2011_11_01

www.media.link.com.mt

Numru 12,959

€0.45

It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

L-isfidi fiz-zona ewro ndawruhom f’opportunitajiet – Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi Il-Gvern Malti hu determinat li l-kri]i li re;g[et fe;;et fiz-zona ewro jdawwarha f’opportunità g[all-poplu tag[na.

Dan ididkjarah ilbiera[ filg[axija l-Prim Ministru Lawrence Gonzi meta ta rendikont lill-Parlament dwar il-laqg[a tal-Kapijiet tal-Pajji]i Membri talUnjoni Ewropea kif ukoll il-Euro Summit li sar nhar l-Erbg[a 26 ta’ Ottubru.

Il-Prim Ministru qal li anke fuq livell Ewropew hemm determinazzjoni li din il-kri]i ting[eleb u kien g[alhekk li ntla[aq ftehim fuq bosta aspetti biex ikun hemm ]vilupp ekonomiku.

Il-Prim Ministru sostna li fil-Euro Summit kien hemm qbil dwar sett ta’ seba’ mi]uri biex waqt li tkompli tinbena l-unjoni ekonomika u monetarja, isir dak kollu me[tie; biex jing[elbu d-diffikultajiet kurrenti.

Kien hemm ftehim li ddejn pubbliku tal-Gre/ja g[andu jin]el g[al 120% tal-Prodott Domestiku Gross sal-2020. Dan hu marbut ma’ programm ta’ riforma ambizzju] g[allekonomija Griega u li g[andu jkun monitorat mitTroika (il-Kummissjoni Ewropea, il-Bank ?entrali Ewropew u l-Fond Monetarju Internazzjonali) b’mekkani]mi msa[[a.

Il-Gre/ja wkoll impenjat ru[ha li tg[addi €15-il biljun mill-pro;etti ta’ privatizzazzjoni lill-Facilità Ewropea ta’ Stabbiltà Finanzjarja (EFSF). Linvestituri privati kienu im[e;;a u qablu, li ji]viluppaw skambju volontarju ta’ bonds bi skont nominali ta’ 50% fuq id-dejn nazzjonali Grieg waqt li z-zona Ewro se tikkontribwixxi sa €30 biljun g[all-pakkett talInvolviment tas-Settur Privat.

Abba]i ta’ dan, kompla jispjega l-Prim Ministru, g[al pa;na 9

Il-Ministru tal-Affarijiet Barranin Palestinjan, Riyad al-Malki (xellug), u l-Ambaxxatur Palestinjan g[all-UNESCO, Elias Sanbar, waqt konferenza tal-a[barijiet wara s-36 sessjoni tal-Konferenza :enerali tal-UNESCO, il-ferg[a kulturali tan-Nazzjonijiet Uniti, li fiha l-Palestinjani ng[ataw s[ubija s[i[a. (Ritratt> Reuters). Ara storja Pa;na 13

L-A{{AR IN?IDENT TAT-TRAFFIKU FATALI

Jin;ibdu l-flus bil-card tal-vittma meta kien di;à mejjet Il-familjari jappellaw g[ar-ritorn tal-kartiera li fiha affarijiet personali tal-vittma li g[andhom valur kbir g[all-familja tieg[u minn David Bonello

Il-Pulizija qed tinvestiga ]vilupp misterju] li jista’ jag[ti dawl ;did b’rabta mal-in/ident fatali li kien involut fih is-sewwieq tal-mutur li se[[ kmieni filg[odu tas-Sibt 15 ta’ Ottubru fi triqtu biex jaqbad il-katamaran lejn Sqallija flimkien ma ku;inuh. Mhux biss il-kartiera ma nstabitx fil-;akketta li kien liebes il-vittma, i]da li fl-istess jum li fih miet, dakinhar stess waranofsinhar saru xejn anqas minn [ames transizzjonijiet mill-card tieg[u b’ammont li jla[[aq il-valur ta’ €2,500 Michael Sciberras, sewwieq ta’ mutur li kien sejjer g[all-mawra Sqallija, is-Sibt kmieni filg[odu ttajjar fi Triq l-Imdina, f’{’Attard, u spi//a fuq si;ra. Hu kien instab [ames sig[at wara.

Jirri]ulta li l-g[afsa ta’ qalb li [alla dan lin/ident ma kinitx bi]]ejjed g[all-qraba ta’

Michael Sciberras, ta’ 37 sena.

Dan hekk kif jiem wara li se[[ dan l-in/ident il-qraba ta’ Sciberras skoprew li l-kartiera tieg[u bil-flus kollha li kellu fiha, kienet g[ebet.

IN-NAZZJON tkellem mal-mara u omm ilvittma li rrakkuntaw kif ftit jiem wara skoprew li l-kartiera kienet nieqsa u /emplu lil banek biex jag[lqu l-cards ta’ Sciberras u hemmekk irri]ultaw affarijiet o[ra ta’ inkwiet u li komplew i[assbu lill-familjari.

Dan wara li l-bank kien qalilhom li dakinhar li Michael kien instab mejjet waranofsinhar, kienu saru xejn anqas minn [ames transizzjonijiet mill-card tieg[u, liema transizzjonijiet kienu jla[[qu l-ammont ta’ €2,500.

g[al pa;na 5

Tkompli d-diskussjoni fl-E]ekuttiv tal-PN dwar it-titjib me[tie; fit-trasport pubbliku minn Daniela BARTOLO Fi tmiem it-tieni laqg[a tal-E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista li ddiskutiet irriforma tat-Trasport pubbliku, intla[aq qbil dwar il-b]onn li r-riforma tat-

trasport pubbliku trid til[aq l-aspetattivi li l-Gvern u lkonsumatur g[andu. Dan ikkonfermah il-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi fi tmiem laqg[a twila tal-E]ekuttiv li ddiskuta rriforma tat-trasport pubbliku wara talba tad-Deputat Nazzjonalista Franco Debono, Assistent Parlamentari fl-Uffi//ju talPrim Ministru.

Il-Prim Ministru ddeskriva din il-laqg[a b[ala wa[da kostruttiva li matulha numru ta’ kelliema pparte/ipaw. Filkummenti tieg[u fisser li lkonklu]joni finali tal-laqg[a kienet li l-Assistent Parlamentari Franco Debono se jevalwa l-possibbiltà ta’ emenda g[all-mozzjoni mressqa mill-Partit Laburista fl-Oppo]izzjoni dwar ittrasport pubbliku. g[al pa;na 5

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

Lokali 5

E]aminati l-filmati tat-transizzjonijiet minn pa;na 1

Joanne Sciberras mart ilvittma tg[id li ]ew;ha dejjem kien i]omm il-kartiera tieg[u fil-;akketta fil-but tieg[u. Il;akketta li tag[mel riferenza g[aliha nstabet fuqu mag[luqa, hi tg[id wkoll li fuqu ma kellu l-ebda pouch ie[or. Dan apparti li b[ala flus cash il-vittma kellu ammont sostanzjali u dan g[ax kien sejjer lejn Sqallija.

Joanne u Margerit Sciberras esprimew il-we;g[a tag[hom g[all-fatt li min [a u u]a l-card tieg[u ]gur kien jaf x’kien qed

Kap g[all-Marketing u l-Branding tal-Air Malta

Melinda Kecskes g[adha kemm in[atret General Manager tal-Marketing u lBrand tal-Air Malta, responsabbli mill-istrate;ija tal-marketing u d-ditta, u biex ti]gura li kull element talkatina ta’ servizz fl-Air Malta jirrifletti l-identità tal-Air Malta.

Kecskes kienet wa[da millfundaturi ta’ Wizz Air, l-akbar linja tal-ajru low cost flEwropa ?entrali u tal-Lvant, fejn kienet responsabbli g[allbranding u marketing fejn hi ]viluppat id-ditta Wizz Air u ddefinixxiet l-elementi kollha tal-kuntatt mal-klijent.

B[ala Direttur tal-Marketing u l-Esperjenza tal-klijent hi nediet b’su//ess l-linja ta’ lajru Wizz Air fi 23 pajji] flEwropa u mexxiet l-istrate;ija annwali tal-marketing. {admet ukoll mal-linja talajru Ungeri]a l-Malev filpo]izzjoni ta’ Kap ta’ Prodotti u l-I]vilupp ta’ Servizzi u kienet responsabbli g[allkoordinazzjoni abbord u servizzi fl-art u l-[olqien ta’ katina li toffri valur g[allklijenti. Fil-Malev hi bdiet ilpro;ett ta’ branding ;did li kienu jinkludu wkoll servizz ta’ titjiriet long haul.

jag[mel u dan filwaqt li ]ew;ha bl-ebda mod ma seta’ jiddefendi lilu nnifsu min[abba l-fatt li spi//a vittma f’dan lin/ident ikrah. Min-na[a tag[ha, ommu Margerit lissnet li din hi g[afsa ta’ qalb kbira g[ax wara l-in/ident, din la[bar kienet daqqa o[ra ’l isfel.

Fl-a[[ar nett it-tnejn li huma jag[mlu appell lil minn forsi g[andu xi informazzjoni dwar din il-kartiera biex jirritornaha.

Dan biex it-tifel ta’ Michael, Jeremy John li llum g[andu sentejn, la jikber ikollu

rikordju ta’ missieru. Dan g[ax fil-kartiera kien hemm xi affarijiet personali tieg[u li g[andhom valur kbir g[allfamilja tieg[u.

Il-pulizija jirri]ulta li g[adha qed tinvestiga dan il-ka]. INNAZZJON g[andu informazzjoni li b[alissa lpulizija g[adha qed te]amina lfilmati ta’ minn fejn saru dawn it-transizzjonijiet. Mhux mag[ruf jekk dan l-ka] g[addiex f’idejn it-taqsima talfrodi fi [dan il-Korp talPuli]ija.

minn pa;na 1

Il-vittma tal-in/ident tat-traffiku Michael Sciberras

Is-Sindku ta’ Bormla jirri]enja mill-PL i]da mhux mill-Kunsill Is-Sindku Laburista ta’ Bormla Joe Scerri irri]enja mill-Partit Laburista lbiera[ wara li kwa]i ;imag[tejn ilu nstab [ati ta’ nepoti]mu mill-Qorti.

Hu kien immultat €500 mill-Ma;istrat Antonio Mizzi u mwaqqaf milli jservi b[ala kunsillier g[al [ames snin.

Jirri]ulta, i]da, li Scerri se jibqa’ jservi filKunsill b[ala Sindku indipendenti sakemm jinqata’ l-appell.

Minn meta ng[atat is-sentenza tal-Qorti, li kienet l-ewwel wa[da tax-xorta tag[ha fejn Sindku kien sospi] milli jibqa’ jservi ta’ kunsillier wara li nstab [ati ta’ ksur tal-li;i talKunsili Lokali, il-Partit Laburista ma kien g[adu lissen ebda kelma ta’ kundanna dwar issentenza tal-Qorti u l-a;ir tas-Sindku li jirrappre]enta wa[da mil-lokalitajiet fejn ilPartit Laburista jgawdi fost l-aktar ma;;oranza b’sa[[itha.

:uri dwar attentat ta’ qtil ta’ immigrant irregolari Ismael Obasa Hussein mill-Etjopja beda jg[ajjat Leli, Leli waqt li kien mal-art mimli demm vi/in iz-zuntier tal-knisja tal-Marsa vi/in ta’ fejn hemm l-G[assa tal-Pulizija tal-istess lokalità. Dan kollu ;ara min[abba pakkett sigaretti fejn filwaqt li Hussein kien xurban, Emmanuel Pace [are; g[alih, ;era warajh u tah seba’ daqqiet ta’ sikkina g[al xejn b’xejn.

Dwar dan ing[atat ix-xhieda tal-Ispettur Joseph Agius meta lbiera[ filg[odu beda l-;uri quddiem l-Im[allef Michael Mallia, ta’ ra;el ta’ 45 millMarsa li qed ji;i akku]at bl-attentat ta’ qtil ta’ Ismael Obasa Hussein mill-Etjopja, immigrant illegali li kien jg[ix fi/-?entru Miftu[ tal-Marsa.

Emmanuel Pace mag[ruf b[ala “Il-Panter” qed iwie;eb mhux [ati li fis-sig[at bikrin tat-22 ta’

Dibattitu g[al sistema moderna u xierqa

Mejju tal-2008 ;era wara Hussein minn fejn ilka]in tal-PN tal-Marsa g[al fejn l-G[assa talPulizija tal-istess lokal u hemm tah seba’ daqqiet ta’ sikkina.

Pace, li minbarra li qed ji;i akku]at bl-attentat ta’ qtil qed ikun akku]at ukoll li kellu sikkina bla li/enzja tal-Kummissarju tal-Pulizija, qed ji;i akku]at mill-Avukat :enerali li f’mument waqt li l-vittma kien qed ja[rab mill-aggressur tieg[u, Pace allegatament tah diversi daqqiet fil-parti vitali ta’ ;ismu, bid-delitt ma jse[[x min[abba xi [a;a a//identali u indipendenti mill-volontà tieg[u.

Ilbiera[ xehdu g[add ta’ Pulizija, tobba u esperti tal-Qorti, u l-Prosekuzzjoni ddikjarat li m’g[andhiex aktar provi xi tressaq.

Il-Prim Ministru [abbar li Franco Debono mistenni jag[ti risposta dwar dan fissig[at li ;ejjin.

Il-Prim Ministru qal li lKabinett kollu jassumi responsabilità politika g[adde/i]jonijiet li ttie[du b’rabta mar-riforma tattrasport pubbliku, liema riforma hu ddeskriviha b[ala sfida li l-Partit Nazzjonalista wieg[ed lill-poplu Malti u li hu impenjat li jattwa f’din ille;islatura.

Il-Prim Ministru ]ied li waqt il-laqg[a, il-kelliema kollha qablu li r-rifroma tattrasport pubbliku hi wa[da ta’ importanza straordinarja g[al Malta.

L-E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista rrikonoxxa li g[ad fadal xog[ol xi jsir biex dawn l-aspettattivi jintla[qu.

Fid-dawl ta’ dan, kompla jikkummenta l-Prim Ministru fit-tmiem il-laqg[a tal-biera[ fid-Dar ?entrali tal-PN, se tkompli l-[idma biex dawn l-aspettattivi jintla[qu.

Hu esprima t-tama li ddiskussjoni fil-Parlament nhar il-:img[a li ;ej dwar il-mozzjoni tal-Partit Laburista dwar it-trasport pubbliku twassal g[al qbil nazzjonali u lejn riforma li tixraq lil Malta.

Il-Prim Ministru appella lill-membri parlamentari talOppo]izzjoni biex dawn ma jibqg[ux biss jikkritikaw i]da li jkunu kostruttivi flargumenti li jressqu u jqisu li se jkomplu jsiru bidliet kbar fis-sistema tat-trasport pubbliku.

Il-Prim Ministru fakkar kif minkejja li d-diskussjoni dwar il-mozzjoni se tkun diskussa nhar il-:img[a 4 ta’ Novembru, mill-{add 6 ta’ Novembru, kif t[abbar fla[[ar ;img[at, se jkunu qed isiru tibdiliet kbar fis-sistema tat-trasport pubbliku. Hu qal li finalment id-dibattitu g[andu jwassal biex il-poplu Malti jkollu sistema ta’ trasport pubbliku modern u xieraq g[all-poplu Malti.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

Parlament 9

Kien ne/essarju li l-UE tasal g[al soluzzjoni b’rabta g[all-problemi fl-Italja u fi Spanja minn pa;na 1

jista’ jinbeda programm addizzjonali ta’ a;;ustament g[all-Gre/ja li sal-2014 jiffinanzja sa €100 biljun.

Dan jinkludi rrikapitalizzazzjoni tal-banek Griegi. Dan il-pakkett g[andu jkun maqbul sa tmiem din issena [alli l-implimentazzjoni tibda immedjatament is-sena d-die[la.

Kien hemm qbil ukoll li issa li l-Facilità Ewropea ta’ Stabbiltà Finanzjarja (EFSF) kien ratifikat mill-pajji]i kollha taz-zona Ewro, hemm b]onn li jibda jopera bl-a[jar mod. L-g[an hu li l-pajji]i li jkollhom b]onn, ikollhom a//ess g[as-suq tad-dejn Sovran waqt li l-credit rating g[oli ta’ din il-Fa/ilità jin]amm ming[ajr ma jkunu esti]i l-garanziji li saru milliStati Membri taz-zona Ewro.

Il-Euro Group mistenni jikkonkludi t-termini u lkundizzjonijiet tat-t[addim matul Novembru.

Kien issi;illat ukoll l-qbil dwar ir-rikapitalizzazzjoni talbanek u l-finanzjament g[attis[i[ tas-settur bankarju. Ilmira hi, sa[aq il-Prim Ministru, li jkun evitat credit crunch billi tkun imtejba lkwalità u l-kwantità tal-kapital tal-banek. Il-kundizzjonijiet ta’ b[alissa jindikaw li intervent ta’ skemi ta’ likwidità fuq livell nazzjonali, b[alma kien hemm fl-2008 mhumiex bi]]ejjed, u g[alhekk hemm b]onn strate;ija koordinata fuq il-livell tal-UE. Sa :unju tal-2012, fisser ilPrim Ministru Lawrence Gonzi, il-ba]i kapitali talbanek g[andha titla’ g[al 9%.

G[al dan il-g[an, l-ewwel mezz g[andhom ikunu s-sorsi privati ta’ kapital. Jekk dan ma jkunx bi]]ejjed, il-gvernijiet nazzjonali g[andhom jag[tu appo;;, fil-qafas tar-regoli talistate aid. Jekk lanqas dan ma jkun bi]]ejjed, f’ka]ijiet ta’ banek fiz-zona Ewro, ilFa/ilità Ewropea ta’ Stabbiltà Finanzjarja (EFSF) g[andha tkun u]at.

Kien miftiehem ukoll li rriformi strutturali g[allimpjiegi u t-tkabbir ekonomiku u d-dixxiplina fiskali g[andhom jibqg[u jissa[[u. Hawnhekk ;iet e]aminata l-qag[da fi Spanja, l-Italja, il-Portugall u lIrlanda.

Spanja qed tie[u passi biex tnaqqas l-i]bilan/, tirristruttura s-settur bankarju, tirriforma s-swieq tax-xog[ol u l-prodotti u sa[ansitra adottat emenda kostituzzjonali g[al ba;it bilan/jat. Je]isti qbil li l-livell ta’ qg[ad fi Spanja mhux a//ettabbli u hemm b]onn ta’ flessibbiltà akbar fis-suq tax-xog[ol u riformi biex tittejjeb ilkompettività.

Kienet e]aminata wkoll ittra li l-Gvern Taljan bag[at lillPresidenti tal-Kunsill Ewropew u tal-Kummissjoni Ewropea dwar ir-riformi strutturali li qed iwettaq dan il-Gvern g[at-tkabbir ekonomiku u lkonsolidazzjoni fiskali. IlGvern Taljan qed jimpenja ru[u li jikseb bilan/ finazjarju sal-2013 u bilan/ ba;itarju strutturali sas-sena ta’ wara waqt li d-dejn pubbliku jin]el sa 113% tal-Prodott Gross Domestiku. Il-mezzi jinkludu aktar liberalizzazzjoni tasservizzi u riformi fil-li;i taxxog[ol. Anke hawn, il-Gvern Taljan qed jipprevedi li jda[[al emenda kostituzzjonali g[al ba;it bilan/jat sa :unju li ;ej. IlKummissjoni Ewropea kienet mistiedna tissorvelja limplimentazzjoni ta’ dawn ilmi]uri. Fl-istess laqg[a kien e]aminat il-progress li qed jag[mlu l-Irlanda u lPortugall, u kienu m[e;;a biex ikomplu bil-programm ta’ a;;ustament tag[hom.

Fil-laqg[a kien adottat ilpakkett le;islattiv dwar ilgovernanza ekonomika u ssorveljanza tal-politika ekonomika u fiskali i]da kien hemm b]onn i]jed xog[ol f’dan il-qasam. L-unjoni monetarja u l-

implikazzjonijiet tag[ha tfisser li hemm il-[tie;a ta’ i]jed xog[ol biex ikunu infurzati il-koordinazzjoni, issorveljanza u d-dixxiplina.

Dawn jinkludu regoli dwar ba;it bilan/jat f’termini strutturali fil-le;islazzjonijiet nazzjonali, ba;its nazzjonali infurmati b’anali]i indipendenti, sehem akbar talParlamenti nazzjonali g[arrigward tal-linji gwida ekonomi/i u ba;itarji tal-UE u konsultazzjoni bejn ilKummissjoni Ewropea u liStati Membri qabel riformi fiskali jew ekonomi/i li jistg[u jimpattaw iz-zona Ewro kollha.

Kien hemm ukoll qbil dwar rwol akbar g[all-Kummissjoni Ewropea u l-Kunsill Ewropew f’ka]ijiet fejn pajji] ikun fi pro/edura ta’ deficit e//essiv.

Il-governanza taz-zona Ewro hemm b]onn li tkompli tissa[[a[ u l-kapijiet taz-zona Ewro, sa[aq il-Prim Ministru fil-Parlament identifikaw 10 mi]uri f’dan ir-rigward. Lewwel nett hi li g[all-anqas darbtejn fis-sena jiltaqa’ lEuro Summit fejn il-Kapijiet ta’ Gvern tal-pajji]i taz-zona Ewro jag[tu l-orjentazzjonijiet strate;i/i tal-politika ekonomika u fiskali. L-g[axar mi]uri, jelaboraw fuq ir-rwol u l-funzjonament tal-Euro Summit, il-Euro Group, ilEuro Working Group u dDirettorat :enerali g[allAffarijiet Finanzjari u Ekonomi/i.

Il-Prim Ministru qal ukoll li t-tis[i[ tal-Unjoni Ekonomika g[andu jkompli. G[alhekk ilPresident tal-Kunsill Ewropew ing[ata l-mandat biex jidentifika passi lejn dan it-tis[i[ flimkien malPresident tal-Kummissjoni Ewropea u l-President talEuro Group. F’Di/embru li ;ej g[andu jkun pre]entat interim report. Imbag[ad f’Marzu tas-sena d-die[la g[andu jkun konklu] rapport dwar l-implimentazzjoni talmi]uri li jkun hemm qbil dwarhom.

Il-Prim Ministru irrapporta wkoll dak li ;ie diskuss waqt il-laqg[a tal-Kunsill Ewropew li wkoll iddiskuta z-zona Ewro u l-problemi li fe;;ew.

Hawnhekk l-g[axar membri lo[ra li mhumiex membri kellhom i/-/ans iressqu lveduti tag[hom u urew iddeterminazzjoni tag[hom li flimkien mal-pajji]i taz-zona Ewro jeg[lbu din il-kri]i.

Fi tmiem tal-istqarrija, ilPrim Ministru Lawrence Gonzi wie;eb g[al diversi mistoqsijiet li tressqu millKap tal-Oppo]izzjoni Joseph Muscat u mid-Deputat Laburista Alfred Sant.

Il-Prim Ministru qal, fost o[rajn, li l-anali]i tas-summit hi li /-/irkustanzi internazzjonali, partikularment dawk Ewropej, kienu ne/essarju biex l-UE tasal g[al soluzzjoni b’rabta g[allproblemi ekonomi/i fl-Italja u fi Spanja. L-iskop hu li wie[ed jikkalma s-swieq internazzjonali u jkunu jafu li g[all-Italja u Spanja, se jkun hemm mekkani]mu biex jg[inhom jo[or;u millproblemi.

Il-Prim Ministru stqarr li dan jiddependi wkoll jekk listabbiltà tibqax kif inhi u qed jittama li l-gvernijiet relatati jkunu determinati biex jibqg[u g[addejjin bir-riformi bl-iskop li s-swieq jikkalmaw u allura ma jkunx hemm nuqqas ta’ sfidu/ja fihom.

Hu qal li g[ad fadal [afna affarijiet li jridu jsiru, tant, li l-UE qed ta[dem fuqhom.

Lawrence Gonzi sostna li fis-summit tal-Erbg[a ma ssemmitx riferenza g[al bidla fit-Trattat. Malta temmen li g[andu jsir dak li hu ne/essarju bil-g[an li jkun hemm strumenti u mekkani]mi b’sa[[ithom.

Rigward l-involviment ta’ pajji]i barra mill-UE, b[a/?ina, il-Prim Ministru qal li wie[ed irid jara xi ]viluppi jistg[u jse[[u fil-jiem li ;ejjin. Dwar il-proposta Olandi]a ta’ Kummissarju

responsabbli mil-Governanza Fiskali, il-Kunsill Ewropew hu mistenni li jiddiskutiha fil;img[at li ;ejjin.

Dwar l-Italja, il-Prim Ministru stqarr li lKummissjoni Ewropea analizzat il-proposti tag[ha, li i]da jridu jkunu b’sa[[ithom bi]]ejjed biex iserr[u l-im[u[ tas-swieq finanzjarji. IlKummissjoni Ewropea, kompla l-Prim Ministru Lawrence Gonzi, se tara li jkunu implimentati dde/i]jonijiet.

Il-Prim Ministru fisser li kieku ma nqalg[etx irri/essjoni dinjija, kieku s-27 stat membri tal-UE kienu mexjin f’direzzjoni li l-ba;it Ewropew kien se jitbaxxa [afna. I]da dan kollu ma se[[x.

Dwar it-tkabbir ekonomiku, il-Prim Ministru qal li jrid ikun hemm il-mi]uri kollha li jag[mlu lill-pajji] ikun attraenti g[all-investiment u allura jikseb fidu/ja minn min irid jinvesti fih.

B’reazzjoni g[al xi mistoqsijiet tad-Deputat Laburista Alfred Sant, il-Prim Ministru qal li l-istabbiltà fisswieq qed tinbidel u jidher li l-Iralnda u l-Portugall mexjin tajjeb fil-programm ta’ riformi. L-istatistika u /-/ifri huma inkora;;anti g[alkemm g[ad baqa’ [afna xi jsir.

Fir-rigward ta’ Malta, ilPrim Ministru spjega li pajji]na, sa qabel l-2008, kien qieg[ed jimmira biex sas-sena 2012-2013, jil[aq il-mira ta’ bilan/ fil-ba;it tieg[u u mhux aktar ta’ ]bilan/. I]da //irkustanzi internazzjonali li se[[ew fl-2008, ;ieg[lu lillGvern ja[dem biex pajji]na jintlaqat mill-inqas mill-kri]i ekonomiku internazzjonali u mill-kollass tas-settur dinji finanzjarju u ta prijorità lixxog[ol biex ikunu m[arsa limpjiegi u l-fabbriki li kienu f’diffikultà. L-e]er/izzju li g[addej b[alissa fi [dan l-UE hu li l-pajji]i kollha jimmiraw lejn bilan/ fil-ba;it u mhux aktar ]bilan/.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

2 Lokali

Ir-rata tal-qg[ad fiz-zona ewro hi ta’ 10.2% ... u fl-Unjoni Ewropea 9.7% Ir-rata tal-qg[ad fiz-zona ewro, a;;ustata sta;jonalment, kienet rappurtata li kienet 10.2% f’Settembru li g[adda, u dan meta mqabbla mar-rata ta’ 10.1% f’Awwissu. Ir-rata kienet 10.1% f’Settembru tassena l-o[ra.

Ir-rata tal-qg[ad fis-27 stat membru tal-Unjoni Ewropea kienet ta’ 9.7% f’Settembru ta’ din is-sena, meta mqabbla ma’ 9.6% f’Awwissu. Din irrata kienet 9.6% f’Settembru tas-sena li g[addiet.

Il-Eurostat, l-a;enzija talistatistika tal-Unjoni Ewropea, qed tistma li 23.264 miljun ra;el u mara fis-27 stat membru tal-UE, li minnhom

16.198 miljun kienu fiz-zona ewro, kienu bla xog[ol f’Settembru li g[adda.

Meta mqabbel ma’ Awwissu li g[adda, in-numru ta’ persuni li qed ifittxu xxog[ol ]diedu b’174,000 fis27 stat membru tal-UE, u b’188,000 fiz-zona ewro.

Meta mqabbel ma’ Settembru tas-sena li g[addiet, il-qg[ad tela’ b’215,000 fis-27 stat membru tal-UE u bi 329,000 fiz-zona ewro.

Fir-rigward ta’ Malta, listatistika Ewropea turi li rrata ta’ qg[ad hi ta’ 6.6% li hi fost lanqas fil-pajji]i Ewropej. Ir-Repubblika ?eka wkoll g[andha l-istess rata ta’ qg[ad b[al dik ta’ Malta.

Settembru jkompli jibni fuq ir-ri]ultati po]ittivi miksubin matul din is-sena fejn fl-ewwel disa’ xhur ta’ din is-sena ;ew Malta iktar minn miljun turist (Ritratt> Michael Ellul)

Xahar ie[or ta’ ]ieda fit-turi]mu 2.1% ]ieda f’Settembru u 7% bejn Jannar u Settembru In-nefqa ta’ kull turist hi ta’ €886, li jfisser ]ieda ta’ 2% fuq l-ewwel disa’ xhur tal-2010

IT-TEMP

UV INDEX

4

IT-TEMP Imsa[[ab b’[albiet tax-xita g[allewwel li jsir ftit imsa[[ab b’xi waqtiet sbie[ VI}IBBILTÀ tajba IR-RI{ [afif g[al moderat mil-Lvant li jsir [afif IL-BA{AR moderat g[al qawwi li jsir moderat IMBATT moderat mil-Lvant TEMPERATURA l-og[la 22˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 5.7 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 82.1 mm IX-XEMX titla’ fis-06.24 u tin]el fil-17.08

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

IT-TLIETA L-og[la 22˚C L-inqas 17˚C

L-ERBG{A L-og[la 21˚C L-inqas 17˚C

IL-{AMIS L-og[la 21˚C L-inqas 17˚C

IL-:IMG{A L-og[la 21˚C L-inqas 16˚C

IS-SIBT L-og[la 22˚C L-inqas 17˚C

UV

UV

UV

UV

UV

4

4

4

4

4

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn il-bliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Al;eri 22˚C imsa[[ab, Amsterdam 16˚C ftit imsa[[ab, Ateni 19˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 21˚C imsa[[ab, Berlin 14˚C xemxi, Brussell 16˚C xemxi, Stokkolma 12˚C ftit imsa[[ab, Dublin 15˚C imsa[[ab, Kopen[agen 13˚C im/ajpar, Frankfurt 17˚C xemxi, Milan 15˚C xemxi, Istanbul 19˚C ftit imsa[[ab, Londra 17˚C xita, Malta 19˚C imsa[[ab, Madrid 19˚C xemxi, Moska 09˚C imsa[[ab, San Pietruburgu 10˚C imsa[[ab, Bar/ellona 22˚C ftit imsa[[ab, Ruma 21˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 24˚C ftit imsa[[ab, Tripli 25˚C xemxi, Tune] 21˚C imsa[[ab, Vjenna 13˚C xemxi, Zurich 09˚C im/ajpar, Munich 06˚C im/ajpar, il-Kajr 24˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 16˚C xemxi.

Ix-xejriet po]ittivi fitturi]mu komplew matul din issena hekk kif in-numru ta’ turisti li ;ew Malta tul ix-xahar ta’ Settembru kien ta’ 154,529, ]ieda ta’ 2.1% fuq l-istess xahar is-sena li g[addiet. ?ifri ppubblikati millUffi//ju Nazzjonali talIstatistika juru li t-turisti f’Settembru qattg[u 1.3 miljun lejl f’Malta. Anki hawnhekk, i]-]ieda kienet ta’ 2.1% fuq Settembru tal-2010.

In-nefqa tat-turisti f’dan ixxahar ukoll ]diedet, u la[qet is-

somma ta’ €148 miljun, li jfisser 8% i]jed mill-istess xahar is-sena li g[addiet.

Settembru jkompli jibni fuq ir-ri]ultati po]ittivi miksubin matul din is-sena fejn fl-ewwel disa’ xhur ta’ din is-sena, kif jirri]ulta wkoll mill-istess statistika tal-NSO, ;ew Malta iktar minn miljun turist. Dan ifisser ]ieda ta’ 7% meta mqabbel mal-ewwel disa’ xhur tas-sena li g[addiet.

L-ikbar swieq g[al Malta jibqg[u dak Ingli] segwit minn dak Taljan. I]-]ieda fit-turi]mu

kienet dovuta l-iktar g[al ]idiet qawwija mis-swieq tal-Bel;ju, Franza u l-I]vizzera.

In-numru ta’ ljieli li qattg[u t-turisti f’Malta s’issa din issena kien ta’ 9.4 miljun, ]ieda ta’ 4%, filwaqt li dak li [allew it-turisti fl-ekonomija Maltija jammonta g[al €997.8 miljun – ]ieda sostanzjali ta’ 9% fuq l-2010.

In-nefqa tat-turisti ras g[al ras g[al din is-sena hi ta’ €886, li jfisser ]ieda ta’ 2% fuq l-ewwel disa’ xhur tal2010.

B[al-lum 25 sena F’edizzjoni straordinarja tal-Gazzetta tal-Gvern kienu ippublikati d-Distretti Elettorali l-;odda.

Id-distretti saru wara li l-Parlament m’approvax it-tibdil im[ejji fil-konfini elettorali mill-[ames membri tal-Kummissjoni Elettorali u bag[at lura r-rapport biex isir dak it-tibdil li jidhrilhom kien xieraq. Kien pubblikat ukoll ir-Re;istru Elettorali rivedut. G[al darb’o[ra re;a’ kien hemm lokalitajiet maqsumin fosthom il-Marsa li spi//a f’]ew; distretti separati u o[rajn spi//aw flimkien minkejja li kienu ’l bog[od fosthom il-{amrun u {al Kirkop.

A[bar o[ra kienet dwar konferenza nazzjonali organizzata mill-M}PN fuq lisport u l-[in [ieles. Fid-diskors tal-g[eluq ilKap tal-PN Eddie Fenech Adami sa[aq fuq il-[tie;a li jkun hemm pjan nazzjonali fuq ba]i soda g[all-isport Malti. Sadattant f’laqg[a ta’ djalogu fil-Fgura Eddie Fenech Adami wie;eb g[al sensiela ta’ allegazzjonijiet li saru mill-Gvern dwar ilmod kif il-PN kien i[ares lejn ilprivatizzazzjoni.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

Lokali 3

Forum ta’ konsultazzjoni fuq l-internet dwar il-belt kapitali Il-pubbliku bl-opportunità li jg[addi s-su;;erimenti tieg[u dwar x’jista’ jsir fil-Belt Valletta Il-Kunsill Lokali tal-Belt [abbar forum ta’ konsultazzjoni fuq sit tal-internet dwar il-belt kapitali.

Il-wiki websajt bl-isem ta’ Valletta Branding and Identity, li nieda l-Kunsill tal-Belt mhux biss se jservi b[ala mezz ta’ konsultazzjoni, i]da se tag[ti lok g[al aktar ideat biex il-Belt Valletta titgawda minn kul[add. B[alissa fil-Belt g[addejjin diversi xog[lijiet li jinteressaw lil kul[add.

Dan il-forum ta’ diskussjoni fuq l-internet, li hu innovazzjoni, sar realtà grazzi g[all-fondi ta’ g[ajnuna misSegretarjat Parlamentari responsabbli mill-Kunsilli Lokali.

Permezz ta’ din is-sit, il-pubbliku Malti u G[awdxi se jkollu l-opportunità jg[ati s-su;;erimenti tieg[u f’rapport li kien ippubblikat f’dan is-sit.

Dettalji dwar din l-inizjattiva innovattiva ta’ konsultazzjoni t[abbru waqt konferenza stampa mis-Segretarju Parlamentari responsabbli mill-Kunsilli Lokali, Chris Said, flimkien masSindku tal-Belt Alexei Dingli u Kunsillieri tal-Belt.

Is-Segretarju Parlamentari Chris Said fa[[ar din l-inizjattiva u [e;;e; biex il-pubbliku jipparte/ipa f’din il-konsultazzjoni biex b’hekk, il-Belt Valletta tkompli tavvanza ’l quddiem. Hu spjega li l-Belt g[andha [afna affarijiet x’toffri u g[alhekk, hu tajjeb li wie[ed jie[u sehem f’din l-inizjattiva.

Is-Sindku tal-Belt Alexei Dingli spjega kif permezz ta’ dan ir-rapport, il-pubbliku se jkollu l-opportunità jg[addi ssu;;erimenti tieg[u dwar x’jista’ jsir fil-Belt Valletta. Din ilkonsultazzjoni mhix biss immirata g[ar-residenti tal-Belt, i]da g[al kul[add. Kull min jixtieq jg[addi xi su;;erimenti jista’ jag[mel dan billi j]ur is-sit www.vallettacouncil.wikispaces.com.

Ni;erjan fil-periklu tal-mewt }ag[]ug[ Ni;erjan ta’ 21 sena jinsab fil-periklu li jitlef [ajtu wara li waqa’ minn g[oli ta’ tliet sulari fi Triq :ulju, f’San Pawl il-Ba[ar, fis-sig[at bikrin tal-biera[ filg[odu.

Skont l-ist[arri; tal-Pulizija jirri]ulta li n-Ni;erjan waqa’ u spi//a f’xaft. Fil-post waslet ambulanza u tim ta’ paramedi/i li ta l-ewwel g[ajnuna li]]ag[]ug[ qabel ma twassal g[al i]jed kura fl-Isptar Mater Dei. L-ewwel ri]ultati medi/i wrew li n-Ni;erjan ;arrab ;rie[i gravi u jinsab fil-periklu tal-mewt.

Il-Ma;istrat Jacqueline Padovani [atret diversi esperti biex jg[inuha fl-inkjesta. IlPulizija g[adha qed tinvestiga dan il-ka].

Il-Ministru Carm Mifsud Bonnici flimkien mal-Ministru Ingli] Kenneth Clarke waqt il-laqg[a tal-Ministri Ewropej tal-UE li ltaqg[et fil-Lussemburgu

Tissa[[a[ il-;lieda tal-UE kontra d-droga sintetika Il-pajji]i tal-Unjoni Ewropea waslu g[al qbil u ffirmaw il-Patt Ewropew kontra d-droga sintetika. Dan il-qbil intla[aq waqt il-Kunsill talMinistri tal-Unjoni Ewropea li laqqa’ l-Ministri tas-27 pajji] membru tal-Unjoni Ewropea, filLussemburgu, fosthom id-delegazzjoni Maltija mmexxija minn Carm Mifsud Bonnici, ilMinistru g[all-:ustizzja u Intern.

Fost it-temi diskussi waqt il-laqg[a mifruxa fuq jumejn, il-;lieda tal-pajji]i membri kontra d-droga b’mod partikulari d-droga sintetika, li hi droga artifi/jali ma[luqa biex timita d-drogi mag[mula minn prodotti naturali u liema droga qed ikollha effetti devastanti min[abba li tag[mel persuna dipendenti fuqha f’temp iqsar minn droga o[ra.

Waqt il-laqg[a, il-Ministru Mifsud Bonnici sostna li Malta tibqa’ determinata li ti;;ieled

il-;lieda kontra d-droga min[abba l-effetti so/jo-ekonomi/i li qed ikollha.

Minbarra dan, kienet diskussa wkoll il-[idma dwar is-Sistema Ewropea dwar l-A]il li qed tkun kkoordinata mill-Uffi//ju f’Malta.

Dwar it-temi tal-;ustizzja, kien diskuss iddritt ta’ persuna g[all-a//ess ta’ avukat waqt linterrogazzjoni. Il-Ministri tkellmu wkoll dwar is-sostenn u protezzjoni tal-vittmi ta’ reat.

Dwar dan, il-Ministru Mifsud Bonnici sostna li dan is-sostenn g[andu jibqa’ prijorità g[allMinistri peress li dan hu grupp vulnerabbli. Ilvittmi g[andhom ikollhom dritt g[al kumpens xieraq.

Il-Ministri Ewropej kienu a;;ornati wkoll dwar numru ta’ temi o[ra fosthom is-Sistema ta’ Informazzjoni ta’ Schengen (SIS II) u s-sistema ta’ informazzjoni dwar il-VISA.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

4 Lokali L-ADOLOXXENTI MALTIN U L-:ENITURI

It-tfal jistennew ;enituri kalmi u li jappo;;jawhom minn Luca CARUANA

Ri/erka li mexxa /-?entru g[all-Istudji tal-Familja wriet li t-tfal jistennew li l-;enituri jappo;;jawhom u jkunu ;entili u kalmi mag[hom.

Nofs it-tfal qed jitolbu g[al aktar [in mal-;enituri tag[hom u jixtiequ li dawn jisimg[uhom aktar.

Il-;enituri u t-tfal ilmentaw li l-pi] tar-responsabbiltà taxxog[ol ma kienx i[allilhom [in bi]]ejjed flimkien. Il[tie;a ta’ flexi-time kienet mitluba b’mod partikulari minn ;enituri separati.

Dan kien diskuss ilbiera[ f’konferenza organizzata mi/?entru g[all-Istudji tal-Familja, bit-tema ewlenija kienet ir-relazzjoni bejn l-adoloxxenti u l-;enituri Maltin.

Il-President ta’ Malta George Abela, fl-indirizz li g[amel fil-ftu[ tal-konferenza li saret fl-Aula Magna, flUniversità l-Antika fil-Belt, fisser li ]-]mien taladoloxxenza hu wie[ed millaktar perijodi stressanti kkaratterizzat minn [afna tibdil.

Il-konferenza hi parti minn pro;ett ta’ ri/erka li qed jorganizza dan i/-?entru u jaqa’ ta[t il-patro/inju tal-President ta’ Malta. Pre]enti g[al din ilkonferenza kien hemm ukoll ir-Rettur tal-Università, Juanito Camilleri.

Il-President irrefera g[al studju li sar mill-Professur tatTfal u l-Adoloxxenti, Candace Currie, li sabet li l-adoloxxenti

Maltin g[andhom fidu/ja baxxa fil-;enituri tag[hom meta mqabbla mal-adoloxxenti f’40 pajji] ie[or. Meta tittratta dwar il-fidu/ja bejn omm u ttfal tag[ha, it-tfal Maltin ta’ 11-il sena kklasifikaw fl-34 post, dawk ta’ 13-il sena fis-37 post u dawk ta’ 15-il sena fis36 post.

Skont l-istudju, ir-relazzjoni bejn missier u uliedu hi aktar batuta, bil-missirijiet ikklassifikati fl-40 post ji;ifieri fla[[ar tal-lista.

Il-President fakkar ukoll li lg[an ewlieni tal-pro;ett ta’ ri/erka organizzat mi/-?entru g[all-Istudji tal-Familja hu li jeduka. Dan spe/jalment fi ]mien fejn il-valuri li kienu mdorrijin bihom il-;enituri meta kienu adoloxxenti qed jinbidlu min[abba l-avvanz qawwi li sar fit-teknolo;ija u l-effett tal-midja.

Il-President sostna li skont studju ta’ Velislava Hillman, madwar 50% tat-tfal ta’ 12-il sena g[andhom a//ess liberu g[all-internet. Dan inaqqas mill-kontroll tal-;enituri fuq ttfal tag[hom u jista’ jaffettwa wkoll il-prestazzjoni taladoloxxenti fl-iskola u l-istudji tag[hom.

Fir-ri/erka li g[amel i/?entru g[all-Istudji talFamilja, ;ew intervistati erba’ tipi ta’ familji – dawk li ma kinux g[addejjin minn inkwiet, dawk fejn kien hemm linkwiet, dawk b’;enituri sepa-

rati bonarjament u dawk b’;enituri separati b’mod liti;ju]. B’kollox ;ew intervistati 24 missier, 24 omm u 30 persuna adoloxxenti li ;ejjin minn 25 familja.

F’dawn l-intervisti tqajmu l-pi]ijiet tar-responsabbiltà tal-[ajja tal-familja u l-isfidi li tkun ;enitur ta’ adoloxxenti. Il-parti l-kbira tal-;enituri talbu aktar appo;; mill-iskola. {afna ;enituri xtaqu iktar g[ajnuna professjonali spe/jalment terapija g[allfamilja kif ukoll network ta’ [bieb li kienu fl-istess stadju ta/-/iklu tal-[ajja fil-familja u li kienu g[addejjin mill-istess sfidi ma’ uliedhom.

Xi missirijiet [assew ilb]onn li jit[allew jie[du rrwol relattivament ;did li jaddottaw relazzjoni ta’ affezzjoni u ta’ appo;; mat-tfal tag[hom.

Indirizzaw ukoll il-konferenza diversi esperti tal-istudji talfamilja. Fost dawn kien hemm Angela Abela, Direttur ta/?entru g[all-Istudji talFamilja; Ruth Farrugia, senior lecturer fil-Fakultà tal-Li;i u membru tal-Bord ta/-?entru tal-Familja; Marita Galea, counselling phsychologist; u Deborah Schembri, avukat talfamilja. Dawn kollha jiffurmaw parti mit-tim tar-ri/erka.

Il-mistieden spe/jali kien John Coleman li kiteb [afna dwar l-adoloxxenti u hu ri/erkatur fid-Dipartiment talEdukazzjoni ta’ Oxford.

Revi]joni fil-prezzijiet tal-fuel Il-Korporazzjoni Enemalta [abbret li millum jid[lu fis-se[[ irrevi]jonijiet tal-prezzijiet tal-fuel. Filwaqt li l-fuel bla /omb u l-gasoil g[at-tis[in se jibqa’ bl-istess prezz, se tibda tapplika ]ieda ta’ €0.01 g[al kull litru diesel u kerosene.

L-Enemalta sostniet li dawn il-prezzijiet qed jirriflettu l-bidliet fil-prezz internazzjonali tal-fuel.

Il-fuel unleaded se jibqa’

bil-prezz ta’ €1.41, iddiesel u l-pitrolju se jkun qed jinbieg[u g[all-prezz ta’ €1.32. Il-gasoil se jinbieg[ g[all-prezz ta’ €0.98.

Statistika ppubblikata mill-Kummissjoni Ewropea turi kif il-prezzijiet talpetrol u d-diesel f’Malta huma l-14 u l-11 l-aktar baxxi fl-Unjoni Ewropea.

Minbarra dan, il-prezzijiet tat-tnejn li huma hi aktar baxxa mill-medja tal-Unjoni Ewropea.

Jifta[ l-ista;un ta’ nsib g[all-imlievez Il-Gvern [abbar li n-nassaba f’Malta jistg[u jonsbu g[all-imlievez. Dan hekk kif il-Gvern assigura li lkundizzjonijiet imposti male//ezzjoni li saret g[al Malta b’rabta mal-ka//a u l-insib, se jkunu rispettati.

L-ista;un se jag[laq fl-10 ta’ Jannar 2012.

Il-Gvern [abbar fi stqarrija li g[alissa l-ista;un g[all-insib tal-pluviera se jibqa’ mag[luq peress li s’issa g[adu mhux ]gurat li jekk jinfeta[ dan lista;un, il-kundizzjonijiet b’rabta ma’ dan it-tip ta’

nsib skont id-Direttiva tal-Unjoni Ewropea dwar l-G[asafar tkunx rispettata.

Il-Gvern fakkar kif waqt dan l-ista;un g[andhom ji;u rispettati l-kundizzjonijiet kollha mni]]la filCarnet de Chasse, b’mod partikulari dwar id-daqs talmalja tax-xbiek, li din ma tistax tkun anqas minn 30 bi 30 mm.

Il-Pulizija ng[atat istruzzjonijiet spe/ifi/i biex ikun ]gurat li l-provvedimenti kollha tal-li;i jkunu osservati.

Tifla Maltija ta’ tmien snin fuq ir-RAI Malta ssemmiet bi prominenza fil-programm tant popolari Taljan, Ti Lascio una Canzone fi tmiem il;img[a li g[addiet. Dan g[aliex f’dan il-programm [adet sehem Gaia Cauchi, tifla ta’ tmien snin millIm;arr.

Gaia kienet ukoll partecipanta fil-programm Arpe;;i li kien jixxandar fuq Net Television.

Biex tie[u sehem f’dan ilprogramm, Gaia kellha tag[mel audition. G[al din l-audition, kien hemm madwar 1,400 tifel u tifla. Minn din il-fa]i eliminatorja, kellhom jintg[a]lu 43

parte/ipant u parte/ipanta, u t-tifla Maltija kienet wa[da minnhom.

Fil-programm tas-Sibt filg[axija fuq ir-RAI UNO, Gaia interpretat is-silta Proud Mary ta’ Tina Turner. Hekk kif it-tifla tfa//at fuq il-palk, ilpre]entatri/i Antonella Clerici qabblet lil Gaia malkantanta Tina Turner.

Gaia, li ilha tkanta milletà tenera ta’ sentejn u nofs, tat wirja spettakulari.

Tant hu hekk, li wara lispettaklu li tat, l-istess pre]entatri/i fer[et lil Gaia tal-wirja presti;juza li tat fuq il-palk.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

6 Lokali

Billy Ocean fil-GO Malta Music Awards L - g[an prin/ipali tal - GO Malta Music Awards ( MMA) se jkun li jippromwovi l - artisti Maltin u li anke jattira artisti barranin lejn xtutna .

Dan qalu Noel Magri , i/ Chairman ta ’ dan l avveniment fit - tnedija li saret fil - Lukanda Excelsior , fil - Furjana .

Hu sostna li dawn l Awards minn dejjem onoraw lill - artisti Maltin u li qed jing[ataw ukoll premjijiet internazzjonali g[all - artisti Maltin li jirnexxu barra . Fil - fatt , din

is - sena se jintg[a]el artist Malti sabiex ikun jista ’ jie[u sehem fl - Ingilterra fil - bidu tas - sena d - die[la .

L - artist se jintg[a]el fil MMA stess . {abbar ukoll li din is sena l - mistieden spe/jali g[al dawn l - Awards se jkun il - kantant famu] Billy Ocean , waqt li se jkun hemm ukoll is - sehem ta ’ diversi artisti Maltin , fosthom id - dwett Tenishia , u anke o[rajn barranin .

Dawn l - Awards ilhom isiru mill -1 995 u dejjem ippremjaw lill - artisti lokali

g[as - su//essi tag[hom fis sena ta ’ qabel . Madwar 5 , 000 persuna jattendu g[al dan l - avveniment kull sena .

Din is - sena l - GO Music Awards se jsiru fis - 26 ta ’ Novembru fi/ - ?entru tal Fieri u l - Konvenzjonijiet f ’ Ta ’ Qali . L - avveniment se jkun ippre]entat mill pre]entatur Gianni Zammit .

Il - biljetti se jibdew jinbieg[u mill - ;img[a li ;ejja . L - isponsors ewlenin ta ’ dawn l - Awards huma l GO u l - PBS .

Mhux [ati li mmalafama lil Joe Mizzi Il-Qorti tal-Appell Kriminali lliberat lill-Kap tal-Partit Liberali Malti John Zammit wara li bidlet sentenza mog[tija millQorti tal-Ma;istrati fuq ka] ta’ malafama filkonfront tad-Deputat Laburista Joe Mizzi. IlQorti qalet li John Zammit kellu kull dritt jikkritika lim;iba tad-Deputat Laburista u jikteb fuqu.

Zammit kien ikkundannat €1,000 millewwel Qorti wara li kien instab [ati li f’Mejju tal2009 mmalafama lidDeputat Laburista Joe Mizzi. Dan wara li fuq sit elettroniku John Zammit kien qajjem kwistjonijiet dwar Joe Mizzi u anke dwar l-operat tal-MEPA fil-konfront tal-istess Deputat Laburista.

Zammit kien ikkritika lfatt li Mizzi g[andu d-dar tieg[u g[olja sular aktar minn dawk li joqog[du filqasam tad-djar fil-Kalkara.

Hu kien qal ukoll li dDeputat Joe Mizzi ji;i lku;in tas-Sindku talKalkara. Joe Mizzi kien [assu malafamat dwar dawn il-kummenti u feta[ kaw]a ta’ libell filkonfront ta’ John Zammit.

Zammit kien appella mid-de/i]joni peress li kien /a[ad li hu qatt insulta lid-Deputat Laburista u kien sa[aq li lPartit Laburista qed jag[mel minn kollox biex jag[laqlu [alqu u g[ax hu kien wie[ed minnhom filpassat, allura l-attakki filkonfront tieg[u qeg[din ikunu bla limitu.

Il-Qorti tal-Appell qalet fis-sentenza tag[ha li meta persuna pubblika jkollha

dar li hi f’qasam residenzjali tal-Gvern li tispikka fost l-istess djar residenzjali fil-kobor, fittul u fl-g[oli tag[ha, din ma tibqax aktar fl-ambitu privat i]da kul[add g[andu dritt jag[ti l-opinjoni tieg[u dwar kif u g[aliex din il-persuna pubblika qieg[da f’dak l-istat, u hemm dritt li jsiru domandi dwar lille;ittimità jew le ta’ dak l-akkwist.

Dan kollu jista’ jsir ming[ajr ma tin/idi fuq il[ajja personali u intima tal-istess persuna pubblika, sakemm din il-[ajja privata ma tid[olx direttament u negattivament fuq ilfunzjoni pubblika. Ing[ad ukoll li ma sar xejn [a]in billi John Zammit qal li Joe Mizzi ji;i l-ku;in tasSindku tal-Kalkara Michael Cohen.

Il-Qorti tal-Appell qalet ukoll li l-[ajja privata ta’ persuna pubblika tista’ ti;i kkritikata u jistg[u jsiru kummenti fuqha sa fejn din il-[ajja hi manifestament vi]ibbli minn barra ma tibqax xi [a;a privata.

Ma hemmx dubju li lfatti mqajma minn John Zammit huma veri, qalet il-Qorti. Ma ;iex diskuss jew kien hemm xi dubju li d-Deputat Laburista Joe Mizzi verament g[andu dar li tispikka fl-g[oli u fil-kobor f’qasam residenzjali tal-Gvern fejn normalment l-ambjent ikun wie[ed kontenut. Kien g[al dawn il-motivi li lQorti laqg[et l-appell ta’ John Zammit u ordnat li ji;i liberat minn kull akku]a u [tija.

Jasal f’Malta l-Isqof Emanuel Barbara

Il-komunità tal-Patrijiet Fran;iskani Kapu//ini [abbret ilwasla f’Malta ta’ Monsinjur Emanuel Barbara OFM Cap, li kien ordnat Isqof ta’ Malindi fil-Kenja fl-1 ta’ Ottubru 2011.

L-Isqof Barbara kien akkumpanjat minn Monsinjur Pawlu Darmanin, Isqof ta’ Gariffa, il-Kenja. Huma waslu fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta minn Ruma.

L-Isqof Barbara se ji//elebra Quddiesa ta’ Radd il-{ajr fil-Konkatidral ta’ San :wann, il-Belt nhar il-:img[a 11 ta’ Novembru 2011, fis-6 p.m.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

Lokali 7

Il-PL bla vi]joni dwar l-edukazzjoni – l-M}PN

F’G[awdex tfakkar it-63 anniversarju ta’ wa[da mill-ag[ar tra;edji tal-ba[ar li wasslet biex 23 persuna tilfu [ajjithom fit-30 ta’ Ottubru 1948. Din it-tra;edja tfakkret waqt /erimonja li bdiet b’quddiesa abbord vapur tal-kumpanija Gozo Channel, li g[aliha attendew il-Ministru g[al G[awdex Giovanna Debono u numru ta’ qraba ta’ w[ud mill-vittmi, li lkoll tefg[u l-fjuri fil-ba[ar fil-post fejn se[[et it-tra;edja. Id-di]grazzja ;rat meta luzzu bil-passi;;ieri, fosthom ]ew; membri mill-Korp tal-Pulizija u ]ew; membri tal-ekwipa;;, kien telaq mill-Marfa lejn G[awdex minkejja l-maltemp u l-ba[ar qawwi. Qrib il-bajja ta’ {ondoq ir-Rummien il-luzzu nqaleb ka;un tal-mew; qawwi, bil-konsegwenza li salvaw biss erba’ passi;;ieri li rnexxielhom jg[umu sal-kosta. (Ritratt> DOI)

L-Oppo]izzjoni tikkritika r-riforma tal-Kunsilli Lokali g[ax qed tara r-ri]ultati L-Oppo]izzjoni qed turi inkonsistenza qawwija meta titkellem dwar il-Kunsilli Lokali. Dan qalu s-Segretarjat responsabbli mill-Kunsilli Lokali fi stqarrija meta sa[aq li filwaqt li fil-Parlament ivvutat favur it-ti;did kif propost millGvern u kif imsawwar wara konsultazzjoni wiesg[a, issa lKap tal-Oppo]izzjoni qed jikkritika din ir-riforma. Il-kritika tal-Kap tal-Oppo]izzjoni ;ejja mill-fatt li qed jinduna li l-ma;;oranza assoluta talKunsilli Lokali qed ja[dmu u qed jag[tu r-ri]ultati, sa[qet listqarrija.

Dan hu sinjal /ar ta’ immaturità politika mill-Kap talOppo]izzjoni. L-argumenti tieg[u ]gur ma jin]lux tajjeb lanqas mal-Kunsillieri li jirrappre]entaw lill-Partit Laburista.

Permezz tat-ti;did talKunsilli Lokali, il-Gvern qed jg[addilhom aktar ri]orsi, kemm finanzjarji kif ukoll umani, biex ikunu jistg[u jwettqu r-responsabbiltajiet tag[hom bl-a[jar mod. Fit-tliet snin li g[addew il-ba;it talKunsilli Lokali ]died b’25 filmija.

L-istqarrija elenkat mi]uri li g[amel il-Gvern favur il-

Kunsilli Lokali, fosthom €120 miljun biex ikunu jistg[u jaqdu l-funzjonijiet tag[hom u jag[tu l-a[jar servizz lir-residenti: Kien hemmm 51 skema differenti b’valur ta’ €16-il miljun mis-Segretarjat Parlamentari responsabbli mill-Kunsilli Lokali li permezz tag[hom [e;;e; u g[en lill-Kunsilli Lokali jwettqu aktar pro;etti u inizjattivi.

Il-Kunsilli Lokali investew fl-organizzazzjoni ta’ korsijiet edukattivi li attendew g[alihom eluf ta’ Maltin u G[awdxin, f’attivitajiet sportivi li minnhom gawdew 8,000 individwu, f’attivitajiet kulturali li g[alihom jattendu eluf ta’ Maltin u turisti u li minnhom igawdu l-komunitajiet kummer/jali, fl-istallazzjoni ta’ pannelli fotovoltaj/i, fit-tiswija u fl-irran;ar ta’ playing fields u fil-[olqien ta’ spazji pubbli/i ;odda.

Sar investiment ukoll filprovvista ta’ servizzi addizzjonali ta’ tindif, fix-xiri ta’ kotba g[al-libreriji, fit-tfassil ta’ strate;iji fit-tul g[al ]vilupp sostenibbli, fir-restawr ta’ 75 monument storiku, statwi u pitturi marbutin intrinsikament mal-identitajiet tal-lokalitajiet u

li permezz tag[hom tjieb ilprodott turistiku li joffru, f’g[ajnuna lil 211-il persuna li qed jirre;istraw g[ax-xog[ol u b’allokazzjonijiet diretti g[al pro;ett ambizzju] fuq it-toroq li jammonta g[al €15-il miljun u li s’issa wassal biex f’14-il xahar tlestew aktar minn 230 triq residenzjali. Barra minn hekk qed ting[ata g[ajnuna diretta lill-Kunsilli Lokali biex jie[du l-massimu mill-opportunitajiet li toffri l-Unjoni Ewropea u li permezz tag[ha f’sentejn il-Kunsilli Lokali bbenefikaw aktar minn €15-il miljun.

L-istqarrija tg[id li fidDipartiment g[all-Gvern Lokali twaqqfet taqsima biex t[ejji korsijiet ta’ ta[ri; kemm g[all-impjegati tal-Kunsilli Lokali kif ukoll lill-kunsillieri eletti. Dan it-ta[ri; g[addej b’mod kostanti u hemm strate;ija /ara ta’ kif se jkompli ji;i intensifikat bil-g[an li ti]died il-kontabbiltà u ttrasparenza fil-Kunsilli Lokali.

Il-Gvern wieg[ed li se jibqa’ jipprovdi lill-Kunslli Lokali rri]orsi biex jibqg[u jag[mlu l;id fil-komunitajiet, sostna sSegretarjat Parlamentari g[allKunsilli Lokali.

L-opportunitajiet ta’ studju fl-MCAST u lopportunitajiet ta’ xog[ol g[a]-]g[a]ag[ li jkunu studjaw u t[arr;u flMCAST huma ri]ultat talvi]joni ta’ Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista.

Fi stqarrija, il-Moviment }g[a]ag[ Partit Nazzjonalista qal li l-Partit Laburista fl-Oppo]izzjoni pprova ji]ra’ d-dubju u g[amel kampanja ta’ xetti/i]mu meta l-Gvern Nazzjonalista dde/ieda li jer;a’ jifta[ l-MCAST. Hu fa/li g[al Joseph Muscat illum jg[id li l-MCAST hu storja ta’ su//ess, madankollu g[andu jkun onest mal-istudenti u ]]g[a]ag[ u jg[idilhom li li kien g[all-Partit Laburista, l-MCAST ma nfeta[x.

Min - na[a l - o[ra , sostna l - M}PN , Gvern Nazzjonalista g[adu sal ;urnata tal - lum ja[dem biex studenti u ]g[a]ag[ li g[andhom [iliet vokaz zjonali jkomplu bl istudju tag[hom u jispe/jalizzaw f ’ oqsma differenti ta ’ xog[ol . Il -

Gvern , b ’ mod konkret , qed joffri wkoll aktar opportunitajiet g[al stu denti b ’ di]abbiltà .

L-M}PN qal li Joseph Muscat flok qata’ l-g[eruq minn mal-passat ]baljat tal-Partit Laburista, qieg[ed imexxi partit li fuq quddiem hemm nies li [adu de/i]jonijiet ]baljati u ma g[andhomx vi]joni dwar l-edukazzjoni.

Evarist Bartolo flimkien ma’ Leo Brincat, meta kienu Ministri, kienu [adu de/i]joni li jibag[tu lillistudenti jiddejnu biex ikomplu bl-istudji tag[hom. Evarist Bartolo ried ida[[al ir-repeater class.

L-M}PN qal ukoll li Joseph Muscat flok jammetti li l-Partit Laburista [a de/i]jonijiet ]baljati u m’g[andux vi]joni, qed jg[id li m’g[andux b]onn tag[limiet dwar l-edukazzjoni. Din turi s-suppervja tal-Partit Laburista li jibqa’ partit nieqes minn vi]joni u pjan fl-edukazzjoni, u jibqa’ partit li j[alli lillistudenti fid-dlam.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

8 Parlament

L-Ispeaker jitlob lill-Pulizija biex tinvestiga F’ruling li tal-biera[ filg[axija, l-Ispeaker Michael Frendo sa[aq li s-Sedja ma tarax kif hi tista’ tag[mel linvestigazzjoni dwar lallegazzjonijiet ta’ hacking li g[amel il-Kap talOppo]izzjoni Joseph Muscat fl-a[[ar jiem. Dan g[aliex lIspeaker m’ghandux il-mezzi me[tie;a, u l-anqas g[andu lpoter li jwaqqaf kumitat parlamentari jew li ja[tar inkjesta biex jinvestiga dawn l-allegazzjonijiet tal-Kap talOppo]izzjoni, u g[alhekk talab lill-Pulizija biex tinvestiga hi. La darba jo[or;u r-ri]ultati talinvestigazzjonijiet tag[hom talab li jg[adduhomlu u mbag[ad ikun f’po]izzjoni li jag[ti ruling dwar jekk kienx hemm jew le, prima facie ksur ta’ privile;;.

Kien Joseph Muscat filParlament li kien kixef din listorja tal-emails, li wara ]viluppat f’kwistjoni li kienet ibba]ata fuq il-korrispondenza li g[addiet bejnu u bejn l-eks ;urnalista tal-RTK Sabrina Agius li fiha deher /ar kif Joseph Muscat kellu pjani g[al din il-;urnalista biex ta[dem fil-media indipendenti.

L-ispeaker ta ruling ie[or, din id-darba dwar ka] li jmur lura g[al Jannar ta’ din issena. Dan wara li l-whip laburista Joe Mizzi kien qajjem ka] ta’ ksur ta’ privile;; fil-konfront ta’ NET Television meta ;urnalista ta’ Net News mar je[odlu kumment.

L-ispeaker qal li prima facie hemm provi bi]]ejjed dwar ka] ta ksur ta’ privile;;, u f’dan l-istadju mhux il-ka] li nstabet xi [tija fil-;urnalist u lcameraman. Il-ka] se jkun riferut g[all-Kumitat Permanenti dwar il-Privile;;i.

L-ispeaker ordna wkoll biex jinbidel il-mod kif il-;urnalisti jie[du kummenti qabel u wara is-seduta.

Impenn biex persuni b’di]abbiltà jkunu integrati fil-komunità Hu impenn tal-Gvern li jkompli jsa[[a[ l-istrutturi li hemm b]onn biex persuni b’di]abbiltà jkunu integrati aktar fil-komunità.

Il-Ministru Dolores Cristina qalet li l-abbozz li jemenda diversi li;ijiet li g[andhom x’jaqsmu ma’ materji dwar iddi]abbiltà, i[ares lejn diversi emendi li jin[tie; isiru f’numru ta’ li;ijiet [alli dawn ikunu konformi mal-Konvenzjoni tal:nus Mag[quda dwar idDrittijiet tal-Persuni b’Di]abbiltà.

Il-Ministru fa[[ret is-sehem ta’ diversi persuni li [adu sehem fid-dibattitu mhux biss fil-Parlament i]da anke b’mod pubbliku li lkoll ikkontribwew u g[amlu su;;erimenti [alli labbozz ikun jirrifletti aktar dak li trid il-konvenzjoni. Fl-istadju ta’ Kumitat se jkunu kkunsidrati dawn is-su;;erimenti biex isir it-titjib su;;erit.

Il-Ministru Cristina fissret il-

[idma li twettaq l-ETC g[allpersuni b’di]abbiltà. Hi esprimiet id-di]appunt tag[ha g[all-fatt li meta jkun hemm skemi, ilpersuni b’di]abbiltà impjegati skont dawn l-iskemi ma jibqg[ux impjegati ladarba l-iskema tispi//a. G[andu jinstab mezz kif il-persuna impjegata ma titlifx limpjieg u ter;a’ tg[addi minn trawma. Hi rrikonoxxiet li lGvern ukoll g[andu jag[ti e]empju u jimpjega aktar persuni b’di]abbiltà.

Il-Ministru tkellmet ukoll dwar i/-/entri ta’ matul il-jum u residenzi g[al persuni b’di]abbiltà fil-komunità. Hu impenn tal-Gvern li jintegra dawn il-persuni aktar filkomunità. Dan qed isir anke bissehem tal-privat. L-a;enzija SAPPORT u l-Kunsill Nazzjonali Persuni b’Di]abbiltà (KNPD) qed ja[dmu flimkien biex jaraw kif dan l-g[an jista’ jkompli jinfirex. Kien hemm xi ka]i fejn residenti f’lokalitajiet

partikulari o;;ezzjonaw meta saru jafu bil-ftu[ ta’ wa[da minn dawn ir-residenzi g[aliex forsi ma fehmux il-valur veru li dawn il-persuni jkunu integrati.

Il-Ministru Cristina tkellmet ukoll it-ta[ri; lill-persuni b’di]abbiltà li qed isir f’erba’ skejjel partikulari fejn ir-residenti jkunu m[arr;a biex ikunu jistg[u jid[lu fid-dinja tax-xog[ol.

Dolores Cristina irriferiet ukoll g[all-problema ta’ a//essibiltà.

Filwaqt li hu rikonoxxut il-fatt li hemm /erti siti fejn arran;amenti jkunu diffi/li jew impossibbli, hemm ka]i o[ra fejn Kunsilli Lokali u entitajiet pubbli/i jistg[u u g[andhom jag[mlu larran;amenti me[tie;a.

Il-Ministru Cristina qalet li rigward il-lifts fil-binjiet, hemm ka]i fejn il-binjiet kienu saru b’mod li llum ma jippermettux li jsir lift i]da hemm drabi fejn anke jkun hemm o;;ezzjonijiet minn xi residenti fl-istess binja. Il-Gvern qed jara l-ka]i fejn dan it-titjib hu

me[tie; u appellat lir-residenti biex ma jarawx biss il-[ti;iet tag[hom i]da jag[tu ka] ta’ [ti;iet ta’ [addie[or ukoll.

F’intervent qabel l-g[eluq taddiskussjoni, id-Deputat Laburista Marie Louise Coleiro Preca tkellmet dwar id-diffikultà fil-[idma tal-CDAU (Child Development Assessment Unit) min[abba l-ammont kbir ta’ xog[ol li g[andu dan il-Unit. :enituri qed ikollhom jirrikorru g[all-e]ami privat tat-tfal.

Fil-ka] tal-persuni b’di]abbiltà, Marie Louise Colerio Preca appellat biex ikun hemm g[ajnuna organizzata g[al ;enituri ta’ dawn it-tfal [alli huma wkoll ikollhom mumenti ta’ mistrie[ mill-istress li t-trobbija ta’ dawn it-tfal i;;ib.

Id-Deputat Laburista sa[qet ukoll li jkun hemm l-impenn talETC biex tissorvelja dwar limpjiegi lil persuni b’di]abbiltà u tara li jkunu adattati.

Entità wa[da bejn id-Dipartimenti tat-Taxxi, tal-VAT u tad-Dwana L-abbozz ta’ li;i dwar il-Kummissarju tatTaxxi ja[seb biex jg[aqqad flimkien il-[idma ta’ tliet dipartimenti li huma sors tad-d[ul talpajji], ji;ifieri d-Dipartiment tat-Taxxi, idDipartiment tal-VAT u dak tad-Dwana.

Filwaqt li jibqg[u jaqdu l-funzjoni partikulari tag[hom, jistg[u jintegraw lamministrazzjoni b’mod li tkun mi;;ielda aktar l-eva]joni u jkun hemm trattament aktar ;ust ma/-/ittadin.

Il-Ministru Tonio Fenech qal li l-abbozz ja[seb g[al titjib fil-mod kif jitmexxew b’mod a[jar id-Dipartiment tat-Taxxa, talVAT u tas-Sisa u d-Dazju. Hu qal li dan labbozz qed itejjeb aktar il-pro/ess ta’ [idma ta’ dawn id-dipartimenti [alli jkun hemm amministrazzjoni a[jar u b’hekk tissa[[a[ il;lieda kontra l-eva]joni.

Il-Ministru Fenech qal li /erti operazzjonijiet ta’ dawn id-dipartimenti ikunu integrati. Dan per e]empju jkun jista’ japplika wkoll f’ka]i fejn persuna li g[andha tag[ti lil dipartiment u tie[u ming[and dipartiment ie[or, tkun tista’ tissetilja d-differenza sew jekk hi favur u sew jekk hi kontra.

Il-Ministru Fenech qal li l-Gvern qed jibg[at messa;; li se ssir din il-bidla i]da lbidla trid issir b’mod li l-istess pro/ess ma jtellifx mill-funzjoni tag[hom. G[al dan ilg[an il-Kummissarju tat-Taxxi se jkollu rresponsabbiltà g[at-twettiq ta’ din il-bidla.

Tonio Fenech qal li ttie[du l-passi rigward informazzjoni li tg[addi bejn dipartiment u ie[or biex ikun a//ertat dwar assessments li jsiru.

Ir-riforma trid til[aq l-g[an li ti;;ieled leva]joni fiskali i]da fl-istess waqt tkun ;usta ma’ min kien dejjem onest u [allas is-sehem tieg[u.

Il-Ministru spjega sistemi differenti li ju]aw pajji]i o[ra, li g[alkemm differenti huma fl-istess waqt ilkoll bl-iskop li jkabbru l-effi/jenza u l-koordinazzjoni.

Tonio Fenech qal li se tkun responsabbiltà tal-Kummissarju tat-Taxxi li jara li ssir l-integrazzjoni. Sakemm ikun qed isir l-istrutturar ix-xog[ol fiddipartimenti jrid ikompli g[addej.

G[alhekk il-Kummissarju tat-Taxxi se jkun qed jiddelega l-[idma tad-dipartimenti

relattivi lid-Diretturi :enerali i]da jkun hu r-rappre]entant legali tal-istruttura s[i[a.

Il-Ministru Fenech qal li din ir-riforma mhix sfidu/ja fil-mod kif qed jitmexxew laffarijiet i]da hu pass me[ud fuq esperjenzi ta’ pajji]i o[ra biex tkompli tkun mtejba ssistema tad-d[ul.

Id-Deputat Laburista Karmenu Vella qal li l-Oppo]izzjoni taqbel ma’ dan il-pass li g[alkemm jidher li hu pass ]g[ir se jkun qed iwettaq riforma kbira. Hu esprima ttama li ladarba tid[ol fis-se[[ il-li;i, ma jkunx hemm dewmien biex isiru t-tibdiliet me[tie;a anke jekk ma jridx isir xog[ol bil-g[a;;la.

Fid-diskors ta’ g[eluq, il-Ministru Fenech qal li l-Gvern iqis li riforma b[al din trid issir pass wara pass biex ma jkunx hemm skossi li jwasslu li jkun hemm dwar d[ul dovut. M’hi se ssir ebda bidla filli;ijiet tat-Taxxa, tal-VAT u tad-Dwana i]da hi bidla fl-amministrazzjoni kif ukoll fl-integrità tal-informazzjoni. Dawn huma bidliet ta’ /ertu volum u jkun aktar g[aqli li jsiru b’kawtela.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

10 Opinjoni

INTERMEZZ MONDJALI Rassenja kulturali internazzjonali

‘Le[nek il-Libsa Tieg[i’ hu kumpilazzjoni ta’ versi liri/i li John Aquilina kiteb bejn l-1994-2009 u li qed jaslu mill-Ingilterra, fejn l-awtur ilu jg[ix g[al dawn l-a[[ar [dax-il sena. Espert fil-matematika, Aquilina qed jikser ir-regola tal-formoli akkademi/i li soltu nasso/jaw mad-dixxiplina “ri;ida” li spe/jalizza fiha biex jesplora t-turufnament u s-sentimenti, l-aktar dawk bejn ra;el u mara. Fil-fatt jistqarr li fil-poe]iji tieg[u “kollox isir mara”. L-awtur qed iwie;eb sett ta’ mistoqsijiet li sarulu esklussivament g[al din il-pa;na.

Il-lirika mill-e]ilju Kif tirrea;ixxi jekk nirreferi g[alik b[ala poeta fl-e]ilju^

Dawk li kkummentaw fuq il-poe]iji tieg[i raw issolitudni u l-im[abba b[ala t-temi ewlenin. Forsi le]ilju jiddeskrivi f’livell iktar profond l-istat tar-ru[ espress fil-poe]iji. Inqis li hemm ]ew; fa]ijiet ta’ e]ilju. Fil-poe]iji tal-bidu, hemm l-e]ilju taddistakk mill-persuna l-o[ra; ma[buba li titlaq, li ma tifhimx jew ma ti;ix mifhuma; l-im[abba fi]ika li iktar milli taqta’ x-xewqa, i]]idha. Fi snin ri/enti hemm e]ilju li se[[ fi]ikament, min[abba li mort ng[ix barra minn Malta fl-2000 u bdejt nivvja;;a [afna. Il-poe]iji l-iktar g[al qalbi li ktibt minn dak

i]-]mien ’l hawn ktibthom jien u nivvja;;a jew ftit wara li temmejt xi vja;;, u g[alhekk l-e]ilju intern twa[[ad mal-“mhux-mag[ruf” li joffri post ;did.

Qabel ma semmejt l-e]ilju inti, forsi kont qed nikteb dwar l-e]ilju ming[ajr ma kont naf.

Min[abba l-pre]enza kontinwa ta’ mara (ilbelt ukoll hi “mara”) fil-poe]iji tieg[ek, nixtieq nistaqsik xi tfisser g[alik il-femminilità.

Din hi mistoqsija diffi/li. Minbarra l-belt, issbu[ija fi]ika, is-solitudni u ]-]mien kollha jsiru mara fil-poe]iji tieg[i. {afna mill-poe]iji tieg[i jitwieldu mill-pre]enza jew l-assenza ta’ mara, u spiss dak li n[oss jit[allat mal-metafori li ni;bor minn dak li jkun hemm madwari. E]empju ri/enti: G[addieli [sieb dwar kif ra;el g[ama j;arrab lim[abba fi]ika. Dik kienet l-idea. U ktibt poe]ija (bl-Ingli]). Tibda bit-tema ta’ xi [add li ma jarax, imma mbag[ad tkompli dwar kif issensi tieg[i kollha kienu qed i;arrbu relazzjoni li kelli dak i]-]mien: The light you shine, it shows how dark it’s been in here.

My naked fear leaves beads of perfume in your hair.

Your ripened flesh lends tremors to my arid lips.

The words you say are dots of braille on finger-tips. {afna mill-ideat li nibda bihom sikwit jg[addu minn dan il-pro/ess bla ma rrid, u rri]ultat hu li l-mara tidher kemm g[ax hi pre]enti kif ukoll g[ax mhix.

koppja fi m[abba, forsi telliefa u deludenti.

Hemm xi [jiel tal-“politiku” f’versi o[ra tieg[ek^ Temmen filpoe]ija politika# pubblika^

minn Mario AZZOPARDI marpardi@maltanet.net

G[andi lkonvinzjonijiet politi/i tieg[i (f’sens internazzjonali), i]da qatt ma fittixt li nesprimihom fil-poe]ija. Adrian Grima qalli li meta qara “Dg[ajjes” [asibha kumment poetiku dwar l-immigranti li ja[btu ma’ Malta. Fil-

Kemm hawn awtobijografija f’din il;abra^

Na[seb li ma hemm xejn [lief awtobijografija – il-;abra Is-solitudni> tema li tinsab fil-kitba ta’ John Aquilina hi mera ta’ dak li nara u n[oss jien. Ma tistax tikteb dwar dak li m’g[andekx. I]da fatt, il-kelma “klandestini” tirreferi biss g[adl-poe]iji ma jkunux validi jekk min jaqrahom ma dg[ajjes, g[ax b’mod jew ie[or a[na lkoll dg[ajjes jistax jara fihom ukoll dak li j[oss hu jew hi. no[olmu li se nitilqu xi mkien ie[or a[jar.

G[alhekk id-dedika tal-ktieb hi dik li hi: “Bi//iet minni dedikati lilek.”

Oliver Friggieri jikkummenta li dawn tieg[ek

Hemm fejn tirreferi g[an-‘niket imbierek”.

X’hemm x’jitbierek fin-niket^

Din hi biss metafora g[ax-xita. Din is-silta (“Bath”) ktibtha l-ewwel ;urnata li wasalt f’dik ilbelt. Fuq il-manuskritt kont ktibt ukoll “il-;urnata tal-wasla, ]mien indefinit qabel it-tluq”. Ma kont naf lil [add, kont wa[di, u kienet bdiet il-[arifa – g[alhekk in-niket. Imma l-belt kienet mill-isba[ u wara s-sajf s[un ta’ Malta kont sibt ix-xita – g[alhekk it-tberik, li hu wkoll mer[ba.

Nara li dawn il-poe]iji tieg[ek g[andhom tendenza “epistolo;ika”. Donnok qed tikteb lirika lil xi [add assenti. X’ta[seb^

Hekk hu. Xi [add assenti, jew g[ax mhix tisma’ jew mhix tifhem, inkella g[ax l-imma;inazzjoni hi iktar fertili mill-art li ssib ru[ha m[awla fiha.

John Aquilina quddiem l-Arc de Triomphe fi Franza

Donnu wkoll li f’dawn il-poe]iji kollox hu esklussiv, kollox inkapsulat fir-relazzjoni ta’

huma varjanti ta’ mottiv ewlieni wie[ed.

X’tifhem li hu dan il-mottiv^

Na[seb li l-mottiv hu dak li semmejt inti filmistoqsija qabel din.

Predominanti l-vers klassiku: hemm ra;uni, konxja jew (forsi) subkonxja^

Jekk hemm ra;uni, hi Oliver Friggieri stess.

Nispjega. Fi]-]mien tal-Matrikola, kelli xi erbataxil sena, Oliver kien jag[mel sensiela ta’ programmi fuq ir-radju (Imsieba[ bil-Lejl), u kont nissa[[ar nisimg[u. Bejn b’dak li kien jg[id hu, u bejn b’dak il-ftit li kienu jesponuna g[alih l-iskola fillezzjonijiet tal-Malti, bdejt ninteressa ru[i u naqra b’mod kwa]i ffissat letteratura ta’ kull tip li kont nisma’ biha. U jista’ jkun li l-endekasillabu ta’ Friggieri l-iktar li impressjonani. Jista’ jkun ukoll li ma drajtx invarja fil-vers min[abba li ma g[andix g[arfien formali tat-t[addim tieg[u. Imma f’kull ka] dak li jiggwidani (apparti l-metafora nnifisha) hu li l-vers irid jinstema’ tajjeb meta jinqara.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Fatti u mhux paroli Il-mexxej Laburista Joseph Muscat fl-attività politika tal-{add li g[adda tkellem dwar ixxog[ol. Ipprova jikkonvin/i li l-Partit Laburista se jag[ti prijorità lix-xog[ol g[all-;id tal-familji tag[na. Hu tajjeb li l-Kap tal-Oppo]izzjoni fla[[ar qieg[ed jammetti, u anke jaqbel malimportanza tal-politika tal-Gvern favur ix-xog[ol.

I]da dwar dan is-settur importanti f’dawn i]]minijiet mill-aktar diffi/li g[all-ekonomija dinjija u b’mod partikulari fil-kuntest ta’ dak li qed ji;ri madwarna fl-Ewropa u fiz-zona ewro, id-differenza bejn il-Kap tal-Oppo]izzjoni u lPrim Ministru Lawrence Gonzi hi /ara [afna.

Joseph Muscat qieg[ed jikkritika kontinwament il-politika tal-Gvern dwar il-qasam importanti tax-xog[ol ming[ajr ma jag[ti proposti konkreti g[all-politika alternattiva tal-Partit Laburista dwar ix-xog[ol.

Il-Prim Ministru qieg[ed jikseb ir-ri]ultati bil-politika favur il-[olqien tax-xog[ol Il-Prim Ministru qieg[ed jikseb ir-ri]ultati bilpolitika favur il-[olqien tax-xog[ol u jing[ata /ertifikat wie[ed wara l-ie[or mill-a;enziji internazzjonali li janalizzaw il-qag[da ekonomika u finanzjarja ta’ pajji]na.

Ir-ri]ultati tal-Prim Ministru Lawrence Gonzi huma /ari u jinsabu mnaqqxa iswed fuq l-abjad fl-anali]i li ssir kemm fi statistika ppubblikata f’pajji]na kif ukoll minn a;enziji internazzjonali u fl-istituzzjonijiet Ewropej u taz-zona ewro.

Malta tgawdi reputazzjoni b[ala fost l-aqwa pajji]i fl-UE u fiz-zona ewro g[all-mod kif qed tkun indirizzata l-kri]i ekonomika u finanzjarja.

Pajji]na hu fost l-aqwa pajji]i Ewropej li qed igawdu minn rata baxxa ta’ qg[ad. Fl-a[[ar sena

n[olqu 6,000 impjieg ;did u l-qg[ad naqas b’elf.

Id-dejn tal-Gvern qieg[ed ukoll f’livell a//ettabbli meta llum ila[[aq g[al kwa]i 3%, bilmira g[as-sena d-die[la hi li dan ikompli jin]el.

Dawn huma ri]ultati li pajji]na mhux qed jiksibhom b’kumbinazzjoni. Huma ri]ultat ta’ de/i]jonijiet u ta’ politika favur ix-xog[ol li qed to[loq ix-xog[ol. Politika li qed toffri ambjent ideali g[all-investituri barranin u g[all-investituri f’pajji]na stess biex ikomplu jespandu l-attività ekonomika. Dan hu wkoll ri]ultat ta’ pajji] li investa fir-ri]orsi umani u baqa’ jinvesti fledukazzjoni tant li l-[addiema Maltin, kapa/i u kwalifikati, qed ikunu strumentali meta investitur jag[]el lil pajji]na b[ala l-post ta’ investiment.

Il-politika tal-Gvern hi bba]at fuq [afna xog[ol siewi li qed tag[mel il-Malta Enterprise biex tassisti negozji f’pajji]na sabiex jespandu u jinvestu biex jimpjegaw aktar nies. Tinkludi wkoll l-in/entivi li qed jag[ti l-Gvern lin-nisa biex jid[lu fid-dinja tax-xog[ol, it-twaqqif ta’ Child Care Centres li jg[inu lill-ommijiet ikunu attivi fis-suq tax-xog[ol, kif ukoll in/entivi lil min i[addem biex waqt li jkun meg[jun ikabbar l-attività ekonomika tieg[u, ikun qieg[ed hu wkoll jikkontribwixxi fil-[olqien ta’ aktar opportunitajiet ta’ xog[ol.

Il-politika alternattiva ta’ Joseph Muscat ma nafux x’inhi I]da dan kollu, il-Kap tal-Oppo]izzjoni jinjorah. U b’[afna paroli jitkellem dwar limportanza li jrid jag[ti lis-settur tax-xog[ol flistess waqt li jikkritika bil-qawwa l-politika

adottata mill-Gvern fil-qasam tax-xog[ol.

Il-politika tal-Prim Ministru Lawrence Gonzi nafu x’ri]ultati qed tag[ti. Il-politika li qed jg[id li jwettaq Joseph Muscat fil-qasam tax-xog[ol ma nafux x’toffri. Jikkritika biss lill-Gvern li ma jafx imexxi l-ekonomija ta’ pajji]na. L-elettorat jistenna proposti konkreti ladarba l-Kap talOppo]izzjoni qieg[ed jarmi u ma jaqbilx malpolitika tal-Gvern favur ix-xog[ol.

Meta wie[ed jisma’ lill-Kap tal-Oppo]izzjoni jitkellem, jib]a’ li jasal g[all-konklu]joni li Joseph Muscat la jaf xi jrid, la g[andu proposti ;odda u l-alternattiva g[all-politika tal-Gvern g[ad forsi jrid jesperimenta biha, kif kien g[amel l-a[[ar gvern Laburista ta’ Alfred Sant meta wieg[ed li jne[[i l-VAT, kif fil-fatt g[amel, u da[[al sistema ta’ tassazzjoni b’xejn anqas minn 33 taxxa li sta;naw l-ekonomija.

Il-prestazzjoni ekonomika ta’ pajji]na rridu nib]g[u g[aliha Il-paroli ta’ Joseph Muscat m’g[andniex b]onnu. Fi ]minijiet diffi/li b[alma g[addejja minnhom id-dinja, m’g[andna ebda b]onn ta’ esperimenti. Mexxej ta’ pajji] irid ikun /ert minn dak li jkun qieg[ed jidde/iedi. It-triq tajba li qed to[loq ix-xog[ol u ]]omm il-livell tal-qg[ad f’lanqas livelli possibbli, ma rridu lil [add ibeg[edna minnha.

Il-prestazzjoni ekonomika ta’ pajji]na rridu nib]g[u g[aliha u nkomplu na[dmu g[aliha. Kull darba li qed jitkellem Joseph Muscat dwar issettur importanti tax-xog[ol qieg[ed ikompli jikkonferma li jew mhux qed jg[ix f’pajji]na jew m’g[andux idea ta’ kif g[andu jitmexxa pajji]na.

In-negozju tal-familja fi/-/entru tal-ekonomija 1. In-negozju tal-familja g[andu post importanti flekonomija ta’ pajji]na. Flambjent familjari spiss jinbtu l-ideat u l-opportunitajiet ta’ imprenditorija, li jkollhom ilpotenzjal li jikbru f’intrapri]i b’sa[[tihom, u li jag[tu kontribut siewi lillekonomija. Il-Gvern jirrikonoxxi l-importanza, u lvalidità, ta’ dawn l-intrapri]i u g[alhekk jipprovdi sostenn minn Jason g[alihom.

AZZOPARDI 2. Il-kumpaniji tal-familja jason.azzopardi@gov.mt f’pajji]na jew dawk li nsej[u Family Businesses jikkostitwixxu madwar 80% 3. Dan g[amilnieh fl-a[[ar tal-kumpaniji micro, ji;ifieri xhur u snin, permezz ta’ dawk li j[addmu sa inqas g[ajnuna konkreta b[allminn disa' persuni. Dan iliskemi MicroCREDIT u per/enta;; g[oli, mill-ewwel MicroINVEST li j[e;;u ljix[et dawl fuq il-kontribut investiment, l-innovazzjoni u importanti li dawn jag[tu lilltkattir tax-xog[ol. Is-su//ess ekonomija. Hu g[alhekk li lli qed jiksbu dawn l-iskemi, Gvern jinkora;;ixxi b’rata ta’ [olqien tax-xog[ol kumpaniji tal-familja li tikber, u r-rata tal-qg[ad jinvestu biex jikbru.

Hu sodisfazzjoni tara kumpaniji b'su//ess f'pajji] ]g[ir, imdawwar minn pajji]i ikbar minnu, fi kri]ijiet [orox

tonqos, jixhed il-politika ekonomika tal-Gvern li tqieg[ed ix-xog[ol fuq quddiem tal-prijoritajiet.

4. Il-;img[a li g[addiet kelli l-opportunità li nesperjenza mill-qrib wa[da minn dawn l-istejjer ta’ su//ess, li bdiet 80 sena ilu minn nukleu familjari, u li llum hi kumpanija stabbilita u mag[rufa fix-xena ekonomika lokali. VJ Salomone hi e]empju prim ta’ kif kumpanija tal-familja tista’ tikber u tevolvi u tag[mel su//ess, hekk kif i]]omm mal-pass tas-suq ta]-]mien billi tinvesti f’tag[mir li jag[tiha i]jed effi/jenza u sostenibbiltà, kif ukoll twettaq investiment flindividwi li jiffurmaw ilkumpanija. Il-kumpanija llum hija mmexxija mit-tielet ;enerazzjoni ta’ membri familjari, u t[addem madwar 260 persuna u ti;bor fiha numru ta’ kumpaniji i]g[ar b’diversifikazzjoni ta’ oqsma u setturi.

5. VJ Salomone re/entement bdiet topera

minn /entru ta’ distribuzzjoni ;did fil-Qasam Industrijali f’Tal-{andaq, li jkopri madwar 4,000 metru kwadru u li ji;bor fih id-depots differenti li kellha lkumpanija fl-img[oddi.

B’hekk il-kumpanija llum tgawdi i]jed effi/jenza, u allura hi i]jed kompetittiva.

Dan qed iwassal biex din ilkumpanija ]]id ix-xog[ol.

Illum, minn dan is-sit, ilkumpanija tilqa’ x-xog[ol hekk kif dan ji;i impurtat, tqassmu skont l-ordni taddistribuzzjoni, u ter;a’ tibag[tu skont id-destinatarju lokali. Dan is-sit jista’ jla[[aq mat-tag[bija ta’ erba' trakkijiet fl-istess waqt.

6. Il-kumpanija, fl-a[[ar snin investiet ukoll fi flotta ;dida ta’ trakkijiet g[addistribuzzjoni b’]ieda fleffi/jenza u tnaqqis flemissjonijiet fl-arja. Sar ukoll investiment fis-sistema tal-IT. Illum, l-uffi/jali tas-sales talkumpanija kollha jag[mlu u]u minn tablets elettroni/i li jie[du l-ordnijiet permezz tag[hom, liema ordnijiet

jid[lu fil-Head Office awtomatikament u fl-istess [in, biex dawn ikunu jistg[u jibdew jin[admu, ming[ajr dewmien. Dan fisser i]jed effi/jenza u i]jed sostenibbiltà g[allkumpanija.

7. G[alhekk intenni ssodisfazzjon tieg[i li wrejt waqt i]-]jara l-;img[a li g[addiet, u ner;a’ nfa[[ar ilkura;; u fidu/ja li wrew iddiri;enti ta’ din il-kumpanija, flimkien ma’ mijiet ta’ kumpaniji o[rajn immexxija minn familji, fl-a[[ar sentejn spe/jalment. Il-[idma tag[hom, flimkien malg[ajnuna tal-Gvern, kienu lingredjenti li mexxew lil pajji]na waqt l-ag[ar re/essjoni ekonomika fla[[ar mitt sena, filwaqt li xorta wa[da bqajna na[sdu ssu//essi. Hu tassew sors ta’ sodisfazzjon tara dawn listejjer ta’ su//ess f’pajji] ]g[ir li jinsab imdawwar minn pajji]i ikbar minnu ma[kumin minn kri]ijiet krudili u [orox. Xejn ma ji;i b’kumbinazzjoni.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

12 Ittri

Id-drittijiet tat-tfal Imsej[in biex inkunu qaddisin! u t-tifrik tal-familji Illum l-1 ta’ Novembru, ilKnisja ti//elebra s-solennità tal-Qaddisin kollha. Min huma dawn in-nies li narawhom mibdula fi statwi u pitturi, u m]ejna b’xi dijadema fuq rashom? U, forsi wkoll, inpin;uhom jew niskolpuhom b’[arsa serja ta’ xi [add inkwetat jew li tilef it-tama? Dawn biss qaddisin?

U int u jien ma nistg[ux insiru qaddisin?

Kul[add hu msejja[ biex ikun qaddis. L-ewwel qadfa f’din it-triq insibuha filBibbja stess. Fis-silta li tit[addet mill-preskrizzjonijiet reli;ju]i u morali li nsibu fil-ktieb tal-Levitiku, il-Mulej i[e;;i;na bil-kbir: “G[andkom tkunu qaddisin, g[ax qaddis jien, il-Mulej Alla tag[kom” (Lev 19, 2). :esù nnifsu mexa fuq l-istess prin/ipju meta fil-kapitlu [amsa ta’ San Mattew, sewwasew fid-diskors li hu lmagna carta tal-[ajja Nisranija, qalilna hekk: “Kunu mela perfetti, b[alma hu perfett Missierkom li hu fis-smewwiet” (Mt 5, 48). Listess punt baqa’ ji;i sostnut fil-Kon/ilju Vatikan it-Tieni, spe/jalment fil-Kostituzzjoni Dommatika fuq il-Knisja, ilLumen Gentium. Hawnhekk, il-Kon/ilju jg[idilna hekk: “L-Insara kollha f’kull stat jew mixja tal-[ajja huma msej[a g[all-milja tal-[ajja Nisranija u g[all-perfezzjoni tal-karità” (§ 31). Minn hawn jo[ro; /ar kemm ilMulej innifsu jridna nkunu qaddisin. Kull wie[ed minna hu msejja[ biex i[alli lillMulej iqaddsu permezz tarrwol tieg[u fil-Knisja u wkoll fis-so/jetà.

L-ewwel persuni li nixtieq in[e;;e; g[all-qdusija huma intom, [uti l-la/ji. Fil-fatt, illaj/i Nsara huma dawk li, kif tg[idilna l-Lumen Gentium, “jg[ixu fi/-/irkustanzi ordinarji tal-familja u tal-[ajja so/jali, li minnhom lg[anqbuta tal-e]i]tenza tag[hom hi minsu;a” (§ 31).

Fl-istess paragrafu, ilKon/ilju jkompli jg[allem: “Il-laj/i, mis-sej[a tag[hom, ifittxu s-saltna ta’ Alla billi jie[du sehem f’affarijiet temporali u billi jordnawhom skont il-pjan ta’ Alla. Jg[ixu fid-dinja, ji;ifieri, f’kull professjoni u xog[ol sekulari…

Huma msej[a hemmhekk minn Alla li, permezz tale]er/izzju tal-funzjoni proprja tag[hom u mmexxija millispirtu tal-Van;elu, jistg[u ja[dmu g[all-qdusija taddinja minn ;o fiha stess, b[all-[mira. B’dan il-mod huma jg[arrfu lill-o[rajn bi Kristu, spe/jalment bix-xhieda ta’ [ajja mdawla bil-fidi,

minn Patri Mario ATTARD OFM Cap

bit-tama u bl-im[abba.

G[alhekk, ;aladarba huma marbuta f’kull tip ta’ [wejje; temporali hu x-xog[ol spe/jali tag[hom li jqieg[du fl-ordni u li jdawlu dawn il[wejje; b’tali mod li jwellduhom u jkattruhom skont Kristu g[at-tif[ir tal-[allieq u s-Salvatur.” (§ 31) Kif il-laj/i llum jistg[u jwelldu u jkattru lil Kristu?

Billi jaqdu dmirijiethom. Dan kien ukoll il-[sieb talAr/isqof, missjunarju u fundatur tal-Ulied Missjunarji tal-Qalb Immakulata ta’ Marija, San Anton Marija Claret, meta qal: “Il-Mulej [alaq lill-bnedmin g[all-istati kollha tal-[ajja. Fihom ilkoll naraw nies li kisbu l-qdusija billi qdew id-doveri tag[hom sewwa.”

Ukoll a[na s-sa/edoti m’a[niex e]entati milli n[allu lill-Mulej iqaddisna.

Fid-diskors li l-Papa Benedittu XVI g[amel lillmembri tal-Kurja Rumana nhar it-22 ta’ Di/embru 2006, qalilhom hekk: “Is-sies veru tal-[ajja tas-sa/erdot, ilba]i tal-e]istenza u tal-[ajja tieg[u hi Alla nnifsu… Issa/erdot jista’ u g[andu jg[id illum ukoll, mal-Levita: Dominus pars hereditatis meæ et calicis mei. Alla nnifsu hu s-sehem tieg[i tal-art, is-sies estern u intern tale]i]tenza tieg[i.” Meta lMulej isir kollox g[alina, meta naqraw, nisimg[u u nwasslu Kelmtu lill-o[rajn, dik il-Kelma li nwasslu tkellem lilna. U jekk in[alluha ssir parti minn [ajjitna, hi tag[milna, bilmod il-mod, dixxipli tassew tal-Mulej.

Fl-a[[ar nett, ma nixtieqx lanqas ninsa lil [uti fil-[ajja ikkonsagrata lil Alla. Nixtieq infakkarhom f’dak li l-Beatu :wanni Pawlu II qalilna fil21 ta’ Settembru 2001: “Il[ajja kkonsagrata ssej[ilna g[all-impenn personali, volontarju, [ieles u mimli m[abba g[all-qdusija”.

Bi Kristu, ma’ Kristu u fi Kristu, il-qdusija issir [ob] g[al snienek!

In[oss li tort talmoderni]mu, il-poplu Ewropew tilef bosta mid-drittijiet tieg[u.

Kul[add ikollu jammetti li l-moderni]mu qed itellef iddmirjiet tal-;enituri. Kul[add jikkopja dak li jsir flAmerika. G[alhekk, g[ax ting[ata /-Childrens’ Allowance, it-tfal qishom isiru t-tfal tal-Istat, u alla[ares tag[tihom daqqa biex tikkore;ihom, g[ax jirrappurtawk u ti;i fl-inkwiet.

Ebda awtorità ma jimpurtaha li int ;enitur u li inti tag[mel biex tikkore;i lil uliedek. Jemmnu u jesi;u li tikkore;i biss bil-kelma ttajba. I]da x’qed ji;ri? Qed naraw tfal jitilg[u indipendenti minn kmieni ferm, jitkellmu [a]in, kapa/i jisirqu, u finalment jag[mlu li jridu bisso/jetà kollha kemm hi.

Naf b’ka]i fejn tfal ]g[ar u adolexxenti jg[ollu jdejhom fuq il-;enituri tag[hom. I]da dawn ma jirrappurtawhomx g[aliex i[ossu li ma g[andhom ebda protezzjoni millebda awtorità. It-tieni j[ossu li jekk jaslu jirrappurtawhom, ikunu qed jonqsu minn im[abbithom. }gur li g[ada pitg[ada se jkollna tfal li jaslu g[al kollox, u n[oss li g[andu jitwaqqaf moviment g[al kontra l-awtoritajiet li qed jag[tu ri[ ]ejjed lit-tfal.

M’ilux bdejt nisma’ reklam tedjanti kontra l-vjolenza domestika. Nemmen li jkun hawn xi ka]i tg[oddhom minn dawn il-vjolenzi; i]da l-kampanja li g[addejja qisha qed t[ajjar lil kull min ma jaqbilx ma’ ]ew;u jew ma’ martu, jasal biex jirrapporta lil na[a jew lil o[ra.

G[aliex ma nvarawx programm ta’ g[aqda fil-familja, minflok rappurtar ta’ ka]i b[al dawn? Kemm jista’ jkun hawn ;enituri li jag[tu xi daqqtejn lil uliedhom – g[ax ikun [aqqhom – u ma jiddispja/ihomx wara?

Niftakar storja, li ma nafx hix minnha, fejn ;uvnott, li spi//a l-[abs, talab li jkellem lil ommu f’widintha. Meta resqet lejh, gidmilha widintha u qatag[hielha barra. Bl-u;ig[ fuqha, staqsietu g[aliex kien g[amlilha hekk. Kulma qalilha kien: “Dik biex tibqa’ tiftakar li ibnek spi//a l-[abs g[ax ma kontx kapa/i tikkore;ih sa minn meta kien ]g[ir.”

Tg[id jekk xi darba ji;ri hekk f’pajji]na u jkun hawn xi awtorità li tag[ti tort lit-tifel?

Charles Sammut In-Naxxar

S[aba o[ra riesqa fuq pajji]na... l-abort L-allegati dehriet talMadonna fuq l-g[olja ta’ Bor; in-Nadur g[adhom g[addejin. Avolja hawn min [aseb li wara d-d[ul taddivorzju f’pajji]na se jieqaf kollox. I]da ma baqax hekk -g[adhom g[addejjin sal;urnata tal-lum.

G[addew [ames xhur minn mindu sar ir-referendum fuq id-divorzju. F’dawn l-a[[ar [ames xhur, is-Sinjura kompliet twissina fuq l-abort, li se jitkissru i]jed il-valuri nNsara. Darba, f’messa;; minnhom, qaltilna li meta jidda[[al l-abort f’pajji]na, se jda[[luh bl-iskuza li tarbija ma tkunx ;ejja normali.

Fl-10 ta’ Awwissu 2011 qaltilna, “Die[la s[aba o[ra uliedi, li b[alissa qieg[da ’l bog[od minn pajji]kom. Din is-s[aba hi l-qtil tal-inno/enti f’;uf ommhom. Din hi wkoll we;g[a g[al dawn l-inno/enti.

L-ewwel i;ibu sku]a b’dik ittarbija li ma tkunx normali b[all-o[rajn – biex je[ilsu minnha. Wara li tg[addi din, imbag[ad jinfeta[ bieb ie[or g[all-abort tan-normali.”

Jien qed nikteb g[ax nixtieq

li noqog[du attenti. Ma ng[idux le, li l-abort ]gur mhux se jid[ol f’pajji]na.

Kemm konna ng[idu li ddivorzju mhux se jid[ol, u da[al. Kienet ilha tg[idilna fuq id-divorzju erba’ snin, u issa qed twissina fuq l-abort.

Ejjew nag[tu kasha din ittwissija. Ta’ min noqog[du attenti.

Nixtieq naqsam mal-qarrejja ta’ dan il-;urnal il-messa;; li s-Sinjura tatna fil-5 ta’ Ottubru 2011, “G[e]ie] uliedi, u uliedi ta’ qalbi. Qalbi u qalb Ibni :esù mwe;;g[in [afna.

Tistaqsu biex? {arsu madwarkom. {arsu lejn il-medda tad-dinja. X’inhu jse[[, uliedi? Gwerer, ;lied, vjolenza, adulterji, drogi, suwi/idji, qtil bl-addo//. Kif jista’ xi [add ine[[i l-[ajja ta’ [addie[or – b’mod spe/jali bl-abort?

B’hekk hi mu;ug[a qalbna, uliedi. Ner;a’ ntenni, illum ukoll kontra l-abort. Qed nav]akom di;à minn qabel.

Qed jibg[atni Ibni :esù interraq fuq dil-g]ira, b[alma g[amilt drabi o[ra. Qed ng[idilkom x’jista’ ji;ri f’pajji]kom. {ejju ru[kom bil-lest

L-ittri f’din il-pa;na

L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, IN-NAZZJON, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), bil-fax (numru 2124 2886 – Attn. Alex Attard) jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt.

L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ ta’ min jibag[thom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma.

Dawk l-ittri bin-nome-de-plume ma ji;ux ippubblikati.

L-Editur i]omm id-dritt li jirrifjuta milli jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.

b[alma j[ejji ru[u suldat sejjer g[all-gwerra. T[ejjew u [ejju lill-o[rajn ta’ madwarkom [alli ma jaqg[ux finnasba.

“Iva uliedi, a[dmu. A[dmu [alli l-abort jibqa’ ’l bog[od minn pajji]kom, uliedi.

G[inuni, nitlobkom. Intom tistg[u ta[dmu bit-talba tarru]arju. Ner;a’ ng[idilkom uliedi, qed nav]akom kmieni, minn ]mien qabel. G[inuni, [alli l-abort jibqa’ ’l bog[od minn pajji]kom. G[idtilkom jien, li bid-divorzju tkunu fta[tu l-bieb g[al kollox, uliedi. Issa dan imiss. L-abort min-nies bla kuxjenza, nies qalbhom iebsa li ming[alihom iridu l-;id lis-so/jetà. Ner;a’ ng[idilkom, anzi nitkarrbilkom, g[inuni, uliedi.

G[inuni. T[allux li Satana jinqeda b’/erti nies, ju]ahom u jilbsu maskri o[ra biex ma jing[arfux x’inhuma u biex lilkom ma ja[sdukomx. Iva uliedi, g[idu r-ru]arju u ;ieg[lu lil [addie[or jg[id irRu]arju. Grazzi talli smajtu ssej[a tieg[i”.

Monica Mifsud Bormla

{ajku - 369 minn Oliver Friggieri Kull meta l-bniedem jag[mel g[anqbuta, jonqsu l-g[aqal tal-brimba.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

A[barijiet ta’ Barra 13 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

L-EKONOMIJA DINJIJA

L-ILO twissi li d-dinja tinsab f’xifer re/essjoni ta’ impjiegi L-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xog[ol (ILO) ilbiera[ wissiet li lekonomija dinjija tinsab f’xifer re/essjoni ;dida u akbar tax-xog[ol.

Intqal li kien se jkun hemm b]onn tal-anqas [ames snin ta’ ]ieda fl-impjiegi fl-ekonomiji avvanzati biex il-livelli jirritornaw g[an-normal.

L-ILO kkummentat ukoll li f’45 minn 118 pajji] li e]aminat, il-periklu ta’ inkwiet so/jali min[abba ra;unijiet finanzjarji u ekonomi/i kienet qed ti]died.

L-ILO qalet dan fil-World of Work Report 2011. Fih intqal li l-irpiljar sta;nat ekonomiku internazzjonali kien beda effettwa “drammatikament” is-swieq taxxog[ol.

Intqal li kien se jkun hemm b]onn 80 miljun impjieg ;did tul is-sentejn li ;ejjin biex illivelli ta’ impjiegi jirritornaw g[al dawk li kienu qabel ilkri]i. I]da ntqal li fis-sitwazzjoni li tinsab fiha d-dinja, nofs dak l-ammont ta’ impjiegi aktarx jin[olqu.

Fi ]vilupp separat, l-OECD qalet li fil-laqg[a li se tifta[ din il-;img[a tal-G20, tal-20 ekonomija ewlenija fid-dinja, kien hemm b]onn li jittie[du de/i]jonijiet kura;;u]i.

L-Organizzazzjoni g[allKooperazzjoni ekonomika u }vilupp (OECD) qalet li lpjan li t[abbar il-;img[a li g[addiet mill-mexxejja talUE kien pass importanti ’l quddiem i]da l-mi]uri jridu ji;u implimentati mal-ewwel u b’determinazzjoni.

IN-NAZZJONIJIET UNITI

S[ubija s[i[a g[all-Palestinjani fil-UNESCO L-a;enzija kulturali tanNazzjonijiet Uniti, lUNESCO, ilbiera[ ivvotat biex tag[ti lill-Palestinjani s[ubija s[i[a f’din l-a;enzija.

Vot li ta spinta lill-isforzi Palestinjani g[al g[arfien b[ala Stat min-Nazzjonijiet Uniti.

L-UNESCO hi l-ewwel a;enzija tan-Nazzjonijeit Uniti li a//ettat ilPalestinjani b[ala membru s[i[ minn mindu l-President Palestinjan Mahmoud Abbas applika g[al s[ubija s[i[a fin-Nazzjonijiet Uniti fit-23 ta’ Settembru.

Is-s[ubija fl-UNESCO titqis b[ala reb[a morali importanti g[all-Palestinjani fl-isforzi tag[hom biex

ikollhom s[ubija s[i[a flNU. L-Istati Uniti, il-Kanada, il-:ermanja u l-Olanda vvutaw kontra s-s[ubija Palestinjana filwaqt li Malta, il-Bra]il, l-Awstrija ir-Russja, i/-?ina, l-Indja, l-Afrika t’Isfel u Franza kienu fost dawk li vvutaw favur u rRenju Unit u l-Italja astenew.

Mill-173 pajji] li vvutaw dwar is-s[ubija Palestinjana, 107 ivvutaw favur, 14 ivvutaw kontra, 52 astenew u 12 kienu assenti.

Kien hemm 40 rappre]entant tal-bord mag[mul minn 58 membru li aktar kmieni dan ix-xahar ivvutaw li jkun hemm vot.

Kien hemm erbg[a, il:ermanja, l-Istati Uniti, ir-

Rumanija u l-Latvja li vvutaw kontra u 14 astenew.

Il-Palestinjani kisbu appo;; minn ]ew; terzi talmembri tal-UNESCO biex hekk saru l-195 membru ta’ din l-a;enzija bit-titlu ta’ observer entity.

B[ala konsegwenza ta’ dan il-vot, l-Istati Uniti aktarx twaqqaf il-finanzjament li kienet tag[ti lillUNESCO. Dan g[aliex illi;i Amerikana tistipula li tista’ twaqqaf il-finanzjament lil a;enziji tan-NU li jag[tu s[ubija s[i[a lillPalestinjani.

L-I]rael ddeskriva l-vot b[ala “tra;edja” u qal li dan kien se jag[mel [sara li//ansijiet ta’ ta[ditiet ta’ pa/i mal-Palestinjani

IT-TUNE}IJA IL-LIBJA

In-NATO ttemm il-missjoni tag[ha Ma’ nofs il-lejl tal-biera[, inNATO temmet l-operazzjoni militari tag[ha fil-Libja, seba’ xhur wara li kienet tat bidu g[al intervent mill-ajru u lba[ar biex twaqqaf id-ditattura ta’ Muammar Gaddafi milli tkompli timmasakra l-poplu talli kien qed jipprotesta favur il-libertà.

Anders Fogh Rasmussen, isSegretarju :enerali tan-NATO, qal li l-intervent tal-alleanza militari fil-Libja kienet wa[da milli l-aktar kienet su//ess fit62 sena ta’ storja tan-NATO. Rasmussen ilbiera[ mar personalment il-Libja fejn iltaqa’ mat-tmexxija tal-Kunsill Transitorju Nazzjonali kif ukoll membri ewlenin mis-so/jetà Libjana.

In-NATO ]ammet malkelma tag[ha li ttemm il-missjoni fil-31 ta’ Ottubru minkejja li l-Kunsill talbet li din tibqa’ impenjata g[al ]mien itwal u qalet li mhux qed tistenna li jkollha xi rwol kbir issa filLibja g[alkemm lesta tg[in b’riforma fis-settur tas-sigurtà Libjana.

In-NATO assumiet il-missjoni fil-31 ta’ Marzu skont mandat tan-Nazzjonijiet Uniti li impona No-Fly Zone fuq ilLibja u ppermettit lill-forzi militari barranin, fosthom inNATO, biex ju]aw “il-mezzi kollha ne/essarji” biex jipprote;u l-popolazzjoni Libjana.

Il-mandat kien terminat nhar il-{amis minkejja talba millKunsill tas-Sigurtà tan-NU biex in-NATO tistenna sakemm ilKunsill jara jekk hemmx b]onn l-g[ajnuna tan-NATO biex tg[asses il-fruntieri Libjani.

I]da uffi/jali tan-NATO qalu li l-pajji]i membri kienu [ielsa li jg[inu l-Libja fuq ba]i individwali.

In-NATO matul dawn isseba’ xhur g[amlet 26,000 missjoni bl-ajruplani militari kif ukoll g[assa kontinwa tul ilkosta Libjana. Dan fi ]mien meta [afna pajji]i membri jinsabu ta[t pressjoni finanzjarja min[abba l-kri]i ekonomika globali.

Sadattant skont Mahmoud Jibril, il-Prim Ministru temporanju Libjan, qal li l-Kunsill kellu f’idejh l-armi kimi/i li kellu Muammar Gaddafi u aktarx jista’ jkun hemm anki xi tag[mir marbut mal-armi nukleari.

Issa kien qed isir kuntatt mala;enzija tan-Nazzjonijiet Uniti inkarigata mill-armi nukleari, lIAEA, biex jivverifikaw x’kienu dawn l-armi u jg[inu li jinqerdu darba g[al dfejjem.

Sadattant Hillary Clinton, isSegretarju tal-Istat Amerikan, qalet li t-tmexxija ;dida Libjana kellha bi//a xog[ol politika kumplikata quddiemha u weg[det l-g[ajnuna kollha li l-Istati Uniti tista’ tag[ti.

Mandat ta’ arrest internazzjonali kontra l-armla ta’ Arafat L-awtortiajiet Tune]ini [ar;u mandat ta’ arrest internazzjonali kontra Suha Arafat, l-armla tal-ex mexxej Palestinjan Yasser Arafat.

Il-mandat in[are; b[ala parti minn investigazzjoni f’korruzzjoni mill-familja taleks President Zine al-Abidine Ben Ali. Suha Arafat kienet tqatta’ [afna ]mien fit-Tune]ija wara l-mewt tar-ra;el tag[ha fl2004 u g[al [afna ]mien kienet qrib [afna l-mara ta’ ben Ali li [arab mill-pajji] wara irvell popolari f’Jannar.

Shokri Nafti, kelliem g[allMinisteru tal-:ustizzja Tune]in, ikkonferma li lawtoritajiet Tune]ini kienu [ar;u mandat ta’ arrest kontra Suha Arafat min[abba suspett li din kienet imda[[la f’ka]i ta’ korruzzjoni finanzjarja marbuta ma’ Leila Trabelsi, il-mara ta’ Ben Ali. Il-familja ta’ Arafat stabbilit g[eruq fit-Tune]ija fi]-]mien meta l-Organizzazzjoni g[all{elsien tal-Palestina (PLO) kienet e]iljata u kellha lkwartieri ;enerali tag[ha f’Tune] bejn is-snin tmenin u disg[ajn.

Wara l-mewt ta’ Yasser Arafat fl-2004, Suha kienet ing[atat passaport Tune]in u spiss kienet tintlema[ flimkien ma’ Trabelsi, eks

Suha flimkien mal-mexxej Palestinjan qabel ma miet

hairdresser ,li hi u l-qraba tag[ha spi//a biex kellhom kwa]i l-ekonomija kollha Tune]ina f’idejhom.

Fl-2007, Suha Arafat kellha titlaq bil-forza mit-Tune]ija u tne[[iet in-nazzjonalità Tune]ina tag[ha wara tilwim li kellha ma’ Trabelsi. Hi kienet ;iet Malta fejn g[adha tg[ix sal-lum.

Minn mindu se[[et ir-rivoluzzjoni Tune]ina, l-awtoritajiet legali f’dan il-pajji] bdew jinvestigaw g[add ta’ persuni li kienu marbuta ma’ Trabelsi

min[abba korruzzjoni.

Skont il-media Tune]ina, ilka] ta’ Suha Arafat hu marbut ma’ ka] li jmur lura g[all2006 meta fet[et il-Carthage International School f’Tune] flimkien ma’ Trabelsi. Jidher li kien dwar dan il-pro;ett ukoll li ]-]ew; nisa kellhom xi jg[idu.

Ben Ali u martu kienu [arbu lejn l-G[arabja Sawdita.

Suha Arafat kienet i]]ew;et lil Yasser Arafat fl-1990 u lkoppja kellhom tifla.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

14 A[barijiet ta’ Barra

Si;ra li waqg[et bil-pi] tal-borra fuq karozzi f’Worcester f’Massachusetts wara maltempata rari tal-borra li laqtet il-Grigal tal-Istati Uniti. (ritratt Reuters)

L-ISTATI UNITI

Tag[mel il-kontijiet ta’ maltempata rari tal-borra Tul il-kosta fil-Grigal tal-Istati Uniti bdiet il-[idma ta’ tindif ta’ maltempata qalila u rari tal-borra li [alliet tmien persuni mejta.

Madwar 2.8 miljun residenza salbiera[ kienu ming[ajr provista talelettriku filwaqt li f’[afna toroq kienet qed issir [idma biex titnaddaf il-borra u s-si;ar u arbli li tqa//tu.

F’/erti n[awi, l-ammont ta’ borra li ni]let kienet rekord b[al f’Jaffrey fi New Hampshire fejn kienu re;istrati 80 /entimetru ta’ borra.

Il-maltempata bdiet is-Sibt u kienet akkumpanjata minn ri[ qawwi li [akem zona minn West Virginia sa Maine.

Dannel Malloy, il-Gvernatur ta’ Connecticut, qal li dan l-Istat,

min[abba din il-maltempata kellu lakbar ammont ta’ nies bla provista talelettriku fl-istorja. F’dan l-istat, infet[u [afna /entri biex in-nies ikunu jistg[u jmorru jistkennu fihom millbard u borra.

Kemm f’Maine, f’Connecticut u Massachusetts, l-awtoritajiet qalu li riedu jg[addu diversi ;ranet sakemm IL-FILIPPINI

IR-RENJU UNIT

T[assib dwar ]ieda fl-attakki fuq l-Internet Il-Gvern Ingli] u l-industrija tal-pajji]i qed i[abbtu wi//hom ma’ dik li kienet deskritta b[ala “]ieda inkwetanti” ta’ attakki li jsiru minn fuq l-Internet fosthom attakk li tqies serju [afna fuq in-network tal-Foreign Office.

Dan qalu Iain Lobban, iddirettur tal-Government Communication Headquaters (GCHQ), l-a;enzija Ingli]a dedikata g[all-ispjuna;; talkomunikazzjonijiet.

Hu qal li dawn l-attakki tant kienu serji li kienu ta’ theddida g[all-;id ekonomiku talpajji].

Hu qal dan f’artiklu li kiteb f’;urnal ewlieni fir-Renju Unit.

Hu qal li l-isforzi li saru kienu jinkludu mhux biss isserq ta’ ideat u pro;ett filqasam militari i]da wkoll filqasam tat-teknolo;ija tal-

is-servizz tal-elettriku jirritorna g[annormal filwaqt li f’Connecticut u New Jersey, l-iskejjel pubbli/i lbiera[ in]ammu mag[luqa.

Kien hemm ukoll problemi blivja;;ar kemm bl-ajru kif ukoll bl-art.

Kien hemm ka] fejn passi;;ieri fuq ferrovija f’Massachusetts damu 13-il sieg[a imblukkati ;ewwa.

informatika, l-in;inerija u ssettur tal-ener;ija kif ukoll industrji o[rajn bl-iskop li jinkiseb vanta;; kummer/jali jew profitt minn informazzjoni sigrieta.

Tul din l-a[[ar sena kien hemm diversi attakki minn fuq l-Internet ta’ kumpaniji ewlenin kemm fl-Istati Uniti kif ukoll fil-:appun. Politi/i u kapijiet tal-ispjuna;; minn madwar id-dinja kull ma jmur qed i]idu fit-twissijiet tag[hom dwar it-theddid g[as-sigurtà nazzjonali minn fuq l-Internet mhux biss minn pajji]i o[ra i]da anki minn gruppi ta’ kriminali Lobban rari jag[mel kummenti pubbli/i u l-artiklu tieg[u kien ippubblikat sena wara li kien g[amel diskors fejn wissa li pajji]i kienu qed ju]aw dak li jisejja[ cyber warfare biex jattakkaw lil xulxin.

Hu qal li l-attakk li kien sar fuq is-sistema tal-Foreign Office ma kienx irnexxa.

Sadattant mi/-?ina lbiera[ kien mi/[ud rapport Amerikan li sostna li /-?ina setg[et kienet responsabbli g[al in/identi ta’ hacking fuq satelliti Amerikani li jg[assu l-ambjent.

Tal-anqas minn ]ew; satelliti Amerikani bejn l-20072008 kien hemm tal-anqas erba’ ka]i fejn sar sforz illegali biex wie[ed jid[ol fis-sistema ta’ dawn is-satelliti u /?ina hi s-suspettat numru wie[ed skont rapport li tlesta g[all-Kungress Amerikan.

Ir-rapport mill-US-China Economic and Security Review Commission qalet li filwaqt li ma kienx hemm prova li kienet i/-?ina, itteknika li ntu]at kienet konsistenti ma’ dik tal-militar ?ini].

Il-popolazzjoni dinjija til[aq is-seba’ biljuni Tifla li twieldet fil-Filipiini lbiera[ filg[odu kienet iddikjarat s-seba’ biljun persuna fid-dinja.

It-tifla ng[atat l-isem ta’ Danica Camacho. M’hemmx /ertezza li din it-tarbija kienet proprja s-seba’ biljun persuna fid-dinja i]da ntg[a]let simbolikament beix tirrappre]enta dan.

Il-biera[ kienet il-;urnata li fiha n-Nazzjonijiet Uniti qalet li l-popolazzjoni dinjija kienet se taqbe] is-seba’ biljun persuna.

IL-BULGARIJA

President ;did Rosen Plevneliev, il-kandidat tal-partit ta/-/entru lemin GERB, kien elett il-President ;did tal-Bulgarija wara li reba[ 52.5 fil-mija tal-voti.

Din ir-reb[a se ssa[[a[ ilPrim Ministru Boiko Borisov qabel l-elezzjoni ;enerali tal2013 f’dan l-ifqar pajji] talUnjoni Ewropea u li b[alissa qed jipprova jirkupra minn re/essjoni twila li waslet g[al ]ieda fil-qg[ad.

Qabel il-vot, Plevneliev kien il-Ministru g[allKostruzzjoni u kien sar aktar

popolari mill-Prim Ministru nnifsu grazzi g[ad-diversi pro;etti li wettaq fosthom ilbini ta’ toroq ewlenin.

Plevneliev, li g[andu 47 sena, se jie[u post Georgi Parvanov, So/jalista. Il-kariga ta’ President fil-Bulgarija hi wa[da /erimonjali imma rreb[a ta’ Plevneliev tfisser [afna g[alkemm il-ftit distakk li kien hemm mal-kandidat So/jalista, Ivailo Kalfin, li ;ab 47.4 fil-mija tal-voti juri li dan il-partit jista’ joffri sfida iebsa fl-elezzjoni li jmiss.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

A[barijiet ta’ Barra 15 IL-KRI}I TAD-DJUN

?IPRU

T[assib tal-IMF dwar is-sitwazzjoni I/-?ina fidu/ju]a fl-Ewropa ekonomika ?iprijotta Il-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF) esprima t[assib dwar l-ekonomija ?iprijotta u qalet li din kienet se t[abbat wi//ha ma’ diversi sfidi sostanzjali u kien hemm b]onn mi]uri determinati biex l-ekonomija tibda tirpilja. ?ipru wera ftit jew ebda ]vilupp ekonomiku din is-sena u g[as-sena d-die[la l-indikazzjonijiet huma li l-ekonomija se titra]]an skont l-IMF f’revi]joni annwali tas-sitwazzjoni ?iprijotta.

L-IMF qalet ukoll li kien hemm b]onn ur;enti li tittie[ed azzjoni rigward il-finanzi pubbli/i talGvern li qed imorru g[all-ag[ar u li l-pajji] je[tie; li l-Gvern ?iprijott inaqqas l-i]bilan/ filfinanzi pubbli/i li jinsab ta’ madwar seba’ filmija ta’ dak li jipprodu/i l-pajji]. Dan biex iwaqqaf i]-]ieda mg[a;;la li se[[et tul dawn la[[ar tliet snin fid-dejn tal-pajji].

Fir-rapport tag[ha l-IMF qalet li kien hemm b]onn li l-Gvern ?iprijott jie[u “mi]uri de/i]ivi u kredibbli” biex jirran;a s-sitwazzjoni finanzjarja u jibda jnaqqas id-dejn tal-Gvern biex jer;a’ jkun hemm il-fidu/ja tas-swieq u linvestituri.

L-a;enzija finanzjarja internazzjonali qalet li biex tkun kontrollata s-sitwazzjoni finanzjarja, il-Gvern ried jiffoka fuq tnaqqis fl-infiq tieg[u kif ukoll bidla fis-sistema tal-pensjonijiet li l-IMF qalet hi vitali.

Dan g[aliex ?ipru se j[abbat wi//u ma’ wa[da mill-akbar ]idiet fl-ispi]a g[all-pensjonijiet fiz-zona ewro u s-sistema tal-pensjonijiet mhux se tkun sostenibbli fil-mod kif inhi b[alissa.

L-IMF qalet ukoll li filwaqt li s-settur bankarju ?iprijott kien kolonna ewlenija talekonomija, it-taqlib finanzjarju fir-re;jun kif ukoll li fil-pajji] kien hemm [afna min g[andu dejn tal-Gvern Grieg, kien pi] fuq issettur li wie[ed ma setax jinjora.

Intqal li ?ipru trid tkun lesta g[al aktar the]]i]iet negattivi u tag[mel anali]i birreqqa, dawk mag[rufa b[ala stress tests, fuq il-banek ?iprijotti biex ikunu evitati kri]ijiet. ?ipru di;à introdu/iet diversi mi]uri ta’ awsterità bl-iskop li tipprova ssa[[a[ ilpo]izzjoni tag[ha.

IL-:ERMANJA

}ball ta’ 55 biljun ewro Il-Gvern :ermani] sab li g[andu 55 biljun ewro aktar milli kien qed ja[seb wara li nstab ]ball flaccounting fil-Hypo Real Estate (HRE), bank li kien

spi//a fi kri]i finanzjarja u l-Gvern kien innazzjonalizza fl-2009..

Il-Ministeru tal-Finanzi :ermani] qal li dan se jwassal biex il-per/enta;;

tad-dejn li g[andu l-pajji] jitnaqqas b’2.6 fil-mija.

Il-HRE kien spi//a bi problemi ta’ flus wara l-falliment tal-Lehman Brothers fl-Istati Uniti fl-2008.

L-ITALJA

Tkompli l-pressjoni tas-swieq Il-pressjoni tas-swieq fuq lItalja kompliet ilbiera[ hekk kif il-livelli ta’ self la[qu l-livelli ta’ Awwissu meta l-Bank ?entrali Ewropew kellu jintervjeni.

Dan l-i]vilupp [asseb lil bosta g[aliex problemi fl-Italja, it-tielet l-akbar ekonomija fizzona ewro, jista’ jhedded ilbqija tal-pajji]i.

I]-]ieda fl-ispi]a tas-self ilbiera[ kompla jqieg[ed aktar pressjoni fuq il-Prim Ministru Silvio Berlusconi hekk kif qed ikompli jkun ikkritikat g[allmod kif qed imexxi l-ekonomija.

Giovanni Bazoli, i/Chairman tal-ikbar bank Taljan, l-Intesa San Paolo, waqt konferenza f’Ruma qal li kien inevitabbli li fl-Italja jkun hemm nuqqas ta’ fondi jekk tkompli l-bi]a’ u tensjoni dwar id-dejn Taljan.

Ilbiera[ ukoll kien hemm sej[a o[ra biex Berlusconi jirri]enja, din id-darba minn Luca Cordero di Montezemolo, wie[ed min-negozjanti l-aktar prominenti Taljani. Hu [e;;e;

Il-Prim Ministru Taljan Silvio Berlusconi

lil Berlusconi biex iwarrab [alli jkun hemm Gvern ta’ g[aqda nazzjonali.

Montezemolo, li hu /Chairman tal-Ferrari, qal dan f’ittra lill-;urnal Taljan La Repubblica. Hu qal li issa lItalja kienet waslet fix-xifer minn fejn ma tistax tmur lura.

Hu qal li fis-sitwazzjoni li jinsab fiha l-pajji], it-tifdil talpoplu Taljan kif ukoll iss[ubija tal-Italja fl-ewro kienu f’periklu, apparti l-effetti li dan jista’ jkollu minn aspett so/jali.

L-ekonomija Taljana tinsab

sta;nata u hemm pi] ]ejjed fuqha mid-dejn pubbliku li hu l-ekwivalenti ta’ 120 fil-mija ta’ dak li jipprodu/i l-pajji] u b[ala konsegwenza hemm periklu kbir li s-sena d-die[la l-ekonomija Taljana tid[ol f’re/essjoni. ?ifri ma[ru;a lbiera[ urew li l-qg[ad f’Settembru kien tela’ g[al 8.3 fil-mija, l-og[la li qatt kien f’sena filwaqt li linflazzjoni kienet fl-og[la livell fi tliet snin.

Nhar il-:img[a Berlusconi sa[aq li kien se jservi l-mandat kollu tieg[u li jiskadi fl-2013.

Il-President ?ini] Hu Jintao qal li /-?ina kienet fidu/ju]a li l-Ewropa kellha l-kapa/ità li teg[leb il-problemi ekonomi/i li g[andha b[alissa.

Hu qal dan hekk kif wasal fl-Awstrija fil-bidu ta’ ]jara flEwropa. Hu i]da ma ta ebda indikazzjoni dwar jekk i/-?ina kienx se jkollha rwol ewlieni biex issolvi l-kri]i tad-dejn li qed tolqot iz-zona ewro.

B[alissa g[addejjin diskussjonijiet ma/-?ina biex jaraw jekk din tistax tpo;;i flus fil-fond tas-salvata;; g[az-zona ewro li se jintu]a jekk pajji] jispi//a f’diffikultà.

Jintao qal li /-?ina kienet qed issegwi b’attenzjoni li]viluppi b[alissa fiz-zona ewro b’attenzjoni kbira. I]da ]ied li /-?ina kienet konvinta li l-Ewropa “kellha l-g[aqal u l-kompetenza” biex teg[leb id-diffikutlajiet pre]enti.

Sadattant, ir-Russja qalet li hi lesta li jkollha ta[ditiet bilaterali mal-pajji]i membri

taz-zona ewro u tag[tihom g[ajnuna finanzjarja permezz tal-Fond Monetarju internazzjonali (IMF).

Dan qalu Arkady Dvorkovich, l-og[la konsulent ekonomiku tal-Kremlin.

Dvorkovich qal ukoll lill;urnalisti li r-Russja tista’ tinvesti sa g[axar biljun dollaru fl-ekonomija taz-zona ewro permezz tal-g[odda g[addispo]izzjoni tal-IMF. Dan hekk kif l-IMF [abbret li kienet qed tirrevedi l-g[odda ta’ finanzjament g[addispo]izzjoni tag[ha beix tg[in dawk il-pajji]i li jkollhom b]onn dan.

Jean Claude Yrichet, hekk kif spi//a minn kap tal-Bank ?entrali Ewropew, qal li lkri]i tad-dejn g[az-zona ewro ma kinitx spi//at minkejja lftehim li ntla[aq il-;img[a li g[addiet mill-mexxejja talpajji]i li ju]aw l-ewro u kien g[ad fadal xog[ol x’isir biex din ting[eleb.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

Feature 17

16 Feature

Adolf Hitler (1889-1945)

Ion Antonescu (1882-1946)

L-Imperatur Valerian (195-260)

❝

MIN JAG{TI BIS-SEJF ❝

Benito Mussolini (1883-1945)

Is-sens ta’ ;ustizzja donnu jsib is-sodisfazzjon minn li;i li ma g[amilhiex il-bniedem

❞

G[al min hu /ivilizzat, imma, hemm sens ta’ ;ustizzja li jibbilan/ja l-mi]ien tal-[ajja

minn Norbert ELLUL-VINCENTI nibit2@gmail.com

Hemm xi [a;a li tistona meta ddinja tifra[ mhux g[as-su//ess ta’ bniedem, imma g[all-waqg[a tieg[u. Trid tag[mel qab]a lo;ika jew titla’ tar;a etika, biex tikkonkludi li l-fer[ qed ji;i espress g[at-twarrib tal-[a]en minn nofsha.

G[ax is-sens ta’ ;ustizzja donnu jsib is-sodisfazzjon minn li;i li ma g[amilhiex il-bniedem: min jag[ti bis-sejf, bis-sejf imut.

Hilary Clinton kienet f’Kabul, lAfganistan, meta [adet l-a[bar talmewt ta’ Gaddafi. “We came, we saw, he died,” qalet x[in semg[et bit-tmiem imdemmi tad-dittatur talLibja. Meta staqsewha jekk ilmawra tag[ha fil-Libja kellhiex x’taqsam ma’ din il-mewt, wie;bet le, imbag[ad ]iedet li ]gur: “I’m

sure it did.”

Is-sens ta’ /iviltà ma jippermettix li a[na nifir[u bid-deni. Imma, kif g[edna, is-sens ta’ ;ustizzja jieqaf fuq il-fatt mg[allem mill-istorja, li ttirannija fl-a[[ar taqa’. It-tajjeb dejjem jitla’ fil-wi//, u l-[a]in dejjem i[allas il-prezz. Jista’ tirann isaltan g[al elf sena, imma l-istorja fl-a[[ar tikkundannah.

Hemm xi sens ta’ ironija (u ta’ ;ustizzja) li Gaddafi li kien jg[ajjar lil niesu, ‘;rieden’, miet b[al ;urdien, maqbud f’kanna tal-ilma tat-triq. M’hemmx x’tifra[, g[al min hu /ivilizzat. Imma hemm sens ta’ ;ustizzja li jibbilan/ja l-mi]ien tal[ajja.

Ftit ilu rajna lil Bin Laden jag[ti listess rendikont: u ftit qablu, lil

Nicolae Ceausescu (1918-1989) u Elena Ceausescu (1916-1989)

Saddam Hussein. Wie[ed, wie[ed qed naraw lil dawk li kkommettew krimini tal-wa[x fl-eks Jugoslavja, jinqabdu u ji;u ;;ustizzjati.

Imma l-istorja tag[tina e]empji o[ra tat-tmiem tad-dittaturi.

Ming[ajr ma rridu, ji;una f’mo[[na stejjer o[ra f’okka]jonijiet b[al dawn li g[addejjin minnhom b[alissa.

B’mod partikulari niftakru filmewt ta’ Hitler. Dan seta’ /eda qabel ma titfarrak il-:ermanja kollha, imma s-suppervja ma [allitux, u ssagrifika lil niesu.

Gaddafi wkoll seta’ temm ilkalvarju ta’ ;ensu ]mien ilu kieku waqaf malli kien jidher li l-;lieda kienet mitlufa.

Hitler be]a’ li ji;i f’idejn l-

Saddan Hussein (1937-2006)

g[edewwa u g[alhekk mhux biss qatel ru[u b’idejh – u lil Eva Braun – imma amar li l-i;sma tag[hom jin[arqu, biex ;ismu ma ji;ix f’idejn ir-rebbie[a. Is-suldati sabu lil Hitler b’tir ;o rasu, mix[ut fuq is-sufan, u Eva kienet [adet pillola ta’ cyanide, velenu qawwi. Imbag[ad l-i;sma [ar;uhom barra, fejn sabu l-petrol im[ejji, u [arquhom f’[ofra biex lg[edewwa ma jsibu xejn.

Mhux hekk Mussolini, li pprova ja[rab. Inqabad u ddendel mejjet rasu ’l isfel flimkien ma’ Clara Petacci. Kien April 28, 1945.

Inqabad mill-Komunisti liebes ta’ :ermani], u nqatel flimkien ma’ Clara Petacci u s[abu u mitluq f’Milan [dejn pompa tal-petrol malart, minn fejn imbag[ad iddendel

bil-gan/ g[ar-ribrezz ta’ dawk innies li kien da[[al fi gwerra stupida wara [akma dittatorjali.

Saddam Hussein inqabad b[al Gaddafi f’toqba fl-art, ‘qisu ;urdien’ stqarr xi suldat. Tg[allaq minn niesu stess, wara pro/edura legali, fost g[ajjat ta’ nkejja xejn dekoru]i.

Inqabad f’toqba, b’le[ja daqsiex, musfar u mag[lub, wara li kien ilu mfittex 250 ;urnata, u wara gwerra qerrieda, g[alxejn.

Il-qawl Malti jag[mel [afna sens: Kul[add isib il-kappell li ji;ih. Ilpoter isakkar u jissa[[a[ g[al xi ]mien bil-korruzzjoni, imma fla[[ar jasal il-kappell. U jlibbsuhulek Nicolae Ceausescu ltaqa’ maddestin tieg[u, fil-25 ta’ Di/embru

❞

BIS-SEJF IMUT

1989. Tant kien hemm nies li xtaquh mejjet. Li kellhom itellg[u x-xorti min kien se jixkubettjah, lilu u lillmara tieg[u Elena. :abuhom quddiem il-cameras g[al spe/i ta’ qorti ]iffa ri[, f’kamra vojta u kies[a, u ;ew ikkundannati g[allmewt.

F’qasir ]mien, minkejja l-protesti tag[hom, il-bullets tertqu l-i;sma tag[hom. It-tnejn mietu flimkien fuq talba tag[hom stess, b[ala att ta’ [niena, g[ax l-intenzjoni kienet li jisparawlhom separatament. Fi ftit sekondi it-tnejn intelqu fl-art fiddmija tag[hom. Il-kmandant kien amar lis-suldati biex jisparaw blawtomatik.

Fl-1946 waslet is-sieg[a ta’ Ion

Antonescu li jing[ad kien

Osama Bin Laden (1957-2011)

responsabbli g[all-mewt ta’ 400,000 ru[ fir-Rumanija waqt il-gwerra dinjija. Hu u tlieta minn s[abu kienu kkundannati g[all-mewt, u ;ew g[all-appuntament lebsin suit u bilkappell f’rashom.

Bilkemm ma riedx ixejjer ilkappell Antonescu fl-a[[ar mument ta’ [ajtu. Imma l-bullets malajr tertqu l-;isem tieg[u u ta’ s[abu b’;ustizzja, u l-erbg[a waqg[u f’salt wie[ed mal-art, fejn imbag[ad uffi//jal sparalhom it-tir tal-grazzja f’rashom.

Kien hemm il-ka] ta’ Rafael Trujillo li fit-30 ta’ Mejju, 1961 waqt li kien mad-driver tieg[u g[addejjin bil-karozza minn triq imdallma, ;ie assassinat b’tiri tannar minn nies imqabbda mill-

Joseph Vissarionovich Stalin (1878-1953)

❝

G[al xi ftit, il-[a]en jirrenja, imma l-[ajja dan ma ta//ettahx u b’xi mod teqirdu

qawwijin u g[onja. Kienet donnha xena minn xi film tal-gangsters.

G[alkemm l-ewwel tir ma qatlux, dawk is-sebat ir;iel imqabbdin biex joqtluh, malajr sabu tarfu. G[alxejn kienet ir-re]istenza tieg[u .

Trujillo, mag[ruf b[ala El Jefe (ilBoss), kienu ilu je]er/ita r-rieda dittatorjali tieg[u fir-Repubblika Domenikana g[al 30 sena, mill1930 sal-1961. Fl-a[[ar waslet issieg[a tieg[u ukoll meta mhux inqas minn sittin balla laqtu l-karozza tieg[u li kien qed jivvja;;a fiha.

Il-qattiela waqqfuh bil-karozzi tag[hom, u bdiet sparatura qalila.

Kemm ix-xufier kif ukoll id-driver sparaw lura, imma kollu g[alxejn g[ax t[allew mejta fit-triq.

Imma qabel ma nispi//aw ma

Muammar Gaddafi (1942-2011)

❞

ninsewx il-ka] ta’ Stalin li qatel madwar 20 miljun ming[ajr ma ;ie ;;ustizzjat. Kellu 74 sena meta tatu puplesija u wara erbat ijiem miet.

Jing[ad li qatel lir-rivali tieg[u kollha, biex [add ma jaqlibhielu.

Imma jing[ad ukoll li fl-a[[ar ta’ [ajtu kien sar [afna paranojku, pri;unier tal-kuxjenza m[arbta tieg[u.

Il-konklu]joni hi li g[alkemm jista’ jidher li g[al xi ftit, il-[a]en jirrenja, imma l-[ajja ma ta//ettahx dan. Minn hawn jew minn hemm, minn barra jew minn ;ewwa, il[a]en i;ib aktar [a]en, u l-aktar li jag[fas hu fuq min jibda l-pro/ess.

Illum jew g[ada, il-kappell ji;i fuq rasu u s-sejf idur lejn min jurih lewwel.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

18 Kultura

Dominic Galea fit-Teatru Manoel Nhar it-Tlieta 8 ta’ Novembru fit-8 p.m. itTeatru Manoel se joffri serata g[al qalb dawk kollha li j[obbu l-mu]ika jazz.

Il-pjanista jazz u kompo]itur Dominic Galea se jippre]enta numru ta’ kompo]izzjonijiet tieg[u flimkien ma’ numru ta’ mu]i/isti kollegi u [bieb tieg[u li huma mag[rufin sew fil-qasam professjonali tal-mu]ika jazz.

Jie[du sehem mieg[u lkuntrabassista Mario ‘Cocker’ Aquilina u lperkussjonista Noel Grech.

Jie[du sehem ukoll numru ta’ mistiedna spe/jali li huma omm Dominic stess, il-kantanta Doreen Galea, mag[rufa [afna wkoll b[ala kompo]itri/i ta’ [afna kanzunetti li kisbulha su//ess kbir; l-alto sax Sammy Murgo; tenor sax Carlo Muscat u l-perkussjonista Charles ‘City’ Gatt.

Il-programm jinkludi wkoll xog[lijiet ta’ kompo]ituri o[ra mag[rufin u xi improvizzazzjonijiet.

Dominic Galea twieled fl1965 f’familja mu]ikali [afna. Studja l-pjanu ma’

Dominic Galea

missieru Sammy u wara anke f’Londra ma’ Stan Tracey.

Studja l-kompo]izzjoni ma’ Pawlu Grech u fl-2007 iggradwa BA Hons. u MA fl2010 mill-Università ta’ Malta. Din is-sena stess kiseb il-Fellowship of the London College of Music (FLCM).

Sa minn meta kellu 18-il sena beda jirba[ bosta premjijiet importanti f’Malta kif ukoll barra, fosthom dak

b[ala l-i]g[ar kompo]itur ta’ kanzunetta li reb[et il-Malta Song Festival.

Dominic Galea jie[u parti f’diversi festivals tal-jazz f’Malta kif ukoll f’pajji]i o[ra. Hu jg[allem Degree Plus Music u Pop Music flUniversità ta’ Malta.

Biljetti: bookings@teatrumanoel.com.mt jew /emplu 21246389.

Ara wkoll www.teatrumanoel.com.mt.

L-atturi li se jie[du sehem fis-serata ta’ satira li g[andha tin]el g[asel ma’ dawk kollha li j[obbu dawn it-tip ta’ produzzjonijiet

Serata ta’ satira L Erbg[in sena li g[addew minn meta ktibt Satira ma “ -

‘

’

naqqsux mill-validità u r-relevanza ta’ dak li ktibt dakinhar.”

Dan hu l-kliem li [are; minn fomm l-awtur stess, Oreste Calleja. Kif jiddeskrivi Albert Marshall li se jidderie;i dan id-dramm, il-fatt li Oreste Calleja m’g[adux jikteb hi wa[da mill-akbar tra;edji li messew it-teatru Malti.

F’‘Satira’ rnexxielu ju]a l-umori]mu, li hu l-aktar mezz ideali kif wie[ed jista’ jg[id dak li, ta[t forma iktar serja u diretta, ma ji;ix a//ettat daqshekk fa/ilment. Id-dramm ma jirriflettix biss il-[ajja u s-so/jetà Maltija, i]da t-temi li jittratta huma universali.

Il-;rajja ta’ wie[ed mill-karattri prin/ipali li jitlef il-vokazzjoni (jew itellfuhielu), u jispi//a jag[mel o[ra, hi ;rajja rikorrenti li kull wie[ed u wa[da minna jista’ jidentifika ru[u mag[ha. L-ideali]mu tal-bidu ta’ [ajjitna jasal il-waqt li jkollu j/edi g[ar-realtajiet li ma nistg[ux na[arbu minnhom.

Huma dawn l-affarjiet mag[rufa minn kul[add, u a//ettati minn bosta, li jwasslu g[al-status quo ta’ kompromess.

Ix-xenografija kif [olomha l-awtur – spe/i ta’ uffi//ju ta’ Dipartiment tal-Gvern – f’din il-produzzjoni se tkun iddominata minn maskri grotteski kbar imferrxa mal-palk kollu u ma’ fejn se tpo;;i l-udjenza. Ix-xeni ta’ barra se jse[[u quddiem g[ajnejn l-udjenza.

Xejn mhu mo[bi. Anqas x’inhu ji;ri fil-kamra tas-sodda taliskrivan fejn martu qed titba[rad fis-sodda mal-ma[bub tag[ha waqt li ]ew;ha qed jimma;inaha tg[allilu l-g[a;in g[all-ikla ta’ nofsinhar.

Insomma, din il-produzzjoni se tkun or;ja ta’ spettaklu irreverenti bba]at fuq stili teatrali diversi mfassla biex ja[sdu, jinku, jistrumblaw u, fuq kollox, ‘jirrikreaw’ lill-udjenza.

Il-kumpanija Freespirit ACTING qed ittella’ dan id-dramm fit-12 u 13 ta’ Novembru fit-teatru tal-MITP, il-Belt Valletta fit-8 p.m. Fost l-atturi prin/ipali nsibu lil Carlos Farrugia, Duncan Azzopardi, Anthony Ellul u Clive Piscopo.

Il-biljetti jistg[u jinkisbu minn St. James Cavallier, jew missit elettronoiku www.sjcav.org. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 79702799 jew 79441454.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

Arti 19

Fil-festival g[at-tfal biex jiskopru l-;miel tal-arti performattiva se jie[du sehem g[add ta’ kumpaniji li g[andhom esperjenza vasta fil-qasam tal-arti

Festival g[at-tfal biex jiskopru l-;miel tal-arti L-Uffi//ju tal-Prim Ministru, b’kollaborazzjoni diretta ma/-?entru talKreattività tal-Kavallier ta’ San :akbu [abbru t-twelid ta’ festival ;did ta’ attivitajiet mifruxa fuq programm ta’ ;img[a s[i[a g[al tfal sa sittax-il sena. Dawn lattivitajiet mistennija jittellg[u f’diversi postijiet kulturali u stori/i madwar ilBelt Valletta.

Ma[sub u spirat biex jippromwovi l-;miel flinterazzjoni mal-arti performattiva fost it-tfal, ilfestival ing[ata l-isem ta’ ‘}igu]ajg’ u se jibda’ nhar itTnejn 14 ta’ Novembru u jil[aq il-qofol tieg[u l-{add 20 ta’ Novembru, il-Jum Dinji tat-Tfal.

Bis-sehem ta’ 26 kumpanija teatrali u artistika kemm Maltin u

internazzjonali, ‘}igu]ajg’ jikkonsisti fi programm mimli b’attivitajiet minn artisti professjonali li jispe/jalizzaw apposta fi produzzjonijiet g[at-tfal.

“Permezz ta’ dan il-festival qed nippre]entaw serje ta’ produzzjonijiet u atti teatrali li se jkunu a//essibbli [afna g[at-tfal li se jkunu jistg[u jirrelataw fa/ilment malperformers u malproduzzjonijiet infushom,” spjegat Sarah Spiteri, Direttur Artistiku ta’ ‘}igu]ajg’.

“Jekk ikollna niddeskrivu dan il-festival f’sentenza wa[da, nistg[u ng[idu fa/ilment li permezz ta’ dan il-programm, dawk it-tfal kollha li se jattendu se jiskopru l-;miel li wie[ed i[oss meta jwettaq interazzjoni mal-arti performattiva.”

“Permezz ta’ ‘}igu]ajg’, nixtiequ n;ibu wkoll bidla fil-mod kif a[na nwasslu larti performattiva lillpubbliku Malti b’enfasi spe/ifika fuq it-tfal,” ]iedet tg[id Sarah. “L-ewwel u qabel kollox, id-d[ul g[allattivitajiet kollha se jkun ming[ajr [las. It-tieni, matul il-;img[a kollha ta’ attivitajiet, se nkunu qed nilqg[u tfal minn g[add ta’ skejjel minn Malta u G[awdex g[allproduzzjonijiet ta’ filg[odu filwaqt li waranofsinhar, ilproduzzjonijiet se jkunu

miftu[in g[all-familja kollha.”

“A[na qed in[arsu lejn dan il-festival b[ala opportunità li neg[lbu /erti barrieri kulturali li je]istu min[abba /irkostanzi differenti.

G[aldaqstant, il-festival se jkun a//essibbli f’kull kuntest – mhux biss ilpostijiet kollha joffru a//essibbiltà g[al kul[add i]da wkoll, jistg[u jintla[qu minn kull lokalità. Fil-fatt bi pja/ir nistg[u n[abbru li g[al dawn l-attivitajiet se jkunu qed jattendu wkoll [afna tfal tal-iskola minn G[awdex li se jkunu qed jin]lu Malta kuljum, apposta g[al dawn lattivitajiet,” ]iedet tg[id Sarah.

L-attivitajiet ta’ filg[odu g[all-iskejjel bejn it-Tnejn 14 u l-:img[a 18 ta’ Novembru se jittellg[u bejn

id-9.00 ta’ filg[odu u s-1.00 filwaqt li waranofsinhar, ilfamilji kollha u l-pubbliku huma mistiedna jattendu g[all-attivitajiet bejn l-4.00 u s-7.00 ta’ filg[axija. Nhar isSibt 19 u l-{add 20 ta’ Novembru, l-attivitajiet se jkunu bla waqfien mid-9.00 ta’ filg[odu sas-7.00 ta’ filg[axija.

Il-festival ‘}igu]ajg’qed ikun meg[jun mill-belt ta’ Utrecht, mill-Ambaxxati tal:ermanja u ta’ Franza f’Malta, mil-Lukanda Phoencia u mill-British Council.

G[alkemm id-d[ul g[allattivitajiet kollha se jkun ming[ajr [las, l-iskejjel, ilfamilji u l-pubbliku li jixtiequ jattendu huma mitluba jibbukkjaw permezz tas-sit tal-internet tal-festival www.ziguzajg.org.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

20 Tag[rif Servizz reli;ju] f’Ta’ Braxia Din l-Art {elwa flimkien mal-Friends of Ta’ Braxia

Association se jorganizzaw servizz g[all-erwie[ kollha minn Rev. Canon Simon Godfrey. Dan is-servizz se jsir fil-kappella ta/-/imiterju Ta’ Braxia, Tal-Pietà, illum fil11.00 ta’ filg[odu.

Id-disinn ta/-/imiterju Ta’ Braxia sar min Emanuele Luigi Galizia fl-1857. Il post jesa’ mal-4,500 qabar ta’ nies non-Kattoli/i. Matul it-Tieni Gwerra Dinjija saret [sara kbira, sakemm, fl-2000, Din lArt {elwa flimkien madDipartiment tas-Sa[[a [adu [sieb ir-restawr u t-tindif tieg[u. Illum il-Friends of Ta’ Braxia jie[du [sieb li ma ssirx [sara.

Kul[add hu mistieden li jattendi /-/erimonja u ji;i jara pro;ett siewi ie[or ta’ Din lArt Helwa. Ta’ Braxia Cemetery jinsab qrib Blata lBajda fit-triq lejn Porte des Bombes.

Ji//elebra l-50 sena mill-professjoni reli;ju]a tieg[u Fra Xmun Cachia OP millBelt i//elebra l-[amsin sena mill-professjoni reli;ju]a tieg[u b’quddiesa ta’ radd il[ajr fil-knisja tal-Lunzjata, ilBirgu. I//elebra Monsinjur

Ar/isqof Pawlu Cremona OP

meg[jun minn diversi a[wa Dumnikani mmexxija millProvin/jal Patri Pawl Gatt OP. Festa ta’ Santa ?e/ilja L-G[aqda Ka]ini tal-Banda b[al kull sena se ti//elebra lfesta ta’ Santa ?e/ilja b’dawn l-attivitajiet: Santa ?e/ilja f’G[awdex – Din l-attività se ti;i organizzata f’Ta’ Ker/em fis-6 ta’ Novembru 2011 billi fis-6 p.m. l-Isqof ta’ G[awdex

Monsinjur Mario Grech se jqaddes quddiesa g[all-membri tal-ka]ini tal-banda f’G[awdex. Wara, il-Banda San Girgor tag[mel mar/ salka]in tar-ra[al.

Il-baned G[awdxin huma m[e;;a li jattendu g[al din lattività annwali fil-g]ira ta’ G[awdex.

F’Malta l-festa ta’ Santa ?e/ilja se ti;i /elebrata b’dawn l-attivitajiet: Il-Banda l’Isle Adam tar-Rabat se ttella’ l-Kun/ert Annwali tal-G[aqda Ka]ini tal-Banda fit- Teatru Manoel nhar il-{add 13 ta’ Novembru 2011 fis-7.00 p.m. ta[t il-patro/inju tal-President ta’ Malta George Abela, li hu mistenni li jkun pre]enti g[al dan l-kun/ert.

Fid-19 ta’ Novembru fil5.30 p.m. g[andha ti;i /elebrata quddiesa ta’ ringrazzjament fl-okka]joni tal-festa titulari ta’ Santa ?e/ilja g[allbaned Maltin u G[awdxin.

Grupp ta’ r;iel dan l-a[[ar re;g[u ltaqg[u wara [amsin sena biex ifakkru anniversarju spe/jali ta’ meta f’]g[o]ithom kienu membri tas-sezzjoni ta]-}g[a]ag[ {addiema Nsara ta’ Ra[al :did. Huma attendew g[al ikla organizzata g[al din l-okka]joni minn Paul Attard u Alfred Sacco. Pre]enti wkoll kien hemm Carmelo Pace, li dak i]-]mien kien President tas-Sezzjoni f’Paola ta]-}.{.N.

Wara l-quddiesa, b[al kull sena, banda f’isem l-Asso/jazjoni tag[mel mar/ mattoroq ewlenin tal-Belt Valletta sat-8 p.m.

Bejn il-25 u s-27 ta’ Novembru se ssir okka]joni unika b’forma ta’ festa ta’ belt jew ra[al Malti fil-kumpless

ta’ Montekristo, f’{al Farru;.

Materjal ta’ promozzjoni talka]ini membri se jkun esebit u mtella’ fil-kumpless. Dawn jinkludu fost o[rajn bandalori, pillandri, dwal, u mar/i minn diversi baned Maltin.

Il-{add 27 ta’ Novembru fit-8.45 a.m. ti;i /elebrata

quddiesa tal-festa, minn Monsinjur Ar/isqof, bissehem ta’ kor parrokkjali. {olm in-Natura

Anthony Lucian Cauchi b[alissa qed itella’ wirja artistika bl-isem ‘{olm in-Natura’.

Din qed issir fil-GermanMaltese Circle fil-Belt Valletta.

F’din il-wirja, Anthony Lucian Cauchi qed juri l-a[[ar xog[lijiet tal-acrylics u wa[da tal-oils ta’ daqsijiet mhux kbar, bit-tema tan-natura u dak kollu ta’ madwarna.

Dawn ix-xog[lijiet saru dan l-a[[ar sentejn.

Fix-xog[lijiet Anthony [ares lejn in-natura u l-bini qadim li dejjem sa[[ru, b’lenti ‘[anina’ u fl-istess [in imma;inattiva.

Hu j[obb jimmanipula dak kollu li jara u jag[mlu kif ja[seb l-a[jar li jista’ jkun b’dekorazzjoni ori;inali u kuluri jg[ajtu. Jolqtok [afna ssilenzju fil-kwadri. Kwadri ming[ajr [afna nies jew xejn li jfixkel l-ispettatur milli jid[ol fil-kwadru u jitpaxxa b’dak li jara.

Anthony j[obb imur filkampanja jpin;i jew jie[u ritratti u wara li jg[arbilhom jie[u ideat minn dak li jara.

Waqt li jag[raf u jsellem lil dawk li g[allmuh, Anthony jixtieq li jkompli f’din il-linja u jesplora o[rajn.

Anthony Lucian Cauchi

IN-NAZZJON

It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

22 TV#Radju minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

INSIRU NAFU LIL...

Maria Sciberras NET Television 20>30

Il-protagonista fil-programm tal-lum se tkun it-Tabiba Maria Sciberras (fir-ritratt ta[t), li fost o[rajn kienet pijuniera fix-xog[ol li wettqet b’konnessjoni malproblema tad-droga. Jintervistaha Anton Grech.

Min-na[a l-o[ra, Stephanie Spiteri titkellem dwarha ma’ bintha Audrey Sciberras li hi psikologa.

Anton Grasso

QUADRO

Il-bi]a’ u l-paranormali NET Television 21>35

Peress li f’din il-;img[a ssir il-festa pagana talHalloween, l-edizzjoni tal-lum se tiffoka fuq is-su;;etti tal-bi]a’ u l-paranormali.

Nisimg[u diversi esperjenzi, filwaqt li l-kittieb Anton Grasso se jkun il-mistieden spe/jali.

Waqt intervista li t-tim tal-produzzjoni g[amel ma’ sid ta’ dar f’Bormla, jinstemg[u il[na misterju]i filwaqt li jidhru wkoll pre]enti fuq ir-ritratti.

Jippre]enta Bryn Manning.

BEJNI U BEJNEK

L-artist Luciano Micallef NET Television 23>30

Josef Bonello llum se jkollu b[ala l-mistieden tieg[u lill-artist Luciano Micallef (fir-ritratt ta[t).

Twieled fl-1954 u fl-1979 kien ing[ata bor]a ta’ studju biex imur jistudja fl-Accademia di Belle Arti ta’ Firenze.

Bi stil uniku li tag[rfu anki jekk ma tkunx mid[la [afna tal-arti, fost o[rajn hu tana diversi ritratti ta’ personalitajiet mag[rufa, u ddisinja kemm posters kif ukoll qxur ta’ kotba, fosthom ta]-]ew; volumi Maltese Biographies of the 20th Century.

FIL-QOSOR • VITALITÀ (NET Television 13>20) - Problema tas-sa[[a li

]gur iddejjaq mhux ftit lil min ikun ibati minnha hi dik tal-[ruq tal-istonku. Dwar dan is-su;;ett se jitkellem it-Tabib Stephen Spiteri li se jkun fost il-mistiedna ta’ Marbeck Spiteri fil-programm tal-lum. Se jkun hemm ukoll Dr Crockford dwar il-kan/er tas-sider, Dr Zammit Maempel dwar l-artrite. id-dentist Herbert Messina Ferrante, il-qabla Louise Bugeja, it-Tabib Anthony Galea Debono u Alda Anastasi dwar l-aromaterapija.

• MALTA LLEJLA (NET Television 17>00) -

Stephanie Spiteri tlaqqag[na ma’ Andrew Bartolo, ]ag[]ug[ ta’ 18-il sena minn San :wann, li hu attiv fi [dan il-UNEP, il-programm tan-Nazzjonijiet Uniti dwar l-Ambjent u li se jitkellem dwar konferenzi li se jsiru fl-Indonesja u fi New York. L-awtur Tony C. Cutajar jitkellem dwar it-tieni ebook tieg[u. Naraw dwar Bel;jan li g[a]el li ji;i jg[ix il-Birgu. Mid-dinja tal-ispettaklu, niltaqg[u ma’ Ernest Ciantar u Amber Bondin li ri/entement [ar;u d-diska Only You. Ikun hemm ukoll il-kontribuzzjonijiet regolari ta’ Kevin Azzopardi u ta’ Amber Bondin.

• EAGLE EYE (Italia 1 21>10) - Shia

LaBeouf u Michelle Monaghan (it-tnejn fir-ritratt fuq ix-xellug), huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film ta’ az-zjoni li n[adem fl-2008.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

TV#Radju 23 SYRIANA

Thriller b’korruzzjoni u poter b[ala temi ewlenin Rete 4 00>10

Film tal-2005 b’re;ija ta’ Stephen Gaghan li g[andu b[ala temi ewlenin il-korruzzjoni u

l-poter fl-industrija ta]-]ejt.

Bob Barnes (George Clooney, li g[al din ilparti reba[ Oscar) ikun a;ent tas-CIA li bil-mo[bi jkun qieg[ed fuq missjoni f’Beirut.

Biss ma tantx ikollu su//ess u naraw x’ji;ri wara.

Fost l-atturi nsibu wkoll lil Matt Damon u Alexander Siddig (it-tnejn fir-ritratt fuq ix-xellug), kif ukoll lil Jeffrey Wright u Mazhar Munir.

07>00 09>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>40 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>45 18>55 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00 23>30

NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel^ NET News Teleshopping Vitalità Teleshopping Bla Kumment XD X’Fatt-art Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla Flimkien ma’ Nancy Kontra l-{in NET News Insiru nafu lil...

NET News Quadro Trott u Galopp NET News Bejni u Bejnek

06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101

11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet L-Ambjent Tag[na Lkoll The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria

17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Malli Jidlam Il-Klassi/i tas-Sittinijiet Fuzzbox - Eric Montfort Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:10 - Madwarna 09:20 - Kwizzun (r) 10:00 Purée (r) 11:00 - Wirt, Arti u Kultura (r) 11:30 - G[awdex Illum 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 A[barijiet 18:10 - Kwizzun 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - F’Salib itToroq 21:45 - Bondi + 22:30 Paqpaq 23:15 - L-A[barijiet 23:30 - Venere (r).

ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:30 - Sieg[a }mien 12:00 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 16:20 - Lapes u Karta 16:30 - Teleshopping 17:30 - ONE News Update 17:40 - :awhra Maltija 18:00 Fullmarks 19:00 - Starmakers Update 19:05 - Londri 19:15 Minuta Wa[da! 19:30 - ONE News 20:15 - Inbox 20:20 Illostra 20:30 - Xablott 21:35 Realtà 22:40 - Pandora (r) 23:15 - ONE News 23:40 - Minuta Wa[da! 23:45 - Kalamita (r).

Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - Valletta Side 20:30 Madagascar 21:30 - Bejnietna 22:00 - News 22:30 - Stylish Weddings (r).

Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, 08:00 u 09:00) 10:30 A Sua Immagine 10:55 - Santa Messa 12:00 - Angelus 12:20 La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 Verdetto finale 15:15 - La vita in

diretta 16:50 - Tg Parlamento 17:00 - Tg 1 18:50 - L’eredita 20:00 - Tg 1 20:30 - Qui Radio Londra 20:35 - Soliti ignoti 21:10 - La donna che ritorna 23:20 - Porta a porta 00:45 - Tg 1 notte 01:20 - Cinematografo Speciale Festival Internazionale del Film di Roma 01:50 - Qui Radio Londra 01:55 - Scirttori per un anno - Franca Valeri.

Raidue • melita 151 • GO Plus 202 07:00 - Cartoons 10:00 - Tg 2 punti.it 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Italia sul due (attwalità) 16:10 - Ghost Whisperer (TF) 16:50 - Hawaii Five-O (TF) 17:45 - Flash L.I.S. 17:50 - Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Numb3rs (TF) 19:35 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Criminal Minds (TF) 23:25 - Tg 2 notizie 23:40 - Rai 150 anni 00:40 - Piloti (sitcom) 01:10 - Tg Parlamento 01:30 Italia sul due.

Raitre • melita 152 • GO Plus 203 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - La bella mugnaia. Film ’55 09:40 - La storia siamo noi (dok.) 10:35 - Io, mammeta e tu.

Film ’58 12:00 - Tg 3 sport 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità 14:00 - Tg Regione 14:20 - Tg 3 14:50 Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 - The Lost World (TF) 15:50 - Cose dell’altro Geo 17:00 - Geo & Geo 18:05 Speciale 90˚ minuto Serie B 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:15 - Sabrina, vita da strega 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Ballarò 23:15 - 90˚ minuto Champions 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 Rai Educational - GAP diritti umani 01:35 - Fuori orario 02:00 - Rai news 24.

Canale 5 • melita 154 • GO Plus 205 08:00 - Tg 5 - mattina

08.40 Finalmente arriva Kalle (TF) 09:50 - Grande Fratello 10:00 -

La corsa dei santi 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine 14:45 - Inga Lindstrom - Il lupo solitario. Film 2005 16:45 - Il sogno di mio padre. Film 2007 18:35 - Grande Fratello 18:50 - Avanti un altro!

20:00 - Tg 5 20:30 - Striscia la notizia 21:10 - Io & Marley.

Film 2008 23:45 - Matrix 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia.

Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 07:00 - Zorro (TF) 07:30 Starsky & Hutch (TF) 08:30 Hunter (TF) 09:55 - R.I.S. 4 delitti imperfetti 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo (TF) 13:50 - Forum 15:10 - Hamburg Distretto 21 (TF) 16:15 - Sentieri Selvaggi. Film ’56 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - The Mentalist (TF) 23:05 - Law & Order (TF) 00:10 - Syriana. Film 2005.

Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 06:50 - Cartoons

08:50 - Una mamma per amica (TF) 10:35 Grey’s Anatomy (TF) 12:25 Studio aperto 13:00 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Big Bang Theory (sitcom) 15:35 - The Ring and the Dragon - La leggenda dei Nibelunghi. film 2004 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - Dr House (TF) 20:20 - CSI: Scena del crimine (TF) 21:10 - Eagle Eye. Film 2008 23:35 - The Island. Film 2005.

La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:40 - Coffee Break 10:35 L’aria che tira 11:05 - (Ah)ipiroso 11:55 - ‘G’ Day 12:25 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 – Zeus e Roxanne - amici per la pinna. Film ’97 16:15 - Atlantide Storie di uomini e mondi 17:30 JAG - Avvocati in divisa (TF) 19.30 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 – Otto e mezzo 21:10 - SOS Tata 23:10 - Il mondo che verrà 00:10 - Tg La 7 00:25 N.Y.P.D. 01:35 - Cold Squad (TF).

(b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

Education 22 • melita 22 # 104 07:00 - TVAM 09:00 - Euro News 11:00 – Madwarna 11:30 - Dissett 12:30 - Gadgets 13:00 - Ti;rijiet Biss 13:30 - G[a]liet 14:15 -10 minuti 14:30 - Dot EU 15:00 21st Century 15:30 - Madwarna (r) 16:00 - Dissett 17:00 - Gadgets 17:30 - Ti;rijiet Biss 18:00 - G[a]liet 18:45 - 10 minuti 18:55 - A[barijiet g[al dawk Neqsin misSmig[ 19:00 - Dot EU 19:30 21st Century 20:00 - Ti;rijiet Biss 20:25 - A[barijiet bl-Ingli] 20:30 Madwarna 21:00 - G[a]liet 21:45 - 10 Minuti 22:00 - Gadgets 22:30 - 21st Century 23:00 - Dissett.

Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Stenba[ 10:00 - Teleshopping 11:45 - Reporter 12:05 Favourite Link 12:10 - Kont Taf? 12:15 - Favourite News 12:30 Niskata 15:00 - Newspoint 15:30 Teleshopping 16:30 - {in g[al Kollox 17:30 - Makura 18:15 – Favourite News 18:30 - (ikompli) Makura 19:45 - Reporter 20:05 Muftie[ 20:10 - Kont taf? 20:15 Favourite News 21:00 - Mitqlu Deheb 23:00 - Link 23:05 - Kont taf? 23:15 - Favourite News.

La 5 • melita 162 14:00 - ER - Medici in prima linea (TF) 14:45 - Dawson’s Creek (TF) 15:35 - Pepper Dennis (TF) 16:25 - The Starter Wife (TF) 17:15 - La tata (sitcom) 18:05 - Frech Kissing - A caccia di baci. Film 2006 19:50 - Extreme Makeover Home Edition 20:40 - Grande Fratello 21:10 - Grande Fratello Night 22:30 - Mai Dire Grande Fratello 23:10 - Grande Fratello Live.

Melita Movies • melita 801 10:00 - Beverly Hills Chihuahua 2.

Film 2011 (U) 11:25 - Monsters vs Aliens: Mutant Pumpkins From Outer Space Film 2009 (12) 11:55 - Delgo (U) 13:25 - Secrets of The Furious Five Film 2008 (U) 13:50 - Sunset Limited Film 2011 (12) 15:22 - Hollywood Buzz 15:45 Vampires Suck Film 2010 (16) 17:04 - Hollywood Buzz 17:30 Crazy On The Outside Film 2010 (12) 19:05 - Up In The Air Film 2009 (16) 21:00 - Conviction Film 2010 22:50 - Hot Tub Time Machine Film 2010 (AO) 0:30 Legion Film 2009 (AO).

BBC Entertainment • melita 300 • GO Plus 301 07:00 - 3rd & Bird 07:10 Bobinogs 07:20 - Boogie Beebies 07:35 - Spot’s Musical Adventures 07:40 - Buzz and Tell 07:50 - Me Too! 08:10 - Charlie and Lola 08:20 - Fimbles 08:40 Dinnerladies 09:40 - The Weakest Link 10:25 - New Tricks 11:15 Doctors 11:45 - EastEnders 12:15 - Holby City 13:10 - Dinnerladies 14:40 - New Tricks 15:30 - The Weakest Link 16:15 - Doctors 16:45 - EastEnders 17:15 - Holby City 18:10 - New Tricks 19:00 The Weakest Link 19:45 - Doctors 20:15 - EastEnders 20:45 - Holby City 21:40 - The Fixer 22:30 Blackadder the Third 23:00 Dinnerladies.

TCM • melita 310 • GO Plus 701 09:15 - The High Chaparral 10:20 - Gunsmoke 11:30 - Big Wednesday. Film ’78 (PG) 13:40 The High Chaparral 14:50 Gunsmoke 16:00 - Armored Command. Film ’61 18:00 - The Adventures of Sherlock Holmes.

Film ’39 (PG) 19:40 - Foul Play.

Film ’78 (PG) 22:00 - Driven.

Film 2001 (PG).

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

24 Passatemp

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Minn post g[all-ie[or Mimdudin>5. u 6. Pin;a bil-kliem (10) 6. Ara 5 7. Naqqas mill-qilla l-ba[ar (5) 10. Hawn insibu s-Saqqajja (5) 11. I]jed tajjeb (5) 12. :ieli jitlag[lek San ……

(5) 14. Trejqa mwarrba (5) 16. Balalu (5) 17. Mhux belti (5) 18. Kittieb (5)

Weqfin>1. Mhux nej (6) 2. Attakk (6) 3. Xpakka, inqasam bil-pi] (6) 4. G[alaq minn kullimkien (6) 8. Kunjom (5) 9. Strument mu]ikali (5) 12. Sustanza bajda li tarmi dawl [adrani /ar fid-dlam (6) 13. Gost u hena (6) 14. Waqqa’ baxx (6) 15. Tislimiet ta’ xewqat tajba (6)

Kemm u liema huma l-persuni li jidhru hawn fuq jidhru wkoll fil-parti ta’ ta[t?

Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin> 5. Qadja; 6. Raspa; 7. Mqass; 10. Brodu; 11.

Telaq; 12. Dazju; 14. Miksi; 16. Darra; 17. Razez; 18. Dbiel.

Weqfin> 1. Nqaleb; 2. Laqqmu; 3. Prosit; 4. Laqlaq; 8. Polza; 9. :lekk; 12. Doveri; 13. U]anza; 14. Marida; 15. In[all.

L-invenzjoni

G{AT-TFAL

Sudoku

Diffi/li: da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.

L-in;inier ivvinta apparat li meta jdawwar il-maqbad skont il-vle;;a xi pi]ijiet jitilg[u ’l fuq u o[rajn jin]lu.

Liema huma dawk li jitilg[u u liema huma dawk li jin]lu?

Soluzzjonijiet

Sudoku

Seba’ kienu l-persuni fi]-]ew; xeni. Dawn kienu: A-10; F-1; N-4; P20; R-12; T-13; Z-16.

Minn post g[allie[or

58 /irku s[i[

Il-brimba u d-dubbiena

L-iljun Nru. 6 Qalb l-iljuni

Liema wie[ed minn dawn is-seba’ ljuni hu ftit differenti millo[rajn?

Il-brimba u d-dubbiena

F’din il-log[ba se tg[oddu u tridu tg[oddu tajjeb. Kemm-il /irku s[i[ hawn f’din ix-xena?

L-invenzjoni ‘s’ u ‘b’ jitilg[u; ‘/’ u ‘d’ jin]lu.

Qalb l-iljuni

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

Klassifikati 25 PROPRJETÀ Bu;ibba

APPARTAMENT fit-tielet sular lest minn kollox, kbir [afna u spazju]. Open plan living u dining, k/ina fitted, box room, ]ew; kmamar talbanju, tliet kmamar tas-sodda doppji, terrazzin quddiem u ie[or wara. Parti mill-bejt u bl-u]u tal-lift. Prezz €129,000. ?emplu 79808405 jew 79957951.

{al Luqa

APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tassodda, k/ina/living/sitting, utility. Prezz jibda minn €104,821 (Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.

{a]-}ebbu;

TERRACED house ;dida f’area sabi[a. Tliet qasab u nofs fa//ata b’85 pied fond.

Lesta minn kollox b’erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, salott. Min hu interessat i/empel 79066880 jew 27015780.

Il-G]ira - Kumpless Savoy Gardens

GARAXX kbir ta' karozza wa[da. ?emplu lis-sid direttament fuq 99494713 u ffrankaw 5% fuq il-prezz.

I]-}urrieq, Bubaqra

TERRACED house kbira, erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, washroom, ]ew; terraces, ]ew; kmamar talistudju, kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz €338,000. ?emplu 99422082.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Proprjetà

U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.

Tignè Seafront

APPARTAMENT kbir fuq medda ta’ 125sqm, b’veduta impekkabbli, bil-lift, tliet kmamar tas-sodda, u spazju ta’ karozza wa[da. ?emplu 99422082.

G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Skips-on-Wheels

FUQ erba' roti u bins ta' 120 litru u 240 litru fuq ]ew; roti, kollha ;odda, prezzijiet moderati. ?emplu lil Green For Ever 79221700.

G{ALL-KIRI Tas-Sliema

{ANUT#UFFI??JU fi Triq ?ensu Xerri, [dejn Tignè Point. ?emplu 99466482.

G{AT-TWELLIJA Ra[al :did

MINI MARKET kbir attrezzat b'kollox, A#C, kameras, cheesecounter etc.

Komplut b'kollox, permessi kollha Class A u bi klijentela tajba. ?emplu 99459954 jew 99450440.

VETTURI Range Rover

CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5000 negozjabbli. ?emplu 79456174.

Renault Kangoo

PETROL 2006 g[all-u]u ta’ wheelchair f'kundizzjoni perfetta, full extras, prezz negozjabbli. ?emplu 99497206 jew 79298837.

Renault Scenic

PETROL 1.6 16v 2002 b’mileage baxx, f’kundizzjoni

perfetta, dejjem servisjata g[and Kinds, full extras u dejjem iggaraxxjata. Prezz mitlub €7500 negozjabbli. ?emplu 99527477.

Kia Mentor

Petrol 1996 kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 99025125.

VW Golf GTI

2006, 25,000 mili, 2ltr turbo, petrol, 5 door, iswed, ABS, ESP, seats tal-;ilda, climate control, bi Xenon auto headlights u [afna i]jed. €18,900 o.n.o. ?emplu 99476534.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt.

Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 79803496.

Nixtri

GARAXX in-na[a taliskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.

Ni]barazza

NI}BARAZZA djar u garaxxijiet, in;orr kull tip ta' materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa 5 sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

Nutara

INFITTEX xog[ol ta’ nutara ma’ nutar jew ditta legali. ?emplu 79737974.

Ra;el

TA' 46 sena jixtieq jiltaqa’ ma’ mara ta' bejn 36 u 47 sena biex jibdew relazzjoni.

Min hu interessat jibg[at sms fuq 99607196.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumbledryers, dishwashers, dehumidifiers u microwaves.

Nag[tu, stimi b’xejn minn qabel bla [las u sitt xhur garanzija fuq kollox. Servizz il-;urnata kollha, bl-ir[as prezzijiet. ?emplu 21447763, 21499183, 99478634 jew 99447763.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

FRIDGES, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//.

B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata /emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{ Combination machine

SINGLE PHASE radial armsaw, chiselmorters. ?emplu 21388856 jew 99195464.

Mejda tonda

TAL-a[mar mastizz.

Dijametru ta’ metru, [xuna

ta’ 3cm u b’erba’ saqajn.

Kundizzjoni perfetta. Prezz €250. ?emplu 21246324 jew 99808522.

Mejda tal-pranzu

Kompluta b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina,one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum talKarnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

Pasturi

TA' tafal Malti, sett ta' 20 pastur, €10 u presepji kull daqs fuq l-antik. ?emplu 21495253.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti, u kalendarji. Free delivery g[al G[awdex ukoll.

Morru g[and BONNICI’S PRINTING PRESS (Pawlu Bonnici) – 3 Triq Melita, ilBelt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie; etc u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpre ss.com

KOMPJUTERS Tlift

ID-DATA tal-kompjuter tieg[ek? Qed tinkwieta g[ax ma tafx kif se ;;ib lura d-data li hi ferm importanti g[alik?

Mela /empel malajr 99422082.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

26 Avvi]i PN

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN AVVI}I POLITI?I {AL BALZAN. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li ttesseri jistg[u jin;abru millUffi//ju PN tal-lokalità, fil-Pjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet tal-ftu[ huma mill-5.30 p.m. ’il quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322.

L-ISLA. Is-Segretarju talKumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m., u l{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. {AL QORMI. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri tal-Kumitat fl-istess

Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;).

SAN :ILJAN. Membri talKumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.

I}-}URRIEQ. Membri talKumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l[las ta’ tesseri ;odda.

AVVI}I SO?JALI TONIO BORG. Il-{bieb ta’

Tonio Borg se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 3 ta’ Novembru, f’Popeye Village, ilMellie[a. Prezz €5 u l-biljetti

L-MNPN fix-xhur li ;ejjin se jorganizza sensiela ta’ laqg[at ta’ informazzjoni fuq temi differenti.

L-ewwel laqg[a se g[ada l-Erbg[a 2 ta’ Novembru fis-6.30 p.m. fid-Dar ?entrali.

It-tema li se ti;i diskussa hi ‘Is-Sa[[a tal-Mara’.

Kul[add hu mistieden.

Jindirizza din il-laqg[a l-Ministru tas-Sa[[a u l-Kura fil-Komunità Joe Cassar.

L-MNPN se jorganizza Coffee Morning nhar l-Erbg[a 9 ta’ Novembru, Villa Arrigo, in-Naxxar.

G[all-biljetti /emplu 99473932. Jistg[u jinxtraw ming[and il-helpers tas-soltu.

Trasport provdut u jitlaq mill-postijiet tas-soltu fit-8.30 a.m.

Prezz: €5.50 Jattendi l-Prim Ministru Lawrence Gonzi

jistg[u jinxtraw ming[and ilhelpers jew billi //emplu 79807644.

DAVID CASA. Il-{bieb ta’ David Casa se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 3 ta’ Novembru f’Villa Arrigo. Prezz €5 u g[all-biljetti tistg[u //emplu fuq 21232166, 99462078 jew 79421071.

FRANCIS ZAMMIT DIMECH. Il-{bieb ta’ Francis

Zammit Dimech se jorganizzaw Ikla f’g[eluq sninu, il-:img[a, 4 ta’ Novembru fit 8.30 p.m. filLukanda Le Meridien, il-Balluta.

Prezz €22.50 u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99449189.

CLYDE PULI. Il-{bieb ta’ Clyde Puli se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 8 ta’ Novembru. Tluq tat-trasport fid-9 a.m. Prezz €4 u g[all-biljetti tistg[u //emplu 99476633 jew 99445269.

ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw {ar;a Kulturali fil-Palazz talInkwi]itur u /-?entru ta’ Restawr ta’ Bighi, il-{amis, 10 ta’ Novembru. Ikun hemm waqfa g[all-kafé fil-Palazz talInkwi]itur. Prezz €7 u l-biljetti jistg[u jinxtraw mill-uffi//ji jew billi //emplu 23285000.

CHARLÒ BONNICI. Il{bieb ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, il{amis, 10 ta’ Novembru fid-9.30 a.m. fil-Lukanda Bu;ibba, Bu;ibba. Prezz €5 u biex tibbukjaw tistg[u //emplu 79796667.

EDWIN VASSALLO. Il{bieb ta’ Edwin Vassallo se jorganizzaw Coffee Morning, lErbg[a, 16 ta’ Novembru filLukanda Imperial, Tas-Sliema.

Prezz €5 u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 21433869.

MARIO GALEA. Il-{bieb ta’ Mario Galea se jorganizzaw Ri/eviment, is-Sibt, 26 ta’ Novembru fil-Garden of Eden, i]}urrieq. Prezz €5 u t-trasport inklu]. G[all-biljetti tistg[u //emplu 21634462.

PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’ Philip Mifsud se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 29 ta’ Novembru fil-Lukanda Imperial, Tas-Sliema. G[al aktar informazzjoni, tistg[u //emplu 99269314 jew 21462304.

JASON AZZOPARDI. Il{bieb ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Ikla tal-Milied, il{amis, 8 ta’ Di/embru fis-1 p.m. fil-Lukanda Maritime Antonin Hotel and Spa. Prezz €20 g[allkbar u €10 g[at-tfal u biljetti jistg[u jinkisbu ming[and ilhelpers jew billi //emplu 22985100 jew 99841333.

Asso/jazzjoni Pensjonanti u Anzjani Nazzjonalisti

Tombola Buffet

Solana Hotel, il-Mellie[a L-Erbg[a 16 ta’ Novembru Bejn l-10 a.m. u s-2 p.m.

Prezz: €9 kull persuna G[all-booking /emplu lil Antoinette Vella 21420513 jew 79040544 jew lil Aida Scerri 21521684 jew 99463677

TONIO FENECH. Il-{bieb ta’ Tonio Fenech se jorganizzaw Ikla g[all-Milied, is-Sibt, 10 ta’ Di/embru fit-8 p.m. fil-lukanda Hilton Malta, San :iljan. Prezz €25 g[all-kbar u €12 g[at-tfal.

G[all-bookings tistg[u //emplu 27327302 jew 79927302.

AVVI}I O{RA L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali

PN jixtieq jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità re;a’ nfeta[ ta[t management ;did. Ilbar qed ikun miftu[ is-Sibt u l{add mill-5 p.m. ’l quddiem, u jintwerew log[ob tal-Premier Ingli] u s-Serie A Taljan.

{’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99804642.

BIRKIRKARA. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u l-11 a.m. fl-Uffi//ju PN. BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. {AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038.

G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30

a.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. {AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567.

L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382.

L-ISLA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273985.

IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733. {AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895466.

L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979.

L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852.

L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603.

IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507.

IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. fl-Uffi//ju PN. IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com.

PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222.

RA{AL :DID. G[al assistenza tistg[u //emplu 98890488 jew 79224165.

TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633.

IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529.

SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086.

SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7.30 p.m. u t8.30 p.m. fl-Uffi//ju u ‘Dar il-{addiem’. G[al aktar informazzjoni tistg[u tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt.

IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL TARXIEN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225033.

VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225810.

I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. fl-Uffi//ju PN.

It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

27 KAMPJONAT BOV IT-II DIVI}JONI

Mellie[a jkomplu jirb[u MELLIE{A........................4 LUQA..................................1

Mellie[a kisbu r-raba’ reb[a meta b’mod konvin/enti g[elbu lil Luqa St.Andrews 4-1. Wara li Luqa [adu vanta;; kmieni, Mellie[a [adu r-riedni talpartita fejn iddominaw u skurjaw erba’ gowls.

Luqa fet[u l-iskor wara appena [ames minuti meta LEE BALDACCHINO qabad ballun tajjeb u b’xutt tajjeb fil-baxx [asad lil Simon Gauci. Fit-22 minuta Mellie[a ng[ataw penalty meta Adrian Psaila waqqa’ lil Loquete fil-kaxxa bir-referee Utulu jordna penalty li minn PHILIP TAYLOR ma ]baljax. Fit-32 minuta Mellie[a marru fil-vanta;;. Kien pass tajjeb u pre/i] ta’ Wayne Borg St.John wara difi]a fejn da[al tajjeb TIAGO LOQUETE u wara li qabe] lil Psaila tefa’ fixxibka. Fl-40 minuta konklu]joni minn barra l-kaxxa ta’ Taylor g[addiet barra.

Fit-53 minuta xutt ta’ Loquete g[adda ftit barra. Fit-62 minuta Mellie[a g[amluhom 3. Kien pass ta’ William Borg lejn PHILIP TAYLOR li wara li lballun [abat darba b’xutt millewwel g[eleb lil Psaila g[al gowl sabi[. Fil-65 minuta kross ta’ William Borg lejn Wayne Borg St.John li i]da x-xutt millewwel tieg[u g[adda ftit g[oli.

Fit-72 minuta pass ie[or lejn Loquete li minn po]izzjoni tajba xe[et g[oli. Fit-80 minuta Mellie[a skurjaw ir-raba’ gowl meta minn kross ta’ David Cauchi, WAYNE BORG ST.JOHN da[al bir-ras u tefa’ fix-xibka.

Mellie[a: S. Gauci (J.Abela), D.

Cauchi, W. Buttigieg, L. Cauchi, M. Vella, K. Fenech, K. Gauci (R.Perkins), W. Borg, P. Taylor, W. Borg st. John, T. Loquete.

Luqa: P .Psaila, A. Psaila, C. Caruana, G. Frendo, L. Baldacchino, A. Abdilla, C. Gatt, R. Penza (L. Vella), F. Cauchi, S. Brazilino (D.Agius), J. Camilleri.

Referee: Jude Utulu.

Iwaqqg[u l-punti

G{ARG{UR …………… 1 ATTARD …………………1

G[arg[ur tilfu ]ew; punti prezzju]i meta kienu mi]muma fi draw ta’ 1-1 minn Attard.

G[arg[ur kellhom iktar millog[ob u kien jixirqilhom xi [a;a a[jar i]da fl-a[[ar setg[u biss jiksbu punt, mertu wkoll ta’ Attard li lag[bu b’determinazzjoni kbira.

G[arg[ur kellhom g[add ta’ /ansijiet ta’ skor fl-ewwel taqsima fosthom xutt ta’ Gravata li g[adda j[akkek mallasta. I]da qabel intemmet lewel taqsima kienu Attard li fet[u l-iskor permezz ta’

KURT ZAHRA wara azzjoni ta’ korner.

Fit-tieni taqsima G[arg[ur kif kien mistenni wettaq reazzjoni qawwija biex jipprova jsalva r-ri]ultat i]da kellu jistenna sa g[axar minuti mittmiem biex irnexxilu jag[mel dan bil-goal ta’ RYAN DEBATTISTA b’daqqa ta’ ras wara azzjoni ta’ freekick.

G[arg[ur: D. Zarb, R.

Debattista, C. Farrugia, H. Gatt Bonello (R. Mifsud), J. Debattista, E. Lapira (K. Azzopardi), I. Curmi, B. Antignolo, J. Nwoba, R. Gravata, B. Perry Alton (C. Vella) Attard: C. Cini, O. Tabone, C. Lanzon, A. Agius, D. Gauci, J.C. Cachia, D. galea, R. Filipov, K. Zahra, D. Traykov, K. Said.

Referee: Luke Portelli.

L-ewwel reb[a

KIRKOP ………………... 1 SENGLEA A. ……………4

Senglea Athletic kisbu lewwel reb[a tal-ista;un meta ;abu fix-xejn lil Kirkop f’log[ba ming[ajr storja.

Senglea [ar;u ferm determinati u bnew vanta;; doppju sa l-ewwel 20 minuta log[ob. Kien JOHN ALEGBE li feta[ l-iskor wara [ames minuti b’xutt b’sa[[tu u kwarta wara GLENN BRINCAT g[amilhom tnejn b’xutt minn tarf il-kaxxa.

Kwarta mill-ftu[ tat-tieni taqsima Senglea vi/in it-tielet goal b’xutt ta’ Clayton Caruana, i]da ]ew; minuti wara Kirkop da[lu mill-;did fil-log[ba b’goal tas-sostitut CHRISTIAN MIFSUD. It-tamiet ta’ Kirkop damu biss minuta g[aliex Senglea kabbru l-vanta;; permezz ta’ GLENN BRINCAT li g[aqqad id-doppjetta u kwarta mit-tmiem Senglea skurjaw ukoll ir-raba’ goal permezz ta’ JON ROLAND EMEKA. Kirkop: D. Pryke, C. Farrugia

(L. Zammit), M. Pisani, A. Busuttil, B. Falzon, O. Buhagiar (C. Mifsud), I. Stankovic, R. Kerekov, J. Attard (F. Caruana), D. Zammit, B. Bugeja.

Senglea A: G. Attard, B. Zerafa, M. Ciappara, A. Sciortino, J. Abela, J. Alegbe, J. Buttigieg, R. Micallef (R. tanti), C. Caruana, G. Brincat, J.R. Emeka (K. Galea) Referee: Duncan Sultana.

Reb[a meritata

}URRIEQ............................1 }EBBU: R..........................3

Wara tliet draws u ]ew; telfiet, }ebbu; Rangers kisbu lewwel reb[a tag[hom dan lista;un fil-konfront ma’ }urrieq. Ir-Rangers ddominaw tul id-90 minuta u l-plejers kienu ko-ordinati ferm fittqassim tal-ballun. G[alkemm }urrieq kellhom bidu tajjeb,

Kif Jinsabu

G]ira Utd Gudja Utd Mellie[a G[argur Kirkop Utd Santa Venera St.Andrews Si;;iewi Msida San :wann }ebbu; Attard }urrieq Senglea Ath

L R D T F K Pt 5 5 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6

4 4 4 3 3 3 2 2 2 1 1 1 1 1

0 13 1 0 11 3 0 2 14 11 2 1 12 6 1 2 10 11 0 3 7 8 2 2 8 10 3 1 6 6 0 4 9 11 3 2 5 6 3 2 6 8 2 3 6 10 0 5 6 13 0 5 7 16

1 1

13 13 12 11 10

9 8 9 6 6 6 5 3 3

rarament kellhom /ansijiet li jtellg[u ballun lejn il-lasti ta]}ebbu; Rangers.

Il-yellows marru fil-vanta;; fil-41 minuta b’azzjoni interessanti fejn free kick ta’ Joseph Mercieca sab lil Roderick Spiteri ]markat, ixxutt tieg[u kien salvat parzjalment mill-goalkeeper, u mir-rebound UCHENNA ANYANWU ma ]baljax.

Fl-54 minuta, }ebbu; Rangers irduppjaw l-iskor bi free kick dirett ta’ GORDON MALLIA. Sittax-il minuta wara, }ebbu; Rangers akkwistaw ittielet gowl bid-doppjetta ta’ UCHENNA ANYANWU li skorja xutt /entrali fuq cross ta’ Gordon Mallia. }urrieq naqsu d-distakk tliet minuti qabel it-tmiem meta lgoalkeeper James Mercieca ta]}ebbu; Rangers li [are; ferm ’il barra mil-linja ma klirjax sew u s-sostitut DUPI HARALLAMB [ataf /-/ans b’xutt sabi[ baxx /entrali. I]da dan kien tard wisq g[al }urrieq u }ebbu; ikkontrollaw tajjeb biex kisbu l-ewwel reb[a. }urrieq: R. Vella, A. Barbara,

D. Bellizzi, K. Sacco, J. Lia, N. Abdilla, J. Briffa, J. Briffa (A. Portelli), D. Bonnici (V. Micallef), M. Genuis (D. Harallamb), A. Camilleri }ebbu; R.: J. Mercieca, G. Mallia, M. Brincat, J. Mercieca, D. Agius, M. Farrugia, R. Spiteri, B. Chetcuti (J. Agius), D. D’Agostino, U. Anyanwu (D. Caruana), M. Tirchett (D. Farrugia) Referee: Andrew James Sammut.

Draw e//itanti

SI::IEWI...........................1 SAN :WANN.....................1

Partita ferm ikkontestata kienet dik bejn Siggiewi u San :wann li spi//at bi skor ta’ parita biex issa Siggiewi jinsabu b’total ta’ disa’ punti u San :wann sitt punti filklassifika.

I]-]ew; timijiet lag[bu tajjeb tul il-log[ba kollha, i]da fl-ewwel taqsima rarament [olqu /ansijiet ta’ skor. }ew; free kicks ta’ Chris Ciaccattolo g[al San :wann fid-direzzjoni

Azzjoni mill-partita bejn G[arg[ur u Attard, partita li spi//at fi draw ta’ 1-1

tal-lasta kienu salvati millgoalkeeper ta’ Siggiewi Jonathan Vella. Fis-37 minuta San :wann setg[u jmorru filvanta;; meta Mario Bajada kkommetta fowl fuq Shawn Vella fil-kaxxa l-kbira u ng[ataw penalty. I]da lpenalty baxx u /entrali ta’ Shawn Vella kien salvat millgoalkeeper Vella.

Fit-tieni taqsima Si;;iewi kienu aktar dominanti. San Gwann fet[u l-iskor fis-57 minuta meta SHAWN VELLA, b’xutt angolat minn vi/in l-lasta g[eleb lillgoalkeeper Vella. Siggiewi wettqu reazzjoni fit-68 minuta meta RODERICK FARRUGIA, b’[arba minm nofs il-ground u bl-ebda difensur quddiemu, [asad lillgoalkeeper Claude Carbonaro ta’ San Gwann u skorja xutt baxx. Fl-a[[ar 20 minuta talpartita, Si;;iewi [olqu aktar pressjoni fuq San :wann i]da l-isforzi tag[hom ma [allewx frott u l-partita ntemmet b’ri]ultat ta’ 1-1.

Siggiewi: J. Vella, I. Darmanin,

N. Galea, E. Vella (E. Ciappara), M. Bajada, E. Bugeja, E. Cutajar, M. Camilleri, R. Farrugia, J. Camilleri, J. Shead San :wann: C. Carbonaro, Q. Bregman, D. Cosaitis, K. Vella, G. Agius, P. Xuereb, A. Borg, N. Kalenga (D. Borg), C. Ciaccattolo (M.Asciak), C. Pace (C. Cuschieri), S. Vella.

Referee: Stefan Pace.

Rimonta brillanti

SANTA VENERA...............2 MSIDA.................................1

Santa Venera reb[u t-tielet partita dan l-ista;un meta b’rimonta tajba irkupraw ]vanta;; ta’ gowl biex reb[u lpartita kontra Msida biex issa qab]u lil istess Msida ilklassifika. Min- na[a ta’ Msida dawn tilfu l-partita wara lewwel taqsima tajba i]da Santa Venera [adu l-kmand

fit-tieni taqsima. Wara biss minuta Msida laqtu l-lasta meta free-kick ta’ De Andrade kien salvat minn Cuschieri bilballun ja[bat mal-lasta. Fis-16 il minuta Msida fet[u l-iskor meta minn free-kick ta’ Alistair Dalli d-difi]a ta’ Santa Venera klirjat darbtejn i]da da[al MATTHEW BORDA li skorja b’xutt tajjeb. Fl-24 minuta Msida resqu vi/in meta free-kick ie[or ta’ Alistair Dalli g[al ftit ma [asadx lil Warren Cuschieri li i]da irnexxilu jdawwar f’korner.

Fil-35 minuta Msida re;g[u resqu vi/in meta Pirrone qabbe] il-ballun fuq Cuschieri i]da kien ikklirjat minn Muscat minn fuq il-linja. Fit43 minuta Santa Venera ;abu l-iskor indaqs. Kienet azzjoni sabi[a bl-ewwel xutt ta’ Andrew Hili ja[bat malwieqfa, it-tieni xutt ikun salvat minn Agius i]da da[al GLENN MICALLEF li xxutja g[al parita.

Fil-61 minuta Santa Venera resqu vi/in permezz ta’ Dylan Mercieca i]da x-xutt tieg[u ;ie mdawwar f’korner. Fil-65 minuta Santa Venera marru filvanta;;. Kien free-kick minnofs il-grawnd bil-ballun ja[bat darba u jid[ol JOHN ONUOHA li bir-ras qabbe] fuq Agius. Fil-75 minuta Msida laqtu l-minduda meta minn free-kick ta’ De Andrade , Cuschieri laqa’ ming[ajr ma ]amm bil-ballun ja[bat malminduda.

Santa Venera: W. Cuschieri, J.

Onuoha, M. Muscat, S. Farrugia (E. Muscat), K. Cilia, G. Micallef, A. Hili (D. Wingfield), R. Carbonaro, R. Borg, D. Calleja, D. Mercieca.

Msida: J. Agius, L. Cassar, R. Zammit, M. Clarke, A. Dalli (M. Pisani), D. Attard, M. Borda, M. Crupi (M. Curtis), A. Pirrone, F. De Andrade, O. Zammit (R. Xuereb) Referee: Roberto Vella.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

28 sport KAMPJONAT BOV IT-III DIVI}JONI

Draw fil-konfront dirett bejn Pembroke u G[axaq PEMBROKE A …………. 1 G{AXAQ ……….………. 1

Fil-log[ba prin/ipali minn din id-divi]joni kellna draw ta’ 1-1 bejn l-ewwel tnejn fil-klassifika li b’hekk baqg[u t-tnejn li huma ming[ajr telfa. I]da dan irri]ultat kien ifisser li Pembroke waqqg[u l-ewwel punti wara [ames reb[iet konsekuttivi.

Log[ba mill-isba[ bit-tim ta’ De Brincat jo[ro; a[jar u kif kien mist[oqq imur filvanta;; fit-23 minuta wara azzjonai personali ta’ BJORN DALLI. Pembroke wettqu reazzjoni u wara li kellhom goal im[assar ftit qabel ilmistrie[, huma kisbu l-goal tad-draw fil-bidu tat-tieni taqsima meta Pembroke reb[u penalty, filwaqt li mill-[dax-il metru x-xutt ta’ VOJKO MARTINOV kien salvat i]da mir-rebound listess plejer ma ]baljax.

Il-kumplament tat-tieni taqsima kien ferm interessanti u missielet i]da l-iskor baqa’ ma nbidilx g[al ri]ultat ;ust ta’ 1-1.

Pembroke A: R. Debattista, K. Sultana, T. Naudi, R. Zammit (J.C. Borg), J. Mifsud, V. Martinovic, A. Galea, G. Spiteri, C. Leonardi (B. Cremona), D. Calleja Cremona, L. Grech G[axaq: J. Verbina, E. Dimech, M. Cassar, M. Axiaq (M. Vassallo), L. Alla, J. Caruana (M. Grech), R. D’Amato, F. Galea, B. Parnis, A. Caruana (C. Xuereb), B. Dalli.

Referee: Matthew Degabriele Rimonta tajba

M:ARR U …………….… 3 XG{AJRA T ……...…….. 1

M;arr United kisbu t-tielet reb[a tal-ista;un meta b’wirja ferm konvin/enti fit-tieni taqsima g[elbu lil Xg[ajra 31.

Xg[ajra kellhom bidu a[jar u marru fil-vanta;; wara kwarta permezz ta’ LIZIO GRECH, i]da iktar ma beda g[addej il-[in M;arr iktar bdew i]idu fil-log[ob.

Fit-tieni taqsima kien hemm tim wie[ed fil-ground u fit-62 minuta M;arr kisbu d-draw b’daqqa ta’ ras tassotitut RUSSELL MARMARA fuq azzjoni ta’ Mark Deguara. L-istess Deguara li kien l-a[jar plejer fil-ground, laqat il-lasta ftit minuti wara biex kwarta mittmiem Sinclair Camilleri mess il-ballun b’idu u mill11-il metru CHRIS ABELA ma ]baljax.

Fid-90 minuta MARK DEGUARA g[alaq il-log[ba b’xutt sabi[ minn angolu diffi/li.

M;arr U: J. Borg, M. Mifsud, M. Bugeja, J. Said, J.

Kif Jinsabu

L R D T F K Pt

Pembroke 6 5 1 0 13 5 16 G[axaq 6 4 2 0 9 3 14 Mdina K. 6 4 1 1 13 5 13 Santa Lu/ija 6 4 1 1 9 4 13 Fgura U. 6 3 1 2 10 9 10 M;arr U. 6 3 0 3 8 7 9 Qrendi 6 2 2 2 6 6 8 Swieqi U. 6 2 2 2 5 5 8 Marsaskala 6 2 1 3 4 8 7 Sirens 5 2 0 3 8 9 6 Xg[ajra T. 6 1 2 3 6 11 5 Mtarfa 5 1 1 3 9 11 4 Marsa 6 0 2 4 3 8 2 Kalkara 6 0 0 6 4 16 0 *Marsaskala ng[ataw reb[a fuq ilmejda kontra Xg[ajra

Ebejer, C. Tabone, J. Gauci (V. Petrovic), C. Abela, M. Muscat (R. Marmara), M. Deguara, P. Fenech (W.

Camilleri)

Xg[ajra T : R. Camilleri, A. Vella, S. Camilleri, C. Magro, N. Attard (B.Magro), K. Caruana, A.Manaf, C. Cioffi (D. Axisa), K. Micallef, K. Tonna, L. Grech (J. Cini) Referee: Darren Agius

Azzjoni mill-partita bejn Marsa u Swieqi, li ntemmet fi draw ta' 0-0

Reb[a fa/li

Draw f'partita monotona

Mdina Knights komplew javanzaw fil-klassifika b’reb[a verament fa/li kontra Qrendi, f’log[ba li huma ddominaw mill-bidu sal-a[[ar u li setg[u anki reb[u bi skor ikbar.

Mill-ewwel minuti Mdina wrew li huma a[jar millavversarji u wara li Southward xe[et inkredibbilment barra, kien ANDREA SPITERI li skorja direttament minn free-kick fid-9 minuta. Lazzjonijiet u /-/ansijiet mitlufa minn Mdina kienu kontinwi u fit-33 minuta xutt ta’ Justin Buhagiar kien parzjalment salvat minn D’Amato u CACHEL VELLA kompla g[al ;ewwa.

Fit-tieni taqsima wara li xutt ta’ Ayrton Buhagiar [abat mal-lasta, kien ADRIAN GATT li skorja ttielet goal fis-57 minuta.

Mdina komplew jattakkaw i]da [ames minuti mittmiem kellna goal ta’ konsolazzjoni g[al Qrendi b’daqqa ta’ ras tas-sostitut AARON PENDRY. Qrendi: C. D’Amato, A. Buttigieg, S. Galea (O. Camenzuli), M. Psaila (M. Farrugia), B. Demicoli (A. Pendry), R. Darmanin, G. Azzopardi, P. Bezzina, A. Muscat, C. Debattista, D. Caruana.

Mdina K: M. Aquilina, A. Spiteri, D. Caruana, G. Camilleri, A. Catania, A. Gatt, R. Southward (T. Fenech), N. Micallef, J. Buhagiar, A. Buhagiar (J. Farrugia), C. Vella (M. Saliba) Referee: Keith Buhagiar

Marsa kisbu t-tieni punt tag[hom fil-kampjonat meta ]ammew fi draw ta’ ming[ajr goals lil Swieqi f’log[ba li kienet medjokri u monotona g[al [inijiet twal.

Marsa kienu iktar perikolu]i u laqtu l-lasta permezz ta’ William Debattista wara kwarta log[ob.

Fit-tieni taqsima l-log[ba kompliet fuq l-istess andament b’azzjonijiet rari fuq na[a u fuq o[ra u rri]ultat finali jag[ti stampa /ara ta’ dak li se[[ fillog[ba.

Swieqi U: L. Bugeja, B. Buhagiar, I. Sciclun, S. Sammut, K. Calleja, N. Zammit, S. Psaila (T. Hampton), S. Diacono, F. debono, E. Sciberras (C. Dalli), D. Bianco (D. McKean) Marsa: D. Grima, C. Cremona, B. Zammit, K. Scerri, S. Cutajar, E. Vella, J.P. Zammit, J. Camilleri, W. Debattista (K. Brincat), P. Chircop, Y. abdullahi Referee: Enaud Grech

QRENDI ……………….... 1 MDINA K ……………….. 3

SWIEQI U ……………… 0 MARSA …………………. 0

Ikomplu jirb[u KALKARA..........................0 SANTA LU?IJA.................2 Santa Lu/ija reb[u r-raba’

partita konsekuttiva meta g[elbu lil Kalkara 2-0 biex komplew bil-mument po]ittiv tag[hom. G[al Kalkara din kienet is-sitt telfa minn daqstant partiti biex g[adhom ankrati fil-qieg[ talklassifika.

Santa Lu/ija kellhom /ans li jmorru fil-vanta;; meta Antoine Sapiano minn po]izzjoni ideali falla /ans metta xxuttja fjakk

b’Azzopardi jsalva ming[ajr diffikultà. Fit-28 minuta xutt ta’ Musha ;ie mblukkat middifi]a ta’ Santa Lu/ija. Fit-32 minuta xutt ta’ Christian Zammit g[adda ftit barra filwaqt li xutt ie[or tal-istess Zammit mar ftit g[oli fit-38 minuta.

Santa Lu/ija fet[u l-iskor fil-50 minuta. Kien MARLON FARRUGIA li b’azzjoni personali u b’xutt minn barra l-kaxxa g[eleb lil Azzopardi. Fis-57 minuta Santa Lu/ija setg[u rduppjaw meta Christian Bugeja seraq ballun tajjeb i]da x-xutt tieg[u kien salvat minn Azzopardi. Fis-76 minuta Kalkara setg[u ;abu l-parita meta minn kross ta’ Daniel Mifsud, Christian Zammit ikkonkluda barra f’azzjoni tajba. Santa Lu/ija g[alqu lpartita meta fid-79 minuta rduppjaw meta wara corner tajjeb kien BASIL CHIBUEZE li bir-ras g[eleb lil Azzopardi g[at-tieni darba.

Kalkara: F. Azzopardi, C. Grima, J. Cassar, C. Zammit, S. Camilleri, F. Grech (C. Caruana), A. Musha, J. Camilleri (C. Barbara), M. Cassar, C. Spiteri (C. Tabone), D. Mifsud S. Lu/ija: D. Carabott, J. Bugeja (J. Azzopardi), B. Chibueze, S. D’Amato, M. Farrugia, J. Galea, C. Goodrum, R. Mifsud, A. Sapiano (C. Bugeja), M. Spiteri (B. Chetcuti), S. Farrugia Referee: Pierre Azzopardi Reb[a importanti MARSASKALA..................1 FGURA................................2

Fgura reb[u partita importanti meta fl-a[[ar [inijiet g[elbu lil Marsaskala

biex kisbu t-tielet reb[a talista;un. Marsaskala [adu daqqa ta’ [arta meta spi//aw b’g[axar plejers g[axar minuti mit-tmiem u Fgura approfittaw.

Fit-12-il minuta Fgura fet[u l-iskor. Wara li Peplow salva tajjeb fuq xutt ta’ Vincent Camilleri kien mill-istess azzjoni li MATTHEW SPITERI b’xutt pre/i] filbaxx g[eleb lil Peplow. Fil-45 minuta free-kick ta’ Slavchev ;ie mdawwar g[al corner minn Attard biex mill-istess corner Marsaskala ;abu lgowl tad-draw meta l-istess NIKOLA SLAVCHEV g[ola tajjeb bir-ras biex g[eleb lil Attard.

Fit-62 minuta Fgura laqtu llasta meta minn free-kick ta’ Vincent Camilleri, Einarsson bir-ras laqat il-mimduda. Fis67 minuta Marsaskala vi/in li jmorru fil-vanta;; meta minn corner ta’ Dobre, Jesmond Scicluna ta l-illu]joni talgowl bil-ballun jg[addi ftit barra. Fid-79 minuta Marsaskala spi//aw b’ra;el inqas meta tke//a Jesmond Scicluna g[al ]ew; karti sofor. Fit-93 minuta Fgura skorjaw il-gowl tar-reb[a meta kien LEEROY BONETT li skorja b’xutt tajjeb li g[eleb lil Peplow.

Marsaskala: J. Peplow, N. Slavchev, J. Debono, E. Desira, J. Scicluna, M. Pace, J. Galdes, D. Falzon (S. Sultana), C. Dobre, P. Carabott, B. Grech (A. Domenicvs).

Fgura: R. Attard, A. Lagana, S. Aquilina, M. Sammut, N. Zerafa, T. Einarsson (L. Vella), V. Camilleri (J. Gheiti) , M. Spiteri, R. Goncalves, L. Bonett, M. Zammit.

Referee: Etienne Bonnici

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

Sport 29 FORMULA 1

Hamilton jattakka lil Massa Is-sewwieq tal-McLaren Lewis Hamilton g[al darb’o[ra attakka lir-rivali tieg[u Felipe Massa tal-Ferrari wara l-a[[ar in/ident li kellhom dawn ittnejn fi tmiem il-;img[a filGrand Prix tal-Indja.

Dawn it-tnejn kemm-il darba kellhom xi jg[idu u fl-24 dawra tat-tellieqa, hekk kif Hamilton prova jaqbe] lil Massa, dan tal-a[[ar imblukkalu t-triq u fil-fatt ;ie penalizzat.

Din kienet is-sitt darba li dawn it-tnejn [abtu f’xulxin dan l-ista;un.

F’intervista wara t-tellieqa Hamilton ammetta li hu u Massa ilhom ma jitkellmu u filfatt ]vela li hu prova jie[u b’idejn Massa qabel it-tellieqa fl-Indja i]da dan tal-a[[ar irrifjuta.

Minkejja li Hamilton kellu ttort fl-in/ident li se[[ nhar il{add, l-istewards ippenalizzaw lil Massa.

“Qabel it-tellieqa osservajna minuta silenzju b’rispett lejn Simoncelli u Dan Whelodn (]ew; sewwieqa fl-isport tattlielaq li mietu tra;ikament ;imag[tejn ilu) u dak il-[in pruvajt nie[u b’idejn Massa i]da dan irrifjuta. Jien xorta awgurajtlu qabel it-tellieqa.

Sfortunatament kellu ji;ri li fittellieqa na[btu flimkien i]da ttort kien tieg[u g[ax imblukkali t-triq,” spjega Hamilton.

Wara l-in/ident Hamilton kellu problemi fil-karozza u kellu jikkuntenta bis-seba’ post.

“M’hemmx [afna xi tg[id.

Kienet ;urnata di]appuntanti g[alija,” temm l-eks champion mondjali.

Ecclestone xettiku Intant, il-Kap tal-Formula 1,

Bernie Ecclestone huwa xettiku jkomplix isir Grand Prix filKorea. Dan il-Grand Prix ;ie introdott sena ilu fil-kalendarju i]da jidher li hemm problemi dwar il-kuntratt.

L-organizzaturi ta’ dan ilGrand Prix qed jippruvaw jag[mlu minn kollox biex dan jer;a’ jsir, anke fl-2012.

I/-/irkwit inbena 230 mil ’il bog[od mill-belt kapitali ta’ Seoul u dan l-i]vilupp kien parti minn pro;ett li sar fizzona ta’ Yeongam.

Madankollu, dan l-a[[ar kien hemm protesti kbar min[abba li qed jintefqu flus kbar biex isir dan il-Grand Prix. Skont rapporti lokali fil-Korea, lispi]a biex isir dan il-Grand Prix hi ta’ 52 miljun lira

Felipe Massa tal-Ferrari (xellug) u Lewis Hamilton tal-McLaren (lemin), ]ew; sewwieqa li ma tantx imorru tajjeb ma’ xulxin

sterlina. Il-kuntratt li lorganizzaturi ffirmaw malFormula 1 jiskadi fl-2016 u kull sena l-flus li jridu jo[or;u dawn l-organizzaturi ji]diedu

b’per/entwal ta’ 10%.

Suppost kellhom jinbnew diversi lukandi u [wienet filmadwar ta/-/irkwit i]da xejn ma sar.

FOOTBALL INGLI}

FOOTBALL - MEWT

TAZZA TAD-DINJA 2014

Gerrard jista’ jdum xahar barra

Imut Florian Albert L-eks plejer le;;endarju millUngerija, Florian Albert, miet fletà ta’ 70 sena. Albert kien luniku plejer Ungeri] li qatt reba[ l-unur tal-Aqwa Plejer Ewropew.

B[ala eks plejer ta’ Ferencvaros, kien fl-aqwa tieg[u lejn l-a[[ar tas-sittinijiet. L’Imperatur’ kif kien imlaqqam, baqa’ leali lejn Ferencvaros tul il-karriera kollha. Id-debutt ta’ dan l-attakkant ma’ dan it-tim Ungeri] wasal fl-1958 u rtira fl1974.

Albert kien ;ie nominat b[ala lAqwa }ag[]ug[ waqt l-edizzjoni tat-Tazza tad-Dinja tal-1962.

Ministru tal-isport akku]at b’korruzzjoni

Il-midfielder ta’ Liverpool, Steven Gerrard, jista’ jdum xahar barra jekk jibqa’ jsofri mill-injury fl-g[aksa li sofra waqt it-ta[ri; ;img[a ilu. Il-kow/ ta’ Liverpool, Kenny Daglish, kien qed jittama li Gerrard ikun disponibbli g[all-partita li r-Reds kellhom kontra West Brom fi tmiem il-;img[a i]da l-u;ig[ ]ied minflok naqas.

Ilbiera[ Gerrard deher [iere; minn klinika bil-krozzi u lpartitarji u l-istaff ta’ Liverpool qed jib]g[u li Gerrarrd jitlef ilpartiti kollha tax-xahar ta’ Novembru.

Matul dan ix-xahar Liverpool g[andhom diversi konfronti diretti fosthom kontra Man City u Chelsea.

Barra minn hekk it-tim nazzjonali Ingli] g[andu partiti kontra Spanja u l-I]vezja u ma tkunx sorpri]a li l-kow/ nazzjonali Fabio Capello j[alli barra lil Gerrad. Bla dubju, din is-sena kienet wa[da negattiva g[all-idolu tal-partitarji tar-Reds u fil-fatt dan kien g[adu kemm jirritorna minn injury serja fil-groin li anke wasslitu biex ikun operat.

Il-Ministru tal-Isport Bra]iljan, Orlando Silva, iritra mill-kariga wara li ;ie akku]at b’korruzzjoni. Silva hu s-sitt membru filParlament li rtira minn meta Dilma Rousseff ;ie elett President.

Madankollu, Silva qal li r-ri]enja tieg[u m’g[andhiex x’taqsam mal-fatt li hu qed ji;i akku]at b’tix[im. Silva hu parti mill-Kumitati li qed jorganizzaw it-Tazza tad-Dinja tal-2014 li se ssir f’dan il-pajji] kif ukoll fl-Olimpjadi tal-2016.

“Irri]enjajt biex niddefendi l-unur tieg[i u mhux min[abba lakku]i li hemm dwari,” qal Silva. Skont ;urnali Bra]iljani, uffi/jal tal-pulizija bl-isem ta’ Joao Dias Ferreira [allas lil Silva biex dan jir/ievi privile;;i ming[and il-Gvern. Silva /a[ad dan kollu u qal li dawn l-akku]i qed isiru min[abba li fil-passat kienet saret investigazzjoni dwar Dias stess.

Castello Blanco, membru tal-Kumitat li qed jie[u [sieb itTazza tad-Dinja, qal li din l-a[bar mhix se ttellef il-preparamenti g[all-edizzjoni li se ssir tliet snin o[ra. Fl-a[[ar xhur ministri tat-trasport, agrikultura, turi]mu u difi]a kollha rri]enjaw.

EURO 2012

Tistennewx mirakli minn Franza – Blanc, il-kow/ ta’ Franza

Il-kow/ nazzjonali ta’ Franza, Laurent Blanc

Il-kow/ nazzjonali ta’ Franza, Laurent Blanc, wissa lill-poplu Fran/i] biex ma jistenniex mirakli mit-tim fl-Euro 2012 li se ssir fis-sajf li ;ej. “Fi 15-il xahar in-nies jippretendu li nilag[bu b[al Spanja, lOlanda jew il-:ermanja. Impossibbli,” qal Blanc.

Franza g[adha qed tibni t-tim wara ddi]astru tat-Tazza tad-Dinja fl-Afrika t’Isfel fl-2010. Blanc [a post Domenech u minn

dakinhar ‘l hawn it-tim wera sinjali ta’ progress.

Fir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[all-Euro 2012 t-tim Fran/i] ikkwalifika i]da ma impressjonax fl-10 partiti tal-grupp.

“Ili ng[idha u ner;a’ ng[idha. Biex tibni tim trid i]-]mien. Il-kwalità ta’ tim ma tixtrihiex, i]da takkwistaha bi]-]mien u lprattika,” spjega l-eks plejer ta’ Man Utd u Inter. Ta’ min jinnota li Franza, li tinsab fit-

12 il post tar-rankings tal-FIFA tista’ tkun fir-raba’ urna u dan ifisser li fil-gruppi talfa]i finali tal-Euro 2012 tista’ tiltaqa’ ma’ Spanja, il-:ermanja u anke l-Olanda.

Dwar dan Blanc qal li jekk ji;ri hekk ikun ferm diffi/li biex it-tim jg[addi g[allfa]i tan-knockout.

Franza se torganizza l-Euro 2016 u dan se jkun l-ewwel tournament b’24 tim filfa]i finali.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

30 Sport CHAMPIONS LEAGUE – IR-RABA’ :URNATA

Diversi timijiet b’/ans li jikkwalifikaw Bejn illum u g[ada jistg[u jikkwalifikaw l-ewwel timijiet g[all-fa]i tan-knockout. Fost dawn it-timijiet hemm il-;ganti Milan, Barcelona u Real Madrid. Barra minn dawn ittliet timijiet, Arsenal u Benfica ukoll jikkwalifikaw matematikament jekk ji;bru t-tliet punti mill-konfronti rispettivi tag[hom.

Milan u Barcelona, b’reb[a llejla kontra BATE Borizov u Plzen rispettivament, jibbukjaw post mal-a[[ar 16-il tim.

Dan ifisser li l-konfront ta’ bejn dawn i]-]ew; timijiet f’San Siro fit-23 ta’ Novembru ma jkunx wie[ed de/i]iv.

Fl-ewwel partita bejniethom, Milan kienu ;abu d-draw fla[[ar minuti fi Spanja g[al skor finali ta’ 2-2.

Kemm Milan kif ukoll Barcelona mhux mistenni jfallu kontra l-avversarji tag[hom.

Min[abba r-regoli matemati/i ta/-Champions League, jekk tim minn dawn jirba[ u l-ie[or jitlef l-ebda tim ma jkun /ertament fil-fa]i li jmiss.

Milan g[addejjin minn forma tajba u se jkunu ;ejjin minn reb[a ta’ 3-2 barra minn darhom kontra Roma filwaqt li l-Katalani reb[u 5-0 kontra Mallorca fil-Camp Nou. Intant, ir-rivali ta’ Barcelona, Real Madrid jistg[u wkoll jag[mlu /ert minn post mala[[ar 16 b’reb[a kontra Lyon fi Franza. It-tim ta’ Mourinho hu l-uniku tim b’punti massimi wara tliet partiti.

Jekk Real jeg[lbu lil Lyon jag[mlu favur ukoll lil Ajax li attwalment g[andhom erba’ punti b[al Lyon. It-tim Olandi] se jilg[ab kontra Dinamo Zagreb.

Jekk Benfica jirrepetu l-wirja li kellhom fl-I]vizzera kontra Basel u jo[or;u rebbie[a, jikkwalifikaw matematikament

minn Grupp C. Mill-istess Grupp, Man Utd li qeg[din ]ew; punti ta[t Benfica jilqg[u lit-tim Rumen ta’ Otelul Galati u mhux mistennija jfallu. Madankollu, jridu jevitaw li jirrepetu dik ilfamu]a prestazzjoni li kellhom kontra Basel f’Old Trafford fejn kienu salvaw draw ta’ 3-3 sekondi qabel it-tisfira finali.

Arsenal, li b[alissa g[andhom seba’ punti fi Grupp F jistg[u jikkwalifikaw millgrupp b’reb[a kontra Olmpique Marseille flEmirates.

It-tim ta’ Arsene Wenger, li kellu bidu negattiv fil-kampjonat irnexxielu jikseb ri]ultati po]ittivi f’dik li hi Champions League u bla dubju l-Gunners se jaffrontaw lit-tim Fran/i] b’moral g[oli.

Dan g[aliex fi tmiem il;img[a huma reb[u b’ri]ultat ta’ 5-3 barra minn darhom kontra Chelsea. L-eroj tal-partita kien l-attakkant Van Persie u bla dubju l-Olandi] se jkun lakbar theddida g[al Marseille.

Dawn tal-a[[ar, fi tmiem il;img[a ukoll reb[u barra minn darhom 3-2 kontra Dijon.

Tim li g[andu /ans jikkwalifika hu dak ta’ Chelsea. Jekk it-tim ta’ Villas Boas jirba[ kontra Genk u Valencia jitilfu l-konfront tag[hom kontra Bayer Leverkusen dan ikun ifisser post mal-a[[ar 16 g[attim li se jkun ;ej minn ]ew; telfiet konsekuttivi fil-kampjonat.

Minn Grupp B Inter jistg[u jkomplu jersqu vi/in l-a[[ar 16 b’reb[a o[ra kontra Lille. Ittim ta’ Ranieri hu mistenni jwettaq reazzjoni wara t-telfa 2-1 kontra r-rivali Juventus fi tmiem il-;img[a.

Min-na[a tag[hom Lille jittamaw li n-nuqqas tal-goalkeeper Julio Cesar ikun ta’

Il-Programm Illum Grupp G

Zenit SP v S. Donetsk A. Nicosia v Porto

Grupp F

Arsenal v Marseille B. Dortmund v Olympiakos

Grupp E

Genk v Chelsea Valencia v B. Leverkusen

Grupp H

Plzen v Barcelona BATE Borisov v Milan

G[ada

Ajax v D. Zagreb Benfica v FC Basel

Grupp B

Inter v Lille Trabzonspor v CSKA Moscow

Grupp D

Lyon v R. Madrid Man Utd v O. Galati

Grupp A

Villarreal v Man City B. Munich v Napoli

vanta;; g[alihom. Fil-partita ta’ ;imag[tejn ilu fi Franza Cesar kien l-eroj tas-serata u kien grazzi g[alih li Inter [ar;u rebbie[a bi skor ta’ 1-0.

G[al Inter se jkun nieqes ukoll id-difensur Maicon li se jdum barra xahar min[abba injury li sofra kontra lBianconeri.

Partita li se tqanqal interess kbir se tkun dik bejn Bayern Munich u Napoli. Bayern, li sofrew l-ewwel gowls u anke lewwel telfa tag[hom ftit tal;img[at ilu jilqg[u lil Napoli.

Dawn tal-a[[ar se jkunu ;ejjin minn telfa ta’ 2-1 barra minn darhom kontra Catania.

Mill-istess grupp Man City jaffrontaw lil Villarreal fi Spanja. Minkejja li l-grawnd ta’ Villarreal hu wie[ed diffi/li, dawn se jkollhom diversi players strumentali neqsin fosthom l-attakkant Taljan Giuseppe Rossi li se jdum barra sitt xhur.

I/-/iklist tliet darbiet champion Olimpiku, Rob Hayles [abbar li irtira mill-isport fl-età ta’ 39 sena. I/-/iklist minn Portsmouth fl-Ingilterra, minbarra li reba[ tliet midalji fl-Olimpjadi reba[ ukoll ]ew; titli mondjali kif ukoll ]ew; medalji fil-Log[ob tal-Commonwealth. Hayles ilu 27 sena jipprattika dan l-isport u issa be[siebu jmexxi tim ta/-/ikli]mu kif ukoll ja[dem ma’ stazzjonijiet televi]ivi tal-isport

L-attakkant ta’ Arsenal, Robin Van Persie (fin-nofs) jittama li bilgowls tieg[u jg[in lil Arsenal jikkwalifikaw g[all-fa]i li jmiss

FOOTBALL

Il-gowl se jag[tini aktar fidu/ja — Il-player internazzjonali Malti, Andrè Schembri qal li l-gowl li skurja fi tmiem il-;img[a se jag[tih fidu/ja biex ikompli jtejjeb ilprestazzjonijiet tieg[u malklabb il-;did ta’ Panionios.

Sfortunatament g[al Schembri, il-gowl tieg[u kontra Atromitos kien wie[ed biss ta’ konsolazzjoni g[ax il-partita spi//at fi skor ta’ 2-1 favur Atromitos.

G[al Schembri dan kien lewwel gowl bil-gear ta’ Panionios minn mindu ing[aqad mag[hom ming[and Ferencvaros fissajf li g[adda. Minbarra li skorja gowl sabi[ bir-ras,

Andre Schembri

Schembri lag[ab id-90 minuta kollha.

Intevistat minn stazzjon Televi]iv Grieg, Schembri qal, “It-tim b[alissa g[addej minn mument kemmxejn negattiv u din kienet it-tieni telfa konsekuttiva li ;arrabna. Madankollu l-gowl se jimlini fidu/ja biex inkompli nitjieb u b’hekk ng[in lit-tim tieg[i jirkupra minn dan il-perijodu diffi/li.”

“Biex ng[id il-verità ppreferjt li ma skurjajtx u rba[na milli skurjajt u tlifna,” temm jg[id l-eks player ta’ Marsaxlokk.

Nhar is-Sibt li ;ej, Panionios imisshom kontra t-tim ta’ OFI.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

Sport 31

Birkirkara jeg[lbu lil Floriana b’wirja tajba minn Christian MUSCAT

0

BOV PREMIER

FLORIANA (0)

M. Bartolo, O. Bugeja, T. Paris, P. Doffo, M. Micallef, I. Woods, D. Pisani, C. Cassar, C. Borg, A. Grabowski, L. Pessanha Sost: J. Borg flok C. Borg 56 min., R. Darmanin flok L. Pessanha 74 min., J. Mintoff flok A. Grabowski 77 min

Kif Jinsabu

L R D T F K Pt

3

B’KARA (0)

Mora, R. Muscat, D. Perisic, J. Zerafa, G. Sciberras, P. Fenech, M. Avila Perez, R. Pereira, A. Buhagiar, T. Vella, T. Cilia Sost: L. Grech flok A. Buhagiar 66 min., A. Canovic flok J. Mora 74 min., S. Haruna flok M. Avila Perez 84 min.

Tke//ew: M. Bartolo 56 min. (F) Imwissija – P. Fenech 49 min., R. Pereira 70 min. (B), C. Borg 25

min., M. Bartolo 53 min., 56 min., P. Doffo 72 min., J. Mintoff 80 min. (F) Skurjaw - T. Cilia 56 min., J. Zerafa 58 min., T. Vella 78 min. (B) Referee - Fyodor Zammit In-Nazzjon Player tal-Log[ba - T. Vella (B)

B’wirja tajba, Birkirkara irnexxielhom jeg[lbu lil Floriana bl-iskor ta’ 3-0 b’reb[a li waslet grazzi g[allwirja tajba tal-Istripes i]da wkoll g[all-fatt li Floriana spi//aw jilg[abu b’10 minnies meta fis-56 minuta tke//a g[alihom il-goalkepper Manuel Bartolo – liema tke//ija qajmet kontroversja enormi kemm fil-grawnd kif ukoll fl-istands. ?ertament li Floriana [assew in-nuqqas ta]-]ew; plejers fundamentali g[alihom Tyrone Farrugia u Christian Caruana li jinsabu imwe;;g[in.

G[all-Greens kienu qed jiddebuttaw f’din il-log[ba li}vedi] Andrè Grabowski kif

ukoll il-Bra]iljan Lucas Pessanha.

Min-na[a l-ohra Birkirkara kellhom g[ad-dispo]izzjoni tag[hom lill-goalkeeper riserva Serb Alexandar Canovic li kien inklu] filformazjoni tal-Istripes g[allewwel darba f’dan l-ista;un fejn fl-74 minuta [a post ilgoalkeeper Spanjol Jorge Mora.

L-ewwel taqsima kienet ferm fqira mill-azzjonijiet fejn stajna ninnutaw biss ]ew; azzjonijiet denji ta’ nota - it-tnejn jaslu minn Birkirkara. Fl-20 minuta Birkirkara resqu vicin li jifthu l-iskor meta Trevor Cilia approfitta minn indecizjoni fid-difiza ta’ Floriana g[adda

Hibs 9 7 2 0 22 8 23 Valletta 9 7 1 1 20 9 22 Qormi 9 5 1 3 19 12 16 Floriana 9 5 1 3 13 48 16 B’Kara 9 5 1 3 18 10 16 Sliema 9 3 4 2 15 14 13 Balzan Y.* 9 3 2 4 12 15 11 Mqabba 9 3 1 5 12 18 10 {amrun S.* 9 2 2 5 9 16 8 Marsaxlokk 9 2 1 6 15 22 7 Tarxien R. 9 2 1 6 12 21 7 Mosta 9 1 1 7 8 22 4 Balzan reb[u 2-0 vs {amrun wara protest

lejn il-plejer ]ag[]ug[ i]da dan tefa’ g[oli minn qag[da ideali.

U jekk l-ewwel taqsima kienet ferm fqira millazzjonijiet, mhux l-istess nistg[u ng[idu g[all-ftu[ tattieni taqsima meta f’temp ta’ ftit minuti rajna numru konsiderevoli ta’ azzjonijiet.

Floriana [argu fuq l-offensiva u fil-50 minuta Christian Cassar impenja lillgoalkeeper Spanjol Mora bi freekick minn tarf il-kaxxa biex ]ew; minuti biss wara lBra]iljan debuttant ta’ Floriana re;a’ impenja millvi/in lil Mora li i]da kien attent u evita kull periklu g[all-Istripes.

Fil-55 minuta, il-log[ba [adet ]volta meta r-referee ]ag[]ug[ Fyodor Zammit i;;udika fawl ta’ Doffo fuq Zerafa li sar fil-kaxxa meta fil-fatt dan deher li kien sar barra l-kaxxa. B’hekk irreferre ordna penalty li minnu TREVOR CILIA ma ]baljax biex po;;a lil Birkirkara fil-

Jesmond Zerafa ta’ B’Kara (xellug) jissielet g[all-ballun ma’ Ivan Woods ta’ Floriana (Ritratt> Martin Agius)

vanta;;. Fis-sekondi ta’ wara dan il-penalty tke//a lgoalkeeper Furjaniz Manuel Bartolo meta kien ammonit g[at-tieni darba wara li deher jixxuttja l-ballun lejn il-plejers ta’ Birkirkara li kienu qed ji//elebraw il-gowl ta’ Cilia g[alkemm ix-xutt ta’ Bartolo lejn il-plejers tal-Greens ma deherx li kien intenzjonat.

Dan il-gowl minn penalty jidher li g[olla ferm il-moral tal-Karkarizi u fil-fatt ]ew; minuti biss wara minn kross mil-lemin ta’ Trevor Cilia JOSEPH ZERAFA kkonnettja tajjeb meta xxamplat quddiem il-lasti ta’ Floriana tefa’ ;ewwa biex g[eleb lillgoalkeeper ]ag[]ug[ ta’ 17-il sena Jurgen Borg li kien ilu fil-grawnd biss ftit sekondi

wara li [a post Manuel Bartolo li safa mke//i.

Minkejja li kienu b’inferjorità numerika, Floriana wettqu reazzjoni u fil-71 minuta Doffo kien sfortunat li laqat il-lasta lmimduda bi freekick minn tarf il-kaxxa.

Birkirkara skurjaw it-tielet gowl biex g[alqu l-partita fit78 minuta meta s-sostitut Leighton Grech g[adda tajjeb lejn TERENCE VELLA li b’konklu]joni angolata tefa’ fix-xibka.

Fil-minuti ta’ wara Birkirkara kkontrollaw tajjeb lill-avversarji biex bl-iktar mod meritat reb[u din illog[ba biex issa la[qu lillistess Floriana kif ukoll lil Qormi b’16-il punt.

FOOTBALL LOKALI

WATERPOLO

FOOTBALL INGLI}

Muscat kow/ ta’ Naxxar

Camilleri player tas-sena

Ba de/i]iv g[al Newcastle

L-eks kow/ ta’ Marsaxlokk ing[aqad mat-tim tal-Ewwel Divi]joni Naxxar. Muscat kien ;ie inkarigat b[ala kow/ ta’ Marasxlokk matul is-sajf li g[adda wara li Patrick Curmi telaq lil Marsaxlokk.

Attwalment Marsaxlokk jinsabu erba’ po]izzjonijiet ‘il bog[od mir-relegazzjoni hekk kif minn disa’ partiti ;abru biss erba’ punti. G[al Muscat l-avventura fl-Ewwel Divi]joni m’hix wa[da ;dida min[abba li dan kien mexxa lil Vittoriosa fl-istess divi]joni.B[alissa Naxxar jinsabu fil-11 il-post fejn wara sitt partiti huma g[andhom total ta’ erba’ punti. Id-debutt ta’ Muscat ma’ Naxxar se jkun fis-27 ta’ Novembru kontra }ejtun Corinthians.

Stevie Camilleri ta’ Neptunes kien ivvutat b[ala l-Aqwa Player tas-Sena tal-ASA. Lattakkant ta’ 25 sena, prodott ta’ Neptunes di;à reba[ dan l-unur fl-2007. Sa issa Camilleri di;à reba[ erba’ titli tal-kampjonat filwaqt li reba[ ukoll tliet darbiet it-titlu tanKnockout.

Bla dubju Camilleri kien pilastru fir-reb[ tal-Kampjonat tas-Sajf tal-Ewwel Divi]joni.

L-unur tal-Aqwa Player tas-Sena tat-Tieni Divi]joni ntreba[ mill-goalkeeper ta’ Valletta Andrea Sammut.

L-attakkant ta’ Newcastle Demba Ba kien strumentali fir-reb[a 3-1 li Newcastle kisbu barra minn darhom kontra Stoke grazzi g[attieni hat trick li kiseb dan l-ista;un. BA feta[ l-iskor b’daqqa ta’ ras fit-12-il minuta u skorja t-tieni gowl fl-40 minuta. Wara li Stoke naqsu d-distakk b’penalty ta’ WALTERS re;a’ kien BA, mill-11-il metru li g[amilohm 3-1.

B’din ir-reb[a Newcastle issa qed jokkupaw it-tielet post.

Ri]ultat

Stoke v Newcastle

1-3

It-Tlieta, 1 ta’ Novembru, 2011

32 Lokali

Madwar 150 persuna mmexxija mid-Dipartiment tal-Protezzjoni ?ivili inklu] il-voluntieri u s-sezzjoni ;dida tal-klieb tal-istess Dipartiment, [adu sehem g[all-ewwel darba flimkien f’e]er/izzju nazzjonali fis-salvata;; f’ka] li jse[[ terremot jew tintradam xi zona b’nies maqbudin fiha (Ritratt> Dipartiment tal-Protezzjoni ?ivili)

E]er/izzju nazzjonali dwar it-tiftix u s-salvata;; minn Hermann Micallef

Id-Dipartiment tal-Protezzjoni ?ivili (CPD), flimkien ma’ diversi organiz-

zazzjonijiet mhux governattivi [adu sehem f’e]er/izzju nazzjonali biex intwerew il-kapa/itajiet fis-salvata;; f’ka] li jse[[ terremot jew tintradam xi zona b’nies maqbudin fiha.

L-e]er/izzju nazzjonali, li dam madwar 12-il sieg[a, sar f’barriera f’Ta’ Kandja u fil-Kwartieri :enerali tas-CPD nhar is-Sibt li g[adda. Id-direttur tat-ta[ri; kien John Gera, Operations Manager fi [dan is-CPD. Patrick Murgo, il-Kap tas-CPD, li kien pre]enti waqt l-e]er/izzju, fa[[ar lillparte/ipanti kollha, b’kollox madwar 150 ru[, inklu] il-voluntieri tas-CPD u s-sezzjoni ;dida tal-klieb tal-istess Dipartiment li [adet sehem g[all-ewwel darba.

L-andament tal-e]er/izzju kien deskritt b[ala wie[ed po]ittiv [afna u dan minkejja l-limitazzjonijiet ta’ Malta. Fuq kollox, sostna Patrick Murgo, intla[aq lobjettiv tal-e]er/izzju li titwettaq [idma kollettiva u li jintwerew il-kapa/itajiet professjonali fit-tiftix u s-salvata;;.

G[al dan l-e]er/izzju, is-CPD ried japplika l-ag[ar xenarju possibbli f’ka] li jinqala’ xi di]astru nazzjonali filpajji]. Tant hu hekk li x-xenarji kienu perikolu]i u realisti/i [afna biex kien e]aminat il-livell ta’ ta[ri; tal-[addiema tas-salvata;; fi [dan is-CPD u talNGOs. Minbarra l-membri tas-CPD, il-voluntieri u membri minn NGOs Maltin, [adu sehem nies minn NGO Taljana li ng[aqdu ma’ wie[ed mit-timijiet Maltin.

Patrick Murgo stqarr li l-livell ta’ ta[ri; tal-parte/ipanti hu indeskrivibbli, u dan meta w[ud minnhom huma voluntieri u jag[mlu dan ix-xog[ol fil-[in [ieles tag[hom.

Id-Direttur tas-CPD ]ied li le]er/izzju sar fuq livell internazzjonali skont il-linji gwida tal-Grupp Internazzjonali ta’ Konsulenza dwar itTiftix u s-Salvata;; (INSARAG). Dan il-Grupp hu qafas ta’ pajji]i li fihom jistg[u jse[[u di]astri naturali u li jirrispondu professjonalment f’[idmiet ta’

tiftix u salvata;;. INSARAG twaqqaf fl1991 wara inizjattivi ta’ timijiet internazzjonali fit-tiftix u s-salvata;; li rrispondew g[at-terremot li se[[ flArmenja fl-1988. In-Nazzjonijiet Uniti kienet intg[a]let b[ala s-segretarjat ta’ INSARAG biex ikunu fa/ilitati lparte/ipazzjoni u l-koordinazzjoni internazzjonali.

Patrick Murgo fisser kif l-e]er/izzju f’barriera f’Ta’ Kandja dam xi tliet sig[at u sar ta[ri; fuq seba’ xenarji; hemmhekk ipparte/ipaw tmien persuni li taparsi nqabdu ta[t [afna terrapien kif ukoll tmien dummies. L-instructors tasCPD raw kif it-timijiet ikkoordinaw bejniethom biex ‘isibu l-vittmi u lmidruba’ fl-inqas [in possibbli.

Tif[ir spe/jali ng[ata lill-voluntieri mit-taqsima tal-klieb tas-CPD, li permezz tal-erbat iklieb tag[hom, identifikaw lin-’nies midruba’.

Fil-Kwartieri :enerali tas-CPD, ilparte/ipanti dda[[lu f’simulator u hawnhekk kienu e]aminati kif jag[mlu salva-

ta;; f’/irkustanzi ta’ g[ajat u paniku kbir. Patrick Murgo sa[aq li hawn ukoll kien sodisfatt [afna bir-ri]ultat ta’ dan it-tip ta’ e]er/izzju.

Fi tmiem l-e]er/izzju kollu, is-CPD issa se jevalwa l-e]itu tieg[u biex jin[ar;u linji ta’ prattika g[al e]er/izzji u operazzjonijiet o[rajn. Il-[sieb hu li dan l-e]er/izzju jkun wie[ed regolari, b’numru ta’ e]er/izzji ]g[ar li jsiru qablu.

Osservatur Taljan minn Firenze fa[[ar dan l-e]er/izzju u stqarr li xxewqa tieg[u hi s-CPD ta’ Malta jil[aq ftehim mal-konfraternità Misericordie li tag[mel xog[ol mitqlu deheb, kemm mill-aspett uman kif ukoll minn dak lo;istiku.

John Gera, Operations Manager tasCPD, ukoll esprima s-sodisfazzjon tieg[u bit-ta[ri; li sar u sostna li l-qafas f’Malta dwar it-tiftix u s-salvata;;, qieg[ed hemm. Jonqos biss i]jed ta[ri; fil-komunikazzjoni [alli l-koordinazzjoni tkun i]jed effettiva.