2011_11_30

Page 1

www.media.link.com.mt

Numru 12,984

€0.45

L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

Imut l-Isqof Aw]iljarju

G[ada l-funeral ta’ Annetto Depasquale li miet ilbiera[ fl-età ta’ 73 sena, waqt li llum se jkun espost g[all-qima tal-pubbliku Ara pa;na 4

Il-bidu tal-bidla Il-PN se jfakkar 25 sena mill-eqqel tal-vjolenza politika li kienet il-bidu tal-bidla f’pajji]na

Ara pa;na 5

Arrestat mill-;did

Mumenti drammati/i f’maltempata ta’ ftit sig[at

Il-Qorti tordna li Maximillian Ciantar ikun arrestat mill-;did wara appell li g[amel l-Avukat :enerali Ara pa;na 7

Mumenti drammati/i ikkaw]ati minn maltempata ta’ ftit sig[at fil-Wied ta’ Marsalforn, f’G[awdex fejn ra;el inqabad f’nofs l-ilmijiet u kellu j]omm ma’ arblu sakemm kien salvat mill-membri tal-Protezzjoni ?ivili. Ftit metri bog[od, il-Protezzjoni ?ivili re;g[u kienu fl-azzjoni meta mara u ]ew;t itfal in[ar;u mill-karozza ftit mumenti biss qabel din in;arret mill-ilma. F’Malta anzjan ta’ 66 sena dda[[al l-isptar g[all-kura u jinsab f’qag[da stabbli wara li l-vann li kien fih inqaleb u tkaxkar mill-ilma f’Wied il-Qlejja fil-Mosta. (Ritratt> Robert Hegedus) Ara wkoll pa;ni 16 u 17

152 refu;jat jibdew [ajja ;dida fil-:ermanja minn Charles MUSCAT

Fl-ajruport internazzjonali ta’ Malta lbiera[ filg[odu kien hemm xeni kommoventi hekk kif 152 immigrant bi stat ta’ refu;jat, fosthom numru kbir ta’ nisa u tfal, [allew Malta lejn il-:ermanja biex jibdew [ajja ;dida. Dan sar b[ala parti mill-pro;ett pilota tal-Unjoni Ewropea g[ar-riallokazzjoni ta’ refu;jati

minn Malta lejn pajji]i tal-UE. Carm Mifsud Bonni/i, il-Ministru tal:ustizzja u l-Intern flimkien malAmbaxxatur :ermani] g[al Malta, Hubert Ziegler u Uffi/jali tal-Organizzazzjoni Internazzjonali tal-Migrazzjoni (IOM) kienu fl-ajruport isegwu t-tluq talimmigranti lejn Nuremberg.

L-immigranti urew l-apprezzament tag[hom g[al g[ajnuna li sabu mill-Gvern u mill-poplu Malti matul il-perijodu li g[amlu Malta wara li waslu mill-Libja wara li faqqg[et il-kri]i f’dak il-pajji]. Fost l-immigranti hemm 43 ra;el, 73 mara u 36 tfal, u[ud minnhom ta’ ftit xhur. g[al pa;na 4

Tensjoni fl-Iran }ew; kumplessi tal-Ambaxxata Ingli]a f’Tehran jisfaw assedjati minn Iranjani li riedu juru l-g[adab g[all-a[[ar sanzjonijiet fil-konfront ta’ pajji]hom Ara pa;na 18

{abs g[at-tabib ta’ Michael Jackson It-tabib tal-kantant Michael Jackson je[el erba’ snin [abs wara li kien instab [ati bil-qtil involontarju tas-superstar

Arag[al f’pa;na pa;na182


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

4 Lokali

Imut l-Isqof Aw]iljarju Annetto Depasquale Monsinjur Annetto Depasquale, l-Isqof Aw]iljarju u Isqof Titulari ta’ Aradi miet ilbiera[ wara nofsinhar fl-g[omor ta’ 73 sena. Hu miet fid-dar tieg[u fl3.45 p.m. f’{al Qormi g[allg[arrieda, tant li lbiera[ filg[odu stess kien qed jag[mel xi xog[ol fil-Kurja tal-Ar/isqof fil-Floriana. Monsinjur Annetto Depasquale twieled f’{al Qormi fit-28 ta’ :unju 1938. Fid-9 ta’ Jannar 1989 in[atar Vigarju :enerali u fis-16 ta’ Novembru 1998 il-Papa innominah b[ala Isqof Titulari ta’ Aradi u Isqof Aw]iljarju ta’ Malta. Hu kien ordnat Isqof fit-2 ta’ Jannar 1999. Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi fi stqarrija esprima s-

sog[ba g[all-mewt tal-Isqof Aw]iljarju Monsinjur Annetto Depasquale. Hu wassal ilkondoljanzi tieg[u u tal-poplu Malti lill-Monsinjur Arcisqof Pawlu Cremona u lillfamiljari tal-Isqof Awziljarju Depasquale. Il-Prim Ministru ddeskriva lill-Isqof Awziljarju b[ala persuna li f’kull po]izzjoni li kien dejjem qiesha b[ala opportunità o[ra li jkun vi/in in-nies biex jag[tihom servizz. Sadattant, il-Partit Nazzjonalista fi stqarrija esprima s-sog[ba tieghu malfamilja tal-Isqof Annetto Depasquale. Il-PN irrikonoxxa l-[idma pastorali siewja ta’ Monsinjur Depasquale matul is-snin fejn serva f’diversi karigi fi [dan il-Knisja Maltija u dan g[amlu b’[ila, b’impenn u

Monsinjur Annetto Depasquale

b’dedikazzjoni. Anke l-Partit Laburista fi stqarrija irrikonoxxa l-[idma ta’ Monsinjur Depasquale fi [dan il-Knisja Kattolika Maltija, liema [idma kienet dejjem ma[suba biex twettaq il-;id komuni fost il-komunità Maltija u G[awdxija. Il-Kurja tal-Ar/isqof

[abbret id-dettalji tal-funeral tal-Isqof Annetto Depasquale. Dalg[odu fid-9 a.m. jitlaq ilkorteo mir-residenza tieg[u fi Triq il-Kbira, {al Qormi g[all-Parro//a ta’ San :or;, f’{al Qormi stess. Hu se jitqieg[ed g[all-qima talpubbliku sal-10 p.m. u fis-6 p.m. issir velja ta’ talb. G[ada l-korteo jitlaq millParro//a ta’ San :or; fit-8.15 a.m. g[all-Konkatidral ta’ San :wann, il-Belt , fejn l-Isqof Depasquale jitqieg[ed g[allqima tal-pubbliku sas-1 p.m. Fis-2 p.m. l-Ar/isqof Pawlu Cremona imexxi Quddiesa kon/elebrata b’suffra;ju g[al ru[u. Il-korteo jkompli f’forma privata sa/-?imiterju ta’ Marija Addolorata, Ra[al :did, fejn issir id-difna filqabar tal-familja.

Sal-a[[ar tas-sena se jkunu telqu minn Malta 582 immigrant minn pa;na 1

Dawn ;ejjin mis-Somalja, millEritrea, mill-Etjopja u misSudan. Il-Ministru Carm Mifsud Bonnici qal li l-:ermanja g[al darb’o[ra qed turi solidarjetà ma’ Malta tant li matul l-a[[ar snin di;à [adet madwar 300 refu;jat. Hu qal li Malta qed issib l-appo;; minn diversi pajji]i tant li din is-sena di;à telqu minn Malta 315-il refu;jat u sal-a[[ar ta’ din issena se jitilqu 115 o[ra lejn diversi pajji]i. G[alhekk b’kollox din is-sena se jkunu telqu madwar 580. Hu qal li dawn ir-refu;jati issa se jibdew [ajja ;dida u futur fil-:ermanja u dan grazzi

g[as-solidarjetà li ntweriet minn diversi pajji]i fosthom Malta li tag[thom l-g[ajnuna umanitarja me[tie;a. L-Ambaxxatur :ermani] Hubert Ziegler qal li r-refugjati jinsabu kuntenti li g[andhom lopportunità li jibdew [ajja ;dida fil-:ermanja u jemmen li dawn se jirnexxielhom jintegraw fil-komunità l-;dida. Hu qal li [afna minnhom di;à g[andhom xi qraba fil:ermanja u l-fatt li fost irrefu;jati hemm familji s[a[ se jag[milha aktar fa/li biex jintegraw. Fl-a[[ar xhur ir-refu;jati [adu sehem f’korsijiet ta’ orjentazzjoni kulturali u ng[ataw informazzjoni dwar

il-:ermanja kif ukoll kors ba]iku fil-lingwa :ermani]a. Huma ng[ataw ukoll [wejje; tax-xitwa mill-komunità :ermani]a f’Malta. Hekk kif waslu fil-:ermanja l-immigranti ng[ataw akkomodazzjoni u anke g[ajnuna finanzjarja sakemm isibu xog[ol. Josè Angel Oropeza, Uffi/jal tal-Organizzazzjoni Internazzjonali tal-Migrazzjoni qal li dawn ir-refu;jati batew f’pajji]hom g[ax kienu ippersegwitati u kellhom jitilqu u jipperikolaw [ajjithom. I]da huma sabu l-g[ajnuna u ssolidarjetà f’Malta u llum se jibdew [ajja ;dida fil:ermanja.

Sadattant f’kummenti lil IN-NAZZJON, il-Ministru Carm Mifsud Bonnici qal li wara r-rivoluzzjoni fil-Libja, il-Gvern il-;did Libjan wieg[ed li mhux se ju]a limmigrazzjoni b[ala arma kontra l-Ewropa - b[alma kien jag[mel Gaddafi, - u dan hu sinjal po]ittiv g[al Malta.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

2 Lokali

L-Uffi//ju tal-BOV fil-Libja jifta[ g[an-negozju L-uffi//ju rappre]entattiv tal-Bank of Valletta fil-Libja nhar it-13 ta’ Novembru re;a’ feta[ g[an-negozju. Il-bank kien g[alaq luffi//ju g[al xi ]mien waqt il-gwerra biex jassigura s-sigurtà tal-impjegati tieg[u. L-uffi//ju tal-bank se jkompli jg[in biex jiffa/ilita n-negozju u l-investment bejn i]]ew; pajji]i kif ukoll biex jpprovdi l-infrastruttura finanzjarja ne/essarja biex in-negozjanti Maltin ikunu jistg[u joperaw u jsibu opportunitajiet ;odda fil-Libja. Mal-wasla tieg[u fit-Tripoli Charles Saliba,

Manager tal-Uffi//ju tal-bank qal, “Minn mindu faqqg[et il-gwerra fis-17 ta’ Frar 2011, il-Bank of Valletta ]amm ru[u a;;ornat ma’ dak kollu li kien qed ji;ri fil-Libja u issa nqisu s-sitwazzjoni stabbli bi]]ejjed biex ner;g[u nibdew noperaw.” L-uffi//ju tal-Bank of Valletta fil-Libja jinsab fil-pjan terren, uffi//ju numru 49a, Tripoli Towers, Tripli, Libja u jista’ ji;i kkuntattjat fuq in-numri tat-telefon 00218 21 335 166/2/3, Numru tal-fax 00218 21 335 1665 jew permezz ta’ e-mail fuq bovlibya@bov.com

IT-TEMP

UV INDEX

3

IT-TEMP il-bi//a l-kbira msa[[ab b’[albiet taxxita lokalment bir-rag[ad g[all-ewwel li jsir ftit imsa[[ab b’xi [albiet tax-xita i]olati VI}IBBILTÀ tajba lokalment, moderata fix-xita IR-RI{ moderat g[al ftit qawwi mil-Lvant li jsir [afif g[al moderat mill-Grigal IL-BA{AR moderat li jsir [afif sa filg[axija IMBATT baxx mix-Xlokk TEMPERATURA l-og[la 18˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 32.9 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 255.4 mm IX-XEMX titla’ fis-06.51 u tin]el fil-16.49

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

L-ERBG{A L-og[la 18˚C L-inqas 14˚C

IL-{AMIS L-og[la 19˚C L-inqas 13˚C

IL-:IMG{A L-og[la 19˚C L-inqas 12˚C

IS-SIBT L-og[la 19˚C L-inqas 13˚C

IL-{ADD L-og[la 19˚C L-inqas 13˚C

UV

UV

UV

UV

UV

3

3

3

2

3

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN Al;eri 16˚C imsa[[ab, Amsterdam 10˚C imsa[[ab, Ateni 15˚C imsa[[ab, Li]bona 10˚C im/ajpar, Berlin 09˚C ftit imsa[[ab, Brussell 08˚C ftit imsa[[ab, Stokkolma 07˚C imsa[[ab, Dublin 05˚C xita, Kopen[agen 07˚C imsa[[ab, Frankfurt 02˚C im/ajpar, Milan 11˚C im/ajpar, Istanbul 13˚C ftit imsa[[ab, Londra 13˚C imsa[[ab, Malta 18˚C imsa[[ab, Madrid 10˚C xemxi, Moska 02˚C imsa[[ab, San Pietruburgu 01˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 16˚C ftit imsa[[ab, Ruma 16˚C im/ajpar, Tel Aviv 20˚C xemxi, Tripli 23˚C ftit imsa[[ab, Tune] 16˚C imsa[[ab, Vjenna 02˚C imsa[[ab, Zurich 07˚C im/ajpar, Munich 06˚C xemxi, il-Kajr 20˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 06˚C imsa[[ab.

B[al-lum 25 sena

L

-a[bar ewlenija kienet il-konferma talQorti tal-Appell li l-mass meeting talPartit Nazzjonalista fi]-}ejtun kien se jsir kif av]at, dakinhar stess. Fis-sentenza tag[ha lQorti tal-Appell sostniet li ma kellha l-ebda dubju li s-so/jetà Maltija kienet organizzata bi]]ejjed biex tassigura l-e]er/izzju tad-drittijiet fundamentali billi twaqqaf l-abbu]i ta’ min illegalment kien jipprova jo[noq dawn id-drittijiet. L-Appell kien tressaq mill-Prim Ministru Karmenu Mifsud Bonnici wara li lQorti kienet qatg[etha li l-ordni talKummissarju tal-Pulizija li kien ipprojbixxa l-permess tal-meeting, kienet nulla u illegali. Fl-ewwel reazzjoni tieg[u il-Kap tal-PN

Eddie Fenech Adami qal li xejn ma kien se j]omm lill-poplu Malti milli dakinhar je]er/ita d-dritt fundamentali tieg[u. Ilmass meeting ta]-}ejtun kien skedat li jibda fit-3.30 p.m. u l-kelliema kellhom ikunu sSegretarju :enerali Louis Galea, il-Vi/i Kap Guido de Marco u l-Kap tal-Partit Eddie Fenech Adami.



IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

Lokali 5 B{AL-LUM FL-1986 KIENU SE{{EW L-IN?IDENTI F’TAL-BARRANI

Il-PN ifakkar il-;rajjiet ta’ 25 sena ilu li wasslu g[all-bidla ‘Lejn il-kultura tal-Libertà’, hi t-tema ta’ numru ta’ attivitajiet li l-Partit Nazzjonalista f’dawn il-jiem se jkun qed jorganizza biex ifakkar il-25 anniversarju tal-in/identi ta’ vjolenza politika fi ]minijiet ta’ Gvern Laburista, u t-triq li wasslet g[all-bidla wara lelezzjoni tal-1987. L-in/identi f’Tal-Barrani b[al-lum 25 sena, se jkunu mfakkra llejla f’attività fl-Uffi//ju tal-PN fi]-}ejtun. L-attività tibda fis-7 p.m. Nhar it-Tnejn 5 ta’ Di/embru, l-attività li se ssir fl-Uffi//ju tal-PN fil-Gudja se tfakkar il-qtil politiku ta’ Raymond Caruana. F’attività o[ra, li se ssir il-{add 11 ta’ Di/embru, f’{al Safi, se jitfakkar ilframe-up fuq Pietru Pawl Busuttil. L-attività prin/ipali se tkun serata kommemorattiva li se ssir fid-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista nhar il{add li ;ej, 4 ta’ Di/embru, fis-6 p.m. L-attività se ssir ta[t il-patro/inju talPrim Ministru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi u se tixxandar live fuq Net TV. Mitlub jikkummenta minn INNAZZJON dwar dan l-anniversarju li qed ifakkar il-PN, Paul Borg Olivier, is-Segretarju :enerali tal-PN, sa[aq li 25 sena ilu l-Maltin u l-G[awdxin t[abtu g[al-libertà ba]ika li jitkellmu, jasso/jaw irwie[hom bil-libertà u jiltaqg[u fejn iridu kif inhu kull dritt tag[hom. Dan id-dritt kien im[ares mill-Qorti Kostituzzjonali fejn il-Gvern Laburista kien argumenta b’qawwa li ma riedx jiggarantixxi dan id-dritt. L-in/identi ta’ 25 sena ilu, sa[aq isSegretarju :enerali tal-PN, urew ilkarattru ta]-]ew; partiti – il-partit tallibertà u l-partit tal-vjolenza. Fisser ukoll li l-attakki tal-Pulizija u

partitarji Laburisti sa[[ew iddeterminazzjoni tal-Maltin biex reb[u d-demokrazija sitt xhur wara u biex matul dawn il-25 sena bnew pajji] mill;did fuq il-parte/ipazzjoni, id-drittijiet u l-opportunitajiet li rridu nkomplu nseddqu fil-futur. Paul Borg Olivier qal li l-PN se jkun qed ifakkar il-;rajjiet ta]-}ejtun, talGudja u {al Safi kif jixraq nhar il{add li ;ej, fid-Dar ?entrali tal-PN f’serata li ti//elebra l-kultura tal-libertà. Il-PN ukoll, kompla Paul Borg Olivier, se jfakkar kull ;rajja partikulari, il-lejla fl-uffi//ju tal-PN fi]}ejtun u se jorganziza wkoll attivitajiet fil-5 ta’ Di/embru fil-Gudja u fl-11 ta’ Di/embru f’{al Safi Il-PN qed ikompli j[ares ’il quddiem biex insa[[u l-kultura tax-xog[ol, ;ustizzja u libertà li l-poplu reba[ f’dawk ix-xhur. B[al-lum 25 sena se[[ew l-in/identi koroh f’Tal-Barrani. Jum ikrah meta partitarji Nazzjonalisti li kienu sejrin i]}ejtun biex jattendu mass meeting, kienu attakkati minn partitarji Laburisti bl-g[ajnuna tal-Pulizija tal-iskwadra tal-SMU li sparaw gass tad-dmug[ mhux lejn min kien qed jikser il-li;i i]da lejn dawk li kellhom dritt bil-li;i jattendu l-mass meeting. Partitarji Nazzjonalisti kienu ndarbu fl-attakk, u[ud minnhom serjament. Il-Gvern Laburista kien o;;ezzjona li jsir il-mass meeting, i]da l-Qrati, f’sentenza storika, kienu kkonfermaw id-dritt tal-PN li jorganizza l-mass meetings tieg[u fejn xtaq. I]da partitarji Laburisti kienu ng[aqdu mal-Pulizija tal-Gvern Laburista biex jostakolaw linNazzjonalisti milli jaslu fil-post talmass meeting.

B[al-lum 25 sena partitarji Nazzjonalisti kienu sfaw attakkati mill-Pulizija u mill-partitarji Laburisti b’gass ta’ dmug[ u o;;etti o[ra, biex ma jit[allewx jag[mlu meeting fi]-}ejtun minkejja li l-Qorti kienet qalet li l-meeting kellu jsir


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

6 Lokali

Tif[ir g[all-Qorti dwar il-bejg[ ta’ software mhux ori;inali Il-Business Software Alliance (BSA), l-organizzazzjoni dinjija li tirrappre]enta l-industrija tas-software u linternet, fa[[ret sentenza mog[tija mill-Qorti talMa;istrati fit-23 ta’ Novembru fil-konfront ta’ bejjieg[ ta’ prodotti ta’ hardware tal-kompjuters li kien qed iqassam software mhux ori;inali. Il-bejjieg[ instab [ati ta’ serq ta’ propjetà intelletwali g[ad-danni ta’ Microsoft Corporation. Is-software falz kien qed ikun installat b’mod illegali fuq sistemi ta’ kompjuters li dan il-bejjieg[ kien qed jibni u jbig[. Il-qorti sabet lillbejjieg[ [ati u kkundannatu g[al tmien xhur [abs sospi]i g[al 18-il xahar. Il-BSA iddeskriviet dan il-;udizzju

b[ala pass importanti [afna fil-;lieda kontra s-serq ta’ software f’Malta li jkun protett bil-copyright. Il-Qorti talMai;istrati fil-fatt ordnat lillPulizija biex tikkonfiska u teqred l-apparat kollu ta’ kompjuters u kull apparat ie[or relatat li nstab waqt linvestigazzjoni. “Din is-sentenza hi prova li Malta qed twettaq il-[idma tag[ha biex ti;;ieled il-problema dejjem tikber ta’ piraterija ta’ software fil-pajji],” qal Georg Herrnleben, BSA Senior Director, Compliance Marketing EMEA. Hu j[e;;e; lill-Gvern Malti biex ikompli jie[u mi]uri b’sa[[ithom biex ji;;ieled ilpiraterija f’Malta permezz ta’ le;islazzjoni i]jed b’sa[[itha. BSA qed twieg[ed li tkompli

bil-[idma tag[ha biex teduka lill-konsumaturi u lill-organizzazzjonijiet li l-piraterija hi serq u ksur tad-drittijiet tal-propjetà intellettwali. G[alkemm ir-rata tal-piraterija f’Malta ilha tonqos mill-1995, meta r-rata kienet g[olja b’77%, BSA t[oss li l[idma ma tistax tieqaf. Ir-rata f’Malta ta’ 43% tfisser li madwar €4.4 miljun jinsterqu mid-d[ul tal-pajji] u li din ir-rata g[adha wa[da ferm g[olja meta mqabbla mal-medja fl-Ewropa ta’ 35%. Kull min jixtieq jirrapporta xi suspett ta’ software mhux li/enzjat jista’ jibg[at email lil BSA fuq bsa@nopiracy.eu. Kull email tkun trattata bl-akbar kunfidenzjalità.

Il-KNPD sodisfatta bil-Ba;it

Bi]-]ieda tal-vot finanzjarju m[abbar fil-Ba;it, ilKummissjoni Nazzjonali Persuni b’Di]abbiltà (KNPD) se tkun tista’ tkompli bli]vilupp ta/-?entru {ajja Indipendenti f’{al Far. Fi stqarrija, il-KNPD nnutat li r-rakkomandazzjonijiet ewlenin tag[ha ntlaqg[u. Fost dawn hemm li persuni b’di]abbiltà jaqilg[u sal-paga minima ming[ajr ma titnaqqsilhom il-pensjoni, linvestiment f’servizzi ta’ g[ajxien u servizzi biex iressqu persuni b’di]abbiltà lejn id-dinja tax-xog[ol. Il-KNPD qalet ukoll li l-vot ta’ €2 miljun fuq medda ta’ [ames snin iservi ta’ bidu tajjeb biex persuni b’di]abbiltà, jing[ataw l-appo;; biex jg[ixu fil-komunità.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

Lokali 7

Maximillian Ciantar arrestat mill-;did wara appell tal-Avukat :enerali Il-Qorti tal-Appell Kriminali preseduta millIm[allef Lawrence Quintano ordnat biex Maximillian Ciantar ta’ 21 sena millMarsa, ikun arrestat fuq ilka] dwar thedded fuq tliet ;urnalisti u li [ebb g[al wie[ed minnhom. Il-Qorti laqg[et it-talba talProsekuzzjoni mmexxija mill-Avukat Lara Lanfranco, f’isem l-Avukat :enerali fuq nuqqas ta’ affidabbiltà talpersuna li mhux l-ewwel darba li injora ordnijiet mog[tija mill-Qorti. Fid-de/i]joni tieg[u lIm[allef Quintano qal li dan il-ka] hu xi ftit differenti

minn ka]ijiet o[rajn min[abba li hemm allegazzjonijiet li Ciantar wettaq reat u kontravenzjonijiet ftit wara li ng[ata l-[elsien millarrest.

il-ka] mill-Ispettur Daniel Zammit. Fit-trattazzjoni tag[ha dwar il-ka] l-Avukat Lara Lanfranco qalet li Maximillian Ciantar dejjem

Min-na[a l-o[ra l-Avukat Joe Brincat li qed jidher g[al Ciantar qal li l-akku]i filkonfront tal-;urnalisti mhumiex serji [afna u li l-g[oti tal-[elsien mill-arrest g[andu

Waqt li l-akku]at g[andu jitqis inno/enti sakemm ikun konfermat [ati, madankollu f’dan l-istadju l-Qorti kkonkludiet li Ciantar mhux bniedem ta’ min jafdah Ing[ad ukoll li waqt li lakku]at g[andu jitqis inno/enti sakemm ikun konfermat [ati, madankollu f’dan l-istadju l-Qorti kkonkludiet li Ciantar mhux bniedem ta’ min jafdah. Ciantar kien tressaq il-Qorti fuq dan

jinjora l-ordnijiet tal-Qorti u li kull kundizzjoni mog[tija lilu mill-Qrati hu dejjem jinjora. Qalet li anke qabel ilka] fejn kien tajjar tewmien bniet, kien di;à kellu ka]ijiet o[rajn li tag[hom instab [ati.

jitqis fid-dawl tal-artiklu [amsa tal-konvenzjoni Ewropea. Lejn l-a[[ar ta’ Ottubru li g[adda, Ciantar in[eles mill[abs wara li serva 16-il xahar minn sentejn li kien we[el wara li kien tajjar tewmin

IL-:URI DWAR KOMPLI?ITÀ F’ATTENTAT TA’ QTIL F’{AL-QORMI

L-akku]at u tfajla [ar;u mill-bini wara intervent tal-SAG Mario Vella u tfajla [ar;u mill-kamra tal-banju tar-residenza ta’ Marco Pace mag[ruf b[ala ‘Il-Pinzell’ hekk kif intervjenew l-SAG wara diversi tentattivi talPulizija biex min kien fid-dar jo[ro; mid-dar bil-kelma ttajba. Dan [are; meta lbiera[ filg[odu kompla l-;uri ta’ Mario Vella ta’ 28 sena minn Santa Venera mag[ruf b[ala ‘n-Nanak’, li qed ji;i akku]at quddiem l-Im[allef Michael Mallia b’kompli/ità ta’ attentat ta’ qtil ma’ Marco Pace, fuq Sur;ent tal-Pulizija u g[add ta’ Pulizija o[ra. Vella qed ji;i akku]at li bejn il-15 u s-16 ta’ Frar ta’

sitt snin ilu sar kompli/i flattentat ta’ omi/idju tasSur;ent tal-Pulizija George Farrugia u membri o[ra talKorp tal-Pulizija fi Triq ilMit[na {al-Qormi. Is-Supretendent Marco Mallia qal li hu u sitta minnies o[ra kienu wettqu loperazzjoni biex jid[lu firresidenza ta’ Marco Pace u dan g[amluh billi b’sellun telg[u fuq g[add ta’ garaxxijiet u mill-bjut tag[hom spi//aw f’bit[a. Hemm semg[u l-[;ie; jinkiser talkamra tal-banju u ftit wara [ar;u l-akku]at u din it-tfajla. Is-Supretendent Marco Mallia qal li kien wasal fuq

il-post g[all-[abta tat-8 p.m. u ftit wara kienet saret ittieni sparatura. Il-[oss instema’ minn fa//ata ta’ dar fi Triq il-Mit[na, f’{alQormi. Tenna li kien hemm tfajla li bdiet tg[id li hemm it-trab fir-residenza u li jekk l-affarijiet se jiskalaw kienu se jmutu kollha. Ix-xhud qal li g[alih din kienet kollha ‘messa in xena’ u bag[at li xi membri talSAG f’direzzjonijiet differenti biex jaraw il-movimenti u jinfurmawh. Tenna li hu kien infurmat mis-Sur;ent George Farrugia li kien hemm movimenti minn fuq il-bejt u filfrattemp instemg[u aktar tiri ;ejjin minn din ir-residenza.

Is-Supretendent qal li sSur;ent Farrugia kien qallu li kienu sparaw fuqu fejn anke kien waqa’ xi trab millin[awi, u li din kienet it-tielet sparatatura lejn il-Pulizija. IsSur;ent George Farrugia, xehed wara s-Supretendent Marco Mallia u kkonferma dan kollu. Wara nofsinhar diversi membri tal-Pulizija fitTaqsima tal-fotografija bdew jesebixxu r-ritratti takl-ka]. G[al Mario Vella qeg[din jidhru l-Avukati An;lu Farrugia u Edward Gatt filwaqt li l-Prosekuzzjoni qed titmexxa mill-Avukat Aaron Bugeja, f’isem l-Avukat :enerali.

bniet f’April tal-2009. Hu re;a’ spi//a arrestat wara li fid-9 ta’ Novembru li g[adda nqabad isuq fil-{amrun ming[ajr li/enzja tas-sewqan, liema li/enzja hu qatt ma kien fil-pussess tag[ha. Ciantar re;a’ kien interrogat, din id-darba fl-G[assa tal-Pulizija tal-Belt, wara li nhar it-Tnejn 21 ta’ Novembru li g[adda offenda lill-;urnalisti Raymond Abdilla ta’ Medialink Communications, Waylon Johnston minn The Times, u Gaetano Micallef mill-Union Press u ttanta j[ebb g[alihom ]ew; minuti wara li ng[ata l-libertà provi]orja.

Regolamenti dwar i/-/ilindri tal-gass Fil-Gazzetta tal-Gvern talbiera[ kien ippubblikat Avvi] Legali li jinkludi regolamenti li ja;;ornaw u jemendaw ir-regolamenti prin/ipali dwar id-definizzjoni ta’ min hu s-sid ta//ilindru u l-valur taddepo]itu ta/-/ilindru talGass Petroleum Likwefatt (LPG). Fi stqarrija intqal li r-regolamenti jiddefinixxu min hu s-sid ta/-/ilindru, ji;ifieri dak li jkollu fil-pussess tieg[u /-/ertifikat ta’ valutazzjoni ta’ konformità u li jkun dak li ori;inarjament qieg[ed tali /ilindru fis-suq. Ir-regolamenti jistabbilixxu wkoll li provdituri awtorizzati g[andhom kull sebat ijiem ire;;g[u lura //ilindri li jin;abru ming[and il-klijenti, lill-provditur awtorizzat li jkun is-sid ta’ dawk i/-/ilindri.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

8 Lokali

Uniformijiet ;odda g[all-impjegati tal-BOV Il-Bank of Valletta g[adu kemm introdu/a uniformijiet ;odda g[all-impjegati talGrupp tieg[u. L-ilbiesi l;odda tal-ir;iel u tan-nisa ;ew iddisinjati biex jirriflettu u jippromwovu l-identità professjonali u dinamika talGrupp u biex ting[ata dehra moderna partikolarment finna[at fejn jintlaqg[u l-klijenti tal-bank. “A[na ninsabu kuntenti li introdu/ejna lbies ta’ karriera professjonali ;dida li, a[na

nemmnu, jippro;etta dehra li tirrifletti l-mod ;entili, pja/evoli u professjonali ta’ kif il-bank jilqa’ lill-klijenti tieg[u,” qal Michael Galea, lUffi/jal Kap tal-Operat filBank of Valletta. “A[na fer[anin bir-reazzjoni po]ittiva li r/evejna ming[and l-impjegati tag[na. Id-disinn tal-ilbies ;did tal-Grupp kien pro;ett parte/ipattiv li inkluda l-kontribut ta’ sezzjonijiet differenti tal-impjegati li [admu flimkien ma’ disinjaturi

professjonali u l-manifatturi biex fl-a[[ar ikollhom ilprodott finali li a[na qeg[din nintrodu/u din il;img[a,” ]ied jg[id Michael Galea. L-unifromi tax-xitwa talir;iel tikkonsisti f’libsa b’rigi rqaq, inklu]a ;akketta single breasted b’]ew; buttuni, u sidrija u qomos bojod ikkumplimentati b’ingravata li taqbel mal-uniformi. L-uniformi tal-impjegati nisa tinkludi ;akketta single breasted b’rigi rqaq, qliezet li jibdew minn ta[t il-qadd, ]ew; dbielet bi stili differenti, qomos bojod u b’rigi rqaq flimkien ma’ xalla mal-g[onq biex tikkumplimenta l-ilbies. Hemm ukoll uniformijiet ;odda g[assajf.

Id-disinn il-;did tal-uniformijiet tax-xitwa tal-impjegati tal-BOV


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

Parlament 9

Diversi skemi li jsa[[u r-ru[ so/jali tal-Gvern L-Awtorità tad-Djar se ta;;orna [afna mill-iskemi tag[ha u fil-jiem li ;ejjin se tniedi skemi o[ra biex tkompli ttejjeb is-servizz mog[ti lil dawk li g[andhom b]onn. Dawn huma skemi li jkomplu juru t-tis[i[ tar-ru[ so/jali fil-politika tal-Gvern pre]enti. Dan sostnietu l-Ministru Dolores Cristina Ministru talEdukazzjoni, Xog[ol u Familja meta l-biera[ g[alqet id-diskussjoni dwar l-Estimi tal-Awtorità tad-Djar. Il-Ministru Dolores Cristina qalet li l-iskemi u linizjattivi tal-Awtorità tadDjar huma bba]ati fuq lestimi. Hi ]iedet li mhux ;ust min-na[a tal-kelliema tal-Oppo]izzjoni li jitkellmu fuq sensittività qisha li din tag[hom biss. Gvernijiet Laburisti ma tantx imxew b’mod sensittiv fi snin o[ra. Il-Ministru Cristina qalet li r-rwol tal-Awtorità tad-Djar tibqa’ dejjem importanti. Illum fis-so/jetà qed naraw aktar anzjani u sitwazzjonijiet so/jali differenti u bi stil ta’ [ajja differenti. Illum hawn ukoll aktar persuni b’di]abbiltà li ;ustament ifittxu g[ajxien f’ambjent aktar privat. {afna mill-persuni f’dawn issitwazzjonijiet ifittxu lillAwtorità tad-Djar. Illum kul[add ifittex akkomodazzjoni xierqa li mhix biss ambjent strutturali xieraq i]da akkomodazzjoni li tixraq lill-persuna. Dolores Cristina qalet li pendenti hemm madwar 2,000 li mag[hom hemm dawk li qed jie[du sussidju tal-kera u qed jistennew akkomodazzjoni alternattiva. Minn 2,190 applikazzjoni hemm madwar 600 b]onn ta’ akkomodazzjoni g[aliex b[alissa qed jaqsmu

L-Awtorità tad-Djar kienet u g[adha ta’ g[ajnuna g[al dawk fil-b]onn

akkomodazzjoni ma’ [addie[or. Dawn m’humiex fi stat prekarju i]da jridu li jg[ixu f’akkomodazzjoni wa[idhom. Hemm o[rajn li lanqas taw ra;uni g[aliex iridu akkomodazzjoni alternattiva u hemm o[rajn ukoll li g[al xi ra;uni rrifjutaw akkomodazzjoni li kienu assenjati. Il-Ministru qalet li hemm madwar 500 applikazzjoni minn persuni li jin[tie;u akkomodazzjoni g[aliex pere]empju temmew sentenza ta’ [abs. Dolores Cristina qalet li dDeputat Laburista Stefan Buontempo tkellem [afna fuq il-passat i]da ma qal xejn dwar il-futur. Lanqas il-Kap tal-Oppo]izzjoni, fil-51 proposta li fta[ar li po;;a g[ad-diskors tal-Ba;it ma kienx hemm imqar wa[da rigward is-sitwazzjoni talhousing. Il-Ministru qalet li lkelliema tal-Oppo]izzjoni

lanqas qed jaqblu bejniethom dwar il-mi]ura li tinvolvi lill-Kunsilli Lokali [alli jsiru xog[lijiet me[tie;a filkomun tal-binjiet tal-Gvern. Il-Kunsilli mhumiex jintu]aw biex l-Awtorità jew il-Gvern ifarfru mirresponsabbiltà i]da g[aliex il-Kunsilli stess jammettu li g[andhom l-istrutturi biex jie[du [sieb dawn ixxog[lijiet. Dolores Cristina qalet li taqbel mal-kumment li sar li anke l-inkwilini stess g[andhom jie[du [sieb ilbinjiet fejn jg[ixu u mhux i[allu din il-proprjetà taqa’ fi stat [a]in imbag[ad tippretendi li l-manutenzjoni ssir kollha mill-Gvern. Je]istu [afna sitwazzjonijiet fejn l-inkwilini ma jag[tux is-sehem li g[andhom jag[tu. Il-Ministru Cristina qalet li l-Oppo]izzjoni ssibha fa/li tikkritika i]da tinsa li ssoluzzjonijiet mhux dejjem

fa/li. Dan esperjenzawh meta kienu fil-Gvern bejn l1996 u l-1998. Ikun hemm ka]i fejn l-istess residenti li jo;;ezzjonaw ma jonorawx il-ftehim li g[andhom biex igawdu l-inkwilini kollha. Hekk qed ji;ri f’diversi ka]i tal-lifts fejn residenzi ma jonorawx il-parti tag[hom tal-ftehim u l-lifts jispi//aw ma jiffunzjonawx. Hu g[alhekk li twaqqfu lasso/jazzjonijiet tar-residenti proprju biex ikun hemm aktar responsabbilizzazzjoni. Il-Ministru mbag[ad tkellem dwar diversi skemi li se jkunu qed jkunu mnedija fil-jiem li ;ejjjin. Skema minn dawn tittratta dwar sej[a biex l-Awtorità tikri madwar 350 jew 400 post mill-privat biex jing[ataw lill-familji filb]onn. Dawn il-familji jkunu koperti b’sussidji skont ilka]. Mi]ura o[ra hi rigward sidien li jikru lil persuni li

jibbenefikaw minn sussidju fil-kera li jistg[u jirre;istraw dik il-proprjetà u jgawdu mill-final witholding tax. Se jkun hemm skemi ta’ g[ajnuna li minnhom se jgawdu numru akbar ta’ persuni b’di]abbiltà. Se jkun hemm anke ]idiet f’g[otjiet g[al min jin[tie; u jrid jag[mel lift f’daru. Skemi o[ra huma rigward familji li jag[mlu fostering. Il-Ministru Cristina qalet li l-Gvern g[adu jemmen filpolitika li j[e;;e; lin-nies biex ikunu sidien ta’ darhom u se jg[in anke f’dawn ilka]i. Hemm skemi biex i[ajru nies fil-Kottonera jixtru l-proprjetà. Dolores Cristina qalet li se jsiru skemi biex ikunu rran;ati djar fosthom, g[al aktar a//essibbiltà g[allanzjani fid-djar tag[hom biex jibqg[u jg[ixu filkomunità. Il-Ministru qalet li hi wkoll kontra l-burokrazija i]da f’dawn il-ka]i fejn ting[ata [afna g[ajnuna hi me[tie;a li ssir l-anali]i korretta tal-applikazzjonijiet. Mhux l-ewwel darba li nstabu dettalji mhux korretti u kien hemm ka]i wkoll fejn l-applikant stess idum ma jag[ti l-informazzjoni mitluba minnu bir-ri]ultat li jkun hu stess li jwaqqaf ilpro/ess tal-applikazzjoni tieg[u. Il-Ministru Cristina qalet li b[alissa qed isir studju dwar il-binjiet tal-Gvern biex tkun stabbilita l-kundizzjoni tag[hom u jkun ikkalkulat x’xog[lijiet me[tie;a jsiru. F’ka]i fejn jista’ jsir se jittie[du mi]uri wkoll [alli jkun frankat l-u]u talener;ija b’sorsi alternattivi. Dolores Cristina qalet li lAwtorità g[enet ukoll lil diversi g[aqdiet volontarji.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

10 Parlament

Il-Gvern pre]enti qed jirran;a l-abbu] ta’ Gvern Laburista Id-Deputat Nazzjonalista Beppe Fenech Adami fid-dibattitu dwar lestimi g[all-Awtorità tad-djar, qal li hemm persuni li da[lu f’konvenju biex jixtru d-dar tag[hom imma mhux possibbli jsir il-kuntratt finali. Hu qal li dan hu konsegwenza ta’ abbu] li sar mill-Gvern Laburista fis-snin tmenin meta ttie[du artijiet mill-privat li wara tqassmu fi plots lil nies differenti bla ma kien hemm pro/ess ta’ espropjazzjoni. Madwar 1,500 familja f’diversi lokalitajiet sa ftit ilu ma setg[ux jakkwistaw l-art ta’ darhom g[ax ilGvern Laburista kien ja[taf l-art millprivat u jqassam b’mod politiku lil min ried u dan bla ma kien hemm ilpro/ess ta’ espropjazzjoni li bih tkun valutata l-art [alli jing[ata l-kumpens xieraq lis-sid. Beppe Fenech Adami qal li dan wassal biex nies li bnew darhom ming[alihom li l-proprjetà hi tag[hom, imma meta ;ew biex ibig[u id-dar, indunaw li dan ma setax isir g[ax huma kellhom biss konvenju u ma kellhomx kuntratt tax-xiri tal-art, b’titolu tal-Gvern. Hu qal li parti mill-[idma u min-

nefqa tal-Gvern hi li jirran;a ssitwazzjoni u alloka miljun ta’ ewro biex dawk in-nies li g[adhom b’konvenju, isirilhom il-kuntratt wara li s-sidien tal-art ikunu ikkumpenstati. Beppe Fenech Adami qal li l-art li ttie[det fis-snin tmenin, illum tissarraf f’kumpens ta’ miljuni ta’ ewro. Fl2010 il-Gvern [are; €5 miljun biex 496 familja setg[u jag[mlu l-kuntratti tad-dar tag[hom wara li g[al snin twal kellhom biss konvenju. Hu qal li baqa’ eluf ta’ familji f’din is-sitwazzjoni f’diversi lokalitajiet f’pajji]na u g[alhekk il-Gvern se jkompli ja[dem biex huma jag[mlu l-kuntratt tax-xiri tal-art. G[as-sena d-die[la wkoll ilGvern alloka €3 miljun g[al dan liskop. Id-Deputat Beppe Fenech Adami qal li l-Gvern se jkompli bl-iskema biex madwar 3,200 post ta’ abitazzjoni jkollhom xi forma ta’ titolu fuq darhom. Hu qal li l-Gvern se jkompli jimpenja ru[u biex f’pajji]na jkun hawn g[ajnuna g[al akkomdazzjoni so/jali [alli [add fis-so/jetà ma jibqa’ lura u biex pajji]na jkompli miexi ‘l quddiem.

Gvern Nazzjonalista dejjem wera ru[ so/jali Dejjem aktar persuni qed ikomplu jgawdu mis-servizzi u x-xog[ol talAwtorità tad-Djar. Fost dawn hemm ukoll persuni separati, single parents kif ukoll persuni mi]]ew;in. Dan juri l-impenn qawwi tal-Gvern favur persuni fil-b]onn. Dan qalu d-Deputat Nazzjonalista Philip Mifsud f’intervent f’dibattitu parlamentari nhar it-Tlieta filg[axija, liema dibattitu irrigwardja l-estimi tal-Awtorità tad-Djar. Filwaqt li ikkritika d-diskors tadDeputat Laburista Stefan Buontempo li fa[[ar l-operat ta’ Gvernijiet Laburisti fis-snin sebg[in, hu sa[aq li l-Partit Nazzjonalista fil-Gvern dejjem wera b’mod miftu[ ir-ru[ so/jali tieg[u, kif jixhdu diversi pro;etti so/jali implimentati mill-Gvern. Dan sar minkejja li kien hemm kritika kontinwa mill-Oppo]izzjoni fuq bosta pro;etti. Philip Mifsud tenna wkoll li g[al

kuntrarju ta’ dak li sa[aq id-Deputat Laburista Stefan Buontempo fiddiskors tieg[u, il-pajji] kien g[adu qed ibati minn de/i]jonijiet []iena li ttie[du fis-snin sebg[in minn Gvernijiet Laburisti. Hu sa[aq ukoll li x-xog[ol u leffi/jenza li bihom ta[dem din lAwtorità tkompli tkattar ilpopolarità tag[ha, hekk kif il-qasam tal-housing hu wie[ed estensiv u jkompli jikber sena wara l-o[ra. Filwaqt li qabbel dan l-aspett ma’ oqsma o[ra li g[andhom b]onn [afna [idma, b[all-akkomodazzjoni u l-edukazzjoni, hu tenna li ddomanda f’dan is-settur tkompli sservi ta’ in/entiv favur aktar xog[ol u bilan/ g[all-[idma ta’ din l-Awtorità. Philip Mifsud temm id-diskors tieg[u billi sa[aq li fl-a[[ar milla[[ar, ix-xog[ol tal-awtorità jkun rifless fis-so/jetà, hekk kif aktar [idma minn din l-awtorità tissarraf f’aktar ]vilupp fis-so/jetà.

Il-Kottonera zona li tgawdi mill-Awtorità tad-Djar Ix-xog[ol siewi tal-Awtorità tadDjar hu evidenti [afna fil-g]ejjer Maltin, spe/jalment f’zoni partikolari ta’ Malta bi problema ta’ faqar. Dan qalu d-Deputat Nazzjonalista Stephen Spiteri waqt dibattutu parlamentari it-Tlieta filg[axija dwar l-Estimi tal-Awtorità tad-Djar. Fil-fatt Stephen Spiteri tkellem fittul dwar il-[idma ta’ din l-Awtorità, b’enfasi fuq ix-xog[ol ta’ ri;enerazzjoni madwar il-Port ilKbir b’mod spe/jali fil-Kottonera. Minbarra pro;etti ta’ tisbi[, Stephen Spiteri tenna wkoll kif b[alissa g[addej pro;ett ta’ ]vilupp urban f’din iz-zona fi pro;ett finanzjat parzjalment mill-Unjoni Ewropea. Dan il-pro;ett jinkludi wkoll [idma biex ikun imwaqqa’ bini illegali g[all-benefi//ju tar-residenti ta’ dawn il-lokalitajiet. Hu tkellem ukoll dwar il-fatt li tul is-snin bosta persuni ibbenefikaw minn diversi skemi li kienu implimentati mill-Awtorità favur persuni li jew kellhom b]onn saqaf

fuq rashom jew kienu jin[tie;u g[ajnuna fil-manutenzjoni talpropjetà tag[hom. Fost dawn, hu semma skema spe/ifika li tipprovdi sussidju fuq xog[ol ta’ manutenzjoni fi djar privati u strutturi perikolu]i fi djar tal-Gvern. Stephen Spiteri tkellem ukoll dwar xog[ol illi qed isir minn din lAwotrità favur persuni li g[andhom b]onnijiet spe/jali, kif ukoll [idma favur residenti anzjani. Dan jinkludi listallazzjoni ta’ lifts fi blokki ta’ flats biex ikun jistg[u jippermettu aktar mobbiltà u a//essibbiltà lil dawn irresidenti. Qed issir ukoll [idma flambjent madwar dawn lappartamenti, pro;ett ta’ tisbi[ li hu inti] li jkompli jsebba[ lil dawn izzoni. Stephen Spiteri temm id-diskors tieg[u billi sa[aq li dan ix-xog[ol kollu juri l-impenn tal-Awtorità tadDjar u tal-Gvern favur persuni filb]onn, filwaqt li tenna li persuni li g[andhom b]onn l-g[ajnuna g[andhom jing[ataw din l-g[ajnuna skont il-b]onn individwali tag[hom.

Saru avvanzi kbar fl-a[[ar snin i]da qatt mhu bi]]ejjed Waqt id-dibattitu dwar l-estimi g[allAwtorità tad-Djar, id-Deputat Laburista Silvio Parnis qal li kull gvern li kellna f’pajji]na matul is-snin [adem fil-qasam tal-akkomodazzjoni so/jali. Hu qal li dawk li qed jistennew li jkollhom akkomodazzjoni so/jali jippretendu li jsibu l-g[ajnuna me[tie;a. Silvio Parnis qal li fl-a[[ar 30 sena f’pajji]na saru avvanzi kbar fil-qasam talakkomodazzjoni so/jali. Hu qal li n-nies jinteressahom biss li jkollhom djar di/enti u kwalità ta’ [ajja a[jar. Hu qal li llum m’g[adux i]-]mien li f’kamra wa[da torqod il-familja kollha i]da xorta g[ad hemm familji li huma f’sitwazzjoni diffi/li. Hu fa[[ar l-iskemi li qed jing[ataw mill-awtorità tad-Djar u appella lil dawk li qed jing[ataw l-g[ajnuna biex jib]g[u g[al appartament tag[hom. Waqt dan d-dibattitu tkellem wkoll iddeputat Laburista Roderick Galdes li qal li l-mission status tal-awtorità hu li tipprovdi djar di/enti fejn jikbru t-tfal u l-familji tag[na. Skont Galdes però l-awtorità qed t[alli mi]ura o[ra importanti barra li hi dik li hemm familji li huma emar;inati. Galdes

qal li l-PL jemmen li kull familja g[andha dritt g[all-housing affordabbli u fil-kuntest tal-lum dan hu aktar importanti g[ax ilprezzijiet tal-propjetà qed dejjem ji]diedu. Id-Deputat Laburista Stefan Buontempo fa[[ar il-[idma tal-Gvern Laburista fissebg[inijiet fil-qasam tal-housing, filwaqt li sa[aq kif f’dak i]-]mien [add ma kien jipprotesta kontra l-Gvern meta dan kien jespropja art privata biex fuqha jibni pro;etti ta’ housing. Hu tkellem ukoll dwar pro;etti tal-Gvern Laburista marbuta mal-housing, filwaqt li semma xog[ol li sar fuq il-baracks tal-Inglizi biex inbidlu f’residenzi g[allpoplu Malti. Hu fa[[ar ukoll l-operat tal‘Korpi’ fi ]mien il-Gvern Laburista, u qal li dawn kienu jipprovdu xog[ol g[al kul[add. Id-Deputat Laburista Michael Farrugia ikkritika l-operat tal-Awtorità tad-Djar, filwaqt li sa[aq li kwa]i l-pro;etti kollha marbuta mal-qasam so/jali bdewhom ilGvernijiet Laburisti. Michael Farrugia tenna li kemm il-Gvern kif ukoll lAwtorità g[andhom ikunu aktar sensittivi lejn il-[ti;iet ta’ min qieg[ed fil-b]onn, filwaqt li kull ka] g[andu ji;i ttrattat skont il-meriti tieg[u.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

Parlament 11

Bidliet me[tie;a fis-settur tal-akkomodazzjoni so/jali matul is-snin Fl-intervent tieg[u dwar lestimi g[all-Awtorità tadDjar id-Deputat ?ensu Galea qal li tajjeb li jkun hemm lista a;;ornata ta’ dawn in-nies li jridu akkomodazzjoni so/jali. Hu staqsa jekk wasalx ilmument li l-Awtorità tadDjar tara li fis-snin li ;ejjin tibda tibni appartamenti ]g[ar li jing[ataw b’kiri lil dawk li jkollhom b]onn. Hu qal li tajjeb li tkompli ting[ata l-g[ajnuna li qed ting[ata b[alissa g[at-tiswija tad-djar. ?ensu Galea semma lmod kif il-li;i tal-kera ]viluppat u nbidlet minkejja r-re]istenza li kien hemm, fosthom li l-Gvern ma jkunx jista’ jag[mel rekwi]izzjoni. Hu qal li l-li;i tal-ordinijiet ta’ rekwi]izzjoni tne[[iet fl-1995. Qal ukoll li f’pajji]na kien hawn 54,000 ka] ta’ rekwi]izzjoni, li kienu jirrappre]entaw nofs l-akkomodazzjoni so/jali kollha, u tajjeb li fl-1992 beda lpro/ess biex jitne[[a labbu] ta’ rekwi]izzjonijiet. Il-kelliem qal li ma kienx sewwa li sid li kien jikri post kien jispi//a jitlef iddritt fuq dik il-proprjetà min[abba li ma setax jo[ro; lill-kerrej. Hu qal li issa bittibdil me[tie; fil-li;i qed jinstab bilan/ bejn id-drittijiet tas-sid u d-drittijiet talkerrej u b’hekk is-suq talkera qed jer;a’ jie[u l-[ajja f’pajji]na. ?ensu Galea qal li hemm skemi li bihom ting[ata g[ajnuna lil dawk li g[andhom b]onn. Hu qal li bliskema m[abbra fil-Ba;it dawk li jag[mlu xog[ol [alli jirran;aw proprjetajiet fi//entri tal-bliet u tal-ir[ula u jikruha j[allsu biss 10 filmija taxxa f’ka] ta’ kera residenzjali u 15 fil-mija f’ka] ta’ kera kummer/jali.

Hu qal li wasal i]-]mien li min jikri jing[ata l-g[ajnuna biex i[allas il-kera f’ka] ta’ nies li jkunu je[tie;u lg[ajnuna, bla ma jkun hemm abbu]i. Dwar l-oqsma tad-djar, ?ensu Galea li kull qasam tad-djar g[andu l-ismijiet tat-toroq u g[andha tispi//a d-distinzjoni bejn qasam tad-djar u ie[or u jkun hemm biss l-isem u n-numru tal-appartament u l-isem tattriq u l-lokalità. Semma li t-twaqqif talasso/jazzjonijiet tar-residenti f’dawn l-oqsma tad-djar mhix fir-responsabbiltà talministru responsabbli u filka] meta hemm dawn lasso/jazzjonijiet, ir-residenti g[andhom jaraw li dawn jiffunzjonaw g[ax dan hu flinteress tag[hom. ?ensu Galea qal li hemm appartamenti li fihom jista’ jkun hemm lift imma hemm o[rajn li nbnew snin ilu li mhux possibbli li jkun fihom wie[ed. Hu qal li fis-so/jetà Maltija se[[et bidla so/jali kbira li se tkompli ti]viluppa anke wara li da[let il-li;i tad-divorzju f’pajji]na. G[alhekk wie[ed irid jirrealizza li l-[idma tal-Gvern fil-qasam tal-akkomodazzjoni so/jali hi fl-interess ta’ kul[add. Fakkar fir-re]istenza kbira li sab il-Gvern meta kien se jwaqqa’ diversi appartamenti li kienu fi stat [a]in. Minkejja dan, il-Gvern kompla bil-[idma tieg[u u llum inbnew appartamenti li jixirqu lill-bniedem. Id-Deputat ?ensu Galea qal li konvint li l-[idma li wettqet l-Awtorità se twassal biex familji fil-b]onn jing[ataw akkomodazzjoni u dan g[andu jwassal biex titjieb il-kwalità tal-[ajja tag[hom.

L-Awtorità tad-Djar qed ta[dem ukoll biex isebba[ oqsma tal-akkomodazzjoni so/jali li ilhom mibnija

Elufi gawdu minn diversi skemi tal-Awtorità tad-Djar L-Awtorità tad-Djar g[andha bosta skemi li qed igawdu minnhom eluf ta’ Maltin u G[awdxin, skemi li jg[inu lil nies fil-b]onn kif ukoll koppji li g[adhom se jibdew il-pro/ess biex jiffurmaw familja. Dan qalu s-Segretarju Parlamentari Clyde Puli filParlament it-Tlieta meta saret diskussjoni dwar l-estimi talAwtorità tad-Djar. Clyde Puli qal li n-nefqa so/jali talGvern taqbez il-biljun ewro u dan ifisser nofs in-nefqa talGvern f’sena wa[da biss. Din in-nefqa, spejga sSegretarju Parlamentari, isservi ta’ xibka biex ittejjeb l-g[ajxien ta’ dawk il-familji bi problemi finanzjarji u so/jali b’diversi modi. Clyde Puli kompla d-diskors tieg[u billi g[amel elenku ta’ diversi skemi li tag[mel lAwtorità tad-Djar biex tg[in lil familji li jaqg[u ta[t din ilkategorija. Fost dawn hemm skemi fejn l-Awtorità tg[in biex jitran;aw djar residenzjali u biex dawn il-familji jkunu jistg[u jikru postijiet b’rati sussidjati li jkunu jistg[u jla[[qu mag[hom. Dawn huma lkoll skemi mmirati biex [add ma jibqa’ lura, sa[aq Clyde Puli. L-Awtorità tad-Djar, kompla Clyde Puli, tg[in lil diversi kategorji biex jil[qu livell ta’ g[ajxien tajjeb u minn

]mien g[al ]mien tibni d-djar u tbig[hom b’mod ra;onevoli, biex anke l-familji b’/erti diffikultajiet ikunu jistg[u jixtru djar bi prezzijiet kummer/jali. Clyde Puli semma wkoll li bi skema apposta l-Awtorità tg[in lil dawk ikkunsidrati b[ala l-ewwel xerrejja. Skema o[ra tg[in lil persuni b’di]abbiltà biex jg[ixu [ajja aktar indipendenti. Dan isir bi stallar ta’ stair lifts, lifts jew dak li jkun hemm b]onn, dejjem skont il-b]onnijiet partikulari tal-applikant. Dwar ix-xog[ol li sar Clyde Puli qal li mill-2008 sal-lum permezz ta’ dawn l-iskemi lGvern irran;a mal-1,800 dar, li jfissru g[ajnuna lil 1,800 familja. Matul dawn is-snin, sostna Clyde Puli, l-Awtorità tadDjar bdiet ta[dem malKunsilli Lokali biex isebba[ id-dawra tal-oqsma tad-djar. Dan minbarra li l-Gvern qed jorganizza diversi seminars edukattivi dwar dawn il-binjiet li matulhom mhux biss ting[ata informazzjoni lir-residenti imma l-istess residenti jibdew i[ossu sens ta’ responsabbiltà tal-komunità in;enerali ta’ dawn l-oqsma tad-djar. Clyde Puli sa[aq li dan hu importanti g[ax g[al numru ta’ snin meta l-Gvern kien qed jibni dawn l-oqsma taddjar, dawn kienu qed i;ibu

mag[hom /erti problemi so/jali u t-telqa f’dawn lin[awi ma tg[inx fl-integrazzjoni ta’ dawn in-nies fisso/jetà u g[alhekk il-Gvern beda din il-[idma mal-Kunsill Lokali. Matul dawn is-snin beda wkoll il-programm li jg[in lin-nies isebb[u l-komun ta’ dawn l-blokki. Minn dan ilprogamm sa issa bbenefikaw 1,200 komun li jfissru [afna aktar familji. Permezz ta’ dan il-Gvern mhux biss qed jg[in lill-familji jsebb[u l-komun i]da dawk li qed jirre;istraw u li jag[mlu parti mill-community team ikunu jisg[tu jag[mlu dan ix-xog[ol. Dawk li huma parti mill-comunity team ja[dmu sa massimu ta’ 30 sieg[a fil-;img[a u jie[du 75 fil-mija tal-paga minima b[ala kumpens. Pilastru ie[or ewlieni ta’ din l-Awtorità, qal Clyde Puli, hu s-sussidju fuq il-kera li jg[in lil dawk li ma jifil[ux i[allsu l-kirja kummer/jali billi tipprovdi kirjiet favorevoli. Minn din l-iskema gawdew 1,200 familja. F’din il-le;i]latura l-Gvern g[amel enfasi fuq il-kera u kien hemm ukoll ir-riforma fil-li;i tal-kera. Illum wie[ed jistenna li nibdlu l-kultura u ngawdu minn din ir-riforma. Permezz ta’ din l-iskema lGvern irid li aktar familji jsiru sidien ta’ djarhom.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

12 Opinjoni

Il-Pellegrin Fit 23 ta’ Frar 1982, ta’ 35 sena, Paulo Coelho ]ar ilkamp ta’ kon/entrament ta’ Dachau fil-:ermanja. Laqtu [afna l-krematorju. Hekk kif [are; barra, qanpiena ]g[ira ta’ kappella Kattolika daqqet nofsinhar. Infexx jibki u ra li[irsa li fl-img[oddi kienu g[akksulu [ajtu. B[ala bniedem li jemmen fil-ma;ija, [ass li qieg[ed f’rivelazzjoni li [adet is-sura ta’ ra;; ta’ dawl, li ta[tu, xbieha ta’ bniedem qaltlu li setg[u jiltaqg[u fi ]mien xahrejn. Ftakar fil-prietka ta’ John Donne (1572-1631) fejn jissemma l-kliem “g[al min tnaqqar il-qanpiena”. Kliem li Ernest Hemingway (18991961) g[a]lu b[ala t-titlu ta’ wie[ed mill-kotba tieg[u. Mill-;ermanja, Coelho mattfajla tieg[u, Chris sab ru[u lOlanda fejn beda jikkonsma bil-kbir id-droga. Sura ta’ bniedem F’Amsterdam, waqt li kienu qed jie[du kafè, [ass dehra b[al dik ta’ Dachau u ra sura ta’ bniedem li kien jie[u kikkra te fuq mejda fil-qrib. Bniedem Ewropew ta’ xi

erbg[in sena li kien liebes ;lekk u ngravata. [ass bi]a’ fuqu u biex je[les qabad u kellmu f’daqqa: “Rajtek xahrejn ilu f’Dachau u se nkellmek /ar: Ma g[andniex x’naqsmu u ma rrid ikolli x’naqsam xejn mal-okkult, setet, jew ;emg[at. Jekk int

mill-Ma;istrat Joe CASSAR

qieg[ed hawn g[alhekk, [lejt vja;;.” L-ie[or qallu li ma kellux g[alfejn i[abbel rasu. Stiednu biex ikellmu wa[du. Snin wara re;a’ ltaqa’ mieg[u u stiednu biex jag[mel vja;;, i]ur il-Mu]ew tal-Vikingi f’Oslo fin-Norve;ja. Hekk kif jifta[ il-mu]ew kellu jid[ol u xi [add kien jg[addilu xi [a;a. Il-vja;; g[amlu u mar il-mu]ew. Ra mara sabi[a, bjonda, ta’ xi 40 sena. Kellha /urkett firraba’ suba’ tal-id tax-xellug u dan qeg[dithulu fis-suba’ tannofs ta’ idu tax-xellug. G[amlet /irku fl-art b’bastun jew xabla. ?aqalqet idejha madwar wi//u bla ma missitu u hekk urietu li kellu jag[laq g[ajnejh. Sema’ minnha u meta feta[ g[ajnejn ma rahiex i]jed. Ir-ra;el li ra fil-kafè sar l-g[alliem tieg[u. Fir-rumanz ta’ Coelho xi w[ud minnhom

awtobijografi/i, dan jissemma b[ala ‘Jean’ jew ‘J’. Fuq amar tieg[u, il-kittieb fl-2006 beda vja;; ta’ erba’ snin biex idur id-dinja. G[al Coelho l-vja;; hu wie[ed spiritwali, vja;; ta’ tisfija. I]da waqt il-mawra ltaqa’ ma’ Juri Smirnoff, sid il-kumpanija Sophia, li kien jippubblikalu l-kotba tieg[u birRussu. Dan stiednu biex imur mieg[u dawra mar-Russja fuq il-ferrovija Transiberjana, minn Moska sa Vloadivostok. Vaguni ta’ lussu

Coelho sab li kellu ]ew; vaguni ta’ lussu b’qaddejja, koki u 30 ;urnalist. Dmiru kien li jag[mel reklam lillkotba tieg[u. Stedina bla [las. Dan jg[idu Fernando Morais fil-ktieb tieg[u A Warrior’s Life’ bijografija ta’ Paolo Coelho. Il-ktieb [are; qabel ir-rumanz ta’ Coelho The Aleph u hekk fih is-sisien li fuqu nbena. U issa ng[addi g[al Aleph. L-ewwel ittra talalfabett ta’ xi ilsna semiti/i. Il-qarrej jara jin[olqu madwaru si;ra tal-ballut imqaddsa li g[al [ames mitt sena ilha tara t-tbatija talbniedem u dmirha hu li ter[i l-weraq fi sta;un u ;;ibu lura f’ie[or, /irku tan-nar li mhux ta’ din id-dinja, [atem taddeheb li ji;;erra fil-bnedmin, g[all-ewwel bil-mod u wara bil-[effa. Qawl G[arbi

Lanterna fuq il-bibien ta’ belt qadima li timxi id f’id ma’ qawl G[arbi: ‘id-dawl jaqa’ biss fuq il-barrani’, innar qaddis fuq il-muntanja meta l-bniedem ikun se jag[mel vja;; biex imur f’post kiesa[ b[all-mewt. Inwissi lill-qarrejja ta’ dan l-artiklu li g[al Coelho, Aleph hu “In-numru li ji;bor innumri kollha.” Qieg[ed ukoll fl-Apokalissi “fejn il-[aruf hu mfisser b[ala l-bidu u ttmiem, il-[a;a li hi ’l hinn mi]-]mien.” Hemm l-Aleph i]-]g[ir u lAleph il-kbir. Tal-ewwel “dejjem jidher bla ma trid. Tkun miexi minn triq jew tkun bilqieg[da x’imkien u

f’daqqa l-univers kollu qieg[ed hemm. L-ewwel [a;a li t[oss hi xewqa mwerwra li tibki, mhux min[abba d-dwejjaq jew il-fer[ i]da min[abba [e;;a safja.” Tat-tieni “jidher meta ]ew; persuni jew aktar, li bejnhom hemm qrubija kbira, ja[btu jsibu ru[hom flAleph i]-]g[ir.” Il-qu//ata ta’ fuq tad-dinja u ta’ ta[t, il-kalamita, il-;ibda bejn il-bnedmin. Dawk li darba n[abbu, se jer;g[u jsibu lil xulxin, xi darba filwisa’ ta]-]mien. Jistg[u jg[addu l-mijiet ta’ snin. U hekk Coelho jiltaqa’ mat-tfajla Hilal li hi vjolinista millaqwa. Kif ;iet il-kalamita bejniethom. “L-im[abba hi ’l hinn mi]-]mien, jew aktar fissewwa, l-im[abba u l-wisa’ flimkien, i]da kollha kemm hi hi ffukata fuq punt wa[dani li dejjem qed ji]viluppa”. Bil-mod il-mod,

it-tfajla tfakkar lil Coelho kif huma kienu ltaqg[u [ames mitt sena qabel. L-inkwi]izzjoni: Dwarha l-kittieb [a]]e] [afna. Il-patri li kien il-bojja. It-tfajla li kienet id-debha. Kellhom jg[addu dawn issnin kollha biex Paolo Coelho jitlob ma[fra lil Hilal? Fl-a[[ar mill-a[[ar a[na ru[ wa[da “li je[tie; li tkompli tikber u titfetta[ biex id-dinja tissokta u biex kollha kemm a[na ner;g[u niltaqg[u mill-;did”. Bejn dawl u dlam, l-issa, limg[oddi u l-;ejjieni ta[t il[arsa ta’ Jorge Luis Borges (1899-1986), Paolo Coelho mitluf fis-se[er li [oloq, jg[allimna li l-vja;; hu kollox, l-istazzjonijiet ma g[andhom l-ebda siwi. [asra li Borges u Coelho f’din iddinja qatt ma ltaqg[u. Ilkalamita ma nstabitx.

{ajr lil Agenda Book Shop


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

Opinjoni 13 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Il-PN partit tal-bidla bil-fatti Id-dokument li g[adu kemm approva l-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista bit-tema ‘LG[eruq Tag[na’, dokument li jkompli juri kemm il-PN hu verament il-partit li jkompi j;ib il-bidliet, jorbot f’katina ma’ dak li qed infakkru llum – il-25 sena mill-in/identi tal-mist[ija fit-Triq tal-Barrani. :rajjiet gravi ta’ in/identi li fihom ing[aqdu lpulizija tar-re;im So/jalista mal-kriminali talpolitika – partitarji Laburisti li flimkien ma [allewx lill-PN jid[ol i]-}ejtun biex jorganizza mass meeting u jwassal il-messa;; politiku tieg[u fillibertà. 25 sena mill-in/identi gravi f’Tal-Barrani

F’dik il-;urnata l-PN kien ukoll qed i;orr warajh favur tieg[u sa[ansitra sentenza tal-Qorti li dde/idiet favur id-dritt li l-PN jsemma’ le[nu fejn ikun jixtieq. Sentenza tal-Qorti li kienet injorata minn kriminali Laburisti tal-politika li mblukkaw it-Triq tal-Barrani li twassal lejn i]-}ejtun. Mhux biss, i]da l-membri mir-re;im tal-pulizija, permezz tal-iskwadra spe/jali tal-SMU, skjeraw ru[hom flimkien ma’ partitarji Laburisti jisparaw il-gass tad-dmug[ mhux fid-direzzjoni ta’ min kien qed jisker il-li;i, i]da attakkaw lil min kellu dritt, konfermat ukoll bis-sentenza storika tal-Qrati ta’ pajji]na, li jmur i]-}ejtun u jorganizza mass meeting. :rajjiet tal-bi]a’. Is-snin tal-PN fil-Gvern wara dawn il-;rajjiet ma

kinux fa/li. I]da l-g[eruq tal-PN u l-prin/ipji li minn dejjem iddistingwew lill-PN mill-Partit Laburista, wasslu g[al bidliet kbar. Bidliet li lewwel u qabel kollox taw lura d-demokrazija u ddritt tal-libertà tal-espressjoni. Snin importanti li fihom il-PN [adem qatig[ mill-Gvern biex isse[[ ir-rikon/iljazzjoni li tant kienet me[tie;a biex ilpoplu tag[na jibda jer;a’ jikseb il-fidu/ja fih innifsu u r-rispett lejn xulxin. Politika ta’ g[aqal ibba]ata fuq prin/ipji sodi

Hu bis-sa[[a tal-politika ta’ g[aqal ibba]ata fuq prin/ipji sodi li l-poplu tag[na wasal jibda t-triq ta’ bidliet importanti. :lieda li reba[ g[al-libertà flag[ar ]minijiet tal-politika f’pajji]na meta Gvern So/jalista kien ing[aqad f’organizzazzjoni kriminali biex jo[noq il-vu/i ta’ partit politiku li flelezzjonijiet ;enerali ta’ qabel, tal-1981, ;ab aktar 51% tal-voti, bil-Gvern So/jalista mmexxi minn Mintoff baqa’ ggranfat mal-poter. Hu obbligu tag[na li dawn il-;rajjiet ma jintesewx. Mhux biex inqanqlu xi sentimenti koroh jew ta’ vjolenza i]da biex nibqg[u nirrikonoxxu li kien il-PN li ;;ieled ming[ajr vjolenza g[al-libertà u g[ad-demokrazija ta’ pajji]na. Kienu l-PN u folol kbar ta’ nies li kienu jemmnu fil-PN u li emmnu li s-sewwa jirba[ ]gur, li kellhom vi]joni li pajji]na jirba[ fuq il-vjolenza u jkun jista’ jibda jimxi ’l quddiem, b[alma fuq kollox ;ara f’[afna pajji]i

Ewropej li kienu ma[kumin minn tmexxijiet dittatorjali. Illum qed naraw quddiem g[ajnejna rrivoluzzjoni fil-pajji]i G[arab bil-popli jqumu u jirre]istu r-re;imi dittatorjali u ji;;ieldu g[allibertà u d-demokrazija. Il-PN hu kburi li kien protagonist flimkien ma’ ma;;oranza kbira tal-poplu favur il-libertà u ddemokrazija f’pajji]na. Hu kburi wkoll li fl-a[[ar 25 sena kompla jsib l-appo;; tal-elettorat Malti u G[awdxi, [lief g[al 22 xahar bejn l-l-1996 u l1998, u kompla jirriforma, ibiddel u jimmodernizza lil pajji]na. Il-vi]joni tal-PN u r-ri]ultat li kiseb ilpoplu bil-politika tal-PN, illum ilaqqg[una fuq ilmejda mal-popli Ewropej fl-UE. Mhux biss, i]da ninsabu wkoll madwar il-mejda taz-zona ewro. Pajji] trasformat u j[ares ’il quddiem

Il-pajji] illum hu trasformat mi]-]minijiet ta’ 25 sena ilu. Aktar minn qatt qabel, illum irridu nibqg[u b’g[ajnejna miftu[in biex nie[du dde/i]jonijiet g[aqlin biex ma ji;rilniex b[al popli o[ra li jinsabu g[arkupptejhom quddiem il-kri]i ekonomika u finanzjarja li falliet [afna pajji]i kbar. Il-PN, bis-sa[[a wkoll tad-dokument ‘L-G[eruq Tag[na’ li se jkompli jsa[[a[ il-politika u lprin/ipji li dejjem emmen fihom il-PN, irid ikompli jkun protagonist g[all-poplu tag[na biex ikompli jirba[ mhux biss il-maltemp, i]da wkoll b’[afna g[aqal ikompli jgawdi minn kwalità ta’ [ajja a[jar.

L-g[aqal fit-tmexxija fil-kwistjoni tal-Libja Fl-a[[ar jiem Malta u lPrim Ministru Lawrence Gonzi kienu mfa[[ra mill;did g[all-mod ta’ kif indirizzaw is-sitwazzjoni fitTramuntana tal-Afrika, partikularment l-inkwiet politiku li kien hemm filLibja. Nhar it-Tnejn li g[adda, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi sar l-ewwel Kap ta’ Gvern barrani milqug[ mill-Prim Ministru ;did Libjan fi Tripli wara ttne[[ija mill-poter tar-re;im dittatorjali ta’ Muammar Gaddafi. Din i]-]jara ma waslitx b’kumbinazzjoni i]da tirrifletti l-apprezzament talGvern u l-poplu Libjan lejn dak li g[amlu l-Maltin sabiex jg[inu lil pajji]hom jikseb illibertà li sa minn Frar ta’ din is-sena tant i;;ieldu g[aliha. Sehem mimli kura;; Fl-istorja politika talirvellijiet li se[[ew fil-Libja, Malta se tibqa’ mfakkra b[ala pajji] ]g[ir, li i]da kellu

sehem kbir u mimli kura;; biex jara s-sewwa jirba[ fuq il-[a]in. Fl-isfond ta’ dak li se[[ f’dawn l-a[[ar xhur,

illum kul[add jirrikonoxxi kemm kienet g[aqlija ttmexxija tal-Prim Ministru Gonzi f’dan ir-rigward. F’perjodu ta’ instabbiltà politika fir-re;jun li niffurmaw parti minnu, pajji]na kien iffurtunat bi]]ejjed li jkollu lil Gonzi jie[u d-de/i]jonijiet li eventwalment issarrfu f’konsegwenzi po]ittivi u li ;abu t-tif[ir tad-dinja kollha. Pajji]na kien wie[ed millewwel pajji]i fid-dinja li [are; jg[id li r-re;im ta’ Gaddafi kellu jispi//a u [e;;e; lill-poplu Libjan sabiex ji;;ieled g[addemokrazija mixtieqa. Pajji]na ma kienx passiv f’dan kollu, anzi serva b[ala fus ta’ g[ajnuna umanitarja f’mument kritiku u importanti waqt li sal-lum l-isptarijiet tag[na g[adhom jag[tu kura lil persuni feruti fil-;lied li kien hemm fil-kunflitt Libjan. Ritorn fil-Libja

Hawnhekk ma nistax ma nsemmix l-eluf ta’ /ittadini minn pajji]i differenti li kienu evakwati mil-Libja u ;ew

f’pajji]na qabel ma eventwalment re;g[u rritornaw lejn pajji]hom. Kien g[alhekk li isem Malta kien fuq fomm kul[add ladarba pajji]na mhux biss serva b[ala ba]i umanitarja i]da b[ala /entru ta’ evakwazzjoni minn fejn kienu salvati eluf ta’ /ittadini li [arbu mill-irvellijiet li kien hemm fil-Libja. Dan mhux kollox. Je[tie; li niftakru u nifta[ru bil-kura;; ta’ sur li kellu l-Prim Ministru Gonzi meta fi Frar li g[adda ma [alliex ajruplan bin-nies ta’ Gaddafi, li ;ew biex jie[du l-piloti ta]-]ew; Mirages, jin]el Malta. Aktar minn hekk g[al seba’ xhur s[a[, il-Prim Ministru Gonzi g[a]el li jag[ti kenn politiku lil dawn i]-]ew; piloti li huma l-uni/i ]ew; instructors fil-Forzi tal-Ajru tal-Libja, wara li dawn kienu ordnati minn Gaddafi biex jisparaw fuq [uthom il-Libjani fil-bidu tal-kunflitt intern li kien hemm f’dan il-pajji]. Minflok g[amlu hekk, dawn i]-]ew; piloti [arbu lejn Malta fuq i]-]ew;

minn David CASA david.casa@europarl .europa.eu

Mirages bit-tama li jkollhom protezzjoni u ja[arbu mill[a]in li kienu ordnati jag[mlu. G[al Gonzi, din kienet de/i]joni iebsa u riskju]a, tant li kien hemm min ikkritika lill-Prim Ministru Malti. Madankollu, u kif ;ara dejjem fil-passat, id-de/i]jonijiet ibsin li [a Gonzi ssarrfu fil-po]ittiv u llum nafu kemm din l-g[a]la kienet g[aqlija u importanti biex il-poplu Libjan kiseb illibertà u l-[elsien mir-re;im dittatorjali ta’ Gaddafi. Laqg[a mal-piloti Dan l-episodju se jibqa’ mfakkar fl-istorja, tant li fillaqg[a li kellu Gonzi malPrim Ministru Libjan,

Abdurrahim El Keib, hu ltaqa’ ukoll ma’ dawn i]]ew; piloti waqt li kienu pre]enti g[at-ta[ditiet uffi/jali bejn i]-]ew; Prim Ministri. Dawn il-piloti, flimkien mal-Prim Ministru Libjan, esprimew g[al darb’o[ra l-apprezzament tag[hom lejn dak kollu li g[amel il-Gvern Malti g[allpoplu Libjan. Fl-istess waqt, din i]-]jara tal-Prim Ministru kienet utli sabiex fost o[rajn tkompli tissa[[a[ ir-relazzjoni bejn i]-]ew; pajji]i u [alli jitkattar mill-;did l-investiment talkuntratturi Maltin fil-Libja, li sfortunatament kellu jieqaf [esrem malli faqqg[et ilgwerra /ivili f’dan il-pajji]. M’g[andix dubju li l-Gvern Malti, flimkien mal-Malta Entreprise se jkunu qed jag[mlu minn kollox biex ilMaltin li kellhom linvestiment tag[hom fil-Libja jirritornaw mill-;did f’dan ilpajji] wara t-tmiem tal-[akma ta’ Gaddafi. Fl-isfond ta’ dan kollu ma nistg[ux ma nirrikonoxxux lg[aqal u r-responsabbiltà politika tal-Gvern Nazzjonalista li fil-mument ta’ prova ;ab ser[an il-mo[[ u mexxa lil pajji]na u lil pajji]i o[ra lejn de/i]jonijiet importanti li taw il-frott mixtieq. Dan hu l-gvern li jist[oqqlu dan il-pajji].



IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

Ittri 15

Vja;; tal-Arriva mill-Belt nhar il-{amis li g[adda Li l-vja;;i bl-Arriva tjiebu xi ftit ma jista’ jmerih [add. Li m’g[adhomx spissi b[al qabel inteba[ kul[add ukoll. ?erti rapporti mill-passi;;ieri qed isiru ripetutament i]da nnies mhux dejjem qed jing[ataw sodisfazzjon g[allabbu]i li baqg[u jsiru minn jum g[all-ie[or. Nhar il-{amis mort sal-Belt u fis-1.05 p.m. kont fil-kju biex naqbad in-numru 43 g[al Birkirkara. Meta saru s-1.25 p.m. numru ta’ nies bdew igorru u jargumentaw ma' xi uffi/jali tal-Arriva. Huma sa[qu li l-vja;; tas-1.15 p.m. nqabe] g[ax ma kienx hemm karozza fil-venda. Min-na[a tieg[u, il-[addiem tal-Arriva qalilhom li ;ejja karozza mill-Imsida, g[ax dak li kellu jag[mel il-vja;; tas1.15 p.m. kellu l-brejk u waqaf jie[du. Naturalment, ma stenniex jasal fil-venda biex jag[mel dan. Affarijiet b[al dawn ma jag[mlux sens. Jekk issewwieq kellu l-brejk; min kien responsabbli jmissu sab lil min jibdillu l-vja;;, mhux i[alli lin-nies jistennew g[alxejn. Mhux darba u tnejn inkun fi vja;; lejn il-Belt u filFurjana tieqaf il-karozza biex jinbidel is-sewwieq. Allura ng[id jien, nhar il-{amis, g[aliex ma ;arax hekk? Hu minnu li ftit wara ;iet karozza o[ra vojta u g[abbiet, i]da din ma telqitx qabel ma daqqu s-1.30 p.m. Ji;ifieri telqet fil-[in tag[ha u l-vja;; tas-1.15 p.m. ma sarx. Din mhix pro/edura u g[andhom isiru l-investigazzjonijiet bis-serjetà. Jekk fadal min irid inaqqas il-mertu ta’ dan is-servizz, g[andu jitwarrab. Mara li kien hemm qalet li b’dan l-atte;;jament kien se jkollha lil uliedha ]g[ar wara l-bieb, jistennewha mill-iskola, meta hi kienet fasslet ilpjan tag[ha sew biex suppost tasal qabilhom. G[alkemm il-Gvern jidher li jrid itejjeb is-servizz, nemmen li fadal xi sewwieqa li qed jag[mlu l-bsaten fir-roti. Nies hekk g[andhom jitwaqqfu milli joffru s-servizz tag[hom bil-[las.

Arthur Gatt Birkirkara

{ajku

- 391

minn Oliver Friggieri

L-u;ig[ itanbar bla ma jinstema', l-aktar x[in taqa' s-sikta.

Il-qasam tas-sa[[a u l-qasam tal-edukazzjoni Fil-ba;it g[as-sena 2012 ilGvern se jonfoq 359 miljun ewro fis-sa[[a u 359 miljun ewro fl-edukazzjoni. Dan ifisser li ]-]ew; voti ng[ataw ]ieda ta’ 37.6 miljun ewro fil-vot tassa[[a u 23 miljun ewro fil-vot tal-edukazzjoni, rispettivament, aktar mill-vot tal-ba;it ta’ din is-sena li wasal biex jispi//a. Dan jikkuntrasta bil-kbir mal-mi]uri ta’ awsterità li ttie[du mill-Gvern Ingli] fil[las tal-mi]ati fl-universitajiet Ingli]i li minn £3,000 telg[u bit-triplu g[al £9,000 fis-sena. Rajna protesti [orox millg[alliema u mill-istudenti f’Londra dwar dawn i]-]idiet. B’kuntrast mal-Ingilterra, ledukazzjoni terzjarja flUniversità ta’ Malta mhux talli hi bla [las i]da sa[ansitra listudenti fl-Università ta’ Malta jing[ataw l-istipendji biex ma jkun hemm l-ebda impediment g[al min ikun irid ikompli jistudja u jkabbar l-g[erf tieg[u. L-istess sistema tal-istipendji ting[ata wkoll lill-istudenti talJunior College, tal-ITS, lMCAST u o[rajn. Din is-sena l-Gvern se jivvota 23 miljun ewro g[al dawn l-istipendji. Dan barra n-nefqa kapitali g[all-bini ta’ skejjel ;odda mill-Gvern li jqumu miljuni o[ra b’risq l-istudenti tag[na

fil-livell primarju u sekondarju. Dan minbarra li ;ew ipprovduti 900,000 ewro biex aktar studenti jgawdu minn boro] ta’ studju biex javanzaw fl-istudji tag[hom. Dawn u [afna mi]uri o[ra fli]vilupp tas-sistema edukattiva f’Malta huma l-pedamenti biex l-istudenti tag[na, ]g[ar u kbar ikunu lesti g[al postijiet taxxog[ol li n[olqu minn dan ilgvern b’risq il-poplu u lekonomija ta’ Malta. Fis-settur tas-sa[[a l-[abrieki Ministru Joe Cassar u flimkien mieg[u persuna daqstant ie[or [abrieka hu s-Segretarju Parlamentari g[all-Anzjani Mario Galea qeg[din isa[[u, i;eddu u jespandu s-servizzi tas-sa[[a kemm fl-Isptar Mater Dei u sptarijiet o[ra kif ukoll fi/-?entri tas-Sa[[a. Dan minbarra li l-formularji tal-medi/ini tal-Gvern li jing[ataw bla [las, g[al dawk intitolati g[alihom, qeg[din dejjem ji]diedu u dejjem aktar nies qed isiru intitolati biex jir/ievu medi/ini b’xejn. Ara fi ]mien il-gvern ta’ Alfred Sant (1996-1998) g[allmedi/ini li suppost kienu jing[ataw b’xejn saret taxxa ta’ nofs lira fuq kull medi/ina waqt li /-/ertifikati tal-mard kienu ji;u intaxxati Lm1. Xi

ng[idu mbag[ad g[as-servizzi li [add ma jsemmi b’g[oti ta’ magni lil dawk li jbatu b’mard kroniku b[al pazjenti li jbatu bil-pulmun u bil-kliewi? Ilmagni g[al dawn il-pazjenti ji;u pprovduti mill-gvern bla [las, kif ukoll servizzi medi/inali li jkunu jin[tie;u dawn il-pazjenti. Xi ng[idu mbag[ad g[allisptar tal-kura tal-kan/er filperimetru tal-Isptar Mater Dei? Imma g[all-bini ta’ dan l-isptar Joseph Muscat, ta’ giddieb li hu, qal li lanqas kantun wie[ed g[adu ma tqieg[ed. Dan meta kull min imur jew jg[addi minn fejn l-Isptar Mater Dei jara [ofra li toqg[od fiha nofs l-Imsida. Dan barra li di;à tlesta blokk bini li ]gur ma tistax ma tindunax bih. Il-miljuni tal-ewro li qed jintefqu fuq dan l-isptar ikunu mberkin minn kul[add g[ax mard ta’ dik il-kwalità jixraqlu l-aqwa u l-a[jar kura li tista’ ting[ata. U xi ng[idu g[all-[idma sfiqa ta’ Mario Galea b’risq lanzjani? Wara li tlestew isswali li nbnew apposta g[al dawk li jbatu bid-dimensja, issa dawn il-pazjenti se jibdew jing[ataw il-medi/ini b’xejn li g[alihom ;ew allokati 200,000 ewro. L-anzjani li jg[ixu fi

djarhom jew mal-familjari tag[hom u li jkunu g[alqu 80 sena, se jing[ataw 300 ewro fis-sena flimkien mal-benefi//ji l-o[ra tal-g[oli tal-[ajja, pensjoni supplimentari e//. Familjari ta’ anzjani li qed jg[ixu f’dar tal-anzjani se jing[ataw bejn €500 u €2,500 f’[elsien mill-[las tal-income tax. Dawn barra l-ispi]a kapitali biex jitkabbar St Vincent De Paul biex ikun jista’ jilqa’ aktar anzjani. Se ssir Dar tal-Anzjani f’Birkirkara, ]ew; /entri ta’ matul il-jum ;odda kif ukoll aktar night shelters. Dawn innight shelters huma apprezzati u mfittxija ferm mill-anzjani li matul il-;urnata jg[ixu wa[edhom fi djarhom u matul il-lejl ikollhom il-wens u l-attenzjoni g[as-ser[an tal-mo[[. Dan barra li se ter;a’ ting[ata ]-]ieda s[i[a tal-g[oli tal-[ajja. Dawn u mi]uri o[ra b’risq l-anzjani jag[mlu l-[ajja aktar fa/li g[alina l-anzjani. Ta’ dan kollu a[na grati lejn ilGvern li kull sena, fil-ba;it iwe]inna bl-a[jar mod li jista’. Grazzi Prim Ministru u Gvern Nazzjonalista. Ad multos annos g[ax mieg[ek ]gur lanzjani jtejbu l-qag[da ekonomika tag[hom.

Joe Cilia {’Attard


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

Milied 2011 17

16 Milied 2011

It-tinda prin/ipali li tintrama fil-pjazza ewlenija tan-Nadur, fejn [afna mill-attivitajiet isiru bil-parte/ipazzjoni tan-nies li jattendu

Fl-aqwa tag[hom it-t[ejjijiet g[all-Christmas Market fin-Nadur minn Joe MIKALLEF joe.mikallef@media.link.com.mt Ritratti> mill-Kunsill Lokali Nadur

Matul is-sena, il-Kunsilli Lokali madwar Malta u G[awdex qed jorganizzaw g[add ;mielu ta’ attivitajiet li jattiraw [afna nies – attivitajiet b’temi differenti, li i]da lkoll g[andhom liskop li jag[tu l-[ajja lil drawwiet u u]anzi li forsi sa ftit ta]]mien ilu kienu popolari mal-Maltin u l-G[awdxin. Dawn huma inizjattivi kulturali li jkomplu jressqu lin-nies lejn l-istorja tal-istess bliet u r[ula fil-g]ejjer Maltin. Wa[da minn dawn l-inizjattivi hi lChristmas Market, li jkun organizzat fin-Nadur, G[awdex. F’diversi bliet madwar l-Ewropa dawn il-Christmas Markets huma popolari [afna u g[alihom jattendu eluf kbar ta’ nies. Il-Kunsill Lokali tan-Nadur, matul dawn l-a[[ar snin organizza b’su//ess il-Christmas Market, li minn sena g[al o[ra kiber u sar aktar popolari. Din is-sena, dan ilChristmas Market se jsir bejn it-2 u l-4 ta’ Di/embru, fil-pjazza ewlenija tan-Nadur. Din l-inizjattiva qed tittie[ed bilkollaborazzjoni tasSegretarjat Parlamentari g[all-Kunsilli Lokali. Tkellimna ma’ Miriam Portelli, is-Sindku tan-Nadur, li fissret li din hi s-seba’ darba li qed tkun organizzata din l-attività. Din is-sena se ssir edizzjoni spe/jali, bis-sehem ta’ parte/ipanti minn Cicciano, lItalja, li huma ;emellata mal-Kunsill tan-Nadur. Matul it-tlett ijiem tal-Christmas Maket, huma se jie[du sehem b’mod attiv billi jesebixxu l-presepju Naplitan u jag[mlu dimostrazzjonijiet ta’ ikel tradizzjonali Taljan marbut malfesti tal-Milied. Miriam Portelli qalet li l-attività se tkun im]ewqa b’numru ta’ attivitajiet li jsiru ta[t it-tinda. Fost dawn se jkun hemm:

Mago Marino, li se jibda s-serata tal-:img[a permezz talma;ija g[at-tfal; il-Banda Mnarja, numru ta’ bands lokali, kant u ]fin marbut ma’ dawn il-festi sbie[ tal-Milied. Ilkantanti mistiedna huma: David Azzopardi u Vince Fabri. Ma jonqosx Father Christmas u Mother Christmas, li se taqra listejjer g[at-tfal. Attività marbuta mal-Christmas Market hi sSi;ra tal-Milied. Il-Kunsill ta]-}g[a]ag[ se jorganizza attività biex ji;bor o;;etti g[al Dar l-Arka, id-Dar talProvidenza u l-SPCA. Ta[t it-tinda se jkun hemm ukoll numru ta’ stands li jkunu jbig[u prodotti u xog[ol, ikun hemm ukoll xi workshops g[at-tfal u g[all-kbar marbuta mal-bini talpresepju u x-xog[ol tal-[elu b’ideat talMilied. Ma jonqsux il-[elu u /-/ikkulata Bel;jana. Il-{add filg[odu, il-Kunsill Lokali ta]-]g[a]ag[ se jorganizza g[allewwel darba, isCitrus Corner – attività immirata biex ti;bor ilfondi g[all-Community Chest Fund. Larin;, lumi u mandolina maqtug[in millg[elieqi fin-Nadur se jkunu g[all-bejg[ ta[t it-tinda. Fost l-attivitajiet g[al matul dawn iljiem, se jkun organizzat seminar dwar iddrawwiet tal-Milied f’Malta u l-Italja. Dan se jsir nhar is-Sibt, 3 ta’ Di/embru, filg[odu, fis-Sala Joe Debono, flIskola Primarja tan-Nadur. Il-pubbliku hu mistieden jattendi. Dan is-seminar se jsir bit-Taljan. It-temi se jkunu: il-presepju, il-mu]ika tradizzjonali, u l-ikel u l-[elu marbutin mal-Milied. Fl-istess ;ranet se jkun hemm wirja ta’ Bambini fid-Dar Luminarja, wirja tal-Bambin tal-Milied fix-xelter tal-Pjazza, u wirja ta’ o;;etti ma[dumin fl-injam fil-Kunsill Lokali.

Matul il-Christmas Market fin-Nadur wie[ed se jsib varjetà ta’ ikel u [elu ;enwin u tradizzjonali tal-Milied


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

18 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

L-IRAN

Ambaxxata ta[t assedju Dimostranti Iranjani, ilbiera[ assedjaw ]ew; kumplessi tal-Ambaxxata Britannika f’Tehran fost rapporti li l-pulizija intervjenew biex je[ilsu sitt membri tal-istaff diplomatiku li jing[ad kienu n[atfu b[ala osta;;i. L-in/identi jixhdu l-gravità tas-sitwazzjoni li ]viluppat bejn l-Iran u Londra, bil-folol talIranjani jibqg[u sa bil-lejl jag[tu s-salt g[allkumplessi tal-ambaxxata bi protesta g[al sanzjonijiet li kienu imposti fuq pajji]hom. Ir-Renju Unit esprima g[adab g[all-attakki fuq dawn il-kumplessi u wara li kien fost l-Istati talPunent li l-;img[a l-o[ra imponew is-sanzjonijiet ;odda fuq l-Iran min[abba t-t[assib serju dwar il-programm nukleari tieg[u. Qed jidher ukoll id-di]gwid politiku sejru fi [dan l-elit fundamentalista f’Tehran u meta lParlament konservattiv qed iwettaq pressjoni fuq il-President Mahmoud Ahmadinejad biex ike//i l-Ambaxxatur Britanniku. Fl-ag[ar in/identi, grupp ta’ Iranjani ixxabbtu mal-gradi tal-kumpless ewlieni tal-Ambaxxata Britannika u da[lu ;ewwa fejn waddbu l-bombi tal-petrol; [arqu l-bandiera tar-Renju Unit u tellg[u l-bandiera Iranjana. {afna fost il-folla barra l-Ambaxxata kellhom ir-ritratti tal-Ayatollah Ali Khamenei, il-Mexxej Suprem Iranjan, u bi grupp ie[or ta’ dimostranti jid[ol f’tieni kumpless tal-Ambaxxata Britannika f’Qolhak, lejn it-Tramuntana ta’ Tehran, u fejn allegatament in[atfu s-sitt membri tal-istaff diplomatiku. L-a;enzija tal-a[barijiet Fars qalet li dawn issitta kienu illiberati mill-pulizija i]da sig[at wara l-Ministru Britanniku g[all-Affarijiet Barranin William Hague ]amm lura milli ju]a l-kelma ‘osta;;’ fi/-/irkustanzi u bis-sitwazzjoni fir-rigward tal-istaff tal-ambaxxata tibqa’ konfu]a. L-a[[ar rapporti qalu li d-dimostranti Iranjani

Dimostranti jag[tu s-salt lejn il-kumpless ewlieni tal-Ambaxxata Britannika (Reuters)

la[qu telqu mi]-]ew; kumplessi diplomati/i i]da mhux qabel inqalg[u aktar in/identi mal-pulizija – u fejn mill-;did da[let folla fil-kumpless ewlieni tal-Ambaxxata Britannika lejn in-na[a t’isfel ta’ Tehran. Uffi/jali Iranjani qed jinsistu li l-in/identi talbiera[ ma kenux ippjanati mill-Gvern, b’rapporti jikkwotaw stqarrija ta’ dispja/ir mill-Ministeru Iranjan g[all-Affarijiet Barranin. L-Unjoni Ewropea, intant, ikkundannat l-attakki u qed tesi;i biex l-Iran jipprote;i l-ambaxxati u lid-diplomati/i barranin f’artu.

IZ-ZONA EWRO

Il-Ministri tal-ECOFIN jiddiskutu l-fond tal-bailout Il-Ministri Ewropej g[allAffarijiet Barranin (ECOFIN) qed jiltaqg[u fi Brussell biex jiddiskutu l-mezzi li jkabbru lfond g[all-bailout tal-Istati problemati/i taz-zona ewro. Il-pro/ess hu kru/jali biex ilkri]i tad-dejn ma ta[kimx f’aktar pajji]i taz-zona ewro u meta t-ta[ditiet tal-Ministri anki qed jikkon/entraw fuq il-fondi talemer;enza li qed tistenna lGre/ja skont il-kundizzjonijiet li la[qet mal-Unjoni Ewropea u l-Fond Monetarju Internazzjonali. Sadattant mhux mistenni li lfond g[all-bailout tal-Istati – mag[ruf b[ala l-EFSF (Fa/ilità g[all-Istabbbiltà Finanzjarja talEwropa) – se jikber g[al triljun

ewro b[alma kien ittamat. Hu anki possibbli li l-ammont ta’ fondi li l-Ministri jaqblu dwaru ma jkunx bi]]ejjed biex inaqqas mit-taqlib tas-swieq. L-investituri qed jinsistu biex il-kapa/ità tas-self mill-EFSF ti]died mill-440 biljun ewro attwali [alli l-pajji]i jikkumbattu a[jar il-kri]i tad-dejn. U g[alkemm il-kriterji talbailout kienu bi]]ejjed g[allpajji]i b[all-Gre/ja, l-Irlanda u l-Portugall, jin[tie; impenn fiskali [afna akbar f’ka] li ekonomiji kbar b[all-Italja u Spanja jispi//aw fi [tie;a ur;enti ta’ g[ajnuna. Il-Mexxejja tal-Unjoni Ewropea, illum, qed jiffa//jaw pressjoni akbar biex jaqblu

dwar pjan ta’ azzjoni de/i]iva fil-konfront tal-kri]i tad-djun li qed tallarma lis-swieq minbarra li ]]id l-in/ertezza fost l-Istati taz-zona ewro. Dan wara li l-President talIstati Uniti Barack Obama filbidu tal-;img[a [e;;e; biex lUE tie[u azzjoni malajr u de/i]iva biex tirrisolvi l-kri]i tad-djun li anki qed timponi pi] g[all-ekonomija Amerikana. Kelliema g[all-White House f’Washington intant sostnew li l-messa;; li wassal Obama lillog[la uffi/jali tal-UE jenfasi]]a l-[tie;a li l-Ewropa tra]]an ilkri]i u meta g[andha l-kapa/ità li til[aq dan it-tragward. Aktar dwar il-kri]i finanzjarja f’pa;ni 19 u 20

L-ISTATI UNITI

Erba’ snin [abs g[at-tabib ta’ Michael Jackson It-tabib personali tal-kantant Michael Jackson kien ikkundannat g[al erba’ snin [abs, ftit ;img[at wara li kien instab [ati minn akku]i dwar il-qtil involontarju tassuperstar Amerikan li se[[et f’:unju tal-2009. Jackson, li jibqa’ mfakkar g[al su//essi b[al Thriller, tilef [ajtu b’ka;un ta’ overdose u l-im[allef ilbiera[ /a[ad probation g[at-tabib Conrad Murray li ma wera l-ebda emozzjoni waqt ilqari tal-verdett f’qorti ta’ Los Angeles. L-u]u tal-anastetika propofol issemma b[ala lkaw]a tal-mewt prin/ipali fil-ka] ta’ Michael Jackson u meta l-kantant kien je[odha biex ikun jista’ jorqod. Intant, kien l-istess Conrad Murray li ipprovda l-propofol u [a [sieb it-trattament ta’ Jackson (blanastetika) fid-dar li kien qed jikri l-kantant. Aktar kmieni dan ix-

Conrad Murray

xahar, ;uri ddikjara li ttabib wera negli;enza kbira fit-trattament ta’ Jackson u wara li x-xhieda sostnew li l-propofol m’g[andux jing[ata lill-pazjent fid-dar tieg[u inkella f’ka]i fejn ma jkunx hemm tag[mir ta’ sorveljanza xierqa u li kienu nieqsa f’din id-darba. Murray kien ftiehem li jie[u [sieb ta’ Michael Jackson qabel il-kantant kellu jibda sensiela ta’ kun/erti f’Londra.

FIL-QOSOR Img[ax rekord fuq id-dejn L-ITALJA: L-img[axijiet fuq is-self ta’ dan il-pajji] telg[u g[al 7.89 fil-mija u li jfisser rekord ;did g[a]-]mien kollu li ilha te]isti l-ewro. Il-qab]a fl-img[axijiet waqt la[[ar irkant tad-dejn tg[addi l-bejg[ tax-xahar li g[adda bi kwa]i tlieta fil-mija. Il-livell tal-img[axijiet g[at-tul ta]]mien hu insostenibbli u jindika spinta akbar fil-kri]i taddejn sovran tal-Ewropa. U f’ka] li s-sitwazzjoni tippersisti f’dawn il-;img[at ikun impossibbli g[all-Italja biex tkompli tiffinanzja d-djun pubbli/i enormi li akkumulat. Qattiel tal-massa jista’ jevita l-[abs In-NORVE:JA: Psijkatri ma[turin mill-qorti kkonkludew li qattiel tal-massa Norve;i] qed ibati minn mard psikolo;iku u minkejja li di;à wettaq delitti infami jista’ jispi//a f’istituzzjoni psikjatrika g[al ]mien indefinittiv aktar milli jiskonta l-[abs. Anders Behring Breivik, f’Lulju, qatel 77 ru[ meta sploda l-bombi f’Oslo qabel spara g[al fuq adolexxenti li kienu qed jattendu kamp tas-sajf organizzat mill-ferg[a ]g[a]ag[ tal-Partit Laburista Norve;i]. Jekk il-qorti ta//etta l-konklu]jonijiet tal-psikjatri, Breivik jista’ jin]amm fl-istituzzjoni g[a]-]mien kollu li jibqa’ theddida g[as-so/jetà. Benkirane ma[tur Prim Ministru Il-MAROKK: Ir-Re Mohammed tal-Marokk [atar lillKap tal-Partit PJD Abdelilah Benkirane b[ala Prim Ministru ;did, wara li l-entità I]lamika moderata li jmexxi Benkirane reb[et l-akbar numru ta’ si;;ijiiet fl-elezzjonijiet parlamentari tal-;img[a l-o[ra. Il-PJD kiseb 27 fil-mija tas-si;;ijiet fl-Assemblea partikulari li hi mag[mulha minn 395 deputat.

L-ELEZZJONIJIET FL-E:ITTU

Aktar E;izzjani je]er/itaw id-dritt tal-vot fit-tieni jum L-E;izzjani vvutaw fit-tieni jum tal-elezzjonijiet [ielsa stori/i, b’mew;a ta’ votanti (x’aktarx li rekord) mill-;did jo[or;u bi [;arhom biex jesprimu r-rieda g[al demokrazija wara l-era tal-eks-President Hosni Mubarak. L-ewwel jumejn tal-votazzjoni g[all-kamra t’isfel tal-Parlament (lAssemblea tal-Poplu mag[mulha minn 508 membri) imxew ming[ajr

irregolaritajiet serji u bi ftit problemi ta’ sigurtà. Il-votanti f’disa’ provin/ji — inklu]i tal-Kajr, Lixandra u Assjut — kienu fost l-ewwel li ssie[bu flewwel fa]i ta’ pro/ess fit-tul u meta, bejn Di/embru u Jannar, imiss lillprovin/ji o[ra biex jid[lu g[all-elezzjonijiet [alli jtellg[u lid-deputati g[al din l-Assemblea. Il-votazzjoni g[all-kamra ta’ fuq

tal-Parlament (l-Assemblea ta’ Shura) issir aktar ‘il quddiem u meta l-elezzjoni g[all-Presidenza tal-E;ittu hi programmata g[al nofs is-sena ddie[la. Il-Parlament ;did tal-E;ittu mistenni jkollu rappre]enza I]lamika qawwija minbarra li se jinkludi wkoll gruppi ta’ liberali. Intant, g[ad mhix /ara l-funzjoni s[i[a tal-Istituzzjoni u wie[ed irid jara jekk il-Parlament

;did jirrisolvix id-di]gwid malqawwiet armati E;izzjani rigward x’poter se jkollha l-Armata ta[t ilKostituzzjoni ;dida li titfassal is-sena d-die[la. Ir-ri]ultati uffi/jali minn din lewwel fa]i tal-votazzjoni suppost jit[abbru llum jew g[ada, i]da l-formazzjoni finali tal-kmamar ta’ fuq u t’isfel tal-Parlament m’g[andhiex tkun ikkonfermata qabel Marzu.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

A[barijiet ta’ Barra 19 IL-MALTEMP FINANZJARJU

Irid impenn akbar mill-:ermanja Il-Ministru Pollakk g[allAffarijiet Barranin Radoslaw Sikorski sejja[ biex il:ermanja tag[mel aktar [alli tirrisolvi l-kri]i tad-dejn fizzona ewro u tevita l-ikkrollar tal-ewro. Sikorski, intant, sostna lkollass tal-ewro jkun ifisser lakbar theddida g[as-sigurtà u l-posperità tal-Polonja; li

g[alkemm ma tiffurmax parti miz-zona hi marbuta bit-trattat (ta’ unjoni) biex ‘il quddiem tissie[eb mal-grupp ta’ pajji]i, l-istess b[all-eks-Stati komunisti fl-Unjoni Ewropea. Il-Ministru Pollakk enfasizza li filwaqt li ]gur m’hux ilka] li l-Ewropa tista’ qed tiffa//ja xi tmiem inevitabbli, i]-]mien g[al azzjoni hu issa.

Hu mbag[ad insista li l:ermanja timpenja ru[ha aktar biex iz-zona ewro tirpilja u tkattar il-;id b[ala lpajji] indispensabbli talEwropa. Sikorski wissa wkoll li xxoljiment taz-zona ewro ;;ib mag[ha kri]i fuq livell apokalitiku u li tmur jer;a’ ‘l hinn mis-sistema finanzjarja.

IL-:APPUN

Familji jnaqqsu l-infiq fost il-qg[ad Il-familja :appuni]a qed tonfoq anqas u fost ]idiet fl-istatistika tal-qg[ad li qed iqajjmu t[assib dwar is-sitwazzjoni ekonomika ta’ dan il-pajji]. L-infiq fuq il-[ti;iet tad-dar fil-:appun naqas b’0.4 fil-mija minn sena ilu waqt li r-rati tal-qg[ad g[ax-xahar ta’ Ottubru qab]u g[al 4.5 fil-mija mill-4.1 fil-mija re;istrati fix-xahar pre/edenti.

Kelliem g[all-Istitut :appuni] g[ar-ri/erka innota wkoll li naqas id-d[ul g[all-familji, fost sinjali li n-nies issa qed iduru g[all-flus imfaddlin. Sitwazzjoni b[al din g[andha tkompli ‘xxekkel’ l-infiq ta’ familja meta l-:appun qed jipprova jistimola l-i]vilupp wara t-terrimot u t-tsunami stori/i ta’ xhur ilu li [allew di]astru s[i[ g[all-ekonomija.

FRANZA

Tista’ titnaqqsilha l-’credit rating’ L-a;enzija Standard & Poor’s tista’ tibdel l-evalwazzjoni tal-credit rating ta’ Franza g[an-’negattiv’ fi ]mien g[axart ijiem, dejjem skont rapport li deher fil[ar;a tal-biera[ ta’ La Tribune. Sadattant , kelliema g[al

S&P f ’ Pari;i qalu li l a;enzija tag[hom ‘ ma tikkummentax dwar speku lazzjoni ’ u meta l - President ta ’ Franza Nicolas Sarkozy di;à sostna li se jag[mel minn kollox biex jiddefen di l - og[la status ta ’ pajji]u ( fuq livell ta ’ AAA) mal -

a;enziji tal - kreditu . Il-gazzetta inkwistjoni – li tittratta l-affarijiet ekonomi/i — kkwotat sors diplomatiku fis-sens li ‘l-evalwazzjoni ta’ Franza (minn S&P) tista’ tonqos fi kwistjoni ta’ ;img[a jew g[axart ijiem o[ra’.

IL-GRE?JA

Theddida kbira g[as-sa[[a mill-kri]i ekonomika Studju ri/enti ta/-?entru g[all-Kontroll u Prevenzjoni tal-Mard Jittie[ed jindika qab]a allarmanti fir-rata ta’ infezzjonijiet bl-HIV filGre/ja u li f’sena wa[da biss ]diedu b’aktar minn [amsin fil-mija. Is-sitwazzjoni hi dovuta laktar g[al persuni li jabbu]aw mid-droga, birrata ta’ infezzjoni fost ilmembri ta’ din il-kategorija riskju]a ti]died b’aktar minn elf fil-mija. Fost ir-ra;unijiet li ssemmew hemm l-impatt tal-kri]i ekonomika li qed i;;ieg[el persuni vvizzjati jaqsmu s-siringi biex jiffrankaw il-flus. Sa ftit ilu, il-Griegi indikati b[ala HIV positive kienu l-aktar ir;iel omosesswali i]da x-xejra nbidlet, bis-sogru tal-HIV-AIDS jikber sew g[all-prostituti u livvizzjati bid-droga. Din l-a[bar waslet fittmiem ta’ sena terribbli g[all-Gre/ja li kellha dda[[al awsterità li kissret il-poplu biex tevita l-falliment u wara r-ri]enja, jiem ilu, tal-Prim Ministru So/jalista George

Papandreou. Illum, aktar Griegi qed jispi//aw ming[ajr xog[ol u b’o[rajn jiffa//jaw ittnaqqis fis-salarji waqt li lIstat ikompli jaqta’ millinfiq. Sadattant, George Nikolopoulos, epidemjolo;ista, qal li lqab]a fil-ka]i tal-HIV hi tassew drammatika u spe/jalment wara li l-Gre/ja kienet ilha s-snin bi statistika baxxa ta’ HIV qalb ilpoplu. Hi anki sinifikattiva lammissjoni ta’ Nikopoulos li studji f’pajji]i o[ra juru ‘konnessjoni’ bejn kri]i ekonomika u the]]i] filqasam tas-sa[[a – anki jekk tin[tie; aktar ri/erka biex g[al konferma tal-allegata rabta bejn il-kri]i tad-dejn u l-ispinta fl-HIV fil-Gre/ja. ‘Din hi sitwazzjoni kritika, bil-Gre/ja tinsab g[addejja minn kri]i ekonomika storika u meta l-letteratura xjentifika ssostni li rri/essjoni ekonomika taffettwa wkoll is-sa[[a talbniedem,’ ikkonkluda George Nikolopoulos.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

20 A[barijiet ta’ Barra L-ITALJA

IR-RENJU UNIT

L-effett tal-awsterità jibqa’ jin[ass wara l-2015 L-ekonomija tar-Renju Unit g[andha ti]viluppa b’rata ferm anqas milli bassru, bil-pajji] irid jistenna aktar biex jelimina l-i]bilan/ u f’sitwazzjoni li tfisser li rriformi g[all-awsterità se jestendu ‘l hinn mill-2015. Intant – u waqt li ppre]enta l-istatistika talUffi//ju (indipendenti) li jesi;i g[al Responsabbiltà fil-Ba;it (waqt l-hekk imsejja[ Autumn Statement)– ilMinistru tal-Finanzi George Osborne wissa li l-ekonomija tar-Renju Unit tista’ tispi//a f’ri/essjoni jekk ma jsolvux il-kri]i tad-dejn fizzona ewro. Osborne [abbar ukoll li ]idiet futuri fis-salarji tal[addiema mas-settur pubbliku m’g[andhomx jaqb]u lwie[ed fil-mija u ladarba tintemm il-fri]a ta’ sentejn li kienet imposta sal-2013. Il-Ministru mbag[ad ikkonferma li r-rati fuq isself tar-Renju Unit se jkunu og[la milli bassru fil-ba;it ta’ Marzu u li d-dejn irid jin]el b’rata anqas milli [asbu b’ri]ultat tal-kri]i fizzona ewro. G[aldaqstant,

George Osborne

Osborne ammetta li mhux se jirnexxilu jelimina l-i]bilan/ strutturali jew jara tnaqqis fid-dejn nazzjonali sal-201415, minkejja li [adem biss[i[ lejn dan it-tragward. George Osborne ]vela wkoll li l-pjani biex l-età talpensjoni g[all-[addiema talIstat ti]died b’sena (minn 66 g[al 67) jridu jitressqu ‘l quddiem b’sena; ji;ifieri g[all-2026. Dan qed isir waqt li rRenju Unit isegwi programm ta’ awsterità iebsa biex jilqa’ g[all-mew; tarri/essjoni u bl-ekonomija,

s-sena d-die[la, mistennija ti]died b’0.7 fil-mija biss minflok bit-2.5 fil-mija li kienu bassru xhur ilu. ‘Il-parti kbira tal-Ewropa tidher riesqa lejn irri/essjoni min[abba nuqqas ta’ fidu/ja fil-kapa/itajiet ta’ pajji]i biex jikkonfrontaw id-djun....Sadattant, se nag[mlu dak kollu me[tie; biex in[arsu lir-Renju Unit mill-maltemp filwaqt li nistinkaw biex nibnu l-ba]i g[all-i]vilupp,’ sa[aq George Osborne. Fid-diskors tieg[u, ilMinistru kkon/entra wkoll fuq mi]uri inti]i biex ikattru l-i]vilupp g[at-tul ta]-]mien u fejn il-Gvern, fost o[rajn, g[andu jinkora;;ixxi linvestiment tas-settur privat fl-infrastruttura. Madankollu, il-prospett ta’ snin ta’ awsterità fiskali ]ied ir-rabja tal-unions u dan qabel jo[or;u fuq strajk xi ]ew; miljun [addiem massettur pubbliku li qed jipprotestaw kontra l-qtug[ flinfiq tal-Gvern li qed i;ieg[lhom ja[dmu u jikkontribwixxu aktar g[allpensjonijiet.

Jinkwetaw dwar l-g[oli tal-[ajja Il-Britanni/i saru jinkwetaw aktar dwar lg[oli tal-[ajja mill-i]bilan/ tar-Renju Unit fost allarm dwar i]-]idiet konsistenti fl-ispejje] g[all-g[ajxien. Dan jo[ro; minn st[arri; ikkummissjonat minn Lord Ashcroft, l-eks-vi/i-Chairman talPartit Konservattiv, u meta kibru l-problemi ta/-/ittadin Britanniku li fost o[rajn qed jiffa//ja ]-]idiet konsistenti fil-prezzijiet talener;ija u l-fuel – minbarra [las og[la biex i]omm karrozza privata. Il-Britanni/i li wie;bu l-ist[arri; iqisu l-ka] tal-prezzijiet b[ala jer;a’ aktar serju mill-kri]i fiz-zona ewro u l-in/ertezza fil-qasam taxxog[ol. Il-votanti nisa fir-Renju Unit, intant, huma aktar disposti mill-ir;iel biex jinkwetaw dwar l-inflazzjoni u fost t[assib li l-ba;it ta’ familja tipika Britannika llum spi//at issakkata daqskemm kienet matul is-snin g[oxrin.’ Il-Britanni/i huma ansju]i g[al politika li tra]]an l-g[oli tal-[ajja u meta aktar familji mill-klassi tan-nofs m’humiex ila[[qu malkontijiet ta’ kuljum.

Il-prezzijiet tal-ikel ukoll qed ji]diedu g[allfamilja Britannika u meta l-industriji tal-konsumatur fir-Renju Unit intlaqtu bi problemi ;odda. Fil-fatt, il-kumpannija tal-ivvja;;ar Thomas Cook kellha tid[ol g[al ftehim ;did malfinanzjaturi (l-bankiera) li jiggarantulha a//ess akbar g[all-fondi u wara nuqqas ta’ bejg[ talvja;;i. Intant, il-grupp Arcadia – li jmexxi l-istabbilimenti Top Shop u BhS – irrapporta tnaqqis ta’ 38 fil-mija fil-qlig[ annwali; bil-Kap ta’ Arcadia Sir Philip Green qed ja[seb li jag[laq mal-260 [anut fir-Renju Unit fi kwistjoni ta’ snin. L-inflazzjoni fir-Renju Unit illum hi stabbilita mal-[amsa fil-mija; ji;ifieri ‘l fuq sew millmira ta’ tnejn fil-mija li qed jesi;i l-Bank talIngilterra. Dan waqt li kelliema g[at-Te]or jispjegaw li ]-]minijiet saru tassew diffi/li g[all-familji firRenju Unit meta x-xejriet fis-swieq globali ta]]ejt u tal-gass qed jaffettwaw il-prezz tal-utilitajiet fuq ba]i konsistenti.

Qed jikber il-fenomenu tal-faqar Qed ji]diedu l-foqra invi]ibbli fost it-Taljani u b[ala komunità li t-turist rari jara...Parti mis-so/jetà li spi//at injorata u ‘l bog[od ferm mixxempju tal-affluwenza f’ pajji] fejn ir-ristoranti huma dejjem mimlijin bin-nies. Dan meta d-djun fost itTaljani qed ji]diedu fuq ba]i individwali u meta qed jonqsu wkoll il-flus li l-familji rnexxielhom ifaddlu b’g[araqhom u ;binhom. Hemm ukoll faxxa kbira ta’ Taljani li l-paga ma sservihomx sal-a[[ar tax-xahar u b’aktar ]g[a]ag[ qed jaqtg[u qalbhom mill-futur fejn qed joqg[odu ddar ming[ajr ma jistudjaw u ming[ajr imqar il-[e;;a li jfittxu x-xog[ol. Din hi l-Italja li qed jiffa//ja Mario Monti, professur talekonomija li jrid imexxi lamministrazzjoni teknokratika ;dida wara r-ri]enja ta’ Silvio Berlusconi minn Prim Ministru. Ir-ri]enja ta’ Berlusconi kienet inevitabbli wara li sswieq internazzjonali u lKomunità Ewropea dde/idew li dan ma kienx il-Mexxej ideali biex jixpruna l-ekonomija u jattwa r-riformi tal-awsterità biex l-Italja ma teg[riqx fiddejn. Minkejja li Monti g[andu lappo;; tal-akbar ]ew; partiti Taljani wie[ed irid jara jekk ilpoliti/i jappo;;jawx il-mi]uri diffi/li u jissugraw il-pa/i so/jali, meta l-poplu mhux dispost g[al pi] esa;erat ta’ sagrifi//ju fiskali. Illum, l-Istitut Taljan talIstatistika ISTAT jis[aq li mattmien miljun Taljani (malerbatax fil-mija tal-poplu) qed jg[ixu fil-faqar relattiv. U g[alkemm wie[ed jista’ ma jinnotax il-foqra qalb iz-zoni tatToskana, Venezja u l-villa;;i pittoreski ma;enb il-kosta Amalfi, din il-faxxa sfortunata saret tispikka fit-toroq tal-ibliet prin/ipali tal-Italja. {afna fost it-Taljani qed jo[or;u flushom mill-banek

wara rapporti li l-mi]uri li se jie[u l-Istat biex jikkumbatti lkri]i tad-dejn sovran jistg[u jinkludu ‘mi]ati’ (tnaqqis) millkontijiet bankarji, b[alma sar fid-disg[inijiet. Intant, id-domanda g[all’pakketti tal-ikel’ fl-Italja f’dawn is-snin telg[et b’g[oxrin fil-mija – u meta anki t-Taljani libsin il-[wejje; tal-a[[ar moda ssie[bu mal-immigranti li qed jitolbu din l-g[ajnuna ba]ika. Skont il-Caritas – il-ferg[a karitatevoli tal-Knisja Kattolika – qed ji]died in-numru talfamilji Taljani li ma jifil[ux g[al xi spi]a g[all-g[arrieda u ekwivalenti g[al xi seba’ mitt ewro ming[ajr il-[tie;a li jissellfu. Hawnhekk, il-kelliema g[al Caritas jirreferu b’mod partikulari g[all-aspett ;eografiku, meta l-istatistika g[ar-re;juni Taljani tan-Nofsinar jindikaw livelli ta’ faqar sostanzjali. U jekk tmintax fil-mija biss tal-familji fi Trento ( provin/ja tal-Alpini) ma jistg[ux jaffordjaw spi]a (ta’ xi seba’ mitt ewro) bla mistenni fuq [ti;iet medi/i jew tiswijiet tal-karozza, din il-kategorija ta’ faqar tg[odd g[al 48 fil-mija talfamilji fi Sqallija. Filwaqt li l-Italja ma messithiex l-istess kri]i tal-Gre/ja jew il-Portugall – li spi//aw f’ri/essjoni huma u jippruvaw ira]]nu l-qg[ad u minbarra li jsegwu r-riformi g[all-awsterità skont il-kriterji tal-bailout millistituzzjonijiet finanzjarji – lpoplu Taljan jaf li mhux jiffa//ja prospetti daqstant sbie[. Il-politika Taljana anki [alliet l-effett negattiv fost i]]g[a]ag[ li spi//aw dejjem aktar ‘imwarrbin’ fis-setturi tax-xog[ol. G[aldaqstant, [afna Taljani ta’ età relattivament ]g[a]ug[a u li g[a]lu karriera filmedi/ina, ix-xjenza u t-teknolo;ija, qed imorru ja[dmu f’pajji]i li joffru opportunitajiet u ‘mobilità’ professjonali akbar.

La ja[dmu u lanqas jistudjaw Skont il-Bank tal-Italja wie[ed minn kull erba’ Taljani ta[t it-tletin sena ( total ta’ 2.2 miljuni) la ja[dmu u lanqas jistudjaw. Dan meta l-ma;;oranza tat-Taljani ‘ming[ajr l-ebda forma ta’ ta[ri;, xog[ol jew edukazzjoni’, qed jg[ixu d-dar ma talanqas ;enitur wie[ed. Fil-fatt, mal-25 fil-mija ta’ dawn il-membri tas-so/jetà jiffurmaw parti minn familja fejn ma ja[dem [add.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

Vja;;ar 21

Mal-EuroTours g[as-swieq tradizzjonali tal-Milied fil-:ermanja romantika minn Joe MIKALLEF joe.mikallef@media.link.com.mt

In]uru> Frankfurt, Heidelberg, Rothenburg ob der Tauber, Rudesheim, Eltville, Wurzburg u Kronberg im Taunus.

Bejn il-5 u l-11 ta’ Di/embru l-EuroTours qed torganizza ;ita g[as-swieq tradizzjonali tal-Milied li jintramaw fi w[ud mill-bliet tal-:ermanja. G[al dawn isswieq tradizzjonali jattendu miljuni ta’ persuni minn madwar id-dinja, l-aktar min[abba li dawn is-swieq baqg[u j]ommu lkaratteristi/i tradizzjonali li jmorru lura g[exieren ta’ snin. F’dawn is-swieq tradizzjonali tal-Milied jispikka dak kollu li b’xi mod g[andu x’jaqsam malMilied – minn ti]jin u dekorazzjonijiet, minn [elu u ikel tipiku tal-Milied, minn inbejjed s[an sa xorb ie[or li jsa[[an f’dawn il-jiem ta’ ksie[ u bard. Is-swieq tradizzjonali talMilied minn dejjem kienu popolari. Anki mal-Maltin u l-G[awdxin. G[alhekk g[all-jiem tal-Milied ta’ din is-sena l-EuroTours qed torganizza ;ita g[al dawn isswieq. Il-programm g[al matul din il-;ita jinkludi ]jarat fi Frankfurt, Heidelberg, Rothenburgob der Tauber, Rudesheim, Eltville, Wurzburg u Kronberg im Taunus. Dawk kollha interessati f’din il-;ita g[andhom programm mimli daqs bajda li jinkludi:

It-Tnejn: 05.12.11 Niltaqg[u mat-tour leader

fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta fis-1.20 p.m. biex naqbdu t-titjira tal-Air Malta KM328 lejn Frankfurt li titlaq fit-3.20 p.m. Malli naslu fis-6.10 p.m. insibu kow/ jistenniena li je[odna direttament biex nag[mlu /check in fil-lukanda tag[na ta’ erba’ stilel Novotel Frankfurt City fi Frankfurt. Filg[axija no[or;u mat-tour leader biex ni//enaw u nibdew ingawdu l-atmosfera ferri[ija tal-Christmas Market ta’ Frankfurt.

It-Tlieta: 06.12.11

Wara l-kolazzjon buffet ikollna eskursjoni ta’ jum s[i[ g[al Heidelberg, il-belt fejn tinsab l-i]jed università antika tal-:ermanja li nbniet fl-1712. Ta’ kull sena miljuni ta’ turisti mid-dinja kollha ji;u ispirati minn din il-belt ]ag[]ug[a. In]uru //entru storiku fejn naraw irRathaus, il-bini ta’ stil Rinaxximentali Zum Ritter Sankt Georg, il-pont Alte Brucke u l-knejjes Heiliggeistkirche u Jesuitenkirche. In]uru wkoll il-kastell impressjonanti bil[itan ta’ blokki mag[mula minn siment a[mar (entratura extra). IlChristmas Market ta’ Heidelberg hu mifrux f’[ames pjazez u filwaqt li

Il-Milied i;ib mieg[u fer[ kbir u l-atmosfera li jo[olqu s-swieq tradizzjonali tal-Milied

nduru l-istands mimlija b’ti]jin tal-Milied, ikel tipiku taz-zona u xog[lijiet tas-snajja’ lokali, nistg[u ngawdu wkoll l-isfond li joffrulna l-kastell u /-/entru storiku. Verament spettaklu li jda[[alna fl-ispirtu talMilied. Nirritornaw lejn il-lukanda tag[na u wara no[or;u biex ni//enaw.

L-Erbg[a: 07.12.11 Wara l-kolazzjon buffet

ti;i organizzata eskursjoni g[al Rothenburg ob der Tauber, belt [elwa Medjevali u passi;;ata madwar din il-belt /kejkna fit-triq romantika hi spe/i ta’ vja;; lura fis-sekli. ItTown hall, it-torrijiet twal tag[ha u l-[itan ta’ din ilbelt, flimkien mal-knejjes u d-djar tag[ha, jag[tu xhieda tal-istorja ta’ din il-belt. Hawn l-istorja mhix biss dati i]da hi esperjenza li t[ossha. Bid-djar mibnija mill-injam u lfortifikazzjoni tal-belt, din il-belt baqg[et kwa]i intatta minn ]mien il-Medjuevu. Wie[ed jista’ wkoll i]ur ilmu]ew tal-Milied ([las extra) u l-Knisja ta’ San :akbu ([las extra). Ikollna wkoll [in g[all-ikel u biex in]uru l-Christmas Market. Nirritornaw fil-lukanda u wara no[or;u nieklu.

Il-{amis: 08.12.11 Kolazzjon buffet. Illum ikollna l-opportunità biex flimkien mat-tour leader

Ti]jin tipiku li ssib waqt is-swieq tradizzjonali tal-Milied fi bliet :ermani]i

naraw Frankfurt aktar fiddettall. In]uru /-/entru storiku ta’ Frankfurt, Romerberg (Altstadt), fejn insibu wkoll id-dar talawtur u poeta famu] Johann Wolfgang Goethe (d[ul extra) u l-Fountain of Justice quddiem is-City

Hall. F’din il-belt naraw ukoll l-Observation Tower li hu g[oli 200 metru u [afna bini modern ie[or filparti kummer/jali. Ikollna [in g[all-ikel u [in liberu wkoll g[al personal sightseeing u shopping kif ukoll biex ingawdu lChristmas Market ta’ Frankfurt li jing[ad li j]uruh tliet miljun persuna kull sena u li fih 300 stand. Filg[axija nieklu fi/-/entru tal-belt.

Il-:img[a: 09.12.11 Kolazzjon buffet. Flimkien mat-tour leader

ning[aqdu g[al eskursjoni o[ra g[al Rudesheim, belt antika fuq ir-Rhine u lChristmas Market tag[ha. In-natura u l-istorja [allew wirt kbir hawnhekk firre;jun tal-inbid Rheingau fejn l-ori;ini tieg[u ;ejja minn qabel ir-Rumani. Irromanti/i]mu tax-xmara Rhine, il-palazzi stori/i, ilkastelli antiki, l-inbejjed e//ellenti tar-Reisling u lPinot Noir, flimkien malospitalità famu]a ta’ Rudesheim jag[tu lil din ilbelt atmosfera distinta. F’Rudesheim, mat-tour leader fost l-o[rajn naraw Marktplatz u l-Alderturm (Eagle Tower). In]uru wkoll il-famu]a triq Drosselgasse, passa;; dejjaq mimli b’[afna [wienet ]g[ar talinbid u pubs, u[ud minnhom iservu anke l-kafè delizzju] mag[ruf b[ala Rudesheimer Kaffee (kafè bil-brandy). Waranofsinhar in]uru lbelt Medjevali u verament [elwa ta’ Eltville. Hawn, flimkien mat-tour leader nag[mlu passi;;ata fi//entru storiku. Nirritornaw fil-lukanda u no[or;u g[all-ikel.

Is-Sibt: 10.12.11

Wara l-kolazzjon buffet ti;i organizzata eskursjoni g[all-Christmas Market ta’ Wurzburg. Il-belt antika ta’ Wurzburg hi mdawra b’g[oljiet u hi mag[rufa b[ala zona mill-aqwa g[allinbid Franconian. Hawnhekk, flimkien mattour leader, in]uru /-/entru storiku u fost l-o[rajn naraw ir-Residenz (entratura extra), palazz il-;miel tieg[u mibni fi stil Barokk u li j[abbatha ma’ Versailles ta’ Pari;i. Wurzburg hi l-aktar belt Medjevali romantika u pittoreska fil-:ermanja kollha, fejn wie[ed g[andu l-opportunità ta’ [afna shopping ukoll jekk ikun jinteressah. Nirritornaw fil-lukanda u filg[axija no[or;u biex nieklu u ngawdu flimkien din l-a[[ar lejla tag[na fi Frankfurt.

Il-{add: 11.12.11 Kolazzjon buffet u nag[mlu /-check-out mil-

lukanda u nitilqu lejn il-belt ta’ Kronberg im Taunus. Din hi belt mimlija kultura, imdawra b’foresti u tinsab fir-re;jun ta’ Hesse vi/in talmuntanji Taunus. Flimkien, nag[mlu dawra fi/-/entru storiku fejn fost l-o[rajn naraw il-kastell Burg Kronberg. Hawn insibu wkoll nixxieg[a ta’ ilma minerali. Jekk jippermetti t-temp, in]uru l-muntanji Feldberg li huma parti mit-Taunus b’g[oli ta’ 1493 metru, u minn fejn ingawdu xeni spettakulari. Fl-4.00 p.m. nitilqu lejn lajruport ta’ Frankfurt minn fejn fis-7.15 p.m. nitilqu fuq it-titjira tal-Air Malta KM329 lura lejn pajji]na. Naslu Malta fl-9.45 p.m.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

22 Anniversarju

Imfakkar l-ewwel anniversarju mill-mewt tal-Isqof Nikol Cauchi

Il-Ba]ilika Kolle;;jata tal-G[arb mimlija bin-nies li attendew g[at-tifkira tal-ewwel anniversarju mill-mewt tal-Isqof Nikol :. Cauchi

Fil-Ba]ilika Kolle;;jata tal-G[arb nhar it-Tlieta 22 ta’ Novembru tfakkar l-ewwel anniversarju millmewt tal-Isqof ta’ G[awdex Monsinjur Nikol :. Cauchi. L-G[arb huwa ra[al twelid l-Isqof Cauchi u kien xieraq g[alhekk li lkomunità parrokkjali flimkien masSo/jetà Mu]ikali Vi]itazzjoni tfakkar il-memorja ta’ wie[ed minn uliedha. L-anniversarju tfakkar b’quddiesa solenni mmexxija mill-ar/ipriet, ilKan. Joseph Sultana flimkien maddirettur spiritwali tas-So/jetà Mu]ikali Vi]itazzjoni, il-Kan. :u]epp Tabone, bis-sehem tal-banda Vi]itazzjoni u l-kor tal-parro//a ta[t id-direzzjoni tas-surmast direttur Mro George Apap.

Fi tmien il-quddiesa ntwera feature sabi[ dwar il-[ajja tal-Isqof Cauchi u ndaqq mar/ funebri ;did miktub g[all-okka]joni mis-surmast Apap. G[al din l-okka]joni, li fakkret ukoll it-tmien anniversarju mit-twaqqif tasSo/jetà Mu]ikali Vi]itazzjoni, kien hemm pre]enti fost l-o[rajn, [ut ilmibki Monsinjur Nikol :. Cauchi, u l-membri tal-kumitat ;enerali talistess so/jetà mu]ikali mmexxi millpresident David Apap Agius. Waqt l-okka]joni David Apap Agius g[amel ukoll diskors talokka]joni. G[all-banda Vi]itazzjoni, dan kien l-ewwel servizz tag[ha ta[t id-direzzjoni tas-surmast il-;did Mro George Apap, li n[atar f’Settembru li g[adda.


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 30 ta‘ Novembru, 2011

TV#Radju 23 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt ISWED FUQ L-ABJAD

Nisa attivi u mag[rufa NET Television 21>30

In-nisa fil-politika, fil-[ajja so/jali u fid-dinja tax-xog[ol hu s-su;;ett li se jkun diskuss waqt dan il-programm b[as-soltu mmexxi minn Stephen Calleja. Il-mistiedna se jkunu Paula Mifsud Bonnici, President tal-Kunsill :enerali tal-PN, Marthese Portelli li hi l-President tal-E]ekuttiv tal-PN, Claudette Pace li hi pre]entatri/i televi]iva u Norma Saliba, koordinatri/i tal-media tal-MEUSAC.

SIMPATI?I

Sa g[and id-dentist NET Television 20>30

Joe (Hermann Bonaci) jqum bi w;ig[ kbir fid-dras. {add ma jikkonvin/ih biex imur g[and id-dentist g[ax skont hu l-u;ig[ malajr jg[addi u jmur! I]da fil-verità mhux hekk, g[ax meta jkun fuq il-lant tax-xog[ol jibqa’ jokrob. G[alxejn Alan (Ray Abdilla) u :anni (Simon Curmi) j[e;;uh imur g[and id-dentist. Kul[add i[oss li a[jar jekk imur jaqlag[ha, minbarra Joe. Tg[id g[ax jib]a’? Salvu (John Suda) jid[ol fi sfida ma’ Leonard (Brian Farrugia). Xi sfida hi? U kemm se tin]amm? It-tnejn jidhru determinati kieku! Biss donnu li baqa’ x’jinqala’... L-episodju tal-lum g[andu kitba ta’ John Suda.

• MALTA LLEJLA (NET Television 17>00) - Fl-edizzjoni tal-lum Stephanie Spiteri se tmexxi diskussjoni dwar stress li jista’ jin[oloq fit-toroq, bosta drabi min[abba sriebet twal ta’ karozzi li bla dubju ta’ xejn iwasslu g[al

dewmien biex wie[ed jasal fid-destinazzjoni li jixtieq.

FIL-QOSOR • BEJNI U BEJNEK (NET Television 23>30) - Josef Bonello

llum se jkollu b[ala l-mistieden tieg[u lil Peppi Azzopardi (fir-ritratt fuq ix-xellug) Twieled fl-1959, minn kmieni wera ;ibda lejn il-palk. Kien attiv fil-Grupp tan-Numru, parti mill-programm satiriku A[n’A[na Jew M’A[niex, i]da llum aktar nafuh g[allprogramm Xarabank. G[al xi ]mien kien ukoll g[alliem u kien [are; ktieb tal-poe]iji bil-Malti. • XD (NET Television 15>40) - It-tfal ta’ XD illum se jitkellmu dwar x’jag[mlu jekk jirb[u l-lotterija. • CHIT CHAT (NET Television 15>45) Il-programm tal-lum se jkun dwar l-u]u tal-internet. G[alkemm l-internet jista’ jkun edukattiv u divertenti g[at-tfal tag[na, jista’ jkun ukoll perikolu]. Il-problema hi li bosta tfal ma jirrealizzawx li l-internet jista’ jkun perikolu], bil-konsegwenza li [afna jag[tu dettalji personali u jag[mlu kuntatt ma’ persuni li ma jafux. Immexxi minn Janice Darmanin, bi produzzjoni tag[ha u ta’ Clarissa Ellul, l-intenzjoni tal-programm hi li jag[ti tag[rif dwar kif l-internet g[andu jintu]a b’mod g[aqli.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

24 TV#Radju IL DIAVOLO VESTE PRADA

06>30 09>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>40 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>55 19>10 18>55 19>45 20>30 21>30 21>32 23>00 23>30

NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel NET News Teleshopping House Magazine Teleshopping Bla Kumment XD Chit Chat Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla Kontra l-{in Tlug[ tas-Super 5 (ikompli) Kontra l-{in NET News Simpati/i NET News Iswed fuq l-Abjad NET News Bejni u Bejnek

06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club

Ta[dem ma’ persuna diffi/li Canale 5 21>10

Andrea Sachs (Anne Hathaway, l-ewwel wa[da fuq il-lemin fir-ritratt hawn ta[t, flimkien ma’ Emily Blunt u Meryl Streep) tkun tixtieq taqbad karriera fil-;urnali]mu. I]da donnu li ma setg[etx issib l-opportunità. Anki jekk

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00

Education 22 • melita 22 # 104 07:00 - TVAM 09:00 - Euro News 11:00 – Libreriji u Arkivji 11:30 - Luxdesign 12:40 Dokumentarju 13:00 - 3 Pointer 13:30 - Qalbin-nnies 14:15 -10 minuti 14:30 - Lenti 15:10 Dokumentarju 15:30 - Libreriji u Arkivji 16:00 - Luxdesign 17:10 - Dokumentarju 17:30 - 3 Pointer 18:00 - Qalbinnies 18:45 - 10 minuti 18:55 - A[barijiet g[al Dawk Neqsin mis-Smig[ 19:00 Lenti 19:40 - Dokumentarju 20:00 - Starboard 20:30 Libreriji u Arkivji 21:00 Luxdesign 22:10 - Lenti 22:50 Storja wara l-Istampa 23:00 Qalbinnies 23:45 - 10 minuti.

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Malli Jidlam 80s Corner Fuzzbox - Christian Azzopardi Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

BBC Entertainment • melita 300 • GO Plus 301 07:00 - 3rd & Bird 07:10 Bobinogs 07:20 - Boogie Beebies 07:35 - Poetry Pie 07:50 - Tweenies 08:10 - Charlie and Lola 08:20 - Fimbles 08:40 - One Foot in the Grave 09:40 The Weakest Link 10:25 - The Planets 11:15 - Doctors 11:45 EastEnders 12:15 - Holby City 13:10 - One Foot in the Grave 14:40 - The Planets 15:30 - The Weakest Link 16:15 - Doctors 16:45 - EastEnders 17:15 Holby City 18:10 - The Planets 19:00 - The Weakest Link 19:45 - Doctors 20:15 - EastEnders 20:45 - Casualty 21:40 - Gracie! 23:00 - Gavin and Stacey 23:30 One Foot in the Grave.

Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshopping 11:45 - Reporter 12:05 - Favourite Link 12:10 Kont Taf? 12:15 - Favourite News 12:30 - Niskata 15:00 Newspoint 15:30 - Teleshopping 16:30 - {in g[al Kollox 17:30 Makura 18:15 – Favourite News 18:30 - (ikompli) Makura 19:45 Reporter 20:05 - Muftie[ 20:10 - Kont taf? 20:15 - Favourite News 21:00 - Mitqlu Deheb 23:00 - Link 23:05 - Kont taf? 23:15 - Favourite News.

TCM • melita 310 • GO Plus 701 07:35 - Bonanza 08:35 Gunsmoke 09:45 - Arrow in the Dust. Film ’54 11:15 - Message in a Bottle. Film ’99 (12) 13:40 Bonanza 14:45 - Gunsmoke 16:00 - Sparkling Cyanide. Film ’83 (PG) 18:05 - Butterfield 8. Film ’60 (15) 20:10 - Murder Most Foul. Film ’64 (U) 22:00 The Glimmer Man. Film ’96 (15) 23:55 - Kiss of Death. Film ’95 (18).

La 5 • melita 162 14:45 - Dawson’s Creek (TF) 15:35 -Eli Stone (TF) 16:25 Champs 12 (TN) 17:15 - La tata (sitcom) 17:40 - GSorpresa d’amore. Film 2006 19:25 Amici 19:55 - Extreme Makeover Home Edition 20:40 Grande Fratello 21:00 - Grande Fratello Live 21:10 - Il giardino delle Vergini Suicide. Film ’99 23:00 - Grande Fratello Live 23:30 - Uomini e donne.

MGM Movies • melita 312 • GO Plus 702 07:55 - Cannon for Cordoba. Film ’70 09:35 - Cherry 2000 11:10 - High Noon. Film 2000 12:40 - The Pride and the Passion. Film ’57 14:50 - Gun Moll. Film ’75 16:30 - MGM’s Big Scrren 16:45 - Cary Me Home. Film 2003 18:20 Dangerous Game. Film ’93 20:00 - Keaton’s Cop 21:35 Audrey Rose. Film ’77.

TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:10 - 10 minuti 09:20 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 - YEP 11:30 Madwarna 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 A[barijiet 18:10 - Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Bijografiji - Pawlu Boffa 21:45 - Lenti 22:30 Mixage 23:15 - L-A[barijiet 23:30 - Style Watch (r). ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:30 - Sieg[a }mien 12:00 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 16:20 - Lapes u Karta 16:30 - Tomatate 17:00 Stylish Living 17:30 - ONE News Update 17:40 - Pandora 18:15 Looks 18:55 - Londri 19:15 Minuta Wa[da! 19:30 - ONE News 20:15 - Starmakers 21:15 TX 22:35 - La Morna Morna (r) 23:15 - ONE News 23:40 - Minuta Wa[da! 23:45 - Kalamita (r). Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - M’Intix Wa[dek (live) 20:30 - Robert Musumeci Talk 21:30 - Dokumentarju 22:00 News 22:30 - Valletta Side (r). Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, 08:00 u 09:00) 09.35 Linea verde 11:00 - Tg 1 11:05 Occhio alla spesa (attwalità) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 Verdetto finale 15:15 - La vita in

mhux l-g[a]la li xtaqet, tibda ta[dem b[ala assistenta ta’ editri/i ta’ rivista tal-moda. I]da l-boss tag[ha, Miranda Priestley (Streep), xejn ma tkun persuna fa/li biex ta[dem mag[ha. Dejjem tikkritika lil Andrea g[all-mod li bih tilbes, finalment, anki bl-g[ajnuna tal-istilista Nigel (Stanley Tucci), Andrea tinbidel mhux bi ftit tant li dawk li kienu jafuha qabel qajla jag[rfuha. I]da l-bidla tkun g[all-a[jar jew ]ball? Il-film in[adem fl-2006 b’re;ija ta’ David Frankel.

diretta 16:50 - Tg Parlamento 17:00 - Tg 1 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Qui Radio Londra 20:35 - Soliti Ignoti 21:10 - Sarò sempre tuo Padre (it-II parti) 23:20 - Porta a porta 00:55 - Tg 1 notte 01:30 - Qui Radio Londra 01:35 - Sottovoce. . Raidue • melita 151 • GO Plus 202 07:00 - Cartoons 10:00 - Tg 2 punto.it 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Italia sul due 16:10 - Ghost Whisperer (TF) 16:50 Hawaii Five-O (TF) 17:45 - Tg 2 Flash 17:50 - Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Numb3rs (TF) 19:35 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 Prossima fermata: omicidio. Film 2010 22:45 - Cold case (TF) 22:30 - Tg 2 notizie 23:45 Tracce 01:05 - Tg Parlamento 01:15 - ER - Medici in prima linea 02:00 - Italia sul due.

Centovetrine 14:45 - Uomini e donne (reality) 16:15 - Amici 16:55 - Pomeriggio cinque 18:50 Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:30 - Striscia la notizia 21:10 - Il diavolo vese Prada. Film 2006 23:30 - Matrix 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia.

Raitre • melita 152 • GO Plus 203 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà 09:50 - Dieci minuti di... programmi dell’accesso 10:00 - La storia siamo noi (attwalità) 11:00 - Apprescindere 12:00 - Tg 3 sport 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 - Lassie (TF) 15:55 - Cose dell’altro Geo 17:40 - Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 Tg 3 regione 20:00 - La crisi, in 1#2 h 20:20 - Blob 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Chi l’ha visto? 23:30 - Boris (sitcom) 24:00 - Tg 3 linea notte estate 01:05 - Crash - Contatto, impatto, convivenza.

08:40 - Una mamma per amica (TF) 09:00 Tgcom 24 all news 10:35 - Grey’s Anatomy (TF) 12:25 - Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 - Big Bang Theory (sitcom) 15:35 - No Ordinary Family (TF) 16:25 - La vita secondo Jim (sitcom) 16:50 Giovani campionesse (TF) 17:45 Cartoons 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - Dr House (TF) 20:20 - CSI: scena del crimine 21:10 - Colorado 00:35 Invincibili 02:00 - Poker1mania.

Canale 5 • melita 154 • GO Plus 205 08:00 - Tg 5 - mattina

08:40 - La telefonata di Belpietro 08.50 Mattino cinque (attwalità) 10:00 Tg 5 - ore 10 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful (soap) 14:10 -

Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 06:55 - Zorro 07:25 - Starsky & Hutch (TF) 08:20 - Hunter (TF) 09:40 - R.I.S. 5 - delitti imperfetti (TF) 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo 13:50 - Il tribunale di Forum 15:10 - Hamburg Distretto 21 (TF) 16:15 - Detective’s Story. Film ’66 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore (soap) 20:30 Walker Texas Ranger (TF) 21:10 I pilastri della terra 23:40 - Lo straniero senza nome. Film ’74. Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 06:50 - Cartoons

La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:40 - Coffee Break (attwalità) 10:35 - L’aria che tira 11:25 SOS Tata 12:25 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 – Un incantevole aprile. Film ’91 16:15 - Atlantide 17:30 - The District (TF) 19.20 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 – Otto e mezzo 21:10 - Che - Guerriglia. Film 2008 23:50 - Delitti 00:40 Tg La 7 00:50 - (Ah)ipiroso 01:45 - Prossima Fermata 02.00 Football. Coppa Italia. Cesena v Gubbio.


L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

Klassifikati 25 PROPRJETÀ Bu;ibba

APPARTAMENT fit-tielet sular lest minn kollox, kbir [afna u spazju]. Open plan living u dining, k/ina fitted, box room, ]ew; kmamar talbanju, tliet kmamar tas-sodda doppji, terrazzin quddiem u ie[or wara. Parti mill-bejt u bl-u]u tal-lift. Prezz €129,000. ?emplu 79808405 jew 79957951.

{al Luqa

APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tassodda, k/ina#living#sitting, utility. Prezz jibda minn €104,821 (Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.

{a]-}ebbu;

APPARTAMENT kbir flewwel sular fi blokka ta’ tnejn. Parzjalment lest. K/ina, living u dining area (open plan), 3 kmamar tas-sodda wa[da minnhom ensuite u kamra tal-banju. Washroom, bejt u l-arja. Prezz €145,000. ?emplu 79050498.

{a]-}ebbu;

TERRACED house ;dida f’area sabi[a. Tliet qasab u nofs fa//ata b’85 pied fond. Lesta minn kollox b’erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, salott. Min hu interessat i/empel 79066880 jew 27015780.

Is-Swieqi

BIR}EBBU:A c#w Pretty Bay, {a]-}abbar Triq San :u]epp, il-Bajja ta' San Pawl c#w Triq Stella Maris, b’a//ess g[al Ve//a Bay millblock. Tliet kmamar tas-sodda - maisonettes, tnejn jew tliet kmamar tas-sodda appartamenti, tnejn jew tliet kmamar tas-sodda penthouses u garaxx. Ilproprjetà tinbieg[ lesta minn kollox. ?emplu 99474960. foursite@maltanet.net

I]-}urrieq, Bubaqra

TERRACED house kbira, erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, washroom, ]ew; terraces, ]ew; kmamar talistudju, kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz €338,000. ?emplu 99422082.

L-Imqabba

TERRACED house, fully furnished, bil-garaxx. Prezz €280,000. ?emplu 99130380 jew 99772809.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Proprjetà

U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.

Santa Venera

APPARTAMENT lest minn kollox fit-tieni sular fi blokk ta’ tnejn, bl-arja kollha tieg[u u bil-permess g[all-bini. Billift u bla /ens. Tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 99821539.

Tignè Seafront

APPARTAMENT kbir fuq medda ta’ 125sqm, b’veduta impekkabbli, bil-lift, tliet kmamar tas-sodda u spazju ta’ karozza wa[da. ?emplu 99422082.

G{ALL-KIRI Santa Venera

POST tajjeb g[al uffi//ju jew [anut bil-permess Class 4. ?emplu 79460291 jew 21442967.

G{AT-TWELLIJA Ra[al :did

MINI MARKET kbir attrezzat b’kollox, A#C, kameras, cheesecounter e//. Komplut b’kollox, permessi kollha Class A u bi klijentela tajba. ?emplu 99459954 jew 99450440.

VETTURI Diahatsu Charmant

SALOON, 4 doors, 1290cc, powerbreaks, steering lock, radio, 26,000 mil, sabi[a daqs ;dida, VRT tested. Prezz €2,096 (Lm900). ?emplu 99842948 jew 21461487.

Range Rover

CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.

Renault Scenic

PETROL 1.6 16V 2002 b’mileage baxx, f’kundizzjoni

perfetta, dejjem servisjata g[and Kinds, full extras u dejjem iggaraxxjata. Prezz mitlub €7500 negozjabbli. ?emplu 99527477.

Kia Mentor

PETROL 1996 kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 99025125.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 79803496.

Nixtri

GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.

Ni]barazza

DJAR u garaxxijiet, in;orr

kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa 5 sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

Tiswijiet fil-pront u filpost

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//. B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Mejda tonda

TAL-A{MAR mastizz. Dijamentru ta’ metru, [xuna ta’ 3cm u b’erba’ saqajn. Kundizzjoni perfetta. Prezz €250. ?emplu 21246324 jew 99808522.

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor talkompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[allgosti tag[kom, kostum talKarnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

Mobile kiosk

G{ALL-BEJG{

BIL-PERMESSI kollha f’kundizzjoni tajba [afna. ?emplu 79705588.

Combination machine

Office furniture

LP’s

Pasturi

SINGLE PHASE radial armsaw, chiselmorters. ?emplu 21388856 jew 99195464.

TA’ operetti Taljani u mu]ika folkloristika ta’ pajji]i differenti. 50/ il-wa[da. ?emplu 21440145.

SKRIVANIJA 180cm u vetrina b’erba’ bibien ta’ Oxford House. :odda fjamanti u mhux u]ati. ?emplu 21494574. TA’ tafal Malti, sett ta’ 20 pastur, €10 u presepji kull daqs fuq l-antik. ?emplu 21495253.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

26 Passatemp

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

L-ordni kronolo;ika 17

18

Mimdudin>Weqfin>5. Evidenti (5) 1. Dak li trid tag[mel biex 6. Rabba sewwa, g[allem (5) to[lom (6) 7. Strument mu]ikali (5) 2. Ma jg[addix dawl minnu 10. Re/ta serja g[al fuq il-palk (6) (5) 3. Beka (6) 11. {e;;a (5) 4. Ugwaljanza (6) 12. M’hawnx g[alih – tal-isko8. u 14. Irtira g[al-lejl (5,6) la (5) 9. u 13. F’daqqa wa[da 14. Jimla ]aqq xi [add (5) (5,1,5) 16. Morin (5) 12. G[amlu a//jomu bid17. Hawn trid tmur g[asdaqqiet (6) Saqqajja (5) 13. Ara 9 18. Ag[mel g[oqda bl-ispaga 14. Ara 8 (5) 15. Sa pett jag[tik id-dehra! Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>- 5. u 6. Esperjenza; 7. Dannu; 10. Serji; 11. Atomu; 12. Bidel; 14. {adem; 16. Abort; 17. Benna; 18. Serje. Weqfin>- 1. Pespes; 2. Arkati; 3. Pjanta; 4. Fanfru; 8. Bruda; 9. Fondi; 12. Bwejba; 13. Lablab; 14. {arist; 15. Maqjel.

G{AT-TFAL

Wie[ed disinjatur pin;a dawn is-sitt xeni, i]da dawn ma jinstabux fl-ordni e]atta li biha jiffurmaw storja ]g[ira illustrata. Osservahom tajjeb u ara jirnexxilekx issib l-ordni kronolo;ika kif suppost g[andhom ikunu wara xulxin dawn is-sitt xeni.

Kur]ità

Sudoku

Da[[al fil-kaxxi l-vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3, in-numri kollha mill-1 sad-9.

Il-kelma Ingli]a barbecue, li tindika x-xiwi tal-la[am filbera[ fuq il-gradilja, ;ejja mill-Ispanjol barbacoa, li ori;inarjament kellha r-referenza g[all-gradilja li n-nies jorqdu fuqha – naturalment, kienu jqattg[uha g[all-barbecue.

Soluzzjonijiet

Sudoku

Bejn dawn i]-]ew; stampi hawn [ames differenzi ]g[ar. Ara ssibhomx.

L-ordni kronolo;ika

Differenzi

L-ordni e]atta hi din: E–C–A–F-D–B Infatti, f’‘E’, il-mara qed ta[leb il-baqra; f’‘C’, ilbarmil hu mtaqqab; f’‘A’, javvi/ina r-ra;el bil-mutur; f’‘F’, il-mara tipproponi lil dan tal-a[[ar jag[mlilha bi//a xog[ol; f’‘D’, tferrag[ il-[alib fil-vi]ir; f’‘B’, fl-a[[ar nett, talmutur ju]a l-barmil minflok il-vi]ir.

B’linja wa[da kontinwa, g[aqqad flimkien il-jottijiet suwed billi tibda min-Nru1. B’linja o[ra kontinwa, g[aqqad flimkien iljottijiet kollha bojod billi tibda mill-ittra ‘A’. I]-]ew; linji ma jistg[ux jg[addu minn fuq xulxin.

Ifridhom

Ifridhom


L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

27 KAMPJONAT BOV IT-TIENI DIVI}JONI

G]ira jkabbru l-vanta;; f'reb[a diffi/li G]ira Utd …………...…… 2 St Venera L. …………..… 1 G]ira United ]ammew lewwel post tal-klassifika b’reb[a diffi/li kontra St. Venera f’log[ba ferm interessanti. Il-qofol talpartita kien fl-ewwel taqsima meta kienu skurjati t-tliet goals li dde/idew il-log[ba fi spazju ta’ g[axar minuti. G]ira temmew il-log[ba b’g[axar plejers meta tke//a Karl Saliba. Fil-21 minuta G]ira marru fil-vanta;; b’goal ta’ SIMON SHEAD li skorja b’xutt b’sa[[tu minn tarf il-kaxxa. I]da dan il-vanta;; dam biss ]ew; minuti g[aliex St Venera kisbu d-draw minn RUDI CARBONARO wara azzjoni tajba tal-Lightnings. Fit-32 minuta G]ira skorjaw dak li kellu jkun il-goal tarreb[a meta l-eks plejer ta’ Mosta RYAN DEGUARA da[al tajjeb fil-kaxxa, dar mal-goalkeeper u xe[et fixxibka. Fit-tieni taqsima ]-]ew; na[at kellhom g[add ta’ /ansijiet ta’ skor u fid-90 minuta G]ira kellhom lil Karl Saliba mke//i, i]da kien tard wisq g[al-Lightnings. G]ira Utd: S. Agius, R.

Goncalves Aldinho, A. Ewurun, S. Shead, Y. Tonna, R. Deguara, K. Saliba, J.M. Hassey, A. Galea, K. Cassar, T. Micallef St.Venera L: W. Cuschieri, J. Onouha, M. Muscat, K. Cilia (M. Grech), G. Micallef, A. Hili (J. Zammit), R. Carbonaro, R. Borg, E. Muscat, D. Mercieca, D. Calleja. Referee: Fyodor Zammit Naqsu li j]ommu l-pass Gudja Utd .......................... 0 Luqa SA ............................. 0

Gudja fallew milli j]ommu l-pass ma’ G]ira meta lkonfront tag[hom kontra Luqa spi//a fi draw ta’ ming[ajr goals u G]ira issa bnew vanta;; ta’ 4 punti filqu//ata tal-klassifika. L-ewwel okka]joni talpartita waslet g[and Gudja fl24 minuta, meta wara li qabe] lil goalkeeper ta’ Luqa, Bonello ra x-xutt tieg[u jg[addi g[oli. Sitt minuti wara, Luqa kienu vi/in li jiskurjaw meta x-xutt ta’ Baldacchino minn barra l-kaxxa g[adda j[akkek mal-lasta. Fil-53 minuta, re;g[u kienu Luqa fuq lattakk, meta wara li r/ieva ming[and is-sostitut Brazilino, re;a’ kien Baldacchino li ra x-xutt jg[addi ftit barra. L-a[jar okka]joni fit-tieni taqsima waslet minn Gudja, meta minn cross ta’ Cutajar, id-daqqa ta’ ras ta’ Milutinovic g[addiet ftit

Kif Jinsabu L RD

g[oli. Gudja Utd: M. Xerxen, C.

Galea, G. Cutajar, J. Tonna, M. Milutinovic, K. Bonello, W. Camenzuli, E. Bugeja, A. Guazzo (E. Vella), P.P. Sammut, T. Thomas (C. Grech) Luqa SA: P. Psaila, A. Psaila (J. Fenech), F. Cauchi, A. Abdilla, C. Caruana, M. Camilleri (S. Brazilino), C. Gatt, R. Debattista, L. Baldacchino, M. Ciantar, G. Frendo (J. Good) Referee: Stephen Gatt

G]ira Utd Gudja Utd Mellie[a G[arg[ur Kirkop Utd }ebbu; San :wann Msida SJ Sta Venera Si;;iewi Luqa SA }urrieq Attard Senglea A.

Dominju minn Msida SJ G[arg[ur............................ 0 Msida.................................. 3

Msida [asdu lil G[arg[ur u reb[ulhom 3-0, bil-partita tkun g[alkollox iddominata minn Msida, li g[adhom ;ejjin minn erba' telfiet konsekuttivi. B'din ir-reb[a Msida issa telg[u lejn in-nofs tal-klassifika b'9 punti, filwaqt li G[arg[ur baqg[u lejn in-na[a ta' fuq talklassifika b'14-il punt. Msida fet[u l-iskor wara biss seba' minuti, meta minn pass pre/i] ta' Zammit, MATTHEW CLARKE g[eleb lill-goalkeeper Zarb b'daqqa ta' ras. Kwarta wara, G[arg[ur kienu vi/in li jiksbu l-goal taddraw, meta x-xutt b'sa[[tu ta' Nwoba [abat mal-lasta u mar barra. I]da l-isforzi ta' G[arg[ur intemmu [esrem, meta fis-26 minuta Msida rduppjaw il-vanta;; minn PHIRAM SAKCHAI li g[eleb lil Zarb bi freekick dirett. It-tieni taqsima kienet g[al darb'o[ra ddominata minn Msida, li ssi;illaw il-partita 20 minuta mit-tmiem, meta minn azzjoni personali, FERNANDO DONIZETO DE ANDRADE g[eleb lil Zarb g[at-tielet darba. G[arg[ur: D. Zarb, L. Stivala,

C. Farrugia, R. Mifsud, J. Debattista, K. Azzopardi (E. Lapira), I. Curmi (M. Borg Olivier), B. Antignolo, R. Guerriero Gravata (D. Brincat), J. O. Nwoba, C.Vella Msida SJ: J. Agius, L. Cassar, M. Clarke, M. Borda, P. Sakchai, D. Attard (M. Pisani), R. Xuereb, F. D. De Andrade, O. Zammit, A. Pirrone (M. Busuttil), M. Curtis (J. Paiva) Referee: Adrian Azzopardi Hat-trick ta' Loquete Si;;iewi............................... 0 Mellie[a.............................. 3

Mellie[a kisbu reb[a sodisfa/enti u tliet punti importanti meta g[elbu lil Si;;iewi 3-0, b'hatrick ta' Thiago Loquete, bl-ewwel ]ew; goals fl-ewwel nofs sieg[a. B'din ir-reb[a, Mellie[a issa telg[u fit-tieni post tal-klassifika b'16-il punt flimkien ma' Gudja. Mellie[a marru fil-vanta;; wara biss 13-il minuta log[ob, meta wara pass ta' Fenech, THIAGO LOQUETE

Gudja naqsu li j]ommu l-pass ma’ G]ira meta spi//aw draw 0-0 kontra Luqa SA u issa ntla[qu wkoll minn Mellie[a (ritratt> Trevor Sollars)

g[eleb lill-goalkeeper ta' Si;;iewi b'xutt sabi[ fil-baxx. Fil-25 minuta, Mellie[a kabbru l-vanta;; meta minn freekick ta' Fenech, re;a' kien THIAGO LOQUETE li g[eleb lil Vella g[at-tieni darba b'daqqa ta' ras. Fil-65 minuta, Si;;iewi pprotestaw g[al penalty, meta Ciappara deher jitwaqqa' filkaxxa, i]da l-isba[ azzjoni tal-partita kienet dik li wasslet g[at-tielet goal fit-68 minuta, meta minn azzjoni personali li fiha qabe] ]ew; difensuri, THIAGO LOQUETE g[eleb lil Vella g[at-tielet darba b'xutt minn tarf il-kaxxa. Si;;iewi: J. Vella, S. Delia, N.

Galea, E. Vella, B. Galea, E. Bugeja, E. Cutajar, M. Camilleri (M. Deguara), R. Farrugia, J. Vassallo (I. Darmanin), E. Ciappara Mellie[a: J. Abela, M. Vella, W. Buttigieg (L. Cauchi), P. Taylor, W. Borg, D. Cauchi, K. Gauci, K. Fenech, W. Borg St. John, M. Vella (R. Perkins), T. Loquete (M. Borg) Referee: Esther Azzopardi

Wirja konvin/enti }ebbu;................................ 3 Attard.................................. 0

}ebbu; kellhom prestazzjoni konvi/enti kontra Attard, fejn reb[u 3-0 u ]ammew posthom lejn in-nofs tal-klassifika bi 12-il punt, b'doppjetta ta' Uchenna Anyanwu. Din kienet il-[ames telfa g[al Attard, li komplew jaqg[u lejn in-na[a t'isfel talklassifika b'[ames punti biss. }ebbu; kienu dominanti tul ilpartita kollha, hekk li Attard ftit offrew oppo]izzjoni. Fid-39 minuta }ebbu; fet[u l-iskor permezz ta' UCHENNA ANYANWU li g[eleb lill-goalkeeper Ubberden b'daqqa ta' ras. }ebbu; kabbru l-vanta;; fit-82 minuta, meta l-pass ta' Anyanwu sab lil SONYO PEREIRE DA MATA wa[du

u kkonkluda fir-rokna taxxibka. {ames minuti mittmiem, }ebbu; issi;illaw irreb[a, meta s-sostitut Grech deher iwaqqa' lil Anyanwu filkaxxa u mill-[dax-il metru, listess UCHENNA ANYANWU ma falliex. }ebbu;: J. Mercieca, G. Mallia,

M. Brincat, J. Mercieca (J. Felice), D. Caruana, R. Spiteri, M. Farrugia, J. Agius (D. D'Agostino), S. Pereira da Mata (B. Chetcuti), U. Anyanwu, M. Tirchett Attard: R. J. Ubberden, O. Tabone (A. Lanzon), C. Lanzon, K. Said (C. Farrugia), D. Gauci, J. C. Cachia, D. Galea (A. Agius), R. Pipipov, K. Zahra, D. Traykov, E. Thornton Referee: Luke Portelli Reb[a importanti }urrieq.................................1 Senglea A.............................0

}urrieq kisbu reb[a importanti meta f’konfront fin-na[a t’isfel tal-klassifika g[elbu lil Senglea A. 1-0. Flewwel taqsima }urrieq kienu l-a[jar, i]da Senglea kienu a[jar wara l-mistrie[. L-ewwel /ans wasal g[and }urrieq meta xutt ta’ Josef Briffa kien salvat minn Bartolo. Fit-23 minuta }urrieq marru fil-vanta;; meta MATTHEW GENUIS venven xutt b’sa[[tu li ma tax /ans lil Bartolo. Fl-34 minuta Senglea b'/ans li j;ibu d-draw wara [ar;a [a]ina ta’ Ellul imma Emeka xxuttja barra f'lasta vojta. Senglea [ar;u a[jar fit-tieni taqsima u fis-67 minuta minn cross ta’ Brady Zerafa og[la Stacey Vella bid-daqqa ta’ ras tg[addi barra. Senglea komplew ikunu a[jar i]da ma kinux perikolu]i sakemm fil85 minuta cross ta’ Zerafa lejn Rababah imma Ellul salva d-daqqa ta’ ras. Fid-90 minuta }urrieq setg[u g[alqu l-log[ba meta lob ta’ Vukovic g[adda ftit barra.

8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8

6 4 5 4 4 3 3 3 3 2 2 3 1 1

T F K Pti

2 0 17 4 0 12 1 2 18 2 2 14 1 3 13 3 2 12 3 2 9 0 5 12 0 5 8 3 3 6 3 3 9 0 5 8 2 5 6 1 6 8

2 20 4 16 12 16 10 14 14 13 9 12 8 12 12 9 11 9 11 9 13 9 13 9 14 5 19 3

}urrieq: K. Ellul, A. Barbara, K. Sacco, N. Abdilla, D. Bonnici, M. Genuis, Jos. Briffa, Joh, Briffa, J. Lia (A. Portelli), Z. Vukovic, A. Camilleri (J. Fenech) Senglea: B. Bartolo, R. Tanti, B. Zerafa, M. Ciappara, S. Vella, J. Alebe, A. Sciortino (K. Galea), R. Micallef (S. Calleja), G. Brincat, O. Rababah, J. Emeka Referee: Jude Utulu Irmew ir-reb[a San :wann..........................3 Kirkop..................................2

San :wann wettqu rimonta kbira meta g[elbu lil Kirkop 3-2.Wara biss 17-il minuta marru 2-0 minn ta[t u f’rimonta kellu jkun gowl ta’ Shawn Vella fit-92 minuta li ta r-reb[a lil San :wann. Fid-9 minuta Kirkop fet[u l-iskor. Cross ta’ Michael Theuma fil-kaxxa ]-]g[ira fejn kien hemm DANIEL ZAMMIT li mill-vi/in bir-ras tefa’ ;ewwa. Fis-17-il minuta Kirkop irduppjaw meta kien RUMEN KEREKOV li b’xutt fil-baxx g[eleb lil Carbonaro g[at-tieni darba. Minuta wara San :wann naqqsu d-distakk meta minn free-kick ta’ Chris Cuschieri RICHARD ATTARD bir-ras g[eleb lil Carmelo Caruana. San :wann kisbu l-gowl tad-draw meta g[al darba o[ra kien RICHARD ATTARD li b’xutt sabi[ g[eleb lil Caruana g[at-tieni darba. Fl-84 minuta Claude Carbonaro wettaq save millisba[ meta dawwar f’corner xutt tas-sostitut Christopher Farrugia i]da fit-92 minuta San :wann kisbu l-gowl tarreb[a meta s-sostitut SHAWN VELLA qabbe] fuq Carmelo Caruana fost il-fer[ tal-plejers ta’ San :wann. San :wann: C. Carbonaro, K.

Vella, Q. Bregman, G. Agius, M. Francica, P. Xuereb, C. Cuschieri (A. Borg), C. Pace, C. Cacciatolo, R. Attard (S. Vella), D. Borg (J. Borg) Kirkop: C. Caruana, M. Pisani, M. Aquilina, A. Busuttil, M. Rahmani, B. Falzon, O. Buhagiar (C. Mifsud), I. Stankovic, R. Kerekov, D. Zammit, M. Theuma (C. Farrugia) Referee: Malcolm Spiteri


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

28 Sport KAMPJONAT BOV IT-TIELET DIVI}JONI

Pembroke ja//ertaw fit-tieni taqsima Pembroke A.........................2 Swieqi Utd. ..........................0 Pembroke akkwistaw tliet punti o[ra u sa[[ew posthom fil-qu//ata tal-klassifika tatTielet Divi]joni bi 22 punt meta g[elbu lill-;irien Swieqi United 2-0. Kien fl-34 minuta li waslet l-ewwel azzjoni denja bi freekick angolat ta’ Vojko Martinovic g[al Pembroke u l-goalkeeper ta’ Swieqi Luca Bugeja salva tajjeb. Pembroke g[afsu aktar wara l-mistrie[ u fet[u l-iskor fit-78 minuta meta VOJKO MARTINOVIC, bi free-kick g[eleb lill-goalkeeper ta’ Swieqi Luca Bugeja. Erba’ minuti mit-tmiem, Pembroke ssi;illaw r-reb[a b’permezz ta’ penalty skorjat minn MATTHEW BORG wara li lcaptain ta’ Swieqi Simon Borg kkommetta foul fuqu stess. Pembroke A.: M. Carter (R.

Debattista), A. Galea, J.C. Borg, L. Cilia, V. Martinovic, C. Leonardi, M. Borg, J. Mifsud, R. Caruana, G. Spiteri, R. Zammit. Swieqi Utd: L. Bugeja, J. Pace, S. Sammut (C. Dalli), B. Buhagiar, K. Calleja (C. Micallef), S. Borg, L. Fenech, S. Diacono, F. Debono (S. Psaila), E. Sciberras, T. Hampton. Referee: Mario Alan Sant

Fit-tieni post G[axaq................................ 1 Mtarfa................................. 0

G[axaq akkwistaw tliet punti importanti mill-konfront kontra wie[ed mit-timijiet talqieg[ Mtarfa, b'reb[a minima 1-0. B'din ir-reb[a, G[axaq telg[u wa[edhom fit-tieni post tal-klassifika b'20 punt, tnejn biss wara l-leaders Pembroke. G[axaq fet[u l-iskor wara biss kwarta meta minn azzjoni personali li fiha qabe] erba' difensuri avversarji, BJORN DALLI g[eleb lillgoalkeeper Galea. Fil-31 minuta, Mtarfa marru vi/in b'xutt b'sa[[tu ta' Peplow li g[adda j[akkek malmimduda. Mtarfa kienu a[jar fl-a[[ar nofs sieg[a u bdew jippressaw fejn fis-66 minuta, is-sostitut Francesco Azzopardi ttanta xortih minn angolu diffi/li, i]da l-ballun iddawwar f'corner millgoalkeeper Verbina. G[axaq: J. Verbina, E.

Dimech, M. Coleiro (J. Caruana), M. Cassar, M. Axiaq, P. Bugeja, M. Grech (M. Vassallo), R. D'Amato, B. Parnis, A. Caruana (B. Darmanin), B. Dalli Mtarfa: D. Galea, R. Cann, J. Azzopardi, J. Fenech, R. Sammut, E. Falzon, S. Peplow, O. Smier (A. Micallef), G. Caruana (F. Azzopardi), J.P. Ciantar, L. Vella (P. Azzopardi) Referee: Mohammed Khalil }ammew ma' ta' fuq Marsaskala..........................0 Sta. Lu/ija...........................4

Santa Lu/ija ]ammew posthom mat-timijiet ta’ fuq b’reb[a fa/li u mist[oqqa fuq Marsaskala. Huma ddominaw

Kif Jinsabu

L R D T F K Pt

Pembroke 8 7 1 0 17 6 22 G[axaq 8 6 2 0 11 3 20 Mdina K. 8 5 2 1 16 7 17 Santa Lu/ija 8 5 1 2 14 6 16 M;arr Utd 8 5 0 3 16 8 15 Fgura Utd 8 4 2 2 14 12 14 Swieqi Utd 8 3 2 3 7 7 11 Sirens 8 3 1 4 10 10 10 Qrendi 8 2 3 3 6 8 9 Xg[ajra T. 8 2 3 3 8 11 9 Marsaskala 8 2 1 5 4 13 7 Mtarfa 8 1 1 6 10 16 4 Marsa 8 0 3 5 4 12 3 Kalkara 8 0 0 8 4 22 0 *Marsaskala ng[ataw reb[a kontra Xg[ajra

il-log[ba mill-bidu sat-tmiem u qatt ma taw /ans lillavversarji. Santa Lu/ija marru filvanta;; fis-17-il minuta meta BASIL CHIBUEZE skorja b’xutt fil-baxx. Seba’ minuti wara, Santa Lu/ija rduppjaw mill-istess CHIBUEZE wara rebound. Fit-32 minuta l-iskor sar 3-0 meta cross ta’ Marlon Farrugia ma ;iex inter/ettat minn Chibueze, i]da [ataf lokka]joni NICO CORITO li kkonkluda b’xutt baxx. Fis-70 minuta, Marsaskala fallew /ans meta xutt tassostitut Brian Grech [abat ma’ spallet il-goalkeeper Ryan Cilia imma r-reb[a g[al Santa Lu/ija kienet konfermata tliet minuti mittmiem meta s-sostitut GAYNOR D’AMATO b'xutt angolat minn tarf il-kaxxa lkbira g[amilhom 4-0. Marsaskala: J. Peplow, N.

Stoycev Slavchev, J. Galdes, M. Pace, A. Domenius (B. Grech), P.A. Carabott, F. Peplow, D. Iounut-Cristian, N. Abela (K. Cassar), H. Pace, M. Said. Sta. Lu/ija R. Cilia, C. Goodrum (M. Spiteri), H. Friggieri, J. Galea, R. Mifsud, J. Bugeja, C. Bugeja, B. Chetcuti (A. Sapiano), B. Chibueze, N. Corito (G. D’Amato), M. Farrugia Referee: Matthew Degabriele

Reb[a fa/li Kalkara............................... 0 M;arr.................................. 4

M;arr kellhom reb[a fa/li kontra t-team tal-qieg[ Kalkara, meta [ar;u rebbie[a 4-0 u issa telg[u fil-[ames post tal-klassifika bi 15-il punt. Din kienet it-tmien telfa konsekuttiva g[al Kalkara, li jinsabu fil-qieg[ ming[ajr punti. M;arr fet[u l-iskor minuta qabel il-mistrie[ permezz ta' JOHANN SAID. Fit-68 minuta, M;arr kabbru l-vanta;; meta CHRIS ABELA ttanta xortih minn tarf il-kaxxa, bil-ballun ja[bat mad-difi]a ta' Kalkara u jispi//a ;ewwa. {ames minuti wara, M;arr serr[u rashom mit-tliet punti, meta b'azzjoni personali mill-isba[ ta' MARK DEGUARA, lattakkant ta' M;arr qabe] erba' difensuri, inklu] ilgoalkeeper u kkonkluda f'lasti vojta. Fil-91 minuta, M;arr komplew ikabbru s-sofferenza

Marsa u Xg[ajra [adu punt kull wie[ed fi draw ming[ajr gowls minkejja li Xg[ajra kienu superjuri g[al [inijiet twal (ritratt> Alex Degabriele)

ta' Kalkara, li sa issa di;à sofrew 22 gowl, meta RUSSEL MARMARA g[eleb lill-goalkeeper Azzopardi b'daqqa ta' ras fuq cross ta' Cassar. M;arr: J. Muscat, J. Ebejer,

G. Said, W. Camilleri, K. Pace, J. Said, R. Marmara, J. Gauci, C. Tabone, M. Deguara (P. Fenech), C. Abela Kalkara: F. Azzopardi, M. Agius, J. Cassar, C. Cachia, C. Zammit, J. Camilleri (C. Micallef), S. Camilleri, J. Zahra, M. Cassar, A. Musha, G. Azzopardi Referee: Pierre Camilleri

Draw dramnmatiku Mdina K.............................. 2 Fgura Utd........................... 2

Fgura kisbu punt ferm importanti mill-konfront tag[hom kontra Mdina, meta b'mod drammatiku rnexxielhom jiskurjaw darbtejn fl-a[[ar ]ew; minuti tal-partita biex kisbu d-draw 2-2. Mdina fet[u l-iskor ]ew; minuti qabel il-mistrie[, meta wara ;irja tajba, JUSTIN BUHAGIAR g[eleb lillgoalkeeper Attard b'xutt sabi[ fil-baxx minn tarf il-kaxxa. G[axar minuti fit-tieni taqsima, Mdina kabbru l-iskor permezz ta' MATTHEW FRANCALANZA li [asad lil Attard b'chip sabi[ li spi//a fir-rokna tax-xibka. Ir-reazzjoni ta' Fgura waslet fid-89 minuta, meta ng[ataw penalty g[al foul ikrah filkaxxa, u mill-[dax-il metru, RICARDO SEVERINO CONGALVES ma ]baljax. I]da meta kollox kien deher li Mdina kellhom ir-reb[a f'idejhom, Fgura kisbu l-gowl tad-draw minn azzjoni kontroversjali. Il-goalkeeper ta' Mdina deher jaqbad ilballun, i]da s-sostitut

LYDAN VELLA deher jixxuttja l-ballun minn idejn listess Balbane u tefa' fixxibka. Il-partita spi//at bi protesti qawwija min-na[a ta' Mdina, li ma qablux mad-de/i]joni tar-referee li jikkonvalida ttieni gowl ta' Fgura b[ala validu. Mdina: M. Balbane, A.

Bajada, C. Bonello, G. Camilleri, A. Catania, R. Southward, A. Gatt, N. Micallef, C. Buhagiar (C. Vella), J. Buhagiar, M. Francalanza Fgura Utd: R. Attard, R. Adami, N. Zerafa, M. Portelli (C. Bordievi), K. Scerri, S. Aquilina, V. Camilleri, R. Severino Concalves, L. Bonnet (L. Vella), M. Zammit, M. Spiteri Referee: Kevin Sciberras Punt kull wie[ed Marsa...................................0 Xg[ajra T............................0

Marsa u Xg[ajra [adu punt kull wie[ed fi draw ming[ajr gowls meta Xg[ajra kienu superjuri g[all-avversarji imma wirja stupenda ta’ Demis Grima salvat lil Marsa minn telfa. Xg[ajra kienu iktar avventuru]i u fil-25 minuta laqtu l-lasta meta minn freekick ta’ Carl Caruana, Grima [are; jimblokka bil-ballun jispi//a g[and Manaf li i]da x-xutt tieg[u [abat malmimduda. Fil-51 minuta Nosko re;a’ mar vi/in meta xutt fil-baxx tieg[u kien salvat g[al darba o[ra minn Grima. Wara fa]i f’nofs il-grawnd fl-84 minuta waslet azzjoni tajba meta Nosko kellu xutt li g[adda g[oli. Fit-88 minuta Demis Grima salva g[al darba o[ra xutt b’sa[[tu ta’ Andrew Vella u fil-91 minuta Grima re;a' salva xutt tassostitut Karl Micallef.

Marsa: D. Grima, J. Camilleri (S. Grech), K. Camilleri, F. Fenech (K. Brincat), R. Xuereb, J.P. Zammit, S. Cutajar, W. Debattista (Y. Abdullahi), B. Zammit, C. Cremona, M. Mifsud Xg[ajra: R. Camilleri, A. Vella, N. Attard, F. Mizzi, C. Caruana, B. Magro (C. Magro), A. Manaf, D. Axisa, L. Grech (K. Micallef), M. Nosko, M. Polonec (J. Cachia) Referee: Martin Borg Log[ba medjokri Qrendi..................................0 Sirens....................................0 F’partita medjokri u kwieta

Sirens u Qrendi [adu punt kull wie[ed fi draw 0-0. L-ewwel azzjoni waslet fid19-il minuta meta xutt ta’ Karl Bonavia g[adda ftit barra. Fl-34 minuta Qrendi resqu vi/in g[all-ewwel darba meta xutt angolat ta’ Silvano Pace ;ie salvat fa/ilment minn Vella. Fit-38 minuta Patrick Muscat mar vi/in li jpo;;i lil Qrendi fil-vanta;; i]da d-daqqa ta’ ras tieg[u minn corner kienet salvata minn fuq il-linja. Fid-49 minuta Sirens setg[u marru fil-vanta;; meta Giovann Galea dar ma’ difensur i]da x-xutt kien /entrali u fit-58 minuta Qrendi kellhom gowl im[assar meta xutt b’sa[[tu ta’ George Saliba ;ie salvat minn Vella, da[al Adrian Muscat li bir-ras tefa’ ;ewwa i]da kien offside. Qrendi: C. D’Amato, A.

Buttigieg, B. Demicoli, P. Muscat, D. Caruana, S. Pace, G. Saliba, P. Bezzina (S. Buhagiar), R. Darmanin (M. Farrugia), L. Vidal, C. Debattista (A. Muscat) Sirens: J.P. Vella, C. Agius (A. Debattista), G. Magri, J. Grech, G. Vella, K. Bonavia (R. Sciberras), G. Falzon, D. Sant, G. Galea, G. Grant (R. Theuma), S. Pisani Referee: Andrew J. Sammut


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

Sport 29

Il-programm kollu TAZZA TAD-DINJA 2014

GRUPP B

7 Settembru 2012

Bulgarija v Italja Malta v Armenja

8 Settembru 2012

Danimarka v Rep. ?eka 11 Settembru 2012

Italja v Malta Bulgarija v Armenja

12 Ottubru 2012

Armenja v Italja Rep. ?eka v Malta Bulgarija v Danimarka

16 Ottubru 2012

Italja v Danimarka Rep. ?eka v Bulgarija It-tim nazzjonali Malti, jkunu min ikunu l-players ta[t il-kow/ il-;did, se jkunu qed jiffa//jaw partiti mill-aktar diffi/li i]da e//itanti (Ritratt> Domenic Aquilina)

TAZZA TAD-DINJA 2014

Malta tibda f’Ta’ Qali kontra l-Armenja u ttemm l-impenji fid-Danimarka Il-konfront kontra l-Italja f’pajji]na jintlag[ab fis-26 ta’ Marzu 2013 It-tim nazzjonali Malti, li g[ad irid ikun jaf min se jkun il-kow/ li se jkun qed imexxih fis-sentejn li ;ejjin, se jkun qed jifta[ l-impenji tieg[u fi Grupp B ta’ kwalifikazzjoni miz-zona Ewropea g[at-Tazza tad-Dinja tal-2014 fil-Bra]il, b’log[ba f’Ta’ Qali kontra l-Armenja. Din se tkun qed tintlag[ab fis-7 ta’ Settembru tal-2012, l-istess jum li fih l-akbar favoriti u forsi l-akbar attrazzjoni fil-grupp, l-Italja, se jkunu qed jiddebuttaw filgrupp kontra l-Bulgarija. Dan il-programm tfassal waqt laqg[a bejn rappre]entanti tat-timijiet kollha fi Grupp B li saret fi Praga fir-Repubblika ?eka u li [adet fit-tul biex jintla[aq

ftehim. Malta kienet rappre]entata mill-President Norman Darmanin Demajo, i/-CEO Bjorn Vassallo u Joe Cassar, Kap tal-affarijiet internazzjonali tal-MFA. It-tim Malti wara ddi]appunt fil-partiti ta’ kwalifikazzjoni minn Grupp F talEuro 2012 fejn spi//a fla[[ar post, je[tie; li jkollu bidu tajjeb f’din il-kompetizzjoni peress li t-tliet partiti li jkun imissna wara se jkunu kollha barra minn xtutna blewwel wa[da tkun proprju kontra l-Azzurri ta’ Cesare Prandelli erbat ijiem biss wara d-debutt. Wara l-kofront kontra lItalja, l-a[[ar partita g[at-tim Malti mit-Tazza tad-Dinja matul l-2012 se tkun fit-12 ta’

Ottubru fir-Repubblika ?eka u l-ewwel log[ba g[all-2013 tkun fit-22 ta’ Marzu filBulgarija, erbat ijiem biss qabel il-partita ta’ ritorn tant mistennija kontra l-Italja f’Ta’ Qali. F’:unju t-tim Malti jilg[ab

il-partita ta’ ritorn fl-Armenja u mbag[ad ikollu serje ta’ tliet partiti f’pajji]na, fis-6 u l-10 ta’ Settembru 2013 kontra d-Danimarka u l-Bulgarija rispettivament u fil-11 ta’ Ottubru kontra r-Repubblika ?eka. L-a[[ar log[ba tal-grupp tkun fil-15 ta’ Ottubru tal2013 fid-Danimarka, probabbilment f’Copenhagen. G[at-Tazza tad-dinja tal2014 li se tintlag[ab fil-Bra]il se jkunu qed jikkwalifikaw mill-Ewropa ir-rebbie[a taddisa’ gruppi waqt li l-a[jar tmienja fit-tieni post jiltaqg[u fi play-offs li jintlag[bu fuq ]ew; legs fil-15 u d-19 ta’ Novembru tal-2013 biex minnhom jikkwalifikaw erba’ pajji]i o[ra.

22 Marzu 2013

Bulgarija v Malta Rep. ?eka v Danimarka

26 Marzu 2013

Malta v Italja Armenja v Rep. ?eka Danimarka v Bulgarija

7 :unju 2013

Armenja v Malta

8 :unju 2013

Rep. ?eka v Italja

11 :unju 2013

Danimarka v Armenja

6 Settembru 2013

Italja v Bulgarija Rep. ?eka v Armenja Malta v Danimarka

10 Settembru 2013

Italja v Rep. ?eka Armenja v Danimarka Malta v Bulgarija

11 Ottubru 2013

Danimarka v Italja Malta v Rep. ?eka Armenja v Bulgarija

15 Ottubru 2013

Italja v Armenja Bulgarija v Rep. ?eka Danimarka v Malta


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

30 Sport

Raikkonen se jirritorna fil-F1 mal-Lotus L-eks Champion tad-Dinja Kimi Raikkonen, se jkun qed jirritorna fil-Formula 1 mill2012 wara li ffirma kuntratt ta’ sentejn mal-Lotus Renault. Dan [abbru t-tim stess. Il-Finlandi] li g[andu 32 sena reba[ il-kampjonat mondjali fl-2007 mal-Ferrari imma rtira minn din iddixxiplina sportiva sentejn wara biex jaqleb g[ar-rally. “Qed nistenna bil-[erqa li

jkolli rwol importanti biex ng[in lit-tim javvanza fuq ilgrid,” qal Raikkonen fi stqarrija pubblikata fuq ilwebsajt tal-Lotus Renault. Mis-sena d-die[la t-tim li m’g[adux aktar proprjetà tarRenault se jkun qed itellaq ta[t l-isem tal-isponsor tieg[u Lotus. Raikkonen qal li s-sentejn li g[adda fir-rally kienu ferm utli g[alih b[ala sewwieq imma kellu g[atx kbir li jirritorna g[all-Formula 1. It-tim ma ppre/i]ax min se jkun qed i/edu postu g[al Raikkoneen g[alkemm irRussu Vitaly Petrov g[andu kuntratt sal-2012 u l-Fran/i]

Romain Grosjean, Champion din is-sena tal-GP2 kien mistenni li jie[u t-tieni seat. Raikkonen li reba[ 18-il ti;rija mal-McLaren u l-Ferrari fil-karriera tieg[u fil-Formula 1 li bdiet mas-Sauber fl-2001, g[adu ferm popolari malpartitarji li [afna minnhom jafuh b[ala l-’Iceman’. Il-pre]enza ta’ Raikkonen tfisser li l-Formula 1 millista;un li ;ej se jkollha sitt champions mondjali g[allewwel ti;rija ta’ Marzu f’Melbourne, bl-o[rajn ikunu Fernando Alonso, Jenson Button, Lewis Hamilton, Michael Schumacher u Sebastien Vettel.

Kimi Raikkonen l-a[[ar dehra tieg[u fil-F1 kienet mal-Ferrari fl-2009

INGILTERRA

Ir-rekord ta’ Huddersfield jintemm wara 43 log[ba Ir-rekord li kellhom Huddersfield Town ta’ 43 partita ming[ajr telfa fil-Football League intemm wara telfa 2-0 f’konfront ta’ ras il-klassifika minn League One g[and il-leaders Chartlon Athletic. Fid-19 ta’ Novembru wara reb[a fuq Notts County, Huddersfield kienu kisru rrekord ta’ Nottingham Forest li kien ilu mwaqqaf 33 sena, ta’ 42 partita ming[ajr telfa, u kienu qed ifittxu li jiksru r-rekord

ta’ kull ]mien fl-Ingilterra imwaqqaf minn Arsenal, ta’ 49 partita bla telfa li lGunners g[amlu fil-Premier League bejn Mejju tal-2003 u Ottubru tal-2004. Goals fl-ewwel taqsima minn Yann Kermorgant u Hogan Ephraim taw reb[a lil Charlton u po;;ewhom seba’ punti vanta;; f’ras il-klassifika ta’ League One. Huddersfield li kienu forza dominanti fis-snin 1920 u li l-a[[ar li lag[bu fl-

og[la divi]joni fl-Ingilterra kien fl-1972, ]ammnew it-tielet post, punt wara Sheffield Wednesday. L-a[[ar telfa li kienu ;arrbu Huddersfield fil-kampjonat kienet kontra Southampton fit-28 ta’ Di/embru tal2010 u l-manager Lee Clark qal li g[alkemm din it-telfa kienet daqqa ta’ [arta, ma kienux se ja[lu [in jikkontemplaw fuqha.

Trapattoni j;edded il-kuntratt mal-Irlanda

Giovanni Trapattoni il-mira issa hi li jwassal lill-Irlanda sat-Tazza tad-Dinja tal-2014

It-Taljan Giovanni Trapattoni, a//etta li j;edded il-kuntratt b[ala kow/ nazzjonali tal-Irlanda biex imexxi lit-tim fil-partiti ta’ kwalifikazzjoni tat-Tazza tad-Dinja tal2014. Trapattoni li g[andu 72 sena u lassistenti tieg[u Marco Tardelli u Fausto Rossi kienu mistennija li jibqg[u filkariga wara li mexxew lit-tim Irlandi] salfinali tal-Euro 2012, l-ewwel turnament ma;;uri tag[hom sa mit-Tazza tad-Dinja tal-2002. “G[amlu bi//a xog[ol fantastika maliskwadra billi wassluna salkwalifikazzjoni ta’ turnament ma;;uri g[all-ewwel darba wara g[axar snin u tejbu r-ranking mondjali tag[na g[all-21 post. Barra dan introdu/ew ukoll [afna players ;odda g[all-futur,” qal is-CEO tal-Federazzjoni tar-Repubblika Irlandi]a (FAI) John Delaney fi stqarrija. Wara li [a l-kariga ta’ kow/ nazzjonali tal-Irlanda fl-2008, il-kuntratt ta’

Trapattoni kien mistenni jiskada fi tmiem il-Euro 2012. “Hu unur kbir g[alija u privile;;,” qal Trapattoni li kompla jg[id li ma kienx qed jib]a’ mit-timijiet il-kbar li jista’ ji;i mag[hom fil-finali tal-Euro 2012 li se jsiru fil-Polonja u l-Ukrajna u li l-poloz tag[hom jittellg[u il-:img[a. Madankollu stqarr li jkun jippreferi jekk jevita lit-tim nazzjonali ta’ pajji]u, l-Italja u li tieg[u kien kow/ bejn l-2000 u l2004. Delaney rrifjuta li jg[id kemm l-FAI se tkun qed t[allas lil Trapattoni imma qal li dan kien a//etta li jkollui tnaqqis fissalarju min[abba l-problemi ekonomi/i fl-Irlanda. Il-media Irlandi]a irrapportat li Trapattoni se jkun qed jie[u 1.5 miljun ewro fis-sena minn 1.8 miljuni li kien qed jie[u s’issa, waqt li kkonfermat ukoll li nnegozjant Denis O’Brien se jer;a’ jkun qed jissussidja s-salarju ta’ Trapattoni.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

Sport 31 FOOTBALL TALJAN

Napoli u Juventus jaqsmu sitt goals Juventus g[al darba darbtejn irkupraw ]vanta;; ta’ ]ew; goals biex kisbu draw prezzju] fi stadio San Paolo kontra Napoli. Kienet log[ba spettakolari bit-tim ta’ Napoli l-ewwel ifalli penalty u wara jibni vanta;; ta’ ]ew; goals, i]da Juventus dejjem ;rew wara r-ri]ultat u kisbu draw meritat ta’ 3-3. Bis-sa[[a ta’ dan ir-r]ultat Juventus kabbru l-vanta;; f’ras il-klassiifka fuq Milan u Udinese g[al ]ew; punti, bittimijiet issa lag[bu log[ob indaqs. G[al Napoli din kienet daqqqa ta’ [arta fejn reb[a biss kienet i]]ommom fit-tellieqa g[all-kampjonat, i]da issa baqg[u distakkati b’disa’ punti. Napoli kellhom bidu tajjeb u wara 16-il minuta kisbu penalty meta Pirlo waqqa’ lil Lavezzi g[al penalty /ar. Dan ing[ata minn Hamsik li g[eleb lil Buffon, i]da r-referee ordna li dan jer;a’ jing[ata u fit-tieni

attentat Hamsik spara l-ballun g[oli. I]da Hamsik patta g[al dan seba’ minuti wara meta skorja b’daqqa ta’ ras mill-vi/in. {ames minuti minn tmiem lewwel taqsima Napoli skorjaw it-tieni goal b’azzjoni ta’ kontrattakk mitmuma minn Pandev li g[eleb lil Buffon b’xutt fil-baxx. Juventus [ar;u determinati fit-tieni taqsima u wara tliet minuti kien Matri li feta[ illog[ba. Fit-68 minuta Napoli re;g[u bnew vanta;; doppju meta l-ex plejer ta’ Inter Pandev skorja ;miel ta’ goal b’azzjoni personali. Il-log[ba dehret mitmuma i]da Juventus ma /edew qatt u Estgarribia naqqas l-iskor fit72 minuta, biex [dax-il minuta mit-tmiem Juventus kisbu lgoal tad-draw meta Pepe b’azzjoni personali qabe] iddifi]a kollha ta’ Napoli qabel skorja b’xutt pre/i] fil-baxx li spi//a fir-rokna tax-xibka.

L-azzjoni tal-penalty ta’ Pirlo fuq Lavezzi

COPPA ITALIA

LEAGUE CUP

Liverpool u Man City fis-Semi Finali Liverpool u Manchester City kisbu reb[iet importanti barra minn darhom kontra Chelsea u Arsenal rispettivament biex g[addew g[as-semi finali tal-League Cup. F’log[ba o[ra li ntlag[bet il-biera[ sorpir]a minn Cardiff li eliminaw lil Blackburn Rovers. L-a[[ar semi finalist ikun mag[ruf illejla meta f’Old Trafford Mancehster United jospitaw lil Crystal Palace. F’wa[da mill-iktar log[biet mistennija, dik ta’ Stamford Bridge, Liverpool irripetew is-su//ess li kellhom ftit tal;ranet ilu fl-istess ground fil-kampjonat meta b’]ew; goals fit-tieni taqsima komplew xe[tu lil Chelsea u Villas Boas f’inkwiet kbir. Liverpool fallew penalty permezz ta’ Caroll f’nofs l-ewwel taqsima i]da skorjaw darbtejn fi spazju ta’ [emes minuti bejn it-58 u 63 minuta biex ikkwalifikaw. Kien Maxi Rodriguex li feta[ l-iskor wara kontrattak velo/i u Kelly rdoppja b’daqqa ta’ ras [ames minuti wara. F’The Emirates Manchester City g[elbu u eliminaw lillfinalisti tas-sena l-o[ra Arsenal 1-0. Il-goal de/i]iv kien skorjat minn Aguero sitt minuti mit-tmiem. Cardiff g[elbu lil Blackburn 2-0 b’goal f’kull taqsima ta’ Miller u Gerrard. BOXING

Imut Ron Lyle L-eks sfidant g[at-titlu mondjali, Ron Lyle, [absi li sar kontendent u li darba ;;ieled kontra Muhammad Ali g[at-titlu mondjali tal-heavyweighty tal-boxing, miet f’Denver fl-età ta’ 70 sena. Lyle li dda[[al l-isptar il-;img[a b’u;ig[ fl-istonku, miet waqt operazzjoni. Lyle li trabba f’Ohio u kien jiffroma parti minn familja ta’ 19 kien intbag[at il-[abs b[ala ]ag[]ug[ fuq akku]i ta’ qtil involontarju u tg[allem il-boxing meta kien il-[abs. Fl-1969 ing[ata l-libertà u beda karriera professjonali fil-boxing fejn finalment ing[ata /-/ans jisfida lil Ali f’Mejju tal-1975 fejn kien tilef fil-11-il round meta r-referee waqqaf il-;lieda min[abba knock-out tekniku. :lieda o[ra memorabbli tieg[u kienet f’Jannar tal-1976 kontra George Foreman fejn i]-]ew; boxers waqqg[u lil xulxin diversi drabi sakemm finalment Foreman [are; rebbie[. L-a[[ar darba li Lyle deher fil-pubbliku kien aktar kmieni dan ixxahar meta kkummenta fuq il-mewt tal-eks Champion Joe Frazier.

Parma u Catania eliminati Parma u Catania tilfu f’darhom il-biera[ biex kienu eliminati mill-Coppa Italia minn Verona u Novara rispettivament. Parma kienu ma[suda mit-tim tal-Lega Pro Verona u tilfu 0-2 fit-Tardini. G[al Verona skorjaw Ferrari u Taleb. F’Catania Lanzafame skorja g[al Catania i]da Granoche kiseb id-draw g[al Novara. Maxi Lopez re;a’ po;;a lil Catania minn fuq i]da Meggiorini skorja doppjetta biex ta l-kwalifikazzjoni lil Novara. Catania u Novara spi//aw il-log[ba b’g[axar plejers.

Cardiff C v Blackburn Chelsea v Liverpool Arsenal v Manchester C

Illum

L-Ar;entina tista’ to[loq sorpri]a sta;un twil fl-O2 Arena ta’ Londra, l-iskwadra Ar;entina kienet qed tit[ejja bis-s[i[ fuq court tat-tafal simili b[al dak li se jsibu f’Seville bejn il:img[a u l-{add. Tito Vazquez captain talAr;entina qal li l-plejers tieg[u g[amlu sforz kbir f’dawn l-a[[ar tliet ;img[at, fejn issagrifikaw l-iskeda normali tag[hom biex jag[tu kollox g[al dan il-konfront. I]-]ew; plejers tas-singles g[all-Ar;entina se jkunu Juan Martin Del Potro li jinsab fil11-il post fir-rankings, u David Nalbandian li jinsab fl-64 po]izzjoni. Kuntrarju g[allplejers Spanjoli, i]-]ew; tennisti Ar;entini huma friski, fejn ilhom ma jilag[bu log[ob kompetitiv minn Ottubru. Il-captain ta’ Spanja Albert Costa qal li Spanja hi favorita i]da trid turi dan fuq il-court u hu jemmen li l-Ar;entina se jkunu verament g[adma iebsa. Il-poloz tal-log[biet jittellg[u g[ada, bl-ewwel ]ew; singles jintlag[bu l;img[a.

2-0 0-2 0-1

Man Utd v C. Palace

Championships

Burnley v Ipswich Derby v Brighton Leicester v Blackpool M’Boro v West Ham Millwall v Doncaster Nott. Forest v Leeds Southampton v Hull Watford v Bristol C Reading v Peterborough

4-0 0-1 2-0 0-2 3-2 0-4 2-1 2-2 3-2

Hartlepool v Preston

0-1

Napoli v Juventus

3-3

Parma v Verona Catania v Novara

0-2 2-3

Barcelona v Vallecano

4-0

League One

TENNIS – TAZZA DAVIS

L-g[ejja u l-mument diffi/li li g[addejjin minnu t-tennisti Spanjoli tista’ ddawwar il-final tat-Tazza Davis f’Seville fi tmiem il-;img[a favur lAr;entina. Spanja, li reb[et din it-Tazza erba’ darbiet fl-a[[ar [dax-il sena, g[adhom mhux meg[luba fl-a[[ar 20 konfront li huma lag[bu f’darhom. Minkejja li se jkunu qed jilag[bu quddiem folla u appo;; mill-aqwa u fuq wi// tat-tafal favorevoli g[alihom, l-Ispanjoli mhux g[addejjin mill-aqwa forma, fejn Rafael Nadal u David Ferrer dehru ferm g[ajjenin fl-ATP World Tour Finals li sar f’Londra l;img[a l-o[ra. F’konferenza tal-a[barijiet li saret il-biera[, David Ferrer numru [amsa fid-dinja, stqarr li kemm hu kif ukoll Nadal ma jinsabux fl-a[jar forma fi]ika. I]da Ferrer qal li hemm b]onn li huma jag[mlu l-a[[ar sforz biex jag[tu dan l-unur lil Spanja. Waqt li Nadal u Ferrer kienu qed ju]aw l-a[[ar ri]orsi ta’

Ri]ultati

Ingilterra – League Cup

Italja – Serie A Coppa Italia

Spanja – Liga

Europa League Illum Grupp A

Rubin Kazan v Shamrock R Tottenham v PAOK

Grupp B

S. Liege v Hannover Poltava v FC Copenhagen

Grupp C

Legia Warsaw v PSV Rapid Bucharest v Hapoel TA

Grupp G

Malmoe v AZ Alkmaar Metalist v A. Vienna

Grupp H

Braga v Birmingham Maribor v Brugge

Grupp I

Celtic v At. Madrid Rennes v Udinese

G[ada Grupp D

Vaslui v Lazio Sp. Lisbon v Zurich

Grupp E

Maccabi v Besiktas Stoke v D. Kiev

Grupp F

Ath. Bilbao v S. Bratislava Salzburg v Paris SG

Grupp J

Larnaca v Maccabi H Schalke v Steaua

Grupp K

Twente v Fulham Odensa v W. Krakow

Grupp L

Lok. Moscow v Sturm Graz AEK Athens v Anderlecht


L-Erbg[a, 30 ta’ Novembru, 2011

32 Lokali

Matul i]-]jara fil-Libja l-Prim Ministru Lawrence Gonzi ]ar il-belt ta’ Misurata li matul il-gwerra kienet fost l-iktar postijiet fil-mira tat-truppi ta’ Gaddafi b’mijiet ta’ vittmi inno/enti minbarra dawk li kienu qed ji;;ieldu g[al-libertà. F’din il-belt infeta[ il-Mu]ew tal-Martri li fih hemm esebiti r-ritratti ta’ dawk kollha li tilfu [ajjithom ftit tax-xhur ilu fl-eqqel tal-assedju li matulu Malta kienet kru/jali biex Misurata setg[et tkompli ting[ata provvisti umanitarji bil-ba[ar (Ritratt> Omar Camilleri, DOI)


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.