www.media.link.com.mt
Numru 12,955
€0.45
Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
IS-SUMMIT TA’ EMER:ENZA TAL-UE
Impenn biex ji]died il-fond ta’ emer;enza ■ Id-dettalji tal-ftehim ikunu de/i]i x-xahar id-die[el Il-mexxejja tal-pajji]i fizzona ewro lbiera[ filg[axija waqt summit ta’ emer;enza qablu filprin/ipju biex i]idu l-fond ta’ salvata;; g[all-pajji]i li jispi//aw f’diffikultà finanzjarja b’erba’ darbiet g[al total ta’ madwar triljun ewro. Dan il-fond hu teknikament mag[rufa b[ala l-Fa/ilità Ewropea tal-Istabbiltà Finanzjarja (EFSF). Dak tal-biera[ li g[alih attenda wkoll il-Prim Ministru Lawrence Gonzi kien summit ta’ emer;enza fi Brussell li baqa’ sejjer sa tard [afna u kien it-tieni summit f’temp ta’ erbat ijiem. Il-mexxejja Ewropej i]da pposponew sax-xahar iddie[el id-dettalji dwar kif qed jippjanaw biex ira]]nu l-kri]i tad-dejn li ilha tkaxkar sentejn. Tema o[ra ewlenija fissummit tal-biera[ kienet issitwazzjoni Griega u hawn il-mira tal-mexxejja Ewropej kienet li jag[fsu lil dawk li mag[hom il-Gre/ja g[andha d-dejn biex ja//ettaw telf ta’ aktar minn 50 fil-mija fil-bonds li g[andhom. Il-mira ta’ dan is-summit kien li jitfassal pjan dettaljat biex jissa[[a[ ilfond, li jissa[[u l-banek partikolarment dawk esposti g[ad-dejn talGre/ja u pajji]i o[ra kif ukoll li d-dejn tal-Gre/ja jitni]]el g[al livell
sostenibbli. B[ala ri]ultat ta’ dan issummit, il-Ministri talFinanzi tal-pajji]i taz-zona ewro ntalbu jiffinalizzaw ittermini u kundizzjonijiet f’Novembru. Politi/i u esperti wissew li din il-kri]i issa tant kibret li tista’ titqies li mhux biss hi theddida g[all-ewro imma anki g[all-Unjoni Ewropea. It-ta[ditiet tal-biera[ kienu iebsa u sorsi qalu li lPresident Fran/i] Nicolas Sarkozy u l-Kan/illier :ermani] Angela Merkel kienu lesti jiltaqg[u tard billejl ma’ bankiera ewlenin biex jinnegozjaw mag[hom diretta fi sforz li jsibu soluzzjoni. Sarkozy kien ukoll mistenni li jitkellem malPresident ?ini] Hu Jintao dwar il-possibbiltà ta’ parte/ipazzjoni ?ini]a filfond ta’ salvata;; Ewropew. I/-?ina hi m[assba [afna dwar issitwazzjoni Ewropea min[abba l-investimenti kbar li g[andha. Is-summit tal-biera[ kien maqsum fi tnejn, l-ewwel il-mexxejja kollha talpajji]i tal-Unjoni Ewropea u wara dawk taz-zona ewro biss. Mexxejja li [ar;u mill-ewwel summit qalu li l-affarijiet kienu mexjin fid-direzzjoni t-tajba i]da kien hemm b]onn ixxog[ol. Ara wkoll pa;na 13
Il-Moviment }wie; Bla Divorzju giddeb dak li qal il-Mexxej Laburista li l-emails pubblikati mill-media Laburista ma kinux misruqa, u sfidah biex imur g[and il-Kummissarju tal-Pulizija u jg[id kif spi//aw g[and il-media Laburista
Muscat imgiddeb ■ Il-membri tal-Moviment }wie; Bla Divorzju jiddikjaraw li [add minnhom ma [are; l-emails li kienu pubblikati fil-media Laburista Il-Mexxej Laburista Joseph Muscat kien imgiddeb minn dawk li kienu membri talMoviment }wie; Bla Divorzju u li l-emails privati tag[hom kienu pubblikati mill-gazzetta ‘It-Tor/a’ u mxandra minn One News filkampanja g[ad-d[ul tad-
divorzju. F’Bondi Plus ta’ nhar itTlieta li g[adda, Joseph Muscat u]a kejl differenti u tratta l-pubblikazzjoni ta’ emails b’mod mill-iktar parti;jan. Filwaqt li fil-ka] tal-iskambju ta’ emails bejnu u l-eks ;urnalista tal-RTK
Sabrina Agius qal li nkisret illi;i, meta ;ie mistoqsi dwar il-[ru; ta’ emails o[rajn millmedia Laburista, fosthom dik tal-Moviment Le, qal li ma nkisret l-ebda li;i g[ax ma kinitx misruqa, i]da kienet biss ‘leak’. g[al pa;na 3
Joe Mizzi jiddefendi l-a;ir ta’ Muscat u jsejja[ il-korrispondenza b[ala ‘xog[ol ta’ rutina biex tiddefendi l-partit’ Ara pa;na 3
25 sena [abs
Saif Gaddafi
Middlesea Race
Sergii Nykytiuk, ta’ 39 sena mill-Ukrajna, misjub [ati li f’Novembru ta’ sentejn ilu qatel lil martu Liudmyla Nykytiuk ta’ 35 sena, wara argument li kellu mag[ha
Iben l-eks dittatur Libjan li g[adu ma[rub, hu rapportat li offra li j/edi u jidher quddiem il-Qorti Internazzjonali Kriminali f’The Hague
Il-jott Malti Artie ferm vi/in li jirba[ it-32 edizzjoni
Ara pa;na 5
Ara pa;na 13
Ara pa;na 31
IN-NAZZJON Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
Lokali 3 IL-KORRISPONDENZA BEJN IL-MEXXEJ LABURISTA U L-EKS :URNALISTA TAL-RTK
Jisfidaw lil Muscat biex imur g[and il-Kummissarju bl-informazzjoni minn pa;na 1
Joseph Muscat esprima ru[u /ert li f’dan il-ka], b[al fil-ka]i l-o[rajn fosthom dawk tal-BWSC, u l-konversazzjoni privata tad-Deputat Nazzjonalista ?ensu Galea ma kienx hemm serq ta’ informazzjoni. Kien proprju fil-programm, li meta Lou Bondi staqsa lil Joseph Muscat jarax differenza bejn dawn ilka]i, li l-Mexxej Laburista g[ajjar lil Bondi li qed jid[aq binnies. I]da fi stqarrija l-eks membri tal-Moviment }wie; Bla Divorzju /a[du bl-aktar mod kategoriku dak li qal ilMexxej Laburista u giddbuh billi ddikjaraw li [add minnhom ma [are; l-emails li dehru fitTor/a, waqt li komplew li bil-maqlub, dawn lemails, proprjetà privata tag[hom, insterqu b’mod ille/itu u spi//aw pubblikati fit-Tor/a u lMalta Today u mxandra fuq One TV u One Radio. L-eks Membri talMoviment kontra dDivorzju Andre Camilleri, Fr Joe Borg, Ray Baldacchino, Lawrence Zammit u Arthur Galea Salamone sfidaw lil Joseph Muscat biex jg[addi lill-pulizija l-informazzjoni li qal li g[andu dwar kif l-emails misruqa ;ew f’idejn ilmezzi tax-xandir u listampa Laburisti.
Dak li g[amel Muscat kien xog[ol ta’ rutina – id-Deputat Laburista Joe Mizzi Dak li g[amel il-Mexxej Laburista Joseph Muscat, meta g[al 11-il xahar s[a[, kien f’kuntatt kontinwu mal;urnalista tal-istazzjon tarradju RTK Sabrina Agius, u fost l-o[rajn talabha biex tibqa’ l-RTK g[ax g[andu b]onnha hemm, u ftit wara, qallha li jippreferiha li tmur ta[dem mat-Times, jew li ta l-approvazzjoni biex tapplika mal-PBS, hija xi [a;a ta’ kuljum, hekk imsejja[ “xog[ol ta’ rutina li jirrikjedi biex inti tag[mel il-kuntatti, u biex tiddefendi l-partit
tieg[ek.” Hekk iddikjara l-Whip talGrupp Parlamentari Laburista Joe Mizzi meta kien qed jitkellem fuq One Radio aktar kmieni din il;img[a. Joe Mizzi ddefenda aktar minn darba dak li g[amel il-mexxej tieg[u, Joseph Muscat u sostna li Muscat “m’g[amel xejn [a]in, i]da l-[a]in kien li dawn id-dokumenti qed jo[or;u”. Dan g[aliex, skont Joe Mizzi, m’hemm xejn flinteress pubbliku jew tal-
pajji] fil-korrispondenza li g[addiet bejn il-Kap talOppo]izzjoni u ;urnalista ta’ stazzjon privat. Bi kliemu stess fuq listazzjon tar-radju Laburista, Joe Mizzi qed jimplika li din ma kenitx l-ewwel darba li lMexxej Laburista kien g[addej b’kuntatti mal;urnalisti kif g[amel f’dan il-ka]. Anzi, sostna Joe Mizzi, dan kien sempli/iment xog[ol ta’ rutina biex il-Kap talOppo]izzjoni jag[mel kuntatti u jiddefendi lill-
Partit Laburista. F’din il-korrispondenza, fost l-o[rajn, Joseph Muscat kien qal lil Sabrina Agius li f’dak il-mument kellu b]onnha b[ala Head of News fl-RTK, waqt li aktar tard qallha kemm jixtieqha matTimes, u ftit wara inkora;;ieha tapplika malPBS. Min-na[a tag[ha, il;urnalista kienet qed tg[addi informazzjoni kunfidenzjali lil Joseph Muscat dwar dak li kien qed ji;ri fir-radju talKnisja.
IN-NAZZJON Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
2 Lokali
Fitch i]]omm l-istess opinjoni ta’ A+ fuq Malta ■ Is-s[ubija fiz-Zona Ewro t[ares lil Malta mill-kri]i tal-kambju u tillimita l-impatt tan-nuqqas ta’ kummer/ internazzjonali L-A;enzija tal-credit rating Fitch ]ammet ir-rata A+ g[al Malta f’dak li jirrigwarda rrati tal-kambju barranin u lokali msej[a Issuer Default Ratings (IDRs) u ]-]ew; rati g[andhom qag[da stabbli. Fitch affermat l-IDR ta’ Malta fuq ba]i short-term b[ala FI u l-Country Ceiling b[ala AAA li hu komuni fiz-Zona Ewro. Chris Pryce, id-Direttur tasSovereign Group ta’ Fitch qal li r-rata ta’ Malta tirrifletti ttitjib ekonomiku ta’ Malta g[alkemm dan mhux wie[ed spettakulari – wara ri/essjoni tal-2009 u l-aspettattiva li ttkabbir ekonomiku se jkompli g[alkemm mhux bl-istess rata ta’ tkabbir fl-2012. Hu qal li rrata A+ tikkunsidra t-titjib inkora;;anti kemm fil-finanzi pubbli/i ta’ Malta kif ukoll fis-sistema bankarja ta’ Malta. Fir-rapport tag[ha, lA;enzija Fitch qalet li Malta
[ar;et mir-ri/essjoni fl-a[[ar tal-2009. Fis-sena 2010, ilProdott Gross Domestiku kiber bi 2.7 fil-mija u flewwel sitt xhur tal-2011, dan it-tkabbir kompli b’]idiet ta’ 2.3 fil-mija fl-ewwel kwart u 2.8 fil-mija fit-tieni kwart. Fitch tassumi li lindikazzjonijiet pre]enti ta’ tnaqqis fl-ekonomija ;enerali Ewropea lejn tmiem din issena se jkollu effett fuq Malta, li se jkollha rata ta’ tkabbir tal-GDP ta’ mhux aktar minn 2 fil-mija fis-sena 2012. Wara Fitch qalet li tistenna li ttkabbir ekonomiku ikompli jissa[[a[ g[al diversi snin b’possibbiltà li tintla[aq rata ta’ aktar minn 3 fil-mija fissena jekk l-ekonomija Ewropea tirkupra u l-Gvern Malti jkompli jwettaq irristrutturazzjoni industrijali u jnaqqas is-sussidji. Fitch qalet li l-Gvern Malti
wera li jista’ jsostni b’su//ess il-programm tat-tis[i[ fiskali li assigura biex Malta kkwalifikat g[as-s[ubija fizZona Ewro meta naqqset iddefi/it minn kwa]i 10 fil-mija g[al 2.3 fil-mija f’erba’ snin. Din ir-rata kienet ferm inqas mil-linji gwida tat-Trattat ta’ Maastricht. L-A;enzija Fitch qalet li sfortunatament il-Gvern Malti naqqas l-isforzi tieg[u meta fl2008 ikkon/entra fuq irristrutturar tat-Tarzna li sewa [afna flus. Dan ir-ristrutturar kien su//ess u [afna mill[addiema sabu impjieg ie[or, laktar fis-settur privat, imma wassal biex kabbar in-nefqa tal-Gvern li wassal g[at-tkabbir tad-defi/it li hu og[la millkriterji stabbiliti ta’ Maastricht ta’ 3 fil-mija tal-GDP. Ir-rapport tal-A;enzija Firch jirreferi wkoll g[ad-dejn nazzjonali u jg[id li dan issa
jidher li stabbli fir-rata ta’ 68 fil-mija u mistenni li jkompli jonqos ftit ftit. Fitch tirreferi wkoll g[al banek f’Malta li rnexxielhom jeg[lbu l-kri]i bankarja u rri/essjoni ming[ajr problemi u ma kellhom b]onn l-ebda g[ajnuna mill-Gvern. Malta hi minn ta’ quddiem fl-indikaturi tal-governanza tradizzjonali internazzjonali u dan hu dovut g[al-Gvern stabbli, istituzzjonijiet /ivili effettivi u m’hemmx korruzzjoni. Is-s[ubija fizZona Ewro hi sors ta’ sa[[a u t[arisa mill-kri]i tal-kambju u tillimita l-impatt tan-nuqqas ta’ kummer/ internazzjonali. Ir-rapport tal-A;enzija Fitch itemm li kontra s-settur talmanifattura, is-settur tasservizzi, fosthom il-kummer/ u s-servizzi finanzjarji, huma b’sa[[ithom b[alma hu wkoll l-investiment barrani dirett.
Promozzjoni dwar Malta fil-:ermanja Numru ta’ kumpaniji :ermani]i se jkollhom lopportunità li jsegwu millqrib u jinfurmaw ru[hom dwar opportunità ta’ negozju f’Malta kif ukoll jing[ataw informazzjoni dwar il-g]ejjer Maltin waqt attività li l-Malta Enterprise se tkun qed torganizza fir-re;jun ta’ Regensburg, madwar 125 kilometru ’l barra minn Munich. Fl-attività ta’ g[ada se jie[u sehem ukoll l-Ambaxxatur Malti fil-:ermanja Karl Xuereb, li se jkun qed jindirizza l-kumpaniji li se jipparte/ipaw f’din l-attività. Aktar kmieni din is-sena, lUffi//ju tal-Malta Enterprise fil-:ermanja organizza delegazzjoni tan-negozji f’Dusseldorf u Berlin, kif ukoll numru ta’ attivitajiet ta’ promozzjoni ta’ investiment fil-belt kapitali :ermani]a, kif ukoll ]jara ta’ familjarizzaz-zjoni g[all-media :ermani]a f’Malta. Din i]]jara kienet organizzata bilkollaborazzjoni ta’ Finance Malta, fejn fost l-o[rajn intervistaw il-Ministru talFinanzi, l-Ekonomija u lInvestiment Malti Tonio Fenech.
Ri]ultat tas-Super 5
In-numri tas-Super 5 li telg[u lbiera[ huma: 38, 06, 04, 02, 30. {add ma qata’ l-[ames numri. 37 qatg[u erba’ numri u reb[u 31,170.82 kull wie[ed filwaqt li 1,617 qatg[u tliet numri u reb[u 331.26 kull wie[ed. Il-premju g[at-tlug[ li jmiss se jkun mhux inqas minn €180,000. IT-TEMP
UV INDEX
5
IT-TEMP ftit imsa[[ab b’waqtiet xemxin VI}IBBILTÀ tajba IR-RI{ [afif g[al moderat mill-Majjistral itTramuntana li jsir [afif u varjabbli BA{AR [afif IMBATT baxx g[al moderat mil-Lvant li jsir baxx TEMPERATURA l-og[la 24˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a tr mm Xita mill-1 ta’ Settembru 73.1mm IX-XEMX titla’ fis-07.18 u tin]el fis-18.14
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
IL-{AMIS L-og[la 24˚C L-inqas 17˚C
IL-:IMG{A L-og[la 23˚C L-inqas 17˚C
IS-SIBT L-og[la 22˚C L-inqas 18˚C
IL-{ADD L-og[la 20˚C L-inqas 17˚C
IT-TNEJN L-og[la 21˚C L-inqas 17˚C
UV
UV
UV
UV
UV
5
4
4
4
4
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn il-bliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Al;eri 24˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 13˚C imsa[[ab, Ateni 22˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 18˚C xita, Berlin 13˚C xemxi, Brussell 13˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 27˚C xemxi, Dublin 10˚C imsa[[ab, Kopen[agen 10˚C imsa[[ab, Frankfurt 14˚C ftit imsa[[ab, Milan 12˚C xita, Istanbul 13˚C imsa[[ab, Londra 13˚C ftit imsa[[ab, Malta 22˚C imsa[[ab, Madrid 16˚C imsa[[ab, Moska 06˚C im/ajpar, Pari;i 15˚C xemxi, Bar/ellona 20˚C xemxi, Ruma 21˚C xita, Tel Aviv 26˚C ftit imsa[[ab, Tripli 25˚C ftit imsa[[ab, Tune] 28˚C xemxi, Vjenna 09˚C xita, Zurich 13˚C imsa[[ab, Munich 11˚C imsa[[ab, Stokkolma 10˚C ftit imsa[[ab, San Pietruburgu 08˚C imsa[[ab
}ag[]ug[ ta’ 15-il sena jinqabad b’]ew; snieter Il-Pulizija qed tinvestiga s-sejba ta’ ]ew; snieter f’karozza li kienet misjuqa minn ]ag[]ug[ ta’ 15-il sena. Il-ka] se[[ ilbiera[ filg[odu fi Triq Villabate f’{a]-}abbar, meta lPulizija waqqfu karozza wara li nnotaw li s-sewwieq kien qed ju]a il-mowbajl u ma kienx liebes /inturin tassigurtà.
I]da meta l-pulizija bdew jie[du d-dettalji ta]]ag[]ug[ li hu mag[ruf sew mag[hom dwar diversi ka]i ta’ serq, irri]ulta li dan ma kellux li/enzja tas-sewqan g[ax kellu biss 15-il sena u li l-karozza kien seraqha lil ommu. Fi tfittxija li saret fil-karozza, instabu wkoll ]ew; snieter misruqa, wie[ed minnhom bis-serial
number im[assar. Skont informazzjoni li g[andna, fil-karozza kien hemm ukoll ]ag[]ug[ ie[or ta’ 18-il sena. Nifhmu li ]-]ew; ]g[a]ag[ ;ew mi]mumin mill-Pulizija u qed jin]ammu arrestati g[al aktar st[arri; midDipartiment talInvestigazzjonijiet Kriminali.
B[al-lum 25 sena F’
Assisi fil-belt ta’ San Fran;isk ilmexxejja tal-Knejjes Insara u ta’ denominazzjonijiet o[ra kienu mistennija jin;abru biex flimkien mal-Papa :wanni Pawlu t-Tieni jitolbu g[all-pa/i, flisfond ukoll tal-fatt li l-1986 kienet dedikata g[all-pa/i min-Nazzjonijiet Uniti. Sar ukoll appell biex dakinhar ikun hemm waqfien mill-;lied. Mix-xena politika lokali, waqt meeting tal-PN fil-G]ira s-Segretarju Informazzjoni Michael Falzon qal li l-MLP kien qed jipprova jippro;etta impressjoni ta’ partit ]ag[]ug[ u tal-futur meta fir-realtà dan ma kienx minnu. Michael Falzon qal li aktar kemm kien qed jg[addi ]mien aktar kien qed jo[ro; /ar li fil-pajji] kien hemm b]onn bidla. A[bar o[ra kienet dwar dimostrazzjoni li saret fi Triq ir-Repubblika fil-Belt fejn kien hemm attendenza fjakka. Fi tmiemha l-Prim Ministru Karmenu Mifsud Bonnici kellem lil ftit g[exieren pre]enti, li bdiet tkanta slogans u innijiet favur Mintoff.
IN-NAZZJON Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
4 Lokali
Toni Abela jg[id Il-ka] se jkompli fil-mag[luq li m’g[andux dubju li Lou Bondi qal il-verità IL-KUMPILAZZJONI DWAR IL-QTIL TA’ RUSSA FIX-XEMXIJA
Il-ka] ta’ Yulia Kalinina, ir-Russa ta’ 28 sena, u omm li kienet inqatlet flappartament tag[ha fixXemxija lejn l-a[[ar ta’ Jannar li g[adda fejn ommha Tamara Gennadievan Boubekova, ta’ 58 sena tinstab mixlija bil-qtil tag[ha, se jkompli jinstema’ fil-mag[luq. Wara li tobba u esperti tal-Qorti kienu xehdu quddiem il-Ma;istrat Edwina Grima li l-omm u l-bint seta’ kellhom relazzjoni
intima bejniethom, wara talba min-na[a tad-difi]a kemm fl-a[[ar seduta kif ukoll kmieni lbiera[ wara nofsinhar, kien prattikament de/i] li l-kumplament tal-kumpilazzjoni tinstema’ fil-mag[luq. Dan min[abba li kienu se jo[or;u punti delikati filka], l-aktar f’dak li g[andu x’jaqsam mal-[ajja sesswali tal-omm u l-bint. Dan [are; fil-kumpilazzjoni li kompliet ilbiera[ quddiem il-Ma;istrat
Edwina Grima. It-tabib Mario Scerri kien xehed li meta huwa mar fl-appartament kien in[asad g[annumru ta’ marki li kien sab fuq il-;isem tal-vittma. Kien [are; ukoll li lvittma kellha livell g[oli ta’ alko[ol fid-demm. LIspettur Chris Pullicino qed imexxi lProsekuzzjoni filwaqt li lAvukati Joseph Giglio u Katia Mercieca qed jidhru g[al Tamara Gennadievan Boubekova.
Id-Deputat Mexxej talPartit Laburista Toni Abela qal li m’g[andux dubju li lpre]entatur Lou Bondi qal ilverità kollha fix-xhieda li qed jag[ti fil-kaw]a ta’ libell li hu qed jag[mel kontra Wenzu Mintoff, l-Editur talgazzetta ‘Kull[add’. Din id-dikjarazzjoni saret mill-Avukat Toni Abela li qed jidher g[al Wenzu Mintoff fil-kaw]a ta’ libell li qed tinstema’ quddiem ilMa;istrat Joseph Apap Bologna wara li 15-il ;urnata ilu Toni Abela kien ippre]enta nota fil-Qorti fejn talabha biex Lou Bondi jispjega g[aliex meta hu ddikjara kemm -il darba li huwa ateu u xorta [alef ix-xhieda tieg[u fuq il-kur/ifiss. L-Avukat Anthony Cremona li qed jidher g[al Lou Bondi qal fit-twe;iba tieg[u li ma jafx e]attament x’kien qed jitlob l-Avukat Toni Abela u li jekk dan kellu f’mo[[u li x-xhieda ta’ Lou Bondi ti;i dikjarata nulla jew ma tibqax tifforma parti mill-pro/ess, allura dan qed imur kontra d-drittijiet fundamentali tal-istess Lou Bondi. L-Avukat Cremona qal li skont il-Konvenzjoni Ewropea g[ad-Drittijiet talBniedem anke jekk xi [add li ma jemminx u jbus kur/ifiss dan skont il-kuxjenza tieg[u qed jag[mel patt mal-kuxjenza tieg[u li jkun qed jg[id il-verità. Wie[ed m’hemmx b]onn li ne//esserjament jemmen f’Alla sabiex jimxi mal-valuri, u dan propju g[aliex ilKur/ifiss huwa simbolu ta’ dawn il-valuri importanti, anke g[all-bniedem li ma jemminx. L-Avukat ta’ Lou Bondi qal li l-klijent tieg[u b[ala /ittadin kuxjenzju], jaf sew id-differenza bejn il-verità u gidba u l-punt kru/jali filQorti huwa jekk ing[aditx ilverità jew le. L-Avukat Anthony Cremona sa[aq li huwa rilevanti [afna li hemm ir-riskju li ji;u mittiefsa d-drittijiet fundamentali ta’ Lou Bondi, u ta’ kull bniedem ie[or li, sabiex ma ji[ux ;urament skont il-fidi Kattolika, ikun kostrett quddiem kul[add, jiddikjara fil-Qorti x’inhu ttwemmin reli;ju] tieg[u jew in-nuqqas ta’ twemmin reli;ju] tieg[u, u hemm de/i]jonijiet tal-Qorti
Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem li jg[idu li dan jikkostitwixxi ksur tal-libertà tat-twemmin tal-bniedem kif mill-artiklu disg[a talKonvenzjoni Ewropea dwar id-drittijiet tal-bniedem u lartiklu 40 tal-Kostituzzjoni ta’ Malta. Ing[ad ukoll li l-;urament, kemm jekk huwa skont irReli;jon Kattolika Rumana u kemm jekk mhux, jibqa’ wie[ed u dejjem jissejja[ ;urament. Sadanittant ma jidhirx li hemm xi projbizzjoni li bniedem li ma jistqarrx ir-Reli;jon Kattolika Rumana jie[u ;urament skont kif hija ddrawwa ta’ dawk li huma ta’ dik ir-reli;jon. Is-salib ma jirrappre]entax biss prin/ipji reli;ju]i barra post ta’ adorazzjoni, i]da valuri sekulari aktar importanti. L-Avukat Cremona qal li huwa possibbli li persuna li ma t[addanx ir-reli;jon Kattolika Appostolika Rumana jkollha xorta wa[da rispett s[i[ lejn is-serjetà u l-qima li biha min jemmen u min hu Kattoliku jqis ilKur/ifiss, u l-att li wie[ed ibusu, u lejn il-valuri importanti (mhux reli;ju]i) li lKur/ifiss jissimbolizza. L-Avukat ta’ Lou Bondi qal li minkejja li l-Avukat Toni Abela g[adu ma ddikjarax ru[u fuq x’inhuma, flopinjoni tieg[u, il-konsegwenzi li l-pre]entatur televi]iv [a ;urament skont iddrawwiet tar-Reli;jon Kattolika Rumana, ]gur li m’hemmx lok g[an-nullità tax-xhieda li ttie[edet u dan g[aliex din hija sanzjoni estrema [afna u g[andha ti;i applikata biss f’dawk ilka]ijiet espressament imsemmija mil-li;i, li dan ilka] ]gur mhux wie[ed minnhom. L-Avukat Toni Abela qal li din hija biss nota pro/edurali u mhux kwistjoni ta’ fidi u tenna wkoll li l-;urament huwa l-pern tal-validità tax-xhieda. L-Avukat Anthony Cremona ppre]enta 15-il pa;na ta’ sottomissjonijiet dwar dan il-ka] lillQorti fejn g[adda wkoll kopja lill-parti l-o[ra. IlQorti ordnat biex fi ]mien 15-il ;urnata wara li lAvukat Toni Abela jkun ra dawn is-sottomissjonijiet issir it-trattazzjoni dwar ilka] fil-Qorti. Il-ka] t[alla g[ad-9 ta’ Novembru.
IN-NAZZJON Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
Lokali 5 JINTEMM IL-:URI TA’ RA:EL UKREN
25 sena [abs fuq il-qtil ta’ martu Sergii Nykytiuk, ta’ 39 sena mill-Ukrajna, kien ikkundannat 25 sena [abs wara li fi ftit aktar minn seba’ sig[at ta’ deliberazzjoni l;urati sabuh [ati b’seba’ voti kontra tnejn li f’Novembru ta’ sentejn ilu qatel lil martu Liudmyla Nykytiuk ta’ 35 sena, wara argument li kellu mag[ha. Il-;urati da[lu mill-ewwel jiddeliberaw il-ka] g[all[abta tal-11am f’;uri li dam sejjer sebat ijiem. Sergii Nykytiuk instab [ati li f’Novembru ta’ sentejn ilu fi blokk appartamenti f’San Pawl il-Ba[ar ikka;una lmewt ta’ martu li tilfet
[ajjitha meta kienet fl-indana tal-istess blokk u waqg[et diversi sulari. Il-ka] se[[ bejn it-8 u d-9 ta’ Novembru tas-sena 2009 fejn Liudmyla Nykytiuk mietet konsegwenza ta’ ;lieda li nqalg[et bejnha u ]ew;ha, meta kienet qed tipprova ta[rab minnu u spi//at waqg[et g[al isfel. Nykytiuk instab [ati li naqas li jitlob g[all-assistenza ta’ martu u abbandunaha sakemm mietet. F’dan il-blokk kien hemm ma[sub li jsir lift u g[al dan il-g[an kien inbena xaft li fih waqg[et il-vittma u minkejja li ]ew;ha semag[ha tokrob bl-u;ig[, minflok ;ab l-
g[ajnuna fejn seta’ jsalvalha [ajjitha, g[a]el, bil-[sieb li joqtolha jew iqeg[dilha [ajjitha f’periklu /ar li jabbandunha f’qieg[ nett ta’ dan ix-xaft u [allieha wa[idha. Wara diversi sig[at twal tbati b’u;ig[ kbir u bilferiti li ;arrbet, mart l-akku]at mietet mewta twila wa[idha. Wara li l-;urati qraw ilverdett saru ssottomissjonijiet mill-Avukati fejn il-Prosekuzzjoni talbet biex ikun hemm kontinwità fis-sentenzi u l-[ati ji;i kundannat g[omru l-[abs. L-Avukat Nadine Sant f’isem l-Avukat :enerali semmiet erba’ ;urijiet o[rajn
li saru fil-passat u li qalet li huma simili g[al dan il-ka] u dawn ing[ataw l-g[omor. Hija qalet li Sergii Nykytiuk ma ddispja/ihx g[al dak li g[amel u li minbarra li qered [ajja ta’ mara, tellef li]-]ew; uliedu milli jkollhom omm. L-Avukat Sant qalet li l;urati lanqas biss g[amlu talba g[all-klemenza u dan ifisser li kienu konvinti millka]. Tenniet ukoll li l-[ati [alla lil martu g[al seba’ sig[at s[a[ f’agunija u li dan huwa qtil ferm ag[ar minn wie[ed instantanju. Min-na[a tieg[u, l-Avukat Malcolm Mifsud qal li hu jbaxxi rasu g[all-verdett tal-
;urati u semma’ ka] fejn kien hemm ]ew; akku]i, li wa[da minnhom kienet fuq qtil u li l-[atja kienet intbag[tet 15-il sena [abs. Tenna li bil-mewt ta’ martu Sergii Nykytiuk sar ukoll vittma wkoll ta//irkostanzi u li huwa minnu li dak li sar, se[[ min[abba g[ira fejn tenna li mhux fa/li li wie[ed ja//etta li ji;i ttradut bil-mod kif kien ittradut hu. L-Avukat Mifsud fakkar ukoll lill-Qorti li Sergii Nykytiuk kien ilu jg[ix Malta bil-kondotta tieg[u wa[da nadifa u qatt ma [oloq l-ebda problemi u dejjem kien ra;el e]emplari.
Sena [abs fuq L-ebda sottomissjoni g[all-villa;; sportiv fil-Marsa droga kannabis ■ Il-KMS toffri li tiltaqa’ mal-investituri interessati Minkejja l-interess preliminari, meta lbiera[ g[alaq il-perjodu t’estensjoni biex jintefg[u sottomissjonijiet biex ji;i ]viluppat il-Villa;; Sportiv fil-Marsa, ma kienu ntefg[u lebda sottomissjonijiet. IlKunsill Malti g[all-Isport (KMS) kien a//etta li jestendi d-data tal-g[eluq ori;inali b’erba’ ;img[at o[ra wara li tlieta mill-[ames ]viluppaturi,
li [allsu biex ;abru ddokument uffi/jali u attendew g[al-laqg[at ta’ informazzjoni, kienu talbu g[al estensjoni fi]-]mien tassottomissjonijiet. Fid-dawl ta’ dan, il-KMS se jkun qed joffri li jiltaqa’ ma’ investituri interessati fli]vilupp tal-kun/ett ta’ Villa;; Sportiv fil-Marsa. Dan biex il-KMS ikun jista’ jisma’ s-su;;erimenti dwar
kif jista’ jsir titjib fuq is-sej[a ori;inali biex ji;i ]viluppat ilkun/ett propost b’mod sostenibbli. Fi stqarrija, il-KMS qal li kien g[a]el li jo[ro; sej[a g[al espressjoni ta’ interess minflok mar mill-ewwel g[al tender pubbliku min[abba lkumplessità tal-pro;ett u biex jesplora mudell li jkun fla[jar interess tal-pajji] u talisports.
Fis-Santwarju tal-Madonna tal-Karmnu fil-Belt ilbiera[ ing[atat l-a[[ar tislima lil :u]eppi Cremona, missier l-Ar/isqof Monsinjur Pawlu Cremona. Hu miet nhar il-{add li g[adda fl-g[omor ta’ 95 sena. Il-korteo telaq minn Dar Santa Katerina f’{’Attard fejn kien rikoverat :u]eppi Cremona g[as-Santwarju tal-Karmnu li kien imballat bin-nies. Il-quddiesa funebri preasente cadavere tmexxiet mill-Ar/isqof stess u fiha [adu sehem numru kbir ta’ sa/erdoti. Pre]enti wkoll ommu Josephine - mart :u]eppi - u [ut l-Ar/isqof Lino u Mary Louise u l-familji tag[hom.
Nicholas Gauci ta’ 31 sena mir-Rabat, Malta kien ikkundannat sena [abs u mmultat €1,500 mill-Ma;istrat Marseanne Farrugia fuq wara li nstab [ati li kellu filpussess tieg[u d-droga kannabis f’/irkostanzi li juru li din ma kinitx g[al u]u esklussiv tieg[u. Huwa kellu 244 gramma droga b’madwar 11 fil-mija ta’ purità. Il-ka] imur lura g[al :unju 2007. Il-punt ta’ kontestazzjoni kien jekk il-blokka talkannabis li nstabet g[and Gauci kinitx g[all-u]u personali tieg[u. Fl-istqarrija tieg[u, l-imputat xehed li kien ipejjep bejn 11 u 12-il joint kuljum, filwaqt li lillprobation officer qalilha li kien ipejjep sa[ansitra 15-il joint kuljum. Il-Qorti qalet li dawn l-asserzjonijiet mhumiex kredibbli. Il-Qorti kkunsidrat ukoll li l-imputat ikkopera malpulizija, li kondotta netta, u li fl-a[[ar tliet snin g[amel tentattiv serju biex ibiddel [ajtu. L-Ispettur Pierre Grech qal ukoll fil-Qorti li Gauci g[andu jibbenefika millArtikolu 29 tal-Kapitolu 101, g[ax l-imputat peress li se jixhed kontra terzi persuni.
IN-NAZZJON Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
6 Lokali
Konferenza nazzjonali f’G[awdex dwar is-sa[[a mentali ‘Nixtieq futur a[jar g[alija...int lest tg[inni^’ kienet it-tema tal-ewwel konferenza nazzjonali li saret f’G[awdex b’kollaborazzjoni bejn il-Mental Health Association Gozo (MHAG) u l-Ministeru g[al G[awdex. Din il-konferenza ttellg[et fis-sala tal-Iskola Primarja Ta’ Sannat u kienet tittratta s-sa[[a mentali tat-tfal u l-adoloxxenti. Giovanna Debono, ilIs-Segretarju Parlamentari Ministru g[al G[awdex, Galea fakkar li l-[idma talsostniet li l-MHAG qed Gvern tinvolvi wkoll l-isketa[dem biex i]]id l-g[arfien jjel fejn flimkien malkemm dwar kundizzjonijiet g[alliema u mal-g[aqdiet ta’ sa[[a mentali kif ukoll mhux governattivi, qed jitdwar l-operat tal-istess niedu kampanji dwar il-proasso/jazzjoni. mozzjoni g[as-sa[[a menIl-Ministru Debono fissret tali. kif il-Ministeru g[al Fakkar li r-ri/erka turina G[awdex se jg[in biex li kwa]i 70% li jbatu midikunu jistg[u jinxtraw depressjoni ma jfittxux ilPsychological Assessment kura ne/essarja, filwaqt li Tools [alli jintu]aw fi/]ied li l-mard mentali ma Child Guidance Clinic jolqotx biss is-sa[[a talf’G[awdex. B’hekk lindividwu imma j;ib assessjar ta’ tfal G[awdxin mieg[u problemi so/jali u ikun jista’ jsir f’G[awdex psikolo;i/i fil-familja. stess ming[ajr il-[tie;a li Lejn tmiem il-konferenza jmorru g[alihom Malta. ;ie komunikat ukoll Mario Galea, ismessa;; ta’ Kate Gonzi, Segretarju Parlamentari mart il-Prim Ministru, li ma g[all-Anzjani u l-Kura filsetg[etx tattendi min[abba Komunità, qal li s-settur impenji o[ra. Tkellmu pubbliku qed jg[in biex wkoll Helen D’Amato, iltitjieb is-sa[[a mentali talKummissarju tat-Tfal; poplu tag[na, inklu]a dik Pauline Camilleri, President tal-minuri. Fisser kif iltal-MHAG; Joseph R. Gvern qed jifrex kullana ta’ Saliba, li tkellem dwar isservizzi fil-komunità biex sa[[a mentali fit-tfal u li/-/ittadin jinqeda a[jar u adoloxxenti; Anton Grech u b’mod aktar personalizzat Maria Brincat. bla [tie;a li jirrikorri g[allIl-programm kien jinkludi isptar. wkoll mima mit-tfal talDawn is-servizzi jinkludu Iskola Primarja ta’ G[ajn/-Child Guidance Clinic u sielem bil-koreografija ta’ klinika g[at-tfal li qed ibatu Maria Theuma u Mary minn xi marda mentali, Grace Xuereb, interventi servizz li qed jing[ata mill-udjenza kif ukoll wkoll f’G[awdex. esperjenza ta’ ;enituri.
IL-{ATRA TAT-TRIBUNAL TA’ REVI}JONI DWAR L-AMBJENT U L-IPPJANAR
}ieda fit-trasparenza, l-effi/jenza u l-konsistenza fil-pro/ess tal-appell ■ Mill-bidu ta’ din is-sena t-Tribunal ta’ Revi]joni dwar l-Ambjent u l-Ippjanar idde/ieda 220 ka] Kif kien imwieg[ed fiddokument tar-riforma talMEPA, il-Gvern appunta tTribunal ta’ Revi]joni dwar lAmbjent u l-Ippjanar li hu ffurmat minn tlieta min-nies fuq ba]i full-time b’inkarigu li jidde/iedu fuq l-appelli minn de/i]jonijiet tal-MEPA. Dan jg[odd kemm g[al de/i]jonijiet ta’ ppjanar kif ukoll tal-qasam ambjentali. Is-Segretarjat Parlamentari g[at-Turi]mu, l-Ambjent u lKultura qal dan fi stqarrija bi twe;iba g[al stqarrija tal-kelliem tal-Oppo]izzjoni dwar it-Tribunal ta’ Revi]joni g[all-Ambjent u l-Ippjanar. Is-Segretarjat qal li tTribunal beda jopera fil-15 ta’ Jannar li g[adda u dan
wara li saret sej[a pubblika u pro/ess ta’ g[a]la ta’ min applika. It-tribunal jie[u post i]-]ew; bordijiet tal-appell pre/edenti li kienu ffurmati minn membri b’kariga parttime. Dan kollu sar biex ti]died it-trasparenza, leffi/jenza u l-konsistenza filpro/ess tal-appell. Fl-istqarrija s-Segretarjat qal li t-Tribunal jiltaqa’ tliet darbiet fil-;img[a u x-xog[ol tal-Bord jinkludi l-e]aminazzjoni tal-pro/essi ta’ appelli, li jkunu miktuba sentenzi u fejn hemm b]onn isiru a//essi fil-post. Mill-bidu ta’ din is-sena tTribunal idde/ieda 220 ka] u mistenni jag[ti de/i]joni fuq 62 ka] ie[or sal-a[[ar ta’
Novembru. Hu ppjanat li 370 ka] ie[or ikunu de/i]i sa nofs is-sena d-die[la. Ir-rata ta’ appelli de/i]i hi og[la milli kienet ta[t is-sistema lantika. Dwar id-de/i]jonijiet pendenti mill-bordijiet tal-appell ta’ qabel, kuntrarjament g[al dak li qalet l-Oppo]izzjoni, il-Gvern kien wasal g[al ftehim li l-appelli kollha li kienu differiti g[as-sentenza, kellhom jinqatg[u sa ]mien sitt xhur minn meta jibda jiffunzjona t-Tribunal, ji;ifieri sa nofs din is-sena. Is-Segretarjat qal li lOppo]izzjoni qed tkompli turi li fil-qasam tal-ambjent u lippjanar qed tilg[ab g[all-gallarija.
L-artist John L. Grima (xellug) dan l-a[[ar ippre]enta l-pittura ori;inali kkummissjonata mit-Teatru Astra g[all-poster tal-opra Norma, lil Paul Zammit, President tas-So/jetà Filarmonika La Stella. G[al din il-pittura, l-artist ispira ru[u mill-istorja li ssawwar l-opra, li ddur madwar il-karattru sod u determinat tad-Druwida Norma. Norma se tittella’ darbtejn, illejla u s-Sibt li ;ej fit-Teatru Astra. Iktar informazzjoni tista’ tinkiseb mis-sit elettroniku www.mediterranea.com.mt. L-opra Norma tifta[ l-g[axar edizzjoni ta’ Festival Mediterranea, li jibqa’ g[addej sad-19 ta’ Novembru.
IN-NAZZJON Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
Lokali 7
Il-GWU titlob bidla fil-COLA Fil-proposti tag[ha g[allBa;it il-GWU qalet li tibqa’ m[assba ferm bi]-]ieda fixxog[ol prekarju fil-pajji] u pproponiet li l-Gvern jin/entiva aktar l-u]u ta’ kuntratt indefinit lill[addiema waqt li jkun hemm a;;ornament fuq ilmekkani]mu tal-COLA biex dan verament jirrifletti l-po]izzjoni tal-[addiema u l-pensjonanti Maltin. Il-union proponiet li ssir revi]joni fil-kumpens g[allg[oli tal-[ajja darbtejn fissena. Dwar il-pensjonijiet, il-GWU proponiet li lpensjonanti jing[ataw i]]ieda kollha g[all-g[oli tal[ajja hekk kif ing[ataw fl2009, fl-2009, fl-2010 u fl2011. Il-proposti tal-GWU jinkludu wkoll li kull ]idiet li jing[ataw lill-[addiema b[ala bonus ji;u riflessi filpensjonijiet u hekk jibqa’ jissa[[a[ l-ewwel pillar talpensjonijiet. Il-GWU qed tipproponi wkoll li l-[addiema jing[ataw aktar nifs ekonomiku u g[alhekk hemm b]onn tnaqqis immedjat fil-livell tat-taxxi fil-pajji] g[aliex il-poplu qed ji;i ffa//jat b’]idiet kontinwi fil-prezzijiet talener;ija u tariffi o[ra.
Il-Fiera Nazzjonali tal-Ktieb Din is-sena l-Fiera Nazzjonali tal-Ktieb se ssir bejn id-9 u t-13 ta’ Novembru 2011 f’Dar ilMediterran g[allKonferenzi fil-Belt. Il-Fiera hi organizzata mill-Kunsill Nazzjonali tal-Ktieb u midDipartiment tal-Libreriji. Minbarra bejg[ ta’ kotba, il-Fiera toffri diversi attivitajiet g[al kul[add. Se jkun hemm ukoll it-tnedija tal-ktieb ta’ Edward Clemmer, it-tnedija tal-ktieb Upon the Rock- Nations for Christ ta’ Gordon John Manchè kif ukoll it-tnedija tal-ktieb B[al f’Dizzjunarju ta’ Alfred Sant. Trevor Zahra se jippre]enta Storja Vittorja u Merlin Publishers se jippre]entaw tsek-tsik sneak peak. Fl-a[[ar ;urnata, il-{add 13 ta’ Novembru, il-fiera tifta[ bejn l-10 a.m. u t-8 p.m.
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi fil-jiem li g[addew kellu ]jara f’Kastilja mill-uffi/jali l-;odda tal-Union {addiema Mag[qudin (U{M) li g[adhom kemm bdew iservu f’din il-le;islatura l-;dida. Il-karigi l-;odda huma okkupati minn Josef Vella b[ala s-Segretarju :enerali (lemin), Jesmond Bonello li n[atar President u Edwin Balzan (xellug) li n[atar Vi/i President. Il-Prim Ministru rringrazzja l-uffi/jali l-;odda tal-U{M talli da[lu g[al din il-kariga li ;;ib mag[ha pi] kbir. Il-Prim Ministru qal li fl-ewwel re/essjoni ekonomika l-U{M kienet parti mis-su//ess li wassal biex Malta baqg[et miexja ’l quddiem. Il-Prim Ministru fera[ lill-U{M tad-dokument 2015 Vi]joni So/jali G[alik. (Ritratt> Reuben Piscopo, DOI)
IL-KONFERENZA CARING FOR DOCTORS
Il-MAM tfa[[ar inizjattiva favur it-tobba ■ Tiddeskrivi stqarrija tal-President tal-MUMN b[ala wa[da ‘tal-mist[ija’ L-Asso/jazzjoni Medika Maltija (MAM) fi stqarrija fa[[ret l-inizjattiva li titwaqqaf sistema li tg[in littobba li jkunu g[addejjin minn diffikultajiet personali u fa[[ret ukoll ilparte/ipazzjoni u l-appo;; tal-Ministru tas-Sa[[a, lAnzjani u l-Kura filKomunità fil-konferenza bittema Caring for Doctors, li trattat din l-inizjattiva. Il-MAM irreferiet g[al stqarrija ma[ru;a millPresident tal-Union talInfermiera u l-Qwiebel (MUMN) u qalet li din ma kinitx flokha u hi tal-mist[ija g[all-professjoni talinfermiera. Skont il-prin/ipji eti/i tattrejdunjoni]mu, il-MAM qalet li l-konferenza kienet ristretta biex tag[ti appo;; lit-tobba biex ma tinterferix ma’ inizjattivi o[rajn minn g[aqdiet ta’ setturi o[ra ta’ [addiema fil-qasam tal-kura tas-sa[[a. Madankollu lMAM tinkora;;ixxi lillmembri tag[ha biex jappo;;jaw inizjattivi b[al dawn minn
organizzazzjonijiet fil-qasam tal-Ministeru tas-Sa[[a. G[alhekk il-MAM qalet li l-kritika li saret millPresident tal-MUMN Paul Pace fil-konfront tal-Ministru Joe Cassar u tal-MAM, mhix ;ustifikata. Il-MAM qalet li tinkora;;ixxi lit-tmexxija tal-MUMN biex jippruvaw
sa[[a. Sadattant fi stqarrija, ilMinisteru tas-Sa[[a, lAnzjani u l-Kura filKomunità qal li l-President tal-MUMN jidher li ma fehemx l-iskop talkonferenza g[ax din kienet indirizzata g[at-tobba u g[alhekk id-diskors talMinistru Cassar kien iffukat
Il-Ministeru tas-Sa[[a qal li l-President tal-MUMN jidher li ma fehemx l-iskop tal-konferenza g[ax din kienet indirizzata g[at-tobba u g[alhekk id-diskors tal-Ministru Cassar kien iffukat fuq ir-rwol u l-[idma tag[hom jirrappre]entaw il-livell g[oli ta’ professjonalità talmembri tag[hom flistqarrijiet pubbli/i. Stqarrijiet mill-MUMN b[al dik li tikkritika lill-MAM u lill-Ministru tas-Sa[[a u b[al dik li kkundannat l-g[ajnuna lil pazjenti mill-Libja, ma jag[mlux ;ustizzja lil professjonisti fil-kura tas-
fuq ir-rwol u l-[idma tag[hom. Il-Ministeru fakkar ukoll li meta f’Mejju li g[adda saret il-Konferenza tal-Kunsill Internazzjonali talInfermiera, il-Ministru Cassar tkellem dwar linfermiera. Bil-kontra ta’ dak li qal ilPresident tal-MUMN, il-
Ministeru u l-Ministru Cassar dejjem irrikonoxxew il-[idma tal-infermiera, ilqwiebel u dawk kollha li ja[dmu fil-qasam mediku, inklu] [addiema li joffru appo;; amministrattiv. Il-Ministeru kompla li b’rispett lejn l-infermiera, ilqwiebel u l-membri talMUMN, mhux etiku li jwie;eb g[al-lingwa;; li ntu]a minn Paul Pace. Il-Ministeru esprima nnuqqas ta’ qbil tieg[u li lPresident tal-MUMN semma di]abbiltajiet u kundizzjonijiet differenti biex jattakka u jg[ajjar lillMinistru Joe Cassar. L-MUMN fl-istqarrija tag[ha talbet g[ar-ri]enja talMinistru Joe Cassar. L-MUMN sostniet li tinsab lesta biex to[ro; direttivi lillinfermieri u lill-qwiebel kollha sabiex ikunu m[arsa lmembri kollha minn dritt fundamentali li qalet li lMinistru Cassar ilu j/a[[ad min[abba nuqqas ta’ apprezzament lejn ilprofessjoni tal-infermieri u tal-qwiebel.
IN-NAZZJON Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
Parlament 9
Li;ijiet li jipprote;u Integrità fis-so/jetà biex ma u jedukaw jkunx hemm diver;enzi
Id-Deputat Nazzjonalista Frederick Azzopardi qal li ddi]abbiltà mhix kwistjoni biss ta’ [arsien so/jali. Ir-ratifika talKonvenzjoni tal-:nus Mag[quda mhix l-unika pass li [a lGvern pre]enti fil-konfront tal-persuni b’di]abbiltà. L-ewwel li;i li g[adda fis-sena 2000 kienet propja l-li;i dwar opportunitajiet indaqs biex jing[ataw drittijiet lill-persuni b’di]abbiltà u ma jkunux diskriminati. Din il-li;i g[andha l-g[an li t[ares id-drittijiet tal-persuni b’di]abbiltà i]da teduka wkoll lis-so/jetà in;enerali g[all-mod kif g[andha ta;ixxi ma dawn il-persuni. Li;i qatt ma tista’ titqies li se ssolvi l-problemi kollha i]da hi biss g[odda biex jintla[qu g[anijiet pre/i]i u b[al kull g[odda o[ra g[andha tkun imtejba u rfinuta ma]-]mien skont l-esperjenzi miksuba. Frederick Azzopardi qal li l-abbozz quddiem il-Parlament qieg[ed proprju ja;;orna diversi li;ijiet biex id-drittijiet talpersuni b’di]abbiltà jissa[[u.
Id-Deputat Nazzjonalista ?ensu Galea qal li l-abbozz se jag[milha possibbli biex ikunu a;;ornati l-li;ijiet skont dak li titlob ilKonvenzjoni tal-:nus Mag[quda dwar id-Drittijiet tal-Persuni b’Di]abbiltà. Il-Konvenzjoni twassal biex persuna li tkun b’di]abbiltà ma tkunx pre;udikata jew diskriminata fid-drittijiet tag[ha min[abba lkundizzjoni li tinsab fiha. F’pajji]na, il-gvernijiet matul is-snin [admu bis-s[i[ favur
Politika li wasslet mid-diskriminazzjoni g[all-integrazzjoni
Definizzjonijiet biex ji//araw x’livelli g[andhom jintla[qu
Id-Deputat Nazzjonalista Joe Falzon qal li l-politi/i Maltin dejjem [admu biex jintegraw lill-persuni fis-so/jetà. Il-Gvern pre]enti [adem biex iwettaq dan il-g[an u wassal biex da[[al mentalità li telqet minn diskriminazzjoni u issa waslet g[allintegrazzjoni. Joe Falzon qal li dak li wettaq il-Gvern pre]enti wassal biex tfal b’di]abbiltà issa huma integrati fil-klassijiet fl-iskejjel mattfal l-o[ra. Dan g[en mhux ftit biex kibret il-mentalità ta’ integrazzjoni fis-so/jetà s[i[a. Sar [afna wkoll f’dik li hi a//essibbiltà anke a//essibbiltà fi]ika biex persuni b’di]abbiltà ma jkunux ]vanta;;ati min[abba l-kundizzjoni tag[hom. Dan ma jfissirx li ma g[adx hemm aktar x’isir.
Sant jibqa’ jg[id li s-self lill-Gre/ja g[adu mhux approvat
L-eks mexxej Laburista Alfred Sant baqa’jsostni li lParlament g[adu ma approvax is-self lill-Gre/ja jew is-sehem tieg[u filfa/ilità g[all-istabbilità finanzjarja Ewropea. Fl-a;;ornament tas-seduta ta’ nhar l-Erbg[a re;a’ qanqal dak li sar fiddiskussjoni dwar mozzjoni rigward dawn i]-]ew; pro/eduri li saret aktar kmieni dan ix-xahar. Alfred Sant ikkontesta d-de/i]joni tal-iSpeaker u sostna li biex ikun hemm l-approvazzjoni, il-Parlament irid l-ewwel japprova t-Trattat relatat u wara japprova l-g[oti talfondi. Hu qal li l-mod kif
saru l-affarijiet fil-Parlament ma jirriflettux il-pro/edura korretta. Hu sostna li fir-ruling tieg[u, l-iSpeaker qal li kontestazzjoni dwar li;i tista’ tkun de/i]a minn Qorti. Alfred Sant qal li f’din ilpro/edura hemm ‘nuqqas’ g[aliex biex wie[ed jikkontesta fil-Qorti jrid ikollu interess ;uridiku. Id-Deputat Laburista qal li dak li se[[ fil-Parlament dwar dawn il-li;ijiet hi sitwazzjoni ina//ettabbli f’demokrazija. Hu appella lisSedja biex tid[ol fil-materja u tie[u inizjattivi [alli din issitwazzjoni tkun irran;ata bla polemika i]da bil-galbu.
Id-Deputat Nazzjonalista Edwin Vassallo qal li filwaqt li mill-ewwel daqqa t’g[ajn wie[ed ja[seb li din il-li;i qed tibdel kliem minflok ie[or, fil-fatt qed idda[[al tifsiriet importanti biex ji//araw x’livelli g[andhom jintla[qu fil-[arsien taddrittijiet tal-persuni b’di]abbiltà. Edwin Vassallo qal li meta nitkellmu dwar persuni bi b]onnijiet spe/jali, ma jistg[ux jintesew dawk li jkunu madwar il-persuna. Dawn ukoll jin[olqulhom b]onnijiet o[ra biex ikunu jistg[u joffru l-attenzjoni lillpersuna b’di]abbiltà.
il-[arsien tad-drittijiet ta’ dawn il-persuni. ?ensu Galea tkellem ukoll dwar dak li trid tenfasizza lKonvenzjoni f’dawk li huma drittijiet tal-persuni b’di]abbiltà kif ukoll fiddmirjiet tal-familji u s-so/jetà. Il-Konvenzjoni titkellem fuq id-dritt tal-parte/ipazzjoni tal-persuni b’di]abbiltà f’dak li jse[[ fis-so/jetà, inklu] g[alhekk id-dritt ta’ parte/ipazzjoni fid-dinja taxxog[ol, kif ukoll jie[du sehem fit-te[id tad-
Edwin Vassallo tkellem dwar l-importanza tal-u]u talkliem pre/i] fil-li;i g[aliex kelma minn o[ra taf tag[mel differenza fil-mod kif tolqot lil dawk involuti. Id-Deputat Nazzjonalista rrefera g[all-[idma li saret fil-Kumitat tal-Parlament dwar il-{idma So/jali. Hu tkellem b’mod partikolari dwar laqg[at li saru rigward l-effett tal-persuna b’di]abbiltà fuq il-familja. F’dawn il-laqg[at issemmew esperjenzi ta’ nies b’persuni b’di]abbiltà li filwaqt li sso/jetà in;enerali ftit li xejn tag[ti ka] ta’ dawn issitwazzjonijiet, g[al kulmin
de/i]jonijiet. Id-Deputat Nazzjonalista rrefera g[al importanza li trid tag[ti s-so/jetà fl-oqsma taledukazzjoni u s-sa[[a firrigward tal-persuni b’di]abbiltà. Fil-qasam edukattiv di;à qed titwettaq politika ta’ integrità kif ukoll a//essibbiltà fil-livelli kollha edukattivi. Hu pass tajjeb li jkun hemm integrità fliskejjel sa minn età ]g[ira biex ikun hemm integrazzjoni akbar fid-diver;enzi li je]istu fis-so/jetà.
g[addej minnhom, huma sitwazzjonijiet li jkabbru l-pi] li jridu j;orru. Edwin Vassallo qal li labbozz qieg[ed jispjega aktar /erti kun/etti kif espressi filli;i. Id-definizzjonijiet qed ikunu //arati biex jil[qu aktar l-iskop tag[hom u jispe/ifikaw aktar x’g[anijiet u livelli li jridu jintla[qu. Ewin Vassallo qal li minkejja l-li;ijiet, is-so/jetà g[adha ta//etta sitwazzjonijiet li jmorru kontra l-li;ijiet. Semma b[ala e]empju l-bini ta’ bankini li huma aktar ma[suba g[allkumdità tal-vetturi milli talpersuni li jridu ju]awhom.
Atleti Maltin g[amlu unur lill-pajji] bil-kapa/itajiet tag[hom Id-Deputat Nazzjonalista Karl Gouder qal li filwaqt li ting[ata [arsa lejn il-persuni b’di]abbiltà ikun tajjeb li wie[ed ma jinsiex minn fejn telqet is-so/jetà Maltija. Snin ilu, il-mentalità tas-so/jetà kienet li lil dawn il-persuni ssakkarhom. Familji kienu jist[u juru lis-so/jetà li membru tag[hom kien f’din il-kundizzjoni. Bil-[idma u l-persistenza ta’ [afna nies, din issitwazzjoni baqg[et ti]viluppa u l-persuna bi b]onnijiet spe/jali bdiet
to[ro; aktar fil-bera[ u llum waslet biex qed til[aq livelli ta’ integrità fis-so/jetà, livell li qieg[ed dejjem jikber. Il-vi]joni tal-politiku g[andha tkun li jara li dawn il-persuni j[ossuhom persuni s[a[ li ma g[andhom xejn inqas minn [addie[or. Karl Gouder qal li filqasam edukattiv illum wasalna fi stat fejn tfal bi b]onnijiet differenti jing[ataw l-attenzjoni skont il-[ti;ijiet tag[hom ming[ajr ma jkunu separati min[abba dik id-differenza. Dan g[aliex
id-differenza hi fl-g[odda li wie[ed ju]a biex jintla[qu g[anijiet komuni. Id-Deputat Nazzjonalista rrefera wkoll g[all-atleti Maltin li [adu sehem fliSpecial Olympics u g[arri]ultati mill-aktar po]ittivi li ;abu. Jekk sa ftit ta]-]mien ilu kien hawn min ja[seb li dawn huma persuni neqsin minn kapa/itajiet, dawn latleti urew li jekk g[andhom xi di]abbiltà f’xi [a;a, g[andhom abbiltajiet o[ra u kisbu unuri li jag[tu ;ie[ lilhom u lil pajji]hom.
IN-NAZZJON
Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
10 Opinjoni
I]-]ew; kandidati ewlenin, il-Prim Ministru Almazbek Atambayev, Mexxej tas-So/jal-Demokrati/i u l-Kap tal-Ata-Zurt Kamcybek Taxijev, li jinsabu t-tnejn f’koalizzjoni fil-gvern
LIL HINN MINN XTUTNA> IL- KIRGISTAN
Déjà Vu> Ripetizzjoni ta’ sitt snin ilu Naturalment hawnhekk mhux se nikkummenta fuq id-dramm ta’ Eileen Montesin li qed jintwera b[alissa fuq Net-TV. I]da b[alma [afna minnkom jafu, i]-]ew; kelmiet Déjá Vu jfissru “di;à rajtha” b’riferenza g[al xi sitwazzjoni jew esperjenza li dak li jkun i[oss li di;à, appuntu, raha jew g[adda minnha, ukoll forsi biss flimma;inazzjoni tieg[u jew tag[ha. Nhar il-{add li ;ej filKirgistan se ssir l-elezzjoni bikrija g[all-[atra ta’ president ;did u l-a[[ar li ktibt dwar din ir-repubblika, eks satellita Sovjetika fl-Asja ?entrali, kien sentejn ilu meta wkoll kienet se ssir elezzjoni simili, suppost biex il-president elett iservi g[al [ames snin. I]da dak il-president, Kumanbek Bakijev spi//a tne[[a s-sena l-o[ra wara biss disa’ xhur minn meta kien in[atar g[at-tieni mandat, wara sensiela ta’ rewwixti u dimostrazzjonijiet popolari kontra ]-]ieda fil-kontijiet taddawl u gass, anki b’400% (bi qtug[ regolari tal-provvista talelettriku) min[abba li r-Russja kienet imponiet aktar taxxi fuq l-esportazzjoni tal-ener;ija lejn il-Kirgistan li g[adu jiddependi kwa]i g[alkollox mir-Russja f’dan u f’[afna oqsma o[ra. Interessanti kif l-istess Bakijev kien tela’ l-ewwel darba fl-2005, ftit xhur biss
wara dik li kienet issej[et ir‘Rivoluzzjoni tat-Tulipan’ li kienet wasslet ukoll g[al tke//ija ta’ president ie[or talKirgistan, il-Komunista Akajev li kien ipprova jwaqqaf re;im tal-familja tieg[u. I]da l-i]vilupp tas-so/jetà /ivili hemmhekk kien ferm aktar avvanzat minn dak talpajji]i ;irien, eks satelliti tarRussja Komunista fl-Asja ?entrali, u kienu infatti lmovimenti /ivi/i – [afna aktar mill-partiti politi/i – responsabbli g[ar-‘Rivoluzzjoni tat-Tulipan’ f’Marzu tal-2005. Dik il-mew;a popolari favur il-libertà wasslet g[al elezzjoni meqjusa [ielsa u fier minn osservaturi internazzjonali, li kienet intreb[et minn Bakiev b’ma;;oranza ta’ kwa]i 90%. :ara, però, li anki Bakijev in[akem mill-kilba g[al dejjem aktar poter, u beda jre;;a’ lura r-riformi u jxekkel iddemokrazija, il-midja u anki ddrittijiet reli;ju]i, dawn tala[[ar min[abba l-bi]a’ millestremi]mu I]lamiku. Elezzjonijiet parlamentari li saru fl-2007 tqiesu b[ala li ma la[qux il-kriterji mixtieqa g[al pro/ess elettorali fier, u rri]ultaw f’parlament dominat g[alkollox mill-partit li [oloq Bakijev, Ak Jol (Direzzjoni Mdawla). Waslet mill-;did l-elezzjoni g[all-president fl-2009, wara li Bakiev kien ipprova, u ma
minn Joe CALLEJA jocal@me.com http>⁄⁄enricomizzi.blogspot.com
rnexxilux, itawwal il-mandat tieg[u b’sena, u wara li lkandidati ewlenin li l-aktar setg[u jisfidawh g[all-kariga, irtiraw il-kandidatura tag[hom min[abba frodi elettorali fuq skala wiesg[a, biex b’hekk Bakiev kiseb l-ikbar numru ta’ voti, 76%, g[alkemm dan kien ifisser tnaqqis kbir mid-90% tal-2005. B[alma bdejt ng[id, i]da, listorja rrepetiet ru[ha u, b[al sitt snin ilu, il-poplu re;a’ qam u, wara li nqatlu mat-80 ru[ u aktar minn 1000 sfaw feruti waqt li kienu qed jipprotestaw quddiem il-bini tal-gvern filkapitali Bixkek, Bakiev spi//a [arab mill-pajji] b[al prede/essur tieg[u.
Il-partiti tal-oppo]izzjoni ffurmaw gvern provi]orju u g[a]lu lil Roza Otunbajeva b[ala l-kelliema tag[hom. Otunbajeva hija eks ministru tal-affarijiet barranin, eks ambaxxatri/i, u wa[da millmexxejja ewlenin tar‘Rivoluzzjoni tat-Tulipan’. Fl2007 hi kienet eletta filparlament b[ala deputata talPartit So/jal-Demokratiku. Intant f’:unju tas-sena l-o[ra l-gvern provi]orju g[amel referendum li fih il-poplu ried: japprova kostituzzjoni ;dida li tnaqqas is-setg[at tal-President u jag[mel lil Kirgistan l-ewwel repubblika parlamentari fl-Asja ?entrali minflok wa[da presidenzjali; jivvota favur ilgvern provi]orju u wkoll jaqbilx li Otunbajeva tibqa’ president sal-31 ta’ Di/embru, meta mbag[ad postha jie[du lpresident ivvutat mill-poplu f’elezzjoni; jaqbel li titne[[a lQorti Kostituzzjonali (influwenzata mill-alleati talpresident li tke//a), bil-poteri tag[ha jg[addu g[and il-Qorti Suprema. Il-poplu li kkonkorra b’persenta;; qawwi ta’ aktar minn 72%, ivvota bi [;aru (90.55%) favur it-tliet proposti. Dan minkejja li partitarji ta’ Bakijev ikkaw]aw l-ag[ar vjolenza etnika bejn il-Kirgi u lUzbeki bl-iskop li jissabota;;jaw ir-referendum. Otunbajeva sostniet li f’dik il-
vjolenza kien hemm mal-2000 vittma. Kirgi u Uzbeki fitTramuntana tal-pajji] jappo;;jaw lill-gvern provi]orju, filwaqt li l-Kirgi finNofsinhar fil-bi//a l-kbira tag[hom huma favur Bakijev. Intant sena ilu saru wkoll lelezzjonijiet parlamentari li fihom ikkonkorrew ge;wi;ija ta’ 29 partit jikkompetu g[al 120 si;;u, li inevitabbilment wassal g[all-voti biex jitqassmu fuq seba’ partiti biss li qab]u l5% me[tie;a, u l-aktar partit li kiseb voti [a biss 16%, u dan kien l-Ata-Zurt li fil-kampanja elettorali tkellem favur ir-ritorn ta’ Bakijev mill-e]ilju u tassistema presidenzjali! Il-partit spi//a f’koalizzjoni ta’ 92 mill-120, mas-So/jalDemokrati/i (KSDP) u malpartit Respublika, b’Almazbek Atambayev, Kap tal-KSDP, Prim Ministru. Issa l-{add li ;ej se jsir la[[ar pass lejn demokrazija parlamentari moderna, blelezzjoni tal-President tarRepubblika. Otunbajeva ma tistax tikkontesta, minkejja li probabbli kienet titla’ hi. B’kollox 24 kandidat ikkwalifikaw, bl-iktar tnejn prominenti huma Atambajev, li tul il-kampanja warrab minn Prim Ministru, u l-mexxej talAta-Zurt Kamcybek Taxijev. Wisq probabbli jkollu jsir ittieni round.
IN-NAZZJON
Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Muscat interessat biss fil-vot Il-politika tal-mexxej Laburista Joseph Muscat g[andha kelma wa[da li tiddeskriviha – il-vot. Ilmanuvri ]velati kif ukoll l-atte;;jament li wera fla[[ar ;img[a b’mod partikulari meta nkixef dak li kien ilu ja[bi u ja[mi biex jikkontrolla l-midja indipendenti, kixfu wkoll l-uniku g[an li g[andu Joseph Muscat – il-ka//a g[all-voti. Dan urieh il-Kap tal-Oppo]izzjoni stess fi tmiem intervista li saritlu minn Lou Bondi waqt ilprogramm fuq l-istazzjon nazzjonali ‘Bondi Plus’. Joseph Muscat wera l-arroganza u n-nuqqas kbir ta’ rispett b’g[emilu u bi kliemu tul l-intervista li damet madwar 25 minuta. Joseph Muscat g[a]el li ma jmurx g[all-intervista kollha tal-programm g[ax kif qal ukoll waqt l-istess programm fl-isku]a li ;ab g[all-fatt li ma laqax l-istedina li jattendi g[al intervista tul il-[in kollu tal-programm, l-a;enda ta’ impenji tieg[u hi mimlija [afna. Opportuni]mu bla limitu Mhux biss, il-ka//a li qed jag[mel kull [in u kull mument biex jirba[ il-voti nkixfet. L-ingann ta’ Joseph Muscat inkixef b’g[emilu stess meta fi tmiem il-programm, fl-a[[ar kummenti li g[adda Joseph Muscat staqsa lill-pre]entatur Lou Bondi jekk kienx se jivvota lill-Partit Laburista fl-elezzjoni ;enerali li jmiss. Din hi konferma /ara, u iswed fuq l-abajd talopportuni]mu bla limitu li bih qed imexxi l-politika tal-Partit Laburista llum Joseph Muscat. Konferma
li l-manuvri ta’ Joseph Muscat li kienu ]velati minn din il-gazzetta u mill-midja tal-Partit Nazzjonalista g[andhom g[an wie[ed biss, li jirba[ il-voti u li jsir Prim Ministru wara l-elezzjonijiet ;enerali li jmiss. Ammissjoni totali ta’ politiku li f’mo[[u g[andu biss interess wie[ed fil-politika. Interess personali. Interess li jimmanipula. Atte;;jament li juri kemm il-Kap tal-Oppo]izzjoni ma jinteressah xejn aktar. Jintilef f’manuvri ta’ kontroll fil-midja indipendenti Mhux ta’ b’xejn qieg[ed jo[ro; b’dikjarazzjonijiet strambi u li jistonaw, b[alma meta qal li l-Prim Ministru ma jifhimx fl-ekonomija. Ir-risposta lil Muscat mhux biss qed jag[tuhielu r-ri]ultati talistatistika li jkunu ppubblikati f’pajji]na dwar landament ekonomiku, u s-6,000 post tax-xog[ol li n[olqu f’sena u l-qg[ad li naqas b’elf. I]da r-risposta qed ja[tuhielu l-a;enziji internazzjonali, l-a[[ar wa[da n[ar;et din il-;img[a stess mill-A;enzija talcredit ratings Fitch li affermat ir-rata ta’ A+ g[al Malta f’dak li jirrigwarda r-rati tal-kambju barranin u lokali msej[a Issuer Default Ratings (IDRs) u li ]]ew; rati g[andhom qag[da stabbli. Ir-rata A+ tqis it-titjib inkora;;anti kemm fil-finanzi pubbli/i ta’ Malta kif ukoll fis-sistema bankarja ta’ Malta. LUnjoni Ewropea wkoll t[ares lejn l-ekonomija ta’
pajji]na b[ala wa[da stabbli u li qed jirnexxilha tindirizza l-kri]i finanzjarja internazzjonali. Irrisposta lil Joseph Muscat jag[tuhielu wkoll il-
kumpaniji u s-self employed li qed jinvestu flekonomija Maltija g[ax jemmnu fiha. Joseph Muscat g[andu jkun aktar serju b[ala Kap ta’ Oppo]izzjoni li jrid jippre]enta lill-poplu partit alternattiv li g[andu wkoll vi]joni g[all-futur ta’ wliedna. Joseph Muscat ]gur li m’g[andux jintilef f’manuvri ta’ kontroll fil-midja indipendenti fittentattiv tieg[u li jie[u xi forma ta’ vanta;; politiku. F’dan kien mo[[u Joseph Muscat fl-a[[ar xhur. Kif ikkonferma fil-programm ‘Bondi Plus’, Joseph Muscat ammetta li permezz tal-;urnalista Sabrina Agius, li mag[ha kien qed jikkomunika b’sensiela ta’ emails g[al xhur s[a[, il-Partit Laburista kien qed isemma’ le[nu fuq l-istazzjon RTK. Politiku serju g[andu j[ares lil hinn mill-politika parti;jana Mexxej serju ta’ partit politiku jitlob u jinsisti fuq politika ta’ sustanza. Politika li tkun ta’ alternattiva jew a[jar mill-politika tal-;urnata. B’mod partikulari fir-realtajiet li qed ng[ixu fihom bi kri]i
finanzjarja li qed i[abbtu wi//hom mag[ha [afna pajji]i kbar, kif ukoll bis-sitwazzjoni politika firre;jun tal-Mediterran bir-rivoluzzjoni li g[addejja fid-dinja G[arbija, mexxej politiku serju g[andu j[ares lil hinn mill-politika parti;jana u l-[idma politika tieg[u g[andha tirrifletti wkoll l-interess u l-;id tal-poplu tag[na kif ukoll tal-popli li mag[hom ng[ixu fir-re;jun.
Sehem Malta fil-bini mill-;did tal-Libja Il-Libja hi wie[ed mill-pajji]i ;irien tag[na. G[alhekk [add m’g[andu jistag[;eb g[all-mod kif l-avvenimenti f’dak il-pajji] iddominaw il-mezzi tax-xandir tag[na minn Frar li g[adda sallum. Wara kollox, [afna minna ma jafux Libja ming[ajr Gaddafi. Gaddafi kien jaffettwa b’mod negattiv il-mod ta’ kif konna n[arsu lejn il-Libja u l-poplu tag[ha. F’mo[[ [afna nies, ilLibja u Gaddafi kienu l-istess [a;a. G[all-grazzja t’Alla issa dak i]-]mien g[adda. Gaddafi miet mewta kerha [afna li ma kienet denja talebda persuna kienet min kienet, lanqas g[al mostru b[alu. Probabbilment, fil-qieg[ ta’ qalbna, [afna minna kienu jixtiequ jaraw tmiemu. I]da lmod kif inqatel /appas kemxejn l-imma;ini ta’ moderazzjoni li kien seddaq il-Kunsill Nazzjonali Transitorju. Issa lKunsill g[andu l-oneru li jara li l-Libja tassew se ddawwar ilpa;na u tibda kapitlu ;did flistorja tag[ha. Il-bini mill-;did ta’ pajji] imfarrak bil-gwerra hu diffi/li [afna. I]da dawn iddiffikultajiet ji]diedu meta wie[ed iqis li dan irid isir f’kuntest ;did ta’ ambjent demokratiku, fejn i/-/ittadini g[andhom kull dritt li ma
jaqblux ma’ dak li jkun qed isir u li jopponuh u li wkoll jipprotestaw. G[aldaqstant, ilKunsill g[andu b]onn lg[ajnuna kollha me[tie;a. Inklu] l-g[ajnuna tag[na. G[alhekk, id-domanda tibqa’: Kif jista’ pajji]na jg[in lil-Libja^ Hemm [afna x’nistg[u nag[mlu u mhux fil-qasam tannegozju biss. Insiru nafu lil xulxin L-ewwel nett, b[ala ;irien ta’ xulxin, il-poplu Libjan u
dak Malti g[andhom jag[mlu l-almu tag[hom biex isiru jafu lil xulxin a[jar. Min huma tassew il-Libjani meta twarrab lil Gaddafi min-nofs^ Jista’ jkun li ftit minna jafuhom sew. Issa, g[all-ewwel darba g[andna l-opportunità, g[andna /-/ans li nibnu [biberija tassew ;enwina bejnietna, ibba]ata fuq rispett re/iproku. Ix-xkiel kollu li ma kienx i[alli dan ise[[ issa twarrab u nistg[u nibdew na[dmu. Biex inkunu g[edna lveritàà, xi w[ud minna na//ettaw lil-Libjani jekk xejn min[abba li huma m[alltin bi]-]wie;. I]da fost [afna o[ra g[ad fadal [afna pre;udizzju.
I]da rridu n[ejju ru[na biex inkunu nistg[u nwettqu dak li hemm b]onn isir. Is-sehem ta’ Malta It-tielet, fuq livell bilaterali nistg[u nipparte/ipaw firrikostruzzjoni tal-pajji] u
minn Simon BUSUTTIL MEP
L-g[ajnuna fl-Ewropa It-tieni, b[ala pajji] membru tal-Unjoni Ewropea, Malta tista’ tg[in lil-Libja tintegra ru[ha fil-komunità internazzjonali – ibda millEwropa li jidher li se ssir laktar ‘sie[eb’ importanti g[aliha. Il-Libja se jkollha b]onn
[afna g[ajnuna biex tkun tista’ tibni lilha nnifisha b[ala stat imsejjes fuq iddemokrazija, il-[arsien talli;i u t-tmexxija pubblika – oqsma li fihom kollha lEwropa g[andha ri]orsi u esperjenza kbira. Il-Libja se ssib f’Malta [abib tassew fi Brussell.
hemm b]onn li nag[mlu dan b’mod organizzat. Il-Gvern qed i[ejji delegazzjoni qawwija biex tmur il-Libja u din linizjattiva i;;enerat interess konsiderevoli. Hemm b]onn li din id-delegazzjoni tmur malajr kemm jista’ jkun u je[tie; ukoll li meta ti;i lura Malta, ikun hemm [idma bla heda biex ir-ri]ultati mil[uqa ji;u realizzati malajr. Mhux bi]]ejjed li jsiru lkuntatti fil-qasam tannegozju. Iridu jibqg[u sostnuti wara. Dan ma jsirx biss billi nsa[[u rrappre]entanza diplomatika tag[na fi Tripli, Benghazi u forsi wkoll f’Misurata, i]da wkoll billi niffa/ilitaw il[ru; ta’ vi]i g[an-negozjanti li jkunu jridu jivvja;;aw g[al Malta. Importanti wkoll liskemi spe/ifi/i biex jg[inu lin-negozji fejn il-Malta Enterprise illum g[andha esperjenza kbira. I]da r-rikostruzzjoni talLibja b[ala stat demokratiku
ma tikkon/ernax biss lillgvernijiet i]da wkoll lisso/jetà /ivili. Hemm [afna spazju g[al g[aqdiet b[allunions, kunsilli nazzjonali ta]-]g[a]ag[ u tan-nisa u lpartiti politi/i. Pere]empju, il-U{M g[amlet kuntatti ma’ unions Tune]ini wara rrivoluzzjoni tal-“;i]imin” li se[[et hemm. Dan hu e]empju tajjeb [afna, g[ax ilparte/ipazzjoni tas-so/jetà /ivili tippermetti kuntatti diretti bejn il-popli. Fuq livell politiku, il-Gvern g[andu diversi kwistjonijiet xi jqajjem. U r-relazzjonijiet tajbin li hemm bejn il-Prim Ministru u membri talKunsill Nazzjonali ta’ Transizzjoni Libjan jawguraw tajjeb. L-isfidi huma [afna, u lGvern jag[mel sew jekk ja[tar Mibg[ut Spe/jali g[alLibja – jew g[ar-re;jun s[i[ tal-Mediterran – forsi wkoll ikun membru tal-Kabinett, biex l-isforz Malti jkun aktar organizzat u jkun hemm tmexxijja politika soda filbini tar-relazzjonijiet ta’ Malta mal-pajji]i ;irien tag[ha. Infet[u [afna opportunitajiet i]da jiddependi minna jekk no[duhomx jew le.
IN-NAZZJON
Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
12 Opinjoni#Ittri
L-emails ta’ Joseph Muscat KUMMIDJANT POLITIKU
Mark Thomas kiseb fama b[ala kummidjant kontroversjali fl-Ingilterra, u wkoll b[ala attivist politiku pun;enti. Illum g[andu 48 sena u l-attività politika tieg[u jiddeskriviha hu stess b[ala dik ta’ anarkiku liberali. Kien beda l-karriera tieg[u (jew a[jar, “il-karrieri”) fis-snin tmenin, permezz talBBC Radio 1 u Channel 4, b’sensiliet b[al Saturday Zoo, The Mark Thomas Product u talk shows abrasivi b[al Lose Talk. L-umori]mu tieg[u hu m[allat ma’ fatti li Thomas jirri/erkahom bi skruplu, u kien g[alhekk li dde/idejt li naqra l-ktieb tieg[u dwar l-industrija tal-armi, il-prattika tattortura, il-vjolazzjonijiet tad-drittijiet umani u metodi dwar ir-ri/erka “sovversiva”. As Used on the Famous Nelson Mandela: Underground Adventures in the Arms & Torture Trade (Ebury Press, 2007) kellu re/ensjoniiet e//ezzjonali mill-midja Ingli]a, fosthom The Daily Telegraph, Mail on Sunday, The Independent, The Guardian u Time Out, fost o[rajn. Il-ktieb, trattat bl-umori]mu tipiku qalil ta’ kummidjant bla kompromessi, jitkellem fost l-o[rajn dwar l-ipokrisija u ttradiment tan-New Labour. Blair hu kkundannat mill-awtur g[all-“infern” u :uda jing[ad li se jipprotesta li l-eks PM Ingli] se jg[addi l-eternità (probabbilment) ma;enbu, lappostlu-traditur. Fost it-temi li jittratta Mark Thomas hemm il-kru/jata Desert Storm, “it-tortura fi ]mien it-terrur” u s-senserija fil-proliferazzjoni tal-armi madwar id-dinja. ?IFRI XOKKANTI DWAR L-ARMI “}G{AR” Fost il-kru/jati tieg[u f’dawn l-a[[ar snin, Thomas qed jattakka l-povertà fl-Indja, il-vjolazzjoni tad-drittijiet umani fil-Kolombja, l-esplojtazzjoni u t-trattament inuman tan-
nativi minn korporazzjonijiet globali u materji o[ra li jimminaw id-dinjità tal-bniedem. I]da l-ktieb tieg[u jikkon/entra laktar fuq il-fenomenu tal-armi. Ir-ri/erka tieg[u, bizzillata b’element komiku, hi xorta wa[da xokkanti. Statisti/i li rri/erka huma tal-bi]a’ u jimplikaw lill-politi/i, lin-negozjanti u lill-pulizija. Xtaqt nag[ti e]empju tal-istatisti/i li ppubblika dan il-kummidjant politiku, li ta’ spiss tarah jag[ti spettaklu g[all-benefi/enza, favur nies fil-mar;ini so/jali, firRenju Unit u fi n[awi o[ra mondjali. I/-/ifri li ;ejjin, Thomas ;abarhom mill-BBC, mill-a;enzija Control Arms u minn websites tal-Oxfam u l-Global Village: Fid-dinja hemm imxerrdin 650 miljun arma “]g[ira” (b[al sub-machine guns, e//.), filwaqt li tmien miljuni o[ra minn dawn l-armi jinbieg[u kull sena. Dawn l-armi joqtlu persuna kull minuta, jew 500,000 ru[ kull sena. Tliet kwarti minn dawk l-imwiet huma mwiet /ivili, l-aktar nisa u tfal. Je]istu 1,135 kumpanija madwar id-dinja fi 98 pajji] li jimmanifatturaw armi ]g[ar, munizzjon u komponenti. Fla[[ar erbg[in sena, in-numru ta’ dawn il-kumpaniji rdoppja. Sittin fil-mija ta’ dawn l-armi jispi//aw f’idejn il-kriminali, f’idejn il-gangijiet u gruppi ribelli. Involuti f’kunflitti ta’ gwerra hu stmat li hemm ji;;ieldu 300,000 suldati-tfal. IrRenju Unit hu t-tieni pajji] fid-dinja li l-aktar li jag[mel kummer/ fl-industrija tal-armi. SIR SIMON D. JENKINS FUQ l-RT Sir Simon David Jenkins, l-awtur Ingli] u korrispondent ta’ The Guardian u l-London Evening Standard kien intervistat fil-kapitali Ingli]a g[al fuq il-kanal Russia Today (RT) dwar il-kunflitt fil-Libja. Jenkins kien ing[ata l-unur ta’ Sir fl-2004 g[all-[idma intensiva tieg[u fil-midja. Hu kien ukoll editur ta’ The Times u tal-Evening Standard. B[alissa jokkupa l-kariga ta’ chairman tan-National Trust. Jenkins [are; de/i]ament kontra l-gwerra /ivili li n[olqot fil-Libja bl-g[ajnuna tar-Renju Unit, Franza u n-NATO. Qal li pajji]u u Franza da[lu g[all-gwerra u invadew il-Libja “biex isalvaw wi//hom mal-elettorat, g[ax kellhom b]onn ilglorja u naturalment, g[a]-]ejt.” Dwar in-NATO Jenkins qal li g[all-alleanza, din kienet “a piece of easy meat.” Skont il-;urnalist famu], in-NATO bdiet u baqg[et tattakka “ta[t anonimat”, ming[ajr identità u a//ertat li fil-gwerra, i/-/ivili jirb[u ’l-hekk imsej[a ribelli. In[awi dittatorjali b[all-Bahrain u l-Yemen, fakkar Sir Jenkins, kienu injorati
g[alkollox minn Cameron u Sarkozy g[ax dawn hedew bl-ewforija tar-reb[a fil-Libja, fejn ir-ribelli laqg[uhom b[ala eroj.
MARIO AZZOPARDI marpardi@maltanet.net
Rigward l-emails ta’ Joseph Muscat nixtieq nag[mel erba’ mistoqsijiet: * nistg[u nkunu nafu g[ala /erta midja ma xandritx l-emails ta’ Joseph Muscat? * l-orizzont qalilna li sar spjuna;; fuq Muscat. Fil-verità, forsi dawk l-emails ma jurux li l-ispjuna;; kien fuq l-RTK? * dawn l-emails ma jikxfux il-mentalità ta’ Joseph Muscat, ji;ifieri li the end justifies the means?
* tg[id it-Times kellha b]onn ;urnalista o[ra biex taqdi mill-koxxa lill-Partit Laburista? B’li hemm mhux bizzejjed? Jekk wara tal-Libja u wara dawn l-emails, ilMaltin u l-G[awdxin itellg[u lil Joseph Muscat Prim Ministru, allura m’hemmx tama g[al dan il-poplu!
G. L. Camilleri Il-Furjana
Politika minn xufier tal-Arriva Se nwassal in/ident fuq xarabank tal-Arriva li rrakkuntali [abib tieg[i li qatt ma qbadtu f’gidba. Fis-17 ta’Ottubru rikeb ixxarabank numru 123 minNaxxar f’xi l-11.15 a.m. fi triqtu g[all-Belt Valletta, wara li kienu g[addew xi tnejn mimlijin. Ix-xufier
b’xarbank mimlija beda jsuq b’velo/ità e//essiva, tant li lpassi;;ieri bilwieqfa bdew jixxenglu min-na[a g[al o[ra u ja[btu ma’ xulxin, u meta dawn ilmentaw, qalilhom li kien tard b’xi nofs sieg[a. Wara aktar tgergir, qal li hu ma kellux tort g[ax kien qed jobdi l-ordnijiet tal-kumpanija
li jasal fil-[in, filwaqt li beda jg[ajjat u j[e;;e; lillpassi;;ieri “Ftakru f’dawn laffarijiet meta tasal l-elezzjoni!” Naf li saru rapporti lillArriva dwar dan, u nittama li jittie[du l-passi xierqa.
J. Calleja
San Pawl il-Ba[ar
L-etika tat-tobba u l-perikli Mela waqt tie; li sar dan l-a[[ar, qrajna li ]ew; pulizija sfaw attakkati mill-familjari talkoppja. Wie[ed minnhom [ass we;g[a f’idu, ittie[ed f’poliklinika u t-tabib li invistah qallu li kellu u;ig[ tal-muskoli. Aktar tard, g[ax baqa’ mu;ug[ sew mar jew ittie[ed l-Isptar u infurmawh li kellu idu miksura. Altru humiex l-istess! Ka] ie[or simili jirrigwarda ra;el ie[or anz-
jan, li mar g[al vista g[and tabib g[ax [ass u;ig[ ta[t ]aqqu. Wara li invistah, dan kemmex xufftejh u wara kemxejn [in tah l-a[bar li ftit jiem biss kien fadallu [ajja. Xi [add [adu g[and spe/jalista, li wara li e]aminah beda jid[aq u a//ertah li dak li qallu t-tabib ma kien minnu xejn. Jista’ jkun li letika tat-tobba titbiddel?
P. Schembri Il-Mosta
Il-:urnata Missjunarja fil-letteratura Maltija Lejn l-a[[ar ta’ Ottubru niftakru b’mod spe/jali u n;ibu quddiem g[ajnejna kwadretti u xenarji ta’ kif jg[ixu l-missjunarji u n-nies ta’ madwarhom. Hu dmir ta’ kull Nisrani li jiftakar f’dawn [utna, kemm fittalb kif ukoll b’g[ajnuna finanzjarja. Huma bosta l-kittieba li ispiraw ru[hom mill;urnata missjunarja u kitbu xi novelli u drammi fuq il-missjoni. Fost il-kittieba nsibu lillQormi Carmel Bianchi, li kiteb novella bl-isem ‘Il-{amiem lAbjad’ fejn ]ag[]ug[ li jwie;eb g[all-isem ta’ Pawlinu jing[ata rigal f’g[eluq sninu, [amiem suwed u [amiema wa[da bajda li ispiratu jmur sa/erdot missjunarju qalb issuwed f’artijiet tal-missjoni. Din in-novella ntlaqg[et tajjeb mill-pubbliku, tant li lawtur adattaha b[ala
L-ittri f’din il-pa;na
Radjudramm kif ukoll g[allpalk bl-isem ‘Ir-Rigal’. Dan iddramm ;ie ppubblikat fi ktieb fl-1995 minn Carmel Bianchi stess. Awtur ie[or li tana novella tassew sabi[a b’tema missjunarja hu l-kittieb Qormi, ilProf. :u]è Galea. In-novella ;;ib l-isem ta’ ‘Qalb ta’ Missjunarju’ li [adet l-ewwel premju fil-konkors imniedi mill-Kunsill ?entrali tal-Opri Missjunarji Pontifi/ji fl-1941, u dehret fil-Malta Missjunarja tal-istess sena. Se n;ib silta minn din in-novella, fejn naraw il-qalb nobbli ta’ missjunarju. “Patri Lawrenz kien ilu g[omor fis-Sudan. Hu kien mar hemm b[ala ]ag[]ug[ mimli [e;;a g[adu kemm iqaddes u baqa’ hemm sakemm xja[, i[abrek, jg[allem u ji;bed in-nies lejn
L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), bil-fax (numru 2124 2886 — Attn. Alex Attard) jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-de-plume ma ji;ux ippubblikati. L-Editur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.
il-Knisja Mqaddsa. Ra;el sewwa mimli bil-[rara, [addiem bla heda fil-qasam tal-Mulej u qassis ta’ reqqa kbira fil-[wejje; tar-ru[. Patri Lawrenz kellu qalbu mixg[ula bl-im[abba lejn g[ajru u mo[[u dejjem medhi fuq il-;id li jista’ jag[mel g[all-;ie[ t’Alla l-Imbierek. Twajjeb u tas-sabar, bi tbissima dejjem fuq fommu, dak il-missjunarju kien se[[lu jxerred il-Kelma t’Alla fejn qatt ma kienet instemg[et, kif ukoll ji;bed mijiet ta’ nies lejn il-Fidi Mqaddsa Nisranija u jag[tihom is-sagrament talMag[mudija, il-kelma tieg[u, kiebja u bla tlellix, i]da li ssa[[ar g[ax ma[ru;a tassew mill-qalb, kienet mismug[a minn dawk il-[afna nies [orox u mitlufin fil-g[ama tar-ru[.”
Emanuel Micallef {al Qormi
{ajku - 365 minn Oliver Friggieri
Tpin;ix graffiti Fuq il-[itan. Iss’ibda Pin;i fuq ;ismek.
IN-NAZZJON Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
A[barijiet ta’ Barra 13 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt IL-KRI}I TAD-DEJN
Merkel tg[id li din hi l-ag[ar kri]i Ewropea minn tmiem it-Tieni Gwerra Il-Bank ?entrali Ewropew se jkompli jag[mel [iltu biex jikkalma s-swieq. Hekk kif ilbiera[ filg[axija beda summit ta’ emer;enza tal-Unjoni Ewropea fost disgwid kbir bejn il-mexxejja ewlenin dwar x’irid isir biex tissolva l-kri]i tad-dejn, il-kap tal-Bank ?entrali Ewropew ta indikazzjonijiet po]ittivi f’dan ir-rigward. Ftit qabel ma beda s-summit, Mario Draghi, il-kap ;did tal-Bank ?entrali Ewropew, ta indikazzjoni li l-bank kien se jkompli jixtri l-bonds ta’ pajji]i Ewropej bi problemi biex jipprova jserra[ l-im[u[ tas-swieq. Dan kien messa;; li sswieq finanzjarji kienu [erqana jisimg[u. Draghi, li se jie[u post Jean Claude Trichet fittmexxija tal-Bank ?entrali Ewropew (ECB), fl-1 ta’ Novembru, g[amilha /ara li l-mi]uri kienu biss soluzzjoni temporanja u ]ied li kien f’idejn il-Gvernijiet li jsibu tarf il-kri]i tad-dejn li bdiet fil-Gre/ja sentejn ilu. Imma dan imur kontra lBundesbank, il-bank /entrali :ermani], li qed jag[mel pressjoni biex il-
Bank ?entrali Ewropew iwaqqaf ix-xiri ta’ bonds. De/i]joni li kienet waslet g[ar-ri]enja tal-og[la uffi/jali :ermani]i fil-ECB. Dak tal-biera[, li dam sejjer sa tard filg[axija, kien it-tieni summit tal-UE dwar iz-zona ewro f’temp ta’ erbat ijiem. Qabel is-summit Franza u l-:ermanja indikaw li kien se jkun hemm soluzzjoni g[al din il-kri]i li ilha tkaxkar sentejn imma kien hemm xetti/i]mu dwar dan. Fl-istess ;urnata talbiera[, Angela Merkel, ilKan/illier :ermani], reb[et vot parlamentari g[al appo;; biex jissa[[a[ ilfond ta’ salvata;; wara diskors drammatiku filParlament :ermani] li lEwropa kienet qed t[abbat wi//ha mal-aktar sitwazzjoni diffi/li minn tmiem itTieni Gwerra Dinjija. Hi qalet jekk l-ewro tfalli l-Ewropa kollha tfalli u ]iedet li ma kien hemm ebda garanzija li l-Ewropa kienet se tgawdi 60 sena o[ra ta’ pa/i. Fuq dan is-summit kien hemm ukoll il-pi] tas-sitwazzjoni fl-Italja, it-tielet lakbar ekonomija fiz-zona ewro, li re;g[et spi//at fil-
Merkel waqt is-seduta tal-Parlament :ermani] ilbiera[ qabel vot importanti u qabel is-summit ta’ emer;enza fi Brussell (Ritratt> Reuters)
mira tas-swieq finanzjarji. It-tkaxkir tas-saqajn talItalja dwar riforma tas-sistema tal-pensjonijiet qanqal dubji dwar kemm il-Prim Ministru Taljan Silvio Berlusconi kien determinat
li jikkonfronta din il-kri]i. Dan partikolarment peress li hemm t[assib li m’hemmx fondi bi]]ejjed biex l-Italja tkun salvata. Berlusconi lbiera[ mar g[as-summit b’ittra lill-
mexxejja l-o[ra Ewropej dwar ir-riformi. Dan wara li l-Gvern tieg[u kwa]i krolla nhar it-Tlieta min[abba talbiet li l-Gvern Taljan iwettaq irbit li jg[olli l-età pensjonabbli.
IT-TUNE}IJA
L-Islamisti jippruvaw iserr[u l-im[u[ Hekk kif il-partit Islamista Ennahda [are; ir-rebbie[ flewwel elezzjoni demokratika fit-Tune]ija, dan qed jipprova jserra[ l-im[u[ dwar l-intenzjonijiet tieg[u. L-Ennahda lbiera[ ippruvat isserra[ l-im[u[ fuq diversi
temi fost l-o[rajn li ma kinitx se timponi restrizzjonijiet fuq kif it-turisti fil-pajji] jilbsu kif ukoll li ma kienx se jimponi s-sistema bankarja Islamika i]da se j]omm dik tal-Punent li kienet tintu]a s’issa.
Hamadi Jbeli, is-Segretarju ;enerali tal-Ennahda, qal li ssettur turistiku kien wie[ed li ma setax jintmiss u qal li dak dwar ix-xorb tal-alko[ol u lilbies kienu libertajiet personali kemm g[at-Tune]ini kif ukoll il-barranin.
Barra minn hekk Jbeli qal li hu kien se jkun il-kandidat tal-partit g[all-kariga ta’ Prim Ministru u jista’ joffri lkariga ta’ President lill-Prim Ministru temporanju Beji Caid Sebsi. L-Ennahda g[alkemm
[are; rebbie[ ma ;abx ilma;;oranza u se jkun hemm b]onn koalizzjoni. Il-mexxej tal-partit Rachid Ghannouchi wieg[ed li ma kienx se jo[loq Stat Islamiku u jirrispetta l-prin/ipji demokrati/i.
IN-NAZZJON Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
14 A[barijiet ta‘ Barra IL-LIBJA
Saif Gaddafi lest i/edi ...Obama mdejjaq bil-filmat tal-mewt ta' Gaddafi Saif al-Islam, it-tifel il-kbir ta’ Muammar Gaddafi li g[adu ma[rub, ilbiera[ kien rapportat li offra li j/edi. Skont Abdel Majid Mlegta, uffi/jal militari ewlieni filKunsill Transitorju Libjan, Saif al-Islam u Abdullah alSenussi, li kien il-kap tasservizzi sigrieti ta’ Gaddafi, qed jipproponu li j/edu lillQorti Internazzjonali Kriminali f’The Hague. It-tnejn li huma huma mfittxija minn din il-qorti g[al reati kontra l-umanità. Sadattant il-mexxej temporanju Libjan Mustafa Abdel Jibril qal li n-NATO g[andha tibqa' involuta fil-Libja sala[[ar tas-sena biex jg[inu jevitaw li nies leali lejn Muammar Gaddafi ja[arbu mill-pajji]. In-NATO, li kienet kru/jali biex ting[eleb id-dittatura ta' Gaddafi permezz tal-attakk mill-ajru li wettqet, nhar il:img[a se tidde/iedi jekk ittemmex il-missjoni tag[ha fil-Libja issa li nqatel Gaddafi l-Kunsill Transitorju Nazzjonali ddikjara l-Libja liberata. Jibril g[amel din l-istqarrija waqt laqg[a man-NATO filQatar. Hu qal li issa kienet prijorità li n-nies li kienu qrib Gaddafi ma jit[allewx ja[arbu mil-Libja. Hu qal ukoll li l-Kunsill kien qed ifittex g[ajnuna teknika u lo;istika minn pajji]i ;irien u pajji]i [bieb. Ilbiera[, in-NATO [abbret li laqg[a importanti li kellha ssir ilbiera[ kienet posposta g[all-:img[a. Din il-laqg[a hi mistennija tifformalizza ttmiem tal-missjoni Libjana. Uffi/jali fin-NATO qalu li dan il-posponiment sar
Ftit mill-[erba li hemm fit-toroq ta' Sirte (Ritratt> Reuters)
min[abba konsultazzjonijiet li g[adhom g[addejjin manNazzjonijiet Uniti u l-Kunsill. Il-:img[a li g[addiet, inNATO qalet li kellha l-mira li fil-31 ta' Ottubru ttemm ilmissjoni tag[ha u nhar itTlieta n-NATO qalet li temmen li l-forzi tal-Kunsill kienu se jkunu kapa/i li jie[du [sieb xi theddid g[assigurtà li jista' jkun hemm. Sadattant il-President
Barack Obama qal li kien imdejjaq bix-xandir tal-a[[ar mumenti mdemmija tad-dittatur Libjan u stqarr li anki dawk li g[amlu affarijiet koroh [aqqhom id-de/enza fil-mewt. Gaddafi ndifen f’post sigriet fid-de]ert nhar it-Tlieta, [amest ijiem wara li nqabad u nqatel. Madwar id-dinja xxandru filmati tad-dittatur Libjan ji;i msawwat qabel ma miet.
Hu qal li wie[ed qatt ma jie[u gost jara persuna tasal g[al dak it-tmiem i]da dan ovvjament jibg[at messa;; qawwi lid-dittaturi madwar id-dinja li n-nies iridu jkunu [ielsa. Obama g[amel dan il-kumment waqt li kien mistieden fuq il-programm popolari ‘The Tonight Show’ ta' Jay Leno fuq l-NBC. Il-President Amerikan qal
ukoll li Gaddafi kien tilef i//ans biex ibiddel lil-Libja f'pajji] demokratiku. Obama qal li Gaddafi kien ing[ata din l-opportunità i]da ma kienx [adha. Sadattant il-Kunsill Transitorju [abbar li l-armi kimi/i li kellu Gaddafi kienu nstabu u issa dawn kien mi;bura f'post mg[asses sew u li kienu lesti jag[tuhom biex jinqerdu.
IS-SIRJA
Fidu/ju] li Assad se jispi//a Ir - re;im tal - President Bashar al - Assad kwa]i /ertament kien se jikkrolla ta[t il - pressjoni tal protesti u s - sanzjonijiet . Dan qalu Alain Juppe , il Ministru tal - Affarijiet Barranin Fran/i] .
Hu i]da ]ied li l - affariji et kienu se jie[du ] - ]mien min[abba sitwazzjonijiet interni kumplikati u l - poli tika re;jonali . Fis - Sirja Assad ilu seba ' xhur jipprova jra]]an il protesti favur il - libertà u l -
Punent qed jiddependi fuq ta[lita ta ' sanzjonijiet u pressjoni diplomatika biex idg[ajfu lil Assad . L Unjoni Ewropea kabret is sanzjonijiet kontra Assad u niesu wara li / - ?ina u r Russja imblukkaw sforz
biex fil - Kunsill tas - sigurtà tan - Nazzjonijiet Uniti titressaq ri]oluzzjoni tikkundanna l - vjolenza kontra dawk li qed jip protestaw . Juppe qal li kien tal mist[ija li l - Kunsill tas -
Sigurtà kien g[amel kwa]i xejn dwar din ir ripressjoni barbara fis Sirja . Hu i]da qal li t tmiem tar - re;im fil - Libja kien inevitabbli i]da sfor tunatament l - affarijiet ma kinux se ji;ru malajr .
IN-NAZZJON Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
A[barijiet ta’ Barra 15 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
Fil-QOSOR Il-kaw]a kienet l-alko[ol
IR-RENJU UNIT: Inkjesta fil-mewt tal-kantanta Amy Winehouse sabet li meta mietet din kellha [ames darbiet illivell legali g[as-sewqan ta’ alko[ol fid-demm tag[ha. Hi mietet fit-23 ta’ Lulju f’età ta’ 27 sena. Irri]ulta wkoll li matul ix-xahar ta’ Lulju hi qatt ma xorbot alko[ol [lief fiddata tal-mewt tag[ha.
Jinstabu ]ew; pitturi ta’ Picasso
IS-SERBJA: Il-Pulizija f’Belgrad sabu ]ew; pitturi ta’ Pablo Picasso li kienu nsterqu fl-2008 minn Pfaeffikon flI]vizzera. Dawn huma Tete de Cheval u Verre et Pichet. Ilpitturi huma stmati li jiswew miljuni ta’ ewro. Il-Ministeru tal-Intern Serb qal li s’issa ma sarux arresti.
}armata fost l-aktar bombi qawwija
L-ISTATI UNITI: Kienet ]armata l-eqdem kif ukoll fost l-aktar bombi nukleari qawwija fil-[a]na Amerikana. Dan b[ala parti mill-politika tal-President Obama dwar is-sigurtà nukleari. Din il-bomba, mag[rufa b[ala B53, kienet id-daqs ta’ vann u kienet ti]en 4,545.5 kilogramma. Din kienet ]armata f’Amarillo f’Texas. G[alkemm din il-bomba kienet mag[rufa b[ala fost l-aktar qawwija fid-dinja, is-sa[[a tag[ha g[adu mi]mum sigriet i]da hu mifhum li kienet diversi mijiet ta’ drabi aktar qawwija mill-bomba atomika li twaddbet fuq Hiroshima fl-1945.
Jis[aq li hi theddida serja
IL-KOREA T’ISFEL: Leon Panetta, is-segretarju tadDifi]a Amerikan, qal li l-Korea ta’ Fuq kienet “theddida serja” hekk kif qed isiru sforzi diplomati/i ma’ dan ir-re;im rigward il-programm nukleari tieg[u. Panetta qal dan waqt ]jara fil-Korea t’Isfel. Il-Korea ta’ Fuq kienet abbandunat ta[ditiet internazzjonali rigward il-programm nukelari tag[ha.
Jimblukkaw lil Mugabe
L-I}VIZZERA: Il-President Robert Mugabe ta]-}imbabwe kien furzat i[assar vja;; li kien se jag[mel f’:inevra g[al laqg[a tan-Nazzjonijiet Uniti wara li martu u xi w[ud mill-og[la ajjutanti tieg[u ma ng[atawx visa mill-awtoritajiet }vizzeri. Kontra Mugabe u uffi/jali g[olja tieg[u hemm sanzjonijiet varji imma dawn s’issa kienu jitwarrbu g[al laqg[at li jikkon/ernaw in-NU.
Ftit mill-[erba li hemm f’Brugnato qrib La Spezia wara l-maltemp tat-Tlieta filg[axija (Ritratt> Reuters)
L-ITALJA
Maltemp fatali fil-Liguria {ames persuni huma konfermati li tilfu [ajjithom u hemm tmienja o[ra huma nieqsa wara li xita qalila kkaw]at g[arg[ar kbar u valangi tat-tajn fitTramuntana u /-?entru talItalja . Il-maltemp laqat l-aktar il-Liguria u t-Toscana tard it-Tlieta filg[axija. Dan wassal li biex bil-kurrent flilma li n[oloq, diversi pontijiet u xi djar tkaxkru millilmijiet kif ukoll arbli taddawl. Il-maltemp wassal ukoll biex tkun interotta lprovvista tal-ilma kif ukoll
is-servizz tal-ferrovija apparti li [afna toroq jinsabu imblukkati. Wie[ed mill-postijiet laktar milquta kien Monterosso fiz-zona turista ta’ Cinque Terre tul il-kosta tal-Liguria. Hawn it-toroq huma mimlija tajn u terrapien u n-nies qed jid[lu u jo[or;u mid-djar mit-tieqi. Il-[addiema tas-salvata;; matul il-;urnata tal-biera[ kellhom diffikultà biex jaslu g[al xi zoni milquta u f’xi zoni nies kellhom ikunu evakwati bil-ba[ar peress li t-toroq kienu imblukkati
bit-tajn u ilmijiet. Issa l-Armata tpo;;iet fuq standby fil-ka] li jkun hemm b]onn l-g[ajnuna tag[ha fil-[idma tas-salvata;;. Matul il-;urnata talbiera[ il-maltemp resaq lejn in-Nofsinhar lejn iz-zona ta’ Ruma i]da l-awtoritajiet qalu li hawnhekk is-sitwazzjoni kienet ta[t kontroll minkejja x-xita qawwija li kkaw]at kaos fit-traffiku. Qed ikun imbassar li dan il-maltemp se jkompli riesaq aktar lejn inNofsinhar tal-Italja.
IT-TURKIJA
Tipprova ssib kenn g[al eluf wara t-terremot Il-Gvern Tork qed jissielet biex isib kenn g[al eluf kbar li spi//aw ming[ajr dar min[abba t-terremot ta’ 7.2 fuq l-Iskala Richter nhar il{add li [alla kwa]i 500 persuna mejta. Dan hekk kif il-[addiema tas-salvata;; bdew jie[du de/i]jonijiet diff/li biex
iwaqqfu tfittxijiet g[al dawk li jistg[u jkunu mirduma ta[t it-terrapien. Dan minkejja li f’dawn l-a[[ar ;ranet instabu nies [ajjin fosthom tarbija. F’Ercis, il-belt li ntlaqtet lag[ar, hekk kif il-[addiema tas-salvata;; qatg[u qalbhom li jsibu lil xi [add [aj
ta[t blokk appartamenti, jir/ievu messa;; li xi [add ta[t it-terrapien kien g[amel kuntatt permezz ta’ telefon /ellulari u kien hemm tliet persuni mirduma [ajjin. I]da t-tama qed tmajna hekk kif it-temperatura matul il-lejl qed tkun madwar i]]ero grad Celsius.
Il-Prim Ministru Tayyip Erdogan qal li s’issa mit-terremot li laqg[at iz-zona muntanju]a ta’ Van qrib lIran, kien hemm 461 persuna mejta u 1,352 o[ra midruba. Il-Gvernatur ta’ Van qal li kienu krollaw 3,000 binja u madwar 600,000 persuna kienu effettwati u qal li kien
impossibbli li f’temp ta’ jumejn dawn kollha jing[ataw kenn minnufih. G[all-ewwel Erdogan qal li t-Turkija setg[et tie[u [sieb is-sitwazzjoni wa[edha imma issa ntalbet l-g[ajnuna fosthom anki mill-I]rael li mieg[u r-relazzjonijiet kienu marru l-ba[ar.
IN-NAZZJON Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
16
Feature
Feature 17
270 student u studenta jgawdu minn bor]a ta’ studju minn Matthew BONETT – ritratti Brian GRECH
Fl-a[[ar jiem smajna u qrajna [afna dwar l-edukazzjoni f’pajji]na. Bdiet sena akkademika ;dida fl-Università, fil-Junior College, fl-MCAST, fl-ITS, kif ukoll fl-iskejjel primarji u sekondarji. Qrajna wkoll dwar l-investiment li qed isir fl-infrastruttura edukattiva ta’ pajji]na, fosthom fi skola ;dida kull sena, f’kampusijiet ;odda g[all-MCAST u l-ITS, kif ukoll laboratorji u fakultajiet ;odda fl-Università.
Elizabeth Borg u Frans Borg
Sheronia Aquilina u Joseph Aquilina
Wa[da mill-akbar affarijiet li ]gur serqet ix-xena ta’ [afna studenti Maltin hi t-tqassim ta’ 270 bor]a ta’ studju lil studenti, li minkejja li di;à ggradwaw, se jkomplu jistudjaw u jispe/jalizzaw fil-qasam li ggradwaw fih. I/-/erimonja saret f’Dar ilMediterran g[all-Konferenzi u l-boro] ta’ studju tqassmu millPrim Ministru Lawrence Gonzi u l-Ministru g[all-Edukazzjoni Dolores Cristina. F’[ames snin, minn kemm ilhom imwaqqfa lboro] ta’ studju, il-Gvern qassam 1,364 bor]a ta’ studju, kemm permezz tal-iskema Malta Government Scholarships’ Scheme, lMGSS, jew STEPS, li hu kofinanzjat mill-Unjoni Ewropa. Dan ifisser investiment totali ta’ €12-il miljun flistudenti Maltin u G[awdxin. IN-NAZZJON kien pre]enti g[al din i/-/erimonja u tkellem mhux biss ma’ w[ud millistudenti li qed igawdu minn din il-bor]a ta’ studju, i]da anke ma’ numru ta’ ;enituri tal-istess studenti.
Charles Mizzi
Sheronia Aquilina –Masters fix-Xjenza tal-Lingwa u l-Komunikazzjoni fl-Università ta’ Sheffield
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi u l-Ministru Dolores Cristina waqt it-tqassim tal-boro] ta’ studju
Steve Grima – Masters fl-Istudji dwar id-Di]abbiltà
Jien qed in[ares lejn ilpolicies ]viluppati matul issnin fil-qasam tad-di]abbiltà bl-iskop li nitg[allem aktar dwarhom u hekk inkun nista’ napplikahom fid-dinja taxxog[ol.
Stephen Mizzi – Dottorat fid-Dijabete fis-Saqajn
Minn din il-bor]a ta’ studju, mhux se ngawdi jien personali, i]da se jgawdu l-pazjenti tag[na. Nafu li g[andna persenta;; g[oli li jbatu biddijabete f’Malta u g[alhekk in[ossni obbligat li ng[inhom.
Charles Mizzi – Missier Stephen Mizzi
Dan hu mument ta’ sodisfazzjon kbir g[alina b[ala ;enituri li rabbejna ttfal tag[na u tajniehom ledukazzjoni. Grazzi g[allg[ajnuna li nir/ievu millGvern u minn awtoritajiet o[rajn f’dan ir-rigward, ittifel tieg[i wasal fejn wasal. Nawgura li tfal o[ra ta’ familji Maltin ikollhom lopportunità biex jaslu fejn wasal it-tifel tieg[i.
Clayton Tabone – Masters fix-Xjenza tal-Kompjuter part-time
Permezz ta’ din il-bor]a ta’ studju nista nibqa’ na[dem u ma kellix g[alfejn no[ro; ammont ta’ flus b’mod li kieku kienet tkun impossibbli biex nag[mel dan il-Masters.
Fiona Fenech – Studju fil-qasam tal-Farma/ija
Steve Grima
Lawrence Darmanin
Stephen Mizzi
Nixtieq li na[dem filqasam tal-kan/er u g[alhekk nispera li bl-istudji tieg[I nkun nista’ ng[in lillpazjenti li jbatu bil-kan/er.
Dan il-kors hu ta’ sodisfazzjon kbir g[alija nnifsi biex inkompli nirri/erka fillinja tieg[i biex inkompli ng[in il-klijenti li g[andi.
Joseph Aquilina – Missier Sheronia Aquilina
Dan hu mument ta’ sodisfazzjon kbir g[aliex minbarra li din il-bor]a ta’ studju hi ta’ in/entiv kbir, binti g[andha s-sodisfazzjon li mhux biss studjat fl-Università ta’ Malta, i]da qed tie[u esperjenza wkoll barra minn Malta, biex b’hekk tkun tista’ tkompli tispe/jalizza fil-linja tag[ha.
Veronica Montanaro – Masters fix-Xjenza tal-Lingwa u l-Komunikazzjoni fost it-Tfal
Ninsab fer[ana [afna g[ax bl-g[ajnuna ta’ STEPS g[andi l-opportunità li nkompli ng[in lill-istudenti li na[dem mag[hom. Dawn huma tfal li g[andhom b]onn l-g[ajnuna biex ikunu jistg[u jikkomunikaw, u b’hekk,
Fiona Fenech
permezz tal-bor]a ta’ studju, g[andi l-opportunità li nkompli nispe/jalizza fil-linja tieg[i.
Lawrence Darmanin – Masters fl-Edukazzjoni fit-Tag[lim ta’ Persuni b’Di]abbiltà
Permezz ta’ din il-bor]a ta’ studju ng[atajt l-opportunità li nag[mel dan il-kors li ]gur se nsibu utli fix-xog[ol li nag[mel jien. Ix-xog[ol tieg[i ilaqqag[ni ma’ tfal li jkollhom diffikultajiet fil[ajja edukattiva tag[hom. B’hekk inkun aktar ta’ g[ajnuna g[all-istudenti Maltin fl-iskejjel tag[na.
Elizabeth Borg – Masters fil-Kriminalità u l-:ustizzja Internazzjonali man-Nazzjonijiet Uniti Malta hawn nuqqas kbir ta’ nies li jispe/jalizzaw f’din illinja. G[alhekk nispera li filfutur inkompli fil-karriera tieg[i f’dan il-qasam.
Frans Borg – Missier Elizabeth Borg
Is-sodisfazzjon ta’ kull ;enitur hu li wliedu jimxu filkarriera tag[hom, u wliedna
Clayton Tabone
jkunu a[jar minna. Il-fatt li tara lit-tifla tieg[ek, f’età ]g[ira tavvanza fil-karriera tag[ha u tkompli timxi, hu ta’ sodisfazzjon. I]da l-parir tieg[i dejjem kien: tiqafx hawn, wara l-Masters hemm il-PhD.
Jeanesse Scerri – Masters fix-Xjenzi Bijomedi/i
Dan il-kors se jkun jista’ jg[inni g[ax jien dejjem kienet il-[olma tieg[i li nid[ol fil-qasam tar-ri/erka, u bir-ri/erka nkun nista’ dejjem ni]viluppa. B’hekk, din ilbor]a ta’ studju se tkompli tg[inni fl-edukazzjoni tieg[i, u anke tag[tini aktar opportunitajiet ta’ xog[ol.
Simon Scerri – Missier Jeanesse Scerri
Veronica Montanaro
M’g[andix kliem ta’ sodisfazzjon g[all-fatt li tnejn minn uliedi mxew [afna flistudju tag[hom. Jien in[obbha [afna l-edukazzjoni g[ax nemmen li hi mezz tiex twessa’ l-orizzonti, kemm tal-persuna kif ukoll tal-pajji]. A[na nies daqs [addie[or, u b’hekk, minkejja li d-daqs tal-pajji] hu wie[ed ]g[ir, xorta wa[da kapa/i nag[mlu daqs [addie[or.
F’[ames snin, minn kemm ilhom imwaqqfa l-boro] ta’ studju, il-Gvern qassam 1,364 bor]a ta’ studju, kemm permezz tal-iskema Malta Government Scholarships’ Scheme, l-MGSS, jew STEPS, li hu kofinanzjat mill-Unjoni Ewropa. Dan ifisser investiment totali ta’ €12-il miljun fl-istudenti Maltin u G[awdxin
Simon Scerri u Jeanesse Scerri
... il-;enituri sodisfatti bl-opportunitajiet ta’ tag[lim
IN-NAZZJON
Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
18 Mu]ika FESTIVAL MEDITERRANEA 2011
Iktar mu]ika, storja u kultura Minbarra l-opra Norma, li se ssir fit-Teatru Astra din il;img[a, Festival Mediterranea jippre]enta programm s[i[ ta’ attivitajiet kulturali li jfittxu li jesponu aspetti tat-te]ori u lwirt kulturali sinjur tal-g]ejjer Maltin. Norma tifta[ l-g[axar edizzjoni ta’ dan il-festival, blewwel rappre]entazzjoni ssir illum, it-tieni rappre]entazzjoni s-Sibt. Il-festival ikompli matul il;img[a b’numru ta’ attivitajiet o[ra. Il-:img[a 28, l-istorja u t-te]ori artisti/i tal-Ba]ilika ta’ San :or; fil-belt Victoria se jkunu ta[t il-lenti waqt ]jara li matulha ting[ata spjegazzjoni min-Nutar Paul G. Pisani. I]]jara tibda fin-12.30 p.m. u hija ming[ajr [las g[allparte/ipanti, g[alkemm dawn iridu jkunu quddiem il-bieb prin/ipali tal-Ba]ilika sal-12.15 p.m. Appuntament ie[or g[allistess jum hu l-kun/ert talvjolin u l-pjanu minn Tatyana u Natascha Chircop, fl-Awla Mons. Giuseppe Farrugia fidda[la tal-;enb tal-Ba]ilika ta’ San :or;. Anke din l-attività qed issir ming[ajr [las bilkun/ert jibda fit-8 p.m. L-a[wa Chircop huma vjolinista u pjanista mill-ifjen rispettivament, li daqqew f’kun/erti kemm f’Malta kif
ukoll barra minn Malta filwaqt li rrekordjaw numru ta’ CDs. F’dan il-kun/ert huma se jdoqqu numru ta’ bi//iet interessanti fosthom Rapsodija Maltija Op. 26 ta’ Joseph Vella imma wkoll xog[lijiet ta’ Cesar Espejo, Manuel de Falla u Franz Drdla. Il-festival jittratta wkoll elementi importanti tal-kultura tal-ikel tal-Mediterran b’]ew; attivitajiet. L-ewwel attività, dik tas-Sibt 29 ta’ Ottubru, hi ]jara f’g[elieqi fejn jitkabbru d-dwieli mill-familja Cauchi flG[arb u li minnhom isir inbid lokali ta’ kwalità g[olja. It-tieni attività, dik tal-Erbg[a 2 ta’ Novembru, hi ]jara f’postijiet fejn jin[admu prodotti tal-ikel fosthom fis-salini, fejn isiru l;bejniet, fejn jing[asar i]]ebbu; g[a]-]ejt u anke fejn jitkabbar il-faqqieg[. Attività o[ra interessanti hi lkun/ert li fih se jie[du sehem solisti mill-Banda Filarmonika La Stella li, g[alkemm fil-parti l-kbira tag[hom huma ]g[a]ag[, matul is-snin iddistingwew irwie[hom fiddaqq tal-istrument tag[hom tarram tant li kemm-il darba daqqew b[ala solisti. Il-kun/ert se jsir fl-Awla Mons. Giuseppe Farrugia fil-Ba]ilika ta’ San :or;, nhar is-Sibt 5 ta’ Novembru u jibda fit-8 p.m.
F’dawn il-jiem g[addejjin g[add ta’ attivitajiet mu]ikali u kulturali f’G[awdex waqt il-Festival Mediterranea
Din hi attività o[ra li g[aliha m’hemmx [las g[ad-d[ul. Fl-istess ]mien se tkun g[addejja wkoll wirja tal-arti bix-xog[lijiet ta’ Richard Saliba, fis-sala tal-wirjiet art..è Gallery, f’1 Triq il-Librerija, Victoria. Il-wirja tibqa’
g[addejja sat-30 ta’ Ottubru, u hi miftu[a mit-Tnejn sas-Sibt bejn id-9.30 a.m. u l-12.15 p.m. Festival Mediterranea hu organizzat minn voluntieri fi [dan it-Teatru Astra u jibqa’ g[addej sad-19 ta’ Novembru. Programm s[i[ ta’ attivitajiet
hu ppubblikat fis-sit elettroniku www.mediterranea.com.mt. Iktar informazzjoni tinkiseb billi //emplu 21550985, waqt li l-bookings jistg[u jsiru fuq 79256897 jew bookings@mediterranea.com. mt.
IT-TEATRU MANOEL
Inawgurat klavi/embalu ;did
Dettall mill-klavi/embalu ;did li wasal fit-Teatru Manoel fil-jiem li g[addew
Wasal fit-Teatru Manoel il-klavi/embalu ;did li g[andu jkompli jag[mel lil dan it-teatru wie[ed tal-og[la kwalità li jag[mel isem sabi[ mhux biss g[alih, imma anki g[al pajji]na. niddependu fuq g[add ta’ lill-wirt kulturali ta’ Malta, u “It-Teatru Manoel, it-Teatru kumpaniji li jg[inuna Nazzjonali, huwa teatru talb’mod partikolari lniffinanzjaw il-pro;etti tag[na apprezzament tag[na tal-arti perjodu Barokk li jinsab filqalba tal-belt kapitali Barokka b[ala parti mir-responsabbiltà performattiva. Permezz ta’ tag[na, u huwa wkoll so/jali korporattiva tag[hom. dan l-investiment, se ng[inu ikklassifikat fit-12-il post Fil-ka] tal-klavi/embalu tatwkoll fl-isforz li t-Teatru mill-Asso/jazzjoni tat-Teatri Teatru Manoel, FIMBank plc Manoel qed jag[mel biex ta’ stil Barokk fl-Ewropa. a//etta li jiffinanzja dan ixiwessa’ l-firxa ta’ B[ala parti mill-pjan xiri,” qal Michael Grech, i/avvenimenti li jsiru fit-Teatru, strate;iku ta’ tliet snin Chairperson tat-Teatru sabiex aktar nies jattendu imfassal mit-Teatru Manoel, Manoel. g[all-produzzjonijiet teatrali li g[andu jwassal g[allWaqt it-tnedija, il-mistednin b’mod regolari,” spjega Presidenza tal-UE fl-2017 u kellhom l-opportunità jismg[u Marcel Cassar. g[all-Belt Kapitali Ewropea lil Ramona Zammit Formosa, B[ala parti mi/tal-Kultura 2018, se wa[da mill-ftit /elebrazzjonijiet talnippromwovu lil Malta b[ala klavi/embalisti Maltin, kif inawgurazzjoni taldestinazzjoni kulturali u se ukoll setg[u jsiru jafu aktar klavi/embalu, it-Teatru nag[tu prominenza lill-;miel dwar dan l-istrument Manoel stieden li Jerome Barokk. affaxxinanti. Permezz talCorreas, li jmexxi l-Baroque “Kburin [afna wkoll li tProgramm Edukattiv tatEnsemble ‘Les Paladins’, biex Teatru Manoel ‘Toi Toi’, se Teatru Manoel se jtella’ itella’ programm g[ada lji;u organizzati numru ta’ f’Malta l-ewwel Festival :img[a 28 ta’ Ottubru, u lil Internazzjonali Barokk workshops fid-daqq talBeatrice Martin, li ddoqq ilf’Jannar 2013, kemm g[al klavi/embalu, waqt li tklavi/embalu fi [dan ‘Les udjenzi lokali kif ukoll g[al taqsima edukattiva li kienet Arts Florissants’ biex ittella’ dawk internazzjonali. imnedija ftit ta’ ]mien ilu se programm fit-Teatru Manoel G[alhekk, il-klavi/embalu tkun qed ta[dem mal-iskejjel fl-14 ta’ Frar tas-sena dJacques Braux tal-1998 li tkif ukoll mal-istudenti taldie[la. Teatru Manoel xtara minn mu]ika biex tkompli G[al aktar tag[rif dwar din Pari;i huwa investiment titrawwem l-im[abba lejn ill-inizjattiva u biex issir taf essenzjali g[at-Teatru. B[ala mu]ika Barokka. aktar dwar l-istorja talt-Teatru Nazzjonali, il-fondi “Din l-g[ajnuna tirrifletti lklavi/embalu ]ur huma dejjem limitati u b’hekk importanza li FIMBank jag[ti www.teatrumanoel.com.mt.
IN-NAZZJON
Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
20 Tag[rif Wirja ta’ kaktus u sukkulenti
Illum mhux fa/li li jkollok ;nien fejn dak li jkun jista’ jipprattika d-delizzju tal;ardina;;, i]da bi ftit attenzjoni l-kultivazzjoni tal-kaktus u s-sukkulenti lo[ra tista’ fa/ilment issir fuq bejt, jew terrazzin xemxi. L-G[aqda Maltija tal-Kaktus u s-Sukkulenti lO[ra din is-sena g[alqet 60 sena minn meta kienet iffurmata minn ftit membri akkaniti u g[adha attiva ferm sal-lum.
Nhar is-Sibt u l-{add, 29 u 30 ta’ Ottubru, fil-Victoria Hall, Triq l-Oratorju, inNaxxar, se ssir il-Wirja Annwali tal-Kaktus u sSukkulenti l-O[ra u tkun miftu[a g[all-pubbliku bejn it-8.30 a.m. u s-7.30 p.m. F’din il-wirja dak li jkun jista’ jara xtieli interessanti b’forom strambi, i]da estetikamet sbie[, li lmembri ta’ din l-g[aqda jkabbru b’tant dedikazzjoni. Id-d[ul huwa b’xejn, u quddiem is-sala hemm spazju g[all-parke;;.
Bazaar
ikla se ssir nhar il-{add 13 ta’ Novembru fis-Soreda Hotel, ilQawra. It-trasport jitlaq millpjazza ewlenija tal-Imqabba fl10 a.m. Bookings jinkisbu ming[and il-membri talKumitat jew billi //emplu 79853044.
Banda Madonna tal-:ilju
Santi ta’ San :u]epp
Se jkun organizzat bazaar b’risq il-Missjoni Dumnikana fil-Kunvent San Duminku, Knisja Madonna tal-G[ar firRabat. Il-bazaar se jsir bejn it28 u t-30 ta’ Ottubru u jkun miftu[ filg[odu u filg[axija. Il-Kummissjoni Banda tasSo/jetà Mu]ikali Madonna tal:ilju tal-Imqabba se torganizza l-ikla annwali ad unur issurmast, bandisti u helpers talBanda Madonna tal-:ilju. L-
Kull min irid santi ta’ San :u]epp jista’ jikteb lil Emanuel Micallef (Junior), 32, Corner Flat’s No 1, Triq il-Kappado/ja, {al Qormi QRM 2803. Ir-ritratt ta’ dawn is-santi juri paletta mpittra li turi lill-Ver;ni Marija
flimkien mal-Bambin i]omm kuruna tar-Ru]arju. Jidhru wkoll San Duminku u San :u]epp i]omm ;ilju f’idejh. Il-paletta hi proprjetà talFratellanza tar-Ro]arjanti talKnisja tal-Porto Salvo (San Duminku) l-Belt Valletta. Din il-paletta kienet ting[ata lilli;;ustizzjati tal-forka mill-Patri Kapu//in biex ibusuha b’devozzjoni qabel ma ssir le]ekuzzjoni. Is-santi fihom ukoll talba miktuba minn Emanuel Micallef u approvata mill-Kurja tal-Ar/isqof, ilFurjana. G[aqda Talent Mosti
L-G[aqda Filantropika Talent Mosti qed tippre]enta l-wirja ‘Cubism: Variations in the Human Figure’. Din hi wirja ta’ pittura minn Gordon Borg u qed tittella’ fir-Razzett tal-Marki] Mallia Tabone fi Triq Wied il-G[asel, ilMosta.
Wrap Night
Se jittella’ Wrap Night fisSala tal-Ka]in tal-G[aqda Mu]ikali Sant’Elena, Birkirkara, nhar is-Sibt 29 ta’ Ottubru mis-7.30 p.m. ’il quddiem. Se jkun hemm tombla kif ukoll diski ma’ DJ Smile, u live entertainment flimkien mal-kantant Joe Demicoli. Biljetti mill-ka]in jew ming[and il-helpers tassoltu. Tistg[u //emplu 79943077 u ]]uru info@sainthelenbc.org www.sainthelenbc.org. Buffet Breakfast
Mission Fund se jorganizza Buffet Breakfast b’risq ilmissjunarji Maltin li qeg[din ja[dmu fil-pajji]i tat-Tielet Dinja, nhar l-Erbg[a 2 ta’ Novembru f’San Antonio Hotel, il-Qawra. Prezz €10 (ming[ajr trasport). Min g[andu b]onn trasport, jav]ana qabel biex isiru larran;amenti me[tie;a. G[all-biljetti /emplu luffi//ju mit-Tnejn sal:img[a bejn id-9 a.m. u s-1 p.m. fuq 21413664 jew lil Charles Decelis fuq 21575351 jew 99885078. Bejg[ ta’ pjanti
Il-Mission Fund se jorganizza bejg[ ta’ pjanti nhar it-Tlieta l-1 u l-Erbg[a 2 ta’ Novembru (8.30 a.m. – 12.30 p.m. u 3.30 p.m. – 6 p.m.) f’ 1, Triq Durumblat, ilMosta ([dejn i/-/imiterju). Ilfondi li jin;abru se jmorru biex itaffu ftit mill-;u[ u lmi]erja ta’ eluf kbar ta’ nies fil-pajji]i tat-Tielet Dinja.
Banda Beland
Fl-okka]joni tal-150 sena mit-twaqqif tal-banda, lG[aqda Mu]ikali Beland ta]}ejtun qed torganizza Reunion g[al dawk il-persuni li kienu jew huma bandisti mal-Banda Beland. Din se ssir nhar is-Sibt 29 ta’ Ottubru. Aktar informazzjoni tinkiseb permezz ta’ email fuq info@belandband.com jew billi //emplu 79029907.
IN-NAZZJON
Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
Letteratura 21
}ew; opportunitajiet biex tiltaqa’ mal-awtur Anton Grasso
Dawk li jsegwu x-xog[ol ta’ Anton Grasso huma mistiedna jattendu g[al ]ew; attivitajiet li se jsiru fil-jiem li ;ejjin. L-attivitajiet se jag[tu opportunitajiet lill-pubbliku biex jiltaqa’ mal-awtur u jiddiskuti mieg[u l-kitbiet tieg[u. Illum il-{ams 27 ta’ Ottubru, fil-Librerija Pubblika ?entrali, il-Furjana, se tifta[ wirja dwar il-kotba tal-kittieb popolari. Il-wirja se tifta[ fl-10 a.m. u l-pubbliku li hu interessat fil-kitbiet tieg[u hu mistieden jattendi g[all-ftu[. Il-wirja tibqa’ miftu[a sa tmiem Novembru 2011. It-Tnejn 31 ta’ Ottubru, Grasso se jkun intervistat minn George Peresso waqt Poe]ijaplus. Poe]ijaplus tibda fis7.30 p.m. u se ssir fil-Bit[a tat-Teatru Manoel. L-attività hi ming[ajr [las. Grasso ilu attiv fix-xena letterarja g[al g[add ta’ snin u mill-pinna tieg[u [ar;u 51 ktieb. Grasso minn dejjem kellu [afna m[abba lejn il-ktieb tant li jistqarr li twieled mal-ktieb u mal-ktieb irid imut. L-ewwel ktieb tieg[u, Iljieli bla Qamar, li hu l-ewwel volum ta’ stejjer tal-bi]a’ bil-Malti [are; fl-1974 u mill-;did fl-1997. Anton Grasso esperimenta bil-pro]a u bil-poe]ija u kiteb g[add kbir ta’ stejjer li tista’ tg[id ni]lu g[asel massegwa/i tieg[u li huma bosta. Spiss fi Grasso hemm ilbatut u l-moribond iktar milli r-rebbie[. Anton Grasso bena wkoll karriera fix-xandir fejn idderie;a bosta programmi televi]ivi. Kien ukoll jaqra lkitbiet tieg[u minn fuq Radju Malta. Fost il-kotba l-iktar popolari tal-awtur ta’ min isemmi Iljieli bla Qamar, Il-Funeral, Illejla Ner;g[u Ni]fnu, Awtopsja, Il-Mara b’Wi// ta’ ?erva u Wiski talAnniversarju. Bosta mill-kotba tieg[u nbieg[u kollha u re;g[u ;ew ippubblikati. L-a[[ar ktieb tieg[u hu Preludji g[al Mewti li fih Grasso jag[mel qrara dwar diversi aspetti li jolqtuh direttament.
DNA, ?elloli Staminali u Kura b’mod Naturali Dan dan il-ktieb hu maqsum f’erba’ kapitli. Lewwel wie[ed fuq id-DNA. Fih hemm trattati ssu;;ett tad-DNA u lforensika kif ukoll id-DNA u t-test tal-paternità, kemm legali kif ukoll mhux legali. It-tieni kapitlu hu dwar i//elloli staminali. L-ewwel ting[ata spjegazzjoni ta’ x’inhuma /elloli staminali u t-tipi differenti. Inkomplu billi naraw kif nistg[u n]ommu dawn it-tip ta’ /elloli kif ukoll kif jintg[aw biex jintu]aw g[all-kura. It-tielet kapitlu hu dwar lu]u tal-[xejjex naturali u kif jistg[u jintu]aw g[al
Il-qoxra ta’ quddiem u wara tal-ktieb ‘DNA, ?elloli Staminali u Kura b’mod Naturali’
diversi kundizzjonijiet. Irraba’ kapitlu hu dwar problemi komuni relatati
mas-sa[[a u kif bnieden jista’ jg[ix a[jar b’kura naturali.
IN-NAZZJON
Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
22 TV#Radju minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt EVIDENZA
Is-serqa tal-Caravaggio NET Television 21>35
Il-programm tal-lum se jiffoka fuq is-serqa tal-pittura San :lormu tal-Caravaggio mill-Konkatidral ta’ San :wann fl-1984. Mistiedna fl-istudio biex jiddiskutu dan il-ka], il-pre]entatur tal-programm Dione Borg se jkollu lill-espert forensiku Anthony Abela Medici, lill-eks uffi/jali tal-Pulizija Joe Valletta, lill-eks Direttur tal-Mu]ewijiet Fr Marius Zerafa li kellu sehem kbir biex il-pittura nstabet u li dwar il-ka] anki ppubblika l-ktieb Caravaggio Diaries fl-2004 u Dominic Cutajar, espert tal-arti u Direttur talGallarija Nazzjonali. Tixxandar teefonata li l-[allelin kienu g[amlu lil Fr Marius u li fiha kienu taw dettalji dwar il-pittura. Il-programm jinkludi wkoll rikostruzzjoni tal-mod kif saret il-pittura u dettalji dwar dak li wassal biex il-pittura nstabet.
Fr Marius Zerafa
FIL-QOSOR • ANALI}I TAL-A{BAR (NET Television 21>00) L-attentati ta’ nd[il u kontroll tal-Partit Laburista fil-media indipendenti u l-attakki fuq ix-xandir nazzjonali se jkunu t-tema waqt il-programm ta’ din il-;img[a. Diversi esperti fil-qasam tax-xandir janalizzaw il-mod kif il-Partit Laburista qed ja;ixxi fil-konfront tax-xandir u l-media indipendenti wara li kienet ]velata korrispondenza bejn il-Mexxej
Laburista Joseph Muscat u Sabrina Agius fi ]mien li kienet ;urnalista mal-RTK. Il-programm g[andu produzzjoni u pre]entazzjoni ta’ Roderick Agius. Assistenti tal-produzzjoni Mark Azzopardi u Simon Cassar. Il-produzzjoni e]ekuttiva hi ta’ John Zammit. • DELITTI ROCK (Raidue 23>25) -
Massimo Ghini fi programm ie[or minn din is-sensiela li issa /aqalqet il-;urnata ta’ meta tixxandar, se jittratta l-ka] ta’ Kurt Cobain (fir-ritratt fuq il-lemin) li kien imexxi l-band Nirvana. Il-ver]joni uffi/jali hi li hu wettaq suwi/idju billi spara lilu nnifsu fit-8 ta’ April tal-1994 fid-dar tieg[u f’Seattle. Il-crew tal-programm mar proprju hemm u tkellem, fost o[rajn, mal-kritiku mu]ikali Gene Stout u ma’ Jack Endino, li kien l-ewwel produttur tal-grupp Nirvana. • IL-MARA TAL-LUM (NET Televison 13>20) - Gloria Mizzi filprogramm tal-lum se jkollha b[ala mistednin numru ta’ esperti li jg[idu xi
rridu nag[mlu meta ni;u biex nixtru dar. Jie[du sehem in-Nutar Adriana Vella, il-Perit Elena Borg Costanzi (ritratt fuq ix-xellug), l-espert dwar self ta’ flus spe/ifikament biex wie[ed jixtri proprjetà Edward Grech u Francis Spiteri Paris, li ja[dem b[ala estate agent. • XD (NET Television 15>40) - Kul[add ja[dem. X’ja[sbu t-tfal dwar ix-xog[ol? Fil-fehma tag[hom, g[aliex imorru x-xog[ol l-adulti? U meta jikbru huma jridu ja[dmu?
BEJNI U BEJNEK
Ilha ma’ NET mill-bidu tieg[u NET Television 23>30
Josef Bonello llum se jlaqqag[na ma’ Louise Tedesco (fir-ritratt ta[t). Twieldet fl-1967, bint Victor li g[amel ]mien twil President tal-{amrun FC u Josephine, filqasam tax-xog[ol dejjem [admet fl-ambjent tattelevi]joni, primarjament b[ala pre]entatri/i. G[all-ewwel mal-istazzjon nazzjonali meta kien je]isti hu biss, madankollu minn meta fl1998 feta[ NET Television dejjem baqg[et ma’ dan listazzjon. Hi mi]]ew;a u omm ta’ ]ew; subien li huma tewmin.
IN-NAZZJON Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
TV#Radju 23 IL CORAGGIO DELLA VERITÀ
06>00 07>00 07>15 07>40 07>50
101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)
09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet X’G[andna g[all-Weekend The Big Show - Martin Sapiano A[barijiet fil-Qosor Hitsteria
St[arri; diffi/li sew Rete 4 23:30 Il-Kurunell Serling (Denzel Washington) jing[ata l-inkarigu jist[arre; x’;ara sew meta waqt il-qadi ta’ dmirijietha waqt il-Gwerra talGolf tmut il-Kaptan Karen Walden (Meg Ryan, fir-ritratt hawn ta[t ma’ Matt Damon). Dan l-ist[arri; ikun importanti g[all-fatt li f’ka] li jirri]ulta li jimmeritaha, il-Kaptan kienet
se ting[ata midalja ta’ unur. Suldati u o[rajn li kienu qed jaqdu xog[olhom hemmhekk mhux kollha qablu fil-ver]joni tag[hom ta’ x’;ara e]attament. L-isem ori;inali ta’ dan il-film drammatiku tal-1996 b’re;ija ta’ Edward Zwick hu Courage Under Fire.
(b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00
Radju Malta • 93.7 FM 06:00 – Frank u Ron (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 – Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 - Tifkiriet 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 – E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 A[barijiet 16:05 – Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – - Nwar 19:00 - Nitfa Kultura 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bilMalti (r) 20:30 - Nie[du {sieb Darna 21:00 - BBC News 21:05 Maltin Biss 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:00 – Ru]arju 23:30 - Classic Hits. ONE Radio • 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - InNovella 13:45 - ONE News 14:00 - Problemi tal-Qalb 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 - ONE Cocktail 17:00 Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:30 - Joe Grima Live 19:45 ONE News 20:00 - Prime Time Quiz Show 20:15 - G[alina lAnzjani 20:45 - Rock Moods 21:45 - ONE News 22:00 Kummentarju 22:05 - Radju Argument 24:00 - Mezza Notte 02:00 - Night Rythms.. RTK • 103 FM) 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 G[alina Lkoll (jinkudi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 – Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 – Kaskata Kulturali 15:30 - Jg[idu Tag[hom i]-}g[a-
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Malli Jidlam Country Music Club Fuzzbox - Lito Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella
]ag[ (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 – L-Argument Matul il-:img[a (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 – L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:53 - Kaskata Kulturali 21:00 – Servizz b’Im[abba 22:00 – Il-Qaddis talJum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet – Jaqblu, Ma Jaqblux, Stilista, Fil-:nien, Upbringing, Cyber Crime. Campus FM • 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # News on Campus 09:30 - Faxxikli 10:00 BBC News Update 10:05 – I’m Alright! 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali 13:30 – Il[na mi/-.par 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Lorenzo Milani: Bejn ilbiera[ u llum 20:00 - Putumayo Radio Show 21:00 - BBC World Service. Radju Marija • 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 11:00 - Il-Qdusija fi }minijietna (r) 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l-Erwie[ 13:00 Strument f’idejk 15:00 Kurunella {niena Divina 15:30 Marija fil-Litur;ija u l-Ordnijiet Reli;ju]i 16:00 - Il-Knisja: G[ajn ta’ G[erf 17:00 – {ajjitna (r) 17:15 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:40 - G[asar 18:00 Angelus u Ru]arju 18:30 Quddiesa 19:00 - Fit-Toroq talKelma 20:00 - Lejn il-Qawmien 21:00 - Alla wa[du bi]]ejjed 22:00 - Klassi/i u Sagri 23:00 Ulied is-Sultan (r) 23:30 – Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 – Kompjeta. Bay Radio • 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 – Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 - News 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 – Ben Glover 22:00 - Tiesto Club Live 24:00 – Eddie Halliwell. Bastjani]i FM • 95 FM 06:30 - Ru]arju 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 - Fil-kumpanija ta’ Tony (jinkludi 08:00 u 12:00 Angelus) 13:00 - Tempo on the Mix 17:00 – {annieqa :i]imin 17:30 - All Time Favourites 18:00 - Realtajiet Siekta 20:00 – All time Favourites 20:30 Country Fever.
TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:10 - Madwarna 09:20 - Kwizzun (r) 10:00 Purée (r) 11:00 - Asteriks 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 A[barijiet 16:10 - I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 - A[barijiet 18:10 - Kwizzun 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - De/eduti 21:45 - Bondi + 22:30 - Venere 23:15 - L-A[barijiet 23:30 - Gadgets (r). ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:30 - Sieg[a }mien 12:00 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 16:15 - Minuta Wa[da! 16:20 - Lapes u Karta 16:30 - Teleshopping 17:00 - Sal:ister 17:30 - ONE News Update 17:40 - Aroma Kitchen 19:05 Londri 19:20 - Minuta Wa[da! 19:30 - ONE News 20:15 - Inbox 20:20 - Illostra 20:30 - Emilja 21:45 - Ilsien in-Nisa 23:15 ONE News 23:40 - Minuta Wa[da! 23:45 - Kalamita (r). Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - Il-Parlament tal-Poplu 20:30 - Forum 21:30 - CNI 22:00 - News 22:30 Motordrome (r). Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d-09:00) 11:00 - Tg 1 11:05 - Occhio alla spesa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta 16:20 Assisi - Incontro dei leaders religiosi in occasione del 25˚ della
Giornata di Preghiera per la Pace presieduta dal Papa Benedetto XVI 18:35 - L’eredità 20:00 Tg 1 20:30 - Qui Radio Londra 20:35 - Soliti ignoti 21:10 - Don Matteo 8 23:30 - Porta a porta 01:05 - Tg 1 notte 01:40 Cinematografo. Raidue • melita 151 • GO Plus 202 07:00 - Cartoons 10:00 Tg2punto.it 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Italia sul due 16:10 - Ghost Whisperer (TF) 16:50 - Hawaii Five-O (TF) 17:45 - Tg 2 Flash L.I.S. 17:50 Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Numb3rs (TF) 19:30 Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 -
Indiana Jones e il tempio maledetto. Film ’84 23:10 - Tg 2 notizie 23:25 - Delitti Rock Kurt Cobain 00:25 - Rai 150 anni 01:20 - Tg Parlamento 01:35 - Italia sul due.
Raitre • melita 152 • GO Plus 203 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà 10:00 - La storia siamo noi (dok.) 11:00 Apprescindere 12:00 - Tg 3 sport 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 - The Lost World (TF) 15:50 - Cose dell’altro Geo (attwalità) 17:40 - Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg Regione 20:00 - Blob 20:15 - Sabrina, vita da strega (TF) 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Mi manda Raitre 23:15 - Mi manda Raitre - I vostri dirietti 24:00 Tg 3 linea nottee 01:05 Magazzini Einstein 01:35 - La musica di Raitre. Canale 5 • melita 154 • GO Plus 205 08:00 - Tg 5 mattina
08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 10:10 - Tg 5 ore 10 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful 14:10 - Centovetrine 14:45 -
Uomini e donne (reality) 16:20 Pomeriggio cinque 18:50 Avanti un’altro! 20:00 - Tg 5 20:30 - Striscia la notizia 21:10 Io canto 00:10 - Tg 5 notte 00:40 - Striscia la notizia 01:00 Uomini e donne (talk show). Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 07:00 - Zorro 07:30 - Starsky & Hutch (TF) 08:30 - Hunter (TF) 09:55 - R.I.S. 3 - delitti imperfetti (TF) 10:50 - Ricette di famiglia (attwalità) 11:30 - Tg 4 12:00 Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo (TF) 13:50 - Il tribunale di Forum 15:10 Hamburg Distretto 21 (TF) 16:15 - Sentieri (soap) 16:45 - Una sposa per due. Film ’62 18:55 Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - Blog - la versione di Banfi 23:30 - Il coraggio della verità. Film ’96 01:45 - Tg 4. Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 06:50 - Cartoons
08:55 - Una mamma per amica (TF) 10:35 Grey’s Anatomy (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Big Bang Theory (sitcom) 15:35 - Chuck (TF) 16:25 - La vita secondo Jim (sitcom) 16:50 - Glee (TF) 17:45 - Cartoons 18:30 Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - Dr House (TF) 20:20 - CSI: scena del crimine (TF) 21:10 - Mi fido di te. Film 2006 23:25 - Torno a vivere da solo. Film 2008 01:30 Poker1mania. La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:40 - Coffee Break 10:35 L’aria che tira 11:05 - (Ah) ipiroso 12:00 - ‘G’ Day 12:25 I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 (TF) 14:05 - Katia, regina senza corona Film ’59 16:15 Atlantide - Storie di uomini e mondi 17:30 - JAG (TF) 19:30 ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 Otto e mezzo 21:10 Piazzapulita 24:00 - Tg La 7 00:10 - Crossing Jordon (TF) 01:00 - N.Y.P.D 02:00 - Otto e mezzo.
IN-NAZZJON Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
24 TV#Radju Education 22 • melita 22 # 104 07:00 - TVAM 09:00 - Euro News 11:00 – Prin/pijiet 11:30 Bijografiji 12:30 - EGOV4U 13:00 - Stretch 13:30 - G[a]liet 14:15 - 10 minunti 14:30 G[awdex illum 15:00 - 21st Century 15:30 - Prin/pijiet 16:00 - Bijografiji 17:00 - EGOV4U 17:30 - Strech 18:00 - G[a]liet 18:45 - 10 minuti 18:55 - A[barijiet g[al dawk Neqsin mis-Smig[ 19:00 – G[awdex illum 19:30 21st Century 20:00 - Strech 20:25 - A[barijiet bl-Ingli] 20:30 - Prin/pijiet 21:00 - G[a]liet 21:45 - 10 Minuti 22:00 - Il-Li;i u Jien 22:30 - Wirt Arti u Kultura 23:00 - Bijografiji. Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshopping 11:45 - Reporter 12:05 - Favourite Link 12:10 Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Niskata 15:00 - Favourite Cinema 15:30 - Teleshopping 16:30 Nintrefa ‘l Fuq 17:30 - Jien u Int 18:15 – F. News 18:30 - (ikompli) Makura 19:45 - Reporter 20:05 - Muftie[ 20:10 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 - Sfera 22:30 - Storjografija 23:00 - Link 23:05 - Kont taf? 23:15 - F. News. Calypso Music TV • GO Plus 107 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[all-Maltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music. La 5 • melita 162 13:45 - Grande Fratello 14:00 ER - Medici in prima linea (TF) 14:45 - Dawson’s Creek (TF) 15:35 - Pepper Dennis (TF) 16:25 -The Starter Wife (TF) 17:15 - La tata (sitcom) 18:05 Mamma all’improvviso. Film 2006 19:50 - Extreme Makeover Home Edition 20:40 - Grande Fratello 21:10 – The Vampires Diaries 23:10 -Moonlight (TF). BBC Entertainment • melita 300 07:00 - Charlie and Lola 07:10 Buzz and Tell 07:20 - Tweenies 07:40 - Gigglebiz 07:55 - Me Too! 08:15 - Charlie and Lola 08:25 - Buzz and Tell 08:40 Dinnerladies 09:40 - The Weakest Link 10:25 - Lark Rise to Candleford 11:15 - Doctors 11:45 - EastEnders 12:15 Casualty 13:10 - Dinnerladies 14:40 - Lark Rise to Candleford 15:30 - The Weakest Link 16:15
- Doctors 16:45 - EastEnders 17:15 - Casualty 18:10 - Lark Rise to Candleford 19:00 - The Weakest Link 19:45 - Doctors 20:15 - EastEnders 20:45 -
Incredible Journeys with Steve Leonard 21:35 - Coast 22:35 afterlife 23:25 - Dinnerladies.
TCM • melita 310 • GO Plus 701 08:35 - The High Chaparral 09:40 - Gunsmoke 10:50 - Rio Bravo. Film ’59 (PG) 13:30 The High Chaparral 14:35 Gunsmoke 16:00 - The Five Pennies. Film ’59 18:20 - The Girl Can’t Help It. Film ’56 (U) 20:20 - Murder at the Gallop. Film ’63 (U) 22:00 - Analyze This. Film ’99 (15). MGM Movies • melita 312 • GO Plus 702 07:25 - Haunted Honeymoon. Film ’86 (PG) 08:50 - The Aviator. Film ’85 (PG) 10:25 MGM’s Big Screen 10:40 - In the Heat of the Night: A Matter of Justice. Film ’94 12:10 - Escape Clause. Film ’96 (15) 13:50 Arena. Film ’89 (15) 15:25 High Noon. Film 2000 16:55 The Dirty Dozen: The Fatal Mission. Film ’88 (PG) 18:30 The Group. Film ’66 21:00 Thieves Like Us. Film ’74 (12) 23:00 - How to Beat the High Cost of Living. Film ’79 (PG). Diva Universal • melita 313 07:00 - Wind at My Back 08:50 Roots: The Next Generations 09:50 - Rex: A Cop’s Friend 10:50 - Cento Vetrine 11:50 McLeod’s Daughters 12:44 Coming Out 12:55 - ER 13:55 Agatha Christie’s Poirot 15:55 Rex: A Cop’s Friend 16:55 Agatha Christie’s Poirot 19:00 McLeod’s Daughters 19:53 Great Women 20:00 - ER 21:00 - L’Agnellino con le Trecce 21:15 - The Cradle Will Fall (12) 23:02 - Le Baiser (The Kiss) 23:10 - Agatha Christie’s Poirot. Discovery Channel • melita 400 07:15 - Deadliest Catch: Ends of the Earth 08:10 - Mythbusters 09:05 - Extreme Engineering:
Widening the Panama Canal 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: Georgian Republic 11:50 - Chop Shop: Johnny Vegas’ Volcano Car 12:45 - Speed Capital of the World: Bonneville 13:40 American Chopper: Senior vs Junior: Foreclosure 14:35 - Dirty Jobs 15:30 - Deadliest Catch: Bitter Tears 16:25 - Mythbusters: Let There Be Light 17:20 Extreme Engineering: Widening the Panama Canal 18:15 Ultimate Survival: Western
Pacific 19:10 - How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 20:05 - The FBI Files: The Perfect Heist 21:00 - Nothing Personal: Blood Ties 21:55 Paradise Lost 22:50 - Kidnap and Rescue: Rumble in the Jungle 23:45 - Mythbusters: Let There Be Light. Melita Movies • melita 801 10:00 - Beverly Hills Chihuahua 2. Film 2011 11:35 - Flicka 2. Film 2010 13:10 - Post Grad. Film 2009 14:37 - Hollywood Buzz 15:00 - The Bounty Hunter. Film 2010 16:46 - Hollywood Buzz 17:10 - Girl, Interrupted. Film ’99 19:15 - The Ugly Truth. Film 209 21:00 - Unstoppable. Film 2010 22:45 - The Bone Collector. Film ’99 00:45 - 44' Chest. Film 2009. Melita More • melita 802 08:00 - Films & Stars 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 - Films & Stars 11:05 - Mike & Molly 11:30 - Gossip Girl 12:15 Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 Brothers and Sisters 17:00 Chuck 17:45 - S#*! My Dad Says 18:15 - Days of Our Lives 19:10 - Brothers and Sisters 20:00 Mike & Molly 20:30 - Desperate Housewives 21:15 - Supernatural 22:05 - True Blood 23:10 Boardwalk Empire 00:15 Entourage 00:45 - Mildred Pierce 01:50 - Bored To Death. Biography Channel • melita 411 07:00 - America’s Court with Judge Ross 1 08:00 - Parking Wars 08:30 - Hardcore Pawn: Moving Targets. Billy the Exterminator: 09:00 - Squirrels in the Attic 09:30 - Summer Camp Gator. 10:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Plenty of Baggage. The Locator: 11:00 My Two Dad’s 11:30 Childhood Pursuit. 12:00 Snapped: Women Who Kill: Amanda McHee 13:00 Hardcore Pawn: Gold at Gunpoint 13:30 - Parking Wars 14:00 America’s Court with Judge Ross 1. Billy the Exterminator: 15:00 Squirrels in the Attic 15:30 Summer Camp Gator. 16:00 Snapped: Women Who Kill: Amanda McHee 17:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Plenty of Baggage. The Locator: 18:00 - My Two Dad’s 18:30 Childhood Pursuit. 19:00 America’s Court with Judge Ross 1 20:00 - Parking Wars 20:30 Hardcore Pawn: Dangerous Cash 21:00 - My Ghost Story: Hauntings Revealed 22:00 Celebrity Ghost Stories 23:00 Paranormal Cops: Casa Madrid.
G[at-tfal fuq il-Cable Jim Jam • melita 458 • GO Plus 406 09:05 - Connie the Cow 09:15 - The Mighty Jungle 09:30 - Mio Mao 09:40 - P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 - James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 - James the Cat 10:25 - See The Sea 10:30 - Baby Antonio’s Circus 10:35 - Benjamin’s Farm 10:40 - Baby Antonio’s Circus 10:45 Benjamin’s Farm 10:50 - The Mighty Jungle 11:05 - Mio Mao 11:15 - Connie the Cow 11:25 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 - Rubbadubbers 12:45 - Oswald 13:00 - Barney and Friends 13:25 - Dorothy the Dinosaur 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 Igloo-Gloo 14:40 - Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 - Anthony Ant 15:20 - Dorothy the Dinosaur 15:30 - Barney and Friends 15:55 - Tigga and Togga 16:05 - Igloo-Gloo 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 - Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 Bob the Builder 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 -
Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs 18:55 - Gazoon 19:00 - Tork 19:07 Dougie in Disguise 19:15 - The Magic Key 19:25 - Slim Pig 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 - The Magic Key 20:00 - The Hoobs. Disney Channel • melita 450 • GO Plus 400 09:05 - The Suite Life of Zack and Cody 09:30 Phineas and Ferb 09:50 - Good Luck Charlie 10:15 - Phineas and Ferb 10:35 - The Suite Life on Deck 11:00 - Wizards of Waverly Place 11:25 - Sonny With a Chance 11:45 - Good Luck Charlie 12:10 Hannah Montana 12:30 - The Suite Life on Deck 12:55 - Wizards of Waverly Place 13:20 - Disney Fairies 13:55 - Good Luck Charlie 14:20 - Phineas and Ferb 14:45 - Fish Hooks 15:10 - Shake it up 15:35 - The Suite Life of Zack and Cody 16:00 Wizards of Waverly Place 16:25 - Good Luck Charlie 16:50 - Fish Hooks 17:15 - Shake it up 17:45 - Wizards of Waverly Place 18:35 - Good Luck Charlie 19:00 - Wizards of Waverly Place 19:25 - Jake and Blake 19:50 - Hannah Montana.
07>00 09>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>40 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>45 18>55 19>45 20>30 21>00 21>30 21>32 23>00 23>30
NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel^ NET News Teleshopping Il-Mara tal-Lum Teleshopping Bla Kumment XD Cartoons Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Flimkien ma’ Nancy Kontra l-{in NET News Pack Leader Anali]i tal-A[bar NET News Evidenza NET News Bejni u Bejnek
Sport fuq il-Cable Eurosport • melita 600 • GO Plus 801 08:30 - Players Tour Champ. Snooker 10:00 - Horse Racing Time 10:30 - WTA Tennis 12:00 - WC Speedway 14:00 WTA Tennis 16:00 - WTA Tennis: Istanbul: Round Robin (live) 21:45 - Superkombat 23:15 - Clash Time 23:20 -
This Week on World Wrestling Entertainment 23:50 - Pro Wrestling. Go Sports 1 • GO Plus 851 07:00 - Serie A: Rd 8: Cagliari v Napoli 09:00 - Barclays PL: Wk 11: Fulham v Everton 11:00 - Serie A: Rd 8: Lecce v Milan 13:00 - ATP Masters 500: Rakuten Japan Open: Highlights 14:00 - PGA: Andalucia Masters: Day 1 (live) 18:00 - Arsenal 360 18:30 Barclays PL: Wk 11: Queens Park Rangers v Chelsea 20:45 Serie A: Rd 9: Palermo v Lecce (live) 22:45 - Barclays PL: Wk 11: Fulham v Everton 00:45 Serie A: Rd 8: Cagliari v Napoli. Go Sports 2 • GO Plus 852 07:00 - Vincennes Horseracing 08:00 - PGA: Castello Masters Costa Azahar: Day 4 12:00 Arsenal 360 12:30 - Barclays PL: Wk 11: Queens Park Rangers v Chelsea 14:30 Serie A: Rd 8: Roma v Palermo 16:30 - ATP Masters 1000: Shanghai Rolex Masters: F. 19:30 - Trans World Sport 20:30 - PL World: Wk 11 21:00 - Roma Channel. Melita Sports 1 • melita 701 19:00 - Carling Cup: Rd 4: Stoke City v Liverpool (r) 21:20 - Campeonato Brasileiro Highlights (r) 22:00 - La Liga:
Athletic Bilbao v Atletico Madrid (live) 00:00 - Carling Cup: Rd 4: Wolves v Man. City (r). Malta Stars • melita 614 08:00 - BOV PL: : Floriana v Valletta (r) 10:30 - UEFA Futsal Cup: Prel. Rd: KMF
Zelezarec Skopje v Excess RP Bidnija (r) 11:55 - 3 Pointer (r) 12:35 - GFA: Independence Cup: SKVW v Victoria Hotspurs (r) 14:30 - Malta Basketball Association (r) 16:00 - BOV PL: : Valletta v Birkirkara (r) 18:25 - 3 Pointer (r) 19:00 - GFA: Independence Cup: SKVW v Victoria H.
20:50 - Malta Handball Assoc.: Aloysians Von Taine v La Salle Trendi (r) 22:15 - Malta Basketball Association (r) 23:45 - Malta Rugby Football Union: Kavallieri v Stompers (r) 01:25 - MRC - Local Horseracing 2011: Meeting 23 (r). Football Stars 1 • melita 615 08:00 - Bundesliga: Borussia Dortmund v 1.FC Koln (r) 09:55 - Carling Cup: Rd 4: Stoke City v Liverpool (r) 12:15 - La Liga: Real Madrid v Villarreal (r) 14:05 Bundesliga: Hamburg SV v VfL Wolfsburg (r) 16:00 - Carling Cup: Rd 4: Wolves v Man. City (r) 18:20 - La Liga: Zaragoza v Valencia (r) 20:05 Bundesliga: Borussia Dortmund v 1.FC Koln (r) 22:00 - La Liga: Athletic Bilbao v Atletico Madrid (live) 00:05 - Carling Cup: Rd 4: Aldershot Town v Man. Utd (r). Football Stars 2 • melita 616 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 Carling Cup: Rd 4: Aldershot Town v Man. Utd (r) 16:20 La Liga: Real Madrid v Villarreal (r) 18:10 - Bayern Munich TV 21:10 - Barca TV 00:10 - Bayern Munich TV. All Stars • melita 617 12:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 13:50 - NBA: All Star Game 2011 (r) 16:30 - World Rookie Tour: Chile (r) 17:05 Airpower 11: Steiermark (r) 18:05 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 19:15 - WWE: NXT 20:05 Extreme World Champ.: Kajak Sickline (r) 21:15 - Pentathlon 2011: Russia: Women's Riding (r) 22:15 - Skateboarding: Vans Downtown Showdown (r) 22:30 - WWE: NXT (r) 23:20 Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings.
IN-NAZZJON Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
Passatemp 25
Tisliba 1
2
5
3
4
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
Mimdudin>5. u 6. Ixxalaw kemm fel[u (10) 6. Ara 5 7. L-ispaga tas-sajjied (5) 10. Prodott tas-si;ar (5) 11. Qatran (5) 12. u 14. Indannament (10) 14. Ara 12 16. Ippurifika (5) 17. G[ata tal-art biex tilqa’ ttrab (5) 18. Niggrillja (5)
Weqfin>1. Mog[ti g[al ftit ]mien (6) 2. Wasla, mi;ja (6) 3. La kbir u lanqas ]g[ir (6) 4. Qamar hekk juri [afna (6) 8. Ori;inarjament minn sponsor sinjur? (5) 9. Ofroq (5) 12. Dejn (6) 13. E]istenza vera (6) 14. Qtig[ ta’ nifs (6) 15. Traversar tat-triq bi stil? (6)
Infittxu… l-pajji]i Afrikani
Il-45 pajji] Afrikan jinsabu xi mkien f’din il-ge;wi;ija ta’ ittri. Tridu tfittxu biex taraw fejn jinsabu. Jistg[u jkunu mimdudin mix-xellug g[al-lemin u bil-kontra, weqfin minn fuq g[al isfel u bil-kontra, kif ukoll djagonalment minn fuq g[al isfel u bil-kontra. Jaqblilkom li kull wie[ed li ssibu tittikkjawh. Kur]ità
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin>5. {jiel; 6. Safar; 7. Qabel; 10. Tieqa; 11. Nanna; 12. Sto//; 14. Verdi; 16. Spaga; 17. Ditti; 18. Niket. Weqfin>1. T[abat; 2. Alpaka; 3. Estern; 4. Orbita; 8. Dekor; 9. Mnara; 12. Skomdu; 13. ?ap/ip; 14. Vaguni; 15. Insett.
G{AT-TFAL
Il-professur C.T. Hurst, g[alliem fl-università ta’ Colorado kien /ert li l-istonku tat-trota kapa/i jiddi;erixxi s-snanar tal-[ut.
Soluzzjonijiet Passa;; ‘B’
Ti;ie; imwerwrin
22 g[adma
Sudoku
Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.
L-g[adam ta’ Fido Pajji]i Afrikani
Ti;ie; imwerwrin
It-ti;ie; huma be]g[ana. Iridu jmorru lura f’darhom, jevitaw lill-volpi u lil-lupu. Liema passa;; iwassalhom qawwijin u s[a[?
Sudoku
L-g[adam ta’ Fido
Barney miflu; wara li rnexxielu jakkwista ko// g[adam ta’ Fido. Kemm-il g[adma akkwista Barney?
IN-NAZZJON
Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
26 Klassifikati PROPRJETÀ Bu;ibba
APPARTAMENT fit-tielet sular lest minn kollox, kbir [afna u spazju]. Open plan living u dining, k/ina fitted, box room, ]ew; kmamar talbanju, tliet kmamar tas-sodda doppji, terrazzin quddiem u ie[or wara. Parti mill-bejt u bl-u]u tal-lift. Prezz €129,000. ?emplu 79808405 jew 79957951.
{al Luqa
APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tassodda, k/ina/living/sitting, utility. Prezz jibda minn €104,821 (Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.
Marsaxlokk
FLATS kbar quddiem il-ba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tassodda. ?emplu 79843698.
Proprjetà
U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.
Tignè Seafront
APPARTAMENT kbir fuq medda ta’ 125sqm, b’veduta impekkabbli, bil-lift, tliet kmamar tas-sodda, u spazju ta’ karozza wa[da. ?emplu 99422082.
Renault Kangoo
Renault Scenic
Is-Si;;iewi
TERRACED house kbira, erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, washroom, ]ew; terraces, ]ew; kmamar talistudju, kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz €338,000. ?emplu 99422082.
CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5000 negozjabbli. ?emplu 79456174.
{al Qormi
Skips-on-Wheels
I]-}urrieq, Bubaqra
Range Rover
G{ALL-BEJG{ JEW KIRI
GARAXX kbir ta’ karozza wa[da. ?emplu lis-sid direttament fuq 99494713 u ffrankaw 5% fuq il-prezz.
GARAXX bil-front garden jesa’ ]ew; karozzi bilpermessi g[al [anut. ?emplu 99425809 jew 79441283.
VETTURI
PETROL 2006 g[all-u]u ta’ wheelchair f’kundizzjoni perfetta, full extras, prezz negozjabbli. ?emplu 99497206 jew 79298837.
MA{}EN#garaxx ta’ 12-il karozza, 16-il filata g[oli. Appartamenti u garaxxijiet shell form. I]-}ejtun appartamenti u garaxxijiet semi-finished. Is-Swatar uffi/ini bl-istores mag[hom lesti minn kollox u Santa Venera maisonette lest minn kollox. ?emplu 99477271.
Il-G]ira - Kumpless Savoy Gardens
kollha Class A u bi klijentela tajba. ?emplu 99459954 jew 99450440.
FUQ erba’ roti u bins ta’ 120 litru u 240 litru fuq ]ew; roti, kollha ;odda, prezzijiet moderati. ?emplu lil Green For Ever 79221700.
G{ALL-KIRI Bu;ibba
{ANUT bil-permess fi Triq Santa Marija, po]izzjoni /entrali, ftit metri minn Islets Promenade. ?emplu 99425809 jew 79441283.
Tas-Sliema
{ANUT#UFFI??JU fi Triq ?ensu Xerri, [dejn Tignè Point. ?emplu 99466482.
G{AT-TWELLIJA Ra[al :did
MINI MARKET kbir attrezzat b’kollox, A#C, kameras, cheesecounter etc. Komplut b’kollox, permessi
PETROL 1.6 16v 2002 b’mileage baxx, f’kundizzjoni perfetta, dejjem servisjata g[and Kinds, full extras u dejjem iggaraxxjata. Prezz mitlub €7500 negozjabbli. ?emplu 99527477.
Ni]barazza
NI}BARAZZA djar u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa 5 sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.
Nutara
INFITTEX xog[ol ta’ nutara ma’ nutar jew ditta legali. ?emplu 79737974.
Ra;el
TA’ 46 sena jixtieq jiltaqa’ ma’ mara ta’ bejn 36 u 47 sena biex jibdew relazzjoni. Min hu interessat jibg[at sms fuq 99607196.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
Petrol 1996 kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 99025125.
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumbledryers, dishwashers, dehumidifiers u microwaves. Nag[tu, stimi b’xejn minn qabel bla [las u sitt xhur garanzija fuq kollox. Servizz il-;urnata kollha, bl-ir[as prezzijiet. ?emplu 21447763, 21499183, 99478634 jew 99447763.
AVVI}I
Tiswijiet fil-pront u fil-post
Kia Mentor
G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 79803496.
Nixtri
GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.
FRIDGES, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata /emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{ Combination machine
SINGLE PHASE radial armsaw, chiselmorters. ?emplu 21388856 jew 99195464.
Mejda tonda
TAL-a[mar mastizz. Dijametru ta’ metru, [xuna ta’ 3cm u b’erba’ saqajn. Kundizzjoni perfetta. Prezz €250. ?emplu 21246324 jew 99808522.
Mejda tal-pranzu
Kompluta b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor talkompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[allkbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.
Mudell
TAT-TEATRU Rjal tal-;ebel mag[mul bl-idejn. Daqs ]ew; metri b’metru. ?emplu 79312397.
Tombla sheets
B’numri kbar u kuluri differenti, u kalendarji. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and BONNICI’S PRINTING PRESS (Pawlu Bonnici) – 3
Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-
na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie; etc u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpre ss.com
KOMPJUTERS Tlift
ID-DATA tal-kompjuter tieg[ek? Qed tinkwieta g[ax ma tafx kif se ;;ib lura ddata li hi ferm importanti g[alik? Mela /empel malajr 99422082.
Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
27 FOOTBALL F’G{AWDEX - BOV GFA CUP RAWND PRELIMINARI
Passa;; fa/li g[all-Wanderers fil-kwarti tal-finali }ebbu; R. ….......................0 SK Victoria W. …...............4
SK Victoria Wanderers kisbu reb[a kontra }ebbu; Rovers tat-tieni divi]joni u issa fil-kwarti tal-finali jaffrontaw lil Sannat Lions. Huma prattikament a//ertaw mir-reb[ b’erba’ gowls flewwel taqsima. Bidu aggressivi millWanderers hekk kif wara erba’ minuti ]blukkaw irri]ultat permezz ta’ ESTRADA SANCHEZ. Huma ma [arsux lura u [ames minuti wara STEVE DIMECH irdoppja b’xutt /entrali. Fil-31 minuta l-Wanderers kabbru l-vanta;; meta minn kross mil-lemin ta’ Ajibade Adesina, KENNETH MERCIECA b’xutt fil-baxx ikkonkluda g[ar-rokna. Fl-40 minuta STEVE DIMECH kiseb doppjetta personali b’xutt nofs g[oli. }ebbu; R: D. Bajada, J. Hili, C. Cini, C. Gafa, C. Cassar, J. Azzopardi (S. Sultana), J. Xerri (A. Camilleri), F. Attard, K. Hili, J. Buhagiar, C. Hili (M. Formosa). SK Victoria W: F. Vella (J. Xiberras) , N. Vella (J. Attard), M. Zammit, S. Gatt, E. Bugeja, C. Sciortino, A. Adesina, L. Dimech, K. Mercieca, S. Dimech, E. Sanchez (J. Xuereb). Referee - Pierre Azzopardi
Xewkija jikkwalifikaw b’gowl uniku
Qala Saints...........................0 Xewkija T. …......................1
B’gowl ma’ tmiem l-ewwel taqsima, Xewkija Tigers eliminaw lil Qala Saints tattieni divi]joni biex issa jaffrontaw lil Nadur Youngsters. Minkejja rri]ultat strett, it-Tigers kien [aqqhom li jirb[u dan ilkonfront g[all-fatt li kellhom iktar inizjattiva millavversarji tag[hom. Il-gowl de/i]iv wasal ]ew; minuti fuq il-[in regolamentari, meta daqqa ta’ ras ta’ CHRIS CAMILLERI wara kross mixxellug ta’ Mark Camilleri spi//at fix-xibka. Fit-tieni taqsima Xewkija baqg[u jippruvaw jag[lqu llog[ba bit-tieni gowl u minkejja [afna tentattivi dan il-gowl baqa’ ma wasalx. Qala Saints FC: J. Mizzi, G. Cefai, M. Zerafa, M. Bonello, A. Vella (D. Cutajar), M. Buttigieg (J. Abela), D. Abela, C. Portelli, M. Mifsud, M. Tabone (D. Borg), P.A. Attard.
Xewkija T:J. Xuereb, C. Mifsud (P. Mizzi (J. Camilleri), J. Cefai, F. Xuereb, J. Vella, S. Mizzi, F. Galea, C. Camilleri, G. Hili (E. Vella), P. Rapa, M. Camilleri. Referee - Anton Zammit }ew; gowls wara l-intervall
Ker/em A.............................2 Munxar F.............................0
B’]ew; gowls fit-tieni taqsima, Ker/em Ajax re;g[u g[elbu bl-istess skor lil Munxar Falcons f’dan lista;un meta iktar qabel kienu reb[ulhom fil-finali tan-Knock Out. Dan il-konfront bejn ]ew; timijiet tat-tieni divi]joni ra lil Ker/em jamministraw g[al [afna [inijiet tal-partita minkejja li sabu sfida serja g[al darb’o[ra mill-Falcons. Ker/em Ajax fet[u fuq lattakk u fl-ewwel minuti kienu sfortunati meta tentattiv ta’ Frankie Camilleri spi//a mal-minduda. Wara l-mistrie[ Ker/em komplew jippruvaw biex ji]blukkaw ir-ri]ultat li wasal fis-16-il minuta meta minn korner ta’ Alvin Grech, Sabri Rais bir-ras kompla g[an-nofs lejn is-sostitut JEAN PAUL MIZZI li mill-vi/in g[eleb lil Spiteri. Imbag[ad tliet minuti mit-tmiem Ker/em a//ertaw mill-kwalifikazzjoni meta lkross tas-sostitut Marlon Mamo, qabad lil Spiteri barra minn postu u approfitta MALCOLM VELLA li tefa’ ;ewwa. Ker/em A.: D. Gauci, A. Buttigieg, A. Grech, M. Vella, C. Attard, S. Rais, L. Camilleri (A. Mizzi), K. Mifsud, F. Camilleri (J.P. Mizzi), M. Vella, J. Debrincat (M. Mamo). Munxar F: D. Spiteri, R. Hili, R. Xerri, G. Sillato, M. Debrincat (D. Pace), J. Calleja, M. Azzopardi, D. Borg (K. Borg), O. Curmi (N. Debrincat), W. Cassar, S. Attard. Referee - Emmanuel Grech {amsa minn Petriaggi
G[ajnsielem FC..................8 St Lawrence S.....................0
B’erba’ gowls f’kull taqsima, G[ajnsielem kisbu reb[a mill-iktar fa/li kontra St Lawrence Spurs tat-tieni divi]joni. Kif jindika l-iskor, il-partita kienet ming[ajr wisq storja, bl-unika mistoqsija tkun b’kemm se jirb[u gowls il-Blacks. Protagonist assolut g[al G[ajnsielem kien lAr;entin Rivellino Petriaggi li skorja [amsa.
Fid-19-il minuta l-Blacks ]blukkaw ir-ri]ultat minn penalty ta’ RIVELLINO PETRIAGGI u tliet minuti wara l-istess PETRIAGGI rdoppja. Fis-27 minuta wasal it-tielet gowl minn MANWEL CORDINA birraba’ gowl jasal fl-34 minuta meta PETRIAGGI b’xutt mill-vi/in kiseb tripletta. Wara ]ew; minuti fit-tieni taqsima MANWEL CORDINA kiseb doppjetta. Fil-[ames minuta l-Blacks g[aqqdu n-nofs tu]]ana minn RIVELLINO PETRIAGGI u fil-31 minuta s-sostitut JONATHAN GRECH bir-ras xe[et f’lasti vojta g[as-seba’ gowl. {ames minuti mittmiem G[ajnsielem issigillaw ir-reb[a kbira b’gowl ie[or ta’ RIVELLINO PETRIAGGI. G[ajnsielem - J. Grech, D. Debattista, C. Grima, J. Buttigieg, L. Buttigieg (G. Cutajar), A. Simoncic (S. Azzopardi), J. Portelli, R. Petriaggi, P. Camilleri, M. Cordina (Jh. Grech), J. Attard. St Lawrence S - S. Micallef (D. Buttigieg), L. Buttigieg, J. Micallef, F. Grima (S. Caruana), M. Cutajar, C. Cauchi, E. Portelli (L. Grima), J.P. Grima, D. Micallef, J. Attard, F. Cini. Referee - Reno Refalo Fil-[in barrani
Oratory Y............................2 Victoria H............................4 (wara l-[in barrani)
Victoria Hotspurs kellhom jistennew sal-[in barrani biex issuperaw lil Oratory Youths tat-tieni divi]joni fid-derby Rabti. Madankollu r-reb[a tag[hom waslet meta lag[bu l-[in barrani kollu bi plejer inqas. Kienet partita pjuttost bilan/jata b’diversi /ansijiet fuq i]-]ew; lasti. Oratory Youths fallew okka]jonijiet tajba fosthom anke tilfu penalty. Man-nofs sieg[a log[ob OLIVER FARRUGIA g[eleb lil Fenech g[all-vanta;; talHotspurs. Fit-43 minuta Hotspurs irduppjaw b’xutt ta’ DYLAN BELLOTTI. Fit-tieni taqsima Oratory fis-7 minuta naqqsu l-iskor permezz ta’ DIONE LAUTIER u fis-37 minuta ng[ataw penalty ie[or meta Manwel Tabone ]amm b’idejh ix-xutt ta’ Lautier biex wara li Tabone tke//a g[at-tieni karta safra, DIONE LAUTIER kiseb id-draw. Fir-raba’ minuta tat-tieni taqsima tal-[in barrani
Dylan Bellotti (Victoria H) ikun ostakolat minn Charles Xuereb (Oratory Y) (Ritratt> Joseph Mercieca ‘Gozo Vision studio’)
Hotspurs re;g[u [adu lvanta;; meta minn korner, DYLAN BELLOTTI bir-ras g[eleb lil Fenech. Minuta mit-tmiem re;a’ kien DYLAN BELLOTTI li skorja biex kiseb hat trick. Oratory Y: E. Fenech, J. Mizzi, C. Cardona, M. Grech, J. Galea, A. Sacco (J. Grech), R. Mercieca, J. Attard, F. Cini (J. Attard), D. Lautier, J. Farrugia (C. Xuereb). Victoria H: M. Grima, J. Pace, R. Grech, M. Tabone, A. Briffa (A. Bezzina), J. Azzopardi, D. Farrugia, S. Attard, D. Bellotti, O. Farrugia, J. Farrugia. Referee: George Portelli Reb[a fa/li g[al Xag[ra
Xag[ra Utd..........................7 G[arb R...............................1 Xag[ra United kif kien mistenni ftit sabu diffikultà jeliminaw lil G[arb Rangers tat-tieni divi]joni. Huma g[amlu dan minkejja li kienu ming[ajr diversi plajers regolari. Madankollu kienu b’gowls lejn it-tmiem li huma rre;istraw din ir-reb[a kbira. Fis-7 minuta Xag[ra fet[u l-iskor meta minn pass ta’ Nkwocha, MANWEL XERRI b’xutt minn barra lkaxxa g[eleb lil gowlkeeper Marvic Cini. Fl-14-il minuta huma rduppjaw b’xutt ie[or minn barra l-kaxxa taddebuttant KEVIN FARRUGIA. G[arb wie;bu
immedjatament meta minuta biss wara minn kross mixxellug ta’ Roy Vella, PHILIP BAJADA bir-ras g[eleb lil Daniel Galea. Fis-17-il minuta i]da Xag[ra re;g[u stabbilew vanta;; doppju b’gowl ta’ EJO NKWOCHA. Fit-tieni taqsima EJO NKWOCHA b’xutt fil-baxx g[eleb lil Cini. Xag[ra komplew jamministraw meta fit-32 minuta DANIEL BARTOLO ma kellux diffikultà li jitfa’ g[al ;ewwa. }ew; minuti wara kien imiss li THIEGO DOS SANTOS li jni]]el ismu fost l-iskorers meta kompla g[al ;ewwa wara su;;eriment ta’ Ejo Nkwocha biex Xag[ra g[aqqdu n-nofs tu]]ana. Fl44 minuta l-United ]iedu ie[or permezz ta’ THIEGO DOS ANTOS u e]att mad-90 minuta Xag[ra ssi;illaw irreb[ tag[hom permezz talistess DOS SANTOS, li b’lob kiseb tripletta personali. Xag[ra Utd: D. Galea (C. Rapa), V.J. Saliba, M. Azzopardi, K. Farrugia, D. Bartolo, E. Nkwocha, N. Theuma, O. Pogukay (J. Xerri), S.F. Bajada (S. Sultana), E. Scerri, T. Dos Santos. G[arb R: M. Cini, A. Mizzi, C. Mercieca, L. Mizzi, M. Grech, C. Muscat, G. Sultana, R. Vella (R. Vella), C. Fava (T. Bartolo), C. Attard (S. Sammut), P. Bajada. Referee: Joe Agius
IN-NAZZJON
Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
28 Sport
BO??I – KO 1x1
Casha v Busuttil g[at-titlu nazzjonali Nhar il-{add fil-pitch tal{amrun fid-9.30 a.m. tintlag[ab il-finali talkompetizzjoni Knock-Out 1x1 tal-Bo//i, li fiha r-rebbie[ ikun dikjarat champion nazzjonali g[all-2011. Ilfinalisti huma Michael Casha (Pola Schrieber) u Michael Busuttil (Thalassalejn). Din se tkun it-tielet finali g[al dan lista;un, organizzata millFederazzjoni tal-Bo//i. Fil-kwarti tal-finali Casha reba[ lil Charles Galea tal{amrun u fis-semifinali reba[ lil Mario Borg mill-klabb ta’ Bu;ibba. G[al Casha din se tkun is-sitt finali fil-karriera tieg[u li minnhom reba[ erbg[a u tilef wa[da fl-1986 kontra Kola Borg (Bormla). Fl-1987 Casha li kien plejer ma’ Marsa reba[ lil Vincent Vella (Paola
Wolves), fl-1997 b[ala plejer ma’ Bormla l-finali kontra Vincent Piscopo (Birgu), fl2002 b[ala plejer ta’ Qormi San Bastjan g[eleb lil Emanuel Spiteri (Bu;ibba) waqt li fl-2007 b[ala plejer ma’ Msida reba[ dan l-unur g[ar-raba’ darba meta g[eleb lil Stanley Facciol (Marsa). Il-veteran Michael Busuttil se jikkontesta r-raba’ finali tieg[u. Hu reba[ dan l-unur darbtejn, fl-1998 ma’ Bormla meta g[eleb lil Noel Axiaq (Paola Schrieber) u fl-2003 b[ala plejer ta’ Paola Tarxien) kontra Adrian Caruana (Qormi San Bastjan). Busuttil kien tilef din ilfinali s-sena l-o[ra meta kien plejer ta’ Paola Schrieber kontra Noel Axiaq ta’ Qormi San Bastjan.
Ebda ka] ta’ doping fir-Regatta tal-Vitorja F’/erimonja li saret filKumpless Sportiv talKottonera kienu pre]entati g[otja finanzjarja u s-sussidji lill-klabbs kollha li [adu sehem fl-a[[ar edizzjoni tarRegatta ta’ Jum il-Vitorja. Din il-pre]entazzjoni serviet ta’ opportunità biex il-KMS, lG[aqda Regatta Nazzjonali u l-klabbs kollha jing[aqdu u jiddiskutu r-ri]ultati miksuba. Margaret Mercieca, Direttur fi [dan il-Kunsill Malti g[allIsport u Chairperson talKumitat Organizzattiv tarregatta kienet sodisfatta li ma kien hemm l-ebda ri]ultat ikkontestat u g[alhekk din lattività nazzjonali kellha ri]ultat po]ittiv u [alliet iktar qlig[ ta’ flus g[all-klabbs involuti. I/-Chairperson kienet sodisfatta wkoll mir-ri]ultati tat-test tad-doping, li kollha kienu negattivi. Mercieca
Margaret Mercieca, Chairperson tal-Kumitat Organizzattiv tar-Regatta, tippre]enta l-g[otja ta’ flus lid-distrett tal-Isla
rringrazzjat lill-klabbs kollha mhux biss g[allparte/ipazzjoni tag[hom matul it-tlielaq i]da wkoll g[all-parte/ipazzjoni tag[hom matul il-jiem qabel l-attività. Infatti matul dawn il-jiem
kien hemm it-tnedija ta’ regoli ;odda li l-klabbs flimkien mal-KMS [assew il-b]onn li ji;u adottati. Mercieca sa[qet dwar l-importanza li tkompli tinbena l-kooperazzjoni b[al fis-snin l-img[oddija.
OPINJONI
Wara l-irtirar mill-;urnali]mu sportiv
Paul Muscat qabel il-partita fl-Olimpico bejn Lazio u Parma
Sur Editur, F’Awwissu [adt u kkomunikajt id-de/i]joni li wara aktar minn 30 sena nirrapporta l-kampjonati tatTieni u t-Tielet Divi]joni, kien wasal il-mument li nieqaf biex ingawdi aktar il-familja, filwaqt li ng[ix [ajja xi ftit aktar rilassanti ming[ajr irbit u impenji. Bilfors t[oss innuqqas ta’ dak li tkun g[amilt bi m[abba u b’mod regolari g[al dak i]-]mien twil. I]da laktar li qed in[oss huma ddiversi [bieb veri li g[amilt matul is-snin u li mag[hom kont naqsam [afna [in kemm fil-ground ta’ Pace Grasso, kif ukoll fil-ground ta/?entinarju. I]da sibt li kelli [bieb o[ra li kienu jsegwuni kemm mir-rappurata;;i fuq ilgazzetti lokali kif ukoll fuq irradju nazzjonali.
Kienu diversi dawk li kitbuli jew /empluli u nixtieq nirringrazzjahom kollha taddiskors sabi[ li g[amlu filkonfront tieg[i. I]da [add u [add ma huwa indispensabbli, u llum nie[u gost inqalleb il-gazzetti kollha lokali u nara rrappurta;;i tal-kampjonati li tant kont in[obb u li jixirqilhom rispett u importanza. Kif dejjem g[edt, u ma niddejjaqx nirrepeti, dawn i]]ew; kampjonati huma ta’ importanza kbira g[all-futbol Malti u jservu ta’ nurseries, li minnhom jo[or;u plejers, kow/is, referees, diri;enti u match inspectors, li minnhom wara ftit tas-snin igawdi lkamjonat tal-Premier, u f’diversi okka]jonijiet it-tim nazzjonali.
Lil s[abi l-;urnalisti kollha li da[lu minfloki biex iwasslu r-rapporti tal-log[biet tatTieni u t-Tielet Divi]joni, minn qalbi nawguralhom u ]gur li se jag[mlu dan ixxog[ol ;did tag[hom bi m[abba u dedikazzjoni. Il-[in liberu tie[i tani //ans nag[mel affarijiet li forsi qabel ma kellix daqstant [in biex nag[milhom. Fil-fatt, lewwel [a;a li g[amilt kienet vaganza barra minn Malta flimkien ma’ marti Lina f’Settembru, i]da l-futbol ma naqasx. }ort Ruma u filperijodu li kont hemm, kien hemm il-log[ba Lazio v Palermo fi Stadio Olimpico. Minbarra li nassisti g[al din il-log[ba, xtaqt naqta’ xewqa o[ra, dik li g[al ;urnata wa[da, inkun f’ambjent professjonali mal-;urnalisti Taljani li kellhom jirrappurtaw dan il-konfront. Din il-[olma saret realtà u dan grazzi g[al ]ew; persuni, segwa/i tal-Lazio. Kien sie[bi Roland Sollars li introdu/ieni mal-President tal-Lazio Supporters’ Club (Malta), Edward Psaila. Meta kellimt l-ewwel darba lil Edward, kien jaf li jiena supporter Milanista, i]da dan ma affetwa xejn, u l-kuntatti saru ma’ uffi/jal tal-istampa tal-Lazio, Sabrina Cavezzi, u finalment saru l-arran;amenti biex jiena u marti, assistejna, fost il-;urnalisti Taljani, g[allog[ba Lazio v Palermo li g[alkemm spi//at draw ming[ajr goals, kienet wa[da pja/evoli fi ground majestu] b[alma huwa dak ta’ Stadio Olimpico. St[ajjiltni er;ajt qbadt ilkarriera ;urnalistika sportiva,
i]da le, din kienet esperjenza unika u ta’ dan nixtieq nirringrazzja lil Edward Psaila, li matul din lesperjenza indunajt x’rispett kbir igawdi mal-uffi/jali talLazio kif ukoll ma’ xi ;urnalisti sportivi rinomati. Tajjeb ng[id li wara l-log[ba konna wkoll mistednin minn Sabrina Cavezzi biex insegwu l-intervisti lill-plejers ta]]ew; timijiet kif ukoll ilkonferenza stampa li g[amlu l-kow/is rispettivi, Edoardo Reja (Lazio) u Devis Mangia (Palermo). Mar-ritorn Malta, kelli xxorti li niltaqa’ ma’ Edward Psaila u ng[id xorti g[aliex g[amilt [abib ie[or, bniedem sin/ier u [abrieki fl-interess ;enwin tat-tim li jsegwi u tant i[obb. Edward spjegali xxog[ol li jag[mel b’mod regolari s-supporters’ club lokali tal-Lazio inklu]a lparte/ipazzjoni fil-kampjonat lokali tal-FUTSAL. B’rispett ta’ s[abi Roland u Edward, nawgura lil-Lazio sta;un mimli su//essi u tant ie[or lit-tim tag[hom tal-FUTSAL. Ippermettuli n]id ftit sentenzi o[ra biex nifra[ littim tieg[i ta’ Mosta FC g[arreb[a sabi[a kontra Sliema Wanderers u nawgura li g[all-ewwel darba fl-istorja tag[na n]ommu postna filPremier, post li ra[al hekk kbir ]gur li jixraqlu. Issa ]gur li ser jkolli l-[in insegwi t-tim li fil-passat g[addejt mumenti sbie[ mieg[u kemm b[ala Segretarju kif ukoll b[ala President. Esperjenza li g[allmitni [afna. Paul Muscat Il-Mosta
IN-NAZZJON Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
Sport 29 FUTBOL INGLI}
DIXXIPLINA
Tevez immultat xahar paga
Sospi]i tmienja mill-Premier
L-attakkant ta’ Man City, Carlos Tevez ;ie immultat xahar paga wara li kien irrifjuta li jilg[ab kontra Bayern Munich ftit tal-;img[at ilu fi/Champions League. Skont Man City Tevez kiser [ames regolamenti mill-kuntratt u b’hekk se jitlef madwar miljun lira sterlina. Il-plejer g[andu 14-il ;urnata biex jappella mid-de/i]joni quddiem il-bord tal-klabb kif ukoll jista’ jfittex bil-Qorti lillmanager, Roberto Mancini min[abba malafama. Jekk l-appel li jag[mel Tevez ma jintlaqax mill-bord tal-klabb, jista’ jressaq dan lappell quddiem it-Tribunal talPremier League. L-avukati tieg[u qed isostnu li lattakkant Ar;entin ma kiser lebda regola minn dawk li qed
isemmu City. L-istess avukati qed jg[idu wkoll li l-kummenti ta’ Mancini dwar Tevez immedjatament wara l-partita kienu ta’ dannu g[all-istess Tevez. Tevez kien ;ie wkoll sospi] minn mat-tim g[al ;imag[tejn u s’issa g[adu qed jit[arre; wa[du. BANNAN- Intant, Aston Villa ssospendew b’mod temporanju lill-midfielder Barry Bannan wara li kien involut f’in/ident tat-traffiku fi tmiem il-;img[a. Hu mifhum li Bannan kien ta[t l-effett talalko[ol. Bannan kien arrestat mill-pulizija u mhux se jkun parti mill-iskwadra li se taffronta lil Sunderland fi tmiem il-;img[a. Il-klabb se jinvestiga l-ka] sakemm jie[u aktar passi dixxiplinari.
Carlos Tevez g[adu qed jit[arre; wa[du
FIFA
Aktar uffi/jali akku]ati ?irkwit fi New Jersey b’korruzzjoni FORMULA 1
Mill-2013, il-kampjonat talFormula 1 se jibda jkollu tellieqa fl-Istati Uniti, propju flIstat ta’ New Jersey. Dan ifisser li issa, l-Istati Uniti se jkollha ]ew; tlielaq min[abba li minn sena o[ra se tibda ssir wa[da f’Texas. Il-Gvernatur tal-Istat ta’ New Jersey ]vela li ;ie ffirmat ftehim g[al 10 snin li ;ejjin. It-tellieqa se tkun twila 3.2 mili u se tg[addi minn
postijiet popolari b[alma huma Port Imperial u Palisades. Hu mistenni li fuq tlett ijiem, madwar 100,000 spettatur se jattendu tul it-tlett ijiem tat-tellieqa. Il-kap tal-Formula 1, Bernie Ecclestone ilu jipprova jifrex dan l-isport madwar id-dinja u bla dubju din l-a[bar tkompli tikkonferma kemm dan qed jirnexxielu jag[mlu.
G[axar membri tal-Unjoni tal-Futbol fil-Karibbew (CFU) ;ew akku]ati b’korruzzjoni mill-Kumitat tal-Etika tal-FIFA. Dawn il-membri qed ji;u akku]ati li a//ettaw flus ming[and Bin Hammam, leks Kap tal-Konfederazzjoni tal-Futbol Asjatiku, biex dawn jivvutawlu fl-Elezzjoni Presidenzjali li saret f’:unju li g[adda. Eventwalment, Bin
Hammam irtira l-kandidatura tieg[u ftit jiem qabel l-elezzjoni min[abba li ;ie akku]at b’tix[im u kien ;ie re-elett Sepp Blatter b[ala President. Il-Kumitat tal-Etika talFIFA qed jakku]a lil dawn l-1 uffi/jali li r/ivew madwar 40 elf dollaru kull wie[ed waqt laqg[a li kienet saret f’Mejju li g[adda f’Trinidad. Dawn l-uffi/jali se jkunu interrogati f’Novembru li ;ej.
TENNIS
Caroline Wozniacki tibda b’reb[a
Samantha Stosur fl-azzjoni kontra Sharapova
It-tennista numru wie[ed fid-dinja, Caroline Wozniacki bdiet l-avventura tag[ha filKampjonati tal-WTA b’reb[a ta’ 5-7, 6-2, 6-4 fuq Agnieszka Radwanska. Fuq in-na[a l-o[ra, it-tennista numru tnejn, Maria Sharapova tilfet g[all-ewwel darba fil-karriera tag[ha kontra l-Awstraljana Samantha Stosur 6-1, 7-5. Qabel din il-
partita, Sharapova kienet reb[et id-disa’ partiti li kellha kontra l-istess Stosur. Dan ifisser li Wozniacki hi ferm vi/in li ter;a’ ttemm issena b[ala l-aqwa tennista fiddinja. S’issa, Wozniacki ilha 54 ;img[a fl-ewwel post tarrankings mondjali. Intant, f’partita o[ra Petra Kvitova g[elbet lir-Russa Vera Zvonareva 6-2 6-4.
Seba’ plejers mill-Premier ;ew sospi]i log[ba filwaqt li Mamic ta’ Mqabba ;ie sospi] ]ew; partiti. Is-seba’ huma Rennie Forace (Balzan), Roberto Polli ({amrun), Clive Brincat (Marsaxlokk), Mark Psaila, Marko Potezica, Branislav Timotic (Mqabba) u Varella Costa (Tarxien). Mqabba, b’hekk, se jkollhom erba’ plejers neqsin g[all-konfront kontra Tarxien is-Sibt li ;ej. Forace ta’ Balzan se jitlef ilpartita kontra Marsaxlokk li ser tintlag[ab il-{add filwaqt li Polli ta’ {amrun se jitlef ilkonfront kontra Hibernians. Intant, mill-Ewwel Divi]joni Frantisek Schneider ta’ Bir]ebbugia ;ie sospi] partita flimkien ma’ Fransic Owusu (Dingli) u Goncalves Alhino (St. Andrew’s). Mit-Tieni Divi]joni Paul Cassar ta’ Kirkop ;ie sospi] partita u Nathan Caruana ta’ }ebbu; Rangers ;ie sospi] ]ew; partiti. Mit-Tielet Divi]joni ;ew sospi]i partita kull wie[ed Joseph Gatt (G[axaq), Clayton Micallef, Melvin Agius (Kalkara) u Hubert Friggieri (St. Lucia). II DIV
}ebbu; ine[[u lil Faure
}ebbu; Rangers [abbru li temmew il-kuntratt tal-kow/ veteran George Faure. Dan wara t-telfa 4-1 li }ebbu; sofrew kontra G[arg[ur fi tmiem il-;img[a. Minflok Faure se jie[u postu Bruce Genovese. S’issa, matul dan l-ista;un }ebbu; iddi]appuntaw u fil-fatt ma rnexxielhomx jiksbu reb[a ta[t it-tmexxija ta’ Faure. It-tim tat-Tieni Divi]joni s’issa rre;istra tliet draws u ]ew; telfiet u jinsab fit-12-il post. L-ewwel impenn ta’ Genovese se jkun nhar il{add kontra }urrieq fis-2pm fis-Centenary Stadium.
IN-NAZZJON Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
Sport 31 FUTBOL TALJAN
Reb[iet g[al Milan u Napoli, ifallu Inter u Roma Napoli kisbu reb[a importanti fil-konfront dirett kontra Udinese hekk kif reb[u 2-0 f’darhom grazzi g[allgowls ta’ LAVEZZI u MAGGIO. G[al Udinese din kienet l-ewwel telfa filkampjonat. It-tim Friulan, qabel il-partita kontra Napoli kien g[adu biss qala’ gowl wie[ed biss u b’din it-telfa tilfu /-/ans li jer;g[u jaqb]u lil Juventus fl-ewwel post. Lazio wkoll tilfu /-/ans li jil[qu lil Juventus meta ;ew draw 1-1 kontra Catania. KLOSE feta[ l-iskor u BERGESSIO ;ab id-draw g[at-tim Sqalli. Milan komplew bir-reb[ hekk kif din id-darba skurjaw erba’ gowls kontra Parma biex reb[u 4-1. NOCERINO skurja hatrick filwaqt li l-gowl l-ie[or skurjah IBRAHIMOVIC. Il-gowl ta’ konsolazzjoni g[al Parma skurjah is-solitu GIOVINCO. Inter ;ew mi]muma 1-1 barra minn darhom kontra Atalana i]da kif ;ew l-affarijiet wie[ed jista’ jg[id li salvaw draw g[ax Atalanta fallew penalty fl-a[[ar minuti. Kien SNEIJDER li feta[ l-iskor g[al Inter i]da DENIS ;ab id-draw. Fl-a[[ar minuti tal-partita listess Denis falla penalty biex tilef i/-/ans li jirregala t-tliet punti lit-tim tieg[u. Roma tilfu 2-1 barra minn darhom kontra Genoa. JANKOVIC feta[ l-iskor g[attim minn Genova u BORINI ;ab id-draw g[al Roma.
Proprju fl-a[[ar minuta KUCKA skurja l-gowl de/i]iv g[al Genoa. Cesena u Cagliari spi//aw fi draw ta’ 1-1. Il-gowls kienu ]ew; penalties, NENE g[al Cagliari u CANDREVA g[al Cesena. Bologna reb[u 1-0 barra minn darhom kontra Chievo u l-uniku gowl ;ie skurjat minn ACQUAFRESCA. Draw ie[or ta’ 1-1 kien dak bejn Novara u Siena. CALAIO feta[ l-iskor g[al Siena u GEMITI ;ab iddraw g[at-tim neo-promoss.
Ri]ultati Serie A
Milan v Parma Atalanta v Inter Cesena v Cagliari Chievo v Bologna Genoa v Roma Lazio v Catania Napoli v Udinese Kif Jinsabu Serie A Juventus Udinese Lazio Napoli Milan Cagliari Genoa Roma Catania Palermo Siena Atalanta Fiorentina Chievo Parma Inter Bologna Novara Lecce Cesena
4-1 1-1 1-1 0-1 2-1 1-1 2-0
L R D T F K Pt 8 8 8 8 8 8 8 8 8 7 8 8 8 8 8 8 8 8 7 8
4 4 4 4 4 3 3 3 2 3 2 4 2 2 3 2 2
4 3 3 2 2 4 3 2 5 1
4 3 3 3 0 2
1 1 3 1 1
0 3
0 13 6 16 1 10 3 15 1 12 8 15 2 12 5 14 2 16 12 14 1 9 6 13 2 13 11 12 3 9 8 11 1 10 11 11 3 9 10 10 2 7 5 10 1 11 9 9 3 9 8 9 3 6 7 9 5 10 17 9 4 10 14 8 5 5 12 7 4 11 16 6 5 6 13 4 5 3 10 3
Lavezzi ta’ Napoli, (fin-nofs) awtur tal-ewwel gowl kontra Udinese
LEAGUE CUP
L-ebda sorpri]a fir-raba’ rawnd Fir-raba’ rawnd tal-League Cup ma kien hemm l-ebda sorpri]a hekk kif Chelsea, Liverpool u Man City kollha ikkwalifikaw mir-raba’ rawnd tal-League Cup. Man City u Liverpool wettqu rimonti filwaqt li Chelsea kellhom b]onn il-[in barrani biex ikkwalifikaw. Chelsea reb[u 2-1 kontra Everton f’partita li fiha ]]ew; timijiet spi//aw jilag[bu b’10 players. KALOU feta[ liskor g[al Chelsea u SAHA
IL-KA} TA’ KORRUZZJONI NORVE:JA V MALTA
L-MFA taf l-ismijiet tal-plejers involuti L-MFA g[andha f’idejha lista ta’ erba’ plejers li allegatament kienu involuti l-ka] ta’ tix[im f’partita li Malta lag[bet kontra nNorve;ja f’:unju tal-2007, liema partita valida mirrawnd ta’ kwalifikazzjoni tal-2008. Dan ikkonfermah ilPresident tal-MFA Norman Darmanin Demajo waqt il-
Kunsill tal-AMFA fejn qal li l-Asso/jazzjoni r/iviet ixxhieda li ng[atat fil-;uri fil:ermanja. Waqt il-;uri, id-difensur Kroat Mario Cvtak qal li [allas erba’ plejers Maltin qabel il-partita kontra li dawn kellhom kontra nNorve;ja f’Oslo, liema partita ntemmet bi skor ta’ 4-0 favur in-Norve;ja.
Cvrtak ]vela li ltaqa’ ma tliet plejers f’lukanda qabel il-partita u qal ukoll li hu xtaq li l-iskor a[[ari jkun dak ta’ 5-0 i]da l-plejers kienu di;à qablu bejniethom dwar l-iskor. Il-President tal-MFA qal li se jitlob lis-Segretarju :enerali Joe Gauci biex dan jinforma lill-Pulizija bl-erba’ ismijiet.
Tibdil fil-Fixtures tal-MFA L-MFA [abbret tibdil filprogramm tal-partiti talBOV Premier League hekk kif il-partiti ta’ tmiem il;img[a Tarxien Rainbows vs Mqabba u Qormi vs Mosta li kellhom jintlag[bu nhar is-Sibt 29 ta’ Ottubru 2 fil-Hibernians Stadium ser jintlag[bu fil-Victor Tedesco Stadium fis2.00pm u fl-4.15pm rispettivament.
Min[abba f ’ hekk il partiti mill - Ewwel Divi]joni }ejtun Corinthians vs Bir]ebbuga St . Peter ’ s u St . George ’ s vs Vittoriosa Stars li kellhom jintlag[bu is - Sibt 29 fil - Victor Tedesco Stadium , issa se jintlag[bu g[ada l - :img[a fis Centenary Stadium fis 6 . 00pm u fit fit - 8 . 00pm rispettivament .
Il-konfront mit-Tieni Divi]joni Gudja United vs Gzira United li kellu jintlag[ab g[ada fisCentenary Stadium ;iet posposta g[at-Tnejn 31 ta’ Ottubru fl-istess grawnd fis-7.00pm waqt li l-log[ba bejn Mtarfa u Sirens li kellha tintlag[ab it-Tnejn ;iet posposta g[at-Tlieta 1 ta’ Novembru fis-Centenary Stadium fis-7.00 pm.
;ab id-draw. Fil-[in barrani STURRIDGE ta r-reb[a lil Chelsea. Wara li qalg[u gowl kmieni fil-log[ba, Man City qamu u [olqu reazzjoni brillanti kontra Wolves biex reb[u bi skor ta’ 52. MILIJAS kien skurja g[al Stoke i]da JOHNSON, NASRI, DZEKO (doppjetta) u awtogowl ta’ VRIES dawru rri]ultat. L-a[[ar gowl tal-log[ba kien ta’ O’HARA ta’ Stoke. Liverpool ukoll kellhom iwettqu rimonta kontra Stoke biex [ar;u rebbie[a bi skor ta’ 2-1. L-eroj tas-serata g[arReds kien l-eks attakkant ta’ Ajax, SUAREZ li skurja ]ew; gowls biex wie;eb g[all-gowl ta’ JONES. F’partita o[ra Blackburn reb[u 4-3 wara l-[in barrani kontra Newcastle. Dawn tala[[ar kienu salvaw draw fla[[ar ]ew; minuti i]da ma rnexxielhomx jkomplu rrimonta brillanti.
Ri]ultati League Cup Stoke C. v Liverpool Wolves W. v Manchester C. Blackburn R. v Newcastle U. Everton v Chelsea La Liga Levante v Real Sociedad R. Vallecano v Malaga Zaragoza v Valencia Getafe v Osasuna Tazza :ermani]a Hannover v Mainz Holstein Kiel v Duisburg Karlsruhe v Schalke Essen v Hertha BSC B. Munich v Ingolstadt Frankfurt v Kaiserslautern E. Aue v Nurnberg Stuttgart v Frankfurt Tazza Fran/i]a Dijon v Paris S.G. Montpellier v Lorient Auxerre v Caen Le Mans v Rennes (Le Mans 4-1 pen.) Lille v Sedan Nice v Sochaux Saint-Etienne v Lyon Tazza Olandi]a Vitesse Arnhem v Den Haag De Treffers v De Graafschap Twente v Genemuiden Heracles Almelo v Berkum PSV v Lisse Rotterdam v S. Nijkerk R. Kerkrade v Ajax
1-2 2-5 4-3 1-2
3-2 2-0 0-1 2-2 0-1 2-0 0-2 0-3 6-0 0-1 1-2 3-0 3-2 1-2 1-2 0-0 3-1 2-1 1-2 2-1 1-5 4-3 4-0 3-0 4-0 2-4
MIDDLESEA RACE
Artie vi/in ir-reb[a Il-jott Malti Artie mmexxi mill-iskippers Lee Satariano u Chris Ripard huwa kwa]i /ert li reba[ it-32 edizzjoni tarRolex Middle Sea Race bil[in ikkore;ut wara li kien lewwel jott Malti li temm itti;rija ta’ 606 mili nawti/i aktar tard ilbiera[ wara nofsinhar. Satariano u Ripard kellhom taqtig[a ma’ diversi jotts o[ra imma sakemm morna g[al-istampa jidher li [add minn dawn ma seta’ jaqbi]hom bil-[in ikkore;ut. Artie bil-[in ikkore;ut temm it-ti;rija f’erbat ijiem 13-il sieg[a, 30 minuta u 59 sekonda, vanta;; ta’ anqas minn ]ew; minuti fuq AOC Rockall u Otra Vez, kollha jotts li [adu sehem fi klassi 4.
Madankollu kien g[ad fadal aktar jotts li setg[u jispi//aw l-ewwel jekk itemmu t-ti;rija fil-[in stipulat u g[alhekk irRMYC illum se jkun qed i[abbar ir-rebbie[ g[al [abta tan-12 p.m. Oiltanking, jott ie[or immexxi minn skipper Malti, David Anastasi kien jinsab fil-[ames post quddiem il-jott ta’ Jonathan Gambin Ton Ton Surfside. Il-jottijiet il-kbar b[alma huma Esimit Europa 2 (SLO), Ran (GBR), Alegre (GBR), u Med Spirit (FRA) kienu lewwel jotts li waslu lura Malta t-Tnejn. Ir-ri]ultati uffi/jali se jkunu mag[rufa llum millorganizzaturi r-RMYC.
Il-{amis, 27 ta’ Ottubru, 2011
32 Lokali
Partitarji ta’ Manchester United flimkien mal-eks plejer ta’ Manchester United waqt it-tnedija tal-awtobijografija lbiera[ filg[axija (Ritratt> Brian Grech)
Gary Neville f’Malta biex jippre]enta l-awtobijografija personalment L-eks plejer ta’ Manchester United, Gary Neville li rtira fi Frar li g[adda lbiera[ kien Malta fejn ippre]enta lawtobijografija tieg[u flAgenda bookshop filkumpless The Point f’Tignè. G[al din il-pre]entazzjoni kien hemm numru kbir ta’ partitarji ta’Manchester United li [adu l-opportunità li jiltaqg[u personalment ma’ wie[ed mill-idoli tag[hom li sal-ista;un li g[adda kien
protagonist f’sensiela ta’ su//essi ta[t it-tmexxija ta’ Sir Alex Ferguson. G[al din il-pre]entazzjoni kien pre]enti s-Segretarju Parlamentari g[a]-}g[a]ag[ u Sport Clyde Puli u lAmbaxxatri/i Ingli]a g[al Malta, Louise Stanton. Clyde Puli fa[[ar lill-eks plejer Ingli] g[aliex g[al darba o[ra g[a]el li j]ur pajji]na u qal li dawn i]-]jajjar tieg[u juru r-rabtiet kbar li g[andu
Neville kemm fuq ba]i sportiva kif ukoll fuq ba]i personali. Min-na[a tieg[u, Neville qal li l-ktieb ji;bor fih ilmumenti kollha tal-karriera tieg[u kif ukoll tal-[ajja personali tieg[u. Mistoqsi dwar it-telfa ta’ 6-1 li Manchester United sofrew f’darhom kontra l-;irien Manchester City nhar il{add li g[adda, hu qal li telfa b[al din se ddum ma
tintesa i]da l-kampjonat fadallu u xejn mhu de/i]. Wie[ed mill-aktar persuni li influwenzaw il-karriera ta’ Neville kien Sir Alex Ferguson. Dwar Ferguson Neville sostna li minkejja letà tieg[u ma jimma;inax lil Ferguson jirtira fi ]mien qrib. “Nemmen li t-telfa kontra City se tkompli timmotiva lil Ferguson biex ikompli jmexxi lil United u jirba[
aktar unuri”, qal Neville. Ir-rivalità bejn Manchester United u Liverpool hi wa[da kbira u Neville ikkonferma dan billi qal li partita wara partita, din ir-rivalità kompliet tikber. Wara l-pre]entazzjoni Neville iffirma l-kotba lil numru kbir ta’ partitarji ta’ Manchester United li attendew g[al din l-attività u tkellem ukoll b’mod informali mag[hom.
TBASSIR MILL-HSBC TRADE CONNECTIONS
Il-kummer/ internazzjonali ta’ Malta se jikber b’105% sal-2025
Tbassir ;did fuq il-kummer/ globali jag[mel previ]jonijiet po]ittivi g[al Malta, din id-darba mill-bank internazzjonali HSBC. L-HSBC Trade Connections, tbassir globali ;did li qed jag[mel lHSBC kull tliet xhur u li g[adu kif ;ie ppubblikat, ibassar li l-volum talkummer/ internazzjonali ta’ Malta se
jikber b’105% fil-15-il sena li ;ejjin sal-a[[ar tal-2025. Dan filwaqt li matul l-istess perjodu l-volumi kummer/jali dinjija se jikbru b’73%. Ir-rapport ibassar li Malta se tibqa’ importanti b[ala rotta kummer/jali ewlenija bejn l-Ewropa u l-Afrika ta’ Fuq u l-attività se ]]id mal-Arabja Sawdita, il-Qatar, il-Kanada u r-
Russja. Parti mir-ra;uni hija li]vilupp mill-;did tal-pajji] wara rRebbieg[a G[arbija tal-2011. Michel Cordina, Kap tal-Banking Kummer/jali tal-HSBC Bank Malta, qal li l-15-il sena li ;ejjin joffru lil negozji Maltin l-opportunità li jikkapitalizzaw mill-mod kif qed tinbidel id-dinja. Hu ]ied li Malta tista’
media•link COMMUNICATIONS
tiggwadanja [afna mill-po]izzjoni tag[ha fl-Ewropa u l-po]izzjoni tag[ha vi/in is-swieq ewlenin fil-Lvant Nofsani, it-Turkija u l-Afrika ta’ Fuq. Min-na[a tieg[u, Alan Richards, Kap E]ekuttiv tal-HSBC Bank Malta, qal li Malta hi ta’ interess g[al investituri barranin, g[ax toffri spe/jalisti f’kull parti tal-katina fil-kummer/.