannabbli.

L-istess jag[mlulek jekk turi manifestament u b’mod apert it-twemmin reli;ju] tieg[ek.

Mill-ewwel jibdew jg[idu li trid tilg[abha ta’ qaddis timxi fl-art e//. Din hi s-so/jetà tallum. So/jetà lajka li l-valuri m’g[adx g[andhom il-qawwa u l-importanza li kellhom [amsin, sebg[in sena ilu.

B’mod po]ittiv I]da fid-dinja tag[na wie[ed jista’ ji;i f’ilsien in-nies b’mod po]ittiv, rispettabbli u erojku wkoll. Jekk wie[ed jag[mel xi bravura mhix komuni, jew jil[aq xi kariga ta’ presti;ju jew importanti, dan ukoll jissemma minn [afna nies u lg[ajdut u l-kummenti li tisma’ dwaru jew dwarha jkunu kummenti po]ittivi, tajbin, pja/evoli u ta’ ;ie[.

Hekk pere]empju ;ara meta Marco Cremona u sie[bu telg[u fuq il-muntanja Everest.

Hekk ;ara meta Dun Mario Grech u Patri Pawl Cremona saru Isqfijiet ta’ dawn ilg]ejjer. Hekk ;ara meta lAvukat George Abela sar President ta’ Malta, u tant u tant okka]jonijiet o[ra simili.

L-g[ada u fil-;ranet ta’ wara, Malta kollha kienet titkellem fuqhom. Ovvjament b’mod tajjeb u po]ittiv. Kliem sabi[, dinjitu] u ta’ ;ie[.

G[all-kuntrarju, meta jissemma xi [add li nqabad biddroga, li kkommetta xi delitt, jew li g[amel xi serqa jew azzjoni [a]ina lil xi [add, dawn ukoll jisb[u f’ilsien innies, i]da l-kummenti jkunu kollha kliem ta’ stmerrija, kliem dispre;attiv u diskors u kummenti negattivi g[alla[[ar.

i[ares lejna b’[arsa xejn dinjitu]a u b’nuqqas ta’ stima u rispett.

Dawn l-a[[ar snin, Malta re;g[et kienet f’ilsien in-nies, i]da mhux in-nies Maltin u G[awdxin, i]da f’ilsien ilpajji]i Ewropej u o[rajn barra mill-Ewropa. L-a[barijiet kienu nistg[u ng[idu mondjali, g[ax smajniehom mhux biss fl-Ewropa, i]da wkoll flAmerika u f’pajji]i tal-Afrika ta’ fuq e//.

Id-differenza hi wa[da kardinali, g[ax illum isem Malta qed jissemma b’mod mill-aktar po]ittiv. Malta, f’dawn l-a[[ar snin u b’mod partikulari f’dawn l-a[[ar xhur qed tissemma bi stima kbira, b’unur u b’;ie[.

Dan ;ara matul il-kri]i

Min jaf kemm hawn pajji]i li jixtiequ g[andhom lil Lawrence Gonzi fit-tmun tat-tmexxija!

Li jg[odd g[all-bniedem jg[odd ukoll g[all-pajji].

Pajji] jista’ jissemma fl-a[barijiet kemm lokali u kemm internazzjonali g[all-avvenimenti li jkunu ;raw fih, sew jekk ikunu avvenimenti po]ittivi u kemm jekk negattivi.

Hekk pere]empju ;ralu lpajji] ;ar tag[na l-Libja, li issa ilu fl-a[barijiet xhur s[a[ min[abba l-gwerra li g[adda minnha, bejn ir-re;im ta’ Gaddafi u l-front l-ie[or tal;ellieda g[all-[elsien mid-dittatura u g[all-akkwist tallibertà u d-demokrazija lura lill-poplu Libjan.

Hekk kien ;ralu pajji]na fissnin tmenin, meta Malta kienet tissemma g[all-atro/itajiet li kienu jse[[u fiha u g[annuqqas ta’ libertà u demokrazija li l-poplu tag[na kien i[abbat wi//u mag[hom ta’ kuljum. Jew meta Malta w]at il-veto f’Helsinki fil-5 ta’ :unju 1973, meta waqqfet iddiskussjoni fil-Laqgha talPajji]i dwar is-Sigurtà flEwropa.

L-istess kien ;ara fil-ka] talajruplan ma[tuf tal-Egypt Air. Mumenti meta Malta ssemmiet b’mod negattiv u kul[add kien

mondjali finanzjarja, fejn waqt li pajji]i kbar g[otru ta[t il-pi] ta’ din il-kri]i, Malta, minkejja /-/okon tag[ha, baqg[et g[addejja bil-pjani ta’ strutturar u te[id ta’ mi]uri kura;;u]i u me[uda f’waqthom u b’responsabbiltà u professjonalità liema b[alhom.

Hawn, Malta r/eviet tif[ir u /ertifikati wie[ed fuq ie[or tassu//ess ekonomiku li rnexxielha tattwa.

Tislim lil Malta L-Ewropa u d-dinja, illum qed isellmu lil Malta, lill-Prim Ministru u lill-Poplu Malti, g[all-bravura tag[ha u g[allmod li bih irrea;ixxiet fil-ka] tal-gwerra tal-pajji] vi/in tag[na l-Libja. Id-de/i]jonijiet me[uda mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi, f’mumenti diffi/li ta’ [ajja jew mewt,

kienu de/izjonijiet me[uda b’g[aqal u responsabbiltà kbira, b’kura;; kbir u fil-[in propizju.

Kultant kien hemm jilg[ab fin-nofs ukoll l-element ta’ bi]a’ u ta’ sogru. I]da iva, xejn u [add ma ]amm lil Lawrence Gonzi milli ja;ixxi b’mod kor-

rett u meqjus, ibba]at fuq prin/ipji u valuri ta’ r;ulija, abbiltà u ta’ dak li hu s-sewwa.

Lawrence Gonzi kien wie[ed minn ta’ quddiem nett li ddikjara li l-era ta’ Gaddafi waslet f’mument li g[andha tispi//a u li Gaddafi g[andu jwarrab. Hu kien ukoll minn ta’ quddiem nett li rrikonoxxa l-Front Transitorju tat-tmexxija tal-Libja l-;dida, [ielsa u demokratika.

Kien hemm min dawn i]]ew; statements rawhom primaturi u li jistg[u j[allu mpatt negattiv. I]da ]-]mien u listorja taw ra;un s[i[ lil Lawrence Gonzi, li wrew g[al darb’o[ra kemm dan il-bniedem kien korrett, ;ust u pre/i], kemm fi kliemu u xejn inqas f’g[emilu.

G[aldaqstant, ma kinitx xi sorpri]a kbira li naraw fostna statisti u personalitajiet importanti fil-politika mondjali ji;u fostna biex personalment jirringrazzjaw u juru rikonoxximent lill-Prim Ministru Lawrence Gonzi, lill-gvern immexxi minnu u lill-poplu kollu g[all-g[ajnuna kbira u diffi/li li Malta wettqet malpopli kollha li kienu jinsabu maqbuda fil-Libja minn meta faqqg[et il-gwerra.

Bosta kienu l-gvernijiet jew il-Prim Ministru jew xi rappre]entant tag[hom li ;ew fostna biex jg[idu grazzi u jsellmu lil Lawrence Gonzi talg[ajnuna li Malta tat li/-/ittadini tag[hom fejn g[enihom jo[or;u mil-Libja u jirritornaw lejn pajji]hom. Dawn kienu sa[ansitra mi/-?ina u millKorea apparti l-Amerika u lEwropa. }jarat f’Malta Proprju f’dawn l-a[[ar

;ranet rajna fostna lil Hillary Clinton , is-Segretarju tal-Istat Amerikan, lil William Hague, il-Ministru tal-Affarijiet Barranin Ingli] kif ukoll lil Liam Fox, il-Ministru talGvern Ingliz g[ad-Difiza, li lkoll ;ew f’pajji]na biex personalment jg[idu grazzi u prosit lil Lawrence Gonzi talg[ajnuna li lkoll ir/evew minn Malta bis-sa[[a tat-tmexxija

minn Euchar MIZZI mizzieuchar@yahoo.com

tal-gvern immexxi minnu.

Il-Prim Ministru Ingli] David Cameron, ukoll bag[at ir-ringrazzjament tieg[u lil Lawrence Gonzi. Dan biex ma nsemmix lill-Prim Ministru provi]orju tal-Libja, u wie[ed mill-mexxejja tal-Kunsill Nazzjonali ta’ Transizzjoni tarRibelli Libjan. U tant u tant personalitajiet o[rajn. Sa minn New Zealand ukoll waslu rringrazzjamenti.

Dan hu l-mod li bih wie[ed ji;i f’ilsien in-nies. Tissemma kaw]a ta’ xi [a;a tajba, sabi[a, erojka. Kif ng[idu a[na tissemma fil-;id u mhux fid-deni.

G[ax kif min jissemma fiddeni ftit jew wisq ibati l-konsegwenzi. Ukoll min jissemma fil-;id, b’xi mod jew ie[or, issa jew imbag[ad, hu wkoll irid jibbenefika u jgawdi minn dak l-att po]ittiv li jkun g[amel u li g[alih ikun issemma.

M’g[andix dubju li Malta g[ad trid tibbenefika mhux ftit mill-bini mill-;did tal-Libja b[ala pajji] sovran, liberu u demokratiku. Ir-reputazzjoni ta’ Malta di;à bbenefikat bilkbir, u dan g[amlitu fl-istima li biha j[arsu lejna pajji]i o[ra kemm tal-qrib kif ukoll talbog[od. Dan hu kollu mertu ta’ Lawrence Gonzi, il-Prim Ministru tag[na.

Min jaf kemm hawn pajji]i li jixtiequ g[andhom lil Lawrence Gonzi fit-tmun tattmexxija! I]da kif jg[idu, lebda profeta mhu mag[ruf u stmat bi]]ejjed f’pajji]u.

Jalla meta ni;u f’ilsien innies ji;rilna hekk min[abba xi g[emil jew avveniment po]ittiv u li jkun ta’ ;id g[al xi poplu partikulari jew g[asso/jetà in;enerali.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Tmiem li ;abu b’idejh L-2011 tibqa’ tissemma b[ala s-sena tarRebbieg[a tal-Pajji]i G[arab. Fuq kollox tispikka l-;rajja tal-poplu Libjan, li bla dubju ta’ xejn kien l-aktar wie[ed imjassar fost id-dittaturi kollha fl-Afrika ta’ Fuq. Fl-istorja ri/enti rajna ttmiem imdemmi ta’ diversi dittaturi li sforz lebusija ta’ rashom spi//aw [allsu b’[ajjithom ilprezz ta’ dak li wettqu fuq nies li ppersegwitaw.

Fl-1945 rajna lil Benito Mussolini li ng[ata f’idejn il-poplu u nqatel brutalment. Fl-1989 inqatel Nicolae Ceaucescu fir-rivoluzzjoni Rumena u nhar il-{amis, 20 ta’ Ottubru 2011 listess tmiem messet lil Gaddafi, f’art twelidu f’Sirte. G[alkemm f’/irkustanzi differenti, u f’epoki differenti, l-istorja tirrepeti ru[ha u tg[allimna (g[alkemm xi w[ud jibqg[u ma jitg[allmu qatt) li min jg[ix bix-xabla imut bixxabla.

G[ajjarhom ;rieden u ara kif spi//a…

Bla dubju ta’ xejn ix-xeni mdemmija jekk mhux ukoll makabri li rajna tal-a[[ar mumenti ta’ Gaddafi, ma jag[mlu ;ie[ lil [add, l-anqas lil dawk li g[al 42 sena kienu mg[akksa u ppersegwitati. Bir-ra;un il-komunità internazzjonali qed tag[mel [afna mistoqsijiet dwar il-mod li Gaddafi inqatel, u /-/irkustanzi madwar il-ka].

Ovvjament f’dinja /ivilizzata bniedem g[andu dritt li jkollu smig[ xieraq, u anki jekk jinstab [ati ta’ reati kontra l-umanità, hemm il-kwistjoni

tal-piena kapitali u jekk g[andhiex ting[ata. I]da min-na[a l-o[ra, ix-xena li baqg[et stampata f’mo[[ dawk kollha li segwew mill-qrib ir-rivoluzzjoni Libjana hi dik ta’ Gaddafi, [iere; minn katusa tad-drena;; fejn kien qed jista[ba, b’pistola tad-deheb f’idu u jitlob il-[niena biex isalvawlu [ajtu. F’mo[[ il-poplu Libjan u dawk li ;;ieldu g[ad-drittijiet fundamentali tag[hom, kien g[adu frisk il-mod kif dan il-bniedem sa ftit ;img[at stess kien g[ajjarhom ;rieden u [e;;e; lill-popolazzjoni biex jie[du l-armi f’idejhom u jibqg[u ifittxu dar dar, sakemm joqtluhom daqs li kieku kienu xi epidemija fil-pajji]. Kien b’dan ilmod li Gaddafi f’Marzu li g[adda iddeskriva lpopolazzjoni ta’ Benga]i u qanqal il-kundanna internazzjonali li eventwalment wasslet g[arri]oluzzjoni 1973 tan-Nazzjonijiet Uniti. Li kien g[alih [alef li j[assar Benga]i minn fuq il-mappa ta’ pajji]u. Dan is-sentiment irrepetieh diversi drabi fil-messa;;i li kien jag[mel, ming[ajr ebda rimors, anzi b’kull darba j]id id-do]a ta’ mibg[eda fil-konfront tal-poplu tieg[u stess meta ironikament inqeda b’mer/enarji mhux Libjani biex ji;;ieldilhom.

Opportunitajiet li Gaddafi dejjem warrab Matul dawn it-tmien xhur Gaddafi u dawk ta’

madwaru kellhom diversi opportunitajiet biex jo[or;u mix-xena. Sa mill-bidu nett il-komunità internazzjonali kienet kwa]i unanima li t-tmiem

tar-re;im tieg[u kien inevitabbli u sej[itlu biex iwarrab. Minflok, i]da feta[ in-nar fuq il-poplu tieg[u stess u spi//a b’mandat internazzonjali fuq reati kontra l-umanità. Sa dan il-punt kienet g[addejja medjazzjoni minn wara l-kwinti biex forsi jintemm il-kunflitt u b’xi mod isalva ;ildu.

I]da kull darba Gaddafi kien iwebbes rasu u jkompli gwerra inutli b’eluf ta’ Libjani li kienu qed imutu min[abba l-ebusija ta’ rasu.

F’Awwissu bil-waqg[a ta’ Tripli se[[ew reati kbar li g[ad nisimg[u dwarhom b’oqbra talmassa li bdew jinstabu minn jum g[all-ie[or.

F’dan il-punt Gaddafi baqa’ ma a//ettax il-fatt li tilef u baqa’ jg[ix f’realtà virtwali li l-poplu tieg[u kien i[obbu b[alma stqarr hu stess f’intervista ma’ Jeremy Bowen tal-BBC fil-bidu talkunflitt. Gaddafi rema l-a[[ar karta u minflok mar jista[ba bit-tama li ma jinqabadx filwaqt li baqa’ jilludi ru[u li seta’ jirba[.

Xenarju differenti…li kieku Gaddafi /eda Li kieku Gaddafi /eda, min jaf kemm [ajjiet kienu ji;u salvati probabbilment madwar 50,000.

Li kieku /eda kien isir smig[ xieraq fil-Qorti u ma konniex naraw tmiem makabru ta’ bniedem li spi//a mne]]a’ minn kull dinjità li kellu.

It-tama hi li l-kapitlu ta’ 42 sena ta’ oppressjoni ng[alaq darba g[al dejjem, bil-protagonist prin/ipali li g[a]el li jibqa’ fi/-/entru tal-attenzjoni sal-a[[ar mumenti.

Intietef

Min isewwi u min ikisser

PPP. }gur li kul[add innota l-isforz kollettiv li qed isir biex nirran;aw it-toroq residenzjali tag[na. Minbarra xog[ol ta’ resurfacing li jsir mill-kunsilli lokali, is-sena lo[ra l-Gvern nieda l-iskema PPP – Private Public Partnership. Din l-iskema ta[seb biex isir numru kbir ta’ toroq sostanzjali fuq programm bejn il-Gvern u l-privat. Xog[ol li se jkollu ddirezzjoni tal-kunsilli lokali.

Dan ix-xog[ol qed jin[ass ;mielu u spiss naraw fuq ilmezzi tax-xandir toroq residenzjali li ;ew asfaltati mil;did tista’ tg[id f’kull lokalità.

Damdim. Ftit ;ranet ilu qomt ma[sud bid-damdim ta’ in;enji tat-tkissir. Ittawwalt mit-tieqa u xi ]ew; bibien ’il bog[od minna rajt [addiema jkissru t-triq. G[all-grazzja t’Alla t-triq tieg[i ma tinsabx f’sitwazzjoni daqstant [a]ina.

I]da dawn kienu qed ikissruha. Skoprejt li kien hemm [sara fis-servizz tal-ilma ta’ dar ftit ’il bog[od minni.

Ssewwi trid mhux hekk.

G[a]ilt li nsegwi ftit ixxog[ol. Xog[ol tajjeb kienu qed jag[mlu kieku. Qata’ bissega, biex il-parti li titkisser

minn Philip MIFSUD

info@philipmifsud.com

tkun pulita, t[affir, tibdil tasservizz u l-mili lura mill;did. Mhux se noqg[od nid[ol fil-materjal li ntu]a g[ar-radam u kemm dan kien kompatt, i]da ]gur li rrid insemmi l-materjal li bih ;iet mg[ottija din il-;er[a - cold ashpalt – li prattikament ma jiswa xejn. Aktar u aktar meta tqabblu mal-hot asphalt.

Kellimtu. Idde/idejt li nkellem lill-kuntrattur, g[idtlu iva wara bi//a xog[ol b[al din bil-cold asphalt ser tag[laqha? “Mhux minn dan jag[tuna” qalli. Sa[ansitra

bag[atni nara triq ;dida ]ew; kantunieri bog[od, fejn kellhom b]onn xi servizz tal-ilma ;did, jew xi tiswija, wkoll bil-cold asphalt g[amluh. Ma jridx jg[addi [afna ]mien biex il-gandott jer;a’ jifforma g[aliex il-materjal jistrie[, tin;ema’ g[adira ilma, u l[sara tkompli tikber. {arsu ftit, duru dawra madwarkom u taraw kif dak li qed ng[id jien hu minnu. Min isewwi ttoroq u min ikissirhom, anke jekk ikissirhom biex isewwi xi [a;a o[ra. Il-[asra hi li ttriq ma ter;ax tissewwa kif g[andu jkun. U nistg[u mhux ninvestu fil-PPP, sakemm se jibda jkollna dan it-tkissir ta’ toroq m’a[niex se nie[du ru[. Irridu nsibu tarf ta’ dan il-kankru. Filma;;oranza assoluta tal-ka]i l-kankru jismu WSC. X’nistg[u nag[mlu. Il[sarat u t-talbiet g[al servizzi ;odda huma inevitabbli. Flimmedjat irridu naraw kif meta jinqala’ dan il-b]onn il;er[a li tinfeta[ fit-triq ter;a’ ting[alaq sew, ji;ifieri billi timtela’ b’materjal addattat, f’saffi li jkunu kompatti sew.

Il-kisja ta’ fuq g[andha ssir bil-hot asphalt mill-ewwel.

Vetturi li j]ommu l-asfalt

Hemm b]onn li g[al xog[ol ;did tat-toroq, jinbidlu l-mains tal-ilma

s[un g[al ;urnata s[i[a ilhom je]istu s-snin. Ma nafx g[alfejn nirre]istu l-u]u tag[hom. U ti;ux tg[iduli li l-cold asphalt hu temporanju u li hemm sistema kif dan jinbidel f’hot asphalt. Jekk din is-sistema g[adha te]isti, sempli/iment ma hix qed ta[dem.

Pjan fit-tul. B[ala sforz ta’ ippjanar aktar fit-tul, fejn isiru toroq ;odda jew fejn dawn ji;u asfaltati mill-;did, jekk dan ix-xog[ol ikun jinkludi l-bdil tal-mains tal-ilma

irridu, llum qabel g[ada, nidbew ng[addu ]ew; mains u mhux wie[ed. Wie[ed fuq kull na[a tat-triq. Ta[t ilbankina. B’hekk meta jin[oloq b]onn ta’ servizz ;did ma jkunx hemm b]onn li wie[ed ikisser sa nofs ittriq. Naf li dan jiswa l-flus.

I]da xi darba rridu nibdew [alli bil-mod il-mod nibdew naqtg[u l-frott ukoll. Jekk m’a[na se nibdew qatt se nibqg[u fis-sitwazzjoni tallum: Min isewwi u min ikisser!

It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

13 BOV PREMIER

Valletta jsa[[u t-tieni post Valletta sa[[ew it-tieni post talklassifika wara li reb[u d-derby kontra l;irien rivali, Floriana, 1-0. G[alkemm ilpartita qatt ma la[qet livell g[oli, it-tliet punti kienu l-aktar importanti biex issa lBeltin re;g[u jinsabu punt biss ta[t illeaders, Hibernians wara t-tmien ;urnata.

Fil-partita l-o[ra, Balzan Youths sa fla[[ar kisbu l-ewwel reb[a tag[hom filpitch meta g[elbu lil Tarxien, 2-1 u telg[u f’nofs il-klassifika. G[ar-Rainbows, ilkalvarju jkompli meta issa baqg[u fla[[ar post ma’ Mosta.

Ara pa;na 27

Kif Jinsabu L R D T F K Pt

Hibs 8 7 1 0 21 7 Valletta 8 7 0 1 19 8 Floriana 8 5 1 2 13 45 B’Kara 8 4 1 3 15 10 Qormi 8 4 1 3 15 11 Sliema 8 3 3 2 14 13 Mqabba 8 3 1 4 10 15 Marsaxlokk 8 2 1 5 14 19 Balzan Y.* 8 2 2 4 9 14 {amrun S.* 8 2 1 5 8 15 Tarxien R. 8 1 1 6 9 19 Mosta 8 1 1 6 7 18 Balzan reb[u 2-0 vs {amrun wara protest

22 21 16 13 13 12 10 7 7 7 4 4

Il-goal li dde/ieda l-partita favur Valletta skorjat minn Barbosa (Ritratt> Joseph Galea)

TRASFERIMENTI

Ri]ultati lokali Premier

Tarxien R. v Balzan Y. Floriana v Valletta

1-2 0-1

Vittoriosa S. v Melita Dingli S. v Rabat A.

1-4 0-1

I Div.

Goalkeeper Serb g[al B’Kara^

B’Kara, li kienu qed juru interess fil-goalkeeper ta’ Marsaxlokk, Rueben Gauci, jidher li fil-jiem li ;ejjin jista’ jing[aqad mag[hom goalkeeper Serb sabiex ikun f’kompetizzjoni mal-Ispanjol Jorge Mora. Dan t[abbar firrubrika “Rajna u Smajna” waqt il-programm Replay, ilbiera[.

Intqal ukoll li plejer Sko//i] eks Dundee United, Aberdeen u Inverness, Stuart Duff jista’ jing[aqad ma’ {al Qormi.

Vittoriosa jista’ jkollhom plejer :ermani] fil-jiem li ;ejjin [alli jkun eli;bbli biex jiddebutta fis-47 derby bejn l-istess Vittoriosa u St. George’s. Jekk dan it-trasferiment ise[[, dan ilplejer jista’ jigi ppre]entat lis-supporters din il-;img[a waqt rally.

Intant, l-eks plejer ta’ Floriana, B’Kara, {amrun u Mosta, Jonathan Holland, ing[aqad ma’ }ejtun Corinthians. Holland kien vi/in ferm li jing[aqad ma’ Marsaxlokk, i]da fl-a[[ar, idde/i]joni kienet li jing[aqad ma’ dan it-tim ferm ambizzju].

III Div.

Xg[ajra T. v Mdina K. Swieqi Utd v M;arr Utd Qrendi v Mtarfa Sta Lucia v Marsa Sirens v Marsaskala G[axaq v Kalkara

GFA GFA Cup Rd. Prel.

Oratory Y. v Victoria H. (Wara l-[in barrani) Xag[ra Utd v G[arb R.

1-1 1-0 3-1 3-1 0-1 2-0

2-4 9-1

IASC II Div.

Pietà L. v Valletta S. Marsa WS v B’Kara P.

HOCKEY Challenge Cup

MIDDLESEA RACE

Esimit jibqa’ fil-vanta;;

Mqabba A. v Marsa T. 0-3 }abbar CB v G]ira Utd 1-2 B’Kara SJ v Rovers Utd 0-3

MAFA

Fitzel se jg[in lil Malta

1-3 6-2

Sliema HS v White Hart 2-0

Il-maxi jott Sloven Esimit Europa (ritratt), Ran u Alegre ilbiera[ filg[axija kienu qed iduru ma’ Stromboli wara li irnexxielhom jaqbdu r-ri[ fisstrett ta’ Messina. Ran tinsab madwar 88 mil nawtiku wara l-jott Sloven u Alegre 26 mil nawtiku aktar lura.

Sakemm morna g[allistampa, aktar minn nofs ilflotta kienu fi spazju ta’ 35

mil nawtiku bejn is-strett ta’ Messina u d-dawra ma’ Stromboli, hekk kif dawk li nqabdu fis-strett qed i[abbtu wi//hom ma’ problema ta’ nuqqas ta’ ri[ u kurrenti qawwija.

Madankollu, illum mistenni li jkun hemm ]iffa, li g[andha tkompli tg[in lilljotts fi triqthom lura lejn Malta.

Fl-a[[ar ta’ Novembru, delegazzjoni mmexxija mill-President tal-MFA u l-Kap E]ekuttiv Bjorn Vassallo se tmur irRepubblika ?eka biex flimkien mal-pajji]i l-o[ra li jinkludu lItalja u l-istess Repubblika ?eka, jitfassal il-programm tal-partiti ta’ Grupp B g[all-fa]i tal-kwalifikazzjoni tat-Tazza tad-Dinja tal-2014.

Fil-programm Replay, fuq Net Television, ilbiera[ intqal li lpersuna ma[tura mill-Federazzjoni ?eka biex tassisti liddelegazzjoni Maltija mhi [add g[ajr l-eks kow/ nazzjonali Dunsan Fitzel.

Tibda l-iskola ta’ ecellenza^

Ilbiera[ wasal Sergio Soldano, eks Inter u Parma, sabiex flimkien mal-kap tas-settur ta]-]g[a]ag[ Carmel Busuttil jibda progett pilota li g[andu jag[ti qabza ta’ kwalita` lill-futbol Malti. Dawk il-plejers li twieldu 1998-99 ser ikollhom lopportunita` li tliet darbiet fil-;img[a jkollhom ta[ri; spe/jalizzat. F’Ta’ Qali wara l-[in tal-iskola se jag[mlu xxog[ol akkademiku tag[hom, kif ukoll is-sezzjonijiet ta’ ta[ri;.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

10 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

Il-Libja tiddikjara l-[elsien fost sej[a g[al rikon/iljazzjoni

Mustafa Abdel Jalil

Il-Libja ddikjarat il-[elsien uffi/jali wara 42 sena ta’ oppressjoni ta[t ir-re;im ta’ Muammar Gaddafi u bilMexxej tal-Kunsill Nazzjonali Transitorju, Mustafa Abdel Jalil, isejja[ g[al rikon/iljazzjoni nazzjonali u rispett g[al-li;i f’diskors g[al g[exieren ta’ eluf ta’ nies filbelt ta’ Benga]i.

“Nitlob lil kul[add g[allma[fra, it-tolleranza u rrikon/iljazzjoni; il-poplu je[tie; iwarrab kull sens ta’ mibeg[da g[all-veru su//ess tar-rivoluzzjoni u l-pajji] li jixtiequ jaraw il-Libjani,” sostna Abdel Jalil, li anki enfasizza l-importanza tal[arsien tal-li;i u li ma jsirux labbu]i bil-forza.

Jalil sadattant qal li ttmexxija l-;dida qed tinsisti

g[al sigurtà organizzata, u Armata nazzjonali li tipprote;i l-pajji] u l-fruntieri. Fl-istess [in hu esprima t-tama li jo[or;u wkoll rebbie[a l-popli tal-Jemen u s-Sirja li qed ji;;ieldu biex iwaqqg[u lirre;imi rispettivi.

Il-Mexxej tal-Kunsill Libjan wieg[ed li tin]amm il-li;i taxsharia (I]lamika) fil-Libja “li b[ala pajji] Musulman jibba]a fuqha b[ala sors g[alle;i]lazzjoni u meta kull li;i li tikkontradixxi l-prin/ipji talI]lam tisfa legalment nulla”.

Jalil imbag[ad irringrazzja lLega G[arbija, in-Nazzjonijiet Uniti u l-Unjoni Ewropea talli appo;;aw ir-rivoluzzjoni talLibja, li ntemmet bil-mewt ta’ Muammar Gaddafi. Hu anki radd ;ie[ lil-“Libjani – inklu]i l-martri, i/-/ivili u l-membri

tal-militar – li taw sehem firrivoluzzjoni li bdiet b[ala wa[da pa/ifika u li kellha tikkonfronta xhur ta’ vjolenza”.

Aktar qabel, Abdul Hafiz Ghoga, l-vi/i-chairman talKunsill, iddikjara l-liberazzjoni tal-pajji] f’Benga]i u wassal listess messa;;i ta’ ottimi]mu li nstemg[u xhur ilu fl-E;ittu wara l-waqg[a tal-eks President Hosni Mubarak.

Ghoga kompla li l-Libja g[andha tirrispetta l-ftehim u ttrattati internazzjonali li ntrabtet bihom, filwaqt li timxi fuq il-binarji stabbiliti.

G[alkemm u[ud ja[sbu li Jalil (eks Ministru tal:ustizzja) jista’ jsibha diffi/li biex jimponi r-rieda tieg[u fuq alleanza rivoluzzjonarja biddi]gwid intern, ir-reazzjoni immedjata tal-folol f’Benga]i

rriflettiet sens kbir ta’ fer[ fost it-tixjir tal-bandiera l-;dida Libjana bl-ilwien [odor, [omor u suwed.

Sadattant, saret l-awtopsja fuq il-katavru ta’ Muammar Gaddafi, b’sors mediku jinforma lill-a;enzija Reuters li nstabu balla fir-ras u o[ra fi]]aqq, flimkien ma’ “feriti o[ra”. L-awtopsja se[[et ;o kamra mortwarja f’Misrata, u kien mistenni li l-katavru taddittatur kellu jer;a’ jitpo;;a filcold store ta’ suq antik fl-istess belt.

Il-qraba ta’ Gaddafi li qed jg[ixu fl-e]ilju jridu li l-katavri tad-dittatur u ta’ ibnu Mutassim (li wkoll tilef [ajtu wara li nqabad pri;unier mill-;ellieda tal-Kunsill) jing[ataw lillmembri tat-tribù tal-eks dittatur fil-belt ta’ Sirte.

Qed jara Gvern ;did fi ]mien xahar Il-Prim Ministru Libjan li spi//a mill-kariga fi tmiem il;img[a, qal li g[addejjin konsultazzjonijiet biex jiffurmaw Gvern provi]orju fi ]mien xahar. Dan meta lLibja qed t[ares ’il quddiem g[all-ewwel elezzjonijiet demokrati/i wara aktar minn erbg[in sena.

Fl-istess [in, Mahmoud Jibril qal li l-;ellieda li waqqg[u r-re;im ta’ Muammar Gaddafi huma lesti biex jirritornaw lejn il-bliet tag[hom u “jissie[bu flimpenn kollettiv [alli jibnu Libja ;dida”.

Wara l-mewt tad-dittatur, ilLibjani qed jippruvaw jg[aqqdu d-diversi qawwiet tal-pajji] filwaqt li jinsistu fittriq lejn id-demokrazija.

Intant, Jibril ma jeskludix li l-konsultazzjonijiet lejn Gvern provi]orju jistg[u anki jdumu “xi ftit aktar minn xahar”, u meta l-awtoritajiet il-;odda jridu jwasslu mill-aktar fis g[al kungress nazzjonali jew parlament li jie[u post ilKunsill Nazzjonali Transitorju.

Filwaqt li mhux qed ja[seb li jikkuntesta g[al kariga uffi/jali, Jibril qal li l-Kap talParlament il-;did (ladarba jkun elett) se jkun il-President temporanju jew provi]orju

tal-pajji]. Imbag[ad g[andhom isiru wkoll lelezzjonijiet Presidenzjali li jwasslu g[all-ewwel Gvern elett tal-Libja.

F’intervista mal-BBC, Mahmoud Jibril qal li xtaq kieku Muammar Gaddafi baqa’ [aj biex ikun jaf g[alfejn g[adda lil niesu minn kalvarju”.

Jibril tenna dan waqt ilprogramm Hardtalk, filwaqt li stqarr li xtaq “li kieku seta’, kien ikun il-prosekutur waqt il-;uri tad-dittatur Libjan”.

Sadattant, Jibril hu favur li ssir investigazzjoni s[i[a dwar kif inqatel Gaddafi, b[alma qed tinsisti nNazzjonijiet Uniti. Dan, meta l-Mexxejja l-;odda tal-Libja jinsabu ta[t pressjoni biex jag[tu d-dettalji kollha dwar il-mewt tal-eks dittatur, li se[[et nhar il-{amis wara li nqabad mill-qawwiet talKunsill Nazzjonali Transitorju fl-in[awi ta’ Sirte.

L-Istati Uniti trid li ddettalji jing[ataw bl-aktar mod trasparenti, bilKummissarju tan-Nazzjonijiet Uniti g[ad-Drittijiet Umani, Navi Pillay, isejja[ g[al investigazzjoni bir-reqqa – listess b[al gruppi o[ra li j[arsu r-rispett u d-dinjità talbniedem.

Ji//irkundaw dak li ja[sbu huwa “ir-refu;ju” ta’ Saif Il-kmandanti militari talKunsill Transitorju Libjan qalu li l-qawwiet tag[hom kienu qed ji//irkundaw zona fejn ja[sbu li jinsab “g[allkenn”, Saif al-Islam, l-iben favorit ta’ Muammar Gaddafi.

Ir-rapporti qalu li l-qawwiet kienu qed jikkon/entraw fuq dawk l-in[awi lejn inNofsinhar minn Bani Walid, u fejn qed jemmnu li spi//a Saif wara li [arab mill-belt ta’ Sirte, nhar il-{amis.

Il-belt ta’ Bani Walid, li tinsab lejn il-Lbi/ ta’ Tripli, kienet waqg[et lill-qawwiet tal-Mexxejja Libjani l-;odda

aktar kmieni fix-xahar u wara ;img[at ta’ re]istenza missostenituri tar-re;im l-antik li kienu qed jokkupawha.

Mifhum li Saif al-Islam kien qieg[ed fl-istess belt waqt “l-eqqel tar-re]istenza”, i]da mbag[ad telaq minn hemmhekk g[al Sirte.

Ing[ad ukoll li Abdullah alSenussi, l-eks kap tas-sigurtà tar-re;im l-antik Libjan u li jinsab ma[rub, kellu l-kuntatti ma’ Saif al-Islam biex jipprova jg[inu ja[rab – i]da l-militar talKunsill, ilbiera[ insistew li “qed jag[lqu l-morsa fuq is-suspettata mo[ba ta’ iben Gaddafi”.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

A[barijiet ta’ Barra 11 IT-TURKIJA

Mijiet ta’ mejtin f’terremot qawwi L-awtoritajiet filprovin/ja ta’ Van qed jikkalkulaw li bejn il-500 u l-elf ru[ tilfu [ajjithom f’terremot kbir li he]]e] dawn l-in[awi lejn ixXlokk tat-Turkija u fejn /eda numru kbir ta’ bini.

It-terremot irre;istra ’l fuq minn seba’ fuq l-Iskala Richter, u sal-biera[ liskwadri g[all-emer;enza kienu qed iqallbu qalb ittifrik tal-bini mwaqqa’ fi sforz iddisprat biex jikrupraw il-[ajjin.

L-a[[ar sej[a miz-zona kienet dwar “il-[tie;a ur;enti ta’ tined u g[al aktar gruppi ta’ fejda” meta hemm nuqqas ta’ ambulanzi u fa/ilitajiet medi/i.

Fil-pre]ent, hemm sptar wie[ed biss fil-lokalità m;arrba, li qed jipprova jla[[aq mal-impenn umanitarju f’sitwazzjoni katastrofika u meta sal-biera[ kienet qed tilqa’ lg[exieren tal-midruba.

Skont l-Osservatorju Kandilli, l-epi/entru tatterremot kien xi [ames kilometri fil-fond tal-art, b’filmati tat-televi]joni

juru binjiet imwaqqg[in u [afna vetturi meqrudin ta[t blokki tal-konkrit – minbarra n-nies ji;ru f’paniku qalb it-toroq.

L-istampa Torka qalet ukoll li l-provista tal-elettriku u l-linji tat-telefon inqatg[u g[all-in[awi ta’ Van, bil-Prim Ministru tatTurkija, Tayyip Erdogan, ilbiera[ jitlaq lejn din izzona biex jara b’g[ajnjejh il-[sarat enormi.

Mifhum ukoll li Erdogan g[andu jiddiskuti r-reazzjonijiet g[at-terremot waqt laqg[a ur;enti li g[andha ssir dalg[odu.

It-terremot inizjali flin[awi ta’ Van kien segwit b’the]]i] sekondarju, u fost l-ibliet affettwati kien hemm dik ta’ Hakkari, lejn in-Nofsinhar tal-belt ta’ Van, fejn ikkrollaw talanqas g[axar binjiet.

Sadattant, jidher li /edew ukoll tal-anqas tletin binja fid-distrett ta’ Ercis, b’rapporti ta’ qerda qed jid[lu kontinwament minn diversi bnadi o[ra tal-provin/ja u fejn x’aktarx li mijiet ta’ djar spi//aw i;arrbu l[sara.

Il-[addiema tal-emer;enza jippruvaw isalvaw in-nies minn ta[t it-terrapien fil-limiti tal-belt ta’ Van (Reuters)

Rached Ghannouchi, il-Kap tal-Partit I]lamiku Ennahda, jg[olli subg[ajh immarkat bl-inka wara li tefa’ l-vot tieg[u f’Tunis (Reuters)

IT-TUNE}IJA

Jivvutaw fl-ewwel elezzjoni [ielsa u storika Il-poplu ta’ dan il-pajji] ivvota lbiera[ fl-ewwel elezzjoni tar-“Rebbieg[a G[arbija”, li mistennija tag[ti lakbar poter lill-Partit I]lamiku – b’dan l-avveniment ise[[ disa’ xhur wara lprotesti stori/i li ;abu fittmiem ir-re;im tal-President Zine al-Abidine Ben Ali u li “xprunaw” ir-rivoluzzjonijiet fl-E;ittu, il-Libja, il-Jemen u s-Sirja.

Din hi l-ewwel elezzjoni [ielsa fl-istorja tat-Tune]ija u li fl-istess [in g[andha sservi ta’ “mudell” g[all-pajji]i lG[arab l-o[ra fejn qamu lmovimenti kontra l-faqar u rripressjoni u li servew biex jibdlu s-sitwazzjoni politika tul il-Lvant Nofsani.

Il-votanti f’din l-elezzjoni qed jele;;u assemblea ta’ 217-il si;;u li te[tie; tfassal kostituzzjoni ;dida fi ]mien sena minbarra li ta[tar Gvern provi]orju f’Tunis.

Il-votazzjoni g[alqet tard matul il-lejl u r-ri]ultati g[andhom jo[or;u llum fejn mistenni li l-Partit I]lamiku Ennahda – moviment politiku moderat – jikseb l-akbar numru ta’ voti; anki ma hux

/ar jekk jistax jirba[ ma;;oranza.

Il-kampanja elettorali fitTune]ija saret fost it-t[assib dwar id-differenzi li je]istu bejn l-I]lami/i u s-sekulari; il-finanzjament tal-partiti u lapatija fost xi sezzjonijiet talpoplu.

I]da fl-g[eluq tal-kampanja, il-korrispondenti rrappurtaw “sens [afna akbar ta’ impenn u ottimi]mu fost innies” u meta [afna issa qed iqisu din l-elezzjoni b[ala reb[a g[ad-dinjità u l-[elsien tat-Tune]ija.

Kuntrarju g[al-Libja, ittransizzjoni tat-Tune]ija mirre;im awtoritarju tal-a[[ar snin kienet fil-parti l-kbira pa/ifika – u meta l-Ennahda qed jistinka biex iserra[ ras is-sekularisti li ja[sbu li jista’ ma jirrispettax il-kriterji demokrati/i u d-drittijiet tannisa.

Il-Partit ta’ Ennahda hu mmexxi minn Rachid Ghannouchi, li dam jg[ix fle]ilju, fl-Ingilterra, g[al 22 sena u li qed jasso/ja l-partit tieg[u mal-I]lami]mu moderat tal-Prim Ministru tatTurkija, Tayyip Erdogan.

I]da g[alkemm Ghannouchi insista li (f’ka] li ji;i elett) m’g[andux jimponi l-valuri Musulmani fuq isso/jetà Tune]ina, [afna sekulari fil-pajji] qed jib]g[u minn theddida g[at-tradizzjonijiet moderni u liberali tag[hom.

L-eqreb sfidant g[allI]lami/i huwa l-Partit Demokratiku Progressiv (PDP), mag[mul mis-sekulari, u meta g[al din l-elezzjoni rre;istraw ’il fuq minn mitt partit, flimkien ma’ diversi kandidati indipendenti.

L-elezzjoni kienet anki segwita minn mijiet ta’ osservaturi barranin u eluf ta’ lokali, bil-missjoni tal-Unjoni Ewropea f’dan il-pajji] tinsisti fuq kollox g[al trasparenza meta g[ajnejn iddinja jinsabu fuq “l-ewwel esperiment veru tarRebbieg[a l-:dida”.

L-istennija g[al transizzjoni demokratika hi kbira u partikulari wara li l-ekonomija tat-Tune]ija qalbet g[allag[ar f’dawn l-a[[ar x-xhur, u meta naqas it-turi]mu – bin-negozju wkoll qed jaqta’ lura.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

12 A[barijiet ta’ Barra SPANJA

L-awsterità ma ta[firhiex lis-servizzi tas-sa[[a

Is-sistema g[all-kura tassa[[a presti;ju]a fi Spanja spi//at b[ala l-a[[ar vittma tal-kri]i tad-dejn fiz-ZonaEwro, anki jekk il-Gvern So/jalista qed jg[id li kapa/i jsib il-mezzi biex inaqqas mill-infiq fis-settur “u ming[ajr ma jmiss isservizzi”.

Fis-sitwazzjoni attwali, diversi kumpaniji Spanjoli li jipprovdu l-medi/ina u sservizzi relatati g[as-sa[[a ilhom xejn anqas minn sentejn ma jit[allsu; blawtoritajiet tas-sa[[a f’Katalunja – l-aktar re;jun sinjur ta’ Spanja – anki jispi//aw jag[lqu s-swali talemer;enza waqt kri]i ta’ finanzi.

Fl-istess [in, it-tobba f’Katalunja jiinsabu ta[t pressjoni biex ja//ettaw tnaqqis fis-salarji u l-bonuses inkella jistg[u jing[ataw issensji lil xi 1,500 gradwat filmedi/ina li b[alissa qed jipprattikaw fl-isptarijiet u lklini/i ta[t is-supervi]joni ta’ tobba bl-esperjenza.

Il-Prim Ministru So/jalista Spanjol, José Luis Rodríguez Zapatero hu kwa]i ggarantit minn umiljazzjoni flelezzjonijiet ;enerali ta’ Marzu u wara li implimenta sensiela ta’ qtug[ u mi]uri g[all-awsterità biex jevita bailout (g[ajnuna fiskali ur;enti mill-istituzzjonijiet internazzjonali) g[al Spanja – b[alma se[[ di;à fil-ka]i talGre/ja, l-Irlanda u l-Portugall.

F’Awwissu li g[adda, Zapatero g[adda abbozz ta’ li;i biex jiffranka spi]a ta’ ’l fuq minn ]ew; biljuni ewro

Il-Prim Ministru So/jalista Spanjol, José Luis Rodríguez Zapatero

(fis-sena) fuq medi/ini g[assistema pubblika.

Il-kumpaniji tal-medi/ina sadattant ikkundannaw ilmi]ura – li ;;ieg[el lit-tobba

jag[]lu medi/ina ;enerika minflok ta’ ditti rinomati (brand names) – b[ala wa[da ineffi/jenti u li sservi ta’ [sara lis-sistema min[abba nnuqqas ta’ ppjanar xieraq.

Il-kelliema g[all-kumpanija Spanjola li tie[u [sieb ixxog[ol tat-tindif fl-isptarijiet u l-klini/i qalu li g[andhom jit[allsu l-mijiet tal-miljuni tal-ewro mill-Gvern tarre;jun ta’ Castilla-La Mancha, lejn in-Nofsinhar ta’ Madrid.

“Ma nistg[u nag[mlu xejn [lief nistennew u meta ma ng[addux ming[ajr dawn ilkuntratti tax-xog[ol,” qalu lkelliema li ma ridux ji]velaw isimhom jew dak talkumpanija min[abba lpossibbiltà ta’ “xi konsegwenzi”.

Din il-kumpanija hi fost [afna o[rajn li jipprovdu servizzi lill-isptarijiet u materjal li jvarja minn tipi ta’ di]infettant sa swabs g[allkirur;ija. Fil-pre]ent, ilkumpaniji qed ibatu biex i[allsu lill-[addiema tag[hom

u meta r-re;juni Spanjoli qed i]ommu lura l-pagamenti dovuti biex ila[[qu mal-miri diffi/li lejn kontroll tali]bilan/.

Il-Gvern /entrali ta’ Spanja kull sena jittrasferixxi l-fondi li jkun da[[al mit-taxxa lissbatax-il re;juni awtonomu tal-pajji], li min-na[a tag[hom huma responsabbli mill-amministrazzjoni talkura tas-sa[[a u l-iskejjel.

Il-programmi tal-qtug[ u lawsterità fir-re;juni mifnija bid-dejn jindikaw “issagrifi//ji tal-futur” g[allIspanjoli meta pajji]hom je[tie; jimplimenta impenji ambizzju]i lejn it-tra]]in tali]bilan/ nazzjonali skont ma wieg[ed Zapatero lill-Unjoni Ewropea f’dawn i]-]menijiet ta’ kri]i finanzjarja.

Sadattant, u g[alkemm issistema Spanjola g[all-kura tas-sa[[a ilha s-snin tgawdi reputazzjoni g[all-effi/jenza (bl-Istat jiffinanzja 73 .6 filmija tas-settur), limpo]izzjoni tal-awsterità tista’ twassal biex in-nies ju]aw is-sistema (tal-kura) privata li [afna jqisu b[ala mhux-adegwata.

Dan meta r-re;juni Spanjoli qed ikollhom iwettqu qtug[ drastiku fil-budgets rispettivi wara li tellg[u [afna djun waqt l-ispinta (boom) talpropjetà, u meta l-kollass tassettur, fl-2008, irri]ulta f’ri/essjoni u qg[ad ta’ ’l fuq minn wie[ed u g[oxrin filmija fost l-Ispanjoli.

Fl-istess [in, l-ekonomija ta’ Spanja ma tistax to[loq ixxog[ol sakemm til[aq rata ta’ ]vilupp sostenibbli ta’ tnejn fil-mija fis-sena, u meta g[adha “is-snin ’il bog[od” minn din is-sitwazzjoni.

G[aldaqstant, il-pajji] se jkompli jbati l-og[la /ifri talqg[ad fost l-Istati taz-ZonaEwro u li fost o[rajn qed itellfu mid-d[ul ta’ taxxi li kapa/i jsostnu l-aktar setturi kru/jali.

L-INDJA

Imutu aktar minn tletin fil-kollass ta’ pont Tal-anqas 32 persuna, inklu]i sitt itfal, tilfu [ajjithom fil-kollass ta’ pont waqt avveniment politiku fil-villa;; ta’ Bijonbari, li jinsab firre;jun ta’ Darjeeling.

Ir-rapporti qalu li ’l fuq minn 150 ru[ kienu n;abru fuq il-pont biex jisimg[u ddiskorsi ta’ xi mexxejja separatisti lokali meta se[[et it-tra;edja li [alliet ukoll diversi g[exieren ta’ midruba.

Il-vittmi waqg[u minn g[oli ta’ 21 metru g[al ;ox-xmara Rangeet Khola, b’membri tal-Armata u lPulizija jissie[bu maliskwadri tal-emer;enza biex isalvaw il-midruba.

L-in/ident inkwistjoni se[[ matul il-lejl tas-Sibt u l-{add, u lbiera[ kompliet it-tfittxija g[all-persuni rrappurtati nieqsa.

L-avveniment politiku kien qed ikun organizzat mill-Partit Gorkha Janmukti Morcha, li qed ji;;ieled g[al Stat separat qalb l-g[oljiet ta’ Darjeeling.

Kollox jindika sadattant li l-pont (li nbena fl-1942) ma fela[x g[all-kwantità tan-nies li kienu fuqu, blawtoritajiet tal-Punent ta’ Bengal isostnu li l-Gvern ta’ din iz-zona “g[andu jag[mel kulma jista’ biex jg[in lill-vittmi u lill-qraba tag[hom”.

IT-TAJLANDJA

:lieda kontra l-[in fil-kri]i tal-g[arg[ar Ir-residenti fil-kapitali Tajlandi]a, Bangkok, ilbiera[ kienu lesti g[al aktar g[arg[ar qawwi meta komplew tilg[in il-livelli tal-ilma f’u[ud missubborgi lejn it-Tramuntana u bil-militar jistinka biex isa[[a[ “il-[itan” inti]i biex jipprote;u z-zoni industrijali ewlenin.

L-awtoritajiet sa issa [adu l-mi]uri biex imexxu l-gliegel tal-g[arg[ar lil hinn mill-qalba tal-belt u lejn il-Golf tat-Tajlandja, i]da r-residenti tal-kapitali, ilbiera[ kienu ferm anzju]i min[abba l-potenzjal ta’ n]ul qawwi tax-xita u (anki) l-possibbiltà li jfuru l-kanali u x-xmajjar talin[awi li qed jheddu li jifqg[u l-art minn [in g[al ie[or.

Min-na[a tieg[u, il-Prim Ministru Tajlandi], Yingluck Shinawatra, sostna li l-awtoritajiet tieg[u qed jag[mlu minn kollox possibbli biex

jikkontrollaw issitwazzjoni, i]da ammmetta wkoll li qed jiffa//jaw ;lieda mal-[in.

Skont Shinawatra, “bilfors li se j[alli impatt” l-g[arg[ar li qed javvi/ina l-kapitali minn bnadi differenti u meta s-sig[at li jmiss anki jistg[u “jikkumplikaw l-affarijiet”.

L-in/idenza tal-g[arg[ar hi l-aktar akuta g[atTajlandja g[al nofs-seklu, u fil-pre]ent dan qed jaffettwa xejn anqas minn terz tal-pajji]. Madwar 28 fost is-77 provin/ja Tajlandi]a huma affettwati u meta jing[ad li l-ilma b[alissa qed ikopri “zona kbira daqs il-Kuwajt”.

Il-kri]i fil-fatt ilha g[addejja minn Lulju u sallum mietu qrib l-erba’ mija b[ala konsegwenza – b’iktar minn 113,000 Tajlandi] ikollhom jabbandunaw djarhom u jmorru jg[ixu f’mijiet ta’ xelters provi]orji.

IN-NAZZJON It-Tlnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

14 Sport TI:RIJIET TA}-}WIEMEL

Kimberley Downs u Cheeky Jack jirb[u s-S#F Minn Kenneth Vella

Fil-korsa tal-Marsa ng[ata lbidu g[all-kompetizzjoni Exotique g[a]-]wiemel talgalopp fuq distanza twila ta’ 2250m. Dan permezz ta’ ]ew; semi-finali li kienu jag[mlu parti mis-46 laqg[a tal-ista;un fuq disa’ ti;rijiet u li ntreb[u minn Kimberley Downs u Cheeky Jack.

Il-programm inkluda wkoll ti;rija normali tal-klassi Premier, li b[all-kumplament tat-trott saret fuq distanza twila ta’ 2640m u li fiha reba[ Niky du Donjon. Rodney Gatt temm l-a[jar sewwieq bi tliet reb[iet.

Mi]-]ew; semi-finali g[al ]wiemel tal-galopp, tmien ]wiemel g[addew g[all-finali.

Fl-ewwel wa[da kien Friarscourt (Ramon Grima) fost l-aktar ]wiemel velo/i millga;;a tat-tluq. Matul l-ewwel elf metru dan feta[ distakk ta’ tul minn Tarruji (Oliver Briffa) u Ollie Fliptrik (Sarah Borg).

I]da madwar 500 mil-linja finali, Friarscourt beda jnaqqas mill-pass u kien f’dan ilmument li Michael Sultana talab lill-Amerikan Kimberley Downs biex imur tlieta fuq inna[a ta’ barra, jie[u l-kmand u jirba[ b’vanta;; ta’ madwar tmien tulijiet minn Wildnis (Eric Zammit). Friarscourt kellu jikkuntenta bit-tielet post, filwaqt li Ollie Fliptrik (Sarah Borg) kien l-a[[ar ]iemel li kkwalifika g[all-finali bi pjazzament fir-raba’ po]izzjoni.

G[al Kimberley Downs din kienet ir-raba’ reb[a tas-sena.

Cheeky Jack (Ramon Grima) iddomina matul id-distanza kollha tat-tieni semi-finali talgalopp. Dan irnexxielu jaqsam il-linja finali, l-ewwel b’vanta;; kbir ta’ g[axar tulijiet minn Prince Yarraman (Charles Pace), Genievre (Sarah Borg) u d-debuttant Amerikan, Lite North Wind (Eric Zammit).

Ori;inarjament kienet Genievre li temmet it-tieni, i]da l-;urija dde/idiet li tikklassifika lil din id-debba fit-tielet post min[abba interferenza fl-a[[ar metri, u b’hekk it-tieni post ing[ata lil Prince Yarraman.

G[al Cheeky Jack din kienet ittieni reb[a f’Malta minn tliet dehriet.

Fl-unika ti;rija tal-klassi Premier, l-a[[ar 500m tat-ti;rija kienu de/i]ivi biex l-ikkwotat Niky du Donjon jirre;istra ttielet reb[a sta;onali. Dan, b’tul

quddiem Lascar Beujolais (Clint Vassallo) u Dialect Af Prinfo (Charles Camilleri).

Noble d’Ete (Raymond Clifton) spi//a fir-raba’ po]izzjoni.

Il-Fran/i] Night Inlet (Mario Baldacchino) wera progress sostanzjali mill-a[[ar [ar;iet tieg[u. Fil-fatt, sprint ftit metri mit-tmiem tal-ewwel ti;rija talklassi Gold g[en lil dan i]]iemel jakkwista l-ewwel reb[a fi g]iritna minn No Comprendo (Andrew Farrugia), Kingpin La Marc (Noel Baldacchino) u Matador Knick (Carmelo Farrugia). Count Of Life (Michael Ellul) beda jnaqqas mill-pass 150m mit-tmiem tattieni ti;rija tal-klassi Gold. Dan inqabe] minn Kejser Flamingo (Rodney Gatt) li reba[ quddiem Quick Cape (Julian Farrugia) u L’An Deux Milles (Chris Cassar).

Il-programm inkluda wkoll ]ew; ti;rijiet tal-klassi Silver.

Norton de Gaia (Noel Baldacchino) kien g[al [afna metri fl-ewwel post tal-ewwel wa[da. B’hekk dan [a l-ewwel reb[a tieg[u b’tul minn Nuthan d’Emi (Rodney Gatt), Noble d’Urzy (Jeffrey Said) u Osay de Viette (Herman Mc Kay). Kien dawra mit-tmiem li Black Guy (Charlò Debono) ]ied filvelo/ità waqt it-tieni ti;rija Silver. Fid-dritta finali dan ikkontrolla l-assalt ta’ Master Lupin (Rodney Gatt) u qasam il-linja finali l-ewwel. I]da eventwalment ;ie skwalifikat u r-reb[a ng[atat lil Master Lupin minn Label Chouan (David Ellul), Lotus du Goth (Andrew Spiteri) u Flying As (Jonathan Farrugia), li temmew warajh f’din l-ordni.

Il-laqg[a fet[et b’]ew; ti;rijiet tal-klassi Bronze. Fl-ewwel wa[da, Frans Tanti po;;a lil Pajarito Nada quddiem madwar 500m mil-linja finali. Dan lI]vedi] ma sab ebda diffikultà biex jie[u l-ewwel reb[a sta;onali b’vanta;; ta’ g[axar tulijiet minn Nico d’Orme (Charles Farrugia), It’s My Way (Brian Hili) u Kheops d’Ariane (Herman Mc Kay). Sprint qawwi madwar 150m mittmiem tat-tieni ti;rija Bronze wassal lil Opimus (Rodney Gatt) jie[u t-tieni reb[a f’pajji]na. Dan b’tul quddiem Rally Simb (John Briffa), Pretty Post (David Ellul) u One Fouteau (Jonathan Zammit).

Il-bidu tal-ewwel semi-finali tal-Kampjonat Exotique tal-Galopp (fuq), u (ta[t), it-tmiem tal-istess ti;rija mirbu[a minn Kimberley Downs ta’ Michael Sultana (Ritratti> Michael Ellul)

Ir-ri]ultati kollha

. Klassi Bronze.

Dist – 2640m. 1. Pajarito Nada (F. Tanti) {in – 3.28” (1.18.8”) 2. Nico d’Orme (C. Farrugia) 3. It’s My Way (B. Hili) 4. Kheops d’Ariane (H. Mc Kay) . Klassi Bronze.

Dist – 2640m. 1. Opimus (R. Gatt) {in – 3.27.9” (1.18.8”) 2. Rally Simb (J. Briffa) 3.

Pretty Post (D. Ellul) 4. One Fouteau (J. Zammit) . Semi-Finali Exotique Cup. Klassi Galopp.

Dist – 2250m. 1. Kimberley Downs (M. Sultana) {in – 2.20” 2. Wildnis (E. Zammit) 3. Friarscourt (R. Grima) 4.

Ollie Fliptrik (S. Borg) . Klassi Silver.

I Ti;rija

II Ti;rija

III Ti;rija

IV Ti;rija

Dist – 2640m. 1. Norton de Gaia (N. Baldacchino) {in – 3.30.1” (1.19.6”) 2. Nuthan d’Emi (R. Gatt) 3. Noble d’Urzy (J. Said) 4. Osay de Viette (H. Mc Kay) . Klassi Gold.

Dist – 2640m. 1. Night Inlet (M. Baldacchino) {in – 3.22.7” (1.16.8”) 2. No Comprendo (A. Farrugia) 3.

Kingpin La Marc (N. Baldacchino) 4. Matador Knick (C. Farrugia) . Semi-Finali Exotique Cup. Klassi Galopp.

Dist – 2250m. 1. Cheeky Jack (R. Grima) {in – 2.19.5” 2.

Prince Yarraman (C. Pace) 3.

Genievre (S. Borg) 4. Lite North Wind (E. Zammit) V Ti;rija

VI Ti;rija

. Klassi Gold.

Dist – 2640m. 1. Kejser Flamingo (R. Gatt) {in – 3.27.4” (1.18.6”) 2. Quick Cape (J. Farrugia) 3. L’An Deux Milles (C. Cassar) 4.

Count Of Life (M. Ellul) . Klassi Premier.

Dist – 2640m. 1. Niky du Donjon (J. Vella) {in – 3.22.7” (1.16.8”) 2. Lascar Beujolais (C. Vassallo) 3. Dialect Af Prinfo (C. Camilleri) 4. Noble d’Ete (R. Clifton) . Klassi Silver.

Dist – 2640m. 1. Master Lupin (R. Gatt) {in – 3.26.3” (1.18.2”) 2. Label Chouan (D. Ellul) 3. Lotus du Goth (A. Spiteri) 4. Flying As (J. Farrugia) VII Ti;rija

VIII Ti;rija

IX Ti;rija

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

Sport 15 KAMPONAT BOV L-EWWEL DIVI}JONI

Wirja kbira minn Melita ta[sad lil Vittoriosa Vittoriosa............................. 1 Melita................................... 4

L-isforzi ta’ Vittoriosa li jakkwistaw il-promozzjoni dan l-ista;un [adu daqqa ta’ [arta meta sofrew it-tieni telfa konsekuttiva tag[hom, din id-darba kontra Melita, u b’hekk sa issa, it-team talKottonera kiseb punt wie[ed biss mill-a[[ar tliet log[biet tieg[u. Minkejja li Melita sofrew goal kmieni, huma kienu superjuri fuq lavversarji u irnexxielhom jirkupraw l-i]vanta;; u jdawru l-partita favurihom.

L-ewwel minuti tal-partita indikaw li t-team millKottonera kien se jkun a[jar mill-avversarji, u wara biss [ames minuti, xutt ta’ Sell spi//a ftit g[oli. }ew; minuti wara, xutt b’sa[[tu ta’ Pereira minn tarf talkaxxa, wara li ir/ieva ming[and Lopes Fereira, g[adda ftit barra.

Vittoriosa fet[u l-iskor mal-kwarta log[ob, meta wara ]ball tad-difi]a ta’ Melita, RYAN SELL g[eleb lill-goalkeeper Sapiano.

Vittoriosa ma tantx gawdew il-vanta;; tag[hom, g[ax g[axar minuti wara, Melita ;abu d-draw b’daqqa ta’ ras ta’ GEORGE GRIBBON minn free-kick ta’ Johan Vukanic. Melita [adu r-riedni tal-partita f’idejhom u ma tawx /ans lill-avversarji jirkupraw.

Huma marru vi/in il-vanta;; ftit minuti wara, meta freekick ta’ Fereira g[adda ftit g[oli.

G[axar minuti minn tmiem l-ewwel taqsima, Melita marru fil-vanta;; g[allewwel darba fil-partita, u g[al darb’o[ra re;a’ kien GEORGE GRIBBON li g[eleb lil Vella, din id-darba minn free-kick ta’ Cornago San Pedro.

L-andament tal-partita baqa’ wie[ed veloci fit-tieni taqsima, fejn it-team ta’ Martin Gregory kompla wera s-superjorità tieg[u. Fis-56 minuta, EMILIO CORNAGO

Kif Jinsabu Pietà H Rabat A }ejtun C Melita Bir]ebbu;a Vittoriosa S Dingli S Lija A St. George’s St. Andrews Naxxar L St. Patrick

L R D T F K Pt 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5

4 1 0 8 1 13 4 0 1 7 2 12 3 1 1 8 3 10 3 0 2 10 7 9 3 0 2 9 8 9 2 1 2 9 8 7 1 2 2 4 6 5 1 2 2 6 9 5 1 1 3 5 7 4 2 0 3 5 8 6 0 3 2 4 9 3 0 1 4 4 10 1

SAN PEDRO g[amilhom tlieta favur Melita meta [asad lil Vella b’xutt b’sa[[tu, mog[ti minn freekick dirett. }ew; minuti wara, Terpougoff ra x-xutt tieg[u jg[addi ftit barra.

Vittoriosa kellhom okka]joni tajba li jer;g[u jid[lu fil-partita fit-62 minuta, fejn daqqa ta’ ras ta’ Periera fuq free-kick ta’ Buttigieg ;iet salvata millgoalkeeper Sapiano. Ftit minuti wara, Melita kienu bi/-/ans li jkabbru l-vanta;; tag[hom, meta free-kick mog[ti minn Gribbon [abat mal-mimduda.

Melita ssi;illaw ir-reb[a sitt minuti mit-tisfira finali permezz ta’ JOHAN VUKANIC, li [asad lil goalkeeper ta’ Vittoriosa b’xutt sabi[ minn angolu diffi/li barra l-kaxxa. Irri]ultat seta’ fa/ilment kien b’mar;ni ta’ skor akbar favur Melita, fejn fost diversi azzjonijiet, fl-a[[ar azzjoni tal-partita kien Vella li /a[[ad lil Micallef b’save stupend.

Vittoriosa S: J.M. Vella, B. Bonnici, S. Tellus, M. Barbara, R. Sell, T. Lopes Ferreira (M. Grioli), M. Pereira, L. Scerri, L. Rocha dos Santos, L. Laganà, M. Buttigieg (D. Pace).

Melita: M. Sapiano, J. Vukanic, M.R. Sierra Camacho, G. Gribbon, A. Caruana Scicluna (S. Galea), M. Borg, K. Micallef (M. Galea), J. Galea, E. Cornago San Pedro, L. Micallef, T. Terpougoff (L. Sammut) Referee: Malcolm

Melita reb[u kontra Vittoriosa wara li dawru telfa f’reb[a (ritratt> Joseph Gaela)

Rabat fit-tieni post Dingli Swallows.................. 0 Rabat Ajax.......................... 1

F’partita ferm ibbilan/jata, Rabat g[elbu lill-;irien, Dingli bl-iskor minimu ta’ 10, biex telg[u fit-tieni post tal-klassifika, punt biss wara l-leaders, Pietà. Goal wie[ed kien bi]]ejjed biex Rabat kisbu r-raba’ reb[a tag[hom dan l-ista;un, li /ertament tat sodisfazzjon kbir lissupporters numeru]i tag[hom.

Dingli kienu l-aktar aggressivi, fejn ibba]aw [afna fuq is-sa[[a fi]ika, filwaqt li Rabat min-na[a tag[hom kellhom log[ob tattiku [afna, fejn ;rew [afna bil-ballun f’saqajhom, u evitaw crosses g[oljin, b’Joseph Caruana jkun player importanti [afna fil-midfield ta’ Rabat. Dingli kienu l-aktar perikolu]i tul ilpartita, u kienu l-aktar team li resqu lejn il-lasti avversarji; i]da x-xorti ma da[kitilhomx.

Rabat kellhom bidu tajjeb, u wara 11-il minuta marru vi/in li jiskurjaw permezz ta’ Arlindo Arlindo Rusemi, li ttanta xortih wara li ir/ieva ming[and David Azzopardi,

i]da bix-xutt tieg[u ji;i mtajjar ’il fuq minn Francis Owusu.

Ir-risposta ta’ Dingli waslet fit-23 minuta, meta free-kick mog[ti minn Rigers Ceka ;ie mxellef f’corner mill-barriera ta’ Rabat. Mill-istess corner, id-daqqa ta’ ras ta’ Warren Chircop g[addiet ftit barra, bil-goalkeeper meg[lub. {ames minuti minn tmiem l-ewwel taqsima, Rabat fallew /ans tad-deheb, meta minn through-pass ta’ Adam Smeir, li ]marka lil Ryan Micallef wa[du quddiem il-goalkeeper ta’ Dingli, ix-xutt ta’ Micallef mar g[oli. Ftit minuti wara, xutt potenti minn barra lkaxxa ta’ David Azzopardi ;ie mtajjar minn Jeffrey Farrugia. Man-nofs sieg[a log[ob, Leontiv Konda [arab lid-difi]a ta’ Rabat, bix-xutt tieg[u mill-kaxxa ji;i salvat minn Sean Mintoff.

Fil-55 minuta, free-kick insidju] tal-istess Konda ;ie salvat minn Christopher Schembri qabel ma lattakkanti ta’ Dingli setg[u jaslu fuq il-ballun.

Il-goal tal-partita eventwalment wasal fil-71 minuta, meta d-daqqa ta’ ras ta’ AIRLINDO RUSTEMI fuq cross ta’ David Azzopardi g[elbet lil Farrugia. Minuta wara, corner mog[ti minn Adam Smeir, li deher jeg[leb lill-goalkeeper Jeffrey Farrugia, ;ie mtajjar minn fuq il-linja minn Roderick Briffa.

Fit-tielet minuta tal-[in mi]jud, Dingli spi//aw jilag[bu b’ra;el inqas, meta Fraces Owusu tke//a g[al da[la kerha fuq is-sostitut Justin Felice.

Dingli S.: J. Farrugia, F. Owusu, P. Ciantar (A. Portelli), L. Konda, W. Chircop (C. Mizzi), K. Formosa, R. Ceka, E. Farrugia, S. Meilak, R. Vella, R. Briffa Rabat A: S. Mintoff, N. Caruana, C. Schembri, J. Cornforth, J. Caruana, A. Smeir (D. Falzon), A. Rustemi (J. Felice), C. Muscat, R. Micallef (Y. Cauchi), D. Azzopardi, C. Gauci Referee: Paul Caruana

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

16 Sport

It-tim ta’ New Zealand Champion tad-Dinja g[all-2011

RUGBY – TAZZA TAD-DINJA

It-tieni titlu mondjali g[all-All Blacks L-organizzaturi, New Zealand irnexxielhom i]ommu kalmi biex g[elbu lil Franza 8-7 f’Eden Park, u reb[u g[at-tieni darba fl-storja tag[hom it-Tazza tad-Dinja wara nuqqas ta’ 24 sena.

Din ma kenitx l-inkurunazzjoni li kienu qed jistennew, imma finalment, try fl-ewwel taqsima mill-prop Tony Woodcock u penalty mill-flyhalf Stephen Donald, kienu bi]]ejjed biex itemmu stennija twila g[al dan il-pajji] sa mill-1987.

Il-Fran/i]i – li g[al din il-finali [add, g[ajr huma nsfushom ma emmen li setg[u jag[tu sfida – immexxija mill-plejer tal-log[ba Thierry Dusautoir, wie;bu g[a]]ifna tal-Haka billi avvanzaw f’formazzjoni ta’ vle;;a qabel il-log[ba

u taw [asda kbira lin-nazzjon organizzatur.

Try u conversion fit-tieni taqsima minn Dusautior po;;ew lill-Fran/i]i jo[olmu bit-titlu mondjali u l-organizzaturi li kienu qed jib]g[u minn falliment ie[or fit-Tazza tad-Dinja kif ;ralhom fl-1999 u l-2007.

L-iscrumhalf Piri Weepu kien di;à falla penalty ra;onevolment fa/li wara sitt minuti meta Woodcock feta[ liskor fil-15-il minuta wara mossa sabi[a.

Il-captain Fran/], Dusautior kien ippenalizzat talli ]amm fuq wara tallineout u Weepu xe[et ix-xutt fejn innru 22 tal-Fran/i]i.

Il-flanker Jerome Kaino g[ola fuq wara tal-lineup, imma xe[et il-ballun dritt lejn Woodcock u l-prop kellu biss

ji;ri ftit metri f’toqba kbira fid-difi]a biex jag[mel it-touch-down.

Weepu falla l-conversion u anki falla penalty ie[or fis-26 minuta.

Imma minkejja dan, New Zealand kellhom il-kontroll.

L-iscrumhalf Fran/i], Dimitri Yachvili falla penalty diffi/li kmieni fit-tieni tasqsima u Donald, li da[al flok Cruden g[all-ewwel log[ba tieg[u fit-turnament, po;;a l-AllBlacks 8-0 minn fuq wara 46 minuta.

Imma l-Fran/i]i wettqu rezzjoni u Dusautior g[amel touch-down, u Trinh-Duc ]ied il-punti ]ejda. Imma fit-63 minuta, Trinh-Duc falla penalty minn 47 metru biex sat-tmiem, Franza kienu mra]]na bit-tbatija minn New Zealand fost l-g[ajat tas-60,000 pre]enti.

1987 – New Zealand v Franza 29-9 1991 – Awstralja v Ingilterra 12-6 1995 – Afrika ta’ Isfel v New Zealand 15-12 (wara l-[in barrani) 1999 – Awstralja v Franza 35-12 2003 – Ingilterra v Awstralja 20-17 (wara l-[in barrani) 2007 – Afrika ta’ Isfel v Ingilterra 15-6 2011 – New Zealand v Franza 8-7 Il finali kollha

MUTURI

Simoncelli jmut f’in/ident ikrah fil-Malasja Il-MotoGP tal-Malasja li kellu jsir ilbiera[ t[assar wara biss erba’ minuti min[abba in/ident mill-aktar ikrah u sfortunat li fih it-Taljan Marco Simoncelli tilef [ajtu wara li waqa’ minn fuq ilmutur u ntlaqat minn Colin Edwards u Valentino Rossi.

Fl-in/ident, li se[[ fil-11-il kantuniera ta/-/irkwit meta tTaljan skiddja bil-mutur tul it-track u da[al quddiem Edwards u Rossi, Simoncelli, li kellu 24 sena tilef ukoll lelmu.

It-ti;rija twaqqfet immedjatament u Simoncelli – li baqa’ bla ma //aqlaq fuq ittarmak ta/-/irkwit – ittie[ed malajr b’ambulanza fi/-/entru mediku fejn ;ie ddikjarat mejjet.

Edwards tal-Yamaha wkoll waqa’, imma [elisha minn in/identi serji waqt li Rossi kien kapa/i jikkontrolla d-

Ducati u jda[[lu lura fil-pits.

L-organizzaturi qalu li tti;rija li kellha tkun ta’ qabel l-a[[ar, ma kenitx se ter;a’ tibda wara dan l-in/ident fittieni dawra imma se tit[assar.

Il-;img[a l-o[ra, Casey Stoner tal-Honda kiseb it-tieni titlu mondjali tieg[u meta reba[ il-GP ta’ pajji]u flAwstralja, u wara dan lin/ident qal, “Kif rajt il-filmat tal-in/ident [assejtni [a]in [afna minn ;ewwa. Kulmeta sewwieq jitlef l-elmu, mhux sinjal tajjeb.”

Il-mewt ta’ Simoncelli hi lewwel wa[da fl-og[la klassi tal-muturi sa minn meta sewwieq ie[or tal-Honda, Daijiro Kato kien tilef [ajtu waqt il-GP tal-:appun fl2003.

Is-sena l-o[ra, fil-klassi Moto2, Shota Tomizawa wkoll tilef [ajtu f’in/ident simili g[al dak ta’ Simoncelli.

Ritratti me[uda mill-filmat uffi/jali tat-ti;rija li juru l-in/ident ikrah ta’ Simoncelli

Is-sewwieq Taljan, mag[ruf l-aktar g[ax-xag[ar goff tieg[u u personalità mill-aktar

/ajtiera, beda l-karriera filklassi 125cc fl-2002 qabel qaleb g[al dik tal-250cc fl-

2006.

Huwa reba[ it-titlu mondjali tal-250cc fl-2008.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’Ottubru, 2011

Sport 17

Gowl uniku jrebba[ id-derby lil Valletta minn Simon Farrugia

0

BOV PREMIER

FLORIANA

M. Bartolo, O. Bugeja, T. Paris, J. Mintoff, P. Doffo, M. Micallef, C. Caruana, I. Woods, D. Pisani, T. Farrugia, C. Cassar Sost: J. Borg flok C. Caruana 4 min., C. Borg flok T. Farrugia 35 min., B. Odwong flok C. Cassar 63 min.

1

VALLETTA (1)

A. Hogg, J. Caruana, S. Borg, I. Azzopardi, R. Briffa, J. Pace, E. Agius, D. Falzon, D. Dos Santos, W. Barbosa, M. Mifsud Sost: A. Effiong flok D. Falzon 73 min., G. Agius flok W. Barbosa 78 min., O. Zongo flok D. Dos Santos 90 min.

Imwissija: Cassar, Woods, J. Borg, C. Borg (F), Azzopardi,

Hogg (V)

Skurjaw: Barbosa 33 min. (V) Referee: Adrian Azzopardi IN-NAZZJON Player tal-Log[ba: P. Doffo (Floriana) Gowl uniku skurjat millBra]iljan William Barbosa fl-ewwel taqsima fired li]]ew; timijiet fid-derby bejn Valletta u Floriana, li ;ab fi tmiemha t-tmien ;urnata talkampjonat Premier lokali.

Meta tikkunsidra kollox, kienet reb[a mmeritata g[all-Beltin, li kienu l-a[jar tim g[al perijodi twal.

Valletta kienu ;ejjin minn reb[a kontra B’Kara fla[[ar log[ba tag[hom bliskor ta’ 2-1, fejn s’issa lBeltin waqqg[u l-punti biss fit-telfa kontra l-leaders, Hibernians. Floriana kisbu tliet reb[iet mill-a[[ar erba’ log[biet, fejn fl-a[[ar

log[ba huma g[elbu lil Balzan bl-iskor ta’ 3-1. G[al Valletta rritorna Gilbert Agius, li beda fuq il-bank, filwaqt li Ryan Fenech g[adu jiskonta s-sospensjoni imposta fuqu. G[all-kow/ ta’ Floriana, Michael Woods, ma kien hemm ebda problemi ta’ formazzjoni.

Il-log[ba kienet wa[da bbilan/jata minkejja li Valletta dejjem kienu superjuri g[all-avversarji. }gur li t-telf ta’ Christian Caruana u Tyrone Farrugia – it-tnejn fl-ewwel taqsima min[abba injuries – kienu ta’ daqqa ta’ [arta g[all-Greens.

Valletta adottaw pjan

Ivan Woods ta’ Floriana mbdawwar bejn Borg, Pace u Agius ta’ Valletta (ritratti. Joseph Galea)

prudenti u qag[du attenti li ma ji]bilan/jawx fl-attakk u j[allu l-ispazji lill-avversarji.

Kien biss fis-27 minuta li waslet l-ewwel azzjoni minn Valletta, fejn Mifsud feta[ fuq Deni Dos Santos, bix-xutt /entrali tieg[u ji;i salvat millgoalkeeper ta’ Floriana, Bartolo. Fit-33 minuta, Valletta fet[u l-iskor, b’Mifsud jisraq ballun lil Farrugia mal-linja tax-xellug u wara li avvanza qassam g[an-nofs, fejn sab lil WILLIAM BARBOSA ]markat u dan b’xutt fil-baxx sab ir-rokna tax-xibka. Lunika azzjoni li kellhom x’joffru Floriana matul l-

ewwel taqsima kienet freekick ta’ Cassar fil-41 minuta, li g[adda ftit g[oli.

Fit-tieni taqsima, kienu Valletta l-ewwel li resqu vi/in meta fil-55 minuta minn corner mog[ti minn Falzon inqalg[et ta[wida fil-kaxxa, bix-xutt ta’ Caruana ji;i mwaqqaf minn save stupend tal-goalkeeper ta’ Floriana, Bartolo.

L-azzjonijiet kienu skarsi [afna, anki fit-tieni taqsima, fejn kien biss seba’ minuti minn tmiem il-log[ba li rega’ kien hemm azzjoni denja, bi Floriana jkollhom free-kick minn barra l-kaxxa li inkariga minnu Woods, bil-

Balzan jiksbu l-ewwel reb[a fil-pitch Balzan kisbu t-tieni reb[a tag[hom tal-ista;un u lewwel wa[da fil-pitch hekk kif huma g[elbu lil Tarxien Rainbows f’log[ba monotona bi ftit azzjonijiet u b’ebda kreattività. Dan ir-ri]ultat tella’ t-total ta’ punti g[al Balzan g[al tmienja, filwaqt li [alla lil Tarxien f’qieg[ ilklassifika flimkien ma’ Mosta fuq erba’ punti.

L-ewwel taqsima kienet wa[da kwieta bl-azzjonijiet rari [afna, u minkejja li fittieni taqsima kien hemm xi titjib, xorta wa[da l-log[ba qatt ma’ la[qet xi livelli partikulari. Ir-Rainbows kienu ming[ajr Bueno, li jinsab sospi], u Noel Coleiro g[amel diversi bidliet filformazzjoni inizjali. Millbanda l-o[ra, Clifton Ciantar kien nieqes min[abba sospensjoni g[al Balzan, b’Pedro Dos Santos Calcado jirritorna wara sospensjoni ta’ ]ew; log[biet.

Fl-ewwel parti tat-taqsima ma kien hemm ebda azzjoni denja, b’mumenti pateti/i, billog[ob ji]vol;i g[al [inijiet twal f’nofs il-ground. Lewwel azzjoni waslet fit-23 minuta meta minn free-kick

ta’ Grioli kien Camilleri li salva mal-art. }ew; minuti wara, Grioli re;a’ kien involut u l-cross tieg[u sab lil Suguino, bil-konklu]joni akrobatika tieg[u tkun salvata minn Camilleri.

Tliet minuti minn tmiem lewwel taqsima, Costa sab lil Pulo, b’dan tal-a[[ar wara li evita difensur ikkonkluda, i]da kien sfortunat li x-xutt tieg[u [abat ma’ sieq il-lasta.

Mal-45 minuta waslet lewwel azzjoni ta’ Balzan, meta kien xutt fil-baxx ta’ Calcado li ;ieg[el lil Cassar itir minn tulu biex idawwar f’corner. Mill-corner mog[ti minn Calcado g[ola wa[du NIKOLA TASIC, li bir-ras sab ix-xibka.

Mal-bidu tat-tieni taqsima, Tarxien kellhom /ans li jiksbu l-goal tad-draw, fejn minn cross insidju] ta’ Galvao, la Costa u anqas Pulo ma laqtu. Balzan irduppjaw il-vanta;; tag[hom fis-56 minuta fejn minn cross ta’ Ciantar, il-ballun wasal g[and KRIS BRIGHT li wara li kkontrolla tefa’ l-ballun fixxibka.

Ir-reazzjoni tar-Rainbows kienet wa[da immedjata, fejn

konklu]joni tieg[u tispi//a ftit ’il bog[od mil-lasta.

Fis-87 minuta, Valletta kellhom free-kick li ng[ata minn Edmond Agius, b’Effiong jog[la bir-ras, i]da l-goalkeeper Bartolo salva f’corner. U fid-89 minuta, azzjoni tajba o[ra ta’ Valletta, li g[al ftit ma wasslitx g[attieni gowl, b’Gilbert Agius jifta[ fuq Effiong, dan qassam g[an-nofs fid-direzzjoni ta’ Deni Dos Santos, bix-xutt tieg[u jkun salvat minn Bartolo. Biex fil-[in mog[ti ]ejjed, Gilbert Agius tefa’ cross g[an-nofs lejn Michael Mifsud, li minn ta[t il-lasta bir-ras ikkonkluda barra.

1

BOV PREMIER

TARXIEN R. (0)

D. Cassar, S. Sadowski, M. Caruana, E.A. Pereira, R. Costa, R. Galvao, K. Pulo, O. Anonam, R. Mintoff, G. Suguino, J. Grioli Sost: A. Carabott flok M. Caruana 70 min., R. Saraiva flok K. Pulo 70 min., S. Giglio flok R. Mintoff 79 min.

2

BALZAN Y. (1)

Anonam ta’ Tarxien jipprova jwaqqaf lil Tasic ta’ Balzan

fil-61 minuta wara azzjoni ta’ corner kien Camilleri li ppan/ja [a]in, bil-ballun jasal g[and OROSCO ANONAM, li b’xutt b’sa[[tu minn nofs il-kaxxa naqqas id-distakk.

Però Costa, li mar biex ji;bor il-ballun ming[and Camilleri, deher jimbotta lill-goalkeeper ta’ Balzan, li ntwera t-tieni karta safra tieg[u u tke//a.

Appena minuta, anki Balzan spi//aw b’g[axra, fejn g[al foul ta’ Forace fuq Grioli dan ukoll safa mke//i g[at-

tieni ammonizzjoni tieg[u.

Tarxien bdew issa jippressaw biex jippruvaw isalvaw illog[ba, u fis-76 minuta, minn free-kick ta’ Suguino kien Galvao li g[ola bir-ras, bilballun jispi//a ftit g[oli.

Disa’ minuti mit-tmiem, Bright avvanza, bix-xutt finali tieg[u jg[addi ftit barra. U fit-83 minuta, xutt ta’ Galvao, b’Camilleri jdawwar fuq illasta f’corner l-a[[ar azzjoni tal-log[ba, bit-tim ta’ Balzan jikkontrolla sat-tmiem.

M. Camilleri, Y. Camilleri, R. Forace, B. Guga, J. Francica, D. Grima, N. Tasic, L. Micallef, M. Ciantar, P. Dos Santos Calcado, K. Bright Sost: D. Fenech flok L. Micallef 45 min., R. Farrugia flok M. Ciantar 66 min., L.F. Bernardes flok K. Bright 86 min.

Imwissija: Costa, Suguino, Galvao (T), Camilleri, Forace, Tasic, Fenech, Francica (B) Tke//ew: Costa (T), Forace (B) Skurjaw: Anonam 61 min.

(T), Tasic 45 min., Bright 56 min. (B) Referee: Kevin Azzopardi

IN-NAZZJON Player talLog[ba: N. Tasic (Balzan Y.)

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

Sport 19 FOOTBALL INGLI}

City jumiljaw lil United f’Old Trafford Manchester City ;abu fixxejn lil Manchester United u kisbu l-akbar reb[a fl-istorja tag[hom f’Old Trafford f’56 sena meta [ar;u rebbie[a, 6-1 u issa fet[u [ames punti vanta;; f’ras il-klassifika fuq l-istess United. Din kienet ukoll l-ewwel telfa li ;arrab it-tim ta’ Alex Ferguson filkampjonat dan l-ista;un.

Mario Balotelli u s-sostitut Edin Dzeko skorjaw tnejn kull wie[ed, waqt li Sergio Aguero u David Silva skorjaw i]-]ew; goals l-o[ra. Ta’ min jirrimarka li tliet goals ta’ City waslu proprju fl-a[[ar erba’ minuti tal-log[ba.

Id-difi]a ta’ United ming[ajr Johnny Evans, li tke//a fis-47 minuta g[al foul fuq Balotelli, ma setg[etx issib mod kif tra]]an l-attakk ta’ City.

Darren Fletcher skorja dak li kien il-goal tal-konsolazzjoni g[al United, disa’ minuti mit-tmiem; imma r-ri]ultat [alla lis-City b’25 punt minn disa’ partiti u United b’20 punt.

Fil-partiti l-o[ra, Arsenal komplew juru titjib b’reb[a, 3-1 fuq Stoke fl-Emirates Stadium, b’goals minn Gervinho u tnejn mis-sostitut Robin Van Persie, wara li

Ri]ultati Premier League

Arsenal v Stoke Fulham v Everton Man Utd v Man City Blackburn v Tottenham QPR v Chelsea

The Championship

3-1 1-3 1-6 1-2 1-0

Bristol C. v Birmingham 0-2 Brighton v West Ham illum

Premier Sko//i]

Hearts v Rangers Celtic v Aberdeen Kif Jinsabu

Man City Man Utd Chelsea Newcastle Tottenham H Liverpool Arsenal Norwich C. Stoke C QPR Aston Villa WBA Everton Sunderland Swansea C Wolves Fulham Bolton W Blackburn R Wigan A

0-2 2-1

L R D T F K Pt 9 9 9 9 8 9 9 9 9 9 9 9 8 9 9 9 9 9 9 9

8 6 6 5 5 4 4 3 3 3 2 3 3 2 2 2

1

2

1

4

1

3

1

3 3 3 5 2 1

3 3 2 1 4 2 0 1 2 1 2

0 33 7 25 1 26 12 20 2 20 10 19 0 12 6 19 2 15 13 16 2 12 10 15 4 15 18 13 3 11 12 12 3 7 11 12 3 7 14 12 2 11 11 11 4 9 11 11 4 10 12 10 4 12 10 9 4 9 14 9 5 8 14 8 4 11 12 7 7 12 24 6 6 10 20 5 6 6 15 5

Peter Crouch kiseb id-draw g[all-vi]itaturi.

Everton skrojaw ]ew; goals lejn it-tmiem biex reb[u, 3-1 g[and Fulham. Royston Drenthe kien feta[ l-iskor wara 3 minuti u mbag[ad

Mario Balotelli juri kitba ta[t il-flokk “G[alfejn dejjem jien^”, wara li feta[ l-iskor g[as-City f’Old Trafford

Louis Saha, fil-91 u Jack Rodwell, fit-93 minuta taw reb[a lil Everton. G[al Fulham kien ;ab id-draw Bryan Ruiz fit-tieni taqsima.

Tottenham komplew il-kri]i kbira ta’ Blackburn meta reb[ulhom, 2-1 b’]ew; goals tal-Olandi] Van der Vaart fil-

15 u t-53 minuta. Rovers kienu ;abu d-draw fit-28 minuta minn Formica. B’din irreb[a, Tottenham qab]u lil Liverpool u telg[u fil-[ames post.

Fil-partita l-o[ra, Chelsea [adu daqqa ta’ [arta meta tilfu g[and Quens Park

Rangers …. Helguson feta[ liskor g[al QPR wara g[axar minuti u mbag[ad bejn it-33 u l-41 minuta, Chelsea tke//ewlhom Bosingwa u Drofba biex b’disa’ plejers QPR setg[u jikkontorllaw a[jar il-vanta;; tag[hom sattmiem.

IN-NAZZJON It-Tnejn 24 ta’ Ottubru, 2011

20 Sport

“M’a[niex sodisfatti bl-organizzazzjoni u b’xi Federazzjonijiet” – Il-President tal-KOM

Propju ftit minuti wara li ntemmet il-[ames edizzjoni tal-Mediterranean Friendship Games, il-Kumitat Olimpiku Malti mmexxi mill-President, l-Im[allef Lino Farrugia Sacco, sejja[ konferenza stampa li g[aliha minbarra lmedia kienu pre]enti wkoll latleti u l-uffi/jali li pparte/ipaw fil-log[ob.

“M’iniex sodisfatt blorganizzazzjoni. M’iniex sodisfatt lanqas g[aliex xi federazzjonijiet ma’ ;ewx bla[jar atleti waqt li m’iniex sodisfatt g[ax waqt li hemm sport li tana sodisfazzjon,

o[rajn kienu di]appuntanti.”

Hekk sa[aq l-Im[allef Lino Farrugia Sacco waqt l-ewwel anali]i tieg[u, issa li l-log[ob intemm. “Qed jidher /ar u tond li ntlag[bu wara s-sajf u /erti atleti huma kapa/i jag[tuna ferm aktar.”

Ming[ajr ma spe/ifika sport jew atleta individwali, madankollu l-President talKOM kien /ar u fa[[ar lil min tela’ ppreparat u kiseb ri]ultat f’dan il-log[ob.

“M’a[niex hawn biex nag[mlu kundanna, però a[na se nag[tu s-support biss lil min jil[aq il-kriterji tag[na.

G[ax jekk Federazzjoni ma ti;ix hawn ippreparata, dan jag[mel [sara lill-isport Malti,” tenna l-Im[allef Farrugia Sacco.

Waqt li fa[[ar l-im;iba tajba tal-atleti u tal-uffi/jali kollha, hu kompla, “Fl-isport qatt ma tista’ tkun rilassat. Se jsir e]ami ma’ kull

Federazzjoni, u waqt li se nanalizzaw fejn morna tajjeb [alli ntejbu fuqu, irridu nsibu wkoll ir-ra;uni fejn morna [a]in [alli nie[du l-passi.”

Fl-bidu tal-konferenza tkellem is-Segretarju talKOM, Joe Cassar, li wkoll sa[aq li l-KOM ma hux tant kuntent bir-ri]ultat minkejja li f’[afna mill-log[ob l-atleti g[amlu l-almu tag[hom kollu. Ix-Chef-De-Mission, Tony De Bono, waqt li rringrazzja lil kul[add talkooperazzjoni, qal li din kienet opportunità ;dida g[alih.

Lino Farrugia Sacco

MEDITERRANEAN FRIENDSHIP GAMES

L-Isqallin jirb[u l-[ames edizzjoni Simon BORDA jirrapporta minn Sirakuza Fl-a[[ar jum talparti kontra Zahra wasslet Mediterranean Friendship g[al draw ta’ 44-44. BirGames, li saru f’Siraku]a fi referee Fabrizio Di Lauria tmiem il-;img[a, l-atleti jg[olli l-munita, li ;iet favur lMaltin kienu impenjati fitIsqallin u jibda l-minuta, Triathlon u l-Fencing. kollox kien jiddependi minn Zahra. Finalment, l-istess Fencing plejer g[amel il-punt me[tie; F’din id-dixxiplina, Malta u ta’ reb[a lil Malta. Fl-a[[ar ipparte/ipat fit-team event partita Sqallija g[elbu lil permezz tat-tliet atleti Pierre Siraku]a, 45-30.

Bianchi, Paul Borg u Andrè Zahra. Kif mistenni, l-Isqallin Triathlon kienu superjuri g[all-Maltin Fit-Triathlon fil-Marina Di anki min[abba li fi Sqallija Mellili, [adu sehem 59 atleta dan l-isport hu popolari [afna li minnhom irnexxielhom tant li [ar;u diversi ismijiet jispi//aw 57. It-tim Malti kien internazzjonali kbar. Fl-ewwel kompost minn Keith Galea, partita Malta tilfet 45-27 Carl Attard, Danica Bonello kontra Sqallija, fejn bil-Maltin Spiteri u Donatelle Camilleri. jersqu vi/in l-aktar b’punte;; Fl-Ir;iel, l-Isqallin iddominaw ta’ (14-10), però wirja tajba u reb[u permezz ta’ ta’ Repetro fuq Bianchi tat Campagna, waqt li Intaglata u vanta;; sostanzjali lill-Isqallin Carl Attard spi//aw fit-tieni u (20-11), biex minkejja l-isforz fit-tielet post rispettivament. tal-plejers Maltin, il-qawwa Fin-Nisa, sodisfazzjon Si/iljana kienet superjuri. g[all-Malta meta Danica Fit-tieni partita, Malta Bonello Spiteri g[elbet kull ltaqg[et kontra selezzjoni sfida, u spi//at rebbie[a mill-belt ta’ Siraku]a, fejn itf’sieg[a 11-il minuta u 42 tim immexxi mill-[abrieki sekonda, segwita minn Juan Formosa reba[, 45-44.

Prestigiacomo u l-Maltija Kienet partita e//itanti u Donatelle f’sieg[a, 18-il g[alkemm tul il-log[ba kollha minuta u 12-il sekonda. l-Maltin kienu fil-vanta;;, Ir-ri]ultat a[[ari ra lil rimonta ta’ Bruno fl-a[[ar Sqallija tirba[, 29-23.

Nicole Pace kellha wirjiet mill-aqwa fil-weightlifting Weightlifting

Il-Maltija Nicole Gatt ]gur li dan il-log[ob se jibqa’ parti mill-kalendarju tag[ha meta kisret 12-il rekord nazzjonali. Fis-Snatch, hi refg[et 36kg u kisret irrekord ta’ qabel ta’ 35kg, waqt li fil-clean-and-jerk ukoll kisret ir-rekord b’refg[a ta’ 52kg. Clint Grech ukoll mar tajjeb f’dan il-log[ob. Huwa pparte/ipa fil-kategorija ta’ 77kg u refa’ 87kg fis-Snatch, u 114kg filclean-&-jerk. Rodmar Pulis

kien sfortunat li kellu jabbanduna dan il-log[ob meta ;ibed muskolu minn spalltu waqt lil Matthew Muscat Inglott fil-kategorija ta’ 94kg refa’ 95kg fisSnatch, u 115kg fil-clean-&jerk. It-total finali ta reb[a lil Sqallija 1,146.22 u Malta 633.91.

B’hekk Sqallija reb[u din l-edizzjoni meta reb[u sitt dixxiplini, waqt li Malta kisbet sodisfazzjon u reb[ fit-tliet dixxiplini l-o[ra.

Anki jekk [adna s-

sodissfazzjon li kontra l-Belt ta’ Siraku]a konna superjuri, l-Isqallin kienu ppreparati ferm. G[alhekk, jiena nemmen li dan il-log[ob g[andu jibqa’ jsir, anzi jikber, imma l-importanti li jibqa’ fi [sieb ta’ [biberija, marbut ma’ kompetizzjoni [alli l-Federazzjonijiet Maltin ikomplu jitkattru.

Nittamaw biss li l-isforzi talKOM biex ipparte/ipa f’dan il-log[ob [allew il-;id lillatleti, li finalment huma lprotagonisti tal-isport Malti.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

Ittri 21

DUN KARM>

Sa/erdot, poeta, patrijott, ikona Il-Kunsill Nazzjonali talKtieb (KNK) fakkar il-50 sena mill-mewt ta’ Dun Karm b’/elebrazzjoni b’differenza filLukanda Excelsior, il-Furjana, nhar is-Sibt, 15 ta’ Ottubru 2011.

Dun Karm Psaila twieled {a]-}ebbu; fejn g[ex g[al numru ta’ snin mal-familja tieg[u sakemm da[al isSeminarju biex jipprepara ru[u g[al sa/erdot. Kien twil u mibni, b’mixja soda u meqjusa i]da kwiet u umli u hekk baqa’ sal-a[[ar mument ta’ [ajtu, meta fuq sodda fl-isptar Blue Sisters imdawwar bil-familja Vassallo, qariba tieg[u, “miet bil-kalma u bis-serenità ta’ qassis fil-pa/i mal-Missier Etern” kif stqarr il-patri Fran;iskan li assistieh fl-a[[ar mumenti ta’ [ajtu.

Wara snin jikteb poe]iji bitTaljan, Dun Karm beda jikteb ukoll bil-Malti fl-età ta’ 41 sena. Ma ddejjaq qatt jirre]isti kull attakk fuq il-lingwa Maltija, sa[ansitra f’poe]ija minnhom i/anfar lil min jipprova jmaqdar ilsienna: “G[aliex tarmih l-ilsien li tatek ommok?”

U jo[odha bl-a[rax ma’ dawk li jmaqdru pajji]na g[ax jemmen

Kur/ifiss g[al postu

Nissekonda bil-qawwa littra li dehret f’il-mument tad9 tax-xahar fejn semma li ne[[ew il-Kur/ifiss minn wara l-counter tal-Posta tarra[al.

G[alkemm jien, li ilni ftit ta]-]mien li ;ejt ng[ix inNaxxar u ma nafx i]-]mien li kien hemm u tne[[a, allura ng[id li min ja[dem hemm ma tax rapport fuqu, jew min qalg[u ma jridx jer;a’ jpo;;ih.

Jekk a[na nsara, nappella bil-qawwa kollha u ming[ajr dewmien lill-Kap :enerali talPosta biex jordna li jer;a’ jitwa[[al il-Kur/ifiss fejn kien g[ax dak jag[ti barka.

Nispera li jer;a’ ji;i kollox g[an-normal ming[ajr dewmien u nirringrazzjah bil-qalb.

G. BUSUTTIL

In-Naxxar

L-aqwa talk show

L-ewwel nett nixtieq ng[id prosit u grazzi lil Peppi Azzopardi tal-programm Xarabank, fejn g[al dawn la[[ar 14-il sena dejjem segwejtu.

Jekk jog[;obkom mhux bsaten fir-roti g[amlulu lillPeppi i]da appo;;.

Grazzi talli dejjem qbi]t g[ad-dg[ajjef. Jalla l-Bambin ikompli jtik is-sa[[a biex tkompli tag[mel il-;id.

Ray Grech Tas-Sliema

li min imaqdar pajji]u jkun qed jo[odha kontra u jmaqdar lillantenati tieg[u. Fil-poe]ija tieg[u “Lill-Bandiera Maltija”, jg[id hekk: Hekk, bajda u [amra biss, irridek jiena.

Bandiera [elwa ta’ din l-art [anina.

G[ax kull meta s-sibbien [abtu g[alina Hekk, bajda u [amra biss, rawk il-[ajjiena.

L-Innu Nazzjonali tag[na, miktub minn Dun Karm, jaf ilbidu tieg[u fl-ewwel snin tasseklu g[oxrin. Jing[ad li tTabib Robert Samut kien qieg[ed jattendi Konferenza f’Edinburgh meta intalab ikanta (b[al o[rajn) l-innu nazzjonali ta’ pajji]u. Dak il-[in irrealizza li Malta m’g[andhiex Innu Nazzjonali. Meta ;ie lura Malta, kiteb il-mu]ika bil-possibbiltà li tintu]a g[al Innu ’l quddiem, mar biha g[and idDirettur tal-Edukazzjoni E. Laferla biex tal-a[[ar isib lil xi [add jikteb il-lirika. Is-Sur Laferla sejja[ lil Dun Karm u tah dan l-inkarigu.

Hekk twieled l-Innu Nazzjonali li tant hu g[a]i] u sabi[ u n[ossuna kburin bih.

Fih innifsu wkoll hu talba. U g[alhekk hi [asra li spiss, f’xi okka]joni formali titkanta biss l-ewwel strofa u mhux it-tnejn!

Forsi m’g[andniex b]onn nitolbu lill-Mulej g[al min imexxina, g[all-[addiem u g[al min i[addem.....e//?

Fuq kollox, Dun Karm kien sa/erdot li barra l-qadi ta’ dmirijietu kif jitlob minnu dan ilministeru, bil-kitba tieg[u ta’ diversi poe]iji, kabbar ittag[lim so/jali tal-Knisja. Kiteb bosta poe]iji b’temi reli;ju]i b[al dik lil :esù Sagramentat, “Nadurawk ja [ob] tas-sema,” “L-innu ta’ filg[odu” u “L-Innu ta’ filg[axija”, “Fil-[lewwa ta’ Mejju”, li ma tixba qatt tkantah u tisimg[u; o[rajn lill-qaddisin li huma kollha xhieda talim[abba tieg[u lejn dak li hu sagru. Fihom infushom, jag[tu [afna lok g[all-meditazzjoni.

Matul i/-/elebrazzjoni organizzata mill-K.N.K., immexxija minn Dr :or; Mallia, sar diskors minn :or; Peresso li da[al [afna fil-profondità ta’ Dun Karm. Tkun idea tajba kieku dan id-diskors ikun ppubblikat biex dawk li ma setg[ux jattendu, japprezzawh ukoll.

Kien informattiv [afna d-

dokumentarju li ntwera dwar Dun Karm, b’tag[rif mi;bur minn Paul Galea u Paul Azzopardi impjegati tad-DOI. Idea tajba kieku l-iskejjel jakkwistaw kopja tieg[u. }ew; innijiet ta’ Dun Karm tkantaw minn Doreen Galea akkumpanjata minn binha Dominic u grupp ta’ ]effiena ]g[a]ag[ immexxija minn Josette Ciappara iddrammatizzaw b’[ila kbira numru ta’ poe]iji.

Saret diskussjoni, intweriet intervista li Sergio Grech g[amel lill-Prof. Oliver Friggieri, u ntwerew siltiet minn Vox Pop li sar fuq Dun Karm. Ir-ri]ultat wera kemm hawn min, fost il-poplu Malti, lanqas biss jaf min hu Dun Karm. Forsi, dan jista’ jservi ta’ ;id, biex titqajjem kuxjenza

nazzjonali favur dan il-bniedem – sa/erdot, poeta, patrijott u ikona, u n]id, Missier il-letteratura Maltija, biex mhux biss jibqa’ mfakkar permezz ta’ tqeg[id ta’ bukkett ta’ fjuri quddiem il-monument tieg[u flanniversarju minn mewtu, i]da jikber l-g[arfien lejh b[ala dak li xpruna l-lingwa Maltija li

g[andna nkunu tant kburin biha.

Il-pubblikazzjoni tal-ktejjeb Re;a’ Seba[, [olqien ta’ Trevor Zahra b’tislima lejn Dun Karm g[all-okka]joni tal-50 sena minn mewtu, hu pass fid-direzzjoni t-tajba g[ax se jil[aq eluf ta’ tfal tal-iskola – il-;enerazzjoni ta’ g[ada. I]da dan mhux bi]]ejjed...... Dun Karm jixraqlu aktar.

Emily Barbaro Sant

{ajku - 362 minn Oliver Friggieri

Kull meta tib]a’ fuq l-ajruplan, qatt tinsa li t-tjur itiru.

Il-Mosta

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

22 Intervista

L-im[abba g[all-g[adds li wasslitu jtella’ seba’ katavri mill-ba[ar minn Charles B. SPITERI charles.spiteri@media.link.com.mt

Wara bosta ]mien li kont ili nwieg[ed lil Toni Attard – li kont intervistajt g[all-ewwel ktieb tieg[i Tifkiriet talImg[oddi b[ala landier – li kelli ner;a’ nintervistah fuq lg[adds, mort {al Qormi u sibtu jistennieni.

Naturalment /empiltlu qabel u g[amilna appuntament. Fil-garaxx fejn qabel kien ja[dem, illum g[andu mu]ew fil-veru sens talkelma. Ifaddal kull o;;ett li g[andu ]-]mien u ma tixba’ qatt t[ares minn [ajt g[allie[or u mas-saqaf!

I]da kif di;à semmejt, lintervista tag[na kellha tkun dwar l-g[adds. G[alhekk Toni beda jirrakkuntali li ta’ 14-il sena beda jg[um bi//ilindri mal-aqwa g[awwiema li kien hemm Tas-Sliema, fejn kien joqg[od. Qalli li [afna jirreferu g[a/-/ilindri b[ala acqualungs, i]da acqualungs hu biss isem ta’ ditta. Il-proprju hu SCUBA, li tfisser Self Contained Underwater Breathing Apparatus.

Daqqa ta’ 40 sena ilu, Toni Attard jiftakar li kienu jixtru /erti /ililndri li kienu jg[idulhom tadpoles ming[and Patrick Vella, mag[ruf b[ala ?ikku ta’ Bormla, li hemm armat il-Mosta, u kien ikollu l-affarijiet mixtrija ming[and il-militar.

Darba, f’:unju tal-1969, kienet maltempata kbira u b[as-soltu nhar ta’ {add, Toni mar sal-[anut li kellu fix-Xatt Tas-Sliema. Kien jag[mel hekk biex jifta[ ftit u jara kellux xi ittri mill-jum ta’ qabel. Kien nie]el pulizija [abib tieg[u, kunjomu Bowerman u qallu li hemm wie[ed qed jg[um, li [dejh Toni jaqa’ second. L-ie[or wie;bu li kien ftit diffi/li g[all-g[awm, peress li kienet Grigalata qawwija.

[addiema Ingli]i tal-Fleet Diving Clearance, li kienu armati f’Manoel Island u [afna mix-xog[ol tag[hom kien li jtellg[u l-bombi mhux sploduti minn qieg[ il-ba[ar.

Huma kienu ssej[u fil-post g[all-g[ajnuna, i]da peress li kien ba[ar qawwi [afna, be]g[u jin]lu. Mag[hom kien hemm il-Kummissarju talPulizija.

Meta ra hekk, Toni offra lill-Kummissarju, li kien lest jin]el hu g[all-bniedem mitluf. Il-Kummissarju qallu li seta’ jag[mel li ried, i]da rriskju jie[du Toni nnifsu.

Tlug[ tal-ewwel katavru G[alhekk mar id-dar, [a rrubber suit u maskra. Qabe] fil-ba[ar ingazzat u wara ftit sab il-katavru mqabbad ma’ blata, u tellg[u. Dak kien lewwel katavru li Toni, tella’ mill-ba[ar. :urnal bil-Malti, bid-data tas-17 ta’ :unju, 1969, kien

Toni meta kien g[adu ]ag[]ug[

Il-katavru ta’ Arthur Toys waqt li kien qed jittie[ed l-Isptar

Waqt inkjesta. Il-Ma;istrat J. Soler, jitkellem ma’ Toni Attard fil-pre]enza tal-membri tal-Korp tal-Pulizija

Ni]el u ma telax

Toni [aseb li dak li kien qed jirreferi g[alih il-pulizija, kien xi wie[ed li ried jitkessah, peress li kien ilmaltemp u biex ikompli jziku, il-pulizija qallu li ma;enbu, Toni lanqas jibda. }ied jg[idlu li dak l-g[awwiem kien ilu li ni]el mill-;urnata ta’ qabel u kien g[adu ma telax.

It-tnejn li kienu marru filpost fejn kien hemm lg[awwiem, fi Qui Si Sana.

Hemmhekk i]da, Toni sar jaf li dak l-g[awwiem kien ;ie mkaxkar ;ol-ba[ar minn mew;a kbira, mill-pixxina tal-Lukanda Plevna. Kien /ertu turist ta’ 24 sena, li kien jismu Arthur Toys.

Hemmhekk kien hemm il-

min[abba l-maltemp qawwi li kien g[adu ja[kem f’dawk inna[iet.”

Wara dik il-;rajja, Toni jirrakkonta waqtiet fejn lawtoritajiet kienu jkunu jridu s-servizz tieg[u kwa]i b’forza. Ukoll meta ma setax imur, kien ikollu jibdel fehmtu. Tant, li spi//a kien imsejja[ seba’ darbiet u dejjem sab lill-vittma.

Salvu Camilleri, mill-Imqabba

ippubblika rapport qasir blisem ta’ Kura;; ta’ g[awwiem Malti. Jirreferi g[as-sejba tal-katavru ta’ Arthur Toys u jg[id “Dan latt ta’ eroi]mu (ta’ Toni Attard) jidher /ar mill-fatt li nies esperti tal-Fleet Diving Team idde/idew li j[allu ttfittxija g[all-g[ada, it-Tnejn,

Jiftakar li wie[ed milli tella’ kien /ertu Salvu Camilleri mill-Imqabba. Lil dan kien tellg[u f’seba’ bi//iet. Skont ma jirri]ulta, Salvu kien tella’ bomba minn fuq Filfla biex jo[dilha l-;elatina. Dari, din il;elatina kienet tittie[ed biex minnha jsir splussiv [alli jinqabad il-[ut. Bil-bomba, mar ta[t G[ar {asan, u waqt li kien qed i]armaha, splodiet u qatlitu. Il-pulizija kienu marru g[al Toni tard sew filg[axija, tant li jiftakar li l-fdalijiet ta’ Salvu kien tellag[hom kollha fil11.30 p.m. U l-ba[ar ta[t G[ar {asan hu fond [afna, tant li trid tg[um mal-[ajt. Ma tistax to[ro; ’il barra.

Bomba tal-gwerra Darb’o[ra, fin-na[a ta’ wara ta/-?irkewwa, fejn kien jitrak-

ka l-vapur ta’ G[awdex meta jkun il-maltemp, ta[t il-moll kien sab bomba tal-gwerra, li aktarx kien tellag[ha l-kurrent.

Dakinhar kellu jattendi g[al irkant tal-militar; li ma kienx i[obb jitlifhom, min[abba li kien ikun hemm makkinarju tax-sheet metal, li tkun utli ferm g[as-seng[a tieg[u u kien jo[odha bi prezz ra;onevoli.

I]da dakinhar kellu jitlef lirkant, g[ax meta mi/?irkewwa g[adda l-Mellie[a, fettilu jag[mel rapport lG[assa, u ;eg[luh imur malpulizija biex jurihom fejn ra lbomba. Meta qalilhom li se jtellfulu rkant, wie[ed minnhom wie;bu “Ma jimpurtaniex. Darb’o[ra, ibqa’ g[addej.”

Mistoqsi jekk kinux jag[tuh xi flus g[all-[idma li jwettaq,

Toni qalli li kienu jag[tuh 12-il lira, li g[al dawk i]-]minijiet kienu jiswew daqs Lm100 jew 230 ewro.

Darba, Toni ra wie[ed Malti jg[um f’diffikultà. B’mod volontarju qabe] g[alih.

Sakemm g[am sa [dejh, lg[awwiem kien intilef minn sensih. Hu tah in-nifs artifi/jali u salvah. Baqa’ mistag[;eb kif g[all-;est li g[amel, lanqas qatt [a almenu l-kelma ‘grazzi’.

I]da l-im[abba ta’ Toni g[all-ba[ar ma kinitx g[albiex itella’ l-katavri ta’ nies mejta, i]da s-sajd ta[t il-ba[ar. Kien imur ma’ /ertu :anni G[allaqhom minn San :iljan, li kien jo[or;u bil-luzzu tieg[u, u jitfg[u fuq is-Sikka lBarranija, jew Hurds Bank fejn kien ikun hemm il-vapuri marbutin barra l-Port ta’ Malta.

Ftehim g[all-qbid

Toni ja[seb li dak i]-]mien, dik il-parti kienet barra millib[ra territorjali Maltin, i]da aktarx li Mintoff kien inkludieha mal-G]ejjer tag[na.

Jaf li darba mar ma’ :anni biex jistad b[as-soltu. Kienu bil-ftehim li mill-pi] tal-[ut li jaqbad, terz ikun g[al :anni u l-kumplament g[al Toni. Billi kien ikun hemm i/-/eren, li jaqbadhom bil-harpoon, Toni kien itellag[hom dritt fuq illuzzu, min[abba li f’dawk lin[awi jkun hemm il-klieb ilba[ar, li jag[mlu g[ad-demm.

I]da g[alkemm Toni spiss ra klieb il-ba[ar, jirrakkonta li qatt ma attakkawh. g[al pa;na 23

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

Intervista 23

L-isba[ mog[dija ta]-]mien tieg[u kienet meta jistad g[a/-/erna minn pa;na 22

Mela darba, bi dritt tassikka Toni ra ]ew; bastimenti. Wie[ed aircraft carrier Amerikana u l-ie[or bastiment Russu, li ma kienx aircraft carrier, g[ax ir-Russi m’g[andhomx. I]da dawn i]]ew; bastimenti kienu dejjem ji;ru wara xulxin.

Naturalment, permezz ta’ xi teleskopju, minn xi ]ew; mili bog[od, xi ba[ri Russu lema[ lil Toni jaqbe] il-ba[ar u [aseb [a]in. F’salt wie[ed, minn ta[t il-ba[ar, Toni ra dalma kbira fuqu. G[all-bidu [aseb li kienet xi baqra jew mantaray i]da meta re;a’ [ares ’il fuq, sab ru[u mdawwar minn 13-il g[addas. Dakinhar, Toni be]a’ tabil[aqq. Baqa’ tiela’ u ma kellmuh xejn.

Tarbija fil-ba[ar

Rakkont ie[or li darras lil Toni kien, meta jum minnhom kien qed jog[dos i/-?irkewwa u f’m’g[ola 20 pied ilma, ltaqa’ ma’ katavru ta’ tarbija. Qalbu waqfitlu g[al ftit. Aktarx li kienet waqg[et minn xi vapur, g[ax minn Malta ma kien hawn ebda rapporti ta’ trabi neqsin.

Post ie[or li fih Toni kien i[obb imur jg[um kien fuq lIm;ieles, ’il barra minn Wied G[ammieq. Hemm ukoll, salMunxar kien ikun hemm [afna klieb il-bah[ar. I]da bdew imorru l-Ingli]i biex

jit[arr;u fuq l-isplussiv.

Min[abba f’hekk, Toni ma setax jibqa’ jg[um, g[ax splu]joni ta’ bomba, minkejja li mill-bog[od, ta[t il-ba[ar trieg[dek.

Mitlub jirrakkonta xi [a;a fuq il-qbid tal-[ut, Toni, b’/erta nostal;ija jsemmi li meta kien jaqbad i/-/eren hu fl-aqwa tax-xitwa, kien ida[[al tmien xelini r-ratal u fis-sajf kien ‘jarmihom’ g[and il-Gillieru u t-Tunny Net. Illum, /erna ;;ib ferm u ferm aktar.

Gidba bla sens

Jiftakar ukoll li wa[da minn dawk li jirreferi g[alilhom b[ala gidba kienet dik li meta jaqbad il-[ut, jg[id li ma jkun qabad xejn, u meta ma jkun qabad xejn, jg[id li qabad [afna. G[adu sal-lum ma jafx jag[ti ra;uni g[ala kien ‘jigdeb’ b’dan il-mod.

Fi tfulitu kellu numru ta’ [bieb li jg[oddsu wkoll, i]da kollha mietu. Il-partner tieg[u, li kien jin]el mieg[u, kien /ertu Alex Lungaro Mifsud. Waqt li Toni mar g[all-kant tal-g[ana, g[ax dilettant tal-kitarri u l-mandolini, Alex mar jog[dos wa[du. L-g[ada filg[odu, Toni sab lil ommu u missieru jibku, g[ax saru jafu qablu, Alex kien miet. Kienu qabduh il-bends – fejn l-arja ta/-/ilindri to[ro; bo/o/ kbar ta[t il;ilda fuq dak li jkun – meta dan jitla’ ji;ri f’wi// il-ba[ar.

Jien u Toni Attard bil-harpoon li rnexxielu jixtri mir-Razzett tal-{biberija u li minnhom kien [adem numru mhux [a]in (Ritratt> Martin Agius)

Qabel ma qabad l-g[adds hu, Toni jiftakar lil /ertu Wilfred Podestà, nobbli minn San :iljan, Hector Carabott, u Cassar Torreggiani, li kollha kienu jirrakkuntawlu stejjer sbie[ ta’ ta[t il-ba[ar.

Maskri ma kienx hawn u kienu jag[mluhom huma bil[;ie; u tyres tal-karozzi.

Permezz tag[hom kienu jaqbdu diversi [ut.

Illum il-;urnata Toni m’g[adux jg[odds, i]da hu dilettant kbir ta’ o;;etti antiki. Mela ftit ilu, mar g[allbejg[ li jsir kull nhar ta’ {add fir-Razzett tal-{biberija, u sab jixtri harpoon li kien g[amel hu stess xi 40 sena ilu. Dak i]-]mien, parti mixxog[ol ta’ Toni kienet li ja[dem dawn il-harpoons li ma kinux g[adhom ja[dmu bl-arja kumpressata. Sabu ;did fjamant. Kulma kellu nieqes kien il-lastiku, li torbot il-‘balla’ mal-harpoon.

Naturalment, din il-kisba hi ferm g[al qalbu!

Qxur ta’ frott tal-ba[ar li Toni tella’ waqt is-sajd tieg[u

Vaw/er tat-Te]or g[al £12 b[ala [las g[as-servizz li Toni Attard ta biex ittella’ l-katavru ta’ Salvu Camilleri mill-ba[ar

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

24 Attwalità

Is-Sa[[a tibqa’ prijorità ewlenija fil-politika tal-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista

Id-Dipartiment tal-Oftalmolo;ija f’Mater Dei fost l-aqwa fl-Ewropa minn Joe MIKALLEF joe.mikallef@media.link.com.mt ritratt mid-Dipartiment tal-Informazzjoni

G[all-Partit Nazzjonalista l-qasam tassa[[a dejjem kellu priorità assoluta u linvestimenti qawwija li saru mal-medda tas-snin huma konferma konkreta u xhieda mill-aktar [ajja ta’ dan l-impenn qawwi. Il-Partit Nazzjonalista dejjem ippriedka u wettaq politika li fejn tid[ol is-sa[[a tal-poplu, ma jid[ol xejn. Ebda xe[[a ma’ sa[[et il-poplu.

Wie[ed mill-monumenti [ajja f’dan ir-rigward hu linvestiment qawwi li l-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista fil-bini, l-attrezzar u t-tmexxija tal-Isptar Mater Dei li joffri kura mill-aqwa lillpazjenti.

Wie[ed mid-Dipartimenti flIsptar Mater Dei hu dak talOftalmolo;ija fejn g[adu kemm sar investiment konsiderevoli f’apparat modern li issa kompla sa[[a[ id-Dipartiment b[ala wie[ed mill-aqwa fl-Ewropa.

In-numru ta’ operazzjonijiet tal-katarretti li jsiru f’dan idDipartiment qieg[ed ji]died.

Fil-fatt waqt li fl-a[[ar sena s[i[a tal-Isptar San Luqa kienu saru 1,094 operazzjoni talkataretti, is-sena li g[addiet saru 2,365 operazzjoni f’dan idDipartiment – differenza ta’ 1,271 operazzjoni li jfisser ]ieda ta’ aktar mid-doppju ta’ li kienu jsiru fl-Isptar San Luqa.

Meta l-Ministru Joe Cassar dan l-a[[ar ]ar dan idDipartiment fisser li din is-sena, anki b’ri]ultat tal-ftehim li sar mal-privat, dan in-numru ta’ operazzjonijiet mistenni li ji]died.

Il-Kirurgu Thomas Fenech, i/-Chairman tad-Dipartiment tal-Oftalmolo;ija, qal li fidDipartiment isiru [afna aktar interventi differenti. Hu esprima s-sodisfazzjon tieg[u g[al-livell g[oli tal-mod ta’ kif qed isiru l-

operazzjonijiet. Hu spjega li lapparat il-;did, li jissejja[ constellation vitrectomy, qieg[ed jippermetti lill-kirurgi fid-Dipartiment biex jag[mlu g[add ta’ interventi o[ra, b’rata aktar mg[a;;la, u, aktar importanti minn hekk, b’aktar kumdità g[all-pazjent.

Dan l-apparat irrikjeda investiment ta’ €140,000 filwaqt li jintu]aw bejn €400 u €500 f’materjal differenti waqt kull operazzjoni.

Thomas Fenech qal li ]]ew; teatri tal-operazzjonijiet qeg[din jintu]aw b’tali mod li jakkomodaw l-operazzjonijiet tal-katarretti u operazzjoniet vitreoretinal. I]-]ieda fin-numru ta’ kirurgi, li issa huma sitta b’kollox, g[en biex ji]died innumru ta’ operazzjonijiet.

Hu qal li l-apparat, flimkien mal-esperjenza u d-dedikazzjoni tat-tim tad-Dipartiment qieg[ed jirri]ulta fuq livell g[oli ta’ kura. Fil-fatt dan l-apparat beda jintu]a matul dawn l-a[[ar ;img[at u min u]a[ iddeskriva r-ri]ultati miksuba b[ala impressjonanti.

Il-Ministru Joe Cassar sellem lill-impjegati kollha tadDipartiment u qal li linvestiment li sar fil-qasam matul dawn l-a[[ar g[axar snin kien wie[ed sostanzjali. Dan idDipartiment hu post ie[or li fih qed jitwassal wie[ed mill-aqwa servizzi fl-Ewropa.

Apparat ;did b’investiment ta’ €140,000 u bejn €400 u €500 f’materjal differenti waqt kull operazzjoni

Fil-qasam tas-Sa[[a l-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista jipprovdi l-aqwa u l-a[jar kif jixraq lill-poplu Malti u G[awdxi

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

TV#Radju 25 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt NEWSROOM

Gaddafi – l-ewwel u l-a[[ar nifs f’Sirte NET Television 21>35

Fi Newsroom tal-lum se nkunu qed insegwu dak li ;ara l-;img[a li g[addiet, hekk kif se naraw servizz dettaljat bejn ir-rabtiet ta’ Gaddafi (fir-ritratt fuq il-lemin) mal-belt ta' Sirte. Se naraw ukoll ir-reazzjonijiet ta’ /ittadini Libjani li kienu Malta e]att malli t[abbret l-a[bar. Naraw ukoll intervista ma’ Saadun Suayeh, l-Ambaxxatur Libjan g[al Malta.

Fit-tieni parti tal-programm se nitkellmu dwar il-Kunsill Malti g[ax-Xjenza u tTeknolo;ija u servizz interessanti dwar il[ajja ta’ Steve Jobs.

Produzzjoni u pre]entazzjoni ta’ Simon Vella Gregory bl-assistenza ta’ Matthew Bonett.

LA FAMIGLIA

Is-Saraceni jissorveljaw lil ta’ Mangusa NET Television 20>30

Angela (Karen Magro) tkellem lil Morgan (Ethel Baldacchino) dwar is-sitwazzjoni ta’ bejnha u ]ew;ha Cesare Saraceni (Martin Farrugia). }ew; persuni jintlem[u fl-in[awi fejn kien instab Ganni (Andrei Grech) mejjet.

Cesare jag[ti ordnijiet biex jissorvelja lil ta’ Mangusa.

L-Ispettur Ciappara (Jason Zerafa) jitlob sorveljanza fuq is-Sur;ent Spiteri (Carlos Farrugia).

Cesare taqbi]lu bl-ikrah meta Ezio (Mark Mifsud) jirrapporta x’sab fit-territorju tal-Mangusa. Kif se ti]vol;i l-istorja?

MILL-:UF SAL-ISKOLA

Id-dixxiplina fit-tfal NET Television 13>20

X’tip ta’ dixxiplina g[andna nu]aw ma’ uliedna? Jekk inkunu g[edna ‘le’ g[al xi [a;a u nirrealizzaw li ]baljajna, g[andna mmorru lura mill-kelma tag[na? Ilkonsistenza ddejjaq jew tiggwida littfal? Mhux fa/i tqatta’ l-;urnata tiddixxiplina u tikkontrolla lit-tfal.

Tirrispondi g[al dawn ilmistoqsijiet u o[rajn il-psikoterapista Amanda Grech.

Il-personalità din il-;img[a se jkun l-attur, lecturer u ;enitur Charles Sammut.

Ma jonqosx is-soltu filmat dwar l-i]vilupp tat-tfal ;img[a b’;img[a.

FIL-QOSOR • BEJNI U BEJNEK (NET Television 23>30) - Josef

Bonello llum se jlaqqag[na ma’ Matthew Paris (ritratt xellug),.

G[andu 29 sena u qieg[ed fla[[ar fa]i tal-Kors tal-Li;i.

Pre]entament hu co-producer tal-programm Replay fuq NET Television, kif ukoll jippre]enta programm fuq Radio 101.

Matthew mhux wi// ;did g[allfootball Malti, peress li fil-passat kien wie[ed mill-fundaturi tal-klabb Mdina Knights, u ftit ]mien wara serva b[ala Segretarju ta’ Floriana FC. Tul l-intervista Matthew jitkellem dwar il-passat, il-pre]ent u l-futur tieghu, u jispjega kif ftit xhur o[ra se ji]]ewwe;. L-ambizzjoni tieg[u hi li jsir avukat ta’ su//ess.

• XD (NET Television 15>40) - It-tfal ta’ XD jg[idu tag[hom dwar il-;enna. Kul[add g[andu fehma g[alih. Min jimma;ina li hemm kamra lesta g[alih, o[rajn ja[sbu li se jqattg[u l-[in tag[hom fil;enna fuq pultruna, filwaqt li hemm dawk li ja[sbu li hemmhekk se jieklu l-aqwa ikel! Naraw ukoll x’jifhmu bil-frazi ‘;enna tal-art’.

• MALTA LLEJLA (NET Television 17>00) Annabel Desira millFondazzjoni g[as-Servizzi

Edukattivi) tissokta twassal tag[rif li g[andu jinteressa lill-;enituri kollha. Joanna Delia (firritratt fuq il-lemin) u Janet Vella jag[tuna follow-up g[al dak li di;à konna rajna dwar it-tkabbir taxxoffa. Joe Psaila jag[ti tag[rif dwar il-Programm Nazzjonali tal-Iscreening tas-Sider filwaqt li Geoffrey Bezzina mill-MFSA jitkellem b’mod li jifhmu kul[add dwar su;;etti relatati mal-finanzi u l-investimenti.

• KWIZZ (NET Television 15>45) - }ew; timijiet jikkompetu flimkien f’diversi log[ob u mistoqsijiet.

Min jirba[ g[andu /ans biex ji;bor ir-rigali kollha li jsib... Dak kollu li ji;bru, ikaxkruh mag[hom id-dar.

Dan il-programm, li joffri tag[lim u divertiment littfal Maltin u G[awdxin, g[andu pre]entazzjoni ta’ Elaine Saliba.

• IL RAGAZZO SUL DELFINO (La 7 14>05) Dan il-film tal-1957 hu meqjus b[ala l-a[jar film Amerikan li [admet fih Sophia Loren. L-istorja hi ambjentata fil-Gre/ja fejn hi tkun sajjieda.

Tiskopri fejn hemm statwa imprezzabbli f’qieg[ il-ba[ar li tmur lura eluf ta’ snin, i]da jkun hemm

o[rajn li riedu jtellg[uha huma u biex i]ommuha g[alihom…

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

26 TV#Radju LE VERITÀ NEGATE

Kollega b’sens ta’ misteru 06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101

La 5 21:10 Bi storja ambjentata f’Melbourne ta’ ]minijietna, dan il-film g[andu b[ala atturi ewlenin lil Sam Neill u Susan Sarandon (it-tnejn fir-

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta • 93.7 FM 06:00 – Frank u Ron (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 – Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 - Tifkiriet 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 – E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 A[barijiet 16:05 – Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – - Nwar 19:00 - Sehemna flEwropa 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 Solidarjetà 21:00 - Countdown 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:03 – Ru]arju 23:30 - Classic Hits.

ONE Radio • 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:30 - Qrib Xulxin 13:15 - Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:30 - Tomatate 17:00 Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett Ewropa 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 - Sport Action 20:45 - Pajji] li Jixraq lil Uliedna 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 Bla Kantunieri 23:00 Woodenman Jukebox 24:00 Music FM 02:00 - Serali.

RTK • 103 FM) 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:57 Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 RTK qosor) 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 Headlines 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:12 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 - Kaskata Kulturali 15:30 Rapport Finanzjarju 15:40 -

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli Ladies Choice Fuzzbox - Michael Bugeja Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

Fil-:nien (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 - Headlines 17:00 RTK Bulettin 17:15 - Jaqblu... ma Jabqlux! (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 - {sibijiet mal-Melodija 20:53 - Kaskata Kulturali 21:00 Straightforward 22:00 - IlQaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 - Ripetizzjonijiet Rakkont, Fil-Fond tal-A[bar, Ifta[ Qalbek, Home Decor, Legali.

Campus FM • 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Meta l-Mo[[ isir Palk 10:00 - BBC News Update 10:06 - Sa[[a 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal- ;urnali 13:30 - University Matters 14:00 BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19.30 - L-Isport matul i]}minijiet 20:00 - Mahler.

Mu]ika g[all-[ar;a u lil hinn 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija • 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 Il-verità te[liskom 12:00 Angelus u Ru]arju 12:30 Ru]arju l- Erwie[ 13:00 Shalom 14:30 - Qari ta’ Rumanz 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Niskopru lil Marija 16:00 - Lil hinn minn darna 17:00 {ajjitna (r) 17:30 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - Qari Reli;ju] 19:30 - IlMuftie[ tal-G[erf 20:00 Lourdes (r) 20:30 - Qari ta’ Rumanz (r) 21:00 - Il-Qdusija fi ]minijietna 22:00 - Alla g[ani fil-{niena (r) 22:30 - A[barijiet Reli;ju]i 22:50 - Kompjeta 24:00 - Ru]arju.

Bay Radio • 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 u 13:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan & Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats 20:00 - Ben Glover 22:00 - Nocturnal 24:00 - John Digweed.

Bastjani]i FM • 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony 13:00 Tempo on the mix 17:30 – All Time Favourites 18:30 – Don’t Stop the Music 20:00 - Mu]ika Klassika.

TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:10 - 10 minuti 09:20 - Kwizzun (r) 10:00 Purée (r) 11:00 - Dot EU 11:30 Faxxikli 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 - I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 - A[barijiet 18:10 Kwizzun 18:55 - Purée 20:00 A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:40 Dreams 21:45 - Qalbinnies 22:30 - Meander 23:15 - LA[barijiet 23:30 - G[awdex Illum (r).

ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:30 - Sieg[a }mien 12:00 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 16:15 - Minuta Wa[da! 16:20 - Lapes u Karta 16:30 - Tomatate 17:00 Teleshopping 17:30 - ONE News Update 17:40 - B’Xortik ma’ Robert 19:00 - Starmakers Update 19:05 - Londri 19:20 Minuta Wa[da! 19:30 - ONE News 20:10 - Illostra 20:20 Inkontri 22:00 - Kwalità Malta 22:25 - Stejjer qosra (r) 23:15 ONE News 23:40 - Minuta Wa[da! 23:45 - Kalamita (r).

Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - {abbejtek 20:30 - Stylish Weddings (r) 21:30 Dokumentarju 22:00 - News 22:30 - M’Intix Wa[dek (r).

Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi 07:00, 08:00 u 09:00 - Tg 1) 11:00 - Tg 1 11:05 - Occhio alla spesa 12:00 La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 Verdetto finale 15:15 - La vita in

ritratt hawn ta[t) b[ala koppja mi]]ew;a li jkollhom ]ew; ulied bniet li g[adhom ]g[ar.

It-tnejn ikunu ja[dmu u g[adhom kif g[addew minn perijodu diffi/li min[abba li tkun mietet omm il-mara.

Fost l-atturi nsibu wkoll lil Emily Blunt b[ala Mara, li tkun saret sie[ba ;dida fluffi//ju fejn ta[dem Sophie.

I]da din Mara ;;ib mag[ha sens ta’ misteru li jxekkel mhux bi ftit lil Sophie.

L-isem ori;inali tal-film hu Irresistable.

diretta 16:50 - Tg Parlamento 17:00 - Tg 1 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Qui Radio Londra 20:35 - Soliti ignoti 21:10 - Dove la trovi una come me? (it-II u l-a[[ar parti) 23:10 - Porta a porta 00:45 - Tg 1 notte 01:20 Qui Radio Londra 01:25 Sottovoce 01:55 - Fuoriclasse Canale Scuola-Lavoro.

Raidue • melita 151 • GO Plus 202 07:00 - Cartoons 09:30 Protestantesimo 10:00 Tg2punto.it 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Italia sul due 16:10 - Ghost Whisperer (TF) 16:50 - Hawaii Five-O (TF) 17:45 - Tg 2 Flash L.I.S. 17:50 - Tg 2 sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 Numb3rs (TF) 19:35 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Voyager 23:10 Tg 2 notizie 23:25 - Frailty Nessuno è al sicuro. Film 2001 01:05 - Tg Parlamento 01:15 Sorgente di vita 01:50 - Italia sul due.

Raitre • melita 152 • GO Plus 203 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà 10:00 - La storia siamo noi (dok.) 11:00 Apprescindere 12:00 - Tg 3 sport 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 - The Lost World (TF) 15:50 - Cose dell’altro Geo 17:40 Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 Tg regione 20:00 - Blob 20:15 Sabrina, vita da strega (TF) 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 Sfida senza regole. Film 2008 22:55 - Correva l’anno - I fratelli Kennedy e Marilyn - Le relazioni pericolose 24:00 - Tg 3 linea notte 00:10 - Tg regione 01:05 - Fuori orario 01:15 - Veruschka. Film 2005.

Canale 5 • melita 154 • GO Plus 205 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 10:10 - Tg 5 - ore 10 11:00 - Forum (attwalità)

13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine (soap) 14:45 - Uomini e donne 16:20 Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:30 Striscia la notizia 21:10 - Grande Fratello 01:00 - Tg 5 notte 01:30 Striscia la notizia 01:50 - Uomini e donne (talk show).

Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 07:00 - Zorro (TF) 07:30 - Starsky & Hutch (TF) 08:30 - Hunter (TF) 09:55 - R.I.S. 2 - Delitti imperfetti (TF) 10:50 - Ricette di famiglia (attwalità) 11:30 - Tg 4 12:00 Un detective in corsia (TF) 13:00 La signora in giallo (TF) 13:50 - Il tribunale di Forum 15:10 Hamburg distretto 21 (TF) 16:15 Inviati molto speciali. Film ’94 16:45 - Aquile d’acciaio 3. Film ’92 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore (soap) 20:30 Walker Texas Ranger (TF) 21:10 US Marshals - Caccia senza tregua.

Film ’98 24:00 - La recluta. Film ’90 01:10 - Tg 4.

Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 07:00 - Cartoons 08:55 - Una mamma per amica (TF) 10:35 Grey’s Anatomy (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 - Big Bang Theory (sitcom) 15:35 - Chuck (TF) 16:25 - La vita secondo Jim (sitcom) 16:50 - Glee (TF) 17:45 Cartoons 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - Dr House (TF) 20:20 - CSI: Scena del crimine (TF) 21:10 - CSI: Miami 23:00 - Undercovers (TF) 23:55 Real C.S.I. 01:00 - Modamania 01:40 - Poker1mania.

La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:40 - Coffee Break (attwalità) 10:35 - L’aria che tira (attwalità) 11:05 - (Ah)ipiroso 12:00 - ‘G’ Day 12:25 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 - Il ragazzo sul delfino. Film ’57 16:15 Atlantide - storie di uomini e mondi 17:30 - JAG - avvocati in divisa (TF) 19:30 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 - L’infedele 23:45 - Tg La 7 23:55 - Crossing Jordan (TF) 00:50 - N.Y.P.D.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

TV#Radju 27 Education 22 • melita 22 # 104 07:00 - TVAM 09:00 - Euro News 11:00 - Wirt, Arti u Kultura 11:30 - Malta u Lil Hinn Minnha 13:05 - Kontrattakk 14:30 - Waltzing Matilda 15:00 - 21st Century 15:30 Wirt, Arti u Kultura 16:00 Malta u Lil Hinn Minnha 17:35 Kontrattakk 18:55 - A[barijiet g[al dawk Neqsin mis-Smig[ 19:00 - Waltzing Matilda 19:30 21st Century 20:00 - Bio Sports 20:25 - A[barijiet bl-Ingli] 20:30 - Wirt, Arti u Kultura 21:00 - Malta u Lil Hinn Minnha 22:35 - Kontrattakk 23:55 Waltzing Matilda.

Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshopping 11:45 - Reporter 12:05 - Favourite Link 12:10 Kont Taf? 12:15 - Favourite News 12:30 - Niskata 15:00 EGOV4U 15:30 - Teleshopping 16:30 - 7F 17:00 - Newspoint 17:30 - Vis-a-vis (jinkludi 18:15 Favourite News) 19:45 Reporter 20:05 - Muftie[ 20:10 - Kont taf? 20:15 - Favourite News 21:00 - Crossroads 23:00 - Link 23:05 - Kont taf? 23:15 Favourite News.

Calypso Music TV • GO Plus 107 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[all-Maltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 – Roman-tica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75.

La 5 • melita 162 12:45 - Extreme Makeover Home Edition 13:45 - Dharma & Greg (sitcom) 14:00 - Grey’s Anatomy (TF) 14:45 - Dawson’s Creek (TF) 15:35 - Pepper Dennis (TF) 16:25 - The Starter Wife (TF) 17:15 - La tata (sitcom) 18:05 - Una ragazza speciale.

Film 2000 19:45 - Extreme Makeover Home Edition 21:10 – ..Le verità negate. Film 2007 22:50 - Uomini e donne.

BBC Entertainment • melita 300 • GO Plus 301 07:00 - Charlie and Lola 07:10 Buzz and Tell 07:20 - Tweenies 07:40 - Gigglebiz 07:55 - Me Too! 08:15 - Charlie and Lola 08:25 - Buzz and Tell 08:40 Keeping up Appearances 09:40 The Weakest Link 10:30 - North & South 11:20 - Doctors 11:50 - As Time Goes By 12:20 Coast 13:25 - Keeping up Appearances 14:25 - North & South 15:15 - The Weakest Link 16:05

- Doctors 16:35 - As Time Goes By 17:05 - Coast 18:10 - North & South 19:00 - The Weakest Link 19:45 - Doctors 20:15 EastEnders 20:45 - Holby City 21:40 - Five Daughters 22:30 Blackadder II 23:00 - Keeping up Appearances.

TCM • melita 310 • GO Plus 701 07:00 - Dark Passage. Film ’47 (A) 09:10 - Blue Hawaii. Film ’62 (PG) 11:10 - You’ve Got Mail. Film ’98 (PG) 13:30 - The High Chaparral 14:35 - Gunsmoke 16:00 - North by Northwest. Film ’59 (PG) 18:35 - Dial M for Murder. Film ’54 (PG) 20:40 - Sherlock Holmes Faces Death. Film ’43 (U) 22:00 Enter the Dragon. Film ’73 (15).

MGM Movies • melita 312 • GO Plus 702 07:15 - Hornet’s Nest. Film ’70 (A) 09:05 - The Bridge at Remagen. Film ’69 (AA) 11:00 .com for Murder. Film 2001 12:35 - Salt and Pepper. Film ’68 (PG) 14:15 - Comes a Horseman. Film ’78 (15) 16:10 Gun Moll. Film ’75 (A) 17:50 Tennessee Nights. Film ’89 (15) 19:35 - Countdown to Chaos.

Film ’99 21:00 - Hammer. Film ’72 (15) 22:30 - MGM’s Big Screen 22:45 - Eight Men Out. Film ’88 (PG).

Diva Universal • melita 313 07:00 - There Was a Little Boy 08:42 Laundry 08:50 - Roots: The Next Generations 09:50 Rex: A Cop’s Friend 10:50 Cento Vetrine 11:50 - McLeod’s Daughters 12:45 - Out of the Blue 12:55 - ER 13:55 - JAG 15:55 - Rex: A Cop’s Friend 16:55 - Agatha Christie’s Poirot 19:00 - McLeod’s Daughters 19:53 - Great Women 20:00 ER 21:00 - Agatha Christie’s Marple 22:50 - Great Women 23:00 - Agatha Christie’s Poirot.

Discovery Channel • melita 400 • GO Plus 501 06:00 - Fifth Gear 06:25 - Dirty Jobs: Reef Ball Maker 07:15 Deadliest Catch: Sea of Misery 08:10 - Mythbusters: Torpedo Tastic 09:05 - Extreme Engineering: Tunneling Under the Alps 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: Shooting Survival 11:50 - Chop Shop: Dallaglio’s Muscle Car 12:45 - Overhaulin’: Moving Day 13:40 - American Chopper: Senior vs Junior: Hair Club For Men Part 1, Carolina Carports Part 2 14:35 - Dirty Jobs: Exotic Animal Keeper 15:30 - Deadliest Catch: Lockout 16:25 - Mythbusters: Spy Car 2

17:20 - Extreme Engineering: Tunneling Under the Alps 18:15 - Ultimate Survival: North Africa 19:10 - How It’s Made 19:40 How Do They Do It? 20:05 Ultimate Survival: New Zealand South Island 21:00 - Deadliest Catch: Graduation Day 21:55 Coal 22:50 - License to Drill 23:45 - Mythbusters: Spy Car 2.

Melita Movies • melita 801 10:00 - Shanghai Knights. Film 2003 11:55 - Fantastic Mr Fox. Film 2009 13:25 - The Karate Kid III. Film ’89 15:17 Hollywood Buzz 15:40 - Just Wright. Film 2010 17:20 Hollywood Buzz 17:45 - 500 Days of Summer. Film 2009 19:25 - Cinema Verite. Film 2011 21:00 - Zombieland. Film 2009 22:30 - The Day of the Triffids. Film 2009.

Melita More • melita 802 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 - Hollywood Buzz 11:05 - Mike & Molly 11:30 - The Mentalist 12:15 - Chase 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 - Brothers and Sisters 16:45 - Desperate Housewives 17:30 - Chase 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - 30 Rock 19:30 - Top Gear 20:30 - Gossip Girl 21:15 - The Mentalist 22:00 - Chuck 22:50 - Supernatural 23:40 - Mildred Pierce 00:45 - Bored To Death 01:10 Hung 01:35 - Entourage.

Biography Channel • melita 411 07:00 - America’s Court with Judge Ross 1 08:00 - Parking Wars 08:30 - Hardcore Pawn.

Billy the Exterminator: 09:00 Rattlesnake Combat 09:30 - Bat Attack. 10:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Lost Footage.

The Locator: 11:00 - Stephanie Castaneda 11:30 - A Son’s Search for Answers. 12:00 - Snapped: Women Who Kill: Esther Wadley 13:00 - Hardcore Pawn 13:30 - Parking Wars 14:00 America’s Court with Judge Ross 1. Billy the Exterminator: 15:00 - Rattlesnake Combat 15:30 Bat Attack. 16:00 - Snapped: Women Who Kill: Esther Wadley 17:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Lost Footage. The Locator: 18:00 - Stephanie Castaneda 18:30 - A Son’s Search for Answers. 19:00 - America’s Court with Judge Ross 1 20:00 - Parking Wars 20:30 - Hardcore Pawn 21:00 Beyond Scared Straight: Jessup 22:00 - Snapped: Women Who Kill: Donna Fryman 23:00 Killer In The Family: The Baby Killer.

G[at-tfal fuq il-Cable Jim Jam • melita 458 • GO Plus 406 09:05 - Connie the Cow 09:15 - The Mighty Jungle 09:30 - Mio Mao 09:40 - P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 - James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 - James the Cat 10:25 - See The Sea 10:30 - Baby Antonio’s Circus 10:35 - Benjamin’s Farm 10:40 - Baby Antonio’s Circus 10:45 Benjamin’s Farm 10:50 - The Mighty Jungle 11:05 - Mio Mao 11:15 - Connie the Cow 11:25 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 - Rubbadubbers 12:45 - Oswald 13:00 - Barney and Friends 13:25 - Dorothy the Dinosaur 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 Jarmies 14:25 - Igloo-Gloo 14:40 - Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 - Anthony Ant 15:20 Dorothy the Dinosaur 15:30 - Barney and Friends 15:55 - Tigga and Togga 16:05 - Igloo-Gloo 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 - Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - Bob the Builder 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Jakers: The

Adventures of Piggley Winks 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs 18:55 Gazoon 19:00 - Tork 19:07 Dougie in Disguise 19:15 - The Magic Key 19:25 - Slim Pig 19:35 Angelina Ballerina 19:50 - The Magic Key 20:00 The Hoobs.

Disney Channel • melita 450 • GO Plus 400 09:05 - The Suite Life of Zack and Cody 09:30 Phineas and Ferb 09:50 - Good Luck Charlie 10:15 - Phineas and Ferb 10:35 - The Suite Life on Deck 11:00 - Wizards of Waverly Place 11:25 - Sonny With a Chance 11:45 - Good Luck Charlie 12:10 Hannah Montana 12:30 - The Suite Life on Deck 12:55 - Wizards of Waverly Place 13:55 - Good Luck Charlie 14:20 - Phineas and Ferb 14:45 - Fish Hooks 15:10 - Shake it up 15:35 - The Suite Life of Zack and Cody 16:00 - Wizards of Waverly Place 16:25 - Good Luck Charlie 16:50 - Fish Hooks 17:15 - Shake it up 17:45 - The Suite Life on Deck 18:35 - Good Luck Charlie 19:00 - Wizards of Waverly Place 19:25 - Jake and Blake 19:50 Hannah Montana.

07>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 14>20 15>00 15>20 15>35 15>40 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>55 19>45 20>30 21>30 21>32 23>00 23>30

NET News Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel NET News Teleshopping Mill-:uf sal-Iskola EGOV4U NET News Teleshopping Bla Kumment XD Kwizz Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Kontra l-{in NET News La famiglia (episodju 4) NET News Newsroom NET News Bejni u Bejnek

Sport fuq il-Cable Eurosport • melita 600 • GO Plus 801 08:30 - Motorsports Weekend 08:45 - Players Tour Champ.

Snooker 10:00 - FIA World Touring Champ.s 11:00 - WC Skiing 11:30 - WC Skiing 12:00 - WTA Tennis 17:00 WC Skiing 17:30 - Eurogoals 18:30 - World’s Strongest Man 19:30 - Players Tour Champ.

Snooker 20:45 - WATTS 20:55 - Clash Time 21:00 - This Week on World Wrestling Entertainment 21:30 - Clash Time 21:35 - Pro Wrestling 22:30 - The Battle 23:30 - Eurogoals.

GO Sports 1 • GO Plus 851 07:00 - Barclays PL: Wk 11: Wolves v Swansea C. 09:00 Serie A: Rd 8: Fiorentina v Catania 11:00 - Trans World Sport 12:00 - Scottish PL: Rd 12: Motherwell v Kilmarnock 14:00 - Barclays PL: Wk 11: Bolton W v Sunderland 16:00 Anglo Welsh LV Cup: Rd 1: Scarlets v Leicester 18:00 PGA: The McGladrey Classic: Highlights 19:00 - Serie A: Rd 8: Inter v Chievo 21:00 Barclays PL: Wk 11: Man. Utd v Man. C. 23:00 - Trans World Sport 00:00 - Barclays PL: Wk 11: Wolves v Swansea C. 02:00 - Serie A: Rd 8: Fiorentina v Catania.

GO Sports 2 • GO Plus 852 07:00 - Vincennes Horseracing 08:00 - PGA: Castello Masters Costa Azahar: Day 1 12:00 Barclays PL: Wk 11: Man. Utd v Man. C. 14:00 - Serie A: Rd 8: Inter v Chievo 16:00 - Giro d'Italia 2012: Official Presentation 16:30 - Fifa Futbol Mundial 17:00 - Scottish PL: Rd 12: Motherwell v Kilmarnock 19:00 - Vincennes Horseracing 19:25 Barclays PL: Wk 11: Review 20:20 - Scottish PL: Rd 12: Highlights 21:00 - Roma Ch. Melita Sports 1 • melita 701 19:00 - Bundesliga: Highlights 20:00 - La Liga: Highlights 21:00 - Campeonato Brasileiro: Internacional v Corinthians (r) 22:50 - La Liga (r) 00:35 Bundesliga: Borussia Dortmund v 1.FC Koln (r).

Malta Stars • melita 614 08:00 - Malta Rugby Football Union: Alligators v Overseas (r) 09:40 - GFA: Independence Cup: SKVW v Victoria Hotspurs (r) 11:30 - BOV PL: : Floriana v

Valletta (r) 13:55 - Malta Handball Assoc.: Aloysians Von Taine v La Salle Trendi (r) 15:25 - Malta Basketball Association (r) 17:00 - 3 Pointer (r) 17:35 - UEFA Futsal Cup: Prel. Rd: KMF Zelezarec Skopje v Excess RP Bidnija (r) 19:00 Kick Of (live) 20:35 - BOV PL: : Floriana v Valletta (r) 23:00 Kick Off (r) 00:35 - Malta Basketball Association (r).

Football Stars 1 • melita 615 08:00 - Bundesliga: FC

Augsburg v Werder Bremen (r).

La Liga: 09:50 - Malaga v Real Madrid (r) 11:35 - Barcelona v Sevilla (r). 13:25 - npower Champ.: Reading v Southampton (r) 15:15 - Bundesliga: Borussia Dortmund v 1.FC Koln (r) 17:10 - La Liga: Barcelona v Sevilla (r) 19:00 - Bundesliga: Highlights 20:00 - La Liga: Highlights 21:05 - UEFA Champions League: Weekly Magazine (r) 21:35 - npower Champ.: Reading v Southampton (r) 23:25 Bundesliga: FC Augsburg v Werder Bremen (r) 01:20 - La Liga: Malaga v Real Madrid (r).

Football Stars 2 • melita 616 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 Bundesliga: FC Augsburg v Werder Bremen (r) 16:10 - La Liga: Malaga v Real Madrid (r) 18:00 - Barca TV 21:00 Bayern Munich TV 00:00 Barca TV. All Stars • melita 617 12:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 13:50 - NBA: All Star Game 2011 (r) 16:30 - Red Bull Romaniacs: Highlights Hardest Enduro Stage (r) 17:01 Airpower 11: Steiermark (r) 17:55 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 19:00 - TEVA Mountain Games 11: Part 1 (r) 19:35 - WWE: Vengeance (r) 22:40 - NBA: All Star Game - 2011 (r) 01:20 Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings (r).

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

28 Klassifikati PROPRJETÀ Bu;ibba

APPARTAMENT fit-tielet sular lest minn kollox, kbir [afna u spazju]. Open plan living u dining, k/ina fitted, box room, ]ew; kmamar talbanju, tliet kmamar tas-sodda doppji, terrazzin quddiem u ie[or wara. Parti mill-bejt u bl-u]u tal-lift. Prezz €129,000. ?emplu 79808405 jew 79957951.

{al Luqa

APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tassodda, k/ina/living/sitting, utility. Prezz jibda minn €104,821 (Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.

Il-G]ira - Kumpless Savoy Gardens GARAXX kbir ta’ karozza wa[da. ?emplu lis-sid direttament fuq 99494713 u ffrankaw 5% fuq il-prezz.

I]-}urrieq, Bubaqra

TERRACED house kbira, erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, washroom, ]ew; terraces, ]ew; kmamar talistudju, kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz €338,000. ?emplu 99422082.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Proprjetà

Tas-Sliema

U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.

{ANUT#UFFI??JU fi Triq ?ensu Xerri, [dejn Tignè Point. ?emplu 99466482.

Tignè Seafront

VETTURI

rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 79803496.

Range Rover

Nixtri

APPARTAMENT kbir fuq medda ta’ 125sqm, b’veduta impekkabbli, bil-lift, tliet kmamar tas-sodda, u spazju ta’ karozza wa[da. ?emplu 99422082.

G{ALL-BEJG{ JEW KIRI {al Qormi

MA{}EN#garaxx ta’ 12-il karozza, 16-il filata g[oli.

Appartamenti u garaxxijiet shell form. I]-}ejtun appartamenti u garaxxijiet semi-finished. Is-Swatar uffi/ini bl-istores mag[hom lesti minn kollox u Santa Venera maisonette lest minn kollox. ?emplu 99477271.

Skips-on-Wheels

FUQ erba’ roti u bins ta’ 120 litru u 240 litru fuq ]ew; roti, kollha ;odda, prezzijiet moderati. ?emplu lil Green For Ever fuq 79221700.

G{ALL-KIRI Garaxx

KUMMER?JALI bl-ilma, dawl u toilet fi Triq Wignacourt Birkirkara. ?emplu 21441992 jew 79441992.

Il-{amrun

POST kummer/jali fil-livell tat-triq, 140 metru kwadru u bit[a kbira f’zona kummer/jali, parking mhux problema, bla rigal, kera €16 kuljum. ?emplu 79235286, 79394841 jew 99009630.

CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5000 negozjabbli. ?emplu 79456174.

GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.

Ni]barazza

PETROL 2006 g[all-u]u ta’ wheelchair f’kundizzjoni perfetta, full extras, prezz negozjabbli. ?emplu 99497206 jew 79298837.

NI}BARAZZA djar u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa 5 sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

Renault Scenic

Nutara

Renault Kangoo

PETROL 1.6 16v 2002 b’mileage baxx, f’kundizzjoni perfetta, dejjem servisjata g[and Kinds, full extras u dejjem iggaraxxjata. Prezz mitlub €7500 negozjabbli. ?emplu 99527477.

Kia Mentor

PETROL, 1996, f’kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 99025125.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u

INFITTEX xog[ol ta’ nutara ma’ nutar jew ditta legali. ?emplu 79737974.

Ra;el

TA’ 46 sena jixtieq jiltaqa’ ma’ mara ta’ bejn 36 u 47 sena biex jibdew relazzjoni.

Min hu interessat jibg[at sms fuq 99607196.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumbledryers, dishwashers, dehumidifiers u microwaves.

Nag[tu, stimi b’xejn minn qabel bla [las u sitt xhur garanzija fuq kollox. Servizz il-;urnata kollha, bl-ir[as prezzijiet. ?emplu 21447763, 21499183, 99478634 jew 99447763.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

FRIDGES, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata /emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{ Combination machine

SINGLE PHASE radial armsaw, chiselmorters. ?emplu 21388856 jew 99195464.

Mejda tonda

TAL-a[mar mastizz.

Dijametru ta’ metru, [xuna ta’ 3cm u b’erba’ saqajn.

Kundizzjoni perfetta. Prezz €250. ?emplu 21246324 jew 99808522.

Mejda tal-pranzu

Kompluta b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina,one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

Mudell

TAT-TEATRU Rjal tal-;ebel mag[mul bl-idejn. Daqs ]ew; metri b’metru. ?emplu 79312397.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti, u kalendarji. Free delivery g[al G[awdex ukoll.

Morru g[and BONNICI’S PRINTING PRESS (Pawlu Bonnici) – 3 Triq Melita, ilBelt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie; etc u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpres s.com

KOMPJUTERS Tlift

ID-DATA tal-kompjuter tieg[ek? Qed tinkwieta g[ax ma tafx kif se ;;ib lura d-data li hi ferm importanti g[alik?

Mela /empel malajr 99422082.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

Passatemp 29

Tisliba 1

2

3

5

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

X’g[andhom in komun^ 15

Dawn i]-]ew; xeni g[andhom in komun sitt partikularitajiet. E]: Id-disk tax-xemx fix-xena fuq ixxellug u d-dawra tar-rukkell tas-sajd. Baqa’ [amsa u dawn g[alik!

16

17

Mimdudin>5. Qu//ata (5) 6. Li ma jintemm qatt (5) 7. Bandu, proklama (5) 10. Smig[ (5) 11. }ur]ieqa (5) 12. Fil-pre]ent (5) 14. Ix-xirka tal-qassisin (5) 16. I]g[ar mid-daqs (5) 17. G[otja qawwija bil-ponn (5) 18. G[ad jikber u jsir ra;el (5)

18

Weqfin>1. Taw xi tiri (6) 2. Lussu fl-ilbies (6) 3. Qoffa kbira tal-qasab bilg[atu g[all-[wejje; ma[mu;in (6) 4. Ma tax kas (6) 8. Partatt (5) 9. Kesa[lu (5) 12. Jilbsu. Jag[mluh stitiku (6) 13. Faqqa’ b’[alqu waqt likel (6) 14. Fidu/ja (6) 15. Tal-istess kalibru (6)

Sudoku

Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-:img[a Mimdudin>- 5. Bobin; 6. Kes[u; 7. {rafa; 10. Atomi; 11. }laqt; 12. Fatam; 14. Esti]; 16 Isfel; 17. D[uli; 18. Namra.

Weqfin> 1. :bejna; 2. Enormi; 3. Skifu]; 4. Kubrit; 8. Bosta; 9 u 14. Sa[ta eterna; 12. Frendo; 13. Miskin; 15. }er]aq.

Liema ritratt^ Liema minn dawn it-tliet ritratti kien ]viluppat minnegattiva?

G{AT-TFAL

Soluzzjonijiet In-Nru. 2

Liema ritratt^

In-Nru. 1

Silwett ta’ Korky

I/-/irku Nru. 2

Liema /irku^ X’g[andhom komun^

Liema minn dawn l-erba’ /rieki g[andu jie[u post i/-/irku l-vojt biex jag[mel din l-istampa wa[da kompluta?

1. Faxxa tal-kappell u ssbula tal-pjanta l-kbira; 2.

Il-;wejna[ lemini talfarfett u denb il-[uta; 3. Il[axix tas-si;ra u s-s[aba; 4. Il-qrun ]g[ir u l-pizz talberitta; 5. Parti mit-tarf tal;akketta u d-dawra ta’ barra tal-ilma madwar issieq il-leminija.

Liema /irku^

Silwett ta’ Korky

– Er;ajt ;ejt… insejt in-nu//ali warajja!

Sudoku

Liema fost dawn it-tliet silwetti hu proprju dak tal-qattus Korky?

It-Tnejn, 24 ta’ Ottubru, 2011

32 Lokali

Fi tmiem din il-;img[a, il-Forti tar-Rinella re;g[et [adet il-[ajja hekk kif il-Fondazzjoni Wirt Artna organizzat tlett ijiem ta’ attivitajiet marbutin mal-passat ta’ din il-fortizza. Dawn l-attivitajiet saru wkoll biex ikun imfakkar l-20 anniversarju mill-ftu[ g[all-pubbliku ta’ din il-fortizza, fl-1991. Il-Forti Rinella inbniet mill-Ingli]i bejn l-1878 u l-1886 b[ala parti minn grupp ta’ erba’ fortizzi mibnija f’Malta u Gibiltà. Din il-fortizza hija mag[rufa spe/jalment g[all-kanun tat-tip Armstrong Gun (mhux tar-ritratt), li ji]en 100 tunnellata, u li huwa l-akbar wie[ed tat-tip tieg[u li qatt inbena. (Ritratt> Michael Ellul)

300 kumpanija Maltija b’interess li jinvestu fil-Libja Imprendituri u kumpaniji Maltin qed jesprimu interess qawwi biex jibdew jinvestu fil-Libja. Filfatt, madwar 350 kumpanija Maltija huma interessati jesploraw lopportunitajiet li huma jkunu wkoll parti mill-bini tal-pajji] ;ar ta’ Malta wara 42 sena ta[t it-tmexxija tar-re;im ta’ Muammar Gaddafi.

Il-Malta Enterprise – la;enzija responsabbli biex tattira l-investiment barrani f’Malta u biex issa[[a[, anki fuq skala internazzjonali, ilkompetittività tal-intrapri]i Maltin – ikkonfermat dan ma’ IN-NAZZJON. Jidher li l-kumpaniji li esprimew l-interess tag[hom, joperaw f’oqsma varji, b’mod partikulari fil-qasam tasservizzi tas-sa[[a, ilmedi/ini, kif ukoll materjal ba]iku ie[or. Fl-eku talkunflitt li ilu g[addej tmien

xhur hu mistenni li fil-Libja jkun hemm talba kbira g[al dawn is-servizzi.

Il-Malta Enterprise, minna[a tag[ha di;à bdiet blarran;amenti tag[ha biex tittellg[a delegazzjoni kummer/jali l-Libja.

Madankollu, kelliem g[allMalta Enterprise sostna li din i]-]jara se ssir ladarba jkun hemm tmexxija politika stabbli biex b’hekk Malta tkun tista’ tag[mel negozjati fuq livell politiku dwar tis[i[ ta’ relazzjonijiet kummer/jali.

Fil-;img[at u x-xhur li ;ejjn se jibda l-pro/ess tarristrutturar tal-pajji] li jrid jirkupra minn kunflitt /ivili.

Konxji ta’ dan u talb]onnijiet li l-Libja se jkollha biex ter;a’ tinbena, numru ta’ kumpaniji Maltin qed jesploraw kif huma wkoll jistg[u jkunu parti minn dan ir-ristrutturar.

Fuq l-aktar livell ba]iku u kif spjega /-Chairman talKunsill Transitorju Libjan stess, Mustafa Abdul Jalil, ilLibja issa g[andha b]onn t[ares lejn l-infrastruttura tag[ha. Hu qal dan waqt ]jara li hu g[amel f’Malta f’Settembru li g[adda u li matulha ddiskuta mal-Prim Ministru Lawrence Gonzi lfutur tal-Libja. Malta, minna[a tag[ha di;à wieg[det li b[al ma g[amlet sa issa, fejn offriet g[ajnuna umanitarja g[al dawn l-a[[ar tmien xhur, issa fuq livell politiku u prattiku se tkun parte/ipi filbini tal-pajji]. Malta se tag[mel dan b’mod partikulari fil-kamp taledukazzjoni u l-infrastruttura, inklu] dak tal-ICT. Din lg[ajnuna se ting[ata fil-bini tat-toroq, l-ajruporti u ttrasport pubbliku, fost lo[rajn.

media•link COMMUNICATIONS

Sa issa, Malta di;à bag[tet delegazzjoni ta’ Transport Malta lejn Misrata biex jibda l-pro/ess tal-bini talinfrastruttura. Fl-a[[ar ;ranet, il-linja tal-ajru nazzjonali, l-Air Malta, [abbret ukoll li se tkun qed tibg[at tim tekniku biex jevalwa s-sitwazzjoni flajruporti ta’ Tripli u Benga]i.

It-tim se jkun mag[mul minn individwi ta’ sezzjonijiet talkummer/, is-sigurtà, ground services, operaturi tat-titjiriet, kif ukoll in;iniera.

Dan il-;urnal hu infurmat li l-Air Malta qed ta[dem millvi/in mal-Gvern Malti u luffi/jali Libjani biex ji;u ffa/ilitati l-arran;amenti talivvja;;ar u jer;g[u jibdew ittitjiriet mill-iktar fis possibbli. Din il-[idma qed issir ukoll wara t-talbiet li saru mill-investituri Maltin interessati li jmorru l-Libja

peress li fl-eqqel tal-kunflitt dawn abbandunaw in-negozju jew id-dar privata tag[hom.

I/-/ifri li g[andu dan il;urnal jindikaw li mill-bidu tal-kunflitt sa issa kienu meg[juna mill-Malta Enterprise aktar minn 70 kumpanija Maltija b’rabtiet kummer/jali mal-Libja f’aktar minn 200 diffikultà differenti. Jirri]ulta li l-akbar problemi kienu f’dak li g[andu x’jaqsam ma’ pagamenti li ma sarux minn meta beda l-kunflitt, telf ta’ [a]niet, kif ukoll problemi bil-cashflows tal-kumpanija.

Din l-g[ajnuna setg[et ting[ata hekk kif minbarra li bdiet tag[mel kuntatt ma’ kull kumpanija fil-Libja, ilMalta Enterprise waqqfet help desk biex jipprovdi assistenza lil dawk ilkumpaniji li xtaqu lg[ajnuna.