www.media.link.com.mt
Numru 12,953
€0.45
It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
Malta se tkompli tag[ti sehemha biex ting[eleb il-kri]i finanzjarja fl-UE minn Charles MUSCAT
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi ddikjara lbiera[ fil-Parlament li Malta se tkompli tag[ti sehemha fil-laqg[a importanti ta’ g[ada l-Erbg[a biex il-kri]i finanzjarja fl-Unjoni Ewropea ting[eleb u l-enfasi tmur fuq l-inizjattivi g[as-settur tan-negozji ]g[ar biex ikun hemm tkabbir ekonomiku. Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal dan fi tmiem Stqarrija Ministerjali dwar is-summit tal-UE li sar nhar il-{add li g[adda meta kien qed iwie;eb diversi mistoqsijiet tal-Kap tal-Oppo]izzjoni, Joseph Muscat. Il-Prim Ministru qal li din hi sitwazzjoni tal-kri]i finanzjarja preokkupanti u qed tinkwieta pajji]i anke f’kontinenti o[rajn. Hu qal li l-kwistjoni tal-bidla limitata fit-Trattat tal-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir [ar;et b’rabta maxxewqa tas-27 pajji] li jaraw strumenti aktar b’sa[[ithom biex ikun hemm gwardjan tal-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir li jkun jista’ jintervjeni u biex ji]diedu lpoteri tal-gwardjan. Dan biex ma jkunx hemm aktar periklu. Hu qal li l-Gvern Malti jaqbel mal-Patt u mal-mi]uri, u tajjeb li pajji]na jimmira li jnaqqas id-defi/it u li jin]el g[al ba;it b’zero defi/it. Hu qal li l-mira kienet li dan jintla[aq fl-2010, i]da min[abba lkri]i ekonomika u finanzjarja, din il-mira kellha tkun posposta, i]da xorta tibqa’ lmira ewlenija tal-Gvern. Il-Prim Ministru qal li ma jafx sa liema punt se jkun hemm proposti fuq il-Mejda dwar il-bidla fit-Trattat li [afna minnhom jittrattaw il-governanza u li m’g[andhomx b]onn ta’ tibdil kbir. S’issa m’hemmx proposti konkreti li jistg[u jwasslu biex xi pajji]i jmorru g[ar-referendum dwar dawn il-bidliet. Hu qal li l-fokus g[andu jkun kompletament fuq it-tkabbir ekonomiku u l-[olqien tax-xog[ol, u mhux fuq xi sensiela ta’ referenda f’pajji]i diversi li jitsg[u ji]vijaw l-attenzjoni. g[al pa;na 9
Grupp ta’ nies waqt dimostrazzjoni f’Tunis kontra l-Partit I]lamiku Ennahda
L-I]lami/i moderati fuq quddiem fl-elezzjonijiet stori/i tat-Tune]ija Kelliema g[all-I]lami/i moderati fitTune]ija qalu li l-ewwel ri]ultati millelezzjoni storika ta’ nhar il-{add jikkonfermaw li l-Partit tag[hom Ennahda kiseb l-akbar numru ta’ voti fuq livell nazzjonali. Dan [are; minn ri]ultati parzjali i]da anki f’ka] ta’ konferma uffi/jali, l-istess partit I]lamiku ’l quddiem irid bilfors jaqsam il-poter ma partiti o[ra li jmexxu politika sekulari. It-Tune]ija tibqa’ mfakkra b[ala lpajji] li ta l-bidu g[ar-Rebbieg[a G[arbija u l-movimenti rivoluzzjonarja li qed jiktbu l-istorja mill-;did mhux biss f’dan il-pajji] i]da fi Stati G[arab o[ra b[all-E;ittu, is-Sirja, il-Jemen u l-Libja fejn il-popli qed jissieltu u ja[dmu lejn futur li
jiggarantilhom id-drittijiet u d-dinjità b[ala bnedmin. Intant, l-uffi/jali ta’ Ennahda qed jinsistu biex iserr[u ras it-Tune]ini li bl-ebda mod ma jridu jitilfu l-valuri moderni u liberali u meta qed jg[idu li g[andhom ju]aw il-poter b’mod responsabbli Sinifikanti wkoll kienet lammissjoni tat-telfa mill-Partit Demokratiku Progressiv (PDP) li kien sfidant sekulari ewlieni g[al Ennahda u li issa kkonferma li se jkun fuq ilbankijiet tal-Oppo]izzjoni. Il-vot storiku sadattant jele;;i Assemblea li hi valida g[al sena u blinkarigu li tfassal kostituzzjoni u tag[]el Gvern provi]orju ;did f’Tunis. Storja fid-dettal f’pa;na 13
Il-ka] Nikki Dimech F’xhieda fil-Qorti rri]ulta li l-eks Sindku ta’ Tas-Sliema Nikki Dimech bag[at diversi emails lill-Ispettur An;lu Gafà jg[idlu li se j]ommu responsabbli ta’ dak li kien qed jag[mel lilu. Ara pa;na 2
Il-Libja Il-katavru tal-eks-dittatur Libjan Muammar Gaddafi m’hux se jibqa’ espost g[all-pubbliku meta r-rivoluzzjonarji fil-Libja qed jaraw kif l-a[jar li jiddisponu mill-katavru. Ara pa;na 13
Ibburdjar Il-Max-jott Sloven Esimit Europa 2 kif mistenni sar l-ewwel jott li rritorna lura Malta u temm it-ti;rija ta’ 606 mili nawti/i. Ara Pa;na 31
IN-NAZZJON It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
Parlament 9
A[na determinati li nirb[u l-kri]i li re;g[et fe;;et fl-Ewropa Fi stqarrija li g[amel fil-Parlament il-biera[, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal li l-isfidi li g[andu quddiemu l-pajji] huma kbar. Malta hi parti mill-Ewropa u parti mid-dinja u l-maltemp ekonomiku li qed ja[kem hu maltemp tag[na wkoll. Il-politika tal-Gvern hi /ara daqskemm hi sempli/i. I/-/avetta hi fit-tkabbir ekonomiku li hu marbut mal-[olqien u l-[arsien tax-xog[ol. A[na determinati li nirb[u din il-kri]i. Il-Prim Ministru fakkar fl-i]viluppi li se[[ew fil-Gre/ja matul dawn la[[ar tliet xhur, partikularment milla[[ar summit li sar fil-21 ta’ Lulju li g[adda. Hu qal li hu fatt innegabbli li s-sitwazzjoni saret aktar gravi u tin[tie; de/i]jonijiet ur;enti biex ji;i evitat li tkun perikolata l-istabbilità finanzjarja tal-Unjoni Ewropea kollha kemm hi. Kul[add jaf li jekk dan ji;ri, ]gur se jkun hemm impatt finanzjarju u ekonomiku li jista’ jin[ass anke f’kontinenti o[ra bil-periklu li sse[[ it-tieni ri/essjoni f’perijodu ta’ tliet snin. Il-Prim Ministru qal li g[alkemm pajji]na hu g]ira maqtug[a millkontinent, madanakollu mhix i]olata minn dan il-maltemp kbir li g[addej. Il-Prim Ministru qal li l-Gvern hu kommess li jkompli jiffa//ja dan ilmument bl-akbar responsabbiltà u jie[u l-passi kollha me[tie;a biex i[ares il-postijiet tax-xog[ol tal[addiema. Il-Prim Ministru qal li l-isfidi li g[andu l-pajji] huma sfidi kbar u gravi. I]da daqstant ie[or a[na konvinti li b’responsabbiltà, b’[ila u
b’g[aqal se niffa//jawhom u flimkien se nirb[uhom. Il-Prim Ministru rrifera g[al-laqg[a tal-Ministri tal-Finanzi nhar is-Sibt li g[adda u qal li g[al din il-laqg[a, ilMinistri Ewropej analizzaw ir-rapport dwar il-programm tal-Gre/ja biex jindirizza l-qag[da tal-pajji]. Huma qablu li jg[addu s-sitt tranche ta’ self ta’ g[ajnuna lill-Gre/ja f’rabta mal-
– Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi
Kummissjoni ppropona [ames prijoritajiet fl-isforzi lejn tkabbir ekonomiku u stabbilità finanzjarja. Dawn huma soluzzjoni de/i]iva g[allproblemi tal-Gre/ja; titjib filmekkani]mu ta’ protezzjoni kontra lkri]ijiet fiz-zona ewro; tis[i[ tassistema bankarja; priorità lil-linji gwida li jippromwovu l-istabbiltà u ttkabbir ekonomiku u governanza
I/-/avetta hi fit-tkabbir ekonomiku li hu marbut mal-[olqien u l-[arsien tax-xog[ol... A[na determinati li nirb[u din il-kri]i approvazzjoni tat-tieni programm lejn is-sostenibbiltà tad-dejn pubbliku millGvern Grieg. Il-Ministri qablu wkoll dwar il-[tie;a ta’ aktar sostenibbiltà fis-settur bankarju f’e]er/izzju li jkun ko-ordinat fuq livell ta’ UE. G[alhekk t[ejjew proposti ta’ mi]uri biex ikunu diskussi fil-livell tal-Kunsill Ewropew ta’ nhar l-Erbg[a li ;ejjin. Il-Prim Ministru qieg[ed fuq ilMejda tal-Kamra kopja talKonklu]jonijiet tal-Kunsill Ewropew. L-a;enda ewlenija, kompla l-Prim Ministru hu t-tkabbir ekonomiku. Din hi l-unika triq vera li g[andha to[ro; lill-pajji]i mill-qag[da ta’ b[alissa. Wara l-iskambji mal-President talParlament Ewropew Jerzy Buzek, ilPresident tal-Kummissjoni Ewropea Josè Manuel Barroso g[amel pre]entazzjoni dwar it-tkabbir ekonomiku fl-UE, partikularment dwar is-sorsi ta’ dan it-tkabbir. Ma’ dan hemm marbuta il-[tie;a ta’ stabbilità finanzjarja. Il-President tal-
ekonomika aktar robusta. Wara diskussjoni kienu identifikati lerba’ prijoritajiet fl-isforzji lejn tkabbir ekonomiku intelli;enti, sostenibbli u inklussiv. L-erba’ punti huma s-Suq Wie[ed, li jinkludi l-implimentazzjoni s[i[a tad-Direttiva dwar is-Servizzi. Dan is-suq hu /avetta ewlenija g[all[olqien tax-xog[ol. Hemm ukoll ittwaqqif tas-Suq Wie[ed Di;itali sal2015; it-tnaqqis tal-pi]ijiet amministrattivi biex dawn jitnaqqsu b’25% sas-sena d-die[la. Hawnhekk saret riferenza partikulari g[al dak li lintrapri]i ]g[ar u medji jkollhom i[abbtu wi//hom mieg[u. Barra minn hekk, dawn l-intrapri]i g[andhom ji;u meg[juna fl-a//ess g[al kreditu u biex jo[olqu x-xog[ol u fl-a[[ar nett ilpoltika ba;itarja u r-riformi strutturali b’risq il-[olqien tax-xog[ol u ssostenibbiltà finanzjarja. Diskussjonijiet o[ra saru dwar ilqag[da tal-banek kif ukoll diskussjoni dwar l-applikazzjoni tal-Patt Dwar l-
Istabbiltà u Tkabbir u d-dixxiplina fiskali, partikularment fi]-]ona Ewro. Il-Prim Ministru qal li l-po]izzjoni tal-Gvern Malti kienet li a[na favur lapplikazzjoni assidwa tal-Patt ta’ Stabbilità u Tkabbir u li l-UE g[andha tu]a u tapplika b’mod rigoru] listrumenti li di;à g[andha. Jekk jirri]ulta li dan ma jkunx bi]]ejjed, ilGvern Malti m’g[andu xejn kontra li jkunu diskussi u esplorati mezzi o[ra. Matul dan il-Kunsill Ewropew kienet diskussa wkoll il-laqg[a li jmiss talG20 f’Cannes. Il-prioritajiet li jin[tie; ikunu indirizzati huma: ir-riforma tassistema monetarja internazzjonali; ittis[i[ tar-regolamentazzjoni u ssupervi]joni tas-settur finanzjarju; ilproblema tal-volatilità e//essiva talprezzijiet ta’ prodotti ba]i/i; ilpromozzjoni tal-irkupru globali u ttkabbir sostenibbli inklusiv; il-[arsien tal-kummer/ internazzjonali u il-bidla fil-klima. Il-Kunsill irrifera wkoll g[all-a[[ar ]viluppi fil-Libja, it-Tune]ija u l-E;ittu kif ukoll il-waqfien tal-vjolenza millETA fi Spanja. Wara l-Kunsill Ewropew, il-Prim Ministru [a sehem ma’ 16-il Kap ta’ Gvern fil-Eurosummit. Din kienet laqg[a ta’ t[ejjija g[al-laqg[a li se ssir g[ada l-Erbg[a. F’din il-laqg[a ma tti[dux de/i]jonijiet i]da sar bdil ta’ ideat dwar [ames punti. Dawn huma ttis[i[ tal-programm Grieg; is-sehem tas-settur privat; it-titjib fl-effi/jenza tal-Fa/ilità Ewropea ta’ Stabbilità Finanzjarja (EFSF); il-Mekkani]mu Ewropew ta’ Stabbilità (ESM) u ittis[i[ tas-settur bankarju.
Enfasi fuq is-settur tan-negozji ]g[ar biex ikun hemm tkabbir ekonomiku minn pa;na 1
Il-Prim Ministru fakkar li l-pro/ess je[tie; lapprovazzjoni tas-27 pajji] membru u appella biex jinstabu soluzzjoni bi qbil ming[ajr il-b]onn ta’ bidliet kbar fit-Trattat. Hu qal li d-direzzjoni primarja tal-bidliet limitati fitTrattat huma marbuta ma’ kif jissa[[a[ il-Patt ta’ Tkabbir u Stabbiltà. Il-Prim Ministru qal li jekk il-bidla fit-Trattat isservi biex ikun hemm gwardjan aktar b’sa[[tu, il-Gvern Malti jaqbel g[ax irid jara Unjoni Ewropea aktar b’sa[[itha b[ala forza so/jali u ekonomika b’sa[[itha fiddinja. Malta trid li l-UE tkun ukoll sie[eb strate;iku importanti fir-re;jun talMediterran. Fit-twe;ibiet tieg[u l-Prim Ministru qal li Malta ma
biddlitx il-po]izzjoni tag[ha dwar il-federali]mu fiskali u l-prin/ipju ta’ Malta hu li hi kontra dan il-prin/ipju g[ax Malta jaqblilha li s-suq intern jikber u jirnexxi biex jin[oloq aktar ;id g[all-pajji]. Dwar dak li ta[seb il:ermanja, il-Prim Ministru qal li b[al Malta din qed tara li l-ewwel trid tkun indirizzata l-kri]i pre]enti kemm jista’ jkun malajr u li ma n[allux li din issitwazzjoni ter;a’ tirrepeti ru[ha fil-futur. Il-Prim Ministru qal li lFond Monterju Internazzjonali qed jipparte/ipa fil-monitora;; ta’ dak li qed ise[[ fil-Gre/ja biex jara li l-kundizzjonijiet kollha jkunu onorati u qed jipparte/ipa wkoll f’dak li qed jiddiskuti s-summit. Lawrence Gonzi qal li hemm determinazzjoni qawwija tal-pajji]i kollha
biex tinstab soluzzjoni fit-tul g[as-sitwazzjoni li qed tiffa//ja l-UE g[ax ilproblema tal-Gre/ja bilfors ikollha impatt fuq il-pajji]i kollha. Hu qal li l-kumplikazzjoni tax-xenarju hu mhux biss li lGre/ja tkun tista’ t[allas lura d-dejn bl-img[ax fuqu, i]da wkoll hu ne/essarju li l-banek ikunu b’sa[[ithom bi]]ejjed biex jilqg[u g[al mew; finanzjarju. Hu qal li g[ada l-Erbg[a se jkun hemm laqg[a tal-UE ta’ importanza straordinarja ta’ kif wie[ed jirrikapitalizza lbanek u kif wie[ed jista’ jsib il-metodu li fuq il-Mejda jkun hemm ri]orsi b’sa[[ithom tant li s-swieq jirrealizzaw li l-ebda pajji] m’hu se jonqos mill-obbligi finanzjarji tieg[u. S’issa m’hemm xejn konklu] i]da hu l-impenn ta’ kul[add li tinstab soluzzjoni longterm.
Il-Prim Ministru qal li gvernijiet differenti qed jie[du mi]uri ibsin ta’ awsterità fosthom il-Gvern Taljan li kien fassal il-mira li sas-sena 2014 i;ib bilan/ filba;it, i]da issa irreveda lmira b’sena u dan juri limpenn tal-gvern li jrid soluzzjoni kredibbli u fattibbli. Anke l-Gre/ja qed tie[u mi]uri ;odda ta’ awsterità biex malajr kemm jista’ jkun il-Gre/ja tirkupa lura lkredibbiltà finanzjarja u jibda jissellef mis-suq miftu[ b’rati ta’ mg[ax baxxi g[ax b[alissa jekk il-Gre/ja tissellef mis-suq miftu[, ikollha rati ta’ mg[ax mhux sostenibbli. Lawrence Gonzi qal li b[alissa dawn il-pajji]i qed jissellfu mill-fondi talProgramm tal-gvernijiet talpajji]i msie[ba. Hemm sinjali ta’ progress f’diversi pajji]i,
fosthom l-Irlanda, i]da xorta wa[da esprima preokkupazzjoni g[assitwazzjoni u g[alhekk Malta trid tag[ti sehemha fil-laqg[a ta’ g[ada l-Erbg[a biex din ilkri]i ting[eleb u l-enfasi tmur fuq l-inizjattivi g[as-settur tan-negozji ]g[ar biex ikun hemm tkabbir ekonomiku. Il-Prim Ministru fakkar li f’Malta di;à g[andna l-Att dwar in-Negozji }g[ar li qed jg[in biex dawn jo[olqu limpjiegi u jo[olqu l-;id. Hu qal li l-Erbg[a se jattendi g[al kontinwazzjoni tas-summit tal-pajji]i tazZona Ewro u qabel il-laqg[a jkun hemm summit talKunsill Ewropew min[abba s-sitwazzjoni pre]enti u laqg[a tal-Ministri talFinanzi taz-Zona Ewro. Se jsiru wkoll sensiela ta’ laqg[at tekni/i bit-tama li g[ada jkun hemm pakkett ta’ proposti sensibbli.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
2 Lokali IL-KA} TA’ NIKKI DIMECH FUQ TIX{IM FIL-KUNSILL LOKALI TA’ TAS-SLIEMA
Jibg[at e-mails lil Spettur jg[idlu li se j]ommu responsabbli L-eks Sindku ta’ TasSliema Nikki Dimech kien bag[at diversi emails lillIspettur An;lu Gafà, l-uffi/jal tal-Pulizija li qed jinvestiga lka] ta’ Nikki Dimech u ka]ijiet o[ra relatati mieg[u dwar korruzzjoni, fejn kien jg[idlu li se j]ommu responsabbli ta’ dak li kien qed jag[mel lilu. Dan xehdu l-Ispettur An;lu Gafà stess waqt li kien qed isir il-kontro-e]ami filkumpilazzjoni li g[addejja b[alissa fil-Qorti fejn Nikki Dimech jinsab mixli li fittex li jixxa[[am biex ikun im;edded il-kuntratt ta’ Stephen Buhagiar, li kien Projects Manager tal-kunsill lokali ta’ Tas-Sliema. Quddiem il-Ma;istrat Clare Stafrace Zammit, l-Ispettur An;lu Gafà /a[ad bil-qawwa kollha li qed jaqbad ma’ Nikki Dimech u meta mistoqsi mill-Avukat Stephen Tonna Lowell li qed jidher g[al Dimech, g[aliex kull darba li qed ikun hu li jinvestiga ka]ijiet tieg[u, dan qal li fuq investigazzjonijiet hu dejjem jag[mel dak li jg[idulu s-superjuri tieg[u. L-Ispettur Gafà qal li lewwel darba li kien iltaqa’
ma’ Nikki Dimech kien flelezzjoni tal-Parlament Ewropew fejn l-eks Sindku Slimi] kien qallu li jammirah g[al mod ta’ kif kien qieg[ed ji;;ieled il-korruzzjoni filfutbol Malti. Hu qal ukoll li relatat ma’ dan il-ka], darba minnhom Nikki Dimech kien qallu li jaf xi [a;a dwar korruzzjoni filfutbol Malti u li dwar dan xtaq ikellem lill-Assistent Kummissarju Michael Cassar. Fil-fatt kien ;ie de/i] li jiltaqg[u fi stabbiliment dwar dan peress li Nikki Dimech ma riedx imur id-Depot, i]da Nikki Dimech baqa’ ma marx jiltaqa’ mag[hom. Dwar l-ismijiet ta’ dawk li ssemmew dwar korruzzjoni fil-futbol, il-Qorti ordnat biex ti;i ]gumbrata l-awla g[allfinijiet ta’ investigazzjoni. LIspettur Gafà /a[ad li hu xi darba qal lil Nikki Dimech li l-karriera politika tieg[ek spi//at u li jekk ma jg[idlux il-verità, kien se jag[mel show bih. Xehed ukoll Stephen Buhagiar, li kien irrapporta lil Nikki Dimech dwar kummissjonijiet li allegatament offrielu. Hu kkonferma li kien qajjem il-
IT-TEMP
UV INDEX
4
IT-TEMP ftit jew wisq imsa[[ab b’xi [albiet tax-xita i]olati g[all-ewwel li jsir ftit imsa[[ab b’waqtiet sbie[ VI}IBBILTÀ tajba IR-RI{ [afif g[al moderat l-aktar mil-Lvant IL-BA{AR [afif g[al moderat IMBATT baxx mix-Xlokk li jsir baxx g[al moderat TEMPERATURA l-og[la 23˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 69.4 mm IX-XEMX titla’ fis-07.17 u tin]el fis-18.15
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
IT-TLIETA L-og[la 23˚C L-inqas 18˚C
L-ERBG{A L-og[la 23˚C L-inqas 18˚C
IL-{AMIS L-og[la 22˚C L-inqas 17˚C
IL-:IMG{A L-og[la 22˚C L-inqas 15˚C
IS-SIBT L-og[la 22˚C L-inqas 17˚C
UV
UV
UV
UV
UV
4
4
5
4
4
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn il-bliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Al;eri 29˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 11˚C xemxi, Ateni 21˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 18˚C ftit imsa[[ab, Berlin 09˚C imsa[[ab, Brussell 12˚C xemxi, Stokkolma 08˚C im/ajpar, Dublin 12˚C xita, Kopen[agen 09˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 10˚C xemxi, Milan 11˚C im/ajpar, Istanbul 18˚C imsa[[ab, Londra 17˚C xemxi, Malta 22˚C imsa[[ab, Madrid 14˚C imsa[[ab, Moska 03˚C imsa[[ab, San Pietruburgu 10˚C imsa[[ab, Bar/ellona 20˚C xita, Ruma 19˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 26˚C imsa[[ab, Tripli 25˚C imsa[[ab, Tune] 26˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 11˚C imsa[[ab, Zurich 11˚C ftit imsa[[ab, Munich 11˚C xemxi, il-Kajr 26˚C xemxi, Pari;i 16˚C ftit imsa[[ab.
Xhieda li ng[ata fil-Qorti lbiera[ intqal li Nikki Dimech (ritratt) ried bejn 25% f’kummissjoni minn d[ul ta’ kuntratt
ka] mas-Segretarju Parlamentari responsabbli mill-kunsilli lokali, Chris Said, mas-Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista, Paul Borg Olivier, u ma’ Martin Bugelli, dak i]-]mien kien Direttur :enerali responsabbli mill-Kunsilli Lokali. Stephen Buhagiar kien infurmahom fuq itterminazzjoni tal-impjieg tieg[u minn mal-kunsill – terminazzjoni li skont hu saret ming[ajr ma ng[atat l-ebda ra;uni. Meta beda ji;i mistoqsi mill-Avukat Joseph Giglio, li
wkoll qed jidher g[al Nikki Dimech, Stephen Buhagiar ikkonferma li kienet biss f’okka]joni wa[da li l-eks Sindku Slimi] kien qallu li ried kummissjoni rigward il[atra tieg[u ta’ Contracts Manager tal-Kunsill. Hu kkonferma wkoll il-fatt li tkellem fuq din ilkummissjoni malli ftit qabel ma ntemmewlu s-sitt xhur probation, kien ;ie de/i] li lkuntratt tieg[u ma ji;ix im;edded. Hu qal li g[allewwel ma tantx ta importanza g[al dak li kien qallu Nikki Dimech fuq il-
kummissjoni, i]da kien jaf li kien hemm xi [a;a qed tin[ema fis-sens li klawsola li kien hemm fil-kuntratt, dik li jkun rivedut wara sitt xhur, kienet inti]a biex ilkuntratt jing[ata lil /ertu Philip Chircop, li hu [abib tal-eks kunsillier Bobby Ives Cali. Stephen Buhagiar qal li Philip Chircop kien [abib kemm ta’ Bobby Ives Cali kif ukoll tal-eks kunsillier Martin Debono. Dwar ilkummissjoni x-xhud qal li Nikki Dimech ried bejn 25% tad-d[ul tieg[u mill-kuntratt.
B[al-lum 25 sena
A
[bar li kienet ippubblikata fil-;urnal ‘l-orizzont’ kompliet tqanqal spekulazzjoni li l-Perit Dom Mintoff kien qed jitwarrab, tant li t-titlu ta’ din l-a[bar kien ‘Mintoff jirtira mix-xena politika’. La[bar ma kienet tirreferi g[all-ebda stqarrija, i]da sempli/iment g[all-fatt li f’Di/embru tal-1984 Mintoff kien /eda postu ta’ Prim Ministru lil Karmenu Mifsud Bonnici. Liskop wara din il-kampanja kien li l-Partit Laburista jipprova jnessi lill-poplu dak kollu li g[adda minnu fi ]mien Mintoff, hekk kif l-elezzjoni ;enerali kienet wara lbieb. Fl-istess [in dan kien qed jo[loq qasma interna bejn il-Mintoffjani u dawk favur Karmenu Mifsud Bonnici. Sadattant waqt djalogu fil-G]ira, il-Kap tal-PN Eddie Fenech Adami qal li l-kri]i ta’ valuri li kienet te]isti fil-pajji] kien ri]ultat tal-a;ir tal-Gvern So/jalista. Fi ]viluppi o[ra Eddie Fenech Adami ltaqa’ mal-Ambaxxatur il-;did tad-Danimarka Niels Boel, waqt ]jara ta’ kortesija fidDar ?entrali tal-PN.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
Lokali 3
Kumpens ta’ €19,950
Il-Prim Awla tal-Qorti ?ivili ordnat lil kumpanija Metalfit biex tikkumpensa mara ta’ 41 sena bissomma ta’ €19,950, wara li 19-il sena ilu meta kien g[ad kellha biss 22 sena, we;;g[et fuq il-post taxxog[ol. Tania Sammut li kienet ta[dem b[ala machine operator, kienet we;;g[et fil-post tax-xoghol fit-2 ta’ Di/embru 1992. Irri]ulta li Sammut sofriet minn 8% ta’ di]abbiltà. Fi ]mien lin/ident hi kellha introjtu ta’ €5,696.62 fis-sena. Din is-sentenza mog[tija mill-Qorti preseduta millIm[allef Anthony Ellul, kienet tikkon/erna biss ilkumpens li kellha tie[u Tania Sammut u dan peress li fl-2006 il-Qorti kienet sabet lill-kumpanija Metalfit responsabbli g[addanni li hi sofriet.
Bulgara tammetti flok tg[addi ;uri Bulgara li kienet tg[ix Spanja kienet kundannata sitt snin [abs wara li ammettiet flok g[addiet ;uri li f’Marzu tas-sena lo[ra asso/jat ru[ha ma’ persuni o[ra biex tittraffika 185.05 grammi kokaina li kellha purità ta’ madwar 39 fil-mija u li l-valur tag[ha fit-triq kien ta’ €14,000. Sofiya Georgieva ta’ 22 sena, ammettiet li fil-25 ta’ Marzu tas-sena 2010 qabdet titjira tar-Ryan Air FR 9012 minn Girona, fi Spanja, g[al Malta u meta waslet kellha fuq il-persuna tag[ha kapsoli mimlija biddroga kokaina. Mal-wasla taghha f`Malta, il-Bulgara kienet inter/ettata minn Uffi/jali tad-Dwana fl-Ajruport Internazzjonali ta` Malta li rriferewha lill-pulizija. Il- Pulizija g[amlu tfittxija fuq il-persuna tag[ha u eventwalment talbuha biex toqg[od g[al body scan fl-Isptar Mater Dei. B`kollox irri]ulta li Sofiya Georgieva kellha f`;isimha g[axar kapsoli Il-Bulgara kienet [alliet warajha fi Spanja tarbija, u meta kienet tressqet ilQorti qalet li ma kinitx taf li f’Malta hawn pieni daqstant [orox g[attraffikar tad-droga. Hi kienet qalet li lpersuna li bag[titha qaltilha li f’Malta ma jag[tux ka] meta tid[ol iddroga. Hi qalet ukoll li lbiljett tal-ajru li kellha fuqha kien one-way u li lpersuna li bag[titha Malta qaltilha li l-persuna li kellha tiltaqa’ mag[ha kienet se tag[tiha biljett tal-ajru lura g[al Bar/ellona, il-belt minn fejn kienet ;iet.
Il-Ministru g[al G[awdex Giovanna Debono tiltaqa’ mal-organizzaturi u l-protagonisti tal-Opra Norma li se tittella’ nhar il{amis u s-Sibt li ;ej fit-Teatru Astra, fir-Rabat G[awdex, li gawda mill-fond eko-G[awdex
It-Teatru Astra jgawdi mill-fond g[all-eko-G[awdex Grazzi g[all - fondi akkwistati mill iskema tal - Ministeru ta ’ G[awdex ta[t il - vi]joni eko - G[awdex , is So/jetà Filarmonika La Stella , propjetarja tat - Teatru Astra , gawdiet minn madwar € 50 , 000 . Dawn il - fondi huma essenzjali biex jitjiebu l - fa/ilitajiet u l - inizjattivi promozzjonali tal - Festival Mediterranea li jinkludi numru ta ’ attivitajiet li jesponu t - tradizzjoni
kulturali tal - g]ejjer Maltin . L - iskema eko - G[awdex infet[et fl - 20 1 0 g[all organizzazzjonijiet mhux governattivi . Giovanna Debono , il - Ministru g[al G[awdex , ]aret it - Teatru Astra waqt li kienet g[addejja prova tal - opra Norma li se tittella’ nhar il- {amis u s - Sibt , 27 u 29 ta ’ Ottubru fl - istess teatru . Hi ltaqg[et mad - direttur artistiku Enrico Stinchelli u mad -
direttur mu]ikali l - Professur Joseph Vella fost l - o[rajn . Fost il - kantanti prin/ipali li se jie[du sehem hemm is - sopran Dimitra Theodossiou g[all - parti ta ’ Norma , u wkoll it - tenur Antonino Interisano fil parti ta ’ Pollione . L - Orkestra Filarmonika ta ’ Malta se tkun immexxija mill - Professur Joseph Vella waqt li l - Kor tat - Teatru Astra hu m[arre; minn Maria Frendo .
IN-NAZZJON It-Tlieta 25 ta’ Ottubru, 2011
4 Lokali IL-PROSEKUZZJONI TAG{LAQ IL-PROVI TAG{HA FIL-:URI DWAR OMI?IDJU
Il-vittma setg[et ;iet salvata u batiet [afna biex mietet minn Ray ABDILLA
Il-mewt ta’ Liudmyla Nykytiuk ta’ 35 sena, kellu pro/ess kajman u l-;rie[i li ;arrbet kienu kurabbli. Hi [adet madwar erba’ sig[at biex mietet, u li x’aktarx mietet g[all-[abta tal-5.30 a.m. Persuni li kellhom ;rie[i simili irkupraw sew meta sar intervent fuqhom. Hemm ukoll indikazzjonijiet li l-akku]at ipprova jifga lill-vittma. Hu ]gur li l-mara qalg[et xeba’ tajba qabel ma waqg[et fixxaft. Din kienet il-ver]joni talpatolo;isti Marie Therese Camilleri u Ali Salfraz li wettqu l-awtopsja, kif ukoll ta’ Mario Scerri, it-tabib espert forensiku mqabbad mill-Qorti meta kompla l-;uri ta’ Sergii Nykytiuk, ta’ 39 sena li qed ji;i akku]at li f’Novembru ta’ sentejn ilu, fi blokk appartamenti f’San Pawl il-Ba[ar ikka;una l-mewt ta’ martu Liudmyla Nykytiuk ta’ 35 sena wara argument li kellu mag[ha. Il-mara kienet mietet meta kienet fl-indana tal-istess blokk u waqg[et g[al diversi sulari. Il-;uri, li da[al fil-[ames jum tieg[u u li qed jinstema’ quddiem l-Im[allef Michael Mallia, ilbiera[ kompla b’aktar xhieda importanti. It-tabib Mario Scerri qal li fil-[in li g[amlet fix-xaft il-vittma kienet su;;etta g[al trawma u li bdiet ti]vina mill-arterji,
ting[aj u tg[ajjat bl-u;ig[. Ilpressjoni bdiet ukoll nie]la kontinwament u hu possibbli li ;iet imbuttata g[al ;ewwa xxaft. Li hu ]gur hu li xi [add /a[[adha mill-assistenza medika li probabbilment kienet isalvalha [ajjitha. Il-patolo;isti Marie Therese Camilleri u Ali Salfraz, li wettqu l-awtopsja fuq il-mara, qalu li l-;rie[i gravi li kellha lvittma kienu fratturi fejn il;enbejn, u fejn kien hemm ti/rita fl-arterja prin/ipali u o[ra fil-fwied. Hi kellha wkoll ksur f’idejha l-leminija, u black eye. Huma qalu wkoll li lvittma kellha 94 ;er[a [afifa madwar ;isimha kollu u b’mod partikulari f’kuxtejha. Fis-sessjoni ta’ waranofsinhar Mario Scerri, qal li kollox jindika li l-vittma kienet tkaxkret mill-jeans qabel ma waqg[et g[al isfel. Hi mietet kaw]a ta’ ermoro;ija interna. Tenna li n-natura f’[afna ka]i ti;;ieled il-[sara li tkun saret u f’dan il-ka] hekk ;ara fejn ferita spe/ifika kienet qed tikkumbatti, imma peress li ma kellhiex g[ajnuna f’waqtha, ilvittma tilfet il-;lieda tag[ha mal-mewt. Hu qal ukoll li hemm indikazzjonijiet li l-akku]at ipprova jifga lill-vittma. Huma sostnew wkoll li minbarra li qalg[et xeba’ tajba, xi [add ;era wara Liudmyla Nykytiuk u ;ibdilha l-qalziet ’l isfel.
Matul il-;urnata tal-biera[ xehed l-espert tal-IT imqabbad mill-Qorti, Martin Bajada, li qal li fit-8 ta’ Novembru ta’ sentejn ilu Liudmyla Nykytiuk kienet bag[tet ]ew; messa;;i lil ma[bub tag[ha fejn f’wie[ed minnhom qaltlu li ]ew;ha kien qed isawwatha u fl-ie[or qaltlu li kienet se titlaq lil ]ew;ha. Minn st[arri; li sar hu evidenti li dawn il-messa;;i saru wara l-party li kien sar fl-
minnu stess. Dan il-gdim kien sar bejn 24 u 48 sieg[a qabel mal-Professur Galea kien e]amina lill-akku]at. Il-Professur Galea e]amina lill-vittma fl-10 ta’ Novembru u fuqha kien hemm ukoll diversi marki ta’ gdim u tben;il fosthom tnejn fuq sidirha, li però kienu saru jiem qabel ma hi mietet. Il-Prosekuzzjoni f’dan l-istadju qalet li ma kellhiex aktar provi xi tressaq bid-difi]a
Hemm indikazzjonijiet li l-akku]at ipprova jifga lill-vittma, u minbarra li qalg[et xeba’ tajba, xi [add ;era wara Liudmyla Nykytiuk u ;ibdilha l-qalziet ’l isfel appartament tal-koppja dakinhar. Xehed ukoll il-Professur Hector Galea, li jag[mel xog[ol forensiku fil-qasam dentali. Hu qal li meta e]amina lill-akku]at fil-jum tad-9 ta’ Novembru 2009, sab diversi marki ta’ gdim fuq diversi partijiet ta’ ;ismu. Fuqu nstabu 18-il gidma mag[mulin minn martu, u fost dawn kien hemm fuq sidru u fuq li spalla tallemin. Kien hemm numru ta’ gdim li jista’ ji;i klassifikat b[ala gdim amoru] anke jekk dan ilgdim seta’ kkaw]a xi u;ig[. Instabet ukoll gidma fuq xi swaba’ tal-akku]at li saret
tibda tressaq il-ka] tag[ha. Sergii Nykytiuk qed ji;i mixli b’Kap wie[ed ta’ akku]a li jg[id li l-mara mietet konsegwenza ta’ ;lieda li nqalg[et bejnha u ]ew;ha, meta hi kienet qed tipprova ta[rab minnu, u spi//at waqg[et g[al isfel. L-akku]a tg[id ukoll li minflok li r-ra;el b’xi mod assista jew talab g[all-assistenza ta’ martu, abbandunaha sakemm mietet. L-Avukat Malcolm Mifsud li qed jidher g[al Sergii Nykytiuk, beda d-difi]a tal-ka] tieg[u fejn qal li l-fatt li l-klijent tieg[u ma xehedx, ma jfissirx li hu [ati g[ax g[andu xi [a;a x’ja[bi. Dan g[andu kull dritt li ma jixhidx g[aliex hi lProsekuzzjoni li hi fid-dmir li tikkonvin/i lill-;urati lil hinn minn kull dubju ra;onevili. Hu qal li l-Prosekuzzjoni ma rnexxilhiex tipprova li lakku]at kien jaf li waqg[et minn xaft, kien jaf li we;;g[et u li kienet se tmur u ma tahiex g[ajnuna. }gur li ma hemmx
prova li l-akku]at imbuttaha g[al isfel, xi [a;a li taqbel mieg[u l-Prosekuzzjoni. Lanqas hemm prova li Sergii Nykytiuk kien jaf li martu kienet qieg[da f’xaft. L-Avukat Malcolm Mifsud qal li f’dan il-;uri l-akku]at mhux mixli li sawwat lil martu, u lanqas ma jfisser, kif qal fixxhieda tieg[u l-Ispettur Chris Pullicino, li kull min g[andu problema ta’ vjolenza domestika hi persuna li tasal biex toqtol. Hu qal ukoll li ma hemm lebda prova li xi [add ra lillakku]at iwaddab lil martu fixxaft. L-akku]a tg[id li fil-lejl ta’ bejn it-8 u d-9 ta’ Novembru 2009, Sergii Nykytiuk kellu ;lieda ma’ martu Liudmyla fi blokk ta’ appartamenti fi Triq Ramon Perellos, San Pawl ilBa[ar. F’dan il-blokk kien hemm ma[sub li jsir lift u g[al dan il-g[an kien inbena xaft. Konsegwenza ta’ din il-;lieda, u argument ta’ bejn il-koppja, l-akku]at ;era wara martu flindana ta’ dan il-blokk ta’ appartamenti u hemm hi waqg[et mix-xaft g[al isfel. Jing[ad li Liudmyla sfat feruta serjament u kellha b]onn g[ajnuna u assistenza. Minkejja li ]ew;ha semag[ha tokrob bl-u;ig[, minflok ;ab lg[ajnuna u assistenza g[al martu li seta’ jsalvalha [ajjitha, g[a]el, bil-[sieb li joqtolha jew iqieg[dilha [ajjitha f’periklu /ar, li jabbandunaha f’qieg[ nett ta’ dan ix-xaft u [alliha hemm wa[idha. Wara diversi sig[at twal tbati b’u;ig[ kbir u bil-feriti li ;arrbet, mart l-akku]at mietet mewta pprolongata wa[idha. L-Avukat Nadine Sant qed tmexxi l-Prosekuzzjoni f’isem l-Avukat :enerali.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
Lokali 5
{sarat fuq proprjetà ta’ Monsinjur Il-Pulizija qeg[da ]]omm persuna biex tg[inna fl-investigazzjonijiet dwar [sarat li twettqu fuq il-proprjetà ta’ Monsinjur Joe Vella Gauci, fir-Rabat G[awdex. Fi stqarrija, Monsinjur Vella Gauci qal li din il[sara twettqet fis-sig[at ta’ wara nofsinhar tal-{add li g[adda, waqt li hu kien jinsab fi Brussell. Hu qal li l-Pulizija fet[et inkjesta Ma;isterjali ta[t il-Ma;istrat tal-G[assa Josette Coppini, li [atret lill-espert tekniku Vincent Ciliberti biex je]amina l[sarat, jag[mel stima u jirrelata.
Konfermata sentenza ta’ sentejn [abs Il-Qorti tal-Appell Kriminali preseduta millIm[allef Lawrence Quintano kkonfermat sentenza ta’ sentejn [abs filkonfront ta’ Maximilian Ciantar ta’ 21 sena millMarsa, [ati li fit-28 ta’ April tas-sena l-o[ra tajjar lit-tewmin ta’ 11-il sena, Sarah u Rebecca Falzon, u baqa’ sejjer. Il-Qorti laqg[et it-talba li s-sospensjoni tal-li/enzja kienet wa[da e//essiva u minn 10 snin ni]let g[al sitt xhur. Il-bniet kienu ttajru fi Triq {al Warda f’{‘Attard waqt li kienu qed jaqsmu minn fuq zebra crossing quddiem g[ajnejn missierhom. Hu nstab [ati li qabe] illimitu ta’ velo/ità imposta mil-li;i u li baqa’ g[addej fuq l-a[mar u zebra crossing, saq ming[ajr li/enzja u li ma kienx assikurat. Il-Qorti qalet li s-sentenza ta’ sentejn [abs, peress ukoll li s-sewwieq kien re/idiv, kienet ]gur filparametri tal-li;i. Il-Ma;istrat Doreen Clarke kienet ukoll qalet fis-sentenza tag[ha li kienet konxja li l-akku]at kellu problema tat-te[id tad-droga, i]da minkejja li diversi Qrati tawh l-opportunità li jirriforma ru[u dan baqa’ ma rriformax ru[u. Dwar is-sospensjoni talli/enzja, il-Qorti qalet li lartikolu 15(2) tal-Kap 65 tal-li;i jipprovdi li jekk persuna tkun instabet [atja ta’ sewqan bla ra]an g[allewwel darba li skwalifika g[andha tkun ta’ mhux anqas minn tliet xhur u filka] tat-tieni darba jew aktar, allura l-perijodu taliskwalifika g[andu jkun ta’ mhux anqas minn sena.
L-Ar/isqof Pawl Cremona jifra[ b’missieru Joseph, fil-;urnata tal-Ordinazzjoni Episkopali tal-Ar/isqof f’Jannar 2007 (Ritratt> Photocity Valletta)
Tit[abbar il-mewt ta’ missier l-Ar/isqof Cremona Il - Kurja [abbret il - mewt ta ’ missier l - Ar/isqof Monsinjur Pawl Cremona , Joseph , li miet il - {add g[all - [abta tas - 7 .1 0 p . m . Joseph M . Cremona kellu 95 sena u kien rikoverat fid - Dar Santa Katarina , f ’ { ‘ Attard . Hu kien mi]]ewwe; lil Josephine u kellu
]ew;t itfal o[ra , Lino u Mary Louise . Il - funeral se jsir g[ada , l - Erbg[a . Il - korteo jitlaq mid - Dar Santa Katarina f ’ { ‘ Attard fis -1.1 5 p . m . lejn is - Santwarju tal - Madonna tal Karmnu , fil - Belt Valletta fejn issir quddiesa preasente cadavere fis - 2
p . m . Wara , ssir id - difna fil - qabar tal familja fi/ - /imiterju tal - Addolorata . L - Isqof ta ’ G[awdex Mario Grech , fi stqarrija wassal il - kondoljanzi lill familja tal - Ar/usqof f ’ isem il - Kleru u l - Komunità tal - Knisja f ’ G[awdex . Hu appella biex isir talb g[al ru[ Joseph Cremona .
Pjan g[al struttura li ti]gura l-aqwa sa[[a tat-tobba minn Charles MUSCAT
Joe Cassar, il-Ministru tasSa[[a, l-Anzjani u l-Kura fil-Komunità, jaqbel malpjan li titwaqqaf struttura li ti]gura l-aqwa sa[[a tattobba li ja[dmu fis-sistema tal-kura tas-sa[[a f’pajji]na. Il-Ministru Cassar qal dan meta kien qed jitkellem f’seminar organizzat millAsso/jazzjoni Medika Maltija (MAM) bil-g[ajnuna tal-fondi mill-Fond So/jali Ewropew, bit-tema Caring for Doctors u li sar flAwditorju tal-Isptar Mater Dei. Fost il-kelliema kien hemm ukoll tobba barranin. Il-Ministru Cassar qal li din l-istruttura tkun tista’ tolqot il-b]onnijiet tat-tobba, tal-pazjenti li jie[du sservizzi tat-tobba u ta’ kull min jimpjega lit-tobba,
inklu] il-Gvern. Hu qal li liskop tas-servizzi tas-sa[[a lit-tobba hu li tkun im[arsa s-sa[[a fi]ika, mentali u so/jali tat-tobba kollha. Hu qal li l-fatt li b[alissa din listruttura ma te]istix, hu ta’ t[assib g[alih kemm b[ala tabib, b[ala psikjatra u b[ala Ministru responsabbli missa[[a. Joe Cassar qal li l-benefi//ji li wie[ed ji]gura li l[addiema huma b’sa[[ithom fi]ikament u mentalment jmorru lil hinn mit-tobba. Fisser li s-servizzi tas-sa[[a jridu jipprovdu l-post fejn ilproblemi, l-isfidi u kwistjonijiet ikunu indirizzati bl-a[jar mod possibbli. Fost dawn hemm in-nuqqas ta’ rispett lejn il-pazjenti u listaff min-na[a tat-tobba, l-
abbu] mill-alko[ol u missustanzi mit-tobba u nuqqasijiet o[ra. Il-Ministru Joe Cassar qal li biex is-servizzi tas-sa[[a g[at-tobba jitwettqu je[tie; li kull tabib jg[in lil dawk ta’ madwaru li jkunu g[addejjin minn diffikultajiet. Je[tie; ukoll li l-professjonisti li jipprovdu sservizzi lit-tobba jkunu m[arr;in tajjeb u l-Gvern hu lest li jipprovdi l-aqwa ta[ri; lil dawk li huma interessati li jipprovdu dan is-servizz. Joe Cassar qal li l-introduzzjoni u l-i]vilupp ta’ servizzi tas-sa[[a tiddependi minn kemm it-tobba ja//ettaw li jkunu je[tie;u lg[ajnuna u l-appo;; u b’hekk ifittxu dawn isservizzi.
L-E]ekuttiv tal-PN jiddiskuti t-trasport pubbliku L-E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista lbiera[ beda jiddiskuti fid-dettal pre]entazzjoni li saret millMinistru Austin Gatt dwar ir-riforma li l-Gvern qieg[ed iwettaq fit-trasport pubbliku. L-E]ekuttiv tal-PN kien di;à ddiskuta t-tema tattrasport pubbliku i]da wara l-i]viluppi li se[[ew b’ri]ultat ta’ konsultazzjonijiet li saru anke fuq su;;erimenti tal-pubbliku biex ikompli jitjieb isservizz, u li t[abbru millMinistru Austin Gatt fejn semma’ t-tibdiliet ;odda li qed jid[lu fis-se[[, lE]ekuttiv tal-PN qed jiddiskuti anke dawn l-a[[ar ]viluppi. Id-diskussjoni fl-E]ekuttiv tal-PN dwar is-servizz tat-trasport pubbliku mistennija tkompli f’laqg[a o[ra.
IN-NAZZJON It-Tlieta 25 ta’ Ottubru, 2011
6 Lokali
Festival ta’ films Il-konsumaturi Ewropej Maltin g[andhom
F’dawn il-jiem, kull filg[axija, Dar l-Ewropa filBelt qed tilqa’ lill-pubbliku g[al dak li jissejja[ ilEuropean Film Festival, xalata ta’ films b’diversi lingwi Ewropej organizzata mill-Uffi//ju talKummissjoni Ewropea f’Malta. Il-films kollha g[andhom sottotitli bl-Ingli], biex ilpubbliku Malti jkun jista’ jsegwi mal-istorja. Il-festival, li beda fl-14 ta’ Ottubru b’film Dani], jintemm nhar l-Erbg[a 2 ta’ Novembru, b’film Pollakk
bl-isem 33 Scenes from Life. Dan il-film se jintwera fil-Kavallier ta’ San :akbu, hekk kif wara l-film se ssir diskussjoni flimkien maddirettri/i ta’ dan il-film Malgoska Szumowska, li ;ejja Malta apposta g[al dan il-festival. Din is-sena, hi s-sena dedikata g[all-volontarjat, u g[alhekk, l-Uffi//ju talKummissjoni Ewropea qed i[e;;e; lil dawk kollha li jattendu g[al dawn il-films, li huma ming[ajr [las, biex jag[tu donazzjoni li tmur g[all-YMCA.
dritt g[all-g[a]la – Liquigas Malta
Liquigas Malta temmen li l-konsumaturi f’Malta g[andhom ikollhom id-dritt talg[a]la totali fis-settur talgass. Fi stqarrija l-kumpanija qalet li l-konsumaturi g[andhom ikollhom ukoll id-dritt li jag[]lu lil min jiddistribwixxi /-/ilindru sal-g[atba tad-dar. Id-dritt tal-konsumatur, ji;ifieri jew li jixtri ming[and il-Liquigas jew ming[and il-kompetitur, mhuwiex bi]]ejjed g[aliex ilkonsumaturi g[andhom ikunu jistg[u jag[]lu s-servizz ta’ distribuzzjoni wkoll. B’dan il-mod, il-konsumaturi kollha
jkollhom g[a]la [ielsa biex jidde/iedu ming[and min iridu jixtru s-servizz tal-gass. Peress li l-konsumatur qed i[allas kemm g[all-prodott rispettiv tal-LPG kif ukoll g[as-servizz tad-distribuzzjoni, Liquigas Malta qalet li hu g[aldaqstant naturali, ;ust u tajjeb li x-xerrej ikun jista’ jag[]el mhux biss il-fornitur i]da wkoll is-sistema tad-distribuzzjoni tal-g[a]la tieg[u, jew permezz tad-distributuri tal-gass jew direttament ming[and il-fornituri. Inqas minn hekk, sa[qet ilkumpanija, illum il-;urnata jmur kontra l-interessi talkonsumatur tal-gass.
Home Exhibition fi tmiem din il-;img[a Fi/-?entru tal-Fieri u lKonvenzjonijiet f’Ta Qali, minn nhar il-{amis sa nhar il-{add li ;ej se ssir il-Home Exhibition. F’din l-esebizzjoni se jkun hemm ’il fuq minn 80 esebitur marbuta malaffarijiet tad-djar. B’hekk kull minn se jmur g[al din l-esebizzjoni jista’ jsib kull ma g[andu b]onn g[ad-dar tieg[u ta[t saqaf wie[ed. Fost l-affarjiet li se jkun hemm esebiti se jkun hemm g[amara, sufanijiet, bibien, solar water heaters, arti, twieqi, fireplaces, kmamar talbanju, dwal, sistemi tassigurtà, appliances u anke purtieri.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
Lokali 7
Il-pro;ett ta' Smart City Malta g[addej b'ritmu tajjeb
– Fareed Abdulrahman, Kap E]ekuttiv ta' SmartCity Malta
Pro;ett kbir b[al Smart City ma jitlestiex fi ftit xhur. Hekk sostna Fareed Abdulrahman, il-Kap E]ekuttiv ta' SmartCity Malta, f'intervent waqt programm imxandar fuq Radju Malta meta mistoqsi dwar il-progress fix-xog[ol f'dan l-investiment talkumpanija Tecom Investments. Adbulrahman g[amilha /ara li l-pro;ett ta' Smart City g[adu g[addej b'ritmu tajjeb u x-xog[ol qieg[ed f'livell aktar avvanzat minn dak ori;inarjament ippjanat. G[al darba darbtejn enfasizza li pro;ett kbir b[al dak ta' SmartCity jirrikjedi xhur twal u snin biex ikun kollu komplet. Hu qal li filKalkara, Tecom Investments qeg[da tibni belt s[i[a. Minkejja d-diffikultajiet, anke dawk b'rabta mal-kri]i
implimentazzjoni tal-pro;ett hu kkawzat minn dewmien fil-pro/ess ta' applikazzjoni mal-Awtorità ta’ Malta dwar l-I]vilupp u l-Ippjanar (MEPA) tal-Water Services Corporation, liema applikazzjoni ilha pendenti g[al aktar minn sena. Il-Ministru Gatt spjega li ri]ultat ta' dan id-dewmien, g[adu ma kkonkludiex lobbligi tieg[u skont ilkuntratt. Fi stqarrija, il-Ministeru g[all-Infrastruttura, Trasport u Komunikazzjoni, g[amilha /ara li l-Gvern g[adu ma wettaqx l-a[[ar weg[da li kellu hu f’dan il-kuntratt, dak li ti]]arma l-pumping station li hemm f’Wied G[ammieq. L-applikazzjoni PA4109\10 g[adha pendenti quddiem il-MEPA. Dan ikkonfermatu l-MEPA stess. Il -Gvern Malti, minkejja
Tecom Investments qeg[da tibni belt s[i[a u dan minkejja d-diffikultajiet anke dawk b'rabta mal-kri]i ekonomika dinjija ekonomika fid-dinja, ixli g[andu 9% tal-ishma filxog[ol g[adu g[addej u hu pro;ett, g[adu ma nefaq stmat li sas-sena d-die[la xxejn g[at-twettiq tal-pro;ett xog[ol fuq it-tieni fa]i jkun g[ax dan sar minn Tecom lest. Investments. Il-Ministru Il-pro;ett SmartCity Gatt esprima d-di]appunt Malta, imniedi f'April taltieg[u li l-Partit Laburista 2007, hu pro;ett ma rrikonoxxiex idb'investiment ta' aktar minn dimensjoni ta' dan il-pro;ett €215-il miljun li lu pprova jag[mel kumpanija Tecom qed allegazzjonijiet li Gatt tag[mel f'Malta. iddeskriva b[ala ‘gidba’. Mifrux fuq medda ta' Gatt staqsa jekk il-Partit 358,000 metru kwadru art, Laburista hux qed dan il-pro;ett hu maqsum jippretendi li l-Gvern ma f'numru ta' fazijiet, bl-ewwel jag[tix is-servizz ta' dawl u ilma lill-kumpanija li s'issa fazi ta' dan il-pro;ett tkun di;à g[amlet investiment imnedija f':unju tal-2008. ta' €54 miljun f'Malta. Ix-xog[ol fuq it-tieni fazi ta' Michael Farrugia, dan il-pro;ett, li hu l-ikbar kelliem tal-Oppozizzjoni investiment barrani li qatt g[all-komunikazzjoni u IT, sar f'Malta, beda f'Jannar ta' mistoqsi dwar l-akku]a taldin is-sena. Hu stmat li lPartit Laburista b'rabta pro;ett se jkun maqsum f'erba' jew [ames fa]ijiet u li mal-inga;;ar ta' gradwati jitlesta sal-2020, meta jkun fl-ICT, meta Michael Farrugia ntalab jag[ti /ifri jista' jilqa' sa 6,000 persuna. dwar kemm hemm Abdulrahman tenna li lgradwati tal-ICT bla i]viluppaturi g[adhom xog[ol, Farrugia baqa' ma determinati li jaraw lil dan we;ibx. Meta mistoqsi g[al il-pro;ett jitlesta u biex ldarba darbtejn o[ra, investiment isir. Farrugia [arab millWaqt il-programm sar mistoqsija billi re;a’ tenna lintervent ukoll minn Austin attakki tal-Partit Laburista Gatt, Ministru g[allfuq l-investiment ta' €215-il Infrastruttura, Trasport u miljun ta' Tecom Komunikazzjoni li re;a’ tenna li d-dewmien flInvestments f'Malta.
Studenti li jag[]lu li jift[u Campus Package mal-Banif Bank u jir/ievu l-istipendju direttament fil-kont kurrenti tag[hom, jistg[u jgawdu minn diversi benefi//ji
Pakkett mill-Banif g[all-istudenti li jir/ievu l-istipendju
Fl-ewwel ;img[a ta’Ottubru, Banif Bank (Malta) plc kien pre]enti waqt Freshers’ Week fl-Università ta’ Malta u l-MCAST, Ra[al :did biex jippromwovi lCampus Package, pakkett finanzjarju mmirat g[al studenti li jattendu kors ta’ studju fuq ba]i full-time f’livell post sekondarju jew terzjarju u li huma intitolati g[al stipendju. Studenti li jag[]lu li jift[u Campus Package u jir/ievu listipendju direttament fil-kont kurrenti tag[hom, jistg[u jibbenefikaw minn diversi benefi//ji, inklu] g[a]la ta’ kontijiet ta’ depo]itu vanta;;ju]i. Huma jkunu wkoll intitolati g[al Visa debit card b’xejn li tag[tihom a//ess g[al flushom madwar id-dinja kollha, kif ukoll ikunu jistg[u
ju]awha g[al xiri online. IlCampus Package jinkludi wkoll il-Banif@st, is-servizz tal-internet banking b’xejn li jag[milha aktar fa/li g[allistudent biex isegwi movimenti fil-kont jew biex jittrasferixxi flusu minn kont g[al ie[or f’[in reali. Permezz tal-Banif@st internet banking l-istudent jista’ wkoll jifta[ Banif@st Term Deposits li joffru rati ta’ mg[ax og[la minn dawk im[allsa fuq kontijiet b’terminu fiss standard. Il-Campus Express Credit joffri rati e//ellenti fuq self personali li jinkludi moratorju fuq il-kapital g[at-tul ta’ ]mien li l-istudent ikun qed isegwi l-istudji tieg[u. Studenti li g[alqu t-18-il sena jistg[u japplikaw ukoll g[al Classic Credit Card b’xejn b’limitu ta’ kreditu ta’
€1,000, jew Hello Kitty Credit Card li tinkludi lbenefi//ji kollha tal-Classic Credit Card b[al polza talassigurazzjoni b’xejn fuq issafar u fuq ix-xiri, kif ukoll numru ta’ vaw/ers minn [wienet stabbiliti g[all-valur ta’ €150. Banif Bank ing[aqad ukoll ma’ numru ta’ ditti ewlenin biex joffri g[a]la ta’ rigali g[all-istudenti li jie[du lCampus Package sal-31 ta’ Ottubru. L-istudenti jistg[u jag[]lu vow/ers minn numru ta’ [wienet tal-moda, SMSs u talk-time b’xejn, ro[s fuq apparat tal-kompjuter, jew tnaqqis fil-prezz ta’ ‘iPods’ u ‘Smartphones’. L-istudenti li ]aru l-istand tal-Banif kienu offruti wkoll Nescafé Original 3 in 1 u Kit Kat b’kollaborazzjoni ma’ Nestlé, Malta.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
8 Parlament
Il-KNPD se jissorvelja l-[arsien tad-drittijiet Il-Gvern qed jappunta lillKummissjoni Nazzjonali Persuni b’Di]abbiltà b[ala lKorp li jissorvelja l-[arsien tad-drittijiet ta’ dawn ilpersuni skont l-emendi li qed ikunu proposti. Meta kompliet iddiskussjoni fl-istadju tatTieni Qari tal-Abbozz ta’ Li;i li jemenda diversi li;ijiet li g[andhom x’jaqsmu ma’ materji dwar di]abbiltà, il-Ministru Dolores Cristina fakkret f’dak li qed jipproponi l-abbozz bil-g[an li jkompli jsa[[a[ l-impenn tal-Gvern u tal-pajji] favur id-drittijiet tal-persuni b’di]abbiltà. L-abbozz ja[seb fost affarijiet o[ra g[ar-ratifika tal-Konvenzjoni tal-:nus Mag[quda dwar id-Drittijiet tal-Persuni b’Di]abbiltà. Lemendi proposti jolqtu lKodi/i dwar Pro/edura ?ivili, il-Kodi/i ?ivili u l-Att dwar Opportunitajiet Indaqs. Biex ikun assikurat il[arsien ta’ dawn il-bidliet li qed isiru, il-Gvern se jkun qed jappunta lillKummissjoni Nazzjonali Persuni b’Di]abbiltà [alli tissorvelja l-[arsien ta’ dawn id-drittijiet. L-abbozz se jkun qed jag[ti dritt lil terzi persuni li ja;ixxu f’isem persuna b’di]abbiltà, dejjem bilkunsens ta’ dan tal-a[[ar. Hi ma[suba wkoll ]ieda fil-
pieni f’ka] ta’ [tija dwar diskriminazzjoni kontra persuni b’di]abbiltà. L-istudju jirrigwarda tfittxija g[al sistema li tippermetti li l-persuna involuta tkun verament [ielsa minn kull pressjoni meta ti;i biex te]er/ita d-dritt tag[ha li tivvota. Id-Deputat Nazzjonalista Jean Pierre Farrugia fa[[ar il-bidla li saret fiddefinizzjoni fil-li;i dwar persuna b’di]abbiltà. Hu qal li din il-bidla qed tag[ti stampa aktar korretta ta’ min huma l-persuni b’di]abbiltà. Jean Pierre Farrugia rrifera g[al statistika rigward numru ta’ anzjani fil-bliet madwar il-Port il-Kbir. Hu qal li skont din id-definizzjoni jistg[u jitnaqqsu n-numru ta’ persuni re;istrati mal-KNPD b[ala persuna b’di]abbiltà. Dan iwassal biex tkun tista’ ting[ata aktar attenzjoni personalizzata lil persuni li verament huma f’sitwazzjoni ta’ di]abbiltà. Hu sostna li g[andu jkun kwalifikat illivell tad-di]abbiltà. Id-Deputat Nazzjonalista qal li l-istess statistika turi li hu persenta;; ]g[ir ta’ persuni b’di]abbiltà li huma rikoverati f’istituzzjonijiet ta’ kura. Dan juri l-impenn talfamilji li jibqg[u i]ommu fi [danhom u jag[tu lattenzjoni me[tie;a lillpersuni b’di]abbiltà.
Ir-riforma fis-settur edukattiv qed t[alli r-ri]ultati mixtieqa
Il-pro/ess ta’ riforma fissistema edukattiva fil-g]ejjer Maltin qed i[alli r-ri]ultat mixtieq hekk kif minkejja diffikultajiet inizjali wara ttne[[ija tal-e]amijiet talCommon Entrance u talJunior Lyceum, kemm listudenti kif ukoll l-g[alliema tag[hom adattaw g[al din issistema malajr, tant li di;à qed jidhru l-benefi//ji ta’ din id-de/i]joni. Dan qalitu dDirettri/i g[as-Servizzi Edukattivi Michelin Sciberras waqt it-tielet laqg[a talKumitat Parlamentari g[allAffarijiet So/jali fil-bini talParlament fil-Belt Valletta dwar ir-riforma fis-settur taledukazzjoni. Fil-fatt, l-integrazzjoni ta’ studenti b’[iliet differenti u minn ambjenti diversi tidher li qed t[alli l-frott, hekk kif qed tinbena edukazzjoni ta’ kwalità ffukata fuq il-valuri tal-inklussività. Fl-iskejjel tal-istat jattendu aktar minn 33,000 student, li huma mistennija li jibdew jitg[almu minn kurriklu wie[ed li jkun komuni maliskejjel kollha fil-g]ejjer Maltin. Minn dawn, 2,300 student li g[andhom b]onn g[ajnuna ta’ Learning Support Assistant (LSA). Michelin Sciberras tenniet ukoll li l-kurrikulu propost t[ejja wara konsultazzjoni wiesa’ mal-istakeholders kollha b’enfasi fuq linklu]joni. Hi tkellmet ukoll fuq ta[ri; apposta li qed
jing[ata lill-g[alliema, korsijiet li huma mfassla biex ja;;ornaw il-metodu tattag[lim tal-g[alliema fiddawl tal-progressi fitteknolo;ija. Min-na[a tieg[u, idDirettur tal-Kurrikulu u tadDipartiment tal-eLearning Raymond Camilleri tkellem dwar il-mira li l-istudenti kollha jakkwistaw [iliet ne/essarji minn età ]g[ira. Fil-fatt, sa minn età ]g[ira ittfal se titpo;;ielhom enfasi spe/jali fuq il-litteri]mu u lkomunikazzjoni flimkien malmatematika. Dan g[andu jsir bl-involviment tal-;enituri. Permezz ta’ dan il-pjan, Raymond Camilleri wera’ lfehema tieg[u li sa minn qabel ma jid[lu fl-iskejjel sekondarji, l-istudenti jkunu di;à kapaci juru [iliet komunikattivi tajbin. Dan il-pjan jinkludi wkoll programmi alternattivi ta’ tag[lim li fost o[rajn se jinkludu wkoll log[ob interattiv permezz talprogramm e-literacy. B[ala parti mill-programm favur l-inklussività, fl-iskejjel sekondarji mhux se jkun hemm streaming i]da se tibda tit[addem sistema ta’ setting. F’din is-sistema, minkejja li listudenti kollha jkunu fl-istess klassi, huma jinqasmu biss waqt it-tag[lim tas-su;;etti tal-Malti, l-Ingli] u lMatematika, biex kull student ikun jista’ jitg[allem bil-pass tieg[u.
L-g[alliema wkoll se jkunu preparati bl-a[jar mod possibbli permezz ta’ seminars li jla[[qu total ta’ 12-il sieg[a, kif ukoll permezz ta’ 6 sig[at addizzjonali kull semestru. Minbarra dan, kull g[alliem di;à ng[ata ta[ri; dwar kif g[andhom tintu]aw linteractive whiteboard, li qed ji;u installati fl-iskejjel biex jikkontribwixxu lejn ittag[lim interattiv. Matul din il-laqg[a kienu diskussi wkoll proposti favur aktar integrazzjoni minn studenti li jbatu minn xi kundizzjoni b[ad-dyslexia jew attention deficit disorder, kif ukoll dawk li g[andhom b]onnijiet spe/jali. Minkejja li f’/erti kuntesti hu diffi/li biex ti;i provduta l-g[ajnuna, qed isir studju evalwattiv fuq numru ta’ software differenti bl-iskop li jkun ta’ g[ajnuna g[al dawn l-istudenti waqt le]amijiet. Il-fatt li s-sistema l;dida tal-bench marking se tkun l-istess g[all-istudenti kollha se sservi wkoll ta’ benefi//ju g[al dawn listudenti, li se jkunu jistg[u jag[mlu wkoll u]u millg[ajnuna li di;à ting[ata fle]amijiet tal-MATSEC. Min-na[a tieg[u, i/Chairperson ta’ dan ilKumitat Edwin Vassallo sa[aq dwar kif l-edukazzjoni tifta[ bosta opportunitajiet g[all-istudenti, spe/jalment fid-dawl tal-[idma li qed issir favur l-inklussività.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
10 Opinjoni
INTERMEZZ MONDJALI
Rassenja kulturali internazzjonali Kemm politikament, militarment u wkoll reli;jo]ament, il-maskil potenti hu mbuttat mill-motiv “alfa” li hemm f’ku;inuh, ix-xadin dominanti.
Mexxejja r;iel> ossessjonijiet u patolo;iji
Il-kontenut u t-ton huma di;à m[abbrin mill;akketta tal-ktieb: fuq pedestall g[oli hemm statwa ta’ /impan]ì m;issem miexi ’l quddiem, bis-sess tieg[u erett. Din hi l-grafika li tintroduci Lords of Creation: The Demented World of Men in Power ta’ Margaret Cook, l-eks mara ta’ Robin Cook (1946-2005), li kien Ministru tal-Affarijiet Barranin fil-Kabinett ta’ Tony Blair u li kien ittradieha meta mar ma’ mara o[ra. Il-ktieb, ma[ru; fl-2002, ;ie f’idejja b’kumbinazzjoni u ma ddispja/inix. Hu volum divertenti u mimli indiskretezzi dwar ir;iel ta’ potenza politika, militari u reli;ju]a. Ikopri perijodi vasti u jimxi fuq it-teorija li l-awtri/i tidentifikaha b[ala “s-sintomu tal-alfa maskilista”. Skont din itteorija, ir-ra;el “alfa” hu prodott tas-so/jetà umana (b[al dik tax-xadini l-kbar) li timbotta ’l fuq lil dawk b’[iliet potenti, politi/i jew militari, u li b[ala rigal ikollhom g[a]la kbira ta’ nisa ma’ min ikollhom x’jaqsmu. Hemm dawk il-kriti/i li nnutaw li l-ktieb hu lprodott ta’ mara ttraduta fi]-]wie;, li riedet tpattiha lill-ispe/i maskili. Il-pre;udizzju jin[ass, ukoll permezz ta’ referenzi ironici, i]da Lords of Creation hu wkoll xog[ol ri/erkat sew, g[alkemm [afna dettalji (e]. il-perversità sesswali ta’ Hitler, li jing[ad li kien essenzjalment impotenti) tkun qrajthom u ftakarthom minn sorsi o[ra mag[rufin. Hemm katalgu s[i[ ta’ r;iel potenti li tittratta Margaret Cook, u wkoll il-captions tal-bosta ritratti li hemm fil-ktieb huma studjati u provokattivi: Lenin kellu f’idejh il-[akma tar-radikali madwar id-dinja u sar l-ikona tal-Komunisti g[al mitt sena s[a[; Hitler kien mexxej bizzarr u tiranniku; Mussolini kien bombastiku u ;ugarell f’idejn il-mexxej Na]ista; Franco kien lest jissagrifika nofs il-popolazzjoni talir;iel Spanjoli biex jeg[leb lill-Komuni]mu; Churchill kien karatterizzat minn egoti]mu ossessiv i]da wkoll eroji]mu; Stalin kien k]ar modern fost ittiranni; Castro kien kapaci j]omm lill-massa tisimg[u wkoll g[al seba’ sig[at s[a[; Bill Clinton kien supersalesman u Tony Blair kien bniedem bla kari]ma. Interessanti li l-awtri/i, li studjat b[ala tabiba, issemmi lill-eks ]ew;ha tliet darbiet biss (u filqosor [afna) fi ktieb li jaqbe] it-320 pa;na. Dwar Robert Cook tg[id li (i) kellu namra mal-Knisja,
(ii) kien politiku profond u distint u (iii) domestikament kien inkompetenti, kien jinsa [afna u, b[all-Prim Ministru famu] Ingli] David Lloyd George (1863 -1945), li mexxa lill-alleati fir-reb[a kontra l-:ermanja fl-Ewwel Gwerra Dinjija, kien jiddejjaq ibiddel il-[wejje; ta’ ta[t. Lords of Creation jesplora temi b[all-elementi psikolo;ici tar-ra;el, I/-/elibat militari, l-istint maskil g[ad-distruzzjoni, il-Knisja militanti, laspett mediku ta’ r;iel fil-poter u t-territorju “morali” li jippruvaw jirkbu fuqu mexxejja maskili potenti (George W. Bush u David Cameron jistg[u jing[addu fost e]empji ta’ ]mienna). L-antipatiji personali ta’ Cook ;ieli jie[du ssopravvent, b[al meta tiddeskrivi lil Tony Blair b[ala bniedem “insipidu, baxx u opportunista”. I]da ;eneralment, l-ispe/i maskili hi mg[oddija b[ala wa[da mimlija b’selva;;i tal-;ungla.
Ma setax jonqos li Margaret Cook tirreferi g[allkru/jati notorji tas-sekli 12#13 bejn il-Kristjani u lI]lamici, fejn ;ellieda ossessjonati bil-gwerra ;;ieldu kontra xulxin f’isem l-istess Alla. U f’isem Alla kien hemm mhux biss massakri s[a[, i]da wkoll abbu]i kontra l-umanità, b[al meta s-suldati Insara [atfu Kostantinopli u ng[ataw “li/enzja ta’ tlitt ijiem” biex jissakke;;jaw il-belt u jistupraw lin-nisa, ukoll lis-sorijiet fil-kunventi. L-aspett reli;ju] privat qieg[ed hemm ukoll, b’dettalji pontifi/ji b[al dawk li ti]vela l-awtri/i fir-rigward tal-Papa Piju XII, mag[ruf li kien ibati bl-istonku. Dwar dan l-inkonvenjent serju kien jing[ata medi/ini sperimentali li komplew ikkumplikawlu s-sitwazzjoni. Fost dawn kien hemm l-u]u ta’ “terapija /ellulari” li kienet tinvolvi l-amministrazzjoni ta’ ta[litiet mag[mulin millmo[[ embrijoniku tan-nag[a; u x-xadini. Lesperimentazzjoni baqg[et g[addejja wkoll wara mewt il-Pontefice. Riedu jibbalzmawh u t-tabib privat tieg[u u]a metodu li kien g[adu ma ;iex ittestjat. Ir-ri]ultat kien li l-katavru ta’ Piju XII beda jixxaqqaq u jinfaqa’, il-;ilda [daret u l-;isem mejjet “beda jer[i ri[a li ma kienet qaddisa xejn.” Mexxejja o[ra r;iel b’mard kroniku, minbarra Piju XII (li kien ibati wkoll minn solitudni
antikità u tittratta w[ud b[al Bodicea u Kleopatra tal-E;ittu u tibqa’ miexja b’Zenobja ta’ Palmira fisSirja, il-mexxejja nisa tribali tal-Afrika, blatte;;jamenti tag[hom ukoll b[ala sa/erdotessis[a[ar, u tasal sa ]minijiet moderni. Hawn tikkon/entra fuq nisa potenti b[al Bandaranaika u bintha Chandrika (Sri Lanka), Benhazir Bhutto (il-Pakistan), Indira Ghandi (lIndja), Corazon Aquino (il-Filippini), fost o[rajn. Cook tirreferi g[al dak li kienet qalet l-awtri/i Antonia Fraser dwar dawn in-nisa, fis-sens li lkoll kellhom “is-sindromu tal-appendi/i,” min[abba li wirtu l-poter ming[and ]wie;hom jew membri o[ra tal-familja dinastika tag[hom. I]da hemm e//ezzjonijiet b[al Margaret Thatcher, “il-mara talazzar” tal-politika konservattiva Ingli]a. Mhux lill-kriti/i nisa kollha g[o;ob il-ktieb ta’ Margaret Cook. G[al xi [add b[al Stephanie Merritt tal-Observer, din hi kompilazzjoni ispirata mill-umiljazzjoni li l-awtri/i sofriet ta[t idejn ]ew;ha, meta bidilha. Skont Merritt, il-ktieb fih ta[lita ta’ fatti stori/i u medi/i, “i]da ma jwassal g[al ebda konklu]joni.” Lords of Creation hu ppubblikat minn Robson Books ta’ Londra.
Hitler
Cleopatra
Tony Blair
Kru/jati u massakri
patolo;ika) li huma ttrattati filktieb ta’ Cook jinkludu lil Franklin Roosevelt, Winston Churchill, Mao Zedung, Bill Clinton, Slobodan minn Mario Milosevic u AZZOPARDI Vaclav Havel, li marpardi@maltanet.net kienu “[bewh” mill-attenzjoni talmidja u kien operat b’mod sigriet g[all-kan/er li kellu fil-pulman, ri]ultat tat-tipjip bla ra]an li kien ipejjep.
Il-mexxejja nisa In-nisa mexxejja ma jit[allewx barra. Fil-kapitlu dwar “l-Amazoni”, Cook tid[ol fl-irqaqat ta’ mexxejja nisa, gwerriera jew mhumiex. Tibda mill-
IN-NAZZJON It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Muscat ag[ar minn ta’ qablu Il-;img[a li g[addiet ]viluppat f’;img[a [a]ina g[all-a[[ar g[all-politika tal-mexxej Laburista u Kap tal-Oppo]izzjoni Joseph Muscat. F’settur filPartit Laburista li Joseph Muscat ried, jew kellu intenzjoni li fih iwettaq bidla tant me[tie;a u li kienet tidher u tin[ass – il-bidla fir-relazzjoni tieg[u b[ala Kap tal-Oppo]izzjoni u fir-relazzjoni tal-Partit Laburista mal-midja – l-istess mexxej Laburista wettaq di]astru. Fi ]mien l-eks mexxej Laburista Alfred Sant, irrelazzjoni mal-midja indipendenti kienet fl-ag[ar livelli. L-attakki fil-konfront tal-kumpanija talmidja Where’s Everybody? kienu waslu g[al bojkott mill-Partit Laburista fil-konfront tal-programmi li ttella’ din il-kumpanija – [afna minnhom b’rabta wkoll ma’ temi attwali u li dwarhom ikun g[addej dibattitu fil-pajji]. Il-Partit Laburista jibqa’ intolleranti
Bojkott mill-Partit Laburista li ma kienx jag[mel sens. Attitudni mill-Partit Laburista li kienet turi li l-Partit Laburista kien g[adu intolleranti fil-konfront tal-midja. Partit Laburista li ma jafx ikun espost g[all-kritika u anali]i tal-politika tieg[u. U jekk xi [add kien forsi g[ad baqag[lu xi ftit tama li jista’ jara lill-Partit Laburista xi darba jittratta lill-midja b’attitudni differenti ta’ tolleranza u rispett s[i[, anke meta ma taqbilx ma’ dak li jkun qieg[ed jing[ad jew po]izzjonijiet li jittie[du f’settur li llum igawdi l-plurali]mu u mhux theddid u konfrontazzjoni, Joseph Muscat, il-mexxej suppost ;did tal-Partit Laburista, fl-a[[ar jiem ta risposta /ara. Bl-a;ir tieg[u u b’[afna dikjarazzjonijiet o[ra
li [ar;u minn esponenti Laburisti li g[andhom ukoll kariga g[olja fit-tmexxija tal-Partit Laburista, irmew il-ba[ar kull tama u tfew kull fjamma ta’ dawl li seta’ kien hemm li naraw xi darba Partit Laburista tolleranti u li jirrispetta l-midja. Mhux biss intfiet kull tama i]da wkoll inkixfet maskra o[ra li kien qed jilbes il-mexxej Laburista Joseph Muscat. Maskra li biha kien qed ja[bi millpoplu. Maskra li warajha kien hemm kampanja di]onesta biex fil-midja indipendenti, jassigura li jkun hemm ;urnalisti li jkun jista’ jinqeda bihom biex iwassal il-messa;; politku u b’hekk jie[u vanta;; politiku. Jinkixfu l-ingann u l-qerq ta’ Muscat
Joseph Muscat jaf li l-midja g[andha funzjoni importanti. I]da daqstant ie[or jaf, g[ax hu wkoll kien ;urnalist, bir-rispett li kull politiku, u aktar u aktar minn politiku li jkun qieg[ed imexxi partit, li jassigura li l-midja indipendenti kif ukoll il-;urnalisti u pre]entaturi jit[allew jag[mlu xog[olhom fillibertà u ming[ajr ebda nd[il minn xi partit jew ie[or. Id-dikjarazzjonijiet li saru wara l-attakki li mexxa l-Partit Laburista kontra l-kumpanija tal-midja Where’s Everybody? re;;g[u lill-Partit Laburista f’sitwazzjoni ag[ar minn dik li kien fiha qabel la[[ar elezzjoni meta fit-tmexxija tal-partit kien hemm Alfred Sant. Il-mexxej Laburista tal-lum Jospeh Muscat inkixef bl-ingann u bil-qerq li kien ilu g[addej bih ixxhur. Inkixef li kien qieg[ed ju]a ;urnalista indipendenti, fi stazzjon tar-radju li mhux politiku – l-RTK – biex jie[u vanta;; politiku. Emails li
din il-gazzetta ppubblikat wara li l-mexxej Laburista mar jipprova jie[u ra;un fil-Parlament hekk kif naqas li jpo;;ihom hu fuq il-mejda talKamra tar-Rappre]entanti, i]da g[a]el li jitkellem dwarhom u jifta[ attakki u akku]i serji, kixfu lipokrisija tal-Partit Laburista u tal-mexxej Laburista Joseph Muscat. Attakki u twissijiet
Kien hemm ukoll attakki goffi mill-Kap tal-midja Laburista, Jason Micallef, li hu wkoll eks Segretarju :enerali tal-PL, li wissa pubblikament li Gvern Laburista se jwarrab lill-pre]entatur Peppi Azzopardi, tal-kumpanija Where’s Everybody? Din it-twissija g[amilha f’artiklu fil-[ar;a tal-;urnal tal-General Workers’ Union, l-orizzont, il-;img[a li g[addiet. Twissija /ara u serja li flimkien mal-attakki li saru anke mill-kelliem tal-Oppo]izzjoni dwar ixxandir, Gino Cauchi, ikomplu jqajmu mistoqsijiet dwar jekk il-politika Laburista fil-qasam tax-xandir inbidlitx, i]da wkoll marritx g[all-ag[ar. Politika fil-qasam tax-xandir li spikkat ukoll b’[afna arroganza fil-programm ta’ diskussjoni mmexxi milleks Ministru So/jalista Joe Grima, li fil-programm tieg[u ma ddejjaq xejn i[alli attakk qawwi u arroganti kontra l-;urnalista u l-pre]entatur Lou Bondi, li wkoll flimkien ma’ Peppi Azzopardi jmexxi lkumpanija Where’s Eerybody? Il-kampanja tal-Partit Laburista issa [raxet kontra kull min fil-midja ma jaqbilx ma’ xi po]izzjoni talPartit Laburista. Minn dak li rajna fl-a[[ar ;img[a, il-konklu]joni hi /ara u wa[da – li Joseph Muscat hu ag[ar minn Alfred Sant.
Politika li t[e;;e; it-tkabbir ekonomiku 1. L-attività Intrapri]a Malta laqqg[etna ma’ bosta stejjer ta’ su//ess, ta’ imprendituri Maltin, li qed jag[rfu jilqg[u g[all-isifidi u jdawruhom f’opportunitajiet. Dawn l-esperjenzi kollha g[andhom ]ew; fatturi li jwa[[adhom, li huma lg[aqal tal-imprendutur Malti, u l-politika tal-Gvern g[al dan il-qasam. 2. Pajji]na, minkejja li mdawwar bi sfidi kemm flEwropa kif ukoll fl-Afrika ta’ Fuq, qed jirnexxilu jo[loq ilklima li t[e;;e; l-investiment, u li tkompli t[e;;e; ittkabbir ekonomiku. L-opportunitajiet, li jistg[u jie[du vanta;; minnhom l-imprendituri tag[na, qed jissarrfu flistejjer tas-su//ess. Lg[ajnuna li Gvern joffri g[allimprendituri f’kull stadju tali]vilupp tal-karriera tag[hom, hi vasta, u qed t[alli l-frott. 3. L-iskop a[[ari tal-politika ekonomika tal-Gvern tibqa’ li nkomplu nkattru lpostijiet tax-xog[ol, u dan nag[mluh billi fost l-o[rajn ng[inu ]g[a]ag[ jibdew limpri]a tag[hom. Il-Gvern joffri appo;; lil dawk limprendituri esordjenti, li jixtiequ jift[u n-negozju
minn Jason AZZOPARDI jason.azzopardi@gov.mt
tag[hom, u joffrilhom lg[ajnuna biex jag[mlu dan. 4. Permezz tal-iskema ERDF im[addma mill-Malta Enterprise, mill-2009 sal-lum, il-Gvern g[en 33 kumpanija ]g[ira jibdew. Bejniethom, dawn [adu €2.5 miljun. Din l-g[ajnuna ;;enerat investiment fl-ekonomija ta’ pajji]na ta’ i]jed minn €8.5 miljun. 5. F’sentejn, 708 negozji applikaw g[all-iskema MicroINVEST. Bejniethom qed jinvestu ’l fuq minn €10.7 miljun u jimpjegaw i]jed [addiema. 195 minn dawn huma f’G[awdex u
bbenefikaw minn €1.2 miljun fi tnaqqis ta’ taxxa. 6. Permezz tal-iskema MicroCREDIT, 110 sidien ta’ negozju di;à qed jinvestu €15-il miljun. Dawn qed jie[du self b’rati vanta;;u]i, sa €500,000 kull wie[ed. Filwaqt li g[all-perijodu 2007-13 Malta qed tir/ievi ’l fuq minn biljun ewro f’g[ajnuna finanzjarja millUnjoni Ewropea biex jin[olqu skemi u jsiru pro;etti. 7. Ir-ri]ultati huma inkura;;anti u jag[tuna sodisfazzjon, g[ax qed jg[inuna nirb[u l-isfidi, u ndawruhom f’opportunitajiet. Permezz talpolitika ta’ dan il-Gvern, qeg[din tassew inkattru linvestiment, u no[olqu lpostijiet tax-xog[ol. Fl-2010 l-investiment f’pajji]na la[aq kwa]i €692.1 miljun, ]ieda ta’ 40%, jew €250.6 miljun fuq is-sena ta’ qabel. 8. Matul l-a[[ar sena, f’pajji]na n[olqu aktar minn 6,000 impjieg ;did. Il-qg[ad f’Malta hu l-[ames l-inqas fost il-pajji]i kollha talUnjoni Ewropea. Bejn Jannar u Awwissu tas-sena li g[addiet l-ETC kellha 6,146 vakanza re;istrat mag[ha minn min i[addem. Fl-istess tmien xhur
Is-sena l-o[ra f’pajji]na n[olqu aktar minn 6,000 impjieg ;did
ta’ din is-sena, l-ETC kellha 10,396 vakanza. Fi kliem ie[or, ix-xog[ol qed ji]died. 9. Hu ta’ sodisfazzjon ninnutaw dawn ir-ri]ultati, g[ax
i[e;;una nkomplu bil-[idma tag[na biex inkomplu nipprovdu l-aqwa klima li t[e;;e; l-investiment, u l[olqien tax-xog[ol.
IN-NAZZJON Ilt-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
A[barijiet ta’ Barra 13 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt IT-TUNE}IJA IL-LIBJA
Il-katavru ta’ Gaddafi ma jibqax espost g[all-pubbliku Uffi/jali tal-Gvern Libjan qalu li l-katavru ta’ Muammar Gaddafi m’hux se jibqa’ espost g[all-pubbliku, bil-gwardjani f’Misrata lbiera[ jag[lqu lbibien tal-kumpless tal-cold stores fejn ilu jin]amm leks-dittatur minn dakinar tal-qtil tieg[u fl-in[awi ta’ Sirte. Il-katavri ta’ Mutassim, iben Gaddafi, u tal-eks-Kap tal-Armata tad-dittatur ukoll jinsabu fil-cold store partikulari u meta sriebet ta’ Libjani kmieni lbiera[ (u g[ar-raba’ jum konsekuttiv) re;g[u g[addew minn ma;enb il-katavru tal-eksdittatur li jinsab fi stat ta’ dekompo]izzjoni. Intant, id-diversi gruppi ta’ rivoluzzjonarji Libjani g[adhom jiddiskutu l-a[jar mod kif jiddisponu millkatavri ta’ Muammar Gaddafi u l-eqreb sostenituri tieg[u. Dan meta lpro/ess taddekompo]izzjoni aktar qed javvi/ina stat avvanzat minn dakinar tal-qtil. Muammar u Mutassim Gaddafi kienu mietu fi
kwistjoni ta’ sig[at wara li nqabdu mill-;ellieda talKunsill Transitorju Libjan u bil-filmati inizjali jaqbdu la[[ar mumenti tag[hom fejn jidhru feruti i]da [ajjin. Madankollu, huma ftit ilLibjani li jidhru jimpurtahom dwar kif inqatlu Gaddafi u ibnu – jew inkella g[alfejn t[allew esposti g[al daqstant ]mien meta ttradizzjoni I]lamika tesi;i biex id-difna tal-mejjet ma ssirx aktar tard minn jum. Jidher ukoll li d-difna ta’ Muammar Gaddafi n]ammet lura fost tilwim bejn l-entitajiet li qed jo[or;u mill-Kunsill Transitorju Libjan rigward ‘il post ideali’. Fl-istess [in, l-awtoritajiet ;odda fil-pajji] iridu li Muammar Gaddafi jindifen f’lokalità sigrieta fejn ma jingemg[ux il-Libjani li baqg[u leali lejh. Dan meta l-Kunsill ifforma kumitat biex jidde/iedi d-destin tal-katavru tal-eksdittatur u li jie[u l-ispunti tieg[u mill-awtoritajiet reli;ju]i fil-Libja.
Qed jara Gvern ;did fi ]mien ;imag[tejn G[addejjin ta[ditiet lejn it-twaqqif tal-Gvern provi]orju li jmiss filLibja u fil-fatt Mustafa Abdel Jalil, li jmexxi lKunsill Nazzjonali Transitorju, qed jistenna de/i]joni fi ]mien ;imag[tejn. Skont Jalil, il-Kunsill, proprju l-;img[a d-die[la,
se jiddiskuti min g[andu jmexxi l-Gvern ;did ladarba jwarrab Mahmoud Jibril mill-kariga provi]orja. Sadattant, b’Jalil anki qed jipprova jserra[ ras ilkomunita internazzjonali li tinkwieta li l-Libja kapa/i taqbad it-triq lejn estremi]mu fuq il-ba]i tarreli;jon.
Im[e;;a investigazzjoni dwar ‘esekuzzjoni’ Il-grupp Human Rights Watch sejja[ g[al investigazzjoni f’dak li qed jissuspetta b[ala ‘esekuzzjoni tal-massa’ u meta qed jing[ad li ‘l fuq minn [amsin sostenitur ta’ Muammar Gaddafi spi//aw maqtula kiesa[ u biered. Kelliema qalu li l;img[a l-o[ra nstabu mat53 katavru ‘mi;burin b[ala grupp’ u /irkundati millcartridges ta’ balal li kienu sparati minn azzarini. Lallegat sit tal-esekuzzjoni jinvolvi kwartier ta’ lukanda abbandunata f’]ona ta’ Sirte li qed jikkontrollaw
il-;ellieda ta’ kontra Gaddafi. Uffi/jali tal-Human Rights Watch li raw ilkatavri sa[qu li w[ud minn dawn il-vittmi kellhom idejhom marbutin warajhom meta ‘sfaw iffu/illati’, b’residenti lokali jidentifikawhom b[ala ‘elementi leali g[ar-re;im antik’. Il-Human Rig[ts Watch qed tesi;i biex l-awtoritajiet Libjani ;odda jinvestigaw spe/ifikament dawn limwiet u jie[du passi xierqa fil-konfront ta’ delitti li setg[u wettqu l-;ellieda tag[hom fil-battalji g[al Libja ;dida.
L-I]lami/i qed jg[idu li reb[u l-ewwel elezzjoni demokratika
Il-partit moderat I]lamiku Ennahda tard ilbiera[ qalu li reb[u l-ewwel elezzjoni demokratika fl-istorja tatTune]ija f’/irkustanzi li wasslu l-messa;; lill-pajji]i o[ra tar-re;jun li l-I]lami/i qed jisfidaw g[all-poter wara li]viluppi stori/i tar-Rebbieg[a G[arbija fir-re;jun partikulari. Filwaqt li ma t[abbrux irri]ultati uffi/jali mill-elezzjoni ta’ nhar il-{add lindikazzjonijiet huma li lEnnahda se jkun l-akbar partit fit-Tune]ija u meta lbiera[ bil-lejl [ar;u folol ta’ Tune]ini ji//elebraw fit-toroq ta’ Tunis. Intant, uffi/jali tal-Partit I]lamiku qed jinsistu li g[andhom ju]aw il-poter b’mod responsabbli u inklussiv peress li g[ad hemm itTune]ini li jinkwetaw dwar theddida potenzjali g[all-valuri moderni u liberali tag[hom. Madankollu – u anki jekk kemm-il darba r-ri]ultat uffi/jali jikkonferma r-reb[a – l-Ennahda xorta se jkollu jaqsam il-poter ma’ partiti o[rajn sekulari. Min-na[a tag[hom, il-kelliema g[al Ennahda qalu li se ja[dmu proprju ‘lejn it-twaqqif ta’ assemblea stabbli ta’ kostitwenti f’Tunis’ u meta ppruvaw ja//ertaw l-investituri u s-sie[ba internazzjonali tatTune]ija ‘li m’g[andhomx g[alfejn jib]g[u mill-futur’. Tard ilbiera[, il-Partit Demokratiku Progressiv (PDP) li kien sfidant sekulari ewlieni g[al Ennahda, ammetta t-telfa u sostna li ‘jirrispetta l-log[ba demokratika’. Hu anki wassal messa;; ta’ kongratulazzjoni lir-rebbie[a tal-elezzjoni u kkonferma li se jkun fuq ilbankijiet tal-Oppo]izzjoni. Il-vot ta’ nhar il-{add kien g[al Assemblea ta’ 217-il membru li tiffunzjona g[al sena u fejn fost o[rajn g[andha ter;a tikteb il-kostituzzjoni; tag[]el Gvern provi]orju ;did u (anki) tfassal id-dati ta’ elezzjonijiet g[all-Parlament u lPresidenza. It-Tune]ija tibqa’ sinonima ma]-]erniq tar-Rebbieg[a :dida fil-pajji]i G[arab u meta sallum waqg[u r-re;imi antiki f’Tunis, u dawk talE;ittu u l-Libja. Ir-rivoluzzjonijiet inkwistjoni [adu l-ispinta mitTune]ija u ma damux biex jinfirxu madwar ir-re;jun fejn
Rached Ghannouchi
qed ter;a’ tinkiteb l-istorja. Dan meta l-popli partikulari jridu d-demokrazija u sistemi li jbieg[du r-ripressjoni minbarra li ja//ertaw li l-;id jinqasam b’mod aktar xieraq. Ir-ri]ultati finali tal-elezzjoni fit-Tune]ija mistennija jing[ataw f’xi [in illum, bilPartit Ennahda, immexxi minn Rachid Ghannouchi, imur tajjeb fi bliet b[al Beja u distretti o[rajn tatTramuntana u meta anki kiseb ri]ultati tajbin fl-ibliet provin/jali ta’ Sfax u Kef.
Kienu anki /ari l-indikazzjonijiet li l-I]lami/i moderati reb[u nofs il-voti ming[and it-Tune]ini li qed jg[ixu u ja[dmu barra pajji]hom. Fl-elezzjoni storika [ar;u jivvutaw ‘il fuq minn disg[in fil-mija tal-poplu Tune]in li jirrifletti d-determinazzjoni ta’ dawn in-nies biex je]er/itaw id-drittijiet demokrati/i wara g[exieren ta’ snin ta’ ripressjoni ta[t irre;im pre/edenti. L-eks-Partit RCD talPresident imke//i Zine alAbidine Ben Ali llum spi//a xolt u ma [are; l-ebda grupp ;did minfloku biex jirrappre]enta lis-sostenituri taleks-tmexxija awtokratika. Min-na[a tieg[u, isSegretarju-:enerali tanNazzjonijiet Uniti Ban kiMoon fa[[ar lit-Tune]ija dwar il-mod kif organizzat lelezzjoni tal-{add fost tamiet li dan il-poplu sa fl-a[[ar jikseb il-Gvern li jixraqlu. Anki l-Istati Uniti stqarret it-tamiet li ta[dem mill-qrib mal-Assemblea ;dida f’Tunis g[all-fa]i li jmiss ta’ din ittran]izzjoni storika fil-pajji] Afrikan.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
14 A[barijiet ta’barra L-ITALJA
Laqg[a ur;enti rigward il-pensjonijiet
Residenti fil-belt ta’ Ercis jin;abru quddiem bini li waqa’ fit-terremot ta’ nhar il-{add (Reuters)
WARA T-TERREMOT FIT-TURKIJA
Il-mejtin jaqb]u l-270 u mistennija ji]diedu
L-iskwadri tas-salvata;; qed jag[mlu l-almu biex isalvaw g[exieren ta’ nies li nqabdu ta[t it-terrapien wara t-terremot ta’ nhar il-{add li s’issa [alla ‘l fuq minn 270 mejtin u mijiet tal-midruba flin[awi lejn ix-Xlokk tatTurkija. Intant, l-indikazzjonijiet huma li mietu [afna aktar mijiet fit-the]]i]a, meta suldati b[alissa qed ju]aw ilmakkinarju tqil biex jeskavaw qalb il-munzelli tal-bini mwaqqa’ u meta l-arja talmewt hi partikularment tqila fl-ibliet ta’ Van u Ercis, qalb il-komunità tal-Kurdi. L-iskala tal-qerda g[adha qed tkun ikkalkulata u spe/jalment fil-kwartieri antiki ta’ Van fejn jg[ixu mal-miljun residenti. U g[alkemm iz-zona milquta hi mag[rufa g[allattivitajiet tar-ribelli Kurdi tal-PKK, il-Prim Ministru Tork Tayyip Erdogan ma tilifx i]-]mien biex i]ur lin[awi fejn analizza l-impatt tad-di]astru. Sal-[in li morna g[allistampa kien g[ad hemm
mijiet ta’ persuni nieqsa flartijiet li ;arrbu l-ag[ar effetti tat-terremot u Erdogan innifsu qed jinkwieta dwar id-destin tal-villa;;i fejn g[ad iridu jaslu l-iskwadri tas-salvata;;. Fiz-zona partikulari hemm [afna bini mag[mulin mill;ebel u t-tajn u li huma vulnerabbli g[at-terremoti. Dan meta l-awtoritajiet filparti kbira ja[sbu li setg[u ikkrollaw kwa]i r-residenzi kollha fil-villa;;i indikati. Il-gazzetti Torok ilbiera[ qalu li r-re;jun lejn ix-Xlokk tat-Turkija jidher li spi//a jbati trawma wara l-o[ra – u wara li r-ribelli tal-PKK, il;img[a l-o[ra, kienu wettqu sensiela ta’ attakki fuq ilmilitar Tork f’Hakkari, lejn in-Nofsinar ta’ Van, fejn spi//aw qatlu 24 suldat. Min-na[a tieg[u Erdogan anki ra b’g[ajnejh il-livell talistra;i tat-terremot f’Ercis; belt ta’ 100,000 resident li ;arrbet effetti ag[ar minn ta’ Van u fejn il-familji li tilfu kollox fit-the]]i]a huma kostretti li jorqdu fil-bera[. Il-Prim Ministru intant irritorna f’Ankara g[al laqg[a
ur;enti tal-Kabinett u fejn iddiskuta l-a[jar reazzjoni g[al din it-tra;edja. Hu tenna li t-Turkija tista’ tiffa//ja ssitwazzjoni wa[edha waqt li rringrazzja lill-pajji]i li offrew l-g[ajnuna; fosthom I]rael u l-Armenja li g[andhom relazzjonijiet diffi/li mat-Torok. L-isforzi tas-salvata;; flin[awi straxxnati tat-Turkija qed ikunu anki mfixkla minnuqqas tad-dawl u wara li fitthe]]i]a kkrollaw il-cables li provdew l-elettriku g[allibliet u l-villa;;i tul zona kwa]i g[eri ta’ territorju qrib il-fruntiera mal-Iran. Fl-istess [in, ir-re;jun anki ntlaqat minn talanqas mitt the]]i]a sekondarja mindu se[[ it-terremot ewlieni, bla[[ar rapporti jg[idu li qrib it-tletin persuna in[ar;u [ajjin minn ta[t ir-radam. Min-na[a tieg[u, isSegretarju :enerali tanNazzjonijiet Uniti Ban Kimoon esprima niket g[at-telf tal-[ajja b’ka;un tat-terremot u wassal is-simpatiji profondi tieg[u lill-Gvern u n-nies tatTurkija.
Il-Prim Ministru Taljan Silvio Berlusconi laqqa’ lkabinett b’ur;enza biex isib ilmezzi li jeg[lbu l-oppo]izzjoni tal-alleati fil-koalizzjoni rigward id-domandi tas-sie[ba Ewropej [alli l-Italja tg[a;;el lejn riformi ekonomi/i. Il-Kan/illier tal-:ermanja Angela Merkel u l-President ta’ Franza Nicolas Sarkozy fi tmiem il-;img[a insistew b’mod spe/ifiku dwar il-[tie;a li l-Italja tie[u azzjoni. Dan meta l-Italja (t-tielet l-akbar ekonomija taz-zona ewro) spi//at fl-eqqel tal-kri]i ekonomika u fost allarm dwar kemm il-pajji] kapa/i jsostni ddejn ekwivalenti g[al 1.8 triljun ewro li akkumulalu. G[aldaqstant, Berlusconi qed jipproponi riformi g[allpensjonijiet f’pajji]u u li s’issa qed jirre]istu g[alihom l-alleati tal-Lega Nord (fil-koalizzjoni). Fil-fatt, Marco Reguzzoni, b[ala l-mexxej tal-grupp parlamentari, ilbiera[ irrepeta lpo]izzjoni tal-Lega u meta sal-
[in li morna g[all-istampa lKabinett f’Ruma kien qed jiddiskuti l-proposti alternattivi ta’ dan il-partit. Fost ir-riformi proposti hemm li l-età tal-irtirar g[atTaljani titla’ minn 65 g[al 67 sena u skont ma qed jesi;u istituzzjonijiet b[all-Bank talItalja. Kwalunkwe bidliet g[assistema tal-pensjonijiet jinvolvu sfida qawwija g[allGvern ta’ Berlusconi u meta lPrim Ministru – li jiddependi fuq il-Lega Nord g[allma;;oranza parlamentari – je[tie; jeg[leb l-o;;ezzjonijiet dwar ir-riformi fundamentali li qed ji;u proposti f’dan ilqasam. Illum, il-Mexxejja tal-Unjoni Ewropea qed jitilfu s-sabar dwar il-mod kif l-Italja qed tirrea;;ixxi g[all-kri]i tad-djun u meta s-sitwazzjoni kapa/i thedded iz-zona tal-ewro s[i[a f’ka] li l-pajji] inkwistjoni ma jsa[[a[x il-finanzi u jikseb lura l-fidu/ja tas-swieq.
IL-BELT TAL-VATIKAN
Sej[a g[al awtorità globali fuq l-ekonomija Il-Vatikan sejja[ g[attwaqqif ta’ awtorità pubblika globali kif ukoll g[al bank /entrali dinji li jirregolaw listituzzjonijiet finanzjarji li spi//a ]mienhom u li ;ieli ma jkunux effettivi biex jittrattaw kif jixraq is-sitwazzjonijiet ta’ kri]i. Dan hu elenkat fiddokument li g[adu kemm [are; id-Dipartiment (talVatikan) g[all-:ustizzja u lPa/i u li g[andu jog[;ob fost o[rajn lid-dimostranti talmoviment Occupy Wall Street u movimenti simili madwar id-dinja li qed jipprotestaw dwar il-gelgul tal-problemi ekonomi/i. Silta tad-dokument li b[ala tema jittratta r-Riforma tasSistemi Finanzjarji u Monetarji Internazzjonali fil-
Kuntest ta’ Awtorità Pubblika Globali tirreferi spe/jalment g[all-kri]i (ekonomika u finanzjarja) li qed tifni liddinja. Id-dokument anki jwassal messa;; biex l-individwi u lpopli je]aminaw bir-reqqa lvaluri morali u kulturali li jiffurmaw il-ba]i tal-e]istenza so/jali. Jo[ro; imbag[ad messa;; ta’ kundanna g[as-swieq li jissuperaw kollox u dwar il[sieb neo-liberali li j[ares esklussivament lejn soluzzjonijiet tekni/i g[allproblemi ekonomi/i. Dan meta d-dokument irid li titwaqqaf awtorità bi skop dinji u ;urisdizzjoni universali li tmexxi l-politika u d-de/i]jonijiet fil-qasam talekonomija.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
A[barijiet ta‘ Barra 15 IL-BULGARIJA
Rosen Plevneliev vi/in il-Presidenza
Il-kandidat tal-partit filgvern Rosen Plevneliev kiseb qrib l-erbg[in fil-mija tal-vot fl-ewwel round tal-elezzjoni g[all-Presidenza tal-Bulgarija fost indikazzjonijiet li se jirba[ t-tieni vot de/i]iv li g[andu jsir nhar il-{add u li suppost isa[[a[ il-poter ta//entru-lemin f'Sofia. Qabel il-vot ta' jumejn ilu, il-kampanja elettorali kienet karatterizzata bi protesti u vjolenza i]da s-sinjali issa huma li l-Partit GERB ta//entru-lemin se jikkonsolida t-tmexxija ta' dan l-ifqar pajji] tal-Unjoni Ewropea. Illum qed jin[assu l-effetti tal-korruzzjoni u l-protesti kontra minoranza ta' Roma (]ingari) fl-ibliet tal-Bulgarija u meta l-Prim Ministru ta' GERB Boiko Borisov qed jiffa//ja diversi problemi biex jindirizza l-problemi talqg[ad, il-korruzzjoni u lpo]izzjoni fra;li talminoranzi etni/i.
Borisov naqas ukoll milli jwettaq ir-riformi me[tie;a fil-kura tas-sa[[a u fl-oqsma tax-xog[ol u lamministrazzjoni pubblika. L-Organizzazzjoni g[asSigurtà u Koperazzjoni flEwropa (OSCE) segwiet lelezzjoni ta' nhar il-{add min[abba l-inkwiet dwar xiri ta' voti potenzjali u meta flistess jum saru wkoll lelezzjonijiet lokali filBulgarija. Filwaqt li r-rwol ta' President hu fil-parti kbira /erimonjali, konferma ta' reb[a g[al Plevneliev – u f'liema ka] jie[u post isSo/jalista Georgi Parvanov -g[andha tne[[i t-theddida ta' veto g[al-le;islazzjoni talGvern. Intant, il-kandidat So/jalista g[all-Presidenza Ivailo Kalfin kiseb mat-tletin fil-mija tal-vot u se jie[u sehem fil-vot de/i]iv tal{add kontra Plevneliev.
L-I}VIZZERA
Il-Partit tal-Poplu jonqos mit-tragward storiku G[alkemm il-Partit talPoplu tal-lemin jibqa' lakbar partit fl-I]vizzera, ilpossibbiltà li jinnegozja g[al aktar poter fil-gvern ta' koalizzjoni naqset bil-kbir wara li tilef il-voti u ssi;;ijiet fl-elezzjonijiet parlamentari ta' nhar il{add. Ir-ri]ultat tal-elezzjoni anki jfisser li l-partit ma kisibx ir-ri]ultat storiku li kien qed jittama wara li mexxa l-kampanja fuq politika iebsa g[al kontra limmigrazzjoni u fost tbassir li kellu jikseb mat-tletin filmija tal-vot, li m'g[andu lebda pre/edent. Fil-fatt, il-Partit tal-Poplu – li fis-snin ri/enti kiseb su//ess fil-kampanji tieg[u biex jipprojbixxi l-minaretti u jiddeporta awtomatikament lill-
kriminali barranin – kiseb anqas minn 27 fil-mija talvot. G[aldaqstant, l-analisti qed jistennew li s-sej[a talpartit biex jillimita limmigrazzjoni x'aktarx li issa jkunu injorati ming[ajr wisq daqq tat-trombi. Il-partit inkwistjoni filparti kbira tilef il-voti lidDemokrati/i Konservattivi, partit separatista u entità aktar moderata, u meta mar tajjeb ukoll il-Partit tal{odor li kien qed jiddebutta fl-elezzjoni. Intant, it-telfa ta' seba’ si;;ijiet fil-Parlament titqis b[ala daqqa ta' [arta sostanzjali g[all-Partit talPoplu, meta l-votanti jafu li [afna negozji }vizzeri, minbarra s-servizzi tassa[[a, jiddependu mill[addiema barranin.
}ew; Tajlandi]i ju]aw /attra biex jaqsmu mill-in[awi ta' suq mifqug[in mill-g[arg[ar fil-belt kapitali ta' Bangkok (Reuters)
L-G{ARG{AR FIT-TAJLANDJA
Distretti ta' Bangkok fuq alert Numru ta' distretti f'Bangkok spi//aw fuq stat ta' alert g[oli meta l-aktar g[arg[ar serju g[al [amsin sena baqa' javvanza mit-Tramuntana talkapitali u fid-direzzjoni tazzoni /entrali – bl-awtoritajiet jistinkaw biex jippumpjaw lilma g[al ;ol-ba[ar bl-iskop li jipprote;u d-distrett kummer/jali. Kompliet g[addejja, intant, l-evakwazzjoni ta' mijiet ta' residenti meta l-livelli talg[arg[ar fiz-zoni residenzjali ta' Lak Si u Dong Muang la[qu g[oli ta' ]ew; metri. Lg[arg[ar b[alissa qed jhedded bil-kbir l-ilqug[ li ttellg[u, bi gliegel ta' ilma qed jikkon/entraw mill-kanali u xxmajjar tal-in[awi. L-ag[ar zoni milqutin
(g[alissa) jinkludu l-provin/ji industrijali ta' Pathum Thani, Nonthaburi u Ayutthaya fillimiti ta' Bangkok u bittensjoni tibqa' akuta fost ittnax-il miljun residenti talkapitali min[abba l-potenzjal li jkomplu jog[lew il-livelli talkanali u x-xmajjar g[al ri]ultat katastrofiku. Fil-fatt, l-ilma tax-Xmara Chao Phraya telg[et g[allog[la livell f'dawn l-a[[ar seba' snin u meta je]istu ddifferenzi bejn il-Gvern tal-
Prim Ministru Yingluck Shinawatra u lAmministrazzjoni Metropolitana ta' Bangkok dwar kif wie[ed g[andu jittratta l-kri]i. L-g[arg[ar sal-lum wettaq stra;i madwar terz tat-
Tajlandja, b'madwar erba’ mija jitilfu [ajjithom u b'g[exieren ta' eluf ta' Tajlandi]i jispi//aw jg[ixu f’xelters provi]orji waqt li mijiet ta' eluf o[ra je[tie;u l-attenzjoni medika. Sadattant, il-PM tatTajlandja u lAmministrazzjoni Metropolitana tal-kapitali akku]aw lil xulxin b' li qed ji//irkolaw informazzjoni qarrieqa. Skont Yingluck Shinawatra miexi sew il-pro/ess biex lg[arg[ar jitmexxa 'l hinn millaktar distretti importanti u bilGvernatur ta' Bangkok Sukhumbhand Paribatra jaddotta ton aktar allarmanti u jwissi r-residenti ta' diversi zoni tal-kapitali biex i[ejju g[al evakwazzjoni pronta.
IS-SIRJA
L-Amerikani jirtiraw l-ambaxxatur minn Damasku L-Istati Uniti irtirat lAmbaxxatur tag[ha fis-Sirja fost g[ajdut dwar theddid kontra s-sigurtà tieg[u u meta jidher li dan telaq minn Damasku fi tmiem il-;img[a. Mifhum li r-re;im Sirjan hu irrabjat g[all-Ambaxxatur Robert Ford wara li dan kattar ir-rabtiet ma' attivisti msie[ba fil-moviment lokali li jopponi
g[at-tmexxija tal-President Bashar al-Assad. Ftit tal-;img[at ilu, Ford u xi kollegi kienu assedjati bittadam u l-bajd meta marru j]uru personalità talOppo]izzjoni Sirjana. Lawtoritajiet Sirjani kienu anki urtati g[a]-]jara li Ford kien g[amel f'Lulju fil-belt problematika ta' Hama u fejn
kellu jakkumpanjah lAmbaxxatur Fran/i] g[asSirja. Matul ix-xahar li g[adda, Robert Ford kien ukoll fost grupp ta' diplomati/i li marru jag[tu l-kondoljanzi lillfamilja ta' attivista Sirjan favur id-drittijiet umani u li allegatament spi//a maqtul ta[t tortura.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
18 Ittri
{tie;a ta’ aktar fehem lill-poplu G[aliex skont u mhux skond? G[aliex Awwissu u mhux Awissu? G[aliex Ammen u mhux Amen kif hi miktuba internazzjonalment? Il-Malti, spe/jali? Meta wie[ed jistaqsi dawn ilmistoqsijiet, jippretendi li jkun xi g[aref li jwe;ibhom. Mhux f’xi seminar, lanqas fuq ir-radju, i]da fil-;urnali, biex dak li jintqal jibqa’ merfug[ g[al dejjem u ]-]mien ji;;ustifikah jew ixejnu. Din il-kitba l-;dida, li la Ninu Cremona u lanqas il-wisq mibki Professur tal-Malti, :u]è Aquilina qatt ma mxew mag[ha, [ar;et mill-Kunsill talMalti. Insemmi lil dawn it-tnejn minkejja li naf li kellna u g[ad g[andna aktar Professuri talMalti u g[alliema tas-su;;ett, li ma jaqblux ma’ numru ta’ de/i]jonijiet li ttie[du. I]da b[al f’kull [a;a o[ra f’pajji]na, ilmenefregi]mu jew l-omertà jirb[u fuq kollox. Tliet snin ilu ng[ata moratorju g[all-kitba bil-Malti
L-ittri f’din il-pa;na
tal-Kunsill. Min, issa jikteb Malti li mhux dak ma[ru; millKunsill, suppost li ji;i mmultat. U dan bi qbil mal-Gvern. Allura niskanta kif millibreriji tal-Gvern g[adhom jin[ar;u kotba bil-Malti l-antik. Taqra ta’ l-istrina flok tal-istrina, skond ma qal is-surmast flok skont ma qal is-surmast e//. Jekk il-Kunsill u l-Gvern jaqblu li t-tfal jibdew minn ]g[ar isegwu d-de/i]jonijiet li [a l-Kunsill, imissna nag[lqu jew inwarrbu mil-libreriji kollha l-kotba bil-Malti, g[ax dawn g[adhom bil-Malti l-antik, u b’hekk qed in[arbtu g[alkollox il-mekkani]mu mentali ta’ wliedna. {alliha li f’kotba li [ar;u ri/entement rajt il-kliem nepputi u nepputijiet flok neputi u neputijiet. }gur li jekk se nibqg[u sejrin b’dan il-pass... kif kien qal Kilin, fi programm televi]iv xi sentejn qabel ma miet, il-lingwa Maltija titni]]el f’qabarha sa tletin sena o[ra. Mario Spiteri Il-{amrun
L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), bil-fax (numru 2124 2886 — Attn. Alex Attard) jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-de-plume ma ji;ux ippubblikati. L-Editur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.
Il-Banda Leone f’Notte Bianca fil-Belt
Li l-Banda ?ittadina Leone, kull fejn tesegwixxi programm qed ikollha attendenza numeru]a, jafu kul[add. Hekk ;ara bilparte/ipazzjoni tag[ha finNotte Bianca fil-bit[a talPalazz il-Belt permezz ta’ programm Leone Goes Pop, li g[al sieg[a s[i[a kien mimli melodiji mill-isba[. Waqt dan il-kun/ert kien hemm atmosfera tal-;enn li diffi/li ssib a;;ettiv biex tiddeskriviha. Bit[a mballata
b’Maltin, G[awdxin u wkoll numru kbir ta’ turisti, kollha jkantaw ma’ dik il-mu]ika ferrie[a minn banda komposta minn mu]i/isti bravi ta[t iddirezzjoni tas-Surmast Kolin Attard. Permezz ta’ din l-ittra nixtieq nirringrazzja lillkumitat tas-So/jetà Filarmonika Leone li rnexxielu jtella’ programm ta’ livell hekk g[oli. Irrid nag[ti prosit ukoll lill-kumitat organizzattiv tan-Notte
Bianca u lill-Kunsill Lokali tal-Belt Valletta g[all-mod u l-kapa/ità kbira li bihom irnexxielhom ibiddlu l-Belt Valletta f'lejla ta’ divertiment mill-aqwa. Irrid nie[u l-opportunità u nissu;;erixxi li jekk hu possibbli, darb’o[ra, ilkun/ert jittella’ f’Misra[ San :or; jew fi Triq irRepubblika, fa//ata tal-Qorti :udizzjarja, il-Belt Valletta.
Pawlu Lanzon
Ir-Rabat, G[awdex
Il-Membru Parlamentari Gino Cauchi u l-PBS Il-Membri Parlamentari Laburisti donnhom im;ieg[la li wie[ed wara l-ie[or iridu jitkellmu u jidhru. Il-kontenut tad-diskorsi tag[hom hu attakki kontra l-Gvern u l-entitajiet u xejn b’xi sugu. Wie[ed minn dawn, fl-a[[ar jiem, kien Gino Cauchi, eks impjegat tal-PBS, li qalilna diversi stejjer fuq ix-Xandir i]da ma semmiex li fi ]mien il-Gvern Laburista, fuq il-PBS lanqas kienu jsemmu l-isem tal-Kap tal-Oppo]izzjoni
ta’ dak i]-]mien, il-ma[bub Eddie Fenech Adami. X’kien g[amel hu b[ala impjegat biex dan l-a;ir antikostituzzjonali ma baqax isir? Forsi ma jiftakarx? Na[seb li ma kien g[amel xejn. L-agir attwali kontra l-popolarità tal-PBS u d-diversi kontributuri bravi donnu li ma g[andux limitu.
{ajku - 363
Il-misteru tal-medi/ini
minn Oliver Friggieri Kemm jg[ir il-bniedem! Ivvinta l-ajruplani f’forma t’g[asafar.
M. Attard Il-Mosta
‘L-ispi]erija tal-g[a]la tieg[ek’ kienet inizjattiva tassew sabi[a u ta’ min ifa[[arha min-na[a talMinisteru tas-Sa[[a. I]da [ej, minn xi [ames xhur ’l hawn, inqala’ intopp kbir. Xi medi/ini, l-ispi]jara ma baqg[ux iqassmuhom. Qed iwa[[lu fl-a;enti. Biex tkompli tag[qad, issa lanqas biss qed insibu nixtruhom. Illum il-;urnata, a[na li qeg[din fl-Ewropa, li tid[ol fi spi]erija biex tixtri medi/ina li g[andek b]onnha kuljum u ma ssibx tixtriha, hu misteru. F’dil-kwistjoni hemm issa[[a fin-nofs. G[alija, dan in-nuqqas hu serju ferm.
M.V. Cassar
Ir-Rabat, G[awdex
IN-NAZZJON
It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
22 TV#Radju IL DIAVOLO VESTE PRADA
Ta[dem ma’ persuna diffi/li 06>00 07>00 07>15 07>40 07>50
101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)
09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet L-Ambjent Tag[na Lkoll The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria
Canale 5 21:10 Andrea Sachs (Anne Hathaway, l-ewwel wa[da fuq il-lemin fir-ritratt hawn ta[t, flimkien ma’ Emily Blunt u Meryl Streep) tkun tixtieq taqbad karriera fil-;urnali]mu. I]da donnu li ma setg[etx issib l-opportunità. Anki jekk mhux lg[a]la li xtaqet, tibda ta[dem b[ala assistenta ta’ editri/i ta’ rivista tal-moda. I]da l-boss tag[ha, Miranda Priestley (Streep), xejn ma
tkun persuna fa/li biex ta[dem mag[ha. Dejjem tikkritika lil Andrea g[all-mod kif tilbes, finalment, anki bl-g[ajnuna tal-istilista Nigel (Stanley Tucci), Andrea tinbidel mhux bi ftit tant li dawk li kienu jafuha qabel qajla jag[rfuha. I]da l-bidla tkun g[all-a[jar jew ]ball? Il-film in[adem fl-2006 b’re;ija ta’ David Frankel.
(b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00
Radju Malta • 93.7 FM 06:00 - L-G[odwa t-Tajba (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill-:urnali Lokali, 07:35 MillMedia Internazzjonali, 07:50 Avvi]i tal-Mewt, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:45 - ?ama ?ama 09:00 - BBC News 09:05 - Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 – All Time Favourites 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 - A[barijiet 16:05 - Drivetime (jinkludi 17:00 BBC News) 18:00 - Bulettin ta’ l-A[barijiet 18:15 - Il-Maltin Min Huma? 19:00 - Nwar 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 – Bomerang 21:00 - Nice ’N Easy 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Xi qrajt, xi smajt 22:10 - Ru]arju 22:30 – Il-Kun/ert ma’ Albert Storace 23:30 - Ripetizzjoni ta’ programmi. ONE Radio • 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Klassika 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 - ONE Cocktail 17:00 Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett 18:45 Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 - G[alina l-Anzjani 20:45 - ONE Beat Box 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 - Fr Colin u l-{bieb 24:00 - Flimkien 02:00 - Bla Kantunieri (r). RTK • 103 FM) 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:12 – Afternoon
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Malli Jidlam Il-Klassi/i tas-Sittinijiet Fuzzbox - Eric Montfort Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella
Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 – Kaskata Kulturali 15:30 - Bir-Rispett Kollu (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:12 – Bi]]ejjed g[al Kul[add (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 – L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:53 Kaskata Kulturali 21:00 Mer]uq - ra;; ta’ a[bar tajba 22:00 - Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet. Campus FM • 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Lorenzo Milani: Bejn ilbiera[ u llum 10:00 - BBC News Update 10:06 - Pri]ma 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-;urnali 13:30 - Biex hekk jibqg[u mag[na 14:00 BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Bioneers 20:00 – Platea 20:30 - Meta l-Mo[[ isir Palk 21:00 - BBC World Service. Radju Marija • 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 – {ajjitna 11:00 Kristu Fostna 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju talErwie[ 13:00 - Strument f’Idejk 14:00 - {olqa mal-Maltin ta’ Barra 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 – Ulied is-Sultan 16:00 - Dritt u {ajja 17:00 {ajjitna (r) 17:30 – Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 – I]-}wie;… sitwazzjoni u realtà llum 20:00 – Swi// (r) 21:00 Iva Nemmen 22:00 - Il-Mulej Hu r-Rag[aj Tieg[i 23:30 – Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 Kompjeta. Bay Radio • 89.7 FM 06:30 – Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 – Nathan & Talitha 18:30 - A[barijiet 18:40 – Bay Beats 20:00 – Ben Glover 22:00 - Carl Bee 24:00 CR2 records. Bastjani]i FM • 95 FM 06:50 – Il-{sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony 13:00 – All Time Favourites 16:30 L-G[a]la Tieg[i 18:30 – Flashback 20:30 – All Time Favourites.
TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:10 - Madwarna 09:20 - Kwizzun (r) 10:00 Purée (r) 11:00 - Wirt, Arti u Kultura (r) 11:30 - G[awdex Illum 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 A[barijiet 18:10 - Kwizzun 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - F’Salib itToroq 21:45 - Bondi + 22:30 Paqpaq 23:15 - L-A[barijiet 23:30 - Venere (r). ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:30 - Sieg[a }mien 12:00 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 16:15 - Minuta Wa[da! 16:20 - Lapes u Karta 16:30 - Teleshopping 17:30 ONE News Update 17:40 :awhra Maltija 18:00 Fullmarks 19:00 - Starmakers Update 19:05 - Londri 19:15 Minuta Wa[da! 19:30 - ONE News 20:15 - Inbox 20:20 Illostra 20:30 - Xablott 21:40 Realtà 22:40 - Pandora (r) 23:15 - ONE News 23:40 - Minuta Wa[da! 23:45 - Kalamita (r). Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - Valletta Side 20:30 Madagascar 21:30 - Bejnietna 22:00 - News 22:30 - Stylish Weddings (r). Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, 08:00 u 09:00) 11:00 Tg 1 11:05 - Occhio alla spesa 12:00 - La prova del cuoco 13:30
- Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 La vita in diretta 16:50 - Tg Parlamento 17:00 - Tg 1 18:50 L’eredita 20:00 - Tg 1 20:30 Qui Radio Londra 20:35 - Soliti ignoti 21:10 - La donna che ritorna 23:20 - Porta a porta 00:55 Tg 1 notte 01:30 - Qui Radio Londra 01:35 - Sottovoce. Raidue • melita 151 • GO Plus 202 07:00 - Cartoons 10:00 - Tg 2 punti.it 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Italia sul due (attwalità) 16:10 - Ghost Whisperer (TF) 16:50 - Hawaii Five-O (TF) 17:45 - Flash L.I.S. 17:50 - Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Numb3rs (TF) 19:30 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Criminal Minds (TF) 23:25 - Tg 2 notizie 23:40 - Rai 150 anni 00:40 - Piloti (sitcom) 01:10 - Tg Parlamento 01:30 Italia sul due. Raitre • melita 152 • GO Plus 203 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà 10:00 - La storia siamo noi (dok.) 11:00 Apprescindere 12:00 - Tg 3 sport 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità 14:00 - Tg Regione 14:20 - Tg 3 14:50 Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 - The Lost World (TF) 15:50 - Cose dell’altro Geo 17:40 - Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:15 - Sabrina, vita da strega 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Ballarò 23:15 - Sfide 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 Rai Educational - GAP diritti umani 01:35 - Fuori orario 02:00 - Rai news 24. Canale 5 • melita 154 • GO Plus 205 08:00 - Tg 5 - mattina
08.40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 10:10 - Tg 5 ore 10 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine
14:45 - Uomini e donne (reality) 16:20 - Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:30 - Striscia la notizia 21:10 Il diavolo veste Prada. Film 2006 23:30 - Valentino - l’ultimo imperatore. Film 2008 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia. Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 07:00 - Zorro (TF) 07:30 - Starsky & Hutch (TF) 08:30 - Hunter (TF) 09:55 - R.I.S. - delitti imperfetti 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 13:00 La signora in giallo (TF) 13:50 Forum 15:10 - Hamburg Distretto 21 (TF) 16:15 - Sentieri (soap) 16:55 - Joe Kidd. Film ’72 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - The Mentalist (TF) 23:05 - Law & Order (TF) 24:00 - Holy Smoke. Film ’99. Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 06:50 - Cartoons
08:55 - Una mamma per amica (TF) 10:35 Grey’s Anatomy (TF) 12:25 Studio aperto 13:00 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Big Bang Theory (sitcom) 15:35 - Chuck (TF) 16:25 - La vita secondo Jim (sitcom) 16:50 - Glee (TF) 17:45 - Cartoons 18:30 Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - Dr House (TF) 20:20 - CSI: Scena del crimine (TF) 21:10 - L’ea glaciale 3 L’alba dei dinosauri. Film 2009 23:05 - Hulk. Film 2003 01:40 Poker1mania. La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:40 - Coffee Break 10:35 L’aria che tira 11:05 - (Ah)ipiroso 12:00 - ‘G’ Day 12:25 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 – Timbuctu. Film ’57 16:15 Atlantide - Storie di uomini e mondi 17:30 -JAG - Avvocati in divisa (TF) 19.30 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 – Otto e mezzo 21:10 - SOS Tata 23:10 - Il mondo che verrà 00:10 - Tg La 7 00:20 - Crossing Jordan 01:10 N.Y.P.D.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
TV#Radju 23 Education 22 • melita 22 # 104 07:00 - TVAM 09:00 - Euro News 11:00 – Madwarna 11:30 - Dissett 12:30 - Gadgets 13:00 – Ti;rijiet Biss 13:30 - G[a]liet 14:15 – 10 minuti 14:30 - Dot EU 15:00 - 21st Century 15:30 Madwarna (r) 16:00 -Dissett 17:00 - Gadgets 17:30 - Ti;rijiet Biss 18:00 – G[a]liet 18:45 10 minuti 18:55 - A[barijiet g[al Dawk Neqsin mis-Smig[ 19:00 Dot EU 19:30 - 21st Century 20:00 - Ti;rijiet Biss 20:30 Madwarna 21:00 - G[a]liet 21:45 - 10 minuti 22:00 Gadgets 22:30 - 21st Century 23:00 - Dissett. Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Stenba[ 10:00 – Telebejg[ 11:45 - Reporter 12:05 - Link 12.10 - Kont taf? 12:15 - F. News 12:30 - Niskata 15:00 - Storjografija 15:30 Teleshopping 16:30 – ECO 17:30 - Sapiano Show (jinkludi 18:15 F. News) 19:45 - Reporter 20:05 - Muftie[ 20:10 - Kont Taf? 20:15 - F. News 21:00 Vespri (live) 23:00 - Link 23:05 - Kont taf? 23:15 - F. News. Calypso Music TV • GO Plus 107 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[all-Maltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music. La 5 • melita 162 12:45 - Extreme Make-over Home Edition 13:45 - Dharma & Greg (sitcom) 14:00 - Grey’s Anatomy 14:45 - Dawson’s Creek (TF) 15:35 - Pepper Dennis (TF) 16:25 - The Starter Wife (TF) 17:15 - La tata (sitcom) 18:05 - Baci à la carte. Film 2008 19:50 - Extreme Makeover Home Edition 21:00 Grande Fratello 23:00 - Uomini e donne. BBC Entertainment • melita 300 • GO Plus 301 07:00 - Charlie and Lola 07:10 Buzz and Tell 07:20 - Tweenies 07:40 - Gigglebiz 07:55 - Me Too! 08:15 - Charlie and Lola 08:25 - Buzz and Tell 08:40 Keeping up Appearances 09:40 The Weakest Link 10:25 - New Tricks 11:15 - Doctors 11:45 EastEnders 12:15 - Holby City 13:10 - Keeping up Appearances 14:40 - New Tricks 15:30 - The Weakest Link 16:15 - Doctors 16:45 - EastEnders 17:15 Holby City 18:10 - New Tricks
19:00 - The Weakest Link 19:45 - Doctors 20:15 - EastEnders 20:45 - Holby City 21:40 - The Fixer 22:30 - Blackadder II 23:00 - Keeping up Appearances. TCM • melita 310 • GO Plus 701 06:20 - North by Northwest. Film ’59 (PG) 08:55 - The High Chaparral 10:00 - Gunsmoke 11:10 - Dial M for Murder. Film ’54 (PG) 13:30 - The High Chaparral 14:35 - Gunsmoke 16:00 - Little Women. Film ’49 (U) 18:25 - Betrayed. Film ’54 (U) 20:30 - Crime Wave. Film ’54 22:00 - Goodfellas. Film ’90 (15). MGM Movies • melita 312 • GO Plus 702 07:40 - Sibling Rivalry. Film ’90 (12) 09:05 - Mosquito Squadron. Film ’69 (PG) 10:35 - Road Rage. Film ’99 12:00 Heartbeat. Film ’93 (PG) 13:35 Breakheart Pass. Film ’76 (PG) 15:10 - Irma la Douce. Film ’63 (15) 17:30 - Play Dirty. Film ’69 (PG) 19:24 - The Dirty Dozen: The Deadly Mission. Film ’87 (15) 21:00 - Heart of Midnight. Film ’89 (15) 22:30 - Hammer. Film ’72 (15) 23:59 - MGM’s Big Screen. Diva Universal • melita 313 07:00 - Moviola: The Silent Lovers 08:44 - Arlecchino
Consonante e Colombina Vocale 08:50 - Roots: The Next Generations 09:50 - Rex: A Cop’s Friend 10:50 - Cento Vetrine 11:50 - McLeod’s Daughters 12:44 - Fede Cieca 12:55 - ER 13:52 Great Women 14:00 - ER 15:55 - Rex: A Cop’s Friend 16:55 - Agatha Christie’s Poirot 19:00 McLeod’s Daughters 19:53 The Visiting Hours 20:00 - ER 21:00 - Wolff’s Turf 23:00 Agatha Christie’s Poirot. Discovery Channel • melita 400 • GO Plus 501 07:15 - Deadliest Catch: Lockout 08:10 - Mythbusters: Spy Car 2 09:05 - Extreme Engineering: Holland’s Barriers to the Sea 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: North Africa 11:50 - Chop Shop: Jools Holland’s Jet One Car 12:45 Wheeler Dealers: Suzuki SJ410 13:15 - Wheeler Dealers: Suzuki SJ410 13:40 - American Chopper: Senior vs Junior: Invitation Accepted 14:35 Dirty Jobs: Spray Insulation Technician 15:30 - Deadliest Catch: A Slap in the Face, or a Kick in the Butt 16:25 Mythbusters: Dodge a Bullet 17:20 - Extreme Engineering: Holland’s Barriers to the Sea
18:15 - Ultimate Survival: Bear’s Top 25 Man Moments 19:10 How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 21:00 - Curiosity: How Did America Get Its Shape? 21:55 - Stan Lee’s Superhumans: Human Speed Bump 22:50 Breaking Point: Ram Truck 23:45 - Mythbusters: Dodge a Bullet. Melita Movies • melita 801 10:00 - Adam Sandler's Eight Crazy Nights. Film 2002 11:20 Shanghai Knights. Film 2003 13:15 - The Next Karate Kid. Film ’94 15:07 - Hollywood Buzz 15:30 - 500 Days of Summer. Film 2009 17:04 - Hollywood Buzz 17:30 - Cemetery Junction. Film 2010 19:10 - Dan In Real Life. Film 207 21:00 - The Karate Kid. Film ’84 23:05 - Cyrus. Film 2010 00:35 - Wieners. Film 2008. Melita More • melita 802 08:00 - Films & Stars 08:30 - Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 - Films & Stars 11:05 - Mike & Molly 11:30 The Mentalist 12:15 - Chase 13:00 - Days of Our Lives 13:45 ER 14:30 - The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 - Brothers and Sisters 16:45 - S#*! My Dad Says 17:07 30 Rock 17:30 - Gossip Girl 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Hollywood Buzz 19:30 Mike & Molly 20:00 - How I Met Your Mother 20:30 - Amazing Race 21:15 - Fringe 22:00 - True Blood 23:05 - Mildred Pierce 00:10 - Chuck 01:00 - Boardwalk Empire. Biography Channel • melita 411 07:00 - America’s Court with Judge Ross 1 08:00 - Parking Wars 08:30 - Hardcore Pawn 09:00 - Billy the Exterminator: Attack of the 15-Foot Snake 09:30 - Billy the Exterminator:
Golf Course Gator#Backyard 10:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Life, Liberty and the Pursuit of Wealthiness 11:00 - The Locator: A Daughter’s Dream/The Last Sister 12:00 Snapped: Women Who Kill: Carla Hughes 13:00 - Hardcore Pawn: Bulletproof Gator 13:30 Parking Wars 14:00 - America’s Court with Judge Ross 1. Billy the Exterminator: 15:00 - Attack of the 15-Foot Snake 15:30 Golf Course Gator/Backyard. 16:00 - Snapped: Women Who Kill: Carla Hughes 17:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Life, Liberty and the Pursuit of Wealthiness 18:00 - The Locator: A Daughter’s Dream#The Last Sister 19:00 America’s Court with Judge Ross 1 20:00 - Parking Wars 20:30 Hardcore Pawn: Bulletproof Gator 21:00 - Celebrity Ghost Stories UK 22:00 - Curse of a Mermaid.
G[at-tfal fuq il-Cable Jim Jam • melita 458 • GO Plus 406 09:05 - Connie the Cow 09:15 - The Mighty Jungle 09:30 - Mio Mao 09:40 - P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 - James the Cat 10:05 Fluffy Gardens 10:20 - James the Cat 10:25 - See The Sea 10:30 - Baby Antonio’s Circus 10:35 Benjamin’s Farm 10:40 - Baby Antonio’s Circus 10:45 - Benjamin’s Farm 10:50 - The Mighty Jungle 11:05 - Mio Mao 11:15 - Connie the Cow 11:25 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 - Baby Antonio’s Circus 12:00 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 Tigga and Togga 12:35 - Rubbadubbers 12:45 Oswald 13:00 - Barney and Friends 13:25 Dorothy the Dinosaur 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 - Igloo-Gloo 14:40 - Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 - Anthony Ant 15:20 - Dorothy the Dinosaur 15:30 - Barney and Friends 15:55 - Tigga and Togga 16:05 Igloo-Gloo 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - Bob the Builder 17:20 - Thomas and Friends 17:35 -
Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs 18:55 - Gazoon 19:00 - Tork 19:07 Dougie in Disguise 19:15 - The Magic Key 19:25 - Slim Pig 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 - The Magic Key 20:00 - The Hoobs. Disney Channel • melita 450 • GO Plus 400 09:05 - The Suite Life of Zack and Cody 09:30 Phineas and Ferb 09:50 - Good Luck Charlie 10:15 - Phineas and Ferb 10:35 - The Suite Life on Deck 11:00 - Wizards of Waverly Place 11:25 - Sonny With a Chance 11:45 - Good Luck Charlie 12:10 Hannah Montana 12:30 - The Suite Life on Deck 12:55 - Wizards of Waverly Place 13:20 - Disney Faries 13:55 - Good Luck Charlie 14:20 - Phineas and Ferb 14:45 - Fish Hooks 15:10 - Shake it up 15:35 - The Suite Life of Zack and Cody 16:00 Wizards of Waverly Place 16:25 - Good Luck Charlie 16:50 - Fish Hooks 17:15 - Shake it up 17:45 - The Suite Life on Deck 18:35 - Good Luck Charlie 19:00 - Wizards of Waverly Place 19:25 Jake and Blake 19:50 - Hannah Montana.
07>00 09>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>40 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>45 18>55 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00 23>30
NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel^ NET News Teleshopping Vitalità Teleshopping Bla Kumment XD X’Fatt-art Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla Flimkien ma’ Nancy Kontra l-{in NET News Insiru nafu lil... NET News Quadro Trott u Galopp NET News Bejni u Bejnek
Sport fuq il-Cable Eurosport • melita 600 • GO Plus 801 -08:00 - Horse Racing Time 09:00 - Eurogoals 10:00 Players Tour Champ. Snooker 11:00 - WTA Tennis 16:00 WTA Tennis: Istanbul: Round Robin (live) 21:45 - Players Tour Champ. Snooker 23:00 GTA Road to Dubai, Motor Racing 23:15 - Inside WTCC 23:45 - World Series by Renault Motor Racing. GO Sports 1 • GO Plus 851 07:00 - Anglo Welsh LV Cup: Rd 1: Scarlets v Leicester 09:00 - Serie A: Rd 8: Siena v Cesena 11:00 - ATP Masters 500: China Open: F. 14:00 - Barclays PL: Wk 11: Aston Villa v WBA 16:00 - Euro 2012 Qual.: Turkey v Germany. Barclays PL: Wk 11: 18:00 - Liverpool v Norwich 20:00 - Review. 21:00 - Serie A: Rd 8: Juventus v Genoa 23:00 ATP Masters 500: China Open: F. 02:00 - Euro 2012 Qual.: Turkey v Germany. GO Sports 2 • GO Plus 852 07:00 - Vincennes Horseracing 08:00 - PGA: Castello Masters Costa Azahar: Day 2 12:00 Serie A: Rd 8: Juventus v Genoa 14:00 - Barclays PL: Wk 11: Liverpool v Norwich 16:00 Scottish PL: Rd 12: Highlights 16:30 - ATP Masters 500: China Open: Highlights 17:30 - Euro 2012 Qual.: Latvia v Malta 19:30 - Fifa Futbol Mundial 20:00 - Trans World Sport 21:00 - Roma Channel. GO Sports 4 • GO Plus 854 20:45 - Serie A: Rd 9: Juventus v Fiorentina (live) 22:45 - Juve Channel. Melita Sports 1 • melita 701 18:25 - Bundesliga: Highlights (r). La Liga: 19:25 - Preview 20:00 - Granada v Barcelona (live). 22:00 - Campeonato Brasileiro - Highlights (r). Bundesliga: 22:25 - Highlights (r) 23:25 - Bayer Leverkusen v FC Schalke (r). 01:15 - La Liga: Granada v Barcelona (r). Melita Sports 2 • melita 702 20:45 - Carling Cup: Rd 4: Aldershot Town v Man. Utd (live). Malta Stars 1 • melita 614 08:00 - Malta Basketball Association (r) 09:30 - MRC Local Horseracing 2011:
Meeting 23 (r) 10:20 Malta Rugby Football Union: Alligators v Overseas (r) 12:00 - GFA: Independence Cup: SKVW v Victoria H. (r) 13:50 UEFA Futsal Cup: Prel. Rd: KMF Zelezarec Skopje v Excess RP Bidnija (r) 15:15 - Malta Handball Assoc.: Aloysians Von Taine v La Salle Trendi (r) 16:40 - BOV PL: : Floriana v Valletta (r) 19:05 - Malta Rugby Football Union: Alligators v Overseas (r) 20:45 - Kick Off (r) 22:20 - Malta Basketball Association (r) 23:50 - BOV PL: : Floriana v Valletta (r). Football Stars 1 • melita 615 08:00 - La Liga: Valencia v Athletic Bilbao (r) 09:45 npower Champ.: Reading v Southampton (r) 11:30 Bundesliga: Hamburg SV v VfL Wolfsburg (r) 13:25 - Carling Cup: Rd3: Leeds Utd v Man. Utd (r) 15:10 - Bundesliga: Bayer Leverkusen v FC Schalke (r) 17:05 - La Liga: Villarreal v Levante (r) 18:55 - Campeonato Brasileiro - Highlights (r). La Liga: 19:25 - Preview 20:00 Granada v Barcelona (live). 22:05 - npower Champ.: Reading v Southampton (r) 23:55 Carling Cup: Rd 4: Aldershot Town v Man. Utd (r). Football Stars 2 • melita 616 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 - La Liga: Valencia v Athletic Bilbao (r) 16:05 - npower Champ.: Reading v Southampton (r) 18:00 - Bayern Munich TV 20:45 - Carling Cup: Rd 4: Aldershot Town v Man. Utd (live) 23:05 - Bayern Munich TV.
All Stars • melita 617 12:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 13:50 - WMRT: Sweden - Short Highlights (r) 14:20 Bouldering: Rockstars 2011 (r) 14:55 - NBA: All Star Game 2011 (r) 17:40 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 18:55 - Pentathlon 2011: Russia: Men's F. (r) 20:45 - Red Bull Cliff Diving: Boston Highlights (r) 21:15 - NBA: All Star Game - 2011 (r) 00:00 Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
24 Passatemp
Tisliba 1
2
5
3
4
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
Mimdudin>5. I]jed qalil (5) 6. Qala’ flus mhux [a]in (5) 7. Jittrasporta (5) 10. Dbielu (5) 11. Ma rba[tx (5) 12. U]a l-imqadef (5) 14. Sin/ier (5) 16. Le;;enda (5) 17. Opra tas-sajjieda (5) 18. In]ul minn fuq bastiment (5)
18
Weqfin>1. Ikkarezza (6) 2. Tif[ir kbir lejn xi [add (6) 3. Imdallam (6) 4. Fattar, sawwat (6) 8. Iddeverta (5) 9. Qata’ bi snienu (5) 12. :arrew bit-tbatija (6) 13. Entu]ja]mu (6) 14. In;urja (6) 15. Karatteristiku (6)
X’jonqos^
Fix-xeni 2, 3 u 4 kull darba jonqos erba’ partikularitajiet qatt ripetuti u li dejjem jinsabu fix-xena Nru. 1. Liema huma?
Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin> 5. Ponta; 6. Etern; 7. Editt; 10. Widen; 11. Ni]la; 12. Illum; 14. Kleru; 16. I/ken; 17. Daqqa; 18. Tifel. Weqfin> 1. Sparaw; 2. Dandin; 3. ?estun; 4. Injora; 8. Bdilt; 9. Q]ie]; 12. Ixiddu; 13. Me/laq; 14. Krettu; 15. Ugwali.
Il-vja;; it-tajjeb
G{AT-TFAL
Sudoku
Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.
L-ewwel a;enzija talivvja;;ar fid-dinja nfet[et fissena 1841 mill-Ingli] Thomas Cook. Kienet su//ess kbir tant li t-trasport tal-e]er/tu Brittaniku fuq in-Nil kien fdat f’idejh. Kompla jikseb su//essi: organizza ;urnata ta’ rail excursion b’xelin ir-ras minn Leicester sa Loughborough fil-5 ta’ Lulju, 1841. Bena kumpanija u g[en lill-Ingli]i jaraw id-dinja. Ta’ 32 sena kien cabinet maker. Kien reli;ju]. Miet fis-snin tal-1890.
Soluzzjonijiet
Sudoku X’jonqos^
Barney qed jitpaxxa j[ares lejn id-dellijiet ta’ tliet kukkudrilli: Liema hu d-dell ta’ Krokk, il-kukkudrill li jinsab fuq ix-xellug fuq nett?
Bie]el tassew!
Bil-linka imla kull spazju fejn tidher tikka sewda u g[andu jitfa//a quddiemek silwett ta’ wie[ed [abrieki – bie]el tassew!
Id-dell tal-Krokk In-Nru. 3
Id-dell ta’ Krokk
IN-NAZZJON It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
26 Avvi]i PN
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN AVVI}I POLITI?I {AL BALZAN. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li ttesseri jistg[u jin;abru millUffi//ju PN tal-lokalità, fil-Pjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet tal-ftu[ huma mill-5.30 p.m. ’il quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322. L-ISLA. Is-Segretarju talKumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m., u l{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. {AL QORMI. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri tal-Kumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;).
SAN :ILJAN. Membri talKumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda. I}-}URRIEQ. Membri talKumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l[las ta’ tesseri ;odda. AVVI}I SO?JALI ROBERT ARRIGO. Il-{bieb
ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Coffee Morning, illum it-Tlieta, 25 ta’ Ottubru f’Villa Arrigo, in-
Naxxar. Prezz €3 u l-biljetti jistg[u jinxtraw mill-uffi//ji jew billi //emplu 23285000.
PETER MICALLEF. Il{bieb ta’ Peter Micallef se jorganizzaw Coffee Morning, illum it-Tlieta, 25 ta’ Ottubru fil-Lukanda Golden Tulip Vivaldi, San :iljan. G[all-biljetti, tistg[u //emplu 21465070 jew 79460054. JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ Joe Cassar se jorganizzaw }jara u Coffee Morning, g[ada l-Erbg[a, 26 ta’ Ottubru fid-9 a.m. fil-Limestone Heritage, isSi;;iewi. Prezz € 4.50 g[alladulti u g[all-biljetti tistg[u //emplu 79459227 jew 99468624. PAULA MIFSUD BONNICI. Il-{bieb ta’ Paula Mifsud
Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, g[ada l-Erbg[a, 26 ta’ Ottubru f’Villa Arrigo, inNaxxar. Prezz € 5 u g[all-biljetti tistg[u //emplu 21239210, 79538559 jew 99242945.
JASON AZZOPARDI. Il{bieb ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 27 ta’ Ottubru filLukanda Coastline, Ba[ar i/?ag[aq. Trasport jitlaq fit-8.30 a.m. Prezz € 5.50 u g[all-biljetti tistg[u //emplu 22985100 jew 99841333. ROBERT ARRIGO. Il{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw kun/ert tal-Pusè u lBand tieg[u, il-{amis, 27 ta’ Ottubru fit-Teatru tasSalesjani, Tas-Sliema. Prezz € 6 u l-biljetti jistg[u jinxtraw mill-uffi//ji jew billi //emplu 23285000.
L-MNPN se jorganizza Coffee Morning nhar l-Erbg[a 9 ta’ Novembru, Villa Arrigo, in-Naxxar. G[all-biljetti /emplu 99473932. Jistg[u jinxtraw ming[and il-helpers tas-soltu. Trasport provdut u jitlaq mill-postijiet tas-soltu fit-8.30 a.m. Prezz: €5.50 Jattendi l-Prim Ministru Lawrence Gonzi
TONIO BORG. Il-{bieb ta’ Tonio Borg se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 3 ta’ Novembru, f’Popeye Village, ilMellie[a. Prezz €5 u l-biljetti jistg[u jinxtraw ming[and ilhelpers jew billi //emplu 79807644. DAVID CASA. Il-{bieb ta’ David Casa se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 3 ta’ Novembru f’Villa Arrigo. Prezz €5 u g[all-biljetti tistg[u //emplu fuq 21232166, 99462078 jew 79421071. FRANCIS ZAMMIT DIMECH. Il-{bieb ta’ Francis
Zammit Dimech se jorganizzaw Ikla f’g[eluq sninu, il-:img[a, 4 ta’ Novembru fit 8.30 p.m. filLukanda Le Meridien, il-Balluta. Prezz €22.50 u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99449189.
CLYDE PULI. Il-{bieb ta’ Clyde Puli se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 8 ta’ Novembru. Tluq tat-trasport fid-9 a.m. Prezz €4 u g[all-biljetti tistg[u //emplu 99476633 jew 99445269. ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw {ar;a Kulturali fil-Palazz talInkwi]itur u /-?entru ta’ Restawr ta’ Bighi, il-{amis, 10 ta’ Novembru. Ikun hemm waqfa g[all-kafé fil-Palazz talInkwi]itur. Prezz €7 u l-biljetti jistg[u jinxtraw mill-uffi//ji jew billi //emplu 23285000. CHARLÒ BONNICI. Il{bieb ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, il{amis, 10 ta’ Novembru fid-9.30 a.m. fil-Lukanda Bu;ibba, Bu;ibba. Prezz €5 u biex tibbukjaw tistg[u //emplu 79796667. PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’ Philip Mifsud se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 29 ta’ Novembru fil-Lukanda Imperial, Tas-Sliema. G[al aktar informazzjoni, tistg[u //emplu 99269314 jew 21462304. TONIO FENECH. Il-{bieb ta’ Tonio Fenech se jorganizzaw Ikla g[all-Milied, is-Sibt, 10 ta’ Di/embru fit-8 p.m. fil-lukanda Hilton Malta, San :iljan. Prezz €25 g[all-kbar u €12 g[at-tfal. G[all-bookings tistg[u //emplu 27327302 jew 79927302. AVVI}I O{RA
L-MNPN fix-xhur li ;ejjin se jorganizza sensiela ta’ laqg[at ta’ informazzjoni fuq temi differenti. L-ewwel laqg[a se ssir l-Erbg[a 2 ta’ Novembru fis-6.30 p.m. fid-Dar ?entrali. It-tema li se ti;i diskussa hi ‘Is-Sa[[a tal-Mara’. Kul[add hu mistieden. Jindirizza din il-laqg[a l-Ministru tas-Sa[[a u l-Kura fil-Komunità Joe Cassar.
IN-NAXXAR. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-bar fl-Uffi//ju PN tal-lokalità. Dawk interessati g[andhom jibag[tu l-offerti tag[hom, indirizzati lisSegretarju Kumitat PN Naxxar, sal-31 ta’ Ottubru. Il-Kumitat Sezzjonali jirriserva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik l-aktar vanta;;u]a. L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità re;a’ nfeta[ ta[t management ;did. Ilbar qed ikun miftu[ is-Sibt u l{add mill-5 p.m. ’l quddiem, u jintwerew log[ob tal-Premier Ingli] u s-Serie A Taljan.
{’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99804642. BIRKIRKARA. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u l-11 a.m. fl-Uffi//ju PN. BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. {AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038. G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. {AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567. L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382. L-ISLA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273985. IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733. {AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895466. L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979. L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852. L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603. IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507. IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. fl-Uffi//ju PN. IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com. PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222. RA{AL :DID. G[al assistenza tistg[u //emplu 98890488 jew 79224165. TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633. IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529. SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086. SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7.30 p.m. u t8.30 p.m. fl-Uffi//ju u ‘Dar il-{addiem’. G[al aktar informazzjoni tistg[u tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt. IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL TARXIEN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225033. VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225810. I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. fl-Uffi//ju PN.
It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
27 KAMPJONAT BOV IT-TIENI DIVI}JONI
G]ira Utd i]ommu posthom fil-qu//ata G]ira Utd............................ 4 Mellie[a.............................. 0
G]ira komplew is-sensiela ta' wirjiet po]ittivi dan lista;un meta g[elbu lil Mellie[a 4-0. Din kienet ittieni telfa g[al Mellie[a, li issa bdew ne]lin ’l isfel filklassifika. G]ira ]ammew posthom fil-qu//ata u wara [ames log[biet g[adhom ma sofrewx telfa. G]ira fet[u l-iskor wara [ames minuti meta wara kross ta' Ewurun, RYAN DEGUARA g[eleb lil Agius b'daqqa ta' ras. Mellie[a ppruvaw reazzjoni u marru vi/in li jiksbu d-draw, meta fit12-il minuta, freekick ta' Loquete g[adda ftit g[oli. G[axar minuti fit-tieni taqsima, G]ira rduppjaw minn SIMON SHEAD, li wara ;irja minn nofs il-ground, ikkonkluda fix-xibka b'xutt filbaxx. Sitt minuti wara, G]ira komplew kabbru l-vanta;;, meta RYAN BUTTIGIEG reba[ ballun f'nofs il-ground, qabe] lill-goalkeeper u kkonkluda f'lasti vojta u mbag[ad fis-70 minuta, issi;illaw il-partita, meta xxutt minn barra l-kaxxa ta' ANTHONY EWURUM [asad lil Abela u spi//a fix-xibka. G]ira Utd: S. Agius (K.
Gerada), A. Galea, A. Ewurum, S. Shead, T. Micallef, R. G. Goncalves Aldinho, J. M. Hussey, A. White, S. Pace, R. Deguara (Y. Tonna), M. Cocks (P. Camilleri) Mellie[a: J. Abela, M. Vella, W. Buttigieg, L. Cauchi, D. Cauchi, W. Borg, K. Fenech, K. Simiana, W. Borg St. John, T. Loquete Referee: Michael Spiteri
Reb[a drammatika San :wann......................... 1 Gudja.................................. 3 Gudja komplew is-sensiela ta’ reb[ meta g[elbu lil San :wann 3-1 u kkonfermaw posthom fil-qu//ata talklassifika bi 13-il punt flimkien ma’ G]ira. Din kienet it-tieni
telfa konsekuttiva g[al San :wann, li jinsabu fin-nofs talklassifika b’[ames punti, fejn g[adhom b’reb[a wa[da. WILLIAM CAMENZULI po;;a lil Gudja fil-vanta;; flewwel taqsima. Seba’ minuti fit-tieni taqsima KEITH VELLA ;ab id-draw imma fit-73 minuta TREVOR THOMAS re;a’ po;;a lil Gudja fil-vanta;;. Fl-ewwel minuta tal-[in mi]mum, ilgoalkeeper Carbonaro waqqa’ lil Agius fil-kaxxa, bir-referee jsaffar penalty u minnu WILLIAM CANENZULI g[aqqad id-dopjetta tieg[u.
San :wann: C. Carbonaro, K. Vella (C. Cacciattolo), D. Cosaitis, Q. Bregman, M. Francica, D. Borg (C. Cuschieri), A. Borg, K. Borg, C. Pace, K. Ndati (S. Vella), P. Xuereb Gudja Utd: M. Xerxen, C. Galea, E. Vella, J. Tonna, M. Milutinovic, W. Camenzuli, E. Gauci, I. Bilocca (A. Guazzo), J. Mallia, P. P. Sammut (D. Agius), D. Zammit (T. Thomas) Referee: Jude Amin Utulu
Jitilg[u t-tieni }ebbu;................................ 1 G[arg[ur........................... 4 G[arg[ur kisbu t-tieni reb[a konsekuttiva dan l-ista;un meta g[elbu lil }ebbu; 1-4, f'partita dominata minnhom fejn i]-]ew; na[at kellhom plejer imke//i.. G[arg[ur fet[u l-iskor fit23 minuta, meta d-daqqa ta' ras ta' JOHN NWOBA fuq freekick ta' Stivala g[elbet g[alkollox lil Zarb. Disa' minuti wara, kabbru l-vanta;; minn EDMOND LAPIRA,
wara li r/ieva ming[and Vella. {ames minuti fit-tieni taqsima, G[arg[ur spi//aw b'ra;el inqas, meta Luke Stivala tke//a talli ]amm ilballun b'idu fil-kaxxa. Mill11-il metru, CHRIS CIAPPARA naqqas id-distakk g[al }ebbu;. Nofs-sieg[a mit-tmiem, Nathan Caruana g[al }ebbu; tke//a g[al foul ikrah fuq Ryan Debattista. Fl-a[[ar g[axar minuti G[arg[ur skurjaw darbtejn. Lewwel kien RUBEN GRAVATA u sitt minuti wara kien JOHN NWOBA li wara ;irja min-nofs il-ground, qabe] lill-goalkeeper u kkonkluda f'lasta vojta. }ebbu; R: J. Mercieca, N.
Caruana, G. Mallia, M. Brincat, J. Spiteri, R. Spiteri, M. Farrugia, D. D'Agostino, D. Agius (C. Ciappara), U. Anyanwu, M. Tirchett G[arg[ur: D. Zarb, L. Stivala, C. Farrugia (I. Curmi), R. Debattista, J. Debattista, E. Lapira, C. Vella (H. Gatt Bonello), B. Antignolo, J. Nwoba, R. Gravata (C. Azzopardi), B. Perry Acton Referee: Steve Buhagiar It-tieni reb[a Senglea.................................1 Santa Venera.......................2 Santa Venera kisbu t-tieni
reb[a sta;jonali meta g[elbu lit-tim tal-qieg[ Senglea 2-1. Il-partita kienet mimlija azzjonijiet mi]-]ew; na[at b’Santa Venera jkunu l-iktar mi/idjali. Fil-15-il minuta S. Venera marru fil-vanta;;. Kienet azzjoni tajba li bdiet f’nofs ilgrawnd b’kumbinazzjoni
Kif Jinsabu L RD T
G]ira Utd Gudja Utd G[arg[ur Kirkop Utd Mellie[a Luqa SA Si;;iewi Msida SJ Santa Venera San :wann Attard }ebbu; R. }urrieq Senglea A.
5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5
4 4 3 3 3 2 2 2 2
F K Pt
1 0 13 1 13 1 0 11 3 13 1 1 11 5 10 1 1 9 7 10 0 2 10 10 9 2 1 7 6 8 2 1 5 5 8
0 3 8 9 0 3 5 7 1 2 2 4 5 1 1 3 5 9 0 3 2 3 7 1 0 4 5 10 0 0 5 3 15
6 6 5 4 3 3 0
tajba bejn Wingfield, Mercieca u Carbonaro b’serje ta’ passa;;i bil-ballun finali jispi//a g[and DYLAN MERCIECA li b’xutt fil-baxx g[eleb lil George Attard. Fid19-il minuta DYLAN MERCIECA b’xutt b’sa[[tu g[eleb lil Attard. Fit-23 minuta Senglea ng[ataw penalty xi ftit kontroversjali meta Mark Muscat ffawlja lil Emeka i]da Cuschieri salva x-xutt tal-istess Emeka u fit33 minuta Senglea laqtu llasta minn Brady Zerafa. Fit-43 minuta Senglea naqqsu d-distakk meta xutt ta’ GLENN BRINCAT ;ie mxellef bil-ballun jaqbe] lil Cuschieri. Senglea: G. Attard, B. Zerafa,
M. Ciappara, R. Tanti, A. Sciortino (K. Galea), J. Buttigieg, R. Micallef (O. Rababah), C. Caruana, G. Brincat, S. Vella (T. Thomas), J. Emeka S. Venera: W. Cuschieri, D. Calleja, J. Onouha, M. Muscat, S. Farrugia (A. Hili), K. Cilia, G. Micallef, D. Wingfield (J. Taliana), R. Carboanro, D. Mercieca (M. Grech) Referee: Andrew J. Sammut Tawhom l-ewwel telfa Msida SJ..............................4 Si;;iewi................................2 Msida reb[u t-tieni partita
tag[hom meta g[elbu lil Si;;iewi 4-2. G[al Si;;iewi din kienet l-ewwel telfa wara ]ew; reb[iet u ]ew; draws filwaqt li g[al Msida din kienet it-tieni reb[a li skorjaw 4 gowls. Msida resqu vi/in fit-8 minuta meta De Andrade xe[et g[oli. Fit-32 minuta De Andrade ni]]el lejn Clarke i]da xxuttja g[oli. Fl-34 minuta Msida fet[u liskor meta FERNANDO DE ANDRADE g[eleb lil Vella u ]ew; minuti wara xutt ie[or ta’ De Andrade kien imdawwar f’corner minn Vella. Mill-istess corner Msida rduppjaw meta wara li Vella tajjar il-ballun fuq Clarke, OSWALD ZAMMIT mir-rebound tefa’ ;ewwa. Fil-[in mi]jud
Micallef ta' Sta Venera attakkat minn Emeka u Thomas ta' Senglea (ritratt> Joseph Galea)
Msida g[amluhom 3-0 meta MARIO CRUPI skorja b’xutt tajjeb angolat. Fid-69 minuta Msida g[amluhom 4-0. Kien kross ta’ De Andrade li sab li MARTYN CURTIS li wa[du tefa’ ;ewwa. Fit-78 minuta Si;;iewi naqqsu ddistakk minn EMANUEL CUTAJAR wara kross ta’ Nevil Galea u fil-85 minuta Msida laqtu l-lasta minn Curtis. Minuta mit-tmiem Si;;iewi skorjaw it-tieni gowl li wasal minn RODRICK FARRUGIA. Msida: J. Agius, L. Cassar,
R. Zammit, M. Clarke, M. Borda, O. Zammit (R.Xuereb), M. Crupi (M. Curtis) , A. Dalli, D. Attard, A. Pirrone, F. De Andrade (G.Sergi) Si;;iewi: J. Vella, I. Darmanin, N. Galea, E. Vella, M. Bajada, M. Camilleri, E. Bugeja (J. Shead), E. Cutajar, R.Farrugia, J. Camilleri, J. Vassallo Referee: Luke Portelli Fis-sitt post Luqa SA...............................2 }urrieq….............................1 Luqa St Andrews kisbu ttieni reb[a tag[hom dan l-
ista;un kontra }urrieq li s’issa kellhom erba’ telfiet u reb[a wa[da. Luqa ssieltu u r-ri]ultat kien wie[ed sfortunat g[al }urrieq li taw wirja tajba. Luqa fet[u l-iskor fis-67 minuta meta RUNDOLPH PENZA g[eleb lillgoalkeeper ta’ }urrieq Roderick Vella. }urrieq wie;bu fil-75 minuta meta Johan Briffa qassam lil Dino Bonnici li sab lil ALISTAIR CAMILLERI li kkonkluda b’xutt sabi[ /entrali. Tliet minuti biss wara, Luqa kisbu t-tieni gowl meta Rundolph Penza indirizza birras fil-lasta, fejn salva parzjalment il-goalkeeper
Vella u mir-rebound LEE BALDACCHINO skorja g[al skor finali 2-1 favur Luqa St Andrews biex issa jinsabu fissitt post fil-klassifika tatTieni Divi]joni. Luqa SA: P. Psaila, A. Psaila,
C. Caruana (J. Fenech), A. Abdilla, F. Cauchi, C. Gatt, S. Costa Brazelino, R. Penza, L. Baldacchino, L. Vella (J. Good), J. Camilleri (D. Agius) }urrieq: R. Vella, K. Agius (D. Harallamb), K. Sacco, A. Barbara, N. Abdilla (C. Caruana), M. Genuis (L. Grima), D. Bonnici, J. Briffa, J. Briffa, A. Portelli, A. Camilleri Referee: Philip Farrugia
Doppjetta ta' Kerekov Attard...................................0 Kirkop Utd. ........................2
Kirkop United g[elbu lil Attard fil-[ames partita tag[hom tal-ista;un bis-sa[[a tad-doppjetta ta’ Rumen Kerekov u issa jinsabu tliet punti biss bog[od millqu//ata tal-klassifika wara G]ira u Gudja United. {ames minuti millmistrie[, Kirkop United marru fil-vanta;; meta Ivan Stankovic qassam lil Orianski Buhagiar, li kompla lejn RUMEN KEREKOV li skorja b'xutt /entrali. Fit-82 minuta, l-possibbiltà li Attard jakkwistaw punt minn din il-log[ba intemmet meta re;a' kien RUMEN KEREKOV li g[at-tieni darba g[eleb lill-goalkeeper. Attard: R.J. Ubbergen, O.
Tabone (A. Lanzon), C. Lanzon, A. Agius, D. Gauci, J.C. Cachia, D. Galea, R. Filipov (K. Said), K. Zahra, D. Travkov, C. Farrugia (D. Agius) Kirkop Utd: D. Pryke, C. Farrugia, R. Galea, B. Falzon, O. Buhagiar (L. Zammit), I. Stankovic, R. Kerekov (M. Theuma), J. Attard, P.P. Cassar, B. Bugeja, D. Zammit (C. Mifsud) Referee: Sandro Spiteri
IN-NAZZJON It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
28 Sport
Tmiem il-;img[a ta’ football Malti Anali]i u kummenti
dwar il-partiti tal-Kampjonat Premier BOV
Il-goalkeeper Bartolo ta' Floriana jidher jara x-xutt ta' Barbosa ta' Valletta fl-a[[ar mumenti qabel dan spi//a fix-xibka g[all-goal de/i]iv (ritratti> Joseph Galea)
Innutajna... * LI minkejja li hemm issettijiet tat-televi]joni installati fil-Press Boxes fl-Istadium Nazzjonali dawn g[adhom mhux qeg[din jit[addmu. Suppost li meta jkun hemm log[ba li qed tintwera b’mod dirett din ting[ata wkoll filPress Boxes biex il-;urnalisti nkunu nistg[u nsegwu aktar b’mod partikulari fejn jid[lu replays ta’ /ertu azzjonijiet. X’qed nistennew biex dawn jit[addmu? * LI fil-log[ba bejn Valletta u Floriana r-referee Adrian Azzopardi u l-goalkeeper ta’ Valletta Andrew Hogg kienu t-tnejn lebsin bil-kulur iswed. Possibbli li din il-problema li mhux l-ewwel darba li se[[et se tibqa' tirrepeti ru[ha meta hemm il-fa/ilità li jew ilgoalkeeper jew ir-referee jilbes kulur differenti biex ma jkunx hemm clash of colours. * LI waqt il-log[biet tal{add g[al xi mumenti kien hemm problemi fl-iscoreboard fejn din telqet komple-
tament waqt l-ewwel log[ba bejn Balzan u Tarxien. Din damet g[al madwar [mistaxil minuta bil-konsegwenza li meta skurjaw Tarxien dan ma kienx indikat. Fil-fatt lewwel baqa' l-iskor 2-0 meta kien 2-1 imbag[ad telqet kompletament. Tajjeb li ng[id ukoll li l-introduzzjoni ta’ qabel u tal-half time [afna drabi qed tintefa’ wa[da bi ]ball fejn ;ieli meta tkun se tibda log[ba jinstema’ lkliem li se tibda t-tieni taqsima. Ftit attenzjoni aktar tkun apprezzata. * LI meta spi//at l-ewwel log[ba tal-{add bejn Tarxien u Balzan wie[ed mill-assis-
tenti referees cioè Chris Francalanza qabad u da[al mill-ewwel fid-dressing room meta n-normalità hi li lkwartett ta’ uffi/jali jid[lu flimkien. Tajjeb li nkunu nafu x’;ara e]att u g[aliex dan in-nuqqas. Tg[id David Elleray li kien hawnhekk jindirizza seminar g[ar-referees induna b’dan waqt li kien qed
jag[milha ta’ osservatur matul il-log[biet ta’ tmiem il;img[a? * LI waqt il-log[ba Valletta v Floriana kien hemm tliet players li fit-tieni taqsima bdew jag[mlu l-warm up tag[hom mat-touch line meta hemm post allokat apposta fejn dan isir. Dawn kienu Gilbert Agius, Zongo u Effiong. Fejn kien ir-raba’ uffi/jal waqt li dan beda jse[[ u ma kienx ka] ta’ ftit minuti tafux! * LI Anthony Grech Sant hu t-tim manager il-;did ta’ Floriana minflok Joe Abela fejn jidher li l-avventura ta’ dan tal-a[[ar mal-Greens damet ftit xhur. Minbarra dan, tajjeb nirrimarkaw l-i]balji kbar li qed ikun hemm fl-ismijiet fil-line ups spe/jalment tal-players barranin. Ta’ min jinnota wkoll li fil-log[ba bejn Mqabba u Hibernians kien hemm isem Julian Briffa filline up ta’ Mqabba u dan ma kienx fuq il-bank.
Hibs jibqg[u g[addejjin u Valletta jirb[u d-derby
minn Simon FARRUGIA Gowl uniku skurjat mill-Bra]iljan William Barbosa flewwel taqsima kien bi]]ejjed sabiex Valletta g[elbu lill;irien Floriana f’log[ba li temmet it-tmien ;urnata tal-kampjonat Premier. Meta tikkunsidra kollox din kienet reb[a meritata g[all-Beltin li kienu l-a[jar tim g[al perijodi twal. Kienu ;ejjin minn reb[a kontra B’Kara fl-a[[ar log[ba 2-1 u s’issa Valletta waqqg[u l-punti biss f’log[ba wa[da, it-telfa kontra l-leaders Hibernians. Pero’ l-attakk ta’ Valletta kien erratiku [afna b’Michael Mifsud maqtug[ kompletament mil-log[ba. Floriana kienu kisbu tliet reb[iet mill-a[[ar erbg[a i]da fallew hekk kif iffa//jati mill-;irien. G[al Valletta rritorna Gilbert Agius li beda fuq il-bank filwaqt li Ryan Fenech kien g[adu jiskonta s-sospensjoni imposta fuqu. Mill-banda l-o[ra g[al Floriana ma’ kien hemm ebda problemi ta’ formazzjoni minkejja li dawn irri]ultaw fl-ewwel taqsima meta tilfu lil Christian Caruana u Tyrone Farrugia b'injuries. Valletta adottaw pjan prudenti u qag[du attenti li ma’ ji]bilan/jawx fl-attakk u j[allu spazji lill-avversarji. L-ewwel reb[a g[al Zammit B’Kara rritornaw g[ar-reb[ hekk kif g[elbu lil {amrun Spartans f’log[ba li ftit [olqitilhom problemi. Kienet l-ewwel reb[a g[al B’Kara wara r-ritorn ta’ Paul Zammit fittmexxija tal-Istripes wara biss erba' xhur. L-Istripes kienu ;ejjin minn telfa kontra r-rivali Valletta filwaqt li l-avversarji tag[hom {amrun Spartans kienu kisbu t-tieni reb[a konsekuttiva wara li g[elbu lil Sliema Wanderers.
G[aldaqstant kien mistenni [afna aktar minn {amrun li naqsu li jkunu ta’ sfida. Hibernians baqg[u j]ommu l-kmand tal-klassifika hekk kif g[elbu lil Mqabba 4-1. Kienu ]ew; gowls fl-ewwel 10 minuti li wittew it-triq g[al Hibernians u b’hekk kisbu sseba’ reb[a konsekuttiva. Meta Mqabba spi//aw b’ra;el anqas wara li l-barrani Bojan Mamic tke//a ftit wara li naqqas id-distakk, Hibernians [adu l-kmand assolut tallog[ba. Biex ikompli ji;i kollox [a]in g[al Mqabba spi//aw jilag[bu b’disa’ plajers fl-a[[ar kwarta meta tke//ielhom il-barrani l-ie[or Timotic. Pero Mqabba xorta kienu ta’ sfida denja g[al Hibernians fejn g[al dawn tala[[ar spikka Failla, Dias u Dos Santos. Mark Miller beda bl-istess [dax li beda bihom fir-reb[a fuq Mosta bilBra]iljan Balbinot nieqes g[al darb’o[ra. L-ewwel reb[a
Finalment waslet l-ewwel reb[a wara tmien log[biet g[al Mosta dan wara li huma g[elbu lil Sliema Wanderers 3-2. Kienet reb[a li ssorprendiet lil kul[add però mhux g[allmod kif ]vol;ew l-affarijiet matul il-log[ba g[ax jekk kien hemm tim li [aqqu jo[ro; bil-punti massimi mill-ground kien bla dubju dak Mosti. B’din it-telfa Sliema Wanderers tista’ tg[id li jinsabu fi kri]i wara li din kienet it-tieni telfa konsekuttiva. Mit-telfa kontra {amrun il-goalkeeper Curmi beda minflok l-imwe;;a’ Bonello filwaqt li Jerry Ani [a post Galabov bi Frendo jibda flok l-imwe;;a' Mifsud Triganza fl-attakk. Reb[a li biha Mosta ma’ baqg[ux wa[idhom f’qieg[ il-klassifika. Wara li l-;img[a li g[addiet huma sfaw meg[luba minn Mqabba, Qormi rritornaw g[ar-reb[ fejn din id-darba b’wirja konvin/enti ;abu fix-xejn lil M’Xlokk. Minn dawn tala[[ar wie[ed stenna [afna aktar wara r-reb[a li kisbu kontra Tarxien. It-tim immexxi minn Stephen Azzopardi ddomina u [oloq diversi azzjonijiet ta’ skor fejn it-Taljan Federico Mirarchi g[amel id-debutt tieg[u. Da[al lura Bondin filwaqt li kien hemm in-nuqqas ta’ Wellman u Sciberras li t-tnejn t[allew fuq il-bank. Mill-bidu ma kien hemm ebda dubju li Qormi riedu reb[a minn din il-log[ba fejn urew l-intenzjonijiet tag[hom bi pjan offensiv g[all-a[[ar. Ftit nifs
Balzan kisbu t-tieni reb[a tag[hom tal-ista;un u l-ewwel wa[da b’mod uffi/jali fil-pitch peress li l-unika reb[a li kisbu kienet wara protest kontra {amrun Spartans. Huma g[elbu lil Tarxien Rainbows f’log[ba monotona bi bi ftit azzjonijiet u b’ebda kreattività. Ri]ultat li tella’ t-total ta’ punti g[al Balzan g[al tmienja filwaqt li [alla lil Tarxien f’qieg[ il-klassifika flimkien ma’ Mosta b'erba' punti. Wara taqsima kwieta bl-azzjonijiet rari [afna it-tieni taqsima kienet ftit a[jar. Ir-Rainbows kienu ming[ajr Bueno li jinsab sospi] u Noel Coleiro g[amel diversi bidliet fil-formazzjoni inizjali. Mill-banda l-o[ra Clifton Ciantar kien nieqes min[abba sospensjoni bil-Bra]iljan Pedro Dos Santos Calcado jirritorna wara sospensjoni ta’ ]ew; log[biet. Reb[a li tat ftit tan-nifs lil Balzan u tefg[et f’ba[ar ta’ nkwiet lil Tarxien. Il-veteran Jeffrey Chetcuti ta' Qormi jtajjar il-ballun minn saqajn Obiefule ta' Marsaxlokk
IN-NAZZJON It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
Sport 29
It-tim tal-;img[a M. Bartolo (Floriana)
Kellu log[ba tajba firritorn tieg[u bejn il-lasti ta’ Floriana u /a[[ad lillattakkanti Beltin diversi drabi. Iddistingwa ru[u b’wie[ed mill-a[jar saves s’issa fil-kampjonat meta salva xutt destinat g[al ;ewwa ta’ Caruana.
I. Azzopardi (Valletta)
Wie[ed mill-players individwali li spikkaw fittim Belti peress li r-reb[a ta’ Valletta waslet aktar b’wirja kollettiva. Azzopardi beda jo[ro; b’eleganza mid-difi]a Beltija fejn anki ddistribuzzjoni tieg[u kienet wa[da tajba.
M. Micallef (Floriana)
Player li qed ikompli g[addej bil-wirjiet po]ittivi tieg[u u donnu li l-a[jar tieg[u [afna drabi jo[ro; kontra l-;irien Valletta. Player li jistinka [afna u li ssibu f’diversi setturi talground u minkejja dan, kapa/i jirkupra fil-[in.
P. Doffo (Floriana)
Il-player Ar;entin stabbilixxa ru[u b[ala wie[ed mill-kolonni ta’ nofs il-ground fit-tim ta’ Floriana. Fil-log[ba tal{add wara li we;;a' Farrugia ;ie sagrifikat u kellu jilg[ab fil-qalba taddifi]a fejn ir-rendiment tieg[u kien wie[ed e//ellenti.
D. Grima (Balzan Y.)
Player li qed ikollu sta;un tajjeb mat-tim ta’ Balzan u anki fir-reb[a li huma kisbu fuq Tarxien [adem [afna biex g[en lit-tim jikseb lewwel reb[a fil-pitch.
C. Failla (Hibernians)
Indubbjament li Failla qed ikollu sta;un e//ellenti fejn f’kull log[ba qieg[ed ikun
il-mutur tat-tim minn Ra[al :did. Minbarra li qed isib ix-xibka b’mod regolari Failla qed jag[ti dimensjoni differenti lit-tim immexxi minn Mark Miller
J. Pereira (Qormi)
Da Silva
Akkwist importanti minn Qormi kien dak ta’ Jorge Pereira Da Silva li ssa[[a[ mhux ftit lil Qormi flg[a]liet tal-kow/ Stephen Azzopardi kemm f’nofs ilground kif ukoll fid-difi]a. Qed juri titjieb minn log[ba g[all-o[ra
M. Dias (Hibernians)
Dan hu wie[ed mill-erba' players Bra]iljani ta’ Hibernians g[al dan lista;un fejn mill-ewwel qabad sew fil-pjani ta’ Mark Miller. Player li kompla sa[[a[ id-dipartiment talattakk ta’ Hibernians.
T. Vella (B’Kara)
Kellu log[ba tajba fejn ilfidu/ja li ng[ata Vella minn Paul Zammit irritornaha lura b’wirja e//ellenti. Il-player ta’ ta[t il-21 sena kien ta’ torment kontinwu g[addifi]a tal-Ispartans fejn lewwel ]ew; gowls bdew minn saqajh.
I. Zammit (Mosta)
Din kienet l-a[jar log[ba g[al l-eks player Belti kemm ilu li ng[aqad b’self ma’ Mosta. Kienet l-ewwel reb[a g[al Mosta matul dan l-ista;un b’Zammit jag[ti kontribut siewi sabiex waslu l-ewwel tlett punti g[at-tim ta’ Oliver Spiteri.
M.B. Mvondo (Mosta)
L-attakkant Mosti skorja wie[ed mill-gowls g[at-tim tieg[u i]da l-aktar li spikka kien bl-ener;ija u l-velo/ità tieg[u fejn kien ta’ w;ieg[ ta’ ras kontinwu g[ad-difi]a ta’ Sliema Wanderers.
Ian Azzopardi ta' Valletta jissielet ma' Ivan Woods ta' Floriana (ritratt> Joseph Galea)
KUMMENTI WARA L-PARTITA MOSTA 3-2 SLIEMA
Fl-a[[ar log[biet urejna titjib “Kienet l-ewwel
reb[a tag[na però kienet ilha tin[ass peress li fl-a[[ar log[biet urejna titjib kbir.” Hekk kienu l-ewwel kummenti ta’ Ian Zammit l-attakkant ta’ Mosta li kellu log[ba tajba [afna fejn kien ivvutat ukoll b[ala l-BOV Player talLog[ba. Hu kompla, “It-tim jidher li issa qieg[ed joqg[od fejn il-players ]g[a]ag[ qeg[din aktar jidraw l-andament tal-kampjonat Premier. Nemmen li aktar ma’ jg[addi ]mien aktar ser ikollna ri]ultati po]ittivi.
- Ian Zammit (Mosta)
Din kienet l-a[jar log[ba tag[na s’issa imma mhux b’kumbinazzjoni peress li fla[[ar tliet log[biet konna tajbin [afna fejn anki kontra Hibernians il-;img[a li g[addiet minkejja li b’ra;el anqas g[al kwa]i log[ba s[i[a xorta tajna wirja tajba.” Mistoqsi dwar il-futur ta’ Mosta Zammit temm jg[id, “L-g[an tag[na jibqa' li nippruvaw insalvaw i]da mhux ser tkun fa/li peress li t-timijiet jinsabu kollha ppreparati sew. Però bil-grinta tal-players, kow/ u l-[idma tal-kumitat kapa/i naslu.”
IN-NAZZJON It-Tlieta 25 ta’ Ottubru, 2011
30 Sport RUGBY
FOOTBALL TALJAN
Tispikka Udinese kontra Napoli
Illum jer;a’ tibda tintlag[ab it-tmien ;urnata mis-Serie A li se tkun mifruxa fuq tlett ijiem. Tlett ijiem wara li Udinese [adu kmand assolut tal-klassifika. Il-programm jifta[ illum b’partita interessanti bejn Juventus u Fiorentina. Dawn i]-]ew; timijiet ;ejjin minn draws identi/i ta’ 2-2 kontra Genoa u Catania rispettivament. G[al Juventus g[adu dubju] il-midfielder Vidal li tilef il-partita fi tmiem il;img[a kontra Genoa filwaqt li Fiorentina se jkollhom lil Montolivo sospi]. Il-kow/ tal-Vjola, Mihajlovic mistenni li jer;a’ jibba]a l-attakk fuq Jovetic li skurja doppjetta kontra t-tim Sqalli. L-aktar konfront li jispikka hu fil-fatt dak ta’ g[ada bejn Udinese u Napoli. Dawn tala[[ar, minkejja li fi/Champions League qed jiksbu ri]ultati po]ittivi donnhom naqqsu mir-ritmu fil-kampjonat. Huma tilfu kontra Parma u ;ew draw kontra Cagliari fl-a[[ar ]ew; [ar;iet tag[hom. L-a[[ar reb[a tag[hom kienet qabel ilwaqfa g[all-partiti internazzjonali tal-Euro 2012 meta kienu umiljaw lil Inter 3-0 f’San Siro.
Udinese, immexxija millattakkant Di Natale se jkollhom l-g[an li jiddefendu lewwel post. Wara seba’ partiti Udinese g[andhom ukoll la[jar difi]a u qalg[u biss gowl. Genoa, wara d-draw kontra Juventus jilqg[u lil Roma. Dawn tal-a[[ar ;ejjin minn reb[a minima fuq Palermo. Ittim mill-kapitali qed jirkupra diversi punti li tilef fl-ewwel partiti u issa jinsab erba’ punti bog[od mil-leaders Udinese. Milan mhux mistennija jfallu f’darhom kontra Parma. Wara r-rimonta kbira li wettqu kontra Lecce il-moral tattim ta’ Allegri hu g[oli filwaqt li t-tim ta’ Parma se jkun ;ej minn telfa kontra Atalanta. Bla dubju, wara t-tliet gowls kontra Lecce, l-midfielder Boateng mistenni jibda mill-bidu. Intant, Atalanta, wara rreb[a barra minn darhom kontra Parma jilqg[u lil Inter. Dawn tal-a[[ar ;ejjin minn reb[a ta’ 1-0 kontra Chievo. Fuq quddiem mistenni jibda Milito minflok Pazzini min[abba li l-attakkant Taljan se jkun imserra[ g[all-partitissima ta’ nhar is-Sibt kontra Juventus f’San Siro. Wie[ed irid jara jekk ilkow/ ta’ Inter, Ranieri hux se
Alessandro Matri (xellug) ta’ Juventus ji//elebra ma’ Marcelo Estigarribia wara li skorja kontra Genoa s-Sibt. Illum Juventus imisshom kontra Fiorentina
jer;a’ jinkludi lid-difensur Ranocchia wara li dan irkupra minn injury kif ukoll skonta ttliet partiti sospensjoni li kellu. Atalanta din is-sena ssorprendew lil kul[add min[abba li rnexxielhom jikrupraw malajr is-sitt punti li kellhom imnaqqsa fil-bidu tal-kampjonat. L-eqreb rivali tal-leaders, Lazio jilqg[u fl-Olimpico lil
Catania. Il-Biancocelesti m’humiex mistennija jfallu. Lazio fil-bidu tal-kampjonat ma kienux daqstant kwotati li jissieltu g[all-kampjonat i]da l-akkwisti l-;odda tag[hom, spe/jalment l-attakkant Klose qed ikollhom prestazzjonijiet tajbin u dan qed iwassal g[arri]ultati po]ittivi. L-a[[ar partiti ta’ dan irround tkun g[ada bejn Palermo u Lecce fi Sqallija.
Lievremont jitlaq lil Franza
Il-kow/ nazzjonali ta’ Franza Marc Lievremont temm il-kariga lbiera[ waqt li kellem g[all-a[[ar darba lill-media li tant ikkritikatu matul it-Tazza tad-Dinja. It-tim ta’ Lievremont tilef il-final tal-{add kontra New Zealand 8-7 u tawwal l-agonija tal-Fran/i]i li kienu qed jitilfu t-tielet finali tag[hom. L-eks internazzjonali Fran/i] li issa postu se jkun qed jimtela minn Philippe Saint-Andre b[ala kow/ nazzjonali ma kien qal xejn lillmedia Fran/i]a matul it-tournament, partikularment wara serje ta’ prestazzjonijiet li wasslu g[al kritika qawwija. “Il-kuntrat jintemli illum u ma ridtkomx t[ossu n-nuqqs tieg[i [afna. Fil-;img[at u x-xhur li ;ejjin issa jkun [addie[or li jkellimkom dwar it-tim Fran/i],” qal Lievremont. Franza li tilfu ]ew; partiti fil-fa]i tal-gruppi kontra New Zealand u Tonga u g[addew g[all-final wara reb[a 9-8 kontra Wales b’14-il plejers fis-semi-finali. Lievremont ikkritika u[ud millplejers tieg[u u sej[ilhom “imfissda” wara li dawn injoraw l-istruzzjonijiet tieg[u u [ar;u ji//elebraw wara rreb[a fis-semi-finali. “G[amilniha sal-final u ]ammejna lil All Blacks fuq ix-xwiek. Na[seb lil-prestazzjoni tal-plejers kienet sabi[a. Taw rija tajba u lag[bu rugby sabi[. Diffi/li meta tkun kontra nazzjon s[i[. Nisku]a ru[i mal-plejers g[at-terminu li w]ajt mag[hom imma din hi fra]i li nu]aha anke ma’ [uti. G[andi ammirazzjoni kbira lejn il-plejers u nittama li fil-;img[at li ;ejjin ikollhom l-istess lejja.,” qal Lievremont.
RALLY
Loeb vi/in titlu mondjali ie[or mas-Citroen
Sebastien Loeb u Daniel Elena fuq Citroen DS3 fi Spanja
Sebastien Loeb resaq vi/in lejn ir-reb[ ta’ titlu mondjali ie[or meta feta[ vanta;; ta’ tmien punti fuq l-eqreb rivali Mikko Hirvonen, issa li fadal biss ti;rija wa[da g[al tmiem l-ista;un wara li reba[ irRally ta’ Spanja. Is-sewwieq Fran/i] tasCiitroen li qed jimmira lejn irreb[ tat-tmiem titlu mondjali konsekuttiv a//erta mis-seba’ reb[a konsekuttiva fi Spanja wara li ddomina t-tliet ijiem tar-rally u g[en ukoll lisCitroen ja//ertaw mit-titlu mondjali tal-kostrutturi g[asseba’ darba.
Is-sewwieq Finlandi] talFord, Hirvonen, temm it-tieni, aktar minn ]ew; minuti wara Loeb waqt li sie[bu tal-istess tim u kompatrijott Jari-Matti Latvala, temm t-tielet minuta o[ra aktar lura. Meta issa fadal biss ir-rally Brittanniku mill-kalendarju ta’ 13-il ti;rija. Loeb g[andu 222 punt kontra l-214 ta’ Hirvonen. “Kellna tmiem il-;img[a mill-aktar e//ellenti i]da meta tqis li konna ;ejjin minn tliet wirjiet []iena fl-a[[ar tliet rounds, ma ridtx nemmen dan ir-ri]ultat sakemm wasalna
fuq il-linja finali. Mikko [a [afna punti u g[alekk g[adna vi/in [afna ta’ xulxin fil-kampjonat,” qal is-sewwieq ta’ 37 sena li kien sfurzat jirtira mirrally ta’ pajji]u aktar kmieni dan ix-xahar wara [sarat filmakna. Sie[eb Loeb, Sebastien Ogier, Fran/i] ie[or, ]amm ittielet post overall fil-klassifika b’193 punt minkejja li wkoll sofra minn [sarat filmakna fl-a[[ar jum u naqas milli jtemm it-tappa. Ir-rally Brittanniku se jsir f’Wales bejn l-10 u t-13 ta’ Novembru.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
Sport 31 LEAGUE CUP
MIDDLESEA RACE
United jilag[bu g[and Aldershot
Esimit Europa 2 l-ewwel jott lura Malta
Manchester United mil-lum se jippruvaw jibdew jirkupraw mit-telfa kbira 6-1 li ;arrbu f’darhom kontra Manchester City meta jmorru g[and it-tim modest ta’ Aldershot g[all-partita mirraba’ round tal-League Cup. Ferguson li lbiera[ ra lil Javier Hernandez jiffirma uffi/jalment g[al [ames snin o[ra, mistenni jag[mel tibdil kbir fit-tim li tilef kontra City. Aldershot li huma mmexxija mill-eks attakkant ta’ Wimbledon u Bolton Wanderers, Dean Holdsworth u l-i]g[ar klabb li fadal filkompetizzjoni, ;ejjin minn reb[a 5-2 fuq Dagenham & Redbridge. Aldershot biex waslu s’hawn eliminaw lil West Ham United, Carlisle United u Rochdale u din mhux se se tkun l-ewwel log[ba tag[hom kontra United fil-League Cup. Huma kienu lag[bu wkoll kontrihom f’Settembru tal1970 u kienu tilfu 3-1. G[ada Manchester City jmorru g[and Wolves f’ripetizzjoni tal-final tal1974 mirbu[a minn Wolves, f’wie[ed mill-[ames konfronti bejn timijiet talPremier. Il-programm League Cup IV Rd
Illum Aldershot v Man Utd Arsenal v Bolton Cardiff v Burnley Crystal Palace v Southampton G[ada Stoke v Liverpool Wolvers v Man City Blackburn v Newcastle Everton v Chelsea
48 sieg[a mill-bidu tal-Middlesea Race, il-flotta ltaqg[et ma’ sfidi u kundizzjonijiet li n-navigaturi kienu anti/ipaw sew qabel il-bidu tat-tellieqa nhar is-Sibt Wara li l-ewwel 24 sieg[a kienu aktar velo/i milli ma[suba, la[jar kompetituri sofrew fuq il-medda tal-kors tul il-kosta tatTramuntana ta’ Sqallija fejn irwiefen [fief finalment xekklu iddg[ajjes relattivament kemm jimxu. I]da ladarba l-pruwa tag[hom messet mal-kantuniera tal-Majjistral ta’ Sqallija, hekk kif g[addew San Vito lo Capo, kienu lura fir-ri[ u bdew bil-pass tag[hom mill-;did. Sat-3 p.m Esimit Europa 2 (SLO) kien fuq quddiem idur ma’ Lampedusa u mistenni li jie[u l-unuri tal-ewwel jott lura Malta madwar il-11.30 p.m. tal-biera[. Ran (GBR) kien dirett lejn Pantellerija, segwit minn Alegre (GBR) u Med Ispirtu (FRA) li flimkien jinsabu fuq il-kosta tal-Punent ta Sqallija. Il-maggoranza tal-flotta – li tinkludi il-Klassijiet tat-3 u 4 – kollha huma pjuttost qrib ta’ xulxin fuq l-istess linja barra millkosta tat-Tramuntana ta’ Sqallija. Ilbiera[ filg[odu l-kaptan Malti Arthur Podestà abbord id-dg[ajsa ta’ klassi 3 Elusive St. Regis (MTA) qal li setg[u jaraw madwar 34-35 dg[ajjes madwarhom. Fit-tellieqa bejn id-dg[ajjes Maltin, id-dg[ajsa Artie b’Lee Satariano tinsab minn ta’ quddiem g[alkemm it-tmien dg[ajjes qeg[din ras imb’ras.
Muscat jirri]enja minn kow/ ta’ Marsaxlokk Winston Muscat irri]enja mill-kariga ta’ kow/ ta’ Marsaxlokk FC. Dan t[abbar mill-A;ent President tal-Klabb Anthony Lee Baldacchino waqt intervent li g[amel fil-programm ‘Replay Ikompli’ fuq Radio 101 ilbiera[. Ir-ri]enja ta’ Muscat tkompli titfa’ aktar problemi fuq il-klabb Xlukkajr li dan l-ista;un donnu ma jistax jistejqer. Muscat sie[eb lil-klabb fil-bidu ta’ dan l-ista;un
minflok Patrick Curmi li kien ing[aqad ma’ B’Kara u ironikament sar it-tieni kow/ wara l-istess Curmi li temm l-impenji tieg[u qabel i]-]mien fil-Premier. Muscat kellu kuntratt sa tmiem l-ista;un imma laffarijiet xejn ma kienu sejrin tajjeb. T[at it-tmexxija tieg[u dan l-ista;un ix-Xlukkajri [adu ]ew; reb[iet u draw minn tmien partiti u s-Sibt li g[adda ;arrbu l-[ames telfa meta kien meg[luba 3-1 minn Qormi.
BASKETBALL
Athleta jirb[u l-ewwel edizzjoni
Is-Segretarju Parlamentari Chris Said jippremja lill-kaptin ta’ Athleta
Athleta A to Z Electronics reb[u l-ewwel edizzjoni talGozo Basketball Cup li ntlagb[et f’G[awdex fi tmiem din il-;img[a finnuqqas ta’ partiti millKampjonati lokali talBasketball. Fil-finali huma g[elbu lil Si;;iewi bilpunte;; ta’ 63-57. Il-log[ba ;abet fi tmiemu tournament ta’ 10 log[biet li ntlag[ab fil-Kumpless Sportiv ta’ G[awdex bejn isSibt u l-[add. It-tournament kien organizzat bi s[ab bejn ilMalta Basketball Association u s-Segretarjat Parlamentari g[allKonsumatur, Kompetizzjoni :usta, Kunsilli Lokali u Konsultazzjoni Pubblika. Fit-tournament [adu sehem is-sitt timijiet talKampjonat Nazzjonali talEwwel Divi]joni tal-Ir;iel. Fil-finali g[at-tielet u r-raba’ post Depiro g[elbu lil Luxol bil-punte;; ta’ 64-39 u fi tmiem il-finali is-Segretarju Parlamentari Chris Said qassam it-trofej lir-rebbie[a.
Il-jott Brittanniku Nikata li kien fil-[ames post (ritratt> Kurt Arrigo)
Esther Azzopardi g[all-Kroazja
Ir-referee tal-FIFA Esther Azzopardi Farrugia ;iet appuntata mill-UEFA biex tikkontrolla partita minn Grupp 6 ta’ kwalifikazzjoni g[all-Kampjonat Ewropew tan-nisa tal-2013 bejn ilKroazja u s-Slovenja. Il-partita se tintlag[ab fit-Town Stadium f’Vrbovec fil-Kroazja nhar il-{amis 27 tax-xahar. Hi se tkun meg[juna millassitants referees Joe Camilleri u Mariano Debono waqt li Vesna Budmir mill-FA Kroata se tkun ir-raba’ uffi/jal.
U#17
Telfa o[ra It-tim nazzjonali Malti U#17 sofra t-tielet telfa tieg[u kontra l-organizzaturi Montenegro 3-0 fl-a[[ar log[ba minn Grupp 11 ta’ Kwalifikazzjoni g[allKampjonat Ewropew talUEFA U#17 mini-turnament li ntlag[ab f’Podgorica. Din kienet it-tielet telfa minn daqstant partiti li ;arrab it-tim immexxi minn Branco Nisevic. Il-grupp intreba[ minn Spanja b’punti massimi segiwti mill-Polonja, Montenegro u Malta.
Jirri]enja l-kow/ tas-Slovenja Il-kow/ tas-Slovenja Matjaz Kek irri]enja wara ftehim re/iproku mal-FA (NZS) wara li t-tim naqas milli jikkwalifika g[all-finali tal-Euro 2012. Il-kow/ ta’ 50 sena, eks difensur tas-Slovenja [a t-tmexxija tat-tim fl-2007 u wasslu sal-finali tat-Tazza tad-Dinja fl-Afrika t’Isfel fl-2010 i]da naqas milli jirrepeti l-istess su//ess filkwalifiki tal-Euro 2012. Il-media lokali qed tg[id li Slavisa Stojanovic li reba[ ]ew; kampjonati Sloveni ma’ NK Domzale qabel sar assistent ta’ Srecko Katanec mat-tim ta’ United fl-Emirati G[arab, se jkun issu//essur ta’ Kek. Is-Slovenja spi//aw ir-raba] fil-grupp tal-Euro 2012 wara lItalja, l-Estonja u s-Serbja. MUTURI
Rossi mhux se jirtira It-Taljan Valentino Rossi mhux se jirtira mill-isport wara l-mewt ta’ sie[bu Marco Simoncelli l-{add li g[adda f’in/ident f’Sepang. Simoncelli tal-Honda li kellu 24 sena miet f’in/ident ikrah fil-Malasja wara li ntlaqat mill-muturi ta’ Rossi u Colin Edwards u tilef ukoll lelmu. Rossi, rebbie[ ta’ disa’ titli mondjali fil-kategoriji kollha, tant [adha bi kbira bil-mewt ta’ Simoncelli li l-uni/i kummenti li g[amel issewwieq tad-Ducati kienu biss fuq Twitter. “Sic (Simoncelli) g[alija kien qisu [ija ]-]g[ir. Tant b’sa[[tu fit-track u tant
;entili fil-[ajja normali. Se n[oss [afna n-nuqqas tieg[u.” David Brivio, l-eks manager tieg[u mal-Yamaha /a[ad rapporti fil-media, partikularment fuq l-internet li s-sewwieq ta’ 32 sena tant [adha bi kbira li kien se jirtira. “{afna qed jistaqsu li Vale mhux se jkompli bit-ti;rijiet. Dan assolutament mhux minnu u jiddispja/ini anke li kelli g[alfejn nispjega dan,” kiteb Brivio fuq twitter. Intant il-MotoGP bdew investigazzjoni dwar lin/ident ta’ Simoncelli i]da qalu li g[adu kmieni wisq biex jikkummentaw fuq il-fatt li [ari;lu wkoll l-elmu.
It-Tlieta, 25 ta’ Ottubru, 2011
32 Lokali
Studenti ta' skejjel primarji lbiera[ kellhom l-opportunità jitg[allmu fuq ix-xog[ol tal-Pulizija f’attività b[ala parti mill-Police Awareness Week li qed tkun organizzata fl-Inspire, f'Marsascala. L-istudenti kienu murija l-karozzi u l-muturi tal-iskwadra tal-mowbajl. :ew mg[allma kif jaqsmu ]-zebra crossing u kif jintlibes is-seat belt. Adrian Chetcuti, pulizija fl-iskwadra tal-mowbajl, qal li dan it-tag[lim hu importanti biex it-tfal ikunu jistg[u japprezzaw aktar ix-xog[ol li jag[mlu l-Pulizija. L-istudenti kellhom l-opportunità jistaqsu mistoqsijiet lill-Pulizija u anke jirkbu l-karozza u l-muturi tal-iskwadra tal-mowbajl. (Ritratt> Michael Elull)
70% tal-istudenti jkomplu bl-istudji wara s-sekondarja
minn Charles MUSCAT 70% tal-istudenti Maltin qed ikomplu bl-istudji tag[hom wara li jtemmu liskola sekondarja. Sa g[axar snin ilu r-rata kienet biss ta' 46% u dan juri li pajji]na g[amel passi kbar 'il quddiem. Dolores Cristina, ilMinistru tal-Edukazzjoni, ixXog[ol u l-Familja, tkellmet dwar dan l-i]vilupp po]ittiv meta lbiera[ ]aret il-fiera Youth Days organizzata millYouth Employment Programme (YEP) talKorporazzjoni tax-Xog[ol u t-Ta[ri; (ETC). Fil-fiera li qed issir matul din il-;img[a f'Dar ilMediterran g[all-Konferenzi fil-Belt, qed jipparte/ipaw 33 esebitur fosthom entitajiet tal-Gvern, g[aqdiet mhux governattivi u millvolontarjat, u anke kumpaniji privati. Nicola Cini, Project Leader, qalet li l-iskop tal-fiera hu
biex l-istudenti tassekondarja mill-iskejjel talGvern, tal-Knisja u indipendenti jing[ataw informazzjoni u pariri biex itejbu l-[iliet tag[hom li huma me[tie;a biex fil-futur ikunu jistg[u jsibu impjieg. Nies im[arr;a tkellmu malistudenti dwar lopportunitajiet ta' impjiegi differenti u x'[iliet je[tie;u biex ikunu jistg[u jaqbdu karrieri differenti. B[ala parti mill-fiera li qed issir g[at-tieni darba, nhar isSibt li ;ej se jkun hemm diversi workshops interattivi li jinkludu l-informazzjoni li wie[ed ikollu b]onn biex imur tajjeb waqt interview g[al impjieg. Il-Ministru Dolores Cristina, akkumpanjata minn Sandra Sladden, i/Chairperson tal-ETC u uffi/jali o[ra talKorporazzjoni, ]aret l-istands u ltaqg[et kemm mar-
rappre]entanti tal-g[aqdiet kif ukoll mal-istudenti. Hi qalet li l-Gvern qed ikompli ja[dem biex aktar studenti jkompli bl-istudju tag[hom fil-livell post sekondarja u l-Unjoni Ewropea fasslet il-mira biex sas-sena 2020 ikunu 90% li jkomplu jistudjaw wara llivell sekondarju, g[alkemm din hi mira ambizzju]a wisq g[al Malta. Dolores Cristina fakkret li l-ETC qed tkompli tg[in permezz tal-Programm Youth.Inc biex dawk i]]g[a]ag[ li jispi//aw missekondarja ming[ajr /ertifikati, jing[ataw it-ta[ri; [alli jkunu jistg[u jsibu impjieg. Hi qalet li dan ilprogramm qed jattira numru sostanzjali ta' ]g[a]ag[. Il-Ministru Dolores Cristina qalet li Malta g[andha rata ta' qg[ad baxxa u fl-a[[ar sena n[olqu madwar 6,000 impjieg ;did.
media•link COMMUNICATIONS
Vetturi re;istrati daqs tliet kwarti tal-popolazzjoni Maltija F’sena sa Settembru l-karozzi re;istrati ]diedu b’6,650 Sal-a[[ar ta' Settembru, f'Malta kien hawn 310,409 vettura re;istrata. Minn dawn 76.6%, jew 238,072, kienu vetturi privati, waqt li 48,254 kienu vetturi kummer/jali. It-total jinkludi wkoll vetturi agrikoli, muturi, karozzi tal-linja u minibuses u karozzi tal-kiri. Sa Settembru kienu re;istrati total ta' 375 karozza tal-linja, 280 kow/ jew xarabank privati, 532 minibus, 279 Taxi u 15,299 mutur. Il-mag;oranza talkarozzi privati, 110,117, g[andhom magna 1300cc jew i]g[ar. Dan jo[ro; minn /ifri pubblikati mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika, li juru li fuq l-istess perijodu ssena li g[addiet kien hemm ]ieda ta' 6,650 karozza re;istrata. L-istatistika turi li minkejja li hawn vetturi re;istrati daqs tliet kwarti tal-popolazzjoni Maltija, il-vetturi li ja[dmu
bl-elettriku g[adhom lura, infatti naqsu. F'Malta hawn re;istrati 13-il mutur elettriku u 25 karozza elettrika. Minn dawn tala[[ar, fit-tielet kwarti ta' din is-sena, kienu iggaraxxjati g[axra. Dan hu l-inqas ammont ta' karozzi li ja[dmu bl-elettriku f'dawn l-a[[ar tliet snin. L-istastika tal-NSO tag[ti anke rendikont tal-karozzi li/enzjati ;odda fit-tielet kwart tas-sena. F'dawn it-tliet xhur ;ew re;istrati 4,854 vettura ;dida li minnhom 3,753 kienu vetturi privati u 602 kienu kummer/jali. Mill-karozzi privati 2,020 kienu vetturi ;odda waqt li 2,825 kienu vetturi w]ati. Kienu re;istrati wkoll 341 mutur u 45 xarabank. F'dan l-istess perijodu kienu esportati 44 vettura, u kienu iggaraxxjati 2,574, li ma jinkludux karozzi li kienu skrappjati.